-ocr page 1-

TOMVS CLVARTVS“

IN QVO CONTINENTVR SCRIPTA R- E n Q^v A, Q_v AE. VOCANT HAGIOGR.APHA, LUnbsp;tri Uldelicet quinque,Iob,Pfalterium,Parabola?,Ec*nbsp;defiaftes,amp; Candca Salomonis,Comment»nbsp;Chuon» Pel, miniftri ecclefîæ T igu«nbsp;rinæ illuftratû

christophorvs froscho-

VERVS EXCVDEBAT TlGVRl, MENSE AVGVSTO, AN,

M- D- XL-

-ocr page 2-

Je


gt;, 'i quot; ,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• U

; .lt;ir-u;'.)


't


-X-


SJ


T_'


J .'i V I I’


I h-


•lt;


lY


A.

lt;-p'


ÇVaOIiqOT8I^iï^*'

'f A 3 3 0 7 'J i: 3 Z 7 Ji 3 7 lt;G 3 Z 7 b 7 A 3 Z K 3 M



-ocr page 3-

CHVONRADVS PELLICANVS

PIO LECTORI S. D,

E LECTIONE AC INTERPRETATIONE TRACTATV-que facrarum iitcrarum cum mihi quædam præfcribcnda in-iungerentur,ad inftitutionem ftniphciorum,quæ ultimo huic Tomo præmitterem, malui hicquoqj aliorûbene fcripta pro-trahere, ôCædenda curare, quàm tanto opéré fatigatus, fubitonbsp;i SCmultisimpeditus, propriameditationediftringi^Quumiginbsp;i tur inquiro quid dicendû,Ljbcllum incido,dudum fcriptum,nbsp;j fednondûæditûjHcinrychiBullingcrijEcckfiænoftræTigu- Bïïîwgîquot;**nbsp;i rinæanciftitis 8Cdodoris piiffinii.quem in gratiam communisnbsp;j amici noftri,8^exaéîoris operarum noftrarumfolicitiftimipiifnbsp;' firnißuiriVVernheriSteinerTugini,olim iuniorparauerat^^«^'*

----¦ ¦ nbsp;nbsp;--:j, hmic^uiri V Vernncri öteincr 1 ugini,oiini luniorparaucratnbsp;infcripferat De Rationcftudiorum, Is poft multa fapicntcr amp; crudi

initfquoque,SC quomodo omnia hæcadhibenda fint amp; conducantad facras literas terpç f'^’ndas.-poftcp inftitutioncsad capeflendas Græcas SC Hebraicas literas,fie confequennbsp;leélionis ufum in Canonicis feripturis facrofanâis*nbsp;îtte,^’’^4‘*lt;t,oratoriam tradunt,ab oratore fuo exigunr,ut fit uir bonus: quod indignum fitnbsp;di(J3tj^*4ueadeôhoneftam,refidere«n turpiamp;inhoneftopedtore.Quantoiuftiusnosàcan- Rr,pt*^5nbsp;*”9111 ^*’**“æPcripturæexigimus,animum dcodeuotum.mentemexpurgatam ab omnibus «nomcMânbsp;*^*^0 nmores ab omniimpuritate alienos^Nâ ftriptura facra,fpiritus fandli infpi-innbsp;nbsp;nbsp;v^ftitnonium dei optiini maximi, eiufdem uoîuntatis æternæ 5k inculpatæ expreftio,

quidimpium.Itaq; cum à tâto profeda fitauthore,àdco uiuo, teftimonium, fermo defunimo illo omnium conditore deo, 8C donbsp;cjq ’æquitatis, honefti,pictatis 8Ciuftitiæ, haud uerifimile eft imputas mentes quic-cum etiam propheta dicat, In animam maleuolam non introibit fpinbsp;fiipplicandum, ut is amorem æqui èC rcâi inférât, deinde orandu«

. ’^’®gt;'mmitte pietatis affeclum,ut te uere intelligam, in te rede eredam, te unû rite colam, magnalia tua ediccre queam, Sfc*Huiufmodi uota 8C preces, Ledornbsp;htjçj ^'”'^cinterlegendûingeminabis, utleéliofacra,nô tam leâio fit, quàmad deum piao-hoc quoq; neceftariumjUt ad facra ifta accédas animo fynccro,pacifico,amp; fîtiennbsp;'î’iïr ’”'®8l3diatorio,quirixandipetatmateriam,autconcept»opinionis peruerfæfulcranbsp;tîfij^^’‘^^'^iquegloriam humanamambiat,uilt;Soriam 8C thcatricos applaufus» Nifienim du aïonis!*nbsp;^°hus gloria, pietatis, ucræeruditionis amp; amoris honeftidefyderio, in maxi-itqjQ'’’ipfius malû facratiffima dei uerba leges.Siquidem eaquæ diuinis literis prodita funt,nbsp;^'^‘'feripta funtjUtdomkîû deum noftrum rede agnofcamus,agnitum unice colamus,nbsp;*ïiij,,p .S^orificemus, ut meliores quoque reddamur, amp; ad omne opus bonum inftruâi.nbsp;ftijq ‘®*haphilofophia,amp;:fuperciliofi philofophi,fuaquærunt,amp;fefeadorariuo!unt,Cun-’’itianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tribuit.Debctur etiam facris noftris peculiaris quædam amp; di Reucrentu

''’®’^®’’ha,nam loquitur nobifeum per ifta deus,Si uero homo quifpiam, paulô maiore ad fa«*» He ^^^præditus,amp;tcexcellentior,colluquutionem familiärem tecuminftitueretjdeus bo-*iii^j^’’’f3cumreuerentia conuenires,quanta diligentia animaduerteres, quanta deniquea-adoraresî’Iam uerô in facris deus tecûcolloqui ftatuit, amp; is deus,nbsp;^*5.’Cfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8cætcrnus,omnium,etiam tuus conditor,quiomnipotens eft,amp; uera fapien-

’']®qnoquequantareuerentiafitopus,quantafynceritate. Iftisfianimus tuusimbu-iugiter oraueris,hoc cft,uniceaffeâus tuos deo dedic3ueris,fi expurgata fis men tiîqj, P*®® corrigi uitiofaanimæ tuæ,ôf pieuiuere deo,fi folius dei gloriam quæras,fi reuerennbsp;^cijfj ^facris fuis habeasîbrcuitcr,fi totum teteilli fubticias,5C templum fpirirus fandi ef-dubitauerim quin maxima fruge facra fis leclurus.Quod fi alio accelfcris animo,nbsp;Qnemadmodum uero in omnibusartibus aedifeiplinis fuppofititiaqu^- Lîbrorumnbsp;nôn ufqueadeoexaâaSirecepta, ficin facris quoqjnônulli libri funt, quinbsp;i^'ithoritatis non funt,quant» reliqui pars^ m aior,Ideolt;^ principio feih refert,qui ge-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**gt;1- 2. ¦ ¦

-ocr page 4-

CHVONRADVS PËLLICANVS nuini èC uere canonici libri fint in facris jofcphus in primo aducrfus Appioàem Iibro,Or'^nbsp;nes apud Eufebium,Mclito in epiftola ad Onefimum, duo 8C uiginti libres enumeraruni“nbsp;teristeftamentijquinq^Mofeos, Prophctarunioöo.Hagiographorünouem.Quanqua*’^nbsp;nulli Ruth amp; Cinoth inter Hagiographa quoq; fcriptitent, ôC hos libres in fuo purent nuinbsp;rofupputandos, ac per hoc cffeprifcx legis libres uigintiquatuor,uteftapudHicrony^nbsp;in prologo Galcato, quern uulgus theologorum fequitur,amp;Hebræprü quoqj traditionbsp;emplaria atteft5tur,Dc noui teftamenti libris reliqua legätur in prologo lam nominato-Qnbsp;quid igitur extra hos eft, inter apocrypha ponêdum, etiam ft in Biblqs fcribatur. Qpæ tanbsp;fandi patres legi quidem uoluerunt in ecclefiis, non tarnen profcrri ad authoritateni exnbsp;dei confirniandam. Verum nemo purer ea rationc hos libres legi in ecclefia,hosnbsp;re, quia patrum prifcorütanta authoritaterecepri fintî fedfuntpatres ifti Dionifius,nbsp;Ltbrieccu nes,Cyprianus,Hieronymus,Egefippus,Iofephus,Ireneus,Laâantius, ô(cæteri ^*^^“^* *nbsp;Cwoîùciquot; tfftes,cx quibus intclligamus iftos canonicos libres effe tantum genuines. Neqjnbsp;illi fufceperunt quod uolueruntjoeq^fucceftbribusobtrufcrunt quod illis bonumuidd^^jiinbsp;fed quod ceu per manus acceperant,ab ip (is return primis fcriptoribus fufccpcrunt,nbsp;lereteftimonia,utetiä nos agnofccremus,qupgenuina forent,qupfuppofititia.SedSili*’nbsp;nonici ante uetuftiorum tempora fuere, neq; hi primum fentcnriam tulere de canonic»^nbsp;pocryphiSjfed indicium iam ante multa fæcula latum,communi omnium confenft»,’®®nbsp;primorumfcribentiumrationcôlt;modo,pofterioresrefricarunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yp

Habes quibus libris operam locate debeas.Nunc uero quomodo legas audi(ubic«*” yj ta de lingua Hebraica Slt; Græca quomodo difcendæ praefcripfifletjfcripturæ certumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

busrationibusattingcndumdocet.)Sunt,inquit, quinoftris temporibus omnia legem Scad Euangelium,quod utin præfentiarum non culpo,fic nccp laudibus ucbW*,nbsp;Hoc certumeftjomnesfacræfcripturæ libres,communemquendam habere fcopun’gt;4‘*yy),nbsp;lis fit uideamus.Deus cceli,deus illeomnipotens,pepigit cum humano genere relîam^^’Ls,nbsp;paóium feufœdus fempiternû,ficenim dixitad Abraham : Ego fum deus illeomnifu^*^

..M'


Quomodo ta de lingua neoraica ot vrræca quomoao aiicendæ praelcripliiietjicripturæ certum bnùcrx' busrationibusattingcndumdocet.)Sunt,inquit, quinoftris temporibus omniarefe‘'^‘'(jjy,nbsp;ftripwr». legem SCadEuangelium,quod utin præfentiarum non culpo,ficnccplaudibusuehtr^yjnbsp;Hoc certumeftjomnesfacræfcripturæ libres,communemquendam habere fcopun’gt;4‘*yy),nbsp;lis fit uideamus.Deus cceli,deus illeomnipotens,pepigit cum humano genere relîatn^^’Lj,nbsp;paéium feufœdus fempiternû,ficenim dixitad Abraham : Ego fum deus illeomnift’”*^y,j(itnbsp;penesquemomniabona,ambulaantefacicmmeam,8Ceftointeger.Hocpa(Sûmcumgt;‘’ qtnbsp;inter me ôCinter te,8C inter fernen tuum poft te,in gcnerationibus fuis,fcedere fempif^*^ JfiiJnbsp;fim deus tuus, Slt; feminis tui poft te. Dabo^ tibi SC femini tuo poft te terram pcregti*’^’'^|y(jznbsp;tuæ,omnem terram Chanaan in poffeffionem,ero^ deus eorum.Et tu padum menbsp;dies,tu Scfemen tuum poft te.SedSC in feminetuobcnedicenturomnes genres terrï,^j^ys,nbsp;17.amp; XX. Duoautemftintquæ inhocfccderecontinentur, Primura aftringitfenobis a.»nbsp;aMMHcuii pollicetur SCindicatquis SCqualis nobis effe uelit. Deindepræfcnbitquid à nobis*^’^’^ yijfonbsp;uoatticunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidetn declarat,quis fit deus ille omnipotens ucrus 8(. ætern us,bonorum

copiæcornu,apud quem unumomnia eainucniantur,quæab humano defyderanrurP ^yi re,quia ipfius eft cœlum 8C terra,SComnia quæ in eis funt. Polliccrur autem fedeuninbsp;fore amp; feminis noftrit hoceft, promittit fe omnem bonitatis fuæ thefaurum in nosnbsp;profufurum,{d^gratis,dicitenim:ErodeustuusScfeministuipoftte,hoceft.omnif*’ po»nbsp;tia,bonorum cumulus,omnia^,imômctotum,tibi impends.Quod quo ccrtiuscrfonbsp;fis,En dabo tibi terram Chanaan,lade SC melle manantem, Dabo tibi fernen, SC erom^/jiÇnbsp;turn,hoc eft propugnaculum,fortitudo,dux,SC imperator,uindex Sc ukor,SCc.C3ff5“ (nabnbsp;animaduertendum duplicem effe hanc pollicitationem. Spiritualem SC Carnalcipyjjjiî,nbsp;Chriftus dominus promittitur, Galat.j. Carnali terra Chanaan. Spirituali,nbsp;corporali corpus.Vultitaq; dominus effe deus nofter,fiueanimamrcfpicias fiucc^’ff.jjjirf»nbsp;denus de parte una.Iam uerô quod nos attinet,debemus omnino nos padum ho^^% juiu^nbsp;intégré illi fidem feruare,unico hærere,innocentiæ ftudere,ad nutum SC uoluntattmnbsp;re.Nam quifecusegerint,eosceufcEdifragos,auxilio nudatos,inimicisSCmaliso'”?’*-ponit.Eft^hæcparsfecunda. Hucuerôreferturomne,adeo^totfl hocquod

Veierej amp; proditum cft.Quid enim aliud diuinæ hiftoriæ,quidprophetæ,quid Euangelift^gt;. '‘°“* ftoli aliud docueruntç^quam hums dei bonitatem,magnificentiam,omnifufficlt;f^nbsp;modo deus fuerit omnium credétiumî ediuerfo negledui habueritomnes pcrß“^®nbsp;fubindcrefricantalii pollicitationem debenedidofemine, alq uerôpræftitamtcnbsp;non ubiqj fidem docent SC integritatem feu innocentiam, puntatem acfynceritatfnbsp;atq; uitæ totius';’Idco^ unicus ille communis tarnen omnibus facrp fcripturplibris ^p^^jpri*'nbsp;TESTAMENTVM DOMINI. Vndc cgo à uetuftis hoc nominis omnibus fsc^ fuH*nbsp;ræ libris inditum crediderim, Vêtus SC Nouum teftamentum. Non quodlibri telnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^jit,

-ocr page 5-

AD LE CT o REM.

nnt,fed quod tcftamcnti rationemcxplicent. Quemadmodum folcmus literas feu inftrumen MeteftamcntisuocareTcftamentapcrmetonymiam.Neqjcredendumeftjdominum aliudnbsp;anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ft^pudomnes, quia idem deus,idem Chriftus,

*3aem fides, cadem innocentia apudomnes cum uereris tuni noui teftamenti fandos, NouS

Diximus de communi fcripturarum fcopo, dicemus óc de communibus fcripturas tradan Gbfcruatio j,intionibus,Primus ergo modus tradandi fcripturas fit obferuatio contextus, cum diligcnnbsp;jrunumquodqj uerbum óC poflït amp;C trahat,cui^ hæreat pcrquiritur. Huius rei pulnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exemplum eft in ix.Lucæ.Locus inquam ille de quo plurimi nimis hoftiliter di^

83 diarimalunt quàm aperte loqui ut intelligantur,Hoc eft corpus meum. Hic fi ipfum conte p ümobferugj^ præcedentia, confequentia fingulorum uerborum uim, quid luculentius^nbsp;Jincipiocnimtypicumagnum eduntaduefperam pafchæ,typum nimirüdudummadatinbsp;Squot;!,cuius fanguinepoftes fidelium Hebræorum perundi fuerunt,quo amp; uifo exterminatornbsp;prfteribat,amp;à Cfdeliberabat.typusquoq; erat in futurum,Chriftifangujnemnbsp;indnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^“’’dendum in crucepro fidelium falute,Eum igitur difeipuii agnum edunt. De

(y '“'*^opanem Chriftus faIuatoraccipiensfrangir,fuis^difpartit,Nimirum quia agnus, typicePnbsp;fiftitur,iam præfens nouü pafeha inchoaturus, no fine analogia aptifi-ijiij’P”’cniaccipit,fciIicetquodcratfinefanguine,amp;tamcnfymbolicS,attamen talis typusnbsp;dfi? ^j.*^’‘l‘gt;od prouobistradecur,doccnspanem cffefignumacfymbolum corporis cru^nbsp;tedy à pâtre pro nobis traditi,quippequod nobis iftum manducantibus, in memorianbsp;Snitu'^unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prophetis proraiirum,efleiam olim pro nobis traditö.Quarc niox fe^

- ^°™®diftis fecundfi legéin commemorationc fanguinis agni immolati in pafcha-«ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Slt;redcmptionis ueftræ pignus certiflimfl. Præterea fi didiunculas, edere, corpus,

^fhra”’°‘^*’’^‘:’‘^’«penderis,quantü quæfo lucis attulifti contextui î* Tria itaq; hicquoeçob-«ftS(^’’°^*t«rincidunt, Analogia, Varius eiufdeuerbi ufus, amp; Tropus. Analogia proportio habet non ubiuis, fed in his tantum, quæ probarinbsp;•'gt;üs ’¦^’^ds indicqsjiufte 8C uere cfle ab ill is deduda, quemadmodu de agno probare poffanbsp;i,Cor,y,amp;Ioan.ig.Valetpotiffimüin librisnouiteftamenti.Deindeufqj

'’^*'3fti V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P’*^*’^obnubiles.Nam fi perpetram ubiq;intclligas firmitateipfam,

¦yStur Latin! quoqj plerunqj in’transferedo hac uoce, petra, magis aut Hebraei pro fa ^''3^ ^^f^’’^‘’P®»P’’°f“8*°'^*^‘ï“°‘l’^°’^’'“’’’‘’””“’’*l“’*”^^df*^^«^fig’’‘ficataccopiam,alinbsp;k’P^’^'’*’*”gt;’dq“3ndoroburamp;fortitudinem,belliquoquefignumnotar,utebanturnbsp;t?'liiJi*'3nfiqui cornibus,armaturä quoq; amp;protedionem, Haec uariatio frequens cfl:nbsp;^ien,'°'’‘bus,fidcs,charitas,fpcs,NäRom,io.legimus,Perfediolegis Chriftus. uTimot.1*nbsp;charitas.Ephe.i.Gratia faluifadi eftis perfidem.Rom.g.Spefaluifacueftis.

''’Mq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deprchendercpoffum',primoexlinguarumcollationetfe

'*'^’'der^'^”^'’’^d‘ïgam eruditionem,SC uaham ledionem authormtertio ex natura rei,quam * quarto per circunftantias 8i. loci fenfum fiue contextum. Res eftalioqui facilisnbsp;j.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defingulis cxempla ponere nimis prolixum amp; moleftum foret.

’N^^^^opus quem Proclus uerborum figuram appellauit, eft fermo à natural! loco in a* translatus.Hi funtduplices, Orationum amp; didionum. Orationis tropusnbsp;utpoteperpetuaquædammetaphora.Huicadnumerât Aenigma,Parcemiam,nbsp;quot;”^^’f’”°”gt;^”tiphrafin,Hyperbolen,cuiadduntHyperbaton,amp;Icon,8fc.dequi^nbsp;RhetoreSjin primis Fabius in odauo.Didionum tropi funt, Metaphora,nbsp;°^bc,IVletonymia,Antonomafia,Onomatopeia,Catachrefis,Met31epfis,Dcquibusnbsp;in odauo, àquibus facileifta difetnbsp;^«nius.Eftautcm uera troporum cognitio igne amp; aqua magis in facris neceflaria,id,nbsp;*3ctisexercitatinorunt.Incxcrcitatiquidlibetexrequalibetconfingunr,atquctoticsnbsp;°des legere incipiunt? Hucpertinentetiam Græcifmi Si Hebraifmi. Verum ifta innbsp;d‘»monuiffefufficiat«

-ocr page 6-

CHVONRADVy PELLICÄNVS

Circuit flan tlx.

' Dcdrcunftantiisautcm quaefecundumlocum occupabunt,brcuibus quoqjdicenduw. autcm quae non funt propria amp; cognata rci,fed circunftantatque ambiuntipfani accidcn® ’nbsp;partim in rebus fitæ funt,partim in perfonis. Quemadmodum Erafmus in fccundoCop*’nbsp;Fabium fequutus pulcherrimc fuboftcndit.Rerum porró circunftantiæ funr,caufa,lo£us,onbsp;cafio,tempus,inftrumcntum,modus,amp;: caet.Perfonarum funt,natio,patria, fexus,ætas,fnbsp;catio, difciplina, amp;cæt. Igitur locum aliqucmexploraturus difpicies quo loco quidnbsp;fit,quo tempore, quo modo, quid faflum fit,quo confilio, qua cccafione, à quibusnbsp;Slt; cæLEtfanèuix credi potcft,quàm nobilis h jc ratio fit,quàm expedita in intricatilfitws^*’nbsp;pluribuslocis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p,

Locorum allegatio.

Tertius modus tradandifcripturasjfit per locorum colla tionem.Vcrumuthicmodus nium certiflimus dignitatis^ plenus eft,fic non poteft nifi magno laborc amp;nbsp;ria acquiri. Proindefcripturas cum fruge ledurus aut tradaturus.curabis utquàmplu*’*,.nbsp;in procindu habeas locos,quibus rein breuioribus SCimplicationbus expédias. Vtuff|nbsp;corum aceruos habeas,in primis iuuabit accurata diiigentia,qua Hat,ut non curesnbsp;turn, fed quàm bene Icgas, amp; quàm fideliter memoriae infigas: item ut quàmf3epiif'*’’^n’fl,inbsp;re!cgas,terasacdiger3s,utnunquam ceffes.Iamuerôhæccollatio, aututfimileautui^nbsp;le adhibetur,cxempla authores fuppeditabunt.Hæc ueroratio duntaxat locum habetm gt;nbsp;magis oportet tergiuerfantibusobludari,quàmfidclibus fatisfaccre.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^fin

Status rei tract anUx.

Multum quoq; retulerit in omni tradationis negotio ftatum inuenifle. Volumusiw‘5 his fcripturis facris qupàconftitutionequapiam dcpendcnt,ftatus non negligaturA®nbsp;uero ftatum fummam,caput,cöftitutionem,in quo potiflimum rei cardo ucrtitur,df^ Lnbsp;tiftiimum diircritur,amp; unde omnia argumenta dependentjn hoc fcripti genere uerfa*’^'’nbsp;phctæ,ucrfanturetiamapoftoIorumepiftolæ.Verumnoncftunicusillisftatus,fed*“’^jj(,/nbsp;qualitateSjUarij.In iftis ergo primo amp;antc omnia inquirendû,quid conetur author.A^’^gjt,nbsp;ccat,quid prober,quid rcfutet,qucm in finê,amp;in quem ufum fenbat, quibus argu*” jjijtiu*nbsp;Quod certe fieri non poteft, nifi diligenter omnia excutias, legas rclcgas, omngt;®nbsp;fecernas, argumenta diuidas, priuatim fccpoadhibeas,côfertim producas, fedS^pf^^juicftnbsp;quid tribucndumfitaffedibus,quidornatui,quideloquutioni.Hæcfiignorantur.f^*^ ¦ jje/nbsp;tePfalmorum myfteria,Ifai3eprophctiam,6Cin primis Pauli epiftolas non pofleadi^^lnbsp;ccffeeftergo,utomniafchematum feu figurarum genera probeccgnofcas.Dcqu*l’*’?^5Kl’^nbsp;busFabiusin nono,AphtoniusinPraecxercitamentis, Melanchthoninlnftitution**’nbsp;toricis,6c Erafmus in fecundo Copiæ.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/larip^

Moraifa nbsp;nbsp;nbsp;Hucufque oftcndimus in genere,quomodo qucantomnesfacræfcripturaelibr'^î^^’^nill'’'

fcripturx. generaliores quofdam canones. Age uero perftringamus nunc fingulos ueteris b“**’ menti libros,ut ucl fic compleamus quod reftare uidetur.Et primû quidem dicau’“®nbsp;primis.Ifti libri Mofis alias legem habentuitæ^ Sfmorum inftitutionem contint*’.%\ii(tt)^nbsp;ftorias.Et de hiftorfis quidem dicemuspofterius,nuncuero delege.Et qui delegt^b .^jjR*’’’nbsp;rediffimc camin tria membra feindunt. Dicunt enim aliam efie moralem, aliatnnbsp;nbsp;nbsp;puri^’

aliamccremoniarum.Ea ergo quæuitamnoftram fine mores inftituunt,fyncerit3t£'’'^j jiitf^ tern ôC uitæ innocentiam tradunr,talem qualem in teftamento 8i foedcreexquifiuitnbsp;moralia recenfentur. Qualia funt unumamp;folumdeum efie credendum, adorandtigt;^’^,ffö,nbsp;dum,audicndum,huicfolielTcfidcndumôfadhærcndum. Proximo nonefieinii’f*^^*’nbsp;gandam.Non effe occidendum,adultcrandfl,amp;c.Qu3e ciufmodi funt,ea perpétuanbsp;uerfalia 8i nobis perpetuo ôC diligenter plcnc^ præftanda.Ncq; hocnbsp;efie quæ fubceremonialia referri ab aliquo potcrât,quæ ramen moralia funt. Huiô'*^^nbsp;quætradunturdeueftiumcommutatione, deanimalibusproximireducendis,nbsp;do agro diuerfo femine, de conferuandis pullis auium,amp;c. Nam qucmadmoduiu P^^jifnbsp;xima myftcria dicunturfabulis contexuifîe, fic maximas res in minutifiima ift^ab*^nbsp;fcs. Brcuiter,quicquid deum dccet,fidcm, pictatem, rcligionem, puritatem, inu^cnbsp;charitatcm,poteftfub moralem referri Icgem.

lu dici al ia, ciu ilcs leges funt,de rcgibus,principibus,iudicibus,quales effe FuïeUh* gerendo,depleâcndisfontibus,dehomicidio,adulterio,facrilegio,feditione,in‘’nbsp;rebellioncpunicndis,decomuni pace conferuanda,de tributis,decimis,nbsp;in præceptis dei moralibus fundatis. Qu’s res non minus fed magis quoq; leg*^nbsp;geredebemus,amp;fummam dei diligentiam agnofcere,qui non modo animasnbsp;nbsp;S -piUE.pe

inftituebatjfed ctiam externa quæqj curabat Jn his non eft ut allegorias comm**’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6

-ocr page 7-

ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÀD LECTO RE5f.’

ttimjj^®*’*^*afuntqu3eaguntdefaccrdotio,facrificiorumgcncribus,tabernaculo,faccrdo d*cbu«,de munditia amp; immunditia, de ueftibusjde confccrationibus.deabnbsp;deexpiationibus, de uotis amp; rebus fimilibus. Deditautem hosnbsp;Itiiijlj *'*®gt;^umaceruos, nequid fuperftitiofus populus defyderaret. Nam deus iftis non de«nbsp;9'*®n’gt;dmodum faepe per prophetas atteftatus eft, uerum fie illos uoluii ab excclgt;nbsp;fenfifie uidetur,qui in fecundo ad- TwhiW«.nbsp;operationum ôCoblationum negonbsp;’quot;’’'iftftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teprehendar, quafi deus fibi talia propric defyderauerit, qui tam

«ïij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multitudinem facrificiorum ueftrorum ô(. quis requifiuitifta

induftriam fentiat, quapopulum pronum inidololathâSC religioni fuæ uoluitaftringere,quibus fuperftitio fæculia^nbsp;‘quot;Wr ^\?^*®^“Olt;^aretillos,fibiiubensfieri,quafidefydcranti, nefimulachris faciendodenbsp;commertiis uitæamp;conuerfationis humanæ,domi 8C foris.ad ufq;cunbsp;hMu ’^**'^®uacarent à dei refpedu, Hadenus ille, Rurfus quandoquidéfemen benediâû

ceremonialia legis,cogitabis uni deo effeadhærendum, quemadmodum °”’”*’ ‘^'^311cgorica,allegoriis ergo efieexponenda.

“ocamus,pcrpetuam ôi non interruptam met3phoram,qua aliud fenfu uerbis fignificaucrimus, ut cum Chrifti uocem, Faciam uos pifeatores

Qü primis, ne ex qualibet refingamus quiduis, amp; omnibus feripturæ locis allegori rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feripra allegoham certius admirterepoflunt, nifi in hoc dida fadâue,uc

r 3 nbsp;nbsp;nbsp;umbrae actypi forent. Cuius generis efttotumLeuiticum facerdotium,facrigt;’

ficutfupraretulimusinceremoniis:inhiftoriis,allegoria difftct û^’^fnnegarinon poteft.allegoriasin hiftoriasueteristefiamenti incidcre.Namalnbsp;'^'’*rer7^^'ftori3æneiferpentis,HagarancilIap, petræpercuffæ, ideo^fiomninoallegorianbsp;Sn^?'*gt;s,nolisœfimplicishifton3e fenfu effecontentus,hæcobfcrua.Curabisanteom..nbsp;P *Co ^'3 tua Amalfis feripturæ locis componi queat.Deindeuidebis,anrcsfiuepcr^nbsp;^’gt;ht|(j'’^Paratæ concordent an dilTideant poftremo an ne fidei conform is fit, acdeûdoceaf.nbsp;4^’'’tlo'''P’'ætcrea plurimum,fi citationes noui teftamj nti accurate obferucs, ita ut carû ali*nbsp;b'^«xcunens, probe memineris, nempe quo nam ifta rctulerit Chriftus, quomo*nbsp;'’^^’^^poftolus,in quem item fenfum ifta adduxerit Petrus,8lt;cæt.Monet item Au* D.Aogu».nbsp;'fgoriam nihilpofte probare, nifiearn noui teftamenti comprobet authoritas,nbsp;knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€ft,allegoriam tollerefirnplicem fenfum.Nam etiam fi per dipfades aut præ*

’llcgorice uenenatam ac inflammatam peccatis confeientiam, quam fufta ''’®*tfdus in cruce, loannis tertio cap. attaméfimplexhiftoriæfenfus,quifempernbsp;qh^’’'i, ’quot;'t-Hoceft docerehiftoriam.quantum malum fitperfidia,murmur,amp;tentationbsp;c .''’'(lî(j’^Cor.decimocap.Infumma, allegoriænon pofiunt féliciter tradari, nifiabhisnbsp;rebus exercitatiftimifunt. Vtanturergofcnpturarum candidati fimpliciffimonbsp;**'^‘’’9'’i Si ecclefiam docere ubique poteft,bcnc intelledus fidem amp; fpem in deuntnbsp;exercitationc,fidcpcrfeda,acriœ iudicio confolidati,ad grauilTimas res

iam autre!exprciraimago,authoreCicerone.Tradanturautcmh3c obiter,uideamusnuncfimplicita* Simpi«nbsp;dtç*'''c^5Ç'’'’^‘’*’turduo, occafiohiftoriarum,accftcunftantiæ.Occafionemautem uoco

Hgt;1q ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fadis perfonarû, ex adis quoqj dei om nipotentis uideretur, quomodo pa

’’t’entum illud,de quo pauló ante diximus feruatum fit, quomodo negledum,ô^ tah'’®dçQ^’”f8refforespuniti.Pofterioruero,utuidcntes euentumcafumcpillorum,time*nbsp;*’'lfhæreremus Si crederemus. Docuit hæcdiuus Apoftolus, in Corinth,nbsp;teftimoniüinlacob, amp; legem pofuicnbsp;’’îf ' Pi^æ^^ptr p3tnbus.ut nota facerent filqs eorum,cognofcat^ generatie pofterior,nbsp;^eilinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;narrabunt filfis fuis,ut ponant in deo fpem fuam,SC non obliui

dei,ôC mandata eius euftodiant, neqj fintficut patres eorum generatio rc* ^^»77 Jam uero circüftanti^ adhibétur aliquando dütaxat obledandi^aliquando

-ocr page 8-

C/ PELL. AD LECT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

refîciendi,aliquando ucrocncrgiæcaufa.Cftcrûbæcapudoratorcs SfOrigcnwn« , tæ Hcbræis dicuntur uidentcs,nimirum ab officio, quädo hoc officii apud

Pro het« quod apud nos cpifcopi,qui6lt;ipfi dicuntur prophctae.Hifunt ecu interprétés Mo ftmMoffs gis omniaclarius exponut, fiueîpeâes diuinam naturam, benedidum fernen,nbsp;wterpretes pjjæinnocentiam.’fiucdeniqj ipfa ccrcmonialia.Namde Chrifti incarnationc,prænbsp;morte, refurrcâionc ôC regno, tam aperte differuerunt, ut putes ipfos hiftoriamnbsp;nbsp;nbsp;njiiitli

bus geftis.quàm uaticiniû de futuris fcribere.In qua re regnat in primis If3ias,dfi^ •jjtc'”’ S(. finguli iuxta fuæætatis rationem teftamentum probe cxpnmunt,docen tes |nbsp;mifericordiam,iuftitiam,omnipotentiam,ultionem,omnifufficientiä,Cuiuscult‘’^^ljpgö‘'nbsp;ligio fttfides,iudicium,iuftitia,mifericordia,æquiras,neq} uero ilium placarip^^“ oi”*”'’«nbsp;ne.Hincacerrimeobiurganttranfgreffiones,uindiâam oboculosponuntjadeo^fnbsp;cloquutionis ornamento pingunt. Ledurusergo prophetas,ifthæc omnianbsp;tias de Chrifto,obiurgationem criminu,ultionis pidluras,ac hypotypofes,hortatinbsp;folationes,laudes deiamp; mifericordiä. Vides ipforum fcripta quomodo refcrantU‘ ,j)ffnbsp;ceu unicum fcopum, utex hiftoriarum libris ueluti ex commentariis certiusnbsp;ganrur. DekdionequoqjPfalmorum.Prouerbiorumô^cxterishuiusTomilY*^nbsp;dioneEuangcIiorumamp;apoftolicarum epiftolarum profequitur in eodemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X

plurima Bulhngerus nofter,cx quibus hoc loco fuccindius dicla fuffeccrint.A*'g“^j(iji,^^j^ rumquinquelibrorum potes capereex initiis Commentariorum noftrorumio/*’. jiifO^nbsp;lt;•quot;' nunquam ne per fomnium quidem fcribere ucniiTet in mente, ft utaliasnbsp;duouiriHeinrychusamp;Thcodorusanteoperis noftri ueiinffitutum ael comp’^*'* goals’?nbsp;giflcnt,quorum eruditione ÔC Audio pietatis.diuina pictas oblinire dignata eft5,nbsp;tatis noftræ uulnus,quod pro peccatis noftrisinflixerat ex clade piiffimorum‘’*f^L()(’'^'nbsp;ZmSder fiænoftræTigurinæ,Cuiusfideiæftimatioamp;indicium capiaturex illorumlut“P’^fjf(^Y|jfnbsp;Si noftris,quas catholicas effe amp; folidas,pius Si cruditus Ledlor intelliget,nbsp;fticis dogmatibus prifeorum fandiffimorfl uirorum Si martyrum, puras amp;«’**’nbsp;catas prifeorumhaercticorum uel nouorumerroribus.Dcquo tarnen omniu»”^nbsp;pedam us indicium, 8( fi quid alicubi per fragilitatem fenfus aberratum depreft^”nbsp;Authoris detredabimus catholicam palinodiam,p3rati audirc amp; difcere,magis quàmnbsp;txcufatio. noftras operas paffifumus ad fratrum preces amp;impulfum prodircamp;aedip’'^ anbsp;fubfidio territorij noftri, qui affiduis præledionibus noftris interefte nonnbsp;rum pcritiacarere coguntur per officiorum fuorum occupa tiones.amp;exadassft^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

’ ’’ in longe diuerfis ftudiis àpuero infelicius pro temporis rationeexigerccópulft ftraqualiacunq;fcripta,utfperamus proficient,quibus8Cpotiffimumfciipfi’’’‘'^,ji^^ .(fi/nbsp;dicata uolumus. Sipredeffe in gloriam dei,inccclefiaruprofedum, deuotoH‘’'^j/i'^‘^aznbsp;eptamus.In quibus ft quid imperfedum Si languidu inuenietur, tenuitatiinnbsp;buatur, amp; negligentiæduriori^ftilo, quern antea nunquamexcrccre ftudui,nbsp;quam talc obiturum me opus,alicui credidiffem prophetæ.Si quid dignumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(,41

dei confonum,aptum,uiileSi facrofandum clucubratum eft, fandorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j-uii’^ ffJ

tati acceptum referridebet,undenoftra, ubi licuit,cleda defumpftmus;neote fenbennum erudiiiffimas enarrationes,quas confequi datum eft, minimecontfnbsp;exomnibus probatiora nobis uifa cu nullius, ut fperamus, iniuria, fed bonanbsp;paffim,utbrcuiuspotuimus, Soliaurédco omnipotenti, fapientiffimoS^OP^’nbsp;toto noftro opcre, honor fitSf gloria, quæSf defcratur ei ab omnibus ubiqi^nbsp;omnebonum,quideditpcrftupendam ccrtemihigr3tiamfuam,amp;inacftin'*^^’nbsp;tiæfuædifpenfationem,hocopusfelicirer inchoari Siperficisad gloriam ftgt;inbsp;rum confoIationé.Cuifitgratiarumadioôifacrofandamaicftaspcrfæcula

-ocr page 9-

^COMMENTARI¦

CHVONRADI PELLICANI

IN LIBRVM lOB.

M.

I R E-rat inters raHusnonbsp;minelob,nbsp;ÔCcratuirnbsp;illenbsp;picx rcnbsp;dus ac ti^nbsp;mens de^nbsp;urn, Sc rcnbsp;cedens ànbsp;malo-

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ ¦ 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '¦¦¦¦ illaiV/»

hunc uirum fitiße deferibüt^hunc **'^‘'’'1 fijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen (^itid hic liber ec»

perfcrutcmur:prouidentia fcili cïemêter'mfaUibilitcr^ pcnbsp;exlt;equo creator omniumßcnbsp;operum ac iudiciorü fuoru caupenbsp;iwpcrßrutabilet.nbsp;‘^‘^'^‘'‘‘^'^‘i^iquotijuot fapientu huins munnbsp;tenuraria muefligationenbsp;»wlta a^equi de iüa poffefe credant,nbsp;inteüeilufuo dei indicianbsp;ttelipfaoperisnbsp;^fedideo omnipotéttpmpliciterobedirenbsp;‘PP^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deuotio/ie per pdem cr

^luint curiofa imperfcrutabiliü **2* iftqniptione euanefeere, utpatebit.nbsp;ignorâtes, fuperuacanca diligeitnbsp;f*«)i fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P'‘ogenie, loco cr gedis lob, cotenden

fiatum, lobab ***''’^,1«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bo^rrf, qui habitauerit mAr

quot;^^oiif Coflantitiia urbe, quam opi ft^°^Puntiiwpolim:nam propria reru nonbsp;‘^°gt;^‘^gt;upu^t,unde CT hoc loco planénbsp;bonorum literaru imperiti

oE ''^P°P^°P°fl’‘^^^P‘^P^'‘lt;^fff''-^xnom(nibusnbsp;hi^oriâepèfaâant,nbsp;I *^‘‘»gt;1exhiberi no poßit,affixis perfonbsp;‘‘d’iisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hebraicus no reppit talem ue

gt;^lt;^nT‘^iôpt exiliiman non probât.Quodnbsp;no»ûne,fùcrit innbsp;ràinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’^’^‘^lt;^°gt;'itide, cotra ludaos militat,ut

debeât domino deo uero curæ eße agnofeat, crdignosnbsp;*^^hiijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘liePatis cultores,etiâpncMopiicis ce

°S^‘^^°^:ncdum in ea uicimia, fed toto orbe

*fi. ^°ft(iR nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pgnipeare, Hebrois notu

^^nwmturatiQugiffifißi^df didus, quetit

CCS

non ex impatientia iedidit,fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uindicandi di/putito

tionis gratia, prouidentiâ diuinam atque iuRitiam,con tra crroreshypocritarum,cr de fanilis fuisoperibusnbsp;prtefumentium.Simplex dicitur çr re£îus,non flüpidus simplexnbsp;cr imprudent, fed mnocens cr uihe mtegritateperp^ '**“*'nbsp;âus,moribus incorruptus, ZT per omnia fyncerus,do’inbsp;mini quoque dei uerus cultor : quod in feripturis eft tinbsp;mere deum, non effe idololatrâ, agnofeere müdi créa»nbsp;torem cr gubernatorem. Qkj («Kfê talis eR,abfq; dubionbsp;abflinet pro omni uirili fua à malo,cr quiequid deö planbsp;cere nouit,Gr prodejje honünibus, infianter operatur:nbsp;qui enhn deum timet nihil negligit.

i. Nati^funtei feptem filii 8Ctres filiae»

Cordis diuitias ueras author primO;Cxpofuit,nunc 0= DMtüe pes corporis, quorum optima funt liberi erharedes. *'“*•nbsp;Septem autefilios habuilfepaternaruopumharedts,nbsp;adminiflratores,re{hres er pojjcpöres,pertinetadclanbsp;rioremßlicitate:fililt;e autein tres ad iucunditatë cognanbsp;tionis, er affinitatisgratiâconciliarc poter ant.

Peculioamplofrucbatur,animaliueoru quaaduiâu PkuIiur» er amiilum oportuna funt,er ad labores perficiendosnbsp;necelfaria,ad agriculturâ,ad oneragefiàda. Nibil bic denbsp;equis dicitur er equitibus,dcq; militaribuf copip prornbsp;fus nihil,quia deu thnebat et,pximos diligebat. Vbi auténbsp;multa diuitiafunt, necejjè clladeffc multos qui abfu*nbsp;mant,illisqi utâturtideo multafamiliaadlùit pro curannbsp;dis tot animalibus omnisgeneris, quam ut Abraam relinbsp;giofe inflituebat 'm fide ermoribus,curâomntu ge flansnbsp;cr operas décernés er pramia. Pollcbat quot^ indy tanbsp;etgloriofa fama,nedu inter fuos,fed etiâin externisgennbsp;tibits magnus habebatur,filix erbonus.Efl aut praflannbsp;tior honeßafama quantifeunq^ diuitifs auri atq; argétt.

Concordia er iucudusfratru coui{lus,qui erfororcs ««« minime auerfabâtur, fed amâter aduocôt modeft.ts,nonnbsp;feingerentes,fedalioquidomimanfuras,adßlicitatefanbsp;cit,cum alioqui rara fit gratia fratru,er fubflantia manbsp;ior non raro difeordiâ inter fi-atres generate folet,fednbsp;patris inflitutione melius fentiebant.Erant auté horumnbsp;couiuia honeRißima quidé er plaufibilta ualde. Periciinbsp;lum auté comeffationis perpendés uir bonus er fapi^t^nbsp;iudiciorumq; dei ncgleclu inter pocula timcs,quanquanbsp;etiamciuilis amicitia talibusnutriaturcouiuijs, ideoc^nbsp;nuUius bic fi-atris domus negligitur, nuÙius officiu connbsp;tcmnitur,etiâforores non permittuntur abefie.

-ocr page 10-

TOB

5 Cumcj’, in orbcm tranfiffcnt dies conui uii,mittebat (adcos) lob, ôi fanôifif abat iknbsp;losîconfurgcnscpdiluculo, offerebatho^nbsp;locaufta per fingulos, Diccbat cnim lobtnbsp;Ncfortèpcceaucrint filiimei, ôC benedixcnbsp;rtntdeo incordibusfuis.Sic faciebatlobnbsp;cundis diebus»

Septim» nbsp;nbsp;Patet etiam dpud cthnicos feptimu dient religioni (T

facrificijs dcputatumjitiffe, dum hic feptimo die, pofl expleta feptem dieru feptem couiuia, pius pater facrifinbsp;cio uero er unico deo delato expiarcfludet apud deuntnbsp;fi ^uidfilij infeptè diebut piaculi uel negligentiarÜ ad*nbsp;nißjjent, ^d’fciret in mtdtif multos femper offendere^nbsp;Stc patresfolicitacuramgcrantpro filijs in timoré Deinbsp;nutriendis,cr in bonoru temporalium abundantia nottnbsp;obliuifcantur dei,d quo bona omnia fufcipere fe fciunt^nbsp;Si itaq; reite inflituatur liberi,corporalis educatiofacinbsp;lè confequetur. No enim uidi iuflu dercliâu,nec fernennbsp;cita quarens panem.Quanquäautemprofilijs facrifi*nbsp;cauerit pater, non tarnen iudiciu domim cis impendensnbsp;Xlienatoe antoUcrepotuit.Parumenimprotefiiciet alimafolici*nbsp;licitudo. tudo, niß tu quoq; pro tc refipifcM. Quia etiäß Nocnbsp;Ddwid et lob pro filifs interccjferint impijs, no illos ponbsp;terunteripercab intentato malo. Bencdicere hoc loconbsp;pro maledtccrefumitur, no abfono modo loquendi alijsnbsp;quoq^ lingUK,ßcut ct benedixit Naboih deÜ er regem.

C ^Quadam autem die,cum ueniffent tili| dci,amp;a£rifterentcoramdomino,afïuitin^nbsp;tereosetiam fatan,

Filio j dei hoc loco accipimus no tantum minifhros an gelos per quos adminiflrat mundi curfum er opera, fednbsp;4iip detnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eteitosfuos quoru agit curam perpétua,

qui ßfe ftmper aflare ocults dei non dubitent, no tanttt décima die ante diem propitiationis,utfabuldtur impifnbsp;ludat, quorum fcrutatiir renes et corda,quos demq; quinbsp;tangit,pupilläoculi offendit diuini.lnter quos et iatannbsp;apparet, cuius omne Opus à diuina pendet prouidetia,nbsp;ut non plusnocerc poßit q eßis uclit.Nec aliu nobis prtenbsp;ßituere deu debemuf,quàm ut femper no folu cogitatutnbsp;noßros inß)iciat,fcd etia dijudicet,ct corä angelis difcitnbsp;tiat in iudiciu Hcluti protra^os, et iwipunitos nößnat.

7 Cuidixitdominust Vndeuenis^Etre* fpondit fatan ad dominu amp; ait, Circumi*nbsp;ui terram,Slt; perambulaui earn.

Coloquutio mutua dei er fatana feripturaru more, er phraß humana defcribitur.Mioqui dciis angelis lo*nbsp;Voqui an» cumfuam uoluittatem injßirat: angeli di o,duntnbsp;gtiotum, admirantur er feire deu cupiunt quagef[eruiu, qui eanbsp;antequam facerent prafeiuit femper. Circuit aut diabonbsp;tus ad cxercitiufanóloru,er quarit que deuoret,eui i«nbsp;hemurßrtes in fidereßflcre.A calumniando autem erquot;nbsp;impediendoretrahendoq; àbono er accufandonomennbsp;habct,ut fatan dieatur,er aduerfator calumniatorq- bonbsp;noru.Regnu enim deiin hoc mundo dcuf a-ßimari uult,nbsp;quaß ßt regia quadam,in qua calumniatores bonorumnbsp;multos rcpi riaiS,et uicißim honeßos ac^p publico bononbsp;Ztlofos dno'^ charißimoSf ubi femper amulatio locum

TOB,

halgt;et,dum impif perfequutur bonos palam CT ° Dixit^ dominus ad fatan: Nüquläco*’nbsp;fiderafti (pofuißi cor tuum fuper){eiüüsn ineu®nbsp;lob, quöd non fit ei fimilis in terra,bo'”*’nbsp;fimplexSf reäuSjtJmcns deumjamp;rf^'quot;nbsp;densàmalo;quot;

Anihropopathos omnia accipiendafun(,crlt;i‘lgt;’'^'^^ conßäi argumenti, ettamß uere ut hißoria capiaitt^*nbsp;adhoCjUt qualtsßtm hoc mundo piorttmiuß.tiadocenbsp;atur, ut nemo de eafuperbiat, nemo fe per/rHunbsp;uet tutü, omnia^ quagerätur pendere Ànbsp;uidentia^ diuina. (iuandoquidemcrdeus uciturts^'nbsp;probitateprauorumadfuägloriam,eteieäort‘ji‘0'^’'^nbsp;exercet uirtutes, quos donat: reproborumnbsp;litiam prodit, conßtndlt er iudicat,man.ßjloi:^''^^nbsp;reprobädo iudicio.lnutdiam enim propriamß'‘^l’^j^nbsp;dere cogitttr,et tndepromoueread altiorjß’’^'‘''‘.^^nbsp;eumodiopietatis deijcerc cupiebat: ficeid'quot;“^“ jjnbsp;rnalitiamalorudeusadproßi^üpiorum.nbsp;eßere^iK er integercoram deo,quiieüß”’(^.^\nbsp;ob oeults, uerctur omnia fua opera,nbsp;hoc eß abhorrct ab omni improbitate, ettamß .nbsp;malum cauere ncqueat, faltem odiat peecatünbsp;ttuttit,et refip:feere femper concturtadhocnbsp;cadunt ut furgant ßrtiores.

Satana: improbÜ defideriu eß, etiamfaoäol’' Cere fed tantußäe er hypocritice deuianbsp;/ere,«o quia bonus er pater naßer (abemi«^^nbsp;maxime omne perßälü opus) fed ut deunnbsp;tantum beneficijs diligantthoc eß,utanturprigt;ß .fifnbsp;num utile deum amanda, qu.lcm et lobnbsp;per calunyiiam, non potens ßrre dignamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r^ari^

fattilo uiro, què maxime odiebat, moreßlilt;’^'^Liiif g«ittr«ntKr pietate ßdelium, er iielletttoigt;”'^^^^ttfnbsp;cjßyUtfuntipß.Satisapertefefemperptoii^'^bdnbsp;Cr à fanâis facile difudicatur, dum fuinbsp;funt in malo, er aranearumore ue/tenad^ß'nbsp;repudta'o melle affumunt.

htuitusuerum dielt, pergitq^reprehendtrtd^^^gfS er odire,quam elcôtis dominus impartitur:dgt;i’'’.^iii,nbsp;fanólos in circuitu protegit,et nó dormitnbsp;demaneq; confurgès projptcit omnibusnbsp;liorum fuorum,atriumq; piorum ut ßrifsatH^'nbsp;dit,proq; unius fide et tußitia,totaßmi!iaßb‘^.^nbsp;into ciuitas er regnu, ubiobfequi illoslt;^Ótig^^'j^isf'gt;nbsp;maionbiis er patribusfanuliox. CIUmM^nbsp;gnu dei lob querebat,omnia alianbsp;qui/piam noccre potcrat rebus perfmisqsfquot;quot;nbsp;nbsp;nbsp;itid

cuius paterfamilias tantopereà dno ioris ficiebat omnibus er totius orbishablta ^^(1/

-ocr page 11-

r OB

ge cunfla quæ poffidct.nifi in faciem bene owerittibi.

Sic (kmon er fui fiUj optare folent exitium pijstet ut obefle,non uno cr alteri, fed omnibus,nbsp;^’‘Piihilntagif cupiuntqut pijpeflime habeant. Vultnbsp;’’“l^utomnia bona aufirantur, ut tandem dominumnbsp;^ii'bemet çr maledicat fine cuniîatione eS“ exnbsp;“»il lt;|uo modo tandem prorumpatin impatientiam,nbsp;F«ii'c dito uanu pronuntiet, O' lt;i timoré dei fuo exnbsp;poflulatjid moliturifednbsp;I fi iacitur rete ante oculos pennatoru:/ruflra aduernbsp;ii»precatur,4 quibus iuuantur o' promouen»nbsp;confîïium contra dominbsp;1^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A«ibus fitana lUudere deus nouit.

dominus ad fa tan, Ecee, uni-habet,in manu tua(/«»t)tantuin fu^ «xtendas manum tuam, Egrcf-domini.

*’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capillummouerecitrado

e/iuw porcoj pracipitare nifi per= ht 1,1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dns tentari fuos,utprobcntur,fatan ten

bld ( ^^‘^'^•'O'.Scd O' modus ponitur O' limes fluâi» l^rinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Nonen'tmpatitur fuosdeusnimiü ten»

^‘^'*‘gt;tpgt;'oucntü facit,o'e. Orandus ergo dns ne 'm» 'fiittnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;déférât militates eu fatana,nc per

^^dhonfauiirc^ çj. confulat/ragilitates no^ ^‘’^^tlemès.o'fua non deftituatgratia,quicquidnbsp;litt^^^^^^‘'”['^iintëparalibusperfirendufit. Egrefnbsp;domini,aliud non eft q obfequifuonbsp;'*01?'“ ‘ffto.âiâdamoni occulta, lUuforem^nbsp;li^^^^'^'tclementiflimo pâtre illudi, permittiqtfuaimanbsp;'¦»biî'T“ t«enfuram bonitatis diuina immenfu»

’î rp ‘quot;’*l’defyder'ijs prauis 'impleiidis,

'Oiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filiæeiuS

fta/- biberent uinum in domo

hominibus,folentprêterfoîi» uiuere. Obruere folet Deusfubito quoSnbsp;lt;iifs ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sic accidit in diebus Noe O' Lot. Et

*'^1«! ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut femper uigileinusrCum enim di»

^0« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fepètiniis interitus imminet.

*nli( credere pec caffe filios,cum non hoc corporis peccatorum gratianbsp;ad parentis tentationë, etadfalutemnbsp;cjfçjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Effet aut malu fi anima immortalis non

4 ^‘^fldeoquicquâeffèmalu poffet,cuioîa uiuunt, diceret, Bouesnbsp;•y ô(?''^’^’^”æP3flt;^^hantur iuxtacos,

Sabæijtulcrunt^ omnia, Sd k Os pereufferunt gladiOjCt cuafi ego fonbsp;J^'^tnuntiaremtibi.

Ï ç het nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nuntiabant, oquot; quad res erat, quamti»

dicattis enim mcseflfrequens,qult;e mi i iat^ip^P°/f‘tgt;ttnonexplicarefingillaiim.litlullacanbsp;femelgraffari cæperit, non definitnbsp;^es excidamus.Perditis bobus et afinabus,nbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibus ablatis etiamfupereratali»

lOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

tjuod folatiutti in camelisthif quoque abdifis liberi exta bant.-feä nee parcitur illie, t^uin omnibus bonis fuis carnbsp;nailbus priuatur lob,ut difcat foto deo datore niti.Patetnbsp;no Armenos,Thraces,fed Sablt;eos et Arabes habui/fe uinbsp;cinos. Nuntiaiitur mala multa etfubita, ut fuper uulnusnbsp;t^ulnere irrogato impatienter ßrat. Callidus hoflis nonnbsp;titra iadura rerutn,qult;iiin ordine nuntiorum perturbant: otdo,nbsp;do tentât. Prius parua nuntiat,pofl tnaiora, tandë mor=nbsp;tern filiorum, ut gradatim détériora audietts in eius cornbsp;de ontne uulnus proprium doloris fenfum cr löcum hi«nbsp;ucniat.Suadit tantum unus,utmiferiarumit^lix of clt;inbsp;lamitofus fuperßt nuntius.

16 Cü^adhucilkloqucrctur.iiénit alter, amp; dixit,tgnis dei cecidit è coelo,ettadas o«nbsp;ucs pueros^confumpfit, SCefFugiegofo*nbsp;lus,utnuntiarcmtibi*^

»7 (Sfdcr)3dhucilloloquente uénitatius« dixit, Chaidæi fecerûttrcs turmas, amp;: innbsp;uaferunt camelos, amp;tulcrunteos (necnon)nbsp;amp; pucros pcrcufferuntgladio, amp;cgo fuginbsp;foius,utnunti3reni tibi.

Non /o/S rebus perditis, fed uerbis quotj; nuntiorunt tanta calliditate infligatfatan ut credat ob irati dei iudinbsp;cium de coelis illu cr fua omnia peti,utfrujlra credat fenbsp;tot femper facrißeijs placaffe dnm, illiq^ per uitlt;e fanâtnbsp;ntoniam feruiffe inaniter. Indicate igitur dno nulla créanbsp;tura canfiflit,fluit quicquid u/piam efl rcrum a facie donbsp;mini, quafi cera à facie ignis, et quafi fùmus à uento difnbsp;fipatur.Pro'mde fi reliquia: fuperfint,in exemplum d donbsp;mine ordinantur, cr ut adnuntietur iuftitia dei.

18 Adhuc loquebatur ille,8c (fccf)alius in^ trauit,amp; dixit, Filqs tuis Scfiliabus uefeertnbsp;tibus Sebibecibus uinum in domo fratrisnbsp;fuiprimogeniti,

Siecccuentusuebcmcns irruitaregione deferti, 8C conculTit quatuor angulos do^nbsp;mus, quf corrucns oppreffitlibcros tuos,nbsp;8C mortui funt,amp; effugi ego folusj ut nunnbsp;tia rem tibi.

Pofl ablatam totam poffèflionem armentorum cr pe corum, liberos chariflimosaggreditur,atrociflimus hu=nbsp;tnani generis hoflis zr piorum peYfecutor,idq‘ permifrnbsp;fione,imô iudiciodiuino,etiäfifilij fanâiuiriin timorénbsp;domini religiofe inftituti non peccaffent: quos dominusnbsp;'m exercitiumfanâi,ç^ in exemplum orbi,cs‘ ad doârinbsp;nam patiétia omnibus fecults dire occidi uoluit per ralt;tnbsp;ligniflimum fatana, qui quod fanâe deus ordinat circanbsp;eleâos praua exequitur uoluntate,iamdudu iufte dam»nbsp;ttatus propter inuidiamnbsp;nbsp;nbsp;odium in deum cr homines•

lo Tune furrcxitlobjCtfcidit ueftiméta fua, amp; tonfo capite corruës in terra, adorauit.

Surrexitadtothorribilesnouitates uirpius, buma» num aliquod fine dubio paffus,quod etiam Chriftus pro pai.nbsp;paflionefuaoflcndit fine peccato firriinfanâK pojfe,nbsp;Primi enim natura motus quamlibet inordinati a dontinbsp;no non imputan{ur,idco peccatu nonfunt. Sciflio «erônbsp;ueflimentorum de moregentis, ey temporis animi con»

Aaa X


-ocr page 12-

ÏOB

furijtîonefnfeciuens,non eß: ntJgnif.tcieitt}^,m:ïx!itie cum med.ocritate erumpit. iicut cf capillorum ranbsp;furatriflitilt;e et mortis libcrorumo-charorumfignumtnbsp;habcbittur. Quodautemprociditinterrameradora=gt;nbsp;ttit,ßne dubio dominum,propeßßimam in dcumfidem,nbsp;er refignatam in dominu uolutatem comprobat, quodnbsp;flageüantis dei indicium moderato dolore pertulit, ernbsp;ex neceßitate,quod dicitur,uirtutemfirmauit:ad idnonbsp;libertatis puro arbitrio,fed dei gratia adiutus,ad exem»nbsp;plum omnium ßeculorum fatanieq; deceptionem, quemnbsp;male habuit uirtus tanta in humatio peäore 4 Dominonbsp;eommendata.

2-lt; amp; dixitjNudus egreflus fum deutero ma tris mcç,ctnudusreuertarinuc,Dominusnbsp;dédit, Dominus abftulit (ßcutdominoplacuit,nbsp;itafaiium efl)fit nomen dni benedidum*nbsp;Fideseum : Crcdidùuir fallut US,nonßnecaufaomniahtecß^la.,nbsp;buwiluate. ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

domino lubente.Quem er conptetur autorcmuUie er mortis:.à quo folo largiète habeat utuere,fcntire er eßßenbsp;omnis homo, cui accepttem reßrt tnitium uit£ er moronbsp;tis. Nudum ße fatetur exqßße iuxta fragilitatë conditio«nbsp;nis humante de miferrimo ergaßulo materni uteris: quanbsp;tnißeria quid in omni creatura poteß uideri miferius, zrnbsp;idem mirabilius im omnibus dei operibusiEt magnam 0«nbsp;mnium animalitvm er hominum amantißimam matrentnbsp;Aretiam terram ipfam.fe ßgt;onte,domino iubente denuonbsp;ingreßurum promittit. Omnium bonorum largitoremnbsp;agnoß:it er coUaudat, quißionte erßne meritiscoltanbsp;ta beneficia repeterc utßua poßit, dum uelit,cuius maienbsp;ßatem er facroßanilum nomen cupiat 4 ßeer ab omninbsp;bus bcnedidum ejße, qui omnia beneßaciens, offènderenbsp;0j n«8o poßit uet errarCf

In omnibus his non pcccauitlob,nequc dcditftultum (quid)cótr3 deum^locutuseß.)nbsp;Cum 'taque adßatan£ inflantiam tanta paßits eßet,nbsp;tot calamitatibus tentatut, non uirtutem er toburjßirinbsp;tus pij antific,domino largiente, et jßiritu ßcripturte at«nbsp;teßante,a quoomnebonum:etnon ßolumßa(io,ßednecnbsp;Verbumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra deum quippiamlocutuseß.Non uer

ßuiium. altquod tnßulßum, prauum er inconditußuhumq; contra deum clapßum eß. Sanilus enim erat, CT doMfCnbsp;domino ßußentante fletitin patientia er fide prouidennbsp;tite dei, non imputata illi fitit humana quiecunq^ßagilianbsp;tas,necin opere,nec in ßermone.

lt;CAPVT n.

S Aduni eft autem, cum quadam qidie ueniflentfihidei,amp;:ftarcntnbsp;coram domino, uenifletquoqjnbsp;fatan inter cos, Siftarct in con-fpedu eius,

Vnico domini dei a/ße^lu cognoßeuntur omnia, er ßo lonutuiobcdiuntuniucrßa: utitur tarnen ad ßutim mini«nbsp;Ängelicumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i n. ri r

jibiuUefiuinßertum angclis/ptrituallbusßne numero creaturis, ad Opera gubernationis,ut hie, m Daniele, 'm Chrißi uer«nbsp;bis er ßadis dlßcitur. Et noßro quoq; loquedi modoßeri



ptura loquitur,quia angclorum uoces er colloquia con fequi nos homines(quamuis de hoc etiäßcholaßici mul»

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ï/ffi

ta dijfiutent er acute} non ualemus- Aßani ßui,potcntißimo regißateUites. inter quoi p’’lt;’nbsp;tionc dei confißunt etiam iUi, qui calainit‘inbsp;nas domino iubente'tnfirunt. Cuietianta^i'nbsp;itißuM, ut fine prouidentia/fieciali Dei oifiinbsp;nbsp;nbsp;i^

nihil poßitit, etiamßt deprauati uoluniate, ptp nuni uelint,domino tarnen parère coguntut'

Si dixit dominus ad fatan, Quirefpondens domino,ait-terram,amp; pcrambulaui eam.

Etiamßatan operum ßuorumrationem quanto magis homo rationem redditunu cj r,nbsp;u/q; ad uerbum otioßum^Non igriorabatdeus qnbsp;fet, ßed humane more loquendi humana confignbsp;ut vnteUigantur ab hominibus etiam diuinanbsp;fatigatur aducrßator, neque dornut tetitatorgt;nbsp;opus fit pijs,er fideindominum, quinbsp;mit nee dormitateußos lerußalem,apudnbsp;ßa redemptio, qui adiutor eß in tribulatioin^’^'jjfnif,nbsp;autem deus omniumgentium pater et lude^ ojnbsp;non ßolivm ludteoru, er eius terrlt;e quantnbsp;htereditatem,ißracliticlt;£ßcilicet. Tcrraintittt anbsp;totam intelligitur, mimfier dei, er ubi^i’’^^^'''nbsp;ageret ad mandatum omnipotentis. rOtf/finbsp;Et dixitdnsadfatan,Nunquid(‘'‘’''fjob,nbsp;fii} pofuifticortuum fupcrferuü'i’^Jfïtnbsp;quod non fit ei fimilis in terrs,nbsp;amp; redus,timens deum, 8lt;reccdfs3quot;nbsp;amp; adhuc retinens innocentiainf‘'’'’^(gt;{''nbsp;autem comouifti meaduerfus fU*”’nbsp;fligerem (deuorarem)eum fruftra.

Scrutator cordium er renum deus à rit,utre(ßondeat,non utßciat. lamautemlt;ltfi‘‘‘^ljiinbsp;umphum egerat lob, er infigni deuotiont gt;”nbsp;feeperat correptione,etin uirtuteperßittgt;'‘‘b'’‘’ ifdfnbsp;nisuinbus,ßcdgratiadei, quamutsnofiroto^'^^^difnbsp;di ipßum exßuapropria perßeucratia etnbsp;mendareuideaturdominus, qiiiafibiplattl^'“'nbsp;derat,ut fianëlus eßßet, ea probitatis CTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itr“

/«rd, quam dominus prefluiffict: ne quisßuU uiti bii perßeueraßeßußjicaretur im patientia CTnbsp;täte, er Domino ßcrutuijße de proprio, £7nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfs»

tnortalibusiußitiam conßeruaße. naßunt, er no mérita proprie loquendo, befU^nbsp;4 bonitate dei data etßußcepta tanquamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

cum non fint condigntepußioneshuiusßeculit I gloriain, Nee fcHmdwarKw uirium eß ttmerenbsp;cedere àmalo,rc{lum eßße er integrum,perßgt;i^nbsp;integritate. C^uodautemaddit,Prouocaßtmetu^nbsp;lobum fiußra,humana locutione dicitur: quafinbsp;Tu conatus cs res iüius affl.gere, er de flatu P^’'^ u/itnbsp;nis præcipitare, er totum quafi dt uorare tc int Pnbsp;tente,ßed nihil eßic ifli, adhuc enim quod atceptf gt;nbsp;nocentilt;e munus ßeruauit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pj

4 Cui refpondens fatan.aif.’Pellf^ P*quot; Ie,amp; cunda qu^ habet homo, dabitpnbsp;nimafua:


-ocr page 13-

lOB’

î alioquin mitte man um tuam,amp; tangeos nus oCcarnem (amp; tuncuidebii quod) fi non innbsp;^««quot;'benedicattibi.

hooi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adgloriam, crdeâit

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quiddiemonuoluctî

fxplicat, bom p'^'^’^fnTi’rftlfMiwffÏKMpfrdi, crquicquidnbsp;boSTenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^gt;ft^(^naru facile amitti

fimi * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;damna reritm, quamlibet chord*

corpus fanum cr mcos n T •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;externif facile uincun

quot;on ß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZX uita.Sic mquit fatan,mdgnum

•*'r **** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ddmnafliorMn,dum

P^gt;ff‘ttitur,fed lange carnem Mtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoque neruorum ciui. Hoc fit

dut, ut oßium tormenta abf^ mur *ënbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pgt;'°P’'^ dolores abfque

‘‘^didorum tuorufufiineat, amp;-fine blaf Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{''’W*' ''°Kinis patidtur. Sic femper dlt;ieMo cum fua

f^^^d,pios diuexarefatagit,ut im blafa negent, CT di*nbsp;'^^^‘“'dent creatorem, ingratitudinis e^quot; fu*nbsp;^fid ™ pedore hominMn,cr diuino honbsp;ougeanturq^ peccata reproborum,crnbsp;0-4|(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Difcimusnonnostutoseffefitinâ

'bïifr ^'^‘^'^onistentationë uicerimut, illico aggre %nbsp;nbsp;‘^^“t/ortius domino permittente ad excrci*

^^ç’^’tt.tttfeutperjtigiUrf difcunt çr fludeaitt.

jÉcccipfe, cft, ueruntamcn animamiU

^’^”1 r ‘‘'^‘^dur,fed erat ordinatio dei, eu! etiam *'®cçyçnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domino regitur, ut non quantum uelit

i^depromouet Mtde opre/fumeu* (l^'’'^‘‘^'^°dcm opéré deuf cxercet piumnbsp;nbsp;nbsp;il*

'*‘^”1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corporis fanitdtcm,fed

s nbsp;nbsp;mi^‘^^gt;''diûnem et iudicium 'mteüedus illi*

'lt;iti nbsp;‘8'wr iatan à facie domini, per-

^^que Jplanta pedis fai quot; fteied ^‘ns,

^^^ditur,qui male agere aggreditur. (i(^^‘lt;dembonumagit,Grobfequiturdoinino,fednbsp;'’f’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^f^piens nocere uehementer pec*

^lt;il,f,J''^‘^‘^‘‘^tationis confeientia grauatur.Sic ma Vnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominus.’cr qui feipfum non Le*

''’•loi) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potefi. Sicimpij homines quoq; male

' ’’’’ulc' °^^‘^dun{atemimplentfuomalo.Grduißi* f*0nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^cutit lobunt, çr late/farfum per untuer*

peypetuoq;dolore,ut'intoto ‘‘^tll:^^^'‘‘^^^°'^‘‘deffet alicuimembrorum. Qjialenbsp;i”ftgt;^»itatis genus,cr fi pufluLenbsp;f^oflro uidimus tempore tneepifiè noftrisnbsp;^'’®bocnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^‘^cfligare. lobunt autem

^odi^^^P^ßomalo,tutelarem deum contrahuiufz ^‘^de ^'*°’'^'^ft‘‘^‘*quot;'c,facrilegum eft, cr deo abominbsp;* iUis ptttet cuicunqi uirofando taliagrata ß

iob; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

re, wwlfö wwi« beatißimte uirgini quofanilioreftfän iiitcieteris.

qui accepta tefta faniem radebat, fedens in medio puluehs,

Exprimitur ingens miferia tarn filids olim CT magni fici uiri,qui filijs et famulis dcflitutus,ac opportunitatenbsp;medelarum omnium,uir tarn fapiens CT dodus, faniem pcr«s.nbsp;horribilem ipfe fibi fcalpcndo abfiergerè cogebatur,nbsp;Gquot; hoc non molliculo abflerforio, fed rigida tefla, quænbsp;ad manu erat fedeti in loco f lualido et ftercoribus comnbsp;Maculato, ut totus fibi mundas aduerfari uideretur,?^nbsp;abfque Omni folatio fandivm deftitui. Pauperiemextrenbsp;mamidfignificare poteft,cr aujleritatem,ut ubi eaputnbsp;reclinaret Gr moUitertiuInerata membra compöneretnbsp;non haberet,humi fedens cr in pulueribus, uel luto,

9 Dixit auteni iili üxot fua,Adhuc tu perlt; manes in fimplicitate tua* benedic deo, ÔCnbsp;morere*

Rcfcrw^Kcrrft diabolus mulierem, ut faltem per earn Uinceret,qui per uxorem uicerat primü hominem. Qui Tenationbsp;enimperuniuerfafuppliciaatq^ commenta cogéré adnbsp;blajfhemiam non potuit,muliebri perfuafione à patiennbsp;fia deifCere aggreffus eft. C^uandiu autem hec patien*nbsp;tia durarit, quandiu tantis plagis affidus ftierit,iio quinbsp;dem fcribitur,fed ex uerifimili coiedura diu paftum ta*nbsp;lia,ctiam antiqua litera habuit,plurimo autem temporenbsp;interpofito. Cimfcilicetlob perfeuerareternonim*nbsp;tnUtaretur fide, pietaté, patientia, gratiarum quoquenbsp;adione,dixit illi uxOr, diabolo prouocata,fuapteq; na*nbsp;tura ad irritandtim idoneafuppeUex, et impatientiieftnbsp;ces applicare alioqui comotis aptißima, doletq; iHi intenbsp;gritas uiri gt conftantia infradi animi,fimplicitatem^nbsp;laudabilem, Gf probitatem uirilem interpretatur ftolidinbsp;tatem Giquot; ftuporê animiiutfolent mundi amatores pie*nbsp;tatem fandoru exiftimare infania. Benedic,ait, deo ernbsp;morere. Maledic domino, er committe in eum blajfhenbsp;miam,pro qua deus te ftatim occidens tantis eximat m*nbsp;tolerabilibus malis.Klofes Gerudenfis exponit: Gratiasnbsp;age domino deperpeßismalis,Grcupiaspofthacma*nbsp;gis mori quàm mortem dijfèrri.

I o Qpi illamt Quafi una de ftultis lo^ cutaes, fibona fufeepimusde manudei,nbsp;mala quare no fuftineamusç’ In omnibusnbsp;his non peccauitlob labiés fuis,

Vir fandus quamuis proprias hadenus afflidiones aquaninüter tuliftet, iniuriâ tomé dei abfq; iufta reprenbsp;henfione fuftinere non debuit. Qaù aut fenfus no fexusnbsp;in uitio eft,no ait,Sicut una de mulieribus, fed de ftultisnbsp;tmdicribusloquuta es.Qtiit'inter Origenisopera,fu* otigenanbsp;per librü lob comentaria circuftruntur,nemo credat epquot;nbsp;fe tanti dodoris tam fxminelt;e loquacitatis ineptias. Co

. piofequidemfcribit,fcd longe maturius.Sunt autfinüte cuiufdàftultie lt;emulationis opificis neniie,quieèGrtecisnbsp;interpretibus occafio loquacitatis arreptaeft, qui hicnbsp;plurima addidiffe uidentur. Hoc autè uerbu lob magntenbsp;patientite cr prudentûe indexfiiit: quafi diceret, Nor»

Alt;{ii


-ocr page 14-

JOB

tôi imputa hxc tua uerba,'c mutter, non tu fola ef tant inßpiensnbsp;nbsp;nbsp;Icui iudicio, fed ex multis fimilibui tibi te

ejfe inßpientcm cognofco, t^uie dei prouidentiam circa me iudicare cr increpare prafumif, eSquot; alioqui cor^nbsp;porefatigatum, etiam animum conarii ut cadat impehnbsp;itrc. ExpeditntagKOuxor,utin tempore aduerfitatisnbsp;memoresßmui bonorum, qua fufeepimm de manu do»nbsp;mini, qua quanta tunc ßierint nunc meliui fentimuf.nbsp;Fiagtiu Cumq; nulla fint noflra apud dcum mérita,fed in peccanbsp;dei ferre.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iugitcy uerfamur oes, aquanimiterfirre Deiflagel»

la nos conucnit,qui nouit optime,quid quo tempore er qualia nobis 'immittere debeat bona uel mala. Humananbsp;out confuetudine,bona hie appellat diuitias,gaudifvm,fanbsp;nitates crgloriam: uicifiim omnium harum rerum ia»nbsp;iluram malum appellat, cum quicquid deus in orbe fa»nbsp;ciat,bonum fit, quia ipfe bonut. Sicut itaque iüa liben»nbsp;ter fufcepimus,fic ifia cumgiratiarumailione, et in illi»nbsp;US uoliimtatem refignati fupportemus. In omnibus autSnbsp;Innocen*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diHis,nonpeccauit lob labijs fuis,fed perfiitit in fua

«U lob. ad deum fidutia, cr ad tot grauißimas tentationes in» concujfus perfeuerans: quomodo fieri potefi, ut temponbsp;ris tantum lapfu nihilfubindegrauius paffus mente imtnbsp;tauerit, cTtui impatientiam prolapfus pofieafiteritfnbsp;Sed qua cum amicis uerba conferuit quomodo fint ca»nbsp;pienda patebit. Interim indubia adhibenda fides eft pranbsp;fentibus uerbis, ut patientiam non amiferit, cr tarnennbsp;inuerbis diftgt;utationisfua contra amicos fdfaplerai^nbsp;dixifteagnofcit,crfatctur ingenue, dno redarguentenbsp;cr propitiante.

11 ^Igitur audiences tres amid lob omne malum iftud quod acddiiTetei, ueneruncnbsp;finguli de loco fuo, Eliphaz Themanites,nbsp;amp;BaldadSubites, amp;Sophar Naamathi.'nbsp;tes. Condixerantenim utpariter ucnien-tes uifitarenteum, amp;confolarcntur.

Xmici lob amicitia aduerfitatis tempore comprobatur. «uxics.nbsp;nbsp;nbsp;ijihil quidem reprehenditur nunc in amicis lob. Sped»

men enim candidi pedoris etiam in aduerfitatibus per» fonts fuis non per feruulos cxhibent,codicunt o'fe manbsp;tuum adhortanturad ojficium pictatis, affhilum uifi»nbsp;tant, compatiuntur, complorant,ueftes difrumpunt,nbsp;ffargunt puluerem 'm caput,humi confidant, pro uiri»nbsp;bus confolantur.Audientes autem impatientia uerba 'mnbsp;ftruere conantur,fed more eruditionis facularis, prouinbsp;dentia diuina inftllibiles régulas humana fapientia nonnbsp;intégré capientes.

_Cum^ eleuaiïent procul oculos fuos, no cognouerunt cum.Et exclamâtes plo-rauerunt, feiffis^ ueftibus fparferuntpuinbsp;uerem fupcr caput fuum in ccelum»

*5 Etfedcruntcum coin terra, feptemdie^ bus 8^ feptem nodibus, 8c nemo loquebanbsp;tur ci uerbum. Videbant enim doloremnbsp;efle uehernentem*

Ex diftantia adhuc remoti, qua wfd poterat,no cmh

I OB' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Jet

agnofeebant, quiaeoinftatu ipfum rant.Probe autem homine uifo et agnito cottdob^^^^gnbsp;O’ tantopore adflidum importuna ’iDum ifnbsp;moleftare ceffarunt,quod confolatornbsp;morbus agrotofoleat. QjMlefcun^ ante fii'IrK

tur, eruditio 'mfigniso' iUiut temporis reV'nbsp;lorum uerbis apparuit,fi impijs hominum ‘’P'quot;“’ .nf.nbsp;O' ipfis^quoi^ ludaorum dodis et feiobsnbsp;Ciui tame etipfi tentatione fatanapermotifrquot;^’^nbsp;grauißimo dei iudicio contra ipfumnbsp;mum 'm con/cientia O' opere coram deofri/jy ^fnbsp;pocritam,cuius nunc malignitatis iuftatpœn^nbsp;geretur, ut patet ex uerbis ipforum.nbsp;quendi modus quo lob utebatur non fintnbsp;quo omnia ordinantur.

j lOfthæc aperuit lob os Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SCmaledixitdieifuo* , ,

2. y EtrefponditIob,acJ‘*‘^i„j), ' --------- Pcreat diesin qua

Sc nox in qua didum eft} ConC^P'“

Inftruitlob colloquium O' diftmtatioiteff^^f^ cisfuis,o' aufum caufamq; loquendinbsp;talis uita o' flatus mifcriädcfcribens,crp‘’^^iti‘‘ßnbsp;tradans,more eorii toquens. O’nbsp;fimapatientiumala, O'iudtcia dei accaft'b'nbsp;eos,ctu cum iufti fint,et uirtutu ftudioft,biigt;'^''^^ilfnbsp;qui fciUcet fine querela 'mter hominesnbsp;bene uolunt ac benefaciunt,Mtfirtuniisnbsp;uoluuntur, o' cafibus fape nimiumdiHf-'fi’’ ^^(1^nbsp;contigiffe plangit: cit confeientiafuanbsp;rede uixerit,et nuHi nocuerit,deS timttcrirfi^^ffi^nbsp;raueritfolum,ßlios quoque ad dei timorn^nbsp;crimen nubu comiferit, et à nemine poßbnbsp;accufari. tian quidem fine omnipeccato

tus, fed tantam iudicio hominum prudent*'^ fjii»nbsp;tern nullis criminibus meruiffe, ut non

tmdtis fandis, etiam prophetico ftgt;iritii^^'’\ftii‘^^ et Habacuc, uchementer obftupefeerenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

ciadei, optimosadfligentisnonraroi»bot'^ _^i^ peßimos cxtoîlëtispcrfortuna^fidusnbsp;gnos. Quafi diccre uclit lob, audientibiisnbsp;Mtqua mihi uifus O’ muentus eft infilicior-nbsp;nbsp;nbsp;nf, ei

uixitarumnofioremf Quisnono^atilbgt;dt nbsp;nbsp;nbsp;i*

fata,quibus urgentibus natus fum ego,ta’n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j (tS

mnium hominii calamitoßßimus,qui tantb^^ ¦^niild'^ plicor, unde explicari nequeaminbsp;loquendi ludaico, quern O’ npudnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

UelutipcrexceJfumimpatietißimtaninti^ff^fiiO'f O’ nunquam ante cogitauerat,0’nbsp;dubitat.Sic tame loquitur per exceftuni, mnbsp;tendens,quàm explicare ntagnitudineni^.^filttnbsp;quampatiatur,o'iudiciadeireuotare'gt;nnbsp;fe tendant ad 'tnfiriora hac gubernan ’nbsp;Rhetorico O’ poëtica more defcribilKt» i flS


-ocr page 15-

lOB

Muti, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inter eoHoquendum, fed author libri tot, po(l

com()lacUo fibi ßilo difceptatio^: ^^‘l^efuditißimam certe,^ elegatem, omnia pienbsp;piftiitK eSquot; moralium dogmata confcripßt, exornrf«nbsp;'*‘^gt;^locupletauit,l}gt;iritu diuino imbutuf, amp;“ßrma lanbsp;^‘^tifut,çiua folent amici eruditï diljgt;ut are, ac uer‘snbsp;cr'femutuucaperenonponbsp;O-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerißimis affùmptionibui,

,Jplt;iniptionibu{,negMaforma fyllogifiica,et elen ‘'“PpofttU, difcrepare uerbis cr argumentis, cimnbsp;“'fondiß'entiant multumfenteiitiis,dequibuffuonbsp;'“’ptiw.Hic impatientai more malcdicit diei, m quonbsp;r '^i’^^nminfelici fidere: noâi mtempeßic,qt(a fatuiinbsp;«c matris utero contigerit,quemprießaret

‘fsülauertaturin icncbras,non requi illuftretur lu

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(poIlHdnt) cum tcncbræ 8(. um^

occuper eum caligo, Slt; inuoU , ''’’^^ritudinibusdiei,

lt;ltj Vt(B

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illuccfceret unquam, uel

dicrum lÜam deus îCr nutiquam redirefmat, nec boni aliquid deiunbsp;’ nefciatur àdco,cr ßgt;lendor iUu^nbsp;dië non irradiet : fit ißa dies inter potnbsp;(jjpj ‘quot;’‘“’‘•tomi/jabilfj crnefcKlof«« achorribilesanninbsp;‘^’^'»nabomiiientur zsquot; reßrmident omneshomi=‘nbsp;op^^'^^^^'*^i»'‘tgt;nortis habeatur, inquamulticrnbsp;iinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defyderatißimi:

PbaT laboret,ut nemo ambigat inter ne Ohiui^'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cenfendum femper et ab

reßrmident cam diemomnesho^i ‘‘^’'itt^ainum/mßrtunatißimü, ZJquot;nbsp;t ‘^'’'^'’^’‘iicmpeßilcntißtmum,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcncbrofus turbo polTidc-

»ii,\ ‘^^Ononcomputcturindiebusan-Sit^ç''”^’’’^’^ctwtinmenfibus.

folitaria, ncc laude (ex«It««

’ïox interdiu natus ßman node, opto, horrida occupetur, ne ßel*nbsp;‘r'‘^«nt.nemobetaducerepoßit,uelquie-^nbsp;•inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’'cÜqttis tcmporibus anni,uel

Hl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er horrorc omnibus tlt;edioß,

“’’•nij ^'‘‘^^‘*^i‘*^‘^aitatisineafentiat.Poeticafunt Hcbraicorum, ubi non tarnnbsp;*'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cddentid, quantitasq; dttendt*

^uàm fenfuum pondus, maießas ^KditaiCr exceßus plauß^nbsp;q ‘'^°^'^ißinius cothurnus cum fententijsmagni*nbsp;nix opnd poctas utriuf^ lingutc inue*nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;malcdicunt dici,qui pa

‘^Hebrentur ftdiae crepufeuli illius;

lOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

cxpe(3ctIuccm,8f(»tt)«)fit,Slt; non uideator tunifurgentis(p41pfbrlt;»$)auror3e*

prouerbium abeat omnibus, qui tempus infaußißi^ mummaledicerecupiuntjUelaßuetifuntfUtueluti tem^nbsp;peßas omniu inßrtunatißima blaßhcmetur,ZT qui ca^nbsp;lamitates pra:dicnnt er luduofa tantum, quos Leuia- teuiathan.nbsp;than turbatos reddit et pernitioßus ac adßat, iüam prrenbsp;omnibus node deteßentur, in qua femper inßrtuniumnbsp;aliquod accidat hominibus, ut diabolus ipfeetfatan,nonbsp;dis lüius dominus ergubernator uideri poßit. NuÜumnbsp;itli aßit ßellarum folatium, caligo cius denfißimte tene^nbsp;brte ßnt,cr horror diuturnus occupet iüam, ut defubfenbsp;quuturodiluculo homines uduti deßicrare cogantur,.nbsp;^am nodem non fubfcquatur dies, non aßgt;ictant gra^nbsp;dum orientis aßri qui horofeopum calculant eo diejwnnbsp;aperia ttifiquähic dies oculos fuos, fed palpebros tlau*nbsp;dat ut diu eius perfeucrent tenebrte,

]] Quarenóexuuluamortuusfum^egrcr-fus ex utero («on)ftatim pcriiîf

Caufammaledicend^ nodisac dieter temporisex^ plicat,quia non impediuittam 'tnßrtunatlt;enatiuitattsnbsp;fixtum,quo minusprocederet inlucem,tantisangußqsnbsp;implëdum: quia melius fuiffet omnino non nafei, uel nanbsp;turn illico mori quàm uitam agere tarn arumnofam, ernbsp;featentem tantis moleßijs. CMr non protinus ut de ma^tnbsp;trice ueni mortuusfum ? Cur cum de uentre prodqßTentnbsp;genitricis, non ßatt/m occidif Cur exceperunt inßlicentnbsp;partum genua parturientis, et intra claußra non potiusnbsp;enecatus fivm^Et ad quid mammam fuxi^

Nunc enim dormiens filerem, amp; fomno meo requiefeerem^

14 Cum regibus 8Ccofulibus terrj,qui ædi-ficant fibi folitudincs:

Idßfadum eßet, nunc in terrlt;e fepulchro iacerent quietus, tantamignorarem huius muttdi moleßiam.dornbsp;mirem abfqueangußia,quiefceremcum fortercliqua p^icittLnbsp;riwn animarum, non eßem deterioris conditionis quantnbsp;flint reges potentißimiolimmortui,ergubernatoresnbsp;orbis, qui pro nomine celebrando ad poßeros adificalt;anbsp;runt excelfa palatia, ab alqs deferta er uaßata reßau’*nbsp;rarunt, nihilominus tarnen tequé cum pauperibus mor^inbsp;tuifunt, er cum abortiuis perierunt de hac uita : quidnbsp;nunc patiantur illi poß fata non iam cogito uel euro,nbsp;tnulto melius habcrem nunc, qudm tarn horreitdis nunenbsp;fubiedus calamitatibus.

’ Î Aut cum principibus qui polTidcntau^ rum,amp; replent domos fuas argentoî

16 Autficutaborriuum abfeonditum non fubfiftercm (uel ficut paruuli)qui cocepti nonnbsp;uideruntlucem.

Similis ejfem er non inßlicior dominis rerum i/n hoc

Aaa 4

-ocr page 16-

I o B

fâcuto, ^ui durum poffederunt infinitd copid, quorum domui reßrtißimiC erant quondam omnigenii diuitijinbsp;argenti amp; pecuniaru. Vbi uanitatem fitbinde taxat obinbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si»»?quot;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuitum huiui mundi, qui eiufdem penè ßortu fuitt,

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CT fire infiticioris, quàm abortiuoru, quae cxlantur ab

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obfletricibus,necernanturab hominibui, CT ipfam lu*

cem fentiant,fed ab utero ftjiinatur ad tumulurn.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;7 Ibiimpiiceiraueruntàtumultu,6Cibircgt;

quieueruntfeffi robore»

(rt cö ßeculo animarum elfem,ubi tyrannorwm (3- uia kntorumhominumcejfat tumultui, ubi quiefcuntui*nbsp;resfatigatorum, ubi tyrannorumolim fubditi nunc re*nbsp;demptifunt cT erepti, mercenariorum opéra cafjaue*nbsp;runt,feruorum 'mfilicitai deßjt, uindi er fatigati oltmnbsp;nunc féliciter quiefeuntf er uelmorteliberatifuntabnbsp;afflidionibui, er dboppreßioneimprobd exaäorum,nbsp;ibi quoq; nutlui efl perfonarum refßcäut, feruus tequenbsp;ac dominus forte fua contentus eß,qui licet imequaliternbsp;uixerintfßmiliter tarnen mortui iacentßcundu fua cornbsp;Mir««*hl»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtiimabusfentiant impij. Ctuibus uer

MMu. bis docetur miferrima conditio huius uitie,fuperborum er impiorum uanitas, iufltvmq} indicium domini, Op=nbsp;preffos dutem liberari per mortem non aliter accipiettnbsp;d(ww, quàm pro more feculariter loquentium, ut rationbsp;humana iudicare folet,cHm reuera mors impiorum infenbsp;licitatis ßt extrcmie exordium. No» rftttem hic doceturnbsp;impio murmure, er mortis impotenti uoto indicium donbsp;mini repellendum,fed uitam prafentem Jfgt;ernere,er ßtnbsp;tura; quietis fortem non timere.

^0 Qu^re mifero data eft lux, amp; uita bis qui in amaritudineanimæ funt;*

2^, Qui expcdantmortcm,8c no uenittqua* fi eifodientes ipfam ex thefauris*

Gaudent^ uehementi gaudio, qui gaugt; dent cum inuenerintfepulchrum^.

Ad quid nafeuntur in hoc faculum, hi qui tarn mifer* rime funt niiluri^QUie talis nouerca naturte humanie utnbsp;ad tarn lirumnofos labores, et cumnbsp;toties mori cogantur, qui infilieißime uiuunt, cur nonnbsp;tiberantur per mortem calamitoß, qui tantopere mor*nbsp;tem cupiunt, er affequi non datur ƒ qum ißi optatißi»nbsp;mam mortem requir entes uiuere coguntur: er ego mo*nbsp;ri cupiens uiuere cogor, er qui uelutigratißimum the»nbsp;faurum ex abfeoditis terrte uenis eruere morte,CT eon*nbsp;fequi ueÜem,inßliciter referuor ad pœnds, et cruciatusnbsp;fine intermißione fuflinere compellor^.

Viro cuius abfeondita eftuia, 8C circum* dedit cum deus tenebris»

Taliacogitdt,loquitur er patitur animo,qui fui ob* wtiene^*''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^i^°t^^utnon.cogitat,crfecréa

* *quot;'¦ torifuononperomnidfubijcit,cuiabfconditdfuntiudi* eia Dei circa humantem genus, qui dei prouidentianonnbsp;clore inteUigit, er huius mundi aduerfitates non reijeit

lOB.

i« glorirfw det ex eis promouendam,uel in exerdtixf^ rum,ut religiofius proficiant,ucl ad exemptump^f^''^^nbsp;tilt;e,et timoris dei,ad inftantiam priuatarum etiaiitnbsp;tionum, uel adglorificationem amicorum dei:nbsp;paüo Ifeélaculum proponere folet d9miniu,crnbsp;Ium uiuax Hirtuttvm,quod amulentureleili-T^quot;nbsp;quoqi cancellis deus cohibet homines pios,gt;tenbsp;fed erudiantur ad bonum, çr per aduerfitatesnbsp;cohibetà transgreßionibusmétis. tionraroenimnbsp;ftimulum aMet fuis,ne recalcitrent,t3'nbsp;firmitate perficiatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -,

3.4 Antequam comcdä,fufpiro,amp;4“’®* undantes aquæ,fic rugitus meust ..j

2.^ Quia timor quem timebameueflit’’quot; ’ amp;quoducrcbaraccidit»

Hüne autem non comedocibummeuntabf^^ licet enim mihi confeius non firn decrimiiu,^'“' ^0 ’’nbsp;uehementer offinderim, timeo tarnen rufecittnbsp;de me iudicet.-proinde plango mßlicitatentnbsp;laris effe non poffum.Stitlantqi uelutnbsp;rugio çr clamo ad deum, in tant is confiitut‘^ »“Jnbsp;quad omnibus meis ftudijs erfacrificijsnbsp;potui, tantum malum perpe/fum iotfilifS amp;nbsp;na,quodegofemperreuerebar,quinoffinf'^^^nbsp;rem^ iudiciorum eius er imcidere in maniéo 0^^nbsp;ternis uehementer femper timuüet eccenbsp;cidi, quod uerebarnunefentio,

Si.6 Nonnediffimulaui.'?nónnefilu'* quieuiî’SCucnit(f«pfrme)indigna“‘’' Inbsp;Annen féliciter uiuebam inter homiiusgt;nbsp;bamftudiofe, ne detvm offinderem CTnbsp;lios meos docui,ne in deum peccarent crnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

Quietus fiii, et tarn graue deiiudicium quamtimui,teftimoniummihiprlt;ebentenK^‘^^^^nbsp;tia,quod dominofiderë ex animo,nihil^inbsp;rem q deo placere, er de ilUus bonitatenbsp;maxime. Sedfifillitmemeaexpeäatio,alit(gt;',^nbsp;e/ï, puuor er timor mexpeäatustmcorriP'''’M‘^nbsp;gnatio dei prater commerita meamemu^fi^^'i^^lt^nbsp;legi per affirmationem,ut dicereputetttr:^nbsp;licemmecredidi,necMtquamquietentnbsp;ilaui,nihilominus tamgrauißima fettiitfnbsp;ta.ituiufmodi autem uerbis fuis Trogieistejt^.^^fli^nbsp;ris fui magnitudinem, ut mortem malitnbsp;gere,quibus cr fubfequenti difigt;utationi^.^^ß(itdnbsp;fiat amicis fuis.Summa huius capitis-ditio huius uita, prafiare non effegmitu, jjßianbsp;utero mori, alio faculo excipi, ubioiwtid iugt;^nbsp;militer obueniunt : hic nemo euadit ttûjcr ïnbsp;bonus er prudent,

^CAPVT Efpondts autem Elipquot;’nbsp;manites.dixir t,;.^i(i“’^’f,nbsp;Admirabantur abfq;

détesinnumerispbgt;S‘^‘‘°T'^gptii^^

iTUcal4mitosincidiffet,quéivgt;Herantttonfo»

-ocr page 17-

I o B

ixtitijfeuirum,fcd etîdm prudentißiittum.Videtttes aut dei manu fupcr cum, aliud cogitarc fecuii^nbsp;hoiBinéno/f poterdt, quàmgrauitcr cum peccaßenbsp;'«in. contradcumc^ commeruißße pœnamquam ferret, fal’^nbsp;tempropeccatis ^uibufdâoccultis.Perfuafi enim crantnbsp;vafnmdeumwmpunire nifiimpios, bonis fautorê ejfenbsp;tüquot; propitium.Fallebanturautêineo, quad pœnamar»nbsp;fcif abanturjCr mulHam, quod erat tentatio cr cxercinbsp;•‘“quot;i.exoBplirt« zr doârina piorum, ideo primus eorunbsp;taxat eum ut ex uerbis blaffhemum, et minimenbsp;^^‘’gratumfed puniri tantopere ut tandem re/ipifeensnbsp;^’rrtdfuiBproMenM,

S’cceperimus loquitibi,forfîtan mokftc ’^cipies, fed conceptum fermonem tenerenbsp;S^ispoterit^

ƒ ¦« iTtidi poteflî N«i« ƒ tentaucrimus loqui uerbum ’’‘'»lolejlcßres^Si tcntauerimiis,inquit,tibi qutefennbsp;moleflefercs uerba noftra. Cogimur enimnbsp;r»tfnti« tii£ aduerfuri, Cf non loqui placentia,quam»nbsp;j. ƒI« confolaturiaduenerimus. Mdior eß aut no»nbsp;teßimatio amicitilt;e O'fauonbsp;¦ ’‘Situr cohibere fermonë ueritatis poßumus, quenbsp;‘'^Oftcepinius, ne te duplo miferum retmquamus,nbsp;A^^fl‘gt;gelljt!i,(y‘ cicum iudicio uel errantem.

\ ^^^gt;‘^®lt;:uiftimultos,amp;:manus Jaffas ro “orafti,

confirmauerSt fermoncstui, S^nua trçfnpi^ ji j

confulercconfueuifii, erreäe coßlium dabof : fi quos cemebas innbsp;ttbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,proinfignidexteritatecorrobo

pftiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;beneßcif er probitatis rc=gt;

I tq ^''^^°'’fi^it‘(r,poetico zx faero more,

incidebant uerbis fapienti {)4ti ^‘^‘^^‘^dibi occurrant,nunc dclieatus martyr imnbsp;«ideris zrfri ide. Attonitttsfailusadnbsp;alijs pr^dicabos exhibenbsp;p('^lt;’rc ,fcdhypocriticonbsp;tnipl^^^lß^^iamnunc tete medicus fanarc deberes,O‘nbsp;J’Ùb ‘’’^^dicinam quam alifs porrigebas,non tarn fu^inbsp;^dß^^ru Ifenbsp;‘'i diebus /èlicibus timere debueras in/elicia.nbsp;lUjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^“3, patientia

(^V^perfectio uiarum tuaruniî’

eommodo Domino feruiuißi? fffcoti ’^fy'^‘^^‘i‘r,tantü ut faluos tibi feruarct pofnbsp;ne tales tua religio in deumfmagnani^:nbsp;‘irduisf eonflantia in aduerfis^z?“ uitie innbsp;‘'^^^rruinpenda ad primu occurfum/nbsp;ni^rba tuafonant, uideris paru crederenbsp;K ^^^”’^‘^^‘i‘lt;Miudicem bonorum acmalorum,nbsp;obfecro(te)quis(u;n2«dtjj)inno

c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;producitur. Perijßi ergo non

^'j^'gt;ndfinaocës,Dcleta eß ßlicitas tua,ergo eua

ÏOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

«Uit prim emêtila aquîtas tuaAußior enim deus eß,qua ut tarn horrenda calamitate opprimât pium, citra meri^nbsp;tum et impietatts caufam. Falfa ergo ratione colligit eîinbsp;eße impiü,qui male aßfeitur, quia no omnisimpius manbsp;ledicitur. Alioqui non raro contingit, ut qua lex dei pijsnbsp;deccrnit,impi]s eueniant bona, ut proßreritas in terraisnbsp;nafcentibus,promptuaria enim eorum plena:et qua imnbsp;pijs aduerfa pradicuntur,fapc püs quoque accidanty utnbsp;Chrißo er apoßolis,cr oibus qui pie utuere conantur.

  • 8 nbsp;Quin potius ui di eos, qui operantur ininbsp;quitatc, 8cfeniin5tdolores(er)mctüt€os,

  • 9 nbsp;Plante dco periffe, ôifpirituiræeius effenbsp;confumptos»

Quiarantiniquitätcm,zrfeminantimpietatem,id tß, qui intenti zr propenfi funtad flagitia,fine timorénbsp;Dci,quid aliud hi meterent quam quod ararunt zrfeminbsp;narunt laborem,fcilicet ziT dolorem f Oportet enim frunbsp;ilum ipfum^feminis refrrre uirtutem zr genusjmpios:nbsp;rum autem iudicium cß,ut pereant à facie dei, er freutnbsp;cera à fade ignis dijfereant peccatores: etiamfr ad tentnbsp;pus, ut cedrus Libani,in cxcelfum crigätur,fed nihil conbsp;ram deo illisfragiltus, qui leuioris Dei flatu usuco nutunbsp;et iujfrt fubuertiitur zr dißfereune. Non fre aiit pijs ufuinbsp;uenire uidemus,fed tyrannis in orbe,

  • 10 Rugituslconisô^uoxleæna’jamp;détesca^nbsp;tulorum leonum contnti(eun!fr) funr.

* ’ Tigris (Leo w^ior^perijt, co quod no habe retprædam, ôCcatulileonis diffipatifunt»

Tarn rugiens leo quàm uocifrrans leana, omniaq^ re=« Uqua feuera animalia à domino difrerdiitur, quanto manbsp;gis impif zr tyranni populorum f z:r ut dentes catulo^nbsp;rum quantumlibet fortes,eradicâtur z^ confringuntur,nbsp;fre fubito tyrannis perditio fuperuenit, ZJquot; extrnguun^^nbsp;tur. Argttit ergo lobum impietatts zr tyrannidis, quianbsp;iudicio zr fupplicio impiorumobrutus frt, quandoqui^nbsp;dem poena huiufmodifrudus frnt peccatorum.

* Porro ad inc didum eft uerbum abfeon^ di t u m, amp; (quafi frrtiuc') fu feep i t a u r is ni ea (p4nbsp;rumaliquidexco^aenss fufurii eius»

gt;5 Inhorroribusuifionisnodurnæ,quan« do foletfopor occupare liomines,

  • 14 Pauor tcnuitme,ettremor,ctomnia offanbsp;mcaperterritafunt,

  • 15 Et cum fpiritus mcpræfentc tranfiret, innbsp;horruerunt pili carnis meæ.

  • 16 nbsp;Stetit(^«ilt;t4i«)cuius non agnofeebam uulnbsp;turn,imago coram oculis,amp;: uocéquafiaunbsp;rælenisf/î/enfiHm er «oecjn)audiui.

tAagnifrca fententia cuiufdam defcriptio eß,quamfrt gloriofe prolaturus, quafi per reuelationc à deofribifr^nbsp;gnificatam, quod fcilicet iußi non pcrcat in hoc tnundonbsp;tamgrauiter,ut hie lob cecidiffe uidetur,fcd impij-Sem^nbsp;per enimaliquacaufapcreunt atroces zr crudeles,cttanbsp;fileones fùcrint ucltigrides.[verbum autemdomtnifrtr futtiumn.nbsp;tiue dicitur perucnirc ad aures prophetarii,dumfecresnbsp;to ucritas à deo pijs uel etiam impijs homintbus reuela*nbsp;tur. Multis autë uerbis cr poeticofiilo iadat Vf ucUt ia


-ocr page 18-

nent fal/j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meiititut fitijfe ffutetur, (juiafal^

fum à dco reuelari no potefl, Veru non IpiritÜfanflamt iaâatjfed fomnium horrtbik,cr pauorë ufq; ad horripinbsp;lationem.Speëlrum autem quod territiM cor am fe flansnbsp;uiderit no explicat. Docemw interim tion omni uifioninbsp;credendum, probandos ßtirituf fi ex deo fint, O“ lt;}uamnbsp;magnifica fibi fingere norint fuperbi esquot; hypocritte^

N(WM nbsp;nbsp;nbsp;potefl,ut homo iufiior fit q deusfCluod aüt

tune fuerit,fi innocentem deus cr immeritugraui muU ila pleëleret,/i ptos homines perderet,fi opprimeret punbsp;pillos, er miferabiles perfonas,fi iufiitia: cultores fxo«nbsp;fos haberet, Num purior erit homo quijfiiam iw opfrcnbsp;Dei ad hoifuoqu.ïmdcusfCertehtecnon facietun^uamnecprobttnbsp;iuflus, quanto minus ergo denbsp;deo id opinari licebit f ut cum innocens fiteris tantis tenbsp;molefiijs cr tanta poena afficerit^ utmaioruixuUaui^nbsp;jafit in homine,quolibet impio et crudcli.Sed et hic fennbsp;fus effe potefl. Nupotefi homo innocens iudicari à deotnbsp;Hum ab operibus fuis purus erit qui/fiiam îquot; ut fequatiirnbsp;fentëtia alia, Ecce inter feruos fuos perfidiam expertusnbsp;efi, cr non inuenit folidam per omnia fidem, o' in ‘tn^nbsp;gelis fuis pofuitfallatia, ut multo minus homo aliquis fenbsp;de innocentia iaäare poßit. Prior tarnen fententia nonnbsp;male quadrat,et fequens uerfus hunc poteftfubindefennbsp;fum compleili,ut per interrogationem dicat;Hum deusnbsp;non fidem habere debet uel potefl inferuis fuis ? Numnbsp;nuntios fuos iubet effe fallaces fut fcilicet iüisrcuelet eanbsp;queefalfa fint,er omnia fecreta fua: non funt enim finenbsp;defeëlu etiam angeli,fed fi quid perfeëîionis naéîi funt,nbsp;diuino munere fufceperunt,id quod apparctcxlapfunbsp;multorum,de fuis donis fuperbieiitiMtt.

Argumentum à maiori, Si iti conjfieâu Dei angelica Caro lutsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quantominushominesfirmaa

quot; ¦ tiex luto terrte pulueref Quodenim ex came,efl caro: Cr quod ex luto,coenofum efl,ne quid de fuis iuflitijs honbsp;mines glorientur,Gr tarn corporalibus quàmffiritualisnbsp;bus bonis non elcuëtur,uelcriflas erigant, in pulueremnbsp;conuertendi,(2r efcafitturiuermium cr tinearii. Quminbsp;homo pafiim fitmus dicitur,umbra et fomnio fimiUimus,nbsp;ueluti fi ad plenum mdignitds cr fi-agilitas hominis cornbsp;porei explicari non pofiit,

io Demancufqj aduefperamfuccidentur, amp;quia nulius intelligitjnæternumperi^nbsp;bunt*

Vitabreuis Breuifiifttdefluitahumana,cr lucicomparatur, qune uix durât à mane ad uejfiera, frequëtcr mer idle finitur,nbsp;cr dum minime /feratur occidit.Sic autem périt,ut neanbsp;feios fifuerit : etiam qui inter eos præftâtiftimus efl nonnbsp;perdurât. Vfqueadeo fi-agilis eft hominum conditio, utnbsp;ifMiter finiatur, cr filij fubfequantur parentes, donee

omnts expirarint. Denique incauti plerunque muntur cr mortem minime expeëfantes toüiinttii'i «fnbsp;dio. Ecrire autem dicuntur fecundum caniem amp;nbsp;ludicitimcarnis, abfentefidein Chriftirefurredioiitufnbsp;exmortuis^

Quod autem reliquûfuerit,auferero’^^’' cisîmorientur,8^ non in fapientia»

Placet magis uetus translatio in huncmoduntacceß^ quàm quod alq retulcrunt » Nonne translata efl diffii*nbsp;tas eorum quic erat in eis f morientur CT n®'*nbsp;tia. Vt clarus fit fenfus: Si quid de fitbfbttttia Cr dinitiffnbsp;reüquum iüis fiierit,transfiretur ad alios,igt;t quas^P’^nbsp;dentes flgt;em fuam collocauerant. Siue etiimnbsp;honor aut feientia, nihil à morte reditnet quatnbbetnbsp;gnosac potentes. Summa, Difficile eft reÂuwI^’f^^^nbsp;neccffe.Piumnon decct i/uuriofa oratio.nbsp;inciditpropter peccata tua. Tyrannosnbsp;punit Tremendum efl neminem haberinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

currere nemo potefl ftulto cr impio. reunt pereuntes,lmpatiëtes duplo miferi'nbsp;ideofirendum,omnia benefacit.

CAP VT V. .

Oca ergo fi eftqui

2.1

-------- Sicut priori capiteElipbi^^r^s natur Deum nullum binocentem adftigei'fir purit't^nbsp;cr impios:fic idem nunc probare «ifiï«’'»'*nbsp;te fanäorum, ex quorum numero nullai'''‘‘^'^iifjxij'nbsp;ta innoeëtia prteditus, qui fuccurrcrepe‘^^^^‘':^fijfânbsp;fit.Omnesenim (cque indigent gratia dei,^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urf

perditionis defumpti cr confiât.

fanëlum quemeunque uocaueris, nulluf Ljflj/Sdl reßgt;ondere,nemo dicit,Quidnbsp;fi loqui daretur tibi nihil aliudreftgt;onderétnbsp;mini! peccafti, is folus tibi indulgerenbsp;lamitate quam imftixit tibi,folus tepoteritf^^^^fiunnbsp;hoc loco Hieronymum confulant cr be/if*nbsp;qui nobis credere non dignantur,crp^‘’^nbsp;ras malunt quàm negligere quteftum. ,.

± Verèftultuminterficictiracu’’* ’ üulumocciditinuidia. *

Tu tibijpfi maximus hoftis ejfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f*’’”

fiirore tuo dcbaccharis in deum, et patienter firs, ac indigne te pereuftumnbsp;parte infilicior es, quàm propternbsp;cas enim te iracundia tua, cr infipiendlt;^ ^^cbe*nbsp;lus contra indicia Dei circa te inwfiel^”^^ (iißi^‘‘^‘‘''^nbsp;ris enim atrociora mala, qui ifta a Doininnbsp;firs impatienter.

? Ego U id i fiultu firma (fclt;i6àdcuio)pulch ritudini cius

4 Longefientfiliiciusàfal“t^gt; turinporta,amp;noncritquic*'“ ‘

Mordet tacite lobum, irefolet impijs, ut dum initio florcant opnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(((11» ,

ti^proptcrpeccatafuaomnibnfpr^gt;gt;^quot;^^^

1,*'^

-ocr page 19-

r OB

PfM, vidi hn(gt;ium fuperexaUatum ßcul cedritt ^lgt;lt;mi,crtrM/tuicreccenonerat,crc.lIabitiiculuinnbsp;onteni («ipiorw« dicùur eorü quiesficuritä^, abtmdattnbsp;er theftiuri ,^uteçr pulchritudo iÜim did pojjunt.nbsp;^^^folumßultuijboc eß imßiufmaledidtur,fed zy'fi’*nbsp;H fimjlotigc d falute fientßibcratorem nullu aße^uen»nbsp;'Mifitdt enim iniquities deus i» ßlios.Vrudus terrienbsp;• ƒ« er oiniîfj Idborcs eomedet alius populus, er eritnbsp;impiorufilq impie agent,nbsp;’“fiiao publico ßatuentur, er damnabuntur non obnbsp;‘‘’‘‘’'’^“ntiquitates, fed guia cceptam d parentibus im »nbsp;l^j.^^'’^fddtifunt,er fic htereditatem percipient manbsp;f ' ^°'^i^gt;gndmdparentibusdidicerunt:fiueroreppinbsp;^gt;tgt;‘lt;t'entunipeccatanon portabut, Portaru nomennbsp;® ludicil,!« er iudicijs capitur publids er ßro^nbsp;j. '^‘usmeffetnfamdicus eomedet,nbsp;’^’P*®f(‘'*‘lt;rm)arm3tus(er^bibent finbsp;‘'quot;“‘liuitlastorttn..

\i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuitids ab impijs parentibus alte

'*«Mr

V’tifR' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•Violenter eripienturillorum

eorumperarmatos uclmilites, iußos,guibus eas deusfauenbsp;egentes,guibus non parauer atnbsp;’ . diripienter poßidcbüt,uelutiereptdSnbsp;•gt;o.tii ‘^^'^^P’quot;‘^“^ygualesChrißus dominitsauarosnbsp;ßpinasßgnatHebrats,nbsp;eotigerdyUt diripueriatSabainbsp;mifereperierint, ignecaeltnbsp;’’^buc ¦/‘‘^^^‘lt;l»etteimpiume/fe, er innocentiantnbsp;miuriam tibi deus irrogarit.

finecaufa fit (^«wnozie^edie :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tutdM'“’'’f“‘lt;«if‘«)amp;:dehumononcgrcdic

N’'”’ O/J( •^'''

* b“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efuam itthoc mundo homines pati^

rebus accidit,fcd 4 deo, ““ 'aufnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^P^^^^ue.fumme cum ßt bonus, ipfe no»

‘r‘^‘'*‘^‘eiorumfuorum,nullifadtiniuriam, ^‘’^'Xiir ' '^oluntatë omnia reßrendagua hic pa»nbsp;^°'^ßi^enbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ox natura, fed malitia propria

elei digne punit, Ideoßc cia» ^UanJ ^‘^^oedditur hic uerfûs: No egreditur ex hitnbsp;hominum malitia ernbsp;afßidiones aliunde proiicniut quantnbsp;^'^^’^^^^dicante impietates,

laborenijS^ auis

Q“quot;!* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(zrßlij tedie,id eß flamme,exaltabuni

exponitur humana uita, et epnda ho **'^«11^ ƒadducunt, ßcut auibus neeeßarianbsp;'^'^’lt;115;p uolatu,er aßiduaoccupatione er penbsp;oßindes, multa pati cogitur.nbsp;poonitas humana: natura: ad omnenbsp;P'‘°Po‘‘e malitia, quam ut multts fubqda»nbsp;*e ^^gt;qua dutce amicitia: ey charitatts iugum,nbsp;ideo feruarc non ßudet, fed abomina»nbsp;^onfdfcitßbi iugiter incita mala, time erga

JOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6

funt tarn duri labores hominum, tot calamifatum mife» rice,guod Hebraus uult dtwi dicit, Vt fcintilleflamma»nbsp;rutn excujße in altum euolare cernantur,

tionergocalamitates immittunturhominibus aliun» catamfra* de quam à domino er pro peccatis noßris, qui ideo ora tu à deo.nbsp;tioae er cofißione adeundus eß, er recociliandus, quinbsp;ut folus immittit impijs,ßc folus remittit conuerßs. Egonbsp;itaq; fi calamitos ingruat,non dominii accufabo,fed ponbsp;tius eins dementiam requiräfupplex er deuota lüu oranbsp;tione coueniam. Certus omnes tarn pro/peritates quantnbsp;aduerfitatesnon fato er ßeUis imputandas ,fedà dominbsp;no non fine lußa caufa acciderc. Cuius funt inueßigabinbsp;les uia:,er iudicia irreprehenßbilia, nobis ut plurimuntnbsp;ignota. Soli« eß enim patrator omnium mirabilium manbsp;gnorum, qui tarn humilia moderatur quàmcxcelfa, inbsp;quo folo pendent quacunque inopinata fubitanea, tantnbsp;bona quam mala, quorum rationé non inquirere multonbsp;minus accufare homo debet.

Expi^tiaturprophetico more de omnipotentia er bo nitatedei diffirës,cuius beneficia femper ey itbiq^ mun Beneflci»nbsp;dus fen tit, cy neceffiria habet : qui ut nunquam negatnbsp;fubfidia bonis er ip fem timentibits, fic impios non fi»nbsp;nit inultos. tHon aliunde tarn neceffariam nobis pluuiamnbsp;terra fufeipit quain à deo,teße Hclia er Moje, qui im» 'nbsp;pifs ccclum eeneü promitt it, er fine cuius nutu paßeresnbsp;non cadunt fuper terram,nec filium abarbore,nec capilnbsp;lus périt de capite,irrigationes quoq;fluminum er ßn»nbsp;tium quibus foccundantur planities er agri non fine deinbsp;ordine er gratia dißjenfintur, multo minus tot tua in»nbsp;commoda fine dei uoluntate fada pûtes.

IJ nbsp;Qui ponit humiles in fublime,ct moeren

tescrigitfofpitate.

Dominus efi,quifufcitatdefiercoreegenum,erprlt;e^’ lufti'tiadU^ cipitat potétes de fede,Puperbos humiliat,qui iiouit ocsnbsp;uere auarosac improbos diuites,er tranfmutare ßftu»nbsp;nos, quißrtunarotam moderatur non fine iiißo fuoiu»nbsp;dido,cuius facrofanóïa üoluntas eß, ut iniquti 'uelfé nonnbsp;poßit,et pios perfcqui odiat,non finat inultä quacimq;nbsp;iniuriam, inulto minus ipfe cuiquam facit ucl iniponidnbsp;trifles quoq; er moeflos erigit, er reponit infalutcmlnbsp;Id quot;0 fi cuadere tot uelis i'ncommoda,non mmrmurando,nbsp;fed deprecando inßabis,ut rcßituaris 'm priflina.

I Qqi diflipät togitationcs malignorum, ne poffintimpleremanuscorüquod cœ^nbsp;perant(fubfifierequeat,)

Huius fentcntiie exempla femper müdus habet er ha nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

buit ,quotquot contra ucritatem er pietatemunquam quiequam conati funt, inanilabore fudauerut, Pharao,nbsp;Chananei,Babylonif, /Kntiochus,B.omani, er ßdcliwtnnbsp;oppreßbres A ntichrifliani, nunquam non conßndunanbsp;tur. Semper inftituto fuo fiaudatKUr,remfolidä çr per«

-ocr page 20-

IO B

feuerantem non afféquuntur. In iM/tutn iahorMt ^ui dei confiiijsobfirepunt, qui ueritatê calcareconiintur,quinbsp;pietatemopprimunt uel perfequuntur^ Dißipat enimnbsp;femper dominus cogitationes UerßpeÜiü, quo minus adnbsp;tnireris ,ft tuas quoq} cogitationcs malos quamtumlibetnbsp;fccretas deprehenderit zr protigt;axerit * Detiique tuamnbsp;improbitatem latere pajjus non cfl.

Qui apprehenditfapientés in aftutia eo^ rum, amp; confilium prauorum uelodter difnbsp;fipat.

Idem fere cum fuperiore, quonwdo deus cfl qui capit Shutnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tffiutos cr fapientesmfuaaflutia,qui fimplicitatem ZT

fimplices odiunt,perfequuntur zf fubuertere annitun* tur peruerßs conßlijs fuis, fed iÜos précipitât zr con*nbsp;fitndit,fubita di/perdit omnes operarios iniquitatis, Sicnbsp;dumfemper tuam exißimafli célandam uafiiciem, fuonbsp;te tempore detexit,ut nunc dominum ZJquot; tViu^ creatu^nbsp;ras maledicere non uerearis,Cf' iudicia dei iuflißima renbsp;prehendere.

14 Per diem incurrent tencbras,amp;quafî in node,ficpalpabuntin meridie,

Interdiu (fuum ßbi ßne errore agere qué uolunt pu» Cïligo im* tantur,fubitoobruunturcaligine,zr feientiaomnis uernbsp;fiorum.nbsp;nbsp;nbsp;rif«r 0» crrorcm, ßlicitas 'm conßtßonem, ut cogantur

non fecus atque qui in tenebris palpitant pererrare, zf 'm manißfla ueritatefalfum fequi ZT deßndcre.Percu*nbsp;tit impios dominus cécitate, ut in meridie palpitent ztquot;nbsp;occécentur ex malitia uoluntatis, zr ßgt;iritu uertiginifnbsp;eircumagantur 'm précipitium.

ly Porto faluû facicc (egenum)à gladio oris eorum,amp; de man'u uiolenti pauperem,

» 6 Eteritegenofpes,iniquicasautemcon-Crahetos fuum»

Dominus eripit detyrannorumimprobitafeegenos Cr pauperes, cxpeâatio unica adfliéli, pater orphanonbsp;rt«M ZSquot; iudex uiduarum. Cuius tu quoque mattum nonnbsp;fenßffes, ß talufùiffes qualête prédicat, zr in hac tuanbsp;calamitatepropitium fcnties, ß humiliter zr tua peccanbsp;ciementi» ta ac iÜius tuflitiamfiteris conßffus-t^on eiiim tanta eßnbsp;*’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miferia tua,qu'm facile euadas, ß dementia te fuareßgt;e

xerit, zr manu apprehendertt ,fuflulcrit^ collapfum: uterubefcant detrahemesbonitatiaciuflttiéfué, quanbsp;faluat Ml fe ßerantes pauperes ziT egenos,fupcrbos aU*nbsp;daces^ deprimit zr confundit, ut os fuum aperirc nonnbsp;audeant, zr à ßagitiocalumniandi iudicia deiceffarenbsp;cogantur.

’7 Eccebeatus homoquicorripituràdeot încrcpationem ergo domini ne reprobes»nbsp;’ ® Quia ipfe uulncrat,amp;: medetur:percutit,nbsp;Si manus eius fanabunb

N«ne pati No/i conqueri te paffani iniuße. Ad hoc fe corripit tut iniuß«.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut corrigaris,oßendit teßbi curé effe,no excidiffe

te ab lüius prouidentia,fupereß'e ßem falutis, reconci* liationi locum dari,ß tarnen difciptinam abomnipotennbsp;te adhibitätibi no ßieris aucrfatus.Certè poß tot értvmnbsp;nos cum emendato redibit mgratiam. Sic en'mt pro fuanbsp;bomtate confueuit,nedum dolorem 'mßrre amp; incutere

«9

etc utdtttrare, fed iUco fanare ZT medeloM jau, ponere ucluti propria fuanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jj.

lionentmnegligitmiferos,fiemendare)et .^mO non pereußißet pios, nißfandiores exnbsp;ducere cogitaffet^ Si enân non uult tnorten Pnbsp;fed ut conuertantur zr uiuant, multo min^nbsp;git ad mortem, fed ut cxerceantur, O'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

perßdionisadmittuntt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. o/jjifi

In fex tribulationibus liberabit*^^’

ptima non tangette malum.

Enumerat aduerßtates huius uité^CT^*^^ fuos non deferentis.Eadem fententia quanbsp;poßta more prophctico,quaß ciieattPideUf y,nbsp;non teßnet tentari fupra id quod potes,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/^ni^

cum tentatione euentii,quo poßis jj^aodu^ dem te calamitatibus aggreßus eß, /ednbsp;nerit^dü ßbi uidebitur fufficiéter punitonbsp;quieueris ab impatientia tua,tunc tantoßy^nbsp;turtedenuOfUtuitätuamßlicißimedeio^^l'^.,^ ti( Snbsp;io Infameeruettede mortejÄ*”^^

manu gladii» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wX

Eleganter enumerat,facraqi poeß CT amplificationë,ftptem,id eß,plurimosaru'''nbsp;bus dominus pios uindicat zr eripit.f^^*‘^nbsp;nbsp;ód ƒ

moda huius uitéfunt; fames fcilicetnoold^'^’LsiC' mortem minetur,zr exitiumtgladius innbsp;quid tormentorum eß in cxitiali prélio,qi^'^ f jnnirnbsp;quottdieinnumera excogitantur,utomnegt;’'‘’^nbsp;rarum ßrocitate homines 'tnßlicißime inilK'llnbsp;tur,prêter perfidiam,dolum ernbsp;dumßtpropediemhis omnibus ufuroselt;xgt;fLijiii'^nbsp;nium impijßimi atroeißimi^ tyranni,ttO «'ƒ nni^nbsp;in oppreßionem ßdelium zr piorummißnbsp;cum tsnobts locus relinqueret,deumfcil‘^^^nbsp;deferturum,quos fideles inuenerituclelaê^‘’^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j|,

X1 A flagelle linguæ abfeonderis»/ j mebiscalamitatcm,cumucncrit’nbsp;PernitioßusflagcUtimnon eß, quÀni^’’l’^^jii^ef^'''

ta,qué nee ututs parcit,nec mortuiSfUieùti^“^ bus,pt]s ac impijs, paruis atq; magnis.nbsp;ßus dr o protégé te pot eß abfcondere. N«quot;nbsp;dl uaßtatem quactmq;, maximafua bo/iaf'rj^dquot;^nbsp;mo poteß, inuiolabilia funt bonafanflortudßnbsp;admiranturzT cupiunt,niß éterna,zrd‘gt;‘‘^^fiiiK‘'nbsp;ponilt;nt,ubißresnon ßrantur, nee tineanbsp;non timebunt ergoßbi à quacunq;iniio'gt;a'‘^^^lf('nbsp;. Inuafti(ate,amp;famcridcbi5,amp;bdnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yl

raenonformidabis,

A d quamlibet uaßitatem zrfamem rideh^-^^j^le' aduerfitatum 'mgruerit,ß pius es,nonnbsp;bisfedgaudebispotiusnoneffccondignosbui jiittinbsp;ris paßiones adßturamgloriam,nbsp;beßiarum zr ferocißimoru hominunt, 4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ßrentitvm, 4tyrannorumcrudelitateneutiqi^^^'gt; nbsp;nbsp;nbsp;|

drtfciî. Eidelisenim fecurißimus totes, perßat ßrtiter 'm aduerßs,nbsp;ruatfZrfiadusillabaturorbtsßmpauidüßf*^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|


-ocr page 21-

[ roB

Sedcumlapfidibus regionû pactum tuüî èC beftiæ terrae pacificæ eru nt tibi*

^iooj I» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnium coiiditorcm amictim

** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;currere te continuât atcj^ cogetriSf no

letlenttcla(gt;ii{es,nobiliu cfuoq; arecs paßim contra pau perestxtruiif^non tibi ßrmidabilcs crunt: ßtper ajjgt;ianbsp;dontybifilicum ambulabfs,coruulcabis leone (y dranbsp;tontnitnon ofjindcs ad lapidé pedeitt tuum, angelis deinbsp;^ß^tus,infumma,no accedet ad te malum, cr flagelnbsp;»öappropinquabit taberiiaeulo tuo, quia dominmnbsp;iP^^‘lt;ti,zraltißimumpofuißi refugium tuum, cr 'mnbsp;ftoteiliotic dei cceli comoraberis. Deniq; habitabit tesnbsp;funlupuf cuiitagno, zs- deleélabitur ififans fuper ßranbsp;quot;“««^idK.-no noeebunt quecunq; bejtite uel firee,(y‘nbsp;nwi occident in monte fanélo dei,

^-tfeies quod pacem habeat tabernaculu '‘“•ô^uifitansfpecicm tuam,nôpcccabis.nbsp;^'”gt;fol«inomfiiraalo carebis,ß deum timueriscrnbsp;tabernaculum tuu,nbsp;*''•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft incolume.Et numerabis inßnitämubt

Cî 1’^^°’'“ CT dwin«»’«, familia amplam nimis^ pri^‘quot;^!!’^^ter quos innocêtius deinde uiuesquàmnbsp;% 'i^'‘^t’fff‘O'ffiltos etfamdiares tuos,pir quanbsp;p^f'uiamjuxû, otium:gaudi!iineptum,utantea:nbsp;ßne auoritiacr tenacitate, fine ansnbsp;E ^.''*‘^‘^‘‘tudine,ßncpeeeatomdeuctproximu,nbsp;^yciesquoniâ multiplex erit fernen tuu,nbsp;nies tua quafi herba terræ*nbsp;terelinquesnbsp;pofleritatem, atq; ut gramen regionbsp;Polens eß dem, ft ad ipfum conuernbsp;^4î f^^''^‘*t’^‘ttgt;ttrflituere eorum qult;epeccando amifenbsp;' ‘’»I i« (jf/j ßiijgnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nepotibus,non eß ut

fepulchrü,fi^ / J v'mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tritici in tempore fuo.

r • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^tatem lapfam, CT attnos exaäos, plus

tgt;ii^,f''‘‘!‘'^ßfgt;‘flfhrum ßraris.Sicut inßruntur acer horrea autumnalt tempore, ornbsp;^^^‘’’'‘^‘t^Jfonte fua^ fine lachrymis v dolonbsp;’’‘'ifinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*** tempore : impij ucrö etiam fi fexcentis

'^t^tdiant ^es fuos, quia fiducia tota ft'otdu,utßuantur perpetuo libidine,

w horamrenutiareuitaprafinti, cum

S- 5U(j,?’'’°‘^‘’tinucftigauim’, itacfttquod mente pcrtraéta»

ffcj,: 5’’°2‘’»to'co„c/«(j(t,{Hrbeforttw more, credi quandoquidecofeius fibi fit mhilfenbsp;ttnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pfouthabet cloqui uoluijfe qu£ nofeett

^^^itù^n^‘“^^^^‘t)luijfeadmeliorêmenté, nefcaiußo

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P‘''’‘t“ arbitretur, et ne fe fine pcccato ßtiffe

ttttocentes deut no tarn dure tra fjt ftnendatus optnione er u!ta,filisnbsp;^^P’’opedicmexperturus. Ex quo fatii liquet Lenbsp;{ioribusfenfatK multa ueracr fanfla dida effe ab Elisnbsp;phas, fed male applicata, er ad conclufionem falfam,nbsp;qua uoluit lobum oßendere pereuß'tm propter pccca=nbsp;ta, dum non unit admittere fandos in hoc mundo ad»nbsp;uerßs probari,fed calamitatibus oppreßbs à deo repu»nbsp;diatos probare,quod falfum erat: fed crfaßuoßori elonbsp;quio ufus ed, er contemptu in amicum ipfum,pro ne»nbsp;ceffaria confolatione magis blaßhemando. Summa, Pa Summa.nbsp;tienter ferenda mantis domini: eorrigit ut pater: pro»

funt deiflageüa eledis: omnia tibi letiora fuccedent:re flituentur ablata: féliciter uitam abfoluet.

lt;[CAPVT VI.


Efpondens autem lob, dixit, Vtinam appendendoappédenbsp;rétur peccata mea, quibus iramnbsp;meruiret calamitas(wc4 quäpatior)nbsp;in ftatéra elcuareiur pariter»

5 Quafi arena maris, nunegrauiorappa-reretî undeSc uerba mea dolore funtple*


na (abforptafunt.)

Dixerat Eliphas inter alia tobo, oportere eum cor» redionem domini non auerfari, id ed:,non impatienternbsp;fèrre,quandoquidë pro pcccatts hominum deus hoc panbsp;do homines nomiuße adjligcre cofucuerit, Cui orationbsp;ni nunc lob reßgt;ondet,no fe impatienté negans,fed caunbsp;fas quaUfeunq; fite impatienté maiores eße, quam ut autx.nbsp;firre poßit patienter,uel pcccatts fuis )neruerit,diccns:nbsp;Vtinam.ait, mdignatio mea ucl impatiétia appendaturnbsp;exadecucalamitatibus quibus opprimor,profèdo ap*nbsp;parebit longe maioris impatienté me caufas habere, Stnbsp;cut arena mans numero excedit peccata, fic cr poenanbsp;pcceati mei,quam patior,fuperat demeritum meum, utnbsp;uerbis confequi nonpoßim omnesmiferiasmeas, eumnbsp;nihil huiufmodi peccatis mets debeatur, qui coram do»nbsp;mino m fumma hominibus poßibiU innocentia ftterimnbsp;conuerfatus. Eß autem communis fcripturte tropus, utnbsp;arena maris res innumerabiles fignificentur.


Quia fagittæ domini inmefunt: quard indignatio(«iri«)ebibit fpiritum meum,SCnbsp;terrorcsdominimilitantcontrame,

Omnipotentis dei fagitta,funt iudicij diuini grauitas, ÏM dci.Sicwt enim fagité eiacutatlt;e ex arcu, pcne=nbsp;tralia corporis penetrant,'ita iudiciu dei,cr grauis hornbsp;ror eius,quicquid in me eximiu et uitale erat exhaurit,nbsp;uires fiangit, ut ne hifi ere quidé uoce poßimer loquûnbsp;Scntio etikn mihi iratu dominu, cruenenata cr infanitnbsp;bilia iacula plagarum fuarü confidiunt corpus crßgt;i»nbsp;ritummeum.cr twores irafult;eadoritDttur me pugnanbsp;ifiuincibili, ut etiam fi uelim aquanimiterfèrre non pofnbsp;fim,poß quas nihil confolationis expedo,cr mors ipßnbsp;mifera totics inuocata non fuccurrit,

5 Nunquid rugictonager,cühabuerither bam^ autmugictbos, cumantepr^fepenbsp;plenum fteteritï*

Autpoteritcomedi infulfum,quodnon eft falc condiiu;* autpoteft aliquis guftarcnbsp;quod guftatü affert morté(lt;j/b«5«îfi« «iteSjQnbsp;Bbb


-ocr page 22-

TOB

«ajifpiw* Tâcileuoiiicjîâepatientiadil^ut^rc,laluii,cîuîiûà «“Oquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hilgraue fentitis.Ego ciuoq; non tantoçiorc 'tngemifce»

r(m,indignarer,et clamarein tam acerbe,fi nuhi ex fen tentia cunila fuccederent,non magts quam onager,quinbsp;minime rudit cum famem non patitur,fedgramen ad conbsp;fiiam affccutus eß, esquot; bos non mugit cum ßat ad farrownbsp;ginemßiam,cr ad commixtum migma futvm. liuJla uosnbsp;nunc obruit calamitax, licet uobis nuncßecurts confilianbsp;dare perturbatis. Si uerô eodem quo ego iudiciograua»nbsp;'remini, infulfis ae inßpidis cibis uefci uos contingeret,nbsp;Gquot; pati quod noîletis,tequè ut ego impatientes uel ma^nbsp;gis effetK.'Verbadeniqi ueflrainfulßt funt,ct'abfq; di^nbsp;fcretione,qui cum eadem carne uiuatis,fimilem debettsnbsp;quot;arwmnam expeâare indies,^^ copati male ajfeilK,^^’nbsp;non tam prompt! ad hominu codemnationë, tam oneronbsp;‘fi confolatores cr inßpidi effe, non minus quàm oui uinbsp;tettu/m fine faits cQndimento,nonreficiens fed naufeantnbsp;prouoeâs: quod prifeus translator exponereuoluit, di^nbsp;eens.’Qjtodguflatu affvrt mortë,tantu abeflutreficiat.

  • 7 nbsp;Quae pnus nokbattangcreanima mèa,nbsp;nuncpræanguftiacibimeifunt.

Viciffîtua» Aliter; Qu£renuit contingereanima mca,ipfanune rerum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itgritudines cibimd uel carnis mea: : ut fit fen^

fus. An non eß ingens ealamitos tanta firre hominem minime afuetum, ut abominabilis fimul et neceffarius cinbsp;bus nunc fint mihi, qult;e olim fanus nec digito contingenbsp;re dignabar. Sic enim delicatis ufu uenit, ut quod mco»nbsp;lûmes gußare renuiffent, infirmi uel ieiuni deuorarc conbsp;gantur. Quis ergo tanta paßimtfolari poßitf Difeimusnbsp;ex hoc, ut uidentes homines grauia pati, cogitemus nosnbsp;¦quoque carnemfimilem geflautes, eadem paffuros, finbsp;¦uelit dominus, ut mutuo officio fuccurramus (egrotif^nbsp;came cr ffiritu.

  • 8 nbsp;Quisdet,utucniatpctitiomea:5Cquodnbsp;'cxpeâo,tribuat (mihi) deus:

  • 9 Etquicocpitdeus, ipfcmcconteratî’fol-uatmanum fuam, amp; fueddatme;’

  • 10 nbsp;EthæcniihifuperfitconfoIatiOjUtafflpnbsp;gens me dolore, non parcattnec contra^nbsp;dieam fermonibus fandiç*

Bermo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Semto eß adfiißi, fecundum carnis affißwm, quo

»ffliäi. nec fanßi carent,optantis accelcrari mortem, quam ar bitranturfinem malorum omniu/m:quam tarnen no fibinbsp;confeiflere meditatur,fed à deo dari defiderat, ut cua»nbsp;datueleauia cruciatus,ej‘dira tormcnta, i)ifirno eynbsp;morte grauiord. Cupit ergofi domino placeat conterinbsp;'cr confumari, poflquam fic uulneratus à domino eß,nbsp;utnullaflies reliquafit conualefcentiit, hwmationwrenbsp;fiatim mori çr dcficere in totum cupiens,quàm diutiusnbsp;exeruciari. Confolatio unica nuhi erit, pro qua CTÿranbsp;tids habiturus fum domino,fi eatenus non parcat,ut ci»nbsp;tiusabfoluat dolores, çr fine dtlatione es“ tlt;edio mortinbsp;tradat, quo fimatur calamitos mihi tntolerabilis. Nonnbsp;enim contradicam fermonibus fan£li, quod de meflagelnbsp;tando dccreuit dominus,dum aliter non Heet ffontefu»nbsp;fcipiam, cr patiar, ut oportet, tantum ut quod mecumnbsp;’’(cepit, flatimfiniat, O” wof adfirat tot mcfiis rente»

10 B.

¦ dium.Varia opinantibus circa hunc loetmtluitisdM flris, ego prifco interpreti malui credere, non anbsp;rentiàbllcbrteo.

• I Quæcftcniin fortitudoniea,utiuß* aut quis finis meus, ut patienternbsp;ü Nec fortitudo lapidû fortitudo mes,nbsp;caro mca ænea cft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, uWp”’

Pro humanafragilitate melioraff erare non U gt; tantos dolores patilt;equanimiternbsp;nit, fed ftnem potius dolorum fenfts meusnbsp;cr cupit maximc.Qjtis cnim patientfiierit,nii'}r, .nbsp;liorum,Qr ceffaturx anguflu propenbsp;tur cr fecundii carnis impatientiaconfiteturl'’nbsp;tam diras affüßiones patienter ferre nuSanbsp;ciatfCtiam fi lapidea fieritfUehenea,nbsp;risnuÜauirtuteiram deipoßefußineri, 'nbsp;deum, cr eius te clementiiefubmitterc,ut lilgt;f

JJ Ecce, noneftauxliummihiinniflt;^|j:j, res fuflinendi) neceflarq quoqut wdnbsp;runt à me*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

’ 4 Qui toHit ab amico fuo mifericof“* ôC timorem domini derclinquit*nbsp;,y Fratres meipræterieruntme,fic«I^°nbsp;qui raptimtranfitin conuallibuSfnbsp;Nonne auxilium aliquodflterare poffutnnbsp;ex ßlijs uel cognatis^ uel fubfiflentia adrflnbsp;lioris, acuires fuflinendi hec omnianbsp;ganinüter^quteuniuerfa ablatafunt,CTnbsp;fie ut etiam fapientia or magnaninutasnbsp;meuirtusdeflituerit totum. Etfratresnbsp;amici proximiores, quale nunc folatiumnbsp;perior influx. Spernunt enim me ut ftnpiurn,nbsp;patientem pro iniuflitijs deßniunt. Deßuh^nbsp;fericordia et beneficen tia, quia timornbsp;relinquitomnemeumquinon mifereturnbsp;quifalfàeum condemnatreum mortis,nbsp;flagititvm probare poteß. Keuera enim df*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f(»

ftituitur, qui proximumfuumfinecaufain'P^' dnr^ttit : eadem ergo menfura qua nunc imbinbsp;tur,remetietur eis. Nam quemadmodunbsp;rens, multofragorecr fremitu praterbbendi’nbsp;uicinia: ficimpij hypocritadum faluifunt,d‘‘^^^/nbsp;rijs exaltantur e::r horaria fama, pios qnosd»^'^^^^nbsp;femiferos, temerenafofuffendunt,nbsp;tant, er exprobrando infultant ueluti innbsp;prehenfos,cum ipfi longe fint iniquiores, t**”’,nbsp;diuite er fllice colludcntes, poflea autcmindi'^“’nbsp;fltßtvm condemnantes er infultantes. ..

* nbsp;nbsp;Qui (horrentpropterglacicm)tiinttttp^^

irruetfupcrcosnix»

17 Tempore quofuerintdilfipatiaP^^f'

amp; ut incaluerint,foluentur de loco lu ' Prouerbialis fermoeß, quafi diceret: QJPnbsp;parcit quibusfratrem poffet iuuare,multisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nia

obflruens auremàclamore pauperum,cbmabit^^^^ cißim,ernon exaudictur, Atquiuosoamict,nbsp;tis nucmihi,er bonis operibusueßrisctiußiH'^r^f


-ocr page 23-

I o’B

cTfditK (tduerßtates huim mundi, cum reuera

Äi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudicantcs,cr intto-

incommoda pafr tgt;ritrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;euenit, altorumßflucam eximere

ipßfunm nonuideant « Stto prtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ordinante fuumfcnticnt iudicium, zx

fj^‘‘'’Sorementii tabe/ccnt, er refoluctituradintcr ie ‘lt;nt^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ij ‘ilios tarn feuere iudi *

Ho ]!**^’** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oportebat. Cumq^ cx pro*

damnare me conantur, propedient ^f« 3**°^’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funtfimilibui tentationibui,ey

Htif r'° nbsp;nbsp;nbsp;nuncgloriantur eijeiendi^ Sic enim ufui

‘'•fid ' ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliorum cenforibiu, ut dum in aliji

^^‘^‘fgt;'gt(unt,ip/tgrauiora pati cogantur.

coruni, Pf,. ( uacuum,amp;pcnbunt.

^'«Nß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itineris eorum, errabundi çr

J ‘‘nti iuJiciQ uagantur impij, nullo fatis loco tuti, er confumuntur, ut pereant,/icut pe*nbsp;’‘quot;‘‘‘ifcquot;'“ er Antiochucfic tarn iniquiternbsp;i«(( fobum incertii rationibui,ut ipf quo*nbsp;*^’’gt;(1) comprehendantur eS“pereant.lufluiaunbsp;f^de fubfiflittCr uacuuf non appa*

-, ^arJ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femitasThema.itincraSa^

%q/ f 9“*^ fperauit.-ucncrunt ea,ölt;pudore cooperti funnnbsp;ffwiitd« que ducunt 4d Thema,Gr itine*nbsp;redcatis ad uefra, o amici,um*nbsp;adaugeatis cala*nbsp;'^^fl’'‘^ftrmonibuf,à quibiu fferaueramnbsp;**’^*5 ftbßdiumfey ecce fubfannatif et damnbsp;enim omnii, qui muos uel ue*nbsp;probitaté pofucrit fidutiam. igno*nbsp;prouidentieDei, e:ir magnificatifnbsp;(j ueflrorum,quum donüniu nemini quic*nbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ftnilis etiamfuperinducat importabi

icioris ftatm perfuadendum, cum ipß ßnt i er ßueam de^erationù mee quannbsp;eorum ampliorunt ut pariter mecumnbsp;^ia

cum co, 8lt;uidétcs pla*

’‘^‘^'xijAfFertcmihi amp;:defubftan ”'‘r(Hj^^3temedcmanuhoftis,amp;dcmanbsp;^iiz,f ^ftorumeruitemc.^

a ”* “^deflis mthi.ut conßlio Cropibusami* ^¦'^^’'gt;gt;1 c ‘j ' ‘tutemuidetiipauorem, hoc eflmonnbsp;eœpiflii, cr utiuflantnbsp;4 ’’’Suirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufamfubtrahendifolatium,priores

Pgt;‘‘^olt;^‘^'^P‘tt‘^ meiudicio ueflro, quaß “* ‘^°”tino humano quoque fubleuamine ßmnbsp;°P^”^

°gt;‘f w. An unquam auxilium ueßrum ut af*

I O B, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8

ßrretisrogaui f Vt^me robore diuitiarumiießrarum ßlciretisunquam prccatusfum,ucl medicinebenefi*nbsp;cium implorauifNumuofrogaui,utdemanu hoßis menbsp;eripiatif fer de uiolentia tyrannorum redimeretii rar?nbsp;latronef propeUendo uel fubßdijs fuccurrendo.

i4 Docctc meße ego tacebo;ôlt; fi quid (ßrte) ignorauiinfiruiteme.

ij Qy^r^detraxiftis fermonibus ucritatis, (quàmßrtia erunt uerba reâitudinif)cum e uobisnbsp;nullus fie, quipofiïtarguédoarguereme.^nbsp;Nihil tale exigo à uobif, fed ut errantem, cr diligen*nbsp;ter aufcultantem doceatis, crß qua in re err oui erudi*nbsp;te me, cr deßgt;erationi,ut putatif,proximu confolemi*nbsp;ni. Non conuitijs fed arguments utamini,cr caufam uenbsp;ßram tueamini. Cur ueßris tantum cauillii fubuerterenbsp;conamini uerbareéla cr folidafEt in quomequifquatnnbsp;ueßrum iure reprehendere poteritf quod eß enim uer*nbsp;bum à me diâum, quod reprobare poßitisf

Ad increpandum tantum eloquia con« cinnatis, Slt;in uentö uerba defperationis»

Tantum ad redarguendum aliorum bcnediHa ingenio tngenioff ßcßif,quummcliora proßrrenonpoßitisßnuentum «ötraaiw«.nbsp;uerba proßnditif,cr affumitii ,ppoßtiones falfat atquenbsp;fophißiciü,quibui nemo fapientumfidemaßruere poßnbsp;ßt: dum interim apparent fermo ueßer fyncerus er fo*nbsp;briuSjdum tarnen falßs nitaturßndamentif. Non enimnbsp;(ontenditis in hoc mundo aduerfa pati quàm impium^nbsp;qui id àdeo male fastis demeruerit,

^7 Etiam fuper piipillum irruitis,8C fubuer tere nitimini amicum ueftrum«

Nkmc autem in deßitutum uiribuf CT auxiliarijs cr 4 deo dereliélum, imô 4 domino deieilum uo! irruitis,crnbsp;pupilli mifcriamglorioßmilitacxaggeratK.’crßueaGiorioanbsp;ßditis amico ueßro, quem exlrahere totis uiribus debenbsp;batis. Quid ab hoßibuf expeäo, talia paffut à proxi*nbsp;mii ? Quomodo non duplo ofßnderet iniuria aßatre Unbsp;lata,non mcrito,cr ea ipfa denique tantacalliditate,utnbsp;uerißmilia putëtur, er ueluti per cuniculos fubdole prienbsp;ßrudadecipulaf ¦

50 Etnon inuenietis in lingua meainiqui» tatem, nec in faucibus meis fiultitia perfonbsp;nabit.

incipite tandem, er fadem cum animo aduertitead caufam mcam, er expendite uerba ueßra cum meif, ac 'nbsp;difcutite,ß quo in fermone mentitut inueniar, Teßimonbsp;niumprohibetemaledidiSt Redite quiefoaduoßpfoffnbsp;er animaduertite diligenter utrinque dida, er nonß^nbsp;tii iniqui indices, plus lequo ueßris placitis fauetcs,fednbsp;fepoßtis affcilibus, redite ad contemplandum innocen»nbsp;tiam meam, er in rej^onßs mets ueritatempercipite,nbsp;certóque inuenietis iniquitatem nuüam ßiffe in uerbisnbsp;meis,necßiuoltim quidpiam in faucibus mets. Summa,nbsp;No« propter peccata deus me punit:maior poena quàmnbsp;^bb i

-ocr page 24-

IO B

peceatorum Jenteritt^: potcntia deî pyef»oy:pi'o fuä me uoluntate traiiat. Non fine magna caufa fim queruluf,nbsp;Qjiif fir at tot infueta malafCAalo mori quam tarn mifi»nbsp;rè uiuere.Si fic deo placetfiniat me,gaudebo'm fua uo»nbsp;luntatcmoriturm. Deficit propria uirtm cr folatiutnnbsp;amicoriim,de/pero effitgere mala prefintia,fi unum a*nbsp;beat alterum fuccedit t Nuüa contra Deum hominibusnbsp;uis eft. vana hominum ftgt;es eii in homines. Dure cr fi*‘nbsp;ne caufa inuaditis uerba ÇT uitam. Attêditeieque uof*nbsp;ipfos utme,cr fic à reprebenfione cefiabitts,

C APV T VI r.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Onne militia eft hominis

iupcftci'i'snitamp;ftcutdiesmer*'

Pro militia ludæi exponunt determine Miiirfaho* titm cr brcue tëpM,quo homines in terra uiuut, equenbsp;tarnen militiam fonare poteft, quam pij homines 'm hocnbsp;nwndo fine celfttione dccertant,ut nullum fit in temponbsp;re momentum,quo non ab hoftibus uarijs exerceantur:nbsp;er finis temporis noftri tamc^ miferi flt;ieculi,cr laborts,nbsp;non aliter deßideratur qitim mercennarius labarum fianbsp;nem er mercedis rcfiigerium expeilat. Qui enim milianbsp;tat,omnibiis obijcitur incommodis,fola ffe uincendi honbsp;ftem er patient pacis: cr mercenttarins totos dies eanbsp;furit, fttit,fiiget,alget,fudatac fatigatur, cr omnesm»nbsp;leftiisfuffirt, Mumutmercedem diurnumaffiquaturtnbsp;cuius defyderiotota die fatigatur.

Sicut£truusdefyderatumbram,amp;ftcuC mercennarius pr^ftoiatur(^né) opens fui.nbsp;Scruusconduâitiusueletiamemptitius toto laboritnbsp;Fini» uifte ’’’P®’''' quietem ftierat, er in labore CT folis caloributnbsp;humanx.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anxie expeilat, aut manumifiionem : fic uite

humana undiq; periculis cr tentationibus expofita eft, nwrte tantum finiendis. Non igitur mirum fi pauci fir*nbsp;ma fide confiftant, eis' ad finem perdurent, hoc magisnbsp;mirum,fi non omîtes percant,tanta tentationis procelanbsp;la obruti. Sic iam tot menfes 'manes duxi, er dies uit£nbsp;mcteperdidifteuideor, qui pro omnibus bonis operibusnbsp;meis expeilare cogortiio aliud,q umdiilas er poenas..

$ Sic amp; ego habui menfes uacuos, amp; no* ôeslaboriofasenumeraui mihi.

Nifeil aliud pro hareditate mea poffedi, altud pramiS eftequutus non fum,nififata fcmper deteriora,dum fubnbsp;indegrauiormibi fir tuna firenda eft, temporis ajfenbsp;ritas, er prolixa noites, plen£ anguftijs er perturbanbsp;tionibus,utab omni expedatione felicitatis excludarnbsp;cum conftifione, quum femper poftcrior calamitas ex*nbsp;cedit pracedentem.Tale in hoc mundo certamen fubeanbsp;untomnesfanHi..

Si dormiero,dicam, quadoconfurgam^ (rurfum) expeâabo ucfperä, ÔC repicbor donbsp;lonbus ufqj ad tencbras»

Pefperatfo Defcriptio uidetur effe dcftterationis, qua legitimum perftdite er impietatis fupplicium eft, et in lege fiepe renbsp;petitum. Ent uita tua quafi pendens ante te,timebts nonbsp;He er die, nec credes uit£ tuie, mane dices; Qdfis tnihinbsp;lia»nbsp;dabitUef^eramiCTc. Hanc ego fortune ifitonß^'.^^nbsp;uerebarfemper, etiam fanus, numquam tutot inbsp;mea. Semper enim futurum timebam,nbsp;fens patior. Dixi uefiieri, Num ^wi poteftidnbsp;fanus cr incolumisrefurgasftAanequoqueKd ^^^nbsp;boras ufque aduefperam prte tadij moleftia^^nbsp;cr pra faftidio quietis nunc uerfabar tn le^^nbsp;xtris in finiftram, nunc contra, donee crepufifdnbsp;Htsappeteret.

5 Induta eft caro mea putredine, ¦ dibus pulueris.'cutis mea aruit,^^^

Non eft m toto corpore uel minimum iid' colume ? Caro uermibus fcatet 4 putrefa^bnbsp;fcaturientibus, cr prtc fordiumfitunbsp;cutisaridauixficcisofiibus coharet.nbsp;membra mea ab ira Dei, ueltuigleba humi, quot;^(dinbsp;featent, cr cutis ipfa marcet cr profcmditidgt;nbsp;ne^ dffluit cr contabefcit.S.xterior enim^^^^n,nbsp;ris, dumnon trahit humorem de interior^nbsp;contrahitur cr rugatur,

Dies mei uelocius tranfîerunt, dtus tcxtorfs)à texente tela fuccidiWO^nbsp;fumptifuntabfqueullafpe*

Prioresuitame£dies, uix umbram repi^^^fflctf titrque uclociores tranfiffe quim inftrumtgt;gt;d\nbsp;rum, quod fine mtermifiione nunc adfinifi^^^ißnbsp;ijcitur,nunc ad dextram.Subito^ dum telanbsp;prafemduntur fila, abfque omni ffie deituonbsp;di pr^feifa 'm hoc mundo corporeo ? Sic uitanbsp;deo prafcinditur,nunquam iterum continud^^’nbsp;ratmortalis.Ettela quidem fills proftcit,ftlt;^i''‘'^j,iii9nbsp;crefeit, tanto proximior fit prafcifionitfdnbsp;morti uita coniungitur, çr eleHifinemnbsp;pifeunt.

7 Memento quia uentus eftuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

rcucrteturoculus meus utuidcatl’^'\p^ çiu* quot;Vitanoftra uaporeft, quiadexiguumtcmp^^^llinbsp;ret,dcindeeuanefcit,Vt enim uenius noli toquot;)nbsp;uelociter abit, cr uelut leuifiima auranbsp;minis uita m iudicio Dei nulla ratione conßß'^'finanbsp;iterum'm hoc mundo oculusmercf^iciet.tl^^^^^(dtnbsp;gnusPlatonis annus pofttrigintamilliaaitiK»'“^^nbsp;cr uita noftra cum tempore, ut denuo alicuitdnbsp;hominis ut nunc oculus fit me uifurus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i j (ui

Necafpiciet me uifus hominis’ in me,amp; non fubftftam*

Nullus oculus uidentis hominis pofthacmtt^it .ffi Irreparabilis eil femel 'm hoc mundo corporanbsp;conditio.Nemoreuertitureorum quibi'i^'^yiptli^nbsp;Si tu aliquando oculos tuos 'm mefixerif,CS'it‘ ‘ -^ttnbsp;corripueris, mhilfum. Totus enim ex tenbsp;ttnico uiuimus,mouemur et fumus, te maiiun^Pnbsp;nbsp;nbsp;gn

fubfiftimus,deferente toti concidimus. Vitafiol tinua mors eil,ftgt;es^ meliorum ntdla hie eft.

9 (sicuOconfumitur nubes.amp;fpertran^^^ qui defcenderic ad inferos nonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^(6


-ocr page 25-

^fcreucrtctur ultra in domum fuani,ne Vi, '^quot;^cognofcct cum amplius locus cius.nbsp;tranficns non reuartitur, fedfenfim eUane»nbsp;’ƒ “• w iib in/iris nemo rcgreditur amp; dd fupetdx lt;tult;*nbsp;'‘^flituitur nullus. No« redibit iterum moriens 'm donbsp;femelfepulchro defiinatuf. Nee agnofceturnbsp;^‘*^inlocofuo, ubiuiuensfüerat conuerfatuf, ldnbsp;ticto*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ui uel tranfanima»

(iiL, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uel po^annorum multa curri“

feu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homines refufcitandosuelrend»

^‘f‘ilfô docent. Supernaturalem aut refurreâios 2fncrlt;ikw a({nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudicij, cr ad uitam tmmorta^

!’°'inegat,fed inpofiet ioribus affeuerat. Homine intnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fepulchrum uel mortem corporis

Sfd itifrrnt ignes altquando dicuntur cle»

, nbsp;nbsp;nbsp;probationes.quibus tentani ur ad deigloriam,et

^quot;wn uanitiu dectaratur, ut hoc loco uideri potefl.

' l() nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orimeo,

’¦'^*^“*’*^*®*’*^ fpintus mcit confa Cito 3rnaritudine animac meæ.nbsp;confolationis uia detur,lt;iuere^nbsp;M«^C‘ibo.

p).Q ^’'’‘‘^‘^K/}gt;iaredcmptio f^erandaßtmihi,lolt;juar angufliamcj^mcntis melt;ez^a*nbsp;co(inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deplorabo,cr domino mifer

’*gt;«?r'T''

‘“^‘gt;«ere ualet, quod ft noluerit, f^o quid i^frintoniam tentcm contra eum nihd habco.

ïirc!'’'gt;‘’'‘^quot;ia»’fcgofum,autcctus, quia

0(lt;o ^°^'‘^‘‘^‘°turbatæcarnif cumdomino. An times tuam manum, turbam aliquanbsp;diligenter obferuas,zrnbsp;fjfngmm coctudas^nbsp;‘lomino, uidetur undiq; fe obferuari,nbsp;elabendi: quocunq; enim fe rccenbsp;flt;^'*^'nit, qui adßigat^cum potius fufli»nbsp;icnj^^'^’l!*'‘’^gt;-'»dermanus donüni, donee ceffetfla»nbsp;/IfTp? ^^yïlrntio expeélationcftrtitudo confi»nbsp;»Î

Ifmeus Tenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcfüinftratumeot

S^pcruifioncs cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufpcndium anima

'ÏX Soh,’„ “fffoff» »?

I'^^^^^^ftntortalibus quies efl,cri laboribus “‘’f® dei,nulla quies,recrenbsp;quidcm aut leilulo relinquitur:

P'ks ^^‘‘’'^ß'^^^iißinta turbida fint, ut ßre nunqu-im ^'’*»1?mfomno. fïorribilianbsp;biitif amp; tcrriijiles uifiones ufqueadeo metur»nbsp;ibr ^tönunquam incidat cogitatuf,{aquco uinbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nufquam quicquam fpeicr fulu

homines çr inßlices nimum^ ittdicitm domini,quodnbsp;’quot;''R, Mt potÏKï mors quam fibi confcifcunt lea

IQ'S, terni iuJicij ey“ mortis ianua fît.

16 Defperaui, nequaqum ultra iam uiuamj parce mihi,uanitas enim funt dies mei*

Abominor uitam meam,nollcm perpetuo me uiuere. ruditiun, Abfîtàme feueritis diuini ludicij, non mihi uicem red-^nbsp;dat pro peecatis, fed defîftat per bonitatem fuam. Totanbsp;enim uita mea quid aliud eft qudm uanitasf indignumnbsp;crgoefl tantam maieflam tuam exerere fuam manumnbsp;contra tarn tenuem creaturam^etmhilihominem. Dumnbsp;igitur parct fibi petit, ofîendit ac probat fe non de/}gt;e^nbsp;rajfe à domino.

*7 Quid eft homo, quia magnificas cum? aut quid apponis erga eum cor tuum?

18 Vifitaseum diluculo, Scfubito probas ilium.*

Deptordtio eft mifcTM humante. Ç^uàm calamitofa, itiquit, res eft homo.^ tollitur m altum, fed ut altius ca^ miUul*nbsp;dat: magnifit 4 domino, fed mox deijeitur: omnibus utnbsp;afticiat benefieijs, mox uero no expeäata tie/ferafucanbsp;cidit,fupprimit ac cÔculcat, utlufus tragaediai uideaturnbsp;uita hominis. Qk« diuerfahumand)umrerlimforte,donbsp;cet dominus er fidem cy tlmorem.

'9 ufquequonon parcismihi, needimittis meutgluriam faliuam meam?

Qutndiu non uertis 4 me horribilem uukum iudteij tui, plagis iuftitiie tu£ me percutiensf Cur tandiu menbsp;adfligis,ut nec uclfaliuam citra horrorem er anxietalt;inbsp;temliceatdeglutiref Qjtidfècir quid commerutf quodnbsp;tneivm tantü nefas, ut nec paululu quidcm .i me affligennbsp;do interquiefciisf Cupio,fîliceat,uel paruummterftitio!nbsp;um quietis,ne abfq; cejfatione uUa concutiar tä acerbe,nbsp;Peccaui, quid faciam tibi ô cuftos homi*nbsp;num?quarc mepofuifti contrariumtibi,nbsp;Sefadus fum mihimetipfi grauis?

No«quidemfateripoßumfînepeccatomeeffe.Quis confefR« efteiiimhomoquiuiuat,crnon peccetf Qjsodfî ini- P««»».nbsp;quitates ob fernes, quis fuflinebitfEt quomodo tibi fatisnbsp;facere poterimus propcccatisf Et quis nos à peccatonbsp;cuftodire poterit,nifî tu folusf Quomodo natura'm quanbsp;nati fumus euincere poterimus,nifî tu cuftodierisf Noanbsp;eü 'mciuitate malum quod non tuftceris.'cr ftnetuanbsp;gratia pcccatum nullum obmittitur. Qgdre permifîfti,nbsp;imó comifîfti, ut aduerfari ttbi potuerim, au fus fitcrim,nbsp;cruoluerimf Quare nontuagratia pr£ueniftime,utnbsp;KuUo peccato te oftèndercmf Et quare finis metandiitnbsp;ßrre er circumfîrre corpufeu u mortis huiusf Quarenbsp;toties me coro adigit,ut facia quod nolofAd quid ßmitenbsp;peccandi corpus humanum aggrauaftif quis eft qui nosnbsp;ficit? certe no ipfî nos. Et qua uirtus noftra ut pcccatanbsp;-uitemusf Quo confilio nostibi peccatores ftatuiper*nbsp;mifîfti.fcr quare non potius liberafti nos à periculis totnbsp;tranigreßionum ex bonitate tuaf

2.1 Cur non tollis peccatum mcum,amp;qu»^ re non aufers tniquitaté meamç’ecce, nuCnbsp;inpuluere dormianitamp;fimanemequae.»nbsp;fieris, non fubfiftam*

Qjiarenon dementer pro tU4 confuetudine ad alios^

ßbb

-ocr page 26-

TOB

rentttttt mihi peeedtum mewmfß Mopeye pcM/Je we co««igt;icw,qHlt;trf nofrjgilitatis humante deliiiafuffirs,nbsp;cum fine peccato efiehotnonon poßitf Si tantarum cdquot;nbsp;lamitatu mearu caufam reijcii in peccata tibi notd,qudquot;nbsp;re non quodfioluf potes peccata remittüfquomodo egonbsp;peccatis liberabor nifi tua gratia emendatus CT emun*nbsp;datus.^ No« cft enim hominis peccata aufirre, uel etiantnbsp;libcriarbitrij cauere,multo minus fatisfacerepro peccanbsp;to. Doneecnimuixero,mundusÀpeccatoeffenonpofnbsp;fut». Citius in puluere dornuam,inq; puluerem refoluarnbsp;fecundu corpus ,quàmut illudipfum immune ferucm ànbsp;pcccdtis omnibus. Si auté remittere nunc cr in hac uiquot;nbsp;ta peccata mea diftukris uel nolucrk, cros mortuu faludnbsp;Sniami.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bearcq; non ualebis.Summa huius capitis. Certandu

omnibus in hoc mundo. Kolefiijs plena eft hlt;ec uita,mquot; dies aduerfagrauiorafuccedÛt. Mors finit dolores, imànbsp;uita hominum cotinua mors eft. Spes hic nuüa meltoriinbsp;Tempus cr locus querelas exigunt. A. domino hdc omquot;nbsp;nia infiruntur. Q«i ubi hoftssfuerit, quis folabitur.^ Menbsp;Iwt non cjfe quàm illius in odio uiuere, Peccata donabitnbsp;que uitare non potui.-puluss ftvm cr nuOarum uirittw.

^CAPVT VII ï. Ëfpondens autem Baldad Subinbsp;tes,dixit:

Vfqjquolcqucns talia, 8^fpp ritus multiplex fermonis oris

tuiî'

Secundus amicus lobi confintit quidem primo lobum dtum.quot; P’quot;®nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuis tam atroci plaga puniri 4 domino, cr

ca nonnihil exaggerat: interim tarnen eidem melior quad adpoenitentiàadhortatur,cr fpem promittit falunbsp;tis cr indulgëM,fi confiteatur domino peccatafua,crnbsp;refipifcat. Quomodo,inquit,audesiniuftiti£ arguerenbsp;dnm,ponere os tn coelunt,ct contra deu loqui tam dura,nbsp;incondita ac uehemëtia.^per dc/perationcm criminandonbsp;indicia dei, putatis te iniufte adftigi à dno,qui punire nonbsp;pote^nifi pcccantem, quia reddit ut iuftus iudex uniquot;nbsp;cuiq; iuxta opera fua,pift gloriam,impqs pcenam. NjWnbsp;cr iuftitie ratio exigit nuBum malum impunituntnbsp;relinqui,cr nuÜum bonum fine mercede manerc.

4 Ettam fi filii tui peccaueruntei,amp;dimifît eos in manu iniquitatis fuæ:

Tu tamé fl diluculo côfurrexeris ad dcG,

amp; omnipotentem fueris deprecatus:

Si mundus 8C reôus incefferisjftatim eut gilabitadte, amp;pacatumreddethabitacu^nbsp;lumiuftitiætuæ»

porta fis ob grande aliquod feelus fîlij tui iudicio Dei puniti funt, CT nuÜa eis fpes uite relidla eft : tibi ueronbsp;ReGpifcen» (oncediturrcfipifcentielocus,cr fitiorum iniquitatemnbsp;ax locus. pater no portabit. Si deum rcquifieris, afflifliones tuasnbsp;iuftas agnoueris, ac omnipotente fier is deprecattts,^^nbsp;fine dilatione mature deum muocaueris, pro tuis quoqp

Tob.

Hin peeeatis fueris deprecatus, ignofeet tibi. St rede uixeris,ac refipueris à priftinis peccatis, pf’rnbsp;bus punitus es,protinusaurem tibi priebebit,cynbsp;rem iuftitie reddet tibi,tui curam denuo fifcipi^^’nbsp;labit ad orationes tuas, cy“ miferos eiulattu:nbsp;diamc^oftendet fipcrte,crlplendoretn puhbdtl'nbsp;tie.nq; iuftitix tue abundanter tibi reftituet,tabemlt;‘^nbsp;la quoque reftaurabit 'tn priftinumftatum CTnbsp;Ut coparatioiie pofteriorisfortune crfeli^i^'^^/^J ¦nbsp;parua putabitur fiiffc, quod er Mi lege promittitnbsp;nus. Si audieris uoeem domini dei tui benediâiK^nbsp;ciuitate, crc. Vxor tuaficut uitis abundatis, C’’nbsp;didio dominifuper caput iufti.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

interroga cnim generationé 8C diligéter inueftiga patrum

9 (Hefterni quippe fumus, amp;. jtf/ quoniam ficutumbra diesnbsp;perterram.)

Sordentfortaßis lu/itorumteftimonia, maiores, interroga patres, qûimulto ufi Cgt;'nbsp;tia fapientiam obtinuerunt, ecee ij docebKi^”^.nbsp;loqui, crafflidioneshominibus deoiratoeofti^^^^^nbsp;Pulchre autem breuitatem uite noftre pernbsp;num cr ivmbramdelineat,namnthilnebispro^'^J^Iianbsp;ex prêterais hefternadie: ita ortus nofter^i^^(iti,ifnbsp;bet uetuftus tarnen hefternus dicitur.nbsp;tràfit umbrafSic uita noftra ut ortu habetnbsp;fie finem habet celcrrimu. a deo^- probe dte'^’^jt,nbsp;buüa,quefubito orta in fuperficieaquei^‘^

*o Etipfidocebuntte.-loquentutl'l’*’ cordefuoproferenteloquia. .

Qjium breuisfit uita ttoftra,difeenda uebl^ (p prudentia èfeniortbus, quorum fandanbsp;ritas i/n his que iuxta uerbum dei didiccruttl'*^ „^jufiinbsp;quorum fequamurueftigi,, utipfi CbrtftiC^^Zlßnbsp;acprophetarum,non aliter. Coratn canenbsp;divm, cr honoranda perfona finis. 1«nbsp;pientia, cr ex corde eorum profirentnbsp;tarem cr cloquia crudita.Veruntamenfei^^^p^iltt^,nbsp;bills non computanda eft ex annorumnbsp;finedutis uita eft immaculatatcr ipfinbsp;tionefua docebunt nos effi heftemos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t, fq?

» Nunquiduirere poteftfcirpus’y more^autcrcfcerecareâum

• Cumadhuc fitin flore,necca^P® nu,anteomnes herbas arefeir;

15 Sicuiæomnium,quiobliuifc**”*’

amp; fpes hypocritæ peribif. ciÿcmadmodumfeirpus extra paludet«^^

«ec augefeit caredum fine aqua, fidprinfi^^ toüitur, ac citius quàm uîla herba arefeit-rnbsp;qui dei obliuifiuntur, fie périt ftgt;es hypo^'^nbsp;admodum autem profidus pietatisnbsp;tur arboribus, iuxta aquam planta tis, î ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d'n

fuis temporibusfic impietas et hypocrifts 1 ribus,arido inhumedatoq;folo enatis- Sicnbsp;fidutia coftatnifiin dominum, cadit^

-ocr page 27-

lOl

dtttcm Domini pow-met ’^•AinwmtoneïbuMMH« crnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hypocrt

^i^it.lt;(lgt;ominlt;Jtto»e$f«nt coram domino; tdco no poj ’“'’«nfolaricredent«,nccinfc

ci placebit uecordia fua, amp; ficut tela ,?^’nearumfidutiacius. o, «a»nbsp;’ 3’'itetur fupcr domum fuam, 8lt; non na

. '’'t’Mcictcam.amp;nonconfurget. ^'?'''trrHHmwlt;«er4extendit,nontdm/ibtmdom«m,nbsp;Α**'i«fn4ionê mufearum kuiu :fic

‘’quot;‘ijer, dnmlett« fcerw;

*«« i«d.ci««,liber4ri non pot«. Qwdmlibet/ort« Jtt impij ewi innitiwr.omneî dwitw,nbsp;bgt;pocritd non potcrunt liberare.peri »

‘^mlt;jHob,bebdtfîd«t.dm.SoIdiîd«m«crto^^^^ *liWNonperd«rdt4«iclt;ï«lt;lt;ir«P’-‘‘^’-^'’‘*quot;‘^‘^nbsp;ir?ï'^ttbomo,ffdd«odfMp)-4firmdmnbsp;ç^'“ntftu’Lidetutantefolem,amp;.nortanbsp;*7 '*^^*’’*’^fnciusc2i'edietur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ j,«

'’'ÄSruifäusSCrurfumde t^^t«r*«;4cHmfolmclt;d«erit,ldguoptexdj^ea«r4nbsp;iWlomecLbitd.erueto/ï«««^«'’”*^quot;'^^^nbsp;H«pfrit, H« efl igitur ktitk Mlt;e eit«, b^ewne-!;'«quot;'54tio,«tpriemod««idednturfKbitonlt;ci,r£jinbsp;^^'fe^mnindt.fidenuoloctwbnmorci^.getu^se

“’quot;^«.HnondKrdtdiHtiiw.womentdafumfßH '’’’‘•‘ici.Vtfric^frdfldtMr 4 domino impij,

mmc deijeiuntur, nwicÇurgunt de pnlwre, .'’»x^Koqjprreunt.

l^cusnonproiicielfiniplic^*^gt;’^®^P®^ ^'ttnanummalignis,

’ öonccimpleatnrrifu ostuunt,clt;laDi /'»liubilo*

oderunt tc induentur ^äbernaculum impiorum non lubnftet,nbsp;ƒ Muditfopbijlicc BdJddd,Det« wmocentem

Ç“”* »3 fdjlidit uel dbomindtur.ne^; tnalignis ermpijs ’’owiinibm/'fct opeuj. idco /icutlobKmproptjrini^tti«nbsp;ajjlixit,er Wgt;n itiiuria, fic non rccocdilt;tbit«rnbsp;•'‘ß cottuo-po lt;td p(xttttentM:tpiodfireßptiertf,lt;yp‘^nbsp;’“‘‘'«gnouertJdmplebcriîrKrrumgdudio, G- ld:tdlgt;er«nbsp;P'7quot;bmr, tibipaicitdte, Adblt;ec

çj-^jj4f)fpntittm tibitmpior

Ski«,,

• f O B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19

iabitdcuU eottuent; fic dditerßtatet iußorumßepe ce* dunt in maitu bonum, peut plante uno loco eradicatlt;e,nbsp;alio infertlt;ellt;etius crefeunt C!quot;florent. Sivmnta huim ca Su»»»«nbsp;pitiit Per deßjerationem loquerii contra indicia dei,ijuinbsp;prieterquàm propter peccata tua non perdet tc. Ord*nbsp;tione çj-poenitentia conuertere ad drum c^faluaberis»nbsp;Emendatumreßituet prißinicßlicitati.Nemofubfiflitnbsp;nifi propitio dco,à quo pendet proßilus cr robur.Poßnbsp;pænam patienter latamrcddit falubria. Deunt odientesnbsp;direiudicabunturt

lt; C A P V T IX.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refpondens lob.ait,

® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vcrc fcio quod ita fir,SC quod

fl tu s deo.

5 Siuolueritcontenderccumeo, non polt; terit ci refpondere unum pro nulle,

NnlltM quidem homo quantumlibet iußm tudicium do j^emo îa» mini ßrre^et innocens haberi poteß coram deo. Verun nosens,nbsp;tarnen nofecutidu hominit mérita agit deut cum homininbsp;but, fed pro uoluntate fua,nbsp;nbsp;nbsp;pro ratione occultißimo

rum iudiciorum Dei. NnZZt« quidem iußificatur horna 'm conßgt;elt;!}u dei, neque uUut eß qui poßit unam excu*nbsp;fationem ad mille accufationef obtëdere dco. Non enintnbsp;iußißcatur in conßießutuo, ait Dauid, omnis uiuem-Üon mtertm tarnen cÖfequitur, omnemaffl;£lioitemititnbsp;pietattseßfe fuppltcium:probeenim conuenirepojjunt,nbsp;nuÜu/m coram Deo iußum eßfe, er omnem fidelem iu*nbsp;ßumhaberiapuddeum, Qifi enimprootiofofermonenbsp;coram deo rei conßituimur^quomodo de omni opereetnbsp;uerbo domino rationem reddemut lußificantur autentnbsp;pif non comparati iudicio Dei aut proprio: iußiti£,felt;inbsp;mifericordhe Dei perChrißunt alienam iußitiamßdenbsp;poßidentes.

Viribui er fapientia dews non uincitur,fed humiliatio nc er oratione,civmfidutiabonitatisin eum^dwm fide^^ Sapienrf«nbsp;Itf indicia dei circa fe omnia lequa credit crfan/fa,pernbsp;fuafum habens deum fibi patrem e/fe,er cum mdulgen*nbsp;tißimum, qui odire nequeat quos creauit, er qui quoinbsp;diligit caßigaredi^atur, cuius iudiciumcff'ugere nemanbsp;poßit,er qui clementiam nuUi humiliato neget, fed Ionnbsp;ge procliutor fit ad miferandii quàmad damnandwm^

Tama potentia proditus eß,ut uno momenta er pro potend« ttutu fuo montes dimouere er transferre poßit:idfadlSnbsp;uirtutedei norarolegitur, etiaapudfccularesfcripto*nbsp;ret. Et terromotus dni uirtutefiunt:quin er potentißinbsp;mos tyrannos, er fublimia tcrric régna träsfirt et opprinbsp;mit.tioeßenim apud deu impoßtbile omne uerbii- Hocnbsp;trâsfèrendi motes potentia dat et Chrißus credentibutfnbsp;inn ne et uirtute dei. Träßulerunt et prophets motes,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

boe eß régna deuaßarut,no quidëgladto fed uerbo dei, Quicommouetterram de loco fuo,8^ COnbsp;lumnx eius concutiuntur,

4 '

-ocr page 28-

V*'!

I OB

No« guident uaiium efl fecundum phißcos fieri terri tnotM,ab inctußs fepe terrte Jpirittbut eruperegeftien»nbsp;tibii(,0pui tarnen dei efl,lt;jM aeris eruptione potentiantnbsp;fuam oficndit,nHde e:j- noua er magna operaturm ter^nbsp;rlt;emotui excitât, er aërem Cometif lüuftrat. Colum^inbsp;ttof autem terrte tremere, non efl humeros Atlantii ter*nbsp;ramgeflantis comtnoueri, fed ßrmitatem eiuf er ftabilinbsp;tatem manu er potentia dei concuti,er oflentari ut abnbsp;impifs timeatur.

2 Qugt;pfæcipitfoli,amp;non oriturîSfftclIas cbuditquafi fub iîgnaculo.

Aliud potentia dei miraculum. Calum obduci nubi* but,ut no fol uideatur, er noële fteUat obßgnari. Quentnbsp;ttero inter homines ettäpotentißimos reges in his ope*nbsp;ribut fecundum habet ? Sed er Solis er Luna curfuninbsp;fua retinet poteflate, ut dum iUi placet lumc aufirat,nbsp;retrocedere cogat er ßflere pro uoto fuo.

8 Qui extendit coelos folus,amp; graditur fu« per fludus maris»

Ceeiorunt nbsp;nbsp;Calorumquoq; extenßodeipotentidmpradicat,fea

•piiicium. jn fjnofi in Qenefi legitur:Fiatfirmamentum et extenßo firmißima in medio aquarum:ert Otti exten*nbsp;dit calum ficut pellem:tanta latitudine dilatando,ut e*nbsp;ius rationem homines inueftigare non poßint. Solus o«nbsp;mnia creauit^er omnia cöferuat deus omnipotcns,contnbsp;Vtotiones fluëluum ipfemoderatur,qui funt excelfa ma*nbsp;ris/uper qua deus ingreditur, er uoluntatefua cunilanbsp;foloqi iujfugubernat.

Qugt; facit Arduruni,amp;Oriona,6lt;Hya* das; amp; interiora auftri»

10 Qui facitmagna 8c incomprchenfibilia» amp;mirabilia quorum non eft numerus.

Arëlurusconflellatioefl ueldicitur urfe maioris Gquot; draconisimplexione,quaiuxtapolumar*nbsp;ilicum uoluuntur fleÜa, iuxta aflrotogorum er poëta*nbsp;rum imaginationes, ut Higinus feribtt. Criona inßgnisnbsp;eonfteüatio uideturin ßgnoCancrilucidtßtmis ftaÜis^nbsp;Uebrai Hefßerum uolunt eße. Hyadas uet Succulos innbsp;Tauri fronte nominät fleüas-Et ad interiora auflri fiel*nbsp;ladicunturnon niß inter tropicoshabitanttbusuißbi*nbsp;IfÎ, ut Canopus er finules, Compleäitur autem lob hisnbsp;ttominibus uniuerfum ornatum caleftem^ erftellaso*nbsp;innes,quarumdeus folus uires er nomma nouit,er mo*nbsp;deratut influentiiis * enim dominus nofter, ernbsp;magnauirtuseius,erc. Quinumeratnudtitudinefiel*nbsp;tarum, cre.lpfe facit magna er imperfcrutabilia, er innbsp;numcrabilia portenta. Nihil potentius uirtute eius, ernbsp;nihil fan{iius:quis ergo iufiificareturcoram eo^autconnbsp;ftaret iniudicio eiusf

,, Si ueneritad me,non uidebo eumtfi abgt; icrit,nonintelligam»

Omnibus quidemlocis er creaturis adefl Dominut (nuifibilii deus, omuia implet er confrruat prafentia er uirtutenbsp;ßua, 4 nuUo tarnen inteÜeilu ud homme fentitur uelw*nbsp;detur,omnta reguntur prou dentia fua, nuHa tarnen firnbsp;ma uel jßecie patitur fe uideri. Deum enim nemo uiditnbsp;unquam.Et fr locum mutare uclittUemo percipiet, hu*

lOB.

W4«o modo loquendi : locum enim mutare neu qui nufquam abefl.Occulta quoq; iuciiciadeifunt,qnbsp;prima quidemfacie iniufla uidcntur aut fiultainocnbsp;hominum:innouißimo autem mtelligiturconftbMnbsp;Crpoflertoranonanterioradeiuidenturgt;

Si répété interroget.quis rcfpondebitei. (uel ß repente abripiat, quis eripiet lUuduel refrlneiOnbsp;uel quis diccre ei poieft. Cur ita facis^

ij Deus cuius iræ nemo refiftere pote«, fub quo curuantur qui portant orbenbsp;liarijßrtes)

’4 Quantusergofumego,utrefpono^^ gt; amp; loquar uerbis meis cum eeï*

non refpondebo, fed meum iudicf*” precabor»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tudicia Dei irretradabilia funt, ßmanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“

nemo retrahet. Nuîlii creatura nec omîtes parü^ , tow dei infringere poffunt, aut Uhus in refß^^ ' 'nbsp;ßde er humiliatione iram dei euincimas. SHb 'Pr.cnbsp;uantur potentißimi quiq^ in calo er wnbsp;mel à dominodecretumefl,àiiulbsqujntiiigt;iK‘^‘quot;^j 'nbsp;gantibus, fuperbts lt;a- ardißime confaderatisigt;’’P^ .nbsp;potefl. vteunq^ reges terra adftiteriniaduerii'^'rj^inbsp;numerChriflumeius, tarnen quihabitatin“^^^^^nbsp;debit eos. Quid cgo,ait \ob,confrrrcm pedênbsp;ipfo? Qjiid pojfem ego refpondere f autnbsp;ret mthi cum ipfö contendere f Q«o paäo in'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p

rem, aut uerba mea coram ipfo adornarem' QÄ' iuflus effem, non contenderem tarnen refßondcndlt;gt;d^^nbsp;fupplex iudicem deprecarer : etiam fi iJUnbsp;cfl quod dicam ei,fedgratiam eius implorartnbsp;debo, Quumenimiuflusuixfaluetur,nifinbsp;er nüftricordiam confequi laboretßde er preedf gt;nbsp;reflatnißutpereat^

Etiam fi in angoribus conflitutus Dominuni «’’'‘'n er iüe refpondeat orationi mea, incertus mWquot;)nbsp;Clemens exaudiat, ueliratiss, quandoquidef«“'’^^^nbsp;per ad profräit exaudit, etiam fi aliquando ad iionbsp;Non enim femper quomodo orare dcbeaniusnbsp;mus. Non omnia femper profunt qua petimus, o'nbsp;raro renuijje poflulata pietatis ipfiusnbsp;pe qua carnisfunt coro defyderat, cumßgt;irit‘‘‘nbsp;metro aduerfentur.

Vfqueadeo mepremitdeusmiferia,rotatq;tiir ‘ rorisfui, proq; fua me uoluntate immeritum ptot“ .nbsp;ut nec refrirare me finat, implendo mefubtndtnbsp;atq^ magis amaris dolortbus. Habet hatte deusnbsp;dinem,utexfidcfitfas dignasprecescontinueqi^^nbsp;exaudiat,non tarnen cotinuo feexaudijfrreuclet,nbsp;terim probemur num è ueraßde orauerimns,

Ti««'.*'

-ocr page 29-

Hortitudo (^iMritur, ) robuftiffimus eftï æ^lnitas iudicii, nemo audet pro me teftinbsp;a?®niumdicere.

Qg mcum con^ *”«3611 me: fiinnoccntem oftendere,nbsp;11 me comprobabiunbsp;bocipfum igno^nbsp;nica,(cr)tf debit me uitæ mep*nbsp;Ntêfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contentionem contra domintvm:

poßim,etiam fi per tiiifr‘‘‘'''’^‘*°^ uidetur, me diuexarc confti»nbsp;‘‘Hadere potefl,nutla nuhi créanbsp;fit^tt^ cfcatore in meamnbsp;aduerfum me te»nbsp;''»•(»M ‘'^flitiam meatn rej}gt;exero,non habebonbsp;Pi'oi'f ¦° uelglorier ueladiuuer. Si menbsp;totijy*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixerü, uel ego excufare me

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ’’’^'^^cij redarguet me confcientia mea.Si perfè

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C^ititegruMfComprobabitmefuoiux

i ^t1iilj/‘^‘JJ'^gt;^^(»'^itttofiendct.Deliéïaenimquis 5«f,j j,‘ ^^uts innocentiam iadabit inter hominesfnbsp;^*”«00nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incepitnui borta opera, prauo

iudicio ut plurimum cacu^ **“”! i«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pronunciamm quod pra=t

op^uin no ^ishnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfiélionem nullam arrogare

^nim defidics aliquis zr amorti inantumcuncß bono opere itiuenienbsp;^‘i(i,t^^‘^°'quot;^''^Pgt;'‘’f’^ndatattimamea,hocefi,con’*nbsp;‘^‘lt;catk'*‘^’'°lgt;‘^'‘fio tanta ad malum infaßidiu me in«nbsp;. ^Hü****^purauitemelt;e.

^tgt; nbsp;’•’Hof *” '^propter quod locutus fum, SC

lt;:onfideratiiqult;e pradixi, hanc , '^^itatam eredam e2r pranunciarcfententianbsp;'’’’Poff 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘Icum profita uoluittatc malii ajficere

n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impium, fed etiam probum er 'm

h' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impios quofdam multa paf»

totauita miferia ek er plena aru« P‘‘^e'S fandi firt omnes teftannbsp;'’'^gt;'tyff^‘“*‘^»nt Chrifium taceamuf,apoflolos, etnbsp;Si fi^^’^ntultoi quotidie fandos ac pios.

b nbsp;nbsp;nbsp;’’’S iK^^®^^®t»occidat femcLSC Qion) de pee^

impios dominus'm hoc mun« f °ccir’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiequentius pi/ßimos homines fit*

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fideles cernitur, quant

P^S‘^fgt;'ilt;^eat;quandoquidcm quic /nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ifçjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maxime placet, er eo ipfo bo*

**! ko^‘“'^^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P‘^ “'“fuolen*

P^f^‘'‘*i^‘’nes multas er plerumque °pogt;‘tere’'btec aliud difeipulis Chridusnbsp;‘in»« perfecutiones er crucem ufq^ ad mor»nbsp;nonraro impq féliciter uiuunt, etiamnbsp;^4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^’’5° propter impietatë deus pios

'^ïta eft in manus impii, uultfi iu*

lOB, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II

dicum eins opcrit t quod ft non illc eft, quisergoeftj:’

Non raro impifs datur ingens poteflai perfequendi fandos.Cliim er frequenter quiperfidi funt,crdeum «e« uidsiu»nbsp;nihil timentes, mwtdum regunt,ut Pharao,Sennherib,nbsp;Nabuchodnezer, ey tot Komanorum principes, cr Annbsp;tichrifiiam prielati,terramq; conculcat deus tyrannide ,nbsp;impiorum, non fecus atq; fi talia domino placerent, utnbsp;faneplacent:etiam fi impietatë non probet, firt tarnennbsp;er ordinal ad laudem bonorum,cr ad fuamgloria, iu*nbsp;dido fito femper iufio,etiafi nuiltis occulto. Agit enimnbsp;omnia ipfe deus pro fuo arbitrio,fic ut etiam facies iudinbsp;cum qui funt 'm terra opcriat, ne fimper uideant quidnbsp;liquida fit 'm can fis, et per ignorantiam quoq^ mala mulnbsp;ta admittuntur, qua dominus folus 'tmpedire poffit,fednbsp;non facit,fic enim itli libitum cfl,fic cunda dijfienfat adnbsp;uoluntatemfuam. Si ha:c mea dida uera non funs, quisnbsp;ed, er ubi qui aliud probet, ucl hoc ipfum improbarenbsp;poßit!' vbi enim hiec omnia no uidentur fiegeri^ QKisnbsp;aliud perfuadere poted m hoc mudo.e Et quis hominumnbsp;ed, qui htec non uera ejfe probabitf

Ay Dies mei uelociores fuerunt curforc: fu-geruntgt;(er) non uideruntbonum.

a6 Pcrtranfierutquafi naues pomaportan-« tes (pro uotofiflinantes) ficutaquila uolansadnbsp;efcam,

Pergit defcribere aduerptates et terumnas huius num Mundt di,quem ideo dominus tam calamitofum itult effe,ut il« *‘“‘““**nbsp;IiMW pij non nimium deament, er ad fitturu/m fieculimtnbsp;affiirare cogantur, er gloria dei infandis er eledis il«nbsp;luflrior appareat,er 'mtpiorum perfidia minus excufa*nbsp;tionis 'mueniat,dimt non timent iudiciam fuum,cum ui«nbsp;deant fondis quoq; non porei 'm hoc fieculo. Dies, 'm«nbsp;quit,mei,hoc efl,tempus uittc^citißime prieteretmt,crnbsp;fiflinont ad periodum fuam, mteruaUis fuis horit, diesnbsp;er annifub'mde labuntur, Tempus nutte efl ferenum,nbsp;nunc nubilum : uita hominum nunc proffiera ed, nonenbsp;terumnofa:quod etiamtacob patriarcha pijßimusfibinbsp;accidiffe querebatur. Comparator autem uelocitos hu «nbsp;ius uitlt;e rebus tribus,curfori,nauibus uelocibus,et aquinbsp;U uolantiad efcam,qute uteupidißime, ito uelocißi«nbsp;meuolat.

±7 Cum dixero,Nequaquam italoquar (oh liuifear eloquij mei)commuto faciem meam (denbsp;relinquam iram meam) ôC dolore torqueor (con*nbsp;folidabor.)

18 Vcrcbaromnia opera mea (omnesterumnos »ncai)fciens quod no parceres delinquent.

Etiam fi conatus fitero ut obliuifear quereU mcæ, er uultum meum toruum er auflerum ponamietfrontetttnbsp;exporrigam,fruflraneus tomen erit omnis conatus me*nbsp;us.Non en'im hoc finunt a:rti/mnlt;e melt;e tantie er calaminbsp;tates,quas grauißimos patior, nec permittit iudicitmtnbsp;meum quo ueltm noUm tanquam malefador 'm manu tttnbsp;dicis mei condemnor.

A9 Siautem amp;ricimpius fum, quarefruftra laboraui^


-ocr page 30-

1,0 B

Sz im^ium me iudicat Dominut ut tu Biddad arguis, Cr pro peccatts mets me adfligit, age feftinet,CT mortinbsp;tradat ueloeiter,et moxfiniat tot dolores quibus/uccu»nbsp;bo^. Nojt enim eum pro indulgentia deprecabor. Cupionbsp;entm magts mori, quàm in indignatione iüius tot maltsnbsp;obrui diutius: er fi nu damnare fiatuit^fruftra predbusnbsp;indicium fuum auertere amoliri conabor. Stat enimnbsp;firma illius fententia, or ut dixifli irretraélabilis cft.

Etiamfi 4 peccatis purus fitero, in conf}gt;e£iu tarnen Nemoniun deinunquämundus apparebo. Nuttaenim iuflitia quannbsp;«U«. tumlibetegregia,potefliniudiciodeiconfiare.Silaue»nbsp;ris te nitro, ait icretnias, çy“ multiplicaueris tibi herbamnbsp;torith, maculata es tarnen in iniquitate tua coram me,nbsp;dicit dominus, M.anus aut cr uefiimeiita hoe loco,qutenbsp;iudicio dominifordidantur,funt bona opera noflra, uirnbsp;tutes cr id genus. Si itai^ iuflitia operum aliquid pofletnbsp;in homine,nimiru produéla hoe loco fitiffènt à lob: nonnbsp;quod remijjè agenda fint opera bonanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 deo prace^s

ptafied ut eum fludiofe Ma egerimus femper, in eis ta» men iufliti/e laudemcr meritum nonponamus,fidinnbsp;Chriflo lefu, cuifide adhterendum, inq; ipfius iuflitietnbsp;prafumendum efl,

3^ Neqßenim uiro qui Gmilis meicft,reip5 debo t nee qui mecum in iudicio ex æquonbsp;polTitaudiri,

Simihicumhomine quopiam eiufdem mecum fortis Oeo nemo CT concUtioiiis caufa ejjet,deuiólorianontimerë,Nthilnbsp;•Oparadus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confiius fium, Ut ab humano die iudicer, Cfquot;

hominum uquam cenfuram fubtafitgere cogartfed non in hoe iuflificatus fum, Deus efl enim qui probat renesnbsp;CT cor,qui folus iuflifiimus efl cr potêttflimus, nuUo^nbsp;iudicifubiefius,fed iudex omnium. Non potefl ergo fie»nbsp;ri quin fuccumbam : qult;£ enim couentio abiedi homunnbsp;tionis cum omnipotente deo atq; mundifiimo^

33 ' Non eft qui urruqjuaIeatargucre,0f ponere manum fuam in ambobus*

Non efl arbiter inter nos, qui correptis ambobus au» thoritatem fitam interponcret, Non licet mthi deum innbsp;noncontên uocare,eo quodnonhabeammediatorë quinos am»nbsp;dcnduiB. bos reconciliet cr arguat:aut me,fi importuniorfiterotnbsp;autDeum,fiimmitiusct‘prlt;eter demeritum uideaturnbsp;mecum egifie. Quit enim deum poßit aut audeat argue»nbsp;ref Hic autem affèélus carnis eft, cr carnalis cogitatio,nbsp;atioqui mediator CT arbiter no deefl nobis. Verumhicnbsp;de temporali incommoda potius omnia intelligenda ui»nbsp;dentur, quàm de damnatione ut erna: quandoquidênosnbsp;non libérât Chrifiusàcruce,fediubetfufcipi,utiüumfenbsp;quamur:liberat autem à peccatis.

Auferatâ meuirgamfuam^amp;'pauoreius non meterreaf»

3y Loquar, ÔCnon timebo cSî necenim pof fum metuens refpondere,

Ntmc quidemfacile opprimor, iudicio Dei mihi im»

I O B»

pe^dente,cruirga indignationis fuameaffii^, O’ apprehenfum firtitudinc flia me flageUatue, Sednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opp«*

/rrdt à me indignationemßtam, esquot; per elementsquot;' O gratiam agat pro more fuo cr hominum necrßitlt;gt;t^gt;0'nbsp;iniquitates meas non obferuet rigore iuftitiefia, Onbsp;uor legis cr iuflitia fua non me exagitet,fedß‘^'“j^.’^nbsp;concédât in bonitatemfuam.lamcitraomncmtitty.^nbsp;tisfaciam fibi de querela mihi intentata, cr dcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

tam (btro à me ablcgando : alioqui mecum ipfl non potero.ln tantis enim doloribusconßitutuij'“^^,nbsp;fem uel reäa loqui,uel excufare iniquaiSumnut oT‘‘nbsp;nis lob contra ßaldad, Omnes homines deinbsp;biti.peccatoresinueniuntur.viribusdfusnoni“''^^nbsp;fed humilitate, Omnipotenti cr prafidenü otnmnbsp;mo refiflet. Non potefl reprehendi deuf,nogt;t ^.^nanbsp;funt timêda iudicia,occidit impium cr iniuafi^nbsp;iure. Dominus efl omnium,uoüttas eitunbsp;omnia agit ad bonwm reflgt;iciês,qui optimus eß-'nbsp;mundus in maligno pofitus efl, iufti in gt;»nndlt;^nbsp;infilices, etiam coram deo iniuflifecundUnbsp;error um conuincuntur, tremêdbis domirtu^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

fed tarnen amandus,omnibus^ bonus.

Aedetanimam mcam dineanimæmeæ*

fine intermißione atroces dolores CT leosartuum fentiens,uttadio uitaa/fidult;gt;''^^^(, Inbsp;praftabilius effe mori, quàm tam miferrimfnbsp;fecundumalios.Excifa eflanimamea,idefi)nbsp;ëlusfum,cr mortuo fimiUs:çr qu‘nbsp;eMaUumfilicißimus,ditißimusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

nunc faflidire uitam cogor, cr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

mea.Kelinquam cr renunciabo ergo licitatis mctc, cr inquietudines cordisnbsp;ciaremurmurantis, crloquarpcram^tdnbsp;mea, id efl,ex animi dolore conqueror donbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

meat, quiutfoluaintuUtfficaufirrepodß^^p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

omnia moderatur er regit, à quo pende I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

ditio hominum.

DicamdcOjNolimecondcn’ camihicurmeiraiudices*

Orabo ergo dominum crfold^*!*^ deo, ut non me ueluti impiumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L couf“’”'..^

arumnis iiKpiorum,fed dementer in ‘ me qui criminum er flagitiorumpro ' -^red .,iinbsp;nantur, confciusmihi non fint»nbsp;quam abiecerim,quinnbsp;dem Deum offènderent, quanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

iudicio confligatur,curtam importa

rit:ut ignoranti tanta feueritati^^^dtl^^iiS nbsp;’^

modo confolaripoßim,ueluita

re, cum aliter poftbac

in quo tantopere deum offinurrnn

dimittä aduerfum

O umtneum,Ioquar»»’^ ^.^Idmcanimaemcae»

A dducor tot anguflijs er lt;trumnii

tttaaiouitaajji^--’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 5j

.lt;juàtntammi/irrifif'‘^r

-ocr page 31-

10 15

¦J.

J j/'Mtini i«dicij co»trd we MîkHigrfW.

^.'^'inquid bonûiibi uidctur,fi calumnic W Sc opprimas (me) opus ir.anuu tua^nbsp;Ku J^’^^otiftbumimpiorumadiuuesi'

I, !’'^‘l’i,ôdci{f,boitumuidcturfrjumhoneflum,quoti tui amantem, qt te timentc, habentemg^ prucnbsp;luenc^nbsp;fi rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• inteiUdre uim tuam, zx fine cau^

'quot;Mnte tditi dire aggredifHum me miferum, fdélu ‘^mmuum tuaruin abominabcrisfet eum quemnbsp;.^lt;i(f{cifli ^fic odire 0“ abijcere udebis f o' con=:nbsp;‘i«tgt;ijßtmorum hominum, qui tuamprouiden^nbsp;^’’1 cir« homines audent crimiitari, afirues o eom*nbsp;mdle ejfie pijs O' bonis,bene dutemnbsp;t”'o(}gt;cre cfdece cunâd impijs. O' diuinie prouidennbsp;^’’^dtoribus . N«»j fdiiiones impiorum o' opinionnbsp;B«eïilegAS tuddcceßione conßrmdbis o’ illuftrabisenbsp;quot;‘^osfffftiiore uultit albicids, O' benigniws trdHes,

üH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autficut

'’n j^'^quot;°*’’ofilt;tuuidcbis^

''»'J'’quot; c ^¦quot;'‘^'’'^''^^‘^ndlium hominum pro perfondrum de Ç P »tiius uitam o' timorem o' opern bond fu^nbsp;K «pprobds, aliorumdutem odis, cdlumnidris, O'nbsp;C Nófjrte/oc«Mi hdbe[ dpud te cdrndlis quecunqfnbsp;titwio odij uelanioris, ut ddgrdtidm indices, o' nuUdnbsp;('‘Pplici ordtione ße£ldris, O' /pcóies quo hominesnbsp;'“'^«¦'^sd.eaarefolent, Ut femel odio corrcpti recon*nbsp;''^^quot;^nfufineantf ’

' i^unquidfu-mji^jj^oi^jnis dies tui7amp; % *Lquot;‘^‘f’^humana funt tempora,

t f'^''‘^‘’^^^‘*^ß'’gt;‘l^ffiigt;tthumdnistemporibui,utmit ‘^^fsfecundum tempus, ut homines mutdrifolent,nbsp;' “'quot;'i«', deinde hofies : nunc ignordntes, pofied e*nbsp;nunc bcnigni, nunc dufleri, ut unnorum tuo*nbsp;»t tempore muteris ut homines ,¦ O' non potius identnbsp;permaneds,Clemens timcncibus, colentibus no*nbsp;compidccre tibi cupientibus C Qaomodonbsp;repente mutdtus cy ininßdelem o'hoflem,nbsp;wittjicit, tarn dffdtm multd fufcepi, nunc dutentnbsp;obruor Cdldmitdtibus, fine meo, quod nouerintnbsp;^bl‘‘^‘^q;crimine.

’'tquxras iniquitatem meam, 3Cpeccagt; ’’^meumfcrutcris'^

btfcias quia nihil impiumfcccrim cunt K( ‘I“* manu tua poffiteruere*nbsp;morem occdnbsp;lt; ’ oiicni contrd me qudrens,m crimind med inquirds, o'nbsp;P^lt;^tdtum nteum fcruteris,o'quie leuid commifi quinbsp;^'^dHm,finequtbus homines non uiuunt, cd tdmfc*nbsp;'^^cmmeidm irdcundus punire incipids, quedudumnbsp;f fittfutfr dißimuldre confueucrdSeCum pro omnifciennbsp;‘‘^^i*d,quifcrutdri foies cordd filioru bonunu,non ignonbsp;^^ifed certo fcids,quod impius nonfuerim, fed tui ob*nbsp;li nemine petendum mihi dU*nbsp;q;- quod folds uite O' necis Dominusnbsp;/'^»i^tttiuspotentidfubtcrßigerctiemopotcß, ,

1015. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11

Manus tuæ fecerunt me, 8C plafmauerûc me totum in circuitu; SCficrcpentc praecûnbsp;pitas me^

Voluntdte O' prouidentid tud euenit mihi lerumnd ifid tdm miferdbihs,omnid enim tu nofti,0' tu folus de* Q”quot;** *nbsp;nuo fdludre me potes.Tu enim conditor meus es, tu cornbsp;pus finxifii meum, o' in edtn qudm hdbet forma dc iwinbsp;ginem tuformdfti,o' omnium credtururum tuarum of*nbsp;ficiome uaUafii, ut hominifcruiret reliqud creaturd o*nbsp;mnis,ccelwm o terrd,o' ipforum totd plenitudo.Ciudnbsp;re ergo tdm nobilem O' tibi dilcélatn credturam finisnbsp;dcuordri,o' deglutiri d firi5,o‘ tantis obrui caldnùtd*nbsp;tibus,qudfi nihil dpud te penfi hdbedt,qudfi homines e*nbsp;tidm tibi deuotos deteflerisf

Memento quæfo, quodficutlutumfecc ris me,Sein puluere m reduces me.

' Cjww tdntis bcneficqs meaffèceris dntequam ejfem, tdm nobilem me tibi credturam fingens, ut proprijs tutsnbsp;manibus ex luto o' terrd me conficerts. O' in utero nidnbsp;terno mei curam hdbueris, omnibus necefiitdtibus pro*nbsp;uideris,grdtidmq; multiplicem in corpore,dnimd o' renbsp;bus oflenderistqui ßt ut nunc conuerfusomnid ddeme*nbsp;ris, O' prêter miferam dnimdm omnem f ibfldntid fu*nbsp;bito dbfiuleris. O' dd terra: puluercm reducereme de*nbsp;creuertsimmdturdmorte,0' inexpcitdtdmiferidf

lo Nonneficutlac mulfiftimc,8Cficutca-feum mccoagulafti/

Pelle 8C carnibus ueftiftime, oflibus 8C neruis compegifti me,

Deferiptio cdrnalis generationis in utero efi. Semen enimhominum crdffum O'album ficut lac conditur d. gcnttîtiLnbsp;deOfpraterea in utero matris mirabiliter in membra cornbsp;ports huntani conflituitur, trdnsfirmaturcum tempo*nbsp;re. O' quafi coagula condenfatur o' coalefcit. fit en'mtnbsp;corpus humanum a tali coagula,ueluti à ßgulo uas can*nbsp;ficitur,etfDrmatur a limo.Carne O' pelle induitur, oßinbsp;bus Oquot; neruis folidatHr,o'in confiitutionemcorpo*nbsp;ris humanifiguratur,

IX Vitam ôC mifcricordiam tribuifti mihi, 5C uifitatio tua euftodiuit fpiritum racum.nbsp;Ownù uita O'falus mea ex te pendet,in te omnes ui*nbsp;uimus er mouemur, beneficia tua rebus neceffartjs a*nbsp;bundamus, quicquid pojfederam diuitiaru etfiliorum,nbsp;non aliunde quàm à te fitfccpi,agnofco beneficia tua,nbsp;quid fuprd mérita mea locupletafti me, gratiam tuam o*nbsp;flendifli mihi: prouidentid, cura Oquot; uifitatio tua afiititnbsp;rebus meis,ut te mihi femper priefentemfenferim,O' innbsp;te dominum curam meamfcmper proiecerim, quidui*nbsp;tam quam præflitifti etiam conferuafli.

IJ Licet hxccælcs in corde tuo, tarnen feio quia uniuerforum memineris.

HactotO' tanta beneficia creationis,fôrmdtionis,et prouidentie nunc quafi calare uideris, quafi totus metnbsp;oblitus,t^oui tarnen omnia cures o' adminiflres. Li*nbsp;cet enim ad têpus derehnquas,no tarnen difcedis,nec eunbsp;ram abijcis fidelium tuorH,fcd affurgis ad orationes pianbsp;rum, O' uigilantidtudduxilio manifefio (ieckrlt;»î,No«j

-ocr page 32-

r o B

ffl»« cr fO'fiM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nui minime oblitum/emper nee

ccßitatcs mtiR aduertis, cottonfine caufa tot me tcrum nisutillafli.

«4 Si peccaui 6C(lt;lt;(ifcor4)pcpcrciftimihi,(c«r) ab iniquitate mea mundum me efTe nonnbsp;pateris^

• y Et fi impius fucro uæ mihi eft: 8c ft iuftua non leuabo caput meu,faturatus afflidio^nbsp;ne Sc uidens miferiam*

Difeuffio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccaueram tibi,^uare non protinus punia

«ldi», ttifliffed cuflodiuifli me dementia ttta,quaft non peccaa nerimybetiefaciendo mihi multiplicitert cr féliciter faanbsp;uendo. Et nunc quare me non mnocentem babes ab inianbsp;^uitate meaf^uare tarn feuere nite iudicas peccata meafnbsp;Et cum non fim faillis deterior nunc quam prius,quarenbsp;grauiuf me nunc trado/s z^feuerius quàm antea f Et finbsp;nunc pecco coram te cr impium quid defigno, ftat'emnbsp;me doloribuf macéras, humiliate fenfumey’cogitatumnbsp;meum,ut nec caput quidem mewm leuare audeam, iudi»nbsp;do tuo premorfiue fände uixero,fiue impie. Sic enintnbsp;nunc repletuffum ignominia, ut ud impqßimo homininbsp;romparari poßim. Quit enimud improbißimus homonbsp;maioribus in hoc mudo nüferijs puniri poßitquam ego,nbsp;qui criminum nouorum nihil mihi confeius fum^

(«aicium Qü’*’” impios homines paßim mundus contineat, aciin pies, qui te nec timent nequc colunt, qui fit ut obmißis totnbsp;miBibus in me folum debaccheris, ZT nelut leuna irruofnbsp;ad me corripiendumfubito, er uenando fine dementianbsp;Cf ratione, fed leonino terrore, zf aperto marte con*nbsp;grederis mihi, totus in me couerfus, mirabilitcr me tranbsp;das er retradas,uerfas er rcuerfas,ut nuliafit reb'quanbsp;files cuiufeunq^ effitgij.

Renouas contra me teftes tuos,iugiter nouas mihifu* perinducendo molcftias, ut non tot dolores fufficiant, ninbsp;fi teftes malitiu meu infilicitatis de longinquo attranbsp;xiffes hos amicos meos, quorum Zf animos fie mutaftinbsp;Cf opinionem,ut civm me cofolaturi aducnerint, tu cojnbsp;mihi uertifti 'm hoftes, ut teflimonium adfirre moliananbsp;tur contra me, ut tanto mfiliciorfîm, quanto magis obnbsp;crimina me hue pati teftantur, etiam amici ctfautores,nbsp;ut condolendum mihi minus arbitrentur. An no hoc eftnbsp;iram tuam in me exacuere zr augerc,zf ueluti per ui»nbsp;ces nucum decertare, dum tot mihi lidores fuper'mduanbsp;cis, Cf exercitum malortim 'm me uaftandum 'mmittis,nbsp;dumfemper nouu affiidiones fibi fuccedunt,ne continanbsp;gat aliqua re/piratio^

»8 Quarc de uuluaeduxifti me^qui utinam confumptus effem (deficiff'em)ne oculus menbsp;uideret.

19 Fuiflem quaft non eftem de utero tranf-latusadtumulum.

Si talibus me anguftijs diu perfequi uolueris^O’ uitdn

10 B.

non mihifilieiortm largiri, quis eum eft e, qui mox de matris utero egrefttu» Inbsp;tcm,quihuiusinundimlt;feriasnoneftexper^nbsp;mine uifits ftatim redift ad terram unde àefumpnbsp;ratfTunc cnim fi mortuus fùiffem, totnbsp;pers iamdudumfuiffem,Zftion tanto tcttiporein/tnbsp;fimè laborarem,fiud non natus,uelftatii»nbsp;titiffem,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

10 Nunquid nôpaucitas dierumnifo finietur breui^dimitteergo roc, utpw*'gnbsp;(corroborer) pa u I u 1 u m (dolorem meuiH')nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Antequä uadä,amp; non rcueriar,^*’ tenebrofam Scopertam mortisC3*'8* ’nbsp;a.1. Terram miferipamp;tenebrarß, “ . ”L„gnbsp;mortis amp; nullus ordo , fednbsp;horror inhabitat/cr cuius luxficutc^^^^.^^nbsp;Nihil'm hoc mundo Cf ftatu dulciusnbsp;quàm ut paueißimis diebus in uitanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[ilgt;

rc mortis uelociter fiftinetiuel ft id non tem remittat uel nwdicu de angoribtis quihtss pnbsp;Cf rejfirare uel modicum donet,uires^nbsp;lulumfi in totum redimi à tot malis nonnbsp;modicaanimi reficillatiopauco temporenbsp;tingat, antequam extrema dies uitu meeopP'^’^/^inbsp;ad fecutum animarum tranfmiff-e,^^’'^'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

cura fit redeundi in has tantos miferios, meumredeat adterramomniummortalinnbsp;tenebru funt Cf urrbra mortis,qua nibilnbsp;mundo horribilius, ubi tenebru, caligo Cfnbsp;bonorum cmniii, regio obfeura Cf obfii^nbsp;lifUbinuUa temporis Cf rerumuicißitnilol‘gt;^’'’^^ff(Snbsp;ubi lux nuUa uel filendor, nihil ibi itineitit“’^ P^nbsp;hginem, utetiamfi quid penes corpornnK^“'”.^nbsp;dauerumdccoriscff}ilendorisadhibitnngt;fre’''’jiiiil^ynbsp;tarnen nfi caligo cf obfeuritas eft,nbsp;uiucntiu.Summa huiusfermonis. Hnmilitnbsp;uocandus atq^ orandtts, Homonbsp;exfenon bonus, tuftafuntdciiudiciaadfn^^nbsp;qui Cf innumerabilts eftcflt;eterni(s:mort‘‘n‘*'[.^^fiiinbsp;rat,fed iudicatiuolutttati eius tumo refißit-'^^nbsp;ni uoluntate pendemus.Vt ab eo conditifK''’‘‘^’fgri‘^nbsp;gratia indigemus. luftitia noftra nonfalua»quot;lt;''^^^jdt^nbsp;tia, Vita noftra peccatis plena,digna peenif- ^lt;^4jinbsp;hominis Cf natura oppreffa peccatisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A

nitur nüfnria maioreifittura uita fine deo per»»

C A P V T

Efpondens autemSop*’* ç^^Jmathitcs.dixir,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfqr,

Nunquidquiroultaioq^ non exaudictur î’autror

fus iuftificabitur^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ^lo^

Ntmteredis tierborum fuorum quacitatetua auditoresaliquandoficobtun tnbsp;eisnemo fit, quiprodignitate negotij ^^nJirtnbsp;dereaudeat,tu quoqucfolusloquiuelis,nbsp;quidrefiiodcaturf Anuirloquax,qRebreisnbsp;labiorUj multiloquio fuo iuftificabiturf Cum

-ocr page 33-

lOB

4W«r, multiloijtiio non dee/fe pccciifum : C!“ non ^ui qui appoßta clicit,bene dicit^ct cultta iußiti£nbsp;Jwiumdicitur.Ciuwm tarnen pro caußemagnitudinenbsp;^xcejjerit lot loquacitate,fed fciolorutn mos efl, renbsp;quot;lt;^dii!lis non confcntire, ^ui nihil reile diélum putant,nbsp;’‘‘^^uodfcnferintipfi.

fibi foil (mendacijs tuis) taceb u tl t h o m i n cs ƒ ®^tûcætçfQ5 irriferis,à nulle cófutaberis^nbsp;f foil tare bunt homines caiteri, ut qu£ tam insnbsp;'^’’ftidacitcrq; fingendo lociueris zy impic,nemo imnbsp;°^^eßnaturfNum teper fuperbiä ZT impatientiamnbsp;“’^ßibfmnante zy irridente, nemo aderit ucl admitsnbsp;ƒ'lt;'¦ qui digne te uieißim redarguat,co/((ndat, zy ignonbsp;qnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i f non indigna ajpcrgatf

enim, Purus cft fermo meus, 8C ^ndus funiin confpcdu tuo»nbsp;“t”'‘‘ffxto capite lob dixerat, Et non inuenietis innbsp;J,nbsp;nbsp;nbsp;nea iniquitatem. Infamat hoc uerbu Sophar,(jua

it'iciuam,nec tmgua offèns «umnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(nnnino effe innocenté zy purum,

ratione fe impium neget,c[uÀm ut pro hns htnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mî hoc mundo anguftios non demeruc

tisci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peiores,etiam coram deo,tton tan»

ftnt ftagellatiàdeo, quéipfe î Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;religiofe timuerit zy colucrit.

ïh.'^^“^*”3111 deus loquerctur (tfctMMjôd ’lüoanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fapicntiæ,5lt;

t ƒ•Multiplexeffet lex cius, amp; intellige-j},çi''odmulto minora exigaris à deo,q Aid Pr2^'*‘’'*’'9'’'tas tua.

P ° nbsp;nbsp;nbsp;onatcß ut Deusaperiat thefaurum fas

^lt;niißftct occulta cordium, ofiendat^; h'« pr£uaricationumhumanarum zy iußi»nbsp;lenige maiora ef/e peccata tam lobnbsp;«it *^'*’’* ‘^‘^ntra deiem,(juàm ut affliéiioiiibus hu»nbsp;’’quot;'n eft ‘'^/‘^ffi^i^ntiam dilui poßint, guod quidem ucsnbsp;^‘tlitß'i^'‘‘'^^^iqnitatesobferuaueris dite, quispotenbsp;negauerat,fed aliorumnbsp;(^iensr‘^^^°''^f^fnpra meritum flageüariquerebatur,nbsp;'^’'quot;^‘numadmifilfc,zydeum clementißi»nbsp;*‘oiif tam atrociter inuadere pios, nifi ra»nbsp;Sffenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfe cuperet, fed non pojfet intelli»

'quot;Xtt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuadit, duplo lüum maiorit

Zy^xigi pojjcpœnâ duplo grU fnp^i’/fe' no pauca denbsp;l°nge acerbiora mala mereanturfuonbsp;inflitia iaélanda fit, fed

^D, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;comprehendes, 8{.

\\ Jj^^^Perfedum omnipotente reperies» deicircahomines pro peccatis fuifnbsp;^['‘^liußitijsremunerandis inquiripotefl,uelnbsp;‘^^‘^no ? Q^M omnipotents dei uolunta»nbsp;^P^ndere pr£fumct ad liquiduf Mul=nbsp;cri poterit ,.quàm menfuratio altitudinuia

10 B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»5


eoeli. C^is fufficiéter admirabitur mirabilia dei in cœïc fiibus Hcl wijîris? Akior eß ccclo fapiétia dei,et profin»nbsp;dior i»firno,ut temeritatis fit diuinartim rerum perfirunbsp;tatio. Proinde noli te coram dco innocentem affirma»

re, etiamfinefcias te impie egiffie, nequefueris tibi cri» minis alicuius confeius, agnofeit tarnen deus cordiu pelfnbsp;ferutator quid fit in homine,

Excelfior cœlo eft, 5c quid facics^’profun dior inferno, (o“)undecognofccsi’

Longiortcrraméfuraeiusjctlatiormarû

*° Sifubucrteritfomnid^uelin unumcoarta ucrit,quis contradiccteiî’ (uel quisdicereeiponbsp;tcß,Curitaßacisi)

Prouidentiazy fapiétia dei præfui magnitudinemen SapUntU furari non potefl, etiamfi totius terre longitudine zynbsp;maris latitudine dimetiatur, hoc eft, ab homme imper»nbsp;fcrutabiliseft, zymagnitudine Carens fine numero zynbsp;'menftira. k ergo omnipotens dominus,fi for-tunas quaf»nbsp;cunqueinuerterit zy rcrumuicem tminutauerit pronbsp;uoto,{i in carcerem incluferit ftue pium fiueimpiumtetnbsp;fi in unum collegerit omnes predones orbis, zy plagofnbsp;omnes totius orbis zy calamitatcs uni impofucrit, quitnbsp;ill:mi mpedietiquis auertetiquisue prohibcbit

II Ipfeenim nouithominum uanitatem,S^ uidensiniquitatem nonneconryderat;”

Tanta deus preditus eft fapientia, ut internam homi

nis uanitatem bominibus ignotam peruideat: non luxta


externam laruam,fed mtimam impietatem iudieet. A» liter enim uidet homo,aliter deus. Homo uidet queap»nbsp;parent. Dominus autemintUctur cor, zy probat rents:nbsp;idcoq- etiam fi externe purus habearis, dominus tarnennbsp;intima tua ferutatur zy iudicat,

11 Viruartusin fuperbiam cngitur,8ft3n^ quam pulluonagri fcliberum natiiputar,nbsp;Vanizytumidi hominis eft, deo'mfultare, criftas ad^ tnfulfarenbsp;Uerfus cius indicium erigere, ut enim indomitus onagrinbsp;puUus temerefertur in queuis obuia, iiec poteftàlicennbsp;tia fua cohiberitita nihil minus corde humano domabi»nbsp;le eftifertur enim temere in queuis mala, inftatur,turgenbsp;fcit,ftgt;irat ingcntia,fuperbit etiam aduerfus deu, tdeoqfnbsp;lex iüi data cft,p£dagogus,ut piiHum hunc onagri fir o»nbsp;cientcmcoerceah

ij Tu autemfirmafticortuum.amp;cxpandi ftiadeum manus tuas.

Si iniquitatem que eft in manu tua abftu Icris fate) 8(.non manferit in tabernaculonbsp;tuoiniuftitia.

I y Tunc Icuare potcris fadem tuam abfque macula,amp;:erisftabilis,amp;non timebis.

i6 Mifericquoq,’obliuifccris,etquari3qua rum quæprætcricruntrecordaberis.

Tuuero Ô lob,ft redeas ad bonam menlem,zyhumili us de teipfo finferis,detq; clcmcntiamimploraueris,zynbsp;adcodum expanderis manus tuas fupplieiter dominumnbsp;iiiuocando, ft fcelcra qut admififti longißime abs tenbsp;proijcias,fi flagitium nuUtirn in dome tua habitare pernbsp;miferis, tunc melius de dei iuftitia circa teJßerarc itict»nbsp;Ccc


-ocr page 34-

lOB

pief (T poteris, (y- fmc confu/tonc dlgnä pro peced» tufitdcinfuam deprccari tcntabis.Et firmm erts, ut denbsp;tanas calamitatibus nihil metuds, omnium miferiartmtnbsp;obliHi fccris,omnici tibi bona denuo affluent, Qjtod ft i/nnbsp;impietate permanferistpenbis nt impif, qui jpe fua pu»nbsp;ßjßiifiuf hic adpietatê exigi,cor primo ad dominbsp;num dirigi perfidem, matius quoq^ per orationem ex»nbsp;tendi,n5 tam fidè quàm impulfu anxietatis èeorde pronbsp;cedentis,uttam emendare in meliut,iniquitatem fxc«»nbsp;tere, cr tota fide domino adhicrere, « bona cunâa cottnbsp;credere, cr ab illo /perare, cum fidutia leuare oculos htnbsp;coelum,unde certus fit fibi defcenfurum auxilium,

  • 17 nbsp;Et quafi raeridianusiulgor confurget ti«nbsp;bi ad (lt;fuuw) uefperam t amp; cum te confum»nbsp;ptum putaueriSjOriens utiucifer,

Tota tua lt;etM CT uitaftorida femper erit uelut mcri» dies, zy robur operandifanâa ac ßrtia tibi ficut fteüanbsp;tnatutina et luctfir orietur. Orietur enim in tenebris luxnbsp;tua, tenebra tux erunt uelut meridies, erumpet quanbsp;fi mane lumen tuü,et fanitas tua citius orietur,!faite fS.nbsp;hoc eft,filicifiima te uita comitabitur, fenedut tua iucünbsp;daeritacfelix,

  • 18 nbsp;Et habebis fidutiam propofita ttbifpe»

amp; defoffusfecurusdormies,

  • 19 RcquicfceSjSC non crit qui teexterrcatîSCnbsp;deprccabunturfacicmtuamplurimi.

dominum deum tuum, fi fidutiam habueris * certus eris deaduèturts tuts bonis quàm maximis, nontimebisnbsp;aduerfanas pote fiâtes, féliciter laborabis in omnibus,ßnbsp;diestibi domos zS“ ceüaria, cr tuis ufibus opportunanbsp;omnia pofitdebis, cum requie diuitqsfelicibus incubes^nbsp;cr illis cum tranquiUitate fiueris, in tüis commorabe»nbsp;ns, et dormies abfqißrmidine. Nt mo te terrebit accuntnbsp;bentem domi in pace ztr gaudio. Paciem tuam multi fu»nbsp;fpicient z:;“ reuerebuntur ut Dominu zy patrem fuum.nbsp;Efi enim uir pius cr confiant omnibus reuerendus, etiânbsp;fatanieformidabilts. Nfc ut alqs quippiam rogare cogenbsp;ris,fed abs te ali/ cr quidem multi fibi ncceffaria cum ttnbsp;more cr reuerentia precabuntur,.

âiO Oculi autem impiorum deficient, amp; efFu gium penbitab eis, ôi fpcs iltorum abominbsp;natio(^«ftM)animæ»

Antithefîs efi.Pi/ in omnibus benedicuntur, impîj ue» ro maledicutur, nec confiant dum iudtcauerit eos dominbsp;nus, /pes eortim périt ztr erituana, ut Ipiraculum ho»nbsp;minis fiufirabitur eorum defyderium, dum incubent adnbsp;uerfa non habebunt quo cîtfidutia proßgiät,fedgrauinbsp;timoré zy confcientia damnationis certaßgientdominbsp;6ophw. ff^tßd non effugient. Et quidem non impie Sophar lonbsp;quitur,fedfidei myfierium non plene affequitur, z^ innbsp;fumma errat, lobum non alia ratione quàm quia tmpiusnbsp;effet ZiJquot; malefador infignis, idco infigniterpunitu ef*nbsp;fc,refiituendu/m autem fi couerteretur ad dominumfZy*nbsp;Summa, iwploraret.Summafermonis Sophar. Loquactnbsp;tatis arguit tobum ZJ reprehenftone dignu. in con/pe»nbsp;du ztr iudicio dei nemo fine peccato efi. Difficile com»nbsp;mittitur ex omni parte redum^Propter peccata eontiit*

1 V O lt;

gunt hominibus aduerfitates. Kudus totusfuHtlhu^ß dei iudicio. De «s folus nouit mortalium omnianbsp;Pro peccatis pereuffus fanabitur per refipifcentii.^^^*nbsp;di non nimium dolent in calamitatibus,zirct

lt;C A P V T XII. Efpondens autem Iob,dixitJnbsp;Ergouoseftis(pop«iMOfb*‘^*’/nbsp;mines,amp; uobifeum oiorictutnbsp;.............pientia^

Ad Sophar cr cateros amicos fequens producituro^ ratio lob,qua iadantiam iUorum traducit, ZSquot; iS'WM''nbsp;tiam uer£ fapüntiae: quia fecundum fua opera diu^nbsp;iufiitiam metiebantur, quafi ex hominumfadisii^nbsp;mifiionibusprouidentiaDei penderet,crt«gt;ti^nbsp;luntattsfua infallibili régula, quam hommesnbsp;non poffùnt,nifidomino reuelante,nbsp;ra z:r reda multa dixerant, non tarnen bene fmdmnbsp;ad colligendum uere ztr apte. Num, ait, reuera/nbsp;ut eatenus fapientes uos foli fitis, ZT prompt“^/',nbsp;cendum eum,qui hlt;ec dudum omnia didicit,»tcrnbsp;fed er uulgushominum,qu£uosprofirtisù‘igt;'‘‘‘‘\^if'^nbsp;uerunt. Ex ^«o apparet non tantam ßijfinbsp;rantiam in mundo téporibus lob, atq^ à midt^rnbsp;quandoquidem eruditioreligiofa comuniorp’^^^^nbsp;ut penes ifraelitas folos remanferit. Hi enii»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jff

dumeruditi uiripopuläres fui/fe,ztrge»^y utdgi dicuntur, nonfoli pr£ omnibusnbsp;Vnde dicit lob,fcilicet uos foli fie fapieid‘‘‘’’’^''^^^fiSi*nbsp;uniuerfam, ut unà uob.fcum fit moritura,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj jIlP

tfw non quidemhomines crßatres,fed^^‘‘ rumz^prafumptionemcumfafiu, , f^riof

5 Et mihi eft cor ficut et uobis,nf^'*’Ajj k ueftri fum : quis enim haec qu^c

Non minus capax ueritatis fum,nec i» da neghgentior, nec in dei amore cupio Tnbsp;bis: £que nolo dei bonitatë cr prouidenti^ ^{nanbsp;mari ut uos tgloriam cr ueritatem dei^^i^^rnbsp;pio ut uos: cr qu£ uera docetis, ifia non W’P’'“nbsp;aliquatenushaberifegnior ina/ferëdis eislt;]'* nfl-eifnbsp;nam pertinent perfidionë, inq; itlius ctdtu ^.^liAnbsp;tia,non fe fuperiorë iadat iüis,fed diferet^f^fit'nbsp;fubmdicâs qd ifii defemetipfis et delobofe»‘‘’^^filt;t

4 Qui deridetur ab amico fuo uocabit deum J 8f exaudicteununbsp;enim iuftifimplicitas*

Qgf m M tot malis uidetis nunc cofiitutu»'’ nbsp;nbsp;.

debebatis, N«nc nutew uobisfadus fum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p*!'

men fi dominum inuocauero,exaudiet me -efi rifum fieri hominibus iufium cr uero pradones cr impios laudari cr pe°ffnbsp;entia enim deifiidtitia efi coram homimbi-iPnbsp;ra ZSquot; iudicium rationi humatiifiulta uiden jfhH*nbsp;tem facit humana derifio deo proximum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

manis prauitatibus uitte innocentiaferuat a y Lapas contêpta apudnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tü,parôia(nutantibufpf(i^)^^


-ocr page 35-

lOB

Pioslïowirtfjwj conj})eâudei lucentes.öquot; gt^ätoi^di“ J'Siiis **^^^^^(ùperbiprlt;efecoitteinnunt, er pro/italibidi^nbsp;¦quot;‘•»1. ne (ibHtnhfHr er deß) iciunt ^EddUtè lampds parata tfinbsp;odoffrniticulumhnpijijdlioquinnutantibuf, eradca=‘nbsp;fîlt;’gt;tpncliuibtis: tiel hlt;ec res, hoc efl, probitas contei»’’nbsp;iufiorum homiiium uita irrifa,fcatidaluin eßeconbsp;(xfuit ftmplicibus, er prouocare ad lapfum ignaros iu^nbsp;*li'ior« dciji(Jfog- non facile propter aduerßtates huiusnbsp;tfwporis contemnendi funt homines. Nor» enim foli pijnbsp;f'l^citcr in boc mundo «iuunt, fed etiâ impifet contr 4,nbsp;^'itjrofanfiiiiiuoluutur inßrtuiiijs magnis, qui tarnenbsp;/“quot;tftaeuindiäadei irridentur ab impqs er fajluofis.

Abundant tabernaculaprædonfl, ^’fterprouocantdcum, quuni ipfededc^nbsp;'‘it(o»wù)in nianus corum.

fupcr bonos er md amp; pr’cnonwopiiitnjMltuproßjo-iUtcpcyjruiiwpronbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CT titeriticu/ij pnedonum abundare bonis tempo

; ilios quoque qui prouocant tota conuerfatione Rdcuni nd iracundiam, er iußitiam contemnuntfinenbsp;fidutia er audaäer, hi fepe uidentur btnbsp;?‘'^^^tranquillitate uiuere inter homines. Et qui idonbsp;‘°luiit,cr opus manuum fuarum uenerantur, fe=nbsp;P^’Wciores cernuntur,quam cultores unius et ueri dei,nbsp;jlntrntioueßrd,ideo meimpiumhabcndum,nbsp;wfortunijs obruor,er ßlidter habiturum, fi inno=nbsp;'quot;'’.f‘‘quot;0'Q«4ttt«mlibct uerumfit, deum omnia fup=gt;nbsp;'^^^^‘‘'^fgt;nanufua,tammpijsquÀmfidelibus. Cuius o=nbsp;^^^^^tationesßultum eß hominem pcrfcutariuelle,nbsp;’ ‘'(“N'Bfuwmum bonum ab omnibus credatur, àquonbsp;‘’onum, nih.lfine rationefanlla er mßo iudicio

interroga iumentum,6c doce* S Y^f^Uolatilecœli,Slt;indicabittibi.

tibi ^^®^tiere(^ttttci) terræ, amp; refpondebit .narrabuntpifces maris.

‘)A’-«i/{K,ôninin,p/eT4^;defapientia nbsp;nbsp;potcntia

Squot;' V«, 4 ‘’‘'02«'^« ejfent. Nam uobis etiamnum tacenti ’ ctfjfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^reatur£, loquumtur enim omnet

»loj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; er clamant operibus er uirtute. Ipfe ßeit

tftuißbilid quoq^ dei cogno^i '¦lt;«)»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quis igitur contempletur beßta

hetif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naturam, creatoris facile ft

^hiï nbsp;nbsp;nbsp;'^'^niet.Et terra quoq^ admirabiles effiflus,

contempletur, 4 deo lUi infertafx mirabili tantarum rerum ? ernbsp;oßendent, omnia uiuißcatis er wonbsp;•' pifcium etiam natur as er monßra nemo u«=:nbsp;»niiU quot;^f^ß^ientiam explicare potuit,dc quibus multi

lt;in^'^’8norat quod omnia hæc manu s So

funtdeum cffepri^ lt;^‘itifam,in cuius manu funt oia,nbsp;^'^‘'^fubfuntusiiuerfa,quiutomniaoperatusnbsp;'‘’‘‘•‘’twniUiHiomnw obfequuaturtBx quorum

'x.

ÏOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I4

omnium admiratlone aßurgere homo debet in contetri« plationem maieftatis diuina, ad hoc enim rationem ernbsp;intelletlawfufcepit homo, ut deum ex creaturis agni^nbsp;tumdiligatac colat,.

gt; ° In cuius manu anima omnis uiuentis,ct fpiritus uniuerfæcarnis hominis.

Nonfolum corporalia moderaturdeus,federani‘ Moderator rndî^nedum hominum,fineexceptione bonorum er ma o“quot;*“''*“*nbsp;lorum,fed etiam beßiarum.Omniaentm feruiuntuolunnbsp;tati diuinlt;e,ordinantur ad ittius prouidcntia opus, ad /ànbsp;lutem ßdclium er obfequium dei. fiihil enim otioßim,nbsp;quamlibct modicum er conteptibile, habet enim quodnbsp;libet fuum commodtim ac decorem in rerum uniuerfitanbsp;te:omnia autem ad piorum minißerium, quibus etiamnbsp;impqfamulari, uelint nolmtfuo modocoguntur. Quiunbsp;ergo omnia creauit er regitideo de omnibus agcre po^nbsp;teß quod uult er libet. Nulla meriti ratio locum habetnbsp;ubiomniaobnoxiafunt, erferuitutimcriefubieiia, utnbsp;nuUa in luto ratio eß uel dignitas ad opus quodcMiquenbsp;figulißrmandu uelßangendu m hunc uel alium ufum.

II Nonne auris uerba dijudicattSCfauces comedentis faporemî*

Quidmirabiliusinuenitur operationibusaurium er oculoru, palati er tadus, circa fua peculiaria obieda à fu“nbsp;domino ordinatafomnia tarnen pedent ex arbitrio dei,nbsp;qui facit ut aures non audiant,eruifus hcbetefcat, faunbsp;ces quoq; fuu quodq; dulce uel amaru attingät. Ut quodnbsp;uni fcnfuigratîtßt,ab altera non curetur: ßc uos quoq;nbsp;prohumanaprudëtia non omnia ad fenfum difcernerenbsp;debetis,fed ad dei prouidentiam,qui pro fuo nutu, nonnbsp;prouoto ucßrooia moderatur ab initio creaturlt;efute.

Il Inantiquiseftfapientia,SCinniulcotcm poreprudentia^

15 Apud ipfum eft fapientia 8lt; fortitudo,amp; ipfe habet confiliumamp;intelligentiam.

Si in antiquis fapientia eß, er multaruum rerum cer Sapîentia ta experientia, erfecundû longitudinem temporu intelnbsp;ligentia humana crefeit indies, quomodo non effet deusnbsp;creator omniu,a:tcrnus er ßneprincipio,omniti fapicnnbsp;tißimusertntelligens uniucrfainecfolum fumma apudnbsp;eum fapientia eß,fed etiäßrtitudo er potentia, conß*nbsp;lium er ordo rerum omnium certus er optimus,de quinbsp;bus nephaf ßt dubitare, qu£ er improbare nemo pof»nbsp;ßt uel debeat, qui errare,fallere erfaÜi non poteß,

14 Si deftruxcrit,nemo eftqui ædificettfi in cluferit hominem, nullus eftqui aperiat:

Apud folum deum perßdam fortitudinem effe pro» portUada batur,quia qu£ ipfedeßrHit,nullis creatis uiribus re£» gt;’“•nbsp;dißcari pofßint, illius conßlio decretit nemo hominum 1nbsp;poteritretradare,régna,uidori£,gloria er falus, om»nbsp;nia de manu dei pendent : nihil in mundo contingit do»nbsp;tnino non uolente, quanto minus hominum proff eritasnbsp;fanitas et miferiaiut dubitare no poßim, quin iitdc mihinbsp;profeda ßth£cmeacalamitas, nndeprius félicitas ue»nbsp;nerat,nempe àfola diuina uoluntate er prouidentia.

Sicotinucritaquas, (omnia; ficcabuntur; fiemiferiteasjfubuertcntterram*

Ccc X

-ocr page 36-

It tl

Viagna quident er muincibilis aquarum uiolentia eß, fed dno uolente continctur atq^ concluditur, ipfo manlt;‘nbsp;dante cH.inefcit,cr ßccitate terra turbatur,ßcut irriganbsp;tioneßorefeit', er aüuuione fua cunila uaßat, non fuanbsp;uoluntatefeddudlu diuino,cui omnia feruiunt,er qui«nbsp;bus omnibus utitur ad piorie falutë, impioru excidium.

16 Apudipfunieftfortitudoamp;(/KfcyîyîfntM)fa pientia;(ipfenouit)öC dedpientem,amp;eü quinbsp;decipitur»

Omnipo/ nbsp;nbsp;omnipotens eß,cr fine eo nihil fubfißit: ipfefitnda»

tent» tl.

mnia abipfoeffè habenttab ipfo eßquiequid paßim er» ratur er proßeitur :ipfe tenebras creauit er lucem, fa»nbsp;plentern erßultü ipfeßrmat:multo magis,no eß in ciuinbsp;täte malum,quod dominus nonfociat, qu'mconßlia'mi»nbsp;qua ordinat m bonum eleiiorum, eius iuffuffiritus mennbsp;diix cgreditur,prophet£falß 4 domino decip:utur:ipfi;nbsp;operationem mendacif immittit impiorum cordibus:iu»nbsp;film: fed horrendum ipfius indicium eß, quum hominesnbsp;credunt mendacio.

Addudtconfiliarios in (pr4’(frtm)ftultum finem,5C iudices (facietululare) in ftuporem.

Deus quoq; 'tmpiorum confilia uertit 'm ipforum exi» impiorum t/w», ffoUarefinit,ut ipß tandemffoliêtur, er ewmnbsp;ßuitiiu.nbsp;nbsp;nbsp;diuitiM per iniuriämultas coHeger'mt, duci iubet 'm ca»

ptiuitatcm,er fubßantiam corrafam per iniurias in ra» pinas proßituit.-iudices quoq; inßpientes reddit,ut /firinbsp;tu uertiginis corripiantur : di/ßerdit fapientiam fapiennbsp;tum, utiudicandofallanturaccorrumpantur. Eacnintnbsp;ratione fepe dominus exercitat bonos, er impios per»nbsp;ducitaddeßinatum illisiudiciHm,utimpleant menfit»nbsp;ram criminum, er excmplivm reddatur eledis,

,g Baltheum regum diffoluit, ÔC prædngit funcrcncs eorum;

Tyrannis, Tyrannidempotentium regumfubuertit,cr cafliga» tionem qua fubditis ingerunt indigna grauamina refol»nbsp;uit,in lÜoru capita congcrit, ac hoßibus uinciendos eosnbsp;tradit,qui abuß funt à dominoßbi tradita poteßate,ponbsp;pulumq; opprejfum de ipforum libérât tyrannide. Sicnbsp;ergo clare uidetur, tam pios quam impios pro diuina iunbsp;flitia aduerfa pati ad fuum ufq; tempus.

j. ducit facerdotes (mpradam) inglorios, 8C optimates fupplantac

Dominosquofeunq; er pr'mcipes populorum,quihic Sacerdotes facerdotes dicuntur, primäres et magißratus fepe 'm canbsp;ptiuitatem ducit, er tradit hoßibus pro ff olio, proq; arnbsp;bitrio opprimendos, ut feruos emptitios: et qui fuis plunbsp;rimum uiribus confidebant, habebanturq; mumcibilcsnbsp;ut gigant es olim er monarchie,leui opera dît uolct fub»nbsp;uertit er fupplantat.ne 'm uiribus quifq; futs contra deunbsp;fuperbiat. Notiora harum rerum cxempla funt, quamnbsp;utpluribusrecitentur.

j,o nbsp;Commutäs(4K/rrt) labium ueradum, 8C

dodrinam fenum auferens.

Nozt eß 'm rhetorum poteßate femper uerifimilia lo» Rhetoric» à qui,erperfuadere ad uotum. Dominus cß qui dat os etnbsp;fapientiam, cr emoUit auditorum corda, ut credant cr

JOB.

afjcntîant, non pende t exlo^uetttis iirl)i(rio,i^iiigt;gt;oi fanper loqui potc/l ut ueHet. Sed cr non rarenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'*

compta populo pr^dlcatores ueritatis,ne fapiUt^K'^^ r« efifid 'm erroribui fuis detineatur,cr obfordefeituinbsp;»« fuis ftagitijs,du'm timorcm dontini abiecmint,nbsp;tos fe criminibusdedicarunt.tiecabalicuiusbintii»^nbsp;uuthoritutc pendendum cft,fcd 4 folo uerbo dfi:l-K‘'‘'^nbsp;fapientiic ct'guftu ueritatis nannunqueimctiitm^f'’quot;^nbsp;ribus aufirt.Omnia iußo iudiciofuo deus aÿt, utipf^nbsp;tam pif quàm impif timere difeant,nbsp;nbsp;nbsp;diiin

Effundit defpedionem fupcrprincip^^ 8i(elationemundarum atténuât) eos quinbsp;fuerant,rdeuat.

Clans aliquando principes ac reges (ntâxiinif^' Cr optimi uidentur fua potcjîate abuti)nbsp;tur, contemptui exponitpopulorum, crdefdi^'*^ 'nbsp;ponit, ut fuamagttofcantfragilitatem,nbsp;officio f(O humiliter fapere ,crDeum deoruni fijquot;quot;nbsp;non tam dominos orbis cofiitui, quimpaßor(Sr‘^.f,nbsp;Crfidospatrcs, atq;fecundum nomennbsp;Etconfilio deifrpe fadera crpaâadiffoblt;gt;‘''‘'^.’^j^nbsp;gentesdifcant quisßt dominus doniimgt;rugt;n,C^^^‘nbsp;pesfeiant honorem fuum no effeim hlt;eredit^tiii'''^’fj^nbsp;dei omnipotentis donum, imà officium feruk^t^Pnbsp;gidamßnt fuo dcmwo ratiotum rcdditti^^^nbsp;ftemrobuflorumrem(ttit,licbr^idicunt,»efL(!’nbsp;nusßdat uiribus, çr ßnetimoreopprintali^nbsp;hJon cnhnfuflinct id diu egenorum patronné ^gt;lt;1?nbsp;K»î dominorum. Elationem uttdarumdicit{quot;''’‘^^(i{iilnbsp;preffionu, quasfubditipatiuntur,crdeitlt;f^^nbsp;tnodcraturutualeantfufliiieriàpifs, , upClt;f

Qpircuelatprofunda derenft’'''^ dudtin lucem umbram mortis» , iiitied

Poflnodlemdies educitur, cr luxteuebti^' Lii(llt;

11

ftcinomntbus rebus nthilefloccultumqi“gt;‘^^\^ ((li^ bitur. NuHi» eß iniquitas tam proßinda,nbsp;tam tcilumquodnonmanißßabitur,niß‘0’'‘^nbsp;tentianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deigratia expietur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.

Quimultiplicatgenres, fubuerfas in integrum reftituit*

Magmficatus mitio mundus erat,fed perijt. ifracl mirabiliter auâus numéro,nbsp;midtam redaâus cfl paucitaté. Popidoßßgt;'''‘^L(if‘*,nbsp;terra ludaica, nustc folitudo efl horrtbilif-tudine reg^rum quid attinet multa dici,^“^)nbsp;detur'morbe,.

^4 Quiimmutatcorprindpumpi’P ræ, Scdcdpjteos, ut fruftra in^^ gt;

Dominus puniturus impiumpopulum,! i^jfio fiultispr'mcipibus,pueris cr tyrannis-P^^^Pnbsp;trm enim fua cr populi excacantur, utnbsp;ridie,utinmanißßK etiamcaußs ignotefnbsp;opus. Difcimiis ergo è folodeoßrtitudinef^’i^ißt^*nbsp;er conßlium petenda,quinbsp;buit Mticuiqi ut uult, Promde nücfeniortonbsp;dentiamt cr largituriuiiiaribtn rnunciuttt fnif

-ocr page 37-

10 É

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;datfenioribui.-nuncgloripcat ^w»

cipcs,ii«c/Hamp;«€rtitpr0tcip(lt;tm. StwnmibuiwsMpitw* Qtttiwne fibifiipientesuidentur,prot:rahtintur cUrenbsp;W con^fwijnf «r.lwp^ «cinKm bdbcKt inuocare deïtnbsp;timerc.Diuitej contannutit pios cr damnant facile,prinbsp;nut inhoc mundo tenent. Deui autem omnia moderatnbsp;fur tsquot; uiuifcatjapientißimui Gr lt;eterniK, omnia no^nbsp;f fus er ordinanf, omnibus dominatur potentibuscrnbsp;f‘gt;l?itntibi(s,folusnouitoccultaomnia, Gentes fubindenbsp;buiitiliitt,^;- exaltat, er in manu habet corda regu quonbsp;^^memem fubuertit uel dirigit,quia dicitur:

Palpabiint quafi in tenebris, SC no in In ’^f)8(errarccos facict quafiebrios,nbsp;^CAPVT XII r.

’ ^jCceoia(b«ec)uilt;iitoculusmcus, 8C audiuit auris mca,amp; intellexinbsp;glfingula.

Secundum feientiam ueftram

“'^.’Uris w bfc dudum audtuiCyf^ toinwofK^sc w

^Mfxit.Nonejlutdebumuk«’«

lt;iepr«diccmttfIirti^uKin.

i (medici

’‘^ffeïumdoomatum» . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rrdiU’«

\ /‘«I'itmibiqKo^loqKirfdotnHipo c^^arepo^^ cumdeocMpio,’»elfi duriutaccipt

loiS, HiKdtctoÂdpioserimpwî'EtKƒ

’î«o«kitno correal« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Af re indigne cupi’^

Vt'^'^2»o'e«olo,cd«pmdcidf^quot;

«1^concinJMtorf 5 ct ;7«e5„,«iUtuanimcdiciomnes'^^^^^^^

; gt;4««dre».r«W«cnf»P*?7ÏEk

^'*'i«ffefaoiêtcs (cremet uobis^dppic«»“’« ^^°gt;»fnonproderetw.StHlt«lt;e«w»/ttlt;»c««'‘ ’HPnbsp;gt;«r.Vide«seos«ene.pp^ere^«o»o«^lt;‘«^’nbsp;lS«itt,cere»cproderent «erbi«nbsp;^j,quot;'‘^‘^bHm4nlt;tin4»j« e)t. Sapient«« eßtaceread

1 ‘5j:rgoco«epdonesme«,«i«^gt;'

gt; 'A^'iiorum mcorum

, ^'»nquiddtusindigctueftïo»«quot;

I

»5

lOB. ut pro illo loquamini dolosj*

Difciplinam qua uos erudiam audiatis atiquando, con certationesac argumenta labiorum meorum aduertite,nbsp;fiatumnoßnecauftc audite. Non arguoquod dominumnbsp;iufliimcrfapientcm prtedicatis: quis enim ißa iiißnusnbsp;argueret,aut non commendaret fhoc autem reprehen^nbsp;do,quodcarnalcmcrmundanamquandam iuflitiadeo („nitiicaf#nbsp;offingitis, deßnderc ac excufare dcum prtefumitis con=nbsp;tra ueflram confcientiam,mëdacijs,dolo gt fraude connbsp;tendentes, quafi impius friturus deus fit, fi me innocentnbsp;temaffligat, GT ideo mihi cotra ucfrramconfcientiam,nbsp;quam non probarc poteflis impietatem impingitis, quanbsp;fi cr deus uefiris egeat mendacqs, ut iuflus maneat,z^nbsp;ego falfo coarguendus firn ,fi uerè deus iuftus^pbabitur,

Nüquid faciem cius accipitis,amp; pro dco iudicarcnitiminiî'

'Vchementiam arguunt interrogationes îiebraiclt;e.pa dem dei re/ficiunt GT fufeipiunt, quotquot carnaliter, tcfpicerc,nbsp;GT ut hypocrite folent,mendaciter deu excufant, ctwnnbsp;lege prlt;ecipiatur,ut in iudicio no refriciamus perfonaSfnbsp;hoc efl, ut perfonam propofitam iudicio iudicemus nonnbsp;iuxtapotentiam,eloquentiam,prudentiam,diuitias,aminbsp;citiam,minùcitià, benefaCla, fed iuxta caufam. Vultumnbsp;autem recipere, efl adgratiam quomodocuq; iudicare,nbsp;uel excufare contra confeientiam, quod nonexcufan»nbsp;dum mteÜigit uel probandum.

  • 9 nbsp;Autplaccbitciqucmcclarcnihilpoteft»nbsp;(nimbonumfiinquiret deuobis)aut dedpietur,nbsp;uthomo ueilris fraudulentiis^

Num creditis Deo placere diCla ucflra, pro eo quod eaufrm fuam agitisfalfis argunwntis, tunc quando con=nbsp;feientiam ueflram fcrutabitur,Gr de uerbo dolofofaUa^nbsp;ci cr feienter emëtito uos iudicabit,fi ad gratiam iUiusnbsp;dixcritis,quodreueranon credidiflis,Gr’aflutiahuma^înbsp;na tùderi uolueritis feruire dco,no fyncero iudicio, fednbsp;faUaci eloquio,ut uel religiofi,uel diuinam dolii rem uinbsp;deaminirnum creditis decipièdum à uobis deum, ut uosnbsp;mutuum decipere uerba dando foletisf

  • 10 nbsp;Ipfeargucndo uosarguer,quoniäinab^nbsp;fcondito faciem eius accipitis*

Synceritatts cr ueritatis deus efl dominus, nuUafalfi täte ue! hypocrifi colifußinet, quin potius acriter ob=nbsp;iurgabit iudicio fuofalfa dogmata ucflra, quantumlibet Hypoctißmnbsp;adlUius honoremcrtuflitiam Uindicandu,falfadtxtffe deus.nbsp;Me/ut ucrifimilia uideamini, Producet enim fuo temporenbsp;detts iuflus in publicum confcicntilt;e ucflric dolum, cuiHnbsp;in finu ucflro, hoc efl, in feeräo confcienti£ ucflræ pronbsp;deo loquimini,quod non creditis,ucl credere uosfingi^nbsp;tis,neminem fcilicet dcum punirc nifi impium,cum fiepenbsp;uideritis optinws quofque peflima fuflinuiflenon finenbsp;prouidentia dei, quam fine dubio ncgabitis,etiam uel innbsp;uiti,fipios tantum in hocinundo frlicesdixcritis,quumnbsp;toties contrarium uideatis.

” Statim utfccomouerit, turbabituosrS^ terror cius irruet fuper uos.

t^ónneclcuatio,fiublimitascraltitudo eius uoster^ ret, crexpaueficitis de eo propter omnipotentiamciui

Cce 5


-ocr page 38-

Filfa non docendanbsp;{ICO deo.

TOB

utJeeo lotjtMmini quie non fentitis, ticl cotnprobdre non potcfln,aperteJùlfa docendo, ne iUum eiffindattsinbsp;hoe autem perfonam accipere, cr utdi urn in ludicio innbsp;tuen quit non uideatf Licet enim rcuereri coli deminbsp;nits debeat,non tarnen falfittu ad illiui honorem docen=nbsp;da, quia mendaciorum noßrorum non indiget,amp;'ab tnnbsp;nocentianoßra uel impietate nonpendetiUiuiueriiatnbsp;cr lußitia,

I i Memoria ueftra comparabitureinen, SC redigentur in lutum ceruiccs ueftræ«

Minimi uos pretij eßii, uUk coditionts apud deu^ Ut ueßra laude nihil iüi accedat, nee depereat lüi quicanbsp;catumnia. Pulueris inßar eß memoria ue*nbsp;fira,comparatione leternitatis cr bonitatK diuinie:altinbsp;tudo quoq; ueßra luto platearum ßmilis eß. Nolite er«nbsp;go en cahtm ponere os ueflrum,nbsp;nbsp;nbsp;de diUinis rebus lo~

qui imprudentercrfalfe, Conditionis ueßrtt potiuf me mineritis,cr altiora uobts non tentetis.

Tacetepauhfper,utloquar quodcüque mihi mens fuggefferit,

Vosinterimeej/ateämeeonfolädoueßristalibufuer bts.SinitemeloquiuobK quodmentem fubqt.Veraeanbsp;tiim or probabiliora dicam, cr ad Dei gloriam fic f^eanbsp;âantia utuerißima fint, er nota fidelibus omnibus atq{nbsp;pijs, quorum non fit ingens difficult«ü,fed planus et obsnbsp;uius mteüeitus omnibus fenfatis.

  • 14 nbsp;Quare lacero carnes meas dêtibus meis,nbsp;amp;animâ meam porto in manibus meis^

Quodeßpeccatum meurn tamimmane cr impùm, pro quo tanta pati oporteat, ut toto meo corpore do«nbsp;learn, er proximus firn morti, non tarnen mori ualeamfnbsp;Ad tantam maciem redaäus fum,ut uix earo fuperfit innbsp;ore cui dentes infißant, er omnibus momentts ßgt;iritumnbsp;exhalare uidear ac pra-ßolari mortcm,periclitari de ui»nbsp;ta, er iudicium domini expeäare er illico experiri.

  • 15 nbsp;Etiamfioccideritme,inipfofperabo:uenbsp;runtamen uias meas in confpeäu cius ar^nbsp;guam.

Etiamfi me dominus deus occidere uelit,adhuc tarnen in ipfumßgt;erabo: eertißimus enimfum quod no me pronbsp;Mali pati pter peccata tantopere punit, fed alia aliqua caufa iußanbsp;‘ ¦ er fanfta, quie nihil faluti melt;e er grathe fux incommonbsp;det,ut non propterea impius,er à facie fita abieilus exinbsp;flimari debeamàuobtsquiatâtapatiar,ertotmeierusnbsp;mnis inuoluerit.Teßis mihi eß confeientia mea non hysnbsp;pocritica,nunquamdefidein deumexcidiffeme, ideanbsp;tanta mala non patiar ad mortem, er ex indignationenbsp;diuina m me, utcunq; grauia uideantur contra me iudi=nbsp;cia illius. in uita enim mea confißere poßum coram eo,nbsp;ut non firn ut uos hypocrita. Etiam fi peccator firn, nonnbsp;tarnen tantis me pro peccato flageüis punit.

I é Etipfc erit faluator meustno enim uenis etin confpedu eius(omz;is)hypocrita.

Saltern hac parte falutem jpero adfiituram mihi, peut er reliqutsfanilis omnibus, qui grauia pati femper co^nbsp;guntur,no obfcelera fua, fed alijs ex caups: quia certuinbsp;[urn me non effe impiu,er,i^os in prmis odit detufiy^


17

2.0

pocrita,qui iudicium domini ferre non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro

tatis Ifilendorem oculis intueri,nec tequißifff^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jp

bariuelabfcondi, Certus fum enisn clatnrtarttt^ eutn, qui ingenue fateatur fè peccatorefftnbsp;non prtetendat,fed fefe redarguat proptetnbsp;quibusuitahumananontranfigttur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿl

Audiendo auditefermonetnoi^^ ’ aenigmata mea (pcrapitc)aunbusnbsp;Diligenter igitur er attente audite fcrino^^'quot;nbsp;er quie uobis narraturus fum aurtbus uefirl^Pnbsp;er mtelligitc quid uel'm, ut anigmatanbsp;tis,ernon anfamfolam quxratis caluniaiKhnbsp;bismeis,inquibusnondum planemteHexipK^jjiffnbsp;lim tadem.Non enim fibijpfts placemibufgt; tylnbsp;nimium abundantibus, cum aliorum prafenbsp;fubito er dare reuetanda eß uerttasifcdfi''^^ quot; 'nbsp;quam iuxta fuam ßultitiam reßfondendui» ‘’r,

  • 18 nbsp;Si fuero iudicatasCEccenuncoriiiiK’''quot;''nbsp;fcioquodiuftusinucniar, a^uî

  • 19 nbsp;Quiseftquiiudiceturmecuî’C*^'^'^^nbsp;renunctacensconfumor;* . a,ii!ii

Sic contra ueßra argumenta caufam

Cr communiui,ut de ea nihil addubitem,c^^‘*^ con/jpeâu domini uelut iußusabfoluar,eir'gt;^^^,^ft^nbsp;quitatibus meis me punitum inueniar iudicionbsp;nec uos nec alios hac in re timeo,etiam finbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nifi

fim er morte pleilcndus. Irreprehenfibihf^^^a' coram deo ac mundo, ut nemo de impietatfS^^^^inbsp;guère poßit,proptcr quam tamgrauiapad^'nbsp;mus mortißatim uidear periturus,

Ouotantum ncfacias mihi,(cr?“ fane tua non abfcondar.

Deprecaturduo,pr£quibusncmo corlt;Oii^‘ repofiit,grauitatemaffliâionis,erô'âdel'^''^^^^^nbsp;uid or at àfe longe fieri. Dne,inquit,irnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^((i

guis me,neqi in ira tuacorripias mejuteiiiquot;''' toultu er iuedeio non meabfeondam,fi(l^’'‘^''^jtij,nbsp;cum egeris, er pro bonitate tua, non ^(Cnbsp;quis enim omnium hominûfufiineret^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L

catorcs fumus,er iudicium lufiitùt fu^ fiff J\it teß. Et dolores hi tanticarnis pattentiamfiP^^^ l/fsnbsp;morsquamlibetamara expetibiliorfit, qgt;“^nbsp;nie dolor membrorum omnium.

il Manumtuamlongefacànje,amp;»o'^ tua non meterreat.

Voca(mej5lt;cgorefpondebo(wO’ tcloquar,amp;:(t«)refpondemihi.

Grauißimam hanc panam er membrorum o torturam amoue paulißgt;er à me, dottecnbsp;cium caufe meæ, er timorem tuum aufir à me,unbsp;mihi loqui ad neceßitatem, er ne in ira tuanbsp;ac eoßernas animo,pcut corpus affhgit, fidpr°nbsp;mentia agas mecum. Tune enim fi me in iusnbsp;re/fiondebo tibi, er dcpndaminnocentiamimai^^nbsp;terumnas tuas impietate er criminibus nuHifnbsp;rim. Quod fi tu tacueris, ego fidutialiter loquar,nbsp;rejfiondcre dignaberis mihi tufia er pl^gt; Qÿiptif


-ocr page 39-

b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’°®

L r gantas habco iniquitates 8i pecczts, ^*’^”^^a6cdclidamcaoftcnd€mihi.

. °'iNe (lt;lt;»(lt;« ego iniquitates admiß, e:^ tant impius Cf homines ßä, ut tam crudeles dolores, et inunbsp;quot;^tinfortunia demeruerimfCupio,ut tu dne deus eatsnbsp;(j ’“^^'^iniudicium,nonquidem communia omnibusnbsp;“’’’‘’»fcus deliéla, fed flagitia, quibus tantopere adfli^nbsp;iA^ïf^'^tt^iimortalibuStCum omnium hominum fla,

C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;recorder.

^ffaciem tuam abfcondis,amp;arbitraris ’“’imicuin tuum^

'^‘^igiturtantacontrame fiagUia nonproduciiis,ó fjnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tam alieinu tefacis d me, qua ft mihißs inimi

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘tdoriris uelut hofiem tormentis infolitis et

hfƒ¦ ftcis^ ut cateri hommes pronuntient me ^umfuijß omnium, cr tibi odioßßimum,quia tannbsp;ajjiceris, ßc ut pij quoque homines fcan^nbsp;de iudicio iujUtilt;£ nimium auftero cotra nonnbsp;^^»»homujem,

ucntorapitur,o^ pïff Potfntiam tuam, ói ftipulä ficcam

amaritudincs, amp;. c5 peccatis adolcfccntiæ mcae«.

^*«!» b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ttimßliu ßras proieâum

'^°n‘:ttlcatum,ac quaßßramen aridum t4fttapotentia,tantismachinisnbsp;^ccernis quaß inferiptis cotra menbsp;««rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plagdtamgraué, ut extermines

P^lt;^catisadolefcétilt;eme^, GTUeteres ^htdicare deliberafii, contra tunnbsp;'‘'»ùnir ^°’^‘^gt;'forum ad te peccata uetera minime

O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pedem meum,8C obfer

55gt;^*8ia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femitas mcasfpper r4dicM)amp; uc

Qq- ‘‘’’^^’corum confydcrafti. («ff«'lt;«pfCconfumcn-V W4“’^ ueftimentû quod corne

P'^tredo,ucrmis, nbsp;nbsp;non homo,

'’‘’¦«‘»N ‘*^fiimëtum à tinea, miror cur ponas in ^^itm,talos ucl tibias,tantis miferijs menbsp;f^niit^^'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pateat effugiendi uia :ßc omnes

, ZX explorare uefligia peccatis mets nu»c mefla^nbsp;°” ^^fingula mea fa{ia per tormentanbsp;°^lt;tiar’^^'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem diuino nihil non eß peruiu,

uerba,quanto minus fa^ '’^^!'S‘‘^t(r ƒ Radices pedum bene tranflulitnbsp;^'*oclij^°^‘^'^[’‘i“‘^P^‘^‘husfuflentanturin itinere,nbsp;difeutitur. Summa quoq^nbsp;^ctii^emo ßbi arroget,nbsp;I ^f»ih hominum peritia. Sapientum eß tacerenbsp;''1’^‘Oh ' ^'^'^‘t^iiget deus hominum mendacio.Acünbsp;amp; fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hypocrißm dete

* i^fo honore coli dcdigtutur.l^Mtiiuineglo

I O B»

ri£ addere poffumus. Agnofcenda dei potentia ex noßra fragilitate. Humiles deusfubleuat,faluatreâos, potentnbsp;tiam er iußitiam deißrrc non pojfumus, Voluntlt;u ernbsp;poteßas dfi facrofanàa eß. Subtcrfùgere dei iudiciu ne^nbsp;mo poteß.ln dei iudicio nemo innocens reperitur.lußi^nbsp;tiaDeierueritashomini eß intolerabilis, Hypocrißsnbsp;nihil prodeß,omnia intuenti deo nota.

CAPVT xiin.

Onio natus de mutiere breui ui S B uens tempore, repleturCpmwrfcrf«nbsp;SKSB f*o»^)multis miferqs.

Pergit lob lt;lt;dm{Mrigrlt;lt;«tf(lt;tem iudicij di uini,ex humanec imbeciüitatis mifcria,quam Heute ma= graut««nbsp;ledidione confequimur.IAttlier enim non folu conceptunbsp;arumnofa, et partu calamitofa,fed etiäcalamitates amp;nbsp;miferias fuas reijeit in infanté.vt enim ex carne non nanbsp;feitur nifi caro: ita quid aliud de terunoßs progreditur.

quam tcrimmofum^Porrö quibus homo replcaturmifes rijs, pluribus explicare neeeße non eß. Neque enim eßnbsp;ußiam uRa hominu conditio autßatus,quigrauibus no

fit circüfeptus terünis.Omnia enim plena funt calamita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tibus.Pelicior eß,q dnife uolutatifubmittit,er aduerß tates fufeipit patieter,ut munera à deo patre träfmijfa.

(OsOn^afi flos egreditur 8i(fuccidetur)có teritur,ÔL fugit uelut umbra, ôC nunquamnbsp;(meodemßatu)perm3net.

Hominis miferia fioris comparatione defcribittnr,neqi Homo Ho«, «liw carnalts hominum gloria accommodatius aticui rei

comparari poßet quamflori er umbrit. Plos enim ma* ne Jßeciofus,odorißrus er iucundus eß, ueßeri ßacci*nbsp;dus et foenum:fie homo leui morbo correptus mareeßit.nbsp;Dies autem hominum twibra: comparari 'm fcripturafrenbsp;quetuißimumeß.

Et dignum ducis fuper huiufeemodi ape rire oculos tuostamp;adducere eum (mejtecu


in indicium^


4 Quispoteftfaccremundumdeimmun^ do (nonuniis) conceptum fcmineï’nónnetunbsp;qui foluses;'

Cur calamitofum dignaris tanta maießatis potentia adoriri,potius tibi tarn mifera creatura conteptui quantnbsp;cura ejfe deberet. An ne ideo tarn exade er diligenternbsp;hominem iudicas,ttt iußitiam perßdam 'm ipfo mueni*nbsp;OSfEt quis poßet 'm hoc mundo mundus ejfc,de immun niu™du»lt;nbsp;do conceptus fenüne^ 'mter impuros omnes purûmne 'm


uenies f Oëj enim propter originis noßri 'm Adam ma* culä, peccatorcs fumus,et in peccatis cocipimur er nanbsp;fcimur,er ex omni parte fandus nemo 'muenitur, duifnbsp;enmi dicere poteß, Mundum eß cor meumiEt quomodonbsp;tam exada diligentia indicium domini, hominem mife*nbsp;rum er fiagilem exploretf

5 Num breues dies(fcowi«w)funt;’numerus menfium cius apud te efttcóftituifti termines eius qui præteriri non potcrunt»

Apud deum uitte noßra anni,dies, horte er momenta certafunt er deßtiitaipro'mde non accidit homini morsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“«Je

cafuaut firtuna,fed certo er tam ante decreto confiUo

4


-ocr page 40-

103

dà. Sunt enim confiituti termini,^ui nec (tntîci(fiirî,ttéc prtetcriripojjunt. Gladitts autem, cafus, paralyfis, crnbsp;nufrborii huiufmodi genera, definita funt à deo, quibtunbsp;exequitur termini iUitts conftlium, qui nobif tegitur, utnbsp;femper dominumtimere difcamuf,cr folicite cum dominbsp;no ambulare conemur.

Recede (paulu^) ab co ut gefcat, doneeo-ptata ucniat(er)ficut mcrcenarii dies eius» Nolt Um grauitermecalamitofumadfligere, Nonnenbsp;|4t0 antca miferiaru habeo,quod homo nattufum-Cefsnbsp;fa obfecro àiudicio,ut uel paru interquiefcam cr reß^nbsp;ciUer,donee tranfegero inßlice! dies meof,cr flatus mi~nbsp;hi terminus ueniat,quern uehtti mercennarius expeilo,nbsp;qui initio matutini laboris mox f^irat ad ueflgt;eram, ut ènbsp;laboris moleflia liberetur.

  • 7 nbsp;Lignû enim habet fpemtfi ptf cifum fucxnbsp;ritjurfum uirercit,amp; ramieius pullulant*

  • 8 Sifenueritinterraradixeius,^inpuluenbsp;rcemortuusfucrittruncusillius*

  • 9 Adodoremaqufgcrminabitjamp;facietCOnbsp;mam quafi cum plantatum eft*

  • 10 HomoucrocummortuusfueritjSCnu^nbsp;datus atq; confumptus,ubi quæfo eû'i

De arbore, inquit,/pes efl, etiamfi amputetur,quotan nis tarnen ger minare potefl, quod radix eius fi fenueritnbsp;in terra, cr reiuueneflere ordine Cf uolutate diuina ponbsp;Reuiuifeen tcfl ab irrigationc aquarit * NuHit autem efl hominu re*nbsp;«uhomtnis uiuifcentia talis, nec uUa eflnaturalis lt;trj uel feientianbsp;quit ex demortuis hominibus reddat uiuos.Semel autemnbsp;abfcifuf,mortuus iuxta natura perfeuerat.Caducu ergonbsp;fe animal cogitet homo,uita quoq^ corporis femel perdinbsp;ta irreparabdis efl. Quanquam cr iuxta Pauli fenten^nbsp;tiam diuina uirtute corpus ut lignum ac fernenjruflifi*nbsp;cansrediuiuum prodibit, fed fupra non cotranaturam,

  • 11 nbsp;Quo modo fi recédant aquæ de mari, SCnbsp;fluuius uacuefaâus arefcat*

IX Sichomocumdormieritno refurget,do nec atteratur cœlû non euigilabit,necconnbsp;furgetdefomno fuo*

Similitudinealia idemexplicat.Quemadmodiem,ait, lt;? lacu,finte aut flumine aqua deriuatur,donec effluat tonbsp;Homo motnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exiccetur, ac arefeatûta cr homo, mox ut

Hiii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natus efl, effluit in mortem, neq^ aliud mortis initiu eft

quàm uite exordiu. Itaq; quo propinquior uitlt;e flterit, eo propinquior morti eft, cr cum occubuerit non refurnbsp;git,donec coelu CT terra tranfierint,quodfuomodo fietnbsp;ad fiituram refurreilionem hominum in fine mundi,crnbsp;mors aliud non habetur quùm fomnus,unde aliquandonbsp;refufeitandi fint mortui.

IJ Quis mihi hoc tnbuat,ut in inferno pro tegas me,amp;abfcondas me, doneepertrannbsp;feat furor tuus,amp; conftituas mihi tempus,nbsp;in quo recordcris mci?

lam nunc mihi uideor, ô Deus ,fuftinere infirni tors menta, utina igitur definderes cr abfcodcres me,donecnbsp;ifle tuus inmefiror pertranfiret,cr,ô utina, certu mi*nbsp;hi terminum conflitueres,quo mei uelles recordari^hoc

lOB.

eft liberare de tantis anguftijs quibus prenur. _ .

14 Putasne mortuus homo rurfum uiB cundis diebus, quibus nuncmiliw/™nbsp;do donee ueniatimmutatiomca.

• 5 Vocabis me.SCegorefpondebotibioP ri mauuiti tuarum porriges

Cum nihil uidcat lob nifi mortem, dubitatnontii cundum carnis cogitationë, num poflibilenbsp;reuiuifeere.Ciuiuerofccundumuerbumiti‘ ¦nbsp;cant, certi funt Chriftum refurrexifle ex nugt;rtiugt;gt; Pnbsp;mitùe corum qui obdormicrunt, cr cum fit pflynbsp;nemmors, etiam perhominêrefurreé}io/iiturlt;tl'nbsp;tuorum. Et cum nihil auxiliorum prlt;efentiiigt;nb‘gt; .nbsp;hoc folum rehnquitur inftlici, ut cxpeâem dottednbsp;as in aiixiliu, donee è tenebris mortis me euoethnbsp;pemtus abijeiatur opus manuum tuarum.nbsp;ignoremus quid agere debeamus, hocfolum rebnbsp;bis e{l,ut oculos noftros ad dominum dirigamiU,t'nbsp;expeâcmus falutare domini, Omni ergo momebnbsp;pedlo,quando me totum fis exterminaturiu,nbsp;adftigor:dum uero me uocaueris,priefetisnbsp;fumme, quifum opus manuum tuarum, m prijtittu^nbsp;ftatumfaciUimc cr folo iuflu fubito reflituitu^*

TuCn«nc)quidemgrcirusmcosdif‘* rafti.fed parce peccatismeis* f(Jnbsp;t7 Signafti quafi infacculodeliâa»”^^’nbsp;curafii iniquitatem meam* .

Omnino mihi expeilandum efl nunc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mH

tM,nihil enim uideo nifi iram, cr iudiciumf dinumerafti omnia opera mca crnbsp;quodamfafciculo coUigafli cr obfignafli,nbsp;finem resides pcccata, fed mifericordi^nbsp;cr clemcntia finies miferiameam,crlßmtnbsp;mißionis omnium peccatorum, nefempertimjtnbsp;iudiciumtuum. Signât autem dominusnbsp;ta noftra, du nec inuka dimtttit, nec iniudicio^

  • 18 Monsccrtccadensdefluitjamp;^ä’^’*

fcrturdelocofuo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

  • 19 Lapides excauätaquf (cr)anuuiönbsp;latimterra confumiturjamp;hotn*'’^ ynbsp;fimilitcr perdes.

Temporum fucceffit etiam montes deßdufttgt;^^^ft ‘ unt akuuione aquarum, ut cadentibus tuptbb^'^^^cobnbsp;ratur ad alium locum: craquis lapides exatH^^jlfilnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

tinuo incidentibus : cr terra congeries akum uitur. Breuker omnis creatura abit ernbsp;mors er calamitas huius fieculi uonfinitm'gt;^.^j^idnbsp;la neeeßitas durât femper, er fuppHeiu^nbsp;nulla flies Wiquam fuperfit in hac uka,fedl tnbsp;deflierationis infelicitas,

Roborafti eum (paululu) utin tranfirettimmutabisfacieinciusj

teseum.

Siuc nobilesfuerintfiliin“®»quot;^’ biles,non intelliget.

for titer iUi homini fctltcet,ficut cr «'quot;’J nbsp;nbsp;nbsp;^tegt;

perordoiudicijtuitUteuadereoinninonop}


-ocr page 41-

I Ö B

f^^ßnuU/acteßiuefaciefexßiritndopäUlatiMpab ßit , Nec rf/in0t«r ei poft morte uün fuorÜ cura autnbsp;JO «t«do.siKc enimftgt;lendidefe gerant fui filiftftue connbsp;‘'»ptibiütcr, necfentit,nec memintt,nec conqueritur.nbsp;llt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupcrcuC(ittHi«rt)dokx

'¦'ShM ”*^7^fuper fcmetipfo lugebir. **«• V/^judfonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r f/l bomo, ut quandiu in hac uita car»

quot;fw anmäpoftideat,nihil ei expeäandum pt quam 'i°'l^t‘gt;ffliäio,incertitudo mortif,et luäui cotinuuf,nbsp;quot;‘^profnK nitc pro alioru calamitatibuf,ut nefciat honbsp;^fideiodio uel gratia dignuf habeatur:id unum certonbsp;pMiSjipeccatis fe immune non effe,et mortis certifti»nbsp;^^ 'mcertähoram expedlare fcmpcr.Sedpoft morte nonbsp;Itcerit'fedmanu dhi omnia di/fonëtur, ßne folicitu*nbsp;int noftra, in gloriäfuam crbonit noftrü,p nos totosnbsp;ifii credideriinus et pro uirili colamus. Summa huius canbsp;fdiSifragilitihf eft toti« homo,ippus nepe ortus,uita etnbsp;obittit. Humitibm ÿratipcatur deus, no pnefumptuofis.nbsp;Nonomwiiui àpeccato. Caducufeanimalhomorecoginbsp;corporis perdita in hoc müdo irreparabilis cft^nbsp;A»te jînè mundi non eft refurreéiio mortuorum.ludicionbsp;J^^ßifieiidtini pofthancuita. Semper mors expeâ.ntnbsp;^Sgt;oitte obeunda dum euocat deus « Omniu homi»nbsp;dois uitâor mores nouit » Reddenda ratio corantnbsp;dco. Omnia in hoc mundo prittereut prtfter quàm ue»nbsp;ti uirtus.Futurorum euentus dno commendandi funt.

I


IfCAPVT XV. ^Efpondcs autcm Eliphaz The^nbsp;^manitcsjdixitî

I Nunquid fapicns rcfpôdebit quafi in uentum loqucns,6c imnbsp;J P ffaitardoreftomachum fuumç'

Ô”« ^^^‘^'“^if'flruitur diftgt;utatio, in qua iterum Eliphot \'‘^'P'‘‘°^loquiincipit .Dixeratlobfetot affliiliones patinbsp;fion merito peceati, quia non grauatus effet criminibusnbsp;gf'wbus ftprtt alios hôtes, quibus tot incomoda no euenbsp;‘deoq^ expeëiare fe fittura liberationë, utcunc^nbsp;maiorpt,qutpnequerelaftrri poftitnbsp;* ‘»’line mortali etia pio. Eliphas hxc audiës, pro carnbsp;^^’'^f'itiaca^niatur tanquâuëtofa, mutilia cr blanbsp;^»laiterba, partim quod audeat lob fe iuftu,ppteri,nbsp;partm îjite,. blaftgt;hemias, fuo ludicio, falutë Jferarenbsp;I ^‘*^gt;d‘cens:

'^gt;^ofa,wnia es- fùtilia loquiiEft enim huiufmodi lo» i ÎWKneéfiaîjMentrë replcri ardoribus uel uëto,cogita»nbsp;‘°^^igt;'a^itdisetuanisfirucre,erüpereinblafphcmia,nbsp;!.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eü qui non eft f qualis tibi,

^Woitij °‘^ueris quodtibi non expedite

iuliv'^ °fquot;tipotcntis,cr Pe eminet iUius ‘ Mcontradicere iUius ordinationi (S iudicia canbsp;liiergt;rn^‘*‘’^^’'^^^^‘^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominus uo

to nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^o^inëarumnofumfetotu/m

‘‘ê'^°f‘^‘’^‘'gt;'^ulla iuftitia iaélare, Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦'onibi« et humilitate caufam agerr, non murmure,

I offl! /‘'‘‘^^'‘^’1‘^‘^‘fdnihituutiliafunt, fed cr domina li^'idunt,es nihil adftrunt confoUtionis»

  • 4 Quantum in te eft,cuacuaftitimorem,etnbsp;abftulifti preces coram deo,

Confidës de tuis meritis,audes dçu Mtiuflitia arguere, et dei iudiciu bla/fhemarc: eo ipfo pgnifteans te carere CSamp;dtnti».nbsp;pictate uera,cr dnm non timere,quia aufusfuifti no hunbsp;mili prece dnmimplorare,fed indtgnis querimonift illi»nbsp;us iuftitiam accufare,cu dominus mala hominibus etiamnbsp;pijs trroget, ut ad ipfum tanto ardentius currere copel»nbsp;lat. Non ergo miferi homines deftterent orare ad dnm,nbsp;fed tanto feruentius orent,quanto acrius puniuntur.

  • 5 Docuit enim iniquitas tua os tuû,ôc imi^nbsp;taris linguamblafphemantium.

dttàd tam impiaore crêpas, cr indnmculpaminiu“ ftitia reqcis,fatts indicat te effeiniquitate plenum, amp;nbsp;ex ucrbis oris tui tmpius iudicaberis. Ex abudantia enimnbsp;cordis os loquitur: et ex iniqtiitate cordis procedit bla»nbsp;ff hernia oris, Eligis quoq; magis linguam feëîari callidonbsp;rumes-impioruquàmdnm omni tëporecollaudMtiu^

Condemnabit tc os tuum,amp;non cgo.’ôC labia tua refpondebunt tibi.

Impium te prodit blajfhemia tua in deu, qui ut tibi m BiiPphsr, » nocentlam arroges,domino deo tuo iuftitia derogare no ‘n deuuEnbsp;times. Vnde non ego te reu ago, fedtua te uerba codemnbsp;liant, cr labia tua te impiu conteftantur,qui cum deo dinbsp;jfutare pra-fumas, CS ex aquo cu illius iuftitia Utigare,nbsp;quap immcrito et indigne te traëlet, eiip aliud peccatunbsp;non comnüpffes,fufficeretadiuftitia dei oftendendantnbsp;uel hlt;ee tua tam fuperba blaffhemia,qua te obrutu que»nbsp;reris à deo,prlt;eter culpam crfupra modum,

  • 7 Nunquidprimushomo tu natuses,dCnbsp;ante colles formatus^

  • 8 nbsp;Nunquid confiliû dei audifti,8C inferiornbsp;tccrit(eitw)fapicntia5f

    Gloriaris de fenedute tua, çr nos iunioresfîoccifa» cis.t^ônne tu primus homo natus es, crante omnes col Gionarfonbsp;les tugenitusftûne es iUc fenex CT antiquus dierum,qui f«!quot;quot;quot;-.nbsp;omnem fapientiam cognoueris,cr pra te reliqui omnesnbsp;nihil noruntfQuis unquam te uel conftlium uel fapien»nbsp;tiam dei docuift'ct, quandofis uel pofterioribusfeculisnbsp;poft patresgenitus uel propemodum adolefcens,cr he»nbsp;fterni funt dies tui? Nonne deum ipfum tua pernofti fa»nbsp;pientia,ut fapientior fieres omnibus in toto orbe homi»nbsp;nibus,ut deum quaq^ ipfum reprehendere in fuis coup»nbsp;lijs digne ualeasf

    • 9 Quid noftiquodignoremus? Quid in^nbsp;tel ligis quod nefeiamus:*

    • 10 nbsp;Etfcnesamp; antiqui funt in nobis multonbsp;uctuftiorcs,quàm patres tui.

    Noî fumus illi praclari uiri,qui feimus cr intcUigimui dei conftlium ac prudentiam.utcunq; tu teipfum iades:nbsp;inter nos quoq^ prejhyteri funt,cr cani fenfu, qui pru»nbsp;dentiamatateconquifterunf* Suffitio eft, quodEliphasnbsp;fueritfeniorquàm lob,çs'reliqui amiciiuniores.CuiuSnbsp;nareiperitus es, cuius nos ftmus ignariiCiuidintcUiglsnbsp;à quo nos alienipmtis,ut tatopere tua iaëlare,et noftrSnbsp;audeas fapientiam damnarefSunt enim internos quoi^nbsp;fenes cr srandauifimó natu tuis paretitibus maiores.



-ocr page 42-

103

11 Num paru eft,ut co nfoletur tedeus^ fed uerba(tKlt;tprlt;i«lt;i)hoc prohibent*

Quid teekuat cortufi, 8i(iniuiuntocutitui) quaft magna cogitans, attonitos habes o^nbsp;culoslt;

•5 Quid turnet cotra deum fpiritus tuus,uc proféras de ore tuo (huiufcemodi) fermones^nbsp;Num par« eft, quod dei fo[atia,quieper nos tibi deusnbsp;Schril rt»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘tdftrri, cuius nutu congregati ad te uenimus, fic

peiisrc. nbsp;nbsp;contemnK,ut unde cofolari,et 'm /piritu recreari debue

ras noftro minifterio cr dei ordinatione, inde teipfitm inuoluas peecatis maioribus,tot iaculando 'm dei iuftitianbsp;blaftgt;heinitis,loquendo cotumaciter ZSquot; arrogattter,qu£nbsp;Gquot; non conueniant,cr dominii iratum tibi magis oftennbsp;dant^ Forte latet 'm te adhuc abfeodita res aliqua aut iunbsp;ftitia,quant no proftrs.Quorapuit nunc tecor tuufernbsp;quid intuiti funt oculi tui,utnefcio qua malignitatë ernbsp;focordia pratendcre zr prodere tut oculi a/picientibusnbsp;uideantur f ut indignas res cxiftimes, quicquid circa tenbsp;dns operatur, er ftultitiam indices quicquid tibi etiantnbsp;ab amicis zx fttpientibus proponiturad confolationentnbsp;tuam ZX mftruëtionem,quia ipfos non uereris appella»nbsp;re medicos uanitatis:ftomacharis quoq; contra deu, zrnbsp;ftc uerba miuriofa products contra deum er homines.

gt;4 Quid eft homo,utimmaculatus fit,amp;ut iuftus appareat natus de muliere^

quot;rune iuftum coram deoaftcuerare te audes,quado nec ino w nranbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irreprehenftbiles ftmftiec each ip ft, ZX nnge

^0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lid Ipiritus, in conjpeâu eius mudi funt, quanto minus

homo,abominatio ZT factor,qualis tu es^ Vera quidem hlt;ec funt,qu£ nec lob unqua negauit. biihil enim omni-no habet homo ex natura fua, quod de multere contra=gt;nbsp;xeritjcuiusgratiapoftit innoccnscredi. Iuftitiaen'tm ftnbsp;dei per Chriftu,no eft ex carnis zr ftnguinis uiribus crnbsp;natura, fed per gratia donu dei per /piritum Chrifti: 'mnbsp;deo enim per ftdë omnis munditia, puritas z:r iufttfica^nbsp;tio poßidetur. Mundi eftis,'mquit Chriftus, perfermo^nbsp;turn quë dixi uobts,crc. Si ergo inter faniios fuos perftnbsp;diam expertus eft,zr coeli in ocults eius mundi no funt,nbsp;quanto magis abieâus er uilis homo^qui 'mbibit nequinbsp;tiam pleno hauftu ut aquahydropicustid eft, plenus eftnbsp;malignitate,ab infantiaztrnatiuitatepropenfusad manbsp;la.De hoc fire idem didtur fupra capite quarto.

Solent arrogantes ubi uel parum aliquid eruditionis ueliuftiti£ aftecutifuerintfcfeattollere,zrreucrentianbsp;àdofloribus zr famäuelleaucuparLPromittit ergo manbsp;gniftcajZr eruditionënon uulgarëiaâat, poftulatq^ aunbsp;diri prater decoru. V elit enim cu authoritate maiorit lonbsp;qui, quoru eruditionë iiefasfit contemnere,uel negare

.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ ’Ait

feientiam antiquorum, qui zr Uli ipft maioribus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.(j

19 Quibus folis data eft terra, amp; no” uitalienuspcreos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,

Cognitio rerum naturaliu zr opera hui^ tiquisinpretiofuitheroibus,propterquaZrl!'’’Pnbsp;rum regimen tenebant olim, zr apud orieMoles wr. fnbsp;mis, Id enimfelici regimini conuenit, ut prajultsnbsp;fint, pra alijs fapiëtes.Qjtaergo huiufnutdiud'^^nbsp;moriaprodiderunt,hommes eruditinbsp;proponam tibi, taliu orc zr fententia reftotidtnbsp;quorit opiniontbus nemo nifi mdoâus contradte »nbsp;utfalfii improbabit. Hie Eliphasneuidcatur/iuê^^^^.^nbsp;re,patres fanfios,fapientes ZT adominobeutnbsp;(lat. exua aut fequutur de 'tmpiorumnbsp;patres docuerint fiue filifiuera quidënbsp;riterapplicanturtexueris enimfalfanbsp;paralogifticcnon legitime. Ciuamuisenituit^nbsp;indicia fuftineat, non tarnen ut impiusnbsp;Cûdisdiebus fuis impiusnbsp;bit, amp;numerusannorum inceh”®nbsp;rannidis(ezi«,)

Impius omnibus uita fua diebus,cu alift nores,diuitias uel uoluptates felix uideturnbsp;men graues patitur,etinquietäconfcie/fti^'fÜmi^nbsp;ßrtuna,quafcmper timet,zr euaderefegt;’^lZ^fi^nbsp;dat.Languetergo,zr dedeozriuftitiuuquot;'^^j,‘^i„il(ilt;‘nbsp;confolatione uirtutis folida ad homines, CTr ¦ lt;«nbsp;Tyrannorw quoq; zr improborum honii'quot;“quot;^^ ^toinbsp;noru numeri incerti funt, ut fit necejfe tnbsp;euqaplurimisttmetur. Taciteautnbsp;bum,^ olim tyrannim egerit,

il Sonitus terroris(femper)in ÔC CÛ pax fit, ilk infidias (uaftator^r^^’^^pt'

ii Noncreditquod reuertipoi’**’^, bris,circunfpelt;Sans

Terret impios fonitus folij uolantH gt; ‘’r femperpcndëszrfuftgt;ëfa,uttimeantdit^‘'’^l,np^‘^^nbsp;to terrore corripiuntur, Domino iudieaui^ pofnbsp;etiamnu pradatorem timeant: nec unqutK’fnbsp;futtt,utprofteriorafupcruenturacred‘gt;''i-j^^^:,!'^nbsp;per imaginantur obuerfari oculis,capit‘nbsp;petiuita. Vaftator lüi imminet dormieufbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tli*

de/perat fe mcliora uifiiru,lucem poft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pc

fe undiq; firiri credit 'tnfidijs, falute defP adnequitiamprofidt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fO”

Cu fe mouerit ad qufrendu qd paratus fitin manueius ten^nbsp;^4 TerrebiteutribuIatiOjamp;ang^^Iiu”’^nbsp;bit eu ficut rex qui prpparatura”nbsp;GraftaturcrudcliteruelutuulturproQnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fum uagatur,dcpauperatus rebus ueniat,etiam qua affequutus eft non poß,nbsp;credit fua negotia à domino benedici,p^y’^^jji(ci^^nbsp;rumorcoiabencdiëlamalediâaexiftip ' -(fin anbsp;ta tribuUtio zr anguftianbsp;fitruculëtifiimuszrfirtisrexaliquiiboi ’ (f.«

2.0

-ocr page 43-

JOB

a, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iamiam imntineät capiti,

etenditenimaducrfus dcum ma num H i”’gt;®^cótraoïpotcntem roboratuseft.nbsp;'’turrit aduer fus eum crcâo collo,

^oobruit impios iudiciutrt dei, quia aduerfum deunt

Q2“lt;enimpotens eftdominuit *eminbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mininte,ideo impotenti poa

fviu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domino occurrites,quid aliud

uireffrangere, zx conira j)dH, i‘’’’'‘’”C!“lt;i{'Hf«wc(4«frijre?Ep enimconatiMnbsp;follo,ualido impetu, donbsp;Q “’“?WatetB iinpugnare, zx horribiliterfrangi.

craflirudo, ôC 0icitru ptnj^^^’^d®^»tlt;ribusciusaruina de-

^'*’”^^gt;'^fl‘’li^gt;',fuperbit aduerfui deum, et per î«4iiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cbfulat cupiditatibuf, quan

lt;fideatur fuis operibus obf'quium preßa tur r ^xporreila tutus Zf infolens incra/Jè^nbsp;'*’gt;terii„'^'^“''’f’‘'^S‘*^‘l^'t^diftendatur: hoc efl,fafliinbsp;libidine, felicitatefua utitur, innbsp;^8 H^^^P‘'lt;»^dei,cramoremfui.

. imjsj’^'f'nciuitatib’dcfolatis.SCin do Vquot;«!nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tumulosfûtrcdadæ*

‘‘'«ti' '“taU ^‘^^^‘»tecenfendo malediâionuimpiorunt ’'gt;^lelt;ii^'^^^‘.‘*^gt;^^‘*‘t,habitabit urbes dcletasthoc efl,

”'*1^ •^habitabit tutum locum, etiam ft V occupauerit. D«o enim recedete abnbsp;^initionis relinquitur- Erat Hierofolyma

*’***^05'^**^!'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff^orum fbrtitudo fimul eua*

Ö-1?'”’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fortunas fuds tueri no po/funt,

^^dQi^j''^^.(^‘^^ß'^dcretentant,inde offèiic^tur:hoc ƒ• '‘’’’f tumulos,^^fepeliri tn ceUarijs.nbsp;'^^^‘•^‘’’¦»•aceperfeuerabitfubftan-«»ittetin terraradieem fuam»

^°gt;^ino etiam plantari dicuntur, zr ra ntenfuram proftciant,nbsp;in bquot;' durât ac crefeit, propter quodnbsp;'*We '''”’‘*'‘^0 uiuunt,fed iudici/ dtuini tépore,quinbsp;^'^ipfo^^’^^^^’^'^dtiilihabebantur d6 hominibus, maxi»nbsp;prolabuntur ZT præcipitanturnbsp;minus /itérant ex»nbsp;«dj^ igt;^piorum diuitiic durabilcs funt, fe»nbsp;'foffi non pernitiofam, faltem MJ«nbsp;augebitur nec defeendetnbsp;Î0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fl'^bilis fru{lus,utilitM

f f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impietatem colleäarum.

X». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tenebris : ramos cius are

^Si»’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^“^'^’'^•:“’^n?'rituoris fuû

' c'quot;^' Sen,^^‘“‘’!d^^^‘'!fnnt,quas nunquam e/fugiet im fit t fomnia timet impius, nec quifquanbsp;enimimpiustimet,idacciditnbsp;Chriflianos homines^nbsp;iimf re nec infernu. Domina enimfolui ti»

lOBi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iS

wendiK efl, qui foins libérât à calamitatibus, Germcn ait tem impij tanquam àflamma arefiet,benediâiones eiusnbsp;uertuntur in malediâionet, iudicio domini zr flgt;iritiinbsp;or is eius pereunt ? Vellicat maligne uel temerê fer è ontnbsp;nibus iflis fcrmonibus beatlt lob, cuius diuitiie,domus, /înbsp;li/,benediôlionespariterconciderât,unde ipfam impiunbsp;fltiffe falfo arguebat:no funt enim ajfumptiones ifl^egenbsp;neraliter uerie,fed fophifticcfalfum colligitur ex eis.

3t N5 credetfruftraerroredeceptus;quod aliquo pretio redimendus fin

3^ Antequâ dies eius impleantur,peribit.*Slt; (ramus eius non uircfcet)m3n us eius arefeet.

ïmpius quiauanitati innititur,non permanet, nihil in fide agit uel patitur, perpetuo fe felicem exiflimat,falf4nbsp;credi t ueriflima, omnia putat geri fecus atq; fiunt, crnbsp;mors intempefliua manet eu pro uita longiflima. tn nonnbsp;fuo tempore impletur uita ipfîus, praimatura morte fucnbsp;ciditur,zr rami eius non florent,hoc efl,cius pofleritasnbsp;zrfilij euanefcunt,ut ipfi lob cotigit, pro opinione aminbsp;corumzrfalfa, Nonraro quidem propter impium pa»nbsp;r entern maledicunturfllifnon infontes, fed paterna intnbsp;pietatis hteredes.

55 Lædetur quafi uincafi« primo)îore)botrus eius, amp; quafi oliua proiieiens flore fuum,nbsp;Hlarcefcet ac peribitimmaturusfruâus eius,fîcut flosnbsp;uiiis: ante tempus enim zr priufquam aliquid taie in funbsp;/picionem perueniat,perit. Omnes autem pij ad maturinbsp;tatem perueniunt,hoc efl,moriuntur parati. Hac quidnbsp;habeant ueritatis fatts patet.

54 Congregatioenim hypocritæftcriliSjSC ignis deuorabit tabernacula eorû qui munbsp;ncra libenter accipiunt*

impij quidem hoc libro,ut ZT alias fepe,hypocrita di rmpii dieu» c«nt«r,^Mod fumma impietas iHis coniunâa ftt,dum pij ‘“înbsp;uideri uolunt,qui impij funt, ZJquot; rcligiofiores, qui finenbsp;fidezr ueritatc uiuunt ac docêt. Horït congregationesnbsp;non durant,orbi filijs zr folitarij /tunt,qui fine fyncerinbsp;täte conuerfati funt, zr dtfcipulos ftbiftmiles uel filiosnbsp;inflituerunt, Viderint hic ordinu mflitutores,quomodonbsp;hunclocu improbent, zr tot reßrmationes morum pernbsp;bypocrifim,flne uera fide,zr prater uerbu dei inflituenbsp;re conatifiitt ? Donaaccipiens hoc loco flgniflcat om»nbsp;nem corruptu iudicë uel confiliariu,doëtorë uel prala»nbsp;tum,illius tabernacula familia cr progenies ignecala»nbsp;mitatum conflagrabunt,

55 Concepit dolorem,amp;pcpcritiniquitaté, ô( uterus eius præparat dolos,

Eadem Icguntur Pfalmo feptimo, Impioruni conatus conata* cr inflitutum dolor efl, zr proximorum incommoda: ‘“P“»'“*-opus eorum miquitas efl, zyquot; iniuria : cogitatio eorumnbsp;dolus zr hypocrifls, qua in caput illorum dei iudicionbsp;decidunt.liis omnibus Eliphas lobum mordet, zr terne»nbsp;re iudicat ex pcena culpam. Errat autem manifefle,cumnbsp;malts etiam plcrunq; bona eueniant: zr bonis aduerfa,nbsp;donee dns uniuerfacomponat^summa autem fermonis^ Snrnmn,nbsp;Sapiens non toto corde irafeitur - Multiloquus pcriclisnbsp;tatur,non iuuatur.lmpius loquitur contra dcum. Verfu

-ocr page 44-

10 B

üa exîtng,u4 dMMtur lobui arroglt;itttîlt;e fu(gt;erbi^e, amp; temeritatif, Effirt fe Eliphatfuptr 1 obu. Irretiutur fgt;ro

prijs locutionibui multilo^ui.Neino cora dco innocens. Sapiètibws regitur orbis.Sceleratus femperiiicertits denbsp;uita.Teirretur cui hoflis dens,c ui refißentesfuccubunt^nbsp;^CAPVT XVI.


Efpondens autem Iob,dixitî Audiui frequenter taliatconfonbsp;tatores onerofi omnes uos eftis.nbsp;Nunquidhabebunt ünéuer^nbsp;ba uentofa^'aut aliquid tibi moleftum eft IÎ

loquaris^


duobus capitibuf lob idem agit ^uod fempcr^ Re« ^rauiut'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grauitatemiudicijdei infe,crfuamintent

rim imwcentiam teßatur, aducrfus folfax amicorum ca^ lumnias ipfosadmifericordiainuitans, doiirinas falnbsp;fss reßRens, maxime quod iußorum felidtatem in hocnbsp;mundo aßcrercnt, No« eß,ai[,harum rerum qu£ totiesnbsp;inculcatis apud ine ignorantia, dudum ißa audiui er dinbsp;diel. Molcßi cSfolatores mei eßis, er ad deßyerattonemnbsp;me citiui adigentes quäm ad ßdutiam, fi tarn horribilesnbsp;peenas domino irato propter flagitiaßtßinerem,cr nonnbsp;potius propter exercitium,non ut impius,fed ut fatanasnbsp;conßindcrctur f^rß^eänta fieret probitasfandi uiri,nbsp;quod tarnen confitiü domini interim uir dei ignorabat,nbsp;Vttbj uen*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amicorum uerba uentofa, plus mordaeitaquot;

tis quam confolationis habentia, qua tandem fiiiienda optabat,adijciensad amicum,Quis teimpcllitautpro=nbsp;uocat ut re/podeas tot uerbis fubuentaneisf Qkm adigitnbsp;te ut mihi tarn dura er extranea reßtondeas uerba fquænbsp;funt uelut oua femine carentia, puUhra quidem,fed ad


caufam excludcndi puHosinepta.

  • 4 nbsp;Poterain öC ego fimilia ueftriloquitatqjnbsp;uhnam effet anima ueftra pro anima mea«

  • 5 nbsp;Cofolarer ÔC ego uos fcrmonibus,et monbsp;ucrem caputmeum fuper uos»

Poßem er ego inidta ac praclara de deifapientia e^ iußitia loqui, iadarc er coaceruare : fed quid ea prosnbsp;deßentyfi interim à uero caufa; fcopo,ueßri fimilis abernbsp;rarem.^Vtinamtßieloci cffetisubi egofum.Parumaffi^nbsp;eruciatuty at fi eodem quonbsp;* ' ego dolore aßidi ejfctis,non deeffent mihi quoq^ fermanbsp;nes arte compofiti, quibut uos non irriforie, fed ex ani^nbsp;mo fideliterq; ut iußos decet ceu amicos c^olarer,quannbsp;doinea paheßra no parum exercitatus ftm, Eliphas tesnbsp;fiante,Vacillantesc5firmaueruntfermonestui: fienmtnbsp;pateremini quod ego, effetq; mihi animus uanut er hynbsp;pocriticut ßcut uobis,poße no difficile uos ludere,et canbsp;put meu mauere,dolores ueßros fubfannare et irridere.

  • 6 Roborarem uos orc mcojSc mouerem länbsp;bia mea,quafi parcens uobis»

Scirem er ego uos fimili iudicio comprehenfos, ad pa tientiam ,fed fyncerius quam uos adhortari, er confosnbsp;latorijs uerblt dolorem mitigare .Motu quidë labiorumnbsp;facile amicisgratificari licet, facile eß uerba dare : fednbsp;quiequid dicitit, nihil apud mc confolationis efficiunt,nbsp;manetfemper eadent affiiélio, idem dolor, iudicij diuini

lOB.

f error,«ttllw tto-fcw fxpffii y (Sedquidag^oSi locutus fuerOjnöqujfquot;^^nbsp;dolor meus.-amp; fi tacuero,nôrfCfdftài’’^’nbsp;liiec eß diuini iudicij ratio circa me,utquocuii^

Uertero inter homines,ßue loquar fiuc taceiim,it^ dei er faäione fatan£ femper pritfens eß dolor 0quot;nbsp;leflu. Non enim uerbis fedre ipfa erfa^nbsp;latio comparatur. Facile eß aures tnulcere dulcihus)nbsp;monibusfed uirturem pneßare longanimitatif, dquot; ‘ *nbsp;gere fenßm doloris, non ita facile.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿ

S NuncautêopprelTitmedoIor (uaßaßiomnem ccetum meum) in nihiluWnbsp;difuntoninesartusmei. , tutr^c/nbsp;Languere me facit deus dolore grauiore qinm ƒnbsp;bis comprehendi aut ejfaripoßit.iudiciuinnbsp;quouisgladio ancipitt penetrabilius eß, CTnbsp;ac malleus coterens petras,et uaßaßt uelnbsp;nusjc mihi,tottis cottus uirium,artuutn acnbsp;neceffariorum uelfamtbariutn mcorant,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“.L

omniconfolationc er fidutia intusacford,iiigt;^ u rare in hac uita poßim morte fiticius.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Rugæ mcae teftimomü dicuntcoff^.^, amp; fufeitatur falfiloquus aduerfui'nbsp;meam,contradicensmihi. ,

Vel rug£ meæ, aut canidés fubitanta CT ua capillorum,teflimoma funt quod grauifo^^^i^aci^nbsp;tarn corpore quam animo .Odeus, rugUnbsp;inßcifli teßes miferi£meje. infurgitnbsp;contramefalßloquus amicus meus fuo/»^'’^^[^0.nbsp;fadem refißat er conßmdat tndigne

Collegitfurorem fuuminn’fÄ.h«’ nansmihiinfremuitcotra ƒefî' i/nbsp;ftis meus terribihbus oculis

Aduerfariumfuum uocat lob, nonfoh^'^ omnern creaturam qua reßflit dominonbsp;cufat domino accufante.Et ipfe domintunbsp;ius inteüigitur,cuius oculi ardent in iob,déti^‘^^.^ ienbsp;erßirore corripitur uelut hofiis,cr nclgt;dnbsp;uorat miferwm, sic enim uidebatur ipfinbsp;farms, er inflar crudelis beflite commctitf -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^ifiif

crudelius urfo aut leone ßemeiui, dibnia'gt;^‘’^fiOi* aßncienti.''ita nihil ira domini tntoterabilid^f^nbsp;£fiuct,omnes humanasuires exhaunat.

II Aperuerütfupermeorafua/^f tes perculTcrunt maxillamnbsp;funtpoenismeis»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«i

la. Conclufitmcdeusapudiniq*’“ ’

nibus impiorum metradidit.

No«folum deus, necfolutn amici meigt;r machiiiamthiaducrfatur,meludit,»iefi*^ç!!^j^lgrii^nbsp;heat probrofcgenas meas, ac de maltsnbsp;iatur,adeoffi peßmehofltlibus oculisnbsp;ma mimtat pericul.i dominus, tradens^'^f^^^^^jl^^nbsp;iniquortwn,quibus faucrc uidetur,CTnbsp;contra miferum, conßlia conatuseßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.)( btd

projfcrando. Nequequifquam eß qui P‘’r ji(iiS‘ tatioiie perdurare,niß uerbo domini

10


I

-ocr page 45-

TOB

Egoillequondäopulcntusrepcntecon trims fum:tenuitccruiccmnieam,confrc««nbsp;’*ieinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttt fignum»

’^(UxoHmfiteram^nunc omnibus tnal^obruor:cera Uixm(i,uirtuf ç}quot; potentû mea, nunc mihifrada fuitt:nbsp;frcéimfum cr proflitutuf in fcopu,quern coîlimantnbsp;CT ifltfndHfit balijîarif,omnibus fcilicet periculK,caluntnbsp;^fSiOpprobrijj expofitus.Sic enim tifui uenit etiam pijsnbsp;quot;oittnibm, imo omnibus eteélis, longe fecus ati^ amicinbsp;'of’ cffdebafftjHf I mendaciter loqucbantur.

’4 Circundeditmclanceis fuis, conuulne ’¦^uitlunibosmcos, SCnon pcpercit(er)nbsp;\gt;gt;4 '“'‘‘^^‘''^«tfauifceramca»nbsp;^lt;«1.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plagie addit, fubindeff-auius atq; grauius ad^

ç'2™s,«deoq; uahdo uîu omnia cocutit, ut no hominis, aut tyranniimpetum [uflinerefe credat,totnbsp;acfagittif circufeptus, ut ctiâ interiora membranbsp;crudcliter. Encrurtt cnim ornnw hoflis,renesnbsp;quot;^^‘‘''^,{il,uifcera,uel coleram dtft]ciens,uelutifi quisnbsp;terram di/^crgat. Vt enim dementia fua deus

I ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acapillos cuftodit, ita ira fua oîa coturbat.

’ ru ¦ mcuulnerc fuper uulnus,irlt;

quot;“Inerauit non leuiter cr paucis, fed totum corpus ut non fit integrum membrum, uulnusnbsp;ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, more iratißimi tyranni, ut totus nihil

quàm confcifio. Inuafit me crudeliter cr con ^^‘^idnj^iritu,corpore,filijs,diuitijs,domibus,etnbsp;llt; ngt;’^^‘iprorfusconfolationepermi]fa.

confui fuper eurem meam, 8C P^*^**' cinere cor nu meum*

immutaturomnis ornatiK n°gt;'dtdantur omnia pretiofa ueflimeta, ufq; adeo,nbsp;y decU^

V*quot;' per los^us glorie relinquatur honori,que Ontnia enim que quondam ma»nbsp;aderant, uerftfunt in dedecus cr abominatio»nbsp;teHinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfona piorum did pojfunt ac in*

rej bnoflri,qui noflros dolo* P’’“ adflidus efl cr mortuus,etianbsp;'7 p'^^^’^miute relidus paßiombus et angoribus.

’^'es mea inrumuità fletu,ôipalpebrae æ^îligauerunt»

’^^lt;‘ßiduitatefletus intumuitfacief,dum perflngu fff.:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lachrymis ledum fusim, zy plangit mi*

(‘ei^'^‘‘^,^^‘^°^f°l^iodbus cr à domino non iusiatur, «lifn inimico negligitur: quid miriun fi uultunbsp;or«Unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pgt;'‘ß^“^ xemancatflumen^

f quot;* cuanefcat ? Cui unicum remedittm in tij /’^’“^IMmuelodtermoriaturfiarnq^caliginemornbsp;afi) npdpebre cernantur,z:r obflindi tenebrisnbsp;•8 H

L nie ’^^P’ffusfumabfqu'niquitatemanus |^’'‘’*t'habcrem(m«zidlt;«ddlt;ieioM)prcces»nbsp;foiti ’’quot;quot;’‘“»mquit/mnocens patior cr iuftus:ft ueronbsp;iii^^'*‘ifem,nS conquerercr,fciens flipendiu peccatinbsp;'ST?, Idco mortis borrore pcr»jde ac reiw wul«

IO B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19

JortwM criminum obruor,cvm interim munda ad deu ßt oratio mea, quia proficifeitur ex fiducia dementie dei,nbsp;quam non abefle diffido, feiens non ex odio,fed alia ali*nbsp;quarationetotmalis obiedjfeme, meliora propediemnbsp;fuccejfura no dclfgt;erans,certus uioletttia carere cr in*nbsp;iurifl proximorum manus meat: no omnino ßne peccatonbsp;me aflerens, fed ßne tantis crimimbus pro quibus tantanbsp;patienda ejfent fccundum confuetum ordinem deL

19 Terra neoperiasfanguinem meu, neep inueniat in telocumlatendt clamor meus.

si peccatis erflagitijs comerui tot tormenta, oro ut omnibus patefiant, cr nulla ratione occultentur, necnbsp;mihiparcatur aliquatcnus,nec etiaapuddeumlocus re*nbsp;linquatur orationi mee. Non orantem exaudiat, ß pronbsp;peccatts meis digne taliter meflageBari decreuit. Sed utnbsp;crimina mea nolo prodi, cr orationem /flerni no cupio:nbsp;ßc,domino tefle, aliunde mihi quim ob commiffa pro*nbsp;ueniunt, cr non ob crimina quecunt^ ut amici mci fa*nbsp;bulantur falfo cr imprudenter.

io Eccccnimin coelo teftis meus,amp; congt;-feius meus in excelfis*

Deu teflor,me innocenté cr integru quidem cffe,co parationepcenarii quasfuflineo. Sic enim fibi confeiusnbsp;erat uir bonus, cr teflimonium iUud habebat no folu innbsp;confcientia,fed ct acceperat iam bina uice à domino. Venbsp;ra enim fiducia in domtnu, cr anteade uitemnocensia,nbsp;fe folari non indigne poteft,flcut cr Dauid, ut peccatornbsp;fucrit non leuis,tcftatur tarnen no fe comififfe quod ac*nbsp;cufabatur. Si,inquit,efl iniquitas in manibus meis,crc..

Verbofi amici mci, addcumftillatocu-lus meus.

Nibil hac in re pro fe hahent amci cotra me,niß uer Vlt;tbofitw boßtatem cr impia argumenta proßrunt contra me exnbsp;pocnis meis arguendo, à pofleriore non neceffaria con*nbsp;fequentia, fedfaBaci. Q«i cum mihi confolationi effenbsp;debercnt,rident me, cr damnant coram dco cr hoibus,nbsp;aggrauantes magis mifcriam,ut defertu ego me fentiensnbsp;ab homimbus,dominum deum meum inuocare cogar,adnbsp;que folu fliBabit cloqutu meu,ct aflneient oculi mei,quinbsp;ut pereußit folus,ßc fanare folus poterit, et dignabitter.

Atq;urinaficiudic3rcfuircGdco,quo-modo iudicatfilius hois cum collega fuo.

Non me tantus horror inuaßffet, ft mihi liceret deu Deum uoe in ills uocare,quemadmodu folent homines mter fe con*nbsp;trouerßas agere. Sic enim non timerem caufe meie, quinbsp;me ca ex parte innocentiorem noui,quam ut tot aduer*nbsp;ßs me pro fuo more uoluerit iratus obrucrc. At cum deonbsp;mihi negotium efl, qui folus eflpotens, cuius potcntilt;enbsp;cr maieflati omnes creaturxeedunt. Non ergo nuhi iunbsp;dido contendendum efl cum eo,fed à me efl potius utnbsp;pater cr dominus exorandus.

2.5 Ecceenim breuesannitranfeunttS^fequot; mitam per quam non reucrtar,ambulo.

'tJulïa ßga liberabor,fed ut uidco numerus aitnorum uitlt;£ mee breui cr medico definitus efl, cr tempus connbsp;flitutumadueniffe nunc mihiuidetur. Terminu/m enimnbsp;poßit, que preteriri non licet. Omnino mihi moriendîinbsp;Ddd


-ocr page 46-

roB

cft,ß domino pl4cet,çrea femittt eundu lt;jU:i redire non Suumx. licct ad harte uita. Summa uerboru lob in hoe capttulo.nbsp;Facile efl cofolari tmferos,non frcfèrre quo^; et iuuare.nbsp;Dolor uerbK no minuitur. Facile doloret patiens uerbifnbsp;acerbitii irritatur^ Qui ßne conüferatione reprehenditnbsp;et cufaßUjdolore augct.ludiciu dei infallibile oßeditur.nbsp;Nob ob pfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;punitu fe lt;^ueritur,fed quia fic dco pla*i

cuit, innocenter femperuixerat lob etiäteflimonio dei.

C AP V T xvir.

Piritus meus attenuabitur,dies mei breuiabuntur,amp; folu mihinbsp;fupereft fepukhrum*

Vitte prtefentii nüferia et breuitM de»

fcribitur,que er duplo futur a fît moleftior,fî adfît infî» pientia. Defîtturo nihil certi nobtf ,pmittere pofîumuf.nbsp;Kationem rcddit lob,quare de uita dejßerauerit.Quia,nbsp;inquit,uideo omnes uires meas defèciffè ,fîgt;iritui qui efinbsp;anhclituf corpora ethalitut humanu(,quo uitacorpo»nbsp;ris conflat,corruptut efl. Dies uittemcie finit! funt,pro»nbsp;inde nulla ntfî fîpulchri flies remanet. Q«îd ergo aliudnbsp;efl homo natus demuliere, quàm calamitatis mancipiu,nbsp;et blaflihcmiarS lerna^et ut maxime per Chriflü renatusnbsp;fit,circüfirt tarnen femp carné peccatis multis obnoxiâ.

Non peccaui (certeiHuforesmecwm) amp; in a^ maritudinibus moratur oculus meus»

si non ejjènt mecum tot irritatores cr illufores,non cogitajfîm de difceptatiorie mflituenda cum domino, etnbsp;non tanta immorarer amaritudinibus Mis noétibus ontnbsp;nibusq; momentis cotra te deum meum. Onerofî illi cottnbsp;folatoresprouocantmagisimpatientiam, quaim utadi»nbsp;inant,rT qui amicitite gratia aducnerant,hoflium atro»nbsp;citate me mfeflant.

J. (Liberrfme, erjponefidciuflbremmeum iuxta te, SCcuiufuis manus pugnet (flipule^nbsp;t«r) contra me»

FidciuiTor Vt maxime nubi 4 te conceflumfîtcritfideiuflorem, ChnBuj.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patronumfubflituere,ncminem tarnen inuenio

ex oibta hominibia,qui in fuos humeros recipere poflit caufam meam,ut pro me fidciubeat. New» enim ex om»nbsp;nibia efl,qui non tequè ut ego obligatus efl, cr lequalinbsp;mecum iudicio implexus,ut fue uix caufîefufficiat,prte»nbsp;ter unum mediatorem Chrifltan, qui folus fine peccatonbsp;intercedere pro peccatoribus potefl.

Cor enini eorum longe fecifti à difciplp na,propterca non exaltabuntur»

Ordo fer» Si«e ordine fermonis exailo,niore adfliélorum ami» cos perflrtngit quercltsfîuis lob, dicens : O domine, tunbsp;abfcondifli cor corum 4 fapietttia,dcflituifli er clonga»nbsp;ftieosueraeruditione, ut uidètesfcueritatcmpaetiaru,nbsp;impium continuo me pronuntient ,cradtc merito ad»nbsp;fiigi, cum ego neminem unquam circiimuenerim, et 'm»nbsp;plus in dcü quoq- non pterim,fcd folicitus[emper ne uelnbsp;ego uel mei filij dominu offinderent: propterea no cxalnbsp;tabis eos. Confîtnditur enim carnalis fapientia 'm con»nbsp;flieéludei. Perdam,mquit,fapientiamfjpicntum, crc.nbsp;5 Prædam polliceturfodis^SCoculiÂlio^nbsp;rumeius deficient«

ro B.

Imptus poUicetur magnificam afiqurn parlé icfîi» flantiafua amicis fuis, ueluti pnedam fuo marte psratâ,nbsp;fed iuflo iudicio dei, dumme umbit neceßitas ,tnhilcs^nbsp;hiberepermittitur,fedfilij eorumproprij cr bxrcdesnbsp;egeflate cr imprudentia uitam tranfigent ; nen er^tnbsp;magnxfîlicitatisucl ctiamiuflititefîgnumefl rdmque*nbsp;diuiti4s,ucl prolem,utamici mei difliutant.nbsp;(gt; Pofuit me quafi in prouerbium uulgi,nbsp;amp;exemplum tympanum fumcoramfis»

Nee propterea hnpitafum, quiamenuedonti««^^ felicitate cr gloria prtecipitatum pofuit 'mflbtdainO'nbsp;prouerbium populoru,cr'mportentum uelderifie^nbsp;autgaudiu tympani cora hoflibus meis,uel ad abemtiou*nbsp;tioncm extrema. Poteris efl enim dominuf reftitttere^nbsp;»« integru, cr quod hodie mihi, eras ipfisnbsp;itandumcflrfumuscnim'mmanudomini.

  • 7 nbsp;Caligauitab indignatione oculus

amp; mêbra mea quafi in nihilu

Moeflus efl propter impatientiam O’ iramf^'l''^ meorum oculia meus,ut prit dolore er octdinbsp;cr uniuerfa membra faila fînt ut umbra, amp;nbsp;Qaisenim iuxta carnis conditioné abf^nbsp;ferai tantamßrtunee mutationem, ut quinbsp;•in oriente fèlicifîimus effet,ntuic omnium habtai^nbsp;omnia deffieâifîimus cr arumnofîflimiuf ../n

  • 8 nbsp;Stupcbuntiuftifupcrhoc,amp;‘'”’‘’nbsp;contra hypocritamfufcitabitur. 'i^t

Quia dominus tam feuere iuflostraâahi^i'''^’^^ ”^i(opijflupcnt,cradmirantur:noitquo^‘^‘f ^c , jnbsp;iudicent dominû,fcd quad mfcrutabilia iudicta e‘^nbsp;tnirentur,cr adorent. Quomagisautemnbsp;niantur iuflas, tanto ßrtius in uirtutisnbsp;matuur, cy mnocentes zelo probitatis CT i^f^nr.nbsp;tra impios ethypocritasexpergefiuiiteter^l‘’'''‘^j^,lf

Ettenebitiuftusuiamfuam,«’”*’ manibus addetforritudinem»

tiunquam pius moribus cedit ûnpifl tietperfequcnttbus,fedtutusfemperproé’'^^^i^.fi,nbsp;fua, quam eert à nouit bonam, domino^nbsp;continuo fcipfo conflantior redditurnbsp;pijscrfiducia m dcum,)nordicus tewit(ioui‘*!’\^bo^nbsp;quam 4 uerbo dei didicit, promptior^nbsp;no,qu4m ut aliquatenus retrocedereucÜ.

  • 10 nbsp;Igituromnes uosc5uertimin'»^f’»(tii’'nbsp;SC non inueniâ in uobis (ullum)f3p^^^^^

Non timeo quot,quantiet quàmfapié‘lt;^gt;t^ qui mihi refîflita,cr propter ftagitianbsp;tiatis,àuero enimcaptuprouidentUdiuUi^^^ffldfnbsp;rumdei longiflime abefîa. Non enfinnbsp;pénétrât myflcriaoperumdiuittorum. ^^fi*nbsp;uenite, quotquot eftà, rutUus tarnen tnteruo^^^nbsp;piens,qui ab hac me meafentetuia diueüerrp^P

  • 11 nbsp;nbsp;Dies mei tr3nfierunt,cogiwf*°*\^nbsp;diifiaptæ funt torquentes cor

11 Nodemuerterunt in diem,»^ poft tenebras fpero lucem» .

Qttimortfshorrorccorreptusefii^*'’* ««'''*


-ocr page 47-

I OB

«itódinn cogitât dtffbluituy cogUationihut, amp; £f igBordt, nee in noamp;n quiete quiefeit,nbsp;w opere diei fitdgit,fednoéle diem,m die noilentnbsp;lÿnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Conturbato enim corde omnia coturbantur^

’. “'fuftinuerOjinfernusdomusmca (fß) *** tfnebris ftraui Icdulum meum,

quot;I. «'‘VfoiKijpt?c(4,)joj,octtioîttidcdtttpo/jtuminßrnunti *'gt;«f lern 'mteUigdf ßue indicium domini contra pec*nbsp;Etiom ß diu expeäauero,in tenebris tarnen in*nbsp;horribilifato, meum cubile flratum eß:nbsp;t’fi’ij quocutnj; me uertero,cr uanam expeäa*nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itteaiii intueor: folo enim mortis iwdicio propo«

uitant uiderc poteßf ablato ccelo^ i^uif aliud ^‘.'^^Rrtnwttfxpcdaretf extindo lumine procul«

th. dixi, Pater meus est Mater ujj ' familiariux ZT certiuf adeß CT conue*nbsp;eorruptio,ut nihil agnatius pa=nbsp;üf^tenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multi gloriantur de generis nobi*

proßpi“!^ gt; ftttmerant produoj ZT Nh-?’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parètes ßnt reuera ipßßima puluiSt

ÿ ‘‘‘’ amp; corruptio, ZT forores noßre ali£ non ßnt q quifapiütglorientur. E^m ego fortenbsp;‘ y V1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;po]fum,ßc ef^i fuper alios non debeo.

W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nunc prxftolatio mea, amp; pa

quisconfyderate

' bi»Z’'°f«ndûinferni defeendent (oî^wcd) Q^5®®niulinpuluereCritrequies(gt;K(hi7)nbsp;ZTportenduitt^esmeaequidnbsp;**^1 twnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wpcddndwm? aut quo diriget me quil})ia,

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 calamitatibMf Si enim prafeittë cUafero

mortis corruptio,et loculus fc* hfeJ''’®gt;tibilwrfc tenebroß. Tales eß autem nedumnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expeäatio,fed omnium hominum iuxta

Inuißbiliu autem funt quæ à domi* docemur. vißbitiu enimomniacorru*nbsp;%'^'^xi4fHnt,er lt;»d inßros defeendunt omttes honbsp;gt;ion^’gt;'‘^’”Iibetfanätuelßlices. New cß enimquinbsp;’t'jö enbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ac iudicium domini laturus. in

j Wk^**** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quiefeunt, omnes qui funt ßrmati eX

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^2° calamity et miferia no raro cogi*

*^q^^ mortalcm contemnat. Summa ca annexam habet miferiam ZTnbsp;iik^i^^^ßior ß udfit inßpientia. Deßtunbsp;Pgt;‘‘”’«tt£TC poffumus. innocenszTnbsp;Cut*impias corrigat peccantem.Kor*nbsp;lun raro cogitanda.

^CAPVT XVIII. Efpondens autem Baldad Suhlnbsp;tes,dixit,

Vfqj ad quem finem uerba iagt; äabitis i intelligite prius, ÔC Rcnbsp;l’if Baldddfocioi imprudettti^, ZT lobumfit*

lOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Io

rofw ZT impatientiie.Adinonet autem lobum ad partius loquendum,utq; prius fc fecum recoUigat quid dicendu,nbsp;ne aberret à uero lingua imprtemeditatai ideo enim lin*nbsp;guam natura longe à corde fepofuit,pr£terea offeo eantnbsp;muro conclußt,ut primo interuallum inter linguam ZTnbsp;cor interccderet, deinde lingua dentibus ueluti excubqsnbsp;interclufa, ne mox cTumperet in uocem,niß antea edo*nbsp;Ha à corde.

Quarereputatifumusütiumcnta,Scfor duimuscoram uobisy*

Supra eos onerofos confolatores dixerat, amp; uento/a ipforum uerba, zT inter eOs nuüu faptentem inueniffetnbsp;hoc peßime habet uiros fuofenfu abundantes ZT hyposnbsp;critaS. QtierunturqißiperbizTarrogantesacßbinOnnbsp;nihil placentesfe haberi beßiarum loco,hoc eßßolidotnbsp;ZT infenfatos, quaß ipfe hic Baldadßt omnium fapien*nbsp;tior, probior ac probatior, quos ueluti obfeuros homi*nbsp;nes Ißernat ac dcßticiat. Facile enim irritantur hominesnbsp;faßioß, nec lequanimiter ßrunt fua diHa tioit probarinbsp;omnibus.

4 Quid perdis anima tuâm in furore tüo? nunquid propter te derelinquetur terra^nbsp;amp; transferentur montes de loco fuoç*

Contcinptim tertia perfonautiturprofecunda. Di* lamans, inquit,animam fuam,m ira fua zT profc'mdens.nbsp;QK^ß dicat : infanisner quid ita fais ƒ dilaniabisiie teanbsp;ipfum more ßrioßrum r id etiamß commitas, non ta*nbsp;men propter te unum derelinquetur ZT euacUabitur ternbsp;ra,ZT transßretur faxum de loco fuo. Certepropter tenbsp;deus non mutabit communem zrßxum operationisfu£nbsp;ordinem. Solet enim deus impios affligere: id tibi quo^nbsp;contingit,qui impius «.

y Nonne lux impq extirtguctur) nec fplcrt debitflamma ignis cius^

Enumerat intpiorum indicia Baldad, qu£ cUm tob tmpiorum pertuliffcuideatur,necefariô impius comprobetur. Irtnbsp;primis lux ipforum extinguetur, zT fcintiUa ignis ciusnbsp;non jßlendcbit. Dominus ZT uerbum uera lux funt ßdeanbsp;Hum ZT faendor cofcieittiarum ferenarum. Dominus,nbsp;ait, illuminatio mea, zT lucerna pedibus mets uerbumnbsp;tuiim : utroq; enim carent impif,timoredei,zTfcienti(tnbsp;uerbi illius.Dicunt enim in corde fuo,t^on eß deus: uel,nbsp;Qnis dominus eß ut ettm audiamus.^ Et ßquidßduciienbsp;ZT eruditionis facr£ habereßbi uidentur, tempore tennbsp;tationis extmguitur, ut in deß^erationem prolabantur,nbsp;ZT eo tunc iticipiant Carcre dum maxime indigeant.

6 Lux obtenebrefeet in tabernaculo illiusî amp;Iucernaquæfupereum eft,extinguetur.

In tabernacuUs impiorum pro lumine, mundan£uaa nitalis, ZT uit£ carnalis fenfus et tenebr£ habitant,pronbsp;uerbo dei prudétia humana,pro lege domini traditionesnbsp;hominumßiuole: quando fcilicet percuttet dominus renbsp;belles amentia, cacitate zT ßrore mentis, ut palpent tnnbsp;meridie,ßcut folet c£cus in tenebristZT lucerna fauorisnbsp;diuini,qua deus cleHos iÜußrat zT dirigit,illa fuper uelnbsp;iuxta tmpios extinguetur, ut ambulent in lumine ratiois,nbsp;ZT aberrët àfide, tandë^ excidant a beatitudinis luce.

Odd X


-ocr page 48-

ros

  • 7 nbsp;Arâabunturgrcffusuîrtutîsciustamp;praenbsp;cipitabit cum confiliuni fuumgt;

GrcfTus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iff arélum contrahcniurgreffui ZT procelJuf uirtutis

' quot; nbsp;nbsp;nbsp;‘ eiiK: hoe cfl, mjilicitcrfucccdeiU qu£ cöflituerit agere

impitis,ç^ nonprojperabu/tttireiui cofilia,quilt;t coiuret domiiiam fuitt, cr (td proximorum iniuriam: diuitMnbsp;coïlegit twn durabunt, nee augebuiitur, mnlcdicitnbsp;enim ei dominut. Nam ewm Çoliu dontinut direäor pio^nbsp;rum fit, er uerbum eiui ueruf confiliariiK, quid refletnbsp;aliud, quim ut 'mangu/lijs meedetntimpij ueritatts ernbsp;uirtutis eontemptores, nulla j^irituf Uber täte dirigan^nbsp;tur,çr confilijs fuK dij^ereant,uerbo dni non confulto.

  • 8 nbsp;Immifit enitn in rete pedes fuos,amp; in (in*nbsp;trieatione') maculis (eius) ambulabiu

Tenebicur planta illius laqueo, amp;€xar* defeet contra eum (itisgt;

  • 10 nbsp;Abfconditaeftin terrapcdicacius,8Cde-dpula illius fuper femitam»

Dei ordinatione er iudicio fit quid impius fiudqs fe fuisillaqueat, er capttur compedibus 'mßrtuniorttm,nbsp;unde fe cripere no pofiit: perieuUs fegrauibus exponit,nbsp;VibertMnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jf j fauore exutus euadere nequeat. Dominus au*

tem eft uera liberté,quo pi/ fiducialiter agunt, impij autem er tyranni, qui alienis opibus uelut lupi rapacesnbsp;inhiant,er fitiuntbona pauperuni,freno capiunturiu*nbsp;dicij dei. Auibus abfeonduntur 'm terra decipulte er la*nbsp;quei,'mefcanturqi per 'mfidiaf,ut fe 'tmprudenter con'ij*nbsp;ciant 'm laqueos : fic 'rnipij diuitijs 'mefeati, dum minimenbsp;cogitant,decipiuntur, non enim auariti£ fua er Ubidi*nbsp;ni modum ponere norunt, timoré dei non cuflodiuntur:nbsp;facile igitur 'm pr£cepsruunt,quiadardua 'mconfultinbsp;contendunt.

  • 11 nbsp;Vndique terrebunt eum formidines, 8Cnbsp;(dißjerdent) inuoluentpedes eius»

impius non Nufquam tutus efl impius. Semper pr^fumit feua, perturbataconfeientia. Circa multa ualde meerti ua=nbsp;gaittur, qui uiiicam uirtutis femitam derelmquut. Solusnbsp;dominus ßrtitudo efier confidentia,folum dei uerbumnbsp;eft uia certa. Keliilo itaq; domino et uerbo,nihil fuper*nbsp;eft nifi turbatio er error.

1 i Attenuetur fame robureius,et inediain-uadatcoftasillius«.

Dominus folus fufficientia eft,er filicitas,qtto con* Sufficientia tempto nihil relinquitur nifi fames er calamitos. Impijnbsp;folus deus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuites, tarn habités indigent quàm defyderatis:

ciWM non mtelligunt unde illis obuenermt opes, non ra* ro cont'mgit,ut uerfaßrtun£ rota, ad ultimam pauper*nbsp;totem redigantur. Verum non omnia h£c 'mfatUbiliternbsp;intelligenda funt,quia adfalfam coÜedionem adfumun*nbsp;tur. Interitum autem coftis aut lateri aduenire,eft, dumnbsp;non ft)eratur,periclitari de uita cr rebus,id^ maxime lt;2nbsp;famiUdribus cr prop'mquis.

JJ Deuoret pulchritudinem (ßrtitudinem) ca tiseiuSjConfumatbrachia (rotor) illius prinbsp;mogenita mors»

Non femel contigit diuino iudicio,ut ad tantam mftli* (itatem etiam 'm hoc mwido itnpij prolapfifint:,ut pro*

'4

ÏOÏ/

priam membrorttmfuorum exedere amp; deuórdi‘ttétii‘' coaili fint, er crudeli morte occidi (quam hicnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u««

pri»wge«(f(!j«»wrfe»i,îlt;l eft horribiUtergrauM-l^ ßrtitudo uelfiilcimentum cutis eft, quicquid cut'imnbsp;ftentat, fuccus carniü cr oßium fitlcra) ut effent exenbsp;plum 'mfilicitatis er mortis turpißima, qu“nbsp;calamitofior cogitaripoßit. (^id cilimnbsp;miferabilius,quam carnis propria deuoratione brnbsp;etiam uitamredimeref

Auellaf de tabernaculo fuo fiduda nbsp;nbsp;»

öC(dcducet eum ad regem ßrmidmunt)^^^^^^ pereumquafirexinteritus«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l

Cont'mgit impio, ut in propria doiwgt;fomili‘tamp;' ri feßione fine omni fiducia er cum perpétua antin'nbsp;turbdtione uiuere cogatur,ut de nuUofarniliori conjquot;^nbsp;reaudeat,tandemq; cummaximopauoreprodutitnbsp;ßrmidabile régis tribunal, capitis relis, Cf denbsp;lenda iudicandus, hoc eft, femper deßfare dep^nbsp;femper periclitari ad mortem, tandem iudici/iß • “nbsp;huiufinodi homine talia femper timenti nùfcrtit^-ly Habitcntin tabernaculoilliusnbsp;cti eius qui non eft,afpergaturintab«gt;^ anbsp;culoeiusfulphur.

Alia 'mßlix conditio eftimpiorum, uttandeiHn^,, iicitatem fó p£TttcnMCHr,ttf in tabernaculonbsp;raro lüos habt'tare iiideant 'inuiti,quiad fenbsp;pertinent, et fulphurcaftgt;erfi 'm proprionbsp;ipfosconfiagrari cont'mgat: hoceft,infuaP‘’ilL0anbsp;ab extraneis er hoftibus acerbe finiri,nbsp;prium ardoribtis peftilcntialtbus ceu hoiretidoli'‘cnbsp;cremari.

i6 Deorfum radices eius ficceniurj“’^ autem atteraturmeflis eius»

Alia impiorû mßlicitas, utaruailliusin^f^’e^ifitl radicitus arefcant er pereant domino,nbsp;'m fegetem profidla, ubi maturuerint abnbsp;tantur,cr omtiis cxpeäatio ufus neceftari) eal/ei'^nbsp;dominus aliquando impios punire uifus eß.

Memoria illius pereatde terra, lebretur nomen eius in plateis.

Non plt;ir«d impij mfilicitas eft alia,ft prorfus deleatur de terra, non aliter quàmfi^^nbsp;ßiffet, er nihil nominis fuirel'mquaturapadrlf^nbsp;fuos, etßrispatriamfuamàneminefeiatuenbsp;tur, fic ut non fecus habeatur, quàm fi ßußelnbsp;neminiunquamutilisucldiledlus. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

i8 Expellcteüdeluceintcnebras,tt®* (^gdbit) transférer eum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üH*

imp'tjquoqi mßlicitasalia, quod citatis er gaudij eijeitur ad tenebrasnbsp;rumnarum,triftiti£ctcontemptus,utrelegeturnbsp;exteras terras incognitusnbsp;mortui cadauerabi/ciatur ad locumabomi'iab‘nbsp;ig Non erit ferneneius,neqjprog®^.^pi/nbsp;populo fuo, nec ullæ rcliquiæ in r^g /nbsp;bus eius.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

AJia quoque impiorum maledidlio eft,

17


-ocr page 49-

I OB

ili^UMdo nbsp;nbsp;nuriutttur fine filijs et nepotibns,nihil ha

tuirii,gloriie, noitiinis ucl afficij coiifirëdo geiui fuie uel ÇoVdo,pc tft h^reditoi, esquot; fludiorum fuorû {trouent usnbsp;ogt;misredei)tadextraneot,Uiieuaaut reinaneat habitatnbsp;iio eorü, nefcilicet de fua gente ca quif^uatn inhabitet,^nbsp;10 In die eius ftupcbût nouiifgt;m»,Ôi primosnbsp;inuadethorron

Non parua malediâio impioru c/î, ut exemplü fiant ’^Rlicbtiî et calamitatis po/leris temporibut, et fieculinbsp;r^iirihoniinibui, ^ui illorumfatu tembuntur, cr Mlnbsp;itbe«tM Mifilieitatis, unde maiores ^uo^uenbsp;fi^ntidare fibi cogantur tniferiat, ijuod Babylonifs contnbsp;er lH(l«(s,R.omd«K esquot; ^edîs.

Hæc font ergo tabcrnacula iniqui, ÔC ifte '*’Xnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui ignorât deum.

''»I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hifunt fiuâiit impietatii, ej ntalediëliones lt;{Uie iwt

P‘°!»ilt;inëtetiaminhocfieculo,guibui dominut iudicat ‘quot;So ittdiciofwo homineffceleratos. Talia fata manentnbsp;non timent dominum, esquot; ^ni abfil; pietatc innbsp;er charitate i« proxiwos uiuwtt, ^uafi twn fitnbsp;'quot;‘ifx a^ui cy iniquit^ui prouidentiam dci no retnbsp;c^cdunt. Cum ergo talia aeciderint ipfinbsp;for«w non pauca, iudieio Baldad eSquot; amieoritmnbsp;nereßbi uidcntur conclufißi anüci ex inütationenbsp;b ßdiUdjiobKm effc impium, er pro miquitatenbsp;[^'^Mnoicratdijfiutationis imfiitutum. Summariumnbsp;Impiwindeumfentietaduerfamulta. Hicnbsp;tniferifunt er mfilices iniqui,omnium ueronbsp;qui deum non reuerentur uel agnofeunt.

gt;

Î S^attcritis mefermonibus»

did?'” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uixiffe, er hofiem dei fitiffe, er domit

ffleXmores eius,idea tam äußere eum pnnitum: id omnino firendttm fatiäo nonnbsp;tetf^j^^^entißimaenim doilrina erat,et qu^fubuertnbsp;P‘ctatem, fi fecundum uit£ prafentis comnbsp;‘^c probitat, ut qui multa panbsp;^sgiti^^'^^^ß‘^^öimprobusdccerneretur. duis enimnbsp;lijj'f 2^''»iorlt;i in hoc mundo rcrû incommoda pertutnbsp;cmnium deogratifiinü extitiffe paritnbsp;Abmwi, Ucob, Mofe$, Dauid,nbsp;quot;«bitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnes apoflolii Saniiè igitur lob t«=

‘^‘'Pi’o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perniciofedodlrintedoiHores, er

fentientes,quos periculum ^'”’1’0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’^^tos difcipulos, non pietatis uer^e, fed

^'”•60 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘tdmiratores,quibus hic inundus

fth). J^’^f^oofTNitKr-Po/ï impiam ergo dijßutatione, rcßjondct utrpnéltM,nbsp;‘•lt;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perniciofam contumaciam folida prüden

cSqueftus fe tam impio dogmate “quot;^Sigi, er tam falfis fcrmonibus anùcorum omnbsp;’ ‘‘”’1 dfeifj ij, (ß nimium multis uieibuStin/ùam

c A P V T XIX. Efpondcns autem Iob,dixir:nbsp;_ Vfqjquo affligitis anima meâ,

» ~ .lt;

En dccics confunditis me,amp; iopprimentesme*

gt; content

roB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii

cr dei ueritatis^ contumeliam adfligi, ey pene loquat citate obrui,fub Jfieeie ucritatis er pietatis eosfalfa intnbsp;ducere dogmata, er quantu in ipfis erat, uirum fidelemnbsp;er fandum pene ad de/fierationem pertrahere. Poteanbsp;rat quidem iüis donari ignorantia,nifi peruicatia iunëlanbsp;fidlfet Gquot; authoritat,quam tanto fibifijiu arripiebant,nbsp;periculofa ueritas commixta perfidine er falfitatinbsp;intolerabilis erat.

  • 4 NcmpeSlt;fiignoraui,mecumcritigno^nbsp;rantia mea«

  • 5 nbsp;Aiuos contra me erigimini, amp;C arguitisnbsp;me opprobres meis,

  • 6 Saltem nuncintelligitequia deus nonnbsp;quo iudicio afflixerit me, amp; flagellis (uena»nbsp;tione') fuis mecinxerit»

Improbe eum femper impietatis er erroris arguet bant,er pro confolatione quam poÜiccbantur,ad dcifienbsp;rationem ipfium adigebatparalogifmis fuis. Qjtibus retnbsp;ßgt;ondet:Si,ut femper cotenditis,erro,quid ad «os? mihinbsp;errauero citra ueftrum difigt;endium,nemini pneterquàmnbsp;tnihi error meus oberit,uefter aut perniciofus eft omni*nbsp;bus pijs. Si enim uerè contra me dijfiutatis et fuperatis,nbsp;ut dignus habcar cr fim opprobrio, er faâis meis,uita,nbsp;et moribus,quibus uixi haüenus tantamàdomino afflitnbsp;üionem promrrueriM,/ciendü uobis eflpro ueflra fientnbsp;teiuia deum improbe mectim egiffe,er ad oppofitu pronbsp;me militare argumentu ueftrum. Vos dicitis,deum tantnbsp;turn impiosflagellare : ego me impiit ejfie nego. Vos ertnbsp;go adnüttetis deum uel non cfifie deum, uel aliunde mihinbsp;flagella immififia,uel fi ipfc imnüfit,impium efific.

  • 7 Ecce,cl3mabouimpatiens,etnemocxaunbsp;diet: uocifcrabor,amp;non eft qui iudiceu

Pr£terea obligauitfe deus affîtturu precibusftpfum in tribulations itiuocantium, me uerô toties clamantemnbsp;non exattdit,cum nuüo flagitio ipfium offinderim,etiamnbsp;ipfomet tefte, fi iüius fiecretaconfiliahominibusnotanbsp;efient : quid ergo aliud confiequitur,quàm no efie ueratnbsp;cem deum, er prater iudicium fiuum agere,quod eft ininbsp;quum,fi ueftris argumentis abuti uoluerof

  • 8 Semitammeam circunfepfit, SCtranfircnbsp;no poflquot;um,ct in calle meo tenebras pofuit.

Non fiolwm medontinus non exaudit, fed potius delet (lari malts meis uidetur. Gratulaturq- fi quando amicisnbsp;fiuis aduerfia cont'mgunt. Non enim aliunde qu.imipfonbsp;uolente proficificuntur, ipfie eft fiolus qui omnemmihinbsp;uiam euadendi pr£clufit,erhominem,non impium,cannbsp;ccÜis fiuisfic obfiepfit, ut aufiigere nequeam, iuxtanbsp;fienütamqua mihi ambulandum erat, tenebras pofiuit.nbsp;Omnia aduerfianturmihifiuo iufiu. Si ad ccelum refiie»nbsp;xero, fiol cr luna retrahunt lumen fiitum : fi ad terram,nbsp;fiepulchrum minatur: fiadhomines,contemnunt,ridentnbsp;cr infilicitatem nuhi opprobrant. Omnia autem inno»nbsp;centi contingunt,cr non ab alio quàmàdeo,fiuos etiamnbsp;amicosfiageUante,quicquid uos dixeritts.

  • 9 Spoliauirmc gloria mca, amp;abftulitcoronbsp;nam de capitc nieo.

Sine meis meritis, me gloria cr honore ornauit. Nk/jc Odd 5


-ocr page 50-

I OB.

dél,fed potius coniemnit. Omnia hifc fortafis fulerem,fi tn uxore aliquid folati/ fupereffiet: fed d iflnbsp;quoq; ufque adco me abominatur, ut haiitum nuufU''nbsp;ontinetur er exhorrefcat. Quid de libcris dicant, ninbsp;reliili funt annis iunioribus illts qui funt ignecxle/i“^nbsp;fumptif Hi enim qui fuperfunt, nonnbsp;ritati obfequuntur, nec quidpiam tUis mandateaiid^tnbsp;fed obfecrare cogor, fi quid impetrare uoluero- In/nbsp;ma: Omnia aduerfantur er abominantur OK-; Stultiquoq;defpiciebancmciamp;lt;^“’’’nbsp;eisrccefliffemjdetrahebantmihi*

19 Abominati funt me quondam mei tSC quern (wdxime) diIigebamgt;3U£^nbsp;tusefîme*

Stulti,uiles,inglorij,menuncrident,quosetiagt;Or ß norifice trailauero conuitiantur tarnen ntthi,nbsp;tanquammelioribus me uelut abieäißiwum^^'^nbsp;Pr£terea,qui quondam mihi à fecretis erant,nbsp;omnia confilia communicabam, hi ufque adeonbsp;agnofeunt, ut poenituerit eos fanuliaritathnbsp;habuerant. Quorfum hlt;ec enumeranturi idnbsp;folicite cum deo ambulare, (y nthilomimdnbsp;diciadeitimere er uenerari,utq- amici Jnbsp;nedum impios male pati, de quibus dixeratnbsp;etiamnonmpijs, imo amieißimis deiftlifflt;^^^^^fnbsp;nonnunquaincidereiufloiudicio dei,fedt)e(iild’'nbsp;enlm feire potuit prouidentiæ dei rationetn,nbsp;M domino tarn clemente,tantam debacchaiidif'd'^i^ittnbsp;fufeeperat in amicum dci? Et tunc quidemnbsp;calamitatis caufa fapientibus iîlis incognitanbsp;firttm efi, ubifimilia fieri uiderimus,nbsp;caufas non dee/fefeiamus, er firmißmteffd'ddd^’nbsp;fimusanimaquiores.

Pelli meæ et (confumptis) carnibus 3 os meu, ôfdcreliâa (efl cutis) funt»”nbsp;modo labia circa dentes meos. .^'oianbsp;Pergit 4 nüferia una ad aliam, 4 bonisnbsp;terna,er ad ipfum corpus er cutem,dieeii5'quot;‘^^^ff,it»nbsp;carne mea pendent egerrime offa mea,nbsp;nibus uiribus corporis,ufque adeà,utfirèprrnbsp;fceraffieäaripoßint, er dentes meinbsp;ex oßibiis nudis,ut lumbi mei impleantur i^f^'nbsp;nonfitfanitas in tota carne.

ii Miferemini mci,mifcrcminin’^'^j,jie, j uos amici mei,quia manus dninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfi Kß

ifie clamor ad uiuos pertinet, non ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?/’

fcant in nullum hominem quantumeunq; “(dd nbsp;nbsp;nbsp;(ß

gere in anguflijs tuto,fed in folum deit. Alidd confidere in hominem,aliud dehtontinebottanbsp;Altertvm prohibet fides,altertvm docetnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oirt*

»0 autem recedente, recedunt nonfobon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßjiti^

nes creaturæ.Vnde clamat lob adamicos,ut fereantur: quafidicat, Videat totusmunitdd^^f^iK-tffe tutam uitam,uelfidem,non diconbsp;rumetiam apud amicos : nam er ipfi tix Pf'-.6nbsp;ficut deus nos perfequitur. Et experior fan^nbsp;minoperfequente, omnia quantumcunqi^

TOB

fine ftägitio er crînùne tmtoperc me âdftigit, utmej^o liaueril: omgt;u amplitttdine mea, ommbuf huius uitie or-tteonentis deftitucns,nefcio (luo impio fatana inßignnte.nbsp;No» cnim calamitntan meant alteri acceptam reßro^nbsp;quant impio alicui accufatorifratrtvm^er leom circum-ßementi ad deuorandum pioj.

Totam doinwn meam fie demolitui efl dominus, er longe pepulit à me omnesanucofmeos,ut nullamß)ei fi- ' i8nbsp;dueiam rcbqucrit denuo fuccrefcendi,uelutfi quis radi-cituf arborem di/fierdat, er quafi putridum lignum ab-ijciat,domum,pecora,filios,amicos er fantam probita-tispariteraufirens.

Etpofi hac omnia mala, fitrorem fuum mihi minatur, conducendo contra me liélores, qui atrotiora mihi mi-nentur. Vos qui infirnum cr 'tnfirnograuiorë miht deinbsp;iram,z^impietatem quam ignarauerat confeientia melt;tnbsp;minitanüni,erfiduciam omnem elements fult;e, er connbsp;ùalefcentiam ex morbis negantes obtruditis fummam illias indignationem,ut alium afiimare deum mihi non denbsp;beam cxfaiii natura,quàm hofiem feuerifiimum er ir*nbsp;reconcitiabitem.

ISimul uenerunt latrones eius, amp; fecerut fibi uiam per me, amp; obfederunt in gyro tanbsp;bernaculummeum»

Subito irruerunt mihi latruneulortim/ùorummani-puli,non permittentes rcfigt;irationë aliquam,fcd fubinde calamitatusn nanti/ me firalibus /fiiculis transfiderunt:nbsp;cr extruiio aggerc malortvm coiuret me,omnënbsp;euadendi finütam prieclufcrunt,erucluti forti exercitunbsp;uallauerunt tabcrnaculum meum, ne qua partepateretnbsp;effugium.

14 Dereliquerunt me propinqui meiî amp; qui me nouerant,obliti funtmei*

I y Inquilini domus meae, ôCancillæ meæ fi» ' eut alienum habuerunt me, amp; quafî pere»nbsp;grinus fui in oculis eorum.

Qui omniH maxime met mifereri debueranf, er pro carnis neeeßitudine confolari et condolere, hifefe elon-Amîcorum gauerunt peregre er aufùgerunt. Noti mei, affines, ernbsp;perfidia. «(««1 rece/firunt,er abominantur uicem meam^oblitinbsp;funt amicitiarum, er media me calanütate omni fola-tio er auxilio defiituerunt. Eortafiis er hoc tolerabilenbsp;effet, fi domus melt;e inquilini erancilllt;edcffiicabiles menbsp;obferuarcnt,er ade/fent fuo officio, ac me ut dominumnbsp;fuum agnofeerent: fed er ifli uelut alienit me reputant,nbsp;er in oculis andUarum ut peregrinus exifiimor. Scruusnbsp;metis feu wcauero eum/cu roS‘iUlt;ro,non mihi reff on-

10

-ocr page 51-

FOB

Miiw« fift-i: /icut ft Ddttid wquit,(^i iuxtd me erdftt ic longe fleterunt.

11 Quareperfequiminimcficutdcus,amp;car nibusmeis (no«) faturaminiî?

Veßrtan fùcrat meconfoLtri,cr doloremucrbis bc'* veuolis mitigare,z^ nequaquam meif carnibut faturarifnbsp;fed diijuando ceffare À contumelijs, fed ut uideo coUudinbsp;tts ontiKs. Et cfuandoquidem detim uidetis me affiigere,nbsp;quod mjlc potcjlß uelit^exiflimatis idem quoq} nunc Itnbsp;cereuobif mihi aduerfari,(}uod dem prohibuit. Nttmnbsp;^o^Wiidiingenium eß,utaffliilo affiiâionë adjugeât,nbsp;Heere credit impim quod iuflo domino gt clemeitnbsp;dpatrilicet,qui nouitquid fit in homine,nbsp;nbsp;nbsp;nihil eoru

odit qtu condidit. Curne ante alieuim futuraritefi clan^ 'kIuw mordere uel publice calumniuri zy detrahere.nbsp;Wbwjm e/KW ac detraâio abfientK, permde eft ac carnbsp;dilaceratio hHmanie,qui aliente uitlt;e detraäione pa^»nbsp;ß‘intiir,alienii carnibm faturantur.

Opis mihi tribuat ut fcribâtur fermones «luis mihi det utexarentur in libronbsp;U ^^yloferreo, SCplumbi lamina (mperpe«nbsp;‘quot;•»fwlpantariSffli«;

C nbsp;nbsp;nbsp;!oigt; fermoneï fuos quosfit diëiurm, immortalcs

bamp;durare illorum memoriam in a^utim longißimtt. ’'«niin cji flyionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iftfculpi,et exarari plumbo, ut

'1 ^ieremia. Peccatu luda fiylo firreo fcriptum efi, ut n''!quot;/ omncs ^fidelef difcant, ifl medijs etiam flam«nbsp;P^fecutionum, in fùturam carnii noftra; refurre«nbsp;'o«n« re/}iicere,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liberationem ab omni malo jfie«

^titianttliquofcribatur fermo mem,utinam in li« bi^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utinaflylofirreomplum

, o ‘^petram cxcindantur.

«nim quod rcdemptormcusuiuif, roa' ‘'ouiffimo die de terra (fufeitabit) fur-ƒ furfum circundabor pelle mea, 8(. innbsp;i? fi”*’”^’“*^«bodeun',

^^em uifurus fum egoipfe, Sf oculi mei funt,8lt; non alius t repofita eftnbsp;*Pes mea in finu mco»

dt^ °^‘^^‘to,fed per fidei certitudinem fcio, quod iu« ^eittKtuitfentper,quia eflimmortali'S,cr immortelnbsp;bo Lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anima creauit mmortalem in cor»

' huinano mortaU, utcunqj ante corpm moriturum Oü^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iw putnETcs refoluendinn, alia

^«0 tarnen è puluere fùrreilurm fum : nbsp;nbsp;hlt;ec meet

lilt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;circunfiro in iUim obfe»

***îiior™° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iterum per dei omnipotentiaeir»

enimparadoxie,creertiflimufidei ^‘^ii^ulum 4 creatione mundi femper omnes homi»nbsp;fit Lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tty confiflifuitt, or fine dubio con»

. tiuur ontnet eleëli à dominoe imp if ante quidicunt Non c/l dem : non mirum fi ey hunc fideinbsp;J^t^Omirridentinfifum malum. Et fubiungit etiamnbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttniuerfalls fidei articulum lt;eque creditu ab omni*

^^''*‘ibm,nimirwm afgt; hominu primordio /piritu fan f‘^lt;5|Ht 'm eadem carne 'm qua refurreâurifint,'ni

I O B.

fine mundi etiam apparituri fint conffieiluiiudicis fu» premi,qui uiuos cr mortuos iudicaturm efl,cy uita æ»nbsp;terna donaturm benediilos patris fui Chriflm : fuppli»nbsp;cio autë ifterno deflinaturm eos,qui fide in de« er cha»nbsp;ritate in proxmit exortesfiterunt ey uacui. De quibutnbsp;articulis nemo unqua piorum dubitauit, ideo^ rarim qnbsp;multi alif fidei articulé traëlantur 'm feripturii- Q«rMnbsp;iudicem uniiierfalem omniû hominu, ego his mets oculiinbsp;Mi^iciaw, haud dwbie 'm benediëla Chrifli humanitate,nbsp;Deum en'm nemo uidit unquam. Egoipfe,inquit, 'mflgt;i»nbsp;ciam,cr oculis non ali/s quo ad fubflantiam,clarioributnbsp;dutem çy filicioribm, ey fubinde immortalibm oculisnbsp;iflis meis cîarificandis 'm pcrpetuu.Addit autan, Perfi»nbsp;âa eflfidutia uclflgt;es mea 'm finu meo: quafi dicat,Licetnbsp;nunc omnia mihi uideantur aduerfa, zy periclitari ui»nbsp;deattfr jfies mea ob amicorum uerba,çy diti dei mei uer»nbsp;bera,falua tn femper manfit et pafiëla fides immorta»nbsp;litatis animee, O' fuo tëpore etiâ corporis refufeitandi..

'i.S Quare ergo nunc dicitis, Perfequamur eum, radicem uerbi inueniamus contranbsp;eumî*

^9 Fugite ergo à facie gladii,quoniam ultor iniquitatum gladius eft, ôC feitote efteiu^nbsp;dicium»

Cum dicitis ut perfequaminime, er caufam contra me 'muenifle putatis ex lt;erumnis meis,qult;e tefiantur iu»nbsp;dicio ueflro impietatë anteaitie uit.£ meie, wdete ne ao»nbsp;bis quoq^ fimilia occurrentibm, non enim dei manii euanbsp;dere poteflis,fimile quoq^ de uobis iudiciumftt haben»nbsp;dHm.’Utgladiwm irxo firuoris diu'mi fitismeurfuri,nbsp;quem utcunq; fiigiatis, non poteritis effiigere. Indignenbsp;enim fentitis de iudicifs dei, o de amico ueflro male e»nbsp;tiam meremini. Pro'mdc iudicium domini uos quoq: ex= lodiciumnbsp;. nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ¦ rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ¦ doniUlI.

perturi ejtis, O' agnojeetis quo fuper omnes hommes iudicabit) O' portaturi fententiam quam de me pronunnbsp;ciaflis. Hoc efl, Cauete ne 'm iudicium deigraue 'mcida»nbsp;tis,quod peccatores manet et omnes hypocritiis,quifranbsp;tenue charitatis opera irridetis, o' non oflenditis ami»nbsp;CO ueflro uel proximo. Summa, Errorem uenia dignum Summ»,nbsp;de«« ducit,non fic malitiam. Hominum iudicio deus ui»nbsp;detur cum hominibus agere uiolenter. Non femper da»nbsp;mantes exaudit:non femper rejfiondet uotis piorum,^nbsp;Pif fepius tentanturgrauiter ut exerceantur. Cum for*nbsp;tuna mutatur 'mter homines reuerentia o' authoritas.nbsp;Dum fiter'mtnebule, folus eris. Nulla calamitos fola.nbsp;Sunt amici menfe o' filicitatum. Afflido non addendanbsp;afflidio. Kefurrediohominum mortuorum'mcorpore,nbsp;Aduerfitas mea hodie,cras tua erit.

^CAPVT XX. Efpondensautem Sophar Naanbsp;mathites,dixit,

ideireo cogitationcs nsex ua.* riae fuccedunt fibi,Si. mens in di

1

uerfa rapitur,

5 Dodrinam qua mcarguis audiam,amp;fpi ritus intdligentiæ mese refpondcbit mihi»nbsp;Contendit iterum Sophar im[gt;ijsmalaaccidere,çr


4

-ocr page 52-

roB

perditionent mm effùgere. Quando,induit, fttntofaßu gloriaris de iamocentia tua, continerc non poffiim qumnbsp;re/Jjondea: adeôq; me hue eogit animus meus qui erum*nbsp;»etmontm pereoeßit,me etiam noleitte, protnde fift'matione qua»nbsp;pere,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«lt;«1« MitoTWWpojcrmonem tuum,dumuanacogito, cr

loquwuromihi niciduntmulta. Qnanquameiiimmci^ uileßt alteritts fermonem interrumpere, facile tarnen 4nbsp;prudent thus ueniamimpetrauero,ß conßderentiniquinbsp;tatem gloriationum tuarum molefliorem ejfe, q ut ßrrinbsp;poßit. Porrô de his qu4 loqimturus fum audiam animanbsp;non ifigrato, ß quts aliter me docere poßit, loquar autênbsp;exjfiritu 'mteütgentM aut ueritatts,qute fua ßatim ßm^nbsp;plicitate contenta fe dcßndit, cr pro fe re/fondet.

4 Hoc fcio à principio (Nonnehoenofli aboÜm) exquopofitusefthomofupfrterram,nbsp;qued laus tmpiorum breuis fit, ôC gaugt;nbsp;dium hypochtæadinftarpundi.

Quid fuperbis lob contra deum de innocent ia tuaf An nefcK 4 condito orbe haneßtiffe impiorum ßrtunam,utnbsp;gloriatio corttm uana fitertt,ç^ ltetitiabypocrita:uixnbsp;ad moment u/m durauerit, comparatione cößißonis quienbsp;eu/m fubfequitur perpetuo^Qupd uero tu impius ßs,uelnbsp;hine conqci potefl,quia affligerts iudicio impiorum, çynbsp;interim teipfum iußißcas, alios^ condemnat, quod pronbsp;prium eß hypocritarum. Somnium eß hypocritaruglonbsp;ria,liberi quot^ eorum inßlices erunt.

f, Si afcrdericufq; ad coelum fuperbia eius, amp; caput eius nubes tetigerit:

y Quafi fterquilinium in bne perdeturt SC qui cum uidcrant,diccnt, Vbi eft;quot;

8 Vdut fomnium auolans no inuenietur, tranßetficutuifio noäurna.

Oculus qui cum uiderar,nó uidebit: nec ultra intuebitur eum locus fuus.

R ou fortu* Si impius ufq; ad cælos euehaturßrtunis huius mundi inter homines. Gr caput eius ußj; ad nubes pertingat,utnbsp;nihil in orbe praßantius uideatur, ut Nabuchodonofornbsp;er principes Tyri ac Pharao cumßimlibus, A lexandronbsp;er iulio,protmus ut rotatur rota iudicij diuini ßtnditusnbsp;pent, ita ut qui ipfum iam antca uiderant glorioßßisnbsp;num, nunc de euaneßente fubito dicant, V bi nam eßfnbsp;nonne inßar fomnijßc auolat, ut nufquam inueniaturfnbsp;Et ceffat protinus ficut uißo noélurna,qua; cum uideturnbsp;apparet aliquid eßfe,fcd euigilante fomniatore nihil re^nbsp;manet, nuÜam fui memoriam honeßam rcünquet ciui^nbsp;bus loci fui, fed ignominiam manißßam,dudiim dum ui»nbsp;uerct teäam perhypocrißm.

10 Filii eius atterenturegeftate(pl4C46«»ie P**«’ percs) amp; man US illius reddent (d) doloremnbsp;fuum (diuitias fuss.)

Wendicw nbsp;nbsp;M endicitas gt opulentia liberorum aliunde non pro»

*“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uenit, quam ex pietate uel impietate parentum. liinior

ßti,aitDauid, Gr fcnui,erc. Interim tamennoßnecau fa aliquando legimus famis tempore pios Gr piorü filiosnbsp;affiiilos. Sic dUté continuo argutantur amici lob ex connbsp;tingentibus, gt ex ßgt;iritu carnis,non ex fapientia ßiiri»nbsp;tus,filios fciluet impioru egenos circuerrare^cr maiiuf

TOB.

MMpioriMM inßlicid machinari,filtos reddere rapinos ereptdS pauperibus utfe reeon^nbsp;quod licet aliquando ufu ueniat, non tarnenjempe^gt;nbsp;fandosperfecutionespatißequcntiusefi.

11 OiTa eius impicbuntur (uitqs)aaoK tiæeius.SC cum eo in puluere dormitnbsp;Impiorum offarapinisrcplcntur ab adoleßeittinbsp;Vel,impif offa pcccatis adolefccntùenbsp;cum ipfo in puluere dormiunt,hoc eß,perfette’^nbsp;in fenio 'm criminibus, quibus inoleuit à iwie^nbsp;Ingenij fui malitiam 'm qua natus eß impiuf ,ßriuinbsp;ad mortem.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[g

Cum enim dulcefuerit in oredusî” » abfcondetilludfub lingua fua.

15 Parcetilli,öCnonderelinquetillU“gt; labitin gutturefuo.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Impius qui hetatur 'm rebus peßimis, ^ui/^ele fua malitia uelutgluto,qui cibt dulcedinem diunbsp;fub lingua retinere unit utdiutius delcäetur ,i‘nbsp;fe cauet ne deprehendatur, çr quoad poief .^yc»nbsp;ßui fua libidine: non facile rcßpifcit, dißieile^r^nbsp;Imquit: trahitur aßia cupiditate donee jj,nbsp;retiatur mextricabilibus malis,tunc fero noue'nbsp;c'ma paratur. No« fui?» conuertitur ad Ulfli‘”'‘‘ jfUinbsp;teß,tdeo dum uolet non poterit: ubi enitnnbsp;fiomachu deßnit uoluptas,fequiturnbsp;aut euomitio. Tandern tarnen uelit nolitete»'^^'''nbsp;Gr damno 'mßhciter dcßßet Gr prodetur- ,nbsp;14 Pa n is ei US i n u tero illius uertewr*’’nbsp;fpiduminrrinfecus.

Quæalqs funt panis,nutrimentu, CT funt uenenum GT prrditio. Potcntid,diiiiti^gt;^j-jfijiriinbsp;fanitas,pijsfunt pictatis occaßo gt rcäcuixequot;nbsp;menta Gr adiumenta, impijs uero mors 0“nbsp;qui dum hiec dona male adminißranttg^“'^“^ ’nbsp;punientur.

' Diuitiasquasdeuorauiteuomtt^ uentreilliusextrahet cas deus,

Impiusdiuitiasquasimmodicedeuorauit,^ Ji« ßudtjs affecutus eß,fuo illas tempore euctixhnbsp;ßicndium iUi ac turpitudinem cedent: malenbsp;dilabitur. Nec hoc uUa poterit unquamnbsp;tmpedirt. Deus eßentmquimiuriasumdieanbsp;er rapinas diuitum diuidit,ipfe etiam denbsp;iniußas eripit diuitias.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjii^

Caput afpidum fuget, occideld* gua uipcræ.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ,1«

Impius dum auidc anhclat diuitias uel tibidin ’ fibi confulcre nititur,perniciem parat,Grnbsp;dum fugens pcrit,Gr Imgua uiperte occiditue-enim eß gt mßdlum, quiequid impius molitKgt;'nbsp;rat. De malo enim cordis thefturo fempeep''‘'f^^^iinbsp;la, deledlatur tantum in pernicioßs,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^inf’

4mulatur,ideo no ßne periculo cofortiîi lUtusJ'*'^

lisamp;butyri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.fftifid'

i6

-ocr page 53-

lÖB?

ßs,ßliu arboris terrori erit,tnalto minus gladiu euadet.

2.y ELduxitamp;cgrediturdeuaginafua,amp;fuh gur dcamaritudinefua (uadent, er) uenientnbsp;lupereumhorribiles«

Contra impiudonuiius extraäo de uaginagladio pro» Guaius greditur, er ßilmineßuo temt, replet amaritudinibus pj^j,nbsp;ej multaßrmidine concutit. Non ergo dubitent impifnbsp;unde illis aduerfa contingant, dominu habent aduerfa»nbsp;rium illos impugnantë cxcrtogladio, er de dorfo illiusnbsp;uel uaginafagitta egreditur, er plena iracundia impe*nbsp;titur quem dominus uoluerit deterrere.

Onines tenebræ abfcondiræ funt in ocul tis eiusî deuorabiteûignis,qui nófucccn^nbsp;ditur î affliger reliéfus in tabernàculo fuo»

Impius quaquauerfum fe uertat, tenebras effitgere no tn tenebrîs poteß, neq; ulheßint caucrme uel Litibula, qu£ eusn ab' “P-“’-ira dei ab/codere poßunt. Nufqua tutus eß à iudicio donbsp;}nini,deuorat eum ignis, ßcut filijs lob contigit : er ilianbsp;uniuerforü domino fuccendente flammas angußiarum, 'nbsp;nemoextinguerepoterit, Etiam domeßici er poßerifoinbsp;illius affligentur in tabernaculo impq: quod fi unaeffu»nbsp;germt calanütatem,incident continuo tn maiorem.

ReuelabuntcceliiniquitatemeiuSjôCter--' ra confurgetaduerfus cum,

Totus mundus ßgt;elt;!iabit impietatem impiorum, er ccelum cum terra confentient ad affliëiioaem ipforum.nbsp;Omnes eniM creaturie proditores funt fcelertihoßiuninbsp;dei, qute coram ipßs impij deftgnarilt. Pugnabit pro eonbsp;orbis terrarum contra infeufatos, er omnts creaturdnbsp;armabitur 'm ultiofum creatoris.

18 Apertum critgermen domus illius, dcgt; trahetur indie furoris dei,

Rcuclabitur in domo impi/gcrmeti domus eius,prlt;£diè Germen im er rapinie quas coaceruauerat,erquibus implcuerat p'”'“®*nbsp;domuwt/«aw, omnibus manißßte erunt, prodetur totinbsp;mundo iniquitas impij. Oefluent er peribunt in dießi»nbsp;roris domini. Omnisfruélus in horreum impij congre*nbsp;gatus dißipabitur er maledicetur.

HæceftparshominisimpiiàdcOjamp;hæx rediras uerborum eins à domino, '

No» fß alia pars uel hareditas impiortwi, quam tot Kxteditu malediaiones enumeratlt;e,quales er in Leuitico et Dcu ‘“p®'“®«nbsp;tcronomiorecitantur, quarumalediólionu quafdam e^quot;nbsp;non paucas Sophar propter lobum enumerat,undc pro»nbsp;bet impui reuera fidßc er dcoabominabilcm, quern totnbsp;aritmnis deus uoluit toto orbi jfeâabilë reddere, ut alifnbsp;impij timerent àfmilibus. CoHigere enim usdt impie*nbsp;tatem ex iudicio impiorivm, ab cffèélu, quod dicitur,adnbsp;caufam: ignorant interim er bonos er malos corriptnbsp;iudicio dei eodem,quod ad ^iecië ffeilat,fed kos perdi,nbsp;illosueroprobaricora domino. Summariu. impioru in gumma,nbsp;hoc mundoßlicitas incerta eß er no durât. Somniu eßnbsp;hypocritaru gloria. Liberiimpioruinßliceserunt. Mlt;{nbsp;fttw impios comitatur ad pulucres. impij intus appa*nbsp;rentfibi,erßrisfidelibus. ludicium Impios crudele manbsp;net. Impius nu/quam tutus, fempermifer. Quidimpiusnbsp;à domino debeat expeâare in prxfenti er ßtura uitUt

ro B' wetUKÏuxta multitudinem adinuentionSnbsp;iuarum,fic fuftinebit (hetabitur.)

^«^non 'Mpii« non uidebit riuulos,flutntnct et tomntes meUe ^^efiuentct: hoe eft^non beneiiicetur,nullu i» rcbninbsp;^^potiilibutfynceru obleäamentu illi pldcet nee fufci^nbsp;pit,‘iinitrit tantu et nociui uclut aranea feélatur: tota ilUnbsp;*fiti labor efi cr anxietM,[ubinde magis ac magts labo^nbsp;^“^inumjuam tameiifruHu btborii digno perfruitur.Vi^ -quot;'“'quot;i «it Mo/ff, pldnt(tamp;w, cr uinum non bibes. Omninbsp;' ^‘“’^‘^iltiborabitfperfai GT neftii multapcrlt;iuiret,n6nbsp;‘^'‘ifiiteuellietabitur,uelboniiperfruetur.

rapuitjóC nó ædifica uit earn* ^i^piontttlaaduefüent,quit(confrcgit,concHßit,nbsp;^^(lt;^effttrlis rebiM deflituit pMperet, rapina pnuperunbsp;oKwnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l})olijsuiduaru er orphaiwru ditatut

In nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illosßiflentare debuerit : id certe quod

hoc mundo dominits no dimittit. Si= non cgcbitfic qui per iniuriunt

rit ^'¦^^^^tistusuctereiusîôCcumhabuc' . f„^?^æconcupietar,polfidere nópoterit,

drot/“‘^”lt;^’t^»imßatiatur opibui,fîcut nee aqua hy^ phti bibit,eo magis fitit. lion fatura^nbsp;fai(^'’‘''‘i^'^‘‘*‘^‘ßgt;honore,pot^ia,fcdfoßi deo,qui thenbsp;'^^fibonoru. Proindere{lodniiudici0~fit,utficutnbsp;liVlVhabet,q quod no habet : ita impianbsp;^1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bonorum poßideat.

nihi'’

'* permanebit de bonis cius.

^f’‘’»ionfufficiet omnis cibus iHiiü, femper efuriet *lt;icy rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;egëtibus eß largituf;

¦ pit i^ius nó augebitur : carebit his qute cu I Q '}'*‘bitspaßitur,nihililliprolßcrucrituelbonu^nbsp;’’’fatiatus füerit, artabitur, æftuabir,

intpiuspU nus diuitijs, augebitur tarnen, (^^''^“tdabiturcupidine plura corripiendi. Omninbsp;tH!tif'^°‘‘^‘“’gt;iietillimoleßia. No/j eß pax hnpi/s. Cumnbsp;‘^ogejßrit,fit anxius magii : dum putauitnbsp;\^^‘^^^^P‘i''‘iee,moleßiamacquifiuit.

tell f^uroris fui, amp; pluat fuper illû ÿnifuum.

eontingat impleri efeis uentrem [uunt, Kontosfuas, non bide fuperbiatuellatetur,nbsp;domini, er de cœlo de»nbsp;lt;^Plt;^Sgt;^‘^hiturhor»nbsp;'quot;hij S f!^^^‘lt;^’^ibufgt;cr morbisgrauibus corporis.nbsp;X'*'quot; {(^^'®’-”‘”^’f^*’’^^’»®ï‘’^’^uetinarcûærcuinbsp;!*“« quidem ßrrufi ^giat ey arma,perßrabit ta»nbsp;t^emporalia mala ßulte pnenbsp;’’’icidft i« iftertirf. ludiciudPiiefßugerenonpoteßnbsp;alii^'^oinodo enim coßabit à quo difeeßit dits.^Vbinbsp;t)b(i^^^°ß‘‘^‘'^‘^gt;',ßnßra timeturgladius,qgladq aciemnbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poteß. Abfente aut (Sio,et iwpqs non conuer

-ocr page 54-

lOB

C A P V T XXL


1

a.


Saftineieme,ut egoloquar: Si poft mea (ƒ? uidcbitur) ucrba ndcte*


Docrt re ipfit lob,falfa ajjumpfifie deimpijs ipfuM Sophar, uniuerfiditerafifircntetn/nnpios àdhopunirinbsp;omîtes cr fempcr t undefequebatur, lobit punitu à dnonbsp;ejjc impiü. ofiendit ergo contrariu ipfe lob, impiosnbsp;pe iucunde O' féliciter uiuere omnibus diebus uitlt;e futenbsp;ufij; ad fubitaneâmortem, tîortatur rt-go lof» dwicoî utnbsp;refipifcantfO non damnent qu«e non audierunt,nec 'm»nbsp;teüexerut,hoc non mediocris confolationis loco fit habi

turus,nô fcilicet damnare quod no mtelligant : pro'mde bquar primu,de'mde fi uidebitur,aut dânateaut ridetc,nbsp;4 Nunquid contra hoîem difpuratio meanbsp;cft,utmento non dcbeam contriftari^nbsp;tienne omnis meditatio et colluélatio mea ad hominë


efliCr humano more ego loquoracrationabiliterfuos ttîtt quafi fenfum hominis exuifie uidemini, qui experi«nbsp;entire et rationi refiftitis,o‘ loquimini qult;e probare nonbsp;potefiis,impqs fcilicet hominibus oîa male fuccedere,etnbsp;malcdiéhonibus pcßimis tllos affici. Et qui fieri potefi,nbsp;ut tamfalfi fermoncs ueftri non affligèrent ffîritu meüenbsp;qui qute mter homines fiunt nonconfideratis ad glorianbsp;dei,cuius prouidëtie rationê capere non ttultis, qua nonbsp;femper impijs mala 'm/èruntur,nec femper pqs homini»nbsp;bus O ab iniquitate abhorrcntibus bona cont'mgunt.

Attendite me 8c obftupefcite, Si. fuperpo nitedigitum ori ueftro*

Confiderate pauliffer O audite qult;edicamueraae comporta, o admirabimini penes uos,qui quie didurusnbsp;fu/m non confiderafiis: quod fi cogitaftis aliquando,quanbsp;ratione aufifiiiftis loqui ea qiu dtxiftis f Copefeite ali»nbsp;quanti/fier drgito labia ueflra,cr attédite dicëda, cü finnbsp;pore uel adnüratione audietis, et im^pbare no poteritis,

  • 6 Et ego quando recordatus fuero,p(rtûnbsp;mefeo, SCconcutitcarnemmeam tremor,

  • 7 Quareergoimpq uiuunr, fubleuati funt,nbsp;(confenuerunt )confortati^diuitiisi’

Qnetel» cô ludicia det circa impios ego quoq} uehementer adnü» exhorrefeo cr trcmorc concutitur corpus meum,nbsp;cum ipfa mecu perpëdo cr recogito, que toties uidi ianbsp;uita mea. Vndenon paru pij homines perturbantur,nbsp;querelas 'mftituunt contra dei iufiaiudiciacrfandamnbsp;prouidentiâ,cum uident impios homines fojfiitcs,filicianbsp;ter uiuere,ç^grandlt;tuos ficri,non rarà cr optbus créénbsp;feere, cum 'mtetimpijfiimos quofiq^ zy dcoamicifiimosnbsp;uident multis erumnis obnoxios, aduerfa multa pati acnbsp;grauia,unâ€alamitatë fubfcqui aliam,etiâufq; ad tëputnbsp;tnortis,quie nontutnquâ ipfîs etiâ pra matura contmgit.

  • 8 nbsp;Semen eorû permanetcorâ cis, propin-quorC turba,^nepotû in confpcâu eorû,

St omnino ex affliëlione impietatem coüigitis,quid efi

II

roB.

çaod pofîerltiltfilioru eius cum uxoribitt erfobok licitcr uiuitf Vxorficut uitis abundans,cr filijnbsp;ueÜe plantationes iuuentutis: Et fitie earü eopofitt,(lt;''nbsp;cum ornate cr omnibus delicïjs etdelicifsaband^^i'nbsp;Cum impijSuiUîini eorufilij,ut deiüisgaudeâtfetiipt^inbsp;Crgermenipfijrû iti oculis eoru efi, horreaeoriMffnbsp;promptuaria plena funt,erudantia ex hoc ht iltiilt;l.

Domus eorumfccurae funtàpauore,amp; non eft uirga dei fuper illos*

Domus itnpiorü uideo non rara fecurOS ah oDini iset», plenas omnibus bonis,familiat etiam dtuites, boiterat»nbsp;ZT fèlices, ab omnibus ddedas, proficientes bonoribianbsp;ergaudio. Num uirga uindide dei nonpercutiteos,nbsp;fedparcit Grfauereutdetur,cu ifiterimpioscerni'’i‘*fnbsp;paupertate 'infiliccs,lt;tre aliéna grauatos, exofosf»^^nbsp;Crmaleaudientcsabamatoribushuiusmuiidi.

lo Bos eorum concepit, amp; non abortiuiK uacca peperif, 6C non eftpriuatafœtufiio*^^nbsp;Pro/ficritasimpiorum etiam ad iumentapro'^‘'^'^’'^f^.nbsp;quoru tauri féliciter zr adgratifiimafcecu/tditateinp ®nbsp;tëpore cr loco 'mfeem^t uaccas, zr augëtff o/nniaju*nbsp;mentoru genera. Ciuin çr uaccè facüdafu’K)nbsp;riclitantur in partu,nec fteriles 'inuatiiitur. 'laïuuabefinbsp;utfoli pijfilices uiuant cr diuites, ut idderaracam/i^nbsp;Scntibusifiueniatur,iuxtaprouerbiuuetuß‘‘^‘^'^nbsp;Omnis diuesimpius, uelberes eft impifnbsp;me propter mfilicitatë meâimpiunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

Egrediuntur quafi greges paruuli'®^^

amp; infantes eorum cxulrantlufibus. ..

T anta Itberorü iÜorum copia eft, cr citas, ut parusili eoru uelut greges copiofinbsp;domibus in plateasnbsp;nbsp;nbsp;ßru,nepotes eorûcblt;’gt;'lt;»‘‘^‘^

cum iocunditate faltantes,zr lufibus exultai«^‘i en'imiucundius 'm hacuita côt'mgere potefi,nbsp;diuitijs beta proles z^fana.

12. Tcnenttympanum S^citharaiHjS^g^“' dentadfonirumorgani,

Erigunt filiffani nbsp;nbsp;alacres animum fiiuint^^’.

num zr citharam, zrgaudentadmuficainfigt;tt^quot; familtaris ZT 'mfirmitatiem,fine debitoru eX‘iàto'lt;‘‘'‘^nbsp;finealiquo defidu bonoruhuiusfieculi. Cu coittr‘gt;P'^nbsp;fa'peuideamuspaupercs/tneftlifs,imbeciüef((‘‘'^‘^’nbsp;cibo ctiamcarcntes,zrfinegaudiofeculari-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

IJ Ducuntin bonis dies fuos, ^inP“quot;^ adinfernadefeendunt,

Qjtando omniaaffiuuntimp'tfs, rident,„ dunt, exultant, conuiuantur z:f choreas dueunt,nbsp;quando moriendu fiierit non diutumo morbonbsp;fed momentanea morte occubunt, quë impif utfelicipnbsp;mtim optareconfueuerunt, eitm interim pifnbsp;mille calamitates Z^ miÜcmortes férre.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

14 Qui dixerütdeo,Receded nobis, tiamuiarunituarumnoJumus* , ,

Impif non curant nec requiruntdeum, bnopoiK^’’ jfltt i^ciuoit, dicentes tam orc quàmcorde domino, Rtcenbsp;4 nobis,fauorem auxilium tuivm non curâmes, utrnbsp;bum tuumz^ prophetarum tuorumoracubitfi'^!^


-ocr page 55-

lOB

tóü-j(«i f«(jrWM nolumui. Non de/jtiergt;imuf fcire uoltm^ UtfiBtitóm.imó agnitamperficercnonuolumm. Nonnbsp;pUcet HofcwKw tu^t,qute crux eß çj- iuflitia, ueritdi crnbsp;wi'tin. Hift omnw contrariit funt uotif impiorumßnte»nbsp;1Wgt; tiimenßlidter uiwtnt 'm hoe ßeculo.

r Qö'Sfftoninipotcns utferuiamus ci^ '««onnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prodeft ft orauerimus illö^

'««tin, hnpij curant deum, hno non credunt deu e/fe, de iwli«it4fe dei nihil funtfoliciti, iüi feruire reeußnt,nbsp;jQjih fjgfi egentes, uolunt cupiditatibuinbsp;{’’’‘’phjs inßruire ,fentientes 'm cordibut fuis pietatentnbsp;^uittutem parum fuis dclicijsfauentem uel iimantem.nbsp;No« fniw deu, fed exteriora bona corporalia quteruM.nbsp;^***iqj eadem deo deuotis cr feruientibus dceffe con»nbsp;ipicittijtjdonurto deo feruire contemnunt. Coinntodita^nbsp;^^s huiutiat^ etiam ft defiderent, no tarnen 4 deo uero,nbsp;)ƒ« 4hk idolii iju^runt, qua fibi proßitucrunt, nee denbsp;'^r^creduittfibibonalargiriffed fua prudentia crnbsp;P’'^««lt;t confequi, ut nihil prodelfe credant deo fuppli^nbsp;ntirtmadorare.

funt in manu coru ’“’äjConfiliü impiorü longe fit à me»nbsp;fuut dicendj nihil boni efl apud eos, toti maltnbsp;^pij,ut 'ittflitutum talium hominum quamlibetnbsp;Con/i«nbsp;‘^ninteorum efl^terrenamgloriam quierere.dclicijsnbsp;conßabit co«nbsp;’’’ßlicitat, ideo noßabo un^uam à parte illoru,proitnbsp;f quod uideam durißimum fiituru eorii iudieium,nbsp;impiorum extingue-rpnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÔCdoIOx

^‘“idetfurorisfui» («pw**'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lumë,id eßfßlicitds eoru,et ueniet

fua^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiteritus. vfu ueniet illis lt;erumna

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dijßartiöte ir^e fue iuß^

*‘'2'*’’'’ daiit ittinißima eorii aggrauante duro teterme nii,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘«Jteto. llec enitn impioru fors eß,ut uer==

p^^°''‘*'‘^'tmoriatur, crutperpetuö conturbentur 18nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueritatem et iußitiäeontempferunt.

^4*^3111 turbo difpergit (fuffuratur.) j;j^*’gt;-’dmod« palca aut quifquiliaduentodiß)erlt;*nbsp;tcf f’* ¦'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;töpeßate irte dni proijciétur. Frequen»

impioru mteritum paleis, quoi pt tieiitus,et qu£ rapiutur à fade uiti 'm montibusnbsp;impiorum 'mteritum,crnbsp;do«.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccato femper in aliud ergrauius,

*^**'’® dolorem ei (pa reddiderit ei, tu nc feiet.

i» filifs 'm tertiam er

hliis ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parentibus coepta compléturin

ßtpplicinm, poßea com* potucrunt malitiam parëtumnbsp;kobnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem'mbcUoeomuniafuntma*

'“^‘'gt;‘t4tem,pofi bellum fontes fecernuntur ab in*

I i^’’’?ÎMnt menfurjtn peccatorum ZT iudicij.

JOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;±4

fo«tiBiw: ita ’m hoc mundo comunes funt terumnte paren tu etfilioru, m iudicio tn dei fecernitur triticu à palea^nbsp;2lo Videbüt oculi eiusinterfeâioncmfuâ.

Si de furore omnipotentis bibet.

Kanißßo iudicio peribit impius,ut agnofeat dni iu^ diciu eße fuufupplidu, cum de calice ßtroris dni bibet,nbsp;er mebriabitur de aureo calice ßabylonis,de quo bibëtnbsp;omnes pcccatores terrte,cu dns pro pqs militans pugnatnbsp;cotra impios,uclut in mari Rubro.Tarde enim dominusnbsp;umdicat,fed tarditatem acerbitatis pondéré compenfat,nbsp;i.1 Quidenim(pUcrtfi)adeum pertinetdenbsp;domo fua poft fe^ Si numerus menftunbsp;cius dimidieturj*

impius enim non cogitatniß de praßntibus como* dis,cr de uita hac teporali,cr quomodo ßtmiliafua tranbsp;äetur à dito a:quenon curat, totus immerfus corporelsnbsp;rebus,de uita anim^ poß fata nihil folicitus. Et numerusnbsp;menßtim dus prafdditur. Dum uiuere maxime cupiut, portuna»nbsp;uita eis cripitur muitis, er uelociter currit perditio iüonbsp;rum,ut exemdanfur à confortio pioru. Semper en'tm imnbsp;pius importune moritur, nunqiiä coplet uitam fuä. Oianbsp;'tmpiorumfata etiam poß mortem maledida erunt.

Nunquid deum docebit (quißgt;iam) feien^' tiam, qui excelfos iudieat^

Hic reß)odere ad rem uidctur,et omnê foluere qutC’^ j ƒ'V ßi**# ßione}n,dices,lncoprehenßbiliafunt indicia dei,er uia „an. *nbsp;eiusimperueßtgabiles : quad fcilicet impiorü bona dnsnbsp;benedicat,pios uero aßhgat, rationi humante 'mcopre*nbsp;hößbile eß. Hoc igitur dni conßliü potius adorari m*nbsp;ueßigari debet. Neq; enim quifqua hominü confiliaritis 'nbsp;dei ejfepoteß,quando folus tpfc fummos quofq; iudicet,nbsp;à nemine iudicancbis. C^uis ergo prafumet docere deuntnbsp;feientiagubernandi mundü, qui iudex eß monarcharÜf

Ifte moritur robuftus Si fanus, diues Si felix.

^4 Vifeeraeius pIenafuntadipe,SimeduIgt; lis ofia illius irrigantur.

Alius uero moritur in amaritudineanü mæabfqjullis opibus.

Superuacaneühominießmueßigare cur deusmalii Curdeu» bominc/ö«e4f,Htttridt,benedic4t, et m ßlicitate,ut apanbsp;parct,nu)ri crfepeliri ßnat: bonü uero aßligat,maledinbsp;cere uideatur,cr m amaritudinc mori, uiolenta morte,nbsp;et etiam fepultura carere permittat. In hac dijfutationenbsp;ratio humana caca eß, fides uero ßturäcredent uitantnbsp;er extremum iudieium,facile iudicat.

Ettamen fimulin pulueredormient,Si uermes operienteos.

Corporis quidem conditio er finis eadë eß,et iuxta rationë fîmilis cafus, imôpiorü fors 'mfilicior multofe*nbsp;pe cernitur cr iudicatur : fed animarü dns, qui cr ipßnbsp;ffiiritus efifÇ^regnü Ifiirituale 'mßruit,et continuo glonbsp;rificat numero eleélorü fuorü,is diferimen nouit cr fer*nbsp;uat,illinotü cr fidclibus reuelatü, fuo die nouißtmo cornbsp;porum quoq; rationë habiturus refufcitandorü,quoruninbsp;tune eleëlio cr proie£lio,fecundü uerbu dni omnes hu*nbsp;iufmodi dij^utationes difeutiet cr determinabit.

-ocr page 56-

10 B

^7 J Ccrtc noui cogitationcs ucftras amp; fcn* tentias contra me iniquas.

a.8 Dicttiscnim, Vbieft domus principis^ amp;tabcrnacula habicaculorüimpiorum^

Amicos alloqiàtur. Ecce^quit, nouiafius ueflros, mprudcnter eiiint ne dicam impie loquimitu, ac pro tfulnbsp;gi captu iudicatii eunt impium ejjê, qui impiorumfupquot;nbsp;pücù fußinet. QjSieritts enim,Vbi eß domus prttieipiifnbsp;cr ubi eßhubitdtio impiorumfhoc eß, quandoquidemnbsp;périt tyrannorum domus, cr tabernacula impiorû nonnbsp;conßdiit. T Hd uero domus lt;equeconcidit, zx non con*nbsp;flitit tabcrnaculu tuum : tyrannus es igitur cr impius,nbsp;19 Interrogate qucmlibct de uiatonbuSjôCnbsp;hæceadem ilium intelligerecognofcetis.

Nefcüisne quid pro;ße firat impiorum in hoc mundo fèlicitiis, zx qualium ßiturorum ßgnafint malorum be*nbsp;nediâiones ZT cruces bonoruf Congregantur impij, aitnbsp;iercmias,quaßgrex ad ui(iimam,fan£ltficantur ad dientnbsp;occißonis ; hoc eß, bcnedicunsur, ut inaternum malesnbsp;dicancur : uimtnt ßliciter, ut femper pereant. Pif cumnbsp;Chrißo m hoc mundo crucißguntur, ut tertia die cumnbsp;ipß) reßirgan(.Priß:us tnterprespro Stgna eo«nbsp;rumßegit Enlt;fé ilia. Hebr/eusautem legit, NÓrt«nbsp;ne intcrrogabitis tranß'untes uiamfCr ßgna eortim nonnbsp;cognofcettsf iudicet Leäor.

Placet hoc loco magis fententia R.abi A braam Aben ezra, ^uiaddeumre/rrt quoddicitur, Q«i« nunciabitnbsp;coram eo uiamßiam f hoc eß, cyuts docebit deum quanbsp;ttia,quibus modis agcre debeat f quis illi leges operandinbsp;prafcribetf ut Paulus quoq; loquitur. Et fiquidegeritnbsp;pro ßio uoto hominigratum uel ingratum,quts itti bonanbsp;ucl mala repcndet.^ Cluis ipßvm arguct deaußeritatenbsp;iudicqf Z^ quis clcmemia fuee partes er dona benefi*nbsp;cio quocunq; rependet.^

jx Ipfead fepulchra ducctur.SC in congeric mortuorum uigilabit.

Ipß: quoq; dominus quos uult zT quando uult ad fe* pulchra deducit,bonosuclmalos: cr etiamfub tumultsnbsp;poßtos impios nouit,ct uigilat fuper cos, ut m alia quosnbsp;que uita poß mortem etia fepultis, non inulta maiicantnbsp;fiagitia impiorum.

Dulcis fuit glareis cocyti ( dulces ßmt ei gleba ßumitiis) 8C poft fe omnem hominé tra-hct,amp;ante fe innumerabiles«

Dulcefcunt er grati funt donüno lapides uallis, uo» luntate dei homines moriuntur, qui ztr ßepeliuntur innbsp;locis ßaisßtb glebis ualliü: hoc eß, in fepulchris pro mornbsp;fuoru corporibus dcßhiatis. Trahit quoq; dominus connbsp;fequenter quos rapit omnes,er nemini parcit ßne per*nbsp;fonarum delcéîu, pro aterna ßapientia ßsa, hunc modonbsp;IWortis gex iflo,alium alio. Et non eß numerusgenerum mortis.Nulnbsp;***¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lusßre cum alio morteßmili intcrcipitur à domino. Et

ßne numero homines moriutur. Nemo eß enim qui eua*

Hill» dat,ßue iußus isßt, ßue impius. Döminusfofi^^e^^^nbsp;uitam ordinat hominam atqs mortem,cuiusnbsp;mnes fequtintur, quißue fcpultosßue combiiß‘'^nbsp;iudicio retinet. Exponüt ahj de impio hottuufnbsp;ßtsßc interprétantes : Quis impio homi/uexp^'nbsp;fuam.^ zr quis retribuet ei fecundlim operanbsp;gnas fcilicet poenas pro grauibus multisqja^‘‘nbsp;impius cum ad fepulchrum perduäus fiterit tnbsp;aceruosfepulturauigilabit; hocefl,fubnbsp;äisfepultus erit,zr quaß dulciterrequiefceigt;‘‘‘’^^^nbsp;men iudicium fentiet, zr poß feexemplofisonbsp;numéros in pernicië. Eustnt enim multiiniH^P'^nbsp;ßlicitate impiorum offènfi Ztr fcduili.

Quomodo igitur'confolamini'”^^/ , ftra,cum refponfio ueftranbsp;Mrfricdttortem) repugnare oftenfa

Vana eß ueßra, 0 amici,confolatio,et fall' mones ueßri, zr reprehenßbiles ac cotra deinbsp;tiam uel iußitiam,propterea quod est ajßidio^. .nbsp;tis impiu,zr ex ßlicitate pium; cum foli iH'/nbsp;quorum dominus deus eorum. Summa ferinequot;quot;nbsp;rum profßeritas non rara uidetur in muniquot;-poßeri ßheiter fuccedunt ad tempus ,fa’nilquot;‘ f^nitnbsp;gaudioperßuitur,resfamiliarisaugetur.DC‘’^^(Snbsp;exoßim habent, cuius zr iudicia contcm»quot;'quot;'.Stiii*nbsp;tiam fnbito extinguuntur cum ßli/s. Deiranbsp;tis bibere coguntur. Deus omniaregitpror,^dt(gt;‘nbsp;te. Eelicesfiepe fubitoeuancfcunt.nbsp;uitiunt,quiutriq; pariter moriuntur. Proui‘1^''^nbsp;nte ratio non inueßiganda,quia non muenquot;quot;^’

fCAPVT XXII-Efpon dens autem Ëüp^^ manites,dixit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.o(tli

_Nunquid deo —cóparari homo,etian’nbsp;deßfibijpß) cum perfeâæ fuentfû«’’î'.p(luSnbsp;Q.uid prodeft (numcoplacet)deS'nbsp;fuerisç’autquid ei confers fn«”’’’nbsp;fuerituiatua^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ..nrli^

Calummatur Eliphasipfum fob,quaftfequot;r^^j^f[iiir xeritfe fapientia parem deo, Z^ innoceittianbsp;quiaiudiciofecum contendere uolucrit,e:^ailjigt;*nbsp;deum iniuße, perperamuclfinedemeritoairß^pttnbsp;minem innocent cm : id quod Eliphas ut »quot;P'“”’jDgiffnbsp;urget,ad idem femper tendes à principilt;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ßpf*

non poße deum tantopere perfequi, modum: quad cum lob neget, zrfepro tatu»nbsp;tem tanta pati affirmet; fecundo calumniatut^quot; j))*nbsp;impium deum dixerit cr iniußum, humanaiquot;/nbsp;digentcm.ESum deo, inquit,prodeß ftnbsp;hominisßrtitudodeiroburadaugerepotefl-^nbsp;cunq^ modo homo deo poteß conßrrif N«W'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nd

ß Ute tUtC ßnt innocentes^ Eium qgt;sal‘ßquot;quot;1’gt;^^^ iußus coram diuino iudicio poteß conßarc^ quot;nbsp;flellce mundie ßnt in conße^ht eius,quaiitot'quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

parabitur deo,non dicam fupcrabit,iif’p“quot;^^^(^aid

-ocr page 57-

r OB

Nunquid timens te, ar guet te (er)ucnicl ^'cuminiudicium,

^**”1 per rnetit arguct te deut,(tut fubibit iudiciit tecu, tintent cduße fuajî tecu uenint dijudicâdusfClUtenbsp;citlîtniititi adducuntur contra lobu, citm taienbsp;w meutern non ueniret, nec ex diilu fequatur iUiut^nbsp;g^tnon propter malitiâtuam pluhmamnbsp;aÎ?iniquitates tuasî*nbsp;enim pignus fratrS tuorû finenbsp;y ^’jamp;nudosfpohaftiueftibus*nbsp;laffo non dedifti, SC efuriéti fub-jj’^'ftipancm.

^^''fortitudinebrachii tui pofTidebas ter-01?’^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfoiiarum)

hfii dimififti uacuas, 8C laccrtos pu^ Ofuincomminuifti.

iu^'**^**’**«‘^ft dotninoflageîlari,ideo temerario prouocatadiracundiam^nbsp;îj“’quot;«*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AjJerenHobum maltiplici mali^

fine numero fceleratum,po/tdut e3quot; Pt'ima calumnia eft, A b^nbsp;l^oii‘tßi,id quodnbsp;etii),^ ^^^'^in:de quo in legenbsp;nbsp;nbsp;prophetis multa. Se*

Iifn-j) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laffum, çràfamelicocrude

cibajfe debue* ''^^°duxijje,crnbsp;^e,rcj'’^‘fi'^S‘ffe.Tertia,(:iÿaft Tyranus, nuUonbsp;aliénât poff'eßionesinuafi/li,crnbsp;ClâartayidUüit dimiftßi uacunt, etnbsp;Dominus autem uocatfenbsp;pupillorum, duiigiturnbsp;pttpillam dei offrndit. Sednbsp;ß admißffe negat in poßenbsp;I °'^‘''°^‘ttti‘tnteteßimoniumiußitiie^in*nbsp;^gt;tQpl^'^'^^'^‘tgt;ttnefciutaffècutut,

5’ circundatus es laqüeis, öfcon

_®^^f^*^^brasnó uifurö, Sfim^ r ”^“’”“0030110 nöoppreffumiri,nbsp;^‘‘’^^‘^ß^^tnora defignaßi, ß non apertenbsp;innocent effe potes, qui totnbsp;implcxut es,circundatus totnbsp;^t^tufolus propterpeccanbsp;P'^'^t^'tdusfan tu tenebras non uide*nbsp;quot;’'Vtitj ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»on adfltgcrerisfiunt eiiim tenebr«e

u'^S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘^'^ttatorum dcßgt;erationes,ut eß in Euan

l\'^to!j‘^!’’gt;‘‘dfliäionucopia efl,quibiu operiuntur I ^'^'^^ttolueritiudicare,

h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoddeus excelfiorccc

ucrticêfublimetur^ *4. \nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nouitdeusç'amp;quafî

i ^„gt;»Pb8'»'mtod,cat.

noftra confi perambulat.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;(quoddeus'mcceHshabitaredicatur

lOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly

Crmabfcondito,exißimäteum homines neglrgere, aut 'm abfeondita cordium non penetrare,imaginantes euntnbsp;'m ccelis fua agere, cicterufinere hec inferiora pro ßtanbsp;ßrtuna et libidine labi. Eiufdë impietatis accufatur lob,nbsp;perinde ac celaret occultafuäimpietate,et negaret deunbsp;abfeodita iudicare, qüädoeleuatiorfitcoelis, ethabitetnbsp;'m latibulis nubium, ac 'm cceli ambitu ßt occupatus, utnbsp;pr£ coeleßib, negotqs nö liceat ei htec 'mßriora curare.

I y Nunquid femitam fæculorum euftodire cupis,quam calcauerunt uiri iniqui^nbsp;Quifublatifuntante tempus fuum (er)nbsp;fluuius fubuertit fundamentum eorum.

Semitaßeculi hoc loco dicitur non folum iudiciorum diuinorumproceßus CT feries,fedetiam iußeiudicandi fnbsp;WBpioî communis hominüeofuetudo, uulgi mores,qui=nbsp;bus feré quifque negleëfo Deocruerbofuomnegotianbsp;huius mudi pro fua libidine ruit:adcoq; ßc uiuitur, qua*nbsp;fi deus non curet mortalia.Pollicentur itaqueßbi impijnbsp;perpetuam felicitatem, fed ecce ut Sodomit£ er lud£inbsp;cum hominibus diluuij, pereunt immaturi, erßuuiusnbsp;uel inundatio afflióliontvm fubuertit ßndamentum eo*nbsp;rum,id eß, projperum ßatum er fecuram eoru pr£funtnbsp;ptionem fubito fubuertit. Hoc eß enim confidentie car*nbsp;nalts iudicium, quodfubitanea tempeflate, acfluuio 'm*nbsp;/perati iudicq diuinifubuertatur.

•7 Qui diccbâtdcOjRcccdeà nobis.’S^quafi nihil poffït facercomnipotes (eßimabateu.')nbsp;gt;8 Cum illcimpleflctdomos eorum bonis:nbsp;quorum fententia procul fit à mc»

Impij felices in hoc mundo diuinumauxiliumßbiut inutile, er non necejfarium contemnunt, non requirutnbsp;deum, ficut nec fani de remedio uel medicotfic faturi denbsp;dei bencficijs illa non agnofeunt,nec gratins agunt, feinbsp;euanefeunt in uanitatibus fuis,er dei mifericordiamfa*nbsp;fiidiunt,peccata fua non confitentur domino,nec fe 'm*nbsp;pios agnofcunt,fcd c£terts meliores. Proinde abßt à menbsp;confiliumeorum,utprimumimpieagam.deinde impie*nbsp;tatemabfcondam,er detm iniußiti£accufem.Abßt,utnbsp;iüorum caufam iußificem. Situritas enim eorum trcuinbsp;conuertetur ad inopiam,er miferiam fummam,

19 Videbuntiuftiamp;l^tabütUtjamp;innocens fubfannabiteos.

io Nonne fuccifaeftereélio eorum ,8freli* quias eorum deuorauitignisî’

Rtdiculo erunt bi impij quos deteßor,omnibus iußis. Erunt ad fatietatem uifionis omni carni,uidebuntqi rc*nbsp;fli er ljetabuntur,er omnis iniquitM opilabitos fuum,nbsp;er m ßuporem er ßbilum erunt coram aßiicientibusnbsp;dei iußitiam CT indicium pijs omnibus.Succifa enim ernbsp;extirpanda crit impioru fiiperbia,prout £tate Noc connbsp;f’git ex ebananeorim 4 lofue : er quiequid rebquumnbsp;fuerit ab ei3,dcuorabitur tgne diuini iudicij,

2.1 Aequi£fceigitiircgt;,amp;haberopacé,Sfper hæc habebis frueffus optimos.

Exißimabat Eliphas fufficienter probatam impieta* tem lobi,idco nunc admonet ad reßpifeentiam er con*nbsp;feßionem, ut pacificetur confeientia. t^on enim iußifi*nbsp;See


-ocr page 58-

roB

C(tttt opérai,non cxcußttionc!,fcd ctc^uiefcere deo, agtta fiere cnlpitm, boni confulere quicquid infirt deu^,plt;(cénbsp;habere ciiin ipfo.-htec funt enim proueiitui optimm, quinbsp;domino propitio donatur.

ü SufcipcexoreilliusIcgé,8Cponcfermogt; nes eius in corde tuo»

^5 Si rcucrfusfueris ad omnipotentem, jdi ficaberis (er)longe facies iniquitatem à ta«nbsp;bernaculotuo*

Lex in eot# fifficit audire legem,ni/i in cor ponittur,non de,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pideun cr durum,fid carneum cr mo!le,ut conuerta^

ris ad omnipotentem,per fidé cr cultuinnocétiie uernet. Tune enim ledificaberis cr benedicerif, cr omnis ini*nbsp;quitas remouebitur de tabernaculo fuo, ut Jludiofus fitnbsp;in lege dni,zelofus ad obfiruantiaipfiuf, ctiain familianbsp;tua.TÜc enim refiituetur pio,quod ablatufuerat impio,

Dabit protcrrnÇmunitionem ueluindcmiam)óC. pro filicetorrentes aureos«

2.y Eritq^ omnipotés contra hofies tuos, amp; argentum coaceruabiturtibi»

Ponetur,hoc efl,reflituetur tibi uitidemia uini,cr om aeidonum. niumfruiïuü perceptio uberrima inmaxima copia, fu^nbsp;per multitudinè arente. Et auru pretiofißinm de Cphirnbsp;copia cr multitudinè fitperabit lapides etfilices torrennbsp;tium tuoru : hoe efi, mirificis diuitijs afflues^ cr amifiètnbsp;recuperabis,longe plura affequeris q prius habuerts. E«nbsp;rit enim omnimoda [ufficientiain uimdemijs tuisJ^cj-argenti pretio/ißimi cr auri tui copia O'okundäiianbsp;lefiimabitis erit: hoc efi, uttdiquaqi benediâus er filixnbsp;eris,in dogt;no,inagro,inhorreo, inarntentario^fidutianbsp;habebis à domino petendi,cr ipfi dabit petitionem cornbsp;dittui.

it6 Tune enimfuperomnipotentem delitiis afHueSjSCeleuabisaddeamp;faciemtuam.

Rogabiseum, 5Cexaudiecte,amp;uotatua reddes.

Omncsdeliti£tult;e fuper omnipotentem erunt,fide ac fidutia firma Icuabis ad dominum faciem tuam,uerbanbsp;tua non crunt uana, fupplicabis ei, er exaudiet propi^:nbsp;tius,et uota tua reddes cum Utitia à domino exauditus,nbsp;omnia ftudiafelicia erunt.

Dccernesrê, ôCucnict tibi, amp; in uqs tuis fplendebitlumcn.

Qtticqttid fiatuesfaciet, ad uotum omnia occurrent, er confifies firmiter in filici fiatu tuo.Uon denuo time^nbsp;bis à fimili cafienuUus te error abducet, nuBum ir.firt»nbsp;niumpriecipitabit,non impinges pedibus, no palpitabisnbsp;in tenebris,quia lumen domini er direäiofauorisfui tenbsp;per uiam dirigent quamÿ-adieris.

humiliatus fuerit, erit in gloriaj amp;qinciinaucritoculosC/KOî)ipfefaIuabifgt;nbsp;Qui fi humiliaucrit ad potentem manum dei, er pd«nbsp;Humiiitas. tieiitcr tulerit uirgam correäionis eius, illi dicetur pronbsp;pedie à domino,Eleuare,glorificare,afiëdc fuperius:donbsp;minus enim erigit elifis, er de fiere ore erigit paupe»nbsp;res.Et qui humiliatus eft oculis, qui defihumiliterfin»nbsp;tit,tion fuam iaüat fanilimoniam, qui non remurmurat

lOB,

diw'rto iudicio, qui peccata agnouerit, amp; confijlmfif rit,is fine dubio faluus à domino erit.

3^ Saluabitur innocens, faluabiturautem inmunditiamanuum tuarum«

Eripiet à tant is calamitatibus ,fipofi hac umtcenter uixeris, erfi fandis operibus iUi te infinuareperrext»nbsp;ris,etpro muditia manuu tuarum lUiusgratiännpetraanbsp;ueris,ab omnibus prafentibus etfiiturisincoiwdiseruenbsp;ris. Hlt;ee d«t didafunt luxta hypocritaru dogmata, ^iisnbsp;les erat amici lob,qui nihil fidei uel paru tribuebât,mitnbsp;ta uero er ferè omnia operibus,nbsp;nbsp;nbsp;ex eo quod firis ps

tebat animu iudicabàt, felicitate corporeâuirtutù ptic mium tefiimabâi, et dedei^atia erprouidentianot^^nbsp;uiter errabant.summa. Sapiètiadiuinaiticomparabilitnbsp;efi ad humanà. Probitas humana hominid}deßnbsp;ficut nec maUtia nofira deo obefi. Multifariapeccatitfnbsp;abitnpio. Aceufatur lob de negata prouidentia Dtinbsp;abiedo iilius timoré. Hortatur ad panitentiam, pfO’^^nbsp;tit^bonatemporaliamulta conuerfo,crS''‘'^^'^‘'nbsp;__^capvt XXI h-^S'E^PO’^^^^nsautemlobjait,nbsp;Nûcquoqîinamaritü«!quot;’^ Jnbsp;fermo meus(er)man’’(pl'‘3'^'\nbsp;----^'aggrauata eft fup geniitô'quot;^ l-oquiturfiio more iuftuscrinteger lobnbsp;qui aduerfitatê à deo propter aliquänbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pofitamarguebant,uindtdamqiejfipeeeati!ti‘^’yii, malitiafua meruerit tam mfohtam pa’nam,^'“'-.nbsp;lugt;nderogabatfam£lobi,fedfiandatugt;nerat^^quot;a„nbsp;occafiocalumnios plurimas er grauesfan^lt;gt;'^^^'‘^iftnbsp;gendi,ut quicquid impietatu nominarenbsp;putarent, er fatfo c5tendebantactenteré,adgt;t^ly^i^,nbsp;cum nulla Ufjquade co didiciffint, uelprobarfl^bnbsp;Vnde fiquebaturfalfa dodrina, quâpronbsp;culcareconabatur, neminibofiouiroinbocittltttnbsp;tingere tantas calamitates, er impios hortùrtesnbsp;fi filices cjfi in hacfeculo. Exnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dodrin^tp^f^of

batur contra gloria criuflitiamDei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

infidelium,uidcntium bonosut plurimu adߑ3'gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

gaudere er filices apparere,utfibiperfuadelt;‘^^^.^^ ejfi cura hac mferiora ; et fictoÜebaturfdespfO^ji^nbsp;ti£dei,quo errore nihil magisimpiu. Cuioc(gt;*^,^j^ßttnbsp;duitut debuit lob,ejficacifirmone,fuâi«ttO(tgt;d‘^^^ifnbsp;dendo teflimonio confiientiafiiie,quâetiaWnbsp;non aliter iudicandäex fide certißimc notfit,q^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ut iuftitiic deifohu 'm hac caufa minime uereatirgt;l^ , j iudicetur à iufîitia dei,abfoluendufinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

nocentia fua fèntentiâobtenturu, Nihil ergo bit^r tatis muenitur 'm uerbis lob,nec blafibcmi^ßnbsp;fidutiam caufie fita contra amicos tutatilt;r,idq;nbsp;rioribus,aderroresopprimendos nccefitrijSi''^’nbsp;poetico ftilo, er elegantißimo,fecundumnbsp;rem,fuo tempore confuetu. Dicit ergo lob,Etiä“‘^nbsp;cogor Holens uolens,ut amarioreßilo loquensnbsp;contraamicos meos: cr 'mfuperplagamea, CTnbsp;qua me deus tetigit,grauier eft quàm ut aliqiK’^nbsp;Keo confiquipoßim adfufficitntiam^


-ocr page 59-

î . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’°®

ut cognofcam 8C inue S«(inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(gt) ucniam ufqjadfoliûeiusî:’

nib t*foliumiudicis om* q«* 7^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifittocêiùe me^e,

fo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confcientia mea teflatur mihi, me

»1111^’ cuilatione hane cauftm agttm coram do Wr^***^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admanum

'iiis 7’ ‘iffiftdere me d tantti amicorS calum»‘ p^fF' neutiquam dubitem.

iudicium, 8c os meum ^P«bo incrcpationibus,

‘“nnittar ad caufe mete traâatu cotra amicos meos,

‘'tgt;parebit et iudicabitur,ut fine impietate,qu£ con omnibus hominibus, has tantasnbsp;buinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘*^ miferias inueniar :imo tiuüibi libentius

oupio, quàmapud tribunal *d autë ijuàm non mëdaciter zy iaëlanternbsp;**fî7^‘gt;1^^ contemptu dei,fed ex cernbsp;pgt;'obatur ex te’‘nbsp;O' df^ **gt;*°fifs sl'ito pro lob,in cof}gt;eëlu angeloru/mnbsp;omnium.

inwrrcfpondeat, Si. loquatur mihi*

H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftiohJnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;querelis re

''^^'•buu,'^''^^i^^^lt;^o.sidixerocorâiudicedeo,Tudne »» i7nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; coditor, iudexq;, nofti nihil

c^^'^*‘''^fißteoru criminu,quie nue mihi taiitoru tenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oppnnuntur per no firëdas iniurias

auiT'!^''^^'^foandalutotiuspietatis,etrifumilloru fe ejfeferuire tibi, fi feruos tuos fie tra^anbsp;Wibinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re/jfondendu

ninàb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no ferre ob cranë aliquod, fed ali^

noueris, cr nulU dicas.

ti(ç ®’^ulta fortitudine contédat mecû, pj‘’’®8’'gt;tudinisfuæmok me premat*

'*'*¦ Scip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3d Uiâoriâ iudiciû meum.

olemëtia cr iuftitia deum meÜ præa m.gt;gnitudine,nbsp;delitigaturusfit,uel me uiolëternbsp;‘tndiet me quoq; uera re^nbsp;'« iiti ‘^‘^^•°^‘oélafalfo mihi crimina düuentë, iwwanbsp;^ecLiraturu non diffido,utcuq; mihinbsp;crudelis appareat, non tarnennbsp;«leijj ° mea zr iuflitia iüius,nec damnari tinbsp;Si ad **¦*”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hacmea caufa.

fîjjz °*'icuté((«»M£rtorlt;lt;)icro, nonapparctî Siaj fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”0*^ intelliga cû*

’PPr h

b bon eum, fl me uertâ ad dexterâ bgt; X r*’?““quot;-’

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ol^ore mecum agere uo’i

pu^^‘^.''°'^f‘lt;mt,nemo prohibere pofict,cr ego quad ^oiitim''^n^-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fîguli,reclamarë omnipo

‘“^fiotiiilius^sienimproff'ediaradoriëttsfolis

10 B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16

f)lagam,fi ad oecafum retrocefièro, non intcUiga locum eius, accedere ZT querelas deponere contra dominumnbsp;deum meum non pofiitm, Si ad finiflru mundi aquilonënbsp;declinauero iüu traâurus tn ius,ucl aceufaturus de tan^nbsp;ta feueritate in hominë non impium, non afiequar eum,nbsp;Kon apprehenda.Dcxtera fua,etiâfi prüfens fit,opcrietnbsp;eum, ut iüum intueri zxnojfc non poßim. ipfeaÜt inte^:nbsp;rim femper meuidet, cf proximus efi, de mequoduo-^nbsp;let efficiet ac fiatuet nemine prohibente.

No«it out dns omne iter meum, opera, uerba ZSquot; eogi tationes ipfas rimatur,zy' afigt;icit,probat me multis mo=*nbsp;dis,ut iÜiplacet. Quomodoaurüqd'igneinfirnacede Pîospro*nbsp;coquitur ZiT exit fine feoria or impuntate; fie enim do „„‘f °“*nbsp;minus,etiàpios,intus zir in cute cognitos,probat aduernbsp;fitatibus,ut de Abraham fatis c3ftat,cum filiu iubet oc^nbsp;eidere. Hiec autem cur faciat,nonfcitur, nifi ab iüts quinbsp;bus dominus reuelauit, utcunq; interim impij bla/fhe^nbsp;nem nomë domini,falfa pro ueris de iudicijs diuinis denbsp;finiant,z^ iufiitiamdci calumnientur.

li Amandatislabiorûeiusnon receiïîfer) in finumeo (abinftitutomeo') abfcondi uerbanbsp;oris cius*

Ambulaui egofanperfirenue in uijs dei,ficutusfum pïacitaillius,priecepta eius impleui pro uirili mea, nonnbsp;minus quàm alij boni uiri, quos dJis non fie affligit, imànbsp;ut loquifccunduconfcientiapofium, plus qu.im ali/insnbsp;fiitui ambulare in beneplacito Dei mihi eognito cr desnbsp;mandata per legem naturie mihi inditâ, non declinandonbsp;neq; ad dexterâ,neq} adfinifirâ. Handata labiorum eiusnbsp;non fttftuli, non contempfi, zy pr/ecepta iüius ac iuffanbsp;oris eius mihi propofita recondidi 'm cor meu,reueritusnbsp;iüius beneplacitu: zy“ ex malitia zx cotemptu,ut impij,nbsp;non peccaui,fed ztr utfil'q quoq; mei non peccarentffonbsp;Ucitusfui-Rapinâbonorü meoru fatis patienter tuli,zy‘nbsp;nomen dni non blajfhemaui.Omnino talis non fiu,quasnbsp;lemißihypocritica; probitatis ajfertores, contracon»nbsp;fciëtiam fuam me columniantur : etiam fi non ignorcm,nbsp;neminem hominum fine peccato uiuere.

*5 Ipfeenim folus(0iM«o)cft,Slt; nemo auerte re poteft(ettî«)cogitationem eius ,amp; animanbsp;eius quodcunqjuoluitjhoc fecit.

i4 Cum^expleueritinrneuoluntatêfuam,

amp; alia multa fimilia præfto font ei.

Quis autdubitat,unüipfum ZS“ fo^deum effe omnis Deus omni potentë,çr omnia feieaté zy gubernantë, imnuitabilë p®«*“-zyfibi femper fimilë, cuius uolutati nemopoßit refiflenbsp;rc^Cuius operationoefialiudqueüc fuum. Quisergonbsp;auertere earn poteft ab inftituto qualicunq;, multo mi»nbsp;nus cgofQjticquid cnim anima illius defiderat, cotinuonbsp;faëfum efi,nemine prohibëte: quicquid ex Icgefua æternbsp;na, quam mihi indidit, quafdo, quamfufcepi, quam denbsp;mefiatuit in bonum uel malum decreuit deus,quainlibetnbsp;multafint et maÿiajine impedimenta coplet.Rationê

-ocr page 60-

I

I

JOB

offerum fuorufruflrj mtjuirent bowitKj.Nibil enitn io num eß,nifj quia ipfe uult cy probat. Sic de me quanbsp;flatuit legem impleuit,Grimplet proutuult.

Etidcircoàfacieeiustuibatusfum,6lt;c5 fyderans eum,timorefolicitor,

k°pcoiifciuißtn, tueiidus. tbneam tarnen à facie iudiciorum fuoru, no quo ad hancnbsp;caufam, fed propter alia multa femper mihi metuenduinbsp;eß uniuerforu dominuf : ideo^ conturbor, nefeius quonbsp;meuertam, miitime compos uiriumearu. Ipfe enimpronbsp;uoluntate fua, deus cumßt, fleélit cor meum,cr attoninbsp;tum reddit,confyderantê mirabilia opera fua, zy impernbsp;fcrutabilia iudicia iußitiie fult;e.

Nondum autem exhaußus fum cr excors faitus, ob tam horribiles mtferiarii mearum tenebras, quas ipfo intnbsp;mittete fußineo,quoad illi placuerit,et à facie caliginisnbsp;umma. operuit cr uaßat, Summa. Cupitßbi confeiusnbsp;de probitate caufam fuam contra arnicas fuos agere co^nbsp;ram dco iudice: ampleâi quicquid pro fe uel contra reanbsp;ß}ondcrit deus. Omnipoteseß cr mortalium iudex uninbsp;eus. tHaior eß quàm ut nobis operumfuorum rationemnbsp;reddere cogatur. Humiliandi fumus fub potètimanu dei.nbsp;Non propter impietates meas htec patior, Hominis eßnbsp;deum timere cr obcdire,illius iudicia reucrcri,no difeunbsp;tere.Voluntas dei peccarenon poteß,

CAPVT XXIIir.

B omnipotente quare non funt

!^’’^|abfcondit3tcpora.- amp;qui noue runteum,ignorantdies illius.

_____Si iuxta ueßräfententiam.o amici,dcut «naH''amînbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affligerct,nô bonos,re{ie quit

guiitur. fentiret à deo abfeondita ejje mala inßrtunia, que pijs obueniulu hominibus in tcmporibus,quos ßcquenanbsp;tergrauia er multa pati uidet mudus. Sequereturq- deitnbsp;non curare tudicium et pietatem mortalium in hoc munnbsp;do, ac nefeire que pijs occurran t incommoda in temponbsp;ribus huius feculitid quod longe abßt, ne quis de deo funbsp;Jficetur. Oportet igitur uos falfo de dei fapientia iudtcanbsp;re, qui id contenditis obtinere quicontrariafepeuideanbsp;tis, Vos quoq; gloriamini cognofeere deum,fapii ntiamnbsp;illius feire, er tarnen non niß malos affligi contra omnënbsp;tnteUeilunbsp;nbsp;nbsp;fenfum aßeueratis: cum interim deu feien

tes colentes pij ignorent huiufmodi quauosillts fern per promittitis in hoc mundo felicitatem, uel die impijsnbsp;iudicandis à domino definitü propter crimina quefentnbsp;perdeßgnant.

2. (Ali))terminos tranftulcrunt,diripucrüt gregeSjS^ paucrunt(eor.)

rmp;orum_ Enumerat lob impiorufacinora,in abus pro/bere ßne factnoraco . m.-.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fequenter. omtii ajßiilioiie eos Uluere no raro uidemus. TerminoSt mquit,transßrunt, ut aliorum hereditates muadant, utnbsp;proßrantagrorum fuorwn fines,contra dei legcm,maanbsp;lediili ab hominibus er äeo,Abigut quoq^ pecora pro»

JOB»

ximorunt er depredantur, ut Arabes ipßut taabßulerät, at tyrannifubditos adlibteHtfe-m/fouatt,nbsp;ut feipfos pafcant,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Qÿantummalitßt uiduiser pupilb's iniuriaiti/trre, teßatur lex multipliciter et propheM, etmt dominuslonbsp;patrem pupillorum er uiduarum iudicem uocat CTnbsp;torem. Omniumq; eorumquifefeabiniurijsuioleido^**nbsp;defindere non poßunt,uel ab impijs ofsfsrtmnntur^nbsp;4 Subuerteruntpauperû uiam,amp;oppgt;'”''nbsp;fcruntparitcrmanfuctosterrx.

Coguntquoque impij egenosutàuiadecbnentt^^'** temptui prte fe habentcs,quaß tndignosfaraiVaritat^nbsp;gratia: quo faâo mteUigitur omnis iniuria,qit^P^'‘^nbsp;ribitsirrogatur, utnon aliter quim beßi^crgt;*‘'fnbsp;reputent ac traólent.Minantur^ mala omnia, n‘/'r^nbsp;ueant, er obediant ad omnia, ut fe miferi eogatdidnbsp;fconderc à conjfeäutyrannorum, necetiampi^^nbsp;audent ad conquirenda necejßria uitlt;e. „ fnbsp;'S (Alq) quafi onagri in defertonbsp;ad opus fuum,uigilantes adpraeaamnbsp;einqspr,eparant)p3nemliberis,nbsp;impijißifuntuclut beßia:ßroeißim^nbsp;maneexeuntesadprlt;edam,utdiripiantalienai^^^ifnbsp;quibus fuos catulos nutriat. Ita tyräni leg» lO'r ,nbsp;dunt,opibusfubditorum mhiantes,uelutinbsp;trônes in folitudinibus,inßdiantes uiatoribus^t Vnbsp;tiatoribus, ut liberos fuos di tent ac ßrocitatip^rnbsp;ciant cum diffendio piorum pauperum-

tatis)eias, qué ui opprefTerat,

Alienas meßes er pabula aliorum pictate er exaéhoneiniqua acquißtatHinde'’‘'^^^ipnbsp;tantis aut ßagitijs nihilominus ßliciternbsp;do igitur admitti poteß,dcumfolos malosnbsp;y Nudos dimittût(t)o»a«fj)indunifP^[,^,nbsp;tes,quibus nô eftoperimentûinH%î«nbsp;8 Quosimbresmontifirigant.-Ä*’*’nbsp;bentesuelamen,amplexanturl3p^‘’^^'j,))»nbsp;NhÔj in tyrannispietas locum habet.idnbsp;non ueßiunt nudos,fed etueße exuuntnbsp;ßigore contabefcant,er in tempeßatibus,nbsp;uel montiu uerticibus exhalant, er nubibuf lt;iTnbsp;ut deßuant. Non u iizd afylum habeant P-’'^P^^’J(i,nbsp;rdt petrarum in montibus,domo ^3quot; ueflibmÿ,nbsp;Vimfeceruntdeprædantespup*quot;^’ ’nbsp;uulgum paupereni fpoliauerunt»nbsp;Diripiunt pupiUoru matres,ut nonfuperßi‘nbsp;pro nutriendis, imo laÜandis infantibus orf^pijfnbsp;pignora neceffaria egenis außrre non abhorret,nbsp;conßlijs er dolis circumueniunt, utßat gt;‘‘'Pquot;^ :: ß,nbsp;ablata fuppeüex eiuj.Non folum enimnbsp;uiduasfacere er pupillos,fed etiam adßigere ejnbsp;Craugereillarummiferias,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

NudiSjincedentibus abfcgucftiW, rientibustuleruntfpicas*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{Itlt;

10

I

-ocr page 61-

lOB

Nccf«^«ï per inÎKrww multos uinculis mwgt;dalfe,tti jteofdemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mtdos adßigant,fine uefle ince ere co

gentej.EtprfupcrttW dgricoUr««! fpicas auferunt, -to Uborccopardtos gt;W4«ip»!o$, «t O' famelicos bborc j^4Hdcnt,dUorttmfHaoribas ltbidinentur,cr ßunbsp;äimaitferantlaboruminfuasdomos. _

Il Interaceruos corum(olcK’«exprimant)me diatifunt,qui calcatis torculanbus ftnunt.nbsp;iniMtorcKÎdridMcdiwmct uelutthgneas pmetes exnbsp;ßueas fuas calcant paHperfS w«:nbsp;rei acruftici','mterim tarnen impiorumtyrannt ep irnbsp;toÿiiittir,z:rignorareunüionem-Coguifturpqmnbsp;pitóöfrfsfuoip/órMjmpcdio agrum tyranniconbsp;i«tniire,^tC(($ demetere,horreo inuehere,trtturar€,nbsp;ItrfjtorfukrM trahere,ßueiis 'implere «inö «elnbsp;tertefemper fitire CT dbifnbsp;enim ciir»Mr£T«m ad pauperes redit, idnbsp;ttiambeßijiprolliexit legibus fuis ne fieret,nbsp;lx Deciuitatibus (»iro$)feceruntgtwc ,nbsp;animauulncratorû clamauit,lt;xdcus i -nUumabirenon patiturC^uodiwprob«»».)

™ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(»bicdiM populi« urbium eb Wpto m^

claittare. EjiaittgemitiM oppreßbruapud dettw «alid er potent,penetMt enim nubesnbsp;nbsp;nbsp;cxlum, No« tarne

femper dnt mterponit potentiäfuai»,nonfuccurri q ticsopiueß,nonßatmipunitimpiospromeritof^^^^^^nbsp;e(smucrcpennittit,uidoriapotmntur,glor^) P gt;nbsp;excfcn»t«rproß)crofMccc)J«,nbsp;fiMW iarw ejfe.o“ i« nttUo pccclt;trc,nbsp;ejfe,' ^«i contrd «cl mutierit,eum taquatn fnbsp;Äutliorem i« capitalefupplidutn «ocn»t.l»tiy”nbsp;niK bæc oinnù «o curare «idct«r,«ec poncrepper cor,nbsp;Mel (OiimiîintTff j.f iwpios demeritis,

fîciuiit 4HeTo lumine,d uerafeientia, •^«fm,nonagnorcuntuiasdomini,Mnrepptßunt,feanbsp;Rtofciictm

fuceeßum'm impietatibus 0 urantw, Qmw enim non pro|trt«r cito contra malos fenten w,nbsp;abß^ timoré uUo jilij kominumperpetrant mala.

*4 Maneprtnio cofurgithomicida, intern^ «etegenum Scpaupercm; per nodem ucgt;nbsp;7 toeriiqnafifur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Tyrlt;tnni,homicida,fures,feliciter profequunturfce» dHrordin JurgKfît, er fe préparant ad occ^nbsp;dcndwtt Q* truciddudtttti bMinilf m CT pauperem,nottenbsp;Mcro lt;i!ißirlt;tn(J«tn ; promouct enim cal'go nodis cona-tuf forinn,cUnf «Ium 'mfidiantur bominibHS.Mt rapiantnbsp;«Hf ofcicUnt. Atque ad tanta flagitiaßc deus conniuet,nbsp;qua/r jyHfre ttidentwr. Si igitur jolot malos adfltgit c«rnbsp;üIjs to'crqf feur non 4ridlt;« reddit manus eoru,dum ex»nbsp;tcttdKittc«£i(i|ilt;rtKmdKtljomic(diKm? -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

*5 adulteri obferuatcaligin^Tf^!’ 5^0»^euidebitocul’i etopetiec“”'*quot;;

I o B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î.7

condixerantfibi, SCignoraucruntluccm.

impijî octiliis eß ctdulteri, ^ui tenebr^is obfer^ ÂduKeri UiiUyCr prolpere agunt in fiio facinore,nec corripiun=nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o»

tur fubitaneo dei fupplicio,ut olim,ctmt uiginti quatuor miüia hominum propter fornicationes cwm lAoabiticisnbsp;fœminis occiderëtur^ Defeributur aÛt hoc loco pulchrenbsp;adulterorum inores,ftcut CT 'm Prouerbijs.üamnoilesnbsp;amant obfcuras,ut in tenebris pénétrent domus aliénas,nbsp;interdiu atitem latent à feorto abfconditi,odiunt lucem,nbsp;ut alif tenebras.-protinus enim ut diluculafcit,ßrmidabinbsp;lej tenebra; oriuntur eis,horrent occurfwm omnium quinbsp;iUos agnofeunt de fade cr perßna, dum latere uoluntnbsp;improbitates fu.ii.tl.ibent enim diurnam lucem fibi pronbsp;terribilibus tcncbris,quas Hebrid nominant umbrà mornbsp;tis,odiofam (rformidabtlem lucem interdiu impijs.

Leuitas cr mutabilitos impioricm exprimitur Jimilitu dine aquarum, ud torrentium ac fluminumßßinantifinbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;mè fluentium, utq^ bulla fuper aquas nata, temer e fer=:

tur.Eß enim impiorum occupatio inutiles tranfadio tem poris non redeuntis,ut aquarHm,qult;e fumma uclocitatenbsp;außgiat. yelyfecundum alios,damnatur uel malediciturnbsp;pars eorum fitpcr terram. tJecfe uertit ad uiam uinea*nbsp;rum. Sic uiuunt cum hominibus, utfußineri no poßintnbsp;ipforuin improbitates,gt iniurite uel tyrannides.Et ipfinbsp;quoque abhorrent cum pluribus 'mueniri, in arcibus ponbsp;tius uel fy luis habitant incultis. Hoc eß,nulla cupiditatenbsp;uel obledatione remorari fe finit impius 'm cœtu homi^nbsp;numfenfttorum.

gt; 9 Ad nimium calorcm tranfietab aquis ni uium,amp; ufq; ad inferos peccatum illius.

io Obliuifcatureius mifericordia : dulcedo illius uermcs,no fitin recordatione, fed c5nbsp;tcraturquafilignü(0jt^«â(«)infru(ftuofum,

Hebrlt;e us ßc habetcSiccitatem ac etiam calorem rapis entexaquisniuis (ßc)inßrnus (cos qui) peccauerunt,.nbsp;Vtcunqs uiuaiit m hocfeculo impi/feliciter,deglutiengt;‘nbsp;tur tarnen ftio tempore ab 'mßrno,dcijcienturin proanbsp;ßndam perditionis ßueam, or qitemadmodum aquae ninbsp;uis foluuntur à calore, çr deßuunt,nefcio quô:ita impifnbsp;tandem ardore diuini iudicij confumentur,ut nihil eorünbsp;remaneat, in obliuioncmueniët mifericordia', ut ab 'm»nbsp;dulgentia dei excidant, qui nuUâ proximo exhibueruntnbsp;mifericordiam, fed er it uermium efca uoluptas eorum,nbsp;'m abominationem uertetur, abolebiturcorum mterfe»nbsp;lices memoria, atq; peribunt non aliter quàm ßerilis arnbsp;bor,zr excifa, ac 'm ignem abieda :ctm interim m me»nbsp;maria aterna mancat iußus. Nomen autem impiorumnbsp;deletur,e^ ßcut arbor putrida ßras proijeientur, con»nbsp;culcabuntur,e^ m igneaternu a fade dciprotrudétur^nbsp;2L1 Paiiit (afflixit) enim fterilcm SC quæ nonnbsp;parit,Sc uiduæ bene non fecit.

Ece J

-ocr page 62-

TOB

11 Detraxît forrcs in fortitudincfuatSicum ftetcrit,non credet uitæ fuæ.

Impiut ideo talia patietur,quia afflixit flcrilem uel ut dSus’f”* parcret, uel pr£ anxietate incujja dbortiretur,afflinbsp;ilionem addidit affiiéiioni, ZT abortiuum procurare nonbsp;timuit,miferiif etiamfoetninM affiigerc non erubuit, ui=nbsp;du^s male ßcit. Trahunt enim impij uiolentiafua quopnbsp;cuMq;, etiam ßrte!:ab omnibtu enim timen cupiunt, utnbsp;quicquid libet tflis boe liceat,nemine audentc contra ninbsp;ti,qui dum firmiter fe jiare crediderint, fibiq^ uidebun=nbsp;tur probe muniti undicy^non tarnen fecuri ejjè pojjunt,nbsp;dno cr confcientia illos deterrente.Timent enim tyrannbsp;ni node GT die. Gr uitlt;e fu£ credere non po/Jitnt.

Dcdit ei((ifi«)Iocum Ç{idutilt;e) potcntiæ,amp; (f«(fMlctetHr)iUeabuliturco in fuperbiätocunbsp;li autem eius funtin uqs illorum*

Tytanni Eßo donetur eii ad tepus à domino in fua improba ui« ta longituitM uel fecuritM,fed perfeuerare non pojjunt,nbsp;male fibi confcij, femper cr omnia timere coguntur^Vinbsp;Hunt enim tyranni tanquamumculn quibufdamfimti^^nbsp;dinum GT armoru deuindi. Egredi locum gt uagari nonbsp;audent,arces muniunt,corporis euflodes magno condu»nbsp;cunt, oner a grauia in fubditoru humerosreifciunt, quonbsp;in officio contineantfubicdos.Neceffie eß enim eum tiquot;nbsp;mere omnes qui omnibuf malefacit^Deniq^ feuero uuhnbsp;tu lÜos dominus intuetur ut digne perdat GT duro iudi»nbsp;cio finiat fuo tempore pro meritis,

/ Eleuati funt ad modicum, amp; non fubfi^ ftentjamp;humiliabuntur ficut omnia, amp;aunbsp;ferétur, ôC ficutfummitates fpicarumCprie^nbsp;/cMicfcrttttOcontcrcntur,

Nom ideo impijfclices funt, quiaglorificati gt exalta mundo, manet enim eos apud Dcum tantograuiuinbsp;iudicium,quod ut fulmina fublimiora ßriet crebrius. Etnbsp;dum ßbi maxime placent, fubito non comparent, dignenbsp;percußi à domino: cxtenuanturenimprorfut, gt mannbsp;gußum contrahuntur, quemadmodum ffiicarum capitanbsp;prograuitate fua m terram deorfum trahuntur,Grcumnbsp;maturuerint ariße, grana tam matura excuffa décidât:nbsp;ita tmpij paulatim in altum fuccrefcunt gt eleuantur,nbsp;donee maturuerint ad indicium,tune enim fubito uelutinbsp;ffitcæ à meßbre prafeinduntur GT in perditionis proßinnbsp;dum deijciuntur,

15 Quod fi nô cft ita, quis me poteftarguc^ re effe mentitum, ôC poncrc (in nihilum)3incenbsp;deum uerbamea^

Que loquor uera funt GT clariora,quàm ut redargui probitu poßint. Neq; enim felicitate externa pietasprobariponbsp;felicitate tefl,cu pij homines miferiores ßnt alijs fepe in hoc munnbsp;empotait,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coîlegeritis me propterea impiufuiffe, quia

nunc tantis malts fuccumbam. Non enim eodemmodo deus iudicat tmpios, nee pios quoque femper pro com*nbsp;mißis adßigit,qum im bac uita difeertio meritorum nonnbsp;liquet, fed fuo tempore apparebit mitdo toti. Ante munnbsp;di finem eadem multis uideturfors omnium, ut plurimltnbsp;Bumma. iußorum GT improborumSumma. Felicia plerunq; ob*nbsp;ueniuntmaximeimpijs. Deut conniuetdiutius adop*

I O

preßionrs pauperum à tyrannis. Varia funt et ßudia impiorum, tandem ßne clauduntur itifelieiß^quot;'^’nbsp;^CAPVT XXV.

Efpondens autem Baldad Su tes,dixit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

Poteftas 8c. terror apua fu«»» qui facit concordiam in fublu”



bus fuis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ J

Arguitut prius exomnipotentia GTpuritatedtjquot; minem in co/peClu dei iußificari, nec citra peccatu lt;gt;nbsp;fligi, quia omnia deo fubieCia funt,nbsp;nbsp;nbsp;iHiat

uerentur, non tarnen praceptacußodiuntiHius-^ quidëfuoordinedi/}gt;onit,innumero,pondcre,0'nbsp;fura, alioqui omnia in unum chaos mifeerentur- 6nbsp;creaturarum dijfioßtio pax dicitur innbsp;monia fcilicet gt concentus omnium partiunbsp;mus ad opt imam ac iußißimam uoluntatem dennbsp;5 Nunquidcftnumerusmilitumdus*nbsp;fuperquem non furgetlumen illiuS’^^j,nbsp;innumerabiles futit adminißratorij fpiriW’l'“nbsp;co expediti GT milites dicuntur, quosCbrißK^ '^.nbsp;nominat, quoru unusuma noCletotmilliaotti^nbsp;ercituSennacherib. Et cuius lux, hocnbsp;dementia fuper omnes oritur. Deus entiti of'’quot;''nbsp;nihil ei abfconditumtquo ibo à ffiiritu tuo^amp;nbsp;cictuafugiamffiaßendero, gtc, Paternbsp;fiés folemfuum oririfinit fuper bonosnbsp;ingens liberalitatis diuina indicium eß, Lis,nbsp;uium prabentis, gt neminem à beneficianbsp;nifi quis fua pereatmfidelitate.

4 Nunquidiuftificaripotefthonin^°^j4e ratus deo, autapparere mundus nî ynbsp;muliere?

si deustampotens,fapiens, bonus, quomodo coram eo pofjet homo lußifitari,nbsp;iußitia confirrif Minime quidcm,fipropri‘‘nbsp;derctur,qute femper mifeetur cum iniufiitilt;gt;tr‘.ijfiißnbsp;creatura aliquid patitur uicißitudinis,et iif’Pquot;'^'nbsp;deßdus, ebrißi autem iußitia,fanClitiis,nbsp;tum,prodeß IIS'fufficiteledis omnibus,T'o^‘‘nbsp;uitas noßra impura eß, gt ideo puerperanbsp;tantum pro natura corpora conditione habenbsp;ge ,fed etiamquiain peccatis concipiunturnbsp;hominum, Natura enimfumus filij irit:amp; lt;1^nbsp;neeß,caro eß, impuri ergo funt,quotqud‘’^ ßtnbsp;nafeuntur. Quanquam autem infansnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ßpf^

creatione,utpote uerbo dni creatus,fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10^

pter indicium diii in Adam, in quo omnes »lt;’ riuntur,ficut in Chrißifide et meritisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jL iiU**

•j Eccelunaetiänon fplendet,öi funtmundæinconfpedueiusî

Quantomagis homo putredo, hominis uermisî’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;. «fX’

Tdntj« eß ffilendor maieflatis diubia, U nbsp;nbsp;nbsp;^^0

necßella i» comparatione eius luceant, lueeret homo, quießtineaGJ'UermisfTanbsp;firmitas hominis,ut puluis,caro,uanttas, wf


-ocr page 63-

Cuius adiutores nûquid im

lOB

«fw îpcrif Iiteris,(jcut crgentilium ïlteræ IttRdm w ninantfUt nemo fc fine peccatK effe iaélare poßtt,cr mnbsp;hoc imiido iniufleaducrft pati,ctvm Innam d folcnbsp;nbsp;nbsp;fo

Ion 4 luita non nihil pati in eclipfibue hominibui ineru= ditisuideatur. Qjjibm omnibus moncmur, ut noßramnbsp;niferiaiu agnofcentes confitgiamM ad dominum, qui fonbsp;liberatornoßer,de nobifipfis humiliter fentia^nbsp;nosiußa ludicia nonarguere priefu^^nbsp;'’^’’^i^uifumus coro er lutum. Summa. Omnipotensnbsp;^^omnibnt metuendus hominibus er creaturis,cui ccecnbsp;1^ obfequuntur, Humana autem rcatu multiplici connbsp;r •'•gUMHr.Nemo iaäet innocentiam,

^CAPVT xxvr. g Efpondens autem lob,dixit;nbsp;Cuius adiutor es nûquid imnbsp;becillis, 8lt; fuftenras brachiumnbsp;eius,qui non eft fortis^

‘gt;^i(orum diffutationibu^ ac uerbif,iam in ul^ quot;«n,'’’ loi) acutiut cotra eos mfurgit,ut mos eß peritis oanbsp;ßrtioraferuare argumenta,.nbsp;uidetur,Baldad,dicens:i^ónnenbsp;^^gnißco fermone tuo,breuibus licet uerbii coposnbsp;gt;°'gt;inipotenti deo ueluti imbecilli opitularis.^crfu^nbsp;df '^‘t’fi‘t^brachia,nefuccumbës deijeiatur ab hominbsp;‘fituiHifuccurras tuopatrocinio, quandoquidentnbsp;’ ‘utiuueris, omnis ipfum fortitudo deßituet. luuarenbsp;i” contendis tarn ampuUofisfententijs tuts, eum fubnbsp;’’1‘tgnitudine fuccumbtf- Quod enim deo impendisnbsp;'quot;Htionis patrocinium, de oßentatione tua eß, nonnbsp;5 ^'l«te,iion enim deus indiget deßnftone tua,nbsp;hab‘'^®‘^'^‘lt;^onfibûî’forfitan ’***nbsp;tia^''^’P*^quot;ti3ßi,amp;^prudentiam (fubßßen'

tUf4t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confilium dare deo, quo modo

munditiam, et pro ‘i*fliti‘itgt;t,deßndedo lußitiä dei,alioxnbsp;periclitantem. Confuluißi enim ei qui nonbsp;Hunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fapientia,fapientum

i{io^^^'^‘^°''.lt;^Hlußrator, er fjpienttlt;e diuinlt;eperß confirmas erdoces copiofe,nbsp;4 J’‘^oac tua diligentia periret in orbe.

uoluiftiî’ nónne eu qui fegt;-;;P'ramentum^

iifs ‘^°'gt;iino deo decreuifii mifeere fermonem^Ti profiraf,perhnbsp;Nônrw hlt;ec eß ridiculofa præfumptio, dc=nbsp;tgt;Qtf J.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humano mendacio, ipfiusq; omni

’^dit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humanatuerifutquitibihalitum

ciot, '^^’fdigeat rcßiiratione er definfione, ne iudi^ } ^^^«gt;»bat,nifiexcufes,

1) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(creaturlt;e infime) gemût (ßr^

Ot«) aquis, amp; qui habitât cum eisgt; ’^atny-‘‘‘'^^‘^'^‘*‘^ß^‘^gt;^°''^ttiucaufas,omniaopelt;‘nbsp;fùi« gt; ßiritualia corporalia lUi fubditanbsp;i ß'^ ingentia cete in mari, per quos tysnbsp;ßpltnt' *''quot;*''* deferibuntur magiue potëtùe ernbsp;*^1 argumentattranfit autë ad creaturoifub*

10 B, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18

ffrrdnedt er marinds,ut metalla,gemmât cr plantas in proßndo maris,ubi omina dei potentia,itifiuxu er openbsp;ra concipiuntur, ßuentur, er crefeunt in infirtoribuinbsp;partibusmundi, quanto admirabiliora funt ea qult;einnbsp;fupremis mundt partibus confißunt,ccelcßia nempe ernbsp;ßiiritualiatHac omnia cum fuis cohabitatoribus,hoc eßnbsp;congeneis er connaturalibus plcnè fubfunt uoto et rrginbsp;mini dei omnipotentis,qui omniaregit er ordinat,qu0nbsp;omnia reßrmidant,cuius indicium exhorrefeunt.

  • 6 nbsp;Nudus eft infernus coram illo, ôC nullunbsp;eft operimentum perditioni,

infimaquoqueerabfiruftfiimanaturie, er omnium creaturarum natura,inclinatio er aëliones,aperta funtnbsp;oculis dei, ut nedum omnipotens fit ,fed er omnia cosnbsp;gnofcës er prlt;efenter a/fiiciens etiam occulta cordium,nbsp;cr inftrmum ipfum, er quicquid ul}gt;iam eß rerum oc=nbsp;cultifiimarum,fic ut perditio ipfa impiorum, mahgnitMnbsp;quoquepeccatorum, er flagitiorum ,fic deo notißimanbsp;funt,ut perfiëlé feiat quid quo modo traëlatidum:perdenbsp;reenimpoteß,erfaluare quosuoluerit, Inßrnuiernbsp;perditio deo patent,

  • 7 nbsp;Quiextcnditaquilonemfupcruacuum,

amp; appendit terram fuper nihilum«

A quilonaris terræ portio nobis manifeßior er como 7iq„fion dior hominum habitatio,pro toto mundo accipttur,quë ns pUga.nbsp;extcndit,er reponit fuper uacuu, fuper ßo centra. Tonbsp;tum enim ccelum imo mundu extendit er fuflëtat nuüanbsp;fuppofita columna, ingens potenti^e dei fignum, uerbonbsp;fuo folo tarn ccelum quam terram fußinentts.

  • 8 nbsp;QP’ aquas in nubibus fuis, ut nonnbsp;erumpant nubcs deorfum*

Aquas in nubibus colligcre,ne ante tempus décidant, cum tarnen natura fuagraues deorfumßrantur,no mesnbsp;diocre miraculum eß potentiæ diuime :ßc refolui tansnbsp;dem, dum iußerit deus,in faluberrimos imbrcs,unde irsnbsp;rigentur terrtenafcentia,animalia pafcantur,exorneturnbsp;mtindus,er agnofeatur omniumcreator er author,

  • 9 Qui tenet uultum folii fui,amp;cxpanditftinbsp;per illud nebulam fuam.

Soliumdeicaelum eß,ubirefiderenobisuidetur, er inde imperarefubieâis, omnia gubernare qu£ fiunt in C“*“ De«nbsp;iCthere er terra,nüc ferenitatem cofirens, nunc omnianbsp;nebulis obßndens,nunc hilaritate fua mundum confolanbsp;tur, nunc ßlgure er tonitruo cocutiendo exterrct fumnbsp;maqua:q;crinfima.

  • 10 nbsp;Terminumcircundedit aquis ufqj dumnbsp;finianturluxamp;tenebræ,

Mari pofuit circulum fuum,er locum ßatuit,que non tranfgrediatur,ufq; ad confummationem lucis er tenesnbsp;brarum,donee uclfaculum ßare decreuit,uel impios alinbsp;quando contra natura; legem peccantes punire. Hon ranbsp;ro enim aquarum inundatione impios uifitat, ac uindisnbsp;cat,resq^ naturales armat ad uindiëlam peccatorum,

  • 11 nbsp;Columnæccelicontremifcunr, Sfpauetnbsp;ad nutum eius.

Dttw iram fuam in impios oßendere uult deus,omniii coatremifcerefacitterranwtu,ficut etiä columnar coe

4


-ocr page 64-

lOB

ti ^uic^uid fut) carlo efl,concutere uidedtur.Alio^ut cee lum nullx columna,niß manu domtni fuftinetur, ZSquot; pernbsp;feucratinfuo jïatu, Increpatio autem dei aliud non cfl^nbsp;quam conter ere homines,cr deterrere 4 main.

Infortitudincillius repente fedatmaria Ccongrcgata funt) SCprudcntia cius percuHicnbsp;fuperbum»

flante tempefluofo uento,per uirtutem cr madatunt dei, mare horribilitercommouetur ZT concutitur, nalt;anbsp;ucs cum hominibiK periclitantur zr anxiantur. Contranbsp;uero dum uentis imperat,fiuâui marini 'm altum eleua::nbsp;tiffuperbißimi ac tumore horribilet, ciufdè uirtute connbsp;fringuntur,fedantur ac humiliantur.

IJ Spirit’* eius ornauitcoelos.etobftetrican tenianueius(elt;i(«flMre/i)colubertortuofus*nbsp;Venti dicuntur ß)iritus dei.lnterim tarnen etiam uo=nbsp;nwi^Hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;operatio deiJ^iritui dicitur, quibui fit, ut cu

««tt. placet illi,catlos omet claritate esquot; ferenitate, ut athent pulcherrima figt;lendefiant, folari lumine ad nofiros ocu^nbsp;los radiante, Alioqui nunquam fuprema lt;ethera perturnbsp;bantur,fid regiones aeris infiriores. tpfi quoq^ fiiiritutnbsp;Domini eft, quo effôrmat ZSquot; mirabiliter componit zrnbsp;perficit firpentë tortuofum : hoc efi, nedum aflra catli,nbsp;ac confieÜationes, quibits uaria; nationes uaria nominanbsp;indiderunt, et figuras aßronomicas,fid etiam betuas manbsp;rinas,cr miracula quacunq; aquarum,quibus mteHigi*nbsp;tur muifibilis draco Oquot; fatan, in hoc mari magno huiutnbsp;munditfed cSquot; marinos firpentes, qui ueilis nomine di^nbsp;cuntur ZSquot; tortuofi zSquot; recurui, manus domini fugat,utnbsp;aquor planum fiat er tranquillum,

14 Ecce,h3ec exparte((iilt;fî4fuRr)ui3rumeius$ amp;cum uixparuani ftiliäfermoniseiusaunbsp;dierimus, quis poterittonitruum magni«nbsp;Cudinis illius intueri^

Hlt;ee efi potentia dei, htec dei maieftas, quie breuibut quidem utcunq; deliniata efi,fid tarnen tanta, ut uerbisnbsp;nequeat comprehendi: paruula fumma hacefi rerumnbsp;creatarum,ac potente dei minuta uefiigia, Q«w enitnnbsp;tnaximarum er innumerabilium rerum iüarum abipfonbsp;gefiarum podusesmagnitudinem uerbis exprimeretfnbsp;er tonitruumfirtitudinisfu£ quis caperetf Parua autênbsp;•ummanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fegt;^egt;num eius dicitur, quiequid altum in hac uita

‘ pofiti de eius confyderatione cognofiimus, summa ca» pitis, Omnipotens dominus omnia pro fuo nutu agens,nbsp;corripi ab homine non potefi.Omnia folus nouit zSquot; caunbsp;fas omnium, Operatur omnia in omnibus, superna acnbsp;infirnalfiritualiaac terrena illius uoluntati funtfub»nbsp;ditaAnenarrabilis efi dei fapientia er potentia.

lt;rCAP VT XXVII.

V Ddiditquoqjlob, alTumens pa g Catpit lob ultra profiquicœptumfironbsp;_____monem ac dicere contra amicos,qui infi» mulauerant multis uerbis ipfum reu occultte impietatis.



quando aperta flagitia 'm ipfo non cognofiebät,fola hac ratione permoti, quia tarn ingenti mifiria à dno uifitaenbsp;tus effet, CiUgiturcefiàffentloqui, ernemorefiionde


... rrt,perrexit de fuis afiiidionibus loquinbsp;tentiamer fapicntiamafiruendo,ncgatfepercull ,nbsp;domino propeccatis,eamfibi arrogatnbsp;quam iUi derogabätfalfö,tefiatur nulläimpijsnbsp;'m felicitate huiusuitlt;e,A/fumercparabolam,eß‘i^ ^^nbsp;re de magnis rebus feriofum fermoné non clore, Fnbsp;inuolucra parabolarum er fimilitudimi profeqoetiiinbsp;X Viuitdeus,quiabftulitiudiciummejnbsp;ÔC omnipotens qui ad amaritudinf aonbsp;xitanimammeam,

5 Quia donee fuperefthalitus in ritus dei in naribusmeis,

Sic Hebrai iurant, Vt uerè uiuit dominus, cundum démérita mea pereußit me dominus, etnbsp;dieio humano cou'mcar de iniquitate aliqua,proinbsp;iudex qui/fiam tot calamitatibusctederepotuiH ’nbsp;«OÎ conteditis,Tanta enimamaritudinemedoini’^^ji^nbsp;nit,non propter peccata mea,fed quia fie itHnbsp;uoluit dominus uniuerforum, caufamiudieiorunbsp;rum fuorimt ipfe noutt. Qjtanttvm ottmetailnifnbsp;dicium, nihil contra confcicntiam affirtnobonbsp;tis meis tanta comerui,nefcio, aliudconiedof^'’ ^jlnbsp;fum, quam fubeffe caufas alias, nonnbsp;commififfem,non poteram ex toto ignorare.^f^i^^ffnbsp;enim crimen magnum,nifi quod ex certa fcienti“^^nbsp;dei contemptu ac mfidelttate. Talia autemnbsp;marc non poffum,doncc uixero erlßiritus‘i^^nbsp;uegetauerit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ j pcC

4 Nonloqucnturlabia meainiqu'^’^ÿ. lingua mea meditabiturCdo/««)^^’’^, jonbsp;y Abfit à me,ut iuftos uos elTenbsp;necdeficiä, norccedam ab innoeft'^

luftifîcationémeamquam non dcferam.-nequecnim reprehen“nbsp;cormcumin(om„Ouitamea. ,

Data Opera er certa feientia non comtnitt’Utt’^r, mea uanitatem erfalfum autmendaciui»nbsp;er per meam linguam nuHi unquam dolumnbsp;certum affirmabo, quod ig^orare me feiomefPnbsp;cam me pro peccatis meis tantoperepiinituub'^'i ^^ itnbsp;hi confeientia mea tefiis effe non potefi.nbsp;iufia er uera uos loqui confiteor, cum eontr^^l^niitnbsp;Donee uixero curabo innocentiam et 'sntegrit^^nbsp;'m failo er uerbis: probe omnium noui,tamoPQ^n{nbsp;omni uita mca,quàm opiniones. Annitarßi*^^^^ (jlnbsp;tota uita mea rctineam zy conferuemnbsp;fynccritatcm z:r probitatem meam, ZSquot; p’'°nbsp;fitatc remittam ab opere uirtutis,certus,qao‘^nbsp;nccuita,qu£cunqitribulatiouelinftantiahuiu^nbsp;risfeparabunt meißde 'm dominii, qua donunnbsp;zy integer uideor erhabeor.Necmibinbsp;cuius flagitq uel criminis à cutiabulis meis,nbsp;bonum eft,dicere malum,ercotrà,nec uolo^^nbsp;er quifemper à peccato abhorrui, non pojfuninbsp;nbsp;nbsp;j

confcicntiam calumnilt;e uefira locum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jnihi

no unqttäpeccauerim,id en'em no loquor, imp'mgitisfalfo crimina nefiit meafyncera confi


-ocr page 65-

r OB

7 Situn’mpius initnicus racus,amp;aducrfa^ rius meus quafi iniquus»

iKçiotim impij funt, qui me impitt calamniantur,cum àentalo quod impingunt tefiimoniu adßrre no posant:nbsp;iJw ertimnx mca in iHorum caput recidcnt,qui eo ipfonbsp;fc iiiipiosflatuunt,quuin quad in meßagitium accufant,nbsp;oßendere non poßunt. Hoc ergo ufu uenict meishoßi’^nbsp;^'^h^Kodinmeretorquere temerè pricfumunt ex hyponbsp;‘’’‘/’i Ï»«/) mendacio fuo dei iußitiam deßndere uelint,nbsp;S“* Wtó/li« fjjè nuüa ratione poteß,ßcut nee impotent

Quæ eftenim fpes hypocritæ fi auare ra Pöt,fi(nott)liberct deus animam ctusï'nbsp;^unquiddeusaudietdamorem cius,cûnbsp;i9'*'?^’^*^^‘’Pf’’eumanguftiaç'

Autpoteritin omnipotente delclt;Sari,amp;

hypocrita tune, cum anintäßuam de corpore mortis huius, qui o^nbsp;^^fftodum, ut ubicunq; poteßnbsp;dolis,tantum ut hotmnes

^‘lt;lt;ind nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utàdominooransali=

fintb^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ditetur in fuum malum, ZSquot; intc^

proßferitatearguai pie tgt;itisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;donantHr,cr fruunturcu

g«Il- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dco g?-atus eß quißiiam, nee in an^

1^0?^‘“^‘^itur, quia diuitifs prins donatus cß, ^9tQ d'’”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propitio deo, fed non rar o ab

by. ‘^'^’iandis nbsp;nbsp;minime eleëîis coneeduntur ? Nim

îodir'*^'^“’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deoßuitur,ut amore fyncero HH iun

commodo, ut do*

f^abere m omni occafione benignit, cs“ exauditorem, quempro uoto in^nbsp;exauditur

* ’ bn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccatußt,^^ non ex fide.

Nen L “°® manum dci,quæ omni ft

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impii apud deuni,

Pot.„5 ,^’suiolentorum,quam ab omni

uidemini,fed ßulti ¦'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cr fophißieis argumentis.Audi^

‘‘°’ ueriora doceâ, qult;e fcilicetßnt ftii t ^^4©“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KT^k. «*.’ fl _ :•** j

''«“/**amp;«' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nxc tamcit

'%tf^^‘‘’[^^'^^’”pi°’^^gt;nempeamaraadfliâio «fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uobis annuntiabOjUt fequitur,

^gt;tï- poteflis crebro ufui uenire, quauidii^ itloru félicitas experti eßis,ueßronbsp;hypocritie effe de*nbsp;’’’’(lio P ''^ÎW‘‘»’,portio cß,qu(e i deo daturhomintnbsp;tyrannorum ac uiolentoru, quâabnbsp;^'*teßne dubio fuo tempore capiutlt»

•«Ik

ïl*

i

eiuiftfiicntid. Nam etiäß nunc iW“ iniwcës: hæc tarnennbsp;‘ 4quot;nbsp;nbsp;nbsp;. -

«f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uobis annuntiabOjUt fequétur.

I O B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.9

14 Si multiplicati fucrintfiliicius,in gladio crût, et nepotes cius no faturabütur pane»nbsp;Non raro contingit quad (3quot; nos fcitis,cr ego affero,nbsp;utimpijmultiplicenturinfilioruprocreatione, proleq^ fihj.nbsp;««merojrf ditentur,qui tarnen pro mala educatione fua,nbsp;eS“ pro parentuimpietate gladio obi/ciuntur, CT redi*nbsp;guntur ad extremam pauperiem, quoru parentes malisnbsp;artibus diuitias corraferant^de quibus multa in parabo»nbsp;Hs Salomenis, ut etiam pane indigere^ er fame enecarinbsp;eos contmgat:ßcut contra de iußorumfilijs dicitur: I«*nbsp;niorfui er fenui, cre-er de mpijs : Ecce ferui mei co»nbsp;medent, er uos efurictis, ere.

I y Quircliqni fuciintexeo.fepeliéturin in« tentu,amp;: uiduae illius non plorabunt.

Tota impiornm poflerifas, er rcliquia malediccntur er peribunt, ufque adeo, ut er uidue de progenie einsnbsp;fupcrfiites,er eiufdem impietatis hgt;eredes,no plorabunnbsp;tur in morte,nec crit qui miferia: iUarum condolcat, fednbsp;abieëhe er contemptiemorieneurt

QMod in lege dicitur, Domum tedtficabis er non ha-c bitabis inea,platabis uincam,erc.hoc loco aliter cffèr= rmpiommnbsp;tur: Congères pecuniam uelut puluerem in multitudine^ profpetiwsnbsp;CT ueßem parabisßne omni negotio : pius uero uteturnbsp;Ulis non impius.Solet enimdeus impi/shrgiri dona,pijsnbsp;uero ufum lucrumq^ donoru: fic er impijs dmitias dißrinbsp;buit,ut addatfolicitudinö.’pijs itero largitur mentis traunbsp;quillitatem,eranimum paucis contcntum.Sic impijs ftnbsp;nitate corporis dat,animo interim a-groto.-pijs uero fa^nbsp;nitatem animi uteuq; ajßdo corpore « Q^onajj quo^nbsp;impiusa;dificet,no tarnen durât,no benedicitur domus,nbsp;fed cito pent, er iudido domini dißipatur,perindeßa^nbsp;bit ac tinee,er uelut tabernaculum, quod ad breue tcittnbsp;pus transferendum uel negltgendum à paßore conßituinbsp;tur.Tinea enim rodendo ueßem, locultvm ßbi parat,fednbsp;difeuffa ueße deijcitunßc impij eijeiuntur de domibus,nbsp;quM multo labore er expenßs itdificauerant.

Impius fuarum opum nihil fecum rapit,uacuus autem er confufus ab eis relinquitur.î^ihil enim mortuo homi pjofum.'”*nbsp;ni manet, niß quod ex fide bonum cotleße er teternumnbsp;confequitur,uel ex infidelitatc,malu. Qttid igitur infa^nbsp;nitur ad opes? quid in honores er potential Nibil earisnbsp;rerum nos hinc ad indicium dei comitatur.funt cnim ponbsp;tins hinc abcunti farcinieçr'remora. Oculimomentonbsp;nullus eß, oeyßime pent ipfe cum omnibus rebus fuis,

Corripit impium indicium Dei : er pernicics ueluti

-ocr page 66-

TOB

rapidißimum flumen, Nadu, hoc eftfubitaneo interitu minime pro/fedo. Cit enim tilts dicitur,pax et fecuritas,nbsp;tunc repentinus eis fuperuenit interitus. Tollit eum rc=nbsp;pente uentusuehemés,Eurus,oriëtalis, uaftator,impornbsp;tunus,hoc eft iudiciu domini,quo impios perdit,ut tutbnbsp;Ins eis mif n-icordia locus relinquatur, fed turbine quo»nbsp;dam abijeitur in exilium,uel in faculum damnatorum.

Et mittet fuper eum, amp; no pareer, de ma nu eius fugiens fugiet»

Inuehitur fltror domini fuo tempore in impiu, tir non parcit qui diu fuftinuit refipifeentem, atrocius arripitnbsp;contemnentem, nec uim omnipotentis effiigere poteft:nbsp;fiios etiamnum definßres impij fiigiat,ufque adco pudenbsp;facit dominus impiorum confidentiam,qui à ftageUo donbsp;mini meliores euadere noluerunt.

5 Stringet(complo£iet) fupereu manus fuas, 8C fibilabit fuper inum,intuens locQ eins»nbsp;Vianuum plaufu ridebuntur tmpij crfubfiinnabutur,nbsp;fient'm exemplum,parabolam,crfibilum:hac parte donbsp;d • tninoutilesfuntimpij,utpijsexemphfintcradifica^nbsp;” ** * **' tioni.his ergo crfimilibus iudieijs dei circa impiosnbsp;non raro manifefte uidetur dei iuftitia, non tarnen fem“nbsp;per. Quandoquidë non omnibus impifs talia in hac uitanbsp;imnuttit incomoda ^3quot; impietatismercedes. Sequitur denbsp;dei fapientia membra huius fermonis lot ad amicos, nonbsp;ejfe perfcrutabilem rationë,fi no femper impij male tranbsp;dëtur in hoc faculo,fed ufq; ad finëuita agät féliciter,nbsp;CAPVT xxvin.

Abetargentû,uenarum fuarutn g'principiatamp; auro locus eft innbsp;quo conflatur»

Ferrum de terra tollitur: 8C la*

a

pis folutus calorc,in xs uertitun

Miribiii* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niarriintur,tinde imperfcrutabilà

a^turx. nbsp;nbsp;potcntia Dei cr fapientU uel ex parte difcatur. Doce=

tur^myßeriumdiuini iudicijigt;nmpiorufelicitate,uel pcena,non ad rationif humante regula/s exigendum. Omnbsp;nia enim alia in rerum natura quantumcunq; abfcondi»nbsp;ta, humano labore cum tempore cr induflria peruefli^nbsp;gari cr teßimari pojjùntffola autem dei fapientianbsp;nbsp;nbsp;iu

diciorüdei clora ratio peruefligabilis noefl^ Argento, inquit,fua efi uena,fuut egrefftu, in recoditißimn locisnbsp;fins latenti. inueniuntur enim, fed multo labore, çr effonbsp;diuntur opes, irritamenta malorum « Similiter ferrït denbsp;terra toUitur,omnia domos. Lapis tarnen inuenitur,quinbsp;firro durior et icre, fi fuo tempore de terra extrahatur.nbsp;Aeî quoq; in medio lapidum latet,fed ignis uehementianbsp;ufque (tdfô torquetur,ut uelutifiumen tes effûndant:imnbsp;probo^ labore è tenebris ad lucë educuntur,quie erantnbsp;tn terra imis abfîrufa uifceribus.

Tempus pofuit tenebris, amp; uniuerforu ’ fînem ipfeconfyderatjapidemquoq^calinbsp;gints,5lt; umbræ mortis»

füihil tam tenebrofum reconditum rarum efl,quod dei fapientia no fit apertu et perfeëlifiime cognitu, imànbsp;fie diuinitus ordinatît » Etperfeëiâ omniü rerit cognitionbsp;nemjine perferutatioe deus fimplici intuitu nouit, per


10

ÏOB* .au ferutari tarnen dicitur noftro modonbsp;tere ipfum nihil pojfe,quod hominibus tnidtobinbsp;feitur. Lapidë quoq; caliginis,hoc efi,fnnbsp;fiftentem ubi femper tenebrafunt, eJnbsp;fiiit uel eritjUt umbra mortis dicatur locus cius,r‘nbsp;tarnen dei clarepatetcrconjpicitur,

  • 4 Diuidet torres à populonbsp;qs oblitus eftpes egétis hominis

Cum tëpore facit deus, ut ftumen ceffet à confueto esquot; ripas excedat,ut ubinbsp;pofleafit ficcitas.Velalitcr.Dirimitfluuius^^nbsp;hominu,utnatiotteset régna difcriminëturpi^nbsp;cr inobliuionëueniunt fluminaprifca,ubii‘^^^nbsp;bus triuifitur. Aliquando uero fiuminufi^fi**'' ¦nbsp;gcntur,ut fefe homo in eis mouereßneprlt;tult;xnbsp;opprefiioneno poßit,dum alio tëpore quicquidtnbsp;fùndo latueratabfentibus iamaquisconfi’i^“‘^'f^,nbsp;piatur,Locus hic eft difficiUs etialudais , W»nbsp;4 quibusfic litera orednatur : Rupitfetorre^^nbsp;obliuioni data à pede,uel prater moré cxaltata}nbsp;homine mota. Velfie: Créait torrës rffc habd^'nbsp;cr obliuioni traduntur pede, eleuataftu‘trrnbsp;nem cr mouentur.ludicet de fententia

  • 5 TerradcquaoriebaturpanisWquot;^^nbsp;titurfîcutignisfioco fuo igni fubucrf^^^ffiirf

'Terra in qua prias aquafluebat,deinde proftrt ex femine panem, cr pofi mejfi^nbsp;illc ut igné ambufius, et in aliamnbsp;tur. Aliter fie : Semen terra inieâumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ߣ^

ttero altius ßderis,lapides inueniunturUtid^'^^^ titur. Latët ergo prima qua tandë in lu(^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;il^

  • 6 nbsp;Locusfapphirilapideseiusj^gnbsp;liusaurum»

Locus eftalicübi, ubi fitpphiri bpidttS'^^Jiitt^ alius locus à domino conditus eft, ubinbsp;rnuenitur,ftc domino omnia mirabilitenbsp;figt;onente,cuius ratio homines non êmmeitonbsp;nia autem lt;i deopotentifiimoproduël^r''*nbsp;fibifolicogiiitaratione.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Scmitamignorauitauis,nccini earn oculus uulturis»

® Nonc3lcauerunteâfiln(wp'‘‘^^y^3. f corum,nec pertran finit per cam

Lord in mundo complurima funt, ubi »ec à ut maxime inuia aues petere no folettt,ubi^nbsp;num,qui ob firocitatem cr tructdentiaiupnbsp;cuntur,tKc reliqua fira deferti incolanbsp;autemhacdeonotafunt, ernenfinenbsp;conftituta à deo,ne miremur, non omniaittgt;tnbsp;feoperumdeimyfteria,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

9 Adfiliccmcxtcnditmanum “ ucrtità radicibus montes»

In pétris riuos cxcîdit,amp;o’’’ fumuiditoculus cius» .

Dominus ut fuauirtuteterrameot*dgt; gt; ßrmauit omnia,fic quoq^°t»niaadgt;»intl gt;nbsp;dumuult fie tangere poteft,ut motes max


-ocr page 67-

•».iü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° ’

*4kii,, IÎ nelit fuhuefM.Nihit enim tam Mtßoßibile bottuniliitt

«idm' fgt;oteß,^uod potentia dct cffugtat, c^/i uelit con fcere no facile poßit. Quale eß hoininibui admirabile,nbsp;quodèfaxoprouidentta dei riui erumpunt. In S«ramd.nbsp;(i!l‘‘^^uidadmirabile,rartint ac pretioßim eß apudnbsp;•itt’i«, diuina fapientia luculeittißime nouit, produxitnbsp;potentiafuanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad aliquam eomoditatem boriitate ßitt

'^gt;'‘^nlt;iuit,homintbui uelnullif uel paucis cogni[am,non Uiwn mundo inutilem,

’gt; Profunda, perplexs quoq; fluuiorûfcru ^^fuseft,Slt;abfconditain lucem produxit,nbsp;^rWdtur dfitî perplexißtma er conßtfa fluuiorum,nbsp;confluxerunt, er quiequid rerum pretiofanbsp;m pi-ofitndo latet,ipfe produdt in luci,dunt tlii planbsp;ligiliuttm omnia pernouit,uel etiâ dum uult, honbsp;patefacit Ingenium perueßigaiidi mfwidcns,utnbsp;uliö aquK qu£ m broßindofunt pretioß tapidefnbsp;f^^^'*gt;'‘»gt;taff'equantur.

ƒ äpientia uero ubi inucnitur^ 8(. quis eft inte pretium eius.nccinueniturnbsp;liiitK ^‘‘'^‘^’'dtomueßigarecoplurimapoßit,falltnbsp;feutiu Qquot; feientia rationu m opcribuf det,tucnbsp;»lUf 0 '*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c terra e]fodi,nec humanis uiribut

«end nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘1'*^ cognofeat

'*^“lt;^gt;fiwßgt;iritu det infufo coelituf,quo imbutu^ pi tu?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcnttatur,etiä proßtnda deidpfa enhn

Ucn^^t'°^°^ß^^‘^»^moratis rebm omnibus,unde in= f^onnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intcUigentia nobis affortatur?

Iw ^‘'!‘^°gt;»0‘eßimationöueriefapieM,feddeusfo ‘ium r ‘quot;“f•« terra hominü corporaliter uiuen*nbsp;'4 Xbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^’'fuîtfufeipitur.

^^'tü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;me: ö( mare lo

f‘pi^^î‘gt;^ f'eeum diuinarum CT 'IInbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^’‘tgiatur tibt, re/ßondebit, er dicet : No«

’’’‘’’•bwlargiritantum thefiurum ho ^on^'^‘'|l‘ß‘'quot;«'«q«oq;in4rc eademrejfiondebit,nbsp;ÏH'frendufapientia.

PfH(J ^^l’lruraurü obrizö pro ea, nccap 10 comutatione cius,nbsp;mafTa Ophir tindisnbsp;gt; ^iori(r^°*°’^*bus, neclapidifardonico prenbsp;’ ^.S^fepphko/nbsp;aurü,ucl(6crtnt«)uixnbsp;IK'»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auri.

at deifapientia, er rerum diuinarum facra c« ’“‘llo pMio leflimari poßit uel gemmis. O«nbsp;'.’’’ipq?'’'. optima iucundißimaque, non pojjunt eidentnbsp;majfe auri ex Indid,non onyx predomnbsp;\itQi^‘^^P^‘’'‘t^gt;‘equabunt earn,non aurum aut cryßalnbsp;°’'ftuelaureauafa. Quxuero defapientiicnbsp;'‘''l’ijs‘^‘‘^‘f»lfrhic,er libroSapientue, er Proigt;nbsp;t^tcomion er laudes funt, in hoc addunbsp;°perum diuinorunt caufos certis dijputa»nbsp;er quare bonis uiris aduerfa pro«

lOB.

Uenidnt 4 deo omnia modérante.

Qtuecunq’ gemmee quamlibet pretiofie,non nomina^ ri quidem debent inter ea,quibus pra^eminet faptêtia fonbsp;lidatnec alia, nempe corporalia, quamlibet pretiofa ernbsp;optimareputandafuntcoparationeeius-Tradus enim Truftus fainbsp;fapientiie uel ajfequutio eius pretioßor eß, quàm quie^^ pumi«.nbsp;cunq^ gemmx, qu£ cum ab intimitate nomen habeant,nbsp;etiam de intimis fapientiam trahi er de occultis hic dianbsp;citur. Inßgnis enim fapientia non tam deproßatibus ernbsp;manißßis,quam de abßrufißimis habetur,

Eadem per exaggerationem nwre poëtica eleganter repetuntur,quod Topazius qui ex Aethiopia affirtur,nbsp;longe pretioßorßt er nobilior,eo quia aliunde acquitnbsp;rituncuius tarnen nobilitas er pretiu,fapienriiediuinienbsp;comparari non debeat. Omnium autem hirum reru naanbsp;turaliu hißoriä facile eß petcre ex Pltnio, per Indicem ExPlintonbsp;9«lt; iioj quoq; trimeßri in tépore nuper in poßerioremnbsp;teditioncm toannis Probenij confedmus, ut otiofumßtnbsp;onerare hoc opus trailatibus huiufmodige-rnmarum uelnbsp;aliarum rcrum,qute hoc loco defyderantur.

xo Vndc ergo fapientia uemtç’ôé quis eft lo^ eus intelligentiæ^

Abfcondita eft ab oculis omnium uiuen tium.uolucres quoqj ecell later.

Perditio amp; mors dixerunt, Auribus nogt; ftrtsaudiuimusfamameius.

x; Deus inceiligituiameius,amp;ipfe nouitlo cumillius.

Si,inquit,fapiëtia diuina uel cognitio myßeriorü et iu diciorü dei nô reperitur in terra ci ià fecrctißtma,nec innbsp;mari etiäproßndißimo, nec ufpiâ inter hoies, etiaubinbsp;alia multa pretioßßima inueniütiiriubi ergo inuenitur Jnbsp;Abyffusqs er mare abnegant eâtfic et perditio mßrnusnbsp;cr morsdicüt, Audiuimus quidê famâeius, deufcilicetnbsp;folu noffe uiâfapientùe et loeit eius,folus enim pater nonbsp;vit ßlitt,qui efl fapientia patris,er increata, uerbü faitnbsp;cet patrts,er nemo nouit patrë nifi filius,er cui uolueanbsp;rit filius reuelare ,àquo folo difeut fideles uerä rationènbsp;patientiie,in aduerßs crucis ipßus benedida; à chrißo.

^4 Ipfe enim fines müdiintuetur:ôlt; omnia quæ fub f oelo funt refpicit.

^‘5 Qui fecit uentis pondus, SCaquasappcft ditinmenfura.

Quâdo penebat pluuqs legem, amp; uiam procellis fonantibusî

Dominus ipfe deus foluscotemplatur ßbi pr^fentißi mos omnes terminas terrée, er quacuiiqsfub ccelofuntnbsp;intuetur, exipßus nutu er priccepto omniamouentur,nbsp;uguttt er uiuunt, ipfe omtiiû quicfiunt rationes certißinbsp;me fiOHit ordinat ad finem decentißimum opti*.

-ocr page 68-

lOB

mum, etiätnß hottuiuf fanäi quoq; non intelligent cur tju/ecune^fiêt. Qjtiienint etiaßtndißima lofeph per*nbsp;fuafijfet ipfum uendi,ut dominus Aegypti fieretfet ^uunbsp;Saulem a/ines fe^uentem regno ineugurandumcredi*nbsp;diffet/ er fic de omiubuf alijs i^Utt faite leguntur erfi*nbsp;unt: ccqtic non potuit lob noffe caufas lt;erumnarum fua*nbsp;rum, nuilto minus amici fui quantumlibet fapientes erquot;nbsp;non admodit mali. Sic quoq; per uerbum fuum deus or*nbsp;dinat uento fuum pondus et ufum, aquic fuam menfurä,nbsp;pluuifs fuum Opus er caufam, er tempeflatum emolu*nbsp;menfa fta conßituit non parua rebus crefeentibus ad fanbsp;lutem hominum,etiam fi indc obfit nonnuUis.

17 Tuncuiditillam, amp;enarrauit, ÔC præpa rauic,amp; inueftigauiteam.

A creationis exordio conditor omnium pricordinat omnia,quando er quomodo fieret, quamq; ob caufam»nbsp;nihil enim temerè conftituit in creatis rebus, uiditfiitunbsp;ra omnia, expëdit ufum er finem omniu qult;e décrétanbsp;erant à fapientia dei,er parauit aliud ex alio,bonum c«nbsp;tiam ex malo,ut non effet malitm, fed pro uoluntate deinbsp;ad maius bonum,non malum niß malo:er fic perjfexitnbsp;omnia,ut nihil ignorare poßit omnifeientia,

a.8 Et dixit honiini,Ecce,timor dominijpfa eftfapiétiatamp;recedere àmalo, intelligrtia*nbsp;Non oportet »ec expedit hominefeire rationes operunbsp;dei: ideo^ uane di/futabant amici lob de caufa affiiilionbsp;num tata, Vanius tarne determinauerut pro uero,quodnbsp;erat nonfolu dubium, pro ftagitifs impios folos pati, fednbsp;etiam manififte falfum uiderant fepe, nempe pifßimosnbsp;peßima pati. Sed quiafapere uolebat plus q oportebat,nbsp;ideo fiultitif prodtderunt, er à uera fapientia aberra*nbsp;runt,quie efl timor dei,uetterari fcilicet otm reru condi*nbsp;torem et gubernatorêrcredereq; ipfum fummubonum,nbsp;ideo iufiißimum.fummam fapientiam,ideo non poffc ernbsp;rare,fummeq; hominifauorabilë,ideo non tëtare quen*nbsp;quam fupra quam firre poßit homofidelisercleilus.nbsp;Hlt;ec una pars efl fapientia. Alia efl recedere à malo, uinbsp;tarequiequid efl contra legem dei, contra charitatemnbsp;proximi,obmittere quod ab alio inuitusfufeipias, er exnbsp;hibere proximis quod tibi optes exhiberi, nuüum à bo*nbsp;no opere tempus perdidiffe,multis profidffe.Et haefi*nbsp;fti/mma totius fermonis huius er capitis.nbsp;___£capvt XXX X.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aflumens pa

rabolam fuam,amp; dixit,

Ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quismihitribuat, utfimiu'

xta menfes priftinos,fecundum dies quibus deus cuftodiebatme;*

Quando fplendebat lucerna eius fuper caput meum (cr)ad lumen eius ambulabänbsp;in tenebris?

Confert nunc lob priflinam felicitatem prteßntibus arumnis, Crmendacifarguitcrcalumniarum amicosnbsp;fuos,qui ut deum iuflum eflè defenderent cotra lobtim,nbsp;mendacifs er iniurijs pugnauerunt.Kecenfet ergo nucnbsp;catalogum anteaitlt;e uitlt;e fua. Vt igitur dulce efl profitenbsp;ritatis tempore meimniffe labarum exantlatoru,ficgranbsp;uißimumefiincolamitatibusnbsp;tis.Optando igitur ait: Vtinamihipojfentrntlnbsp;reî uit^e me^e dies contmgere,quibusfelix critfbtnbsp;propitium deum fentiebam, quibus fumnuttnbsp;mntbusmecuflodiebataduerfarijs, quando ucnbsp;uoris fuiz^beneficiorum fflendebatnbsp;dentiiefuie gratia me per omnianbsp;uit a incommoda, er ad iüius luceriumi,adnbsp;uoluntatis fu£ conuerfabar,erducebar Wnbsp;tunis nuis fua dementia: tota mea félicitâtnbsp;mino, que amicu habebam, qui nùhi dabat^'l^^i»nbsp;honorem,diuitias,fapientiam,famam,iufld‘^nbsp;cordiam,authoritatem,

4 Sicutfui in diebus adolefcétifp, do fecreto deus erat in tabernacu*® (Hnbsp;Non dliier uiuere er Ualere cupio, quàttgt; uanbsp;diebus,qui nunc mihi ab amicis opprobrionbsp;tune peßimus fiierim,cum tamë aliut nonnbsp;ut deferibam, quia tune familiäremnbsp;fauorem er bonitatem,cum tota domus amp;nbsp;integra effet er felix, domino protegente t«’nbsp;meum, er omnia qute habebam. Non cnilinbsp;efl.nifi à domino euflodito,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. giiP

QuandoeratomnipotensmccU*”' circumitumeopuerimeû

Tune enim bonitos omnipotentismecum nedidionc mihi feminis optati aderat.-eircu'i'^^^ (oHnbsp;pueri mei,erfuo taminifterio quàmfitâad^^^i^*nbsp;grattdatione recreabant uitam meam, cuitinbsp;milia mefliparet patrcm,er moderatoretn-6 Quando lauabam pedes mcoSP“nbsp;ÔCpetra fundebatmihi riuos oklt;‘nbsp;Dum omnia in tabernaculo meofuperabuud^nbsp;tyrumenimer nul ex multitudittepccorut» ^,^!iflii*nbsp;coUeda ad copiam, defignat filicitatemnbsp;naturalium er honeflißimarum plenitu^^'nbsp;ipfa olei riuos mihi profùndebat. Qj^cu^s P^^^ 1“nbsp;manus,quicquid undiq^ cotingebam,fu{lust^{^f(llnbsp;crum:nullo ufquam infirtuniocontriflabart^'^nbsp;pctraplantaffem,ut fit,oliueta abundant «ubinbsp;niflrabat, Elegantißima hyperbole.

  • 7 nbsp;Quando procedebara ad portai”nbsp;tis,amp; in platea parabant cathedra«” ^rJ

  • 8 nbsp;Videbâtmeiuuenes,amp;abfcondt

amp; fenes affurgentes ftabant»

Quum progrediebar per portos ad forum, «quot;' ¦ fjffO confeffus at^ iudicij uel ad tribunal,!» plate‘snbsp;nus er cathedra parabatur ,erfefe popuUtsnbsp;ptam obedientiam exhibebat cr reuerebatur.nbsp;ta authoritate honoratus in populo, ut etiam anbsp;tesà confiedumeofùgerent, enprimumut flanbsp;fent fefe abfcondere conabantur:feneti''rPnbsp;pientesme prafente er procedentefurgebant^nbsp;bant:ciuili ^fciplina me ut primorem bono^^^^^rtnbsp;folum infolentes er pueri,fed honorati Gquot;nbsp;me dignum cenfuerint, ingens teflimonium ’’nbsp;crfapicntiu.


-ocr page 69-

lOB

Principes cefTabantloqui,5Cdigitum fu^ perponebantorifuo,

Vocem fuam cohibebat duccs, 8C lingua ’’fait, *°™®g«tt«rifttoadhærebat»

^'»iimndatus ernt populo fuo à prudentia, quant amp; prinures admrabntttur çy uenerabantur, pardus lo^nbsp;^JHfntcs in illiusprtefciuiii,ad atidiendu fapientiam eiuinbsp;pfomptiores. Parum erat camelos inultos poßiderc çynbsp;oues,btc autem mßgtiK erat dei benediilio,ab omnibuinbsp;P’'°P‘^fapieiuiamcrdexteritate)ncoli,crobferuari.nbsp;autem [entent ia iteratur, ad cxplicationein au^»nbsp;thoritatis fumm£, quam mter [uos Ioigt; ajßccutut [ùerattnbsp;[“pientu qua iüis tarn admirabilit erat, ut pr'mdpetnbsp;»lt;^bacohibuerint prtefente eo, ey' opponerent manumnbsp;'gt;rifm,iiocem continerent 4 lo^MMtzone, eriwigwd»!nbsp;{gt;‘il^toadßgerentquaß mutL

*’ Auris enim audiens bcatificabat me, 8(. oculus uidcns teftimoniü rcddebat mihi,

Pnfcli« omnium fama er laude commendabar, ubiq^ pl^xpradicabar exbeatut : omnes audientes meam deanbsp;Xtfritatem er fapientiam,beatificabant me ; er uiden^nbsp;•rtßxtu»! zr Opera mea,teflcs erant probitatii er ntaa

pauperem uoeiferatt f®gt;^pupillumcui non effet adiuton

tu,, l«« “«enfetpitutK[ua: opera, non quod defua iuflitia ? °i'ietur ,[ed ut doceat qutC fint uera opera bona ernbsp;’^°S!^‘‘t‘i,utq-oßendat calumniatamicorumfuorum,nbsp;^‘‘‘dicebanteumiure er merito peccatorÜ affèétü totnbsp;H(«c difeendum qui fint geitünæ fidei fruilut,nbsp;^‘‘odfit pij pritteipK officiu. l,iberabam,mquit,paunbsp;4 elamorc,adittui ut clamorii er querelaru nuBanbsp;^^Ifiioccafio. Deftitutuamicif er auxilio pupilliemnbsp;promoui,alioqui negligcndum erfubueranbsp;quot;*•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem flagitium fid pauperif cUwös

. 2«gcre, docet fßiritutdei: Qui obdurat auret ad R ^^'*‘^‘’'*^tris,ip[eclamabit er nonexaudietur.

5 ^*’cdi(äio perituri fuper me uenicbat,ôC

tio charitM. tHarn fi periclitantem à perdia , ‘°^lt;tuerif, iugem in eiut corde benediiiionem ernbsp;‘^'gt;tgt;ia{lionem habebif,er coram deo iufiitiam.nbsp;tfquoq; confolari in tribu[ationc,oput eflfidei ue=^nbsp;'^gt;‘eligiomundaerinunaculata. Non ut laudemnbsp;^’’’^teamur bene agendu nobif, fed quia domino pla^^nbsp;^°ènoflimui.

fum,amp; ueftiui mefîcut '®ento,amp;diademate,iudicio mco*nbsp;au''’’'*^‘‘‘”^^‘^‘^‘^’”‘*^^S^‘^''^^‘‘“^decusdefideraui,nbsp;probnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flndiofiißime ampleiîerer, er nihil

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°'^^^° indigniimunquam defiignarem. Hoc tantum

^“tambiui, Non auro erfirico uefliri pulchrii duxi, Cf.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘tc autem duo, luflitia qua inno==

^^'^^'^'itur,er indicium quo impiue punitur, regain J 5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[unt,quie prmcipcm ornat.

I p^^^‘’sfuicæco,8Cpcdesclaudo*

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . **5 ^nfiliariut fiti ei qui ftbi confulere turn potuit^nbsp;lOB.

DoifÏor f orum quifcitu neccflària ignorabant, direiior errantium in fide er moribut, exemplar probitatis cutnbsp;tuto multi poflentitantu abfidt ut cteco ponerem offin^nbsp;diculum,er [urdo maledicerem.

  • 16 Pater cram pauperumî SCcaufam quamnbsp;nefciebam,diligcntiffimcinueftigabamt

Beneficuifemperfiiiinpauperes,er eos quiauxilio Bcncflcew . irf .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nainpaupe

meo mdiguiffent, pietatts uiflcera er paternam fldejem tes, per egentibus exhibui,erin iudicio decerncdo no priéesnbsp;ceps fiii,no muneribus exci£catus,[ed prudentia er connbsp;filio omnes caufias trailabam, zr diligenter quid in causnbsp;fis liquida effet perferutabar, et [ynceriter definiebam.

  • 17 nbsp;Conterebâ molas iniqui, Si. de dentibusnbsp;illius aufcrebam prædam«

'Violentos er prxdones imbeciÜiu opprefforcs com= fquot; p«Jo# pe[cui,hoc efl, molares ’miquitatis contriui, repetebamnbsp;er pro uirili extrahebam rapinas de dentibus fèraliumnbsp;hominum. Hoc enim boni principis munus efl, parcerenbsp;[ubici!lis,erdebcllarc[uperbos.

  • 18 Dicebamcpjnnidulomco mortar,ScA-cut (dfcn«) palma multiplicabo dies»

  • 19 Radix mea aperta eff fecus aquas, amp; rosnbsp;morabiturin meffionemca*

PoUiccbar mihi [ecuritatem erlongosuit£dies,[ed ecee [ubita et infferata oritur calamitas: nufquam enininbsp;tut a requies. In nidulo domut mè^e me fferabam eu trannbsp;quiüitate rerum er pace moriturum, er multiplicatusnbsp;rum dies uitlt;e ad arena multitudinem, er palma Uctu^nbsp;flatem,quia radix mea erat expanfa ad aquas, benedisnbsp;âionê dominiexperiebar 'm omnibui,diuitilt;is, prüden^nbsp;tiam er pro/fieritatem affatim adeffefentiebam, er ronbsp;recoeleflis fauoris meßium mèarum prouentusirrigasnbsp;bantur,aduotum omnia [uccedebant.

ao Gloria mea femper innouabatur, amp; argt; eus meus in manu mea inffaurabatur»

Augebatur 'mdies honor meus, potentiaermaieflat uelut arcut robuflißimut et certißimut, proficiebat fientnbsp;per'm melius. Non quidem humanagloria quarëda efl,nbsp;fied honefle tomen uiuendum,ut poflulat ratio fidei : ernbsp;exempla probitatis profèrenda,cauenda fioUdte ne ma»nbsp;le audiat nomen dei àfiuis profiff'oribi{s,c^ne fi-agiles 'Mnbsp;fideficandalizentur.

il QuimcaudiebantjCxpeâabâtCfenfcnOrfw)

amp; inrenti tacebant ad confilium meum» ii Verbis meis addere nihil audebant, ôC funbsp;per illos ftillabatcloquium meum»nbsp;Expedabantmeficutpluuiâ,8(.osfuumnbsp;apcriebantquafîadimbremfcrotinum»

Sermonem meum omnes ueluti oraculum excipiebant, sermo fa* Memo meam fiententiâretra{labat,fied ab omnibus plau^nbsp;fibiliter probabatur. Quad cnim pluuia efl arido et fi»nbsp;tienti agro, hoc fiermo er confilium meum iüis, cui ni»^nbsp;hil addere prafiumebant, fied iadabant paßimfiententianbsp;quam profirebam, er magni ojficij loco ducebant, fialinbsp;quem alioqui uoluifificm, os fiuu aperientes ficut humusnbsp;ad imbrem fierotmu. Hoc efl,ficrmo er conuerfiatio meanbsp;dumßlixejfiemomnibuserantgratißima,apud omnei


-ocr page 70-

Honor Ce/ num.

lOB

poUebdin Mthóriticte honcrificä CT gCMißiitid.

14 Siquando ridebäadeos, non credebät, amp; lux uukus mci non cadebat Çm terrain.)nbsp;üounm (j- rarum crat,ß quando arridebam eis, ufq;nbsp;adeo me uenerabantur, ßue ioco ßueferio coUoquerer:nbsp;Zr nultus mei teßimonio nonfallebaiMur : Itetitia facieinbsp;metc plurimum deleélabantur, nihil enim tale de me cx=nbsp;peäabant aut fußgt;icabaittur,eo igitur gratius erat, quonbsp;minus expeâatît. Taits fcmper en^n qualis apparcbam,nbsp;ttultu minime ßicato uel hypocritico.

Siuoluiflem ircad cos,fedebam primus: cû^fedcrcmquafi rex drcûftante excrci.-tu,erâ tarnen ficutmcerentiûconfolatorgt;

Camplaceret mhi uiam eorum fequi,ß quando di^ gnabar communicare operibus eorum,cr attemperarenbsp;me eorum moribus, primus omnium fedcbam,habebatttnbsp;honoratiorem accubitu inter eos, non aliter ab ipßsnbsp;cindtis eraquàm rex à fuo accubitu uel fatellitio : quannbsp;doquidemfu/ficicbant me oinnes tanquam mcercntiumnbsp;confolatorem, pauperuauxiliatorem. tiis omnibusnbsp;prouidcntia dei, authoritos pij uiri à domino promoue»nbsp;batur,Gr amicüßtum honorari uolebat,ßui quoq; mun .nbsp;dana felicitate, ut qu£ aliquando fuperuentura erat ca»nbsp;lamitas cr deffeilio, clarius elucefceret, exercita^nbsp;returiußus utroq^ ex latere, dextra fcilicet ßnißra,nbsp;pergloriam er ignominiam,per conuitia v laudes.

^CAPVT XXX.

Eli Vncautemderidét meiuniores tempore, quorum non dignagt;nbsp;bar patres ponerecumcanibusnbsp;gregis meit

Viciiîïtudo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ioh, poflfufeeptos honores, quanto con»

ttrum. nbsp;nbsp;nbsp;temptu ab hominibus, cr quanta inßlicitate à domino

tradetur, ut difeamus nos quaq^ nihil m mundo confia» re,omnia peffum ire. Omnis enim carofœnum,cr om»nbsp;nisgloria eins ut flosfxni. Perijt,ait,omnis mea autho»nbsp;ritas,utabieéitfiimi quiq; me rideant,^ infabulam tn»nbsp;ßlicitatis uerfusfum etiaarnicis fapientibus,quantonbsp;magis abieilisnbsp;nbsp;nbsp;inßpientibus, quorum patres uix ca»

nibus gregis mei priepofuiffem,quod nosfolcmus dicere, indigni qui porcos pauijfent, aut calceamentortt corri»nbsp;giafoluiffent.

2. Quorum uirtus manuum mihi erat pro nihilo, ÔCuitaipfaputabanturindigni (innbsp;ipßs perierat tempus uelfenium.)

Quorum auxiliu uires ne optaffem quidem,quan» do abieiliores erant nuferiores, quàm ut 'm feneilu»nbsp;tem prafame çr egefiate peruenire potuiffent : horuittnbsp;mefilq nunc contemnunt,Gr laqueum mandant.

Egeftatc amp; fame fteriles,qui rodebant (fit giebant)ia folitudinc,fqualentes calamitatcnbsp;amp;miferia.

4 Et mandebantherbas, amp; arborum corgt; tices, ôC radix iunipcrorû erat cibuscoru«nbsp;Homines ninüru/m obfcuri, famelici, neceffarijs rebusnbsp;dcfiituti,qui domo aepatria cxtorres,m folitudine erra»nbsp;rc compulß, omniii rerÜ 'mopia laborabàt, ut uel urticit

II

nd radice iuniperoru malua ueficrentur, ter homines ne ctbus quidem fuppetebat, iHinbsp;furam meam rident. Quorü uel h'vncnbsp;re potes,quod prlt;e de/fieratione cy'.fatne iuu^Pnbsp;ces nadi, cr contcmptibilem maluam ambrofi^ Cnbsp;bant. Et ut fi(resfurreptisnummulis,aeilt;‘gt;''l^^^ijiiiinbsp;gentiafficiunturgaudio: ita hi 'muentanbsp;modum iubilantes exultabant, per'mde ac fi Inbsp;quempiam'muenijfent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^yiji

y Qui de conuallibus ifta rapit*’jj/ fingula (fitrtim) reperiffent, ad eanbsp;morecurrebant»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Tamdeplorati quoq^ homines erant, ïdudunt, quod de medio hominu eifciebantut,^^nbsp;‘tnfèlices e:s' contemptifiimi, fuper quos fnbsp;publico 'mfultu, tanquam contra fùres Cfnbsp;nemo dignatus fiiiffet colloqui uelconford^’j

6 In defertis habitabanttorrenti»,^ uernis terræ uel fuper (pctm)gUr5;tfr,nbsp;y Qui inter huiufcemodi uepres

amp; efTe fub fentibus delicias (uidnerabantur.)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Filiiftultorumamp;ignobilium,^*” penitus non parentes*nbsp;E^onfolum ciborum 'mdignifunt,feddoinD‘^.'^filt;gt;fnbsp;laribus exulant patria,habitant in locis occi^'^^nbsp;ridis, 'm /fieluncis tcrr£, 'm fiffurisnbsp;conueniunt inter arbufianbsp;nbsp;nbsp;fentes,

eorumpretoria. Interfiutei^arugiebantol’rjßlf angufii.aspaupertatis,fub ßi'tnis ueluepribiifnbsp;ciebantur 'm fuis corporibus,multiplicitffnbsp;infilices.Quietiamfilijfiultitieuelftultor^^^^jî«^nbsp;omnifapientia gt prudentia,fiolidi, igrtobü^^nbsp;nomine,quorufuper terra indigna efinbsp;futiles cr nihili homines, nunc me deridednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿi

Nunc in eorum canticumuttf“® fadus fum eis in prouerbium.

,0 Abominanturme, amp; longe amp; faciem meam confpuercnon uef^nbsp;Horivm,inquam,cantio nunc ego fum ac fab^_^^nbsp;tninanturme,fitgiuntme, cruultummtu^'/f.^iiüdnbsp;ffurcant. Quid calamitoßus cogitarinbsp;ego tam Celebris antea, nunc fum expofituinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pu»,

hominum contemptuif Horum enim cithara fabula ac rifus,Gr infaufium aliquodfigt;eärimtgt;nbsp;licitatis ludibrijq; inter homines exempluat^’nbsp;Pharetram enim fuam aperuit, ƒnbsp;nie,amp; frenum pofuit in os meum*nbsp;Rationem reddit lob, cur ßc ab omnibus ridenbsp;hominibus quàm alijs omnibus creaturis. cufft'nbsp;dns mihi contrarius efi, ideo omnia mihinbsp;Aperuit enim dns pharetrafuae^ pfdfinbsp;'mfixa efi mihi, cr confirmauit fuper me manu^l^^^^nbsp;tentiam CT ira; ßenum quoq; mißt nt os we«*”’nbsp;quo mihi libeat,fed quo ducat iHe pergere cogarnbsp;,ditatibus tneis,ut erudiar ad uoluntatem ipfiidgt;


f

4

-ocr page 71-

TOB

Addexteram (adokfcentes') orientis calami Utismexilico furrexerut: pcdes meos fubnbsp;'•«terunt, amp;opprcffcruntquafi flußibusnbsp;(kwtMintmtits ipforum) femitis fuis.

A ‘Intru itißflant ZT molefti funt mihi iuuenn, çr iffiiimin impiorS,ç[ui infitrguitt pro omni uirili fua connbsp;ptibiliter contra me. Pedibut quotj; meii imnüttuntnbsp;F‘‘nJiilii,cr impellere me audét,ut ridicule er preceptnbsp;*!''pi”è^ndocorruam,er femitat pcrnicici eorum tynbsp;*''^^‘^gt;iflt;ipparabant mihit ut in rifu iUorum conamp;ndee

^‘flipaueruntirinwa mea, (adfubuerßonefn 'quot;^'’^pro/üerunt^nonßt efuifirat) infidiati funtnbsp;’’'¦hit 3( præualuerunt, non fuit qui ferretnbsp;’'”ûlimn.

perditionit direxerunt in me, id efi, omnia fludia diriguntutdiffgt;erdar. Iter uero meum dißipaue^nbsp;tides arumnaseffùgere non poßim. Euaßonemnbsp;J®” pfoincuere conantur, praualuerunt, hoßibuinbsp;tuleruttt pro uinli fra. Oro ergo, ô do«

8f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘'“xi/wior eâ obueniat,fed iufle talionif lea

muro,etaperta ianua irrue^ fun ’’’f) ôf ad meas miferias deuolurinbsp;^5 R *

nihilumî abftu ktnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;'ntus defiderium meum: et ue-

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pertranfiit falus mca.

‘‘fi’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fruptio lata ueniunt,fub

Aj ri^‘‘'^^‘l‘gt;Kgt;hitafunt,fitutlatißimaaliquaruptu* Kfj.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiolentium irruit in me calamitoi, et inuols

fitt^ »»««««•lt;e. Hoc efi,undigua^ expoa p‘’'‘cubs er bbidini aduerfariorum, uiolenternbsp;pff^tffhittionesnbsp;^“^***” inuoluunt muincibili uiolenanbsp;liberalitai anima mea,nbsp;till,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P'''flinarum uirtutum quibui inßflcbamfaa

fi^f^t uebtti àuentoperfe^uente, **on Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnes firtunas meat, ut etiam ß uelim,

eus eße 'm nudtos ut eram t’ffiifnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filicitM mea dtßulfa iw «ew«,

*6 ‘^'^(’^^^ßiftuclutnubef.

memetipfo marcefeit ani poffidcnt mc dies affliäionis.

^‘cos meum perforator (doloribus) j 5f uitales) non der

P^^fiinditur animus meus,coni dtffiuut uires anima meanbsp;frft«durißianbsp;•'fiiÏ? ‘‘’^^^'’^‘^“^gt;P‘r‘‘enitempora affitaionum : utnbsp;dolores, fed etiam noaunbsp;lt;iolo^‘^**^^'*‘‘‘x‘rahanturmihi,crperßrenturtantonbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitales, pulfusq^ ßirituum, er

^m^çP'^uaurauifcerumnon dormiunt, nec inter» '^'^'^inteßnum me reßgt;irarc uel paululum^nuUutit

P«’

lOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jx

ttn^Mitw mihi ^uietis tempus concedilur.

Obtegunt me ey ueluti mutatorio Uefiimento circun» dant me totis utribus ulcéra ac liuor, lt;i planta pedis ufi^nbsp;ad uerticem: acc'mxeriu undi^ me dolores et-angufiia,nbsp;tarn extra ^uàm 'mtra arumnis hnpletus, ^ua tam araenbsp;circSpleauntur me,ut excutcreeasnopoßim. Qttnrt«nbsp;admodumenimindufium à collo amp; htsmefis pendensnbsp;totii compieattur,fie me tottt fibi uendicauit calamitoit.

milatusfumfauillæamp;cineri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

Conculcor Gr defpicior, amp; fum abieatu uelut iacu» 4um cr fagitta, aßimilatus fum pulueri ac cineri, ^uo»nbsp;rlt;w» nsdla cfireputatio,fed conculcationi ey abieatoninbsp;omnia obnoxia funt : ftc egoti^uo inter homines non efinbsp;nunc uüiori

ao Clamoadte^amp;non e^audismerftoyd^ non refpicis me.

Xi Mutatus es mihi in crudelem, 8fin duri-cia manus tuae aduerfahs mihi.

Etiamßaßiduead tecljmo,abolitionemq; tot dolo» t“'**«*’ ^*** rum ey finem deprecer,ac mortem optem mihi contm»nbsp;gere dono tuo, o deus, non tarnen me exaudis : ey cutnnbsp;tibi proximus accedo affiaibus ey oratione, ey me tibinbsp;totum profiemo,n3anintaduertis preces meat. Viderisnbsp;non tantum atnicis mets ey hofiibus,fed et ntihi conuernbsp;fus 'm feuerißimum hoftem t ßrtißima enim manu re»nbsp;ßfiii mihi, horrendo eymirabili iudicio tuo homininbsp;quem nofii nihil tale commeruifie.

Eleuafti me, quafi fuper üentum ponciïs clififti (fubßfientiam) me ualide.

Sufiulifii ey eleuafii me ueluti uentus,ad horam ßlicia iargiendo, honoribus acdiuitijsmagnifscando: euexiftinbsp;^UOq; me plaußblli ßrtuna,ueluti curru triumphali: reanbsp;pente autem placuit tibi, ut ualida me elißone dififolue»nbsp;res cr contereres totum, ne quid fuperßt de tota fub»nbsp;fiantia mea integrum uel fanum.

Scio quia morti trades me,ubi conftituta eft domus omni uiuenti.

X4 Veruntamen non ad confumptionem meam emittis manum (tuam: ey) fi corrue-rint, ipfefaluabis. (Etiamnon'morationemmeantnbsp;mittet manum, fed mpernidem pereum eisfit orationbsp;uel clamor.)

tadle conijcio moriendum mihi propedicm,eamq} \nt{p«tiw mihi domum aperiri, qua omnibus femper efi apertanbsp;isiuentibus fepulchri ergafiulum. Viuendi enim pr'mcianbsp;pium, moriendt mitium efi. Sic ut etiamfi totis neruisnbsp;ey uiribus ccepero orationemadte,utuiuamdtutius,nbsp;non fleaeris, nec aliqua me prece mea iuuare potero,nbsp;fed finis clamandi erit etiâterminus perditionis CT ne»nbsp;cis : hoc efi, neutiquam me exaudies, fed ante orationisnbsp;finem me dilferdesey 'tnterficies. Confiitutaeft en'emnbsp;cuiq; hominum periodus uita, quam nuUa prece uel clanbsp;wtorepoßit auertere.Difficultas oritur ex Syriacis Kef#

?ƒƒ a.

-ocr page 72-

lOB

Brî. etùm ofitre ßggt;uficdt,^ult;ut^udm amp; i« tW««/o CT ilt;/m.

Flebam quondam fupcr eo qui affliâus erat,et compatiebatur anima mea pauperi.

S.6 Expedabambona,SCueneruntmihima la t præftoiabar lucem, ôC eruperunt te^nbsp;nebrx.

Mifericcrdiam femper prafliti tiùferiSfÇr doletttihut eondolui,flei^cum flentibus,nbsp;nbsp;nbsp;graudtK nerumttK huius

cdlctmitofæ uit£ compatiebarex anima, pauperibus^ faenSa” f‘flt;^‘^it^ebam pro uirili mea. Expeâaui ergo,ut qua mennbsp;fwa menfurajjem,mihi quo(p rcmetiretur : fed longe alinbsp;ter euenit: nempe nan efl qui mihi collugeat,qui miferi»nbsp;cordiam pr£flet,fed potiuf omnef me rident ac fitbfan^nbsp;nant, bonum expeâaui cr euenit malum, pro flgt;eratonbsp;tumine tenebrlt;e offiruntur.

  • 17 Interiora mea efterbuerunt abfqj ulla re*nbsp;quie, præuenerunt me dies afflidionis»

Effèrbuerunt intra me uifceramea,concutiunturars doribut doloribuf acutiflimif,nanfinunt me taccre,nbsp;fed fie tumult uantur in me fUt non poßim nan conquerinbsp;crclamare. Pr£occupaueruntemmme,cr uiolenternbsp;corripuerunt me tempora calamitatum etaffliaionum.nbsp;Superuenit cnim mihi dejünatum tempus infilicitatis inbsp;domino, çr dolorum magnitudinem patiemia et bnga^nbsp;nimitate fuperare non poflum.

  • 18 Moerens incedebam,line furore confur*nbsp;gens,in turba damabamgt;

  • 19 Frater fui draconû, amp; focius ftruthionu,nbsp;Trifli5,ater acmifer incedo, çr fine ira ac firuore fu^

ftineo £rumnM cr dolorcj. Steti quoq} etiam inter ho^ mines gt in coetu multorum, cr clamo doloribus ada»nbsp;Clamor mi Huf uehementibuf cr compulfusufq;adrauim. Cogitnbsp;rcraium. ffiffif ffig tniferiaad clamandum. Proinde etiam meritonbsp;dicar fi-aterleonumtCr focius flruthionum, quod nosnbsp;dicere folemiu, Ç^uafi bos mugio, er quafi leo rugio.nbsp;Sic Kich£M quoq; dixit, Plangam cr ulutabo, faciamnbsp;planäum uelut dracomt, Gf luélum quafi flruthionum.

Jo Cutis mea denigrata eft fuper me, amp; ofta mea aruerunt præ caumate*

51 Verfa eft in ludum cithara mea, amp; orga* num meum in uocem flentium.

(udictum nbsp;nbsp;nbsp;Denigrata efl pelUs mea fuper me. Ardor enim iudicij

diuini,Gr miferie huiui uite.no folum anima: uires, fed ettam corporis partes pellem et offa confumit. PcHts no^nbsp;flra,ait leremiM, quafi ebbanus exufla efl : gt ofla meanbsp;exiccata funt prte dolore er impatientia. Cithara meanbsp;in luiium uerfa efl,cr pfalterium meum in uocem flenanbsp;tium. Omnegaudium mihi uerfum efl in triflitiam,fibanbsp;eitM priflina in prüfens exitium,fanitiu in dolorenttCrnbsp;gloria uel honor in ignominiamac contemptum.

___5^CAPVT XXXI.

Epigi foedus cu oculis meis, uc necogitarem quidê de uirgine»nbsp;Enumerat hoc capitelobfuasiuflitias^nbsp;non ut carnalifaflu contra dominumgloa

rietur,fcd ut cotrd amicosfuos declaret, nonfe propter

I O B.

peccata fuapunitum. Primum itaque ait fetten nomoechatum,fed nee^ concupiuifle uirginem,ociii‘'^Tnbsp;fuos continuiffe, id efl,cum eis paäum in. aiffe,«eni'^^*nbsp;nisajpeiluoffènderetur. Nihil enim curauibuinfl«''quot;nbsp;perfonat, fid caflit connubiit conferuaui religio[e,t^{nbsp;omni inhoneflo ufu membrorum cr fenfuumaibei^

± Quam enim partem haberet in defuper, SC hæreditatem omnipottns®^nbsp;excelfisî*

Î Nunquid non perditio eftiniquo,^’*’^ natiooperantibusiniuftitiam;*

Cum^ fuerim in his et alijs rebus tom continensp pter timorem dei, nihilominus tarnen tantaf“*nbsp;taimp'q, imiplusquàmimpij: fcio finedubiop^’nbsp;dignam iuflis repofitam apud deMn,crnbsp;btereditatem omnipotentis in excelfis conferuarinbsp;omnibus deum timentibus. Steuer a auteinnbsp;culdubio ingens pernicies expeûat eos, quiInbsp;äantur:Gr confraiiio dura gt perditio Inbsp;ueniet iudicio dei,qui operantur atiquitatem,nbsp;timoré dominiper omnenephas peccant, crnbsp;cunilasfiquunturabf^ fidenbsp;nbsp;nbsp;timorédei,

deigratianonfum. idea iterum falfitm apparetdlt;^ ueflrum, impios tantum in hoc mundo arunuùtnbsp;maximis.

’pf® confiderat uias itieasA^** «osgreiTusmeosdinumerat^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i/ife

Qttoniam deus efl fcrutator renum CT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di/S

mihi teflts efl quod bene uixerim, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aiti

ambtdauerim. Dinumerauit enim femper opera, gt cogitatus meos, ut dubitare ttenpoc^^nbsp;mihi paenam non propter peccata tllatain,fid‘^^'^nbsp;tione alia,quam nequeam indagare.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jl jjl

¦y Si ambulaui in uanitate, amp; malo pes meus:nbsp;;^PPfndatmeinftatcraiuft3,5ifc*®*nbsp;fimplicitatcm meam.

  • 7 nbsp;Si declinauit greffus meus de ui2gt; jjiHnbsp;cutus eft oculus meus cornbsp;manibusmcisadhæfîtmaculaî

  • 8 Sera,5Caliuscomedaf,amp;proge'’*^’nbsp;eradicetur,

Non alia locutio efl, quàm ea qua di»t minedeusmeus,fi efl iniquitasinmanibus»^^^^ Jnbsp;iflud,fireddidi retribuentibusmihimala,dt(nbsp;rito ab inimicismeis inanis,perfequatiir, amp;(¦nbsp;hiclob. Si uanitatem unquamfediatusfu’u,'^nbsp;lumpropenfi fiterunt pedes mei,patiarutanbsp;aquam appendar, ut uideat deus innocentia'^^^^nbsp;cut cr Dauid, ludica me domine fecunduttnbsp;meam,Gr fecunduminnocentiammeamfup^nbsp;hilenim uereor,aitlob,dccaufamea,finbsp;dumftagitia mea, certus me tantamnbsp;meis non meruifle. Cognofeit enimnbsp;meam uel hac parte, cr non ignorâtnbsp;integritatem meam. Sic quoip nouitnbsp;ineàredloitinere,nonfeâ4tum(oncupifi^^ fti/ib


-ocr page 73-

•‘i«, tmturinn acceptione, uel [angfùnii effußone, ttd non contaminate. Qnod fi id menbsp;l’Ip iniiare deus cognouerit,Gquot; rcivmflagitiorû taliumnbsp;’‘'Ifitnilii«« deprehenderitftoitte cr patienter firam,nbsp;fruüum omnium labarum meorÜ aliits poßideat et eonbsp;l''^tur,utq; poßeritof mea 4 diuino iudicio eradicctur.nbsp;^ideceptumcftcormcumfupermuliere:nbsp;lo ç’‘loftium amici mei infidiatus fum:nbsp;“Cortum altcrius fit uxor mea, SCfupernbsp;ii*‘‘’^incuruenturaln,

quot;ocenim nefas eft Sfiniquitas maxima* de fiupri concupifeentia, hie de opere eiut lo=nbsp;ÎW. Si un^uam, ait,maechatui fum, fi fcduclurn uelnbsp;^^^(ptum eß cor meum ad uxorem proximi mei, aut finbsp;^ofiium eius mfidiatus fum,ambiens adulterium,moet:nbsp;^'gt;^turçj‘uxor mea cum alio. Supplicium enim mari-^’^‘‘Witnpudicorumeß uxor adulterant. Pulchre au»nbsp;^^wdicit, Molatcum alio uxor mt a, id cß, rem foedamnbsp;uxor cum alio marito : zx nlij ad earn incli*nbsp;’’^Kur. Verecunda locutione loquitur de adulterio,connbsp;^‘^^°tquibuf nulla locutioturpK efl. Abfitautemun»nbsp;t^efcelas committaturmfanulia mea, adulte»nbsp;, K'licrt, quod hie dicitur fcelus or crimen muhüanbsp;ut etiamprlt;eter legem ^Aofis gentilitat quoq;

I quot;Cerium grjue nbsp;nbsp;capitale crimen iudicauerit.

ufq; adperditionem deuorans, Q’nniaeradicans genimina*nbsp;^*‘'2g(Tlt;it amplilis adulterii crimen, dicent iBud eflenbsp;ignein omnia coniugu bona abfumentem, ac pror»nbsp;I“’ “^fMorantt m. Nf cxpdtU'W ud fcorti uiae cor tueim,nbsp;^’ficns^tKque mgrediarif femitoe eius. Mulios enimnbsp;'‘’'‘^*‘^igt;uacßrauit,cromnesfinesiugulautt. Domutnbsp;lgt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'“*‘”/tror(on fine,iliac ad mortem iter efl.

“'^ontempfi fubire ludicium cum feruo S^încillamca.cum difceptarcnt ad^

Quidfnimfaciam cum furrexerit (adiu» i 8C cum quæfierit, quid re*nbsp;P^^deboill,;-j^^'inquid non in utero fecit me,cjui amp;il*nbsp;„‘‘'operams eft: amp;formauit mein uuluanbsp;“lus;'

unquam vniuriam fcrui cr ancilUmeieame l^‘i‘lt;'n,ufq; adeo,ut nuiiquam cum ipfis iudtetum de»nbsp;quot;^‘’Ifcm, ut nunquam ipfis non lieuerit me in ias uo»nbsp;itt^pune potuiflTem eos pro mea li»nbsp;tt‘aàare,utpote feruos in meam ponbsp;^‘’pi‘^^i‘^^ft,autcmptionere»nbsp;tniit?'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fine, quia do»

gib•'Î,^^nujfetquidemcorammv.ndozy Ic yUinanis ac impune tuliflem, fed quid domino re»nbsp;cKr'^'^‘’quot;nusindicium aut cur eosaffi»nbsp;^’^’» imuria,qui mecum eundem creatoremhabentnbsp;'^°gt;iuntnn,eifdem ut ego dei manibus plafmati,cr innbsp;firtuna, non natura,nbsp;' rfco-it feruos, cur propter firtunain cos contem»nbsp;^’^^^^^utfem?

Sia

16 Si negauiquod uolebant paupcribus, 8C oculos uiduae expedare feci,

Nonfolum ad rcleuandum inopiam paupcribus de» feruiui,fed etiam ad defiderium. tHuBi enim rationabili Paupcrumnbsp;pctitioni pauperum defiti, nec eorum iuflis uotiscon»nbsp;trarius fui, uel etiam perfecutns fum, defideria quoquenbsp;pia uiduarum nonfruflratus fum. Hee efl enim uolun»nbsp;tas domini, ut peculiariter fufeeptam familiam domini,nbsp;pauperes zr uiduas,perfonasq^ miferas, ZUquot; auxiliode»nbsp;flitutas, diligcntius curcmui. dtad enim minimisifltsnbsp;fit,fibi acceptum firt dominus.

Sicomedibucccllammeamfolus,Sinon comcditpupillusexea,

Sic enim dominus iubet per I faia: Frange efurienti pct nem tuum,zr egenosuagosq; indue in domutuam,Z‘}'c.nbsp;Fietas enim huiufmodi ad oia ualet, zr in die iudieij exinbsp;getur à Chrtflo, er charitatis lege fedulo comendatur..

Noil mediocre charitatis opus efl mifericordia ad affli Kiitaaâot âos, zr compatientia ex corde pio, qua comunes fiuntnbsp;affliiliones,et fentitur proximi calamitas,ut fuccurrerenbsp;prouiribus anritatur. Sicut pater ad filium. Sic enimnbsp;Hcbrai legun{,ab infantia creuit mecum pictas ad pau»nbsp;perespupiBos,zr uiduas,ficut paterfolet fcilicet mifè*nbsp;rcrifilqs. Qttanquainzr etiamdoloremzrcom»nbsp;patientiamfoaet. Et ab utero matris mete manfit ipfanbsp;mccum,atq; mifereri didici affltilis per fonts.

2.0 Sinonbencdixerütmihilatcracius,8(dc uelleribus ouium mearum calefadus cft.

Efl Zf pauperem ucflre charitatis opus, à lege natu» Veditt nat ree nobis impofitum, er in extremo iudicio exigendum.nbsp;id lob tanta diligentia executiis efl, ut non dubitaueritnbsp;domino in hoc placuiffc, zr digne acceptabiliterq; fer^nbsp;uiuijfe,unde zr benedici meruerit in rebus corporalibusnbsp;zr fiiritualibus, pro humano more loquendi, quod eflnbsp;pauperis latera zr pupiBi, calefaéiapeïlibtis zr ueUe»nbsp;ribus ouium,benediccrchominipiozrmifericordi. Si»nbsp;cut enim iniuria pauperifada in caelum clamat,fic be»nbsp;neficiumbenefadorem domino commendat et bcnedicit,

i. I Si leuaui fuper pupillum manum meam, etiam cum uiderem me in porta fuperioré.

Pupillus facile exponitur libidini firocium hominum, Pup««» quia caret ultore. lob autcm dicit fe nunquam in iudicijsnbsp;pupillumoppreflifle,ctiam ft maxima fiiffetprteditusnbsp;poteflate in prætorio uel firo, quod Hebrais porta di»nbsp;citur. Ingens flagitium eft,iudicem miferabiles perfonofnbsp;affligere fine caufa,pro qutbus tutàdis reges zr primo»nbsp;res inflituuntur à domino, potenter tormenta paffuri,finbsp;iUos non lusierint ubi poffunt zr debent.

2.1 Humerus meus à iundura fua cadat,amp; brachium meum (defuoloco) cuni fuis ofli*nbsp;bus confringatur.

-ocr page 74-

I o B

Deuoiio. Deuotio efl. Si, ait, unquamhis iam recenfîtis rea prehenflbiliter egi, rumpar mediuf, humerus à flapulanbsp;abfc'mdatur mihi, eSquot; brachium meum de iunéiuris fuisnbsp;contcratur,quia dominum deum tinwo. Scio enim quannbsp;ta fupplicia itnpijs comnûnetur, quibus ne obruerer,ficnbsp;uitaminftitui,utpeccata talianunquam commiferim,nbsp;ut mihi amici itnponunt falfô, zr fophiflice arguunt pronbsp;dco contra me,ueriui autem contra dominu loquwitur,nbsp;qui impius non eft,fi ptoj affligat in tempore.

, Semper enim quaiï tumentes fuper me fluâustimui deum, amp; pondus eius ferrenbsp;non potui.

Timor d«i. Totam uitam meam fle inflitui,ut pauor dei mei fema per adfît mihi, ut offènfam iÜius uitare curauerim, ernbsp;perditionemeiusexhorruerimfcmper, non ignorant iunbsp;fia iudiciafuaetiam occulta. Et pondus iUiusfirre nonnbsp;poffum, Imparemmenoui firendtelegi,crcomplendinbsp;omnem iuflitiamfldeo uel à maioribus offènfis erfiagisnbsp;tijs abfltnere fuintnopere fiudui,propter quie irafei foletnbsp;deus cr rigide punire,non fie propter peccata ex ignoanbsp;rantia uelfragilitatefad qult;e conntuere confueuit.

14 Si putaui aurum (jfem) robur meum î 8C obnzo dixi,Fidutiamea.

Dinitiatum Si unquâconfifus fum iti diuitijs, CT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pofui in au*

rum, more impiorum, qui auaritia pleni, omnem ftdu* tiam fuam non in deum, fed in idoltvm fuum argentu zxnbsp;aurum reponunt, cui corde loquuntur, Spes mea tu es.nbsp;innc Paulus uocat auarum idololatram, zy auaritia idonbsp;lolatria, quia propter aurum dominû produnt z^'fuamnbsp;iuflitiam : ideoq^ qui labenti creaturlt;einnttitur, necejfenbsp;efl ut cum labente labatur.

xy Si lætatus fum fupermultis diuittis meis, amp; quia plurima reperit manus mea.

Non fum inepte gauifus,uel 'mfolcntiorfaiîus in fub* fiantia diuitiarum mearum, tüud Apoftoli potius cogianbsp;tando. Qui emunt,fint tanquam no poßideant : zir quinbsp;ntuntur hoc mundo,fint tanquam non utantur. Diuitilt;enbsp;fi affiuant,nolite cor apponere. Sciés labiles efle in ma*nbsp;nu ßrtuthe diuitias. Potentiam quoq^ ac robur meü nonnbsp;aflêcutus fum propres uiribus,fed à dno donata inueni.

16 Si ugt;difolém cum fulgeret,amp;lunam ince dentem clare.

Hunquam ea qu£ inter maximas creaturas cr illu* firißimas optimas exiflimaui folem z^r lunam ueneratusnbsp;fum pro deo meo, nec illis accepta retuli fiirtunos meat,nbsp;nec adoraui,nec meis diuitijs fuceeßibus potëtiic aut manbsp;ieflaticonfifusfum, neq^deeisgloriatus,fed in timorénbsp;deifemperuixi.

±¦7 Et iætatum (fedudum) eft in abfeondito cor meum, 8c ofculatus fum manu meamnbsp;ore meo,

18 QSæ iniquitas maxima , amp; negatio contra deum altiifimum.

Manus nbsp;nbsp;ofcuUri monus, efl opus proprium commendare, ce*

ofeuiatt. lefgt;rare,ct'deeogloriari,qH£eflnaturahypocritaru, 4 deo datum bonum fibi afcribere, quod eft nomen zynbsp;gloriam dei bla/^hemare, Omnis enim laus z^ bonum in

JOB.

- quouis opere,dei efl,no noftrum. Vlifi ßrtaßis^l‘^‘‘ ' manum religio fiierit adorationis, quamnbsp;minibus crimaginibusdeflrreconfueueruntufq;“nbsp;fira fecula: uel feipfum ampledi,nimium amarc,fS*^^^nbsp;cat ofculum manus. Omnia autem tfta grauißinMnbsp;tafuitt,z^negatiodei,quifolus^us adoranäiuqnbsp;quo omne bonum precandum,non ab aliquacteatK'^nbsp;Si gauifus fum ad ruinam eius qu*nbsp;oderat: amp; exuluui quod inueniM^“nbsp;malum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

50 Non enim dedi ad peccandfigutturw’ ut expetercm malcdicens animam ci“®*

Vt carnalisfenfus mimicoomniamalainprtttit^’ Utaturfi quando uiderit hoftem afflidum- *nbsp;homicidij prohibetur, z^r Chriftus iubet dtligH^'^^^nbsp;et bene precari deuouentibus: ut uideamusnbsp;fidionem haberi ex gratia dei, non ex legenbsp;gentiles quoq^ no caruijfe agnitione uerarun Jjf.nbsp;zy'uoluncatisdiuin£,quafludueruntnongrajj‘‘’^nbsp;fies femper, nec de perditione eorum latari, f/y,nbsp;nus illuderemiferis,feduincerein bonomahttXfrnbsp;detradiones Zir maledidiones di/flicere deo,nbsp;catum efle, etiam fi contra inimicosnbsp;fenfatum zst“ pium ab huiufeemodimoribusnbsp;alienum ejfi debere.

Si non dixerut uiri tabernaculi dctdecarnibus eius,ut(ne) fawf^quot;quot;’J()rlt;’2^

Tanta humanitate tradaui jàmtliares fummobeneficio zy bono haberent,flnbsp;bitare mihi, z^fi-uipr£fentia mea, CT denbsp;me£reflci,mihi mintflrare. Vel adproxiiO^c iiinbsp;refirendum efl,ut fit fenfus: Non pernùfinbsp;dicerem hofti meo,etiamfi familiäres meosid^^inbsp;beret, qui parati erant uindicare meat miwifnbsp;tuer'mt eos difcerpcndos dentibus, deq;nbsp;rum carnibus optabat fe refici: fed id iob do/fdquot;'nbsp;rum fenfatior non permittebat. Ciuafi dicat:nbsp;ego hoftibus clemens fùi,fed nec paffusnbsp;meos ut de intmicis meis male loqueretuur »nbsp;fumerent pro calumnia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^jjiu

Ji Foris non mäfitperegrinus,1 uiatori patuit.

Hojpitalitatem fe exercuiffe commemorat,’’’ me mfacrispaßim Uteriscommendatur. Perb I'Liinbsp;fandt domino plurimum placuerunt, ZXnbsp;pereho/})itiomeruerunt,deq} ea in dieb‘diegt;l^.^.^^inbsp;rejßondebimus,pro qua negleda damnabnnur- ,nbsp;ter igitur huic operifando incumbeiidufidebbnbsp;per enim nobifcumpaupcreshabemits.

¦ Siabfcondiquafihomopeccatufl’^^ ôC celaui in finu meo iniquitatemnbsp;Hominis natura efl uitia cr peccata abjeonnbsp;fi id no potefl, excuftre, ueUefandtor uidert ‘Inbsp;Z^ quam non habet uirtutemfimulare.Vere .J^dnbsp;milts mala fua agnofeit, er non P^^'dcacitern^^^^fnbsp;humiliterfatetur: mala pro uiribus uitat,nbsp;fton potefl,hominibus non abfcoiidit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$i

33


-ocr page 75-

I OB

Siexpauiadmuititudiné nimiam»8fdc* ^P«âio propinquorum terruit me: SC nonnbsp;”‘^8'®öcui,nccegrcftus fum oftium»nbsp;Se.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfr«mi ludicim, fecutus «d mdtww ex*

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttf I pcccantium multitudinem.uel fauorm co*

^'^‘lt;^»in,uelfamiliarium, quorumfludijs twnlum^ Hlt;« «bduci 4 refla uia, iuxta legem JAoßs ; No»i/e-tMrbam ad faciendum malum, nec mi wdjcio pl«»nbsp;«cawffc« fententio! ut à «ero dcKi«- N«n» .

1“quot;« altcwit« tcquitatem ohticui , neque d^er* cühG 4o(j{( nte contiitui, atiquo fcilicet ajfv

Quis mihi tribuat auditorcm,ut defyde* J'^Uïmeumaudiat omnipotes : SC Ubrumnbsp;^f'batipfequiiudicat,

omnipoteiw audiat defyderium meumO-meant per fingula audiat patienter er a ^‘^gt;utexponL,!^ammiWcentiam,crcorammundonbsp;paßwncj meat tarn magnas er dt*

..««mA»*

'quot;^^lt;ienmepercujfum propt«quot; confeius. Optat ergoamanuen*nbsp;controuer/l4W cum amicts uel etiam cau*nbsp;’^litmtcwndeo traaandani confcribendo adnotet Ji»nbsp;^tinhumcro meo portem ilium, amp;cir*nbsp;''’ndemillumquaficoronammihi.

K. ^’^’^crubefceremmhurneromeogeßarecodtcem m

^'Jbndu«) mibi ßrft, CT «d«« corona meo capiti ci -“quot;ttpo-und«; glortarer enim magis comp^rattortf aho-booiiniw,, quàm confùnderer leâioite etas. H« Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ob dixit, non uana fuperbia fe er igens contra

•^'««.fedmlocotdM dicere poterat,ctgt;nfcientia tefle, «O’-) Wiboloj obtredJtorcJ etiam a domino dco «e»nbsp;i.N'Sos gn’l“® meospronuntiabonbsp;hnbsp;nbsp;nbsp;‘^««'Âquafipnncipiofferameum»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f'«' fmgulos uerfus er bmeis quamlibct multaS ttu*

'**' ^®gt;fgof«mlibrtt«trecitlt;igt;'e ac legere coram omni* j .^^fiffuhefeeran^C^ ucluti prvHcipb uelprt/nceps

^«ioj)rrreirt4dlegciidtwn,pne cKndatioce dicMt»» ^'gt;ic«ii. Tamctfi cniw pcccat« non pauca contineretnbsp;•^ptMMbiHfmodi (nenweniwbo'”*”“*”/''*^ pcccdtMnbsp;non tdoif « crimiiw uel ßagitia quecunq^ ibi lege«nbsp;^rctttHr.de q«ibi« con^ndercr coruw alijs, uelnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iwbi« tantas plaglt;M quijpiam, etiam deiw, infirre

, sduerfum me terra mca clamat,et cum 'Pfjfulci eius deflent,

^ddit elfgnnto-, quod quaft oblitl« fiiffe «’deri pO“ *''•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si, «iijuit, agricolam WMiJi coegi pl«« reddere de

gt;’'''llibi«,lt;|i,4ni p4r effet: ß miuriam in agricultura,amp; f*^®*‘''»i«(ttjd»«ijio»e ud ufu commifitti^^'^^^^r^

ÏOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J4

fOTii CT dgri coHträ me ad dcum clamaré uidcantur : fi excgi ßtpradignum quippiam âcoloruf mets: fi lüorutnnbsp;opcrof contempß: ß pauperü lachryma/s uiolemia qua*nbsp;cunq; extorfi^ut propterea ßrnüdem negemitiu eoruntnbsp;contra exaélionet meat ad caelum clament, ut fanguitnbsp;olim Abel.

Si frudus dus cotnedi abfquepecunia,et animam agricolarum eius atflixi:

40 Pro frumento oriaturmihi tnbuius, 8C. prohordeofpina«

Finita funt ucrba lob»

l^unquam gratis cxegi aut tyrannide extorfi quic* quamfi-umentorum ab agricole mets, nec feruulos uelnbsp;ancillM opprcßi improbis unquamlaboribus,utre/pi*nbsp;rare nequierim,fed ingemifeere çr fuccuinberecoaélinbsp;fint, si enim taie aliquid dcftgnaui,non renuo fupplictu. fc”umnbsp;Age,protriticonafcaturgt;n/hil}gt;ma,prohordeo car=nbsp;duus: hoc efl, ftm deo çy honünibus per omnia tnaledi=^nbsp;fins. ïam «crô cum mhil tam enorme peccauerim con*nbsp;tra dominum, reliqwtm eß, ut contra anùcorum meor«nbsp;fcntentiam certis argumentis concludam, bat meat tamnbsp;graues plagos er lt;erumnas,alia ratione mihi à dominanbsp;impofitat quàm propter peecata. Yiniunt autem hic uernbsp;ba lob cr trium amicorum eius.

CAPVT xxxtr. Miferuntautem tres uiri iftinbsp;fponderelobjCoquôdiuftusfi-*nbsp;bi uiderefur»

Non fne neceffaria ratione coaâi funt deßßere amici à dijfutatione, qua contenderant lobumnbsp;prooccultisquibufdamcrimintbits punitum à donuno,nbsp;quia publica contra eum folafußgt;icione,pene magie ad*nbsp;duxerant diffutationis gratia, quàm ut probare po/fentnbsp;aliqutbus teflibus. Audientes autem confcienthe tefii*nbsp;monium ej conteflationes, cum malorum imprecatio*nbsp;n{bus,quid ultra diccrent, non habebant: tacuerunter*nbsp;go,Gr finem contentioni dederunt.

2. EtiratusJndignatus^eftEIiufiliusBa-» rachel Buzites,dc cognatione Ramtiratusnbsp;cftautemaduerfumlob, eo quôdiuftumnbsp;fe eflTe diceret coram deo,

Argtvunt ucrba hominem uanieglorùe fcâatorê, rhe^ Jhetoî^uw torem tarnen cr non imprudentem, qui tandiu tacerenbsp;poter at er tantum audire. V erum no tam ad perfonaM,nbsp;quis er qualts fiterit attcndcndum,quàm ad diiia tUiut,.nbsp;Habet autem totum fire hoc caput prologum quendant,nbsp;in quo adorationem fuamfequenti capite proftrendamnbsp;pricparationem prlt;eflruit er acceffum.

5 Porro aduerfum amicos eius indigna* tus eft, eo quod non inueniffent refpon*nbsp;fionem (rdfioziafciicm) fed (tantummodo) con»nbsp;dcmnaffcntlob.

InteÜigebat hic Eli« uerbalob ,quafidixiffet fedeo iußiorem, er quod iniufie dominus fee um egiffet,nbsp;inique. Hoc non dixerat, fed er contra amicos lob tresnbsp;irafcitur,quia ipfum fitcrant calummathey contra eumnbsp;nihil probauerant. Et cum aduerfetur tribus amicis 19»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

f f

-ocr page 76-

lOB

bum damnantibus,ipfe tamf/t acerbiui inuehtt: çr dam* nateutidem.

4 IgiturEliu cxpedauitlob loquentemt eo quod feniores cflent,qui loqucbantun

¦y Cum auretn uidiffct Eliu quod tres re^ fpondere non potuilTent, iratus eft uche-mentcr.

Suflinuit O“ expeâctuitfapicnterfatis loquentë Io« bum, quia cum co fcniores cr amid illius difceptabantnbsp;ucrbiiquorum fermonoii eratirrumpcndus, donee Io*nbsp;quebantur ZT lobo rcß)ondereitt,qualiacuq; cß'ent qu£nbsp;dicebantur.'cejjâittibuf autan tribut rc/pondere ad ulti*nbsp;ma uerbalob,temput arbitrate efl,quo zr ipfc cloquenbsp;retur fuam contra lob fententiam.

  • 6 ^Refpondens^Eiiuftlius Barachel Bunbsp;zites, dixit:

  • 7 lunior fum tempore, uos autê antiquio^nbsp;res : idcirco demiflb capite ueritus fum uonbsp;bis indicate meam fententiam.

  • 8 Sperabam enim quod ætasprolixior lo*nbsp;queretur, 8c annorum multitude doceretnbsp;fapientiam.

Canicici nbsp;nbsp;nbsp;Adolefcentes hic difeant feniorum conpliwm acfer*

Kuctcntia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expedarCfCr filentio fuocaniciemuenerari,

propterca quôd firuens iuuentutis tctax imprudenter plcrumq; zr illotis maïubius in prteceps conftliumir*nbsp;ruât, nulla habita imminentium periculorum ratione.nbsp;Senes uerô multo ufu occaÜuerunt, idcô prudentius, ZTnbsp;circunjjjedius de quauis re confultant. Netarnen om*nbsp;nia fenîi conßlia citra dcledum uelut oracula fufeipien*nbsp;da funt. Non etiim ß)iritut confilij atati aüigatur. Pro«nbsp;inde presbyteros honorare difciplma efl, non pr^iudi*nbsp;eium ueritatis.

Sed ut uideo,fpirituscftinhominibus, et infpiratioomnipotêtis da einteiligen tiâ.

  • 10 Non funtlongæuimultifapientes,necfenbsp;nés intelliguniiudicium.

  • 11 nbsp;Ideo dicam, audi me, oftendam etiâ egonbsp;meamfcientiam.

Annolt pru Rr ipfa comperto prudentiam annis non conßare,fed ß)iritus domini facit prud:tttes,ftcut nuit, no ficut optanbsp;mut : rutlli ciiim creatura addiâus efl, diflribuitur lüiusnbsp;donum uhi iHi allubefdt. Non ergo ualet argumentumnbsp;quod ab authoritate maiorum ducere folent, quafl «rronbsp;aüigata fit ueritasmaiorumfteculo,non itemomnibuinbsp;letatibut communis»

li Expeäaui enim fermones ueftros.audiui prudentiam ueftram,donee difeeptaremünbsp;nifermonibus.

15 Et donee putabä uos aliquid dicere, con fyderabam : fed ut uideo, nó eft qui poftitnbsp;arguere Iob,ôC refpondere ex uobis fermonbsp;nibuseius:

Sent« de» nbsp;nbsp;Cuw etiam fapientes defipiant,zr fenes uideam deli*

'*”* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rare, ac nuUus fit qui ipfum lob ea parte qua reprehen*

fibihs cft,arguat,age, tempus nunc efl, ut et iuniores lo • quantur:fiquidë uana ßiit hadenus expedatio mea,qua

lOB.

Jferauera medodioremabiturii àcontrouerflaïuf’'^

  • 14 Ne forte dicatis, Inuenimus fapientia'”»nbsp;deus proiecit eum,non homo,

  • 15 Nihillocutus eftmihijôCego non fecuO'nbsp;dum fermones ueftrosrefpondeboilli.

Si dixeritis fapienter uos inueniflè caufam tanta i«* fèlicitatis,quia impiut flàt in homines multiplicitcr,ilt;t(Onbsp;ab hominibut depradatus cfl,contemptus,zr damiutmnbsp;omniû iudicio: ego contra refl)ondeo,noneum ab hoiHtnbsp;nibus,fcd adeo proiedum^ppterimpictatesfuosiitdni,nbsp;que ipfc iniquitatis damnat,quod omtiiSopinioneiiifa*nbsp;num efl zr intolerabile, fed non eo fermonis fllozf'^nbsp;ffutationis ardine ego ipfum conuincam ut uos.

  • 16 ExtimuerSt,nec refponderuntultrà,ab'nbsp;ftulerunt^ à feeJoquia.

’7 .Quoniam igitur expedaui amp; non locuti : ftererunr,nec ultra refponderu^'

  • 18 Refpondebo amp; ego partemnbsp;dam etiam ego fcientiam meam,

Contemptim utitur tertia perfona pro fecwid^t-'’’''^' inquit, quàm imprudences funt ifli, effutieruat mita,nbsp;ubi nihtl opus erat,nuc ubiftringendus eratratio«^“^'nbsp;obmutcfcunt,ut cogar expLinare etiàego flntcncia,amp;nbsp;profliiritu in me loquenteconHinceremdo{lueti”'P“^

  • 19 nbsp;Plenus fum cnim fermonibus,Slt;co3‘^®'nbsp;me fpiritus uteri mei,

  • 10 En uentermeus quafi muftumabf(l!^P‘'nbsp;racuJo,qdJaguncuJas nouas difruiJ'P'f'

  • 11 nbsp;Loquar, Ôi refpirabo (paulului«)^?^^^^^nbsp;labia mea,amp; refpondebo.

Nonaccipiamperfonam uiri,amp;(-quot;*'f' nemnon aptabo me)deum h omini noæq“nbsp;Nefeio enimnbsp;fubfift3m,amp;fi poftmodicum tollat m«»*nbsp;élormeus.

vfque adeo cogit animus meus quodfegt;ttiâdoi}i^gt;^ cidus rumpar médius, quàm ut conceptus fer««gt;‘^‘’^‘' Jnbsp;neatur. Qjtemadmodum enim nouunt mufli^^'^^^ i, o».nbsp;plenedecoâu,difruptouafeefflucret,aequot;reiUina^'^rnbsp;ficuentermeusdifrumperetur,niftloquerertttV^‘nbsp;ldq;flneperfonarumacceptione,nonadgratiàlo^‘lt;^gt;nbsp;fêd uera, eo quod nefeiant quando ex hocnbsp;hocmifcricorporisergaflulo me fit uocati(rtt[lt;^‘^nbsp;meus, qui fi me iniqua ZT feienter ftlfa enuufd^nbsp;prchenderit,quantis plages uapularemf

P VT XXXII r-Vdiigitlobeloquianif3,»lt;’*“ fermones meos aufculia»nbsp;3P^rui osnbsp;turlingua mei in faucib’mos«nbsp;Simplici reclo corde meo fermones mei,nbsp;amp; fcientiam puram labia mea loquentunnbsp;Cmmi multis uerbis attenta auditorëficiffet, pro/w*nbsp;titjefimpliciterpropofituru quod ueru efl. QuoniaiHnbsp;quidem mihiloquendü efl,tnquit,quiefigt;nplicia,pigt;f^^nbsp;uera funt maximc,loquar,faceffant ambages, difledantnbsp;hominu nuge, ipfifiimâ ueritatéfimpliciter propon^

a.


-ocr page 77-

ÎOB

4 Spiritus dei fecit nie,8c fpiraculum omni potentis uiuificauit me.

Non (fi Kt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adokfcentii cou

tcfflni debeat,ijuando cr ego perittde ac tu deifini créa ex luto creans codew uitlt;e fiiiraculo fuo menbsp;^niißeauit. Per idem uerbunt in eodem figt;iritu omnes firnbsp;communem terram, alt;iuam, aêrem creoc*nbsp;^babetmu : non ergo propter uerbum ueritatis tarnnbsp;m«tHo digladiandum crit.

pous, refpondc mihi, 8lt; aduerfus fa-^‘'“'Heamconfifte»

Âttnÿ dixerOffemper tibi dabitur lihcrarc* copM.Nonc»M» agamtecum imperio,nec aunbsp;*'’®^it(Ue,nec ut iff uerba mea iures: fi lt;iuid ueri dixero^nbsp;^‘P^’finfalfia{iquidintprudeMiexciderit,reijce:nbsp;f^nidigiiuadorna,utinfaciënieârcfiflatfirtiter,nbsp;me ficut ÔC tc fecit deus, ÔC de colt;nbsp;into ego quoque formatus fum»

J ®*^untamen miraculum meum non te tto'f?’ 'loqnentia (matws uel coadio) mea

'’erb '^*^’^8° ’’’ auribus meiS) SC uocem audiui*nbsp;tiir^f^^^^^’^contemnendi occafionem, dei créa»nbsp;Suoa ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;piduere formatai, quemadmodum tu

Cfj nbsp;nbsp;“iPuersK. Sepow igiturfit quid in me tibi dil}gt;li’*

‘tniT adorationemarrige awres. Non au^ ’ibi toquar, ut reliqui amici tui,ut ad amptionbsp;iius^^^^^^‘*'^^‘gt;donemcogarif,niitiui ac manfueanbsp;Mh caufamtwftram. ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

macH'^^sfumego.SCabfquedchao im.

•o Ç)ii'¦ 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in merepcrit, idco arbitra

’* Pof,,’^r''''niicum fibi» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

oinjj 'n neruo pedes meos, ciiftodiuit

’'80 y in quo non cs iuftificatus: ‘Ï Qunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t'bi, quia maior fit deus hoie.

‘‘S' eum contendis, quod Hjj ’'ninia uerba refponderit (tibi.)nbsp;tens; caufam traiiandam Eliu accedit, dianbsp;bifnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pati,proa

anteadauitatua,Grte effieimpiwnçr

¦ ^''’‘‘’iMtrcwMi'dtioe/l. f^aminiqunmte ‘'ftigt;no° ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“'f'« itta priori, fed tao ipfitas uerbo cr

f (I proprio te gladio eonfidiam. Dixißi »gt;andusfum,ftne perfidia,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irrea

f«»»gt; O'nihil inique egi in proximo, meu.

bofliliter. Conftruxit ' ^'Ppam pedes meos, ne uf^iam poßimnbsp;‘f’Hije .‘'”’”’esfemiti«»Klt;wob/crU(lt;t. Habenturhafettnbsp;decimotertio ey' decimofexto,nbsp;f'^eliter db Eliu citantur. Probnbo ita^nbsp;iflii, te iniuflum. NuUus enim iuflusamp;nbsp;5**®*^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contendit,nec iniuftiti^ cum accufat^

*''^^gt;certe uel eo ipfoplo reus et minime iußui»

IOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jy

14 Semelloquitur deus,etfecundo id ipfum non (oftendit) repetit.

Deus cum uno uerbo loquitur, iam duo non rede dia luent illud. Nemo poteft,quantumuis multis fermonibus Difputarenbsp;improbareuelrcddrgucre,quatumlibetparuituelunia'^'‘'^nbsp;cum uerbum domini,quod ex iUius orc procefiit. Stultènbsp;ergo agit, qui cum deo difßutandi onus fiufeeperit, quinbsp;à domino accufatus uel de uno, fi multis fe fermonibiunbsp;cxcufiare prafumpferit, quod ipfitßima deus ueritds fit,nbsp;Gquot; iufiitid,qu£ errare uelfiallercnon poßit. Noli ergo,nbsp;o lob, rationem uerborum dei aefiadorum curiofius inanbsp;ueßigare, erfi non affiequeriseuminiuftitiiedrguere,nbsp;cr in itts uocare, ac libellum contra eum inftituere.nbsp;Quod enim fiemel deus aut loquitur aut facit, nemo imanbsp;pedire uel infringcre quacunc^ ratione poteft,nec efi hunbsp;mana prudentia inueftigandum, num uerè ^dum autnbsp;iufte fadumficrit.

I y Per fomnium in uifione noâurna, quan do irruic fopor fuper homines, Sc dormiucnbsp;. inledulo.

  • 16 Tuncaperitauresuirorum,SCerudiensnbsp;eoSjinftruit difciplina,

  • 17 nbsp;ut auerrat hominem ab his quae fecit, SCnbsp;ffupcrbiamàuiroabfcondat) liberet eum defu^.nbsp;perbia.

  • 18 nbsp;Eruensanimam eius à corruptionet 8Cnbsp;uitam illius,utnon tranfeat in gladium.

Deterret non raro dominus homines à malts operibus, Gquot; praferuat ab incommodis maioribus, quic homininbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

contingere pojfient, per prauium fomnium,quod homia num piorum plus curator immittit, etiam ahquado imanbsp;pifs in ufum pioru, ut patet de Pharaone, lofeph utro^nbsp;G“ ^abuchodonofor. Tunc enim Ulis pandit terrores,nbsp;Gquot; etsquafidifciplinacoërcet, ne pergant incidere innbsp;maxtmas calamitates, deterret^ àgrauibus peccatis,nbsp;qua alioqui fieront incurfiurinifi abflerrerentur. Uacnbsp;agitprouidentia dei,abducendo homines ifiacinorc, gquot;nbsp;humiliando cor hominis ne nimia felicitate fuperbiendonbsp;infolefcat. Terret ergo per fomnia, g- hortaturaddianbsp;ligentius cauenda pertcula, qult;e imminere fiaient, fit abnbsp;iüis deus homines eximere dccreuit uel contumaces duanbsp;rius pledere,firro,igne uel aqua,cafiu aut fi(lmine,quoanbsp;cunq; dei opere.

I ft Increpat quoq; per dolorem in ledulo (G'contendit cum oßibus fuwJortitcr ) SC omnianbsp;ofla eius marcefcerc facit.

Abominabilis ei fit in uita fua panis,SC a* nimæ illius cibus ante defyderabilis.

Tabcfcetcarocius neuideat, SCoffa quae (contrita) tedla fuerant (non uidentur) nudi'nbsp;buntur.

Appropinquabit corruption! anima ei* us,amp; uita illius mortiferis.

Alius profficiendi modus a deo pro pifs Gquot; impifS ora dmaturfipe, quo minus grauiora peccata uel tncomanbsp;ntoda incidantur, dum hominem deus conijcit 'mgfauifanbsp;fimas infirmitates corporis, et morbis acerrimis compri corpon»


-ocr page 78-

TOB

mit ui hunulicniur et remittant libidinu incentiua : dum ff dieet ojjit zy neruos corripit, cr dura teff-itudine Ie*nbsp;âo incumbenteitt eafligat, ut etiam uita miferrime tra*nbsp;éia m^gis quant aóia abhorrere cogatur 4 pane,zir ani*nbsp;nui ucl cupiditoi eiuf ab omni efu, ut cibus eius naufeanbsp;fiat. Caro eiuf ita pr£ dolore contabefiit,ut peäut pennbsp;dere putetur. O' 4 ffim£ tantum crate teneri, ita ut in*nbsp;durefeat cutK, O'per earn uifcera /}gt;cäari poßint, utnbsp;anima ipfa ad corruptionem properareputetur,o'uitanbsp;illua ad mortuos. Hoe quoq^ modo non fine caufa deutnbsp;punit,nonnuitqua etiam fideles hommes, o'fibi eharos.

Si fueritpro eo angelus loquens unus de ffiinibus^ucannuntiethominiæquitatcmnbsp;fuam.

14 Miferebitureius,amp;dicet,Libera eum, ut non defcendac in corruptionem t inueninbsp;in quo ei propicier«

ay Confumpta eft (teneracrit) caro eius à (pue ro) fuppliciis,reuertaturad dies adolefcennbsp;tiae fuægt;

Si ueró placuerit aUquandodeo optima maximo,ut rara aliqua O' infigni gratia ficftageUattim deffierabi*nbsp;liter ad incolumitatê prifiinant reftituere uoluerit,quodnbsp;tu tibi ßgt;erare pojfeStfi lt;td meliorem menteen reuocare*nbsp;ris. Si inquam, conualefiere huiufinodi calamitofum honbsp;itiinem uoluerit dommut, uel etiam alium quempiam abnbsp;itiordutata uita,fine fomnio tali,uel affliilionetantare*nbsp;uocare decreuerit,mittit « deus nuntium aliquettt, ho*nbsp;nünem nempefinilum, uelß)iritualem miniftrtim, qui*nbsp;bus tarnen rarißime in rebus talibus utitur,f£pius autemnbsp;prophetam uel doäorem pium, ut nuntiet ei quomodonbsp;reäe meedere debeat m utjs domini,quoinodo 4 pecca*nbsp;tis refipifiere,qu£ cauft fint taïium £rumnarum,iam^nbsp;certô credere debeat dominum deum fibi reconciliatumnbsp;clfi,qui ftatuerit ficum,de fiieciab' fauore fuo: quafi adnbsp;fe loquens dicat : Libera iamnunc miferwm hunc honü*nbsp;ttem,quo minus in totum pereat,O' adinteritum defiennbsp;dat. lam enim accepi expiationem à peccato,turne cor*nbsp;reäus eft,fatis poenarum exantlauit,ualebit pofihac fa*nbsp;tis illi difiiplma hae rigida, iam caro eius per affhilio*nbsp;nem fatis pejfundata efi,utnon deinde tanta lafiiuiafitnbsp;occupandafOquot; libidinifatufailura. Tune ubi deus fienbsp;dementer fifi demifirit ad anguftias toUendas ab affli»nbsp;ilo,reflituetur iUico ualitudo melior, o' earo tarn mifi*nbsp;re trailata ucl puerilis O' tenera rcuiuifiit Oquot; reftitui*nbsp;tur in priflinamfanitatem,ut in integra £tate,robuflamnbsp;O' incolumem.

Deprecabiturdeum,SCplacabiliseieritt amp;uidcbitfaciemeiusin iubilo,amp; reddetnbsp;homini iuftitiam fuam*

Is homo diuina ordinatione, ut nunc tu lob cafligatus, tantis mifirijs admonitus ab aliquo intemuntio, qualisnbsp;uel ego nunc tibi mittor. O' fum, uel amici tui, incipietnbsp;humditer O' firiofi deprecari dominum, o' ipfius clc*nbsp;citmtnti* mentiamexorore. Nam ftatimiUiplaeabitur dominus,nbsp;«twnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fadem ac hilarem demonjlrabitjne*

lioremfibi mentem refiituet, ac ad prifiinam uita fan*

I 0 R.

dimoniam reßrmabit: definet^ tune dominumbh^ mare. O' iniquum uel iniuflum iudicem accufi’Ci'^'^nbsp;uoletiterum prouocarc adiudiciocontendendf^^^nbsp;domino,qui omnia beneficit, ut mala quoquefiti IW»nbsp;permiferit nifi indcmcliora producere decreuifet-ay Refpiciet homines,amp; dieet,Pcccaui,eiu*nbsp;redeliqui: amp; uteram dignus nonre«pi.nbsp;a8 Liberauitanimam (meam)

geretin interitfl,fed uiuensiucent uiderrt. ls£rumnofushomo,po/l hac diuino fauore preuen*nbsp;tus, ut diilum efl, incipiet fubinde homines tntueri, qmnbsp;mius calamitatem fuermt contemplati,0'adeonfoh^^nbsp;dum agrotum aderunt. Dicet^ ad iBosianeruditus^ pnbsp;mini difcipbna. Confiteor peccatamea, quAus banctonbsp;tnini iram O'hoc tantum flagellu commerueratit.nbsp;rexit autem me dominus, ut dignus eram : deliq«''''^nbsp;enimmultoq; grauius fupplicium fine dubionbsp;ram, quàm fiterit hoc meum, quantumuis iamnbsp;xinutm uifum fiterit. O' importabile nimio'^nbsp;N«nc autem humiliatum me mifirum liberauit anbsp;afflidione, ut non perierit nec corpusnbsp;anima in dejfierationem o' damnationem,nbsp;patientiam O' blaflthetniam, feduitameadefiafgt;nbsp;ferena luce féliciter fruitur. O' à peccatipf^'^'''nbsp;fadaefiperdeigratiamanwiamea. g,-

Ecce,h3ec omnia operator deus tri*’’’ cibus (c»w uiro) per fingulos,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.pf,

Jo utreuocetanimaseorumàcorrop’*^ ÔC illuminer luce uiuentium.

H£c O'fimiliamultaoperaturdeus iterusn rw non paucis uicibus,ut his modis O’nbsp;animas elcdorum uel faluandorum ab i»teritiigt;‘^^nbsp;nis quàmfiiritus. N«c entm eleuatdeusfios»'quot;''’nbsp;cit,iamexaltat,iamhumiliat,iamaduifiros^quot;“nbsp;reducitaduttam,profuauoluntate,fanâaetfrf‘‘^nbsp;per manente O' eadem. Ad hunc modum, 0nbsp;agit dominus,exaltaueratte filiciter,cruceetfi!^^^nbsp;tc nunc humiliât, iterum exaltandumfir^PP''quot;^-^nbsp;blafihemia, fi dominum oraueris. O' finbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id

peccata tua. Hac cnim uarietate eruditpiosdo/dd^L in folam ipfius manum refficiant, er exipf»^“’^nbsp;lutem O'omnebonum petant.

JI Attende lob, amp;audi me, (O') egoloquor*

Ji Si autem habes quid loquaris, Wjjg, mihi Î loqueret uolo cm teapparerc if

J J Quod fl non habes,audi me: tace,** cebotefapientiam*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^if,

Attende, 0 lob, qu£ dixerim. O' lt;tilt;dias d‘‘'^^ qu£ fum diäurus. O' interim fileas,diMnbsp;fi exiflimaueris me falfa dixiffe,nbsp;iniuflum, age mendacij me arguito, O'taant d^^^nbsp;iuflitiam,fißrte o' egoperfuafusnbsp;fiam. Nunc uero cum nihil babes quo pt’ftspatr^^nbsp;tu£iufliti£, diligenterfaltemnuncaudi qa^nbsp;tua caufafapienter^Utintelligas,

-ocr page 79-

lOB

V^apvt xxxirn. Ronuntians itaq; Eliu,ctia hxcnbsp;locutus eft,

Audite fapientes uerba mea, amp; eruditi aufcultate me,nbsp;SowuliMs^Ho Eliu probat deum non eße inicÿiumnbsp;iitaccm,^uia mundi totiuf iudex fit, zx omnium rerumnbsp;“^iiijlratorunicutcrpotës. Audite,mquit, ofapiennbsp;^^f,[enwnem meum. Nolo ego meijpfiiK iudex ejjê,iu=nbsp;qui 'mter uosfunt [dpientes er eruditi.

Aurisenimuerba probar,öC guttur efcas dtjudicau

gt; fapidui ne an mfipidu^ fit: k»^’ ho! ltd nurium iudidum probat fermonem, uerus ne an faUnbsp;l^/tt, Nam ut non credii nifit audiof, fides enim ex au^nbsp;ƒ « efi,ita probare fijiritus non licet mfi fermonem aU’‘

: h'me delieatas aures habere dicun{ur,ijui nuUum l^^nemnifi ad unguem expohtum probant.

4 udiciû eligamus nobis, Suinter nos ui^ quid fit melius»

iiidi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JW er lo£gt;, uter uerius fentiat,

ilc^trcilo. Deueritate enim ho der pojfitnt er iubentur,er non leuiter eresnbsp;domini iudicare,/ed uersnbsp;Centnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homines pronuntiant dos

nefeiut, qui fieri ynbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tel non i»telligunt,ucl /fiirituales no fiant.

‘^‘’'itlob, luftus fum, amp; deus fub-

lent I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;me,mendaciû eftî uio-

''':i H? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“''’° peccato.

»«'(1 ^‘^^^^'^^'ffiiiipfiia lobfiuflus quidem/um,nihilo dtn^ ^***”^”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o-ucior uelut tniufiifiimus. De=

fixait '^L **’quot; nbsp;nbsp;nbsp;indicium,uel repuiit appeÛantê ad ius

°”**’’’ ‘ndicium,fied ipfie flagella flageUu addit, '^ui '^‘'^ntfiurdus audicns,fied negligens, ctimnbsp;uiucniatur. Ad hecfiuper iudtcio meonbsp;f °'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^Ifi^^nt deus

lolt;l‘fitur ac agit, rede aüum efl er foteft merito fine mmerito : quomodo ergo

uteftlob,quibibitfubfan-Qu

te^ ^'^aditur cum operantibus iniquita^ ïîivnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiris impiisç*

ficür ^’’*”’’^°quot;pl^ccbituirdeo, etiam

fi^^f^'^nationem uelut aquam : hoc efl, ’quot;‘NtU).nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^‘^fi aquarum inundatione totus ars

•’lin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prorfius diffèrens ab extres

^nôd palàm dicat,quis '»tiquis operibusnbsp;credunt, er idco prouisnbsp;^'*°‘iconbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^^nm fiaciunt non effe deum,pro eo

ZX conculcare pas UttLnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prodefl homini fiue

‘‘^»tatem domini uiuat cr ambulet,fiuie minus.

¦I

roB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56

Seueras efl enim, ut uidetur, non fiolam in impios ,fied etiam in iuftos,imô ut plurimumfiliciores in hoc fieculonbsp;uidentur, er fiunt impif quàm pif.

ideoauribus duabus natura donaiiit hominem, ut ab tera atiris aôlori,altera rco patula refieruetur.Abfit ausnbsp;tem ut deus cum iudex fit totius mundi, iniquus habeasnbsp;tur. ipfe igitur unumquemqi iuxta uiasfiii^s iudicat, etTnbsp;reddit unicuiq^ iuxta fia{ia fiua,non aliéna. Rependit honbsp;minifiecundumopusfiuum,er unicuiqs hominifiecunsnbsp;cbm uià uitiC iHius,in qua fiierit inuentus. Si impie ege»nbsp;rit,deus ilium adfligit,fi fianilè uixcrit,coronabit.

,x Vereenim deus non condemnabit fru^ ftra, nec omnipotens fubuertet indicium»

Q«od deus non inique condemnet aut iniufte iudicet ac adfligat,alia probatur ratione, C^uia omnium rerumnbsp;creator eft, ideo iniuflus ejje non potefl. t^ihilautemnbsp;horum quiequam probat contra lob, quinondixeratnbsp;deuminiuflumueliniquum,nec quod bona opera nonnbsp;remuneret,uelmalanonpuniat: fieddixerat, nonfiehocnbsp;paólo iudicatum in hac lt;erumna, quia earn fuis peccatisnbsp;non meruififiet. idon tarne negauit fiubefie caufiam aliam,nbsp;quam amici lob ignorabant, er in hoc erant toti, impijsnbsp;tantum mala infirri à deo, nonpijs, nuüumcf; dificrisnbsp;men fiaciebant inter iudidum huius temporis er uite,nbsp;er inter futurum iudidum poft hoc tempus, ubi nuüinbsp;impio bene erit,nec iuftus amplius adfligi quocunq^ mo»nbsp;do poterit,fiecunclum quod iudidum in hoc mundo deusnbsp;non fiemper iudicat aperte, licet nunquam non iuftißi'snbsp;me iudicet,fiuo iudicio nobis occulto, ,p hac noftra uita.

15 Qucmconftituitalinmfuperterram^aut quem pofuit fuper orbem quem Fabrica*nbsp;tuseft^

Qaw eft ifte cui commifierit deut terram totam, ut illam pro fiua uoluntate uelfiapientia régate Qjtem po«nbsp;fuit deus ut pr.efit toti orbi in uniuerfium per omniafnbsp;Quafi dicatur, hanc poteftatem nulli cotulit. Solus ipfie Solus deutnbsp;ommpotens eft,qui quiequid uoluit fecit er facit 'm cæsnbsp;Io er hj terrd.er in omnibus abyßis, in cuius pleno arsnbsp;bitriocunéla fiunt pofita, aduiuificandumquoduult^nbsp;er ad occidendum aeperdendum omnia. Cuius animo,nbsp;uoluntati,uel Jfiiritui fi placuerit ,ut retrahatmanuinnbsp;e^ potent iam fiuam, er uim omnia confieruandi,tunc a*nbsp;mnia deficient er euaneficent, etiam cceli elcmenta,nbsp;multo magis clementatanbsp;nbsp;nbsp;caduca naturaliter,ut etiant

creaturarumcorporaliumnobilißima homo, redeat m fiuumunde créât us eft puluerein, domino noconfieruansnbsp;tc,quicontmet omnescrcaturds,cr omnia rurfius'mni»nbsp;hilumredigit,diimplacet, cyuomodoergo is taksen*nbsp;tantus iniujlc moderaretur quacondidit cr confieruatS -

-ocr page 80-

lOB.

utucniataddcüniiniudicium»

Quacunq; dominus ficerit reda funt amp; eß in hominis poteßatefitum, diuinanbsp;bitrio difeutere, iudicare uel iußificare, uel connbsp;re. O homo tu quit es qui rejpondedsnbsp;citfigmentum eiquifefinxit, curfiefieißi^^^nbsp;hominum quantumuis fandus pergere priefrgt;^‘‘nbsp;doHÜnoiniudicium.

Conteret multos innumerabiks,^ facietaliosproeis»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-j •/-oiH^

Nouitenim opera eorumîamp;iult;^**' . ducctnodemjamp;conterentun

MirabiUa quidem funt opera dei, qui omnia,fed nthil tniuße moderatur. Nonbsp;quifitione, fi potentes uoluerit contercre, 0*nbsp;ßatu deijeere, agnofeit clare impia iüoruitu ‘’P’^mI*nbsp;quibus non immtrito opprimuntur. Satis darnbsp;men huius fui regiminis adidit 'm regbus, denbsp;era feriptura multa commeminttifummatirunbsp;niele,quomodo regnum unumalterinbsp;natismalisconteritinfolentes. Euertitipfquot;''^nbsp;'mßituta O’ operd,ut omnia fecus cedantnbsp;O'dum gloriam max'miam ambiunt, amp; fi “'{lutif’nbsp;gaudent,fubito conterunturfOquot; i» nihihuu^^nbsp;quanto magis id tibi non miußo dei iudicio eunbsp;tuitfUt eßlicitate dccideres in hat angt^i^'

Quafi impios percuflit cos t«

’^.’7 Qui quafi deinduftriareceflt’'’’*’'ßiit. ÔC omnes uias eius intelligcre

Impij flor ent aliquandiu, O’ uidentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’jjD(

dicante domino concutiuntur in loco uid^''^quot;^jit^i‘‘^ fic deijeiuntur, ut eorum cafusgaudio cor»”'nbsp;aduerfarios, o’ exemplu emendationis/ùt'‘^^^^^^iil'’gt;nbsp;timori. ctjtod uerö 'impq pereunt, nonfiinbsp;quia rccefferunt a domino,nec 'mtdHgiudnbsp;bum eius contemnunt, o’opera calutttttiannbsp;munt pauperes, o' negligunt ege/ium, ^1*^1nbsp;fepert'mcntemhabent.

18 Vtperuenire facerent ad cum cgeni,8c audiret uoeem paupcru'’\'^^p4»lt;*

Qjiia tyranni dominum non uerentur, (Ifl peres uiolenter opprimant, ideo pauperWquot;i^^nbsp;mor ccelos penetrans intrat ad dominurUffi'^.^iit, •*nbsp;orationes, o'gemitus egenoruntfimpios^nbsp;habcs m Pharaone, qui clamorc filiorw» *rnbsp;dente ad deu,pofl multas plagas ta/idé turp'rnbsp;occubuit cum exercitu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is

Ipfo enim concedéte p3Ccm,^*’^^|(Uii'» condemnet^ex quo abfconde^^nbsp;quis eft qui contcmpictur cum»nbsp;genres 8c fuper omnes

Si omnipotent dominus alicui quietent co gratia fua pacificum reddiderit, O'nbsp;nemo il^ poterit condemnare. Si ^us P!^‘’.^„ttlii^nbsp;pit, quis cotra nosf Si tpfe abfoluerit,nbsp;uerófaciéfuam uclutindignabundufab^ r

ros

• 6 Si habcs ergo intelledum, audi quod di^ ckurjSC aufculta uoeem eloquii mei»

Si uUui priidcntiæ fenfus in te eß, aduertM rogo dili=: genter,cr alta mente qute dicó reponM.NÓnnequiab^anbsp;horret d iudicio,et odit oput domini,duerfdtur^ medesnbsp;Amiredei IdWdei,patcrit dUigdriO'fufctperenwdtcittamf Quos 14nbsp;ludicium.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itrumnisfaluiueuddes,fi rebeÜit fiteris

iudicio diuino, oquot; contra iüudfemper indignât ut fùcrisf mónne exifliMdS te à domino jLtmiiandu, ß fiteris iuflusnbsp;plurimu, tantum fiilicet quantu te iaéldtf C^uanto me=:nbsp;liusfacies,fi tefubmiferisiüiusuoluntati, O’ reum tenbsp;coram deo confitearisf

Quinonaccipicperfonasprinciputnec cognouittyrannum, cum difceptarctconnbsp;tra pauperemtopus enim manuum eiusnbsp;funtuniuerfi.

Noii 4 domino te contemptum O’punituin dolere, o' - .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;tam tegrè firre, multo maioribus deus, o’ te tnelioribits

ivlägnätiitn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f* •

iudicium, non raxoira]citur,etiamrcgesarguit, O'nialosdc re» belles notât, o’ ut impios perfequitur. O’ ntagnificosnbsp;huius feculi principes iniquitatis O’ impictatis infiinu^nbsp;lat, pro fuis flagitijs damnat O’ occidit : quanto magisnbsp;tibi non parcit,nec tuam ueretur potentiam,quo minusnbsp;pro tuo te peccdto condemnet O’ trailet ? Non recipitnbsp;faciem magnattvm, neq; miratur locupletem prlt;e tenui,nbsp;fed edufam iuflam aduertit,uel iniuflain, no diuitis per^nbsp;fond aut pauperis : quid omnes tam principes quam uulnbsp;guSftam diuites qudm pauperes,operd manuiteiusfuntinbsp;er in potefldte eius conclufi, iudiciumq^ fententilt;e eitunbsp;detrc(lare,aut alio appeUare non poß^unt.

11 Non ftinttenebræ, amp;nóeft umbra mor tiSjU t abfcondantur ibi qui opcrantur ini-quitatem»

' Ipfe eß dominus uitlt;e O’mortis,reélofuo iudicio fua bito impios conterit. O’ media node dum nünime putat,nbsp;conturbat quanttvmuis potëtes, idq; nullis externis uirinbsp;but,fed fine manu. Spiritu labioru fuorum intcrficit im^nbsp;pios, O’ eifiit de ßatu fuo, qui uiolenter O’ tyrannicenbsp;prdfunt,ipfeßrtis o’ omnipotent, fold uoluntate fua etnbsp;tuitu cuda dißtonens : prouidentia fua uniuerfali omnianbsp;intuetur o’ aßgt;icit, confilia O’ opera hominu difeutit,nbsp;ipfumq; nihil quantumlibet fccretu latere poteß : nuUanbsp;tarn denflt;e tenebra, qutu non perferutetur O’ agnofeat:nbsp;operarios iniquitatis mtus o“ incute internofeit, o’ iu*nbsp;ße iudicat:non decipitur quaeuq^ larua er /fecie exte^*nbsp;riore,cordd perfcrutatur,o’intimosreceffus mentis.

1.5‘i Neq^enimultrdin.hominispoteftateefti

-ocr page 81-

lOB

iT!i pro/^idet ? lt;IUK diriget uel fduabit ilium ? qub isfitcrit ucl populm ucl homo unus.Domino cnintnbsp;^‘'tiani abnegitnte,nfmo faluahit. Scd omnes cjuotquotnbsp;uiuunt poptili ucl hominc!,domino iudicatc zTnbsp;‘'^°‘l‘l}gt;ereuijt cr dum/iMur.tlt;on itaq^ cauftn difcu^nbsp;‘‘^'^olamitattf tu£,ßc enim dtio de te agere placuitjtcnbsp;5o illumfiiit,ctiamfi tibi minui uideatur^nbsp;xSi regnarefacit hominem hypocntamnbsp;P^®Pterpcccata(opprf//ôr«)populitnbsp;cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irati dominßor multarum immi^

''«i« Hiutn cakinutatum, eft, ft impij rcgnum fufcipiant, ^‘'ê'ftgt;’atuf hypocriticui, hoc eft,iniuftu'S ftt, zs- ta^snbsp;'‘^fiitiapratexaiit, utfuis multts Icgibut irrctiant,nbsp;. ‘‘ddepilandum populumanfam fcmper inueniant.nbsp;externa populi falui è piomagiftratuconftat,nbsp;^Uaftittio eiui ab Mnpip.Nf^; enim quifqua aut pernbsp;aut tyrannicè magis dominatur, quàm hypo^

Oll \ ’ ^*^8° ^8° locutus fum ad dcum (te g^)ionprohibcbo*

(pii àtedcusexpctiteam,quiadi« fonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cœpifti loqui, amp; non

V 9“id nofti melius,loquere,

G^*‘^‘’”ffllgt;aentes loquantur mihi, ÔC uir autem ftuke locutus eft, 8C uerba il-Y^’?pnfonantdifciplinam,

«lt;( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fxponitur. lj rfu«

dei^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de deo er pro iuftitia

' fcr^°''^‘‘^^^^fiquot;denda uidebantur dicenda. Hufteq; amplius uel te loqui pronbsp;htcii°’'*^^'^^^noluädifceptationi huic,permeipfumnbsp;^°r4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rejftondcnda uidere potui: tu ft me

(ea/i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doce me^ CT in quo offènderim do»

Pitnà operatus fum,ft docendo,uel corri» finin °nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er fermoaem tuum peccaui,dcfîa

'^n addamftmilia. Nonne à teipfo perfteietur primismaleloqui de prouidetitmnbsp;dictit tibi à me rcftgt;ondcndum erat. Tu ittnbsp;l’ontnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;elegifti difeeptatioiiê impro»

nosadref^onftonccoge» *quot;gt;111 °''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exordia tecum loqui. Et fi adhuc

niri ^‘^‘f’Pl^^todloquèdumfitJoquere. Adftuntenim probabunt uerba mea, ernbsp;*®^ 4w^’ '“*'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;audire me no ducet indignîé.

omnia inerudite dixifie, et abfq; fuitt.'^.’^'^^rbaeius non aliqua eruditionc prolatanbsp;•“die? ^°'^’^ft‘‘l’oad illiuifentcntiam,fedadcorumnbsp;profttentur crhabent.

peccata fua (prauarica» ° ’Q’hemiâî inter nos interim con-adiudicium prouocetnbsp;'“»quot;ibusfuisdcuni.

ÏOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57

Opto autem cr uolo,ut adhuc maglsprobetur lob,ac taïui/per adftigatur, ac fie inftnem ufq^ corripiatur crnbsp;doloribut excrccatur,donee agnofeat errorem fuum, etnbsp;rcfipilcat ab aucrfione fua,qua ad malignorum conditionbsp;nem fefe conuertit, ut fieret eis fimilis, etiamfuam ini»nbsp;quitatem excufans,imô dominum bla/fhemando pecca»nbsp;turn auxit,et bla/fthemias addidit blaftihcmi/s, crimenq;nbsp;admifit dei iudicia blaft)hemando,quod inter nos,nobisnbsp;aftantibus,cr teftibus, manu pbudendo commifit ,finenbsp;cundatione cr rcuerentia:aufus uerbis fuis litigare cünbsp;deo,cr iudicia dei iufta calumniari, tanquam impia crnbsp;iniqua, ac dei circa homines prouidêtiam non credere,nbsp;fe d ridere more impiorum.

^CAPVT XXXV.

^¦GiturEliu hæcrurfumloquu-tuseft,

Nûquidequauidet tua cogita tiOjUtdiceres, luftiorfumdeoî’

Dixifti enim, N5 tibi Cpderit) placet (^uod reäum e/î)uel quid (w(h)tibi proderit, ft egonbsp;peccaucroî’

silente lob,ad tamglorioftm dijftutatorem,ubi uerbis contêtio in immenfum crefeere poterat, pergit Eliu pronbsp;ponere blajf hernias tob,dicens:Cogitaréne tufte potes,nbsp;cr reâie ac uere fentire,te multo iuftiorê dco ejfee Ad»nbsp;fer is enim te inique adfligi à deo,ut ipfum iniuftiti£ acanbsp;cufes,quafi fis iÜo iuftior. Dixifti enim.-Quis poterit tianbsp;bicomparari^quafinon iurefedpotentia tccumagat,nbsp;in qua neminem fuperiorem habcat, ut uiolentcr uelutnbsp;ßrtior agat no qu£ debeat,fed quad poßit,nemine prosnbsp;hibcnte.Dicis quoque : Quf mihi utilitas occurret,fi ànbsp;peccato me euftodierim ? uel quomodo tibi prodero ntfinbsp;pcccemf tn quem oftendes potentiam tuam,ft nemo pecnbsp;cet fut uidearis peccatorum poenas de induftria omsnbsp;bire,cupiensmultum à mepeccari,utmuttipliciter pu»nbsp;nias.Dixifti enim,o lob. Si lotus fucro aquis niuis,crc,nbsp;tarnen fordibus intinges me: id eft,iuftitia mea cr mno»nbsp;centia nihil mihi proderunt fi nolueris,

  • 4 Iraq; ego refpondebo fermonibus tuis,nbsp;SCamicis tuistecum»

  • 5 nbsp;Sufpicecttlum Scintucre, amp;contêplarenbsp;æthrra quod altior te fit.

  • 6 nbsp;Si peccaueris quid ei noccbts^ amp; fi mul-tiplicatæ fuerint iniquitatestuæ, quid faciès contra eum^

  • 7 Porto fi iufteegeris,quid donabis ci, autnbsp;quid de manu tua accipictî'

Q«m Deum falfo calumniaris, iniufte punire iuftos, idea audi,p lob,cr ego non folum tibi, fed ettamamieisnbsp;tuis reita re/fondebo. Non indiget dominus nec pecca»nbsp;to tuo nec iuftitia. A Itius eft enim ccelivm fedes dei, al»nbsp;tiares funt nubes Dei fummi habitacula, pro hominumnbsp;opinione,quàm ut poftis impietate tua ipfum offèndere,nbsp;uel iuftitia promouere.Pcenitëtia cr facriftcijs tuis nonnbsp;eget,nec recreatur,orationibus et pijs operibus tuts ni»nbsp;bil till proderis. tiihil igitur deo importât quecunq- hu» mm»,nbsp;natta iuftitia,nec et quicquam obeft omnium hominum


-ocr page 82-

I o B

iniquitas, bonorum enim noßrorum non eget, ntaJis noßris non oßinditur^

8 Hotnini qui fimilis tut cft (noccbit) impie^ tas tua; ölt; filium hois (adiuuibit') iuftitia tua,nbsp;No^w autem CT proximii noßris prodeß, uel iußitijtnbsp;hominum, ucl obeß iniquittu. iunt en'm duo, fides ernbsp;ch^tritM, quibiis deum colimus in bonum noßrum no d»nbsp;liiis:nihd enim fides noßra domino l4rgi{ur,er charitMnbsp;non deum fed proximum iuu(tt,qu£ tarnen uelut ßbi re»nbsp;lata 4 domifioJMunfrabitwr.

Proptermultitudincmcalumniatorficla mabunt.'amp; eiulabuntpropter uim brachijnbsp;tyrannorum,

Tyrannis Propter ftimiam uiolentiam er iniquitateimpiortim iniigt;wrum. mundo detts non pro fe clamat, nee iüi noceri ponbsp;tcß, fed homines oppreßt er calumniam paßi mifereq;nbsp;traélati paßim clamant er queruluntur, et propter branbsp;chùem robuftum multorum tyrannorum eiulantur ernbsp;conqueruntur mifiri er imbecilles,qui uitn ui repederenbsp;non poffunt. Si ergo dco quiequäofficeret homina maltnbsp;tia, quomodo firre palfet tandiu tantam tyrannidé im»nbsp;piorumfSed quia tyrannis non ceßjt,nec mox liberan»nbsp;turddeonon curant tyranni deum,fed contênunt. Ç^uianbsp;autem oppreßi homines fide non clamiint ad deu,et nonnbsp;colunt ex animofaétorem fuum, er eins prouidcntiamnbsp;circa pios non credunt,ut lob, uel crediäblaßshemant,nbsp;er indignantur iuß:tilt;e dei, tdeo non exaudiurKur,fednbsp;nüferi junt,quia fummo bono minime fruuiKur,

  • 10 nbsp;Ec no dixit, Vbi eft deus qui fecit me,quinbsp;déditcarmina in nodeî'

impiut er fine fide afßtdus homo, qualii eß Ioamp;, non confiigit ad dcum, non cogitat de bonitate uel prouidetinbsp;tia del circa fe, non quertt fauorem ergratiam creato»nbsp;ns fui,non petit ab lUo auxilium ucl folatiwmiqui tarnennbsp;non dormit,neq; dorm tat, qui omnium rerum curage»nbsp;noifturiu. ßat,dumomnia dormiunt node.ipfeauiculosfufeitat etnbsp;cancre tubet ac facit,hominumq; ß''midincstollit,con»nbsp;folatur nodu adßidos, er ad dei laudes er gratiarum»nbsp;adionem incitât pios,

  • 11 nbsp;Qui docet nos fuper iumenta terrj,8lt; fanbsp;peruolucrescccli eruditnos.

Cuius perfidionem, potentiam er fapientiam docet nos ex confyderatione iumentorum er auium, imo fu»nbsp;per omnia animalia hominem exornauit ,extulit benefinbsp;cijs, er regime dedit ut uteremur illorum opera er ufunbsp;ad iioluntatcm Dei erg'oriam, ut ex omnibus difcere»nbsp;mus ipforum er omnium aliorum creator?, à qutbus afnbsp;furgere deberemus ad contemplation? bonitatis del, ernbsp;nolir£ dignitatis,quos mtellcdu,ratione CT tmmortalinbsp;täte extultt fuper omiia,

11 Ibi clamabunt.ôf non cxaudict, propter fuperbiam malorum,

15 Non ergofruftra3udictdeus,etomnipo tens caufas fingulorum intuebitur.

C^uiigitur dominum non agnofeunt er uenerantur, cUraon™nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conßituti, clament quidem,

fed non exaudiantur,qu£rant fed lurno rejfondeat.'prte

r o

Htnuo enim fafiuer eontemptu defbeneficia UitU iHit pro’ßita non agnofeunt,grati nonfunt,ob fitperbtam rtnbsp;malignitatcm ipforum.Superbis autem deusrefißii, amp;nbsp;non exaudit orationcs nifi humiliu er contritorit. FiH*nbsp;fira igitur tails clamabit,dno non exaudienteiCTnbsp;potente iUos impios recufante. Kon enim Deusrc/fieitnbsp;Uanauota,erorationemfine fide.

jq. Etiam cum dixehs,Non confiderat;iudi care coram iIlo,ôCexpedaeum,nbsp;Quantomagisfitu dixeris,ôiob,fionint«etltrtitnbsp;deus,non curat deme,non habet reru temporaliunbsp;dentiam,non noßra cofyderat, iniufie iudiciu fit corMnbsp;eo,tantam tuà blajf hernia no remittitfine iujio induis»nbsp;quo te infidelitatts damnat. VeffiexfidedtxerbCffinbsp;tcaris iufium lUum efieiudic?, ludiciumeffecoraini^’nbsp;nihil iniußc Deum agere, certe tuncßserarenbsp;eum, utfiatim illius auxilium er fauorem expo'^''''^’^nbsp;dif as cum ncqttaquam negligerc mortalia, ßd ejftnbsp;rum er iufium iudicem,efieautimexpedandiim,nbsp;non fifiinct,fed in fuum diem iudicanda uniuerfaeonfit*nbsp;tuat, grauitateq; fupplicij tarditatem contpeifit»’^*nbsp;«y Nuncenirnnoninfertfurorcmfuö,*’^^nbsp;•ulcifcitur fcelusualde.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fruftra aperitosfuuw,^^^^ fcientia uerba mulnplicat,

Non enim nunc pro magmtudineirxfueuil'^^^'^:, .^„ii ttaricatores, nec iuxta exigcntiam crimintu»nbsp;tatem impiorum,nec omnia uindicat.nec fec»i'd‘‘”‘‘^^nbsp;plitudinem bonorum operum hicf mperpioif^''''^'.nbsp;rat, id enim nos credereoportere docetexpf^‘'quot;quot;jjnbsp;ideoq^fatisoflendituruaneaperuilfelotieniosf»^’nbsp;xififeq; deumnon curare bona hom numfadaiu'^'”^ ’nbsp;aefine ludicio agere,fandosfcilicet ernbsp;dire tradando, quad hoc pro fapientia deifa^‘^'1^nbsp;ordineturad deigloriam er profidum piorlK”gt;‘^‘f^nbsp;re pateatlobum inerudite er fine feientia diuiiuquot;'''nbsp;tiplicaffe uerba,perperam^ iudicafic de infinienbsp;nitate diuina.

lt;fCAPVT xxxvr.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-DdensquoqueEliUjhafC»®^

Suftine mepaufuIuniAquot;’u lîcabo tibitadhucemhal’^®^nbsp;prodeoloquar«

5 Repetam feientia meâ à (longinquo^p^l^^ cipio,amp; operatorê meuni probabonbsp;g Vercenim abfque mendacio fermo*’nbsp;mei,amp; perfeda feientia probabiturtibi«nbsp;' Nondum pro dignitate,inqutt Eliii,iuflitiamdeidtnbsp;raui,repetâergo altius, CT rx operibus deieompt‘gt;^nbsp;bo eius iufiitià, uere er fine mendacio,ut reprehendnbsp;fermonem meû non ualeas. Sufiiradhuc paulilfer,nbsp;cenfeam adhucclarius er magnificentiusoperadf'nbsp;gnifica,è quibus cogitofcatur, deum quàm logißi’^^“nbsp;ejfe ab omni iniußitia, quam tu illi impingere auf^nbsp;' Deus potentesnó abxjcit,cuinamp;ip*^^nbsp;potens (corde)


I

-ocr page 83-

Sed non faluat impios, iudictum baugt; ^itoP^'^ibus tribuit.

4 domino ^er«i piuf,cognatusfcilicetG* °nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PfO”« enim cu paribui fadllime congregan*

¦ liBfios atitem abominatur iujliu nbsp;nbsp;magnificuf dolt;f

^quot;‘^»quiuiribus c^fapientia potensefi,etcor habet, '’li‘‘igile,fed robufium cr firmum : durum quidem etnbsp;quo! non faluat, fed aufleretraâat, utnbsp;ifftdeiudiciumdciiu/ium, irretradabile crnbsp;, quot;^Idtfempcr futurum ercditumejfedifcimuietianbsp;f 1‘^'^ifflatngcntiltbu! : humiltbu! autem cr manfuetisnbsp;ejfefolet, ZSquot; in afflidionibu! auxiliator CTnbsp;Y’Utor.

fuosjctrcgcs in

8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcrpetuu, 8( illi erigutur.

, “ifuerint in catenis. amp;. uinciantur funi

tiim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcekraco^

U uiolenti fuerint.

Al? aurêcorû, ut corripiatî

1, ç|(^^^^^^gt;utrcucrt3ntuv âb inicjutt3tc* oculiifuK iuflum, (Xuodßali=*nbsp;ipforum afflidiones, donee in ex»nbsp;*¦lt;«»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uenerint,hoc ideo fit, ut ex dcfpe

1 Pfhcidis liberandOfgloriam fu^e liberationîs cele» ntuirtm perficiatur in infirmitate,nbsp;liitunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auxilio fuo de=

pwtfueris,non derelinquet te. Ipfe eji iufio! Gf principes,legis diuittlt;e Cf iuflinbsp;regnum confirmât ùnbsp;'wem.f kwanj eo! maiefiate,gloria 0-^nbsp;’«tatçj • ^P'of autem c folio prlt;ecipitat, GT in captinbsp;mancipat, ut peccatoru fuonbsp;he ¦^°^‘‘‘^fnnibus irretianturjbi ob oculos ponitnbsp;pofiint crimina fua, gtnbsp;^fiionbsp;nbsp;nbsp;^^'^‘’'‘ffiddctquosanteanecnünisnecpro»

'*^cu| erudire et auertere ab impietate,eos %^‘^^^‘’^‘^eribushumiliat,doneceouertantur,cr

I ^Kcf)njmereantur, ut patet de l/lanalfe, Nlt;lt;«

15 ¦•'ûb, fuos in bono, ôCannos fuos Sj^J'xitfohbnOgloria.

audierint, tranfibunt per Rfgpj confumentur in ftultitia*nbsp;*’^'^(10^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''‘^ßpifc^ntes 4 fuisfceleribuf, cr

f‘*fi^ipifntes,propitium dominu fen ’'’»Çÿ ^^algentem. inueterafcent dies eorum in bo»nbsp;i'*^'^‘atate : dominus enim eis benenbsp;^Nornbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S t uero no refipifcÜt, qua»

lo ***” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo plus à domino percutiun»

b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominioccidun»

I /I nbsp;nbsp;A? ch ’ fcr caüidi) pro uocan t ira (dei)

»Hjj, ^‘‘^rinpueritiatépeftateanimaeo-Uita eorum inter effeeminatos.

Hjpocn't« in projferis rebus tantum deoferuiunt ac confidunt,maduerfisderelmquunturùdeo,ficqi deffe ® “^’1“*nbsp;rant,ut clamare ad deum nefeiant, GT non audeant,tur»nbsp;piter confufî, non fccus ati^ fi inter fornicarios confti»nbsp;tiffet uita ipforum, hoceü,intermorti deuotos Gquot; damnbsp;tiatos reponuntur à domino. Grauifiimum hic fibi le^tnbsp;faniluli lüi iudicium dei,qui fandi uideri cupiunt, cuntnbsp;taies nonfînt,etiam fi fibi id perfuadeant, qui de igno»nbsp;rantia fe exeufare non poffunt,qui prodi fe iniquos re»nbsp;fiigiunt, quia fanili habericonfueuerunt, qui gt dwmnbsp;moriuntur fanili uideri defyderant. Iniquusfmpliciternbsp;tammalus non eft, qui in flageUo non cunilatur fe fatenbsp;ri quod eft.

gt; 5 Eripictde anguftia fua pauperem, amp;re-uelabitintnbulationeaurem eius«

•6 Igiffaluabitte de ore anguftolatifTime, amp; no habête fundamentû fubter fetrequi*nbsp;es autë menfæ tuæerir plena pinguedine.

Confolatur dominus humiles, cy eripit de lerumnis. Aequc,otob,ficommodugt;ft(eris er humiliore fenfu, ^quot;3,10.nbsp;non tam procaci in deu,te quoque liberabit,dc ea quamnbsp;maximum pateris calamitate ,familiari confolatione tenbsp;in aurem confolabitur, cr ffem dtdjit certâfalutis,quodnbsp;eft aurem reuelare hoc loco. Liberabit enim te de inftr»nbsp;no,Gr de abyffo perditionis,modo patienter manu eiusnbsp;fuftineds, gt in fide inuoces iüius gratiam. Cum quietenbsp;proponet tibi menfam,delttijs plenam,impleberis omninbsp;bus bonis dei, produces uitam tuam gaudio fanâi ffirù*nbsp;tus,Gt' pace confeientia,

ly Caufa tua quafi impii iudicata eft, eau.« famiudicium^(f«^«lcient)rccipies.

18 Non teergo(/ôiicitet)fupcretira (percom^ plo)jonfm)utaliqucm opprimas;nec multi-tüào(indulgentilt;e)donorum incliner te^

Cum tu lob nuncin hacaffliâione deuminiuftitiieac» Deu» non ctt/cî : fententiam impiorum confirmas,Gr opinionë denbsp;dco impiam tuo calculo comprobas ac fuffulcis.'Velfic.nbsp;iudicium impij commeruifti, iudicium inquam gt eau*nbsp;fam quam impij fuftinent, quam neque impatientia tuanbsp;uelquicunq;calor natura autferuor malagmattskni*nbsp;re.GT mederi poterit,multitudo quoque indulgentia dinbsp;uina tibi fufficerc non poterit,fi in tali contumacia connbsp;tra drum pfrßiteris.Noli igitur deum iniuftitia accufa*nbsp;re, fed uide potius ne tu paulà infidelius diuitias traila*nbsp;ueris,ut propter earum amißionem nunc in deum bla*nbsp;ff hemes. Qui mint animo diuitias tenatius non comptenbsp;äuntur,leuius earum iaëlurâferre poffunt, dum tugranbsp;uatim nimis feras.

J 9 Deponemagnitudinem tuam (Num aftima bit opulentiàtuam)Ahfquetrihulattone,8iomnbsp;nes robuftos fortitudinc,

Falfa exiftimafti tuam potentiam, ey diuitias tibiitl teternum duraturas fuiffe, nuUa admixta tribulaMtte.nbsp;Hedum enim amplitudo tua, fed er omnium quifortititnbsp;dine firtuna: ualent.fine anguftia diu fubfiftere pojjimt,nbsp;Diuitias comitatur cura GT fibcitudo, regiam maiefta*nbsp;tern infidiarum timor, uoluptatem triftitia. Nihilfyn*

-ocr page 84-

lOB

ceruin Gr i cruce alienutn w hoc feculo.

2.0 Ncprotrahas(^Ibyôramp;e^lî)nodcm,utafce^* dantpopuli (locK/ttK)proeis»

2.1 Cauenc declines adiniquitatcmïhanc enim cœpifti fequi poft miferiam.

Contra im. Q«i dciim iti aducrfis bh/j/hentitnt, CT impatienter piuentum. eius manum ferunt, impie agunt, noiies prlt;e impatient!

tia iiifomnes ducunt, «egrefèrunt profeduf aliorum,fi (JUK è fuo ftatu paulofortunatior exaltetur, unde uanifnbsp;fuis cogitationibus diftrahuntur, pro una affliilionenbsp;impatienter perpeffà mercntur multas fuflinere. Nonnbsp;enim mifer potes euadere indicium domini, quod tibi innbsp;tempore decretum eflxura potiui,ne ad iniquitate uer^nbsp;taris, Gr prolabarts eximpatientia.Nam hucuideturtenbsp;nuncmiferia gt dolor imputijfe, ut no nifi bla/}gt;hemidsnbsp;mdeHexorc/piresGrinuidiasmediteris in proximos,nbsp;quum crux piorum, cognitionem fui er dei gt gratia^nbsp;rumaélionemaffrrre debeat.

ix Ecce, deus excelfus in fortitudinefua, amp; nullus ei fimilis in Icgislatoribus.

xj Quis poteritferutari uias eius^autquis audet ei diccre,Opcr3tus es iniquitatem?

Deus non folum ßrtitudine fua magnus,fcd ctiaaquif fimus legislator, doilor iniquus GT iniuflus iudex effenbsp;non potefl, quum fit abfolutißimum exemplar iufiitia.nbsp;Ciuisigitur is eft, qui ipfum iniquitatis accufet, gt ca»nbsp;lumnietur opera cius^ qui dicere audet deo,lmpie facis.nbsp;Tu enim homo^ut Paulus inquit, quis es, qui ex aduerfonbsp;rejfondeas deofGTc,

X4 Memento qd ignores opus eiust de quo cecineruntmri.

X5 Omnes homines uident eu, unufquift^ intuetur procul.

Etiam fi te deus nunc uideatur iniu/le adfiigere,ne ta^ oArö dd. accufes eum iniquitatis, cuius quidem uidere poffunbsp;mus GT fentirc opera, at nondum rationem operu eiusnbsp;er fapientiam intelligimus, id quod olim quoq; prüdennbsp;tes GT doäißimi uates dixerunt. Omnis homoa/ßieitnbsp;GT uidet dcum de longe, non prope. Habitat enim deusnbsp;tucem inacceßibilem er in caligine ac nebula, er operanbsp;eius abfeondita /unt, magis adoranda,laudanda ma»nbsp;gnificanda,quàm difcuttenda uel temere iudicanda.

X6 Eccedeus m3gnusÇuinccnsfcientiânoflram) numerus annorum eius inæftimabilis.

Dei« optimus eft,Gr maximus,cr numerus annorum eius impcrueftigabilis,quia fine principio Grfine, aternbsp;nus,nuüarationecomprehenfibili5 : eumtarnen uteuq-Opera eius declarant, fed ita ut partimueluti per tranf=nbsp;ennam ofiendatur,partim abfeondatur, utfeiamus, dcunbsp;aliquantum effe, fed quantus fit operibus inuoluit. tAa»nbsp;gis intelligere poffumus quid non fit,Gr ex adibus ma»nbsp;teflatem admirari, quàm quid in fubflantia fit, qua eßnbsp;abyffusomniuperßclionuGr chaos infinitubonitatis.

Quiaufertftillas pluuiæ, ôCeffunditim* bresadinftargurgitum(ßnfi«jn.)

2.8 Quide nubibusfluunt,quæO¦^rorlt;^Mtƒ«p^T 17omû{fm multum) prætexunt cunâa defuper»

E cognofeitur utcunq^ dei potentid, qttitn^ahi titer pluuiam exguttis operatur: exhalante rnw '’“’’J*nbsp;douaporeinaera ex terra, deinde in fublimibiistoÿ*nbsp;tur in nubem,et difiillatur,unde cocoäa effùtidifitr ptrnbsp;fiillas fuper terra gt fuper homines. Operit enimnbsp;cœlum nubibus,Gr parat terra pluuiam.

Si(noK£Tit)uolucritcxtcndcrcnubes (deH^ ttone$)quafi tentorium fuum»

5o Et fulgurate lumine fuo defuper, c®’’“*'' nes(rd(izc«)quoque maris operiet»nbsp;Pofl pluuiam adducit Dominus ferenitatem,^''^^nbsp;ipfa mirabiliter fit hoc ordine, fccundumnbsp;prifcos quoque fapientes etiam fidelium-PtimifK^nbsp;git deus nubem uento, er außrt eas, nenbsp;abfeondant coelum tfunt enim nubes ccelinbsp;Deinde expandit lumen folis fuper Uftiuer/itmnbsp;terram er mare, è quo pottßimum per exhalati»quot;nbsp;nerantur nubestunde mare hoc loco uel littUA tiutunbsp;bium radix dicitur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Perhæc enimiudicatpopulos,**^ . fcas multis mortalibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o

St quando dominus populum fuum be/iedie^ ' bis ueluti inftrumentis bonitatis fU‘e,plgt;nd^f^jLiii^nbsp;er ficcitate confulit Ulis, ut omnia profitantnbsp;tatem, gt fruiius terra aptißime produceitdei;nbsp;nim pluuiam matutinam gt ferotinam, utnbsp;rtvmgenera animalibusGrhominibus crefedUt'nbsp;didurus uero perfidos, facit coelum aneu/m nenbsp;terram ferream ne firumenta producat, utnbsp;me pereant Giuin er omnibus iftis dotibusnbsp;ti poted, ut quum maxime prodeffè uideantutgt;rnbsp;mum noceant,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jpit

. Inmanibusabfconditlucemj^P*^^ ei ut(f«6ito)rurfus adueniat,

V tcunq^ deo placuerit ita operatur, bus coelum obducittut quodammodo manuM^.jiianbsp;ffilendorem tegere, nunc rurfus pracipitfr^tutnbsp;dat lumen fuum, er fuo nos ffgt;lendore iHutniquot;^ gt;lnbsp;dumnon/perabatuTt

55 AnnuntiatdeeaamicofuOjqu®“^^ fioeius fit.SCadeam poffi ta feennbsp;Prigus er calor mutua fe uicißitudinenbsp;feipiunt, er aereas caufaneiuxta domininbsp;preßiones,tonitrua,fiilgura, corufcationet^^^ie iiinbsp;nes, quibus homines terrentur er puniunftlnbsp;xerint,uel etiam promouentur. A d utrunt}!nbsp;nbsp;nbsp;ßlatio^

nus aque Ulis utitur,ad /rudum,falutcm^‘ nempiorum, eradperniciem,terrorem^nbsp;dum impiorum. Sunt enim diuitia ernbsp;ni, de quibus profert pifs felicia dona,nbsp;ufuspoflulat,infelictaimpifs,nbsp;c/pvT XXXV»; /nbsp;^1 Vperhocexpauitcoj”’nbsp;ä emotum eftdeloco fuo»

......i» .jl/ re uocis eius, amp; fonönbsp;lius procedentem»



-ocr page 85-

lOB

5 Subteromncscoelosipfeconfydet'atjSi . •'i’nenillius fupcr tcrminos terræ»nbsp;T Pofteü rugietfonitus, tonabit uoce ma^nbsp;8*iitudinis fuj,8C non inueftigabitur,cumnbsp;’^ditafucrituoxeius,

Tonabit Deus in uoce fua mirabiliter, 'l^ifacitmagnaamp;infcrutabilia»

Jei ^O'git eJju nbsp;nbsp;operibuf Deifàpietitiam (3“ tnaicjld^

^^’’iBiuscomwonJirdrc. Quoties mhi,inqHit, diuinlt;e abyjjuf inmentem ucncrit cxfiauefcit cornbsp;ufque (tdeo, ut nonßtjui capax ltd cottipos,fednbsp;^“'•eutidtur, Primum, c cado tonitrui flrepitui,^ui efinbsp;MX owiipotentis dd,^ boatM oris cius.Dcindenbsp;•’‘‘^wemicitt ZT corufeatio fubter omnccalum, adß=nbsp;omnidfitbitaneo ßgt;lendore lUuminans, qu£nbsp;'^uelcjfugerc poßit ud cohibere:ex guibus dd po=nbsp;*'*«14 cognofdturnbsp;nbsp;nbsp;timetur.Ordttte quidem commu=

''''’peraturbac deus in orbe cy nitturdiit httbenturyd^ ’ {’’¦'«tfr naturie ordinem generalem, qudfi f}gt;ecialinbsp;r '”'****nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çr miracula dicuntur, magis noftro

?«inifafli rdtione,utrobique enim efl par dei pos '5,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“it'tiudd. Adlongumautemh£cdetmagnifi

quot;fXfa fxponHntHr,TonitrHU»n enim omnes homines quinudiuntcumhorrorefragorem uodsnbsp;‘tutii flilicetfonus eximius et terribilts, qua fl de orenbsp;* 'STedituricHitK imperium CT uim immenfam ac ad-’^^’quot;‘^‘Iftieundaqu^fub ccdofluntfleiitiunt, crflulgo»nbsp;''or«{catto(i[j terram omnem, ut apparet, illuminât:nbsp;Innen rugiens uox fequitur,ad iudidu humaitum,nbsp;^‘^‘^'‘î’^rcrtptHrrf fedatur * Ante enim fulgur fitqnbsp;’'“**¦gt;^,»105 autem dtius uidemut quam audiamusdn^*nbsp;uoce fua magnificanbsp;nbsp;nbsp;terrifica, quam »e=

'**’*«lt;(10»audit deprehendereuelremoraripotefl. intonat, cum deus uocem fuam exerit, ZXnbsp;fadt,quorumrationem zx opus nonnbsp;k°amp;^!tinau.

tS-‘‘‘P''Flt;:‘P‘tniui utdefcédat fupcr terra, ?Vetnis pluuiis.ct tmbri fortitudinjs fu£nbsp;’do Ki ’^'^«erbofuo ZSquot; uoluntateprodudtniues,plu=gt;nbsp;te^ ^bre m, gUciownbsp;nbsp;nbsp;ffliritus proceUdru fuper

fat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rerJMM uim, z^oper afuo nutu dijden

itid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quein

‘®« itfedfMî, quern gt feruant, domino obediendo^ enim zr p(«MW fiunt ex humido uapore deuatonbsp;Ç3- perfi-iguf denfatur in nubes, deinde tnnbsp;it

' *«4c()o ttapores in caput afeendètes, ob cerebri A'S ^ifltntur,zr in aquam refoluttfluxusnbsp;omnw,opera quidem ddfunt/cdordi^^

gt; ^^“‘^‘‘liprodBaa.

in manu omnium hotninfi fignat, »«0, j?°’’®tintfinguli opera fua.

'“4 (j prouidentite opus efl,ut omnes homines intel^ '’P'*'« W4nu«mf«4rHnt,Kt quifq^ fuum ingeniumnbsp;eiiii’^-‘'^'^°P^exercendum. VidemtMnbsp;tta».’* '**'1*’’'’***”*''^ flngulas adcffe hominibus flngulis,utnbsp;^^lt;id opcTi« ƒ«(«, »elHti »4tinbsp;nbsp;nbsp;ordinaii uideantur.

I OB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59

ad terram,metaîla,aquas,ligna,lapides,ignê,cr cetera difquirenda, Iudlt;ei quidam hunc uerfum de chiroman^nbsp;ticis lineis in manu hominis exponunt.

ßefti£ quoi^ norunt fua latibula,ubi cum conforte re* cumbantjUt £dant foetus fuos,z^ fefepro uiribus tueannbsp;tur ab imfîdijs hofliu, quos natura infligante fentiunt etnbsp;exhorrent, fragorë quoq- tonitruoru expauefeunt, ZTnbsp;domini maicflatem agendo z^ patiendo teftantur.

to Plantedcoconcrefcitgelu,^rurfumla^ tiffimefundunturaquæ.

Habent tempeflatesfluiluu et uentorumfua îatibula, Tépeftate, «nde domino iubente prodeunt ad concuttendum aqua/s do““quot;”«nbsp;er terrejîria, zr “d difljergendît frigus, uel ingerendonbsp;ucl aufèrendo fecundÜ ordinê prouidentû dei,fuis tem*nbsp;poribuSflocis zr caufls nutu dei difljofltis, Flatu quoq;nbsp;deflqui /firacula uentut dicuntur, cogelantur in hyemenbsp;Cr fligoribus aqu£, zr coguntur in glaciem,etiam lati*nbsp;tudincm ipfam aquarum condenfant mirabili opificionbsp;dei, Eodein uero uento fuo tempore aliunde attirante,nbsp;iterumrefoluutttur zr diffunduntur aqu£.

* * Frumentû defyderat (etiam per irrigationem conabitur uelfatigabit) nubes, 8C nubes fpar-guntlunien fuum.

Etiam per irrigationë coUaborabit zx cooperabitur tuibes terr£nafcentibus.Lumen quoq; folis zr aëris nu*nbsp;bem di/feilit,zy' reflituit fuo tanpore ferenitatë, Fluncnbsp;enimfolts lumen nubeabfconditur,nunc rurfusfulget etnbsp;promouet irrigatat

«1 Quæluftrant per circumitum quocGqj cas uoluntas gubernantis duxenc,ad om^nbsp;ne qd præcepit illis fup faciéorbis terraru,nbsp;gt; J Siuein (flagellum)una tribu, fiue in terranbsp;fua, fine in (beneficentia inuenieteum) quoeûq;nbsp;loco mifcricordipfuæ cas iulfcritinueniri,

Vertù ZT reuertit, ducit ac reducit deus omnipotent voiuntas prouidëtiafua zr uniuerfali regimine ac magiflerio fuo dei m tebu»nbsp;nubes zr uentus, ad opera fua, nemineprohibente, cuinbsp;Zr Jfonte obfequuntur per omnia, ad terr£fcecundationbsp;nem, Zr ad fuflentationem eorum qu£ de terra uiuunt.nbsp;His quidem iuxta iuflitiam fuam affliéliones immitten*nbsp;do,pluuiam retinendo,z^ aërem corrumpendo:alijs uenbsp;ro iuxta liberalitatem diuinam beneficia confirendo,nbsp;dandoferotinumimbrcmac temporaneum. Suntenimnbsp;nubes zr uenti diuinæ ir£ zr mifericordi£ inflrumcn*nbsp;ta,ad homines impios uel fideles.

’4 Aufcultahæc lob: ftaôfconfydera mira biliadei.

C^uanquam h.ec omniauideanturhominibuscommu ninatur£curfu fieri, omnium tarnen eorum omnipo*nbsp;tens author cfl dominus,zrfuntmirabilia dei. Vtergonbsp;h£c cunëla intclligas,aures tibiarrigend£funt fidci,zrnbsp;intelleéiusaceommodanduSfUt penetrare poflis mira*nbsp;bilia Dei. laëlabundioris Eliu uideturex uerbis,qu£nbsp;Ggg

1

-ocr page 86-

JOB

tomen poè'tico mogis clcgontia,lt;^uim flidto ùâontio op pofito intcUigantur.

1 y Nunquid fci s quando præcepit deus(ftt= per elf) pluuqs, utoftenderétlucem nubiûnbsp;eiusç’

16 N unquid nofti (opertionet uel/remitui)remi^ tas nubiumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;del ijui perßäuf eft in fcien^

tijj)magnas,8lt;perfeäas fdentias;’

Den J omlt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confilioriiu dei ff(ifti,ut fcios quondo nubes fttiU

nia gubcr» circumgyroturuffitM quondogentes ZS“ regionesftx cuditate bendiilurtff, ac fterilitate molediâuruf,iridentnbsp;produdurus crod quern filtern f Egebitne proceptorenbsp;deuf, qui profiribat ei quando lumen folisproducëdumnbsp;fit^ quâdo peUendo nubes iam hue iam illuef Non etthnnbsp;fieri poteft, quin mundi fapientes fruftrentur fuis cogi^^nbsp;tationibus, proptereoquod diuina opera humaiio tantunbsp;captunon fide traélent^ No» er^o debet iniuftitio accunbsp;fari deus,fi non continuo rationem operu eius affequannbsp;tur homines, qui ne fuas quidem cogitationes, ne dicamnbsp;opera,habeant m fuo arbitrio.

*7 Nonne ueftimentatua calidafunt, cum perflata fuerit terra auftro^

No» mirum fi dei miracula ignores, qui nec minimum iïlud opus dei intelligiif,quo tibi ueftimenta tua exiccennbsp;tur,et calida fiant,cu quieuerit pluuiofus illeaufter uennbsp;tus meridionalis, què ficut zy alios omnes mirabili connbsp;filio fuo dominus moderatur.

gt; nbsp;nbsp;nbsp;18 Tuforfitancumeofabricatus es cœlos,

quifolidifTimi quaûærefufifunu

Tune illegigas es, qui deum iuuerit, quando exptot^ debat æthera,quando cireulu conftituebat abyftb, quannbsp;do nubes certa lege di/ponebat, coelos robuftiftimonbsp;foliditate perennabat, Mt «idfrctKr firmamentum illudnbsp;quafifolidoorefuftim,/peculum effe clarißimum crnbsp;mundifiimum,

19 Oftêde nobis quid dicamus illbnos quip pe inuoluimur tenebris (nonidoneifumusàfaonbsp;de tenebrarum.)

f di il dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oftentas, dum audes ad»

iufta. it^fdei iudicium contendere, oftende nobis Cf doce gubernationis diuino ratione, in his rebus naturalibuf,nbsp;quid deo re/pondendum fit, cum à nobis fuorit operumnbsp;rationem poftulabit,qui pro imbeciliitatc intelledus nonbsp;ftri nonpo/fumus tantas dtuinæ maieftatis tenebras pelt;=nbsp;netrare, malto minus ipfius indicia iniuftitio orguerenbsp;conuenit,fed magis,ttt totos nos illius uoluntati cr gra^^nbsp;tie comittamui,et de eius operibus nihil murmurcmus,nbsp;¦3.0 Opts narrabitei qux loquor^etiam fi lo^nbsp;quutus fuerit homo,deuorabitur*

NmUi« mortalium ad deum penetrare poteft nebulam inhabitantem inacceßibilem, proinde nec uerba mea conbsp;Inenifrabi» ram eo recenfebuntur. PLltiorenim deus eft,quàm ut hunbsp;det‘^fi^^dere poßint,c^fi-agiliora funtnbsp;hominwm uerba, quàm ut in tantam altitudinem,in quanbsp;deus habitat,peruenire queant-Sileat ergo à facie dominbsp;ni omnis terra, qui nero contra illius iudicia loquctur,nbsp;cr refifterc iliius ordini prafumpferit, is à gloria diuilt;‘

lOB.

na maieftatis deuorabitur, er inaternum

2.1 Atnunenon uidétlucé: fubitoatr tur in nubes, amp; uétus trâfiens fugac .iniinbsp;Verum lumcn,quod deus eft,non poteft uideri)nbsp;firtfe oculis carnalium, folis quoc^ ipfum iulgt;‘‘gt;' 'nbsp;mnes uidere cr intueri poffunt,quod ille puripquot;quot;nbsp;darum fmper feruat,fupra nubes in ethere clarynbsp;nubes dum illiplacet rurfus uëto miftörepu’i'^^^^nbsp;pellit, aëremq; iüuftrat,crferenumfacit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'.u

Jpeélacula funt, è quibus pius animus ad laudem furgerc debet, ut ex diuinis operibus deuntnbsp;fcatatqsglorificet,

AbaquiloneaurumuenitjSfado«*' midolofa laudatio.

A plaga Boreali Boreaa uenit, ferenitatuni aa^ gaudif, que auri nomine defignanturabexhda^^nbsp;hominum, ut quoties poft nubila lucem ajpcxrr‘nbsp;glorificare cr laudareincipiant,qui tcrribilianbsp;biUs nobis eft, ex aëris ferenitate uel tctnpcfi'd' ’nbsp;craßißimisnebulis ZSquot; caligineac ^lendidof‘’^‘*

DigneeS (om«ipotmé)inueniregt;i°’’^j(ii fumusïmagn’fortitudinc,etiudi^“’v^,;,}nbsp;ftitia,amp;enarrarinópoteft(«o»gt;-fj’lt;’quot;^^j,^,^ynbsp;Vtcunque nobis dei opera obuiafintnbsp;comprehëfibilis eft, er rationehumanainucßKfiii)nbsp;filium operum eius non poteft. Potentiorefi^’quot;)^iiiSnbsp;re, quàm ut impedin poßint ipfius inftitata»nbsp;iudicium ,quàmut accufandu fit ab homini^’^nbsp;illius gratia er beneficentia eft, quàmnbsp;fit. Fauor erbeneficia illius ampliorafunt,^''quot;^.^ rt*nbsp;gne laudetur . New tflj'j« iudic'qs uel bcHynbsp;fponderepoteft:multo minus im ius uocoridr^f’^^ttfnbsp;^ondeat accufationi hominu, quod tunbsp;prefumpfifti, o lob.

Ideo timebunteum uiri, contemplariomnes qui fibiu**^^”*^nbsp;fapientes.

Deus folus timendus amp; tremendus, antr creature genua fledunt, er dominumfilt;i»'“'^^^(,fi(tgt;nbsp;ipfeuero nullos quatumuis fapientes crfaquot;^nbsp;Proinde oportet quanto quis fapientior eß’nbsp;rendus de deo loqui er fentire debet, amp;nbsp;hibere intelledum, in obfequium fidei 0quot;nbsp;protemeritateiudicarc de operibus fieceßnbsp;multo minus blaßgt;hemarefanilum fa’t^°^'‘nbsp;enim uera fapientia,timere dcum CT adorare,nbsp;luntatem ampledi per omnia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ircAPVT xxxvn^pl, Efpodens autem domin«nbsp;de turbine.dixitt ^icid“!nbsp;Diftiutauerant tarn lob icinbsp;^.::,^tres^ipfiFliu.tnulta^^lt;»^^^^nbsp;er de ratione diuinorum iudicioruni,de /ap'nbsp;täte er ommpotentia dei, nonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^ni (gt;***

rant, er non parum iadauerant manam,quoderfibijpfis cralijsdodißitit^^^^icrenbsp;Et diu certandouerbis parum proficerant, 1


-ocr page 87-

fi”*“’* J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï o 5

I '«Muó, wwiK^ Wgt$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueftcftpitntinc confutngt;tt^^ti doclo

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''*'0 nunc introducitur domittt« per angelum fuunt

’^“quot;««dlob.nS folum de ipßut ferinonibuf,fed etiatn J‘**'f^orHinßni:entiis,omnes ßmul ut unum alloquett^*nbsp;ttuliw cx illw Kö« i« aliquo fermone deßcerat.

‘i' WfHdrt-dbili fapientU dei minus uel reMcrcntcr ^‘^fufficienter loquuti ßierant, Omnes ergo pa^nbsp;’‘ffatwr dominutfOflëdens parUit admodunt eße CTnbsp;5’'^‘'gt;?u«dedrt potentia crßpientiainadminijtra^^nbsp;'¦™'«p4ctt4tem iiiteUeaiis hum.ini,crjnfaiuiore Iirt^nbsp;perfedio diuinoru operu, etcreaturarunbsp;operation« ZT naturae intcïligi wel expUcdi'inbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V t intcUigiftt buius feculi ppientes, diuittdfa^

P'ffttiiflncr Hirtntë m^gis fide ad/ftirabilem, quàm uer «plicübilem cfTeXoquitw dutent de turbine domi^nbsp;. q«i terrorefimul cum uerbii falfa de deo homtnunbsp;’ofh'UMscrdc/înittoncîteweMri.tî corrigerc uolebatnbsp;^’’'fprebeiidere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft iftc(obtencbrrfns con/jli«m)inuolues

fermonibus impctitis^ _ yi^turdotnifiMJ pro lob trfcewte locutiw de reliquiifnbsp;J‘“y‘«O-mu[tlt;tdixerdnt, ZT uerdxfiententidXdliqudnnbsp;‘‘®‘«Mo!«tiorif,iM fernwnibi« obficurauerdt mdga qudmnbsp;'^pliwHeritrtt.Nec de folo lob,nee de folo Eli« h^c diitdnbsp;’^^^{[‘^riocdpiunturJeddetotdtUddi^^^^^^nbsp;^’'oslobrittionubilior lotJM«ttw fiterdt, utpdtet.nec U-’^''^«eo^nßinuerbodeprehenfus erdt,qudm ZT hunbsp;’’’^'wpojleadeprecrtbitt»*’*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;înrr-rro«

^ccingc ficut utr lumbos tuos, interro 8^‘5ote,ô((doceme)rcfpondcmihi.nbsp;J'-^P^^teèauditor,quifqui^tnees4Uth^^^^^nbsp;^„^«ntendendoprotMliJli, ernbsp;ff‘quot;quot;f’onem de obijeiendM tetc 4ccw»gc «iriliter: omnt^nbsp;'’‘«fniinnerwsingenM ZT eloquentuopu^ erü,ßdnonbsp;•^•»»«ibwredderer^onéHOÏ«^« • l«t«roglt;tbo egonbsp;*f^orimmgt;re,quidifcereeupiut ZT audire qudrdtio^nbsp;hrobrtrtnf’tpojT“”** j

^^ieras quando ponebam indica f mibi)fi babes intdhgcntiam.nbsp;Stttttum bomini eß, ßdgüi creaturd: de omnium cre^tnbsp;‘owperftaionibtts tw^Mi/itwneWiteKt't’-f^Cr poterttK«nbsp;'onditort5 omnittm pcrßrutari,qui ante omiii« fuit,ZTnbsp;Vnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tquot;quot;» fdpientialiw eeterna mundum totum condidit, fun-

«N'btmentiMH^ei pofuiffeuifies efiterram,ut in quolibet gt;uiu. *di^ciopritno|ùnd({tRent«nt idcitur^ cuOnfutantur zTquot;nbsp;otttrtid quiC coJîitHHtur ,Hoc niudi |wnd(tmertttM»tnbsp;bcusfoln,^ çr fine auxilio ddiutoris ereatur^ fiolofiionbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“quot;bo prim« pofuit, Hui«î operis mdgnitudiné «t wenw

«'dit,jîc explicdri d nuÜo potefi. Rdtionem huim adtm ’¦‘tbiliîMHji vnteUigere inteüeélus humanus no pote ft.nbsp;y Quis pofuit menfuras cius fi nofti i udnbsp;t, quistetenditfupcrxamlincam^

Edonern wenfuræ ZT molis nemo comprehendere Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ '^^'^ionouit,quidnunusperpêdiculofuomcnlurduitopt

I fîcitt terræjinulto minus d^uds ZT iztherduel ipjd dj ra. 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Soi«« deH5 omnipotens e^ qui fine co»pl‘® dHXWo

lOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4o

terram creauit in men fur a » numero, pondéré ZTfiabi^ litate,fibl foli per omiiid ZT cxdâe nota. Habet quidentnbsp;humana ratio fuas experiétias ZT numéros, fed fine cernbsp;titudtne ab aliquo comprobata. Confiât circuli propor= cf^cuifnbsp;tio ad fitos diametros et diuifîonuparticulds, umde afirts ftofQtâo.nbsp;mediantibus coneludi poßit terrtc zT ceelorwm amplisnbsp;tudo, fed nemo rei certitudinem fine fidci alicuius rationbsp;neperfuadebit.Et 'm totaferipturafimplicitas laica mdnbsp;torts mtelligentitefemitdis inueniet,qudm nafutd curiosnbsp;fitdt. Plebi ZT cede fie piorum de fimpliciu ßgt;iritus fcrinbsp;pturlt;e loquitur, non humana prudentia turgidts, ZT fi-bijpfis fapientibus uifis.

Super quo bafes illius folidatæ funtî’ aut quis dimifitlapidem angularem eius,

Columnas ucl bafes eius terrte defixit, hoc eft, mana fud quafi columna terram fuftinet, ne in aquus demergdnbsp;tur.Natura enimfua terra mediu mundi centrum appenbsp;tit,fed potenti manu dei ex aquis eleuata eft,ut apparc= damencinn,nbsp;ret terra arida fupra aquas, ad habitationé animalium,.nbsp;Lapis uero angularis cui omnisftrudura innititur, Cczinbsp;trum eft mundi, ad quod omniagrauia certatim 001^0=^nbsp;tur pertmgere,À quo leUia aufugiunt furfum.Quis autënbsp;hec omnia facientts potentiam zT fapienttam cxplicet,nbsp;ZT in fuo opere erroris conuiticat uel iniuftitiæ ƒ Fierinbsp;quidem poteft,ut aliquis non impiusaffhgatur, non ta^anbsp;men fit ut dominus iniuftc affligat:ficut zT impius affli^nbsp;gi poteft iufte ab eo qui impie affiigit, ut ifraelitd inbsp;Chaldeis,

y Cum (me)Iaudarétfirtîulaftramatuiina» Sfiubilarenc omnes filii deiÿ

Nemo afiuit uel adiuuit cum aftra coderet,quibus ma^ tutia ZT ueffiertina, diurna zT nodurna tempora exornbsp;narcntur,cwm angelos, naturas 'mteüeduales ZTnbsp;tuales crearet adgloriam fuam, et falutem filiorum dei,nbsp;ut ab illis fine fine dominus laudaretur. Omnia enim ad,nbsp;prtedicandH gloriadei creata funt. Vt enim aues cantu,nbsp;ftelllt;e ffilendorc fuo, fic angeli inceffabili uoce creatornbsp;rem mundi coUaudant ZT celebrant.

• o Circundedi illud terminis meis, 8C pofut uedem SCoftia,

n Etdixi,Vfq;hucucnics,8Cnon procédés amplius, SC bic confringes tumences fiu^nbsp;ólus tuos

Eratab 'mitiotam terra quammarc tanquamuefti^ Aquarum mento inuoluta tenebris zT caltgine:deinde uero quum creatuta.nbsp;aqute coelefiesfuißcnt diuife ab aquis fub coelo, congr'^nbsp;gauit donünus mare feu aquds 'm wium locum, ZTnbsp;clufit easfuis terminis zT ripis, ne latius erupant quantnbsp;à dnofuerit mandatu,cumdiccret,Congregentur aquionbsp;fub coelo in unît locu. Hoe enim uerbo conclufit ftudusnbsp;marinos,ut fequitur,Pofui uedê zT oftia,ZT dixi,Vfq;nbsp;hue uenies : hoe cft, Dominus mandauit mari, ne ultra

GgS 4

Êt

-ocr page 88-

103

progre dût ur lt;}uànt cocejjïtm efl, (^uo mactato tan^UMt ueäe ZT flcno continetiirt ne pro natura fua totam ternbsp;ram mundet ,iuntZT calamitatibin 4 deo ordinati liminbsp;tes,quia non finit not Dominus tentarifupra id quodnbsp;firrepoffumiis,

Nunquidpoftortum tuü praecepifti di^ Iuculo,amp; oftendifti auroræ locû fuGî*nbsp;Téporis minbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uurora mirabilia opera dei, nifi af*

ïïcuium. fuetudinefloltdis uiluijjent, qua: fecundum tempora mtt tantur ZT loca ex ordtnatione dei, primo zr femel de=znbsp;creta,niinquam legem mutantia. Omnia autcm ex infi=:nbsp;nita fapientia dei, ad conflitutionem temporum anni,etnbsp;fcecunditatë rerît produeendaru opportuniflima. Tuiunbsp;efl dies, ZT tua efl nox, tu fabricatus es aurora ac folem.

I nbsp;nbsp;Et ten uifti côcutien s extrema terrfnbsp;nbsp;nbsp;ex*

cuiïifti imptos ex ea^

14 Reftituetur(con«o-tfî)utlutum fignaculu, SC ftabit ficut ueftimentunK

IJ Aufcrcturabimpiis luxfua,amp;brachiû excelfum confringetur*

CompleëliturdeuijZT uelutiinoraueflimentizrin œànuVti.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orbem terraru, ut dum tUi uifum fuerit^

impios m ea excutiatzTcxcindat, nunc dtluuio, nutte mcendio,nunc deuaflatione improboru,zr idgeniu manbsp;listtMtde ZT fequitur.’Subuertifli uelut lutté fignaculum,nbsp;utfubito non compareat, fecuritatë fcilicet impiorum,nbsp;qua ueluti figtüo obfignati fibi uidentur, diccntes, Pernbsp;euflimusfaedm cum morte, ZT paëlîi cum infirno frei»nbsp;mus. Confùnduntur enim impij in fua confidentia, ZTnbsp;ficut ueflimentüftatuûtur computrefeendo zr pereuttnbsp;do pf)• uetuflatem, dum repentino interitu aufertur abnbsp;eis lumen ZTfelieitas,zrfafliis arrogans conteritur ZTnbsp;pracipitatur, dum luce abfterrentur ab improbitatibusnbsp;Cf manu infirmantur iudicio dni, ne tantum mali pof*nbsp;fintutueüent. '

• 6 Nunquid ingreffus es profundü maris, amp;in nouifrimisabyfTideambuIafti:’

Solus deuf omnia ferutatur,nihil ei efl inuium, no tam profitnda efl abyjfui,ut ipfum in ea quippiam lateat, ZTnbsp;ubi in ea non deambulet, Efl enim deus omnia in omni^»nbsp;bus,omnia implcns. Q«i autem ratione quibusq^ modisnbsp;td fiat,mens hominis non affequitur, non explorare posnbsp;tefl,nwlto minus accufare lïlius ordinem debet.

Hors quidë omnium rerum obfeurißima zr maxime Mon hor» bon-enda habetur, undiq; quafi conclufa caligine, dnonbsp;tamëfeinper clarißimc nota,quato magis corda hominitnbsp;nouitf ipfa autë nihilnifi. dno infli uente.Si igitur nemonbsp;fine fuo malo portas noil is mgreditur fine lumine, quosnbsp;modo quis mg^edi poffet abyffum diuinte iuflithe.^

Altitudinem cœli, latitudinem terrlt;e, ZT profitndtm abyßi quis dimenfus efl^ lam fi nuüus hominum dimetisnbsp;ri poterit corporalia ZT uifibilia, quanto minus dei fa»nbsp;pientiam ZT iuflitiam perferutarti'

ÎOBlt;

«9 In qua uîa lux habiter, Sftenebrarw 4*”® locus fit,

10 Vtducasunûquodqj adterminos*“®®’ êcintelligas femitas domus eius,

Qjtis unquà tam fapiens fuit, qui ratione expl^’‘‘quot;‘^ rit,utidc,è qua domo,è quibusregionibusueniâtad’'^^nbsp;tdtcrnis tcmporibus lux ZT te»ebrlt;f,nbsp;eamf Solus enim dominus lumen adducit,zxfi”’^'^‘^^nbsp;lius intelligit:fimplicitasautemrationisZ^f‘^‘’'^^^'nbsp;faria in his rebus fatts comprehendit, curiofitii^nbsp;fuperuacuelaborat,zT tandem fidet tantu fubfidiof^nbsp;tatur,deigIoriamacfapientiamadmiratur(T(0^^'

Sciebas tue quod nafeiturus merum dierü tuorum(m«ffor«)nouft3^*

Solus dominus hominem nafet dat,qui antetnundi^'^ ftitutionem pranouerat nafeituros. Naflimurnbsp;bis plane infcijs ZT ottofis, ideonon finemagnoi^P'nbsp;ciodei nobis contigit ignorantiaauinoflri- .nbsp;inproduëîione noflra tune propinquißinuunbsp;dominus, qutim nihil minus cognoflenmussua w “Pnbsp;ëitonibus tune nobis proximus efl, cumiorgiß^^^'^nbsp;effeuidetur.

Nöquid ingreffus es thefaurosnii'’^ tlufauros grandinisafpexifti,

Quæpræparauiin tepushoftis,'*’“' pugnxamp;bdhY

Nmo poteflafeendere infubtime,ubiniues(^^'!* dtgt;Kigcnerantur: quis Igitur ccelumipfurneon^^^^^^^^^^^nbsp;addci luflitiamdifiutiendaf Eftauumgratuloif^ Lnbsp;ftrumentum,quoaffligit homines propternbsp;idololatrià, Exod.s. Z3- lofue, w. Ipfamergo“^^-^nbsp;ad tempus angufltarum,referuat adpuniewnDH’^' Jnbsp;et noniiunquàutitur lUts dominus inflratagemid^P'.nbsp;Multo enimfub lofue plures mortui erat lapidil^'^^Pnbsp;,4 ^^’f':?’^quot;^'”^^°^Sl‘’^opercufrcrantfilififr^^^\,,acnbsp;4 Perquam uiam ipargiturlux,nbsp;aeftusfuper terramt’

iy Quisdedituehemetiflimoinibr»^“^“^ Sfuiamfonantistonitrui, *

Vtpluerctfuperterram abfqjfio’quot;“’^' deferto ubi nullus mortaliûcômorat*”'’

Vtimpleretinuiamamp;defolatam,^'f’ duceret herbas uirentes^

Eux,ucnti,aquarumcurfuSjZTfifties,tonid^'^ rores,hnbreszTpluuiadeferta irrigates,nbsp;ntinare facientes, habent hlt;tc omnia ordinatat^^^^nbsp;nofuasfemitas,quibus ad nosferuntur, utfiufi^P^nbsp;tnunqs domino obfequcdo,quas quis bouiinu inueßtgnbsp;ucrituelexplicauerit.e

Quis eftpluuiæpatcrt’uel quis genoif las roris^

19 De cuius utero egrefla dlglacifSï'S^g^'*’ deeoelo quis genuitt’

Pluuia, ros, pruina, ZTglacies qua aqua pidemcoguMur, ZT quteufiq^adprofiiiiditateiup^''^^^nbsp;num penetrant, non ab hom ne, nee ab uüanbsp;fiuittjfedidomino. Simpliciter autem hutic

-ocr page 89-

lOB, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

cere non potcfl, Nrfw rtJrfm fi homoßtlguri quippiatn pr£dpiat,non tarnen emicat^etiamfißmtil omnes id cunbsp;plant homines : ad iuffum autem del maxprteßo efl, crnbsp;mrf/ieidfttm exequitur.

3 Qyis pofuit in uifceribas (hominis^fspien tiä^'uel qs dedit(cfrrtro)gallo intelligcntiâ?nbsp;Homo cum brutis fi externos fenflts résidas utcuncf;nbsp;conHenit,bngeautemexceUit,firationem,fapientiam, Dotesnwnbsp;aliasc^i animi dotes conjyderaueris.Pofuit enim deus fa^nbsp;pientiam in hominis abfcondito, in corde intelledunbsp;cercbro, gue flint cgregia domini dona, fed ad fuas nonnbsp;aliénas flnidiones deputata. Nam ut inter corporis mennbsp;bra uniim^uodg; fuît habet munusab aliéna abflinens:nbsp;ita anima dotes fua habent munera, inter tjua potentianbsp;imaginatiua cerebri, organum fenflts communis efl, nenbsp;ceflfario prlt;euium natiirali inteUigenti£.

Quis cnarrabitcoelorum ration?,amp;con centum cœli quis dormircfaciet^

^8 Quandofundabatur puluis in terra,8^ glebaecompingebantur^

Dominus eft qui pro uotofuo nubes cogit crordb nat,quomodoper fapientiamfltam iUiplacet. Inter ho= Nubi«»»nbsp;mines uero nullus reperitur, qui poflit aut cogéré autnbsp;concludere coelt lagends, qu^e funt nubes, neaquam efanbsp;flindant,poflqujm terra fatis flterit compluta,cr gleblt;enbsp;eius fuffidenter pluuiarum guttulis eompada funt, fednbsp;uelimusnolimiispluuiteetiarn ingratis defluunt uelreanbsp;morantur.

CAPVT xxxrx. Vnquid capies lexnæ prædS, amp;nbsp;anima catulorö eius implebis,nbsp;Qgt;””‘^o‘^‘’bätinantris,6Cinnbsp;in fpecubus infidiantur^

A beftijs terra ct uolatilibus coeli confequenteroflen dit fapientiam dei, ignorantiam hominHm,quo mbnbsp;nut det indicia inuefligare quantumlibet loquaci fermanbsp;ne conentur. Leon es pro roborc fuo folida oflafinc uUanbsp;dijfedione deuorare poflunt : quis igitur tantum dbo»nbsp;rum leoni uenaturfunde eidem tot beflb parantur, quinbsp;bus cibentur leonum catuli ? C\ttis docuit catulos leotiiinbsp;'m flteluncts fuis alijs beflijs i/ifldias tcndercfNoiwe hieenbsp;omnia à domino fund de quibus in Pfalmis, Catuli ko*nbsp;num rwgientf J «t rapiant, CT quarant à deo efcatn fibi.nbsp;Omnia à teexpeilant,ut des jilts efcam in tempore,nbsp;^clt;etera.

? Quis préparât coruo efcam fuam quâdo pulli eiusclamantad deum, uagantes, eonbsp;quod non habeantcibos^

Coruus incubât uiginti diebus,Cfquot;pullosnido excla=^ Coralttw dit. Ciuisigitur interim eoscibat,dumgrandefcant exnbsp;cibum qumtare difeandDominus. Nam cr huiusauiSnbsp;pttUi alias nobis in fcriptura in fidei argumentum pro»nbsp;ponuntur. Pfaitas. Qmdatiumentisefcamipforum,^nbsp;Gquot; pullis coruorum inuocantibus eum.ReJflidte uolatinbsp;lia coeli, qu^e nonferunt neq; congregat in horrea, ÇTc,nbsp;OjtoModo ergo circa homines del prouidentia cr beninbsp;gnitas langueret, er drea te lobu iuflitia dei dejîçf ret?

I OB

teHigss, qutm didtur : De«s efl pluuiiC pater, peperit ’ P^gt;*hiamgenerauit, de eius utero egreflanbsp;glwi«, Hl funt idiotifmi Hebraici, er ut capi pof»nbsp;P'unitelligciiJi^ijngjfjiljil^liifj^ß^ Ofjff créâtnbsp;^ipluuiam,guttiU, rorem, pruinam,nbsp;nbsp;nbsp;facit gla»

''T'ffl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^**'*'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^udeamus,

ƒ ’«’¦’gi credamus, ne quoque cthnicorum more pro» '¦0 c'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afflngamus, g creaturam pro domi

ßmilitudinem lapidis aqu j durantur, ^'*Perficics abyffi conftringitur.nbsp;iudurefeit,ut cryflaHumnbsp;flue glades ita tegit aquas fubfe nondum conge*nbsp;uideantur quaflfub lapidibus abfeonditte. Prie*nbsp;in fuperfide folum aquarum concrefeit gla*nbsp;Lj ^°'^S^I‘mtur etiam ufe^ ad imasflumintim pro*nbsp;^^‘'^^^’^‘^‘’‘^hicaidComprehenditficiesabyfli.nbsp;ualebismicantesnbsp;aut gyrum arduri poteris

tempox für ^uefperum fuper filios terræ con^nbsp;gt;'facis^nbsp;jj^'^^Qüidnoftiordincmccelijamp;ponesra-’’'¦mciusinterraç’

to a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exornator uarijs

ff” , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffmelftatui in calcflibus, nemo caffa*

’¦ ^^‘^^'''‘‘^‘»'fpotefl. Ego fucculasfcptemflellulas,pleia ‘*^êdias,quasgallinamuocant cum pullis,com*nbsp;„^l^flgnum Tauri quoduocat : er quis efl qui iUatnbsp;fy^^^t'tmunguem feiungerepotefl! Et quisarâurinbsp;tu'*'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;articum uifui noflro femper paten

^ofliii^d quàm ego illis ab initio decre* pi^,j'*’’‘^^quot;^gt;ôhomo, quamlibetfapiens er potens,nbsp;Qj. ’**’’’fli^uo$ erflgna Zodiaci ad alium motum acnbsp;j hjn ''^‘*'^^°^tafumcogere,quimfitis,quemmcpr,eci*nbsp;^’’k obferuant ƒ Num uefperum fleßam uel canopum,nbsp;appendicibus er Jocifs fuisnbsp;f.^^c‘''^’^f“lcmconflcllationempertinciitibus,quiefce

amp; aflrorum flatuta er infiuetias,nifl qui con ‘ • O’ Kt putent homines fe quiedam didiciflè,nibil t4nbsp;Î4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pojfunt.

«'•uquidcleuabisad nebulam uocetua, Sinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aquarum operiertet

'^''’‘tdere potes uocem tarn immanem,qu£ audiatur ego tonitruum tedo,ut quàm latiflime au*nbsp;bo h’^'^bardis,demonum inuentis,no hominu,nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P''‘’‘lucatur,er tumultus in remotis lo*

’fllt;lcollitaadtonitrua uixflbilusfunt.Etpluuiamde .^‘'^pfouocare etiam minimam non potes in caput utnbsp;^'idat tuum. Ho-f omnia dei opera funt, et iuflitia diuinbsp;ad flolatiupioru, er poenas improboru.nbsp;Sdi,. u^'’”^*‘^*^‘“esfulgura,8cibunt.-8c (re*nbsp;'‘^,^'gt;tw)dicenttibi,Airumusï'

'•‘Jdnu omnipotentie eflflilgura exdtare, quod o* f buimtia imbf ciHttiW admirari duntaxat pote

a,

-ocr page 90-

lOB

utcu»^; tu iUditt clore fentire tun poßis nu»c,fentiet autem fi te totum deo tuo credidcris,

  • 4 nbsp;Nunquid nofti tempus partus ibicum innbsp;petris, uel parturientes ceruasobferuafti^

5 Dinumeraftimenfes conceptusearum, amp; fcifti tempus partus earum:*

Prouidttia Prouidcntiom dei imperfcrutabüë circa homines di» dti circa pcrc debes ex operibui Dei circa firos er beßios, quatnbsp;• ßuet er odiuuat in periculis tanquo fuot creaturiu,nonnbsp;fine miraculis, qute apud homines impoßibilia habetur:nbsp;Gquot; nifi cernerenturfaita,non crcderëturfieri potuißi:nbsp;quanto magis hominu curator eß ersubernator, quosnbsp;ad fuam codidit imaginemf Sunt autem ibices fylueßresnbsp;caprte, quat rupicapros uocant, qult;e inter petras nullisnbsp;hominibus habitabiles pariunt,quôlupi accéderenonnbsp;poßint,cr homines ignorare exiflimantur, ubi iOas ne»nbsp;mo obferuare hominum poteß,nec iuuari indigent, fednbsp;omnium moderator deus praßo eß creaturis fuis,

Incuruanturad foetum öCpariunt, 8C ru* gitus (dolor« /«oî)emittunt.

7 Separantur(iwgt;pi«5«cpfnt)filti earum,pcrgt;-gant(lt;(U£rntur)ad paftut egrediüturamp;non reuertunturadeas.

Ctruorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maximt omnium fefe declarat dei ma»

«acura., nbsp;nbsp;ießas CT fco„itlt;«,idco hic explicatur tarn partus cerua»

rum,qu4mgeßus er mores.Ceru^e/mquit, incuruantur er fefe inclinant,in partu difrupuntur, ut partus in lu*nbsp;cem proifeiant. Hinnuli uero er mares iam adulti pin*nbsp;guefeut, idq} Autitno, ut in Arißotele de animaLlib. 9,nbsp;caps, legitur, Et tarnen abduntfefe in fecretiora loca,nbsp;ut non confpiciantur, ne propter corpulentiäcapi pof*nbsp;fint,quod hoc loco dicit, Egrediuntur er non reuertunnbsp;tur.Velfimplicius.Ceruarumuituli diuino munerecre*nbsp;feunt er augefcunt,a matris fequela ac confortio citiusnbsp;ablailantur, fibijpfis abeunt ad quarendu alimenta, ernbsp;àparentum cura emancipati ,fibi citius quam hominesnbsp;fufficiunt,er pro/picere poffunt,

  • 5 Quis dimifit onagrum liberum amp; uincunbsp;la(m«ilt;e)eius quis foluit:'

9 Cui dedi in folitudinedomum,amp; cabergt; nacula eius in terra falfuginis«

gt;0 Contemnitmultitudineciuitatis,clamo rem exaäoris non audit.

11 Circufpicit montes pafeuæ fuæ, Si uiren tiaquæq;perquirit.

Onager. Onager omnium beßiarum minus domabilis, monti» busgaudet,ridet tumultum hominum,qHod fciat ßrtit»nbsp;dini fute neminem poffe refißere, no curat clamorcs in*nbsp;fequentiu,in montibus efcas quarit prata uirentia. Subnbsp;onagris autem fcriptura fepe nobis propo/iit Momitanbsp;adolefcentwm ingenia,erfcroces tyrannorum animos,nbsp;qui nuüis dei beneficijs.nullagratia cicurari poffuitt.

Nunquid uolet rhinoceros feruiretibi, aut morabitur ad præfepe tuum;*

Nunquid alligabis rhinocerotaadaran dum loro tuo^aut confringetglebas uaknbsp;liumpoftte;*

lOB.

14 Nunquid fidutiä habebis in magns fo^ tudineeius.ct derelinques ei labores tuf *nbsp;1 y Nunquid credes illi, quoniâ fenicnUnbsp;reddattibi,amp;aream tuam congregft* ynbsp;Rhinoceros fimiliter animal indomitum,umtisilt;'nbsp;cornu, hoßis elephanti, ad faxa cornu bmatonbsp;fe pugna,tn dimicatione aluum maxime petetts,qtlt;^}nbsp;ejfe moHiorcm, Aiunt quolt;^ fcruitutis er capturenbsp;impatientem effe, ut captus Hico moriatur,nbsp;nibus feruire nequaquam poteß, fed tantumnbsp;ttit.Hoc autem admodum cleganter,ut omnia,nbsp;tur Hebraico cothurno, morc^- poëtica.nbsp;quit, indomabiliseß, utnulla artenbsp;poßit, er fiA iugum mini, ut aret agros,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

bourn more, ut occct fulcos paulo profittuhore^^^^^^ tiamß currui aUigatus ßerit loris, non tarnennbsp;uameiusferocitatemaudebKaccedereilli uelt^nbsp;rc ut uehat ad horrea labores tuos,hoc eßßuHn^nbsp;rum,ßumenta,pabula eruina.Tantaincreatwinbsp;bilia deus condidit exepta potentM ernbsp;iUu timeamus er ueneremur.omnium minime^^quot;nbsp;mus,qui omniumfortiumfortißimus eß. ,

16 Pennaftruthionis(i«c»Kdd)fimilis^' pennisherodqamp;accipitris,

*7 Quandoderelinquitouafuaint^*^’ (forfitanfin puluere calcfacies ca.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jul

•8 Obliuifeitur quod pcs concuk^*’ ’ beftia agri contcrat»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jfui,

19 Duraturad filios fuos quafi fruftra laborauit nullo timorccog^’’nbsp;xo Priuauitenim cam deus fapiefl^^’nbsp;dit illi intelligentiam,

Cum tempus fuerit in altumab® deridetcquumamp;afccnforcnici“**

Hebrici Renanimpauonemintenl’^f.iijiiia quia in fplêdido ornatu,pcnnaru exuttet,0'rj^linnbsp;maxime placeat: admiradi enim decoris antinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

minibus q ftbiipfi,Alij tn aliter de hac tes,oßelt;bnt fe reru naturaliu ignaros.nbsp;de ßruthione animali,quodfimul penisnbsp;fum,de quo Plinium lege. Cui addequodbo^nbsp;tura eins refertur. Adeo enimßolida aids eßnbsp;nbsp;nbsp;fiiie

in arena abfcondat,ereoru obliuifcatur^nee conculcentur fiue dcuorentur à beßijs, cuau;nbsp;busnatiuil fitpro fuofoetu curare. Ex ouis^^i^finbsp;dereliilis propter calorè faits incubante fee^nbsp;excluduntur: unde hoc loco dicitur,indiffatnbsp;lias ßos, quafi non effent fui, quianbsp;nec curat quid cis in arena abfeonditis accinbsp;uiucns,nullo foetus afߣlu. NmHo metunbsp;äurä,quia deus hanc illi circKn^r'^“’”^'nbsp;entiam er cura pro filijs. Cum uero adultusnbsp;prouidétiacreuerit,mirabilitcri»alture»ugnbsp;equum er equitem non timens : tuncnbsp;infidentem excedut, celeritatcuinewd, anbsp;datis pennis,ut currentem adiuuent,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

Nunquid praebebis

XI


-ocr page 91-

10 3

lOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4i

îutcîrcundabis collo cius hfnnitum^ Nunquid fufcitabiseum quafilocuftas*nbsp;glorianarium cius terror«

Terram ungula fodit, exultataudadcrî inoccurfum pcrgitarniatis«nbsp;’ Contemnit pauorem(nonßriniddt)nec ce^

^'»per ipfum fonabitpharctra uibrabit ^fruens Si frcmcns forbct terram,ncc re

P'’tattubæ fonare clangorem. *biaudieritbuccinani, dicit, Vah, pro^nbsp;^'’lodoraturbcllum.exhortationem du^nbsp;excrcitus«

*• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura hoc loco ad longum dcfcribitur eleganter

enim admiranda; ßrtitudiiiii,et ftrenuißmut, '^titufonoro zr iucundo,nulla manuum comploßonenbsp;^(tuf: tantum abefl ut armaßrinidet, ut olfaéiu na*nbsp;amp;lorijtioncm fuam aduerfui beüorumßrepitui denbsp;co fH«JUitßnumprocularma dedcre,Starelo=nbsp;»«cat auribuicr tremit artu^, CoBf(Swin^MCnbsp;foliij naribitt ignein, Cauat tellurem, lt;!:xnbsp;“ S’'lt;lt;Kiter fonat tmgula cornu : quod hic dicitur,nbsp;Q- tumultu deuorat terram, démoli tur, euer*nbsp;’ ^Kod iiJe ait : Quadrupedante putrem ßnitunbsp;' «»gula camputn. Clangétem tubam negligit, nonnbsp;cfl,non curat earn : fed infilit in armatas actesnbsp;clangore tuba' in prlt;elium accendi*nbsp;j quod deterreatur^^fl iÿtur cquus ingens connbsp;diuin£ maießatis inflrumentum zr opus,nbsp;ontnibuf huius mundi crcaturis mirabilitcrffc*nbsp;’¦f“quot;o-i debet, CT ab inteücäu humano per*nbsp;^9 P°tefl,

acci'***'''***^ lapicntiamtuä plumcfcit AfP'^^'^’^’^P^'ndens alas fuasadauftrum^nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;membra fua diducit,ptumas exerit,Gr in ae

‘quot;“^‘^P^'idas alas expandit, ßcietate homi* ‘“'•'«tf« zr canum: hi enim exfyluis ey arundine*nbsp;^^^^‘'‘‘«itaues.illifuperuolantes deprimunt. Q«odnbsp;ßrtaßisßgnßcat ac*nbsp;txc lt;innis)ls«te««ßro44Sfxprfrtdcre,ut

elcuabitur

ÎI J quot;^jóiinarduisponctnidumfuum^ petris ma net, in præruptis filicibus cónbsp;rupibus.

^ono p^^’^^'ibeiusprofpiciunt«

At, f’“® lambunt fanguincmïSi ubi-

lo^j^^^“‘‘’‘^‘‘lt;Ï‘dhein montibus crfyluis, nidulantur'ut ^^lt;^^^ß^'Pgt;'‘feipue quidemarduisnbsp;«ol V''^'cipitib»s,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in arboribus: etiam fublimes

lepoy ’*? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pgt;'lt;gt;eul a/piciant, ««wntwr

reliqua qua uincere uale* •ƒ dicitur, PttUi eius lambunt fangui*nbsp;’ ‘'fifanguinolenta corpon». Condunt enim or


referita^ in fuo nido corpora unguibtts lacerata, ut pul li habeant lunde uiuant»

54 Et adiecitdns,ôilocutuscftadlob.

f^unquid qui cum deo contendere uoluit, cr rationê iudiciorum dei difcutere prtefumpßt,c uoluntatis diuinbsp;na: tmperßrutabilcm caufamfcire uoluit,h£c tanta Dftnbsp;mirabilia audiens non erudieturf qui atguere deumnbsp;in fuis operibus ey iudicijs aufus efl,non fe excufabit,utnbsp;reßondeat arguenti deo,e:r agnofcat fc tgnorantia hu*nbsp;mana in deunt peccaße,

5 7 Qu ileuiterloquutusfum (Ecce leuior fum q ut) refponderetibiquid poffum manumnbsp;meam ponam fuper os meum«

58 Vnum loquuius fum (er non re/pondco) quod utinam non dixifleni; Si alrerß,qui-bus ultra non addain.

Leuior fumztr uilior,o domine, quàm ut tibi rc/fon* derc poßim,ßlcntio magis tecïi ago quàm fermene. Ea*nbsp;cilius cft peccatum agnofccre , quod inter loqucndumtnbsp;non euaf,quàm excufareperßngula: domino enim ar*nbsp;guente nulhci hominum gt; e/f andere potefl, ßleat à facienbsp;eius omnis terra, ey omnis caro. Scmel loquutus fum uelnbsp;unum de bonis meis operibus, de nimia qua uideba*nbsp;tur calamitate quam patior, T acebo poßhac, ey manuinbsp;domini me reddam captiuum.


^CAPVT XL.



^Efpcndés autem dominus lob de turbine,dixit,nbsp;Accingeficutuir lubos tuos:nbsp;inrerrcgabo te,e£ indica mihi.


Rurfus è turbine loqucns donünus inducitur ad de* clarandum potentiam fapientiam dei, ineffabilë crnbsp;imperfcrutabilem, Cui comparatur humanaßagilitainbsp;Cr tcnuitas, ut coram domino humilietur, cr difcat to*nbsp;ta fu/penfa e/fe ad dei beneplacitum,deq; feipfadeßeranbsp;re in totum, cr aquanimitcrßrre patris (Ctcrni circa fenbsp;prouidentiatn.


5 Nunquid irritum facies iudiciumeum:

amp; condemnabis me,ut tu iuftificeris^


Oportet unumquenque hominem iuxta fcripttiræfen tentiam fe mendacem ly uanum agnofccre, deü autemnbsp;Ueracem,iußum ey potentißimivm: tmpij autem diuer=nbsp;fumfentiunt qt deßndunt, calumniando iußitiadei, utnbsp;fuam flatuant. Pius autem, ut erat lob, quanquam 'm fcnbsp;non uideat affliëltonis caufam, ey nitUius externifact*nbsp;noris male ßbi confeiusßt, traderc fc tarne debet in manbsp;nus dni afßigentis,et approbare iudiciu dei,quod aliudnbsp;effe non potefl nifi reëlum. Id aute reuera lob fccum feitnbsp;ßt, ueram difpucatione fufeepta contra amicos, qui exnbsp;terunis impictatë falfo argutabatur, temere ey cufaftunbsp;caltiniabantur de criminibiis, feruore dißutatiSis atnbsp;traéius eft,ad coiitradiccndu illM,ad quoru diëta fequeanbsp;batur deii iniuftuefl‘e,qui nofolüfe nihil confdü de cri*


Mendaxo^ mnis homo


-ocr page 92-

I o B

mlnibus,fed alioî pios homiftes/rc^ucttter fèuefiut qulm impios in hac uita iraéiaret, quod tHi fud rc/jion*nbsp;fioiie non plcne difjoluijje uidebantnr, Eliu autem pro«nbsp;pitaadrem dcceßijjeLoqui tr^o inducitur dominusnbsp;ad lobu dc pioru in hoc mundo affli{lionibin,quiii iuflenbsp;infèrt pijs, quia ncmo iuftusfit iudicio dei prlt;efintatusnbsp;et iudicädus:ideo nemo fe cotra deifîagella de finder e iunbsp;poßii:lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fifif dementia dei adhibetur etiam iu*

fiis ajfiidio, ne inßoleßcant: uultq; dominus iußum credi öb hominibus quicquid à deofit, ut nihil miuflum agerenbsp;potefi infinitaiufiitia, etiam fipro tenuitatefenfus hu^nbsp;mant ratio iuftitiie non perjficiatur.

4 Et fi habes brachium ficut deus,amp; fi uo^ ce fimilitonas,

y Circundatibidccorcm,amp;infiiblimccri gere, amp; efio gloriofus, SC fpeciofis indue»nbsp;reueftibus,.

Difpcrgefijperbos furoretuo,amp;refpi^ ciens oninem arrogantem humilia*

Confirturhumana imbecillitas cum potentiadei,ut cognofeatur,deum nunquam poffie ab hominc iniuflititenbsp;fei dci. dceufari, etiâfit pios affiigat: habet enim brachium ex»nbsp;tentißimum, cui nemo refiflere potefl, cr optimus efi,nbsp;quioperafuaordinatadfinem optimum,cr utomniumnbsp;creaturarum pater zr dominus facit, ut omnia fibi fer»nbsp;Mant,çr in fuam gloriam ordinentur, Qjioties ergo donbsp;minus indignari creditur, ncmo efi qui iÜius irie refifte»nbsp;re poßit aut effugere: nec alicui male cedit afflidio dei,nbsp;nifi qui deo irafcitur, cr potentiam dei fubterfitgereninbsp;titur cum non poßit,uane fuperbiens contra deu,qui etnbsp;foto deiJfirilu conculcatur. Oppone er^o ntme cuiuf»nbsp;ettnq^ ud iufti ud potêtis hominis uirtutem uirtuti dei,nbsp;quid quæfo inueniesf Ç^uee enim conuentio immenfi CTnbsp;modici ? qute cemparatio omnipofentine adfiagilitatemnbsp;humanamfQitid enimfiagiliuf contemptius did ponbsp;tefî de homine,quàm utfuo proprio nomine uocctur honbsp;tno ƒ Qttodfi uero in homine ud tantiUum cjfct, quodnbsp;conferri po/fet cum diuina maieftate, non iniuria firtènbsp;homo deum accufare pojfit: nunc autem cum nthil eo»nbsp;rum poßit qute ego dominus zr deus, luftc fefubdi boninbsp;tati G“ lufiititemea; fatebitur.

, o Ecce, Behemoth quern feci tecu, foenum quafibos comedet.

Bdjtmotii. Qui behemoth zr Leuiathan fatanam interpretan» tur, cegre fatisfaciunt ubiq^ contextui fcripturlt;c cr ftu*nbsp;diofis. Sitnplicior uidetur Hcbraiorum fentcniia,qui Benbsp;hemotb exponunt uaflißima aliqua animalia monftrofenbsp;magnitudinis 'm terra,fiue inter lUa maximum,quod a»nbsp;licubi 'm terra fiiit ud inueniri potefi,quale elephas ha»nbsp;betur maximum animalium. Quanquam çr monarchienbsp;er tyranni inter homines atroeißimi pernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te«

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒƒƒ

fiite accipi poßmt. Et per Leuiathan maxiniiiiK'‘^'^^j, 1-'* bus priecipua dtuinic potentio’ cr fapientilt;fnbsp;defiribuntur. Et eompurrttione iHat urn beluainbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ijh

firium marinarum etiamdefcribitur mante conditionis,quie nuUarum efi uiriumnbsp;cendum,regendum, uel domandum.’dominusnbsp;conderepotuit, etiam gubernat acdirigitpgt;'‘’'’''^'‘'iiitnbsp;Dicit igitur, St Holueris,èlob, maiora quadai» vnbsp;rafcirc de mea uirtute zr potentia, ecce heluatnnbsp;luasfeci eodemtêpore, zr eadtm uirtute,nbsp;hominem uelhumanum genus: hoc efi, teeumfi^nbsp;bduascum homine creaui, quarum quenbsp;ud que maxima efi, uefeitur non carnibtts Luodnbsp;crudclium,fedfano zr terrenafeentibus,nbsp;perniciei deferuiret ,fed ueluti manfuetiorti i»’nbsp;nonobeffit.

11 Fortitudo eius in lumbis eius illiusin umbilico uentns eius. Jiiiinbsp;Tante firtitudiiiis efi iumentum iliud,fiigt;fnbsp;dephantes, fiue maius aliquod 'mtdligas eXnbsp;luis,utfemorahabeat zrcoxascumrelilt;lt^'^*'nbsp;mos laborcsaptißima, ut cafieVa quoqueg(f^^^^nbsp;matos ualeant,qiiibus nulla hominumnbsp;rari poßit, fed admirari quammaximenbsp;conditorem. tnfignis enim queeuq^ uirttn'f'^'“nbsp;matium artubus defignatur 'm fcripturis,u^nbsp;bi uel umbilicus,que nulliusfuntroboris- „ ffcl'

I i Stringitcaudamfuarnquaficf^*^”’ uitcfticulorum ciusperplexifu’’*^*nbsp;15 Ofla eius uelutfiftulæ jris, cariü^^nbsp;us quafi laminæperticis ferreæ.

Eleuat hec belua caudam fuam cumpbufi^^jitill furfum, ueluti arborem cedrigloriofamnbsp;tum,neruitefiiculorum zr totiuscorporis“quot;’nbsp;tißime implicantur ad inuincibile roburnbsp;fuper omnia animalia rdiqua.Offa eiusfrltd’P^^^^ fir*nbsp;utes,zr minora offa uel co fie eius fuMnbsp;ree mfrangibilia. Hominis enimiontplt;ira“quot;^.iiiili*nbsp;mnia plane habentur mefiimabilisfortitu‘ii'quot;^

14 Ipfeeftprincipium uiarumD^*° eum.applicabitgladium eius.nbsp;Hoc genus beluarum pr'mcipale,maxiitgt;td’^r^(f tlfnbsp;bitius animal efi ex omnibus que deuseondif Inbsp;ram,unde coniedari poßit magnitude potridnbsp;zr à nulla corporea creatura occidinbsp;naturalibus armis animalium zr firaruft Jquot; Mißnbsp;gladio qui illam produxit,non alicuius ‘nbsp;fimi herois firtitudine.

I y HuicmontcshcrbasferuntîO*’’ ftiæ agri Indent ibi.

In folitudine hanc beluam mentes fib quAS profirunt; huic eatenus ludunt ZT ti^^nbsp;lique befiie, ut cidem etiam ft cupiotitnbsp;re in nullo poßmt, qum pro fua hbiditio tynbsp;re tradat mniores befiias, fine tarnen cru c

-ocr page 93-

I o B

flt;itniuora non fit fclt;fc tam immanii beßia.

Sub umbra dormit in fecreto calamigt;in locishumentibus»

umbræ umbram cius,circun^ «abuntcumfaliccstorrentis»nbsp;^nbumbrts dormit cr oubat twntndomo aliqua uelnbsp;ff«« ob uaßitatem,'m fecretiore aliquo loco inter caht“nbsp;”“’5 P'ibifiriHm locoru,pro refrigerio obtegitur umbrts,nbsp;^'^'’gt;^^‘tßuctur,fltpatur atq^ circundatur falicibtunbsp;^^r^Kibus magna altitudiae, ßondium latitudinenbsp;w^toiTffttef. Quidam per interrogationem leguntnbsp;^ytiticfenfunt; Num eß quantulibet procera crfron=‘nbsp;arbor,cuiuf umbra h^ec belua contegi poßitf

h' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fluuium, ôi non mira^

^tur: habet ßdutiam quod influât lorda^ •quot;sinoseius,

hyperbola fuut er exaggerationes elegantißimie, zr poëtica, cum dicitur: Enßne aliquadilficuî‘!nbsp;tol flnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rtbforfcerc

otiamß totiut lordani fluenta

inf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capict cum Sgt;C

’¦snitudo y p’^*°‘’sperforabitnares (etui.)

tui^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(tJgnrgitare to*

gt; ‘lt;fl uf^ ad oculos profitndabit oris er nariu ßra* equortvm, 'mdicareuolensauidita

condidit

lt;^gt;'^otionis mundi, miraculofd portenta po= pto/^ibuf omnibuf nihil aliud oßederefcrinbsp;*’•« ld -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»«rabilia opera dei in rnultit generi^^

inlatißitno terrarum. Quorii aliqua fi^'ocitatem deleta funt ab hominibui,nbsp;al,bic ^^^^^P^buinoßris, uerißmilimumid quoq^

quot;fftr ’’“’¦‘tcu/um mundi non modicti funt, er pat^c'*quot;’ potentiie ZT maießatif, quafimiliternbsp;hift ƒ’’'‘‘'¦/î.er itttueri debet in minimis ißis,ßne nu=nbsp;gt;f^ietatis animalculis: de quibus nihilnbsp;diuinæfapiêtumagnitudinem,nbsp;W quandä partem, deßrmicis zr apinbsp;Annbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legimus in naturali hißoria Plinij.

I'®“*3than hamo,

Nh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;linguam eius;*

P°”^® circulfi in nahbus eius, perforabis maxillam cius^nbsp;prcces, autnbsp;tccum padum, amp; accipicsnbsp;^4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fempiternum^

*‘gt;113?'’''^ illudcs ei quafi aui^ autligabis

amici,diuidentilium ne

Nun’’'”:

^iUs implcbis (««p) fagenas pelle ’ S'^rguftium pifeium capitc ilUus^

rOB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4j

Vf ««MC de beluis terreßribufgußus aîiquispotentiæ ZSquot; maießatis diuiniCprolatus eß,fic nunc traduntur denbsp;beliiK marinis tanto maiora miracula, quanto hominisnbsp;bus rariora. Draconem uocant er cete grandia ,utha==nbsp;mo nullo capi poßint, nec quamlibet ßrtißimo longißi=nbsp;mo^ ßne ligari, nec uncino apprehendi à pifcatoribus.nbsp;Nurn circuliw» feu unemum in naribus ponere, eßßro*nbsp;rem compefeere, er à nocendi uel recalcitrandi conatunbsp;retrahere. Metaphora traäa àbubalis, qui circula na^^nbsp;ribus mieÜo ducuntur. lam ut iße mar'inus draco nuUiSnbsp;retibut capi, er nuüo ßae ligari poteß : ita nec fatan,nbsp;cuius figuram tarn Behemoth quam Leuiathan prteten^nbsp;derepoffunt, ulUs poteß humanis aßutijs uel uiribus conbsp;pefei. A Chrißo autem folo et per eum à credentibus fu*nbsp;peratur. i^um tu lob uel hominum quicunq; ßrtißimutnbsp;chamum nari eius inferere poteris, er fibula perßrarenbsp;genas eius, ut humiliatus parci ßbi poßulet, er roburnbsp;uel conßliit tuum uereatur, er io pro mifericordia im^nbsp;petranda alloquatur,utfcedus tecum ineat,et perpétuanbsp;feruitio fe tibi deumciat,ut cor am te ludat, tibi compla*nbsp;cere cogatur, tibi fieri in delicijs, aut laqueis irretitum,nbsp;ueluti agniculum uel capreolum,uel auiculam tuis iüumnbsp;ad lufum pueüis tribuas,uel,ut captum uirtute tua,proanbsp;feindas etvm, er mercatoribus diflrahendu incibosucn*nbsp;derepoßisf tiumfeapba capies excoriatä. pcUem eius,nbsp;er Untrepifcatorio caput tÜiitsf Quibus omnibus ele^tnbsp;gantißsmts fententijs hoc utilt, quod fuperius de Behe=tnbsp;moth diilum eß, ut nürabilia dei opera in proßndo pe*nbsp;tagi nemo hominum pro fufßcientia admirari poßit,un*nbsp;de in laudem er reucrentiam dei mtelleiHiua natura, etnbsp;homo prlt;£cipue aßurgere debet, er magnificentiam di*nbsp;uiniefapiétite nÖ temere iudtcare,nu(lto minus blaßihe*nbsp;mare,fed eu furnma deuotione m(ntis,er confecrationenbsp;intelleäus in obfequiumfidei colere er admirari.

±7 Pones fuper eum manumtuamtmemen to belli,nec ultra addas (loqui.)

i8 Eccefpes eius fruftrabitureum, amp;uidcn tibus cundis præcipitabitur«^

Num audebis tuam iüi quomodocunq^ imponere ma* num, ut abutaris minißerio fuo in tuum ufum^ Certe utnbsp;primu uelpaululum ipfumcontigeris, ueluti capturamnbsp;minando,memineris te beBum tibi exitiale er inexora*nbsp;bile concitaff'e,ut caueos tibi tuaq; faluti,fi uel in mint*nbsp;MO ipfum fecudo irritaueris.Ommno enim tefaUet figt;esnbsp;ißa eius potiundi. Nolt ergofrußra periclitari de falutenbsp;Cr uita tua,tutius egerts,ß uel a/peäu eius fummo ßu*nbsp;dio Hitaueris,er prafentiam ßgeris quantum potuerts.

CAPVT XL I.

On quafi crudelis fufeitabo cut quis enim refifterepoteft uultuinbsp;mco^

Inepta dißindio capitum iamdudu dißi

nwianda ßit. Sequimur tarnen earnßnepraiuditiofen* fus. Nemo eß tâaudax,crudelts, minax er robußus,quinbsp;ßne exitio fui iüu Leuiathan fufcitarc er irritare poji Sufeftarenbsp;fit, dominus folus eß, qui ut ipfum condidit e^ confcr=nbsp;uatjtc ubi placuerit occiderc,uel pro uoto fuo abutl p9nbsp;Hhb



-ocr page 94-

lOB

teß, cuiuf potc/lati nemo reßftit 'm muit Jo, ^uè ipfe con JiJitfCr m^nu conßrmgit.

X Et quis ante dédit mihijUtrcddamci^ Ox mnia quæ fub cœlo funt ni ca funt,

PotttU del. Q«w mhi refijlcre poteflf uel quii aliquo me benefit do priCttentt,aut meritii certauit mecti/m, ut reddam ci.*nbsp;Qwid prior dedit mihi,ut ei ^uicquam retribuaturf Egonbsp;p(iM omnia polfum,omnia me£ funt poteßatii,nulli ob*nbsp;noxiuefum creacurte, mihi omnegcnu curuandu, omnianbsp;in cœlo, terra,nbsp;nbsp;nbsp;mari mea funt, me^e funt omnes ßrne

fyluarum,iumentanontibut cr bauet. Si tantx ßrti* tudmis inuenitur creatura aligua terreflrit uel marina,nbsp;cui nemo omnium hominum refiflere poßit, quanto mi*nbsp;nut omnes homines mihi omnium creaturarum condito*nbsp;ri reßßere pojß(nt,cr beneficijsmedemereri,ut lüide^*nbsp;bitorfiam,Grcogar ad aliorum uoluntatemfquifumnbsp;‘ omnium qua funt conditor j er prior omnium qua ex*nbsp;tant, fine me factum eß nihil,per me teternum, omnianbsp;in tempore.

Non parcam ei, uerbis potcntibus, ôCad dcprecandum compofitis.

No«ßtebo, hoc eß, non reuerebor uel parcam huiuf* modi creatura, quamlibet membra eias uelut ßrtißiminbsp;Rohur om» MfiScîßnt,noii tarnen praualebit mihi. Et tota conditionbsp;onu«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infirmare lUam poßim

dum uotuero, er elegantiam ordmif dentium dut ego non ßupeo,qui tarnen funt omnibus hominibus et beßifsnbsp;ßrmidabiles. NuUa impioru uirtus et poteßas tanta eß,nbsp;ut tnihi praualere poßit uoluntati ac ucrbo, nihil lUi ùnnbsp;petrabunt contra uoluntatcm meamuiribus,precibutnbsp;uetquocunq; conatu.

4 QuisreueiabitfaciemindumentieiusC’S^ in medium oris eius quis intrabit^

y Portas uultus eius quis aperietî’per gyrü dentium eius formido,

Eiufdem belua interiora,ey' qua uclutifub ucße dus latentta immania uifcera uenena latent, quis audeatnbsp;retegerc ey denudaref Q«m dcmq-, duplicato capißronbsp;apertum os eius ingredietur,manum lüi immittendo in*nbsp;ter dentes,ut reßenetgulami' Crudclior eß enim quamnbsp;ut leniter tradari queat, Gr ßrtior quam ut manum »1=nbsp;lafam ß mos eius immifcris, extrahos. Tantus nanquenbsp;terror dentibus eins exertis ineß,ur folo aßredu appro*nbsp;pinquantes reddat ßupidos. Qiw omnta eo ßredarcnbsp;poffunt,ut fatana terrorem exprimanttGy impiorü ty*nbsp;ranntdem, crudelcs monarchos er potentatum,quemnbsp;Chrißus folus deuicit,

Corpus illius quafi feuta fuGlia, compa^ crum fquamis fe prcmentibus»

Vna uni coniungitur, SCncfpiraculutn quidem inceditper eas,

g Vna alteri adhærebunt,cttenentes fe ne^ quaquam feparabuntur,

rr.elua lü'us totum undiq; corpus fquamis ueluti foli* d fsimis clypeis tedum eß ey compadum, conclufum,nbsp;ßgnatum er conßridum,alteraqi altert ardißime mhanbsp;reift,ut nec Icnis aura feu uentus perßare poßit,ße col«

lOB. . »WM« teda er agglut'watafquama,utnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

piorum cohors, catena quadam eß ardiß’uucOKirl^^ ta,er dolus dolum comitatur,taiigit ac iuuat,utnbsp;uina aliqua uirtute uincatur, prorfiu alioquinbsp;lisßthac iniquitatis moles.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.¦ -c bi.

Sternutatio eius fplcndor (Iww) ig»*’gt; oculicius utpalpcbrædiluculù

dæ ignis accenfae, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f utol'

læfuccenfæatq;feruentis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o/fljifl'

11 Halitus eius prunas ardere facit, madeoreeiusegreditur. .

Omnia 'm hac beßia tcrribiliade/cributttur'^^^S tißima poeß. Pro ßernutatione,uel mterßett'*^''''^^,nbsp;efßat radios igniu è naribusfuts. Ex oculis eiiu d»nbsp;fcitur horribilts fflendor emicat,quafi exßp^“ Ljnbsp;rora,utluxipfaillucefcercuideatur. Dfnbsp;ey lampades accenfe prodeunt,hocnbsp;dores ignis. Denaribuseius exitßimus,quc’’f^^.^^ji^nbsp;deoüa mcenfaer ßruente, Halitt« eins tamrnbsp;eß, ut caloris magnitudine carbones ittflamtiffi^tnbsp;ma horribilis er mgens f x orc eins progredu'^'^d^snbsp;bus omnibus belua ißius muindbilis CTnbsp;cy potentia indicatur, impiorum ß^fbeetauß^^^ffenbsp;t'madacontra pictatem er uirtutem,qi^'’'^jf(tnbsp;nemo prater drim poteß. In Chrißodontii'0'''^^jffinbsp;triuphata er deuida: etfideiuiribus àfidebbi^nbsp;ßo er uirtute diuma cumdtur et conculcatii''rn^ (3/

15 In collo eius morabiturfortitult;l‘’’^jj, ciem eius (l(lt;tlt;jfcil«rdolor) praecedei^^^

Nibil ßrtius collo huius beßia, er ttibil lius außbus, qua gaudere folet aliorünbsp;gratius qu.im pluribus nocuiffe, et i nemitunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. (OiH

Membra etiam eius er caro ßrtißitnt pagine, coniunda quoq^ induranturnbsp;magis ac magis, ut ladi er dtfeindi nonnbsp;qua fedione abmuicem feparari uelnbsp;enimfeiuuant,protcgunt, er conferuaren‘‘nbsp;pif contra proßdum pietatis, ut quo feriopnbsp;tur,tanto audacius et contumacius reßßot^”nbsp;do multitudine ey malitia umcant,qui iurt (S'nbsp;ritateniluoluntuelpoßunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

»6 Cumfublatusfuerit, timebütC/i”' gelijSCterritipurgabuntur,

Sedeiiiitaillius beßia, cor fcüicet 'tnui^f’ ßangi non poteß,quod utfilexfolidißimü}’^'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(f*

firior mola,qua omniafuperpoßta conßmge minuens, ipfa minime arrodituruelconierU^-..^'^nbsp;equidé,quod dicitur, Marpeßa caute,ueluenbsp;cude malleatoris. Dum fefe erigit in mari Leunbsp;tyranmde,omnibus cetis quantutncuni^ uuj

-ocr page 95-

I OB

mcutlt.quicquidßrtißhnu eft ab ipfltts immanitatefir^ midatjfummaquaq; G“ maxima contremifeunt ad oanbsp;eurfuffl dliuSfCrà contritionibus eius quamlibet firtif‘nbsp;ftntiterriti euadcre conantur, biter fligiendum bnpbi^nbsp;non fine offvnfa fefe eripiunt,

'7 Cumapprehenderiteumgladius, fubfi-fterenon poterit,ncq} hafta,neq; thorax. ,.^'putabiteumquafi paleas ferrû,etquafînbsp;“gnum putrid um æs.

’9 Nonfugabiteum uirfagittarius,in ftipu '^'nuerfifunt ci lapides fundae.

quiscorripiat contra huiufmodi beluam gladium W aiam percutiat zr trucidet,nihil facict. Non enint funbsp;l^i'xbit uOa hafta ióium dus, non conflftit ad bifligendHnbsp;non hedere poteft uel minima percu/fura biuio*nbsp;Wf corpi«,««n«w armorie genus,uel arma quacunq;nbsp;ueltormenta iHi reflftere ualent,zr loco moue-’'f Mfl Wi'iiimam pctiam immani corporis. Si firro pcta^nbsp;'quot;’'I’loti ntagts dolet uel terretur, quàm fl palea firiaturnbsp;zr fl area tormento impulfa peerit,ieque monbsp;fitbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quocuq; ligno zrfragilicafa. Quod

baftam dixit,hicfirri nomine replicat. Et/îcKt P’''gt;pinquo firientè non timet, fle nec iaculis quibuf*nbsp;«bfentem ,zr de remotis iacientc machinis qui»nbsp;r^fu^. î^on enbnfiegat cam qui areïe tendit, zr L pi»nbsp;'^^^’’‘lanonaliterabhorrct,q fi contra eum flipulanbsp;^^’'ijciantur cr ftramina. Si impios,uel tîloru caput fa=inbsp;^quot;^n^umeere uelis,non opus erit lancea,firro,gladijs,nbsp;‘^i'^b,bombardis, armatura fcilicet carnali,fed ftnrisnbsp;P‘itieniia,ftde,uerbo dei,cr longanimitate,ueri»

^'Pulam æftimabit mallcum, 8(. de

A ipfo erunt Çaeumina tefla) radq folis, /quot;«t fibiaurum (fuper) quafilutum.

-, ijtto murus concutitur zr quatitur, ipfa be» jVpuUaftitnat,uetmallciéquamlibet firté et ternbsp;«eretur : cr £«d fragorem quemeunq^feutinbsp;bo^’^

rtdfo coBtf mnit acutas gladiortim acics zr ll‘‘*^‘^^itatas,utgradiatur fuper eas, quafl in luto iUnbsp;Niljil eni^ maris fiindo uel feopulis tam acutUMnbsp;ff^hierari poßit uel leedi. Apudnbsp;pretiofum eft, non auris

^^^tuefcerefacictquafi ollam profundum Etaunguenta bulliut.nbsp;gt;¦« 0 Grfiruefeere uelut ollam abyfliem ma»nbsp;nufquafinenbsp;ß°gt;ngt;notionemaris,zr damno reru prafentium.nbsp;ei oput in aromatarij, qui cominiùtnbsp;dimitfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quipp‘d

dcorfum r«o inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’^¦‘olnit, zr à nuHo nifl domino deo etuerbo

noceat multis.

fum *‘^’^fbitfcmita, æftimabitabyf-‘î^afifenefccntcm.

I o B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44

Quoquouerfum incc(lit,obcorporiifuimagnitudi^ nemuefligi(tclarapoßferelmquitfuitranßtiK,nonfe»nbsp;cusacnauis 'tngenstranquiüo mari per teinptti prlt;tteanbsp;ritionis fu£ ßgna oflcndit. Scmita Leuiathan longenbsp;teq; apparetajßicicntibtM:ZJ'infirmumpr£fcputat etnbsp;fenefeens quicquid in ahyjfo ojßnderit'fiqtüdem omni’^nbsp;btii marinii rebut dominum fcgerit, et tyranntim agit,nbsp;nihil timet, fed terret omniu.

i4 Non eft fuper terrampoteftas,quæ coni^ parctur ei,qui faâus eft ut nuilum timcret,nbsp;Noneflm omnibtu creaturii inßrmiorihut in terra etnbsp;mari tanta uirtm, ßrtitudo cr poteflat, quanta ipfimnbsp;Lcuiatban. Ciuifteconditusefl,cr àdno faéiui,omniunbsp;conditore,ut neminem timeat, à nuUius utiltu horrefeat.nbsp;Kultoenimmaiorafunt marina animaliaq terre/iria,nbsp;et quiaà nemine eonfucuerüt inßfiari,ideo no jormidât.

Omncfublimeuidetjipfccftrexfupcr u-niuerfos filios fuperbiæ,

Confîderatione propriamagnitudinis ,Leuiathan de

, - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' i n ¦ ‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;compara«®

delpicU er fmrwraputat, quamlibet fublimeßt zaquot; magnificîi: amp; regem fefe facitnbsp;fuper omnia qua in mari maxima et fuperbahabentur.nbsp;Sicutigitur dominusrejßicithumilia cr contrita,ßcfanbsp;tanas potentes er fapientes huius mundi uidet ty de/finbsp;citprafe,er rex efl omnium fuperborum erarrogan*nbsp;timn. Ex quibns omnibus uidcs quid de me cogitare çrnbsp;conflteri debeas, o lob,qui omniu potentiflimaru rerumnbsp;potentiflimus fum : qiiicquid in mundo toto illu=^nbsp;flre conjpicitUr uel habetur, mea uirtute conflat cr ftquot;nbsp;dunt efl: omnia prOuidentia mea ordinantur cr regun«nbsp;tiir, quanto magis homines cr minora in mundo ? ut dienbsp;feat magis iuflitiam meam colerc cr uercri, quam difeunbsp;tere uel reprehendere, Tuum igitur et aliorum eft om*nbsp;iiiutn, oH digitum imponere, çr cohibere linguam, imonbsp;fenfum humanu à uanis difliutationibiu de rebus diuinisnbsp;abftrahere,quiefunt hominibus incomprehenfibiles,^nbsp;non ßae timoré zr reuerentia difeutienda.

lt;f CAP VT XLII,

Efpondens autem lob domino, dixit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Scio quia omnia potcs,amp; nub latelatctcogitatio*

Confitetur in fine lob id quod nunq negauerat,domi^ num omnipotente ejjè,qui in ccelo, terra et mari omnianbsp;condiderit, gubernet zr confcruet, quamlibet maximanbsp;ßntcreatur£,tamenipft»n agnofcuntcreatorem,cr iBinbsp;prouotoobediunt ad quacunq; uoluerittnec eft quodnbsp;re/fiondere poflit, Qjtare hoc uclflcagis^ Infupercrnbsp;faceturfimiliter omnia deu feire, eatenus,ut ne cogita^nbsp;tiones quidem cordis humani ipfum lateant, et ab intuitnbsp;tionefecretorii arceri non poßit,ideo ftultu cr infanumnbsp;^t^ßftere uellc uoluntati diuma et arcana cordis ct^nbsp;lare, utfiuc peßimus fiteritflue bonus, nemo id meliusnbsp;nouerit quàm deus,qui cr fl uelit,facile poßit arumnasnbsp;tantas aufirre,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reftituere priflinie forti fl uidcatur.

T Quis eft iftc qui celât con filiû abfqj feien-tia^ideo infipicnter locutus fum, ôC quæ Khh X

-ocr page 96-

lOB ultra modum excedunt fcientiam meam»nbsp;Confiiiuiunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctelare fiojjct fuwn confilium, cy ne»

4ei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g:arc fc cogitajfe dixilJè ucl fccijjè quad non nerit ? T«

nofii opiniones cr cogitationes meM,nofli quo cor dcqu£ucrbadtxmm. Noz» eß ergo ut multi! excujèntnbsp;admiißt, quem nihil meorum latet, iudico potiut, ut piirnbsp;eß, adejjc omnibus hominibus igporuntiam multorumnbsp;qu£ nunc didici: ZT mirabilia tua multu er magna,qu£nbsp;captu meum excedunt ignorare me confiteor,ut de meanbsp;fapientù parcius me iaéiare debuerim, ficut er nmicinbsp;mei, Parua funt enim et pauca qu£nouimHe, eorii copunbsp;ratione qu£ ignoramus. Et inprimtiiudiciorütuorumnbsp;caufM quis hominum fcire pofiit, nel ttudeat difcutcref

  • 4 nbsp;Audi ego loquar : interrogabo te,nbsp;refponde mihi«

  • 5 Auditu auris audiui te,nunc autem ocu*nbsp;lusmeusuidette«

Si audire uolueris,loqui dudebo ad te,iam nunc humt» liorfiéliK, er'm ahum finem, à te nihil quaro uel internbsp;rogo,quàmutmedoceMqu£nefcio, Arreâaaure lt;»»«nbsp;diui dodrmam de potentia tua, et prouidentia circa re»nbsp;rum ommum umuerfitatem, er nunc clarius uideo ernbsp;cognofcoquid tibi in me uel placent uel dißiliceat. Incaunbsp;tim enim locutm fim tarn de mea iußitia, ^«4W t«o iu»nbsp;flo iudicio,quarum utrunq; tu noßi.

  • 6 nbsp;Idcirco ipfemereprehendo,amp;agopoe*nbsp;nitentiam in fauilla df cinere«

Confcffio infipientiam meam in me ego abominer er reprehen» do,er pcenitenti£ tibi fignadefiroincinereer puhte»nbsp;ribus. Piget enim me plura dixijJ'e,quÄm qu£ tibi place»nbsp;re potuerint,er occafionem pr£ßitiß'e etiam alioru di»nbsp;fceptationibui. Propterea er agnofeo me non fine cau»nbsp;fa,nec finefrudu, humiliatum ufi^ ad puluerem er lu»nbsp;tum, confolatui uel hoc ipfo, quod me lutum er hmumnbsp;efiè non ignoriu,unde tu me ßrmaßi,erf‘tcile donas fianbsp;^litatis noßr£ tranfgreßiones, maxime ifi quis uerbonbsp;labatur er ignorantia.

Poftquamaûtlocutuseftdnsuerbahæc ad lob,dixit dominus ad EliphazThema^nbsp;niten,Iratuseft furor meus in te,et in duosnbsp;amicos tuos,quoniam non eftis tocuti co*nbsp;ram me redum,ficut feruus meus lob«nbsp;Indiciumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ante indicés tribunal reddëda ratio eß,difiiplma cor»

d°fp itius rcÆortw fununda eß de uerbo otiofo, multo magis fit» perbo erfalfo dogmate pert'maciter afierto. Ideo poßnbsp;paenitentiam lob,etiam amicoruredarguitur error per»nbsp;tmax, quifalô contenderant de caufa calamitatiim lob,nbsp;quâreifii uolebant in peccata eius,quod uerum no erat,nbsp;et de lobfalfa crimina propofuerant, qu£ non foÜi pro»nbsp;bore non poterant, fed etiam contra domini uerba ernbsp;indicium erant,quo 'mfigniter pium er reâiim pronunnbsp;ciauerat dominus. Loqui tarnen inducitur dominus adnbsp;Eltphas maiorem trium, de ira domini propter falfitatisnbsp;aßeuerationem, qu£ fi contumacius tentetur offinditnbsp;domintim,ueritatis authorem er tutorem : qui tres ihi,nbsp;lieet uera er bona multa dixifjent, tarnen falfa mifeue»nbsp;runt,er praue applicaueritnt,ut didtt eß, AJioqui etia

affilé lob quadam infipientius dixerat, fed (lO*nbsp;defindebat : dominum fcilicet nonfempernbsp;nbsp;nbsp;^^iti

mines propter crimina, quod alij affirmtdgt;anti praiudiciumpietatis erpiorü (edcrepoterahil^nbsp;domiiuts etiam pi/ßimos affligit in hoc mundo,nbsp;pter peccata,fed adgloriam dei, adnbsp;fidum, terrorem, humiliationem ernbsp;caufis quas latere homines tudt, qui diui/nanbsp;honorare magis debent, quàm difeutere ue •nbsp;Seruum uerofuum nominat,etiam fi denbsp;fapianone(fct,nefibi ludai ntmium denbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JT

gatiua placeant, ctvm femper in omni genie,r 5^ minum credebat er colebat,is domino place^^»nbsp;uusamabilis habitus eß er habetur,

8 S umite ergo uobis feptem tauros » ptemarietes, amp;itead feruumnbsp;amp; offerte holocauftum pronbsp;tern feruus meus orabitpro uob»*^^|ttjlnbsp;cius fufeipiam, ut no uobisnbsp;titia Î neqj enim loquuti eftis cof^*”nbsp;dum,ficut feruus meus lob«nbsp;lubentur amici feptem tauroscrffp(^‘‘'^i-^t(»^nbsp;molare, quia perfiiius er legalis efl ruuneei'^l^ji^e^nbsp;rius. Mittuntur autem ad lob,qui pro eis oret:nbsp;riw pr£cipitur, utfenioramicorunbsp;Qgw tti pro «o6 w inuicem oremus mandat doi^nbsp;oratio pro aUofaila non proderit, nifinbsp;holocauflum fidei er ßfirituscontritiCf^^nbsp;ipfeo^rat. Id efl,nifipropriamfidemhabe^’nbsp;pietate refipifcat. Accedere iubentur adM*nbsp;de«« fcfitlfô impium promidgaffe €Winn,cUi^^^trinbsp;tereeßiones ambire iubentitr,er reuerend^^^nfidnbsp;eiquemturbauerant. Sic enim peccatare/f^^^rt^^nbsp;proximum,fi reconciliatio intercédât,^'nbsp;rum ablatarujîfieri potefl, uel dominonbsp;offinfwm cognouerint. Hoc ioco Abraomnbsp;dicit. Dominum quidemfufcipereoratione^'^ifilii^^nbsp;inhocf£culoadhuc uiuentium,fednbsp;pofl hanc uitam. Eliu quoq; no legiturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;too

crepatus efl à domino, quia probabilioe'i nbsp;nbsp;nbsp;’

adeiusuerbanihilreßgt;onderat,

Abierunt ergo EliphazThen”^ j„(£Sf BaldadSuhites, amp;SopharNa3*’’t^sgt;»nbsp;Sefeccrût fîcutlocutus fuerat do*”. Jnbsp;eos,amp; fufeepit dominus faciem

Obediunt /fionte mandato dei,prop’''‘’l^yiil^ gnant, monitis acquiefeunt, concilianiwol/^i^nbsp;tegrum reflituunt amicitiam,nbsp;tresiBi uiri fapientes, de Themannbsp;rum regno, er Baldad Suhites,qui ex (^etnbsp;conijeitur, er Zophar üaamathites,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b^t

n£onumgentis regem fitiffe, Credidertä o pr£cepiße,ideofide placuerunt,nbsp;faciemlob,hoceß,ingratiam eiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ffioli^

iUorurn uota, er failo ofienditfibi^‘* quem iüifalfo uel decepti impiu,amp; deo in*nbsp;strbitrati ; idea nunc teflù tertio fitful P‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fliti^»'


-ocr page 97-

lOB

HU int(»-operiitur de blii/phentia uel pcrfia lt;^lt;‘i,fedßiuore domini donatiu fcribitur,

“ ÖotninusquoqjconuerfuseftadpoenM ^ntiatn lob, cû orarctillcpro amicis fuis,nbsp;^taddidit dominus omnia qu^cunq; fuc-rantlobdupücia,

^xponiint Hebrici dominum rcflituiffê ipß io6 omniit ablata 'm captiuitatcm à Sabceis, quia ora^nbsp;pi'o amicis fuis tribus, qui multis cum opprobrijsnbsp;rant,er ignominiofeaüoquuti ßterant, quibus tunbsp;aoii obflantibus, bonis copenfauit mala, pro honbsp;/‘‘l’it qui fiterant orauit. Addut quidam, filios er filiasnbsp;'‘^'i/idffc occifos à fatana,fed ablatos 'm locum mcogni^snbsp;lofco (g«orrf«te er occifos exiflimante, de quibiisnbsp;l^prruacaneumfùeritdijjiutare. Keftituiffeferibitur donbsp;ipfi lob qua fiteraM ablata, non 'm fingulisgene«nbsp;*'‘**gt;gt;,fed,ut dicunt,generibus ßngulorum,z^ m numa-onbsp;q antea habuerat. Pietas ad omnia ualet, er or asnbsp;*¦'’ qua intereeßit pro amicis fuis ftbi quoq^ 'm pr'imis etnbsp;.4,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut difcamus duplufi-uéfum orantis pro

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P’’® er profeipfo.Duplit

'^‘^dontinuseorum quaabflulcrat lobo,ut patet ^’^quot;xroanimaliumhic,er mpr'mcipio libri. 'Videsnbsp;^j’^fUpfaquorfum euadat tentatio piorum. Audifiisnbsp;° ^antiam lob, ait lacobus, erfittem domini uidiflis,nbsp;3'urniain mifericors eßdiis er miferator. in feripturanbsp;mandafur,ut umdiHädco relmquamus. Kea, msnbsp;uîtio,et ego retribuam. Et /î quis te percujjcritnbsp;fapientibus huius mundi ridicula erftulta uinbsp;^‘fr,fed fummafapientio; funt/ruôfus,paruo copens^nbsp;‘“‘’quot;’‘'gni«« acquirere, et paueißima forte plur'mtas 0=nbsp;lduerofit,fi dno ultionemrefignemus, iminbsp;'l^^°^°lilt;:dnmexoremus,erfan£lißimi patriscodesnbsp;’’‘’S l-gitimoj jîitos oftendamiis, nos er noftra dominbsp;ruro e «tm idco dns aufirt, ut

, I. y reddatfUt hoc loco legimus.

eum omnes fratres fui, ^‘’niuerfae fororcs fuæ, 8(. cunâi qui no-prius î Si comedcruntcum eonbsp;P’'’«mindomoeius. Et moucrunt fupernbsp;ßaput) SCconfoIati funt eu fuper om ninbsp;tnbsp;nbsp;quod intulerat dominus fuper eum»

«ederuntei unufquifq; ouem unam, amp; quot;’öremaurcamunam,

dominus iterum oflendit fauorë fuum, er fanis '0^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;numerare 'mcipit multos

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dotato offèrüt pro huius muns

' uuo • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;honorifica er non infolentia des

îlli^^^’^‘^^gt;demereri fbi certat'tmlobtvm fludët, qui aut calamitoßmt contempßrant. Fratrumnbsp;^frroru nomine proximi, er confanguinei nos

r ‘ familiäres gaudenti congaudent,er 'm fîgnum ’¦‘Ser amiciti£conuiuia'mflrimnt,erla:ticonuisnbsp;to'Xnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;panë,fed er alios cibos, Hebrat

kcr' '’^i‘'^^^^^°^^°^gt;^gt;gt;taiorcjfcthilaritas,er as ^^nocietas. oficndentesfe de iliiusartmmq pluris

roB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4y

wim doluijfe,cuius reflitutionë 01 mtegru tantoperece lebrando coüaudarent er gratularentur. Qtiod autemnbsp;ouem ßnguli deder'mt, quod alij obolu mterpretantur,nbsp;ad proumci£ morem accipiendu eß,non quod oblationenbsp;huiufmodi ßerit ueluti mendicitate ditatus, quod ad manbsp;gnificentia dei er laudem uiri non ufq; adeo pertinuifsnbsp;fet. Sic de 'maure aurea ßrtaßis accipiendu ad gloriamnbsp;er /plendorem lobi,non ad reßitutionë perdit^ fubßannbsp;ti£,quam non amici, fed dominus reßitutam curauit.

12. Dns autem benedixitnouüTimis lob ma gis, quàm principio eius. Et faäa funt ernbsp;quatuordecim millia ouiUjamp;fexmillia ca^nbsp;melorfl,amp; millæ iuga bofl, öC millæafinæ:

15 EtfucrunteifeptemfiliijSitresfiliæ,

Vt declaretur quanta munificentiadnspiostraHet, KaniRctM ideobenediëliones lobi ponit ob oculos,utq; difcamusnbsp;optime femper ßtcrare de dno,qui ditior eß, q ut necefsnbsp;ßtatibusnoßrisßne fuo damno ßtccurrere non poßit:nbsp;benignior er liberalior, q ut nolitfuis ßdelibus er elesnbsp;(lis: imô qui impiß quoq; huius uit£ neeeßaria adminisnbsp;ßrat, er nonnegatfolis exortu er fanitates, quomoddnbsp;non potius confulcret filijs er ßiritualibus non deßisnbsp;tuens donis qu£ maxima funt, quomodo negaret tëposnbsp;raliaercaducaad neeeßitatem et opportunitaté ƒ cumnbsp;fuperfluitas non fempej- proßt,fed non raro mmiü obefl.nbsp;Quatuordecim millia ouium reddita pro feptë millibuSfnbsp;fex millia camelorum pro tribus millibus ere. aperte 0=nbsp;flendunt duplü redditu eorit qu£ perdiderat. Sed filij tonbsp;tide redditi dicutur,quot anüßt. Noft enim ad ßlicitatenbsp;pertinet multos habuißefilios,fed optimos. Et 'm lßaëlinbsp;tarît tantii gente benediHio magna habebatur multitudonbsp;prohs„ppter promißum benediäionis fernen, non'mternbsp;gëtes. Et no debebat optimi et iußißimi uiri prior pro*nbsp;les 'mtcr mortuos coputari,qu£ 'm dno obierat,erilt banbsp;rathrüdamnationtsperditanon eratiideoq; proles iHinbsp;non duplicata non indigne accipitur. bion enim idem eßnbsp;beßids occifos eße ucl amißos 'm captiuitatë,et filios mornbsp;tuos,qui dno uitmnt,quorü dtis deus eß, non mortuoru.

EtuocauitnomêuniusDiem,Gnomen fecudae Caffiä.Sf nometertif Cornu ftibq.

Poteß exponi nomen primum, Kultitudo dierum ucl Nomina diecula pro delicijs,uelut pulcherrima aliqua dies:quafinbsp;fi quis,ut mos cß,dicat,clara dies. Nomen fecund£ Casnbsp;ziUtquaß facie oblinita pretioß unguento,uel mfigni*nbsp;ter uirtuofa,excißonë alioqui uel extenuationë ßgnifisnbsp;cat.Terti£ uero nomë erat Cornu uerfum,uel Cornußinbsp;bißpulcherrimi coloris uel odoris, ob cximiafèrmâuelnbsp;reßlendentia,uelutfmaragdus. Ex elegantiaform£nosnbsp;mina fortiunturflt;x:min£. Flioru nomina tacentur, niminbsp;rum ex uirtutibus impoßta,qu£ tn ad argutnentü etfeonbsp;pum libri non ufq^ adco opportunum erat expUcuiße-

15 Nonfuntautinuenr^muheresfpeciofar, ficutfiliælobinuniucrfatcrra.Dedit^eisnbsp;pater fuus haereditatem inter fratres earö»

Felicitas'm filiabuspulcherritnKannotatur,dcq; cas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

rum hareditate. Filiorum fors non dcfcribitur,nec poße ritas iüorumMt apud Hcbra:os er Ubrosfacros reliquos

Hhh

-ocr page 98-

I o B»

in more fuit, quiet ad Chrifli genealogtam nfffil/fieéiet^ bant, zr gentium populif fine numéro er nomine deonbsp;feruatus efl,cligendtif fito quandoq; tempore 'm dei poquot;nbsp;pulum faniiam ecclefiam catholicam. Sorores quo“nbsp;que cumfratribui ad coeleflent beereditatem admittuiietnbsp;tur, ex gratia quafaluanturgentef : 'm lege uerofæmilt;*nbsp;nie 'mter metresheereditate carcbant. SeueritM en'mi ki*nbsp;firtia eligens,negligit 'mfirma,Chriflus autem mfir^nbsp;m:t cum perfiilis pergratiam redemptionis affumit.

  • 16 nbsp;Vixitautem lob poft flagella hæc,centûnbsp;quadraginta annis,amp; uiditfilios fuos,Slt; ftnbsp;lios ftliorum fuorum ufq; ad quartam ge^nbsp;nerationem,

Act» lob. nbsp;nbsp;Centum quadrag'mta annis uixifie diatur pofl hiec fa

da,quodtëpitsmultomaius fitit queim iUudquodpries cefferat 'm uita ipfius, ßrtaßis duplicitatem dierum uianbsp;tiepofierioris fignificatad priorem. Etficoeetaneus Monbsp;fis fitilfet,excefiilfet non parum illius uitie annos,quansnbsp;doquidem ^ofes centum uigmti annis lofue fuccefibrnbsp;centumnbsp;nbsp;nbsp;decern,hie autem lob ad minus ducentis an

nis uixijfe argueretur. Sed non rarum efl 'm numeris ali qua ratione maiorem fcribi pro minore fine iadura pieanbsp;tatts,er pro domini uoluntate,cui id placuit.

  • 17 amp;mortuuseftfenex,dCplenusdierumgt;

Saturi die* Vacuus dierum efi,qui quamlibet multum uixerit,ieta f““*' tis tarnen fuee tempora in uanitate confumpfit. Sandinbsp;autem teedio uita prafentis afficiuntur,er dierum fatu^nbsp;rifiunt 'mbocmundo, cupientesdiflblui, er rffe cumnbsp;Chrifto. Cui efl honor cum patre cr J^iritu ftndo 'ma*nbsp;ternumcr ultra.


T I N I S.

SVMMA VERSVVM M. LXX.

COMMENTARIA CHVONRADI PELLICANInbsp;IN PSALMOS.

i Î

J

1

Î

V

Salmorit Uber et author unusnbsp;anfitfiueplu*nbsp;res, diflgt;utatunbsp;iamapudmul*nbsp;tos'muenietLenbsp;dor, deq; eoriinbsp;ordine cr titunbsp;Us, qua quianbsp;certa no funt,nbsp;cr in plerifq^

diuerfa,eeque probabilibus conieduris did poffunt : nos fimpUcitati fludentes cr breuitati,negUgimus,nolentesnbsp;occafionem praflare curiofuUs mfinitaru queflionumnbsp;Congeftor CT 'mutiUum, Hebraorum quidam Efdram Ubri huiutnbsp;Pfainwrum congeflorem arbitrantur, alij magna fynagoga uel fy*nbsp;nodi uiros,ficut cr Ubri duodecim prophetarum. Suffi*nbsp;dot tiobtsfidelibus certifiinu credere,ffiiritumfandum


PSALTERIVM.

miuf jua a aco couaia gratia ciariusc/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

explanet. Kagna autem parte 'tmitati fd^ fententieis, fed cr uerba neotericiilUufnbsp;rluiQlujsisfùerit.certppriijtlti hü egt;r diUgrll^V,


effe huius Ubri ,ficut cr totius Canonicaflrifl^^^^^ thorem, per ea tarnen organa, quorum pafli^^r^nbsp;pramittuntur libris ac Pfalmis.Quibus auteifinbsp;ptorum nomina pranotantur, hosueteres créainbsp;tribuendos pfalmos eis, quorum nominanbsp;mittuntur. Conflat quoq^ Pfalmos non effi iuxtilt;nbsp;quas canut ordinem digeflos,ficut nec 'm Ubri^nbsp;ticis cr Salomonis fcrupulofius omnia ortünid^nbsp;tur. Qumcr numerorumcrordmismyfte^^^'^aiifnbsp;quirimus, 'mcertiora nobis uifa, q ut plur'ttnunbsp;labor are fine fruduuoluer'mius. QjtanquaaHi^nbsp;mos olim breuißime fcripferimus,cr iuxtanbsp;traditiones tranfluler'mtus,ut nunc poflnbsp;pta noflra mi uigmtitres libros ueteris Canonistnbsp;Pfaltcriu annotari neceflariu fiierim arbitratUf»nbsp;men exadores opcrum noflrorum ceffant urg^^nbsp;optfs in pfalmos,quale 'm cateros omnes pernbsp;iam abfoUiimus, ut cr longum non fit, crnbsp;proUxius. Quodquanquaignoremquontodop''^^ illnbsp;rum,tamententare compellimur: ea tarnennbsp;textu ccclefiaflici Pfalterij cum Hebraiconbsp;latione expenfiim, no mutauerimus, nififenß^nbsp;uariatione coadi,ficut cr in reUquisnbsp;tandë fludio CT iudicio, ut antehac ttunqtutnbsp;terfenfummterpretetisexpendcrimus,cuittdi‘dnbsp;tropis Hebraicis. Siquidem prius tantum gr^^fa^nbsp;literalem curabamus,nunc uerogenu'mumeiip^^ jjlt;«nbsp;ƒ«?» annixi, tanta dexteritate, eruditioae 0quot;nbsp;braico quo ad fenfum concordare deprehendi^.^^'^nbsp;gatamteditionem Pfalterij,ut eruditißümi^^C/ffiiifnbsp;pqßimum, er uere prophetali ffiirituprteddirnbsp;terpretem Gracit cr Lat'mu non dubitem-aUcubi diffentiat à pundis Hebraicis, quibit^nbsp;cUei utiitur, qua ol'm non fidffie fimdia ‘‘mbig^^.iiidfnbsp;cr quarundam Uterarummutationemfadl‘‘''''J^nbsp;fit,confiretttibusfingula diligenter. Ciu9ß^’*^^.(rnbsp;toties mterpretàdi Pfalmos ex Hebrao uehii^nbsp;bcm, quod ab uno omiffiim uelfubobfcurid^’^^ ailiilSnbsp;alius fua à deo coBata gratia clariuscr fgt;'^^nbsp;quifqius is fiterit, certe eruditi,pij, CTnbsp;terpretis cr comentatoris: ut'mamcr impeildenbsp;nonicis tarn dextrum dudorem affiequinbsp;ttus adaugcatfandoru fludia infacras literas,tnbsp;tia, ut hac noflra nihiU hahêda fint,cbparationbsp;ru,quie fequantur. id unice cupimus,ut m eernbsp;iufmodigloria dei fola, cr ecclefia profidus q

PSALMVS PRIMV« SineTitulo.

Eatus uir qui non lio impiorum,etin uiapfnbsp;rum no ftetit,amp;nbsp;______ftilentiæ (dertforum)no^ Q««w» fit inundus totuspofitusinmaignbsp;quoq^ plena periculis crlapfibusfideliitm,^^j^


-ocr page 99-

PÎALTERIVM

(

qui no ßlix er beatm fieri er efife defideret^ ^‘*C‘ensfummu bonii etiam 'm hac uita cofequi, ut fierinbsp;, (If quo maxime etiam fapieittcs di/putant qualenbsp;^’[^^endum;illud facer Pfalmifta üauid,utmaximenbsp;^‘^‘^‘fgt;ttcefi'iirium,ita Wl primt« docet itt^«e bortrftur.o«nbsp;f’^»«infcilicct j« Jjrfc uita botwm effe, er fcopum fili»nbsp;^^^‘^tifuene, Si quis mm autfaemina,ludlt;euf uel Ethni*nbsp;aut Barbarui, 'mpiorum cofiUjs non acquiesnbsp;eorit confuetudine no fitfudui deterior,fednbsp;c admonitus uerbo dei, abhorriterit àftudqs im=*nbsp;^''°l’orum,qui totosfe fieleribm addicuM,detimnonnbsp;’^^fffWHr,fcclerlt;ttorKin quoque coUuuicm,diu'ma plt;(3nbsp;ƒ fr er fjMmanrfdtr/dmttoM ej abominantiivm,detesnbsp;'^‘^fiterit, diuina imbutufnbsp;nbsp;nbsp;adiutm gratia, etiamfi

habeatur er pauper, fiq; per fragilitatem hu^ '^tiiin deprimatnr contra confeientiam ad quotidiananbsp;«Ort^uod «die femper opcrctur, fed itonraronbsp;^^^'litolit.vtcunq; aut D’’K’Oh

et alia multa nomina peccatares fignificantia,pros ^‘‘‘’quafdiojjr^tjoncî connotent, quia tarnen 'mterprenbsp;w doHißimos confitndere ea cernimm,iu=nbsp;ƒ‘•’’W« ufum, tutim uidetur fimplicim illa trada-ig'r^!‘^^°'^f^1ttentiam fententiarum, er non nimiumnbsp;Jtufinodifcrupulofe emungere. Eleganternbsp;^/w»tfj dixù 'mterpres hic,er fiepe 'm parabolit Salonbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tmpijßimi nebulones er peflit rerumpublis

hi,qui omnia nafio ful}gt;endunt,facra er pro=gt; Pquot;«'ilt;«co«tci«n«(»t,dett»» er bomines,rcueralezim, idnbsp;er 'mimorigeri,qui 'miuria quacunq;

J, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“fficijfe mdu/îrigt;e tribuunt er laudi ducunt.

^«dinlege domini uoluntas eiusî SC in le

U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impiot,er malitiam

hominum, nifi er tota animi propenfione '''¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfgi diu'mlt;e 'mhcereat,fiuc ci qua: à condi^i

® «fo cordi er a/iimo fine literie mferipta efi,ut créa .'^^'^ftwnagnofeens er colens,fide er fiduda, pro»nbsp;^^hibeat qua fibi cupiat ab alqs exbibcri,nbsp;I b(J‘'^‘gt;^naliteriseflexcepta,prauauetanti,er iu^nbsp;^ßa,ut tota beati bominii uita legi domini confornbsp;4^ ducat antiquiiisquàmobfcquiuoluntatinbsp;t^^^'^°'^(’htcerecreatori, er mdefifib ftudio medicinbsp;‘ ÎHoiNodo deo probetur. Hoc e/l enitn legem domininbsp;^f^^^iße fidelitmt cordibus ,fine mtermißionenbsp;^^ptinatur ewmfuis ftudqs, er nonbsp;^‘^‘ttui fit 'mduatur, perpétuanbsp;j ''»tione MotorWM ac operum.

^^anquam lignum quod planta«« ciiiihfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aquarumîquodfru

ciu dabit in tempore fuo* Et foliu defluet: Si omnia quaecuaj faciet,nbsp;^'«fperabuntur,

'’•'i''*'’'*' uanitatibuseruanisbominibuidiumafe °^u aädixerit, merito beata arbori coparatur, ernbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßtnper^ florenti, qult;e benediiltim

operumfrudum propagat, fine 'm» J *®nf, er »«dto copiofißimum, duitndoquident

thillim. 46 fucco diuini fliritus nunquam exbauritur, quo fempernbsp;er irrigatur acfoecundatur,utfuo femper tempore cumnbsp;res pofcit}Zr o/ficiuincharitatisfuadet,cumqi dominutnbsp;di/ßenfat ac ordmat prouentumgratiie/uie,fi'udum pienbsp;tatis uerbis er operibut uberrime reddit, gratißimo^nbsp;conuidu fuo,ueluti fub ameenißima umbra circumfluennbsp;tibusgratiarum multarum irriguis, quoslibet obledarenbsp;er confolari non cefiat. Semper enimfui fimilis, omni^nbsp;bus omnia fieri unice ftudet,exemplo Cbrifli domini, ernbsp;fandorum uerorum Abraba, Mofis er lofepb, ut ar^nbsp;bor optima, fibi nihil omnia autemalifidefircn5,om*nbsp;nium expofitus ufui er utilitatibus, Cumq; nihil nifi deinbsp;gloriam,er elcdorum falutem ffiedet uel 'mquirat,om^ Omnii pronbsp;nia fibi funt ufui, femper er ex oibus proficit,qutecun’‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**'’**“

que 'mflitueritfilieiter cadunt er finiuntur muitis om= nibus mfirorum partis, deo autem fauente er profesnbsp;quente adus illius, 'm prolfieritatcmfalutis. Sandi omsnbsp;nibus fruduofi funt, mailfibi tantummodo uimnt, imonbsp;uiuentes mortui funt, grandes apparent fieculo,fierilesnbsp;autem deprehenduntur er mfaufli, umbra quoque ernbsp;p'udibus uencnati. Vtcunque autem is uerfus prolixiornbsp;legatur à ludais er unus, aufim tarnen cogitare, mtersnbsp;pretum temporibus diuifum non mcommode 'm duos, Notawu.nbsp;quod Hebra:orum diftindio er pundatio nouitior fitnbsp;quàm 'mterpretatio Gracorum quorumeunq;, quandonbsp;er codicum Hebraicorum fcriptores olim lt;eque dormisnbsp;tare potuer'mt,ut aliorum.

4 No ficimpii (nonfic) fed tanquam puluis quern proqcituentus (à facie terra.')

Explanationis eremphafcos caufa erudite er fides liter addidit,Non fic imp'q, non fic: quafi dicer e nolens,nbsp;O uos improbi homines,er facinorofi,deo 'mcreduli,bonbsp;ftesq; pietatis erfidei, non eritis unquam utfimdi utisnbsp;les,falutares,gratiofi, perpetuo filices, er ftabtles, nonnbsp;uobis fucccdcnt qu^e 'mftituitis, non efl firma er fixa uenbsp;ftra probitas,etiam fi ad tempus ftorere er radices fir»nbsp;mas egiffe fixiffeq^ uideamini,multa 'mflituiffc, qua tasnbsp;men modico tentationum uento difßeÜenda uidebitis,uenbsp;luti quifquilia rapta,uento expofita in lt;editis locismihilnbsp;enim uobis er fludi/s ueflrisleuius cfl,autfi(gatius,

Ideo no refurgent impq in iudicioî neqj peccatores in concilio iuftorum*

iudicio iuflitiiC diuinte,m magnoq^ iUorum ftnstyi^eiam dorum concilio generali, ac 'm priuato examine ordinis “™-diuini ad homines,improbi ac flagitiofi homines minimenbsp;confiflent,fedcondemnati pro impictate o'perfidia,nbsp;fua caufa cadent, tribunalibus^ fupremi iudicis Chriftinbsp;aßiflent,pronuntiata autem fententia mox fe recipient,nbsp;imo raptabuntur 'm ignem fuppheiumq; ieternum,parasnbsp;turn diabolo er angelis eius. Keque peccatores co^nbsp;fiflent in ccetu fandorum. tJon approbabuntur delinsnbsp;quentesàfandis,fcd palàmiudicabuntur merito damsnbsp;nandi,qui donis diuinis abufi,contra coiifcientiäer monbsp;nita aßidua uerbi dei,fl)ontefe contempfiffe iu/Utiänesnbsp;gare non poßunt. Damnationis fute indicium iuftum de^nbsp;cernent,nedum iufli feder ipfiiwtquoq;peccatores,,nbsp;nuUafefepoterunt tcrgiuerfationetueri.utcunqi prouis


-ocr page 100-

PSALTER IVM

dcntiitdei omnia peraganturiuflißime,cuiuSKon/jt4 mortalibtu^imo necab angelis ratio difyuirenda.

6 Quoniam nouit donitnus uiam iuftoru: amp;iter impiorum peribiu

Vitam inflitutum cr omnem conuerfationem imo cos gitatum iuflorvm agnofcitdeusor ßuet. Eidern enimnbsp;curne funt omnes ailiones piortim, cognitione, amore,nbsp;prouidentia,cura,Qr bonis omnibus. Deus profe^uiturnbsp;uitam ßanüorü,impij autem di/peribunt unà cis utta toanbsp;ta,craéïibusfui5. improbatur enim mfidelium omnisnbsp;aaio,z^ imputatur ad poenam, dum iußts omnia coopenbsp;rantur in borium, fideles perßili cxcidere 4 dei grasnbsp;tianonpojfunt.

PSÄLMVS 11.

fiaetitulo.

A R G V M E N. Spiritus Chrifti, ijui eft piorit omniu,expoßulat contra Chrifli membrorum fuoritnbsp;regnum infiftare conantesßuftra, ^uos et exturbandosnbsp;prtedicitfpios autem cum Chrifto regnaturos.

g Varefrcmueruntgcntcsjctpo.-puli meditati funt inania;;'

Quafi uideat Pfalmifta undig;Philis ! ftitosnbsp;nbsp;nbsp;impios turmatim concurrere,an



Dauidis 5c Chriftire»nbsp;tnum.

xie^; confijirareiBorum principes, or confultare, quos modo Dauidem munäum m regem fuper omnem ifraesnbsp;lem,captum à fe perdant, ut ßcerant Sauli ac filijs, resnbsp;gnum^ fidelium.diffoluant, Gr cultu unius dei deieilo,nbsp;fuam fiatuant idololatriam atcj; impietatë.Dicit,Q^àmnbsp;firuide er anhelo fiiiritu concitatiq} concurrunt undi^nbsp;imphegentes, er perpetui ijraelitarum hofies, tarn fibinbsp;pro carneo brachio fuo uiäoriam pollicentes, animoq;nbsp;fuo iam omnia uaftantes atque perdenfes, cum nonfosnbsp;Ium iOis non fitcccffirit inßitutum, fed gfauiter ^uoej;nbsp;c£ßßefmt, tandem^} eius agnofeere imperium er pasnbsp;rérecoaélifint. Quiaautemtterusnaßer Dauid,rcxeßnbsp;omnium eleóloru,fupern£q; lerufalem,Dominus naßernbsp;lefts Chrißus,h£c er fimiliaappofite er ad literamnbsp;fimpliciter in eos diäa accipiuntur, qui contra eius resnbsp;gnum fefe armant, illudqi extinguere omnibus fieculisnbsp;uarifs licet modis annituntur,fi-ußra autem,et cum ipfo

rumpernicie.

Aftitcrunt reges terræ, amp; principes con^ uenerunt in unum aduerfus dominum SC


aduerfus c h r i s t v m eius.

” °* in communeßatuiffe Philißinos, hello adoriri fanâum regem à domino inßitutum, contuliße^ omnes uires ernbsp;confilia, er ucluti coniuraße firmiter, reges er confisnbsp;liarios principes, non tarn contra Dauidem hominëdei,nbsp;quam contra ipfim dominum. Qui enim nünißrisadsnbsp;uerfatur dci,nimirum dominu impugnat. Q»i enim uosnbsp;Jfernit,melfernit, er pupillam oculi domini oßendit,nbsp;qui prophetas perfequitur,quos obtinetfatan, princepsnbsp;huius mundi,qui non diligit ntfifuos, odit autem er insnbsp;fedatur ueritatem et iHius pradicatores, Chrißum, aponbsp;fiolos erapoßolicos.

j Dirumpamus uincuIaeorS, S^proqcia.-thillim.

mus à nobis iugum ipforum.

Inhoßiumperfonadicitur, cohortantiuwfef‘‘lt;* tindionem regni Dauidici, ne quando eidemferiut‘'nbsp;dem cogantur,cuius iamdudum uirtutë expertifU^nbsp;cuius imperij habenas fubterßgerc,feruitutisnbsp;tributaabijeere conantur in tempore. Sie otttitesnbsp;clamant,Nolumus hunc regnare fuper nas: Cfnbsp;cunqi Chrißiregnum augefcereglifcit,iotiesprt»^^nbsp;huius mundi per fateüites fuos impiosnbsp;ritati fubeße rccufat. Qui enim iugo principi^nbsp;mundi alligati funt,leui iugo Chrißi,?^nbsp;ßian£ uinculis ceruicem fubmitterenonfußigt;t^^^fynbsp;diohabentpatremerfilium. QupmadocnitifpÇ^nbsp;fius imperium madeßilt;e, auaritia iujfanbsp;xusfafees crucis,ambitio feeptrum contunuli^gt;^nbsp;licentiafrenumcontinentiie^

4 Quihabitatincodisirridcbit(e‘’^’^'^ minus fubfannabiteos.

ißi cum tunwltu conuolant ; deus autem coni^^ i tus fedet,er quidem in cœlts, quo nullapertif’ê’quot;.^nbsp;fus perturbatio. iUiferio anxicacfiruidenbsp;tur,confulunt,fiatuunt, moliuntur:deusuet°^'nbsp;tanquam conantes impoßibilia,ceu ridere finbsp;tam oportet, fl cum fiernere ptifio aliquisnbsp;multi ex omnigenere hominum, uirtute quo^’nbsp;inßrudi funt : porrè dominus unus, cmtiiuf«”'nbsp;âpetierit,folonutu exagitat eos atq;dißtrfi^'.^^ißnbsp;autem ridere dicit, cr fubfannare iungit,rep^'^nbsp;miliarißima omnium linguarum poëmatibn^-y Tuncloqueturadeosinirafuaî^nbsp;rorefuoconturbabiteos.

Inducit fe iam iüum temporis articuluim declaraturusfit dcus,quàm infane Philiß^'nbsp;uidi beüu infircndo. Is articulus tum,quod‘“^^^'niinbsp;attinct,uenit,quando eos tergrauitercafib^^^^^finbsp;perio dominus fubiedt. Sic femper uideturtt}q'*^^ffiunbsp;deliumßuporem,omnium Chrißi re^nbsp;infania dementia, ira erßror, quainiBt‘‘nbsp;ridet,dum in falutcm fuorum omnianbsp;in contrarium moliuntur. Loquiturq; innbsp;punit er uindicat ; loqui enim dominunbsp;turbat autem dominus impios in confiicntiß’nbsp;ira fei coguntur, er poenitentia infiuduofa tan

fy Ego autêconftitutus fum rexab naui regem meum) fuper Sion niontt*^nbsp;(wei««)eius,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

.. Hebraus quidem legit,Et ego unxi Zion montem fandumt meum.nbsp;ßus,legißc cernitur pro Nofachti Malki) ^‘1’ (jjs,nbsp;cho: ßcut er Kadfeho pro iCadfchinbsp;lodinVaf. Vttunefenfusfkeritnbsp;conßitutusfumrexipfius,ideßabeo,fup^f ydioß’ Xnbsp;temfandumeius. incertummihiqu^«^^nbsp;confyderantiattentius prifeis lud£ts,t^ Pnbsp;paribus Pfaltcrij librum ficin continuonbsp;lus leque alius liber Canonicus, praiter uênbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t


-ocr page 101-

if'-

PS ALTEM VM

t'WityHjJtfHiB wtfrpretew comm««w ufuî leg^Pf*^ «tos W mtcïligendi latere minime potuerit.-quonM eonbsp;t«quot;tK)rf,àwn adhitc flarct tcmpiuw.cr Hf brxdnbsp;“«OTt, «rbifror ^iffe longe dodiorë huim Iwg«* «-folùoremçr'mterpretem^uim rflt^KemforumRaW’nbsp;pojl miüe annos captiuitatisHij^anijs uelnbsp;Itulw Qnmmaticam docueriiift.V eruntamen «trd$ if »nbsp;ftiojenfum e«miem rejirt huiic! ««•ƒ»lt;. D«wnbsp;•pfwdcuwtrJiijicaBtfm defuonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X

feruniuerfum popwlS fuui» : lt;}nem «ifo nentiiuttquodiBicfacrarijfuife^etttdele^ nnbsp;f«SHm«or4tw«temHî««tcgt;rxDrf«lt;dy!dmgt;^»nbsp;ffdifl tgt;po Chrifti, cuiutregnum idfW cr deicjîtot««nbsp;ecckß4deHum,qu^Ziondiaturaprcph^^^^nbsp;Keßi^ßliu^Dauid,GripfeDanid,c^reff^^^nbsp;num eß, quod tam magnifiée bic Pplwwp^'« »nbsp;dcuipf«;aeeoteßxntSintrod«cit,teßcetwApoJolo.

¦J prædicansprpceptûeius.Dominusdxit ad me,Filius me’ es tu,egonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Oijod «ct(« interpre! uerfui priori adtie i e5 pfrP««icipiHmpr4;dicdnJ. ]udiifeqftcntiwn^»tjn^nbsp;tgt;irotem(gt;ore,wnmutatafententia,qif£tause} ,utexnbsp;pIicareuelitdeuiquiddefe,deindectpr^apuedeChrinbsp;fiofuoregefiatuit,idqiipftUfdeiuerbo,dicens:trultranbsp;fhilißeimboßibiUamolimini, ego certißime tmmora-.nbsp;bo,^celebrabo,,iarraboq!uobis,qniddemefl^^^nbsp;dfi«, Idcfrtf uosl)omuitculiinpe^’^'‘^^'!*“^^^°^nbsp;pHg«4rcpotn'itjsfdrw««P'€’J^quot;^^^^

Omnw citii« euanefcetit, qu^nt nt ex« boctemporfczitfîii/bowlt;««*doctrti«lrt«tMde..etnbsp;-poMDaUe/}rfom«t5poteJi^.'^‘lt;‘’lt;ic?-quot;';^^nbsp;Pd4io«o,H««it.Q«4ndo^»idcwcmlt;tiolt;t««eblt;(p^nbsp;Wt«Mtó«A«;xp4tr«5,Hienbsp;(it‘t,mquomihico}npbieitlimefl.Stcetnbsp;lgt;5clocLutóiremdet«r,dmEp^oU^^^^^^nbsp;4deiH)i,Filittj(ne»seîtK,O'Cquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

  • 8 Poftula à me, amp; dabo (ti^C g«««»nbsp;ditatem warn, Sipoffcffionem tuam ter*nbsp;minos terræ*

Adf ô non impedieni iflee génies regnunt ttiunt librtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Btur, ut ad tuam clt;w «olwttiJt«» (ttWeW

‘ibißm,m propri-n» poffeßionem ac h£reditatem,Chrt Pmw pcrtjpttra depgiwns, cttiitó MMperio cfjJuriW pi^*nbsp;JMdtit onines gefttes,hoc efl,figt;tes terr/e ZX omnes boj txnbsp;l'eg(onej,)iHedeDd»£daccipWt«r,/iHc deChrifto. S«nbsp;quoi^donünufSalomoni dicebat: Pete quoddewU ƒnbsp;^Witiunv NiilU eji f nim in orbe regio qUie olim uel n«»c dejt enbsp;tnun'quot;* Cbrijlinon gloriata fùerit : quod «tiq; iterurnfùtui^mnbsp;«pciSdmt«, ZT dcÇyderamui eum maioriglorinnbsp;jli.etiftntlHieiî conuertendis, (jui interim biecnbsp;tquot;j«tW4fn»per expeaaitt,fitam magis quam lt;t« g «nbsp;»^O'rfgiHondefydfrmevMmnosW’terWîi j

THILLIM. 47 etiam ul bomini, nonfolum quicquid efl homlnum, feinbsp;etiam angeloritac/ßirituu,patremfubiecijje, idqftuncnbsp;apparituriifCum plané fùerit reuelatm, et eu fùerit cornnbsp;pletum quod alibi pater deut dixit, Sede à dextrif meif,nbsp;donee ponam inimieos tuos feabellum pedum tuorum.

  • 9 nbsp;Reges eos in uirga ferrea (cr) tanquamnbsp;uas fîguli confringes eos«.

Non igimr uos me à pâtre regem inftitutum extingues DauU. iis,ipfepotiuffrangam cr eomminuamuo!,per «irglt;»nnbsp;ßrream durum Dauidis imperium, umq; iUam diumeontnbsp;qua eunäos fitos hofles fregit, fignifieat. Tertio enimnbsp;ctefos Philiflieos Dauid imperatafaccre eoegit, Moabitnbsp;tax dimidiatosdeleuit, Ammonitasfùnditui excidit : ßcnbsp;attriuitfepius Idumteos er Sgt;ros. Qaomodo autem honbsp;ße! fuos Chrifiut ludlt;eos er Gentiles eicciderit, et fem=i Chriftu«.nbsp;perelt;edat,nonopuießplurimisdoeere. üihil unquamnbsp;ualebuntquieonfilioiieluiribm ferio Chriftum oppu»nbsp;gnare priefumêt. (neidet in illos lapis iÜe,quem reijeerenbsp;moliuntur,etfit in eaput anguli. Perfidos eolonos oeei»nbsp;det,qui hune noluerunt fuper fe regnare. Rediget in m*nbsp;hilurntqui Chrifli regno bellum indieunt.

  • 10 Et nunc regesintelligiteterudiminiquinbsp;iudicaiis terram«

Admonitio efl prophétie adreges er prineipes, utfe Ad rege«. fubqeiant flionte regno, er regi à domino mftituendo:nbsp;cuius agttouijje imperium, folida efl ßlicitas, fubduxiflenbsp;fe, ater na calamitot : fic enim dominus uolutt, cuius aranbsp;dinatio mutari non potefl, quandoquidem ueflra poteanbsp;flax uobis à domino tradita, aha ratione flabiliri non ponbsp;tefl. Suflinete uos moneri er doceri,ut fapiatix er faluinbsp;ßtix. Addieiteuos inferuos,non Dauidi,nonfilio homi»nbsp;nis fabri,ut male eonfulti putatix,fed

  • 11 nbsp;Seruite domino in timoré; etexultate (ei)nbsp;cum tremore«

Domino ipfl deo feruite, cui ßn-uire regnare efl, hoe efl, optatißima ac beata libertate ßui. Domino igitufnbsp;non homini feruite,idq; cum timoré et reuerentia,fl(manbsp;mo^ fludio, huic fuprema maieflax efl, cui anxia curdnbsp;gratificandi inferuiendum efl. Nam planegratulandumnbsp;efl,hunc uobis regem contigiffe, qui faluat in leternum,nbsp;eos omnes, qui in fide ciusefßuoluerint. Verc er folinbsp;fapiunt reges mundi er imperatores cum magnis prinanbsp;cipibus,qui huiux Chrifli domini fe pnefiitostantuntnbsp;cognofcunt,er regnumeius proflrre non fubuerterenbsp;ßudent,hancflbi fapicntiäprincipesperfuaderiflnant.

11 Apprehenditedifciplinam (oflulaminifiUu) nequando irafcatur (dominus) 8lt; pereatis denbsp;uia (iufta.) Cum exarferit in breui iraeius:nbsp;beati omnes qui conbdunt in eo«.

Hic quidam Hebnei exponunt,OflulaminifiUu talif» Adorate pure: Chaldieus,Suflipite doilrinam. vbiinrenbsp;dubia,malo uetuflißimo interpreti credere,quàm recennbsp;tioribus,maxime cü flnteiuia non recIamet,erSyro id= fw^retvnbsp;ipfum placuerit. Quid enim aliud efl,apprehenderedianbsp;fcipltnam,quàm fubderefl regenti,acquieflere melioranbsp;monenti, er flrre modeflius mala uindicantëfquod ejinbsp;offiemregumerpnncipS,cuiuiobflquq er deditionis


-ocr page 102-

PSALTER!VH

fignwm eß oßulii nt^ntu regilt;e, er adoratio rdtiontthi^ lK,eorum,qui ob maieflatetn potentiit deßiper accepta,nbsp;funt er dicuiftur dij, erfiltj altißimi, quorum omniumnbsp;caput er prinUfgeititits Chrifluf eß, d quo reliqui ha»nbsp;Filii lt;!«• amp; bent ut ßlij deißnt et uocentur. Vtßt hic[enfin. Huncnbsp;»ggii Chtigt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conßitutum primogeiiitwn uniuerfe créa»

turlt;e,fuß^icite,patigt;nini uot ab iOo regt, ex animo uot regno Uhus committite, ermiHitiSobfequium iurate,nbsp;»efuccenfeat uobis, er uelut um figulmum conßmgatnbsp;atq; comminuat,er ita pereatis de uia,hac uita er om»nbsp;nibusoptatis rebus excidentes. Non fnii« ob dlmd ko»nbsp;bis irafeitur, quam quad obfit faluti ueßra. Adieäu eftnbsp;autem lußa,non mfidelitcr, ne quts uiam omnemferuannbsp;damcogitaret, er uocationem quamcunq;,fed eamfo»nbsp;tarn qu£ lußa fit, CT digna bono uiro, qult;e er 4 doimnonbsp;eöprobetur. Vtautemmagis terreat, addit, Cumexar»nbsp;ferit in breut ira eius: hoc eß fubito er cittus opinionsnbsp;peenam fumet défais contemptoribus, dominus er rexnbsp;iUe à domino conflitutus fuper omnes ßdeles et filios dei:nbsp;à quo gratia datur er gloria, er è calis praferipta uitanbsp;fiitx er fartaa,foUda iußitia, qult;e habetur per fidem ionbsp;dominum patrem per Chrißum faluatorem.

PSALMVS 111.

Pfalmus Dauidcum fugeretàfadeAbfax lom filii fui. (i.K.fg. If.)

Titulus hums pfalmi per fe clarus, magis etiam cwm Pfilmo pertrailando mtelligetur exfecundo 4nbsp;capite dccimoquinto ufq; ad uigefimum.

A R. G V W t N T. pfalmi fß, imploratio diuini au» xilq contra probrofißimühoßt m filium fuum,qult;eren»nbsp;tern ipfum ad certum exitium, tudii io diuino fufeitatu,nbsp;propter fcelera fut, cum confolatorta ßducia in nùferi»nbsp;cordiamdei,utßjtimßnßt mirifieum lpeirobur,quonbsp;fret us, fumma f?curitate committit fc domino, qui folusnbsp;faluareutdter poteß m fe ßierantes.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multipHcati funt

Is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnbulant rntï multi infur^

in gmit^duerfum me.

Coram domino cum admiratione con» queritur Dauid, uidctis totum ifraelem concurrere ernbsp;OauMls ca «rmaricontrafe,cumfilio,er cognato Amafa,er lt;mti»nbsp;**““**•nbsp;nbsp;nbsp;WH confiliarifs fuis, er fire omnibus regni proceribut,

qu fri quoq; ad mortem, er earn probrofißimam 4 fiUo proprio er dilciio intentatam, cu ampitßime de toto renbsp;gno fient fempcr meritus,iußißimus rex,et fidus paternbsp;crédita fibi gentis, quos deficiffe uidebat adpernicio»nbsp;fißimos tyrannos, quorum imfinas firor er turpißimanbsp;ingratitudo ilium urgebat, quàm maxime, utdiceret, Onbsp;domine,quàgt;n multorum impioru hoßtlibusarmis nuncnbsp;petor, exul à regno quod mandaucras, er À multorumnbsp;conßlijs nunc infißor ufq; ad mortem.

a. Multi dicuntanimæ meæ, Non eft falus ipfiindco («Klt;.)Sda.

Cogitant,iudicant ac affirmant hofies itli met, de ani» tna mea, quod fit prorfus abiedla er inuifit tibi dominonbsp;dcomeo, qui tot mentalis premifitMS, etiam à proprio

THILLIM.

filio tarn turpiterexhonoratum, er

ajperfum.quamaiorcogitariuixpoßit.Qutn^»^. firtaßis prater Nathan er loabrumofcirctcri'»^nbsp;Vria admi[fum,tainegrautßime diuexabatur à confites^nbsp;tia, feiens tot mala ingruere mandato dominiprepinnbsp;peccatafua. Aut firtaßis proditam malitiam taittatii,nbsp;dolebat praßitijfefe tantum fcandali er malorum. Dtnbsp;ludai quoq}Uäriant,dicentcsuocisquatidainelt*nbsp;uationem fignare pfallentium: id ut concedamui^^'*nbsp;ut Chrißianifpiritum fcripturaadagnitiottfiopucif*nbsp;tins agfiofcentes, dicimus mentis er cogitations extr»nbsp;citium defignari, fignu effe anhelamis fidei ad affcqufstnbsp;dum promiffiim bonum uel euadendum malurnffi’''^nbsp;aut corporis: defyderq affiUii, ut quoties hatit^'Stot*nbsp;current, inteihgamus mentorabile quippia diffus» ejßgt;nbsp;er admirationi uel dcuota meditationi locum Ctnbsp;pus poßulari, admeneri alicuius my fieri},nbsp;temnendi,uelpratercundi fine expenfioae.

qua maior homini tentatio cont'mgere poteß, r defertum àgratia dri cogitare, er tamo fcaiidalo pt»»nbsp;flare multis homine, 4 deo eledlumf m his auto» lt; Ifi*nbsp;fli er omnium filiorivm dei typum uidcrefa(‘l‘'^^’^‘quot;'.nbsp;tra quern femper conjfiirant homines impij, iitCti‘“‘^nbsp;contra Chriflim,ctiam iam crucifixü btaffbinbsp;deoderelidum effi propter peccata: unde eZ‘'Pnbsp;monte Oliueti dcum patrem orauir,cr efi

J Tu aflt domme fufeepror meus prome) gloria mea, amp; exaltans

V tcunque impotenti odio in me fauiaiu i^P^fi fumqi habeant,te dominum mihi nuhamnbsp;tu tarnen pofihac ut haâenus femper clypeusnbsp;er undiq; ambiens me ubi hoflis infiarenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒL«

perfolitus es me tueri,er fufcipcre itififlatutn^s^o bus, imo uelut iacula in me detorta tu utnbsp;pis, er protegis undiq^.-quod efl ojfenbsp;praho. Nunc quoquenondeferescumreggt;K”’'^j^^^nbsp;reconantur,erignominiaobrucre à tenbsp;regni gloriam,ut firepeßimo cuiquenbsp;meq-, contemptiis. Exaltabis tandem caputnbsp;Icnta rurfum uidoria me refiituens in regtittt»gt;nbsp;bet hanc feditionem probe commeritim: non (»inbsp;pctuo me pudore fuffundi patierts, ne id innbsp;cedat ignominiam er contemptum, qui ntnbsp;gnofeerisadregnumSaulereicHo. _ a/exaV

4 Vocemea ad dominum clamaui'^ diuit me de monte fando fuo. Seh'nbsp;Gloriatur impetratam fibi à domino atiinùltnbsp;tem,pofiquàm malts preffiu fife conuerteritfitunbsp;humili prece ad dominum, id fibiß'»P^^^‘^‘^^ii,iit 'fj/nbsp;rit ut er nunc. Minime uitiofi^ efl infanffisnbsp;nee pleonafmus nec tautologia, necreliqutq»‘nbsp;modi loquendi. Nihil m his facris Itbrisnbsp;toricof uel Grammaticos .’elegantiafaeraoou}^nbsp;fidei,ßgt;ei et charttatis profifis ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jidtatn*

bunde cloquiU nofirum domino placet, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nfutia

er affèHumfimflumredoleat. Placeantalij f J fuauanis,fwsdifcamusexfacrishterùhMUff^


-ocr page 103-

FSAITERÏVM

dfliter tiTO fentire lt;}u4m tolt;jui. Ab oracuh innunie Zion doTOzjiM re/ponfa fe daturum promiferat, de quonbsp;Diiuid certuf, nihil de diuino dubitat affuturo auxilio,nbsp;odcuiiiiiiiiximecertitudinKfolatiumadiecit^eld.lSleanbsp;»» ^UdDilibet peccntor diffidat: fi or are dominum humtnbsp;litnquot; potent,rxoratum dominum non diffidat.

f £godormiui,ccfoporatus fum (cr)exur Çeuigilaut) quia dominus fufccpit me»

, ^‘gt;'gt;mnntf'ecuritatemßgnißcat. Nara ^hj ad quietent »'‘fftwii componit fecure dormit, O' cum libet nuüo alionbsp;euigilat,is nullis dißentus curis,nulla eft conanbsp;l^‘(li(fanxietate. Dauid itaq; certo pcricido no eß ni»nbsp;*'^mperturbatus,qum credidit fibi reftgt;ondifte domi»nbsp;’^»crfuflentare. C^wem cnim dominusfkldtacge»nbsp;l^huinfummarerum perturbatione fummapace o*nbsp;^lt;”gt;i]uillitate fruitur, feiens ftbi omnia cooperari in bonbsp;’quot;‘’N.frmpfr inprouidëtia dementis dei fuft olli, o'fxi»nbsp;quacunq; calamitate : hoc e/i autemfuftipi à do»nbsp;^»iCTcxurgfre: quemadmodum O' Chriftus cruci»nbsp;frpttltus, diuina uirtute propria dwntnbsp;refumpftt uitam,ftcut O dum uo»nbsp;^^ponebat, à mortuis entm refurrescit, O' fufteptusnbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dexteram patris,

Nötirtiebo millia populi cireödantis me, 'dnnßmpliciter unit hoc uerfu, quod priorc dixerat.nbsp;numeroftm populum, qui Hebrats /igni»nbsp;per dena millia ucl myriadcm,nori timebo.ft me»nbsp;“««/»frit dowinui, ut confueuit. Etiam ft frfe pofue»nbsp;oontra me iimdiq., id eft atrox bellum fi mecum fu»nbsp;»quot;Pffiw hoftes uniuerft, ut humana uirtute cuaderenbsp;id enim expertus in deferto Maori, diffiderenbsp;*“« Vo/Tura. E(l ergo circundatio ifta cum auxeft ualldanbsp;«“ft^gfiiddi^Hja maxima eft uis ftdei in dcum.nbsp;J’'“'^gedon.ineî faluû me fac deus meus*nbsp;(t«) pcrcuffifti omnes aduerfannbsp;^'^niihifincçjyfa (maxiUa) dentes peccato-’^““’contriuifti,

quot;fC‘’tionfm profcqttitur uerbis breuem, fed affrda» ‘®’gt;P'’olixlt;imac potentifttmam. immenfam inuocat ddnbsp;^'•«‘’Wacboiutatera, ut tota illtftducia cor eius ad»nbsp;Adijcit aMtera.OciM meus, cuius folius uirtutenbsp;^‘°’‘gt;feruame. Surge,inq«tf, pro/^ CT drekra contranbsp;«/Ifiti, in meam falutem, tuara potentiara. Non ftnMnbsp;««»«K malos frrrifua libidine, fed dentes O' maxilkntnbsp;'«’¦«m in/lifta plaga retunde, O' frrotiam réprime, utnbsp;^•wiKunilibet nwliantur k derc, fruftra conëtur omnia,nbsp;contra me jtratur iliorttwytefanw : ^uod eß con*nbsp;bcluaraßne caufa ucl iMtlne«

2 rgt;

®, oniini eft falus (o') fupcr populu tu« ‘’«quot;fdiöio tua. Sela.

Vt abrupte uidcatur concUmatio, non tame» ‘'fitftu adiedïtwn , boe fenfu, lurc /ïc fumfecu»nbsp;inuocata. Hic enim uniw eß lt;jt« fólttarenbsp;Et ut pt ardentior aßeäut, perfona mutatur,iu»nbsp;^«wrem Hfbraicum,ipfum dominum allo^ucndj. Sitnbsp;fro tuo more, Ô deuï, fuper popKl«»«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibi

1,

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4»


ftdenlem teq^ colentem benedidto tua, ctunukn benefi» ciorum tuoru, fauoris O'gtatùe. ld enim bcnedidionitnbsp;nomine inferiptura fignificatur. Hoe cum maximoperenbsp;defyderandum eft pqs fempcr. O' fides in dominum femnbsp;per habenda: idcó hic quoq^ SeU adijcitur.

P S A L M V S IIH.

In fincm in carminibus,PfalmusDauid.

De Pfalmorum titulis non conuenit etiam inter He» brieos,ntfi ubi aperta aliqua mdicaturhiftoria, ut Pfal»nbsp;mo prrccedenti. Habent enim didiones quafdam mcerMnbsp;fignificationis,quarivmfrequentioreftnbsp;prifci, In finem, retulerunt, quafttoto conatu cantandinbsp;fiiu iHi Pftlmi, O' ad uinccndum fe mutuo cantibus,frr»nbsp;uorem dcuotionis pra:tendentibus, ut in Romano ordi»nbsp;nario cantare confueuerunt quofdam Pfalmos,coittinua oe nominUnbsp;uocis eleuatione. Nifi ß quis acutiorè in mufica uocemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘‘‘“i**

fignificari uelit,utfun{ uoces obfcuriores o' demißto» res,quasnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oilaua quosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“d*

nominatas uolunt. sirailirer O' phrteq; ab^ did tones in titulis funt, «t.NeginotbjScbigaion.scbiginotb, Maenbsp;loth,Githtth,Schofannim, Nabtlotb, Micbtam, Maha»nbsp;lah, Mafchctl. djttbus quidam tudiei putantftgnificarinbsp;quafdam melodtas,alq inftrumenra muftcalia, alq initianbsp;carminum,alijgenera tonorum: ego malo ignorantiantnbsp;rerum huiufmodi uetußißimarum fateri,O' agnofeere,.nbsp;fatiusputansftlere de tailbus, quàm fernere qutppiantnbsp;defrnire,uelftnefruduinueftigare. ideoq; titulorûex»nbsp;plicationes dum nihil dignum,uel certum habeo,uel in»nbsp;uenio, alqs hunc diftcrendi laborem concedo, maximenbsp;cum uetuftiores interprètes circa Pfalmoru titulos mul»nbsp;ta O' uaria addidcrint atq; miitauerint, ut fuftricio fit 4nbsp;compofitore libri adicftos, non à primts O' ueris Ppi*nbsp;woruraautboribut. Vtilior périt nobis argumentoruntnbsp;aßignatio circaftngulos Pfalmos pro inteütgcntia am»nbsp;pltori.

A R G V M E N. buiuf quarti Pfalmi. Exhorta« tio eft populi dei,ad pietatem cr innocentiam, interimnbsp;tarnen etiam impq increpatttur. O' qua fit piorum fill»nbsp;citas oftenditur ,O'ad frrtiterfuftinendum aduerfa ad»nbsp;hortantur.

Oßendit qua femper périt in deum fiducia, o' quant paratamfibiopemdiuinamfenferit femper, pnedicansnbsp;dei bonitatem. O' ad fidendum tUa alios inuitat, cum^nbsp;ßgt;c plena deumfolum docet inuocandum, quoties cala»nbsp;mitas qu£cunq; ingruat. Gaudet enim dominus uirtutênbsp;O'gyatiamfuamluculenterdeclarare inuocantibus exnbsp;animo. Nominat autem dominum, dcum iuftiti£ fu£^ fuRt*nbsp;Quan^uara enim regnum iufle adminiftrauerit, iudiciunbsp;O' iuftitiam admintftrando omni populo, in multis ta» .nbsp;menoffindit. Veruneamendciad fegratiam tones ex»nbsp;pertus certo agnouit cledum fe a domino, O'poft pec»nbsp;cata plurima fufeeptum, ac ut filtum fe caftigatuftienStnbsp;de dcifauore dubitare non potuit,quod O' wßitia iUiHS


-ocr page 104-

PSALTER IVM

fuit, ut non'm fe,fed 'm dei gratia gloriandam ßbico» gnouerit. C^ui ji diltgitDauidembeneficijsßiecialibutnbsp;pro/èquendo,iufluiefi,firej}gt;uit non peccat optimumnbsp;Anguilla maximum. Tribulationem uocat angufliam^ hoflium in*nbsp;flantia perpejjàgt;n,ut Dauid Oquot; omnes pij continuo pa“nbsp;tiuntur : ç/uibut confulitur, dum liberati ab angußijs innbsp;htitudinem emittuntur,ß)atium tjuoq; permittitur eua^nbsp;dendi çr pro arbitrio uerßndi. Dielt igitur, Quotiefsnbsp;cun^ tc muocaui,ö domine,femper continuo exaudifli,nbsp;id autem propter teipfum er tuam iußitiam,non meam.nbsp;Et cam plurimum hoßiumßrotia coartarer, femper menbsp;mirabilitcr exemißi ab omniangußia. Igitur uthaäe^nbsp;nut ßc nunc quo^ er femper mifererc mei,cr gratiamnbsp;tuam mihi oßendM, in quam folam conßdo, orationesnbsp;meat quamlibet continuo traiißg^edientis, no auerferis,nbsp;fed dementer exaudiat,

1. Filii hominum, ufquequo graui corded ut quid (gloria mea ad ignominiam)diligitis ua-nicatem (er) quæhtis mendaciumî’ Sela»nbsp;Conßat non modicis 'mdicijsacrationibui'mterpre»nbsp;tem prifcum dodißimum ßtiffe, ut tam planis 'm locisnbsp;haUuc'matum nequaquam credendwmßt; qui tarnen hicnbsp;tranßulit,t'ilq hominum ufquequograui corded ut quidnbsp;urîtuaetis uanitatem,er qumtitmendaciumî Videturnbsp;adnouam. itaq; exemplar iüiutnonmhil ab Hebrtcorumnuncex^nbsp;tanttbus er impreßis codicibut diferepaße. Virum au*nbsp;tem pro homine transßrri, er hominem pro hominibusnbsp;creberrimum occurrit,numerorum fcilicet mutatio,ernbsp;perfonarum.'Vfq;quo,non habet dubium. Pro eo autemnbsp;quod HebrxinSc habent

quod ipß mterpretantur, Gloriam meam ad ignominia àligetii,exëplarprifcu habuijfe conijeitur ßc,

aV. mutata tarnen '2iin^,er diuifa didione. sie autem circumferiptis pundit iÜud mterprenbsp;tatum ueäet, vfq^quograui cordeî ut quid diligitit uaninbsp;tateni, uel 'maniaï incertum mihi relmquitur,quibut ponbsp;tißimum et certiut ßt exemplaribut adhterendum: fen*nbsp;fut tarnen utrobiq; clarut eß. ludlt;eorum quidi talit eritnbsp;fententia,O homines mortales,uel poßeritat Abrae,nbsp;quoufq^uos gloriam regni à deo mihi traditam perdu*nbsp;cerecontenditis adignominiam,er eamegloriaßgt;olia*nbsp;reconanüniî Cluoufq; amabitis uana etfedabimini pronbsp;perpétua more ueßro mendaciaî Velgeneraliut: Qjto*nbsp;ufq; Ißrcta gloria mea, er magnitudine poteßatis d deonbsp;mihi traditie, uana femper diligititî quoufque nugatianbsp;fequeminiî 'Veterit 'mterpretis fenfut eß: Ogentes ter*nbsp;rlt;e er poßeritat Adam, quoufq; obßmato cordc,duronbsp;craffoq; iudicio uiuetitî quid eß quod uanum idolorumnbsp;cultum amatitî er non ipfam ueritatem,fed folum quodnbsp;mendaxfalßvmq-eßßudiofe 'mquiritis. Sela autem di*nbsp;äio,iterum admirationem mcutit,fuper tanta prauitatenbsp;hominum,ut tarn propenß fint ad uanitatcs,tardi autemnbsp;ad iußitiam capefcendam,illis honeßißimam licet atquenbsp;utilißimam.

j Et feitote quoniam mirificauit dominus fanäöfuum i dominus exaudict (me) cumnbsp;clamaueroadeum*

THILLI-M»

Non tantum me Dauidë,fcd quemlibet/an^umhottd^ nem, exeledionefufceptum, ueluti familiäremnbsp;culiarem pergratiam,fic mirabilem ali/s reddit,etf^‘^^ !gt;quot;nbsp;rogatiuis lüußrat fingularibut,utomni uanitate hii^“nbsp;mundi contempta,quam uani er ’tmpij admirantto'd^nbsp;tutficdcodeditutinueniatur,ut illtco prafloßtinbsp;obfecrationibut dominut,ut ficut nihil uanti/mnbsp;à domino,fic nuüa quoc^ oratio illiut excluditur,^«^',nbsp;nut à domino exaudiatur. S'mgularem de fandts io 'nbsp;nut curam gerit,et admiratione digws efßcit,nbsp;magit ’mhoc mundo 'miurijs affi.ciuntur uelnbsp;tantofunt deo fuo commendatiorcs,definduntie^ .nbsp;gentius quicunq^ bonitati ßudent,ipfum deumnbsp;fuum er patrem,beneficentia 'mfignioremita«^’,.^nbsp;yj IrafciminijSC nolite peccareï qu^fnbsp;in cordibus ucftris (er) in cubilibu^nbsp;ftrisconpungiraini» Sela,

Vtcunqi ludtei interpretenturContr(»'‘l^^^ tequè tarnen Irafciminifigmficat. Vtfit clarut amp; *nbsp;biut fenfut: Si quidmali er hnpium uel itiiurir'ainbsp;uideritit,irafcimini iußoq^ zelo permoueamiu')'quot;’’^nbsp;hominum, fed non contrafanilos deiamp;‘^l‘'^‘’'^,^nbsp;nonperfequifeddefindere debetis. interbfit^''’^nbsp;alijs impijs 'mfinfi cßit,curate ne uos quoepnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut

dignum ira piorum admittatis,fed ern£q‘'‘^'quot;'^Jin* er uostentemini. Ciumpotiutfcrutaminiß^^nbsp;fcientiic ucßrie,ibi autem 'muentetis prateitatefj^^^-^^ffinbsp;cogitationes 'mipiiit,defyderia 'tnhoneßa,odilt;‘^nbsp;occafionem 'mueniettt deßßendi ab ira CTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rj

i« dlioK ueßra primum mala deplorabitis alios ob peccata minora perfequi ceßiibititgt;nbsp;dißämatione er ueßra iadatione tacebiti^-quot;nbsp;ßat'tm hipeiores funt coram deo, quorutn pttnbsp;blicantur in operc uel poena. Pro hacftlub^'^^nbsp;äritia,tam paucituerbis explicataieriit^'^^nbsp;da,additurSela.

  • 5 Sacrificate facriEcium iuftitia^ » ynbsp;in domino,

Sacrificate potiut facrificia iußitiie,exp‘‘'^iii)rilt; tranfgreßionis uera peenitentia, er proper’'nbsp;uitie,ß}erando in dominum, er bonisnbsp;mini prieceptum proximo benefacite. Heeßnbsp;ßitia, qua fibi dom'mut ab hominibutferui^^^'^^fiiuO’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

funt facrificia fidelium deo g!rata,ßperare ^(cl( Gquot; de iUiui bonitate confolari,non fcandaliznbsp;mentia dei abuti. Totius religionit uertefw’'”.^^nbsp;rare 'm dominum, er facrificare lUi 'i/mtoct^nbsp;G uitulos labioru,humilit confißionis amp;nbsp;quoq;iuxta Apoßolum,t!ioßranbsp;deoq^ unicegratat mailare,hoc eß,gloriirnbsp;eorum cum qutbut uiuimus confecrare.nbsp;ficertmut holocaußum, tum Gnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!

erat eleemofynat,et quotidiana 'm quoslibet but hoßifs promeretur deut.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .

  • 6 multi dicuntjQuisoftenditnonbsp;Signatum eft fuper nos lumennbsp;domine:


-ocr page 105-

11 psalterivm

twU^- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kottu. làulti autemfe

n * ©• iwpio prieäiti 'mgenio non fine perfidia bU^ ^eiu^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homines, cum rifu di»

qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;gt;flfiKiet nobis bona ? quis ifie potefi elfe,

i,i^’^'^‘^‘*^fifff^i‘itiuuanciis^ Qjfibusrc/}gt;ondet diui^ do-or ationis forma dominüm inuocannbsp;gt; ¦ •* «owine deus nofler omnipotens et omnia feiens,nbsp;^^vtne bon«»n tioflrum, eleuafuper nos et defignanbsp;€1,^'*^*“'

n. nbsp;nbsp;nbsp;mtuTie deprauatæ per peccatum,unólione tui

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobisfidutaris donetur.

lætitiâ in corde meo,à fruâuftoK« “’¦'Xrutnentj/fg^y^x uini (eortim) ôC olei fuinbsp;?*Phcatif„„t.

' nbsp;nbsp;®‘ 1« domine iÜuflraueris gratia tun mentem meam,

^‘^^bonitatis beneficia prnflabis,longe uberiorigau betabor in te de agiùta dementia tunnbsp;«Qnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teftattsfiudibM omnibus féliciter

®le^ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiffit^fih filto

'^xe/rKwentorMpmnwgezjerrf, c^frudusarbo 'iiwi't'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temporariafuntfGT caduca, défi

gj. îi'xiics, çr aufirri pojficn ab hofitbus: tult;e autê ’’lui^ 1°''!°^^'°’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obleélat, cr i«

“«ftulit tempus pro lrudibus,qui lt;ellate,hoc efl fuo crefcunt:fed,Prnpofitio,à, compa=gt;nbsp;§ ‘‘‘^Wenda tjl,pyo plufquam,Hebraico more.nbsp;f?quot;Pace inidipfum dormiam ôC rcquie-fquoniam tu domine fingulariter in

quot;Jolatiu igiturgratia tun et fidutia,altißima iapd» tmR^'^'^^^’*^r,llber eS“ fe^urus omnium,iuxta prosnbsp;»»fJVpntres.quado dixifii, Comedetis cibûnbsp;Doc ‘^quot;’“^(^^‘^tatê, CT fecuri fedebitis in terra uefira.nbsp;*fi«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exterreat, nemo ueftram filicita

»¦fb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, miferi urro crMrtt omiicf qui aliunde

confidenterme meipfum, uelfolus id potesnbsp;f^ulonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidam.ex te totus pendedm hoefe

fctî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;medio impiorum, quos tu deus de^

impedire cofueuifti, ne prxualeât per ‘‘® ^Jiis tuis,ut tâdë requie quot^ tuafruor eeternd,nbsp;r PSALM VS V,

/’nem pro ea quæ hæreditatem confe* ’quot;';«,Pfaln,asDauid.

’in» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nuidi g'atius effet, quàm cum pijs certa»

molefiius euenire h^editatenbsp;'loioînbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;decreta,idq‘ propter mendacia et

fcrib ‘'‘‘'^'^°’^‘fmfuorum,Saulem infligantiumadpro^i tonfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carminamulta

tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P°fllt;jnngt;» ù domino fiequentius confolare^i

çj- ^iig^ fidendu deo pariter extimularet. pro/îdeli ponbsp;‘’^plfiip^rgratiam tamë dei adiuto,^nbsp;^^^itisimpijs,confolatomagnilice.

THILLIMgt; 49

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auribuspercipe do^

mine : intelligc clanioré meurn, Omnibus illis precandi uerbisnihil ali-ud uult,quàm ut KOtis fuis annuat deus,etnbsp;tot malis eum eripiat.ld aut facit, eu inenarrabilibus genbsp;mitibus,cr leflu animiferuentis, no fine affiduofa mulnbsp;tiplicatione uerborum, qult;e apprime domino placet exnbsp;animipietate procèdent. Verba petit admitti auribut,nbsp;attendiuocifirationi,çr clamori non uocalt,fed intimanbsp;querulationem ex afflido corde exlt;efiuante, quam nonnbsp;tam compofitis uerbis, quàm defyderio mentis deprotnbsp;merecogitur.

â. Intende uoci orationis mep,rex meus ôC deus meus,quoniam ad teorabo,

Nibtl quidem creaturarum ignorât dominus,amat au= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;or»«

tem in prim’is fîdeiej ut pater fidelißimus filios dileäos: patitur tarnen crebro diuexari ab impijs, uultq; in an^nbsp;guftijs iüorum eos ad fe tantum clamare,nbsp;nbsp;nbsp;ex toto cor

de,fed nbsp;nbsp;ardentius orandi inflinflum priebet,dum uult

exaudire,interim tarnen aliquando dißimulare uidetur., duan maxime dementer adefl, er a/ficit omnia. Domi^nbsp;num regem er dcum fuum appellat,geminationegratanbsp;animi perturbati er anhelantis, à quo totus pendeat,nbsp;quem dominu agnofeat, er regem colat, qui fua omnianbsp;curet, euius unius prafidio confidat, neq^ alium quem»nbsp;cunq; umdicem qujerat,uel fandu intercefforê ex mor»nbsp;tuisfiue diuis. Multis quidem uerbis precem admitti o»nbsp;rat,rem autem qua premit tacet,moregrauiter afflidonbsp;rum,arbitratus dominum non latere fuas calamitates.

domine manecxaudiesuocemme3,ma« ne aftabo tibi amp; uidebo;

Oro anxius ut mc audias rex meus,quem unicum ddo ro ejquot; faluatorem inuoco, ad te er ad nullum alium prenbsp;cem mcam fiindo, idq; quotidie er matutino tempore,nbsp;fwmme opportune orät^us,qd’omnibus meis antepononbsp;curis ac fludijs. Oriatur igitur tandë iUud mane,cum fin Mane oraanbsp;gwioruw dieruexortuir. fandisad te prccibus excipio,nbsp;adteuelut lt;? fpecula fußgt;iciam,ercontemplaborqutenbsp;circa me beneficia tua profùndas er hofiibusrependasnbsp;tnaleficia, quando me tandem adiuues. Nozj efl initiumnbsp;dieietuigiliarumfinefiruidisaddeum precibus protonbsp;tius dieifatis er cuentibus pratereundum tquanquamnbsp;fingulis momentis creatoris noflri memoriam inculcatenbsp;debent nobis creatura dei in ufum tradita.

4 quoniam non deus uolens iniquitatétu es,neq| habitabit iuxia te malignus:

Non tu es ut dijgentium,quin ut dij non funt,fedno» xij damones,ita flagit 'qs, fraude et omni improbitate denbsp;ledantur,tibi autem probari improbi haudquaquapof» oaium ininbsp;funt,impedis autem eorum conatus,er fiangis fitrorem ‘i»uaa».nbsp;in fideles tuos,fiquidem amatoriuflitia es, cr ipfa ‘uflinbsp;tia,oculis tuis fideles continuo re/ficis, nefuccumbantnbsp;adiuuas: fic meam quoqfcaufam er partem adiuua,nenbsp;praualeat impius. Parum autem dicitplusfignifieans,nbsp;ïüon uolens iniquitatem,hoc efl uehementer odienSfeSquot;nbsp;duriter puniens. Malum quoque tecum noncomor atur:nbsp;omnia enim tibi bona funt, er malignus quoque nolenf

-ocr page 106-

F S ALTERIVM

»hfe^uttur uoliintati tu/e, infinem quoquefunittt/m ßi» daWio dirigitur bonitate tua.

Stultui eß G“ malitiofe uefanut otnnis tntufluf^ çr o» tnnef qui rident finildynihilqi reiiagerunt ratione. Tanbsp;les utcuiiq; fefe contraßatuant, opponant uoluntatinbsp;tuie fanfi£, amicos quoque tuos perfequantur, non ta^*nbsp;men fubßßentytnimtne prlt;eualebut ordini tuo,flatuorKnbsp;tui lÜos reprimes. Odißt enim omnes imiquitatißuden»nbsp;tes, qui iuflitiam præcepifli, operatores fcelerum no fisnbsp;«es multos, etiam fi filiater ad tempus agere eernatur,nbsp;repentinus lUts eueniet iuflusq^ mteritus,

Kendaces autem,qui bonis fiteeffitnt negotitim,ut eir cumuentant innocentes, cr impofluris fins omnia persnbsp;turbantes,falfam doärinam fieminantes, iniußitiamnbsp;fi{adentes,utrbo Deiuerißimoréclamantes, tu dommenbsp;nwif.'quot;’ ipfißima ueritas no feres, fed perdes.Saiigutnarios quoanbsp;que, cr dolo malo infirudos ad fubuertendum fideles,nbsp;abominabitur eatenus dominus,ut malos male fit perdisnbsp;turiis,cr tuflum fuum indicium declaraturus. Pluributnbsp;tiominibut cr uerbts, cr impiorum lUorum plenamacnbsp;importunam exprimit malitiam, dei de lUts dignum lUsnbsp;ftumq; tudicium notât, qui cum eos maxime detefletur^nbsp;non diuferet bonis efie molefios.

Erit propediem,ut ab improboru mficbjs per amplajn ionitatem et ubernmam tuam ad me gratiam liberatut,nbsp;cum illos nimirü,ut merentur,perdideris,adibo ego do*nbsp;tnum tuam, fummamq; uenerationè tefiabor, couerfuinbsp;ad facrofandum oraculü tuum fecundum uerbum tuunt,nbsp;tteneraturui federn gloria tua, gratiss adurus de tantttnbsp;tuts in me beneficifi, digneq; te colam inßnritu cf uerinbsp;taie, quem ifli modo prorfus neghgunt, imà impietatenbsp;plurima procaciter offèndunt. Vtenim quideumuerenbsp;Brciudi à am int,egerrimeferuntfaerts excludi caetibus,wc lice*nbsp;tocfi». laudes domini palàm cr cum aliquo pietatisfrudunbsp;depradicare: fie uehrmmter dcledat focietos fandorunbsp;deum timentiu. Hpic cr Paulus tam anxie cupiebat/ranbsp;tres fubmde inuifere, O' fx mutua fide,fibt o ‘Ois connbsp;folattonem atq; robur pietatK ad/irrejn timoré tuo,a*nbsp;liud non efl quàm reuerenter O religiofe.

Orat iterum dominû,ut fe fua iuftitia dedueat O' mo» deretur.ea fcilicet,qua deus ipfe iuflus efi,cr fumme bonbsp;nus,ex fua fcilicet dementia cr bonitate: uel ut iuflitianbsp;fua uiam ingrediatur ucre cr folide,quàfolus docet Oquot;nbsp;donat, qua nos praditos efiè oportet. Docente autë nosnbsp;domino fuam iußitium,neru diledionemfÇrftf Hired*

I T MILLIM.

dente uîam,nufquam offèndimus, fed féliciter xam nobts metam, uitam Chrißo dignampcrueni^^'nbsp;Te quoi^ agente o donate iÛud infiitutû fequar,nbsp;tu probas,cuius in te ipfo exemplu exhtbes.Ea f«iWrnbsp;h uiuendi ratio reda eß O’ plena,quâexigttnbsp;quâ cr nobts donat agnofeiPropter inimicos tneosprTnbsp;petuo infidiantes cr'circum/fiictentesjiqu-’mß^''^^nbsp;tendioccafioneminueniant.

g Quoniam non eft in oreeoru ucritàs/® eorum uanü eft.Sepulchrü patensnbsp;cur eorumtlinguis fuis dolofeagebaoi,nbsp;Repetit de dolo,fraude,inendacijs ac ueifuti^nbsp;rum,in quorum loquela nihil ueri inuenitur,nbsp;quia in corde quoque ipforum technas fiuent,nbsp;meditantur,prauitates or perfidias:gutturillo''l'’^^^nbsp;uelut patulum/èpulchrum cadauerumabominiiquot;‘quot;'^nbsp;doreconßfurcatum. Sermone enimfuoblatuHr .nbsp;mines illedantßnefcatosdeglutiunt acperduiiti*^nbsp;minus de eo qui illeccbris feu blanditijsnbsp;rit adumfi.t quàm de fepulto: noxia fiquidetnnbsp;quentia fua femper intenti fiant ad uoraifdutS,ftP^^nbsp;more patentés,cr ad extinguendum. _ .gjiinbsp;¦ iudicaillosdeus*Dcddantàcog‘f’p,;znbsp;bus fuis.* fecundum muItitudincw’'f’’Lznbsp;tatum eorum cxpelle eoSjquonia*”nbsp;U er u n t te (domine. )

Petit, ut deus iÜos fallt faciat çr crfi-ußrarifuis confilijs, confimdi CTnbsp;bus rebus fuis. Caufim adijcit. Pro mttltiifK^quot;^'.nbsp;turn eoru,cr quia tibirebi Ues fHnt,cr irrit^^nbsp;tuo imperio refifiêtes, te colere detreüallt^^'^ianbsp;domine deus reos fiatuds, er huiufmodi pullidnbsp;commeritos, deqciasingchennam omni/ï^^’^^^^ib“*nbsp;difublata,ut pracipitenrur confilijs fuis,nbsp;perturbètur, ut neceffe fit fie tmpulfos pcflittiSnbsp;Et lætentur omnes qui fperant i”nbsp;ternum exultabunt,amp; habitabisnbsp;teges eos)8c gloriabuntur in teCow’*’*^*^nbsp;Iiguntnomcntuumînbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipiteb

Qrat, ut eos qui ipfius fe fidei addixerunt, (K ut fempitemogaudto latètur et ouent,fait^‘{^fi'gt;^nbsp;ultantes. Caufam fubdit,Et habitabis ill eiS, “r!/ ^,0nbsp;per et proteges, Dho enim de findëte,nonfou‘^nbsp;cerepoteß, fed omnia fiduti cedent, ijsnbsp;fu/fiiciunt nomen eius,quoru omnegaudiue^'’'^/^ii,nbsp;tione giorite dei, in fandoru pace. O' utrtui^nbsp;fecundum uoluntatë dei, cuife probari eupif^

IX quoniam tubenedicesiufto,D’’^ /^((»ii) tobonpuolûtatis(r»(f)coronaftinbsp;Bencdices iufio, hoc eß, amplis donis beiiTnbsp;di m,non fines à malts cr peruerfis ifiu homif^^nbsp;xarieu,quiamantiufiittaeygloriatuigt;ugt;ngt;»(’l^p^nbsp;fequeris gratia çr bonitate tua,nbsp;ditateçrbona uolutate, acbcneuolentidfi^nbsp;feuto eiliges eum cr proteges undiq;, quannbsp;fefemper protedioni committunt, reg(fgt;i inbsp;feunt,atf diffte coleregefiiuntt

IO

II

-ocr page 107-

PSALTERIVM PSALMvs vr.nbsp;lufincmin carminibus PfalmusDauidnbsp;prooäaua.

Opinio fjl hunc pfalmum in muficis decantati(m,in to Kfl DiapafoiijUel in inßrumento odo chordarum,de quinbsp;nihil ad nos, quibus fatis admodum eß cognouijfenbsp;ARGVMENTVM Pfalmi, cy’ufum pro fidelibus,nbsp;y^rdlicft Ordens fit precatio ^grotatis ad mortem, uelnbsp;'^^!^^°»fiientiam anxif aut ab hoßibus ufq; ad deßgt;e*nbsp;G’farmidantis obßurariexeaglonbsp;^‘‘^deiapud piot, ueru ßierantis er credentis certamnbsp;««n, de qua hoßibus dei infultare poßit, er pudo*nbsp;incutere,ut fit forma orandi pro miferis,

* mc neqj in ira tua corripias me.

Qaod prm«it,Doini»e,i«dicitt c/i dnt _ mifummosfirètis cruciatus, Ne,i»quit,innbsp;efl,ncadco iratus er duriterme arguos.Connbsp;guident patri correptionë non deprecor, atfe*nbsp;quomodo firam.^ Quin potins^nbsp;' ^'’*f'’*fr»jeredarg««M, er admonitu per tuamgratianbsp;jiliîl pater, er fi quid ßagUiofum in me de*nbsp;gratia tuam interponas, ut errata agnofcM,nbsp;«it4 meliuSfCr ud iracundiam ncutiq tenbsp;n^°'*®lt;^fW.Q2oinodo enim iram tuamiufiam poterofunbsp;’r.'’^^StiniquitatesmeasobferuauerisdomineiCorrinbsp;î«‘dè cupionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^iprdtioniamp;«î,cr non iuxta ext*

ƒy^w^peccatorum,»«»»» »t excandefeentia iufia tua, f7‘f«reremei dominc,quoniam infirmasnbsp;'ne domine,quoniam coniurba

c2?^^'»*iemmefi-egit,uiribusexhaufius,Mprope extrema firè uafiitate er conßernatißi*nbsp;tgt;a^:^‘^gt;^‘imedomine,cxprimùaffidumhacai^nbsp;(Dgeminatio, Hlt;tm contremefada funt oßanbsp;,;}’}'^lt;^dnugt;rbiuchementiäfignificat,quiomniacon*nbsp;in oßibus quoqs defieuiret, mortis quoqi hornbsp;tlquot;°«ßctnarit:uti defe Chriflus quolt;p dicebat,Tri*nbsp;rƒ'’'WmeaHfo admortemtquandoqutdc prlt;e ternbsp;tui impendëtis mortuo,nonpojfum non ejfe-ft^‘^‘^gt;f'^‘^usnoniufiificdritecumomnemcarne,cumnbsp;t2‘^^^’^(gt;frtusfitaimme carnale)n,er «enttudd»nbsp;J pJ‘*i’peccato.

h, ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mea turbata eft ualde; fed tu do

ßin'* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coftjcientiâcontKr6or, mentor prt

4hft '“’quot;‘'ifpitionis mea, quandoquidë nunc morituro jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;talpifjOcidi confcientiie, Mt d indicio tuo

M«,,. 1)O)T ’^‘ttura ercopagouifcerudiffoluendaex* s!'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q^is enim mortalium wwri non abhorret ? Sed

cob nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con)w^io,/ion diua Barbara uel M

ttitftm,corpi« er animam dedijli,iUd inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coelum,non elemettta,fed uis omnipotent

I ’icr^Viudicio medeferuiffè uis

peccatorc ƒ quando me ccffabisßrire pro«

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5«,

pter peccata.^ num paßione uel aäione (jttMttnij; mate* fidti tute qua offTndi,fatisfacere pro contemptu ualebo.^

eideu!aucrfut,ttcuelut alioferecepij/e, cum tamo cum atigoreßneret periditari:or(it igitur,utnbsp;ad fe reuertaturßauorcm fuum iterum exhibeat, uenbsp;lut ab ira fe rccipiat, Eripe,dit, de mortlf faucibuf ani»nbsp;mam mea, ne morbM hie me^prfuf abfumat, idipfum autnbsp;tua bonitatc, meis enim mentis nihil pofco, qui te fem^nbsp;per Gr'mmultisgrauiterq;offiiidi,quin cr ßquidiuflinbsp;tbe habere uidebar, aliud non funt, quàin pannus men*nbsp;ßruatte coram oculis innoeëtia; cr fanditatis tUie, quasnbsp;nos amulari pro uiribus tmo fupra uires iußifli.

Nf Ç enim m tnorte, id eß apud mortuos, memoria tui eß,er in fepulchro,quod non raro inßripturis et prosnbsp;prie magis qnàmgehenna dicitur, quis confitebitur bonbsp;nitatëtuâ,etcclebrabitmaiefiatem^Cluienimadtuam condiri adnbsp;g/orwmco«(i(YttJ«gt;»c credo,maximoperecupiouitam faiutc“'-prorogari ad Hluflrationem nominis tui,ad tedificationënbsp;fidelium tuorii,ad confitfionem Impioru. Video enim honbsp;ßesmeosnefarios homines fibi gratulaturosdemeocxnbsp;itio,erproinißionestuasfalfasiudicare quat teneremenbsp;norunt,ut tuam quoque uel bonitatem uel potcntiä,autnbsp;etiam ueritatemfint blajfihematuri, fi prlt;ematura nwrnbsp;te me interceperis, ut beneficia tua inter mortales mininbsp;meualeampradicarc,

Ampliftcandidolorisgratia hyperbola utitur,more omnium acerbius dolentium, quädo amplius dicunt, qd’ *^ngt;«baunbsp;dici quantufatis fit no poteß. L^boraffefe,inquit,geminbsp;tu ac fletu,fujfiirij5 quoq;fundëtibus lachrymas tantôt,nbsp;donee leëlulus madefieret er rigaretur,imô dißoluere*nbsp;tur,crutIuda’idicunt,nataret.Planeq;dcfi!ßigatumfenbsp;queritur,fingnlis nodibus morbo^auius ßeuiente,cumnbsp;folitudo quoq; accederet, qult;edolori habenos laxarefonbsp;let. Intantum autem maceratus eß Icdulus, ut tandemnbsp;putrefadus difflueret,

Vt nimio dolore er fletu facies contrahitur,ciquot; uelut tineis corrofa er cariofa uidetur, fic penitus déforma*nbsp;ta eß facies mea, propter dolore cotinuum er acutum,nbsp;quemfitrorem tranßulit eleganter, er impatientie pafnbsp;fionem. Voluit enim dicere plus quàmfenilem fadumnbsp;ex hoefuiffe aßjedu ficiem^fuä. Ex nimio quoq^ dolonbsp;re de impia hoßiu infultatioe,omnis fibi fuccus deperiftnbsp;toto corpore,prorflifq; antiquatu corpus cotabuit, Hitnbsp;autem tant^e querche non minus decuerunt cum, quamnbsp;Chrißu dnmad confolationë jragiliu,fi quandodolorunbsp;acerbitos etiamftndisuerbahyperbolica extorqueat,nbsp;qualid tota ferè feriptura non harret, er fandi patres,nbsp;g Difcite à me omnes qui operamini inigt;nbsp;lit X

-ocr page 108-

quitatê,qm exaudiuit dns uocéflctus mcu

Haólettus inducit fe dolore fuprauiret difcruciatuin, tMtjm irlt;e diuirne uim tniris affèHibut dcprecantein,innbsp;his fequentibus de reddita falute, cr confùndendis hoflinbsp;buigloriantem. Vbiperdeiclementidmfenßttttorbfiinnbsp;remitti,donünuinq; preecs exaudi/Je,ßmulq; uidës ad^^nbsp;effè ameos fe fimulantes,nihil tarnen q 'mtcritü defy denbsp;rantes,m animo fuo dixit: Difcedite lt;i mefruflrati expenbsp;ëiationeueflra, iam enim certior faélui fum dominu minbsp;fertwm mei, utcunq; uos ine reieäumfieritn arbitrati.nbsp;No!i enim dcferitßierantesfe, non gaudebitis de pernbsp;ditione mea, Vocem fletm mei exaudiuit dominai, cuinbsp;omnia patent, er ad quë omnia clamant, D«f tibinbsp;ßmiliifNon clamor,fed amor er iniuria piorum clamatnbsp;addiim, meeßoruquoq^gemitui humilitercontritoru.

Exaudiuit dominus deprecationê meat dominus orationem meam fufeepit»

Gratulabundo affèëlu multii iaélitat bonitatë dei,qtû preces fuas exaudierit,fimul hortando fideles adfiducianbsp;liter dominum accedendum, quoties calamity ingruit,nbsp;qui propcnfißimui fit ad fuccurrendum, Qttamlibet e»nbsp;nim dominus in excelfis habitet, humilia tarnen re/picitnbsp;in caelo qt in terra.’cxaudiuit fidelium preces, qui nonnbsp;indignadeoprccantur,^ fufeipit dementer orationesnbsp;a pcccatoribus humiliatis nüfericors.

lo Erubefcant,ÔCconturbcnturuehcméfcr omnes inimici mei:conucrtantur(ü')£ru-befcantualde uelociten

Congeriem uerborum adhibet,quogaudq fui uitn CT gpatulationis exce/fum plcnius explicet. Omnia autemnbsp;Äfffcdhis ar ardent affidibus, uera enim funt ac uiua, Vigent enimnbsp;agunt infandis omnia, Ncc Hebrlt;eor«ra prifca ear^nbsp;mina funt ut aliaru gentium, quorum elegantia in fenfi^nbsp;buiefl,non cafu fyüabarum, uel compofitione artifieionbsp;fa didionum. Geßit in his omnibus Dauid typum Cfcrt=nbsp;fii:qui igitur huius hofies fùnt,perditi fHnt,(2r ex diabanbsp;io.lnhos imprccationes fieri pofiuntCT debentàfan^nbsp;¦dis,ut confi(ndantur,cr conturbentur plurimit, er erunbsp;beß:ant,conuertanturqi uelociter,id fi non fiat m iüorunbsp;bonum,de eorum exitio fandipoteruntgloriari.Spiri*nbsp;tuf enim jandus docet pios,quid cuiquam boni uel maltnbsp;precandum fit,e:y de quo dolendum uelgaudëdum: ca»nbsp;uendum tarnen liefe carnis affiduspro/^iirituuëditet»

PSALMVS VH.


Pfalmus Dauid quem cantauit domino pro uerbis Chufi filij lemini.

No ignorauit uctu/lißimus interpret didionë wnfignificare Pfalmum,fed ignorantiam uel folicitudinbsp;nem. Qjtia autem eruditis ac fandis dubium etiam tunenbsp;erat,fi pro melodia,uel infirumento,uel poëtica fuauitanbsp;te er delitqs capicndtim efiet,fimpliciter er nonanxianbsp;cura ufus eji 'm re non neecfiaria,id quod certius uidebanbsp;tur transferendo, Pfalmu,qualis et eft à Dauide compo»nbsp;fitus,er decantatus, propter uerba cuiufdam Beniami»nbsp;tte, fiue is Saulfuerit,fiue alius, Chufi reuera didui uelnbsp;cognominatus, nempc Aethiops ater er malus ob uitianbsp;tiuorem contra Dauid regem,quales in tribu ßcnia»

w'WJ multi femper erant, ut Semeiiüe maledidU^^ riofus uerbis er fadis,aecufatorDauidis, cu»i^nbsp;confolatione egeret, ab Abfalom iam improbop Inbsp;tiuus.Tuncenim prodibat, lapidandofado(n'ynbsp;ut ambitiofwm impiumfaguinarium er uirWii llfnbsp;fißimc acciifando,idq; m gratiam Saulis •nbsp;tentationemhunc pfilmum adidtffe uideturral^^nbsp;lius. Saul enim non tam uerbis er mcrepatioitfr'nbsp;quutus efi Dauidem, tpiàm fado er odio.

ARGVMENTVM igiturhuiuiPfabmÜf* textu uidetur efife,Oratio querulofa,contranbsp;falfo obiedum à quodam Beniamita, in quanbsp;fuam déclarât, à dominofibi deftinatü effenbsp;propria ambitione,uel alicuius 'miuria,oratq;nbsp;lus in cultum dni fub fe coüigatur, er utnbsp;leratorum dcpulfa, iufio iudicio domini oapljnbsp;tur, ut domino laudes did poßint,

meus in


Sfaluummefacexomnibu^P, fequcntibus me,8Cnbsp;A profeßione fideifult;£ mnbsp;minus maxime dclcdatur,ut fandi fempernbsp;au/fiieatur ,exhac enim omnis fiies opisnbsp;Qÿi enim domino confidant deferi à deoii‘quot;'eMinbsp;cum neq^ uir bonus deferere eum queat,nbsp;penitus commiferittneq; fine fide dominonbsp;cere potefi,nec ab eo quicqitam fine fidenbsp;quutores autem de quibus conqueritur,nbsp;Doeg,Semei, er omnes aulicfnon integrinbsp;tor« er afientatores,uel iuxta carntsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç(tt*

uolentes non ahum regem fieri, quàm de fiu tamttica:propterea er comifeet querelas,tu»’nbsp;xans,nuc ahos coplices fuos, ut erat Semei^gt;^‘'nbsp;X Ne quädorapiatutleo aniniam^^j^i*nbsp;dumnoeftquiredimaKUfr^wC^'*'”’quot; .nbsp;pif„î)nequeqm faluumfadat.

Eleganter imagincmleoHispradamrapi»U^ mantK,firociam er Ordorem ho/liumnbsp;expreßit: indicas apudfemetipfumnbsp;quam defindi ab impetu leonis diripientis,’”rl^^^iii0nbsp;tUudine dei,quifuos tuetur er liberat,adiiit‘”'nbsp;in fe /fierantiu. Q«od uero Hebraus Icgitnbsp;non efi eripiens,quomodo clarius ernbsp;tufiiis interpres potuit,quàm,Dum ttonepf^nbsp;alius im hominibus uel di/s,qui redimat,neqs^'}’‘ '^i(d,nbsp;faciat f Domino enim praueniente,nbsp;non tarnen finitur difeerpere er uorare, do»”nbsp;rente er eripiente àfaucibusimpiorum,nbsp;j Dominedeusmeusfifediftn^» * anbsp;quifasinmanibus mds.

Geminata 'muocatio dei. Domine deus afflidi animi ajfedu indicat,quifolusnbsp;er iudex iufius, Si,inquit,fici ifiud: qd'falfij’nbsp;latoribus Saults impingebatur, machinarieupf^^^^,nbsp;fibi 'm necem Saulis. imprecatur ergofibijpf’nbsp;fi idficerit umquä,fiiniqui et prauinbsp;fi malum repëderit ei, quifamiliarifcedetej’


-ocr page 109-

PSJILTERIVM

bi^utUtfni autent effè in tnanibui, eß polfe con» ••wici coram deo nel hominibiK de aligna miuria uel da*nbsp;in guen^udtn,de quo eoram iufiis coiiptnnbsp;'^‘Mitfindignum cuicunq^ bono uiro.

“gt; reddidi retribuentibus mihi mala.-dc^ ‘dam(mfritodb)inimicis mcis inanis.

b'fii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potuit his uerbis,ucl filiosfuo!, uel

P^f om/iem uitdfuam,cum quibuifingulu» “^»itfjniiliaritatK uelcmiciti£foedin,quibui nite»nbsp;l^''''t‘gt;nquainfu{fpacifictf, talibui nihil unquammisnbsp;, fed frequenter mala bonis compenfauit, utnbsp;*‘*^gt;^bner,Abfalon,Amafit cr Scmei.De fado Vrieenbsp;^'*ßfxcufat,fcd agnofcit talionis fe lege puniri, iuflisnbsp;non honiinu,qui id ßrte ignorabant.lm6depr£lt;*nbsp;P^n-iculo eripui hoße meum infrflantcm menbsp;Grfadis finecaufa, no data per me occaßone iunbsp;gt;^t p4tf t de Abifai, potato uindicarc Dauidem de Senbsp;‘^^aule.Vetusinterpres inteüexit, Exuarrebuinbsp;^‘^'^»ontitibusqjfortunis fuecumbam hoflimeo, i/idinbsp;p''’^^ßqnentic^implacabili,nbsp;Prehnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;animä mcä, SC com^

glo •^’’'^’^^coculcctin terra uitämeä,8C 'înttneâinpulucremdeducac« Sela*nbsp;uerßbus periodiis,cuius h£c eß fen»nbsp;’^Sicomiji ißud,quodfalfo accuf)r,uoluijfrreg’nHnbsp;br ^'^^[“^^^(iofus^quem potius eripuineei expoßtumnbsp;q ¦nbsp;nbsp;nbsp;’ 1’^ß‘inatur me hoßis à dno nübi immittèduf

huiufmodi deuotio ad= «»J «f/jfnjcy^ quia animißbi optime ( oßq. V it£ innbsp;^^°nculc^tio,eß extindio et mors probrofa.itaglonbsp;Pnluere collocatio uel dedudto, eß nominis et menbsp;ßbifpfisboni fupcrßitesfunt, cxpi^nbsp;AdfcribituraütSela,qd’deuotionii ilnbsp;^^‘^^fed£iufliti£exemplumemoranducomendot.

inimicorum meorö. Etcxurgc ^^^“'«deus meus in pr^cepto quod mannbsp;Jd mc iudieium praeepißi. )nbsp;kc^‘'^'^°’’huenteropprefionê boßium, er fui in etinbsp;'’'“•utionewu» iamdudü diuinitus deßitnbsp;bon''*’^'“’’ß'Mtde«« improbos impunegraßari contranbsp;ic{{nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nidetur iacenti eX dorinicnti,aut certc de

‘^‘*‘^‘^gt;°‘lioetpcrfectttioifrrioforu expoßti, idea Ù,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eeßare uifus cs, exere potentia tuam in

I'«»« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manißßa, ut graues meinfr

°^^lt;^^i^nltiore,ut fentiait indignißime exeädenbsp;^«0(1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nte^ lt;n ßnibus Icgitur

*gt;}$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“*uideturotimferiptüuidcripoteß,ln(Ù

igt;'acudio,qu£ Hebvisis 4 tranfeüdo we I pretere® ^^‘^”S^‘^ß‘one,nempe limitis à ra^nbsp;”*1«*'^'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ß‘^^^‘-Exurgedeus incus uel ad

quot;'Öl® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’tt‘indaßi:hoc eß, mihi te

^Cftcomißione, in negotio fei gt;nandaßi diligenternbsp;(i,um,et caufam nifd,quain

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

iltiunxißi mihi defende,qHi folus potes er promßßü 7 Scfynagogapopulorum dreundabitte.nbsp;Et propter hanc in altum regredcrctnbsp;Per auxilium tuum, quo profecutus es meßdelcs tuiadnbsp;te rcuocabui!tur,erin tuumcultuadiuuabimtur, impi/snbsp;ßquidem regnätibus populus ad impia pcllicitur,^ fe»nbsp;ducitur à deoipij autem cum imperant,quaß deus intirnbsp;homines uißbiliter regnare uidetur,Propter hanc in ab*nbsp;tum regredere: dum ßnis tuos à tyrannis diß)ergi,uidelt;‘nbsp;ris folium regni tui reliquißexum tuoru déclaras te uinnbsp;dicem, repetere folium iterumcxaltari. Id er wodonbsp;fac,tui populi caußt, ut melius gubernentur.

S dominus iudicatpopulosJudicamedox minefecundum iuftitiammeam, 8c iccunnbsp;dum innocentiam meant fuper me.

Tk quidem indexes omniumgentiu, non tantummßt turo,fedinpr£fcntiquoq; tempore, etia illarum quinonbsp;men tuu uel ignorät,uel odiwt.No ßnes igitur me,qui exnbsp;toto corde te colo,ßmperab improbis diuexari, C^uartnbsp;quam autem iußitia mea tu£ cöparata nulla ßt, obfecronbsp;tarnen,ut me ludices fecundü earn, qua hoßibus compa»nbsp;ratus lußus uidebor,iudicio tuo iußo. Scio cnim me tuonbsp;dono ex animo qmerere tuamgloria, quam iÜi conculcanbsp;ri nihtlt ducunt, ludica igitur inter me er aduerfariosnbsp;meos, er illoru me uiolenti£ ercrudclitati fubtrahas»

diriges iuftum, ferutans corda amp; renes deusO'ußus.)

Deßnat ac ßniatut obfecro maleuolentia improboru, qui menußo meo in eos peccato adßiguntter dirigas iunbsp;ßum, utrerum fuaru fuceeßufruatur^ Cordis cnim ernbsp;renü, hoc eß, intimaru fecrctißimaruq; cogitationü ernbsp;cupiditatunt explorator es, te nihil latere poteß, uidesnbsp;ubifynceritas uelfucus^ St quidem legi diuin£hominesnbsp;confrrantur,omncs miußi apparcbunt,fecleratis aut opnbsp;poßti,cum certa ßnt er folida dei dona, ea fanilos latenbsp;re non poßiint, ut friant ctiam pro fe dÖim iudicaturumnbsp;(ontra hoßes, Inde ergo confidunt: er fiducialiter or atnbsp;dominum pro eo quod fiituru non dubitant, er fe oraßenbsp;huiufmodi alijs in exemplu dcpr£dicant ßne faßu.

Adiutorium dixit pro clypeo proteélore, pro ßdutia pr£ualendi hoßibus er impijs, uirtutcgratiacj-, diuina,nbsp;Qmnis enim piorumfreuritas proteäio er rcfitgiu,fu»nbsp;per dominum eß,qui fiios non negligit,fed in teporc fucnbsp;currit er ,ppugnat,im6 excipituclut clypeus iacula,ernbsp;«t aquilageßansfretufuu.Non aut faluat hoc paClo nifinbsp;reäos corde,non hypocritas, eos quoq^ qui reâa inee»nbsp;dunt,fideles er animo fimplicinuUa duplicttate notädhnbsp;* * Deus iudex iuftus,fortis (erpatiensnuquid)nbsp;irafeiturper fingulosdiesî’

Df hoßium ultione canit, quam ei dns cum earn depre caretur reuclauit,hoc ipfo cum confrlatus.Non eß, in»nbsp;quit, deus ut hoßes iniqui,fed iudex iufioru acuinikx,nbsp;¦ qui iuflitianouit,ct impietatè nö ßnet inultä,qua cotranbsp;me tmmerentem improbi ßc debacchatur. Fortts quofnbsp;‘‘‘ 5

-ocr page 110-

PSALTERIVM

efl,Uel deut,turn ut homo fragtlit uel caducut. QttOINd« fcri^watSnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iu li[eram,Patiens,ignoro;i]ujn^ujm mir4

bile non lit corrumpi fcripcuras ueterum non folum a» pud Griccot cr Latinot ,fed etiam upud lud^of, totie$nbsp;refcribendus.lndignaiur omni dieimpiff.ijui noutf euntnbsp;innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[celeribus irritât: fidelibut autem fuit (juotidie

frugditate peccantibiu non femper cr diu irafcitUTt fed donee refipifcant, ZT indoleant adntijfum,cr ueni»nbsp;am deprecentur.

IX Nifi conuerfî fueritis.gladium fuum ui« brabic,arcum fuu tetendit, amp; parauittllu.nbsp;Cum iUi crudeles cr impif ab improbitate fuapedemnbsp;non reuocantfed cotinuo,ut coeperunt,perfcqui me in«nbsp;digne uoluerint, gladiumcerte fuum continuo exaeu»nbsp;ttnt, arcum fuum adaptant, tendant er coflim^tnt, hocnbsp;efl, m omnem occafioni nuhi nocendi aduertunt et nonnbsp;negHgunt. Qjtanquam zr ad deum rcferri pofltt,ijui innbsp;dicat luflitum cr iuflum, Cf quotidie fe irritantem adonbsp;riturgladto cr iacuUf, mprobo rependens fecundii iHtnbsp;quitatem fuam,nihil parceiif,fed diligenter ipfiut puni»nbsp;tioni intendens,maxime ubi non conueriitur ab tmpro»nbsp;bit conatibui fuK : tunc entmgladium iudicif fui parat,nbsp;er arcum inflituit,ut digne traâet imptot.

£tineoparauituafaniortis:fagittasfuas ardenttbus «ffccit (ut ardcantfactet,)

Eo peruerfo fludiofuo impiut artes nocendi commini fcitur,magis ac magis armaturitt pios CT innocuos,pa»nbsp;rat^ flbi m/lrumeta letiflra et ueneiiatatfagittot quoc^nbsp;fuas ardentes efficiet, ut uehemetius oflèndant,fcipfuntnbsp;nimirum zr mprobitatts fue focios perditurus, potiutnbsp;q ut luflts incommodet. V el fl ad deum reflras, intetUginbsp;tur deus quotidie magis ira accendi in reprobos, tfuod dnbsp;It à prauis fuis conattbus non quicfcant, quibut odio ar»nbsp;dentibus infetiandi iuflos mala parauit exttialta,quodnbsp;efl mortales fagitrot m improbos iaculari à domino,

.4 Ecccparcuntiniuibtiain, concepitdolo ** rem,8lt; pcpcrit iniquitatem»

Vulttranslationeiftaflgnificare illoshofles fuoszS* impios totos ßtijje in excogitanda ZT concinnanda iniunbsp;ria,fraude ZT uiolentta, nec aliud animo uoluiffenbsp;nbsp;nbsp;cit

raffef.i£io,quàm ut ip'um utuel dolopérimèrent. Com parat autem cogitationé mala conceptui matemo,an»nbsp;xiam autem confiliorum malorum di/pofitionem partitnbsp;Ordinis ritioni, faitum autem portui t qua metaphora ZT altosnbsp;ûucrlio, fcripturanonraro utitur. Quanquam ZT ordinisinuernbsp;ßo uideripoßit, quia fal fl tas CT mendacium cpgitatur,nbsp;fequitur labor CT anguflia producendi rem iniqiUM, CTnbsp;proximo nocituram:fed folet finis effe primordialis cannbsp;fa aôhonum,à quo z^ nominantur.

,y Lacum aperuirôlt; effodit eum:amp; incidit in foueam quatn fecit.

Toties Dauid periclitatus efl ettm fuis hoflibllf,Ut pro ximus perdittoni uideretur, tarnen femper euaflt faluusnbsp;prouidcntia dei CT gratia, cuius promtßiones exciderenbsp;non poterant,nec fldes decipi faiiiii uiri. Contra autem,nbsp;hoflesfui omnes uiolenta et turpi morte abfumpti flint:nbsp;perditionii enim lacum fiMentes in ilium iitcidcrum^^

THILLIM.

ueam^paratamilli totuicibus,tandem runt : fua fefententia semeias occidit,nbsp;Sdul incidit, Achitophel fibi mortem confeiuit,nbsp;liquis omnibus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, v

  • 16 nbsp;Conuertetur doloreius in

in uertieem ipfius iniquitaseiusdf*'^^ Ntbil his uerftbiu aliud uoluit,qttim ipfos hoflt!nbsp;deprehenfuracrabfumptura, quiecuni^nbsp;rent, pararent, cr omni uiintenderent. Contterl“^ Inbsp;enim dolor in caput impiorum,iniuria quoque qitgt;‘nbsp;uidemaffcceruntdeciditinillorum uertieemnbsp;aefiquis lapidem iaciat in altum, cr non ciuitor^^^nbsp;incidat in caput,uel alium firire conatus, propfl^r^nbsp;diofautiet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,

  • 17 nbsp;Confitebor domino fecundunbsp;cius : amp;pfallam nomtni domini

Grrtfid« deo agam pro fua iuflitia, qui rem eripuit ab hoflibus, eósque utnbsp;Orandumhoc modo nobis cr omnibuspifs,q*^nbsp;undiqi hoflibus premuntur,externis et interttiStnbsp;fis cupiditatibus cr uerfutijs, à quibiu deigrntiunbsp;bimur,fi innocenti£fludebimus,cr corâdeo ''nbsp;de ambulauerimus,didiccrimus(^nbsp;bono uincere matum,magnanimitate magisnbsp;contendere, ZT i bonitatis diuitut promißio'quot;^'^'^nbsp;¦per cum fidutia pendere,

PSALMVS VII’’ jj. In finem pro torcuIaribus,Pft*nbsp;Torcularia intclltguntur umdemi^, ZTnbsp;‘srbemPhtltflhtnoruGetbi'’^nbsp;potefl, ,pptcr quod multi uaria opinantur de

ARGVWEN rVM nofeenobis fußsrbitfß'^J^ continet adm irationem omnipoteticnbsp;aâtonem pro tot magnificis benefleifs hotiù»^nbsp;Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ominedns noftcrjquäi”’ J,

J rabileeftnomé tuum“* “ (ft y fa terra f Quoniamnbsp;magnificentiatua

Excitâtfeipfum ad confyderandam homines bonitatem,admirando uehementeron^r\nbsp;tic flue maicflatem,dicens:O domine deiis,qi*‘nbsp;fubflflcnsfonseffenti4,àquoomniumrcruopi‘S^’^gnbsp;petidet,omnia conferuas cr modcraris,q[i*i d^' oj,nbsp;fier es,àquo quicquid habemus fumus ZT pofr^nbsp;quimur, fine quo nihil efl, cui obedientiamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jm

obligamur,hoc efl enim. Domine dominus noflr^’ ttdmirabiie^oriofum iUuflre cr magni/u um r/gt;nbsp;tuum, ideflmaieflasdiuinitatistute.nbsp;dei efl,nifi ipfemet dominus, gloria iUius,nbsp;diuinie maieflatis mfinitaeflcrinfflimabdùo^’'^nbsp;turæ:fuperat enim omnem uitelledum etiamnbsp;cumper/eâio dei, crgloria, potemta CTnbsp;tia,ln uniuerfa terra:celebrem enim redditnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

bonitatemfuam, iuflitiamé^ iudiciorumfuorum^ mundo, apud omnes hommes, quibus inteBe^'^ P^nbsp;Zyfenfum diuinitatis, omnia gubernantit,nbsp;terra fufl^iciendacr timenda fit gloria gt; «dtn


-ocr page 111-

'^ifWingatjOrnnwadmiMtiortc jui replens, peut tux ’’’’.quot;’wp toTlt;(ff, replens, fefe fuper ecelas dUoUens,lon^nbsp;pjy uttiuerff protcditKr, nufyuafefe «oilnbsp;^^^^ensuifemjamfruendam^.

ore infanttum amp; ladentium pcrfccifti ’'’'Ié(|i(ni,jj,gt;o6«r)proptcrinimico5 tuosînbsp;“^«lïftruas inimicum amp; uhorcm.

opw fJI uerbis, «rc4 bonitatts dininie w terra ‘“'lis 4dmirandain maieflatem,eiim etiam,o tu deus,nbsp;perfeceris.idefl,perfi£iendam mcboaue»nbsp;« ore infdntium et laaentiû, ubi et in putbus weffanbsp;^^temimusfctpientiie bonitatis tult;e Idudent, tyquot;nbsp;’•’lii iovnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(»e ?Q«id enim ddmirabiUtu» i» ‘•ninuli om«

'M!»« nuturalitcrgenitorn imbecillißinio infantulof cut pipilldrMw nodus laais^i copidpraparaturàdeo.innbsp;5x16145 [sue pBcrK omnia flupéda funt, tanta p«rcntttMnbsp;(barite,tdin inuiaa gratia,ut illos cuni nibil nifi uagi^nbsp;tlt;^lt;‘bßrepere,fordibus naufeam eiere, die no^uij; motenbsp;po|?[Bt,inirii»j€ tawf (I d parentibus faflidiuntur,nbsp;iîlis inferuire.Adhac ijuantis ^uotidienbsp;P^''xli5t!lt;jn niß manifefla diuiiii numinis ope angelo»nbsp;eripiunturflnnocentia quoq; morum,etnbsp;»quot;“plicit« affiauu tantarelucet,ut noj iUis fimilesßc«nbsp;’f’i«6t«mur. Qaorttw labijs diuinie laudes cr cantiea,nbsp;ÿquot;‘ 5M0'«0(lo non ^^Me domino deo er hominibusplacere

? fl flatim ab infantia doeeàturfaera carmina re innocentia fua;(peeimen re ferre, iam depranbsp;•MMK parentibiM ; undf amp; aeelamatio tUa puerorum innbsp;*^pto,opus fuit bonitatis diuina, ^ua cr Cbnjlw lx«nbsp;jf liMxi^er dtto Deo erdUW teßatus efl, qua cr hoftesnbsp;Cbnjlw confiitabat, cr eonuincebat duritiem aenbsp;*’’*^'óan{tnuin|tribdniw ac facerdotunt. Stcut Oquot; onnbsp;«Iri bo/lf Î confunduntur, deum aegantes,eum prownbsp;manifrflam prodit circa infantes. QM«»nbsp;[^'^^^^Heriifenfumagnalia dei, qu£ àfapienttbusabnbsp;pondit (y- ,„4g,ii5 },oc mundo. Hos enimfuos inimi-«'.’’oneßatK aduerfarios ac ultores, du uult cogit pr^nbsp;^^'^^sntlnolentesGrinuitosmagnatiadei,

  • 5 Qootiiä uidebo cceIos tuos,op€ra digi-*nbsp;^?^'»ï»tuorum.lunâ,amp; ftdlas quæ(tH)funnbsp;dafti.

non admirarer dei circa nos homines dignatio.» M^' funi propter eos uideam coelortim opijïcfmjnn^»nbsp;amp; fteUarum canditorem tot ac tanta condidiffl, etnbsp;ptrpftuo adminiflrare,tantisq; nos donisgratuito ornanbsp;Calos inquam tuos, admirabwiiitis fuffitio, o deus,nbsp;^xor«») digitorum opera,quie tu parafli, immèfa bonbsp;^xte t«(t pyo ijqI, jj mortalibnSj^ttd fic omnis terra re^^nbsp;^^n^^gt;‘*tfupracoelos euadat, quant cs'fi infani quidanbsp;*'«st** ^^P^^tuioppugnâtfpueritamen^laâentes deprlt;fÄnbsp;oxnt.Soijs non meminit.quod quo tempore luna uideturnbsp;Mlt;ds non ttidentur.Qttie hie effent dieëda de openbsp;«bus dfi mcnwrdtts pfr /îngHk,diJcijnt»r ex humanioquot;nbsp;”6«$ ätcriSjCr libemiibiw difeiplinis, uel in huncufivi»nbsp;rxdtoff,ƒf (J fol,).if.(a(P^ ittquireitdis, ut exa^tut deinbsp;homines dementia dtgnoflanti^.

  • 4 eft homo, mcmor lt;s cius * autnbsp;f Hus hominis,quoniam uifttas eum^

Q«ô magis homims dignitatem extollat,pramittit lt;ea rumnofiflimam hominis humilitatem, quam duobus ex-primit nominibus, humanam miferiamconne»nbsp;tantem, erfiliu hominis bis arumnofam natiuitatis connbsp;ditionemfignifleantem.QitarequoChriflus teflareturnbsp;totam noflram ßne peccato miferiam fufeepiffe, filiumnbsp;fefatetur hominis. t^eminiffe uero dei, fignificat benefinbsp;cifs deelarajje nos fibi effe curse : in bonum quidt m hocnbsp;toco, utfequensprofequituruerfus. Quanquam CT m*nbsp;malam partem noflrorum nonnunquam peccatorU me*nbsp;minijfe fcribatur,ficut cr yifitare quoque in utramutfnbsp;partem fumi protritum eft.

  • 5 Minuifti efi paulominus ab angclis(ddfo)

amp; gloria,St honore coronafti cum,

À d id hominis deus rneminit, quod cum dijs,hoc efl,an gelis paulo inferiore fecit admiranda dignitate, et mire*nbsp;fico decore cumulatum,folo cnimcorpufeulionere, ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gj

poft primé parentis lapfum ncceflitatemoriendi,angdis notes, beatis coelittbus minores fumus, qui idea dij tiocantur,nbsp;quod diuinitas ißts quàm alifs creaturis plenius commetnbsp;nicata fit. Omnia auti terrena nobisfiebieda tenemus,nbsp;quicunqi per fidem in drum uerum ac uiuentem, uitatnnbsp;/andam uiuimus, ut beato olim cum tUis teuofiui certonbsp;flieramus, Ouicquid autem dehominis dignitatefieri*nbsp;ptura prsedicat, Chrifto in primis, utgeneris noftri ex*nbsp;emplarijcapiti, priinogenito, acinflauratori tribuiturnbsp;fy conuenit, ut rede Apoflolus ad Hebrteos hunc loctinbsp;de Chrifto interpretatus fit: cuius dignitatis tato qutfiq;nbsp;ampltus participai, quäto maioribus donis Chriflt ffirinbsp;ties fuerit afflatus.

  • 6 amp;conftituiftieumfupcr opera manuumnbsp;tuaru. Omnia fubiccifti fub pcdibus ciusr

Humanogeneri ditionem dedifti cr imperium,ius cr imptriu« ttfum cundorit.quia terram fiubiecifti crfubdidtfti com fcomwis.nbsp;pificibus maris, cr coeli uolucrtbus,omnibusficilicet qusenbsp;mouentur in tcrra,fluitant in mart, cr quf fiub coda fienbsp;runttfr 'm acre. Omnibus iftis prapofiuit deus hominem,nbsp;Ut ipfie fieruiret deo omnium creatori, cr gratias refersnbsp;ret, inteUedu beneficiorum donatus, quo caret reltqui,nbsp;ertanto ardentius benefico patri fide, ffe cr charita*nbsp;te 'mhareret, Nonfic autem fubiecit hac homini, ut adnbsp;libidincm abuteretur,fied ad neceftitatem çr confolationbsp;nem,ufiumq;modcftum,adgloriamdci, cr mundideco*nbsp;rem,dificiplinamq; obedientia homini commendandam,nbsp;memoriamquoqi bonitatis dei crgratitudinem.

  • 7 nbsp;oues Seboucs uniucrfasrinfuper(cr) pe«

coracampi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Pecora tom minora, domeflica uel armenta, homini deus dono contulit ad obficquüe,uidîé cr amidié: neceanbsp;fola, fed cr feras fiubdidit agrefles, nam Ulas quamlibetnbsp;cautas atque truces, uenatu capini^us, cr utilitatem exnbsp;eis multam confcquimur.'Videte,ihquit,mexplicabtlentnbsp;dei circa nos benignitatë, cut fiatis no eft.ufiibus hominisnbsp;macipaffe iumeta et cicures beftias, nifi etiam fir OS ad*^nbsp;ieciffèt,quaru nulla tarn eft immanis fierox et noxia,quânbsp;Hon hominis fiubieceritiwperiOfUt utilitatem aliquâ ca»

lil 4


-ocr page 112-

S PALTER!VM

pwt rx f«^KÏM er fuperi cum inferis fubijciuntur (3^ feruiunt ei,lt;fui fe penitus deo feruu addixerit. N« aliunnbsp;dteß, uti totrcbtudamnafubindeaccipiamut, quàmnbsp;quod conditoris nos uoluntati,ut par efl,no exponimui.nbsp;Reg««w ucru in res conlt;iitiK tune obtinebimus, ß con»nbsp;ditorem ut regem noflrum rite adorauerimus.

Volucrcs ccEh,amp; pifees maris qui peram bulantfemitas maris*

Nedum animalia terreflria, fed er uolatilia aëris, CJ“ pifees maris,tradidit dns in ufum hominis. Et ne quid innbsp;mari putetur,non computatu in nomine pifeium,addit:nbsp;Qÿiequidinmarinisaquis quomodocunq^ uiuit, cuiuf»nbsp;fun^ ßt generis uel Jpeciei, Longe enim numeroßor renbsp;rum nattera putatur incolere mare,quàmßt animaliumnbsp;terreßrium abundantia uel uarietas. (Xuicquid enimmtnbsp;feitur in aUqua parte naturie,in mari quoq^ reperirinbsp;cituri fapicntibus,cr prreterea multa quie nufquam alinbsp;bi: de quibus Phnius libro s. cap. ». Semitas autem ma»nbsp;rium dicit,uel quia uari/ flexusacftnus tadgo quoi^ manbsp;ria dicuntur : uel quia in alqs regionibus maris alia beanbsp;bia,aliaq; monßra uifuntur,Alterum igitur mundum,etnbsp;terreflri ampliorem, quid mirum ß pifeium nomine uo^nbsp;lueritincluderef

Domine dominus nofterquàm admira bile cft nomen tuum in uniuerfa terra.

Admiratione qua Pfalmu ca pit eadem CT finit, Nlt;rwi memoranda dei in humanumgenus tam praclara beneßnbsp;eiOffyncerâgratitudtnê transfitndere uoluit CT w alios.nbsp;Homme uniuerforu, peculiariter autê dominus noßer,nbsp;quia nos tui ferusdi,omnia à tehabentes, etiamß multinbsp;minus agnofcant,nos autem uirtutem iyquot; bonttatè tuantnbsp;fradicabimus,qui populus tuus fumus.

PSALMVS IX.

In finêpro occuitis filii,PfaImus Dauid.

Qttàffi non ßt neceffaria traiiatio nobis tituloru, «d ex koe liquet, quodnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Super mortem, exponi

poteß.Quidam occutta interpretâtur: alij iuuentutemt alijmfirumentum mußeum.Similiter quidam disnbsp;cunt e/fe nomen cuiufdâexgentibus hoJiisDauidis:alifnbsp;per Metathcßm î^abal,ali] Goliath, alif Cantorem facinbsp;ttnt,ne quid nos in hac re definire audeamus. Qsibus fufnbsp;ficiatcognouiffe

ARGVMENTVM pfalmi Dauidici huius eße, Cratulatoriü carmen,pro inftgni uiCloria quadam pro»nbsp;cipui hoßis,pro^ oßenfa iußitia dei, qui fuos fideles innbsp;tempore uindicat cit adiunéta precatione, ut improbosnbsp;deuscompefeat.

Onfitcbor(fi6i)domincin toto corde meo: narrabo omnia mi^nbsp;rabiliatua.

Cupiens propheta alijs mouere affes flum, ipfe printum reuera permotus fumma deuotione,nbsp;ait: Cofitebor Crgratias agam uel celebrabo laudabo^nbsp;dominum ex animo ,toto affè^îu meo, non pharifatcO,nbsp;f‘edardettte,ut cupiam pro uirili,ß fieri poßit,enarrarenbsp;omnia mirabilia opera dci,quorumferê maximum, eernbsp;te recentißimum erat uiHoria itißerata,fumpta de G«

THILLIM.

tiath,ueJ aliquo alio,cuius occaßone,ßmulonl!t'tfi^ nora dei in falutem populi fatfa,ferre cuptonbsp;Quanquam enim ßngulacelebrarepro digiiitatenbsp;queam, uniuerfi tarnen commemerare uel ingr»^^nbsp;cipiam.

1. nbsp;Lætabor amp; exultabo in te,planain no

nituoaltiiTime.

' Signifientßc iUiusexhibitam opemfentagniß^^ ut in perpetuum de eagloriaturusßt,cü interna amp;nbsp;terna l«etitia,non de fuapte ßrtitudine, fednbsp;ßentia^ diuina.ilïud adieâit eß abffnbsp;lam altißime, infigni feilicet exultatioe,^nbsp;omnibus fupereminente dei potentia er boriitate-liter nos afiêâos pleruq; oportet, quibus multoUt^^^nbsp;deus beneficia per Chriflum exhibutt, Cfnbsp;umphum donauitfidelibus,falutem quoqi

  • 3 In conuertendo immicum meuinnbsp;fum, infirmabutur amp; peribunt à

Dei uirtus hoßesfugerc, impingere cr rat crinterire^Non mea ßrtitudine,fediifa(‘'^^^iiinbsp;ßint,tibt^ terga dederunt, penes quetn pronbsp;äoria,ideo^ ßgientes confiiß ac territ!,ft^denbsp;re coaili funt. Sic fit hoßibusfideUum,Utnbsp;te fiigiantfid non effugiant, dum maximanbsp;peraturos ob robur er multitudineitt, “rnbsp;contra eleäosmhihhabentur,

  • 4 Quo'’*’”^ ^'‘^**^* indicium men*” jj^di

fam meamtfedifti fuper thronum^^** cas iuftitiam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ftfi

Putabant homines non effe qui nosabipf^’J,^quot;^^^ fioneUberaret, tenon po^eueluellenosuiid'^nbsp;perfuaferant.At nuc dum à fade mea uirtutet Lnbsp;tHr, cadunt er intereunt, experti tandem]“quot;^nbsp;poßis,qu4m tibi nos curte fimus. Verè f‘’‘^fi‘.^’‘^;!iódnbsp;nali,iudicium exercuißi pro me, canbsp;dicafiuNamdumfuperioreshofles erat,tttdebnbsp;aut abeffe tribunali,aut negUgere caufainf‘*‘

IncrepaftigenresSlt;periitingt;pi“^^L,jU» /liimptKm)noraeeorura delefti innbsp;SC in feculum feculi.

Tugentes iflas impias er incircuncifas ‘ tionc tua perdere potes,cumfuisiUorumg'^^!'nbsp;bus,in quos confidant,foloajfieduusdtiut^^^ juiftnbsp;ttu,ubt uoles,pcrdisqi aducrfarios,urgentofo‘‘’nbsp;cundi tfîiltus tui in nihitü rediguntur, ut uee uonbsp;rum memoretur ,fed ad omnimodamnbsp;ducätur,fine omni celebritatenominis.'VetiUnbsp;ubiqifimilitercxponit -yyy Steculuniflt;t(t*^‘’’'.^irnbsp;ßne durationisfine,ucl longißimonbsp;mnefeculu. Ex his nos difcamus dnifodutyr a^(iiinbsp;uincerepiorumfuo tempore,etiamfi diuttu^ /nbsp;deatur, quo plena in iÜumfidutianos

6 Inimicidcfeceruntphrameaf inn ciuitates(forttw)dcftruxiftigt;Perii‘'^nbsp;cumfonitu(tpjjs.)

. Infidtaturhoßiaudacißimocomrdifrae fiaturo,qualisfritlt;deliathftlloenim(^fit^ ' ßt


-ocr page 113-

PSALTER. I VM

cnnilis Philifheis, Dauid ci dicerc potuit, uet de eo: Nun(}ui(j(j«i animo iâcunfia uaftarat, iam omnesfuitsnbsp;foUtudines esquot; uaftationcs f nunguid noflratnbsp;eitertifii ad ruintu teternof^ et ad extrema not pernbsp;^ueittjdmodu minabarts^omnes occidißi f aliudnbsp;quot;i^ÿsdno uifum efl,^ui pr£ßdet in f£culn,regiio fempinbsp;^^»0,temper pro tribunali fedeiif, ludiciü m téporefa^nbsp;orbt toto fumma lt;equitate, ut fuperbiâ tuam ßrrenbsp;''^’'f°tiurit,Sed perijt memoria talium inimicorû Deinbsp;^l’^^litimpcrfecutoru unàcimtipfis, uelutfonitm^nbsp;‘‘‘‘‘Kociiflrepittts cjuamlibetingcm: ficlcgitueticsin^nbsp;^^pres,non fine légitima eaufa admodum erudituf,ue=:nbsp;ton habita ratione punôlorum,quibut tune temponbsp;’^•5 wuditi non utebantur,uel nondum erant.nbsp;^dominus in æternum permanetParanbsp;'“tiniudiciothronumfuum.

iudex deut fèmpcr pro tribunali fedet, orbe iudicat ex iufiitia 0- lequitate, ut fideles côfolennbsp;Jquot; l?^j,etiâfiimiuriäad têpuspati oporteat.Is teintnbsp;‘inèlibet,ut meritus es pe/Jîtndabit,iiomenqi tuumnbsp;cît fitis fidelibtis feruis regnabit ingloria,intnbsp;' '^^gt;iius pereuntibus cr c5trttis,(iui uafiitates irrenbsp;115 *“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peregerât,uel in animo coceperât oia fide

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ?dmanieotentione,dhogubernâtefi^os^

^^^'pfe iudicabit orbem terræin æquita--**'’'''«11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populos in iuftitia,

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mutiliueluitiofarepetitioneeadem

^‘^'“Ifiiliuufanaoru magnitudine extimulatus fanélo P Poëtarn more,(]ui non uerbis ludere fed deuotionltnbsp;’il'^ibus folent affluere. ipfeeftcr nullas alius quamlinbsp;^^'’‘‘samp;fuperbus,tßis efltcrr^ct orbis, ipfe iufiifiinbsp;‘«ilicat zr ordinal uniuerfa. Etiam populos, non innbsp;atfumptos,gentesfctlicet moderat ur crnbsp;I ƒ ^^^‘ßime,zr cum fumma wquitate, ut nemo de innbsp;IP e^niniacon^ueripofiit. Inomnienimgcntc,nbsp;J? 1'^^ntibu^ creatorem,et mnocenter pro uirtli uiuennbsp;l’euejicU corporalia adminiftrat zr j^iritualianbsp;enim eleâos fuos in omni loco zr tempore,.nbsp;eft dfts refugium pauperi adiu-Pportunitatibus »n thbulatione.

jjn.’‘^'nlieebit confugere omni tenui ZT attrito: fide deus praflat afylu omnibus fideliter illu ZTnbsp;inuocantibus,eo potiflimu tempore,loco ZTnbsp;maxime indigueritfidelis,etiäfi non femper iBinbsp;ut patiêter ZT aquanimiterprafloleturnbsp;fidutia femper comendet,

* E f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßn^ificetur nomè dei in omnibus,

Nil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te qui noucrût nomen tuSî

quot;ó dereliquifti quærêtes tedne. Ufcfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ndmittunt peccata,animad=:

dm,?*“.deljgt;erant, fed toti deo fede^ Pfj fecxponwit beneplacito, qui zrfamiliafuânbsp;m uiam reuocat,ne cum reliquo munnbsp;NoMerKt enim nomen dhi zr uerëturnbsp;Cerf r' quot;*ß^‘ndicem,quo tmo nituntur zrconfidunt,nbsp;‘ 'leferi ab codé no potfc, quia ipfi fludent, eumq;nbsp;3‘“'’‘*'«,de CO foliciti funt femper.cui uitâquo^ fuain

THILLIM»

approbetni, uerè religio fi zr timentes dfim ut oportet,

11 Pfallite domino qui habitat(f«)Sion;an* nuntiate inter genres ftudia eius;

Commodusn hortatur ut canant fanëli deo laudes,qué prafidemnominat 'Zion, ubi areafoederis,cuidominusnbsp;prafentia flgt;eciali aderat,exauditurus uota piorum,quinbsp;nufquam abefl, fed illic tune praceperatfe adorari, innbsp;populis iubet annuntiari ftudia dei, id eft,opera mirabi“nbsp;lia iufta zr fanäa, idé^ paßim in orbe terraru, quo deinbsp;potentiam zr bonitatc plurimi cognofcantjperq; iUtemnbsp;falui fiant.

li Quoniärequirens fanguinêeorörccor^ datuseft; noeftoblitus clamorcpauperö.

Digne celebratur dei luftitia zr bonitAS,quia inquirit jj,-. de clt;ede innocenttt,zr fiiper etfufo fanguine,ut inultumnbsp;non finat, neq; obliuifcitur uocifirationts affliëloru, 0=nbsp;tiam fi aliquädiu negligere eos uideatur, Vnde pij comonbsp;nensur, utfi quidmdignepatiantur, dnm umdicem nonnbsp;diffidant, cui umi caufamcommitteredebeant, quem tanbsp;men interim patieiuer ac longanimiter expeélent,quannbsp;doquidë uenieiis ueniet, ec iudiciu ponet in podere,co^nbsp;fölabicurq- fideles, impios aüt cofiindet atq; difperdet.

15 Miferere inci domme: uidehumilitatem meam de inimicis meis. Qui exaltas me denbsp;portis mortis,

Qwjndo^Mide»« eer to credit domina non obliuifei uo cifirationis adfli£iorii,ideo orare incipit, utfui deus minbsp;fereatur, zrgratia largiatur, intuitu taiitaruafftiëliosnbsp;num,quibus 'muoluatur,ex quibus fe non queat euolue»nbsp;re quacunq; alia uirtute, fortiores ejfi zr truculentioanbsp;res hoftes fuos,q ut proprijs uiribiis fc defindat: utqi denbsp;portis mortis zr into laci cum eruere ct cxaltare dignenbsp;tur, qd’fibi uideatur ufj; ad lime infirni zr perditionisnbsp;accefiifte ,umdc fuftolli nifi per dci gratiam non poßit.nbsp;Quanto enimpernicicsmaior,zrcafusgrauior,tantonbsp;potentior propugnator zr faluator eft inuocandus.

14 utannfiticmonines laudationcs tuas in portis filiæ Sion,ExuItabo in falutari tuoînbsp;Non alia ratione magisfanili à morte poftulant eripi,nbsp;zr m pace confiftcre,quàm utgloriam dei deprwdicët, Er'pi »nbsp;zr adhortentur quos poffunt multos ad cultü dei uerii,nbsp;id aut faciunt celebrando iugiter laudes dei,iii congreganbsp;tionc populoru,quos deu feirenbsp;nbsp;nbsp;amare dcfydcrant,pa

lamq; teftantur fynceram hetitiam de falute confecuta à d«o. IferM aKtë omnes laudes enarraturu fe iaëlat, magisnbsp;iuxtauotZ quam poffe : multo enim plura fanëti cupiutnbsp;itigloriadeiloqui zr agere,quàmualeät. Portteaut fi^nbsp;tilt;e Sion funt ccetus fideliS.ut olim in portis urbtü/ficëlanbsp;cula, ucluti nunc in fiiro zr theatris agebantur. Quan*nbsp;quam zr porta: dicantur Hebra-ts pro urbibus, zr pronbsp;hominii conuentu zr coetu. Filia sion lerufti m dicitur,nbsp;qute nobis ccc left à dei cultoru reprafentat. De falutarinbsp;autem tuo exulc.!bo,no hominu.tn qutbus non eftfalus,nbsp;nec rependere Deo quicquam poffumusquam de lUiusnbsp;agnita bonitate zr gratia congratularicufidcltbus,mulnbsp;toso} habere zr folicitare confortes m laudibus dei,

* 5 inftxse funtgentes in interitu Çquem) fece-


'1

-ocr page 114-

P S ALTER!VM runt Jnlaqueo ifto quem abfconderuntnbsp;comprehenfus eft pes eorum.

Redit ad decantandu iudidum domini,contra hofles fidelium patefailu. Bellum mtulerat PhilißieilfraelitK^nbsp;fretifuo bla^hemaGoliath,qui iudiciodeioccaßonenbsp;maximain præflitit ignominiofie fubiedionis ipforu.Menbsp;ruitenim bla/phetniafuacadere fub Dauide,quo cafunbsp;femel fuK abfiulit animum pufftandi atque uincendi:/}cnbsp;enimfoueam exciderunt 'm qua periretjßaelttis quolt;pnbsp;Me pofuerunt,cui ipß muoluerentur.lAutuata aüego^nbsp;ria 4 uenatoribui,quiparatisßueisilleilamentaßrilnbsp;imponunt,ut auiditate capti emergere non poßint,fic Unbsp;queos amp;' Me intendunt aucupef.

1Û Cognofcetur dominus iudicia facies; in operibus manuum fuarum comprehendnbsp;fus eft peccitor(higaion Seta,)

Vtcunq; peculiariter cafum Goliath canere uideatur, finud tarnen omnium impioru finem cafu!^ defcribit.nbsp;Vt fuomet gladio pereant, dum maxime nocere pif! in»nbsp;tendunt, leui occaßone potenti manu dci proßernun»nbsp;tur,ut Goliath lapide fundx, quodutiq^ inßgne miracunbsp;Ium fiiit diuini auxtlißAgnitUi eß ergo et nobilisfaduinbsp;dem ex fuo iudicio,dit immanis is Goliath 'mermis puerinbsp;manibm deifceretur,et ßtoipßm enfe blaßihemm trucanbsp;Mur. Adijcitur uerfui ^ptex didio,primanbsp;ïudati laudé er cclebrationé reddut, eSquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^t allât.

Prifeut neutra tranflutit,quai frrtaßis 'm fuo codice non muenit. Signißcat lt;«Mt prior exgrato peâore eruduannbsp;dam dni dei meritißirnam dignißimamq; laudem, mult4nbsp;deuotione depr^dicandam, pro inßgni miraculo dei, mnbsp;fauorem fideliûperaâo,contra impiû cr blaßgt;hemum,nbsp;ut difeant fidere deo, et pro uiribut decantare laudes dinbsp;uinM corde cr animo, idem cr Scia,

ry Conuertâturpeccatores in infernum.Od mues gentes quae obliuifcuncur deum»nbsp;inpij ad in» Conueftentur impij ad 'mßros,fecundum corpus qiù»nbsp;dem turpi morte ad pulueré in fepulchro,iuxta animamnbsp;cum fatana ad mfirnum, cui obfequuti funt diligenter,nbsp;ubi ignem fuum paratu inueniunt,cum ^abolonbsp;nbsp;nbsp;ange

tiseius,exquo er nati funt,dnienimdeiobliuifeuntur, nuUa prorfui religione deuoti,dicut potius in corde fuo,nbsp;Kon eß deus, cuius magnifica opera uifa amp; experta,nbsp;Uel non confyderare dignâtur, uel ßrtuna tribuunt autnbsp;cafui, uel certè Beelzebub pr'mcipi damoniorum adfcrinbsp;bunt. Quiutfupcrnanunquamappretiatifunt,ßc'msnbsp;fimas protrudentur intenebrastnon iÜiquinunquamnbsp;deumcognouerut,ftaefua culpa,fed quiobliti funt,qui4nbsp;non corde perceperunt beneßeia magnab'um dei, quitnbsp;non retulerunt 'm dominu ,cr ex faâura difeere creatonbsp;remnihiliduxerunt,

Quoniâ non in fine obliuioeritpaupcd ristpatiêtia pauperû (non) peribitin finem.

Qjtanquam uideatur aliquâdo dns pauperü obliuifci, •biiuiïci.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uexantur ab improbis,necßatim ipforu audirc uota,

dum opem implorât, no tamè poßunt eorit orationes ac pia uota eße perpetuo inania. Vidit tandë ißaelitos donbsp;minus 'm Aegypto ? Pauperesßgt;iritu nihil de feprtefu»

a.0

THILLIM« mentes cSio peculiariter cura funt, ßeutnbsp;ffierant 'm dominu, Nott ettim obliuifci poteßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fui,aßiiiloru quoq} er humiliatorumßcs Gquot; non perlt tandem, fed in fecula faculorutnnbsp;mendatur, er fecundum fidem iHis retribuitur.nbsp;enim domini mifericordiam fentient,etiäfi pronbsp;reiratumfentirepifuideantur’mpro'feiiti,nbsp;19 Exurge domine non confortetur honbsp;iudicentur gentes in confpedunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Ordt ut ficut contra Goliath praclara riam,ita pqs oibus contra quoslibet impios edeße p'nbsp;tur.proç fuis exurgere, et potentiäfuam dearer gt;nbsp;fempercrißdserigant,fuisq^ fefe uiribusnbsp;iudicentur gentes corä ipfo, hoc eß,utm irrp^f f*nbsp;fiat dei iudiciimi,méritas pcenasper/bluentibiitiÿ'^^nbsp;homo non fine emphaß ponitur, quonbsp;minisexprimit, eo^ßemfanätsconfirmât,m .nbsp;pios er à deo ^mnandos homines ualituroscoi^^nbsp;âos er ipforum deum,ac patrem. Quicquidii‘’^nbsp;orat,idem er pradtcitfuturu,cum nihilnbsp;retur, quod no fimul quoq^ exorarit. Vere e»f^^nbsp;impios furgit dominus,cum ultricem uirtutet»/'*^nbsp;promere confueuit in hoßes populi fui,nbsp;Conftitue dfie legislatoréfupertos*nbsp;gentes quoniâ homines funt.

Grauem moderatorem conßituefuper fciplina terreantur ac tremant, cuiusnbsp;queant, impiit aliquë principem ac regé,fii^^^g„tinbsp;tanam,fHb quoru manu imp'q humilienturtCr ßrnbsp;nere 4 perfequutionibus cogantur, diuitio terro''nbsp;ceUendifUt uel tandem agnofcat fe miferosnbsp;mortales. Id quia grandis eß fapientiacr'ß‘'quot;nbsp;feipfum cognofeereßdeo addit Sela.

PSALMVS X

Sine titulo eß, quandoquidé apud tur nono,er aliud argumentum ex hoc loco tr^nbsp;deturmfequentibus,

ARGVMENTVM .EßferUfH^I’M hominis pif contra malitiofos, qui innocuos ct^nbsp;opprimunt,quorumhicintolerabilisfupcrbi^y iiffnbsp;tur, er artes nocendi,quanquâer ad pradiillt;*nbsp;rireßrri poßint. Qj{aenimrationedißin^''^ '^p0fnbsp;fint quorundam Pfalmorum,^' Ufiio,diuinarrnbsp;fum,nec magnopere perueßigari poteß tantit“nbsp;tts mutandi ratio confiante fententia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

receflifti îjôe» in oportunitatib’itrib“nbsp;Dum dominus permittitnbsp;nes pro libidine bonos /idnbsp;er uiolcntia,dicitur humana locutione procu /nbsp;manere,auertißcfe,erdormire,faciemabf((»' '1'^ Jnbsp;dißimulare iniuriam fuoru,ut interim ardëtiusnbsp;clament ad dominu, Vt hic quoq; EiauidixF^ ,fnbsp;aßiiäoru dielt, deum longe abeße, aut fi adfi‘nbsp;gere, tempore quo ipfi tribulattonenbsp;nolens uidere iniurias quas ab improbis P^'r^’n^tcnbsp;iußi officium fit malum non tolerare quodnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f(.


-ocr page 115-

SP ALTERI VM

ft. No« potfjl autê animiK mcerore opprc/fus abyffuni ‘«diciorumtó cognitioneconfe(iui,qui fuos prüfens crnbsp;f'itnt, 4c iHii etiam beneuolut malorutti improbitati altnbsp;^“»tldiucxrrcendof concedit^.

pumfuperbit impius, incendif paupert II tóprthenduntur in cófiliis qbus cogitât*nbsp;''S,’*’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ Super=‘

* ^'^t«imimpiiM,crperfequiturnonnipbonos, çrami ‘''s ^i, ijui mtutdit non diligunt, 0quot; alioqui afftigunturnbsp;’’“‘Itiphcttcr. Cum ttag; dnt adfliilis ZSquot; humilibus «onnbsp;^‘^^ß'^iiKcl'uperbos deijccre uidetur, diiiiwi«nbsp;ft deo patri fuo queri oogitur, eins cotranbsp;f^^^^atosinuocorcauxiliii.Huncergoanimiperturba“nbsp;*' quot;flrftM fxprimit cofequenter. Coprehendantur obfe^nbsp;‘^0 'm có/Slijsfuis qu£ conunifeuntur, ,pdatur cora deonbsp;l’owintbtjç prauorufuorufiudiorUfCT mali^nbsp;nott tantu pqs obrjjë poßtnt quantanbsp;nlt;itTÎt,Mt 4 fanâts iHoru mprobitof ualeat declinari.nbsp;Qponiam laudatur peccatorindefyde--

•‘^’'îcerbauit dominum;

1^*''' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gr^cusprobabihont

quot;l’lß twibi quidë uidetur, ut CT hoc locoß-nfus fit itn ftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerba:Peflilcntißima deftderia

Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wipiorû inueniunt paßim comprobatores qui

V’«e««t,nimtyttw Hits ftnilcs iwpios. Qwinodo c impieta«, quam tam fedulofeäa^nbsp;’'“Vièsfibi quMfiitiiüinto^ multos fieri, ut probiornbsp;tit^’^prßimisfNecapudtalesprobruhabetaua’^nbsp;'W U«dê. ciuitnio enim quafius rmpio c'Ótingit «=nbsp;fi^mp redit ad opera ùnpietatis,nbsp;4bowtfi4Î)Utit»r iüietiapeßimos bla/fibenbsp;diuin£. Non cnirn dominudeum crenbsp;nee abhorrent ab iUimquaeunqinbsp;(^^quot;^'^•«.quandoquidem qu£ tu fumme uituperas crnbsp;tek ^Pgt;'obitatcm CT auaritiam,ea ifti magnope»nbsp;f4^'^’'^-^itd£ific.Laudatimpiusquodfibiplacet,auanbsp;py‘%^dominumblalfihemat.

«lon fecundum altitudinem træ Tuae 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Non cft deus in confpcdue-

‘^ogitationes dus.)

intolcrabilis faflus, quem fùror '’'’¦fîh''^ufgledores, id efficit, «t itfiprobinibilnbsp;! Pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;metuant, nutiquam inquirant li

‘^gt;'hitriu, Caput autem omnium talium înbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hnprobitatu eft, non ejfe deum qui om»

neminem fe ùportere time» tecjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agere poßit hoc lüi licere,fua tantum qu£»

libidines zx «!taw iucumdamfe» pfoximws habeat ucl remotus. Dftwn W'*nbsp;^'''rùbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î

’‘3i-e,b^ '‘‘’¦dinr $ caeli perambulare,nec noftra confide ^dnt in fuiseonfilijs uoluunt,deum nullam nonbsp;^^***tf'*'^*” ^^here,etiam fi penitus ab animo dcu ejjènbsp;itiQ,'î’°’’P°I5wt,lt;î»-i'niibetitnpij. .

“ **'atjfttnttti£tlliusinomniteporc»

THILLIH. 54

Aufetutur (altitudo) indicia tua à fade etus; omnium inimicoru fuorudominabitur*

Iterum in difeordia lud^orum placet uetus interpret, lnquinatlt;£ funt, prophan^funt, ucl dolorem ingerunt,nbsp;pijs fcilicet omnia lUius fludia.Nihilfandu,iequu,piumnbsp;uel fanu inftituit impius fine deo uel timoré dd, fed pernbsp;omnes graffatur libidines et pollutiones omnigenas,cornbsp;dis,operis ac loquclie,idq; non femel cr iterum, fed finenbsp;internüßioneomnitepore, Q^ndoquidê inftituta ill4nbsp;impiorum omnium 'm altu fublata funt,ne indicia domi»nbsp;ni perferutêtur uel timeant, dignamfibi umdidam nonnbsp;fiirmidant,no crcduntimminere,fedproculamotä pu=nbsp;t4„t iuftitite diuinit prouidentiam, Nozj «erff«r quern- non timencnbsp;cunqi hofiem, magnu femper /fiirans animti contra deSnbsp;Cr homines,neminë fibi compararifinit,paratus obejfenbsp;omnibus fi aduerfentur,quosnbsp;nbsp;nbsp;leui opera poßit fupe»

rare, quafi folo flatufuo aduerfarios profiraturus. Solo enim nutu fanëlos 'm hoc mundo impij quidam infifia»nbsp;re profierncre pofiè nonnunquam uidentur, Bonts 'nbsp;autem fempcr fatis efi poffe tutos confiflere ab infifia»nbsp;tione malorum,ncminem offendere cupientes.

  • 6 Dixit(oiin»)in corde fuo, Non mouebornbsp;àgenerationcin generationem finemalo*

Summamimpijsfecuritatisperfuafionë prophetatri» buit. Dixit,mquieits in corde fuo,hoc efi, apud fecogitanbsp;uit improbus, iion mouebor à fiatu mcó, nee impedietnbsp;qutffiiam infiit uturn meum qualecuq; per multa fecula,nbsp;co qd’nihil mali,nihiliiifirtunij experiar, nihil accidetnbsp;'tncommodi. Ojsod Sine malo additur, praicifa efi locu»nbsp;'tio,fed apta cogitaiititquafi dicat, Semper abfque malonbsp;éro,nihil aducrfi patiar. Sic enim fibi fufiicerefi putat,nbsp;(X nihil boni à deo fufeipere fe crcdut,quan rerit mun»nbsp;'danarum non credunt prouiforem er ordinatorem.

  • 7 nbsp;Cuiusmalcdidione os plenum eft, 8Ci-^nbsp;maritudine,Slt; dolo; fub lingua eius labornbsp;ÔC dolor.

Defcribitnoeëdi modos quibus improbi piosaffligcre confueuerunt,(^ innoxios depeculatur^Dderare nuüdnbsp;hnpi/s religio efi,idco in proptu femper periuriii habët:nbsp;h'mcdicitur,Periuriofcatet osimpif,idq; plena crmulnbsp;'ia obteftatione,inqi cordis medio fiaus efi er dolus illi,nbsp;nuUifauendo prater q fibi,nulla fynceritas uel candidjenbsp;mentis fiudiu. Omnia autë prafraële agit impius cr minbsp;queiquicquid Imgua éius profert,iniuria efl,mendacii(,nbsp;dolus cr prauitasifiillacias enim concinnat,uerbisfalfanbsp;adornat,nihil apud eos integrit in corde ore uel opcre,

  • 8 nbsp;Sedetin inßdi^s cum diuitibustin occuUnbsp;tis utinterficiat innocentem, oculi eius innbsp;pauperem refpiciunt.

infidiantur ifii Gr latrocinantur,fed non utuulgofo» lent latrones è fyluis gt Jfieluncis cum fuo periculo,uegt;=nbsp;rum in ipfis diuitum atrijs gt principum aulis, in ipfisnbsp;Urbibus,nequis tutus ab misfit. Opulcnti enim cu fint, opuitntinbsp;non tam laboriofasuias habentlatrocinandiGrhomi= Uttone».nbsp;nes (foliandi,fed arte potius cr potëtia hi fua ffolia CTnbsp;fniwrwt tuentur, iudices nonnunquamfisru paruorum,nbsp;Non enim fingulos ciuesfcd totas respublicasfuif depe


-ocr page 116-

P SALTERIVM

t uUtionîbiiS prémuni, Qttwi nbsp;nbsp;nonnun^uM potentet

iüi,pofl rf$ abflraélits etiâ uita Jpoliant innocentes, fuis utentes artibiunbsp;nbsp;nbsp;prtetextis,ut uts eSquot; crudelitM,uel la

teat,uel puniri non poßit, dum mutuum fimiles fefe iu^ tuantnbsp;nbsp;nbsp;protegunt. Hm modis opprimunt pauper«, ut

auaritia fua er uiolentia refißere pauperes no poßmt, interim uero ipß undic^ ßbi lucra comportant,nbsp;infidiatur in abfeondito quafi leo in fpe^nbsp;lunca (fua) infidiatur uc rapiatpauperem:nbsp;rapiet pauperem dum atcrahit euminla^nbsp;queo fuo,

Lcooh üi« Leonis fimilitudinem mducit ad pgnißcandum impro l)0s ißof ßudio intentos uenandi er rapiédi pauperes,nbsp;er artibus inßdiandi.Plus,inquit, quam uellatrones innbsp;itinere uel in urbibus,uel leones in faltibus, uelaucupesnbsp;in agro,mßruili funt ad pauperu rapinam,qui à. talibuinbsp;affliguturnbsp;nbsp;nbsp;pauperes fiunt,traditi ucl arreptißne ul»

ta commiferatione in pradam potentinm iniquorum.

lo Sc humiliabit(ftt»’)incIinabit(/f)öC ca* detcum dominatus fueritpauperum,nbsp;Iterum leoni pradam inuafuro impios aßimilat, Vt e«nbsp;ntm tllc tune fefe coprimit,mcuruat ac deijeit, ut eo ßrnbsp;tiux 'm pradam 'mßliat: ßc ßgnificat fceleratos iBos pannbsp;perumoppreß'ores,interdumfefedemittere,crdeieCiitnbsp;fimiles exhibere, fed quo commodity eoq^ potentius ponbsp;ftea miferos deijeiant, er comminuat, potentes in hoc,nbsp;ut pauperum coetum facile ßernant.

Dixit(fnjm) in corde fuo, Oblicus eft deus,auertit facie fuam ne uideat in ftnem.

Omnium pradiâorit caufa eß, quod cogitant deit pra fentium rerum nullam habererationë,curam,uelfcienanbsp;ttam.auertipé fadem ßam,ne unq ißa qua hic ßunt uinbsp;deat,maioribM ßquidem negotijs circa res maximas ocnbsp;cupatus. Idf 0 grauatim adeo de deo aliqutd audiunt,uc»nbsp;ram^ religionem atrociter perfequutur, inimicam fuisnbsp;moribus er ßudijs protraâricë,rident^ eosqui deinbsp;UMiuerfalem prouidentiam fuß)iciunt er uerentur,

Exurge domine deus, exaltetur manus tuatneobliuifcaris pauperum.

•inÄorum Pgt;''^^^tionem vnßrt fandorum, qua orant, ut deus de fttiuu. improbis idis innocentium oppreßoribus, quorum ingenbsp;nium er artes noeëdi iam exprefferat,tdtionem fumât,nbsp;Precatur ergo primu,ut cotra iBos dei potentia fefe ex»nbsp;erat,qua ueluti retrada uidebatur. Quädo illi impij ßenbsp;graffabantur pro fua libidine,manum fuam eleuet in al»nbsp;tum ut uehementius percutiat. Exurgere optât, qui ni»nbsp;mium diu fandis obdormiuiffe uidebatur Manum exal»nbsp;tari, eß oflendere potentiam er minari ßragem er uernbsp;bcra,tanto ac€rbiora,quanto diutius expedata,

’5 Propter quid irritauitimpiusdeumc’di-xit(f«w»)in cordefuOjNon requiret.

Vindf A» nbsp;nbsp;nbsp;Exprimi t caufam, quare fandi non fua, fed pracipue

bnAoruni. gforia diuinagratia uindtdam ex'gendam petant de re probis. Quare,mquit, laceßit deum maledido is impronbsp;but, ut dicat deum ucl non eße, uel non omnia ßire autnbsp;curare.^Dicat inquamß non uerbo faltem corde, quan»nbsp;q[uam amp; ex cordis re^ndantia os loqui foleat,qua int»nbsp;pij coitird deum maledida prouidentiam tiegtnJo^nbsp;cipiunt, quod multograuiui ofßnditnbsp;quid contra ipforum perfanas famarnq; dtcatw,nbsp;precandumdei in illos ultionem uebementertioiti'inbsp;gne extimdat, A ßidum autem hoc loconbsp;'sndicat interrogatio. Propter quidftdemfaciJtTnbsp;tio perfona.’deniq; er oratio tampraafa,t^^i'’']'^nbsp;•4 Vides quoniam tu laboremamp;tio^®'^*^^,nbsp;confyderas : ut tradas (eos) in man“*nbsp;Tibi dereliäus eft paupenorphaflotuonbsp;adiutor. lt;

O domine deus,ille maledicutdicit,te non de improbitate erßeleribus fuis,neqj notP‘lt;»P^nbsp;ipßus ui er dolis umdicaturum,atfecusnbsp;d« tu ßquidem omnia, moleßiam illatamnbsp;diras^ blaß)hemias,quibui tuam imminuitnbsp;ut ßmul atqi iußum huius impij tempusnbsp;num tuam contra ilium proférés er prorfusnbsp;iußum^ de eo indicium facies, qui fe impttnenbsp;omnia perficerc potuiße.Super te nittturnbsp;fam fuam tibi oppreßits comnüttit. PupiBonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u

rium promißßi, omnibus fcilicet fua ßitutts.Aliäsfolent adiungi uidua,quacrip!^'''^^nbsp;improbitati proßituutur,er folent eßenbsp;umdicé fe deus femper iadat uiduarum CTnbsp;gt;5 Contere brachium pfccaroris^‘nbsp;gni; quæretur peccatum illiusCcr}*’®'nbsp;uenietur,

Orat captata fidutia: Contere,ô deus, catoris,potentiam improbi er iniqui, CTnbsp;tabis^ digna ultione de improbitate eias,o^‘''''‘^(efnbsp;in ettm,ut alij ab improbitate deterrcantur,idnbsp;fet täta uel perfidia in proximos,uelnbsp;er ipß de medio außrantur,locum cedendoß^^^^^snbsp;i6 DominusregnabitinæternûSi'*’(||.^,

Ium fæculiîpenbitis gen tes de let*'’ gt;'ÿ

Gratulatiofequitur dcallatodiuinitusa»)“ impios. Neque enim defererefuos poteßnbsp;turcn'imfanili, er hoflibuspietatisinfulf^^inbsp;re, Domine,inquiunt, deus rex omnium tu eynbsp;iam nuncexperti funt teregemejfeernbsp;nutndi. imerierunt enim illa tales gentesnbsp;ra tua, quam ßne nuÜo iure occupauerant, qi“,,.nbsp;fames, er dirisblaßhemqs irritantes,nbsp;fitperßnt,fed de mundo deleamur, er protrUnbsp;male acquißtis fuis poßeßionibus, cr deß“^! 'nbsp;rum,quosoppreß'erunt.

Dehdenum pauperum exaudiu* ne : præparationem cordis corujnnbsp;auris rua.

Dirige,o deus,uota fidelium,attendatp‘ti‘P ris tua, ut itico reddantur uotorumnbsp;dudu poüicitus es. Antequamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jnuP'^'’^

exau^am. ld uero 'm eo praßat dominu(gt; eroppreßbsabiniuriaafferit,aitii^^nbsp;Ulisfbrmido humilibus er oppreßis fide inbsp;qui ex natura coditione multis funt exp^i

17


-ocr page 117-

ludicarc pupillo Sc humili.ut non appo-’'ïtultramagnificare fehomo fupcr terra» «ïi, Adbof, inquam, auris tua perdpiat defydcria cordisnbsp;, W uindices pupiHum dcflitutum quocunque ne=gt;nbsp;auxilio inter homines, er tenucm ucl attenuitfinbsp;lie huntilem conditione er animo, ut poflhac ternenbsp;non tantum pneßmat contra proximumnbsp;v uiolentia nuUa admittatur hominis in hominbsp;'^'S^'imfintpariterpuluis er cinis,dc terra ßrmati,nbsp;conuerten^. Itat^ uelmeliorem pr^eßamennbsp;~^^y’^annicisingenijs,utfe mortaks agnofcant,ernbsp;2 tuis legibus, uel iufio tuo iudicio di/perde tHosnbsp;^^‘t.aefeniper onerent uiolentia fua confortes uittcnbsp;•'O'iwi,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;panter utrifque tu deus conceßifli,

““•’‘•lipijcMtT« conferuas.

PS ALU VS X[. InfînemDauidi»nbsp;Dauidis eil, quem adfinem quem omnesnbsp;cecinit ad laudem dei^adgratias agensnbsp;«Zti calamitatum pi/s accidentiu, pro^nbsp;er confeientiæ,

N ^tttus Pfalmi^ Confolatio f^^hutionibus intentatis,er profißio uenefideinbsp;I 'j^tcfwfcozwrMnicrw'iïorM»».

N dno confidotquomdo dici* tis animæ meæ, Tranfmigra innbsp;montem ficutpaffer?

S’

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etßaduerfa omma er dUtra tmdilt;^ mb

«4)1,^'quot;’^ Cr pro«4«t,plt;o-r deferat,pars ,pdat,pars W(‘^^f'‘lt;tcißtme qult;erat,ut patet legentifacranbsp;ktnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de]}gt;ondeo animum

K””’ V'quot; nbsp;nbsp;regnum: quia in domino confido, qui

,erinfe ßgt;erantes non potefi derelin **}’ nje^' t*tgt;s,qM pro totàmeacceptis benefinbsp;profligatum tueri debebatis, cUcitisnbsp;i'tocunc^ locoponbsp;unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;falua:in aliquo fcilicet mon

tis,q^,^°'^‘*gt;tgt;gt;quandoquidemurbisfubterfùgianegas •If'loco “Oî beneßeio habitatis. Vt cogar fùgcrenbsp;n«gt;ntem,defolitudine uetnbsp;'»tftdiantur aucupes,utnbsp;conßfto nidulo fefe tueri ernbsp;' '«’« aliqna quiete ualeat. Sic pij omnes, quonbsp;^fl.p^i^iclitanturinhoc mudo, pro«nbsp;hoßes coguntur: id patriarchisnbsp;^“’ulo ’P^'^phettsfirè omnibus, Apoßolts quoque ernbsp;tmpijs à perfecutionefideliu,nbsp;Pcccatorcs intenderuntar^nbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*” pharetra (tier«

*” obfeuro rcäos corde» S^'gt;(i,Çgt;i^^‘*’î«idcm omnibus nobis quamhbet innocuisnbsp;hominibus, imà beneficis, er in bononbsp;‘‘^f''^f‘t‘tgctttibus, tot pericula imminent abnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^probts, quos immerito perfequuittur, er

I obf'ç'’*tento, er fagittis onerato er para »« latibulis nos inquirunt, ernbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O 'guntj^Mo nos conßdiantj esquot; interimant,ttuls

lamualentes obtendereiuflam caufam damnationis no ßrtc,qui maxime cupimus prodeße omnibus, obeffe nulnbsp;li,fcdari iußitiam ad deum er homines,nos cotra,ubiq;nbsp;Cr femper doits omnibus maligne pios perfequimini.

O domine iam ßndameta conftliorum fuorum te per rmpîj non roittente contre meadpcccatorumeorumpcenam, uel oquot;’quot;'» pof*nbsp;ad exercitium probitatis, diruentur er ce^abunt, nihil luiu?quot;* ****nbsp;contrameualebuntquamlibet ßrtes iUorum poßtiones,nbsp;er ßudiainiquißima,pr£ter omne demeritu meum,quinbsp;in coßicdu er iudicio tuo iußus fum, et mhil taie de eisnbsp;commerui, à quibtts tâtopere perfequor er perturbor,nbsp;utnufquamconßßendilocum mueniä. Vetusinterpresnbsp;ahter legit quiim Uidd interim,quanquam fenfumfatisnbsp;claruindicarit. Qute tu deiußo conftliaßatuißiilh fubnbsp;uertere ßuduerunt, fed iußo nihil oberunt molimina imnbsp;piortmi, quod nihil iniquum inßituat ucl moliatur,im»nbsp;de tantepere dcbcat perturbari,

Caufam exprimitfidutitefuiC in deum, quamlibetcon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fida

filio er opere ab êmp'qs pcrßqaatur. Ij enim dominus deus meus,in coelis omnibus fuperenünens refldet,cuflanbsp;eorum intuetur er explorât As non odium fed dileélioonbsp;nem fua déclarai in fuos iußos,quos odio iniquorü exponbsp;nit,quibus femper prteßo eß,ä templofanélo fuo inuocanbsp;tus, fecundum legem fuam ad peculiarë populum, uel inbsp;coelo profpiciensfuper eleâos omnes, ut adiuuetfidelbnbsp;ter er cum fiducia inuocantes. Sedemf tam coelo conßinbsp;tuit,er terra fcabeiïo utitur^fimul tarnen clarißime insnbsp;tuetur omnia, perpendit ac iudicat qutefiunt, iußa ernbsp;impia.Oculi prouidentilt;efi(£ omnia mtuentur,à quo o»nbsp;tnnia dependent er iudicanturfaila omnium filioruhonbsp;minum : fcrutatur enim er obferuat per omnia arcananbsp;cordium ubiep cr femper, nuOus^ fubterßgcre potefinbsp;iudicium iufiitiie illius,

y Dfis interrogat iuftu amp; impium: qui au^ tem diligit intquitatem, oditanimä fuam.

Dominus iußos examinât, aduerfa imnüttendo, er ab ftrahendoimudiillecebris, animos illorum ad fe rapit, Vtiiit« lunbsp;erfibi uendicat iudicio reëîiore donatos. Sicut enitnnbsp;aurum ignecoprobatum maiori habetur in pretio:fic esnbsp;ruit dits fuos, ergratite fuit dona ad iHos clarißcat, abnbsp;aduerßtatibus liberando, redditurq; uicißim tanto fèr»nbsp;uentioranwr omnium qua; Deifunt, amorecreaturarunbsp;mttigato,finon m totum extinilo. Sic profunt arumnicnbsp;pifs,de quibus er gloriantur:impqs uero etiam fortunanbsp;ta male cedunt exofis domino.Ex animo enim dominttsnbsp;oditimprobos er uiolentos, utcunq; iüis in hoc mundonbsp;terrenis bencßc'qs fauerc iudicetur,Reuera enim Chri»nbsp;ßo docente, A nimam fuam odit,id eß,exponit culpa etnbsp;pcenlt;e,qui iniqua feitaiur.

Pluetfuppcccatoreslaqueos.’ignis,etful fur.etlpiritus procellarö,pars calicis eorö.

Kiià

-ocr page 118-

PS ALTERIVJJÎ


Xün'S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igt;f^xplicabilcm uimitindiâte in impyoloi j

probe*, domiîio iM£ÜC(t«doî ,/tmilem niniirivm ei (jua abfump/it SodoiîMm (2)quot; Gomorrhum,ubi depluijfclegitur /ùlphurnbsp;Cr ignem,uclut fù-gura ccirbones ignis, quibus impifnbsp;uelut laqueis imttuntur, ut euadere non poßint impli=:nbsp;cati.Subitanea quoq; ultione improbos conßtndit, per»nbsp;turbat, cr intricitt.Talibuilaqueis deus boßes fuos insnbsp;terdpit,dum omnium mintme expedant malum. Sulphunbsp;rem addidit, quad fulmina fulphuris odorem adducant:nbsp;ingens cfi autem uis fulphuris igné iundo.Spiritus prosnbsp;ceüarum uel turbina fequitur, qui ingentibus quoq^ insnbsp;cendijs defeuire folet atque grajfari • Quibus omnibusnbsp;fignißcat indignationem dei m improbos defertores lesnbsp;gis diuitiie, quam feriptura confueuit paßim Sodomorunbsp;euerftone deßgnaretftc quoq; dns unicuiq^ fua qult;e exsnbsp;hauriat mala definiuit, cr quibus bonis fruatur, quodnbsp;fub metaphora calicis parati cr epotandi proponitur.

7 Quoniam «uftus dominus (er) iuftitias dilexitîæquitatem uidituultus cius»nbsp;luHitix Cum enim deus iufltis fit,non pote fi non amare iuflisnbsp;tiam,eiusq;faucrc cultoribus,wiltuq; dementi refpicesnbsp;reftdeles filios fuos.luftitiam autem diltgere, efi lufluntnbsp;ipfumappretiari. Sic redum capitur pro reditultorianbsp;bus, 'intcgronbsp;nbsp;nbsp;redo homine. Quitus autem uoluntatis

indiciu ejl, fauerefigntßcans uel probare ,fi dementer affulferit. Qjtod autem feribitur ¦',•^'^36^, uetus intersnbsp;pres tranftulit erudite etiam fccunàum Hebreos quo/snbsp;itam,Eius pro eorumiid efi Aequitates uidit faciès ei'tSt.nbsp;fauere enim fe redis multipliciter indicat cr dcc/ijr^C,nbsp;quo minus 'm iuftitije ßudiofatigentur redi, quamlibetnbsp;malamgratiammundusrependat, quibus abunde fuf=nbsp;ficiat charos fe deo credere,fcireq; fereno fe uultu femsnbsp;per à deo c6jpici,quantûlibet impq crudelius infedêtur.nbsp;PSALM VS Xlf.


In fincm pro odaua,PfaImus Dauid. ARGVMENT. Queritur fidem ac uifiitia

conddifiê, impios ZT fraudulentos omnia occupafie,os rat domini mifericordiam ZX auxiltum,ut fuos feruet abnbsp;improborum confortio,iuxta uerbum fuum.


Aiuum (mc)facdne,quoniâ de^ fec(tfancius,quoniâ diminutænbsp;funt ucritates à filiis honunu.

Animo firuente exdumat pias,dum nis hil configt;idt fisei uel auxilij, in medio impiorum confiis

tutus: Serua,ô domine,fuccurre,fir opem, quandoquis


Quercia nbsp;nbsp;don nulli fuperfunt boni bomioes, zr ntß fi'rjs auxiliu,

rauftotum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuflitia. Efl enim fumma rerum pe

ries peßilentißimos quofq-,bonorum autem ZT fiddium nuHa penitus habetur ratio. Defedtfandus, inquit, nulnbsp;lus bonus fuperefljdefierunt inter mortales qui ßdö cosnbsp;lant,maxime inter potêtes. Eatenus, ut boni ZJ' iu/îitùenbsp;fedatores latitare cogantur,zdquot; multa dißimulare, masnbsp;lis ubique fefe dum libet mgerentibus,zr omnia obtursnbsp;bantibus. Pulchre autem tranßulit Veritatcs, uel ßdelisnbsp;tatcs,pro fidehbus CT ueracibus, qui ex fide bonafyn»nbsp;ceriter Oquot; candide omnia dicunt zrfaciunt.

a Vanaloçutiftintunufquifquçadproxp


T HTLL ÏM.

mum fuum.’bbia dolofa in cotâeSiCfgt;^^^ loquucifunu

Q^cunque aUus alij loquitur,uana funtfa^it bb« ,,j,y m diene, zjquot; uerba duplicis cordis, nempenbsp;mo quierentis,zr honum uerbis fubdole /jmulantis.,AUnbsp;Il enim fibijpfts tantum amici funt, ideo profita eittolu»nbsp;mentoahosdecipere induflriam exijltmattt, laude di-gnum. tn corde ztr corde loqui,eft inconfiaiitcrnbsp;perfida mtentione loqut, duplici animo, faUcre iWfïnbsp;temzrfîmplicem. Labia dolofafunt, que loquuiititfnbsp;contra fententiam cordis, z?quot; menriuntur proximo


decipiendutn.

DifpcrdatdominusuniucrfalabiaHolOquot; fajinguammagniloquan). ,

Imprecatur igitur tamis perieuîts inuolutus, fius qutciinque,qualis zir Dauiderat, utdomntuif'’lt;-[,iÿ.nbsp;ucrforum iplißima ueritas, amator fidei O'nbsp;tis,huiufinodt dolojos homtnes fie dijferdat, utnbsp;loqui mendacia, lungit autem arroganttain blanditijtnbsp;cr afiintationibus,folitam fane perditis horninibiittm^nbsp;xtme m principum auhs. Nifjüentm ißis efi bloudiidnbsp;Zr faftuofius,neminemrelfiiciuat uelucrcntur,mMibnbsp;los fingere pudet uel ment tri, duwmodo primiU ulii^oonbsp;obtineant ' Zx fint bonis/ormidabilcs, qui tamconbsp;quoquefeducere fed blanditijs fludent, quonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pt*

ioribusimpcdianturin fludijs fuis. Contra kuiuitoo^ donunum intcrpellare, ut diffgt;erdat quentodoi unq;nbsp;lorum malitià fandi coguntur, profentuicem or antes,nbsp;non tarnen aliter quàm pro dominiuoliintate zrê^orii,nbsp;qui m »lient tüos à malitia conuerti zr niendaeifi‘’^quot;'*nbsp;tegritatem CT amorem iufiitù zy ueritaW, quamfi'^*nbsp;per optant,proficerc in mundo.

  • 4 nbsp;Qui dixerunf,Linguam noftrammag’quot;

ficabimus: labia noftraà nobisfuni,«!“'® nofter dominus fftï*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Horum arrogantiam zy magniloqiieiuiam quo plenius cxprimeret,uft(s tft tlcgantiii«it-!tt‘gt;^’‘^ q»/nbsp;borum, ipforum fuperbiam refirens, qui dicunttl.^bUnbsp;noflra nobifcum funt: quod uetusinterpresebgoniiusnbsp;reddidit A nobis funt, àuotis nofîrts pendet qtitcquidnbsp;loquamur,non pendemusab alio, admj/iSfcilicetjvid,nbsp;CT ill potefiate nofira loqui quecUtiq; libuertnr, etficOnbsp;renobislicet,neminemueremur: Quuenimnofirrdo*nbsp;minus efi Sic fane habent animi deploratoriimnbsp;atqi potentiam aliquam fiiertnt confequuti, tiiilbfi Pgt;inbsp;tant lege tcneri,nulla c0$ mceßii rehgio, nuQafiptf“'^nbsp;authoritas mouet nec hominum, ut digne illos pij difjrefnbsp;di zy excindi precentur. Linguam noflram magnifie^*nbsp;bonus dixerant,id efi, magna loqui imperabimus, utnbsp;authoritatem nobis uendicare poßimus.zx magnifieodnbsp;ab omnibus.ne quis nobis contrjdiccrcaudeat,fedelo*nbsp;quio nofiro cundos fuperemus,

  • 5 nbsp;Propterniiferiam inopunijSCgemiru”^nbsp;pauperuni nuncexurgamidicitdominus»nbsp;Ponam in falutariiloquetur ei (fiduciaktera^nbsp;gameumeo.)

Canit uerbis dei promifiionem diuini auxilij.Hee,'ui*


-ocr page 119-

P T'“‘u«^Mif’aominjwaicirKeTOÆü'prowiplt;o/ieî, '¦“crtofrf illiu$ lex cr doürtna ,fyncirißime ueranbsp;fl '^^'’^n^nitjtcdejicata, puriora qudtnargentumnbsp;aamixtiojif fmpurum, (]uoa ixcoctumnbsp;pluries çr mulriplici»


K,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PSALTERTVM

gt;«»

?’*'igt;p4MpfVMm uaflatio ati^ etttUtiM cauft efl, Kt pfni* t*« jraudulcnto; lÔos raptores deuaßare dccreuerim, etnbsp;t«««« iniuridi damnare, diutius baf tot impiorum Htnbsp;twidifiryg or intueri «o poßutn,benigniorfane, ^«àntnbsp;*** pioj CT mibi jîdfntes perpétua [upprimi tum indignenbsp;P’twr «b impijs ? Ponam m falutari uel in falutemnbsp;I ^®’gt;id efiduuabo fOî.CT eripiam de manibuf utolento’*nbsp;’’’***gt; Crfupfrborttm - Non potefl uKtrni uanû eße quodnbsp;'‘‘’quot;’’it.noinizttM iuflmnbsp;nbsp;nbsp;piuf,quod amp; credi fùtut um

*“'°ifidclibt«, quod enim promitto praßabo. Bu d«= ico, ttt jîdWM plertif defalute futura,coneipiatur,nbsp;’‘^'JuoduoluitpiiK interprcsprimu5,duaddidit adfenanbsp;î'quot;«. Coiißdenter again in eo, ucl dominiu af}gt;irab/t fuonbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, zr plaiafalute pro^ictct, uel ßliciter afflabit

j/îdflibi«,

. E-loquiadomini,cloquia caftatargctutn '8neexaminatum,probaium terrj, purganbsp;''‘'ïiftptupl urn.

P^'^wdfiti quif dominiw dicit uerba cf promißionet, iHttts lex crdoarina,fynccnßatte «0-4nbsp;’p''‘’’»nnitt4tnit4tcdtjtc(ttd, pwriora gwitw urgentninnbsp;^‘*^^pliimbiadmixtione impurum, quod txcoéiumnbsp;eßfepties, hoc eß planes er multiplicianbsp;^^•^oiuero dicitur,Probatum tcrrlt;f, mteliextt cumnbsp;* *°î«i iffgcntum non ßt ßne admixtione cum terra,q^nbsp;totles purgatum euadit purißimum : tale eß uer»nbsp;’*”¦ doittini^ßne omni admixtione uatiitatis er falßtttnbsp;VtpyojJjjjjcj terra CT nobdißima, quadnbsp;‘'quot;«ntî bowinibus uehementer amatum fitaurumuelnbsp;, c;. non niß probatum defydtrant confernbsp;î“’' SenfiK cUnor ^udm uerbaquorum ob uetufla»nbsp;*^'”notin«}t(jMam[ignificataminui certo coijßd(it,Mtnbsp;fctjtcnttif confequentiam expltcanda uenhnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*'‘-'dfo(j(c (jutdiim Domin«m trunpulerttt,

( ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cactnä,ah) Laudabile er excelfum,

gt;‘i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘“dfteferuabiscostamp;cuftodics nos à

* , nbsp;nbsp;nbsp;Soneratione hac in aeternum.

ÇiJJh.» •'( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^^Horum bominum CT plt;Jtfnti«wf«-

'' ^^i^ntyrannide,tu nos, è domine, qui föhn potcî, '“''“‘fiïi.erfMb proteâionc tua conferues omnesfideanbsp;^’^“«^tibidfMotoj, oppreffosmifere er uaßatos, «flnbsp;'^‘‘‘‘flentitrpra:feruesfemper,et per omnia fecula. Nonbsp;imm DuHidi tot ab impijs mala occurrerunt,fednbsp;ftculorum, n«nlt;j«am non pijs bomtnibtM «bnbsp;^P‘jstotfHntmolf)ljlt;eirrog4tlt;f,cr ße inanebit,doneenbsp;mundus conßiterit. Ad boc enim hominem fe»nbsp;‘’‘’’dwn cor fuum Dduidem clegit dominas, pro populonbsp;zr CbriJluM dominum in mundum mißt, ßdeliunbsp;tSquot; priiicipem, ut exemplar habeant pij omnes,fenbsp;''*'gt;d«i« imperfeélius et perfeâiui, exercitij ßdei pati*nbsp;, *''^^)OmniMmq;ttirt«tttm.

« Incirctinntu înipn ambulant î fccüdum ^«itudinem luam multiplicafti filios ho--. Ulinnivk

........

'''’U *’''*'«**'• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

c'î^’ ‘'l’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oroficifntrt

l '• K« fwit tmdiquc improbi, pergfn mfttpff

W [titlt; nulitijs fcmper de tn4o in

THïLLIM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56

fiterint exaltati, er imperium aßequuti, ut îiceat quicé quid libet,nihil inter filios hominSßrri faluum poterit,nbsp;nulla pax er concordiatomnes enim fecundum poten*nbsp;tiam fuamßbi impotêtiores fubijcicnt,et pace nemo hanbsp;here poterit niß impius cum iHis: quin er ipß deniquenbsp;impij,fuis feferocqs er uiolentijspejfundabunt, er o*nbsp;mats humanus conuiHus te permittente expirabit. Re*nbsp;gnabit enim in mundo ipfißima uilitas, id eß, hominumnbsp;uiltßimi, ut ceßent omnes filij dei m terra, nuUusq; re*nbsp;fiduus fit,niß filius hominum,id eß, mifer er miferabi*nbsp;liSjdeflitutui iußitia,ueritate CT fidetficut ante diluuiiinbsp;tanta hominum fuccreuerat malitia, ut ad unum omîtesnbsp;fuerint neeeßario occidendi,

psaljmvs xrii. In fincm Pfalmus Dauid.

A R G V M E N T« Oratio eß periclitantis ad domi num,ut fuccurrat,er longanimitatcm prteßet,ne fi pc*nbsp;reat,hoßes'pietatis exultent, feruatus autem domini cenbsp;libret bonitatem.

Kg^jSqucquo Domine obliuifceris '^'^'mcinfincmî’ufqucquoaucriesnbsp;faciem tuam à me;’

Precatur Dauid exemplar fidclium, ut DtniiSio cum tarn mifereperplexut fit, e‘rangoreconflriäus,utnbsp;uideripoßit à domino dereltéhit, aliquando er cittutnbsp;cura ac fauore fuo denuo ad fe re/pieere dementer incinbsp;piat,er»onm O'ternum ucluti fui oblituf facie auertat,nbsp;ne tanta calamitas pio homini er de domino 'm bonita*nbsp;te fentientifemper obflrepat, fed rurfum fui ration? fenbsp;habere oßendat.Omnis autem ßc anxijs longa fit moranbsp;diuini auxilij, er non tarn aduerfitas pios angit, quantnbsp;quod caufam irx dco peccatis dediße fe timent.

5. Quandiu ponam confilia in anima mca: dolorem in corde meo per diemç’Vfqjquonbsp;cxaltabirur inimicus meus fuper me^

D im aduerfa funt omnia pio 'm hoc mundo, domino fic fideles exercitante, confilia ponunt 'm anima, id eß,nbsp;anxie délibérant, quid fado fit opus: interim dolor nonnbsp;cefi'at, nee occurritfolatium uel modus euadendi pericunbsp;lum, quid ni difcrucicturm corde, eruarqs dißraäusnbsp;cogitationibus fide tentetur,er ad delperationemfolicinbsp;tetur,ueladminusin impatientiamer blafphemiamfnbsp;ttt ipli lob contigiße uidebatur er reliquis multis. Hu*nbsp;iufmodi igitur neeeßitate conßridus, ad deum animuannbsp;D4ttid extulit, er domitu dei opem implorauit, ut tandénbsp;finiat tadantiam er faßum hojlis impq , quod fiaturuntnbsp;fieri non dubitat, hoc ut citius fiat precatur, humtliationbsp;nem tmpij ac tyranni cuiufeunque, er perfequutorisfinbsp;dclium.

J^^^pic^ftexaudimedominedeusmeus. **niinaoculosmeosnefortèunquaob-»nbsp;«ormiam in morte:

i^uncoratut refpiciat dominus, animûmque aduer* tat fuis afflidionibus, necperpetuouideaturabfcondiß RefpeÄu»nbsp;Pßcie^m,idefi,neglexi/fe:tandemq;fibideusorantian^‘^^'^P'°*nbsp;nuat,crrcßgt;ondeat,quidfequi debcat, quatandtmuianbsp;tlabatur ex difcritftine, qui alium adiutorem er confo*

X


-ocr page 120-

PSALTERIVM

tatoran non httbeat prater fe unicum deum fùum, cua iuscrebrofuerit bonitatem expertus, nunc guoq; nonnbsp;deßnatmifererijfedpropitiuiexaudire^Eodcm facit,nbsp;quod icr petit uitiC lucem impartiri,illuminitri fibi ocuanbsp;los,hocefl,di/pelli prementiummilorum tenebr(if,quiisnbsp;mortts fomnui confequitur,

  • 4 nbsp;ncquando dicat inimicus meus, Præua-lui aduerfus eutn.Qui tribulanc me^exulcanbsp;bunt fl motus fuero,

Anxiufdeprecuturfepefan/luthoßiumimpiorttmin hroMuo « ß^ltdtionan, dum eleuaregefiiunt timorem dei ab hominbsp;fto quibus -nibutjOr fuadere perfidiam, dei^ iniuflitiam uel ignoanbsp;rantiam » Videt enim uir piut illorum infultationi con^nbsp;iundambla/fhcmiam isr contumeliam dei,quamlon^nbsp;ge magis abhorret ^uàm fuam uel deieélionem, ucl exeinbsp;dium qualecunq;. Ex his uero difcendum, dum nos deutnbsp;fuo J^iritu non ducit, po/Je nos nojVis conflijs conflarenbsp;nobii affliiliones innumeras,cr inanibus curis exedi a»nbsp;nimum no/lrum, reâa autem confilia capere uel feäarinbsp;minime. Precandum igitur ante omnia,ut nos deus rej^inbsp;eiens, oraculo fuo dirigat, quo deferente non proderitnbsp;uigilantia. Quo enimmagismalis nos extricareconabinbsp;mur, dei ffiritu deflitui, eo magis intricabimur, exem«nbsp;plo Pharaonis,Saulis, ZT populi ifraelis.

  • 5 nbsp;egoauté in mifcricordia tuafperaut.Ex^nbsp;ultabitcormeuminfalutari tuo.-cantabo

    domino qui(bonlt;i)rctnbuitmihi(crppH4»i nomini domini (dtißimi. )

    Gaudium Dcprecatusgaudiumhofliumdefuocafu,nngt;tcorat, piotum. utgaudere liceat, (T gratias Deo agere de fua falute,nbsp;quum fibi dominus reddiderit non luxta mérita ,fcd fe^nbsp;cundum fidem er fdutiam in bonitatem dei.Dignus iginbsp;tur erat cui dominus opem firret, unde er gaudioffiri 'nbsp;tus repleretur, ut funt fidei comités, pax ergaudium,nbsp;unde nafcitur iugis a{liogratiarum,Nequit enim con^nbsp;fitndi /ferans in ^min(im,Vt igitur talem uoti compo*nbsp;tem fieri n^ecefie ell,fic de percepta falute tandemgau=^nbsp;deat, ergieatias agat domino oportet,quod efi cantarenbsp;domino, qui liberaliter mihi re^odens retrdmit non exnbsp;meritis,fed immenfa bonitate,nimirum bona,quod exb»nbsp;nius interpret addidit,er dcifiritufanélo fuo adijciennbsp;dum putauit, ideo pfallendum altifiime nomini domini,nbsp;PSALMVS XIIII.

    In finem Pfalmus Dauid»

Addidit interpres de fuo Pfalmus.

ARGVMENT. Aceufatio efi impiorum er per ditorumhominum,qui terramimpleuerint, er corrupenbsp;fmt omnia uiolentia fua, ut cum ipfortvm ultione pij ernbsp;innoxij falutem à domino confequaiitur,

K'quot;' Ixit infipiens in cordefuo, Non

, cftdeus.Corruptifuntetabomi mabiles fadi funtin ftudiisfuis.*nbsp;j^^^^'noncftqui faciat bonum (non efi

ufqueadunum.)

Deconfceleratis CT perditis hominibus omnibus om ni tempore deum contemnentibus bic pfalmus inteiïigienbsp;tur,qui fanäis hominihuf infefii funt femperfOmnê «ir«


quirensdeum.

Pro tarn confcelerata impiorum uita,igt;!dii(“^^ fi atmnuum er fiupentem, omnes aaeu»'nbsp;fiexijfe, er fceleribus quafi computrui/fe,”^'‘^f^nbsp;quidem,benefa{lis fiudere, ttibd


'THILLIM. • _ tutempefiùndant,flagitia defindunt,nbsp;ßns omnium peruerfitatum in principionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ds’'

citur,Dixit,idefi iudicauit,mpius, qui CT tus er 'mfipiens,uerafapientia, qua:nbsp;tutus,blonefiu/fiamdeus, Etenim quiuerfnbsp;feit, exaäorem uirtutts er iudicem niisjuitatfinbsp;non potefi, ut frena cupiditatibus laxare no aUnbsp;fummo eum fiudio colit, cui et probarinbsp;mnia,quöd non fit cognitio dei fineamore,^ 5nbsp;tremnon diligit, ofiendit perfidiam in Chrifi»quot;'nbsp;trem. Habent quidem reprobi altquid cognitionnbsp;n£, er quantum fufficit ad adimendainexcujaunbsp;foil dam autem er tufiam, quie amoretn deig'g”nbsp;amoremfui fuperet, non affcquuntur,nbsp;non perfeuerarent. Declarat autem quel» 'onbsp;pienicm,cui fcilicet coniumüum efi fiehu O'nbsp;phM,quia deprauat totam uitam fuanltamp;'nbsp;operatur, nec quiequam boni facit, nuHiun quoinbsp;affuit beneficia, fua tantum cumnbsp;ritfde lege domini nihil curat, fed potius auetfi^nbsp;cum legislatore er omni iufiitia.

-i. Dominus decoelo profpexit hominum.’utuideatfieftiniellig^^*^''nbsp;quirensdeum»

I . V «».ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..... „

fi attonitum er fiupentem, omnes àdeoà reoii fiexijfe, er fceleribus quafi computrui/fi,”^'‘^fi^^nbsp;fus,ne utiumquidcm,benefa{{isfiudere,tnbu^“nbsp;cogitare, nihil cognofeere, fine mente ernbsp;poputum dei. Profficitquamobremdeut ötotli^'nbsp;nes,uitamfi)ecutando ipforum,numquitnbsp;ne inteUigat ,crueramfapientiamaintileti‘r,q inbsp;no fee eum, qui omne bonum efi, qui omnianbsp;er largitur,illun^ fuffgt;icere,uenerari CT i^rPnbsp;nia probari cupere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cj,

Omnes dcdinaucruntjfimul*’’*’^' pfft di funt-non eftqui facit bonumj^^gnbsp;ufqueadunum. (Sc pMicfcrwm patens a jXnbsp;r«wi.- Unguis fuis dolofe agebant, uenenumnbsp;labtjs eorum. Quorum os malediäione ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

plenum: ueloces pedes eorum ad effunden guinem. Contritio er infilteitas in uijsnbsp;pacis non cognouerunt : non efi timor dei anti o

Jctllia

Qui iuxta dei prlt;ecepttm uiiàt, iUe ctu fero“^ num fequitur; qui iüud contemnit, uclfeab ipPnbsp;Uertit,alioq} dcfieâit,legemq; deircijcerepralofgt;^^'^^^nbsp;iam fubijcit, quit er primo uerfu dixerat,nbsp;putruiffeeos,erneminemeorumnetintmiqmdnbsp;- nialiquidfacere, quodnon nififceleratos^i^’nbsp;palàm perditos ac deploratos,Ne unus quidem,nonnbsp;energia adbjcitur, Sequentia non funt in Heh'ao-

4 Nonne cognofeentomnes qui turiniquitatcm,quideuorantplebcrt’nbsp;am ficutcfcampanis^ Dominum nonbsp;uocaueruntînbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Aifmiratur deus hos impios,adeo nihil intcwgp


-ocr page 121-

SPALTERIVM

pracipitarifCrtatio» habita, populum dusnbsp;dttwT”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expilant zr per^

herd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^fisf^ificat, bonos ab iüis

‘^itprorfus deftgt;oliatos zr direptos, Qgowodo hi I om ‘'^°^^^^fi'‘‘^^^f^°htiontinumdeumcommunemnbsp;»nod ***** tr amicum inuocare auderent ƒ Qgo«nbsp;qui/ratremoditfQuoanbsp;poftulet, qui proximum indigne tranbsp;‘‘^iperfequiturfperßdi tales funt, zr dominit nonnbsp;ilV***’^’*'“* timent,ideo^ aec inuocant.nbsp;Onnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;timoré (ubino erat timor,)

^’îj^quot;'(lt;iomin«j)in generatione iufta(e/ï,) ‘ itltinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’fgt;‘^lid‘t impiorum, nunc imminentem eis

' ^’^^predicit,ibiiamtuncubibonis molefti erant “s datMcifunt, zr pauore exanimandi erunt maxi^nbsp;fcfl^nbsp;nbsp;nbsp;^'^^°^^abili, ut fiigiant àgladio nemine perlt;*

*. nbsp;nbsp;,W nemo unquam maiorem pauorem fenferit,

uolebant deum nec homines.Time juHQf'*‘^'’^^^ammaxime,quia deus eftinnationenbsp;iuftitia cultores deus habitatnbsp;f'îH«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*1“* ßndis negotium exhibent zr per

’*'”»1 K**’“* ^pfiynni nimirum pernidem fempiter» ** iniio-'*quot;**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habitarc inter homines, eft uindica»

herf ‘^^°'^inum, bonos defindere, zr impios metu

**^0?*® confudiftis s quoniam •h-idi'quot;’® fP's cius eft«nbsp;it ***nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^°^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deuorant, quia fidutiamfuam

'ollocent,quandoquidem Hitdeumejftnegant, tjjç ‘'°.^‘”^eflultuin arbitrantur:adumfdlicet deidonbsp;commiferit, quod fane confi*nbsp;quifque de populo dei non habet nec fe»nbsp;autem impif, Domino commifitcaufamnbsp;quoniam uult cum. Piusnbsp;^dd ^°'^fgt;hum mauult qutim malis ejfe fupplex,nbsp;qiM^P'f ””” eredundquorum ho*nbsp;feculis ingens numerus eft, quinbsp;^°‘^f‘^^nlo pojfe uidentue,cr fanilos (iuenbsp;‘^W*’**“*“” ^‘•bere,horum confilium qui pra;fidiifnbsp;flnltum putant, zr fc«

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sion falutare Ifracl i cum

Dominus captiuitatéplebis fuse, ''‘S« j)jj5“*tlacob (er) lætabitur Lfraeh

***’ ß r'°** falntem, zr earn qua uertida ’''Uh'jlt;^aptiuitasfideliumifraelis.NdZio»nbsp;amp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;firmato,Dauid coepit iudi’*

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’’“’n iL “^l^'^^’nfacere o»nni populo : unde folida de*

TO r**'^ contigit, Senfus itaque eft, dum iw fimir***quot; ’ pauperes domini deuorantur,nbsp;hint j ’hiferi iuxtaflt;£culum,outinam regniî dei aduenbsp;j «’¦ oppreßis, zr aliquartdo peftitn*nbsp;*’''** Pr«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnino e/fe definant, faltem

^nim ueruslfrael er Jacob fandi '*****r»noj* ^^abuntur^ cum dominus captiuitatemnbsp;i-cjlituerit, pios paftim ex tmpiorum tyran*

' THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57

niete exenierit, extMisimpijs. Cuiuißlicitatisregnu^ Dtiuidif ZT Salomoiiif,/imiliter Zion zr !(rufal(m,uinnbsp;brafiterunt, Nuncautem in Chriflo 0- in/}irttuprofi»nbsp;cit zr perficietur regnum dci.

PS AL MVS XV« Pfalmus Dauid.

A R G V M E N T.QuibiifoporteiitejJènwe ribui pKteditos ueros cœlorum dues,

HOmine quis habitabit in tabcr^ naculo tuo çquot; (aut) quis requicf-cet in monte fanäo tuo^

Per tabernacutum zr montan fangum ßgm/icatpropheta regnum dei, cr regnum calorum,nbsp;beatam fandorum condonem, ubi ftndi nunquam in amp;TcVg»nbsp;(fterniwn mouebuntur.idem eft ita^ no concuti cr bea «1“* S«-t tm uiuere in dei regno, in coelefli patrio: cr eledoriinbsp;tantum eft, qui ante mundi conftitutionem prteordinatinbsp;funt ad ftdem Zf gratiam, ZT non hadi fed oues Chriftinbsp;cxiftunt.Vtcunq; igiturin ecclefta cr hoedosferri 4 nonbsp;bis oporteat, ZT non fint ante meftèm ziZ'tnite cundænbsp;euellend£,quod nequeathicecclefia penitusreprobisnbsp;purgari,reuera tarnen ZiT apud deum ij tantum de ecclenbsp;fia fonda cenfentur, qui eledi ad uitam co fpiritu donanbsp;ti calitut funt, ut innocentia cr omni uirtuti ex animonbsp;ftudeant, ac ita è beatis chrifti nuptijs er coelefti tabernbsp;naculo dus nunquam eijei pofiint. Ex hoc ago Pfalmonbsp;difcitur,qui cenfus duitati dei idoneum reddat, cr quianbsp;bus praditum effe uirtutibus cr dotibus cceli dues neànbsp;ceftc fit. De ecclefia quidé noftra peccatoresfunt, qu^nbsp;macula zr ruga non caret in hac uita. Eos autem didanbsp;mus apud Chriftum non habai de ecclefia, quibus di«nbsp;cet: Nunquam noui uos,qui fide ZSquot; diledione dejiitutinbsp;funt femper, qui tarnen à nobis in ecclefia fuffirunturfnbsp;donee manifeftis fcelaibus eifci mereantur.

X Qui ingreditur fine macula, amp;operatur iuftitiä,qui loquitur ueritäte in corde fuo*nbsp;Primumrequiriturin ciHeecclefiieDei,uiuaemnoa ciniumee*nbsp;eentacrfimplicita,utmijfaprudentiafiliorumhuiusci^°^'comnbsp;faculianimali, hoc eft uerfutia zr caOiditatefibijpfifonbsp;b profpiciendi zrfuis,fua^ qu^endi,innocuam et pmnbsp;plicem uitam degat, à cura zr prouidentia dei pendensnbsp;Ml ownibut.^Uitliî erat Jacob zr Abraham-Anteomnionbsp;deuspofdt, utabfit omnisfùcus, uttotoszr integrosnbsp;nos turn ipfi turn proximis addicamus: fic intégra, firn»nbsp;plicizrfyncao animouiuae,eft ambulareinuiadeinbsp;fimpliciter. Et opaatur iuftitiam, fiudet iuftitite, deanbsp;ditus eftadibus iuftis, unde zr deo gloria zr proximisnbsp;utilitM proueniat.Suum cuiq; tribuit, focietatem humanbsp;na coniundionis munifice cr aque tuetur,cuius ut fittenbsp;danuntum funt fides zr charitos, ita comités nunquamnbsp;défunt liberalitas, benignitas, comitas, zr qua funt hunbsp;iusgenerisalia, unde boni uiri nominantur.Necpoteftnbsp;quiftiiam iuftus c(fe,qui mortem, qui dolorem, qui exi»nbsp;Hum er egeftatem timet, pro republica uel pietate de«nbsp;finfanda, aut qui ca qua his funt contraria aquitatiannbsp;teponit. Qjfi enim diligit proximum fuum ficutfeipfumnbsp;totam legem impleuit,la)qui ueritatem in corde fuo,eft

Kkh 5


-ocr page 122-

P S ALTERIVM

ex itnimo diligere uertmt, iußum zj- te^uum, optimaß^ de »J omnibus agere cum proximis,promiffiferuare,nonbsp;aliud fimulare ucrbis,aliud /pcâare animo,fed conßan*:nbsp;tiam zjquot; ueritdtcm coniungere.

5 (5«0non cgit dolum in lingua fua,Ncc fe cit proximo fuo malum, opprobriu nónbsp;acccpit aducrfus proximos fuos,

Vt nihil optabilius Chrißiano adproximum eß, cha^ ritate z^ uera d)nicitia:fic nuHa peßis noccntior,quàinnbsp;dum quodcMiq^ malum uiderint homines audiertniue,nbsp;idq; plerunq; uanum,ad alios Hico deßrat:id hicfummenbsp;cauendum pqs ittdicitur, Exthefauro autem bono cor»nbsp;dis non poffunt nifi bona zr falutaria colloquia depro»nbsp;mi,zr qui bono cordedeßitutuseß, callciuis effene»nbsp;quit.Per dolum dccipere, et peccata hotninum di ftrre,nbsp;hoc eß fufurrone er detrailorem agere lingua fua, indinbsp;cium eß animi peßilentis: hoc fignificatur Kebrais etiänbsp;Väquot; - Necfccit proximo fuo malu, nuUa in re laßt.

Sic moderatur linguä,ut nihil prorfus loquatur quodno adgratiam er utilitatem cedat auditoribus,aut dei iUu»nbsp;ßretgloriain, fed cupit ufui eße eis apud quos uerfatur,nbsp;ut nomê dei faniltßcetur-VndcPaulus hortatur,ut qu£nbsp;cunq; uerbo uelfaäogcrimus,eageramus in notmne donbsp;mini lefu,gratias agentes deo er patri per Chrißum,Etnbsp;opprobrium non accepitßd eß,non amplcdlitur uelgranbsp;ttimfufcipituel fußinct quod proximo fuo probroßt:nbsp;quin er uindicatproximumprouirili,dum indigne pronbsp;ximus iniuria ajßcitur, er deßndit uel non temere accunbsp;fatuel tnfamatproximum fuum, Ver£ dileäionis ofß»nbsp;cium eßfamam fratris deßndere, nullum fèrre oppro»nbsp;brium quod poßis ab eo commode depellcre.bJomen honbsp;neßum optabilius eß amplißtmis diuiti/s, er gratia bo»nbsp;na potior eß argento er auro.Vt igitur noßram famamnbsp;apud bonos faluam optamus,fic alterius quoque famamnbsp;curemus, Sanäi quidem nihil caufafamie uel ad huma»nbsp;namgratiamagunt, atq^ßneeaproximts prodefßcfa»nbsp;tis nequeunt.Etiam Paulus hortatur neapudgentesmanbsp;le audiamus,utcunqi id uitari in totum nequeat.

Ad nihilu dedudus eftin confpeäu eius (malignus^timentes autem dominum glorianbsp;ficat, Quiiuratproximo fuo amp;nödecipitnbsp;(aliter,lurabit ut ajßigat, er non mutabit,)

In con/ßeäu er iudido fandortim cotemnitur is,qui hnprobe agit er contemptibiliter,quos alioqui mundusnbsp;diligitfilios er amicos fuos,qui omnia pofßunt qua: uo»nbsp;lunt in hoc mundo, quibus pius hoßis efl,et nihil deßrdnbsp;Ißi autem improbi coram Deozriußis abominabilesnbsp;funt,folum enim deum rejßiciunt, er tlliui facrofandunbsp;beneplacitum, nihilquemagnifaciunt quod deo odibilenbsp;fentiunt, nec tribuunt alicui niß quantum deus uult. Sicnbsp;quantu in unoquoq; homine animaduerterimus dei efße,nbsp;tantum honoris iüi impendamus : Sic quoque qui ob feenbsp;lerafuacontemni meretur, eumpius digne auerfatur,nbsp;quamlibet magna potetia er dignitate polleat apud honbsp;mines, non ut officia neget débita, qui inimicos quoquenbsp;diligit,fed ut eius improbum conuiàum,quanquam ßbinbsp;ßrßtan lucrofumfaflidiat et declinet,ut quum arguen»

TH ILL IM,

duseflfupermalis,magnanimiterdrguat, contra tales animofe defendat.Contra ueronbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.g

tes er colètes habet in pretio, ZT ut domefiitlfr , culiariter benefacit,illisfefamiliariternbsp;ruminnocentiam conßdenternbsp;illisag. ofcit,ita plus quoq^ honoris etsimp^^^'^'nbsp;cum quid iurauerint proximo, etiam finbsp;gat id illis eße moleßum er damnofum,pi'lt;ffi‘quot;’^‘^.^^j^nbsp;ne proximum Udant uel oßindant, neque uuopnbsp;uel damno temporali iur amentum praflitn»’nbsp;lunt,Sic lonathas filiusSaulDauidiiurauerai“nbsp;magnomalofuo, quod tarnenfidelißimeobferl*^'* 'nbsp;er Regulus Romanorum ChartaginenfiblK*

5 qui pecuniam fuam nö dedit ad 6lt;munera fuper innocentemnbsp;Qui facit hpc non moucbiturinæt^’^'’.nbsp;iSlominatim deus prohibait à ßatre etpopt‘‘^''‘nbsp;perato ufuram exigere de re quacunq^iat ab ab , ?nbsp;permißt, ut indicaret non oporteregladili»’)^'ijDfnbsp;buerc, er hofltbus dei beaefacere de donh dehnbsp;tunitas eßgratificandi amicis dei, Hos nuHa iigt;nbsp;musgrauare proximos. Hine inter oßieiai‘‘r‘^’^ jjiiifnbsp;meratur pecunias citra ufuras mutuare,ßd‘^^^j^,itnbsp;huiufmodi contradibus charitatts norinaUir^ÿpnbsp;quad tibi optarcsßeri à proximo,id iUi nonnbsp;iugograui ilium non oneres,alioqui ernbsp;pertategrauatum. Kunerum quoi^ aeceptio^^^'^^g^tnbsp;bita eß,adic{la caufa,quodoctdos etia»tf‘‘P‘‘^^i,iidnbsp;clt;eccnt,er euertant uerba iußorum,hoceß/P-ii/r,nbsp;ab'oqui fapientes er oculati,à uero uidnido aUnbsp;er qui alioqui iußi eßent,ad iniußitiai» i}nbsp;clinentur, idq; ut plurimum contra innocente^nbsp;foil munera oßirre cogätur,qui malamhabnd^“.^^^nbsp;innoxijenim fua innocentiaquàmmuanibb^’''^nbsp;lunt. His prlt;edi{lis rebus quißuduerit, i»nbsp;nutabit, ßd fixus inuiâusqi in omnibtnnbsp;bit,feruante er firmante eum deofm omninif*^nbsp;rum fucceßu,qui eßieit ut bono eißnt omnhf'nbsp;PÄALMVS XVLnbsp;Tituli inferiptioipfiDauid*nbsp;VideturMem finale ut alibi non rarolet^K'”’nbsp;taßis olm feriptum pro Beth, quandoquidn»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

infcriptioneßgnificare poteß,ficut et ueldelicatius ornamentu autinfigneaiiqd’i«gt;nbsp;ARGVMENT, Oratio ad deum probatnbsp;hominis inter faniios, ne ab impi/s pertrahatb''nbsp;mundanos, cum confolatione adiunäa.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ^,0

lä Onferua me domine

asî® fp^rauiinte, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,(f(

m lAagna felicitM e^ ZT

MJ ecclcßa Dei, er inter fatu^lo^ baP^^ cum, tdeo pro hoc fanilus eufiodiatn dei orat,lt;lnbsp;quidemhofiis humani generismirisartibut lt;dnbsp;hnpedire, CT impetit ea parte piosr pro quo^nbsp;deumorant, utferuct,neabeaunquamexd anbsp;non féliciter in ea promoueant. Summa autet^.^,nbsp;orandi zir exorandi huiufmodi tutelam dei r^Q^id


-ocr page 123-

PîAVrERlvH

QSmteconfifusfumfm te /fiem omnem conieci,quid’ fnotintim prafidio nitor, Qais enimbonusdeferatnbsp;'OS qtttfuafe fidci comiferint.^ quanto minus folus deusnbsp;amp; ftmne bonus unquam negliget tueri fideles fuos fnbsp;Dixi domino,Deus meus es tu, (gnotiwt»)nbsp;J “onorummeorumnoneges.

animamfuam,id efl,feipfum, ut domino di« ^^^•^'^demfenfu quo uetus intcrpres iod additum lcgit,nbsp;‘'ft^peftcribitur ZT obmittitur in fimilibus. Dominusnbsp;^‘^iinquit.es tu,cui me confecraui, eSquot; in omnibus deitnbsp;quot;'^aagnoui, Scd neuidereturaliquid deo cofirrefiußitnbsp;^’ifiper dicere uel dixit, Non habes bonorum meorumnbsp;quot;^^^ßitatemtquod Hebrxus legit, Bonum meum non adnbsp;^^é‘binihilconfirt,minus eft quàm ut co iuueris,Bonisnbsp;Fluidem noftris deusfrui no poteft, quin potius toti donbsp;»Km) obligati fumus, eide omnia noftra inferuire debet.nbsp;Sanclis qui (funt)in terra(citH) mirificauitnbsp;‘’’’’nes uoluntates meas in eis»nbsp;r *^5’**^ tftquod mea opera fieri poßit.^quid iubes ernbsp;pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu£ ƒ Celfior in infinitum cs, quàm ut

fruaris, attamen quia dominus meus ej, ßojnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘l^beo,erit interim omne ftudium meu bl fan»

i),r ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hac degunt etr peregrinantur,

crpr£claros uirtutibuserpictatis °^homines, his beneficia qu£ tuo munere pr£fta»nbsp;t’°ft‘gt;^ftudiofe bnpendam, bt quos eft omnis comptanbsp;quot; ‘“»lea, quibits toto corde afficior, omni affèélu aninbsp;‘‘^»teusadfospropendit. Huiufmodiaffiüus exem»nbsp;P ‘^'’ubemus in Paulo, poft Chriftum perfeéliftimuntnbsp;l,^^‘“''^‘iius charitatis, qui cupide adeofratres bluife»nbsp;'‘’«tlitcris appedabat.fi quando de rebus eorum bt»nbsp;habebant,nbsp;Chfiii ‘^°^‘'^‘“‘fitiproftgt;ere,fanéla l£titia geftiebat,nbsp;‘‘“lusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZT animam ipfam Ulis impartiri pa

ftis '^^‘^^iftendum quomodo deumcolamusinfan» 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»°ft’''^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poirft, at fibi fa»

Jq[‘'j'’!^^‘^^lgt;quodcunq;uelminimiseiusfecerimus. ft^^'^'plicatæ funt infirmitates eorö: po-U^’'''*'gt;^auerunt.Non congregabo connbsp;'»Ui.il ffonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fanguinibus î nccmemor

labia mca.

fiieó. r fufft zr femper erunt £rumn£ mole»

«d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tentantur ZT erudiuntur, fed

pi'ofi^um. Pro dementia enim dei nihil

iVOs

M ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maioris boni, dicente Grego

P»rmunt, ad dominum feftinare uidetur quod hic dicitur, Poftea ac»nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agnitionem,humiliationem,

inteUeduaugentibusud ’’'oiiorc * r ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iadant

‘»tiocjjdiam de rapinis, ftgt;olqs ZT oßirlt;int,cum iUis nec ftntio,necnbsp;”'’^gt;»1 nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuftitiam iniuftißimam da»

“=^fi»enticulis, conßlijs ZT btftit» '^^fo»ßftam,itlorum operas eondemnabo, ZT

tHlttlM; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58

ntmpätiiiymclattdari à talibiM, nec untjuiMt hutufnudi hontinef impios commendabo, non diÿiabor memorianbsp;nominum ipforum ,ßlt;juidem 'mdignifunt quorum internbsp;pios memoria cclcbretur»

quot;5 Dns pars hærcditatis mcæ 8(.calicis mcf, tues qui rcftitues hærcditatêmcammihi»nbsp;sic habentftbi deum faniii prohtereditate, ut impio^ Hxrediu*nbsp;rum communionemcontemnant, in quo deofuo omnia fanflorumnbsp;bona ut propria poßident, neq^ eflquoddûigentiusa-gant,quàm ut dominogratificentur, e^quot; in hoc habeantnbsp;uitam £ternamfinteßimabilem^ felicitatem. Cuiut ttftinbsp;mationcquomagisexprimcret, tam multMUoccscon^nbsp;geßit,portione, partcm,calicem,fortem, hareditatem,nbsp;quibusfignißcareuoluitcontigiffcßbi bénéficia domi^nbsp;ni nobilem h£reditatem,fortem amp; fiiniculum in popu^ •nbsp;lo dei, no inter fanguinarios cr raptores cultores^ idonbsp;lorum.Calicem fuum hic dicitfocietatem cr contuber= Caiix ar»'*nbsp;«i«i« amicitiit, quod poculi communicatione, cr corn-fnuiiione potut defertur et fignificatur, ut cumnullo uenbsp;lit amiciti^fymbolum amplcâi,nifi tantum in domino^nbsp;Tk reflitues,hoc efl,denuofirmam fiabilies cr fufientanbsp;btsfortemmeam, ut dominum deum fuum maternumnbsp;poßideatfCr pro nulla offen fa amittat.

Funes cecideruntmihiinprædaris.’ete^ nim hæreditas(mclt;lt;)præclara eftniihi.

Bändern fententiam pro pondéré affiriuufacra poé ff replicat, deum canent habere fuos fitnes prachtros, hoc facra.nbsp;cfi,fortemamoenam,iucundam, optatumfitnd’vm ßtuninbsp;h£reditatem,preeter quem nihil defyderet,qui abunnbsp;de ißt fufficiat,féliciter ac abudanter fuflineat forte pif,nbsp;hominis. Magnum eft enim uehementer dominum agnonbsp;uifte, in eccleßafanäorum nomen dediffe,fcire fe ejfenbsp;defamilia eleélorum,fcntireinconfcientiagratiamnbsp;beneficia dci, dominit deum fibi effe propitium^e^ adnbsp;omniaiufta deßderiapropenfumcrparatum femper.^

7 Benedicamdominü qui tnbuitmihi in^ telleäum,infuper(er) ufq; ad noâé incre^nbsp;puerunt me r enes inei.

Pradicat cum gratiarumailione dei infefauorem CT befiignitatem,quaßbi h£c mens contigit,ut dominußbi 9’nbsp;propittufciret,Gr communionifideliüinterejjet.fuaq;nbsp;tampraclara h^reditatepotireturcumgaudio confci^nbsp;enthe, cuiuf conßlio poftet renuntiare malis ey“ malo^nbsp;ac domino deo fuo adharere : coro enim zy fanguis hu^nbsp;iufmodi inteÜeäum fapicntiam non adnüiuftrant^nbsp;Qjupd uero ait,rcnes fe noàibus erudijffe, ßgnificat in»nbsp;timis fe affèéiibuf folicitatum ad adharendü deo, er tUinbsp;per omnia complacendum, totoq; defyderio ad fanriosnbsp;dei firri propter deu,diesnoélesq; erudiri,id eft inftiga»nbsp;ri, ut qutecunq; deo diftilicent,fummo conatu cr ftudionbsp;uitaret, feâetur autem qu£cunlt;p grata deo, cr eleélisnbsp;in ecclefia conuenientia. Hie autem affèéiutmt ardor exnbsp;confilio deiffiiritu fanélo prouenit,docente quant per»nbsp;niciofa uanitasfit, quicquid caro moratur, quam ueranbsp;fint bona qu£ deus parauitfuis^^

8 Prouidebarndfiminco/pectumcofcna-per: qm à dextris eft mihi nc commoucaf Kfeft 4


-ocr page 124-

PSALTERIVM

Sitn^uiproponit fibi Detim fempcr nun^uam ntgt;n pc quot;^eum'onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intuetur, omnißudio colercgeßit,

glut. /îc«t er ipfo uni nititur. Ufiquidem dum 4 dextris eflt id eß auxiliatur,tanqHam patronui cr adiutor latuf einnbsp;genf,ut ueluti priorem fe periculo obifciiit,cr mata imnbsp;minentia depcllat, ti5 nutabit pim, fed auxilium dei tu*nbsp;to expeiHat: unde difeendum, falutem rebm noßris ue*nbsp;ram^ ßabilitatem non aliunde petendam, quàm ex fo*nbsp;lo timoré dei:cr h^ec eut contigit,is in domo domini eß,nbsp;cr inter uere fanilos adnumeratur.

Vert fideißuüm, qui eß folida animi letitia, poßis a'us giudis confcientiampiorum.Corcr lingua, ment cr ora*nbsp;tio,gaudio perßtnditur iußi,ut er confeientia gaudeat,nbsp;cr linguaglorietur. Iterum non putandm eß tam indo*nbsp;ßmuetm interpret,ut nefcierit quidnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fe»ft*

cet,fedfuo tempore pro ^legit^, pro nbsp;nbsp;hteram tÿ,

er confequenter^Y^ pro «c^.Non enimadducipofis fum,ut ludtorum feriptoret nö abquando ut etteri ho*nbsp;minumferibendo defecerinttquanquam ludti hie mon*nbsp;tem interpretentur pro gloria, quodnbsp;nbsp;nbsp;alibi agunt ßne

aeceßitate er ratione grammatica, Vt autem corfuum gaudcre,cy’ linguam lietari,ita corput fuum federe con*nbsp;fidentcr esquot; (ecure prtdicat. Vbi enimßgt;iritm piorumnbsp;diuintbonitatisgußumperceperit, redundat ilicoeimnbsp;gaudium er in carnem, ut nihil trepidet,fed fecure ma*nbsp;num donünifußineat,erficrux mißrendafit,ßics re*nbsp;nafcctit refurreäionif omnia reddit leuia et dulcia.

Non ita deßituesme,ö dem,ut anima quolt;^ meamor* ti fucctvmbat,nec permittm ut iußm tuut uideat corru*nbsp;ptionem:hoc eß,ita diuinitm feruädm eß iußm, ut mornbsp;ti perpetute non ßt coneeßurm, er ab inßrif fuperan*nbsp;piSnim re« dminecfic iUueßt defcenßtrm ut maneat, fed ut emer*nbsp;furrefti«. gut triumphator refurgat. Sic er in Aäis citatumnbsp;hunc uerfum legimm de Chrißo domino, capite pioru,nbsp;primogenito fitiorum Dei, er redemptore fidelium abnbsp;inßmo.Qtii licet ueremortum er fepultmfuerit,ßcutnbsp;Dauid,cuim caro uidit corruptionem,non tarnen Chri*nbsp;ßm fepulchro hlt;eßt,fed'm triduo rediuiuM ad immortanbsp;lern uitam furrexit, ut nec inferos hoc pailo adifffc dicinbsp;poßit,nec utdißefepulchrum, quod mortiin eum nihilnbsp;conceffum eß, fed ipfe potim de morte triumphauit ernbsp;inßris. Clÿanquam er Dauid dici poßit eatenm nongunbsp;ßaße mortem, quia uitam in Chrißo ßc habuit, ut ani*nbsp;mo femper beatm uiuat, certm quo^ de carnit fut re*nbsp;furreäione. Sic autem mori,eß no mori: fic fepeliri, eßnbsp;M fepeliri:ZT corpore corrumpi,eß non corritpi, quianbsp;qui in Chrißum credmtt, iam tranßerunt de morte 'mnbsp;uitam.ln Chrißoautem folo hoc perfide completur, etnbsp;ei competit quicquid fandis pro fua cuiq; portione comnbsp;municatumeß,

-ocr page 125-

PSALTERIVM

Wwofuloi domini a/}gt;icere lt;e^tùtatem, id eß.omnibut po^fßerefuam iußitiam^

  • 5 Probafti cor mcum, (çr) uifitafti noäe;nbsp;¦gnemecxaminafti, (er) nöeftinuentainnbsp;”’lt;iniquitasgt;

»'äj'quot;“ r f^^xime uacat ab externis ncgotÿs, ZSquot; proférant iju,e in animi penetralibus latent»nbsp;'»( examinaßi tjualts ejfem, eSquot; qaalèmefeciffes:nbsp;** inopinato er fecure agenti tu fuperueniensnbsp;’’’^“Rerc ta mea inueßigaßi, igne mc examinaßi» uelunbsp;in ßrnace aurum probat ur uel argentum.tjec tanbsp;nuienta eß in me iniquitas, non quidemßne peccanbsp;w itiuenifli,fed fcelM cr nephas quo me hofles inß^^nbsp;^l»unt,te dottuno deo teße,in me non eß Mtquam in‘nbsp;nihil enim uftquam inuenies mali in uerbif uelnbsp;’Pfriiiitj, ij^gj tnobtuifum contra acerbißimos hoflesnbsp;gt; qnamlibet me in alijs pcccatorem effe non abne»nbsp;^^•^tiamflimpietiu aliquaanimum meu/mtentauit»nbsp;pfiiw cogitatio folicitauit,no tarnen obtinuit confennbsp;f^lt;:nerbaMiquamextorfltmiqua.

^non loquaturos meum (lt;»d)opcra ho ‘’’uintproptcr uerba labiorum tuorum,nbsp;Smio, Y‘•’’ftodiui uias duras*

r ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peruerßs aäibut auocaui, zs“ lt;1 m^/o*

\ ‘'0. ßnitis iuxta uerbu domini, quos potui auerti, nec illas fedari permift-, Non contentae innocennbsp;^‘‘^^«»etiani aliorivm iniurias pro omni uirili mea tm=:nbsp;P'‘«»i.ld fatis conflat ex ferais Dauidis ad N«M, et fernbsp;ï'‘''‘*’gt;‘^abalad Abigail, qu^”t innocenter conaerfatinbsp;milites fexcenti, exules er proßtgi in foli

^^‘‘bttidperdifficileeflct.Z^femperomnifeculo in .^oniihacautem omnia propter uerba labioruntnbsp;mandata in lege, fuflinuinbsp;I ftioL''quot;'* hoflibus,fratribus,ßlijs ziT fubditis,nbsp;“’b totàcis, quos fide z!r ojfido ab iniur'qs ZT da^inbsp;^‘^’quot;‘fltisferuaHeram. Ncc abfurdusfenfas fuerit,finbsp;jy ” ’’’^fß'gat.Danidf w teflatum fe operibus bominumnbsp;^^^‘'lt;lfiuerbafi(i/feficintentu,nequidipfemalifequenbsp;uias peruerforu itaobferuaße, ne quando cmnbsp;lot ‘mmerito Saul CT eius ferui Dauidem ma^nbsp;dei'^i^'’'‘*^^°^^maccufauerint. SciebatDauidfegloruenbsp;» “^orwrnjcerti« eratnullii malis artibus ad regnutnnbsp;•'«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;boftibus fuis femper be“

ICri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra deiuerbum feienter niti

ejfe,etiäpropriahofliumcon ^^bitophehumde nequaquam du“nbsp;0f«6nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro fe deum iudicaturum, id ergo

‘^ntr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omniafimpheiter loquuntur »profeer

hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teflantur iuxtaconfciëtiam^Obfcu

Kt J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerfui ob diflindionem uariam,quàm

Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecundum uerba.

hiQM 8’‘®ffus meos in femitis tuis.-ut no Cl,,, pfj’’'^“rueftigiamcat

’quot;quot;“tt? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;innocentiam teflatus eflfuam etfuo

P'’Oc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;precemfubiccit,

^^flantia,deinde depulfionem perfecutionis oral.

thill IM,

Perfice, id efl, firmosfac uel cofirmaautfuflentagfrefi, fits meos in femitis tuis,dona ut perpetuo in iUis per feuenbsp;rcm,i tuo inflituto nunquam deßedam,ne labätur paf“nbsp;fits pedum meorum, ne tibi peceem, at^ ita ultioni tu^nbsp;meipfum reddam obnoxium.

  • 6 Egoclamauiquoniä exaudiftimedcustnbsp;inclina aurcm tuam mihi, (zr) exaudi ucr.*nbsp;bamca*

Quirffemper inter orandum dominus fuos cofolatur, ® ZSquot; de auxilio quod laturus efl fuo plerunq;/fiirita cer=nbsp;tiorfs reddit, folet firè Pfaltcs pofl precattonem fubijeenbsp;re caufas, quibus^em faam de f^enda ope fujfulcierit.nbsp;Te igitur,mquit,inuoco, quia mihi aiinues uel annuerenbsp;foles:utqs omißts omnibus,ad unius tui opem confugio,nbsp;ita oro, precem meam clemcns admit tas, cr coOato au“nbsp;xilio mihi tuam erga me bonitatem illuflrem facias.

  • 7 nbsp;Mirificamifericordias tuas,qui faluQs fanbsp;cis fperantcs(i«tc). A refiftennbus dexteraenbsp;tuae*

Si me,o domine,cuflodiens, à tot tantisq; hoflibus It“ Miferic«# beraueris contra omnium opinionem, dare oflendeturnbsp;omnibus omnium feculorum fandishominibusmiracu=nbsp;lum dementia tuie, at fimihter in te confidere audeantnbsp;ZS“ uelint, qui tam mirabiliter ettäin dejfieratißimis canbsp;fibus tibifidentes eruere potes zr confueuifli. Non eflnbsp;enim ujfiiam,nec fitit unquam, qui teinaocatum fideli“nbsp;ter cr digne non fenferit auxiliatore:is tuas taceat lau“nbsp;des,qui te inexorabilem humilis precator inuenit. Paminbsp;liariter autem iüos adiuuos, qui opprimuntur ab hofli»nbsp;bus pietatis: cos autem perdts qui tibi itiuident, ZTquot; itU“nbsp;pijßime negate audent prouidentia tuie maieflatem.

  • 8 nbsp;Cuftodi mc ut pupillâ oculi.Sub umbranbsp;alarum tuarum protege mc.

Precatur non uulgarem ,fed exadam cuflodia: nem“ pe ut homines pupillam oculi,cr aues puüos fuos, quosnbsp;imminente periculofub alas faas abfcondunt,zrfefe ex «ffwia.nbsp;ponunt pro pullis cr obijeiunt inuaforibus. Vnde nosnbsp;ineffabilem dci fuper nos bonitatem hinc cofyderemus,nbsp;Nam quapropheta oraiiit dem fuis cultoribus omnibusnbsp;pneflat eiufmodi curam, pro/fiedionem zr tutelam, utnbsp;nudafitmuUa creaturaquæ ci queatconferri. Longenbsp;foUcitioreftdei fuper fideles cura omnibus curis quibusnbsp;duicultepuUoscurant. Cumitaq^ omniafimul densernbsp;nofcat zr poßit, uerebeatosferiptura paßim pronun“nbsp;tiat, qui fidei domini fefe totos commiferint,

Afacieimpiormnquimcatflixerunt. Ini micimei animammeam circuodcdcrunt.

Mores er uim hoflium fuorum incipit defcriberc. Iin Mores im* probosentm Grim^iosuocat,dominum non timentcs, hoftfum,nbsp;ideo qu£cunque atrociaaudentes. llli,mquit, talesacnbsp;tanti funt, ut me prorfus uaflare poßint cr uelint,nihilnbsp;omnium negligendo per fezr complices, quodi/per“nbsp;dant mdigne immeritum,imo beneficum er faluatorentnbsp;tarn poptili ifi'ael, quim Saulis régis¦ Hi atroeißimi ho“nbsp;fles mei circuuallaucruat me ufidiq^ ne euadam, pro aninbsp;ma quameriperemihitentant, qui animam meam po«nbsp;fuiinmanibus meis proeorumfalute,idefl,pericHlQ


-ocr page 126-

PSALTERIVM

certo expofui contra Goliath cr Philiflteos, quorum ducentos occidt pro praputijs regi adnumerâdis, (juemnbsp;tüi nunc ad mortê perfequuntur ifraelittc cumfuo rcge.

quotum eft fuperbiam.

PrsfeiSus nbsp;nbsp;nbsp;Supcrbi ifli fimul crfailiofi homtneffreti fuccejju re

imfiotum. rum fuarum,cr diuitiaru iaäantia,corporalibuf^ pro=t feólibui, ut obefi porei ac libidinofi, omnia pietatis ui»nbsp;fcera claudunt ad humiles CT manßtetos, nee al}gt;icerenbsp;dtg'ia/ites nee allo^ui,fed ßbijpfis placentet,fo[i cupiütnbsp;omnia obtinere, esquot; omnium aliorumuirtutibuinbsp;nbsp;nbsp;gr a

tijs inuidere:id Saulgrauißimo peccato admißlJe in Da uidem conflat.Sic autem fuperbientesfifiuofa loquZturnbsp;contra dcum er homtnes,blal}gt;hemantcf iudicia dei,crnbsp;iniußitiä putantes quiequid in gloriä eoru non ccßirit.

Infïdir pn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßtis uel circunj^eäionibus inßdioßs er cir

«a pio». nbsp;nbsp;cunluftrationibut nttnc,id efi, ßne intermißione me cir

cumßtndunt er ambiunt ut capiant, 'm modum corotiiC circunducunt exercitum contra me,ut expandant 'm o=nbsp;m»cm terram rete ad me capielidum, auxilio populorunbsp;perfidia inßgni mihi aduerfantium ßne caufa:non ßnutnbsp;irrequißtauel abditißima loca folitudinum, quo minusnbsp;euadercpoßim. Quodautem uetusinterpret tranflulitnbsp;hiCfProijcientes me,patet eum legiffe nonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*13, CT

ßrtaßis daleth pro res,ut effitndere uel proi/cere intel» lexerit,quafi dicereuoluißTet.Proieceruntme de rrgioanbsp;ne, er redeuntem obfederunt in gyro, nullumq^ locumnbsp;irrequißtum dimiferunt.

Sufeeperunt me(ßmilitudoeius) ßcutleo pa ratus ad pr^dam,amp;ficutcatuius leonis hanbsp;bitansinabditis»

«M^conua Sußgt;itionem er imaginationem de me eonceperunt, Pgt;M. er animoßto cogitaucruntdeme,non fecusac leo quif»nbsp;piam intentus er meditabudui ad priedam, ut atrociternbsp;me corriperent er laniarent:er uelut iunior leo uelca»nbsp;tulus mßdiati ßint mihi 'm abditis,ut nußquam tutus ernbsp;Itber elfem » Sic fummum defyderiu apponuntut perdätnbsp;me mnoxium.ßmiles leonibus pr,edam captätibus, cru»nbsp;delißimi lupi er firie contra agnu er capreas inermef,nbsp;nihil prater ßtgam opponere potentes hoflilibus beluis.nbsp;Satis uidetur Gnecos pro diäione ’^3’1'52'^ aliud aliquid

gt; 5 Exurgedominepræueni euni,amp; fupplä« ta eurntenpeanimam meä ab itnpio, phranbsp;meam tuam

Ceatra ho* nbsp;nbsp;Df i/cj hoßes fuos orat. !ntercipe,ait,itlos,auerte eos

ftes oratio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'mwtitte Ulis neceßitatem deferendi perfecutionê

meam,Sauli fcilicet cum fuis: id quod er egregie domi» nus praßitit cum mijfo nuntio de incurßone Philißino»nbsp;rum, Saulem 4 Ddiwde iam fere capto attulßt. impro»nbsp;bum uocat gladium dei, eo enim dominus iudiciu fuumnbsp;excrcettSic Alfur uirga ficroris dominiuocatur,Ad hocnbsp;enim 'mtprobos dominus uiuere finit,ut uel conuertäturnbsp;ad meliora, uelfaniios exerceant^er coronarum occa»

thillim,

fiones cruirtutumadminißrent^

14 ab mimicis Çàuiris) manus tuæ.DoUquot;*’ ' à uiris ex hoc fjrculo pars eoruni.paucis“^nbsp;terra diuideeos in uita(eor«) abfeofl^nbsp;ditis tuis adimpîctus eft uentereorurn^’^nbsp;turati funtfihi : Si dimifcrut reliquiss'“’nbsp;paruulisfuis.

Qttod Hebra-us legit, A uiris manus ttue dotninf-gâter uetus interpret dixit, Ab inimicit manm tuA eß,ab Ulis utris impijs,quibut tu uteris ad tentandup‘nbsp;tuos,quiadnihil aliud uiuunt inhocmundo,nbsp;negotium fidelibusexhibeant, quifunt minißti iiilnbsp;er clementite dci, qui fua malitia in caput fuumnbsp;uent ( irca eleâos mifericordias tuat: quinbsp;dicuntur uiri ex fcculo,uel modicte duratioiiû,nbsp;uißimlt;e lt;etatK. i tat iw enim ut expleuerintnbsp;ptu contra pios,defitnguntur uita,ut Saul,nbsp;ludat er reliqui, ad nihil enim poßea utilesfwd^,^nbsp;pleuerint indicium domini circa eleâos,Hit‘'^‘'‘^nbsp;cifunterperfecutorespiorum,quipartemfu^nbsp;runt m hac uita, potentes, diuites, fines (Tnbsp;les,imà er terribitcs,poß hanc uitam cumnbsp;ne recipient fua mala,qui ßdelibus in prafetil‘nbsp;lerunt plurima mala.Senfus prifei interpretb:nbsp;bonisuelpoßpaucos dies fepara impiotdehotquot;quot;'nbsp;dum adhuc diu uiuerc uoluijfent, ZTnbsp;oble(!lari,quas corraferant rapinis piorum,nbsp;rauerunt erdepauperarant,utipfidiuitestib‘^^nbsp;tur,fed non diu feres. Cum enim thefaurisnbsp;domini dei dona dtcuntur,repletifiierintnbsp;rituris bonis,qua fola cupiunt,filq quoq;nbsp;buntur ad tèput,nepotibus enim fuis diuitiaf^y/i^nbsp;quomagis fideles tententur erglorioßot^^nbsp;acuincant,

ïllfl *5 Ego(a»tfm)in iuftitiaapparebocófp^^^nbsp;tuo.fatiaborcuinapparueritgloriai^nbsp;uerocumlfecie)ta3.

impijs modicafelicitatis J tw tantum admirantibus fefefidelisprtefertgt;i^f^j^^ßinbsp;quit,sniußitia, idcß,iußitia tua, ernbsp;innocentia fi-etus,contemplabor fadem tuam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jK

cat:ißi fuas cupiditatcsfequuntur,addi^iifquot;‘l ’ / quibusfibiplaccnt,dum externis bonisnbsp;opinionehaceuanefcunt,er tune dabuntßnbsp;fuorum panas durißimas. Ergo iußitiit ego ut^nbsp;cumbam, er plurima mala propter eâfonder j )nbsp;nonfiangar. Erit enim tempus utuidcam,o ded,!nbsp;tuam,er ex tua prafentia beatitudinenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X

terna,fatiabor jfecie tua,er gloria maießatid me excitaueris, dum euigilauero tam ab ^^pofi^nbsp;grautbus a;rumnis in prâfenti, qu^ à morte enbsp;in extreme die ad uitam beatam. m hac uita/aquot;nbsp;num cognofeunt, diliguntatq; colunt,quo eti^ punbsp;tur uita teterna. At confummatio hutusnbsp;eßfimilitudo,facieserlfeciesglort£diumt^^nbsp;debilur dominus ficuti efi ab eleilis tam uere

-ocr page 127-

îpaltérivm

/PSALMVS XVIir.

Infinempucro dominiDauid,quiIocu tuseftdno ucrbacanticihuiusjindicquanbsp;cnpuiteum dominus demanuomniûininbsp;micorum eius,6C de manu Saul,8e dixit.

ip„, i^»t‘‘tionum,confohtionum,uotorum, et pre «tiofiwi dicitur, In /înon. Puer autem dicitur Dauid,nbsp;iton iaueiw uel infans, fed Latinius ferutu çy cultor rfdnbsp;«of^Roitiino obfe^uenf,iu/Jà domini dei perfidem,nonnbsp;‘‘'’’(fl Ht angeliif impeccabiliter, fed ut homo in multisnbsp;j'“’^dieofièndem, tarnen fidclif zelator glorite dominenbsp;Talii à puero uftj} ad fenium Dauid fiiit domino deonbsp;, ut tefiimonium quoq; dei reportauerit quodfiteritnbsp;^^l’ficunducordei, plenm fide crfidutia,zelo^glonbsp;diuùhe amphftcandie, primum in fill] s fuis, deinde innbsp;^ÿ’°fibicommendato lt;i domino totiuil/raelisfecun=!nbsp;.‘quot;(‘i^iiem,tandem quoq^ in omnibui gentibut,quibu»nbsp;Jidtfuiitn chriftm dominm fuo tempore imperaturuinbsp;“‘’‘tafibifadamà domino promifiionë cr certantnbsp;dut l-iudem çygloriam cecinifcnbsp;fillipl^odnouifiimu çy ultimumnbsp;(fi c 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quad tarnen dicerenonnecejje

lt;ierf **** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortem quidam adere potuerit

Chrifli, uerîipoft omnes ^0! Unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hofiiumfuorum omnium,quos nud^

habuit,quorum tarnen maximus nbsp;nbsp;diu

rft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoduodeciesfitgerecompulfus

‘^dnde Adullam,ad rea gioii (‘‘fp^rentibui, in nwnitionem, btde in rcanbsp;'^dla oppidum,HJ dcanbsp;*’’4fr defertum Maon, in defertum Engaddi,nbsp;quot;l” ifideiterum in defertum Ztph, tannbsp;in Siceleg. Pro quibuf duo priores linbsp;“dfo proltxi, fed necejfarifnbsp;I'M ‘Jiibui prouidentia diuina ratio mirificenbsp;‘'?»ü dtfeitur. Pofl Saulif mortem beÜa habuitnbsp;’^°fdh, cum lebufitis, cum PhiliflaK,nbsp;fgt;tl;f•*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pralqs,pericula multa contra iîlos pers

^oabitiüySjiros,Edomito!, domuitnbsp;‘bh' ^'^““‘ßima tandem erupit coniuratio Ab^nbsp;'’’filiü, '^'^dßimi, quo occtfo alteram excitauit Se

domine fortitudo meat

I Pro tot tantiiq; bénéfices, o domine , quid rependam maiefiati tua nihilnbsp;‘l’*‘’d integro cornbsp;dero fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uffiiftupijfiimo te copleâidefy

'¦’.«S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tegratiam ajfequar o=

(’(‘iqi puterna charitate cx bene^ femper implorabo etnbsp;'«if c^dißimuf,qui me à puero ufque in hanc ho^inbsp;diferimina duxiftiey feruanbsp;'¦‘'ß‘‘’'dnr quantum fibi ftdei ex tot tennbsp;uuHafidutia, amplifsnbsp;congeriem pramittit ,fignificans ah two

THILLTM. 6o foto dco fe erepfum at omnibuf hofiibut malls,Por»nbsp;titudinemfuâuocat, quod omne robur ey omnem uirtitnbsp;tern fibi folus dominus deusfuus fuppeditajjettnbsp;a dominusftrmamentummeum,8erefu^nbsp;giummeû,8e liberator meus, Deus mensnbsp;adiutor meus: SC fperabo in eû. Protcdlornbsp;meus, ôe cornu falutis mex (cr) fufeeptornbsp;meus.

Dominus firmamentum uelrupesautpetramea, Nomtna _ refitgiu meum: quod ita in fide cius Mum refitgium ha^nbsp;buit ey afylum, ut ij Mos fe putant, qui fe in praruptofnbsp;petrasGrrupes,eylocaquadammjccelfa, cyexpu»nbsp;gnatu difficdia contulerunt : qualia fibi tfraelita parasnbsp;bant, cum à ^adianitis uaflareneur. Et liberator m'-usnbsp;quime4periculisccrtißimts,etmignts eripuifti^et e«lt;!nbsp;dendi confiltu adminiftrafli,non fecus atq^ fi quts ouemnbsp;fifaucibuslupieriperet. Deusmeus, quod nomen à forsnbsp;titudine zy inuiSla uirtutededucitur,quodmirificacrnbsp;diuina uirtute opem mihi femper tulifii, ut no potuerimnbsp;non certo femper /fierare m tuitmfauorem quern afiisnbsp;due comprobafti.Protcflorem nominal, àrobore cr renbsp;(cptaculopetra’^’yyy^quod expertusfitfuumejfedenbsp;finforem CT propugnatorem, Vnde ey tn Dcuteronosnbsp;mio tAofes femper hoc nomine deum figniftcat, ey aliasnbsp;fape, fiicut ey in hoc Pfalmo poflerius, quandoqnidetanbsp;fidelium fuorum deus iUe prafidium certißtmum efl eynbsp;firmißimum, Proteilorem dicit,ab ufu clypei, quod iasnbsp;cula fibi hoflium depuliflfet ut fcutum,qua metaphor a fenbsp;pe utitur in Pfabnis. Cornu falutis mea, quod per ipfumnbsp;confiais hoflibus falutemfibi peperißet, ficut corm fisnbsp;ra animaliafe cornibus defindunt, ey contrapugnan-^ -tia repcDunt. Profiigiumq;, à quo femper fufeipitur 0“nbsp;compleiftitur,quoties ab hoflibus uenatoribus exagita^fnbsp;tur ey infequttur^

5 Laudansinuocabodominumamp;abini- v' mtcis meis faluus ero.


Po/l inuocationem mcipit memorare beneficia dei,ex qutbus mahs fedeus eripuerit,et quo paélo falutanamp;enbsp;r‘tconfequuM,uteteâosquofq;deiaddom,nofidens'‘''nbsp;d‘‘'’«P‘‘nt^Pgt;-ouocaret.Laudans,inquit,uellaudabisnbsp;lem,omntq; Uude dignißimum inuocabo domiiium,qumnbsp;Jalutem tufcepi ex .pjo:de quo emmfalutê Jfieras eumnbsp;non poteris citra laudß prafationem quiequam orare^nbsp;Inde momnibuspreabusfanélorum laudes deipramitsnbsp;tuntur.ttic uero fubdit caujam,(iuia is me totiesferuanbsp;uit ab hoflibus,nec quenquam potefl deferere, qui ex asnbsp;nimo Ipfum obferuautrit atq^ coluerit,

4 Circundederunt me dolores mortis, 8C torrentes iniquitatis conturbauerunt me.

Kemorat fummatim mala quibusfuerat implicitus, omnibus iflis uerbispericula et terrores fignificäs,qult;e M»!» pior3nbsp;fibi hoflium improbitate obuenerant, proxtmeq; mortenbsp;fiepe adduxerant, ut carnis iudicio iaia defe aitum effenbsp;arbitraretur.Elegante emphaftm habet,torret es tntquinbsp;tatis, id efl Belial, id eflperuerfißimoru hominü, ^ey ainbsp;nihilutiüit ,qad optimos quofq; homines diuexattduni.



-ocr page 128-

PSALTERIVM

Vf eilim torrentesinopinato obruunt,etineuitabiUter, ita mprobitate hoflitt DauidiSt ZT fludio perdcndi eumnbsp;inuadcre per omnitt tentabant, zj de improuifonbsp;vere fludebant^

Dolores inferni drcûdederuntme:prægt; occupaueruncmelaquei mortis*

Dolor 1 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infernales ZT mortales angufii£ z^ ultima

tMturtemorientîscertamina, timorés uelliüoris ^nes circufidederunt,ut non nifiprafentem mihi mortemnbsp;contëplarer cum horrore terribili,i(m in faucibus mor^*nbsp;tisconflriHus mäii uidebar, unde erui nonf^erabam.nbsp;frlt;eoccupaueruntmeinfperato tendiculeueluti aucu^nbsp;pumad mortem fubito infirendum,niß fuccurrijfès. In«nbsp;fèrnum hac indicant, no aternum damnatorum locum,nbsp;feddejfierationis angores, er extrema mala, ^uibus honbsp;mines affligé pojfunt uf^ ad morte, er expeâationentnbsp;proximo imminentis er aperti fepulchrit

  • 6 In tnbulatione mea inuocaui dominum,nbsp;amp; ad deum meû clamaui.* (er) exaudiet denbsp;téplo(p«(3o)fuo uocé mcâ,amp; clamor meusnbsp;in côfpcdu cius introibit in aurcs eius.

anguflia qua mihi accidit, aliud no potui quàm con dum »4 dc5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dottunum ipfuM plenis affidibus mclamando

Z^ inuocando, non ad (juemcunc^ hominem, nec ad deos alienos,fed ad deum iHum meum uerum cr unicumnbsp;uociferabar, idipfum quoij; no fruflra, nom de templo,nbsp;de palatio fuo,nempe de cœlis,audiuit me,hoc efl, exo^nbsp;ratus Opern tulitflatim, eam^ uere cceleflem ZJquot; diui^nbsp;turn, quia non fine memorandts coeleflibusmiraculiStnbsp;Non potuit enim pro fua bonitate cr ueritate non ex*nbsp;audire uocé anxie clamantts, cr for titer flieratis amicù

  • 7 nbsp;Commota eft ôCcôtrcmuit terrât amp; fundamenta montiü conturbata funt, amp; comnbsp;mota funt,quoniam iratus eft eis.

Potentiam dei canit, quam 'm tempeflatibus declarat. Petitiadci. enimdondnum declaraturtim prafentiam crnbsp;uirtutem fuatonuiffe 'm nubibus,fidguraffe, cr terramnbsp;concufliflë:ut cum legem 'm monte daret, cr ad precesnbsp;SamuelKiamfeiratumoflendens,m morte quo^ Chrinbsp;fli,cr datione f^iritusfan(li,cr'm apoflolorurn orationbsp;nis exauditione, SicucriflmileeflDauidi quoq^ftmtlianbsp;contigiffe,ficut ZTuento'm cacuminibus pirorum, crc.nbsp;non enim omnium meminit facra hifloria. Fundamentanbsp;montium irafei, efl comtnoueri totos montes, CT terr£nbsp;motu terram concuti, non mfi diuinauirtute * idautemnbsp;fit,licet non femper, tarnen ut plurimn, ad indicandumnbsp;tram diuinam,id efl,inflans malum aliquod cr imminësnbsp;non fine caufa.

  • 8 nbsp;Afeenditfumusin ira eius tamp; ignis à facie eius exarfit.*carbones fuccefifuntab eo.

tion raro dominus iram fuam declarauit contra ho* tó de?.quot;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terramotu crfitlgwribua, qum crfitmo cr

igttibus: unde zr hie domino induit perfonairatihomi* nis,qui fiimum ffliret è naribus,ignem ex ore, unde crnbsp;carbones accendantur, inteUigit autem fitmo afeenden*nbsp;tern nebulam, qult;e inflant e tempeflate denfatur 'm atrânbsp;nubem, ut apparet in tempeflatibut « igne autem inteUi

THILLIM. . .«(( gunturfitlmina,qult;efunt ignes 'm nubibUf^nbsp;nis 'mdicat tela illa fidm'mea qult;e calitusui'^^nbsp;g InclinauitcceloSjamp;defcendit^


10

fub pedibus eius*

Defcribit habitum ccelifieuiëte tempffl^^gt; quafi demifiùm terra uidetur in^^iftnbere'-tt^'^^i^*nbsp;tium uertices nubibus apparent 'mclufi,nbsp;go omnia obfcurat * Hts cum Deusnbsp;flendit,dicit deum cum htec eueniuntnbsp;liginemfub pedibus eiusfliarguSolet quipP^nbsp;ptura pro more hominum cogitationibiunbsp;opinionibusaliquiddefirre. Quicumnbsp;cogitatione,nifi loco alicui affixum confidt’'“nbsp;lis eum habitare facit, ut ab omnibusnbsp;ad'muifibihacrieternamentes zorumful’i^J^i^iki'nbsp;ergo cum coelum uideatur in tempeflatibuf ®nbsp;canit defcendere,

, Et afcenditfuper Cherubim A uolauitfuperpennas uentorum'

Vim defcribit uentorum, at^ iterutnqft^fl^j^fr tiut rë cogitationibus o^at,fuperpr‘tpt^‘'*‘’^^i(iiti‘^nbsp;cit dominum equitare,crferri aUs uentlt;»'ii'’^'^tfl‘nbsp;ro cr prophani poëta uentis alas affingef^ ‘nbsp;quidem hac cnergiam quandam adnbsp;minum animos, cum ftmilitudine aliqua reru^nbsp;Hum proponuntur . Qÿi multo ZTnbsp;ualent,maximefôrmidabiles funt, lamnbsp;tur,zr pro equis habet angelicosnbsp;quibus potentiam fuam indicibili celeritatt,nbsp;exagitante declarat mirifice: iuxta iUud,nbsp;fuos l^iritus,crminiflrosfuosnbsp;busperficit fua opera uirtute diuina, cui

11 Et pofuit renebras latibulum cumitu eius tabernaculum eius*^^^ ƒnbsp;aqua in nubibus aèris*

Memorat uim atrarum nubium, quum bunt,dum uiget tempeflas. Et quiahisnbsp;tem cr feipfum ueluti prafentcm exhibet,nbsp;nebrofi aëris dcnfari in nebulas crmibes ¦nbsp;daturus,in atra nebula zr caliginefepopi^y^^ai^nbsp;ditfficut zr 'm dedicatione Salomonicit^i^'L^lflnbsp;tiamfuamexhibuit,declarare uolensfufif^^ctf*nbsp;raëU tunc,ut prafcns fiterat monti sinai,ubifi^nbsp;iüts prifcum pepigerat, ubifecaligininbsp;fe quidem prafentem/ed 'muifibilem, utnbsp;ret credere in caelis prafidentem, fuù tameU Unbsp;abfentem,etiamfi non uideretur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Il PræfulgoreinconfpeâueiusflUP * ierunt,grando ôC carbones igms*nbsp;Propter fiilgorem,cr nimiamuellucemuel^^^jj(fi(i‘^nbsp;qua ilium praceduntdumaduenire fe oflrn ’niibiquot;nbsp;à terrenis hominibus non potefl, quandoqwä^^^^enbsp;. bus uti folet,quibus fefe induere uidetur,ut prr^ jfinbsp;datur zr timeatur ab hominibus, maxime aunbsp;pijs,non fine tcrrore,grandinis ZTnbsp;nim prodefl hominum duritiem terreri huiuj ^is


-ocr page 129-

PS ALTERIVM


^,lt;tddeircuerentiamcr tremorem, quianoreduci ^tfuflinentyquonwdoin Chrifli bencdichincurnationbsp;quot;'ffff amabilitcr oflendit, 'm ßrma hominis elegantißinbsp;profit,notto creando populo,qui non tamti*nbsp;5Kiim(imlt;»rf(i»ccnd»j)prft

'^’^“®‘^^fu3m:grando 8c carbones ignis» '• ^^dicitur grando Cftrbonesignis,quo fulminanbsp;quomodo geritur exprimeret.lnnbsp;Mi'iscnim tempeftatibusfülgura nucant, fulmina ad»nbsp;Crgrandorepetitisuicibus 'mgruit. Tempori»nbsp;ttiitti lofue çr fiepe alias de cœUs ledidit dominus tonbsp;altißima maießas fefe prafentem fidelibus, etnbsp;durum impifs oftcndit, non fine fidminibus ter«nbsp;er ignibmcim£^ obfùndens,ad omnipotentiantnbsp;^ommendädam.quantumlibet potentißimis homi»nbsp;. legibuszx fapientibiis, qutbusterrornonminornbsp;O'non raro legimus 4 domino magnifi»nbsp;'4 ''4 tyrannide deiedos ßbito occifos.

j^j5'’’gt;ûtfagittas fuas, 8C diiTipauiteosî tnulriplicauit, 8C conturbauit cos»nbsp;‘«uUtur hoc modo dominus fepius fagittss fuMnbsp;,„y°tnites,grandincinfcilicet, cr telaßdgurtmcoe

^l°^lt;‘^hoflesDauidis conflcrnatos reddidit, fed P quot;lioî(«cpenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tyrannice opprimëtes pios dijjgt;er

»3‘^''oluiirent.

I3, ^’Pparucruntfontcsaquarum,ctrcue ’ûintfundaméta orbisCtcrrdriMMj.Ab in«nbsp;domine,ab infpiratione fpi

^^P*'*onfcHîKcrfi6«îd«potenti4M, ü'fr54p uo» «cbi*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcfcripßt,ßc nunc latumßbi auxilium

T’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peri»

^eiidi ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^tentatur, cr impoßibilitas aßjicitur eua

t ti^’f^ltautemdcum'mcrepationefui^irittts to» ni?Wf flumina, ut aluei aquis abforptismfùndonbsp;prof^^dttates aquarumfedes,nbsp;f^ifdnat ob altitudinem:mtelligit au*nbsp;fuos potentiores, quàm ut fuperandos quisnbsp;’’’tiT'*’ ‘‘flnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixit, Ab 'm

‘one tua çirc. Ad uerbum cnim et unicum iu/fum ceduntfl^ina,ßcut esquot; Chriflo uennbsp;Ifiritus irit tua:nbsp;deficcationem maris Rubri, cuinbsp;’tio-ij '“’'’‘°nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prteualido tota node perflante,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exiccauit, 4c uelut diuißt ac ßra*

I gt;6 ff‘fgt;'gt;^ffriiëlitis.

Pfit^ ? ® fummo, 8i accepit mc:amp; affum j,quot;*^de aquis multis»

'**’^ccn j*^^*®*^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liberationemfui,

fe tx a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;probenp çr demiffâ manu è fublimi

»r.txiÄ'“’ ^quot;iclitittum cripui/fe,ac iam demerfum ex^ 40nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^ iirgentur, turn proxime

J‘'gt;ilt;atusdiuiniauxilq.Qÿanquamenimfidgt;li*

mtbutfede((t,humiliatamenreff)icitincœlocrmler^ :¦ ra,uirtHte prafentiafuaadefi omnibus,fidelibus au»nbsp;temadiutorcflcr liberator.

jy nbsp;nbsp;Eripuit me de inimicis mcis fortiffïmisi

amp; ab his qui oderunc me.'quoniam confor tatifuntfuper me»

QS4m ewbro dominus Dauidem liberauerit de po* tentia hoßiu teßantur fcriptura,cr Chrifius refurgens btntûnbsp;i«ter mortuos liber à ludais occifus, pro fe cr membrisnbsp;fuisßmilia teflatur, et apofloli plurimaßepefuntpaßi,nbsp;ßcut er experientia pioru docet omni tempore. QJwnnbsp;quam enim brachio carneo humilibus praualeant, qiànnbsp;tarnen dno confidüt piß er fupplices funt, non uincitturnbsp;4mundo,fedßrtioresefficiutur'meoquiipfoscofortat.

Tempore quodiuexabatur Dauid, er ad morte qu^ rebatur,dominus ilium prteucnit,auxilioqifuo anteuer»nbsp;tit. SicMt enim hoßes proditionibus er perfecutionibiisnbsp;eum continuo prieueniebant,ut antequam fe explicaretnbsp;4 malo unoipraparaßent ipß et 'implicauiffent duobus;nbsp;ita deus quoq; fua ope ßnnper prauenit er falutem prtenbsp;ßitit,ne unquam 'm illorum manus meideret, quamUbetnbsp;multatentarenterconarentur.

Herum alia translationc ufus canit idem. Eduxit («« quit,me in fpatiofum cum ßiiffemin angußia magna.nbsp;Quod uero tarn multis fui liberationemdepriedicat,arnbsp;dentis gratitudine animi erga deivm indicium eß. Cau* Ämot ddnbsp;fam uero pracipuamfubiuxit, Q«pnt4 woUit me, quia P“**nbsp;dilexitme,ut perßet deipropoßtumfecundum elcHto«nbsp;nem,non ex operibus. Prima enim omniu beneficiorumnbsp;dei caufa eß ultronea eius beneuolentiatiuxta illud,Paunbsp;«cbo cuifauero,ermiferebor cuius ßero mifertus.

io (Et) rétribuée mihi dominus fccundfiiua ftitiam meam,(cr)fecundü puritatem ma-nuum mcarum retribuctmihi:

innocentiam fuam er iußitiaßudium piè pradicat, quoin feipfofidelibusomn(busoßödat,deumnuftquam‘'°^*°^*‘nbsp;deferere iußitia ßudiofos,fedtempore mercede optanbsp;tarn repëdere.Puritas autem manuum,eß innocentia uinbsp;tie,obferuatio uiarum domim,operu fandortim exerci*nbsp;tium qua dominus pracepit, fides er deuotio qua fei»nbsp;pfum homo deo plena fide committit,et fe proximo pe*nbsp;mtus addicitfin cuius falutem ordinat cundafua dida etnbsp;fada. Huiusßudq remißio,eß defedio à domino, quamnbsp;àfe alienamfriße Dauid profitetur. Retributio dutewRetribn«*nbsp;qua deus nobis uelut rependere pramia pro meritis 'm*nbsp;teüigitur,non eß de Hebraica phrafi, fed liberaliter ernbsp;magnifice donare, beneficium largiri, er obruere offi»nbsp;ciis,etiam indignos,im() maxime illos qui rependere ni»nbsp;hil pofßmt,hoc eß enhn liberalitatis. Non eß enim ali*nbsp;qua quamlibet mgens iußitia operu, qult;e digna habea»nbsp;turpramio lt;etcrnlt;e beatitudinis, qult;e exgrutia tantumnbsp;datur à dno.lntcrim tft manuum puritas 'mtelligitur,ubinbsp;qd’bonu eß fimpUciter CT bona fide pficitur ab eledg»

-ocr page 130-

P SALTER!VM

Il Quiacuftodiuiuias donnni,ncc impie gefli à deo meo*

Cufiodireuidi domini, efl fecundum beneplacitü dei txlegeagnitum tiiuere, cr fidem deo,^oximochttri»nbsp;tatet» prlt;eflare,uincerem bono malum,ut deut, quifoanbsp;lem fuum oriri facit etiam fuper ingratos ,omnibutbeanbsp;nefacere,iuflitiâcr ueritatem diligerc. Non impie geßinbsp;rf deo meo, nunquam illiut uerbam contempfî, non bla^nbsp;ffhemaui diuinitatem, non negaui illiut prouidentiam,nbsp;nonaccufaui iüiut indicia, non improbe agent deficiinbsp;deo meo,ßuditim complacendi deo no poflhabui, quantnbsp;libetinmidtisfepcpeccauerimexfragilitate con*nbsp;¦cupifcentijs carnit peccati,

omia iudicta eius in côfpeâu mco.-amp; iuftitias eius non repuli à me.

dci. nbsp;nbsp;Semper amnto prafcnti dcuoto crgrato intueor ry

contemplor quid mihi pratceperit dominut, quid ei pro betur,cui pro uiribut uitam meam conßrmare conor,iunbsp;diciafcilicetdei zfquot; ceremonitu,nempclegemdei.Allâtnbsp;indicia leget funt,quibut ut fit uiuendum cnm proximonbsp;pr^fcribitur. Ceremoni£ritutfacrifuntcrreligionet,nbsp;lam qui legibut deiferio findet,it fe fyncertm deo prne^*nbsp;ftat.'impif ante crfine deo uiuentet omnia contemnut,nbsp;ceremoniat à deo etiam infiitutat irrident,legem dni nenbsp;gligutu,çr à cordii obferuantia abijciunt,

Etero immaculatus cum eoiöC obferua-bo me ab iniquitate mea.

, FaeduipepigitdomintttcumfuiSfpromittentillitcU“ * rampaternameyprofi)eâtoné,uicifiim^fiipttlaturabnbsp;eis,utfecolàt ey prieceptit fuis fiudeät, qui idfaciià innbsp;te^n dicuntur et incHlpati,qui bona fide fcedus feruant.nbsp;Id pofcebat dot ab Abraam, Verfare coram me,cy efionbsp;i»teger,i»noccnt,et fynccrus^ Et feruaui me ab iniquitanbsp;te mea ne quid peccem ? Id dem« efifædut cum deo pernbsp;cujfitm bona fide colere, (y ejfe cum deonbsp;quod fuit id uiribus poßit,fiudio tarnen incumbit,etgranbsp;tiam perftcièdi tot precibus ambit, ac perfiéh quitcu^nbsp;bona,grati£ dei refert accepta.

14 Etretribuet miht dominus fecundu iufti tiam meâ:(cr) fecundüpuritaté manuumnbsp;mearum in confpeâu oculorum eius.

Qttw uerohecdefe cancre infiituit, ut adfimitc iu^ fiitûe fiuditim allot quoq; prouocet,itcru commémorât.nbsp;Ut deut 'mnocentie fu£ rationcm habuerit, (y pro iufiilt;*nbsp;tia fua fibi rependerit. Adiecit tarnen, in confpeâu ocunbsp;Confr» Hy lorum eius, ut ofiendat nihil 'm co eße fiici ey hypocrinbsp;pocrifim. coram oculis quoq^ domini,quem nihil latere ponbsp;tefi fecreti, cui nofir£ cogitationct magis q nobis cogninbsp;t£ funt, qu£ quamuis 'mfirm£ fint, er fine perafkt iufiinbsp;tia coram deo,ipfe tarnen non imputât fragilitatem, fednbsp;fidem pr£fiat,pro qua (y fufeipit, ©¦ boniconfulit o«nbsp;mnia mea. Nihil en'im in fe commendat, nifi fiudiu ey conbsp;natum piè ey mculpatè uiuendi: alioqui homo fuit, eynbsp;in carne fua nihil boni 'muenit ,fed legem membrorum.nbsp;Ut Paulus pertulit, quam tarnen ferio infc detefiabatur,nbsp;ideo perfidei fynceritatem nouit fe mter infios cenfiri.nbsp;Q£i enim ex deo natus efi, non peccat,quia fernen dei

1.6

TH.ILLIM,

manetapudillum. Quanquam ey w hit fui^ nonnihil fuos hofies reJfiexit,qHibus coUatuinbsp;fimafanè'mnocentia coram domino

Cumfanftofanöuseris.’Ccr^cu*”*** innocenteinnocenseris.

Nonfoli mihi retribuit deits fecundimiiu/ld'^i^j“' dium,fed quicusiq; fe mtegrum ergadeum,nbsp;fidei obferuantem præfiat, erga eundemnbsp;que integrum fe exhibet, largißime prafiatisnbsp;citus efi. Qtti enim beneficum fe praflat iUt^nbsp;tefi, quod hicfanihmoniam dicit,proximo/ffnbsp;ne facere, ey probitatem in uerbit cynbsp;uareadomaet, ergaitlumquo^ dominusnbsp;ey abwide retribuit beneficia proximonbsp;unicemandat,utcharitMconferuetur.nbsp;tegro ey fimplici dominus quoq; féliciter cou^nbsp;fuagratia profequitur femper. Vult enimnbsp;cultoret,ut ipfe perfiéïus efi,eyfidclis adnbsp;' (EOcum cledo cledus eris.’CicutJ’P^nbsp;foperuertéris.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,p(,

Sic qui eleélus nelpurus efi,nihil iüi contra ey deus purafe fidei pr£fiat,amp!gt;fquot;^'frgt;nbsp;peditans qua promifit. Contra autein cumfO^^nbsp;uerfusi»greditur,etdefiefhtàpromifiis,om»2i^canbsp;ter e findet, qui nihil fimplici animo agit,nbsp;tmßis,fed curuus ey obliquusuelperHerfisi''^ji(tnbsp;ey ipfum dominus 'tnuertit, ey cum eo hofii^r^DiKnbsp;iufiusu'mdexoccurrit. Cumq; ipfi pertur^^^^emonbsp;ey iniquis confilijt omaia peragant, deinnbsp;tempusrependendi aduenerit,ipfortimqi^^^^ r»'nbsp;confilia ey fiudiafempitemo errorenbsp;tat.'ut licet cum iHis peruerfeagerecredatiK^‘‘nbsp;reRißime tarnen agit,eyinflotudicio.nbsp;nbsp;..a|X

Quoniam tu populum fecies Î ÔCoculos fuperborum

Humilem tu populum ey affliilum flibusfaluasfuperbis ey atrocibusnbsp;immerito affiigumtur. Oculos autemnbsp;hominesfafiHofos,eyarroganterfufiollt''^!^^ai^nbsp;milias ac dcifcis : quandoquidem odirenbsp;bos,fuccurrereuero humihbus eynbsp;Superbia autem in primisrelucerefoletino^^^ '^tdnbsp;Sttpercihtim diciturarrogantia. SimpH^i^^^'^iti^'nbsp;ligitur maxime ex oculis pioru/m eynbsp;Nihilautemiucundius eftpijs,nbsp;fuperbo oculo 'meedentes ey deffiicient^^quot;quot;'.nbsp;mitto humiliantur,ut uix oculos eleuarenbsp;^8 Quoniam tu illuminas luceri]^^f3j ,^j/nbsp;domine.'deus me” illumina tene

Eademcanit per aiïegoriam lucis namfibi ey fuis diuinitus latam opent,dcienbsp;hofits,depulfas uocat tencbras-Perlucemfi^^njlietti'nbsp;fimferiptura proffiera, per tenebrasnbsp;Qjtafi dicat. Ex fefolo pendet lux fèheitstft'nbsp;tuo ^iritu ey numine nihil efi 'tn hotnine,»' ‘nbsp;xiumtomnisproffieritas 'tn quibufeun^i^^^^i/quot;'nbsp;busàteeftieyquicquidcalamitatü’tfifidf’^^

1-7


-ocr page 131-

THILLIM.

55 Qui perfecit(coxç[M4s)pcdcs meos tanquS ceruorutn,amp; fupcr excclfa ftatuens me»

Prlt;ef«TW mignaquotj; requiritur corporis contr4^^* hofles agilitAS GJ“ celcritici t hatte quoque à dominoßbinbsp;fuppeditatamcanit.Gloriaturenm capreis^quatospenbsp;des fuos, parem currêdi facilitatem 4 deo ßbi donatamtnbsp;atq;fuper excelfa coiiflitutum,id efl, datumßbi ut quanbsp;cunq; oporteret,quamlibet excelfa loca fuperarit. Me«nbsp;woMt enim fcriptura inquißtu eum iit rupibus caprea*nbsp;rum, in quas utiq; non ßne ope domini euaferatSaulemnbsp;fiigiens,fed ZT excclfas Gquot; praruptM hofliitm munitionbsp;nes diuinafretws opc occupauit,

Î4- C^idocecmanusmeasadpræliü:amp;po fuifti(Kt)arcum ærcum brachia mca»

quoq- ei datam promptitudinem lacer torum inflgnc robur canit, quo areos quoq; arcus con=nbsp;ßingere potuerit brachiofuo. Donum enim dei eß cor^nbsp;ports ßriitudOfZyquot; natura donum, de quo nemo fè iaâtnbsp;re poßit.Verum, pergratiam dei illit bonum uirumfidfnbsp;fe ingloriam dei, er proximi deßnßonem, zx pro relt;*nbsp;publica propugnada,uirtus efl laudatißima, qua polnbsp;lebat tarn Dauid quàm fui milites er militum duces, adnbsp;deflnßonemfidelium, er pro uiihrijs contra inimkosnbsp;dei, er omnis iuflitia.Pofuiflitdixkjorcum areum. Pornbsp;taßis legit yv^r^3 Pgt;'°

3 5 Etdedifti niihiprotedionemfalutis tuarx 6lt;dexteratuafufccpitme.EtdifcipIinatuanbsp;(correxit me inflnem;er difciplitia tua ipfa) me do

Diihonem »j’q quam ubiq; firè ludai Clgt;pc» tranß* fèrunt,uetusittterpres uertitubique Protefttonem uelnbsp;proteihrê. Clyf eo cnim protegimur. Ideo 4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prxfenti»

nominationem'acccpit.Fruflra,inquit,fitifl'et codata «ir d«i.. tusZTfortitudoomnis,ntflprafens,odeus,ßdffes t«onbsp;tuiminetomnia enim tu confleiflt: tua tantu me ope feranbsp;uafli:faluatus fum à te folo meo clypeo:tu es clypeusfaanbsp;lutismeaidexteratuauelutifiilcro zT fuflentaculomenbsp;fufeepit ne caderem. QKod fequiturfic mteüexit interanbsp;pres ^ifcus,Vlumiliatio tua qua me tot erudiuifli ZT dianbsp;fciplinaftianguflijs magnificauitme,uel pro magiflronbsp;mihifùit,utnondeclinarem inuitia, Bonumenimmianbsp;hi fltit quia humiliafli me, «t difcam iuflificationes tuas.nbsp;Alq intelliguntßc.-Uianfuetudo tua,ö domine,id efl,fa^nbsp;uor er dementia tua fleit me maiorë hoflibus mcis,nlt;mnbsp;mca mérita.

5^ Dilataftigreflus meos fubtusmcîct non funtinhrmata ueftigiamea»

Succejßim pricbuit mibi dominus in omnibus negoa t'qs meis, hoc cfl,inoffi:nflvm, tutum er expeditum iter succeiTu»nbsp;conceßifti,quod efl dilatoreÿrefflis, Hon fuik iufirma* * domino,nbsp;td uefligia mea,id efl quod dicitur, tîon nutauerüt thMnbsp;uel crura mea, uel flirte iunihtraramnd efl,domimbeanbsp;neficio omnia mihi pro uoto ceciderutk, cuius uufpic'ijsnbsp;tentaui omnia perkula mea, ut nihil non ex animifenanbsp;tentiafuccederet. Adcratenim ßbi dominus quocun^nbsp;feuertebat,flatimuteitrtbus luda regnum detulerat»nbsp;Pereebat enim domus Dauid ZT roborabatur, donee

Ll{ x

PS ALTERIVM

* fiM gratie iUuflratione er fauore depeUatt(r,qM ; meuseser deus meus, fine quo nihil fumud

lt;^oniam in tzfcurräaccm{lus')eripiAr à ten *îtione:et in dco meo träfgrediar murum»nbsp;Pefeendit ad explicandivm falutem quamßbi domianbsp;***** Ultrdt, memorareq; incipit in quibus er quomodonbsp;''Wo •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deuicerit omnes:hoc efl,ereptus ßt

multis tentatiombus. Per te,i»quit,exer occurrerc potui, ZT ade quamlibet ßrtemnbsp;'^f^ingere tuo adiutus er fretus auxilio .Et in dco meonbsp;^“iffiliam murum,expugnaui non tantum arcem Sion,nbsp;Pl CT «rbff Philiflinorum, Utoabitarum, Ammomtaanbsp;’¦‘‘’».EdoTOtdruw, crSgt;rorum, quasomnes regno fuonbsp;tributarias : plurimas enim er inflgnes uidoriMnbsp;uiribus,dei autem auxilio, breui uerßculo celeanbsp;Î0 ^¦^°^‘‘^nidei, zTdiuin£bonitatisconfeßionem.

, ^ïus (meus ) impolluta uia eins î cloquia “•niniigncexaminata.'proteäorcft om^nbsp;‘'quot;J«'fperantiuminfe»

f ‘1^ dci« meus efl, cuius uia, id efl,fludia ZT fadn ‘fe.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;integra/unt,promißiseius proberea

, ideo fubiungit, Eloquia domint repurgata fj. p^Hordtißimie ac certißinue ueritatis, nihil fcoritenbsp;habentia admixta,fed fimplici ueritate,coanbsp;ftiam hoittinum fenfui capadßima, uerifimilia ernbsp;“i^FroteShr ,id efl, dypeus uel deflnfor efl omniumnbsp;‘Vfo fuum reponunt prlt;eßdium. Promiferat ei ,renbsp;^’*'”’'gt;gt;4 uidebatur mutaffe, dum tanta hoflibus contranbsp;fed tandem ampliter prafliti/Jè comanbsp;habuit. idfo dixit, fadn domini e/je fimplicia,nbsp;fu^‘‘?'‘'gt;lt;^‘flpata,ZTfer»tlt;’'f^dus nihiluerius,quia

51

aut quis deus prætcr dominum^ pUisdeus praeter drum noftrum?

dei ’’’quot;‘f’® familiaris efl in fcripturis, his qui »fenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dfprlt;fd(C4»f. Omnehorumuotun

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«b omnibus agnofcatur, rdeikiq; omnifua

dijffaditijs Ct quis,ait, eflfaxum, petra,nbsp;» ptiCter folum deum, qui nuhinbsp;^*^*1^**** gt; ST uere efl deus omnipotens, iuflus

præcinxit me uirtute:amp; pofuit

fe”««.***lt;3Dri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ST meiexercitus,omncsqi

! *' ^lt;dii4i^'^'^‘‘f^^‘^‘^’”^^‘*‘dbus,quienulLefunt,quia /nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’‘'''Htitf fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”** ‘gt;smis ßrtitudinis et pro

l^^iUtopprimere potuerim hofles ,damnaq; ^^^‘‘^^‘’sm,heroica iUa ntmirtim uirtute.Viamnbsp;egotenenbsp;fl *Ct fepe pcccaui,nbsp;‘^^‘*fi‘*^ac perfldum exegi,non alteriquàmnbsp;conflantiam erfucceflumnbsp;^’^'^amp;kate diuina affequutus fu»i,non mea

I

-ocr page 132-

P SALTERIVM

maeffinitimoffuofubiugttrettmperio.

37 Pcrfcquar inimicos meos,amp; cóprehen^ dam illosîô^ no coucrtar donee defidant,nbsp;„„, . Hofiiumfuorum atroces incurfuf deiecitfemper ornbsp;proßnii«» opprejiit, quof uirtute diuina perjequutus eft magnantnbsp;miter et ßrttter proftrauit, nunquam uiâus aliquo prœnbsp;Vo,fedfemper ctefisinßgamhoftibmacdeuiàis,nonnbsp;folwm perfequutuseft,fedcralfequutiis,necrettcrfwtnbsp;unqMm,donec quantum uolebat extingueret cadêtes.nbsp;Nlt;tm cum uicimegentes Paleftini cr alite beUum iUi prinbsp;‘ mum mouiftent,nullam poftea cit cis pacem 'mijt, doneenbsp;maxima parte projlrattemaiidatis parère, çr tributanbsp;penderecapijjènt.

53 Confringam iIIos,necpoteruntftaretC3 dent fubtus pedes meos«

PopuliilVquamlibet malto ZT potentiexercitufea pecontraeumuenijfent,nunquamtamenm)nfiigaticrnbsp;PorHtndonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ùcre,ftare contra earn nunquam potuerunt,ut tan

¦mpiotum. dem fefe dedere cogerentur. Conjregit eorum ßrtitus dinem,urbes crßrtalitia,Hiros cr currus, ut illi pofteanbsp;erfiliofuo nequaquam infultare potucrint, quanquamnbsp;fepe uoluerint.'fed fub pedes ceciderunt, id eft, glorio«nbsp;fauióhriauiéhfuntz^opprefti,

Ecpræcinxiftimeuirtutead bellumtfup ' plantafti infurgentes in mefubtus me.

'PantauirtutKrnexZSquot; fucceffuum caufa non ego, fed tua bonitosfttit,qui acc'mxifti me heroica paucis dasnbsp;ta uirtute, ad bellum 'mftruxifti ut hoftes deijeerem, ernbsp;manus dare eagerem, atque ftc nan mea, fed dei uirtutenbsp;deleui. Meruerant enimfuisfcclcribus tarn atrocem ulsnbsp;tionem,qux iam ad fuam menfuram pcruenerant, Fr«*nbsp;ftra uirttttem tantam iaiiant uiri ,mfià deo iHa accin*nbsp;des fe cognouerint»

40 Etinimicos mcos dedifti mihi dorfum: amp;. odientes me difperfifti.

Cicere uoluit, Obuertifti mihi terga hoftium, tu eos egifti ’m ftgam, fed qua ejfugerc tarnen nan potuerint:nbsp;unde fequitur. Et odiëtes me diftgt;erdidifti,ubi hodie He=nbsp;Conficiamcos,nan dinbsp;uerfofenfu, propter frequêtem perfonarum aleoftm acnbsp;mutationem,z^quia^cumdageslegerunt, zr^ pronbsp;Contra ho/ks meos quamlibet potentes mihi uiëkrianbsp;donafti, Htcunq; ea manibus mets z^ exercitus mei pasnbsp;rata uideatur,Non ego uici hoftes,fed tu, cuius auxilionbsp;potentiafola uici,

4’ Clamaucrûr, ncccratquifaluosfaceret: ad dominum,nec exaudiuit cos.

imptorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tradidit dij^erdendos, digni enmt

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erant,etdudumpromiferat hoc patribus:mfideles enim

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z3' idololatrx omnina crudeliores crût quàm ut eos ter

ra diutiusftrre pojfet.Vocifirabantur quidem conflris (h anguftijSjZr ad dominum clamabant,fed non annuitnbsp;eis. Qt^anquam enim idololatrx erant gantes illie,uarianbsp;colentcs numina, fimtd tarnen uertim deu coluertmt utnbsp;fummum deu, cui hoc ipfo nonnihilgratifteariputanbsp;bant,fed ^elotes eftdns,crmfeunu unit conijeifftemnbsp;omnem falutis, or àfe folo auxiliu poftulari, uirtutum.

THÏLLIM.

quoqi omniii officijs promereri,odio habens delitatem ty tyränidem,quibus hagentesfibinnti“nbsp;exitia'mfèrebant,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

4^ Etcomminuâeosutpulucrêantcfaflf ucntiîutlutum platcarumdekboeoS’nbsp;Comminuam er coter am uelut puluercmftue fef***^nbsp;qua fîmilitudinefubaélionis omnimodamhoftiufto’’nbsp;comminutionem expreßit, ut kgitttr de Koabitis «nbsp;tis,tcrtia tantum parte feruata et uefhgatibusnbsp;Ide de Ammonitis quos eduäos è ciuitatibus,f^^ ^-tis zr fecuribus concidit,nonftne inftinéhi iudici/nbsp;ni, quod illis ob 'mejfabilia crimina iamdudumnbsp;rat. Non autem dementia eft,fcd dira crudebtos,^nbsp;remittere,ubi deusfumëdas prxcepit,neq;nbsp;diëhs exigit,qux non fint retpublicx falutares^

45 ¦ Eripies me de contradiftionibus poP“ j conftitucs me in caput gentium. Pöp“ ,nbsp;quem non cognouiferuiuitnuhünbsp;Primum ipfum dominus ab oppugnationenbsp;eripuit,quirixis zrcontradiëhonibuscontrolnbsp;uebanturfi-equenter régnante Saul crjiliolß‘gt;K^inbsp;bis eripuit eum, cum totum tatidem ifraeletttnbsp;dit ut regi. Caput uerogentibut conftituiteu,nbsp;ros,Moabitas,Ammanitas,Aedomitos,Antaled’^^^nbsp;que Philiftxosfubiccit, ignotiquoquepriusnbsp;dei mftinäu et ordine Dauidi feruieru^mkP^^jfnbsp;iomone, cuius Dauid in uita fua regnum paraue’'''nbsp;fudoribus, quad pacificus Salomon cunigloriigt;^Pif^nbsp;donee uiueret poßideret.Qiiis autë uumerareb^^^inbsp;poteft, qui folio Dauidis 'm Chriftonbsp;feculis zr ufqi hodie gratulantur,zrDauiiaf‘‘‘'‘ '^nbsp;filicitatem in juo filio Chrifto donüno celebrant,nbsp;omniafeculaomniabenedicent^

44 inaudituauris obediuitmihi.F*^^^ mentitifuntmihi,

Statim utauribus perceperunt leges meamgentes iflx fadx funt obau^entesnbsp;mnes obtemperauerunt,imperata prxftande,tr‘‘quot;nbsp;uedigal,zrcxteraoneranonnegando.filij‘‘^^.^ Jnbsp;titi funt mihi.Hxc de Sjirts quidam intcUign^^Anbsp;fuppetias tulijfcnt Ammonitis contraDauideOi’^iffnbsp;faiffint,pacem quidem cum eofecerunt,fediiegt;^nbsp;uauerunt,uel prx timoré negaueruntfe mih^nbsp;uerfarios,zrcontramepugnalfe,uelia{lauer^^^^nbsp;dem fuam uirtutë, zr uidoriafibi falßcontranbsp;poUicitifunt,dcprehefi mëdaces,uidricepot^

FiIi}alicniinuetcratifHnt,Slt;cUult;’* j ’ runtàfemitisfuis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Pilij alieni,hoc cflgëtes fubiedx tute bellica,inueterati fimt uel contabuerunt- qnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-,

eorum ßrmidinem,fuccum uitalen exhaurietew ficare propheta uoluit. Pcrtxfinbsp;ieâionis,zrutcunq; fingerent obedictitiaffo^^^^^nbsp;non tarnen de corde amabant,erant ad ocuittjnbsp;zr amicitiam ut prxdicitur meiitientes- Percnbsp;iftfemitisfuis,nefcio quid uetus interpretnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jßitiit

brxi^ctmt,expauerut ud timuerUtt w


-ocr page 133-

PSALTER!V M

litibuUs ^tentiam fcilicet meaUt. Vlt;tWK X’\t\ taittu hoe loco legatur i» ftcrK,credonbsp;i^noratâfigniftcationem magif quàm uetuflif,utnbsp;uideantur claudicalfe m compromißiont*nbsp;quidé fefaéiuroi paihfint,(iult;e ta»nbsp;ZX folo timoré fgrèer fallaciterfcr»nbsp;g^iuitdotninus.SC benediélus deus me’.nbsp;®’«ltetur deusfalutismeae»nbsp;fplwt» Uuditui pergit concludere, non fuis fed dei,nbsp;******5 ^tcntia et bonitate hofks fuos ontnes fubieccrit*nbsp;corâcpto loquor, ipfeperffgt;echrnbsp;'“’¦«ÜMm «eriHM noiut, quemfallere non pofßim, bene»nbsp;eß, zr omnibus laudibus dignus,cuigratjas plu»nbsp;^^‘•Jfbeolpoj^nn rcfèrre,^ui eftrobur erfaxtt mettm,nbsp;crfubfißentiajmocrrefugiumultimumme»nbsp;• Et ijît foins exaltetur m omnibus geflis ilbs mets, inbsp;^''^ttotntlt;ite|’c},jppro|(fhl efifàlusmea. lUeeßdeus^nbsp;O- conferuator omnis ßltcitatis mee.nbsp;^«nsqmdas uindi(^s mihi, ÔCfubdisnbsp;^quot;Mosfubme,

, . gt; 'jw iußit zy impofuit intbt uindiôkts iüas fumere j'^^peobißimis hoßibus totiusgentis mee, quas Sdttlnbsp;’quot;quot;fo-atadeo^; CO abieéîomihi bec à domino prou'ntnbsp;efl,ut hnprobißimasgentes uel corrige»nbsp;'”'gt;'‘^lintotumdelerê,autfubieaosregerem,uelop»nbsp;humäimne tanttem crudcütatis auderent

.'quot;''’erator meus dcinimicis mets ’«c“quot; 5, th^' infurgentibus in meexakabisnbsp;P’“'ro inique chpiesn»^»

W'inis ftbi hoflibus,nominatim a«tcm à S4«le,lt;i«e ‘quot;quot;»«»wnat iniquum uel uiolentum, propter perti»nbsp;inuifliWB odium, quo fe innocentem femper eßnbsp;7'f?'*«,prm{«i(re quoq} fe omnibus inimicis,mpenbsp;^'^‘^ineosnaaumcelebrat,quifefeoppugnauerant.nbsp;domino deo mco folo acceptam reßro omnesnbsp;4*) P ***5 ”“¦lt;«,cr omnem falutem meant.

tl dn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confitcbor tibi in nationibus

noraini tuo pfalmum dicam, Cbrijli animu hicfußuliffe uidetur,quannbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;fnim Cfg^o fffo declarauerit gloriam dei 'mgenti

» perfiliu tarnen fuum Chrifltm td perßäius j^iritufanâo toto orbe terrarum, pronbsp;refo'quot;quot;''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ieiWM laudat 'm gentibus, cuius Pfalmi

teiTiiruw», zy »« omnibt« Iinguw,no do Ênbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P‘°rum zTudtortt»«, ^«4tn à feipfo aliquan»

^^^ontati ad laudem diuini nominis,quod ce deuotißane. Hodie Dduid canit in gennbsp;'m r ' iMdiCM Idudej diwitti nominis, magna»nbsp;» E?“ d dco pdtribi« exhibita be»

falutcs régis cius,8lt; Deiens Dauidtamp;fe-

* ®“is uCc^ in feculum*

TH ILL IM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6j

MagitamiBamfalutemcr benigttitatemqtiamprlt;e» dicatficiffedeum regies unâo fuo,fit7utlzyquot; femimnbsp;eius in fempiternum. Quanquam kec zy defalute quenbsp;fibi ac poßerisßiis faókt eß cecinerit, tarnen ut nihil in chtifti.nbsp;uotis pnetulit regtto Chrißi,perquodtotiorbifempi»nbsp;terna filuseflßtäti,ßcproeodominuinßneuitlt;e fu£nbsp;deuotißime er orauit ctgratiosretulit. Alioqui ubifc»nbsp;menzypoßeritasDauidisin fimpiternumfirmata eß,nbsp;fi non Chrißum ipfum cum ßbi credentibus hanc Dauinbsp;dis fobolcm agnoucrimusepromiferat eiiim deus fe hancnbsp;ft peccaret caßigaturum quidem, fed nunquam abiedunbsp;rumyegniq^ folium iüi femper feruaturum. Hoc erfa»nbsp;äum catholici credunt CTgratulantur, luchei fempernbsp;expeékint, çy femper futurum deftderauerunt tot mibnbsp;libus annorüfrußra, quia regnum fßiritus zx glorianinbsp;deiueramzy patrumfidemfandämpariter fßernunt,nbsp;ut fint ipft Ißreti femper GT ubi^, donee domino nüfe»nbsp;rantercfipifcant.

PS ALM VS XIX.


In finem pfalmus Dauid»

Cantica Dauidis mteternu,hoc eß,in ßrum ufq^ fe» euli deuotißime dccantanda fignificare poffunt pfalmonbsp;rum tituli,loge aptiorc expofitione, qulmaliqua ßtdenbsp;tarn multis,de quibus ludei tradnnt.Qjtorum iße eru»nbsp;ditißimus efi.cr plane elegans,fcd fatis difftcilA.

ARGVMENTVM eins eß, Kiaieflas omni» potentia dei in opißeio mundi, er abyffus diuine fapi»nbsp;entie, bonitasqs ilUus 'm lege tradita honümbus elcdis,nbsp;qua ad pietate doceatur, (y per uite 'mnocentiäomniSnbsp;gubernatori ex fide ac deuotione dno comendentur.

Oclienarrantgloriamdeijamp;o* pera manuü eius annuntiat für»nbsp;mamentum.

Ne nos homines intelledu diuino predi tifCarni tarnen immcrfo,que aggrauatf}iiritu,perpetuti



ignoraremus eum in quo er per quem uiuimus, moue» mur er fumus,admonet nos et feipfum Dauid, ut domi Contemplanbsp;num deum noßrum cötemplemur'm operibusfuis, qult;e ‘‘®‘«'du»nbsp;fine mtermißionefentimus,eritfum noßrum neeeßanbsp;rium nobis ufurpamus. Prêter terram autem er terre»nbsp;flria,unde prodiuimus fccundam carnem,er unde uiuinbsp;mus er nutrimur, quiequid 'mtuemur Hebraico morenbsp;dicitur, id eß, caelum er lt;ethera, aër fcilicetnbsp;er corpora coelcßia omnia, fol,luna,ßella: fixlt;e er erranbsp;tica. lliec,inquit,omnia quafupra nos funt,ercont'inginbsp;folo uifu er 'tnteUedu pofßint, nos promouere debent,nbsp;ßcut er natura decore er opere nos promouet 'm omiùnbsp;potentis dei gloriam contemplandam. Ctuidenimgto»nbsp;riofius,potentius,admirabilius,ct pulchrius cogitari ponbsp;teß, quam fit hac machina caeleßiufmß nobis aßiduitanbsp;te aliquantulu uiluifßnt,minus tarnen q terreßria, qu^nbsp;tarnen inexplicabilé er inexcogitabile pulchritudinetanbsp;er mirificaadiuitateoßendut homint non omnino m^nbsp;fenfato. Hec autem omnia nobis predicant etenarrantnbsp;'mcÖprehenfibilcm omnicreaturagloriaconditoris, oanbsp;ntnia ißagubcrnantiSfZy ad obfequiu filiorumfuorimt


-ocr page 134-

PSALTERTVM

fidelium hominuM ordinantK cr utentis, Multo ttutem pr^clariuf [gt;rof)het£,cr apofloli per facrtu primu fcri^nbsp;pturai,dequibusdiâurttiefi,crper euangeliu gloriißnbsp;tnaiefiatem/apientiam, bonitatem^graticm v amoremnbsp;adhomines celeberrtmamredduM G!“ reddiderunt,ß^nbsp;dehbus quoq^ conßderandam obijcîunt ,crubiq^in glonbsp;riatndeicTfinitncarufiiluteinproficiunt ZT foîicitunttnbsp;Vttbt ddnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufffi ftobis prodejjèt, uel quomodo exhilararet

' eonßientiam noßram tota etiam machiiict mundialiSy w ß fcripturd uerbi deinbsp;nbsp;nbsp;ipfa deigratia per eandem

bts rcuelatâtatq; perfuafant cleâK omnibus, à nobis cre dereturfut non immerito utrunsp eifdcm uerbts explicenbsp;tur,nempe gloria dei in caleflibus corponbut ,Cf‘infanbsp;cratißimo uerbo dei,nobK à deo per prophète cr aponbsp;jfolos reuelato.Sicut enim cali cf aflra dei maieflatemnbsp;depritdicant, cr quanta fint dei opéra,nbsp;nbsp;nbsp;q magnifica

tethera,curfusq; aßrorummantfiflanttßcgratiam et be neuolentiam dei maximam predicant nobis lcx,prophenbsp;tte, euangelia çr apoßoli, id eß, Canonica facrofanilnnbsp;feriptura,folidlt;cueritatis unica cr certißima régula.

Dies diet crudat uerbû, 6C nox nodi in dicaefeientiam^

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qualibet dies noua priorifuccedens noua dei opera

00»»; nbsp;nbsp;nbsp;depromit,quod ßngulis diebut er ncfhbui noui aliquid

exoritur,in quo dei potenfia,fapientia cr bonitax pecu liariter demonfiratur ? Pars fane eonm funt qua à cce^nbsp;lis pradicantur de dei maießate, eo ^uod hac itißrioranbsp;reguntur àfupernis, nihilq^ m terra abfq; cœloru uirtunbsp;tenbsp;nbsp;nbsp;prouidentia creatoris nafeitur. Cali itai^ O' fin

gulidiesmutua uicißitudinefibi fuccedentes perpetuô eo deu er eius opera prtedieant, quod nobis pradican^nbsp;dimateriamadminißrant, erperpetuo fuoordineCTnbsp;curfudeipotentiam er fapientiam concelebrant.

5 Non funtloqucif ncq; fcrmones,quorfl non audiancur uoces eorum.

4 In omnem terram cxiuitfonus (zona) co rum,Sein fines orbis (foTlt;f)ucrba corö Jnnbsp;fole(folt)pofait tabernaculum (in eis.)nbsp;Q^anquam fine fono fint quem audiamus cali, neq;nbsp;Linguanbsp;nbsp;nbsp;«t homines loquantur, admirandam tarnen habettt fuo

cstioium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lingua, cy mentalibus auribus, mtelleéîuifcilicet

erudito,fuauoceer influxuloquunturadmirabilë fci^ entiam dei er fapientiam'infinitam:admiranda fcilicetnbsp;ißa, er ad tarn certamamußim exaih compofitio, ƒ«nbsp;tus,motus,proportio,ornatus, er conflantia, quaeorunbsp;omnium clarißima uox eß er oratio,quam 'm omnè ternbsp;ram,er ad totius orbis terraru termines omnibus rationbsp;nepoüentibus,cr fludio attendentibus fefcprofiriit ernbsp;oßentant,eoq; deum optimum maximum magnificentnbsp;tißime pra-dicantthominibus quidcm,non beftijstfidelitnbsp;bus,no impiß:eruditis,nö folius uentris nthil aut mentisnbsp;curamgerentibus. CiuiaueronuUti/m aquefydusutSonbsp;lisiubardeimaießatem teßatur crglorificat,de Solenbsp;fpecialiteraddit,soli 'milliscalis omnium creator dotnbsp;minus tabernaculum gloriofißimum latißime extentnbsp;fum fixit, quibus circumuehitur, er certißimo ordine .nbsp;omnibus ncccffario,nec non er utili, priefidet er proa

THIXLïM* ficit Jnre^jHcto tnotu-Quoduero uetiK wferpwnbsp;finonfcriptorerrauit,lnfolc pofuittabemaculußi*^' b'“”nbsp;Senfusuidetur,dominum deumgtoriam maieflat^fu^^nbsp;uifibilem non alibigloriofiusjfiefinndamtradidißenfnbsp;pofuiffè, quàm 'mfolari iubare, uelutifi glorioßßittquot;*^nbsp;imperator refideat Ipetbbilis er adimradui innbsp;priotabernaculo. Qjianquamtotiiis mundimac idsnbsp;tabernaculumfummiboni dicipoßit,quando'm rcnbsp;uifibilibus Solis corpus maximegloriofumnbsp;unde ad inuifibilis bonigloriam contemplandaittnbsp;li fideles poßint ac debent. ExepijfoUP^uliddnbsp;nos de hoe uerfu explicationemprolixiorem uide iipnbsp;Aretium,quempaßimhoclibrofequ'.mür.

y amp;ipfctanquâfponfusprocedcnsû^ lamo fuOjCxultabit utgigas adcurrefl“

h à fummo corio cgrcfiio eius, a cius ufq; ad fummum ciustnec cftnbsp;fcondatàcalorecius*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦n„e(0’‘

Quatenus iam pr^diân modica comp^tratioi^ rtwn qult;e dicenda effent, aliquantulum expbeet tJ 5 gt;nbsp;firet,Solem ipfum fimilem fponfo facit egreditti“nbsp;defuownbraculo, MosHebr^eis fititacetianinunbsp;feruatur, utfub expanfo uelojfionfo ßgt;onfii»nbsp;i quo qtfum progreditur cunâi exbtiara/itur,nbsp;ptiarum fißum incipitur : fie exorientenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;or«

uel diluculum os aureum orbi profireiite, bis faciès nürum 'm modum recreatur,ac uelid‘nbsp;tur. Aßimilat praterca Salem heroinbsp;prlt;edito,qult;t dos praetpuis heroibits tribidtii’'gt;nbsp;gratiie addente pulcherrima dißimilitudii‘t-ß^jnbsp;comparatio efl hominis ueloäßime c(irregt;ii‘^nbsp;fum Sol(s diurnum ? fed er qult;e compsrationbsp;naculi imperialis ad tentorium caliiùiù^^nbsp;risfimilitudiwbusfcriptttrafepe O' eleg‘dt*‘lnbsp;tur,ut quîim motum uentorum alarumnbsp;er fagittas ex fùlmimbus, ut domini dei noßrinbsp;dinem 'mcomparabilem admirari difcamus.nbsp;magnificentiam Solis ,noneffe 'm mundonbsp;rarum quenquam ,quife ab fßu ilüus unid ln’quot;^nbsp;leatabfcondcrc.

7 Lexdomini immaculata,conuertv^ti» masïteftimoniumdomini fidele,'^?nbsp;praeftans paruulis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cirr

Legem er doHrinampriedicat Soli er a{honiq;fîmillimam,ex omnibusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•’f

corporeoiquam populo fuo deus donWquot; ^^Httit-comparabilecontulit,quareliquasgentes^^^^^jt,el^ minât earn multis nominibus,quodnbsp;non ad unum finem omnia deferibat,nbsp;hicc nomina multa connotent,commu!iit^nbsp;fiinduntur, uttotam 'mdiflinék legemnbsp;hoc loco. Confirt autem Soli ac ctxlis leg^ Vnbsp;qu£^ ipfa prteconia dei cclebret, elariu^ 9nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/r*

perfiilius ,fyitcerius er unifirmius, fiituit,récréât, e^illußrat, etiamimperitifnbsp;fuppeditat.Lex,inquit,domini immaeidata e) gt; Item



-ocr page 135-

PSALTERIVH

perfiéh fine mutationibui cr erro» • animas de tcnebris errorü adfapientitcnbsp;ti^ ‘yßi»ium,de morte ad Hitam,de uitifs ad iuflianbsp;^^onium,quiadeuoluntatcdei teflatur,crfoenbsp;l'iHfrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ekóhsyid^ firimm cr ftabia

• Sapicntiam prlt;efians paruulis,fcnfu ïi^^‘^f‘*^^‘ffT'i^gt;docendoutiliacrfanffn,nbsp;fr^j ^°rnini,reciæ,lætificantes corda;nbsp;°ciil ^*'*^*^ dotnini, lucidum,illuminans

qu£nobis deus objèruanda iniunxit er lt;iuibiM nihil desnbsp;*“'hi)i'i cognofcantur ab omnibus,cumnbsp;tn^‘“’tc(t/ogt;-«m obliquctur eSquot; nariet fecundumnbsp;’H ƒquot;lotus. Ad h^c exhilarant corgaudio figt;irinbsp;uita dei donant,fine qua nul^nbsp;^ti^/'quot;'lt;lisgaudium.Caeli autemfua luceadtem»nbsp;Pr^oeptit domini quod ZT Itx deinbsp;tgt;iilt;inu admixtü e{l,mentes illuminâtnbsp;S, ^ogt;'‘‘m,iniuflitilt;e, impietatit zj- fuperfiitionbsp;oooloru lucé nobis fitpe terne nubes obnbsp;quot;ïib corporis, iÜa mentis illuminant.

• %iKf‘^“••‘iudicia domini, uera,iuftifi^ iJ’^'^etipfaï

^tß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccelorum mira puritate pollet, at pu

o-religiodomini. Obtinetilla ordinem perfiiterit, at ultranbsp;Indicia dei uer afunt^nbsp;atfalluntnbsp;fepe.Jufla funt per omnia,ut nußa unsnbsp;obferuandafanßißime zsquot; perfiélenbsp;'''quot;IKißtioneautem [ydertvm plcrunq; rece^nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nx ipfaplerunq; deficit,tandcmq;

gt;cttntuita quam precipit cr docct \ p'f*”'quot;'' fit,ucreq; beata. Vita reék zr or dinenbsp;L’fîfî '***’”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e/ï,^«ie fola ue

ß'i^sq; perennat. Quod autem hic de \f^'^^‘iH‘iibus dicitur, intelligcndum cftde ea,utnbsp;“'f^iritwfMpenJc donatis pcrcipitur,no ut tannbsp;htuc^^P^^^^ni^tur.-necuIlum fcriptigenus efi,nbsp;'lignit'tte uOa ex parte confirri pofsnbsp;quot;’«Rripturis,

lapidcm dulciora fupcr mcl

(gt;lntis homines aßimant duro et gems ‘‘deà necejjàrium ut mellitus,hoc efinbsp;‘ii*tomoptabiliorafunt zr dulnbsp;^‘ilomon idë confirmât, fapientiamnbsp;^uacunq;nbsp;‘iahabentur, eidem nonpo/funt comparari.nbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß^^quot;°quot;‘ii'^nonpoffunt,qui natur at fue

^ocercitio diuin.e dodrinie efficas ^penfione legis dei,quaread nihil aliud

I rt

THÏLLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64

etqueanimi eorum firuntur. tlihilfiquidem efi in toto mundo quod dei perfiäius admoneat, iudicioru dei amp;•nbsp;operum rationem plenius explicct,quàm facra feriptu»nbsp;ra.-quam fi aufirds,folem abfiulifii mundo.

11 Etenim feruus tuns cuftoditearin cufto diendis illis retributio multa.

Seruus dei fiudio le^ diuine contra peccatum muni Manimaia tur,ad falutem eruditur, zr ad uitam inculpatam inflruinbsp;tur.Quodautemuerfoaddominumfermone,dixit,Etiänbsp;feruus tuus, non caret affèéhi exclamatio, cum fit prosnbsp;pter experimentum. Quafi dicat.'Optabiliorem affirmonbsp;legem dei aura er gemmis, dulciorcmtnelle purißimOtnbsp;non tarne id alqs quàrn timentibus den, et Jpiritu coelefiinbsp;praditi5.Dicitautëuetusi»terprcs,Cufiodit ea, dicerenbsp;uolës, Cdutus efflcitur in eis,magis curat ea, obferuat dinbsp;ligentius. Commodum autem fubi/citur zr merccs,ln cunbsp;fiodiendis illis retributio mvltathoc efi,eorum obferua»nbsp;tioni repofita efi merces dmptißima,conuerfatio facro^nbsp;fanlt;^ et deoplacens,Hitalt;eterna,folaqi beatd.Qupiginbsp;tur plus huius cuiqitam contigerit, eogufium ampliorënbsp;fùturiefilicitatispercipit.'fideienim Gr iufiiti^ comesnbsp;femper efi pax ergaudium.

ix Delida quis intelliget^abocculcis (mets) mundame;

Adobferuantiamdiuin^e legis affequandamorat,ut deus fe ab omni tranfgreßione fcruct, doneto; ut omnesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

cogitationcs cordis er fermones orssjormentur ad uos lutatem illius,ne qualubricitate labatur im uia domini.,nbsp;¦' Errata, inquit,hominumetiampiorumquisintelligit?nbsp;quis omnia deliëkl aduertat ? Quamlibet enim legi deinbsp;fiudeamus, er à cafu magnopere caueamus,uitari tarnenbsp;non potcfi,quin labamur in multis,et impitigamus, etianbsp;nobis non confcij,id autem contra legem dei, quä ad unnbsp;guem obferuare obligamur. Orat ergo ab cis quoq^ a fanbsp;fiëhbus liberari,qult;e legi dei aduerfentur, etiafifenfuinbsp;placeant carnis,aut faltemnonut par efi diffliceant, eunbsp;nonnunquam etiam fanëbs humana quadam uitia pla*nbsp;ceant,Grper errorem pro uirtutibus amentur.

15 Scabalienis(àfuperbis)p3rceferuotuo.(Si) mei non fuerint dominati,tunc immaculanbsp;tus cro, amp; emundabor à deliâo maximo*

Non ideo rogo ut ab occultioribus erratis me purges, Depwcart O deus,quafi reÜquorumpcccatorumpericultvm euafe^^“**^'nbsp;rimtuideo enim me,fi tu non fernes gt mala no auertas,nbsp;aiBruc im quauis peccata ruerepofiè. Oro igitur, ut etiÛnbsp;àftagitifi meferuum tuuferues,ut pro uoto tibi fempernbsp;placeam, in^ tuis legibus f mper uiua. Vêtus interpresnbsp;'legit,'Q'^^^alienis,finepunëlis,in eandem fententiam,nbsp;facit enim fuperbia gt flagitium hominem à deo alicanbsp;num. Deprecatur aut peccata iUa, qua coniunikifuntnbsp;contemptu dci,quale fuit adulteriü Dauidis erproanbsp;ditio Vrilt;e,cuius peccatinunquâoblitusfidt Dauid insnbsp;orationibus fuis.Non dominetur mei,addit.fJam peccanbsp;ta iam commijfa continuo rapiunt ad alia, fi femel onianbsp;mum obtinuerint,ut no folum ftuprum comiferit Dauidnbsp;eleüus dni,fèd in/uper honucidiu.Tuc,inquit,perfiëlufnbsp;etimmaculatusero,liberiiquauis grauiore defiîhonenbsp;bll 4.

-ocr page 136-

i4 Eterfitutcomplaccanteloquiaorismei: etmeditaho cordis mei in cófpcdu nto(fetnnbsp;perj Dfteadiutormeus SC redêptor meus*nbsp;Qtttf quid cogito uel loqwf,oro, ut tibi placeat, crnbsp;ßtgratum:de faüif non moror,feiens pijs homimbuf acnbsp;inpitutis mtegedominifaéla çr opera ad mortem ZXnbsp;exitwïitcr prawa effe non pojjè,nec te latere uerba ZTnbsp;cogitationes,multQ miniK faih-Adieiia aitt ultimo 'nt“nbsp;uocatio,teflaturardentemanimumad complacendudonbsp;cncdco. mino,qualis adeft omnibuf deüuere credent ibus. Qwodnbsp;autem addiderat Coram te,u: l,ln conjpeibt tuo,hypo*nbsp;cnßm exclußt humanam ad deum,lt;juod facile guidé fitnbsp;bomimbiK noflra approbare,non fie autem deo,lt;]ui cornbsp;intuetur et animti/m.Tandem fignificat fefolius dei prlt;enbsp;fidio niti,zjquot; omnif iuftitùe et falutis authorë eum agnonbsp;fcere,cuius filius bonitate à peccatts,cr aterna perni»nbsp;cie bberandum fe fentiat 'mfide.

PSALMVS XX. In finem Pfalmus Dauid*nbsp;idemcumpriorct

ARGVMENT. Oratiopopuliprofaïuteregit, ad bella iufta proficifcentis, gratulatio de falute zrnbsp;uiëhria diuinitut conccjfa,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xaudiat te dns in die tribulatio«

H nistprotegattenomédei lacob* Bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Optabat Dauid pro fe bellum gerente

à populo fieri fupplicationes,ad quod hue Otjrto pto Pfalmum compofuiße uidetur, in exemplum etiam tamnbsp;»tgibu».nbsp;nbsp;nbsp;pr'mcipibut quàm populis,ut ad unum deum confitgiant

'm perieulis.Plurimtt fitum eft in prmcipibuf,quos opor tet toti pro/}iicere populo,ut omnia ad pietatemnbsp;nbsp;nbsp;nw

ruw honeflatem 'mflituantur, Vixabud efipro quo ent xiut orandum efi populo,quàm pro falute pij principis.nbsp;Quad pro fe orandum docet,ut fuam deus precem exaunbsp;diat,'indicat ipfum omiie prafidiü in domini auxilio po^nbsp;fuijfe,ut cuius opê ante omnia imploraret ex uera fide,nbsp;qute maxime decet principes, qui multis periculis exponbsp;nuntur.Protegat, id efi, 'm tuto te collocet, zy adtto innbsp;loco à iaculis te conferuet hofiibus inaccefio. Per noménbsp;dei lacob mteUigit uirtutë cr omnipotentia dei cum bonbsp;nitate,qua fuofijccialitereleëio populofemp afpat, crnbsp;patriarcha lacob reliquosq; à nwitis fepe angufiqs libenbsp;rauitfideoqi à lacobo fiudiofifiime cultus efi et amatus,

2. Mittattibiauxiliumdefando.'^de Sion

tueatur te.

' Locus pecuVaris pro oratione erat tabernaculu fce^ deriSfZr oraculum,ante arcam cr cherubim ex domininbsp;mfiituto,ad tempus,quod à tëpore Dauidis erat in monnbsp;te Zion. Etfi en'tm omnibus feculis omni 'm loco orari etnbsp;coli deus uoluerit,quo tarnen ueterem populum commonbsp;dius in uera religione feruaret, zr ad legem dei difcen^nbsp;dam oportunius 'induceret, certtvm et unum inter cos lonbsp;cum defignauit, donee ampliore fpiritu,per fuum filtu,nbsp;cultum jfiiritualem Cf confiantenf m ueritate pracipesnbsp;ret pijs. Oratur ergo dominus proßrtitudine ac roborenbsp;contra hofits régis cf impios à domino impetrando ad

pacem crfaÏutem populi fidelis zr elf

j Memorfitomnisfacrifïctituùamp;holofî* y ftum tuum pingue fiat.ScIa* _ , gt;nbsp;'Verifimile efi pro Hebraorum more, Dauidepriußnbsp;quam difficile beHum quodcunq; aggrcderetitr,pubh(^nbsp;'mfiituiffiefupplicationem, zfregedignas tune hofinbsp;immolajfe,ficqi deiopem implorajfe : quod cf S«»'nbsp;reliqut non obmifertmt, nee à pijs militibus obmitten^nbsp;efi ustquam,Sacrificium aut de quo hic dieitur,j\'p,’i'^nbsp;erat,coiijlans uelfitrina uel libis oleo ajjrerfis, thureimnbsp;popto,qua Zffemper holoeaufiisiungebantur, utps^nbsp;tet in Leuitico, er pacificis hoflijs : ideéfimulmm^nbsp;libamenti et holocaufii:docuitq; orare,ut domiruuiSiutnbsp;mentorfit,hoc efi, pinguegratumqffiabeatur. Gratio.'nbsp;res autem erant hofiia qua religiofiore atnmo Zf jyn*nbsp;ceriore fiudio offirebantur, ut ntdla ex part^“^fnbsp;fent, neuilcm quoq^ anintumoffèrentiumiifi^^^'^'^nbsp;cerentur exfigno exteriori. Vfusfiquid^ »bnbsp;huiufmodi adid tantum ualebat,utpoputu5fi Cf jut o-mnia deo ueluti cofccraret,ac potius cnbsp;retur,faëlo cr figno. Addidit aut omn(slib‘gt;’'‘^quot;‘^^^^nbsp;quinq;jficcierum erattfolanbsp;rneHc infitfotitem impofito thurc, aliqusudo Pnbsp;aum,aliquando in chaldaritdeniq; CXnbsp;tojhecfcontrit£, qua 'm memoriamotffi'^''nbsp;ditur Sela,ut fanât homines dei fui ’quot;^‘^^/g^itatis.nbsp;ipfi excitarentur ad recordationem diuiufnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

4 Tribuattibifecundumcortu**-confiiium tuum confirmet(i»’P^ƒ^^J.Qg,V

Apertfs erfimpUcibusiamuerbis or“^ quid oraueris uel tibi profittuiü 'mfiitP^^ * pj^i rnin»nbsp;confiltum,optato c«cnt« dominusnbsp;princeps tantum cupit er quteritnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iton opes

fuipopuli,nonuaiiamgloriamtriump^ cos er dominia,fed plurimis prodcjfenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ndireis

fulcre,undecfnomêhabentregesZf'^‘’J crLatinis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

quot;5 Lætabimurin falutari tao;^ ffigtmu^') noftri magnifîcabimurnbsp;Impleatdominus omnes

Ouabimus de tua falute, cum rtittiigt;'^^..gffttibitCf loredieris,cr in nomine dei nofiri,cusgt;‘fi^j)ltuf'ilnbsp;optatam dehofiibus uiüoriam dederit^^^^jotetp'^^^nbsp;uota nojh-a atq; tua,qu£cunq; petierif-legit hicnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magnificabimus.

non efi metathefis, uexiüa erigeretideif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ignoratt

gnificat,non mutata fententia, 'V bi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itt f

tiam uel ofcitantiam nuUum habuiffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quM

ditointerpretefUtpotius/criptorilupJ doóttsuiris.

(gt; nunccognouiquoniamial*’ jjgtillum minus C H RIÎ T VM fuum, (aJus Û«nbsp;deccelofandofuo.inpotcca*^*

xterae ei us* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«h»».

Reftrt qua parta uiëhria quif^ rd?^“^ demum uideo, cuius uirtutenbsp;rex nofier ametur 4 domino, utfifi**^^ gt;


-ocr page 137-

t^fj^‘''quot;*°C‘intireflgt;onderit,opemtulerit.Patefadii .’^on eiuf exaudîtam in monte Zion, deuntnbsp;er per feipfum hofles uici/fenbsp;itmftortalem iHorumnbsp;i«/crjonamp;«î prifbe/ttem,ut inglo»nbsp;f P^^‘*^‘‘gt;'iter habitare dicitur,m quibut ponbsp;54?^'*”’* Pgt;'lt;f(^biriuf exerit.duod et in oratione fiM

*® equismos autem domini dei noftri in uocabim'

^^ßndentii prlt;edicat. lUi, inquit, jijj ''PP‘0’‘itufuo, ßrtißimif ac nwltis equis connbsp;icnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘»ftent nominis dei noflri memores ßimui,

£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuoeando uicimta hoßes. Gloriam enim

St nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^^^mentite ad fuos cultores,alifs non per

fegoere faniîos fuos,m* tflli,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;priefttntptionem,maxime autem in

contendere docet lt;eque aut magit in bono malum,ubi dominai clafinbsp;ipR^^^^‘‘po'tcuidetur.

*’os3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( incuruati) funt amp; ceciderutt

furreximus amp;crcâi fumust

^tiij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er obligati reifafh in fuis confei»

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O’ perturbât! ini^uo animo fHo,de domino non

S ^’quot;“cl’io carneo eonfidentef,ideó cende 1cxpugnaßeßbi uiderentur,nbsp;Sbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eramus,nuUo eguitatu inßruäi aut

confirmait fumus,partim dele ’’’’b jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coaâis, tjui

“cterant tantiifuis copias. Quàm^aui» quot;itnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hofles plerunqs ceciderint, Rfg« f 4

5 {^^«n-itorujnbißorw.

(rex) amp;cxaudi ?'îi Vo die qua inuocaucnm’(fe)«nbsp;îionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pugnantium mentorat, indicans

P°P‘lt;^ pugnauerit,quogf adiutm uicerit, enim denn regê fuum inuocabant, cuiui Danbsp;^cit etexternus tantu adminiflrator erat.nbsp;^°’*ß‘^cntiui Opern omnipotentis dei etnbsp;'s ‘''!P^o’‘‘gt;bant. Potefl per regem etiam Dauid innbsp;ßcente uotis populi re/fionnbsp;’’'''’¦tfrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^cindendo. Simplex fententia efl ueteris

‘^°^''^c,faluufac regem, nunc pro nobis ^Ç'^gt;er non folum nutte fed cr femper dum annbsp;S 4muocauerimui,rcflgt;onderenbsp;^''cris,falutem tribuendo ergratiam.

I PS ALM vs XXL ’’lemPfalmusDauidis, Vtfupra.

Gratulatio de beneficies dei '’'C? “‘^‘ßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» ergratiarumafbo efl,pro

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciomini dei fui,.

i Omine in uirtute tua laetabitur rex: amp; fupcr falutare tuû (quàm)nbsp;i exultabit uehementer.

Deomnipoteiitia bonitatetua^Q

domine ad nos,impenfegaudebit rexnoflrr,ea enim ad iutus,uiókgt;r euafit,cr de ope ac falute tua uehementernbsp;exultabit, utcune^ illi non defuerit femper flrtiflimorSnbsp;hcroumexercitus, cr exercitatiflimimilites, antmofinbsp;confultißimiq; duces im:lti;in tilts tarnen non fe iaél^flnbsp;delis rex,»ec fibi in tUis tantopere placet,ut obliuifca^nbsp;tur uirtutis ey gratta dei, falutemq^ portam ac paceinnbsp;regno ßo nullt acceptom refèrt prater quàm deo,de cunbsp;ius maflimabili dementia ad fe regem etpopulum nu»nbsp;quäfatis potuit admirari,et de täta dei gratia exidtare,

1- Defidehum cordis eius tribuifti ei.'ctuo lûtatelabiorü eius nofraudafti (eurR.)Sela«nbsp;Amplitudinem fucceffus canit,quo nihil itifauflu tennbsp;tauit unquam contra hofles fuos, fed quos uoluit uicit,nbsp;quos uoluit tributo fubegit,ct flliciter in regiminepronbsp;gredi dedtt :quacuq} animo ueluerbis optauit praftitanbsp;fibi diuinitus in dei gloriam ialt;!iat,non fuam. Qu« deinbsp;in iHtim bonitos non in fimplicem peccatorem, fed masnbsp;gnum,cum fumme flupêda fit,Sela adtedum efl. Quodnbsp;autem uetus interpres exnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uoluntatem cr arbi

triivm retulit,ctvm fimilem in fcriptura hac didio no ha beat unde hie locus fiat manififlior, minus ludais affennbsp;tior,transfirentibus E.loquium,quàm iUi, maxime cumnbsp;Pri'lï?*\fritlt;tpt didto ludais pro arbitrio uel licentianbsp;autfacultatetquod tarnen ad fermonem transfirri ey lanbsp;biimt potuit. Qua enim placent cr defy derantur do*nbsp;quimwlabifs.

Quoniam præuenifti cum («ï)bcncdiöio nibus duicedinis .’pofuifti in capicc eius conbsp;ronam de lapide pretiofo.

Exprimit adhuc darius, feßiffe femper prauenttim Gr»«« m 4 domino benefict/s ampltflimis,bcnedidionibusói fua=*^nbsp;uifltmis cr optimis donis,utuotorumfuortim iufloriimnbsp;femper fiierit compos ey omnibus gencribus donorumnbsp;fatetur fe cumulatum. Et quia uidorios illi multas contunbsp;Utregnumq; firmauit etiam ad pofleros, quo nonßitnbsp;unquam gloriofius ac diuturnius,quia in Chriflu tranf*nbsp;latum,fuum nobilißimum filium ey dominivm,re{ie i**nbsp;dat coronam pretiofißimäfuo capiti impofitam: quannbsp;quam conflet ex praclara Ammonitarum uidoria rdaanbsp;tarn fibi coronam gemmeam,cr impofitam capiti penfinbsp;tantemtalentum auri,quafi(erat regts Ammonitarum,nbsp;uel idoli eortim ,fecundum ludaos, quod minus proba*nbsp;bile. Dicit autemfe prauenttim dei bencficqs,quia quonbsp;cunqsfeuertiffetfdeibonitate undiq; iÜibona obuiasnbsp;rent,ey quafi ultro fefc offerrent.

4 Vitapctiitare (cr)tnbuifticilongitudi-nem dieruin faeculuamp;.infæculumfæculi.

Per partes cxplicat beneficia dei, in primis ante lon=^ BenWew geuitatem uita,quam mteVigit uno uerbo duabus parti * 'nbsp;cults reddito, in faculu cr in faculu faculi.Semper autênbsp;interpres uetus pro-yy^c^itf^culum faculi,quodnbsp;pro longißimo temporeaccipipotefl, erpro atemo.nbsp;ytroip modo Oauidis uita cr cuiuslibet boniregis pro»nbsp;rogari optandumeflgrataplebi,utey Neflorcos an»nbsp;nos féliciter uiuat, ey in faculo animaruM inter beatosnbsp;locum glariofum affequatitr.Scd eyfèliccm prolew ©•

-ocr page 138-

TS ALTERIVM


foßerot bonts ofitamus regibits ,famâ ^uo^ Mirtwfu ft beneftcforummultortittt donee [ttculumfubfiflat.

5 nbsp;Magna eft gloria eins in falutari tuo: gio

riam amp; magnû decore impones fupereu* BleÄonim dontinus benigne adfiurit, is iierendus omnibusnbsp;’ etßt/piciendusredditur.-itaeccle/taChrifliinlerufaletnnbsp;initio profiter prtefentem dei opem in tjnta omniu adminbsp;ratione erat ,utnemo infidelium änderet fc illi coniun^^nbsp;gere .Et tfraëlitici populi dignitas, du iufle uiuebat, tn*nbsp;gens erat cr maximi nominis ac terroris:cui cotra nihUnbsp;uilius uel abieâius,quàm cum deum contra fe fceleribusnbsp;prouocajjent. Maximi enim honoris efl dominit haberenbsp;fauêtem,deum digne colere, in eius adiutorio habitare,nbsp;CT in proteâione dei cceli commorari,aliam [alutem nonbsp;fperare quàm ab altißimo. Non dÜM« honor laudi dan*nbsp;dus,lt;}uàm is gui defirtur i domino,fcilicet ob res guaftnbsp;tibet benegeftits,perfeuerantiam 'm uirtutum exercitifl,nbsp;CT obferuantia diuinlt;e legis.

Quoniamdabiseum(i«)bcnedidioncm in fæculum fæculûlztifîcabis eu in gaudionbsp;cutnuultutuo*

In flmtma dicam, ^ffècifti, ut non iam beneficifs tuis auëlus er ornatus,fcd ipfa tua benedilho,hoc efl, benenbsp;ficentia reâe dicatur,adeô 'm eitm iBam effùdifli largifinbsp;fime, utduret per omnia fecula eius fempiternafllici»nbsp;tas. Littilicabis cum 'mgaudio cum uultu tuo, bemfftonbsp;fummiciifauoris uultu 'mtuitus es illume tanttsq^ benef^nbsp;Gauâlan cijs cumulando 'meffabiligaudio perfiidifli. V erigau^nbsp;ftUio eflfauor dei priefens,cert6 creditus 4 confeientia,nbsp;^uem fide experti filicitatem hie inchoant nunlt;]uamnbsp;amittendam ,fed perficiendam 'm patria,idflgt;lidiigauanbsp;dium fummopere expeëhndtmt, ßuendum autem fidenbsp;cr charitate,quorum eflfruélus.

Cauritoici ^'^**f‘*”* filicitatis uerte, quia nitebatur fide» Mtu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bat^ 'm omnibus domino, cui ut locum faciebat oratio*

ne er fide,fic neceflàrio tota fe 'm iUum e/fimdebat, ex toUebat,acornabateximie.t^am cuiq^ pro fide flgt;eq;nbsp;fua dei beneficia percipiuntur, quo fit ut non poflit aminbsp;eus dei uel nutare quidem,hoc efl,m crimen aliquod uelnbsp;animlt;e damnum 'mclinare, aut peccare ad mortem, fednbsp;ßliciter ei cadunt omnta. Cum deniq; magnumfit fide*nbsp;lem unum 'mueniri 'm aliqua regione,ut erat 'm Sodomisnbsp;Lot,quantum boni regno accedit,fi rex flieret 'm domi*nbsp;no^ Is procul dubio parabit fibi cofiliarios 'm t’tmore deinbsp;cr iuflitia confentaneos, omnem oppilabit miquitatemnbsp;er 'miuriam.ls ut fefe totum domino comendat,fic com*nbsp;moueri ad lUicita uel ad morte peccare nequaqua per*nbsp;mittetur à domino.

Idem fenfus erit,fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dßiMe ut ludtei, uel pafii*

Ue ut uetus mterpres acciptatur. Rex quamUbet parua nanufua uel copia coUatacopifl hoflium,ulturuseft,crnbsp;ad cædcm mueniet omnes hoflesfuos,id efl, affequetur.nbsp;Idem non miucunda repetitione canit, Dextera tua 'm*

thillim.

McntetoiRKfi qui te odiunt, erfurorem, non fefe abfcondentauultuiratuaifquot;*nbsp;tient 'm quem pupugerunt.

Pones eos ut clibanum ignis in tempo*“* uultus tui.’dominus in ira fua contutbab*^nbsp;coSjSedcuorabit cos ignis,

Genus fupplicif quod fumpfitde crudelißimishol»quot; t'* bus,quorum unus, ut legitur,opprefl'erat fexaguitif^nbsp;ges,quibus mifaè uiäis illufit,ut de micis fub menflrnbsp;paucrit iHos. Huiufinodi tarn crudeles populos CTnbsp;Dauid iu/fudominimßrnacedicitur exußifle,Hnbsp;igne tarn uiolenter uorante, ut eft ignis 'mnbsp;lapides 'm calcem excoquuntur,abfumpfifté.nbsp;goriafignificaturgrauißima dei ultio, omniaiiti‘lt;”'nbsp;tis et abfumentts,tufic cum uenerit tempus uitltult;nbsp;id eft,indignationis cr ßroris duriq; iudieijnbsp;peilati quod uultus nominatur. Hoc «Htc/î*nbsp;uidentiacrafbone, proptereadicitHr,DoiW»^nbsp;ird deuorabit tales, cr ipfe caufa eft ta/itinbsp;tis, ipfe fuccendit,hoc malum dominus faeit,nbsp;fueordinemconferuandum. s/feiH^^

Frudum eorum de terra perdesto^** corufti à filiis hominum.

Fruéhan eorum de terra perdere, eft regum crpopuloritmpoflerosacgemmitianbsp;ut terra exoneretur tarn molefto onerenbsp;tyrannorum,crfanguinariorum,utiußl^^^nbsp;pacificedomino feruiant cum innocentiagt;nbsp;atroci excidio hoftium Dauidis, animaduerinbsp;panasdaturifinthoftesuerioris Dauidiinbsp;fub pedibusfuis profttrnentur omnes inimi(‘lnbsp;dehumiUtcunq; non credant impij.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,£0^**^

Qùoniâ declinaucrunt in ucrunt co filia (qua;)n5 potuerufli (r

Qjtamlibet diligenter er magno ftudio ge extinguendo confultarint, cr exercitu^nbsp;contraxerint, omnia tarnen fruflra, quinft'^ fc$*nbsp;rior feruatur à domino, cui fidit crnbsp;mine populi fanfb cr ele£h. NJiCis cm''*/nbsp;cr aftutijs quicquam poterunt cotra promnbsp;cr contra fxdusinittmifan{hregis,cumclnbsp;deo,cui curlt;efunt fui rex CT populus.

Quoniam pones cos dorfutn ( in rcliquqs (neruis) tuis præparabi

Pones eos humeru,id eft,in ßga lebis ipfis,et pones iugum in humerosillo^[nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

{bria deillis triumphabis, fhetit uel pofueris,feruitutisiugofubiicicsadonera^^^ßtdlnbsp;tis quoqi tuis muades ut eiMlt;^rrenequeagt;it’^ße^nbsp;aggredteris,er'mßgäconuertes.Ordinigt;nbsp;berrima eft m facris litteristfic enit» ufunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fagittis adoriaturhofles, deindeßgient^^^rf^^fjiHC tur attoniti cr uulnerati-Difeimusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h

polfefedefindereoppugnanteillosCtrij Exaltare domine in uirtutetu •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ÄpfaUemusuittu»«*“®®’

IO

II

11

«5 mus

-ocr page 139-

\ PSALTERIVM

iû^”*^***

toÏÏ^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirtute f»4 ex»

jjv plt;fult;im et omnipotcntiam,utf(nih Mirtiitê J^^«û'ffw,er rfb impi/ffentiatur iudidudomi»nbsp;r^^'‘'''^‘‘gt;fffgt;fiipf‘gt;rum,fed adgratulationem cfnbsp;^^f^itwnMidefubijcit, Cantabimits 0“ pfaBe»nbsp;perftciuntur, qua^elesnbsp;”» ’^^ugnantef/uperbos hutMliitt,cropprinbsp;cii^^^^f^^^t^dalefnihilejjèfdeum autem

.PSALMVS XXII. fufceprione (cerua) matatina,nbsp;j^^^’Dauid,nbsp;uerbit,omnia

Ç lt;iotnino exponêda, priera quidem de eins flu eontemptu,paßione er trrifio^nbsp;l’ilt c?'*“’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exaltatione,

confequenterÂe ecclefia,er uero lfraële,qua!nbsp;conculcatur acnbsp;ex gentium omiiiu conuer»nbsp;*'’'’Ji( ^’’’‘‘^‘»taamplitudineglorificatur crfiUcinbsp;'^‘ttinJ^'*^^^‘‘ttidàperfeeutianibusmaximi(nbsp;‘iu/pieatits efi, quad interim infe ernbsp;^lifinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er ßlixstalia quo^ unicuiq^

W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;}t*ibutfatispatet, qd

^!ii°^ditm,quemficut craliosfitlpicioeftad \2^^'’^huiiKl{bri,nonàPfalmorum autijore,nbsp;P‘^‘^ äfficultatem er incer»

i«firumenti,alq /^eciê ’quot;'^cLucißrum,alij firtitudinem, non»nbsp;genere. Qtÿ/n ernbsp;V'^'ßcarepoteß,zS'aliaßgt;rtaßis , quandoquinbsp;^^^''P’^es Gracui avriÂii/iuQ, Latiniu S««nbsp;'''‘‘iiii^^‘'‘^^‘quot;^xilium,quo compledimur crfu/cipinbsp;hic matutinamfufceptionem ftgnifinbsp;dominus in tempore opor»nbsp;r''’XirP^^dpoft oppreßionemnbsp;et amarißimam paßionem.ts autemnbsp;efl Argumente, er à primo inter»nbsp;gt;l’lt;^inihiarridetmagis,permiffa tarnen ut parnbsp;^0'fi‘^lt;^ra,in rebus tam dubi/s er nonnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P‘tgt;'iquot;

meus (reßiicein uerba (rugittw met) de

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcorurn*

‘quot;'gxit»»' quifquis authorfùerit tran d%’gt;! vr'r’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tempera er sedita Euange

^gt;ilt;ifjj'‘^‘*^hu»clibrumuertijjc, quandoqui» ^‘t^tngeliflis. Sic enimnbsp;4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;me,quare me dereliqui

habeantfîcut EuangeUße, Deus meus ^^^i^^’^^'^^hquifiimes'QtûnetChaldaieus E»nbsp;'ocoriUt, ^ui tranfiulerutSabachtam, quod

TttlLllM* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;66

gyriaetim eß,non Afabtani quod tiebrsetmXt uideattar Chriflus Syriacè, hoc eß materna lingua, hteeßeut ernbsp;tdia fèrè^ omnia locutus^non pure tiebraice,quie tuncianbsp;t^u utd^ non erat.Sed ad fententiam accede, Canit pronbsp;pheta Dauid in fua perfona esquot; Chrißi, quibus in malionbsp;ßferit,er q[uàm ardenter dei opem implorarit,p uigintinbsp;uerfus,er de Chrißo domino filio fuo magis tunc co^»nbsp;tarit Dauid quàm de feipfo, cuius ipfe in perfecutionenbsp;perpeffatypus erat. Maximo in primis aßviiu indicat AfFcA«»««nbsp;Chriflus er Dauid ingentem dolorem antmi fui,conquenbsp;ritur^deualioqui omnipotentem 0quot; clemente fuorumnbsp;auxiliatorem, erga fe hominem fecundu carnis imbecil» __

litatcmnuUam iuuandi uirtutem oflendere:deferi quoi^ fe qHeritt(r,qui inuocantes fe deferere nequit,ac injupernbsp;à longe flare eum flbi,qui nufquam fuis deefle cofueuit,nbsp;Cumq- flmme doleret, fliiritus tarnen fefe potenter cotenbsp;tinuerit, qui tandem flmul erumpês immanem uoeë adènbsp;dit, qualem uiri alioquifirtes cu cordis angore cmittutnbsp;in magnis anguflqsjeonu more clamantes. Quod nomennbsp;MîWtP i^tod mterpretis tempore fineÿ^ le£lu uel intelnbsp;Icëlum uidetur,rugitum figniftcans er deliëîum,alij la»nbsp;mentationë dicunt. Derelifîum aut fe Chriflus clamat à chtiSoinbsp;patreiuxtahumanitatisfuieangores er dolores,no pronbsp;pter propria peccata,fed eleilhru omnium,quie perfèr»nbsp;re debuit in corpore fuo, er exfoluere qute non debuit,nbsp;er languores noflros portare qui peccatum non ßcit,nbsp;pro peccatts tarnen hominu longe magis doluit quàm dt

. Hus etiam Paulus,qui maxime urebatur, quando peccan tes infirmari coflgt;exit:nonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dolore fed uero,ut enini

uerus dei filius fliit Chriflustfecundu quod uerbu dei er homOffic de patrisfui contemptu à mundo, non potuitnbsp;nonfecunth^ hominem amarißime dolere er cotrifiari,

X Deus meus clamabo per diem,amp;non ex audiestamp; noäe,amp; no lt;^lcntium)id infipiennbsp;tiam mihi*

Queritur maxima ardore fe die noäuq^ ßuflra ope Orar« dei implorare,propterea quod non annuat deus auxiliunbsp;priebendoflatim,ut ßlere poßita rugitu.Videtur nanq^nbsp;illo,Et no eflßlentiu mihi,uoluißegeminare quod prlt;t»nbsp;miferat,No mihi reflfondesfno annuis^Clamoris alioquinbsp;perpetuitatë eo ßgnificauit,quod fe dixit clamare abfq;nbsp;intermißione die er noële. Videtur aut dominus no exnbsp;audire,cum non continuo libérât, ctim impijs permittitnbsp;graßari pró uoto cotra pios : ad neminem enim clamarenbsp;poflunt quàm ad dominu dcum fuum,qui er abejfe fuisnbsp;non potefl, quamlibet différât nonunquam ad gloriamnbsp;fuam,et ad bonum eleäorumsnon ad inßpientiam mihinbsp;uertit,intelligens,non tarnen interim deffgt;cro nec caufafnbsp;ignorodilatiefdutis.

Tuautem(m)rando habitas,bus Ifrael*

Deus in medio populi ifrael ideofe habitaturu nüferat, arcam foederis in prafentü fiM er gratilt;efa» jit omnu.,nbsp;eramentu/m tradiderat, ac templum poflea ledificarif^nbsp;rebat,ut teflaretur fe auditurum preces ad fe clamantiu.nbsp;Ex eo ergo quod deus ad fuas folius preces obf^deße»nbsp;bat, qui omni ifraeli precanti aderat, laudibusq^ conti«nbsp;nuis ob latam opem celebrabatur, mag^udinemßta cA

-ocr page 140-

PÎALTERIVM

tamilälK maxima affiâu ofiendit, quafi dicens: Tu fe^ densfirmiter régnas immatus ab ommbuf,tui /hnperff»nbsp;ttttlis, talis « perpétua ifraeli ut mérita iugiter laudesnbsp;tuas cantet ; qui fit igitur ut nunc ad meas adea precesnbsp;abfurdefcasf

4 Intefperaueruntpatresnoflrhfperaue^ runt,amp;liberaftieos.

per wiS” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tefemper ffierauerunt fanäi patres naftrijCr bes

neficia tua nunquam nonfenferunt. Tcuifti iüis femper clementißimus pater,ad quem in omni tribulatione cla^nbsp;mantes exauditi funt^cr euaferunt incommoda anima»nbsp;rum er corporum,quamlibct peccatores effent:quomanbsp;do ergo fit,ut ego tarn diu clamans non exaudiarf

Ad tedamauerunt,amp;falui fadi funt: in tefperauerunt,amp;non funtconfufi*

Extf^erdtio efi querelarum, qua non carent oratio nesfidelium, qui finemtermißione orareiubentur,fednbsp;animo,non tantum ore er labijs. Prodiens autem exnbsp;affiihi oratio,non fit fine huiufinodi repetitionibus,monbsp;re etiam humano,quas dominus non odit,fi procédant ènbsp;corde,quas et non potefi non exaudire cumfi-uóhi orannbsp;tis,quem dominus magisnouitac pondérât quam cala»nbsp;mitofits qui prtefenti angore torquetur,er cuperet illi»nbsp;CO liberari,quod nonfemper prodeßet. Liberanturmi»nbsp;feri tempore apportuno ,fißgt;erant in dominum,et nonnbsp;conßtnduntur,quiagloriam nominis fui dominus non nenbsp;gligit,et nomen fuum blaffihemari mgentibus non finü,nbsp;ttifidum catera flagitia exigunt ad fui tündiäionfUinbsp;blaffihcmiit colophonem imponant.

Abieftio Q«dm obieilus mifer er uilis fiteritpric omnibus ^*’“*'*‘ mortalibus Chriflus, er fuo tempore Gauid quoqi,quenbsp;relis pergendo teftatur, uermem fe nominans, non hominbsp;nem,fedfic contemptwm,ut nihil lt;equè detefiabile omninbsp;populo haberctur. Vnde quicunq; intuiti eum fiterint,nbsp;fubfannarint,uerbis irriferint,ac capitis commotionenbsp;üluferint : pratereuntes enim conuitia iaciebai in eum,nbsp;mouenies capita fuapontifices,fcrib£ er feniores, di»nbsp;centes^Cofifus efi deo,eripiat eum,fi quidem uult eum.nbsp;Sic ï)auid,quamlïbet ex fua ßrfan calamitate occafionenbsp;accipiens,prlt;ecipue de Chrifio hiec cecinit. Hon tarnennbsp;ilico pronuntiandum, Ergo uermis efi Chrifius uel Da»nbsp;uid^ernon homa.Habent enim ludlt;ei ut er alilt;egentesnbsp;locutiones fuas.Sic Chrifius fe ianuam dixit, er uitem,nbsp;doärinam fuam aquam,e^ corpusfuum panem, ex ui»nbsp;num fanguinem. Cotemptum autem plebis fi(ifie,patet,nbsp;cum dixerut. Non hunc fed Barraba, tollc,et crucifige.

Omne» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Owwfî dicit pro multis, locutione confueta, erant

pro auieii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dauidis qui honorabant regem, er fefe

totos omnibus periculis oppofuerut pro eo:fic et Chri» fium maxime contemptum et iam crucifixum,Centurionbsp;fatetur cum reliquis filium dei, er copumgebantur nudnbsp;ti,capita fua percutientes. Qnöd uero dixit, Locuti funtnbsp;Itdrijs, idem efi quod dicitur, Os fuum er llt;tbia irriforie

THILLIM.

t^erueruht, ercontemptibilia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^gt;1

ficut et Semei cotra Dauidê.Alioqui hoc loco efi in riäum fu/fiendere labia, er aperire,nbsp;turus irriforia uerba,ficut er motione capiiii inbsp;erceturàprocacibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flutt*’’

SpcrauitindominOjCripiaicum-’w faciateum,quoniamuulteum« , .Mtinbsp;Qttod Hebneus dicit,DeuolHitaddetimgt;nbsp;tius retulit Griecus,Sperauit in dominii/gt;n,idnbsp;nut in dcum retulit,in omnibus rebus ab ipßnbsp;dit,toto illi corde adhafitJronianbsp;quitf(r,Saluum faciat eum quoniäuultnbsp;dicentes, Stultè fecit,quod à deo fe diligi ch^^’nbsp;beriarbitratus efi. c^uanquam autem Dauionbsp;pajfus efi irrifiones, nequaquam tanu ifi‘tnbsp;fio perfiikifuerunt,Hemo ficabieäusnbsp;execratus uttquamfuit ut Chrifius pendens

Ç Quoniamtuesquiextraxifti^ tretfpes mea ab uberibus matris

Memorat fe deifigmentum effe,ab ipß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

ri claufiris extrailum,fugentcm matris ifbC‘‘’ ƒ dominofempitemaeius bonitate.Abeoton^rr^tfnbsp;àdeohomo fuit mirabiliterßrmatusinnbsp;fruitumfefiiffe fatetur er innixumnbsp;petua mihi debet effe tui prlt;edicatio.QJl‘^'’'^^pr‘gt;'nbsp;lomefinxifti, quomodonondiUgentinbsp;fequercris,ut nunquam auxiUo defiituerei-tem Hieronymus Propugnatorem fi‘^‘’''^^^rcttl‘‘nbsp;re non excutio nec laudo. No enim prißonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ei^

eile 'm Pfalmisreclamandum puto, terpretibus qui prophetas tranftuletuitt,nbsp;gimtafitiffe non crederepoffum.

in te proiedus fum ex utero ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^1,!

matris mex deus meus cs tut

Honhumana propria uel tuabenignitate er adionecontigitfn^^^Lf,^^^’^nbsp;prodiremcrproifcererttuihocmuiierifrnbsp;hoc efi per te fietit hoc fatum meunbsp;ihisfum fx Ktcro, uel abfente obfifb^‘f^^^fy(leßv^nbsp;plicius etiam faluandus tua prouidentiitj^nbsp;quodcunq; humanu admimculum.Qsi^^“'^’!'^nbsp;falutis,à periculisq euafionis habui ab ieiitrgnbsp;aliunde confequutus fum,quàm d tuoßt^'^nbsp;er tutela-Tudeusmeuses,crbenefa^t',nbsp;re in praßns ufq, er donee fubfiitero tunbsp;tor er pater es.

11 nedifeeiTeris à me ? Quoniam proxima eft, quoniam no eft

Eloquitur hac er prior a non tant quereU, quàmconfirmand^ffieifuiC,nbsp;fuis irrifîombus er probris euertereeant ^^fiagt;nbsp;nine enim animo eiushuiufmodinbsp;oportuit : Si te deus 'm lucem hancabfqnbsp;uirtute eduxit,ft te laélentem,dumnbsp;cere tibi, tarn benigne ßuit,non poterit 00/^^nbsp;do me opprimât fumma affli(ho, eT bunbsp;extremis mhi abfit longius.'Vttde er

IO

.«d*

-ocr page 141-

, PSALTERIVM

Heef ’’»w nefubduciUteinte lonffUi,()ro{)e etliw

I 11 ^^^fii(lio,necۧquiadiuuet.

\ pin„''’'’‘lederunt me uituli multi : tauri gt;sobfcderuntme.

ti^'''’P’'opefibi imminumt adfttilio cr proditio, cMum fe cr co/i-fugt;ngt;nf^ fibi 'wfiftifiinbsp;memoratffibi^ exddifiê omne robur et uirnbsp;^y^ß^’^’^lt;fff‘i^tcrprlt;tualidostaurof,qualeiresnbsp;nutrit, fic ut prorfut m illorumnbsp;Hii quot;f P°^^fldë,ut euaderefua humana uirtute nonbsp;Aünbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;injittre mm dubitet de prop'mquo.

iHos contra feriiHumfuumuclut mhiat,firociamqi tejlatits rugit.nbsp;Wt Mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pr,edam naili leones, ut Amos in’s

”2**»» dfc/drlt;t»t,gKO»W(lo ßrtes hoftes plu* ^itttidi cr Chrifiodo/nino, utuerbisnbsp;ß^ •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß*’^^

; Si^’^‘*'’'ftî«0tidMn4Ofpcric»tw-

quot;’’’»U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difperfa funt

Fadum eft cor meû tan^ ¦ Tit,J‘^*'^’'‘quefcés,in medio uentris mei.

'''’oj^r'^fr^ut ceu aqua defluxerit,luxatafint om* quibufq^ tunüuris atMtîfa, exten*nbsp;m cruce,cor quo^ 'm certs modum exnbsp;, K^^^'*^^folisdilabcntiscolliquiffe.

gt;.^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirtus mea, amp; lingua

' ’’'Otti,/'’‘^’'’cibus meis: amp; in puluerem

*^l^if7’‘'''^ßcabforptum queritur in fe, utuelut adhafcrit,planeq; fic cornnbsp;ilt;tgt;n fepulchro fit deman^ndus.

in intima contrahitur, è fupernis ergoquodcircapedus efi citantnbsp;ibPnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuniüa occupât, omnia refiige*

compages foluuntur,quan* valorem, quem ad inferiores par*nbsp;bilemdeijcere,al*nbsp;?'’*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^^us deferens fa

membris cuteris inge* 16nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;puluerem, ait, mortis dedu*

pl^neq; me fepulchro adaptafii. dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;canes (multi)

fumm^anxietatis, qua confi* i it '^'*^^‘fpbinè exanimabat. Na Ht antenbsp;w iw ^‘fffibus fe ceu firam circundatuin

fc wonorut 4 coetu noxiorum nbsp;nbsp;per»

1»'

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67

tticioßrumhominum. Foderuntmanutmeascr pedes meos, prifeus interpres uertit erudite cr apte. Non efinbsp;enim rarum,imofrequens yj nudiam radicalem aliquannbsp;do feribi, aliquando obmitti,fine fenfus uariatione : (Tnbsp;Vau pro lod feribi, uelcontrafacillimum efi çr mfùpernbsp;ufitatißimu. Hic autem Pfalmus de Chriflo feriptus in»nbsp;teüigitur fatis clare,quem feimus 'm cruce manibus per»nbsp;ßffum cr pedibus,uicunq; ludeei rideant,qui hic expo»nbsp;nunt: Sicut leo manus meos gt pedes meos,nibil ipfi ad»nbsp;ducunt prater ridicula or inepta, quo aufiigiant cruci»nbsp;fixionis Chrifii domini myfterium fruäum, in fuamnbsp;pernitiem, qua prifei ludaorum ante Chrifii tempora,nbsp;non itaferipferunt nec expofuerunt.

17 dinumerauerût omnia offa mea. Ipfi ue* ro confideraucrunt amp; infpcxerunt me:nbsp;fuxtahifioriamfupplicif Chrifiidomini,fenfusreuera otTinume*nbsp;c)l, tta extentus fum à iudais m cruceuel eorum militisnbsp;fci«,cr difiraélus, ut numerare licuerit cunda offa mea.nbsp;Nctm quad dicit,’l:Jumerabo,idem efi qd’numerare licet.nbsp;Id qlt;f erudite reddidit prifcus,Dinumerauerüt offa mea,nbsp;noniffiorans perfonarum temporumetnumerorucre»nbsp;berrimasmutationes, quaseruditus mterpres confultonbsp;aduertit ac explicat,ad fenfum re^iciens,fidelis CT mi»nbsp;nime ut recentiores ludai fuperfiitiofus. Neque obfiat,nbsp;quod in Dauide qui typum Chrifii gefiit,nihil taie pra»nbsp;ceßit, fape fiquidé ultra typos raptt propheta ea canutnbsp;qua funt perfiéla in Chrifio. Qieanquam et per hyper»nbsp;bolen fumi pofiit de terrore canum omnem camem exe»nbsp;dentium, ut offa licuerit rMmerare,ficq; confidu ludi»nbsp;brio fùiffe hoflibus cr uoluptati ridentibus.

]8 diuiferunt fibi ueftimenta mea,amp; fuper ueftem meam miferunt fortem*

Hic uerfus euidentifiime omnium probat Chrifii ftp* Chriftifiip# plicium,cuiiuuefiescumeum milites crucifixijfent in* P*»«“quot;*-ter fe partiti cr de mconfutili tunica fortiti funt. Huiusnbsp;umbramuerifimile efi in Dauide praeeßiffe, cum planénbsp;iam extorrem patriafaâum,modt5 omnibus admortemnbsp;Saul Gf afifentatorcs iHius uenarentur, cum or uxoremnbsp;Michol pater Saul alif tradiderit, gt tantii in eum odiiinbsp;declararit, ut odoginta quin^facerdotes tam crudeli»nbsp;ter necari iufferit. Tune dicere potuit. Vide 0 deus, utnbsp;prorfus de me adum fit,nifi tu fubito opem firas,iam honbsp;fies mternetionis mea certi adeofibi uidentur, ut meatnbsp;uefies tanquam iam ext'mdi inter fe ebuifermt: no femelnbsp;enim 'mdubitatum hofiibus fidt, fe iBum iamiam extm»nbsp;âuros,ut patet ex hifioria.

1^ Tuautem domine, neelongaueris auxix lium tuum à met ad defenfionémeam connbsp;fpice (fifima.)

Sequentibus uerfibus expreßius iam opem mpîorat, Gf eximi periculo quod deferipferat deprecatur. tam Deprecatîonbsp;antea orare cceperat,fed uolens exprimere habitum aninbsp;mi fumme affiiài,à precehac continuo dilapfus,iterumnbsp;ad querelas fiigit,adnarrandomfcilicet quantismalanbsp;teneretur: nunc autem dicit,Vides me prorfus in mani»nbsp;but effe hofiium, non aliter atque firam iam à canibusnbsp;cintlam,Grc. Ne fis ergo longé, ne differ amplius tuwn

Hmm

-ocr page 142-

P S ALTEKl-V m

auxiïium,id efi fufceptionem meam,tu me fie périclitant! temundiq^fufcipias wi tutclamtuam, fumet pctrocini»nbsp;et fubleuamé no obmittas,ex te enim pendet tota firtitunbsp;do mea. Hic alia forma feribitur diâio titularisnbsp;oh ’?’’]$ fortitudine cr auxüio deriuata. Qisafidicat.nbsp;Tu uirtus mea cT prafidium, nihil in me uirium relidunbsp;efi, accéléra igitur ad auxilium meum, efi enim in moranbsp;periculumutcernis,

io Erue à phramea animam meam (cr) de manu canis unicam meam*

A pr^fèntifiima c^ede uitam mea iam nunc exime o* libera,de manu canis, id efi, potefiate Saults, fi de typonbsp;inteÜigas : fi uero de Chrifio, à uiolentia catus ludaici:nbsp;unicam meam,id efi animam,que unica cr rebus omni^nbsp;buschariorhaberifolet. His omnibus fimul mdicatdenbsp;ipfa anima cr uita fefe periclitatum.

Salua me ex ore leonis: amp; à cornibus uni cornium humilitatem meam*

Serua me ab orc leonis. Eo wjdicttf iam fibi riélu leonis Cornua «ni Imminere apertii. Ad exaggerandum aut periculi magninbsp;eotaium.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;addit,Et à cornibus unicorniû humilitatë meam:

hoc efi,fir opem, 0 domine, iam enim permittor cornilt;i bus feuifiimarû beluarum. Siue unum cornu habeat fiuenbsp;plura,certé ajferrima fera, inuiéli roboris er potcntitcnbsp;^ofté fignificâs, qui manfuefieri aut conciliari uel uincinbsp;nequeat. Ne autem uideri pofiit hæc deprecatio mortisnbsp;Chrifio non copetcre,qui morti fefe ultro obtulit, cr innbsp;cruce pofîtus,defcendere noluit, religiofe cogitandu efinbsp;quomodo mens deo coniutiéla quidem Chriflu deum fibinbsp;ubiq; cr femper prafentë cernens, impenfe fempergaunbsp;deat, Caro auté qua tunc erat conditione, idipfum tuncnbsp;non cernebat,fed abfenté deu experiebatur,eoqi tantôt!nbsp;pere adfli{labatur,et fefe dereliäam querebatur,deni^nbsp;euadere mortem deftdcrabat,ut et in monte oliucti : fednbsp;addebat,Tciat uoluntas tua. Sciebat probe ita intereffe fanbsp;lutis totius humani generis, quare et ultro hicc fubierat.nbsp;Natura hult; interim tarnen neceffe fiât ueram hominis naturam plu*nbsp;chtîfto ue« rimum dolere,fic cruciatam,utnos uideremus quid effetnbsp;»»•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nofiri caufafaélus et pajfus. If dufew maximus in carne

Chrifii domini dolor no minus patri placuit, cumq; eius dileàione congruit,qudm lachrimic ilhe^ppter excidiumnbsp;tiierofolyme, quod tame confentiës iufto patris iudicionbsp;fiiiritus approbabat,et uenire optabat. Tantu à Chriftonbsp;domino difeamus dum angimur, uni patri cœlefti animinbsp;gratitudine queri,CT' ab ipfo uno liberationem petere.

X2. Narrabo nomen tuum fratribus mcis: in medio ecclefiæ laudabo te*

Cur tarn anxie falutem orarit explicat, Narrabo, in!» Anxti or»*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft,celebrabo nomen tunm,tuam uirtutem er bo

tio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nitatem fiatribus meis,tua fmul religione imbutts,te ex

animo colëtibus,ut legitimos Abrahte decet filios. In mea diacontione,omni populo ad laudes tuascolleëlo,te colanbsp;laudabo. id Dauid cu alias ftpe, tunc tamë infigni ftudionbsp;pr^eftitit, cum arcam feeder is cum indicibili tripudio innbsp;fuam ciuitatem traduxit,hortatusq; eft populu,ut agno*nbsp;feentes uel in fe mirabilem bonitatë dei,ilât,ut à quo foanbsp;lo oia bonafecum unicè tolèrent,or landdreW/folicitd

THILLIH.

eunt religione tiiturettt,(gt;race()ttt eiiufludiofefo'Met.

QS'deum laudatc cura: uniuer* fum fernen lacob glorificateeum. Timtatnbsp;cumomne fernen Ifraël:

inuitat deinde ad timoré dei,cuiui comes eß obfenun T** tia mandatoru eius. Nec alium timoré propheta mt^ui*nbsp;rit,q qui fblicitos teneat ey urgeat ad uiuendu ei,queiiinbsp;iam ut ex animo laudamus, omnia effe prlt;efllt;trc, Wnbsp;fuinopere quoq; amemus CT' colamut. idfoli agunt kÿ*nbsp;timi ßlij lacob, csquot; fernen uerelfraêlitaru, quilutiulnbsp;minu amant ac timët filiali nimirû timoré,nbsp;pientißimum colendo,cr lUifbli complacerecupi^^'nbsp;14 quoniam non fpreuit neqjnbsp;prccationem pauperis* Necauertit»nbsp;fuam àme, (ab co) SCcumclamaréad^ gt;nbsp;exaudiuit (fw.)

Nibit magis mouet fanéios ad laudandunt quod adeo benigne agit cuM miferis,C!' uoctlf ^nbsp;affliéîorum non obliutfcitur,fed audit eorusfi^nbsp;namq; predbm eoru auré accomodat-TunifX^^^.^^ lt;1*nbsp;neplaufibiliufquàmclementiiebonitat^nbsp;dite celcbrari deus poterit, qu^e laus tâto aitipb^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j„

clarior aÿtofcitur, quato magis mifert ac deii^ quos ea exhibetur, priefertim cumidnbsp;quale fiât beneficium imeffabile totimu/ido^nbsp;Chrifto exaltato ad dexteram patris,utpgt;'0nbsp;fatisfaciat,p omnibus eleâis,unde piogt;'^l}’^^^,Qoti

Apudtelausmeainecdefianiag'’‘ mca reddam in côfpeâu timeoti«”’^

Morem pifs regtbus fiâffe pro benefidf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

bomtaté celebrare in ecclefia populi Id Dauide nemo impenfius ftuduit, qui iT'“nbsp;tas inftituit,poft translata arcamnbsp;talibus omnibus mos efl orationibus ahquidPnbsp;CJ uotorttm adijeere, pro gratitudinebeu^r^p^iui^nbsp;denda: mhilautem deogratiusoffirre botldnbsp;facrificio laudis. Tune autem domiiu) pb^^^' '.nibn^r.nbsp;gratitudinem teftarentur facrifici/snbsp;quolt;^ prteluderetur adpeccatu,CS'f‘''”P^i.ii;iiii‘’unbsp;ficium deo patri exhibitu à Chrifio. Qü®nbsp;cio,fiudium dei quo flagrabat Dauid uob*^^nbsp;re,oblatisuotisfacrificioruntpacificotU/gt;’^^nbsp;ftorum iuxta praferiptum Icgis. /(fi)nbsp;I Edcntpauperesamp;faturabuntu^^^îi»'''nbsp;dabunt dominum qui rcquiru^ JitCü'**.nbsp;uentcorda eoru (ueftra) in ff^“ ,

Moj eratpaciftearum uidimarumfiiult;^ L ad facrificium uocabantur: ita facris tum ^Pnbsp;hibuit totum lfraëlem,fingulis uirisnbsp;portionibus futs,ut efl in librisnbsp;uini quoq; fextario,quibus lfraelitlt;efatugt;'‘‘nbsp;in domino exhilarati ,fanéla iucunditut^ jernbsp;tandemfHnt,quam diutiusdominbsp;uarunt. Non minori alacritate/firitufd^^nbsp;bis agendum cfi fèflum commémoration^ (hlt;gt;’‘‘rnbsp;Chrifti,inmenfadomini,CT'Chrifiiunu gfdiidf'anbsp;fira à Chrifio rege nofiro nohis infiiti^^‘^^^ifii‘^^

•M

X6


-ocr page 143-

ïsalterivm conucrtcnt ad dominSnbsp;fpèanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^tadorabuntincon^

*'•' sLuniuerfæ faniiliæ gentiü, Srofenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘iliorum teftimonijs cota

(^hrifli regno ce^^ ^«'»Cr ld prifcut facer interpres mdicat, Keuerten^nbsp;Oin«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dotntnum uniuerfi fines terrte.

I ftfe' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cognitionetn

i'fflituenda eis fiât . y/fw)). ld uerofiatitn apofiolorum tempore it4nbsp;idm turn omni creatu^nbsp;I Mo Euangeliam fiitffe adnuntiattim ^/ruéîumnbsp;y^‘ '^^fiiiferat enim tuncpr/ecipuiss orbis regiones,nbsp;S^Pimifainiii^ ^ujntuin ad eleâos, er fitiritu fu^nbsp;ionatos. Sunt cnim Chrifio tefie multi ex diabo^inbsp;”gt; lt;}iti iit ueritatis fermement percipere nequeunt,nbsp;ISnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accèdent.

X“oniain domini cftrcgnumtSC (ipfc) /nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gentium«

1'^ ni»«!, Santes reuocaniie erant ad domi^ I ntD^'^^''gt;*fieJlrcgntem. fdefi,nontantumlud^oanbsp;fatanænbsp;fiteulis ciecitate maioretanbsp;•'S ffuJ'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apudgen

Qtoi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,et'paxi»Jfiiritu fanilo.

fi’nationesplurimæ Chria iff r füllt per uaria genera errorum ernbsp;(^brifiam blafithemantium, omnes tarnen doanbsp;/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f«« A f***” ftfftHorumttnoorecolunterado

'^(ÿiwm dei uigere in ipforumconfeientia. 'ß » fi'it^‘itis fidei ac fiudiumnbsp;ß'i^ßfit profiüo ceremoniie abeffenbsp;^^£'*“‘^’“'quot;*^«quot;tSCadoraucruntnbsp;confpedu cius cadentnbsp;IB, /^4«idefcendunt in terram« Et ani-jjJ’ (tins) illi uiuctî

P’'^ Sutura, de carnia S ^^1*^“’*' lt;:tfiimoniivm uera fidei,m unum uenbsp;h,* ÎEiiij)(,fl° *'*’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; cui foli facrificandum credent fuo

1,^ ‘^adorabunt omnesgentes tcrr£antefacietn nationum humero uno te dominumnbsp;’^'idliKnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feruiunt,reuerentiamuea

^tttn if nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum familiie et tribus duoa

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^trrarum gentes confluent ad obfera

^b’ii’^â'ttetibiferuitua *^«5,.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;principes,fapientes,

dfo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corde abhorrent 4

ßlt;^‘tntur,hi omnes humiliabuntur co lit f*””nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fapientiam fuam deuoa

“O'bo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°bfequium capient inteüeâum futtm,

gt; er tnundo hoc utantur, quafi ^^^phicitum di/fienjantes.nbsp;f^uiunt 1.'*^ in mundo hoc magnifteinbsp;®quot;nbsp;nbsp;nbsp;, fed er mortui omnes tui fünf, etiam

THILL IM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68

fepulti te iudicem expeäant cr fentient in die Ultimi iu dicij er generalis. Etiam hi quorum anima féliciter nonnbsp;uiuet. Eris cnim agnitus 4 toto mundo rex dominus doanbsp;minant ium er iudex cceleftium terreflrium eS“ infimoanbsp;rum. Et omnis lingua confitebitur tibi bonitatem ernbsp;maieftatem tuam. t^ift quis pro interpretetur,nbsp;utprifeus uoluit. Domino deofuoferuiet omnis qui eleanbsp;äus cfl,etad iüius gloriam uiuet,tarn in prafentifeculonbsp;quàmfiituro. Vbi itcrum nunc Vaufcribitur,ubi prianbsp;feus lod ut diceret, Anima mea domino uiuet,nbsp;hoc efl,ad ipfius laudem ergloriam. Vidit enim Dauidnbsp;er Abraam dient domini,er gauifi funt.

Jo (er) fernen (meum) fermeripfi. Annuntia* bitur domino generatio f^dgenerdrionew)

Semen nimirum Dauidis feruiet domino: hoc ipfum ea Vo« tgt;»» «HM pritcipuum erat uotoru eius,hoc in primis er ma»nbsp;ximè omnium Dauid fandus concupiuit,ut fernen fuumnbsp;er pofleritas eum fuum dominum er deum digniflimenbsp;colcrent, erfynccrißime in oibus obfequerentur ipfiusnbsp;fandißimis legibus. Et Chrifli domini uerum fernen fianbsp;delesredemptieradoptiuifill/ pergratiam, toto orbenbsp;feruiunt interim domino,quo uoto Dauid er omnes paanbsp;triarchie prlt;eclarius quipiam defiderare nunquampoanbsp;tuerunt. Quidenimgloriofiusfilijs Abrahe erDotti«nbsp;dis obtingere potuiflet, quam quod fernen eorum Chrianbsp;flut adoraretur à toto mundo,e:!rfilij fecundum cornentnbsp;erIfiiritum domino deo fuo multiplicarentur féliciternbsp;in totum orbem terrarum ƒ utno iam fit locus fufficiensnbsp;adc4piendumfiliosifraëlueros,fed totus orbis fanilonbsp;iüogermine rcplcatur in gloriam dei er pafriarcharuntnbsp;fandorum. Hoc tanta gloria Dauidis, er feminis einsnbsp;Chrifli domini annuntiabitur non folum per orbem unianbsp;uerfum er ubiq; locorum,fed etiam in fecula feculorS,nbsp;er fine fine donee mundus conftiterit.

jl uencura (uenient) amp; annuntiabunt (coeli) iuftitiam eins, populo qui nafcctur (quia)nbsp;quem fecit (dominus.)

Venient er annuntiabunt iuflitiaeius, fùtura fecula id efl populi nafcituri,fandi er eledi ad dominum conanbsp;uerft dues coeli er dorneftici dei, in toto orbe ex omnianbsp;busgentibuscongregabunturinunamecclefiam, etuea Vnaced«nbsp;nient totis uotis er defiderifs,fide,et deuotione ad praanbsp;nbsp;nbsp;‘“ßoru.

dicandum er laudandum iuftitiam domini dei ifrael. Et perfingula fecula poftcris fuis parentes annuntiabuntnbsp;de uerbo domini,ut quod nunc ex ore prophetari! tfraëanbsp;Uta iuxta camem audire rcftgt;utine,hoc omnium feculoanbsp;rum gentes in orbe terraru confitebuntur, er tum maanbsp;xima reucrentiaamplcdetur, credent, er pro eo diffianbsp;cilia quieq; fe pati uelle proteftabuntur fadis er uerbis.nbsp;Hac tanta mirabilia,hunc mwidi ordinem,tantam pictanbsp;tem,er uerum cultunt dominus faciet uerißime,et proanbsp;cul dubio: etidfi plurimi ifraclitaru credere nuneproutnbsp;tune recufarint pertinaciter, propter quod et mali malenbsp;perduntur, Et uineam fuam dominus deus fibaoth iamanbsp;dudum iuxta prophetarii oracula er domini prophetaanbsp;rum Chrifti uerba locauit alijs agricolisfidelioribus,quinbsp;fi-udum dignum illi domino fuo reddunt in tempore.

Mmtti X

-ocr page 144-

PSALTERIVM PS A LM VS xxni.nbsp;Pfalmus Dauid,

ARGVMENTVM. Confißioeßbeneßeiorum dei,deq; fecuritate er fiducia fidcliït perfidem in deum.nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rggitme, nihil mihi

Non eß inter animalitt quod minmßbi poßit proßgt;icere,et lt;eque pafloris dei openbsp;Homo frw ra. indigeat,ut homo. Prorfut enim neceße eß perire honbsp;*quot;*’¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minem, nifi iHifaueatfuoßgt;iritu deuf, nifi eum ducat,

nifi paßoris curam adhibeat. Ciui tarnen fi huiut fe cu~ fiodii fidci commifcrit, is cum fic paßet, fie curabit, utnbsp;et ipfi nihil deerit,alijs quolt;^ fit commodo fiiturus,cun^nbsp;äaq; eiui diéiact'faâaaliquamhominibuiutilitatemnbsp;adftrant. Tails ouicula domini, Dauid erat, cuius curanbsp;beatus ßit,quia in eo habuit omnia.

1. in loco pafeuæ ibi mecollocauit. Super aquam refedtonis educauitmet

Faftor fldw nbsp;Qui optime paßunt oues ßabula non longe habent à

paßuis,maxime 'm iHikd, cuifyluarü umbra rara funt: medio enim die cum ßuit aßus in umbrä ducenda funt,nbsp;uel uicinitateßptorum uel mapalium fartiendum. Ca^nbsp;nit ergo de fuo paßore fanélus,quodfaciat ß accumbe*nbsp;re 'm coßptis uel papiliotiibus herbidis, ne longo itinerenbsp;fatigari oporteat : quo fimul Zf matutini er ueßertininbsp;paßus, er meridiana quietis curam memorauit, quamnbsp;commode er ad aquas ducat, quod er ipfum bis m dienbsp;fieri folet,quasnbsp;nbsp;nbsp;nominat aquas lenes gt fuaues, aptas

adrefiäionemtempeßiuosq;. Indicat fua artisrégulas, quas à puero probe didieiße no puduit iam quoq; regë.nbsp;animam meam conuertic,deduxitme fu^nbsp;per femitas iuftitiae propter nomen fuum*nbsp;Q«od priore uerß per allcgoriam dixerat, nunc ex=gt;nbsp;plicat fimpliciter. Conuertere animä,eß rejlituerc, bocnbsp;efldiu'tnabonitatis fidutiaconfolarimocßam, er iuginbsp;gaudio ßiritus perßndcre çr exhilararc, ut per ftdemnbsp;ttiuat 'm pace er gaudio,his enmt anima fidelis reßituienbsp;tur Gr rccreatur: agitatur en'tm in omnibiw ßiritus dUnbsp;uini impulfu non fuo. Hoc pailo deducit paßor hic nosnbsp;s ßmitis iußitia,hoc eß ita ßrmat,regit,nbsp;er tuetur, ut iußitia tota ßudeät,et omnis earu uita uenbsp;ritati coniunHafit.lußitia en'tm noießriptura mtelÜgitnbsp;uitam legi domini reßondentem, er ommu uirtutu nusnbsp;mero abfolutam. Pro onibni fuis deus habet, quos ad idnbsp;ipfe elegerit,i5 dabit erfe uiciß'tm agnofcere atq; fequi,nbsp;afßaturus eosfuo l})iritu,Gr fibifanâificaturus,quos etnbsp;ante mundi conßitutione elegit. Ncc tarnen ob hac,ne(ßnbsp;fanili coguntur ad pietatë, aut uoluntate fua carët,neqinbsp;reprobi habent quod deo fuam 'impietatem 'mputent.

Nam SCfiambulaucro in medio umbrae mortis, non timebo mala : quoniä tu me-cum es, Virga tua ôCbaculus tuus t ipfa menbsp;confolata funt,

Beeurita» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecuritos eß ijs,qui reßituto per fidem animo,

ouiura. nbsp;nbsp;nbsp;infemitis iußitiagradiunturidiligentibus enim eis domi

num omnia boito eis efiè oportet. Q«t etia fi per media mortem eundumfit,nihil mali metutint. tüedium umbra

THILLIM.

mortis fcpulchritm dicit, 'mteUigit aut nwrt'is pericula. Caufam autem huius tantaßcuritatU G'nbsp;fidentia fubißit, Qjiia tu mihi ades, id eß meinbsp;fiines. ßaculo cium tuo er pedo tuo me confolans,nbsp;deduëlio tuaq; paßoralis cura,ut per 'mßrumeraua inbsp;nein intelligas,mecußodiütatq} dediicunt. gt;nbsp;in quamlibet ancipiti periculo per iHa confolatt- rnbsp;enim fic ducit paßor deus,ut nihil metuendufUi^^^nbsp;folatio neeeßaria non fit ;ßd fic omnia attemperahLnbsp;bcneuolentia fua,eos qui fibifidunt,certosnbsp;cogitant fub quo paßore agant,dum baculi tTnbsp;culi uel uirga huius pafloris recordantur, e a iü^^nbsp;dat confolatio,ca ße erigantur, ut nihil pericult nonbsp;tcmnant,nutlum inßrtuniivm non aqui conßl^'nbsp;¦y Parafti in confpedu meo rnenfamnbsp;fus cos qui tribulant me. Imping“’* ‘ jnbsp;oleo caput meu (cr) calix meus inen^'nbsp;Çquàm praclarus eßt)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ¦ i, ßi’

Omnium rerum copia folida^ ßlidtatc P' bus impqs abundare me jades, lus regni nobifnbsp;ut edainus er bibamusfupermenfa dei, 'm reg«^nbsp;ris huius C hrißi domini er faluatoris noßri. mnbsp;busquoq^ conuiuifi er unguenta olimadiuttg^nbsp;Palaßlna, idco er unguenti menunit.nbsp;parandamfibi canit in conßcäu 'tninucorunigt;nbsp;ritatis quadam er filicitatis amplificatioefi,n^^nbsp;r US fit,er plene deliciaturiiSfUidentibus hoßibi‘^nbsp;uidentibus, necquiequaiam ualetitibuslaceßei'^'nbsp;autem delitia conßrri queantgaudio,nbsp;mus,dei erga fe fauore er cura ad ueritatei»nbsp;Habitis enimßuitur,nulla reindiget,fuhildefo^‘‘’^‘‘^ hknbsp;met,uniuerfam creaturam uidetifibusßisigt;i(^'‘^Li.nbsp;de non poteß non plenogaudio erßlgt;fp‘^^’‘‘’f‘7^^^.'nbsp;6 ÔC mifericordia, (Sed er bonitos)nbsp;turmeomnibusdiebus uitaemeæ (nbsp;inhabitem in domo domini,in long'* jnbsp;nem dicrum,^

Ciuaallegoricos iamper'tnßrudammenfi^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^„01.

unguenti, er uini copiam didlafuitt,nuncfi'’’P .r^ explicat,addens tanta filicitatis pcrpctuitotei’i-quetur, ait, id eßprofequetur, filicitoSydeigr“^'“^^.^,nbsp;fcquetur. üon tanto ßudio ipfi quarunt utnbsp;quanto deut ut ißisbenefaciat: idq; non brednbsp;aliquo,ut homines folent, fed omni auo,quent^‘‘nbsp;er iSi diu’ina fe prouidentia minquamfubd'^^^^i^^nbsp;aternum in domo domini fedentes, hoc efinbsp;eiusftn ecclefia dus, fidefyncera charitate^Pnbsp;tarn degentes,hoc eß plurimo tempore. Circ‘i^‘’nbsp;culumen'imfoederis,ecclefiacouenientinbsp;cabatur nomen domini, er difeebaturlex dei,nbsp;frequens aderat facro catuipijßhnus Daisidpronbsp;piorum ; id autem ut diu fibi liceret agcre precatiffnbsp;ße certa ßturumgloriatur, er grattas agit.

P S ALM VS XXII II* Pfalmus Dauid (primafabbathi.)nbsp;In Hebrao de prima Sabbathinihil dicitur,fttiaenbsp;dretulerint'mcertum. Sußieioeß cumteinpo’^^''^^


-ocr page 145-

PSALTERIVM

4 Grlt;ecK iudais, Pfalmos dici quibufctam die^ wcon/}gt;icitttur,quiead tinbsp;^''i'^l'idmorumtoto libro pertinent adieàitiaejfe,nbsp;U ^ponneactdlibitum ludteorum Gnecietm 'mcolennbsp;. gt;“'! elt;t hma 'm Syria utentibitt,ante zr pofi temnbsp;^;^l^ifiidomini.

jjI^'^GvmeNTVH. Laut dei cfl,ex loco deleéio ^«iititndu in templo cum fidelibut, cum exhorta

I extruilionem pro con[olationefidelium. cft terra,ctplcnitudo ei’;nbsp;B li (terrarii) (jtmuerfi') qui hanbsp;bitantineo»

Omnw terra cr quicquid ea continet, litip'*’([aicunq; in iÜo homines uiuunt, dninbsp;eK,^-i^°'’‘’'^^°gt;tditoris etgubernatoris,qui ut omnianbsp;t,( ^^ondidit,ficmirificcferuat,quandoquidë tan»nbsp;ti^‘^^''gt;lt;olesaquis,ut uidetur,nititur,nec tarnen pronbsp;t^c‘'*^^‘‘^ionenwrgitur. Cumitac^omnesmortalcsnbsp;ßnt,non folus ifrael, g^uàm ßupenda eßnbsp;nos peculiariter 'm fuit popultinbsp;Hoflri federn fibi delegeritf Digne ergo huminbsp;terra,fcientes no fe dominos ter»nbsp;colonos crfubditos agricolas, et hominbsp;*1’ 0-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^y^f/ub unius ueri paßoris prouidcn»

ethnici reges, dominos hominS effè ßudeant. No» c»mm eorum eßnbsp;hou F^iUtudo eiut, quicquid fcilicet in orbe terra»nbsp;^ontinetur,fed D O M l N ( per ««torw»

Qui f^pèrflnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fundauit cum î amp;

tioiif ’’’‘”’P’quot;æparauiteum» iuxtafùndauit earn, id eßßrmi»

PX onini latere contendentiit ad me» ' r'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ttentium,ßcut omnia leuia iUud ß(ge

diiï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contendere uifuntur ordma»

iibi uult mutare poteß et mß'mgere. ^crram ambit natur a,fed dominiuonbsp;'^J^’‘‘‘^‘lt;lt;if«cundationê or operas. Pluminanbsp;Ï ' terraßumina ebuOiant at(ß dißin»nbsp;wns’tt mundum. Hoc miraculumnbsp;^^!(s f conc'mit. Hlt;£c autem fepe cogitadanbsp;contineri 'm manu domini.

°lgt;cdientia trailandut eß nauisgu f'’'’Uhnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naui, qui tarnen iüos per»

d

Î Vut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pugnätißimis nos elemétis co»

o ^'’•s jr° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faceret, nifi benigtu feruaret.

in montem domini^aut fanélo eius?

ïd?quot; utH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerèfanóio, cr ex nomine eius

V ^’'o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccati cr tniferüe cominatio,

qb^'^’tis f°^‘^‘^^^flitiatum plena ßlicitatiußum l’inné fiquidem monté uenientnbsp;habent circumcifa,nbsp;Kitfbra erat quadant mentis dei,çr lo

THILLTM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69

ci uerè fanéli,m que nemo nifißde uera m deu peruenit: hac qui prlt;editifunt,montis huius 'mquilini erunt, cr cinbsp;ues,ubicunq} corpora agant. In his enîm uerè deus prlt;e»nbsp;fens eß,uiuit or agit,fumt enim foli GT uerlt;e ifraé'litte.

4 Innocensmanibusd^ mundo corde, qui non accepit in uano animam fuam,nec iugt;-rauitindolo (proximo fiio.)

Reßtonfioadprtediäiafcquitur. Hominem,corde,ore P«»»»»» Crfaîlis'mtcff-umdefcribit. Nampurtmtmanibuteum “nbsp;dicit,qui innocens faâis or aâionibusfuis fit abfq^ labenbsp;prauitatis. Kundum uero corde,qui etianuUum admit»nbsp;tat'manimam peruerfumconfiliwmautaffiiltvm. Orisnbsp;ueritatem fequentibutexprimit,ttonaßumitad uanita»nbsp;tem anima fuam,uel meam,ut ludais uidctt{r,quanquamnbsp;prifeus legerit fua: ut fit fcnfus, t^on iurauitfalfiim pernbsp;animam fuam, fed tam dexter fit et uerus, ut non folumnbsp;per nomen dei ueletiamfubßantiamiuret, fed nec pernbsp;fuam quidem animam, quia omnino nolit faüere quen»nbsp;quam, tanta affè^us pietate, ut cauere uelit Gf uitare,nbsp;non folum opera uanitatis er doli,fed quofcun^ fermanbsp;nes mutiles, multo minus falfo iurauerit per nomen do»nbsp;mini. Hanc uero uirtutem mfignem nemo habet,nifi quinbsp;dei numen ubiq^ uerè præfens, cr omnium effeiudicemnbsp;agnouerit,id quod folis uerè credentibus datum eß.

y (Hie)accipietbcncdidionemà domino, amp; mifericordiam à deo falutari fuo,.

Diuinis muneribus tam j^iritualibus quàm corporali» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

bus aff'atm perfruetur, gt liberalitatem mfinitee boni* tatis dei fentiet, qui uita: mculpatte ßuduerit, legi^ deinbsp;peromniareffoudereconabitur. Neg'; alijsdenii^ do»nbsp;minus deus ipfe faluator eß:foli enim qui huiufmodi funtnbsp;uerè eius funt populus, or fidem iußificantem oßen»nbsp;dtint,Gr iußa opera fecundum dei beneplacitum feèlannbsp;tem, illis debetur per dei clementiam cr benedièiio'mnbsp;ccehs, er iußitia 'm terris, à domino deo fuo.

Hæc cft generatio quærentiû cum, quæx rentium facicm (tuam) dei Iacob Scia»

Hlt;ec eßnatio inquirens deum, eoru fcilicet qui ipfius Qaaerente» fiudio tenentur,qui colendi eius funtfoticiti,quifaciemnbsp;eius 'mquirut,hoc eß anxie qu^runt, ut ci placeant,fcmnbsp;per cogitant fe 'mffici et agaofei à deo omnia fua operanbsp;uel uerba cr cogitationes: at(^ hi demum uerè ïacobnbsp;ifraél uocâtur,quacun(p fintgente uel familiagenerati.nbsp;Sela autem adieélu monet, ut idipfivm probe perpenda»nbsp;mut. Solosnempedcifiudiofos,ueros ftlios Iacob,uerumnbsp;dei populum haberi,neqi alios 'm montem dei peruenirenbsp;quocunip ex loco accédant. PJomine en'mt ïacob totusnbsp;dei popidus fignißcatur, qui mantis dei mcoLe funt, fannbsp;di corde, ore,fa£lis,foliqi benedidione et faluatrice iu»nbsp;fiitia dcifî-uuntur,utfoti deifamilia uerusq; lacob exi»nbsp;flunt. Id obferuent,qui cum ludais de carne cr fanguinenbsp;fiußragloriantur, er hi qui Chrißi fe effe iaâant, cumnbsp;tarnen nihil penitus Chrißi 'm uita fua prtefeftrant,ittisnbsp;Chrifius dixit,effe eos obfaüa fuafilios diaboli.

7 nbsp;Attollite portas principes ueftras,ôCelc^

uamini portæ æternales î 8C introibit rex gloriæ,

Mmm 5

-ocr page 146-

THILLIM.

to dei nafeitur, alitur^ ceremonijsqi à deo iatis, rt loei, quo cum reuerentia accedendum erat populo,ainbsp;fludium uerbi requirendum. Exaggerationem diMU^nbsp;gloria; er uniuerfalis prouidentiafîgnificat adiutiduMnbsp;fi'^^ t^^C^nmma quoque falutis.efl, detM « totocor*nbsp;de diligere,qult;e dileflio uitam ad uoluntatem dei totoUnbsp;ßrmat. Qÿare qute hue nihil confirunt, CTadpron^nbsp;uenda htec nuütim momentum habêt,alieM dobe;^^nbsp;ab ufueccleflie Chrifli, dequibus iamdttdMnfiteratM*nbsp;tacogitandaepifeopis.

PSALMV5 XXV« (Pfalmus)D3uid-

In Hebrteo ,Dauidi tantumferibitur, ht bus exemplaribus. Non d«6t«4w qu'm priflusnbsp;multis 'm locis aliter legeritquàmnuncluditigt;lt;’i'^nbsp;turerferibant.

ARGVMENTVM, Generalisorotiotd«^ num,zreonfifliopeccatorum. .

aj D tedomine leuauian'®^

É iJi‘^primuspfalmusefleorit»lt;gt;^i^ ™' uerfus à literis iuxta ordinem^nbsp;Imt tomen Beth er'Vau,ef

PSALTERIVM

TempltMtSctlontonii wndum exiflensaUo^uitur, er hortatur ad ex(ruâionem,notmne portarum er ßriumnbsp;ttfuffiguralitcr.0 portlt;e,â)quit,templi, attollite capitanbsp;Ue/ira,id efl, extruimimoßres,attollimint,idefl,cxursnbsp;gite, ut inflratur per uos orca dcifcederis. Sempiternainbsp;uocat, quod ititra templum orca iam fixa permanfuranbsp;erat,non ut antea de loco ad locum tratisferenda, quodnbsp;dominut DauidipromiferatiUndecrlocut ueldomutnbsp;Loa afcx feculorum ttominatur à ludais. Mutauerat antea losnbsp;cum àdeferto,fubinde »« Galgala,Silo,Philiflijm,ßethsnbsp;femes, Cariathiarim, Obededom domum. Me in duisnbsp;tatem Dauid, unde in templum Salomonis. Caufam curnbsp;deberet diligenter er cupide hac dei domus extrui adsnbsp;iunxit,liigredietur rex dominus fcilicet deus, ad iUic hanbsp;bitandum mter cherubim. Vocat autem arcam non rasnbsp;ro dominum deum, hie autem regem ,ficut in lofue dosnbsp;nùnum umuerfe terrtc Regum s. Cuius nomennbsp;uocatur nomen domim fabaoth : er hbro Numeri i.nbsp;SichicDauid,utpleniusdiuinlt;e prafentia beneficiumnbsp;explicaret, dicit, tpfum dominum regem ingfeffurumfnbsp;cum effet introducenda orca domini.

Vi prafentiam dei Dauid clarius exprimeret,fubiiins xit, uelut portarum interrogationem, Ciws efl ifle rexnbsp;illegloriofusfhocefl,diuinamaieflateuercndus.Huic^nbsp;refliondet. Dominus ßrtis er potens, dominus prahasnbsp;tor.Replicatio Micat admirationem deuotiflimi ammi,nbsp;de tanfa bonttate dei, qui tanta eum fui prafentia disnbsp;gnarttur. Sicut er Uiofes, C^tuegens tam praflans efl,nbsp;cui ita üij fui adfunt, uti adefl nobis dominus deus nosnbsp;fier, quando quidem eum Mocamusflnterim refricarenbsp;uoluit memoriam tam multorum infignium miraculosnbsp;rum,quibus dominus hofles ifraêUs deiecit er perdidit,nbsp;bonisq^ iÜorü ipfumfrui dédit, tandem^ deuiilis cunsnbsp;âiis hoflibusfinitimis es“ fubieâis celfiorem uniuerftsnbsp;regnis effecerat.

Quis eftifterexglorix^’dominus uirtutû ipfeeftrexgloriæ« Sela,

Repetitio duorum uerfuum teflatur ingens fludium tempii'^pro Dauidis ad adificandum domum domim, pro qua prasnbsp;cHitu d«û parauit immenfam materiam auri,argenti,firri, lignosnbsp;rum : fimulquoque delegit opifices er operis curatosnbsp;rcs; turn uaforum omntum ßrmam,modum er pondus,nbsp;ut à domino acceperat,filio tradidit, obteflatus princisnbsp;pes er populum,utfilio Salomont ad tantum opus optisnbsp;ma fide adeffent. Propterea hic fecundo portas aUoquinbsp;tur ad idem, ubi tarnen obmifit, Portis er dominus posnbsp;tens,er dixit pro eo, Zabaoth, quia régnante filio, ernbsp;extruente templum omnia iam beÜa confina effent,nbsp;paxredditalfraëli patribuspronüffa.'Verumnonmis - agentesfupcruacue,nbsp;nus Dauid quàm Salomon nouerat,ne cœlis quidem dosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orat pro omii quot;

minumpoffecompleili,nuUumq-deogratiuseffetems plum,quàm quod fide confiât fanÜorum,^ htec è «er«

incipit{nt,defunttatnenBethe^Vau,cr tintautemduo uiciflimuerfusittfiCrduonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(rs*

fam huiufmodi Alphabetorum ludlt;ei non luntas prophète fl(it,fîcut Sedulif amp;nbsp;quidem nec uir bonus,multo minus deusdeß^nbsp;infe cofidentes, idea primum inemimtfidtii^fnbsp;maximam omnium precationu. Ad te,nbsp;meumattoUo,adte unumafficio, tibiu^‘‘quot;'^^^frio^nbsp;offèro. incaelosenhn utoculositaanimantJ.nbsp;ittuocantes fufloUunt, deoq; fetotosnbsp;orant, er ex animo, quos folosdeusreffi^^^l^ni^ifnbsp;quorum fide ac fidutia deleäatur, non eos^nbsp;nbsp;nbsp;fl

cant, Domine domine ,failis tarnen corde remotos à domino, qui fibi cor titnt^nbsp;confueuiteratumum.

deus meus in te confîdo no Ncque irrideantme inimicinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'•'Z

Deus meus es tu,te foh nitor, cui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pat^^

di. Hiec omniaferuator nofter hac uttä uoc fier, in fua precatione complexifS efl-temhuiufmodiàprecantibus,nonnbsp;moneant, quemnihillatet,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'

ueri nequit, fed ut Mefîbiipltsffemexorlt;i”^^ rant,robQrentgt; Denique non nifi noflronbsp;aUoquimur. Deprecatur pudefieri:fyf^‘^^nbsp;dettm: er exultare de malo fuo hoflesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0fflii^L

teft,quodutrutiq; diuMgloriioderog^h turinfirmiore5infide,fimalorumamp;''^f^nbsp;bidinifanéliexponantur,quiàdeop^’' ‘nbsp;5 etenim uniuerfi quifuftiof”^^*’^nbsp;fundentur, Confundanturf^w«

eruacuc, nibusquicumipfodelt;^^l’nbsp;efl ab ipfo omnia expeilant,eiusqsnbsp;nationem denotefii^ici(tntgt; üos oppotidp

-ocr page 147-

PSALTERIVM

4deodeficiuut, federate ac perfideagUflti ^«niit omniHoidfKijj «crè colentium eadem uotafitnt^nbsp;W iwmen domiiü fandificetur eSquot; regnünbsp;^n^ietur: itaferiintur in diuerfiim confiüa conbsp;mpioiwn, quorum oratjrufirari pudefieri^ cosnbsp;deunt cr cultores fuos.

^iïs tuas domine demonftra mihi(er) fc ’quot;'^stuasedoceme«

ita ut perfuafui efi fibi conducere CJquot; opti '”'^4'itiuit,redé ante omnia orat^utfe dominuf ubnbsp;ßii^cet uita^ ratioaem ipfi prosnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magK oßendat quiequid huiufmodi eß do

(turn (iedKci acdirigife ortït, ntmir« ut in ^^^4 ^iMtncr ttotum fieri fibi precatur moffènfenbsp;Wilitfriugyedjdfur, rfdownem fuamfacrofanlt;*nbsp;^‘*gt;l««Utem4c legem ajfitefadiK ZSquot; expedituti

Î ?J‘»geme in ueritatc tua, èC doce me ï ^a 's dïns faluator meus (C7)te fuftinui to^nbsp;«üie.

,J*')lri5«oddicthlt;r,Ded«ciwdo)tó«e»jittjitti4

' ^x^'^^‘gt;*ßiti£ueritatisuelfideinom(neeauitaß^ re iufie erfideliter, nempe ut decet, cr ènbsp;jj'^'ï^^’StHnorum uiuitur.Solet autem in Pfalmit pr^^^nbsp;«flßdf s cum bentgmtate e^- commoditatenbsp;fteÄ’a»'«’» AOh-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hominem fe pro

GT humamter agerecumquis poaicetur.Siigituruerusnbsp;^.^^Ifif^i^meffbconeturyhuiefu^eprofifiionJ^etnbsp;ftudebitfatiffacerc,eoqi exnbsp;il^j^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agerecumommbut operant

honùat, ^^‘‘^ßubflantiäGr radice'pietatis,nempe pensnbsp;® gt; owfiw cum MtterBd turn externa 4 deo expenbsp;‘Vrißimwn efi fernen dei, propria^ fiUortott

tïij'^‘nifeere miferatio num warum do-»nifericordiarum warum quae à

dum orant ad dominum, in priwis oc« quibmfiatim ex cors

femetipfos MJter orandum,ut peccatit 4etnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no antea pro abjs orare priefumut,quàm

f^fi^^'^^ deprecati; nuBafua ^^^‘^rrunt, quie O' nuBa lt;efiimant, dumnbsp;He .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homtatem appeBant,

credunt, per quam O' faluantur iufliftcati, ^“le^quàm hypocritif,qui de pronbsp;uendes

”’®æ ’ ignorantias 'I.nbsp;nbsp;’^%?'’’’®”’wcrislt; Secundum mifericor

ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;memento mei w, propter bo-

domine»

««tew menurat peccata adalefienti£,in hac ««Itdtor eß,CT “deo homisnbsp;«t g«ß« jipientw O'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudicij perp4«ci

TH ILL IM.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7oi

eónfequi queattt,O’ fire tunc omnia pro prattis naturui affedibuf gerant, lungit quoq; 'Q’iyujs^ fcdera,quienbsp;pleniore iam ueri cogmtione O' cofummatiore dei connbsp;temptu admittantur, in quie tomen etiam nonnunquaninbsp;fandi prolabuntur. Ar det prophetic affedut o'in eonbsp;quod dicit,Mentorfis mei tu propter bonitatem tuam,onbsp;domine. Obferuandum efl autem femper, ut omina Dasnbsp;uidà dei tantum bonitate expedet,nihil à fuit meritis.

Dulcis 8C reâus dominus : propter hoc legem dabit delinquentibus in uia.

ßomtatem dei fitfiutpriedicat,fimidquoque docet d,®“'*** conditiones legitime precandi j fedulo fcilicet confideranbsp;re domint bomtatem,ut ardentiui O' maiori fidutia orenbsp;turtO“ precantem confolctur fidutia exauditionis. Bosnbsp;nui CT tequui eft dominut, propterea docebit peccatasnbsp;res uiam utiqi rcdam,Docetq; deus fua bomtate homi*nbsp;nes orante5,ut conentur fibi fieri ft miles,ut et ipfi boni^nbsp;id eft, betugm, dementes, o tradabiles fiant O' redi,nbsp;M alteri nolint infirre, quiC ab alijs nolint pati : hoc eftnbsp;enim tequum efte,auerfari quoque impios,qui ad domisnbsp;num conuerti nolint, clementiam pri^are pifs O' indulnbsp;gentiam,fi inftituant meliora.

9 Diriger mäfuetos in iudicio: docebitmis tes uias fuas.

Hi manfueti fünf pauperes iBi ftiiritii, quoi domiituf Manftfäfe ‘ beatos, o' eorum effe regnum coelorum pronuntiauit,nbsp;quibui o Euangdium annuntiandum ab ifaia priedidnbsp;tur,quibus fua mala diftiUcët, qui iuftitiiefitèm habent,nbsp;fefiq; abnegantes cruci Chrifti fife fubiecerunt. Hi iBinbsp;peccatores funt,propter quos fduandos Chriftus uemt.nbsp;Hoî ergo docet uiam fuam, has dirigit in iudicio fuo j «tnbsp;iufteuiuant.

*° Vniucrfæ uiæ domini mifericordia 8C ue ritas requirentibus teftamentum eius^SCnbsp;Ceftimoniaeius*

Qtticquidpracipit deus,nihilnifibemgmtaseftofi des.’nam eatantu à nobis reqMrit,quie nobis faluti funt,nbsp;et beatos reddunt. Qjiare mhil fui queerit in his qua nonbsp;bis pracipit fid tantu ut iiobifcum bentgne or ex fidenbsp;optima agat.Hinc Chriftus ad fimuitans,quiete animanbsp;bus poBicitus eft,cr onusfifum leue,iugum commodutnnbsp;dixit,mites e/fihortatur,fideles O' humilescorde,ut^nbsp;de proximis bene fentiamus, cr ubi poftumus benefacianbsp;mus, de nobisipfis autem humiliter cr modefte indicesnbsp;mus. Sic bentgriitas ad proximum nobis neceffaria eft,nbsp;ueritas autem cr fides ad dominum. He funt uia domisnbsp;iu,quM ingredientes cuftodiuntfædus domini,o ^Jfesnbsp;quuntur iBius promijfa,quie iBis conteftatus eft.

* ’ Propter nomen tuum domine,amp; propigt; tiaberis peccato meotmukum ekenim.

Maior quidem eft iniquitas mea, quam ut quibufiuds que meritis meis, oquot; perfidis operibus rependi aut resnbsp;purgari poftit : mhil tale etiam meditor uel propono,nbsp;fed bomtatem tuam tmicam o'ftcrofandain imploro,nbsp;ad earn appeBo,dc iBa eonfido, propter earn oro remitsnbsp;fas cr mdulgeas peccata mea,propter nomë tuum,qui4nbsp;bonus ej cr diceris.Magna eft enim transgreftio mea,et

Mmw 4

-ocr page 148-

PSALTERIVM

fimul multit complcâitur crimittä., ut fokt peccatu ada mijfum mox fuo pondéré protrudcre adÿ-auiora.

11. Quis eft homo qui timet dominum^k^ gem ftatuit ei in uia quam elegie

Exclamationem habet hicuerßi{,nc(tcimexconßdes rdtione eiut, quod ntera bonitait er fides dei propenfanbsp;in nos e}l,eoq; certa noftra filicitäs,(iuicquid deus nobisnbsp;praeipit fi id obferuemus. Hoe en»» perpendens, CTnbsp;fuam fimul prauiMent, omnis miferiie purentem conf-deranSfCXclamare coaiius efi : Ciuis mm iüe uir^ quÀntnbsp;filix, quàm beatus eft,qui dominum timet,ftudiofe colitnbsp;Timotdei. 'm uijs eius grudiens^ Mox uero per partes explicatti*nbsp;mentis deum filicitc(tem,quttm admiratur ,e^ob quamnbsp;exclamat. Et primo. Quiadocebiteumdominus uiamnbsp;opt'miamctc eleilam, qiue dno magis probetur. A cogni*nbsp;tione enim 'mitiu fit reéhe er beat£ uitlt;e qu£ perfidemnbsp;uerboru dei concipitur er folida perfitafioiu ueritatis.

Anima eius in bonis demorabitun 8C men eius hæreditabittcrram,

Confeien* nbsp;nbsp;ProxHM«»» poft fidem eft, quietu confeientid common

tiaquiet». i,ono,fapientum (tdmonitioniauftultare,quod eft pro uoto bonis f^irituahbus perfrui. iudai 'mterpre=nbsp;tantur de quiete beatorum poft nu)rtem,ad quod eos 'm=nbsp;uitat, id quod fequitur : Et pofteri eorum htereditabuntnbsp;terram. 'Vterillifiliciteruiuantcumfanélis'mfeeculonbsp;aniniarum : quanquam in prafenti quoq^ tempore fidesnbsp;in deum quietos reddat, er in proteilione dei cali comnbsp;morantes, nuUis afficiuntur uel uincuntur aduerfis. Etnbsp;pofleritas non degenerans à patrum fide fimilia feiuiet,nbsp;fi fcilicet pietatem patrum imitati,ante omnia de regnonbsp;Criuftitiadeifiterintfoliciti. ißi enim dignierfilicesnbsp;rerum fuarum donüni erunt,difcunt quoq^ habitis con=:nbsp;tenti effe,abundare atque penuriam pati, ut fint diuitesnbsp;rebus er ftgt;iritu,debonadomini circa fe uoluntate per»nbsp;fuafi,que noffe er timere uera félicitas eft.

Firmamentum eft dominus (fecretumdo» mini) timentibus eum: amp; teftamentuipftusnbsp;utmanifefteturillis^

Secretum quidem Hebrtei transfirunt, quod dominus itmicisfuis patefaceredigttatur,quod carni er fanguininbsp;non reuelatur,fed tantum eküts. Verum aque did po»nbsp;Fides deo t^ft t'undamenfum acfirmamentum. Perfidem enim etnbsp;agglutinât, commorationempradidam.dominoficagglut'tnanturfinbsp;deles,ut ab illofeparari nequeant, in quo folidantur ernbsp;confirmantur 'm confeientijs fuis,er certi funt de fua fanbsp;lute er gratia dei 'm prafenti erfitturo. Idipfum quolt;pnbsp;agnofeunt er feruantfœdus quod fuisfidelibus pangit,nbsp;nempc ut feiant ipfum patrem effe ueUe,ut uicißim fe iüinbsp;committant 'm filios. Nibtl itaq; dei norunt, nec feientiänbsp;pietatis iadare pojfunt,qui ad beneplacitu dei non funtnbsp;foliciti. Eœdus fusm dominus notum facit eis, quife ti»nbsp;ment er colunt.

ly Oculimei femper ad dominum: quoniä ipfeeuelletdelaqueo pedes meos»

Nort ƒnc ftagrotttis affifius nota addit,Oculi mei fern» per ad dominum fuj^idumt.nanq^ unde affliâi falu»nbsp;tem expedamus manus Qquot; oculos tendimus. De quo o»

i6

«7

thillih.

rantiumgeftu er affidu p'ij non nihü habent fine hypocrifi; nihil enim fttedantnbsp;nifauorcm, cui fefe totos committunt. ipft ‘’rnbsp;pedes iHorum eximit de tendiculis peruerfenbsp;er fcientilt;e, de omni mala fuggeftione fèmitis, tnbsp;hoftium'mfidijserperfecutionibuseripit.

Refpice in me mifercrcmciî eus amp; pauper fum ego,

Non dubitat orare dominii pro gratia er per tarnen memor peccatorum,pro quibusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

precatur er mifericordiam,fefeqi dcfertum omnibus qui fuccurrere poßint, nec fup^^lr^’.^oiSnbsp;dium aliud,quam bonitatts diumiefidutiaitt,qi“’‘‘.nbsp;fit,er uehementerafflidus,ueletiähumdilt;‘i‘‘^’nbsp;les dominus rejpicere dementer confueuerit-'^nbsp;fe confitetur rex Dauid,magnus quidem ernbsp;lamitatibus er peccatis redadusnbsp;mentis, er fuam cor am deo agnouit miferiaiitlt;^ Pnbsp;tatem,in quo er domino maxime complacuit-

Tribulationes cordis mei multip^^Ug (dilatatie) funt: de necelTitatibus

Tribulationes er angores cordis mei er multiplicate. Quaquauerfumrel^icio,‘gt;'gt;^^^^is quot;nbsp;funtmalisquepatior,er tanta aduerfanbsp;merui,ut tu uel folus noftt : no tarnennbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iß^,

nitatem tua: ideo precor,ut cruas anguft'ijs meK,er coartationibushoftitmi,ii‘^^nbsp;immififti ad exerdtium, quibus tarnen nonnbsp;frangi,uel perire,fed erues me à malis otnnibii^'

  • 18 nbsp;Vide humilitatêmeamélabore'”nbsp;amp;dimitteuniuerfadeliâamea. ^gtef

Gemminatioeftadpradida, ut 'mtueatur^ afflidionem,quieoperaturhumiliatiotteni,ogt;”^^„iitnbsp;ftias quas patitur, ac laborem, deprccandunbsp;la er externa,qult;e fe meruifte ob peccatanbsp;fibi non citius abfùtura credat, quàmnbsp;mißionemfiteritconfecutus. Vt enim timeni^^^i^nbsp;bonis max'tmisperfiustntur,et animus femp^^iifi,nbsp;oibus bonis : fie peccatorfolet multts aduerß^^nbsp;er à peccatis depeUi, fi fiterit ex ekdis.nbsp;deus quos diligit,ne cum reliquo mundo dainn^'gt; ijfz

  • 19 Refpiceinimicos meos,quoniagt;’’^,nbsp;plicati funt,amp; odio iniquo oderan’^'jgiito^

No» dubitat fe deo charum effe autèfuos maligne 'mftigari ad 'mfirendum winbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fjl

nondubitatquoq- precarideum, utfefeaftit gt; declaretfe uidere piorum humikm toleranti‘f^’^^ii(a ynbsp;ter er hoftium procadtatem,utqinbsp;ro perdat. Qÿod aut ait,odio 'miquofe odiri,nbsp;bikm eorumnotat truculentiam,qiuenullt5plt;’l^(^^nbsp;nis benefidjs emomri,fed femper crefcat,nbsp;ceptis benefidjs et tolerantia piorum. Solentnbsp;impij in 'mtpietate femper proficere, er mal^nbsp;re bona, nec ob peccata odire quoftunq^yfi ^uodfi*'^nbsp;tatem. Si enim de mundo pij eftfent, muniw^nbsp;eftdiligeretfnunc autem oditfideles


-ocr page 149-

i» n ’’^ALTERIVM

S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; crue m« non

% nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inique me octi*

Si! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Non me ultra è deut permittcti

emergere liceat, tu conjùndar

*‘Si ^itifed ab ipfis opprejjoribui confola ^udis cr exercitM,nbsp;deuotione iunguntur,ut ego,

*S4ii' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^ccauerim contra te,noff enim decidi

^l‘'i”fmi‘‘nt,fed cupio tibi uehementer tuofauore çrgranbsp;magis,necpropter pec*nbsp;''‘i!itj^‘‘’’’^(’^f‘^^gt;^lt;f'ff‘tr,fedex odioiniquo ç;- meranbsp;3*4111nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®

meruerim qult;e illi Hhfconfidera, utnbsp;*quot;lt;51^°*^'°ttmebeftmeperfequuntur, coq; nonnbsp;iKîj’^’ff^fHælibidini inferuiunt. Animam ergonbsp;pudeficri,m te enim omne pr£*nbsp;cum ifli te contemnant, cr fuisnbsp;il Çw'rifc»?.

rcâi adhæferut mibiî quia

ikt' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mnocentia et reâitudine prifcui tran

’’«occtttfs or reâi adh£ferunt mthi. Synceritas life F, '‘^^‘ßudium prlt;ecipu£ partes funt falutis no*nbsp;tij. ‘ .’’®'gt; gt;iifi dei donc habentur. Keéli autem dicunnbsp;iufiitia tequilibrio uariant, dum aguntnbsp;^^^^gt;lt;^t‘illt;:5fealtisexhibent,quales alios ex*nbsp;S ‘^’^‘'^piont. Qiiiuiuerealijsnonfibicupiunttannbsp;qult;e funt aliorum quoq; quererenbsp;gt; innocêtes ac omnis doli expertes,nbsp;elf P^‘^ß'‘t'^i quomodocunc^. Ideo autem ta*nbsp;l^ules eligo, ut ab eis proßciam,nbsp;tefoi‘*'gt;^ confido,tuam de menbsp;‘^pf‘^0gt;patienter laturus»nbsp;ii |^.,'“‘'”lt;lt;d«frpportdnd(lt;i«/«nxerw.

lt; tudeus, Ifraël, ex omnibus tribula^ iïj’“®fw‘s.

^Ogjj^^'’^ß‘^uti£precatiunculu eß,conclußonis Io« tidie ll^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orationis,quam omnes quo*

(f),^ ifraelit^ orant,imo congemifcunt etiam clt;e* folida tandem fiateledorumredem*nbsp;tam pfccafjjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccatorum poenis.

Ï«lt;mdof»Mqf; pijs hoibus calamitates huiufmodi .'¦t) duplicitcr cis ufui erumt : mortis eiiim admo*nbsp;Adam, occafionë offèruntnbsp;t‘mdemfaluatoradueniat,Gr corporinbsp;caducuconßrmet, extin*nbsp;^peccato, quo cum GT mors fimul extmguetur^nbsp;PSALMVS xxvr.

, (infinem Pfalmus) Dauid»

'^‘’i liM ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interpres addidit,lnfinem Pfalmus,

^,^^ori«n inquißtionibus plus lequo fimus curioß jWff.

VM. Oratio eß patientis pro* quot;Mwin.

THILLTM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71

Vdica medne, quoniam ego in innocétia mea ingreffus fum:nbsp;in dno fperans no infirmabor,

Quanquamnonignoremfeueritate iu* ßi iudicij tui o domine,apud quod non iußißcatur omnis

caro, ideoq; fubterßgere ß quts poßet tutius tentaret.

Verum cum non idliceat, bene mecum agitur,quodnon ignora bonitatem tuam, er infinitam dementia, quo ßtnbsp;ut iudicium tuum malimfttbire quam hominu quorum*nbsp;cunq;, maxtme autem impioru. Tu ergo me iudica, qui laiictamnbsp;noflifynceritatcmmeam,hoceßomnisdoUuacuitatem,nbsp;er proprijamorisreiedionem. Tupromepronuntia,


qui me totum tibi concredidi, pra-ter te unum gt;uhil ap* pretior. Tota autem fidutia tibi tnh^reo, certus quoinbsp;noßnes me coüabi uel mßrmari, necßde uera quam de*nbsp;dißi excidere ßnes,qua folafalua lußißcabor'mconjße*nbsp;du tuo,z^ tipeccatis non uincar.

Proba me domine ÔC tenta mcî ure renes

meosamp;cormcum«

Tm agnitor cordis er renum, cuiusomnifeientiam eßugere non pojjum, qui antequam nafccrer imo antenbsp;nwndi conßitutionem.non me ignoraßi,nihilq; de nouonbsp;difeere potes,tu£ tarnen me exercitationi eatenus com*nbsp;mendo, ut ßinulgratiädes perßßendi in tentatianibus.nbsp;Tenta me,fed cum dementia tua, ut pater ßlium,magi*nbsp;ßer difcipulum,ut ad proßdu meum utar donA tuis,fa*nbsp;ciasq; cum tentatione prouentum, ut ualeam fußinere,nbsp;non me inducëdo in tentationes, qutbus fuccumbam, fednbsp;unde proßciam in gloria tuam. Vre renes meos : ft quidnbsp;intra confcientilt;e uifeera improbu con/ficiunt oculi tui,nbsp;exure emunda et perßee de me tuamgioriam. Afßdio*nbsp;nes demq; er omnes cogitatus meos eatenus examina,utnbsp;quotidie melior er in amore tuo euadamßruentior.

Quoniam mifericordia tua ante oculos meos eftî amp; complacui in ueritate tua*.

BeneficentiiC tult;e immenßtas ad omnes homines, ma* Dei benefi* ximeautem ad me, femper impreffa höret cordi er connbsp;feientiee me£, cupioq^ ut ßlius tuus imitari pro uiribus,nbsp;ß quid bonicuiquamimpendereualeo. Sed er meantnbsp;dirigo femper omnem /fei meießdutiä: ut nunquam cef*nbsp;faturus ßs benefacere miht feruo tuo,egoq‘ cur am a/fu*nbsp;mamfumoperecauendi omnem oßinfam tuam: erinnbsp;ueritate uel ßde tua pergedo femper promoucrc cupio,nbsp;Ut cum ßne te uiuere non ualcam,fecundH tepoßim ui*nbsp;uerc,ßde tibi perßda inh^rendo, proximis aÜtfeemt*nbsp;dum tuum preeceptum betüfaciendo, utnec tuum in hisnbsp;iudicium timere cogar, i^i pronußfli non aliter teani*nbsp;matu ad nos, quam proximo noßro tua caufa nos ßmus.

Non fcdi cum concilio uanitatis, amp; cum iniqua gerentibus non introibo«

Vanitatis doli noxlt;e er improbitatisfocietatemß’ piorom’™ gißefecanit,non hominum ne mundumipfumegredinbsp;cogatur. Eatenus ßgit pius malorum conuidii et uitio*nbsp;rumcontagia, ut tarnen nihil neget Ulis eorumquibusnbsp;iuuari poßmt ad bonum: non confentit ipforum trada*nbsp;tibus impijs, nonfe criminis perfuaßone ßnit depra*nbsp;uari. Et cum dißiimtlatoribus ßcatis ac uerfutis ittiquanbsp;gerentibus 'm occulto non inibofocietatem, non conuer



-ocr page 150-

PSALTERTVM

for, auerfabor potiiK,cr piorum me affèüibut fy fami» liaritati inßnuabo, tuam^ profequar uoluntatem.

y Odiui ecdefiam malignantium : ôC cum imptis non fedebo.

Betiefli improborum cœtum et omnia perperam agentiu abo» tninabor,qui uanitate dolocj; nocendi,dei timoré dcfti^nbsp;tuti omnibuf imponere ftudent,hos odiui ex animoxonnbsp;fiiijs ipforum non ero particeps, non confentiam cumnbsp;improba multitudine, ne panter inuoluar iuflo iudicionbsp;irlt;e tua,ne panas ßräiniquee focietatis,quam deus femnbsp;per prohibuit fuis fidelibus cr cultoribus, facile feiensnbsp;innocentem cum improbis labefaélari, non leque impi»nbsp;os facile emendari confortio piorum.

(gt; Lauabo inter innoceniesmanus meas; amp; circundabo altare tuum domine,

Cecinit ut fe fubduxerit hic,quomodo fe iunxerit bo» nis,fynceraqi religone deu coluerit. Cum uero conucninbsp;unt boni, cupide 0quot; magno fludio dei bonitate mutuumnbsp;Fotderis cS depriedicant,crinculcant,acuelutrenou0^tfadusquodnbsp;deo renou»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clomino,ut diligatit deu toto corde, er pro»

ximumfîcutfeipfos. Olim id fiebat ceremonies multis, utpote in craßiore populo,facrißc'ijs er ßßis : «oj in lonbsp;cum omnium unam habemus Euchariftiam, ut ampliorinbsp;/firitu donati, er iam non amplius pueri in jfiritu ernbsp;ueritate dominu colamus. Lauare autem manus, efi uetnbsp;omnem externâuitam puram exhibere domino,quod uenbsp;terum baptifmata pgnabat: uel in oratione fic manus innbsp;calum attoUere, ut minime contaminatie reijciantur inbsp;dno, innoxioru fanguine contaminatie. Circundare autnbsp;altare dni,olim erat facrificijs quotidianis teßari fidem:nbsp;nobis aüt ffgt;iritualë dei cultü feâantibus, omnta eo reß»nbsp;renda funt,ut totius uitlt;e noflrie integritas^pmoueatur.

y Vtaudiamuocemiaudistuæamp;enarrem uniuerfa mirabilia tua«

Pratdicatiodiuininominis er beneplaciti, exhorta» tio^ ad uirtutes ueras,primariû in omni facro catu lo»nbsp;Lau« dei innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habeat.Proficit enim non parum audtre laudes di»

«ccitfia. u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttobii er patribus beneficiaßcerit, pro qui»

bus gratitudinê obtigemur, in quibus illi uicißim grati» ficari obligemur: ad id ueteres pfabnos dicere uiilorias,nbsp;uirtutes,famam quoq^ hone/heglorite canere,er ex iBisnbsp;commoueri ad pietatem er uirtutes eximias tandiu canbsp;perant, quoufq^ in naufeam er morem imfipidum dege»nbsp;nerauit, e^ in quteflum abominabilem, tandem quoqfmnbsp;leuitates er feculariagaucba. Praflaret in his prouidenbsp;di/ponere, er ne quid nimis tentatum, citius reijeiaturnbsp;cum confùfîone ecclefiie er tmpiorum cachinnis. Sacranbsp;enim facre er religiofe traüandafunt, no eft onerandanbsp;ecclefia ceremonijs : fed nec omnino talibus carere po»nbsp;tefi. Habeatur ergo ratio perfonarum locorum er cau»nbsp;farwm,er curetur ne quid minus,tte quid quoque ntmis.

gt; nbsp;nbsp;8 Domine dilexi decorem domus tuæ, ÔC

locum habitationis gloriae tuæ.

Bcciefff ca nbsp;Qui deUM ex animo colit, nufquam libentius eft, qua

tus facer, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eundem eolentes conueniunt,er apud quos cumfru

Hu dei gloria promoucre poteft. Dauid feiebat^pmißio» nem dei de exauditione oratioiw in tabernacido domini.

THILLÏM.

ibi dehtilt;e ehts erant, ihiadorabat dominu ueritate, ibi aftus tentationu effundebat,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dei

delitiarulocus,ibi fedebat coramdnooratul^‘‘ fufcipiebat,foliloquijsutebaturctidno,cuidii^^^ iHinbsp;quia eleHus, ibi admirabatur deiprafentisg''^^'nbsp;placere cupicbat per oia, quicquid pretiofut«nbsp;amabile fuerat ajfccutus,totti in gloria dhiobju»^’.^,nbsp;corem iHius domus,in qua dhsfefe habitaturuj’quot;quot;^

  • 9 nbsp;Neperdascumimpiisanimani’^^'’ ’nbsp;cum uiris fanguinum uitammeaf’’'«^^^p(

Non raro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perdere fignificatuelfinv^’'‘^^^tiigt;‘

liguntur qu£ aufirri debent uet coflagrt^i' tudiciumfui cum impi/s experiri,ficut amp;nbsp;gt;'umabhorrcbat,iurc^precaturcumreligioß^^^.nbsp;cultui dei deditis,nefe cum feeler atis ubfu^^'^^^lef,nbsp;Viriautemfanguinudicuntttr,dcditic£^bt‘tgt;^^^nbsp;ad perdendu tansu innoxios mclinati,finbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitt

Hibusobjiareuelit. Cumtalibusorat non perJreiUorii iudicio. Reuera enim perdedinbsp;deu er peccatores,conteptores legis dei

  • 10 nbsp;In quorümanibusiniquitatfsf“'’ *nbsp;xcera eorum repleta eümuneribo^' afeJ J

Nec folipcrdendi funt,de quibusiM

etiamhi qui adgratiam iudicant,qttidic«t»l^'^^in» G-bonummalum,quiiniquiscontraaibii«Plt;'^^^i9*nbsp;iuriansur. Id autemfit multis modts,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^itpioff^

t»iKOabominabilisdeclaraturtotalege,aU!il‘‘^^^^lllt;’ dorum munerum,quibus iudicia uenduntwrgt;nbsp;tantur digne cii his qui nihil moliunturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’.(Tf,

futiam, faUaciam, calumniä. Omniahacp^^^ i^c/h qui admirator eft muncrum, qutcftum itnbsp;nonueritatemueliuftitiam. .

  • 11 nbsp;Ego autem in innocentia wc^ii’o

^***” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mifereremfi' .

i/nnocentia repetit

Grat^ ut fc deu^ i malts qua lure

gt;^at, idqijperare non ceftfat unquant-nuis precibus obtmerc,ut innocentiaM tU^^P aiia^^ a'fubditis,piè et iuftè uiuendo,perg-‘‘(‘^^‘''icnbsp;tiesftbi affuifte expertus eft. In quanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

tur, non fine periculo, etiam finemtertiùfi^^fr redimatur à domino, quandoquidénbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro

oontinere nonualeat,er mifereaturfui,ffO^^lj(ii)rf^ mtßis pcccatis quàm ne committantur,qiio^iiiiif‘^nbsp;demptiofit prtuenire dnguftias,quàm tonrnbsp;à lapfu pr^feruare quàm elettare iacentetH-li Pes meus ftetit in diredo Î in

nedicamtedomine. .

meus per tuu auxiliu ftetit in to^confîftit,ubi nulla fit caufalapfuf,'^^‘^‘^MO,ffnbsp;iitcomodi.- qui certè eft fides ecclefia et uer^nbsp;rumconfortiîicrcongregatio,quatiieturd^‘^g^ii^,i'*nbsp;utftgt;onfam:tnuiafcilicetdei,hoceft,tnand^^^’^ atef^'nbsp;lege domini, in qua quipedem fixerit labi j;’,nbsp;In ecclefijs autê laudandus eft dns,nbsp;gua cr manu prtedicanda funt magnalia eiu ^nbsp;pta qult;e dédit ad noftram Jàluté. Hinc atnor e^


-ocr page 151-

PSALTERIVM

5«i/d/ii efl omnium uirtutunt, fed abf^ uitlt;t tumè dei potius uitupcratur qua pricdicatur:nbsp;^uerbußtu mente ßißs^ çr ceremonijs faits: fti=inbsp;commodiÿ-a»nbsp;'‘^^ids,deut imdetur,non laudatur.nbsp;fSALLiVS XX VH.

Wil»!«) Dauid

Dauid priufquam liniretur. iddiderit dominut uiderit. Fortaßis linitiosnbsp;gt;lt;itnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quaultinu unäus eß in regem, pofl

anguflias Dauid^

V M E N T V H. Confolatio poß magna pe« er uiiüoriiittpoß deuiäos hoßesgratia^nbsp;con/inwcftw.

I^^11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* quem timebo;’ Dornin

nus proteäor uitæ mcæ : à quo \ ^^ trepidaboî’

tiitr^^'^ff^imine deprehenfus animatac confolae 'm ßgt;em erigit conßderatione dei fuccurnbsp;Diej, ’ falutem poUicentis, dieendo : O domine luxnbsp;aduerfa occurrunt mortis tenbsp;^‘iiiil, quot;‘^'^‘^’quot;»‘^ominus tarnen deus is eß,qui è multiinbsp;ifiKf •*** ptgt;'iculis eripuit, et ueluti iam noâe immi^nbsp;lijf ß^’'lt;^flttuit,falutemq; tulit: iüe etmodo mi=nbsp;fi'^o nunc timeremf ipfe robur uita meicnbsp;*^l!enbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deferet, à quotrepidaremf

^iitt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zr faluat,recédant ergo tenebrlt;e et in^

tuin m lumine firmus, quem timebo^ Non ^ittrjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dat deus ,qult;£ab aliquo poßit extor

obtene» impetus cr 'mßdiasho»nbsp;Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autemfidutia

Protegitur imperator à fcuta^ '^g!itj^''”'iyntmpemortali5antortalibus,qHomodonbsp;P)^^^'gt;tortalKabimmortaliproteélusfnbsp;noccntes, utnbsp;.’’•'fs mcas t Qui tribulant me ini-V*'’'Pfiinfirmati funt amp; ceciderununbsp;Q- mimici funt hoßiles exercitus, quinbsp;tnoliuntur: fed ante hac no minoranbsp;ntinore truculent ianbsp;^tQ^'‘‘‘^'^^^Ufnboßes mei mouerunt,fed impegesnbsp;M.utafli enimnbsp;^*^0 *** ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnaledico non me confumant, fed

humiliandi carnem meam.

ï% tribulant amico animo reprehende/t quandoq^ propoßto reuocantes, fed etianbsp;^’gt;’*1^’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deßndendi error«

credenda meliora,et uerbum uea Sgt;c«perunt.

’’içlii J’^’ftantaducrfuin nbsp;nbsp;nbsp;caftra î no ti^

aduerfum me SÊ^‘‘”*’occgoQ’eraboî

hoßium munita funt,fed quid munitius ^‘^ci^^^'^^'^^^‘gt;ßifl^ntisf si igitur contradicen*nbsp;f ^Hetwitwn ueritatem conßgt;iran{ multitHdo

THILLIM.

aduerfum me conßßat non timebit cor meu,ut itlis con^ fentiens in iUoru partes concéda, si exurgat 'm me perfenbsp;cutio huius fiecult,m dno ftgam ßgt;em meâ, in infaHibilisnbsp;uerbi fui ueritatepromißtsqifolabor.Si en'tm dns pro nonbsp;bfs,quis cotra nosfSi ueritas ßat à parte noßra,quid coanbsp;tra nos poterit caca cr tmbeciHisfalßtas cr perfidia^

VniMH id quod petierat à domino, quid aliud eße po» terat,quàm ut dominus perfeueraret eße deus populi fuinbsp;ifraelf er ut ipfe fatur uita fuceeßbrem regni ex fe uidenbsp;ret pium, quiq; ueru dei cultum extruilo templo 'mßaunbsp;raret,no obliteraret. Semper igitur quantumlibet multanbsp;grauia^ pateretur,femper in mentem fibi uenit ßfes ernbsp;fidutia, non poße aliter rem cadere q ut dominus eratnbsp;poHicitus, ut fcilicet liceret federeßbi 'm domo domini,nbsp;cunäis diebus uita fute,fecurus hoßiunt,c^ tranquiUusnbsp;in regno, ut quotidie adeße poßit domui domini, miranbsp;dei magnalia circa fenbsp;nbsp;nbsp;fuos conßderaturus,et qua ma

gnißca fibi ^pmißßet de poßeritate fua mueßigaturus. Vt uideam uoluntatem domini, religiofe tranßulit pri»nbsp;fcus,mteUigens beneplacentem fibi er à fe mflitutu culnbsp;tum in tabernaculo foederis, er non alium, qua fummanbsp;erat fandisiucunditas et exultatio, colere deum eo monbsp;do qui fibi non mgratus eßet. Vifitare autem templtvm, Vilîtarenbsp;eßperferutari er admiraripropheticaacdiumaiudi=i**’°^^'*'°'nbsp;da ac beneficia fuper fe er populum dei. Vt difcamusnbsp;ad quid fint inßituti ccetus illi ecclcfiaßici,ncmpe ut deinbsp;Opera er iudicia religiofißime confideremus,et perue»nbsp;ßigemus,unde fides er amor dei cßicax plantemur,ernbsp;beatafemper'mcrementafufcipiant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z

Hi«c eßmea fidutia,cx qua dixi me neminemßrmida= Taü Sdete» turum. Scio enim quod abfeondet me 'm die malo, cum P“ ‘tomtoünbsp;maxime defieuient contra me hoßes,uclut 'm latibulo tennbsp;torij fui,quo nullus iHorunt peruenirepoterit,in rupentnbsp;omni ui bumana macceßibilem extoüet. Hoc eß,non minbsp;nus tutum me feruabit,quàm is eße poßit que rex 'm fuîtnbsp;tabernaculû recipiat,quod amicis tantu regis permitti»nbsp;turfummis. Talemfideles de domino fidutiâhabent,fennbsp;tiunt^ de deo in bonitate ; nec obfequiû uel cultum granbsp;tiorem fummo illi bono pij praßare poßunt,quäm opti»nbsp;meßierare de domino, 'mterint tarnen amare, er tOittsnbsp;mandata non contemnere,fed er fi pecceturperßagi»nbsp;litatem, humiliterueniam ßierare er petere.

Non folum fccurus ero ab hoßibus,fed er uidor. tam enimdominus caput meum extulit fuper iUos,quimenbsp;modo hoßiliter circundabant, e:3'm manibus me habe»nbsp;re arbitrabantur, Huie folennes pro uidoria deo ^ratim

-ocr page 152-

PS ALTERIVM

lt;ïg4J», (tdhibitii holocauftis kg^libui fecundtiM iRias pr£fcripta, cum hymnis cr canticK pacificisq; facrifi“nbsp;cif{,cum iubilatione cr'gaudio /piritm degratia fua,qtMnbsp;talM ftbi grata e]fe pa/Jîts ejî, cr ad humanamfragilita«nbsp;tent taatopere condefcendit,ut hxc carnaliaac uilianbsp;fumtneé maiejîati cr diuinißinto ßgt;iritui prteceperit, fednbsp;'m Jfiritu of^renda,et ex fide, fine qua donüno nihil planbsp;cet^ Donùtw trgo folo et ex fide facnficandMn,pfallen^nbsp;dut» cantandunt efi cordibui deuotis.

7 Exaudi domine uocetnmeam qua clama ui (adte) mifereremci,ôC exaudi me*

Auditdcii« Audiredei,eflexaudirepieprecantes, adquodlonge dementer,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orandu,flat enîm ad ofitii

ac pulfat : orari tamë uidt,et exaudire benefacere^ de^ leâaitt fummû bonu, utfe quant latißtme di/fitndat finenbsp;diminutione, fed cum gloria. Vocem, ait,mea,id efl, 'm=nbsp;teriorem mentis deuotionem : no enim clamor fed amornbsp;refonat ’m auribus conditoris. Ea uoce et noflentorea adnbsp;te clamo,ficut er Miofes,aliud nihil petens,quàm utgranbsp;tiam tuam largiaris, gratiofe mecü agax,no iuxta méritanbsp;mea,fedfccundumgratiamtuam:ßcautemexaudiaf,utnbsp;poflhacmagis tibi obfequi er gratue effe ualeam.

S Tibidixitcor meum,exquiriuittefacies meat faciem tuam domine requiram^

Deuotio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nott uerbis tantivm tibiloquor, ut nofti qui cor exigis

Cordts uer» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corde tibi cupio placere, à uitijs

qua odifli abfiinere, uotis tuis obfequi,cor meum fern* per de te cogitat,qui es fummus thefaurus meus. Et uul=nbsp;tus meus te mquiritfm omnibus creaturis conjfiicio tuanbsp;bonitatem er exceüentiam,tdgt;iq; mquiro caufas laudannbsp;di maiefiatem tuam,nec me maiorangit folicitudo,quàmnbsp;nt tibi prober totus,nec deßftam te mquirere donee aßenbsp;quar,er à/fieprafentiperfidempertingam er chari-tatemadtentionembeatificam, qua te fade ad faciemnbsp;contcmplando,m tuamgloriambeatusßm,per teer'mnbsp;te,ad quad tendunt omnia uota mea.

9 Neauertasfaciemtuamàmetnedeclines in ira à feruo tuo* Adiutor meus efto t ncnbsp;derelinquasme,neq;defpicias me deus fa^nbsp;lutaris meus*

Quotiefeunq; uifus ejjêm uel me hoflibus permitti, uel cupiditatibusmalis, toties faciem tuamgratioßßi^inbsp;mam auertiffe uidebaris,totie5 anxius cogitaui nüferiamnbsp;meam, er quam nihil effem exmeßuete : igitur noüemnbsp;tteüemhumiliabarufqiad portas mortis. Non pofihacnbsp;meßnas peccare 'm tuammaiefiatem,neccommitterenbsp;digna tantis fupplicqs,quibus me caßigafii paterno mo=nbsp;re, nihil parcës,tamen ctmtgratia,fed duris uerberibus.nbsp;Qjùd enim durius cont'mgere mihi potuit quam fatafi^*nbsp;Horum meorum tarn horrenda^ Demerui quidem omnianbsp;iüa aducrfa,fed non fecundu opera mea fac mihi 'mdignonbsp;feruo tuo,no 'm ira et furore me trades : quis enim pofsnbsp;fetfuflinerelegesiuftitilt;etue,hominisßlius quicunq^^nbsp;Sis potiusadiutoriu meum, quo minus carnis tentationinbsp;fuccumbam,ne peccem 'm legem tuam, ne 'mdulgcntißisnbsp;mumpatremmeumofßndam. t^onmederelmquas,nenbsp;ßatim cadere cogarjt tu no manum porrexeris 'mtanta

THILLIil.

corpor'is mei propenßone ad uitia. O domine deut, rum atq; iterum oro, quod maxime necefßtriumnbsp;ut non me deferas,alioqui illico ruiturum,quiit ext^Pnbsp;det folo totafalus mea.

Siuepatris er matris nomine hic Dauid pro his qui uerè parentesßterunt ,ßue pro bisnbsp;rant iüi parentum loco, ut confiliarij principes ernbsp;r^^fiàrij quiq;,id fatis confiât, memorarenbsp;deum tune etiamßbi adfitiffe,cum defiitui/fif^rnbsp;fummeeß neceffarij,et 4 quibus fingularemnbsp;ßbifuiffet pollicitus: ita fuccurruntfandiinbsp;dumconfolationes. Dominus,mquit,collegit^nbsp;tutelam,/ùfcepit ne perirem,uel perdererabi»’?^’^,nbsp;diq;meperfequentibus:ne ergo nunequo^»^'^^^^}

Sc dirige me in femita reda proptf*^* cosmeos,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Qiiiauero 4 tranfgreßione tult;e uoluntai^ ß/fcu^ omne infortunium efi,nec falus ejfepotefiitbl^r^ji^nbsp;fiudio pietatis,orat nunc docerifenbsp;ipfigratam,pendentcm totâà nutunbsp;ximipenitus expoßtam. Hlt;eciufiitiadeieft,^'^^i,atnbsp;gni coelorum ciuitas confiât, quam quinbsp;ßerit,ei reliquarum rerum nihil nonnbsp;gentibus deum omnia 'm bonu cooperaittur- jufi“nbsp;pter inimicos meos. Tune enim oforibusiio/nbsp;diatoribuspraripiturnocendi facultas,nbsp;er pietati à nobis fedido fiudetur.

12, Ne tradideris mc in animas me t quoniam infurrexerunt ijj ’Ï’nbsp;iniquijSt mentita eftiniquitas

Confolaturfe ab indignitatec^peruerfii^^^ ^pcT^ or ans ne fe deus illoru anim£,id efiuotoamp;nbsp;nbsp;nbsp;^at, f

uerfeq; cupiditatipermittat. Ealfosautetiti^!^^ß(0lt;* er nihil loquentes niß procatiam et uiol^quot;^'nbsp;temptum er calamitatem opprefforutn,nbsp;fuismendacijs,qui ueritate O“ iuftitianibuPnbsp;, ter quos erat Semei, et fui complices,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^gis

iniuriaipfuminuafifferegnH,erc£disSaa firidu, reum fanguints multoru, atqtte idOnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vf*

deonuncreiedu.Quibusmendac'ijsfugt;gt;fgt;’'‘ß uidem affecerunt, er plurimoru animosnbsp;nabant.lamautemdeus,cumipfaueritaffihl^jtt^^nbsp;dado no poteft,et iufiitia fiunma, ^uomod^rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id«*

innocentem libidini uiolentoru.^Prifiusi'’ prioriuerfui,cumretulit,Hi^'f^‘^nbsp;tosfibi.Sed et ludei hanc didionefiguai^nbsp;bio loco poßtam, uel alia ratione fortaßi^ ^¦Lari'^^nbsp;bendtim: uarij cn'rni lapfus effe

Credo uidere bona domini ’ uentium*

Planiorfenfusefi iuxtaprifcum,(^redi^ /¦in»''*’'. domini, ideft, credo er firmiter teneo. ufilatf’*'^nbsp;nihil niß calamitates experior, licet no /»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

nibusdiuinis,quipromiffaderegnom(onlt;gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m

-ocr page 153-

PS'ALTERIVM

ueUent, quantumli^

. ^’^»^i^f^eulobeatarttnanimarumuide^ *''*^’lt;10«^bonis dei,fitte omni pernbsp;P^’'P^^'^‘^ noluptate,fiae o=nbsp;lt;^^ini babebuntur dulnbsp;ineommutabilia, ubi nuUutnbsp;unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^**’^^*^ quando iftud critfarduum eft mor

T i,]fS^‘'fiamanti,fednonfallitquidicit: ¦^«^fiitf ‘^o*î’ïnum,uiriliter age,SC côfor

Still' ^^^P^^aerfuftme dominumftdelis anima, poftponit,femperintuetur fta^nbsp;‘^^bonotuo, eiufdem ßdei te totUMnbsp;^fusf ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pgt;'omißiones ZT charitas cxcidere non

'•quot;1 Çf’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“Ktem quamlibet omnia minitentur ca

age,contende oratios *^quot;’4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bcnefaétiSfUince femper m boa

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;animum tuum in ueritate dei et

^irk^*** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tmb,nec poteft:nec unqua

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tentatione, ZT incurpone malorum,

'’’’’»M '^’’quot;^'“^'^ifxpeäa perftueranter zx conftan promiftt infaüibiliter

1 f^ALMVS XXVIII. A{^„ Huie Dauid,nbsp;^quot;'”115^^*'^^’’'’ V tu. Vehcmensprecatio ftdelisnbsp;^^pweat in confortio impiorum.

Ö tc dne clamabo, Deus meus ne fliess à meine quando taceasnbsp;^^0 ’quot;’Cjamp;affimilabordefcenden-'^' ^’businlacum.

uftrpat loqui profaeere, ut deiim di fifit. Sic quoque taccre accipitur pronbsp;'^%j^‘'’^fi^^ygt;fibdfaeere. Precaturitaq; Dauidnbsp;«4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^if^ffif^ (^onftitutum. Non rc«

’ adfortißimos pro ff os,non ad mortuos patriarchas,fedad donbsp;^\t‘^f‘iu,inquemfolumfidit,queminuocatto=nbsp;^fnéiatione, Qjtanto autem in periculonbsp;queritur fe atioqui parem futu-''^’^''*^^'*'*‘*‘'”^''’**5 infepulchrum, mortuis fcili=:nbsp;‘^^fi^fifiJP'i'iifi deus opem tuliffèt: hoc auonbsp;biftoria.

jSq5’^'^’”“'0 uocêdeprecationis meat 0 te,dumextollo manusmcas

A(JJ^^)templum fanûumtuum»^

O' «ebementwm preationw, utilt;jue lt;t peri ^lt;511nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tn quo erat »wtdm indicant h£c ucrb«»«

’*’'«11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CT extenfionis maiwu me mmit,quod

orantiura efi,imo flagitantium,Oracu‘ •n^locuf cr4t,i« quo area poßta erat,nbsp;1 K/W« dominus dabat, v fuorum exaudiebatnbsp;ÿ'^l C’-Obfl,,.-........

L nr ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wuvHk gt;nbsp;nbsp;nbsp;jHUrMT» e^iwaitvsn-

quot;’«df nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pronüßione precabantur uerfis uulti

‘^b fentes,cr in longinquo conßi'^ ‘'Extaidoadteodeus

THILLIM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75

5 Ne fimul trahas me cûpeccatoribusî ÔC cum operantibus iniquitatemCncpcrdasnic.)nbsp;Qui loquuntur paeemeum proximo fuo,nbsp;mala autem in eordibus eorum«

Spem auxilij ftbi confirmât ab improbitate zrpaudu lentia hoftium, zr forte ideo pmuiantium paeem, id eftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ’*

ƒ dein zr amicitiam uerbis, corde autemmala cogitan» tium, ZT continuo uias nocmdi qult;erentiwm, meminit:nbsp;quod plurimi ipfum fepe atrociter qppugnaucrint, quinbsp;fui amict fuerant ,cr quos beneficqsquot;^ honoribus affènbsp;cerat.Non me reputes in confortium impiorum,non menbsp;colligas cum flagitiops,non reputes inter puniendos, nenbsp;pariter mnocens cum impijs perdar, quorum omne ftu»nbsp;dium eftfaÜere,nocere,zr male agcre,tdqs aßidue,funSnbsp;enim hoftes pietatts cr bcncficentie,qui benefaccre nenbsp;fciunt. Qgi CT abutuntur 'm malum lingua fua, quibttsnbsp;tuto nihil credere poßis, qui contra cor fuum loquiturnbsp;zr confcientiâfpacë cr amicitiâpromittcntes,ci nihilnbsp;minus uelint,parati potius ad nocendu, maleuolo cordenbsp;affcâi ad omnes qui non cofentiut malts ipfori artibus.

4 Da illis fecundum opera eorum,Sf fecun dum nequitiamadinuétionum ipforum:nbsp;Secundum opera manuum eorum tribuenbsp;illisireddetecributionem eorum ipfis.

Imprecatur impijs quod merit! funt, quod adgloriam deicedit, qd’adpiorumtraquillitatem neceftfariumeft,nbsp;quod ^equitas poftulat,quod dominus futurum decreuit,nbsp;pee er dtra motu indigni odij : no enim tarn fuos quàmnbsp;dei hoftes ex/firitu dei iUoseffe fentiebat, Nihil indi- [mprec3tionbsp;gni imprecatur, fed fecundi eont opera, ut culpa eorunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“»i“*

fit qui ftudentmiquis operibustquos non tangit impre» catio mali,fi opera emendauerinttfed culpa fua pereut,nbsp;z:r funt 'mexeufabiles,fimalu incidant hnprecatu: quinbsp;non ignorâtia uelfîmplicitatepeccât,fed maligni funt,nbsp;cr ex certa feientia ZJquot; confulto peccant, non leuicultsnbsp;deliäis,fed magnis criminibus,Vt opera funt,ficfi-ult;aunbsp;merentur, iufta retributione illis iudex equus reffiondenbsp;as,ut emendentur,nondum abieâi,

5 Quoniam non inteliexeruntopera domi ni,8f in opera manuum eius,deftrues illosnbsp;amp;nonædificabiseos.*

Animum non aduertunt ad opera domini,nolunt uide Qp„^ re inftitutum dei,uel prophetarum oracuUs credere, a= adaatete,nbsp;lioqui ex multis clarißimis fignis poter at notafte uotunnbsp;totem zr confilium dei, de prorogando regno Dauidis,nbsp;Ztr exoltando eo ftatim ab initio unilionis fult;e,z:rexnbsp;miraculofauifloria GoUath, ut facile feirepotuerint fenbsp;oppugnare conftitutioncm dei: fed ut omni religione uanbsp;cui erant,ita horum nihil cogitabant, ft-eti autemfuis uinbsp;ribus,omnia tentabant, digni qui deqeerétur à domino,nbsp;deftruerentur, zr non proficerent in inftitutis fuis, quinbsp;totes uiribus dei opinionem zr ueröfidem ex animo cijnbsp;cere laborabant,Ingens fanè malum frui iugiter dei openbsp;ribiK,inq; eis femper uerfari, nee tarnen mentem admo»nbsp;uere,unde tanta bonacontingant,

Bencdidlusdominus ï quoniam exaudi» uituocem deprecationis meæ-

Nnzi

-ocr page 154-

SPALTERIVM


Viâorîdmcanit contra inimicos. Ajjiiilio fanéiorum

AffliAi Sc

pitièntü oritur:fic Dauid calamitatibut prejjiii,robur patientite fanftotum, obtinuit,cxpcrtui dci adfe bonitatê,unde /}gt;e confirmanbsp;ta totta dno nitcbatur,udut clypeo fe proteiüum agnosnbsp;fcens contra tcla ho/iiu.Vidona qnoq; dojiatut^quid ninbsp;cxultaret in domino,eruperetj; in hymnos CTgratiam,nbsp;guod proprium efi fandorum Q«w ergo tam rede denbsp;ueritate edodut non optet earn affiidionibui probarifnbsp;imóperficif


7 Dnsadiutormeusetproteâortneus(eO in ipfo fperauit cor nieuni,amp; adiutus fum.nbsp;Et refloruit caro mca (exultauit cor meu) amp; exnbsp;uoluntatemea(c4rminf)confitcborei.

mtoicow* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihil fide fandorü etffiegfatiui deo efi: fic Dauid

dUm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;or ans,nihil frequcntius dno inculcat,^tMm fidutiam amp;

confißionem prieteritorum beneficioru, qu^ expertos toties erat,fine cuiut auxilio et robore donato nihil pofnbsp;fet.Omnia aut bona fibi fieri,no ob mérita propria, fednbsp;propter promifiiones dei,maxime de regno pofieritatisnbsp;iCterno ,qdquot;per Chrifiufilium fuH inteUigebat perfidenbsp;prafiituru. Is folos eratarrafelicitatis ifraeliticte et gionbsp;rite regni Dauidici, Qu,e enim maior iUi beatitudo,etianbsp;in hoc mundo contingerepotuifièt, quàm uniuerfalè fanbsp;iutem orbts, non aliunde^erandam, certo aut fùtura,qnbsp;per Dauidis fernen GT' pofieritatè.^lSlon potuit ergo nonnbsp;jßdere domino, tantis pronüßis donatus et afiècuratus,nbsp;unde cr exultauit femper 'tn confcicntia fua,quamUbetnbsp;fèrisaduerfatentarent, quogau^o etiaefflueretincannbsp;ticafacra, cr prophéties de promiffo mundi faluatorenbsp;cr regno Dauidico,per fieculafieculorum duraturo.

$ Dominus fortitudo pkbis fuæ:amp;prote^ lt;flor faluationum C H Rl s TI^ui eft*

Qÿomodo autë aliter fieri potuiffet,quomodo à domi no defcri uel defigt;erare potuiffem, qui ipfe efi uirtus zrnbsp;fortitudo totius lfraeUs,cuime regem prafecit, et totiusnbsp;exercitut mei robur et uidoria,qui ut numero inferiornbsp;erat 'mimicis meis fortißimis, nuUâ uidoriam reportaf-fet unquam,nifi tfloj dominus roboraffet.Ba potißimumnbsp;ratione,quod me elegit cr Wixtt, affuit cr crebro faluanbsp;uit,maximamqi toti orbi per Chrifium falutcm promifitnbsp;ergratiam. QHod autem Hebreus implicat pernbsp;lUorUm,hoc eruditi et pij 'mterpretis officio prifeut ex*nbsp;plicauit addens,Plebis fue^

lt;) Saluumfacpopulutuum domine,amp;be^ nedicbæreditati tux:amp;rege eos SCextolienbsp;illos ufque inæternum.

Orat ut diledum peculium fiium deus ifraeliticimi po pulum cr plebcm fuam feruet femper ,cr benefieijs conbsp;mulet, pafcat cr exaltet, in quo ^clarauit non fua fednbsp;populi caufa, uidoriam cr regnum petijfie, cr auxiliunbsp;contra hofies^Sic animati funt,qui uere principes agut.nbsp;Principes dominofuo fidelesfunt,principi pafiorum, cui redden*nbsp;dam à fe rationem fiepe recogitant, Agnofeuntfie pro«nbsp;pter populum natos CT infiitutos, no populum propternbsp;fè, ideoq; fenegledo de fubditis recogitant, cr de iiorunbsp;profedibus magisfiolicitatur, | de fua qualicu^ gloria.

THILLIH. P S A LM V S XX I X.nbsp;Pfaimus Dauid

Cui addidit Grecus, In confiummatione de quo mirabilc efi .Qÿidam exponut denbsp;cr miraculis tunc in monte Stnai oftefis : atijnbsp;bus mirabilibus opcribus dei, qua creator fiieiifinbsp;fiupertcrram:arq de diebus Meßia,quändouo^nbsp;exaudietur,et mirabilia plura fient profàlute popnbsp;ARGVMENTVM* InuitatlogenM’«nbsp;adcultit ueru unius dei, cuius uirtutë acnbsp;gnifice canit cr alacriter,ut decet deuotosacpnbsp;ï^f^rte domino fili) deinbsp;mino filios arietum,) Affert®nbsp;no gloriam amp; honorem« Xnbsp;___I Inuitatfirtes, uirtuofos,piob^^^^i cunc^ fiandos ad priedicandam dei ^iejiatent,nbsp;busjupereminentem potentiam,id^ ^„(iinbsp;derts, quod prte fumma deuotione 'm tHud, obpnnbsp;dei non fiatis laudare pro uoto potefl-ideonbsp;multis nonunibus, decorem,iucunditateigt;i,/{’i^nbsp;maÿiificentiâ crfianditatë,Filiosautdei^‘’'''nbsp;deorum,acfiortitudinis, eos quideuprefigt;gt;^“^nbsp;gw'iM referunt,ampliore diuinitatisnbsp;c'qSfUirtute^ donati.Vnde nonfolum “quot;^^'’Ljßeerenbsp;licrbeatauita'mcoparabili^nbsp;priefientantes,fed et principes,potefiate^nbsp;gni pollentes,filios dei cr deos appellat-qua dicitur, Affèrte dominofiliosnbsp;tur aliunde ab aliquo cundabudo, quinbsp;arietes facrificiorum aduocari, poftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j, fit titgt;^

luM,ad iUius confiecrationë:ut eiufdem augmentimi,cr arietum. Cum itaq^ bonoranbsp;dominus utiiuerforum non egeat,confiß“’'’nbsp;gratiarumadionem,id eft agnitionentfua P Raiditnbsp;gloria exigità creatura,in qua fua»tgl‘gt;’'‘‘‘.L/((l^nbsp;omnipotentiam, qua infinito interuaHonbsp;lit,omnibus^ largitur firtd)us,ut fortesnbsp;tarnfiublime uel uirtute prafians eft, qtt^'dnbsp;deo canerelaudem debeat,

1. afterte domino gloria nomim^* rate dominum in atrio (decore') jnil^nbsp;Tertio dicit, Afferteuel ceditedomiuoS^nbsp;cat^ ardentë ac ftupentëanimu 'mnbsp;clarandutotcreaturis magnificis inaft^nbsp;ris potentia, Adorate unicuilUé CT ueru denbsp;nbsp;nbsp;i(ö5

erMtorCjCr prouoluimini ei foli,adoräfii». juosT inclinate,et humiliatioe uf^ ad terra,fnbsp;opusmanuueius, expuluereterra pulut^ ifiiudi»^.nbsp;ma coditionis,miferi homines coparatiadee^^^ij^iiiinbsp;maieftatisgloriadiuina,qHaadorent,nonbsp;ncs,fied et angeli cr damones, fuperua^nbsp;nia.Hortatur aut, afidelibus id fierinbsp;eft,m loco à dno inftituto,fuis qbufqs

mirumfi id oficitantia contigerit, plariorum uariatione,maxime cum in -j.-fnbsp;laudesdomino crfiicriftciaofflt;rrefitKri:gt;

-ocr page 155-

J, PîAtTERIVM jj^^oxdomini fupcr aquas, deus maîcfta*nbsp;’’’lonuit,dominus fuper aquas multas,nbsp;'xnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humanogeneri dei porëtia oflenditur,fen

O'pio’’«”* incutit uchementiorent

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^3“ fiuporé, quiim duin tam horribilé to=

^^P'ùiciiufat fuper itquas,cü pluuijs cr ntmbuf *roßenderefokt, fednbsp;terrtena»nbsp;tonitruojfulgure et nimbif pro’inbsp;lfjiji^*’''''S’tißce.Sttrtt etiam ex noflrk,qui pro aquit

^dain Jiudiofißimorü,quibuf tarnen pioru ’’['»nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nafuti autê ubiq; inueniunt ubi

toiy- ‘“Hiint, Deus glorite intonidt, maieftatefiut ^’’quot;’«‘trcbaj terrct, çr aliquando tollet er hunbsp;multas,gloriam fuam oßennbsp;‘Hernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nubibus er

y quot;‘¦‘itiplicitcr declarat potentiamfuam.

’»bHT‘*°'’’gt;niin uirtutc, uox dominiin Mtntia.

''’'fjlh ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirtute amp; magnißcentia,

magitißcam,eo quod utrtutis dei '^jj.'^^nibuspotentia:eius,tam darum crßrminbsp;fob/ub 0»nbsp;ft'n PjnY^S'fHr, es- lux eius omîtes terra plagos illunbsp;b:z premit uox, er toitat uoce cxcellentiienbsp;'’Hocfrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auditafuerit uox eius.Toa

t ^diit nbsp;nbsp;P°detitofa deus,er maiora efßcit quam ut

VqWi.

cöfringcntis cedros; ÔC coft tLibani*nbsp;ßeffèdu,er ui deprompta pro»nbsp;'\b ^''*^^‘^^^'*^‘‘‘’^‘^^Phaenieite arbores, cummaximanbsp;^aßitudiniSfUoluit Dauid ex ea^nbsp;K ^ttli ‘quot;’’fnbsp;nbsp;nbsp;tepcßatis exaggerare, Vox aut hac

Z^neraliter flatus, tonitrus, fltlgetrü ZT

autem cum nubis fßilfamentum uio ' *’•'»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'w'P^fl!ngit:ßlgetrum,eum ardet er co»

'''*bc'ßlmen,quum mj faram idem lUidh tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accidant,toni-

pf'ittfum flt

uoeem,quod fenflbilius eß, eoq; ittküexerit.Qaodaunbsp;‘*^‘^^^‘*’^)Crßlminis i£lus fentitur annbsp;quot;'/liijf^lt;gt;’^ltrui,tarditas efficitauditus,qui nanbsp;oculißnt ignei,tum et

rastanquam h quot;düH, c Sarion(lt;iilelt;flut)qucm

ik. 'fgt;gt;' Aci't nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcquuntur tonitruu,

V li j montein ipfum Libani ueluti fubfilientis uitu^nbsp;°^^'5cV ‘Ottern Libani qui mans cedrosnbsp;‘’¦'”1 «lt;To Setür (s Hermon mons alius ro«

THILLIM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74

bußiores arbores fcrt,ambo fltlmine diuino idi montes, faciunt exilire maximasarbores, utfolent tripudiarenbsp;er fubfaltare uituli er wnicorncs.Nibil tamforte,quodnbsp;nutu domini dei non co[labafcat,ipfe dominus omnipo»nbsp;tens, terribilis er iußitia zeloflßimus, quem metuantnbsp;omnes creatura etiam fortißimlt;e,multo magisßagilitasnbsp;humana er caro,qua uelut flos decidit.

Nominatim memorat ßlgetra, quibus eiaculantur ex eiße ignis partes, ee'errima quadam ui flatus. Subiecitnbsp;autem hoc deferiptioni uiokntia ßlminis, 'm difledio^nbsp;ne arborum,ßrtaßis 'meendtu illud notans,quo ida ßl»nbsp;mine conflagrare foknt,

Coneußionemdeferti intelligitanimalium 'mdeferto concuffi» parturitionê, er perieula ex maxima ui huiufmodi teni aefari.nbsp;peßatum. Commouentur enim ferie'mfyluis ad celerio*nbsp;rem partum,ex timoré refolutis uifeeribus, Deferti Cd-des meininit,quod fit multo uaßißimum, er maximenbsp;horrendum, per quod populus l/rael quadraginta annisnbsp;circundudusfuit,poßegrcßümexAegypto.Latißimunbsp;eß aut defertum Arabia pertingens ufq; ad idumaam.

Ceruas ferunt dißicitlime parère, terroris autem maa gmtudine promoueri, Sed hic Dauid canere uidetur,ni»nbsp;hilprorfus poße tempeßatis terrorem effugere, quamlinbsp;bet mabditißimis defertis lateat. Cerua autem quan quanbsp;deferta dlligunt, non tarnen fic abominantur hominumnbsp;prafentiam, quinfoetum fuumexoneratum potiuthominbsp;nibus o/firant,quàm ut occultent feris reliquis deuorannbsp;dum. Vniusautem ccruamentione'mtelligereuidetur ^quot;s^äbus.nbsp;firas omnes, quibus fuo modo dominusnaturalium im=nbsp;preßionum efßdibus fuccurrit, terré do etiam animofifnbsp;fima crudelißimsqi animalia. Denudare quoque fyluas,nbsp;Uel reuelare condenfa,Hcbriei intelligunt de arbora de»nbsp;iedionibus, umde fylua denudantur,terroreq- huiufmanbsp;di detegitur, quiequid alioqui latet infyluis, Cum autènbsp;portetofa huiufmodi uox dni homines cunäos perterrenbsp;faciat,fuos tarnen fideles recreat,laudemq; dicerecogit,nbsp;er gratulari de tanta potentia dei, er terrore tmpijs innbsp;cutiendo, ut uelint nolmt tanta dei potentia muinctbilënbsp;et meuitabilem tremerc etiam tyrannieißimi cogantur.

I o Dominus diluuium inhabicare facit: 8C fedebitdominusrexinætcrnum.

Dominus 'mfidet ut dominus diluuio, praeß enim Diiouijdo* iöi,cr ad dei nutum fit er deficit, 'muoluit quod ulcifcinbsp;ludtiiiultq; nos nimboru tam horribili cataclyfino, mo“nbsp;neri eius quo mundus olim perijt,cui er dominus prafinbsp;det, er hodie aque ac oHm eo nos abßimere potefl. idnbsp;cogititn:« decet odijfe fcelera, ob qua tlli tune perie»nbsp;runt, er pietatißudere, ob quam tJoecum fuisferua»nbsp;tus eß. Ex his uero admiratione diaina potentia magisnbsp;'mflammatus,canit,Et fedebit dominus rex in aternum,nbsp;Citßa nihil in nobts pietaté promouet quamlibetdeipo

Nnil X

-ocr page 156-

PSALTERIVM'

fentiam confideremiisetmiremur,nifj pariteramp;'ab fo falutcmßgt;eremui,utdeißudium habeat amorcm ad^nbsp;iu/iäum.

’ • Dominus uirtuté populo fuo dabitt do^ minus bencdicetpopulo fuo in pace»nbsp;Dominus DomittiM omnem potentiamfuam exeritin bonumnbsp;pto fuo po» populifui,ut cr potentiam impiorum non nimis timesnbsp;^us? antcernenteipatronumfuummultoßrtißimum.'crß-tnul impios territut,nepios nimiugrauare audeant.Nonnbsp;cr^o fidele! ex tam terrificK dei operibiu perterrefierinbsp;debet,quin fcmperße optima erigantur,^^ illiui fumsnbsp;mtepotentieedeipopulusfuntcr cultora, Hinc iubetnbsp;Chriflut fuo! bene fidere,cum terroribui maximi! munnbsp;dumferuere er opprimi uiderinttattoüere ß^uidem canbsp;pita fua,efl deproxima redemptione fuagaudere, fonbsp;5«o j quicquid deuigcjferitjfidelibus bono effè neceßinbsp;fi^gt;cyf}gt;e tanto inßgniora geßurum,quanto maiore ornbsp;bifemagnificentia infinuat.Sic ergo dominut benedicitnbsp;populo, ut impijs expauefcentibui ipß femper in domi“nbsp;no dco cr patrefuo ex fyncera cofcientia confolètur^nbsp;PSALM VS XXX.

Pfalmus cantici in dedicatione domus Dauid.

tpfa uerba pfalmi aperte indicant carmé effe,^uo Da fiidgratias agit domino de reßituta ualetudine. De insnbsp;fcriptione autemdedicationt!, cum nihil dicaturin to«nbsp;to Pfalmo,non eflut de titulo hoc,ßcut nee de reli^uis,nbsp;multum laboremu!, quoicofiat db authore Pfabnoruntnbsp;non pralatos uel prapoßto! ejfe.

ARGVMENTV M.Gratiarumaélio efi,degras


tia dei inhabitöie quamtumlibet fragile corpus, cr con folante infirmum de beneuolentia dei, quam ex benefisnbsp;cifs fenferit,

Xaltabote domine, quoniâ fu^ fcepiftimetnecdeleâaftiinimi-cos meos fuperme.

Refiitutionem fanitatis pofrgrauë infir

uliquando nominat cxaltationcm fui, aliquant dofubduâionemabinferis,cruiuificationemàdefcennbsp;dentibus in foueam,indicans fefuijfe morti uicinum, CTnbsp;iam fepeliêdum infoueam. Plagranti autem affriiugranbsp;tias agit de reddita fanitate,non quod no cupierit diffolnbsp;ui de corpore mortis huius,fed quod doluijfet degaudionbsp;inimicorum,quos petit fiudefieri,tam cupido! futemorsnbsp;tis,néue fièrent copota fui uoti, quod et exorafß; hic fenbsp;gloriatur.iionaliacaufauitacupicn! prorogari, quamnbsp;utgloriam deiamplificet,uelab alijtpropagatamgausnbsp;deat, cr impios non eße de morte fua exhilarandos innbsp;dominumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ExtoÜerc autem deum non poßiimus,

qui fummus efl ,fed de eius bencficentia gratia! agere, Çf cam multi! perfuadercfidelibus, quo minu! impiosnbsp;frrmident, cr pij ad rcligionii uerte obferuantiam consnbsp;fortentur. Net ideo laudo te, quia benefecifli de nouo,nbsp;quum omnia membra cr opera mea ßirent beneficianbsp;tua, fed quia bonitatë tuam omnibus manifeflas elcâisnbsp;Utah omnibus diligaris,zr confundis impios,qui te nonnbsp;aredunt necJßerant, nec curât, fed rident cr exufflant

THILLIM,- -quicquid tibi placcre audiunt, fuis tanM deßderijt diti, er carnis concupifeentiam feâantes.

X Dominedeusmeusclamauiadte:8^gt;3' naftime.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j(

Ardentißimisuerbis,fedpaucismutta eloquitur,^ hac efl facra poeßs fanitorum, plenis aßrätbusudnbsp;nbsp;nbsp;*'

colloqui,uel de deo loqui.0 mi domine deus,qui notgt; liter meus es,quàmß unica eßem creatura tua, tatngnbsp;rioß creator is. t:Jon iam nunc primum clamo etquot;nbsp;dis, fed nunquam non exaudiflt,quotiefcunq; te hui» ’nbsp;ter inuocauLSummum enim bonum exifient botiitanbsp;tuampifsnegarenonpotes,Gfnunciteruclaiitlt;igt;uPnbsp;fanitate,flatim me fentio conualuiße,niniirunitotuigt;i^^nbsp;minem,ut cupio flgt;ero,ue quid animo malec^^nbsp;nis robur, qui malo corpore infirmari

5 Domine eduxifti ab inferno anin’^'” faluafti me à defccndcntibus innbsp;lamfepulchrummeditabar,crumbra!moriitgt;^^^^''t'‘nbsp;xiabar progaudio hoflium,non tam meorum qt*-^nbsp;rum,pro feandalo fidclium,fed fubduxtfti menbsp;fanitati reflituere capifliferuum tuum,nbsp;fti iam ilico morituro,fanaflime,nemortep'‘itit^ßinbsp;eSquot; defertis uel obmißis fideltßimis locumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

ßibus tuis er meis,inq^ foueam defeenderem, dum corpus non fit occaßo uelpoteflos lauÿ”nbsp;tuu,etproficiendi apud mortales tngi‘gt;f‘^‘''‘L(fsii‘'

4 Pfallite domino fandieiusîô^f^”’ ni memoriæfanclitatis eins» /•

Non mihi foli talis efl dominus deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;of

fandlis,id efl illifidètibus toto corde. ttbiq; gentium eflis uel eritis cultorcs ueri |/anbsp;ci dei mei,ftudete iHi gratificari,uel innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fr

lo pendeatis,eius bonitati uofipfos totos dei^ mcn,ut ipß ftudeatis bonitati ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cct*

modum er ipfe bonus efl erfanäus, de,uerbo er opere celebrare infiniténbsp;in omnibus opcribus eius, oftendendofa^t^nbsp;effe filios dei uiuëtis, propenßßimos adbeiic/nbsp;omnibus, etiam inimicis, multo magis dutc rnbsp;erfanaisfuis,

y Quoniam ira(möwfnftM«)in cius(cr)uitainuolunfatccius Anbsp;demorabitur fletusïSó ad

Momentum quidem eft quo indignarimi ‘ affligeregrauimorbo,ficomparcturtatienbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^reiU

qua me tanto tempore tot benefici/s obt tempore lt;egrotaui,diu autem priusfeliatttnbsp;uixeram, er me uiaurum non diflido, ta^nbsp;uita, qult;e tarnen ad modicum fubfiftcrep^nbsp;finuram, qua! aternii durabit. Voluntasnbsp;complacentia,gratia er dignatio, qu^ innbsp;quitur. Ÿix momentumpr/eterijtin dolore,^pnbsp;uolentiaeiusuitaduciturlongacrbcatit,^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

dutiaminfuamgratiam.Etßproiuftit^ ad ueßerum er ad tardam horam ma umnbsp;co tarnen poftpernoaationem unam,uc


-ocr page 157-

Uqj^^: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maiurtijrmpcr paticpatur^

’quot;fed '*’®**’ uoluntatctua præftitifti (ßaa

h.. ^CCn*«i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A *¦ . . » zt • e

cum Letitia et exultatione, *” abundätia mca, Non

• ticmo'q; adeo mi ^°dnuolilixfit^fi^aueat deiu. Cu,itiquit,pro

conflux (^fficijjènttfubito mor«nbsp;‘^^fiiiitem grauem incidi, utßmul omnbsp;fuumattigi/Jèuideretur.'idnbsp;‘^’'ßo'iem facieidomini,î^onigitur in ft«

f’^ooh f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfeuerani,fecu aflimet quid

I’’*’ Mo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pt'opediem inßlicitiK ing^uat,et tern

J - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incidi in grauißimu pecca*

^'«cr' '’^f°^}ßdduplicatuetauäH. HocenimBer ifidicare maluitnbsp;tantum maleficiitnbsp;Joi^ %'nf 4(i contumeliam regite fandimonbe fuanbsp;ogfiouifnbsp;) ^^’’’^ßl'i^onfciusperpetuo e/fet,undecreanbsp;femper patiebatur^nbsp;'quot;'Äjj uoluntatctua præftitifti (fiaanbsp;i\ *”’11meouirtutéî Aucrtiftifecicmnbsp;conturbatus*nbsp;ttufoliuißiitGrefl,quod poßtamnbsp;“'* monente Nathan pro»nbsp;^gt;W,nbsp;nbsp;nbsp;f “‘“‘j”«» tarnen deiecißime de tuo re

regalis minuißiinon abiecißi ?’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ontinuaßi me in regno diu, cum benepla

Ammonit(tx,ßb iUud mctenihilomis

¦ M ‘^^‘^ßigt;Cr clarißima de atrocißimif hoa abfcodißigratiauultut tui,corrinbsp;çr puniêdo, ut coturbarcr adfalutê,

' %isL nbsp;nbsp;nbsp;clamabo, SC ad dcum meû

*”^^^ê^em admonitione tuagrauißimam tK^ffkpro tanto meonbsp;iinßnita bonitate tua, nec

quodcunq;, eSquot; gjratiam tiiihî^ttnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;protinus aßecutuf fum.Futua

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nwrepropheticOfC^ quiauoa

ti?” in r nbsp;nbsp;nbsp;’? ûinguine mco dû defcen

fc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nûquid confitebif

tgt; fih ^nnuntiabit ueritaté tuamc* n*^°Pf^wtw meisme intemetionicrmortinbsp;pt*fti^ifgt; cr in exanbsp;'o'Wfwtî gt; corruperit^ omné meanbsp;Orcineres, cr anima manbsp;^^^^^'^'^ß^tueris,iudia tibi inde utility acanbsp;inglorwm tuam:quin ß occiderif me.

quomodopromouebo mhac uitapoßhacgloria tuamf quomodo confitebor tibi bonitatem tua, tdji nihil quantnbsp;puluis ßterit corpus meum^Veritaternpromißionü tuaanbsp;rum quomodo annuntiabo,ß regnu/m meum corrumpaanbsp;tur,ßßlio5 tibi gratos poß mortem non poß me reliquenbsp;roierubi clemëti£ tult;e maxima promißionesuidebunnbsp;tur/Sed potius blaßgt;hemabitur nomen tutmt ab hoßibusnbsp;mets er tuis, non tam peccata mea infedaturis probritnbsp;fuis,quàm tuam ueritatem cr iußitiam irrifurii.

  • 10 nbsp;Audiuit dominus amp; mifertus eft meiî donbsp;minus fadus eftadiutor meus»

Tm potim bonitate tua cr iußitia immenfa propitiui fis peccatis mets, cr in tantis angußijs precantem exaunbsp;dias ad gloriam tuam,clementiam tuam impende humianbsp;liato,cr fuppliciter ueniam poßuläti,utfias mihi auxianbsp;liator 'm conflidu hoßiit meorum, ut ßagilitati mea fucanbsp;currax uirtutc tua,quatenus,ut ccepi,ßc fub'mde poßimnbsp;gloriam tuam, cr neram 'm populo pietatê promouere,.

  • 11 nbsp;Conuertifti planâum meum in gaudiûnbsp;mihi; concidifti faccum meum, 8c circun*nbsp;dediftimelætitia.

De reddito auxilio, nbsp;nbsp;exauditis precibus ßatim plea

nus ßde zx ßne cundatione latatur, etgratias agit,lau Uudes. desqi canit, cr cantaturu adhuc magis promittit, celéanbsp;brans dei beneficium, quo mßierato er fubito uertit 'mnbsp;ßlicißimum fatum fuum,'mgaudiu er exultationë,plannbsp;dum ntifcrabilcm 'm chorum alacriter deu laudaittium,nbsp;Bt qui ob poenitentiänbsp;nbsp;nbsp;calamitates maximas facco er“

cilicio macerabam corpus,iam nucfoluißi faccu meum, /fern er fidutiam certagratia tua contulißi, ut no tantnbsp;pro peccati commißione lugeam,quàm de eius remißionbsp;ne certa uehementer 'm te gaudeam. Circttndedißienintnbsp;me nunc materia er caufisgaudiorum, non folum moranbsp;bo uel peccatorum confeientianbsp;nbsp;nbsp;pauore cximens, fed

omni felicitate accumulans,

IX Vt cätettibi gloria mea 8c no côpungart dnedeus meus in æternum cöfttebor tibi»nbsp;Ideo perpétua fum te laudaturHS,er celebraturus tuanbsp;gratiam,in qua ad hominesglorificaris, qui tua folagranbsp;tiamdigent,Gloriämea,addiditprifcus,ideßglorificanbsp;tio mea,uel hngua commémorant tuam gloria. Nec unanbsp;quam tacebit cor er lingua mea à tuis laudibus er benenbsp;ficqs, nec poßhac anxius ero tarn de peccati indulgenanbsp;tia,quam de uitee emendatione er cautcla,de repetendonbsp;quocunq; peccato.Tu certe folus er unicus es dominusnbsp;deus meus, qui fine 'mtermißioe fandis tuis praßas eaunbsp;fas celebrandi bonitatem er gloriam tuam.


PS ALM VS XXXI. In finem Pfalmus Dauid.

Addiderunt prifei Pro extafi,quia refipit extafim ef pauorem orantis dcuotißime.

AR.GVMENTVM.Vox Dauidis, Chrifli dni et omnium pioru in affiidione jfiiritus ey carnis,non finenbsp;gratiarumadione er fidutia certa liberationis.

1

N tedomine fperaui, non cofun darin æternum.in iuftitia tuali.»nbsp;berame»

Nrtrt 5



-ocr page 158-

P s AL T E R I V M

Kaxïma pars uitlt;e Dauidis eu fùerit plena angoribof, Wel hoflitim,ttel conÇcientia peccatorum, d principio renbsp;praimi U S'^^‘‘'^^^i^^i*fyi*^‘fdttltimamlt;£tatem,ideoomnesnbsp;tadone Tiu pf pftlmi facile mtelligtintur, cum femper calamitatesnbsp;magnas commémorent non fine fidutia in deum cr connbsp;folatione,cum confù/ione hoflium, çx exhortatione pionbsp;rum,ad minime domino difidendu,mifcendo fepius my^nbsp;flerium Chriflifilij fui feettndum carnem,qui ut eß ele^nbsp;Horum omnium caput Jicnbsp;nbsp;nbsp;exemplar crucis, omnium

^ui pie uiuere cupittnt at^ue fludent in hac calamitoflt uita, plena pauorum cr in fummis anguflifs. Pracipuanbsp;autem cum fit confolatio in omm affliHionctfentirc innbsp;confeientia fuafldutiam in deum,flne cUftHatione,ideonbsp;earn potißimü fände iaHat, indeq; non ceflat tarnen oranbsp;re,ut fe deus eripiat. Non enim ceflandum unquam eflnbsp;edgt; oratione, etiam donato plena fidutia in deigratiam,nbsp;Addit autem deprecationem cofitfionis^ob gloriam dei^nbsp;qua uideri poterat calumniari ,fi iadatorem diiuna ponbsp;tentia cr iuflitia, tot quoq^ promtjforum bonorum, denbsp;fereret er dijferderet.-per iuflitiam dei obteflatur,qu4nbsp;excidere uerbit dei, zy protniflio nuUa debet ucl potefl,nbsp;Vt iuflificeris, alibi dicit, 'mfermombus tuis, zy umcasnbsp;cum iudicaris, Soles nimirwm ex fide optima, cr quàmnbsp;ienigntflime agere cum his, qui tibi fefe cocrediderint.

1 Inclina ad me aurem tuam: accéléra ut e.' ruas me* Efto mihi in deum protedorcm,nbsp;amp; in domum refugijtut faluum me facias*nbsp;No/i pro demeritis mets aurem claudere, cr o6t«rd«nbsp;de^ udoci tnbsp;nbsp;nbsp;precantijfed dementer inclina aurë, id efl,exaudias,

*«• condefeendas oratiom mea, qui natura mifericors cs,cr propenfifiimus ad fuccurrendum humiliter acclanbsp;tnantibus cr anxqs.Periculumquoq; cum fît’mmora,nbsp;ob improbitatem hoflium, cr fragilitatis meæ confeiennbsp;tiamfldeo oro,ut non différas calamitofo auxib'um, nonnbsp;àilatione affligas /ferantem ,fed cito eripe me ab angu-fiifs: eflo mihi tutum priefidium,cr ßrtißima rupes crnbsp;profitgium, dum impetor 4' perfecutoribus,fufcipias menbsp;confùgientem,ôturrisfirtitudinis omniumfidelium, etnbsp;ufylumomntum eledoru, quiunicusfaluare potes cynbsp;confueuiflfde tua bonitate prafumentes, ey in hoc tamnbsp;peßimo mundo pietatê colere cr innocentiâcupicntes.

Qixoniâ fortitudo mea ÔCrefugium me^ ’ um es tu propter nomen tuum dcdugt;nbsp;CCS me,Sc enutries me.

Conftllïo fi Confißio fidei efl, dum in protedione dei coeli ueluti in petra altißima ey inaceeßibili commoratur pius eynbsp;anxius,ey ut firtalitium zy arxfirmißima conßgientenbsp;exulem ey profligatu fufeipit definfandum.Aliud enimnbsp;fubterßgiii eledi non habent, nifi prouidentia ey gra=nbsp;tiam dei fui, qui nufquaabefl illifidentibus,etfefe ci conbsp;nwndâtibus tota fidutia-Deduces igitur me,et cit quietenbsp;habitare facies me feruulu tuum,propter nomen tuson,nbsp;propter gloria maieflatis tua, perducesq^ dum tibi pla»nbsp;cuerit, cy mihi proderit,in optata quietem humilem acnbsp;fragilem ouiculam tuam ad aquas cofolationis ,crincanbsp;fas protedionis tua,quo tutior euadam à lupis.

Educes me de laqueo hoc quern abfeoux

THILLIM* derut mihi: quoniä tu es proteflotW«*’^

Aßimilat fe auicula, qua iam reti ty laqueo det^' tur,cyaucupiscrudelitatepatiturilliconugt;ritura,/nbsp;alicuius auxilio. Orat igitur tantoardentius,utdtnbsp;eximatur,uel iäcapta, uel undi^ rctibus cireu/ùfinbsp;talibus ut euadere nequeat,qua olim pius Antonu^nbsp;derat,cynemo pioru non fentit toto mundonbsp;ubiq^ proflantia,undenemo euadere poßit,nifi^^‘‘nbsp;ntbus deo clementtßimo fefe commendans,nbsp;uirtus cy potentia eledorum. Qÿomodohacnbsp;dominus, inter ludaos cy cTucifixores orareP'*.nbsp;non difficile efl enarrare, ficut cr qult;’dfl^‘‘‘“''''^-^f.nbsp;quenti, auditus efl dixiffe Ifiritum enüttës

5 In manustuascommendofpint“’?’ pj, urn Î redemifti me domine deusnbsp;tfli quidem impijßimi hofles iy latrones iuP *nbsp;imo iam captam madare uolunt animamnbsp;ritum meu cripcre,ut putant nolenti: fidnbsp;turn me tibi iamdudum commendaui,cy^‘^'’'nbsp;femper non defiflo,quem mihi nolentinbsp;eripiet nemo unquäitutißimo enim Winbsp;fedet mmambus tuts jfiiritus iUe meus, qx^lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„o

in tutelam cy curatuam,im6 in gloriam me ad mudi conflitutionë praordinafii-dudum,cy quoties opus fiierit redimes me,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ulr*

meus,quemadmocbt promipfti in uerdate nbsp;nbsp;i

rui non poteflfid ipfißima firmitas efl,f^‘^^.ù in mundo funt rerum fubflantia. Tu es eni^»nbsp;er bonttas,quam fummè colis,quacycu^^^^nbsp;dit autem Chriflus dominus mariens hacm/“nbsp;dicens, Dauidem hac qua fe paffum candnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ ^lut

pratuliffe fui: quare et qua ^hriflus,et^‘^‘‘‘^flc(O* ßfunt tam paßi quam paffuri,dum hac legt”’, ’nbsp;gitanda flint,ut difcamus er nosJfirit‘1»^ 'd'l jaildnbsp;mo patri noflro commendatis, quibuslibei^Ajdirednbsp;pro patris uoluntate /fonte obifcere.Ei'gt;'r'^^ij^dd^gt;nbsp;dere,ei qui ilium dédit,prompta obedienti“nbsp;facere ex neeeßitate uirtutem, CTnbsp;flri neutiquamdubitareji fyncerafide Ï^dud^^r^nbsp;ßmerita patri dominocommendauertrnid’j^iiçnbsp;obeundtim : nee expeilandum eum artiots tt gt;nbsp;intermißionehis facris uerbis animam no/nbsp;mnem cum aHibusfubfiflentiam quotidie 0

. mendare docemur.

Odiftiobferuates uanitates u’P Egoautem in domino fperaui:

Odiui quidemhodie ludai legiimt,fedfl^f^^(^io fenfus, er ßrte melius prifeus legit,nbsp;nim lod,non efl rara, er punHa nonnbsp;ihoriUe, Reueraenim dominuseflquinbsp;mnes, quifibi minime fidentesfuOS uamiunbsp;cyfludia,qua tandemfuo malofentmfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jf,

er fine omm comodo tam Jfiritus qua corp quam er Dauidfimilia no raro locutus e/,nbsp;tiusodiuminimpiosmagnificèexercui^nbsp;ucrè pius non in alium fixi unohoram/f^nbsp;te pi/ßimum patremnbsp;nbsp;nbsp;dominum, quem j“

-ocr page 159-

PSALTERIVM

ff J 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hbi. Alij faciunt oc uanitatibuf

fUk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conßdunt,

Q , odmntfOr no nifi 'mfolti dommü conßdunt. n.^o amp;iætaborin mifehcordia tua,nbsp;rffpexiftihumilitatêmcam (co-animae mcae,.

^‘“Pod

dominu 4 prtefcnti necc ferua î“° sultut in domino,er IcMur tanto effu»nbsp;premebatur ab hoßibuf,ferinbsp;lt;itixiliu,^uàm à benigitinbsp;ctfP^ionifuic, cr complacuitnbsp;Hfrp , ?IM culpam agnouit,et omnia ad^nbsp;non dubitauit. in quibits quantumli^nbsp;ntalif,nunquam tarnen de gratianbsp;kitenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, feiens nihil accidereßbi ne^

2 '¦’tfl'f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domino potuilfe unquam, qiM maio

Nequot;””utf^efua gratia potuerit, quot;’3”*^*’® inimici.ftanbsp;(^‘oco fpatiofo pcdcs mcos.

H't nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;claritu dei ad fe gratiam ttoffe po»

^'^¦'1^'” hoflium fuorum prlt;efentißuna Snbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiadere deditftam in regno toties peri^

^^ii^^‘‘^‘’'‘^^gt;'cgnum,maxime dum iam ab exerci inclufus erat,Philißinoru ta^nbsp;^beratus, eS“ udut 'm ßgt;atiofo loco collonbsp;jkiiitj ‘’‘^^gt;*tfilt;is faluti cofulere ad tempus tutius

do«ngt;nf quo””*” tribulor: S, Snbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iraoculus meus,anima

piorum impellunt,ut amp; nrden^ lUu»! acct(rrant,tantoq{nbsp;r ’^°'’dni incedat, er 4 peccatis ßbißudionbsp;prodeßfidelibus félicitas huiusnbsp;pgt;‘cmuntur,tanto dcu pronbsp;%f cquot;?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er ardêtius inuocant,pra nimio

ci^o tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitnl cr caligauerut ocuU mei,

crederê,q aduerfa. Animus meus con ^’’•'teeï' perturbatus, ut in corpus ipfumnbsp;'^cufferit. Timor enimet terrornbsp;'’’’•ÏiSe Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exiccat,er exedit ut tinea arbo

gt; »t4gis 'mcrudefcit dolor Î ^gt;100 ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defeuit tabifica animi lt;egritudo.

bdolore uitamca, ôC. k%tfquot;*^2®*^*^*b’îlnfirmatacftin pau«nbsp;M“ k^wirtus mca, ôCoffa mca contur

,p wmI tttelu er lt;tngu^ naturlt;e color ad innbsp;uitalem uorabat,er ßomanbsp;‘^^^^odam corporis inßaurationenbsp;f4^^^deret,cotrahebantur inte*nbsp;hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trahebatur l^iritus, fanguis

^°gt;‘defenfim imminucbatur,er cor ^flt;dis rationê minuebat,erfeneàâpr4e*

T HILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76

occKprfbrft ante têpus.infrmata eß in egeßate uel pau* pertate,uel aduerfuate uirtus mea, Accipitur enim 'mi*nbsp;iquitas, non raro pro pœna peccatorum, er prauitatif,nbsp;quod prifeum interpretem minime btuit:qui 'mteUexit,nbsp;Pro peccato meo, er nuferia quam patior propter iHud^nbsp;contigit mihi hiec tanta uirium mearu diminutio,ut etÜnbsp;offa mea cSturbataßicrint, er doloribus intimis medulnbsp;litus arrofa, er fine quiete acerbißime affiiHa,nbsp;nbsp;nbsp;immt '

dicabiliter.

11 Super oês inimicos meos fadus fum op probhûuieinis meis ualde,amp; timor notisnbsp;mcis^Qui uidcbatmc, foras fugerût à me;

Execrabilis ego habitus fum, er opprobrio affiéius, Opprobri» non folum (dgt; omnibus inimicis meis, quos multis er ma *quot;nbsp;gnis benefieiß demererißudui, er reddèdo bonum pronbsp;malo fuperareffed etiam à uicims mets, qui mihi companbsp;ti debuiffent,et côfolari probrofus habitus fum,adeô,utnbsp;fi qui forte mcidiffent ubi eram^me conffeólo ilicofe fonbsp;ras proripuerint,ne propter me periclitarentur. Eapo*nbsp;tentia inualueranthoßes Dauidts,ut uulgus in feliciorênbsp;parteminclinans, utfolet,inhorumgratiamDauidemnbsp;tanquam probrofum hominem auerfaretur,

IX obliuioni datus fum tanquam mortuus àcorde,FaAus fum tanquâ uas perditum.

Tarn nuUa mci ratio habita fuit, quàmfolet mortuo* rum, Ita abieâus fui atque folet uas,quod iam dtfqt effenbsp;ufuit Etenim, quoniam noneßlpcsmortuumamicuntnbsp;reuiilurum, quàm primiem curatur ut terrlt;e demande»nbsp;tur,finem^ habeant,qutecuttq; cum eo negotiafiterant,nbsp;ceu uafis confraâi et perditisadhuc minor mei cura eß,nbsp;er nuüa de me habetur ratio, quafi prorfus nuUo ufuinbsp;effe poßim, ac eoufq; excidiffe er expunäus omniimtnbsp;cordibus,ut nihil magis^

15 quoniam audiui uituperationem multos rum commorantium in circumitu , In eonbsp;dum conuenirentfîmul aduerfum me;ac*nbsp;cipereanimam meam confiliati funt,

Ncc fflum ita abiecerant amici,uerum magna pars eo rumfalfis quoq} me crinünibusfcdabât,pericula cumu- P»gt;f»nbsp;labant,nwltis me ementit'K criminibus infamâtes: quodnbsp;quwn ab inimicis, qui ab eo defecerant fàilum eß, ernbsp;eos q a^uc 'm amicitia perßabät abalienauit. Hinc fir»nbsp;mido circumßcterat eum, cum adeo nemo amicus iüi renbsp;liquus manfiffët,pleriq} autc hoßibus fe iunxiffent, at*nbsp;que umà cwm iÜis de perdendo ipfum confilia captarét,nbsp;er uafre de ßruendis ei inßdqs cogitarêtdn hts uero conbsp;gitandum, quoufquedeus fuoshumiliet,itcm Chrißuntnbsp;feruatorem 'mfia cunilos mortales abieüum, 'm Dauidenbsp;hac patienteßtiffe adumbratu, neq; minus de ipfo q denbsp;fe ißa Dauidem ceciniffe : qua fi reile perpenderimus,nbsp;minus difflicebimus nobis ß quando ßmilia acciderint*nbsp;14 Ego autéin tefperaui domine.dixi,Dc“Snbsp;meus es tu,

Obferuandtvm hic, quantum 'mfumma iüa animi fui gp^j df iclt;Sion€,g«aw prioribus uerfibus defcripfit,ffgt;em ta»nbsp;men aluerit 'm anima et toto corpore: incredibilis uts onnbsp;goris,^ÿrl^udinis et indignationis defeuiebat, adhuc ttt

Nnn 4

-ocr page 160-

, PSALTERIVM

menfretusteßmoiiio diuini J^iritus cogitabat: Df»« meiM es tu,hoc efl,Utcun^ me malis obruis, er excaminbsp;ficM formiJine et mcerore,attamen deus meus cs tu, egonbsp;tua bonitate fido.tu haUdquaquü hacmihi fiibduces,tuienbsp;eniin fidei me cocredidi, deferere me nuÜatenus potcris.

gt;5 in manibus tuis fortes meae. Eripe me de manu inimicorum meorü amp; à perfequen^nbsp;tibusme*

Qÿanguamtantopere meperfequitistur ad mortem firtißimi hofies mei er miilti nimis, utcur.q- coriclufusnbsp;uidear t(ndig;,itt manu tarnen tua non hoßiumfunt temnbsp;pora mea,/pactum uit£ mete,adhuc potens es me extmenbsp;gt; reab omnibushismalis.ldautemabstehumilitcrermnbsp;ßanter poßularcnon ceffo,qui omnia moderaris,er cunbsp;ramnonabijeisfideliumtuorum, quibus ßatuißi tem»nbsp;pus,quod ut traiifire nonpo/funt,ßc nec impioruatronbsp;citate te nolente quippiam demi poteß.

16 niuftra facie tuamfuper feruum tuum, faluum me fac in mifericotdia tua;

itlu/h-a ergo faciem tuam/ùpe/feruum tuumthoc eß, /er Opern,qua te fauercmihi, er beneuolodignari menbsp;tuo a/peäu teßeristid enimfi fecerts,ß dementer intuinbsp;tusfucris,facile contra quoduis periculu animatus cro»nbsp;St enim dominum deum noßrum nobis fauorabilem e/fenbsp;credere potcrimus, er iUi nos eße cura nobis perfuafe»nbsp;rimus,'m cuius manu ßta fint omnia noßra, uicißimnbsp;quoque ipfe nos negügere nequaquam poterit,fed utp4nbsp;ter filifs aderit femper^

domine non confundar, quoniam inuo caui te^Erubefcantimpij amp;deducanturinnbsp;infernum;

Cum ita^ toties er tantopere,fed fyncere iadarim bonitatem tuam ad me, quam er celebraui fadis ac uernbsp;bis,fed er cantids ad hoc aditis.-noli ergo finereut ex»nbsp;Rxeiitte ànbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;beneficijs tuis,non tarn ob malü meum,quàm ob

D«o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iadantiam hoßium meorum,qui infultabunt, dicentes:

Vbi eß dominus lUe deus tuus,in quemßperaßi tantope reffic^ confi(ndar,er erubeßere cogartßd id parwn,nbsp;nifiidcederetmtuamignominiam,eriniaduramglo»nbsp;riatua, quameupio gloriofißimam. Exaudiigitur, 3nbsp;deut meus,quoties anxie te inclamauero, no confitndarnbsp;ab expedatione mea, fed ‘tmp'q iUi conßsndantur de fuanbsp;perfidia er filere cogantur cum dolore, donee ad infe»nbsp;rosdeducantur, er quoad uixerintfemperfentiantiu»nbsp;flam uindidam tuam in eos.

mutafiantlabia doIofa.Quæloquuntur aduerfus iuftum iniquitatem in fuperbianbsp;amp;in abufione*

Biifphemi QS* ttunc tam procaciter blaßhemant potentiam cbmuKfctt bonitatem tuam,meritu^ fidutia mea irr ident, er quienbsp;quid de fide pradicatur in te, quam tantopere probat,nbsp;totum ißis ridictdo eß, ilU impij tua uirtute er iußitianbsp;obmutefcant, er flagettis exerciti cogantur cofiteri uenbsp;ritatemuerborumtuorum,ercertitudinempromißoanbsp;rum,ut definant loqui contra iußos er ipfam iußitiam,nbsp;definant ueteratorum moreperquirere, quo noceat ernbsp;detrahantfalfo piorumfludifs,fibi/pfis placcfftes,fenfu

THILLIM,

fuo abundantes, omnes autem tes.Orandus femper dominus eß,ut tales impijnbsp;entur er obmutefcät ludicio domini proßerneftdi,** vnbsp;ueritatis er iußitia dei gloria lUu/lretur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

19 Quàm magna multitude dulccdio’® ((jo»««cjquâ abfcondifti timentibus t^nbsp;fecifti eis qui fperant in te, in confp^*^nbsp;liorumhominum.

indignifunt ißi impij agnitione ueritatis tuorum,qua ut maximafunt er mexhauflusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.ß(

unde femper noua bona prodeant,er ea non cognofcent,nec appretiabuntur,necnbsp;tufi timenteste, hoc eß, fecundum tuumbeneßnbsp;tibi feruietes er digne colentes. Talibutnbsp;teulis reuelantur beneficia et dona dei, ittius^nbsp;nes, omnipotentia quo^ ac bonitos: fuperbi autnbsp;pefeutur, utnecfiqdaudiuntreflrreaudeotdi^ijnbsp;tijsdiuinis ? Abfeondifli, id efl referuaftiot^^nbsp;i!lis,fednon tantumreponis 'm fiiturum,qi«^lt;’^‘'^'iiitonbsp;uidit, nec auris audiuit, erc.fedetiainnbsp;mirt^ilia er magnifica beneficia bonitatütif^ Inbsp;rantibus in te, ut nihil no abs te quapoßul^nbsp;tur,utad omnem uoluntatem eorumadflo^j^fa/t^nbsp;er neceßitatibus,id^ non obfeure er dWnbsp;ßgt;eäu er cumadmiratione cernêtibusfilii^^^.^i[tif

Abfeondeseos inabfeondito à conturbationc hominû.Prot^^'^^fô.nbsp;tabernaculoàcontradidionclif’^^^fflin*

Deus ipfefanäum Dauidem,er quotqu^^f^ harent,pro tanto ei fimiles, no aliter atqoenbsp;tabernaculo fuoabfconditocufloditàma^^gt;!‘^i)iiitgt;nbsp;tur ab improbis, qui quotidte nouanbsp;nouas^ calumnias excogitant,fed omniap^^^uf jf»nbsp;no protegente fideles fuos, er uelutiga^'fnbsp;flnfantene calumnijshominumcontentio/'^ ^nnfinbsp;natuur uel fupprimantur. Quo fie prot^nbsp;findet malum totius WiiuerfiJ'edproiWgt;y‘^iiifirli^nbsp;tutemeleäorum er beatitudinem, ^^‘“”‘'^0nbsp;impauidus non obruetur minisnbsp;fummi régis fumma efl fecuritas, 'm abfeoi^nbsp;mini fumma iucunditas efl er félicitas.

a.1 Benedidus dominus: quonia*’?^j^jjji*^ uit mifericordia fuam mihiin ciu‘

Hanc deilaudemcumfingulariadmit‘‘^“’l^^(/i{tgt;‘^ tur er canitflupendafuperfe bonitatis (y'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[

tia fua, N(tm conferebat in animo filicitatem, qua fruebatur tuncnbsp;regmdtatcumgloriaer pace,comparati'^’ ^nipt^nbsp;fltas, quas totics cum fuis Hits fidelißimi^ orOt^^^e inbsp;pefius fiter at in perfccutione tam dittturtict^nbsp;Saulis. Infignem enim er fingulareti’S^/'^^r^i'^i^sKnbsp;promilfam,er cum anguftqs oflenfai»gt;‘^'^Pnbsp;tiebat in laudibus dei quibus tunc uaeabattnbsp;regiminetantiregni.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

li Ego aut dixi in exceflu iedus fum à facie oculorum w®


-ocr page 161-

SPALTERÏVM

«iiï. ‘ orationis mcæ, dum cla-»

iKre UhAjurro dcum fumtw fludio, qui tont jKi Jp'^* ^“Snifiee exhibuit benignitatem fuam,nbsp;*^tila 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^nxitK,M fumma aninü triftig

proieätM», cwm 'm pracipiti foga 'w ‘‘l’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonnunquam exerdtu

flit fiatu meo ,qmeab ipfo domino deo meo *gt;4,nbsp;nbsp;nbsp;‘'ÏR’ Tu lamé clcmentißime exaudißi preces

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßneßdutia tlamarcm adte,er

.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J.-«»“nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

1 ’îv'.H'^'nnttncdcdifttglorwmprouocÿ«..

/h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominum omnes fanéli ctus(^«o

V 'S lih nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcquiret dominus, amp; retrp

** X v^^«ndanterfacicnnbusfuperbiam»

Ç'ODWMdè^dcicJidamorfM da, er plena

ih j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plena

P’’Wrti bonitatê,multis iam uerbif priedica* n^ilnquittquicunque donanu amatis,nbsp;’'^ndediflii^ ut cultores ueridet eßße cupiatts,nbsp;extraxerit,m quantam digni»nbsp;euexerit, Mc o j^itur exemplo di^nbsp;nefiri 'm omnibufnbsp;s ’'owmittitc.sj uos mali affiixer'mt,no de/ßonnbsp;deferit diligentes fe,er quinbsp;enßodit Htfilios,nbsp;nbsp;nbsp;pullos ab

‘‘^'*^^nter autem rctribuit impijs fccundum *’'”0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diffcrre uideatur,

^'til antmaduertet in ip/ös.

8lt;cófortctur corueftrum .foffffnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in domino.

nequaqua pußtlanimes Nio -c’^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßtagrdia et

^°gt;'neflrü, et/ße firma ac frlici fufful

gt; ^‘fieuiK^ f X illo pendent, cut ß quis uel uni 'to e« perturbabit uel deijciet totut mudut.nbsp;^SALMVS XXXII.nbsp;Oauidintdieâus.nbsp;trdnflulerunt,proximim Grammanbsp;nt eo doeeoffutrnos effe peccatores,nbsp;inßanäa opera,nihilominut ta*nbsp;^folm * E N T V M, Felicißimum eßße à peccatonbsp;, '^^tii^^'‘^‘‘negt;'omiferrimumefi'e peruicacemcon*nbsp;^^^««iweriuiquo pado remittâturpeccata,nbsp;quorum remifTæ funt ini^nbsp;quitates, amp; quorum teda funt

Dauid, mè Jfiiritui fanâut quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccata admi[erint(nemini e*

^U(jf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eß)ßed quibus peccata fie donata

ù»pMt4rc ad iram ey ^nationem noue fie teâa funt corâ dco,nbsp;‘^‘'^^^^^ntur, 4 quibus fcilicetfa*nbsp;Sthjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘‘tterterit, ut commeritM de illis panas

decreuerit. Ctuus fie funt ablata peccata,et erimina, ut cenfeantur remijfa. Nonnbsp;quot;“tor iÔoru unquam obliuifcatur,fed cum do«

THILLTM. '

torerecordetureorum, non fine diffilicentia, quo* ties 'mciderit mentern fc domino pcccauifie, iHum dominbsp;nus non iudicabit,fifeipfnm pius homo pro peccato iu*nbsp;dicauerit,Hiec autem félicitas contingit nuHi, nifipcrfinbsp;dem in Chriflum paßum pro peccatis fuis,crfaäumfanbsp;crificiumpro totius mundi deliilis. Quam fidem ettamnbsp;patres prifei crfub lege fandi omnes habuerut m Chrinbsp;ftum uenturu, ficut redemptorë noftrum ueniffe nîic ex tunwr pe»znbsp;eis pij confitentur:fi tarnen no incidat propofitît denuonbsp;dominum ofiindendi, quod uere credentibus nunquantnbsp;cont'mgit,qui ex malitia cr c5temptu,hoc efl ad morte,nbsp;non peccant,etiamfi ex/ragiktate et ignorantia in mulnbsp;tis offindaiu,lllorum dominus peccata fie abfcondit, utnbsp;in iudiciu non protrahantur, nec iuftitiam dei perfirrenbsp;cogantur,fed ut fequens uerfus docet,non imputantur,

2- Beatus uir, cui non impurauit dominus pcccatum,ncc cft in fpiritu cius dolus.

FfÜx f/i homo ifle, cui ad panam peccata fua, qui* buscarcrenonpotefthumana ft-agilitas, non imputât: NSimp«»nbsp;quandoquidemfigmentumCuum deus clemens non igno ** P*'**'*’nbsp;rat.patiturq^ fe humilitate cT oratione fiedi ad pecca*nbsp;torum condonationem,ad quam fuapte bonitate immennbsp;fa propenßßimus efl,fi tarnen m/fiiritu humtlitatis,aninbsp;moq; contritOfCr fidutia filiali acfyncera conueniaturnbsp;4 peccatore : non hypocritico aliquo fßiritu fingendofinbsp;dem CT uerba dando,contracofcientiam, Uon enim danbsp;minus irrideri fe patitur,quin duplo irafcatur,fi duplicinbsp;corde peceator fefe pro panitente obtulerit,rcuera aîétnbsp;fide 'm dominum deftitutus, er fyncero timoré dei ua*nbsp;cuusexiftens,

5 Quoniam tacui, inueterauerutolTa meat dum clamarem tota die.

Cum filerem,inquit Dautd, C!quot; apud me confiflerem, contemplando peccata qu£ commifi in deum zy proxi*nbsp;mos, certe magna cr digna fiirore diuino, çr quam iu*nbsp;ftißimäcaufam prlt;ebuerim horrëdis calamttattbus meisnbsp;quasincidi, ctincidereadhucfirmido,clam omnibushanbsp;minibus,qui me fandum credunt, ey beneficia dei mihinbsp;prafiita no ignorant.-'m huiufinodi,'mquam, meditationinbsp;bus meis internis oceupatus,cotabefcut omnia ofi'a mea,nbsp;'mfremitu meo tota die, nulla mihi quics in confeientianbsp;permittitur, 'm^ corporis uifeera mfluit /ßiritus tinto*nbsp;ns lâguores uarios cr irremediabtles,ufq; ad oßium at*nbsp;tritiones,ut totus fim mifer,fi)tritu cr corpore, idejifi*nbsp;ne 'mtermißione,fed non fine fiie clementitc diuina;.

4 Quoniam dieac node grauataeft fuper memanus tua rconuerfus fum inærumnanbsp;mca,dumconfigiturfpina. Sela.

Simul quoq; calor affeduum er angoris.in 'mtimis ais dus abfumit et euertit omnem /ùccü uitalë,reddit^ tornbsp;ridum magis quamfi quis mediee aflatis caloribus cxconbsp;queretur.Talia fe fentire uidetur, quoties magnitudinë peccatot«nbsp;peccati fui comparai ad beneficia dei,uni fibipr£ cun- squot;»“*’* ,nbsp;dis mortalibus delata: quam ingratitudinem, ut mole*nbsp;ftißimam molem cofcienti£ fu£ ûnnünentë, reputat manbsp;num domini,pro qua cr iuftum Dei iudicium 'tmminerenbsp;non poter at no femper timerc, Ad hoc enim dontitfus fi

-ocr page 162-

PSALTERIVM

deles CT anticosfuos peccare finit,ut Imilidti crefcittit tn timoré dei,cr de domino frequêtius cr [olicitiuf cogitent, alijs difcant copati, tememrio iudicio nonittnbsp;fultare.Sela ante iungitur,ad infinudiidum farcins gra»nbsp;uitatê poft comiftttm crimen, er perpettiâ panitentiZ

Non ^itidcm ignorât deum omnid fcire,etidm dbftru* «TonftX Jtßgt;imas hominu cogitdtiones,bonds dc rndha, multo mdnbsp;no^ '’''°*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iftfprobd, qudmlibet hominibits occulta,tarnen

fudm lüam prauaricdtionem er graue peccdtu clcmen» tiie diuinie conquerendo proponit,humiliter conftteturnbsp;peccdtum fuum,cr uelut medico uulnus pdtefdcit, nonnbsp;ut docedt,fed ut fdnetHr.Qni enim morbum abfcondit,nbsp;er prodere non uult, medelam nonfufeipiet, fed indiesnbsp;codlefcente nuirbo fit incurdbüior, cr perditioni proxinbsp;mior^ Dicerc illud feriptura modo,pro cogitdre cdpiturnbsp;Cf* proponere uelinftituere^animo.Non aut dominus o*nbsp;piuhabetloquelisuocdÜbus, quicordiumfecretd cr conbsp;gitatusaftricitcrexdmindtt Eidem cogitdre, idem eftnbsp;quod uel loqui uel dgere. Totui enim homo interior gquot;nbsp;exterior de fiirodomini eft,cr iudicdnduf uenit deo,ni*nbsp;fi nofip/bt ipfî iudicduerimus. ideo hic Dduid contra fenbsp;côfitetur,fefe dccufat et redarguit depecâatis proprijs,nbsp;cr domino deo fuo rewm fe fiftit, ZT humiliterfubijcitnbsp;^cio dei,nuxto tarnen cum dementia, feiens det boninbsp;tatem nolle mortem peccatoris,fed ut conuertatur ac uinbsp;Udt,non ignorans longè propenftorem deigratiaad connbsp;donandum,fed humiliates et confitëtibus, quam ad damnbsp;nandum.Ad idfiequentius cr uiuatius coÿtdndum,itenbsp;ru/mSelaaddii.

Sanfti quo* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qudntumlibetfandus inuentus eft,qui non ali

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qudiido neceffariam habuerit dei indulgentiam,qui non

fe fcidt erfdteatur peccdtorem e/Jè,ficut cr impij fcis unt fc impios, Veru hoe intereft utrifq;, quad qui finenbsp;fide eft impiuf,peccdt fine ttmoreiudicioru dei,non re-fipifeit,non implordt deigrdtiam,quam uel non eredit,nbsp;uel non curdt: fandus dutem cr fidelisfupcr cuftodiamnbsp;fiiam femper ftdt, cr omnia fada fua cr cofeientio'fe»nbsp;creta expendit feciim,peccata fua tarn parua quàm ma»nbsp;gna domino conqucritur,confttetur CT plangit,fuppU»nbsp;eibus precibus ambit indulgentiam dei, CT in quacunq;nbsp;accidente anguftia,ficut erfratres lofeph, femper pri»nbsp;mum cogitantfefe dominum offindiffe, cr nufquam nonbsp;inueniuntoccafionë humilianfi fc coram domino quannbsp;tumlibet gratia dei pleni fint,^:^“ fandi coradeo cr honbsp;minibus. Cuific refipifeenti, cr humiliter agnofeëti culnbsp;pam,non oberunt calamitates ingruentes, fed ut fandisnbsp;cr dei eledis omnis temporalis anguftia cr perturba»nbsp;tio in bonit cedit, ac in profedu infignë. Non enim connbsp;tra dominu murmurabit tentatus, non impatiëter fèretnbsp;fiageüd dei, fed cotinuo mentor abitur peccatoru fuoru.

T M 1 V V 1

cr iuftum Dei iudiciwn diligct,graHU Q«od quidem egregie Dauid egit,cumSegt;i!eiiiHil ,nbsp;iniquißimum calumnidtorem,fed à dominonbsp;fumexercitatorem. Non, mquit,nbsp;net quacunq; calamitatumfortunautperdatffed^nbsp;It oratione cr refignationc animi tuebitur abofiininbsp;Io, proderitq; pio aduerfitds adgloriam, quaimp'^nbsp;firretexitiumerperditionem.

y Tu cs refugium tticû à tribulation^^ drcfideditnie.exultatiomcaerucßitänbsp;cundantibus me« Sela»

y ere tuti à quibuslibet malis erunt, qui tua ft tia plena fidutia commiferint,qui tuamnbsp;ferio.Tu enim o deus,ait,protedio meanbsp;mato quolibet feruabis me,crfiteripiesmeab^nbsp;tmdiq; incidentibus, «t omni gratia tibi repeiuie ,nbsp;me mfiriorem reperturus firn, qui longenbsp;ad condonandu, quam nos fimus ad effindendu,nbsp;bet a pueritia mali,cr ad mala tnclinati. infers qnbsp;anguftitU plus pater, fed non inducts in fttttutiont^^^^^nbsp;finis mergentes fubmergere, cruaciUantesnbsp;quin erfi corruant,fupponis manit tuam, nettnbsp;tur cr pereant. Exultatio mea erue me à cirei^nbsp;bus me:fic legit ct traflulit prifeusnbsp;alio confolari poffum pro peccatis dnxius,mpnbsp;mihi dementem oftenderis, CT reftgt;cxerisftrt^^.^^(nbsp;tuo. Hoc autem fiet, fi no obftantibus tot iT Mt*nbsp;catis meis, eripueris me à tot mets crudelibusnbsp;bus hoftibus, undiq; me obfidëtibus. Hebratsnbsp;ultationibusliberattcircudabtsme,Qtufdqttonbsp;rius reddi potuit,Edcmeeuadereab iftnbsp;mthi tu qui eî exultatio mea^ Vbi finep^'y^'^^ cogt;t^nbsp;detur hirec pro cere. Sequitur Sela, utnbsp;dereturcura dei circafuos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ j,j iiigt;

8- IntellcdumtibidabOjamp;inft''“^ hacqua gradieristfirmabo

yertitfermoncmadunumquemlibd^t tiitionisfandacapacë.Docetautemlt;ttnbsp;tefcamus,parum expendentesiulf“^^’’^'' ^.f/prob^nbsp;adfiruntmale agnofeentes, ^eimis^tdanitnnbsp;mtenderit,ultro tn uia dominieurretjU^^^fi^^^g^ittnbsp;beatam uitampcruenturum.Hilonautemanbsp;falutcm tUuminantur,nifi hi quos dominusnbsp;ritu inftruxerit. itto docente ad falutem , a cpnbsp;omnis alia eruditio ad iUam coperata,ftuttdnbsp;nis. Solo enim uerbo dei et eruditionefacrat Inbsp;deuiafalutis,etdeuerbouitarcbusq;d!iim gt;nbsp;titudine hominum lt;eterna,deq; ‘tmocentia^nbsp;minoptacerepoteft,crab eledis exigdier- S ^(itsnbsp;tuus cr dominus,tmopater,confid^nbsp;tid mea,diftgt;iciam cr uidebo,cr confu am qnbsp;ducat, quo tuum iter defledas ,folictttt^ fnbsp;ne erres er tncidas in perniciem. Ilt;^nbsp;oculosfuperaliquem, diligenticura prcjftnbsp;cuius falute.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t,.«

Ç Nolite fieri ficutcquusSimuw ‘J jjoji

Hi**

-ocr page 163-

ÏSALTERIVM j'ôeftintelleâus. In camo Sifreno maxihnbsp;‘’s«orûcôftringe(5)n5approximâtadtc.

«fm proftiedlt uobis uelim, ut intcÜedu à deo **nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«tdwi««, et no ftolidiorcs fitis, ô uos

/quot;•’'«iKJinMginem dei creati,quàm equut eftoquot; w« ^’îniiiifwttfre inter iuftum ZT iniufium no pojfunt,nbsp;^‘^(»quot;efepe dtii fut er benefadorem agnofeunt,nbsp;¦^amp;nt,finuntqi fi manfuefieri adigi^ ad opera,etnbsp;^'quot;«iitdoportunij hominibus officia, conjiringifrenbsp;ut morem gerant tibi, hominibiit fcilicctnbsp;^^'^'gt;^t,ojknfam uobis dîti uoluntanbsp;g i^^^'’^^fidamini, finite^ uos timoré dei cojîr'tnnbsp;»gt;andatoru iüius profteifiamini, ad dominunbsp;itc^^^^t”‘°P^gt;'dit,er ad nutum illiut obediatis,ttenbsp;quot;'¦'fe liÜMj inftituto,quod ignorare non poteftis,nbsp;'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wtcfligcntM pnediti.

inj ^’g'Ha peccatoristfpcrantem autê

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiuit,er brutis beftijs potiut quàm

fif^^^^ ^Ifi ftudet,multis iu ^°loribus crftageïïis dei affiigitur,ut renbsp;rupiatur improbis contra k*nbsp;\f?''^'1uod nemo ppterit,nifi qui fi er creaturMnbsp;'hunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nouerit plane nihil e/fe,cupiat autem

domino,cui er confidat, à cuiut bc dreudatur, ut tutus fît in huiutnbsp;^^ftutionibus, taies dominus defererenbsp;finefrudu percutiuntur,cr nonnbsp;\iA''^^'tgt;fientiam,fidutPharao potius induran*nbsp;¦ ’’ ^i^‘'*'f^^^iusgratia,croxitioprieparantur,nbsp;domino amp; exultateiuftiî SC

¦ !gt; g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;redos corde adgaudium Itti*

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habeat propitiu,beneficijs

fi

^^dia be ^.îJ'’‘‘‘'»‘J’ült;tdd(»lgt;ttd«t, er qui iufti funt pernbsp;Hfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conuiuiû célébrât,

L‘’’pig^^“°t«I«ddMore,fedexcordednoppIien lt;^igrutM,omnibus affiedibus im*nbsp;mundo gratius habentes,qu.im fan^nbsp;domini iJli^« probari^nbsp;/almvs xxxin.

Dauid.

Ni ‘'^^pfirit hic titulus incertum eft,cum

I ^Qy^N^wtitMlocdrcdnt profeßio bonitatis diuinie,^nbsp;^ultatc iufti in domino t reâosnbsp;'lecetcollaudatio.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P’’® f fiilied er

t^'^l'Qk’^^^^’^'^^^fi^dgaudiumgeftibusquibufi fandificati per fidem,cr domino

Wos,Jub cuiuf protedione er lutela de

THILLÏJH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78

JpeTiire uel (tericlitari non pojjimt^ Ncc fynccriorUtb tin in hoe mundo conthigit,cn tjua pij çr fideles 'm do=nbsp;mino exultant, certi nihil ipfis incommodare poße totunbsp;mundumfiprofe dnm habuerint, quifuosnegligereutnbsp;fummepiuf no potefl, No« autgaudet de mudo, in ^uonbsp;non eft nifi cocupifcentia carnis, CT cocupifeentia ocunbsp;lorum,erfuperbia uit^^quie cu non fint Àdeo,non pofnbsp;funt fideles in talibus exult are, fed fitgere deteflaritnbsp;Redi uero habentur, qui ex bono cr lt;tquo agunt cumnbsp;omnibus,Hi quia domini bonitatë inteUiguntßdeo earnnbsp;laudant, idonei laudatores, quibut nihil optatius accidenbsp;re poteft,quàm celebrare dei laudes.

3. Confitemini domino in citharatin pfaP terio decem chordarum pfalliteilli.

Excitare cupit Dauid rex fandut 'm animis populi fan dosaffidutacreligiofißimoSfUt dediuinis bénéficesnbsp;lietitiä adaugeret,non folum officio uocum,fed ZT organbsp;norwm co/tcentu. Deeetfiquidemin facrisccetibut, CTnbsp;dum fandis cu deo negotiu eft, totum animü 'm admira^ ^auslnnbsp;tionem et laudë dei rapi. Ad id quantne fit efficacité M» cœtu Rietnbsp;fica, cr ex fado Elifei coUigitur, qui animu fuum omninbsp;perturbatione diffiulfa,Kufica harmoma ad percipien»nbsp;dum facru fuperni ffiiritus afftatu apparabat. inftrumeitnbsp;torum aut figurlt;e cf nomina parttm et pro hominu in*nbsp;duftriamutätur quotidie, ideo nihü de illis certi neefeinbsp;tu neceffarium dici poffe crediderim,qum ahjs htec tra*nbsp;danda rcrum talium ftudiofioribus ffionte permiferim.

Laudandi dei innouatü ftudium uoluit excitare, quod exrenouata diuimebonitatispropenfione fokt ocurges Studiumnbsp;L' r L r œ ¦ ^.^deiUudSd»nbsp;re. De his Jane qu,e hommes Jumme afficiunt,nbsp;nbsp;nbsp;quoru

memoria penttus cupiunt infigere,folent firè nouM com ponere cantilenas.Sic Mofes mart rubro tranfmijfi», crnbsp;ext'mdo Pharaone, hymmt cecinit, er Efebbora occifonbsp;Sifara. Nemo uero hutus ftudiofior fitit Dauide. Tubienbsp;autem cantum in eo dixit,quod fubiecit,Et bene fonate,nbsp;fuauem tedite harmoniacum iubilo er clagore tubie. !n*nbsp;figne igitur cr'tmë eft Chriftiano homini cantica confinnbsp;gere defcortationibut,erhomiiMcalumnijs,iequale tlt;tnbsp;Ubus j^urcitijsfefe obledari, maxime uero pueÜas, quatnbsp;in primis decet uerecundia,honefttis,horror ad omne intnbsp;pudicum uerbum, multo magis fermonem uel carmen.

Incipit pricdicare dominum à fadis nbsp;nbsp;operibut fuis,

quteomiua necejfarioredafunt. A fummo enimbono non proficifcitur nifi bonu, omnia fumma cum tequitatenbsp;er fide inftituit,agit acgerit. Ordo diuinie prouidëtiienbsp;per omnia eft irreprehëfibilis, utfeipfum iurefalfitatisnbsp;redctrguat,qui operibut deidetraheretentat, cuius uo*nbsp;luntas 'mobliquabilis, ut impediri non poßit.fic neefal*nbsp;lere,necfalli.In fide funt opera eiut,ftabilia,uera et uti*nbsp;lia ad^pfedu eledorü etia id ignorätiu, idcoq; fidehbutnbsp;grata ejfe debët,ct abfi^ dubio fonda haberi er fidelia,nbsp;Diligit(i«/îùtlt;o«)niifericordiam 8C iudici*nbsp;umtmifericordia domini plena eft terra»

-ocr page 164-

P SALTERIVM

CoM()liicet domino Deo, ut 'mter hominef, ^uos ipfe

amp; moderatur,uigcat iudicium iufiitia,iequïnbsp;ttufcilicet concordid,etitenus utquod ßbi ijuifq^ ßenbsp;ri optât,id alteri ex animo déférât, ut conferuetur cha*nbsp;ritoi cr amicitia talis, ut pax ?^gdudium inter homi*!nbsp;nés uigeat. tidsc efl enim dileilio qua Chrißus mandauitnbsp;difcipulis,ha;c finis totius legis, fyncera charitoi, ut munbsp;tuum diligant fehomines,quemadmodiim à domino deonbsp;fuo diliguntur Ad hoc docendü cr commendandu dnsnbsp;orbe tem impleuit beneficentiafua,folem fitu oriri fa*nbsp;ciensfuper bonos cr malos,omnia fapientißime di/fio*nbsp;tiens et amicißime, pro omnibus fuis beneficijs nihil exinbsp;gens, quàm ut hominesfefe diligant, Quicquid ujfiamnbsp;cojficitur ab hoïbus, nihil eft nift mifericordia er benenbsp;ficentii dei,'m ufum enim hominis uniuerfa condiditnbsp;ordinauit,ut omnia iUi feruiant,ipfe autem creatori.

C Verbo domini ccElifirmati(fdlt;SOfunt.-ÓC fpiritu oris dus omnis uirtus eoruni.

gpiritu dé vnico iußionisfu£ uerbo, quod fapientia dei eft, erca« oia. Q^ifç^i,i^p^^f.^Q^„ipotentisiequeitternu,coeliom*nbsp;nesfaili er ordinati funt,iuxta fuu ordinê influêtes rc=snbsp;bus inftrioribiis.Etffiiritu ex ore iÜius procedëte,id eftnbsp;fan£lißimauoluntatefua er increatd bonitate,qu£jfii*nbsp;rituifaniio appropriantur ut unica aäione pater uer*nbsp;bum jfiiritus fanflus egerint ustus detts, quicquid aHunbsp;er,pdudlumeft intotamachina mundi,omnesfcilicetnbsp;fteÜ£,planctlt;e, fol et luna,ornatus et exercitus caloru.nbsp;Omnia enim quie funt in coelo,terra,er in elementis o*nbsp;mnibus, uniusomnipotëtisdeicreatureefuntf adhomi*nbsp;nis obfequiu condita:,ut ipfe creatori feruiat,illis potißinbsp;mumdonis,quibus homo omnia anteceÜitcorporea,in*nbsp;telleilu,uoluntate,fide,jfe,atlt;^charitate.

Miracuin nbsp;nbsp;nbsp;Miraculum diuin£ uirtutis,quo mare fuo loco conti*

“gt;»«’• nbsp;nbsp;nbsp;netur,ne in terräinundet,nunc explicat eleganti copa*

ratione abufiua, qd’dicit, uelut in utre aquas colleilaSt infuum locu ceu thefaurü repofitas : ut oftendat deinbsp;immenfam potentidin tarn uaftum mare, qualem homonbsp;in pauxiÜuaqu£,quäutre cocludens reponitquo libet.nbsp;lud£i nunc tumulü uel cumulu exponunt, quod prifeusnbsp;interpres utre dixit. Cuius ueluti thefauri funt,homini*nbsp;bus nimirum inueftigabiles, abyffus maris,ubi miraculanbsp;natur £ maxima dns operatur ad fuagloriä, faniiis tannbsp;tu in patria conteplanda.Non enim tune fideltufelicißinbsp;m£ anim£ otiofe erZt,inteîligêt enim no intuitione tannbsp;tum diuiiiam e/fentiam,fed etidomnipotëti£ diuin£glonbsp;riofißima opera in ccelo er in terra ac mari

Ad tarn omnipotentis maieftatis diuin£ timoré er re uerentiähortatur fideles,ut que tanta pofte inteUigunt,nbsp;eum ftudiofius excolant plus iUi cultus digni deßraitnbsp;tur,er ilUus beneplacito diligentius obfequantur. Cumnbsp;enim dcusomnemaUdpotentidinfinito excedat, utquinbsp;mituueldidocunHaefficiat, debueratmerito à nobisnbsp;pr£ omnibus metui,coli er ucnerari,à quo omnia pen»

THILLIM

dent,ut 4 ereatore, er conferuatore.Vnu op!« dit omniu creator, quo homines orbis habitatotttnbsp;ruit, crperpetuofirmidarecopeUitdiluuiuuniu^lnbsp;quod quanquam promiferit nunqua iterandü, nihtnbsp;men uetat,quin fibi populi finguli timeredebeant,onbsp;cinitatemmariu er fluminum, imbrium'^ cataclij^nbsp;qualcs mult£gentes propter peccata fita non rtro exp*nbsp;riuntur,ut fine ceftatione oporteat firinidare.

Quoniä ipfe dixit,à facta funcipt^*’’^ dauityamp;creatafunu

Qiiid ni reuereantur omnia iüum deu,quititlt;^ condidit omnia,quandoquidcm unico iußioni!/nbsp;dato pariter omnia finire er delere aque potej •nbsp;nus eft enim ipfißimus illenbsp;eft'entiam,er omnibus ejfepr£bens,cuii(Si“’‘Yj^nbsp;fiftit nihil-Omnia qu£cunque uoluit fecitnbsp;terra,uirtute fua perftant omnia, eafeilicetnbsp;ta funt, unica enim uoluntate et ea inunutabionbsp;na fecit omnia,qua ergubernat f(i,cr fo ƒ’’’*nbsp;ad placuerit,folius mandati uel uolitionisß^^nbsp;niainnihilumredaflurus,filibeät,nbsp;’ Dominus diffipatconfiliag^*’*'”*'^^'nbsp;bat(lt;lt;Ktc»»)cogitationes populormn (nbsp;probat confiliaprincipum.')nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^fUtii

Vteunq; unusfit omnium ^featorCfê'^^-'^titü^ ce celebrandus er colcndus.fempertamenè^^^^fK^nbsp;rumconfiUiifuit plures coleregubernatoK^'nbsp;ri dei cultores,gentium odium ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;psrti

femperfuftinuerunt, quibus magisfeinpfp^^^^^j^a ri honores diuinos multis quàmnbsp;agentë 'm omnibus,Sed dißipath£c et alial’^Pnbsp;titimconfiliadns, erconfi(nditftnltdfip‘‘^”“^^^^gi^iitnbsp;mundi, er quicquid contrariimtftatnittr^'^ aiiltidnbsp;femper tentatur ab impqs,taiKoq; connin^“nbsp;res, quanto fuo fenfumagis annixifngt;‘‘^^'’’^^fy^igt;iiii^nbsp;corrigere pr£cepta diuina, er fnonbsp;dare, Adieilitiu eft,quod Latininbsp;filia priticipumnio 'mutile, (ed diuittof}‘''‘^nbsp;ad declarationem prioris fententi£,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iji?^

i Confiliumfdtttem)domini net.-cogitationes cordis dus ing^nbsp;ncamp;gcnerationem.

Confilium dni non tale intelligat,nt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opot

do perquirat humano more quid agendn tunius: fed 'mteUigiturprouidétiadei (tnbsp;mftitutus er impcrmutabilis,quandoqi^“‘^^^^^.ff(((rnbsp;cognofeit omnia pra:terita,prc£fctjtia,e7'r*nbsp;potcftascreatur£ cuiufeunq},nbsp;domini ualeat mfi-mgere uel modieO‘ E/nbsp;dei ipfe deus, etuolitionisadusà ditn»'^ ,nbsp;neerpotentianodiftèrt.Omniaenf^ ^^puitsb^^nbsp;infinitate perfeüionis maxime eddê,aq^‘^nbsp;er £terna. Sed er qd-conftituit de elettn^nbsp;confilium dominus,ncmo mutabit, etnbsp;culafuturafunt,magna operanbsp;tatione fua pr£ordinauit atq; prt»^^ ’nbsp;gloriofum acfidelibus utilem ordinauit-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßgjt

IO

II

-ocr page 165-

, PSALTERIVM

, gens cuius eft dominus deus cîus;

iflfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fttyjlerijs

'«tiotiis Q- prouidentM uiiiuerfalif, id unû fidèles ^^fumnittim ZT ccrtifiiinum,beatam e/Jè Gquot;nbsp;tempore Gquot; fitturo fieculo,eitmgenté,nbsp;tiitdeiti talis fit. Gquot; ubiq; locorum, quie nonnbsp;omnipotente creatoremomniti,nbsp;'¦’Itenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fttmagubernantemfiinShfiime, etiÂfi

^^ttsajjcqui nequeat:quahs olim erat ^itlj!^^’’tfft'‘‘^litica,uelabAbrahamdcritM^^nbsp;peculium^Tales autem /fiecianbsp;’'!i(f) °nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erant,Ht nunc omnes iUtegen

dtj f'J'f®’’«« 'm populK omnium nationum, quit per feirent 4 deo omnia geri, proéj^nbsp;°»tgt;ua perfici,^ui Gquot; perfuafi funt deonbsp;loeOfiJuare utcimij; eadantres, tan*nbsp;cooprratwrrf ntbil dubitant:nbsp;squot;** ^‘’'^‘^^^‘tttigens ill4 efl,cui deuifie tutorem,nbsp;exhibet,G quam exconbsp;^tf^^dariainatque pr^echaram po^efiionem.nbsp;'P'iêl,non folmn carne geniti, fed etiamnbsp;^‘'’^°'‘‘’^‘^meunq;ubique G femper. Quinbsp;fiterint,quid de deo cognouertnt,nbsp;Si ^euin donati fint, quanta dei gratia con*nbsp;'“^ßcatijdei« nouit, nofirum efl de nobis fonbsp;’i l^‘'‘‘’}‘^dignedominucolamusetobfequamur,nbsp;S?k'^’°‘’flt;'pexit dominus, uidit omnesnbsp;Ç''«’inum,

^C'^l’^'^tequidêfita deus omnia implet,adefi Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eonferuando in cjfentiafua, per

Si/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CT quafifigiUatim omnes afiiieiendo,

*” omnibust'tn quo t(iuimus,mouemuir g ffi4ieftatisfuie cxcellentiam ofieditnbsp;^‘^liperpetuaclaritate g lege, a quonbsp;feguntUTG permoucntur,iuxtanbsp;femel aßignatu illis ordinë, ideanbsp;He telut federe iiitelligitur, et tarnen indenbsp;ubiq;gerunturGfiu»t.1n prtnbsp;eos,propter quos creauit omnia alia,nbsp;oarnis, fed dementia uolun*nbsp;P^'otedor conferuatorq; Gnbsp;^lt;hf'''^‘‘^e'’i«!^itc»‘eeji»nifcrerictbfnef(jccrenbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habitaculo fuo refpexit fu

perfuadetur,ideorepe* ?’%rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deumincoclefli bet

omnium imperatorem G dominu, dreunt qu£gcruntur 'tn mundo, nonnbsp;S'ti^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aßiedu, fed pradieo, omnia agens 'm

I S,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habitatores orbis homines,quos

'î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G caterK omnibus creaturis, qui*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idtantû,ut domino deo fuo fi-uerétur.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corda eorum.'quiin

î Si;'toperaeorum. 'Se||^’*’^‘^ßnn4uit^; hominem,non fecusatqucfisnbsp;“ ’*'« fichle. uihil igitwr 'm honüne ejjè po»

THILLIM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79

tefi,qttod dcumfallat, ipfe totumper omnia fcrùtatitr, imôfimpliciter clarifiimeq; afi^icit intima cordis huma*nbsp;m, tantum abeft ut opera iBius omnia non contemple*nbsp;tur,quieprofîant magis, de quibus homines quoque iu*nbsp;dicarc pojfunt patentibus. H£c autemfi certè hominesnbsp;crederent,quanta quafo eßet nobis 'm deumfiducia, o*nbsp;mnianimirum G optime quidem diffionentemi Qu^nbsp;enim fondimonie cura uerfantibus coram deo g con*nbsp;ditoreaoflroejfedeberet,cut cordis nofiri penetralianbsp;magis quam nobifipfis patula funt.

16 Non faluatur rex per multam uirtucem g’gasnonfaluabiturin multitudinenbsp;uirtutisfpie.)

Regisquidemmaximacopi£funt, quibus KhilaonOtotn» Tonfiibtrus uidetur, his enim potentia g uirtus régisnbsp;confiât : fed nulla eft comparatio fortitudinis regales^ adnbsp;diuinam, quin G totius militia fua robur g uidoria,nbsp;non nifi à domino pendet.^on faluatur rex quiq; fatellinbsp;tibus, G propugnatoribus, corporis^ qualibufeunquenbsp;cuftodibus,neccuiufquam uelßrtißimi herots uirtusnbsp;quicquam iuuat fine domino, uel domino nolente, quinbsp;fitnda lapidisuicit Goliath,Sifarammanu famine, gnbsp;Holofirnis exercitum mulicbri ßrtitudine cum ducenbsp;conßdit.

I ƒ Fallax equus ad falutem: tn abundantia autem uirtutisfuæ non faluabitur«

Viq; equus beUicofißimum animal fingulari pr£ditusdicitur,utfalutifitfelfori, fiue oppugnandus ** **nbsp;jf}thoftis,fiueßgiendum, nihil tarnen faluti conducet.nbsp;Nibit omnino falutis/perandum eft à creaturis, Inutilisnbsp;eftG'nt^ffit^itx ad falutem, tarn régis quàm equorumnbsp;ßrtitudo,qu£ maxima crcditur.Nonfatis firme nititur,nbsp;qui 'm quicquam confidit aliud quàm'm folumdeum, ànbsp;quo omnis uirtus pendetßrtium,ut faluare poßit,bontnbsp;tas quoque g dementia ad fuos credentes, ut uelit fucnbsp;currerenon'mdignis,

18 Ecceoculidomini fupermetuêtcseum, 8C in eis qui fperätfuper mifcricordia eius,

Quanquam omnianouerit g 'mtueatur, non tomen Gratf» dd probat Gfufcipitgratos,nififetimentes,Gdigneco*nbsp;lentcs,prout tUi complacitum eft, g fecundum uerbumnbsp;fuum.lftis enim 'muigilat,G continuo auxiliatur ad bo*nbsp;num,quandoquidem non 'm alium/fieront, nec fiduciantnbsp;totamiociunt preterquàm 'm illius beneuolcntiamGnbsp;g)ratiam. Qtiisenim aßifteretei, qui nullum/fierat uelnbsp;precatur auxiliuf Q»jw contra uir bonus defereret aminbsp;cum eum,quem feiret fibi deuinfhßimum, et optime denbsp;fe lfierantem,iam uerô de falute finoliter periclitantemfnbsp;Multo minus id faciet fumma bonitas,G gratia mcom*nbsp;parabilis diuina ad cledos fuos,quod non obmitteret panbsp;rens'mdulgentioradfilios,

Vteruatàmorteanimas eorfi,5falateos in fame«

Qifoticf etiam 'mgens periculum 'tmminet fuis filijs Domînu» dominus fuccurrit,quanto magis m minoribus uelcon* ^“'^ueeur#nbsp;tra? A morte redimit fuos dominus G author uit£ gnbsp;necis,qui folus poteft 'm mortis periculo potenterfuccur

O 0 Q

-ocr page 166-

PSALTERIVM

ff ff,et ^uibufuis calatnitatibut rernedia adhibere,

hum maxima eß famés, quam dominiu dißtcUit, uiuiß» cat^ fame alioqui morituros. Ad hutte unicum patremnbsp;nutritium currendum nobis,qui foluf faluare potefinbsp;animas in aitâteternam, ZSquot; corpora coferuare cr ale»nbsp;re adfuam periodum,qui dat efeam omni cartu^ ZJquot; int«nbsp;plet aperta manu omnia benedi^hone.

Anima noftrafuftinctdominum:quo* niam adiutorSfprotcdornoftereft.

dlt;?miDum* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominum expeékait, plenifide^ CT cer

ta expeßiUione bonorum promijjôru, donee exhibeat. Non autetn in/pc firma manere poterimits mfi dominutnbsp;adiuuet,mangoribusuirtutemadnwiiflret fidendi do«nbsp;mino,m tot aduerfis euenttbusjpfeautem dominus ad*nbsp;iutoriumnoßrimeß, z^fcutum,quoprotegimuràia«nbsp;eulis hofiium,quee excipit pro nobis,cr ßbifaikmim«nbsp;putat quicquid ab impijs aduerft infirtur fidclibus^cutnbsp;feutum firitur non corpus eius quem protegit.

Quia in co lætabitur cor noftrum : amp; in nomine fandocius fpcrauimus»

«Mdinm Purum zx flabilc gaudium eleilis non eß, mfiin ei(«ori«m. Jomino,dumintérimimpijgaudent inrcbus peßimis,nbsp;necpijgefiiuntfiecularigaudio ac forenfi corporeoq;,nbsp;fed 'mfinu, ’m corde, mtr a confeientiam, non fibi con«nbsp;feiam alicuius maluite ,fcd certa de domini benignitatenbsp;Cf gratia: cuius nomenfemper fanfhficari precanturnbsp;CT optantfanfhtZ^ de facrofanikt uoluntate confi«nbsp;dunt, cuius nomen fuper fe inuocatum aÿtofcunt ernbsp;uenerantur.

Fiatmifcricordia tua domine fuper nos quemadmodum fpcrauimus in te.

üomine totius populi dei precatur ultimo,ut dei bo« nitas iuxta fptmipforum 'm cos iugiter excratur,quonbsp;fimul quomodo deus confidentes in fi,et omnia ab ipfonbsp;Deus adiu* expeââtcs habeattdocet nempe, quôd perpetuô eis ad«nbsp;wur^P'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ iuuare er defindere, m omnibus confolari

cr recreaxe,ut iugiter m ipfo ZT de ipfogaudeant, iu» xtaq; jpem fuam,fcmpiterna bonitate eius perfruantur.nbsp;Hec autem fors non eß omnium,fcd tantum eleôkrwm,nbsp;Z^ à dei prouidentia in omnibus pendentium. i^on ta»nbsp;men tequiparatio 'mtclligenda eß,ut non magis miferea»nbsp;tur quàin nos quandoq; /peramustfed uult dicere,Quannbsp;doquidem nos more noßroßperanius, fie tu tua mfinitanbsp;gratia nobis adeffe femperdigneris.

PSALM VS XXXdlI.

Dauid cum immutauituukum fuum co ram Abimèlech,amp;dimi(iteum,d(abiit.

Kicrexadquem Dauid confùgit Achis proprio no» minedicebatur. SedquiaPahefiinorurexerat'm Geth,nbsp;ideàpromore regni Abimelech dicebatur, accommo»nbsp;Vultum milnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcgibus uocabulo,quos patrum loco e^e decet po»

»K. pulothifiorialegitur i.Rcgumcap.uicefimoprimo. Vul turn autem mutaffedicitur, quia tottim habittoncorponbsp;ris mnuitauit,et iudicium fifiüit hoßium fuortmt,mternbsp;quos de uita periclitabatur, fed domini dei fut benigni»nbsp;täte exemptus cfltcuius prouidentia contigit ut rex A»nbsp;cbisDauidem à fe expelli tuber et tanquâ m/ànientcmt

THILLIM.

à quo tanto perieulo liberafus,hunc PfaltrUlDi ARGVMENT. Gratiaruma^ho eßnbsp;exemptions àgrauibuspcriculis. Eß autemnbsp;eus deficients litera Vau,qua tarnen in medio uerß Pnbsp;nitur,ßrtaßis aliter olim difiméîo.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Encdicam dominûin oinni pore.fempJauseiusnbsp;j Non »wdjctüH mdiciumnbsp;ledionis zir proprq amoris,fi qahnbsp;num tantum laudet in pro/peris, ipfum tufic nnbsp;Bel agnofeat.V erèpij dominum coUaudantnbsp;cr aduerfis,omni tempore dominum beaedicub nnbsp;qui dicebatfSi bona recepimus,crc, îdeè exeWPnbsp;(borum Dauid exhibens,promittitfc dommunbsp;rum m omni tempore, cr fine mtermifiion^^y^jénbsp;minum non folum corde, fed ore et opéré,nbsp;tterèfidclis nunquam non fentit beneficia dei, inbsp;me cefiàt à laudibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jlj/

4 In domino laudabitur anima meî* dianrmanfueti,amp;Iætencunnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,..

Glorianturfanlhno 'mfuis operibusfed diui gt; leéktntur non tam m beneficijs à deonbsp;dementia et gratia donantis:fuâiugiter'i«^‘ê''‘^^^(tnbsp;ditantur,crmifericordiâdeicircafigineiitafi^^l^ternbsp;catoresmdignos, célébrât pro uirili, ^P“'''‘^i,i!tal^nbsp;gratulari m domino cr Letari omaes 'mnbsp;nbsp;nbsp;’^,ficq*‘‘^

afirdos,fedeecumm4nfuetudiaefufcipb”^^^’^^pf(lfit dominus cts ftrendît irnmiferit 'mhocmuttdO’nbsp;ram habent ele{li,et male trandontiff ab ‘'quot;Pt’^f fdnbsp;funt de hoc mundo,à dno autem mininx ^‘’'^^^poiefnbsp;fingulari fuo tempore hetitia perfituduntu’’,'}'nbsp;tes huius mûdi uel ignorant, uel numi^nbsp;tur uel affequuntur, alias cni gaudiorii fix'/nbsp;J Magnificatedominummecurnînbsp;mus nomen eius in idipfum.^nbsp;Congratulamini mihi omnesquideunbsp;nbsp;nbsp;J^potea*

illius magnalia didiciflis,fcitis enim tiam eius qua fuccurritfamults fuis,itt ina^nbsp;tionibus conflitutts.l^on mihi fobnbsp;fed omnibus in ueritatc iüu inuocantib“^- , indiei'”'''nbsp;pariter dominum cxaltemus, id eß lt;altitunbsp;fuorié,cr beneficenti£fu£admiremurdnbsp;agnofeentes illius gratiam,non fortunénbsp;denti£ afcribëtes exemptiones ànbsp;mini effe agnofcamus,cr gratiasnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^it

Exquifiui dominum,S^exaU nbsp;nbsp;jjmf.

exomnib’ tribulatioibus

Longe benignior eß cr modefiior, SX ter fe or antes,nbsp;nbsp;nbsp;pro auxilio req 'faet“^

fpiciat,et ad falutem exaudiat paterp ‘° nbsp;nbsp;nbsp;dof’^^

lius laudes z^gloriam, qui humibter CT) inuocansnoneflexauditus.td quodnbsp;iaéht de beatißima quidcmuirggt;’^gt; -ucnfib'ffnbsp;agtiofcit,fed filio uult acceptum refte’^bnbsp;cui creatur£.Scd rcquirendus eflnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i‘^P‘‘^

nedelifb,agnofcend£cauf£fuutp'^°P

«

-ocr page 167-

PSALTER!VÄ

l'ftilit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;piiuoreinutiti uelmo^

timeant dominum, fed ut iu ‘^lt;]ult;inimiter fèrant, ct fub onere aduerßta

k. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illuminaminitct facies

S°quot;‘'lt;’quot;f“ndentun plenafiducia adnbsp;’'lnn« /'’’’’quot;“»Cr deÿratia illiia iüuflrari, nonfecutnbsp;dumfolë accedit,cr de pro*nbsp;illuminantur,dtim propiuf dettnbsp;Htlf^data domini diligenter in/^exerint.nbsp;adcu,cr accurrent uel con»nbsp;J quot;* f'*'”’nbsp;nbsp;nbsp;pictate tam clare demonfirata,ni*

trff[^‘*°'^'^‘ttfiflinent ad eain partieipandam, tlUtu prteßdip. Et facies eorumnbsp;Jetnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/}fe fua non fallentur,non pude=i

quot;'lnt 1) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domino adiuti exhilarabuntur,

fîiiff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bonaßgt;e conccpta, quaft luce dei lati.

' Iftç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prorfus animi cofiernatione adcmpta.

clamauit,ct dominus cxaudi ^t= W'^'oninibus tribulationibus eius falnbsp;contritnbsp;\j^^‘t(lamaueritad dominum, nonpotcfl nonnbsp;eß orphanorum et uiduarum, hocnbsp;p‘^fniolentiamoppre/ß)ru,nbsp;l*''iiiitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in calif afcendunt, e^quot; lt;* domino pau

btchrymicaudiuntur. Necfolum an ’'Wil 11nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufcipiunt, ut ab omnibus

ifed in latitudinem libertatK fiatuun* fic à domino non fuperbi meritis exaunbsp;\^^‘^ficlóment, fed mopes Jpiritunbsp;nbsp;nbsp;nihil prlt;e=.

. paupertateß^iritus ßbi confcij ÿratiam

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;angelusdomini in

Ciijlf 'p'^^'mentium eum:amp;eripicteos.

’’’^lt;5 Ç nbsp;nbsp;'^‘rcumponit angelus domintm mimßeriii

exercitu quoda circundat GT protegit cxercianbsp;bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ‘Γ*

promiferat ifraelitts deus, ange^ quieosptacederet,cr 'mpromi/famnbsp;??f|iconbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dauid quoq; non mft mim^rio

Cdormit qui cu^ ¦J rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum piß nocere pof*

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cr tentât,non ob mérita fidelium,

fuauis eft do '*’’^5“* fperat in eo.

kfobcitam dei aßißrn» ' knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^^bre, experiri cr animaduer^

t ^'kn^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°bruit etiam indignos,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi°ßgt;'‘f malitia per

°’’‘'‘^f‘^^‘*blt;iisz^fortuudo noßra.Omnis lt;* lt;iomino eß.Et foil hi beatifunt acnbsp;*®boc mundo,qui fefe totos domino com*

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;So

nUtere po/funt, nbsp;nbsp;curam fuam iaciunt m deu optimum

IndehortaturadtitnoremdeiG^cultum.Non enim Timor ad uereßgt;erat, qui non timet dominum, ut ab lüius ofßnfa *nbsp;cauere anxie defy der et. Prtcfumptio eß enim gt terne*nbsp;ritiU nudtum Uli fidere, cui te beneficijs uel ofßcijs comnbsp;mendarenon uelis.iion itaque deo ßdunt, nec cultudi*nbsp;gnum exhibent,niß fanlh fui,niß hi qui ab omni diuinanbsp;offinfa diligenter cauere ßudent, qui ßlialt titnore uir*nbsp;tutis amore dominum reuerentur.ißis autem fanilts re*nbsp;ligiofedeum timentibus nihil unquam deficiet, nullo uenbsp;re bono egebunt.Domino enim curtefunt,utparenttbusnbsp;filißqui quteprodeßcpojfunt fuppeditant filijs, no qu£nbsp;mcommodarc. Ipfe autem nouit quibus egeainus, non eßnbsp;ut iUi commißi de neeeßarijs huius uitie nobis procurannbsp;dis ßmus foliciti,nec tarnen otiofos ßrt fuos,

Fort« leones er uioleiiti quales eße confucuerunt di uites cif pauperum iaéhira er oppreßione, quißbi ra^nbsp;piunt quanta poßunt.cr diuitias accumulant per fas etnbsp;nefas,ßne timore dei, hi tales omnes iudicio diuino fuonbsp;tempore depauperabuntur, er neeeßarijs egebunt, utnbsp;etiamefuriantaeßtiantad diuitis epulonis cxemplum,nbsp;Noti funt enimßabiles diuitiie temporales,fed uera uir* Di-jitiç eennbsp;tus,ubiqstueturGrfupplet egeßatem, feiensabundare potdt«.nbsp;C^penuriampati, i« omnibi« ditari, omnia poßidere,nbsp;etiamß nihil habeat.Talcs autem facit dominus eos quinbsp;fe timent,^' qu^runt iUi probari per omnia.

Quandoquidem ßc donünus fuos ßuet, gt omni bo norumgeilere ditat, non indigne etiahortatur ad uitamnbsp;deo gratam. Ftlios appellat, quod difeipuli GT auditores pj,,.nbsp;apraccptoribusficuocarifoleant, utin Prouerbißf:y difeipuli.nbsp;Regibus, deßli/sprophetarum,qui dicuntur difeipulinbsp;er filij.Docere autem uult timorem dei, er ad illuin af*nbsp;fuefacere,id eß, uerum dei cultum er uitam religiofamnbsp;fuadere qu£ deo probetur, cuius timor er obferuantianbsp;ßndamentum eß, er initium pietatis et uerlt;e fapientite.nbsp;Non docet autem uanaßiritus domini,fed utilia et pro*nbsp;bata, noncuriofa Grfalfa, fed neeeßaria er ucrißima^

11. Quis eft homo qui uult uitä, diiigit dies uiderebonos^

AUicit ad timorem dei, id eß, ad ueram pietatemße promißorum,ßgnificansuitam er diuturnamomnis^ mamp;'Znbsp;boni copiam cxpeflandam à domino. Deus enim taliumnbsp;author,cui potius ea donaret quäm fuisf Et certe ea fc'nbsp;uere colentibus aßatim fuppeditat,no folum ueteribus,nbsp;qui cum puerorum itißar erant fub legis p£cbtgogo, hisnbsp;erantdelinimentisad pietatem allicicndi,fed er nouinbsp;teßamentifanilis,quiampliorembonorumdeifauorcmnbsp;experiuntur. Qu£ uero ßlicior uita,quàm animo fem *nbsp;pergaudere de beneficiesdeifQu£ expetibilior loiigig*nbsp;tùtas, quàm faturum uit£ huius migrare in ccelum^

O o o i

-ocr page 168-

lt; PsABTBRIVM

i; Prohibe lingua tuam à malo,ôlt; labia tu» ne loquantur dolum«

Timorem cultum^ dei,quem docrt, in eo conflituitf 'iinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ht «fwincrnHcrbo uelfaâo bedax, beneficentMfummo^

pereßudcmt, pacem cum omnibiu religiofe coLu, lin» gM iniuriMquie Ht faciles ita plurime funt diligenternbsp;prohibeiKfUtnbsp;nbsp;nbsp;‘tb iniuria ntanifefla cr doloft lubrici*

tatem Ungute contineM. Hoc autem ft non leui fludiOf fed admodum diUgenti, ut qute loquaris foUcite expen»nbsp;dits,ne offèndM in tmgua,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;necfanfh quidem et per

ßfbfemperpoffitnt,

14 Diuerteàmaloamp;facbonû, inquire pa^ cem amp; perfequerc eam»

Vteradicare vzaniafeminare prteeedit,ficàmiilo recedere, de peccatis reßpifcere prtecedit operationentnbsp;bom,(^ plantationem uirtutum.Nec Hn»m fufficit finenbsp;alio,non qui mala obmifit,fedqui bona fiât laudabitur.nbsp;In uia uirtutum ftare çjquot; non progrcdi, retrocedere efi.nbsp;Plon uitabit mala quifcnon exercitabitinbonis.Arbornbsp;bona non eft,qult;e no profirt bonos fiudusin tempore,nbsp;P»x ftudio» Obferuandum quod dtcit,lnquire pacem ey perfequercnbsp;k quxrîda. eanj.Nip enim fludiofequterits,ut in pace uiuas cum pronbsp;xtmo,et totis uiribui incumbits,diim fefe obtulerit occanbsp;fioffiuieanondtulicebit. Totinciditnc quotidie internbsp;tnortales offenfe, tam uaria funt hominum ingénia crnbsp;iudicia,ut omnem pacis occafionem apprehendere Chrinbsp;fiianus debeat diligenter er fortißime retinere, ad quodnbsp;necefiària efl fui abnegatio, talis, qua non femper qutenbsp;fua funt quærat,non alta fapiat,paucis flore poflit ton»nbsp;tentus,tam honoribus quàm diuitijs,nthil antiquius du»nbsp;cens,quàm omnibus benefacere,omnium defiâus firre:nbsp;hoc tandem efl fefe abnegare, talis perpétua pace fi'uinbsp;potejl.id eorttw tantum efl,qui per chriflum fe fciuntnbsp;effe in numero filiorum dei,nihil aliudfatagentes,quàmnbsp;Ut patri fuo huicgratificentur, eius ut boni fil^ bonita»nbsp;temtenudantes,

. Oculidominifuperiuftos:dlt;aures eius inpreces eorum.

Ab iniuria nbsp;nbsp;Caufam reddit cur cauendu ab omm iniuria tam uer»

MucDdum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omni fludio autem in id incumbendumf

ut in pace cit omnibus uiuentes, benefici fimus in quof» libet.Ocuh domimintenti funt tniuflos, ut eis,j^ictattnbsp;ne quo bono careant,fiq; inciderit calamitas,finMl atq;nbsp;inuocarintt audit eos, quia aures habet clamori eorumnbsp;aufcultantes. Placet enim patri ut quàm fimiüimos filiosnbsp;aflgt;iciat:cr ut nos mutuum beneficerimus, fie nobu bcnbsp;nefaciet dominus.tüon ergo dcfficiendi miferi funt à nonbsp;bis,nificr noflram miferiam deum de/ficientem ferrenbsp;poflimus, diligenter cirwmjficiendum pqs, «ht benefl»nbsp;cio eorum egeat proximus,ut pater nofler in calts con»nbsp;tinuo profficit fidelibus fuis. Quôdfi aures clauferimutnbsp;pauperibus clamantibus pro fua neceflitate,hauddubiunbsp;quin cr détériora patiemur, non exaudietmtr etiam finbsp;clamauerimus.

16 . Vultus((iMtejn)dominifuperfaciêtes ma* latucperdac de terra niemonam eorum«nbsp;VindiA».nbsp;nbsp;nbsp;Non nobis eogitandum de uindiâa in eos qui male ¦

17

18

•9

THïLBIM. fael^tnobis,qui nos beduntffaciesenimdeiillisinteliH^nbsp;eftjcd ut fuo tempore eos de terra deleat,abolcallt;^cO*nbsp;rum monoriam.Pacies Hebrats pro ara c fieroreacci»nbsp;pitur, Iram igitur domitu fi ntient,qui male agunt, J«*nbsp;l^è^icharitattsaffernantur, facile propenfiadflbi ndnbsp;^,cum iniuria proximoru, qui nec dt um uerenairiufnbsp;homines,qui bonwm facere nefciunt. Tides dctniiunbsp;cium durum experientur,non folum eorumapudhoeii'nbsp;nés memoriam perituram ,fed orternaliter damiiandcffnbsp;^ft^eflexcittdidefanéhrum confortio crfllicitate»

Ci3miuerw(iufli) Ädominusexaudiuit (eos)etex omnibus tribularionibusforu»”

iiberauiteos.

Adiuflos refèrtur, eum proximus uerfusdeîi»C^f^‘^Cilt; quatur .ideo^pie cy erudite prifeus addidit,nbsp;runt iufli ad dominum,quod ßrtaßts tutic feript«^nbsp;t» exemplari,nttnc autem ab Hebrais, neflionbsp;”f^nÔfi:ribitur,Clamantibusenimiuftt5dûi)iiHi^‘^‘'\nbsp;^‘[^Crfuccurrit.-impijsautemauertitfattcm.amp;^J-obturât. tJonenlm nubespénétrâtfltperborm»nbsp;fidreligtoforiim,quos ubi exaudire decreticrdi^j,nbsp;^Ibcuadorandum. Certimieft enim fiê«‘^,nbsp;^atMdei, ubi nuUam orandi gratiam larS^^nbsp;^^^^‘gt;taHtemeosdeus,piosfcilicetabotnndgt;^^^nbsp;fiW‘lt;^nonmagnifaciunt,ubiiaäi^‘tß^^^^nbsp;^^^^•«»ßdubideceditquippümuel^^^^^^nbsp;ßitMptorum çy deueritatisiaÜiocaetuat»^'^-,^nbsp;men flaiim femper exaudit clamantes, qtd^nbsp;l»^”^hlt;gt;rafun(pucrifibipetunt:pater'i^!.'^^^nbsp;pli] fl^ontesexaudicndi.Crudelis medi(i»^^^’^^eSnbsp;^^'ihominemcrparcituulnericrpt^t^^'^''^nbsp;F^mbabteisadfalutemfilios,mterimi^^ „ionbsp;clamantes, cum fint pleme pietatis.Sic deufnbsp;non exaudit filios,plenus charitate,utfinti

, ntfempiternum

luxta eft dominus ijs qui fr«oXunrcordeamp;humiksrpirit«lt;îf^/4^^’'^nbsp;, Anitsquidëdominuseft,fedproxtniK^^'^,ftiigt;i“^'''^nbsp;*^^f'^gt;^!‘‘^^f‘*^ftcordecontritis,blt;gt;‘^l^^^^^nbsp;ufftiâ^ animoq^faueqs zy conflernatis, q“'nbsp;resfpiritu dicuntur.quos adfe Chriflus

^egnum ccelorum.’deifiquidem efi 1^^.^ ^menfuum. Qjtos autem potius iuuetnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l’^

humiles,omnialio auxilio deftimCTOl^y^ benteseTalesfunt, qui uiuerepic infiitui^^’ pec^*nbsp;Jlt;^^moperfecutionempaticoguntur.nbsp;*^nercuræcjfcquiabhominibus Cfnbsp;turia pritcipue affwiuntur, ut pauperesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pf^

^Ußquibusdominus adefl,fiin deorcriti»r^. finit fidium coüocant.^ec requirit dcUf,Utfgt;d^'^.-jigfqid*nbsp;leant, fed ne lUos ab offido pietatis dolorci /nbsp;«nt-to/errfnter uult dominus non 'mfeitfd‘’^'ÿ,j^eO^

Multaetribulatiooesiuftor«*”^ nibus his liberabiteos dotnin»’’

lufius malts multis tnuoluitur uitie, non maliscriminum,fedpertiarm»-quot;'nbsp;prifeustranflulit Tribulatipnet.Excmplof'*^ 4'^*


-ocr page 169-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oedunt lt;eqi

(I’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;delinquent, funtoforesiußitii

I* ƒ

PSALTER!VM

^zechiM, loßxi, prophetié Chrißui, cum omnibuf apoanbsp;fifffJnbsp;nbsp;nbsp;quot;’5 oinnibui liberauit eoStnon ut non immo

Jlof : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’gt;‘gt;1^, fed non uincerentur d inalo, fed Dei

'*'1)1 c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tCrin gloriam dei transßrrens

’’’quot;‘«ffl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nimfanili d momentaneis uit£

'^fei P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wtcflóttabilia cr fempiterna,

iH(t|^i|Pl°sf4nflieximunt,fed modefleferuntdomini Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;promißione naâli l}gt;em ^u£

Q^det.

' '”’gt;1111°'^*^dominus omnia olTa corfi(«uî) Oj?|j ^‘®”oncontcretur.

'’’'Hr ‘^.^°’^f°^^^‘^l’‘*ftgt;otißimumnititur,ideodotni ^i^ogt;'ii»tß»'til^udinem concurnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratiam, ut licet continuo aUi

»ifli r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iußuf,furget ta^

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ititprobut in malo corruct. in plurima pe

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«^'¦0

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poWiM extinguent. Etiam minima pio^

^(^!'^'^Pgt;'°gt;nouet,cr in bonum cedere facit, tttundi piui fibi proßüumnbsp;Gr parat, domino auxiliante er eu

’’'ftbtJ ^^‘^cätorum pcffima:amp; qui oderût

V '*gt;0c '7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;translatio prifea ab Hebræo, qu£ hd

' ^“’'11».'!^^ malitia, amp;¦ odientes iußum uaßa^ Hebraicie,circufcripti{ punanbsp;M cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interpretatio,Gr commodiore fenfui

^ß} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mala: finis e*

^¦,^^‘l!‘^fonuerfationis,criminof£uit£,erinitiu ''*\fpretiofa eß in conßgt;ei{u dominbsp;i °''''”'

c î**^' * erfandus fandorum, f\i^^^‘^^'^‘*lt;^gt;tifotMt(ficut crinfequentiueranbsp;Mnj, quot;^fi^eyquodraro.Vidcjfidabiturd6 imprefanbsp;Concordantiam noßram, imà non tamnbsp;%i|^°f‘‘’’‘if«cerdotis Marei Heilanderi, olimnbsp;nunc Decani facerdotu m dPro Bda

animas feruorn fuogt; lt;0.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;delinquent omnes qui fperät

^Mis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f}oc mundo peruerfo multa patiuntm'

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multis om^

tß^P^,fid dominuf redimit,uacillana ^\^'^^^^^^^’*^manumfupponit. Etfi quid denbsp;('*'’‘*’gt;10»^ f^m dei, non tarnen imputâtnbsp;fiquidem fi ueredeonbsp;kS'd/ionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inbutijfierant in dominu, à quo dea

tficuifett * ^°'*^gt;fimpij etiam fipeccentnbsp;Domino fed ofores pietatis-SALMvs XXXV.

Huie Dauid.

T HILL IM. ’ 8i

¦ ÀRGVMENT. Oratio piorum eß contra inimicos dei er ueritatis, profeda ex confeientia innonbsp;centi£,comparationefada ad impioSt

minimus fratrum fuorum, Vocationi illi non fe ingeffèquot; rat,er quia tempus nodum erat definitum, nonfibi iusnbsp;quomodocunqi ufurpauerat,falutem tarnen regni er renbsp;gis totK uiribus propugnauerat, nec aliud quam deiglonbsp;riamiüußrOre quteficrat.Hac confeientia fretus non du j[„nbsp;bttabatdeum in fe tudicem appeUare innocentia fui cen««deirtnbsp;conti-a Saulem er omnes hoßes fuos, utq; tpfe dominusnbsp;beüumuelconccrtationemfufcipiat,armatu5üelutcly

peo er armis idonets ad beUumgerendu contra iniquós infißatores,dicens,0 domine,conßitue tc aduerfariuritnbsp;aduerfarijs meis,age tu caufam meam, oppugna eos quinbsp;ine impugnare malitiofe pr£fumunt,quafi inique quipanbsp;piam molientem contra rege meum, er contra falutemnbsp;. populitfraelis,er contra regnumfiUorum dei,

Äpprehende armaS^fcutum.SCexurgé in adiutorium mihU

Eidiorie humani moris affingjit domino protedorifuô arma militaria,clypeum er feutii, hoc eß oportuna aranbsp;tna belligerantium. Quafi dicat:O domine,Uterepro ftnbsp;lute er iußitiamea armis tute fortitudinis, id eß, uniconbsp;tuo nutu er uerbo aut uoluntate,uelfimalis minißerionbsp;angelortim tuorum oppoiie te hoßibus meis, cy proptianbsp;gna iußitiam meam, er confurge in auxilium mihi, quinbsp;uiribus imparfum hoßibus meis,à te defendarfm caufanbsp;qu£ tua eß, quam tibi obediens arripui fine cuiufeun^nbsp;iniuria,Tanta eß enimfeueritashoßiu, ut fine tua proanbsp;tedionenequeameuadere,

5 Effundephramcam,8f côcîudeaduerfus eos qui pcrfequuntur mcîdic animæ meægt;nbsp;Salus tua egofum.

Pergit facro poemate amplificare uerbis, quod cotis feientiafuamaximumreputabat,omnipotentiadiuittee * ..nbsp;auxilium Jibi a deo necejjariMn,dicens,Profer,o domia domim.nbsp;nc,propugnator meus,lanceam tuam/eueritatem iußi»nbsp;ti£ tU£ exerce contra a;mulum meum,er contemptorénbsp;tuum, prodeas obuiam, ut inuincibilis er triumphalisnbsp;heros,perfecutoribus mei5,quos uiribus me'is opprimesnbsp;rc,uel etiam effugere non poßum,opportunitatem illosnbsp;rum perfequendi er occidendi me tua bonitate intcrclunbsp;das er pr£pedias,nocendi aufus er ßudia dißipes,nbsp;conßernato tot angußi/s et ad te unicum feruatorë connbsp;fùgienti dicas confolatorium lüud uerbum,Salus tua egonbsp;fum, ut minime fub tanta affecuratione er protedorenbsp;cogar uel minimum trepidare. Quis enirn noceat ei eutnbsp;tute falutem donauoisf

4 Confundantur amp; rcucreantur quærcn^ tes animam meam« Auertantur retrorfumnbsp;SCconfundanturcogitantes mihi mala*

QgMJ potius confundantur er pudorc afficiatituf

Ooo 5



-ocr page 170-

PSALTERIVH

. omnes pcrfecutores mei, Saul, complices eiuf ontius bojlcs mei, qui quiefieriwt hadcnus quiefituri funtnbsp;perditionem amm«eme£. Vtcwu^ confultent de perdisnbsp;tioue mea, quomodo me conculcent, ZS“ propellant, autnbsp;occidant ui er dolis,confilio zsquot; ßudijs, tua tarnen gra^inbsp;tia cogantur terga uertere, zr opprobrio perßtndi co^nbsp;ram hominibus, et te deo meo ac ’rntra fuax confeientiax,nbsp;hi qui nihil aliud cogitate quàm perdere, nuUa caufe iunbsp;fl£ habita ratione.

  • 5 nbsp;Fianttanquam puluis ante faciem uenti,nbsp;amp; angelus domini coartans (eos.)

Precatur ut quifquilijs uento expofîtis ftmiles ßnt mi qui hoßes ß{i,hoc e^l,nu/quam queant confißere, nuüanbsp;Ä rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;certafequiconßlia,fed continuo de malo'm malum prlt;e

»îHuj. cipitëtur. Sed angelus donum 'maßimabilisßrtitudmis mimßer tuus, quo uteris ad ommpotentite tutegloriam,nbsp;cuius unius roburpraualet ommbus hominum exercitinbsp;bus, eius opera zr mandatis mtpellantur 'mtbeciUes ad-uerfarij mei. Situm eß enim 'm fimplici uoluntate tua,utnbsp;nünimamintßrorum tuorum legio praualeatommbusnbsp;mundi excrcitibus, ut ßdenti tibi amico mihi nihil nocenbsp;repoßit,

  • 6 nbsp;Fiant uiæ illorum tenebræ amp; lubricum;nbsp;dCangelus domini perfequens eosgt;

Eandem rerum perturbationem zr iailationem fed alia 'imagine canit, nempe 'mfiflentis uia lubricit er ontnbsp;ni luce deßituti, deniq^ à perfequente angelo dei exagisnbsp;Cafiis im» tati.Eiufmodi fané hominem cotinuo caderc oportet abnbsp;piotuai.nbsp;nbsp;nbsp;i/nßitutis fuis, omma pr£ter opimonem fuccedere, mhil

uidere quod utiliter fequendum, omma 'maußgt;icata ca» dere, omma noxia experiri, qualia Pharao,Saul er A«nbsp;chas,atquealqmtpqpr'mcipes expert! funt, erqui=nbsp;cunqi deo carenttA.d tempus quidem dum fua bona hicnbsp;recipient, uidentur impij rerum aliquo fuceeßu gaudenbsp;re : at fi quis ammorü perturbationem 'm eis 'mtueri pofnbsp;fet,obfcurißimas cerneret ceu nebulas calamitatum, zsquot;nbsp;fimul ludiciorum dei tequitatem.

  • 7 Quoniam gratis abfeonderunt mihi in^nbsp;teritum laquei fui tfuperuacue exprobra-'nbsp;ueruntanimam meam^

Or at ut hoßes fuos, quomam immerito fibi mfidias flruunt,fubita calamitate quam mimme expedauerint,nbsp;de qua ne quidem 'm meutern eis uenerit, opprimât : ernbsp;8ei tum 1»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;priecipitet, quod parauertmtfibi ? No» enim

iere. * tmpi/ dei amicos,fed feipfos hedunt, dum permciem m^ tentant eis,quos dominus faluos uult erferuat.Hiec esnbsp;nimpulcherrima dei ordinatio paßimuidetur, ut fibinbsp;confcifcant mala homines improbi, dum pios perfequinbsp;ledere er opprimere conantur, quod eß capi 'm fiueanbsp;alteri parata, Sustt autem tuti fideles ab ißis technis mtnbsp;piorum,domino projfiiciente fibi fidentibus,

g Vcniatillilaqueus quem ignorât, SC ptio quam abfeondit apprehendat cumtnbsp;amp;inlaqucumcadatinipfum,.i

Dum mimme creduttt uel fu/fiieantur, repentinus fu^ peruenit 'mteritus, eis, qui amicis dei er adeö ipfi deonbsp;obßrepunt,ut retibus illaqueentur, quie pijs abfeondee

IO

THILLÏH.

rant erparauerant captiom-SimHitudineutiturnuKua ta à uenatoribus, qui lupis et alqs beßijs ßueiispitrti.W,nbsp;er tegentes abfeondunt, ut 'imprudentes ad expoßtamnbsp;efcam accurrentes,ßiueam 'mcidant, er tum reti aliquonbsp;impofito,uel faltem ßuee altitudine capiantur.

Anima autem mea exultabit in domino: amp;: deleftabitur fuper falutari fuo,

Hec autem imprecata hoflibiis eueniant mala que merentur .Ego autem in dominum fperans, zr f!i^nbsp;piens uohmtati gratificari ex ammo, letari ZT exbila*nbsp;rari cupio, quod er ftet per domimgratiam, qua abnbsp;mbusmalisfaluabor, iuxta promiffa, ut in iHiusnbsp;bonitategaudere mihi liceat, qui nonpermittitutg^quot;nbsp;deant impij de perditioae iußorum,fed m temporenbsp;curritacfaluat/fierantesinfe.lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. e

Omnia offa mz3 dicent, Domine, milis tibiç’ Eripies inopem de manunbsp;rum eius : egen um amp;:pauperemnbsp;tibuseum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

Totis uiribus dei ad me bonitatem fludebo,cuiusineffiabiliseßperßiiio,fecimdimgt;oftt’^nbsp;qu£laudaripoßimt inommbus rebus:quio‘lgt;“^/''^nbsp;perßilionis er laudis dignuminuenitur in 0quot;^’^“^.^^ ju»quot;'nbsp;fingulis creaturis, hoc in deo pariteramp;‘fiii^‘’^'fanbsp;perßäione inuemtur,(mö cum maxima crq.nbsp;perßaione. ^t nonfolummhildeo pmile(O^‘fl^^tinbsp;fit,fed quicquid ußgt;iam bomtm eü, fumme innbsp;inteïligatur,ficut er ipfiß'ma ommtmt botior“^nbsp;tos eß,deus ipfe,author ommum bonorum.^oej'^^^^nbsp;bonus es,federbomtatcmoflendis tuamnbsp;maxime autem pijsnbsp;nbsp;nbsp;fidelibus tuis

fiidis, quos eruts à potentibusoppreßoribuf’^r^ ptoribus egenortmt, quorum unus tu berührnbsp;uator es, zr curator 'mtegerrimus. ljjiI

II Surgentes teftesiniqui, q«ae*g”°*^ interrogabantme.

iHonfolufailisimpijme crudeliter traHti^’^^^cri fimt,fed etiami(erbiscalumniam'murimt,fa'Pr^^inbsp;mimbus accufando, deßrunt paßim mabtioßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi-

daciter'mfimulant.ldDauidicontigitapudSiiV^^'ßi^^ pij omnes cum mhilmaliloquantur deproxbK‘^^‘il;nbsp;men mendacijs profeindusttur ubiq; ab impiß •nbsp;quidem teßes inquirunt et rogant me (fatünbsp;conßßione elicere fatagentes, qu'druwnbsp;confcius,{{sidiq; occafionemquareittesadmi^nbsp;dum,finon ueris peccatis, ab ipfis igtu)ratis,Knbsp;cogitatis calumnijs laceßfendo hoßiliter amp;

li Retribuebantmihi mala pro bo»”®* -litatem animæ meæ*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i/ito

Horum crudelitatem zr fingularem pogt;r taxat, quod canit femalis ipforum indolidßo,nbsp;ut pro eis tanquam iunfhßimis atquenbsp;morbo laborarent, ieiunio, luëlui,nbsp;rit, iUos autem de fua calamitate/iimmoperer^^^^hfntnbsp;tos,er earn fannis zr illufiombus auxijfe, ac inbsp;probonorependiffie,folitudinem ac orbitnbsp;eius quantu in ipfisfidt adduxifiet hoc eß,


-ocr page 171-

SP AL TE R I TH

qua uel maxime labor are folent rebuifuis nihil amicorum nuUumó; patronum ha^

jjP° aüt CÛ mihi molefti cflentjinduebar ^'Ojhumiliabä in ieiunioanima meam,nbsp;^tiomcainfinumeo conuertetur.

firinin defcribitt U conflabat olim 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ooitflat,primum ieiunio,fed ex fummn

nndeait, Cummihimolefli , f’t ntalitiafKa, uelmolefliam aliquam uel te^itu^nbsp;Mnniomeaffiigcbam, habitunbsp;oflêdebam:fdcco enim,nbsp;induebam, aßiergebam menbsp;^^‘fßdebam.'dnxia quoq^ e:^ fedula pre^nbsp;pro falute illorii, no alia, qiMntnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refitndi mfinuinmeum,qualem

^llt;nentißimus dominui pneftarenondiffirt. ficj’fiproximujamp;quafi fratré noftrum,nbsp;S'’’P*”^^bamî quafi lugens (matrem Gr)

(‘’’^^ónum Qrjrdtremßmö o' matrem lu^ enimfedulitatem gt mrftoro« Ienbsp;lgt;Jit^''^^^gt;nfolentmatresdiligiteneritM à liberis^nbsp;ßrnturgrauiui. Hic autemnbsp;ß pro huiufmodi officio pietatK in Saunbsp;quot;‘“^nigratiamaccepiff'e.Hinc autem difcanbsp;^lt;fndoremnbsp;nbsp;nbsp;humanitatem, malts etia

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confulere ,fi quando male

amicefecerimits.

^ntïfmclætati funt,Sf conuenc-'Xhqh ”8f«gata funt fuper me flagella,amp;

'¦ ^‘'‘lt;lit^^p^^‘^iretulerintgratiâ,Quotiefcunq; aîi^^ ‘(ccidit, ut claudicaret uel modi=inbsp;temporalis félicitas, dum nutaretnbsp;mfitga hoflium uel in incomodo filiorti,nbsp;quàm dum utro^ pedequiffiam

• ttttibt compaßione permouebatur ^^’’'^oiniff'et in fimilibus.tüec tantum cornbsp;^‘’gt;iilii^ß^‘^^inbilauerunt concurrentes, quo^

afcicÄorMm hominum fraudes GTftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infultantibus ego

ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iê'torarem omnia, nihil de uindi^

c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘'*ß°nbsp;nbsp;nbsp;iudicio dum de malo meo

zr infultare mihi, dißipantur

’'‘ß* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ingeritur pro

gt;6 quot;^nj ’’’¦F^’itire malum incipiuntj de ^uo nübi in^

¦'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^ópundijtentauerunc

^K'’^Unff”^‘’®'fûtmefubfannationeîfrcn

^‘'^°tum Rabini tradunt in ijlis tam diffi^ ’gt;‘'3«e Kt «otwigwtrf/itrt uel incerta, mab

THILLIM» 81 fe^«i prlfcum interpretcm,qui hic aliter legiffè uidetufnbsp;^uam habeat textus Hebraicus pronbsp;y t clarus fit fenfus, Tentauerunt me,uel,probauerunt,nbsp;hi quifubfannant me fubfannatione, (Xuafi dicat, Exer»nbsp;citaueruntmeilUhoftes mei fuisamaris cr petulanti^nbsp;bus fubfannationibus, dentibus quoc^; fuis frendueruntnbsp;fuper me, ut totus illis rifui fuerim, Hunc uerfum iuxtanbsp;Hebraorum liter am quidam fic interpretatifunt ,lna=‘nbsp;dulatoribus fubfannatores placentenudare contra menbsp;dentes iüorum. Hieronymus, infimulatione uerborum Hieronf,nbsp;fidorum frendebant contra me dentibus fuis. Alius fic.nbsp;Simulantes derifioncq;deridentes frendebant cotramenbsp;dentibus fuis. Alius fic,Cum impijs fubfannatoribus quinbsp;indulgent uentrifremendodentibus fuis. Alius fic,Ver’tnbsp;bis deluforijs gt fuperbis cr deriforijs ftrinxerunt conquot;nbsp;tra me dentes fuos. Olnn nobis fic uidebatur transfrrennbsp;dum, Cumfimulatoribusderidentiû fubcineritiûfrenanbsp;dor fuper me dentium fuoru, Alius eleganter fic,Afren^nbsp;tatores cum parafitis omnia fubfannantibus infr enduesnbsp;runt contra me dentibus fuis. Campenfis certe elegans, toïnes cûnbsp;eruditus cr fidclis interpret fic expofuit,Vnà cum feurnbsp;ris gt irriforibusfrufto panis condudis non deftiteruntnbsp;frendere contra me dentibus fiiis. Alius quoque fic,Sednbsp;per hypocrifim fimulant fubcineritiivm quoq;, at inte^nbsp;rim frendunt in me dentibusfuis, Adhuc alij aliter frfenbsp;expediunt de hoc uerfu, ubi cum certius nihil haberentinbsp;prifeo accedere malui. Vnicuiq; ut hic, fic e^quot; in fimili~nbsp;bus lacis dubijs liberum efto iudicium, ludaorum autemnbsp;Rtdgt;inos omnium minus curarim,

17 Dominequandorefpicics reftitueant-mam meam à malignitate eorum, à Iconi» busunicammeam^

O domine, quandiu uidere poterunt oculi mundißia mi tui cr iufiißimi tantôt iniquitates,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iniurias iniitù

cor um meorum,quibus nihil dulcius eft, quàm fubfanna re me in nùferijs meisfKeflitue quafo meipfum in liber= berewt *quot;*nbsp;tatem priftinam, ne femper hoftes meos tantopere mihinbsp;infultantes cum blafrhemia tui nominis frrre cogar:quinbsp;non aliter mihiinfiftut quàm rapaeißimi leones, ad hocnbsp;tantum intenti,ut deuorent animam meam,defertam a^nbsp;lioqui ab omnibus, dum alius ißi nuüus fuccurrere poanbsp;IrtUlWWH »»*» '''^***'*** * J,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te/i,nec à tantis malis eruere,.

flagella dei gt hominum, queecuit ' * 8 Confîtebor tibi in ecclefla magna, in po

ItL. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;—C....2----pulo graui laudabo te»

mhilmihigratius effet, quàm gloriamGT beneficia tua,o Deus, celehrare coram maxima fidelium cœtunbsp;ad multorum profrdum, gt ad fandificationem tui no^nbsp;minis, id enim fides ez deuotio in deii/m confulunt. Gr anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P°*

uis autem populus intelligitur, qui firmiter domino in^^^“ ho'ret, er non facile uincitur ab hoftibus dei Grfideliugt;nbsp;quifortis ejl cum deo,in quo omnia poteft,cuius uirtutinbsp;nititur, qui non de errore inerrorcmuentoflanteper=i'nbsp;mouetur,fed in dco fubfiftit, GT uitidt mandumeum canbsp;codi£monc,Hon hic grauis populus intelUgatur, q^uiglonbsp;riofus er iüuflris fit tantum mcritis,fed qui animißrti*’-tudine robuflifunt Gr ueri ifraelita.

gt;9

NÓ fupcrgaudcät mihi qui aduerfantui:

Ooo 4

-ocr page 172-

/' PJALTERIVM mihi inique,qui oderunt me gratis,^ angt;nbsp;nuuntoculis.

Precatur nt permittat dominus,ut de fuccejjttfuo con mkorumquot;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îniîoceiitemgdudcant initnici,^^-uoluptatem de ma

dcprecatur. lo fuû pcrcipiant, ad ignominiam omnium deum colere fiudentium:lt;jui ubi deferti uidcntur 4 domino, calamitanbsp;tibuiautem oppreßißnifiram confirmant de bonitatenbsp;dei tmpiorum exifiimationem,tiuafi cultores fuos iuua^nbsp;re nolit uel nonpoßit,uel pij non fint, qui iuxta domiiiinbsp;deiuerbwmuiuere defyderant ueltentant.Taliaenimnbsp;mentiuntur impij de iuftis,dum dicuntfrufiraneum efienbsp;timorem dei,qui nihilprofit pijs ,fed miferos magis rednbsp;dat in hoc mundo, Taha iufti ferre non pofiunt fine manbsp;xima trifiitia, qui cr fruftra odiuntur lt;i males, quia fibinbsp;dißimiles, quantumlibct annuant oculis injraudem uelnbsp;fucum,

i.0 Quoniam (mihi)nihilquidempacificelö quebantur.Slt; in (trd«^«iïïos)iracundia tcrrgnbsp;loqucntes dolos cogitabanc

Finguttt quidem non raro pjcem impij, cr loquuntur grata, non tarnen reuerapacem intenduntfideliit quosnbsp;caturuitaperfidorum^ omnia autemaguntdolo contra *nbsp;amicos dei, gT manfuetos terrie,nihil nifi aduerfa cogi*nbsp;tantes, er folicitantescontra dei cultores : quiutfuntnbsp;tranquiUi, mites cr pacifici, fic maxime exofi funtimsnbsp;pijs, quod tarnen immane odium pro hypocrifi fua con*nbsp;tegunt, GT dolofe fingunt amicitiam, tantum ut obfint,nbsp;2.1 Et dilatauerunt fuper me os fuumt dixegt;nbsp;runt,Euge,euge,uiderunt oculi noftri.

'Vtcunque nonnunquam fingant dolofe bonum,flatitit tarnen utfefcobtulerit occafiomalignandiatqinocenanbsp;di,ibi nihil tardatur nee obmittitur,quin uerbis quoquenbsp;tugt;ntemperatur,fed effitfoore irrideiu er calumnian=nbsp;tur,gaudentq; deinfortuniopiorum, Etprlt;enimiogaunbsp;dio dicunt, Vah, uah, quod diu optabamus nunc oculisnbsp;noftris uidimus,nunc potimur optatis. Talem de Daui-de triwmphum agebant cumAbfalom,talcmiudlt;eidenbsp;Chrijïo iam crucifixo er mortuo :fic de pijs gratulan^nbsp;tur impij,fi quid calamitatis incidant fanéli in corpore,nbsp;fi occidantur pro ueritate er iuflitia definfanda, quantnbsp;oderunt impij, cupientes peruerfitatis fua firmari aflicnbsp;nationem ad iniuriam fanélitatis,

2.2. Vidifti dne ne fileas.’dhe ne difcedas à me fudiciiitn dei fretin inaocentia confcientilt;£ fua inuo=:nbsp;appeUat. Magna confôlatio efi erfidutia in ucrnbsp;bo vidifli. O domine uniuerforum, utcunque hailenusnbsp;, prieualentibusmihimpijsuifutfisnonuidere,qult;emi^nbsp;bi iniqua gt atrocia ficerunt, fcio tarnen te uidiffe omnia , qui iam tandem iudicium faiiurus esdeme,Griusnbsp;meum uindicaturus. Non tarnen cejfat orareetiamtutifnbsp;fimafides dominum, ut aßiftatfemper, gt minime elonnbsp;getur,quandoquidem ilico cejfante tutela dei conciduntnbsp;quantumlibet pij hominesndeo^ apofiolos docuit iugianbsp;ter orare,G^ ut non inducamur in tentationem.Sine e^*nbsp;nim prtefentia dei nihil efi quacun^ humana uirtus.

Exurgeamp;intédeiudiciomeo.'deusmeus

THILLIM*

amp; dominus meus in caufammeam» Non minuitur ex fide er oratione affèâuffPj^ 'nbsp;tur cotinuo, ac fefe excitât magnitudtne periciiH dtpnbsp;canda.Ideo fine repetitionis uitio,qult;e in oratione ‘nbsp;rum tenet,iterum atq; iterum orat, ut non dißimnnbsp;minus,fed quafi de fomnoeuigilet GX exurgatadju^nbsp;rendum fideli, gt ad tuendum iuflitiam acnbsp;cau/à pia,qua: non tam hominis iufii uidetur eße,nbsp;dei,ne nomen domini blajfhemeturinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,.

ludicamefecundumiuftitiamtuain deus meustSC non fupergaudeaouï^quot;*’nbsp;v’mdica me,o dhe, ab hoflium truculentia Gquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•i“'

ffCK»d«iH mea mérita, fed pro iuftitia impietatis hoftem, iuftitiæ autem iufloriM^ idfnbsp;qui tam bonus es,utfine ordine iuflitia nopof^^nbsp;dotuoconfiflere quacumque iniuftitia,nbsp;nuüum malum finis impunitum,dominus enimnbsp;rum tu es, piorum autem pater Cfnbsp;Ne ergo finasgaudere impios de calainitatepjßnbsp;fuis potius inuoluâtur, ^fentiant iiflitia tua tnnbsp;n..»,—...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam infauoretuo gt fuccejjùnefciuntaduert^

odiunt,fedperditionem, quoruuerbiscroperibusindi Non dicat in cordibus fuis,Euge(^''^^^g^ nimf noftrpnec dicant.Dcuorabin’^^^ij^nbsp;liunquam eoufq; procedat uotunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fu

re poßint de perdttione anima mea uel degaïuu^^ feepto à malo meo, nec corde fentiant,gt;tecnbsp;uidorias fuas quas cupiüt,nb fatiëtur libi^^enbsp;nis noflra, ut iaâent deuoraffe fe iuflos,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffga

uidoriam:non per mit tas me impioruinlibidiquot;b das eorum defy derio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:ff(i

2.6 Erubcfcant 8creuerfanturfin”’* tulantur malis mcis.ïnduanturco*’nbsp;nc 8C teueren tia, qui maligna M**“nbsp;fuper me.

Afficiaturpudorc tmprobi hoftes,fruflgt;'‘‘^''f LtaH irritisfaélis impijs eorum conatibus.nbsp;toperc uota canit,quàm in affliâionegeaui(°’‘l^[nnbsp;nemfuam, quamcerto fitturam credebat.nbsp;proprijs affliguntur maUs,qui proxónorunbsp;derepoßunt. Induiconfitfione, efltotutnin'^nbsp;openVi ignonunia,ut ncfciat quis quofenbsp;undit^ opprobrijs Gf infultationibusnbsp;ne quacunq; confolatione, Qwi malignanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cufgt;*

per me, uetus habet leélio, fed ut uidetur did debcat, Magna «ei ttidg««fdoetMnbsp;ebtra mc:fed tn in eundêfenfum legiP°^y,nbsp;Exultent amp; lætentur qui uoJûi*“ jcnbsp;meamî8lt; dicantfemper, Magnifii^^nbsp;minus,qui uolunt paeem ferui

Oflendit etiam nondefuißc piot nec deft^ ^oct fequamlibetabiedum,adhuc ob iuflitiafln^nbsp;rint, cffelicia fibi optarint, quos ut deifiuOtP -pflifti ^,^1“nbsp;pij uoti fuifieri compotes : quod ctim wäret,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pt«’'*'

fidutiäfibi auxit. Pacis nomine omruu reruns nbsp;nbsp;nbsp;fl

inferipturisfignificari folet, feruo^ru uutedeP nbsp;nbsp;nbsp;(t

lus maxima efl in hoc, utfciantfibipropitiu of* quotidie magniftcari gloriam dei, proficere u f/c

2.7

-ocr page 173-

I

PSALTERIVM

'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'*^lt;^iquot;tq;iitxta corpus aduerfa immiiteanfi

det gloria, er pia fit confcientia.

1k ? S'” «nea meditabitur luftittam tuä, “Mielaudemtuam.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in corde dei beneficia, fidem er ius

eß fanäorü m hac uita ßlicitM, femper 'Pgitarf quomodo iu^ er pie conuerfetur corânbsp;'^infadisacuerbislUiprobetur. linguâautémenbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coUoqui toto ßudio er deuotione

*510We ergratiosagere, legem domim legere 'quot;'lito'iiUt cußodtatur.Tota die laudatur dominus,nbsp;r’®» omni tempore bonis incumbitur er facrofanäisnbsp;omnia qu^e aguntur, dicuntur, fentiun*nbsp;'’’’dinantar mglortam dei,dum deus conßituitur fis

’“««nuwiijludiorttw.

PSALM VS XXXVI. finem fer uo domini Dauid.nbsp;^^^nanififinseßtitulus.

/RGvment. impiorumingeiiiumeraudas ^^fetur^puwló; petitur ut pij dei pietate fruâturnbsp;B« F W*1 ol 1 BA tv t* Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_


/RGvment. impiorumingeiiiumcraudas ...... ; • Mlxic intuftus ut delinquat infe^nbsp;metipfo, nonefttimor dci antenbsp;oculos eius.

Di^cilior eß fenfus huius uerfus fecun^ nw ^txtum, ut nunc punchuitr, quàm fesnbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interpretis leâioncm fine punâis, qui

^tfre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uidetur,in fine ubi feribitur

àl*^*^**^^ cogitare cr prafumere uel r(J'''^'*l^‘^^‘‘^fgt;nhic dicitur, quiflagitiadefignosnbsp;!»o Unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impietate erubefeit. k folet cre

«’¦de (iio, cr propenfus eße ad impie agen

Ai» impijs enim egreditur iniqui pfoponit,ficomite fiudium impiosnbsp;‘»Htirnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auté illiiu eß, quia nuUo dei

fibi'perfuaferunt nuis Atelegansadmodam fenfus defumiturnbsp;gt; i« buRc modum. In medio cordis mei audionbsp;/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impit»», ßono animo fis,

peccatum nbsp;nbsp;omiie nef as, omne quod li

litt^U ’ fß fnim deus:ideo quamlibet quifquâmul aliquis metuendus eß. Per»nbsp;hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habent noe/fe deum, cr reuera qui

Qu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impius effè no poteß.

''Us'u egit(4d eum} in confpeâu iniquitas cius ad odiü.

cr cum doloagit, etiamfi ’’’^oiZ' cultum dei digne agere, fine fidenbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cr pro comodo proprio, noK

’’’f’î'riii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;queerit,non deum: hoc eß

Pgt;'°picrfe diligere .-filij aus /nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'”®‘,nonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Babylonici omnia propter fe fa

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licum pure, funt enim hypocrite cr

maxime exofam Deus ''f’Ujît iniquitatem. Cumenimueritas ipftnbsp;eriffujnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poteß non maxime odiße hypo

’ dolo[e agentes femper dominus durißime ca

THItttM/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«J

fiigäull. Mäutdtenimdom/fus humilem pfccatorefit^ ^uàmfuperbum iuflitiarium: conßtentem ex animoffxnbsp;blicanuin,^U4m phariffum iufiiti^s iaiitintcm. Nfc 4iwnbsp;donuntts latere patiturfigmenta ,fed ad lucent protra»nbsp;hit, cr odio infigni profe^uitur, confùndit intpiumnbsp;iuflafimulantem.

Verba oris eius iniquitas 8C dolus ; no** luttintelligereutbeneageret.

Iniufli autem cr peruerß hominis ßudia niée deferi^ huntur, quorumprimum eß,quod nihiluerumacfynanbsp;cerumunquamloquuntur. Vawtoseßquicquid médis Vanîtunbsp;tantur,lcuia,libidinofa,inutilia,pernitiofaf odiofd, fßurnbsp;ca,fallacilt;ts,errores cr h^erefes laquuntur, de corde e»nbsp;ntm tmpio çr thefauro miquitatis profirunt confiien»nbsp;tM fuit te fies: neq; etiam fuftinent fe ab aliquo erudiri,nbsp;ntoneri uel comgi,nihil enim lÜts prodeß uerbum dd,nbsp;faertiS liters deteßantur,ridiculo habent, fabulis dele^nbsp;dantur cr ludicriSf imà potius mendacifs, detraihoni^nbsp;bus crfcurrilitatibuf,emcndari nolunt quacun^nbsp;ditione facra,nolunt mtelligcre ut bene agant.

Iniquitatem meditatuseftin cubiiifuot aftititotnni uiæ non bonæ, malidam (autê)nbsp;non odiuic.

D«m noôhi cubitum itur, cr 'ut fecreto cubilis maxis me licet homtni ad /è redire, quia maxime tiie uacat aninbsp;muffCr ten^iK admorut meliora ut cogitentur,fi etiamnbsp;toto die inique uixijjèt .Sedubi deeß timor dà, omnianbsp;admalum feruiunt. inleâulo ergo cogitant improbi,nbsp;quomodo inter diu quofq; iniuria affieiät, cr fua conumnbsp;da cum aliorum mcomadis augeant, prauis uiuendi roquot;nbsp;tionibuf inßßunt, prafentia femper habent cr in pronnbsp;ptu peruerßßima inßituta, nihil mali auerfantur. Ideo ’nbsp;neceffe eß, ut cunókl impiorum cogitata, diékt cr faâanbsp;noxia fint er peßilentia.-ßne timoré enimdei uiuunt,nbsp;omnia finguntyodoculum feruiunt fibißmilibuf.

y Dominein cœlo mifericordia tua, (cr) ueritas tuaufqjad nubes.

No» fie ßltj dci,qui caleßem fuum patrem agnofeunt qui folemfiworiri facitfuper bonos cr malos, cr pluitnbsp;fupef iuflos cr tniußos. f/i gai totam cceli machinantnbsp;condidit ad inßuenttasfalutares, hominibus et iumentifnbsp;cr mundi inßriorii,unde promanant uiuentibus tua benbsp;neficiainenarrabilia.’cr ueritas tua à terris ufque adnbsp;«ttherapertingit.Reßsicis enimanteomnia fidem,quanbsp;cr te deum coli pr^cipis, quam folam ampleékris, er «0» «gt;'•nbsp;qua mutuum homines conciliari mandas. Sunt qui nutrinbsp;ttonem animantium,maxime autem hominum, de nubitgt;nbsp;bus promanare àdeo intelligant.

(, luftitiaiua ficut montes deiriudidatua ' abylTus multa.Homines amp; iumenta falua*nbsp;bis domine:

yt pro eodem dicuntur cceli nube5,bonitas CT fi’* des,fic quoq; iußitia cr indicia dei idem inteUigantur,nbsp;Vionenimfcrupulofumcrnafutumamat feriptura lesnbsp;üorem.iußitiam ergo dei parem facit altißimis mantisnbsp;bus,quos modo feriptura nominat montes dei,id eß,alsnbsp;tißimos er pulcherrimos.Etiudicia dd abyJJusmultOj,-


-ocr page 174-

I.

PSAXTEKIVM

rationem qua dominus nuidumgubernat, quibus omrii4 regUGT moderatur,utplané beneficiorum quendatttnbsp;Oceatium in creaturM e/futtdat,qui aby/]b ntulto maxinbsp;mereäeaßinületur.Ethiecipfa eius beneficentia,iufli»nbsp;tia eius, fides cr bonitos eft, omnia replens, ad caelumnbsp;CTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eminens-Subijcit quoq;, Homines er iumenta

faluabis domine,idem fimplictbus uerbis dicês^ Salutem iu)»cntorum hominum inteüigit uitam,fanitatem,uinbsp;£ium,aihones, cr mgenia, qu£ omnia à domino créasnbsp;tore dependent, quo aperiente manum,omnia implensnbsp;tur bonitateeauertente eo faciem,omnia turbantur, CJquot;nbsp;refoluuntur tn pulueres^

7 Quemadniodum multiplicafti (quàmpres tiofa eft) mifericordiam tuam deus, Ftlii au^nbsp;tern hominum in tegmine alarum tuarumnbsp;fperabunt.

Sb de\quot;ttîû QS'î’K pretiofa eft mifericordia tua deus : quod pri» «nt, feus retulit, QKÎm multiplicafti mifericordia tua deus,nbsp;tdeft,uniuer/is creaturisgloriopftimam oftendis bonb-tatem tuam: omnia enim participant,peut effe tuum,pcnbsp;(y uiuere cr operari, ueftigiumnane^ funs maieftatisnbsp;tult;e,cr exemplaria benepcentM Cf potentù tute, Exnbsp;quibtis creator agnop:i poterat à fapiètibus,fi pietos adnbsp;ftiifjet.fiiaxime tarnen in fanibsapparetclementia tua.nbsp;indezsquot; debts qui eamuere agnoftunt cr percipiuntnbsp;fubi]cit,Vilij hominum in umbra alarum tuarum,ut pulsnbsp;li auium umbric alarum matris fe fupponunt, atq^ fumsnbsp;nm fidutia committunt,tuoe fe ftdei er tuteU totos cresnbsp;dunt,agnofcentesfalicettantamtuam bonitatem,quitnbsp;omnia quidemfruuntur:hi foli autem qui fide fe ilU tonnbsp;fecrant,rite cognofeunt cr colunt,

S Inebhabuntur ab ubertate domus tuart amp; torrente uoluptatis tuaeporabis eos,nbsp;Vulgatumeftin fcriptura, pinguedine 'mteWgiresnbsp;Pfagnedo. rum omniumopulentiam. Quodautem dixit, pinguedinbsp;nem domus dominifmteHexit beneficia dei primi ordi=nbsp;nis cr propria, ftiiritum utiq^ filiorum dei, qui fanéhsnbsp;beatosfacit,dumdedei erga fe fauorecertosreddit,crnbsp;ut Pfaltes hie canit,pttiat,nulla re alia fatiabiles. Eunsnbsp;dem/fiiritumerper ftumen deliciarum deifignificat,nbsp;quo fuos deus potat,

g Ôyoniamapudteeftfonsuitæ,amp;inlugt; mine tuo uidebimus lumen,

Signipcathisuerbisdeum huius uiutficift)irifus,ut omnis boni unicum authorem, quod ipfum cr fequentinbsp;particula dixit,m lumine tuo uidebimus lumen: hoc eft,nbsp;d te illuminati,tui cognitione donati, confequemur panbsp;licitatem ueram cr folidam. Lucis enim nomine filicitosnbsp;defignatur,utaffliàio per tenebros. Vtinam uero his finbsp;dcmhaberetur,qpronopcéhrenosdei prtepdio com»nbsp;mitteremus f cuius amore flagrantes deteftaremur praanbsp;ua,fcfhremur reiki cr iufla.

IO Prætendedominemifcricordiam tuäfci entibuste, Siiuftitiam tuamhis quireâonbsp;funt corde,

Prolonga ac protende beneficentiam tuam ad iUos qui te cognofeunt,fac ut mifericordiam tuamfanih iu»

THILLIM.

gl'ter percipiant craffequantur, eoq; ad dei itnagineta afturgant ftlicius, CT da, ut iuftitiam tuamreSi cordenbsp;lemulentur cr diligant. Quicunq^ enim deum iiere co*nbsp;gnouerit,is et amabit, eoq; reilo er lt;eq^o corde trit, »«nbsp;hit fibi,omnia autem proximis ingloriadei querente.

II Non ueniatmihipes fupcrbix:««*^”“* peccatorisnonmoueatme,

Deprecatur uim malorum, quam per pedem bice cr manuum improborumpgniftcauit. Oral eni^^nbsp;ne piperborum uiolentia opprimatur.Superbi,m^J^^^’nbsp;contra deum,cuius mandata cotemptui habent,nbsp;fequi dedignantur, fuo fenfu abundantes contm^nbsp;dei, tales fua pertinacia aduerfantur omni tonbsp;ordinal, nuUius momenti habita charitate, «fOnbsp;cr nefas fua quarut, cr p quis impedire uelit,nbsp;uiribus atrociter perfequuntur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfli'

I i Ibi cecidcrunt(o(Mnft) qui operant quitatê:expulfi funf,necpotueruntnbsp;impif extcrius bonis ad teinpi‘'^nbsp;boni, cr plerunqueplus quàm bonifruantur-tarnen dant impictatisfua potnas, er imptn“. ’fftnbsp;pfterenuUarationequeant.Quiuerofttronbsp;niculis charitatis diuinee,cr cancellisnbsp;nentur,hiperfiftuntfemper ereibaddottuttnbsp;reilis fenpbus perfequi cupiufit dmnbsp;ut beneficiafemper agnofcut,pt obediéti^ ( . ^nti*nbsp;(bmonitefemper reftondetpro uiribus, loc^fnbsp;quapropellendi, fed perfttturi 'm obftquionbsp;PSALMVS XXXVl*'

Ipfi Dauid, ARGVHENTVM. Admonitio^^fping'^nbsp;facinora propter ftlicitatem eorumnbsp;quoque interim turn piorumtum impiornbsp;niumcrexittem.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦uaSr

’SOli æmulari in maligf^^iq*** îj|nequczelaucrisfacie«tf

I tatem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Solentpdelium'mfirmiorfS i^uKv

fiorere impios turbari plurimum, cr deum nullam habere rerum humanari^^ oocotif’^nbsp;effe pie uiuentibus opereprctium. Hoftonbsp;tur er hortatur,utinpietatisftudio/lrtnUtnbsp;nbsp;nbsp;t(S,

inquit, iracommoueariscontramabgna ‘’t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tibi btlem moueat corn ftheitos, neue tori Kationem ftatim fubqcit, quodlUorumf^ ' P^a'dnbsp;fallax ftlicitaspt,Santorum autemnbsp;tittmcerta,perpctua,nonumbratilis,ftnbsp;tas,Proftituiteleâisfuisdcusexempl‘ift'^,^(iiiii^rnbsp;hie,lacob,lofeph,Dauidis, CTnbsp;ftolis,hos imitari oportet, nonnbsp;firre prouidentiam dei circa humana,mtrno^nbsp;rctinere,qui£ dominus nobis agenda prifttrnbsp;lis fobs fludere,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,i0

a. Quoniam tanquam feenumu feentî 8C quemadmodum okranbsp;cito decident,

s'îi-

-ocr page 175-

fffecatur, i}gt;Ui]UamuK fgrcgic itMtc wrelt;it Zf «cr«et,

9!tmi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;graminiteéorttm, tjuod priup

fubfiflnnt impijf ntixime uiuere cupiunt, infiliciternbsp;^^'•’'Cr Mdunt, prafcinduntur ut olut, ZT deci^

habi ’” '^o’’”nogt;Slt; fac bonitatcm,amp; in jJ* Jftrain,amp; pafccris (mi diuitiff eüK.)nbsp;'F t«!»» fçfktri aih ud ßrtutiM impioru^deumnbsp;ó . ”’ti«»i,(ed quifquit pro/peritate uerafrui udts,nbsp;M^^'^^fffotamcon/irin dominum, qui folut po*nbsp;ß'' lt;fdofaßdcs ilht,nbsp;’quot;'‘it i« opera bona,fac quod ^mino placere no^nbsp;hbet:nonfraudibuf quinbsp;'’‘fijit, non quenquam uiolentiu opprimât, fednbsp;'¦''(’'¦odejj'e contcndafAdß ßceris,commode,pa=:nbsp;feiter i» terra habitare poterit : non fentietnbsp;“ffttllai altert ficeris,fißudueris in bono

Hfl./. ^'!]»perfruerif,null4 inopia laborabif,fideum l4i(j j^^'Nec »«doÄ prifcut Diuitiat tranftulit:tanbsp;*»06nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cedittfu^e diuitilt;e,quando impijs non

lAammonam kgit pr« V nç^''''^’rein domino,« dabittibi pctitio

'^i,Q.‘'^^’’ß^i^ftiielicidthuiusmundi Mi «dacwfeo th momentanea oblefkltionedu uerofinbsp;ddednre ,'meiuf bonitate quam fcntisnbsp;çj. ‘‘^^‘^‘ituris,utere eis 'm opera uirtutmti,ad lattnbsp;*il)inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proßdum plurimoru, ad qucm

'^.’'‘‘’^‘‘^tundtieontulit, zr dabittibi domi*

\ß^°^’ß‘^‘'dfan{hficationem fui nominis pcrti* ƒ quot;’‘t! Cr orare docuit, ZT ßß donaturum po*nbsp;«i‘i drjjdf rabK fecundum con-quot;‘Ü ^ßdem acdpies à domino. Vult enim dornt*nbsp;et 4 ßdelibus orari, CT omnium bonorumnbsp;indeficiens:flultiis autcmfatua po«

«ip«ainco:

MJ agendis probit mgotijs oc* \ ‘’’fpiiMrc nequetts, eamdomino preci«nbsp;''s '^^^^M'^°quot;^’”^'’da,explicaei,cy'comnwndaproui*nbsp;^[cit|f°'‘”‘^lt;‘ttiilitM tarn oput quùmfinem operis^nbsp;quot;oikj** 5**O5«e totum. Et tota fidutia pende ex iUnbsp;ipßuero faciet quodnbsp;Squ; '^^’'^^‘trepoterit,etiamß minus mteUigms,nbsp;dominum uotis tuis clementißime etnbsp;Mÿw-No/ir«p erflua te cura macerare, nihilnbsp;çnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßd fi deum inuocaucris,tutus erit

'’tetquafi lumen iuftitiam tuam,^

îudîdum tuum tanquam meridiem,

Qtti numc tibi hoßiliter imminent, zr ut impium ac» cufant cr infilicem,opprim(re quoque Zf impedireconbsp;nanturfiudia tuit,propediem conßfi défi fient, proßretnbsp;auté dominus propitius luccm, idefi, ßlicitatem tuam^nbsp;ofiendet^ tefibiplacuiffe,fideimeritum pâtefaciet Züquot;nbsp;fufiinentilt;e. Confiiicietur enim clarißime iufiitia tua,zr ”nbsp;uitadextrezr intégréinfiituta,quamnonfolwm nemonbsp;poterit calumni(tri,fed dignißimos innocentia: tuxßu*nbsp;Sus clore percipics, declarabit dominus fauorem fuumnbsp;ergo tc.Tunc autcm huiufmodi fiilendorisuera erit me*nbsp;ridies, quando Chrifius dieet, Venite benedidl patrisnbsp;mci,poßidcte regnum, zrc.

fubditus efto domino, S(oraeum« Noli f mulari in eo qui profperacur in uia rua,in

homine fadenteiniuftitias.

Eadem canit qu£ prius, ad afßfhium intentionemt non effe caufam cur bonis fiomachum moueat pro^eri*nbsp;tasmalorum,fed totum fuceeßum animi nofiri zr cor*nbsp;ports domino efie committendum, interimqi filendum,nbsp;Zr fabbathitm celebrandum domino, qui omnibus pro*nbsp;ßgt;icit,moximefidelium ßrt curam qui confidant iüi, etnbsp;expectant benediihonem de manu illius, nihtl moratinbsp;fucceffôs impiorum uel aliorum pioru. Nouit enim do*nbsp;minus quid cui ex fuis proficiat, quid donandum in temnbsp;pore,tantum impietatem,fcclera zr dolos dctcfteris,uenbsp;ritatemdiligas,

g Define ab ira,amp;derelinquefuroremtno li xmulari ut maligneris.


, vtcunque non poßts impiorum improbitatibus non b» rtmw irafei qui pius et, zr proscris iHorum inuidere cogi«nbsp;ris,dum cedit in taâuram pictatis zrgloriit dei, tarnennbsp;tram huiufmodi remitte zr tempera, non rfiruefeos u£nbsp;tibiobfisnonnihil,ali/snihil proficient. Committedo*nbsp;mino uindiiüam, ilium irafei finas qui modum nouit, ZTnbsp;cum fiuiht iußtiie irafcitur,qui malum odit zr impuninbsp;turn non finit. Cauene fißrtealtcriproimpietatcni*nbsp;mium irafearis, tu quoq; faltcm altéra prouaricationisnbsp;generc pecces zr male fadas. Cogita tu potins zr de hisnbsp;quiC tibi imputari poßint eu nemo fit fine peccato, oranbsp;potius pro iniquis ut iufii fiant.

  • 9 Quoniamqui malignantur extermina-bunturt fuftinentes autem dominum ipfinbsp;hæreditabunt terram,

î^ontuumefiobfifiere malignantibus, zr impieta* tempropagarefiudcntibut,feddei efi zr illius iufiitia-gnbsp;4 qua exdndentur cum domino uifum ßerit fine dubio,nbsp;dum uicißim uidebis pios zr dominum expeéhntes ß*nbsp;Heiter uiuere in hoc fieculo, zr certa cxpeftitione ßuinbsp;poßidenda terra uiuentium, de qua impij non cogitant,nbsp;quandoquidem zr illis no debetur. Tibi autem dabitur,nbsp;zr ea perßueris ad fatietatem, beati funt enim qui efitnbsp;riunt zr fitiunt iufiitiam, quoniam ipfi faturabuntur,

  • 10 nbsp;Etadhucpufinum,amp; non critpeccators

amp; quaeres locum eius,Slt; non inuenies.

Non te mora affligat in impiorum uin li^, longani* tonganlœl mis efi dominus,quamnbsp;nbsp;nbsp;tu expenri t«pW 5^ wtinuo*** ^***



-ocr page 176-

PSALTERIVM

peec4(,etilt;imßtmniKgrauiter, quod tn cr ipfutngra» tite dei adfcribendltm efl, non tu£ probitatitobligamurnbsp;enim deo laudem, tom de obmißts criminibut fuagratia,nbsp;quàmremiflif.Noli, inquam, impatienter flrredilatio*nbsp;nem iudicq deiflatim aderit cr impium aufrret,ut pu^nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tff c«w nunquam uixifle:dtfquircs locum iUius cr ope

ra,cr cccc omnia pariter euanuiffe uidebis, ut nec re» liquia proliffuperflnt, ntc diuitiee, tantii moleflijfnbsp;multorum miurijs congeflx,

11 nbsp;Manfueti autem hæreditabût terrain, amp;

riiij dti deledabunturin tnultitudinepacis* Buifucu. Manfueti cr humilei,nimirumfllij dei, cui cr con*nbsp;fecrati fltnt, quia elefb cr haredet regni dei, iHi poßisnbsp;debunt terra cum pace fuauißima confeientia ftM : quanbsp;fiet,ut huiui mun^ incommoda Icuius fint laturi, cr innbsp;diuinorumbeneficiorum contemplatione aßidua delisnbsp;dot fenfaturi cum abundantia pads, ad deum o' hominbsp;nes.Manfueti enim cum omnibus pacem habeHt,et à nenbsp;mine laduntur,contenduttt enim beneficifl, aliortimnbsp;gloriam Z7 quaftum non ambiunt, idea pauciores ini*nbsp;micitiaspatiuntur^

IX Obferuabitpeccatoriuftuni,amp;ftridebit fupereuni dentibus fuisgt;

Manfueti nemim indignantur uel ittuidët, fed fua funt forte contend, otnnibus meliorafauendo. tmpij autentnbsp;uelut marefiruent cr tKz»«ltKd«fttr, in primis quidetnnbsp;contra fanihs, quos odiunt ut fui dißinüles, 4 quorumnbsp;uerbis CT uita iudicantur,et erubefeere coguntur, timenbsp;req; iudicium:quos licet, domino deflndente, affligerenbsp;quantum ueUent non pojfunt, odiunt tamé criminannbsp;tur falfo,fignis produnt impietatem ac inuidiam, dentinbsp;butfrendendo ac flridendo,grauia minitates,cr infirrenbsp;cupienteSjfed impediendi à domino,

  • 13 nbsp;Dominus autem irridebiteS tquoniamnbsp;profpidtquod uenietdies eius»

Dominus ridet impios,dumuellentpeßimainferre impies.nbsp;nbsp;nbsp;pi]s,quos coguntur non raro deftndere a malis cr naa

twrare,Egyptif dona largiutur ifraelitis, mox occiden* di dum perfequuntur.Eiónne domino fanilis ridicu»nbsp;tui fiiit Aman,dum Mardochao firuus deputaturffic rinbsp;det dominus dum impijfaUuntur vnfludqs fuis maximis.nbsp;Pro/ßieit enim non tantum de propinquo,fed ab aternonbsp;praordinauit impiorum fortes er excidia, nouituentunbsp;rum iHis perditionis diem,cr adeflè tëpora, quibus desnbsp;cidant ab omnibus defiderijs fuis, et cogâtur ferre quodnbsp;ornniummaximt nolint.

  • 14 nbsp;Gladium euaginaueruntpeccatores,ingt;nbsp;tenderunt arcum fuum, ut dedpiatpaupenbsp;rem amp;inopeni, uttruddentredos corde»

Bxercicwm nbsp;fjo» definunt unquam mali exercere bonos, cr non

imptjSs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fXtTCntdWtCiititnt ÏJJdld y ut CUd^ltMtO^lctdlO fflOS

defiderenttrucidare, nihil non tentant ,quatenus odio fatisfaciant quod gerut gratis in humilescr pauperes,nbsp;4 quibus parum fuflgt;iciuntur, esquot; audire ueritatem cosnbsp;guntur uel inuiti,crft (ontemni non ignorant.Arcumnbsp;'mortifèrielingult;etendunt,(7/}gt;i^ultsiniuriarumct' canbsp;Uimniaxumadoriuntw,dtqefreomnin9conantiff zr

arcus corum coniringaiuu

Sed quo fine concludatur tanta

u.bâtent cxembla blurima de ^ritftttris.Scdjfty . k’

16

TH ILL IM.

projkare, quin cr occidere redos corde, deprauatißimi et hofles honeflatis omnium^nbsp;Hie efl mos mundi ,nonutpii quempiatitnbsp;ad odium cr occidant, impiorum hac eßnbsp;Vt darum fatisfignum innocentiafit,ex quanbsp;tientia jkterit, ut uicißim tniquitatis indiciiiitt cffnbsp;fit,ubifitKfitfanguini5umocentum,nbsp;I y Gladius eorum intretin corda

amp; arcus eorum confringatur.

litas,patent cxempla plurima de flripturis.Sedß^.^ ter hie dicitur,tequißima talionis fententia igt;gt;^Pß^if(tnbsp;candoSfUtgladius quern innocenti cuaginaueruti^^j^^nbsp;m corda cadentium,crux quam extruit Amannbsp;chao,impium fufeipit crflrangulat lidorem,nbsp;piorumconfrmgitur,dttmnocendi fludiumim^nbsp;Multafunt autem molimina eorum contra fan ’,^0nbsp;tis inj^fb funt arcubus,nbsp;nbsp;nbsp;plenis pbaretris,r I,

dominico non folum excipiun tur,fed etiam retorq turin iugulumtranfqcientium.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. j«aJ

Melius eft modicum iufto fuptr®* pcccatorum multas.

Nituntur in hoc mundo impij diuitiji, fa»»'^ potentia,quie nudtafoUcitudine conquirunti^’^^^i^,nbsp;gantur cum moleflia: iuflus autem habitis cont^nbsp;cenfum magnum reputatfrugahtatem.nbsp;tura modefliam ut paucis utatur,nbsp;facidtatulam prafiare nouit iufinitis co^ßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fsa

quorum opes Hico euanefcunt,cu iuftoru vente eis domino perpétua fit,nec poffunt uu»nbsp;bonodeflitui,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„[gfef*

,7 Quoniara brachia peccatoruiflf® tunconfirmatautemiuftosdoH’i {»‘‘Pnbsp;Brachiaimpiorumfacultos dteitur amp;nbsp;rum,crfauor magnatu, qua facile cumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^oi

confr'mguntunuirtus uero corporis uitur domino ordinante, ut nihil poßmi^nbsp;quantumlibet multifint crßgt;'tes,acflfi^nbsp;Longe enim ßrtior efl piorum adiutornbsp;qui confirmat,fuflcntat er turtur iußohnbsp;potens,fuo nempe fauorefuffideit.

ig Nouitdominus dies immac** hxreditas eorum in ætern^m’^eö^.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Dominus agnofeit dies fandoru,ho‘^K^fi;foßn* curamgerit,ideo hareditas eorum ^.Q^ßuitnbsp;fiofempiternafitoportet.lmmaculadnbsp;cuntur fimplices er integri uerinbsp;minus nouit fata,crapprobatconfilùh^.^i,i{a^^nbsp;biliter conuerfari donat ,Jpeq;fùtur^ ^‘^r.uros,nbsp;ßr eripiat,fedßtura mquirut amp; P^nbsp;nbsp;nbsp;mal*’’

NonconfundenturintfO’P quot;^in diebus f^misfaturabun^f^nbsp;Nunquampudefientfandtneceflarqnbsp;tumuis aduerfa tempora incidant^nbsp;alij laborant,hidominofefecotnmtn anbsp;oSfequentesfaturabuntur. Vtemmdtit^P ,^,0


-ocr page 177-

PSALTERIVM

ffbuf ti$ opus effe, ita cûfumme ifloîßtnul 'n ^^f^ilf^deeffèfuftinet^

(Jq . P^ccaiorcs peribunt. Inimid uero Ht?'**' honorificati fuehnt 8C cx'nbsp;d^*’'^^^^*^ntesquemadnioduin fumus

paupertas piorum diuitijs im Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod perire oporteat improbos,iio

’’’‘iltili« 'r------1—-'' 1~---!---------1-----¦*

confumendos uti adeps uel p'm*i impoßtä,qua ßmul cum ßtmo Hico euanbsp;Ulf rctuht, Inimici ucro dni ut pretioß uel honbsp;Gquot; ut exidtatinbsp;nbsp;nbsp;eleuatifinienturt fenßt nimis

i^'‘^'’gt;gt;lt;iuandoquidé qui in hoc mundo pretioß funt ^^l^a contêdentes, humiUahuntur tarnennbsp;fnnijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut pereant, er fubito ut ßtmus euanc^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfrii^ulo ueritatis,

Ç'’^»abiturpeccator, amp; non folucttiu^ $» (:^'’*f'*^n'iferetur6lt;retribuet.

'«SfJlifum tittientibus omnia Mtlt;e »e« adijei, ita ut ßt quad et alijs largiter 'm

M«“ ^'^P'Uiaccipiet ob paupcrtatë uel auaritia,nbsp;iuiquitate uel egeßate ada*nbsp;’’K ç/quot;^“tior efl accipere quam dare, nimiru aua^tnbsp;'mfatiabilts. tufiusfacilis eßnbsp;'*'«11 j , propenßor ad dandum, quia amp;nbsp;hberalior, nuUa imtnodera^nbsp;“•^^uirendi deprauatus, Gaudet enim piut

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dhfperibunt.

liberalis.ut er bis bene l«i e« beneßcerint, perire aut em eos, quinbsp;i^ud AbrahiC promijßim,Benefacianbsp;tibi, er execrabor deuouëtibus te.nbsp;inimicisnbsp;SC’

ß*’^^ P^ ß‘^^ charitatem, ^‘^^‘^^^utur,er qui deum maledicunt exnbsp;'**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primu uerißmilius ßt,deum feili

' b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quifanäis benefaciuntt

greffus hominis dirigea

***” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domino dingusta

dirigitur in uijs coeptis deus aßgt;inbsp;ß interim impius nihil boni prlt;ießt=inbsp;rhypocriß utitur qua dominusnbsp;ubefl ut pro/^eret negotia iÜiuSt nißnbsp;^^ßß“^'*’quot;ß‘^ ‘'”pi° ' quandoquide adnbsp;(if fr,*** Honat impios, ut ilico confundat ma=*nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ f ƒpracipitet. Dominum uelie uiam ho

i **«C ‘’Vt»'oblt;trc zr iufiificare agentem er opera ^'onfulfre.

II«'’' I ^^^^‘*^^U4mdeihofies:c^quooflenderetquàm '¦’¦ tii^jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fixait confumendos uti adeps uel p'm*i

hi»*

*

' THiLLtM« 8y

14 Cum cecideritnoncollideturj quia do^ minus fupponitmanum fuam«

Sf pties,id eß, ßepius cadit iußus etiam uno 'm die. Irt imdtis enim offèndut etiam iufli,fed no ad mortem^ con wtc.nbsp;tinuo enim refurgunt, fed er dum permißione dei cadenbsp;reßnuntur, tarnen deus fupponit manu ut non coUidannbsp;tur,non ad morte cadant,ilico enim fuccurrit ut materanbsp;er curat ut fidelts medicus, perq^ gratiam fuam ad eie»nbsp;äos fortiorem facit refurgere^er alios deniq^ lubet connbsp;firmare :fieq; wilt uniusfanüi cafum effe alterius fan»nbsp;äirefurreäionem,

1-5 Iuniorfui,etenimfenui,etnonuidiiuÂu dcrclidû,ncc fernen eiusquærens panem»nbsp;Plenus eß hic Pfabnus facris difciplinis CT confolationbsp;nibus,Dixerat,'t^emo iußus ßemi potefl quocunque 'm luHinôanbsp;ßrtuniomunc addit,nullû iußu neceffarijs 'mdigere, autnbsp;iufli liberos mendicare,hoc eß,ab hominumfußentationbsp;ne pendere, quibus aliunde prouidet dominus, ut necefnbsp;farijsnuUis fraudentur.. Quandoquidem filij deifuntnbsp;quos egereno patitur, nec efl mßdelior ßbi fidentibus,nbsp;quam quifquam pater fuisfilijs, cum tantu diflet patrisnbsp;cecleflis bonitos à terreni,quantucoclit àterris. Verunnbsp;tarnen iuflus non alia quarit uel cupit, quam ut Paulus^nbsp;uiäum er quibus tegatur. E^ fernen iufli, filij funtfideinbsp;Abrahlt;e,quorum funt promißiones er filicitos uera..

Tota die miferecuramp;cómodac:amp;fernen illius in benedidione erit.

Iuflus non ceßat,quiafide ucTapoUet, crwiltbene» fdcere quHiufcunq; poteft, er quantücunlt;^:tota die, id r»n«orum.nbsp;efl,ßne omni intermißione ,gratis donat quibus carerenbsp;poteß, er mutuo dat, nihil mde petens, quad charitatinbsp;quocun^ modo repugnet,pauperibus donat, ditioribufnbsp;ad ufum commodat,pro lege charitatis,er amicitia rednbsp;denda,ut multis beneßat, es“ quamplurimi pauperes adnbsp;iuuentur,ßne quibus mundus nunquamfubßflit neefubnbsp;fiflere potefl,ut locum habeat uirtus,ofpcium, opus ernbsp;exercitium. Semen iuflifi iuflum fiierit er coluerit ple»nbsp;tatem, er 'm timoré dei fier it à parentibus mflitutum,nbsp;bencdiäionc diuina locupletabitur,fccus cont'mget de»nbsp;generi ernotho femini.

1.7 Declinaà malojamp;facbonum,amp;inhabi« tainfæculumfæculû

Alia doârina er exhortatio ad ßudium benefacieit» di,Recede,inquit, à malo, ne que ladas, ne onerofusßtnbsp;cuiquam,neßmiti natur £ corruptte obtempères,ne afi*nbsp;fiäibusabducaris 'm praceps : malum efl quiequid do«nbsp;mino di/ßlicere exfua lege cognofeitur. Etfac bonu,benbsp;neßeifs officias quos potes, er bene quoquefacids quodnbsp;bonum efl, ne benefaëîu inßeios iniquis modts, zr eir»nbsp;cunflantijs operum. Hoc paäo fiet ut terrä habites,pa»nbsp;ce er uitainecejfarifsabundeß'uens.ls enimfolus fuauinbsp;ter uiuet inhocf£culo,qui beneßeifs er benefadisflunbsp;diofe incumbit,deum timens,er proximum diligens,

^8 Qjiia dominus amatiudiciunijS^non de relinquet fandos fuosîin ^rernS conferuanbsp;buntur. (iniuflipunientur') Sifemêimpioruiîlnbsp;peribic

Ppp

-ocr page 178-

PSALTERIV M

dominus er uult fieri indicium, ut reile amp; ordine omnia fiant, quicquid cbaritati er ueritati re»nbsp;pugnat hoc odit. Aliud amarc non poteft deus, quàmnbsp;^uod eß, iufiitiam feilicet CTiequitatem, indicium finenbsp;iniuria er peruerfitate^Genique deejfie non poteß deusnbsp;bonitatißudentibus, quare in aternti cuflodiri ipfos 0»nbsp;portetjfed impios exterminari de confortio eleilorum,nbsp;er denm colere cupientium. Sicut dominus fiauore fuonbsp;profequiturfan{los,er iußlficatosfuficipit in regnuglonbsp;rilt;e:(tc iußitia fua procaces er contemptoresfitos, ac lenbsp;gumfuarum ex contemptu prteuaricatores damnat, di»nbsp;gnis quoc^ pcenis addicit ac perpetuisAbunt enim eleâinbsp;patris àconflitutione mundi ’m regnum ab teterno iUisnbsp;prieparatum:impij autem cimt diabolo ac angelis fuis 'mnbsp;fuppliciumlt;eternum,

lufti autem hæreditabunt terram, amp; in^ habitabuntin fæculumfæculifuper eamgt;nbsp;BjinÄi ^eliciushieccorporalis terra 'mhabitari à nüÜo poteßnbsp;eiati. quam à fandis qui detimomnibus eontemplantur, adnbsp;miranturergratiasagunt de perceptis donis c terra,nbsp;qui hoc mundo utuntur tanquänon utantttr,qui amici»nbsp;tilt;e er charitatis operibus ßudent,horumfemper er llt;enbsp;td eß confeientia, er affatim Ulis exuberat omnis fnffi»nbsp;cientia.Tales hic beate uiuunt,etiam m periculoru me»nbsp;dio,fide tuti 'm dominum,er refignati in omnem uolunnbsp;tatem dei.Et ex hac imperfida felicitate fnßoUentur'mnbsp;cieleßem fuo tempore domino ordinante. Sed er clorenbsp;uidetur impios non dimidiareuitamfuamfuperterram,nbsp;feduiolentamorteintercipi,fineffemeliorisuitte, ernbsp;cumborrenda morte.Sandi autem pleni dierum cum iunbsp;cunda confeientia er fide 'm promißiones deinen amitnbsp;tunt uitam,fed commutant féliciter.

JO Os iuftimeditabiturfapiêtiam, amp; lingua eius loquetur iudicium^

Pradicataliamquoqsfatidorumfilicitatem, nempe fapientiam er indicium, id eß,nbsp;reda er utilia femper loquuntur,id^ magno ßudio, adnbsp;profidum fuum er alioru. Ideo aut femper falutaria lonbsp;quunturpij,quia lex dei in cordibus eorum:hoc eß, q^nbsp;nihil potius cogitant aut pluris faciunt, quam uolunta»nbsp;tem domini probe cognouiffe, er uitam iuxta earn dili»

¦ genter inßituiffe. DtüM enim impq cogitant qute mundi fünf, quomodofuperbiant cr libidinentur, licenter ui»nbsp;uant per omnes cupidines, er fatisfaciant concupifeennbsp;t'ijs,iußi meditantur legem dei, qua pr^ceperit, exem»nbsp;pla fandorum difeutiunt, exhortationes prophetarumnbsp;attendunt,Euangelium CTApoßoloru dogmata difetmtnbsp;er docent, proq; huiufmodißudio parati funt multa panbsp;ti,er extrema in hoc mundo mala experiri:neminan denbsp;cipere poßunt nec uolunt, fed fimpliciter uera priedicatnbsp;er perfuadere fanda conantur.

51 Lexdciciusincordcipfiusîamp;non fup* plantabuntur greffus eius»

Non tantum de lege tBti loquuntur,er uerbis blatte» rant prolixe, fed ex corde iÜam diligut, perfuadere earnnbsp;multis non ceffant,ut plurimidno lucrentur,feruiant etnbsp;ebe(^nt,er quod uerbis docent,hoc fado er operibus

THILtlil» r compràbant^Non enim defiedunt necadbtu iùtguoHnbsp;à lege domini Jfonte cr propofito, non enim pecaiUnbsp;ad mortem.Quod fi per fiagilitatëlabatur,non iicaihnbsp;fed poenitendo refurgunt,cr pro indutgenfia doiniiiiiiSnbsp;exorant,cr uitie emendationi pro uirili infißunt,nbsp;Confidcratpeccatoriuftfljamp;qujritniornbsp;tificarceum»

A malts qnidem firuuntur infidii fandis, cr uiolem ardantur,uim patiunturutplurimii:at dominus itat^nbsp;tur iüos, ut nonfolum nihil incommodi ab improbis fnbsp;tiant, fed ipfos uideant miferc perire.nbsp;cr iußus contempletur impium, fed nt cupiatnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

dari,conuerti ad falutem cr lufiitiatn, dolens^‘f‘''‘ deo perire, uel alios feandalum pati : fed nonßenbsp;iufium uidet, fed ut mortificet cum ? Non abborref ^^ ^ni^nbsp;idiotifmisprifci interprets iuxtaHcbraicâfimpJ‘^^nbsp;tem,quie domino placuifcfemel,eademfempirPnbsp;non dubito. Q^anqua eruditorn ßudianbsp;ras dmpledar,fed ut hnmana. Et hac extrainßd

55 Dominus (a«ffm)nöderclinqutt‘“ manibuscius: needamnabiteu*”*-“nbsp;dicabiturilli.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,

tfionfinet dominus iufium abimpi/s bofiibus opprimi.Dum enim aperte ni nocere^^^^^p(ti^nbsp;probi neqHeunt,ad Utes confiigiunt,red(mp‘^9.^^^ (gnbsp;ribus,corruptisqi iudicijs illos diuexantfidnbsp;tiam ab hac 'vniquitate fuos feruat,necfind^°^li,mnbsp;torum calnmnijs opprimi. Ojianqua nero nornbsp;uideätur iußi opprimi iudicijs iniquis, CTnbsp;ri'tmproba,prctiofa tarnen tune fit morsnbsp;non tarn mors eßdiceda quam mortis uidor^^^^„i jenbsp;de neeeßitate moriendi uirtutemnbsp;quiturilico corona gloria, regnum cumnbsp;dis, infcculo animarum, donee omnianbsp;aboleantur,^ Chrifli pedibus pro

54 Expedia dominum,ctcuftodiu’’j.j(Dt SCexaltabitteuthæreditatecapiâSnbsp;cum pcrierint pcccatores

Hortatur itcrum adfidutiam in deum,amp;‘‘ ^^^,1110quot; dum uiam domini, hocefl, uitamproximor“’’',^^^^ prfnbsp;dis expofitam, no humanis traditionibusnbsp;here auditum, fed feireCT ucHc qua domi»nbsp;Quiautem talcs'ttiuentifuerint, terrabar^nbsp;cr uifuri funt bona perfeda CT finituri •nbsp;cundißima bona uifuri funt exciiUumnbsp;ßiumdei, crfceleratorum hominumnbsp;criujfii,Adhocenimfandicum Chrifilt;’lt;‘ ’nbsp;nient, cr uidebunt eos qui feangufiiauerttn jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit

fiulcrunt laboresillorttm,crc. Sed CT dis uidcre eß, iufium dei indicium contranbsp;opprejjores piorum,dc quibus omnef propP^nbsp;5y VidiimpiumfupcrexaltatfljS^fnbsp;ficut cedros Libani(/rf«fl'«’»^‘’''‘’quot;^''^'nbsp;Experientiamfubijeit.. 'Vidi,inquit,im^°^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i;*

dabilem crjpedatum, uelut late expanfi^ fam beneqsfiondofam crnbsp;feilicet hominem, qui nec fibinec alijs Uinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ff


-ocr page 179-

//

gt;»

SPALTERIVM

at tamnStilhiAetfiabile aut firmiotl, eut*

W frtufrtt deus, ut ilico perire et euanefcere o* ^*gt;er rfdeo ut nufyuam appareat lt;juiclt;juam iUius,nbsp;fimper multi omnibusnbsp;aquefi non maxime nofiro facido.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non eranqu^fîui eum,

^fftinuentus (locuss eius.')

bdfeet emphafim qcPdicitur, Et tranfiui,er lamuideramflorentem,nbsp;latepatentem,utfempiterna fruinbsp;1'wititte crederetur,er du re^icio iam euatutit,nbsp;'ß, ecce nuBit amplius uideo, adeo^ dißgt;er^t,nbsp;' “«w inijuirente me nufyuam poßit inueniri. Sic uenbsp;impifs, et citius omnium opinionejinbsp;. “wciHrtj dni aquanimiter expedare poßcmus,etnbsp;i'ißare.

“Miinnoccntiam, 6c uideæquitaté: 1 oniatn funtrcliquiae hominipacifico»nbsp;crredi,nbsp;°bferuare er confyderare, ut in eo difcamusnbsp;HWocfwer er iuße uitam inßituere.Eiufnbsp;poßremum pax eß, hoc eß, tandemnbsp;er felicitate fruentur,cum poßrenbsp;exterminandafint,Kanbsp;ftt titnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;redum, er quid liquida 'm caufa

Oiiot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitfcilicetfecundum lege dei,

. ^baritatisregulam, hoc non uidebit nifi inte* lt;^rauatus:nbsp;tùiï‘^onfdennbsp;ftnbsp;ueritatequiddâfèrendumfuerit,nbsp;difperibunt fîmul,rdiquif

f^'^temptores innocentiic fri^^‘‘‘^‘tgt;'duiuunt, er mundo placer euolunt,nbsp;'‘‘«¦i« lonpleduntur,ißidiuinoludiciopa*nbsp;^«‘fßlt;‘buntur, quorS poßremanonnbsp;'•«k rl^perditio aterna cum damnandis,nbsp;iwü^M'ttentüm promulgandam. Et in hac uitanbsp;’’’“«rt, er non raro a/}gt;icitur, eorum quinbsp;omnia,ut horrendo deinbsp;‘teimpifs,

^âor ’“^’‘quot;‘«ftorumàdominotSfpro^ *quot; tempore tribulationis.

ßudiofosferuat,oquo fob faluari expeàant er optät.-no fuisnbsp;f‘‘^'^tur,fedgratia dei,quafailtmtnbsp;^bgt;eo folo omnis eßnbsp;robore auxilio fubßßerenbsp;ad ”’’f°te/l,«cIte»t4tio««fMi«c£re»

'°® dfis, amp; liberabit cos, fopeccaioribus,amp; faluabiteostnbsp;'quot;«’'S'

^fu,eddem fententia,mùltisformis lo ^quot;^Sur.Adiuuabiteos dominus, Liberabitnbsp;uel eruet eos, er faluabit coj,nbsp;fftifï repliciUft er promijfa, quiaf^ertt*

THILLIM. 86

HO-KSt w eo, New uero putet inanem effe hanc ate^ fl milem uerboßtatem,difßcile enim credimus nos deo eunbsp;rlt;e effe, idea pluribus admonendi fumus er perfuaden*nbsp;difideo nufquamfatis deiinfuos prouidentia celebrarinbsp;poteß. Sunt tarnen uerius exhortationes,et ad ßdutiannbsp;mdeumcollocandamimpulßones, er mgeminataad*nbsp;hör tomenta ßiiritus, quem dominus mflammare dignennbsp;turinclcHis,

PSALMVS XXXVIII, Pfalmus Dauidis in rememorationc dienbsp;fabbathi.

In Hebrao tantum dicitur Ad memorandum,de fàbbit tho nSiil, Kemoriam autem peccatorum fuorum figni*nbsp;, ficarc uidetur,quee femper uiget 'm amicis dei, dum tarnnbsp;beneficum deum irritaffe fe recordanturgrauibus peccanbsp;tis fuis, Qtt« quanquädimißa Dauidierant 4 domino,nbsp;quo ad imputationem dei, tarnen poena femper uigebat,nbsp;iam m ßlijs,iam'mfub^tis multa paßus,ut Nathäprtedinbsp;xcr4teijdo(Mt«ö mandante.

ARGVMENT, Planäuseßßagilitatishumauif er confcientia abhorrentts peccata commijjà,uindiâ4nbsp;deprecantis non fine oratione aefidutia.

I

Ominc ne in furore tuo arguas me,neq;in ira tua corhpias me»nbsp;peccata mea comofco,

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;, t-a- OnnStm

uttjuamcung^pomam 4 tetmmtnfligen- h, dam ampleiüi debeam, o deui,fed tomen humiliter preanbsp;cor moderari earn iuxta clementiamnbsp;nbsp;nbsp;infinitam boni

totem t»am,ne par pari rependere pergas,cr iufto furo re mihi rependM malitiam mcam de tarn infolenti adulnbsp;terio, cr crudelißimo homicidio optimi Vria cr fideanbsp;lißimi ferui: quam ego non merui cafligationemf Sed ßnbsp;iniquitatet obferues domine,quK potent fuflinerefOronbsp;igitur clementiam cr rnodit mihi tolerabilem 'm iußißi»nbsp;ma ira tua, ne ueluti in firuore me cafiigare pergat utnbsp;capifii:^uafi dicat,e/luita ^uidë funt cr magna qult;e panbsp;tior,lt;iu£fo utfufficiant.lncipit^ iHa enumerare, deo ftnbsp;tisfaciês,offerës ipfi Sla qu£ patitur, ne peiora patiaturnbsp;î. Quoniam fagittætuæ infixæ funt mihi,

SC(conßrmafli )fupcr me manum tuam«

Multiplicibutmeanguflijs cr miferiß afficifii,und Ang^«» ctdamitate aliam comitdnteforû,domi in confcientia fanbsp;gittM ir£ tu£ experior, prater eas qutK improba caronbsp;er peccatum primorum parentu tran/^eßio omnibusnbsp;inflixithominibus, er corporalesmiferastentationum,nbsp;folicitudinu,doloru,morborû,odioru cr perfecutionS,nbsp;huiufinodifagittisme impetis dcutißimiscrmultis,utnbsp;tota tua manu omne pondus malorum mihi immiftffe uinbsp;dearis, adeô percujfus fum iudidorum tuoru iaeuûs, utnbsp;me perditu uelis uideri,deflitutu omni folatio et auxilio^nbsp;J Nôeftfanitasincarncmeaàfacieirftuftnbsp;noneftpax oiTibus mcis àfaciepeccatorunbsp;mcorum»

Nibii integrum eß in corpore mco, fed omnia mema bra mea corrupta criminibus iacent, CT wni eßpraternbsp;te medicus à ijuo fanentur,tu uero dure me traças, ^U4nbsp;fi immitiSftot me doloribus affidens cordis er corporii



-ocr page 180-

PSAtTERIVM

iBf roprw perfona ftlijs ic amicii. Nutta[alm eß in car ne melt;t uel oßibuijirmitat nußa confiftcndi, in tuo iudinbsp;cio,uel etUm excufandi fidutia carnalitittè meam.Tiin^nbsp;ttt ßunt enim peccatet mea, ut continuo maiora me pajfunbsp;rum propter ea metu(tm,ficut cr iam coepi fentire acernbsp;bißima moleßißima, cum opprobriograuißimo co»nbsp;ram regni mei lemulis amicis.

Plura etgrauiora funt crimina mea,ç[uàm ut ferre pof firn iÜorum confdentiam er reatum, etiam ß leuiori^nbsp;Peccata ftnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;traäores^ Veluti proßmditas aquarum fu

tiaat fanfti. pcTgreffa eß caput meum diluuium peccatorum « Et ƒ * cutgrauißimo oneregrauatut fuccubo,ferre pondws iu*nbsp;diciorum tuorum non ualem. Hoc autem eßdiferiminisnbsp;iwter fanHos peccatoret er impio!,quod illifua pecca»nbsp;tafentiunt,agnofcunt,dolent er plangunt,ißi uero ex*nbsp;ultant in rebut peßimit,^ nulla paenitudine ducutur,nbsp;non cogitant de emendatione,fed ^uomodo femper pronbsp;.ficiant de malo 'm peiut.

Poteß quidemuiderimorbualiqué corporis querulaa Da^it. ri/ed Ut maiores funt morbi animarum quàm corporUtnbsp;ßc er mentis legritudo talibus uerbis potuit deßgna»nbsp;ri, maxime quod corporales morbi raro noimnatirnde*nbsp;feripti fiterunt à fandis uel alifs perpeßi. De Dauide aunbsp;tem nihil tale, prater extreme etatis inßigidatum cor*nbsp;pus, Deßgnat autem maxima mentis egritudinê quamnbsp;pertulit diu, non Hico reßpifeens ad adulterium Beth*nbsp;fabee,fed donee puerulusnafccretur,erVriasocciderenbsp;tur,cr à propheta tardius fortaßis admoneretur, ton*nbsp;diu en'm periculofißime egrotabat, togegrauius quàmnbsp;fi quecunque egritudinum genera pertuliffet, quasfubnbsp;indicatfüetoregrauißimo ulcerum er cicatricum,er tanbsp;be purulenta,id eß,horrore ef dolore peccatorum,quenbsp;peccauitexßultitiainßgni,fummomalorum,quacupianbsp;ditatibus fuis fuccubuit, er eaorbi prodidit uir fandus,nbsp;er tantopere 4 domino promotusf^iritualibus ct cornbsp;poralibus.

Deprauatut fum plurimum, dum carnis deßderqs ui* dus nihil coÿtare potui de domini uoïïitate, gratia uelnbsp;iege,tantum ut incentiua libidinum proßcerent in opusnbsp;turpe,er non parceretur cuicunq crimini,tantum utfcnbsp;mei concepta ßultitia perßceretur,er hypocrißs régnanbsp;Dauidts tct. Hlt;ec efl autê 'mßgnis malitie humane miferia, quanbsp;pcesaw. crmcwrBittMîe/ÎMe/Kt iumentum,non cogitans tunenbsp;de diuinis iudicijs fed auertens cogitatum ad humum,nbsp;terrena,corporea erturpia tantum animo reuoluens,nbsp;obmißis interim caleJUbuStMultis autem diebusßc aninbsp;mo perturbatus ineeßit, non de peccato poenitendo manbsp;gis folicitiK quant contegendo er occultando iUudalionbsp;gyauiore peccato : propterea enim Vriam reuocaueratnbsp;domu:utfüppoßtitiofoetuff'auaretpium,quononfuca

l‘r^quot;^^’^''od{tionemexercuit,tandent^uxor(i«f»i^'‘ rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;totadietrißemii^

f^^J^J‘^,’^^ßi‘^nsprenngufiiafecumconßflere, njk °umbimeiimpletifandllußonbsp;^^i^f^onedfanitasinartjemei,nbsp;dicerepotuttuelintimas trißi^nbsp;^deßgt;eratasconfcientieanguflias,uellibiditiisiiigt;nbsp;P eittis incendia,quibus affidumßiffefe dueritur, mnbsp;a conte non eßilkfonitas,nufßiam confolationcminnbsp;d^tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;honeßotis perdita)nreputans,0'ß‘quot;^

Corporis autem preteditiscrii»^ J‘^‘gt;gt;»igt;^»stnßgnickmentiailUfiwcttrrat,era^^^^

¦ (Ca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;color eß precationttn, CT

J^f^rniemcomeßotio^Adtantorucrimin^ t,.u„h'^^^’^‘^'^^^’'^'^fi^^t‘fscociderit,cr‘iainio(0'^nbsp;mentenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; plurimit inßrmatus er dciedns

^^•^^^‘^^^^bortifùlmt, SandLnuner^^^ Crgrauioratnalacccx^^nbsp;confùonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuinen ad fotitiidcig^‘^^

Plenafidutiaorareuexiatn^“^-^’^^^feoffcndiffefciunt,

«o« ea abfronditüS’

tentationumqixiprcbt^ ter7£^'^^nbsp;Cubh d tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuine, quam dontittxs'pfe

^‘^^utuitSteragnofc^‘‘f^ bisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Crfupplicis.Nonttecejßi^ll'^

n2 Z

P ^ßefufficiunt enimpaucafederebra.

«^onturbatum eft, derebß^“^ rumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lumen ocalorui”^^^^'

Perdit ’jniecutn, dunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘“^^emqucrelis interni hominis

10

h^f,?“°Z‘^°P^°P^erpcccotafuapalpitat,trP^‘^^ ‘’^^gt;’f(gt;gt;-fwm,eruiribusomnibttstotusdcßituH^^^nbsp;innbsp;nbsp;nbsp;^^^jß^'^eßßercpeccatK,niß dominus denuosd^

ue crß)letur,Sed crlumemoculorummeorumagps ‘'\pecßati,lt;b(ntarderemlibidine,totuindeßituit,i}xiitxnbsp;omino dereUdus efßetn. Omnis enim malus ignoronsnbsp;etiam fapientumlibidoist*nbsp;‘lt;gt;gt;l^^^‘‘aßcutz^Solomonißdem'

II, tntcisnei 8f proximi mei aduerüiw roc ^PP^^PsnquaüeruntÖCamp;eteiünt,EtcißiMnbsp;xta tne erant de longeftetcrunt:nbsp;Qt^mlibet multos haberet amicos çrfautoresf^nbsp;dcHßi^’’^

-ocr page 181-

ÎSÀLTERIVM

S inifc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;animai fuas exponcre decrettißet;

lt;iiQ ^^^^‘^^fif‘f‘gt;ffSi*fti^ßiccugt;rerepotuit,nes Nathan durai

‘^^lt;’gt;0“ loabfortaßis crimia Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per ipfum oneri magno erat, ZT uehemen

^“ttidii, tantorum criminum litcrarum Vria confciuinbsp;Wfliidttftaw cernebat,rediens de triumnbsp;jjj ^nnionitiSj propter quod non raro iUi reßi^nbsp;lt;gt;diuit ,fcandalizlt;ttui tantanbsp;J^fW’dK prouaricationCf ^3quot; animo tandem nonquot;nbsp;ut hic de longe fletijje, cr inter amicosnbsp;f^^r,

’’’tarn'” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quærebantanimatn

’l’iUf inquircbant mala mihi, lo^ ’l'tab

incommodu pa/fuiefi pro peccatif fuis, ^ij,P 5**'’^; grandes ZT multas pa/fus eß calamitatefnbsp;iiiiJ''“”ii cr Semei ar Ammon,qui ut Saul quo^ aquot;nbsp;li^^ejî,«ita iöjuj quafierunt,occidere cupientes,nbsp;gt;'ftm(ula,ommbus^ modis pronunbsp;fu^gt;gt;fou tantum faäisindignißinbsp;Herbis zf malediélis minime ferendts,losnbsp;’^losacfidlacias,crdecriminibuifalfoaccuquot;nbsp;‘quot;quot;^Plofus ad regnum, amicos Saulis iniu*nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pijßimus Dlt;lt;

1 |.Mi,/quot;'”«niSgraKij?imK erat, opinio cr con/cientia peccatafua poßfaäian Vrix.

^ttanquamfurdus noaudiebamj ^pcriens os fuum*nbsp;mfigne manfuetudinë canit,nbsp;Hj»'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftfitwnfurdo zr mato, qui^ nihil res

’^W”’^'°j“t«tionts contra inimicorum ctdumnioi *’quot;‘*'^101,^'***^ dio^-Ego obfurdefcebam ob tantas denbsp;‘^fy‘ophantias,reputans me dignum qui tanbsp;P^f^^uta mea,Ideo cum Semcias a*nbsp;lapidaret tuto,obticuit tamen,etnbsp;fcaufam innocentéefua,

ïfl^yabensin orcfuoredargutioncs.

explicat,parabolam exponês,quàm ma iniurias, Zf turn malediceresnbsp;''‘dargutiones,toto fe peâore dosnbsp;fufcipiens iudicium fusnbsp;zrtalia commeruißi

S *” nbsp;domine fpeaui, tu cxau*

^‘‘^^‘^'^^f^^^^dinis.Prima zr prut ' itb)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;penitus â dco, quern non dubitas

(’‘‘^tm ej]~e, qui ßbi peccatii oJ Kathan prophetam fecurumreddisnbsp;r^unßulit peccatum,quo ad reanbsp;remißffet.Exaudijfet quinbsp;umouißet angußias, à quibus tanbsp;^ndmf non dubitabat, certus de promißioa

THïttlH, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S7

num diuMorum certituc^ne, zr defauore dci, zr quod non per iram corrigeret fe,fcd ex gratia ZT cum prouennbsp;tu,quo ßfßinere potuerit,

Inter precandum quoq^fepe dixerat ZT optabat cres bro,ne betarentur hoßes fui,qui tarnen infultabant cuihnbsp;mitaßet ßes eius, id eß, 'm ruinam nonnihil 'mclinauesnbsp;rat. Sciebat fe quamlibet nuc irato fibi deo charum eße,nbsp;odio autem haberi hoßes,non tarn fuos quàm dei.Orauinbsp;igitur,ait,ne letentur impugnatores iußitiie:idfcio pritnbsp;ßabit tandem dominus deus meus,

Adflagra fe paratum domino oßrrt,perfeäe reßgna= RtiîgnaHo tus amicus ingratiam dei, nunquam 'mterim non recoginbsp;tans iußum dominum, qui ZT prêter iußitiam notifiasnbsp;geüaret totmalis, quandoquidem tantis criminibus ofsnbsp;findißet maießatem dei, zr iniquam uicem rependißetnbsp;tamgratiofe eligenti fe dno ad regnum tale,nbsp;nbsp;nbsp;promit

tentifumma beneficia, qudmfidelißimomiliti zrferuo fuo Vrie : hone putauerim plagam Dauidisfuiße, quanbsp;quoad uixit femper egrotauit. t^unquam tarnen excidenbsp;re potuit à fidutia 'm bonitatem dei, zr firma fide, quianbsp;ex cleHis erat iUis per quos Dominus orbi dona maxiquot;nbsp;ma daturum promi/'erat,zr feruare uolebat,

lam prorfus agnouerat, zr dudmn mdoluerat ex anis mo peccatimi fuum Dauid, illud confeßusfiterat, quodnbsp;torn per fe fibi tormëtum multograuißimum erat,etiantnbsp;fi non propter illud tanta ferre coaâus eßet. Sic autemnbsp;contritis cordeq; deieäis, non potefi deus dißerre consnbsp;folationem auxilium. Qjjare zr hanc caufam fubiesnbsp;cit fue tolerantie tantum fidei zr ßei breui figt;rc, ut renbsp;ßonderet zrannueret deus,

Interim uero dum ego filco,zr humiliterfero manusit domini,eius opem expeëîans,illi hoßes mei, zr 'mdignénbsp;odientes uiuunt, zr quafi pecctüores non eßent ualentnbsp;uiribus, zrgaudët in hoc mudo, cotra me copijs augcitnbsp;tur,caufas inucniunt nocendi mihi zr me perfequendi,nbsp;Quàm uero indignum idputarit, in eoexprimit quodnbsp;dicit illos odio fe profequi immcrito,pro bono rependesnbsp;re malum, aduerfari pro co quod ip/is bonum quefißetnbsp;fummo fiudio,idco dicit:

10 Qui retribuunt mala pro bonis, detrahc bant mihi quoniam fequebar bonitatem,nbsp;si hofiis meus mihi maleftci/fet, non tarn indigne tusnbsp;lißem,fed himihi mala rependunt multa zr magna,cas Unftorum.nbsp;lumniantur multis modis, quibus ego bencficUmultanbsp;eontuli : nimirum pofwlus regni totus, pro cuius falutenbsp;mefepius expofui, qui tarnen leui occafione oblatq rt»

Ppp 5

-ocr page 182-

P S A L T E R I V-H

îi«bctd«tMr perfecutores mcohEt filij ^uo^; mei non pepercerunt patri facejjirc negotium exitiale cr proanbsp;brofißimum, (dq; non femel, fed iterum or fepiuf : crnbsp;^uos omni charitate cr beneficia perfe^uebar, hi mibinbsp;Chtiftu« detrahunt quammaxime,Taliafanâus Dauid dicere denbsp;DiiXiV”* potidt,multo autemperfeilius Chriftuf dominut,quinbsp;licet peccata non fecerit,omnium tarnen fideliu cr eleanbsp;darum in fe peccatoru poenoi portauit in corpore fuonbsp;fuper lignu. Omnii uere fidelis banc orandi caufam nonnbsp;femel,fedperfepeinueniet, quorumamniumChriflusnbsp;eaput cfl,crpatientilt;e exemplar abfolutißimum,

I Nedereliniquas me domine deus meus; nedifceiTerisàme«

No» ceßat quamlibct perfedut et certuf de fidutia oa rare dominu,ut fe non deferat in angufiiß quibußunq^,nbsp;quandoquidem fummum bonum ipfe fibi fit,cr dem o«nbsp;ptimm er dement, cui propriumßt mifereri er parcenbsp;re,exaudire quo^ humiliter conuerfos à peccato ad tianbsp;morem dei,neqi diffrrendo auxilium uideatur hnpifs denbsp;ferttijfc pium, ac ficfruflra contendere omnes qui Deonbsp;Ttntatio probori defiderant. Vehement efi enim ea tentatiofijenbsp;fdeiium.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiidcre coguntur adeo negligé piot, er in per

fecutionibm ftdelium profiierari impiot, non pro coma modo proprio, fedneglorite er bonitati diuittee aliquidnbsp;decedat, ne infirmioretfcandalum patiantur, quot pifnbsp;mallent femper in fideiferuore profieere^

Intéde in adiutoriü meum,dominedeus falutis meæ.

Vrget autem ferio precando, ut quod facit faciat da tim f non différât auxilium cum fit in mora periculum,nbsp;er tota falm ab ipfo tantum pendeat,quo dißimulantenbsp;auxilium, adum fit de fideli. Qwi ut alium quemeunq;nbsp;inuocarc non uult,ut non licet, fic dominm non différâtnbsp;bonitatK futegratiam, fed cito perfede er benigne fucanbsp;eurratacfaluett

PS ALM VS XXXIX.

Infinem pro Idithun canticum Dauid.

De Idithtm nomine cuiufdam cantorif in libro Pnetea ritorum Icgimm. Q«lt;i ratione autem huic titulo inféranbsp;iur,uidcrint qui poffunt,Tam uaria er inconflantia denbsp;boc Idithun Hebrai er nofiri tradiderut, ut prüftet nianbsp;hil dicere^

ARGVMENT. Oratio ne lingua peccemm ab improbit irritati, cum imploratione mifericordiiediuianbsp;nlt;e,dum affiigimur propter peccata nofira,.

IxijCuifodiam uias meas,ut no ' delinquam in lingua mea.Pofuinbsp;ori mco cuftodiamîcum(co«/î)îelt;nbsp;Ï reOpcccator aduerfum mc»nbsp;DicercHt* DicereHebrlt;eitfrequentereJlcogitarecrintedere,nbsp;Ut non tarn oritfit q animi, proponere fcilicet er defianbsp;der are. Omnino mecu ftatui,me ueUe obferuare ne quidnbsp;effutiam,utglortie dei aduerfum, ita me indignum, hocnbsp;efi, ne quid peccarem in lingua mea, dum me fentio abnbsp;improbit bominibmerpf'^^fintibm impotentibm ernbsp;indignif querelisaffligif^Udmlibet ardenterurgeat ani

THILHJ5T.

mm iniurite impatient, er ad reclamandum inportiffre aque ut opportune paratm.Quo enim fandi er [uiKHinbsp;ret er Dei bonitatem magis agaofeant, finit interiwitnbsp;dem eot cruciari,cr fibi aliquando excidere ad imrnMnbsp;randum contra deum, er indigne ferendum indicia da.nbsp;A tficut pater filij amätior dum feuim iHum cadit, nennbsp;adeo grauiter firt impatientiora uerba, fed dolori ton*nbsp;donat : ita amantißimm nofiri dem nonabijcitfuotittnbsp;atrocioribm cruciatibm indignim pro natura mgen:9nbsp;querulantef,er non tarn iudicq quam doloris uerba ßdnbsp;deutet. Sic Dauid anxiut tr perturbatm fecumßatuitnbsp;eontinere otfuum, erimponereiüicuflodiain. Siutnbsp;frenum ludœi dicant, capiflrum uel fifccllaitt,àcotiiprefnbsp;fione nomen habet didio, quam prifem maluitge»^^*nbsp;liter Cufiodiam trant ferre : cum adhuc fcilicet/ubßjnbsp;impiuf contra me, du me flageBat fuit ucl blalfhewifinbsp;deu.m,uel opprobijt er calumnia in mc, ,,

Obmutuiamp;humihatus fum/tfilu*^® nis;amp; dolor meus renouatus eft.

Pertinacitercerte tacui et compreßilabeBumdigd’ etiam dum indignißime mihi obfifleret CTnbsp;uerbis er fadit impiut aduerfarim meut. T««Wnbsp;filentio ufmfum erfi!ui,utnonfolummala,fidbo^nbsp;etia tacuerim,ne forte laxato ore i»hona,fubùt^'l’^^^nbsp;iaberetur in mala, interea autem dum fic à quercl^nbsp;tineoßnerudefeit magis ac magit dolor,totme^nbsp;bor er exaffieror in animo indigneaffédo,nbsp;ad indignationem.

Concaluit cor mefl intra me.’ ditatione mea exardefoctignis • I'®*!““nbsp;fum in lingua mea.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .- m xri-r

ltd fcowmi accidit,dum dolore affedut a quer^ temperat,erffiiritumcontinet,qui ficcomprepnbsp;facit doloris incitabula,contrado introrfutnbsp;potißimu UK doloris inteditur.Dum itaqsfi^nbsp;litcontineret,acindeffiiritum quoquecohiberenbsp;nia intra fe excoquebat tantouehemeiitiuf,nbsp;hementioribmfecogitationibmexercebat. Vquot;nbsp;tur,Et in meditatione mea exarfit ignis:nbsp;tina ffiiritm cohibitione.-iUudloquutmfi^’’^^'^^'^''nbsp;uidetur hunc fenfum habere: Ctmt tandem »of ’’ßnbsp;fum amplius continere,in uerba p™'nbsp;doloris incendium incaluerit,lfiiritibui dm ccuc

4 Notumfacmihi domine numerfi dierö mcorum quiseßt“*’nbsp;quiddefitmihünbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

Quandoitain mefantitur abaduerfariß dihuimcalamitatibmcarere no datur,cupi9'‘^'’nbsp;facias mihi erfignifices, quifnamfitnbsp;perpetuo uelhicc mala patl oporteat,Cl'fi^^’ynbsp;patientiafis mihi prabiturm,quaaquanimiu^P‘‘%^^nbsp;ferre neceffe fit, er numerus dierum mcorum qunbsp;menfuram er modÜ uitte quatttam fiatueris,nbsp;quomodo firn defidurus, quando defliturus i tot cnbsp;minibut:uel ut alij dicunt, quantum fit lt;euti/mnbsp;riodus uit£ mece quando finiendafit: non quo Inbsp;rem feire tempus mortis, fedfiiieminfelicitutti^^^


-ocr page 183-

.. ï’SALTERIVM

fidii y patior interim,^^ euaderenonpof ^^fis.’^^tui elfe debeatnbsp;dicerf,Non mea, fed tuauo»nbsp;^’^fidelibus 4 dosnbsp;’’’i^iiihnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^uinoniiiftfirmum

mcosïamp; tanquam nihilumantete.nbsp;“’’‘iufrfa uanitasïomnis ho-ïc;ï*quot;quot;’’)Sda.

'* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minima et

’’'’tmr**'^^**’'“* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;durationem uitte mea, pal»

lt;}f*lt;ftuor digitorum,hoc eß ues omnium breuißimam^nbsp;mettm,aut uita periodut,mininbsp;'’^pi*t‘gt;tiotiK,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quaft omnino nihilfit,

Q«i4 ({icam ? profeâo nihil nifi, ’’ihdnmfunt quicunq; hic uiuunt, quamlibetnbsp;tiiiij^ ‘‘“^lt;«t«rco«yï/}frf. Quodriteexpenfumplunbsp;. StBnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habet ad perfuadendum modefiia. tóe o

^(Jj^^^taniêin imaginepertrafit homot V ’SHora^^f’conturbatur.Thcfaurizat.- ôC

^io nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m ima»

i»4nM umbra,uelut res nihili: no ret, ’’’'tL •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ifuntomnesmortales.ins

fatagunt, quiequid turbaiitur, tumuls fnim pertranfeunt infiabtles, cr fiflisnbsp;oonditionit cumfitomnis homo,nbsp;quot;^litur imnutuln aceeßionibut rem fantisnbsp;etmulto labore ditari,rebM ilico peritunbsp;conferuandis, er ut féliciternbsp;J ^’**^‘*r**^gt; ’fon tarnen feit cui ea fit poß fasnbsp;?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;onimfacilehoßicedentlaboriofeaf

degeneri er ing^ato.

cftexpedatiomca^nónnc mca apud te eft?

gt; quot;, ’W^'‘^gt;o«ew precemfubqcit. Qsafmquit, efi /}gt;erem,cum nimirum nihilnbsp;hominumuita,cr quiequid mosnbsp;**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;recumbit,

Stj ^‘*^ßfficii, cx te folo pendeo, qui fummum bo p‘trticipari, prater tenbsp;*'*’^1 ftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;'mionalif anima appetitum, donee

»Ort ero beatuf, fed dum omnium rerum J hti,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfrtjrfrc er fine timoré amißionis

Hoc tu fohlt praßare potet, hac unica ex

intquitatibus mcis erueme: t/^® infipienti dedifti mc.

^ora, ut er paenif ^^'‘ofeo enimmeishacmenbsp;ßrtaßismultograuiora. Nenbsp;opprobrium hominibutucreßultK,nbsp;dico ubi fanäi hominesnbsp;* ‘wntirto caßigantur, eos tanquam frußratoi

THILLIM, 89

jfe fua in deum,er nuUum ßeiffe pie uiuendo operapro tium irrident, er pro ludibrio habent, Id ^«»w gtoh«nbsp;dei deroget, infirmioribut^ oßindiculofittiureipfemnbsp;deprecatur.ld autem quod Hebrai explicant negatione.nbsp;Opprobriuminfipienti neponatme:erudite ineodemnbsp;fenfuprifcutreddiditjdeprecatiue, erfub forma intersnbsp;rogandi,

Audiebatmanfuefudinemerpietatemfuam à perdi tis hominibui rideri, er fibi quoque falfa multaimpm»nbsp;gi, A t cogitans fuis fcelcribus omnta deberi ergrauiosnbsp;ra,dominum ucro effe cui peccajfet, et qui peenam inflinbsp;xijfet, folusq; faluare ualeret, obmutuit ad omnia, 0*nbsp;ne uerbulum quidem, nifi apud dominitconqueftus efl^nbsp;N4 tu,inquit,domine ficißi,tu tot me calamitatibus ag»nbsp;grauafli, tufolut eximere potes, id ubi feceris, grattantnbsp;habebotfinminus, patiar donee uirtutem tuleris perfesnbsp;rendi,alioqui uires nequaquäfuppetét diutius patiendi,

Plangam igitur er pcccatorton meorum uindiHam, quant tu inflixifli,tu ipfe item remoue.Non dico tdutfanbsp;cias, quod non commeruerim, at tamfatis calamitatumnbsp;fufiuli: hoc dico, iam palga manus tua confeäus, pluranbsp;firre non polfum,fortior es enim uerberado, quàm firnnbsp;fußinendo, feueriut enim uideris fuper me agitarenbsp;tuam manum,quàm ut quifquam patiatur diu,ualtdiorenbsp;manu tua necejfario confumor.

It inincrepationibustpropteriniquitatem corripuifti hominem,Et tabefeere fccifti finbsp;cut araneam animum eius : ueruntamennbsp;(uaneconturbatur)omnis homo.Sela.

Atrocitate caßigationis fuapropter pcccata fua ex« Pof obiurgationes tuas,quibuf ut iudex er menbsp;dicus iniquitates hominum comgis er emendas, utdesnbsp;risgrants adeo effe, ut plane homo tua poena conßeiasnbsp;tur,tabefcat er euanefcat, quicquid in eo fiierit defy denbsp;rabile aut ßreciofum : omne robur omntsq^ corporis uisnbsp;gor,non fecus perditur et dcßcit,quam «t à tinea ueßisnbsp;arroditur er confumiturjiac autem memorans iterumnbsp;exclamat, inanitatem eße omnem homincm,er tdeo Senbsp;laadiungitur. Animaautemdixitprifeus, proeo quoinbsp;tiebraus,defyderabile, quiaubithefaurustuus,tbi ernbsp;cor tuum uelanimus.Ahus tranßulit carnem,ahus corsnbsp;pus,alius defyderium: quare ergo non heuißet prtmo innbsp;terpretidicerepro’\'\'y'^^ animamcius^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•' ¦-':r

Exaudiorationeni meam domine,SCdc« ¦ ' ' quot; ' precationem meä auribus percipetlachrynbsp;mas meas ne ftleas : quoniam aduena ego

' fumapudteSCperegrinus/icutomnespa tres mei«

Orat mifericordiam confequi in tantis anguflijs, er peccati abolitionem quo ad paenas,uelgrdtiamfuflinennbsp;di patienter correptiones dei, ne obfurdefcat ad lachrynbsp;mas. Vbiqueeniminferipturis lachrym£uocem fuam tachrym«nbsp;bdtere doemwr, er p/«/^«lt;lt;»t5«ttKgt;'WH0Cfî exaudtri «•»«»nt.

ï*?? 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

-ocr page 184-

r s PA LTE RIVM

à domino, utdeAgarcrifmäele,dltMofe er Eiecbift. Aduenam dicit miferabile hominugentn,cr defiitutuntnbsp;amicorum folatio inunerum uel diuitiarum.A()ud dominbsp;num autem fideles aduenlt;e dicuittur,qui folafide i« de«nbsp;ttm fußentantur,fine proprijs ^uibufcunque meritis,nbsp;fiquidcmpauperesfe fatentur, er pereÿrinaittur, do«nbsp;nec ad dominum perueniant, ubiilloriimpatriaefl,hicnbsp;iatei-im cxilium,donec in corpore uiuunt.

15 Reniitcetnihi, utréfrigérer priufqu5ab-gt; eamîamp;(lt;o»t)liHî)non cro.

Mcminit iterum uit£ breuitatis, oratque ut tandem dominus recedat ab inftituto, tot calamitatibus afficiennbsp;di Dauidem pro peccatis,ne omnem uitam fuam calaminbsp;to/àm experiatur,aut certe morbo abfumatur. Hie ueronbsp;difeendum quiequid acciderit pijs, domini manum effe,nbsp;qui folus er percutit er ftnat, dum eiuifum,(ynobitnbsp;falutarefueritt

PS ALM VS In finem Pfaltnus Dauid»

ARGVMENTVM. Oratio eß,oßirentisfe do» mino, er gratias agentis,contra inimicos quot^ depre=nbsp;cantis omnium ßdelium, quales Dauid Chrißus^ paßinbsp;funt,

H ÔC intendit mihi. Ec exaudiuit Bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meas*

Cittanquamßepepluribusangußqs er magnispremeretur Dauid, non tarnen fidei fiuein deumnbsp;fidespio* ia^uramincidit,quinfemperpertinacifidutia Opern donbsp;«Sus *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;priießolatus eß,id indicauit,dicens:Expeâando ex

peâtaui,ardenter,continuo er confidenter de proximo mihiaffuturum ßgt;eraui auxilium domini. Qt{i auremnbsp;fuam inclinauit ad me,fide me firma aßecurauit, de pronbsp;ximo adiuucindo me per illum,ut magnanimiter interimnbsp;p'erfirenda fißiineam,ßatim liberandus.Non poteß do»nbsp;minus no exaudire clamores, cumfidutia multa precatinbsp;tium. Si enim exorari noUet dominus, nongratiam con»nbsp;cederet fortiter jfierandi,erferuenterorandh Pulchrenbsp;autemcummaximis hieretmalis,fefe inducit uelutexnbsp;profitndo uociferatum ad deum, Deum uero fèrentê 0»nbsp;pem, quafi ex alto fe ad ipfum demififfe, er aurem adnbsp;uociferationem fuam inclinajfe^

amp;eduxitmede lacu miferiæ,amp; deluta fecis, Etftatuitfupra petram pedes meos,nbsp;amp; direxit greflus meos.

Wal» fan* nbsp;nbsp;volens malain quibus fitit exaggerare, dicit fe fitbdu

i{umèlacumifcri£,deputeocalamitatis,er delutofe» cis uel limofo,m quo homo nequit uel confißere uel in»nbsp;de fefe expedire, fed anxie fine ffie fubfifiëtilt;e labor are,nbsp;er periclitari maxima mokflia er horrore^ Nee foltvmnbsp;i limo eripuit,fed etiamßatuit fupra petram pedes me»nbsp;oj, in qua firmus confißere poßim, er folide expeditusnbsp;^fJ^^nterfe habet tempus quofuos de»nbsp;ferit deus er quo iuuat,dum enim deferit ubique hitrêt,nbsp;er perpétua quadam in morte uerfantur, tuide nullisnbsp;fe poßint uiribus expheare :ubi rurfum re^icit er

THILLIM.

Iierdf, Uelut Immata petra conßßunt, cr fttceedunt omnia,

  • 3 Ecimmifïtinos meumcaticumnouum,nbsp;carmen dco noftro* Videbuntmultiamp;ti*nbsp;bunttamp;fperabuntindomino.

Per datum in 0$ fuum canticum nouum/mteÜigit oi* latamfibinouam materiam laudtsDeidecantanda,obCj^^'nbsp;'mnouatam fcilicet infe eius beneficentiam, ipfe nouunnbsp;beneficitemnoua agnofcit^atitudine,intelligmsi quonbsp;omnia bona procédant, dfolo deonoßro,cuifolihoii^nbsp;gloria ergratiarumaâio.Fruâumautemfubditpiëta*nbsp;tis fitte perueniße etiam ad atios,qui agiiitonbsp;eius, ucra^ religione affèiti, er ipfi deumettt^^

  • 4 nbsp;Beatus uîrcuiuscftnomendoin*^* P

cius:amp; nô refpexitin uanitates,amp; j”*’ falfas*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ExcfdWdtio efiexgefiiète letitiadelatodiiitui xHio,eiusq;fi'uau,erapudaliosindeadfidfgt;“tetP^^nbsp;duâos profcâu, qui negleâis uanis ßebutnbsp;quafcunt^, confidunt toti in domino,nbsp;gratia,qua deum omnis boni benignißiixif’^^^jiinbsp;fttjfiiciunt er colunt, non déclinantesnbsp;fanias falfas,non feélantesmêdacia, ut qua enbsp;felt;!lenturßulta,etinanesrerumbonaruUgt;”ß‘‘’.Ly^nbsp;funtfuperßitioß omnes, er deum non timéttblnbsp;tnmundofuntappretiantes,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.fliira

î Multa fecifti tu domine deus p3 bilia tu3î amp; cogitationibus tu’®^,^nbsp;eftquifimiIisfittibLAnnuntia«‘^ipfni.nbsp;tus fum: multiplicatæ funtfup«gt;^'’^jO*y^flt;i*nbsp;SttfcrioriJ exclamationis caufa eß, erttoßnbsp;tio. Verèfelix eß, quifquis tibi,o deitfgt;f^^'‘-Ljcrtil(dnbsp;périma enim non mihi folum,fed omnibt^nbsp;tibus benigne ermagnificaficißinunciUttf.^ficianbsp;per. Nam eorum que miranoßricaufaadtj'^t^iicteßnbsp;ttora,confilia quoque dei de feruandisnobgt;^gt;^{Stlitinbsp;iniri ratio,nec ßatui numerus ut ipfanbsp;fuperant enim omnem numerum, nec tibinbsp;confilijs quifquam comparari poteß. Onutnbsp;peraitt exißimationem, diuintefuper not ùnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Opera er confilia. Htccautem ^°g‘^dntib^c!j^eiß^ 1 hiec inaußiicata nö ingyata redduntur,nbsp;poßunt eorum qute deo eße gratanbsp;folum,fed annuntiant quo^ dei magnolianbsp;ac cloquuntur omnibus quibus poßunt, qt“nbsp;fecerit dominus animlt;efute.

6 Sacrificium amp;oblationé ÿ-c autem perfecifti mihi. Holocaunbsp;peccatononpoftulaftit ¦c iortttd^

Vtcunque populo tuo ceremoniosfacri^ toHtßuara^ tos impofuerts,quibus ab ißis coli uoluifl'gt;quot; .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ,0»'

alia ratione egißi, quam ut tarn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i'quot;*’

triam populum abßraheres, er iantid res,ccremoniarum incitamêtis tantopcrcnbsp;quid defy der arent de gentiliumnbsp;eiegantiorrs haberent ritus ac ßlendidior Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f*


-ocr page 185-

psalterïvm

pbteere poterant,qui f^irituf xeritatecoli uis,'miuftitiaernbsp;°^f^i*antiafidei er/}gt;eiaddetimunumetnbsp;proximum. Pro quibus mannbsp;tabularum decern uerba, innbsp;^iufmodi facrifieijs erholocauftis, libamianbsp;(•tiot . ^^^^îxitmhil memoratur,nec ea 4 prophenbsp;kguntur, fed tantum ea qult;e deanbsp;.''‘^1^‘atint, quorum fummaefi fides in deum,nbsp;. Aures autem perficere, hocnbsp;f^^btre uelfamiliarianbsp;4 fanais iUi uerè complaceri pofiit, qu£nbsp;ab ekais, plenam obedientiam perfuaanbsp;ftnaißimamuoltintatem fuam, crnbsp;L.^l'^ÿuficarepoteft,fibene 'mtendant. Quananbsp;’Cdnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patriarchteacprophetaclaa

nihil horum curaretantoperedeum, templocraris delenda effent,nbsp;'st'quot;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teftatur,timc fcilicet,quando fynnbsp;nbsp;nbsp;lo

'xxndo per Chriftum traderetur.Pacef eft, ubi aduenerit quod eftnbsp;patriarch£ quàm dco pleanbsp;ceremoniaru cultum no curauerumt,nbsp;C Cr Ueritatis obferuantiam, timorem dei, ernbsp;obedientiam. Peccatumautem quodnbsp;noluiffe, mtelligaturfacrificiupranbsp;Aic,^’J‘'lt;‘lia olim offerebantur 'm lege, cr holocauanbsp;tlt;lH^?^‘‘n»exislibaminibusacfacrtficifs.nbsp;librip.'*!, Ecce ucnio. In («olnmine) capite

me*

^tfiJ'*''''^(gt;le»e^xdieris,crdetot cdlainitatia gratias agam, eo modanbsp;, quern tibi non di/filicere certo noui,nbsp;^j^^^priefcriptumlegistult;e,quamferuarinbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(’lt;’p«lo tuo uigere, donee perficeretur

tuorum. Venturum fepollicetur gt; ut ad prafcriptum uoluminis diuma: leanbsp;quot;«^5 lt;‘^tretur,totum fefe deo fuo dedat, atq; deanbsp;^fneplacito, quamueramdeuotionem panbsp;oblationes esquot; fanguints effuanbsp;’ ^^ddebant, fed pr^enuntiabant uerum facrianbsp;iuftiti‘( ntortem, pernbsp;iwocentem panttficem offerendum,nbsp;'‘^'»uiitii falute. Id autem facriftcium prsnunanbsp;à toto uolumine libri, id eft, 4 lenbsp;'quot;'0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfalmis: de me, ait, Dauide er femine

•'oliii amp; uoluntatem tuamîdeus meus medio cordis mei*nbsp;'^1)1^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;addixi cr confecraui, eatenus ut lex

^Uit à nobis requirit.ita impreffa cor ^'^/J^t‘*^fxhil æquè libeat, nihilnbsp;uoluptatem,quàm iuxta iüamdeumnbsp;’^^‘^’ueditarifemper.Hicfidefitcultus,quianbsp;’^%nijj‘‘^f‘^‘^t,quàm fi-uftra tentetur ptaccre deo cenbsp;I Aten à ftipfo 'mftitutof quoq; tantopere aboa

fa*

THILLIM.

^ttetur,ubi ißd cordis deuotio deßterit,

Annuntiauiiuftitia tuatninecclefïa ma^ gna:ecce labia mea non prohibebo, dominbsp;netufciftigt;

Exueroßudiogratißcandideo,naß(turcontinuo,ut ShidiS Jeo homo nihil tcquè cupiat qudm plurimis pradicarecr^nbsp;commenditre deiiuflitiitm,fidcm,opemf benigmtatem,nbsp;ueritatem,quibus optima fide crcharitate agit cumfi»nbsp;delibtts fuis. Hoc eü autem euangclizitrefid quod Chri*nbsp;fiusdominus patris iuffumundoexhibuityanniuuiananbsp;dogratiam dei toto mundo per Chriftumfilium diffitn^nbsp;dendam,cr omnibus communicandam:id autem eccle=snbsp;filt;e magnie,catholic£ fcilicet,Gromnium fidelitim con^nbsp;gregationi. t^onfuntprohibenda labia fideliiim,grttanbsp;tiamdei depredicantium,fedaperienda. Adidautentnbsp;propenfifiimum fiiifie Dauidemteftatur facra hifloria,nbsp;Chriftum autem toti ecclefilt;e falutem dei gratia de^nbsp;nuntiaffe Euangelia teftantur, ZT ipfe Chrifius Efaiamnbsp;recitans i» fynagoga Galilece.

luftidamtua non abfcódi in corde meo$ ueritatem tuam 8C falutare tuum dixi « Nonbsp;abfcódi mifericordiam tuam óC ueritatemnbsp;tuam (4 concilia multo. )

In primispnedicandaeü dei iuftitia^ qua promijfa^“^'^^^’ feruateleüis, infuperuult fibi quoque débita o^=nbsp;cianonobmittiffedcr quam priecifut legis iujiitiamnbsp;uult feruari, cr à fidelibus fic ^nofci, ut diligatur, CTnbsp;ex amare compleatur,non tantum in ammo fit er pro^nbsp;ßßione oris, fed er forts 'm opera iuftitilt;e prodeat,nbsp;uideaturadgloriam deieradproximi tamiedificatiosnbsp;nem quàm confolationem.Dicere ueritatem dei, eft pnenbsp;dicare immenfam bonitatem er beneficia dei, non minanbsp;ra, imà maiora longe praftita, quàmfiierant promi/fa,nbsp;Qttw enim patrwn tanta dei fiti beneficia petere aufitsnbsp;fiiiftet,quantanuncprieftitacemunturdfidelibusi'Sa- Deiftru»nbsp;lutem quoque dei priedicare,eft Chrifti myfteriummunnbsp;do perfuadere, quod pro fuo modulo Dauid uoluit, fednbsp;per apoftolos erfacras fcripturasplenius orbi mnotuit..nbsp;Eadem autem repetit alijs uerbis,pro afftHutan magntanbsp;tudine,qui idem femel dixiffenon fufficere arbitrantur,nbsp;Duplicem autem ecclefiam magnam dicit,ob l«d#osnbsp;riM» cr gentium fidem prifeam,nbsp;nbsp;nbsp;nouum populum,

fernen ifraël fecMtdumcamem erftgt;iritMn,legem Euangelium.

11

Tu autem domine ne(prohibeas) longe fa^ cias miferationes tuas à metmifericordisnbsp;tua amp; ueritas tua Temper fufeeperunt me*

Qaandoquidem uero fic ammatum fe reperit erga gloriam dei amplificandam, ut nihil magts cupiat, ideanbsp;dominum iteriim atque iterum orat, ut non impediaturnbsp;ab 'mftituto fuo quacunque aduerfitate,fed femper fen*nbsp;tiremereaturmifericordiasdonum, quibusfemper cu^nbsp;ftodiatur ad uita mnocentiam, fidem er ueritatem mulnbsp;tis prlt;edicandam. Ad id enim beneficia dei poftulat, ernbsp;agnitionenf diumlt;e ueritatis,ut 'm dei gloriam proficerenbsp;penes mufios plurtmum er femper ualeat. Non enim Benclîctanbsp;fanaiber^ficiadei exigtmt,niftadgloriamdei, CTp**

-ocr page 186-

PSALTERIVM propcerepoßintad fandificationem ncminbdci.Adnbsp;quam amplificandam cupiunt etiam per ajjiiiliones ZTnbsp;mortem penetrare, quibui mhilgratim efi cr expetibinbsp;liui, quàm ut dei bomtat digne agnofcatur zs“ colatur.

Quoniamcircundedcrüt me mala quorum non eft numerus: comprehenderunt roe iniquitates mcæ, amp; non potui ut uide-rem, Multiplicatæ funt fuper capillos capinbsp;tis mei:S^ cor meum dereliquit me,nbsp;Exetcitiu Amplificat amplitudinem bomtatts dei ex magnttu»nbsp;pwtum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;malorum, è quibm eitm liberauerat : qu£ ita eum

uaüauerattt twn femel,ut iudicio carnn euadere impofr fibile uideretur, crfi quando emer/ijjet ex calamitatenbsp;una, mox inftabatnbsp;nbsp;nbsp;obruebat alia, zS“ non rarog^a^^

uior,fic domino exercitante fuos amicos : zy‘ ubi extea riores inimici ceffaßent, mox conßcientiam perturba»nbsp;tterMttmulto maxime peccata, er eanonleuia,fed zj“nbsp;peccatafuorumfiliorum,qu£certe prouidere non potenbsp;rat nee pr£uenire. Sic enim dominuf ftatuerat exercerenbsp;amicum fuum it^gnem, ommbui fidelibtts in exemplu,nbsp;ut zir typus idoneue fieret Chrifti domim, qui maioranbsp;pertulit, cr ipfam crucis mortem pro eleólie. Tantuf canbsp;lamitatum numerits continuo erat,ut iudicium ocu»nbsp;ÏOï faïleret,pïures quàm pilt capitK euaferant, tanto aunbsp;temgrauioraportatu, quanto fibi earum plura non aUanbsp;rationequàm propterpeccataaecidi/Je fciebat.Vndenbsp;Z^r maxime perturbabatur corde, nuÛaq; töt confolationbsp;fuccurrebat, pr£ter folamfidutiam ad clementiam dei,nbsp;quiipfumelegerat,cr promiferatgratiamcrgloriam,

Cóplaceat tibi domine ut eruas me: domine ad adiuuandum merefpice(feftina.) fnuocat interim grlt;aiâ cr bonam uolnntatem dei, utnbsp;liberare dignetur eum, non folum ab mfirtunijs tantif,nbsp;fed etiam ab iniquitate zr prauitate animi quacunq;,nbsp;qua Ut tnfintta quotidie peccata admittebat,ita infimtisnbsp;quoque malts^je obnoxiwm reddebat. Hinc uero nobünbsp;difcendum,quàm not firuere deceat in commendationenbsp;bonitatis diuin£, qua nobis peccata donauit inChrifto,nbsp;zr cruci affixit omma incommoda nofira.

gt;4 Confundanturamp;reuereâturfîmuhqut quæruntanimammeam utauferanteam,nbsp;Conuertantur retrorfum amp; reuereanturnbsp;qui uolunt mihi mala.

Hoff«» ot nbsp;nbsp;nbsp;Orauerat primwm auxiliwm fibi firri, zr quidem ce»

«peiiMdJ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fnfnc hopxs repeUi zrfuis conatibus deqci, ae

ita opprobrio Zfquot; ignominia affici, eisq; dignam maliti£ eortim rnercedem rependitid autem uel maxime,ut à fuanbsp;malitia erubefcant uel tandem, Cf cofitndantur fuis manbsp;lis conatibus, dum nihil aliud fatagunt quàm occiderenbsp;pios,zrfic delere,ut fimul quos^ pietas euanefcat. Hoenbsp;enim femper cupiunt impi/,tollere exempla zr momtonbsp;res iufiiti£}fed femper retroagütur,cr ab inftituto tm»nbsp;pediuntur,orantibusfidelibus exfide,utignomimatannbsp;dem ajfierfi, Cf confitfi apud femetipfoi, cr m mundo,nbsp;depnant mala uelle,qui folum po/funt malefaccre,rep»nbsp;pifcant à perfequendo, quos no poffunt affèqui, ne pronbsp;pr'qs malitijs fefe excidio pr/tpurent ZSquot; ’miUflMUtt

thillim.

I y F^*’ant(co«/ryi/»»)confufioncmfu3W*^*’* ' dicuntmihi,Eugc,cuge, . jnbsp;Vaflentur potius ut merentur pro mercede igu^nbsp;ni£ ipforum,hoc etl,in talionemignoinima,quanbsp;re bonos conati funt, er irridere. Vel potius obßup^nbsp;fcantiftiimpqdiuerfumcepiffe atq; decreueraii(,lt;^’^nbsp;tantum potuiffe fenocuiffcpqsutuolueranttqiùtf^nbsp;tius dontinumftatuifiè contrarium, us qui i/mpetetef^nbsp;Hos conabantur,fuofe iugulo occiderent, Zf eapett^*nbsp;turßueisquasinfontibuspr£para0'ent,

• 6 ExultentôClærêturfup ertconinwlt;î*’^ rentes te: amp; dicant femper, Magniamp;ef“'’nbsp;dominus,qui diliguntfalutaretuufi)'nbsp;Cogantur, o deus,uidere uelinuitißimimipilgt;S^’^^nbsp;tes fideles Cf pios omnes de fuafdute, Zfnbsp;congratulantes; gaudentes autem propternbsp;ZSquot; inte,non mfeipfii^uclinme: omnes,nbsp;toto corde zf plena fide inquirut,hoc eficupin«^ f«’* gjjjjp*nbsp;bari tibi Cf placere per omma pro onw tttriUfua.,nbsp;nbsp;nbsp;tw.

les enim gaudia fua omnia regerunt mgloriam dei, util lemagmficetur, ztffanilus apportât in fussfernub^t!^nbsp;^câis, qui dtligunt Cf defyderant falutemdeinuhireanbsp;fiitui, ut euadam tot angupias,impiarum perwetduodnbsp;hiiUatas, zfquituifemper foliusopem qutrufifnbsp;‘f^^orum,quideogratißimuscultusefl,ipH^^^^^^nbsp;ttt^tnwferuatoremagnofcere.

gt;7 Ego autem mendicus fum minus folicitus eft mei. Adiurornbsp;protedor meus es tu:deus meus netarda^nbsp;ueris.

, Confirmatam camt fuam in detim fidtstiarn.^'^ nit, inops.affliiluszf pauper, dominus autemnbsp;^gt;”ti,idefi,cogitatiugiterdeme,prouidétiafiu‘P‘nbsp;Ipica mihi zr confulit. inde quoque gloriatiofiqmtUT’nbsp;Adiutoritvm meum zy liberator meus, tuesdeusmeus,nbsp;in tempore fuccurris, zf à maliseripis hatletiuf-oronbsp;igitur} utiwndefinas nec différas in poßerum,nbsp;quidem cur£ tibimeeffe toties experior, etiÓmq^ J/*nbsp;aduerßs. Dtfcimus humiliter fentire de nobis,opibut enbsp;deo,ab eofolo petendum falutemjlUifuppbetud^^frnbsp;uiendumjidendum, gratias agendum nt ab omftdrttsfn^nbsp;lis eins auxilio Itberertusr^

PS ALM VS XLl. In finem Pfaimus Dauid*nbsp;ARGVMENTVM. Oratiocontrteasqidp^nbsp;ne nüfericordia iuflos perfequnntur, ewm potiüi (ffnarenbsp;deberentut dei amicos.

Eatus(uir) qui intelIigitf^P^'^^' genum (er pauperem) in die mlnbsp;hbcrabitcumdominus.

O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filtx homo ide, CfptoS'''^

dei quamfentiet tempore oportunobeatus,qui uertit etanimu appomt,ut uelamantercondoMudPnbsp;poßit, auxilitim praflet uelconpti«ngt;, eiquenip“^^nbsp;rem, egenumcfattenuatumrebus ueluirib^id^^s^^nbsp;WeÜigit enim ma^ quod hodiepatiturproxi^’^^^



-ocr page 187-

Hij PSAXTERIVM

poße:promäe talent fe pfafiat tUi, optaret ßbi iHum iuxta charitatfsnbsp;proeuldubio donüntK,amator etnbsp;huiui reßgt;ondebit, zr liberabit I ntaüs fu»nbsp;pi'ocurator cr pater, fibinbsp;coÜatum egeno, zr ut fibi prlt;eflitMnnbsp;fùturo.nbsp;uiuificeteû,nbsp;'ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faciatcum in terratSC non tra^

*” änimam inimicorum eins.

maiori ntalo prieferua» ''^Po’icnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;twrbo fi quem 'mcideritt

fi ‘tccejjerit êmprudens, ett doniintK

  • 510 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiuere faciet 'm hoe

mdigentiutn eura, zr beneficia coüata in donantur, ut iuftis conti^nbsp;^xercendi opera piëta-’Hili^''i«dice Chrifio ohm fint laudandi zr prtemi^nbsp;^gt;iiiii^^^‘'t‘tudine. Demque periculit eximet ma*:nbsp;g^tudent beneficentia,nbsp;Î bf^’^'^^'piitltberaliterdi/penfando egentibus.

Opern ferai illijuper Icâû do^ ' ‘'*iiifi''’*’?‘’*’i“frfu*”ftratum tins uerfaftinbsp;%?'î^’ïceius»

^ui/}gt;iamhomoinftratumcafuuel f»tgt;rbograuatus, [uffulciet e«nbsp;'*» confeientia, uel curandumnbsp;meliui commutabit[or*nbsp;'tlt;ii^'‘^'gt;'^fieri»f^itit,utii domino deferatur,nbsp;f^^^*»[uii[cmulifetamicif[edulumfe [erutoanbsp;¦ ^^lil^milibetgrauifiime cum dolere permit*nbsp;eatenut leâum,zrfie parabit, con*nbsp;* quot;''on affiitli^ut prope temput fit meliut habi*nbsp;quot;'quot;quot;’’Hi finandui, ut uel pemtut relinquat le*nbsp;morbu,quo iamincolumii quie*

,, Dominemifcrerc me« fana ani ¦‘'5 {tft^'”’’)quiapeccauitibi.

hominum miferrimus

  • 511 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘“’’t n^Uatus ad mortem, iam criminibttsnbsp;^^tiininftlicifiimeiaâatui,no obmifi tuant

t^ttfti^ tneit ntalif medelam ab ’if in, figt;erabam} quàm à te [olo clemettnbsp;’ f”quot;®nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratiam àtcnùhi datam de

ttonignorabam. Quidigi=: tibi pietatis operibiu, tuantnbsp;fi^ negaturut: mifcricor*nbsp;^i^gt;1t*ipf::^ßantmi[ericordiam:etnbsp;t^is^ui peccantibus in fe remife*nbsp;*°’’'''Hqunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;raro non iÿtorM, pecca

y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixerunt mala mihi, Quan»

U/io P peribit nomen eins?

“'wtfrrfnwfcrtoj homines improbos hailenus

ptrtttli, ([ui me miferè afflid:um,crudeliut adhuc perfe* cutifunt. Prûnà enim mala de me multa locuti [umt,ut improbiwsnbsp;Semei ctvm maxhne mifer e[[em ZJquot; attritue, ZSquot; i^tnt e* maiotum.nbsp;leemofyna Migens, horrenda nuhi mala uerbis ZT [a*nbsp;dis intuUt homo improbiis, cum [uis coplicibui fine mt*nbsp;mero. Ab omnibus enim uerè turne deflitutus eram, ^uinbsp;toto ftudio me ad morte quxrebant, Gquot; cofultabant di*nbsp;ligentifiime, ne euaderem, ZT toüerer de hoenutndonbsp;cum ingenti opprobrio, cum iadura honoris ZT nanti*nbsp;nis, g^ua maior excogitari non potuijjet, quam quod innbsp;odium patris ad mortem promouendam filius uxorespanbsp;tris conftupraret.

Etfiingrcdicbamr ut uideret,uana Io* quebatur,cor eins congregauitiniquitaténbsp;fibi,EgrediebaturforasCo“)loqueb3tur


Siquisquoque uentfietadme con[olandum,ut Siba cr fintiles, uana loqucbantur,ut deciperent,zir im cor*nbsp;de uoluerent qu£ uerbis finuilatorqs palliabant. tarn e*nbsp;Him totus ifrael dereliquerat me patrem ZSquot; regem, rf= piorura.nbsp;dempt orem Zf propugnatorem, pro quibus toties ani*nbsp;mamdefi)onderam,quiiamtiincomnesmemorttmmuo ' 'nbsp;lui[[ent,tantum abfiiit ut à morte definderent. Sed quisnbsp;dubitat Adontam defy der a[fe mortem patris lt;egrotan*nbsp;tis ƒ cuius mortem expedarenonualens prieoccupauitnbsp;regnum.Is fane, ZT fintiles illi fautores concurfabantnbsp;Zr mufiitabant, optantes mortem eius, ù quo[afeepe*nbsp;rantuitam zrgloriam, odientes patrem,regem ZT be*nbsp;nefadorcm, pariter cogitabant quomodo noccrent, zfinbsp;malis extremis inuoluerët mnocemißimü anücum dei. ¦

  • 7 nbsp;in idipfum t Aduerfum me fufurrabant rnbsp;omnes inimid mei : aduerfum me cogita*nbsp;bant mala mihi,

  • 8 Verbum iniquumconftitueruntaduer*nbsp;fum me (tjunqutd ) qui dormit non adqciecnbsp;ut refurgat?

Dicebant nanque, V erbum iniqwim, hoc ed, Belial uel fielus aliquod grande adhafit i[li,uel prodqt ex ipfonbsp;^uodgrandi ultione à domino exigitur, à quo nequeaCnbsp;tiberari, idea qui nunc[uccumbit tot malis,non adqcietnbsp;unquamut confurgerezrin priflinumfiatum reflituinbsp;pofiit. l^unquid enim tantopere abiedus,zr inter mofnbsp;tuos computatus ad uitam zr filicitatem refurgere un*nbsp;quam poteritidnis enim unquam tot periculis attritus •nbsp;efl, zr attenuatus à iuuentute ufque ad [entumfà Saulisnbsp;regm exordia ufque ad Adonue prxfumptionem, quo^nbsp;ties de/feratum ed de uita mea zr gloria ƒ

Etennim homo pacis meæ in quo fpert* ui, qui edebat panes mcos : magnificauitnbsp;fupermefupplantationem.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irso»»

'Tanta autem paffus fum, non tantum ab hoflibus,fed etiamabintimisamiciszr'confiliarifs,quosptttaui fi* «’•nbsp;delißimos timàzri filifs zr fi-atribus, anticis eypro*nbsp;pinquisfm quibus ftdutiam coüocaueram,zr quos mennbsp;fe fodales ZTquot; confortes fufceperam,quos beneficijs mulnbsp;t.is afficeram, Ztr redemeram iUorumfidem multipUci*nbsp;ter,ut mihi effent familiurißititi. Quicunq^ oHtetn (dies


-ocr page 188-

PSALTERIVM

fitermt, utfùeruitt multi, certe ittcLe ifcariotis umlgt;rtm ChriW fit pi^lt;^titl^i(t,ßcut ^3“ Dauid Chrifli. Pro'mde donünm lt;ünbsp;fio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cfétft hunc uerfuiit completu fitijje 'mfecr tuda,^u^na

doqiiidem ^uicquid itt uüis fanüis bom Mtquam iUuxit, ld ut opia Cbrifii,tta cr adnununt eita umbra quiedai»nbsp;fiiit ac typta. Sic itaque qune 'mdigna er propter deuntnbsp;quifqttam Miquam paffta efl,ea qute pajjiiruf erat Chrinbsp;fita pr^efigurautt ,ficut er quic adhuc uf^ ad fitte munnbsp;di fanili patiuntur, eoruttdem imagmes quadam exienbsp;fiunt. kddeiis autem, Magnificauit fuper me fupplantanbsp;tionem, uel extulit contra me calcanéum^ aliud no uult,nbsp;quàm ftruxtt mihi 'mfidias,iuit, et circumeurfauit ad menbsp;perdendum,noxium tmhi doliim oflendit.

10 Tu aucem domine miferere mei, 8Crefu* feita metSC retribuam eis*

Vtcunq; uero indiÿufima patiarftr tantopere paf» fia fim,tu tarne femper nüfertta es mei,aßgt;exifli ad mannbsp;fuetudmem meam,quam tu dedifti, er reddenti mihi tonbsp;ties bona pro mala retribuifii bona pro bonis. No enimnbsp;dubito me refiituendmn àtein regnum er gloriam, innbsp;ConBanrta fanüatem er pacem. Tunc autem mei perpetuofimilisnbsp;ftnft».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rependam iHis quodrependendum agnoucro,ab in

nocentia mea non recedamt uincam eos mihi digna er tibi gyata ui£ioria,nBn ero immemor tuit gratia, qui utnbsp;angujlusimmittiSffic etiam con filar is : tton eft hoftisnbsp;mhi quifiiam nifi te fubordinante, omnta tu agis in o»nbsp;mmbusthoftibus meisnocerenon magis uel digmus pofinbsp;firn, quam fi m innocentia mea te donante perftetero.

11 In hoccognoui quoniä uoluifti me: quo niânôgaudebitinimicusmeus fuperme.nbsp;Jîô p'pt’ H« mihi unica uindiâa filatio fitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod

mteüigo origfitem calamitatum mearum fitijfi proui= dentiamtuam,perquamtarnenprauetufti me fimper,nbsp;ne iubilaret er gratularetur fibi hoftis meus de perdis ¦nbsp;tione mea,coaâus^ eft ccmere et'indolere, quad tu menbsp;diligeres, et ad ampliftima bona pneordmafies, idipf imnbsp;er cofiteri eos,et probare uel inuitos, abundè umdtéianbsp;toco mihi fifficerit. Aliter enî tua gratia donatiafum,nbsp;iditer tua lege 'wftitutus,quàm ut malum rependam pronbsp;malo, fed potius umcam in bono maltim, imitator bont^nbsp;tatis tua,qui filem tuum donas mala er bonis. No« ernbsp;go decetfidem er inftitutu meum, ut parparirependa.

IX Mcautempropterinnoccntiam(»ifi:»t)fu feepifti : Si. confîrmafti me in cófpcdu tuonbsp;in sternum*

Ego inperpetuaitmocentiaerintegritatemeaconquot; fiftam, in qua tu me fimper fuffidcies, in qua tibi placesnbsp;bo,quam er fufeipiesercoronabis, me^ inter eleilotnbsp;tuos perpetuo tibi prafentem, er bonitate tua perft’ui»nbsp;turum conftitues, er in faculafaculorum conferuabis.nbsp;Uon patieris unquam excidere me à perfiäionis uia, etnbsp;àiuftitia quam donafti fimel non deijeies ,fed earn con^nbsp;firmabis in aternum,er perfides cum fandis.

13 Benedidus dominus deus Ifraël àffculo

amp; ufq;in fsculum:fiatbat*

Opthnus maxhnus omtupotens agnofcatur er lau detur ab ommbus creaturtSf deus iUefolMS^ unicus et ue

T H ILL IM.

r«î,lt;ï«ï eft deus patrum noftrorum Abraha,lf^e çr ifi raël, qui facit mtrabiUa magna folus, cr perduret iQiiknbsp;td«flt;tg/orw apud eleëlosomnes in oitima tempora^nbsp;atates, donee non fùerit unquamfiniSfUtfitmUudiiusnbsp;diuinismeaaternitas,erfinefi»egloriij^fgt;'”d^dittsnbsp;m fecula. Amen amen,hoceft,hocfirmufitcrpern2nbsp;neat fine fine approbatum ab omnibus» tliclMaiq*nbsp;fignantfinemprimihbriPfalmorurn»nbsp;''' LIBER. SECVNDV^•

PSALMVS XLH*

In Bnem intelledus filijs

Qtianquam parum admodum certi rationibus titulorum, uerifimile efi tamennbsp;nutm er alios quofdam filijs Corenbsp;fe 4 primoribus,ex eo cantorum ordittequinbsp;bantur, qui er à Dauide ad decantanduntnbsp;nosconftituti funt,eodemtumiru»inbsp;uid, uel 4 Dauide cantandos admiffisnbsp;ad gloriam dei er myftica dogmata cont^^'^tinbsp;ARGVMENTVM. Kedit4tio,C^nbsp;tiofuijpfius ad fierandum'm domino-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .((f''

_ Vemadmodum iWy uus ad fontes aquarufl’'

uua du lontcs derat anima mea ad

Cumiuxtateftimoniui^'^^' mo fiierit fecundum cor dei,dubium no eß,nbsp;quo extra tentationescamisnbsp;amore dilexijfe, er fuauißimcguftajfiißnbsp;tatis diuinadulcedinem, unde er eontigfi'^nbsp;eum de/fierare declementiadei,quaitilibeir^^bii^nbsp;hementerjpeecafiè.ünpeditus tarnennbsp;iufmodi contemplatione dei, uar'ijs exnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e!t^

tarnen ftatini conatus eft reuerti,maxitno perta fuauitatis, quam licet intelligere ex n ^(gt;4nbsp;fim,ficHt er hicconfitetur,uelipfiDaiti‘l'^nbsp;uidis fiiritum er fidem fandus Coritari‘gt;’^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«quot;f

thor firtaßishuiuspfalmi, dicens,plufi^^ aftuaffifidefyderio contemplationisnbsp;fyderium induccnsiUoquoceruauel infil^ .Cjjdd,nbsp;er fatigata, uel poft uoratüferpenteinnbsp;cupidißime confiigit ad aquas: fie, inquit,deiy^clt;gt;'fnbsp;dentißime fiiritta meus ad expertafft bond^nbsp;templationem, er deuotißimam laudumtK^^^liitnbsp;nem, in congregatione fidelium, uel innbsp;dei pro fuo lüo populo: cuirex eratprapojdnbsp;rudiuinacertißma.

Sitiuitanimamea addeumfor^ , quando ueniam 8C apparebo an^nbsp;deiîquot;

Abfij; fimilitudine fimpliciterdieit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cubifi*

in priore uerfu,nempe animam fuant tuait pradi£lo:magnoq; affèdu addit, Q!l‘‘nbsp;tempus appetat ut uemre poßim adnbsp;CO, quem pro gloria er charitate fua adnbsp;minus ftatuit prope arcam dei, crnbsp;number ad iucundamiîlamcontionë CO

-ocr page 189-

St.

^ua tam têpore Saulis Cf Sttmue P^'ohibebaturad tempus hominumnbsp;Dew« «ero nominat, cr addit,nbsp;*ni|„'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ubi leâum efl haüenus perperam Fon=

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» «on certe damnofo crrorc ft folus extajfet.

panes die , «ftd. diciiurmihi quotidie,Vbinbsp;'**' *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;libuerit, quam la^

Ver dies er noâes,ut lachrymas iam pro cibo ''fc^ 'f’”®”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cupide iHas effimdendo, quàm quit

^Kicibi per tumiam ammi lt;e» fHHn ''^t«'oßig4to. Semperfonabatifiudmauributnbsp;liijj''*’’'* iidare fciebathofles fuos,Vbinunc efl deusnbsp;confidenter iaóiabasin cuiusnbsp;*'llt;( (nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adflflebas ej- multus tTiW/Hoc

j b ^'‘fograuius quanto cupiebat dei bonitatem ce» 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ('’^‘^clitriuf^qifod fane ita cupiebat ut mhil lequè,

I Sfc^’ ^‘‘°‘^‘i’igoribus impediebaturnon parum à 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Piationf dfi,nbsp;nbsp;nbsp;fliret dei bonitatem ab impifs

^i^^^^^^lÏ'bemar^ansodifcruciabatur dolore.

’’•äijifum, ôCeffiidi in meani^ Î quoniam tra n fibo i n (loeunt)nbsp;(|(j. ’lt;^uliadniirabilis ufqucaddomumnbsp;confeffïonis fo

Hl«'”’'dominoammiæflum, ^cn % totus dédit as, cum mecam reputanbsp;aliquando tranfîturasefl’einad tanbsp;%^^^^Qri£ corum, in quo dominus ad glcn^mnbsp;ucllepromiferatinter eoî,nbsp;obfecrationibus corn«,qui locusnbsp;amp; haberetur domus dei, in 'quo non finenbsp;uocesdiuina lauàis,nbsp;putribus celebrabantur,nbsp;^^iiliff^^^°’'‘ttio)ubusc^Pfalmis adftflente turbanbsp;\\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dei,er célébrantes latiflima fblennia,

*''iL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Pulis de facriflcijs pacificorum fecutj»

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interpres legit '?’^,-1,^^, longe ue=

O*\^•

‘^’*‘””^0 diceretur hoc loco ƒ er quomodo '***’fllt; • '^‘^^^^»quodHieronymitemporibustult;‘nbsp;^‘’gt;¦0 quod alijs^quafl non facilenbsp;ptifciinterpretis Pfalsnbsp;Waxime in ufu ef noti fidelibas, magisnbsp;’ ^pulas autem accipi pro ßflisnbsp;^^’’’^‘^^^‘‘««HicronyjnoiMtcrprcti.

', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;es anima mea;’amp; quarecon

**' quo*i*3m adhuc

¦ «An- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dilatione dcfydcrij,demi

'’‘l'lt;it,^^^'’^^‘*’'gt;^‘‘^uerfis anima premitur.Quid, knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;** ”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;metaphora fummam

anima uidetur,ut cor» onerc.Qttarc conturbatnbsp;^nme^ld cfficiunt diu contenti dolorenbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f®«cKtùt«r totus homo pra horroref(^.ueo

T HILLliM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91

luti defyderio efferuefeat. Vehementer potias er ma» gnanimiter f^era ô anima mea in deum, quandoqttidentnbsp;adhuc fenties,er cumgaudio cclebrabis eum exhiben»nbsp;tem tibi beneuolentiflimamachilaremfaciem fuam, ernbsp;falute multiplici te confolabitur, prafentiflima gratianbsp;fua,quam erhofles meifrementes conflgt;icicnt,qui ruinenbsp;ad def^erationem adigere me conantur.

deus meus,ad meipfumanima meacon^ turbata eftîpropterea memor ero tui de ternbsp;ralordaniSjamp;Hermonijm à montemo*nbsp;dico»

Iterü canit quomodo eum excruciarit recordatio dei, cr mirabiliam fuorïi meditatio, dicens, O dom/ne deutnbsp;meus, quare iam tantopere anima mea confternatur, hunbsp;miliatur atq^ incurûaturfcum ego potius memor effe denbsp;buerintbeneficiorudei,quaexhibuifli populo tuo trans f«'*nbsp;esquot; citra lordanem, ac in ipfo lordanis trâfttu,fed er innbsp;montibus Hermonifm, Bafan er Galaad, deuidis régi»nbsp;bus Bafan erEfebon,al!jsq; regibus Amorrhais erhabinbsp;tatoribus minora montiu, quales font ludtea montana,nbsp;qua: cum gratia er roborc fHbdidifli,mihi quoque meosnbsp;hofles facile uincerc dabis et facies. Difficilis efl hic uernbsp;fus,proinde cuiq; fuus fenfus permittendus.

  • 7 Abyflus abyiïum inuocat in uocecataranbsp;darum tuarum. Omnia (excelfatua ) Slt;flu^nbsp;dus tui fuper metranfierunt»

Componit pnefentem calantitatem, qu£ continuo ett mu'abatur prior iS ßlicitatArecordatione, quä fempernbsp;tnultiplicitcraugerifcntiebat, immantbusimbribus, ernbsp;apertis ccxli cataradis, er malorum maribus ac procelnbsp;15, qu£fuper cum inundabant, proximeq; ad exitiumnbsp;addiidurauidcbantur. Dicitautem, Abyffusabyflum JbyffiTtquot;/nbsp;aduocat,hoc efl, calanütas calamitatem inuitat ac addunbsp;cit. Aquarum inundationt paßhninferipturis inßrtkanbsp;maaßimilantur. QjioduerocanU, Inuocecataraiiarunbsp;tuarum,uel canalium,inducit deum immenfam fupernbsp;fe demifilfe uim aquarum,unde mundarint abyßi ai^nbsp;fcilicet imperuia er immeiife, tam^ procellis tempe»nbsp;fliiofe,utnecnaui euadcrcillas liceret. Sic defcripßtnbsp;mala,qu£ iîli continuo accumulabantur, ßlicitatem aunbsp;tem priflinam, dum coUedo adfe uniuerfo populo,eo^inbsp;fibi ex ammo addido flfla celcbraret fubinde decantat.

  • 8 Indiemädauit dominusmifericordiam


fuam,amp; nodecanticum (r{U{)apud me ora tiodeouitæmeæ,

Bemgmtatcm fuam deus curabat populo fuo obueni» re amplißime, ut de node quoque nonfolumindiepro»nbsp;uocatusßerit carmen fibi canere,hoc cd quod dixit,Btnbsp;node canticum meum mecu.idem uero tempus er pre»nbsp;cibus maxime appofittvm ed, unde fubijeit. Oratio adnbsp;deum uita: mcie. Salutem mean ab alio poflularenouplt;^nbsp;tui uel uolui, quàm ab eo qui ed deus meus, ànbsp;mnes er pariter ego uiuimus, moucinur erfurnus, iHunbsp;contituio oro cr inuoco, à quo pendent onines fortesnbsp;me£,qui folus dare potefl uitam cr pacem.

9 dicâ deo, Sufeeptor meus es.Quare obli tus es mei iôc quare contriftatus incedo.


-ocr page 190-

PSALTERIVM

dumaffligit(»Me)inimicusï’

T antis autcm 'muolutiK nüfer'^s donütium orttns aliud dicere tw fiotui, quam ut inuocarem eum qui efl omnisnbsp;ßrtitudo, er ad quem folum tuto reßgiivmfufcipitur,nbsp;qui petra efl ommum conßgientium. Dico autem ei,nbsp;Quare tanto tempore oblitus mei uideris, er non cogi^nbsp;tare de amico tuo, de me etcäo tuo,fußinens tot calaminbsp;tatibus me opprimi,quafi de me tibi cura nulla effet,nbsp;dum tot mihi continuo hoff es in/ifluttt à meinuincibianbsp;les, ut cogar triflis er ater incedere, nuffiiam confola^nbsp;tionemjßerans inter tot aduerfarios et calamitates, quinbsp;bus oppreffus fuccumbo^

10 Dum confringuntur ofla mea:exprobra ueruntmihi qui tribulant me(inimicimei)nbsp;dumdicunt mihi per (ingulos dies, Vbinbsp;eft deustuus^

Quare me perpétue hofîis obterit, er cogor contilt;* nuo indulgcre lamêtis. Ex habitu enim luélus luâum etnbsp;dolorem fignificat, dum iîli impq opprobrium obiece^nbsp;runt,d{im inßrtumo premeretur,ut illi dicerent hoffet,nbsp;vbi eff deus tuusfDicitq} idfibi ßiffe meram carnifichnbsp;nam,defeuientem in offa fua, ueluti gladius cadens ernbsp;coficiens.Nihil autem aquè dolet atq^ fecari offa. Quonbsp;itaque offenderet omnem cruciatum exceffiffe doloremnbsp;quemeiinßrebat iHa hoffium infultatio.vbiefl deusnbsp;tuus^dicitfibi camßiffffe ceu feâionem iw oßibus quo eunbsp;opprobrio affècerunt,

ii. quaretriftisesanimamea^’dCquarecongt;-turbas me Spera in deo, quoniam adhuc confitebor illiîfalutare uultus mei,dlt; deusnbsp;meus*

iterum confolatur animam fuam, ut ufu uettit fandis, crebro contriffatam er humiliatam, folo reffgt;eâu diuiquot;nbsp;na gratia confolandam, pro quo er gratia domino fintnbsp;reddenda. idem autem eft cum quinto uerfu pradiâo etnbsp;expofito.

PSALHVS XLIII.

Pfalmus filqs Core.

If tmdc irrepferit titulus,er quid diferte uelit neftio, Apud llebraos legitur hie Pfalmus fine titulo.

ARGVMENT. Oratio contra hoftes pietatis.


Audiens amicus dei er iuflitia quotidie ftudium rw ligionis,cui deditus ßit,ßuftranewm cenferi,d(im uide^nbsp;pioKnbsp;nbsp;nbsp;^lt;1^0 uegligi,antmam fuam coram domino effun»

dit, orans ut caufam fuam Meet fecuttdum fe cr defin dat, quandoquidem ipfe fe in tanta coUuuiehominumnbsp;impiorum tueri non poffit, nec caufam fuam quantum^nbsp;Ubet iuftum cr fanäam. Quid enim fändedecernerëtfnbsp;quomodo pro timente deo définirent quidpiam, qui fannbsp;di non funt f imo fandimoniam ueUent profligatam innbsp;exilium, omnia per dolum er inique agentes, à quibusnbsp;fe cupit eripi CT faluari, à domino qui folus nouit M»

THILLIM.

care iuflitiam, cr à perfecutione 'tmpiotMU Bocm f f cr amicos dei,

10. Quia tu es deus fortitudo mea.* repuhftiî’ quare triftis incedo, dum a**’ ’nbsp;meinimicus*

Cumfi(erishadenus,ôdeus,uindex meum,pcr quemomnia mala deuici, quarenbsp;pellis f quare luduofum,fordidum ernbsp;tuis f A ^Mo p/o pendet omnium piorumnbsp;firtuna, quos ubi repuliffe uideris, qtiontodo nai''nbsp;brofi cr triftes mcederent i qui fine te fintnbsp;des cr quifquilia,omntbus odio crcontempti^’'nbsp;ubi poffimt impq, opprimuntur quotquot tibi pnbsp;; ftudent. Omnes enim qui uiuere pie ßudeiU,nbsp;nes patiuntur, cr perfirre coguntur hoftes ¦nbsp;mus, nihilbeatiusfecuraconfcientia,quadt“nbsp;audeat appeBare ; deinde dominum malts bannbsp;de permittere,at non concedere totos,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jpfj

5 Emittelucem tuä, ÔC ueritatetua’’’^j£jj) me deduxeruntamp;adduxerûtifl*’’^nbsp;fanâum tuum,Sc in tabernaculanbsp;Tenebris obuolui dicuntur qui impiof'^^l’^^ .fi/frnbsp;nesfuftinent in hoc mundo, nullumnbsp;dium, fed à deo fibi demitti orant CTnbsp;auxiltj diuint utiliis affulgeatquoeperiaf'^^^a»nbsp;tur. Eandem lucem dei ueritatem uocat,qlt;‘'‘‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rf*

deus ffat promiffis fuis, cr Jfei fuorugt;gt;ta'»P^^fyiier^ J}gt;ondet,erat hanc opem ifti feruo fuonbsp;bis ueritatis oratfe deduct, hoceftnegotii“^^^nbsp;diri,mhilfuisuiribiisarrogado.Admogt;s(‘’’^^^ii^nbsp;Hum dei,ad habitacula dei, ad folidant ;nbsp;tionem gratia cr gloria dei, myfterioru'»v^^iliiii’'‘nbsp;tia dei, qua omnia iuffiffime CT clenUiH'r'^^nbsp;ftrantur,ne quis fanitorum imo necnbsp;ri iuffe poffit de quactmq; miuria,nbsp;dei recogitet 'm hoc mundo,fiue 'mnbsp;ad illud tempus mtelligere,quandofan^‘”^^'^^iilii^^nbsp;in monte Zion, ubi tabernaculum doiub^nbsp;ara dei, quam adiré cupiebat cumnbsp;latitiagaudij fui authorem,undeLetarci^nbsp;celebraturiis,qui lata opefaciem fuamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

deumfuumbeneficijsdeclaraffèt,

Er introibo ad altare dei rad dclt;^.

4 E-tintroiboadaltaredetrao«‘ gaudijmei) qui lætifîcatiuucntul^’’’^'nbsp;côfitebor tibiin cithara deus

Nihil fando honùni etiam fecunduM tius, quàm cultuidei digrioalacrinbsp;ntari hismodis,quos deo nouit plaeere,^nbsp;uit inffitutos,quales co temporenbsp;tus, 'm ara holocauffi, 'm atrio, cr i»‘‘^‘^ r ‘ .nbsp;fandum, quafiebant mimfterionbsp;Aaron. Adquodgaudiumpiorumamp;’^nbsp;torumnonnihil faciebatfandorum cart»^nbsp;Leuitis cantoribus, qui oriermufieiso^^nbsp;ditores ad dei laudes ergratiarumnbsp;biscr fenfibus'meitabant. Nihilnbsp;fideagebatur,uulgatacrpatrialitgt;S'^‘*'’



-ocr page 191-

I

concinebant, nbsp;nbsp;pcrtMUeidtitecde

fludium pietatis cr ianocentu. Ad ß pgt;'ofngt;ft turnfunt con»nbsp;gt;ninuf,tantum^; aurium (y uifui obleifanbsp;^’loc feculare promoucre illis contingit,nbsp;‘ddebitur.hominibuf exultatio ZT recreationbsp;’nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cultuidedicato,

^tb/*^*'**^*® anima mca^S^ quarecon^ to J’nbsp;nbsp;nbsp;Spera in dco, quoniam adh uc

Heoj *ni:falutare uultus mei,8c deus S'nbsp;cekbritbo,propterea quod af»nbsp;^faciei inete,hoc ejl,uere prtffentem ZTfoü»nbsp;* confolatui interimnbsp;Z?*'®' calumnia infidelium, qua dicerefole»nbsp;Sis 1' tuus.^Videbatur cnim hit hoflibus Danbsp;So ôj, ***” abe/feafaciecr co!tßgt;edu Dauidis:nbsp;dicit/celebrabo eum adhuc ob falutetnnbsp;fentiatn, qu£pt in facienbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^pctiar, indeq^ uerum ipfum deum

^‘^l^ftiaiuAdem bis diduin Pfalnto pytecedente, UJ’SALMVS XLIIir*nbsp;Ci.(ij/*’®’nfiliis Corcad intelledum.nbsp;I*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum ex filijs Core fcripfif»

2 , nbsp;nbsp;ointtcs Dauid fcripftt. Vcrit no ornnes

S', elegantia uerboruin fcripti uiden» fei« fandlU uerborum exador eß, fednbsp;fumma fimpUdtate, quos alij uixnbsp;affequerentur, tnfignem reftpit elenbsp;prteali/squibufdam.

Jti nbsp;nbsp;nbsp;M E N T V M. PW cxpoflutatio cum deo,

’ *** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fotdus cum patribits initum auxi»

l^^iE'Us aurib’ noftris audiuimusi iP^tres noftriannuntiauerutnonbsp;kopus (g«od)opcratus es innbsp;eorfi,in diebus antiquis.nbsp;bic cogitationes uerorum ifraelita»nbsp;lt;gt;bfe»nbsp;fe, interim tarnen Itbidiniimpiorumexnbsp;omn^us diuexati,rcputantes fecum utnbsp;proculnbsp;¦li Si^'?‘‘’^fnè/îbi fentiunt,inmentemeisuenittnbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueteribui oUm patribuf, id

. '^‘ttumßlijsinperpetuamreimemo»

8^quot;tes difperdidittSC plâtafti P°P“^°s,amp; expulifti cos*

*( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»memoriale efl, quod de deo patres filqs

ß*^ fda uirtute cr bonita» f^flii^^^^^^f^bananeax expulijfe défaisßnibuf,nbsp;t^iiiil,'^'^^^^‘l‘*^ ^babitandam dediflè ifraeli,nbsp;potentiafccijfefloren»nbsp;P°ß^t^Serminare pofitit, ut parnbsp;'’’’gnwinaijtw eradicanda funt, utfaecun»

Hi-

THILLIM, 91

d(or4 plantentur.’ßc afflixifli,ut meriti iam dudum fùe» rant,mpiasgentes, ar dimiftfli catenas,ut pofthacßr»nbsp;re cos,benefacerc tueri nolueris,

J Ncccnim in gladio fuo poflcdcruntterram,amp; brachium eorum nonfaluauiteos, fed dexteratua,6Cbrachium tuum, amp;il-luminatio uultus tui î quoniä Complacui-ftiineis*

Eledis autem tuisjfraelitisflgt;rte dedifliiUortvmter» ram, ut iurc hareditatis lUampoßiderent.Hoc autë nonnbsp;fadum efi robore militum, ar uiolentia armorum, for»nbsp;tiores enim erant ifliegentes,genusgigantum, arces arnbsp;arbesßrtißimas habitantes,ar multo maiorinumeronbsp;quim lßaelita,ut humanis uiribus iUos ifraelita uince»nbsp;re non potuerint:fed dextera tua,o deus omnipotens,etnbsp;brachioßrtitudinis tuie,cui nihil potefl refiflere,ne wninbsp;uerfa quidem uirtus crcata, OS' ittuminatio uultus tui,nbsp;hoc eß,feretütiit beneuolentia tult;e, fauor ar dementianbsp;tua ad patres noßros, adßdem corivm,propter quamnbsp;tügt;i unice prlt;e omnibus gentibus placuerunt.

4 Tu cs ipfc rex meus (ar) deus (meus) qui mandas falutes lacob.

Alium prater te regem meunt,o deus,non agnofco,{d autem gratia eledionis tua, qui fie me liberu uiuere adnbsp;tuamuoluntatemuoluifli, Regem enim à te nobis da» Maxnbsp;tum, tuo nomine agnofeimus, qui or tibi fubicdifs,nosnbsp;ducitad pafeua tua or régit, non tam dominus nofternbsp;exiflensquàmconfulcrpatronus^ Tu Deus mandas,nbsp;hoc eß, difponis or curas felicitatem or falutem ifrae»nbsp;Utarum tuortvm,nempe tibi dedito populo,Te ergo prlt;enbsp;' cipientefatutem,nemo obruet exitio fiue damno. Salu»nbsp;tes lacob dicit,ob muitas uidoriM cr hoflium infißationbsp;nesfepedeuidiis.

5 In tcinimicos noftros uentilabimus cnr nu (cr)in nomine tuo fpernemus infur-genres in nobis*

Obtinuimus, arfcmperueluti cornibus impetemus omnes hofles noßros, non aliqua uirtute noflra, fed innbsp;te,id efl,pcr te, à quo pendet omnis adio noßranbsp;tuonomineconculcabigt;nusoropprimemuseos,quiin» * °nbsp;furgere contra nos unquamprafumpferint,Si uero no»nbsp;men tuum nonfiterimus uenerati ^finonin tuo nomnenbsp;folo confifi, non mirum fi fuperabimur, etiam ab infir»nbsp;mioribus noßris perfecutoribus: fie enim habet padumnbsp;quod nobifeum contraxifli, aliud de te fl^erare non pofnbsp;fumus,necmeremur.

Noncnim in areu meo fperabo.3^ gladi« us meus non faluabitmc*

Plenus efl dodrinis facris, or hic docet totam fidu» tiam fideles iacere debere in deum, non arripere incon» spes in âotnbsp;fultoDeo arcum uel gladios,arfiiußiaryipuerimus, minum.nbsp;non tarnen in iÜis ßgt;erandum,fed in domino,fi tarnen il»nbsp;lum pro perfidianoßracrimpia uita nonhoßemha»nbsp;buerimus. In primis iußa caufa neceffaria eß in bellofi»nbsp;delium, er ut iuxta legem inchoetur, non tentetur do»nbsp;minus,non define orationes, quin etfidutia in deumprinbsp;mos habeat partes, qui Jàluare confueuit amicos^ Qquot; de

Q43 2.

-ocr page 192-

fka hnitate legittime prafumentcs.

„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt ohm fie modo fideles titoscrfemperfaluat ab

lium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßjlatione tmpiorum,ab bis qui anguftijs premunt cr at

ftant iniurijs, amp; ex corde propter fidem noftram at tc nos odio profèquuntur,nihil meritos,fed tantum tui o=nbsp;dio, qui nofler es dominus or proteàor,quia tantis nosnbsp;tuis magnalibusglorificallifnbsp;nbsp;nbsp;ad amulationem perdu

xifli,propter deorum fuoru errores,quos abominamur, cr cultuum ^3quot; religionis difiiaritatem, fed femper à tenbsp;confufi funt hoftes noftri,cr femper confùndentur,te fanbsp;vente nobiSt

Sic per deum praclare adiuti,cr hoftibus noftris fupe tampræfenteferuatorenbsp;dus deut in wö)ïrogbrw6iw«r.’er nomen ipfius celebramus non nonbsp;omnibuf.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domine non nobis, fed nomini tuoglo

riam dabimus omni tempore, cr maieflatem tuam reue rebimur corde primum G“ fide, deinde confifiione crnbsp;obedientia, cupientes alios quoque peruenire ad tuamnbsp;agnitionem GT glorificationem, ut teunum, uertvm crnbsp;folum detim fuum eolant,fide, /fe er charitate. Eaau^nbsp;tern cumfumma tunc ejjet populi fidelis ßlicitas cr resnbsp;bgiOfftatimautemcrleui occafione diuerfum fufcipinbsp;poßit ZT credtfHon abs re Selaadieâian efl,

Nuncautemrepulifti,amp;confudiftinos; amp;nóegrcdieris(de»ï)in uirtutibus noftris.

Ciueruntur hisuerbisfanili,omnia fecianindiuer^ fa mutata. Antea fic egrediebatur inter flgna poptdifuinbsp;deus,uthoflesfuos uelutcomibusuentilarent, crplasnbsp;ne conculcarent, eo^fpolijs eoru potirentur, femper^nbsp;obuiéloriam domino laudes decantarent: nunc deplosnbsp;rant fe à domino repulfos,non egredi iota ad pralium,nbsp;quodiUis nedum cedat inexitiumgraue,fedetiammnbsp;igiaominiam attolerabilem. Quis enim hoflium uerebi^^nbsp;tur nos aggredi, o deus, ft audicrit te nos tua deflituijjenbsp;gratia cr afliflentiaf

Non fine demeritis noflris nbsp;nbsp;nbsp;ingratitudine faólum

eft aliquando et fit,quoties te deum ncgligimus, ut com pulfifuerimus terga uertere, zr fuperari à noftris hoflinbsp;Tttgatttrenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudiciotfedcrtrailandos nos crudeliter

tradidifli impqs oforibus noflris, utnos conculcent, cr diripiant bonanoftra, er omnigenereiniuriarumnosnbsp;obruant » idquoties zr quaratione,z3' quibusfadum,nbsp;notius eflfacra legenti,quàm ut pluribus repeti debcat.

« Ita at manus hoflium iufto tuo iudicio traditi fumus, Cr c^edi hoflium deftinati,ut foletgrex ouium,quë quisnbsp;ab his quiS flatuit alere ad progenicm zr lanificiumnbsp;feligit ,ordinéque finguhismadat ,tum qui cicdemexnbsp;eis euaferunt eos diffierdit diftrahendo ZTquot; uendendonbsp;igtiotis: file nos differfi fumus propter peccata noftra at

omnesgentes, ut ibi in miferijs domini dei demur,quifelices in patria,deo noftro obedire connbsp;pfimus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•(,»

IX Vcndidiftipopulum tuum fine 8C non ((««xiyîOfuit multitude in communbsp;tionibus corum.

Ethnicis uenditi fumus pro nihilo, ut iHis feruiamus,cr uilifiimi habeamur,fic,utnbsp;flrorum captiuorum copia, ut defiierint qui magnbsp;redimere uoluerint, Hancuero rerum no/kurumnbsp;tudinem dcbemiis pcccatisnoftris,quietunbsp;qua ne patercmur paterne totieslege etptoponbsp;deterruifti ab omià iniquitate,fed nccnbsp;dati fumus,ideo digne nos uendidifti populum tnnbsp;cunq; male trademur,ut meruimus, populutnbsp;fumus ,G'àfl)e mifericordiit tult;e nondumnbsp;Quod autemprifeus dixit, Non fiâtmultitii^‘’nbsp;mutationibuseorum,hunchabetfenfwti:nbsp;pretium,cum eos diftraheres uendédo, nonbsp;cs, nec auxtfti poflèfiionê expretio quo cos uonbsp;id efl, uilißimo pretio uenditi funt: ZSquot;nbsp;putatiapudgentes,

Pofuifti nos opprobrifi uicinis fubfannationem amp; derifum h*®nbsp;in circumitu noftro.

Habemur omnibus uicinis gentibus ttofl''^Zdo‘‘ irrifioni propter nomen tuum, quianbsp;wiKW crfiiimHî z^ colimus, l^tufquchoi^Lr^*nbsp;lit^eatter impios ignominia afficiuntuff^rlj^idt^^nbsp;tur,uclutflulti Z3aifipientes. Nonenimnbsp;ri zr timor,uel dignus cultus generahternbsp;diea uel ifraelitaru terris:ca:terlt;e onimgot^^^.^^nbsp;imo abominabatur eos qno multos fibinbsp;fed unicum foltvm deum, id quod zr interâ» gt; tnbsp;dunt ZJquot; aifaniendo contendunt.

14 Pofuifti nos in firnilitudinem/P''’^ ulis-gentibus.-cômotioncm capitis it'PAffiio* Eecifti nos abominandos, ut non haberetânbsp;ftri grauius probrum quàm noftramnbsp;ƒ«{gt; Antiocho ludieorum,z3'poftea fub^^nbsp;Chriflianorumnomenhabitum eft,necnbsp;Z3 hodie apud Chrifli hoftes minime paucot’^ßi/iiosnbsp;tarnen uerbis aliter profitentur, zrfenbsp;uideri uolunt es- reltgiofißimos, hi enimfl'’ ß j^eimnbsp;uos aiuocant zr colunt,ac uenerantur fot^quot; ,,titte''‘‘^nbsp;nit etiam motionis capitis 'm hoc, utnbsp;oflendat impios tanta populi deinbsp;lariter delcilatos, qua dcniquecaufa ludaio^tnbsp;bant Chrifto domino crucifixo,

Totadie ucrccundia tneacontt ÔC confufio facici mcae coopérât

Non ad horam er breui tempore ignominiam, fed omni die,multo tempotej''' .^^i(tnbsp;iugiter perftrepentibus huiufmodi conuitijt qnbsp;tut zr noftri propter te, promerentibMt^nbsp;peccatisnoflris,nobisobijciunt,Quodump'j^f,nbsp;terius,longetameninconfcientiaatrociof

»5

-ocr page 193-

P s A L T E R IV M

propter in^ätitu^ àtt ’ r ceruicem notant, utßc coramnbsp;et mundo inßelicißimi inueniamur proa

r |^””*^*^pcrfcquenris(«/ciycfn(w.) tiDn^^'*°^gt;*^^‘^‘'flt;’flf‘Cr'temHlidignam damnanbsp;O'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;religione nofirafingulares ßmuf,

JOD ''*’”’^5 eontemnamui,tuam quoq^ gloriam, le^ blaf^hemante$,crubicunqipoffuntnbsp;noj iniurioßsfaäif ac uerbif propter nomennbsp;Hkj ' ^’•‘UtJien bla^hemitenos occaßoncm pr^eßitianbsp;’’’«lïk'? f'^i^fideUter per legem tuam dudum prlt;e=nbsp;gt;‘**^5, tttnuncprte nimio pudoreattollerefa»nbsp;I'* w”*'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi

pudefaäorum miße»

ucnerunt fupcr nos,nec obli inique non eginius in tefta^

pnj totiiu pietatK eß timor Dei uiuui er f^per ob oculos habetur à pijs,quam‘‘nbsp;{i(j^ “^abilitt alioqui er calamitofa occurrät. Ideonbsp;^eiminimeoblitos,fed femperDeumnbsp;'''*»(perfide fe habere in fixdere eiut^nbsp;quot;i*** deonomeii dederunt,nempecxprtenbsp;’^, '^*** “iture ; femper enim religioßus colueruntnbsp;i!gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wfortunijs admoniti, er difeia

’ riQ^'^'^t^oJ^ererebusuß/eliccsacgloriofi^ ®Çfffit retro cor noftrum;amp;deck*nbsp;'^01'u***'*’^® noftras à uia tua.nbsp;Hi^''^'^'’“jr«»cß‘iign«mDeo amorem nequaanbsp;. Greffus quolt;^ 4 dei femitis nonnbsp;o»mibui tum diäis tumfaâisfie inflitunbsp;fgt;fider deo eßentgloriit. Q«ö tanbsp;^^‘^‘^’runt mundi er cornbsp;prouotopio

dominum confequuntur, utfineque^ r“» pronuntientur, er eleäorum laude fornbsp;|.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^0 loannes quidem 4 Chrifio dileiluf,prte

fine peccatofateri.

“’ï'bra mortis.

4.^comminuißi, id efi humiliafii nos'm

^fi’Sgt;'‘‘Ult;ßi»ia feruitute,inter 'tmpios erudeles hofles uera pietatis,qui trunbsp;nocèdidraconibus fimilesfunt^Hocnbsp;'*ïinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affliäionisfirtaßis

'Ö’'2Ï^ legit. Eandem autem anguftiam ‘^fi’ omnianbsp;^xpofitum eße, audire continue bla*nbsp;^ntnem pietatem : hoc eß enimnbsp;h ' ’^bl ¦ obtegi,er umbra mortis cooperiri-nomen dei noftri: SCex*nbsp;noftras addcüalienü»nbsp;onjrtw t(Wt(( mala qult;e patimur propter pie

THILLIM.

fatem,quanquam er propter peccata noflra, nolumuf tarnen à deo uero diuelli,qui fecreta cordis ut nouit,ficnbsp;quoq^ teflabitur affliilionibus nos 'm pietate magis pronbsp;mouiße, quam dum proßeritatefi-ueremur,quandoquinbsp;demexeleäisnos eße confidimus, qutbus omniabenenbsp;cedunt, Longe enim in terra hofiium er idololatrarumnbsp;'tmiminiores fùimus ab idololatria, quam in hareditarianbsp;noflra.Et nüquam Chrifliani perftäiores inueniuntur,nbsp;quam dumcruce exercitantur, er fub tyrannorum pernbsp;fecutionibus femper creuit ecclefia fide er moribus,nbsp;ä.1 Nonne deus requirctiftaî’ ipfe enim no-uitabfeondita cordis.

Tantismalisnonpauci à Deo uero depeUuntureoti rum quifidei radicibus carent alte fixis, putantq; dimtnbsp;deus infuos tanta hoflibus fuis permit tit,non eße deimt,nbsp;ideo er Opern alienorum implorant, dicut enim : Si idnbsp;fanili aMßßent ncquaquälaturosfuißeimpune: Dninbsp;enim eß ferutari omnia, er noße fecreta cordis,qua er -prodit'm tempore, er rémunérât. Nibil enim oper^nbsp;tum quodnonreuelabitur,nec malum quod non à iußi»nbsp;tiadeipunietur.

Quoniam propter te mortifîcamur totâ die,^ftimati fumus ficut oues occifionis.

Cluerunturfandifepropterpietatemquotidieufque Quuefz ad mortem trahi er occidi.Propterte,mquiunt, nopro f»quot;**®™“-pter malefaiîa noßra ,fed propter tui nominis ^gloanbsp;ri£ confeßionem:fic ut pro nihilo ducant impq occidißgt;nbsp;fe pium, er fua impietatis oforem uel accufatorem,un9nbsp;de er iußiores trahuntur ad uiüimam, utagnus ad ma*nbsp;ceüum,etiam fi nihil defignarint crinünis, quibus crindnbsp;ni datur uclhocfolum, quod criminofisnonapplaudêt,.nbsp;er fefe uiribuser fauoribusimpiorum non muniunt^nbsp;Non poßunt impif bene animati eße in pios, fed inqui»nbsp;runt potius occafiones criminandi, protrahendi adnbsp;tribunal peßilentium, dum interim iußi malutiniuriamnbsp;pati,quam cuiquam in ferre, oues inter lupos nemini nónbsp;centes,fedexpofiti improborum maleuolentia,

15 Exurgequareobdormisdomine^exurgt; ge8C nercpcllas in ftnem.

Dum adeofuos deus premifinit,dormireuidetur, er Dotmir« auertißefuamfaciem uel odiße,ßcut er euigilaße dici^nbsp;tur,diim impqsproßratis,/üos eripit er conferuat. idnbsp;Utfaciat dominus fideles iugiter precantur, anxiefer^nbsp;uentibusq; aßtäibus,adhocenim bonorum Ulis ceditnbsp;crudelitas perfecutor«,ut ardentius orent dominum,ernbsp;exaudiantur citius.Orant autem,nonutprorfus immu»nbsp;nes fint à têtationibus er preßuris,qult;e profunt magis,nbsp;fcdneàdnouelutiirato repcBanturernegligiuideananbsp;tur, er idipfum nimis diu er perpetuo,quod eß mfinénbsp;re,pbari, alioquifeiut fibi prodeße malalbuius uitie,frdnbsp;fi non 'mfinem iUts dominus iratus infißat.

2.4 Quarefaciem tuam auertis;;'obliuifceris inopiæ noftræjamp;tribularionis nofirae^nbsp;Non ignorant propter peccata fua fe affligi d

eS“ ad gloriam dei,fed loquutione utuntur fideliumfilio rum,iufie quidem cupientiufe corrigi,fed non in ira ej*nbsp;perpetuo, non cum indignatione CT auerfione uultutfnbsp;.0-31 5

-ocr page 194-

quafi pofihac non illorugrutiam refumpturtiS,fed obli^ uioni datums mifcros zx husniliatos ab oppreßoribus,nbsp;4 quorü uiolentia fefe proripere nuUatenus poßhnt. Semnbsp;per orandiu nobis efl gratit dei reßieilus, zy ut noflrinbsp;non obliuifcatur,finendo improbo arbitrio hoftium nosnbsp;exponit

M Quoniä humiliata cftin puluere anima noftra:conglutinatus eft in terra uenternbsp;«öfter.

Qac rit ur dnimafudm depreßäm i» limu,id efl, morti proximäj/imilitudine mutuata db homine proflrato 'mnbsp;lutu, eum ueter idm terriehlt;eret ceßantc omnifulcro etnbsp;fubfidio aliorumzrpropriduirtutc fefeerigendi,dumnbsp;fcilicet deß)erationi dnima proxima eß, er non nifi iranbsp;tum dnm meditatur, zrmdlignitdtemhoßiit,dum nihilnbsp;nifi extremü mortis articulü 'mtueri poteß,et de clemennbsp;tia dei nö /ßerdtthoc efl dnimazruentré terra harerctnbsp;16 Exurge (lt;i«c) adiuua nos t amp; redime nosnbsp;propter nomen tuumgt;

. Dominum tandem inuocantfdn{li,z^no dlium,cuitis auxiliofolo nituiuur,zreiusfola mifericordia faluari etnbsp;redimi orantt Quamlibet pietate fynceri er flagrantesnbsp;fint dtßi inculpati,non tarnen defleâîit cor à femita dei,nbsp;nihilominus per ultroneam bonitatem dei tantum fe iu«nbsp;uari ac redimi oranttUic Pfalmus proprie his competit,nbsp;qui pro ehrifli nomine fltflinentdduerfa,quoschdrißianbsp;mos deut habet, cui ftdemfanäißime colut, quos tarnennbsp;finitplurima pati abimpqs,addeclaranddmuirtutemnbsp;regni fui,er gratilt;e,qua}n iUis tandem oflendit zr bea^nbsp;tosreddit, alijsad exemplum er eruditionem, ut difcäinbsp;fidem,lflem er patientiam cum conflantia,nbsp;PSALMVS XLV*

In ftnem pro ps qui cómutabuntur, filqs Coread intelleäum, canticü prodiledo»nbsp;Non fine caufa prifeut tranflulit, Pro his qui communbsp;tabuntur,ßne puiiélis tantum literas fecutus.yerum r«»nbsp;dicunt, ut er noflri muficinbsp;uiolds habent er uirginalia atque regalia.-er quis cuilt;pnbsp;atati fua muficalia inflrumenta uerc explicet ? Carmennbsp;autem pro dileäo uel dileäionum did potuit,quia dileanbsp;{lionemChrifliadecclefiamcdntat,

ARGVMENT* Laus efl régis er regime, Chrifli fcilicet er ecclefite,fflonfi er fflonfa,.

Ruäauit cormeum uerbü bo» numrdico ego opera mearegi»nbsp;Lingua mea calamus feribae uc»nbsp;locitcrfcribcntis»

Carmî pto nbsp;nbsp;Prafatur fe propheta carmen cantaturum,quod non

ecdeSu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ore fed corde natum fit er pracogitatum, no tepido

ffliritu,fed ardenti affcdu,quandoquidem magnufit er adntirabile myfleriu dei, per Chriflum Meßiam in munnbsp;do cum ecclefia eledorum exhibendum,cuiut facramennbsp;tumfldt 'm regno filij Dauid Salomonis,qui ut domini dinbsp;ledus didus efl:fic unigeniti fui filij regnum prafiguranbsp;re corporali regno fuo 'm Jfliritu debuit exhibedum, Dinbsp;eo ego,id efi,decatabo hoc carmine meo,opera mea, idnbsp;efi,cogitationes de dei myfleriflier didamina deuotißi


WÎ flgt;irititS.Studium autem canendi in eo tefl^^’^ Imguamfuamflilocoparatfcribeexpediti,nlt;K^nbsp;pedite ita cupide quoq;fe ldudesregiscantatiai‘nbsp;dido fignificauit, Regiî läeßia, qui fidunufly'.^nbsp;gloria dei, poputiifraelis regniDauidiei-tem cum tadio er teporehuiufmodinbsp;taretuel eloqueretur,cofcriberet,caneretue jjfnbsp;Speciofus forma præfilqs hon’*”“nbsp;fufa eft gratia in labtistuistpropK*'^^nbsp;dixittedeusinæternum«nbsp;incipit à laudibui regts,nbsp;nbsp;nbsp;pr'mio à

er gratia eloquentia, nobilioribus enint ti,er forma praflantia poUere folent.nbsp;fter po'éta,uolens C hriflum amplißimif ànbsp;natuq; beneficijs pradicare, no iniuriafor^^ ^jiifnbsp;iUi tribuit,unde er duplicato er emphatù^“nbsp;efl,ad intendendum fignificatu elegantie,nbsp;Sdlomone,nec in Chriflo laudata legiturjuf'nbsp;efl, utrifq; fidlfe infignißimam corpora Pnbsp;chriflo duté omnis pulchritudo intrinfleid /nbsp;fcilicet,zr omnium gratiarum, ideoq;nbsp;rdt,humili quidem forma, fed dulcifiitnifi**nbsp;piofißimi,fimul ergratiflimaadiotih-fermonis commenddt,qua utiiß utnihUr'^iH^^^nbsp;nihil quoq; fiteritgratiofius. De oratioud rnbsp;lomone facra refirt hi florid cam reges ZTnbsp;nuratos,De Chrifli eloquentia hoftesnbsp;fecundum Euangelium funt teflati, ZTnbsp;ad ueritatis confißionem per Chriflinbsp;autem mirimt cum uerbum dei fiteritnbsp;ptertantamuerbi diuini gratiambeite^^^'^ijrd’^^'^.nbsp;nus 'maternum,hoc eflgloria ZSquot;nbsp;Keßiamfuum dominu noflru»i,dataplt;’^^/^ij^i,[lgt;^’nbsp;leflid er tcrrend.Verba quoq} uita dter^^nbsp;quens apoflolis,er Euangelio mundutfid'^^^^'iifd^nbsp;nium fideliu mentes ad fe mirifice pelli(dgt;nbsp;tinelq} 'm fempiternum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f L

? Accingere gladio tuo

tcntiflime.Specie tua etpulchgt;''‘^^h''^^

• Hic pradicdt régis fortitudinem,q»'^r tur regibus er pr'mcipibus, qua qua^nbsp;rit, pax regnifui uniuerfaits teflatur,nbsp;clariorpotefldsdgnofcitur ànbsp;oris fuifibi fubdidit, er legitimo cultu Inbsp;eliminatdflgt;urcitia idolorumnbsp;flitionu erroribus, ut omnegenu iUi cW^ .(Sf? jnbsp;terreflrium er 'mflrnorum, er omniinbsp;er célébrât eum dominum uniuerfirui^' unbsp;dius Chrifli biceps, penetrabiliornbsp;eius ßrtitudo heroicdmfuperatnbsp;ria quoq} er maieflas tanta efl,nbsp;monarchaeromnesgentesfineconjuflnbsp;er iÜiusgratiam ambiant er auxiHi^' W**nbsp;intendeprofpere,procedc(^^nbsp;pter uentatem (uerbum ueritatit)nbsp;dinemamp;iuftitiä,Sidcduccl(“‘'nbsp;biliterdexteratuat


-ocr page 195-

^Jp^^'’‘^orem regni utriufquei

^“^timonis regnugloriofum ßtit er tcTff cuiribus ueheretur ermulis,ius di^nbsp;tii^^^(’^lt;tret, quiequid fieri uoluißet id nemo ponbsp;quot;quot;t'adiré,quibusfîbimaximâdignitatem erpo^nbsp;conciliant reges. De filieißimonbsp;perfidem, manfuetudinë,nbsp;^ilfj^***^*** facinoraperficit, ipfa Chrinbsp;i^'’‘^'fiomnfa,cuiusad fines orbis regnumnbsp;ßffjpiiernit beatos reddat créanbsp;pundisetiamintendefîgmficat.

’cutæ(populi fub te cadent)

i’ofiem adorh pcragent,aptißime di/fiofînbsp;itumicos, propterea nullus populus tinbsp;negare audebit,fed fuppliciter tibi uotanbsp;pondent,er mandatis ommbus acquiesnbsp;mmieoru reges corda transfigentur ernbsp;ti^'^iur,trepidabunt ad illius potentiam: multonbsp;fagitta Chrißi, «erfcit dodrina euanbsp;*’gt;fideles cogumtur uelint »ofejcedcrc etnbsp;itoro admoneri, eSquot; dd falutem accendi,nbsp;hiiij^^^tl^ontefubeant, er colla fubdant uerbofa^nbsp;nn»o inficiabitur,etiam tudaus, cu^inbsp;^‘^figitur, quoties Chrißi gloriam perfidi au*nbsp;îiJ’’*’'’Were non quednt.

feculum feculituirga di regni tui»

hf nbsp;nbsp;nbsp;wgw pradicat atermtatem, er ew« 'mfu*

'uiminat deu,quod prater morem ad my* ’'is\j^'«tiotwnfaf it.VtciMiq; enim regnu Salomonbsp;populum deo peculiarem,nbsp;Sunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod et per nudta effet fecula dura*

l^i 1^'. tarnen proprie et magnificensius de Chri or Ciauidisfilq regno intelltgitur,nbsp;dicitur, etnbsp;Si/^‘^'*«lt;i«m«ltipii«tfrdpropbrtis,/îccrdf««nbsp;^l(,J'^‘^icusdeipatris filius, er uerbîidei deusnbsp;cfî patribus er propheti5,tandcgt;nnbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'quot;’’’is mdutus,er coronatus charitate inafiima

' nbsp;î’ciQ'^’'’®’'tcm,etw pro inimicis,nunc er m omnta

dei patris, régnât vn excelfts fu* S,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er wi terra.Cuiusfceptru,

S dignttds, er diuina maießatis infimta po* regnum poßidet in omnia, ut

te deus deus tuus oleo læ '' þ*’^°*’fortibustuis*

.'’'%. ‘cqua regm ddmtntjlrdtio proKemt improbitatis odio: hac uero fùiffenbsp;S^^^exgTijtwdfi dicitur,perhocquod fubin*nbsp;te deus deus tuus oleo latitianbsp;^‘#11^'''^^’^'*’ ^gt;*i^-t.^ta enim undione injlitutus eß à

94 Utißedrit, idq; non obßantibtM alijs fuis ßatribus nlt;ttunbsp;mMoribus,utpatet exhifloria. Quomodoautemueliunbsp;flitiam dilexerit,uel in^ternivm regnauerit,facra hiflo=gt;nbsp;ri4 fimüiter loquitur. Chrifli folium tequabilißiuiufinenbsp;ßne perfißit.Et ipfeuere iußitiam amat c^'miquitatennbsp;odit,un£lufq; eßcceleßi un£lione,ffiritu fcilicetitotiusnbsp;gaudij ßnte præ omtiibui dcißlijs, fuis cSfortibus, quotnbsp;fratres habere dignatus eß humanitate indutus, er ßminbsp;lis per omma fadus excepto peccato. Qniequid deni^nbsp;gratiaru CT' donoru quif^ habelfideliu,per huftc unianbsp;cum habet à patre luminum, qui Chrißi domim noßrinbsp;deut eß er pater,à quo er undus eß, er nobis comennbsp;datusrex er magißer. Hic,i»quiens,eß filiusmeus ditenbsp;dus,m quo mihi complacui,ipfum audite,

Splendorem canit ueßium er tedium. Ex ueßimentis, Veau te* inquit, tuis redolent omnia fragrantia aromata, diuina^^^’^'nbsp;quadam fuaueokntia animum récréantes, qualiacust^nbsp;ea habeantur aromata iudteis, fîue myrrham fiue guttanbsp;uel aloês, fîue caßia,ßgt;ecies enim progeneribus numesnbsp;rat, explicare cupiens fuauißimam /ragrantiamueßiit,nbsp;fîcut er eburneum thronum auro intextum, ad maxi=*nbsp;ntam regis maießatem er gloriam, unde hetificenturnbsp;omnes amici iüius er fubditi, maxime autem uxores ernbsp;fîli/ac filite. Noßram autem er omnium regis Chrißinbsp;fuauißimam dtdorum er fadorum fanditatem, cale»nbsp;ßes opes,coeleßemq; regiam quis référât qua in Chri»nbsp;ßo ipfo er fandis eins perpétué applauditur.

Intra mßgnißima maießatis tua palatia cr triclinia fufeipiittur cû maxima decore,no unius,fed multorumnbsp;regü ermagnoru principu fililt;e,ut f x tam fapientißimonbsp;ftlicißimoq} erbenedido rcge,poßeritatis proles muhnbsp;ta habeatur ad regni er regnoru fîlicitatë:lnter quas tanbsp;menunanobilißima coniunx primaria er imperatrixnbsp;regi aßißit prlt;erogatiuamfîgniore,filia fcilicet régisnbsp;Aegyptiorum, amidapretioßßimo ornatu er pompa,nbsp;Ciuantu autem filicitatis er laudis,imà erfyncerigaunbsp;dij Salomon habuerit ex tot talibusq; uxoribus aut connbsp;cubiniSjfatis explicat fcriptura. Chrißi autë dni uxoresnbsp;animte funt fidelium in primis,deinde coHedioaes pro.'nbsp;umciarü er regnoru facrofandlt;e ecclefilt;e uarijsorna*nbsp;metis fidei,charitatis et morum uenußate ornatie. Quanbsp;rum una Ipeciofîor et auro pretioßßimo ornatiortquidnbsp;mirumßapoßolorum erprimorummartyrum Chrißinbsp;ecclefîa defîgnetur^peculiariter amata regi propter arlt;*nbsp;dent iß imam charitatem, qua ad mortem ufquedominonbsp;placere conantur, er fîmili deuotione per oinntafecu»nbsp;laChrißofocianturuitaermorte.

Audirefegem er uidere,ed probe mteHigere pm«

4

-ocr page 196-

PSAtTERIVM

prr^; prozM aure excipere quie rex Salomon ßlitt Pha^ raoïiM ZJ“ unicuiq; reginlt;e zr amat£ «xori de itéra dcinbsp;bomtatc cultuqi documenta tradebat. Qjiibui rite per'nbsp;ceptit merito fcfe totam quolibet domino dedicare, poanbsp;puliq} fui z^“ paternlt;e domm obliuifci debuit,dei popuanbsp;to iam coniunéin: fie gentium ecclefiiequitlibet Chriftonbsp;toniun£llt;eaudireiubentirrnoniam philofophortim ZJquot;nbsp;magorum quorumeunq; dogfnatajaec ritui uel cerenw*nbsp;ttUfgentiii uariat Zf“ deo odibiles^zf à Chriflo damna=gt;nbsp;tM ac femel eie£lM,quax apatribut fuis zrdomi fufeepenbsp;rant, quibus zfquot; inoleuerant ab antiquo. Omnino cnimnbsp;poftquam aurem uerbo dei prabere zf inclinarc imeeanbsp;perant, illoritm tant doffttatum quàm rituum obliuifcinbsp;in ttniuerfum iubentur, zf fola uerbo dei infiitui, pru^nbsp;ber aurem,credere zr adhiierere.

Il Ctconcupifcetrexdecorcmtuumtquo^ niam ipfe eft dominus (deMJ)tuus, 8c adoranbsp;bunceum*

Religio ue* PoÖjcet«r conthondi ,fi regf ueram reÜgionem do» ’’’¦ centiaufcultet,zri»tpilt;fZ^gt;^ii^f*^‘fflt;li originis obliuinbsp;featur, exinüum regts amorem :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inculcat ipfttm

dominum e/fe eius Zf folum, quem iure debeat colère^ fupplicemq^ iUi exhibere. Et ^«offwdo rex ecclefilt;e to»nbsp;tius zr ommum ecclefiarum,imô zr antmaru,non ma=gt;nbsp;gis muemetur amafiè fidem zr charitatem earum, pronbsp;quibus zr ipfe primum mortuus efi zr crucifixus, fuonbsp;fanguine abluit earum con/cientias ab operibus mortuisnbsp;zr pcccatis ommbusfet ipfe uicißim pro fuo fitonfo feanbsp;fe obtulerunt fideles/ponfas adgloriam ^onfi fui, nonnbsp;ad ignomintam, «t concubi/na Salonwnis, propter quMnbsp;maculas fufeepit in totam gloriam fuam.Adoraueruntnbsp;quoq; haffonfa fustmjfionfum Chriftum, zr adorantnbsp;ut redemptorem regem ßionfum deum zr dominum.

IX Et filia Tyri, in muneribus uultü tuum deprecabuntur((»n»et)diuitesplebis*

Filia Tyri,id efi,Tyrus ipfa, regmint eius zr rex, pe euliari amicitia iunHn fiât Salotnomtnec ea fola, fed zrnbsp;quacuntß opulentiora régna, qualia fiterunt Aegyptionbsp;rMn,Syrorum,Sabeorum, muneribus tecertatim hononbsp;rabunt. Aliorum quoque populorum ecclefilt;e,non tan»nbsp;turn Gracoru,fed ommum regnorum, zr ipfefimiliternbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifli complexufi-uuntur, zr fide deuota charitate^;

V perfidkl ufq; ad mortem colunt zr digne adorant domi nwn deum fuitm, zr regem uniuerforu chrifium fuumnbsp;fiionfum zrfi'atrcm,dequo in Canticis.

JJ Omnisgloriaeiusfiliæregis ab intus,in fimbrtis aurcis circüamida uarictatibus*

Promittunt ei fire, ut m interiore regia femper afii» deat régi proxima,aureisornataueftibus,zr intus innbsp;eius cubiculo ,quod alijs no licebat, mfi certis adiré tentnbsp;SpSft Chri poriamp;jM,perpet«o uerfetur. Ad fynagogàfolam fe Chrinbsp;Ri eccicfîa. fiut dominus miffum dixit, ut earn ueluti amantifiimamnbsp;ffonfam in primis diuina quadam di/ßenfatione adiun»nbsp;gere fibi uideretur,quod etfaâli efi de clefhfiimis iHiusnbsp;gentis beatisq^reUquijs, de quibus affumendisprophe»nbsp;tlt;e omnes pradixerunt. Et qua iUi ecclefia iHuftrior glonbsp;r« zr ortiatus cont ingéré potuiffet, q pereatn zr foot

gt;4

’ THILLFM.

apoftoloseuangelizari omnibus gentibiU nius ueri dei,zr quem mififièt ex tribu ludafiuU»[nbsp;uid regem feculoru ommumNcc folum eo/demptnbsp;ti,fed etiam filicifiimeproficerein doâritianbsp;iufiitia, qua ut in omnem terram per illo! rxiuit,/nbsp;proficit in omnibusgentibusadgloriamdci frac,,nbsp;unice patriarcha omnes ZTprophetaZTnbsp;zr defiderauerunt, et pro uoto perfiih funtnbsp;ti,uiderunt zrgauifîfunt. Habet bacecclefta ornanbsp;fuum in uerbo dei,in facris literis,zr ab intusuenbsp;ornataintricatiombus aureisfandlifimo^nbsp;et myfteriorum, exemplorum quoq^ fideietnbsp;quibus inftituantur zr exornentur ctiain utnbsp;ecclefia,ut domino deo placerepofiint ZTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

ffionfegratißima amorofißimofiionfc, nbsp;nbsp;nbsp;.

(inauri phrygiatis )adducetttar rtff nes poft earn : proximo? eius aftrift“nbsp;Tiditer zreifdemredimitazrexomataa^quot;nbsp;ueflium ornatibus regi adducenturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fp“^^

etpedifiequarumebori. Perapoftolicume»^‘ nfoet^^' uelecclcfiamprimitiuorumaddutlanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^/nl

ebrifto filio fuo omniu gentium ecclefiaßo^^ ca, zr agnata patriarcbarum,quarumg^’’^‘‘‘''^^^ ((tnbsp;fangumitatemadAbrabafiliosdiligenttfr^f'pfilffnbsp;ftatur.Queomnesfaihefuntfilqfidei^^^^nbsp;tantum effent iuxta camem cognata, 0^^ tafiuer*nbsp;uerbit domim iHatafunt catholica ecclefi^»nbsp;faliccetuielelt;fiorum,ut/fonfedeigratißb»^'^nbsp;ieikt idololatria,unice zr perfeueranter mnbsp;uerbum domim zr auripbrygiatinbsp;ihtsnonfiterit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jja

J nbsp;nbsp;nbsp;Affcrentur in Iftitia Sr exultatione»

* ^centur in templum régis.

Afferenturautem regi pacifico tionead regts palatium. Qÿo/nodo autemnbsp;Chrifto adduitafint, tefiantur martyria ^^^^Ä^ßerianbsp;tarit, qHacugaudiozrexultationejgt;rofiß'^l\ji^jitnbsp;fuiIfonfi, ut et ecclefta primitiuoritnbsp;dens à conffcâu concilij, quia digm habitinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt

nomine left contumeliâpati, cupientes/fo^') mma feébtri ueftigia, qui pro illis crucifix'^nbsp;tuns, pro quo et jfofe paratasfe

4 faculo occifi, que fequuntur

16 Pro patribus tuis nati funt tit’* ftitueseos principes fupcro»î’'’.^^jfor«lt;ü^nbsp;Salomonis filicitatem pradicant cxnbsp;gnttate.EtfimulanagogiâexpUcantadnbsp;Dauid uertim Salomonem,cuiusfilij et p’'*’*nbsp;lici uiri uere principes terra loconbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß*

pbetarum conftituti funt, quod certc de lijs uerum perfiiteq; completum oftetudnbsp;ius Roboam primus filius femelfiràlt;r^ Pnbsp;nbsp;nbsp;jyaU^

pientiam, diuitias, famam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exblt;^

magttalia promijfa uere zr perfid bt Salo bita crederet zr perfifbu Typus tantti/mnbsp;Chrifli zr Meßia domim, ideo uatidmanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut

nesdeidefilioDauidishisuerbis attempera J


-ocr page 197-

quidem competant,(it m Chrißo dotnino int(gt;lenda mteUigantur, imo guneditmnbsp;lt;lf*lt;fdrent,Sic funt qu£ de^hiffilijsnbsp;cnimSalomci! poßnbsp;{^'***’1**^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reli^uit,ijui fapieiuia, potentia cr

prindpatu 'm omnt to-« ^^^'’’’orero nominis tui(dowine) in omni

inf ’ ^oofitebuntur tibi in actcrnum ôC 'Ä «'^'’ïuni fcculi.

mentis Salomoni tribueret^De itno e» roj ™ R-obodm fucceßore legimus,qui ßulta ar=nbsp;fui regnt meliorem partem amifit, quam necnbsp;f fcuperarunt, imo tandem non tantum regno,nbsp;dis^tate ßoliati funt. De filijsnbsp;^l^rtmtSalomonisapud Ezdrarnqutedamme^nbsp;b^‘'*'gt;d^filifs mhil uel parimt. Donee tandem tem=nbsp;^P^udiaeappetente, Chrißus filius Dauid tte»nbsp;™nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fie pater coUocauit, regem^

«Xk^’^onflituit, utregmeiuinuüus unquamßnK ^iusfit.liuius difcipuli,id eß,filij fiteritnt iam»nbsp;^ffftt 'm poflertim loco patrum uere doâbresnbsp;'•'iotfSjboc efl,prmcipes uel magiflri MJ omni ternbsp;^’^quos Chriflus nomen patris fui uere iÜuflrauit,nbsp;iÜußrarclaudefempitcma. Quandoqui=‘nbsp;memoriam Dauidis, Salomonis, apofiollt;rsnbsp;‘quot;•«ximf itutê chrifli, cum maießate maxima pra^nbsp;feculorum per omnesgentes, po«nbsp;confiterigratiam dei maximam, patrinbsp;(»quot;ontilfam, attkexhibitam'mfiliisfuis ernbsp;‘^'fffine fine per onrnut fecula.

( P/ALMVS XLVr. ’’’’efiliis Core proarcanis Pfalmus«nbsp;’’•oHfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixerunt Graci, hoc tudai Ala^s

Hiußcum exponunt, uel tonum alt

Q V H E N T. Grdtwri«« aäio eß eccleßa, de ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infidelibtu,

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftcr refugiu amp; uirtustad^

I iutor in tribulationibus(5«i«)in^ I ucncrunt (Ms)nimis,

Eccleßa quidem fidelium 'm hoc mundo

If

«

/

X *4’ ^iu,« ' nbsp;nbsp;nbsp;f’‘‘^dur, ut er omnes qui pie uiuere cult;‘

^briflus extitit. Tomen quia deut dißienfat, qui unica l^esnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w* ommbus angoribus 'm^

ßrtitudo,cui nemo reß=i fft fic mtcUigtüur à pijs ueÜe er poß'e fuc^inbsp;a'nbsp;nbsp;nbsp;ßfffp^ eß àßdelibut muocandus 'm omni

liberando abangu^ Pffnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;donrfndo magnammiter fußinendi^

timebimus dum turba^

Ma terra'muertatur,coelumterr(e mifcea»

TH ILL IM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9y

tttr, omniaq- couertantur er confitndantur 'm idipfum, id eßfOmnes impif pariter extrema er peßima molian»nbsp;tur, etiamß cocuttatur eatenits terra er loco dimoueanbsp;turfuo,ut ubi nunc montes funt er urbes uel regna, ibinbsp;per diluuiumßieciale mcipiat effe mare: hoc eß, etiamnbsp;ß omnia exitium miniteturßn domino tarnen fidensnortnbsp;deferar.

5 Sonucrunt(er)turbatæ funt aquæ eoru; conturbati funt montes infortitudine (fu'nbsp;perbia) cius.

Etiam ß tuiTsultuentur er horribiliter 'mtonent er 'mtumefcant aqua: hoc eß, quantumlibet populi er re»nbsp;gna concitentur 'm odium er pralia contra fideles, e»nbsp;tiam fi quicqitid magnum,altum, forte er fuperbum eßnbsp;'m hoc faculo,feuum quoq; et crudele, ifrael tarnen cuinbsp;dcusfauorabilis eß, er quicunq; domino fidunt, mim»nbsp;me peribunt.Scla,hoc eß,tanta poteß fides 'm deivm.

Fluminis impetus lætificant duitatê deiî fanâum taberacuium (ftf«w)altiffimi« Rjut^fnnbsp;Caufam canit tanta fidutia 'm dominum ommimtele» a»« ««fe.nbsp;âorum er amicorum dei, primum fub allegoria riwt»nbsp;li,de'mde fimpliciter. Elunünisriuuli, mquit, latificantnbsp;ciuitatem dei: hoc cfl, refrigerium continuum dominusnbsp;inducit elcâorum confeientijSfUt cogitent de dementianbsp;dei,er de mediatore hominum er dei,proiniffo generinbsp;humano de remißione peccatorum per Chriflum impe»nbsp;tranda. u eß en'tm riuulus unicus,recreans confeientiasnbsp;piorum ac deum timentitvm, non fecus ac riutdut Gionnbsp;urbem récréât lerufalcm,perenni fiuxu fuo, ut aqua iHinbsp;tiunquam deficiant. Quanquam er f^iritus fondus 'mnbsp;prophetis populi dei confolator continuas credentibusnbsp;fcilicct did poteß riuulus latificans fandos, muoluensnbsp;autem cr obruens mcredulos er fubmergens.Sandua»nbsp;riumautem habitaculortmidei nommât ciuitatem dei.

Ex omnibus cnimlocislfraêl, quaommadeihabitacula feraWt cta erant, quia ubiq; deus cum fuis agit, feleda fuit lerufa»nbsp;lem,ut m ea locus cßpr'tmarius ceremontalis cultus dei:nbsp;ita quoqi qui fide prouediores, er 'm ßgt;iritu deum colenbsp;re didicerunt,ampliore quoque dei bonitate perfruun»nbsp;tur er fandificantur uelut facrarium,ob prafentiam dinbsp;uinaconfolatioiits er mfluxuspergratiam.

Q»id mirumfi templum fi^iritusfandi,quodfùn= dot altißimus,ß cor hominis pofiefiitm à diuina gratia,nbsp;ß confeientia deifauore confolata, neutiquam commo»nbsp;ueatur à quamtumuis grauibus tëtationibus huius munnbsp;di, damonisercarnis?Quis enim dei fauorireßßetinbsp;quis petram dominum 'mhabitantem loco mouebit ? Si»nbsp;quidemanimamfidelem dei habitaculum, auxiliabiturnbsp;potentia er 'mfluxus diuinus ante tempus pericuU,fatisnbsp;mane, ante diluculum mchoatum. NonnegUgitffrran»nbsp;tes infe bonitos diuina.

PtTgtf confolando fideles, utcUftq^femper contra dei

-ocr page 198-

arnicas 'm hoc mundo feuiantgenta muitlt;e,et Uerit ree ligionis hoftes idololdtrie, ZT coWm pietatis profijjoenbsp;res quofctm^ cominoueantur omnii régna mundi, doenbsp;ntino tomen deo, cuife pij committuntjUocem dantCfCtnbsp;trainfnamiußumj; iudicium quod non negligit,exeenbsp;rente GT producentOi deßuere, cedere ZT di/perdi coginbsp;tur tota terra, omnes orbis habitatores. Vt enim uniconbsp;lierbo ßto condidit uttiuerfa,fic nutufuo homines cr ornbsp;bem ipßtm pariter dißipare non habet difficile.

Dominus uirtutü nobifcum : fufceptor nofter deus Iacob,Sela

Id cum itaßt, non nürabile eß,ut domino deo exerci» timm nobifciifhoc eß,cMn credentibus exiflcnte,omnesnbsp;qui filqlacobcr iß-aelßtmus,domino foedus feruanenbsp;teSfCrfirmiter credentes dominü deuw, ipfumßrtißienbsp;mum fcmpcr habituri fint reßgium, proteÜionem Grnbsp;fufceptaculum.A nobis flat auxilium omnipotentisßpß;nbsp;nobis arx eß gt perfitgiimt, quo non modo tuti, fed Grnbsp;fuperiores hoßibus femper erimus. Huiufmodigloriatienbsp;one utimtur uere fideles, prieconiofcilicet fummic bo»nbsp;tutatis maximOfideO adieilum efl Sela.

g Venitc(cr)üidete opera dominî,quæ po fuit prodigia (uafiitates)faper terram:

Optra dti Pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fideî fèmentonbsp;nbsp;nbsp;confirmatione inuîtantur

ranupiaiw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contemplationem opertt dei cwm fanäis: quoe

rum nuUus wiquam deofidens dereliâus efl, quandoe quidem potins régna GTgentes uaflare uoluit,q non fernbsp;ttare promijjà. Aegyptttwinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt prodidit pro«

pterfidem Uiofis, nbsp;nbsp;Chanonaicos totreges propter fi

dem Iofue,reges quinq; propter Abraam, gt nunquam non uaflauit gT feuerius Mcauit perfecutores fideliu,nbsp;in charitate gt cultu fuo perfiflentiwm : idipfumfacietnbsp;femper, id experiuntur pif, GT credunt omnes eleéli.

auferens bella ufque ad finem terræ « Ar.* ' cum conteretamp;confringetarma:amp;fcutanbsp;(c«rr«î)comburct igni»

Aufirt z^ ceffdre facit dominus bella à fidelibus fuis, quos donat uiîlorijs dimt ißis prodefl, paeëq- largitur,nbsp;dtmt placet bomtati fuie, ZSquot; dum impij oppreßi fuccu^nbsp;buer'mt,uelconuerfifiier'mt. Ipfe efl'm cuius manu funtnbsp;ta «cieGa.'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omniiMn tcrrlt;tr«ün imperw, ad cuius nutum pax

er beUa ordmantur: qui cum fit dominus exercituu fue periorum er mfiriorum, nullius arma uerebitur, arcusnbsp;conjr'mgitjZirpriefcmdit haflos hofliu dum impios perenbsp;fequitur,pacem quoq; tutißimam er diutumalargitur,nbsp;iuxta prophetasfideltbus fuis,ut nufquam arma companbsp;reant, nec currus nec curribus praliantes: omma caßranbsp;Aff’yriorumtmius angeligladio, imo unica iUius facenbsp;confta^auit aiquecombußit dominus ,fimilia fempernbsp;agens iudicia,non tarnen fimili modo,ubifimiles quoquenbsp;caufasmuenerit.

gt; o Vacate amp; uidƒ te quoniam ego fum deus: exaltabor in gétib’, (et) exaltabor in terra.

Ex tarn mfigmbusfaäts, quibus fuos deus adeo »wa gnificc defindit femper,Utiq; cognofeendus efl, q poßitnbsp;unus omnta, 'mfimtis^ prlt;ecellat ßrtibus : imö nuUa eflnbsp;mfi ab ipfo ßrtitudo,nequis amicos fideles fuosperfc*

5«i tentet. Hortaturigitur Pfaltes, utrefiKttätcdnatiit fuos tmpif contra populu dei,defißant ab eisiinpugnaanbsp;} quos ipfepropugnat : hortatur ut agnofeam onmitnbsp;po ‘^ntiamdei,extain 'mgentibus miraeuhs. (iiacquidnbsp;eircunquaq^ populorumfiüt, qui armacontradeiamonbsp;omnes extmäi fi{nt,delcttnbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;,eun fuis quamlibet immambus armis. H'mc tadem

«tfci^medominumdeumifntel Herum deum, ut huvter^nbsp;j j ganter altquando me fint adoraturi.

nobifcum:fafccptor «öfter deus Iacob.SeIa.

äPerr Kl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobifcum quoamp; egiffe er eÓtin^

uL.'.^‘^‘^‘‘^^^^^‘‘”^^ogitädafutitomiita,q‘^ reesu?.^“^ '^^ß^^*^fide bottttatis iüiusorandot^'^^nbsp;j^‘*°gt;f^”^P^ifiaHteriorapromtgt;ii^‘‘'^gt;nbsp;fefuißrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Plt;ttrumfempert quosnUquam^

femper autemprotexit!

XLVit A R c V kTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CorePfalmus,

Ho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deafcenfióneerêllt;’f‘i'^

g«es phudite mbilatcdco in uocecxulwf'^ ®nbsp;A duocat Jfiiritus fanâusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li

titiam c,J^,^‘''**^‘^^^tHdaosuelïfraëlit^lt;^’r. tolnpor^P’^^inbsp;tores amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domino deo uno uiuo z^uerogt;^^‘ ¦

fe ian^^‘''^ ^‘^°forum uanoru : uero, ^ll^°^^-:‘^nerapleneq^^^^^ cump/»»^^,nbsp;P^°^‘^‘^’^Seho,ztrperiUudiütaafernapetcep^^^^^nbsp;fint “'^!^f^‘^*f^^^lt;^tauita,qumGrmert((‘^^^

ColJjtudodeifatts nuncclarettotoorbe,cva(l^^,t^^ qna orroresidolclntrisealiawsi^ deos^^^,nbsp;nte»d.s ^“°^‘^^^^^'^^‘^tuerbouirtutfsfi(lt;equi(fnbsp;eiorum pater ab antiquo, 'mimicus homo Z‘^^'nbsp;^^‘^ßpcrfeminat.Terribilisquoqityrann^^nbsp;¦. r ^^^Smit,quiarexreguamp;dtdnbsp;*'^^^^‘^^^‘^t,z;rquemdommuagiiofi^\jnbsp;S t^'^ntnespotentißitni monarchie, fcdztrelci^'^nbsp;fiationes maxime cumnbsp;ft. ^ccefigensaliqua, queueritatcdiuindiithf^j^


-ocr page 199-

PSÄLTERIVM

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(iui mundo datant per Chrifluni non

aliquando fu/ceperit: quanquam hominum er antigui ferpentts aflutia ad exerdtium pio«nbsp;ntaximi femper comigermt, er conti«^4z»t

nobis;8lt; genees fub pc ’’^noftris.

^'^fuofempiternaq; adfanilos charitate domi/iiK 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mulM gentes fubifcerentur m

tfiH' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifraelitii fiùs fiddtbiK ZT cultoribut, po

ZTquot; uerbo dei credentium fubderentur: Afllon guident eRfub iAofe, lofue, Dauide er aanbsp;iÜu/iritts per Chrifli Euannbsp;M **nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/firitum, per reliquias gentu if

f.'^*-quiuerbo ueritatts er prophetarum fidei, CT tjJdodriuie fubiugaucrufit omnes gentes : ZTnbsp;’’’WjMfriwit omiwî error« er

plurim£ gentes fandos perfee fraelent ZT cultores ueri dei,eandem ipfenbsp;(l^'quot;'lt;^‘deuotionefufceperuftt ingloriant dei,erfananbsp;iwpgt;'ophetarum, into ontnunnnbsp;Rente ifraelitica, quee ZT ob hoc pecuti«nbsp;4 p^i^^,''^lt;^‘‘fiutcrdiäa.

k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hereditatem fuam : fpeciem

^f^^'‘’’'’)Iacobquemdilexit,Scl3^.

eledionis agnofeut tfraelitte, qua prtealijs ,^1 .‘‘’t’opuÎK ipfosad ntagntficandum multiphari»nbsp;''libC nominis exercuit mundum,quibtunbsp;»einnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ufliti^fu£, fT reuelauit uolunta»

omnesgentes gratiam omntpotentis pop«Jlt;w«,«bj acquiefeerent uotis ftis ,iußinbsp;prifuaricarentur. H(fc er«nbsp;dfg '“Pfrfcw er magnificentia laeob, qua à donünonbsp;poflerts, et dileduf magis quantnbsp;?,M,' tantam gloriam ebuccinandi diuina ma«nbsp;^quibuffecundumcamemnafci, zTnbsp;w terra conuerfari uoluit er prlt;edicare uonbsp;Pttrk, er faäis oflendere, ut non fine cauftnbsp;Af’ '‘‘'^«tur contemplationis nota,Sela,

in iubilo,(cr)dominus in

f^‘^idem deut diet potefl eum iubilo, quan» Sk ^^‘‘*11Çnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;repofita eficu maxima pompa in tem*

''v ^'fdn- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;} Rcg-8. ZT i.Paral. $.Sfd Ion«

”¦'«['*^'^’'’^1°*'*°/’'”', er mundo utiliore^lafcenfut j feilicet dni corporis, ingioriäpaenbsp;'^^^^^S^oriedeiinexcelfis,uidentibuselc

iiL 1*'*^’’’ ^oelu, urnde er profiUi predicaucrunt cuangelio deüquannbsp;uera foederis area, ueru propttia*nbsp;diuimtatis fedes, ipfe mediator dei er ho^:nbsp;'*%ui Chriflusmuiua templa iHatiis eft,acnbsp;ommbuf mundi regionsnbsp;““idKÄM ,inquibus ipfe ^ternn patrisnbsp;gt;^dile{lusperomntafili(ts,J}gt;‘r(tifftfpitnnwr

TH ILL im; 96 taliafibi patri^ facraria extruit,parat tie orntit.

Ffallite deo ( noftro ) pfallite; pfallite reg^ noftro,pfaHite,

Adquatuor partes mundi utiicouerfu quater canea reiubenturomnespopuli,aduftiusdei cuit um uocati:nbsp;utq; pfallantantmo,fono, uerbis zT failisgloria omnianbsp;potenti dfo.Nort enimhuiufntodi laudes alteriquantnbsp;deo canere fideles iubentur, er regi nofiro Chriflo doanbsp;ntino Meßie noftro,redemptorier faluatori noftro.nbsp;Ne uero Salomoni regi canendum arbitraretur,fubnbsp;ditur cut regi canendum.

Qponiam rex omnis terrae deus : pfallice ' fapienter,

Regi uftiuerfe territ canendum dicitur. Sott deo uni er uero omnis debetur gloria er honor, cum filio ernbsp;fitiritu fanilo,utti zT fimplici deo er donüno: qui ut olt;»nbsp;mniu creator eft ante fecula, fie ab omrubus amandus,nbsp;timendus er uenerädus honünibiu.Canendut tarnen eftnbsp;rex nie uniuerforum cum erudita deuotione, ut bomtasnbsp;illius,potentia er maieflas probe agnofeatur, er dignanbsp;deuotione celcbretur, no tantum uocis fono ,fed mentisnbsp;pietateerfide,utdecet cultoresdeiueri, qui ftnritufnbsp;eft, er ftiiritualiter digne^ uultcoli atq; budari cu menbsp;duftria fan£la,ne lingua er labifs laudetur tantum,opeenbsp;rtbus autem er ftudio morum blajfihcmetunngentibusnbsp;nomen dei.

  • 8 Regnauitdeus fuper gentes t deus fedetnbsp;fuper federn fandamfuam.

Idea tarn ftudiofeerctrcunßgt;eäe digneq; canendui eft deus,quia rex eft omnium gentium,nô folum ludieoenbsp;(¦umtfedetqi in folio faniHo fuo uere augufto,quia coelesnbsp;fti,in calo coelorum, qui nec ipfi capere tanta poftuntnbsp;maieftatem, quanto minus oraculum lUud uigmti cubianbsp;torum,ZTarcatriumfRegnat autem in ommbusgentienbsp;bus, ruhil uftgt;iam eft firtitudinis erpoteftacis,fapientiienbsp;er benefit entite, ndnl deorum fuper qute non regnet donbsp;minus deus exercituum deus ifraël.

  • 9 nbsp;Principes populorfl cogregatifunteumnbsp;deo (populus dei ) Abrahä î quoniä dii fortesnbsp;(proteHores) terrx uehementereleuati funt.

Vbi is dominus deus nofter regnat,ibi fanât poßident uitam teternam, folidam iuftitiam, er quiequid omntnonbsp;optabile. Eiut regnt pomeria canuntur hic, totius terriSnbsp;prtefides effe ZT magiftratus,optimates ZT plebes, quinbsp;per principes erdypeos defignantur,fcutaterr£uelnbsp;proteäorcstpropterea quod defindere debentfuos, ernbsp;auertere ab Ulis mala: fefe opponere pro eis contra ho*nbsp;ftcs,ut feutis iacula auertuntur, er feruantur quos iUanbsp;tegunt, qua ratione et deus fepe à Dauide feutum fuumnbsp;dicitur. QjiàmrarifuntautemhuiufmodiprincipeSfi»nbsp;uenti tarnen funt in regno Chrifti,fanâi fcilicet apofto*nbsp;li er epifcopi, qui fefe expofuerunt pro ecilefijs fuis,nbsp;qualest^ti in ccclefia gentium femper inuenti funt,nbsp;quifidem dei Abrahte priedicauerunt, ZTßfi^ P^^nbsp;doólrina facra expofuerunt morti, quorum ftudio ZT fînbsp;de multum proficit femirer religio uera ,fide( in (fnu/ntnbsp;deum,hodie quoqi proficit CT proficiet.


-ocr page 200-

,, PSALTERIVM P.SALHVS XLVÏir.

Pfalmus cantici filiis Core (fccudafabbathi.)

Annotationes ad initia Pfalmorumquoruttdam pro prima ud fccutida fabbathi,fadiif crediderim ex aliquanbsp;obferuatione ludteorum.' ficut cr apud Chrifiianosprbnbsp;ma fabbathi,id efl,domimca die, itichoabatur Pfalnurunbsp;liber : fecunda fabbathi, qute qt nobtfcum firia fecuntnbsp;da, dicebantur Pfalmi 4 uigeßmo feptimo uf^ ad trige*nbsp;finuim namumSic tertia ßria,qit£ et tertia fabbathi,idnbsp;cfi,p°ß ßthbathuntfConfequenter alij Pfalmiufj; ad ab*nbsp;folutioaem hcbdomadte. Sic uideri potuijfet hic Pfal*nbsp;Undi'pfau* quadrageßmufodaitus ttiitiMnfiiiße Pfalmoru,quinbsp;mos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecuda fabbaihi, id eß, die Lu»£ ludais canêdi fidjfcnt,

ficut et uigeßmufquartui eoritm primus uidcretur, qui prima fabbathi dicendi annotantur ibidem, ut fab*nbsp;batho ipfq primi uigßitiquatuor Pfalmi didi putentur,nbsp;Sedobßathuicexiflimationt,primoquod Pfalmus fe*nbsp;cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptuageßmusfecundus annotatiu non eß pro tertia fab*

bathi, quaquä pro quarta fabbathi itiuentatur Pfalmus ttonageßmufquartns intitulatus.Obßat quoq^, q, quin*nbsp;ta fabbathi odogcßmus Pfalmus pra’titulatur, er fextinbsp;fabbathi,quieer ante fabbathum proxima dics,pr(eno*nbsp;tatii habet Pfal. nonageßmtvmtertiü. Dici ucro fabbathinbsp;Pfaimum attribulü uidemusnonageßmumfecundwm.nbsp;Fit igitur ut ndnl certi de hac re tradere potuerimus,ntnbsp;fi hoc folum, quod er alias liquet, additamenta multanbsp;coniigiße initijs Pfalmorum apud Gracos iuda:os, uel ànbsp;primitiuis Chrißianis, qua dijßcultatein afßrant ßudionbsp;fis ob temporum er rituum uariationem, ut praßet hunbsp;iufnodi dißimulaße nobis.

AKG'VtiEHT'V M.. Exitttta laus eß urbis Hiero folyma,qua typus eß eccleßa,crcuiuilibct fidclts am*nbsp;tna,cr de meremento ßdei in orbe per chriflum.

Agnus dominus öi laudabilis nimisin ciuitatedeinoftri({n)nbsp;monte fanäo eius.

Ingens quidem gloria eß Uierofolyma

urbis, pra ommbus mundi ciuitatibus er locis ibi quod conßat dominu habitatioium fuam elegijfe,ercultu ui*nbsp;guijfe iuxta uoluntatë dei et praferiptit legis,ubi et pronbsp;fidelibus täta deus mirabilia crebro operatus cfi,qua etnbsp;ob pietatë multa aduerfa pertulit, et pro impietatc fuanbsp;negledaqi religioneg;rauiafape paßa, tandem ad orbisnbsp;Gloria e«lt; totius exemplum cuerfa eß. Sed quia hac omnia in ty*nbsp;*''*^*- po ßebant eccleßa, qua toto orbe interim diffeminatanbsp;eßfCretmdcm dei cultuquanquamin ßiiritueidbdeonbsp;optimo maximo deßrt, er uera pietatts ßudiofos ducsnbsp;ubique continet,pro ueritate multa femper patitur,ernbsp;fide in deum conferuatur, uerbo dei pabulo prophetictsnbsp;Cy- apoßolicisferiptispafeitur, er pacificefiliciterquenbsp;agit dum obfequitur uerbo dei : confùnditur uero ernbsp;grauißimos errores er aduerßtatu incommoda patiturnbsp;femper,ßatitn Ut à uerbo dei receßcrit.ldeo digne ecclenbsp;fia fidelium deo credentium er uere colentium, lerufa*nbsp;lern dicitur,er eifdem quibus ca urbs pradicatur laudi*nbsp;bus celebraturiquia feilicet nobilißima fit urbiu, in quanbsp;fola habitaculum ßbi gratwn elegit magnus dominus,et

THILLIM.

niinium,id eß,fupra modum laudabilif.' nim eius ut non eß finis, ßc nec iaudis. Et r/i cwit««nbsp;noßri,ubi fideles ciuesfidelitcr O' perfidemuiuannbsp;feruiunt,nimiru nonntfi eledoru, per ^uam wn trän]nbsp;incircuncifus corde er poßuta confeietuianbsp;omnes à deo dodi fnnt illius dues, fide ,ßgt;e CTCnbsp;te domino deo 'm ßjiritu ej“ ueritate feruienus.nbsp;aut em fandus is didtur, in quo coßitututn eß tettlpnbsp;domini, in moiHc Sion uel fAoria cledus a domine,nbsp;oßenfustam AbrahaquàmDauid.HumafUtas C npnbsp;ed utrifque promiffa, qui ßcut eßfacerdos,]!gt;enßeinbsp;er ara,ita er templumerfanduariumreueradict gt;nbsp;in quo diuinitas corporaliter habitat, O' in to Pnbsp;ipfmn digne colituracueneratur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

a, Fundatur (ekgansregio) cxultatione u ucrfæterræîmons Sion, latera aquilo tnbsp;ciuitas régis magni*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,,,

Elegatißima regio eßuelclimaurbsetnyn^ Uierofolyma,ßnritualis iucunditasomgt;M/mnbsp;tamprifdpopuliludaid, quàm Abrahafecutt^ Pnbsp;dem filiorum,ct femin'is ifraëlis 'm /piritu.nbsp;tcrprcî utfubobfeuru certafententia retubt, exornbsp;ibieffe maximier uerißimigaudif innbsp;enimurbe deus ingentia miracula adidit, doneenbsp;tantum fideles perßitcriint.'Vbiatttemglori‘‘[ .nbsp;laus toto orbe d'ffufa esl, er dues diJJêtuinatHnbsp;terram, gaudium quoq^ aniinarum eledarm»nbsp;urbe obortit ed pro tota terra, ut pradicetur itt ptinbsp;er ante oimies moiis Sioii, quißtus ed äd aquilonbsp;plagam urbis lerufalem. ißemons diciturßerO)“’^nbsp;habitaculum dei, eccleßa fidelium,nbsp;in qua deus habitat er fandißcatur,didturqd‘[^i-^nbsp;ria dei in terra, er Chrißi domini ueri Meßi^r^ *nbsp;da er Ifiiritu fando confecrata baßlica.

j Deus in domibuseius cogflofeet*”^' fufeipieteam.

. Nonßnernagnismiraculisagnitumeßtuml toto mundo deogratum effe, ZT gratißit»^ tjrnbsp;latia huius urbis, quamfufeepit adfutaiinbsp;toties defindit ab hoßibus,cuius uifitatiow inoofnbsp;peenam tarn folicite utgalina puVisnbsp;ueluti ßrtißimumrcfiigium defindit amp; P''‘’^^^'nbsp;altismcenijs er amplis palatijs quibusnbsp;quamteUiguntur fidelium nunquamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r./,n to

feientia er apoßolici uiri,acfacrofand^^^‘ jtwri* to mundo, quibus uera pietas er deicultilt;^nbsp;bus definfatur ab imp'qs, iüäßne ccßatiottt iWpKgnbsp;tibus. Eidelibus en'tm dominus mtra eccleßttif^ pronbsp;ederfirmofubfidio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj

Quoniam ecce reges (tflrie)congreg funttconucnerunt in unum.

Conuenerant non femel contra lerufalem mul t ges,ac obfitderant totam, pariter eam expugnaturhnbsp;teßanturfacrie hißoria:. Sednbsp;feruire cupientium, nunquam non à mundinbsp;tyrannis, pr'mcipibus,facrorumpontificibusnbsp;eß,etMua/äeflgt;nultipliciter,fcdnunquäfuperd^^9^^

-ocr page 201-

P S A L T E R I V M*

ui(b funt cr oppreßi,plurimi^ corufunt ad pie ^^tgt;ituerfi,humiliatiqi,ut effent ciuesfandorum etnbsp;uidentes,fic admirati funt,cóturbatinbsp;’’fjCommotifunt:

deifuos cultores propugnantis, .^pferuntattonitiadinopinata uim dei ifraelis,nbsp;’ pfrtfrriti cr confiernati, nefiq ob animi fiuporemnbsp;. Sic per omnia reges gentium coeußi funtnbsp;^iei(yprofirati,manusdare compulfi cuangelionbsp;js diuinis,quibus traéh funt ad untus dei culnbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;idolorum repulfionê, conuerfi ad mtliorem men

ex profequutoribus fièrent propugnatores, . **^fniorapprehendit eos,ibidolores utnbsp;^;^.P’ftUrientisr

' .’^’^'picUtiodpprebenditeos CT dolor parturientis, 1 g‘quot;’5; mulicrem corripuerit ibi detinet tficerhonbsp;f/'^^liionfacultatem fitgiendifibi ademptam fenfe*nbsp;metu ad fitgienttii impellerentur.Longènbsp;fa,”’' uifum efi m mundi huius potentibus crnbsp;'4molirentur cotranbsp;fidem,er pro fuis fuperfiitionibus,nihil ta^nbsp;i^.^'^^ficcruntunquam, ccclefia tpfa dcccrtante ar»nbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patientia, confiantia

p^^^^Kerantia contra omnes hoftts pietatis,qui fem» ' gt; deuiéh funt CT deuincuntur.

1 fpiritu uehementi conteres naues Ho?”’

jideliiMB non roro 'mcredib'di terrore cr do»

confiingit,fubuertit

% j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;default, in bonum coru quigh»

pia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eleéh à domino, fed 'm damnationê 'm»

? ^lt;^‘f^^'^k‘^fi^fiÿdfiearepof» itf^^^Stißcentiamgentilium,qua totam terram per;*nbsp;perfecutiones maximas moucrut,o»nbsp;ueritatis deuiila cr contriU : ficutnbsp;lerufalem infifiantes,dum deit co»nbsp;i ß^'*^'^bebant,fublofophatfcilicetCrEzeehia. 'nbsp;dojjj^'*iaudiuimus ficuidimusin ciuitatc

dominusprafentemfeadßrcpopulo,‘m ceremoniarum locus, idnbsp;eeciner'mtfenbsp;liet ^pertos e/fe,ex recitata ibi continuo lenbsp;fx Ofnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuituram urbem crederent certo,fi

f ßgt;'iptit prophetarum promißiones regn« '^^^^^‘gt;lt‘ition£in ccclefia fideles didicerunt,aunbsp;funt.Sicut enim promife»nbsp;ccrrmuis,de eccle»nbsp;nofiri,qua caepit Hicroß^nbsp;ustiuerfum,fidepradicati euannbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reliquiasfacrofanäas,apofiolos. Cuius

lt;eternum, ut nunquam

NKw^wdm enim uerbo fuo dominus dee«

T HILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97

. rit ecckßte crßgt;irituifan^rum,ideo additur Sda. ,

Sufcepimus deus mifericordiam tuatn in medio templitui.

Sujccpimuifcilicetaninto cr eflimatione,et maxime aeUn amp; « ap(gt;reciati fumiK,o deuf,bonitaté tuâ et fuj}gt;eximuf ußnbsp;que admiraculum beneficia tuafidelibia coilata,m loconbsp;fanÜo tuo,de oraculo tefiimonij, unde exaudiebof pre»nbsp;CCS ex fide orantiu,ubi prtefens femper aderosfidelibus,nbsp;/}gt;ccialigratia et dignatione,donee eo loci dominus ipfenbsp;myfleriü incarnationis zs“ corporalis pnefentiic fuit exnbsp;hibuitin Chrißo domino,qui locu et tcmplum prlt;efentilt;tnbsp;corporati confecrauit, er excc/fim ibi peregit ineffàbinbsp;lis charitatis diuina ad omnes ele{los,Euangelicam legenbsp;docens,progenerc humawpatienset crHcifixus,refurnbsp;rexit quo(^, er afeendit ad ccelos,ßgt;iritufando mijfo,nbsp;omnia tiierofolymts per agendo, unde iTorbi uniuerfonbsp;rel}gt;lcnduit ueritits,Gr error ademptui efl fidei er mo»nbsp;rum,fecundum prtedicationes omnium prophetarum.

IO Secundû nomen tuû deus,fie amp; laus tua in fines terræûufiitia plena eft dextera tua.

Sicut nomen tuumdiuulgatum cr pritdicatueftper prophetas, ita cumulatim omnia à te percepimus: eo^nbsp;rejjiondet iam laus tua de percepto auxilio,pr^edicatio^nbsp;ne nonünis tui,Gr defirendo auxilio uirtutis tUie.Lau^ taudis ddnbsp;dis huius fumma eft, luftitia plena efi dextera tua, hocnbsp;eft,quicquidubilt;j} gentium esquot; uobifcumgerisfemper,nbsp;nihilnifi iuftitia eji,nempe fumma bonitos, idq; cogfu^nbsp;feitur nunc 'm extremis finibus terr^,utfefe nemo à cttanbsp;lore foUs huius iufiitùe abfcondere poßit.

Il

Lætetur mons Sion,amp; exultent filix lu.* dæ;proptcr iudicia tua((lomwe.)

sic ludicat regitqi omnia hic rex iufiitiie, ut nihil non falutem fuis promoueat cr filicitatem adaugeat. Obfernbsp;uandumeftautem operumdeiordinemhic indicatum:nbsp;quippeprimum prtcdicari deibonitatem, inde fide earnnbsp;expc£bri,pofieareipfaillampercipi, ultimo gratios aginbsp;fumma cü Utitia,Opera dei uerafunt cr folida, ueroq; OpwaM.nbsp;gaudio,cr germana latitia perfiinduntur, quotquot eanbsp;plané percipiunt.ad quod plurimit confirtaduerfis ex*nbsp;erccri.tHons Sion, id efi ecclefiafidelium,demyfierqsnbsp;illic peraâisgaudct, CT ecclefilt;e cunéhefideliû in orbenbsp;gratulantur fibi,de uberibus confolationu huius matrisnbsp;tlierofolymie,de uerbo ueritatts,quo totius mundi erronbsp;res iudicantur cr produntur fùijfe facrilegia cr fuper^nbsp;fiitiones.

12. CireSdateSion, 0(. compleâimini eamt narratein turribus eius.

Docetur confideranda circumquat^ lerufalem, mce* nia er palatia eius,externam fcdicet cr inter nom ma^nbsp;gnificentiam, quod ea tanta fit ut nunquam fit eius me*nbsp;moria intermoritura. Id de terrena ilia urbe dudum to^nbsp;tiesfololt;equata,quisintelligatf Typus ergo hicaper^nbsp;tur, er Ecclefia Chrifii, cuius nec mcenia nec palatia,nbsp;id efi,nec inuiéla cotra quoslibet hofies munimenta, necnbsp;uiti£ excultiC ad uirtutes ornamentafttis mirari qutfquÙnbsp;poßit.

15 Ponite corda ueftra in uirtute(n‘M$)8^

Rrr

-ocr page 202-

ftribvite domos cius,ut enarretis in proge nie altera:

Ponite corda ucftra, id efl diligentiiM cópderate ßr» BécUB« titudinem ecclefiajïicte charitatif ZJquot; fidei, lt;]Uamfirmifnbsp;çtoftftu»nbsp;nbsp;nbsp;fitna pnt palatia fanlh /}gt;iritiK,corda fanihrtvm 'm ecs

ptomouen» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mundi poteiitia non prieualet,fedfuc

cumbit.Vel,exalta[ectillußresrcddite ciuethuiutfatt {ijeurbK,utenarretisufijuc adßnem mundi mognalianbsp;dei,et uerbi dei potentiam m Ston,Kf i ecclefia. Sempernbsp;enim perfeuerabit facra hifloria,lpiritu fanch confcri»nbsp;pta^ad iedißcationim,cr firmamentum ecclefiie,cr «tdnbsp;tleihrum falutem.ut inde dificatur fides prouidentùe tonbsp;diuinte, ^ua ad omne opus fanélum reddanturnbsp;ßrtes,cr mwiiti^elelh à domino^

14 Quoniähiccftde’.de’noftcrin xtcrnS, amp; in feculü feculi : ipfe reget nos in fecnla*nbsp;ProuldJna Docemur hic uerlt;e HierofolynM ecclefi^ fideliumnbsp;a« circ» SC dominum deum fuwm nunquam abe/Jè, nullos ho/ks einbsp;«itCam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prlt;eiMlere,t«gemq; effe iti ea dei lande, ut iÓa ei»

US prouidentia zx beneftcifsfempcrfruatur:eo^; fcmpi terno (]uolt;j; gaudio de deo fuo exultât,omnia huius munnbsp;digaudiazy obleihmenta deteftatur potius, crfoliufnbsp;dei fui gratia oble£latur,(}uam credit, cr femper fibi adnbsp;fùturâprttfumit fyticera fide et îmmutabili.Tales guo»nbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gue in ecclcßa fideles dom, nus dirigit et moderatur per

grattam Canâi jfiiritus,fjuo nuncjuam deflituuntur, do» nec ad ßlicitatcm tetcrnam perueniant. Prifco interprenbsp;ti,dc finali di^hone magis credtdcrim, quàm opimonfnbsp;tw ludo'orum nouitiorunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecula

figntficare potcftfine punâis, lt;]ujnguam çr vfilue ad tMrtcm,cui fuccedtt filicitus fanéhrum non inepte dicanbsp;tur,fecundum eandem translationem-

PSALMVS XLIX.

In finem fil iis Core Pfalmus.

ARGVMENTVM. Exhortatio eft ad nutndi

contemptum,cr addefiderium ucrorum bonorum.

Grandilo« quentia innbsp;feriptura.

'i Vdite hfc omnc» gétes.-aunbus habitatisnbsp;orbem,

Nihil altiushomini carnaliinfixum efi quàm corporalium rerum çr mundi huius cupiditas,et

eorum (jue funt in hoc mundo .Hoc autem difuafurut, ad mundi contemptum adhortaturus,grandiloquennbsp;tiam quandam arripit.cr ad audientiam captat animosnbsp;auditorum, ut non n'gligenter audiant dicenda,nedum


ludlt;ei,fcd omnes etiamgeiites,lt;jutnihil firè nifi munda na admirantur, ucram ignorantes beatam uitam, er coenbsp;leftemgloriam. Auresarrigite,quottjuot ali^uando'tnnbsp;toto orbe propagando euangclio,uerbu domini cr prienbsp;cepta diuine fapiètia audituri eftis. Nominat autê habtnbsp;tatores y^ri’id cjl ftculi aut mundi,ietates enim hominbsp;num mcertascrutplurimumnon diuturiiAS figaificat.

Quiq; terrigenæ amp; filq hominum fimul in unum diues S( pauper.

Ttttxfiiij. Tarn fila hominum,tdefipriuaticrfubditi,(juàm fi» lij uiri,id eft nobiles GT pgt;'-' fidentes, uel ut prifcus eru»nbsp;dite itueüexit,lt;iui de terra gewti eftis,çr filtj hominuntnbsp;stppeHaminifhoc eft,omnis conditionis homines, magndnbsp;tes cr uulgus,diuites g? paupercs,pariter audite duennbsp;«a, exie^uouobtshitcomniaanimaduertenda proposnbsp;nentur. Non enim diu durabit ueftra'tniequalitiu,propenbsp;^ptu uel horàfimilis uos omnes fars et cSditio apprcnbsp;het^t,qua miniufuperbiatis.or mutuum opprtmatis.

J Us nieum loquetur làpjentianr:amp; mcdi tatio cordis mei prudentiam.

Nominat qux diüurui eft, fapientiam cr prudentie •fm,^uta uerbum domini fuiK,cr proficifcumurexifii* flquot;«’nbsp;*‘dufanfkgt;,lt;juifolusdatreiînfapere,prudenteromiiianbsp;tudtcare actnftituere. Humana enimiapientiaanimalisnbsp;ZSquot; diabobca, docet etiim amoremfui,dtligeremun»nbsp;d»gt;»,comrnoda,diuitw,honorem,libidines:ueraautëfanbsp;P^^ft(f^doceth£cfi,ernere,n5uirtutesfuadetpofimmnbsp;^^^fidprieferrefapientiàauroçy’thopazio, cuiMnbsp;U fient c5pfi^^i.S4picns nthtl cogitât ijuàm iulla,ie^ui,nbsp;f^L'^^^^^'‘^^^^^^^‘'‘^'S^’‘'pf‘tgt;bouiro,noniMmtit(Sfnbsp;^^^^dine(,mpofturaf,auarittamfea!iriGrdiliger^^

4 Inclinabo in parabohm aurem nieâ,3plt; nam in pfalterio propofitionem meani.nbsp;^'*diams]uidloejueturnuhiftgt;iritusdei,qtu,fiperpa^^^^^nbsp;^^^‘^fitlicet,ne pafiim ctiam ab mägnisi”“

!. ‘^fi‘*’''-8''‘‘t^ioresfcilicetfcntentiaf,quie rcconditum ^quot;lt;i'*fihabent,GrcoIlntione indigent, ata adeoenar»nbsp;^^^‘°tteap^imperitiorcsrequirHnt.Loquarenittianianbsp;gmata prifcorum temporum, qiuefcilicet detis ehflonbsp;populo fuo olim exhibucrit, certè paupertatem CT uiMnbsp;huius incommoda non efife timenda,opes cr eoput nonnbsp;udmirandas aut quarèdasjide fotideo adhiereniâi,poftnbsp;banc uitam pauperem cf miferandam, beatamfuecedenbsp;ze er perpetuam. iliud quouis amgmate obfturius eft,nbsp;^°fiindgt;Mftgt;iritudeinonafflatis.CitharisautëuelilqS}fitiitnbsp;ftMftcisinftrumrntis aut humants uocibtts catierefente t*quot;*quot;nbsp;basfapientum,facras hiftorias,taudes uirtutum,bciKft*nbsp;^i^det^abUndepulehru eft zj- facrum,utüeetiucundii.

y Curtjmeboindiemalaî’iniquitascalca^ neimeicircundabitme.

^onfiuutimend^aduerfitatcshuittsfeculi.nonhae cura de craftino.ii enim mgruant,G'tiit‘iri corn

”^de non po/fit»t,magnanimiter firendiefunt,exfiii^aaa^ P O magnorum,qui talibus exercitatimagnieuaferiitconbsp;ram deo cr homtnibus:domtnus uniucrforum ^ernanbsp;t°lt;‘i«uocandtuefî,nndeucnitomnebonum,€retMgt;»‘tnbsp;lum m ciuitate.tmô nthil aduerfitatis malum eftuirofi»nbsp;deli Z?“ bono,omntbui enim utituradproft^m.Coÿ»nbsp;tandum potius,ut uiiquitas fi qua eft tu me emendetur,nbsp;cuiui merces ztr- compenfatio eftcalamitis inter fcow*nbsp;*tes fui amatores.Mereturaduerfaitoftrainiquitas,duntnbsp;quod mihi fieri noÜcm,altertfacto, occafto etiam praßdnbsp;tur proximofimiliter mecu agendi, unde prouenit mihinbsp;aduerfitos. 4 lioqui nemo heditur nifi Ù feipfo.

6 Q.'^iconfiduntin uiriutefua;amp;innmJo tudine diuin'arum fuarum gloriantur.

liortaturcarmine,nequisfiderepergat infuas diui^ tias,fubftantiä uel potentiä,fed in dttm deii, qui dat (Tnbsp;^ccipit cut quando fy quantum iUiplacet,à quo pendelnbsp;own«


-ocr page 203-

»«.L,

crfacultM.NÓ ergo iaélct tjajn funt cn'm m poteflatc fu4nbsp;’’fcitli fn0,quando cr quantum uelit,Caclunbsp;«, ’quot;'Wm rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maxime eis 'mdigemui,tunc

/ p l'^^urrunt.

'v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcdimcthomo^noti

\ t{t^j^°^^fldumuultcr exiger et neceßitasquamli^ redtmerej de quacurtnbsp;ßubflantiänbsp;'‘«(li;«cl eitim non uult pro fratre amittere diuinbsp;’’«lîf eft, zsquot;ßultuf, nimiitq; auarus, quadnbsp;°nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;euenit, ut pro

l''i)iii' ^°gt;^‘gt;dendas er conferuandas mortis fe di tjlnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^fitittat.’uel ea códitione frater uel proximiis

obrutus ut diuitiie etiatn expenfe noit in naufrages,morbis, er eriminum twxis,uclnbsp;k ß fuirtuti opera nauàda er it:

, fide, charitate er merito unici redemptoris er deo gratis facrifici/s,er nüfrricordia,nbsp;^^‘inlgeamus gt;fr uelimus nobis quoq; nofrranbsp;î. ^^^P^ccata.

, labo^L redemprionis anîmæ fuæî Slt; Vit

ho^tinibus, quau* ti(5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuis ut animam fuaredimat d morte.omiii

His^''’'^^‘‘’gt;ntotiusmundimonarchiser flt;euistyran ^qucmorsmfrat er interitus, utnbsp;occafrontbus ex«nbsp;ergloriofi m hocfeculonbsp;er wt»dcßi.Non ergo data quacunq; pe»

’‘•i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f nadere calamitates. Non cm'm paxerfa

‘‘^^‘*^‘*ntur,fed timoré er cultu dei, ueraq;

[•»k t{K?’‘’®^3dhucin fincm ? Non uidebitirt p.\ f'fOfti,

*'J\'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffniadi fubftantia iuuare quenquâpo

pn-iodu fuperet er tran/grediatur, diu ordinauit, utq^ cuadere poßitnbsp;tmfnbsp;nbsp;nbsp;‘^“W, quent ei deus deflinauit. Non entm hiec

nummis et diuiti/s emitur uel redi ’’quot;is Mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dei, qui author eft folus uita; er

igitur curandum cfr homini cuicunqi,ut mor ut optime moriatur, er cum gratia dei:nbsp;hß bene er religiofe uixerit^ No;j poteßnbsp;’ ’ CqP‘^ nixerit»

Il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;moricnturtfimul

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘iwtiie, ßd necfafHentû guitun^ue hot

nrcfßiWtc moriendi:uel i» hoc uita fr» r ßpi^tia uera rcru diuinaru.lijec enititnbsp;ßt pietas hominem ßrmat, erfre inftituit^nbsp;»UMnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pnt^t, etperomncshuius

. ^^^^ateSftutófempererfrnepcrturbntiow

THILLIM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98

pertranfeat.Siueautcmfapiensquisfiierit pue ßultus, non tarnen illi proderunt diuitie nifi in hoe mundo fapisnbsp;enter difrenfanti.Alioqui nonfrquuntur hominem pofinbsp;fata,fed relinquuntur peut er prteeeßerant hotniné 'uit*nbsp;gredientcm m hune mundum.Sape quoq; contingit, utnbsp;congcßois diuitias moleßißima folicitudinei eis poß mornbsp;tem cedant ad improbam libidiaetn quibus omnium mi*nbsp;nimefauifrct,omnino quoq; ing;ratis uel alients,

* * (er) fepulchra eorum domus illorum in çternum«Tabernacula eorum in progenienbsp;etprogeuieiUocaueruntnominafuainternbsp;ris fuis»

duipcindiuitiispuis gloriantur, atiud certiusnon tjamu«

,r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ultima fe*

aßequentur,nec etiam meltus er optatius impqs,quam tuUhtum. ut domum aliquando nancifeantur fepulchrum, m quonbsp;perpetuo commôrentur,cibut Uermium er abominationbsp;al}gt;icientiumJineqHocunq;fauore,nip p pnanturpenbsp;perpetuo iacere mifera certè frlicitate. Qui quidê duntnbsp;uiuerent nedum gloriop erant diuitqs,frdfamam quo*nbsp;que per multa fecula prorogare cupiebât, potentiâ atnnbsp;biebant in terra,faßum inter homines,er nometi ater*nbsp;ttum,Ped mania hgc omnia funt cr caduca. Sic prifrutnbsp;iuterpres per metathepm legitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; t*hi hodie legfri

tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intimum eorii. Vtpt fenfus,Tantopere pbi

placent ex rebus nihili, qualia funt temporalia hec, ledi pcia,diuitiie,fama cr potentiâ.

I i Et homo cfiin honore eflet non (infcÔexjf) permaniîtxoparatus eftiumentis iniîpiennbsp;tibuSÿamp; lîmilis faéfus eftilh's»

Prifeus legit pro er Uerbiim ultimu tequê aßimilationem jignipeare poteß,t(t interitum uel plcn*nbsp;tium ceßationis.Non mitltu intereß fentcntia,pue quitnbsp;dicat,lionor er frßus hominis facit fui negligentem etnbsp;fefe non cogiwfcentem,plura promittere audentê quantnbsp;poßit pra:flare:er ontnino reddit hominem pmilem bc*nbsp;flijs et iumentis, tantii corpora curantibus et proefentianbsp;de coeleßibusfriritualibus et aternis nihil folicitu. Si«enbsp;feeundunt atiam literam. Homo in diuitifr er gloria fuanbsp;er frlendorefortune non perßat diu, er nominis fui menbsp;moriatotaabolebitur,nonminus quàmiununtoru, quinbsp;de temporahbus coi{tcHti,teteriM teque non cogitant,utnbsp;iumenta.

IJ HæcuiailIorumfcandalumipfis.’Sfpoft eosin ore fuo corn placcbunt. Scia.

tioc ipforuminßitutum cr ßudium eßpeut er ó= Sapîentî» mnis fapietitia eorum, qua fefe magnos arbitrantur er fa'ifa.^nbsp;fuperbiunt,qua er poßeris fuis uelut faculi ueram pru*nbsp;dcntiamtradunt,iuxtaquamerloquuntur er uiuunt,nbsp;Utfcilicet opes feculi huius rebus omnibus prafrrant,acnbsp;'m primis querant » quibus habitis intindo frui poßintnbsp;er obleilationibus ,pdqsplacet.Hanc miferi fapien*nbsp;tiam arbitrantur, rident autem fanólorum fapientiant,nbsp;qui poß aurum non abeunt,nec jperant 'm pecunia the»nbsp;fauris,fedmunditiam cordis feilantur,paupertatem jpinbsp;ritus, pacem confeientia etiam in medio calamitatumnbsp;httius mundi. Qjfid autem aque miferum ut ißi tnunda*nbsp;nifeumfibifrlicesuidentur.liincob ißorum 'mfrbcita»

Rrr 1

-ocr page 204-

tent^uo dili^cntiM conßdcrctur, appoßtum efl Sell.

14 Sicutouesin inferno pofitifunt: mors depafccteos. Etdoniinabunturcoruiuftinbsp;in matutino.-et auxilium corum ueterafcecnbsp;in inferno à gloria(lt;io»wci7jo)corum»

O»gt;(or«w I'iitisiinpiorumhic canitur effe inflrortunmiferittf qua uclut ouef coUiguntur, ntorte eos pafcente,hoc eftnbsp;^fis dominante^ut contigit diuiti epuloniitatef enim uonbsp;luerunt 'm hoc fteculo experiri grata filicia cr delitiof,nbsp;contra uerbum dei ,'cr indicium domtnt minone pertb*nbsp;mueruntfideo nunc mala experiuntur, Z3quot; [entiunt iwnbsp;ftitiamdei.lAaneautem ubi uita corporibus fuerit reftinbsp;tuta in extremo dierum, tunc doininabuntur illit refh,nbsp;Tumenlmcumhi Chriftoponentur fcabellum pedum^nbsp;etiam regnantibus cum Chrifto redis fubijciêtur, d quinbsp;bus nunc iniurias mtdtas pati coguntur, illis tandem fitnbsp;domicilium tartarus:qiubus dominus dieet,ite rnaledi»nbsp;(h 'm ignem teternum. Hoc autem iuftorum fuper iUoinbsp;domtniii eft,quod unà cum Chrifto eos iudicabut. Con»nbsp;tinet hic uerftu uelut anigma filijs huius ßculi, nempenbsp;de aurora uitie wux , qua exorta iufti dominaturi [uninbsp;impif s,id eft,eos cum Chrifto [uo condemnaturi.

ly Veruntamen deus redimetanimâ meant de manu inferi cum acceperit me» Sela»

Suis deusdabit immortalitatcm, reliquis tantum m [f^^ulo bonis perfiui nonunqua cocedit. At deus 'mnbsp;quit,redimet anima meade manu infiri,hoc eft,ntortis,nbsp;tiitam quoq; corporis filicem [ecundit mente, dum cor*nbsp;pus huma demandatum cr c[ca uermiumfiaâum, refit*nbsp;j^itatum ad tmmortalitatem beato con[ortio dcifi'uitu*nbsp;rum reftituet .Huius autem filicitatis dum caufitm red*nbsp;dit,prédicat eandem omnibus credentibus communem.nbsp;Ait enim: Qtjùt [u[cepit me,hoc eft elegit ad uitd, [uuntnbsp;donatft)iritum, ut nunquam fintguftaturi mortem, innbsp;nouiftimo die ad uitam crgloriam re[u[citandi.lnterimnbsp;autem mentibus [uagaudia donabit 'm coelisftdeo et Selanbsp;adifeitur.

* Ne timueris cum dines fadus fuerit hogt; motamp;cummultipiicata fuerit gloria do^nbsp;mus eius.

Smutra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueriorefilicitate donatof, tu me*

tuant matorum potentiam,nec iracundia irritêtur,dMn malos ditari uider'mt, zsquot; propter opes dignitate affici*nbsp;untur.Nihil enim[ecum tollent,dum uita fitn(h de[cennbsp;dent ad 'mfiros,non comitabitur eos jfilendor tempora*nbsp;lis zr gloria nwndana. Cogitent potius uirtutum diui*nbsp;tias,qua durant CT udent coram deo Cf hominibus, zynbsp;fi quas diuitias ajjèquuntur,quomodo ex eis [aciantfibinbsp;anicos, qui fi recipiant 'm aterna tabernacula : [ami*nbsp;tûe quoqueficeglariaiti non aftiment i diuitifs,[ed à iu*nbsp;flitia amp; probitate,abinnocent'ue[ama,qu£ ^rat crnbsp;iuuat.

17 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fumet 0«

mnia t neqj defeendet cum eo gloria eius» Certifiime [e morituru aftidue meditetur, hanc ucronbsp;Vu huiusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[emitatn eftè ad patriam [an£iorum, ubi non lo*

cum habebit gloria diuitiarmOffed iuftitite çr uirtutum ptitmia pcrcipientur. Prater [epulchrumnbsp;lia nihil poßtdebit: relinquet frutîus moleftißimiru ne*nbsp;gotiationum [uarum alijs,etiam iiigratis:[auores,[ii«a, ,nbsp;(Uuitias zy honores poft [e relmquet, exercitiortim tannbsp;turn piorufrutiibus perfruetur,cr obedientia dei pro*nbsp;miareportabit.

18 Quia anima eius in uitaipfiusbenedice* turtconfitebunftibicû bencfccerisei(fil’i)nbsp;De diuite loquitur, cuidiuitiacommodo tantum [tintnbsp;WJ fcocmundo, cr nuHa alia ratione cclebremfaciu/it,nbsp;materiam prabeant libidinandi, fibijpr jp af-uel pofteris obleélamcnta procurandi. Id quod de diuitcnbsp;euangelico legimus, cui poft mortem cructato apudtu»nbsp;firos refltonfum fiât, Memorfis te bona tua in uita tuanbsp;recepiffè. Q£andoquidem quum filix uideretur cr di*nbsp;ues,nwltos habuit laudatores, qui pro perceptif tnun^“nbsp;ribus uel percipiendis magnifica loquuntur de diuitibtunbsp;cr potentibus.

«9 Introibitin progenies patrum fuor*””* amp;ufq;in sternum non uidebuntlun«’’’nbsp;Cum fibi i» hoc mundo diuites uidentur [elices rffe,etnbsp;procul ab interitu ,[ubito arripiunturàftto mortalita*nbsp;tis, cr tranfire coguntur uiam uniuerfiecarnif,nbsp;generationespatrumfitorumapponuMur,nbsp;finulesfic ut donee mundusfiniatur,crueniat(‘’quot;!‘‘'quot;“nbsp;matio,non uiftiri fint lumen ,[ed in puluere terranbsp;bunt [ecundum corpus, [u[citandi aliquando tune anbsp;tamuelmi[eriarum,ueljèlicitatisateinie,

1.0 : HomocuminhonoreefietnôinK“^’^’‘ comparatus eft iumentis infipient*^“®’nbsp;ftmilis faâus eft illis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... r

Homo cui deus pr^eclaramßortunam dédit,nee‘ itttelligit authorcméj; eius non agno[cit,ille i«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

porisftmel omnibus bonisinftmpiternumljx’Iiat^. ficus atq; beftite,nifi quod ipfimt cruciatus exdp^nbsp;firnales,[ecundum animam,ubi pcenasnbsp;impietatis[oluet,[ednunquam per[oluet.nbsp;isMmuseftcuduodecimo,nifiquodhicHebre^^^^^^^nbsp;cumjupra id certe quodnbsp;pretem latere non potuit, quifortaßis utrobi^l*quot;**nbsp;ter legit,non dißimiliter hic cr alibi.

P S AL a V S

Pfalmus Afaph.

De A[aph principe cantorum multa leguiuu' Pr^teritorum,

• ARGVHENTVM .DOfrt

Eus deorum dominus cft.amp; uocauit terram.A io‘‘nbsp;tu ufqj ad occafum(«“lt;')nbsp;cum totusmunduspofituseftetf^”^..nbsp;ligno,non[olum quo adiniquitatemmmorib^gt;lnbsp;quoad errores innumeros inreligionecrpne,pnbsp;qtsoquc effet orbis idololatria, effet^ filentiu u^‘nbsp;cr nox obfiurißima ignorantie zr impietatis.nbsp;cutus eft dominus, exortum eft euangeltum,nbsp;ffidiorunt ecclefia,cr apparuit humanitdf

à [al[o dei cultu,ad [acrificia uera deo accepté'

I


-ocr page 205-

fSALTERiVM

([tu quia maior efi ont/ii te/ïitnationt tam magnificK eam uerbii célébrât, tantanbsp;I ^«ppeUationu Jà. Qaj njim multifariam olintnbsp;fuerat in prophetû, nunc proprio fuo ore crnbsp;fanân de ecclefia, quot;Vocajjè ait terrâabnbsp;tnteüigitur per apoflolos, in orbë uniuerfumnbsp;“«i pyadicandum ueratn religionë, zx ad congre^nbsp;/«fTdt di/per/i in unitatë ecclefiit.nbsp;I I) fpccics (confummatio) dccoris eius,nbsp;I y ”nanifeftcucnict:

tit2'^oeptum ejl aierofolymis,ibi enîtnJ^iri adhoc munut primumablegati funt apoanbsp;Copter tam beatuatüë humanic falutis initium i»nbsp;totnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ai^icatu, unde crexift lex dei in mundu

dicitur lerufalem ornamentum elegantißi* clarißiitta mundi, iüic enim ea primuntnbsp;»lundum totum peruenit agnitio pro*nbsp;lt;Ui «fri er unüit, charitiis quoque dei diffufanbsp;^'”¦(lt;4 omnium ekëlorum, ut qui priut tantum mnbsp;effit,cr digne colebatur, is tunc apparerenbsp;î ^^^Critmotefceretoti mundo,

quot;°” filebitJgnis in lt; ^us cxardefc«(dfKorabit)amp;lin dr

nilh, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inenarrabiU modo adueniet, cr cum homi

«ji^*rflt;ibit«rterra uidendus, fed inter fuos non t^gt;^^»t,î^on tarnen continebitfe, nec tacebit,fed

f«« cr euangelio regni cr falutis refona ttf^'quot;»’temterram,Ardorautë diuini j^iritus imbueknbsp;reddet^ exnbsp;WjSiwos. Sed nupetufirtifima ueritatis con^nbsp;*' fnbuertentur idola omnia,cr falfttaX euatinbsp;^^iftabitur Gquot; ceffabit,quia tam inuiëlo uenbsp;*’*’»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßmul apoflolorum g apoflolico*

portentis, principes mundi huius maligni J{j^*^''^^'Kgt;funtexpugnati.

(^’’’Ocauitcoeiuttî defurfum:amp;terra dû V,J^**^'PopBlum fuum.

mteOigit fuperos rt infiros,àoè ‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiquidem omnia adhibuit

populum fuum. Nam prater pro^ adebat domi^nbsp;Mortales in hocfenbsp;. 'quot;I^nireßcitfquofatana tyrannidc criperen*

illi fanâos eiustqui ordinat

** ntißifunt in orbem apoßoli, ut cona f *fgt;fltatem eccleßaflica charita»nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nniformem cultum dei, qui confiât iM

^’w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eharitate fanâorum,

° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exig!it,mandat amp;

quot;'ft’frit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fanëli G deo probati,qui

Populut iüiut effe cupiunt,G ^amp;is if r^***?* ^nmatio genere initum per Chriftum,nbsp;^® ptcrifitijj protefiantttr. Ntra autëfacrificit

THILLIM.

fideliamfuntgratiarumaâio, g fides in Chrifitm,fi melproomnitvmhominum peccatisoblatum in cruce,nbsp;uoui foederis et tefiamenti autorë.Prifcus pro lod ubi^nbsp;fèrè hoc uerfu Vau legit,non ignorant intérim perfonænbsp;mutationem familiärem ffiritui diuino.

Curate,o apofioli et apoftolici uiri, ut bonitat dei paf firn inunlgetur in omnesgëtes,ne quis ignoret,omnibus apoftoues.nbsp;nota fiant magnalia dei circa eleëlos:quoniü deut ipfe iiinbsp;dex efi omnium,qui unus omniagubernat, huius quolt;^nbsp;iufiitiam omnia pradicant. Hoe tam multisfecuUs fitiffenbsp;tugleóhim, g pluribus ignoratu myfierium, Euangel^nbsp;Mtë reuelationegentibusadnuntiatu,fumma dignuefinbsp;admiratione, ideo additur Sela, ad mentis eleuationent.

Sacrificiorumfidutiamreifcit,fudaisloquens, euan^ s»cri«ei*. gelifperfecutoribus, G corum abolitionem pradicit,nbsp;inducens dominum ifraëli loquentem,ut fefe audiant fonbsp;lito attentius,quia iüius peculiaris populus fint, g culnbsp;tores,qui alium deum ignorare debent * Adhuc tibi lo-quar defacrificijs tuis,prieter ea qua per Vlofen feriptanbsp;audifii:G contefiatu tibi perpetuo uolo, ut femper me«nbsp;minerts me tuum effe deum,folum unum g uerit, cuiittnbsp;tantûlegibusparère debeas, Gfoliferuire fecunduninbsp;kgem tibi traditam,foli,nogentibus,quas in cultu huiufnbsp;modi arnularinequaquam debeas.

Olim tu G patres tui fanfbfidclium patriarcha po« pulus meus eratis,quando iiuHafacrificia ofivrebatis,fonbsp;ta fide uera G uiua contentus g placatus:fic g 'm tes Saai«d«nbsp;ge uera, qua tota generaliter in decalogo cotinetur, nt=d°fldkUbu«nbsp;hit de facrificqs mandaui, quatia g non exegi, nifi ubinbsp;Ktdt fimilia alioqui idolis deferenda, idq; folum in terranbsp;hareditatis tua, nec alibi quàm in ludaa uel Hierojôly»nbsp;mis, G donee uel tabernaculu extaret uel templu. Sednbsp;G tunc morofus exaëlornon eram, quin Jfecialibus alt;*nbsp;micisprophetismeis Samueli, Dauidi, Helia, Helifao,nbsp;liberu feci de externo cultu,ficut g toti populo, fi tannbsp;turn me fuum dominum g deu coluiffetn, decalogumq^nbsp;praceptoim meoru fiudiofius conferuaffettt,fide g chanbsp;ritate mihi placere uni cupiëtes. Et 'm uniuerfis prophenbsp;fis negleëlum facrificiorü non corripui,fed fidei g thanbsp;ritatts obliuionem g prauaricationem, qua fummainnbsp;ejfe uolui G docuifigis mea:et qd’idolis facrificiafacenbsp;re uobïs magis libebat. Quanquâfifeeunduleges meatnbsp;et ex fide uera facrifices mihi,grata ejjè no dubites.Venbsp;ru fine fide mihi nemo quibufeuq; operibus placuerit.

Non acdpiâ de domo tua uitulos:neque ^^gf^gibustuishircos.

Tempus ucnietut nec fufeepturusfiin ftcrificia tua huiufmodi, cumceffabitfanëluariu Gfaserdotiu, qumnbsp;Cr modo no tam tua cupio mihi praberi quàm teipfum,nbsp;Kon expiatur iniquitas tua quocun^ cruore animaliîtnbsp;tMrum,fed refipifeetuia ex turo timoré dei g fi^ m

Rrr 5

-ocr page 206-

PS ALTERIVM

tonîMcm iUim,maxime nero in facrißcium nmcu iÜud ßtturum,Chriflt dni,iuxta prtediiliones omniu prophelt;*nbsp;tarum,cr promißioncf faàax patrtarchii. luuertcü ^ui»nbsp;dem GT hircum uel arietë exigam,fed non de tuis caulifnbsp;uel prtefepibus/ed degenere Dauidis filium meum Uni»nbsp;cum,quem 'm hoc unit deflinandit propofui, ut omniumnbsp;eleâorum crimina abftcrgat unico facrificio mnocentifnbsp;fimi corporis fui^exfumma charitate offèrendù

Quoniammc^funtomncsferæfyluaru, iumenta in montibus,amp; boucs (»«gt;.)nbsp;Qo»rc r»ctinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fianimalium cruore oble(larer,non à te poßtt

«cia inßi» lttrem,non tua, cum fint omnia mea, animalia quacutp in fyluisnbsp;nbsp;nbsp;montibusßumenta er ferlt;e quacunq^, mm

da O' imnuinda omnia animalia ,fed carnibus non ue* fcor,nec fanguinem poto, Tui gratia hlt;ec olim ordina*nbsp;ui er permifi potius quam prtecepi,qui ccremonijs talinbsp;bus car ere, ut rudis adhuo nolebas, er de fit uro facrifi»nbsp;eio admonendus eras, cuius merito purgaberis perfide.

11 Cognoui omnia uolatifia cccli, (montium) amp; pulchhtudo agri mccum eft,

Uoui ego omnium creator,nedMn hac nuhi oblata a»

* quot;f“ ¦ nimalia, er approbo eorum ufum er mores, fed er aues omnes habeo pariter in meapoteftate,mihifi(omodonbsp;fêruiunt. Ingenia fia feruât meo munere, cr per omnianbsp;uotis meK obfiquuntur, ficut er quicquid ingenere uinbsp;uentium in terra elegans efi er admirabile, totit meumnbsp;eft,er notummihi.Non ineleganter dtxit, Volatilia cœnbsp;li,pro uolatilibus montium,nihil mutato fenfi,fed ad a»nbsp;Ha loca feriptura confirmiter.

Siefuriero,nondtcâtibi.*meHseftenim orbis tcrrae,amp;plenitudo cius.

Spiritus efi deus,non caro er defeilibilis,cibo non e* get,non efirit,aon abfimpta per natura fibfiantiæ parnbsp;tesrefarcit. Qui« er fi efiriret deus,nihil à te cibi pe»nbsp;teret,o homo, cuius fint omnia, qui uerbo cunda condinbsp;dit, er fia bonitate nutrit omnia uiuentia o' coferuat.nbsp;Keus efi totus terrarum orbis er plenitudo eius, quic»nbsp;quid cceli ambitu continetur. Semper cr fiudiofe uetusnbsp;interpret addit terrarum nomen ad didionemHebrai»nbsp;earn ''^’^^.ne quis orbes fiperiores mteUlgeret.

Nunquid manducabo carncs taurorii^ autfanguinemhircorumpotabo^nbsp;. Non fum ut homo uorax, er cibi appetens, cui nullanbsp;perfidio deefi, nec adefi defidio. Delicatior nimiru ponbsp;tus ty efca ad manum effet, fi talibus indigerem : o finbsp;operibus iuftitia humanam parari uellem mutidiora ernbsp;gratiora defignaffem. Horridam autem huiufmodi cruonbsp;ris effiifionem, CT iWBOxioriWM animalium occifionem,nbsp;aliudfignificare uolui, O' ut ingenio humano aduerfa,nbsp;quod mite condidi,in cultum meu admifi,quo rarius de*nbsp;ßrretur er moderatius.

14 nbsp;Immola dco facrifidum laudis i ôC redde

altiftimo uota tua*

si omnmo facrificare domino deledat,à quo omnia aâ Sacrificiumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;honorum tuorum non eget, cui tuhilrepen*

fidtuuni. derepotes, idunumdcotuofacrifica, Gratiarumadio aS'iy”quot; tiem pro benefidjs acceptu gt; Cöfeßionem laudis diuime

•7

THILLIM,

tranfgrefiionis propriic. Agnofeere bonitatifii Drf fconw potefl, rependere nihil,nifi uitulos labiorum, çrnbsp;obedientiam mandatorum. 'Vota quoq^ fiqua uoueris,nbsp;non idolis uel d'tjs alienis uoueas, obfequia fcilicet gratanbsp;aliqua opera pietatis,fedaltifiimo tantum deofandanbsp;opera uel facrificia uoueas,et ubi noueris imple,G' pernbsp;ficias,O debittim foluas quod liberepromiferas.

y Etinuocanicindietribulationisteruam tcamp;honorificabismc.

Laudem er confefiionem dco tunc commodiusreddi Cenfef» mus, quado n calamitatibus noftris per dci gratiam nosnbsp;libcratos agnofeimus, er illius bonitatemfado expert!nbsp;fimus. Quanquam autem pater no fier dominus deus fitnbsp;O’ propenfißimus ad ficcurrendum filijs, non unit to*nbsp;men nos defides ejfe,fid feriofius er ex ammo oriirr,Mnbsp;uocare illius boiiitatem, er benefierare de eius gestia»nbsp;tubet igitur ut inuocemus cum,promittit infuper exau*nbsp;ditionem,er liberationem ab aduerfis,fednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

tionem exigit à nobis,ut nobis nihil trihuamtif, nec bo* minibus per quos nos libérât, fed fibi unidno o deo nonbsp;firo, cui foti adfertbenda efi quacunq; fibleuatio nofiranbsp;à mails, iUi foil debetur honor ogleoria ,facrificiu Im*nbsp;disfoli offèrendii dho, non fanaisueldiuisquibufcS^'^nbsp;i6 Pcccatoriautêdixitdeus,Qua’'ct“«*’3’^nbsp;ras iuftitias meas, ôf affumis teftamen^mnbsp;meumperostuura?

'Vehementerdominusdctcftaturhypocrif’'''gt;^^r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

impietas. Vult deus non nifi ex ammo coli,cr^ religio* P’« i fis mentibustnee laudem amplcditur cuiufuis, nifi pgt;'0‘nbsp;manantem ex deuotione cordistnon probat multdoqui*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

urn, non uult appellari domine domine, nifi exfi^^ reuerentia digna. Grauiter ergo fe dominus oftcnib^'’''nbsp;fei in cum, qui prafumit cum impius fit l^udesdeo (nbsp;rc,commendare bonitatem dei, ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pracfpt^^» t«‘(*

xime autem ccremonialia, qu^e ut plunmun crifim ab 'impijs iaaantur,crf(pe obferuanturfindignbsp;fitts, 'interim de moralibus prtcceptis et ueranbsp;dci er morum nihil folicitis. Seder impij »onnbsp;bis er prolixis fermonibus multa de dci circa fjoWi”“’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

tefiamento blaterant, CT in ore habetu legem donitUd hit opere teftantes, hi dupliei iudtcio fiibiue (bunt qntnbsp;fcienterprauaricantur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, -aj

Tu ucro odifti difciplinam fermoncs mcos rctrorfum.

¦ Oftendit quern improbu dixerit,cum lam admittit correptionem,malafua agnofeere nonbsp;fed uerba dei abijcerc,neirinocentfr uiucrc cogd^’nbsp;obkaaturnifi improborum focietate dcdomitun^nbsp;cr uoluntate nihil audirc fiftinens/ibi dicenda ueornbsp;ponenda,paratus tarnen aliosdocerebona, neetdlnbsp;tur impius,nihil autem agere.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g

Si uidcbasfurcm,currcb3S cum CO, adultcrisportioncmtuamponcbas.nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Duo mala nominat 'tm perflr 'mxit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ui- n,'

libidinis,alteru iniqua; cupiditatis babondi:qu‘b^ ft j bus,firto fcilicet er adulterio,totamnbsp;fentinam complexes efi. Tafia


-ocr page 207-

fsalterivm

Cf uerbimi domini poflhabenies. Lia „ '^oictinbunt per omnia,ad quam diuitijs cum oputnbsp;U ’qnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;^fi(t ajfequi fludent.

äbüdauit malitia lingua tua ^»/;quot;«n’batdolos,

fiudium nocendî miuriofiscf pernbsp;'Km*'''”’ il^oget hominibus authoritatë,connbsp;pf*' dolum mendacia in prox'mium, uel exag^nbsp;boiiß f‘‘amp;^‘^dtes humanos,corradendo ubicunquenbsp;tefjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;detrahendi, Cf onerandifimplices et

iuflorum derogationibus arrogare meliorem habendumnbsp;kfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'mujferit neoum cf diffamiam etiant

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dolo ueram fuadere conatur.

loquebaris, ôC. j^^’'fusfiliümatristuf ponebas fcâdalûrnbsp;Ht/'’quot;'?’/ iHi proximis parcont cf fratribus,'miànbsp;amp; ^S^tn^tnistqu'm fedent cf fludiofe excosnbsp;coiuniüißimis: obfirmant fe contra franbsp;‘t^hibere conentur, Cf fratemttnbsp;j,#. ^‘^»eftnareînon parcont 'murere calumniam est

inique ' tQh5'*^otuifimilisîarguamtcî ôlt;ftatuamnbsp;U^’faciemtuam,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccata tua font, qute defignare nS

%

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ignorantem humana, Cf non ni

D^i'{i«fcicwcm.T4liseft enim impiorum confums deumnuüam haberenbsp;rationem, eoquod ultionem di/firt,nbsp;fitnilis fum,impietatis amicus. Arguantnbsp;ulcifear digne cSquot; palàm, ut tuonbsp;ii^'^tumuis'miquißimo iudiciocoteflaturus fis,nbsp;iHpj '”'gt;0* te dignißime condemnatum. Nemo enimnbsp;(io( lt;iuamlibet ad uicia pronus fefe 'm dei iudicionbsp;confeientia propria contefiante,nthilnbsp;ex ignorantia mali,fed tantum,qui(tnbsp;’”11117*’^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Cf fuis concupifeentijs

luf J .*^i‘ntqu4m domino obedire.

*gt;«0^ hæc quiobliuifeimini deumî jH^ando rapiat,amp; non fit qui eripiat,nbsp;impios cf hypocritas,ut iam nunc tannbsp;KijJ^!**^'^^^***** Zf cognofeant. Deum mature adsnbsp;*'*%''^*''***'^'*^^ exaâurum, quo corripiensnbsp;reminifeanturiuflitiarumnbsp;“luffifnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudiciorum dei, qu£ uident Cf au

dominus aget quant ' S^^c'^'^f^^i^cumomnibusimpqscftyrannis.nbsp;v’îi»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laudis honorifîcabit me:5lt; il

' SiqJ'^'’®°ft^’a‘^3*”*^l*^alutarcdci.

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;honorare uoluerit n'a pecuinis hoflijs,

et laude bonitatis ex fide me ecles copUcezidi mihi,CfaJfequennbsp;iomentdt çr cruorem effitndtre, uel

M*

lt;lt;*

TH ILL IM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISO

corniW tirttfu iÜinire,fed conßtcri domiw» fuâbom't^* tcm,credere umtati,oi)edire prteceptts dei,ex iüo pen^nbsp;dere, çr optare eiui gratia. Qui taies fùeri«t,faluté do^nbsp;tnini fentientfCr ßliciter pcrfruentur bonis femper^nbsp;PSALMVS LL

In finem Pfalmus Dauid, cum ucnit ad eum Nathan propheta,quando intrauicnbsp;ad Bethfabee.

Quaiido ucluti ad portant ßdutite Dauid peruenit, pofl uiâoriant degrauißima deßperatione, qua tcntatutnbsp;fiterat propter peccatunt grauißfntum, quod non anteanbsp;digne poiidcrauit, tanta carnis libidine alienatus animOfnbsp;nain breui temporc,fcd pofl fcriptam epiflolam, Cf ten»nbsp;tatum pariter ac occifum Vriam, donee ingrederetur adnbsp;eunt Nathan propheta,propter peccatum quad admifexnbsp;rat 'm 'Vriam, mgreflia fldo concubitu ad Bethfabeam,nbsp;tuncprimumrcflpifcens ceeiiiithuncPfabtwm. Quannbsp;tumlibet enim fanâus fltaliquis, Cf homofeewidu cornbsp;dei,fl flbi permittitur, Cf dei gratia non prteuenitur,nonnbsp;folum grauiter peccat,fed etiam non rcflpißcit,nec corrinbsp;gitur.Hic itaq} conflderanda'mprimis efl dementia dei,nbsp;quaferimm tanta impietate peccantem,ey’ tam diu nonnbsp;refîpifcentem, non tarnen abijcit pœnitentem, à prophenbsp;tadominiadmonitum. Siquisigitur Dauidem peccantnbsp;tein cogitans, Cf dominum miferantem,pr(etexerepec^nbsp;catisfltis uelit, is pariter Dauidispoenitetuiam confy^nbsp;deret perfi{iam,Cf quas pro peccatis calamitatesmodenbsp;flißime de'mceps tuleritfemper. Utiris autem affèdibusnbsp;flagrat hic Pfalmus ,flquidem ludum cf dolorem exprinbsp;mit,cum oratione firuente,humili,ac certa fidutia,

ARGV ment VUipatetexiarndidis.

Iferercmei deusfecundum (md^ |jgrtlt;ii«)mifericordiam tuam. Etfcnbsp;cundû multi tudincmmifcrationbsp;num tuarûdele iniquitatémea.

Beneficentiamtuam Cf benignitatem, o deus,à pues ro femperfenfi 'm corporalibuspcriculis cf tentationi^^nbsp;bus,e^ earn maximam femper expertos fum, prteter o= Pepwean'onbsp;mnia mea mérita. None autem tam mgratus tibi depre= nis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

henfusfum,Cftamhorribilitercriminofus,utgratiam * toam max'mam implorare cogar cf mifericordiam, quinbsp;teoffèndi plurirntmi cffupra modum. Magna miferi^nbsp;cordia tua iam nunc 'mdigeo,quâ humiliter cf cum fidenbsp;confißione^ bonitatis tult;£ cf peccati mei nüc imploro,nbsp;nonprouocoad quieconq; opera mea, fed ad abundantnbsp;tiamgratilt;e tuie,quaprauaricationes meas nonunamnbsp;fed multos fie deleosnbsp;nbsp;nbsp;abflcrgos,ut ad odium G' damu

nationem nunquam amplius illarum uetis recordari.

2. Amplius lauameabiniquitatcrocaîS^à peccato meo munda me,

Multus eflo 'm abluendo me ab iniquitate mea. Vehea menter enim poüutus fum cf abonünabilis fitdus'm connbsp;fpcdu tuo, ,ppter tot fimul comifla mea erimina, ut pr£nbsp;fixditate confeientiie mete uix me firre queam :fed toumnbsp;efl clementißime pater, iteruabluere fardes tant as misnbsp;quitatum, magisq; ac magis laua me,cfab mgenti fiasnbsp;ÿtio meo me denuo expurga, no imputando ad odiû Cf*nbsp;Krr 4

-ocr page 208-

P S À L T E R I V M

tuie abnegationem, feäfidem amp; fidutiam repo^ tu,qua tibi placere ualeam CT emundari.

, Quoniam iniquitatem mcam ego cogno fcoîSc peccatü mcû contra mecft femper»

Caufairt 'mdulgintiie fecundam poß gratiam dei aUe» gat piui,Cittta agfiof«gt;,ait, cofiteor me plurimu de‘nbsp;liquiße^ et tniferrimum mefentiOfijuoties cogito tentantnbsp;tuant bonitatem me uehementer mdignißimeq; irritaßenbsp;er oßvndiße. De quo nunc uehementer fic doleo,ut ni^nbsp;hil prie cordis met pcenitudine cogitare liceat uel libeat,nbsp;mecuiugiterpertraäando quant mcondito crimine ad^nbsp;ulteriunt auxerim fidelißtmi amici honticidio, er tantinbsp;temporis impanitentia, donee tua me prteuenires admonbsp;nitione er gratite pronüßione ad primam tanti criminisnbsp;agnitionem er humilem conßßionem,

q Tibi foli pcccaui,amp;maïum coram te fecit utiuftiHceris in fermonibus tuis (crfanüusnbsp;^4f)uincas cum iudicaris^

Verbidet Peccaueratquideminfidelißimu Vriam,critttotuni «•nttpw».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tmum iliudqueritur, eramarißimedc-

fict, quoducrbum domini contempßßet, bonitatem irrt tdßet,non iUico reßpuiff€t,poenitentiamdifitdißet, pecnbsp;catum peccato auxilJet, ér abufus fuiffet bonitate dei,nbsp;etiam iRa qua peccattim iUud potuerit occultare, er eanbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;dißimulationedeinonpermotumfead tempefliuampae

nitentiam: nunc autem admonitus per prophetam ado-* tninOfOrat ut uc{ ea ratione indulgeat,quatenus bonitatenbsp;dei fuum malum uincatuf, er ita occafione peccati fui,nbsp;dei iußitia,bonitos,gratia er dementia adgloriam dei ilnbsp;luflrior reddatur, dum iRud fibi tantum peccatum indtdnbsp;ferit, ut cum promißiones dei cum fado coRatte fùer'mt,nbsp;omnes cognofcant te poenitentium fufeeptorem, quamlinbsp;betgrauiter peccauerint, Ob id tarnen nemo gloria deinbsp;Zeltüor prafumet peccata admittere, quo deus ilia con*nbsp;donandoeuadatgloriofior,fedpotius nuRi rei ex animonbsp;fiudcat, qua: non ftt iußa, fanda er dei legi conßrmis:nbsp;de quo Paulus ad R-omanos ex hoc loco,

5 Ecceem in iniquitatibus conceptus fum: amp;inpeccatis concepitme mater mea«nbsp;corruptela peccati contaminata efl natura hu*nbsp;mana,dum concipitur erfingitur, ut cotinuo zr ßatimnbsp;iRam occupet peruerfitas,quam omnesfentimus,çr ex*nbsp;pugnare tota noflra uita lege cogimur. Earn fandus quenbsp;riturfibi quo^ impofui/fe, feq; uieiße, ut non leui deli*nbsp;do fedgrandi crimini ipfum impulerit, quoin nunc do*nbsp;minus remit tere uel ea ratione dignetur ,quodnoexmanbsp;litia amp; contemptu,fed exßagilitate carnisnbsp;nbsp;nbsp;horrors

dißamationis tanti mali permotus fiieritad deßgnaniü peccatum tarn priusquàm poflerius,

Ecce cm ueritaté dilexifti: incerta (mfimtî)

• occulta fapientiæ(c«lt;e)manifeftafti mihi* Cum ad malum propendeant otttnes fandi, qui ab eonbsp;quodfidi futit prauifunt crimpuri, merito inuocanduonbsp;eß deus, ut nouo fuo fliiritu knbuat pedora ipforum, utnbsp;certa cr folida iuflitia mtima cledorum obtimeat, ut nenbsp;uRa praua cogitatiuncula locu obt'meat uel fedem,ueri*nbsp;M ante 'm mtimis eogtationibui tÿquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rc;g4

THILLIM.

mnia,ßgt;argatq; omnes reliquas uiresfuas i« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ßudus tandem iuflitia profir atur. Qwod He6rlt;t Wtn“ pretantur 'mtima uifeera hominis, alq Renes, id pri/ci*nbsp;pie reddidit adiußam fententia,tnuifa,mcerta,crnbsp;fequitur Abfiondita, qua eademfuntfperßirittimfi»*nbsp;dum à domino fandis reuelanda or difcenda^

  • 7 Afpergesmehyffopo, Ämundaborjla-'nbsp;uabis mc,amp; fuper niuem dealbabor.

Huie dodori deo fefe (diquandiu fubduxerat, et mitate uirtutis deficerat, totus^ fierat comnuet‘l^^'*^gt;nbsp;idea nunc dominutn orat pro plena renüßioaepecca i,nbsp;quam fignificare 'mßituerat dominus, aßerßo^nbsp;gale,infolannifacrißcio pro peccato,nbsp;hibcatur,cr aqua lußrationis excinerenbsp;peccato. Reuerd autem 'mtelRgebat meritum bircii huro»-fandißimi Chrißi domini, cuius foUusnbsp;n'ts emundantur peccata omniu eledoru, 0quot; ßPnbsp;dealbäiur cofeientia, nulUus reatus maculis deritff

  • 8 Audituimeodabisgaudiumamp;kHï'*nbsp;(crlexuItabuntoiTahumiliata.

Vera animi puritate confecuta, plena fiäieet r nbsp;nbsp;nbsp;t*

ftone peccatoru,reßitutoq-fauore dei, animus exultat,adeo ut er per omnianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gc*

gaudium peruadat, quod eß exhüarari oßi, culti criminis confeietuia^e, fed fynceranbsp;nocentia tutum eß'e. Nec aliter fideliu conß^^‘nbsp;folantur,nift audientia crcredulitateuerbideil^^nbsp;ter prlt;edicati,pro quo dominus fit folusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’uffp»

abfente nihil efficient humanarum tradiRot'^ Uantùefuperflitiofiequacunque, ¦ .ÿo-'nbsp;Auerte faciem tuam à pcccatisnbsp;mnesiniquitatesmeasdele. , Jurctnf^nbsp;Eandemprecemgemminat,quàanimifi‘‘^ ^^^1,nbsp;gnificet, çy- quàm nobis dolere peccatanbsp;Abfcondere deum faciem âpeccatis, eUdißnt^nbsp;gilitatespeccantium,cr non irafci,uelnbsp;ueRe tranfgreßiones fideliü propter fdééf P^^/iaiif.nbsp;ex fide.Delere 'miquitates,efl non hgt;gt;Pgt;dare^P^^

’° Cormundumcrcainmcdeusî^ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

reâum innouainuifceribusrt»cgt;s. Canendodocet qute fituerapeccatoruitt’'^nbsp;ablutio, crquopado fiat. Duménlincorpi*''^^-^iilirnbsp;nat,qui folus poted,à quo folo petendugt;n,^^^^^p*nbsp;mum ac rcdum,quo non lÂeat unquam,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nos

dum efl, quad deogloria;,cr ptoximisß^r^L^ibli^ innouat,ueré peccatisabluti erimus,noneßt‘^ (Utißan*nbsp;qiue quantuwRbet bona fint de generenbsp;t'ijs,habêt tarnen aliquid impuritatis, amp;nbsp;fui, cr à iudicio dei ucniunt improbandat q^nbsp;dei clcmetttiâ,meriti quoi^ ratione non coi eanbsp;tute quacunq; operis,fedgratuita accept^'’^

Il Ne proijcias me à facie tua î Si ip fanâum tuum rie auferas à me.

Renouati per dei gratiam non tura fade domini uel condemnantur , fedfnbsp;potius filiorum dei cooptantur, donatiß^^^^^^jjfißinbsp;iMf ty fidutia confcientùetn bonitatem det P ^iia,

'4


-ocr page 209-

ÏSALTERIVM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-¦

tantum clamjnt Abba pater,fed perficitur dontini facrofanâauoliintiif,nbsp;i^\fi*^anter. No» e»«« qui ucre Jpiritû finäumnbsp;denuo incidere pojfunt in damnationem,utnbsp;Exemplumfidelibui pofititsnbsp;ft4 eleâui,quanqu4peccator no uidgaris,nbsp;j^°'‘P^abantur eiomnia, etiä peccata,m bonu, quianbsp;1}^ ’** er fx^^î lt;ifJ pfT fidé,qut(m et perßilä habuit.nbsp;til laetitiam falutaris tui, amp; fpirinbsp;iPf'^icipali confirma me*

llgt;‘fituffiliorum deireâtuer firmuscon* adgaudium carnit,fednbsp;’’’quot;tiam certißima mentif, qua fefaluandtvm per deinbsp;dubitat, ut de merit if quoq; fuK tuhil pr£anbsp;*• Qÿ er Itberalu dicitur,fmgulartqifacilitate,denbsp;fj^'’'^‘‘^gratia,diäacrfaija fanäoru abfoluitcr

¦ Prmdpalifquoq; dieitur, quia hominem facit J'^iO'cupiditutm noxiartvm dominum, hberum etnbsp;ad omne opui bonum, etiäcame reclamantenbsp;magnifice.Tali /piritu aimiu diu cr uoluttanbsp;i^^^ldeflitutuf erat,uerbiim domini contemnendo,nbsp;ad hora egre deßitutut,precatur nunc fibinbsp;quo fuflenteur,cr 'm omni bono confirnbsp;ab fente nimirH reprimitur uigor et alacritotnbsp;onimus, iacet omnisnbsp;d et corpu« tpfum 'mertigrauedme torpet.nbsp;ii^“‘‘^‘falutifbetitiacuj^iritu libérait, quiafrudutnbsp;•ï t\‘'^^^S‘‘udiiimdebonitatedeifinetreptdatione. !nbsp;iniquos uias tuas : ôC impii ad tenbsp;iîquot;'quot;'«“«

^^quot;jl.Ö4bo Operam, ut uiat tuât cr beneplacitum, ipfe feder cr itnpleam, fed et alios m eof ad*nbsp;Pjj 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut ad te couertantur, quofcuq; adhuc

alienauerint.Aptior enim ero doâor pee pcenitennü, ]uàm fi nunquam peccajfem,

luti ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deus, deus fa-

I iuR* ’’’*æ(cr)cxultabit (coeweOlingua mes lt; »“’quot;»«am.

qtto Vriam te aüos neci dederat ad

gt; magito affedu orat liberari: ^fi^'’*^r^‘ttut,fangumis'mtu}centis effu*nbsp;Deut deus meut.Et exultanbsp;maximoaffeduhtnc tuam bonita*nbsp;v^^^dieabit Imgua mea, dum hoc me reatu abfolue*nbsp;'P’’rcaf «r autë non omnem poena tanti reatuf, fednbsp;‘^^qd’mflituerat (ùijfet'mterceptu,etnbsp;L Sq ^l^^^ß^rßijfetl£titia,et fcädalueledorit.nbsp;^^1 ïhh?'’quot;’’®»*’biamca aperies, SCosmeumnbsp;gt;tiabitlaudemtuam.

‘‘(’^‘'^^^‘t^i‘(‘iduanos fermones fgt;^fi^‘i‘tperiat, pro quo er femnbsp;'’’¦“»Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftudendum pi/s ut ex uerbis

utilitas, m^riS dei er adi* firatr^^’^'^^^-^^^taßis iam longo tépore Dauidfennbsp;, ^'’’’fpÆadlaudes,quem cogitarefine borrorç

I*

«* z

I

!»•

THILLTM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loi

»0 poterat, née nifi prauetut dei gratia pro uenta digne exor are, fie ipftvm domino etiäper peccata exercitâte:nbsp;nunc uero pote/i orare talia, quia exaudiëdus iam erat.

• 6 Quoniamfi ( no») uoluiffes facrifidûde-diffem(etiamfidederoutique) holocauftis non deleâaberis.

cognouijfem tantoperete exigere cr ferio pro pn cato meo facrificia pccudum, facile plura redder e pote*nbsp;ram,etiam de proprio rex tantus.-fed id feiebam, ut om*nbsp;nes fandi er uere fideles, non temagnificare huiufinodinbsp;culttim er operas. No»i autem quod tibi 'm primis pla*nbsp;cetf^iritus contritus er humiliatus : er facrificio lau*nbsp;dis teuts er obedientiapromptaplacart,nonetiammillnbsp;tis uerbis er polUcitatiombus uel uotis.

17

Sacrificiu deo fpiritus cotribulatus: cor contritûamp;humiliatûdcus non defpicies.

Placet tibi facrificiumJßiritus contriti er humiliati, er cordis deiedi,tiimirwn ob peccatu er offvnfam dei,nbsp;non timoré poenarum. Ex huiufinodi autem contritions,nbsp;cum fide uera,nafciturfacrificiu laudis. Bonitatëcnimnbsp;dei nulli alif uere percipiut, quàm qui fitefmt ante pro*nbsp;be affiido er contrito ßgt;iritu,ideoq; nee digne earn pö*nbsp;terunt pTtedicare. Tama uero bonitatis er clementuenbsp;deiK eft,ut non poßit non rejfiicere fuper contrittmi,ernbsp;' trementem ad fermonem futon, fuper dolentem fe pec*nbsp;mdulgentiam pofiulantem.

18 nbsp;Benigne fac dnein bona uoluntate tua

Sion (ut)ædificentur muri lerufalem.

QÿafiiamiUico Jfiiritus facer redierit,ficut er eo* dem carmine hoc cecmit,ficprophetajfeuidetur de fiitunbsp;riî Chrifli temporibus,quibus Mere lerufalë ciuitatis mu fpkuusnbsp;ri extruendi erant,maxima cum gloria dei, cr Dauidisnbsp;filif Chrifti domini,ecclefia fcilicet fideliu in /fiiritu fidenbsp;er charitate digne eolentium deumxuius gloria typumnbsp;gerebat Hierofolyma, tcmplum, facrificia, regnum, crnbsp;¦maiefînu, Qjw omnia pariter perdenda fèrmidare potenbsp;rat Dauid propter peccatu fuum, ficut uiderat Saulemnbsp;propterleuiorapeccatareiedH.Orat igiturnunc,ut nonbsp;obfiantibus peccatis fuis, regnu, populus,urbs, cr pro*nbsp;mißio Chrißi,no male habeant propter fe, fed dementinbsp;bonitatefua dominus profequatur Zion ciuitatë Dauiinbsp;’erßatumdiumicultiis.'Vttedificcnturmuri,ideß,per*nbsp;ficiantur er confirmentur munimenta fui populi, paxnbsp;qu^i erfalus ciuibus conferuetur.

gt;9

Tunc acceptabis facrificium iuftitiæ, o-blationes amp; holocauftanuncimponentfu per altare tuum uitulos.

Deniqueorat,ut facrificia piorum,tam tunc carnalia, quàm /fiiritualia offirenda à populo noua: uituli fcilicetnbsp;'labior!i,cr facrificia iußitiie,clementeracfauorabiliternbsp;fufcipiat,et grata habere dignetur, tarn pro fe quint pronbsp;populo dciuttiuerfo. Qnandoquidem aliud offerrenonnbsp;poffunt,nifi obedientiæ affidtt,obferuantiam Icgis (uie,nbsp;cr reuerentia ad uerbum iUiustea facrificattdo,qu£ dtisnbsp;pr£cepifiët,cr boni confuîere ßatuifict,holocaußafci*nbsp;licet er facrificia totaliter deo concremanda,er boues,nbsp;donee 'm cbrißo dno oia abfoluätur tempore deflinato.

-ocr page 210-

•)


T sALTERIVM PSALMVS LU.nbsp;in fincm intclkflus Dauid, cû uenit Donbsp;rgldumæus,amp;annuntiauitSaul,8C dixit,nbsp;VenitDauidin domum Achimcicch»nbsp;impifßimui fiii/fe defcribitur Doegucrbis GT operinbsp;bia^cum umcn religto/js ceremonijs fefc deîeSsri oßennbsp;derety zr locofaniiojrequentiorcieteris adefje fcriba»nbsp;tur. Cum enim audita innocentia Achinieleeh, »emo fa»nbsp;tcüitum Sauln manum nuttere uoluijfct in domini facernbsp;dotes,bic Doeg lt;juo! uiuu aceufauerat, unus omnes crunbsp;deltßime occidere aufut eft : primum ^uidem oéhgjmtanbsp;^umq; facerdotei,deinde cunfhs oppidanos,uiros, munbsp;lieres,G'p‘truuloSt crudeli regi ntimßrr crudelior. intenbsp;rea tamé mentiebatur pietatemftâis, reuera autem fernbsp;uumdomimDauidemapudSaulent confüijs ZT ßudijsnbsp;femperperfequebatur, naturamoßendettf hypocrifis,nbsp;qua turn maxime m imtoxios feuit,cum HÏdert uultfin»nbsp;gulariter religiofaAduntieui dicitur,uel quia 'mdenatuitnbsp;ucl aliquando conuerfatuf,aut alia ratioae.

ARGVMENTVM. inucBio efi contra inßßa» tores iußorumi quorum Cbrißus zr Dauid exemplar^nbsp;Doeg auteni z:r ludas mpiortimfuntßgurie.

Vid gloriaris in malitia,qui po^ tens es in iniquitate^Tota die,nbsp;Aliter quidem Hebra:i nunc dißinguutnbsp;zr legunt,cwm tarnen pri/cus interpret fe



cundum fuam lefhonem zr eruditionem perßamp; tranf Vetus inter tulerit,religiofafententia. Gloriabatur quidem Doegnbsp;impius de pera^ ctede facerdotum, z^ magnifiée fibinbsp;de fucceffu rerum fuaru placebat,pro quo hic à Dauidenbsp;traducitur,qui cotra uicißimgloriatür dedei bonitate,nbsp;dicens fecundum lud^os : Qwdgloriaris in malo o po»nbsp;tens,betteßcentia dei tota diefQÿafi dicere uolens:Ciuinbsp;tibi uiderfS omnia pojfe contra nos innoxios, tult;e et tuinbsp;finülium libidini ad tempus expofitos,dci tarne bonitosnbsp;zr gratia omni die nobis praßo eß. Diflto autemnbsp;tion raro etiam uicium,crimen,uituperiMn fignificat innbsp;Lege, Prouerbijs, zr lob, quo fenfu erudite fat is hic pri»nbsp;feus tranflulit Potentemin iniquttate,uerfu^ aliter di»nbsp;fiinfhaddit, Pertotamdieminiuflitiamcogitauit lin»nbsp;guatuae^c,lie quis credat imperitufitijfe prifeum innbsp;terpretem,cuius temporibus ßrtaßisfuo more Icgeba»nbsp;' tur,citra tamë fententiit corruptelapemieiofam fideknbsp;iniuftitiam cogitauitlinguatua:ficutnonbsp;uacula acuta fecifti dolum«

QKod eanit linguam mpq noxia meditari : quod prd prie cordis eß lingu£ tribuit, eo quod per linguam per»nbsp;mtiofa: cogitationes profiruntur zr produntur^ Additnbsp;facere fraudem uelut nouaeulam acutam, qute fcilicet finbsp;uel leuitercamcontittgasgrauißime uttlnerat,ita quemnbsp;idc doits fuis affrqui potuit,eum prorfus intemetioni exnbsp;ponit. SieexperfecutoribusDauidis Doeg non parumnbsp;incubuit ad perditionem, ut uideatur cum Abner fitiffenbsp;caufafùri£ Saulis contra elettumdomint.

5 Dilexifti malitiam fuper benignitatemt iniquitatemmagis, quàm loquiæquiratê.nbsp;Sela*

THILLIM,

fJedum Doeg ipfe, fed impif omaes Cf delraSitf^ rcs,totosfemalo dedunt,ut fi nihil etiam refirat,gt‘d^nbsp;omnesmalint nocere quàm benefaeere, métiri quamt»nbsp;ßalöqui. Qjiaquia immanist^ ßupenda peruerßMnbsp;eßjideaadieilumeßSela.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ .

4 Dilexifti omnia uerba prxcipitJdonis, lingua dolofa.‘

Qjticquid pr oximum quamlibet innocentem ZT meritum pracipitare potefi zr perdere, daitmis uegranbsp;Uißimis inuoluere,hoc tibi placet,id diligis,huitmaM^nbsp;fludes,totus impius zr crudelis, nee aliudor(nbsp;quàmdetralhones,dolôs,diframias,zréalunmus-f^‘nbsp;tam pertliciofam linguam zr mentem,fepulehro^nbsp;ad omniudeuorationescomparauit.Eßenim'nbsp;eentior, qui non nifi à domino digne iudicatosnbsp;impif aut illi no nifiinnocentißimK imminët addsi» ’

Propterea deus deftruettcin finen’5«® ' let te,amp; em igrabit te de tabcrnaculo (Wnbsp;radicem tuant de terra uiuentium.

lAemoratultionem de hocimprobo fumendam, iam tunc prauidebat, cum contra eun indubie don^^^nbsp;preearetur,audita facerdotum crudelißo»aßflt;^SP*nbsp;luit ipfrm cum omni fuapofieritateabfrnundi^^^^^nbsp;re, qui tot patres cum filijs çr infantibusnbsp;deo eleëktm zr confecratamfamiliam,nbsp;mentibus metaphoris demolitionis et abolitiof^*^ ,nbsp;Summa enim dci bonitos fumme execrotifftuK^^nbsp;diofos.ac tandem penitus abolet, id uoluit VSUi J ,nbsp;pia,zrhifcepraduris translationibuscxpr^’^j^^nbsp;ait,E tabernaculo, è demd zr familia fuptrptnbsp;tibi relinquct,fed radicitus extirpabit,tainnbsp;tarn progeniem,propterea dciiuo Sela iungü^*nbsp;Videbuntiuftiôctimebût,^!“?“nbsp;ridebunt(crdzcfnf.-)

Pofi fumptam ultionë de fcelerato, nuns motioiicm iußi,zr ßudioforum iufiiti£ Wnbsp;rcuerentia,zr iufiam materiam dat ridendinbsp;Qjtafi diccrc uclit,Suo autë tempore flabunt ivlnbsp;gna eonflantia,aducrfus eos, zrc.lnteriwnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

iUorii panafibi occafionem timendi nus cifdem aliquando comparentur ZT aßi»^'^quot;nbsp;alienomalo cautioresrcddantur,»equosnbsp;poffunt, aliquando anudentur zr probent^

Eccehomo qui non

' rem fuum,Sed fperauitin multitu»* Ui tiarum fuarum (cr) prf ualuit in ’’’

Verba récitât, quibusriferint ilium, zrdolis plus quàm deo fiteritmagisfifustq“^nbsp;Ecce quantus nSc iUe efi potentißimus olim duXnbsp;cepspaßorum,gratißimusq; tyrannofateüeßßnbsp;prorfus curauit de deo,fedfidutiam coHocauitnbsp;dinem fuam, in diuitias,in truculentianhnbsp;fuos, zr atrocitate fua ualuit tantoperc contranbsp;tesi Videturenimhicpradiëiumtarnatroxnbsp;cum extermimum impij illius ac infigne,utmp‘‘nbsp;fermonem abierit,zrin exemplumfingularf' ^^0


-ocr page 211-

PSAlTERIVM ficut oliua fruâifcra in domonbsp;g..’‘PtrauiinmifcrLcordiadei in æcernS,nbsp;jjfeculumfcculi.

opponitimprobOfUtqui domini ktmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perpétua confijut, nutte non aliter fe ha

ffeundißima baccis, plantata ‘^°inint. QuanquameiiimDoegnbsp;nbsp;nbsp;fuißimles

appa I tillsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orantef^non tarnen fruiiut aliquot pie

pro/irunt ueros, idco tandem extirpant quot;= 1^^'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femper uirens gt florens perfeuerâst

i^'*^ f‘fospro^rttëpore,fic radicatiK in domo dei* non poßit,nempe de numero eleéhrMn. Hlt;t«nbsp;(^''''^^ f^^lecbrumeccleßa, aliud non cfl quantnbsp;ingratiam dei ,cr à Ipe iüa nunquam excidenbsp;5 P ifî'i’ ßnem perfeuerare,utfaiuutfiat.nbsp;(j/'^fitebor tibi i n feculum quia fcciftit 8Cnbsp;nométuum, quoniam bonumnbsp;‘''’îonfpeclufanâorumtuorum.nbsp;^i^''’'’)’cperitHnpiui infecr poßeritatcfua,pif ccanbsp;Pf2^^o»tinimi,uin.diecucritatK gt iuflitioquot;, indiet^nbsp;tiiriT^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pendent ab iHius

GTgeatia.Eo quad bonut eum fit, et (tjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femper expofitua ejl ad benefaciendu in

tfi^''^’ttiigt;iK fanäis,quantumltbet aliquando eos ^ßnatipfàrunt comntodum.

{..PS A LM VS Lin.

titului tfb eo qui pnsmittitur Pfalmo quar Pfabnus firè idem habeatur, paueißinnsnbsp;Üc,^'^‘‘^‘^gt;[^lt;inonf'ententifs, QuidueroMahalatnbsp;Snbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eo,non eflutmul

%muficum infirumentwni fie di«

*ii)tOf ^'^MENTVM. Impiosomnesefièqui de» habeantffalutem autem

Iinfipiens in corde fuo,Non ‘ CorruptifuntSi abo«nbsp;iniquitanbsp;tibus.-non cft qui faciat bonum.

funt, quamlibetfibi fapientesui* iiitirç ßbiperfuafum habent 'm eonfeientifs, et efrnbsp;fi^” ^“^^fexnt, nuHum effie dewm qui omnia mo^nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habeat eorum qua ßunt ab homi*

ftiru non eji,fi toti eorrupti fint, et omnia tilt jj’’” ‘'S‘fnt,Gr quiequid de dco,uirtutibut,Gr pienbsp;abominantur etfloeeipendunt,nihili hanbsp;‘’hominabilemomnibut pijsGr fapientibutnbsp;‘^'*‘^‘^*^‘^S‘*'^degumprauarieatoret,crop^nbsp;'l’tß J*®**’“'*'”’ quibut poßunt praualeret tantumnbsp;WJ- boni agcre uelint uel poß'mt,fide amp;nbsp;^«edepituti.

profpexit fupcr filios ho^ HUin ’ tttuideatfi eft intelliscns (aut)re'

J't impij non fie, Dominus efl uniuerforum, Jo«

THÏL1.IM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lol

tusàfe habens e/f'e,omnibus exiftentia dans,et ailionc, à quo pendent omnia,ls pofuit in ccelo folium fuu,etfcanbsp;bellum tenet terram totam pedum fuoru.Vt uero altißinbsp;mus fit,omnia tarnen implet, cr humilia refiticit etiäianbsp;terra.Hieprouidentia fua omnia eontemplatur cr ordi pf^gf^fd^nbsp;nat,ßgt;eeialiter autem hominum uota ar afbones 'mtue M.nbsp;tur et profigt;icit.’animaduertitq},fi quid bene ßat aut pernbsp;peram,fi quit 'mteüigatfe unde fit,Grà quo pendcat,nbsp;cuius beneficia uiuat,et omnia poßit qua dgit,fi quis exnbsp;creaturistam 'mfignibus creatoremagnofeere uelit CTnbsp;poßit, cr pro uiribus colere cum pietatc.

Omnes declinauerunt,fimul inutiles fa^ âi funnnon eft qui faciat bonum gt; non eftnbsp;ufqßadunum.

Profiticiens autem perfingula, 'mprimis autem nobi ' lißimam creaturarum hominem, quem quidem à princinbsp;po retlum codiderat,fed legê domim pricuaricatus,sdenbsp;clinauit ab originali iufiitia,et per fingulas potentiasnanbsp;turalescorruptionemincidit fua culpa, ut proprijs iamnbsp;uiribus nihü prorfus boni peragere poßit,quicquid agitnbsp;poüuiturfafcino proprij priuatiq; amoris.De qua malenbsp;diibone primi hominis,nemo exceptas purus homo 'muenbsp;nietur,ne unus quidem. Omnes enim quanta adnaturânbsp;huiufmodiegentgloriadei,utillismifereridignetur,

4 Nonne feient (omnes) quioperantur inp quitatem, qui deuorancplebem meâ utei«nbsp;bum panistDeum non inuocauerunt:

Vtcunq^nunc impif negent deumer prouidentiant fttmmam,olim tarnen expérimenta difeent, çr feient fcnbsp;nunc ejfe operatores 'miquitatis, du proximosfuos connbsp;tra communcm fenfum,contra rationem et charitatem,nbsp;perfcquutur, et longe fecus traéhntfratrê, qu^ m uellétnbsp;traiîariabalijs.Maximeucro'mnoccntcs opprimut,zs'nbsp;manfuetos,quifuntj}gt;iritualesftl!f dei Grpacißci,qHosnbsp;nonfinunt uiuere quietos,minime laceßiti ab illts:qui^nbsp;dum htec agunt,deu nec timeitt,nec colunt, nec inuoeûnnbsp;•J illictrcpid3uerunttimore(«b0n5 eratti*nbsp;mor, Quoniâ deus diffipauid offa corumnbsp;qui hominibusplaccntîcôfufi funt, quoninbsp;amdeusfpreuiteos.

OmnisiUortvmfolicitudoefi tantwm'mbonis fxffr« nis,fatiitatc,uita,diuitqs,gloria,honorç, Grfauoribus: temporalnbsp;giwrttw omnium nihil ejl m eoru poteflate, fed ab alijsnbsp;imè à deo hac omnia pendent, quem omniu minime menbsp;tuunt,quem unice reuereri debcrcnt,cttius prouidentianbsp;omnia moderantur. Quierhuiußnodi hominum fiduanbsp;tiam cr injlitutum,robur cr firtitudiné,fubjlantia crnbsp;ftatum, unico fuo nutu dißipat ,fa{hq; fe ejfe ojlenditnbsp;impqs,quod nunquam credere uoluerunt, cr cum tutonbsp;feagereomniacrcdunt,crprogrediuntur 'm peßimisnbsp;fiudijs,fubito deus confùndit illos,non tantum coram honbsp;minibus 'm hoc fieculo damnandos cr maledicendos,fednbsp;er ipfe dominus abominatur illos, cr mteritufempiternbsp;KO iudicatatq; condemnat.

Quis dabitex Sion falutarelfracK cum conuerteritdeuscaptiuitatéplcbisfuaejCx Jnbsp;ulubitlacob(cr^lætabiturl{raëltnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

-ocr page 212-

P S ALTERIVM

TalcsimpiosMie mundut totuf fouet,qui nihil alt:: id cogitant quàm fupplicium impofluras cr oppreßio*nbsp;nes,ut qutf^ pietati magts fluiluerit,tanto ab impijs mUnbsp;Vtnonfint gW’'ilt;iftilt;r,a^igit«r,cr calcatur. Outinam aliquandonbsp;snpijknbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per uerbum domini erudiatur fic feculam,ut fi no omru

no deeffe poffunt impij'm hoc mundo, foltern non impe rent pijs, uel mpediant ueritatem uittc esquot; doilrinlt;e, utnbsp;tfraelitie ueri fecundum fide in unitate choritatif CT fi»nbsp;dci congregentur, et ecclefia dei eripiatur à captiuitatenbsp;efrorum,ut totuf fidelut popubu aliquondo poriter granbsp;tuletur dégénérait falute,toti mundo pnefii^, per s4nbsp;uatorent mundi Chrifium domini.


PSALHVS Llin.

In fînêin cartninibus intelkäus Dauid


cum uenüTenc Ziphp,et dixiflcnt ad Saul, Nonne Dauid abfconditus eft apud nos^nbsp;Prttcunilisalijshofttbut Dauid Ziphtei Carbonarijnbsp;ipfum pertculo matori expofuerunt non femel, ut patetnbsp;ex primo Itbro Rcgiwn ij.xc.Non igitur mirumfietannbsp;tiî pcriculis diuina ope ereptus^ de huiufinodi euafiom»nbsp;bmtamnuraculofisftcracarmina cecinerit non raro.nbsp;In hi! quoq; typum Chrifti prtetulit, 'mde^ exemplo efinbsp;Chriftianis,quos fimili rotione diis fub'mde exercet.

ARGVMENTVM. Oratioiufiiaduerfapatien tis,crexauditio.

Eus in nomine tuo faluum me fac:amp; in uirtute tua iudica me.

Quandoquidêfentiome deflitutuomni humano prlt;efidio, dum omnia qult;e circumnbsp;mefunt mortem nuhi mtentant, er fidutia operum er



Vires hiw •anse»


iuftitit non folotur,nihil fuperefl, quam ut tc dominum deum meum muoce,ut propter gloriam tui nominif, tuanbsp;me Hirtute falucs, er fortitudine tua potentiorßs hofti»nbsp;bui mei!,dcqi ipfisme uindicet er iudica caufam mea,nbsp;quam Ulis quidem comparatus firre potero, non autemnbsp;fimpliciteriudiciotuoer innoccntiiemeie meritisex»


pendendiu.

3. Deus exaudi orationem meam : auribus percipe uerba oris mci,

Clementiam tuam appeUo, utinuocantem amicum tuum er eleäum exaudias er deprecantem,ernon difnbsp;fimules tantum periculum fed auribm percipe, er au=:nbsp;fculta eloquia ort! mei,ut fuccurras mifero, et tibi meaxnbsp;anguftias animi er corporis conquerenti.

Quoniam alieni infurrexerütaduerfum me, 8C fortes quæfieruntanimam nieä : 8Cnbsp;non propofuerut deum ante confpeäumnbsp;fuum. Sela.

Alienos queritur contra fe 'tnfurrexiffe, cü illi ifrae» ßd tantum carne, uerè tarnen hoßes, er uf»nbsp;que ad mortem perfecutara : unde fubiunxit, Non po»nbsp;fucruntdeum'mconfpeihituo:hoc ell,nuüam habue»nbsp;runt rationem uolutttatis diubi£.Deu nanq; credidiffe,nbsp;eius^ metu teneri,nonfinit innocenti negotium facefeenbsp;re,ne dum quarere ad morte, vt ergo inexplicabile manbsp;lum,omniumq; fcelerwnßns efi,non habere ob oculotnbsp;det»n,ita Sela hoc quo^ loco aferibitur,


THILLIM.

  • 4 nbsp;Ecrt (entm) deus adiuuat mc (er) dominus fufeeptor eftanimæmeæ.

Confolatio Dauidi fitit,quod er ipfefciretfe dei effe, eraduerfarios nofeet alienos à dco, er immanes perfi*nbsp;cutores,ideo de adiutorio dei certus canit, quifufknta»nbsp;turnsßt ßne dubio uitam fuam, er ab omnt periculo li*nbsp;beraturus.DominHs,dicit,fufcepterefianimlt;enie£,(lanbsp;rofenfu erfimplici,cum tiebraus legat,Dominiu cumnbsp;fufientantibus animam meam : hoc efi, cumpaucisilli!,nbsp;quiipß beneuokbant, dominus füturuserat, ut ipfintnbsp;fuffulcire potuerint er tueri.

  • 5 nbsp;Auertcmala inimicis meist amp;in uetitstenbsp;tua difperdc illos.

Repende impifi oforibusmeismalitiam fun»’ contra me machinantur.Hoc enim orare potuitlt;‘lt;i iHo-rum exercitum,ßquo modo admoniti reftpif^^quot;^’nbsp;crdefifierentàperfequenda. Sed'mfùturo temptfreienbsp;amp;potefi,quaßpr£dicendo malum, quodillosfi'^^nbsp;^fßtfuo tempore opprefiurum, Otfinino eni^nbsp;dei circa fe gratia dubitare non poterat, promilß^nbsp;terrut ueritatis excidere, quibusnecejfeerat'ngt;gt;pioilt;^^nbsp;quandoexterminari^perdüDicunturaaembtcho^nbsp;quidiUgenter circU)«ßiciiint‘lt;‘^nbsp;oportunitatemnocendi.

Voluntariefacnficabo tibi(cr)fófitfbor nomini tuo dominequoniam

Spontanei facrificq meminiLquoderatgratiiffi^^^quot; prorfus uult arrogarcmeritorum,fedtantia’i' confUquot;^nbsp;bonitatem dei,itlam^ omnibus Ibeibtam rtddi’ »tnbsp;nnesfidelespariterilUßmperfidant,feipflt;gt;^‘‘^^^J’^^^nbsp;q«oàignaergadeumgratiaruaaiofttaefilt;}»^P^i^nbsp;crifiem iüa pacifica et falutaria tcftabatur,fi(''^nbsp;ßtcrificioChrifii,mquoiÜa perfid exbibit‘‘^l[’.^.nbsp;ffiipftratuslfiiritusfanfbficationis, qult;eeri«gt;f‘gt;'’‘^nbsp;locumhabeantpraludcbant.

7 Quonia ex omni tribulatioeerip“'^' Äfupinimicos meosdefpexitocul^'nbsp;Prrfidnfidecernebatgratiam circa fedeijnbsp;deprafentifiimo periculo eximebaturmirabibi^’nbsp;fidutia fruebatur,ut defiticeretomnesädiurr^'nbsp;certus de euaßone omnium maloru,cui ànbsp;effet re^gloria repromifira,fe^ nondumfiwfnbsp;^eum, qua extante plusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fna

poJfet.Videre oculis,efi etiam Hebrieisdiß‘‘^^‘ la 'mminentia prauidere.

PSALM vs n uid* In fine in carminibus intellcâus^nbsp;ARGVMENTVM. Gcncralwqu^^f”nbsp;rela de malitia impiorum,iufios perfequentiu-utdi rmdtipliciter contigiffe tota ßtfiorianbsp;omnemfirè fuam uitam, ut er Chrtfio dominlt;tgt;nbsp;huiufmqdiomnia per anagogam exponuntur



-ocr page 213-

FSALTERIVM ^'^Zrexaudiredidtur orattoncsftdelium, Anxienbsp;^^^ininuminclamat, cr ardorem uehementé preanbsp;‘“'»J exprimit ad (^m, utqi non fe gerat uelut homonbsp;.^quot;•tansçrabfcondenf faciem lt;t deprecante,fed aj})ianbsp;potitafereno uultu placatus, Z^uanquam uero dósnbsp;^'‘^auerfetur prcces pioru, quandoquidê deo tananbsp;^^amp;^apoßulant,zT inßinüu diuini l}gt;iritui agitati,nbsp;^nonminusoranduteß, quia orarenosiußit, ZTnbsp;quomodo orandum.Dominus eß enim ZT paternbsp;\ f^^4nobi!uult reuereri zT inuocari.

mihi amp;exaudi me«Contriftatus exercitationc mca ÔC conturbatus

prißut dißmxit, er ut alicubi uidetur, ^^diustterßii Pfalmorum quam nunc ludtei legunt:nbsp;^y‘^lt;^icnte!dißindionem titulorumà corpore carminbsp;’ ^oc loco ZTßepittt alibi ,Orout non dißimulesnbsp;meas, fed attende ad me calanutofum homianbsp;''^^onde ßebilibus uotis meis. Quandoquidemnbsp;*”*'’«0 angoreßgt;iritus non poffum uno confißere lonbsp;J'’ querulofa circumuagatione zT aßiduo ciulatu etnbsp;^ilionemecumcolludor,ZT uehementerpcrturnbsp;ttcjpnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Contrißatus fum in ex

î 2 '’^oncmea,ZTeoitturbatusfum.

j,ç '’^cc inimici, (zt) à (fade) tribulationc in/^^°’-*®*Qponiâ dcclinauerunt in menbsp;Jl^itates;^ in ira molefti erant mihi.

'* *** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4t4'l

W**quoferè exa Iis» ' '' '’°'’ propter hoßium infultus tam Sauanbsp;If^'^orûfaucntium Sauli,quales erant dues Ccianbsp;ca fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adfirmandos hoßes pra

^’hlÇ IPfubuertendum innoxium,quem onea ’«nttZTaccufationibui, utiram prouoanbsp;, îoiif irritati, ZT animo odientts ZT in*

’Hisj^'^’^'^^’^côturbatumcftin me: amp; for ° ’Sortis cecidit fupcr m

n^a eß terroris ZT dngußiarum,quibus tremunt ,ZT ntetus mortis mßannbsp;^le (Xpertus, hic domino queritur, tant pronbsp;ï.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Achitopheleacerrimisfuisperfecutoribus^

ueneru nt fuper me : ôC

^’^°^^^P^^^atameagrauiaderelinqui 4 boa iniquoru, dum ßc undiq; tremor apnbsp;I ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(nadam imminentes perfecutiones no

^’^in '^°’''^‘‘nsortotummeoperiunt,ut prater L ^^^‘^filt;iutiamnihilfuperßtboni, nec euaanbsp;C^muelfaculta«.

pennas fîcut cogt; Qpf *^(cr)uolabo amp; requicfcam i

^‘ttiiHf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;columba, ßrte quod ea auis uolatu fit

f’t ,U( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;earn accipiter afièqui nonfadle pof

ntalismforamine aliquotutiorualeat ‘^‘ndpraterprouidentiazTgratianbsp;'*i 'JOfj ifwoitetrfi, quod zT fuffidebat abuna

iüatnctninüfuiperturbcttionem, W**^uoferè exanbsp;propter hofiium i^fultui tam Sau~nbsp;ca fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘t^firntandos hoftes pr4

^’hlÇ irfubuertendum imoxium,^uein one^ ZT accufdtionibui, utiram prouo*

* * ' fOw ^L' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ / .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

^THILLÏM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105

de,zT'omnibtiS obuium eß fidelibus quamlibet atixiatis confcientqs.

quot;7 Eccc elongaui fugiens(cr) manfi in fo li-tudine.Scla,

Coaa:usaulafecedere,ZTfyluisacmontibusrcßgii(, er id deniquc incertum inquirere: dum aliud non datur uidis.nbsp;quint horridum defcrtum, habitatio ferarum, ut contranbsp;firales hoßes regem ac coplices confitgere cogar,ad connbsp;fortium fir arum animalium, ut urforum ZT luporum, idnbsp;quim fit miferabile,uix poteß exprimi uerbts, cogitaanbsp;done tantum aßimandum, ideo Sela adiungitur. Cluisnbsp;cnim uiri dei, ZT amid fecundum cor dd tant as non ad*nbsp;mireturangußios^ Si enim fandos hac perfirre oporanbsp;tet,quo iudicio dciK improbos caßigabitf

S Expeâabam eum qui faluû me fecit à pu fillanimitatc fpiritus (er)à rempeftate*

Adhuc magisidem exaggeratpericuluminquofiiti cum lâm ZT potètiam ßtriofam Saulis comparât uentonbsp;extirpanti arbores, zT omnia proterenti, ut nifi maxi*nbsp;mefifiineturnonliceateffugere.

Tu domine deus age mecum pro tua potentia,pracipi Contra lin* ta cogitationes ZT confilia impioru contra me, fiue Sau «of*«.*quot;”nbsp;lis,Doeg,Achitophel,fiue aliorum,ne mihi noceant tannbsp;ti hoßes mei,diuide iÜomm linguas,difcordias inter eosnbsp;fufdta,quo minus conjßirare poßint ad meum cxitium:nbsp;non fecus atlt;^ olim dißurbaßi inßitutum uanorum hoanbsp;m(num,cum turrim Babel extruere tentâtes, diuifi funtnbsp;per linguiis,ut mutuu concordare nequiuerint. Nihil eanbsp;nimitt fodetate hominumimproborum locum habetinbsp;¦ nifi iniuria zT calumnia^

Siue Ceila dues,fiue Hicrofolyma cogites,intolerabi li iniuria afficerut Dauidem,illi quidem liberati i feruinbsp;tutePalaßinorum,ißinudtipliciterexculti,zTingloanbsp;riamexaltatiregno ludaico uelut metropolitanùVtri^nbsp;uerofatali odio perfequuti benefadore mnocentißimu,nbsp;idq/fineintermißione interdiuzT tiode,quafinulliisnbsp;ibi habitaritfenfatus uel integer, fed mera calamitos zTnbsp;moleßia.

deplateiseiusufuraamp; dolus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

f Facile perpenditur naninem adfitiffe pium ,fed om* nes fuijfe ad fraudes, doto j, ufuras, ZT pauperum opanbsp;prejjùram propenfrts, qui Dauidcm agnitum uirum deinbsp;ZT amicum gentis, propugnatorem fidei zT fidelium,nbsp;non ueritifuitt tradere in manus crudelium hoßium,ZTnbsp;eijcere i regno fine omni caufa, tanto tempore iußißi*nbsp;me pnefidentem fine cuiufcunque duis inuria uel in*nbsp;commodo^

li Quonia (fi) inimicus meus maledixiflct 'mihi,{uüinniffem(,utiq;).Et(quoniS)fi is quinbsp;oderat me, fuperme magna locutusfuif.nbsp;fcttabfcondiHem me(/Sryîtlt;j«}ab eo.

Su

-ocr page 214-

VidetHidd de Achitophel proprie diHum, ^ui exelt;i crabilißima imlignitate confutuit opprobrium grauißinbsp;mum ßlio contra patrem,i quo nunquam fiter at ut ho»nbsp;fits habituf, fed mt'imui conjiliarius, ZT 4 fecretißimiinbsp;régi Dauid.Tanta,inquit,proditionit malignitos fi accinbsp;diffet mihi ab bofte,fuflinuiffem utique lequanimius.nbsp;Q«!d enim aliud mihi fùerat ab hoßibut expeâandumnbsp;quant hoßtliafClUfefi ittcidifjfm,no ßite prauio timorénbsp;faciemauertijfem, ucltne admonitui abfcondijjemabnbsp;ingruenti/ttaio,cr euafiffem tanta dtfcrimina.

Tu uero homo unanimis,duxmeusamp; notus meus.

Plangit uiccm fuam indignam, qui cum confüiarium ilium Achitophel in magno pretio habuerit, primariu^nbsp;amicum, er itqualem paremq; ut praceptorem er direnbsp;dorem digne coluerit O' magnifecerit,iam^ nihil ei fenbsp;cretorum non crediderit, quandoquidemeonfentanetKnbsp;per omnia uideretur, ciufdem^ tarn inßituti quam ordinbsp;ms, cuife totum ut familiärem concrediderit,

»4 QP‘ finiul mecum dulccs capiebas cibos (fecretum) in domo dei ambulauimus cumnbsp;confenfu.

Pariter condulcorabamus fccretum, duld uoluptate ptotumT cottimunicabamus mutuitfecreta,ij enim amicitilt;epra»nbsp;cipuusßuduf cfl,habere quo cum omnia audeatßc lo»nbsp;qui ut tecum: er pofdt hoc uera amicitia,ut amic us aminbsp;cum nihil prorfus calct. Habet amici omnia communia,nbsp;er eß amicus alter idem. Nee in prophanis tantum re»nbsp;but,fed etiam in diuinis adeo coniundus uixerat,ut do»nbsp;mum dei in pracipuisfeßiuitatibus, er aliasßudio reli»nbsp;ligionispriuato petierit,illife potißimum adiunxeritnbsp;orationis comitem, uel de rebus fandis congerronem ctnbsp;confentaneum. 'Typum is perfedißimumpratulitlud«enbsp;proditoris, er omnium qui cum fandis perfide aguitt.

Vcniatmorsfupcrinos.(cr)defcendanc in infernum uiuenres.Quoniam nequitixnbsp;in habitaculis eorumin medio eorum.

Vitïo in ini Pfecatur his uerbis mimicis fuis ultioncm er mortem, ¦“w*’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non animie,fed corporis, ut ueniat fiueferaturaut fit fu

per cos iudicium dei iufium, O' commodum gloria diui me,ut fcilicet uiui infernum petant :hoc cfl,ut eos terranbsp;abforbeat, ne femper negotium faciatfuper terram pijsnbsp;wuentibus,ut Core cumcoiuratis fuis, Caufamfubi/cit,nbsp;Q»t4malum in conuenticults er in intimis eorum,hoenbsp;eß, plané deplorati funt. Dum enim tales conueniunt,nbsp;perniciofum efl quicqtùd commentantur, tantum eifunnbsp;malum alunt in animis.

Ego autéaddeumclamauit SCdominus feluabitme.

D«i» nihil nift perniciem ab ißis expedare pofièt,qq; tune primores effent in populo, confequens foit, ut deinbsp;foliusopem pro more contra iüos imploraret. Idcanitnbsp;hifce uerfibus, er quidem magno ardentiq; ßudio, quianbsp;' omni temporefirma fide confolatusfe auxilium capeßitnbsp;rum à domino,qui folus poteß,er pro'ßo eß fidelibus innbsp;uocantibus bonitatem fuam.

17 Vefpere, dcmane,â^meridienarraboSC

18

gt;9

2.«

annuntiabOjSfcxaudictuocemmestn.

Tempora qutehicexprimit, fandis tfdprcci!n(lWiH,t„pQtgt;. femper pecutiaria fucrunt O' funt,ut intelligipoßit,cernbsp;ta er folitafua ad prccandum tempora hicßgnifica/fe,nbsp;in quibus iam nihil abud quam ab hoße liberationem o*nbsp;rare potuerit, er cum fremitu ingenti animi affiiäionenbsp;^pf^ßa, qua pcriculißgnificauit magnitudiné,fiatimnbsp;confolatione confequente orationemfidei,quum cogMnbsp;uit in tempore fibi dhm affuturum, er hoßes deiedurünbsp;Redimct in pace animam meä ab his quinbsp;appropinquant mihi: quoniam inter tnulnbsp;tos crantmecum.

Reddiu mihi ab hoßibus pace redt mit me dontiituf, Significare quidem poteßbellum didionbsp;rius er pertranslationem: proprie enimnbsp;fignat appropinquare in bonam er malamparM hifnbsp;uero in malam, ut hoßes accedere O' cominus pu^narenbsp;folent,à quibus fe redimi optât CT confidit. Q«idenbsp;aduer/arif mei non pauciuel foli ,fed cum multis nintit*nbsp;auxihari/scopijsmefuntperfecttti, .nbsp;I Exaudictdeus5chumiliabitinos,qu*^nbsp;ante fæcuIa,SeIa. Nó enim eft illis comn»nbsp;ratio,amp; non timuerunt deum;

V tcunq^ multi fint er fortes hoßes mei, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tM*“*

tfm me exaudiet deus meus erfôrtitudo ntea, refr”^ bitq; illis iußa compenfatione er uindidaiHisdiff^'^nbsp;fcilicet q tëpus expedare potefi,qtti i« ecelo ateriitanbsp;Jedes, omniaordinat,qui intuetur humilia meedognbsp;terra,idem femper manens, er prorfiis immutaa^nbsp;omnipotës, clemës er iußus, cui neiaofeßß^'^^nbsp;poteß, nec temporis decurfu obliterari neqigt;‘i‘‘‘’nbsp;gligiuindida.Hicquidcm Selaponitur c,cnbsp;Hebraicumin medio uerfus,ubirationabibusucrpnbsp;ratfiniendus,ueluti prifeus interpretfuo uid''t^nbsp;fein codice,fortaßiscorrediorequamnbsp;iüo tempore in prüfens. Verum codicum ludaic^^’’^nbsp;dionem in dißindionibus fedari maluimus,nbsp;rimum certior habetur,fed non femper, etiamnbsp;rum teßimonio.Noneßilliscommutätio,^)»^ .nbsp;unquam mores er confilia hoßes meinbsp;mutaturimelius: no enim timent ludicia dei,nbsp;rife propediem non credunt.

, extenditmanum fuam in rctribU|^^ ComtaminauerunttcftamentuH’

Notdt adkuc hoßiumfuorum perfidiat» CT Perfidiam quidem, qui contra publicamfi^*^^nbsp;fuam miferint uel nocituri extëderint in pa‘r^nbsp;familiarißimos fcilicet amicos fuos,proditoi'i^ poBtiünbsp;ßudio perfequendi quos debuerant definfajß ?nbsp;quoque hoßisfxdus fuum,infideliter egitgt;nbsp;mendax. facile eß oflendereferipturis ernbsp;er per quos Dauid hac paffiis fit. Prißus hoc o^^^nbsp;ge aliter legi/fe uidetur, ignorantiaei impntar‘nbsp;teß, Portaßis •\’i pro o' proßngulari uctnbsp;tico more plurale tranßulit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acpt'®''

’ diuifi funtab ira «ultuseiusï^ pinquauit cor illius ? Molliti tunt


-ocr page 215-

SFALTERIVM

fcffi ***fnntbutyroorefu9,lt4 tfihnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;audientium animos cr placita at»

pro cuiulq; uoluntatefuauiter cadetia lioi.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o^co cr butyro kuiora Cfquot; fequa»

.“^^ierentur, nihilfeilieethabeittes'm feaj^erumt »t^***^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^ninto nihil nifi beUum moli

» CT tp/ÎKliiM blanditias uicegladioru haberent, ^i'^f^perderefolebant. Prifcus legit nopofinbsp;^gt;fdlicet pro lacula dixit pronbsp;^quot;ibus, quia gladijs crcnftbus corpora difcin»nbsp;h ,'^amp;uulneribusdiuidunturt

lç’«afupcrdominScuramtuam, SCipfe J. *’ütriet:non dabitin æternum fludua-7«’iiufto.

confolando aUoquitur uel animum fuunt, ut °''‘ifgt;curam,molefiiam, metum cr omncm caunbsp;^»tinum, qui fujfulciet eu ne cadat in manus honbsp;^‘tciUent, rerum^nbsp;incerti zy périclitantes : finit quidcm mer»nbsp;fiipifntiam fidelianbsp;ni^‘^ nitie neceffdrianbsp;fi ad tempui tentet, zy comoueri per»nbsp;tomen in tetemum,nonfemper.

!(ƒ’’ftodeus deduces eos in puteum in^ Hiijî”*Virifanguinum amp;dolofinon di-Itfj’°Untdiesfuos,ego autefperabo in

Ph, 1 it Uel precatur deifciendosinfirnu ante tent pramatura morte rapiendos. Idenim fi»nbsp;f' 'ttii'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dimidiare dies fiios, deploratos enim efii

'fti^”?^’*«gnofceb4t. Inhisomnibus confyderandus Chrifii zy Chriftianorum typuf,

*'quot;1 h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modum exercent filij fatan^: libérât au

''^ifiiturdominust

lu{j PS AL MVS LVL

pro populo qui à fandis longe Dauidintituliinfcriptione, cSnbsp;%^‘’teum Allophyli in Gcth*

^i^brteo, Ad uiâoriam fît in remotis, Dauidis infigne duntnbsp;PljdiRijwi w» Gf V triufîj; înteHeiStMn

(' M fa ^ixiffè columbam mutam,zy longe lt;i iht °nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘inolantcttt, ad Philiflieos fcilicet ho»

coaÜus ejl periculo capitis zy ui nofatis diuinare pojjùm ,nifi quoinbsp;aliter pMnâdtum'Q^^^.

f^-Oratiofanâi Dauidis péri» P^fiionibus apoflolicomorenbsp;e£°tiw quant querulantis.

Il

Ifercrc mci deus.quoniatn con^ Cttlcauit me homo nota dieim*nbsp;pugnans tribulauitme*

Qtue fgt;otui/Jèt Dauidi contigijjè eer» iit ‘littetnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pdlteflinorumf

fraptUM ahßi^at in S^ntidtn Sdultc

THILIzIM. 104 caiwniOTC iram fîigere cogitur ad Philijleos t Sedfuonbsp;more dominum fide firmißimainuocat,eiu{^gratiantnbsp;implorât zy affequitur. Abforptionem uocatfummumnbsp;incidifiepericu^, quod prifcus dixit Conculcationê zynbsp;contritionem infignem, hominis maxime périclitantes, pencuiun»nbsp;zy fibi prq^icere no potentis. Sine intermißione fe opnbsp;pugnari zy opprimi queritur,à Saulefcilicet zy afièn»nbsp;tatoribus, ut atrocißimos hofles ferre leuius habeatur»

Concukauerüc me inimici mei cota diet quoniammuitibellantes aduerfum me(lt;tlinbsp;altitudùie)

O domine deus excelfe, non eft quem prater te nunc inuocare liceat, quaiidoquidem totus conculcatus et abnbsp;forptuscalamitatibusnunc mihi uideor abhishoflibusnbsp;mets, qui diligentißime difcutiunt zy perquirut omnesnbsp;latebras ludaica terra, ut euadere iüoru manus non fitnbsp;fßesaliquaexhomine. Multifunt impugnatoresinno»nbsp;centia mea,quosnullfs mcis uiribus declinabo.

Vltimumpriorisfententia nomen prijcus retulitad huius uerfus iiiitium, non incommoda fententia, quafinbsp;dicere uolens,Ab altitudine diei timebo,id efi, in medionbsp;omniumprojperitatum, ueltota die.omni tempore, inbsp;mundi huius potentibus zy clarißimis flatibus mortaliunbsp;timebo, uel cogor timer e, dum cogito potentiam aduernbsp;fariorum zy impioru i» hoc mundo. Veru intefpcrabo,nbsp;ut non confimdâr, fed in te umcam omncm potentiäfa»nbsp;tana zy minifiroru eius. Hebrai uerfum exponuntfup»nbsp;plendo,ut dicant. Die quo timebo ego ad te fijcrabo : idnbsp;ejl, in quacunqi cabmitateßrmidabili recurram ad te,nbsp;de cuius fide zy gratia nihil dubito,

4 Indeolaudabofermonesmeos,inDeo fperaui.'nô timebo qdfaciatmihicaro«

Omnis meagloriatio efl. non in merit is uel iuflitia,fcd in uerbo dei,in promißis mihi à domino per Samuclem,nbsp;quodmagnificamihi dns beneficia exhibiturus fit,^renbsp;gnum praftiturus in fecula faculorum. Quid igitur ob»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''

fiatfperare in eundem,cuius ucrbum ueritas eft, zy qui faücre nequit necfa[li,in quabbet defperatifinnis nego»nbsp;t'qsfîionergo timebo mala domino mecum cxiflente.Etnbsp;carnem brachij humani non moror, quia dominus me»nbsp;cum, Chius beneuolentiam perpf ndcns uirtutem zy uenbsp;ritatem, periculis nuüis perturbor ad defperationé.fednbsp;omnis à confcientiaformido euanefcit,

Tota die uerba mea execrabantur; aduer fum me oês cogitationes eorû in malum*

Qÿptidie iUi hofles mei execrabantur zy uilipende» bant,imidamniAanttamuerba meaqopera. Omnianbsp;mea ftudia in partem peßimam interpretabantur, fiudi»nbsp;umq; totum illorum in hoceratfUt mihi obeffentzynbsp;malefacerent.

CoUatis omnibus fuis ftudifs conuenientes infidias po fîferunt ad me capiendum,diligentißime obferuaueruntnbsp;femiMsmeas, inueftigandofeceffusmeos, zyfuga nieienbsp;S$s X

-ocr page 216-

P SALTERIVM

fècretiores femitM ,Çcduloq; expédiant cr încutnlufit contra atiimam meant, ut opprimant wtam, difj^erdantnbsp;innocaitem^benefa£loré,unicedefiderauerunt mornbsp;temer confufionem me am, egeruntut nuQgt;iamtutonbsp;, confiftercm.

7 pro nihilo faluos fades illos;in ira popu* los confringes deus,uitam meam anuntianbsp;ttitibi.

Arbitratifunt fe euafuros omne periculum eSquot; inßr tunium,fi me quomodocunq; tulilJènt, er peccando ocnbsp;eidijjent,falutcmfibi/}gt;craucrüt ex mea miferia er pernbsp;ditione. At tu deuf iußa feueritate impies ißos populosnbsp;omnes deijcies, er digne traüabis, iuflum iudiciîi tuumnbsp;perße^ittores mei experientur erferent. i^on exnbsp;ingnorantia puto,fcd ob punâorum uariationem tràflunbsp;b't Pro nihilo,

(Fugasmeasenumeraßitu)pofuifii lachrymas nieas in confpedu (Htrr)tuo « Sicut in (com^nbsp;mentarium ttti«n)ptomi(fione tua:

FHgi« meat enumeraßi tu o domine deus, non igno» rans quoties propter uerbum tuu,quiame rfgem inun*nbsp;xißi, non mea culpa tyrannidem Saulis ßtgere coaüusnbsp;fum, tot tanti^ miferiic quoties mihi amarißimMla»nbsp;^i^ryntMexcujJèrutfquM tu numerate guttatim repo»nbsp;“'««•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuißi in laguncula tuam, opportuno tempore copenfa=gt;

turui edf gaudio er iucunditate perfeâa. Operantur ea nimfupra modum in coelis beatitudinem, pro gloria deinbsp;hicperpeßec calamitates. Prifcus legijjèuidetur^p ^gt;^3nbsp;fuganbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod dicitur uitameamthoc eß enim con=

uerfationem meam, nbsp;nbsp;quiequid in omni uita mea mife

riorum pertuli,ßue fiigicfucrintfiuc lachrymie,uel alia grauiora pericula fandlorum.

9 tunc conuertétur inimici mci rctrorfum, in quacunq; die inuocauero teteccecognonbsp;ut quoniam deus meus es.

Tandem imponesfinem malignitatis hoßibus meis,mi feratus patientiam meam, er innumeras calamitates,nbsp;Conuertentur enim retrorfum, erperuerfa l}gt;e ßia om»nbsp;nesfrußrabuntur, non enim non potes exaudire humianbsp;tej preces meas, quas tu quoq; orandas fuggeßißi. Nonnbsp;faOiturunquam fides cy/fies fidelium 'm tuambonita^nbsp;tem. Teipfum tuis negare non potes,certo certiut mihinbsp;eß, exciderenonpoßepromißiones tuas, ergratiamnbsp;tuam fidelibus negare non potes,

Ï® In deo laudabo uerbum,in domino lau^ dabo fermonem*

Expertus Dei opem, CT compos failusuotorumfuoa rum ex certa fidutia de promiffa ope, nuc iaHat ad eunnbsp;dem modum fe cum laude memoraturîi oracula dei, atq;nbsp;de uerbo dominigloriaturum, nihil^formidaturu,eumnbsp;fortiternixumfefentiatdeo. Vnica fanHorugloriationbsp;eß de ueritate uerbi dei, de infaUibilitate er certitudianbsp;nepromifforum dei,unicumimpiorum crimen er damanbsp;natio, eßperfidia CT negatio contra uerbum dei, qu£nbsp;radix eß omnium peccatorum.

11 In deo fperaui,nó timebo quid fadatmi« hi homo*

THILLIM» '

NonfrfW ia^lat fuamfidutiamindeum,qiMfitlt;^^ hoc carmine omnes fanàos maxime placere deo,nbsp;fidatur, er credatur uerbo fuo. Adimit eiumformidin^nbsp;ßies certagrathe dei,qult;e er non con/ùndit,certuin rednbsp;dens neminem excidere à folute per hotninum quamli*nbsp;bet impiorum atrocitate,cui dominus adiutoremfe pranbsp;fiiterit. Non timendus eß homo ei, cui dominuf propn^nbsp;gnatoremfeprießiterit.

In me funtdeus uotatu3,quxreddälau-' dationestibi.

Keum eß ßatuere tibi digna nota, quibus oble^^' er fecundum uerbu tuum, qua proficere poffitnt ad finnbsp;ilificationem tuinonünis ,facrificia legaliaexfidccrnbsp;cum deuotione,non uota humana de rebus uelfrP^.“^nbsp;caneis ucl impoßibilibui, uelad pietatemiionp(lt;^‘‘quot;^^nbsp;tibuf,Kcddatna(ttct9tconßßioffcfnbottit((i^nbsp;lebratiotiem beneficiorum ; reliquorum enim boi'O^ ;nbsp;noßrorum non indiget, er non fibi per aliafiridi'h“quot;nbsp;n{t,quàm qua nobis perficiendacommendauit,

15 Quoniaeripuifti animämcam te, amp;pedes meosdelapfu, utpUceanico'nbsp;ramdeoinlumincuiuentium. ,

Caufam uotorum ergratitudinis adiugif, fintißimisplerunqipericu!isliberauerit,dcdcgt;'d^^^nbsp;tiam uiuendi coram domino 'm omniiufliti‘‘nbsp;te, tanqua minprafentia dei certo iUiusnbsp;fidemfirmam, er uicißmt flagrantinbsp;Et hi foil qui ita coram Deo aguitt, ucramnbsp;obtinent.

PSALM vs LVir« .-jn In finem ne difperdas, Dauid innbsp;fcriptione, cum fugeret à facie Sanin’ Vnbsp;luncam.

Hoc loco Commentator ludausfitf^i^ fibi effe nomina inferta titults pfalmoruni,A^nbsp;hunc pfalmum ejjcÿfatiarumailionent denbsp;quaadiutitspotucritcontineremanusfu^f‘‘‘!f^^^^^^^nbsp;Saulis régis à deo'mftituti er unâi,nbsp;lima uia er Opportunitas, Non enim idhunt^'H^nbsp;potui/fet Dauid, Grfinemfignibeneficio‘^‘’b'^ jjif,nbsp;leagnofcente'mufitatißimam clementidfiiß'^ .nbsp;parcentis crudelißimofuo hoßi, à qilt;O‘idi»!’'‘^^^^i,acnbsp;perquirebatur,cui tâtas locajjèt toties itißlt;^‘‘‘^'nbsp;animicelfitudine 4 deofibi concefld,crfigt;'‘'^^..nbsp;rationed tot periculis,hocpfalmogratii‘^^^^^gjl^nbsp;mittésimouerbofummâncgotifiNcdilfierdi^’^nbsp;pro co quod non permijfus efldiffierdereS^nbsp;'inddiffet occafio,de qua legitur i. B,eg. » • ,nbsp;ARGVHEFiTVtipatctexiantdi^^^- .

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ifcrcremeideus,miff’'^’'^^^3^

qni in te confidit ani*”^ Etin urn bra alarum ma*quot;

-------- rabo,donee tr5featingt;lt;l^.^if Tantum abeß utglorier infolenter de open p^l^^nbsp;fimo uincendi meipfum, erde parcendo hoßi trvenbsp;tißimo fupcrbid,quafi id uiribus meisnbsp;tiam dfi clementiammihi atq^ mifericor^^quot;'^

12.

-ocr page 217-

î'S ALTER! VM

dowijiKî i peccatii tucatur, et ftgnum bonitatii ^eficentΣ fut non incalfum fufce()erim, male il*nbsp;rcJiiondendo, offindendo fcilicet pec*nbsp;P’''^nbsp;tecnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grdtwm dei,qua totut lüiui boni*

JWftf potwt, çsquot; pendere totui ex deo, in^ medio «^Jtiurum j}gt;erare m beneuolentiam dei, cr fub um*nbsp;credere^quàntnbsp;“lt; ferocitate milui uel accipitrii,nbsp;Saulif malitia contra Dauid,a qua tarnen deinbsp;efi beneficio fuo tempore, finemanuüfuarumnbsp;^^’^tioneqUiJCMîîtJ;.

I ^lïmaboaddcum aldffimûjdeumqui ‘’quot;‘«fecitmihi.

alium tnuocaré in tantii periciilit, quàm eum ‘ ƒ S^iwus cum fitnbsp;nbsp;nbsp;deut,humilia reßjicit in terra,

^Ip^nfttetiam minima qutfiunt prouidentia fua, fFfftow humilia,fed ampleélensfEidë me totu connbsp;gt; Çr mecii quiefeens facro fabbatho, fentio illunbsp;Wcij abfolucntcm, expedient em ad optatu finemnbsp;5 b'quot;'**”’’-omnia mihi bencfacientem.

‘’’¦iumcôculcantes me* Sela* Mißt de-’’’’fericordiam fuam, Sfueritatefuam, m f X fide nota precatio confolationem iliconbsp;^^l'^ißatimprtdicatf^im fcilicet è coelo mififfê ni*nbsp;tùrtUtecœleflifeferuaffc.Op*nbsp;ƒ‘*‘0 quo(^ affècit coculcatores meos,qßc me perdenbsp;^^antur,utabforptuiomnibiK malts uiderer. n5nbsp;“^*'^“*** tempore prifei interpretisnbsp;?*¦lt;’ cotuulcatione, ftc femper uniformiternbsp;translatum uidemus. Sela quoq; hic poßtumnbsp;li^^P^rehabcbatur, utuidetur,finisuerfus, Interimnbsp;fiint pmtlt;^U‘ttionehuiufmodimultamutatapunbsp;ifif)}nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^os code contextu fequitur, ëiittet,

mifericordiam fuam, fidë cr boni* 4 l'^ilatoauxiliocœlitusadmedcclarabit.

de medio catulo flîm .quot;“’^îdormiui (conturbatus)cuminnbsp;•gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hominu,dentes eorfl ar

Ofgladi’ acutus*. atrocitatc,quie0‘ leonina dicipotefi,nbsp;tiii^^'^'^mmaliu occurrit deuoratur tlico,tu deusnbsp;exemifii et faluaßi. Cum ego accuberemnbsp;Pquot; expcéiarem imminente mihi direptionénbsp;’*''0^eotiufame*nbsp;tiis,^^°‘i‘‘tur,perculfus uel totus animo conturbanbsp;Refilas imminentes, quales funt honbsp;'’hdit' ^ominu,amp;' ad manfùctudinem à deonbsp;’itiitfJ ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra me effèrati or crudeles, ut

'^‘*”1 fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiä canini aut apro*

lancearit zr fagittarît acutißimarii.

^'*‘111 ^'^'*^‘*eutißimus gladius. Quibus nihil niß I'illoru,fludtuzrconatus perdendinbsp;(ioiKjquot;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘gt;xare uoluit' ajfentatorumfcilicet delà

Saulis,quibus Dauidi bonis^ ’’tmincendium continuo excitabant.

THItLIM* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loy

5 Exaltare fuper coelos deus; Scin omnem terram gloria tua.

Oratdeum itapotentiamfuädeclarare,utab omni bus metuatur zr colatur.Eo enim eiusgloriaextoüitur :nbsp;fuper omnemterramZtr ultracoelos,quodnonhuma*nbsp;nis fit uiribus, ut digne fcilicet deus ab hominibus cola*nbsp;tur, fed gratia zr diffenfatione ipßus dei, qui per eosnbsp;quos eÜgit folos colitur ZT glorificatur. Non enim om*nbsp;nes hoc munere ey honore dignatur,qui dominus eß ZJquot;nbsp;figulus,nos homines ZiT figmentu,pri£diti tarnen ratio*nbsp;ne zr inflruHione, multipliciq; infiinëlu pietatis, qult;enbsp;négligentes exeufationë nuUapratexere poterimus.

Laqueumparaueruntpedibus meis incuruaueruntanimam meam*Foderuntnbsp;ante faciem meamfoueam :8C incideruncnbsp;ineani*Sda.

inßdias paßim parauerunt ad capiendum Dauidem in hfidise fan# urbibus,fyluis cr montibus. yfq} ad extrema periculanbsp;humiltauit ipfum,ut nufquam tuto confifleret,fed mor*nbsp;ti ubiqs expofitus timere cogebatur, uix manibus perfenbsp;quentium elapfus. Exitium mihi fiatuerunt, ueluti dumnbsp;fiuea aperitur tranfeunti ZT ignoranti:fic lapfum meltnbsp;procurauerunt, fed dominus cuflodiuit et fuflentauit nénbsp;corruercm, quin potius ipfi inimici mei perniciem inci*nbsp;derunt, qua me perdere flatuiffent, mirabili iudicio fuonbsp;contra impios, zr gratia ad me fuum feruu, iUi toto cornbsp;de confidentë.Pro quo mirabili beneficio addit fuo mo*nbsp;re propheta Sela.

Confirmatum cor fuum ac ß)e optima infiruëiumglo* riatur, zr laudes hinc dci fefe cantaturu magnis affiëlinbsp;bus polUcetur. Quid nicanerctdominoliberatorifuanbsp;pofl tot fingultus angoris,zr pericula mortis,unde Deinbsp;dementia fola fe liberatum agnofeitf Aliud enim refer*nbsp;re deo non poffiumut, quàm de bénéficias ex fidegratiasnbsp;agere, zr proximis benefacerc propter detim, a quo benbsp;neficia indigni fufeipimus.

iucundo zr eleganti fermone ZT plane poëtica ßmili feipfum inuitat ad dei laudes. Gloriam Dauidis exurge*nbsp;re zr euigilare, efl facra quadam harmonia zr poëticanbsp;incitari ad gloria dei, qua nihil fandus ducit antiquiusnbsp;zr pretiofius uel honorabilius. Qua enim maior glorianbsp;quàm timere zrglorificare dominum, ut gloria quoquenbsp;pro gloriatione capiatur, quam profequitur non tantunbsp;corde,uerbM zr didatu, fed etiam articulis manuum,etnbsp;muficis inflrumentis pro tempore,loci5 zr perfonis ua*nbsp;riatis multipliciter.Diluculo autem expergeficri, efl o*nbsp;mnibus reliquis occupationibus praponere gloria Definbsp;zr laudes dignas, uelfingulis diebus didare carmina mnbsp;exercitium fidelium, zr ad imbuendum corda piorum,nbsp;fludio admirädi celfitudinë dei, zr beneficia creatoris^

Idipfum tunc pro deuotißima in deum fide defydera*

Sss 5

-ocr page 218-

PSALTERIVM

tum4Dauide,utfcilicet 'm toto mundo deus uerusdgno tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CT Idudoretur facris carminibui: q

féliciter euenerit teßantur DauidiciPßtlmi,iam dudunt àtotannorum centcnarijs'm omnibus terr^anguUsmnbsp;deigloriam decttntatis,cr nidiesmaiori cumfruäu zrnbsp;uttentioneconcinendK. Cernimushuncfuitm prophc*nbsp;tiam clarißime completam,interim enim Dttuid fudxnbsp;refonat cuntiones domino per ortt omnium populorum,nbsp;utgentes omnium Imguarum loijuelis domino pfallantnbsp;exfide,

  • 10 Quoniâmagnifîcataellurc^adcœlos minbsp;fericordiatua,amp; ufc^ ad nubes ueritas tua.

Confitentur nunc poft idolorum abieäioncm er occ tirpationem errorum omnes populi, quod magna fit minbsp;fericordta er beneficentiadeifuper coelos. Et uf^ueadnbsp;ttubes uel tethera ueritas dei increbruit,guam corpore^nbsp;creaturie er ftgt;irituales,terreftria er coeleftia reueren»nbsp;turer colunt,cr mirabäi fua conditione eraitionenbsp;teftantur.

  • 11 nbsp;Exltare fuper coelos deus.’SC fuper omnenbsp;terram gloria tua,

Defyderat toto corde plus Dauid erfidelis ijuicunt^ itt gloria dei repleatur coelum ejquot; terra, utficut omnianbsp;coeleftia domini uoluntatem facrofanilamexequunturnbsp;fine cunilationetfic quotf} omnes homines in terra fan»nbsp;äiftcentnomendei, er agnofeant beneficia bonitatisnbsp;eius^ Alioqui gloria dei fiueinterrafiueincoelismaanbsp;ior fieri non poteft, quit eft infinita fine omni menfura,nbsp;er fuperans omnem laudem,femper tarnen fideles cupi»nbsp;uns mter homines augeri digrium dei cultum, er pronbsp;idrilinituntur.

PS ALM VS LV III, In finem ne difperdas Dauid in tituliin^nbsp;feriptione,

Vte«»^* intcUigitur ex diüis ad priccedentë titulum. ARGVMENT, A^ortatio eft pia;mentis,nenbsp;uerbum ueritatis contemnatur 4 fuperbientibus tumorenbsp;tnentis,erguis impios maneat exitust

luereutiqt iuftitiamloquemigt;-nürede indicate filii hominö,

Primi uerfus difficultatemludiei exag^ gerant,propter quodmanipulare

er mutum aliaq; fignificat: fiepius autem Profeilo ucl Ua^,quodprifcoplacuitinterpreti.Vt fit fimplex fensnbsp;tentia talis, O uos filij hominum, profeäo uobis er resnbsp;uera meumbit, erproculdubio à uobis exigitur per di«nbsp;uinum iudicium er fxigetur, ut non iniuftitiam loquasnbsp;mini uel definiatis pro officio ueftro, non nifi cum uerinbsp;täte quid iuftum eft pronuncietis, atq; in caufismortasnbsp;lium, quibus prafeäi eftis loco dei, icqua poftulantibusnbsp;non nifi iuftißimas fententias decernite in iudicio. Hocnbsp;autem nunc m caufa mea fit minime,qui pro benefaäisnbsp;bla/fihemorfprofcriptus [um à populo,cuius faluté prosnbsp;curaui periculo capitis non femel, fed frequentius,.

Etenim in corde iniquitates operamini in terra t iniuftitias manus ueftrae concin^nbsp;nant(4pp(ndcnt.)


thillim,

  • 5 nbsp;Altenati funt peccatores à uuluaierraue*nbsp;runt ab utero,locuti funtfalfa.

Scd interim uos immemores ueftri offic'q, omnem iw fcoc cogitationem confumitis,ut qua prauafunt cr ini*nbsp;quadefignetis, ex defindatistuiolentiamntanusuefiranbsp;committunt ad innocentes, er pofi difeufiionem caufanbsp;rum cumlibratisuel expenditis iudieium utpronuncienbsp;• tis exauthoritate àdeo comiftà uobis poteftateuefirsnbsp;abutimini, er idipfumappenditis libra ueftraquodmnbsp;iuriofum eft innocentibus, tarn abeft ut ueritatem amp;nbsp;ftitiam,qult;e ueftra partes erant coleretis CT tueremiH’nbsp;Eundemfenfum utdgata aditio fatis explicatnbsp;liumimpiorumtarn ludicumquàmaliorumboittif^, iff“nbsp;t«r4 er Ingenium eft,facere malum, impietatesfi»‘‘^gt;nbsp;ut naf :untur homines mali ex utero; ftatim ertim iinbsp;hanc lucem aditifunt,alieni quoq; fieri in(ipii‘'’i 4nbsp;milia filioru dei,mancipia malijfitritus, quinbsp;cUH^ peftima femper agit,mde uerbis fadisqinbsp;hil poteft fingi nocentius, pemiciofis mendicijsiuènbsp;tium faceffintes pijs er dohrinis ^doiloribus,

4 Furor illis fecundum fimilitudinenUf ' pentis/icut afpidis furdp amp; obiwa’’*^’^nbsp;res fuas,

Similitu'dine nocentiftimi ueneni fingit riter quoq^funt mendaces.tlt;!ullo enininbsp;poteft iBis improbis delatoribus, quos nemo aUnbsp;nere, erfi moneantur no audiunt, plenipr'^P. E,nbsp;aconitis,mftar affiidis er reguli ipfohalitu, „4nbsp;ficientis ad exitium.Exdiaboloenimp^tt’'^quot;^”nbsp;ti funt mendaces,à qua malitia non poffitttt al'inbsp;reuocari,

Quænonexaudietuocemiocâw’’

amp; uenefici incantantis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pafio

Carminibus cogiferpentes occulta cr opere,atq; a/fgt;ides,utuirus ponant CTnbsp;celebre eft non tantum ufugentium,fedet^^nbsp;ptoret. Comparât ergo 'mtprobos iftos «B”* fuiStnbsp;aurcs,erobfurdefcenti adincantationes,^^nbsp;prorfusmonitionepotuiffent 4 ftudio l^defnbsp;Qjtaadhibita fimilituiùne tantum exprimetonbsp;tiam 'mproborum, non quod ctiam probardnbsp;minum magicorum, qua nominat'tm legenbsp;legimus, ubi incantatores er magici datnttaftnbsp;nim fuperftitio er facrilegafcicntia ,nonKOt 1nbsp;tia,fedficfalfonominata,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reiP^®quot;

  • 6 Dcusconteretdenteseorum«”®nbsp;rumtmolasleonüconfringetdo«’

Pradicit er imprecatur ultionem hoftibtt^i quam nuUa ratione reduci in uiam potuerunnbsp;tesuerba nocentia cr innocentes hominc^ i:.^é,le^nbsp;‘mtelligit:qupd^exaggerareutdteorucru cnbsp;num dëtes talibus tribuit, C^os dns confri/xge ,qnbsp;adimet iüisfacultatem nocendifidelibus,

Ad nihilfi deuenienttanquâ aqu rensïintcditarcum fuu

Ogod liquefcendo refoluitur in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gncen*

ditei etdiffierdîMdeturtfie ornais uis ctpoffl jjfii.


-ocr page 219-

deu hoßibui piete(tii,utßimt non tdMu ^^»RdelMpowiop 'm tempiuluitm.Sieutnbsp;ffgittiifm ipfitextenfionenbsp;‘gt;rcus, cr coiitort£confrmgütur:nbsp;J ^rlt;^irritatur'im(gt;iorMn.

fluitaufcrcntun d-' Uhnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnuiieris (fupcrceciditigtus) SC

j^*'»ideruntfolcin.

l^nte Umaxcontabefcitcr ZX coculcat itinera fua, ut deprehëdanbsp;abortiuu nudieris quod perijt prtufqua häcnbsp;/îc/«6ûo impij pereitnt antcquâ nocercnbsp;uero uulgata dicit, Ceram ßuere,caderenbsp;lt;iunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folitarguit mt er pre té doäußnepim

onte ea ßta cößciße translationê. Et cfrtc iflipij ut cera liquefcens, no potentet coßflerenbsp;^’*‘’’*nlt;Ucijî,Sttpfrcfcilt;ht quo^ ignis ultionis diui^nbsp;5 ÿ’Ifi» «erjtatw Gquot; injUtùe a/picerc non po/fm.nbsp;intcliigcrcnt fpinæ ueftrænbsp;t^num ( olle ueßrlt;e ^inam ) ficut uiuen tesnbsp;j^'taablbrbeteos»nbsp;iP^oS^nûnent ueßr£ /ßinbsp;iLnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efl, antequapiMtgendi «ires cr ßrtitu

^'^‘^ifcantwimpiftdttm adhuc creßere uidêtur, •Ht n*^ ‘^^ßfbentur cr exurwntwr. Vel aliter, Anteqnbsp;t(fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fentiant olie ueflr£ igné ex rhâno'arden^^

t’Nfuo çj- ueluti uirente:ßc fubito fuperuemet ira impios et dijperdés. Videtur m fumma dinbsp;iuduio d«J impij et mèdaces pdentur:idq;nbsp;*1 L f'°?‘«'',r«o/3rtlt;jJ?w teporeadagiflocoußtatis,nbsp;(jftîbitur luftus cum uiderit uindiâamtnbsp;*’“’*’*' infanguincpeccatoris.

'’üiL ffuamgloriâtoto corde diligHt,ita «ta faillsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doloré,quàm ß conculcetur pietas

et uirtui : fie uicißim uoluptatem affirt ^^'^»finomencbn iOuflretur eupermeiehofliumnbsp;{)or^‘’’^«’«Mcsnlt;tn^ uxores et libéras pnedeo firesnbsp;bafcent CT negligimt in totu: ideoq^ MJperdnbsp;^«fc^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f’O'ninu quorum falus cum deigloria cia

iii^^^iuitfumme Letantur.Huiufinodi ergo iucundi (gt;^lt;elt;iicit,cum extmâi ßer'mt improbi ue=:nbsp;{’’'O hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CT patrom mendaciorit, Paffùs ut

fanguineint fentennbsp;'quot;“W Gaudédumadprofiélumfidei,cumnbsp;kt^°^t”'«»»«tur:eti4mp occifi, ubi conuerfionis nul

*^f'qü‘ fruflus iufto? ^^^«ftdeusiudicanscos in terra*

ütij. dicere potertmt bac cementes, tune ti| (,» ƒ'‘‘’‘^«f’itKr, Vt/ç manet iufiu fims ßuiluSfV“nbsp;''«4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7*** terra fie iudicat, ut malu no finat impu

eonculcari non fimt ab 'mpijs 'm per fitjçj, ¦ *'*^f»ro fiquidem deus ueru cr foli^ iudiciunbsp;fu,^’ ‘^^n omnia copenfatt'mde impif fibi fiepepertnbsp;pf^fentibus. Duw» 'mfinbsp;ï**« Widoruwi ultione deus fe declarat urbis iudi^nbsp;eem,conßrmaturpiorumfidutia,cr fides prouidentiisnbsp;dciïfimul^ terretur improbitas peruerforu»i,ut mctucnbsp;re ^um uelmt nolmt cogantur.

PSALiavS LfX,

In ünem ne difperdas, Dauid in tituli in fcripcione, quandomifitSaul, amp;cuftodi^nbsp;uitdomumciusutinterfîcereceum*

Hoe titulo Ne diflicrdas, refirtur ßrtaßis ad Dauidê orantem, ne tune fe di/perdat dominus perßriam Sau»nbsp;lis:fed liberum efl dubitare de huiuf nodi.


ARGUMENT. Oratioeflpijhominis,contra aduerfarios pietatis ac ueritatis ,mfua impietate defe^nbsp;rendos digneq; puniendos.

Ripe me deinimidsmeis Deus meus : amp; ab infurgêtibus in menbsp;libera me.

Qgjndo^w'dfWMWOTrfwbMibo/ijMte«



nebatur erudeliter occidêdus,fiue mßrmus ejfet fine fa^ nus corpore,mfi momtus ab uxore,dco uiä faciéte figifnbsp;fet:ideo fine qiiacuq; prafationeflatinteurrit ad ai dersnbsp;tißtmas preees, pel és à dno deo fuo de ta atroeibus hoflinbsp;bus liberari,et ab infurgentibus cotrafe defindi,uclutcflnbsp;'m aliu euaderc laqueos, uel arma bellica perfequentiu,nbsp;furflimq^ atioüi ceu 'm quoddaprafidiutquo conßgiturnbsp;dum tmdiq- hoflis imminet er If es nulla efl refiflendLnbsp;ä. Ertpemedeoperannbusiniquitatem.'6^

de uiris fanguinum falua me*

Caußm addit cur deus eripere debeat,quia hofles fint bpcrarq iniquitatis,id cfl'miquitati dedtti,uiriq;fanguinbsp;num er cadi 'mtenti. Qjti non contenti inique er cum

I proximorum iaéiura, er 'tndeum perfideagere, etiam adhomicidia er mnocentiumfanguittis eflufioneman»nbsp;hclant qualibet ex caufa.

5 Quia ecceceperuntanima mcamî irrue« runt i n me fortcs.Neq; iniquitas mea, ne^nbsp;quepeccatum meum domine:

lnfidiis,numero,uiribus,mdgno conatu oppugnatü fe queritur ab hoflibus,idq; mhil comeritum. Id ^«w per“nbsp;mittcret deus,domire uidebatur. Orat igitur ut cuigiletnbsp;crfuccurrat.ld uerbis imdtis eloquitur more orantium Gwmma«#nbsp;ex affeäu, ubi non habet locum aliquodgrämaticale uinbsp;tium,quod dominus magis comprobet cor 5 uerba. Ecsnbsp;ce,ait,o dae,attende paterna affèélu tuo,quomoda unsnbsp;diq; obfejfus fum hoflibus,et infidias patior cireuqua^,nbsp;jipter amma qua mihi adimere decreuerunt. Eortißtminbsp;funt et attroces,qui coucnerunt cotra me, et irruut hörnbsp;ribiliter,cu nthil unq tale ineruerim,nô tantu non peccanbsp;uerim 'm regem atq^ rcgna,fed ufq^ ad morte decertadonbsp;periculofißimis agombus uin dicaui utrunq; ac à perdsnbsp;tiom er conßfione populum tuum afleruaui, ommunsnbsp;teflimenio qui me nunc inique er immeritit pfequütur,

fine iniquitate cucurri amp; direxi : Exurge in occurfum meum ÖC uide:

Prater omnem tneam citlpam er iniquitatem hofles meififlinabant er prtparabaiit fe,adperdendufcilicctnbsp;me,cradmortem Sauliofferendu.Quaratione prifeusnbsp;ducerit Cucurri er direxi,diuinare non poflum: t^a



-ocr page 220-

rSALTERIVM

men fententia dixit,innocêter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccató cucurri

in fladio uitte mete, zsquot; pKtepamtin fu/m cupiens omnia dcxtre peragcre,qute comittebantur mihi. Sed nunc dunbsp;quarunt ad mortem^ o donüne euigila, ^ui ad cuflodiamnbsp;meam obdormiffeuideris CTexp£rgifcere,ut ßigientinbsp;hoflium pcrfeqautiones,tu mihi unicm pater O’ falua^nbsp;tor occurras,ajpiciaf periculum,o‘ agnofcin filium.

tu domine deus uirtutû deus Ifrael inten de ad uifitädas om nes gentestnó mife» reatis oibusquioperanf iniquitatê,SeIa*nbsp;Cumfis tequißimus iudex fidelium, cr poteittißimusnbsp;propugnator, ô domine deut exercituum, id eß cmntponbsp;tenf,cotra omnes huiut tnundi 'mßantiiu, quemadmodunbsp;conteflatus es uerbis o fa(ii5,prodigijs o J}gt;eärii ponbsp;pub tuo ifrael multipliciter. Tc n«nc domine deut i/nuonbsp;co O’ obtfflor, nolis ampliuf dormitabundut uideriabnbsp;infidelibtis,euigüa tandè,O’ non folu nuhi faccurre,fednbsp;omntbus fidelibui, utgentesquafcuqi perfidaiuifitesdinbsp;O frugißra ultione,ut couertantur uel dißgt;ereattt,nbsp;quodßqui eorit data opera pneuaricari elegerint, o^nbsp;Jpernere cötinuo perrexerint ccquitatè O’ lege tuam^tunbsp;ttoUs huiufmodi mifereri, o gratiam lar^ri, fed magisnbsp;eos in exemplu proponat cleäi5,quos adhuc quamlibetnbsp;peccatoret tolcrat O’ expeilat. Vt uero inßgnis eß hicnbsp;fenfut O’ attente confyderandut, idea Sela appomtun

6 Conucrtécuraducrfpcrâjamp;famëpatien tur(Jrcme(it)ut canestôC circöibuntciuitatê.nbsp;, Truculenti illi O’ peruicaccs hoßes tua gloria O’nbsp;delium tuorum eant ac redeant, uagentur ut alter Cainnbsp;inßabilcf tota die,ut noihi quoq; o’ ad uejpera cunUénbsp;tur de falutefua. Tumultuando circwmcurßtent ßtrioßnbsp;uelut canes y o’ ubiq^ inquirant in quos grafßcMur piosnbsp;dues leruftlem, O’ ecclefiaßicnu perfonas, nec tarnennbsp;quietem iitueniant,nec in quem occurrant uaßando, nonbsp;tantum ladere ualeant quantum uellent.

y Ecccloqucnrur inorcfuo,amp;gladius in labiis eorumtquoniarn quis audiuit^nbsp;Lingua gU Nifcd hos loqui deleâat ntß uel uana atque ßulta, uelnbsp;“ *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mendacia contra pios, difceptationem contra ueritaté.

Qum O’ non leuia loquuntur contra dei amicos ac iu» ßoSyfed nephanda commimfcuntur, nec aliud lingua eonbsp;rum effutiunt quàm mortalia O' latalia uenena. Velutinbsp;gladq futit labia eorum,quibut occidunt o’ammad^nbsp;uertunt in iußos O’ innocente s,ßbijpßs perfuadentesnbsp;dominum non audire neque feire, quod ipß in fecretonbsp;commentantur,cogitant O’fubornant,

g Et tu domine deridebis eos (er)adnihigt; Ium deduces omnes gentes*

Tu uero domine pro ommfeientia O’ bonitate tua ho mines tarn impios deridebis,omnesgentcs idololatras etnbsp;¦fua facrilegiafedanteSyUerbum tuum abijeientes. O' bnbsp;ges tuas odienteSyficfubfannabis o' in ßtrore argues,utnbsp;in poenis aliquandofcntiattt,quod gratia tua miraculis,nbsp;O’ prophetarum tuorum exhortatiombus ampledi O“nbsp;credere noluerunt. frußrabunturq; per omnes fuas pefnbsp;fimas uoluntateSyUt pijs plurimum nocere uelint, mim»nbsp;mum autem poßmtfdeterriti digna uindiäa tua,itt om*

IO

THILLIM»

nes wwpios.Pro fubfannare,prifcus dixit ad ndtiluni ducere,frußrareuoto,

9 Fortitudinem meam ad te cuftodiä, q**i deus fufeeptor meus est

Fortitudinem meam ad te eußodiam. Prißuf legitt^ ßrmiter ad uerfum ultimu. O’ eß fenfus plattut, cUt Onbsp;Syrus concordat:Fortitudo mea fcilicet es tu deutnbsp;tc obferuabo, tibi foil innitar O’ me commendabo.nbsp;enimfolus es reßtgium meum, ubi faluari conßdo,nbsp;folus es omne bonum meum. Vel ergo codicesnbsp;rum alicubi mendas continere concedM,uel tatttos t»nbsp;prêtes argueßoliditatis O' perfidia. Et tarnennbsp;lod HO« ruro permutantur, ne fcrupuloßoresßna^’nbsp;liter am unam obßfcantesfentetiamd prifeis i’’“*nbsp;O' probatam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

deus me’ mifericordiaei’præucni^^ * Deus oftendit mihi fuper inimicosiP^^j^’

Deus meus is eü, ait Dauid o' quifquisfide^ • mentia uel bomt as eius prauemet metdiuimtus ‘nbsp;dum non ambigo contra omnes hoßes meos. Vbinbsp;P‘'*'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcribunt O’ lod legunt, O

fum exprimunt : Deus bomtatis mea cft.eii« bonitatis qua mihi fit ab lUo, qua deU{^nbsp;gnabatur. Nibil enim proprie de eo mereripoU“^’ ¦gt;“»•nbsp;omma debeo qua poffum, fed gratia fua auteuerttnbsp;ne bonum defyderium meum -, magis autetne»^nbsp;bonum, ne quis hominumglorietur in albnbsp;O' fua bonitate o“ gratia, is ifie deUS, ntihi clcK^nbsp;muSyfaciet uidere me hoßes meos,hoc eß,de/}'“'nbsp;corum infilicitatem cum deigloria O'nbsp;diocontemplari.

ne occidas cos t nequando obli^’ populi mci, Difperge illos inuirtu^nbsp;Si depcnc eos protedor meusdowi” *

Non poßulo domine ut occidas fubito nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad .

opres meos, uel tuorum fidelium, pro/unteid^.^^fg glori jin tuam,qui quantumlibet eximie ntali^r'^^nbsp;ris,O' ad optima,ctiam ad cxercitium fidélité’nbsp;liores continuo fiant, ne adaliquam inertial» P^,nbsp;tur, fi nullus impet at ußiiaK hoßis. Innbsp;te iüos. O’ turpiter cceptis malis contra tue dc/'Jnbsp;gantur,fentientes potentiam obomtatemnbsp;he magis eos à fua fuperbia O'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Ofcpcrff

tur o“ infirmentur, utfidelibus tuispoßhacobl _ nec ueltnt nec ualeant. Sentientes usticum tedfnbsp;ßrum eße feutum O' protedorem credentb^nbsp;nbsp;*

inteßserantium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. jj,,

11 Delidum oris corum fermonem rumipforum,amp;comprchendanturinbsp;perbiafua „ Et de cxecrationc 8i m«*’nbsp;cioannunriabuntur*

fjohm occidi hoßes tuos o“ meos, o domine, I potiusoro, utprouidentiatua capimturiUinbsp;oris ipforum, ut olim cogantur agnofeerefenbsp;Capianturuerbo bbiorttm fuorum, ut omnes aU ‘nbsp;blaßhemios iUorum,fimul quoq; '»‘^b’umtuui»'^/nbsp;circa illos intueanturfuo tempore, utq;

II


-ocr page 221-

’S

pf.

PSALTER rVM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TH ILL IM«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î07

^twttnferè, er digna calamitate humiliandi O* l8 Adiutor meus tibi pfallam,quia deus fu-^’^^mdi.lnfabulamuertaturperiurijillorHG'men '’’’^crimen,CHI aßidue Jiude/ft,ueritatem uerolo

Ij “‘ö'Wodf/lw uti nefeierunt.

ij’.''tonfummationer in ira confummatio non crunt « Et feient quia deus do-‘’'äbitur lacobjSC finium terræ,Sela«

n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uero impleuerint menfuram criminum, bla

ueritatem er iufli*.

'“’W, póflque injruduofim peemtentiamfine fia l^e,quam femper irriferunt,tu deus pro iuflo iuanbsp;^“^odeftrue er confumeeos : erficabfume,ödoanbsp;, ’'“Ri« er pius,ut non ampliusfuperfint opprejfoanbsp;fed digna mercede tradentur, er protruanbsp;r’’’¦»»wdicij tui locum deflinatum impijs.lbi autemnbsp;O’ experientur in peenis aquißimis, quia domi'nbsp;f^^dentium er uerum deu

,quot;“lt;‘»11 (//giw, imperium habeat er exerceat in pios . ‘^pioï. Wç feiatur er decantelur aliquädo per omnbsp;'m ^‘^^itnwndi,per Euangelium regiu, pradicandumnbsp;0^*^ terram. id quia pij omnes atixie precantur etnbsp;'4 (^•*‘^o«ddj't«rSett.

Pj “Httertentur ad uerfperam, amp; famem : amp; circumibut

Hero diMw/ic imperium tuum in iUos exerces

'•itd er reprobos,fac obfecro,ut etiam inhac tiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pijs et impijs affligantur fuo modo,mett

^”/btbilitate,qua difeurrant tumultuofi, er criminentur,er laceraremolianturnbsp;*10)1^°'**^^“*nbsp;nbsp;nbsp;flflt;^er inantbus cottfilijs ac adinuena

procurantes mala, mhil autem perji î’tidciuitatefideliumfamofi,erpropo

töj, ’’*pergentur ad manducandu: fi uc-

fidclium tyrannis, ut

«le p ^gabundi fiant pro cibo, er inde non ualea ^ll^^‘gt;'’^lt;^babeät quo diuertant ad tutuuel amictinbsp;quietem inuentant nodurnam: ut ita

Eo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^teHigantur affèdi,inopia cibi et hofliitij,

tuam,

^,fp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;merentur à tua iuflitia tradatta

’’’11^1***’^'’'* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratias agam,er laudes can

iufledamnata pumtaqs ma» maxima fortitudo tua ernbsp;bi df^'^i^fimul tyrannos opprimis, er fubleuas ti»

fufeeptor meus,amp; refugiu

Tuf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcae«

''°bnr erprafidiufidelium tuorum,

^^^g.nc tradantur, quana

’’¦fiiq. ^^'f'^carnis er amatores feculi inteUigere uet ^fl‘ iudicij,donecntonbsp;^°f'^°malo cogantur confiteri tuambomtaanbsp;^'^««nfewire.

fceptor meus es : deus meus mifericordia mea»

Donee uixero /èmper tibi pfaUam, tuamgratMtn quS fufcepi,cr auxilium quoJ expertut fum,iiuiit omni belt;*nbsp;neficiorumgenere me cumulaßi, qui te loties oflendiflinbsp;effeornneroburmeumjßnequopoJJinnmhiltey deumnbsp;bomtittis nute uel mifericordite mete,quitm mecum e^iflinbsp;quitm agis cum fidelibut.

P S AL Ml VS LX.

In fînem pro qs quiimmutabuntur, in ti tuIiinfcripdoneDauid indoârinâ,cumnbsp;fucccnditSyriam Mcfopotamiæ, ôC Syrianbsp;Sobajamp;cóuerdtloabamp;percufTitldumacanbsp;in ualle Salinarum duodecim millia«.

HebrtCii!fîc habet ad uerbum. Ad uiäoriam pro Su^ [an teflimotiii,ttel,Pro lilijs decoris Ulichtam ipfi Dauiinbsp;ad docendum,cum beÜum gereret cum Syrw fluiaorti,nbsp;er cum Syria Soba. Et reuerfut efl loab, erpereuflit Eanbsp;dont i« «iüc Salis duodecim millia, Difftcultat iteru exnbsp;titulo,quant nondum uideus ego ab alijs certà fltperatâ, «enflundl;nbsp;cum alijs componatur ignoratijsiwflris, uel antiquarionbsp;rum negligentijs. Certu tam ex phrafi Pfilnù, quàm exnbsp;facra regum hiftoria potius feüemur^ Ad prinü cr for*nbsp;tiflimi pariterq; filicii regis ijrael Saulis nùferandu tannbsp;democcubitum, antequaflabiliretur regtuintDauidiSfnbsp;nüferabiliserat ualdeconditio }fraëliticipopuli,pro'nbsp;pter infignem tailoriam Paîaflinorum, non in regionenbsp;philiftiea triwmphantium tantum, fed etiam in media re^nbsp;gni ifraelitici terra,ad montes Gelboe in tribu Ephraimnbsp;uel Mana/fe, unde ©• deffluxerat totuspopulus,cropnbsp;pre/fus ex maxima parte uidebatur, dottec Dauid in/t*nbsp;gmexercitufuo, er ducibus fratribus loab ZJquot; Abifaitnbsp;Syros Moabitas eralios omnes hoftes cum PhilifliCisplenbsp;ne opprimeret, occifis decem er odo nüUibus ab ambanbsp;bus ducibus,et alijs uicibus multo pluribus, in Edom trnbsp;Ammon.ne quibus omn^us hic titulus indicat fîtfius denbsp;feripta».Rfg.s.er w. er i.Paralip.13.

ARGVMENT. Oratio cfl pro mifericordia dei implorata er praflita.

Eus repulifti nos(er)dcftruxifti nosdratus es(er) mifertus es nonbsp;bis«

Qgi'd aliud totus ifraH cogitare potuif* fet,à Philiflais et reliquis hoflibus ipfos iuuâtibus occi*nbsp;fo rege Saute à domino lüés coflituto, et tâto projligatonbsp;ac in mhilu redado exercitu ifraêlis, quàmfefe totos iSnbsp;àdîio repulfos effe, er deftrudos irreparabiliter, iraq;nbsp;dontintdeiiamirrecociliabilê incidijJècoUapfo regno,nbsp;er fubiugato ab AÜophilis ,cundis quoque reliquis innbsp;circuituhoflilibus natiombus fidutianümflrata ifraëlênbsp;totum conculcandi,mfi dominus Dauidem fubftituiffet,nbsp;er adtuuiffet flipatü uiris fl)rtißimis,fideUßimis aepe«nbsp;ritißimis propugnatoribus populi dei lt;i domino pr^anbsp;paratis er adiutis, indicia fane clemeiuia dei, er fauo»nbsp;ris, quo denuo conuerfus uidebatur ad peculiumfuunt,

X Commouiftiterram,amp;;c0turbaftieamx

-ocr page 222-

PSALTERIVM

(ana contritiones «us, quia commota eft.

Exaggerat caUmitatempopuliiam hoflibuf triiditi rt oppreßi^canendo terräet habitatores nus i dominanbsp;concuffam uaflat4,perruptam lt;juo^ et horribUiternbsp;diuifim ftudijs partiii, ut aliqui co^gerent in Syriû uelnbsp;Kioitb,alijfefe dederent Philifl^is,plt;(ucifilio fe Sttulilnbsp;rcgi finebaitt,u»s( tantum tribu er ea iam uaftata lt;i Phinbsp;ttflaiSfludafnlieet, Dauidem ampleâeitte, Vnde zj*nbsp;precatiunculam fuomoreinterferit narratiom,oflen»nbsp;dens ijuid turn fuerit pÿs orani^. Sana, inquit, ô do»nbsp;mine cotritioncs tantôt hiereditarij populi tui: fic ctiimnbsp;perturbata eß terra, conßtßa er commota, ut tua tantiinbsp;gratia reßitui egeat zr poßU.

g Oftendifti populo tuo dura ; potafti no* uino compundionis (toxico.)

Qßendißi indignationis tUie fignum graue ac durum, tantum pemùttendo hoßi triumphum,cum tanta igtio»nbsp;minia ZT iailura totiut populi tui, zr abieâione régitnbsp;potas ama Zrregnt. Martifiroueneno uel horribiliinfamapotaßinbsp;ïuuauii*. fiof^or pauidos reddidißi,aHfum autemprabuifli dirionbsp;ratentandi ommbutcirctim nos hoflibus,gentibutZTnbsp;regnif. Tantis enim malts obrutos nos uidimus,ut om»nbsp;nium rerum nofiraru incertifimws uel fi(eriinus,adeo^inbsp;perturba ti, ut ubique uelut /ùrore perciti impingere uinbsp;derefnur,deferti adomino,cr iam altera uice dum areanbsp;amiiteretur pereußi, fwfjc regno nuper tnchoato exu»nbsp;tl, zr redaâi in mhitum,

4 Dedifti metuentibus te (ignifîcationem: üt fugiantà faciearens:

Sed non totos nos,S domine,repulifli,dedißi enûngra tiie tua cr/pei nofira fiÿtum filiciorum temporttm,zrnbsp;fiferandarum iterum uiâoriarum,per Samaclem me u»nbsp;gendo in regem fuper populum t»um:id minime egiffis,nbsp;fi populum tuum defercre flatuifiês, zr perpétua tradinbsp;dijfis opprimendum àgentibus. Erexißi enim me regemnbsp;t^eluti fignum, ad ^uod refidui palantes z^ fitgitiuiconnbsp;tentant zr denuo colH^ur exercitus domini, et regminbsp;àomtmredintegretur, cr quèconfùgiantquifiiganturnbsp;ùb hoßibut zr ùiHi opprinuintur. A facie ueritatis le»nbsp;gunt Hebrai, cum diâionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueritatem fig^ficans

potiut Syriaca habeatur, zr hic lt;q profy legi prifeo placuerit zr quibufdam ludais.Qjtanguam zr ueritotnbsp;promißionit dei reuera caufa fit reflituendi regnt ifraê»nbsp;Ëtici, pofl cafum tam grauem regis zrgentis. Sela ad»nbsp;iungitur,pro fide roboranda.

Vtliberentur diledi tukfaluum fac dexte ratua,amp;exaudinie,

itfrtHw mißet orationem, mm dubitans fibi feruan» da promijfa,non deferendum populum ifraëliticum,/})enbsp;eialiter dileâum,ideà mox orat, Serua,S deut, per de»nbsp;icteram manum tuam, per inuiâampotentiam zr omninbsp;potentiam tuam,ele(los tuas, zr annue mihi etianunenbsp;tnintme diffidenti, et tuam pro populo opem implorÔti,nbsp;ndgloriam tuam,negentes putent temere nos tibi confinbsp;dere, zr te dileâos tuos non pojfe liberare à fuis mani»nbsp;tgt;us,qua 'm re exaudiri cupio, non adgloriam meam,fednbsp;tuam, zr populi tuifalutettt.

THÏLLIM.

  • 6 DeusIocutuscftinfanâofuOjLæôboinbsp;(er)partibor Sichimam, ôC conuallem u-bernaculorum tnetibor.

  • 7 nbsp;Meus cft Galaad, 8(. meus cft Manaffes»nbsp;et Ephraim fortitudo capitis mei Juda r«xnbsp;meus.

Memorat nunc »juantafibideutbonapromiferit,Jt quotgentibus impifs, quantatuiâorûu, quales iamnbsp;quat adiderat,zr 'm poßeru femper dei uirtute habitv»nbsp;rum fe credebat pro populo dei, cui à dominopafior,«/nbsp;fulzr proteäor affertor^ conflitutus erat, l^otifilm^nbsp;ergo tribui luda praficiar legislator zrpfi^^‘f^’linbsp;domino uifum ßerit,totum mihi regnumnbsp;if eiet, sichern prouinciam, zT urbem, zr totatn^nbsp;Succhot,Galaadquoq; ultralordanë,zrqtfl^lt;P‘‘^‘^ 7nbsp;poßident terrarum omnes filif llt;^eph,Ephraiin,nbsp;minzrl^anaffe, quibuslegifirdetribuiudainx“^nbsp;rex promiffus eß,dudum à lacobo morituro, cuitu « Pnbsp;rium non effet finiendum, donee ex tuda nafeeretK’^J^nbsp;Uus Dauid in atemum regnaturus. ttee ßeinbsp;rlt;lt; eß,zrcerta fides,no deferendumnbsp;quamlibet nunc calamitofum ZT proxintumpt^nbsp;utuideturperfidis hoßibut,

Moab ollafpei(/ono«M) meaC’^”*... extendam caiccamentum meun’î’”*nbsp;enigenæfubditifunt.

Tarn Moabita qult;ün Edomita peut pgj« Tedaäift^ti/ndonütuwm Dauidicircgf^gt;fi^^nbsp;fiai omnes, omnes extera nationes etnbsp;fimt iHi, id quod zr credebat fiituru exnbsp;MofiszrSamuelis.Moabautë dicit olbmnbsp;quo iOä feruilitcrfibi fubdendamnbsp;deEdom loquitur, fordidamdenotandofuu'nbsp;loquendimore. Hunc fuper regnum meü^ ¦neitse^'’^nbsp;regem iubilat Philißaa, quafitriuphalenbsp;men contra populum dei,ßdßat'tmfuonbsp;erit mihi pra alijs,ad quad occafionempgt;’^L^jf,Jednbsp;mi adoriendo imperiu meum,et in mitifinbsp;mamter,zr u'mcendi. In utraq^nbsp;quoq; Philißaa fup me uel iubilabis uelnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuU^'

prifcui non mdoâedixit, Mihialienigett^r 9 ' ^isdcducetmeinciuitatein’^*’^/nbsp;quis deducetmeufquein

Qjtis impedirc me poterit, te me nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qutfi

ttus 'mcidam zrdomintu afßquor 'm gair queharumgentium urbes,etiamnbsp;mtißimumf l^uHo prater te,ó deus,auxdiu^nbsp;ad obtinendum hos omnes proumciutnbsp;f/d 'm primis Idumaam quam prolixiut tetUU^Jnbsp;rcgnumtuda,zrpofieritasDauidis,

10 Nónnctu deus qui repulift* *’*\*jj^ egredieris deus in uirtutibus nt)

Nonobliuißipoterit, o domine,peeituf' rum, ad tuum peculium zr gentem tuant Z7nbsp;quem regnum iamdudum manet tuagratii^’ß^ij/ntii^nbsp;hancprafentemrepulfionemtuamperpetx^^prt^nbsp;duraturâconfidam, quatidoquidê ut pnttui


-ocr page 223-

»ÎALTERtVM

‘‘'Mn k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iwflris llriieliticls,de*

(J. ç, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oinnes hm Aegyptios quÀm Amorrhxos

magnifiée exeret bra^ tuiecontra hoflcsfideliu tworu, de quonbsp;lobisfit dubitâdü, ut mctiri no potefifiimma uenbsp;ll ß'’*quot;‘*j?igt;W(litrc nüÇeriatnofiroffiimtne mifericors.nbsp;auxiliutn de tribulationaquianbsp;Çfîlus hominis,

meorum fiirtitudo jçjj^ hofiibuf noftrif, fed gratia tua crfauorau=nbsp;ptonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nofiros i» circuitu intquot;

• NuKii« enim momenti funt omnia humana ^^''^^omde HJ tuam bonitatem çy potentiam totinbsp;tefolii auxiliatorcm inuocamuf.tJiasnbsp;“^^'Wiiquiconfidit inhominet Verum,tuume^

'*lt;111^'° uirtutcm: Si ipfe ad nihi P '‘«ducet thbulantes nos.

m«s uirtutë, firtiter bellum ger emus, pugnabimus, ijuâdo ita tibi deo nofiro utnbsp;T'liitf’*'°**^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nufiros nos po/fe deijcere,

nobis fubiu 1^ gt; tui nos operam noftrâ intrcpide interim addicenbsp;(ji). ®'‘ dißimle eil diäu iflud loab ad /ratrem, Fortinbsp;'l^’.Cr ägamus ßrtiter,pro populo noftro,crc,nbsp;Psalm VS lxi.

. InfineminhymnisDauid, aduerfis,^gratia»

I fe„î^°pro liberatione,itt typum Chrifti. i^^Xaudi deus deprecationé meä;

Vtcun^perfuafiufim,ficutcromnes fideles, propenfißimum te dominum ad benbsp;'““‘fr

Ptfen '''‘’’'‘^iiiogt;'ationum,quales eSquot; nunc cum extent '’t aflînnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;menu, ijuas adita quaq^ wee

itfdenter eupiens,ut attends pro

ïfiü ffrræad tcclamaui,dum anxia cxaltafti me (pprrf

jquot;**'*”’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lïierofolymisucl'

terrarumßero,noignoroteprafen ubiijf adtenbsp;nlijj^ “’’‘«nxioritznttlfis fubinde hoflibus,SauleCTnbsp;fuccurrere decreuifti,nemonbsp;ftatues quàm ut ad me apnbsp;’^isfperditio ueladuerfitaf. Vinbsp;’tee ? fuftuliffe me uelut in altißimä rupê uelnbsp;potuiffem uiribus cofeendiffe.nbsp;^it q ‘'ppf^l’endere me illic ne^uaqua uanbsp;’^ditatione tibi deuotior,nbsp;’’isi 1’meat turns fortitudi^nbsp;ff'leinimid.

in^ ‘‘Bim certißima/fies mea,et pr^efidiu mihi,quod turris,nulUs unquanbsp;dr ijcienda uel cocutienda, cut nuÜM qualibet

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io8

iu/lrHÄHS hoflis ßrtißimus prteualeat, Huiufntodi autê fidutiam praftatmihi uerittuuerbitui, cr promißio»nbsp;numcertitudo.

4 Inhabitabo in tabernaculo tuo in ffculaî protegar in uelaméto alarum tuarû. Sela.

Commorabor et uerfabor in tw tabrnaculo ad quod nullum poterit unquä approximare malum.Et 'm protenbsp;£lione alaru tuaru /perabo femper, certui me femperconbsp;fiftere 'm ipfo conjpeilu dei mei,me tuentis de findennbsp;tis,quo nudu eft latibulu tutius.Sicut 'm caftris regijs,nenbsp;mo fecurior eil eo, cui 'm ipfo regis tabernaculo conce»nbsp;ditur conuerfari, quales ftmt qui dei bomtatem fibi pronbsp;jpicientis erfe ducentis pleniM agnoucrunt.ln hoc uitanbsp;aterna fitaeil,ideoq} adfcripfit iela.

y Quoniam tu deus (weMs)cxaudifti oratio nem (uota) meamîdediftihæreditatcm ti*nbsp;mentibus nomen tuum.

Órationem tranftuiit pro uotis. Vota nempe no funt femper uel mteÜiguntur^pmfta deo,ftue facrtficia,(}uenbsp;corporis obferuantilt;e,multo minus opera fupererogatonbsp;rie,quam fomniant,perfiâionis,fed quiecunq; facra denbsp;fyderia,qu£ cr orationes proprie dicuntur, cr uotaftnbsp;deliu,qu£ dominus non folu exaudit, fed eliâ fufeitat 'mnbsp;fandoru cordibus, cuius foltus eft quicquid boni uel co»nbsp;gitamus uel defideramus. Dedifti quidè hiereditatë ift-aënbsp;litico peculio tuo,terra,pmtßionis Chananaicä, fed lortnbsp;ge filiciorê promififtifidcltbus fempiternäomniu bononbsp;rum pojfeftioné,quam iam dedifti patribusfidei noftre,nbsp;ç;“uafis mifericordia:tu£,Abrahie,\faac,\acob, ZiT reltnbsp;quis omrubui timentibus nomen tuü, id eil, fide, Jpe ernbsp;charitate,digne colentibits maieftatem tuam.

6 Dies fuper dies regis adiiciestannos eius ufq; in (d(cm)gencrationis SC generationis,nbsp;Longoquidem temporecontinuabis regnumeuminnbsp;me cr filijs, fed longe diuturnius prteparabis fcctmdanbsp;Dauidiffilio Dauidis,Chrifto domino,cuius regni nullusnbsp;eil finis, ut qui uere corädeo pâtre poteftatê acceperitnbsp;regnandi in ccelo cr terra,cr Dauid ipfe,deo fuo totutnbsp;deditus regnum populi deifideliter admimftrct, çr poftnbsp;hos dies uitlt;eprlt;efentis,ßturi feculi dies aternos corattlnbsp;domino fit filieiter uiilurus,.

Permanctin aeternö in confpedu dei: mi fericordiam amp; ueritatéeius quis rcquirct?

Aßiftet er ajftdcbit Dauid crftdelis quieuq^ femper domino,omnta fua uerba er faëiaftcagit, ut fciat dorntnbsp;num cunda mtueri er iudicare, tui foli probare fe cu»nbsp;piat, er à quo folo pendeat : fie er Chriftus aduocatusnbsp;fidelium deo patri femper aßiftit.Tu uero,ödeus,m re»nbsp;gno Dauidis conftitue zr préparafemper mifericordianbsp;er ueritatëfUt nihil 'm eo locu mueniat quam gratia CTnbsp;fides, beneficentia Gr ucritäs,deuotio er chantas. P«’«nbsp;feus aut pro mterpretatur ct alias inue»nbsp;nüur,ut alio locutiontsfilo idem dicatur,Quis requiretnbsp;uel obfiruet abfentë mregno tSo probitatc et ucritatëïnbsp;qu£ abefti neutiquam poteft regno utriufJi Daiiidis.

8 Sic pfalmfi dicam nomint tuo in fæculû fjeuli: ut reddam uota mea de die in diem.



-ocr page 224-

PSALTERI VM

Vot» i«ud5 yottigratUrum or laudis qutefota de o grata funt fà crificia propomt fe perfoluturum, bic cr in ßituro fe»nbsp;culo, Non curabo t^nquade magnificentia twnünis mei,nbsp;fed humiliterdeme fentirecogitipfa confcientiienw£nbsp;humüitas, fed tuo tanttim nomini gratias agam,tuäglosnbsp;riam zdabo zy celebfabo femper,crquicquid tibi granbsp;tum ßre inciderit ut ex gratia tua uelim id fludiofe aunbsp;xitio tuo perficere quotidie fludebo, quandoquidem etnbsp;bentficia tua nunquam non experior^.

PSALMVS LXIU In finempro [dithun,PfaImus Dauid*nbsp;Opinio eü Dauidem c^uidem adidiße hunc CT fimi^nbsp;Us Pfalmos ,fed cantoribui lt;iuibtK inferibuntur cantannbsp;doj tradidilfe,ut bic idithun ZT ipfiuf focijs.

' ARGVMENT. OratioeRaddeitmcumina

grwif aduerfarij more fuo mendacijs blaj^bemi/s, -------j Onne deo fubieda erit aïa mca?

i ab ipfo enim falutaremcum» Qjtpties in hac miferiarum uatte cdlantinbsp;tates incidunt, utique non ad aliud uj}gt;iamnbsp;rej}gt;iciêdtim eflfideli prlt;eter ^uain ad deunt ,fed anima

quiecunqi deo credent traquiHa femper confifiat, bom confulcns for tem fuam .Hoe eß earn babere filentiu, acnbsp;quiefcere,iequammiter ßrre tnantun domim, in pa^^nbsp;tientia poßidere ammam. A folo enim deo falui conßr“


tur,non quocunr^ bumano bracbio uel naturte uiribus. ± Nam ÔC ipfcdcus meus, amp; falutaris mc^nbsp;«sïfufceptor me’,n5 mouebor amplius»nbsp;Equidem proßäo ipfe fcilicet deus rupes mea eSl,etnbsp;heus tutißimi conß(gij,et petra altior acceffu bominu,nbsp;Tranflulit'yi^ wi principio per Nónne, boe loco pernbsp;Equidem uel Nam,fenfui mhil decedente, non nimiumnbsp;Nomin» ß^npulofus de uerbis. Tradunt Hebrlt;ei ctiam banc dianbsp;lt;«. ‘ iiiionemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deunt ßgnificarecumalqsdiuinisnomim

bui,quale eß y\y,quoru alieubifeptuaginta duo enux merant.Salus mea eß,inquit,deus, etfufceptorconßginbsp;entium adfe,dunt boßis urget crperfequitur,non moanbsp;uebor nudtu uel amplius. Cum enim fanéiis omnia proanbsp;fint,nunquam uerelabafcunt, etiam fi fecus iudieeturnbsp;¦ab hoe mundo.


Quoufque irruitis in homincm^intcrfïgt; citis uniuerfi uos.'tanquam parieti inclinanbsp;CO,amp;maceriædepulfæ^

lrruitis,dixit,in hominem,pro quo Hebrat dieunt ina ßdias ponere, uel cogitare dolos, ponere offindiculum,nbsp;fubruere, quod eH urgere ad interitunt. infultat autemnbsp;impijs,conantibus bonos ladere, no autem potentibus,nbsp;fed tantum ßbijpßs perditionem afcifcentibus. Pro hacnbsp;enim malitia ad quäßudio fatana permouentur, domianbsp;nustraditeosinterneciom utpariter omnesoccidatur,nbsp;proximi iaexitio,non fecus att^ paries qua fe inclinât,nbsp;er maceria impulfa ßrtius,quorum cafus ut inßat pronbsp;xime, fic uehemëtiafua in minutißimas partes fimtur,nbsp;4 Veruntamen pretium meum (exaltationemnbsp;eius)cogiauerunt:repellere(cucurriinßti,amanbsp;bant mendaciuw)ore fuo benedicebant,dlt; cornbsp;defuo makdicebanttSela«

TH ILL IM,

Ingernm tntpiorummagisexplicat, Exaltätiontto^^ie^^^ ius,ittquit,cmfultant deqcere:hoc eß,quos dfWnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JS».

eos conculcare ßudent, uel caÜide confultant, dacijs onerant cum ueritate obefic iUis nonpoßunt.l^nbsp;brat quidam exponunt aliter. Quia deus pro exaltationbsp;ne fua circa cardmes cceli habitare uideatur,crnonnbsp;rare terreßria,quod tarde pumiat improbos,ideo coßtl*nbsp;tant pariter de opprimendts fidelibus, er excoinmtiMfnbsp;candis à cœtibusfuts. Prifeus tranßtdit, Hoiwreittmtquot;’nbsp;lod pro Vau, cum quidam Hebrai dicant ExceUentii»^nbsp;fuam,quod non abluditàprimainterpretatioite.nbsp;autem reddi non poteß ex Hebraico ßcut ex Grteo^nbsp;curri in fiti, Hebrao non quadrat, nec dittinare po]]“^nbsp;Mide receptum. Orrfuo benedicebant,confciefii^‘^nbsp;fua z^ intimis defyderijs ercogitatu maledicttnigt;r'nbsp;Cir mendaces corde,uerbo er opere.Memoragt;!d‘igt;''‘^nbsp;temfententiam, qua dicitur deus conatus itnpiof''^.nbsp;tra pios couertere in impios,ßggt;ußcat appoßi^

•y Verûtamédeo fubiedacftoaniffläifl^ quoniamabipfopatientiamea«

Herumcamtfuamnobis iitexemplum petitq; anmefute filentium z^ fabbathifmuin,clt;’''l^nbsp;tie fcilicet tranquillitatem,quanbsp;pendent à domino, cuius continuo expeëllt;^rnbsp;nbsp;¦

beneficium atquefalutem,interimfuaforte fignatianimo,deoqicommißi.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.„jt

6 Quia ipfe deus meus Ä faluato'^’’’ adiutor meus,non emigrabo,

l; uerfuseum precedente ueluti intercale’if,) do nunc pomtur eodë fenfu,fine uitionbsp;locum non habet in orationibus ad deum,^^^^nbsp;er deo placent defyderium.

y In deo falutare meum, amp; gloH’ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(,1«*

US auxilii mei,amp;fpes mea in deo ß

No» efl iucundior confolatiobomif» qui fentiat in fe fidem ztr perfiilam fidutiant i«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fif

folusfit faluator z^ falus, in quo folo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßr*

miter fubftßcre,uelut in petra inacceßibil‘gt; litudinem fuam habere à domino, qui fitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iefi

qui folus explore ualeat quiequid aiwnut bu^‘^ derare poßit.Hac confolationefi-audantt^ß'^^^Dfit,nbsp;ßitutifuntquiidoloru ZT diuorumnbsp;qui Gr f :mper inquietinufquamanchoraiu/P^nbsp;cerigaudij inuenumt, quamlibetfedulo‘l‘r‘^nbsp;quirant.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;at(^'

g Speratein eo omnis (tempore) tiopopuli, cfFunditecoramnbsp;ftratdeus adiutor no{i:er(inetemuigt;^^^i^ ffD»

Hortatur ad fidendumdeo, er mintbus, qui fine deo nihilfunt GTnbsp;rum ßudiafequamur. Canit igitur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^e, 0

ni omni tempore, etiam cummaliuidenturrj fiiff popule dei, quod non fine affèdus notanbsp;firtaffis olim pro feriptum fuerit _ Qÿinbsp;fignarepotefl,ut prifeus inteJlexit crtraulnbsp;autem moleßia pi/s cH malorumßUeitaf t iUfcOtnbsp;fioneinnocentiu,ideöfubijcit, Effunditet^


I

-ocr page 225-

PS ALTERIVM

teflitf doloris ueßri querimini,unde certd uo “ '««folitio ()rouenût,qui folui fidutiie urfir^e finit utnbsp;habeatur,ideo additur Sf U»

9 ^^eruntamcn uani filii hominum, mcn^ filii hominü in ftatcris : ut decipiantnbsp;’P”«leuanitatcinidipfum.

^*^1» ^fponit pcrfi^ionibut diuinis uanitatëhuntMant, îw'j iBftHitt hominet uel ifftimetfelicitatem impio*nbsp;plané eflipfainanitiit et nihilum: mendaciumnbsp;ilt;i efi resfluxa, ZSquot; omnem de fi expeëlationemnbsp;latent, ut quibui ipfum eorum nihilum priepoderet,nbsp;’’luis cos trutina explorant, in alteram lancem illot,innbsp;nihilum ponat. Quit igitur ifiot metuat,imite*nbsp;^»Xfi colat, autetiam in eot /pem coUocet aliquamfnbsp;ccrtiorem fintentiam uidit ,fignificantnuUamnbsp;’‘![inhominibut integram fidem,quin mutuum fifi denbsp;‘P’^f.pcr omitet modot contraëluum,uani enim faut

T’alite fpcrare in iniquitatCjamp;rapinas

  • I nbsp;nbsp;.quot;l'tecôcupifcereî diuiiif fi affluant, noli-

  • II nbsp;nbsp;quot;Japponerc.

Y* Cm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iniurid, fi-aude amp; rapind

^^(ndit,(iu£quamlibetetiâiufiedcquifit£ homi* ^l^arenon po/fiint, imô totu inanë fiiciunt,fi cfuiinbsp;, ‘^¦i^nbatiminoderattui.cfnimia filicitudineagnbsp;anima, uelcuminiuria proximorum, atquenbsp;i ’^^'tniexitialioffinfddei.ideohortaturfiiritmfannbsp;i ^^'‘*^fittltrodiuiti£affludnt,cornequaguimadifcid*nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnitn permanent,fed fiux£funt, facile auferun

ll TPftfKnt,

g .'’’'fllocutus cft deus,duo haec audiut: V’Poteftas deleft.

nplicauit dominut uoluntatem fuamad homi* fuirent w quo domina complacere po/fint, cr denbsp;V'iliwt in monte Sitt4t, in tabulit decalogi dua*nbsp;fimel cr ficundo, fepiutfiilieetaudiui^nbsp;I 4fonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prophetif, euiut fimma fit, uno domino

'IT' i'obur,utfaludre poßit, eSquot; bonitatem, ut Mclit: tiif^''fgt;derantet attentiut, iflt uni fi hominet corn*nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fini, creaturarumfolatid ZT auxi*

* E**«2SS'n'io-

tics ” . ‘^°”ainc niirericordia,quia tu red« ‘uxta opéra fua.

“tó addenda iam diëlit deum unicuiq; pro fuit l^ypoquot;nbsp;P°^tio»^t,ubijcienditt ad impiot.Veru,nbsp;(^iti^ademeritumpuniendo, (^funbsp;'U premiando pro fua dementia infinita.

p. PSALM VS LXHL

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quum effet in deferto

etiamprifioirrepfit operi, ut ^anquam er defertumnbsp;inVnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ldum£orumregione,fir*

^'nitibui utriufque,m quo diu Dauid delituit.

Oratio eft er confolatio iufti 'm wentis et corporit ad deum,cuin interim wn»

THItLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10^

P7 fifi mutuo perdunt er pereunt.

Eusdeusmeus(f»)3dtedeluce ®nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uigilo. Sitiuitinteaianiea,qua

E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multiplicitcr tibi caro mea. In

terra dcferta,inui3,amp;inaquofa.

Ntbil £que cupiebat Dauid pro pietate fua quàm in* tereffifacro ccetui colentium iuxta legem dei dominum gaerfnbsp;deum ifrael, quod per tyrannidë Saulit lüi nan licebat, c««u«.nbsp;dum effet 'm eremo Ziph,cum fuit iüit perftdit carbona


Hut, Diluculo ad te laudandum confurgo, omnibut meit ftudijt tuam pr£pono gloriam,ferttétque toto defyde»nbsp;no anima mea,erptit fiire er poffe peficere uolunta*


tqt,ut quidam uoluntjdeo orat ardentifiime, dicent,O omnipotent deut,conditor omniu,quem coluerunt fan*nbsp;dinoftripatriarchæ, eràtiuo funt beneficia maximanbsp;cr promifiionet conficuti,dciis meut tu et,ernemo a*nbsp;tern er legent tuam.Concupiuit cor meum er caro meanbsp;proftceread laudem nominit tui,er ad profedum 'm uenbsp;rapietatepiebittu£,cuime prapofuifti. Nufteautemnbsp;infiticulofa er arida terra, procul abeffe cogor à faerisnbsp;conuentibut, uel difientium legem tuam, uel concinen*nbsp;tiumgloriamtuam,

i fic in fando apparui tibi.-ut uiderem uir tutem tuam amp; gioriam tuam.

Hrfc denunftrationit nota fignificat energiam adpr£ fintem tunc iUi fortem. Quafi diceret, Vide domine innbsp;quali nunc fim facrario,fiilicet in uaftifiima folitudine,nbsp;uagut et uit£ incertut ac pauidunattamë quafi fi in ipfonbsp;facrofxderit tabernaculo,m medio populi tui effem,ficnbsp;contemplabor te, ut uideam quoad licet uirtutem tuamnbsp;ergloriam. Area alioquifortitudo er gloria dei dice*nbsp;hatur, propterea quod ex ea fuam per caliginem non*nbsp;nunquamerper reffonfa uirtutem er magnifieëtiamnbsp;prafentem exhibebat.

J Quoniam melioreftmifericordiatuafu-peruitas.'Iabia mealaudabuntte.

Vtcunq; nunc externa mecum habcant,quicquidperi culorum circumftet, tua tarnen me confolatur bonitat,nbsp;cuiut cofyderatio deuota, quauit felici er amcena uitanbsp;potior eft et mihi optabilior, uitafiquidë £terna eft,oinnbsp;nibut numerisbeata, tantumeimpofiideturquantumnbsp;uera cognitione percipituripromde etiam in hac forte,nbsp;qua impij nihilputant miferiut,labijs tarnen mets laudanbsp;bo te cordis deuotione permotut.

4 Sicbenedicamtein uita mea (cr)in no-tninetuoleuabomanusmeas.

Cumfilaueralausdei oriatur exfolidacontempla* LamdeJ tione bonitatisdei,re£lefubdit, Quâdiu uixero,utcuq}nbsp;habeam,in nomine tarnen tuo,hoc eft, laude nominis tuinbsp;attoÜam manut meas,id quod fiagrantis animi indiciumnbsp;eft. Ad hocuero uiuere delcëlat,ut non folum me,fidetnbsp;aUos multos ad reuerentiam er amoreglori£ tu£ per*nbsp;ducam,omnibus modis,eleuans manus meat adgloriamnbsp;tuam in omni mea aëlione,

5 Sicutadipcamp;^pinguedinerepleaturani-ma mea: di. labqs exultationis laudabit os


meum.

Ttt


-ocr page 226-

PSALTERIVM

E4in uoIupMem iic calefiiitm bonorum fatietate nit ctnim^ Çu£ obuenire,ßittim atq^ ferio de deo cogitalt;*nbsp;tioneminflituerit, qualis efje folct, quanoäeremotisnbsp;ali/s negotijs in animo uerfatur, Kt in exultatione labia,nbsp;er OS in laude foluere cogatur. Adipem et pinguedinentnbsp;dixit pro fummis fed /firitualibus delicijs animigt;

  • 6 nbsp;Sic memor fui tui fuper ftratum meö, innbsp;matutinis meditaborin te,

Qÿondoquideitt non tantum imterdiu er mane,fed et to toatu***nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;recumbens ad quietëno^lu,mens nuafu»

Jßenfa efl ad memoriam bonitatis tute er beneficiorum, promißionumq; tuarum ad me perpendens magnitudi»nbsp;nem flupendam, per^ flngulas cuflodiat noäurnus pernbsp;fomniintercapedinem tumihi folus er fuper omnia ocnbsp;curris meditanduf. Htc quidam uigilias quatuor comminbsp;nifcuntur,alq tres,quidam duitf, de quibus mbH ad rem:nbsp;toties quoties euigüathomo uere deodeuotutf inprb*nbsp;mis cogitât eum qui non dormit neq; dormitabit eufta*nbsp;demfideliu,eleéloru CT tlierofolymitfaniiit ciuium.

  • 7 nbsp;quia fuifti adiutor meus.Et in uelamcntonbsp;alarum tuarum exultabo.

Ex te enim folo perfeilißime noui pendere omnê ßra tuna meam, uitam er operationë, tu folus me adiuuarenbsp;potes,er haëlenus uoluifli, proinde non tam in fidelißinbsp;morum comilitonum laeertK er fide collocaui fidutiamnbsp;falutis meæ, quàm in umbram alarum tuarü, quibus menbsp;tueris à rapaeißimis aquilis ? Vmbram autem dicit tui^nbsp;tionemerproteëlionem,qua clementißimus dominMnbsp;Dauidem tam mirabiliter eripuit,

  • 8 nbsp;adh^iît anima mea poftte.mefufcepicdenbsp;xtera tua.

Difeimus contemplatione fauorû diuini Deum nobis femper auxilio ejfe,cr perpétua nos fecuritategauderenbsp;fub ipfius tutela, qua ita nos fouet, ut aues folent puüosnbsp;fuos.Quam fi uerefentiamus, neceffe fit iugiter er launbsp;dare deum, er tota animi deuotione illi adbarere perßnbsp;âafide, uicißtmqueabiUiusdexterain omnibus huiusnbsp;mundi periculis,fideltßimc fußfulciri.

A Ipfiueroinuanumquæfteruntanimam ” nieam,introibuntin inferiora terræ,

ipfi uero tanti ac tot perfecutores impij in uanu quifa fierunt bailenuf uitam er animam meam,fi-uflra tot innbsp;fidijs infieterunt,quibut me dominus ad manum non tranbsp;didit neq; tradet,quin potius ipfi me qult;erentes ad mor=nbsp;tem,exterminium incident, detrudendi potius ad infir^tnbsp;na.Occifus eft enim Saul per animi impotentia àfeipfô,nbsp;ne babereturcontemptui, CT locueeßit regno ei quentnbsp;uoluit perditum,

IO tradenturin manus gladii-partes uulpiu erunt.

Tradentur uel incident in manus gladij. De S(lt;«/e pes culiariter inteUigiter pradicit, AciemcT uim glaanbsp;dij proprij fentiet feret:ut partes, id eft pr^eda uubnbsp;pium fint futuri omnes fui boftes occidendi in beüo, ernbsp;fepuUura carituri ut uulpes, beftinrum cibus er pradanbsp;futuri. Qtfibus uidetur priedicerc omnium eoru ciedem,nbsp;qui pios iniquiter perfequutttur*

THILLIM,

11 Rex ucro lætabiturin dco, laudabunf’r omnes qui iurant in co, quia obftruttun^nbsp;eftosloquentiuminiqua.

Gloriatur fibi er pijs omnibus, nempe qui iurant deum,uerefcilicct er ad deigloriam,ad omniftùft^^nbsp;proteftandam, er quia dco nihil babeant augu/iuUtfi^nbsp;mam fibi fore de dco latitiam ,laudandi^'eiusbonitlt;‘*nbsp;tem materiam amplißimam,ad obftrucndum os loqucH*nbsp;tium uana, quales ipfius boftes erant. Hmc eft ciifeendunbsp;pia; precationisnatura,er fruâus confydcrationisop^nbsp;ru diuinoru,et ne in alio Utetur pius quàm ingratia0quot;nbsp;fauore dci,inq; laudibus diuinisßn innocentis uitlt;t‘°'^'‘nbsp;fcientia,er in exaltatione ueritatts et bonitatis diui«^’nbsp;ut^fummopere uitetur omnis fermoiniquus,nbsp;mendax, quo pijs et deo dilcâis cum iniuria dcro^‘lt;^'''‘'nbsp;PSALM VS LXHII.

In finem Pfalmus Dauid.

Veladexbortandum,autadconatuminlaudibi‘^ ’ uinis explicandis,magis quàm digne perfteiendiStnbsp;ARGVMENT. Oratio contra timorcniirnbsp;rumcumcon/àlationeadiunëla,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

»tXaudi deus oration?

cum dcprccor: à timoré ^eripe animam meamnbsp;tam meam.)

tdeo nonnunquam pericula immittuntur ‘’¦îf dei recordentur, er feruentius illtfidere, crnbsp;adbarere difeant, neeeßitate compulfi. Siccniiquot;^nbsp;tandi funtfanëfi continuo in bac uita, ne if'fo^r‘‘'‘/iirnbsp;fine intermißione corde deus inuocâdus, et ub‘nbsp;get, eti(iuoce,fcd ea ex meditatione procedeU^^^nbsp;landus,Semper autem dttm uiuimus bojîesnbsp;ntoncm, mundum, carnis concupifeentiasnbsp;iiimium fui, à quibus omnibus liberari 4 domm‘gt;P’^‘nbsp;tur fideles: er qui ncfciuntbosboftes,pijnbsp;qui in bis periculis no clamant ad dominum,

Protexiftimeàcôuentu malign^”^ àmultitudineoperantium

Inftantiam quotidianÔ, erfalfos/ratresCrP fidei boftes etiam Paulus deprecatur:fic omnfS cnbsp;piunt à domino dco fuo abfcondi et protegi à clt;rnbsp;uentione,confjlio, uiolentia uel doitsnbsp;piorum,c{uimala tantum feilantur, ctinfirtm^nbsp;fibifimilibus fed pijs. Sunt autem caterua «eb^nbsp;co/Kurfantium ad publicam iuftitiam impedit»nbsp;turn ad maleficia propenfi, ideo opcrarijC’'^'* ' ûnbsp;iniquitatts dicuntur, à quibus fe pij uixnbsp;funt,fmô no poffuM,nifi oratione,coj}antia etpnbsp;5 Quiaexacuerfltutgladiumiinguasnbsp;intenderuntarcum rem amaram.

Stadia malignorum indicat,acuere dentesfuos,P tasfemper baberecalumniasin orecontrainn^'nbsp;mortifiris aceufationibus cr falfi^nbsp;gladio occidere innocëtes, parati femper ad lanbsp;cr triftia uerba ac amarißima iaculadum in p^^nbsp;(imocuos crjraudis expertes homines. QU’^tpH


-ocr page 227-

spalterivm

er propeUcrc nequeunt,uelut iacula arcus de Ion* •«trawM ad prafentem (gt;er/ticiem im^rouißtnbsp;“tfagittentin occultis immaculatum^Sunbsp;fagtttabunteum amp; non timebunt;

impiortim efl tendcre arcus, ut fagittis iacu» incautos zjquot; intégras, qui ut nemini obefje cupi’inbsp;non ualde tintent flbi ab impi/s ,utfefe pramu^nnbsp;er dolis impioru i» abflöditis (autiantur,utnbsp;nuUo fèrè iUisfuccurri poßit , nifi tantu inno*nbsp;^^^söflirntia libcradi.Subito fldeles incautosaggre»nbsp;impiflnihU deu timëtes neq; iufla iUius indicia:nbsp;^''’^''wwpenes eos timor dei, nuüa religio uelpietas.nbsp;’’Unauerüt fibi fermonem ncquam.Narnbsp;^’’cruntut abfconderent laqueos î dixe^nbsp;'”’^Quis uidebitcos^

improboruni uOM Uerbum maluftt, quod iaculantur,zr infigunt innocuis,quibus fimpli^nbsp;^^''^fiflerenon didicerunt^Cogitando cr confultandonbsp;coUoquuntur Z!quot; narrant,quomodo aggrediannbsp;, ut Ledere poßint homines fimplices : fi tarnennbsp;flmt exufu malignandi ,quàm ut confultarenbsp;fednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crudetes ut mutuum non expedient,

ƒ ®f' quifque uh» inférât quantum libeat ac poßit, enim apud taies fides prouidentia dei, uel tbnbsp;itupiorum, Vd etiam refinbsp;I . ’ laqueos dicunt,Ciuis deprehendet noflrasfab*nbsp;^^amp;tendicuLtsnoftras contra fideles f

funt iniquitatesîdcfccerunt feru (g^’'*^sfcrm-inio.Accedcthomoadcoraltûnbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;mtimum hominis zr cor profwtdum)

ju. l'^'^Dnamdiligentiam dolos concinnandi fingulari excogitatyO'exdggerant adeo, ut ex«nbsp;«lo peruefligationem non obmittant,fi quo moanbsp;°^^^'fdenda inueniant,contra innoxios exhnbsp;comimfcendo,cr incendia fama zr honbsp;idjJ *^fligando, etiam qu£ occulta funt cordiumzrnbsp;Knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conieiluris co»

5^’*“ onfam habeant perdendt fideles.

quot;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcus.Sagittæ paruulorum

V l)^f*)f’lt;îtæûintplagæcorum,

f^^lignos fagitta pro/fiieere fibi nequeant.Suanbsp;hii^j fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plagie coru quibut ajficientur iudicio doà

ceu fagittas intendiffènt in in» fi!^Jgt;'^gt;‘affciIicetcrpeflifirascalumniiiit.Aliumfcnnbsp;ptiflusinterpret, fine punëlislegendonbsp;paruulos, Züquot; aliter diflinguendonbsp;Accedet homo ad cor altü,nbsp;exaltabitur deus,primum Vau le»nbsp;fin'iptorumnbsp;ey leHiogermaniorfor»

linguae eoru. ‘1*’* uidebanteostnbsp;S“*** »nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impif fcilicet, Unguis fuis,,

^fxttt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuisipforumlinguispriccipita

utfluporietterrorifiterinteer

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no

ftrtKituî. Ndm quicunq; cosconjfiexijfent, ij prametu mox defluxerunt, uidercq^ eorumcalamitatem minimenbsp;fuflinuerunt.

  • 9 • amp;timuitomnishomo,Etannünt{àüc-tunt opera dciamp;fadla eius intellexcrunt»

Ex huiufinodi ultionediuinadeimprobis fumpta,glo» ria dei iüuflrabitur.Dominum enim deum timere oquot; renbsp;iiereri incipient mali, fibiq; periculum imminere ßrmhnbsp;dabunt, aliorum exemple, cernentes dei opus effe per»nbsp;ditioncm improborü, bonis interim iufla dei iudicia de»nbsp;pradicantibus, cr de bonitate eiiu,qua fola nitiitur ex»nbsp;ultantibus,quod in fequenti uerfu notatur.

  • 10 nbsp;Lætabitur iuftus in domino, Scfperabitnbsp;in eo.amp; laudabuntur omnes redti corde.

GdKdfamp;it iuflus de aquitatedei, etiam ab impi/s fito malo confitendaïqui enim reëlo zr aquo funt corde zynbsp;animo,rede de iudicijs dei fentiut,erga proximos qtto^nbsp;rcëia afficiuntur fide, zy dileëtione,folidiferuentes^ ninbsp;Uerapietate.

PSALMVS LXV, In fihem Pfalmus Dauid*nbsp;idem qui in priori Pfalmà.

ARGVMENTVM» De proféâti ccclefiie per Uerbum dei,poflquaminualuerantpeccatain orbe.

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;É decet hymnus deus in Siô:8d

tibireddecuruotu (in (rrup/em,) ftiip^fida zr omnem aflimanbsp;tionem excedenstibi laus debetur, o donünbsp;né deus,in ecclefia fidelium,in qua fola laudori appretianbsp;ris zjquot; mandas: cr tibi reddutur placita uota,facrificia,nbsp;zy ôbfequia cordium, linguarum zy operum, non alibinbsp;quàm in cœtu fidelium, qui nunc sion, nunc lerufaleninbsp;Hominatur. Vbi olim tantum erantfummi deicultoresnbsp;gyati, zy eleili amici ad cultum,iuxta praferiptum diuinbsp;na legis: mine uera agnitio legts zy legislator is perua*nbsp;fit omnes gentes,ut humera unoglorificent ueru deum,nbsp;i - Exaudi orationem(melt;lt;«)ad te omnis ca^nbsp;roueniec. I

Laudat primum zr pradicat dei bonitatem, à facilh taté zy propenfiàtie ad bencfaciendum omnibus, zy aunbsp;fern prabendi orationibus,qua preces quorumlibet ex»nbsp;audit. Adeô enim exorabilis deus efl, ut ad ipfum fefe rénbsp;(ipere audeat omnis caro, hoc efl omne genus hominu.nbsp;Ziuo aperte admodum de regno Chrifli uaticinatus efl, chrfiîa»nbsp;i« quo cœlefle iHud propitiatorium zy oraculum, dominbsp;nus lefus Chriflus, toti mundo per Euangeliumpropofinbsp;tus efl et innotuit, cum olim folunt in ludaa notus effet,nbsp;zy 'm lerufalem magnum nomen eius: nunc Chrifli my^nbsp;fleriumfruilivm fuum habet in toto mundo perfidemnbsp;gratia dei in Chriflo. Turn quoq; omnis caro,id eft créanbsp;tura humana,faluandiquiq; fideles et eleâi ex omnibusnbsp;tiationibus, ueram Zion lerufalemfupernam montemnbsp;fandum adiré cœpcrunt,

5- Verba iniquorû præualuerilc fupernos (er)impietatibus nofiris tu propitiaberis»nbsp;Célébrât bonitatem dei à clementia,in eos qui ipfumnbsp;offinderunt. Verba, inquit, iniquitatumprauatuerunt ¦nbsp;Ttt a


-ocr page 228-

I

PSALTERIVM

KoWs, moles ipfa prauitatisfomes, ^ui ontnium Jcelt^ rum pitrens efl,oppre)Jerat nos,Gr maUsgrauißimis obnbsp;ttoxiosf£cerat.lie{no,ait,condonabii,quod er ipfum mnbsp;Chriflo feruatore fingulariter mundo prtcflitum efl,nbsp;Ip/tus na/upfttngu'me, quod diuui Paulus tarn praditrenbsp;ubi^; pradicatjUera confiât peccatonim expiatio, folianbsp;daq; ab ira dei redanptio, dum merito mortis Hints eonbsp;^iritu donainur,quo remißionem confe^uimurcumnbsp;odio malt, Damore fiudio^ boni.

4- Beatus quem elegifti 8(. alTumpfîfti ; inha, bitabit in atrqs tuis, Replebimur in bonisnbsp;domus tuæîfanâum eft templum tuum,

Beatui ii efi,qui 4 diuina in primis prouidentia ac bo nitate eledus eft, ut in atri/s domus domini habitaturusnbsp;fit,id eft, fide integra inter fanilos coeli dues uitam adunbsp;rus,coeleftibus^ bonis,qult;efunt bona domus dei,eiusq;nbsp;templi in quo funt credentium animte,fcilicet uera iuftinbsp;tia fidei cr pietas, cum clt;eteris ftiiritus fandifrudibus,nbsp;qbtts pater cœleftis glorificat fandos fuos perfruiturus„nbsp;5 mirabiie in æquitate,Ëxaudi nos deus fanbsp;tutaris noftenfpes omnium finium terrae,nbsp;amp; in mari longe,

si,o ihnüne deus, iuxta peccata noftra nobis reftfon dcrenolueris, non poterimus fuftinere, terribilia enimnbsp;funt nobis indicia iuftitiic tuie, ut cofcientiie noftræ connbsp;tremifeere cogantur,cr procul efti à beatitudine. Ve«nbsp;runtamen fidutia bonitatis tutefreti, inuocare te audcanbsp;inuoeantnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominu cr deu iuftithe aoftrie, qua fide faluamur,

tanô». nbsp;nbsp;ut terribilem iudicem te non ftmus experturi. Qw» cr

nonfolum nofter del meus faluator es, fed totius mundi ftgt;es,cr omnium finium terrte, er quaquauerfumproanbsp;tenditur latißimum mare.Omnium cnim hominum deutnbsp;agnofceris,et faluator adoraberis,in remotißimis quo^nbsp;infulis er finibus maris.

Præparans montes in uirtute fua,accink dus potentia.’

Idea autem/fierabunt in te omnesgentes, quia agtnoa feent te folum deum effe omnipotentem, qui uirtute uernbsp;bi tut omnia condidifti,etiam altißimorum montium manbsp;gtütudines ftatuifti in fuo ordine er decore,cui nihil eftnbsp;tmpoßibile,qui nutu fuo omnia moderatur, penes quemnbsp;eft omnis potentia,erquicquid uirium erfacultatis eftnbsp;ab eo folo pendet, fiue in hominibus fiue naturis rerumnbsp;quarumeunt^.

qui cóturbas profundufti maris, fonum fluäuumeius.Turbabuntur genres,

A duobus fe oftendit dei omnipotentiam pradicare, abeofcilicetquod feuumer tempeftuofum mare cumnbsp;illilibetfedarepoteft,omnemqiftu{iuumfaftum er pronbsp;cetlarum,quie comprimit ui fua, alioqui netnini ceden»nbsp;tia. Pt ab eo,denique, quod populorum quoque qui inanbsp;ftarcommoti er firuentis maris fepe fremunt er exianbsp;iium minantur, tumultus domat er furores, ut quan*nbsp;tulibet multi fint er firtes, nihil tarne fine fua ualeantnbsp;poteftate, apud quem eft omnium uidoriarum alea ernbsp;prouentus.

S S(timebuntquihabitantterniinos,àfîlt;

THILLIM, gnis tuistexitus macutini 8(. uefper« wulquot;nbsp;tabis (deledabis.)

Toto terrarum orbe homines habitantes,fed a deoe^ ledos pergratiam,ftupenda per Chriftum amp;nbsp;fada miracula er prodigia permoucriit ad reftp'ft^nbsp;tiam ? Exortum folis diluculo, er occafHmtieljgt;^‘gt;^nbsp;rientalem er occidentalem orbis partes,into totu minf*nbsp;dumdeledabis er canere fades bonitatcm,flt;ip‘^'’^‘^nbsp;cr potentiamtuam, totumque orbem nunc idolù/nbsp;uientem ,cr ad confrßionemfidei in deum uerum pnbsp;duces.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Vifitafti terram amp;inebriafti eamî plicaftilocupletareeam, Flumennbsp;tum eftaquis; parafti cibumillorumq“nbsp;niamitacftpræparatioeius.

Secundum prima;uas atquefempiternatpfoHtiP^ tuas, patriachis fadas, in tempore uifitabis mund“nbsp;mittes faluator em Chriftttm,quifluentisEuan^^l^nbsp;drintecrapoftolica irrigabitmundum,crpl“’^‘nbsp;ditabit nouis thefaurtsgfatiarumet dodrinauen 'nbsp;eliminatis erroribus. Vnde er redundabitt innbsp;««jMojMm riuulifandiftgt;iritus catholica erudit'‘gt;nbsp;feientia uerbi dei, qua nunquam deficiet ,fi'dp^'’i^nbsp;bertate perftindct uniuerfa. Nee tjw«mnbsp;aderit terra,fed fernen quoque fandum, cr httrnbsp;getesfacientin tempore frudumeentefitmuntt^nbsp;rimum, Sic enim tu earn terram tuamnbsp;er uoles,nobilißimu! agricola, ut bona terranbsp;AurnfufcipiensfrudusgerminetoptimosCrm“

Riuos eiusincbriansjmultiplfcag^” na eius; in ftillicidqs eius laetabituOnbsp;eiusbencdiccs,

Sulcos eius terra, er riuos hortus ecclefiap' er inebria ubertim,cordtbus fidelium lt;^lt;’'’2nbsp;miliatis,ueluti areola dijpofitis, pernbsp;labere, er adfrudus jfiiritales foecundarcnbsp;Comprime glebas eius,coplana fs- aqud,qm‘^^±^j [ianbsp;uum eft in confeientia omnium uerbo tuo ¦nbsp;que feere fac earn, ne perpetuo maneatnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;siK*

intradabilis er infrugifera confeientia gt; ^ßiti( benedices,ut latißime er ubertim florcatnbsp;frudus. (iuod autem prifeus tranftulitnbsp;mina eius,intcUexit nihtl aliud,quàmnbsp;radices more hortulanoruminualleculas^nbsp;mere exaratas, ut tantofrequentiusnbsp;mina, in ftiUicidijs latabitur germinaHSgt;'’'^‘^n(ati“(nbsp;minutißtmas imbrium guttas ut latafegesnbsp;accedente nimirum benedidione dei.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jiJ**

coronaftiannöbenignitatis^^’^f’ pi tui replebuntur ubertate,

Coronaftiannumbenignitatetua,^“^ , ¦ rum prouentum uberem largitur libcrdlitt^nbsp;ta tuaftiUabunt pinguedmem,pron‘^'^‘^nbsp;nedicis populis, er uifitas clementer,fijd^,i( tl“*nbsp;rimosproduccns,peridoneasplnnl‘‘“ ‘nbsp;demittendas. Hoe eft per dei beoedidü^^”^ “nbsp;ronari,er campos ubcrtatcrcpleri. .

I;

10

-ocr page 229-

PS AL TERI VM

**tgucfccni fpeciofa dcfcrdfSC cicultatio yr accingentur»

homines in dcferlo habita» ^'^^ipcrdei fldlicidium cr gratiamfrugifera omnianbsp;m dei paradifum uertentur. Colles quotj} ac»nbsp;liß^'ftKrgaudiOfOmnigenerefruäuum dele(iabunt a»nbsp;«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exhilarabunt, V bi nihil ßierabatur boni,

J^iritualium gratiarum largieturcopiam. fco J •***”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infœcKnda per itifidelitaté,colenda uer»

pulchrc fru'flibus abundabunt^ campus pafcua, et innumeris ßdeUbus pernbsp;!*^bttmecctcßaredundabit.

J ^t^utifuntarictcsouium,amp;uallesabun ^“Untfrumctoîclamabût, ctcnim hym^nbsp;quot;'quot;»diccnt.

/'^’’'Pitllifriutflenletideimuntreueflientiiraneti* , •“ÿiiszj'ouibuifgregibtKcopiofis, Etuaüesope»nbsp;f.^'^frumento, omnium bonorum maxime terr^na»nbsp;infigni affluentia redundabunt, ut omnia uelunbsp;'**ndo er ridendo domino deofuo, hymninn cane»nbsp;A^Wur.Sic ^uoijue iufiorum animi de benignitatenbsp;ij-^’‘’^ifgaudiuteflabuntur,crfonumgratiarumaäio»nbsp;mordis iubilo concilient omnia.

J PSALMVS LXVr.

finem canticum Pfalmus Dauid* Satis ex diäis patet.

Gfatiarumailio pro redemption 4 tyrannide improborum, CSquot; laus dei cani»nbsp;^^mnia beneficia fufeepta.

Vbilatcdeoomnis terra, pfalmunidicitcCg.’orjic) nomi«nbsp;nis eius.'date gloria laudieius.

, tJihildefyderareDauid pro fide fuafa potuit,quàm quod er f}gt;erabat,cs' in promißisnbsp;T’fi'atjde fenüne fuo regem regum, er fitper omnesnbsp;doininaturum,maximam dei gloriam, quamnbsp;' 'toj impletam abunde conffiicimus,ut Chriflu do»nbsp;filium Dauid, ommum gentium principes agnonbsp;lt;eter„«m, eSquot; caput omnium filiorum dei.nbsp;fuoJr'quot;'^oratione prlt;euolat, hoc tarn facronbsp;j, ’'bderio, dilatandlt;e glori£ dei in tot um mundum.

quot;‘c quoq- incipit exgratiarumailione^non folum à liiOM*''*’*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omni terra ab ecclefiafide»

ofbe di/}gt;er/à. Omnes eleilos adhortaturad maiefiatidiuinie,adfanäificandumnbsp;cordf, esquot; uocibus, utq^ gloriam fuamnbsp;lt;cftitnent,nifi in lau»nbsp;‘icbetur omnis honor gloria.

tcrribilia funt opera Mlt;.k multitudine uirtutis tuæmen*nbsp;’’tttrtibi inimici tui,

wjlruaitt uera fide omnesgentes, ut credant tfîligitrtt incomprehenfibilia effe opera fapientilt;enbsp;^tenttó dei increatione munditotius,cs'ordinenbsp;difcantreuereri dominum erfuQii»nbsp;'’B pcKdêtei- dijfiiciant magnitudinem operum dei,nbsp;_ crerftorew lt;efiiment utcunque,qui cunâta fa»

3,

THîLLIM, quot; III eit, di/fionit er conferuat. Fiet enim fuo tempore, u(''nbsp;fefe omnes idololatratgeMesmcndaciumpoffidifie connbsp;fejfurtefint ; er quifuerant populi increduli er impij,nbsp;eonuertendi fint ad te dominum colendum er reueren»nbsp;dtim, eatenus,ut etiam fi animo non credat,minime ta»nbsp;men audeat fuam confiteri perfidiam, quifquis fueritnbsp;impius.

Omnes enim terrée coloni, omnes gentes in J^iritu cr Otbu itt Ueritate te generaliter coknt: fapientiores inquam CTnbsp;hteliores, uel eleâi ex omnibus, tun fine fide uel mendanbsp;citer ut hypocrita impijerin omni gentedeo exofi.nbsp;Ego quoque tibi pfaUam, erinconfefiionetui nominisnbsp;me exercitabo er recreabo, impenfißime cupiens id fienbsp;ri ab omnibusgentibus : quod uthodie mirabileuidea»nbsp;tur,tamen certißimefiet,ideo additur Sela.Omnes enimnbsp;fanâificabunt facrofanilam bonitatem tuam, qua mun»nbsp;do exhibiturus es er ofienfurus in myfierio Chrifii do»nbsp;mini.

Hortatur nurtales omnes, ut confyderent magnified Op«f* dei omnipotentis opera in tfraelem, non foltvm admirannbsp;da, fed plane terribilia, qu£ pro Ulis lt;edidit. Reéle au»nbsp;tem opera ea uocat, fuper uel tn filios hominum. Qtioiinbsp;enim iftis ludæisfecit, non ideo fecit, quodludaoru/mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

tantum deus effet, eft enim er gentium deus, fed ut in hisdemonftraret,quidde fettniuerfum hominumge»nbsp;nus fentire er Jferare dcbeat,intelligere fcilicet er crènbsp;dere, quotiwdo improbos abijeit, fideles ßuet,exercet,nbsp;libérât er exaltai, er quomodo confilia fua inferutabinbsp;liacircahominesfunt.

Quiconuertitmareinandam,influmi^ ne pertranfibunt pedet ibi lætabimur innbsp;ipfo,

F.xplîcaturusoperadeiadmi.randacircaele^osfuos, mimcbI* d«o prtecipue memorat miracula, Vnitm diuifionem ma duo.nbsp;r w rubri: alterum lordanis, quo uiam praberet populo ¦'nbsp;fuo, uelfugienti Aegyptios, uel inuadenti Chananaios,nbsp;mtdemirummmodum de deopopulusifraeltaminfi»nbsp;gnitermfedei bonitatem expertus fiicraterlatatus.nbsp;Sic quoque in Chrifti regno fideles euadunt pericula hunbsp;ius mundi, qute utcunque alijs nociua fint, ipfis tarnennbsp;profunt. \bibetabimur,inquit, tali tranfitu peraquatttnbsp;GT nubem ftiiritugaudebimus in liberatore noftro.

7 Qui dominatur in uirtute fua in æterx num, oculi eius fuper gentes refpiciuntfnbsp;qui exafperant, non exaltantur in fernemnbsp;ipfîs.Sela.

Potentiam dei proponit omnibus in toto nrnndo gen» tibus firmidanda, ut qui omnes regat, omniu cortbt no»nbsp;fcat,cunüos^ fit iudicaturus.Ciuare ei quod cecinit donbsp;minari detim feculo er in aternum, hoc eft, toti orbi,nbsp;er intentos habere 'mgentesoculos,reilefubiecit,(iutnbsp;uero dominum exaff crant,ab eo deficientes,nünime eXnbsp;idtädi funt:ideft, nequaquafuperioresfitturos unquam

Ttt Î

-ocr page 230-

PS ALTERIVM

dd tempus mpij dominari amicis det uideitn tur.Hocautem quiu itgre credunt filij huiu5feculi,ideonbsp;adieeit Seb-R-cbeHes ZT priefumptuo/t reifdentur ù donbsp;mino, non proficient contra elc{tos,fed peiorcs fêmpcrnbsp;erunt fibijpfis,ut quandoquidem [ordent, femper magisnbsp;fordefcant atque magis.

Bcncdicitegentes deum noftrum, ditam facite uocem laudis eius.

O MOî omnes populi terrarum, qui nuncfingulis noa bis fingulos deos praftituitis atque appropriatis, bene*nbsp;dicite pottut,ueneramini,creditc crinuocate dominumnbsp;deum omnipotentem, creatorem coeli cr terne, qui efinbsp;deus no fier ? Reieflis idolis [alfis odorat e deum uerum,nbsp;Cr iüusdgotum tüius regnum uniuerfale, çr Euangeli»nbsp;MM* Chrifiigrotulabundi [ufcipite, acclamdtionibus de»nbsp;uotis celebrate, ZSquot; confiteminiÿ'atiam eius mundo exnbsp;bibitam,

  • 9 Qui pofuitanimam noftrâ ad uiram, amp;nbsp;non dédit in cômotionem pedes noftros«nbsp;I« medifshofiibus zj“ calamitatibus quibus ferèad u^nbsp;num omnes fuiffèmus deleti,mtusbonitatc liberatifu»nbsp;mus,ut memorat liber ludicum cr Regiun, illius^mianbsp;racidom uitam nospofuit, id efi,uitamferuauit, necnbsp;permifit ut laberetur pes nofier, ut caderemus in moranbsp;tem CT exterminium,quod imminebat:cr huic quia exnbsp;trema iUis deus mala immiferat, er nihilominus[eruaanbsp;t|«i» DWnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;catlunt [e uelut argentu igni exco£los zy ex

plorlt;tto$.Nibil enim igtùuoratius efi, at eu qu^euis alia confumat,argentum tarnen cr aurum reddit purius, Uanbsp;Mala qu£ deus immiferat l/raëli,quemlibet alium popu»nbsp;lum plané internecioni dediffent, at ifraëlem etiam pUquot;nbsp;riorem meliorem^ reddiderunt.

  • 10 Qponiâ probafti nos deust igné nos exgt;nbsp;aniinafti,ficutexaniinatur argentum.

Vt paterfiliumnos exercitondo cr erudiendo pn^a fli per multos angufiios, cr mortificafii nos fenfu camnbsp;nis in figt;iritu renouando cr purificando corda,fîcut aranbsp;gentumignepurgatur^

  • 11 Induxifti nos in Iaqueum,pofuifti tribu»nbsp;lationes in dorfo noftro;

Paruis Cf leuiculis aUquando nos periculis expoa fuifii fUelutidumin laqueuminciditur facile rumpen»nbsp;diém: fed cr nonnunquam inuiticibilibus angufiijs cor»nbsp;paranofiraçranimas irretiuifii, quibus euaderehuanbsp;mana uirtute non poteramus, non [ecus atque fi quis canbsp;tbents afir'mgatur ex dorfo ZT coxendice, uel prlt;e imanbsp;menfitotelaborum quibus opprimitur, nonpofiitcon*nbsp;fifiere.

IX impofuifti homines fuper capita noftra, Tranfiuimus per ignem amp;aquam t SC edunbsp;xifti nos in refrigerium.

. . bnpofuifii tyrannos ceruicibus nofiris,quod Hea «apS»? braidicunt, Equitare fecifii homines fuper caput noanbsp;firum: hoc efl,ita hofies nofiros nobis impofuifii, ut 'm*nbsp;fiar iumentorwm fibifubieilis nobis abuterentur, ac ueanbsp;lut befiijs uel equis infidereitt. Demum mala qu^ peranbsp;peßi funt m fumtnam contrahens,dicit, Duxifii per

gt;4

i6

THILLIM.

îgnem ZT dquom, qubus homines necantur praualent zx acerbius, fed eduxifit nos in n frigerium,nbsp;uiëlori/s hofiium promouêdo, terra fluentelaâe et menbsp;le donando. Celebris tUe locus, mata diuinitus imntittinbsp;credentibus, cr in bonum ipforum,fieqi t o$ tandemnbsp;lis omnibus liberari,ut leue zr momentaneum affliilifPnbsp;nis pondus.glori^ ccelefiis pramium operetur.

Introiboin domum tuam inholocau-« ftis.'reddam tibiuota mea,nbsp;. infiituamgratias agere pro tam beata redetnptiene,nbsp;exgratitudine ff)iritus exterionbus fecundum legemeenbsp;remonqs,aditurus domum dei, ut illic coram catupi^nbsp;rum celebrem bonitatem Deiadiiifiaurandamm«ldgt;*nbsp;rum pietatem, quandoquidem tu eos probatnbsp;oblationes ZSquot; facrificia, prtecipue autem uota,nbsp;affiiëtione promiferant.Nam hofiios tantum ode»’’'*nbsp;mendandas dei laudes pro temporis rationc adM^^nbsp;bant. Deuotioniergo meiC quam propofitffeeH'''^''nbsp;Holuntatem tuam, ô deus,fàtisfaciam,tibi ex aninf^^nbsp;tificaturus.

quædiftinxerûtlabiamcajamp;Ioquu^ cft os meum in tnbulatione mca. •, v«'’®nbsp;cy««angufiijs pofitus promifi tibi grata olgt;f‘'fy^nbsp;utilia proximo, non impofiibilia mihi, operanbsp;bona, er fecundum legem domini infiituta, utnbsp;liberatus exoluam, gratios tibi agès omnibusnbsp;busidtibi ptacere cognouero.ProfèrrelabijS C’’nbsp;ore, locutione Hcbraica, fignificat promitterenbsp;maxime fit in angufiijs, fine prameditatione amp; ‘Jinbsp;i«/îo ; quod tarnen feruandùm efi ,fi rationabdtP 'nbsp;detuerbononaduerfum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ly Holocaufta medullata ofFcratnti*’'^^j^ incenfoarietumtofFeram tibinbsp;birds.Sela.

Holocaufia medullatacrpinguiaacdelieat‘‘^i^ domino, efi pracordiorumfidelium religofu’’’‘’gt;P ^enbsp;offirre domino, tncenfus autem arietum,efinbsp;riori tefiari mentem deo dicatam crgrataiti’nbsp;tem domino placebat iuxta legem faertficit»'’^”'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0*’'^’

plo oblatio, nuncuero in figt;iritu ZSquot; ueritate Facere boucs cum hircis, aliud non efi, quàiu °^j(iit:nbsp;deo,tropo Hebraico,ficut zr Virgiliano. Qb“'nbsp;I^ihilncgligameorum quibus fecundum leg'^quot;'nbsp;re confidam,dum tibi fie firs feruiri,ufq; ad adnbsp;licet corrcâionis. Quad in primés notandut”nbsp;iunâumSela,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»yi

Venite; audite:amp; narrabo timetis deum,quanta fecitanim«’’'® i

Ex affidlu fidei ZT charitatis transfiri deo ad homines uniuerfos, quos omnesifnbsp;bui charitate zr reuerentiaaddeum.bloneflennbsp;lotypus amor dei,fcd omnino fyncerus, quia pf‘gt;P^nbsp;matum nonamantem. Aduocatnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gift'd

nes, ut accédant ad timorcm dei, quotquot con/ctentijs,ex corruptis moribus cr doârinff^nbsp;mum audtant ZSquot; credant bonitatem dei, exnbsp;beneficijsfuis, utdifeant amtfftproindeprft^ ^jits


-ocr page 231-

PSALTERIVH

femper omnibus deu timentibits tiatrare '^idonunus ficerit, ut pmilia lieront flbi quot^ conbsp;^^flpoflident quanta ficerit anime mee, quantisnbsp;aismefiteritprofequutus predcflinando,creando,alt;‘nbsp;'^tinflruendo,trahendo,conferuando, liberando, renbsp;¦'Gr quid non habet homo uel potefl autboninbsp;quod non à deo acceperit ? lugi ergogratitu^nbsp;^»’fiejîcîorKm memoria, er mandatorum obedien’^nbsp;f 7 f L ipfum ore meo clamaui, SC exaltauinbsp;’quot;‘’lingua mea,

^'’ßeciali commémorât de innumeris beneficijs que^ ^^duoniodofiilicet exauditusfit orans,non ex jjktî*nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;fldquiaßxrauitinillum,cr'maliitneminem. Non

‘quot;’‘‘^ntorefi clamaffe dicit, quando deus cor reßiicit ^igit, fed ex fide cordis ore conqueriturneceßitainbsp;ƒ’• ^tfnb lingua exaltatus eß, meeßit mihi mira uolu*nbsp;^‘‘‘^pi'edicandinomendominifUtnihilaliud loqui li»nbsp;quod pertineat adgloriam dei, cuius continuo

’quot;iqnitatem fi afpexi in cordemeo î non ?quot;’^iftdominus»

fnr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßicäaui in corde iniquitatem, non

„ l’m confeientia hypocriflm uel infidelitatem,no re» rj,** ’‘quot;’“‘’w ad bonu meum, fed ad uoluntatemnbsp;nbsp;nbsp;glo

Non enim exaudit dominus eos qui fiile orat,

‘'^«adiet, fed magis ut contemptorem bonitatis Orandus eil enim dominus non aliter q do«nbsp;t,^'^f‘'’^‘ßcrtur nomen fuumtunde reite dicebat c£nbsp;^'^^imus quia deus peccatores non audit, quorum fiinbsp;' animus prauitatem fiuit cr perfidiam.nbsp;Ift Pu

(cr)attedituo Ç Ptecationis meæ»

or antes ut oportet,dominusfi» fifffp^-'^alis enim etl oratio à ffiritunbsp;fuif knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clamat, cr dominus quod orari do

f ßeri nbsp;nbsp;expiere prius uoluit,fcdnon nifi exo»

Offlj '^^^^^dit autem dementer ad orationes eoru quos orJ''^^‘êat,qui ex fide orÓi,cr tintent deum.Vocemnbsp;'isnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^^it,non quad uocalem oporteat ttdi, fed uo»

, tiwh' ^^^rtsinflar efl dominoomne defiderium uo»

amouit oratio „’^cam,amp; mifericordiam fuam à me»nbsp;fif'Jf^auditum, ZTÿratiiSa»nbsp;Pg'iificatione auxilij Iflendidi, umde gt in lau»nbsp;confitetur, quod fuam precem nonnbsp;’’''•dit bonitatem amouit, imó lange pluranbsp;fi'tr^••‘àn quis etiam fidelis audeatnbsp;petere.

j PSALMVS LXVn» •'fin hymnis Pfalmus cStici Dauid»

deuotißimum conatum ^°^‘^atem dei etiam per organa muficalianbsp;£ditum ea,fcilicet 4 Dauide,

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hi

ARGVMENTVM. Oratiocßpro(gt;heticapro » ntyßerio Chrißi complendOfGr manißßaitdo wj totw»«nbsp;mundim.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eusmifcrcaturnoftrijamp;bene^

k'li dicat nobisÎ illuniinct uultum (iium fiiper nos, (c^mifereaturnonbsp;^flri.)Sela.

Orat popidufßdelK,ßemen Abrahit fccundu/m car^^ nem fidem, per quos cunihe nationes diuniora iUanbsp;beneficia iuxta dei promißiones perceperufit, ut gratianbsp;dei,fauor,mifericordia uel dementia, qua deuf fitafide*nbsp;libut beneficia non ex meritis largitur, rcj^lendeat fu»nbsp;per fideles, ut non iÜK qutccuttque imputentur pecca»:nbsp;ia, fed potius benedicat, hoc eft, donisgratuitis promonbsp;ueatgloriam fuam in cledis,fine cuius gratia omnes honbsp;mines miferi fint cr tnaledidi propter peccata,qtke na^»nbsp;tura humanlt;e ex primitua corruptela itihierent, ut fintnbsp;propenfi ad amorem priuatitm, originem peccati, crnbsp;fiindamentumBabyloniciregni.Paciat quoque lucerenbsp;ferenißimum utdtu/m fitumfuper pios, non tumine rationbsp;nts cr human£ fapientia edocendos, fed gratia (y“ ue»nbsp;ritateuerbifui per Chrißum iUuminandos, Pro quo fM«nbsp;dicando deifauore iungttur Sela,

Vtcognofcanmsinterrauiamtuamtin omnibus gentibus falutare tuum.

Oeum uerum digne cognouijfe,certiim amp;¦ flagrantem eins amorem gignit, quitumtmpellit, ut nihil priuscuKnbsp;renws,quàm eius bonitatent,nedum feiri à nobis, fed innbsp;omnes homines manififlori uias dei,id eil,confllia infli^nbsp;tuta cr opera, quibus tuis amids tam amanter confusnbsp;lis,tam largiter benefacis,tam potëter defindis. Etenimnbsp;nihtl aliud futtt uia domini,quàm bonitos crftdes,ftcutnbsp;ui£ hominum fumt mtndacium cr peccatum. In omni^nbsp;bus gentibus falutare tuwn, id efl,falute quam praflas,nbsp;ut totus mundus agnofcat gratiam dei in Chriflo, qua finbsp;bi mundum reconciliauit, or uerbi claritate diflgt;ulit totnbsp;errores homnum,etiam eledorum dei.

J Confiteantur tibi populi deus î confite* ’anturtibipopuliomnes,

üoniamfolilfraëÜtaiz^ïudaiecoloniuelPalaflina, fed omnes pariter nationes orbis umiuerfî celebrabumt crtajortm,nbsp;nomen tiKim,nbsp;nbsp;nbsp;adorobtint omnium creatorem deum

omnipotentem, hadenus ignoratum uel neglcdu, nunc uero cognitum er honorificandum, fiquidcm bonorumnbsp;omnium ßntem. Confitebumtur autem nedum uerbis etnbsp;canticis,fed perfida charitate,qua parati erunt pro illt;«nbsp;lias gloria erfauore fefe totos impendere, à quo exemnbsp;plo Abraha patriarche futnmi pendere audeant Gr opnbsp;petere mortem ,fi caufam deus dignam aduerterit, fuanbsp;quoqf flde incitature fintgentes ademulationem crzonbsp;lum ipfos ludeoSjCr fecundum carnem ifraëlitas, quosnbsp;deus olan orbi pofuit in exemplar potentie, gratte, amp;nbsp;iußitie diuine ad homines uniuerfos.

A Laetentur óC exultent genres, quoniatn iudicaspopulos inæquitate,amp;gentcs innbsp;terra dingis.Sela,

T« 4


-ocr page 232-

TSALTERIVM

«do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'utquMi, c^eterte ^uo^i geates, qu£ erinit

*»». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;procul ZSquot; nthilt,qtt(trum nee Icx erat nei^ patres,aequé

teßantentum. iflte lumen reuelandum eis cum gaudio ampteéleatur,credent^ pariter cr fcient deum iudica»nbsp;re,hoc eft regere cr moderari cunâos populos,ut deo*nbsp;rum fußragio uel ßubftitutione nihil mdigcant:crid quinbsp;dem in aquitate GT indulgentia,ut qui ipfißdunt fefe^nbsp;illi ducendos committunt, mdlo unquam fint bono carinbsp;turi. Dueentur autcm euangelica doärina cr bénéficiasnbsp;dei per Chrißum Gf miraculofa potentia, ut errare nanbsp;poßint quandiu à uerbo uiU, quod habet Chrißus, nonnbsp;reccjjerint. Sunt en'm promißiones dei non fine condi^nbsp;tionibus promidgatie,utfi promißis frui libeat,fciainusnbsp;oportere etiam fixdus mitum no irritare, propter quoinbsp;cr additur Sela.

  • 5 Confîteanturtibi populideus,côfîtean^nbsp;tur tibi populi omnes:

Eadem uerba cr idem fenfui cum uerfu tertio repe» tito non fine caufa obfèltcitatem tantam,crtamcxianbsp;tniam latißimeque propagandam, ob quant cuniîi po»nbsp;puli tantopere detim debeant celebrare. Sedulitatentnbsp;ergolaudishtec repetitioindicat. Quoautem bonitaanbsp;tis dei cognitio latius ereuerit,crcfeet eius quoque per^*nbsp;fruitio, indéque fiemma animi letitia, cui nuUa potcHnbsp;tnaior uoluptas excogitari,quàm laudarepafiimdeimi,nbsp;in quo iam uitam teteritam cr bcatam uiuit huiufmodinbsp;fidclis anima.

  • 6 terra dédit frudum fuuni,Benedicat nosnbsp;deus deus nofter,

. Sicut cœlum claufum fitiffie uidebatur ob defiHum pietatis cr uerie iufiitiæ : fie nune roratite defuper cocanbsp;lo cr ruibibus plueittibus iußitiam,terra dabitgermen,nbsp;fi-ui!lu,annonamcrbenediilionemfuam, Ortus eil flotnbsp;de radiee leffe, produxitq; fmmaculatâfuperbenediihenbsp;Benediftio uirgints terra primc^enitittamfuum qudmtotiuscreanbsp;promiflà.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chrißum expeüationem gentium, CT Meßiam

ludaorum ? Benedicat ergo nos deus ille folus omnifeia us cr omnipotens, qui eil deus noßer, ea benediäionenbsp;quam promifit promanatura defemine Dauid ifrael ernbsp;Abraamomnibus gentibus,qui tunciuditorum deus,nbsp;fuum populum benedixit:fed quia pro non modica por^nbsp;tionefefelfraêlindignüficitbcnediâione, prater pau^nbsp;ctsreliquias quafahtandadicebantur. Quiaenim paxnbsp;iÜis imprecata à Chrißi difcipulfs,non fufeepta eâàlu*nbsp;ditiSjideo conuerfit eil,cr locum obtinuit apudgenteSfnbsp;de quo dicitur confequenter.

benedicat nos deus, ô(. metuant eum o» ' mnes fines terrae»

Boiedictd nos deus eo paäo er feedere, ut metuant eum, id eß, uera pietate colant eum omnes fines terra,nbsp;omnium in orbe angulorum er mfularum fines, ut de»nbsp;uotißtmafideampleäantur,confißione orthodoxe ue»nbsp;ritatts,cr dignißimidiuini cultus initiandi 'm ecclefiamnbsp;eleäorum,pcr nomen dei patris, fiUj er ßgt;iritus fanüi,nbsp;Mtitate perfiäacr 'mfinitaperfiilione indißinguibi»nbsp;les perfona in und ejfcntia deitatis.

' THILLIM.

TS ALM VS LXVIH. *¦ In finem Pfalmus cantici Dauidgt;

Expofitio huius tituli patet ex prioribus.

A R G VM E N T.VM. Gloriatiofideieß,q‘l^f^ fuper deofuo iaélat, iüiusfada canit, er contmii^nbsp;tur,utgentes manusfuas er obedienttam datura fininbsp;mino deo uero. Qjtod cquidem Chrißo per orbeinpgt;'‘i*nbsp;dicato faélum eße dignofeitur. Quanquain ludaoru^nbsp;quidiäeum de exercitu Sennacheribexponant,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fedit lerufalem tempore Ezechia. Alij uero de exefii* tu Gog er biagog iuxta fuM fabulas : reueranbsp;ponitur de Anticbrißianis,perpertuo Chrißi ecd^J’^nbsp;er fidem 'mpugnaturis,

, Xurgat deus, ( er )

¦ inimici cius:amp;fogiantq«*® runt eum à facie eius»nbsp;inuitat ad pradicandamnbsp;dei, pramißb prooemio fex uerfibus primis,nbsp;tem uerba Mofes dixißi legitur, quoties 'mnbsp;ca domini transfirabatur. Qua er Dauidnbsp;ditur, quoties exercitum inßruäum fidelisnbsp;educereuoluit contra hoßes pietatfs er fuinbsp;dem fententiaecclefiaChrißi canere potefi,gt;*^'\^nbsp;Exurgat deus, Area quidem ueteris teßameiuiP^^^^nbsp;ratur contra idololatras, er Chrißi corpus ctuti”nbsp;er mortuum, in quo deus corporaliter langtnbsp;habitaculumhabet quamolim'maureaiüautt^iinbsp;ris.ltlud,mquam,Clmßi corpus de mortenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lus

gat, glorificetur er exurgat, ut dißipentur hoßes fidelium, er perfecutores Chrißi CTnbsp;imo totum imperium fatana, quod non ttßlt;dr'^ui^nbsp;regnum Chrifli.Eugiant dute,id eß,reueranbsp;fùfi er uidi omnes qui oderunt eum ànbsp;poteruntfußtnereimpetum ßiiritus Chrißinbsp;uerfarijueritatts,quiorisfui^iritu 'mterfiti^*nbsp;er potenter triuphabit de uequit 'ijsßirituuhi'^*^nbsp;leßibus,erhumanis'mtcrra.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjuit S,'

â. Sicut deficit fumus deficiantt ccra à facie ignis, (/îc) pereantpc^^’^*'nbsp;facie deû

Sicut dum dißipatur er confùnditur * deficit, ut fiatim mimmecompareat, qui^i^’^^ij^liui’inbsp;uento nequcattfic quamlibet fuperbinbsp;cr Chrißi fubito non comparebunt, quaiuü^nbsp;perbiam exaltati. Sicut defluit cr liquefii^ justii^nbsp;igniiific confitndatur cr pereatomtti^^^’^^^Ut*nbsp;er mundi huius. Quicquid fe contranbsp;ritatem erigit, opprimetur cr expirabit •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ftH

(lorum perfecutores. fimul atque lerint à chrißo uindicante ûnpietateinnbsp;lentur cr euanefeent.

5 EtiufticpuIentur,8CexuItcntinlt;^ âu dei:amp; deleden tur in laetiti^»nbsp;Vt nihilaque cupiuntfandi acglonunt flJnbsp;fcere,fic ultione impiorum, CT extertnini^nbsp;tatisfingularigaudioperfiinduntur,C^‘i^^'^


-ocr page 233-

ttw'frftK diuinie,quieti intérim cr i» in confcieiuijsfuis exultant, crsaudët dc dei cirnbsp;I^Sgt;'‘itia ^uam agnofcuttt^ meditationeuerbinbsp;^'*^ecorifolanturin medio hofliuin ueritatis.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfalmum dicitc nomini e*

facile ei qui afcédit fupcr occafum; owinus nomen illi, cxukatc inconfpe^nbsp;^^^Us(turbabti»tur à facie eiuf)

^'«fccMtn ipp priuatim gaudent tamum de bonitate cam (gt;aßim (gt;rtedicandam ZJquot; perfuadendamnbsp;^^ifummopere extimulantur, hortando quospofs

Ldomino canant, ei accepta i^^^mquicquid boniperceperMit,gaudendoQriu^nbsp;“«iflo de bcneficijs dei omnia gubernantis, çr polo=nbsp;^“ItaconfccndcntiSfCrmßdentis in gloria calcfiinbsp;omnium maxime triomphante. Hoc eH elesnbsp;^fuggeflum iter, mcquitantigloriofiß'ima pompanbsp;? laude, omnium creaturarum imperatori.nbsp;15ndcre fupcroccafum,fecundum lHdlt;eotc[uoc[ueeanbsp;l'tüdo'e tenebrofa latibulagloria dei,ubi 4 nulla créanbsp;ri^''^^‘*gt;'‘‘liter inteUigi CT ajfici poßit, nift lumine ihnbsp;.'^^it gratia edoila diuinitui er adiuta. Occidit esnbsp;,.’'!^‘gt;’itcmplationi homintim immenfitat perßdionumnbsp;“»lartHn. Quanquamcrf}litudines sjuidam intcranbsp;eandem jirmè fententiam, fediter facile innbsp;ad deum contemplandum per poenitentiam etnbsp;^.^’’’tetnißionit. Additur autem, Cum domino nomennbsp;'’deutelt quieleüosfaluat, idem cum pâtreuersnbsp;^'^•^xultare autem coram eo, e^fideipfiuigratia conbsp;'°!^‘feccatores, certos fe non damnandorßd quodhnsnbsp;^'hopo/fufti. Qgod additur 'm uulgata aditione, Turnbsp;.^^‘‘^turàfacieeiiu, duplexleilio Gracorum eft, cuinbsp;nihil re/fondet.

^^itris orphanorum, 8C iudicis uiduarS* in loco fando fuoî

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ei, qui prater immenfam maiefiatem

creaturis,cr meffdbilem bonitate,hoc quo '^\’i'^^abet,uteffeer ^ei ueht atq^ haberi pater orphannbsp;ts- iudex uel umdex uiduarum,quotiei eos opsnbsp;^gt;'gt;iioidcrit, er humano auxilio deflitutos, contemninbsp;^^ontriftari, quantumlibet federn fuam habeat 'm exnbsp;^J^jbuttulia tarnen reß^icit etiam in tctra^qtànnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hu

^o^agratioftu! 'mtuetur er fufcipit. Vulgatam en'mt TOtwris hanc fibi laudem dominus arrogat, ut fauonbsp;habcatur pupiUorum, et uiduarum u'mdexnbsp;Jifronttî.

, ‘*®‘gt;squi inhabitare facit unius moris in Quieducituindos in fortitudine,nbsp;gt;ilitercos quiexafperant^qui habitantnbsp;” «pulchris ^ccitatem.)

ƒ iw quoque laus dei, ut ab alijs dereliilos er tmicos ^^mesfufcipiat,fôlctur,er protegat,famitiaresqi ha»nbsp;igtwtur, quiq^ ßdeles fuos 'm hoc mundo peregrisnbsp;’ tJ* exttles,mundoq; exofos liberal à peccatis et hosnbsp;nifum fiserit opportunum, Vel aliter,Fanbsp;^i^fgnierpopulofadonatdeufeos, quiabf^ libc

ris funt altquandiu,ut Abraam erquot; Anna,affliais opent ßrt bf nigniter.Rfprobis fimul fuum canit iudicium,hanbsp;bitaturos 'm uaßitate, mifere uitam aduros 'm deferto,nbsp;omnium bonorum mopes : nam m uqs iHorum contri.*nbsp;tio ed'er mßliciiM sicut contra, ubicunque boni a»nbsp;gunt, ibi paradi fus eft, quia timentibusdetim nihil po»nbsp;teil boni deeffe.

7 Deus cum egredieris in confpedu popii litui,cumpertranfieris in deferco.Sela«

Com hie canere ueUetpropheta, deum fibi er fno p(f pulo pracipuo uirtutis fua miraculo adfitiße, planenbsp;fefeexhibuijfe quern fifcrat poHicitus, tunc quado datanbsp;kgefoedus cum ifraelein mote Sinai pereußit, quem^nbsp;inibi pro fuo more admodum terrifica tempeftatedeclanbsp;rauerat,hanc ipfam memorare inflituit hoc loco^ Fgresnbsp;di uero deum ante populum, eft ipfum pro iUofuam exnbsp;erere uirtutem, qua fubito omnia dum uelit immutarenbsp;poßit, terrere, er numinis fuiprafentiam pi/s in conanbsp;folationem, impqsadßrmidinem oflëtare. cfuia autemnbsp;fitmme memoranda res ed, deum ita fe hominibus pro»nbsp;fentem exhibuijjc.ideo hie Sela additur,

S Terramotaeft,etenimcœlidiftillauerûc à facie deKquiin)Sinai,à facie dei Ifraël»

C«MJ primum dominus legis datione populum fibi pe culiarem affumeret, magno tememotu illos ad obediennbsp;tiam terrere uoluit, ternemotibus horrendis fubtus, ernbsp;ccelifurfum 'imbribus, nubibus, ßlguribus er tonitruisnbsp;in monte Sinai, ubi tunc populum ifraëliticum redem»nbsp;ptum à feruitute hominum, fuo obfequio fubdere incesnbsp;pit* erfefelegislatoremoflendere cuiobfequerentur,.nbsp;Apparere en'mt in Sinai,pcriphrafis eft legislatoris,

Pluuiam uoluntariam fegregabis deus h^reditati tuxtSCinhrmataeft,tu uero pecnbsp;feciftieam,

Mcminit iam ante pluuia terrifica, ideonunc/ubqs cit de 'imbre tempeftiuo er uoluntario, quakm fcilicetnbsp;homines, fi liceret, deligerent er optarent, qui/fontenbsp;fenfim placidequedifiillet,non uier 'tmpetu décidâtnbsp;fuper hareditatemfuam, hoc eft, popultw» quem cel»nbsp;agrum hareditarium, er peculium excolendumfufcesnbsp;perat,creauerat, er bonis omnibus fcecundauit. Labosnbsp;rantem quoque inedia uel inßrtunio quocunque inftaunbsp;ras, préparas ac reficis, idque tunc, quando depulfisnbsp;fiadisquehofiibus, pace fiui er bonis omnibus affluesnbsp;re dedit.

*® Animalia tua habitabuntin eatparafti in dulcedine tua pauperi deus.

Populum dei uocat animalia in huius mundi defers to habitantia, de quibus dixerat, Velut in pafiuisouer,nbsp;credentes uerbo dei, qui er funt hareditas ipfanbsp;quibus praparauit bonitate fua deus gratiam cr dottnnbsp;nam paupcribus fcilicet /firitu, ernbsp;pter peccata pratcrita.

’ » Dominus dabit uerbum euangelizantu bus uirtutemulta.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Deus nofter er doittinus ipfe dabit, hoc est, mittet, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

annunciationes pacis er falutis, qua totum mundum

-ocr page 234-

PSALTERIVM

rotow «îrtMfw fu£ er cceleflium exercitiiuttt ntituflea rio uincent Gquot; conuertent faculum, non armts carnali^nbsp;bu!,feduerbofuoßiiritui fnn^perfitßone'm créanbsp;dente!, cui nulla mudtpotentia refîftere poßit. Annun»nbsp;ciittriccs autem uerbi dicit feeminitw genere, pro eonbsp;mulierimi ßterit publics utîtorÎM celebrare. Qjm ueanbsp;rofequuntur ipfum carmen fwtt, de uiäoria populi deinbsp;ccelittii parta,

IX Rex uirtututn dileâi dileâitamp; fpeciei do mus diuidere fpolia*

Xiwra*^ nbsp;nbsp;nbsp;Reg« exf r«fK«w qui contra fideles producimt ma»

x'tma agmina, cr peffundare er proßernere cupiut ac dccreueruntecclefiameledorum er filios ljraël,ifli ànbsp;deo pâtre fidelium ßc perturbabuMtur er confimdenanbsp;turtut profligandi ßnt, fùgituri,nbsp;nbsp;nbsp;terga hoflibut ifraë

litis er fidelibus coneeßTurifproflernendi er occidendi, Ipß uero filij dei er eccleßa fandorum, qult;e dicitur henbsp;ra domus,uel ornamentumfamiti£,hoc efl,turba eledonbsp;rum dei, quibus ex eledione ius patrilt;e caleßis acquirinbsp;tur, hofliumßiolia diuidet, fuperior erit 'impijs. Cuiutnbsp;typusgerebatur 'muidorijsDauidis,qui reges er reanbsp;gna domuit,er fßolia liierofolymam'muexit,çy- mglonbsp;riamdeiordinauit.

Si dormiatis intermedios deros,pennæ columbædeargentatæ,dlt;pofterioradorfinbsp;Félicita»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pallorcauri*

pwtum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Velicitatem populi dei ex uidorqs aßimilat candori,

utfub'mde miferiam atro colori, Cum,ittquit,accubuea ritis 'mter finitima amp; terminas legis er gratite, ueterisnbsp;er noui teßamenti, tintorisnbsp;nbsp;nbsp;amoris, aduerßtatis er

pro/peritatis ,ßcut pennte columbdrum eritis, candidi, fifliui,er Leti, quaß ßnt opertit er exornatie argento,nbsp;columb'ma ßmpUcitate domino placentes, clore tuue eanbsp;lucefeet ueritiis eloquiorumdei.Etpoßeriora Columbiennbsp;id eß,ßapulis,erallt;e eiusinpallore auri refidgebunt,nbsp;profiret ad proximorumfiugem er promotionem opeanbsp;ra perßd£ charitatis. Hebrifi exponuat, St trißes ernbsp;puÙati iacueritis,er deßierati propter hoßium afflidionbsp;tum hadenus, eritis poflhac candidi, ßßiui er hetifßanbsp;cut columbarum pennte quaß deargentattt.

Dum difcernitcoeleftis reges fupeream« niue dealbabunturinSelmont

Expomt quando er quonudo omma iüisßlicia con» tiger'mt regibus impifs diuino iudicio exterminât is, tamnbsp;propeuelmtraterufalem'mtypo,uel'm Chrißi eccleanbsp;fia, uel 'm bonain partem reges in eccleßa dealbati funt :nbsp;ut mues 'm quot;Zalmonßd cß,ad fapientite efmnocentiie ßunbsp;dium reuocatiper^irittvm fcripturtcfacric. QuÖquamnbsp;enimnonßtperfida ßapientia ßneommbus erroribusnbsp;'m eccleßa uniuerfali coHeda ex pijs er impifs, 'm umanbsp;bra tarnen chrißi fideles‘mßruuntur à uerbo domim etnbsp;Chrißi Eudgelio,qui folus eß perfidus dodor eccleßie.

mons dei mons pinguis,mons coagula« ’* tus mons pinguisî

Mons doi nbsp;nbsp;HdbfW quidem moittona lerufolem fuamfirtditatem

««» d«i. nbsp;nbsp;eximiä, decorem quoq^ ewm utilitate midta, ßcut mans

ßafan laudatus obpmguedinempafcuie, Qtimes tarnen

17

TniL'Lmgt;

ißi montes non tequant laudem montis domufdeb F ™ fientat ecclefum,qui nobis Chrißus eß finsnbsp;mmum gratiarum, qui dicitur er mans exceOenttfi*nbsp;mus er altitudiman, uel pinguißimus icafiis er b»^nbsp;ro:excedit et:im digmtate,ßudu, gratia erè^oria qntnbsp;quid magnum eß er altum in mundo, erimet homitftnbsp;commorantes 'm terra,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

16 utquid fufpicamini montescoagulaW®* Mons in quo beneplacitum eft deo habtnbsp;rein eo.'etcnim dominus habitabitinbj’nbsp;Qiiare,o uos cteteri montes,inuidiofenbsp;mini hwtcaltißimum eriucundißimum montetn,^'^.nbsp;nolitis minons leßimari q iUefitzet uos 'mnbsp;mores, quidgloriam ambitis earn, qute fili Chrip , 1?^nbsp;tur,non uobisf Qtiem montem dominus'mhabitatel (b.nbsp;derat, olim templum er findum fandorum ißie *nbsp;candum oßendens: 'mterim uero Chrißumnbsp;bitat plemtudo fapientite, 'm quo corporaliter innanbsp;diuinitas.Etenimdns 'mhabitabitteternaliteftrtSquot;,^nbsp;cnimglorite Chrißi ßabitfemper. Id quomodalilt;^[^nbsp;ponant de fua Hierofolyma er monte Zion, ipPnbsp;rint, Quamobrem er ludaorumRabinimaxifünbsp;feumt hutus Pfalmi difficultatem er multiplie^nbsp;quibufdam exponentibus eum de dations legfi^nbsp;te Sinai,alifs de beüo Dauidis contra incirctisteifi^*^-^nbsp;Currus dei decêmillibus muliipj^’^^jjU

IiaIætâtiumCrftt0td(t»fitM»)dominus ib^ Sinai in fanäo«

, 'Vchiturdcuserexaltaturadmaießatem(‘^^.^i( damexefeitu angelorum, adorant ium ernbsp;gloria dei er beneficifs. Seder Chrißus triiii»P\^itnbsp;tra omnes pr'mcipes tenebrarum, cont'metnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

lia mdlia mimßrantiutn fuorum, qute ßgnifi^.. bis, id eßfapius repetita decem miHia. No»nbsp;merus militu dei. Dominus cu cts Sinai 'mnbsp;busißis mdlibus angelorum, er fondarU)gt;tlt;ifilt;^^^^nbsp;'dominator eß Chrißus dominus, ol'tm quoq;nbsp;Utes fecum habuit in monte Sinai apparens,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pi*

duario habitans. quot;Vbi^ autem er femper nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

darum ornatur, er utitur prtefenteßbi

18 Afcendifti in altum, cepifti accepifti dona in hominibus.EKbi«^nbsp;credentes inhabitaredominutn«^'’’

Afcendißi quidem 'm typo declarando locf adfilios lfraeluirtutemtuam,captiuosduxifif^iiinbsp;hofliarum effent omnes qui tibi aduerfabatUUtgt;nbsp;rere tibi coegifii 'm ttiamghriam nations!- Sitnbsp;ßihumanitate uidorimpiorumeraffestot^ ^^nbsp;tor fideUian afcendißi coelos cumexercitufigt;^nbsp;captiuaßi qui fiicrant captiui,ltberaßi 4nbsp;mnatione uel reatu AdtO, er mortem uidfifi”nbsp;cuifli donahomines, dedißiffiiritumfanden, qa^nbsp;ceretomnem ucritatcm,erbeneficiadeihum‘gt;nbsp;pri£flita,Etcn'im rebcUcs quoqi,ernolcntestttnbsp;dteosergentesidololatras,ßgt;iritusChrißinbsp;perfuadebit, quomodo deusßt omma 'm ominbsp;Chriflwnhabcrcpotedatemmcceloerinttt

'5

!•


-ocr page 235-

PSALTERIVAÎ

dom in hottüntbuf, hoc eft, ea chariftndtd, ' ƒ¦lt; domftifiJelibuf ea cum ftuâu eS“ ftxnore rece^nbsp;ttoik”''*'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coronat, tibi omma

re/irenda fwtt accefita, nobis luhil mß con j.^'^fKicruwi.

\quot;ffJediâus dominus((ite)quotidicî (pro^ tünbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;falutariu noftro^

wtermiftione gloriftcandus eft dominus pro be« utrii^ populo exhibitis,ueteri er nouo, quos o^nbsp;'^‘ffnper paterne fupportat,ßcutingrem(o paftornbsp;çy tnater WJ finu filium, ne quid mail patia»nbsp;t^^^idfZrpericulis hnius mudi,quibus expofiti funtnbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim folus eft piorum faïuator,fine quo mi^

cr perditi omnes homines, idco SeU hic quoit

\ ^Us noftcr deus faluos faciendi : 8C do^ ‘''idomini (Ui«rij)cxitus mortis*

/)ƒ nbsp;nbsp;nbsp;deus cH er omtuum creator, fed er deus no»

, dicunt esquot; credumt omnes pij, certi de optima dci ad fefecudum ftxdus. Vult enim deus ejfenbsp;/,I« quoq; ad faluandum propenfißimus: nonnbsp;. P mortem etiam pcccatoris,fed ut conuertaturnbsp;HtUit, malto minus de/^ere credcntes ßbi uult uelnbsp;Siluationum autem deus dicitur,quod uarijs monbsp;'“^«tent fuorum operetur, multis uijs feruet. Habetnbsp;dominus deus ipfe multas uias ad mortem per^nbsp;impios,er digneuindicandi domini content»nbsp;er perfecutorcs fanüorum. Quanquam er denbsp;uarijs piorum inteUigi pote ft, quos deus mul»nbsp;3.1 educit er libérât.

J®f'gt;ntamcn deus confringet capita inix ßfuorumtuerticem capilli peratnnbsp;in dclidis fuis*

, “^luisdeusiuftoiudiciofuocofrittgetcapita,pritt •Jn'er duccs malorum 'm hoe mundo,ipforumnbsp;rationes nocendi, er omnes perfecutoresnbsp;^^‘ßi er fuorum fidelium,at^ adeo ueritatK,etiam finbsp;J ^««ndo tardiits aggredi uideatur,non tarnen obmitnbsp;(^dpillos euellet ex uertice impiorum, op«nbsp;'^‘^er impotentia nocendi afftciet impios conti»nbsp;^J’^^'^‘mtes,er in malitia proficientes,quod eft per»nbsp;deliüis, femperfefieri peiorem, uno pee»nbsp;°lempcr propcUente ad aliud er grauius, donee 'mnbsp;^3, peccatorumperuenienscontemnat.

‘*iidominus,ExBafan couertam, con ^’'’(fx)in profundum maris*

pfo/i 7*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diceréque e^lfacerc nuUo

’Rsï* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irederenecejfeßt,'ExBafanconuertä:

impioj populi mei inuafores,ut olim ßei cum

41)1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cr Scon rege Amorrhaorum, quos uni

prnitus deleuerat, terra eorum pe» poftidêda. Conuertam de projùn»nbsp;tempejiates comouebo, ut olimnbsp;rxercitu impiorumnbsp;iuis °'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Affyrijsfici er Acthiopibus,er reli»

'3**®$ Mflut iwî(iwffirfriî/«tifo obuolui cr occidi.

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n4

±5 Vtintingaturpestuusinfanguine, lingua canum tuorum exinimicis ab ipfo.

Eatenus tratüabo iUorumexemplohoftes meos,cr populi mei,ut pr£ ejfufione maxima cruoris pedes tuosnbsp;'tn faiiguine tingere, erquot; rubrosfacere poftis, er ex eonbsp;canes lingua fua lambere poßint fanguinem, ab 'mimicisnbsp;tuis digne ejfufum. Perfonarum autem crebra mutatianbsp;faeit,i(t alicubi meertior fitfententia. Hailenus decre»nbsp;turn domini rccitauit aduerfus 'impios,nunc pompantnbsp;triumphalem.

14 VideruntingrelTustuosdeus,ingreiTus

dei mei,regis mei, (qui eft)in fando*

A^nonernnt populi er régna itinera tua deus, legem, Fid« w my fier ia, indicia er beneficia tua, er à feculis prifeisnbsp;promijfaerreuelata patribus.Agnouerunt er credi»nbsp;derumt,certatimq; profitentur operationes dei 'm bene»nbsp;diäa 'mcarnatione Chrifti, er uerbi 'mcarnati, qui fan»nbsp;élus fanâorum e{i, er rex Meßias, mando pronùffusnbsp;olim er exhibitus. In cuius typo olim quoque ordinemnbsp;er progreffum diuinorum iudiciorum mundus affie»nbsp;xit, fenferunt fuo malo impij duritiamfuam, fideles au»nbsp;tem cumgaudio er confolatione de fauore ad fe dei connbsp;trahoftes.

Præueneruntprincipescôiundi pfallcn tibus, in medio iuuencularum tympani-ftriarum*

Ad uerbum, Poft magnolia dei oftenfa p'qs, exarfe» runtanimi credentiumad laudandum deum,utroquenbsp;fexu annitente,quöd utriufq; fit conditor. Qjtiequid cr 'lt;»«»nbsp;go ammum 'mcitare potuit, omne fcilicet genus inftru»nbsp;mentorum muficalium,adhibueruntad laudandum de«nbsp;um, pneeuntibus cantoribus, er fequentibus etiaianbsp;puellispulfantibus tympana:nunc interimuero fide»nbsp;les toto orbe laudant dominum ore er manuumarti»nbsp;cuHSfCorde er animo,opere er jfiiritu,ubi nullus fexusnbsp;critabhis laudibus exors : iuuenes fcilicet er uirginesnbsp;laudantgratiam domim.

1.6 In ecdefiis benedicite deo,domino de fontibuslfrael*

In magna jrequentiapopulorum, citmconfenfu ala» cri ac deuoto omnes populi,maxime autem experti be»nbsp;neficiafingularia dei, laudate iufta iudicia dei. Domi»nbsp;num de origine ifraëfuos qui eftis fernen Abraha erfi'nbsp;lij fidei fanäortim laudate dominum,uos enim folos de»nbsp;cet laudatio qui fideles eftts. Omnes uos eleäi er 'mfti»nbsp;ritu ifraelitie,laudate deum ueftrum fimul pufiüi er manbsp;gw, perßäi er imperjèâi, non en'tm ajfiernatur affi»nbsp;(lus etiam infirmosfidelium.

^7 Ibi Beniamin adolcfcétulus in mentis ex ceflii* Principes luda, duccs coruniîprin-cipes Zabulon,principes Nephrbalim*

In tanta carminis obfeuritate cum mhil certius diet DffiCTitï» er aptiusuideamus, Prir m« in laudibus dei,er inbucnbsp;cinis euangelicis pnecentorem 'mgetuibus, placet Pau»nbsp;llvm'intelligere,prteadmirationemagnaliumdciraptumnbsp;uel proftratum, Sed er de reliquis tribubus duces regninbsp;Chrifti apoftoli multi fiicrunt er apoftolici uiri, de tri«

-ocr page 236-

PSALTERIVM

bu1uda,/tcut cr de Galillt;ea twn pauci eratU,uerißmiü terdetribubiis Zabulon er Ncphthalim,omne! eximijnbsp;antefjgnam eccleßie, er eccleßarum apofiolicarum pänbsp;triarchie er platttatoret, quatnbbet multa pro nominenbsp;deipaßiägentibitscr'^uditii.Adquod reßrri poßit,nbsp;ß Ün'QJi'Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;applicare uelit, quod

a-que congregatiotum er catumßgmßcat.

Manda deus uirtuti tuæî confirma hoc deus quod operatus es in nobts.

Oc'is op« nbsp;nbsp;PWfpiï rfeus tuusßrtitudinem tuam, ordinauit, 5

ratur in no» ecckßa apofloUca, ut ßrtiter agat fua ipfa diuina uirtu te,qua omnia potes 'm eo qui te cSßrtat. Conßrtare conbsp;tra ludeortvm peruicaciam, er gentilium idololatriamnbsp;in iudaa er ubic^ terrarum.tt tu deus cofirma tuos,nonbsp;li defcrere fideles tuos,cito ßrtiterq^fuccurre. Nibil e=nbsp;n'm,o deus,quamlibet uolêtesperficere peffumus, ideanbsp;quod tu 'm nobis ßcifii,hocßabile reddos.Tua enim uo^nbsp;luntas ey operatio efl, ut fideles fanäe operentur, ernbsp;»«(fignd pattantur ab 'impijs.

Atemplotuoin lerufaIem,tibiofFerenc reges munera.

Extrd templum Hierofolymitanum, totoßilicct ora beterraru, olimpluraerßnihorafacrificia tibiubiq;nbsp;defirentur agenttbus 'm omntterra,quamßer'mt uelnbsp;ßnt qua Hieroßly mis nunc cffri untur. Vbiq; er,im a*nbsp;gnofcctur er adorabitur fanilifi'tmum nemen tuum 'mnbsp;/fitritu er ueritate, colerisqi 4 regibus unuterßs er re*nbsp;gnis dignis tibi muneribus, pofi multorum fideltit tuoanbsp;' rum martyria.

JO Increpa feras arundinis(/4ncelt;e)congre^ gariotaurorum inuaccis populorumtuCnbsp;excludanteos(»Hif4tmfr)qui probati funtnbsp;argento (cumportionibus argenti), DiiTipa gennbsp;tesquæbella uolunt,

F«a »roo» Seuero iudicio tuo er iteßcj corripe er increpa ßram arnndinis. Crudelem quamcimq^ gentem lancets ßrocianbsp;entern bc/liä^,Jud(ei exponunt exercitus gladijs pugnan*nbsp;tibus erprolixis haflis,qua; olim cannis apparabantur:nbsp;qui fcilicet ueritatem uerbi tut crgloriam regni tui imnbsp;pugnant armis potentite fuf, er fuperbiam fuam aefa*nbsp;ftum deßndere conantur, er quafium parare cum alionbsp;rum ommum miuria. Sinwlqi umdica 'm coctum tauroanbsp;rum,hoc efl,pr'mcipes ducesq; crudelis illius beftia maanbsp;iores er minores,qui catuç,uel quod collegium non fiunbsp;det mfi dilatare fe, er afferere authoritatem er potentnbsp;tiamfuam per fiagmenta argenti, quaftumfeilatur manbsp;gna libidine ad fuam tyrannidem cofirmandam, adgloanbsp;riam non deffed fuam: qui cum id nequeant ueritate etnbsp;iufiitia, id moliuntur perficerc armis er uiolentia. Sednbsp;tu,o domine deus,difiipa omnes easgentes cu fuis pr'm*nbsp;cipibus,qtiorum omne fludium eft beBa ßuere er gcre*nbsp;re, diripere prouincias, er ad libidinem occiderc reßanbsp;fientes fine urgente caufa, propter auaritiam, erßtimnbsp;fanguinis mnocentum,

JI uenient Icgati ex Aegypto : Aethiopia præuenietmanuseiusdeo.

’Vement per dei potentiitmhumiliâdi quoq^ poft be»

THILLIM»

fiiam calami etiam magnates, craßi CT gno Aegypti^ fidelium er ipfi oppre/ßres, 0quot;nbsp;tur uexatione intellciHum dante. Aethiopia qttot^ pro*nbsp;currct manu fua, turma fcilicet populorum, CTnbsp;maximo fidelium ad dominum deitm fuumcolcnd‘gt;gt;’bnbsp;ut fiat ßc unum ouile,paftor unus, er nttumnbsp;tur regnum toto orbe terrarum.Siue quisnbsp;neraßrentes, mtelligere mäht uenturos ad tuniuinbsp;culturam.

ja. Régna terrae cätate deotpfalliKdo®*’”’’

Seli.tPfaüitedeo,)

Pradixeratßram calami, Romanosfcilicet cos peruenturos ad humilem agwtionem deißinbsp;tum, cum iHorum fatrapis er reguhs: ßc crnbsp;ptijs er Aethiopibus. Quiaueroomniumregif''^^^nbsp;tes prolixum erat enarrare, quarum nuBa exot^“nbsp;tionisdiuina ßturaeffet, ideoeöfequenterp^»^^nbsp;pleäitur omnes. Rfgn4, mquit, terra cantate donbsp;agriofcite omnium ueftrum creatoremCTnbsp;rem,iudicemquoq; ueftru, Cantienonueftrdtid^nbsp;er potètiam, ut olim Sennherib, nec nomiiKf tjufnolnbsp;ueftrorü, qua nihil funt er pariter cocident,p“nbsp;folumuerum dcumac dominum unice cantate ffnbsp;date. Id ^«od erfacietts proculdubio, uoeafi‘^P^Mnbsp;adgratiam dei per Chriftum in pradicationenbsp;pro qua tanta deigratianbsp;nbsp;nbsp;admiranda additt^

jj qui afcenditfupercoelumcceli-3^‘’jj tem,Ecce dabit uoci fuæ uocem u**’'*’

pfaBite, 'mquam, eideoquiconfcendit rum,ab initio creationisgubernat,er diriÿ^‘^^^..^(itnbsp;motus quam aéliones. In ^«or« operibusnbsp;tunsrationabilibiisfuammaximammaieftat^'’’.nbsp;interim Chrifto fuo domino noftro,quifcdetadnbsp;patris in excelfis, qui dat uoce fua uocemnbsp;dans erfacicns,uolens er efficiens abinit‘0'‘^‘nbsp;interim Euattgclica iioc e, er ucrbofacratißld'^nbsp;tis, er uera fidei, reficiens omnia per Chrtßi‘'’‘.^gii)a^nbsp;ficiens.ammas quoq; conuertfs ad pietatcut/l^lnbsp;rum culturam fubuerßm 'm orbe toto terrardtd'nbsp;J4 gloriam deo fuper Ifraébn’’^”nbsp;tiaeiusamp;uirtuseiusinnubibus» «„x*

Qjtiequid mirabiliumoperumincalofa^dtd^^.^d^ quam, ucl m terra, er omnibus creaturis,ito'gt;^‘^iitttnbsp;ßgnandum eftqu'tm uirtuti diuina. üon pt^‘‘'^, oanbsp;uerbis ucl induftria haefietmundi '^ottouatioift^^nbsp;mnipotentis uirtute ergratia.Superlfraêlid^^ jflitinbsp;tt i eins, glorificabitur uirtus er borutasnbsp;bus uerts ifraèlitis, etfilijsfidei A braha atide^nbsp;mi. Fortitudo quoq; dei rcuclabitur ernbsp;re er nubibus, gratia fua dona defluet CTnbsp;nubes, qui currunt ad irrorandum cordanbsp;hum, quales nimtrum funt apoftoli crapofto‘‘[nbsp;mruumfacttlorum,caleftiafeâantes, cr^ol^nbsp;do docentes eccleßas, adfiuâum falutis pronbsp;nbsp;nbsp;j j-|. jd

jy Mirabilis deus in Tandis fuis, ipfe dabit uirtutem 8C foriitudiofnbsp;^»fcf)bcncdiâus deus»

-ocr page 237-

PJALTERITM

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominvx reuerenduf, non mtttUi

n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fandiifandorumdodoribuf

^^j^bt,pcregrinmtibus inhac lachryntio-uinuaHe, * *’* in iftis quos contemplamur orbibut caleßibut ornbsp;^^ittis aflrorum,cr nirtutibm quasfentimus.OmnUnbsp;'”1 magnalu non alius facit er modernnbsp;^ÏnïmdeiM lfrael,is folus er unicus efl omnipotent,nbsp;. ’^nibui uirtutem di/partienspront utdt adgloriamnbsp;tonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Plt;^Pgt;di eledi fui prof dum cf exercitium,

’^onnesjandiperpetuoilli canuntgloriam,dicen* ’’15« ttetótts deus, Amen.

PS ALM VS LXIX*

Hnem prohis qui commutabuntuf ‘Jauid»

j, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtcKt,Stt{gt;er lili/s: quo nomine Sofannim intei

nuißcum mflrumentu, de qbus alioru fît iudiciS. AR-GVMENT* Oratio eft hominis fidelis in famnbsp;^‘ÜWnrnii^ anguflia,qtue Chrifîi paßionum er memnbsp;tJnnfHotmn typm efl.

Aluum me fac deus, quoniam intraueruntaquae ufque adaninbsp;mamCmrrfm.)

Grauißimasangufliasanimumipfumiri . Twbiliter obruentes comparut aquis uehementibatnbsp;^‘ön hominem fuffocaturis, in quibas fideUs tantumnbsp;«d lt;£im,qui folus eruerc potefl. No fcomin« neenbsp;%Ii inuocandi,fed deus, qui folus nouit perfede angunbsp;wderi potefl pro potentia,et uult pro bonitate,nbsp;tgt;ro ueritate promtßioiium fuarum(t credant,nbsp;‘¦ifixus fum in limo profundi : ÔC non eftnbsp;^'’ftantia, Veni in altitudinem maris: 8Cnbsp;^’’’peftas demerfit me.

HerbispericulUfdum demerfum feclamatti^i ^ofimdi,hoc efl altißime,in quo non fît fundus: denbsp;‘’hofluuiOfin quo et médius fluxus curfus^ rapiat,nbsp;0lt; obtegat.ln quibus fîmilitudinibus augetur minbsp;’'•¦«¦IMI difficulttU quam queritur. Satis erat périclita*nbsp;^^^lt;‘qHis,etiam quibufcunq^.'iam addit tenax lutu: necnbsp;'^Kfcd altu:demu^ adijcit,aquas profundas at^nbsp;“pidt fluminis, unde fe explicare dum nititur ma*nbsp;efl infumma,obruor malts mihi ineuût

^aborauidamans:raucæfadæfuntfail meæ.'defeceruntoculi mei dum fperonbsp;’'«utnineun^^

f' tandiu opem clamando implorajje, utcU dodnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ocuti^fu^icien

‘‘^fleerint, id quod accidere folet anxie opem à cœ* ^fdantibus,præ expedatione ad dnm deum,cuiuinbsp;^^attirauxilium. Vbi difcimus non frigide cr negli*nbsp;^er aut breuiter orandii,fed nec de^erandum facile,nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^fnm Chrifli exemplo pernodandum. ¦

‘nttitiplicati funt fuper capillos capitis qui oderunt me gratis.Côfortati funtnbsp;qui perfecutifuntmeinimid mei iniuftetnbsp;H^æuon rapui,tuncexoluebam.

“yferbolc aptafîc excruciatis, quad plures queeitut

I«’

riîIttiM« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiy

fè nihil commeritum perfecutifunt, quàm pi* los habuerü capitis. Comemorat fîne caufa iHos odiu innbsp;fe exercuiffe,eo er innocentiâfuam teflatus efl,er uitnnbsp;doloris ob tantam iniuriâexpreßit. Ad idc pertinet ernbsp;quod fubiecit, Qua tion rapuirependi, quo nihil aliuitnbsp;queflusefl,qpoenas dediffe eius q^nonadmiferat,ad*nbsp;uerfis affedum ab iUts quibffs magis profitit,ut Chriflusnbsp;quoq;,quë perdere conati funt hnpif et mëdaccs maÿionbsp;numero,qui et pertulit peccata noflra innocentißimus,nbsp;fîcut er pif ab impifs patiuntur er 'mnocenter.

De Chriflo quoq; Here dida funt, quigentibus amp; W dais fluUitiafadus efl,imà er maledidfîquandoquidénbsp;omnium peccata pertulit 'm corpore fuo fuper lignu, utnbsp;à peccatis omnibus liberaret eledos, iuflus pro iniuflisnbsp;occifus.De Qauidefîne difficultate 'mteüigitur:quafî dinbsp;cat,tiofli,o deus,nihil me ita flulte er praueadmifîffe,nbsp;«t ijii hofles mei uideri uolunt,eoq}fîne caufa er immenbsp;ritum tanta infedantur atrûcitate.

Periculum certe erat, ut 'mfîrmiores in fide tantii dei eultoremuidentes tantopere affligiimpifspr£ualenti=ff^f^^f^mnbsp;buSjoffcnderentur 'm cofcientifs,ideo precatur, He qutenbsp;fo cédât in ruinam paßio er calamitas mea fidelibus,nbsp;er de te cofidcntibus,nôfît fcâdalo pufîllanimi5,no cOrtnbsp;fùndanturin mequorentes te,deus lfrael,non ex infeli»nbsp;citate mea tali fcandalÜpatiantur,quapro te fltOnte ernbsp;'m fide patimur.Ho cnim pifs ufuuenit,quod uulgo cre*nbsp;iiitur,hisfcilicetquideo probantur debere omnia exnbsp;fententia cederc,pracipuis dei utriî no tam aduerfa connbsp;tingere,fed omnia féliciter,ut tutofe iUis 'mfîrmiores adnbsp;iügerere poßint,hoc no Jfîerandu m hoc mudo,q non eflnbsp;patria uel amicus pioru,fed odit potius,ideo deprecan=tnbsp;turhuiufmodi aduerfa etiam pif,ne offîndantur infîrmi.

•7 Qüoniam propter te fuftinui opprobri* umtoperuit confufio faciem meam*

Qtianquam peccatis fûts perfecutionë quam ferebat non comerucrit,propter deum tarnen er eiusfolius caU Jwuï®nbsp;faconcülcarifequeritur, quiadeu colerefludiofîusfoli 'nbsp;tusfiterit,adeoqi ludibrio er contemptui habitus fît, utnbsp;propè coram nuHohominuattoHere aufus fueritfuantnbsp;faciem.Quia enim pro te loquôr(ait)er ago, abijdornbsp;etiam à fratribus, er ignominiamfero, erubefeere menbsp;eogunt mdignitate uerborum er fadorum.

HiecucrO ignominia tanta fuit, ut etiam extraneunt mehabuerintfratres mei,abiedus er excommunicatasnbsp;fîter'iM ab amieißimis, er peregrinus fiHfl matris mec,nbsp;ut 'mcognitus er externus reputatus fum. ld Dauitmnbsp;Chrifli typo contigit, ambobus dereltdisanecejjarqsnbsp;er amicis, ut ctiam excÓmunicarentur aßnagoga lu*nbsp;dcorum,qui chrifli dodrincfîdemhabuiffent.

V««

-ocr page 238-

ÎSALTERIVM SCopprobria exprobrantium tibi cecîde^nbsp;runtfuperme*

Cauftm cur tanto odio ipfum implj iufeâarentur mit Uwnwr giiexprimit.Eréiterga domudomini,hoceftuerâreli»nbsp;gionem,cuiaf peculiitrc domidliu erlt;tt domus dni, zelonbsp;fingultriter fliigr4nti,huius neglcâum wnfertbat,connbsp;temptum^ dei fua ducebat opprobria. C^Uit ftne etiamnbsp;experiebatur,ßmul4t(p cotra impios ueram religionemnbsp;iijfèrebat,typo Chriftidtu ßnüluerdiccntis,tion potuinbsp;ßtflinere aquiinimiter abußif peßimos eccleßit tune^crnbsp;^uod tu tam contemnaris ab impijs,ideo omniu iUorumnbsp;iiiiquitates (^inte iniurias egofentiebä corde amaro^.

  • 10 nbsp;Etoperui(crdr/{ru{)in ieiunio animamnbsp;nieam:Slt; fadS eft in opprobrium mihi.

P)-lt;«awlt;lt;rÛM£/i»ccorlt;ÜîcoHtrlt;lt; prauißimos homines ^ua memetipfum contrifiabä, ZT maefiui deploraba imnbsp;pietates hominum, comedere non poteram, fed ieiuna=nbsp;bam maeflus * Eadern autem hicc mea moeflitia mihi pronbsp;opprobrijs imputabatur : cum enim ob d^num zdit ponbsp;pulo charior effe debtrem, utpoteßilutis eorum tarn arnbsp;deter cupidus, hoc populi principes magis irriferüt me^

  • 11 nbsp;Et pofui ueftimétum meum cilicium: QCnbsp;fadus fum illis in parabolam.

Veße lugubri corpus affligebi(m,ficco indutus mehu miliabam,fi)ris er intus gaudere non poteram,pne ze^nbsp;logloriic tu£ prorfus negleüg'.interim ob id iUis fiti de»nbsp;rifui,er demeconcipiebantprouerbiu,fabuldm CT curnbsp;minaiaüaueruntt

IX Aduerfummeloquebaturqui fedebätin porta: amp; in mc pfallebät q bibebant uinfi.nbsp;piMum*”**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*pß^ impijs,ßue ex. dt^re propter uiolatum

•hw p*|. ttomen dfi, erßta Uberatione hic uir deifleuerit,ieiun4 uerit,facco^ fe ueflierit, id probro ci impif uerterunt,nbsp;er in publicis eSuentibus fias quos habebant 'm portts^nbsp;er in compotationibusgarrulabant: indices fcilicet ernbsp;otioß obloquebatttur,fa^ocondemnabant 'mnoxium.nbsp;Eram enim ebrioforum ßdiula er riiüculum, cantilenanbsp;bibentium ßceram,quibus fefe obleäabant, Sicera neronbsp;putatur omnis potus conßäus alicubi expomts palma»nbsp;rum, uel ex ali/s ad hilaritatem er temulentiam prouonbsp;cans immoderate bibentes.

Ego uero orationc mea ad te dfie: têpus beneplaciti de’*.In multitudine mifericor.*nbsp;dix tuæ exaudi me : in ueritate falutis tuæ»

Omnibus his prafatis ineSmodis er uexationibus dif finudatis er obmißis, ad te dne confiigio, te 'muoco ernbsp;interpetto humili prece plena^ fidutia, Tempus nucßtnbsp;beneplaciti ttti^o deus,iam nunc placeat bonitati tult;e utnbsp;tne exaudias, ut mifericordia tuam mihi hnpendas egennbsp;ti.Exaudi me per ueritate tua, qua mihi promißfli falu»nbsp;tem,er omnibus tuamclementiäinuocantibus: no falunbsp;tem uel pace quam mudus dat, fed tuam er durabilemtnbsp;«4 Eripemedeluto,utnon infigar:liberanbsp;meab his qui oderunt me,amp; de profundisnbsp;aquarum*

De luto angufliarum quo hareo, tuagratia adiuua,»« prorfus immergar,de ÿrauâftts cofcientin ungujfijsfuc»

17

'18

- THILLIM'.

curre,ne deßgt;erare cogar de tua falute,libera tut flibus meis,ne tantu mihi molefli eße er nocere wintnbsp;quantu ueÜet, er de profunditatibus aquaru,ut ttofitp^nbsp;grediatur caput, nec obruat ad exitSi et defiierationC’nbsp;ly Nonmedcmergattempeftasaquæ,ntlt;Knbsp;abforbeat me profundiwne^ urgeat fupt fnbsp;me puteus os fuum.

Ne tot er tarn 'tmmani fiuüus er tribtdationusntfquot;* peflates obruant er inuoluant me miferum er anxiuiHfnbsp;nclt;^ abforbeat me profiindum,ne deßgt;erationis «Idw«’*nbsp;malorum er profitndus infemus me tentet,ß périclitât*nbsp;ti minime occurras. Et non obßruatfuper menbsp;fuum, ne^ mors er fepulchrum, nei^ 'mfernut ffnbsp;dei comprehendat animam meam,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

16 Exaudi me domine quoniîl benign^ t mifericordia tua : fecudum multitudint»”nbsp;miferationum tuarumrefpice in me.

Deprecanti ex animo er anguflqs, tua mihi täte refiiondeas^ qui natura pius es, beneßeus ffnbsp;cors, ipßßima enim bonitos er humanitas eßnbsp;agis cum eleilis tuts.Sccundum abundantiainnbsp;num tuarum rejßice ad me , 0flendendo mihinbsp;fadem tuam, confolare 'm aduerßs, nonnbsp;cun^ mérita mea, qtM nihil funt comparididttnbsp;tortmmeorumergrdietuie.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0;

Et ne auertas fadem tuam à puer® quoniam tribulor,uclodterexaudi

Ciÿ,amlibetnvdtis er magnispeccatis otiera^‘ Lfe^ inuifus propterea bonitati tuie, nec tarnennbsp;renitatts tue abfeodas à me, noU iratus mihi udnbsp;fentiri, utferuido tuo non digneris fuccurrere pt/J’nbsp;dns. Tribidatio enim nZc mihi imminetnbsp;titudinehofliuerimpiorum hominumnbsp;tium,er palam 'mßßantium,reßgt;onde uotisnbsp;mißis tuis,id^ßne mora,ne obruat perieuhdt'

Intcndeanimæ meat libera eaJU’f pter inimicos mcos eripe me. ,

Confolatur fe ab hoßium atrocitate, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

rat,ut no minus ipß deo, q fanHo dhi Ideo propeßbi e/fe dhm confidit, er vnßttpcrnbsp;xiUum prebeatßbi, qui deferido uidebaturnbsp;cul er negligerend autem non tarnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

patientiam propriam, quamproptermimie°^gt; te derelidumuiderint,'mfuaimpietateroboreninbsp;blaßgt;hement, quaß non potentem menbsp;curantem deßbi credentibus er pijt homm^ nftifi®nbsp;*9 Tufdsimproperiummeum,^^? ßflznbsp;nemmcam,ÖCreuerentiamme3*r’‘’nbsp;fptau tuo (unt omnes qui

Tm ctitn otnma nojeas patior,eraßgt;idsquomodomefubfannent,ti ‘nbsp;nant, illudant. Omnesperfecutoresmeicoramnbsp;eque uides malitiä illoru ut meam mifed‘t’ *^*’' rnbsp;dum mihi infifiunt,tuum iudicium nonnbsp;tient er dolebunt.Dum enimfidemfuamfatinbsp;'m domino,non dubitans deum uidere qult;e anbsp;tüur,de Uberatione fua iam dißiderenonpo


-ocr page 239-

U;., P S ALTER I V« f.’WproperiS expeâauitcor meu 8f mîfe-5»»: Et fuftinui qui fimul con thftaretur,nbsp;¦s J?®nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 confolarctur, ÔC no inueni«

f0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nominis opprobrium,et contemptum

' Jx» côfregiffè quammaxime, ad fummû quo^} dolo» prorfuiconfolationem 4 quoquamperce»nbsp;^'i^twwlibrt defyderio magno expeäatam er quitfinbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er in confdentia perturbatu ob hominum ca

’x«s in deun er fandos. Et cum effugere contende P gt;’gt;5 potui, nec remedif quiequam ex bominibiit connbsp;fun,quod nemo mifereatur, nmo folatium adfenbsp;quot;^Jèdundiq; perferre cogar inflantes angitßias,nbsp;efcammcam fei : amp; in fiti

Potaueru nt mc aceto,

foK deflitutut extraneorun folatio,fcd à quibut ^onfolationem debuerat neceffîarijsfuit,nbsp;\^^^fiùffemagif affiidUjUtfî quK efurientiam^rapr^tnbsp;’'^gt;'*ilil,er fitienti acetü:ut Chri/io dno contigit,cuinbsp;acetum propinatufuit,fuper conuicia abnbsp;^^‘(tfereaccepta.lure igitur hiclocut in ipfo impienbsp;ab Euangclifla,Significatur autem ingenerenbsp;^ll^hoflesmiferiaf hominipio mßgt;irttuercorpotnbsp;exercuijfemalitiam fuam, er inhumanißimenbsp;ç “'«' tld mortem crudehßimot homicidat,nbsp;h'.^'t’nenfacorumcoram ipfis inlaquefi:nbsp;’'quot;¦etnbutioncsamp;infcandalum.

»eros hoßesfuos, nifi quosno» lt;^lorate malos, et ppetuosdei inimicos:hu utßünbsp;“xii«« imprecando fimul prlt;edicunt. Tales fiteruntnbsp;deuouet,quibus impédio beneficerat, eo^ iu*nbsp;beneficia expedanti,quicquidpottterant malenbsp;^‘'“^iffirebät.lmprecatur ergo evs pernicië inde,un»nbsp;„^^^“^fibi qunerebai. id per aüegoria dicit, du optâtnbsp;'w eoni eit in laqueu fire, ut ibi capiâtur 'm exttiSnbsp;’ftcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;petédas putabant.Simpliciuf fiterit dt

do r«orum ne uideanuSC eorum femper incurua.

^°/^bui dei G“ fuis adimi omne redum iudi ,^‘'lXodocHlM tenebroßs iitdicatur,ut mattifrßäue»nbsp;excacati, ut^ nutet fernnbsp;kcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inßttutü ipforum,ut nuc huc^ nunc il»

errabudi,er ottera mfilicitatis à deo iÜis coÜabafcere, pror»nbsp;^4 Ut**”*^'**^*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d arripienda.

ira in.*amp; furor irx tux ç^prehendateos.

^ftis ¦ pertinaces er malignes hoßespie 115 ’'^2’*ationi$ tue uindidtt er paenis, ut eßtigerenbsp;J W, nec abijccre. Et ira ßtroris tui eos apprehennbsp;**^L***^”^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refipifcere, inde^

P‘«nfumant adtimoremdeitampif quàmimpi), bominibus in hocnbsp;«lat domiiMün omnia intueri,ut impios nonfi

Fia

»Uchr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deferta: 8C in taber^

gt;8 eorum non fîtqui inhabitée*

ii6

Perdant impij perfecutores iußitia locum atqùe gen»' tem,er fiat patria iüorum uaßata, quifibi cum miuria P«ätiw lt;nbsp;piorum arripiebant quiequid efivgere non potcrat iÜo»nbsp;rum manus,qui fibi in hoc mundo famam er titulospa»nbsp;rabant cf fucccjfores, hi palabundi tuo iudicio uagadnbsp;cogantur per aliénas ades, relegari in cxilia, ut amittatnbsp;propria,qui alienis mhiabant. Deleatur iUoru cognationbsp;er poßeritat, ne fimul quo^ lUorumnequitia propagenbsp;tur in homines. Omnimodam ipforum deletionem orat,nbsp;er totiusgenerts fui exterminium,

Quoniatnquemtupercufl’ifti,perfccuti funtrSefuper dolorem uulnerum tuorumnbsp;addiderunt.

Eo animo mefunt pcrfequtüi, quafi tu id iußiffes, ut quiequid mali tu inferresfidelibut, idiüi facerent teapnbsp;probante,putantes non ipfos,fed te nos perfequi er ce indigna.nbsp;dere, id quod uerum quidem putiAant, fedjàtfum erat,nbsp;quad ab irato ea nobis deo talia mfirrentur.Precatur iginbsp;tur uir dei,ut deus ultione fua declaret aliquando,quàmnbsp;non ex fententia fua impij facerent ipfum perfiquendo,nbsp;er caufa miqua, Dc Chrißo domino aptius mteüigiturnbsp;er de I udaiSfCui dominus no pepercit quidem, fed eumnbsp;morti tradidit, eum iUi mala uohintate pereußerunt ernbsp;crucifixerunt, blafßhcmantes infuper eum, qui ipforumnbsp;miferiasplägebatycommiferitionefupportabat, er pronbsp;eorum falutefefefuperimpendcbat,

^7 Appone iniquitacem fuper iniquitatem eorumtd^ non intrent in iuftitiam tuam,

Excacati mpij pietatis perfecutores,iußo tuo iudicio ruant ab iniquitate ad iniquitatem, de fcelere in fcelus,nbsp;ttel panam dccerne dignam iîlorum criminibus.tion e»nbsp;nim 'tntrabunt 'm iußitiam tuam,nunquäcredent tibi,utnbsp;à peccatis liberati faluentur,er euadant ultioncm.Nonnbsp;enim creduttt uerbo tuo, nunquam mßituunt panden»nbsp;tiam, fed continuo pergunt accumulare crimina, donecnbsp;'mabyffiumperditionis prolapfi dcjfierent er content»nbsp;nant dei gratiam.quam non credunt.

18 Deleantur delibro uiuentium.'Sfcum iu ftis non feribantur.

Delebuntur delibrouiuentium, expungentur denu» merojdluandoru,nonfunt enim de confortio eleäorumnbsp;tuoru. Declarabitur ex uerbis er fiitlis iHorit, non eßenbsp;aferiptos 'm librum pradeßinatorum ad uitam,quando»nbsp;quidem uocationisfua er iußificationis figna non ap»nbsp;parent. De quo libro dcleri, idem eß quod fic abijei, utnbsp;pateat nunquam fuiffe inferiptos. C^uandoquidé uclfe»nbsp;mel aferipti er annumerati eletlis excidere no poßiinttnbsp;funt enim de his qui à pâtre Chrißo donati funt, cuiusnbsp;de manu nemo rapere poteß quenquam, Etpoffunt ni»nbsp;hilominut hi uerfus precatorio modo exponi non abfurnbsp;de,ut contra eos dicantur à fanäis, qui injßtritumfan»nbsp;fium peccant,er iußam fcelerumfuorum menfuram iinnbsp;pleuerunt,ipfi^ fibijpfis dei uUionem afeifeunt, cumfenbsp;totius pietatis hoßes conßituerint.

Ego fum pauper ôcdoles; falus tua deus fufeepitme.

Affertut ex ea calamitate er airumna tn qua erat, er.

-ocr page 240-

PSAtTERIVM

tx (Jun[ola dfi ope f«a/ît, nunc exfflicat uota fuä Cratiu tilts agendi deo, ZSquot; celebrandi bonitatem dei. Ego, i«anbsp;**quot;*• quit,paupernbsp;nbsp;nbsp;dolens ab nintUs perfecutiones,4 mun»

do contëptus er ultimu pa/fus, crû te folo überatus et filuatuf fum,atiolt;jui dercliîlus cr affliüus ab omnibus,nbsp;Tuamefalusfufcepit,excepit me fluâibus impulfumnbsp;iamiam^ fubmergendumtuafalutiferamanus, crde*nbsp;finfauit me à priefentißimo excidio,

fo Laudabo nomen dei cumcantico.’amp;ma gnificabo eum in laudeî

Ldttddto cr grlt;^tids agam corde cr lingua, omnibus putbus potero modis,cr celebrabo bonitatem tuam,crnbsp;magnificabo,ideft, magnü fatebor nomen tuueonfeßionbsp;ne miferationu tuarum. Cum enim omnis honor, uirtusnbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ac falus à folo domino fit, ci foli quosj^ laudes cr carmi

na decantanda funt, non miferis hominibus, multo mia nusimpijs pro facinoribus fuis turpibus, ut perperantnbsp;hodie mundus folet ad irritandû tram dei, er procliui*nbsp;tatem humanâ alioqui propenfam adflagitia omnia.

Ji Etplacebic deo fuper uitulü nouellum cornua producentem ÔC ongulas.

Laus hic mea cr confißio quo^ peccatorum ,indub gentùeqi dei imploratio deo placebit magis tjuàm omnenbsp;facrißciulegisueterisdeirrationabiÜbusanimalibusdonbsp;mino deo oblatum, cr omnis iUe ludaicus ritus externnbsp;nus,qui fine cordis cotritione ex fide dno non placebat.nbsp;Quad uero uitulu cornutu cr ungulatu addidit, dicerenbsp;uoluitffacrificiS maturum,atq; iufia feleäa^ atatis.

Vidcant pauperes amp; laetcntur: quærite * deum,amp;uiuetanimaueftra*

Deuotagratulatione exhilarabutur,crgaudio fingu* Uri perfiindentur mafueti omnes, qui fefe deo confecranbsp;runt, fecularia defyderia abnegantes, Ifiiritu pauperes,nbsp;qui deu fide, obediëtia cr deuotioneinquirut. Viuet^nbsp;cor uefirn, exhilarabitur mens in cognitione cr amorenbsp;dei. luge enim conuiuiu etgaudiu,eft cofeietia /reta granbsp;tia dei, cTquot; optime fenties de iüius gratia, humiliter autnbsp;de feipfa,fide confirmata uerbi dei cr promißis.

» « Quoniâ exaudiuit pauperes dominus; ' * amp; uindos fuos non defpexit.

Quid ni humiks Utarentur, cum dnmfe feiant habe» re propitiS? qui pauperes exaudire confifeuit,/}gt;iritu feinbsp;licet,nihil prafitmentes de feipfis, nihil fe effe agnofeennbsp;tes,nifi quod funt per deigratiam.Et uindos fuos,erro»nbsp;ribus,peccatis cr traditionibusfiiuolis hominu ligatos,nbsp;gratificat, cr refoluit cofolatorio uerbo fuo, paternis^nbsp;promißionibus bonorum omnium quorum indigent.

Laudent ilium coeli Sc terra.-mareamp;om-* nia reptilia in eis*

Omnis creatura pariter cum fandis deum laudet, con gratulando dementia dei ad eledos. Caeltim,tcrra,ma»nbsp;re,cr quicquid in iUis omnibus continetur, feruiat fan»nbsp;dis ad deigloriam pro quorum falute dns uniuerforumnbsp;tanta fecit,ut cr carnem indueret humana, cr fe unumnbsp;ex pauperu caetu faceret ftupenda gratia, Euangelioq;nbsp;fuomundumuniuerfum confolatusefi, contrainfultusnbsp;hofiium pietatis cr fatatui,cuiferM(mt improbi.

THILLIM.

Quoóiam deus faluamfacietSiont^f^^ ficabunturciuitatcsIudaetEtinhabitaD“^nbsp;ibi,SC hæreditateacquirenteam,

Vltimis his uerfibus ecclcfia inftaurationcm plcntHf pradicat uates. E(lt; enim uera efi Zion,lerufalem O’nbsp;da, cuius dues cr fill/fitnt feme cr pofleri qui konbsp;dunt, quam Chriflus fitndauit CT (edißcauit,ciuit^^'*‘nbsp;da, hoc eft, multas fufeepit in orbe uniuerfo congrtS'^,nbsp;tiones ftdelium, deumconfttentium: cr habitabmU'nbsp;fideles per Euangeliumgenerandi, pacifice CTnbsp;täte uiuent intra ecclefiam. Et hareditabunt eaiunbsp;Uj dei erharedes donor urn cceleftium.

56 Et fernen feruorumeius poffidebit f’”’’ amp; qui diligSt nomen eius habitabutinnbsp;• Et fernen, hoc eft,filij CT pofteri apoftoloriinbsp;tyrUm, in ea ecdefia augmentabuntur, CTnbsp;agent. Et qui diligunt nomen eius,habitabuntnbsp;amantes:cr pij pertinent ut legittmi dues ad ec(l(l‘‘‘nbsp;Chrifti,no impij cr contemptores ueritatis CTnbsp;Eftautem nihil aliud huereditaria iUa terra filiorui»nbsp;quàm uiuere ex fide dei lata cofdcntia,ac ffenbsp;tria coeleftis.cr gratia dei interim. Qualis uitunbsp;bet defertum huius mundi paradifum reddit,nbsp;fandoru imperio cr ufuifubijdt,facitqi bonool/^jjnbsp;utrfa, Hac per afflidiones ut 'm Chrifto,ita CTnbsp;nis omnibus indidbili fucceftù promouentut,nbsp;PS ALM vs LXX.

In Enem Dauid, in rcmcmoratio*’^’ quodfaluummefecitdominus- .

Satis apparet ludaos prifeos omnes, riacam,hoc eft,uulgatam linguam tranftulcrU^^'‘‘^i^tnbsp;fcriptura, 'm dubijs lods recurriffe ad Gracaiunbsp;tionem: crnonnunquam,uthicuiderelicdgt;^^finbsp;quadam, qua 'm exemplarijs noftratiumnbsp;leguntur, ut cum hie Syria mterpres redditnbsp;tum Gracoru, Profafdculo thuris, pro eonbsp;bettt,Eo quod faluum fecit eum dominus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ipf/c»

A R G V M E N T V M. IdfW cftW co cedentisioratio fdlicet fidebum,pro liberationnbsp;perdcum,quifoluspoteftcruult. .

Eus in adiutoriu mcun’f^.jp^. dnead adiuuandunnfl^^^^^ffr*nbsp;Oÿandoquidcm nune

Î4 ’ get periculit, idea precatur deu auxilium,eripicndo per mifericordiam ànbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h»

mouendo per bonitatëfuambonis, neutri^^ mo fuapte uirfutepotcrit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

2. Confundantur amp;reucrcanturlt;1*** runtanimâ meam^Auertantutf^^*^®nbsp;amp;erubcfcantqui uoluntmihinbsp;; Hoftes pietatis qui animam meampr^^'P^^fi*nbsp;Mit cr fedueere, iHi uel à malitia fua ’’r/’P'r'*!!nbsp;fitCrconfitfionemquamparaueruntmihidPri^.^iftH'^nbsp;gantur potentia tua. Retrorfum abeant,nbsp;cum fua confiifione ab intentatis mihi mali^tnbsp;quiefeereà perfequutione pietatis, CTnbsp;quibiis inftant fidehbusfup^ntandis



-ocr page 241-

F SALTERIVM ' Auertantur ftatim erubefcentes ï quinbsp;^'*nt(wiljt)Eugc euge.

zx conuertantur, digna ipßf conßtßo^ '^’^'^cnditur iujitt ignominia,^S(iUitm mercedem repornbsp;^^'**lt;:onfifionis,impedicndi m crudelipropoßtoßto^nbsp;prifcut interpres ßmpliciter reddidit, Auertan*nbsp;^filt;ttim,quitß euefligio erubefcctttes: ^ui dicunt,Eu»nbsp;wenddciïer ZX fubdolc adulado CT ridendo di^nbsp;^%GaudeM ey beteri$,bene habent res tult;gtnbsp;Exaltent öi If têtur in te omnes qui qufnbsp;^***’tte:8c dicant fcmpcr, Magnificctur donbsp;®'“’«s,qui diligunt falutare tuum.

pij fideks propter te tfuhi fauentei gaU» , '’W lt;tc l£tentur,per te confolentur, quent 'ut omrubutnbsp;Et dicant femper^magnificecur deut: omnidnbsp;**¦lt;^«4»* ingloriam dei, ijuam prie omnibuf cupiiit cla*nbsp;O’ longißime propagand im. Qjlt;t diliguttt falutcmnbsp;51« Wagziopfrc defydcrant redcmptionem tuanttnbsp;. ^go uero egcnus ÔC pauper fum.'deus adnbsp;quot;*‘gt;3 me. Adi utor meus ÔC liberator meusnbsp;^domine ne morens,

w confcieittia nua pauper O’ inopt, nihil botù eic carne,ßd inalorum multorum,cr eir^nbsp;^lt;l^tu{ fragilùate Citriw, que deprimit continuo Ipinbsp;tu domine citiutfuccurre periclitâti, ^uod ßtnbsp;periculum,ßflina ad me, ^uia tu /blus mihi ne»nbsp;ej, cr abunde fujßcis ad faluandü demmineitnbsp;*** gt;»41«$. Domine ne morcris, non différai in longm»nbsp;î*“»» iHKare me,fed ddiuuef cito, atioqui uiret me défi»nbsp;• Hic fcrcBiî pfalmui »« fine habetur eifdê penè uernbsp;trigeßmiquinti, quo Gr Lcilor diuertere poßnbsp;n*htc breuia non fu/ßeiant.

p PSALMVS LXX(. .Kalmus Dauid bliorülonadab,amp;priógt;nbsp;l^captiuorum,

nuÜum legimui titulum, propter quod o* quidam arbitrantur hune pertinere ad proximenbsp;talibui quitßionibut dinbsp;' ^“jnttire hceat, üquot; nonßne caufa Grecos titulumnbsp;^’'^diderim. Sed uenbsp;^^P^‘orum difcrimen fufficor fiaffe,quod in

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;titulot attinet Pfalmoru.

G V M E N T V M, Generalii eß oratio pro dei Xi io. üfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;an^flijf.

* Ntedominefperaui'non congt; fundar in æternum.*

Quanqua m, o domine deut, ad horant dereliquiffeuidearis,in tantis angufliffnbsp;peccata mea,fed bono animonbsp;fio- *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;honitatis tuie certior redditui, non me in

pftMWn deferendum, neq; confitndendum coram il« linbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pronuntiare,ßußra te dominum deum co

^gt;uinibui,quitui{fidelibut fuccurrere noUfuel • Nec poteß oratio deo gyatior à peccatore eßnbsp;^gt;quamfidei er ßeiferuore decorata^non elegan»nbsp;^'^^Unqueuerborum,quielocumhabeatfuumapud

ÏHILL IM, ’ nbsp;nbsp;117

fcowinet. Coram deo ßmplicitas ualet conßientiie , er' affèóluumfyncerus,nonpharifaicufferuort

X in iuftitia tua libera me SCcripe me, Incli-' na ad me aurem tuam:S( falua me,

Tantumabeflut obtederepoßim iuflitiamoperum, taftiti»ope que /unt ut pannuf menflruate coram te, ut prorfus denbsp;treüem ßrü iudicij tui, que nolim introduci, er tn iuflinbsp;tiam obtëdo,non meäfed tuä,mtuäbonitati confido,iunbsp;ßitia Chrifli domtni nobit omnibut fHccurrat,cr ßluetnbsp;à peecatts Grhoßibus, Tu er^o que attingere clamorenbsp;ttö poffùm,mclina aurê tuä, elemtnter exaudioi precnnbsp;meai,cr omni humana ope deßitutfi adiuua per clemeitnbsp;tum tuam. Satu his loeit difeimus operS noflrorum in»nbsp;fufficientiam,fi homo fecund cor dei Dauid non preßnbsp;mit de fuis operibus täperfeais, ut pro amore dei atranbsp;eißimis hoßbus reddere potuerit optima pro peßimis.

5 Efto mihi in deum proteâorcm,Ôlt; in locum munitum (quo femperperueniam mandafli) tttfaluum mefacias.Quoniam firmamen-tum meum,df refugium meum es tu,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

Tot er tantis hoßibiuperßquutus,utceruut,crfer» Mts ßgitiuus à domino crudeli,non habeo coßgium quinbsp;euadam,nec arcis cuiufcunq^fortitudinê, uel afylü, ubinbsp;tuto conß/iam,niß te deu meum. Tu me fufeipe conß»nbsp;gientem, er da aperta ingrcdiendifacultatem, quo tietnbsp;fie opus eß, ut in omni angußia iHac diuertere queam.finbsp;cut promtßßi credentibus fe tibi,ut faluare uelis. Omninbsp;no eniin unicum munimentum tu es, gt petra firmißi»nbsp;me arcis, ubi tuto confißere, gT ab incurfatonbus de»nbsp;findipoßimerfaluari.

Expofita fide, qua ad deum captattir bencuolentia itt oratione, nunc additur oratio. Si non propter iußitiairtnbsp;meam audeo orare ac dcprecari falutë ex inimicis, fal»nbsp;tem propter manifcßißimä impietatê perfecutoris ittei, ¦nbsp;qui nuÜo lequitatis rcffeëiu, fedßrorc tantum debac»nbsp;chandi in pietatë, er tyrannieo robore praualere fe pu,nbsp;tat fidelibus tuis,ablcgato omni timoré tui,de hutufmoäinbsp;haße non tarn meo quam tuo hbera,o deus.fiddi tibi.

Ownir enini fißinentia er expeilatio qua utor ct fiuor tu es: qua certua fum quidem non/raudandus, fednbsp;non fine tua dementia gt gr^itia, qua nunquam negaßinbsp;pijs, quandoquidem er mc quoq; à iuuentute mea ufc^nbsp;nunc femper er mea omnia dementer curaßi, er ordi»nbsp;naßi pergradus uoeationem meam, GT ex periculis ma»nbsp;ximis adolcfcentem cripuißi, molto magis nunc fenio»nbsp;rem. Si Saulemregë cuadere dedißi mihi, quomodo nonnbsp;magis ab Abfolone uel alioquocunq;hoßcf

matris meæ tu es proteiäor mcus.In te cart tatio mea fempertnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

Vtfumtuaprouidcntiacrboiiitateformatus,alitus GT conferuatus tn utero matris,ubiprater te nemo tuua tendw»,nbsp;re poteratuelferuare,,ßc tißfolinitor nuüis prffidqt

V«« nbsp;5

-ocr page 242-

i

PSALTERIVM

éijf ah ipfo matris mcie partu de uefttregenitricts, ima de me tu extraxifli faluum, cui ab co tempore debeo o«nbsp;mtiem uitam meam, qui femper ades feruas, in cuiusnbsp;nutu flant omnia mea confilia cr opera, falus cr perdinbsp;tio,qui femper ades, inj}gt;icis adiuuos^ Beneficia egonbsp;tua agnofco femper, corde cr labijs profiteor bonitaténbsp;tuam cr gratia, quiefola iailo, non quiequamaliud uclnbsp;alium quemcunq; auxiliatorem ueldiuum,

  • 7 tanquamprodigiumfeâusfummultis,nbsp;amp;tuadiutorfortisgt;

Queriturfe portentum failum multis,tam pijs quant impijs,eo quöd plane uiderctur de/èrtus à deo,4 quo fitenbsp;rat inde à puero tam prieclare femper adiutus. Vt autënbsp;tnirifice femper erigit imploratio deuota auxilij diuini,nbsp;üico fefe confirmas fubiecit,Et tu adiutorfortis,uelprtenbsp;ualida proteâio mea,nunqualabefaäanda in quacun^nbsp;tribulatione,falus mea er fidutia unica,

  • 8 nbsp;Repleatur os meü laude: utcantem glo'gt;nbsp;riam Çtuam') tota diemagnitudinemtuam»

Pro multis huiufmodi er magnis beneficijs tuis iuftu iFCiVuvnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;profufa laudeglorificem bonitatem

tuttm,nec ttnquam cefiem à tuis laudibus, quem à donis confirendis fentiononcefjaretproinde tota die omninbsp;tempore décoré, gloriam er /filendorem maiefiatis tutenbsp;non definam celebrare plenisfaucibus er magnifica denbsp;uotione, Duplex leäio fitiffe uidetur,dum idem Hcbrainbsp;cum duplici eloquutione Grieca er Latintt tentauit ex^nbsp;primere pius interpres.

Ne proiieias me in tempore fenedutis: cu defecerit uirtus mea ne derelinquas me.

Qui me intra er extra uterum matris tanta^atia pTtcuenifli, er haâenus periuuentutis diferiminafal»nbsp;uum perduxifli, ne me fenem nunc er uiribus deficientnbsp;tem defiituere uelis, ne charitatis in me er fidei feruoanbsp;rem minui patiarif. Cum uirtus mea deficerit,ne quafonbsp;derelinquM me, ne uel ttedio boni aliquando deficia,fednbsp;magis proficiâiamfapientior,er in tua uoluntateproanbsp;fequëda eruditior,ad multoru profeäu er tuagloriam.

  • 10 1 Quiadtxerütinimicimeimihitamp;quicunbsp;ftodiebantanimam meam, confilium fecenbsp;lt;untinunum«

- nbsp;nbsp;nbsp;Cogitaueruitt de me hofies mei, er fecum contulerut

confilium contra me, mutuis technisadoriri me cupicn tes quomodo meipfum obruerent,putantes à te me dêrenbsp;li£lum,quem uidebant plurima pa/fum indigna nimium,nbsp;iSatde,filqs er fubditis,incommoda multigateris: ocanbsp;cafiones ergo uenantur me pariter obruendi er exteranbsp;minandi fenem,

  • 11 nbsp;Dicentes,Deus dereliquiteumtperfequinbsp;niini,amp; comprehenditeeumtquianoneftnbsp;quieripiat.

Huiufmodi confilio fefe contra me armabant,Dnsin quo folo confidit Dauid ,fine quo nihil poteft, de cuiusnbsp;fauore fe iaàat femper,is eum nunc dereliquit,deftituitnbsp;omniauxilio, infenfuseftei,quiaimpiuseft, er à deonbsp;proieilus,in eum nunc fiufira confidit,ideo nunc efl nonbsp;bis opportunitas perfequendi, dereliäu er folit not

11

gt;4

TH ILL IM,

facSe obruemus, non efi qui cum Hberet, Sie quoqutm cruce dixerunt Chrifto impifiblaßjhemantes ernbsp;tes,fic femper dc fidelibus impij loquuntur erfentiunt:nbsp;fed tandem quoq^ fe fcntiut falfos, er delufos fuo malet»nbsp;Deus ne elogeris à me: deus meus in au*nbsp;xiltum meum refptee«

Quiequid tlli fentiant ac loquantur,cgo certuifutH prafentia, de fauore tuo,qui nunquam me deftiturs,ite(nbsp;elongaberis, etiäà peccante, quin potius uirga in ordi»nbsp;nem rédigés me,non prorfus abijeies. Non fietquod iHinbsp;cupiunt,tu caufam intueberis,non perfonam,tu ueriiigt;^nbsp;tult;e fuccurres, etglorite nominis tui, no rationë babei^nbsp;iniquitatii mearu,tu deus meus esnunc,ut fempernbsp;ideo de falute periclitäti clientulo tuo feftinus fuceurt^fnbsp;ne me impif coprehendät ut ueUët, et in bono impedi^nbsp;me,uel ipfi in fua perfidia projfierëtur uel confirtnoi^'''quot;nbsp;Ij Confundantur (cP) deficiant detrab«^nbsp;tes animæ meæ ; operiantur confufion«nbsp;pudore,quiquæruntmalamihû . .

Longe diuerfa mihi eueniant atq^fibi de meif»P^ r . licentur^unde er pudeftant er deficiantnbsp;bus,uideantqi ftatim fe uane mihi ftruxiffenbsp;ganturq; ceffarea perfequutionibus, q detrahut^quot;'nbsp;mea,et odiutfine caufa,quë deus no odit,Op‘r‘‘^^nbsp;probrio confiifione et ignominia perfecutoresnbsp;deatur àte im calo,et à pijs omnibus in terra,nbsp;prijs fuis confciétijs confiindatur aliquado,nbsp;ferefifiutueritathfidelesq^ impetut iniurijs amp;

Ego autem femper fpcrabo:S( adflC*® peromnemlaudemtuam«

Hon ce/fabo interim ruminare cximia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gp

Cr promifiiones tuas 'tngentes /fierare non expfÄcre auxilitigratiatua;inhis aduerfit^^^quot;nbsp;meliora promifijii. Et ut illi magis me dereli^'“‘‘^(iinbsp;fic ego fortius adharebo tibi, er in laudibUfnbsp;tior ero er perfeuerätior,omnes laudatoresnbsp;bor excellere,uerbis er opcribus cognofiat»nbsp;tiam tuam,fciens tibi innumeras debereme l^i*

  • 15 Osmeumannuntiabitiuftitiain*^“gjioxnbsp;tadiefalutaretuum.Quoniamnt’^

ui literaturam,

Hondefinactiamin anguflijs cordis tuas canere,er iuftitiam qua reddis protnijj^’nbsp;ribus fanëlitatem, qui optima confilionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfC ett^

eleâiSf tota die quotidie fruoriuftitia tua, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßjut,

mulate ut dinumerari tua erga me benefictu ,1«»* Infinita fiint laudes tua er beneficioru cafus, inbsp;quam affequar pradicando pro dignitate,

  • 16 introiboinpotétiasdominiîO^”’’nbsp;morabor iuftitiae tuae folius.

Prifeus interpres alia fecutus efl uerfiu Jl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pri

qua id quod dicitur,Hon cognoui literatura,**nolei^^' fii doilores ad fequentia retuliffc,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efir““'*

Quandoquidë literas non magnopere didios t de poft fixtantes paftor affumptus innbsp;gnii : no nudta eruditioni fieculari operanbsp;tn ingreffusfum in potentias dni dei,opcrdnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c


-ocr page 243-

PSAlzTERIVM

rußicuf agnoM,omni crcatura impoßibiliii cott» P^gt;ido,ntaiore diligentia opera uirtutu profequen^*nbsp;literat cr doiHrinat folat, hjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per/idio

Qttitfn tuiiift poteittia/n contemplando, 'wor;J'c(^ iufiitiam tuam magis mihi propofui memo’*nbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mihi magii necejjariam, qua tot me mdigiiS

r*)’ iffècifli. luditi exponunt ut didum cft, No/i ’m»)» roï fcilicet beneficiorum tuorum,ueniam au^nbsp;cr iufiitiam.

us docuifti me à iuuentute mea: SC uC-çnuticpronuntiabo mirabilia tua.

ƒ'’ we docKfrK«t literte cr libri, nee caro nbsp;nbsp;fan»

miritbilia tua: fed ipfa experiètia potëtiie et fapien . '‘^na.-tu ipfe à iuuentute elegifii me, Cf docuifii qutcnbsp;^“l’antiQrfcire expediebat.-anünum^ addidifii, utnbsp;qu£ defyderare zsquot; difcere deberem, o“ docuifiinbsp;humanum,jßiritu reuelate magnifica deinbsp;amp; ad agnofcendam beneficia dei, zr fauorem,nbsp;^'^'^quant defiteritntibi etiamadolefcenti caufa gra»nbsp;laudandi bonitatem tuam.

in fenefla et fcniü:deus ne derelin me,donee annûtiem brachiu tuû gc^nbsp;f*‘3tioni oiïii quf uétura efttpotentiä tua,nbsp;iuuentute femper tuit es beneficijs^pfequatMnbsp;^'S«iïnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^iritus tuijic oro, ut ufq; ad feneàâ er fe»

’^'^ntmquâderelmquiitme,fed Ifiiritutuoimbucif, ut uelùncoplacere tibi per omnia, er dignus habearnbsp;P^tfeuerem promißionibut tuis, ut annuntiem quannbsp;'Mitcrkanimame£, potentiambrach'q tui,iufiitia ernbsp;fH4m depredicf feculoru homini»nbsp;ia^em quafeunq^ uiresmeat, uel hominumrelinbsp;, ut ufjue ad finem mundi permaneant canticanbsp;qua tuo fiiiritu reuelante cantaui er cano,nbsp;fitturo potentiam mirabilium tuorltm.

’9 ^iiiftitiam tua deus ufqjin altiffima qup magnaliatdcus quis fîmilis tibi?

^^ptamifitdiuina erga fe bonitatisrecordationë, '‘quot;’1 n«c per exclamationë exprimit, cîi adtniratione,alnbsp;‘M(iê bonitatis et ueritatis,qua er inteïligitimmenjînbsp;^‘‘f'’quot;fcci0îd(; longum latu er profiindu:mgentiafîquinbsp;'^l^t qua patrafii. Et quis,mquit,ficut tu^ Nemo «ƒnbsp;P^ tant ingentia,tam aqua,tam falutaria perficere ponbsp;yhmnu tibi confirendus potentia, iufiitia, er abfolu»nbsp;‘rmtaboiiitate, unde er mcomprehenfibilia funthu»nbsp;opera prouidentia tua er gratia.

^^antas oftédiftimihi tribulationes mul g/Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conuerfus utuificafti met

J/ ’l’yfl'is terræ iterum reduxifti me:

mihi, ideR, experiri ficifiimeafflidiones '^‘tedi/ficiles,crudifii me tentationibus nudtis, conbsp;‘‘meregèsaulfer eopliccs,fcderpropriüfilium, ernbsp;(«•imorej er cofiliarios, er totupopulum conci»nbsp;‘rdrefiituifiier cofolatus esme,/}gt;iriturefi-igerannbsp;gt;*‘^lt;^tandoetexhilarâdo. Hacuerô tanta mala,abyfnbsp;J°î tetr«, id efi altißimat profundi tatet uocat,quia emernbsp;humanis uiribus nunquam potui^et.

^'‘Uiplicafti magnificentiam tuam (iwgt;

THriLIM,


ii3


«ff»)8^ conuerfus confolatus es me*

AH^etw femper me, er proficcre facies magnitudimê meam, de bono 'm melius promouebis, ampltore di»nbsp;gnitate clarificabis, confolaberis quoqueme undiq; cir»nbsp;cundando,fi)uëdo, ex omni parte uel latere defindendgnbsp;ab hofiibus,er folatium immittendo ab amicts. Prifeutnbsp;retulit ad deum,cuius magnificentiam gloriam canitnbsp;ad augendam apud fideles, fi quando homines pios cir»nbsp;cundando confolari dignabitur, ut pro more confueuit..

2.1 Namamp;egoconfitebortibiin uafispfaU mi ucritatem tuam deus (meus) pfallam tibinbsp;in cithara fanâus Ifraël.

Nozi folii ego ipfe,omitibus modis, hoc efi corde, uo» Laudandus tis,uoce,er mufids'mfirumentisconfiteborueritatëet bus’nXïs'nbsp;fidelitatem titam,fed alqsquot^ 'm exemplum célébra»nbsp;bo bonitatem tuam, ô deus meus. PfaUam autem limguanbsp;Zr labifsfmfuper zr cithara,toto conatu zr uiribus,o»nbsp;mnibus creaturis tuis utar ad tuum obfequiü,amorem etnbsp;laudé: qua omnes aliud mihi nihil agere uidentur, quàmnbsp;uiribus zradionibus coclamare,Quàm magnifica fimtnbsp;opera tua domine,omnia 'm fapientia ficifii, zre.

Exultabuntlabiameacum cantaueroti* bitSC anima mea quam redemiftû

Totus femper ero 'm tuis laudibus î opère, fermone, corde zr ore deuotus ero tibi: non fine a ffcëtu fideila»nbsp;biatantum meacantabtmt tibi pfalmos,fedzran'mtanbsp;^fagrata beneficijszrrcdemptionifua, quam 'mteUi»nbsp;git zr appretiatur,gratias tibi aget.

SedôC iingua mea tota die meditabitur iu ftitiam tuâ .cum confufi amp; reueriti fuerincnbsp;qui quærunt mala mihi*

Sed zr Iingua mea nihil propriit unquam iafiabit,fed femper zr folam tuamgratiam zr iufiitiam agnofeet etnbsp;fatebitur.M.editari autem Imguam, efi apud femetipfamnbsp;loqui, zrex propenfione animi ucluti per affiiîum con»nbsp;tinuum loqui de dileëîo. Qÿia côfùfi funt hofies mei, nonbsp;ceßit pro libidine iüorum, idco fiufirati erubefeunt zrnbsp;ittfium firunt opprobrium omnes aduerfar'ii mei et tui,nbsp;PSALM.-VS LXXII,nbsp;(Ppi(«Mt)SaIomoni.

Vel fecMtdum alios : In Salomonern Pfalmus Dauidis. Et id fimplicius mihi uidetur,quandoquidcm alios Salo»nbsp;monts pfalmos non legimus : et 'm fine huius mfuper ad»nbsp;neäitur, FinemhabentlaudesDauidisfilijleffe. Maxi»nbsp;mum autem omnium uotorum Dauidis erat,ut Salomo»nbsp;nisrcgnum per omnia promoueretur, zr fub eius typanbsp;regrum Chrifii filij Dauidfucceffu ac felicitate fruere»nbsp;tur,adgloriam dei, zr promißionuin dei claritatem.

A R G V M E N T V M. Orat aduenire regnum dei per Chrifium,de cuius amplitudine,aquitate,filici»nbsp;täte, zr diuturnitate nudta uatic'matur, omnia autëfub

ty po regni Salomonici,

1

r»gt;wlt;

Eus iudicium tuum rcgidatSC iufhtiam tuam filio regis*

Orat à domino Salomanifilio,Dauid ______ pater deuotißimus deo zr iukifiimus, ut Mdiciii zr iufiitia conferuetur zr uigeat, in regnofide»nbsp;V UU


-ocr page 244-

PSÄLTERIVM

Otsndnra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;}uibuf imperitt twn ft0tt ni ft

pro rcgib. trocinia er tyrannides, nee tantü pacem falutê fito defyderat tempore populo dei,fed etiäfubfuccefjbre ftnbsp;lio rcgii,ut CT ipfepriefitiuflitia et iudicio.Orat autnbsp;ardentim Dauid pro regno Chrifli, cuiusgloriæ et memnbsp;bru omnipotens pater tribuat gratiä iùdicandi iuxta ßgt;inbsp;ritum dei de omnibus,no humana prudentia fed diuina^nbsp;çr fecundü uerbu dei,er ut Chrtflus rex eleâos fuos linbsp;beret,cui iudiciu omne dédit in mattus,utq; râ iuflitianbsp;del feruiamus Nlcflite régi iuflitilt;e, Solitu aut Chriflt eflnbsp;uera iuflitia,et uerit iudiciü,et eorit gui funt in Chriflo.

a. ludicarepopulum tuûiniuftitia:amp;pau^ peres tuos in iudicio.

Vt iudicet lequiflimo aguilibrio iuflitiam populo deû Hoc ciwi priectpttum iuflt regis offlciu fit,ab uno Chri=nbsp;flo precfletur,omnibits alijs regibus effigie tantu imper*nbsp;fiilâregis ucri exhibentibus, autfi quid huiufinodi pritnbsp;fiant à chriflo mutuantibus,qui folus credentes iuflitianbsp;fua protegit,non armis.-et pauperes,ait,tuos in iudicio,nbsp;qui fibijpfis nihil confifi,exfolo deo pendent, er fub renbsp;gis fui umbra iuflitid,bonitate, fortitudine amp; fide tutosnbsp;fe agere non dubitant, Pauperes autem dicit eos,qui af»nbsp;fliguntur i malis hominibus, quos rex iuflus cr uerusnbsp;(ttndtcare debet,redimere et feruare,quibiis Chriflus tonbsp;tus incumbit charißimis fuis,fiquidem cleüts dei, cruenbsp;to populo,pro quibus deceat iuflum regem excrere po*nbsp;teflatem fuam. Qui uero ex populo dei cr uere fidelesnbsp;non funt, ut fefe tantum amant, ita perpetuà in alios innbsp;iurif funt, coq; à iuflo rege non feruandi, non uindican*nbsp;di,fed reprimendi cr tandem delendi. lam regis h,ec prinbsp;ma laus cr proprium munus, defindere innocuos, fer*nbsp;uare oppre/fos à malts. Hoc fie pneflat fuis rex Chri*nbsp;fias, ut nihil in mundo prorfus eis queat nocumèto ejfe,nbsp;fed bono cedant qult;ecunqi'tnciderint.

; Sufcipiantmontespacempopulo: amp;cot lesiuftitiam,

Sicut montes cr colles in annis firtilibus pleni folent ofttnia undique pacem exhibebunt crnbsp;iuflitiam pqs hominibus, omnia occupantibuscr modenbsp;rantibus iuftis magiflratibus. Huius typus régnante Sa*nbsp;tomone in eo refidfît, quod pace filici cr diuturna cumnbsp;rerum omnium abundantia populus/ruebatur. At tumnbsp;uerecunéli montes cr colles uelut fruilus fuos pacemnbsp;intuleruntcr iuflitiam, quandopriedicatum Euange*nbsp;lium omni creatur£,fi‘uâumpietatis ubique protulit,nbsp;fidem cr dileâionem, iuflitiam cr lt;equitatem : de quonbsp;Paulusfuoiam tempore gloriatuseU.

ludicabitpauperes populi (cr) faluosfa-det filios pauperum ; amp; humiliabit calum niatorem«

H£c caufa pacis ell,dum nimirum oppreßi eripiun* tur,cr uindicantur erretundutur oppreffores,id quodnbsp;proprium boni principis officium eâ,punire tmprobos,nbsp;defindere innocentes. Et hj ffiiritUali regno Chrifli, uernbsp;bo crucismortificatos ipfe ChrifluS uindicabit de im*nbsp;pifs, crfaluabit per gratia, quos per Euangelium filiosnbsp;er humiles uocauit,^nabit deniquequicquid coraat

TH ILLIM. ’

deo pios poffet aceufare, confiienliam fciUcel CrtimorcmgehenniC.

5 Etpennanebit(t«meigt;»«tte) cam foie SlaOquot; te lunam (w)gencratione 8C generatione«nbsp;I;j iHo regno homines te dettm agnofient, timebunt»^nbsp;efl,colent, CT uenerabuntur ut patrem, donee fil Cf finbsp;na durarint (Diuturna enim effe oportet,quacunq^nbsp;na funt)fie regruan iüud in quo uere arcenturnbsp;finduntur boni,perfiuerabitquandiu fol lucebit.St^nbsp;quoq; habent, quiperChriflûfemeldeofiierintuert^nbsp;du£li,non foli ludiei,fed per omnesgenerationes Cfnbsp;ni tempore,ubiq; cr in toto terrarü orbe. Ommsnbsp;uno humeroglorificabunt dominu deum,cr equeaitfVnbsp;in hune numdum filium,ut in eo mundus reeoncilitfi^fnbsp;cr regatur uerbo ueritatis, cr exemple operii M ’nbsp;Defccndet ficut pluuia in ucllus : amp;nbsp;ftillicidiaftillandafuperterram.

Vt rebus humants nihil poteHadueniregratiiU,']*' fi pluuia defcêdatfuperreficatâherbâjrefrig^sattquot;' l».nbsp;cr crefierc facit herbâdenuotfic Chriflus,gratia Cflnbsp;lutefuamundoaridotllabetur,ficutCTnbsp;tempore ros in uellus decidcbat, idem quod hie diei Jnbsp;Chrifli ftgnificans myflerium, de coelo defiettfi’^nbsp;fruätficandum in fiiritu eleâos(Ideocrprifi'^'’’!nbsp;pres uellus reddidit, ^^quod detonfum CTnbsp;rafumfignificat. ) EtJicut roruletus imbernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

cidens,tcrramagtsgerminare facit, et platttat cr(ß^ ' er agros firmentare.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, j.

7 Orictur in diebus eius iufticia tiapacistdonecauferanirluna. .

In hacfimilitudine per flans fubifcitiElorebfi'^.^^ mius lußuitt^fnultiplicdbuturnbsp;er tranquillitas corporü animorumprofiei'^’r^^ifnbsp;les er fiirituales homines tune multi erunt.nbsp;tämudi huius, fed Chrifli, qu£ exuperat lt;”»”7%,;/nbsp;quie eflferenitas confiientite, er gaudiunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(le

äo, perfiucrabit ufque ad confummationefi^*^ -^fe äis,quodfignificabatur per pacificu iÜud Salo^nbsp;gnum filij Dauid, cuius fane pax no tandiunbsp;quadragmta tantu annis, et adhuc uiuetinbsp;aduerfarios plures iUi. Certd nota hue pfihf^nbsp;Chrifli canere fub typo Salomonts imperfiililt;^’'^\g^^nbsp;Etdominabiturà mari ufqp adnbsp;flumine ufqjad terminosforl»«) ^ft»nbsp;Canitamplitudinem regniChrifli,nbsp;licit at cm. A mari,ittquit, uflj; ad mare, ifnbsp;funt regni Sahmonici, mare rubrum, crnbsp;me, defer turn magnum, flumen Euphratesnbsp;quod Salomon ad ultimas ufque terminas pf°^l' fuf/anbsp;ree regttum obtinuit Chrifli typumgeßitfrfiP“nbsp;iccit totum orbë,tmà cr coelos : fubfunt cnifs etnbsp;régna,ab oriente ufque ad occidens, ab aquilon^nbsp;firo,oma£S agnouerunt gratiam dei per

q Coram iIIoprocidcncAethiopesC amp;inimiàeiusterramlingent.

Vltimarum gentium cr mcolarum dcfirti fi ntmcanitfummam,quampercuruariiS'hf^ iicl

II

¦*gt;18


-ocr page 245-

PSÄLTERTVM

figtiificat,lt;iuod proflrlt;ttK,oreq; terrutn ton ^^itibitsufuuettit. Qtinnqu^Grhodiemosßtoriettnbsp;^^but rcgëitditurK, aliijuoties terräcoräeo deofcullt;i=*nbsp;'l'^nicorunomine Aitttilechitie,fJladianitlt;e crifmahenbsp;‘^dicuntur^mdomittegentcf, zx iiralcs dcferta Ara»nbsp;^lt;ncolêtes, quie hoflilibut femper 'mcurßonibut ifracnbsp;^'^'gt;‘‘Xitru»t.Qj{^omnef,etrcliiju^itttoto orbe gennbsp;Cbrißo domino fubifciendie pr^edicutur, quibus Pattnbsp;er cateri apofloli priedicauerufttgloriä Chrifii, er

^fges Tharfis 5lt;infulæ niunera ofFerêt: Arabum ScSaba dona (boKor(«rM)ad^

regionum principes er reges Salo '^wa uel honoris gratia, uel tributi nomine ob^nbsp;.Ipinaritimasßilicet,pumciM, quie Tharfis nominenbsp;pofiquot;ut efl Cicilia,cuius metropolis Tbarßsnbsp;’iw allons ludeis, etinfule Tyrus et Cyprus, Cretanbsp;? '^lt;cia, Arabes quoqi CT Sabiei ad aufiru ßtlt;e, filixnbsp;l'feft liidßifita auri Arabia, uel Sabbathiea prouinnbsp;'‘“’Sioriaffl magnificentiâsalomonisueneratifumt,nbsp;^^''*0ftibus conteftati. id certè quod praludiu erat hunbsp;'*^icinq implendi in Chrifio,cui magi ab orinte ue^nbsp;l^''^^^gt;auru,thus, er myrrha Chrifto regi regum obtunbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ctti tandem omnium terraru régna cum regibus

fitnt,er ueriefidei,lfiei, charitatis,obedi P * Zr refignationis pretiofifiima munera obtulerut,nbsp;m chriflit dominum adorantes, Imo quicquidnbsp;J’^i’niuerft« prteclarit habuit et ittufirCfUtfitit totumnbsp;imperium, Chrifto fubieüum e^l, er omnesnbsp;tam inful£ quàm regiones, quanquam diuera

?^^’dorabuntcum omnes reges terrj: ogt; *^?®^tesfcruientei\

' nbsp;nbsp;^^»sexplicaturgloriaChrißi, que Salonunifoti

quot;«(‘«irc no poteft. No» e«»» Salomonern adorauerut jcdadmodüpauci. Non oësgentesferuie»nbsp;f«r *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pauciftime. QMnquâ ludlt;ei no uerecustden

^‘flomonë ßifte monarcha orbis. Id uerà nos j'j^‘ii'‘fili«Dautd»criM« Meftiamno tantucredùnus,nbsp;, “'‘ifms ex omnibus hiftorijs,quomodo omnes gen^nbsp;j(ji”*’««ferit ChriftiEuangeliit,ftdes,gloria er gratia,nbsp;reddÛerint,id quod erDaanbsp;regno contigifte legimus, ut tndtos maximenbsp;coadus fiterit : ßcfunt'm omnibusnbsp;etiam nomine Chriftianis, qui Chriftii dominumnbsp;Bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dignu eftèt no eolumt,ne quid miremur,

regionibus ergentibus inueniantur

pauperem à potente (obfe-' eratadiutor,

Salomoni fieruituras canit, ea ra^ htftiftime imperaturus fit, iuftitiaac iudiciunbsp;Itberaturus fitauthoritate fuanbsp;tgt;lornbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuftitia pauperë,qui fuppliciter ima

l^^ ”^f»'icordiam,er à potentibus oppreffus queru ^lt;^mitatëfiù^buiufmodi quoq^ Chriftus wndicat

: T H ILL IM. H9 Crajfienl: fi/nulq^ quotquotubiq^ gentium fie deftituttnbsp;funtegenierinopes,utnulluinucniantaliumfaluatoanbsp;rem. H£c Chrifto maxime coueniunt,Salomoni per parnbsp;tesmodicascomparatione.

gt;5

Pareet pauperi amp; inopiîamp; animas paupe rum faluas faciet*

Clemens erit er mitis,'mprimisq} curamfufcipiet e« genorum er pauper u. A mat enm Chriftus pauperes/fitnbsp;ritu cr humiles corde,etiam fi quando per/ragilitatemnbsp;cadant er peccent fi refipifeant: er animas pauperumnbsp;fuâ miferiâagnitâ deo coquerentiu faluas facit, cr dconbsp;patri reconciliat,fcfcqi pro illis facrificiü impendit,quonbsp;pfètla charitas dus cognofcatur,et colatur fyncerafide.

Ex ufuris amp; iniquitate redimet animas eoram:amp; honorabile nomen (ftnguis)eoiânbsp;coram illo.

No» modo clamantes ad fe pauperes audit femper er eripit,fedultro,quicunqi laborant, ure alienograuati,nbsp;er onerati peccatis, ad fe eos inuitat, adeo charos haanbsp;bct,tanto erga eos affedu tenetur, ut animos eorum re»nbsp;dimat 4 uiolentia, et mifericordie affedu pemtoueaturnbsp;fimplices turbos, er humiles quofcuniß, cum uideritnbsp;deftitutos uelut oues no habentes paftorem. Maximi aunbsp;tem facit fanguinë pauperum iniufte fùfum, quibus pronbsp;momentanets quos hieperfirunt adflidionibus ,uitamnbsp;'m regno fuo donat fempiternam.

Etuiuetjö^dabifeideauro Arabif,etado rabötdeipfo fempentota diebenedicétcû

Canit hic uerfus ftudia omniugentiu 'm hunc quidem regem Salomonë imperfiäius, 'm Chriftu aut perfidifii °’Vn'ch^inbsp;me,ut qui ultro ei quicquid prieftantißimu haberent ef= ß*quot;»-fentoblaturi(eafiquidëperaurMn Arabicufignificat)nbsp;tum deu quo^ pro eius falute precaturi, er ipftm ceranbsp;tatim laiidibus eueëluri, itautfolcnt qui regëfuuimpennbsp;fe colunt et amant. Äuget hoc gentium ftudiu,quod ait.nbsp;Semper pro co precaturos, ut iUi ipfe probentur quomnbsp;maxime, quotidie eum laudaturlt;e. Omnes enm ubiquenbsp;hominesftudiofe quarebant uidere Salomonern, ut au*nbsp;dirent fapientiam eius, er mwnera quoque o^ebantnbsp;pretiofa. Qm« maxima Salomonis gratia umbram Cfertnbsp;fti prlt;ettdit, qui longe gratiofior er amabilior cA ctmanbsp;âis non hominibus modo,fed er nngeUsteosdiuitiosfaanbsp;pientiam er potentiam habens er largiens, unde cle*nbsp;dis fuis confiât uera filicitos, quam ipfe uiuitcrquanbsp;fiuitur. Hmic eum cognofeentes, an'tmos fuos cr uitansnbsp;magno cum uoluptate oftirunt, orant^ fcdulo pro cunnbsp;dis membris fuis ,pro fucceftuer profidu regnifui,nbsp;quod er quotidie predicant, omnia fua uerba CT fndonbsp;mftituetttes'miiliusgloriam er honorem.

16 (.^)eritfirmitmentum Çpugittumfi'umeiuifin terra in fummis motium, rupcrcxtollcturnbsp;fuper Libanum ftudus eius florcbuntnbsp;de ciuitate ficut foenum terræ»

Hic uerfus uarie 'mteÜigitur. Prifeus interpres pra firmamentum tranftulit.iudieiparticulamp-unbsp;menti exponentcs,femenfi'umentiparatu,quantUm coanbsp;pere poteft manus, quod m tantam/fudtitudinem excrc

-ocr page 246-

P SAL T ER ITM

feet Gquot; ‘tugmentum fumet, ut montes uix fèrre pößintt

Alij exponunt tortam partis, qult;e in dicb«î Meßia; mul Depznthf tiphcabitUr,nintirum facramentalis iße partis qui crEunbsp;craraeauii. charifliadicttUr,côrporis ChrißietfartgumisfacrarrKtiinbsp;tum memoriale propriS gratùe mundo coUatie per Cbrinbsp;ßi corporis jrailiotiem in cruce oblatioitem pro falutenbsp;mundi. Alif dicunt^ idemeffe quod gratia uel bona ua=nbsp;luntas. Alq dicuntfrumerua producent in diebus Mcpnbsp;fie:de quo hunc Pfalmum exponunt,placétas, ftcut eilnbsp;plenitudo uobe,feu palirti unius. Turgefcet ßcut Libaninbsp;fi-uäus cius, quoniam fi-umentac3cußio»efuadeqcicntnbsp;fimilamfuamin terra,ut ueniensMecaperepoßitplenbsp;nitudinem uolafecundu reßätonem fuam. Alij Hebneinbsp;dicunt deßgnare ponem er uinum, de quibus legitur i«nbsp;Genefi de Melchizedech,per quem mtelligunt Meßia,nbsp;de quo Zacharias,Ecce rextuus uenit tibi iuflus er falnbsp;uator. Confentiunt autem primo in hoc,ut dicant modunbsp;loquendi ejfe de maxima abundantia crmultiplicatioenbsp;jvjfflii in omnium uiÜualium corporalium er /piritualtu temsnbsp;regno fuffi« fjore Meßi£,propter fcecunditatem terrte,ut ex pugibnbsp;loßminis, tantte fegetes enafcarKur,ut emontes utidi^nbsp;que repleantur, ut earum àuentis agitatio deciderefa*nbsp;ctat panes fine labore. iieut enim hocregeregnante,aanbsp;pud omnes uigebit dei timor, ita beata quoq^ rerum ne*nbsp;ccfforiarumabundantiaaderit.Eaquidemfitit Salomo*nbsp;nis temporibus admodum ingens et iuewtda fufficientianbsp;cum pace, fed in Chrifli regno omnia longe uerius eue*nbsp;nitint,quibus nihil boni deeffe potefl, regnum dei er tunbsp;ftitiameiusquarentibus.Vtisßmpliciorfcnfus uiderinbsp;poßit,Erit placenta uel torta ßumenti, unde confirma*nbsp;Chrittuj ci t^ofßd f/l uirtus corporis humoni in terra, dum Piefnbsp;rt fiiîd» **nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uita,uerbum dei purum er

eertwm,cibus falutis,quo anima fidelium reficiuntttr et ftßcntantur,m capite montium, tn magna gloria et aflinbsp;natiorte, er conjficua omnibus. Et ad literam Chriflutnbsp;docuit Euâgelium falutis m montibus, er l^erofoh ma,nbsp;•uel etiam m apoflolicis uiris,regibus ß)iritualibus,popunbsp;los dirigentibus, erfidcliter docentibus. Isßuäus uitanbsp;fiorebit et fruéiificabit, turgefcet ut Libani ßuilus eius,nbsp;promouebitttr augmentabitur centeßmus ßuäus femi*nbsp;nis uerbi dei,in bonam terräfufiepto femine /àcro,Nonnbsp;quiefeet er inutiliserit,fedcommouebitterram,er flonbsp;rebunt de ciuitate ßcutfoenum terra, fideles exfruîli*nbsp;bus /fiiritus fanâi exundabunt,florebunt, ornabunt ecnbsp;cleßamfan{lorum,er Chrifli domini hottorem erglo*nbsp;riam exaltabunt. Agnofeent omnes deigratiam er be*nbsp;neficia, gratiasagent corde, uerbis,fignis er operibus,nbsp;beneficia dei compleâendo er celebrando, cum laudi*nbsp;bus diuinis, cr profiilu animarum piarum.

Sit nomen einsÇbenedidumfin fæculatante folem pcrnianet(/îH4bitttr)nomé cius. Et bcnbsp;nedicentur in ipfo Çonmes tribus terra) omnesnbsp;gentes m3gnificabunt(£gt;MftyjM6«nt)cum.nbsp;vhrîftixr Sempiternitasnominiseius er uirtusad faluandum,nbsp;ternum.nbsp;nbsp;nbsp;quicun^ ei fefe dediderint,canitur cofequenter.SaniU

tas er gloria nominis eius, Chrifli fcilicet no delebitur, fed glorificabitur fine cefiàtioite er fitte, doneeperfeue

- THILL TM, rabitfol. Per omnem pofleritatë obtinebit celebre^^ ¦nbsp;er fecundü Hebraos filiabitur nomen eius ante fonbsp;F(/»M fnim altiffimi uocabitur,natus ante facuta,ii»’’‘nbsp;de lumine, deus uerus de deo uero,coelo Gquot; terraretnbsp;aternuSfdonec durauerit müdus. Et benediâionesnbsp;per eum uel in eo, ficut in Abraha promiffofeiidtteetenbsp;lio. Omnesgentes beatificabunteum, ipfe etùot ettlnbsp;nediilio er expeâatio omniu gentium, falus ernbsp;iuxta prophetia ifraèlis ad ludam .Sempiternisnbsp;ceeteflibus bonis benedicentur, quicunq; in ipfontt erenbsp;derint, quoru benediUio efl,ut /fiiritu dei renati,^u^nbsp;£la funt er cognofcuiu er feüentur. Ex hoenbsp;efl, prater typu Salomonern prophetäcecinijfi de Cnbsp;fli regno. Parum enim beneficiorum per SalontorUt^nbsp;gentes peruenit, at per Chriflü falus aternanbsp;ufq; orbts fines uniuerßs aüata efi gentibus. Sobttjt*”nbsp;enim propheta oraculacanere, nunc quatyptt»''^nbsp;qua antitypo proprie competunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,lt;

gt;8 Bencdidus dominus deus quifacitmirabiliafolus,nbsp;Glorificetur ab omni creatura er ab omnibut pOfnbsp;lisfimperfacrofanäa diuinitas,quafi-equetitcf ^lnbsp;pturis tribus nominibus pariter iun{lis cnutialirgt;'‘^nbsp;quolt;^ er plurali nomine, ut non fine caufa etilt;f^nbsp;cogitarcdebucrintdc trinitate indiuinitatettOff^..^nbsp;erfubflantia,maießatis aut deitatts(quafimpl‘^'l^^ 'nbsp;efi er maxima unitatc una no plures)fed propgt;t^^‘' *nbsp;quas Chriflus dominus cxplicauit,erprifi‘ltd^‘^'‘f^nbsp;eruditi nominibus patris,filif erflgt;iritusfanäi-l^‘^‘. anbsp;tem, Coîlaudandus er benediäus donknusnbsp;deus lfrael,er omnium mirabilium unicus P‘‘l''‘'“'^(ßnbsp;xime uero eius,quo uerbum aternum quo conddgt;‘nbsp;faculum totum, cameindutauifibile mterbotnd'^^ Cnbsp;paruit,er myflenumpromiffa falutis perfied-nbsp;nbsp;nbsp;.j,

19 Et benediäum nomen maieftati»«“’ æternum, 8i replebitur maieftatenbsp;mnis terra,fiatfiat,

Ladern ßre répétons, optât, utpaßfmagitffi‘‘^^gj celebretur decus, maieflas er gloria notttinisnbsp;^um nobis datum eü fub calo,in quofduofinbsp;teat. Idem eil quod fubijeitur. Et repleatur oiii»i^nbsp;gloria eius,hoc csl,ubique feruator adoretur-Ao^.!^nbsp;Amen,fidrlißima hac funt er omnianbsp;funt,crfintsfcripturafacra.

IO DefeceruntJaudes Dauid filii

• Piinunt,quiapoa hoc Carmen ßrtaßiscefßi*d 1 minibus adendis,ut fiterit firtaßis ultimum,cetl^P^nbsp;putonuotorufuorum tcflinuniü,erultimauotitnbsp;dis,ut er Salomonern filium er regem, uirtutfgt;^nbsp;fapirntia,erfilieifucceffu ficceret deigraM adimmi^nbsp;re regnü populidei.Et infuper mitteretfuonbsp;liumDauid aliufaniliortm, cuiomnëmealoG'nbsp;poteflatè traderet,daretqi ccelefli jfiritunbsp;adaternam uitä product cunëlosin lUumnbsp;er filicitati aterna deftinatos. Hie iterumnbsp;obiter mitiü tertq libri Pfalmoru, pro eo q,nbsp;^ime Pfilmus definat in repetitione


-ocr page 247-

PSAtTERIVM

hi. PSALMORVM iNCIPiT. PSALMVS LXXIII.nbsp;Pfalmus Afaph.nbsp;NofJWM eR quit Afaph fiterit.nbsp;ARgvmENT. Exeratiumfideieflinfideli^nbsp;'‘^•nfllicitate impiorum,nonihil fcandtdi paflif,cumnbsp;nnfolatione ^iritut.

1 Vam bonus Ifrael deus his qui I redo funt corde:

V^ofczw propheta refirre perfonttmholt;* , minis fldelis,nonnihil tentati cogitationi»nbsp;'^^Mprouidentiam dei^dum cernit filicitatëimpiosnbsp;et piorü miferi(ts,quafi deum impi/s gt;juàm pijs eflenbsp;gt;'’'lt;fiitiorem,aut utrof^ negligere,reàe fumd utrofquenbsp;fides in fanilis contra iacula huiufmodi confirnbsp;^^‘*gt;'gt;‘iit:Attamen reuera bonus efl deus ifraeli, utcunnbsp;W externa ifla cadant^benigne tarnen agit cum omni»:nbsp;’***gt;qKi ab ipfo pendent, quibus folis fide corda purifianbsp;J ^‘‘'**lt;«'quantalibetmiferia laborent, impif s interim oa

*,‘^stautem pene moti funtpcdes: penè cf P ‘‘ntgreiTusmci,

. ’’J'«»» abfidt quin fcandalum paflus,de impiorit pro^ çr calamitate mea de/fieraffcm, 4 fludio proanbsp;'i‘'^^^xcidiff'em, er 4 fidutia m deum, id cnkn per laanbsp;pcdumnbsp;nbsp;nbsp;effufîonem fîgniflcat. Penè uacillaues

“’‘^^'‘ejfus mei,uix euafî grauiflimum cafum 'm uita et ’^Mdentia mea. Quanquam enim perfiili 'm fide non

crefcat:et donee uiuimus no ceffaiU: têtationes^ iniquostpacem pecca-

Jn’*.quot;?'“’ pennotusfumcrm^atieiuia iuxta cornent contra paeem et proflieritatem impiorum,nbsp;ff ol)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;»4tö4 contra fi^les,ubi

/^»cemfucce/Jîmt 'mmalitiafuaproficerecumfia » Gf nihil folicitos defauorc uel lege dei:nbsp;uidi eos ufq; ad mortem proffiere agere,nbsp;putarint fatius ejfe 'tmproba feilari iüorumflnnbsp;lt;i« ^ttra, quant difficile mgircdi uiam uirnbsp;’ ^f^e nihil fuccedere ijs qui deo fludent fidc»nbsp;autem omnia, et quidem cotra fanâos quo^,nbsp;'rcfpedus morti eorum : sinbsp;eorum(robu/lMW.)

Suit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crfaflus ƒlt;*

niolentia, zr petulantia. No« funt tur ^etcmfuam,non priemeditantur,min terrennbsp;fuii 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con)yderatiow,ideo^ non con»

iis e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^°^îxa ^^itudine tenentur ad diem mor

deri.°^‘*^'^ncu»t enim 'm bonis diesfuos,cr 'm punâo itt ueflibulo eoru,nbsp;^^f^nülia féliciter fubflflit et durât 'm opu»nbsp;fttu •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^efiderët in omni uita fua. Qaod ucro pri

nldetur q3’\s exponût,Et uiuilt;Siac recens efl roanbsp;irâquiUe uiuere uidëtur,et nSnbsp;nodis^ id efl, morbis acerbioribus moriuntur^

' THIttlM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l±o

y Inlaborehominûnonfunt: SCcumhosminibus non flagellabuntur«

Non pi« proffierafruunturualetudine rmptj ,fed Gquot; Prorperfgt;i alia iHis quoq; fuccedut ex fententia, nulla ut coteri honbsp;nbsp;nbsp;«npiotS

mines moleflia prterrtuntur,nullis calamitatibus c itduna tur,diuitijs, dignitate cr potentia euehuntur, etianonnbsp;nunquam impij,prouidentia dei,ut pifs fit materia exernbsp;cendiefidei, utq; difeant nihili ducenda externa ifla crnbsp;:cmpor4n4,5«lt;e bona non funt,fed bonorufimulachra,nbsp;cr ut iudiciii domini ßrmidetur,dwm itlosgrauius conanbsp;tigerit deifei, cr ueluticedros excindi,ut ubi fùer'mtnbsp;nu/quamappareat.

  • 6 Ideo tenuit eos fuperbia: operti funcini«nbsp;quitate 8C impietate fua*

Ideofaflus cr fuperbia tenet eos, ueluti torque aliqua ligatos,fefeqi effirut fuper alios omnes. Compofi.tio oranbsp;natuum morUfCr decus externum, acquifita funt de ranbsp;pma pauperu, cr ad libidint m fuam omnia tentant, utnbsp;fuperbiant contra deum Ghomines.biunquam fine uionbsp;lentia pauperu ttiuut,hoc efl,nunquâexuere firocitatênbsp;pojfunt,cr ecu ueflealiqua atmeiri folent uiolentia.

  • 7 nbsp;ProdiitQM-t/î^exadipeiniquitas (affiedus)nbsp;eorum:tranfierunt in aifedum cordis*

Notât mfolentiam cr tumorem, ob nimiam corpulett tiam cr opulctitiâ,pr{e^fucccffurerum,ut ueluti oculinbsp;euanefeere uidcâtur,et uix uideri prte p'mguedi»e,quannbsp;do nimiumgente p'mguefcunt. Prifeus pro oculo miquinbsp;totem legit,^Y^y pronbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tranfgrefli funt affidioa

«fî cordis, plus affequuti funt quàm defyderabant. Ad luxîi omnia di/fofuerunt, uel tranfgreffi funt modumtnbsp;quicquid affèdarunt affequuti funt.

  • 8 nbsp;Cogitauerüt(coÛiqKefcüt)8lt;.locuûfunt nenbsp;quitiâ:iniqtaté in (de) excelfo locuti funt,

NmAm putantfe legibus teneri, ideo propenfi funt Gquot; defluunt ad omne malu, ab omni ratione uit£,fitK uereanbsp;cundia loquuntur quacun^ mala, quomodo circumuenbsp;niant cum fraudulentia bonos Crfimplices.ïadant fe denbsp;uerfutia et noxa, qua mnocenttbus negotium factuntetinbsp;fucceffu,non deu ueriti neq^ homines.E fublimi loquunanbsp;tur 'm excelfo,tanquam omnibus fupereminètes. Vel denbsp;excelfo loquuntur, fuo more, de deo etiam mentiri nonnbsp;uerentur, nec blaffihemare timent fandum nomen eius.

Pofueruntincœlumosfuum: ÔClingua eorum traniîuit in terra,

Ne^j fuperis neq; inférés parcunt hi fuperbi cr impif, m omnes uenenatam Imguam fuam exerunt, omnia connbsp;temnuttt. Non en'tm dei prouidentiam credunt,nec iuflinbsp;tiam metuunt,fed tantum ex prafentibus cr tempora»nbsp;rqs fuK faits omnia metiuntur, de fùturo nihil foliciti,nbsp;Uerbodomininoncredentes.

lo Ideo côuertetur populus meus (ei«t)hic:

Si diesÇaqua) pleni inuenientur in eis.

Proptererf qui populus dei effe debebani,fcandalizan tur huiufmodißrtunis impiortim, fiuntqs complues adnbsp;fimilia,attradi crfolicitati proffieritate temporali.’fednbsp;fuo tandem tempore affluenter bibent aquos de calicenbsp;umdidte diuinte. inter'tm tainen tam impij quàm pufiUi


-ocr page 248-

PSÄLTERIVM

mfiJeproßdUttt inm^lo amp; fcanJalum uiget infeJu^ ûoribut Zf fedudis. Facile ßit iti Hebr^o dies pro it*nbsp;^aismteüigere zr legere ontiqiMr^s,

1, nbsp;(Et)dixcf unt Qüomodo feit dcus,8C fi

eftfeientia inexcelfo^

Vtraque pars dicere non raro confueuit, Qj{omodo ^eui hiec noßra omfiia cognofeeret in excelfis? t^ihil nonbsp;hisßatuendumdcprouidentiadei circahiec inferiora,nbsp;INulla deo in cœlis circa homines mortales cura eiif alionbsp;qui non ita temere iniußa fierifineret ab impijs, projßenbsp;re ömnta zf pro libidine agentibuf,

11 Ecce ipfi peccatores dC ambundätes in fac culo.*ob(inueruntdiuitiasgt;

Ecce illi impij homines cum fiM,Zf omnibus appa^ reant,contra deum er eins uerbtim,crudelcs quoque innbsp;proximos,ßrtunati tarnen fiint,zf tranquiUitate tem*nbsp;forwn filices, abundantes omnibus bonis, qu£ in hocnbsp;f^culo appretiantur, obtinuerunt diuitias quibufcuni^nbsp;nodis, per fits zr nefas, z^ tarnen interim cum falutenbsp;poßident cf c^um gloria, qult;edeus cumiufius fit,zfnbsp;ipfijfima bonitojs non firretß cognofeeret.

,, (EtdixOErgofinécaufaiuftificauicormc.-umt ÖC laui inter innocentes manus meast Tenwtiö fi Profirt altcram defetentia dei dubitationis rationem,nbsp;quia non tantum mali bene habent, fed infuper boni ànbsp;tnalis affliguntur, zr uiuere miferam coguntur uitam,nbsp;quad iuflui deus admijfurus no fiterat,fi fciui/fet.Vtiq;,nbsp;inquit,quifqi qui hac tentatione exercetur,fruflra innonbsp;centiicßudui, nam quotidie affligor, zf fiuguU dies cunbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exortu fuo 'mcommocU aliquid adfirunt : inuacuum iu*

ßus elfe contendi ex corde, er fruflra abflinui àprauis operibus zfiuiquitate.

»4 Et fui (iagellatus tota die, öC caftigatid meain matutinis*

Tota dieflageUatiu crucem portaui iugiter cumpijs, fi^e metiorum zf fauoris diuinitzf increpatio uel caßi^nbsp;gatio mature mihi zf mane occurrit: d pueritia folicitenbsp;Zf quotidie meipfum iudicabam de omni opere malo, finbsp;quod imprudentior admififfem,non tantum uclßeri,fednbsp;tota node, zr ufque dilucidum affligebat me confeieti*nbsp;tia praui operis interdiu admißitfic domino complacerenbsp;uoluijfcm, fed,ut uidetur, gratis omnia, quandoquidemnbsp;omnia uideo filiciora apud impiosquàmmihi ßmilibut,nbsp;ueietiammemelioribüi.

15 Si dicebam, Narrabo ficzeccc nationeirt Eliorutn tuorum reprobaui.

si ad ifiiimmodum utiampriemi/fum eßloquiperf rexero, zr in ifla mea cogitatione perflitero,o deut,m^nbsp;iuriamficero toti nationi filiorum tuortim, reprobamnbsp;iudicaueroconditionemfidelium tuorum,quos omnesnbsp;eo quod di[igiscafligM,zr à creaturis ad te reuocax pernbsp;aduerfitates • Dicere enim fludiu pietatis ejfe inane, cuinbsp;Oliboniinctimbunt, zSquot; pioshuiufmodiadeoperpetuonbsp;neghgifZr infilicem ejfe uitam colentium deum,Utiquenbsp;'atrox imiuria eH, zf contumelia in detim zr fanilimo^nbsp;niam totam:cum certo certius fit, fidelibus omnia cede*nbsp;rembonwn,zrplufquamputernamcitraminfuosge*

2.0

TH IL LIM.

rere deum patreni caelcfle,iuflifiimu zr ctemztftißHHquot;-16 Exiftimabam ut cognofeerem hoc: b' bar eft ante me,

Cupiebam igitur perueßigare caufat prouidetiti^^ uinie, iudiciorum dei ,zralt;!lionum huiut uita, amp;nbsp;fuum huius mUndi.Sed hoc mihi ccßit in labore Zfnbsp;lefiiam non firendam, quandoquidem rem excédent^nbsp;humanat uires hoc negotium reperiebam. Conatiu içnbsp;ufinodi perueßigandi arcani quamlibetfe huitfs e'itUJ^nbsp;animus curidfustorfiffetinanisfitit.

j7 Donee intrem in fanäuarium dciïS^ teliigam in nouiffimis eorum« ..

Ingrelfus facrarq dei pro perceptione diuina ern»'^ tionis accipitur, dum abßra^lus à creaturis animuttnbsp;luntatidiuinlt;e difcendie zr ampletlendietotuninbsp;äa contemplationeaddicit. Id ubicun^nbsp;ibi facraria dei ingredtiitttur,zf docentur condit»»'^^nbsp;improborum, minime à priefenti fßlendorenbsp;lieißinto potius exitu ießimandam.lioc cumfan^^nbsp;feunt, non modo non muidentimpifs,fednbsp;eorum déplorant, zr fibi plurimum grattdaotur,nbsp;libet aduerfis exagitetttt(r,ut quos digaeturdeiuP^nbsp;tut caßigatione corripere, ne cum mundo

  • 18 nbsp;Veruntamen (propto-)dolospofuj^^^nbsp;dcieeifticos dum alleuarenrur .'jn

in fanduaria ergo dei ingreffui, uidi tales iubricauia,inquaperfacilequiscadit:fic(»’’rnbsp;caducamzr fiuxamelfe improborum ßrlicitutetttfnbsp;prorfus habentemßabile, utcUnq^ féliciternbsp;quandiu uideantur, certe fieißi eos proxinugt;^^‘‘gt; pgnbsp;incertos,du nihil tmnus cogitauerint fubitonbsp;iecißi eos dum alleuarentur,dum conanturnbsp;exaltare zreleuare,et iamiam fublimesaliosP’'^'nbsp;figt;icere, zf per tyrannidem fubditosnbsp;proximi funt minis diuino iuMcio proßernetidf^-^nbsp;taincommoda anima; zr corporis. Sic enb^nbsp;dominus zr imponit fiepe hodibus fuis, du»'^nbsp;pofitos eleuat zf fic fubito euertit ac uaßat-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fgi

  • 19 nbsp;Quomodo falt;Si funt in defolatio^^. pnbsp;bito, defeeeruntî pericrSrpropit’^*”nbsp;tatcmfuamCdfcfcorron'fcMf.) 'nbsp;. Cum enim iamiam fe regnare putarentit»P^^^^^^ utnbsp;tepentino iudicio fuo deus iüos eatenusnbsp;prorfus defolentur,fubito deficiant, Zfnbsp;ipfi quam faUax eorum félicitas zfiadantitt'^^^^^nbsp;tur enim zfperetmt,propteriniquitatesfult;^‘''^^^pfianbsp;roribus tun ferendis, zf formidine anxia inß^nbsp;tue. No» enim neceffarium deus ignem habet (?nbsp;corporalem,facile immittit improbis mentet»,nbsp;bationibus iefiuantem,terrorilgt;usperturbati^nbsp;ribus,ut nihil grauius in mundo putèt potuißt Inbsp;dere, habet iudicij fui innumera Zfnbsp;ros modos affligendiimpios,ut uebementerhonbsp;incidereinmanusdeiuiuentis.

Velutfomnium furgentium, ciuitate (tua) imaginem ipforutn anbsp;rédigés:


-ocr page 249-

psalterivm

admodum fimili exprimit,qudm nihil fit oitit ^^«0 beatifibi mali uideiuur,fomno eius qui iam euiginbsp;^it,quo nihil efl manius quanquam dormientem uidednbsp;^lt;gt;ble{lare:ita dum improbifruunturfecundts rebus,nbsp;^difibi uidentur, cum fint infelicißimi,deo fcilicet denbsp;Cr iUiusfauore, pofl hac uitam uoluptatibus exdnbsp;^quot;leimieuigilarintde prafenti flupore, qui animumnbsp;’‘»¦«I» captum tenet, fentient fe inanes omnium bonotnbsp;’’'’‘quot;fitiffezye/fe , no iditer atq; fi quisefuriensfomnidnbsp;^^fifecdere,fitiens bibere,qui euigilans,non folum ni*nbsp;‘^‘“lefiiiß'e fèntiat ,fed fimul magis cibi potusq; defy*nbsp;5‘°offligatur. Quofi^iufus eflZTifaids.ldcudeusnbsp;quot; wVffle dicitjlmiginem corum in ciuitate reddes de*nbsp;irieattim,zy“ m nihilum rcdiges,id efl, dignitatê ZT aftinbsp;^^ionem, zy- apud homines memoriam qua nihil funt,nbsp;yi tmibra quadam, ZT inanis imago,nbsp;Qlgt;iainflammatum eftcormeum, SCrè^nbsp;luci commuta« fun«

^oiiiäexacerbatit efl ZT dcetofumfaâu cor meum , quot;quot;‘P’iodi cogitationibus, afluaui ZT mquietusfui, ZTnbsp;ex animo, ZT renes mei immutati funt,ZT al*nbsp;, “^^dfuis quoq; a/feâionibus,intra ZT extra pertur*

, non reâc perpendendo iudicioru tuorum iu j*ZT animo nudtipliciter aßliHus fum,totus mihinbsp;‘Hßimilii faiius, pro improboru proßieritateama*nbsp;puâuris extimulatus ad impatientia,nbsp;.^«go ad nihilum rcdaâus fum, ô(. nefeinbsp;'‘^tiümentumfaâusfumapudte,nbsp;^.^eautemaßiiäionem ZT impatientiamanimi flulnbsp;tribuit,faßus fe flultu,omniqi iittelhgentia ccunbsp;‘“'‘'K tgt;cc«s deflitutum,fed nihilominusfidflè apud donbsp;bocejl (M eius cura ZT proteilione. Earn autemnbsp;'^^obusfequentibus uerfibus magis explicat,

, xt fémper tecum.Tenuifti manu de* fownbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mecum cogitationibus confliäarer dd

J. ^‘^lioriwtfiliceuelcalamitofa, femper tarnen quo* ij.^'^KieipfumrediJnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femper egißes a*

ZT runünaui: femper fentio te effepartem ‘^'^ditatem meam, etiam fi quadoq^ me periclitarinbsp;^’/^'»per tarnen folatium tuumzTdUxilium per fi*nbsp;amißam experior. Tetiereenimconfie*nbsp;quot;taiiu tua dexteram m‘ n,ut pater infantem,ne cdnbsp;^^de/iitutus,praoccupafii pergratiâne defierarë,nbsp;H. iugiter apprehendis, ne cadam ad morte.nbsp;ti» fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deduxifti me: amp; cû elo^

luo docuifli ^cidnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ht omnibus, ne à fide uerborum tuorum

errorum pernicioforum auia aberra deduces.Etpoflquamtunbsp;glorificatus, iterum me errantemfinbsp;‘*^P‘^’'l’rcui adfliilioneeruditus,ingentiglorianbsp;[eitt°^,°^‘^'^^^^°^htgat.Adhoceflquod deus 'm pro*nbsp;fitj),.**' uifitatfiosmomentaneaadfliilione,utnbsp;fif(jc,^°‘^‘^^‘'^f'^^'d'gt;dtate aternumgloria pondus'mnbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oferetur ,ZT ut homo interior renouetur inte*

THILLIM. - Ill riw de die itt dicm, Gr per multas gratiarumiilio abwt,nbsp;detingloriamdei.

Qpidcnimmihi cftinccelo à te quid (tc«M«mfci()uoluifupertcrram^

Perpêfofic dei ergdfefauore,ßdelis ZT chäritate am plißima exultabtmdur animo inquit, Quis mibi in cce^nbsp;Ik prêter te arrideat^ quis tecum coUatut placeat in ternbsp;raftam omnibm rebus poßhabitis in hoc mufido te ununbsp;ßtio,te ardeo,quan uideo unum ZT effe, er lurgiri uninbsp;uerfa,cui totiu inßflam, li qua auocabit nuüa creaturunbsp;cceleßis uelterrena^

Defecit caro mca 8(. cor meumtdeus corgt; dis mei,amp;:pars mea deus in æternumgt;

Prænimio defyderio adhærendidco de fecit caro zT cor meum, ut nihil carnale ZT tibi ingratum Ubeat coginbsp;tare,etiâfi na eeßent impugnare. Tu uero interim pronbsp;pugnatorê metm te exhibeas, ZT patrem,portio quaq;nbsp;mea fis,qui unicus defendere potes, ZT largiri quibus innbsp;digeo aff^athn, Solus enim deus ZT dominus animam hönbsp;minis fidelis ZT confeientiamfirmdre potefi, ZT praternbsp;eum faitdi nihil magnopere cupiunt.

Qpiaeccequiclongantfe à te, pcribuntt perdidifti onines qui fornicantur abs te.

Canit ZT ub improbts caufam habere fe cur tantopc“ re de domino exultet. Qui enim à dco fe fubducHnt,fittênbsp;dubio peribunt, fint em aquarum uiuentium dnm dere»nbsp;linquentes merito fiti deficiunt: fine deo omnibus eßennbsp;tiam largiente nihil in mudo fubfiflit. Perdidifli omnentnbsp;firnicantem abs te, uerbum ueritatis ZT tuu deferêteminbsp;aliquid fupra te amant em, ZT fide uera no adharentem,nbsp;iS Mihiautem adhærcrc dco bonum efttponbsp;nete in domino deo fpem meä : Vt annunnbsp;ticmomncsprædicationes tuas (inportisfi^nbsp;lia Sion.)

ConiungimedeOjZTafièélumfidei ZT charitatiscoti firmarioptimum eflmihi,omnemmeam fidutiapdnerenbsp;infolum dominum,zT ilUusÿratiamac bonitdtem, itonnbsp;'m iuflitias operum uel humanas quafeun^, non in wirisnbsp;bus,fenfu,opinionibus Ueluerbis, fed omne bonum quonbsp;fiuor agnofcoprofcâum à domino,cuiusfolius 'm me o«nbsp;pera laudare poffum, non quia mea, fed quia in me pernbsp;tuMn J^iritum opcrata,ex fide non uacua, ueru tuomiinbsp;nere,zT dd tuamgloriam non mcaqualemcunq;, qualianbsp;fanäe ac iufle femper agis mgloriam tuam, et adfaluténbsp;eleiîorum tUorum, pro quibus fempiternis tuis benefitnbsp;cijs,gratuito fufeeptis in aternum quoque tuam obligornbsp;eelebrare bonitatë,laudibusq; attollere,d quo folo omnenbsp;bonum. Id autem olimfiebat Hierofolymis in atrio facernbsp;dotum,quod prifeus firtaßis non de fuo adiedt.

PSALM VS LXXIlIh Inteliedus Afaph*

ProphetiaeflzTadmonitoriumpopuliIudaici,utcon Uertantur ad dominum toto corde, nefipergantfuo monbsp;refemper fedari 'tmpietatem ZT idola pariter^ colere,nbsp;templum dni ZT dei prafentiagratiofam aliquSdo perdinbsp;turi fint,deflru{lo non folum loco prophano urblSl eru^nbsp;falem,fed etiam tëplo pergentes. Id quod certißimeßs»nbsp;Xxx

-1


-ocr page 250-

PS ALTER!VM

turum priedicit,non alto ßtlo quàm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ob

certitudinem prophetici ferinonis,more aliorumferè o« mnium prophetarum, lt;jui poputi malitiam incorrigibi»nbsp;lent uidentcs, cr odi« prophetaru dei, ijuos mane con»nbsp;furgendo mittebant,certißimeprlt;enutttii(ueruntfuturiinbsp;excidiunt,quod lege lAofisdomittUi dudum pr^dixerat,nbsp;Cr ^phetis ätijs poflerioribui mimnere reuelabat, Tcuttnbsp;autcmauthorhuiuiPftlmi nonA/àph ille primus can*nbsp;tor téporibus Dlt;tuid(5,fed tdiquii defamilia A fiph,^Utenbsp;excrcuit »« inultM perfo/tas, inter quM multi prophètenbsp;cr cantores eruditi cr pitriter zelo dei prlt;editi,et uer»nbsp;bi deipritdicatores egregij,quitlis hic fùit^

ARGVMENTVM. Oratiofidelium addeUM fotra uaflatores populi dei, et cultua diuini legitimi pernbsp;fcquutores,ut^; fdnâi umdicentur,Gr gentes impùe dianbsp;gna ultione reprimantur^

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T quiddcus repuliftiinfincm:

eftfuror tuus fuperoues pafcuætuæ^

Grauibus noflris peccatis nos tuus pa» Ir» ad «iinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ele{lus,fed eleâioni non reßiondentes pro me

tatiefto». rito, caufam prabuimus irlt;e tuie, cr iußo iudicio tuo, quo nos tandem inobedientes prophetis tuts repellis crnbsp;abijcis. Sedcum extent adhuc fideles tuinopauciinponbsp;pulo tuo, quibus doletgeneralis iniquité totiusgenttsnbsp;tngratie, (3“ adhuc non retraâiefint promifiiones tutenbsp;patribusfaâie pro totagentc lfraelitica,proq; reliquijsnbsp;fanâorumtideo oramus,ut faltem non m finem trafiarifnbsp;nobis, non in perpetuum quafi negligere nos ty reqce»nbsp;reuidearis or irafi:i,omnino impbcabihs fiaâus.Qjiannbsp;diufitmabitira tua,uel naris,in gregê pafcune tuaf quoanbsp;ufqueßiirabitfitroremgrauißimum contra nos tua lU*nbsp;ftitia inpeculium tuumf

Mcmor efto côgregationis tuf (^«jw)pof

I fediftiab initio.Rcdcmiftiuirgâhærcdita cis tu^.’mons Sion in quo habt ta Ai in co»nbsp;OMtio I^emineris per miferationes tuas charitatis tu^ priflinbsp;ptorum. «lt;« ad amicos tuos patriachas noftros, cr eius congreganbsp;tionis quam elegifli tibi in Aegypto,(mô quam ab ater»nbsp;no pr^defiinafii tibi 'tn populum ne dum ludaicufed eienbsp;Horum omnium, Chrifii fanguine er morte olim redi»nbsp;mendum, ey iam redemptum per fidem patrum ey pronbsp;tnifiiones tuasMemineris eius ccclefite, quam ueluti penbsp;culiarem tibi populum affiimpfifti ex gratia fine meri»nbsp;tiSftribus hlt;eredttatis tUie,per quasftngulariter oftendenbsp;re mundo uoluifti tuam bonitatem ty potentia, iudiciSnbsp;er ueritatem.Sed er memineris montis tui 'Zion,quemnbsp;elegßi locum cultui tuo, pro fidelibus tuis er elcHis,utnbsp;tu et nemo alitts in eis deut coleretur,ubi pra!/atti£ tUtenbsp;facramentum fiatuifti, fixum locugratite tult;e fuper pronbsp;piciatoriourcietuie. HeiUud fic repeUas er abijeias,nbsp;quafi paeniteat tc tult;e hareditatis er eleHionis,fi caimnbsp;piorum tyrannorum libidini permifiris.

5 Lcua manus tuas in fuperbias(eorufin nem: quanta nialignatus eft inimicus innbsp;fanäo.

. Exulta uieißitudin» tuaSfUel hoiribiks ùteefiits tuos.

TH ILL IM. •

ad irreparabiliter uaftandu hofles pietatis, ueniasq; iHis tremendus iudex er percujjbr,eorum fcilicet qui uajla*nbsp;uerunt ueljunt unfiacuri i emplum ey populum, cum ««nbsp;nius ueri dei cultu,tntqua uoluntate fua eretiunfalforunbsp;deorum culturam^ Omne malii egit hoftis iUe tuus er plt;gt;nbsp;pull tui in fanHuario tuo in conti mptit tuumer populinbsp;tui er reltgionis Herlt;e,omnia ^pphanauit facra tua,pra»nbsp;tulitq^ facrilega idolorum fiiorü port enta gloria tua amp;nbsp;fanHuario quod tibtpraparari lußifii.

  • 4 nbsp;Etgloriatiiuntquioderunttc:inmedionbsp;folennitatis tu^.Pofuerüt figna fua, figna,

Saertiegi ifii hojies tui necloco dctulerunt nec tempo ri, in medio fôlennitatis cil ad colendum te legitime connbsp;uenire dcbuqjèt plebs tua, irrwrunt prophatii homic(‘nbsp;dacum rugitu barbartco er mcondito chmoretn[un^^nbsp;âuarium tuum, omnibus crudchßime abufi funt adfiutnbsp;libidtnem ac auaritiam. signa fua in loca publica proponbsp;fuerunt crftatueruntpro tropheistinlocüdeofoli'^f'^nbsp;fecratum fui! fajlu in tuum contemplu erexerut,nbsp;lium tuorii irritationë,qui totius diuini cultus, fuam ttlquot;nbsp;dei gloria collapfam cernere compulfi funt, er leonn”*^nbsp;inflar rugittt adiré i» loco orattonts et audtcntianbsp;dei confecrato, iUuc pofuerunt figna uiHorianbsp;antea fiterant omnia plena fignis beneuolentiad''“'’^’

  • 5 nbsp;amp; non cognouerunt (cognitumefifit^*^^'^nbsp;exitu (pfrttcniens)fuper iummum«nbsp;Quafi in fylualignorum fccuribus*

Obfcurus admodum uerfus cum fequête in ideo er prifeus quoq^ uariat, Videtur legific 153’nbsp;ubimterimfcriptu eflnbsp;tu:ub! Hebraus dicittSicut infirens fcilicet doim’’^^^'^nbsp;fenfusfecundum HebraostOlim Salomonistépo''^ynbsp;mabaturthronodetincoeleftibusquippiâotnamétt‘1 *nbsp;didifie, qui pro tcmpli ftruâiura rupi in aliquantnbsp;giffet pro lapidibus, uel arbonm incidiffet p’O trait'^^^nbsp;inferendis templo dominittam habebatur religioi“’”nbsp;nus adiutrices porrexiffe 'm fanHuariumnbsp;abfji Omni dei timoré,folium iüud gloria dci,auri^nbsp;plum er fanduarium dei, fitneftis manibusnbsp;alij diripiunt,excindunt fecuribus,ernbsp;turas ucl commilfuras trabium in templo, utabfirap-*^nbsp;aureos fcilicet clauos er laminas, per totunbsp;fandumadificium, quodauaricrcrudelcsimf‘‘^'^^i^nbsp;liantnbsp;nbsp;nbsp;uaftant. Nullam agnouerunt in loco iH» ¦

lentiam, necreuerentiam defirendam funt, quo minus fecuribus inciderent trabes find Inbsp;ucluti ligna alia quacunq^ fyluarum ¦ Hoc fenfu Wnbsp;reddidijfeprifcus,ernontneruditenecimptf-

6 exciderutianuas eius in idipfu«’ • *” riamp;afciadciecerunteam.

Deniqi ianuas quoque tcmplipropteraurum aufi dum er ne fupereffet claufura CT dignitasnbsp;penni erfecunbus concufferunt, uel fecundu/m lt;gt;nbsp;prominentesfculpturas, er ueluti apertos flores aU^nbsp;fuis mallets certatim comminuerunt er confreê^'nbsp;omnia ornamenta deftruentes, er aurum rapmanbsp;ifcittesprophanißimo mtliti,Talis

b


-ocr page 251-

I*”'

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PSÄLTERfVM

’•Stellt juror 'm dcj^oliandii locis facfis ituetlendis prctiofat

ïncendcruntigni fanduariu tuum in ter '¦’•ponuerunttabernaculumnoministutinbsp;^^flrailis pretiofis quibußj; 'm teinplo, zs“ omnibianbsp;P^'opbititatis zy direptififaerü illud templu impij Chai»nbsp;(‘tndern immijfo igtie exujjêrunt in uniuerfum, do»nbsp;^^gt;nuri,pitrietes,porticuf, çr quiequid pertinebat adnbsp;decider et 'm tumulum, zx ueluti poüutißiinumnbsp;“'«W iniquißime traélauerunt,elimiiiare prorfus cupi»nbsp;cultum ißum dei tmiiK optimi er maximi, er plunbsp;deorumfuorii erigere facrilegia,m dei ifrttelii connbsp;populifui,ad laudein uero feuptilium fuo»nbsp;lt;juibt{i ui(iori£ illiitißelicitateni reßrebant acce»nbsp;j philißiei er Komani dijsßuis^

Öixerunt in corde fuo cognatto eorum ^'”’’1, Qüiefcercfaciamus omnes dies fe^nbsp;; ”°S(Jeiàtcfra^

N”« inerudite tranßülit prifetts, Cognatio coru,pro ^'*°fcribitur in Hebrtco 'Q'^^^-^uodpoßeroi eorum fisnbsp;zxßamiliam uniutgeneris. 'Verum potefi zr ànbsp;i,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;depopulare dici

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^^lt;^o,etßortaßis comodius, Depopulemui eos pari»

L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extermiaemui. 'Vt fit fe/tfus, Cogitauerüt ifti

dei in animo fuo, Exterminemus er conficiamui P^O'iteTjid ejl femel religionë iftâ, illiut numinis, iUinbsp;zjquot; loco auferamiKf ut ardeont omnia, er abfu»nbsp;j ignibuS, cefientq; eonuentus eorum, z^ celebrinbsp;^^ßßr locafacra in tota iüa terra, fi quo modo etiamnbsp;Jnbsp;nbsp;nbsp;ißa deficiat,er non fit qui eolat dominum deum

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adrituf ethnicosdefieiantfilijifraelis.

.^*§nanoftra nonuidimus,ianinoneft P'^Phetat amp; nos non cognofeet amplius*nbsp;promißis auxilqs ernbsp;tfnbsp;nbsp;nbsp;'^^fiitutos 'm hac fumma eorum calamitate, ut an

No« f«im tempore captiuitatis ßabyloni dominus factebat portëta, non occidenbsp;L.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfyrios, ut olim fub lofaphat er Ezechia,

'^'k iic prophete qui auxitiu domini certo poU ‘1'*^ exitium uaticindrcntur,quos er nonnbsp;pro prophetis,fed male traëlauerunt,ut lf)-e=nbsp;‘tnicum. Denique non erat inter tUos qui exnbsp;’¦fftd '^^‘^^^‘ttionefeiret, quomodo tantis malis occur»nbsp;Kfl ??nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttel euadendtmi, non enim fando iercmiie

Cfjr '^‘^‘^debatur.lam ennn à tempore Efahe miracula eoL'^''‘‘'^^‘^ldrcapopulumIudaicu,ermiferilt;eilliufnbsp;® y^^uugebantur.

¦ X’fftt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;improperabitinimicusî

Qftnomen tuumin finem^ bittnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;culamitates crinünanoftra merue

nidebatur tui nominis ef ut non parceres tarn improbe opprobria iacu»nbsp;iittpotens fis ad uindicandumnbsp;5Ke cultus,ut nos tuos cultores defrndcrc nenbsp;blafßhematurimpunenomennbsp;l'anal ¦ ‘‘^^‘^‘f^endii minime nobis uidcatur ? Sicqnoq;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;^tant contra ueritatis aduerfarioSfZy“ perfecuto»

THILLIM* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111

i^cs piorttWjttt id non iUis diutitis liceat, fed citius humi» lienfurerabfierreantur,ne hofles tamblafiihemizTnbsp;fcclerati,fine diuina iufia ultione euadant,.

* * Vt quid auertis manum tuä SC dexteram tuam de medio finu tuo in finemî'

¦ Inertes er nihil agentes in finum manum recottdere folent.'ficubifitageredeum piiisorat pro defenfionenbsp;pietatis,clamat ut prohibeat deus dexteram fuam de fi»nbsp;nu fuo,mcjß hoftes iftos tarn impios exerat, ut non diffi»nbsp;rat Uel cejfet ab ultione in hofles, er prohibere miurionbsp;fos.Sic enim deus patitur noflros loquendi modos,fecunnbsp;dum affedus humanes depromptos : nouit enim 'mfirinnnbsp;Koflriim,crfigmentHmfutmt, er impatientiam fideliunbsp;pro dei gloria uimdicanda boiii confulit,fi ex fide er nanbsp;ex perfonarum odio profici/catUTt

II Deus autem rexnofter ante fæcula; ope* ratus eft falutem in medio terræt

Solenne efl Pfalmis er quibuslibet fandorum preci» bus, quod memorant apud fc potiora beneficia dei circanbsp;fe er fuos: de'mde declarant potëtite deifacinora prifcanbsp;in hofteStPrimit ergo hic mentionem facit,deu ab initionbsp;fiit/fefuu regë, zx in medio terra hoc efl patentißimenbsp;opë fibi tulijfe. Quad enim quis 'm media urbe, in medianbsp;regione perftcit,necejfe efl eum fic effe inflrudum,ut ànbsp;Kemine poßit impediri,ficut er à nemine latere^.

H Tuconfirmaftiinuirtutctuamareîcon* tribulaftiCcoft-itti/iî) capita draconû in aquisnbsp;Potißimum canit de terra Aegyptiaca,’m cuius medionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

ita exerebat olim potentiam fuam deus,ut quamlibet in dei*”'“ * uitos, fupplices illos fibi rcdderet per lüofen, tandem^nbsp;deduxit populum fuum per mare Kubrum, fujfocatis innbsp;eo Aegyptijs, quos uocat dracones « Clua/iquam etiamnbsp;foleat nonnitquamdeipotentiaerexeo pradicariqd*nbsp;ut condidit er alit, ita folus quoq^ conficiat dracones,nbsp;er alias beluashominibus inuidas,Prifcus dixit,Confirnbsp;mafli mare,hoc fenfu, quafi 'mtra muros ex lateribus a»nbsp;quarum confirmatos er eredos, loctim dedifli maiori»nbsp;busnoflris tranfeundi ficco pede per mare Kubrtvm,nbsp;Pro contribulafti,dixerat olim cotriuifîi, ut menduw fitnbsp;fcriptofum Latinorum non Graecorum^ ,

H Tu confregifti capita (drucomst) dedifti eu efeampopulis Aethiopum(Zgt;fB,)

TU confi-egifli capita draconis,ubi Hcbrai Leuiathaft dicUnt, proceres fcilicet régis Aegyptiorum 'mimicos finbsp;dclitim^ uel ipfum potius regem cum pompa regnit Huenbsp;'dedit detis in cibum populo incolcnti defertum, dum l/»nbsp;Ÿaelem ficit potiri eins Jflolijs. Caterum Leuiathan no»nbsp;men ab additione habet ,fignificat^ cete er quaslibetnbsp;immanioresbeluas marinas,

15 Tu dirupifti fontes 8(. torzentesttti ßcca^ ftifluuios Ethan.

Tu fitienti populo tuo 'm uafla fôlitudine ZT maquo» fa feidiflifontem, id efl de petra aquasproduxifli ctlornbsp;danem poflea diuififli.Tu ficcafliflumina Ethan.Solitanbsp;quidem,fed non minus miranda beneficentiafua,m totonbsp;orbe petras fecatfintes et ftumina inde emanare iubebnbsp;Contra quoque,potentiaalicubiflumina forbet

Xxx 1


-ocr page 252-

/ PSADTERIVM

pire facit àfuxu.Per flumina Ethan maris ruM tranß^ tum/jgnificareuidetur.

1 Tuus eft dies,tua eft nox; tu fabricatus es auroratn 8C folem»

Ordo retû fn tui potcfiotc GT ordinatione eflmotusfolis CT coaiuita. tuoiujfu orditiefitdies Cf nox,prologanturnbsp;uel abbreuiantur iuxta uolttntatem tuâ^ tu omnùt modenbsp;raris,qui creafii omnia.Tu beneficiü lucis omnibutprienbsp;fias,Cf feruatalucelfraelitis olfminAegypto,tenebriUnbsp;interim reliqu£ Aegypto immi/tßi.Tu lunam,folem C!quot;nbsp;ftellas ordinafti,cr influere imperaßi, ut tuie placuit fanbsp;pientise Cf bonitati,

17 Tufedftiomnesterminosterræ.^ftatetn amp;. uer (hyemem) tu plafmafti ea,

T H ßatuißi terris fua eUmata, prouintiarum diuißo* «es fecundum montes flumina cf maria ordinafli ac linnbsp;guas, Aeflatem Cf hyemem tu creafli :manibus tuisnbsp;funt tempora noflra ; commoditates omnium rerum tunbsp;ordinaflùmaieflatis tu£ potentiam ex magnificis operi»nbsp;bus tuis toti numdoreuelafli,eisfcilicetquiaffurgerenbsp;poflùnt per tuam gratiam ad agnitionë creatoris à créanbsp;titra mundij cf ordme iîlius puleherrimo,

IS Memorefto huius, inimicus impropera aiitdominoîdCpopuIus tnfipiens incitauitnbsp;nomen tuum.

Deryderû . Memineris oro potentite tU£ Cf gloria Mtiuerfalis do nùnij tui,ne ab impijs homunculis cotemnatur.îion oh*nbsp;furdefeant aures tua ad contumelias cf opprobria, quanbsp;improbi iaculantur in tuamgloriam. Lafam maieflatentnbsp;tuam digne ulcifeere, de tuis creaturis, de populo flultonbsp;fua culpa,quem tu intettedualem condideras. Ipfi faeronbsp;fanflum nomen tuum blaßgt;hemant, quod uniuerfacreanbsp;tura fuis laudibus cofequi non poteß. Aiunt perfida hanbsp;gentes hofles populi tui te effe uel impotentem, uel inuinbsp;dum, uel infidelem Cfnon ueraeem, dum iüis parcensnbsp;Cf uiilorias largiens, peculium tuum uaflari finis, quinbsp;religionemnoflram improbant,quam tuonobisuerbonbsp;commendafli. incitare dixit erudite pro prouocare adnbsp;iram, Cf blaßihemare,

*9 Ne tradas beftps animas confi'tcntiû tibi, Sc animas (u{e(tm)pauperum tuorû ne obli^nbsp;uifearis in fînem:

No» finas opprimi fludiofos uoluntatis tua, cf filios €cclefiatua,fimplices Cf 'vnnocentes.T:urturemfeuoAnbsp;cat,qua nihil eß imbecillius cf magis mnocuum,Prifcusnbsp;1*2’^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cf forte melius, Coßtentium deo gloriam

Cfnon blaßphemiam. Etuitamuelanimampauperum tuorum nolts perpetuo obUuifci, humiliu fcilicet ß^iritunbsp;et manfuetoru defe nihil prafutnentiu,fed tibi fimplicinbsp;ter confldentiü propitius agnofeas cf femper reß)icias.nbsp;Rcfpicc in tcftamentum(tWMM)quia reple^nbsp;ti funt : qui obfeurati funt terræ domibusnbsp;iniquitatum»

CenfoiMio Pracipuafanólorum eß confolatio, foederis dei cum finaorum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confyderatio : quod irritare deus non poteß,

nihilominus tarnen dcum orant,Cf feipjos admonent,ne quando fiat iufium impedimeiitumfixderis, 0* caufa ia

thillim*

c'idatrumpendi teßamenti propter hominMft(gt;f^^^‘^ Cf inßabilitatem, cum fub coditioneferuandafidnßetnbsp;lex foederis inter deum Cf fanäos. Adqeitur de uioleti»nbsp;tia hoflium, ad quam nequeat tüutius conniuere detu iunbsp;flus. Earn fignificat, dum queritur omnia plena efß «ionbsp;lentiaimproborumcontraaffliäosjpauperes^nino*nbsp;centes, plena eße omnia uiolentis carceribus üquot;nbsp;brofis tyrannorum : hoc efl, non iufiitiam regnaref^nbsp;tyrannidem,uel plena effe habitaculamiferijsterrmi^nbsp;palatia tyrannorum plena funt ffiolqs, Cf paupemn i»nbsp;iurifs uelpiorum.

II Ne auertaturhumilis faflus cöfufusrps“ per amp; inops laudabunt nomen tuum*nbsp;No» reuerti cogatur humilis precator à conßieiliinbsp;confiifus,nofraudetur defiderio fuo qui orauit ad teba*nbsp;militer affliélus Cf oppreffus ab tmpqs. Ef ^«i eon/ilt;'gt;*nbsp;ditur apud femetipfum de proprqs pcccatis uelalierKquot;^nbsp;is tibigratus fiat.Egenus Cf afflidluscum fidutianbsp;tes à te dementer exaudiantur,gratias agent acfenKnbsp;laudabunt, quod ope tua confifi, non funt repulßj^nbsp;infuafidecfflgt;epotiusconfirmati.

Exurge deus, iudica caufam tuä.n’^’’’‘\ efto improperiorum tuorumjCorun»*!“*nbsp;abinfipientefunttotadie«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Sp« auxilq 4’ deo potißimum ro nititur in feiant hoßesfuos dei efle ofores, ideo totiesnbsp;riM» blaßihemias cf opprobria in maieflaté dei gt;nbsp;orant,ut caufam fuam dominus contra illos agatnbsp;fit pauperum adiutor deus, nonfinat diutiusnbsp;opprimi in hoc mundo, ne finat multos eos,qi‘^^‘nbsp;omnia nihiU faciunt, non timent deum, nonnbsp;obfequunturfedblaß)hemant,

^5 Ne obliuifcaris uoces inimicoru fuperbia eorûqteoderût, afcêditlt;f’’’Pj^nbsp;Vindica gloriam nominis tui, confiinde blaß’b^’”nbsp;tuos Cf ueritatis tua,mendaces cotra uerbn^ i'*nbsp;corripe, cf ne obliuifcaris peccata hofliumnbsp;ipfi non cefpnt magno tumultu aduerfari tibi,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

t»rfemper impia,quos tu tua maieflatc oppriif‘‘^gt;'‘ nolentes Cf confufi abßerreantur à crimimbK^ gt;nbsp;oppreßione fidelium, quibus funt infenftßimi^nbsp;P S A jL M V S LXX V,

In fînénecorrumpas Pfal.Afapb

Eortaßis aliud hoc loco fignificat,He iw quibufdam fuperioribus titulis:nifi utrobi^nbsp;pro oratione,qua dominus exoratur,nbsp;pantur ab infidelibus,Cf ut conatus impilt;nnt addiffnbsp;dendumpioshnpediatur,

ARGVMENTV M, Oratio eß perbosfideliumoppreffores ,ut tandem iudieiodinbsp;corripiantur, qui iufiitiam tUius non credunt.

^jOnfitebimur tibi deus,con « bimunSC inuocabimusnoninbsp;tuS. Narrabimus mirabilia ‘nbsp;_________ Chrißusunaeumpqs omnibus iure fuo exultons apudpatrem, profiteturfelanbsp;bonitatem eius,qua contigit utproximahumanifê^^


-ocr page 253-

PffALTERIVM f^tlfaerofanaa diuinitos 'm Chrißo deo erhomine,nbsp;^omnibus inuocäiibus nomen dei, afifiiais er miferisnbsp;eße nomen dni,uirtus fcHtcet er gratia,ab ipfiusnbsp;^nitate pendentibust Enorrabunt fanai mirabilia tua,nbsp;orbe terraru agtsofeunt beneficia dei, maxime qusnbsp;Chriflü tunefutura ß)erabantur, nunc autë 'm Chrinbsp;cemimtur er laudantur clarius.

accepero tempus,ego iuftitias iu^

^o«pKî er caetum fignificat diaio ^yy^tUt uidea *0^ fenfus. Captabo temporis opportunitatem ad iunbsp;^^andu,et tune ego dns reaitudines iudicabo:etiam eanbsp;ïquot;*« ttidentur iußa er reaa iuxtafenfum carnis, dqudinbsp;puUw declarabo qualia fint,fumma squitate ini»nbsp;W«ton proßigabo, pietatis fiudiit er 'mnocentiam o^:nbsp;uits decorem adfera, Credentes donat fuo ßgt;irinbsp;^Swiproboï iudicat ut merentur,iudicium prsdicit, ernbsp;*^frcere 'mcipit,in fitturo iHud fsculo confummaturus.nbsp;5 .^iquefada eft terra, Slt;omnesquihabi^nbsp;gt;n ca;ego eöfirmauicolSnas cius« Sela,nbsp;tpp er quiequid in ea eß,omnes fcilicet habi»nbsp;eius dißiuent uclut metu, er coUiquefeent, dumnbsp;“^soeperitexercere iudiciumfuum^Ciÿod filiofuonbsp;^^fTunc foli iUi fubfifient qui non funt de terra, quinbsp;regenerati, diuins er cceleflis naturs euaferuntnbsp;VndefubiecßEgofixicolumnas eius, ï^amnbsp;conditafunt omnia, ita hi quoq;nbsp;j f”» uelut columnsfußinent: ficut econtra, regnantinbsp;^'^»lisnutantfimdamentaterrs, Sela autem adferi^nbsp;L***quot; gt;nonet,ut cogitemus Chrißi unius eßemundtmi renbsp;4. ‘^^‘^’^'^^i^itfftGrcondidit,

ƒ‘xiiniquis, Nolite inique agerct amp;degt; ^^wentibuSjNoliteexaltarc cornu,nbsp;piorum rex Chrißus eos, qui fibi aduerfanturnbsp;l'onmam flultitiam er pernidofum errorem,ut nonnbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er erigant fua cornua, id eß earn quam uiden-

'^abere potentiäin mufido,nec contra fe cff'erantur, P^iefiatent folus habeat largiëdi fuis uitästernam,nbsp;**’gt;jcfre contradicentes fibi ingehennam.nbsp;politecxtollere in altu cornu ueftrumtnbsp;pkloqui aduerfus dcüiniquitatcm((«nbsp;*‘°dnro:)

corrtHM eleuationë, qus uehementer domina rß, ficut humiles corde ampkaitur et exaltat,nbsp;•^”*'’’0 («perboj deijeit, Nolite loqui aduerfus detmtnbsp;prifet«, quodHebrsus Icgit, Nenbsp;***nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccruice ueteri,lnteïligit uetuflißi

*fî 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferpentis fuperbia, qui primas paren

f^xitloquicontradei uerbumerprscepttmi,cr ^°quot;tra ordinationesdiuinas: ficut et ceruixnbsp;‘^cruicofitas, quanwrmuranbsp;cowra deum, Mofen er legem, Qalt;enbsp;^oräiudicio dei iniquitas,teflatur multiplex ui»quot;nbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnium eorum excidium in deferto.

oriente, ncq} ab occidente, ^ïdefertis montibust

f^ofamfibifuperbiam er murmurdtionem 4o« ‘

THÏLLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilj

wint« rigide uindicat iit omnef,cuiui iuflum iudidurw/t euadent impij quocunque tandem fiigiant:non enimfa*nbsp;lui erit ittis ab ortu uel occafn, non ab angulii orbis, fednbsp;ab extremis folitudinibus deus fuo tUos iudieio perfequenbsp;tur,nequoejfugiantmanMndomini.

7 quoniam deus iudex eft.Hunc humiliât, Si hunc exakatt

Deus enim uniuerforum iudex eß, omnia cernit ctariß pme,z^ iußißime iudicat:hunc qui fibi uifus Uel foli ßtenbsp;rit, etid pharif tica humibtate modeßus iudicatus ab honbsp;minibus,ipfe iufie humiliatthuc uero exaltat, q fefe hu‘nbsp;tnilemhabebat eyquot; cornua nuUagerebat.Sic enim dni eßnbsp;deprimere pr£fumëtes,grdtiafua agnofeere hutmliatos.

quia caiix in manu domini uini meri ple* nus mixto* Etindinauit ex hoe (in fcoc)uc*nbsp;runtamen fex eius non eft exinanitatbibécnbsp;om nes pcccatores terræ»

Vltionem fuperboru,cr aduerfantium pietati er Ueri tdti aominat calicë plenum turbido uino, quem illis dnsnbsp;porrigitcrpropinat,illuprorfus ebibituris, utetiaß^nbsp;ces inßmas fint fuüuri. Q«« «cro hoe uerfu uates ceci^nbsp;nit experti fuitt ludiei,qui dixerai de dno, bJolumus huenbsp;regnare fuper nos, cr ideo cruci ipfum affixerunt,cM»nbsp;atrociter adeo per Titu excififuerut,ut nullu excidiuntnbsp;uiderit hic fol atrociuStBiberut poßea cr Romani,Grtenbsp;ci,gentesqi albe ex eodë calice,horrendis cladibus deie»nbsp;Ute.O'bibiturifunt quotquot uerbo dei aduerfabutur,.

9 Ego autem annuntiabo in fæculum.'can labo deo lacob*

DJ«« improbi contra regnum dei infaniunt, o’ ob id panos partim exoluunt, partim expeëlaiit ut penitusnbsp;conßingantur,Chrißits cum fua piorum eccleßagratioinbsp;deo agit 'm feculwm fine fine, pfallitq; deo lacob, cu’ifi^nbsp;deles credunt, cui fide,ß)e er charitateferuiunt, cuiusnbsp;gratia tanta mala euadunt : quem coluit lacob et omnetnbsp;fanëli patriarchs er prophets, quifoluteßo'Unttsnbsp;deus,omnipotens er iußuSt

’ ° Et omnia cornua peccatorum confringa (cr)exaltabuntur cornua iufti.

Semei omnis olim impiortvm potentia conß'mgetuf, regnumqi perfeaum Chrißo domino cont'mget uocatitnbsp;omnibus credentibus ad plenu confortiumfelicitatis cctnbsp;leßis 4 Hic quoq;femper orandum eß, (r pro uirili cOquot;nbsp;nandu,utiußitia,uirtutes,operauere bona, fides in deS,nbsp;radices agant in terra uniuerfa, 'm omnibus hominibusnbsp;ad ueritatis agnitionem uocatis,multis modis adhuenbsp;latius uocandis. Hicc autem quia ex fola dei gratia proßnbsp;cifcWttur,ideo femper manebunt er proficient-

PS ALM VS LXXVf.

In fi'nêin Iaudibus,PfaLAfaph canticu» ARGVMENTVM. Gratiarumaaio eß,nbsp;probeneftcijsdiuiniseruiaoria.

o rus in ludp deusï in Ifracl ma I gnum nomen eius.

Nonfolum d fidelibiuagnitut efldeut I habitare in ïudxa, in lerufalem, cr inteittnbsp;filo,ftdctiamdgentibiif,creKlt;}uoqueimpijs^ Herut»

Xxx 5


-ocr page 254-

rum,quamfidelium er ecdefia domicilia. TUfinquit,^ mons del illuminas clarius,et celebrior es quam fint wo®nbsp;tes idi prtedonum,qui deaterno fuo nomine gloriatitur.nbsp;Sic prifeus intcÜexiffe uidetur,cr certo.

5 turbati funt omnes infipiétes corde.Dor mierunt fomnu fuum:amp; nihil inueneruninbsp;omnes uiri diuitiarum(in)manibus fuis.

Longe aliter euenit iüis gigantibus er priedonibut lebufieis, liethieis,Amorrhais,0'cateristyrannisnbsp;fie üa in montibus poßidentibus ad tutandas fiuu prlt;ediis,iQnigt;.nbsp;quàm uoluerant. ip ft eiiim omniu pradatores etiattt de^'nbsp;pradati funt,et firocißimagentes iudiao dei perlfiae^nbsp;Utas paßim in terra Chanaan exterminate funt et pro»nbsp;dis exute er occifieficut et uiribus exuuntur omnesbonbsp;fiesfidelium, Dormieruntfomnumfuum, expertifnf^nbsp;fenihil potuiffe contra deum, eccifi er mortui euatiiU*nbsp;runt,er deletifunt ab lfraele,tuffHdci.ifti quältbetpti*nbsp;tentes huiui fieculi,fieui ftreniiuiq^ tyranni,non fefinbsp;rt potueruntcotra fententiam dei, non muenerütnbsp;agerent.Omnes uiri qui diuitias codigunt ui CTnbsp;predantur^ fideles, fuo cnim tempore opprimuntm^ (fnbsp;ipfidmanudomini.

Ab increpationc tua deus lacob dori”’^ ucrunt qui afeenderunt equos.

Eortißimas hax Chananaorumgentes, er tyranrd^tfS nobiles,in montibus cubilia parantes,quamlibetiK^nbsp;äos adbeda equiser curribus,fola fua increpuüononbsp;deut lacob confopiuit er occidit ingratiam fideliuß“^nbsp;ruiiufio ac terribili iudiciofuo,dtuttßimc toleratesnbsp;dem exterminauit, er loco cedere iußit filijs ptttri“''^^nbsp;rum er ifraelitis. Huiufmodiferoeißimosgigatd^^’^nbsp;populorum pradones deuicit uirtute dei lofue,nbsp;Dauid,qui terram purgarunt huiufmodi tatronibttf'

tremuitôCquicuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Hoflium cademfolo uerbodei,crù'^^P‘'^‘‘’''^‘M^'^‘'^' iÜius perfiëlam, admirabundus cxclamat propl’^^^ '•nbsp;cens: Tuipfe ßrmidabilis es, tu es qui talia pout'nnbsp;nemo refiflit irato ^Ecœlis enim profert iudidttf^r“^nbsp;in impios, cceleflt uirtutc depugnat cumnbsp;oflendis cum uidebitur iram tuam, qua fit ut fii‘^ anbsp;uere contra nemo audeat in terra uel poßit-ld f/quot;quot;’nbsp;quod adiccit. Terra tremuit cr quieuit, idefib»^'nbsp;terrée uim infèrentes.qui fefe iailabat aliquid poft tnbsp;tra dominum deum excrcituum,fed inueueruntetttnbsp;minium.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,

Cum exurgeretin indicium deusîut w ' ' uosfaceretomncsmanfuetosterræ- 'nbsp;Terribilem autem fe deus exhibet impijs, ptofttU^nbsp;dis manfuetis terrie, id efl, qui deofe totosnbsp;runt ad omnem calamitatem parati. Pro his emin/io^nbsp;in iudicium dominus,ad deijeiendum fuperbos, cr tnbsp;mendum humiles,digno utrofi^ iudicio donaturtu^ •nbsp;adicüum efl Sela,

IO Qnoniam cogitatio hominis

fuomagnomalo, exuiëlorifs fcilicctdiuinituscolktif, Ezechiie,lofaphift,et Dauidi cotra AmnumitM, Aethionbsp;pes,Affyrios Grtecos.luJlt;ea aîit x luda dicitur, 4 coïtnbsp;fißionefcilicet ueritatif, unde fideles dicuntur, quibusnbsp;notusefideuf, iOumconfitentur cr laudant, crnbsp;fttnt fernen benediéium Abrahlt;e ,fecundum ffiiritum ZTnbsp;fidem. Et in ifrael magnum nomen eius, ipfts enim maninbsp;feftauitindicia fuadeus,ab iüts fanilificatus ceremo»nbsp;n^sq; legalibiM celebratuSfid^i tantum Hierofolymis fenbsp;cundum legem ufq- ad Chriflum, per lt;juë dei nomen fannbsp;â^cari coeptum efi, tun tantum in tudtea/ed in omnesnbsp;fines terr£ (y ab omnibus gentibus,

X Et faâus eft in pace (Salem) locus eius t amp; habitatio eius in Sion»

Salem pacem {ignificat,cr urbem lerufalem ad mon^ XÂnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitam,ubi cr templumSalomone efi confiitu

turn, eo loci ubi à domino Abrahlt;e cr Dauidi ofienfa efi facrificif araextruendafUbicf propiciatorium, fupranbsp;^uod dominus promifitfeueluti prafentißimum affûtunbsp;rum omnibus inuocationibui fidclium,in faniüo fando»nbsp;rum,quod er at iHi uice tabernaculi, in quo habitare crenbsp;deretur, ubi CT quodam fiiirituali modo effendi aderat,nbsp;quo modo nufquam alibi,quamtumlibct totut orbis cumnbsp;caper enequcat,habeat^ ubilt;^ prgfentem,omnia uidennbsp;tem,manu tenentem er conferuantem.Et habitatio eiusnbsp;ih Sion,quia ibi tantît coli uolcbat ceremonijs,qui ubi^nbsp;in ffiiritu uoluit cr potuit à fidelibus adorari cr in uerinbsp;tate,permiffô aliquandiu rudi populo legali cidtu, ne il»nbsp;tegitimisfacrilegijs profita propenfione nimiainuoluenbsp;rentur.

Ibi confregit potentias^arcum, feutum, gladiuni,amp;beiluni* Sela.

Gloria di* Idf o autem magnum faâum efi nome dei (« lerufalem •ini Bomi*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ludica, quia ibidé à populo fuo abftulit omnë uim ho

fiium, quos ibidem magna gloria fui tuminis proftrauit in gratiamfui populi, quotiefcinu^ peculium fuum efjenbsp;ftudebant, quibus cr ipfis non pepercit,fi fidem /regeanbsp;runt, O' feandalo fuerunt cateris gentibut. Confregit 'nbsp;autem potentia fua deus ifrael ignita iacula hoflium, tdnbsp;efi totum conatum impiorum, pace donata fibi fidenti»nbsp;bus, quibus pacem commendauit CT adefi pergratiam.nbsp;fîec ipfi enim fanili qui foli uerè lerufalem dues funt innbsp;ter fe beUigerantur,nec alijs ad id dont occafionem, fednbsp;pdtrem imitati, pacem potius ubic^ reftituunt, paratio»nbsp;tes ad umeendit mala in bono.ldeo Sela hic additur,pofinbsp;commemoratum ablatum beHum, clypeum et arcum adnbsp;ùerfariorum,

4 Illuminans tu mirabiliteràmontibus ternis (pr-erf«.-)

ifiorum ciuium habitatio Cf urbs, ubi pax régnât, il» tufirior longe efi cr clarior,magnificcntior, cr admiranbsp;bilior mons Sion, ubi digne deus colttur, quàm fint om»nbsp;nes cteteri ilbtfirißimi er celeberrimi montes,qui clarisnbsp;fulgent nominibuf,unde nobilium tyrannorum flemma»nbsp;ta er imagines ; qui montes potius dicuntur habitaculanbsp;leonum,luporttm, urfitrum CT aquilarum, uulpium ernbsp;accipitrum,crudelium,rapaeium^ pradonum çr fira»

-ocr page 255-

P 5ALTER!VM

8C rcli^ae cogitatióis dié feftu agéttibi* ^gnabiindacogitiitio,cr fùror'hofliummtraâa^»nbsp;contra te,p deut,in laudem tibi cedet 4 Fatebufiturnbsp;^fifnhofles ipfi cr quicunque tuapronobfsmagnaliitnbsp;audient, te deunt er omnium iudicem,eoru ueronbsp;ï*« ^ibi fidtiftt certum feruatorem: hi autem quos rede»nbsp;aliud no ßudebunt quùm effèrre er celebrare ma»nbsp;nomentuum.Reliçiuiiuautem mdignationisernbsp;fupereâ hoßium penitus conßeiet er abute»nbsp;Corum exterminio in laudem cr ceiebritatem tui nonbsp;^h.-gHigübit^ reliquos,ne ^uid aude^ deinceps con»nbsp;^‘‘populum tuum. Prifeui mterpret

î«olt;i lU(bei nunc

*1 *ouete,ecrcddite domino deo ueftroto^ *^gt;gt;£8 qui in circûitu eins qui affertis mult;nbsp;**fgt;’a,TcrribiIi(er«)

^•¦0 hac tanta dei infuot beneficentia iubet nota nun» er folui. Vota, induit, laudif, uerumqutedebe»nbsp;^‘^tfuo tempore exolui no fine hoß^s. Vouere autem,nbsp;ctiam or are qult;e ad dcigloriam pertinent, er de fidenbsp;ea^quibusgratificari deo poßit, et oßendere fegranbsp;*‘^lgt;cneficijs. Vnde er monendi funt homines, ut deonbsp;’’®'* aliud uoueant (^uàm ijuod iUi gratum nouerint, utnbsp;innocentia,officiu charitatis, ^uo lex dei impienbsp;”*''‘£4 uouenda quidem funt,id eli,proponenda in ani»nbsp;^‘'‘ÿtereruoueiida nontanquam [upererogatoria,nbsp;^!*‘'ßdeodonanda,fedhumiliter complenda prouiri»nbsp;P Cr «6t uires deficiunt, dei gratia imploranda. Nonnbsp;'’'2° uouenda ^Ute non habet in tua facultate, necnbsp;^omißione, Dei fumas, cr omnes uires noßr^e créanbsp;obnoxia font cr debent quicquid poßunt, contranbsp;uoluntatem nihÜ licet uel ueüc uclfacere.

ai?'*’ fpiritum principum î terribili reges terrae»

reddit cur deo nuncupanda fint uota er fob Jnbsp;nbsp;nbsp;‘*cl oßircnda manera. Exceüit enhn cunüos re»

{»rwicipcjj adeo ut /piritum eorum eripere poßit l^ulgt;uerit,cr ueluti cohibere, dunt non permittit cajnbsp;f«« malitias,et conatus crudeles reßringit.Cornbsp;in manu domini cR.TerribiUs eä regibus ternbsp;e^^'*‘Uelintnolint, iÜius iußumfuo tempore iudiciumnbsp;'ubunt, er tyrannide impia exuentur, digna^; fa»nbsp;Uoinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prlt;emia, ut difcant cateri unius foliut de i

’^latiacquiefiere.

» PS ALM VS LXXVII»

Roem pro Idithun,Pralmus Afaph»

c ßrtaßis eühic Pfahnus ab aliquo propheta ‘^‘Uicndum cantoribut denbsp;''Uninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uliud uerifimilius dicatur,in tanta re

‘^crtitudine, quantu attinet ad negotiu titulorunt. VM. Oratio/ïdeiMhonünisernbsp;. ciH« confolatione adiunila ex prouidenthe diuinbsp;g^^platione digna.

^^jOcemea addnmclamauit uoce mea ad deum, amp; intendic mihi*nbsp;Repetitiociamoris ad deunt exprimitnbsp;fidem certißimam, ad unicum iüumfumn

THILLÏM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114

deunt. Non ad ali^uam ^uamcunque cretüuram in toto mundo fibi confiigiendum decreuit, fed ad deumfufigt;i»nbsp;rando clamat,toto corde et ore. Ad^um,inquit,quifonbsp;lus iuuarc poteß,non ad fanâos uel principes. Et aufiuinbsp;tauit ad me, non afiernatus eft, quantumlibet peecatornbsp;eßem, fid attendit indigentiam refipifientis, erfigt;erannbsp;tts m bonitatem dei.Vnde difiimas etiäuoce tenus orannbsp;dum,non quod no uideat uota cordis omnifiiut,fid quianbsp;oranti augetur affiUuofus cogitatus ex uocidi orationCfnbsp;non fic ex nimijs cantilenis.

In die tribuiationis meæ deum exquifiui, manibus meis nodelt;;ontraeü.*amp; non fumnbsp;deceptus. Renuit confolari anima mea,

Ad fummumdolorem animi, er auxilif neeeßitatem, dominum deum fuum mquirit,no cunäatus feueritatê,nbsp;pro qua non audeat deum optimum er fummum cumfinbsp;dutia accedere,quandoquidem pariter eum clementißi»nbsp;mum eße non dißidit,fed humiliter ittquirit eius gratia,nbsp;quam er facile aßequitur deuota oratione et fyncerafi»nbsp;deiunde er proficit in extemas ceremonias, tota nodenbsp;expandendo manus ad clementtam dei,fine aliqua remifnbsp;fioneaffiüusuel laxatione. Oranduseüenimdominusnbsp;perfeueranter, er ex animo uaeuo mundanis curis,qua atus.nbsp;lis eße folet noüu. Prifius imterpres pro legitnbsp;incertum quid ueriut, fine tarnen mutatione no»nbsp;tabilifintentia, er j\m(aatain Vau. Diligenterueronbsp;aimotandum anima piam noUe quacunq; ratione in ali»nbsp;quo confolari, crfidutiafalutis quierere,nifi infolo deonbsp;uno er uero,non diuis uel idolis quibufcünque.

memor fui dei amp; dcleäatus fum, öC exer-citatus fumtamp; defecitfpiritus meus» Sela. Permittitnonnunquamdeus,utfanili extrema patinbsp;er citra ff em renvdq laborare fibi uideantur, quo 'mexnbsp;peâatius deinde firent auxilium lüis magis dulcefcat,etnbsp;eos fibi aréîius deuinciat. Sic nitc queritur fiemuiffi CTnbsp;locutum fi eße ex animi magno dolore, in medijs tarnennbsp;angtßiqs memorem fiiiße faluatoris er patris fui dei, Jnbsp;quo tarnen fediligi non dubitabat, quamlibet exagitat»nbsp;C’implicatumuarqsangußijs fiiritusfui.ln quasfinenbsp;hona deigratia fe perueiuße non duhitat, ideo Sela ad»nbsp;iungit. Pro eo quod dixit, Deleäatusfum, aliud legißinbsp;Uidecur firtaßK pro

4 Antidpaueruiit uigilias oculi meit turba tus fum,dC non fum locutus.

TrfWaw canitßiiffi mentis perturbationem, ut fom» num excluferit penitus, ©• ademerit loquendi copiam.nbsp;Tentußi, inquit,octtlos meos,cxcußißifonrnum ab ocunbsp;lis meis,prieuenertiMt fomnium uigilia oculortim, ut pernbsp;Miiuerfas noilis eußodias uigilare oportuerit anxiam,nbsp;quando dici non poteü qu^e er quam rnoleß^ cogitationbsp;nesfubeant infilicemhominem,pofl fecunda temporanbsp;immutata. in tierbo turbatus fum, prifius legit 'g) eo»nbsp;dem fire finfu, ut non fit neeeßarium uertere in contu»nbsp;fionem uel proeeßionem.

Coeitaui dies antiquostetannos fternos

Memorat fi prifia tempora er annos fuperiorcs fi» cum rcputajfe,ac recordatum,quomodo olim dei laudesnbsp;Xxx 4


-ocr page 256-

PSALTERIVM

earmiiu modulât»! fucrit^gratÎM agens ob antfilißiiHii eius beneficia,cum nunc totus ßt 'm deploranda mißeria,nbsp;totts etiam noiiibus, ßmulq^ indicia dei mira cr terri*^nbsp;biliadifcuteretemporeociofo,adaugmentum doloris.nbsp;îd fe ßciße canit cum fubiungit, ^iritum fuum perue»nbsp;conßliwm ßtper fe, calamitatum^ mo^nbsp;dum cyquot; caufas. Hwjc ergo fubieriit ^uereLe qu/e fequunnbsp;tur. Qÿod uero fcopare/firitumdixit,Hebraice eAnbsp;fcrutarifmquirere,^^ 'mucfligare,

inmentehabui«Etmeditatus fumnode cum corde mco (cr)excrcitabar,6lt; fcopc-bam fpintum meumw

Sic wdt dicere, pr£ nimia anxietate ce/faueram a lau dibits domino cantandis,fed refumpta ßgt;e promißionumnbsp;dei canam iterît mifericordiaU dni, quM experior etiamnbsp;in medio calamitattvm mearivm. Cu/m corde meo loquar,nbsp;hoc eßfCorripiam pußüanimitatem confcientùe mete ernbsp;fidutiie^ Et perfcrutabitur Jßirituf rnetM er conßderabitnbsp;iudiciorîi dei benignißünam lüjßenfatione circa fuos,nonbsp;enimfemper terribilè fe exhibet, fed cofolatur uiciß'mt.

Nuiiquid in æternum proqciet deus^aut nonapponctutcomplacitiorfitadhuc?

Spiritu edoilt CT fide non poffunt credere fe omnino à domino deferendos, et de mora tantu queruntur,certtnbsp;interimfe itoii femper proijeiendos 4 domino, etiam finbsp;aliqucMi/ßerab impijsperturbentur, crferelidos tisnbsp;merecoganturà domino, cuius tarnen fe nouertmtCJquot;nbsp;creaturas er filios. Nunquid non iterum complacentianbsp;fuaadme permouebiturfnónne denuo mihi pater cle^nbsp;meiuißimus reconciliabiturf

  • 8 nbsp;Autin finem mifericordiam fuam abfeinnbsp;detàgenerationein generationem^

füónnefic putabitur dominus iratus hontini quem con didit er elegit, ut femel iratus pro peccatis, ißt nunquSnbsp;clementiam fuam rependere flatuerit,erconfolationemnbsp;oraculorum fuorum quibus ipfum crebro uifitauenu 'mnbsp;medijs anguftijs poRhac finire, er peromnes genera»nbsp;tiones er tempora negare decreueritfNon fic (htrus eßnbsp;dominus,ut femel iratus reconciliari non uelit, uel plaçanbsp;ri,aut coUoqtü cum eleäis,etiam ß quando per 'mfirmi»nbsp;tatemlabanturerpeccent^

  • 9 Aut obliuifeetur mifereri dcus^ aut continbsp;nebitin ira fua mifericordias fuas^Sela«.

fJonpoteilobltuifci mifereri deus,ßcutnec natura mutarifCuiuspropriü efimifereri er parcere,totus be»nbsp;nignus erfuper malitia etiâhonùnu praflabilis. No conbsp;iibebit unquamifericordiiis fuiis,nunquäfeueritatis iu»nbsp;diciufupergredietur,ut opprimât 'mfinitas mifericordiasnbsp;dni. Id alta mente reponendum fidelibus, qui 'mhac uitanbsp;peccatis carere no poffunt,ßgnificatur per additu Sela.

Io (Etdi;xt)Nunc cœpiîhæcmutatio,dextcracnbsp;cxcelfi.

Poft timor is anguftias perpeßas, er per dei confolatio nem deui(las,proponitfidutiam ampltorcm capejfere denbsp;dei erga fe gratia, qua de nouo dno adhterere, er in i^nbsp;fidere uelut ex 'mitqs cupiat, no proprijs quidë uiribus, 'nbsp;fed mutatione dextra esçcelfi, 4 qua fit adiifftandus » ty'

THILLIM.

de noua infiituendus 'm amoré dei,er fidé bonîtàtfS us,qui eum 'm angufiijSrefiiexerit,?^ non defiituerit^nbsp;mnifolatio,fed pofi defperandi tentationes, uicißi*t^^nbsp;cunda confidentia m dementia dei donanduffit-t^‘’^^*nbsp;mere prifei mterpretis iudiciu prteterire pojfum gt;nbsp;uerfio ab Uebrico minime abhorret, quanquâCT ittd^nbsp;non finecaufareddant.’Etdixiiegritudomea eßaimorifnbsp;dextriecxcelfi. Ciuâfententiadifiiciliusexplitat,f^^nbsp;bumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admodum per punda uariatur à ludeh ad aa

ria fignificanda. Et 'm tam uetuftis fcripturis,hné o»quot;quot; antiquifßmis, nos quadam praterire no eß miracidi^'nbsp;« I Memor foi operö domini : quianbsp;cro ab initio mirabilium tuorutn« .nbsp;tlon eß nouum fanilis poß trißia a deo donari

ra,gratiapoß panos.Talesenim funt admuentioo^^ f ad fuos eledos, er cxercitamentafidei O' huigt;tili^‘^^lnbsp;quibuspij deo maxime placent er proßciunt-Soliti^inbsp;fiquidê poß mala defßerationis m^erata bonanbsp;humiliatis. Sic en'm ab exordio hominu nürabiliaf'^nbsp;ßienfauit mirabilis 'm omnibus c^eribus fidsnbsp;extrema excidia er pericula,ßiauißimisgaudijfP‘^nbsp;fuos recreauerit femp, ut patet per oes faertUnbsp;Ia. Et meditabor in omnibus operibos f”’

amp; in adinuentionibus tuis exercebof' Pariterruminabocrebriusmecuctmi iußaß'j^’^^nbsp;etiam pietatë dei, qute relucet 'm omni opere dei,nbsp;fideles experiuMur 'm fuis adibus et ßudijs, utnbsp;malorumfumma fide /ferare debeant fuceeßiwa'^^nbsp;ratquandoquidem erChrißumpati oportuit,i!^/^^nbsp;gredi 'mglori^,id omnibus ufu uenit,antenbsp;flea,qui Chrißißierut et funt. Hac diligentera'^nbsp;comemoranda repetuntur no paueis uerbis,qitiarnbsp;neceffariaadfideiconßantiam,quapijfaluaniiti''^nbsp;ij Deus in fando uia tuaîquis deusnbsp;gnus ficut deus (noßert)nbsp;Clgantotuafludiafludiofiusmeditor,

rem 'muenió,fcilicet ipßßimam fanditatem eßfi nbsp;L s»j^

tiam omnes uias tuas. Qjiicquid agere folittts er impiis,fanduefi ey irrcprehenfibiletem’^^gnbsp;fapientiwm huius mundi 'mteUigerenonnbsp;meretur uel debet, à quibus dns abfeondit coßH'^l ’^enbsp;uelat autë paruulis. eflenim,o deus,ina^^jiißnbsp;Tanta etiä eß tua bonitos, omnia enûntuatu ^^’^^^etnbsp;nitaperßdio totus es.^Jon eß prater teequiffii^nbsp;ß ejfent dij plures, ut nuncupantur 'mter hotttin^nbsp;monarchie ac iudiccs,nullus aut deus cß,uttu,nbsp;omnia codidißi,noßi,ordinas,et coferuasnbsp;qua nomë habes, ut deus,hoc eßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et frz

*4 Tucsdcusquifacismirabilia«Not3 ciftiinpopulisuirtutcmtuam» .

Eadempotentiatuaquieerueriusomnipoif^^ tur, tu deus facts quiequid mirabile cont'mgit eTnbsp;ficu/m m toto mundo, Tu nedum creaturasontnetnbsp;dettdo miraculd pofuiflißne numero in creaturisnbsp;tis,fed etiam recreando, er hominem refirtnattdoP^^nbsp;gern ergratiam, infinita exhibuißifupranbsp;tatent opera,propter eledos tuos redimendos

'1

lt;lt;


-ocr page 257-

P s AlTERIVM

oli« in Aêgypto, erom», er terra hieredititr!/, ^amp;perChrifiumerapofiolos apoftolicasq; «imnbsp;f'^inenfura numero. QMtbt« omnibia nota ficiflinbsp;’’'NpuUs omnibut fortitudinemomnipotentiie tute^ cuinbsp;^potefl qu£cii»a creata uirtiu com{gt;arari,multo tninbsp;iK^uarij etiam fipariter adnumerêtur, No» efl e/iimnbsp;genj er natio fub coelo, qult;e omnium conditorisnbsp;^‘ê^oriânon conßteatur ç?* cupiat pro uirili fua créa»nbsp;colere, quanquam na tanta id diligentia flunbsp;^^ur utcoueniret.Omnes enim iamdudum audieruntnbsp;^itetda omnipotëtite fua ex facris literü er uerbo dosnbsp;j c«i«i fonus exiuit 'm orbem terrartvm uniuerfum.nbsp;’ïjfdcmiftiin brachio(t»o)populumtuü,nbsp;”*‘osIacob8Clofeph* Scla.

*quot;^«ie canit potentiat dei, quam fcilicet potenti brd 'quot;W dem quantjua mirandis prodigiftfidelee fitot uindinbsp;d feruitutc Aegyptiaca, ut dominus 'm columnanbsp;ir nubis rejficiens exerdtu Aegyptiorum, iUitmnbsp;^tijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rotas curruum eorum auerterit, egerit^ m

Omnia hac contra omnium hominum opia ’’’’'’ft» tua uirtute patrafli. Filios tuos lfrael,qui er lasnbsp;omnes nutrierat 'm Aegypto ut fiiosfiliosfasnbsp;^^'^‘'nuspatriarcha lofeph donee uixit,quo tarnen mornbsp;gt;1011 perift prouidentia dei circa eledos fuos, fed innbsp;^porc rcfpcäu donüni cofolati funt^et redêpti magninbsp;potentia dei, inuitis omnibut 'mipijs. Ft hic quoquenbsp;J6 ^^/’^'^‘fi^d'mflgnc circa fuos gratiäcotemplandam.nbsp;iderunt tcaquæ deus, uideruntte aquaenbsp;^^)timucrunt,8Cturbatæfuntabyffi.

deni^ maris RhW «(io-WMt, hoc efl,fenfemt, ^‘^iftiam dei,er quafi metu quodam perculfe aufltgesnbsp;cefferunt eledis omnipotentit dei,quibut o«nbsp;^^flruiunt. Trepidauerut abyfli, ne opprimerét aminbsp;,fed reuererentur er comouerentur ad imperuinbsp;gt; iujlos excipiendo plaufibiliter fitgientes homicidofnbsp;imtoluentes et occidentes hornbsp;.^tcr, omnibus modis obediendo nutiù diuino, utfasnbsp;lt;reatur£ omnes prater homines,qui id omniu ma»nbsp;deberent ratione praditi er uoluntate,

\ d ^'‘Idtudo fonitus aquarumtuocem de^ g *’^”ubcs. Etenim fagittftuf tranfeüttnbsp;ffd tempeftates iwmiflàs,no tantum Aegyptijs,nbsp;^.^^'‘onfidelibus, iuxta montem Sion 'm datione legis:nbsp;‘’’’^ipliciter oftendit potentiam fuatndeui,^uaninbsp;^dicat hoc pfalmo. Et nunquam non omnipotcntianinbsp;^^ofîenditad omnes homines tonitruo er nimbis exnbsp;l^‘’'^^»fa^;ttube demittendo,ut fieri folet in tempeflasnbsp;^.^^^antàiemqi lfi‘trgit,er micat fitlguribut, proflernbsp;if^tticfjuid ßrtißimum ha»nbsp;l^y'itotam.aliquando fîmul terram concutiendo. Quinbsp;_°gt;»nibm deut er beneuolentiamoflendit erga fuos,nbsp;•’‘‘i'gfMfioBemco/iâ'dimproboî.

rota.IIIuxeruntcor^ Câtioncs (tua) orbiterrae:commotaeftnbsp;^ontremuit terra.

°* tonitrui tui m rota uel flfhara atheris uel coeli de ad ttfum placitii ,er corrufcationibuiiüuminM

THILLm» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l±5

UC perterrefacis homines terrigentu,lt;juibut iram oflens dis ad impios,falutaré metum er reuerentiâtuis eleHis.

19 In mari uiatua, ôC femitae tuæ in aquis niultis : 8C ueftigta tua non cognofeentur.

Prabuifli uiamad mit um tutant^“ ad oflenfîonëuira semitxid, tutis tua populo tuo quem redemifli, a^uas maris rubrinbsp;ficcando,Httranfîrent liberati.Etfemitaiudicioru t«oanbsp;riimtunc toti orbi mclaruerunt 'm aquis iUis multis,nbsp;quibus obuoluifli Ae^ptios,qum cr m aquis tordants:nbsp;er ets deniq; m aquis, quat è petra durißima exire po*nbsp;pulo tuo pracepifli, miraculograndi er perpétua, dosnbsp;nec indigerent.Et maquisangufliarum,cr in abyflb trinbsp;bulationum foies magnifiée faluare tuos,cr modis fupranbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

naturam nûrabilibus, quorum ueftigia cognofei non pof fint, ratio quoq^ humana iudiciorum dei iuflitiam er ranbsp;tionem affequi pertimefcat.

io Deduxifti lîcutoues populum tuumin manu Mofi 8C Aaron.

Tu ipfe dominus deus nofler deduxifliueluti fidelißia tnuspaftor crcdëtium populu tuum peculiarem, eorumnbsp;utilitatibus per omnia confulens, fine ipforum cura, ldnbsp;autemfecifli permanum,id efl,officio et periculo Mo/tsnbsp;cr Aaronis,quos tu iüis doëlores tradidifli et duilores,nbsp;fecundum cor tuum omnia agentes cr iuxta uerbumnbsp;tuumgt; Sic tarnen, ut tu principalis eorum duëlor er reanbsp;Hor, rex cr dominus effe uolueri5,fidelium tuortim, utnbsp;interim femper escr'm atemum exifles.

PSAVMlVS lxxviii. Inteliedus Afaph.

Eruditio eH ad refipifcentiam populi, ex enarratiow magnorum bcneficiorum dei,et mÿ-atitudinis repenfa,^nbsp;qua tarnen non obflante, dns iQoj clementißime promoanbsp;uerit 'm regnu Dauidis et Chrifli, et hoe quolt;p argumennbsp;timi efi huiusprolixioris carminis,fed elegantißimi.

Ttenditcpopulcmeuslegcme-« am ; inclinate aurem ueftramnbsp;inuerbaorismei.

Bonitas er potentia dei oc operibus ctf

gnita, efficit 'm primis,ut «« uno deo fidutiahomo colla carepoßit, cruitam mflituere iuxta dus uoluntatcninbsp;cr legem, quod eft uera pietas, peut er horum negiernbsp;Hus impietas. Ad hoc ergo fermonem inflituens prophenbsp;ta, ad fuum populum 'm fide mflituendum cr obedietu* gt;nbsp;tia mandatorum hortatur fimplicibus uerbis, ut diligentnbsp;ter audire CTpercipere cordi uelit qute doHurusfitJt tanbsp;men populus dei effe uelit. Ad uerba oris fui uates audi»nbsp;enda,repetitione minime uitiofautitur.

i Aperiam in parabolis os meum : loquar propofitiones ab initio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Parabol»

Parabolamuocatgrauemfententiacrfoeclmdamfa=^^^^ pientilt;e,non paßim omnibus fatis clara crfaeiliterper= wr.nbsp;uefligandam. Talibus diilis promittitfefuu populu aUonbsp;cuturum, ut impij audientes non 'mteUigât, ne credentesnbsp;emendentur,erpij ex eis exerceantur et inflruanturfi^anbsp;mulac cofolentur.Eloquar et eruHabo anigmataprifeanbsp;fanHoru,qu£ dudu patriarchs fanHifaäK crreuelationbsp;itibus uerbis^ etferiptispofteris memoräda tradiderut».

-ocr page 258-

P S AL TERIVM

$ Quanta audiuimus et cognouimus ea,et patres noftri narraueruntnobisî?

Aenigniatd et pitraboliis aiutfibi À patribus ueluf per tttditui tradit^,td^; per multa iâftecula,utagnofcerentnbsp;ffaii ntagnalia dci,priecepta et iudicia eiufi quibtti an^nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niter entur firiniter cofîftere infcedere dudit inito, quo

fefe domitiiu iüorum deum nbsp;nbsp;putrem fitturum promis

ferat,ea conditione, ut iüi corum ipfo dUtbularent perßdo corde,mfiinébtatefcilicet iuflitiu.

A- Non funtoccultata à filqs eorum in genc rationealtera, Narrâtes laudes doniini,8^nbsp;uirtutes eius, ôC mirabilia eius quæ fecit«

Licrt cantdtißimu in populo femper hiec fiterint dei tnagnalia,rite tarnen à folis eleêiti percepta, zx animonbsp;grata ac fuauia extiterunt,adeo funt teàieparabollt;e,etnbsp;obfcura ienigmata,ß)iritu dei deftitutis leiloribus uel aunbsp;enimdei funt,quM celebrant quictwanbsp;quibiK fuam oßentant uirtutem.Qui italt;^ fanüitatiflunbsp;dent, zr elc£iosfecredunt Cf gaudent,liberos quoquenbsp;fuos cr domeßicos fibi commendatos de talibut htßruutnbsp;cr ad timorem dei modit omnibut quibut conuenit dilianbsp;genter inßituwtt,ut fciant quibut m rebus gt adionisnbsp;bus domino deo fuo probari poßint, quanta maioribusnbsp;fuis deus beneficia contulerit, quibus malts eripucrit,nbsp;quid tilt uidßim obligentur. Eß cnim in cafu paterfamilias ftcerdos domus fult;e, cr fenioruelpreßyter, épisnbsp;fcopus quoque fanülilt;efult;f, obligatus fcire,difcere, eyquot;nbsp;docere,qute profint commendat£famili£,uel inutgilarenbsp;diligenter,ut ab alijs hctc difcantur, fciantur, curentur,nbsp;CT perficiantui^.

5 nbsp;Et fufcitauit teftinionium in lacobîct le»

gem pofuit in IfraeU Quanta niandauit pa tribus noftris nota facereea bliis fuis,nbsp;tniHtutio lû imßituendorum liberorim legem canit dudumnbsp;berotiun. ingente lfraëliticaobferuatam,ficut et à lege Hiofis acnbsp;ceptam in Deuteroiwmio, Cußodi,inquit, temetipfum,nbsp;et a/timam tuam folicite,ne obliuifcaris uerborum, qu£nbsp;uiderunt oculi tui, GT ne excidant de corde tuo,cundisnbsp;diebus uitte tUie.Docebis eafilios er nepotes tuos,dientnbsp;quoßetißi coradno deo tuo,ut difcant timere me omninbsp;tempore,quo uiuant Mi tCTT4,docc(t«t^; filios fuo5,Gr'c.

(, Utcognofcat generatio alteratFilti qui na fceritur amp; exurgent, 0lt; narrabüt filqs fuis«.nbsp;solicite admonet poßerorivm curam ßudiofe fufcipisnbsp;endam,ne unquam excidat memoria legis diuin£ et in.'nbsp;teUigentia,beneficia quoque er promißiones.Fidelitcrnbsp;inßare debent ad hoc munus docendi patres pro filijs,nbsp;alioqui tranj^eßionis iHorum rei habebuntUTfGf in finbsp;lifs punietur crafßt ignorantia, ZJquot; qui ignorât ignorabinbsp;tur. Et Eleli maledidtone opprimentur, eifimiles in ßunbsp;dioeducandi filios.

y Vt ponant in deo fpemfuä,amp; no obliui fcanf operö dci,8C mandata eius exquiräf«nbsp;S«rc oportet filios docentibus maioribus,ut deo eresnbsp;deredebeant memores femper quidille iam pro fuis ßnbsp;(iffet,ut et dcincepsfatlurum omnia f^erent, tum fein

THILLIM.

uicem anteni iuxta legem dei,totum cogitatti/nfi^'^ dirigant,ut toti à domino pendeant,Gr non obliuifcait^nbsp;tur beneficiorum dei circa fezT fuos olim patres,ßd uonbsp;luntatiillius diligenter obtempèrent.

8 Ne fiant ficutpatres eorû, gcncratiopn ua ÔCexafperans« Generatio quæ non direnbsp;xit cor fuum,ö^ non eft creditus cu deo fpinbsp;ritus eius*

Generationem hanc praua er exa/ßerantem eOS UO* cat,qui ex Aegypto egreßi,propter incredulitatefuaninbsp;qua toties dominum tentauerut,pr£ter Caleb G'ldfuenbsp;in defertoomnes periere, quod dominus iuramento de*nbsp;^creuerat. Caufa autem omnium malorum lUis ßit,qi*‘^nbsp;cor fuum non dirigebant ad deum,non confirmatum^nbsp;ritum habebant ad dominum,non de eo reâèfeatiebat,nbsp;non fidebant,quia quidpoffet er ueUetnon cognofit^nbsp;bant,quanquäplurtma iam in Aegypto ey defertop‘^nbsp;tenta eius uidijfcnt.

q FilfiEphremintcndentesamp;mittetcsa^ cumtconuerfi funt in die belli.

incipit memorare in quam impietatem Grfubiiidf^‘‘ àon«* lamitatem inciderint cumprimis tentationibus,quandonbsp;fcilicetincreduliifraëlit£, inter quos nominat tribn^,nbsp;Ephraim,qui contra uerbum domini praliuin agg''‘'rnbsp;contra Chanan£os c£fi funt, Grretrocederedelib^^nbsp;runt,quando Gethaorit pecora abigere inßituijfiquot;^nbsp;obedientes lAofi. Hoc non feribitur in lege, fed ii^nbsp;Er£teritorum. Quanquamahjs diciuideaturdeß^^^nbsp;iîlorum,dum caperetur area domini in Silo pofitä.

j Q. Non cuftodierunt lefiametum dei,^*'* (ege eius nolueruntambulare«nbsp;. Hifc caufa erat, quodßare contra hoßesneqtiibitKi)nbsp;nempe quia foedus dei uiolauerät. Non ipfum uti^deumnbsp;colentes, ZT legi eiusuiuentes, id quodreeepttl leget»nbsp;monte Sinai promiferant. Non credebantpeoiniß»'^nbsp;bus, beneficia accepta non reputabant, exc£cati^po^nbsp;tot miracula, dominum prorfus abijeere aufi fierUftitnbsp;quod uerfu fequenti dicitur.

11 Et obliti funt benefaâorum eius, amp;inirî biliumeius quæoftenditeis*

Tanta fa£ia dei gt tot pro fe in Aegypto CT toties obliti funt, ut nemofidelium fatis admiraripoßit,nbsp;durißimam ceruicem gt admirandam ingratitudinei^fnbsp;quam dignißimc iüis improperat Stephanus.nbsp;gentium aliarum,humano more loquendi, tant leu^^nbsp;maffet, uel reiecijfet in obliuionem, ut uideri luculenternbsp;poßit hanc gentem toti mundo pofitamin exemplum.

Coram patribus eorum fecit mirabilia in terra Aegypti(f«Xampo Taneos.

Perßringitfummatim miracula £dita in Aegypto, in territoria uel agro Zoan urbisregi£, ubieoramregenbsp;Mofes cr Aaron £iUderunt multa miracula, qualege*nbsp;re poßeri poterant in Exodo,patres autem illo temporenbsp;uidetant, zrfiUjscognofcendaper ordùum narraue*nbsp;rant,ad perpetuum tantarum rcrum memoriam.^

IJ Interrupitmarc 8C perduiit^osioiftatüil aquas quafi in utre.


-ocr page 259-

PîALTERIVM

(onjUtutM ttijUM uelutiaceruïï, qMfido tran ^iibui ßlijs ijraël per nure Rubrum aquie ilUs erantnbsp;lt;t dextris crfiniftrii percujjo eo ex uirgiinbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;» O' uiam pedeflrempermittendo tranßturis, ut

in •noflc ”*numinationc ignis*

* ^^‘^fentid çx ducatus angeli,qui cr uerbum dei,per‘gt; I ^brifti^ nubeper diem 0“ igne per noëtem defcrii*

Q«o uti^ femel domin^emonflrauit, quantam iId***”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(‘ngelos

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iw^u4 tempore abeffe patiiitur, ^ui iUis bona cum

'^duc4t,et pericula quteuis depeüant. Omnino enim ^è‘flt;'afunt, qutecumque huic populo deus exhibuit, innbsp;H'^Ut dei fupcr not confilia deliaeata conßderemus.nbsp;Y^terrupit petram in crcmo,et adaquauitnbsp;'f°0uelut in abyffbmulta*nbsp;^riculut» ttquaritm, quas c petra populo dominusnbsp;^'^^t^cgitur E xodt ir. Ckijm ct Paulus meminit,uosnbsp;?” font figt;iritualem,ut ad dei gloriam contigiffe agtujanbsp;^^^‘*’'^fi'‘tëlitis,qua ZT Chriftus reproefentatus efl, etnbsp;T^tatus. vt enim ex iüa petra dei populus, qui fitinbsp;periturus fùerat, abunde refrigeratus efietpoanbsp;in hoe mundo,animaru/m fideltiifitim nihil extinnbsp;^^^nifi /^iyituf cbrifii,et gratia remifiionis'mfangui^t

” ^^teduxitaquam depetra: amp; cduxittan^ ^uaitifluniinaaquas.

earn m deferto contra naturam, folitam pro» ut excutitur de filice,ficit omnipotëtia fuanbsp;^^'*”dereaqt(4fi»genti multitudiae cr copia, uelut flunbsp;Ij titnti populi cf iumentorum: neq^ idipfum adnbsp;quot;pdonee populus indigerct.

ex f ^PPofucruntadhucpeccare citin iram ^‘taueruntexcclfum in inaquofo.

miritculis inftruüi de bona uoluntate dei circa l^’'O de ftndimonia ducis ^^ofis, tantis teditis miracunbsp;P^exerunt femper ingrati cr clt;eci tentare deum,nbsp;^^‘^’’nre contra fidelifiimumfuumferuu. Aufi quosnbsp;iff-nbsp;nbsp;nbsp;Pgt;'°uocare magis ac magis deum, progratiarü

•(.^’‘'’¦fddendo blajfhemiam,quodaccidiffefcribitw lt;8 p'^^if/tnfepulchrisconcupifcentM.

' nbsp;nbsp;ƒ ^f'^fauerunt deum in cordibus fuis ut

'*'ie5 ^^'’''’’t^fcasanimabus fuis*

' ‘ f«tlt;trc deum, eft cum manififto contemptu dei amp; “Worum eius irrifione, uirtutis eius experimentumnbsp;firiptura memorat iHos dominum ten»nbsp;‘‘n /m”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixiffe jEünedÏis inter nos,

’'¦^fi dicerét:Prlt;edicM tu Hofes perpétua deu (^uramagere, curigitur finitaqult;enbsp;cfl internos deus, demonnbsp;^dbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; necfinatenecarifiti. Gr' c.

fi(r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnes fane tëtationes populi defcribun»

• imtëpefliue petere diuinie uirtutis declaration fe r'y^.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfouidentia dei non credere, pro

p^^‘^‘‘ri,promißionibus diuinis non credere. ‘^KWcjlocuti funt de dcoîdixerûtjNun-

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ia.6

quid potcrit de’ parare méfam in deferto?

Contra dominum deum fuum ingrati Gr perfidi lo» tngratitud» cuti ftint,blajfhemando omnipotentiam dei, procaciternbsp;dicendo, Nonne poter it nobis deus menfam fciUcet car»nbsp;nium GT panum parare in hac uafia folitudinei ut man»nbsp;di(cenu(SGrbiba!nusdelicatiora,ftcut in Aegyptoo»nbsp;mnis nobts talium. rerum abundantia fuppetebat.Quifinbsp;tarn bede in Aegypto habuiffcnt,indigne tam amaro aninbsp;tnoclamauifienc, ad dominum, tantopere omnibus op»nbsp;preßi modis in uita nuilto magis in uiëlu.

Refirtut uidetur uerba Grfaäapopuli contra domi»

¦num murgt;miraittis,accu/ctndo eum maxima impietatis, W*quot;’““'' ut qui expertus dei bonitatem gt uirtutë, in data aquanbsp;efe filice,adhuc nonfolum dubitarc,fed etiairridereaufinbsp;funt.Panem hie pro quocunque cibo accipit, etiam pronbsp;manna, quod iam pridem deplucre Hits dominus cœpe»nbsp;rat, populus autem illudfaflidiebat, uulgarem cibum penbsp;tens etiam carnium, quibus non fufficiebat uerbum do»nbsp;mini, gt prafentia certißima, cr accepta iam tarn be»nbsp;neficiaquàmportenta, idea indigna de domino cogita»nbsp;bant çy loquebantur, cuius fine intermißione beneficianbsp;fentiebant.

3^1 Ideo audiuitdns,SCdifi:uIit:SC ignis accé^ fus eftin Iacob,5C ira(dfi)afccnditin Ifrael.

Hurmurationes contra prouidentiam fuam dominus ignorare non potefl, qui nouit uiam GT prafens eft om»nbsp;nibus. Audiuit querelas indignas, gt uindiâam dignamnbsp;inftituit, quod eft dominum irafei blaftihematoribus. Etnbsp;ignis eft accenfus in lacob,Grauis uindiëla in impios.ln»nbsp;cendio enim ambußit extremas partes caflroru, gt car»nbsp;nium uoratores infigni clade percußit,utrttKq^ fane eo»nbsp;dem loci,utpatet nndecimo Numerorum, Non enim donbsp;mino confidebant,ideo fequitur.

Non crediderunt domino poft tot miraculaGrbcne» ficiaquod ueîletuel pojfet neceffaria praftare peculionbsp;fuo omnipotens, gt nonjferaucrunt fe poffe faluari ànbsp;domino, qui eos de Aegypto poft totpgna per Rubrumnbsp;mare eduxerat, GT in terram dudum patriachtspromtfnbsp;famfefe introdudurum poUicitusfiierat. Experftdia attnbsp;tern cum peccata plurima oriantur,ficut ex fide iuftitianbsp;coram deo,ideo GT rigide punitur,ut inteUigatur quan»nbsp;tum dtfpliceat domino.

Etmandauitnubibusdcfupcr,5Cianuas cceli apcruit.

Domizil mandato creature poffunt quicquid iuben» tur,ideo ad iuffitm dei nubes obediunt,ccelorum oftia a»nbsp;periuntur, qua folo illius uerbo condita, iuxta arbitriunbsp;futim Grfubfiftttnt gt mouentur gt influunt. Nubes di xthera.nbsp;cit Gf athera fuperiorein regionem aëris,ueltotU'm aè»nbsp;rem. tanaas autem cali intcUigitinfluentias GT catara»nbsp;£taSf unde ^if defuperbfltffifid Idrgitur terreftribus.

-ocr page 260-

PSALTERIVM undeinßrioragubernttnlur, er uiresaccipiuKtprodu^nbsp;cendi terrtenafeentia, ut mater fernen 4 patre^ er matenbsp;ria jvrmam ab efficiente^

^4 pluie illis manna ad manducandum; panem cœli dedit eis»

Ofienditfaâii ([uanta bona ()rlt;eflare poßit, dum uult gratii cr ingratii,i» copia multa depluens cibum tantonbsp;PÆiracui»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufficientem. ConiiMgit uero propheta miracu^

defern. nbsp;nbsp;nbsp;{um daù tttan, nüraculo cûthurnicum j cum non ßmul

contigerint. Non enim ratio ordinis habetùr in lege, multo minus in huius carnùnis narrationibus, non enimnbsp;uates narrare intendit hifîoriant datic mannie, fed ingranbsp;titudiiiem populifafiidientis beneficia domini, nolêtisq;nbsp;fidutiamdifcere in dominum tam beneficîtiüts patrem.nbsp;Arefcit,inquiunt, anima nofira, nihil uidentibus oculisnbsp;noßris nifi lAan. Frumentum uel triticum,id eft, patternnbsp;coeli dédit eis, optimum fcilicet cr fuauißimum cibunt^nbsp;inßrerato er affluentertradidit.

Û.5 Panem angclorum manducauit homo: cibariamifiteisinabundantia*

Panis ange Vofcziî magnifiée hoc dei datum celebrare^ uocat pa nem angelorum, robufiißimarum creaturarum cibum^nbsp;^uorit unus fufficit pcrcutiedo exercitui centumilliumnbsp;tnilitum. Non (juod cibo uefcantur angeli tcrreflri, fednbsp;^uod è cœlis angelorum domicilio defeendiffe uidereanbsp;titr,decoelotiulgato morelo^uendi ercogitandi homi^nbsp;nibus rudibus. Dm enim nihil poffunuu animo cocipenbsp;re, cui non locu aligné tribuamus, fupernas interim deonbsp;Crbeatis mentibus fedes ajfignanMs,qu£ tarnen loco nonbsp;circumfcribumtttr,cum non fint eatenus corporei,quannbsp;^uam fuo modo cr fubftantilt;e fint, crcorporales dietnbsp;poßmt,no tarnen locum occupantes.Significabat autemnbsp;is cibus fidelium uerbum domini,in quo uiuit homo, erquot;nbsp;«um“'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifium domitw3n,cuius fide et maflicatioe

ne roboranturfemper fideles contra aduerfarioru bella ac infultus: tunc incarnandum Chrifium fanólui fidelianbsp;bus falutis cibum cr confeientiaru fidutia, cr reatuumnbsp;perfolutionemincruce ofièrendam fignificans,ut hodienbsp;quoq;panis fantlificatus eundem proponit CT comenanbsp;^t exhibitum adgratiarumatlionem,cr animarum fianbsp;deliumiMtricationem, in charitate cr fide, ad qua re*nbsp;prafentanda inftitutus efi, CT ut facramentum ecclefioanbsp;fticum ordinatum à Chrißo ipfo domino nofiro. Vidtis:nbsp;cum autem dicitur,quia pro toto tempore quo peregrinnbsp;ni in deferto ambulabant, ubi de terra fe nutrire non ponbsp;terant,in abundantia iUis defupcr per miraculum tradenbsp;baturper quadragintaannos,

Tranftulit auftrum de cœlo, ôC induxic in uirtutefua Africum»

Omnipotenti uirtute fua uentum orientalem,qui con fueuit effè fortißimus er impetuofißimus, cocitauit pronbsp;nutu fuo, quiut feribitur Numeri undecimo arreptas conbsp;thurnices,quat folo iuffufuo creauerat parauerat innbsp;hunc ufum,attulit trans mare,cr in uirtute fua Auftragnbsp;lern alium induxit uentum ad populifui confolationem.nbsp;Degeneribus, fitu, nominibiis, er numero uario uenanbsp;torum,non efiut hic tra(ietw»habet hoc negotiumfuo(

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;THILLIM. '

tra^atores et loca,undeliberaliter inftituatttur,filter bum domini fic mtcUigere cupiumt,ut illud ecclefiß^'^nbsp;folum utiliter,fed etiam cum obleilamento crplau/ibinbsp;ter proponere poßint. Siccrdepluuifscrali/sinet f»nbsp;rologicis impreßionibus, naturis quoqs lapidum, er 0*nbsp;mnium qua crefeunt, quorum omniumcognitio aliuttanbsp;depetendaerit,

^7 « Èt pluit fuper cos ficut pulucrcm carnesî amp; ficutärenam maris uolatilia pennata,nbsp;Significat per hyperbolam maximam copiam irrtufj^nbsp;auium,quas carnem uocat, non tam pro neeeßitate cibi,nbsp;quem fuppeditabat manna, quam pro obleélamentoêgt;f*nbsp;la er e^citatis,quod er fequentibus uerbitnbsp;more eleganter repetit. AuicüUs optimifiporitdi^^r^nbsp;mi uiüus, er ad omnemfufficientiam, tmitandemt«**nbsp;pijs inter eos ad naufeam.

EtceciderGtin medio caftrorumeöromJ circa tabernaculaeorum*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

Proiecit auiculat uento opportune intra cajlra tica, ut fine quacwtqi moleftia difeurfuum colligtre/i^nbsp;d populo,tam à pueris quam à fenioribus. Et circurrt,n^nbsp;dicit cafira et regionem,fed tabcrnacula eoriWt.nbsp;intra cafiraaffàtim cibo replebantur, utuidereiU^ *nbsp;gne fe murmuraffe cotra omnipotentia crbanit‘lt;f^nbsp;¦xlt;) EtmanducaucrGtamp;faturatifuntP’””®*nbsp;amp;defidcriumcorumattülitcistnbsp;tiihil degratiarumaiiione dicitur, nuUum cortf^^nbsp;nitur,fine confißione diuini beneficij comederUftfnbsp;turati funt ualde:utetiamhoc uerbo abundattti^^^^nbsp;cefjum notare uoluerit, quandoquidem fiatii»nbsp;cùudit fatietate er uindicata concupifcf'^‘‘‘‘^nbsp;enim uindicatur impia pofiulatio, er donortoti dtf“nbsp;fus fine multagratiarumaäione. Quonbsp;femper beneHolentiaejfe,ficupitanbsp;fape^ ira potius quam fauoris effe documeiftutif»nbsp;nis bonis abumdare, maximefi legitimagr‘tt‘ii‘^f’^nbsp;der atm ufus obmittatur,ut in diuite eput(»tf‘^‘fi‘'’''^’„^nbsp;qui aterna reffuunt, tarnen aliquando tempo!'‘‘''“‘nbsp;fuppeditat ne nihil à bonitate eius percipiant'

  • 50 non funtfraudati à defiderio fuo« AoPnbsp;efcæeorum crantinorcipforumî .,

Deftderio ipforum quamlibet iniquorunf efl,accepto cibo,omnedeteäamentummfeh‘gt;lgt;f^ß^nbsp;omnisfaporis fuauitatem,ut fapiens confitetur »*7^nbsp;tiam, inquit, tuam er dulcedincm,nbsp;ofiendebas, deferuiens uniufeuiufq; uoluntati 5nbsp;quifqueuolebat conuertebatur. Quiauero/nbsp;grati cTant eorum quam plurimi,ideo cumnbsp;fet in iüoruin ore, cum mafticaretur,nondum trdittfnbsp;fiomachum,hoc eft,iüico,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

  • 51 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ira dei afcédit fuper eos^Etoco^I’^^.f’*'’nbsp;gues eorum,amp; dedos Ifrad

Furor dei iufius er ultio apprehendit eos muritigratitudinemet blajfgt;hemiampracedétem,lt;lnbsp;nihili pendebant,timore domini deflituti ad pr^cl^nbsp;terfècitq; fine deleilu impitiguatos, craffos etnbsp;les uel maiores inter eos, qui numeratifùerâ^t'tH^^^^


-ocr page 261-

P s AtTERIVM

Afgypto. Et (mpediuit,ne affèquerentuf iJUod cUpie *'gt;t, humiliauit eos, cr wi exemplum poßcrif interfit*nbsp;%«f contra dominum murmurare auderent,

’* In omnibus his peccauerût adhuc: 8C nô mirabilibus eius.

*• QMitmhbft multisflageÜis eoru crimina reprimereti'i ^^^idomino in dcferto,çr poßea i» poffeßionisfu^ panbsp;^^itton tarnen deßiterunt peccare m dominum,er k*nbsp;ï””. ceruicofi er increduli, non crediderunt ob tantanbsp;propter coifaäabonitati fute nee promißis,nbsp;'^^perpetuofui ßmiles, /pecimen intraäabilitatis ßie»nbsp;Q- fcandalum gentibuf in circuitu, er intolerabi=snbsp;'^nelrfiia pijßimif ducibuf, maxime uero manfuetißi*nbsp;•’I® dc fidelißimo Vtoß.

* Etdefecerunt in uanitatc dies eorum ; öC ^nnicórum cumfeftinatione.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;murmur populi er ßeditione, quie excitataßdt

explorât ores terrain Chanaan renuntiaff'ent,opti» lt;]uidem,fed tnuiäam er minime obtinendam, quonbsp;^^'rmure ßc dein offinfui eflyUt populum totum delerenbsp;^^crit^nifi placatus fuißjet ad preecs iüofis, iurauit tanbsp;iiemini a/picien^m earn terrain, quißgnafuainnbsp;^^ptouidißintyquiqinumeratififißent 4 uigjiiitian

Cum occidcrct eos quaerebant eût amp;rc* '’f’^kbantur, amp; diluculo ucniebantad efi.nbsp;qui populum fubindeueniantnbsp;¦^‘‘^^temdeiMO receperit,quanquäeontinuo ad ingeniunbsp;Q- pronü/ßißepc reßpifceiuia, er foederis re^*nbsp;'‘^‘lt;^tioiwfalierèt,nec diutius tHifupplices eßent, quintnbsp;gt;4 diris cruciatibus eompellerentur.

Et rememorati funt quia Deus adiutor ^EtorfijCtdeusexcelfusredéptoreorüeft.nbsp;pnnitioneßequenti, er non eitius, more impro^nbsp;'^’^'»ferualorum j paululum emendati, coeperunt ali^nbsp;ii*inio agno feere ßta peccata ,erdei cleinentiam, quinbsp;’^edcnüifct degrauißima Aegyptiaca eaptiuitatenbsp;^'onofd potentia fua, cui feruire proinißßent er debeanbsp;''.%fine cuius fortitudine er auxilio nihil pojfent, eunbsp;^^’tidunis bénéfices coebtus alerentur, er ab hoßi

’ ^tdikxcrunteuinorefuo, amp; lingua fua . ’ntntitifuntei.

^o/oorflt;7 labijsnonnunquam dominum pfoieneß ^l^^oilaudabant,er fefe ctvm diligere ßinulabant,reuenbsp;^*^tdccipcremoliebantur, er multa promittetesni«nbsp;‘,^ferttabant,imö mter promittedum increduli,cordenbsp;* “d uolutabant, er mentiebaniur domino, fed non im=!nbsp;^'omniafeferuaturos promittites qult;e pracepilfet,nbsp;^^f^imrelapßfunt.

Cor auté eorum no erat redum cum tot ’’Wfideleshabitifuntin teftamento cius»nbsp;^eclarat quomodo mentitifuerint, uerbis ߣlis, ernbsp;*’*”’0 inßdcli domino reßgt;ondebant, feruanti rcligioßfnbsp;pstHumfuum, iUi nihil obferuabant. Non enim exnbsp;quot;'“’No erfidcyfed uel propter beneficia,uel timoré poe»nbsp;'‘^’’‘^oiyaliquandiu acquieuerunt monitis M.oßs,fcdßiiie

T HILI'IM? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117

eenßantia erßrmitatetnon enim ßdeles er firmi erdt, promißisnon credebant,mandata minime obferuabant,nbsp;cum dominus fola fide er fynceritate deleiletur, erß»nbsp;biuelitferuiri,

58 IpfeautêeftmifericorS jSC propitius fiet peccatis (eortt»i)8c non difperdeteos, Eta-bundauit utauerteretiram fuamtSi no ac-cenditomnem iram fuam^

Ingens fuit populi hnpietas, qua ita deum irritabant continuo, ut 'mcomparabilis ßierit indulgentiie, non ßanbsp;tim perdere,fed peenitentiam tarn tardam expedare, et

ClemcntU d«lgt;

non ßcut merucrant dißgt;erdere. Magnoperefedauit do^ minus iram fuam,multus fuit miferando, magna deinen

tid fua fuperauit deus inpgnê dementiâpopuli, non re^ pendit illis uicc legßime,citra condignti puniuit eos. Cmnbsp;enimdecé, id eß, uiiildemultK uicibus irritaffent domi^nbsp;num,ut dicitur i^ume.t^.iram tarnen fua ueluti ui qua»nbsp;dam repreßityCr meritam idtionem auertit.

59. Etrecordatuseftquiacarofuntîfpiritus uadens 8lt; non redicns*

Vragilitatemßgmentimifericors dominus confydera uitfCarné eos effc er non f}gt;iritu,ab adolefcentia tarnennbsp;pronos ad malum. Spiritus quidem uitalis tantu uadensnbsp;er non rediens,hoc eß nuüarum uirium, er nullius fir»nbsp;mitatis, femper ad détériora prolabitur, er à malo fefenbsp;umdicare non potcns,ßnegratia er ^iritudebnbsp;4,0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ekacerbauerunteutti in defet*-

tot in iratn concitauerünt eü in inaquofo», Adhuc pergit canendo impietate populi,etiam adhucnbsp;errantis 'm folitudine, idola colendo,murmurando, Monbsp;/én perfequendo j non credendo etiam prodigijs erß»nbsp;gnis 4 Contrißauerunt ewm toties rebeüaiido, er ßgndnbsp;adita'mAegyptopariiifacichdo.

4’ Etconuerfifunt, SCtcntauetuntdeumi Sd. fanäuni IfracI exacerbauerunt.

Reuerßfiintyde cö diilum eß,quod femper quainlibet admirandis oßentts dei uirtutem er bonitatem expertinbsp;elfcnt,ad ipftvm tarnen tentandum atq; irritandivm redinbsp;rent perpetuo.Sanäiem ifrael circunfcripßrunt, Mel denbsp;liniaueruiKyfingendo ßbi imagiitem uttulinam,aut limi»nbsp;tent pofueruiit robori fuo,non credentef omnipotente.nbsp;Prifeus traßulit exacerbauerunt, Syrus conculcauerüt,nbsp;alij reieceritt, ob raritatè uerbi Hebraicinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, er i»

certitudinê radiciî,«o honorauerut digne nee timuerût. 4^ Non funt recordatimanus eius,die quanbsp;redemiteos demanutribulantis.

Horrendißima eaptiuitate ferrei fornacis in Aegy» pto,er crudelißimo infaiiticidio er homicidqs,perpe»nbsp;tuo memorari debucrunt earn horam,qua magniftca deinbsp;fui manufuiffent cum maximo honore erguudio libe»nbsp;ratiyfubmerßshoßibus 'meorumoculis, quando marenbsp;tranßeruntßccis pedibustfed nequicquam,non tantumnbsp;immemores bencficiorum,fedblaf^hematoresquoquenbsp;erant nominis fui.

4 - Sicutpofuit in Aegypto fîgna fua; a pro digia fua in campo Taneos»

Qalt;elt;to» iteruin enumeratßgna dei pro ipßs adita.


-ocr page 262-

TSALTERÏVJH

contempfilJent, quie ut cantdtißima lumfuere: it4 no habuit neccffe iBa recëfere eo ordme quo deciderüt,nbsp;cd^ in Mftropoti Aegypti Gquot; coram rege, primori^nbsp;bui^ regniji» regions Zoan,quant Taneot nominarûtnbsp;Syri,ut patet in Targo,qui fcripftt Tana, fequutus fuonbsp;more Grecos ficut omttfs quoque Syriaci ludxorumnbsp;interpretef.

44 Etconuerticin fanguineflumina eorS: èc imbres eorum ne biberent*

poftit, lactM Aegypti uerfos in fanguinem, qualesfojjM Aegyptusnudtaf habet, tJiliriuofrccipi»nbsp;entes,ad irrigandu agros faeciindißimii aquii,ut ßre u»nbsp;bique nauigabilis fit üilut, er circumgyrantesriui, denbsp;quibus Strabo et Pliniut. Verfe fimt autem aquic in fannbsp;guinem,ne potunt innenirent homines cr animalia, fednbsp;aquarum defcilu anxiarentur, 'ut aquis prafôcauerantnbsp;infantes ifraehtarum, cr /quot;tos tanti effufi fanguinis fefenbsp;contemplarentur,ex iudieio dei iuflo er horrendo.

4y Mifii in cos cynomyam,SC comedit eosî ÔC. ranam,Slt; difpcrdidit eos«

Miircatun» nixtionem uel mufcam,hoc eft matum uenenatarum ' nrnfcartim immifit (quarto loco er ordine paenarum,nbsp;de quibut Exodi oäauo) Gquot; comedit eos, Infima creatunbsp;r«edei fuperbißimos Aegyptiosinuaferunt ineumcibi»nbsp;liter, quideiamicos malignißime afflixerunt.Ranamnbsp;quoque,fecundo ordinetnplagis,quibus differdi pobienbsp;runt homines g terranafeentia, Gaquainfici uene*nbsp;uo prodomini uoluntatc,etiam ad penetralia domorumnbsp;ingreßis,

¦' Exterminauit quacunqueflorentia g uiridia, ne an ttonä coÜigerët Aegyptij, bruchis uel arugineihoc ma=tnbsp;ium 'm ordine quem Exodus habet feptimum fitit, undenbsp;omnis laborumfi-udus abfumptus efi,

Deuineis'm/}gt;eciememorat,quautrmtltu)ncomnto »iracHium diGgaudijafferunttficmagnis confueueruntlabori»nbsp;bus plamarifG non finegraui calamitate firunt iadu*nbsp;ram laborum,G omnis iucunditatis,quas hie cum reli*nbsp;quis terranafeentibuf bruchus g arugo g graiido uanbsp;fiafie notatur « SicMt g ßcus fuo qualibet morbo tadanbsp;poßeffores defiituerunt annona. Decorticatafunt enininbsp;arbores Garrofa,utfierëtfteriles,et femper quod prianbsp;rem plagam euaferat, abfumptum eft à pofteriore. Ge»nbsp;‘nut aliquod ficorum etiam morut dicitur»

Grandinis pïaga fexta narratur'm Exodo, quo ne» dum iuxtd pradida uinea g ficus uaftata funt, fed Gnbsp;iumenta, qua non fuerant domum reduda uelprotedanbsp;fed fubdiuo relida fucrant : de qua plaga ad longum canbsp;pite nono Exodi. De ig^ ibidem dicitur,quum de fiilgunbsp;rdgt;us G fidgetris ac tonitru mentio fit, quibus fine du»nbsp;bio etiam conftagrationes cotigerunt, grando enim gnbsp;ignii paritcr mifeebantur^unde G qua ad hotrea con»

THILLIM*

traxerant abfumpta funt ? No« enim uidentur hic nia portenta plagarum uno anno compléta, fed pluri*nbsp;but,diu durante 'mduratione miquißimi regis,ut nudtßnbsp;admonerëtur plagis G diu, quo minus excufationis Gnbsp;magts culpa obtenderetur utrinq;.

¦49 Mifitin eos iram indignationis fuæîindi gnationcm,amp; iram, Sc tribulationem : iß*nbsp;mifliones per angelos malos,

peftdentia qumta plaga narratur, admodunifa‘ ua, idea earn mult is uerbts exaggerat, Mirabile etiiittßnbsp;debat dominus 'mter animantia Aegyptiorumnbsp;litarum,ut nihil pcriret ifraelitis, nihil quoq^ faluartt^^nbsp;Aegyptqs, Ira autë mdignationis domini erat, quianbsp;delißimefilios ifrael occidcrant in ipfa natiuitate^ V«*nbsp;cat quoque tmmißtonemuel legationemangelorn/t»'^nbsp;centium, peftem G grautßimas poend{,qttas exequigt;'^nbsp;tur nüniftri dei, non propterea malt,fed quia punithnbsp;minibus impijs mali dicuntur, cum fint miniftrinbsp;diuina. Qjiaquam G per fatanam quoq^ iudicianbsp;fua profequatur dominut uniuerfórivm, cui nihilngt;‘‘^nbsp;eftffed omnia fcruiunt ad ipfiut gloriam.

ϰ Viam fecitfemitae irae non p^P^**'* citàmorteanimabuscorum: Sciunte’’^’nbsp;eorum in mortecondufit,

NuUt pepercit per iram fuam,fed proeeßit tuto itinere percutiendi, hoe eft, magis ac magifnbsp;tuioaggrauauit iram fuam contra Aegyptiosnbsp;G contëptores diuina maieftatis.tionnbsp;te,fed optimos quofque, hoe eft nobtliores Gnbsp;mos,primogenitosfcilicct 'mterficit.Animat cor»^ anbsp;eidit,ideft,corpora.lumentaquoqueeorumlat“^^nbsp;ficit,uaftauit g in mortem condufit,hoc eftnbsp;tercepit Gm totum traditum eft internecioninbsp;clufum eiusmanibus cuitraditur, ut cxcidereiai^'^^nbsp;renonpoßit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,

’ Etpercuflitomneprimogenitum ra Aegyptüprimitias omnis laboris^®nbsp;in tabernaculis Cham.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

; Hac 'mterfèdio primogenitorum deeitna de qua Exodi undeeimo, quando ima nodenbsp;Aegyptiorum,omnes ad unum ocidit dominus,'lt;tjnbsp;nbsp;nbsp;¦

giï ufque ad filium 'mfimi feruuli primogenitu^-tias autem laboris eorum fignificat dolorofißilt;”‘’J ¦ enixosfilios,primogenitosfcilicct Aegyptie”^nbsp;dicuntur filij Cham, qui i tiitzraim undc AegyP^Inbsp;funt originem duxerunt cx maledido filionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c

pteriÜatam patri igiwminiam, Etabftulitficutouespopulum^“^^nbsp;perduxitcos tan quam gregem

Poft digne punitos hoftesfidclium, hic cantt ce i edudionis filiorum ifracl de Aegypto, G dedu _nbsp;per defertumcertehorribile Gadmirandum,ubt onbsp;humano prafidio deftituti erant. Abftulijfinbsp;tur populum fuum uelut oues,hoc eft,compulitnbsp;domo feruitutis pacifice, g ut paftor deduxitnbsp;uitfolicitegregem pafeuamfolitudine,'tttqua

-ocr page 263-

PiALTERIVM

** w ftJeles pendere debebant, lt;7 fidutüitt difcere in t'''°iiidctttiamdeifui.

*’’ fpe,amp;non timuerunt.* ^inimicos corutn operuitniare.

çr tuto cum nudtajidutia in deü deduxit Mo» Ks cos per m4re,^U4!iquain hoftes horribili cxercitu 'tmnbsp;'quot;^cittiquos operuit çy oppreßit mare lt; In ^«o deutnbsp;demonftrauit, qua fuos folcat cura moderari,nbsp;benigne tutari, atq^ bonis omnibus etiam cumulanbsp;^coloci ubi incultum d^ertu eß,cr neceffariarum relt;*nbsp;onini moda egeßas iuxta naturam, J^on timuiße di»nbsp;*’***“gt;' I quia non paßi ßsnt quippiam mali ab hoßtbus,nbsp;**”*gt;* non dcbuerunt,çr inter eosfanâi plures pro fi»nbsp;'^luagaudebant CT minime formidabant.

. ^nnduxitcos in monté fandificationis '’æ: monté quem acquifiuitdextera eins,nbsp;^4, chanaan fandam uocat, er «i deo peculiari»nbsp;Poß'fß'^ifft ^quiadecreuerat dcusinhacnominisßtinbsp;cultumnbsp;nbsp;nbsp;folenem inßituercAta ut huic re

Abrahlt;e,\ßaac GT i^ob olûn praluferitjn hanc ierram adducifingulare erat beneficium dei, ex»nbsp;malum inde eijei, id quod in ludais luceclariusnbsp;*f’t’«'tt,NHnc uero dei notitia orbem peruafa, perindenbsp;'^'*lgt;ihabites, quantu quidemad locumattinet. At pionbsp;optatuts,quàm degere inter fandos, qui ubicimq;nbsp;in terraßnda er dei poßeßio erunt, Monternnbsp;quem poßedit dextera dei, montana funt ludae,nbsp;qult;e mons Sion eledus, ubi templum zx legitimusnbsp;^°^f^ßegt;'e ex dei uoluntate ad tempus debebat.

^tfiecit à faciecorum gentest Slt; forte di^ p'fiteis terram in funiculo diftributionis*nbsp;phabitarcfecit in tabernaculis eorum tri

¦ ^^^fit'iiculis ZT fode miffa diuidi folent, hinc mitte

- i^em zr fiiniculos fape ufurpatur pro tradere pof» ^‘^lem.Beneficiumautcm magn'UK fuit,gentcsfor»nbsp;l‘»tu, uetußißimos colonos, er optima patria pof»nbsp;Wej in gratiam ifraelts expeücre, ZT birnc in lÜo»nbsp;p^P°lfißionemadducerc,eam propriam doiiare,pronbsp;P ”¦ *'»» compléta crimina impijßimorum tarn tyrannonbsp;idololatrarum. TabernacuLt dixit magniß»nbsp;'*''^es,arcet régna, etiam munitißima quaque lonbsp;^‘’P^ohabitatione 4 Chananaisfilii ifrael domino uo»

ïjt I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxaccrbaueruntdeum

/dfmn.-Siteftimonia eins noncuftodie

itnmeritis coUata, non ue» hareditatem et poße/famnbsp;‘K«tnalitijs,ZT ad ira»nbsp;«am prouocare omnibus modis peceadi contra deunbsp;°»tiiies. Deiw«, inquit, altißimum ZTfolum uertvmnbsp;ontnia potentem, cuius potentiam er bonitatemnbsp;teßimonia eins, f(xdera,pada,cenbsp;°''ias,zr legem tabularum minime feruauerunt,ZTnbsp;itßimauerunt,fed con»

T HILLÏM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118

More patrum fuorum in deferto fubduceMofe,filq quoq^ zr nepotes auerfi funt à domino, ZT bla/}gt;hemanbsp;uerunc,uerbK prophetaru contradicendo.ZT idola eri»nbsp;gendo, ubi in fumma iniweentia deo fuo tarn benefico etnbsp;terribili feruire debuerant. Sed uerfi funt in arcum pra»nbsp;uum^dolofum,zrfallentem inter ciacutandum fagittat,nbsp;qui ilico uertitur, ut aliud feriat quam fucrat expeda»nbsp;tum « Sic filios ifrael alias quam promiferint fefe exhi»nbsp;buiffecanit.

Contra totiesrcpetitam legem de nonadificandis ex» eclfis,fed diligentißime deßruendis, ipfi pellcdi fempernbsp;moribusgentilium, quos contra domini praceptum nonnbsp;ebminatosfedabanturiibentius,auxeruntetiälocaex»nbsp;terni cultus in montibus et coUibus, in uaUibus apud finnbsp;tes,fub omni ligno frondofo,in fyluis, et fub lucis ad hocnbsp;plantatis idola coluerunt, ZT fuas funt in uniuerfum li»nbsp;iidincs fedati, unde ad iracundiam prouocatus eß ea»nbsp;tenus dominus.ut nudtis flageUis tUoserudierit. Dc quonbsp;totus Uber ludicum,ZT in libris Regum multa.

Dcuspopulumfuum turne magnificare ZT magnifia» eereagnoficitur, cumbanigneeiconfiulit, Vbiergofiubnbsp;Eli fiacerdote arcam fioederis, fitngularem fiedem nominisnbsp;fiui, quam zT uirtutem ZT fiortitudiiiè imo ipfum deuntnbsp;älicubi uocat, co quodfialutcm er auxilium populo fuonbsp;ex propiciatorio promifiijfiet ZT exhibuißet, Philißaisnbsp;permifijfiet,ac co uelut numinis fiui pritfientiam zr pr^e»nbsp;fitdium negaffict, populum fianèfiupra modum contemnenbsp;re,uilemq}habereutdcbatur,

(,0 Etrcpulittabernaculum Silo, tabernaeu lum(f«wM^ubihabit3uitinhominibus»

Et repulit tabernaculum Silo,arcamfiuam primitus ibisuo ,ct dem habitantem capi permifiit 4 Ph:liflais,zr loctem ua P“*'’*nbsp;ßari,gloriagentis transfirri fiecit, tentoriufummidominbsp;ni ubi omnipotent caUcoditor inter homines habitarenbsp;dignatus eß, confiuetamfiuamgratiam ad eledum popunbsp;lumaliquandiunegauit, ZT deßituit infideles deo fuo.nbsp;llameöarcanunquam relata fuit, fed uaßatusißelo»nbsp;eus intcÜigitur.zr nunquamreßitutus in integrum.

Ettradiditin captiuitatem uirtutem eo» fum: 8c pulchritudinem eorum in manusnbsp;inimici.

Roborefidei fiandiserat promiffaprafentiadeifiu» per propitiatorio. Noneßenim fidelibusrobur contranbsp;tnundum zr hoßes quofiq^.præterfideni prouidentia dinbsp;uintc circa eledos,quam dominus eo tempore fiacramennbsp;to dominiciC arc£, zr re/ponfs angclicis uoluit oßentanbsp;re etfiouere. Eamfuamfiortitudinem uidlfieuidebanturnbsp;Philifiei, dum arcam caperent ,fiedßatim fuo maximo Area capt*nbsp;malo expertifunt cius omnipotentiam zr fi^nditatem,

Yyy i

-ocr page 264-

Pulcbritudo fidetis populi erat fanilMrium, de ^uo Uni eegloriabantur,quod admirabantur, esquot; prte cunüis hnbsp;orbe corporalibiis rebus reuerebantur,rugt;n ob aurum etnbsp;lignum, fed quia dominuf ita itiflituerat, e^foedus inieanbsp;ratgratiofe prlt;efentiie fu^yO“ exauditionis certißim^,nbsp;fi qu(s ad area deuotius orajjèt confttgilfet, quandiunbsp;cam dominus fuperejfe uoluit,ut padagogum ad mtel^nbsp;leäum uerie maieflatis diuinie, qua replet omnia, fedettsnbsp;in coelo, zr pedibus ceu fcabellum premens to tam terrtenbsp;mirabilem magnitudinem.

Etconclufitin gladio populum fuumtSC hæreditatem fuam fpreuit.

Pha«»« Seeuißimum beHum eratPhiliflaorum contraifrael, roin btiis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Philifltei ar cam domini cepijjènt, zr fummus facer

dos occubuijjèt cum duobia filifs facerdotibus, ZT Silo uaßaretur irreparabiliteTfUttde ßdeles maxime attoni*nbsp;ti, inßde tentari poterat, qui maxime iam deo uidebannbsp;tur odiofi, quitatam potefiatem dediffètgentilibusidonbsp;lolatris contrafanéluariumfuum, zrfanflificatos om^nbsp;nes, Gquot; in totam hereditatem fuam, in eleâiun locumnbsp;fuum,cr »« gloriam fuam inter homines maximam.

luuenes eorum comedit ignis : SC uirgi^ neseorum nonfuntlamentatæ.

Vorauit ignis diuin^ ultionis, id efl, horribil^ uis bel It iuuenes ZT eletlos dei, ftlios fummi facerdotis, mini^nbsp;firi dei cr curatores maieflatis fuprem£, arcit fanilua^enbsp;rif Et uirgines eius populi tam deo dileili non funt laudanbsp;tlt;e,uel etia lamentatie pro moregentis: flgt;ofos enim fnosnbsp;beUum abfutnpferat « Sed cr obfeßis non permitteba’*nbsp;tur fepulture facultas, zr lamentatio ntdla mortuorumnbsp;locum inueniebatfpre multitudinc occiforum.

Sacerdotes eorum in gladio ceciderunC uiduæeorum non plorabantur.

Sacerdotes quoque interempti fmt, cr uiduie eorum non plorabantur,quia audita maritorum morte cum ca*nbsp;ptiuitate arae, ipfle pariter interieruntprie dolore, utnbsp;legitur de uxore filq Eli Phinees. Quorum facerdotumnbsp;abufus in facris, er diuino cultu iufle punitifunt.Tantanbsp;auteminuafit uniuerfum populum trepidatio, utfilicesnbsp;haberëtur interfiili in obfldionibus,uel quia maiora mdnbsp;la imnünere timebant.

^5 Etexcitatus eft tanquam dormiens dogt; minus : tanquä potens crapulatus à uino.nbsp;Dormire uidetur dominus, dum pbi credentibits nonnbsp;cr uiüoriam hnnbsp;piorum Pala:flinorum,cr miferericcepit,quamlibet innbsp;dignis ifraelitis auxilium prieftando, Placuit enim ei di*nbsp;gna uindiëla tantarum impietatum, quas filij Eli comminbsp;feront, zr ifraelitas ad peccandum prouocauerant, crnbsp;iam uexatione eruditis cr recogtiofcentibus fuam cul*nbsp;pam,cr emendantibusuitam,denuo conciliatur cr ac*nbsp;currere uidetur oppreßis,quod efl fortem d uino occu*nbsp;patum liberari iterum,cr euigitare ad opus,

66 Etpcrcuifitinimicos fuosinpofteriorat opprobrium fcmpiternum dcdit illis

Salet dominus flcimpifs uice uirgarum adcaftigan* dum fuos uti, ut mox ipfos fiue uirtuti otnnid ddf.riben*

68

70

tes penifus deleat. ka nbsp;nbsp;nbsp;Philiflieos,dqs fuis eaifi

riam references fanpiterno opprobrio affècit,cefls iiis Phtliflicis in partibus pudendis, pcq; compulita^^nbsp;cam remittere, Vfus efl autem pracedenti uerfu find *nbsp;tudine uiri fopiti à uino, qui excitatus, impetuZ^nbsp;uociferatione ruit 'm hoflcs:fic enim nihil tale expe^’^'^nbsp;tibus, cr ficure triumphantibus,fubito ultionein inf^nbsp;pt, qui antea uifus erat dormire,^' nullam fuoruot bit*nbsp;here rationcm,

67 Et repulit tabernaculu lofephî amp; trib‘1’® Ephraim non degiu

Area foederis à Philiflicis reddita,prouidetttia dei)f‘’, efl per uaccas reduäa in Silo locum iam defolatuitt,nbsp;erat in tribu Ephraim,fed manflt ufqueadregnuitip^nbsp;uidis in Cariathiarim urbe tribus luda, unde fuo temP^nbsp;re translata efl in domum Obcdedon,et tandem iftnbsp;Primumentm propter peccata idololatricreg«t‘gt;’‘;nbsp;racl transprendum erat 'm Aflyrios, zr tribus Ephraimnbsp;regem hnpium leroboam habitura,idceineius doOiitt^^nbsp;locum area domini habitura non erat,

Sed degit tribu luda ; monte Sion dilexit»

Sed elegit tribum luda, in qua perpetuum domidb“quot;'^ P* pbidomii!usclcgit,templum S^omonis opera ext^'nbsp;ilum,cr pmdatum,ttt terra quie nunquam mouetKf’^nbsp;quo efl de ecclepa Chrifli uaticinium. Ex elctlio”^“'^nbsp;tern non ex merit is flanc ucl non flant populi, Ctnbsp;mißioncs diuinlt;£ exc idere nuUa temporum iniurianbsp;funt,ideo^ regnum luda, cr locus cultui diuino eb^^nbsp;manebanc tribum luda,cr progeniemDauidis, wquot;*nbsp;prifeo tempore cr promiflo, Amauerat enimitxquot;^^^nbsp;Sion à tempore Abraham, quum l/aac illicnbsp;mandaret, cr loco nomen tmponi faceret, ubiCt‘^nbsp;plumpofleaiedificatum, cr unicum pro totiust'^nbsp;faltttefacripciumoblatum 'm cruce,cxtraurbeiit)t^’^nbsp;f£ uaccic myflerium quoque impleretur.

Etædificauitficut unicornium yjj cium fuum, ficut terram : quamnbsp;in fæcula:

Extrui ordinauit faniluariumfuum m excelfo co ad hoc ele£to,inflar aliorum excelforum,fednbsp;nipbi unice feruiret, toto orbe/feüabilë reddiditnbsp;tern lerufalcm, cr Sion regno Dauidis cr ffi*nbsp;temploqi Salonwnico, imo dominico, 'm typonbsp;fummifacerdotis,qui co locifeipfum obtttlihamp;ti’tnbsp;be Ifeàabilem reddidit, templum nobilißintum dunfnbsp;tis habitaculum,humanitatcm Chrifli, tempbtot^'^^^nbsp;effetpmulfacerdos,ara, cr hoflia, prootitniuWfi^^^,^nbsp;tis ele{iorum.Eiuslocizrtempligloria,acregni^nbsp;fli o'ternitatem fltndauit dominus, cuius maieflitt qnbsp;ieflas itterna.

EtdegitDauid feruumfuum, cum de gregibus ouium:

Canit Dauid de fua cr ouium paflura, exaltatione,nonexmeritis,fedmeranbsp;tia pritucniendo, qua placuit Dauid domino ad


-ocr page 265-

FJALTERrVM

lïn peculiarem populum ad fanäe uiuendum, KfI («ïton digne pœnitendum cr perfèilæ fidei er uiirtu^nbsp;^‘^^empla mundo pr^ebendum. Ideo decauUsouiumnbsp;ipfitm,de flatu injimo ad fupremum, de miferijs

de poft foeta ntes accepit cü pafcere lacob «ruum fuum,amp; Ifracl hæreditatem fuam.

Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oues foetM fcquebatur, hoe eß maxime humilem

quot;’M»«) çx fludijs,eum dementia cr prouidentia dei afci *« regnum cr gloriam, Chriflumquoqi ußj; ad de«:nbsp;n’^'teißtmam cruett mortem Oquot; iniuriam humiliatumynbsp;^Itauit in gloriam patris, er fecitßbi nomen fuper o«nbsp;^ttomenjCrc.Vtpaßeretutcrq; Dauid,populMn fi»nbsp;dco acceptum,populum lfraeliticum,hoc eß digne renbsp;^^^.itißitueret faluaret^ commiffumgregem,qu£ eßnbsp;^b^editas, eedefiafandorum, à primo iußo ufq; adnbsp;''itiwuw.

Etpàüitçosininnoccntia cordis fui î8C **’ihtellelt;fiibus manuufuarûdeduxitcos,nbsp;^xbernauit quidem fuo modo Dauid, erpauitre«nbsp;^'^'onfuum exempto,cr dodrina iußiti£,er poeniten»nbsp;Mtde et fecundum cor dei uir à domino eßnbsp;, tonge autem uerius, dariut ey perfidiusnbsp;'' ’’’ ^quot;’^fluifiliuiDauidprom!ßiitcrpra'ßitus,^iritufuonbsp;Mo, falutii dodrina, reudatione falutiferi uerbi,nbsp;Mteredentes, Et in intettedibus fûts deducit, in uerenbsp;lt;112(115 ritibus deo feruire docet çr gratißima Dconbsp;^Muerbo er exempta comendauitMultis fepe ueranbsp;¦‘^^‘tuidmeminithumilitatis fuie,qui àcuragregis cTnbsp;fedulafdedus fueritaddei poputumgubernan»nbsp;ehrißus dominus naßer, ucrus homo, inßauranbsp;^^Kntanigeneris errex fadus eßhominum dedo^nbsp;er lt;mge/or«w,lt;Ki dexteram patris exaltatus. Qtt4nbsp;'^^^tatione principes fubiedos regere debeant,ultimonbsp;'’'(’’¦ioaiKr, corde fcilicetfyncero, nihilq; quàmpopulinbsp;””gt;»»0^4ßedante, er prudentia manuum, id eß omninbsp;^^uegerenda funt inßitutis prudentißimis. Sed hacnbsp;’’’’ißi propria funt, igitur à faits Chrißianis principianbsp;‘^^Pteßabuntut»

PS ALM VS LXXIX. Pfalmus Afaph.

ab aliquo defamilia'Afaph leditus, uel 4 Dauide ^^‘‘^'’duinaliquosieditus,e^Afaphitis canendus in tentnbsp;peculiariter commendattis, Sed abfq; prtdu^^nbsp;0 Lfflori«« hiec accipiantur,ut incerta, utnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ami

'''^^‘gt;-^lt;ttitulosdida,

•'^RGvMENT* QuerimoniaefipiortM i S^J’°flffdeierfuos.

Eus ucncruntgcntes in hæredi tatem tuam,polluerunt templûnbsp;fanéluin tuumipofueruncleru**nbsp;—i fakm in pomorum euftodiam.nbsp;Ifraelitorum ex omnibus regionibus orbis eleanbsp;tempus à domino ed, ut in ea inuocareturnbsp;^lt;^^emonijs paucis nomen dei,ideo didtur peeuhumnbsp;P’/ZeJ?« domini h£reditaria, In hac metropolis lerunbsp;' '•«erat, ubitemplum,ubihabitaculumdei, ^-proa

'^9

TH ILL IM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110

hii/fa priefentia-Sanda igitur cum eßent, fände excoli debebant,nonpoüui,necuaßari ab kthnicis, ud impuanbsp;ris. Id tarnen non rarofadum eß, nec à pauds, fie ut ernbsp;Chrißi domini peculium, CT omnium eledorumfacroanbsp;fanda eccleßa, CT ßgt;eciales piorum ciuitates er coüeanbsp;giafanda, domini funt, er fandißcanda: fed perpétuanbsp;fitana er compliciim fuorum hißantia multiphartaitinbsp;femper t» hoc mundo mfeßatur eccleßa, er non raronbsp;commaculatUTfCr mdignißtma patitur,nec nift coeleßisnbsp;regis fui Chrißi potetia,ß fefc illi credat, libcrabitur abnbsp;impijs, Qifanquam etiam ft patiatur multa, non tarnennbsp;ideofefe derelidamputabit ,fed tanto ßgt;erabit er ora»nbsp;bitferuentius, er glorioftoritriumpho donabitur. Sicnbsp;autemdomino conqueritur ecdefiauetusernouafuosnbsp;nüferias^o deus omnipotens er clemens, irrueruiu infinbsp;ddes,non te timentes, in pios er dedos tuos, uarijs intnbsp;munditijs faedauerunt locum habitationis glorilt;e tuie,nbsp;Hierofolymam,hoc cß,facrofandam ecdefiam reddidenbsp;runt multis modis ßbi perquam dißimilem.

Pofuerötmorticinia feruorum tuorum efcas uolatilibus cœlûcarnes fandorû tuonbsp;rum beftijs terrae*

Expofuerunt crudditer dfe oedfos feruos tuos infolij Smaotai^ ta crudelitate efcam rapadbus beßijs deuoratoribus, ànbsp;quibus fefe uirtutc humana uindicare non poffunt. Carnbsp;nes er corpora fandorum tuortvm beßijs terra permianbsp;fcrunt,hoc eß,profua libidine oppreffèrunt pios, oc cianbsp;derunt quoque, er in pradam impijs expofuerunt. Eanbsp;enint confuetudineuiuunt fandi ut obßntnulli,fed ornanbsp;nibus benefadantquibitspoffunt, patiuniur tarnen malnbsp;ta ergrauia ab impqs innocétes,à quibus odiütur quaanbsp;ß dtßimiles,er operum fuorum dainnatores.

5 Effùdcrût fanguinem corumtanquam aquam in citcuniitu lerufakni t ÔC nô eratnbsp;qui fepeliret*

Non raro populi dei, quanquam propter peccata fuà, indignißime tarnen traduit funt à longe peiorib!is,dominbsp;no dijf enfante, ßc ut tiierofolymts intra urbemfame etnbsp;peße mort cogerentur * er circivm lerufalem omnia pienbsp;na eßent cadaucribus ciuiu, Sic paßim i» ciuitate Chrinbsp;ßiani populi, toto orbe, fandi oLm er hodie occidun- Sü ob üLnbsp;t«r, er mnoxiorum fanguis effünditur 4 perßdts ernbsp;pifsamatoribushuius mundi^fandos ertotam pietaanbsp;tem odientibus, uerbum domini aßierncntibus, er onugt;nbsp;ves qui fecundum iüuduiuere annituntur er cupiunt,.nbsp;Uddocereannituntur ecdeßam iamdudu deprauatantnbsp;multis abußbus. Ncc erat qui fepeliret, ex contemptunbsp;fandortim,er ad exanplum deterrendi à pictate noßanbsp;ttunt fepcliri, nimia crudelitate,uel caforum multitudianbsp;ne, nimia feuitia debacchado in eo(,qui fefe omnibus benbsp;neßcos proißare in uita ßudebant ,adeö utfepulturanbsp;quoque iUis negetur.

4 Fadi fumus opprobrium uicinis noftris.* fubfannatioamp;illufio bis qui incircumi*nbsp;tu noftro funt*

Quosnobisuicinoscolutmus, er beneßeijs promea rerifluduimus,fola pietatis caufa quam odiunt er ßdeifnbsp;Xyy j

-ocr page 266-

faUi fuut atyodßimi hoßes noßri, ut tanio itcerbioy ßt dolor naßer y quMto^ropietate noßra minus ofßndi^nbsp;mus sjuoslibet. Sic enim ßttana ßudU promoucntur connbsp;tra fideles. Subfanmttio fadi fumus derifio, pro conbsp;quod in tc dominum deum unum or uerum folum credinbsp;ntK, er fidutiam coUocauimus, idolorîi omnium com=*nbsp;mentu diabolicu antiquum deceptionisfißum damonisnbsp;abhorraido,interim HIk credentibus te nobis hoßemfanbsp;£lum, nos uel eße fine deo,uel tenon nos uelle defennbsp;dereuelpoffè^

  • 5 Vfquequo domineirafeeris infinemtac-'nbsp;cendetur uclut ignis zelus tuus^

Peeeauimus quidem tibi, er uerbo non obediuimus, prophetas perfequuti fumus er odiuimus : fed iam di^nbsp;gna peena eruditi reßpifeimus erfidem in tuam clemennbsp;tiam te donante refumpfimus .At tu quandiu refipifeettnbsp;tibus de buegro non reconciliarisf vfquequo uoles ira*nbsp;fei nobisi N«in in perpetuumfnos quidem corporaliternbsp;affligendo,peccata noßra purificandoererudiendo^nbsp;inimicos autem noßros infania er truculentia nobis bnnbsp;portdbili perceüendo.

  • 6 Effundeiram tuam in genres quæ tenonnbsp;nouerunt : ÔC in régna, quæ nomen tuumnbsp;noninuocauerunu

_ , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sunt iflit sentes fie animatie ut de uirtutibusueris.de

Animx imlt; ¦ n • r, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„.

BOfwiuM. ««¦(lt; iultttia,pde et charitate,deq; uitie innocentia reßt tuenda, prorfus nihil audireuelint, tuam circa humananbsp;prouidentiam negant, mè non effe deum dicer e nonßrnbsp;midant:iudieia tua nS pertimefcunt,quin omnia metiunnbsp;ttur ex temporaria felicitate reru mundanarum, animienbsp;immortalitatem uix conubili rationibus er authoritatenbsp;credere refitmunt eccleße pontifices et doâores, ut panbsp;tuit nuper 'm concilia ißo pulchro Latcranëfi, à quibusnbsp;NOS te er uerbum tuum reuerentes blaßgt;hcm'amur er irnbsp;ridemur,imo er perfecutiones patimur. Hos tales quosnbsp;noßi bnpios, er minime cmendandos ira tua tangas,ernbsp;iuflo iudicio toüas è mediOf quandoquidem te noße no*nbsp;tunt,er in ca regna terrarum,ubi nuSa fidei er charitanbsp;tis ratio habetur, fed omnia tyrannide peraguntur, innbsp;taregna,ô domine,non in Dauidis regnumeßundasnbsp;iram tuam.

y Quiacomcderuntlacob.’amp;Iocûciusde^ folauerunt.

lUqpßt hoßes leque tui ac noßri, haëlenus nos popu* Ium tuum filiosifraelcarne er ßiritu, multifariädeuo*nbsp;rauerunt, ita entm iudiciu tuum à domo er familia tuanbsp;coeperat, per impios deum ignorantes, ideo^ quauis renbsp;potius quam facro nomine dei confidentes. Sic omnibusnbsp;modis impetimur, ut uefania ipforum ex mala confeiennbsp;tiafua 'm nos tibi fideliter feruientes debacchati fiterintnbsp;crudelißime er odiofe,ut nos tuas fideles er locum no*nbsp;firum,imôtuum uaßauerint.

  • 8 Nememineris iniquitatumnoftrarüannbsp;tiquarum Î cito anticipent nosmifericor^nbsp;diæ tuæî quia pauperes faâi fumus nimis.nbsp;Vtcunque praua iBi nos uoluntate perfequantur, ernbsp;animo feuiendinbsp;nbsp;nbsp;opprimendi, nos tarnen agnofeimus

peccata noßra multa er magna, quibus tuant îufiitiaM , ad rependendam uindiéiam mßigaumus, uelubeeenbsp;gimus. Nec «os foli peccamus, fed patrû quoq; noflrorunbsp;'uiiquitatireatuiqs ermoribus 'miquis fucceßimus,oigt;nbsp;dientes pariter, ut ipfî, legem tuam er iußitiatn, nftdenbsp;er duplici peena non indigne pleâimur.Sic iiunc erudtnbsp;ti paterna ferula tua reßpifeentes agnofeimus peccatanbsp;tarn noßra quam parentum noßrorum,eorum utnoshunbsp;miles recordami(r,ßc tu clementißimus obliuifei diÿte*nbsp;ris: id^ non dißeras in longinquum, fed anticipent in*nbsp;ßum indicium tuum mifericordiæ tua, quia omnmofi^nbsp;prafenti pcriculo fuccumbimus, premimur ernbsp;mur,uita er rebus ßoliamur, ut fi dißuleris auxihutitnbsp;gratia tuie,toti annihilandi fimus er perituri,

  • 9 Adiuua nos deus falutahs nofter(ft)P*^®nbsp;ptergloham nominis tui dneliberanos,nbsp;amp;propitius cfto peccatis noftris propK^

nomen tuum,

Tufolus utfuccurrere potes,ßcuelis iuuare,qtdd(^ noßer es,penes que pofuimus omnem /pem nofira, tau*nbsp;quam in prafidm falutis noflr£,non 'm aliquibitsnbsp;bus fidêtes, t^on propter mérita fanë}oruquoruei^’'f’.dci“^^nbsp;non propter nos qualcfcunq^ fumus ,fed propternbsp;nominis tui fuccurre nobis,tantS ut glorificetur amp; Pquot;nbsp;üificetur facrofanâû nomen tuum : quod nuncnbsp;blaßhematur 'mtcr gentes,ob noßra calamitaté,^“’quot;^*nbsp;eunt^ plurimu ergrauiterpcccauerimus, noinétat’“'!'nbsp;tutvm nunquam negauimus.Libera cr^o nos,ernbsp;( tiare peccatis noßris ,uttu pradiceris iußus acnbsp;qualis es, er ut hoßes ueritatis er fidei conß'‘‘^''nbsp;tur,uel ad bonum fuum uel adgloriam iußitia tua^'

  • 10 NcfortedicantingentibuSjVbifß'“^*^-corumî'(er)innotefcatinnationibusc‘”^nbsp;oculis noftris ultio fanguinisferuorÖ^“nbsp;rumquicftufuseftt

Quornodo enim ßmper patereris impioruintatd^^f^ milias,contragloria tuam er ad fcandalu infirt’^''^ a,nbsp;. Horum tuorue VndcpotißimuimpugnaturCt'b'ß^nbsp;Hatur religio, cu uidetur cruciari er intcrimi,nbsp;ueri ferui dei,ut iure bnpij dicere uideantur amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Vbi eß deus lUorumfideliumf tarn impotent, poßit, uel tarn inuidus ut nolitiuuarc,ficut blaßetnbsp;bat Kabfaces,et eins difeipuli omni tëpore,nbsp;tius,ut oßendas dignißima uindida tua te eßenbsp;tentë deti,et fidelißimu in uerbis et operibusnbsp;idipfum iudteiü tuu ’m bnpios citius,ut clarenbsp;ergj^atulemur de tuagloria,et de cofuftonenbsp;hoßiutuorumactuoritfideliu. Apparent clare temPnbsp;bus noßris ultio fanguinisferuorü tuoru, ne qsp‘’inbsp;feruitio fe tuo aliqua ratione fubducere uelit uel te

  • 11 nbsp;introcatin confpcäu tuonbsp;pcditorum.Sccundummagnitudine*’nbsp;chii tui poftidefilios mortificatorum»

Gemitus ac fuffiria eorum qui uinciuntur, pedibus tenentur fecundum corpus uel anigt;n'^P‘^^nbsp;tuorum, ingrediatur et perueniat intra auditoriM»nbsp;iudicij tui, ut aliquando fiat tußitia digna de


-ocr page 267-

f

if

PSALTERTVM

utuexatioae dignaintellcämdetur,ßßnt ''otiicitbües : interim^; piorum reliquia te uindicantenbsp;^onfolentur, ccrnentes mignitudinem bracht/ tui, cre^nbsp;^ibus te fibi non abe/Jc,ne tamum nocere fcmper pernbsp;Quantum cupiunt, ne filü mortificationis foli ha*

Etreddeuicinis noftris feptuplum in eorum : improperiuni ipforum quodnbsp;’’^Probraucrunttibi domine.

^‘tfitiliaribuihoßibusnoflris uicinif maleuotis,cr •bottine occaßone accurrêtibuf ad perfequendu, et feßnbsp;^itialibui noßris hoßibus adiungetttibtts, nihil à nobisnbsp;^ß^/oUnoßra fide inteofßnßs. ißisabundanterre^nbsp;' Sn flnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;merentur, ne femper peioresfieri er intra

¦ ^ilior« aefiauiore: pergant. Septuplum repende iHis fuamß ^uo modo tandemßbi reddantur,refisnbsp;t‘Rlt;lt;K{, Jent tibi deo noßrogloriam, er agnoßantnbsp;^ß^gt;n iudicium tuum, deßnant perßqui fideles.Se*nbsp;aute dielt pro ampla repenßone er digna cri*nbsp;non ceß'antibus,ut tandem ßntiant ß indignenbsp;^bemäße, er opprobria iaculaßße in lequißima iu*nbsp;’Î dißant cateri te timere, colere,er laudare.

^os aucein populus tuns öC oucs pafeuae ^æconfitebimur tibiin fcculum,in gene^nbsp;f’tione ÔC eencrationem annunciabimusnbsp;Y^emtuam.

Yfcim fienobißum age,ut luculenter etiamßagilio* lt;‘ppareat,te non dereliquiße huotiles tuos,ßdßßnbsp;certo,quoddudüßerabant, eßegfegempa*nbsp;^‘‘^'*^»fi‘fo^P^lt;^‘fbariterelegeris, doeueris, rexeris,nbsp;^^‘‘fiodirenon deßniK. Ncc trfntMcredrfWjfdacig/onbsp;^uäconfitearfturßmper erßnefine beneficia tua,nbsp;^ß''^ßntia qßtura.Ageneratione ingeneratione,nbsp;^^^ßculu fubßßat,crdeinceps aternaliter, utperßnbsp;hrneficia clenKnti£nbsp;(/¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oute conßlatio eßipoße gloriari fe eße dei

Mer gregem paßuorum dei. Eauero in deo hu uY»©' non fuperba eßgloriatio^ ßgiUo eleilionis connbsp;^ligt;iritufiliorum dei.

r PS ALM VS LXXX, finempro iis qui commutabuntur, tcnbsp;Afaph,Pfalm us,

accipitur,Ad uiüoriam ßper lilijs (_id eß, fiß^’'^^^^flgt;'umento)decus Aßphi Pfalmus. Circa gult;enbsp;XitPnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^‘rceat,ß uidebitur, donee inueniat ouod di*

’^^Ceftur.

fpffc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;captiuitate aliqua

, liberationem ^do exemplo captiuitatis Aegyptiaclt;e.

V i regis Ifracl,intcde:qui dedu.-I cis uclut ouê lofeph, Qui fedes fuper chcrubim,manifeftare

P^ß°^) reélor, rex et ttflnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quogue uno •y^’^nominedicipo*

‘'‘fi igitur fidelis,ßd affliüa anima ad dSin, nonii* omniu ßilicet fidelium, ernbsp;^itifili/ßntßdei Abrahce, guos cura fua deßn*


, THILL IM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijo

dat ac nutriat, lupos coëreeat ßlicitudine, iÜi ßlißm* plex ouicula commendat neeeßitatesfuat, uti uelut pa*nbsp;flor ittuare dignetur, er deducere uelut oues loßph, idnbsp;efl regni fßaeliticifideles,ad parata illis paßua.gutnbsp;dominus es deus eoru er dits exercituu, uti ßdes fupernbsp;Cherubim,gui prafentia tua confolaris ac protegis cul*nbsp;tores tuosjdiis omniît ßirituum, gui deus uerus coleris,nbsp;er intraoraculu fanàifaniloru reßondere confueui*nbsp;fli faniiis tuis anücis er prophetis: oro inguaut reßlettnbsp;dcas er manrßfleris,ac multa in omnesgentes gloria iUnbsp;luceßas,maxime autem pcculiari populo tuo, guem fu*nbsp;feepißi iHuflrandum, er aliguando ex eis carne aßivin*nbsp;pta fanilißcandtmi prlt;eali/s omnibus,

2. coram Ephraim, Beniamin, 8lt;Manaffe, Excita potentiam tuam, öC ueni : ut faluosnbsp;facias nos.

Orat ut ßngularis amor er dignatio dei agnofeatur, et digne colatur,prlt;ecipue à populo ißaele, unde pofleanbsp;er ad aliasgentes propagetur lUiusgratia er fides, guénbsp;ifraëlem nominat Ephraim.Beniamin er Manaßenfpotinbsp;fleros lacob ex Rachelc omnes pracipua uxore, uolensnbsp;intclligere omnes filios ifrael extra er intra tordanem,nbsp;gui cwm ali/s tribubus primi erant capiendi in Aßyrios,nbsp;er ingentes ßargcndi. Excita ßrtitudinem tuam,ut fatnbsp;uemur ab oppreßbrtbus, er ad omne bonum infiituc o«nbsp;mnes,ßiritu CT carne faluandos.

j Deus conuerte nosîôC oftendefaciem tuam,amp; falui crimus.

Precatur ex auëla fidutia inter orandiim,ut affidgeat gloria fua, cxcitetur potentia fua, exhibeat prafententnbsp;opemtguod er ipßm eß fadem dus iBuceßerc, guo ponbsp;pulus dd reflituitur er feruatur, utg; Ifiiritufuo attra-hatur ad amorem iußitilt;e, erferenitate uultus fuigra*nbsp;tiofe uifitet miferos,er à periculis cruat atq; faluet. Hicnbsp;uerouerfus ßre intcrcalaris eß.tertiö repetendus.

4 Domine deus uirtutum, quoufque ira-fccris fuper orationem ferui tiii^

Tu gui folus dominator es, er potentißimus impera» tor exercituiimfupernorüaccoeleflium,atg; etiä terre*nbsp;flrium er inßroru, gui om/iia folus potes er dißenfas,nbsp;fine guo nihil poß'mt ßrtißimi guig^, ufg;guo trafeerisnbsp;tandiu mihißruo tuo, fuper cultoribiis tuis, repeüendonbsp;precem humilium, er non compefeendo libidinem impionbsp;rum,populumdei diuexantiumf

y Cibabis nos pane lachrymarmetpotun» dabis nobis in lachrymis in menfura;;'

Queritur tantacalamitate populumdei preßttun, ut dies noilesgs tantum lachrymari libeat,potius g délicat’nbsp;tisdbariuelpotari. Quodautemaddit HebrteusTri*nbsp;pliciter, indicarc uatltmenfuram copioßßimam lachry*nbsp;marumiuel guotiesorareuacauerit,maaefcilicet, mert*nbsp;die,ac ueßeri: hoc efl femper, uolens diccrefeplurimitnbsp;ßdiße iugiter bchrymaru,guotiesfdlicet cibusfumen*nbsp;dus erat uelorandum.

6 Pofuiftinos in contradidionemuicinis noftrisîamp;rinimici noftri fubfannaueruntnbsp;nos icas.)


4

-ocr page 268-

PSALTERIVM

Eim ßbl fortcm proucnt/Jirpimgit, ut omîtes uiciiii fui iugUer cum eo contendant^zx fubiugare fibi concn»nbsp;tur,ß ualeuntjoccaßones er auxilia quicreiido fempcTfnbsp;fed er inuicem contendwtt «fe nobis, ^ui guibus feruitt»nbsp;mus. Pariter enim uetuflo et amaro odio fubfannant nosnbsp;propter te,lt;juincbis tush^ereditatiscontulifli inhancnbsp;terram, qui dominus es call ZT tetne. Affixum autemnbsp;Pronominale mutari ßre poteflperomnesperfonas, utnbsp;dicantur fubfannare eos uel feipfos, uel patres noflros,nbsp;tiel nos m eis perfequi er irrideri.

yr Deus uirtutuni conuerte nosî amp; oftende faciem tuam,8lt; falui erimus*

Cum igiturtot ertantos tamq^ uicinos er iugiter im» minentes nobis hoßes patiamur, o domine, primum connbsp;uerte nos perßdem er timorem ad te donünu deum no»nbsp;flrum, ut fledignireddamur a/ßieere placabilemuul»nbsp;twm tittcm, uel pricuenientegratia tuafac nos legis tuænbsp;obferuatores, er mitte quern miflurus es Chriflum pro»nbsp;mjfum faluatorem,ut per eudem faluemur, flcut olim,nbsp;quanquam tmperflélius per USofen,

8 Vineamdc Aegypto tranftuliftiîeiccifti gcntes,amp; plantafti earn»

Similem facit populum lfraeluiti,flcuterifai(iser Chriftus. Qalt;« turne radicem egiffe intelligitur,dim re»nbsp;ieilisMigenis Amorrhteis,uel decern gemibus Chana»nbsp;naicts, ßrinam iUi federn 'm eadem terra dedit fub 1 o/mcnbsp;ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effet eleäißima er nobilisuineaftmdefiu»

âus dulcißimus optimus cxpeâaretur,

Duxitinerisfiiifti incofpeâuciustamp;plâ tafti radices cius,Sc implcuit terram*

Tuo duiïu,auxilio,cura ergrätia tranflulißi tantam gentcmpergeusantecam,eruice tramitem oflendeiis,nbsp;terrendo prius habitatorcs terrée, ut reßflere non potuenbsp;r’mt. Radicafti radices eins, er rcpleutt terram, in tutonbsp;po/itoj firmaq^ radice ßdeiia0la,multiplicaßi fidelesnbsp;fuper omnem ruimertim,quandiulegitimis tuisaurentnbsp;præbuiffent er animum.

gt;0 Opermtmontes un;bra eiustSCarbufta eius cedros deü

Vocat hunc populimt gloriofum cedros dei,hoc eit, pulcherrimas,proceriß'mM er maximas,quas hiec uitisnbsp;timbra fua ßcut er montes amplitudine fuaobtexerit»nbsp;Exaltati enim funt 'm gloria magna er fuma, ßrtitudi»nbsp;ne er gloria. Et rami eins,hoc eß:, tribus er cognatio»nbsp;nes cxinüie propagatiS funt er cleuatie ut clegantißi»nbsp;m£cedrL

j Extendit palmitcs fuos ufque ad marc, 8C ufqj ad flumen propagines eins.

Comos erpahnites fuos ifrael ol'm iüe fecundum cor» nein extendit ufq^ ad mare,ad occident em fcilicet, er adnbsp;flumen Euphratem, quod üebrieis per antonomaßäftu»nbsp;men dicitur. Longe autem latius propagatum eß fernennbsp;ißael fecundum ßiiritum er fidem,perdtßipulos ueri»nbsp;tatis er pr'iedicatores fidei, quibus 'm omnes terras diffenbsp;minatum eß Euangelium regni.

II Vt quid deftruxifti maccriam eiustSC uin

THILLIM, demiant caiii omnes qui prætergrediun»nbsp;turuiam^

Sepes huius uinei perrupta fuit cum fublatafua pro» teßione, er tran/greßis diuinis legibus er difciplinanbsp;calefiiideus tßos impi/s gentibusdiripiendospermißt,nbsp;ifraelitos Udos quidem :ßcer'm ifrael fecundumjfiritunbsp;ehrt flianis, ho fies uci-itatis er fidei extermnaueruntnbsp;quiequid eleßum plantatum fi(erat,ermera libidinenbsp;mentiendi ac nocendi à multis dirupta eß uinea, ut pronbsp;botris cleßis labrufcos attuliffe uideatur,pro tirtwre deinbsp;hominum pauores tyrannicorum, er pro uerborum deinbsp;facrofanßa feientia locum acceperit huinanarumtro»nbsp;ditionumtemeritas.

I j Cxterminauic earn aper de fylua:amp; fing» laris ferus depaftus eft eam«

Apri defyluanominat'tm meminit erßrarumoSfb sinjiMri» quia folentuinetcab his maxime depafei. Dixit aprumeaa.nbsp;pro aprts, uti er ßram agri pro ßris : ne quis pute^nbsp;ßngularialiquafira fibi philofophandum,utludeil‘**nbsp;bulantur, pofl Rabi ludam filium simeonis, quinbsp;Ium figmentum adducit denbsp;nbsp;nbsp;maxima aui, cuius ouil

expandaittur obfiifcetur globus folis: nifit aHegoricuUt* ltt,quod no ualde male explicari poJJèt,Sed de his oti^nbsp;ß quarant, Impif fané multi porei er apri uafioueti^,nbsp;tam prioris populi ccclcfiam quam noui, utnbsp;aliquabeftiadijfutarifacüeßt.

  • 14 Deus uirtutum conucrtcrctrefpic«“^^nbsp;Io,SCuide,8Cuifitauineamiftam. _

O fiirtißime omnium deus exercilusim,huis malo ttaflatic pietatis tufolus fuccurrere potes, u^'nbsp;cito Uelis. Conuertere,oro,erre/fice neeeßitot^^ .nbsp;fia: fidclium tuorum. De ccelis uide er mifcrcrt,gt;'‘fnbsp;fli olim ad feruientes durtß'mtis laboribus Aeggt;'P^“^nbsp;Vifita eodem modo nunc quoq^ uineam iftainnbsp;umdica à depafeentibus firis. In earn fciuetttioUtnbsp;ba nunc quoq; er femper orädus dominus,ut »udnbsp;flodes er uigiles idoneos 'm uineam fuam, (Tnbsp;'mmelfem. Quandoquidem fubmtroeitntfi’^'^nbsp;er rabide plutimumque féroces m uineam doUt'^^nbsp;fabaoth.

  • 15 Etperficceamquäplantauitdext^’nbsp;Sc fuper filium hominis quem conm”’

Etprlt;eparaucl perfice aut corrige iflam tuam, quam fcilicet plantauit dexterä tuu,nbsp;'m figuris uerbum donüni prophet'ts loquens i«nbsp;nouißime 'mßlio fuo, per quem ßcit crß^^'^’ArifHanbsp;obedientia pro falutc iUiusuineieabagricolisnbsp;b US occifus eß extra uineam,nÖ alia ratione,qu^ 9nbsp;filius erat iUius maxinü patrisfamilios-tlebriti quot;Knbsp;fenfum tradunt, quibus diff licet quiequid diciturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n« ‘

neadomus ißaeldeferta.er Chriflipluut“^^^^^^^^ er de ueritate promtfforum dei citra fuam corpnbsp;gloriam, quam femper anhelant,affequen{urgt;muq^nbsp;niß m Chrtfto.üotasaliquosludieihabent Wgilnbsp;uerßbus non fine myfierijs, fed de dubtjs affrmnbsp;außmneclibet,

I!


-ocr page 269-

1/

K PSALTERIVM

‘»ccnfa igni SC fuffofaï ab increpationc ‘•'•Jtustuipcribunt.

in finülitudiru uinete exujhe er

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populm 1fraël comparatur, idq; pro

I iv r»» Ftti- irpeccatfs ipforitm pœ«gt; ^fionet. Ciÿim/ùerit cnim er ftt difcerptafynagogttnbsp;^iais mendadorum, esquot; conculcata firis cruddiumnbsp;fuorum, iwn neerße habemus multa fcribere Ienbsp;fcicrtK hifloriof er propheticiu ßttyrM. Adiunnbsp;perfona. Ab increpatione utdtuftuinbsp;t’^bunt, perfeueritdtem iuflißimam duri iudicif tui mnbsp;populitm perpétua eontuntdcem peribunt plagisnbsp;^’’^ordibits er magnis. ifraëlitie folifecuduw carnemnbsp;^^‘ifneßite fide gloriantet,qua fola fide Abraham pla^nbsp;b iuftificatiu'jeß, ctiamnondü habcnffiliunttnbsp;^¦at manus tua fuper uiruni dexteræ tuf :nbsp;^°*”*”*^ quem confirma

j nbsp;nbsp;nbsp;^modocunque hic lucLei defledaitt,ßmpliciui ha^

\ ’'‘Kr, Virumdextenetue,inteßigifiliS deiredempto=! % Chrifium, rfgfin Dauid in Jfiiritu er eteriiitate,nbsp;5“'’« ab etemo predeflinauit pater feculi eternu{,pronbsp;hotninum maiuuporrigercffatiffacerc,nuni, crunbsp;p*’’''r«gt;‘gcrc, eradfe fuof omnes trahere, qui paternbsp;^onfuf ecclefte, rex e^ facerdof, qui er fe hacnbsp;ratione totiesfiliivm hominis nominauit, qunmnbsp;18 parbitrate eßetfe quo(^ aqualem deo ejje.

«non difeedimus à tc : uiuificabis nos, ’’Omen tuum inuocabimus*

quotquot eleili fumus femper tibi, ô deut, : uerba enim falutis habet er uerba uite,nbsp;j, ,‘^‘ö’nos uiuificabis de morte legis, ermorfu con^nbsp;nomine falui erinbsp;non fit aliud im mundo nomen,m quo nos fabnbsp;in quo er per quem falutem ^eramus et

, ’^^Piemuî,

quot; Oft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirtutü conuerte nosî (er)

^*nde facicm tuam,ÖC falui erimus. y^^funt que pro afiiiltis magnitudinefepius orrf«nbsp;ƒcogit necefiitM, ut dominus uiranbsp;^atenus fideles fuos quotidie emendet, er ad me«nbsp;^onuertat, ne euacuentur corum demerit is promifnbsp;^”*^5 dei j erfoedera omnia fub conditione contraéla,nbsp;“liud anxic magis omnes fandi optarunt, quam utnbsp;t f^turfiittim quifiterat mittendus, Chrifius, certenbsp;futß ’ .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura dei patris, perfida imago

cius,per quem ut mundum creauit,fic erfal f • Qli‘‘ß dicer e uclit propheta,nbsp;hdd '**’ Chrifium protniffiem, fadem tuamnbsp;nihil preterea defyderabimus.

j P/ALMVS LXXXr. r„ ? pro torcularibus (Pfalmus) Afapb,nbsp;'i'^'ntafiibbathi.)

KfiA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uidoriam fuper torcular

efi,citharaab urbc G.ith Afaphi.Syrus «üT*^**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nßnta ab urbe Gath per ma

‘^^faph.

TH ILL IM« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ip

ARGVMENTVM. Confolatio CT gf^^tulatio fi^ delium efl,in folennitate aliqua de auxilio dei, qua moanbsp;nentur deum omnia affatimfuppeditaturum,fife ad uonbsp;luntatem fuam compofuerint.

Xukate deo adiutori noftrotiu* bilatedeo lacob.

Non ueftris uiribus, o homines quam^ libet pij,quicquam tribuatis,fed de dei ue



ftri tantum gratia er auxilio in/iituitealacre carmen, utuosmutummprouocetisad confißionemlaudis diubnbsp;ne,quam in primis teneatis in cordibut, deinde teflemi^nbsp;ni ore et uocibus ad teftimoniü proximo. Soli deo quentnbsp;coluit lacob er patriarche fandi, er eledi à deo popunbsp;li attribuite omne bonum uefirum, er agnofeite benefitnbsp;daomnipotentis,

Sumitepfalmum,amp;:datctympanü.-pfak tehum iucundum cum cithara»

CorriperePfalmum er apponere uelappararetym- Dcuotio ch panum,efiomnemanimideuotionemintendere, erfefenbsp;ad dei amorem excitare,omnium creaturarum dei con»

tcplatione er ufu,pulchritudine,infigni ordine er pro^ portione, qutbus maior homiiium fenfui probari no poainbsp;tefl, quàm per muftces uarias hartnoniae, miracula aëanbsp;ris,er proportionis numeroru in rebus omnibus. Cithanbsp;ram,ait,iucundam cum cheli uel nablo,quod alij pfalte»nbsp;rium appellant,de quibus uiderint alifinobis interim fugnbsp;geritur his uerbis er rebus, admonert hominem uel po»nbsp;pulum pium, ut omnem creaturam dei ordinet in laudesnbsp;dei religiofe contemplât! prius i^cogniti,imcgt; magis adnbsp;mirati,ut nihil negligere uelit ad cordisgratitudinem ernbsp;deuotionemnecejfariamteflandam.

? Buccinatein Neomeniatubajninfigni die folennitatis aeärx (nofire.)

Frequentier autem pofi fabbathum Fleomeniafolen» nitas agebatur, non fine buccinis clangcntibus ad faerbnbsp;ficia, quo populus domini admoneretur, qui cum legentnbsp;itU daret, erfaedus pangeret tubarum fonitus audieba»nbsp;turinnubibus. Quarum calendarum fotennioreratinnbsp;menfeSeptembri, quandoproletitiafifiitabernaeulo= Kalend«nbsp;rum,erquietepofi exadoslaborescomportandi fru=nbsp;dus terre iucundiores erant. Qjtod er eruditior firtafnbsp;fis Sjirt« uidit, cum tranfiulit, (.langite per lunamSc*nbsp;ptembris cornu uel bucctiia, tn menfe qui coopertus eftnbsp;die folennitatis nofire.Hoc efi, mutuu hortamini ad ue»nbsp;re digne^ deum cotendum, tn fifio tabernaeulorum, innbsp;operimento umbraculorum iucundifiimorum. Quod menbsp;tnoriale infiitutum erat requiei 'm domino redempto»nbsp;re pofi labores Aegypti,er fqualores folitudinis.

4 Quia prfceptum in Ifrael eft,amp; iudicium deo lacob.

Ritus, 'mfiitutum ey ceremoniacdebrande folennb tatis 'm hoc 'mfiituta erant, ut populus benefidorum deinbsp;admoneretur, dationis legis, liberationis degrauifiimenbsp;feruitute, accepte quietis 'm optima terra, patribus pronbsp;tnijja e^filijs donate, cuius memoriareligionisfiudiuninbsp;in populo merito accendcre debuit.



-ocr page 270-
  • 5 nbsp;Tcftimoniuminlofcph pofuit illud/cünbsp;cxirct((/fXupf r Acgypti: lingua quanbsp;nó noueraraudiuit(l«amp;tM^«o(i«o nouiaudiui.)

Teßinunium wi iofeph patriarcha dominut pofuit 'tIenKnti£fu£ad ißumpopulumxumexiretfcilicet denbsp;putria ù/rjtribta uenuftdatui Aegyptum, de maternanbsp;lingua ad meognitam, lt;]uam cumfuo mclo difeere cagenbsp;batur in domo f ’ruus,et ki carcere captut. A moui ab hunbsp;mero fuo dorfum eiuf,feruitutK iugo exemi amicu mcu:nbsp;tnaniit eita à fùmo calamitatum tranßerut,ut ipfe eumnbsp;fuis fratribuf euaderet nüferias graues. Vtcunque ueronbsp;ftcpoßitinteüigi locus ifle,llebrjei tarnen perlofephmnbsp;telligunt totum genus ifraëliticum non femel, idq; fattsnbsp;'utdicant, (jUiC confequenter in hoe Pfalmo dicuntur.nbsp;Qnmor diëlioquibufdam uerbum adijcien»nbsp;dl effe uidetur, fed hoc minus probabile. Sic igitur Ue^nbsp;bract hune locum exponunt, Dominus ipfe talem pofuitnbsp;legem ifraclitico populo,qui hic lofeph dicitur,quia ponbsp;pulu in Aegypto auxerat atq^ faluauerat,cu/m deus ipfenbsp;prodiret contra Aegyptum, ut fuos ulcifceretur,linguanbsp;tunc audiebam quam ignorabam, inter gentiles habita»nbsp;bant,non Imguam Acgyptiacam,fcdfuamHebrtcamacnbsp;pater nam loquebantur.

  • 6 nbsp;Diuertit ab oneribus dorfum cius .* ma*nbsp;nus cius(f«) cophino feruicrunr.

Inducitdeum numorantem,ut ab onere tarn dura fer» uittttis humeru illius fubduxerit: cr fubqcit,Et à fiirno^nbsp;in quofcilicet lateres excoqucbantur,tranßerutmanusnbsp;eius.Hebrai dicunt ifraelitas non tantum lateres,fed cfnbsp;oU.cs alia uafa lutea conßcere coaëlos, quicquid feiUnbsp;cet ex luto ßngitur,ßcut fcribitur. Ad amaritudinë pernbsp;ducebant uitam eorum feruitute dura, in luto cs“ laterinbsp;bus,ac omni opere agrefli.

  • 7 nbsp;In tribulationc inuocafti me, amp; liberauinbsp;te,cx3udiui teinabfeondiro tépcftatis.pronbsp;baui tcapud aquam coniradidionis.Sela,

Cum tantis oneribus criniurijsgrauarcris ab exa» iloribus opertim, rege Aegyptiortim, ad me unicenbsp;conßigiebas,?^ eripui te de ßrnace angußiarum,et fernbsp;uitutis Aegypti,fecundu id quod dicitur in Exodo, Vi»nbsp;diaffliitioncm populi mei qui eß in A egypto,er clamonbsp;rem eorum audiui,erc.Annuiquoq; tibiinarcano to»nbsp;nitrui mei,quo exercitum Aegyptioru conturbaui,cumnbsp;perfequeretur ifraëlem ufq; ad mare rubrum. Huiufmo»nbsp;di auxilium fecretum fuum nominat, quia prouidentianbsp;fua er iudiciorum diuinorwm ratio hominibus feiri nonbsp;poteß,niß defuper reueletur. V ölens uero ßmul popu»nbsp;lumadmonere mereduUtatis, pracipue meminituniusnbsp;tentationis loco omnium,in qua deprchëdit eum ingra»nbsp;tum ac rcbellem,qucm tarnen fußinuerit.Sela adieäuntnbsp;monet conßderandabonitatemdei, ingratitudinemnbsp;rebellium.

  • 8 nbsp;Audi populus meus,amp;conteftabor tedfnbsp;raclfiaudierisme

inducitdnmobteßantem populum utßbi außultet: quem fuum appellat popubquot;!, quia creauitfauxittUbera»nbsp;Ult ergubernat. Q^od ß faciat,bonis fit omnibus abun

IO

daturas,ßn minus,permiß'urum fe iUwnt propres conß» lijs,quibusfeipfum fit perditurus.Si,inquit,uerbis meisnbsp;plena fide adhaferis.

non erit inte deus reccns,nc£V3dorabis deumalienum,

tiieminem unquam alium deiim credes, aitta.bis,tinte^ bis, non inclinabis tc dd df tuM alienum, honorem mihtnbsp;debitu altert non impendes. Ego enim omnibus fußieio,nbsp;er bene uolo,unde ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appellor.Sic fane fe ha^

res humanie,ut fiepe quamlibet impif er fine deo,dijjifi tarnen rebus quas uidët,ad inuocandu numen eouertiMnbsp;tur inuißbile:longe uero id agunt religioßus pij, quiff*nbsp;ritu renati,deum ueru agnofeut, er uiuere illißudenttnbsp;Ego (enim ) fum dominus deus tuus quinbsp;ed u xi te de terra Aegyp ti Î dilata OS tuum,nbsp;Sfimpleboillud*

Sui]pßus deusfolidam requiritcognitionem amp; dientiam, per quam confequuturus fit homo omnelxr“nbsp;num.'unde ait. Late aperios os tuum:hoc eß, pete qu^*nbsp;uis accipies. tiuUa nanque inopia laborarepoßuidnbsp;deo dediti.Gaudet enim dominus ut pientißimiunbsp;benefacerefilijs,precibusfatigari,etexaudiredcle^nbsp;unit quoq^ fideles fuos toto corde poffefateri beiuß^^nbsp;tiamfuam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g.

Et non audiuit populus meus uocf Silfraclnonintenditmihü

Inducit dominum conquercntcmingratiludiu^Cç populi, quadaudire uocemfuam,hoc eß,fuis pafrr^ 'nbsp;fis, qu£ fola falutifèra ei erant,populus itlefemp^^nbsp;trelkst,non attendit,credit, nec obfequiturlegi'^^‘^’nbsp;fed magis abominantur non folum legem,nbsp;dominum:dicit enim, ifraël non uoluit me,nbsp;omnia uerba er opera mea, quin et beneficianbsp;ficcre nolunt, cr odium interpretantue dei adfinbsp;bill pertinacia.

¦ Et diniifieos fccundum defidet'S^®*^ corum,ibuntinadinuentionibuslu'^-Idea fuis eum populum coftlijs permifigt;qt‘°'^‘^‘nbsp;mint pcrniciofius,fiint enim ut plurimum pert^^“nbsp;perplexa,femperq^ exmalacaufadeterioremp'fnbsp;Decetfané,ut uiuentesiuxta fua confilia,(°'^r'fpnbsp;fuis in malum fuum fiuantur,ut rideat fapieint*^detnbsp;pios tales in interitu illorum : fimt^ comedc'rrnbsp;uiefuie,futsq; fiiturari confilijs.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I fi I tl

Si populus meusaudiffetnic’^^'^^^ uijs meis ambulafl'ettnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• i. dS

Memorat quantis feipfumpopulusßioliaritbod -» aufcultare domino renuit pofl tot benefidtt^*^^^nbsp;penfioradfuapropriamcndacia. CStfidautcmdignbsp;agere potui/fcnt,qper omnta morëgererenbsp;deo, cuius coram uidiffent tarn bcneiiolammaieß^^nbsp;Cr ßupenda pro fe portenta,ßragem queqsnbsp;rü,quosfine ipfius auxilio cjfugere minimepotui/J

14 Pro nihilo (ßrfitan^inimicos miliairem:amp; fuper tubulates eos nu»nbsp;manummeam,.

Propeeratutpraclara uiëhria eosdeboßibt**

li

I?


-ocr page 271-

gt;ÏALTERIVM

quot;'^edititte terræ Chananaicie, nbsp;nbsp;tot onera iUk

horribilis eretiü quot;‘‘ttam diutuma duxijjèm brcuißima uia jm /ùantnbsp;f«ofubiecijßem illif crudelißimos hofleinbsp;I jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di^erdidi^cm ad Uttum omnet.

¦'•Riici domini mctiti funt ci:8C crit tem^ ’«orum infecula«

Wcj düm itegabuttt eum,’ex cotemptu uetbi dei, iKf .nbsp;nbsp;nbsp;‘^fdicioru eiut^qua: ueliiu aolittf ßrre cogcit*

C'impif,ciuuf manum effugere ne^ueunt, id fo» j ?«od poßfimt agent, odirefcilicet tSquot; blaßthemarenbsp;cj P ‘ CT id non diutiut qdomino fircndum utfum ßte»nbsp;n^-° propediem. Erit cnim tempuf eo^nbsp;j '^f^culum. Semper quidem ofores dni perfeuera*:nbsp;“d exercitium piorum, fed cy fuam iiuotj^ fortemnbsp;1fr P “’»wnmin^KrfmnonocperimHr.

j^^^cibauitcos cxadipe frumentit Si dcpe Ÿ't ’’’’fllcfaturauitcosCtf.)

i^^^^tgt;ißpercipientibuimercedem fuam itihocmundo m/ùfui'ofeculotpij interiwinbsp;u ’’Kn« nutriuntur, omniu rertvm beata copia. Pernbsp;^ftimßumentißd efl,medullam tritici, çr delica»nbsp;deücatarumnbsp;• Magnam fîquidë oportet eiutnbsp;l^'°’‘'^ftlicit(ttcm e/fe,ubi apetinpetrif meHifieant.nbsp;iij. ’'J^ctn hyperbole incomparabilis faecudttatis, adeonbsp;K ^uoq; proueniaitt, quie aliat uix in nüti folonbsp;tinur deitdefertu uero,ubi dni cotemptut.

PSALMVS LXXXII. Pfalmus Afaph*nbsp;àefatnilia cantorum, quoru patriar»nbsp;kff ¦ ?’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Afaph, qut Dauidif tem»

f'd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßcuttdii quofdam Dauidis diihtmen e^

J‘^pho fno ordini canendu traditu,de quo alia'ft •udir M E N T V M. Exhortatio ad indices,M

Hjljj. ''^VMENTVM. txmt Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnum cxornent.

*” fy”2goga dci(deorMgt; in medio autemdeos dqudicaunbsp;’ inbsp;nbsp;nbsp;Ow»i«ö diuinum quiddam cft, homi’^

homines uittenecisq^habere arbi-wgenî miracu^, tam multos fefe amantes ma alios,zy fui honoris e^commodi z^“nbsp;’’‘OiT ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homini ac f^e tyranno parère. ob

'quot;¦'U ‘quot;«thdignitatem cr poteßatemmaioremquàmfi^^ ‘°'^^^°gt;ß^iptnra principes cr indices deonbsp;iUiautem fèrèac fi nuUialtiorinbsp;^hidineftaputant fepo/fenbsp;iH.J^°^^^amp;^^gt;^omnigenereiniquitatis diuexare.nbsp;^^0 eos, ut credant deum inter ipfos adeffe:nbsp;*Mfvnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiolentia eorum pcenasfumpturum, quia

}^/°^^ßt,cr iufleiudicaturusfit^ bj. iudicatis iniquitatctnîctfacic»nbsp;Q’torutn fumitisî’Scla,nbsp;^^lt;li«tmfroViî pro gratia nel muneribusdeßr^

TH ILL IIjl

tw, ad iaëlttram piorum et iniuflas fèretis fententias de^ prauando indicium iußitiam condemnaiido. Sumeanbsp;re facies, eR perfonaru acceptione moueri ad iniquum,nbsp;pro diuitijs uclfauore, contra confeientiam agere o' lonbsp;qui , uel affèilu fic deprauari, ttt iußum agnofcere nonnbsp;poßit. Sein hic adferiptum monet execrandum omnibusnbsp;pifs tantum iniquitatis malum, quod difficile etiam a innbsp;fits uitatur.

Indicate egeno amp; pupillo î humilem SC pauperem iuftificate.

liortatur ad officium indices O’ potentes, quod eft OKcfum tucri paupereso’pupiüos,eosfcilicet,qui quod feipfos ’nbsp;nequeunt defindere,iniuriie impiorum obnoxij futtt,nbsp;Talcm fe dominus prédicat. O' unit haberi,uindex fei»nbsp;licet o'propugnatorimbecilJtam oppre/forum,quosnonbsp;unit ffierni uel auxilio deftitui à fuis miniftris, o' fub denbsp;Icgatis primoribus quibufcuttq^, quin unicuiq; de proxinbsp;mo mandauit iuuando ft indigeat: id autem non ffie mu»nbsp;nerum,fed gratia pietatis,ftne perfonarum reffieHu..

J Eripite pauperem t Siegenum de mana pcccatoris liberate,

gt; Monentur iterum atq^ iterum principes populorum, ut tueantur innocuos, arccant nocentes. Hoe cH deumnbsp;quendam inter homines agcre, curare ut homines ordi»nbsp;note inter fe uiuant: propter quod o' olim facerdotesnbsp;dicebantur iuftititecultores, aqui O' boni notitiam pr9nbsp;fitentes,lt;equum feparates ab iniquo, licitumab iüicito,nbsp;bonos non tantum metu poenarum, uerum pramiorumnbsp;quoi^ exhortatione efficere cupientes.

lt; Nefcieruntnequeintellexcruntjintene* bris ambulant: mouebuntur omnia fun^nbsp;damentaterrx,

Qÿeritur eosquideo's quofdam hominibus prlt;efîa» redebebant,nihilhorumqucefuimuneris funt aduer»nbsp;tere,nihil confyderareùnde mifeentur o' perturbanturnbsp;omnia, adeo, ut terra fiindamenta fubuertatur; hoc eft,nbsp;omnis humana uita ratio o' ordo confitndatur,qult;enbsp;non ni ft fide con ft flit O' iuftitia, unde diuina ultio me»nbsp;rito prouocetur, qui cum fit ipfa iufiitia, firre non uultnbsp;nec potefi iniquos feruos O' nequam, fed portionem il»nbsp;lorum ponit cum impifs.

Ego dixi, Dii eftis, Si filij cxcelfi oês(uos.)

Dixi, ideil,ftatui. O’feriofeordinauihomineme/Ji debere deum proximo fuo, maxime uero indices, ut fe»nbsp;cundum uerbum tneum prafint, quibus gladium quoq;nbsp;meum, iufiitiam fecundii leges adminifirandam O’ um»nbsp;dicandam comnüfi. Et uolo utfint filij dei altißimi,iüiusnbsp;iufiitiam,ueritatem,clenientiam O' beneficentiamanMnbsp;lare fiudeant,ut fint iufti,lt;equi,p'ij O' perfiëîifficut pa»nbsp;ter eorum qui'm cœlis omnia uidet.

7 Vos autem ficut homines moriemini: 8C ficut unus de principibus cadetis.

Vteunq^ diuinam affequuti defuper poteflatem a do» tnino,fi aliter cgcr'mt atq; iußi fuM,nedum non compu»nbsp;tabuntur inter filios dei, fed quanto maiores à dominonbsp;fadii, taato grauius o' poteutius puniëtur,fi uiolenternbsp;cr minriofefubditos tradlauerint. Erit grants admodutn

-ocr page 272-

PSALTER IV M

talium ruim cr magm : non eftitn foli peribunt c{tti [ai cumfuoiudiaofeducuntplurei.

Surge deus,iudica terramxquonia tu he^ reditabis in omnibus gentibus.

O tu domine deuf, qui uides noflros tot CT tM ini» quos indices, qui cu putres elJe debuerint, lupos fe oflerinbsp;dunt. T» ipfe [urge contra cos, uindica de ilUs tuosnbsp;paupereSfUerbo tuo et iudicio ludica, inflrue ante pios,nbsp;confolare cr redime. Tu entm hareditabii in omnibusnbsp;per omnesgentes.Honfolus ifrael er luda peculiii tuumnbsp;erit cr dtlcéla htereditasfecundumcarnem,fedmagisnbsp;fecundumfidetn ZT /[iritum, qua fola placent domino.nbsp;Tufoluseris redemptor nofttr cr uniuerfalis doilor,nbsp;dominus cr rex fuperomnein terram,prater te nemonbsp;dominus erit conflientiarum noflrarum, Difcunthincnbsp;interim Chrtfliani,apud unum deum iufla indicia fieri^nbsp;quo aquanimius flrant in mundo afflei iniurqs.

PSALMVS LXXXIII. Canticum Pfalmus Afaph,nbsp;ARGVMENTVM. Oratiofideliumcontrahonbsp;fles coniuratos pietatis,ac beUum inflituentes.

Eusquis fimiliscrittibi^neta* ceas,neqj compcfcaris deus*nbsp;O domine deus, non eR ufliiam deus uelnbsp;magnus, qui tibi fit fitnilis, tu enim fblut



omnipotenses, omnia nofli cr modcraris. U fenfus non abhorret ab Hcbraica litera, quandonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiain flmi»

iitudinemfigniflcat: cr,utuidctur, aptiusdicitur quant quod lHdai,Deus ne fileas tibi: quanquamfatis commo»nbsp;Tiutt iot de flquatur poft utruq;. Non taceas uel obmuteflaf:hocnbsp;efl,neconniueas,amp;‘ ne conquiefcas deus, noli continerenbsp;uirtutem tuam,qui es ey diceris ipftflima firtitudo, nonnbsp;flnasimpios hoftes quofeunq^, ey quocumque temporenbsp;graffari atrociter in populum tuum.Vehementer autentnbsp;orat,quia eis extrema intentabantur à gentibus muitis,nbsp;tempore tarn Dauidis quam aliorum.

Quoniam ecce mimici tui fonuerunt : SC qui oderuntteextuleruntcapuc*

Studium im Notdt infolentiam zr arrogantiam, ftudium quoque piorum. co„4t(M hoflium nwitorum tumultuantium, nthil innbsp;tentatum relmquentium, quo fideles dei cultores per»nbsp;derent. Extulcrunt enim caput ofores tui, fuperbe fefenbsp;erigumt contra deum ifraêl,ey ueram pietatë,cr quic»nbsp;quid iuftum eft ey innocens, quafi non uel fubftnt iUiusnbsp;potentia uel feientiaiufti iy pij.

; Superpopulum tuum malignaueriitcon filiû:amp; cogitauerût aduerfus fanâos tuos*nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confilio fuo, zy coîlatis omnibus neruis ma»

Utiafua impijfcmper impugnant fideles, cy coniuran» do concordant aduerfus abfeonditos dei, fidelem popu»nbsp;Ium fie diéiiMn, quod tuteû dei mundo abfeoditajruan»nbsp;tur, ey quod tarn quid modo apud domitMm fint, zy innbsp;futsconfeientijsatqs fide, quam quidfiituri fintcoramnbsp;omnibus, nuncomninolateat. Veladconfiliumdomininbsp;refirri poteft de iftis imptjs, qui nefeiant confilium do»nbsp;mini de proftrandis hoftibus piorum,

4 ' Dixerunr^Venite)dC difperdamits eos de

TH ILL IM.

gentetæ no mcmorctur nomélûaéi ultra«

Statueruntfeewm firmiter ( quod eft dicere Hebran zy cogitare^utfanilorum corpora,uitam,famam, pof*nbsp;feßiones au firant femel, tanquam illis inuifißimi,no9nbsp;contentiraperepradas,feder'perfonasocctdereü“ ‘nbsp;leregentcmiquin er nomen ifraiiis cupiunt de fub coe‘nbsp;lodeteri er oblitcrari,nequtsuerapietatemaudeatioilnbsp;fiteri timoré mortis, Confolatio eftautem inftgnif^nbsp;rum,fi ex confeientia fua dicere poftnnt de o, Hinbsp;tui funt,nos populus tuus,nos abfconditi zy ibefauritnbsp;mentiatua.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ƒ Quonia cogitaucruntunanimitcrï aduerfus te teftamentum difpofueruntnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Nitmerawj zy nomina canit firtißimorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

quiiHtypofimperimpugnauerMttecclefiamdeiflp

  • • litas, regnum Dauidis, lerufalem ac ludam, quinbsp;dere femper contra domtnum conftnrauerunt, amp;

  • • uos uirium ubieufiq^ poterant tetenderutit : zynbsp;iniquitate fua pacem mutuam feruare no poterant,nbsp;tra pios concordibus confilijs arma fumebant.

tabernaculaldumaeorumamp;Ifmahf**^ ' Moab,amp;: Agarcni*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

Cttnlla fire orientales proxima ludais natioi^gt; meridionalcs,ut Idumai, tfmaelita, Agareni,nbsp;mnes nuUa alia habitacula habet quàm tabertiacul^’nbsp;cut zyMoabita.lftinoraronec leuibuscongreß“”' tnbsp;molcftarUM filios ifrael, itiuidcntes iUis haredit‘i’^nbsp;domino datam terram Chatidan, er maieftatetuanbsp;--dei fabaoth, quern fideles contra idolanbsp;iaâitabant, ex animo odiebant,fimcd quoq;nbsp;criminibus,zy iniuftitia non firenda poUuti, C ‘nbsp;deiadiudicatidudumadexterminiumerant-

  • 7 Gcbal,Ammon,SfAmalec.’aH^^*®nbsp;'næcumhabitantibusTyrum*

Qui fitermt Gebal non fatis liquet,ob tationemfiequentemregionum er urbium-efl confintm fitiffe cateris hie nominatis P‘’P'‘^^ffdionbsp;do zyconfinium intcrprctatur.Afnmonitieiiio'êl^nbsp;,emulabanturfilios ifracl,qudgt;us ob toth debuf“'nbsp;uiffemagis. Amalechitacaufamhabereuidcb^^f^’^jg^nbsp;damnati iudicio dei per ifraelitos fuonbsp;cr fumpto tande temporibus Saults CTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

mina illorum domino abominandtßima. Phurl quamnoniuuerunt partesimpugnanttuitturnbsp;cini pernicioftßimiluda-orum.Tyri quoqifixier«nbsp;fauebant. Semper omnes impij coclainantnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j jjj

  • 8 Etenim Affurucnitcumillisïfa^nbsp;adiutoriumfi!iisLoth*Scla*

Etiam Affyriorum regnum non rai'O irrttpt regnumlfrail, quàm ludam, eo perniciofiotftnbsp;tiares, quizyfuppetias fircbant fimperalijsnbsp;bus,quibufcuq^ uolcntibus isiuaderenbsp;ludam contra lerufalem irritauitnbsp;lem contra I udam,ftcut er Syria reguli, qi[‘nbsp;tandëimperia er Babylonico'meorporatifli^^-'nbsp;per miferrima conditione gentes idololatriCnbsp;acrefideles, er Mtagens auxilia erit altert,

'3


-ocr page 273-

PSALTERIVM

^fnfidem cr tteriMem. Vnde cr Sehiadiuftgituri talis fttitneat in hoc mundo fors eleélos.

Fîc ilHs fient Madianamp;SifaretficutIa« °'nin torrente CiiTon1

^tcatur poputus dei dignam ù deo de hoßibus ultio» quales Gquot; récitât dudumfaÜM de Chananæis, crnbsp;^lt;^nitis,qui cogebantpopulum deifeferecipereinnbsp;y Ipflunctts antra petrarum, donee uincerentur à do^nbsp;P'»' manum Gedeonis : quorum principes occidit,nbsp;'ludicum s,O'7. Antea fuerant attritiuigmtinbsp;ifraelitic per labin, cuiiu princeps Sifarafœminanbsp;^^(Utiente occubuit,deleto exercitH,ut ludicum quar»nbsp;^^fgitKr.PcrcMte nitnc,inquit, eos, cr in opprobriumnbsp;^^^efempiternum,pcut olimfecifli:ftc nunc utfaciatnbsp;k^^nusfanâi orant adgloriam dci.

^jfpcrierunt in Endonfadi fnnt ut fter-''’sterræ2

^or non memoratur in tibro ludicum, fed Dauidis ^porc tnult£ adhuc extabât ueterum hiftorit praternbsp;fcripturam, In lofue uero locumßc nominatumnbsp;in tribu ^àanaffe, förtaßis propeßuuiu Cißoiitnbsp;J^'iautemfiierunt corpora occiforu hoßiüfimuscrnbsp;Il '^Juilinium terra^cum inhumati computruiffent.

ficutOreb ôi Zeb:

^Zebce ôcSalmana1 Omnes principes

domine,iUis nunenoßris perfequutoribiM,ßcut i)lis n«nc nominatis inimicis fidelium,olim ifrae2nbsp;'^'^{ißantibus.Sicut Orebnbsp;nbsp;nbsp;Seb, erßeut Sebea er

cumfiitt nominibus ipfis fuis malitiam et atro ^'’^^ifßantes,latrones,lupi,maitatores, et umbraab»nbsp;^’‘^ilis.Omnes principes eorum inimicorum,qui utnbsp;iußas pratexant caufas,crudcles tarnen funt.

, ^nino inßitucrunt difßerdere et poUuere ternplum ^‘'’lt;,ciuitatem fanHam lerufalem propter cultu dei,nbsp;j i‘’pi'fh'op er tjfo dicata, populum quoq; dei. Vole»

T H ILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ5


‘5

b montibitt, qua quato altiori in loco,tanto citiusflan te uento exuruntur,fine f^e aquarum er imbrium.

Ita perfequeris illos in tempeftate tua,dC in ira tua turbabis eos.

sic inquam tuo iudicio, è domine, perfequaris hoßet tuosernoßros terroribusiußiac manifefliiudicqtuitnbsp;erquot; uindiihe tu£ potentißimo turbine uertes eos in tu»nbsp;nudtum,ut pra mentis conturbationenefeiantquidfa»nbsp;tlo opus,Exaggeratpioaffe{lu hoßium calamitatem,utnbsp;obtineat fidelium tranquilUtate, er uera pietatis profenbsp;äum er falutemgentis,qu£ eß peculium domni.

Impie facies eorum ignominia : öi. quae1 rent nomen tuuni domine.

Precaturapertioribusueibis, utiußaiRis ignominia perfitndantur facies, ut ebrij uomentes ac confitfi dejfi»nbsp;ciantur,erferant cofiifionemfrußrata malitiæ fua. Etnbsp;aliquando uel tarde nimis incipiant cogitare de quarettnbsp;do nomine domini quod funt perfecuti, fed non fint in»nbsp;uenturi,domino irato Ulis, er contemptumfutvm dignenbsp;uindicante.

’ 7 Erubefea nt amp; conturbentur in fxculum


18

fæculitamp;confundantur Si pereant.

Sempitemo pudore er opprobrio affrili, terrore^ exagitati hoßes plane pereat, quia ex mera malitia connbsp;tra agnitam ueritatem domino rebeüarunt, tot commo»nbsp;nefaili beneficijs er portentis magnißeis^ Erubcfcant l™P'lnbsp;primum de faills futs er crudelitatibus,deinde pertur=nbsp;ientur in cofeientijs fuis,cum ad nuüu deum confiigerenbsp;hcet, cuius unquam expertifuerint auxiliu, qui uerumnbsp;deum perfequuntur er pios. Opprobrium quoq^ firentnbsp;publicit in mundo uniuerfo, ut exemplo fint er ßAulanbsp;caterister infuper fine ßde er gratia dei exc£cati,deanbsp;ißerati pereant in atemum, uel modo perdendi inteRi»nbsp;gantur. Quanquam er à fànâis orari talia poßint ,finbsp;ut dominus docuit,addatur,Fiatuoluntas tua: er,San»nbsp;ilificetur nomen tuum in omnibus,

Etcognofcätquia nomen tibidfis,tufo1 lus altifiimus in omni terra»

Tune tandem agnituri funt dominum unum ejfe, omnia poße,atq} non lud£osß}lum,fid er omnem ter»nbsp;ram in poteßate habere. Hicautem exituf eß hoßium finbsp;Horum dei,fitepropugnat iUefuostei ergo nos totos comnbsp;mittamus.


PSALM VS LXXXnil. In fi’nempro torcularibus filqs Corenbsp;Pfalmus»

ARGVMENTVM. Oratio fidelium. Ul liceat ipfis dominum deum ßutm in mentis träquillitatenbsp;digne colere er laudare.

Vàmdilefta tabernaculatuado mineuirtutum.1

Klagna félicitas eß agere in ecetefia do» , _ .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mini,in quauereprafidetdeus,inquafo»

afcilicetfaluscruita percipitur,ad quamfandi tanto Felicit»» pcreanheUnt,nSfolum in coeleßiey omnino beata ecanbsp;clefia, fed etiam in terreßri CT mtlitante, in qua longenbsp;dulciuseßcomorariuirofideli,qinpalatifsrcgitnt a/t»


1

î ^^^‘Itliumopinionemdeleri,

, mens poneillos utrotam, Sificut ^^’UiMantefaciemucnti1

2

fnb ^'v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;credo,er in jfiritu feruio, er nuc

po'iceosutrotam, P^turbentur,er ßgt;iritu uertiginis rotetur, pranbsp;foc ”nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mabim inßabiles, er ficutßipula

^0'i‘i^ihus fuis improbif, P'j^) rt/ptentur uento, ut uinbsp;«ot^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i tS“ nihili homines, qui

-ocr page 274-

re H, nihil enim fdiaus pio bomni, quimfcire per pdê prafentißimufibieffcdhmdcUtCrad benefaciendumnbsp;O' ftluandum propenßßimum fx ido faedcre, qualentnbsp;fe domina ifraeli exhibucrat per propitiatory ntyfle»nbsp;rium Oquot; CherubMtfUbife dns habitare, etfidclibuifuisnbsp;propitiui o beneficus adeffe uolcblt;tt,ut mirit non fit,finbsp;ibidem Dauid o reliqui ueri ßdeles fumma cum animinbsp;iucunditatc plcnifidefefllt;icelebrablt;(nt,cr fedulo tem»nbsp;plo adejfc defiderabant. Sicut cr hodie nihil dulcius fi»nbsp;deli eft^quim myflerium Cbrifliincoena, o baptifiwnbsp;fane credito o inteÜeélo.

concupifdtamp;defîctt anima meainatria domini.Cor meum caro mea exultaue*nbsp;runtin deum uiuum«

Super omnem concupifcentiamauricrargentï cr ^«loGffÏ» omniumpretiofarum rcrum,eß mihi dcßderiu er con»nbsp;mus the» templatio fauoris diuini, quo tiobifcû in templo uel in»nbsp;ter cherubim habitaturum fe promifit, cr exauditurünbsp;uota noflra, fufeepturum facrißcia carnalia noflra, mulnbsp;touerogratiusfidem,uota,/pem cr charitatem, orationbsp;nes er defyderia pia, ad fu£giorite magnificatione ob»nbsp;lata in ara cordis, idea in atria tua anima concupifeitnbsp;tnea de eis quoties cogitat, donee tandem poß hanc ui»nbsp;tam ingrcdiar templti,er fanHurn fanâoru. Cor meun»nbsp;cr caro mea laudabunt dcum uiuum,intus cr ßris im»nbsp;pleboriucunditatc bonitatts fine adomnesfideles, crnbsp;confitebor domino mifericordiasfuas,

Etenim palter inuenit fibi domu: amp;tur^ tur nidu fibi.ubi ponat pullos fuos,altarianbsp;cua dne uirtuturnt rex meus amp; deus meus»nbsp;En pafferes er hyrutidines, quie crebro quod fubindenbsp;nidi earum deturbentur emigrant, inueniunt tandemnbsp;ubipuÜosfuosreponant,ne pariter pateantaccipitrisnbsp;crudeli uoracitati,fed cum fuis puÜis fine angußia re»nbsp;quiefcant er perfißat.Sed o quam incoparabiliter amanbsp;biltora mihifuntloca laudts erftdei, exercitiumq; tibinbsp;acceptartun ceremoniarü, er fidutiapromißdru,ö rexnbsp;meus er deus meus,qui prouidentia tua me regis,ut be»nbsp;ne uiuamtO in quem folum confido,credo er ßgt;ero.

4 Beaci qui habitant in domo tua (domine) in recula fpculorum laudabunt te.Sela»

Ex tamßagrantt defîderio ueniendi ad locum dei.ßli» ces pronuntiat eos quibus datum eß in domo dhi perpenbsp;tuam habere manftonem, er id ideo quod femper laudanbsp;re deum ualeant, quodfiisrmam cenfet effc felicitatem,nbsp;ut reuera eß: non quidcmincorporali iÜo locodudumnbsp;mandata dotnini polluto per uirum indutum lineis, ernbsp;atramentariü habente ad cmgulit, uteßapud Ezechie»nbsp;lern, fed 'mfide ucra confirmata confeientia de prüfen»nbsp;tia ergeatia dei, de redemptione per Chrißü faciendanbsp;er perßäa,crtn fiitura quoq; in caeleßibus gloria, ubinbsp;fine fine gratis agere hic incipientes, ibi aternum lau*nbsp;dabunt te, Vnde O“ non indigne hoc quoque loco Selanbsp;adiungitur,

Beatus uircuius eftauxilifi abs tet afeen^ fiones in corde fuo

UiT”*“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;explicattypumtaberifacubrum donm erfi

licitatis fanilorum,lße homo plane beafttt eß,ißt me habet,feliciterq; in nidofuo requiefeit, quinuHofi*nbsp;dit nifi deo fuo, cuiusfortitudo alia non eß nec creddto'nbsp;prater quàm dei. Semita enim det funt in corde taliu honbsp;minum, er itmera contemplationis fanda, quibiu du*nbsp;cuntur àßgt;iritu dei pÿ hommes, ne cxcidant MJ error«nbsp;proprÿfenfus «el prafumpttonis.Tales inteßexitaßtUnbsp;fiones.crlegiffe cerniturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro

quad hodie Icgitur à Hcbrais.

y difpofuitjin uallc lachrymarum in loco quern pofuit. Etenim benedidionem da»nbsp;bit legislator,

Dißmdio hac uerfuttm difficultate faeü, CT prfcttt pro ’1’^53? legiß'euidetur’^2“\y,ßrt‘gt;ßifnbsp;gi pojfet. Vt fit jen fus cldrui,continuando fenfui prlt;«nbsp;denti,qui fic jt mitas fuas dißjonüt in corde fuo ut trän»nbsp;featit per uaÜem fletus,id t/i,feniptr ad anteriora ten*nbsp;dentes,minimedefides,nec prafenttbus contenti, no a*nbsp;mant hunc mutidH cuius tncolatitm potius plangunt, utnbsp;fit tpfis totus mundus nil nifi uaUu lachrymarü. FonteUtnbsp;fiatuent uel ponent fibi has lat hrymas, quo duld deuo*nbsp;done ßnritus interim confolatur, bonoru diuitieru UK*nbsp;mores poßhac nunc trißia ohm caprßinda. Prifciu If*nbsp;lorum fane refugij. I^oniiiimcoiifolatioeifnbsp;aliacertior, qpoffelachrymasex cordecjfuttderepronbsp;incolatu hums mundi, cr defyderio coelc/iu (Tnbsp;naculoriidni. Etenimbenedidiiones dabttlegiilator(fifnbsp;abfq} his punâis uetercs legerunt ) ufl armcietur-t^l’^^nbsp;flus enim tota lege cr prophetis promtffu* dodor CT Itnbsp;gislator,uidebttur amidlus trabea cartiis fandißtff-pieiitia lUa patris unicus films defeendet ad nos (Uin manbsp;ximis donis fuisfapientia cr falutis.nbsp;etiäcißernasamicict pluuiatquod quomodo accomtM*nbsp;detur,iUi uideant.

deusdeorum in Sion» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ..

Exprima alacritatê magu.lbuntfwquit, de ne ad fortitudinê,dc uirtute in uirtute profictemßuoijnbsp;fandis fideles er deu amâtes, uerhoq: ihiuf crcddes,etnbsp;feipfis cotinuo robußiorcs fiüt. v idebitur dctu deot u M»nbsp;Zton.’^wod ludai pundis mutatis dicutad dei. Dodornbsp;iüc er legislator uerus, à quo benedtdiotubus indurrt»nbsp;tur,uidebiturin Zion, 'Verborii dei fideltßimuf rxp nanbsp;tor apparebit, primit quidê in Zion, deinde exibtt fxnbsp;de lerufalem, er regntim fidclium inde toti o’ bi »inotenbsp;fcet,ut regnum ccclorum futurum fit inter homines,

O dne deus exercituu,non folÜ ardens meü defyderia affgt;ice,fid etiam uerba orantis expende. A urtbus percinbsp;pe uota mea, dcgloriofis tabcrnaculis tuuffequentai^nbsp;dis à tuis fidelibtts , qua unice cupiunt affequi, utfedi»nbsp;eet adueniat regnu tuu, ut legislator adferatfimul cu tenbsp;ge benedidiones fuas, ut doceat eledos de uolutate iSti,nbsp;ut irriget uerbo uita omnê terra,et cißernas impleat danbsp;dum dißipatas. No fine caufa hic quoq^ Sela inuenitur,nbsp;9 Proteflor nofter afpice deus, amp; «'P'“nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnU

-ocr page 275-

¦THItLlM. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;154

 R G V ü E N T .Explicatur deflderiüpioru malta patiëtiHmabimpi/s,Htueniat citius regnum Cbrinbsp;li,er fidelium félicitas increfcat etiam in boe mundo.

Enedixifti domine terra tuam; auertifti captiuitatem lacob*nbsp;Omnes eledi CTfidiles /fiifituq} diui»


PSALTERIVM

I fadem Chriftitui;

fidutia mea ex te pendet,ueluti fub fcuto deßtf^ l’gt;lgt; tarnen aßticere me fùeru dignatus,o dem mem,fucnbsp;, quandoquidem ex te fblo pendemus, çr intuerenbsp;'^^^»lenteyfaciem Chrifli tui,non noflris,fed illiusmeri*nbsp;Üquot; gratia,qui folus eft fecundum cor tuum,eim reftgt;enbsp;^onfidimt(f,ijui faluator eft omnium fanâorum uetenbsp;Cr noui teftamenti. Pro fe quoi^} rex Dauid hxc di^nbsp;’“JR Uidetur, ftcut zx Chriftm pro ecclefta zx pro fei»nbsp;ff°)Cuim mëbra fideles funt,orare confueuit,patria aftinbsp;l^t'mcoelts,cr flens cruciafftxmmteriudieos,

‘ Quia melior eft dies una in atrijs tuis fu^ uiillia. Elegi abieäus cfle in domo deinbsp;*^^igt;niagis quàm habitarein tabernacuiisnbsp;P^ccatorum,

tuis cordibm fidelium in prtefenti,crflu ^i^S'titificandi domino ^maius eft gaudium,quod fttli»nbsp;fu tuis concediSjftiper miUe. Incomparabiliter excenbsp;^°niu gaudium mundanum domino adhicrere, iUimnbsp;offfftia prouidentiam conftderare,confci»nbsp;yiicolio^ui cum patre clementißimo doinino,au*nbsp;'^^i^bum domini,quod circa templu doccbatur,pro»nbsp;W« confulcre,cr de dei iugiter beneplacito erudtri:nbsp;''^0 addit, Elegi,id eft, impenfim cupio babitare in re»nbsp;dei,nt ccetu fandorum,inter filios prophetaru,intônbsp;^^’’ifli apoftolicos difcipulos,^uàm babitare in tabernanbsp;^‘distntpiorum,affiuerediuitiis,bonoribm,fanitate,crnbsp;^'’‘^dijshuimmundi,

* .-.Qî’ia mifericordiam amp; ueritatcm diligit (ioffantM)deusîgratiâ 8i gloriamnbsp;dominus. Nonpriuabit bonis cosnbsp;HUiambuIantininnoccntia:

bic ludlt;ei legunt,Qjiia fol ziT clypem dominm ^‘^^'^d’exponunt, Deusipfe fcmperinfundituitielu»nbsp;depeUit cunild mala.Hoc prifcus ad fenfam re»nbsp;pietraftulit, Clÿiamifericordiâcr ueritatemnbsp;’^2't deus^ îfiiftfortaftis aliter tunc legerit,

^»d’fl^tiSipbabiliterctadfinmas ^^^“''üa/flniter diuinari poftit:undc et ueterc ledionënbsp;^^”^drc non potuimus.Sequitur autem,Gratiamnbsp;dabit dominus. Remißionem peccatoru,zrnbsp;'^nadoptionisfiliorumdei fandià domino obtine

• ^m fandis dominus gratiam largitur, uterbo» ^^^^ilesfintatq^gratioft, dat^ dignitatë fandimonbsp;f^^fl^idtatis fempiternie,ct'nibil omnium bono»nbsp;'5. J “^^Jflfuis patitur,i)sfcilicct,^ innoeëter uixerint.nbsp;homo qui fpcnbsp;|J^'Unwttone pia er ardenti clauditPfalmum,ex connbsp;diuiiM, zy-ftgt;iritualiiucunditatenbsp;femper plurimos ad ftudiu dei.

^itit tabernaculo tuo, qui in tejferat, qui te be ƒ ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maxime fauet er cupit gloriam et

quot;ddtotusextuagratia»

P S ALM VS LXXXV. f n finem filqs Core Pfalmus,

ü no donati,funtueruslfrael,z^filq Abra» ja; er lacob, borum ecclefta terra domini eft, haredi»nbsp;tas ac peculiü, bis prteuiderunt propbetie Chriftum fer»nbsp;uatorem à patre donandum, er cum eo omnia, lure igi»nbsp;tur canunt,Benedixifti,boc eft, gratia erfauore tuó be Terra do*nbsp;neficia contulifti gratis tuis ubiq; terrarufidelibm: hdcnbsp;eftfbenedidione iüa Abrabte er lud£ promiffa replcui»nbsp;fti terram omncm:tota enim tua eft er fidelium, ubi erenbsp;dentes tibi babitare contigerit. A uertifti captiuitatë lanbsp;cob,cepifti captiuitatem,fideles eripuifti,omncs pecea»nbsp;to obftridos eripuifti,ut nolentes ad malS adigi non pofnbsp;ftnt. idquod Paulm ex eledis optimis de fe queritur adnbsp;Romanos.

Rcmififti iniquitatem plebis tuæî opcrui fti omnia peccata corum.Scla.

Condonafti iniquitatem populi tuitqute turn uere con donata eftfdum no donünatur amplim nobis. Cumq; idë Condonarenbsp;Chriftm dominus nos patri plané réconciliât, gratos^nbsp;eftficit,uerè tegit peccata nigt;flra,ne unquam iüe ad urn»nbsp;dicandum ea uidcat : unde er boe fubijci conueniebat^nbsp;Obtcges uel operuifti omnia peccata eoru,utiq; cumfi»nbsp;Ho tuodnolefitplenegratia induendos uefticris^ Q«lt;cnbsp;dei in nos dignatio nunquam fatis expendi poteft, ideonbsp;adfcribitur Sela,

5 Mitigafti omncm iram tuam: auertifti ab iraindignatiohistuæ.

Hf c prlt;edida cum perßda in nobis fuerint, nihil ey« ga nos quàm fauor er diledio dei fentietur. Interim ta»nbsp;men tmplebitur uaticinium de coUigëda, id eftfinicttda,nbsp;leftuantiindignationedei, nenimiumferueat, quad fa»nbsp;dum efl, er lue fùturu creditu per Chriftu miffum pronbsp;pitiationë omniu fideliu, z^ interceflorë totius mundi.

HdtJïffjKî uaticiniwm,nunc precatio.Nihileft enim a» liud noftri reftitutio, er irlt;e dei in nos diftblutio, q con»nbsp;uerfto dei ad nos.Orat igitur in primis,, ut fuagratia donbsp;minus ad nos couertatur, alioqui d malts noftris nos connbsp;uerti non poftumus. Diftolue quoque iraettndiam quamnbsp;nobifeum contraxifli, chirographum in decretis,cr iu»nbsp;dicium damnationis, quod incidimus expeccato origi»nbsp;naliprimorumparcntum,

Nonne tu deus,cui proprium eft mifereriCTparcere, iudicio tuo quamlibet iufto,ftcperpetuofeuies, er non 4,3 d».nbsp;ftmulgratiameffundes noftri mferendoiNumnonfi»nbsp;nés te reconciliart, er per kgemftc terrebis^ damnanbsp;bis,ut gratiam tuamjperare non liceatiNonftcerit,fednbsp;propenflor cris fUt fcmperftdfti ad mi fer en dunt, quàm

I

-ocr page 276-

R S ALTERIVM

OK ftmM äd deprecandu offinfam. OctWTrîs enimßlio prodigOjCT non cunüitru humiliatu conciliari,tantumnbsp;abeß ut perpétua irafa cuicunq; decreuerii, nifi ei quinbsp;Ut tibi fidere no unit, fie uitâ emëdare femper contënit.

Deus tu conuerfus uiuifîcabis nos : plebs tua lætabitur in te*

Vt[umut deflitutigratta tua morti traiüti,cr deffie^ rabundi de falute propter coiifdentiam crimmlt, qua iunbsp;giter terrenutr : fie tua conuerfione ad nos uiuificabi»nbsp;mur, te uitam ßiiritus per Chrißi myßeriu reddente innbsp;animabus noflris uiuißcabünur.^t qui ßefauore tuo donbsp;nantur, fie plebs tua erunt,ttt iw te folo,non in fuis iußi»nbsp;t'ijsgloriantes.non niß pergratiam Chriflifaluori con^nbsp;fident,crmßdetibi placere per opera obediëntie eTnbsp;charitatis,que cum hilaritate et ßiiritu libertatis ßunt,nbsp;non exferuitutis or tintoris ßgt;iritu.

7 Oftende nobis domine mifencordiam tuam,amp; falutaretuum da nobis.

Repreffa ui prauitatis genuine, cr accenfo in nobis * amore iuflitie,fludioq; complacëdi deo, per opera quenbsp;iUiplacere fcimusexfide,ucre dei beneuolentiaßui*nbsp;mw,falui fumus uita fempitenut er beata donandi,pernbsp;Chrißum promifßimpatribus,falutaretuuniadomnesnbsp;gentes. Quod ut iUi futuru credebant ad falutem,ßc nosnbsp;preteritum coßtemw ergratias agimus,vfy hue prenbsp;catioeß,fequitur uatieiniumerdefcriptiofilicitatis,nbsp;queregnante Chrißo ubi^ fittura efl.

S Audiam quid loquatur (in me) dfts deus: quoniam loquetur pacemin plebe fuam,nbsp;amp; fuper fandos fuos, SC. in cos qui conuernbsp;tunturadcon

Accommodare fe fludet ad ordculum, auiüendo quid ftodtr* Im dominus locuturus fit ad fuum popu^i, id efi, de fuo po«nbsp;piicem,nempe,nuncfiliciter res populifui habitu»nbsp;rtu:id enim pax fignificat, Bonos uel fanHos cofdem uonbsp;cant, quia in beneficentia er probitate precipue exer*nbsp;eentur, qua alijs deos fe preflant adiuuando, er reno»nbsp;Slant imagine dei, quam in nobis Chriflus reflUuit. Por»nbsp;rohec populi eledi iuflitia uel félicitas in eo maximenbsp;5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;donatus, reëfa et falutoria fequitur,fe»

cum reputat in ^uo dno dco fuo complacere poflit, CT qd iOt obligetur, quo offlcio illius bonitati feruiat, Hocnbsp;cß conuerti homines ad cor,de uno neceffariofolicitumnbsp;effe,non dißrahi erga plurima,nec inflabiliter nunc bo»nbsp;num feäari,nuc aliter quod efl flultitiaAudei legunt,Etnbsp;non reuertëtur ad iußitiä^,Pnfcus uidetur legiffe aliter,nbsp;fcilicetelproalfCrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro eo quad hodie ludet

neputemusignorantiam uctußi inter pretis uel domiitantiä:defyderamuspotiusantiquario»nbsp;rum diligentiam, çr i«dlt;eortt»i fidem, qui ante Chriflinbsp;aduentum minus fludiofißdjfe uidentur, erpofl Chri»nbsp;/Hi circa Pfalmos,q uel ipfi circa fuasThalmudicas cantinbsp;{enas,uel Chriflus cu fuis apoflolis,te apoflolici uiri prinbsp;mitiui MI ecclefia, apud quos maximam fiii/fe curam cirnbsp;ca Pfalmos indicant feripta apoflolorum ff Luc«.

Cf Veruntamen prope timentes eü falutare ipfias.'utinhabitetgiona in terra noftra.

TMILLIM.

In chrißo deus habitat corporaliter, CT adco pope nobis adiunxit feipfum, ut nos de carne cr oßibus {«isnbsp;effeuoluerit,ut in medio fit omnium,qui in nomine fWjnbsp;co„Keni«nt,«t deniq^ uiuat, loquatur cr agat omnia innbsp;hisquifibicreduiu, quippe quicum patre perpetuamnbsp;apud illos habeat manfionem.Hanc ergo beatä dei pre»nbsp;fentiam uocatgloriam, quam preuidit propheta habitunbsp;ros in terra populos fanitos in ecclefia dei. Confitentur gk»*»nbsp;hie ludei gloriam multominoremfuifie mtemplonbsp;cundo,flquidem illi deßerit orca cr propitiatoriUfCbenbsp;rub, ignis calcftis, diuinitas,fi)iritus fanâus, urna O'nbsp;thumim.Sed his omnibusgloriefior erat aduentus Chrinbsp;fii,Euangelium,miracula dtuina,cr exceffus amoris di*nbsp;uini peradus in cruce,dt quibus in Haggeo.

I o Mifericordia amp; ueritas obuiaucrunt(/jW

luftitia ÔC paxofculatæ funt.

Conflanter tranflulit prifcus,IAifericordiam ST tatem: ubi hodic reddunt pi/ cr eruditi interprétés,nbsp;nitatem cr ueritatem. Conueniunc et mutuumfefe prtnbsp;mouent mifericordia, qua deus gratis fubuenit miferU,nbsp;CT Mcriti« qua coplet promiffa. Iuflitia cr pax ofculaffnbsp;tur fe,dum fides in deum cr tranqutllitos confeiellti^ dinbsp;uino muncre conuencrunt.

IX

• ' Veritas de terra orta eft 8c iuflitia d« loprofpexit.

Veritas de terra tunc pußulat, quando in ßde dicuntur cr ßunt,quod docet Euangelium, Chrifl**^*nbsp;perat, cr lex dei, ut ferma fit,Efl efl. No« wn.Bt erronbsp;gentilium diluatur defub terra, de multitudinedtlt;’nbsp;cy rituif.luflitia autë de calls manat,Chrifliunbsp;eledorum iuflitia declaratur, cr no nifi dei dono anbsp;ritur. Sed ubi hec mifericordia,ueritas, ittfiit^ Pnbsp;obtinuerit apud homines, ibi tarn calumnbsp;omnium fuppetentiam, quamterra progermit^^»nbsp;timfiudusfuos.

Etenim dominus dabitbenignitat*”** terra noftradabitfrudum fuum. -Perfimilitudinem loquitur acceptam ànbsp;qu^féliciter crcopiofeproueniunt,ubifolii‘^‘^nbsp;ti refliondet cali benignitas. Canit ergo terrain mnbsp;fi ueritatemgerminaturam, ff calos nihil nifl “‘Inbsp;amdepluiturosthoc efl,omnia plena fore iufld'^,nbsp;ritatis fludiofis, Sed cr de calo prouenitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff

boni ßant, utq; terra cordis noflri bonis cogd“^^ operibus abundet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. jjl

luftitiaanteeumambuIabittSfpo*' uia greflus fuos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦¦ acitC

Vbique magtta eorum erit copia, qui iufldi^r ßudebunt, illi ccu coram deo ipfofaunte crnbsp;ßppeditante ßliciter agent, er alacriter in luanbsp;ff pietatis promouebunt. In his autem omnibus pnbsp;iuflitia, bonitos, pax fire idem funt, CT perp^^'*,^nbsp;comitantur. Qtu enim ex fide cum proximonbsp;fie ff benigne aget,pacem^ colettita qui exiU/^nbsp;nitate,ff fludio pacisaget,habebit ff reliquatnbsp;PS AL MVS LXXXVl.

Oratio ipfi Dauid.


-ocr page 277-

P 5 AX T E R I V M

Argvhentvm« Oratio efl communis, pM ^ccntia cr tranquillttate,cum gratiarumuilione^

Nelina domine aurem lua (cr) exaudi metquonia inops et paunbsp;perfumego.

NcccJJè efl fepe eadem orare eum, qui ' F«« intermißione,in fe uel alfls amicis affiigitur, crpc

femper iubetur,imà cogitur^ Ad hoc enim aliqua ^iomifius nonflatim exaudi t, utardentius oretur.Sitnbsp;fr^o Da«id orat exaudiri, aurem domini præberi fi»nbsp;Kd« clementiam experiri, ut innocenter, pie er felicinbsp;wwre liceat /}gt;e firma in dominum, maxime cum fienbsp;*$ufcat egenum er pauperë.Non enim uere orat, quinbsp;'‘^^t/fiaria fibinoncogitat,necnouit quibus bonis ca»nbsp;^lt;gt;t,R.efl)ondercquoque dominum or anti, efl exaudirenbsp;preflare poflulata.

Cuftodianimammeam,quoniamfan» ^»sfum : faiuu facferuum tuu deus meusnbsp;fptrantem in te.

No« ego meipfium fieruare quocunque modo pofium, 1^*) in nutu tuo fiunt omnes fiortes meie,ideo à te peto quinbsp;amp; potes, ut cuflodias à malis anime er corporis uinbsp;^neam,totus enim tibi deuotus fium, ad te cofiagio fionbsp;gt; tua tantum fiacilitate er dementia pendeo. Cu»nbsp;*** noluntati implendtefiudeo,erper bona quefiacio e»nbsp;j!«» hoflibus mets, er ntala quie utcifiim lt;equanimiternbsp;•fi'nfioli tibi probari cupio,quod efl efifiefiandu, de quonbsp;probus conficius efie potefl,uel de cotrario, no ignonbsp;'L^'ßfierecotligat, utfiandifiolent. Seruustuusquuntnbsp;^quot;‘‘non aliunde peto fialutem quàm à domino, à creatonbsp;*fif^ÿnentum, er patrefilius: nonfieruili animo, fied fi»nbsp;“ntquia confido in te, eo fiolo nomine tibi commendaitnbsp;fialutU confidentes de te,

mei domine,quoniam ad te cla *’'®'‘i tota diet

^^ÿandiu durât tentatio, tandiu non ceffaniSt ab ora» - ''^'ferficuerantianeccjfiariaeftinomni bonooperenbsp;^^0*1« oratione. îAifiericordia hominibus oranda eft,nbsp;operum,er digna repenfio, non ut in Euannbsp;^^^^^harifiasus ,fied ut publicanus, qui fiter at er pceni»nbsp;ƒconceperat humiltatus, unde er non audebatnbsp;in ccelit oculos, peccatoru ueniam tantu orabat,nbsp;¦‘’^tificaanimam fcrui tui, quoniam ad tenbsp;®’^ineanimam meam leuaui*

oratione, er ntalis circumuentiis fierio orat dei perturbata conficientia, quam confiolarinbsp;ta^^'^ ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;remißione peccati er gratia redintegra

redditur.'hoc autem non cont'mgit nifi per Chriflumpromiffium uel exhibitu.Vt enim fientnbsp;iiiu*‘^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prrturbata conficientiatfitc iuge con»

eflfiyncera perfidem in deumfidutia » Animant tantum uerbonbsp;tjj I ^niam tu domine fuauis, amp; rniris. Sinbsp;k,y ^æ’wifericordiæ omnibus inuocanti-fiatura bonus, hoc eft, propenfius ad prueueitien»

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijy

d««i bénéfices indigentes, er humiliter orantes, fiacilis quo(^ ad condonanda peccata, quod eft efifie propitium ^ndonatî*nbsp;er amplißima bonitate, ut modis omnibus adiuuet muonbsp;cant es, maxime ex infirmitatc peccantes uel ignoratid,nbsp;errefipificentesadmonitionedei uerbi er gratia exei»nbsp;tatos er conuerfios ad dominu, tHagnam ig,itur bonitatinbsp;diuime iniuriam infierunt, qui etimfiaciunt horrendu iunbsp;dicem er inexorabilem tyratinu, ad cuius conftteëluntnbsp;procedere non audeât,fine homine diuo aliquo interce»nbsp;dente, cît fit er dicatur fiuauis et mitis,nu(ltte nüfiericornbsp;diie oibus inuocantibus, qualibet magnis peccatoribus,

Si intende uoci deprecationis mese*

Corrotorofa ergo fideerfidutia cum charitate iit deum ex præcedenti oratione, nufte iterum orat fiuâexnbsp;audiri precem,nunc ut antea fiemper confiueuit,benigninbsp;ter ita^ exaudiri cupit uota cordis fini fitpplicis, ut in»nbsp;tendat domitius in uocem deprecationis,qult;e exfieruo»nbsp;re Jfiiritus anguflia impeUente fiyncere effiunditur.

Tempore anguftie meæ, quum omnia mihi contraria eueniut, er hoftes ingruunt undiq;, ut exitus nuüus jfienbsp;retur uirtute uel prudentia humana, nihil aliud quæronbsp;uel inuocOjpræter te deum meum,ad nuUius ait crias au»nbsp;)dliuconfitgio,certustemihircftgt;onfiurüejjè, er exau»nbsp;diturum preces, er de anguflia redempturu, Non patiénbsp;ris te à me inaniter inuocari iuxta ueritatë prômiftoru^nbsp;er pro dementia tua paterna ad eos qui fie tibi credunt,

In nuüo alio confidendu, omnes gentium dij dæmoneS tn foio deo fiunt,er tibiprorfius dtßimiles.Nemo inter quâtumhbctnbsp;potëtes er magnificos,tam angelos q homines, qui nunnbsp;cupatiue dij dicuntur,dno cofierendus eft: nemo talia utnbsp;ipfie fiacinora ædittnemo dare poteft ut tu fiolus uitam, iunbsp;ftitiam,beatitudinem,fanitatë, fiapientiâ er remißionenbsp;peccatoru, nifi tu fiolus onrnipotens.tiagnifici multi di»nbsp;cuntur,fiedfine te nihil pofifiunt. Dij multifiunt,erdninbsp;multi, tu uerofiolus es, fiubfiftis er operaris, qua uts, ànbsp;teipfio, er omnibus alijs das e/fie et operari, fiubfiftere'etnbsp;perftcerejmperfieâafiunt omnium creaturarum opera,nbsp;deus eft cuius pcrfieâa fiant omnia opera iufta etfianda,

Omnes gentes quafeunq; fecifti uenienr, amp; adorabunt coram te domine.Si glorifi*nbsp;cabunt nomen tuumt

Omnium creaturarum unicus author, pracipueau» tern humanigeneris clementißimus pater er patronat,nbsp;nuÜädeftgt;icitgentë,uel repeüit àfiua gratia, fied quofi»nbsp;cumt^ creauit hos er uocauit.Venient^gentes conuernbsp;tendæ ad prædicationem cuangelij, regnu dei er Chri= ^enüam.nbsp;fti amplificaturæ, cr adorabut coram te domine, agno»nbsp;ficent corde, uerbo et ceremonijs te fiolû creatorë fiuum,nbsp;omnisboniauthorem, ertotius mundi guber/uttorentnbsp;ti»icum,omnia ficienteinac potentem,

10 Quoniam magnus es tu, Sifaeiens mira bilia.tu es deus folus.

Z«« 5

-ocr page 278-

PS ALTERIVM

Magnus cs tu er omnium mjximus, creator fciîicet omnium. Et wtrafci/ù fdctcnsjZidtwom pro uoto mutd=*nbsp;re poten!,ut dominus naturic ex creatururum omnium,nbsp;^udf habet in fua poteftatc, er quæfunt obedientes di*nbsp;âo per omnia, ut qcguid de iüis uelit fiat ac poßit. Hocnbsp;eft autcin efie deum fo[um,qucm ex omnes populi adoanbsp;rabat uno humcro,reli{lis omnibus idolis digne culturi.

* I Deduc me domine in nia tua, (er) ingre diar in ueritate tua: lætetur cor meum ut tinbsp;meat nomen tuum*

Summ» ora nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;precatioiiisfideîiü, quam impij amp; hy

tionum fide pocrit£ cx animo fiacere no pojfunt: Doce me dne uiam “ *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuam,tua inj}gt;iratione inteÜigam er uelun quicquid ti=gt;

bi placet er priecepifii: ambulcm in ucritate tua,proft dam ex uerbo ueritatis tune, ne errem perfalfitates hu=tnbsp;manoru commentoru, Lietetur cor meum ut timeat no^nbsp;men tuum, fic prifeus tranftulit non fine cruditionenbsp;fpi'^itu.^'y^ en'mgaudere etiafignificatSyralingua,nbsp;quam non raroprophetlt;emifient tiebraica. Quafi disnbsp;cere uolens:Vnicugaudium nuurn tn hoc mwtdo fit, etnbsp;maximum ucl pr'tncipale,timere nomen tutim,uenerari,nbsp;colore, amare ex toto affidugaudere de fandificatiosnbsp;ne diuini nontinis zx maieftatis. ludan non dijfono fiensnbsp;fit interpretàtur, Vnias cor meu,hoc eft, omnes affidttsnbsp;meos diflrados circa uarias creaturas,tu colligas in unitnbsp;neceffariu, quod eftfic timere er uenerari nomë tuumnbsp;Ut ntmquam hbeat iadare fitu/m.

IX Confitebor tibi dominedeus meus in to to corde meo,amp; glorificabo nomen tuumnbsp;tn æternum,

Confitebor,id eft,celebrabo tefolum dnm detim mea, in toto corde meofandificabo,non uerbis tantum er ftnbsp;da dcuotione,uel ceremonijs fine affedu,fed deuotifiisnbsp;ma fide ex mente, iiihil enim uere credens prias in uosnbsp;tis habet,quàm fandificore nomen domini,non folum innbsp;patria coelefti.fed quoad in hoc mundo uiucre datur,osnbsp;mnia agantur et dicantur in gloriam det, fecundu ipfiusnbsp;uerbum er legem.Fie quid unquam reftiiciatur etiam innbsp;fandis operibus,nifi unius dei beneplacitum.’hocfit pernbsp;uitam folide innoccntem,iuftam er beatam,unde er uenbsp;ra laus dei gignitur,

15 Quia mifericordia tua magna eft fug me: 8C eruifti animä meä ex inferno inferiori*nbsp;Mifericordiam hie translator femper inteüigit benefitnbsp;indigentibus,quod nos probitatem,beneftcentiam,nbsp;neficentia. bonitate erfianditatë dicere poftitmus: nihil enimfansnbsp;dius er genio dei fimilias eft,q benefdeere omnibus:unnbsp;de er hie dicit, Obruifti me miferu er indigna hominënbsp;nudtis zx magnis benefieijs. immëfa eft bonitos tua, quanbsp;ampliftime experitur anima mea, dum fie liber ata ilia exnbsp;infirnogloriattsr:ex infierno,inquit,infieriori:hoc eft denbsp;extremt5,ultimis et maximis pericults,tämortis corposnbsp;rails q peccatorît mortaliu reatibus,exdeftgt;eratißima conbsp;ficiëtia peccatoru, qua tu gratia tua ct fide cofiolatus es,.

14 Deus iniqui infurrexerfit fuper me,S( fy nagoga potentiu quacficrunt anima meä:nbsp;£(nonpropofuerunt tc inconfpeäufuot

thilLtm,

Queriturdeaduerfiarijs, quosutfioletaccufiat exlres mlt;e er deplorata malitio:. Nd nullos habe bat hoftes ptfnbsp;terquam impios, quippc qui innocëtifiime uiuere ctipienbsp;bat,etbcnefiacere omnibus,ettamhoftibus.SuperbifriU^“^ij,nbsp;omnes impq er arrogantes,qui potius coli uolunt et re»nbsp;ucreri quàm deunt quem contemnunt£t catuf uioteii“nbsp;torum,potentia fiua fiola non lure omnia agentiu, tnquinbsp;fiierunt er perfiequuti fiunt animam meam ,filij huiusffnbsp;culi, opprejfiores piorum er grajfiatores, uiolenti P®nbsp;puluni dci,fimpltcibus miiiati fiunt aliquoties mortë, Gquot;nbsp;intentarunt, non alia ratiene quàm uera pietatis odio,nbsp;Et non propofiuerunt te deum ui conftgt;cëiu fiuo, non tl*nbsp;mueruntiudicia tua, non reueriti fiunt ,ficd potius btlt;t‘nbsp;ftihemauerunt,

15 Et tu dne deus miferator 6(niifcricors, patiens èC multæ mifericordiæ amp; uerax,

Idem quod prias erudat, quod ex ardentius trnpeUit animum uere deuotu,cui non fiufficit ficmel dtxiffe,quo^nbsp;maxime perfiuafium cupit. Tu, inquit,dominus deus esfrnbsp;las,ufiicus er uerus,qui creafti omnia er gubernos,nu*nbsp;fiericorditer remittis delida, gratiam donans ac bettefi*nbsp;cia 'mdigentibus,longanimts, paticns er diffirens iratUnbsp;ac uindidamifi quid non redum egerimas ernbsp;rimus, non ftatim per iram iudicas/ed pcenitentia'»’nbsp;eft,uita melioris inftitutu, er dolorem de peccatis exa^nbsp;dis expedans diu, ^^ulta enim benignitatis es Gnbsp;tatisiprocliuis ad rcmittendos culpas, uerax quo^K^nbsp;complendumpromijfia credentibus.

I Refpice in me,amp;: miferere mei, da iiyP^'' riu tuum puero tuo:6( faluum facnbsp;cillætuæ.

Fadem tua uerte ad me,praucniente megratù^ tuis W fita ex mifiereremei, libéra à mails mentis eXnbsp;prafientibus et fiaurls. Da imperium et roburftrU»nbsp;imbecillis enim fium adfieruitium tuum, repuÿ^‘‘''^^‘‘^,nbsp;ne Ifiiritui mentis, inftitutiiq; pium remorante Gnbsp;dienteitu ergo da fiortitudinem tuam, da quod lubos,nbsp;iubequoduis, Etfialuumfiacfilium ancilla tiuf-fiefieruum dei pradicat, exfilium ancillx dci,qi^‘’‘‘' j.nbsp;tutem augct: non fiunt enim filij fieruorum fieruH^nbsp;tionis,fied ancillarttm,quod uentrem partusnbsp;fideles omnes qui membra fiunt Chriftif ecclefi‘t qu‘’^nbsp;filijfiunklfionfiechriftierfiatnube,

17 Fac mecum fignu in bonu, ut uidf)*^ oderunt me, 8(. confundâtur:nbsp;domineadiuuifti me, S(confolatws^® *

Qtiia infignitermificrfiterat,infignemquoqir * raram bonitatem oral praftari, id quod G fi“'^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

uit,quafit ab ipfits inficrls in regni fiolium ingeuti ria euediis. Signum enim er non uulgarenbsp;fitit,ut rex tom potens poftcafieliciterregnaret, qutnbsp;lum in tota terralfirael,ne in obficurißimis quidtquot;’nbsp;tis locum habere potcrat latitandi. Maias autemnbsp;turn eft,nunc à dextris dei regnare Chrifiumnbsp;omnta,qui defiertus ab omnibus,utuidcbatur, atq!‘nbsp;quam hoftisdei moriebatur 'm crucejta ingensnbsp;titiraculumeft, quod homines peccatores


-ocr page 279-

PSÄLTERIVM

^fatwes nbsp;nbsp;fidei pcrfecutorcs, demum affumu^tur

P^^atiamcmendatiadrcgnucalorum, Velint iduel ’^Iwtontneifideltu er fidci hoflef, quibmfuomatoin^nbsp;quot;^cetiuflitia er ueritaf dei, auxilium^; piff hnpen»nbsp;‘^^idtim,contra eorumuiolcntiatn er malignitatem. Etnbsp;Cf mt, non tantum À malii ltberando,fcd bo»nbsp;'^^ontnibiif affluenter cumulando.

PSALMVS LXXXVIU

Filiis CorePfalmus cantici.

ARgvMENT. Canticum'eflnouoHierofoly-. cH^eccleßit fldelium eküorum.

^Vndaméta ci’in mótib’ fädist i Ecclefla fanäoru cuiut typut olim eratnbsp;^lerufalem, urbfcultoru dei Ufiius, cœpitànbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;monte Sion,unde exiuit lex domini,et uer

_ “’N dontini de ierufalë,indcg} per orbem diffufa eü.Ac eanitur m fanüis montibuf flindata, monte falicetnbsp;^^%t/ioria,er Oliuaru,ciui imminent urbi. Vno autentnbsp;Chrifto ecclefla nititur, cuiut uaria dona eleuantnbsp;Woj eccleflam, redduntq^ /peäabilem toto orbi,nbsp;gentef multtf, ut iOuc afcendant,ut: itlic connbsp;Ventur magnalia dei que fielt cum eleäif, er au=tnbsp;'^uocem ueri paflorif, pofl quem ingrediantur ernbsp;^fant utpafcua inueniant.

dominus portas Sion fuperom^ i ’quot;’tabcrnaculalacob.

C(i)B homini nthil poßit deut donare flti cognitione ^’'^fiabiliut, quaconflatuita lt;eterna, erhec Hierofoly anbsp;cumulatißime fandtf donata eH, ac mde mnbsp;'uundum deriuata.reäe canit propheta,amataf donbsp;quot;“^’^huiut urbif portât,id efl, ipfam urbé lerufalem pnenbsp;habitationibut totiut terra promijfle fimini ïa^nbsp;ivnàflquidë ad hoc delegit,ut in ea regnu cae»nbsp;inflitueret, atq; ex fd ad cunädi nationcf profirnbsp;fiutiendagratia dei patrif, per Chrinbsp;jj ’^ibidem exceffum charitatif perageniè,cum fummanbsp;çy patientia, qutbutrnundut triuphatur ernbsp;per Chriflum regnant er glorificantur.nbsp;V ^*ohofadiäafuntdctc,ciuitas dei«nbsp;'i’ ' dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er praclara diäafunt de te. Elegantiut eT

^lt;^itur,quäm quod ludai, Gloriofa diâum efl in {ƒ'“‘f« dei. QKid etiim potuit aquegloriofum et prlt;enbsp;dici,ficut uenturZ fuo tempore tJiefliam, qui 'mnbsp;f^.^^‘^^ntef,erregno fuo fefi fubdentcf,a' peccatis om^nbsp;liberaret, planeq; folida iuflitia et perfitia immornbsp;fiitinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exadiut ad literam Glorioflf

f«mrat«(K omnium magnalium diuino Fot fcripture,diäam eße'm te, id efl in Hieronbsp;in ecclefla,qua efl ciuitat dei uiuentis, cœleflisnbsp;‘’“’¦frf.fx uiuis er eleäif lapidibut adiflcata,quadranbsp;tunflonibut et preffuritAdeo Sela additur,nbsp;ÎUnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'quot;yfl^tif, lt;i ludaif nimium tarde inteBigedi,

^'^«morero RaabetBabylonis fdentium /’Eccealienigcnac.amp;TyruSjamp;popuIusnbsp;^niopunij fucrütillic (hoenatumeflibi.)nbsp;^’quot;tutaboçrpergratiârecorddbor cumfidelibuf^

THILLIM. 156 qui nunc oVtm et femper inter eleâof meof habentur,ernbsp;ad ecclefla Sion pertinent,dominograti er cleäi, no fonbsp;Ium Iudaof,fid er Aegyptiof, qui alicubi er non femelnbsp;Raab nonünantur, er ipfofdcniqi Babyloniof ernbsp;riof,qui licet haiienuf deipopulZ oderint, er perfecutinbsp;fiierintjplurimu er perflde,recenfcbutur tarnen fuo tentnbsp;porc inter duet lerufalê huiui,mter cultoref domini deinbsp;exercituu,recubent inflnu Abraha,lfaac, er iacob, abnbsp;oriente er auflro uenientef ad ecclefla Chrifli domini:nbsp;quin ab occafu Palaflma, er ab aquilone Tyrut,cr reanbsp;mottflimi Aethiopef, quibut utnotioribus in fcripturitnbsp;intelligitur totagentiu quàm late orbif patet uniuerflanbsp;tat.Oportuit entm Chrtfli Euangelium adnuntiart omninbsp;creatura. Omnium iflaru rerum er tranfmutationu 'tnnbsp;fide caufa fuit, quia Chrtflut homo de femiae Dauid fe»nbsp;cumdu prophethM patribus dtdaf,nacut eft in ea leraftanbsp;lem. In eaenim urbe declaratuf eft t. hriflut rexgentiu,nbsp;pr'tmlim quidè magis ibidè fub Herodn tyrannidefaluaanbsp;tor pradicatut, er tn Bethlehem mon flrat ut,in agro fi^nbsp;re er terruono eiut urbtf, tn qua er à domino mtracu*nbsp;lif clarificatat eft, er dodrma ibidè proclamatut,fl}irianbsp;tu faiièlo conteflatut,ubi er oput falutis perficit,ubi etnbsp;mortituf, unde pofl refurreiiionemgloriofe afeendit, etnbsp;unde pofl Ifiritut fanóti mifiionem apofloliprodieruntfnbsp;feminatorcf uerbi uitalis in omnem terram.

NunquidSiondicct,Homoamp;homona tus eft in ea : amp; ipfe fundauit eâ altiftimus^nbsp;Certißime ad Zion dicetur de homtae, qui ibi decla»nbsp;rabitur orbi,prius mundo ignoratut,ueluti nunc receninbsp;nafeetur tn ea,id efl,reuelabitur,et inuulgabitur de sio,nbsp;de Hicrofolyma,et de ecclefla Chriflt ibicoepta. Vir,i«nbsp;quam,eruirmaximuf,natut eflinea.Velfl adphraflinnbsp;Hebraicä, Multi pofl eiim uiri,flnguli ctadmodu pluresnbsp;nati erut in ea. Neccjje efl cnim quèlibct in ea na/ciper Nafc» »a eenbsp;fliiritu fanèlum,qui pertmeat ad iflam ecclefla, hoc eft,nbsp;renafei 'm Chriflu, utfit membrum eccleflaflicZ, er chnbsp;uif regni coelorü er deifi fcilicet exuta uetuflate ueteanbsp;ris Adam,perfidia,etcarnaliumaffiautim,fanäu Cbrinbsp;fli membru cuadat. ipfe qui altißtmut eft, er author re«nbsp;gcnerationif er ecclefla adificanda, fitndauit earn nonnbsp;aliqua humana prafumptio,ambitio,auaritia, temeritatnbsp;er perfidia,uel ctiam pharifaica iuflitia. Chriflus uerbSnbsp;dei flindat eccleflamflpfe petra efl,m quäPetruf fiindaanbsp;tur,non petra in Pctrum,non Chrtflut in Papam.

6 Dominus narrabitin fchptuhs populo-

ru m (fcoc natum cflibi.)Sei3,

Per hominem ecclefla nafeituru Chriflum Meßiam et regreo ccelorü dominuf narrabit,id efl, pradtca^ popuiot».

bit zrdittulgabit bonitatë fuäin orbëuniuerfum,etrea demptionem fldeliü à regao tenebraru, dum conferibetnbsp;populof,dum mgentem exercitu ex omnibut nationibiunbsp;cottiget.Vcl,ut prifeut retuUt,rgt;ominuf narrabit mferinbsp;ptura populoru,in facra fcriptura,qua omnibut populisnbsp;propoflta efl, ut loquatur uerbum domini er credatur,nbsp;nemo niß dominuf adorandut.cr et^foltut uerbum efl.nbsp;fc debct,quod omnibuf credendumflt popultf er enaranbsp;randumt Summa autem uetcrif er «oui 'tnflrumenti,nbsp;quot;Zzs: 4

-ocr page 280-

PSALTERIVM

t(i efl,totiui fcripturie efl,Chriflum e(fe ndtum ccclcßie^ qui ttb mitio mundi putriarchis annuntiatut eß cr lo^*nbsp;quatui, atq; à prophetii denuntùttti, unicutfcopiu o«nbsp;nnisfacr£ erudittorlKfCr falutißrit ueritatK ZT doélrinbsp;n£,pertineiitif ad pietatem. Vnde zr ob tantum cr mlt;tnbsp;gnißcum myfteirium non ßne caufa Sela additur.

2 ÔCpnacipu(horuntqui/ùertmtinea) iîcutlæ^ tantium omnium,habitatio cft in te*nbsp;subi^citur de laudibu! dei, quM in Sion ob tam incotnnbsp;parabilis dignationis beneficium maximafîudio zr fumnbsp;tnogaudio decantancLu praiücunt, Confiât autem hicnbsp;mutatam olim leilionem,quod prifcum interpretem hicnbsp;tam uaria retulifie uidemus. Pro co enim quod Hebratnbsp;tiunclegunt, ifienatusibiSela: zrfequitur, Cantoret^nbsp;Tranfiulit Gra!cui,Et principum horiint,quifiterunt innbsp;ea,punâis uariatis ac literis. Qttodut uidetur, rationënbsp;habere poffèt,/i legeretur f\^^,puäo paßte muquot;nbsp;tato, poftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iemin.

Quo fit,ut difficilufitfcnfitSfUtrauisleóiionëfequarKf Hebraicä qua habet,Et cantorcsficut tibqs canentes o»nbsp;Gratîîrnm mnesnwdulationesinte.Vtfenfitsßt:Quicquidomninanbsp;cklù quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laudts,quicquid gratiaru aàionis, praconif cr fifii ex»

cogitetur,totMn id in te efi,o cecleßa, nihil enim (dera» tins et altius habet eccleßa agnito myfierio Chrifii. Velnbsp;ßc,’Vt in eccleßa fitnt qui laudes dei canunt,fic non de»nbsp;funt,qui cum ingenti alacritate zifgaudio ueluti tripu»nbsp;diantes totam uita infiituunt ad Euaiigelicâ pradicationbsp;nein. Gracorum uulgatamß f'quarts is uidebitur fenfiis:nbsp;Gaudium ß)iritus in confeientia fidelium ZSquot; in eccleßanbsp;femper locu habebit, quandoquidê propter falutêhominbsp;num Chrifiu uenifièfpaffitm zr mortuit, mundu^ patrinbsp;reconciliatu femp credetur, et ex feripturis narrabitur,nbsp;fine praiudicio omnium, qui menfuram fidei uberioremnbsp;conficutifinit uel confiequentur. Hacànobisfcribun»nbsp;tur hic zr alibifUbi tam difficiles loci incidunt, ut etiamnbsp;exemplariortim uarietasnonßnat certadicerc,multonbsp;minus Hebraorum (entenliie,qua z^ ipfie plerunqi difi»nbsp;fidentnonparum.

PSALMVS LXXXVrir.

Canticum Pfalmi filiis Core in fînêpro Mahalach ad refpondendum, intelleâusnbsp;Eman Ezrahitæ*

Dicimus nos quod hoc loco Dauid Kimhi ficripfit. Iam,inquit,fiepe ficripßmt^ uerba titulorumfid efi,fen»nbsp;tentias, nobis hodie ignotas efie.

ARGVWENTVM. Oratio derelidi in multis et

grauibits affliUionibus nondum accepta confolatione.

)


Salut onica _

nuUa creatura falutem tnuenio, ideoq; non tantü inter» diu ad tuam dementia clamo uim pajfits, fed etiâ noüu,nbsp;hoc efi, fine aliqua intermifiione te inuoco, fiudio te mi»nbsp;terprUandi mtcntusfitm iugiter. Quam tu meamanxienbsp;tatem folus nofii,coram te quoq; efi,id efi, plane zrpernbsp;ßdißime nota tibi efi meacalamitiis,qui omnia nofii.

thillim.

± Intretin confpedu tuo oratio mcarincli-na aurem tuam ad precem meam*

Non pote fi dominus non audire preces adfe daman» tium,fed no femper infiiiritu oratur, ZT ut deceat exaunbsp;dire domtnit.obftaculum aliquando orationi ponit amornbsp;priuatus orantis affedus indignus fideli,gloria dei rationbsp;Cf mfufficiens fides et deuotia orantis.ldeo hic oratttrnbsp;ut huiufmodi impedimenta digne orandi eatemis amouenbsp;antur, ut fine dilatione mg^ediatur oratio in confiedunbsp;domini, ut exaudiaturcitius, Ad miferabile canticumnbsp;metim inclina dementes aures tuas.

Quia repicta eftmalis anima mea .’amp;uita mea inferno appropinquauit*

Plena efi magnis malts et anxietatibus perturbata con fcientiamea.Mortiproximusuideor, zr vntolerabileittnbsp;effie calamitatem meam, hoc efi, infirtto proximu fieri,nbsp;tam in doloribus ultimis et uehementißhnis quafi in p^nbsp;tis infèri ipfitm in/èrnum contcmplari mihiuideor, amp;nbsp;iam fepulchrum apertum ejjè mihi,

  • 4 AeftimatusfumcûdcfcendentibusinU*nbsp;cûîfadusfum ficut homo fineadiutorio,

Newo exifiimare potuit me diutius uidurum. Defi^ ratum efi de me, quafi de ilico defeenfiero ad infiros, denbsp;iam moriturotafiimilatus fiim homini, Gquot; iam uebdif’*nbsp;nibus uiribus corporis defiitutusiomne robur uirile^t^nbsp;rece(?it:milesfadusfumimbecillis cfinualidtts-Cendi*nbsp;tionem z^fiatum mortuorum his uerbis fignificitev^d*nbsp;Zîf fepulchrum.

  • 5 nbsp;intermortuosIibcnSicutuuIncratido*'^nbsp;miétes in fepulchris, quorû nô esnbsp;amplius î ÔC ipfi de manu tua repulfi

Morte libérant ur fi rui à dominis fuis, ut à tot bus,laboribus,angoribus, periculis Cf timoribu^ fiti^ 7.nbsp;fequattturtfic ego tandë utcUnq, morte cupioU^^^^nbsp;tamis calamitatibus, ut fim ficut interfidi,nbsp;iam in fepulchris, qui à nemine curàtur,dequibt‘f’^nbsp;(fies uitlt;e,qui tiacant cmiii dolore corporis,quibut’“nbsp;ultra irafei in maltvm ipforît pote ft ; quorum nouesnbsp;mor amplius,non fubfunt regiminiluo,ut uiui, r’^enbsp;uidentM tuie amplius feruiut, nuUa re temporali tgen^nbsp;tuum auxiliu non amplius implorant,quiefitt^inbsp;fult;e matris utero,in terra, perq^ iUos nihil agis ut aiife^nbsp;abfcift fitnt à ccctu feruientiwm tibi, manutfiifiifi^^‘‘nbsp;te,ne tuis ultra legibus fubdantur.

(r Pofucruntme inlacuinferiori:»' ' brofis,amp;in umbra mortis« ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Extremis Cf morti proximis malts imioluifii i^» meis uiribus emergere no pofiim, quafi à te prorfusfinbsp;derehnquendus.tenebrofis z^ profiindis,i» angufi'lnbsp;mortis cf infirni da/fierabundum pofuifii.Mcndi^‘ td*nbsp;deturfcriptorum,quod in uulgata dicitur,Pofuerutnbsp;quanquam zr punda idipfum fignificare po(fcnt,nbsp;alias fiepe Kibutztfed fenfui non quadrat.

7 Supermecôfirmatuseftfurortuus:^®'' mnes fludus tuos induxidi fuper me.Se

Videbatur fibi iram dei totamfirre,hoc efi,qult;eet(fv mala immittere cuiquampoffet, quafi

11


-ocr page 281-

PSALTERIVM

uolucTitt. omnibutgene» J^^ontritionuafflixifiinu, quafifemel me uoluerisnbsp;*“ ‘‘bfumptu,annihilatu atey ltmndtu,iudicio tuo hornbsp;Cr httperfcrutabili,propter quod additur Sela.

’ ,7fccifti notos meos à me: pofueruc ^abominationem fibi.Traditus fum, SC.nbsp;^/°negrediebarî

‘tfnicorïi fuoram 4 quibM con» [gt;otuerit,fed aufitgiuttt oës, lAominan

» M peflem aliquS deteßätur,ßc fe deni^ retineri egredi nequeat,id eß,ita teneri morte con»nbsp;euadere no poßit,finem tantorum tnalorumnbsp;î®’ nideat. Traditum fe dicit fcilicet m carceri uel claunbsp;hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^pora mutantur locutionum

W nbsp;nbsp;claufue eft ad expeiiandum iudicium capi*

gt;®c4io. traditUifcilicet ad paenam irreuocabilem. pf’ili mei languerunt præ inopia. Clamanbsp;* teDomine tota diet expand! ad te manbsp;^nicas.

£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cr magna caiamitate languet oculas, no fuf»

^‘Wuiydolet corpore^cr l}gt;iritu contriftalur,deftitu zr atnicis ,fedcrdonunu muocando no ex*

J, nbsp;nbsp;nbsp;ad uotu ftnem, ctiam ft toto die non ceffet ab ora

querclif. Quaft dicat,Ta»tis malif affli{lui,per **° cofttgio ad te, fed diftinudas femper: uehemeaternbsp;Ktmanus expandi, fed non fuccurrit.

J. 5lt;luid mortuis facies mirabilia: aueme *'*Jufcitabut(er) côfitebuntur ribiVScIa«nbsp;tardabû auxiliu tuit affèrre tStopere affiiilo,nbsp;'»1,^ ƒ •«ortitr, ut à morte me tonde denuo fufeitandu Jpenbsp;nunc uiuo negatfalutë precanti, quid fanbsp;P” 'JjortKo et ftne j^iritu uerbiim nuüü proftrre potennbsp;ftdracula.medici fuftitabuntnbsp;te noknte exaudire orationesf Nwn rfltcri per»nbsp;ttwm.'N««» qua tu negM betteficia,mihi a»nbsp;^[l^eranda erunti Sed hie non ad corporif fdutentnbsp;zpicifnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erat,dum in confeientia fides in dominum

'* nec animaiaâura timenda eftpio, etiam ft fint aduerfo omnia qua in hoc mudo uidentur:

gt; I nbsp;nbsp;^0 myfterio contemplando adijeitur Sela.

.^’'inquid narrabitaliquidin fepukhro ^‘•fricordiam tuamîôC ueritatem tuam innbsp;P'^itionc^

fuccurreremihi ficaffliHo donee moriar Ionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuâ tunc laudem profirrepoterofnum

^^^^^»’^ntiö'celebrabofCertcueritMtuaperijf PaUbjt«,., jjj uideberis no mibi iam pdito feruafte bo»nbsp;promittebof.Sapiut eadifentetiareplicaturnbsp;lamenta concinnantiiim.Et hac eAnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Crfacrarumliterariim,quaa^äi»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cruditioni et curio fa ehcutioni.

tjjj • **”4“*d cognofeétur in tenebris mira-*a tua Î Sciuftitia tua in terra obliuionis? **”*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cr no potius uiuentibut amicis tuis often

^amp;atiam zr gloria uirtutis tua ? certe glorioftus tibi ¦ ^«entibuj in hoc feculo teprabere clementé,quàmnbsp;wbfj omziib»« ignoto.Nnni iuftitiomftc diftirs

THILL IM.

W aliud faculu,quo/beris iuftus et clement, ubi te nema laudare, et attêdere ex hominibus in hoc mudo uiuenti»nbsp;bus poterit.^ Loqtur ent omnino uulgato modo loquëdi,nbsp;t3nbsp;nbsp;Et ego ad te domine clamaui:SC mane o.-

ratio mea præuentette.

Quonquam auxilitm haâenus non tuleris, nee me exouditum inteUexerim,ut fire de/fierationis fpiritu tennbsp;ter,non tamë de find te diftimulantem inclamare. Qiftnnbsp;tota noHe ufq; ad mane, uel ante omnes diurnas operanbsp;meat inchoandas diluculo prauenid te orationibuf mets,nbsp;et inquietabo requiem quaft tuam , ut uel ob importuttinbsp;tatem meam,noâu adhuc furgere cogaris, eSquot; panë pro»nbsp;here filio non ferpentem.

,4 nbsp;Vt quid domine repellis orationem me*

am,auertis faciem tuam à me?

Q«£Ti(«r preces tanta mftantio fiifax non attdiri^ onimamé^ fuam omntno repidfam pati, utuidcatur do*nbsp;minus animom abiccijfe meam, cr recufare omnino ex»nbsp;auditionem,cr nolle fupplici moremgerere.Abfconde*nbsp;re faciem uidetur, cum exaudire dedignatur crauer»nbsp;fariauditun.

« y nbsp;Pauper fum ego,8C in laboribus à iuuen

tute mea î exalta tus autem humiiiatus fum dCconturbatus.

Tot malis coiuinuo affligorerconcutiorut animam prope expirare cogar ,uelut omnibus deficient uiribus.nbsp;Et id no nuper cœpit, fed à mea adolefcentia innumerisnbsp;femp incomodis affvitus fum. Terrores tuos fine aliquanbsp;confolatione firo iamdu^, fine Ifie aliqua fùturaliberanbsp;tiottis,femper attonitus ad imminentes cafus duriores nenbsp;incidant,nnde cr ad motum ftlif terreor. Talem animinbsp;confternationem O' expauefeentid Mofes pradixit çynbsp;pulchre defcripfit in Leuüico inter malediiia domini. .

In me tranlîeruntiræ tux ( er) terrores tui conturbaueruntme.

Super me tranfierunt procéda iudiciorwn tuortm, cr horribtliter obruerunt me,peccatorum meorumgranbsp;uium commemoratio cr appenfto, quibus te domitiü ofnbsp;ftndi,et iuftitia tua iuftifiimus rigor omnia pene me adinbsp;gumt ad defferationem,nifi immenfitas bonitatis tua nùnbsp;hi fuccurrattperij nifi tu folutferuaueris.

,7 Circundcdcruntme ficutaqua: tota die circundederuntmefimuL

Queritur fe tanquam aqua ita terroribut circumcin» âum Ct inclufumfitiffe, hoc eft,ftc malis adobrutuiti,ficnbsp;confternatwm cr exagitatum dure, ut omnia circa eumnbsp;terrori fiterint, ac omni momenta exitiu expeâarit, necnbsp;euadere uÜa ex parte potuerit.

18 Elongaftiàmeamicumamp;proximumîSC notos meos à miferia.

Iteruw cr infinem fine aliquaconfolatione queriti^, gineeonr« prater omnium aliorum Pfdmoru confuetudinem,nihil latione q««nbsp;inferitur de gratia uel auxilio, nihil deftgt;e erreftituen*nbsp;do gaudio. Verum fubintelligiturfides in dei bonitatemnbsp;tantomagisaffulfuram, quanto minus nunc appareret.nbsp;Superius quoque idan quod nunc in fine dixerat, in hit .nbsp;fuis tantis malis ntJlum fuiffe aotfimj nudum amicu,qHi

-ocr page 282-

P SALTERIVM

confollt;tre{ur,fed eos dominu ob/curaffe, hoc eß,ceu ob^ teilos tenebrU è cojpeâu fuo fetnoui/fe. Vfruw quantonbsp;acerbiorhuiiu Pfalmi expoftulatio ejî, cr querela 'm annbsp;guftijs de iudicio dei, tanto fuauior, profùfior et folidiornbsp;coiifolatio fanÜi Dauidit defcribiturPfalmofequen^nbsp;ti,ut difcamus commori Chrijio, refurgere cum [)ijsnbsp;Crfidere.

PSALKIVS LXXXIX. Intelleâus Ethan Ezrahitæ»

A R G V M E N T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CTquot; confolatio nüfe

ficordiie dei^pmiff^fideUbuf ex fædere ido cum patri» but, Dauidefcilicet CT Afcrdbrf, mtnquauiolatido pijs.


Ifericordias dotnini in æternû cantabo^ln generationeSCge^nbsp;nerationem annuntiabo uehtanbsp;tem tuam in oremco*

Poteflas ho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potefiot eß hoßium dei, ßiritualiu Mt

ftium dei. primts, qui regno Chrißi aduerfantur per ogt;nnia,cr‘ cor poraliuquoqi 'mhocmundoprudentiu fecundu carné,nbsp;quorîi atroci mßantia, amp; perpétua militia cü fiUjsdei,nbsp;non raro imperßüiores 'm fide plurimu anxiantur, et finbsp;rè ufqi ad periculu deßierationis adiguntur, ut patet exnbsp;proximo pr^ecedenti Pfalmo. Veruntamen no definit l^inbsp;ritus fanéîus 'm prophetis cofolari fuos,de immenfa boninbsp;täte dei, qua fefi comunicado dißimdit fuorü cordibut,nbsp;erteßimoniu perhibet ueritati promifiôru dei,utcttnq;nbsp;mundus ctim fuo pr'mcipefitriat.Eamaüt beneficentiantnbsp;ubiq; firè mterpresprifeus mifericordiarèddidit, ut hicnbsp;dicenSfNon definapriedicare cum alacritate mentts mi»nbsp;fericordias dei multat or magnat. Generationi ^genenbsp;rationi,hoc eß,omni lt;euo, omnibus fecuUs fibi fuccedennbsp;tibus 'm eccleßa eleéloru adnuntiabo ueritaté tuâ 'm orenbsp;meo, ne dubitent aliquo paéio dei pronàfiiones 'mplen»nbsp;dot, maxime autemeat, quat Dauidi promifit erfemininbsp;eius,m Chrißo fer uatore omnium fideliü,uero filio Da»nbsp;uid, per quem eleélis donanda effet folida iußitia, er benbsp;ata uita,tuta fcilicet confeientia.

Quoniam dixifti,In æternum mifericor« dia ædiheabitur, in cœlis præparabitut uenbsp;ritas tua in eis«

Sitte tu dixeris omne bonum te nobis oßenfuru 'm filio, fiue ego dixi, hoc eß,fenfi uel credidi ex tuo uerbo, id»nbsp;Mifttieot» ipfivmcertißime 'muenicturmifericordiädciad homtnitnbsp;hominesnbsp;nbsp;gcuus firnüßime fubfißere femper cr augcri 'm fuis jru»

»taai. ^Hbus,donec cœlü durauerit, cy iflemundus fupercaele fiis,utcunqi humanit genus primoru parentü tranfgref»nbsp;fioneperierit,tamenÿratiafaluatoris reflituetur. Pir»nbsp;mißima erit perfeuerabitfides er ueritas tua, doneenbsp;coeli ipfi durauer'mt, qult;e Dauidi cr Chriflo fuo,eiui^nbsp;filijs promijfafimt olim à domino, nullius creaturic ma*nbsp;leuolentia retraiüari poterut uel impediri. Stwe ad huttenbsp;fenfum, ut coelos 'mtelligamusglorite cbuinteebuccinatonbsp;res,acEuangelqprtedicatores,prlt;eparandoicrdirigennbsp;dos per uirtutem dei, ut ueritas fidei exterminet 'm totonbsp;mtmdo errorumfalfitatem,cr morum impietatem.

S Difpofuiteftamentum eleâis meis, iura uiDauid feruo nteo*

THILLIM.

Cum eleäis tantum meis,crferuis fidelibuf, rum adoptionè adfumendis,tefiamentum meumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; h»'***^

er foedus pepigi: primu autem cum Abrahatnoj dei‘lt;f cum Dauide zsquot; reliquis pijs multis,maxime cu Chri}nbsp;Dauidis filio zsquot; typico Salomone. Qnibus familiarlynbsp;tia promifi de idorumfemine benediélionem, quafibuti^nbsp;dus fit mundus, qui per Adam coüapfus fiterat atlt;fnbsp;rierat. Qjm benedikiofoedus dicitur,quod 'mter deunbsp;nos per mediatorë Chriflum confirmatum eR,nbsp;ab 'mitio deus fideles fuos recepit itt fidem fuam, Cfnbsp;ipfiim agnofcmuis noßrum dcum et cohmus. Diß’^^nbsp;ueró fcedus cr pangerc paéium, Hebrteis eßnbsp;uel exemdere m ftxo uel ^re leges faederit, quo fif'^''^nbsp;feruarentur perpetute memoria: confieratlt;e.

  • 4 nbsp;Vfquein æternum pr^paraböfemel’t®*nbsp;um,amp; ædificabo in generatione Äge”^*^nbsp;tionem federn tuam.Sela«

Htcc de perpetuo fuccejfu ZT ßabilitate feminin dis,de Chrißo zy Chriflianis 'mteÜigèda futtt,innbsp;femper dei doua augefiunt, zy pietas 'mßauratur dnbsp;ficit,quod eß a:dificari,donec fit deus oîa 'm omnibi^gt; “nbsp;Chrißus a:ternaliter regnet, etabfoluatDauidtSdg'’^nbsp;quod per fuceeßiones aliquandiu durauerat à typi^‘’^nbsp;lio Dauidis Salomone. Ad hoc autem myfieriurnnbsp;tem aducrteremus,adfiriptum eft Sela.

  • 5 Côfîtcbuturcœli mirabilia tuadomlt;’’5^nbsp;etenim ueritaté tuam in eeelefîa fanlt;3^*^'-'nbsp;. Clarifiimequidé teßaturtotucoeleße opifi(i^S^‘”^‘^nbsp;dei, zy potentia patrandi miracula,ficundum dnbsp;natura femel 'mßituta, ut ealaus pr'mta /ttfempcrirt^nbsp;donünu deum celebrantiu. Veru hicfanfli quolt;f fnbsp;Chrifli et apofloli apofloUciq; uiri cali dicuiur,^'^^nbsp;flinati dignißimi ciucs,qui zy pra:dicant uerbis dfi^'*nbsp;Chrifli myfleriü mundo,quod'mprimis aflra quo‘f ‘ffnbsp;Chriflum recens natie de uirgine coteflati funtê‘f^^ .nbsp;primitijs oricntalibustHagis zy fapient'ibus:nbsp;ecclefia fanéioru dei Euangeliu, ueritas fiilicdnbsp;pnedicatumefl per eofdem fanélos apoflolicos

Quoniam quis in nubibus dominoffimilis chtdeo in fiüis dei^nbsp;NttlU poteflas ctiacceleflis, multo nünusterrdiä,nbsp;pedire poterit regnu Chrifli et adcè Dauidis.'i»'’'^nbsp;promouit dominus,id nubes Cflt;cthera impedirt'’^^nbsp;unt. Et inter choros angelorum zy poteflatinbsp;fatana nullus aßimilabitur Chriflo unigenitonbsp;ab obedientia fife tllius eximet quifquam, quinbsp;eß d deo pâtre poteftatë habens cœlefliu et terreflnnbsp;cuiusnutui omnia obfiquentur,zyidlt;^um^‘^'^“^^nbsp;ßionte, fatan£ excepto qui uolens nolens cogitur agnbsp;fiere ftlium dei confiterizyobfequi. _

7 Deusquigioriheaturin conciliofane’®^ rum: magnus, SC terribilis fuperpmofnbsp;quiincircumitiieiusfunt.

Deus eR qui poteiuia fua contra qtiofiunqueaw fariosglorificatur apud fideles zy fan{los,qui fi^'*^nbsp;opus prouidentiatcertißimepcrficiendum, nullam pnbsp;tefi^tem iüi a:quandam,quifup.er omnes efl,et


-ocr page 283-

PSALTERIVM

omnia, cui nuHut refiflerc potefl, fed omnes ’^^«tturmagnitudinem eitu, parati implere iuffa, CTnbsp;^‘‘tificari ad omaem uoluntatë ipßui,qucm timendum,nbsp;^^divm CT ßudijs demerendum cognofcüt. Trementnbsp;'’‘’quot;.‘«gcli CT poteftates omnii creaturie, tantum abeAnbsp;Wcodt)-^ eum abquid poßmt.

’ domine deus uirtuamp;,quis fimilis tibi^po ^tis es dfic, 8C ucritas tua in circûitu tuo,nbsp;Ç'i'iinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;® t«r omnipoteuf dominuf,cuifubfuftt omnia, et

'‘'f’jlcrc nihil poteß,exercitttum fapemorum et mjwio ^»rex CT dominus,qui folus deut es,CT nonßrs quicnbsp;^'^tibiaßimilari, nec abfj^ te detvm quenquâ iaüari,nbsp;^'•‘fuperboj angelos CTglorie tue affèdatores tantumnbsp;^’’fli'ouifli, cr deieeißi ia 'mfirna, non uaquapromifrnbsp;tuaru obliuifeeris, ueritas tua permanet femper,nbsp;^rcuuallatfedan maießatis tue, ut iHicfalfitas et donbsp;Mum locu iaueniant, Nihil nifi fides cT beneficen*nbsp;Wcitwj te eß,tecu inuenitur,his circundaris,et hancnbsp;'If^^ttadeunt uniuerfa experiuntur, hts omniareples*nbsp;, TudQujjnjfjgpotcftatimarisîmotüau-fluâuum eius tu mitigas,

^°tentiam cT bonitatë dei iam generaliter laudatam, per partes explieat,occafonëarripiens ex liberanbsp;^®gt;iejîdcli(w»j fuoru,CT deduëlione ifraëlis ex Aegyptonbsp;Rubrum,CT Aegyptioru cxtiaéiione, quos utnbsp;‘^^ßgtiat per Raab fuperbos,quorttm fcilicet fupernbsp;'®’’ et arrogantiâ deprimit,ueluti elationes fluëluû manbsp;Cuius conturbationes horribiles ut tu folus coprimisnbsp;humilias, facis^ innoxias perambulantibus femitMnbsp;lonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mundi huius angußias tuos cuaderefacis.

¦ *» humiliafti fîcut uulncratû, fupbû î in “¦^achio uirtutis tu^difpfifti limicos tuostnbsp;^‘fperbißimu ilium CT contumaeißimtt Pharaonem atnbsp;^^'fißi CT occidißi aquis maris RiAri ,cToësfideliumnbsp;^'^uhoßes,Aegyptios fcilicet CT alios cuëfos,brachionbsp;WfMdinw euicißi et exterminaßi.Eos en'mt ueluti tuosnbsp;tra(laßi,qui filios tuos perfequebantur,toties adnbsp;’’’’’’if» miracuUs potentie tue, qui ob nimiam crudelitanbsp;,l ‘^occiforum tot infantium nulla ueniadigni erant.nbsp;funt cœli ÔC tua cft terra, orbem ter-plcnitudincm eius tu fundaftit

. f^^ibeterno erfind fumme bonus CT potens, '’'•‘’•tio temporis creaßi tempus CT omnia,ccelum,ter=‘nbsp;çj- uiuentia,potentißimo uerbo tuo etfapiennbsp;tibi coeterna et cofubßantialißlio, ut opus manuumnbsp;^lifint Ota quefubßßuat.Tu preparaßi et ordinaßinbsp;plenitudinë,hoc eß, qcqd cceloru et terre ambitunbsp;^°^lgt;utur,omne iHud quo mudusimpletur tua fft crerft«nbsp;’’‘’j W n5 dubitemus preßarc te poffe quicquid^pmißßigt;nbsp;, ®4'*ilonê(dcxtrdm)amp; mare tu creafti.Tha-k ot amp; Hermon in nomine tuo exultabuntnbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;^tridiew uocat dexteram ,hecenim plaga dextera

^‘llcenfeturjic aquiloßnißra. Niß quis pro dexter ciw» Greco légat,quodpro occidente accipiturnbsp;’’’fn'iptttrM; quibusfubindicantur eT“ relique orbis planbsp;^orient CT außrum.Hermon quoq; CT Thabor,Gali^nbsp;f»ontes, dei laudem annuntiant, cTSl'‘'^i‘^ Cbriftt

îî

thillim, ij8

wiCM ibtdf»» conpcTrffttwr,

, • tuum brachium cum potentia. Firmetur

* manus tua (er)cxaltetur dextera tua:

Munus tuum eü omne robur brachij, CT animoßtas cordis,ßrtitudo hominu ex te pendet folo,tu folus libe»nbsp;rare potes et fatuare,tu omniaguberntis et ordinastideonbsp;nunc CTfemper oramus quotquotfidelesfumus,ut de“nbsp;xtera tua firmetur,acfefe deßnßonë opponat contra adnbsp;uerfarios ueritatis CTiußitie,ut glorißcetur potëtia tuanbsp;apud pios tuos,et impios bla/phematores nominis tui,nbsp;iuftitia ôC indicium praeparatio fedis tuae»nbsp;Mifericordiaôlt;ueritas præcedét faciétuâînbsp;Aequitas ipfa locus cft fol'q tui, in media iußitia amp; Soliumnbsp;equitate ßtum eil foliu tutim,omnia ex iußitia cT aquinbsp;täte per te adminißrantur, fed er fidutia piorum in tenbsp;deum, iudicium ac condemnatio faijpßus regnum tuumnbsp;in nobis préparant. Kifericordia qua gratis peccata donbsp;nantur, CT ueritas qua promißaferuantur, préparantnbsp;cor pium ad habitaculum dei.

J y beatus populus qui feitiubilationé* Domine in lumine uultus tui ambulabunt,

Beati homines in eccleßaßdeliu, qui omnia iam pre« Beatitudo diüacum iubilo confcientiefentiu»t,nec folu audtuttt,^*'^lt;^^^‘*^tnbsp;legunt,loquuntur,fed experiuntur gaudio intemo con»nbsp;feientie bonitatë et iußitiätuaminoibus.quam in omninbsp;bus faills tuis iußitie primas teneas, et o'ia optime adminbsp;nißres.tdeoßlices,pnuntiantur hi populi, qui digne launbsp;dare dominit norut,qui deu ftbi prefentë credut, et clannbsp;gorë glorie fue aduertunt. Talcs enim in lumine uultusnbsp;tui ambulabitt, aßiirante illis fauore tuo, féliciter agentnbsp;in omnibus, ut materiâlaudis rerumfuaru fuceeßu pernbsp;gratiâtuapreßandofempßnt habituri, nec nature «clnbsp;itttelle0lus,fedßgt;iritustuiillußrationedocibilcsjgt;ßciet.

No« fanëtorü quorivmcunqi meritis ,fed nec proprijs Exnitati« fuis exultabunt fan(li,fedtuo tantîi nomine,cT in tua P‘or«ni,nbsp;iußitia no humana hypocriticafreti.-tua tantum iußitianbsp;exaltabu»tur,cunëiis mortalibus tnodis omnibus fuper“nbsp;eminente, pcrfuaßs profe deum uigilare, inq-fui defin“nbsp;ßonem iugiter excubare,cui fe totos committunt. yt iginbsp;tur bis nihil noccre poteß, nec deeße bonü, ita iure bea*nbsp;ti pronuntiantur, de quo confequenter.

Deus tußtlendor es roborisfanëloru,id eß, attoüis il» lorum uires, ut palam fentiatur iBos no propria, fed tuanbsp;manu ßilendide triumphare. Ex te enim pendent ipforünbsp;animi CT uires,necaltcrigloriam cTgratiam reßruntnbsp;acceptam qu.tm tibi,cTnott m noßro arbitrio,fedin tuanbsp;uoluntatë CT gratiaßatomnis noßra potentia CT lau»nbsp;datio. Cornu enim robur, gloriam CT magnificentiamnbsp;ßgnißcat,que omnia ex nutu dei cont’tngunt.

ig Quiadominieftaffumptio noftra,Sifan âi Ifraël regis noftri,

Solet deus omnia faila fuagerere digno ordine, CT -femper per fuos idotKOS ntinifiros miraculafua exerce“

-ocr page 284-

PSALTERIVM

re,ßcut per Mo fen Aegyptios iudicituit,per lofae tnd* tos.Sic crde DMÎde canitur,quomûdo deut iüius fùeritnbsp;clypeutycuiui benignitute crgratia ifraéï faluatut ßt,etnbsp;a/fumptutin tutelam rex et popului,deo credentet.Neenbsp;«dteri régi tribuendu efl proteàio noflru qu(eci(q;,qu4fttnbsp;et ^ui efl fanâutifraël,dominofcilicet deo exercituum.nbsp;cui fefideles addicutti totos,cuiut O' ßiiritu agutttHr^

Tunc locutus es in uilîone fanâis tuis, Pofui adiutorium in potente: SC.nbsp;Sc exaltaui eleäum deplcbe(melt;lt;.)

Hidenus pradicuuit dei bonitatem, qua cum fmdii 1Pt»mi{(ionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;percutere dignatut eft, O' potentiam qua tl«

»um. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loj tutatur oquot; beat : nunc memorat promißionem regni

Dauidi et poßcrisfaClam,ufqi ad quadrageßmu uerfum quam memorat facra hifloria t.Reg.r.Canit autem ua^nbsp;ticiniumSamuclis o' Nathan uidentium O'propheta»nbsp;rum,quos uocatfandot, quibus de eledione O' confiranbsp;tnatione rcuelatum eß, qui bonitati O' fandimonia ßu*nbsp;ducrunt, adifando /piritu, per quos'mnotuit fideliuntnbsp;regnuin Oquot; confolatio, primo quidem in Dauide ittßititnbsp;to propiignatorc o' dodore fidelium,qui typits Chrißinbsp;erat o' rcgtti caeleßis.

Inueni Dauid feruum meum t oleo fan.« âomeounxieum*

Non ipfe inuenit me, non prteuenit precibut bonitaa Bitftiotan» temmeam,ßcutnecaliquiipiorupromercturgratiam,nbsp;dotum. fcdgratiieligiturutßt fandu(,fed ego eum Dauidentnbsp;inucni,utnuhifcrituselfet, per quem ifraeli fuccurre»nbsp;rem, wtde aßequeretur ut femper uinceret hoßes fideanbsp;lium. Ole 0 fando meo unxi eum, inuifibili fandi Ißirianbsp;tut gratia promoui ad omne oput bonum.uerum fecunanbsp;àummenfuram donationit, Chrißum autem ßne menanbsp;fura.ut multisfußiceret ungendit.

XI Manusenim meaauxiliabitureitSfbra^ chium meum confortabit eum»

Munere meo O' uirtute conßrtabo eum contra tot haßet fuot, Oquot; in regimine iußo o' ßtndo tanti populi,nbsp;nunquam iÜi décrit manut mea,fed parata fuccurref,ßanbsp;tu cuius auxilio nihil potedquecunq; uirtut humana,nbsp;tudla regni cuiufcuq; potentia. A domino enim pendentnbsp;regum uidoria. Vnde O' uicißim humilius fefe dominonbsp;fubmittere debcant o' eße deuoti.

Nihil proficiet inimicus in eo 18C filius iniquitatis non apponet nocerc ei*nbsp;lioa**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N'Wl hoßes Dauidis proficient quantundibet dolis et

uiribut contra Dauidem, non iUi praualebunt, non ima ponent ei aliquatenus,no ßrtunabuntur contra eum imnbsp;pq, idipfumfatis Hquet impletum de mfidijs Saulis o'nbsp;adulatorumilliut,quiipßßblatißerunt magisquämnbsp;ut Dauidi prlt;eualuiffent,qui O' iniquitatis filq non indinbsp;gne dicuntur,non niß manigloria,inuidia, o' ambitioanbsp;ne permoti. O' fatanie prteßigqs/cienter innocentem etnbsp;optime meritumanfuetißlmumq; populilfraelitici pronbsp;pugnatorcm perfequendouf^ ad mortem, o'exiliuntnbsp;inter infidèles o' intpios.

Et conddam à (ade ipfîus inimicos eius: Sc odientes eum, in fugam conuertain»

THILLIM,

A nuHis hoßibus Dauidemfuperatum, fed infiê donatum uidorijs, fatis teßantur facne literit.nbsp;funt enim omnes o“ fuperati qui ßerant eum p(^rnbsp;tifSaul, Abner, Abfolon, Seba filiut ßoehri,nbsp;Ammonitis,Syris,0' Philißais, omnes odientes ednbsp;porali morte muldati funt, O'ßblati c medio ¦nbsp;autem dixit, inßgam conuertam,fenfuntfecutut e ,nbsp;tcüigens deuiüos eße, cam Hebrieushabeat,Pl‘^l^‘‘‘^nbsp;ciamo'percutiam^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

2-4 E-t ueritas mea SC mifericordia mes ipfotetinnomineraeoexaltabifcorflU^ *nbsp;inuitis omnibus hoßibus fuis me fentiet tdtœetd^nbsp;promiß'aferuantcm,ueritatem uerbi meinbsp;beneficentiam ucl mifericordiam meam ad ipfi*»igt;nbsp;nihil illi nocere potuerit,fa£lo ipß percipiet :nbsp;nim meaßuetur femper.Poteßas o' imperiumnbsp;gloriam,o'meo tmmercilli concedetur in gentetrinbsp;tas circumquaq;.Syri enim ufi^ ad Euphratem,P‘d^l:nbsp;ni admare,Ammonitie,Moabitte,Edomif‘e,Am‘deenbsp;O' relique finitimegentes, eius agnofeent impetnbsp;Hoc autem eß quod fubijcitur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

EtponaminraarimanumciustS^**’'^ minibus dexteram eius*

Hebrais non tantum mare cUcüttr Ulud neum,quod O' ißis occidentale, fed O' läcttsnbsp;fiumina,qualeeil O' Euphrates.Verißimeueroi'''enbsp;taeßhacfententia inChrißodomino,cuiutidip^nbsp;propagatum cß à mari ufque ad mare, ad nouiß‘^^^nbsp;bitabilis terra; aiigulos, O' ad remotißimasnbsp;tium,eidem enim O'fuis fidchbus obediunt ewnit'nbsp;ßta quoq;ßit maruis Dauidis 'm mare, cumnbsp;tributariam reddidit Syriam er Mefopotami^dbnbsp;citur Syriafluuiorum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, *

Ipfe in uocauit me, Pater meus es meusamp;fufceptorfalutismear.

tßud hißoria facra de Salamone memorat »r ® nbsp;nbsp;j(,

di idem O' promißum er praßitum eß. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ùe

tant am potentiam O' iußitia; prtecenentiam euetf’ repatrem expertusefl,Longeautem praceHeid^nbsp;Chrißoßlio Dauid exponitur, qui fecundum^diftdnbsp;tem quao'dcfcmine Dauidnatus eß,pittregt;dfi^*l^p^nbsp;dum diuinitatem coaqualem patrem 'tnuocat, dtgt;danbsp;rem, quem O' dcum falutis fult;enon uane 'me!‘‘id^^'^nbsp;Et ego primogenitum ponam iH“’”*nbsp;celfum præ regibus terrae.

Potesl quidem Dauid primogenitus reÿ principatwm'mßatres,munus ......

Nemo autem ignorât certius de Chrißo pite eccleßte fttie 'intelligendum,quoddtciturnbsp;US regibus rerra, primogenitum onmisnbsp;mortuorum refurgentium ad uitam beatam : oonjunbsp;n'tm eum dominum uniuerforum, regem regum, Canbsp;minumdominantium.

In ætcrnû feruabo illi mifericordia iw amp;teft3mentum meum fidele ipfi. , •nbsp;Non außram ab eo beneficentiam meam,ßtutlt;tnbsp;quem pro fe et poßeris abieci de regno propter

».

li

2.6


-ocr page 285-

iomus autem tua, er regnum ftabile eritm fempi» coram me,er folium tuumfirmum ufque 'm flt;e»nbsp;Longe glorioßus erdurabilius eftregnum Daui»nbsp;in Chrifto filio fuo er domino,qui efi erfilius dei dinbsp;in quo placatus efi mundo, quem refufeitatum inbsp;'^tuis affumpßt in ccelum er coüocauit iuxta huma»nbsp;^^em ad dexteram fuam, er dedit ei poteftatem per»nbsp;^‘^Uam 'm caelum er m terram, er regnum quodnonnbsp;tK’’» er thronum qui non coüabi potcrit.

.^tponam in faeculum fxculi fernen eius:

1 ^thronum eius ficut dies ccelü

^lo cum prifco interprété legere Semen eius, er ^ßum mtelligere, quam cum ludais Brachium eius,nbsp;^i^oquidé ipß non muenientes quomodo fernen Danbsp;^ternü oftendant, quod dudu cefiajfefateri cogtmnbsp;banc feminis mutationem per punda tantum mutanbsp;i« fcMcfciw». Continuatum reuera eft fernen Daui»nbsp;. ad Chrifiu,qui in atemum uiuit er regnat, cu»nbsp;'^'^fgnum clarißimumeruniuerfalc nunquam finie»nbsp;^'^^nquarn er imperfide de Dauide 'mtelligi pof»nbsp;legitur,Confir»nbsp;regni eins in fieculimt,ßcut dies ccelorttm,idnbsp;Î0 y””p£rd«rlt;lt;(«rttW,eri«ow„e(f«M)«.

J’iautdcreliquerint filij eius lege meam: unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ambulauerint,

0‘fnidis cor» ,fed etiam Chrifii domini lfiiritualibus,fcilicetnbsp;er omnibus pijs hominibus,quanquam hocnbsp;i^^'^^fitijs Dauid fecundu carnem 'mtelligi fimpliciutnbsp;quibufdam, ß perßagilitatem peccauer'mt fidenbsp;quafeunq^ leges domini, quomodocunq} apnbsp;gt; prauaricando mandata dei, er non fectmiÙinbsp;g-‘!‘‘‘*fl‘^^indicando.

j ‘‘‘iftitias meas prophanauerint.-SCman •î’ca non cuftodierint,

er infia mea poHuerint, tranfgyediêdo

. ^‘‘^tioaes,quas pro cultu idololatria uitando confit praceptadecalogi pr'incipalia,er tantum fu^nbsp;pietatem ß legitime conferuentur, non cufionbsp;aiit nonünibus compleditur propheta qua»nbsp;h populo prtecepit,qi{lt;e licet uarias conß»nbsp;^^^^“^^ones fàrtiantur,communiter tarnen pro eifdentnbsp;y*'!!***' Maxime in pjälmis,

iniquitatcscorütamp;in j.“'ribus peccataeorum:

lt;idiquerint contra me,uirga paternte cafti» onimaduertain fibos Dauidis: hoc efi,uirga honbsp;hominu. duo fignificarcuoluitnbsp;•¦lt;011nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tanquapatrem filiorü errata cafiigatu»

P‘gt;iit^ abieduru,fed flagel» f^}^‘'!!‘gt;f^^^°'^^^flt;^‘gt;^obpeccata,

nondifper 3°5°»neq5 nocebo in ueritatcmca.

fo per bencßcentiam meam non auferam babebo, er profequar dementia mea,nbsp;mentiar etiaeledis peccantibus,non en'm

mortempeccare ßnam, fed promijjd fcruabo er pa^ äa,etiam ad aliquaiito ingratoi^uerü reßpientesadfla»nbsp;gella paterna,

54 NcqpprophanaboteftamcntümcumïS^ quf pro ccd fit dclabijsmcisnó facia irrita.

Addit de iuramento quo Dauidt hlt;ec omnia confirma ProtaOTio uitfiHudfe nunquam prophanaturum,fed intégré pol» Chtiftonbsp;licita conferuaturum,quod non ducatur unquam poeni»nbsp;tudineuelretraâet, utlabijs fias femel promifiàagerenbsp;deßnat cr inflitutum mutet. Stat enim firma dei ad fi^nbsp;deles pronußiOjUt ad pœnitentiam conuerßs,er mtamnbsp;mutantibus in melius,cr per Chriflum ueniam /fieran»nbsp;tibusnunquamßtdefiiturui,

Semd iuraui in fanäo meo,fî Dauid mc-tiar:

Per memetipfiim iuraui er ßrmiter promiß,qui maio rem non habeo, per fanâitatem meam. Si Dauidme/iquot;nbsp;tiar. Ecclipßs efi familiaris iurantibus,fubaudiendumnbsp;efienim more Hebraico, Hoc aut illud mihi eueniat^nbsp;Hacmihi deusfaciat er tfta addat. Quanquam er di»nbsp;dio Hebraicanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et Si Latinum, accipi poßit^o

Uequaquamrquafi diccndo,liequaquam negabo.

5 6 fernen eins in fternum manebic.Et thro« nus eins ficutfol in confpedu meo»

amp;ficutlunaperfedain actcrnumtSCteftis in ccelo fidelis.Sela.

Semen Dauidis in aternum manebit,id efi, nunquam chriftu» deficiet,ufq; ad Chriftum,qui rex erit in aternum, Rex xternus.nbsp;gnabit enimfuper domum lacob in fempiternum, er re»nbsp;gni eius non erit finis. Pulchre autem folis er lunie diu»nbsp;turnitatem regno Chrifii tribuit, quia ubi huius condi»nbsp;tionis rerum finis apparuerit, er mors ultimas fando»nbsp;rum hoflis fublatus fiterit, tradet Chrißus regnum deonbsp;er patri,Tefiis in coelofidelis,id efi protnißiones ad eunbsp;non deficient ,fed certißime complebuntur, quia à deonbsp;didte ßtnt,qui efi ueritas,llcbrai ad lunam rejèrut,quienbsp;cum Joie teftis ßt regnum Chrifii perfiiturumtnam cumnbsp;hicc in coeUs apparuerint, hoc regnum perdurabit, cutnbsp;nemo hoftis noccre potefi.Necefiè efi autefn feruire or»nbsp;bem primogenito uiuorum er mortuorum. Cum hoc renbsp;gnatgermana Dauidis foboles ,/fiiritu fuperno renata,nbsp;quibus iüe regnum parauit,ac habere fecu fiatuit, quosnbsp;deniq^ peccantes pater corripit quidem,fed paterne, nenbsp;cum reliquo mundo condemnentur.

85 Tuuero repuliftiamp;defpexiftitdiftulifti CHRISTVMtuum.

quot;Voluit propheta his uerbis exprimerc affedus eoru, qui cum nihil æquedefyderant utiUuftrari nomen deinbsp;in populofando,uidere tarnen coguntur ab impifs pentnbsp;tus conctdcari,zr’ dire blajfihemari uerbis er fadisfannbsp;dum nomen deLldcoq; tantopere doleiit,ut uim dolorisnbsp;fatis exprimerc non poßbit ; ideo 'm tarn dura cum deonbsp;cxpoftulationem incidunt,qua tarnen non folumdnmnbsp;non oßenduntjfid uehementer ob pietatis affedum do»nbsp;tnino probantur,unde hiec uerba dominus procéderc nonbsp;ignorât.Et tu,mquiunt fandi, auerfatus es,etferuet iranbsp;tua contra Chriftum tuum, Chrifto enim er idem typo

AAa

-ocr page 286-

Ir

P î Ä L T E R IV M

D4»Ji iffogatur, quicquidßdcle! eorum in fide pofleri perßrre coguntur.

59 Auertifti teftamcntum ferui tuitpropha^ nafti in terra fanduarium eius»

Auget priora quad dicitur confequeter,Dißiplt;iftifoe duf ferui tui, Hon etiim,inquit,Pratcrifti,femel ac iterünbsp;uiolafih fed prorfus dißipafti, neq^ eo folum quod nobisnbsp;regnum non tueris, uerum ipfe 'm terram infigne regnunbsp;proiecifli, omnem^ dignitatem er potentiam noßramnbsp;*quot;* pe/fu^dafli, Eateiius paHu Dauidis inßingi permifißi,nbsp;ut quafi maledixijfc ac deßruxifß; regnum Dauidis uidcnbsp;reris. Hoc quoties contigerit tempore non tantum D4«nbsp;uidiSfßd er regum luda pofleriorum, fatis declarant ftnbsp;erg hißorilt;e, ut non necejje fit recurrere ad perf:qualt;inbsp;tionesfolat Antiochi. Poüufli ad terräconfecrationemnbsp;eiut : an non id contigit tempore Abfolonis, er Acbatfnbsp;er Zedechiie,er Manaßis, er alias fiepef

40 Deftruxiftiomnesfepeseiustpofuiftifir-mamentum eins formidinem.

Munimenta omnia regni Dauidici, hoc efi,fepes er Chrifii maieflatem dirumpi permifißi, er hoßibus pie»nbsp;tatis ad temput aditu prabuifli.Pofuifli firmißima eiut,nbsp;arcesfcüicet er ßrtißimos in regno pietatis informidinbsp;nem.Dcfecerat enim fides filiorum,er principum regninbsp;Dauid,quod er in regno Chriflifaâum negari non po»nbsp;teß,crplangi ad fußieientiam minut, Exponitur enimnbsp;populus fanHus quibufuts impuris et impijs hoflibut,nonbsp;aliter quàm oppidum obfeffum er mwis dirutu, aut uinbsp;nea fape deieila firis patefaila^

4 * Diripuerunteuomnes tranfeuntes uia, faduseftopprobrium uicinis fuis.

Non paucos hoßes paffa eß hac uinca dni Sabaoth, qui multis modis nocuerunt regno Dauidis er Chrifii^nbsp;imo omnes tran/^edientes uiä,qui non manct in uia uelnbsp;in diuinlt;e legisobferuantia. Quin erßandalum er opnbsp;probriumfailum eß uicinis, fic ut propediem finiëdamnbsp;uel deßruendam putarint. Non enim raro periclitata eßnbsp;nauicula Petri,ecclefiit fanëlit ßatut in fide et moribus^nbsp;er prope intcritu uifa eß fanäorumfides er fidutia,.

4^ Exalta fti dexteram deprimentium eum: lætifîcafti omnes inimicoseius,

Tuo non iniußo iudicio,exigentibus peccatis etiam fi delium, praualere feeißi impios er infideles regno crenbsp;dentium, ut tyranidi fuie fubdiderint tarn nobile regnu:nbsp;fic ut exhilarati fuerint hoßes fidei,er ex infortunio ecnbsp;clefiit er piorum Utati fint, quafi prope effet ipfius uanbsp;ßatiofinalis,quäardentißime cupiebant. Sic enim technbsp;nis fuis er crudelibus confilijs reg;num Dauidis impifnbsp;fiepe perfequuntur, ut pene ik eo aäum uideri poßit,finbsp;defragilioribuspijs,

j j Auertifti adiutorium gladii eiust amp;non es auxiliatus ei in bello.^

Q«i haëlenusauxilium prabereconfueuit ßdelibut bfßo iußo,er uirtutemfuppcditare fuo populo,nuncnbsp;fiare uidetur ab hoßibits, quos et uiäorijs contra nos ornbsp;iBiUiSdei. nat, quafi placere ißt uideatur perfidia iUoru er nequinbsp;tia,infcanda^pufiUoru.Et nw dedifli ut fideles tui iw«

4^

tuerintquicquagladqs fuis contra impios ,fedgltdioru acies retu difii, ut populum dei tueri milites non pot«eanbsp;ri«t, Dauidis fcilicet amict tui pofieros, er ipfimnbsp;permifißi. idem dixit prifcus interpres ad fenfum,

  • 44 nbsp;Deftruxifticumab cmundationc:amp;fc-*nbsp;dem cius in terra coHififti.

Videtur prorfus a£ium effe de regfio piorum CT feb* ci fiatu, finitum effe prifiinum regni fflendorem,mundinbsp;tiem er dignitatem, nullam iam haberi rationemfit^nbsp;âitatis eius.Solium ßtum, hoc eß,omnempoteßateeffenbsp;deieëlam in terram, nubam ibi extare authoritati,nbsp;temni ab hoßibus,conculcari er ad iniuriam uf^nbsp;gne trailari, plané extingui,utnemo uideripoßdrnbsp;dere in folio tuo, fed omnia geri fine confiUo erfrttitunbsp;dine,ex folo timoré erneeeßitate.

  • 45 nbsp;Minorafti dies temporis eius .'perfu^*^*nbsp;cum confufione.Sela,

Sanëlitas er decor prißinaglorhe non diu durtuit m regnoDauid:er Chrißiecclefiapoßapoflolorumt^^^ ‘nbsp;pora ab hareticis er tyrannis conculcari uifa eßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

er poßea à philofophis er quaßuofis otiofis^ homngt;^ bus perpeffà eß miferabilem iaüuram. Amitiußi eulitnbsp;conßifione,undi^ fcandalis cireundata eß,crff^^^‘**^nbsp;miäo teëla,(môperfufa in totum, ut nonnbsp;decor aliquisfan£limonilt;e uelfaerte eruditionifgt;i^^^^ ¦nbsp;tualis fortitudiiiis,itaut omitem modum estteß'lrnbsp;deatur calamitasfideliumtunde er additurSela-

Vftjuequo domine auertis infineß**^ ardefcetficutignisiratua^

Incipit hic precari, ut tantis malis liberenjUfffi . uerbis,qu£deceät animufumme exerueiatu.nbsp;inquit,odomine,teipfum uideris abfeondereanonbsp;detreüare fauorem uel auxiliuOetidipfumnbsp;Quibus utiq^ uerbis fignificat,nondumfeexcibilr^^^nbsp;falutis,er clemetuia lt;lt; domtnocofequenda,nbsp;diudißitnulariiaëluramtantiregninbsp;perpetuoexardefcat ira domini nelutignis'f^’'^^^^nbsp;Dauidis,quafi ßatim deßruendum,ernbsp;ßatem augendam nimium,addcffgt;erationemp^^^

  • 47 Memorarequæ mea fubftantia'^“^^jj,tnbsp;enim uanc conftituifti omnes fifths

num»

Perbreue eß totius uitæ noflr£ ffatium eßqualibctualidufuir,quemmorsnonabfu^‘‘^.^.^^f^nbsp;igiturnostotcalamitatibusadobruisfquinn'^^nbsp;hanccitißimcponimus: quin desut reffirotigt;^‘-gt;nbsp;nitate tua uel aliquantulumfi-uamur,ßufiraanbsp;uideberis condidiße, er regnum Dauidis inßd’^'ß^ jnbsp;tis,qui finis etiam fub nomine regni einsnbsp;optinü funt inter homines, çyglorilt;o tua ac uerinbsp;lofißimi promotores uerbis er operibus. ¦ j-fjit

  • 48 nbsp;Qu‘Sffthoquot;’oquiuiuet, S^nonuinbsp;mortcmîcructanimamfuamdemanbsp;feriî’Sela»

Non eß inter omnes homines, qutfuts uir.p queate^ugere:necfeliberabitquifquamdeream^^nbsp;er damnationis, extra regnum Dauidis


-ocr page 287-

PÎALTERIVM

ielcereui(letur,Gr tam indigna pati, ut ferè in to^ ^ex(gt;irajjè cernatur, dum pij fupmntur cr oppriknbsp;''‘Statur ab impijs,?^ iuxtalibidincm agunt omnia, connbsp;t^aßa iui,ad ßdelium contcptuin zx cafum. Hcc ucnbsp;‘ogitatio,fupra quam did potcfl excruciat,nift con^nbsp;mgat fideles ueros fidutia iufiie caufie,c5folatio ferinbsp;er/fies uita futuriefideo Sela adi/dtue.

ybifuntmifericordiæ ruæ antiquædo^ *’iine(/îcttt)iuraftiDauidin ueritatetua;’nbsp;fibi animos fandi, recordando priftina benefinbsp;‘‘^‘itq;^pmi/J'a,tum fuapietatë, quadno deo fuo cr uernbsp;^fciüt fe ueüe adharerc. Et ownw qult;e patiutur «6 'mnbsp;uergere no tam ad propriam miferiam quàm adnbsp;^‘lt;U‘iam Chrijli,cuius uerba irridentur,nbsp;nbsp;nbsp;confilia pie

Ifiernutur, Contra uero qua prohiba a:quitas,tufii ^‘‘‘1 charitof, exigutur contra uerbü diii, ubi ardensibusnbsp;S, **’1« neccljarium cfl orare, utffiiritus fandi ardor prisnbsp;in regno Dauidisredaccendatur, fandimonia fisnbsp;Et nioru reformetur, cr tnclarefcat mifericordia ddnbsp;quot;‘^po/ieros fidd Dauidts,quiiS iurafii in ueritatc Dauidinbsp;,^‘*‘ffabietcrnoelcdis ferua/îi p temetipfum pollidtiiStnbsp;Senior ffto domine opprobrii feruorûnbsp;^'’oru,quod continui in finu meo (omnium)nbsp;i ’’’ultaruni gentium,

î^onfin« impios perpetuo,ô drusfimpuitc tuosferuos ^“^are peßime, et opprobri/s indignis afficcrc,blaffihenbsp;nomen tuum, CT damnare reliquias fandorü tuonbsp;’^***’'- Nibtl enttUgrauiuf nobis tuisfidelibus comingerenbsp;quotidie aquanimiter ferre, cr in finu finbsp;amp; feruare contunulias multorum impiorum, quinbsp;«erb« tuum,cr amatoresgloria tua coiuemsnbsp;^'‘fgt;opprimere conantur modis omnibus cr extermisnbsp;Redundant enim huiufmodi opprobria in C bri/}«nbsp;^fotninum, cuiusfilij cr anùd bla/fihcmantur 'm or-p '‘’’’piorttw.

Quod exprobraucrunt inimici tui domî ƒ gt; quod exprobraucrunt commutation?nbsp;'^«tlt;iSTituû

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;llcxit hofles pietatis 'mfultafiè populo dei,ob expe

^!*/^nem Chrifti,quafi nunquam uenturi, uel faluatU’= '^”icredentes,z^ ex uerbo iHius pèdentes,cuius plannbsp;'‘^iquam e/fent uifurù Cum autem illi omnem 'm hacnbsp;^f^^tiotie/fiem haberent,nihilpotuitaeddereillisnbsp;^^fiius,quàm huiufmodi opprobres exagitari,quibusnbsp;S'ti fr?nbsp;nbsp;nbsp;ipfi,quàm deus, cr feruator orbis, undus dei

ift nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoque làefiia,did poffunt 'mimici

f ’quot;'^amp;io Chrt/îi, pramia quoque zr retnbutiones, ac ^^'nutationes, atq; adeo ipfum regnum coeloru, quodnbsp;^^fiontittitur filijs regni DauidiS) uel Chrifli, iithil esnbsp;oiiiofiu^ quàm uerbum dci,rcgnunbsp;iffiitatio uita ipfius, unde et contèptui quoq^

I nedidus dominus in æternütfiat fiat* ox e/l animi, fccreto per deum de redemptione fansnbsp;°^um perfuafi, atq; ideo iam uelut depulfa omni molenbsp;qua confyderans lUorumaffiidionefn er ddediosnbsp;tortus fueratjob catn iam tandë exultantis çrgloa

THILLIM* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140

riantis,quod fuos non déférât, quamlibet diu ergrauis ter tribulatos. Amen Amenfecundum Hebraos notâtnbsp;calcem libri terti/,nam et fie praccdcnteslibrifinierut:nbsp;fi tamë quis libros multos,id ejî qumq;,ludais ejfe Pfalsnbsp;terium permittere uelit, quod non omnibus fandis pasnbsp;tribus placuit,nec interpreti prifeo,

LIBER CVV ARTVS, PSALM VS XC.

Oratio Mofi hominis dei*

Si legislatoris Ko fis carmen hoc fit, ut quidam ludat tradunt,alij negant,ut incerta circa Pfalmorum titulos,nbsp;alijsdifcutiendü relmquimus. 'Viru fane dei Mofenfuifnbsp;fe cr didu confiât, quia pra cundis mortalibus dei jfiisnbsp;ritupollebat,erbenignitate mentis eTlonganimitatenbsp;homo deo admodum aßimilis fuit, ZT ficundum cor dei,nbsp;ideoq- fimper potentißima fuit penes deu oratio illius,nbsp;ARGVMENT* Querelaefihumilis fidesnbsp;tium, m calamitatibus,cumconfeßionelaudtvm diuinasnbsp;rum zr benefidorum.

IO m i n e, refugiû fa élus es nobis gencratione in generationem,nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad te folum dominum deum nofiru cons

fugimus, à quo folo po/fumus confolari in tantis angufiijs huius mundi, er multitudine hoftiîi piesnbsp;tatis,tH unica ffies nofira, er locus refugij, no templuninbsp;.ueltabernaculü proprie,quodtantum myfieriü eficlesnbsp;mentia tua, nobis ad auxiliandum prafintis, Talis au*nbsp;tem nobis es femper,et in omnia facula,quoad uiuimus,nbsp;er 'm uaüc tachryrnarum multa aduerfa ferre cogimur,nbsp;2. Priufquammotes fierentautformareturnbsp;terra, ÔC orbisjà fæculo ôCufq; in fæculuntnbsp;tu es deus.

Tale nobis afylumfuifii,ereledionis author,er pra defiinator bcatificandoru,priufquam orbis conderetur,nbsp;aiue mundi confiitutionem elcgiftifaluandos. Commonnbsp;dumautemmemorat mj dfo««o effe falutem er uitamataius.nbsp;pijs repofitam,etiam fi catera omnia périrent, qui moxnbsp;memoraturus efi, quàm fimus 'm nobis nihilu. Ad unumnbsp;deum animus attoUendus efi, qui ita fe folo ferUare posnbsp;tefi coditoSfficut ante facula 'm fe geftauit codendos.N tnbsp;fiquisreferre totuaddeumuelit,zr rationabilius, nonnbsp;ad creaturax. V tfit fenfus certior,TUfine 'mitio deus es,nbsp;er fine fine, nos uero cadud er momentanei, breui ni»nbsp;mium m hoc mundo tempore duramus.

j (Nf)auertas hominem in humiIitatcm.-amp; dixifti, Conuertimini filij hominum.

Tam nobis hominibus iratiis cs, ut no fisfinëfailurus cotritionis nofira,donec 'm nihilu redigatur corpus mornbsp;tts nofira,zr pterreatur animus er ffiritus tcrrorciusnbsp;fti tui iudic'tj: zr dixifii per fient entiam quam promulganbsp;fti,Conuertimini filij hominu ad terram, unde defumptinbsp;cfiis,reucrtimini, uclàpcccatisuefirisqbusprofragilianbsp;täte humana conditionis abfccßifiis à dco,uos filij hominbsp;nis pofieritas Adam,multis obiioxia femper miferijs.

4 Quoniämillcannianteoculostuosttan quam dies hefterna quæ præteriit.

Tu ipfe deus nofii, quàm nihilum fit omne temput

A A4 2,


-ocr page 288-

PSALTERIVM

quod uiuimui.f^ain miUe anni in oculii tuif^qui leternut ef,coput(intur pro uno dte,ideo non fenefcis.Exißimannbsp;tur enim tibi çrfunt ecu dies qua iam prieterijt,ccu ui^nbsp;gilia noâis. Subito enim dies iüe tranßt no perßßitynbsp;tuuerà femper immutabiliter durits, nos ueró ut aquanbsp;dilabimur,crnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dormientibus nobK,elabitur tcuum

noilrtvm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et cuftodia in node,

5 quf pro nihilo habentur,corô anni crut* Manc fîcut herba tranfeat,

Quod Hebraus interpretatur,Diffluere fades c o j tan quamtorrens,uelimpetuofa ptuuia, iudido tuofubitonbsp;terres homines, cr priemature hinc rapisftmà deturbasnbsp;ttos, O’ priedpitas ex hac uita, repëtina celeritate ut fisnbsp;git fomnus : hoc prifeus ßmplidori fententia tranfiulit,nbsp;Qjfte pro nihilo habenfur eoru anni erunt, hoc efi,bresnbsp;ui nimis tempore uiuent,immatura morte toÜentur, oquot;nbsp;ueluti quarta pars nodis Miter dormiendum breui abfu»nbsp;mitur, cr ßeut herba quic moite clegantißime uernat,nbsp;fubito autë permutatur Mt frenum, et omnem perdit pulnbsp;chritudinem.

lt;* mane floreat 8C tranfeat: uefpere décidât (HjdMrfOamp;arefcat,

Matutino tempore floret, fed fubito Immutotur iÜius decuSjOd uefrerum priefcinditur O’ arefcit,flatim ut osnbsp;ritur recedit, pußBo temporegloriofus apparet, O’fu“nbsp;Vit* huma comparet.Talisefl hominum uita,tardius fitesnbsp;Bx miferia. crefcit, O’ »» muhis miferijs, per^ multa pericula coosnbsp;lefcit,O’ inteUedu aptatur,laboribus,ftudqs O’ exercinbsp;tijs. O’ dum fapietttio perfid uidetur, ilico corpus défisnbsp;dt,O‘ uires decrefeunt: ut dum multa uellet,O’ per uisnbsp;res corporis m adolefcentia fecundum lt;etatë poßTet, ibinbsp;non fuppetit perfeda prudentia,qua tandem parta,nonnbsp;fufficit corpus, fed per lt;etatë coüabitur, ut uigor mentisnbsp;non habeat corpus obfequens digne ad omnia,

7 Quia dcfecimus in ira tua : amp; ia furore tuoturbatifumus.

Panam quam de nobis deus fumit pro peccatis,fitgad tos eß uitie corporeie.Omnia enim nofira uergunt m manbsp;lum, extra in corpore, o’ Mitra nos in confeientia consnbsp;turbamur, no quod nobis dominus reuera irafcatur, fednbsp;aduerfa immittens, nobis aderuditionem fenfiii carnisnbsp;ttofirieaduerfari uideatur. O' ejfeuotis cotrarius,ficutnbsp;crearofrirituifuo.

g Pofuifti iniquitates noftras in confpeflu tuo.'fæculum noftru in illuminatione uubnbsp;tus tui*

Iniquitates nofiras propofitos dco, efi ipfis imminere non indignam ultionem, dominum offinfim nobis, hocnbsp;Opera no* efl,uelle punire. omnia enim opera nofira pro imper fisnbsp;Bra pecc.ta defedu eorum digna funt pana,nec fufiinerenbsp;poflunt iudicioru dei cenfuram, fed funt ut pannus mennbsp;firuatlt;e,hoc efi refipientia anwrë fui, o'fruitionë créanbsp;turie,ufumq; (101,0“ appen/à ad deiiufiitiam inueniunsnbsp;tur minus habentes.Occulta nofira ad lucem uultus tui,nbsp;peccata nobts folis nota, imô incognita, et quie bona exinbsp;fiimantur non raro cum mala ßnt, iudicij tui claritatenbsp;damnanda erunt,Prifeus interpret,Sieculum nofirtMn,fe

10

II

THILLIM

ciMidum temporis fui ufum O’frientiam uel ledionem uertit,mutatis pundts ad fenfum no indignum, “Eempusnbsp;nofirum O’ tetas,imô mundus nunc nofier, nonfubfifiitnbsp;. nifi dementia uultus tui. O’ ferenitate prouidciitianbsp;tuie, qua nobis bene faues, OS’ intuitugratiofo reffias,nbsp;propitiatus peccatis nofirit.

9 C^oniam omnes dies noftri defcccrunf; et in ira tua defecim us. Anni noftri ficut(4*nbsp;rd»ea)meditabuntur:

Defeccrunt, uertunt fe,O’ Micerti funt dies nofiri, cu ira tua. tiihil boni egimus,ß iuxta tufium iudicium tuu,nbsp;O’ Ml iufia ira tua expenderis opera totitts praterita Mnbsp;tie nofira.'Vancquo^ confumpfimus annosnofiros,to-tarn atatem nofiram, in frittolis negotijs O’ mutildiut, ‘nbsp;nec fubfifiere potentibusinec aliter laboramus,qiuiigt;t utnbsp;folet aranea, quie multo labore O' mira fubtilitateopufnbsp;texere fuu uidetur,unius uentus uel animalcuH impdp^^nbsp;ne rumpendu, O“ redigendum in nihilum. iudlt;ei interprenbsp;tantur, Confumimus annos nofiros ceu fermonem-Sic«^nbsp;fermo qui non reuertitur nec retradatur,tMiO tantu monbsp;mento manens,dum dicitur,O' fimul definens: tabs est^nbsp;hominu uita fuper terra,ex mortalitatis conditione,qaanbsp;ob primoru paren tit tranfgrefiionem hoies incurrimus»-’ dies annorum noftrorum in ipfisnbsp;ginta anni * Si autem in potcntatibus oct®nbsp;gintaannuSiampliuseorumlabor»“^nbsp;lor.Quoniamfupcruenitmanfuetuao*®^’nbsp;corhpiemur.

Definit modum letatis ad quë uulgo hominesuiutlt;^hjieuia pauci enim hunc excedunt.IAofes cui hie Pfalmusnbsp;bitur,uixit annis uigintifupra centum, in optimal'“nbsp;dine:fed hunc quotufquifq- affiquiturtEt fi mnbsp;uigore freciali O' complexione firmiere odogi'ita ainbsp;nos homo attingat,id quod prolixius uiuit, nonbsp;multa molcfiia,imbecille enim corpusnbsp;rationibus. Et quia fines plura mala defy deratenbsp;qu.tmperficere, ideoiniquitas diciturnbsp;non rarotquanquam o' pro «erumna et mifem‘‘r^nbsp;dpi poßit,quod o’ de prima ietate,ii(«enilifr‘“^^nbsp;teUigipoßit,qult;eiequemultismolefiqsfubiedatlnbsp;rum uero de uitie breuitate queritur, ci(fubij^‘^gt;nbsp;refedio uel euulfio fifiina manet hominum uitatnnbsp;ui enim tempore uixiffi uidebimur dumnbsp;fi multis annis uita contigerit. Veluti enimnbsp;debimur,hoc efi,leui occaßone iniedanbsp;net O' iuuenes. Ciuoniafuperuenit manfilt;etttdlt;’nbsp;ripiemur, dixit prifius, non parum mutatisexempnbsp;bus ad bonum finfum,fi debite ordinetur, tuanjttepnbsp;finedutehumanaaffidio, qux'Mi iuuentutenbsp;ferociorefifi folet, poft multos enim fidores O'7nbsp;tandem humiliatur propenfio ad libidines,Onbsp;tigata moleftijs humiliatur.

Quis nouitpoteftatem irætuæ'S^P’'^ more tuo iram tuam (dies nofirost)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Qÿis nouit uim irie tuie, quàm ißapremat nos o nes,inuolutos multis anguftift,O’ab infnbsp;ad mala,in odio legis dei,amore ‘tttdmfuijpßn^'


-ocr page 289-

PS ALTEM VM

annexa jragilitM,ignorlt;ttua nbsp;nbsp;îmamp;f-

corporis ab utero matris, ut non indigne nouer» ^'»nmatremaccufarebumana natura poffe uideatur,etnbsp;^care fuo modo iram dei,^Ualiter expcrimur,uel mi»nbsp;^^tiincmus,quotquot uerbo tuo credimus,

•linumcrarc» (Dcxtcram tuam) fie notam fac; ^fruditos cordein fapientia»

QS« denique nouit dinumerare dies noßros, breuitas *^fnoßrte nobis hominibus incerta eß, utmors fempernbsp;‘quot;’’(‘ttur. Tu earn nobts amabiliorem ßtaderc zr indicanbsp;’J '^gneris,ut magis humiliemur,ct prudetiores fiamus,nbsp;, ^l’uiiuuitamiferiasomnesrecogitareincipiamus^Prinbsp;t^infiae punäis legit, er mutato t« er uerßtü ini»nbsp;^»Mtato. Ad fenßtm. Sic oßede nobis tuäpoteßate 'mnbsp;**•« operibus et or dine, ut indefapientiores euadamus,nbsp;pttueniat cor noßrum ad indaginem uerie fapientite,nbsp;Conucrtcrc domine,ufqjquoî’ ôi:dcpre^nbsp;'^bilis efto fuper feruos tuos*

A«« pro uita,qute hic j^iritu incipit,cr in ßtturo con ^atur, Kedi,'mquit,domine,quoufquefDeiK ßqui»nbsp;ouwe bonu eß, idcirco calamitofe agentibus nobisnbsp;abeße, Orat ergo ut redeat er conß)letur,id eßnbsp;^^näreccptafatisfaäione feruisfuisplaceti(r,\n quonbsp;^^»treßitutionem er renafcentiä,non omniu,fed eo»nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wkw elJ'e,qui ad id ut ferui dei fint eleüi funt.

4 Replcti fumus; manemifericordiatua; 8i. ^'•Rauimus 8C dcicäati fumus omnibusnbsp;’‘'busnoftris,

^^»tope»* carnisfragilitatem magis,humiliamur, obun^ntias experimur, er promptiorem mißeri»nbsp;tuam:à iuuentute enim noßra per infinita pe»nbsp;corporis er animietuam beneficentia fentimus^nbsp;^^^‘ttiO/eprofequimurfidelißima eußodia angeloriinbsp;ß*”gt;-Exuttabimusitaquc, laudes er gratiashilariter

, Itibi, er in omnibus operibus tuis cerea nos fi tatabimur,tua benignitatc confolati, in tan»nbsp;^öditioitit noßrlt;e miferijsAudlt;ei legunt, Satia nos mttnbsp;1- Pnpttî dixit,Repletißtmus^

ihT üimus pro diebus quibus nos hu ^’’ftitannis quibus uidimus mala.

'^Ö(ic4 nos pro diebus quibus nos humiliaßi, confold ß^^gcatiam quos terruißi per legem.hoc uita no»nbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnis corruptionem afßiguntur pij, 'mfola

.^^^bonitatisdiuinlt;t confolatione fidutiamfentiunt. j. fi’im Chrißumßta er Chrißianos oportet multa pitnbsp;lt; G k gloriam 'mgredi,

feruos tuos,amp; in opera tua; Slt; ^gefilioscorum,

^ypo’reatcruideatur ab omnibus feruis tuis oput bonitos tua adfilios tuos,et uicißim agnonbsp;fuamad amne bonum, er quàm tua o»nbsp;bJnbsp;nbsp;nbsp;''*‘^ximefit neceßaria^Vel ut uulgata traslatio

. nbsp;nbsp;nbsp;Non défis pijs conatibus feruoru tuorum,fed ad»

“donne bonum eos, qui fine te nihil boni poßunt: °pcmnanuum tuarumtnos miferos homines, dirigenbsp;tua:er decor tuus,id eß maießas bonitatisnbsp;»’Tflf lèdeat 'm poßerisfideliitm, quos g!ratM tua noit'

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141

deßituas: continueturgratta tua à patribus ad filios, ut panter uidcant erglorificentfalutare tuum^

17 Et fit fplendor dni dei noftri fuper nos,et opera manuû noftrarum dirige fuper nos;nbsp;amp; opus manuum noftrarum dirigé*nbsp;dementia dei er ferenitas reßieäus tHius, fcilicet cionbsp;nùni dei nofiri fit ßtper nos, ut manßiete toleret nos alinbsp;quandiu peccantes, er anxios pro peccato confoletur,nbsp;Opus autem manuum noßrarum confirma fitper nos,nenbsp;iugiter operando peccemus,pergratiam tuam nos diri»nbsp;ge, er opus manuum noßrarum pcrfice, uel confirmanbsp;uel dirige, Tui enim folius eß reäificare et dirigere nosnbsp;in Omni bono opéré nofiro, fine quo nihil bene operabi»nbsp;mur, fedfide tantum er deuotione placebimus.

P S ALM VS XCl. Laus eanticiDauid.nbsp;In Hebrao fine titulo eß,nbsp;A R G V M E N. Confeßiogratuläbunda fidelium denbsp;libertatefua ab uniuerfis malis,quia folida fcfefide do»nbsp;minocommiferunt,

Vi habitatin adiutorio altifiimi, i I in protedione dei codi commo*nbsp;|iirabitur*

311 Adiutoriumaltißimi dicitur locus con» ridutia rt fùgij apud deum,fidutia in prouidentiam diuina, quamnbsp;qui agnofcit,credit, ér vn huius uitlt;e tentationibtts connbsp;templatur,is in tuto refidet, ZT nukis facile calamitati»nbsp;bus adimpatientiam pctinouctur. Non fecus atq; pukusnbsp;fubgallinlt;e alis non ueretur accipitrisferocitatë,fedfi»nbsp;fe matri commindatum nouit et faluumtfic 'm uinbra o-mnipotentis iiißus tuto commorabitutquot;, fiducialitérfubnbsp;cura diuinieclettientite conquiefeit, etquot; ab omnicreatu»nbsp;raturbariUel ladi rwnpoterit.'Pruitur enim bonitatenbsp;creatoris fui er patris omnipotèntts,qui omnibus fußt»nbsp;cit,er fuos fibi filtos eripi non patitur. Sui autem funt,nbsp;quinituntur illitisgratia, er omnibus quibus poffuntnbsp;mocks complacere conantur cr obedire, Deum autë cœnbsp;iiprifeus interpret dixit, pro omnipotente, ^3quot;nbsp;omnibus fufficiente.

Dieet domino, Sufeeptor meus cs tu; æ refugiû mcû deus meus.fperabo in eum,nbsp;Tcrequens perfonarum mutatio confundere non débetnbsp;Pfalmorum,ficuterprophetarum omniumleäoremt muutia?nbsp;täcMt eß enim,Dicam domino,Fidutia mea es,Et dieet donbsp;mirto, fcilicet uirfidelis,de quo 'm primo uerfu. Et pun»nbsp;(ioruM adieäto non raro caufa eß huiufinodi uarietatunbsp;ficut et literarum permufatio multiplex apud Hebraos.nbsp;Firmiter in corde fuo fidelis fentit adutörium dei, cui fonbsp;li per fidutiam nititur er 'mhicret, à quo erfufeipiturnbsp;er protegitur, non cuiufcunquecieaturapotentia, uelnbsp;etiä operü merit is. Quin in tetationibus huius uita perinbsp;elitatus,'m deu folu ß)erat,ercoßtgit ueluti ad meu'mcinbsp;bile munimentum. Deus meus,ait,es tu,omnipotens pa»nbsp;ter er amicus,in quem folum ßierabo, in nihil aliud.

5 Quoniam ipfeliberabittedc laquco ue* nantium (er) à uerbo afpero.

Siueadalterumloquarisfiue de tcipfo,uerißimae/l

AA« 5


-ocr page 290-

PSALTERIVM'

Jententia,qu i dicitur,dominum deunt pojjè er ueÜç eri pere fuosde laqueo uenâtium, hoc efl demachinii qui^nbsp;bufeunq; iitiniicoru,utfidclium nemo def^eret, etiam finbsp;quando capiatur:pro uiribta uigilando orando conenbsp;tur ne capiatur,captn! autem non eninw collabatur,fednbsp;dominum inuocct. A «frfco a/}gt;erofine punâis legi pOquot;nbsp;tefi,ernon inepte imeUigijUcrbummalitiofum uel cahtnbsp;nütofum,quodfine offiiifione non auditur, ludà autemnbsp;ndieüione punilorumfeceruntfpeftem exitialem,nwrBnbsp;tem fcilicet înfidelitatK cr impietatis crime, prauitatünbsp;fmtinam. Ex [èquenti autem uerfu claret comodiui efienbsp;fecunda perfonie afftxum,fecundum prifcum^ quàm ternbsp;tice fecMtdû Hebrlt;eos : nolim tarnen in huiufntodi finemnbsp;trahere contentiofiim.

  • 4 Scapulis fuis obunibrabittibi.*amp; fub pennbsp;nis eins fperabis, Scuto circundabit te ue^-ritaseius:

In pennis fuis uel feapulis uelutigaUina proteget te ho ininem fidelem dominus deus tuus,benigna prouidentianbsp;Sub »li» fua,cuft0dia, tutela er definfione pro/fiieiet tibiin ontnbsp;tpa»rc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;periculis. Et fub alùfuis /fierabis,tutus eris à maa

lis omnibus,fi iUi pleno corde confides er te fibi commi feris. Scutu quoq^ tuit er parma erit ueritas ipfius, quinbsp;buseraduerfarios^carnem, mundum cr dlt;tmonem,i)nnbsp;pugnes, cr abimpugnanlibustedcfendos, fides fcilicetnbsp;in ueritatem promißorum dei,nbsp;nbsp;nbsp;uerbum dei. Idem uo

luit prifcus,dicens,Scuto circiidabit te ueritas eius,Vau pro lod, ante uerbumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam circundare

fignificatfcreberrimû apud Syros,uariu apud Hebrlt;eos.

  • 5 non timebis à timoré noâurno,à fagittanbsp;uolanteindie,

Non timebis in tenebris noétisfignoranthe calami tattvm,fi ad lucernam uerbi diuini ambulaueris,non of^nbsp;findes 'm fide er moribus. Ab agnita er matiifcflafalfinbsp;täte er malitia, qult;e comparatur exitiali fagittte,inter*nbsp;diu iaculata,er non de improuifo 'm totum,non cnim finbsp;delem hedet,

  • 6 nbsp;à negotio perambulante in tenebris: abnbsp;incurfu öC dæmonio meridiano*

Herum mutata Icilione pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;negotium reddit nul

gata translatio,cum tudlt;ei Peftem Icgant. inteüigitur ne gocium uel peflilentiacaligine pertranfiens, occultunbsp;malum, humants uiribusmeuttabile er horrendum, uelnbsp;fitirituale,quod non prtecognofdtur ut euitetur.Et ädtenbsp;moniOf malo fcilicet et uaftatore,cuius exitium ne in menbsp;ridie quidem priecauere poßis,ab habente boni Jfieciemnbsp;quo minus timeatur,er luce blandiettte meridiana, quonbsp;minus uitetur.Varia enimfuntgenera tentationu et danbsp;dium, quibus fideles 'm hoc mundo exercentur, er ert“nbsp;piuntur à dHo folo,qute et fide ucra er firma uincutur^

  • 7 nbsp;Cadet à latere tuo mille, amp; decern millianbsp;à dextris tuis: ad teautem non appropin^nbsp;quabit»

Hoc eji, fi tanta etiauisdefeuiatpefiis,damonu mini* fierio imnülf£,ut à finifiris miUe,a dextris decem millianbsp;cadant,nihil tarnen erit quod tu tibi metuas. Id Dauid exnbsp;pertus efi, cü angelus ob peccatu tmdtos perdidit » Pof*

THILLIM,

funt tarnen perfiniftram intcUigi temporales adiierfita* tes,per dextram uero fi}trituales,lotige plures.fcd z;- ainbsp;uerfa er pro/perafide à credentibus fuperantur. Ad tenbsp;ait no appropmquabit,utraq- tëtatio etcâos no u'meet,

  • 8 Verunramen oculis tuis confiderabistS^nbsp;rethbutionem pcccatorum uidebis.

Confolatio piorum per dei promifiiones certifiimos ca nitur, quod fcilicet fuo tempore ernÔ poft multos dies,nbsp;eatenus opprimendos hoftesfigt;erët, ut earn dei iuftitiamnbsp;proprijs fint oculis confiteduri, ut repenfionemimpio*nbsp;rumdignam redditurusfitdommus, ut fandifentiant,nbsp;fe non jruftra jperajfe in dominum, nec impiosgratis donbsp;minum contenipfijfe.

  • 9 ,Quoniain tu es domine fpes meataltilfi'nbsp;mum pofuilh refugium tuum.

Ad donunum ferma pro afièdutimmagnitudinecr multitudine dtrigimr, T u cs,'tnquit,pius,è doimitedeii;,nbsp;unicajpes mca,nullu idolu,i;ulli dijgenliu, hommes ludnbsp;Il uiui,multo minus mortui,nec aliqua creatura,cuiuifrnbsp;lius auxilio er aßiftentia à tot mails liberabor.ldeo^ tunbsp;quificfiterare didicifti, altißimu pofuifti refiigiu tuum,nbsp;i domino enimomnipotente,e^ tibifauentifimio,aftù*nbsp;mer is acdefindcris. Vel, fi ad dominûrefiraturboeponbsp;fteriusficut er prius,fenfus erit.Non poteft tibi doifu'lt;’nbsp;na ncc adte pertinentlbus deuotis tuis, quiequattt malinbsp;itrcidere.Seduideturpriorfenfusaptior,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

I o Non accedetad remalum, amp;flagellö no ’PP'‘opgt;n9“3bitfabernaculotuo.

Tu quoq- fidelis er adharens domino, nuUa aduerfi^ täte opprimeris,uel damnu meides,nulla tibi quantuntHnbsp;bet magna calamitos mala erit ,fcd potius cooperabiturnbsp;tibi mbonum, domino propitio ordinante. Pl‘‘S‘‘nbsp;perniciofa animo, uel flagriim cxitiale accedet uelper*nbsp;tmgetad tuu/m tabernaculum,tutofcmpercunttuisha*nbsp;bitabis atq;fuperior eris omnibus malis ^ßfidutiuM to*nbsp;tam in deum collocaueris.

Quoniamangelisfuis mandauitdeK*“* cuftodiant tcin omnibus urjs tuis»

Adminiftratorij ntmtij mittuntur, non ad dotnim Del Angji'» otium procurandum,uel lÜi pro fuis neceßitatibiu mit»nbsp;ftrandum,qui eft purißimus adus, nullius 'mdigens,folonbsp;nutu omnia potens ; fed jspter gloria omiiipotentisi^nbsp;to maximaquot;, er quia fie illi placuit,er,ppterfi^lt;gt;‘^^‘^.nbsp;dorit, ut lUos cuftodiant in omnibus uijs,ftitdifigt;‘’^'‘^'^*'nbsp;kus ac rebus fuis,ne in aliquo ladantur lt;t fatatia, iiel mi*nbsp;niftris illius malts hominibus,uel nociuis hontiiittm f re lt;tnbsp;turis, utqi nuÜo neceftfario bono egeat fidelis, Oiviinbsp;malo tutus,alijs 'tmpijs plerunq; pcreuntibus.

• Inmanibusportabuntteïneforteoffen.' das ad lapidem pedem tuum.

Angclos,ait, portare ilium manibus fuis, iuftumfedi* cet er piu/m,dominoftdentê,fedgradietttëuijsfuis,h0Onbsp;eft, in his rebus uerfantem,ac ea tentatem,qu£ deceai^nbsp;amicum dei cr filuim,qu(e fcilicetfint ex fententiadei,nbsp;non qute dei gloriic dérogent, cr nuBa fi/efi-udus red^nbsp;turi ad proximum fufcipiuntur. Quale erat quod fata*nbsp;IMS ex hoc loco,fuo perpetuo moreperpera citato, co*nbsp;nabaW

II


-ocr page 291-

PSALTERIVM

perfuadere faluttfori de drmißione fui corpus * P'mnaculo templi, Sic autan nun ßnent ad lapidesnbsp;Wipedes fanäorum aiigelidei,utnon temere tnt!*nbsp;ad exitium, zx fi quando tauatio humana, utnbsp;‘^^fa/iilum duoque apprehendat,non tarnen cadat adnbsp;'Mortem.

’^g^uperafpidcm SCbafilifcum ambulabis, \ °^^®nculcabis koncm SC draconcm.

\ ^‘bilpyorfusquamlibetnoceiis ßt, fando potefl no» ^ffe, ut qui illiefus leoaem cr aßgt;idem, leimculu/mnbsp;ZT draconem pedibus calcet. Videturau»nbsp;P^ophcta hac conculcatione non folum uoluiße ca*nbsp;^^^fedentesdco non poße à tam noxijs bcßqsLedi,nbsp;knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iÜKparère accommoda effe.

Wodo hoe,fed quicquid ußiam efl, quantislibet uel «r/ßrocia ßrmidabilc fit. Hat enim befliß pronbsp;p'Wf «oce/Kifct« ac terrificis tarn honùnibus quim re*nbsp;I4 quot;^^^^pofuit,.

’ Contain mefpcrauit,Iibcrabo cS; pro^ ^Sïiïieum, quoniâ cognouitnomêmcStnbsp;, '^cù deum omnia poîlicentem,quie 4 fanfiis requi*nbsp;‘‘fl, ut fcilicet ante omnia ament den, toto tlli cor*nbsp;“^lbereant prlt;e omnibut:illos enim fine dubio libera*nbsp;‘‘ “b omnibus malis^Protegam,ait,eum à fitturis infid*nbsp;. »on ob malta fanüa iUiiu opera ,fed quia cogno*nbsp;''‘^'»’gt;»enmeum,quiafigt;erauit,credidit im bonitatemnbsp;fando amorecohiefit, zr progaudio duxit,ami*nbsp;I diledißimo per omniagratificari.

^hmauitad me,amp;egocxaudiameumï gt;pfo fum in tribulationeï eripiü cum,nbsp;°^81orificabocum,

ßc dominum uehementi amore compleâitur, !^^^°i°iopendeat, acillißdat ex animo, tsneceßita*nbsp;”” piiticnsnbsp;nbsp;nbsp;anguflias, ad me folum clamabit, cf ego

’Jïi dubio in tempore fuccurram zr exaudia, accipiet ^‘*^iufta zrfanda utiliaq^ petierit. Cum ipfo fum, fernnbsp;2*^^ eius curam gero, ZT uelut eledum meum per omnianbsp;T'*?», etiam mrnedijsmiferijszranguflijshuiuimun*nbsp;otiim diligo,caßigo quidem zr erudio, fed nonnbsp;nec fino perire, fed eripio 4 perfecutione crude*nbsp;ƒ ü- impioru,aufiro quacunq^ incommoda. Etglo*nbsp;^^''bo eximens ab angußqs, zr gloriofa uifloria illu*nbsp;Iß adgaudiafempiterna praparans.

„‘'Ongitudine dierum rcpkbo cum: Si O' falurarc meum.

Confiante uita donat, zr innocent ia perpétua ornât, ^»ullicupit nocere, zr integritate conuerfationisnbsp;quot;Roquant fuperiorcm facit omni calumnia, zrinfu*nbsp;bonis omnibus amabili uita longaua, fed qult;e adglonbsp;‘“»ifuam, zr ad proximoru hominum falutem zr uti*nbsp;Afterngcratur abundcfatiat, ut non decedat, niß iainnbsp;zrfatur dierum, Tandemq; oßendit zr introditnbsp;lt;^dfalutem:hoc efi,exhibetßlicitatcm coeleflem,quanbsp;tandem4mails omnibus, aternum beaticumipfonbsp;. CiU£ uita longitudo in hoc mundo fola expeti*nbsp;‘ifandis, ut profint maltis, zrpofl hanc uitam glo*nbsp;dei participes fiant, çr pcrpetwi laudatores ra cotk

TRIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14X

fiibus zrperfiuitores,utqi eledis omnibuteongjratulea tur zr fibijpfis,cim uiderint falutem omniu eledorum.nbsp;PSALMVS XCII.

Pfalmus cantici in diefabbathu

iKdiei prater figmeitta fua de Adam, dicunt tarnen hoe loco dicbusMeßiaßturum perpetuum fabbathum:nbsp;zr diem fabbathi dicunt diem conßßionis fidei in detvnnbsp;creatorem, in qua die fapientilt;efit incumbendum Z^ l(nbsp;gi,idtoqi uacandum 4 laboribus.

ARüVMENT. Confißiobeneßeiorumdei,ZT operum fuorumdeuota celebratio,qui perdit impro*nbsp;bos,zrßuet nürificefideles.

me licetzr confuetum eße debet,fed omnt tempore, Dom'no ei ante omnia reliqua humaiiie neccßitatis opera dominonbsp;deo confiteri, zr pfaHere eius bonitatem: hoe eft, cor«

de expendcre,zr ore profitcri, uoce quoque m fide ar* dorem fufcitare,unde deo placeatur, cui alioqui cantutnbsp;zruerba nonmagnepere probantur ,fedcor zr deuo*nbsp;tio. Bonum quoque cfl, zr iueumdum fic credentibusnbsp;pfaüere,o deus altißime,tuo facro nomini, agnofcere benbsp;neficiacrcationis,ordiiiationiszrdiffienfationis omniïi

rerum ad falutemfidelium.

Ad annuntiandum mane miferkordiam

tuam,Slt;uentatem tuampernodem.

Decet quoque quiabonum,annuntiaretaminprinci= pto diei zr operu diurnauum,quam mfine, emo zr per annSuïda.nbsp;noüisquictem contemplari,deicirca hominesbenefi.nbsp;cia, gratios agere de acceptis 'm proffieris confolationi*nbsp;bus,uel in aduerfis tentationibui,femper enim benigni*nbsp;tas zr ueritas, prafitta zr expeflanda dona dei nobisnbsp;funtruminadafidelibus,Annuntiandaautcmfuntcuntnbsp;laudc zr fide, non ex more, fed nouis femper affèéiibusnbsp;penficulanda,qui durent tota die,ne uerbis laudato do*nbsp;ntino mane zr ueffieri, faills zrfludijs improbii dies renbsp;liquacumnodibus expendatur.Hobisenim proficerenbsp;debent laudes domino decantat£, earum deus opus noanbsp;habet,nec ut fierent pnecepit, fed ut que laudanda 4 donbsp;ntino eßetttfftudiofeoperentur fideles.

; Indecachordo pfalccrio,cumcanticoin cithara»

Tof infirumenta mtißcalia,quibus laudes domino ca* nebantur apud Hebreos nonunantur. Quo nihil altudfinbsp;gnificatur, quàm totum tntentum eße m dei laudes ZTnbsp;glorificationem, omnibusqi modis, mente,orc,manibus,nbsp;opere,iubilocordis zr uocibus.Degeneribus uero,fèr*nbsp;mis, nominibus zr fuauitate muficalium inflrumento*nbsp;rum nihil diccns,muficK decernenda committo.

4 Quia delcótafti me domine in fadura tuar ct in operibus nianuum tuarum exultabo.

Opus fabbathorum eße debet religiofa contempla* Sabbïthw tio operum diuinorum, ex quibus bonitos dei zr poten*nbsp;tiaconfideretur,cumgaudio zr latitia de tanta digna*nbsp;tiorte deiad homines,ficutzr hoe loco fanflus canitfc

AA(« 4



-ocr page 292-

PSALTERITM

le tw pet-fùfum ex meditatione operum dct, w di/}gt;en* fttione prouiJentij; fuit omnia ubiquc cr circa omneinbsp;optime agentii.ln operibui,in^uit,manuum tuaram launbsp;daho.'twn mea,fed tua laudabo opera,de tuis optimis o»nbsp;peribas gratijs omnibus grattas ago,ç^ ardenti cor^’nbsp;de erumpo tn dei prlt;ecottittm,

y QuàmmagnificatafuntOpera tuadomi ne t minis profundæ faéiae funt cogitationnbsp;ncs tuæ.

Sapicntia nbsp;ExtoUit pro uîribui inßnitam cr operumnbsp;nbsp;nbsp;conßt

liorum dei fapientiam ac bonitatem. Opera uero dei cr cogitationes, quæadmiranturfanélicr celebrant, funt^nbsp;quôd hotmnesadmirandafapientiagubernat,fe timen^nbsp;tes mirabilitef cripit, in lt;eternum autem exterminât fuinbsp;ac inde Omnis pictatis cr iuflitiit contemptores, Hinc dinbsp;cit cogitationes dei altM, quarum ratio nequeat perueanbsp;ftigari, quare fciUcet tam differenter omnia agas ZT in»nbsp;fcrutabiliterpro tempore,perfonis Cf locis.

  • 6 nbsp;Vir inûpiens no cognofcet: ôC ftultus nônbsp;intcliigethæc,

„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sandi dum ab improbis tnultifariam exercentur.

ConfolïHo . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

finaorum. hmc fc ntaxinu conjolantur, quod deus omnta ex lt;equo gubernat,tandemqi improbàs fui nomims hofles de'qcit,nbsp;quamuis bicftpe florereMdeantur,ipfosuerofanâosnbsp;extoUit Cf faluat.Uacqi uiuentcsßde,iußitite feduloßunbsp;dent, Cf aduerfa omnia tequoanimo perßrunt. Qui aunbsp;tcm ^iritu dei deflituti, c^ ob id inßpientes Cf ßupidinbsp;funt,tam fandos quàm improbos à prafenti eorwm ßr»nbsp;tuna a:ßimant, ac idea hos quàm iBos feilari malunt.nbsp;Stultus autem dicitur incredtdus, fenfu mßatus, amatornbsp;tnundi,negleâoruerbidei.

  • 7 nbsp;Cumcxorti fucrintpcccatorcs fient foe-num, amp;apparuerintomnes qui operâturnbsp;iniquitatem, utintereâtin feculumfeculit

impiori iiw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flupidi non animaduertunt quàmeuanidafit

fcucit«. impiorum filicitas, utpote qua herb£Cfgraminis 'm» fiar habeat, eoq; quanto magis eminet, hoc citius difigt;ernbsp;denda fit. Samiti autem id probe intelligentes, toti à dconbsp;pendent,ei fcilicet qui omnibus fupereminet iudex,plu»nbsp;rimos fuos hofles fuo fit tempore diflierditurus,à quibutnbsp;intérim multa perfèrunt, qui Cf fibijpfis fllices uiden»nbsp;tur,cf coram mundo proficiunt,quantumlibet impro»nbsp;bioperarij miquitatis,nihitcupientes, quàm quamun»nbsp;dus hic appretiatur Cf perfequitur, tandem tarnen con»nbsp;teruntur, cf intereuftt ufq^ itt itternum : quicquid co»nbsp;nati funt dtfperibit Cf conficietur.

  • 8 nbsp;(tu autem altifTimus in aeternü domine.)

Et tu,inquit,p domine, excelfus fuper omnia,fempi» ternam in omnes poteflatem exerces, ideo in £ternu flonbsp;rebunt, qui tibi fefe addixerint, peribunt quicunq; tibinbsp;ßtermt aduerfati. Omne enim bonum à te proficifeiturnbsp;fold, fine te nemo quicquam poteü.

Quoniam ecceinimici tui domine,quo niam ecceinimici tni peribunttamp;difper-gentur omnes qui operantur iniquitatê.

Vere tu quidem altiflimus omnium iudex cfguber» nator. Numecce inimici tui o domlne,perewtt: mdubie

10

II

rniLLTR.

te eos iudicante Cf per dente, inducit autem fe qitaß cer nentem hos perire, quare notam demonflratioitis egfnbsp;minationisadhibuit,quibusuoluitfignificare,quàmce»nbsp;leriter pereant, cf turn ctiam,quandopriecipuauideil*nbsp;tur felicitate florerc. Separabuntur, ait, omnes qui mi*nbsp;qua feilantur, à te domino deferentur, cr de fandortiMnbsp;confortio eqeientur, confimdentur coràdeo Cf fatiâts.

Etexaltabif ftcut unicorniscornu meûi amp; fenedus mea in mifericordia uberi.

£xaltabitur fient unicornis cornu meum. Vel fecutt» dwm iudeos, Exaltabis,o deus,potcntiam c flltcitatentnbsp;ficut cornu unicornis,id efl,in immèfum. Huüi cnim benbsp;fliarobuflius cornuefltnonocerotte. Quodautempri»nbsp;feus dix.it „ Ët feneâus mea in mifericordia uberi : ludânbsp;fie explicant,Et uetuflatem meam in oleo ubertatis: ufinbsp;fecundu/m alios, Dclibutus fum ùnguento uiridi. Arri*nbsp;det magis fenfus,Senium meum fueculentum erit,abu)t^nbsp;dantia gratie tute cf mifericordhe reßigerabis uetufl^nbsp;tem meam cf ubi caro deficerit, pinguedine ßfiritMnbsp;oflà animie imbues. Spiritu enim diuinifauoris animmitnbsp;exhilarant e,ac beatum fucceffum fuppeditante, corputnbsp;quoq; eoclcfli quodam uigore iuuenefcit ac floret.

Et dcfpexitoculus meüs inimicôswfo®* amp;infurgentibusinmemalignafltibus»‘’“nbsp;dietaurismeä«

Intucri oculis Hebrais fiepe defijicere efi, fum affequi contra hofles pietatis. Qua fi dicat, Auda»nbsp;tier Cf tutus dona dei circa me iadabo,certus nihil«t*nbsp;hiobeficimpios poffe, domino nonuolcnte.Audieifta»nbsp;Itquando aures meafententiam dominicontraiHos, qi»nbsp;nuncperfequunsurcTdamnant. Audiam dign«”gt;nbsp;iudicium contra bla/fhematores dei Cf meos.(ârat‘itynbsp;optata pro del gloria fuo tempore audiâ, qui itMicnbsp;tumelqs lapidor improborum.

»2. Inftus Ut palma florebit: ficuteedr“« Vi-bani multiplicabitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SnM»

Célébrât fanâorum fèlieitatem in uniuerfut», palm^fîmiles facit propter dulccdincmßutlus,CT(f*nbsp;dris propter robur.i^otûuulgo illudefldc fiatwapal»nbsp;m£, cuius lignum aiunt impofitis oneribus furfiM ton»nbsp;niti, undeputant ortum,ut uiâores certaminM» pohf^nbsp;coronentur: perpétua etiam uirere i»uen^ur,quodfô*nbsp;lianondefluant.

•5 Plantatiin domodomini^instrijs do* musdeinoftriflorebunt.

Perfiflit in allegoria arborUim,iuflos plaiftàtos ffle W icjcn»-domo domini,in eaq^florituros, zyfluilü laturos, NiiW domum cr atria pro eodem dixit, in atrijs enim domusnbsp;domini popultis uerflbatur. At plant atio htec infitio eSlnbsp;w Chnflum, quod nemofiudum facere potcH nifi pal*nbsp;mes fin huic uiti mfitus, erfoli huic complantati in do»nbsp;model fandorumecclefia radicesagunt,facundali^nbsp;Ifiiritu dei, ßudum adfirunt uit£ innocentis cf probe,nbsp;eumq; perpetuo. Nunquam enim uel ßlium iOis arefcit,nbsp;fed quiecunq; agunt frmper projperabunfur,

14 Adhuc mukiplicabunturin fenecia ube* thSebenepatentes erunt

PerpetuM


-ocr page 293-

PSALTERIVM

^petuamfandimonite fèrtilitdtetn canit,iu/los e» mfeiteda pingues frondofosq; ßre, hoc eü ,/}gt;iri^nbsp;lt;liumi foccundo fuccu uigcntcs ZT ucrmittes: omniiinbsp;fiueagdnt{iueloquttntur,adpietiitii »««nbsp;^«tionem ordinctntei,griitiam^bonoru.Hoseitimnbsp;^folum tuilb potefl 4 ddeilione dei creatura diuelle=nbsp;etiam oblùi eorü qult;e 4 tergoftmt ,‘continuo fesnbsp;'''quot;«i Pdtt/o ad prlt;efix4m metam extendunt^ Chrijli^nbsp;propitts accedufit.

'’t annunticnt,. Quoniatii rcâus domi^ 'quot;’s deus noftcn amp; non eft iniquitas in eo.nbsp;, Owfiù tlt;lt;m externa fanüorivm hominum bona quantnbsp;J’fquot;««, hune tandem fruâitm pariunt, perßäam D«nbsp;quot;ƒ«», ob quam folam externum rerum fucccjjttm,ui^nbsp;long£uitatem fibi fanili precantur. Dim« nanq; tianbsp;fe deui fic bonis accumulât, plane fuam bonita»nbsp;^^’^^lt;llt;tienullam penitus prauitatisadmixtionempati*nbsp;^''gt;^^promit,quamq; certa ßnt fua promiffa, omni exsnbsp;‘^f^falfitatedcclarat. Id ^«od tnundusaUoqui crederenbsp;»fin fuftinet, ut quibufuis nugamentis potius quàmnbsp;'^pfi^icitisfidem habeat,

. PSALMVS XCIII.

cantici Dauid in die ante fabbathu, 'Ï'^ndo inhabitata eftterra.

titulus non eß:mHebrieo : abfolute enim 'mcipit. tarnenprifciludiei legerunt apud Grlt;ecos,un»nbsp;^^^è»lfntum fumpferunt itlHd,quod in Pßalmi priCanbsp;titulo fcribunt, P^-dam primu eundem Pfalmuntnbsp;m ueßiera fabbathi, cum iam creatus effet, crnbsp;peccauit, ZT hora duodecima pofi fextum diemnbsp;paradifo,crmortis fufeepiffe decre«nbsp;^nde et poftera die quädo habitata eff terrajhumcnbsp;'“^ntdiélatiem dixerunt.

tAEt^T. Celebratiodiwmemaieflatisex I* I oraculis dei perpétua^ falute ecclefiit.

Ominus regnauit,decorem in^ , dutus eft: indutus eft dominusnbsp;fortitudincm , 8C præcinxit fe»nbsp;J Etenim firmauit orbem terræ:nbsp;n''°” commouebitur.

moderatur, dominus efl olt;

• nbsp;nbsp;nbsp;» cr wî Chriflofilio fuo nunc or femper régnât

®””«btM.GÎort4m indutus cß,cum nouo quodam mo^ tL,^*^'^**’” manifrflauit fuamomnipoten“nbsp;fapientiam. Amiéîus eft celfîtudine robore,nbsp;i ’»fiméla præcellit cr fupereminet omnibus. Etiamnbsp;, fxù orbem, uerbofuo omniajiabiliuit zx coferuatnbsp;ffht, ZT pro nutu fuo influere cœlos, etger»nbsp;^»«fe terram, zy- regere homines cundos ’m terra fo*nbsp;. Nemo ergo angelorum, multo minus poten*nbsp;l'fguttm fffe opponat ittius uoluntati,fed adoret etnbsp;Ifquatur per omnia, nifi pracipitari cr differdi nonnbsp;^t.iUiusfoliusgloria cft crßrtitudo. Verbum do*nbsp;P lolum firmum cfb, cui nemo prteualebit hominum,nbsp;^^^ftautemfrudum fuum quoeuq^ perueniet, ad quodnbsp;ij^edyzr'm homines elcdos trans/ùndetur, cr «lt;nbsp;^^'gt;‘t»femper.

THILLIM.

Parata fedes tua ex tuncà feculotu es.

Prouidentia tua regumtur omnia f glorificatur 'mdies inter homines maieffas tua,potenti4 tua fentitur 'm om*nbsp;nibus,omnia obtinet z^ adminiflrat,etiam ft id mundusnbsp;non agnofcat, Ex tempore creationis omnium mnotuitnbsp;omnipotentia tua, ziT folium regni tui. A f^culo tu es,nbsp;femper idem manens,facis tarnen cunda moueri, z:r m*nbsp;term magis ex operibus mnotefeis.

3 Eleuauerunt Humina domine : eleuaue^ runt Rumina uocem fuam. Eleuaueruntnbsp;Rumina Rudus fuost


Extulerunt fegemes,zr plurmos perfecutiones con* tra dei populum moliuntur femper,quas tarnen dominusnbsp;potentiorcr ßrmidabilior compejeuit femper, zxmnbsp;gloriam fui noininis traxit omtus tribus, populos er littnbsp;guas,qui ut prius perfequebantur pietatê, zr unius deinbsp;creatoris cultum ,ftc pojleagloriam tuam annuntiant,nbsp;creduntac laudant. Flumina eleuantgurgitesfuos, cumnbsp;bonis mali tumedtuantur, er occaßone uerborum tuo*nbsp;rum fefe conßmgunt ut fludus maris ßdeles zir impif^

4 àuocibusaquarummultarum.Mjrabi^ les elationes maristmirabilis in altis dns»

Propter imperij tui er uerbi uirtutem commoti fiistt ßdeles in toto mundo, er paritcr impif, quos præter donbsp;minum compefeet nemo,ßcut nec maris contritiones ZS*nbsp;fludus ab aliquo moderantur quàm à deo. Ipfe de calonbsp;gloriofo folio regni fui regit omnia, er exaltabitur fu*nbsp;per omnemhumanamercreatam altitudinem,cui adnbsp;nutum omnia obfequuntur.

5 Teftimonia tua credibilia faâa funt ni-mis î domum tuam decetfanâitudo domi ne inlongitudinedierum»

Tcjlimonia tua ex uerbis prophetarwm zr prodigijs g j^ra fsri« tuiSjCum populo tuo multipÛciter oßenßs,uetus fcilicet P“*«’nbsp;er nouion teftamentum, orbi perfuafa erunt fuo temponbsp;re, er tua uirtute roborata fn»t ualde:ut fiet/ànduarittnbsp;illud prieciaru elegans cr fandum 'm longitudinem die*nbsp;rum,fandorum fcilicet uera eccleßa.indubitata fwtt e*nbsp;nim dei facrofanda oracula, cr omnigenere beneficio*nbsp;rltm adornanda efl eledorum eccleßa hic cr m ßturo,

PSALMVS XCIIIt.

Pfalmus Dauid quarta fabbathi»

Itt Hebrieo nuüus hic quoq; legitur titulus, dicentibus ludaeis, Mofen lt;edidiffe ustdec'm Pfalmos, pro undecimnbsp;tribubus lfraël,eo quod non aferibatur nomen authoris,nbsp;Qîjic^Kid enim fomniant,literis mandare audent.

A K G V lA E T t Inuocatiodiuini iudicijcon tra 'tmpios, cr confolatio piorumdc gratia dei.


æ Eus ultionum dominusî deus ultionum libéré egit (appareos.)nbsp;Orat dominum ut tandem de impijs m*nbsp;nocuos opprimentibus panas fumât, ßcq;nbsp;potentia fua declarata a/fulgeat, fefeé^ omnibus fuper*nbsp;eminere oftendat, quod alioqui fcelerati iUi credere nonnbsp;fuflinent. Vocat autem deum ultionum, nam mde ffgt;eiti


-ocr page 294-

'4

P S alterIVM

fîbi faniüifujfulciiM, quod cogitant ittrnntandeMpr» fe contra impios iudicaturum. ipfe nanq^ dixit, lAea eünbsp;ultio ztr ego rependo. Sed tota de eo feriptura prte=nbsp;dicat,Wîicuiqi iuxtafaila Çua deum repeiilurum, nequenbsp;dißimulaturum impietates corutn,qui eum cotemnunt,nbsp;ZSquot; non crednnt iußitiam eitts.

Exaltarc qui iudicas terram t redde récria butionem fupcrbis

ludtx homi T« iudex hotninuiti i» uniuerfa terra, ofiende aliquan “““*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do ntagnitudinem potentiie contra eos qui tibi refiflere

cogitant, çr uerbtim tuumaudirecontemnunt, iudicia tua non formidant. Redde fuperbK iftts gigantibus, utnbsp;olimdignam retributionent fentianttuammanum,quinbsp;credere reeufant tuam bonitatem. Vt benigne humilesnbsp;fufcipis,fîc potenter deÿciiüfuperbof.

5 Vfqucquo pcccatorcs domine, ufqjquo pccca tores gl oriab u n turî

yfqucquo inpgnes'm malitia peccatores, quia pne p^ de ,gloriôrifines, o domine, de femetipfisf GT de uolunanbsp;täte tua curare nihil, fitne omni timoré tui uiuere, loquinbsp;quicquid 'm buccam iüis uenit contra te gt pietatentnbsp;tuam fuperba, er que àpijsauribui firri nequeant, denbsp;fua 'mpupet malitia gloriantesf Qj^andiu imp'ij 'm fuis minbsp;quitatibus pietatemridendo blaßthemant tuâiuftitiam^nbsp;quap illorivm nitnquam fis ludicaturtts diüa fada?

4^ Effabuntur,Slt;loquenturiniquitatem:Io quentur omnesqui operantur iniuftitiâî'nbsp;Effàbumtur gx effutient quicquid 'mcidit 'm impiumnbsp;cor fuum, copiofe perfuadere cupient, non tuam Icgemnbsp;er beneplacitimt, fed uetera, antiquos errores gentiliu,nbsp;patrum confuetudines facrilegas, mores prifeos barba»nbsp;rorum,Gr omnino antiquitatem prafirre ueritati gt ittnbsp;flitie. Çiueruntuerbis tantum,fedmultistueri'miufii»nbsp;tiam fuam ; comminifeuntur uerba gt deceptiones om»nbsp;»es qui male operantur.

5 Populum tuum domine humiliaucrStî amp; hæreditatem tuam uexauerunt.

Aceufat uiolcntiam ifiorum 'm populum dei,'m cos precipue, qui ali/s magis 'mopes fitnt cr miferi, ut ui»nbsp;dtM,pupilli GT aduene. Populu/m,mquit,tiinm peculia»nbsp;rfw,er clegifli amds,humiliant,affligMit,connbsp;teruut,Grde flatufuo deijciunt,Gr heredttatem tuam,nbsp;eledos fiilicet cr c«teor« tuos affligunt : quos tu ami»nbsp;cifiimos habes,illi perturbant cr perfequuntur.

(, Viduam 8C aduenam interfecerunttet pu pillos occiderunt.

dorató?* Populum dei,defamilia dei,quorum ßgt;ecialem domi» nus cur am gerit, ut pupille oculi fui, Gf gaüma puüo»nbsp;rum, qui fctlicet feipfos tuerinon polfuttt,Grm hocnbsp;mundo nùferabiles funt, quos mpnite clementie mife»nbsp;ricordifiinuisdeut dißimularenonpotefi.Suntplané 'mnbsp;primis uidue pauperes, gt aduene /freti ab mdigenisnbsp;pro more: pupilli quoq; deftituti tutoribus fidis. Has,'mnbsp;quit, miferabiles perfonas,hoftes pietatis cr tui mterfi»nbsp;ciunt,Gr fine mifericordia er timoré dei iugulant.

Et dixerunt, Non uidebitdominus î nec tntelligetdeuslacob«

THILLIM.

Dieunt mfuper, hoc credUMt GSquot; habentperfuufiun, quod tu dominus deus ultionum non uideas, non cures,nbsp;non irafearis. Et te dominum deum lacob afiùnant ut futnbsp;idola furdtmi gt cecum, ut ipforum adinuenfiones, connbsp;filia,ftudia g^ molitias non nofeas, uclnolis fuccurrere.nbsp;Ad id enim immanitatis perduxit ittos perfidia, ut eie»nbsp;cermt ex animo omnem dei mettmt, effiratifimt, utnbsp;dominum deum uerum timerenolint, cj'audeant bla*


Ifhemare.

S Intell(giteinfipientesinpopulojamp;ft“^^‘ aliquando fapite,.

Admonet improbos iHos, de quibus queritur, utjujn* néant credere deum omnia intucri cr iudicaturuin, •***nbsp;cipiant aliquando refipifeere de perfidianbsp;errore.’GT qui nunc humana quidem afiutia prediti,rt*nbsp;ueraautem ftulti cr mfipientes circa necejjariufdut'^nbsp;ueftre, aliquando curate ut dominum timeatit,ti^**^nbsp;bumiüiusampleélaminiGrcredatis.

9 Quiplantauitaurem,noaudictt’autqui finxitoculumnonconfidcratî'

Aftruit deum omnia co^feere gX iudi^cttttrtt/fH» exeo quod nobis cognofeendi facultatem dédit,C?nbsp;tea quoq; mundi fcelcrafepegrauiterultitsefi-en'tm audimus nos, quod uidemus,quodq;nbsp;id eiusdono cr uirtute nobis cont'mgit, nonnbsp;bec donarit, cr lateat poftea eum horumnbsp;ipfonuUam ucl cogitationem, nuüum 'mnbsp;iKotutn habere pojfumus, quippe qui 'm ipfrnbsp;mouemur cr fumus. tiihil igitur uidebimus,iiiod‘'nbsp;mus, nihil omnino cogitabimus boni, quodnbsp;lius nobfipfis,n(mpe opusfuum, magis qu^nbsp;ftrumeognofeat.

Quicorripitgcntcs,nonarguct.q“‘ ccthoininem feientiam^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßcdi‘»^^

Ad celebriores uidetur ultiones rcjfexijfe, luuij uniuerfalis,igi!is sodomitici, Pharaonis,nbsp;les. Ex his utique fatis coUigere quilibet poffut^^nbsp;re debent, deum ip/ôrum quoq; fcelera neqU‘tq^nbsp;ulta permifiurum. Et qui docet hominemnbsp;érudit intellcélum, imàanimam mtellcüiult;iui‘'^nbsp;cr mfitdit, ficut er aures cr oculos dédit, quo»^nbsp;ueflra quoque mala feiret, er u'mdicare pro/uunbsp;tecriufiitianeccjjàriouellct?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. g^iio

Dominusfcitcogitationeshom**’ niamuanæfunt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Ndttw Uifa, audita, dida cr fa^u nouit hoininum,fedgjcogitationesomîtesnbsp;cr perfidißtme cognite deo funt, quarti/m onbsp;nunquam poßit: nouit autem quàmfim 'mutilet,nbsp;rarie,'mualid£. tiota quedâ ed cr gnomenbsp;tia dei cunda 'mtuentis cr cernentit, CT ipfo^ quot;°nbsp;nihilumejjc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

IX Beatus homo quem tuerudicriso ne,amp;dckge tua docucris cum*

Sic folet dominus confalarifuos dum ab tmpi] xantur,ut in tempore iliis reftituat träquillitatemnbsp;ßUeem pronuntiat eivmquemcorripueritdomm

II


-ocr page 295-

lege fui docuerit. Inde enim K igiwfcei ßbi iw yWfedere quiequid acciderit,necdiutiui laturamnbsp;utfibi mpij pr£Uileant, qudm falutis fu£ internnbsp;e^idi« enim efi dominuf, nec finit tentari ultra quintnbsp;^^pofimui,fedfimulcumtentatione donatexitum.nbsp;mitiges ci à diebus malis, donee fodi«nbsp;\ ’^'’i'peccatori fouea.

Ad hoc proderit iuftif 4 domino corripi, çr finud le» inflrui, ut etiam cum adbuc improbo ßuea ßdi»nbsp;eH^antequam cecidit,dum adhuc uiribiK ualct^nbsp;‘’Seigere mnocuot modis omnibui laborat,ipfi tran^nbsp;Ät« 4 diebus malK finisq- ac filentium quoddam af»nbsp;p'öwj co«tj«g4t. Id autem bißriam dare dominus fo»nbsp;f quad miurilt;e malorum amplius non fuccedut, autnbsp;I nihil dolet.

non rcpcllct dominus plebcm fuä, ^hærcditatem fuam non dcrelinqucr*

affin cur deus haue tranquiUitatem fuK con» mpe quod deus nequeat populum fuum abijeere,nbsp;^whicreditatefn fibi affumpfit er peculium, nimi»nbsp;W peculiari cum beneuolcntia excoleret. Qwe m c«nbsp;. ^ßaliquando poeniierudiat 'mpr^efenti,cedent einbsp;j'^non: non enim negligere pote/l fideles fuos quos

’LQyoadufque iuftitia conuertaturiniu-,'^ium, amp; qui iuxta illä îquot; omnes qui redo •»»tcorde.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femper prlt;eualere iniquitiit, fed oportet iufio

^°^dumadminiflrante tandem iudidam er iufii» ‘^''fuerti, hoe efl, 'm locum fuum reflitui : fieri fcili»nbsp;olim iuftc res arbitrentur, er ex ^quitate iudici»nbsp;omnibus fiat,rede omniagerantur.Apparebit enimnbsp;'’’’’dfimidtio piorum 'miqua, er pios domino cur£ fùifinbsp;fideles,dominu fequunonbsp;U ^‘*^‘‘’^dusnondefcrwit.

Qyiscôfurgctmihiaducrfus malignant '^»autquisftabit mecum aduerfus ope-iniquitatem?

^orttnturfandi neminem fibi contra improbos au^ fiiffe prater dominum, quo calamitatis 'm qua e=!

^quot;^^agnitudinem expreßit propheta. Quafi dicatiln» ^'»ioregoficffiutimpiosu'mcasn meisuiribus,nbsp;hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prlt;efidioeripipotero 4amp;impijs,.

' '•ifi quia dominus adiuuit mctpaulomi^ habitaffetin inferno anima mea.

iientwm crat,ut nomine fandorum dicat, I^ifi do» '^^‘f^^lliofiiffctffua folauirtuteprodrauiffct ad»nbsp;meos,paulominus habitajfit 'mitifirno ani»nbsp;.J ^“lOmnino deffierajjet abforpta trifiitiis er dolo*nbsp;18

^dicebam,Motus eft pes meustmiferi^ ®'’dia tua domine adiuuabat me«

fape deus permittit fuos imprabis diuexan» „ ’gt;Mt iUi adum e/fe de fe putent. At dum obrepit de»nbsp;erfandi lapfosiam pedes fuos feq; plane ce»nbsp;iR arbitrantur, fuccurrit cogitatio de domini boni»nbsp;“‘^’ÿnacredentesineumdefiituinonpojfunt.

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i44

19 Secundum multitudincm dolorum meo rum in cordemeo, confolationes tuæ lae^nbsp;tificauerunt animam meam«

Cogitatiodedomini benignitate ficpios erigit,er bona figt;e firmat, imo etiam animum cxhilarat, miraq;nbsp;in medqs mabs confolatione pcrfiindit. Quantum enintnbsp;anxia cogitationes animum cxcruciant,tam récréât ilicnbsp;fiia confolationCfdonans cogitare er animo iamcernerenbsp;quàm beneuole cum Ulis agat,agereq; adhuc inftitueriUnbsp;1.0 Nunquid adhærettibi fedes iniquitatis:nbsp;qui fingis laborem in præcepto^

Hlt;ef nimirumfandos cogitatio de dei bonitate firmat Cogitatio « r t . J ~ rrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• /-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. fanftotiun

atqueconjolatur, deum no pojjeperpctuofirretmpro» bitatem malorum, ne confentire iUis uideatur. Quid e»nbsp;nim ipfi iufiitia authori commune effet cum fcelerato»nbsp;rum poteflate, ad ladendum innocuos tantum 'mtentafnbsp;Ideo dicit folium 'miquitatis,id eft, iHorum qui prauita»nbsp;tem ßttent ac defindunt. lionne fingit laborem fupernbsp;praceptofHoc efi, multo plura er ÿ'auiora exigunt tynbsp;rannica poteflate fua tumidi, quàm deus praceperit,nbsp;uel 'miuria quofuis afficerc, er mnoxios opprimere,nbsp;fibi tanquam legitimum morem confuetudine firma»nbsp;uertmt.

2t.i Captabuntin animä iufti: amp; fanguinent innocentem condemnabunt.

Accinguntur'tmpij er turmatim concurfant, utue» nentur er captent an'imam iufli,fauitia nocendi meum»nbsp;bunt er mahim captant confilium, ut tradant, iüaque»nbsp;ent er perdant pios. Et fanguinem mnoxium conde»nbsp;mnabunt,decernent plane impiimt effc, qui iHis aduer»nbsp;farius iufiitiam er iudicium fedatur, eS“ reuera cH 'm»nbsp;noeens.

Etfaduseftmihidominus inrefugium: amp; deus meus in adiutorium fpei meæ«

Sed interim deferto ab omnibus hominibus iuflo,do» minusreßgiumfit,uteximatdamnatumab impi/s. Etnbsp;deus meusinrupem fiduttcemea. Certus fumde falutenbsp;per bonitatem er gratiam dei, in eius auxilium mihi fi»nbsp;ne dubio a/pituru plene confidam,certus non me cofitn»nbsp;dendum,qui in omnipotentem er clementißimu ffiero.

2.5 Et reddetillis iniquitatem ipforum: Slt;in malitia eorum difperdet ecs î difperdet il^nbsp;los dominus deus nofter«

Impi/s autem hofltbusfidelium,dominus fuo tempo» re non obmittet repcnderc in caput ipforum, idipfumnbsp;quod mihi m ilumintcntauerunt. Compenfabit feueri» fudici« ••nbsp;täte iufli iudteij fui longanimitatem bonitatis fu£, quam P“’'“'quot;'nbsp;illi femper cotempferunt. Et in malitia, hoc efl, propternbsp;improbitatemfuam er iniurias in pios homines difper»nbsp;deteos, malignitatis mercedem rependendo abundan»nbsp;ter. Vtfepij interimfeiantpatientia tuerier confola»nbsp;ri,fine dubio credentes à domino dijfierdendos hofles renbsp;ligionis er pioru.Dominus deus nofteripfeeos diflier»nbsp;det, non nos faciemus, non uindicabimus noftras iniu»nbsp;rias, fed domino committemus, erillifabbathum cole»nbsp;mus,cr præflolabimur, quod pro fua gloria er in no»nbsp;ftramgratiam dominutfit cumiinpifs propediemddu»

-ocr page 296-

PSALTERIVM

ruifCuius m.inum cr iuflitiam non effugien(,timJein feit tient cr dolebunt fe contra ßinudum calcitraffe,offin»nbsp;dijfe ewm,i quo pendetfalui ipforum,cr omnium^ tamnbsp;bonorum quàm impiorumt

PSaLMVS xcv»

Laus canticiipfiDautd»

In llebrlt;eo eß ßne titiüo.

ARGVM.ENT. Excitotio ßdeUt popuU ad uere taudandam dominum.


Bxcitïtio ad del lau«nbsp;det«

Enice exultemus domino, iubL Icmus deo falutari noftro*nbsp;Excitantur creaturte omnet er homonbsp;maxime, ad laudandum dominum, 4 quonbsp;beneficia exiflenM crgubernatioiifs, fed er conferuanbsp;tionif generaliter fufcipiunt. Singube autë fingulat pronbsp;fegratiox obligantur pro priuatis donis er datis. Vot,nbsp;tnquit, omnes qui coleredeumuultis er laudare, uenitenbsp;cr accingaminij corde er anima adeße^ ut pariter daanbsp;mino exultemus, ore er uocibui ex fide cordis confia

teamur domino beneficia fua:iubilemus deo falutari noa flro,fine quo labimur cr perimus,cum ipfo autem folonbsp;fubfiflimus,per^ eumfaluamur.

Præoccupemus faciem dus in confeflio* ne,Slt; in pfaimis iubilemus d*

Maturemus uenire dignit laudibus in con/fieâum ea tus, in fide or antes ut fanélificetur nomen eiux, CT graanbsp;agamus. Et in Pfalmts, ffiiritualibus hymnis ad deinbsp;magnatium priedicationcm compofitis canticis nofmet^nbsp;ipfos incitcmus,ad ilium amandii cr colendum pro uoanbsp;luntate fua,fecundum eius leges er inßituta.Et in hifeenbsp;deuotionibusanimi nunquamaliquotadio afficiamur,nbsp;fed perpétua ouatione et iubilo cordis,magis quam comnbsp;pofitis ZT exquifitis uerbis ac numeris iRius bonitatemnbsp;er maießatem coüaudemus.

3 QuoniamdeusmagnusdominustSCrex magnus fuper omnes deos;

Cauftm cur tantopere celebrari deusdebeat expoa nit. Eß cnim optimus maximus omniu rerum dominus.nbsp;Rex quoq; hominum potentißinMs,fidelißimus crfaanbsp;pientißimusjfolus omtiiagubernans crfubieäa tenent,nbsp;cui nemo fimilis, fuper omnia colendus, eifoli feruienanbsp;dum,qui rex regumeß,cr dominus dominantiü,deui^fnbsp;deorii. Non quod fint di/ multi,fed domini multi dicunanbsp;tur c^dij,non alia ratione quam ut menünermt prodeffenbsp;inultis,ficut er deus omnibus benefacit, folem fustm ortnbsp;ri finens fuper bonos er malos.

4 Quia in manu dus funt fines terrae al titudines montium ipfius funt,nbsp;rnÏus'tóinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^gt;^°que hoc loco confitentur ad dies Keßia

erbe. mnes gentes cognituras er confiffuras unum tantum effe deu, qui folus rex magnus fit, er deus fuper omnesnbsp;deos, cuius in manu fint omnia quie in mundo. Id ergonbsp;cum lam ab apoßolorum temporibus er Chrißi domininbsp;prtedicationc,hodiequo^ faäii uideaturab omnibus,nbsp;quod in toto mundo unus tantum deus cognofeiturtynbsp;colitur ,firmißime contra ludaos concluditur, Meßiicnbsp;tempora dudit er « iflw temporibus incepifi'e.Videant,


THILLIM.

autem Chrifliani,nefcandalo fintiudais (yTurchtß aliud prater unicü deum uenerentur CT colant, ae conanbsp;tra manifißam dei legem idola erigant, excolmt, ceu dlnbsp;nos innocent, er uotanUMcupentauxiliatoribaf,qit//tnbsp;dominus non fit clementia infinitte crueritatis.ln cuiu*nbsp;poteßate funt omnia,jetiam imperferutabilia terra CTnbsp;marium, fecreta omnium creaturarum, quaomntaea*nbsp;rumconditor clare inß)icit erconferuat,femelereotanbsp;omnia nouit ac regit. Etiäfaflißimos er altißimosnbsp;tes intuetur, er fußentat uirtute roboris fui. Nibü etiimnbsp;tarn humile,nihil tarn fublime, abßrufum, aut extaftinbsp;eminent, quod non fit 'm manu dei noßri.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

y Quoniam ipfius eftmare, 8C ipfe feütn' Iud:8lt; ficcam manus eins formauerunt»

Kareuaßißimum er profitndißimum cum mirabilibus creaturis fuis dominus ficut condiditfi^^nbsp;tuetur,cr ad fuamgloriam eisutitur,fibinotisimgt;lt;»^nbsp;ratianibus. Aridam quoq^ terram manus eiusfiirtti^*nbsp;runt ea pulchritudine er uirtute, ut fatis illa luino P^.nbsp;fitdemirari, qua omnia tamen 'mpoteßate amp;nbsp;gnauithominibus, ut ipfi rationales creaturaex’ju*nbsp;feendere meditatione er 'mteReäu fuo debeatit m rnbsp;templationem er admirationem,amorcmcri^'‘^^'‘*nbsp;niciomniumereatoris.

VeniteadorcmuSjamp;proddaniusA^^ rcw«f)antc dominum qui fecit nos.'

quot;Venite er ingredimini adoraturi dominum ontf . mines,procumbiteergenufleäite foli HRnbsp;ueßro,fummum entium agnofcen/lo,nbsp;dichtiam deuotißimam proteflando,nbsp;ipfo pendet ejfe noßrum,ficut er fieri-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jpfa

go quiequid fumus, habemus et boni operaitnr» ejfe, haberi, er donari nobis. IpfeenimcreauR^^nbsp;gubernat omnia. Eft autem more fcriptur^ ’’^^''‘’^cittnbsp;tio, cum quod minimum ultimo dicitur .VteuW^nbsp;nbsp;nbsp;.

Proßrari, incuruart ceruicem, crgenuaße(l^‘'^^^f^ nos primum in oratione pofuiffemus ,neqi*i^^nbsp;perfiUionumgradus definire pergat. vnOinbsp;quia ipfe e(t (dominus) deus noftt''»nbsp;populus pafeuæ dus ; amp; oues man“®nbsp;Hodie ft uocem eius audieritis,nbsp;lamcelcbraueratnoßrum conditorem, h‘^ Pnbsp;rem canit, noßri curamgerentem tanquamnbsp;rumfiliorum, quiacleéloru adaternuntdiui”^^nbsp;confortium er fruitionem. Qjtod legitime P^Pnbsp;fummam certe uenerationem er religiofißim^nbsp;eius apud nos iure excitaucrit. Nd»nnbsp;deum praßat, nosqifuumgregemfuumqinbsp;tet, quum fuo ßiiritu regeneratos iußitia joiinbsp;er uita at er na donat. Gregem manus nosuocat, Jnbsp;deus fua nos manu ducat, er pafcat uirga iußitt^,nbsp;buloueritatis. Dummodo hodie, id eß,fin^nbsp;neuocem illiusaudiantfidcles homines, alioquifm^^^nbsp;minus placari poteß quibuscunq; ceretnoni/sp'nbsp;nbsp;nbsp;,

Verißimus cultus eß,obattdire praceptis,ct qui diuinis,fide et charitate cxerceri,in eccnbsp;ttb. dijeere pracepta dei, ut uiuatur ad tiUSnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;je


-ocr page 297-

el

If

PSALTERrVM

nolite obdurarc corda ucftra.S icut in irri ^tionefecundüdictcntationisin deferto:nbsp;Dftfrrff ttb inobedientia neglcâu^ dei excmplo pa»nbsp;^W,docct^ tiS negligendam benigttim uocationë dei^nbsp;1'^ dcuoto corde obfequcndum uoluntati fult;e. IHeminitnbsp;^^()rlt;ecipu£ tentatio/uffaâie »« Ritphidim,quia ednbsp;^l-bristtdeofitit^Htloco nomê indiderit, quiitideMa/ànbsp;‘‘‘^eribi,id eft tentatio iurgij diüui efi,ubi uerbum donbsp;*‘•^1 tam manifefle agnitum contcinnebant, cr durißi’*nbsp;iieruicis rebellionem oflëderunt, cr digna ubidiéliinbsp;^'''^ndam didiceruttt.Quorum nunc periculo cautionbsp;^^i'fddidefyderat pietatifprofèjjóres omîtes^

Vbi tentauerunt me patres ueftri.'proba* ’’^’iintmeamp;uideruntopcramea. inbsp;^plicatio eji pr^ecedentis ue^uf. ifraelitæ eiiim ißtnbsp;I''’Wofciii folitudine nonfimplicitcrnon credidcruntnbsp;*^^0 domini,fed infuper murmurauerunt contra donünbsp;’’**”gt;0* df promißii dubitantes tentauerunt dei tam uenbsp;c[uim potetitiam. Chiuj tamé tanta uiderant figt;:nbsp;miraculofa opera, iamdudum Cf inulta, ut nonnbsp;^’’Uxinw ingratitudinis crmmc admiferint cunila»nbsp;tam impiam,cr perßdiam in uerbum domini, etnbsp;comprobatamautoritatem ZSquot; fidem^Videnbsp;‘quot;’f tnint iam aquarum diuißonem,mannlt;edeßcenßuni,nbsp;aquafluentem largißime:fednequicquain'nbsp;I idipfum quo(^ longo tempore,nbsp;’ ^adragintaannis offcnfus fui genera*nbsp;t^^iilli; SCdixi, Semper hi errant corde»nbsp;‘‘fti non cognouerunt uias mcas:nbsp;quot;^^iiitmequadragintaannisgenerationis illiuf,ßeanbsp;illii ob perfidiam, puniui plagitmagnisreenbsp;ad duos ufque omnes morerentur.Dixi,horrennbsp;’‘ßntentiam contra iHos protuli.Hi funt populut cornbsp;errantes ,uerbisenim meis credere nolue*nbsp;pro fuo potius arbitrio contendebant ad omnianbsp;ilUs interditebâtur lege, er qua dominum abonbsp;J^^ßitbaiit. Cum tarnen minime igfiorare potuerintnbsp;errore obßiteruntnbsp;iiutrtK mäidis,qum potius ignorare uolueruntnbsp;fprcuerunt ut plterimu,non aliter quam pcc«nbsp;11nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcdigendi in ordinem,

V jh, in ira mca,Si introibüt in requic hrbï'

puniendos,quod eß dominum iuraße 0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^omotione uel mutatione arbitrif,ßrman

’gt;« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;firmutn non eßet apud deum, fed huma

^0,^'*'° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[“‘‘If* ^^tä explicat, de non'm*

•hbf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1“* exierant numerati Aegyptum

hiereditatem,quipromittenti domino ere quot;linnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noluerunt, grauißimo inßdelitatis cri*

•Si'auiterfed dignißime puniendo.lam uero dies be JJ, ‘^’^mdominicommemorandorum, eßdiesChri»nbsp;J^^*i'euelatieHangelq,quoproßerni,mcuruari,ge»nbsp;debet pij omnes, ad famüißcationemdiuininbsp;tfujnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quodniß[aciant,in requiS

poterunt perucnire.üanc Ana ^^^o£iatApoßolusadüebr£OSca^-it ,

¦ THILLIM. I4V

•' PSALMVS XCVh CanticumDauidquando domus aedih 'nbsp;cabatur poft captiuitacem.

In Hebrteo nullumlegimuf titulum • ludai dicunt adi* tum à Dauide, cum produceret arcam domini de domonbsp;Obededom. Alij dicunt canticit tempore Meßia decan*nbsp;tandum decoHedionc populißdelis à captiuitate,

ARGVMENTVM .Vocatiogentium ad cultum dei ablegata idololatria.

Antate domino canticü nouSt cantate domino omnis terra.

Nouam quidemgratiam dei, dudum aut promißam patribus,noui perfidé ad deum



uerumconuerfi homines nouum cantent canticum, er profiteantur,qui per Chrißum deifilium Mcßiam aße*nbsp;culispromißumrecreauitorbem, quem dudum creaue* vauae$a»inbsp;rat. Omnes habitatores terrie, no tantu ludai Chananai «»«‘nd».nbsp;ci,[ed zrgentes ubique creatur£ dei, canite laudem amp;nbsp;gratiam domino, etiam fi peccatores fitK, quado adpoenbsp;nitentiam zir noua uitam omnes uocamini. NomR enimnbsp;er inauditum inctórnationis diuiniebeneficiÜ nouos ernbsp;antca 'mauditoshymnos requirit. Solemus enimnouisnbsp;eelebrare carininibus quie nos eximie afßciunt,

2. Cantatedomino(er)bcnedicitenomini eius; annuntiatc de diein dié falutare eins.

Cantate poß hac foli domino,nuQis idolis, diuis, ma* gnatibus diuinumfibi honorem umdicantibus ; exuritenbsp;potiui ßatuas, er delete excelfa ac delubra, recédantnbsp;illorii nomina de ore ueßro,ut in eis minime iuretis,fednbsp;tantum domini Dei ueri nomini benedidte, iHins fupernbsp;omnia nomen fanäißcetur erfolum. Euangelizate denbsp;die m die falutare eius, pritdicate omnibus in toto mun*nbsp;dohominibui oblatam erdonatam gratiam per Chri*nbsp;ßum credétibus. Ncc eeßetur unquam ab his laudibuf,nbsp;quandoquidem falut iüa non deßeiet.

3 Annuntiateintergentesgloriameiustin omnibus populis mirabilia eius.

Qÿandoqwdë ludai contemnunt er indignos [e ex» hibent ad[ufeipiendam [alutem, uos reltqua omnes gennbsp;tes narrate gloriam eius, Vosq; apoßoli domini, reli*nbsp;quia quaftlua fient ex ifrael, er pauci comparatione,nbsp;pradicate uerbum falutis propha/tispopulis, er omni»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

angulorum terra hominibusgentilibus, narrate omni» bus populis mirabilia dei,olim ifraeli tantum nota,qui»nbsp;bus olim[ua iudicia non manifißauit, nunc iHius glorianbsp;beneßeiagratia et opera innotefeere[aciatis omnibus,nbsp;A’ Quoniammagnus dominusamp;laudabinbsp;lis nimis.’terribilis eftfuperomnesdeos.

Caufam exponit cur deus celebrari tanto ßudio debe* at.Solusenimeß er poteß omnia,creator beneßeusfu ratio.nbsp;pra modum omnibus iUi cofidentibus, cuius laudibus [ufnbsp;ficere mens er lingua nuüa poßunt,nec angelorum, necnbsp;hominum, [upra omnem laudem excellit iHius bonitosnbsp;amp; dignitos. Tembilis eß er metuendus ac reuerendusnbsp;fuper omnes qui dicuntur dij, er non funt. ludicat enimnbsp;ii^e, er conculcat omne quod dicitur uel colitur deus. 1nbsp;ftëlor enim çr creator ut ccelorum ita rerum omnium,

BBb


-ocr page 298-

f PsALTERIVH

fdigniM eß htudari tftlt;p reMcreri lt;tb omnibiu.

5 Quoniam omnes dq gentium dæmonia: dominus autem cœlos fecit.

Omrua numinagentium nihil quint hominum figmen» t(t funt, Qjfod 4Mte htec deos uocatßmitatio eß locKtio»nbsp;geauum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iUarum cnim nomenclaturâhaélenuf ußtr»

pituit,quo ilia plui contemneretf tnox fiibijciens ea uani tatet e^c, cr nihil nifi nugia,resfiaM et nihili, qua ob»nbsp;funt multum, profuntnihil-Dominusautem deus naßernbsp;talis eß, qui coelos fccU^maior effè non poteß,qui condinbsp;dit maxima,regit cœlos quosformauit et uerbo fuo créanbsp;fût. Qjjt «fro contemptuf maior, quim dicere fiâum,nbsp;)uhilum,qualia iHi colebant deos effef

é ConfeiTio amp; pulchritude in confpeâu eius (fortitudo') fanâimoniaamp;magnificétianbsp;f n fanâihcatione eius.

HiTc omnû propriè funt ecclefia Chrifli,qua cum cœ ießibus ornamentis cr uirtute pollcat,uere in ea dm manbsp;gnificentia,uirtus ZJ- dectu refidget,qua templi magninbsp;^entia er ornamentis prafigurata funt. Domino enimnbsp;deo à fidclibus exhibendalaus er Celebris gratiarum»nbsp;¦a(lio,agnitiogloriofie maieflatis, cr fanäificatio diui»nbsp;ni nomims ex corde,ut (Sio placeat. Omnipotent quo^nbsp;firtitudo iOi confitenda eß in conuentu piorum,in fan*nbsp;âuario ßiiritus fan(li,m cordibus eleHoru, qua deus 'mnbsp;habitat.Omnia J^lendorem CT «ir« ab i^o habenti utnbsp;dco digne uiuant.

Afferte domino patriæ gentium, afFerte domino gloriam ÔC honorem:

Oÿptquot ubiq; gentium eßts familia populoru,qua prophanafuißis,tncrcdula er peccatores,afjèrte deuonbsp;tionem cordis er fidei,gratiarumaâionem,eragnofcinbsp;te eius gratiam et gloriam, i quo habetis uires er mfi'mnbsp;âus bene operandi, idola uana er muta abijeite, glorianbsp;potentiam illius folius admiramini.

g H afferte domino gloria nomini eius.Tob lite hoffias amp; introite in atria eius;

Gloriam er famam magni nominis uobifipfis no qua» rite,fed domino afferte,nihil boni uobis a/cribite,fed nonbsp;men eiusglorificate. Accipite munus domino offeren»nbsp;dum, quod eßis uofipp, iUi acceptum referte. Hac autënbsp;Obhrio po com)««niî eß omnium populoru oblatio, de qua paßimnbsp;puiorunj..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uaticinantur.Osdem er Paulusgloriaturfe

dno obtuliffe,non legales alias hoßias,uel oblationè,qua olim coßabat [ibis,farina,oleo,thure er uino, î^obis nonbsp;fß poßgratiarumaäionem aliud uiäimarumgenus ofrnbsp;firendum,quàm quo pafiatur erfoueatur proximus.

adorate dfim in atrio(decore) fando(eius,) Comoueatur à facie eius uniuerfa terra:

Sacrarium fflendidum es’ magnifieü eß ecclefia Chri fiiiZy fi typumhuius pratulerit templum,olim externenbsp;quoque mfigniter ornatum, Oÿanquam autem ubiquenbsp;deo fiipplicandum er laudet celebranda funt, facrumnbsp;tarnen cœtum huic peculianteraddicit,quia in hoc om»nbsp;nia augufiiora habentur.

lo dicitein gentibus (quia) dominus régna-ttit. Etenim correxicorbem terrjC ^ui) noa

TH ILL IM. commouebitur. iudicabit populos in f quinbsp;täte»

Hie uerfus ipfißimum EuangeUum habet, per Chri» ßumenimregnudei ueredemumitdocontigit,quoiUenbsp;ûit M»/lit«it«r, psratur er confirmatur,ne unquai» nu*nbsp;tet. Htc autem mudus,qui dei regnu recipit, eleäifunt,nbsp;ita petra,qua Chrißus eß,'mnixt,ut dei/cereiUos ttuHanbsp;prorfus uis creatura poßit, Hw ctiaw folts quämaquanbsp;fintiudicianotumeß, fuuterdei omnem potentiainnbsp;effCfquifolus interim regnauit er regnat, non idola, tynbsp;ranni,lt;Umones,orbemq^ correxit ab crroribus,beneplanbsp;citum fuum omnibus pate fecit, ut iuxta tVud uiuaturabnbsp;omnibus,iufle^ ac reâe omnia peragantur.

11 Lætétur coeli ôC exulcet terra,commouea lur mare amp; plenitude eius:

inuitat adlatandum de felicitate regnideiuniuetfi^ creaturas, homine enim reßituto reßitutmtur Gquot;nbsp;quafilijs dei hic adhuc laborantibus fempercortgeint*nbsp;fcunt corruptioni fubieila. Cœlorum autcmnomine ati*nbsp;geli quoque cœlcfles inteHigi poßTunt, CT omnes elc^i^nbsp;Mare cr quicquid omnibus elementis continetur,nuu»nbsp;creatura ceffet à laude fui creatoris,quam exequiturp'*nbsp;rendo illius legibus, fuo quoque m ordine, CT ndidpt^nbsp;tereusidodenaturalilegeiÜisindito,

* nbsp;nbsp;gaudebutcäpi,amp; omnia quæ in

Tuneexultabunt omnia ligna Omnia quo^ in terra nafcentiaglorificatenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

rem ueßrttm.Et lignafyluarum,pij omnes cr quot;l’ täte conuerfi,imö er^ mali deum iuflificate,qi‘lnbsp;busoperibusfuisfandlusapparetcrlaudabtlts- ,

15 àfaciedominiquiauenit.-quoniâuf*’* • dicare terram.Iudicabit orbe terraf •*’nbsp;tatetSC populos in ueritatefuagt; .

Communis eß de regno Chrißi latitia, âus er gaudif geflientis, ob id quod iamnbsp;dex,rex Gquot; gubernator omnium fiiturus ,fol‘gt;^nbsp;iußitia er fide cunâa 'mßituit amp; moderattff'^^nbsp;dominus compofiturus orbem Gquot; reformaturtgt;^gt;nbsp;ciat quoqi firas priticipem mundi, ut peccatanbsp;rigat, eruerbifuiueritate omnia reßituat coillt;‘Prgt;nbsp;fideeleäosiuflificet.

; PSALMVS XCVH-HuicDauidquädo terra ei’* reft* I« Hebrao nullum hic pftlmus titulumnbsp;A R G V M E N. Gratulatio de reg'll

I

V JM t JN . tir««««»““** „»jaî Ominus regnauir,cxultc^nbsp;a|13etenturinfulæmult3f*

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iGquot;

V^^â:do,cut omnia obfequuntur gubernatori omniû. Sed hominesfefe Uhusnbsp;'m eoshabere ualt,per peccata plurima fubduxnbsp;femper, er natura lege (fréta er praussgt;‘l^‘‘^'‘ »nbsp;er fangtiinis legem fequuti funt.nbsp;tatë, gaudium 'm ffiritu fanâo ignorareiamdunbsp;perant, nec nifi per legem domini ànbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Utertf

tuerunt,partmnatuneinditam,partimifrlt;‘fgt;‘* prafcriptâf4cris»amp;' 4 paucâ obferuatäG“

gubernatori omniü. Sed hominesfefe iuius 'm eoshabere ualt,per peccata plurima


-ocr page 299-

PSALTERrVM

h* ChrijluifJ autan regnum det ad cxtremof orbit i ynbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;longtßime à ludæa ad omnesgattes,qu£ om

V **! creatorif fui maicflatem nbsp;nbsp;bonitaté agnitur£ fint^

ingaudio IfiritiK ueneratura: ZT coüaudaturæ. Intel

^^‘utturauteminful£multte,extremi anguliterrte, z^“ ïiticquid in remotißimii ^uoq; maris fintbus habitabilenbsp;l^^ninueniturAn omnemenim terra exiuit fonus euannbsp;pradicationis, cr cogiiitio fidesq; unius cr ueri

^•Latantur autem ex euangelio dei per C hriflum au» cr crédita, de gratia adoptionts ZT falutis, er re»nbsp;^ßionis peccatorum,promißioneq^ coeleßiumgaudio»nbsp;^*•«1 m Chriflo ,utßcm eadem ßde ur.ius dei er falua»nbsp;Chrifli, gentes omnes qua idololatrlt;e ßterant eru»nbsp;^‘gt;niur zr proßciant, partterq^ totus müdus agnofcatnbsp;^fentiam er gratiam dei ucri.

Nubcs Si. caltgo in circüitu cius î iuftitia l ^'«diciunicorrcäiofediscius»

Pofrwum dei omnibus tremendam prédicat, cu ait^ ^“l’fîdfnPt ZT utra cireum etim funt. In tempeflatibutnbsp;^f^linaximetimetur 4 tnortabbus quantumuis firoci»nbsp;drrjp nube uelut adequitat, er in dira cabginenbsp;*^'gt;t,territat er exanimat, adejfeiam er regnareglonbsp;’’’f“’', Nam ex lequitate ZT iuftitia bac fua tarn terrifi»nbsp;'ƒ potentia utitur,fuisqi in falutë earn exercet. v nde etnbsp;^i^us homines incomprchenfibilem ejfe iudicij diuininbsp;^oreni er bemgnitatem, Gratiofe autem habitat 'm»nbsp;*ƒ'Romines,ß ei ßdutia er timoréfiliali adheereant,ernbsp;abhorreant qua: prohibuit, er iuftitiam eolantnbsp;^‘^^’^»landauit.

, *8nis ante ipfum pracccdebSiinflammagt; ’^*gt;icircunijtuinimicoseius.

^owiziMj régnante Chrifto uerc tandé potentiafuaiH ^“^0 exhibiturus canitur, praclarius multo er magisnbsp;’’Hendo, q tempeftate iHa qua 'm monte Sinai populunbsp;fXterruit. Quodglorificato C hrifto multis fanemonbsp;P^itftitu eft, pracipue aut ab iOa tempcftate,qua fuisnbsp;famüumadflauit in die Pentecoftes.Tum utiq;

'^°felicius prafentiam fuam nube, cabgine, ßtlmine, coneußione exhibuit, cum fuos ftupenda adeonbsp;. o^bi terrifica uirtute ex alto mduit. Impios ineennbsp;I*“ deo inßfti funt, fed adeo terrëtur horrendis iudinbsp;ift dnimiafuamalitia cohibeatur uelint nolint,nbsp;?^*uxcruntfulgaracius orbi tcrræîuidicnbsp;^Oßimota eft terra*

^^bem fulminibus illuminatum mteUigimus impios '^nianitatem,perterrcndamfupern£uirtutis emi==nbsp;f ‘°^bi(s, uerbo er portentis per apoftolos in mundonbsp;ßantibus, quibus maieftas dei, er terror potentiienbsp;tff^'’‘^quot;‘f^fl‘*^'^^°gt;”'’‘bushominibus, quam ut uidet,nbsp;°nmiscreatura ferre non poteft, Quannbsp;eniw amari dominus malit quam formidari à pijs,^nbsp;uero malorit maxima multttudo eft, et piorunbsp;‘'^‘bterroremundum concutit dominus er munda»

j, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nel timoré coerceantur 4 uitijs, qui amore non

Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dirigi ufUompffei.

Montes ficutcerafluxeruntàfade domi

THILUM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146

ni;à facie dominiomnis terra.

Quanquammontesfortißime ftantes, ermconeußi omni uirtute naturte uideatur, ui tarnen aquarum ex eisnbsp;decurrentiit cum tempore minuuntur, er defluentis cenbsp;ra: 'imagine pne fe firüt : multo tarnen uerius er poten»nbsp;tius idfaäum eft uirtute Chrifti m mundo, ut prima celnbsp;fitudiniserfirmitatis régna,qua montiuminftarfta»nbsp;bant,m modu ccra defluxerunt, partim uoluntate,par»nbsp;tim ui chrifto fubieiia, Vis ifta m tudaorum Romano»nbsp;rum er multorii aborum regnorü dijfolutione praclarenbsp;fatis oftefa eft, Ceßit enim ZT femper cedet diuino iudinbsp;cio,omnis altitudo humana, à fade dni cui omnia ferui»nbsp;unt,à facie eius q dominatur uttiuerfe orbi,cui nihtl re»nbsp;fiftere poteft, à cuius uolütate et nutu pendet uniuerfa,nbsp;6 Annuntiaueruntcoeliiuftitiäeius:amp;ui^


derunt omnes populi gloriam eiuS.

Magnifice quidem oftendunt cocli er pradicant orbi toto potentiam er magnitudine dei, fed multo admira»nbsp;bilius apoftoli er propheta pradicauerunt euangeliumnbsp;Chrifti, quo iuftficantur fideles: ut uiderint iamdudu 0»nbsp;maes populi creatorts fui bonitatem CT beneficia mun»nbsp;do praftita: ut er hi quibus iuftitia dei pr^dicatur iufti ¦nbsp;tiam diligantatq; colant,dominoperfidem deuoti,pro»nbsp;ximis charitate feruientes, Hoc enim dominus ab homtnbsp;ne exigit,er contemptorcs digne punit

Confundanturomnes quiadorantfcul ptiliat Sc qui gloriätur in fimuiachris fuis*nbsp;Adora te eum omnes angelifciits;)

Confitndendos pradicit omnes cultores idoloru,quod CT fadu mundtis uidit er uidet, qui liegleda uoluntate ijou.nbsp;creatoris er cultu, c rroret fuos fedati funt,er fculptilinbsp;bus ac idolis, ma/iuumfu.tru laboribus er operibus fer»nbsp;uire maluerunt quàm deot traditiones hominum diligeitnbsp;tius fedatifunt quàm legem diuinitus è coelo datam:quinbsp;'m fuis gloriätur idolis, alios deos iadät,alios faluatoresnbsp;er auxiliatores,non foltvm unum ac uerum deimt agnonbsp;fcunt,quum quiequid magnificum 'm terra habeatur, fonbsp;li deo usto CT uero fubijci debcat CT feruire^

8 audiuitjamp;IætatacftSion.CtexuItauerûc filiæ ludæ propter iudicia tu a domine;

Ecclcfia fidebum nomine er typo mantis Sion fignifi cata,gratulatur plurimum de confuftone idololatrarum ^ccitGanbsp;tali,quit caufampra:ftatrefipifceniiiC CT fidei uera:,ad^ioa.nbsp;gloriam dei CT ucritatis cognitioiië falutiferam. Et exulnbsp;tent confeffores er magnificatorcs bonitatts ZT glorianbsp;diuina in uniuerfis ecclefqs: qu£ dicuntur fili£,hoceft,nbsp;dcuotißimi cultorcs dei, quales olim tantu crût in Sion.nbsp;Propter iudicia tua domine, quibus ßefortia quacunq;nbsp;in mundo confundis, ut humilia cleues:fidem ftatuis, utnbsp;impictatem deijeias.

Quoniä tu dns altiffimus fupcromnem terrä,nimis exaltatus es fup omnes deos*

Parum dicitur,dominum aliißimum ejfefuper omnent terram,qui eminct calis,quos condidit, er pro nutu renbsp;git:fedintclbgitfuturii,ut aliquado in toto mundo agnonbsp;feendusfit er colendiis omnipotens deus ifraebtaru CTnbsp;^d£orum,ernon tantum uno loco CT populo. Glorijtnbsp;BBb X


-ocr page 300-

PS ALTERTVM

T HILL TM.

cabitur cnim nomen eiui foliin 'm toto orbe,abie!{is di/s omnibai alii(irumgcntium,qui di] non erant,fed turptßinbsp;mi errores. Super guos ßc eleuabitur dominiK lUe deutnbsp;ifraeljUt alios deleat,cr in obliuionem abducaticr nonnbsp;tantu/m dcos,fed cr quicquid maxime altum putabaturnbsp;i« fcoc mundo cr excedcns,humiliabitur cr aitmhilabinbsp;tur,donec huicfoli uero deo fubdatur,ad ipßingloriamnbsp;cr maieflatemßtprernam.

Qui diligtrisdominum,oditc malum:CU (iodit(do/gt;uniis)3nimas fandorum fuorum,nbsp;dc manu pcccatoris liberabit eos»nbsp;reiici'tas Poß ta/Kam rcgni Chrißi ßlicitatem hortafur culto-Kgnu*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amatores,ut 4 malitia, id efl, fludio l^dendi

alios, 'miuriamq; retaliandi abßnt guàm longißime, eo quod malum omne abominatur dominus,cum ßt ipfa bonbsp;nitM,feruatqi fludiofos uirtutum, cr in tempore uindb*nbsp;cat,ß ejuidab improbis patiantur, ^ut cur^ßtnt domi^nbsp;no, nee patitur fanilorum amicorum ßtorum perfecutonbsp;»¦« diu eßirari,fed modum ponit tentationi piorum,nenbsp;in errorem ducantur ele{li,çr impij de ßrocitate ßta etnbsp;blaj^bemia dei multa diutius glorientur,

Igt; Lux orta eft iufto:Slt; redis cordelætitia.

Lux orta eß er prteparata iußo, quod Hebrlt;eus Semi nata legit y pro^ mcommodioreuerbo,ßttoneßer=:nbsp;ror fcribarum. Decretti à domino eß, ut lußi foil lueemnbsp;intueaiuurueriefapientiæ,cr domini dei fui intelligantnbsp;beneplacitum. Et ets qui redo funt corde,quibus iußitianbsp;placet amp; charttas,timorq; dei, his foils contingit fyncenbsp;rumgaudium,er durabile,quod nuOo hominum timorenbsp;ucl impedimento adimitur. Solafyncera confeientta ernbsp;pura fi-uitur iugigaudio.-perturbata confeientta femper

pauet,

*Lætamini iufti in domino; amp; confitemL ni memoriae fandißcationis eius.

si itaq^ in domino quisgaudere féliciter optet, is co* lat iußitiam, in deitm ßrma fidutia er digno amore ßranbsp;tur, excutiatconfeientiam ab omnicrimine. Et de bentnbsp;gnitate dei plene perfuafus, foil ci probari eupiat er fernbsp;uire, Gratias quoq; agite quotquot fandi eßis, quotiesnbsp;memoria incident beneßeiorum dei er fandißcationis,nbsp;qua ßdcles fuos aimulari præcipit fandimoniam,qua ernbsp;' tpßßif‘tndus,erperfcdioncmquacßperfedus.

PSALMVS XCVUU Pfalmusipfi Dauid.

!n Heamp;rlt;fo tantum fcribiturpfalmus.

ARGVMENTVjM. Excitatioadlaudent df i pro gratia mundo collata per Chrißum,

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Antatedno cantiefi nouu : quia

mirabiliafecit. Saluauitfibide^ fanduei’.

Caniturfalus praclara, quam dominus fftnp^ß*onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exhibet in uetcri er nouo teßamen*

to. I^ouu n autem canticum uult propheta cantari, pro renouât o ß)iritu deuotionis nouis laudtbus et uerbis,pronbsp;noua gratia er beneuolétia, nouis beneficijs demonßranbsp;ta, maxime autem pro renouatione mundi er ßdeliumnbsp;t(«M charitateper Chrißum donata ad dominum,pro^nbsp;nouo dei patris munere collato mundo, per ttiyßeriumnbsp;incarnati uerbi, dudum pronuffo er expedato à fait^:nbsp;dis.Çiuiamirabiliafecit, à fxculonon uifanccaudita,nbsp;Verbum enim carofadum eß, er falutisnoflriedißennbsp;fationem perfecit,natus,oflenfus, preedtcans,pattês,monbsp;riens er refurgens, omnia mirabiliter er tneßimabilinbsp;myflerio er gratia dei. Salute perfecit dextera fua detlSnbsp;populo fuo er eledis, fola fua uirtute, non per angelosnbsp;aut aliam creaturam, fed per fuum uerbum: dextera ernbsp;brachio fuo portas mortis deßruxit, mundum uicit, efnbsp;fatanicregntim.

Notum fecit dominus falutare fuum: in

confpedu gétium reuelauitiuftitiä fuam.

Quia ucrodeuc per Chrißum fuumncuo erinaudito modo rebus humants opem tulit,ut eledi cius iampeeeßnbsp;lt;K ac mde malis omnibus libcri tn teternu uiuac,nbsp;ilium cundismortaltbusperEuangelium offerriffedenbsp;cum emphaß fubiecit propheta,Notu fecit dominus ß*nbsp;lutarefuum,reuelauitiußtttamfuäcoramgettbus.bljinnbsp;erßßepe uirtutem fuam in falutem fuorü anteaquoi^nbsp;deus exerHerit,nihil tarnen unquam praßitit quod hütenbsp;faluti queat conferri. Tum fané quando unigenitu/nt denbsp;dit,utomnis qui in tUum credat,habeat uitamaternant,nbsp;quo er oinnia ßmul dedit elcdts.

5 Recordatus eft mifericordiæ fuae,^“‘^’^ ta tisfuæ domui Ifrael.ViderütooinfS^^*''nbsp;mini terræ falutare deinoftri.

Poß primi hominis peccatum,ßatim clementiaitißant promifitgeneri humano, er deinde patriarchisßndu law“’nbsp;ac prophetis benedidione pro maledidione,quantfus’’‘nbsp;bonitate ergratiä ucrißmw compleri uoluit,ß‘gt;nbsp;re rcdemptionê mittendo populo fuo in chnßod'^P^^*nbsp;phetlt;e fui fideles inuenireiitur, er lanceret ipßnbsp;cum iudicaretur ab tmpijs, recordatus eß pronuß‘lt;^'’‘‘inbsp;ut copleret in Chrißo : cuius myßeriu perfcdäqfßlutfnbsp;uiderut omnes fines terrie, Pra-dicatu eß enim eitangcßnbsp;liumregni per Chrißu er apoflolos toto orbe teinru^

4 lubilate deo omnis terratcantaie,^ tate,amp;pfallite.

R cdempti à peccatis er morte fideles,toto oi'ï’f rarum per uerbumueritatis er euangeliii regniin Cbnnbsp;ßo ex corde iubilate er gratulamini,ac pra betitia cmt*nbsp;feientiageßite uerhis,uoctbus,hilari deuotione CTnbsp;ritugratias agentes domino. tJontamdeajfequuto ° .nbsp;no faluandorum er proprio,quàm debonitate del niantnbsp;feßata hominibus.Gaudendü enim eß eledis,nnn ejuonbsp;bono,fed de gloria dei agnita CT adauda coram homintnbsp;bus,ut fit deus omnia in omnibus.

Pfallitc domino in cithara, in cithara t* uocepfaimi,

tnuitatßudiofe ad laudes deitomne enim genus orgit* norum mußcalium exigit,quo fignificatur exultatio aninbsp;mi cr corporis de falute donata à domino. Citharatn Wnbsp;primis nominat familiare inßrumcnt uDauidisa luucn^nbsp;'tute fua, er de poß fatantes ufitatum lüi ¦ Vox autentnbsp;pfalmi uel cantici eidem ut iam propheta CT elcdln coiitnbsp;petebatorfamiliariorfadaeß,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_


-ocr page 301-

j nbsp;nbsp;nbsp;PSALTERIVM

;**ï tubis dult;SiIibus,Slt; uocctubæcornce. ’’“¦late in confpedu regis domini;

ex lege dominograt£ .IJ^ lion Jgnorabatur. Cxtera organa muficalia fub ipftsnbsp;*^^^guntur, uel non tam in ufu crant facro. Senfus ta“nbsp;*”quot;* efi^ omnibut modis iubilandi gaudete çr canitc,nbsp;^^doquidem initßimabiUs eß caufagaudij uniuerfa“nbsp;MÇuo quo^ modo gens çr natio queecunq^ gratule=nbsp;:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gaudeat, de domino reconciliato humano generi

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^hriflum. Addidit autem interpres iietui, DuHilcs

eorneas ex inteüeélu legis, Erant enim fecundîi liAo 'Ipi^afcriptum tubic duüiles cr cornete.Non autem lonbsp;^abeat tantagratulatio niß in cößieäu,id eß ingratnbsp;iregis omnium^domini dei ßii,cui pro tantis benefi*nbsp;^'l^ßnt iugitergratiam cantaturi.

•^oueatur marc ôC plenitudo cius ; orbis ^*^gt;’arum,amp;^ quihabitantin eo.

eunâas creaturas hiecfalus peruentura erat, idea iid laudandum dominn adhortantur. lAaxime aütnbsp;J^'^nes afficere debetgratitudinis uotu^eatenus ut nonnbsp;'’**5nobiîßt uniuerfos mortales, qui modo hue adducinbsp;, ad laudis dei focietatem perduxiße ,fedß fierinbsp;cupiamus ad pariter laudandum er letandu/m nonbsp;‘l’alun pcrmoiiere creaturas uniuerßii. Qui enim fotidenbsp;^^‘^ent, congaudere ßbi percupiut quiequid ufpia eß,nbsp;Aluminaplaudentmanu,fimul montesnbsp;’’^ültabunt

• ^^^ganti profopopeia inuitatur etiafiumina ad ptau“ ’‘^’gt;i‘«iuu,nihil aliud intédendo, quàm utomnescreanbsp;df i deo gratias agant,er coßteantur creatoris bo“nbsp;'^‘^‘‘len:pariter er montes canant laudes, hoc eß totutnbsp;^bis honnni gratuletur,p beneficijs à dno illi praßitis.nbsp;^confpedu domini.-quoniam ucnitiudinbsp;î-’feterram .ludicabitorbcm terrarum innbsp;**’ftitia:amp;populos in æquitate.

. ^oi'dWdoBKBo, in prafentid dei ubique exißentii,amp; ***ffiiritu (tc ueritate adorandi, canendum domino ßiirinbsp;hymnis,quißuo tempore uenit iudicare terram,nbsp;oris fui, per uerbum domini quod mundus igno*nbsp;er ßireueratAudicabit autem orbem in iußitia,nbsp;enim homines peccatores inuenit,gratia er minbsp;l^icordia dei egentes, quos er redemit dißgt;enfationenbsp;fui. Populos quoq^ omnes iudicabit in lequitanbsp;‘b^)meuangcltcisdoiirinis,fide,ßgt;e, er charitate,innbsp;i'^ibus uera conßßit iußitia.

PS ALM VS XCIX« Pfalmus Dauidgt;nbsp;I« Hebræo deeß titulus.

ARgvmentVM. Gratiarumailioeß,dedei ^fieijsadeleiHos.

' puli ; qui fedet fuper Cherubim ! moueatur terra»

S Dominum regnarefentiunt omnes créa homines autem in primts intelligant omnia pende

(^°fß quiequam aut effeßdeo iüiuf iußißima iu'^cia ti»

f x iÖiiß nutu, fciant (e non ßne deo uiuere, dgerc uel

THILLIM, 147 er contremifcant à potentia iRius. Qui ad id fe^*nbsp;feinter Cherubim federe,et adeffefuo populo uoluit ernbsp;credi,uttimereturipßusiudiciu,quod nonraroadiditnbsp;contra impios, téporibus Nloßs,lofue, Samuelif er Danbsp;uidis,ut er prafentia fua; myßeriu cofolaretur pios,ernbsp;iudicia feueritatis abflerrerent impios: er tota ipfa ter“nbsp;ra concutiatur, nequisdnmuniuerforucotemnereau“nbsp;deat.Erant aut Cherubim imagines alat£,humana tarnenbsp;facieformat£,quibus adumbratu eß deunufquä habitanbsp;re uerius, q inter mentes,human(is quide,fed qu£ poßtanbsp;peccati mole,et fumptis alis ßiiritui 'm calis uerfaretur.nbsp;Dominus in Sion magnus, Stcxcclfusnbsp;fuper omnes populos»

Dignationem prafentia fu£ nunqua deus tarn magni“ fice oßendit,ut eonfirmato regno Dauidis,nccüllo in lonbsp;co,ut 'm Sion exhibuit, cußilicet populo fuo primü tontnbsp;longe lateqsgentesßnitimdsfubiecit,quam'mitio promtnbsp;ferat. Tune enim uere dns fe 'm Sion magnum er excelnbsp;fum fuper cunilos populos declarauit, at 'mfinito maio“nbsp;rem er celßorem exhibet fefe 'm Zion caeleßifm eecle“nbsp;ßa catholica fidelium toto in orbe.

5 Confiteantur nomini tuomagno (quo“ «wm)tcrribile 8C fandum cft.*

Quumßerit 'mtotaorbenomendeiunu,er unaglo ria er ßgt;es fanilorum, tune conßtebunturelcäipaßim dei.nbsp;perceptamàdominofalutem er gratiam,humeroqs adonbsp;rabunt uno pariter fanHumfandorum, faniiificantemnbsp;. pios,ertremendumimpqs. Excelfumerit nomen futmtnbsp;in agnitione er cultuomnium populorum, qui 'm feipfonbsp;excelßor fieri non poteß,fed ab aterno eminet, ut dominbsp;nuf uniuerforum omnibus » Nort ilt;tm tantum ludaorumnbsp;deus,nec Hierofolymorum oraculumfi(turus,fed orbemnbsp;uniuerfum faluaturus,

  • 4 nbsp;amp; honor regis indicium diIigit»Tu paranbsp;fti dirediones; indicium amp; iuftitiamin la^nbsp;cob tu fecifti.

Canit deum falute fuoru cunila potenter er £quißi* me 'mßituere, ut unißbi nos committere, unum colere,nbsp;unius praceptis uiuere coueniat. M.aießax,honor et manbsp;gnitudo regis ac poteßas tecum eß, cui nemo poteß refinbsp;ßere. Tu ab hominibm exigis iudiciuiußitia, ut uiuantnbsp;iuße:tu paraßi,fiindaßi,compofuißi,er direxißi aqui“nbsp;tates, eonßituißi leges iußas iuxta quoi uiuere debeantnbsp;oës holes: iudieiu et iußitiäinlacob tufeeißi ad,pximtinbsp;er ad teipfum, contra fe er pro fe: timëdo er ßgt;erado.

  • 5 Cxaltate dhm deum noftrum; amp; adoratenbsp;fcabellu pedum cius (quoniam^fsnamp;um cft.

Hortatur ut dtlrnßc prafentem, er omnia optime m“ fiituentë, religiofe colant eleiii. Peculiaris tarnen huiusnbsp;locuf erat corä area foederis, quam uocatfcabcRum dei.nbsp;lubet ergo ante hanefefe proflernere. Chrißianaautemnbsp;eceleßa ad coelos tmdique fuffirare debet, fu/ficere ernbsp;contëdere,omnino aut idola abominari,qu£ dns odit etnbsp;prohibuit. Sanélum ante erat fcabcÜum, oraculu, tem“nbsp;plum,arca er propitiatoriu,quia ßc dtio placuit,

  • 6 nbsp;Mofes amp; Aaron in facerdotibus eins î amp;nbsp;Samudintereosquiinuocantnomêeius»

BBb 5


-ocr page 302-

înuocabant dnni,amp; ipfe exaudiebatcos:

Proponit exemplum fAofis, Aaronis Gr Samueln,lt;jui prtecipuifuerunt inter cultores dei,G^ inuocatores diuinbsp;ni twnuttis ad hoc quoque conjlituti, ut populum doce^nbsp;ffgt;ttuerampictatcm.Eratfanè Samuel ex generebeui,nbsp;per Cahat,cx quo GT Aaron GT lAofes nati, ut teßaturnbsp;t,Paralippomewn c. tßof doüores gt duäores praponbsp;f ait dominus populo fuo.lflos audiëdos priccepit loqueiinbsp;in nomine domini^GJ“ iHiut cultum non proprium honbsp;norem uel comodum pro omnißudio fuo promouentes,nbsp;Inuocabant, inquit, dominum, qui gt iüii reßgt;ondebatnbsp;ad gratiam fuorum fideliumcr profeüum, er ceu fadenbsp;adfaciem illis locutus efl.

7 in colûna nubis loquebatur ad eos« Cu-ftodiebant teftimonia eins, ôC præccptum (^uo(l)dedittllis»

ifiis populo afficiente GJquot; trépidante, dominus ex nu bere/fonfum dabat, GT caufam adqdt, quad fcruauegt;:nbsp;runt eius teßimoniaßatuta uel ceremonias, hoc eß, pienbsp;nafide uerbis eius ac legibus addidiß(erunt,atque hincnbsp;itafitiffe tUis deum propitium, ut ad preces eorum, eyquot;nbsp;populo placaretur couerfo, ac rebelles illis dißgt;erderet.nbsp;Tantum certe placando ualuerut, ut eos pracipuos aminbsp;cos nominarit ad ieremiâ: Sißeterint coram me lAofesnbsp;cr Samuel,no eß mihi animus ad populit ißum:quos ernbsp;tùdetur aliquantißier pratuliße ipfis magnts utris Noe,nbsp;Dijnlelt Gr lol». De AdronclfgttwrwcertiiiMcoercKi^.

S Domine deus nofter,tu exaudiebas eos.* deus tu propitius fuifti eis, amp; ulcifcens innbsp;(owrtef)adinuentiones eorum»

Tm dowifjMî deus noßer exaudißi eos, toties orantes pro populo: tu ad eoru preces fupportaßi eoru ignorannbsp;tias.Vel fi legatur Afßixißi eos, conßat propter populinbsp;tranj^eßiones fideles feruos multa paßos etgrauia:de*!nbsp;nique peccata plebis punita fuiffe 'm facerdotibus, ut dinbsp;In fedi» feeremus iußitiam gt iudicium tuum. Tandemq^ feditionbsp;forum hominumuiiùlicata funt impia ßudia, primum,nbsp;Core,Dathan, tyAbiron, cumtabernaculis gt uniuernbsp;fa fubßantia eorum, uiuis à terra abforptis,tum ducen^nbsp;tts Gr qu'mquaginta quinq; qui offirebant incefum igninbsp;confumptis cum quatuordccim mtllibus contra Hlofennbsp;feditionem mouentibus,.

9 Exakate dominum deum noftrum,amp;a-doratein monte fanäo eiustquoniäfan.« dus dominus deus nofter.

Laudibus gt gratiarum adionibus dominum deum no firum exaltate, itlius bonitate (y beneficia agnofeendonbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerbis GT fadis » Et adorate unicum ilium uerum deum,

qui ißo loco coli aliquanti/fer dignatus eß, ne propenfi ad ceremonias,dijs gentium gt alienis feruire incipiät.nbsp;Sandus eß enim dns deus noßer, fuapte natura, fandi=:nbsp;tos ipfa, quam GT in minißris gt cultoribus unice exi=nbsp;git,nolens poHutos perfidia er malitia ßruos,fcd perft»nbsp;dosGTpuros.

PSALMVS C» Pfalmus in confeffione.

Velad confitcndum,uel laudem.

tadauerant hadenus ludai cultum uiii*

ARGVïæentvm, inuitatioefiadlaoquot; dandum deum commwàter,

omnis terra.*

US dei fui GT ueri in iudaa uigentem,unde GT '(mmerito fuperbiebant ingrati dominonbsp;er mobedientes Nunc in toto terrarum orbe iubenturnbsp;domino iubilareomneshomines,per Chrißieuangeliumnbsp;'mßrudi deuerapietate, et de erroribusgentiliufuper*nbsp;ßitionum. lubilare aut cm domino, eß agnofeere benefitnbsp;cia bonitatts iHius,Gr geßire ad complacendum ei, totonbsp;corde fefe dno deuouere,eteius gratia abijeere deos oésgt;nbsp;2. feruitedomino in lætitia.lntroiteinconnbsp;fpedu eius in exultatione,

Scr»irc domino,eß fide,/fe er charitate colere, non ex neeeßitate uel confuetudine pftlmos cancre ,ßd cornbsp;dis ajfedu deuoto,et cu gaudio jf intus lüi obfequi ucUenbsp;per omnia,nihilq; dolcre magis,quam fi in eius lege CTnbsp;pracepta offinditur, Ingredi ist con/fedum eius cu cxulnbsp;tatione, eß coparere m coetufideliü cum lata confeien^nbsp;tia er degratia er beneuolentia dei per Chrißumeer*nbsp;tum effe, Gaudere quoq; de multitudine et deuotione conbsp;Icntiu digne deu,cu Ife affeduofa profeduu pietatis,nonbsp;tantum uoce GT organis laudes cancre fine jfirit»’nbsp;3 Scitotequoniamdominusipfeefttif“®*nbsp;. ipfefccitnos.amp;nonipfcnos.Populustiusnbsp;èc oaes pafeuæ eius,

Pr.fcipMe difcenda er ruminanda imócr confitendt tM facris coctibus funt,dominu effe deu, omnia potente,nbsp;fcientem, er gubernantem. Qfti entm hac certo nouit, ßi«* ¦nbsp;deum efife omnium uindicem ac regem,qui nos cx nthi^nbsp;condidit, cr unus uelutpaflorgregem moderatur,etßcnbsp;quidcm utfaluct,{S fefe totZ ei addicitjunice colittOnnit,nbsp;laudat GT extollit fuper omnia : gt hac finè uitabeatanbsp;eß. lpfe,inquit, creator eß noßer,ex lUo toti pendemus,nbsp;ex nobis nihil fumus ncc poffumus. y erum popultu eiusnbsp;fumus,Grgrexpafcuaetus,quosfideliterpafcit,cgt;‘’'‘'^rnbsp;defindit er fautios alligat,perditos quant et reportât,nbsp;nee patitur uel centefimam perirc, quin 'm bumeri^S^nbsp;ßat ut faluet er colligat.

introiteportas eius in confeffione.*atria eius in hymnis cófiteminiilIi.Laudatenonbsp;men eius,

liortatur iterivmadidquod pracipuum effe ^cbet facris coctibus, ut cofiteantur fideles domino bonitatemnbsp;eius, GT inßituantur de uolütate eius, In atrijS domus onbsp;mini plebs ifraelitica conueniebat, 'm 'mteriori ucro Lenbsp;uita gt facerdotes, facrificia gt cätica profequebatur,nbsp;in exterior! ucro tertio mulierum GT pucrorü eratuulnbsp;gus aduertentium ad ea qua dicebâtur, uel canebantur-intelligere enim poterant, quia 'm Imgua uulgata iüi ponbsp;pulo non 'mimerito nee fine frudu et deuotione dominasnbsp;laudabatur, Benedicite uel laudate nomen cius,omm bonbsp;numfibiferteaccepta, 'tn omnibus creaturis agnitu,(irnbsp;innotefcentefidelibus laudate eu, cr iHifolicöfiteminunbsp;5 quoniam fuauis cft dominus, in xtet'’nbsp;num mifericordia cius, SC ufquc in generanbsp;tionc


-ocr page 303-

PSÄLTERIVM tioncamp;gcncrationcm ueriras eius.

Summitm diuin£ laudis addit, bonÜ er benignum effe w ODWfjjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prrpetuö, quod natura deifirè folum ex-

quod er folum dd fideiercharitatis (gt;rofißioa Zr meronentum potenter inuitaL

PS ALM VS CL Pfalmus ipfi Dauid«nbsp;arg VM E N T V m . Principif er magißrattunbsp;hnala depingitur, quotnodo apud fe er erga alios aninbsp;quot;i^tusclfedebeatt

Ifencordiam amp;iudidum canta bo,tibi domine pfallam,nbsp;tiifericordia, hoc eR,beneficentia gudnbsp;animus propendet ad iuuandit quoslibet,nbsp;lt;^3uitate ,quaexre£lo er tequo iudicio cunda ge=nbsp;^ur,conjlat uit£ mtcgritM er iuflitia,quoctinq; munbsp;^uis/ùngatur, maxime uero prtncipis,qui hic canitnbsp;exhibiturum omnibus bonü er lequium, pro ut À donbsp;’’w« dabitur,à quo id po/fe fieri m(moratur,pro quo etnbsp;etfubiecit pius rex,Tibi domine pfallam,nbsp;^boin(nibus,diuis uelangelis.

/cr)intcnigaminuia immaculatatquan^ °'gt;enics ad me* Pcrambulabam in inno^nbsp;' ‘ttƒ®Hia cordis mei,in medio domus meæ*

¦' nbsp;nbsp;nbsp;(^aput ed omnis officij rede iucbcare de rebus, er

omnia 'vnftituere, ita primum meminit de pru l^^’^ua ftudeat prudenter uerfari 'm uia 'mnocenti,mnbsp;^oinini,'m couerfatione nemini miuriofa,ut nülli fitnbsp;^’^ueloffindiculo. Donee fie'miwcentiie ajfuefcat,nbsp;’’finibus rebus ipfa fe iufiitianbsp;nbsp;nbsp;probitas aut 'mtes

P^o^at: nee aliter quàm fi quis habitum a/fecutut ^'^barâputfandi, cui etiam aliud cogitanti ex agentinbsp;“'¦‘i« exordine pulfandte quafi ultro occurrimt.ld autnbsp;^tquando ueneris ad me,fi pergratiam a/iiteris uo*nbsp;quiC te 'm/pirante concept. Quali autem quifi^nbsp;cftnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f/it cof quos coniuttdiores habet

’’^^iftrosjdeledu potißimum demonftrat,ideo canit conuerfari, priuatim fcilicet, câdidenbsp;J ¦^^°’^fiieisuiuere.

j?'°n Ptoponebäantc oculos mcos rem k Vfquot;’ftam.facicntes præuaricationcs odiui*nbsp;^’'V''onadhæfitmihi,

on proponam, aut non probabo rem prauam, fiagi^ ( Ici eniw uocat uerbum Belial) omne mhosnbsp;Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;umquam mdignu bono uiro ten

gt;‘eL ‘*5^0', qui aliortvm improbitates corriges leff^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obligor, er offèndicuUi omne uitare. Sce=

• Non hærebit mihi mts Hw «f rfctî teflari uoluit fe ab ijs quenbsp;animo abhorrere, idipfumnbsp;•ii dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potuit,uel pro gratia fie agen

omifyjf,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;optare utfie habeat.

ƒ’^prauumtdeclinâtem à me malignum g'^»gnofeebam*

bo deledansur, er execrantur malitiam'm ceg^^'^ ^°gt;fùnes impios,quanquam illis dum nésnbsp;^‘^^poflulatperfidamdei bonitatemimitati benefit

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148

eo-e non detrcdent.Sua autem amicitia erfamilioritate iftos haudquaquam dignâtur, multo minusfiiftinent eosnbsp;publicis prtefici nünifler'tjs. Cor prauam, uerfutum ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pmgt;»5.

fraudulentum mtcUigit, cuius cofilia nemo potefi perue ftigare aut cauere. Noxim er malignum, qui ad nocennbsp;dum femper proximis intent us cft. Qui huiufmodi funt,nbsp;eos auerfatur prælatus bonus,non agnofeitut communenbsp;cum eis aliquid habere poßit.

¦y Detrahétem fecreto proximo fuo t hune perfequebar * Superbo oculo ÔC infatiabilinbsp;corde cum hoc non edebam*

Qui mfamat fecreto proxmum, hune dicit fe confis durum GT perfccuturum. Nrfm nihil eft hoc malo perninbsp;ciofius et peftilentius. Sublimes oculi crebrius apud pronbsp;phetas cr prouerbijs taxantur et alibi. Qui en 'mt plané fmptobotSnbsp;improbifunt,folenteftèimpudentifacieetaftgt;edu, quo ’“°“’quot;nbsp;teftanturfe neminem uereri, ac prie fe cundos dejpicesnbsp;retfic qui faftu laborant, çr arrogantia, in fublime iacisnbsp;unt oculos, cr uafto adeo corde funt, ut nihil iüis fatissnbsp;faciat,nulla dignitas,nullus honor et potètiafaciet.iftudnbsp;malum homines facit 'mtolerabiles,ideo hic dixit:iion finbsp;ram. Cum hoc non edebam, alijs pundis l^on poftimtnbsp;did poted.

Sicut malos execrabatur CT à fe propeUebat, ita con* fequens erat, ut bonos fibi iungeret. Canit ergo oculosnbsp;fuos efte 'mtentos cr defixos in fideles tcrrlt;e, hi enim ad ’nbsp;animum eiusfaciebaitt, gratiejfcpoterant. Eoj ergo exnbsp;omni terra et ditione fua deledos fibi lungebat, cr cumnbsp;domeftica turn publica eis minifteria committebat, nonnbsp;improbis,fuperbis,auaris, mendacibus.

Repctitfe uelle eijeere à fecT etiam extmguere 'mt* ImptoW »1» probos. Ham cum hi omnibus bonis fiigiendi funt, fums ‘lo“quot;“***nbsp;mopere tarnen deteftari cr perfequi eos debent qui fitnnbsp;guntur magiftratu,quod cum apud hos uel gratia uel ponbsp;tentia ualent, hoc ampliorem habeant improbitatis fiuenbsp;cr materiam cr facultatem.ln hos ergo fic an'tmaduersnbsp;tere uult,ut nulliimprobo,dolo cr mendaeijs dedito, utnbsp;funt quicunque fub fatana militant patre mendacij,granbsp;tiam cr fauorcm fuam impartiatur, uel familiaritatemnbsp;concédât.

g In matutino interficicbamomnes pecca^ tores terræ: ut difpcrdcrem de ciuitate doxnbsp;mini omnes opérantes iniquitatem*

Mature exterminandis itUs 'muigilare deftinat, utnul lus in ciuitate domini reliquusremaneat qult;e folis fansnbsp;dis 'mhabitanda decernitur,i qua omnis improbitas arsnbsp;cetur. Hine omnibus difeendum, maxime principibus,nbsp;quàm uitandus fit bonis conuidus malorum. Quare cr Conuiauinbsp;diuus Paulus ab epifeopis requirit 'innoccntiam,fidemq}nbsp;»«nlt;yirora»»!,ctoM ut feuere 'm cos animaduertêdum fit,nbsp;malum^ è medio populi dei toüendum.

4

-ocr page 304-

PSALTERIVM

PSALMVS cir.

Oratio pauperis cum anxiatus fuerit, 8C coram domino effuderitprecem fuam.

Sic er Hebraicèlegitur,Cf' Argwmenti uice.



perpétua: Hits preces ac continua uota fttnt t Cum ergo diffvrt firre opem deus, uidetur eisfuas preces non audinbsp;re,auertere oculos CT aures, ne cognofcat quid uel pannbsp;tiantur uel orët: proinde ut audire taiide dignetur orat,nbsp;nec orant modo, fed cr uoci/crantur, ui doloris adadi,nbsp;Nonauertas facicmtuamàmetin qua=!nbsp;cunque dietribulor, inclina ad meauremnbsp;tuam. In quacunquedie inuocauero cetuenbsp;lociterexaudime^

Noil ßc uideri faciem auertiße à me,quaß nimium ira tm attendere nolis mdignum, dum in confeientia peccanbsp;torum perfecutione impioruin perturbor. Aurem ponbsp;tiitsinclma,oftende beneuolentia,exaudiendo tamnufenbsp;rabiliterclamanté.statim ut anxius clamauero exaudin


re dignerK,quod ßt in mora periculutn.

J Quia defecerunt ficut fumus dies mci, ôC olTamea ficut cremium aruerunt.

Exprimit agritudinis dolorismagnitudittem,qua: tanta erat,ut abfumeret omnem uita uigorë, cr atatemnbsp;tranftgifaceretmnùferijs zr uanitatibut,quaft ßtmutttnbsp;euanefeere: ßc ut offa quotj} mea uelut cremiu, id eß Ionnbsp;cum cremationisautfitriuim: alij ßcum dicunt, quidantnbsp;titionem.Eß enim locut,inquo femper ardet ignis,quodnbsp;zrfrixorium dixerit»t,d uerbo urendi crßigendi. Vonbsp;luit dicere,Omnes anima uires plena funt peccatis,ciminbsp;nihil boni,femper mala ago,

PerculTus fum utfœnu, SCaruit cor meut quia oblitus fum comedere panem meû»

Non tantum offa adußa conqueritur, fed cor quoque exaruiße ,ßcut cum aflu herba percutitur, ftc ut ßteritnbsp;oblitus fumere cibum fuum. Significare uoluit agritu-dinemdiuadeoßbi omnem cibi cupiditatem abßuliffe,nbsp;ut iam eius oblitus ßterit,nihil amplius de cibo cogitarit,nbsp;undeßc eum labefeere oportuerit, ut maerore pene pc»nbsp;rierit, er Ipiritut deieëlionelanguenspericlitatus ^e=nbsp;rit,ßc ut moerore occupatus, folatium ex uerbo dei nulnbsp;lum legendo confequi potuerit, zr pr^ angoreJfiritutnbsp;corpus quoque languerit,

Auocegemitusmei,adbæfîtosmeûcar ' nimeæ.

Pra nimiofletu z^ clamore confumptam carnent zr corrugatam queritur, ut fola cutis iam oßibus adharerenbsp;uideatur,caro omnis defluxerit,zr ad omninudam ma^nbsp;Triftitianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;redailußterit. Spiritus enim trißis exiccat

ftophttx. oßa. Apparetautëprophetam tantoperecontrißatum fiiiße, propter templum deflruëlum uel no honoratum,nbsp;uel pro negleélo diuino cultu, uel pro mutata religionenbsp;»M fuperßitionem, utß quifquam nunc pro ecclcßanbsp;comnwdiscontrißetur.

dims.

10

THILLIM«

é Similis fadus fum pelecano folitudinis: fadus fum ficut nydicoraxin domicilio«nbsp;Queritur quomodo defertus ab omnibus, calamito*nbsp;fam uitam agere cogatur, pro anxia expedatione falu*nbsp;tis,minime tarnen ud de longe apparentis.Similem itaq; j^„js foii»nbsp;fc facit aui quarenti tatttufolitudines,Gr trißi,nogau‘nbsp;dentem confortio aliarum auium : fiue quis pelccanu dinbsp;cat,ßue nydicoraeem, habet Hebraicum nomen orttMnbsp;à uomëdo : unde et onocrotalum mterpretantur auem,nbsp;qua eu fe rapina repleucrit, rurfum 'm oj reuomere connbsp;fueuerit,nbsp;nbsp;nbsp;de'mde in 'mßriorë aluum denuttere cibtim

ruminatiim,fed zT noduafeßnulat hominunt cofortia fiigienti.

7 VigilauijSC faâus fumficutpaflerfoliö^ rius iiî tedo*

Vigilaui, 'mquit, diu perßiti 'm folicitudineaniiid,t^ peâansredemptionë à malo, ac'mter'mt uelutßfUtarutSnbsp;paffer m teëlo defedi,defertus ab omnibus,quaß in r***nbsp;lio mifer,et exetufus a patria,ab omnibus ff retus, et pttnbsp;fecutionem paßus. Paffer generaliter hic auëfignifcdtnbsp;zr quancunq; auiculam folitudinem perquiretitem.

Totadieexprobrabant mihiinmiciwf, SCquilaudabâtme,aduerfummeiur3bâr-Pro pietate er fidutia'm deum er obedientiafi^'^quot;nbsp;torum eius,z3‘ pro cultu unius ueri dei queriturßnbsp;ta pafùm exilia, contumelias zr opprobria, totumt e]ßnbsp;adeo calatfutofHm,ut qui iurantes fibi dira uoIui/ß'H n’tnbsp;precari, nifi quod promißffent praflitifen(,f»’Pgt;‘^‘^‘‘^nbsp;fibi ßnt fortem fuâ.ld quodfacerdos imprecabatiergt;n‘^’‘nbsp;Ueri fußieda de adulterio,nimirum, ut in execrationefttnbsp;abiret illius miferia z^ peccatu. Vel, Qui tnihi ol'tnnbsp;ci erant zsquot; familiares,nunc abiurant focietatetnnbsp;tant,imà coniurant zr conßiirant contra me-

9 Quia cineremtanquam panem cabam, SCpotummeum cum fleturo»'^^''nbsp;bam.

puluerefolebantiacerequiuehetnenterluê^ * utDauidlugensmoriturum puerum.nbsp;dicit uelut panem eßtaffe, dum pronus 'w terràpto^nbsp;bit, zr uelut puluerem Imgit. Et lachrymitsfbipquot;'^^nbsp;ßtiffe pro potu, pro magnitudine luâus ZT itùf^nbsp;(ficut de mßgni ludu î^ehemia legimus,et alibinbsp;ßgnificando feomni confolatione deflituttem enui’''‘rnbsp;medoluiffe.

A facie iræ 8(. indignationis tu^ J uansallififtimc»nbsp;omnem hanc calanütatem iradeißrtacceptänt,Crnbsp;ex coßderationegrauißimi iudicij dei, quo uehenumnbsp;conterendtimfe uifus fit'maltum fußuliffe,ut eouiolef*nbsp;tius décidons conßmgerctur.Nam qua elata deijcitf^'nbsp;grauiuscoUiduntur. Quicquiden'tm miferiscaîattùt^nbsp;tum occurrit, hoc zr nimium apparet graue, ZT denbsp;irato immi/ßim : cum id non raro ad bonum ordinetufnbsp;à domino, zr dementia potius officiumßt quàm peednbsp;ßtrientis.

I, Dies mei ficut umbra dcclinaueruntî ego ficut foenum aruû


-ocr page 305-

T s AL TER IVM

fugidtatem iterum uitie humant queritur,duplo l^ior,fi calitmitoft ßt, GT fine aliquo fiolatiofiniendit.nbsp;déclinante foienbsp;nbsp;nbsp;occidente/ubito umbra

iam longifiima uidebatur: fie dies homitus pro^ j'fiioriî zr fapientiorii ittatis finiuntur morte, cr ue^inbsp;fotnum agri omni uiuacitate ZJ“ pulchrittidine de»nbsp;l^‘‘itunturt Non enmt aliud euenire potuit ficaffiidii,nbsp;ut prorfui delerentur, ZT effe cejfarcnt inter ho»nbsp;’»iius,

Tuautemdominein ætcrnû permanesî ^memoriale cuum in generaiioncôi ge*nbsp;’'ffationem*

Ntortc canit reftitutionem fui, zr populi ßdelium zjT ^^lt;^leßie, Tu,inquit,nihil miferiarum pateris/emper itnnbsp;'^»bilis perfeuerof, femper tui fimilis zr quietus pernbsp;^''*’'^‘i,fimul z^ omnia unica zr impermutabili uolunnbsp;^^Si^bernans. Ingeris tenobts iw omnibus creaturis,fanbsp;figt;'ipturts,patru exemplis zr geflis, ut nulla tui obnbsp;^‘^‘ohominespioscaperepoßit. Q«tndetefemperco»nbsp;complacere,in^ angußi/s ad te recurrere denbsp;non polfunt dubitarc: promißis cnim tuis deeffi

f^exurgens domine mifereberis Sionj têpus miferédi eins, quia ucnittêpus.nbsp;hadenus uifuses dißimulaße noßras miferias uelnbsp;''^‘quot;Ifefuccurrcre, iamnuncfaltem exurgensmifererenbsp;tuo, ZT nd nos te prapitiatum ZT clemeniê con»nbsp;Tempus enim eß, quo diutius iram tuam ftrre nonbsp;nuc peccata noßraagnofciinusßam emennbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propofuimus te iuuante zrad nos conuerfo:

Miniti per te anni defolationis ecclefite, zr calami ƒ‘‘*’1 Udelium tuorum uenerunt,zrfunt completi:iamnbsp;tui ruime durauerut ad fuam pcriodum, Tempusnbsp;' S^'atiani prafles, confolerisfidelestuos,zr entendes,nbsp;fvnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;placucrunt feruis tuis lapides

V“ terraeeius miferebuntur*

ßmper deieâa iacebit ecclefia fidelium, non fint ab impifs ,fidgratia tua p miniflros tuosnbsp;^'”os prophetas zr apoflolos à te miffios denuo excitanbsp;ruin£ eias,et rcfiituetur ac readificabitur. Sub«nbsp;^^enim pro rcßituenda ea firuos tuos, ad hoc opusnbsp;ƒ zr promptes, qui fynccra cura incumbent operinbsp;miferebunturcontritionts,conculcationbsp;fimmo ßudionbsp;41j htßigati conabuntur. Cum enim dominusnbsp;¦f^'*'^filt;^erefiatuit,ad idem facit propenfos eoruani»nbsp;'înbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ni'iißerium uocarc inflituit.

S tli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gentes nomen (tuum) domp

VVn ’^omnesregesterrægloriam tuam,

h'ctt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er regum earum ua»

‘’tnr,fmpleri caeperunt inregibus Ajfyriorû, Chai ç°^'^gt;Terfarum, Mcdorum,zr Grtecorum, quorumnbsp;dederunt adeedificium tem=nbsp;«Utnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^‘^fil‘’gt;gt;tretedificaricurarunt. id

ff iT* ¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominißnßitutum ad id,ut tandem

j^^,^i°ngloriofum exhiberet, quod exaltato Chrißo ^Pgt;^‘ffiitit.Interim enim agnitii eß ubiqs nomë domi»

THJLLJM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149

ni, et gloria domini dei rcucriti funt omnes reges terrée, 16 Quia ædificauitdominus Sion (er) uidenbsp;bituringlonafua.

Eccleßam fidelium taminueteri quàmnouo populo conculcatammultipliciter,dominus iterum reßituit ZTnbsp;recuperauit, gloriamq^ fuam oßendit longe luculentiusnbsp;quàm pridê, eliminatis omnibus idalis z^ erroribusgeitnbsp;tium, ueritate autem çy pietate agnitis in toto mundo,nbsp;abiHisqui antedeumfuumignorauerant,Sicpaßmtdonbsp;minus conculcatis pqs fuccurrit, zy amolitur miuriits, .nbsp;gratiam zr gloriam rependendo.

ly Refpexicinorationemhumiliumtamp;non fpreuitpreccin eorum,

Quamlibet m inultis offèndant eleiîi,non tarnen du= rant m iniquitate,fed dominum inuocant pro indulgen=^ peccant.nbsp;tia,quamnonnegat,fedpropitiatusexaudithumiliatos, 'nbsp;Humiles autem hoc loco uocat co nemine, quad pro hu»nbsp;mill herba non raro accipitur crefiente in jolitudme^unnbsp;de zr pro defirto aliquando accipitur, qu£ zr uarie ànbsp;iudais exponiturpro Hirica,iuttipero,caflanea,ucl fo»nbsp;litario. Qjfamprifcushunulemeruditetranßulit,qult;enbsp;zy pro deßituto omni auxilio zyfolatio ucrc^ negle»nbsp;üo ab omnibus accipi poteü.

18 Scribantur haec in generatione altera : 8C. populusquicreabiturlaudabitdominu,

Nozi intercidat unquam mundo cognitio zymemo» riagratijedei,qua omnia condidityegit, zr rcßituithnnbsp;manumgenus, quin per facros feripeuraspradicenturnbsp;omni generationi qua uetura funt magnalia dei,ut donünbsp;num reuercri difcant zr colere,gratiiis agere zr pracenbsp;ptts obedire dtuinis,zr no tarn uerbis quàm uita zy manbsp;ribus dominum laudent, acgloriofum teßentur in ipfo»nbsp;rumcordibus,

•9t Quiaprofpexitdeexcelfo fancflo fuo, do minus de ccelo in terram afpexiu

Excelfus zrgloriofus dominus,omnium ccelorlim in» habitator et conditor prouidentia fua omnia intuetur innbsp;coelo zy in terra,hunulia refiieit c uicino,fuperba autënbsp;defiieit, miferetur humtlium zy affltilorum. Cuius nonnbsp;iam iiierofolymitanum templum folium dicitur, fed cœ Solium dci.nbsp;li coelorum fides funt gloria fine, unde omnia profincitnbsp;zr iudicat qutegeruntur ubiq;, fidelium fuoru neeeßi»nbsp;tatibus prouidet,pro ipfislibcrandis à peccatis zr hofiinbsp;quot; bus filiu mifitredemptorè zyfaluatorê omniu elcäoru.

Sufiiria mtferorum in hoc mundo calamitofo domi» nus exaudit, zr dcßiiutos bumano auxilio adiuuat,uin»nbsp;iiosq; nihil aliud potentes quàm ingem^ fiere propitiusnbsp;'intuetur, et in têpore fuccurrit, ut è mortis uinculis edunbsp;cat,explicet ac refoluat.Filij mortis dicuntur,quibus donbsp;minabantur tyrannihomines, uelfatanas. Oui dominonbsp;infpirante zy ordinantc, præter intentum fuiim manu»nbsp;mittüt fideles refipifeentes, qui pro peccatis fiierant canbsp;ptiuati. Cor enim regum omnium in manu domini cft.

amp; laudem cius in 1er ufalem,

-ocr page 306-

PS ALTER!VM

Laus dti VcM nbsp;nbsp;nbsp;dct f X /ï(ic (3“ dcuotiooe depromptii, ff ïA

lgt;rdrt non potcfi, niß m Zion, hoe eß in eccleßa fanflo» rum. Tune autem refonme coepit, cum populi undiquenbsp;amp; regiij per Chrtßum collegia ZT adduda funt dconbsp;per EumgeliMn cr upoßolicam doormant, ut w totonbsp;orbe gratie reddantur, de redemptione mundi ab erro*nbsp;f-ibui, pcrfidia, crminibnf ZT damnatione, Laus d« t«nbsp;lerufalcm non eâ aliud quant conßßio beneficiorum deinbsp;inextu cteélorum.

il In conueniendo populos in unum, 8C reges utferuiantdomino.

Per fident uerborum dci cr facrit fcripturlt;e in Chri« ßo conueniunt er uniuntur omnes gentes,qu£ di/ßeranbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßtfiterant per inßnitoi errorey idololatri£ er huntame

Regnamun rattonu. Etomiüaregnaterr£cÜßtisrcgibusfefefubdi äijub Chrinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doimno,quifefe prins deos et mutidi domtnos co

Il er adoran pracipiebant. id ucro iamdudutn prtedia {Ium ßcerat per prophetas,nbsp;nbsp;nbsp;proniijßum patriarchu,

pcrapoßoloserapoßolicosuiros tandem completum^ Ea uero uoeatio gentium occaßonem er initiußimpfttnbsp;à pertinacia er mobedientia tud^orum, quorum relisnbsp;qui£ faluat£ gentium pepererunt falutem.

Refpondir(o)inuia uirtutisfuæ,Pauciu tem dierum meorurn

Difficilèsßnßujßueprifeam leäionem es“ dißinilio» nem fequaris, ßue ludaicam.ißi dicunt afflixit dominusnbsp;uel humiliauit uiam meam ne pergerem qua ueUem, fednbsp;impediuit me peccante per gratiâ.Prifcus dixit,Reßgt;onnbsp;dit,fcilicet eccleßa ßdelium congregata ei^fcilicct dominbsp;tto congregäntiAn uia uirtutis fu£,id eßdomini: hoc eßnbsp;fa{li5 er pijs operibus eccleßa reßiondet deo,non in uirnbsp;tute propria, humana fcilicet ,fed eins qui earn uocauit.nbsp;Exiguitatem uel paucitatem dier um nuntia mihi, ßc ponbsp;fiulat re/ßonderißbi à domino eccleßa,ut pritfeißo tentnbsp;ports breuis, quo hic in militia anxiatur, iüi indieetur,nbsp;quo ßt confolatior,fciens fe fortem aßiquaturam triumnbsp;phantium, er ßituräinquirere, ut ßt cumßronfo. In hisnbsp;tantis obfeuritatibus nihil pronuntiandum nobis uideanbsp;tur,fed iudicium permittendum fidclibiis ßudioßs. He«nbsp;brlt;ei uero confequenterße Icgentes dißingunt.

^4 nuntia mihi »Nereuocesmein dimidió dierum meorurn in generationeamp;gene-gt;nbsp;rationemannituû

Dicam, Deus meus, ne eleues me in dimidio dierum tneorum.'Oro ne intercipias me iudicio tuo,nondu emennbsp;datum,non immatura morte me prieuenias: tu qui £tersnbsp;nus cs, er anni tui durant per omnia fecula.Sic me quonbsp;que er eleitos omnes prapara per gratia tuam, er adnbsp;leternitatis tueßlicitatcm, ut hic inchoatttesglorificasnbsp;re nomen tuwn,nunquam deßßere nos contingat .Et innbsp;prißinas errorum magnorum blaßihemias nunquam re*nbsp;labatur eccleßa, femel per euangelium tibi conciliata,ttenbsp;eueniat eccleßte quod contigit fynagogee.

^5' Initio tu domine terramfundafti:amp;opera manuum tuarum(/ünt)cceli.

Dudum ßindaßi omnipotentia tua terram, omnium creator,uerbo orts tut ordinaßi omnia, zr ornaßi calit

i7

TH ILL IM.

ßelJ.is,terrdmgerminibus er animalibus,ßcut opusenim manuum tuarum eütotus inundus,ccelumnbsp;fcilicet,er quicquid calorum ambitu cotinetur. OmnUnbsp;enim pendent fecundum effentiam fuamatque opera*nbsp;tionem à nutu tuo. Calum ipfum non aliter mßuit ter*nbsp;ra: er element is reliquis, er commorantibus in eis créanbsp;turis,niß fccundtm tuumpraceptum ZT ordmetn.

16 Ipfi peribunt, tu afltpermanesjetomnei ficut ucftimcntum ueterafeent. Et ficuto^nbsp;pertorium mutabis eos,amp; mutabuntut.nbsp;Omnes ilbe creaturlt;e tult;e caleßcs CT elementares,nbsp;mutabiles funt ad tuum arbitrium, Ex feipßs rationeninbsp;fubfißentia: non habent,habent enim ejfe participât''^»nbsp;crate dependens omnino. T« date m fubßßisnbsp;er m aternum perfeueras, omnes quoque paritet ceenbsp;ficut ueßis mutabuturecii tempore dum dominus uuhquot;*nbsp;rit tranfmutari poterunt cati,ficut ZT ßeri denbsp;Sic qui cali nominamur, orbis do{lorcs ZTnbsp;res,mutantur:ut nihd inter homines ZT in mundo/itß''nbsp;bile prater deum er uerbumfuum.

tu aütidcipfe es, amp;annituin5deficitn^’ Tu immutabiltsfemper es, ZT uerbum tuum•nbsp;tastua,potentiacrmaicßas,fcmpereademmaaent-'''“nbsp;ca uoluntate ab ceterno ufque in aternum cunHanbsp;ratur. Ncc anni tui ut hominum mutari polfu”'nbsp;riAmmèfurabilts eß enim teternitas,ct fine pretet''nbsp;ßturo,omnia diuina zr ipfa diuinitas.lnßansnbsp;cum teternitatis zr prafens, cui coexißunt ontnut qufnbsp;temporalid funt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

18 Filii feruorumtuorumhabitabuntï^ men eorumin feculumfcoramtc)nbsp;Perfeuerabunt femper zr proficient fideles rnbsp;dum uerbü tutim,fidi m et mores inßituentes,lee'llnbsp;impediëturab impi/s, quiantore fan{lo tibia^4'^,*^'nbsp;ut nec morte nec angt lts quantumlibet malts ànbsp;deiabßrahipoßmt.Quoru quoquefernen coeatntenbsp;getur, qui doiirinam maiorS janäam fecutgt;fiquot;^'''^L^nbsp;aberrahwit, fed in ucritate uerboru deifempeep’^^^nbsp;ent ad meliora,donec fßeratis tandem fruaiuuel’'’'''^'nbsp;PS ALM VS CIIL

IpfiOauid, ¦ a obe i ARGVMENTVM, GratiarumailioeßP'quot;’

neficijs creationii zr iußificationis. . . SC Enedic anima mea

Omnia ex /ßiritu ZT ueritate cUW gerendafunt,qui omiiia nouit, zr rimaturfeere'1 'nbsp;cordis humani receffus, uteü nuüa poßit latere nypnbsp;fis,tdco dieltpropheta : Anima ipfa mea,totd uitanbsp;nbsp;nbsp;'

zr quicquidfum,dominodeo meogratiamobhgat oberemiam. Qiiicquidmtimüeß,zr igt;'nbsp;uifceribus meis, conißuutem tibicumßt, necejjecnbsp;quoq; effe deiiotum, ut tuam bonitate ßudiofius maSPnbsp;ficent omnes uires anima mea er affeäus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. • jjJj

Benedicanimamcadomino:amp;noli uifei omnes reuibutionescius»


-ocr page 307-

PSALTERIVM

^ftf(IWahimam,idcfifeipfumqiuntuiquMtateßex l^udandii deu/m,lt;jui dominus tuus efl,aii omnitinbsp;^s.i lt;]uo omnia fufccpifti,qui tuorit non mdiget. Donbsp;efl rfuH, cuiuf benejficifsßc pneuentuf cs, ut pronbsp;9^fcit»que tuis bonis aüibufuel affiHibus nihil tibinbsp;®’“gf tttr, tu uero tSi omnia obligaris, qua^cunq; conarinbsp;bona. Retributioaes domini dicuntur Hebraiconbsp;liberalia dona dei, qua immeritis largitur, non utnbsp;P’'*w quicquam dederimus,uel ßcerimus reflituen^nbsp;gt;?«I remunerandu. Nihil igitur rcpendere deo pof»nbsp;•'•'’’«s.qnàni mtmores ejfe beneßciorum fuorum.

Qpipropitiatur omnibus iniquitatibus ^'stqui (anatomnes infïrmitates tuas*

1 nbsp;nbsp;nbsp;•«er dei beneficia primum canit remifiionè peccato»

V ^'^'^amdumillispremimur,nullorumfumusbenefi» (ifi cupac es ,eèquod aduerfantibus deo aduerfanbsp;^o^oporteat omnia. Hinccommodtm morborum Icua»nbsp;quot;‘^quot;Pftcatorum remißioni fubiccit, quod pramiapec»nbsp;nonrarofuntinfirmitates corporales:quan»nbsp;^^CrinteUigipoßttttanimjepeccata,quaßitegfaanbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fUadere CJquot; cmendare necfidelis poßit.

* kUi redimit de intcritu uitä tuâ; qui coro te in mifericordia amp; miferationibus*nbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cwn uita ipfa fit otnniu, ideo cum per iniquita»

^'^^0 receditur, i uita receditur. Qgtirc diuus Pau ^tem uocatfrudtOKSpeccati: morbos peccatis de«nbsp;^^'’^gt;0' ea cbfequi fatK claret fcripturis. Summa autemnbsp;^^iorttm anima amp; corporis in eo expreßit. Coro«nbsp;•« mifericordia,id efi beneficentia, er miferatio»nbsp;,i ‘'^gt;^ceft,cumulataccingittmdiq}.Quidenimdefitnbsp;^'“‘äew benigne facit, er paterno ajfiilu profigt;icitfnbsp;i^'*'^abundantiam er uitam longauam etw» ualetu*nbsp;Ï nprinüt nominatim in fequentibw.

replet in bonis defiderium tuum ; re ’^^abitur utaquilac iuuentus tua«

^'^^catreplere dominum os fiue maxiüam homi» '’’^^^ftranftulit prifeus Defideriu,quod er Animamnbsp;Ritbi Abenezra. Quidautemornamentü pronbsp;fdcita non uideo.Simplex fenfus efi, Nutrit donbsp;^ßdelesfuos corporaliter mabundantiafine foli»nbsp;tlu^ ^°'''^jfi confidant er obediant. Tunequo»nbsp;iuuentutem nofirä renouât ut aquiia, cumnbsp;’imw defiierata crproxima morti uidentur^nouanbsp;diuini confolatione pq perfruuntur, renonbsp;“ïd atnorem iuftitia et uegeti fiunt.De aquiia fe»nbsp;Mdeatur, qua no ta fenio moritur qu.minbsp;litg^‘‘^^^^‘^^^^fl’quot;hutcibufumerenequeat. ludainbsp;crubefcunt,cr infcitiam prodere,nbsp;tiümnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominus : ÔCiudi-

So^°’quot;nib“s iniuriam patientibus» depelUt «MÜ iuftus dominus, cr hominum in»nbsp;‘lit‘gt;t. Adhuius tribunalnbsp;^ütnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l^fi,qui Jolus omnia ex aquitate ccrta tem

‘ Mt iuflitiof omnes, etiam nofiras, per Chri* Pcrmittit ad tempus,dum uinbsp;•*0^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pios,fed in tewporc uindicat iHoï er

THÏLLÎM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150

y Notas fecit uias fuas Mofî î filijs Ifraël uo luntates fuas«

Cunit immenfum iüud dei beneficium, quo deus ifraèli BeneHcïBn» feipfum dédit cognofeendum, dum per Mo fen Utas fuas,nbsp;fludia,confilia,eriuftitias fuo populo pateficit,propternbsp;quod fummum donii,gens hac ifraelitica omnibus mun»nbsp;di populis clariorfitertt. In ilbs ergo dei bcneplacitisnbsp;non m alijs dubijs er iniquis humanis tradttionibus do»nbsp;mino complacerecontendamus.

g Miferatoramp;mifericorsdominus:longa nimis amp; multum mifericors«

Mifericors eft dominus, peccata poenitentibus remit» tens, ergratiofus donansgratiam melioris propofiti,ct.nbsp;uirtutem perficiendi. Longanimis quoq; rft, quia tardenbsp;irafcitur,id eR, ad uindiilam dignam accingitttr, uclutinbsp;nolens, paratior mifereri etiam quotidie offindentibus,nbsp;copiofc^ clementiam cr beneficentiam impartitur etianbsp;ingratis.

Effiuit bonitate dominus er ßdc ,feruans bonitatem ini!libus,condonansiniquitatem,fceluscrpeccatû,pu»nbsp;rum reddens eum qui alioqui purus effe non pojfit, uMnbsp;dicans 'miquitatë m filqs er nepotd/us in tertia cr quarnbsp;tageneratione ,ideoq; fanUi fe Jfie de det bonitate fir»nbsp;mant. Ciui enm nihil nifi bonitos eft, femper irafei çrnbsp;punire, quod eR eius obiurgare,non potefi.

Not quotidie in multis dcum omnes offèndimus ,Cr pro bénéfices aßiduis aßidue irritamus, er non aßima nci.nbsp;musillius tot er tanta beneficia,quafi obnoxius ejjet nonbsp;bts,cr fine nobis effe non poßit. vieißim ipfe nofiri mi»nbsp;fereturjbeneficifs obruerenon ceffàt, eteutneerenoftrunbsp;malum fuo bono ueluti conatur,quidignifidfiemus iamnbsp;dudum omnibus umdtiiis,. fed praflabilis eft femper fu»nbsp;per malitia noflra,crnon unit mortem peccatorum,felt;inbsp;ut conuerta/nur. Rétribua nobis deus fecwidum fuamnbsp;bonitatem 'mftnitam, non pro mgratitudinecrmaliMnbsp;noftra.

II. Quoniam fecundumaltitudinemcoeli à terra: correborauit mifericordiam fuamnbsp;fupertimentes fe«

Incomparabilitermaioreftdeiad homines benigni» tas, quam malitia hominum : ueruntamen non omniumnbsp;hominum, fed fefe timentium cr colentium. Non enimnbsp;omnibus fuam tantopcre donat gratiam, cr criminu re»nbsp;mißionem,fed ut hie dicitur,fuper timentes eum, qui in»nbsp;terim c^fi cupiditatibus carnis in tranfuerfum a£ii de»nbsp;linquant,femper tarnen dei timorem cr amorem m ani»nbsp;mis fuis fcruant.

Quantum diftatortusaboccidentetlon-ge fecit à nobis iniquitates noftras«

'Valida adeo cr copiofafuper nos dei bonitos, ut ad ccelum ufij; pertingat, tarn bonus enim cr indulgentnbsp;ittnos deus, nihil qudmbenefaccre poteft, Qtfodcunf

-ocr page 308-

I

f FSUTElItM

peceätoribus minime debeatur, qui pomis tMtmt digni fuMt,promittit tarnen or canit noßra peccata à nobis renbsp;p, ,nbsp;nbsp;nbsp;imuiße,tam longe quM longe diflat occident ab orien»

tCyhimundi termini fecotingerenunquampoßünt.'ita nequeunt fanHos or deum timentes peccata unquaficnbsp;attmgere,ut mentis et animi mails muoluerenty utcunipnbsp;ittfaluteinipforum 4 coeleflipatrefubinde cafligentur.

ij Quomodomifercturpatcrfiliorum,tnu fertus eft dominus timentibus fet

i Pr»W4m totius clementiie huius cr indulgentiie cau* famßgnißcat,quod nos dent ut pater complexuf eß,zynbsp;plane patemo m nos afßilu exißit, ut abeffe non poßit,nbsp;fed confulere,confolari,ii{uare,deßndere er beneface«nbsp;ee tantum paratus: odirefilios no potefl quosgenuit exnbsp;propofito,quorum nouit figmentum: tantum fi timeantnbsp;dominum, er no auerfentur, nee data opera,er ex connbsp;ten^tu irritent parentem fcelerati j^,crfi liceret parnbsp;ricidiedei.

¦4 “ quoniâipfecognouitfigmênimnoftrû. Recordatus eft quoniam puluis fumus,

. t QaonMi»t4mf»p4to-«oi««oîerpf««^«4wi«(i«U dci.**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affiilu f aÿiofcit ut ipfe nos finxerit, fané ex

limo terrieterrenos caducos cr miferos: hoc eft, magna lenitate infirmitatis nofiree rationem habet, ne dignat denbsp;eommißis noßrit panat fumât fed confiderata potiutnbsp;uit£ noßra fiigacitate, indulgentiut agit nobifeu, quàmnbsp;prauitatis noßra rationi debeatur. Interim tarnen nobisnbsp;eonfiderandü crat,ut nos puluis fimus, manu fua ex Ut^nbsp;to firmati, ut fi uelit de eodem luto alios quoque faäu*nbsp;rut fit,ernos abieäuruSfßfuperbierimus contra iÜum.

I j homo ftcut foenum dies eius^tanquä flos agrificefflorebir«

Homofubftßere diutiui non poteR quàm dominus ue» tit,er cum uult ac fielt caducum,ut unius diei herbam,nbsp;er non diutius duratttem,qua hodie pulcherrimeftoret,nbsp;erat in clibanum mittitur Sicut flos agri, fie efflorebit^nbsp;ad breue tempus fubfißensiuxta corporis fiagilitatemnbsp;fubito non comparet.

  • 16 nbsp;Quoniam fpiritus pertranübit in ilfo 8C.nbsp;Sion rubfiftet:amp; non cognofeet ampliusnbsp;locum fuum*

l.. Statlm utfpiritus uel uentus urensflorem pei^lauerit fubfiflere non potefl,fid fit foetM.Et non cognofeet eumnbsp;locus eius,hoc eß,ubi fiterat floruerat omnia haberenbsp;pojfi uidebatur, ibi iam nemo eius meminit, nemo uide»nbsp;tur umquam iüum nouiffe, tarn nuUa habetur eius ratiaifnbsp;er extiniüa eß omms eius memoria, ißud quotidie eueninbsp;re uidemus,nbsp;nbsp;nbsp;adhuc noßram conditionem quo ad cora

pus,quod folum excolere confueuimus non agttofeimus,

  • 17 nbsp;Mifericordia autem dominiab æterno,nbsp;amp;ufquein æternum fuper timentes cum«nbsp;Etiuftitia illius in ftlios ftiiorum:

BwefteJ» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;beneficia dci à conditione mundifen*

au. nbsp;nbsp;nbsp;tiu»t omnes creatura,fummum enim bonum cumfit,bo

nitatem fuam participarigaudet ab omnibus, cum id fie ri poßit fine iailura eius,imô cum gloria cr laude. Et idnbsp;fitabatffnothoc efl,i rerum omtiiit mitio,quafua tait»i

'9

3Li

THILLIM. quot;

own bonitate coferuantur in effe,citias dmiihilanda,6bi deflitcritmanutenere. In primisautëfupertiimnta finbsp;a^ertit,quos non potefl relmqucre,uel non amare^atitnbsp;non fiuere in bono. Q«i« cr iuflitia fua propagatin' atnbsp;difiunditur in filios cr nepotes piorumsueritatem mbonbsp;promiffôrum feruat credentibus, crcultoribus,quaniltnbsp;bet ipfi inanes fint per fier caduci.

  • 18 his qui feruantteftamcntumcius,Etin«nbsp;mores funtmandatorum ipfius adfadcngt;nbsp;dumea*

Exigit uicißim pro fids beneficifs obedientiam, ut qua nobis agenda commendauit diligenter feruentus,crnbsp;obliuifiamur.Nec tant it menüniffi fufficerit mandatorunbsp;dei,fidperficereoportet dominiiujfa cr uoluntatem.

Dominus in ccelo parauit fedemfu’'”* amp; regnum ipßus omnibus dominabit“*'’nbsp;Dominus in coelis regmt, cr imperium habet in «O’*nbsp;nem dominationem cr poteflatem in coelo CT innbsp;Sedemfuam paraffe in coelo dicitur, inde eiiifU benefinbsp;cit,ulcifcitur,tonat,i{luc uocat eleâos cr beatosfadebnbsp;ibigloriam fuam oflendit cr cxequitur potefiatem,iiinbsp;filifs fuis manna depluit, impijs uero fulphur CTnbsp;Eidem domino fubieâi funt tam hnpi/ quàmnbsp;poffunt quicquam fine eius uoluntate cr uirtuito’’”'^nbsp;creaturauelpoteflates.

Benedicite domino(om«fî)angel* tentes uirtutejacientes ucrbfiiH*“^»’®* *nbsp;eiiendamuocemfermonumeius« ,.

Non homines folitm,fidetiamangelicofj}’quot;^^^^gß“‘ laudem dei inuitat, ut qui omnia ficit cr ubi^nbsp;tur, atque omnia agit tn omnibus, ab omnibu^^nbsp;bus cr in omnibus locis, cum fupernis tu/mnbsp;deturcrextoÜatur. Sic enim filet animus algt;u»Jnbsp;fla admiratione accenfuscupere amori laudurt^“nbsp;mnibus quern ipfi amauerit.Vocat aidentnbsp;tes uurtute,quia ingetia deus per iUosnbsp;ptura.Eacientes uerbum eius,cui adnbsp;nihil cundantes.Nihil eiihn aliud cogdaidnbsp;plenda uoluntate diuinafiiritualescreaturit-

Benedicite domino omnes uirtut« miniftri eius qui facitis

Per cxereitf« dei quidam aflra intclligtmt, p lorum p^otiusfunt innwmerd multitudo, crnbsp;ineognitis dtßinäa, qui ad nutum domitugt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffl

nndeadiecit,Vacientes uoluntatem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|j(c

m prccatione dominica, Fiat uolunttts tus W apud nos homines fiagileSfficut ea fumma cWiu no rnbsp;te fit in coelis ifanilis mentibus. Quorum ahqssnbsp;ues cr confortes effi dcfideremus,ut amp; eodem nonbsp;pitegaudeamus Chrifloferuatore,ficut CT ipfinbsp;Benedicite domino omnia opera c^s?nbsp;omni loco dominationis eius bcnedinbsp;ma mea domino.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« æ ¦ » fcirfi«

Cum ubique deus dominus fit,miraq; etiameflcolendus. Quaregloriamdeicontranbsp;certis tantu 'm locis ipfum adorari docét. Non “nbsp;num benedicit opus quodiHe non ficd:noncuop ¦


I

-ocr page 309-

if

FSALTERIVH

äl* pkcebimut qiM iUe non pr£cepit:non fujficimus fa» omnia qutepriecepit,mtdto minut nobifnouadenbsp;’*’^•0 per/idenda uouebimu.llthd diligentiui médité»nbsp;“’“’¦j 5«^ utnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agenda nobif mandauit ßudioßßime

^pletimus, er ^U£ ipfe 'm nobii operatur agamut, non S'*« nofiM placent,fine uerbo fuo indudii.ßenedic ani»nbsp;quot;^men dominum,gratiM age, er confiterc omnia bonanbsp;^erc te à domino,nihtl 4 te,nifi fi quid perperam egenbsp;%^fine uerbo ipfiut,

PSALMVS CIIII. IpfiOauid.

Hebrats fcribitur fine titulo, ARGVMENTVM. Proutdentiadeicanituradnbsp;^»escrcaturof.

^4; Enedic anima mea domino: do ^J^mine deus meus magnificatusnbsp;esuehemencer. ConfeiTionemnbsp;Sc decorem induifti;

Dfuotiojnj efiexplicatio,quainftttutumorditurad ^‘‘dandum dominum,non uoce tantum uel operc, fed finbsp;‘^amp;uoto,corde fcilicet er animo,quQd m )}gt;iritu adonbsp;% dominum nonnefeiat, ertotopeâorefempernbsp;\ ‘ '“S'tare de benefieijs et bonitate dei, Benedicere uero,nbsp;agere, agnofeere bonitatem, cclcbrare lau»nbsp;d(n,non hominum,fed dominideifà quo pedet uita ernbsp;debet homo quicquid efi. er operatur.Statunnbsp;^'^em 'mfufficientiam agnofeens inlaudibutcreatorit,nbsp;•’‘»«liitcT magnificat maximum er optimum, utquidnbsp;pofiit ignoretde inaieftateDeiab hombienbsp;^f^ittilibet deuoto. In fumma autem dicit dominum celenbsp;^‘^ite er Iflendore ueftitum. Cunda enim opera Deinbsp;^foluta er admiranda bonitate praflare, ut deu ipfumnbsp;S**^^ utaicfiate er decore futtimo ueftiant, dum pr^clanbsp;^^'“deopotentia, fapientiä,er bonitate eiuiteftantur»nbsp;äniiäus lumine ficut ueftimcntoXxten-’nbsp;coelumficutpellem;

^‘^llt;feentautëpr£cipue m caelis fapientia dei er po» ^^^ia,idcoabiÜK orditur laudem, tanquam àfede ZTnbsp;*^°'gt;omaie/latis diuinlt;e, quos facit dei ueflem: crex»nbsp;^“'‘foncortinam ornamentum regale er ccenaculum,nbsp;quod fedeat extendifi'e,luccm nimiru habitant in»nbsp;*^^^ßibilem, er oculif hominu tenebrlt;it er 'mteOeâui,nbsp;ud clarißima natur £ entia fefe ut oculm nodiu ha»nbsp;^^dicitur,ctiamàfa:culariter fapientibuf.

’ luitegis aquis fuperiora eius.Qui ponis ^'’oemafeenfumtuu.-qui ambulas fupernbsp;P’onas uentorum*

^dfm ratione loquendi er facra poetices fingit do» •”quot;*«»1 coenaculum fuum pofui/fe in aquis, intelligensnbsp;nihil aliud funt quàm craffamentum exhalanbsp;^iium humidarum, uim habens aqult;egignendte,atquenbsp;‘Pfu quoq; aqua dicitur, Niuj ea omnia ex quibusnbsp;diutna potetia mortalibus demonftratur, è nunbsp;' ifsueniunt, qua er latibulum dei nominantur er uenbsp;‘^‘dum,quafi eisferatur alts uentorum, neinpeindici»nbsp;‘’‘‘ifo'nicitate.

4 Qsifads angelos tuos fpiritus, amp;mini-

1 THILLIM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lyi

ftros tuos ignem urentem.

Perflat in ccepto figmento perfona, aanens deum fia» tusuiolcntosfacerc, qui fibi fint loco nuntiorum,ernbsp;ignem conftagrantem loco miniflrorumificut er alibi dinbsp;citur. Ignis,grando, nix, caligo, er Jfiritus proceüoftsnbsp;faciens uerbum eius, id efl, exequens iujfa dei. Tali c«nbsp;nimigne euerfa efl Sodoma, exagitatus exercitus Pha»nbsp;raonis,er alia diuina ultiones perfid£.Talibut ffliriti»nbsp;bus flatibus deus utitur pro legatis fuis, per quos fennbsp;tentiam irafuieimpijs denuntiat er exequitur,ficutetnbsp;fe colentibus fuam exht bet beneuolentiam.

quot;i Qui fundafti terram fuperftabilitatéfuât non inclinabicur in fæculum ûeculi.

Contulit earn natur am aqua:,fummam fcilicet grauita tem,cui locum mundi 'mfimum er medium deflinauit^nbsp;undefi moueatur ad qucncunt^ locum cogatur ajeendenbsp;re contra naturam,ideoqi fic à domino conflituta mouenbsp;ri non poterit unquam de fuo loco,etiam fi tremore connbsp;cutiaturfecundü partes, obedit enimcreatori. Eflitaq^nbsp;fuflentaculum er fundamentum terra, non aliud quàmnbsp;diutna uoluntas eum locum mundi medium defignans,nbsp;non alium,in aquis fcilicet tantam terra molemfigëdo,nbsp;qua nihil efi inftabilius er moUius,

  • 6 Abyifus ficucfundamentüamiéluseius.*nbsp;fuper montes ftabuntaquæ.

in initio flatuit terram aquis opertam undique,denu» dari quibufdam 'm locis, pro falutc uiuentium in arida^nbsp;Cr fic terram aquis exornari, er ueluti amiciri fecun»nbsp;dum loca: tanto aute miraculo, ut 'm altißimis montiumnbsp;iugis /ontes,ciflerna er lacusfcaturiant,indeq; irrigentnbsp;totam terra planitiem, alioqui hominibus er iumentisnbsp;nünimehabitabilem, uel ufuifuturam.Sed er aquaruntnbsp;ifiarum nomine nubes 'mteÜigi pojfunt er nines, undenbsp;deriuantur flumina er augentur.

  • 7 nbsp;Ab increpatione tua fugient: à uoce toninbsp;trui tui formidabunt«

Aquaquacunquefub calo iuffu er uoluntate dei ma uentur quaqua uerfum, er 'm unum alicubi uel plura lonbsp;caconfluunt, quod dei praceptum'mcrepationem nonünbsp;nat, ficut er uocem tonitrui, quafi uelterrenteshomi»nbsp;ues,uel iram domini fugientes, ac quocunq^ pofiünt pernbsp;labètes: tanta quoq; potetia tua efl,ut uoce tonitrui connbsp;turbentur motes, er quocitq; iujferis fefline properët^

  • 8 Afeenduntmontes (cr)dcfccndûtcanvnbsp;pi in locum quem fundaftieis»

Ad honünum opinionesfuccrefeunt montes, er uelu» ttafcendcreuidentur,dumuallesdefident, er continuo iuga.nbsp;humiliores fiunt, ubi defidentibus aquis et in Oceanumnbsp;coüe£Hs,montes er campi ualles^ apparuerint. Ad tonbsp;cum,mquit,quem fiindafti,id efl,diflgt;ofuifli eis.Eo enh»nbsp;fitu omnia ordtnantur,quo tibi placuit. A fola entm uo»nbsp;luntate dei er gratia pendet omnis uita er falus utuen»nbsp;tium in terra : quando unico dei nutu naturam aquafi»nbsp;nere potefi agcre negotium fuum, er uendicarefibi lo»nbsp;eum proprium,qui dei uolunsatenunc efi definitus,nonnbsp;fupra,fed prope aridam.

  • 9 ». 7'erminü pofuifti (que) non trâfgrcdiçn-

CCc


-ocr page 310-

PS ALTERIVM turtnccy conuertentur operire ter ram.

S'mgulu rrbuf naturalibits, dementis cr ex démentit conflitutis, naturalia CJquot; accommoda loca deus conflit*nbsp;tuit or commendauit, tanto autem nature miracuh, utnbsp;maris aquit deuentur quidem fuper terram, non tarnennbsp;'m earn inundent, fed intra terminas fibi conjlitutos connbsp;duferemancaat, QijitWHmktctftKgeddtur, eleuenturnbsp;ey confluant,humiliora tarnen loca non adobruant.

  • 10 nbsp;Qui cmittis fontes in conualiibus: internbsp;medium inontium pertranfibunt(lt;i^«lt;e.)

Aquis opus erat pro uita in terra agentibushotnini» McJuS.”'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;befiijs, idea eat dominus non uulgaribw miraeu

lis perpetuo adminiflrat, Fontium autem cr fluminum meminit,qu£ facra habita funt prifciSfeynuminum openbsp;ra ud miracula,QM confyderanteshomines,inpgnemnbsp;diuinorum miraculorum cai^am inuenirent, ni ft uanio*nbsp;ribus cogitattbuf occuparentur, Elcgantißime enim donbsp;minus aperuit uenat fontium in uaUibus, cr non raro innbsp;montibut, unde coücdæ aqua in flumina cxonerantur.

  • 11 nbsp;Potabunt omnes befti^ agriexpedabutnbsp;onagri in fiti fua.

Fontium cr fluminum ufum canit etiam in his lods, ubi nuHi homines habit ant,beftijs enim inferuiunt. tie*nbsp;mihit autem nominat'm onagrorum, quod flnt inter cænbsp;ter as beftiM folitudinis amantiores, coque flrè habitentnbsp;'m locis arentibus, quareßtts illorum pro exemplo ar*nbsp;dentioris defyderij ponitur « Reflinguunt ergo huiuflnonbsp;di riuis befti(e,cr refrigerant fitim fuam.

IX Superea uolucres ccriihabitabüttde dio petrarum dabunt uoces.

luxttt fontes er flumina aues coeli er apes, er quic* animantium efl refident, idoneo lÜis loco pro efeisnbsp;amp; potu, unde er de frondibus er pratis fuauiter ca»nbsp;nunt creatori fuo, in locis fcilicet tutis att^ uirentibus,nbsp;homines non ftupidosaüicieMes ad creatorss fui gloria,nbsp;er ad nature create miraculumacdecorem.'fubindi*nbsp;cans arbores prope flumina, er fontes flue riuos ad ternbsp;rte ornatum, qult;e condita efl fuo ufu propter hominem,nbsp;ut ip fe creatori feruiat er obediat, fide cr iuflitia cxernbsp;ccndus,er domino fuo modo aßimilandus.

^3 R^’g’ns montes de fuperiohbusfuistde frudu operum tuorum fatiabitur terra:nbsp;Piuuix bc* Beneficium pluuia iterum canit ex nubibus, quoi uo*nbsp;catdei cœnacula. Uiontes uero pluuia rigari ideo nomi*nbsp;iiatim dicit,cum tarnen tota terra per illam faecudetur,nbsp;quiaiUinifi pluuia rigarentur,prorfus flerileßerent,nbsp;quando rigari nequeunt per flumina. Tua opera er iufnbsp;fa,ceelorum autem mfluentia cr aquaru defuper deflu*nbsp;xu cr irrigatione terra fcecundatur erfruàificat,utnbsp;proférât cibum hominibus,ad dei cultu eleâis ex terra.nbsp;Producensfoenumiumentis:amp;herbamnbsp;feruituti hominû,uteducas pané deterra:nbsp;Ex huiufmodi irrigatione pluuiarum non folum hominbsp;nibus proueniunt fua Militâtes, fed cr reliquis animan*nbsp;tibus,nempegramen,herbte,fruges,uinum,oleum cr renbsp;liquaarbores. Omnia tarnen interim fiunt,priecipuenbsp;propter hominem,quem conflituit dominum et ufufru*

THILLIÆÏ.

âuarium totius terra (^jnarK. Ea tarnen domintùiffli tua regenda cr elaboranda, ut è terra huiufmedinbsp;me fibi proueniant, cr iüisfrui poßit:iuxta iVud, Infu“nbsp;doreuultus tuiuefeeriscibo tuo. QMimuerotuoititiianbsp;hac factas,M prtncipaliscaufa aßiftcns,cr uim doiiansnbsp;quantum tuuis,er quandouis, talia progerminaiidi:nbsp;idco reélius tranflulit prifeus, Vt educaxpanemdeter*nbsp;ra,quàm fi dicatur, Vt educat. Panis autem nomine di*nbsp;citur omnis ctbus. qui homini prouenit de terra,

amp; uinumlaetificetcor hominis.urexhiJa ret faciéin olco.amp; panis cor hominis coa^nbsp;firmet.

titter labores,miferiM ac triftitias huius mortalis uit^ vintbao dominus etiam prouenire facit uinum,non fiaeadhibitonbsp;illius labore cr cultu : quo uino moderate fumpto, cornbsp;hominis mirum in modum recreatur,cr refligeratur a*nbsp;nimus.Tum etiam facit prouenire oleum,quod ut aduenbsp;getationcm pertinet animalium cr corporis humant,nbsp;commodtßimumq; ad cibos, prodefl tarnen orienealibufnbsp;cr auflralibus ui calorie afluantibus nen parum ad coiinbsp;firmationem o' confolidationem corporis, quo durartnbsp;in diuo cr laboribus poßint magis,nbsp;nbsp;nbsp;poft calores re*

crcari,qu'm cr exhilararifaciebus. Qjtoduthominum abufu uerfum fit tnluxH, datum eft tanun gratia dei adnbsp;nece/farium cr utilem ufum. Ab oleo dicitftd eft, P^'^nbsp;pter oleum, quo unguneur facies cr corpus adnbsp;rem cr robur. Et pants cor hominis con firmet.

enim cibus quo uires hominis melius nfleiamur quM panis,teftante cr Abraham,qui cum angelos quos ho*nbsp;mines putabathortarcturad flmendum cibum, adiecit.nbsp;Et cofortate cor ueflrti, Hon enim minus-fed m'gi^P“*nbsp;nis qu.im oleum uel unguentumreficit membra homuiisnbsp;cr ad labores perfcrendos fuftentat.

16 SaturabunturJignacampi (donttniG')ct' driLibaniquasplantauit:

Expluuiie quoq^ beneficia fatiantur, rigantur,refiet* uaiturcr fcecundantur arbores ingentes CT excelpßi*nbsp;mie,qu£ Hebratis arbores dei dicuntur, ficutomnia ma*nbsp;gnaac illuflria,inufitata rt magnifica. Q«lt;fnbsp;peram inteUigeret, cr arbores effe deos contederet ex “nbsp;hoc loco,prifcus tranftulit,Arbores eampitpro eo quodnbsp;nuUa hominum,fed dei tantum cultura crefcant, fine lanbsp;bore hominum, cum maxima Militate eoru,nbsp;emphafi adicâumfit, Cedri Eibani quiU plantanit, f^unbsp;cet folus dominus fine coUationc operum bominthm,nbsp;ciofißimiis reluccntes mgloriam dei.

17 illic pafferes nidificabüt.Hcrodiî domus duxeffeorum.

Hon folum adtfieijs feruiunt altißimee cedri, quem fru Hum firiritus domini non tatoperelaudare uoluit,ne amnbsp;bitiofarumdomuum ufum commendare uideretur,fednbsp;uolucribus iUas donat pro nidis fuis, ubi commodius crnbsp;tutius pullos fuos excludere cr educate poßint, quodnbsp;c/i opus domini,cui obediut cr canunt.Ciconi£au*nbsp;tern peculiariter mcminit,facrofanHam ex nomineernbsp;benouolentißimam auem ad progenttorcsfuos,quodcanbsp;altioribus foleat arboribus nidiftcare,qualesfMi^^^eu*


-ocr page 311-

PSALTERIVM

tes,alibi autcm alite arbores, quarum incerta Hf« y «rrfffrantKr nomina,Prifeus autem diccns,iierodijnbsp;^’»«W ducem eorum,manifcßc fequutus uidetur aliamnbsp;1^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uel fignißcantiam.

’’’ontes cxcelficcruis:petrarefugium he

^°ntium ttfum canit, qui celßoresfunt quàm ut homi ^^iiieisquicquam queant agere. lllic ergo aguntca^nbsp;rupicaprte crfimilia, uariaq; fecundum terræ nanbsp;animalia,ut qualia qualibui m locis fecundum ge»nbsp;'‘‘^^tformas, magnitudines, colore: zr diffirentitss relisnbsp;t/dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5“« progenerc/if Hr /pecieteniu enarrari non poßiiit,

^“quot;^tibteilißimorum ucrmiculorum crmuriu ßgt;ecies ''‘'‘^^ifariam luxta locum inutentur fecundum ilia. Cernbsp;quot;“îdixit prifeus, ut notiores cr gcneraliorcs feras ex«nbsp;refugium hcrinacijs uel cunieusnbsp;^•^(gt;oribus,aut alijs fecundum regiones.'mteüigens uanbsp;^'“anintalcula refidentia in petris,quorum eßinfinitutnbsp;incertus catalogus nominum cr rerum. Vmamp;nbsp;petras eße 4 domino paratax animalibus, ZT nisnbsp;tuto quiefeere poßint ab infeéiatoribus animalinbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; quites fingula habent cr patiuntur, mirabili pros

i ^fcitlunam in tempora: folcognouitod

SoIk^ luti^^ noilis ac diei utilitatem celcbrat. Lunant ’^‘'^“faétam in tempora folennitatum cr anni portiosnbsp;«t ea menfes or aniii numerentur, ut omnia fecunsnbsp;motumfeßa in lege numcrantur,cuiui ut pronbsp;«ßri curfus zidquot; inßuentia notior eß hominibus,cUnbsp;^‘*^»iotiimhominibus notum eße uoluit,noniniititemnbsp;''’’’nibus operibus humanis ’m terra, fed er ut deigrasnbsp;'‘“quot;n pro eo dono non ßne gratitudine acciperent, ideanbsp;^'^'»eniarum ßßa inßituit.Sol cognouit occafum fuumnbsp;obliquitatcm zodiaci,nunc citius,nunc tardius ocnbsp;'''^ndo er oriendo, cxaltando zs' demittendo radiosnbsp;^^^tenaßentium profeäum.Cuius curfuinondecrenbsp;“ioBKnw folennitates, ne ueluti deus aliquis putarcsnbsp;'^l’rotantis benefieiß colendus. Sine cuius inßuentianbsp;'“ff ne luna quidem quiequam poffe fentitur ex ecsnbsp;n’lgt;us fuis.Vt in bis tarn praclaris luminibus, or«nbsp;ß^^^bus nobilißimis creaturis, non niß creator ambosnbsp;er omnium aliorum coleretur.

^ofuifti tcncbras,amp; faÖa eft nox: in ipfa P^hranfibunt omnesbeftiae fyluæ,

Qfiibi« poh)?iin«iB ufui noxßt canit, beßijs fcilicet ^“^ßimerdiu m lußris fuis accubant, quando abfentianbsp;' ‘‘^‘tnoflrohcmiß'hterionobis rclinquitno£lcm,alijsnbsp;diem 'm oppoßta orbis regione, nobis autem prænbsp;obfundit fua abfentia tenebras fecundum consnbsp;quot;’“ummotum fuum,uigiatiqHatuorhoris numerandu.nbsp;’'oile autem mouentur er prorepunt ad fua habisnbsp;^^“U.Ufl ad alias fuas neeeßitates omnes beßite fylute.nbsp;ß^cenimßne timoré hominum peruagantur, qutesnbsp;“nimalia fuis locis conquiefeunt,

Catulilconum rugientes ut rapiant, 8c ’ï'^ïrant à dco efcam fibi.

THILLTM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151

NoiSis potißimum tempore qutedam atrociora anima. lia dißurrunt pro cibo fuo,quorum potißimum caro cisnbsp;bus eß,ut leonum catuli, qui tranfeurrunt paßim ut efunbsp;nein ftdare poßint er comedant, perquirendo ßras asnbsp;lia!S,lupos,ceruos er alia, interdiu autem homines. Uacnbsp;autem omnia à deo quarunt efcasfuas, er petere dicunnbsp;tur àdcofuo efcamfibi, unde enim iüis prlt;eda fempernbsp;obueniret.^Hmc autem difcendum, fi iußus deus has trunbsp;cesbeluas innocuisferis pafeit aliquando,quibus tamerinbsp;poßhanc uitam nihil promißt,ßrendum nobis eße, finbsp;quando maloru libidini permittimur,qui poß hanc bea*nbsp;tarn uitam certo expeétamus,

iX Ortuseftfol(er) cógregatifunt:amp;in cU bilibus fuis collocabuntur.

Scueriores beßia er carnium uoracitate uiuentes,fic domini prouidentia compefeit, ut interdiu paueant, ernbsp;delitefcantcum fuisfimilibus, quienon 'muadunt, quodnbsp;hic dielt congregari. Innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim fuis accubunt,

per diem quicfcentes,dei ordinatioae er hominum timo re, quem dominus mdidit illis, er àferuorefolis, quemnbsp;Calida ißa aiiimalia minus ferre pojßtnt : node uero, utnbsp;dida/m eß,obambulant pro perquirenda efca.

1.5 Exibit homo ad opus fuum:amp; ad opera^ tionem fuam ufqj ad uefperam.

Alia quoqueratio diuiniordinis aßignatur pro anis Hom;n[s„j malium iüortim quiete per diem, ut tune condantur in ceffius,nbsp;fuis lußris, ut homo ad colendum terrain, quod priceisnbsp;puum eius opus eß,prodeat, diemq^ in eo confumatnosnbsp;de quieturus.ita cum beßijs terra ufus ueluti per uices,nbsp;tune prodiens cum latent ferlt;e, tum tuto quiefeens dtvmnbsp;belu£ circunuerfant. Herum hic locus contra otiivm,nbsp;quod nec hominibus nec beßijs permittitur,feduultnbsp;deus pro uidu laboriofos eßle homines,non tarnen folicinbsp;tos : quandoquidem cura eß omnium apud dettrn, quinbsp;omnia nutrit, dum bcnedidionem effundit. Omnibusnbsp;autem fuum defignat opus, ergratiamuariamingesnbsp;niorum donat, er ordinat cuiufque uitam zx fortan,nbsp;occafionem largiens agendi, ne quifquam otiofus 'muesnbsp;tiiatur, nifiqui feipfumignorât, er Dei beneficiatwiinbsp;agnofeit.

14 Quàm magnificata funt opera tua domî neComniâ in fapiêtia fcciftitimpleta eft ter^nbsp;ra poffeffionetua»

Tranfitumfacit ad canenda poß terram miracula Sapfimta tnaris cum exclamatione, nata ex admirations tam im^ tuns.nbsp;menf£ uirtutis ac fapienti£,qu£ utiq; minfiee adeo resnbsp;lucet in tanta rerum copia, ufu ac ordine. Vere enim tonbsp;tum orbem bonis dei redudare uidet, quicumq^ id quodnbsp;omnium oculis expofitum efl agnofcerc poterit. M ultinbsp;plicia,ait,funt er magnifica opéra domini,omnisgenesnbsp;ris creatur£ tuam oßinduntfapientiam cr pote/uiain.nbsp;Tu enim omnibus das effe,uiuere zr opcrari.dccentißinbsp;mo ordine zy natura ßcißi, dominta uniucrforum tunbsp;es,zrea omnia in ufum nobis conccßißi, ut nos tuantnbsp;bonitatem agnofeentes, fecundum tuum beneplacitumnbsp;uiueremus,zr pro tua uoluntateobedientes, gloria tuanbsp;participes fieremus, er tuin nobis glorificareris, ziT.

CCc X


-ocr page 312-

P S AL TERIVM

Koj de tu.t bonitate in tetemum fruêdo bcttti elJemtu dd laudcm

Hoc mare magnum, Scfpatiofummanp bus:illic reptilia,quorfi non eft numerus,nbsp;Animalia pufilla cum magnist

«liri« mira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potentiam cr fapieiitiam lt;i Wrfrt, ^uod

«Hit. latum mantbus didtur Hebraico more, id eß fßatijs am=‘ plißimis,hdbeiis fdlicet latißima brachia atq; ßnuf:ubinbsp;non fit numerus aliquis, non folum indiuiduorum, fed etnbsp;ßiecierum reptilium maris, feße mouitamium in aquis.nbsp;infinitum efl enim in mari genus pifcium non tantumnbsp;paruorumjéd etiam magnorum :funt enim quteda monnbsp;ftroflemagnitudinis zr paruitatis.lAirabilK enim in manbsp;ri relucet diuina maieflas et fapientia, non minus quantnbsp;in terra. Ad qua omnia confyderanda, /fleâanda zs“ adnbsp;miranda condidit deus hominem, quernintelledualentnbsp;propterea ficit,ut omnibus dominaretur, zr conditorisnbsp;perfidionem reuererctur,zj‘ uoluntati obflequeretur^nbsp;illicnauespertranfibüt. Draco ifte (^Hc)nbsp;formafti ad illudendum ei.*

No;« mirabiliter in mari pifces exiflunt,fed ea tiam non fine miraculo rationis human£ zr inflindu nanbsp;tur£, fupra naturam ut uidetur homines in nauibusnbsp;transjrétant quaquauerfum uolunt in tempore, fecunanbsp;dum uentum, quern humana ratio digit zy moderatur,nbsp;Leuiathan. multiplid ZT admirabiliingenio zr opera. Leuiathannbsp;quoq^ in mari ludit, quo nomine cete, id eflimmanioresnbsp;maris beluas fignificat numero fingulari, quo figniftca*nbsp;tur robur immenflim,quo ita in mari dominatur,ut meanbsp;rus lufus fit uenari zr capere in ea qualibet animatia,nbsp;naues euertere, cundamq^ uim turn hominum turn beanbsp;fliarum proterere.

omnia à te expedant, ut des illis efcam in tempore.

Omnia ifla animalia in mari ztquot; ärida à te ßolo alimena !üu« fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fumunt : tu omnibus illis jrangis pa

nem, zr eflcam prabes in tempore fluo, pro ipflorum flua flentationeneceflflaria proeisflolicitus, ctuniuerflali pronbsp;uidentia fidclts pater. Omnibus fiquidem proflneit, quinbsp;omnia pafleit, à cuius bénéfices omnium uita pendet,nbsp;iflud utinam quàm dare hie didtur, tarn eflflet certo pernbsp;fluaflum omnibus. Quo enim flcdcrum,proh dedccus,minbsp;fleros nos U»a uentris cura non protrudit f Turn quananbsp;tus eflrerum omnium abuflus ƒ quanta temporis bencq;nbsp;agendi occafionum negligètiafqua longe à nobis eflflent,nbsp;fi certo crederemus à bcneuolentia deifltc nobis donarinbsp;omnia,ut uerflus flequentes docent.

a8 nbsp;Da n te te illis,colligen t : aperiente te ma*

num tuam, omnia replebuntur bonitate, si tu unus illis dederis animantibus,de quibus iam dianbsp;dum efl terreflribuszrmarinis,annonam acuidum,nbsp;auidißime ZTgratißiine colligent: fi ucro ncgaueris,penbsp;riclitabuntur flame zr uita, ut ncqueant uel adhoramnbsp;fubflflere, non te ipflts fluflentante dementis tuis zr denbsp;mentatis. Te uero aperiente manum, zr largiente boninbsp;tacis zr potentia tu£ beneficia, omnes bono flaturabunnbsp;t«r, liberalitate zr prouidcntia tua uidum amp; omni^

T H ILL IM,

misneccjflariafluflcipient.

Auertenteautemtefaciem, turbabutor?. auferes fpiritum eorum, Si deficient, Si innbsp;puluerem fuumreuertentur.

Si quando uero auerteris ab eis flaciem tuam ,fituea deflitucre coeperis neccflflarijs aduitam ZT opus,lurbaanbsp;bu-ntur omnia,flubflequctur ilico mors zr perditio.Aufinbsp;rese/iimeis ffiiritum uitalem,ut nequeant refliirare,nbsp;qu£ ex teflolo habent ut flurent, uiuant, open ntur crnbsp;durent, qum zr ad puluerem fluum unde creataflunt oanbsp;mnia reuertentur.Si enim dominus uel ad momentum flanbsp;uoris fltti nos re/fledu deflituerit, nonflolum mifereturanbsp;babimur, fled flitnulflolitis benefie qs deflituti, reuedeanbsp;mur in limum noflrum,unde lÜe nos finxit,

50 Emittefpiritum tuumamp;creabütun(C^^ renouabis faciem terræ.

Nomoî quotidieflnritus zr animas condû (T ht locum demortuoru animantiu, ut flic cotinuo mutidusnbsp;renouctur.Emittis,hiquit,fljiritum tuu: näuitaabipfifUiU.nbsp;ttttoin/}gt;iratur: iuxtalOud, Ethifln'rauitmflac“^^nbsp;halitumuit£. sic flingulisannisdatuiuificatrices ainanbsp;mas fingulis rebus,ut renoucturfl4cies terr£, quaq“'^“nbsp;tannis emori zr labafleere cernitur per hyemein, tf«quot;quot;nbsp;fleit autem V ere, id cfl refiorcre incipit jfliritu ZTnbsp;re foils, R ede ergo dicit, enuflflo flnntu dei atiimauti‘i renbsp;creari,quibus flacies orbis uduti renouatur.

5» Sitgloriadomim in feculum.dïtabituf dominus in operibus fuis,

Hotand'-um pi/s omnibus maxime zr flemper, utglo» ria domini duccflcat,cx creaturis agnoflatur,zrnbsp;creator uencrctur tn perpetuum, Vitde zr exeh'”''^“^nbsp;nem animi htducit ex conflyderatione maieflat'^ diumr,nbsp;uoluptatemflynccrißimam zr lutitiam pereipir»^^^'nbsp;omnid pradida tanta flormauerit flapientia crnbsp;tantaq; bonitateflua cumulât, ßcut pater in flUonbsp;uidetur, quem fltngulan ßuet indulgentia, zr arttfèxt»nbsp;operc,in quo nwlturn opera impendit. Complurrt intmnbsp;domino in creaturis fluis,/iquidem uidit omiua quanbsp;rat, zr ecce bona ualdc er at. in quibus efl et u nobis connbsp;tcmplandiis,laudandus zr glorificandus.

Qui rcfpicitterram,8cfafiteaintrenicret (5«i)tangitmontesamp;; fumigant, .

Quiflolonutufluo exagitatterràm,dumiubetetuuit commouetur,zrquafi flormidolofla contregt;ntflrd^q‘*^‘°°’^nbsp;tangit montes zr fitmigant, ipfle è montibus nubes proanbsp;ducit et pluuias:hoc efl,nihd tatis nitituruiribus,q^ «onbsp;concidat domino manum fluam flubmouete, uel irato «wnbsp;tu ajfliciente. Perclegans autem efl potentia diuniaflanbsp;gnificatio in eo quad canit, ui flolo dci intuitu terrätreanbsp;mere,zr à flolodus contadumontesiamcxcclflosß^nbsp;mare. Solenne quoque cfl, in flcripturis per ignemdiui*nbsp;nam ultioncm fignifleare,

33 Cantabo domino in uita mea: plâllâ ded meoquandiufum.

Per omnes dies uitamea donee uixcro cantabo amp; gratias agam domino pro gloria flua in creaturis fluis,zrnbsp;benefieüs, quas admiratione bonitatis flu£ adplenunfnbsp;laudart


-ocr page 313-

PSÄLTERIVM

nequeo, in quo uno firn perpétué gauifuru^, Uoluptate habiturut, fi illiut me uolutati per omnianbsp;*^‘oitimodare ßuduero : fie deui in nobis Utari uideturnbsp;^fifeobleâari, dum déclarai gratiamfuam tantis innbsp;bénéficias, PfaUamdeo meo quandiu fum, agnofeantnbsp;5^ ^itatemfuam qui propter me creauit omnia.

^tteundum fie ei doquium nieuni,ego uc dekdabor in domino.

yt mihi fuaue eß coUoqui deo meo, cr de eius bencft inbsp;nbsp;nbsp;^^^^loriari:fic ei quoq; placeat hoc meum dtélamen cf

¦ nbsp;nbsp;I'“'«CMm, fide cr deuotione animi depromptum. Ego

in domino, concitabo meipfum hac meditatione laudes dei, deleélatus contemplationemirifieogt;‘nbsp;, ^‘quot;’^opcrumdeit

' I^eficientpcccatorcs à terra,Si iniqui,ita ^^non fintî benedic anima mca domino.nbsp;iJ*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M.)

^tießatis laudisq; diuinlt;e uere ßudioßum,perfeäo olt;e ^°odißc oportet improbos,omniq; ßudioorare,e:^adnbsp;’'^’^eramfuam intpendere, ut obuneant ubiq^ pif, quinbsp;agnofeant, colaiu, prlt;edicenc. \ndeoratnbsp;^1, P ”’gt;0' finud priedicitforc,ut null£ fuperfitturi fint rénbsp;^fi^iieeoru/m, qui nonagnofcuntfuumcOnditoretn.in»nbsp;’’amp;tiijui inter dei créaturescomputentur, fed eradi^nbsp;de terra, CT fint ubique, qui dei laudes uere ce»nbsp;, Etiam fi id nunquain fiiturumßtcretur, oran»nbsp;ianten eß cr defydcraitdum, cr iuxta Dei legetnnbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^7 °nnia annitêdwn,utfanilificetur nomen dei ubiq;,

denuo ad idem hortatur. Benedic, inquit, *'quot;»iamea dominum, Spiritus meus et mens effluat fernnbsp;deilaudes,exdeuota memoria bonitatis diuimenbsp;b^neficiorum, Ncc ego folus id agere cupio, fed hornbsp;'‘“’’tues, ut non obmittant fimiliamoliri, corde a*nbsp;'^''^'iontinum glorificando. ideoiungit inHcbraico,nbsp;^lu ia, Lauda te donùnum, Vt cnim nunc eß hoc carnbsp;lt;i^eantata laus dei:fic in teternum ab omnibus crelt;tnbsp;'’’''^tantaridebeti

PSALMVS CV. Halleluia.

titulo hutte pfalmum carere arbitrantur: nifi foroMi quidam uoluntüallclu ia finalem diâio»nbsp;^^pracedentts Pfalmi,effc titulum fequentis,maximenbsp;^'f^quensincipiat alio uerbo quàm Haüelu ia, quod in»nbsp;^P'^etatum ualet,Laudite deum,

V M EN T V M,Prouidentiadei docetur,amp;* J paterna ad credentes.

Onfiteniini Domino, (cr)in^ uocate nomen eius.'annuntiatenbsp;inter genres opéra eius.

Inuitat ad laudandum deiim cr inuo»

tumen eiui,id eß. profitendum ipfum effe 4 quo Zrferuantur omnù, qui eß uerißimus domini Deinbsp;Agnofcerebonitatem zx beneficia dei, quod eßnbsp;^ttiiu agere, çr m omni aduerßtate neceßitate adnbsp;Piutn deum rccurrere gt; in nomine eiut petere ?


THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lyj

înquit,facitc în popttUs omnibus, qui haâenus deum ue rum ignorantcsßtgna er lapides,Gr qute nihili funt crnbsp;nihil poffunt adoraucrunt, illis nunc aliquando narratenbsp;opera det noßri,dei ucri, Eius autem opera funt,proui»nbsp;dentia er cura circa fuos, quam fideles experti pradi»nbsp;cant omnibus, à quo toti pendent cr cupiunt ipfum fo»nbsp;lum ab omnibus gloriftcari.

Cantate ei,Sc pfallitc eknarrate omnia mi rabilia eius.

Ei domino deo canite, non dijs, non angelis, homini» bus uel nobifipfis, non uitijs uel criminofts, fed deo foil,nbsp;rf quo omnta bona in omnibus proficifeuntur cr patrannbsp;tur, quie ad laUdem dei continuo funt tneditanda fideli=nbsp;bus. Vocat autem nurabilia hlt;ec, quia non poteß inirinbsp;ratiofapienti£amp;bonitatis,qu£in dei relucetoperi»nbsp;bu{,quibus pijs fibicredentibusadeß, ad iUoriintbo»nbsp;num, cr qua dignus efigloriam, Nogt;f quod pluri“nbsp;mum deleâetur dominus in cantionibus, fed in fide crnbsp;obedietitia eorum, qui totos fe iUi deuouere CT fubderenbsp;cupiunt, cr omnia fua bona illt foli refirre accepta crnbsp;grata didicerunt,

Laudamini in nominefando eîus;iætcgt;

tur cor quærentium dominum.

Obleâateuofipfos, er gloriamini in nomine faniio uel fanélitatis eius, id eß, in pr£clara iHa dei maicßate,nbsp;qu£ fe ubiq; in ueßram falutem tarn mirtfice oßcntat.Etnbsp;latetur cor eorum ,quod hac rite confiderata, omninonbsp;fieri neceffe eß. Qjiis eiiim non itnpenfe l£tetur,omni»nbsp;potentem agnofeens fUum deum er patrem effe, tantanbsp;qui fecit er facere paratus eß proficere'm falutem ernbsp;¦ 'mufumfecoleittium.lnquofolofynccrepijlatarifinenbsp;periculo pofiunt. Cat era omnia caduca funt er cuani»nbsp;da,ut dum maxime diliguntur, minus fujficiant Uel per»nbsp;feueranter aßint.

Quæritc dominu,amp;confirmaminitqu^-’ ritefaciem eius Temper.

Sine domino quia nihil eßis, nee altquid poteßis, ideo tum quarite qui folus eß omnipotens, à quo eßis quic»nbsp;quid eßis. Qjiarite fadem eius femper,fludete placere Summum.nbsp;illi per omnia, er attendere diligenter ad eius benepla»nbsp;citunt. Noncurritead alios quofeunque auxtliatores,nbsp;dominus hunc honorem inuocationis, eorum quos con»nbsp;diditalteri nonpatiturdeferri. Aliudeßautemfademnbsp;eius quarere er ferre,ficut aliud eßclementiam fentirenbsp;er fitrorem. C^uanquam er fadem quarere did poßit,nbsp;coram area domini fecundum dei legem dominum inuonbsp;care er comparere 'm caetu fidelium,dominum concoranbsp;diter colentium er laudantium.

5 Mementotemirabiliueius quffecit.’prO' digia eius amp; iudicia oris eius.

Nonfuntinobliuioncm reifdenda ddbeneficia, fed cumgratiarumadtone femper memoranda. lud£is qui»nbsp;dem ea qu£peculiariter pro ifraelc dominus fecit, por»nbsp;tenta dicuntur,infuetis rationibus crmodis proiHo»nbsp;rum liberatione perfeda . Eadem er iudicia oris dei di»nbsp;cutttur,nam eo itadecernenteatque iudicante miraculdnbsp;CCc



-ocr page 314-

¦f

PSALTER!VM

pro fctnilK icditd funt.l^os ttero fccundu ^iritumfi^ lij ifraelfdgue plum cr maiom beneficia ^uotidieper*nbsp;ciptinus, pergmtiam dei i» Chriflo: confydcrareq^ de»nbsp;bent fitncli omnes.quid pro fc cöfolandii dominw agat,nbsp;.qu£ nobts mandant facienda, quomodo impios cor«nbsp;ripere alfuctiK fit

Semen Abraham ferai eius; filij lacob elç âieius.

BJtftonim domina in primis laudate qui cftis fernen A br4= fantB. h£,non tam carnalesfilij fanâorum,quàmi»/}gt;irilu crnbsp;ueritatc,qui eleéliefiisà domino. QuaappeÙationeuonbsp;luit admonere diuinlt;e dignationis, qua fibi m fcruum c«nbsp;legit uo!,non ex ipfiuf folum famiba lacob, fed tota ho»nbsp;minum uniuerfitate,detnde cf lacob reieâo fratre pri»nbsp;mogcnito Efau. Turn enim deum populi eleâi fe confii»nbsp;tuit deuf, licet eius iudicia,id eft, potefias ac regnum innbsp;omni tetra femper obtineat:ideo dicitur,

7 Ipfedominas deus nofter.-in uniuerfa ter raiudiciaeius.

Ipfe efi dominus deus noficr, creator er gubernator omnium eleaorum,non idola uel diui qui dicuntunnennbsp;iam tantim in ludita er Chanaan ,fed in uniuerfa ter»nbsp;ra patent, uidentur ac exercentur tudicia dei, V biquenbsp;enim regnat,iudicat,aciiAet qu£ uultfpunitq; rebelles.nbsp;Vbi ludici quoque turnen ^fr^nfiteiunt nomen dei,quodnbsp;non negaturadfenfum,quum fit tranfeendens ad ensnbsp;omne.Vt autem ipfum fcimus dominum deum noflrum,nbsp;ßc nos quoque agtufcamus iUius cultores er creaturas:nbsp;tudicia,id eft, exemplalt;edita iuftitite ex facris feripturisnbsp;er quotidianis operibus iüius diftticiamus diligenter.

g Memor fuit in ffculum teftamenti fui uer bi(^Hod)mandauitin mille generationes:nbsp;Pro fide Cf ueritate fua qua fe fidelibus patrtbus ob»nbsp;ftrinxerat dudum, gratia iüi referenda eft tun tantum ànbsp;lud£is,fcd ab omnibusgentibus, quarum expeélatio»nbsp;nem non ft'uftrauit, fed locupletißime impleuit promif»nbsp;fa,fimulcf fidemcontulitgentibus, utiüa fe comple»nbsp;Filius Alt; uiftfe credant er gaudeant. ludai autem qui hodie di»nbsp;btaham. cUMur, nihil minus funt quàm filij Abraho: Cf frael,nbsp;quinihili putantesanimarum falutem,nbsp;nbsp;nbsp;Deigloriam

propagatäubiq;,fibqpfis tantu benceffe cupiunt fecun dum carnem, er lucrum reportare corporaliter utcun»nbsp;que obferuata er non intencóla lege, er Chrifti glorianbsp;non perpëdunt, nec dei ueri per Chriftum orbi commennbsp;data, quie beneficia in mdlegenerationes promifit. Iamnbsp;dudum ludaica generatio à deo repulfa cernitur, cf fi’^nbsp;deles ex gentibus ftifcepticharißimi filij con/ficiunturnbsp;Cf eleili.

Ç Quod difpofuitad Abrahäjamp;iuramenx tifuiadifaacî

Ecedus inijt dominus cum Abraham de femine benedi» ^rXm.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multiplicando per Chriftu,quod aliud non eft, quam

fernen piorum, qui funt membra Chrifti, Deo uero to» to corde adhtcrere cupientium, etiam fi de femine Heronbsp;dis er Cyrigencrati fintfecundumcarnem.Et iuramennbsp;ti fui ad ifaac, quo fides noftra fit certior multis ide pro»nbsp;mißt prtediäionibus daturum fe nobis jplenißime enim

IO

II

’ THILLIM» '

-prlt;eftit!tpromiffa.Ecedus illud dei iëlum cittH legimus Genefeos decimofeptitno, cum ifaac uigefim^nbsp;fexto,cum lacob uigefimofeptimo. Erant auti legesß^nbsp;deris, ut effet ipfe lüoru deus,et uicißim iüiipfw popl^nbsp;lus.lncuiusfignum dedit iUts poffeßionem terr£ Cha*nbsp;naan, quod fecundtim rationem humanam fieri non pO)nbsp;fe credebatur ab impi/s, propter illius terr£ fortißimoinbsp;tyrannos,ac firmas urbes atq^ munitiones.

, Etftatuirillud lacob in prfceptum.amp;l^' raelin teftamentumærcrnum,

Hane canitfuiffe populo à deo datam legem,fixdttn^ •quodcumeo ptpigeratrationem, quamuniceexiÿ^*nbsp;fuo quocunque populo,utfoedus hoc coleret, dotninUlttnbsp;deum fuum lüurn agnofcès, feq^ populum eiuspr‘efrquot;’l’nbsp;propter quod et promifit pofteritati fanilorü,utet^‘^‘^^nbsp;futurum, Cf credendo iuftificati faluentur. Aetetfquot;*'’^nbsp;autem feedus uocat ifraeli, non fecundum carnemnbsp;fidem,qua fola deo placetur, ut tllius promißiseert‘gt;‘‘'*nbsp;hterealur, quamlibet diffirantur uel contrarium fi^*nbsp;cernatur ad tempus.

Dicens, Tibi dabo terram Chanaan: ft* niculum hæreditatis ueftræ,

Memorat prima dei beneficia 'm ifraelem, cm» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bentidt

effent exigui numero,pcrpauci cf aduenre in terrdÇl^ M“’ deftinata eis erat 'm hareditatem, Exegit enimnbsp;dem earum rerum qu£ minime uideruntpatriarch^ lt;’*nbsp;mnes, fed pofterifufeeperunt : patres autem prifdnbsp;omnia futur a credendo Cf domino adharédo per fdei»nbsp;faluati funt, Tcrrit autem Chanaan dicebaturnbsp;Cham,cuiusmcollt;e fortes CT pcßtmiextirpandieelt;i»f*nbsp;er in fortem, fùniculum uel hareditatem datida pdfnbsp;bus Cf pijs, donee tales effent fiituri. Voluit his pro»»tnbsp;fis femper pa feere fidem, cr non inaniter exiÿ- ,

Cum effent numero breui : paucifti****^ incolæeius.

Cum effent homines numeri, id eft,pcrpauci, rationc altarumgcntiti,in quibus differfi erant: Cfnbsp;Cl, in mitiodumexiffcnt de terra Chanaan cvmnbsp;patre ad lofeph 'm Aegyptum. Dum enim hicc iüts pro^nbsp;mitterentur admodum pauci erant,crhabitabant'tnednbsp;longo tempore,ccu alieni cr peregri)ii,deq; fide tenta^^fia.nbsp;bantur diu cr multum, iußi credere pofteritatismaxfnbsp;mam multitudinem, cum fines nondum haberent films-terror totius hareditatë, cum non haberét in ea pafi»»nbsp;pedis, utfepulturo locus emendus Abrahec fierit pO)nbsp;mortem Sararcf famcm toties cogerenturfugertnbsp;et'm A egypto uitam rcdimere,tandemgrauißim»nbsp;firuituteopprimi. Inter hoc autem omnia iubenturetenbsp;deremaxima bona,Cf heec deniqueinlonguiquuin-SKnbsp;patres fideles excrcitantur 'm fide, ut ea iuftificati pl^*nbsp;ceant alijs in exemplum.

Etpertranfieruntdegenteingcntcm.'Ä dcregnoad populumalterum.

Ad prarceptumdomini, proq; uarqsneceßitatibitsmt grabantde regione in rcgion(m, 'mcertis fedibus ua^^nbsp;gabantur Abraham, ifaac, lacob peregrini perpetiat-in terra

I'


-ocr page 315-

lîÂLtÉRIVM

^^^diquorumerat'mcaelispatria, cr wterfdccrtit ”^cditlt;u, fed promijfa tamu, Ad quant autcmgentetnnbsp;J illi fucceßiue peruenerint, fatii ex Gcnefis btßo*nbsp;’’‘‘“^laret,

Non rcliquithominem noccrecis:Slt; cor f'Puitpro cis reges,

fané quMtuntuk ßc haberent, ut quorüuis 'utiu ^‘l^obnoxij e^cntjcam tarnen illoru curant deut egit, utnbsp;bedere eos potucrit.Nantnbsp;nbsp;nbsp;reges,nentpe Phara=

regem Aegypti, et Abimelech regem Palæfmie, il “''“’’i «xor« etià nefeientes ßbi cum affuntp(iffeitt,ea’inbsp;yS,lt;iuit:tefiatui effe illoj fuos undos et prophetof^quosnbsp;l'iHcet ledere aemo tentaret.

'î NolitetangerechriftosmeosîôCin pro^ ¦4 ^'^^^‘smeis nolitemalignari.

^osjnquit, ego anücos aßumpßnteam tutelamt peculium ex gcntibuf,uos ne affligerc priefunianbsp;g’Oioî ego nùhi elegi cultores folos mortalium, ad denbsp;grata obfequiam, ut oracula mea exciperent,nbsp;“ renuntiarent nteq; placaretti preeibut, quod fÀnbsp;^'“fiprophetieum. Hoî neminem Ledere permittamnbsp;^tgt;Xne:necunquam patiar affligi,habentes uerbumnbsp;confitentes ueritatemmeam fideles, qumpu»nbsp;16nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prrfecutoresfidclium ueritatts.

c^fuocauitfamem fuper terram: Si. omne

I f’^amentumpaniscontriuit ‘fdcclebrandum beneficium dei, quodlfraéanbsp;P’f'jiitit per lofeph. Obfcruandum uerofiamem à deonbsp;'*'’'‘'’¦*.-1 quo folo pafcimur,quando pro pcccatis uel adnbsp;fuos egere neceffario uidu ad temput fi^nbsp;^^''gam autem panit dixit pro fufientatione, dudanbsp;fij ^^^“pbora, quödgradientes baculo nitantur, De«nbsp;adprofedtionem fidei neeeßarijsrebut, pa-

I gt;f^^^cet,quibut tam immenfa bona pronufcrat.'tam de donünusfide piortim, quam folamficut 'm A=nbsp;j^^fic pofieris omnibus reputauit ad iuflitiam,fic utnbsp;‘’¦‘tter qiîoq; ofiènfut perfidia et mu,rmuratione,ipfos

-^ifitanteeos uirumï in fcruum uænungt; ’^'^Sfftlofeph.

f “‘’’guUri dei confilio, CT ó» bonum fibi (^y'fuis lo» l^^y^fnijfamteflatuted'm Aegyptum fi-atribut tur-dicebat: Ne affligat, neue doleat uobit, quodnbsp;(j quot;“c ucndidiftistnam ut 'm uita uos feruarem,mifit menbsp;cum nwrtuo patre hnpietatis fuie 'mnbsp;^f^tommijfeorarentueniam, Ne, Miqw't, timeatis,nbsp;Utbonum, quoduos cogitaueratis 'm malum,nbsp;^^eretquod pra’fensdicstcjiatur,cr'populatdo*nbsp;’“feruareturuita. Id memorandum ed exeinplum,nbsp;°'^igt;nitari debeant ftdeles.Tantum 'm bonum finit nonbsp;quicquidaccidit,quamlibet improbimalanbsp;'^o^untatc, quibut iUe ut uirgk ad cafligandu

j'^Umiliaucruntin copedibus pedes eins, ’fi^ümpcrtranfiitanimamcius,nbsp;^^filiciterdeiedut ed optimus lofeph, ut mirabiliutnbsp;‘’‘^‘O‘etur,ab 'impqs/ratribut ab illo feruadk.Grauioa

THILLIM* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^4

ributmalis oportuit anteaexercerictprobarilofephU, quàm deus eo populifui feruatorc uteretur,pr'meipanbsp;lem disnitatë euedo. Prieter carceris ntoleflia oportuit „nbsp;n °nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;r-,.- ExercfHum

ferre eiim compedes, çr ferrets cathcnis atteri corpore: fauâotuni. ßcq; cruciari uirü mnocentem neceffefitit, ad idufquenbsp;tempus,quo uenit ad Pharaonem.Multis enim pericultsnbsp;mortis obiedus eft, quo tandem faluaret fiatres. Exem»nbsp;plum cr typus ueri faluatoris trumdi, Chrijli dominùnbsp;Animam tranftre firrum,efi corpus affiigi Letaliter,nugt;nbsp;re Hebraico animam accipicndo pro fubfiantia cr cor»nbsp;pore.

*9 donecuenirct uerbum eiusEloquium domini inflammauiteum:

Donee ueniret ucrbtim eitis, ordinatio fcilicet diu'nna deeo prouehendom regnoPharaonk.vfquead tHndnbsp;enim tempus, necejfe erat humiliari èum,cr multa patinbsp;aegrauia. tn tempore enim probauit eum eloquium dei,nbsp;quid honunis eßet, utq; uatic'mandi gratiam accepiffetnbsp;à domino,qua pincerne çtr piftori fomniafua interpre»nbsp;tatus eft coram Pharaone, tunc 'mnotuit dei mfiitutum.nbsp;Heinceps quoquefratribus reuelatumfuit, quàm uerinbsp;olim fomnia pra:dixiffct, qui tunc grauiter audiebant,nbsp;tandem ut ad falutem fuam neeeßariagrati amplede»nbsp;bantur.Sicdocetdomiiuis fidem esquot; mores,fic exercitatnbsp;pios cr impios, fic diß^enfat negotia regum Cf regno»nbsp;rum,ut agnofcatur GT diligatur^

10 mifirrexamp;folui£eum,princeps populo^ rum 86 dimifit cum.

Cum uenißet uerbum tofeph, uel ut regi mnotefee» toUphV** ref quantus propheta effet, finequ£ fors dominus ei denbsp;flinaßet, mißt rex pro co, non folum eripuit eum, fednbsp;etiam dominum cr moderatorem redorémque populonbsp;rum indituit, diuma prouidentia impulfus eripuit e carnbsp;cere ey umculis,Htexaltaret m regnum,non tarn domi»nbsp;nus Aegypti Pharao fua jfionte,quàm dominus uniucr»nbsp;forum deus,cui fubfunt uota regum ey opera, qui bunanbsp;Hare fuos nouit, er exaltare 'm gloriam dei, ducere adnbsp;portas mortis cr rcducere.

Coftituiteum dominum domus fuæ, SC priocipem omnis poffeffionis fuæ.

Conflituit non tantum dominum domus fua, fed to» tins regni. Ita enim dicebat, Praerk domui mea, cr adnbsp;imperium oris tui parebit omnis populut meus, uno fo»nbsp;ko te anteibo. Et rurfiis, Conflitui te fuper omnem terranbsp;Aegypti,crc.Tum fanecalamitatibusfuis ceu igni cre»nbsp;ptus,'in tampracellentem dignitatem, deficato ïamar»nbsp;gento fimH'is efl eßidut. Rac dignitas quanta fùerit ex»nbsp;plicat uerfus fequens.

Vt erudiret principes eius ficut femeti^ pfumî8£ fenes eius prudentiam doccrct.

Vf pro «oIwMfnte ey uoto fiio erudiret principes, hoc eft in animam eius, pro arbitrio fuo. Ad hune fenfumnbsp;prifcits 'mtellcxit,zy Cbaldaicus interpres,quicquid honbsp;die ludai dicant de umeiedis pr'mdpibut, cumfiatimfenbsp;quatur,Et fenes eius doceret prudentiam. Qui enim iu=nbsp;ucnis erat, fapientes inflruere iam poterat : CT qui fer*nbsp;uus u'milut çy emptitius cr dUenigena erat, fadus eft ,

CCc 4

Il

-ocr page 316-

PSALTERIVM

prmcipum inßitutor er reâor.Hocdutemut mgem nù raculum namtur, quod Aegyptiffemper de iafigni fa*nbsp;picntialiiudati, etiatnad fuperflitionem uf^ doârinamnbsp;iaélaucruttt,tuinc uero ittorum priticipales^dicUfttur ftnbsp;pientiadididße â feruo Hf fcrrfo, cr dfilio lacob exulis.

Etintrauitlfraëlin Aegyptun» ÔC lacob accola fuit in terra Chant»

Quonudo mtrauerit lacob in Aegyptum, ßribitur TewiCha.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cham.quodhuiuffi

li Ui fùerit MefraimjUnde Aegyptm 'mcoli cœpit, NoUt autemfîmul hanegeittem impietatii à primo fuo condi»nbsp;tore, unde er nihil boni er iuflitite ibidem ejjènt edo^nbsp;cendi,uel etiam fufcepturi:fed au/pidum hoc ejjè pote*nbsp;rat futur te calamitatis apud gentem impiam perßreebe.nbsp;Cuius er alioqui nomen refonat miferiiiS,anguftiM ac tenbsp;nebroi. ibi ergo nimium diu peregrmatm eft lacob cutnnbsp;fua pofleritate,inter infidèles idololatrof ZX erudeles.

1.4 Et auxit populuni fuum uehementer: ôC. fîrntauit eum fuper inimicos eius.

fcant Soient in calamitatibus crefeere G“ augeri pij, ut hic ifraël dei prouidentia paruo tempore pro comparatio*nbsp;ne audus ed uehementer, id^ quanto inhumanius tra*nbsp;darentur er opprimerentur,ut etiâ fortior euaferit ad*nbsp;uerftrijs fuis, ut praberent occafionem ex eorum nud»nbsp;titudine ergcrminatione,cogitandi dediminutione eo*nbsp;rum,mafculos flatim àpartu occidendo. Vt diceret rexnbsp;AegyptitEn populus filiorum ifraël multus c cr «ale«nbsp;tior nobts. Hi«c ergo difcendttm quontodo fuos dominusnbsp;maxime tune euehat di à mudo grauißime premuntur.

Conuertit cor eorum ut odirent popult; ium eius:5lt;dolum facerentin feruos eius*nbsp;ßeneffcia in Tranfittim facit ad mémorandum dei beneficium, quonbsp;Äegrpw- ex A egypto poputum rurfus potenti brachio fuo edu*nbsp;xit. lüud autë non nifi antea humiliati, er cumiam plusnbsp;nimio fiuffent ab Aegyptijs attriti,confequi non potue*nbsp;runt. Nec enim pote fi uera populo dei gloria continge*nbsp;re,nifi carne hac penitus confida, ipfe ergo fuis imnut*nbsp;tit,qui eos exerccant,camemq; eorum obterantddeo dinbsp;dtur, Vertit nempe deus cor iüoru ut odirent populumnbsp;fuum. Sic deus author ed etiam odif impiorum in pioî*nbsp;Hominumenimfauor er odium ab Uno domino profi*nbsp;dfcUntur.Dominus ed qui indurauit corPharaonis, ernbsp;Aegyptiorum,ut dolofe agerent in feruos, dreumueni*nbsp;rent nwltiplidter uiolentia crudeli : tune autë erat teinnbsp;pus domino fuccurrendi.

MißtMofen feruum fuumiAaron quem elegitipfum.

Moß$ uoe» Vocrftawi ex pafiore ouitvm, er de pofifeetantes Ko* fen, dominus feruum futon facit, er liberatorem nüttitnbsp;ad populum fuum tempore oportuno, ad regnum uoca*nbsp;tur,et ad falutem populi, Aaron quoque quem er ipfumnbsp;elegit. Ambos non fefe intromittentes, nihil ambientes,nbsp;nihil minus cogitantes digit,mittit, quia complacuit fi*nbsp;bi'miüis ad opera fua per eos perficiendatfic fempernbsp;dominus in tempore afflidis nuttit confolatores, necfi*nbsp;nit adfiigi fupra quam queat firri.

^7 Pofuit in eis uerba fignorum fuorum;

18

THILLIM.

prodigiorum in terra Cham* lt; vt effet tanto efficacior horum confolatio,ftcldl^nbsp;temdedit legatis fuis dominus, uirtute diuina noiifMnbsp;mira lt;edendiportcnta,coram ifraelitico populo, CTnbsp;tra Aegyptios, er iufias quoq; infirendi poenas crudelinbsp;bus er impijs, quiitcrum ad ignominiam hic dicMiirnbsp;filif Cham,impij filij 'm iufium patrem. Qupd uero did*nbsp;tur, Pofuerut figna, ad Kofen refirtur G Aaron, quodnbsp;uero In eis iungitur,ad Aegyptios refirtur.

Mißt tenebras,amp; obfcurauitîôlt; non exa* cerbauitfermonesfuos*

No» recenfet plagas Aegyptiorum omnes, luque ex ordine, ne quis 'm facris eruditionemfuperfiitiofi^nbsp;curiofam quitrere uelit.Simplex efi fiilus ffiritusftndi»nbsp;G ex afjidu proficifdtur poëtica focrofanda,nort eie*nbsp;dione curiofa uerborum. Vndefit ut tenebra denbsp;hic primùm meminit,nona ultio fuerint. Altera particu* Äminf“*nbsp;la huius uerfus,Et non exacerbauit uel repugnauituer*nbsp;bis dus, ambigua ed, poted cnim refirri ad Kofin (Tnbsp;Aaron, qui iußi funtnon fine magno periculonbsp;reregem,iußis tarnen domini obtemperant.Quidu^^nbsp;ipfa portenta refirunt. Poted g ad Aegyptios refirri,nbsp;qui eatenus dicuntur non fuiffe 'mereduli uerbo eiiu,nbsp;quod dimiferunt tandem ifraëlem uidentes niir‘(^^gt;rnbsp;ttonduraueruntinhocinfiituto.

19 Conuertit aquas eorum in fang«*’’®^* amp;occiditpifceseorum*

Prima ultio diuma contra Aegyptios fud aquarum in fanguinem, ut recordarentur iUifts fbiÿ^nbsp;crudelißimi, Q«o 'm fames oeddere aufi futtinbsp;tos'mfluuio, qua plagapercußifunt,utno/fnbsp;potum ad bibendum, fed gpifccsfiuttlinutittK^’^^’^ qnbsp;tur, ut uideretur etiamfubfiantia aquarunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'¦

guinem,non tantum color, quandoquidetttCi'P'r^ uere nequiuerint 'm eis, Ganimalia quoqi rdiq^nbsp;potarinonpotuer'mt.

5’° Etdedit terra eorum ranas in p^**®*^ bus regum ipforum.

Ex putridis non mirum fi rani

Kemf G puUular'mt. Et hecfiiit fecunda pl^è“ quot; gyptiorum,qua nedum uulgus, fed regifnbsp;him G fecretißima loca qii^q^ plena effentnbsp;la 'mtolerabili. Sic enim omnipotens dogt;nintisfa(‘^^^nbsp;ted leuibus rebus plurimum perturbare magn^^fnbsp;nus ed cn 'm),G 'm manu habet tam corporanbsp;mos, quem nemoimpunecontemnet, quinbsp;malis 'mipiosaggredipotcdGfinire. . .

I Dixit, Sc uenitcynomya, omnibus ïïnibus eorum*nbsp;Infedorum turbaan'nnalculorum,nbsp;mixtionem nominant, quarta erat peena 'tn Aegyp 'nbsp;Pediculorum uero malum tertia erat plaga, qao^nbsp;feus dixit Sdniphes, g firtaßis melius qu^u» ‘nbsp;CiuodgenusanimaliupennK,utaiunt,fufftnditurPnbsp;aëra uolitans, fed adeó fubtile g minutum. Ut ocunbsp;fum nifi acute cementis eludatxorpus tarnennbsp;federit acerbißimo terebratfiimulo,ita ut

DI


-ocr page 317-

PSÄLTERrVM

quituiderenon ualet,featiatßimulantcin. Quale* ^que fùerit animal, nihil certe quietum er mundumnbsp;^fit,

Pofuitpiuuias eorum grandinem.-ignem ^oburentem in terra ipforum*

’ Tempefluofit pluuia ergrando, quibut omnia fufit '^filt;tta,feptima erat'mordineplaga: cum expeilareturnbsp;plutùa perniciem fitfeeperufit omnia terrtenanbsp;gt;^^»tia.De quibus uidc feripta in Exodo. Jgnê uero fiantnbsp;^um uocat uredinem uel etiam corrufeationem : ornanbsp;opprimentia er perdentia, ne quid fupere/fet 'm a*nbsp;. ^‘Scrmtntbiw.

’ btperculTit uineas eorum amp; ficulneas co contriuit lignum finium eorum»nbsp;Ci»w bic iumgatficumcum uite, fatis liquet germa*nbsp;ficus cr manfuetas, non fatuos hic defignari cr ali*nbsp;Pplmofiilieetfeptuagefimooilauo. Abfiulit autentnbsp;P^ga omnes hominibus necefiàrios fruàus, uites feinbsp;er pomifiras arbores. Vt h£c omnia figna non u*nbsp;mnofada fiitffe mteüigamus, fed multo tempore donbsp;^mexcrcui/feAegyptios totmagnts plagis,fiquonbsp;^‘Oidcm modo uel refipifeerent toties affltâi,uel prorfutnbsp;» '^ffi'enturob/îiwfft».

^ixit, amp;. uenitlocufta Si. bruchus, cuius crat numerus;

Pbgd locuillt;e bruchi in ordine hiflorite oâaua Witur 'm Exodo, quibus incomodis deuafiati funt hornbsp;‘‘ ogri cr uinetc.Et non crat numerus,hoc efi,'mconfue*nbsp;*° *»curfu, dum alioqui hulufmodi pefies multos patia*nbsp;sed h^c erat prêter communem naturenbsp;regionis moré 'mfignis er 'mtolerabilis, idea

^tconiedit omne foenS in terra eorumt ^comcdit(of»ne»«)frudum terrae eorum»nbsp;^nnia terree Aegypti germina,hoc e^,omnium ani*nbsp;pafcua, h£c plaga abfiulit. Et comedit fruüumnbsp;^°flt;ini,ut nee femina fuperfiter'mt. Htec uero omnia connbsp;Wpioî agebantur,ut no refipifcentes digne punirennbsp;^^ingloriamdet, quicrudelitates tam enormes multitnbsp;er damnare non obmittit, quamlibet diu diffirat,nbsp;•^^’’‘¦'gnitudine mali compenfat diutius Jbretam longa*

. nbsp;nbsp;^ïpercuffitomneprimogenitum in ter*

‘ nbsp;nbsp;^f°fum:primitiasomnislaboriscorum»

^'*^crfiifiio primogenitorum erat dcc'ima, quos nomi* ^orumuel Labore, troponbsp;. quo fignificatur uirtusgenerandi. Sic tacobnbsp;de Kuben primogenito fuo, Primitù tu cs uirtunbsp;quot;’fæ. Cum itaque primogenita er pecorum CT fiUo*nbsp;^fgyptqs 'mterier'mt, rede tranaulit prifeus, Abnbsp;y’^'^^fqueadpecora,4régisfilio ufqueadnouißi*nbsp;‘ ‘mdUe primogenitum. Sed er 'mtelligi poteRfi-au*nbsp;^^yptios his tot prtediélis plagis omnibus printsnbsp;^borum,hoc eü defideratißimis ft‘uaibus,pro qui*nbsp;P'urimum laboraßfint, pro quorum iaâura labo

t cduxit eos cum argento auro t SC

' THILLf M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»VT

noncratintribubuscorum infîrmus« tuffît domine pro perpeßis laboribuf, amp; ^ui‘i donti*nbsp;ttifunt omnù, onußifutttßli^ Ij'racldiuitijs Aegyptio^nbsp;rum,deqtubutExodiduodecimo.Vbiobferuandüquo^ dommium.nbsp;Modo dominus opérai fuorum er molejitam ex faculté“nbsp;tibui Aegypiiortun repeiiderit tnuitis etiam A egyptqftnbsp;quos iujju diuino ßßUerunt pro peecatK lUorum ma-xitnii. Aperte quidem erfynccriter cum omnibtu, etiünbsp;hoßibus agendum eß,nifi fecus domnus iubeat,cuiiis tonbsp;tifumus.ltanemoItcdenduicfl, atcumß-cutluffentdonbsp;minus iam tmpia eß imfericordia qute parcit : unde cfnbsp;Saulfua 'm AmalechitM prtepofiera dementia pcccauit.nbsp;Quod uei ó ait,Et non crat m tribubus eoi um mfirmus,nbsp;mtelligitur qui præ mfirmitatc ab itiœre impedireturnbsp;aut alias mifere haberet.

lam nunegaudent Aegyptq in exitu ifraêlitarum, ubi notanda rerum immutatio. Tarn rar is er tremendts fi»nbsp;gnis non adducu^ntur A cgyptif,ut dimittcrent populumnbsp;dei, nunc tandem adi malts ßus coegerunt etiam illos^nbsp;ut ueloeiter abirent, multüq; l^etati ßintcum abijfßeitt,nbsp;quia ceciderat pauor dontinifuper ipfos ,cum dominonbsp;placuiffèt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ '

amp; ignem utluccrct(«J)pcr nodem.

Dc (/MCdtMnubis er ignts nudta lege m facra hifioria gignumuifi Exodi decimotertio. ‘Tune autem figno uißbili oßendit ^‘***nbsp;dominus, quomodo muiftbiliter ßtis adeR perpétua,nbsp;eosqi duccre foleat. (nterdiu ab leßu folis deßndit nubenbsp;interpofito, quo poßmtfußinerecalorem. Nolt;5fK ueronbsp;proficifci uolentibus uiam ßcit,er pr^eeundo oftenditnbsp;er confolatur ßslendore columna: ignistßc m proßrerisnbsp;et aduerßs dominus tutaturßtos, ßc nihil deograue pronbsp;ßuiseleilis.

4° Pctierunt,amp; ucnitcoturnix: S^panecocli faturauiteos.

QUiede coturnicibus er manna hic canit ,leguntur Exod. Iff. Eo miraculo dominus declarauit,ut ßtos alituanbsp;rus ßt,etiäß nihtl in orbeßtpereßfe uidcatur, unde pa*nbsp;feipoßmt. Petentibusen'tm populis,cr fAofe mtercesnbsp;dente ,delicatiores quafdam auesadduxit miifißerdoanbsp;mini uentus.Et tethera depluerunt panes mireßtaucs ci*nbsp;bos piis,fed non fie ingratis er impifs. Non erim bene*nbsp;ficia domini ex lt;equo omnibus profictunt, ut non ex ee*nbsp;quali fide fufeipiumtur.

Oirupit pcrrain,8c fluxeruntaquæ;abielt; runtin ficco flumina.

Miraculum aqu£ datte in Raphidim narratur Exodi decimo feptimo,ubi contra naturamrerum cr loeiaquxnbsp;defluxeruntèpetra,erin ficcitatibus er deß’rtocru*nbsp;perttntflumina,quoties habebant opus. Hon en'tm intelnbsp;ligendum femel er uno tantum loco aquas fufficientesnbsp;populo tanto propmatas fintes er flumina, plena enimnbsp;funt er perflda beneficia dei, er folo nutu omnia qu£nbsp;uoluit facit,nee quiequam fibi difficile, ne dicam impofiinbsp;fibite^ tantum domino confidatWt

-ocr page 318-

PSALTERIVM

41 Quoniâmemorfuituerbifandifui (^uod habuit)ad Abraham pucruni fuum.

Hm miraculii beofß^ it dominus populo itti pro^ ptcr fücdui olim initum cum Abraham er chéris pa^nbsp;niim^dniue- igt;'i‘»^chif. Non potcsl cnim labefaäari ueritas dci, nonnbsp;nu’-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcrire uol minimu uerbum dat. Promifcrat cnim quar^

tageneratione exituros filios ifracl dc Acgypto, erducendos in terrain Chanaaii, id quod obmtti non poanbsp;tuit^ quic olim fùtura pronùferat nunc exoluit er comsnbsp;plet. Non pojfunt excidere promijja dei. Fidelss dontfsnbsp;nus in uerbus fuis,er fanäus in operibiis,ad cos quos fisnbsp;miles efie lubet elcilos.

45 Eteduxitpopulum fuumincxultationcî èC eleâos fuos in lætitia.

Qjtanta exulcatione er iucunditate exierint erepti de tain crudehferuitute, maxime cum uidiffent perfecunbsp;torfs fuos omaes in mari mortuos, er in littore/poliaii*nbsp;dos expoficosfitede eAcrederc,er certo tefiatur Cansnbsp;tiium [Aofis,quod lAaria fororprxcinitetiam fceminK.nbsp;Cantemus,mquit,dominogloriofe:m typum edudionisnbsp;eleilorum per mare baius calamitatis ex Aegypto adnbsp;tcternain filicitatem, quit eR ßdejibus ucra beata patrdnbsp;et promißionis dignœ terra. Alioqui facde efi elcdos fesnbsp;melcorporaliter ereptos fitißßeßßed eximiadci boiiitMnbsp;longe maiora prlt;eparauit bona credentibat, qute nec 0*nbsp;cuius uidit,nec,erc.

  • 44 Et dcdit illis regiones gentium : Si labo«nbsp;res populorum poflederuntî

Qnjnt patribus terram optimam promifit, banc pos ficris tradidit,ubilabores populorumhæreditauerunt,nbsp;oppida extrada,er terram cultam ab alijs tpfi pofii dcsnbsp;runt erfruitifunt,quandiu domino feruierunt. Cu connbsp;ditioneenim font promißionesetpadadeiadhomineSfnbsp;qu£ fequitur ultimo hoc uerfii.

  • 45 Vt cuftodiantiuftificationesciusî8ilegênbsp;cius exquirant.Hallelu ia.

Vult ereptos ab hoftibus er de feruitio hominum non effe ficliberos, utnih'.ldebeant cuiqaam, fed dco fid mnbsp;er obediensiam ac obferuantiam legum fuarZ er iaftisnbsp;ficationum.tunc maxime obligantur^ ut ipfumfide,ßgt;enbsp;er charitate colant, dodrinain propheticä diuinitus renbsp;uelatam difcan{,fdant,doceant,erfaciaiit, qu£docetnbsp;iuflitiam ucram,non folum fidei,fcd earn qua unicuiquenbsp;reddunt quod fttum eft,deo reuerentiam er obedieiuia^,nbsp;proximis charitate er bcneficentiZ Iteru Haliclu ia adsnbsp;ijcitur,ucl finis carminis iä habiti, uel titulus fequuturi,nbsp;PSALMVS CVU

(HnÖfij/w^Halleluia.

Id eft,Laudate dominum qui cfl ipfa efientia omnium, qui à fe feinper exiftit er dat cundis efife.

ARGUMENT. Gratiarumadio pro ueteribus bcneficijs dei,er imploratiogratiie diuinte.

Onhtemini domino quoniam bonusrquoniaminf^culumminbsp;fericordiaeius,

Commemoratio bonitatis diutniCtfiduciä Pt detww^imorem,ac deinde omne pietatis fiudiu ttli“



THILLIM»

re accendit, äuget er prouehit. ideohanc initiofiatbn utcaufam memorat, curfumma reltgione celebrari abnbsp;omnibus deus debeat, quia/cilicet bonus efi,benignus etnbsp;bcneficuSfCuius femper durabit benignity,qua gratis 0«nbsp;mnibus femper benefacit etiam ittdignis, ermifercordi*nbsp;ter omnia moderatur.

2- Quis loqueturpotentiasdominitaudp tas faciet omnes laudes eius^

Tanta autem cd dei bonitos, ut non folum omnia re* pleat,fed etiam femper dur et,at que 4 nentine poßit fatiinbsp;enarrari. Fortitudo non una fed mfinitit er multie:iiigt;‘nbsp;menfa eft enim dei uirtus er potentia, er inenarrabilifnbsp;omni creatura etia angelicæ, quanto minus hominibuftnbsp;Non ergo tarn loquenda nobis eft, quàm admiranda,l}i‘*nbsp;penda er cum rcuerentia meditanda.ticc cquifiquataponbsp;teft recenfere omnia ea,UMde meritißimam deus laudeittnbsp;mereatur. Quis enim narrabit menarrabHiaf

’ Beatiqui cuftodiuntiudiciumtamp;faciunt iuftitiam in omni tempore,

FSuitis autem quamlibetimmenfie er fempiternabo» nitatis quonta nulli participes, nedum idonei procottesnbsp;pofflent,nifi qui fide earn deguftarunt,adeo,ut earnnbsp;trmulari ftudeanttideofubiecit filiccs effe qui obferuentnbsp;iudicium, er faciunt iuftitiam, hoc ed,fludeant omnianbsp;facere ex a-quitate cr iuftitia, qute comm dco iufta ha»nbsp;bentur. Ffficaciter enim iufti beneplacito dei fludent,cuinbsp;fe totos committunt,quem fyncere timent,cuius flduxinbsp;mifericordiie.

4 Memento noftri (met) dominein be«’^'; placitopopuli tunuifita nosCme^infaJuta'’'

tuo:

Pgt;‘°bona uolimtafc iua domine er ckm(Htia,lt;IK^’* abcs adpopulum lustm, er cledos tuos,obfecro, nKtf«nbsp;Im Tinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meritoru expendos opera, fed

filutari tuo, illo quo omnes filuansur, wficarct/iedi» lgt;^^‘^gt;'‘Chr,ftotuopcrtefaluaricupiiumm^^^^

Ad uidendum in bonitarc eleâorâ tuo* rum, ad lætandum in lætitiaecntis tux: utnbsp;lauderiseumhærediratefua.

hoc ut utdcrc poßm, bonitatem, falutcm er opti* Miimftatiwi ekdorum tuorü, unde er hetaripoßim denbsp;fe icitatc piorii,er ut aducniat mulcts regnutuuiu. Ex»nbsp;ernaftquide proftteritas no raro concingit impijsmul» mnbsp;to cumulatior quàm eledis,utcUnq- tfiis propter impiesnbsp;tatemfuam non fit uera profteritas. Solct autem fcriptunbsp;^ab ips bonis er pradicare dcutn, er accendere in faitnbsp;isftudiumptetatis,qua’ habetur notiora, er m quibiisnbsp;ei onitatè ppetuofentimus. Sed quia ubidecft redusnbsp;anmus,nihilprorfiu bonorZ feiuiripoteft, ideoquotiesnbsp;sterna bona fcriptura mcmorat,ea aiteZigit, qua flu»nbsp;lum eonfeqtdimurregni er iuftitia dei. Huiufmodiiginbsp;tur populo det proftieritatem latitiam ergloriatioiuMnbsp;pr^atHr,fcfiq. eius in his fieri confoicem optât.

reccatiimus eum parribus noftris tiniu* “ceginiusjiniquitatcm fecimus,

Confi*


-ocr page 319-

FSALTERIVM

’X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p‘lt;trtitn peccit^

^iUolens ex eo quod dein patribuf toties fe offviideifti“ ’“^promijjà fuandiilominus prlt;efiitit,cr malitiam co«nbsp;bonitate uidt,/})em fibi cr fuii firtnarc,cwm etnbsp;Wtandem ref^edurum,utcutiq- eumcumpatributnbsp;imtajjent fmpietatefua: quafi dices,Son funbsp;W nteÜores,fed eoru exemplo omnes offindimus,nbsp;!quot;'?*«¦ egimus cum proximOtCrimpidatem admifinuunbsp;nojîrunt.

Patres noftri in Acgypto non intelkxr^ ‘^ntmirabilia tua: nonfueruntmemorcsnbsp;^'’ltitudinis mifericordiæ tuæ.Etirritauenbsp;'**itafcêdentcsin(/«pfr)marc,marcrubrÖ4nbsp;^àpitpeccatd patrom contra dei beneficia comnut»nbsp;prim!im,quod m Aegypto mirabiliadei pernbsp;oflenfa non rite mteUigere uoluerunt, nee om»nbsp;iunj nee bonitatem. N4m cum promißionibui dinbsp;tifis fignis fidem profißi e/fent et gratiof egijßenttnbsp;“tque grauari denuo aliquantulum ab Aegyptijsnbsp;, expoftularitnt cum Kofenbsp;nbsp;nbsp;Aarone, tan»

^^'’linpofloribus, qui pronüffaliberatione efficifient opprimercMur. Deinde uips tot porten«nbsp;j ’ ‘“quot;»Ç; eduäi cum uafis argenteis er aureis, domininbsp;?'quot;t4tcnj experti magnopere fitifient, omnium rurfitsnbsp;'‘'^res,dicebant,liunquid quia non erant 'm Aegynbsp;^‘°Ppu[chra,tulifii inde nos,ut moreremur in defertofnbsp;multa. Hane populi ingratitudinem ZT merenbsp;w canit Pfaltes,cum dicit,Et rebeües fiterunt a»nbsp;^“’quot;Urecarjco/iww.^Mod dicitur rubrum.

üluauit cos propter nomen fuum : ut ^3iïinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ru3iTi*

^0« propter JÖortMB mérita faluauiteot, fed quan» î’*^gt;n w^rafoj tnme« beneficijs eximqs fuperauit. Sta»nbsp;d f niflj nomen fuum orbi cognitum reddere.Hoc ernbsp;poti«4 quàm quid miferi iUi mererentur, confydera»nbsp;Pgt;'opter nomen fuum fcruauit iRos, ut iUud iüuftra»nbsp;p O“ uirtutem fuam celebrem mundo redderet, idconbsp;dixit, vt fciant Aegyptij quod ego dominus, comnbsp;“^ijicdttts fiiero 'm Pharaone,crc.

rubrum, 8C exiccatum ^•'^deduxitcos in abyflïs ficuiin dferto,nbsp;^^epare mare nihil eft nifi prlt;tcipere ZSquot; iubere,nbsp;lt;*oliintitefua mitigarefluduf (y pro uoto difio»nbsp;. etinm contra naturam: fic iufiit diuino mare rubrunbsp;ftduram exiccatum eft, er ceßit tranfnbsp;‘^itielcdis,utambularepotuer'mtmabyfib, ficutnbsp;ereatura mandatis diuinis CT fide»nbsp;ftr ’ Digne enhn feruientibus deo creaturte

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;odientium: amp;rc

iirWeos demanu inimici.

«ilt;j concefia per mar epqs, à dextris er finifiris ( *’“*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^o nutro, mirabiU opere, euadere po»

impettt« crudeliumhoftium Aegyptio» (’^ß^uentiam et ad mortem odientiu. Et de dornt

THILLTM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iy6

durißimteferuitutis,dcq^ firrea ßrnace fuosdominttt redemit de manu inmiici. Kepetitiontbus utiturfcripMnbsp;raadafieuerationeinmaiorem, er utßrtius CT clariutnbsp;ueritM mteüigatur,memoretur crpcnfieuletur.Exinuiinbsp;edenim dciopus,hac uia liberarepiosab mpijStZynbsp;contra naturam aquas alijs prtcbere tranjitum,alios in»nbsp;Moluere.

11 Er operuit aqua tribulantes eos; unus ex cis nonrcmanfit.

Miraculum tantum clare erfimpliciter exprimitur.. ^egyptios, ait, tribulatores fidelium er ad mortem pernbsp;fequentes, er mare cum fitria fubintrantes, poft ƒ. mi»nbsp;Harn dei,in quorumgratiam mare ftabat, impios obuol»nbsp;Uit ac totes cum equitibus çr curribus operuit,eatenusnbsp;Ut ne unus quidem euadere potuerit. Qmnrs enm Aegynbsp;pti/ qui mare intrauerant obuolutt perterunt. Idip/untnbsp;autem c,eteris Aegyptijs paucts remanentibus domi ui»nbsp;duts er orphaiiis quantum mtfertarum conflaunit fa»'nbsp;eile eft cogitare. Confiât enim tnulto numero fiiifieeor,nbsp;quitantinumeri populumaufifitifient adredttum co»nbsp;grre.

Etcredideruntuerbiseiustamp;laudaueruc laudem eius.

Propter pritfens beneficium er in oculisadhuc con» ftitutum cum utderemur Aegyptij mortui m littore,quanbsp;rtimexu«iascumlietitiaraptcbant,credtderu»tuerbtsnbsp;prophetarum tAofîs er Aaron: er laudem domino ho»nbsp;raria dcuotione iners populus cecinerunt, uerbo, can»nbsp;tu er tympanis, Infigne 'm hoc populo exemplum eft,nbsp;non plane renatis in donuno, qui fimul atque dei utrtu»nbsp;tem fentiunt totos fe deo dedunt, nihil eft e ts rcligiofi»nbsp;us: mox autem ut diuerfum femiunt.fiimo citius euane»nbsp;feit omnis eorum reda de deo opmio, carnis enim iudi»nbsp;cio firuntur non fiiiritus.

gt;3' Citofccerunr,oblitifunroperumeius;8C non fuftinueruntconüliumeius«

Cito ficerunt, hoc ed, properarunt. Videtur notaf» fe murmur populi contra Mofen exortum in Marath.nbsp;Tertio enim fiat'nn die, ab eo quod manum pro fe dei 'mnbsp;mari Rubro tarn 'mfiginem er fiupendam fiterant ex»nbsp;perti, contra Mofen er dominum murmurarunt,nfm»nbsp;pe cum tres dies iter fiel fient per defertum Sur, nee a»nbsp;quas 'muenifiènt, nifi amaras. Qjio fam murmure quid Murmur iSenbsp;aliud quàm oblitos fe operum dei demonfirarunt ƒ quinbsp;confilium fuperfe dei non potuerunt expeâare uel tri»nbsp;duo, toties uifum etser tanta bonitate plufquàm pa»nbsp;terna^


gt;4

Etconcupierunt concupifcentiam inde ferto:amp;tcnraueruntdcuniin inaquofo»

In tanta gratia gloria dei non ftuduerunt mor* tificaredefyderia carnis, crepti de miferijs Aegypti. Et rum.nbsp;quje cum maxtmis laboribus luti cr laterum habere nonnbsp;poterant fcrui, iam liberati cr ociofi concupifiunt mutnbsp;taimpaticntia,quibus fufiiccre poterat quiet cr folatitinbsp;cibi triduani, cr prifdarum maxima copia nondum ab»nbsp;fumi eaepta.Etintraipfamfolitudinemdominum tenta»nbsp;uerur.t^guUfuai turpißimie fatisfocere cupientes, quafi


-ocr page 320-

gt; , PsALTER I YM

4li^uiJ tills imo omiiia obligaretur quie uelleiti,homini» bus fcmpcr ittgratißimis.

  • 15 Etdediccis petirionetnipforumtamp;mißcnbsp;(fjturitatem)in animas eorum.

( Dcmwmwrc populi pro carnibus cr ultione^ kge ÇlHiw.ii. Qgod uerô dicitur hic,Et nüfit faturitatë,quodnbsp;Hcbr^ei Icgunt, fUaciem 'm animM ipforum. Lupfus ali^nbsp;^uis bic contigit fcribarutn. Notât autcm contrariü euenbsp;nilfe uotis impiorum iüoru, faßidientes enmt cibum cae

  • 10 deplucntem, carnium delitijs fe 'tmp'mguare concupienbsp;rusit,cr ueré maciem confecuti fu»t quamlibetfatura»nbsp;fi. V bi difcamus carnem femper twxia fibi cupere.

  • 16 nbsp;Etirritauerunt Mofen in caftrisî Aaronnbsp;fandumdomini.

ContMwi'’' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coniurationem Core, Dathnn Abilt;*

ron, quos terra cumtabernnculis fuisuiuos abforpfit^ Seditiofi enim erant, cr'muidi£ z^o permouebanturnbsp;contra eleilos et uocatos 4 domino^quoru opiitionem lanbsp;befaéiare cupiebant, Cf [eß: prafirreillK uelaïquare,nbsp;^uaßambitiofos notando, Cf oc confequenti non /ßiri-tu dei agi.-unde çrfequebatur opinio impoßura, et uernbsp;bi dei conculcatio. Hoc tantum crimen Cftam pernicioa.nbsp;funi fidei cf gloria dei, non erat fine mfigni ultione doanbsp;tnino dißimulandum, contemptum fcilicet cofccrati crnbsp;fitnélificati domino facerdotis.

Aperta cftterra, ScdeglutiuitDathanîSC pperuic fuper congregationem Abiron*nbsp;, Qtti non uocati fiunt à domino, cx qui prater ceresnbsp;monias à deo ipfo 'mflitutas CT praceptas lüi populo, cfnbsp;de ignealienodeumcoleretentabant,deuorati ßunt inbsp;terra.Et contra totam ifiam congregationë, kbiron adsnbsp;barentem cf Datban erexit fe terra 'm ultionem creatonbsp;ris contempti, er fua Icgis, cr claufit mtra fe cf deglunbsp;tiuit ac abforpfît uiuos,ambitiofos Cf fcditiofos,duccnsnbsp;4os fcilicet et quinquagfista proceres fynagoga, qui connbsp;deftotùm turauerant contra Mofen cum Corc.H'mc difeendu quonbsp;’ jnodofeleäißimos fuosfub'mde deus exerceat,crm temnbsp;pore rurfimt umdicet,perdent eos qui negocium ipfis fanbsp;.cefcunt.Nibil erat Mofe manfuetius,ntbil publicis popu

  • 11 comtiipdis addiilius,nibil à quoquam accipiebat,tattsnbsp;ta tarnen flagrabatimpijs muidia, ut identidem de ui^nbsp;ta periclitaretur.

;; nbsp;nbsp;nbsp;18 Et exarfit ignis in fynagoga eorum dam

ma combufTitpeccatores,

fmpij Gbi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de ccelis lapfo uidente omnipopulo iußo dei ius

’ dicio,cr ad terrorem rcliquorum abfumptifunt ij uiri, qui alienum îgnem offirreprafumpferunt,qui contranbsp;deiucrbumceremoniaricoeperunt, qui propbetasdosnbsp;mini oderut,cr funt perfecuti manfuetißimos: fie en'mtnbsp;dominus u'mdicat manfuetorum miurias. Et animat deinbsp;uerbiq; diumi pracones fideles, fi ab bominibus non de*nbsp;finduntur,certô expeâanda efi coelcßis ultio. Plena eünbsp;feriptura exemplis, cr bocfallo clarißimo docetur, utnbsp;fibi impif caueant.

• 9. Et fecerunt uitulumin Horeb: amp;adora^ ueruntfculptile«

• Aliud fcelus twmoratfacer poe ta, fuo more non fer»

â.1

? THILLIM.

Udto ordine. Mon en'mt ffiiritus fanÜus alia curat, quim facrofanila,ipßßnnim uerum ac ueritatem twdam pronbsp;fequitur,non ornatu, Legitur hißaria bic indicata Exo»nbsp;dlnbsp;nbsp;Quomodo ab fente Mofe et legem fufcipiente à do

tnino,pro populo docendo er regendo, ipfi flatm defi* cerunt i domino, er idololatrùm caperunt prater m»nbsp;rem patrum,ad amtdationem ßultam Acgyptioru,quos

à fuis diuis defiitutos,cr 4 domino iudicatos hombduer

uiderant ante paueißimos dies.

Etmutaueruntgloriam fuam in fimiliw dinem uituli comedentis foenum«

Detim ipßmt uocat gloriam ifraelis, quem mutarunt cimfimilitudine bonis uefeentisgramen, id ab Aegyptijsdi*nbsp;dicerant, qui ab antiquo boues er uaccaspro difscoluenbsp;runt, er m regiafua Mempbi infignem lUem Apidem,nbsp;de quo nMltafiibulantur,fuperßitiofifenperpracun*nbsp;His Aegyptij ; quos fibi imitandospopulus clcilusßa*nbsp;iuit,cuifedeus tarn 'mauditis oflentis ac maflmabtlidi*nbsp;^natione 'mfinuauerat.

Obliti funt deum qm faluauiteos,quife'' citmagnalia in Aegypto

Domini dcifaluatorisfui oblitifunt, quimÄegypM mgentia pro eis ficeratfigna er portf«f4.Ed(«lt;wtnbsp;extentoßrti crgloriofo brachiofuo, dedontoferuiut^nbsp;tis, de prafentißima morte eripuerat, er ontnipctcuu^nbsp;fua magnolia ofienderat, lam 'm ccelo, terra CTnbsp;pqs er impijs.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

mirabilia in terra Chamtfcrribiliai«™» rirubro.

i^irabiliaintcrra Cham,bis notauitiHudcortoii'tof piwn er mfondum deuitulo praconiü:lflecfilt;l^‘lt;^^^nbsp;ifrael,quieduxit te de terra Aegypti.Fuit autem ChaUtnbsp;fiater Mefraim, er proAegyptiorumpatreaccipitur,nbsp;m qua mirabilia deus ßcerat, qua nudns magorttm po»nbsp;terat,tembitid fuper mare rubrum, quando diuifit idudnbsp;pifs ad euafionem, impios muoluere ficitad interitum.nbsp;tiusdomini dei fui oblitifunt 'mgrattßimibomines, ernbsp;dominum ad iußißimam mdignotiorteiu prouocauerut,nbsp;dequafequitur.

^5 nbsp;Et dixit ut difperderet eos : ß non Mofes

eletSus eius ftetiffet in confradionein con fpe^u eius, utauerteretirä eius nediiper-»nbsp;derer eos,

Dixit, id efi,fintentiam protulit,ut occideretßatim i”gratosacrebelles,fecundiimillud, sinemf,i*tirafcasnbsp;turßror meus contra eos, (y confumam eos,erfaciantnbsp;temgentemmagnam.Tuncautemfietitt^ofctittconanbsp;fraüione coram eo, quando tanquamnxdiator mtercef

fit er concihauit populo iratum deum, quando dei uin» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?ii|^

(lidia iamfauirecoepitmpopuluim,quifuaimpietatei deo deficerat, er quad cum ido ficerat fcediis,ruperat,nbsp;er confi-egerat,feq; ipfunt àgratia dei diuulferot. Ita aUnbsp;tem mterceßit, ut pateretur fe deleri è libro uita,ttifinbsp;deus populo fcelus idud remitteret , mquo Chrifli fertidnbsp;toris 'imaginem exbibuit, er docuit quo quifq^profrai»nbsp;iribus ammo cjfe debeat.

^4 Äpronihilohabueruntterram defidera biiem


-ocr page 321-

’’’Ifm.Non crediderunt uerbo cius.

^emorat qult;e legimus Numeri decimoqiiarto de mur ’’***’‘f zr feditione populi excitata,cu exploratores re»nbsp;^'»niaßent terram Chanaan opttmamquidem,fcd ipftsnbsp;'quot;’idcibilem. Optabant enim mori potius infolitudme^nbsp;terram 4 domino promiffdm zr optimam ingredinbsp;^^ananaicâ.liunc terræ optima; ct diuini munerts con»nbsp;^^ptiim,notauit cum dixit. Et abominatifunt,zr connbsp;^^pferunt terram defydcrabilem, ftuentë lade et mei»nbsp;^•tantis expedatädefyderijs 4 fandis patribus zr ere ¦nbsp;iam ftoccipendebant, promißiones diuinas men»nbsp;^'^‘a reputabant,deum uero iudicabant ex ftulto ey imnbsp;fuo uel impotentem uel inuidümftgnibla»nbsp;It^fntiazr perfidia.

1 Etniurmuraucruntintabernaculisfuis; exaudierunt uoeem domini,

ditioiif m dcfcribit, quam exdtauerunt explorato» ^^^^ontra Caleb zr lofue,uolë[eslapidare Mofen.Connbsp;^'^'^iuiiiam enim prouidentia inwmaraucrunt, et einsnbsp;'quot;^acalumniati funt, nolucrunt domino obedire : nonnbsp;'’**** placet impijs uolunus dei. idea fefe inificem exci»nbsp;^^ntin feditionem claticularijs fufurrationibus,imônbsp;P ^dc manifeftts iniurijs in dcum et amicufuum Mo«nbsp;Ygt;lt;iiccntcs,Ex odio eduxit nos 4 terra Aegypti, ut tranbsp;if »lanus Amorrho’orum zr externunaret.nbsp;“.^tclcuauitnianüfuanifupereostutpro-^’’nereteos in deferto.

manum.eft iurarc dominumtiurantes enim ma ^quot;1 attollcre ad codas folcnt. Sic cn im aiebat dominus,nbsp;fgo, omnino ut locuti e ftis me audicnte itafaciamnbsp;. In deferto hoc cadent cadauera ueftra, zrc. Vclnbsp;ntantim ueluti digna ultione cos perçuffurus, qd’nbsp;, occidendo omnes inftdeles O' murmuratores

^tutdeiiceret fernen corum in nationî-difperdereteos in regionibus.

.^'S'tius conatos ifraelitas poft prohibitionemdomi “ftenderc uoluiffe'm terram promiffam,fedab Ame»nbsp;''nitis 0- chananitis, qui in nontibushabitabant, fiiifnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'''*ro$,cr infugamadostufquead Horma,in quaffga

I nbsp;nbsp;nbsp;^‘^^‘f’funt quidem zr tapti, Notandaautemeftinhoc

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnts pcruerfttas, quæ diim uocat zr opem

^’’quot;littit dcKSjtimctjCHm reijeit zr opem negat,audet. item deunt dona fua non abfq; pericuUs dare,nbsp;difcainus ipfo ucre ftdere, neq; enim apparere quidnbsp;^8 ^^^damus,dum nihil eft aduerft,

. ^tinitiati funt Beel phegor:amp; comedcgt; lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facrificia mortuoru m,

intelligatur, qu'am oÉn*

I , ‘'°foedere,cfuod habebant cum domino deo,zr con» ^“2'0fynagogf cam dco ifrael, qui populum iftum ftbinbsp;ligt;onfus ffonfam deffonftuerat, hoc deferto,con»nbsp;contraxcrunt cum dijs alienis, zr adulteria cumnbsp;^^udmiferuntgentium qua; propc erant.Sufceperutnbsp;^ft^itndeoaddidifacrofoedere, cult urn Baal qui innbsp;quot;fgor colcbatur, idoli Moabitarum,quod quidam tur»nbsp;P'J ‘mum Priapwm interpretantur, quod pro fuo uero

• TH TLX IM, ? nbsp;nbsp;157

dco cokre capcrant. Et comederunt facrificid mortua rum,oblata fcilicet idolis,qu£ nthil habcnt uitte,uel qutenbsp;pro falute charoruitt iam mortuorum offcrebantgentisnbsp;les idolK fuis.

Et irriraueruntcum in adinuentionibus fuis,amp;multiplicata eft in eis ruina.

CoiicitauerutK his or alijs moribiK zy friuoUs tradi» tionibus ad iracundiam dominum Deivm fuum, qui illisnbsp;omnem deorum cultu in{erdixerat,pritf(ripferat leges,nbsp;qutbus coli ab Ulis mallet. iBiautem femperßudueruntnbsp;magis cultui diuorum, quam ipß comtmnifcebantur,nbsp;quàmquià domino traditus effet. Vnde zf non raro innbsp;cidit iudieio dei in iUos pernicies digna illorum feeleri^nbsp;bus ,fubfequuta eft plaga cr ruina impiorum in ifto ponbsp;pulo:

Et ftctit PhinceSjSC placauit Si. ceftauit quaffatio.

Qh«»i admiffum effet fcelus nefandum 4 principe tri Phine« pi 6(m iitneon,m conffedu totius poputi applaudcntis tUi,nbsp;cum Chabft Madianuidc,proq- illtus u'tione, z^ corumnbsp;qui cxemplo iam plurium magnorum ftmiliter peccaue»nbsp;rant, ultio domini deffuiret,qua iam ZTperierantui»nbsp;gintiqumque mdlia , Phinecs ultus eft fcelus ipfum zelonbsp;iuftitiæ ZT pietatis, conßßis utrifque. Oraffc hie did»nbsp;tur,quod Prifcus tranftulit Placauit,alij ludicauit. Certenbsp;fortitcr zelatus eft legem dei, e^non tarn uerbo orauitnbsp;quètm inipfo adu occidcndi impium zelo iufto zr ft'^e»nbsp;nuo. Vnde zrftatim ceffauit quaffitio, reftriila eft planbsp;ga domini,immiffa iUis pana ceffauit. Vnde zx dixit donbsp;minus, Phinees auertit 'mdignationëmeâàfilijslfracl,nbsp;co quod pro me inter lUoj zelatus eft, ne ego meo zelonbsp;illos confumerem,crc.

Et reputatum éft ei in iuftitiam in genera tionc Si generationcm, ufque in (empi-tern urn.

Qttw ex ftde z:r feruorc fanilo zdóque procedenté ex fide proceftit opus iftud, idea reputatum eft iBi adnbsp;iuftitiam, utpangerct cum co dominus fadus pads,pa»nbsp;dum facerdotij, fecit ZT cum pofteris ciHS ex ftlijs Ad» .nbsp;ron infempiternum. Vnde zr nunemur agnofeere, ut coS’nbsp;deoplaceat pro nomine dus fufeepta digna zy zelofanbsp;feueritds contra ftagitiofos homines, zr cxemplo peßi»nbsp;mo tmpictati zr cateris crimmibus aditum facientes,nbsp;dominum irritantes de induftria, maxime uero princi»nbsp;pes.qui criminum ultores conftituti fuma deo,hi ft cri»nbsp;minoftorcs ftnt alijs,iuftcfunt exterminandi, ne crefcatnbsp;lues in populd.

5'î- Etirritauerunteumad aquascontradi--ôionis Î Sc uexatus eft Mofes propter eos. Aliud quoque peccatum notât murmurispopuli pronbsp;aquis, quo dominum prouocaucrunt rebelles zr incre»nbsp;duti,proptcr quod zr afflidus eft facer Mofes, nonftnenbsp;Aarone, eatenits, ut pro tanta malitia populi, nonnihilnbsp;hicfttauerit Mofes,ft deus huiufmodi ferre poffet uel uelnbsp;lct,quam dominus incredulitatëctiam in amieißimofernbsp;Uo punirenon obmtftt.

quiaexacerbaucruntfpiritumeius.Erdi

DDd

5'


-ocr page 322-

PSALTERIVM

ftinxittn labqsfuis,

Obruti» cß ficer lUe lAoßs irritatioite populi, ttt (^i rituperturbittiu non firmiter crederet poffe donnnuntnbsp;uel uclle benefacere tammaliÿto (y ingrato populo.nbsp;Q«4 animi perturbjtione mconfidcrate locutut cfl,cxinbsp;ßimans deum clamoribui indigrtif offinßtm, ito daturunbsp;fitiffe aquiii, quAmhbet promifißet. Omnino enim uer»-ba fAoßs indicant dubitationem, quam er ißi dominâtnbsp;obiecit conßquenter, er quod non coram populo dominbsp;num glorißcajjiet « Spiritum eiut referri etiam poteß adnbsp;dominu, cuius animum populus impio fuo murmure u»nbsp;ticj; exacerbauit, qui etiam dira poflea loquutus eß, neanbsp;gando unicedileäo er fido feruo fuoi Nioft ingreffumnbsp;in terram Chanaan,

non difperdideruntgentes quas dixit do minus iilis.

fmpieutet liune memorat multiplicem impietatem populi ad» mijjamin terra Chanaan-Quarum prima fuit. Non de*nbsp;leueruntgentet quMdelaedominut prieceperat,fed renbsp;liqueruHt terram nonpurgataimpijscrimpietatibus:nbsp;uerbum domini contcmpferunt,negligendo lüud in ma*nbsp;Ium fuum, Tantie erantgentes crudelitatis ab antiquo,nbsp;utdudum deleri meruerint,cr menfuram iniquitatif imnbsp;plcuerint,clcmentiam dei fuperare uolêtet, qui maüentnbsp;tmpqs parcere,à quibus traherètur ad impietates, hoßinbsp;but iufliM parcentes contra iußitiam dei, Vnde c menbsp;rito oppreßi funt uicibuf multis, er multa paßi ab mßnbsp;delibus uicinis er ciuibtis,

Etcomnüxtifuntintergentes,amp;didice^ runtoperaeorum,

fcebtdiaia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indigna erat, permixtio

eorum cumgentibut tllis, à quibus didicerunt impieta* tem, er imitatifitnt,utadmendaciaer uanafuptrßt*nbsp;tionum figmenta Ingenium hominum femper quàm adnbsp;uera religionisßudium proniui eß, cui annextvm fern*nbsp;per eßßudium omnium uitiorum er criminum.Vbi e*nbsp;nimdei ueri timor amittitur.ibi iußitia,ueritat, mode*nbsp;fiia,charitas non pojfunt fubßßere,fcd luxus, ßaßut ernbsp;turpitudinisqua^flus.

5^gt; dlt; feruierücfculptilibus eorum tamp;faäu eft iilis in fcandalum.

tdslolatrU. Sculptilia er idola hic er alias fepe Hebrteis dicun* tur moleßi(e,lt;erumnlt;e, dolores, per cotemptum fcilicet,nbsp;Mt oßendat nihil nifi calamitatem ab iUis referri, quumnbsp;fiulti homines falutcm ftbi ab ets ßierent, qui er nihtlnbsp;funt,crfacere nihil poßunt,pura hominum figmenta,nbsp;es“ manis occupatio fuperßitioforu: ad iUußoncm hominbsp;num,acccdente fatan^eßudio, qui femper ad eleäorumnbsp;probationem regno dei aduerfatur,craccipit aliquan*nbsp;tiff er 4 deo facultatemilludcadi elf, qui uerbo domininbsp;credere non uolunt.

37 Et immolauerutfilios fuos, amp; Alias fuas dæmoniis.

Contra dei uerbum inßituerunt ritum colendi deum, CrnSditM fanguinis innocetif, qua nihil deo optima inuinbsp;film magis er execrabiliuf fieri poteß, quam prohibuitnbsp;ferioßßimt er multipliciter, intcrficerunt enimftliot

THILLTM»

fuos ad libidincm da monioiu,qua!crudelttaf ipßsqi'ini maxime placet.Hoc immanißimum fctlun pluribumer*nbsp;bis exponit,dicens,

Eteffuderuntfanguinem innocenté, fan gutnem fiüorum fuorû, amp; Aliaruinfuarû:nbsp;quas facrjficauerfitfculpribbus Chanaan.nbsp;Et infeda eft tetra in fanguinibus,

iub pratextu placcndi deo innocentem fanguitumfi* liorum CT filiarum effuderunt in gratiamdtmotiuirt)nbsp;abutentes optimis doms dei optimi,impedictties contranbsp;natura ordinemer dei mandai um filiorum poßerita*nbsp;tem, quam in puerif extinxerunt. Et terram poHueruntnbsp;fanguine iimocentum. isautem ritus colcndi idola obla*nbsp;tione filiorum,undc ortum habuerit non facile qu ß’iamnbsp;explicauerit, A fatana certepluresaliiequoquefiip^fnbsp;ßitionesnonminusabfurdieerßminus crudeles p'®rnbsp;âæ futtt,huic er hanc acccptamrefcrcmus.forfitannbsp;iufmodi commemum ingeßit : Df o offerendum eß îquot;®.nbsp;quifque habet praßantius er charius,iam liberi peeudtnbsp;bus er poßtßionibus multo funt praßantiores Cfnbsp;riores.Stupendum autem, tantum ualere fuperßitioquot;^»nbsp;quum uera religio eanequeat apud nos obtiiurenbsp;nobis non minus ufui quam laudi firent,nettipenbsp;deratam er proximorum ufibus feruientem.

39 amp; contaminaia eftin openbus coru’”’ fornicati funtinadinucnriombusi^“'®’

JI lllVdll lUlll Ul dUlllUClIllUIlivU*' ” nbsp;^1^0nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Populuiabunodeo Hthoneßaconiunxäß^''‘^^^ß^i)petltdt

4i

pendere debebat. Dum igitur tot cum tllocrp’'^-iiutnina coleret,non aliter atquemuÜerqurdeß^^ fnaritofuouariosfcäaturamatores,poüuebatur CTnbsp;nicabatur,ut nihil efieo ßirorcuehemiuius'ni‘gt;”“'''‘^'nbsp;ita nihil eß ußj; adeo fumptuofum quod abnbsp;extorqueatfuperflitio.Sacerdotes liaalpotuft^‘f^nbsp;fcmdere,ut 4 corpore fangu is deflueret.-at quotufqi‘gt;l‘ßnbsp;eßfacerdotum Chrifli, qui corpus fuumferuareßu^f^'^nbsp;4 pernicioßs tantum uoluptatibus.e

Et iratus eftfurore Dominus in P‘’P^ lurn fuum.amp;abominatusefthaer«*^'*^’^^*^nbsp;fuam.

Eatenus prouocauerunt contra fi dei iram,f^^‘‘^ indigntßimis, quibus cotra legem er naturatn deofet'^nbsp;ff pr^fumcbant,idolis offèrendo filios er filias^tit abonbsp;minari decreuerit dominus peeuliarcmfuumpopub^^’nbsp;er ex multis eledlum, omnino proieeit quos amieegt;frnbsp;fieperat, iram domini fuccendi, eß tgt;ßendeet^^ß^‘^nbsp;iudicium eum qui eß ipfa luflitia, in omtiiuttte^’t'ß'^nbsp;er iudicio dure flagekare criminofos.

' Ertradiditeosinmanusgentiuni.’amp;nf' minati funteorum qui oderunteos.

^eritoferuiebantduris criniquisdominis, quiei^ mentempatrem er commodumiugumDeifui ,34nbsp;pie abiecerant, Qbferuandum autem argumentum fir 'nbsp;ira diuina opprimi à tyränis, inde oraiit fanäi, uel P“'^nbsp;Io i«fgt;f)jtf,pro principibus, Ht quietam cr tranquiH“”'nbsp;uitam uiuere poßint in omnipietate er honeßate,nbsp;efl,ut Zacharias uaticinatus efl,liberi è rnanuinitm^^^nbsp;riim,feruire deo in omnifan^itate et luflitia, ut


-ocr page 323-

PSÄLTERIVM

tilitt Chrifli mundo probarctur: malta enim pcrfe^uu^ tioneobtinere oportuit Euangdium,

4^ Ettribulaucruntpos inimicicorü;Slt;hu •niliati funt fub manibus eorunu

Ho/ïfj i/rac/iMrJMW quos domino mandante extermi» nitire debuerant,nbsp;nbsp;nbsp;iußi fuerant 4 deo neminem reli^

^ilt;uiti/inere,neejjentil2isfcandalum pernieioßßi'c '»um. Ho;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paeifice ßbi cohabitarc maluerunt, me^

j Wo ßnßrunt cum tempore acernmos impugnatores, ! dominos, illorum fubiugati fcruitijs, potcflategra=nbsp;quot;uti^prophanoru arbitrio proflrati, qui folideoferuirenbsp;quot;»luerunt.

45 fepeliberauitecs.Ipfi auteni exacerbauc ^ünteum in confilio fuo:ôC humiliati funtnbsp;Winiquitatibusfuis.

Xjo’ ^f’Bpcri/j^rdtoïi« prifiinas impietates recidentes, ^ololatriam quoque toties repetcntes, multis quoquenbsp;^‘lt;^ibut per imrneufam clemeiitiam liberauit,fupplicitcrnbsp;'»»ocatus 4 refipifcentibus. Ipß uero proprijs fenfibusnbsp;^ritibus incede!ido,magis quàin obedieiido præceptisnbsp;'^'»is,frcquenter domino rebellatierunt, plagis maxi*nbsp;'quot;''iudiciorumdeiey'poenisgrauibus non funtemen*nbsp;in quo dominus clediis fuisoftendit quails in cosnbsp;. W- peccantes quidë cafligat,/cd abijccre potcrit nunq,nbsp;4 Et uiditcum tnbularenturt£lt;audiuitnbsp;’^’tionemeorum.

'^otics autem tribulati fuerint, zr quomodo ßiß if indieat liber ludicum,ficut zr re/pedugratitCnbsp;‘'•‘'gt;lt;0 in eos,in medijs etiam blj/}gt;hemijs idolorum mi*nbsp;ejl illorum. Ab angußijs enim multis libcrati funtnbsp;f Multos liberatores, quos fuo quoque tempore Ulisnbsp;°’»‘nusmittcbat Othonielem, Ahud, Debboram, Gc«nbsp;lepte,Samfon,Samuelem,Saulem,Daiiidem.

4l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuitteftamenti fui: 8(. pœnituit

j^fecundum multitudinem mifericor^ ‘‘'æfuæ,

^‘'ufmtant£bcneuolentilt;e dei, qua humiliatis ^^^'»fuamimplorantibusfemper adeffcjZropemfer^nbsp;'^^'^'amp;iatus eßßndicat hoc ucrfu.Vlcmor,inquit,fiiit foenbsp;,nbsp;nbsp;fui. Receperat ènim hanc gent cm fnnel in popu*

'‘!’^fuum.Pcrnitere uero dei, eR pacnitentibus bona lar ggt;'«U, poßquam peccantibus irrogauit dignamnbsp;? Alioqtii nihil mutatur domini uoluntds, neenbsp;^quot;i'endum aliquid unquam committere potefl fumme

j^'^tdediteos in mifericordias.'in confpo °’nniumquicceperantcos»

'’^fhiordt dei beneuolentiam, qua populum fuu etiam rejfexit, efficiës etiam apud hoßes, ut corumnbsp;r'’ff entur. QHod ideo uidetur memoraßc, quia pro*nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^^ß’edtfbat ad fortem populi, in qua erat, quum hie

'quot;btus conferiptus efi. Inde enim uoluitfanëlos apud ‘^'^pi’^fdos aliquando ,ßßtut efl pro*nbsp;P. ‘¦‘^.erigere adjferandamgratiam, donee tempus uenbsp;J^^^^iberationiszrreflitutionis ad fuam libertatem,nbsp;J^um fynccra religione culturi,nbsp;‘^^elcbraturi.

THILLIM. 158

  • 47 nbsp;Saluos nosfac domine deus nofter;SCnbsp;congrega nos denationibus: utconfiteaxnbsp;mur nomini fando tuo.-S^gloriemur innbsp;laudetua.

Orationc concludit hymnum.Tu domine deus nofler, qui folus potes faluare,in quern flteramus, cr qui mifere congregannbsp;rifoies, congrega di/ferfos ifraetisfilios fidei Abrahte, di fldeies.nbsp;quorum tibi in primis maxima cura efl, qui funt promifnbsp;fionum filij tui, ex feruitute peccatizrlaqueiserrosnbsp;rum, exime fldentes tibi, ut confitcantur nomini fanilonbsp;tuo, ut celebrent z^ laudent bonitatem tuam, nonfuanbsp;quæcunque mérita uel opera. Et nomen fanëlumtuutnnbsp;gloriflcetur ztr fanëlificetur ab omnibus, utglorienturnbsp;fideles non in alio quàm in tuis laudibus,gratulantes fibinbsp;fe confequutos propitium patrem er dcum, qui beni* .nbsp;gnus fit zr pr^eflabtlis fuper malitia, iuflus, bonus zrnbsp;fanëluSt

  • 48 Benedidus dominus deus ifrael à fæculonbsp;Sc ufqjin fæculû ; amp; dieet omnis populus,nbsp;FiatC/idt.HdKffairf.)

Sic fanilizrfideles orationesfuos concludunt : Siue

KOS dominus deus nofler puniatflue libcret,corrigat aut quomodo confoletur, femper tarnen fit nomen eius facrofanClumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* “‘•edg

per omnia benediilum, qui indignum bonitate fua nihil agere potefl, nec exitiale eleëîis fuis, per omnia feculanbsp;zr tempora indicia fuaiufla exequitur,zr régula eilnbsp;ipfißima iuflitia;,qu£ obliquari non potefl.Qiiam agnonbsp;feere totum mundum omnes pij dcfidcrant,ludai fibi fonbsp;lis ut bene fit cupiunt, nulia habita ratione gloria: diiti*nbsp;no;, ad quam propagandam iamdudum faétifunt fatis innbsp;habiles: quanquam z:r corum quoque malo dominus u*nbsp;taturadgloriamfuam zr'profeClum clfâorum. Dicatnbsp;autem omnis populus fidelium zr dco credentiu,Amcn.nbsp;Eide deo adhlt;ereat, ut licet pcccet, tame nomen domininbsp;dei fui non ncget,nec commutetgloria ueri dei in quod*nbsp;cunque idolum, fed itnivm tantum omnipotentem agno*nbsp;feat zr colat,laudctq; in omnibus, itei u propter Amennbsp;duplex, fecitndum prifeos, ludei fignant extra literantnbsp;finem libri quarthzT addunt Eiallelu ia, ucl fincm pree»nbsp;eedentis,uel titulum incipientis Pfilmi.

LIBER. QJ7INTVS. PSALMVS CVIKnbsp;(ttaUeluia.)

Vlcbrasis non efl titulus ,fed finis Pfalmiprtecedentis, Ut diëîum cfl.

ARGVMENTVM» Gratiarum aflio pro Dei pfouidentia benefieijs.

Onfitemini domino quoniam bonus . quoniam in fæculû mi^

fericordiaeiuSt

Non quia bénéficiât nobis, zr promit* tat magniflea tantum dominus efl colendus zr celebran quire do*nbsp;dus,ne utifiuendis uideamur,fed quia bonus efl domi*nbsp;nus,fuauis zr mitis, zr quia in sternum durât ad om*nbsp;nes creaturas fua bciieficentia ZT benignitos : quantnbsp;prifeus femper tranflulit mifericordiam,fcilicet benefa»

DDd 3u



-ocr page 324-

PSALTERIVM

cere ei ^kï indigcat, er non meruit beneficium : qui e» ruit‘à malts cos qui fuapte uirtute non effùgere fed pe^nbsp;rire pojfent.

“i- Dicâtqui redempti funt à domino, quûs redemit de manu inimid;

Mil» i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Difeimus ob id nobis mala immitti,ut ad opem dei con

*iKi. fugiamus, eamq; confecuti, eius bonitatem depriedices mus, quo iüa quàm plurimum fidant. Q«i enim fentiutnbsp;fc àgrauibus periculis liberatos per dci mifericordiam,nbsp;tftt hymnumgratiarum dicant domino cr laudum, ma=nbsp;xime uero qui fidemfalutis perfekte per Chriftufecoiienbsp;fequutos credunt er l}gt;erant,domino laudes dicant, quinbsp;abimpijs hominibus erdtemonibusfaluat, ab infernonbsp;quoi^ er horrore mortis ac de/fieratione.

  • 3 nbsp;Et de regionibus congregauit eos à folisnbsp;ortu 6Coccafu,abaquilone8lt;mari.

Communis Commwiiem omnibusgentibus er angulis omnibus to Ulus. fii« orbis falutem pricdixerunt prophetó, er catholicnbsp;cameleilorum ecclefiam per Chrifiumfaluatorcm ernbsp;Kefiiam congyegauerunt domino apofloli fiiiritu fan*nbsp;iio imbuti er direili, ab oricMe fcilicet er occafu, abnbsp;aquilone er Mftro, Confiteantur autem mifericordiasnbsp;domini, ob depulfas errorum tenebras erfuperflitioniinbsp;fcijfuras., Non eft anxius /fitritus dei in prophetis uerbanbsp;adnumerare ,dum de fenfu nihil fimplici inteWgentiienbsp;decedit : propter quod mare hie pro quarta orbis pla*nbsp;ga eloquitur, quandoquidem iam tres expreftèrat, cumnbsp;exaâe expendétibus mare meridianum fignificct,quodnbsp;firè femper occafus dicitur,hic uero auftrum»

  • 4 nbsp;Erraucrut in folitudine in inaquofo: uiânbsp;ciuitatis habitaculi non inuenerunr,

Idt» enim nimium diu gentes 'm orbe toto per deferta ambulauerant,nemo fynceram ueritatè docuerat uelaunbsp;dierat, per uorias errorum ambages circumlati funt, utnbsp;ciuitatemconcordis doétrinae er charitatis,ciuilitatëq;nbsp;nuUam inuenerint gentes reliqult;e.Nec potuit oftendi abnbsp;aliquo ueric pietatis femita, deo hominibus aliquâti/fiernbsp;irato propter peccata.

) Efurientesamp;fitientesî anima eorumin ipfis defecit.

Errantium periculaeraffidum exprimit, quidum incômoda.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habitata hominibus amittunt, putantfe in

extremis orbis finibus conftitutos. Vnde er cfurire co* guntur acfitire fummo periculo. vtnon raro contingitnbsp;orientalibus iüts populis, maxime circum ludaam, ut ànbsp;uia aberrajfe proximum fit exitio. Nihil enim illic nafcinbsp;tur unde poßit uita hominis fuftentari, er tempcftuofinbsp;uenti per arenas uiam continuo contegentes,moles coanbsp;ceruant, er opprimant ambulantes. Huiufmodi ergo aninbsp;mi anxietates exprimit pfaltes,

Etdamaueruntad dominum cum tribu larcntur.'amp;dcncceffïtatibus eorû eripuitnbsp;eos.

Diffifi ergo omni creaturarumauxilio, ad deum uo* ciftraridicuntur, ciusimpetrandofauorem. Quiuer»nbsp;fusintercalariseftinhoc pfalmo quarto repetêdus. Nonbsp;e/iûn ad patriarchof docétur pro auxilio clamarc m an*

thillim;

goribiis conftituti, nec ad idola ucl diuos returrift, ftd ad dominum in tribulatione,dum inciditpro more facnnbsp;li huius CT ««Mf lachrymarum.lpfe quoq^folus eft,quinbsp;de anguftijs confeienthe cr timoribus cripit.

y Etdeduxiteosin uiamredamt utiretin duitatem habitationis.

Canit dei beneficium effc,cum uiam errantes rurfus W uenerint, eradhabitationcshominum,crlntahogt;tti*nbsp;nibus cultaredicrint. Hoc perallegoriamdiciuidetur,nbsp;de fide er ueritate agnita unius dei,per Chriftum er ftnbsp;cram fcripturam. Quarum duce ambulatur er prruemnbsp;tur ad patriam promifiionis, er ad opulentam requic»nbsp;eloquiorumdei. Htftorice autem exeuntes Aegypi«’’^nbsp;pricceßit cotumna nubis er ignis,ad uiw oftêfione/ndifnbsp;er node.

8 Côfiteantur domino mifericordiæti*’^* ôC mirabilia eius fi lijs hominum.

Gratitudincm eorum quos it a deus diferimini exemt' rit,canit hoc uerfu aliter intercalari. Monet autem qtfoanbsp;paßim faciuntPfalmi, hanc eftcrationemgratitudmK,nbsp;teftari diuinam ad homines bonitatem et miracula cittf»nbsp;quibus nos uindicat malis et cumulât bonis,ea quî^ P'**nbsp;rimis pr^dicare atq; ita ad commune ftudium fidd^tnbsp;ttitare.

Quia fatiauitanimam inaneni;amp; efurientem fatiauit bonis,

Caufam cur cupide pradicarc dei laudes dempti â domino,allegat, Quod qui in defertis aliqi‘^fnbsp;diu errarunt,fame er fiti prope exanimati,nbsp;tanto iam dulcioribus, quanto defyderatioribus, rtnbsp;fti ad homines recreantundici non poteftnbsp;eorum ad extoüendum laudibus bonitatemnbsp;feant : quam deigratiam non fenttun^nequrftpP^“nbsp;faftidio/i,fed qui per inanitatem propri/ ftnfts huminbsp;ti,multa folicitudine uerbum uitlt;e precaïuur àdeo,inbsp;folus dare poteft,

  • 10 nbsp;Sedentes in tenebris et in umbr^nbsp;uindos in mendicitateSc ferro-'

Pradicat ut à deo liberenturuinâi, ^uos dicit in tenebris er umbra mortis, î quafi enimnbsp;mundi deftituuntur,inclufi obfcuro carcere,affli»i pr^nbsp;terea umculis er compedibus ferreis, uin^^J^nbsp;dicitate uel paupertate, qua non parua eftnbsp;pter quod er iudeei reddut Affiiüionë career^nbsp;ui er ferreos compedes, Inteüigitur auté mornbsp;er obfcuritas errorü horrori,quos cacum bumanumgenbsp;nusinduxerat, er ratio naturalis fimul r“*”nbsp;humanarum traditionum,quibus uiolentercaptijunt a*nbsp;nimi er confeientia hominum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

  • 11 nbsp;Quia exacerbauerunt cloquia dei-'oC coHnbsp;filiumakifïîmiirrirauerunt,

Exacerbatiohic inteUigaturcontemptus er prouoca tio ad iram, quafequstta eft improbaftudia impiorum,nbsp;qui repulerunt,proiccerunt er poftergauerunteloquianbsp;domini,er uerbum diuina legis, quodtabulis cordis^nbsp;feriptum eft,fed per peccata primorum parcntu^oin^

Ex’'**


-ocr page 325-

PSALTERlVM

ZT neg!câui»,utrffricjri oportucrit ifrdeîitif, î«O(i ZT bbl}gt;hcindtur db hypocritis qaaß non fufficiatnbsp;^Ueram fapicntiam zrfdnäitatcnt ,ß ex fide ZT cha*nbsp;'^bte 'mdeum fufcipiatur ,perfieiendMn humiliterzTnbsp;fxi» aduocatioiie auxilij dei.

Ethumiliatum eft in laboribus cor corû; , *gt;’firmati funt necfuitquiadiuuarct*nbsp;4’%, Videtur ideo circa hanc potifiimum calamitatem me^inbsp;*’• 'gt;iiinjficontemptuifermonudei,quiahominesfirèpramp;nbsp;¦ P^n-feelera in utncula conijciuntur. In lUif ergo humi^nbsp;agnofcuiit tandem fua peccata,CT‘’d deum conucrnbsp;bntur^cfuum nuUia fuccurrtt alius auxiliator. Versnbsp;’“km confiindtititur ZT humiliati proeumbunt,in qui=:nbsp;^Kfiun^uc laboribus fuis fine uerbo Dei fufeeptis, ZTnbsp;^pmgunt tanto periculofius, quanto magis fibi ra^nbsp;humana et libero arbitrio projficerc conantur mnbsp;quot;i'tdei.

’5 Etdamaiicruntad dominum cum tribu ‘^¦^entur: Si de neccfliiatibus ccrum libéranbsp;'•iteos.

¦'«f rca/arw uerfus eft, iam feeundo infertus reliquis, ^^^'lonpenèuerbts quibus fextus in or dîne prienuffus.nbsp;y ot«ti enim angufitjs confeientiarum, redeunt ad tntclnbsp;^è^iàbonitatisdiu!na‘,eTpropria malitidjob ouatnnbsp;^Hcrunt aduerfa incidere : à qua tarnen honitate Deinbsp;immenfitate defericTrelinquinonpoJfunt,

Eteduxitcos de tenebris amp; umbra morlt; ‘*s:8(uincula corum difrupir.

'*'lt;1.^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liquet ex faeris fcripturis, quos ZT quoties do^

eledlosfuos eduxerit de feruitute, ZT de angori^ ^lt;neiuis ZT corporis, in C fcn/îo autem claret quantnbsp;quomodo deus fdter reuclauertt ueritati nt ZTnbsp;P‘^^^timuiidoperuerl um dei, per Chrifum faluatore,nbsp;P^pfddicationcm Euar,gelicani,quonu)do laqueos connbsp;I'^^^^tiarum ZT prauarum confuetudinum zirtinwnntnbsp;^^ndaniem abfiidit ZT cotificgit, confolatus efl autemnbsp;Wdej ZT prxdcflinatos adfaluit m.

I '\^onfitcaturdomino niifcricordiæciusî I ^’’lirabiliaeius filiis hominum.

'quot;fciTaUw fecundi ordinis, eius fcilicct qui habitus Cr pramijfus odiauus in ordine,pro claritatcfua uernbsp;^^fgt;on egens.

Quia contriuitportas aercastSC ucdcs fer confregit*

^'^‘ttiiiugiterzrrepetitis uicibus funt agendlt;edoi* pro bénéfices : hic uero recitatur contritio ^erea^nbsp;portarum, hoc efi, dijficHlunorum umculorumfolunbsp;^°''Kcxc£cationis fcilicet ZT obdurationis,quiiis peccanbsp;foflris promerentibusoppofuerut omnibus fire ternnbsp;improbt homines uerbo dei, zTgeatia diuinlt;enbsp;^‘P^u[j,pietattsqi impedimenta mtulerunt. Vtuidea»nbsp;tlijs uerbis fire idem repetijfe, quod fuperius dixeanbsp;j ^'’^^'’'ciiuilione errantium.

SufccpitçQg dcuia iniquitatis corû.’prû inittftitijs cnitn fuss humilian funt»..

THILLTM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lyg

Satis apparet mendum efie uel in prifeis codicibus

Gra:corum,uelHebraorum,ZTmagis arrtdet fenfits priinterpre fei interpretis qiiàm ludaicus, ideo non fui aufus muta-^nbsp;re facTie uctuftatis eruditionemzTfidem, ubinonefinbsp;fetratio necejfiria.iudai autim legunt, stulti propternbsp;uiam tranfgrefiionis fute, ZT propter iniquitatesfuas afnbsp;fliguntur, ZT clara efl fententia. Syrus translator pronbsp;hoc uerfu dixit, De E;cecfoilt;t rege tribuum domus ludanbsp;prophetauit, ZT dixit, Ezechias rex domus Cauid, quinbsp;renuit coniugium, affliâusfuit ficut déclinantes ad fu»nbsp;perbiam, qui propter uiam iniquam fuam,ZT propternbsp;peccata fua afflidli funt. tiitc tBe Chaldaicus. Vbi uidc»nbsp;re licet quantumfibi permiferint etiam ludo’i interpre^nbsp;tes, et ut hic uerfus illis fiter it ambiguus. Videtur tarnennbsp;prifeus uoluiffe dominum dementer fufeepiffe fimpernbsp;peccatores,de populo fuo reuertentes ad mcliorem mennbsp;tem,de uia iniquttatum,ZT iniuftitiarum fuaru, ft quannbsp;do aduerfitatibus cmendati inuocafient clemétiam debnbsp;Diuinationi m autem ledionis tllms tcmporis,tetttent finbsp;liciores inhac arte,

18 Omnem efeam abominata eft anima co-rum: amp;appropinquaueruntufq;ad portas mortis.

si quando propter peccata fua eledi in corpore a/fii» guntur, ut cibus tUis cr pot us uel défit uel non profit,nbsp;autper natura: imbecillitatcm fuccurrere wgroto nonnbsp;poßit, uel traijci aut feruari, ut n.ktlprafentius uidea»nbsp;tur,quàm imminens défi dio ZT port£ mortis, damansnbsp;tes tarnen in fide ad dominum rcducunturadualetudianbsp;nembonam ZT ftnantur, nifi illis zTglori£ dei magisnbsp;profit difiàlui ZT cfic in confortio fandorum ZT itifiuinbsp;tione clara bonitatis diuime ZT gloriæ : propter quod fenbsp;quiturintercalaris uerfus.

19 Etclamaueruntad dominum cum tribu larentur: Si deneceftitatibus eorum libéra

uiteos.

Eledienlm dei uafa funt mîfericordi£diuin£, etiam dum tribulantur in carne non deficiunt finntu, fed maanbsp;gis fbrtiores funt dum infirmantur, zT norunt qticmoanbsp;do dominum debeantinuocare, ut fcilicetfandificelurnbsp;nomen fuum,ZT fiat facrofanda uoluntas fua fimper,nbsp;lo Mifitueibumfum Sifanauit eostôieri-puiccos deinteritionibus ccrum.

Sanitatem à folodco ZT uerbo tranfintfib daricanit, ttnde Cciiturio accepijfe uideri potefi, cum domino lc= fanat,nbsp;P Chrifio qucmfilium dei agnouerat, tribueret uerbonbsp;fuo pojfeferuo refiituere fanitatem. Non efi enim pr£anbsp;fentioranimarum medicina quàm ucrbumdeimilfum,nbsp;nonfolumauditum,fed etiam incarnatum. Qjto uerbo ¦'nbsp;eripiuntur cledi à fuis corruptionibus,ut denuo fipiantnbsp;qu£fafiidierant, ZTanim£fanentur uerbo uit£, quasnbsp;mundi zr damonis fapientia Uenenata bnfecerat.

Confireâtur domino mifcricordiæeius;

Si mirabilia eius filiis hominum;

înt ercalaris uerfus efi fecundi ordinis, idem cum qui/n todecimo ZT odauo, Celcbreiitfmquit, qui finferunt,nbsp;DDd


-ocr page 326-

beneficia doinini, er qutim nürabilitcr di/}gt;on((t C}' mU fericorditer opa-a hominum,

Etfacrificcntfacrificiûlaudisî amp;annun tient opera cius in exultatione.

Sacfificium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fàcrifict/ laudii, quodfolum dominm cxigit

Uudis. nbsp;nbsp;nbsp;lt;t fan{iii,nempc gratiarivmiilionis er obediciitii£,Pera

, ceptis eitim d deo beneßeijs inßgnioribuifolebetntgra tiM agsntes ßtnul ßterißeium facer e fecundum lcgem:uenbsp;riautemadoratorcsfacrificantfacrificium non corpo*nbsp;ralc er Mofaicum uel ceremoniale, fed donüno iii fidenbsp;narrant cum uoce laudationis mifericordiam er gratiänbsp;fuam, propriamlt;ii tniferiäqua laborant,cum humili prenbsp;ce er refignatione propria; uoluntatis^

2.^ Qui defeenduntmare in nauibus, facien tes operationem in aquis multis,

Canitquomodo deusfua bonitate aßit periclitanti^ but in mari, qui ad naues defeendunt mira audacia, ernbsp;contemptu periculorum maximorum,exiguo ligno comnbsp;mttentes animas fuas,ut eat regant ad falutem fuam, ernbsp;fibi comi/forum,Facientes opus in aquismultis,aßiduisnbsp;laboribus er periculofis transfretationibus cxigût à manbsp;ri horrendo obedientiam er obfequium,

1.4 Ipfi uiderunt opera domini, 8(. mirabilia ciusinprofundo.

Minbiii» nbsp;nbsp;I» ipßs marinis operibus prouidentiie diuina: regimen

experiuntur, er mirabilia dei magna in profundo, Ex~ periunturenim quam nihil proßeiant omnibus fuisco^nbsp;natibus fine dei beneßcentia er aßiflentia, ut fuis uiri~nbsp;bus difßdere fepe er certo cogantur, Kirabilia aut emnbsp;dei uident in profundis ingentia, er portentofa tarn aninbsp;maliaquam aliaßgmenta maris, Vt enim illud terranbsp;multo eft ampltus : ita imdto plura animantia er mon=nbsp;flroßora alit.Sunt enim qui putant nihil uUa 'm parte nanbsp;tura efie, quod non ctiäin marifit, er pr£tcrca multanbsp;'m mari qu£ nufquam alibi. De quo Plinius libro nonanbsp;capite fecundo.

ay Dixit,amp;ftetitfpiritusproccllæ.amp;cxaltaa tifuntfluduseius*

Solonutueruoluntatedei,qu£dicereilliuseß,com» Dicertd«. p^ßeuntur ineuincibilesalioquiomnibusfimulhomini»nbsp;bus tempcßates, tentationes er pericula corporum ernbsp;animarum ,ficut er fluHuimt maris inquieti, id quoq;nbsp;iuxta imperium creatoris.'V’nde Chrifli diuinitatem crenbsp;debantqui iüum mari er uentis imper are uidebät. 'Vt’*nbsp;cunqueautem omnia reliqua quoque corpora mundinbsp;deo obediant, tarne maris tempeftateshorribilioresfuntnbsp;hominibus, cf minus arte aliqua uel fortitudine regi pofnbsp;feuidentur omnibus,

^6 Afeendunt ufque ad calos, 8C defcengt; dunt ufqjad abyflbstanima eorum in nia-'nbsp;lis tabefeebat.

Procellofo Kent0mare concitatur,isnuncfîuilusad fÿdcra toUit, nunc ßirit arenis : inde hi fummo influilunbsp;pendent,his unda dehifeens terram inter fluHus aperit:nbsp;nuncl£tis nunc triflibus uicißim exercentur. Animanbsp;eorum,qui mare fie tentant,pr£ magnitudine terrorumnbsp;tiquefeit^

Turbati funt Si mod funt ficutebrfuSjS^ omnis fapienda eorum deuorata eft»

Tam horrenda iailatione ita turban tur naut£, d nauigant,ut omnis fenfus rationisc^ ufus eis mtercipilt;i*nbsp;tur, quod eß deuorari omnem eorum fapientiam, Ac*nbsp;cipit enim fcriptura multis tn locis fapientiam pro omiunbsp;prudentia,artificio,circum/}gt;eâione,er etiam pro cot»nbsp;muni fenfu, Dcntqtie nuUo humano confiliofic pericb*nbsp;tantibus fuccum potefl:nihil ergo tunc quoque rcHq“'^nbsp;fit fic iaàatK,quàm quod fequitur,

18 Etclamaucruntad dominum cum trib** larentur Î Si de necclTitatibus eorum edU'

xiteos»

SoU dei gratia eximuntur fic périclitantes,er cottfiquot; lantur,deflitutiuiribus fapicntia^ humana. Einbsp;to pofitus primus intcrcalarisucrfus,

19 Etftatuitprocellam eius in auram»^^ iueruntfluâuseius»

Diuinitus redditur mari fua tranquiUitas, nonalidK'^^^^,jd tute humana quacuq^.Sic enim dominus oratioiu tjs 1*“'*nbsp;excitatus, mare inerrpat CT nutigat, etacot»nbsp;nwtione tumultu^ definunt fluilus maris ernbsp;milesquoquegentium erpopulorum concitatnot'’“^nbsp;quam dominus tumultus,bclla pralia, crpt^^^^^nbsp;nominis fui GT ad exercitsum fidelium cefiàrefi^'nbsp;conquiefeere ,lpfeefienim pads author ernbsp;num,dum uult iuftitiam cxercerc.

5® Et l£tad funt quia filuerfittSideduxitf®® in portum uoluntatis eorum*

Poflfuperatos mitu er dementia dei tain elationes maris er tumultus, non mirum fiatixid^''nbsp;xima er prafens periculum uertatur ingaudiutinbsp;ximedumpofl euidostot flu(luuconßidus(rP^‘^^nbsp;lofißimas iadationeSiCt morte horribiliores tit»^’’^^’nbsp;pauores cotttinuos,abunde cofolatur fuos, do/t” quot;'rnbsp;turn filicem, quern mfiituerant exonerantur gt;nbsp;uigant 'mcolumes cr gaudentes,undeer‘^^'’^“^^nbsp;nino refonant fecundum pradidum i“»’nbsp;morem.

Confiteanturdominomifericordifft“®’ Si mirabilia cius filiishominumî

Et eft quartus fccundi ordinis intercalaris timus. Celcbrate,'t»quiunt,ouosmaris pericultcnbsp;fi,pr£ftita uobis beneficia dei,qui rebus deß’cra^i^nbsp;fuccurrere poteft,er folitus eft,inuocatus

Et exaltent cumin ecclefia plebisîoimC’ thedra feniorum laudentcum*nbsp;ingens er 'tnexplicabile eft periculimttempcftdU^P‘^^,,nbsp;maris, nec tarnen omnibus cognitum quantum fit ¦ iudenbsp;dicit,qui illud ope domini cuafcrint dominum pr£dtcagt;‘nbsp;turosin facra populi condone er confejfu fenioruiUtnbsp;hoc eft,loco omnium celebcrrimo, quo cum uutgus turnnbsp;optimates fi-equentes conueniunt, CoBaudabuntenU»nbsp;paritcr pt ouidentiam dd circa humana, er laudabitutnbsp;in donis er bcncficijsfu(s,er itt omnipotentiufi^^^.^


-ocr page 327-

PSALTERIVM

Pofuitflumina in defertum: 6C exitus 3' ^'laruminfitim.

Zinnia deus pro fuo arbitrio immutat, terrain maxi* ’quot;^itriguamac inde frugißram redigit dum libet in fi*nbsp;^‘^litem folitudinem. Et ubißntium eß multitudo,id eß,nbsp;‘quot;fuarum plures funt exitus,ibidum unit omniaficcita*nbsp;^^l?lt;^turbat:ubietiam inter homines'apparent omnianbsp;^‘‘^ia,fapientia,diuiti£,gloria, ßrtitudo o’gaudium,nbsp;domino uifum ßcrit,fubito omnia in contrariit uer*nbsp;^'^turo'iaciuntuniuerfa.

Terram frutSiferam in falfuginem, à ma-I **fiainhabitantiuminea.

Coiwrrf quoq;fimiliter,dum uult dominus ßuilißram O’ folumfoccundißimu redigit in falfuginem,nbsp;Äi« Q- omnimodaßerilitatem, qult;e falis nomine de*nbsp;i’^'^atur.omnisfiquidem locus in quo reperiturfal,ße*nbsp;vnde O’Abimelech in Sichern feminabat fal,nbsp;earn deßruxiffet, utßerilem oßenderet interßdisnbsp;Il ”°»iittibus,0’deincepsnonhabitabilem. Hocautema*nbsp;dominus in terra propter peccatainhabitamium.

Pofuit defertum in ftagna aquaru; ôC ter^ fine aqua in exitus aquarum,

ƒ’¦fUfeiM quoqs terra O'uaßum defertu dum domino F ‘‘^^t facit infigniter irriguam O' ßrtilcm.Talem enimnbsp;per flumina, Egreffus aquaru, hoc eA, crebrasnbsp;^^‘^ritfeaturigines, paludes et flagna, quibus irriguumnbsp;’’'^''1‘gitMr. InludiCa fiquidem à ficcitate omnis fire ue*nbsp;quot;‘‘fi^ilitasiubi enim decurruntflumina,fcaturiunt finnbsp;defldent flagna, iUic liquet omnia melius proue*nbsp;fedes hominibus commodiores.

16 ^tcoliocauitillic efurientes ; SCconftitue

Honiiuf J quofqs dum uult dns euehit,quosfame labo* ^‘^^cs conflituit in locum ante defertu o’ flerile,qucmnbsp;^1’^^‘tbitabilem reddit o’fruilifirum. Datq^ ut urbesnbsp;^‘^flbi^dificent, ubi copiofe quoqs iHis fuppeterc po*nbsp;''^otnnittin rerum fuffleientia. Eadie eà enim dtio be*nbsp;^diilione una iuuare multos,o’ quinque millia homi*nbsp;^tiam in eremo fuflentare quinq^ panibus, qum O'nbsp;^!°btudine facercpotcA iucundiflima habitationem,nbsp;amp; ex ualle Sodomorum amaeniflima, ut paradifusnbsp;'^‘'^fiimata,ficit fulphureu et piceu mare ct horridit.

feminaucrunt agros, amp; plantauerunt ‘fieas: SCfeccruntfrudum natiuitatis (pro

defertu mutât locu dum placuerit dominus, ^’»lUertat uaßißimam folitudinem in foecundißimosnbsp;(’^‘»ttdur uinum inmontibus rigidis,et faciantnbsp;hfit« o-fiugii prouentus. Allegorhe quoq; locus eilnbsp;¦ ^tgt;iißimtis,qua doceturfauorediuino,ubi prius uerbumnbsp;‘tuditum no fuerat, ubi nuUa fides ucl dei opera ui/ànbsp;, itlic dei munere omnia abundarefrudibus fandi*nbsp;O’ honeflatis per uerbum dei, fintem aquarum uinbsp;I ^^^ium,falieiuium in cordibus eledorum.

»^tbenedixitcis, SCmultipIicati funt ni-’’’’sjSc innienta corum non minorauit.

dominus augmenta hominumçr animaliMn

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïéo

pecoram iumcitto)um,ubipriuffi(erlt;ttfolitudo:ip[o fauciKe O' aß)irate 'tncrenwntü paratur facile omniumnbsp;rerum tcmporalium o' neceffariarum ad uitam huma*nbsp;, nam o commoditatem. Sic euehere hominef dominusnbsp;foins poteR^o“ fimiUter deifccre:idco fubditur.

Etpauci fadi funt, amp; ucxati funt à tribu^ lationc malorum Sc dolore.

Dum peccant homines contradeum,uel alia ratio* ne exercendi uciiiunt ad deigloriam, iudicio eiut iuflo,nbsp;licet non femper patente omnibus, facile humiliât O’ denbsp;primit fuperbos o' altos,adimit uires o' diuitias, quic*nbsp;quid contulerat,unius uoluntatis nutu totum adinut, etnbsp;in nihilit redigit, Exempla multa fcripturis mfunt. Mornbsp;fcw O' calamitatibus alijsqi affiiótionibus atterit,O'to*nbsp;tos nonnunquam conficit.Sic omnia pendent iliius à nu*nbsp;tu O' uoltintate,ut timeatur O’ colatur ab omnibus,nbsp;Effufaeft contcntto fupcr principes: 6Cernbsp;rare feciteos in inuio,SC non in uia.

Canit O’ pfmeipum fortem,utipß quoque dominum paueant O’ reuereantur,quorum flatum fubito mutare Pttadpumnbsp;potefl. O' non raro inuertit. Vocat autem principes li=nbsp;berales O' beneuoloshomines,quales fane principes ef*nbsp;fedebent^ Hot domino iiolente contigit poteflate deijci,nbsp;effiifo fuper eos populorum indigne traäatorum O'op*nbsp;prejforum contemptu. Principum enim poteßas, reue*nbsp;rentia o’obf ruantia populi erga eos à domini uolun*nbsp;tätefolapendét. Quorumdumimprobeagunt, o'fuonbsp;domino non obediunt, extremam deiedionem canit fit*nbsp;turam,exilij feilicet miferiam, ut iam commode habitaitnbsp;di locum nullum habeant, in defertis o’ aßierts loeis ernbsp;rantes,qu6 nonnwiquam ifliufmodi fitgerc coguntur.

41 Etadiuuit pauperem de inopia: St pofuic ficutouesfainilias.

Contvngit quoque diuino iudicio paupcres reflitui ab afflidione. O’ ad dignitates euehi,famliamqi itlis dona*nbsp;ri inflar gregis. Qutbus omnibus propheti^jo cantornbsp;huius carminis docereuoluit, deoeffe omnia tn manu,nbsp;ipfum unum o’ opes O' inopiam dare, honorâtes O'nbsp;contemptos reddere, ßeriles O’ numero fa fobole gau*nbsp;dentes efficere.

41 Videbunt reâi 8C lætabuntur : SC omnis iniquitas opilabitos fuum.

Qaid praimißorum diligens o' religiofa conßde* ratioefficiatapud pios,qudm digna o’falubris fit 0*nbsp;mnibusoperumdiuinorum contemplatio,hicfubiungi Contemplanbsp;twr. DIMM enwt hiec omniareili, hoc efi, reilo in rebusnbsp;iudicio pricditi, O’ aiqua in omnibus uoluntate, fanilanbsp;curiofitate expendunt, plurhnu in religionis ßudio pronbsp;ntouentur ,fecure fe domino omnia modéranti commit*nbsp;tunt, indicia iUius non reprehendunt, fed per omnia il*nbsp;life probar ipercupiut. Tales deus ßuet ut filios, tueturnbsp;amp; auget,ideo^ perpetuo in ipfo lietantur,etiam ubi iu*nbsp;dicia fua tedere uidetur,quibus illospropugnat,gloriainnbsp;fuam adfcrit,0'illo^‘lt;^ hoßes deijcit.Quibuseuer*nbsp;fis,obturatur os loquentium iniqua, qui dumßliciter fenbsp;habere putant,lacefcunt ore fuo deum o’ homines.

45 Q«is fapiens, Slt; cuftodiethæcî SCintek DDd 4


-ocr page 328-

I

ligctmifericordias dominiV

Vcre fipims cü,lt;jui h£c obfcrujuerit zr con/tderae uerit : 'utteÜiget cnim bonitates dei, hoc eft, dcum wj oanbsp;mnitwi optime res in/iituere, et cMiiia in foUtiu fuis dinbsp;rigere.-pfoinde tot diu'm^ bonitatis ZX benignitatis futenbsp;indicia cogitabit femper,z^ quoad potcrit celebrabit.

PSALMVS CVJIU CanticumPfalmusDauid,nbsp;ARGUMENT. Oratio eil ad deunt contra htte

pios bofles ztr pro rerum tranquiUitate,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deus, (pttMa

M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cantabo öC pfallain

gloria mea.

Compoßtus eRhic Pfalmus cx uerßlt;* bus quinquageßmif-ptimi Pfalm,quo ad quinque priolt;fnbsp;res paucis mutatis^ut fieri folet alibi 'm facris etiam He«nbsp;fcrirt'ctî/iferw.'re/i^Hiofto uerfus cxPfalmo fexagefi^nbsp;mo^ à uerfii tllic fexto. Vt difeamusnobis quoq^ pro uo»nbsp;conteAioquot;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m)flr£ fubinde Pfalmos conficere,quibus iU

pnuati. . lud à domino pofiulemus, quod ex animo dcfidcramus^ ut non tantum ex prafcripto oremus cTconceptis uer^

bis, eadem tantum conquerendo CfaHegando quit pro caufis urgent ertemporibus. Breuiter autem ßc mtelli*nbsp;genda uidentur. tota cordis deuotiane nunc tibicanesnbsp;re mflitufno pro more uerbis tantum cr uocibus,quodnbsp;intelligam cor ZX renes te exigere,nolle multiloquiimt^nbsp;finefenfu fonum 'm orationibus ,hypocritarum ZTnbsp;Pharifeorimt more. Canam autem ex iubilo cordis,cumnbsp;teftimonio uocis, z^gloriatio mihi nuUa eft, nifi in tuisnbsp;beneficies qua canam cx animo, zr arte nuifica tuo do^inbsp;no,zr idoaeo infirumento exdtandi jfiiritum non uani»


tatis,fed pijßimi aßvilus.

a Exurgc (gloriamea,exurge') pfaltcrium Si Ct-quot; tharajcxurgam diluculo.


Satis diu cefßifii otiofa cithara mea, nolis diutius file» rcàlaudibuscreatorisinei. Exurgcnunc quefo pfaitesnbsp;ritmt cr citharafic ojficiu tuum,adititia j^iritu meum,nbsp;non cnim fegniter canam, non ultra dtffcram dormita^tnbsp;bundus totam noilem. Kane furgam zr ante lucanuntnbsp;tibi canam,Ô deus,praoccupabo ludfirtmi atque dilucunbsp;lum : hoc eft eiiim tempus aptuJfiiritualibus excrcitijs,nbsp;quorum primum eft mtellcdu äs' deuotionefacra créa»nbsp;torem omnium promereri, illius giratiam appellare pronbsp;refiduis diet momentis,zr pro adionibus féliciter trän»

ßgendis.

5 Confîtebor tibi in populis domine, amp; pfallam tibi in nationibus.

Non contentus mea 'm te deuotione zr fide, ctcterds


quoq; gentcsaduocaboadcultumtibi dignum,ut me» cum tuas laudes agncfcantac celebrent, Nec id fimpernbsp;tantum 'm ludaa, aierofolymis, zr 'm atrijs Salomonicinbsp;templi,quafi non fis tu quoq^ omnium gentium deus,zrnbsp;dominus,pater et iudex, fed m nationibus reliquis omninbsp;bus canam. Pfalmus hie metis zr reliqui ad extremes a»nbsp;quilonaris zrauftralis, occident alts plagie limites ultranbsp;Gades ZT Hibernas, m tuam ab eleâis tuisgloriam de»nbsp;cantabitntur^zr toto 'm orbe terrarum.

THILLIJHt.

4 Quia magna eft fuper coelos mirefî^ôP dia tuaîSC ufqucad nubes ucritas tua.

Bxceditbonitas tua magnitudinem omnium qult;e ma» gna fit}tt,coelimi fiilicct ipfum, ubi tu quaq^ refidens o*nbsp;mniagubernas, zr defluis inde creaturis omnibus bene»nbsp;ficia gratia, zr influentias falutares : ufq; ad athera uelnbsp;altißimas nubes pcrtir.git fides et ueritas firmißima uernbsp;borum tuorum, ut toto orbe rcjfilendeat zr agnofeoturnbsp;à credentibits zr eledis tuis.

Exaltare fuper ccelos deus, SCfuper oui® nem terram gloria tua:

Cupio 'm primis omnipotens deus, ut gloria tua fola zr magnitudo agnofeatur ab omnibus hominibut,crnbsp;men tuû fanilificetur fuper omne nemen, quod ncinitia»nbsp;tur in calis zr in terra, utq; enarretur zrglorifirr^nbsp;cum lt;b'gnitate,utq; adtimm pritceptum,qui dontinus esnbsp;dominantium, omnia humilientur zr pareat, amp; de cetnbsp;lis tuis nobisgratiam zr falutem demittasjîne quihus 'tunbsp;his mfèrioribus fubfiftere zr durare non pofiùmus.Sednbsp;zr omnes totius terra coloni homines agnofcaitt poten*nbsp;tiam,fapientiam zr bonitatem tuam colaitt ac ttenerett*nbsp;tur,utglorificeris ab oibus,zr per omnia ut dignuses.

6 utlibcrcnturdileâitui.SaluumÔcdw« ratu3,amp;:ex3udime:

Pr^cipue uero clarifica clemcntiam ZT «critattf* tua, in libéra Clone à tot nuferijs zr prejfiirish!ài‘‘nbsp;di elefloszr dileâiostuos, qui ut nunc tn iniitido^lt;‘^^*nbsp;gnocoguntur fnalc audire zrgrauia pati, quostu tudnbsp;dextera defindas, zrprectbiis meis omnitm 'q; P“”'“”’nbsp;refiondeas tmfcricorditcr, quipeto bunù'atcr potetuidnbsp;tualibcrariama[is,zrexaudiriproboiiis.

' deuslocutuseftinfanâofuo.ExuIial’^ (©¦)diuidam Sich imam : Slt; conuall«!' U'nbsp;bernaculorum dimetiar.

Beneficia dci promiffiagratus aîlegat, cUpiettS eanc/l nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

euacuari propter démérita peccatorïifuoi um.Sic quo» que fideles eum fidutia hecrere firtiter debent ditàniinbsp;promißiontbus,minime trcpidàdo. Deus,ir‘quit,p^’^h'^^nbsp;dfitatemfuam, id eftj per fcipfum poliicitiis eßifi^nbsp;dudum loquendo m hatic finite fetttentiam: Cuïogau*nbsp;dio zr alacri fauorc zrbeneficentiacctitph'bofiaëli*nbsp;tis mets diuifionem totiiis terr£ ifraèlis in paternal» amp;nbsp;legitimam hatreditatem poßidendam à fiHjs lacob. quinbsp;'m Sichern uel propc olim habitauit, ZT ^ofepbi cogno»nbsp;menfufeepit, primcgcnitifecundu pronufiiomtcrdu»nbsp;plicemportionem, zr qutepromifi AbrahaittUi^oSo»nbsp;chot certißime abfoluam.

8 MeuseftGaIaad,S^meuseftManaffes:S^ Ephraim fertitudo capitis mei. luda rexnbsp;meus.

Omnis enim hicc terra tam trans lordanem q citra, ZT tota tfraëlitica regio, regni Ephraim ZT Kanaffe, qu^nbsp;minus uideri poierat mea, quia templü in ea non confii»nbsp;tui cultui meo, mea tarnen eü, quant amicis meis difiri»nbsp;buipro media eius parte: atiam aulëmedietatem tradidtnbsp;tribui luda, cum regno tlli promiffo in benedidionibusnbsp;lacob^cui zr fficcialitcr cotteredidi fludium colcnditur»nbsp;men

11


-ocr page 329-

PSALTERIVM

**'1 mettW, docendi legem, prophetds audiendi, cr de H*« tribu Chrißum expeâandi, rcgendi quoq^ ac deßn*nbsp;’’’’lii alias tribut,qu£ prarogatiua erant tribus ludaica,nbsp;5 Moablebes fpei(/otio«w)meæ,lnldumæ-extendam calciamentum nieum î mihinbsp;nigcnæ amici falt;Si funu

^iue dominus fingaturloqui ßueDauid,expromif* (ide idemeritfcnfus: W04fa lebet ßiei melt;e:ad fettnbsp;TO tranßulit,cum Hebrai legant Ablutione,Syrus ue*nbsp;*'®) ConfrcgHAoabitostanquäoüaslotionismeie. Supernbsp;’''Xittun Edom proijciam calceamentu meum, fuper resnbsp;PaLeßinos iubilabo : hoc eft, Certißima mihi uirtusnbsp;ui ‘^d omne uotum mihi obfequatur regnumnbsp;^°lt;gt;bitarum gt idumaoru, quosfupergrcdiar,Gr fub*nbsp;pariter cum Palaßinis. Omnia cnim régna pro*nbsp;ßhi Dauid fubiecit,ct dominus iUi fubdtdit,Chrinbsp;' «ero utrumq; perßäißime compleuit in toto, quodnbsp;1Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de Dauide erat in partibus.

Qwis deduce! me inciuitatemmunitam^ deduce! me ufqj in Idumram^

QiK deducet me 'tn ciuitatem munitam: quaß dicat, '^^‘tsope 'mdigeoad fubiugadas mthi ßrtißimas quafnbsp;^‘^’^‘«'bes ad regnum EdomitarumiEgo enimfumdomi*nbsp;‘^'^»linorum,GT cuique regnum do,quando GT quannbsp;“^‘foluero. Syrus'interpresludicorum fibulas uelfecunbsp;’‘f! inueniens GT augens,ßc transßrt:Qjiis deducetnbsp;ad Romam impiam.^ quis deducet me ufq^ Connbsp;^inopolim IdumaoritfSic libereabutumtur GTlicen*nbsp;^‘'ttthoritate fua Rabini ludicorum, non tantu in comnbsp;etiam inutdgo legendisIcgis fult;e tranf*nbsp;11nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mifer populus legens feducitur.

^^onne(f«)deus qui repulifti nosîquot; ôC non 'Dis deus in uir!u!ibus noftrisç’

p- . talem, o deus, te nobis dominu GT patrem pro iimta beneficia quoq; prafiiteris ab olim,qui fitnbsp;uidearis nos penitus repuliffefSumitsne uel eri*nbsp;^Pf^'petuo abielii à mifericordia tua, o deus «öfter?nbsp;‘^^areauxilium tuum nobis affuturum nonampliusnbsp;^°Himus,ut nolts egredi imperator exercitwtm noßro*nbsp;contra 'mfideles, GT uerbi tui derifores, uti confite*nbsp;lofue.^Non adcris nobis poßhac auxiliator gtnbsp;h^'’gt;2n!ttor?

^3 nobis auxilium de tribulaiione : quia ^3 falus hominis*

id nobis tecum, o deus, contingat, ut tuo auxilio deflituainur,fed da nobis no pro meriti5,fed denbsp;* tua GT humiliatis auxitiu, quo fine fubfißere nonnbsp;. '^'^s. Non enwj iamfidimus 'tn brachiu carneum to*nbsp;fuffiiußitite uix fibinbsp;iMccrc potueruntinon iam idola nouimus nec adimus,nbsp;folo pendet nuc tota falus noßra, ut de prlt;efentibusnbsp;1Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te eripiente faluemur.

. deo feciemus uir!u!em j 8C ipfe ad nihi '”3’ deduce! inimicos noftros*

. 1'« urro deus, fi tua uirtute hoßes noßros aggrejfus £nbsp;nbsp;nbsp;tunc poterimus iüorum uiolentiafufiinere, tunc

j-fjjitj poter'tmusjt tu ßrtitudinem nobis addide

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i6i

rw. Dominai eü eiiim,qui folut conculctire potefl,et ad nihilum redigcre mimicos noßros, ipfe propugnator fi=nbsp;delium eß çx faluator, qui ut olim ßbi Dauidu regnantnbsp;paratterat,fic 'mletcrnum Chrißidominiimperiu ««oanbsp;mnesgentes propagauit, ut iüi omnei reges fubdatuur,nbsp;omnes lUi gentes feruiant in lt;eternum.

PSALMVS CIX.

In finem Pfalmus Dauid«

ARGVMENTVM. Vltio diuinacontra pieta^ tis perfeqttutores,cr gratiarumailio deo,qui ßtos libe»nbsp;rat à uiolentia Gr doits eorum,Gr conßfiidit impios.

Euslaudem meam ne racueris: Hebnei bic melius legunt: Deus laudis


KI nut£netacueris,arbttrorlapßvmcotigilß: ____________fcribarum:itul[ enim dieere,Deusbudn, meae, id cA, Ù quo umo agnofco me habere oïa,fub cuiusnbsp;außicijs agere mihi laudi duco,dc quo folo glorior. No=nbsp;lis autem tu deus dißimulare 'miurias,noit tam measnbsp;quàm quie tibi irrogaiuur, GSquot; propter te mihi. Tu « e*nbsp;nim tota lam mea,nihtl dulcius ago quàm tuis iugiter ßcnbsp;laudibus 'mcumbere,ut fanüificetur facrattß'emum tu*nbsp;um nomen,contra eos qui tüud odio babent,Gr blaßihe»nbsp;mant tuam iußitiam, rident eultum crabijciunt legcmtnbsp;pios perfequuniur ac opprimunt.

quia OS pcccatoris os dolofi fuper me apcrrum eft, Locuti funtaduerfum niclinnbsp;gua dolofa,

facile oßenditur ex ßcripturis quomodo Dauidi men* Mcnäacix dacia obtruferunt impij perfecutoresconfiliarij ac foli= ob'fuderenbsp;citatores Saulis gt Abfalonis ac reliqui, qui nunquamnbsp;'inßdijsßrmecaruit,inultofaciliusde Chrißo GTomni*nbsp;bus pietatis feäatoribus omnia exponuntur, in quorumnbsp;h£c omnia perß)na dixit GT coqueßus eß domino. Tra*nbsp;ducunt me impißö deus, ex quorti ore nihil prodire po»nbsp;teß quàm 'mtpietas contra detem GT prouidentiam ac iunbsp;ßitiam illius, ßmilitcr doli Gr mendacia cÓtra proximosnbsp;excogitata ad bonorum cxitium. si quando mecum lo*nbsp;qui cœpijfent non expeilaui nec fcnß nifi mendacia GTnbsp;meras impoßuras. Sic enim filij huius ßeculi pietatis culnbsp;torum gt mnocentium piorum ßmplicitate abutuntur,nbsp;cr gaudentfallere mendacijs,et potenter 'miuriari,nul*nbsp;lam 'mde uindiélam dei credentes fuperucnturam,

8C fermonibus odii circundcderunt me: êCexpugnaueruntmegratis»

Qgia uero mentiri gt palpare nefciunt p'q, fed libe* re tcßantur pro ueritate etiam contra 'mpios, ideo m*nbsp;gentifcmper odio laborant, gt mfidijs 'tmproborum exnbsp;ponuntur, quos iüi circunuenirefatagwit modis omni*nbsp;bus,Grubi facultaspermittitur,publice GTgratis nullanbsp;caufa oppugnare, dexteritatem ipforum gt fama intc*nbsp;gritatemexpugnare conantur. Totienim deditimali*nbsp;gnis ßud'iis,dolent fanüiores uel ßrre uel inucniri,quo*nbsp;rum comparatione 'mfamentur, GT à petulantia abßra*nbsp;hantur uel mpediantur.

4 Pro eo ut me diligcrent detrahebant mi-hi.'ego autem orabam*


-ocr page 330-

PSALTERIVM

gun^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiäe propter deimt diligMit

omnes,etilt;tin malos, ad illoru bonum cr enundationem, beneficijs ([uoq; euincere »? boiw mala ßudentcs.-quibuinbsp;officijs fanüißimis continuo impij détériores fitmt, ernbsp;euincere in mala bonum percupiumt, ini^uißimäuicemnbsp;rependendo beneßaiiis er malediäis: quibus tantum abnbsp;eß ut pij moueantur ad indigna, ut malint pro Ulis intsnbsp;probis orare dominum, er omnem mouere lapidem adnbsp;iÜorum reßpifcentiam quam maledicere.

5 Et pofiierunt aduerfum me mala pro bo ntsîà odium pro dileâioncmca.

ImplorS mo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem pij fanéio affiiSlu peccatores,

tes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ut refipifeant cupientes, fed itti malitia potius fuperare

maluM, er reponere malum pro bono, odio compenfa^ re dileitionem. Agunt enim fuo more utriq;, de thefau^nbsp;ro fuo proponunt quo diuitesfunt, oßendentes interimnbsp;luculenti teßimonio cuius filij ßnt legitimi,fatanlt;e omninbsp;bus incommodantis, uel dei, folem fuum oririfaciètis funbsp;per fcottoî er malos.Eß enim charitos notafiliorum dei,nbsp;ficut inuidia dittnonis mors intrauit m orbcm, er prosnbsp;dit omaes ßlios gehenna.

Conftituc fupereum peccatorcm:amp;: dia^ bolus ftet à dextris eius*

. No/? rarum eß m fcripturis ut pro Preeterito Futuru, er contra fjc quoq; Futurum pro imperatiuo uel Opta^^nbsp;‘^‘’¦t-ent Hebrai, utantur. Poßunt ergo hi Optanbsp;tiui exponi pro Futuris,ut impios hac mala apprcheiifunbsp;‘ ra fint priedicere : uel ut appréhendant optare fine euhnbsp;pa, dum proßicrttatem impiorumfanili canunt contilt;‘nbsp;, ƒ nuoproficereinbla/fhemiamdeifinfcandalumeropsnbsp;prcßionem tarn pietatis ipfius q piorum, er in impedisnbsp;mentum profiilus in uera religione, quern omnium masnbsp;tcime cupiusit, er cuius contrarium promoueri infirnonbsp;' grauias ducunt, er omni temporali incommodo, Optasnbsp;tiue ergo h.cc omnia accipi pofiîifît,ut fit fenfust^fli tarnnbsp;pertinacitcr impij,crudeles, er ofores tui,ô deus, nomisnbsp;nis er maicßatis tux blajfhematores, qui à culttt dei abnbsp;firahunt modis omnibus quos poffunt, Uli tradantur iu*nbsp;flo iudicio tuo,tortori tuo erfdtemtidxntoni,qui repeiinbsp;dat iußitiam operatori iniquitalis, liilorè buicfataiiamnbsp;conßitue,cuius obfequio fe mancipauit er placuit.

Cum iudicacur, exeat condemnatus 18C oratio eius fiat in peccatum.

Precatur deinde, ne quis iUi damnando fiiccurrat, er iußitiam de eo dignam ad piorum multorum profiiium,nbsp;er impiorum terrorem er refipifeentiam impediat. Cunbsp;pit enim domini iuflum de eo iudicium fumi, quo exterinbsp;firmident, fideles cofolentur defua forte, er proficiantnbsp;inamore er cultu dei. Qttod fitailsimpiusdnmorarcnbsp;incipiat pro malo amoliendo non exaudiatur, fid in pecnbsp;catum till cedat, qui loties dei dementia blajflhcmauit.nbsp;Quin er no eß illoru fyncera oratio, qui liberati matis,nbsp;ilico âd priora fludia relapfuri fint, er fitturi peiores.

S Fiant dies eius paucüet epifeopatum eius accipiatalten

Imprecatur abbreuiari improbouitam,jfoliari eum poteßate qua abufus fit in famHoru calamitatem,prxfis

IX

TH ILL IM,

fiilicet, qux'pernicies ingens moru eß er pietatfr fi contingat impijs,erexofam habentibus ueritatem uelnbsp;religionem ueramlt; Orandum efi igitur anxie,ut deijeiannbsp;tur de prxfidentia impij, er uiri timentes dominum firnbsp;rogentur fi fieri poßit per maUtiam fibditoru, quosdo^nbsp;minus talibus prxfiilis flagellât. Prxpofituram er ojfl»nbsp;cium maleadminiflratum ab impio,fufcipiatmelior.

6 Fiant filij eius orphani, 6^ uxor eius up

Valde orandus efi dominus,ut impioru prxlatoru plif pics (*»* fiatim fiant orphani,id efi, defiituantur improbis parennbsp;tibiis, er ut non fuccedant in iniquo. dominio fuis parennbsp;tibus, quorum mores didicerunt, er opera amulantur.nbsp;Vxor quoque uidua utfiat oratttr,ad idem pertiitens,utnbsp;defolata er mifirabilisfiipe indigeat,fiat exemplo Ifquot;'nbsp;pijs, er fandis folatio iufiitix diuinx ne perpétué eresnbsp;datur perambulare deus circa call cardines,ergt;tlt;gt;'^nbsp;rare terrefiria,ut impij iadant,maxime autem tyranni*nbsp;coimbutiingeniomagifiratumobfidente hxc fentiaut'nbsp;I o Notantes tra ns fera n tur filij eius, èC mtnnbsp;dicent: amp; eijeiätur de habitationibus fuis*nbsp;Oral fic fimpcr relinqui uiduam,ut er itnprobi libenbsp;ri pellantur fuis fidibus er hxreditate paterna, utnbsp;dicando aberrare cogant ur,nec inucniant tanicnbsp;tnifiricordiam exhibeant. Sicutludxiscontigifl'^'“nbsp;mus iam mitte quingemis annisfiupêda prolixd‘‘^‘^nbsp;poris er uindidx, pro peccato nimirum feiup^ duratu‘nbsp;le: erut no mendicent, turpiore tarnen lueronbsp;fiianos intendunt erfifientare fi cogiMur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

militer mendicarent. TransfirUntur coru fibj . portantur fire fimpcr in noua exilia,nufiiatgt;tnbsp;uenienteslocum. Quertinturdenouisfemperiael‘‘^^nbsp;nibus rerum fuarum, er nidulorum atque degt;ffUgt;rflgt;^gt;nbsp;er pauperes fint er refigio defiituti.nbsp;feus intettexit interpres dum dixit, Eijeianturdebanbsp;tionibus fuisedtmi ludxi dicunt, Inquirant denbsp;fulisfuis.Targum ucro,Etinquirantnbsp;tiones corum. Semper enim Una perpefia tttrbalK^f^’nbsp;teraittisimmincat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a'' m

,, Scrutetur fccncrator omnem fubfta^‘ eius-’amp;diripiantalienilaboreseius*

Oral infuper ut durus aliquts foenerator ittaqaee e^ tinuo debitis, er crefientibus cotinuo ufirû°bgt;tagt;nbsp;fibi facial cundas improbi facultatcs, ernbsp;tier' extraneifrudum omniu laboru ciuStqt“^! „nbsp;turn efi eius opera, idueroin primis calat/id'^fi^ Inbsp;mifirum ,fi de tantis laboribus fuis er fiddribd^nbsp;nihil confoletur, nuttu reportet comodum uetfi ‘nbsp;Non fitilliadiutor:necfitquimift«2nbsp;pupilliseius»

Ne nbsp;nbsp;nbsp;fic mendicis ac mifiris, er improbi liber

fireaturorat. Nefitquiclementiapermoutatura ß currendum ittis, ne jorte pij uidentes prouidciftiauinbsp;benignam ad pofteros impioru,incidantnbsp;nüno ptaccre iniquos,et no ejfc iudicium dciwbocnbsp;do. Quin potius uideaiuur palam effi omilibutjp^^Pnbsp;impiumpatremfusim-


-ocr page 331-

P S ALTERIVM

fiant nati dus in intcritum: in generatiO K ’'tuna deleatur nomen eiust

‘ ƒ ^b«c optât uel futurum prlt;edicit, ut ad unum ext'ut ^impiorum filijs,nom(n parentii improbi in una na»nbsp;deleatur, ut fimul deleatur itlorum nomen, opue,nbsp;^°pes,cognatio zr pofleritM. Qjianquam enim nonnbsp;Mrlt;i uiuant tmpij in hoc mundo, quos deus feruat uelnbsp;quot;“i ^ôuerfwnem,uel ad luflitiœ fute manififtationem, uelnbsp;^ereitium fanélorum, optabile tarnen eß pijs,quantnbsp;^^‘^‘ßimos extare tales, lt;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;negotiumfiat probi^

ab CIS fanHi quotidic diuexentur,

.iu memoriam redeat iniquitas patrum in confpedu domini; amp;. pcccatum manbsp;^8 eius non deleatur*

w impioru filij pro more lt;emulantur im s parent um,orat uel pradicit certißime propbe»nbsp;‘‘^‘‘^ßylus,augendum efje deiodium,etiam in parentesnbsp;^^orutn filiorum. Et peccatû matris,quie »llo$ religionnbsp;p“* gt;xfluuere debuifièt ex officio, fed neglexituelutfuinbsp;'Wcnj deprauauit cxemplis ac uerbis, non certe delebinbsp;‘'*'^'*^']uàinhominion memoria iudicioq; diuino,quoadnbsp;fiët eruditio aliorum, ut dominum timeant,

ƒ *8nt contra dominum fempcr, amp; difpe^ f’tdeterra memoria corumtnbsp;^^per peccatorit taliit dns recordetur ad fuam gio»nbsp;nmdicandam Mi fcoe mundo, ut uincat in caufa fuanbsp;‘‘tdicatur effc patronus impiorit, cr indulgetior innbsp;bonos, ißud enim blaßihenuarü impatieiitißimenbsp;fideles: idco orat iußusquoij;,utiußitiäoßen»nbsp;»icredulos er pietatis contéptores,ut imputeturnbsp;5 ^ofant dno malum eoru, çsquot; de eo non gaudeant, fednbsp;‘^ogiNtur; qui/n 0quot; memoria eoru deleatur de ternbsp;»’’t i'Xetnplum fint uenturi feculi, ut 'm obliuionê ca»nbsp;16nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Çf-fint extra fortem piorum.

Pto eo quod non eft rccordatus facere . *itncordiam,amp;pcrfecutusefthominemnbsp;.’’«la .P®?'*« amp; mcndicum,8c compundû cor^nbsp;? '''«'or.ificarc.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^“«pw fandus reddit, cur ita uel deuoucat impium,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;«c certo ppcrufMtMMprifdôt mala iHi digna,qHi

iudicaturus fit mala eius GT malos omnes,quia ^^^^^tinhumaniterfefe habuit,c^'miuriuf fiut in quemnbsp;’ : f « deus nihil leque exigat ab hominibus attj; cha»nbsp;zr beneuolentiaiiam tllud plus quàmfatanicumnbsp;etiam poffeaffligere ermturifs afficere qui amgt;nbsp;‘’.quot;SHfli« eß et calamitofus,id^ null ofuomertto,netnnbsp;i«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus benemereri findens, qualis

(^''‘»tisDauidfemper fuit, maxime uero Chrifius,qué oZ ÿ'lt;^tiam acceptam lt;emulantur hac partenbsp;’gt; ^^iUereChrißianierpif.

h I ’?‘itxitmalediäionem,amp;uenietei:8d , '' °‘Uitbcnedidioné,ô6clongabiturabeo»nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itaçMc deus repenti unicuiq; iuxta fua fiudia,

bonis,mala malis, idq^ improbo ißi, de quo alijsin fitfermo,abunde notufi(erit,cum tanta per«nbsp;çr crudeütatc 'm 'mnoceinê ej]et,uifus fané eß

THTLLTM*

diuinam huiufmodi execrationem amarec!ruelle,bo» nam uero precationein er dei beneficentiam odtffe GJ*nbsp;nolle,nihil ea affici.Precatur ergo ut ita eueniat ei,ficutnbsp;ex fadis eius apparebat uoluiße.

18 Ét induit malediâionem lîcut ueftimen^ tum, amp; intrauit ficut aqua in interiora elt;nbsp;ius,amp;ficur oleum in olTibus eius*

Petit ut execratio diuina, qu^ m omnia mala pr,eci» pitatfCr hominum quoq^ execrationem accerfit, ipfunnbsp;totum obruat, occupet gt penetret. Id enim ualct quodnbsp;dicitur, Vt ea mduatur maledidione ficut ueßimento:nbsp;præterea, Vt ipfum pcrfluat,ficut folet haußa aqua pernbsp;fluere 'mteriora hominis. Addtt quoci;, Vt oleum uel unnbsp;guentum 'm offa eius. Vnguentu enim Gr ofia pénétrât,nbsp;cum externe membra munguntur.Erant tßi quibus htec fn penftnsnbsp;imprecaturpenitusdeplorati,Grtantopercimpifqui^ depioraw».nbsp;bus debentur taliainö tarn ipfius er fideliii hoßes,qu!imnbsp;dei Î quare feiebat lüos ultionem manrre mfinito maio»nbsp;rem quam explicate poß'et,ideo äuget fite omnia gt ex»nbsp;rat * Ab externis quoq^ malis qu£ Ulis mprecatur,nbsp;tarn atrociaaßimari uoluit mala mterna Grfittura 'm fuenbsp;culoanimarum.

*9 Fiatei ficutueftimentum quo operiturtSC ficut zona qua femper praecingitun

Orat mfuper ut maledidione huiufmodi non folum ut Ueße operiatur mteriore, fedetiamfuperne amiciaturnbsp;tanquam paUio;qu'm hic poßremo addit, ut ea uelut cmnbsp;dorio undiq^ gt perpétué emgatur. :gt;it ipfa, ut fummanbsp;t'im dicatur, maledidio contra agnitam ueritatem perfenbsp;cutor, uel prouidentiæ diuina irrifor ac temerarius ab»nbsp;negator, qui iußitiam er iudieiü impiorum more negatnbsp;'m hoc mundo à domino deo adminißrari, gt uerbu do«nbsp;minifalfumcredens.

Hoc opus eorum qui detrahunt mihi a^ puddominumtetquiloquunturmalaad^nbsp;uerfus animam meam.

Qttàw iuße orarit fand us qua pramifit, quamlibet atrocia hoc uerfuconfirmat.lioc,mquit,à domino opusnbsp;erit illoru,id eß,merca Gr operapretiu. Sic enim fiepenbsp;'mfcripturisopusaccipiturpro mercede opens. Quodnbsp;entm Ulis iußo dei iudicio debebatur, fandus iure eis imnbsp;precabatur, dei duntaxat ffiiritu impulfus. Talis enimnbsp;eos manet GT condecet poena à domino, cuius contem»nbsp;ptoresfunt er lieficmaießatis fummæcriminisrei.Quinbsp;loquttnturmalum fuperanimammeam, quam pro fuanbsp;malitia quarunt ad mortem er diffàmiam.

2^, Et tu domine domine fac mecu propter nomen tuum i quia fuauis eft mifericordianbsp;tua.Libera me

Implorât nunc opem dei pro iußa caufa religionis er pietatis,ne fcilicet præualeat 'm tnundo contra pios,nbsp;malitia impiorum contra caufam dei quam urget. Quianbsp;enim clementißimus es er omnipotens, liberare poteSnbsp;tantu ut uelis, ut caufie tult;e leque, imo magis quàmme^nbsp;nemo prauus prteualeat. Hoc autem propter nonunis tuinbsp;gloriam, quam labefadari in hominum opinions neuti*nbsp;^uamfiiMS.

-ocr page 332-

quia egenus 8c pauper ego fum .* amp; cor * iiHum conturbatum eft intra me.

miferiamcr infirnütatem contra huim man“ di cr impiorum potcntiam,ut corde fautiuf fit,præ ma»nbsp;gno zelo gtori£ çsquot; ueritatis uerbi dei, cut tamopcre obnbsp;fireptintimpij.

aj Sicut umbra cum déclinâtablatus fum; amp; excuftus fum ficutlocuftæ.

Simiiitudû nbsp;nbsp;V t umbra fempcr tranßt, proficit cr deficit, dum^

prolixifiimafit, tuneproximior eft uanitati :pefubito propcdié cuanefeet uita mea. Et ficut locuft£ exc utiunnbsp;tur ubicunq; fefe repofuerint, cr fubito non comparentnbsp;ad contrariam iUis auram : pc ego quoij^ue concutior utnbsp;ptbpftere nullibi queam,

2.4 Genua mea infirmata funt à ieiunio;8cca ro mea immutata eftproptcr oleum.

Muituj in Memordt quam tnultiM fiterit i/n precibics ad dettm, precibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plurimo aninù ardorefitnderet, pariter ieiu^

nabat, idq^ tarn inftanter, ut inde uaciBarcnt iam ac laa ba feerent ei genua, prie timoré continuo ergrauimaanbsp;lorum 'mtentatorum à malis.Prifcut dixit et bene, Caronbsp;mea iminutata eft propter oleum uel pinguedincm, qu£nbsp;corpori meo fubtraxi ob negligentiam rertihuiut inun=nbsp;di, omni carnali corporii cura abdicata.

Et ego fadus fum opprobrium illis; uide ’ runtmetamp;moueruntcapitafua.

Quit tantôt improborumhominuminftantiot ermaa litias cuincere poffet, nip tuo auxilio f qui cu/m fis deusnbsp;meat, ftccurrere digneris fecundu benignitatem tuam,nbsp;qua confueuifti bene agentes iuuare cj- definderc,nbsp;16 Adiuuamedominedeusmeus;faiuûmenbsp;fac fecundum mifericordiam tuam.

’ Ideofe iuuari precatur,ut hoftes fentiant manum doa mini e^e qu£ in eos feuiat,'non aliunde fato uel fortuianbsp;tu tanta iüis mala occurrermt,potcntiam tuam nolenanbsp;tesrecognofcant.

2.7 Et feiant quia manus tua h^c; amp; tu domt nefeciftieam.

Orat ut iUts cxecrantibut cr omnia aduerfatmprea cantibuf cr intentantibus, dominus det fibi filicem reanbsp;rumfiicce{fum,çj‘ benedicatmalediâionibus eorum.

2.8 Maledicent illi,amp; tu benedicest qui infur guntinme,confundanturtferuusautemnbsp;tuus lætabitur.

Cuttt lilt impifinfurrexerint contra me, Hico ut fibt uidetur daturi internetioni quos cupiuM occidi iuftos:nbsp;pudefiantjirritato adeo eorum conatu cr /fiepuftrata,nbsp;ut ipfi percantjiuftis ope domini feruatis, er de domininbsp;bonitatebetantibus,

Induantur qui detrahunt mihi, pudoret amp;opcriätur ficut diploide cófufione fua.

Id cum illit maxime ignonüniofum futur um fit, fub:» iecit: Induanturaduerfarij ignominia,cr amteianturnbsp;tanquam pallio erubefcentia:hoc eft,toti plurimum connbsp;fitndantur cT firant opprobrium.

50 Confitebor domino nimis in orc mcot Sc in medio multorum laudabo cum.

Morefuo uofa laudis publice nuncupat, O' l^tttdem pmul cxplicatjdtcens, Ltberatus gratiois agâore O' (tfnbsp;de, et inter multos prtcdicabo iuftitiâc^bonitatê tuant.nbsp;J, Quiaaftititàdextrispauperisîutfaluamnbsp;faccretàperfequentibusO«lt;iiMfKitlt;«}animâ

meam.

Tantie bonitatis deum teflatur,ut inopi, quem omnes deferunt, ipfe femper adftet ad dexteram patronus, Onbsp;definfor in iudicio ab intentatoribus improbis,necis Onbsp;confùfionis, ab ifs qui omnibus modis perditam cupiatitnbsp;animammeam, quam dominus pbi conferuauit comnxnnbsp;datißimam, e:s' mfuper irridebant meinte dominum fi*nbsp;dehterconfidentem.

PSALMVS ex.

PfalmusDauid.

VeteresHebr^orum expofiuerunthumcPfalmumde raham fgt;utriarcha,quemGrauthorem faciUtiteiusnbsp;n‘^‘dtuulusfateatur,deuiaor^^nbsp;^‘^lt;f^hizedech,crdedijfieAbraLAli)^nbsp;^^J^P°f^gt;ttgt;quandoenprincipioregniconsraPel£fii*nbsp;t^^^°^gt;^‘f‘il5liqueteumaDauide£ditum,quicr^‘^nbsp;^^^S^âoâtncg^enonpotuerunt.-re^^-^rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^f^riftidominifaeeriotioor

4 * ' domin us domino ntcO) jj dea dextris meisidonecpotiontnbsp;‘«»micos tuos fcabellâ pedu»

= -aS.; tuorum.

^^^»''^’potens deus pater dixit,hoeea, ittemofuoeolt P^'° ft‘^fuit ey pronüpt domino mco left Chrifto iierO cilt;n^nbsp;, qui heet fecundum carnem filins effet ueitturUi “

Dauidis, fecundum tarnen naturam diumant, quaabi» t^no cwm pâtre çr ante ficulagenitus erat, uerbamnbsp;aei^ apud deum, dominus erat omnium. Dixit autem,nbsp;Sede ad dexteram nteam,idea, régna fuperom»ia,fuMnbsp;iitaqi potentia eftopr£ditus,cuife eSétagenuafledant,nbsp;^emq- omnis lingua dominum confiteatte‘:crtfmuer*nbsp;f°’^t^regemc!r!^efiiam,quodcrlud£ii»tiidiuiderenbsp;^S^iur. trempe ipfttm hominem qui protwbis obeanbsp;”‘lt;‘»!gt;»ortempertultt,pofldeuiâamnwrtemcrrefuranbsp;reciionem, eueilionemq^ Ht cœlos regnontem, quandonbsp;primum orbireuelatuseilcrconftitutus fuperomnemnbsp;principatum ac poteftatem, uirtutem ac domimwn, O'nbsp;fuper omne nomen quod nominatur, non folum in fecua

• t^enique omnia fubieila ^jfifubpedibus illius,atque datum eum caput ecclefiittnbsp;quie est corpus illius,complementum eius, qui omnianbsp;omnibus adimptet:qu£ cr Paulus docet omnia ad Ephenbsp;fios çy alibi, ifla ergo cü Chrifli domi/tifecundum hoanbsp;minem euedlio,ut per etm in inuifibiligloria deiprafi»nbsp;dentem cunâa infiaureniurcrperficiantur,utq;faniHnbsp;omnesad dei imagiiumrefirmentur, qu£poteftas nuHinbsp;ftuquam crcatUTie communicata cü. btuÜa eiûm affamanbsp;pt4


-ocr page 333-

fjl inunitatê perfon£,ut hoe fernen AbruhiC cr D4 lt;i («rfeo dei quo conditus eß orbis, or kx dei dasnbsp;‘«gt;Vrimo in mote Sinai,deinde in monte Sion.lfiud itaq}nbsp;^l^'Jtiodhiciüipaterdixi/fec^dominus canitur,Sedenbsp;1(4^ ^'^dexterämea. Porràuthuius hoßes feabellü ipfi po»nbsp;^tur,plané iamdudu apparuit in Iudlt;£is,cf idolis to»nbsp;orbis,proßratis ilemonum cxcelfis gt erroru porsnbsp;fed planius tune uidebitur, quandocoiißccrithonbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;•’’’N ulttmum mortem, cr Antichrißianos omîtes, qui

' doélrinam Chrißi etgloriam, propriam utranq;

^’'oponentes cultui totius orbts, Qai omîtes dicunt,f^o ^'”«1 /jKc rfg/i(tre fuper nos. Quorum omnium typuntnbsp;ifraclit£, primumeum Saule Dauidem perfesnbsp;I’^^ntes,deinde Ammonitee, TAoabitie CT ali] hoßes Danbsp;lebufaii zx fimiles,.

^^ùgam utrtutistuecmittctdns exSion: I ’Qiïiinarein medio inimicoruni tuorum»nbsp;Ciiiiùur regni Chrifli potencia ex Sion profeéla, quanbsp;^^eetin mcdio hoßium,cumfuos tanquam oues in menbsp;^'0 ÎHporui« ita feruat zr tuetur, ut cunéli lUorum hosnbsp;'''snibil quod in bonum lüis non cédât pojfunt efßcere,nbsp;^^’»inare ,inquit, ex pto arbitrio tuo de lüis hoßibusnbsp;^“^ßatucjQX id quidem quanta adtypum attinet, masnbsp;^'''Sec etiam in Dauide eß adumbratii, cum feuas adeonbsp;^itimonitis dcuidis panas fumerct, fed in tenui urn*nbsp;’^“Xeffedu chrißi domini imperifquodJpiritu fuo innbsp;^^^oßesfuos adminißrat.'Vinilus erat Paulus KomiC,

* Ciefare.fed no erat uinüum uerbum Chrißi. quain ’quot;egnabat ineo Chrißusecum fumma ilium Itbertasnbsp;^quot;d extremum ufq;ß)iritum pnedicaret, ZX abhoßisnbsp;J '*^‘edinonpoßet,fediuuaritantum.

. *ecutn principium (populus tuusßiontanei) die uirtutis tuæ in fplendohbus fanclo*nbsp;’^Um.Txutcroantcluciferumgenuite*

P‘‘iet Gracoslegijfe,Imeha Tecum, quodinles ^S.m}ud£i Amcha Populus tuus. Græci ap^iî prianbsp;^'P'etumreddiderunt pro quodzrßgnißcarenbsp;Latin! perperam Prtnapium fcripferuiu. lud^inbsp;^P°gt;itanea uel uoluntarij, uel difcipulos legis, liberalesnbsp;’^Î’tiodcî interpretantur. Et Elieronymus, Spontanei.nbsp;quot;^^^Jutem cxnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inteßigunt,fed bcllicam, cum zr co«

O- diuitias ß'gnißcct ac conßantia, alij concertatio amp; beüum dixerut. Hieronymus legit in fuo exeinnbsp;montibus,quod zx hodie HAoßoras innbsp;annotant, cum exëplaria Hebrxa

‘^^eant,quo modo zr legerunt Grteci, in ßilendoribus. '^“iuerodddunt fan(iorum,non fandos intcUexesnbsp;homines,fed fanéla,id eß, faniiuarium. Vbi quoq;nbsp;dixit. Ex utero ante lueiferum:ibi Hebrat legüt,nbsp;matrice ab aurora tibi ros. Tandem dixerunt Graeci,nbsp;te: quaft legerintnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum hodie lud^ei les

rquot;** ‘VX\'yh'' CXimerpretètur Adolefccntilt;e tu£. Hæc )è habentibus hoc loco, non fum pro religione au fusnbsp;^^tare quiequam, fed iudicium ßudioßs committere arnbsp;‘Beatusfumnon tantum tutius,fed etiamreltgioßus.nbsp;^mquaautëuarichicuerfusinteüigipoßit, pulchrenbsp;coueiiit liter a tota in regnum Dauidif zx Chrißi

domini celebradum, eatenus, ut ei oporteat omnia fubs • iici,Huncautëucrfumßcintelligo,Populus tuus,ôrcx, -jilius Dauid Chrißus, liberales oblationes deferent übt,nbsp;uel tui ipß erunt, ßionte zx liberefefefubdent, uoluntanbsp;rie feruiët:tunc,mquam,'m typo Dauidi, aliquädo Chrinbsp;ßo filio dei cX Dauidis « Tectim enim prmcipatus er itnbsp;fuper omnes fideles zx eleélos,quißionte tibi obfequennbsp;tur zr pertinent ad regnu Nleßice, quod eß regnum ccenbsp;lorum.ln dieroboris zx triumphi tut zx regni,it}cipicnnbsp;tis in refurredione Chrißi, zx perficiendi in iudiciogenbsp;nerali. izi ßilendoribus fanäuari] uelfanilitatis, in frusnbsp;äibusgloriofisfidei zx charitatis per Chrißum. Exusnbsp;tero aurorlt;e tibi rosgenerationis tUie,de foecuditate coinbsp;Icflis bencdiiiionis miraculofie caflißiimeqi uirginitasnbsp;tatis, fola deigratia defuper iiißar roris incidente ZXnbsp;propagante fine uirilifemine, pro falute mundi contisnbsp;git ucluti aurora falutis poßtenebrashuius mundi: tunenbsp;enim fubfequenteilico fole iußitiiegeneraberis.Vel pronbsp;firant ludtei aptiorem fenfum quem probent perfeiiumfnbsp;ut ipfum tarn ipfi quam nos anteiligere ualeamus.

4 lurauitdominus,öCnon pcenitebit(ftti«) Tu es facerdos in æternum fecundum or-dinem Mekhifedec.

Temporibus Abraho: regnauit Melchizedeehin Sas lem,qu£ ut dicitur, Hierofolymis poßea dida eß. fienbsp;adminißrabatregnum, utfiinul zx facerdotio fiingeres Mciciii=elt;nbsp;tur, lnterpresfcilicetfacrtedo£lrin£precatorem agensnbsp;pro populo atq^ facrificulu, quem zx ludati putant Semnbsp;filium Noe fisijfe, qui certe uiuebat adhuc iflis temporisnbsp;bus. lurauit igitur dominus, id eß hnmobili uoluntatenbsp;fuaßatuit,quod eß non iUum pcenitere.promißi fdlicetnbsp;fandißtmi ZX faluberrimi ad patres zX prophetas ferènbsp;in hunc modum,regnaturum ncmpe,non quidem Dauisnbsp;dem nifi in umbra,fed Chrißum fiium, qui unus eß Deinbsp;et hominum mediator,aduocatus,facrificium, facerdos,nbsp;fanduarium zx propitiatoriu, qui fandificatos in aternbsp;num confiemmat,adumbratus per Nlelchizedech, Cumnbsp;fit enim reuera rex iußitite, qui folos iußos facit credcitnbsp;tes, rex quoq^ Salem, id eß,pacis eß, quia pacem atersnbsp;nam dat fidelibus cum deo zxconfeientia, cuius ortumnbsp;ZXgcnus,cum idê deus fit, nofei nequeat à mortalibus.nbsp;Mortis expers eßunus hominu, reatu fdlicet mortis,fonbsp;lus abfqi peccato:quod auteinortuus eß Chriflus,peccanbsp;tis noßris femel mortuus eß, idq; uitiereparatio digniusnbsp;dicitur. Hie Chrißus Melchizedcch eß, qui Abrah^aenbsp;in eo totifandoru uniuerfitati bene zx precatus eß zXnbsp;fecit,qui iußitia fimul zx leterna uita iüos donat. Ei ersnbsp;go iure fe ZX omnia non tantum décimas fandi offerut.nbsp;Protulit quoq; panem zx uinum reuertentibus de pra-snbsp;lio, quo recrearct exhaußos : ita Chrißus fidelibus fuisnbsp;dédit zx dat panem de coelo uiuumacuiuificanté, nems ßuctiariftt gnbsp;pecarnem zxfangiiinem fuum,dudumpaßibilecorpus myftenumnbsp;facrofandum 'm cruce, nunc uero in myßerio zxfacrasnbsp;mentaliter in cucharißia, ad refedionem uirium animtCnbsp;ZX ffiiritus, qui carne non uefdtur corporali,id eß,connbsp;feientite perturbata: propter peccata, qult;efacramcntalinbsp;cibOffidc nteritorii paßionis Chrißi recreatur, zx coils

EEC

-ocr page 334-

ftrmafur ad omw bonum, «t immortali tandem corpo^ ' ri redunitaregnet cum Chrijio ingloria.

  • 5 Dominus à dextris tuis : confregit in dienbsp;iræfuæ reges.

Vaticiniumefl de uiéloriaChriflidontini contra fai âoti»**quot;**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mundum,ficutzrdeDauidedi£lumeßi«ty

po pro uidoria fuorum omnium hoßium. Cui Chrißo ß lio dominus eß ad dexteram, omnia pro eo expediens,nbsp;cundos hoßes deif eiens,prlt;eparans lUi regnum inuinci»nbsp;iite,glorioßim ZJquot; lt;eternum,cofradis inimicis,lt;iui gra*nbsp;tiaße beneficia contempferunt, ZJ“ perfecutifitnt fannbsp;dos. Hi cnim rigorem iufli er duri iudicif experientur,nbsp;guamlibetin mundo potentes fùerint,craliorMnopanbsp;prejfores,tyranni uel etiam reges.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

  • 6 ludicabitin nationibus,impleuit ruinas:nbsp;conquaflauitcapita in terra multorum.

Chrißus ^uidëtëporcfuo iramfuam declarat. QWdW c hruii enim ßrmidabilia terrae capita fucrunt er potennbsp;percuin. tatus, ^uiregnumfuum oppugnarunt, Chrißus autentnbsp;Euangelio regiiifui omnes cotriuit, multa proßrauit canbsp;dauera: initium autem fumens à perfidis reliquijs fudaonbsp;rum, indc pereußit Romana täidola quam régna, nun^nbsp;quam deßiturus proßernere hoßes fuos, qui eß ueritas,nbsp;tußitia,gaudiu^ er pax inßiiritufando. Hoc eß en'mnbsp;quoddicitur in propheta, indicium gentibus profiret,nbsp;quia uerbo fuo damnabit infidclium uitam, fideles redi»nbsp;met à peccatis,cr uniuerfæ præualebit humante poten»nbsp;tin, principis huius mundi fataiite regnum cofi-'mgetacnbsp;deflruet fanditate fuaermeritis.

_ De torrente in uiabibet,propterea cxaL ^tabit caput,

A«get tandem ctedem hoßium er uidorilt;egloriam,fi gnificans tantum fanguinis effiindendum, ut hic rex exnbsp;fanguinibus hoßium fit bibiturus, quo nihil aliud quantnbsp;fcripturienwreperfiifiam impiorumßragem er Chnßinbsp;uidoriamfignificat, Propterea attoUet caput, hoc eß,nbsp;ulacriter erfelidter poteflatem exercebit,fuperior fa»nbsp;dus impijs hoßibus fuis,quos cum fuo principe uniuer»nbsp;fos addicetgehennte, Nift magis placeat ut inteüigaturnbsp;Chi^S^dßusbibiturus de calice paßionis er mortalitatis,nbsp;dum humiliatus eß ad obedientiam patris pro falute eienbsp;dorum ufqi ad mortem, mortem autë cruets, proptereanbsp;exaltabitur caput: dédit enim pater ei regnum quod eßnbsp;fuper omne regnu, ut in nomine eiusfledatur omnege»nbsp;rui,coeleßium,tcrreßriü er infirnorum. Vtinam autemnbsp;id fiat adhuc clarius nobis affiicientibus, ut abolitis totnbsp;er tantis crroribus,qui in regno Chrißi exorti funt,ernbsp;intolerabilibus fchifmatis toto orbe,maxime autè Tur»nbsp;carum er Pharifieorum häereßbus,tatum dominum ernbsp;unum ueritatis uerbum ubique etiam in hoc mundo re*nbsp;gnare contingat^

PSÄLHVS CXI, Hallelu ia.

ARGVMENT. Laus CTgratiarumadio pro be* »eficijs dci. Eß autem alphabetorius fecundum dmidtosnbsp;Uerfuf eius/icut er proximefequens^

ccongreganone,

Inuitdt ad laudes del (ito cxcmplo: pluri»

Onfitebor (tibi) detnine întotû corde (mco) inconfilioiuftotumnbsp;SCcongrcgatione,

Inuitat ad laudes dei fuo exemple: pluri* mum enim cupiunt fandi homines depradicare fempernbsp;dci beneficia. Celcbrabo,tnquit, deum ex animo,no taunbsp;tum labi/s er fono, er gratias agam de omnibus fuis benbsp;nefictjs,eiusqi honitatè er fapicntiam m cundis operi*nbsp;bus eins fußieto. id uero conari libet in catu er confilionbsp;facro, uel confilio redorum corn qui redißudiofi junt,nbsp;qui nihil quàm deigloriam er proximorum falutcmßenbsp;dant er qult;erüt,audire dei laudes percupiunt,ßudil^nbsp;percipiunt inde, Coram talibus igitur redis er etsjolt^-pij laudes diuinas commémorant, non proqciunt marganbsp;ritas ante porcos, non ejfundut fettnones huiufmodi ubinbsp;noneßauditus.

2t. Magna opera domini : exquifita in om* nes uoluntates eius:

Magna quidem funt er imperfcrutabilia rationi tnanlt;e Opera domini, fed tarnen magntficanda CTnbsp;randa,quia modis omnibuseximia. Quafinbsp;diligentius contemplati er retigiofius pcruefiig‘di‘'*^nbsp;illis deprehendent tantam fapientiam, er erga hotfi'’^^nbsp;tarn cffiifam bonitate animaduertent,ut in tllisnbsp;defyderaturt, fed fuperare omnia uota depreh(d‘'’‘’'‘‘nbsp;hementer placcbunt omnia opera dei, nunqtui»“^^^'*'nbsp;bunt etiam minime intellcda.

? Confeflio amp; magnificentia opus iuftitia eius manet in fæculum fæcuü'

Confeßione dignißima celebria quoq; funt at^ gnifica omnia dei opera in oculis redorü iudic:i^^^P'nbsp;rum. Inde uero confequens eß, ut iußitia dei,nbsp;mnia iuße facit, er omnes amicosfuos iußifi^'^^ynbsp;ßat er duret in omne feculum Hadenus cecind denbsp;ribus dei, qua in toto orbe uifenda deus exhibit :d(‘nbsp;ceps canit de ijs qua fecit peculiariter ifraeli.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

4 Memoriam fecit mirabilium fuoron’, fericorsamp;miferator dominus.-

Quandiu hic mundusßeterit, memorabutitnrp ‘I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jn-

fideles er eledi, quanta dominus fecerit neficia Jfiecialia lfraeli,cum eos perdefertutn exAcgT'nbsp;pto educeret inpromiffam terra fuanbsp;mare erflumina. Qua er typi quidam funtnbsp;bonitatK diuina, unde fidutia er amoris mnbsp;menta percipiunt,quibus luculetißime dcclarntst qnbsp;clcmtns,gratiofus er mifericors fit, quant^inbsp;fit ad fuccurrendum omnibus iHi fidentibufgt;nbsp;efcamdedit timentibusfe.Mf»”®’'nbsp;fæculumteftamentifui,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Mihilpaffus eß neceffariorum deeffe fidelibus m fiißima folitudine, in manna, carnibus, aquts CT Jnbsp;ex opibus Aegyptiacis, non inuite damibus creptif » £nbsp;quo oßendit fe memorem foederis, quod multis ante) 'nbsp;cults cum A bhraham et femine eius percujferat,nbsp;licetpromißionis, qua dixit, Gmtcm quanbsp;uitutemredigetiudicabo, er poßeanbsp;Opibus magnis, Houi autem teßamenti fidelibus^^^^ ;


-ocr page 335-

f{cam,quo adßgnum,non quo adßgiiificatum dominus Sp».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;memoriam recolcndam beneßdorum dei, quo^

fiH« nullam potuit maius cogitari, quo ßlium fuumno=! i’is dedit 'm pretium, etfalutés pignus 'm facramenta cornbsp;porif Chrißi cr fanguinis, cuius eiufdem olim prlt;eftan-typus er figura pariter erat manna tradita patribus.nbsp;^tindem enim paaem uitce manducaucrut iüi'm jße, nosnbsp;^tem 'm tentione:illifutHrum,nos exhibitum Chrifiumnbsp;^^edentesfaluamur.

uirtutetn operutn fuorum annfitiauit po pülo fuo; utdetillis hjrreditatcm gentium;

(^anit ifiraeli traduilo per folitudmes,er quadragins ^‘tannis cibato, traditam h£reditatem gentium impia=nbsp;^Km,quo miraculo uirtutemfa£lorumfi(orum,id efi, o«nbsp;^nipotentiiO fult;e maieflatem annuntiauit populo fuó,nbsp;iîoeefi^exhibuit. Qum er rationesdonationummtellinbsp;ê^ndas prtebuit ex feripturis, ut omnia deuotiore cordenbsp;P^ciperent fideles, /ßiritufanilo docendi, Maxime tteanbsp;’^0 earn h£reditatem credendam tradidit, qua iuftificatinbsp;**¦ P^fidem, benedidionem omnium gentium promifiamnbsp;^“dum ac 'mterim exhibitum crederèt,quo haberentnbsp;P‘i»m,falutem er gratiam^

Opera manuum eius,ueritas et iudicium« ^‘deiia omnia mandata cius;

Elt Opera domini canitfuifie er eße ueritatem uel fia amp; iudicium.iUis enimeertißime pr^flitit promißnbsp;piitribuSffed er quiequid agit deus, iufius efi er uidenbsp;ßnefucofalßo,uerum,iufium, rcàum er fanilum,nbsp;^'^igt;ijcithK,certa eße erfidelia mandata eius,cordibusnbsp;fidicet omnium hominum inferipta, quibas nihil efi teanbsp;^ue «friM»nbsp;nbsp;nbsp;firmte reilitudinis. Sic er qute nosfacea

qutecunque prtecepit,fummteueritatis ej^

^onfirmatainfcculumfeculijfadain uegt; ’¦¦tateÔCæquitatc.

Hife de utrifq; er operibus er prteceptis dei inteUia poffunt. sic fané prtecepta dei fußulta fünfer confirnbsp;quot;’“tayUt citius caeli er terra tranfituri fint,quàm pofiitnbsp;dhs deperire uel apex aut Iota unum « Sunt quoquenbsp;(‘¦'«pfr (y ab omnibus feruanda qute prtecepit omnibusnbsp;pro femper. Improbari ueritas diuinee legis non poxnbsp;^^fliiequiß ima efi er facrofanéia^

Redemptionem mifitpopulo fuotman--^’uitin æternum teftamentum fuum.Sart CtümSiterribile nomen eiust

^°P«l«i« fuum tune pecultaremßeciali gratia redea ’ ’’“'»O-fibiferuos confiituit, utfoedus 'mitum cofianternbsp;^‘*^‘n'ent,obferuando qute Ulis mandauerat.Totu autemnbsp;fratndam redempturus, Chrifiumgratite diuinte pignusnbsp;^ßt »J znunduw, qui à peccato liberaret, ira ac morte.nbsp;^ocpaflum fuum uoluit 'm aternum fiarefirmü er cernbsp;per Chrifium.Sanäum ergo efi er uenerandum nonbsp;*”^'1 domini, 'm quo fanâificantur er faluantur eleilifnbsp;I ^edeittes fciUcet m nomen domini lefu Chrifii.

•nitiü fapientif timor domini.Intelleflus Contis Omnibus faciêtibus eumî laudationbsp;^**gt;8 manet in feculum feculû

Dcum metuere er colere omnis pietatis er falutis fiins efi et origo. Cluod qui agnofeunt ac facit! t,dei feilt s apfemianbsp;cet prtecepta, redo funt iudicio prtcditi, uereq; fapienanbsp;tcs,etiäft ut Mofes legislator impedittorts ftnt linguie,nbsp;er ut Paulusimperito fermonc. Quoruut fixaefigraanbsp;tia dei et in animo uera humilitas,ftc quoq^ perpetuofianbsp;bit laus ipforu apud deu, er uera iufiitiat qui funt enitnnbsp;huiufmodi à dco laudantur, cumq; feipfos commendarenbsp;nefeiant ex animo,tanto magis probantur er eommenanbsp;dantur à deo. Adnumerabunturq; benediélis patris coeanbsp;lefiis,uocanturq; ad confortiu beatoru.ttmcfummattmnbsp;difeödum, nuüam eße fapientiam,nuüam inteUigëtiamfnbsp;ubi deefi timor domini,er uerus eukus dei.

PSALMVS CXII.

Hallelu i?i(reucrfionis Aggtei er ’Zacharitc.') Apud Grtecos additur, Pieuerfionis Aggti er Zachanbsp;ritS.Qjiodunde er ad quid irrepferit ignoro.

ARGVMENTVM. Exfoortrftioadiufiitiamac itéras Uirtutes.


FelictMS uera»


tu fyncero unius ueri dei,qui confifiit in cura innocëti£ atq- iuftiti£.Siquidem regnu dei primu 'mquirentibus etnbsp;eius iufiitiam, c£tera omnia adijeiuntur, Exprimit aut


1.

mgenium tintoris dei, cu ait. Et in pr£ceptis eiuscupit, id efi,dclc£latur nimis. Sicut filius obferuantißimus paanbsp;trts,nthilpriusautcupit aut findet, quàmbeneplacitisnbsp;eius moré gerere, fic uer£ pietatis cultor in primis cuanbsp;rat ne oßendat 'm dei mandata, quod ft per fragilitatcntnbsp;peccauerit,agnofcit ea,er deprecatur cum dolore.

Poterts in terra erit fernen eiusîgeneratio reâorum bencdicetur.

Canitfelicitatemfilioru eius, qui fiieritdeum timens, Timenüam potentes pr£dicit fore in terra, uirtute, confiantia ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcHci««

neeeßariaru rcru capia,firma quoq; er fiabili proßeri täte donädos per deum. Vt nanq^ ftndis fuis liberos donbsp;nat deus, ita donat firè bonos er filices : ft non ommes,nbsp;ut nee fandißimoru patru lacob er Dauidis pofieri oxnbsp;mnes boni er filices fitere, faltem aliquos, Generatio renbsp;(lorum bcnedicetUTtin temporalibus er ßiritualibus renbsp;bitser fama proficient coram fandis er faturi erunt,nbsp;content! abunde fua forte er beneficijs dei fui. Verunanbsp;tarnen folet deus quoq^ eis quosfiiigulariter eßcrt,nonanbsp;nunquam mfignia immittere adiicrfa ad probationem.

5 Gloria 8(. diuitiae in domo eius ; ëC iufti* tia eius manet in feculum feculi.

Qui elcdus à domino efi er uere fandus,l£ta femper confeientia perfiuctur,non fuperflua cupiet,neceßirijsnbsp;er commodes rebus minime indtgebit,diuitias er copianbsp;mterpretabitur fußieientiam fua, non auarus erit idolonbsp;rtim cultor,iufiitia eius perftfiet femper, conuerfationcnbsp;eius nemo culpare digne potcrit,fui femper fimilis peranbsp;feuerabit in bonis. Vulgus autëdiuicu facileauertiturànbsp;redo.-quantü enim opes crefcunt, tantu crefcit er fiu»nbsp;dium opimi,deiq; mandatoru, cr confiliorum contem^


-ocr page 336-

ptus, ey munditnorum admirlt;itio:quo fit ut uelut cdmea lui per foramen acu!,fic iüi regnum intrent coelorum.

4 Exortum eftin tenebris lumen redisîmi* fericors,Slt; miferator 8i. iuftus.

Oritur in tenebris lumen reélis, tales uir beatus inflar Lame i re/ reliquis bonis hominibui:tuti quoq^ habitantnbsp;f‘in{li Gr pi) ainici dei inter hommes, duin alij calami’*nbsp;tatibus obruunturt Afflidis quoque pro uiribus fuccur^nbsp;ritjbmum fe O' mifericordem prteßat ac iuflum:animonbsp;tnitis cr Clemens,facile remittit of}vnfas,offinditur nulnbsp;lipio,iufte conuerfatur adomnes^

lucüdus homo qui mifercturSC commo datîdifponetfermoncs fuos in iudicio:

Qui fier it uel ejfe uoluerit uir bonm, gratis^ dat CT Ubetalitîs commodatdefuisdiuitijs uelabundanti)s,mifereture’‘nbsp;nim paupertim O' afflidoru, de bonis corporalibus ac’*nbsp;ceptisàdomino,0' Jfiritualibus,largitur quicquidposnbsp;tcfl indigëtibus,gaudet prodejjè multis, agnofeit uolunnbsp;tatem dominfiqui cum procuratorem inflituit bonorumnbsp;domini dei fui, domino fuo fxneratur eleemofynas lat!*nbsp;giendo,prudcns feruus o'fideliSfUfum bonorum probenbsp;expendit,O‘ fecundumdeibeneplacitumdi/fenfat, habet diuitias ut adiumenta uirtutum, non auariti^e impedinbsp;menta, Verbaquoqueiniudicio di/}ionet,iummentie’snbsp;Veritas, lucro,non negabit habere quod poßidet, nihil lonbsp;quetur nifi cum iudicio O' redum, honeflum o utile,nbsp;i uxta regulam ueritatis O' honeflatis o' uerbi dci, nc»nbsp;nüni detrahet, nonbla/fhemabit, curabit pro uiribusnbsp;faltem ut non offendat pj lingua.

  • 6 quia in æternum non commôuebituninnbsp;memoria æterna erit iuftus:

Stabili fortuna donabitur qui in iußitia perfeueraf, fi^ Conflantianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfiflet, iufiitia O' ueritate tutus erit inter

impiorum mfidias O’ inflantias, perfeuerabiteius cora dco memoria, nunquam fidelium fuorum dominus oblhnbsp;uifcitur,obedientia lufti iußa mercede in'aternum pr^eanbsp;tniabitur.lât in hoc feculo quoque bonorum memoria dinbsp;gni habentur, qui iufie o' pie uixerint,etiamß perfecunbsp;tionibus impiorum diuina dißienfatione diucxätur,nemnbsp;pc inbonumeis.

  • 7 nbsp;ab auditione mala non timcbitæaratumnbsp;corciusfpcrarein domino,

Securitatem perpetuam poßidebit ex pdutia in deum, Stcatitii etiam du/m nuntiantur imminere mala. No»ßrmidabitnbsp;«ôfeientise. ßnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferint intentata, qui deum protedorem credit.

Semper promptus o' alaccr/ferai in dcum,plenus /fei perfeuerat femper,utcunque aduerfa accidat, fed O'innbsp;diffâmi/s non turbabitur, cui teßimonium perhibet connbsp;feientia de innocentiauit£, non cnim ignorât,fed expernbsp;tus eß cum fuo proßdu malitiox improboru, quas cumnbsp;dci auxilio ßequenter euaßt. O' de dei circa fe bonita»nbsp;tedijßderenonpoteß.

  • 8 nbsp;confirmatum cft cor cius:non commonnbsp;uebitur donee dcfpiciat inimicos fuos*

Perdominuconfirmatur o'fußentaturcoriußfifuba leuaturgratia dei nefuccumbat in tentationibus huiusnbsp;giitie,fcd tuto femper in bono pennaneat, cr triumphet

10

contra mundi, earniso'damonum inßantias. Videre inimicos Uebraico more,eß de/ficere eos, cuadere iDo”nbsp;rum maleuolentiam, comemnere dolos O' perfequutionbsp;ncs,quas cajfolaboreintentant omnibus,impifsfupetionbsp;rem eße,gratam O'gloriofamuiderededeihoßitusk1nbsp;tioiicm.No» enim fidelis homo hoßes habet,niß eos qmnbsp;deo quoq; inuiß funt O' eius contemptores,ueritatis aonbsp;uirtutis perfecutores,quos certe perißegloriie dei intefnbsp;eß,O' recreat ex a/iimo dei cultores.

  • 9 Difperfit dedit pauperibus : iuftitia eiusnbsp;manet in fæculum fæculùcornu eius exalquot;nbsp;tabitur in gloria*

Canit qualis ßt uerus dci cultor 'm pauperes.Naitlite» illi animus eß thefaurizandi diuitias pcrituras O rep^^nbsp;nendi,fed fuperflua ßbi, ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appnmt«’'’^

moda di/fergit cgcntibus, d/ßien/at po/feßtonesßii^ “ dei beneplacitum, o'ad indigenttum confolationé,u^nbsp;to opportunius qua'm ß totas fuas uenderet diuitias,nbsp;otioßs ucl auaris,aut rerum fuarum dilapidatoribatr*nbsp;mel expenderet:quod Chrtßus nunquam uoluitji^tt Pquot;**nbsp;lus docuit, nec mundo uel etiam ecdeßtc uniuerfabnbsp;deßet.ln eccleßa primitiua ratio ßiccialis erat,qi‘‘‘'’'^nbsp;reltquis nufquam legimus utiliterpradicatam-tnutuum iuuare eledos. O' lar^ri ßudumnbsp;ualidis mendicantibus eßerre opportuniratct»nbsp;O' in uitiaprolabendi, Qui ßepro charitatithnbsp;lege dißrenfat more fatidorum diuitias egentibi't’^^*“^nbsp;gelio feruientibus, minime otioßs, eius iuflitiunbsp;leternu, quam criminari talem nemo potent'nbsp;ius cxaltabitur ingloria,clarifica bitur gratia deinbsp;O' dignafe laude cxaltabitur à pifs O' uirtut“”quot;'nbsp;ribus,ab his quoq^ quibus fuis uoluit benefieifi-re,ßmul^ cumt eledis in dei regno beatißtabd'^'^'nbsp;' Peccator uidcbit.ßCirafcetur,^*^’^^'nbsp;fuis fremetamp; rabefcec.-defydcriu’^’P^*'nbsp;forum peribit*

Sicut hocßudio bonitatis pius ipfe rseogtatiff^ eumq- ucrecolif.ßcdcus optimus maximumnbsp;hit ipfum, dignitateq; præcipua ornât, utinbsp;nolint,pi) hominis gloriam O' beatitudinetnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

ri O' ajficere cogantur. O' fumme turbctitar, nbsp;nbsp;nbsp;7

tabefcant, quorumneeeßeeßuotaperire, dem impia funt. Dentibus fuis ßridebitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no

lens O' inuidens,fcdomniaßu/ira, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per^

cendifidelibus in impijs peribit,conatus O' fcquendi ßußrabuntur. Talis eß pioruW tanbsp;muin,niß dns eosadfuperiora uocarit ac cleß^^^ P .nbsp;lerantiam in aduerßs. Vtcunq; res cadat, rtintt oepnbsp;re poteß uere bonoru quifquis deu ex animo conbsp;P S ALM VS CXIIU

Halleluia. . n l »mi AR.GVMENT v

potentia,fapientia O’clementia. _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Audatepueri dominum,lau o te nomen domini*

w 3 nbsp;nbsp;A fide prouidentùe diuinlt;e tota pet

religio,credere deum cuda


-ocr page 337-

P sAL TER!VH

ienilt;ire,extollereq;eof tantum quife h u mi lia U er in t. ftuitat igitur nominatim feruos diti ,quifefe ia iüi addinbsp;^erunt per ftdem cr cultH,ad prtedicandû iüiut laudet.nbsp;Ogi/îdicat, Qtticunqueuof feruosdei humiliteragitonbsp;fitis, cr dominum deum ucjirum religiofe colere defyanbsp;^atis,laudatenomen domini,extoUitefideueßracTnbsp;^onfeßione, glorificate opera eius fanila, nuüum aliuntnbsp;¦ cum eo honorate, eiusfoliut bonitatem cr potennbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admiramini,colite crprtedicatet

Sitnomen domini bcnedidum :cx hoc ’ïünc amp; ufq; in feculum»

(^edunthonori ?yglori£ omnipotentis deinoflrioa quot;quot;iia idolorum portenta, omnes exterlt;e reltgioncs,quicnbsp;^ddcontrauniusdeicultum fefe extulerit deijciatur^nbsp;^Xitltetur autem ej beiiedicatur fola omnipotëtis créanbsp;omniagubcrnantis maießai er beneficentia, cuanbsp;•“1 bomtatem fentiunt uniuerfa^ à conflitutione mundinbsp;in ieternum,doncc cofißunt omnia. C^uotidie enimnbsp;P^ottidentM fu£ opera multi! declarat miraculis in oinanbsp;quot;‘bin gentibus, quin er in cceleßibuf corporibu! ernbsp;^quot;S^ln.

Afolisortuufqueadoccafumlaudabilc j *’O’nen domini*

tantum omni tempore, fed ubique in toto orbe ^^arum omnipotens, iußus er demens agnofeitur abnbsp;lionnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum in tucLea ex ab tfraele fecundu

^“”¦«»1, nniuerfalis enim eß dominut, omnium creator amator, nihil odicns eorum qult;e condidit,nec fua genbsp;influentia qiûcquâ deßituit. Etiam ignoratus nonnbsp;Skjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus ubique cteaturis adfuamgloa

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad cleéîorurnfalutem.lntetligit autemper Iona

^iudineifi terrte, qu£ eß contrario modo cofmographis Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^°^‘^^omputata, ab ortufolis ufqt ad occafum, etiam

i ‘Miitei^ eam,quam zx iÜi ab aquinodiali uerfus po plagaf deßniunt, magis naturarei fequens quamnbsp;commodam ingenijs .quot;Vult enim dicere, non ejfenbsp;^S^dum in tota terra, imo in mundo uniuerfo, ubi nonnbsp;‘^luLibile ßt erlaudandum nomen domini diuinaquenbsp;I ’’Wif/î«.

^xcclfus fupcr omnes gentes dominus.quot; ^^upercoelos gloria eius*

^^nium gentium dominus eß, quas omnes creauit et ''‘oderatur,dominus dominantiu, zxnbsp;nbsp;nbsp;regum,modea

’’“'for omnium quageruntur tn terra ex mari:cui nemo refißere ucl nocere, gloriafurripere uel euaderenbsp;‘“'^fium.Necfoliwn laudatu, darum ex celebre eß noanbsp;’?ƒ’* det Mt inferioribus, fed etia ad coelos pertmgitgloanbsp;^ius,imè etiam fuperat ex exceUit ccelos,quos udua

* Plt;tgillo contincns omnibus rebus pr£eß,communicaa tomen illius gratia ex bonitos per Chrtßum omnianbsp;Jtsquoq; infimis: ßgt;ecialius tamengloriain fuam oßenanbsp;W coeleßibus, angelis quoq; ex animabus calicolis,nbsp;fua gloria dignoshabuerit,.

Quis ficut dominus deus noftcr qui in al habitac,

_^anquam federn gtorüeßue conßitueritfuper orna in coelis obtintut^ regnum fecundmn uoluntn«^.

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,6y

temfüamßiper omnia, ut nihil fit in cœloexm terrlt;i quomodaiibetconfirendum, utfinitorum ad infinitumnbsp;nullainueniturproportio,expundi ad amplitudincmnbsp;orbis. Nihil tarnen tam humile eß et depreßum, ad quodnbsp;no fe demittatcognitione ex prouidëtiafua. In caeliseanbsp;nim refidës, caeleßib, quoq; mêtibus eß celßor vnßnito,

  • 6 nbsp;amp; humilia refpicit in ccelo amp;interra?

Huiusfolius uerfus plena fides fufficere debeat creden tibus ad honeßam conuerfationem,ut feirent oculos manbsp;ießatis diuin£ prtefcntcsalfiicere,nedumfa{la neßranbsp;omnia, fed eX cogitationes ex confilia, audirc quoquenbsp;Herba, dttem iußtßimum quoc^ eX optimum credentesnbsp;rcuereri deberemus per omnia, ßudere fumma cura uo»nbsp;luntatizxbeneplacitofuo. Sefe enimfic humiliât eXnbsp;pnefentë exhibet omnibus rebus etiam infimi5,ut omnianbsp;cotcmpletur, ne quis credat uel fibi perfuadereaudeat,nbsp;dominum deum circa cæli tantum cardines ambulare, jnbsp;ZX noßra minime curare,

  • 7 nbsp;Sufeitans à terra inopem amp; de ftercorenbsp;crigens pauperem.quot;

Qÿoduero humiliaintueatur probat confequenter, Pauperes enim ex contemptißimts fordibus extoUit, 'mnbsp;luto iaceittes humiles erigit per gratiam,de feipfis huminbsp;liter fentientesglorificat apHdfenutipfum,exadmaanbsp;gna prtcdeßinaße ofiendit. Exßercoribus peccatorumnbsp;ZX miferiarum ereptos exfodidosemundat zx glorifianbsp;cat per mifericordiam:nec id folum facit,fed ZX reliqudnbsp;quiZfequuntur.

g Vt collocet cum cum prindpibus » cuni principibus populi fui*

Eatenusextoüitpauperesßiritu exrebus, ut etiani cum optimatibus populi fui coUocet, hoc eß, prima dianbsp;gnitate ac felicitate poUentibus tequet. Honorât eniinnbsp;qui fe honorauerint, zx ßiritualiter quoq^ inteÜigëdo,nbsp;potentes zX magnificos peccati ZX mundi uiëlores cottnbsp;fiituit:ex,ut cgit cum Paulo,Petro zx Dauide, de proanbsp;fiindo peccatorum lapfu erexit'm fummamfaniloruinnbsp;gloriam ex perfiüionem.Et cum principibus populi fuinbsp;coüocat eos,quorum mifereri dignatur. Satis h/ec maninbsp;fißafunt legëtibus feripturas de lofeph, Saule,Dauide,nbsp;Mardocheo zx reliquts utriufq^ fexits fidebbusßed à danbsp;mino cleëîis,

9 Qpi habitarc facit ftcriiem in domotma^ tremfiliorumlætantcm.Halleluia*

Steriles quoq; facminas ut Saram, Rebeccam,Annam,. . Elizabeth, ex fimiles mnumertts,fic reßituere poteß et cundat».nbsp;facit,ut amplißimos nancifcanturfamilias.Eacit iUis doanbsp;mos, donat liberis ex nepotibus, utfaila mater uberiusnbsp;Itetetur. Oßt« ZX ecclefiam exgentibus,àpr'mcipio nonbsp;habentëfilios fidci, exjrudus falutis, matrem ficit exanbsp;ultanteminfidelium toto orbe'maßimabilimultitudine,nbsp;'mfcandalum aezdu 'mfilicem fynagogeefudaicte, qutenbsp;ut altera Phenenna Anna; negotium facefière iam reptinbsp;diata nunquam deßitit, olm ZX ninüum tarde meliorinbsp;mente donanda à domino.

PSALMVS CXIIItf

Halklu ia*

EEC


-ocr page 338-

PSALTERIVM

Sine titulo IJebreis, qui prteceäcntis Pftlmi Haîleîu ilt;i faciunt ultimum ucrbtitn.

ARGVMENTVW Gratiarumaäio efl

lt;Jc exitu ex Aegypto,cr eiuf mirabilibuf.

pulum ex Aegypto educeret de domo grauißimte ferui» tutis,de regno tenebrdrum,domum lacob familiam ifraenbsp;liticam, de populo barbaro ignota; lingu£, uel ab itiitionbsp;incolatut fui,uel pcrpetuo:ßeri enim poteft, utlfraclitisnbsp;feorßm in terra Gofen,qute regio eft pafeua Aegyptinbsp;habitantibufpariter femper uulgoillis ignoratafueritnbsp;lingua Aegyptiaca, Dicitur autem qult;elibet ferè linguanbsp;Bitbati. ignota uulgo Hebraii Sf d zr Barbaros Aegypti»nbsp;oj nominat, quia nec deum nec legem dei agnofeebant,nbsp;federantalieniifidet

± Fada eß; ludæa fandißcatio eius, Ifrael


poteftascius.

Tunc quum exiret ifrael Aegyptum, ludM,hoceß, tribus luda fuit mfdnilificationcm,hoc eß, m populumnbsp;fandum à deo eledît - Intelligit autem per ludam totuntnbsp;Ephuim. fßaelem, ut er ahJs non raro per lofeph er Ephraim.nbsp;Prima enim tribus ludafecundum Hebraorum traditionbsp;nes aufa fiiit ingredi poß Kofen mare rubru,fefeq; eon»nbsp;vütterecxßde uerborum deiabyßis marit rubri, Qtt4nbsp;fud ßde dominum fandißcauit pra alqs, teßato fcilicetnbsp;fado deum fuprema maießate colcndum,fimulqi appa»nbsp;ruit ipfam quoq; à deofaiidificatam ,ßcut er Phineesnbsp;fuo zelo er opere ex ßde. Cum enim iam ei dederat uernbsp;biffuis habereßdem, dederat etiam iam fanèperfuatttnbsp;prouidentiam fortem primam in terra poßidenda, et innbsp;filijs dei. Fide fiquidem renafcimurßlif dei er haredes.nbsp;In eadem igitur tribu templum ac fanduariü extrui uo*nbsp;luitßbi, er tabernaculum fui cultus expandi, in eodemnbsp;populo peculiarius fefe oßendit regem, patré er dtim.

j Mare uidit amp;. fugitdordanis couerfus eß retrorfum.

Loquitur de mari er lordane utde hominihus ßdios neperfonali, Marerubru,inquit,uidit, utiq;exercitumnbsp;dei,inde^ quafi pauefadufugit retro. Ndwi ilico ut uirnbsp;gd Aaron mare rubru ccderetur,fedum eß, er Uta prienbsp;buitlfraeli fugienti hoßesinfcque/ites Aegyptios,infa»nbsp;bUemßdelibus, inexitium improbis fanguinarijs, Pba»nbsp;raonis cu toto exercitu. Similiter er lordanis ßmul atlt;^nbsp;facerdotesgeflantes arcam pedibus fuis cum attigiffent,nbsp;diruptus eß : parsq- ßetit ut murus ad dexteram, id eß,nbsp;aquilonem,ingyedicntibus:pars in mare falls defluxit'adnbsp;außrum,id^ tandiu donee ßante area domini totus po»nbsp;puluspertranßret.

j Montes exuItaueruntutarietes:(cr)coU

* les licutagni ouium«

Noneßeuriofe ratio ordinis inquirenda. lamenim Otdinis poß reldtionem fadam de lordanis träßtu, redit ad mottnbsp;tem Sinai,qui uifus eß uelut cocuti er tremere, cum do

THILLIM,

tlùnus legem daturus defeenderet. Qui indiibie iltgt;n MI monte, fed omnibus uicinis uifus eß,quarenbsp;dixit,quos aßimilatfubßlitioiiiarietum er ouiumtcur»nbsp;rentes enim ouesfubßliunt. Agitabantur enim oitinia iinbsp;id montaiia domino uolente. Quanquam Gquot; aliter intelnbsp;ligi poßit faltatio iHa montium, propter aquarum deßttnbsp;xus,ut fcopulißuminum et marts apparuerintficci, ÇWnbsp;fuerant aquis tedi.Et coUium^atulatio intelligipoteßnbsp;cxhilaratto totius terra de dei bencficentia, in ccntplt*nbsp;tione promijßtrum ad patres.

5 Qiud eft tibi ma re quod fugifti, (et danis,quia conuerfus es retrorfum,

Quod appeüat mare lordanem, er montes infect» uerfu rogat undc illisßga hac acciderit er exagitatio,nbsp;cupit cxercitare animos noßros, ut diligcntiustaiitaiu*nbsp;racula perpendamus, er Deo cui cedunt omniitßpßnbsp;quoque eedamus.Ratioenim alia huiufmodieeßionnnbsp;non fuit prater ßdem patrum, er ueritatempfomiß''’*nbsp;num dei.

Montes exultaftis ficutarietes.'amp;confsfi

cutagniouiumt'

quot;Vos, 0 montes dei, exultaflis ut arictes, plures er melioresfiudus protulißis de domini uolutate, ob*nbsp;ledamento fandis meis ßißis uos coacs,ftcitt^oxito*nbsp;ueUus ingens pafloribus.

  • 7 nbsp;A facie domini motaeftterra.’àftf*^*^^*nbsp;lacob.

fuhrt fotdwterrdm expauefcereaddduentuntdci,^'^‘^^,,^ earn dignatus cflhabitationeßia in tentoriotaberti“^“^ salifando fandorum, in Silo liierofotymis, i»nbsp;ubi cohabitare in myßerio dignatus eß ßdelibtunbsp;tob, quibus eamgratiam promifit, fi tpß legibusnbsp;rent fuis, uotens eos populum fuum eße, ut erat eorumnbsp;deus: ea quoq^ in terra quam promtferat Abraha fTnbsp;tobo, qui fcalam uidit in eadem cui dominus uuumbe»nbsp;bat, er angelos uictßim demittebat.

  • 8 nbsp;Qui conuertit petram in ftagna aquaruinbsp;öi rupem in fontes aquarum.

Canit potentiam dei er beneßetum prafîiiUfnftdeli^ bus mtraculo aquarit emanantiu ex petris ad mandatumnbsp;dei,ubi ubertim populo infolitudine potu indigenti ue»nbsp;nasfontium aperuit, exfitice producendo fitientibus a»nbsp;quam,quo fieret mirabilius miraculum,de quo inleg^^nbsp;PSALtJlVS CXV.

Titulo caret hic Pfalmus tam apud Kebrios ,ubi i« flindus eß à priori,quàm apud prifcos Latinos G Gr«nbsp;cos,ubi cum priorc continuatur.

ARGVMENTVM. Adoratio uerafideliumad uerum dominum deum.

. On nobis domine, non nobis, ; fed nomini tuo da gloria, fopernbsp;, mifericordia tua SC ucritate tuatnbsp;_ J Orant fandl in difcrimcn addudi ahnbsp;idololatrts gentillbus, uel alijsimpijs maxime idoiorucunbsp;ratoribus, ut deus fuu nomen, fuum decus ab lUoru connbsp;tumelijsuindicet, ferendofuis auxilium, quoappareatnbsp;ipfutn ucre dann efje, inania autem idola qua coamp;t tllinbsp;atq;


-ocr page 339-

P SALTERIVM

'‘t^/tmulächra,infaiittfu[)erflitione delufi. Dä, înquiut P‘ltnobis,o deus,ut te ddtorëomnis boni aÿwlc(imu$,ninbsp;twbis arrogemus,qui fumus nihil,nec qequâpofnbsp;f‘^iis/inobi/ipfîf,fed notmni tuodagloriî(,cui nosgru»nbsp;obligjmur de rntfericordia beneficijsgratisnbsp;^igt;is præjitùs.Ntbil enim de te nKruimus,cum iiâiji nosnbsp;'*gt;gt;^ici efjicmus CT te iffiororemus, fi benignitate taménbsp;^^grates dcdißi quo ex bonitate tua patribus fiinififli,nbsp;fgt;cquädodicätgctes,Vbieftdeuscorûç’nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uehementer foniiis glorio dei zelatoribus, cum

iaHareimpiasgentes, diceMes: Vbinunc deus iBorum f Ridebattt alioqui dei popiilum Ethnienbsp;'igt;quod abfq; ßmulochris deum adorarent:ut \wienalis,nbsp;proter nübes CT eceli numen adorant. Et Tacitus denbsp;templo loquens lib. n.NuUa intus deum effi^nbsp;^^^^Meuam federn, GT mania arcana. Vbiergodeuseanbsp;^•’Hifua opera deflituebat lfraëlem,blaj}gt;hemilt;e iBorumnbsp;‘”’piorum gentiliuM augebantur gt confirmabatur fusnbsp;id etßnülia ubi contmgunt,fupra modum uritnbsp;ßtdos. Contra hos ergo propheta nonßne ardentiorenbsp;J '^ëfu ucri dei conßßionem fubiunxit.

^cus autem nofter in cœlo ; omnia quæx ’•'’nqîuoluitfccit»

ßnuBa manufaëiacolimus idola,deo tarnen tSinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deßituimw,utfoliuerum deumcolanws,prie

'* i^fftetnq- habeanMs.Deus nofler in ccelis efi, cr eius po ^^»tia dominum coßtemwr er fentimus, ut quicquid oanbsp;ueBtfaciat, nuBis rebus no profentißimusßt: eunbsp;^’^chra ueflra qult;e colitis, o gentes, uito expertionbsp;^’^gt;f‘gnum es- lapis, frußra ad humanam ßguram conßnbsp;“•Calis proßdet noßer deus omnipotens,nu/^iam nbnbsp;ibidew autem potëtiam fuam lueulentius uifendamnbsp;^’’jbct.'Ownw quocunq; uoluit ßcit,Dixit enim et fasnbsp;^“f^t, omnia facit quo libet, quod nuBi fane nifi deonbsp;4 poteß.Talis,inquiunt,eß deus noßer,

K “‘nmlachra gentium argentum amp;aurü: ®Pera manuum hominum»

^iJanitatem idolorum deridet potius quam deferibit. jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^iequid cniminiBis ntomenti alicuius eß,materia eß,

'^genium artificum, proterea nihil. Sunt enim ars ^^^lt;^m,auru,lignum aut lapides,infcnßbilia,impoten»nbsp;«ibil nißfalfa ac ßulta oßimatio humana,opera hosnbsp;longe ignobiliora iBis à quibus adorantur,nimisnbsp;*^‘*^faiBurafaäoribus.ilihileß enim prater inanem fisnbsp;!'lt;’¦lt;«», quod queat homo fuo dare figmento, quid ergonbsp;Bultius quant huiufmodi haberi pro deo.e

Os habent, amp; non loquentur: oculos ha ®^nt,8i non uidebunt,

fntaginem tantum oris habent, quod more hominunt nuncupatur er eß, fed non nifi fignificatum finbsp;tWrfgiws funt,nihil pojfunt. Oc«los habere uidennbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àflultis,cumfint piëlurafaüaces, nonnunquam ims

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poflura auarorum facificulorum cum piëiorum auxilio

ifJgenio lachrymas ueluti emittentes, cr reßiicere ui Zensur nunc iBuc nunc alio, ad ludificationë fimpliciu,nbsp;admirantium imagines contra deumcrlegem.Quanbsp;'f»dto crebrius contigerunt fUfq^ad tempora noßra^

T HILL IM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;166

à Chrifiianis,quàm olim a'gentilibus,iH magnum feanda lumomniumnonignorantiumfacram fcripturam: quonbsp;propterea dominus ut plus pater tarn fedulo prohibuit,nbsp;feiens ingenium hominis deprauatum^ er ad uanitatetnnbsp;nimium propenfum.

6 Aures habent, 8C non audient : nares ha bent,amp;;non odorabunt»

Aures habent à ßatuariß acceptas uel piHoribus, ut audire uideantur preces orantiu, Sed quantulibet iBoritnbsp;cultores ahißimis uocibus acclament dcos fuos patronosnbsp;et ueioues,minimetamë audtre truncus poteß.Nares hanbsp;hereuidentur, fednihil minus quàmodorare poffunt.nbsp;Omaia hoc ludibrio eis potius funt quam honori,uc fal»nbsp;fitas fatis clare feipfam conßiidat,nifi multo obtufioresnbsp;erßolidiores efient er plané truKci,qui admirantur etnbsp;colunt magis quàm ipfe truncus quo cora procumbunt,nbsp;y Manus habent, amp; non palpabunt: pedesnbsp;habent amp; non ambulabunt.-non clama^nbsp;buntingutturefuo*

Porngere uidentur manus.fed ad opus nuBum mouere poffunt, nifi ridiculo ab impoßoribus atq^ proßigiatorinbsp;bus adaptentur, id quod non raro contigit,fubn}de mu*nbsp;tuatiscapitibus, er reliquis membris,trunco,pro tem*nbsp;pore loco O' hominum cocurfu, quos decipere uolunt,nbsp;Ut et merentur,facrificuli idolorü, fuu tantum quoftii fenbsp;quêtes et irrifionëßultoru.No quidë ambulare pojfuntnbsp;pedibus,fed portantur hominii manibus et humeris, moanbsp;re infanoru,etfißituuniur ad cultu er admirationem innbsp;ficeßionibus.Et quid non carit reru uidimus noßro focunbsp;lo,no tantu exgentilitatis reliquijs, fed er ex nouis im^nbsp;poßuris eorü,quitotap!etatë uerterut in quoßufquemnbsp;er hodie quoq; pro omni uirilifipugnarenon uerenttirnbsp;qui uolîtt ejfe doilores ccclefio. No» loqustnturgutturcnbsp;fuo,fed alioru nonnunquätarn domonu quàm proßigionbsp;torum,ubi et miraeula finguntur, et iußo dei iudicio denbsp;cipiutur,qui uerbo dni credere recufant uel contënunt.

8 Similes illis hantqui faciuntea:amp;omnes qui conhdunt in eis,

Poßquam idola omiiiagentiu ergentiliterfcntientiii Chrißianoru, digne irrifit,affirmât iBis fimilcs ejfe,neinnbsp;pe meroj trtMicojjOmiiiqj homine dignofenfu deßitutos,nbsp;qui idola faeiut,quoru quoq; matius maledicunturapudnbsp;prophetas à ffiiritu fanäo, maxime eos qui in ea confianbsp;dunt. Cofidere autë in iBa fe teßantur,qui impenfis mulnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*“

tis laboribus et orünis fefegrauant propter ea, idq; mul tipliciter,procumbunt,adorant, amant, pro iBis dtßn»nbsp;fandis digladiantur, auro er ferico obuoluunt, er pre»nbsp;culis conceptis in eoru locoru laudes, ea quoq; inuocantnbsp;er inuocare docent. Et his ituüto plura fiunt obfequianbsp;diuis,quia in eos cofiditur cotra uerbu domini agnitum.

(DoMMJ)lfraeI fperauit in domino : adiu,» tor eorum SCproteäor eoru meft,

Mox ad fidendum er cotendum folum deum inuitat, primum autem totum ifracliticum populum, ut omnentnbsp;fidutiam in dominu deum futtm folum coüocent.Hi funt Domus (ftanbsp;omnescredentes feripturo facro, pro jejfores ueritatisnbsp;efirißano, qui legem domini edocendi, cucurrerunt ad

S6e 4


-ocr page 340-

lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PSALTERITM

Sion nwntcni^et ^erceperunt uerbivm domini,i]uod per tipoßolos 4 [erupiicm propagatunt eftorbcm totuntfnbsp;omnes^mquanitßtif fidei Abrahie,cr fernen ifraél in ß)i»nbsp;ritu,Grfilij adoptionis per Chrifliim,qui non uenit fol*nbsp;ucre Icgcm fed implere, maxime cum hodie quoq; orbûnbsp;fenüat quantum malorum importauerit fidutia hominiinbsp;»J di«oï,cr in propria opera,quit deus no prtecepit,crnbsp;ram o Jimn’ Wjjorw ntuidtie caufa nidla extat ludteorum cr Turcaanbsp;ab infldciwnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cotttra Chriflianos, quàm quod îegë delquäproß*

tentur Chrifliani tot idolortt portentis,Gr creaturarunt fucrofanilis ut putant adorationibus träfgredi palàm uinbsp;dét. Adiutor eß dns deus et protedor eorii qui /ßerat innbsp;donüno toto corde, ex Ulo pendent, et funt ei fupplices.

] O l^omus Aaron fperauitin domino: adiu tor eorum SC protedor corum cft.

Domus Aaron ad hoc dedicata lege erat,cr facerdo» tij dignitate fola ornati poßcri Aaronis, prteter ta Caasnbsp;thitas alios quàm Lcuitas cieteros. intelligitur tarnen hicnbsp;domus Aaro tota Leuitica tribus diuino cultui dedicata,nbsp;adfacrificandum fuffitum, offerendum, docendwm, caanbsp;tiendum, ZJquot; exhortandum, acfecundum legem decersnbsp;nendum in caußs iudicialibus,quibuf exercitijs dominusnbsp;colitur Gr adoraturdignius.

IJ Quitimentdominü fperaucrunt in do* minotadiutor corû amp; protcdor corfl eft,

DfffWf» omnes deii timentes fîue Uidteifuit ßuegena tes,prophani ßue diuino cultui cofccrati, omnes qui dettnbsp;credunt ßterare iubentur in dcum cr in nullunt alium.nbsp;Spcrauerunt,ait, pro fuaßde er fdentia im deum uerii,nbsp;id eft debent ffierare, quandoquidem prlt;eßdiu iUiusßntnbsp;in neeeßitatibus experturi, à mails omnibus eximendi,nbsp;omnium bonorum generibus cumulandi.

1^ Dominus memor fuitnoftritamp;benedi^ xit nobis. Benedixit domui lfraël:benedigt;nbsp;xit domui Aarort.

Fidcî qua deo nitimur,nos deo itaaddicit, ut per eani eius bénéficias femperfruamur. id nunc propheta canitnbsp;dißribuens benedidionem nominatim in eos, quos ad fianbsp;doœWnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domino in uerßbus pracedentibus hortatus eß.

Dominus, inquit, non memor merîtorum noßrorun nee peccatorum,fed mifericordhe cr ueritatis fute, multiplinbsp;cibus nos fuis augebit donis,quorum non infimum eß,ßnbsp;gratiam det nobis digne benedicendl nomen domini, crnbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uicißim quoqi benedicat nobis,gr‘ftiä in prafenti et bea

tltiidlnem in ^turo confequendi. Ipßus eß ucre benedia cere domui l/raël cr Aaron,id eß, bcnefaccre,ßcut nosnbsp;dcum bcnedicere dicimur,dum iUiusrecipimus cragnonbsp;feimus beneficia, et ad inßitutu ab eo finem eis utimur,nbsp;cr in iUis eidem feruimus,

IJ Benedixitomnibus qui rimentdominû, pufîllis cum maioribus.

Benedidionem dei,ait,promißue omnibus deum eoa lentibus expofitam,paruis teque ac magnis. Sine dcleilunbsp;enimbcnefacit generaliter deus omnibus, fola aut gratianbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,pfequitur quos ipfe nouitfuos, prlt;edeßinatos ante mitdi

cofiitutionë, Poteß legi optatiue uel pricterito imperßa âo uel fitturo iuxta idioma Uebraicum, Nobts fub oru*

gt;8

THILLIM.

tionis formula dicendum aßidue totum hoc corde cr animo.

«4 Adiiciatdominusfupcruostfuperuos, ÔC fuper fïlios ueftros.

Augeri continuo deigratiatnprecatur, CT adduceit damfuo tandem tempore earn benediëlionem prontißamnbsp;in femine Abraha zrDauidis.Super uos,ittquit,lfiaëlianbsp;tas, cr fuperfideles omnes cr poßeros carnis quiden,nbsp;fcdmulto magisfide cr Ifiiritu, dominus benediëlioiieitinbsp;demittat,quam expeëlat orbis terrarum trottines gelt*nbsp;tcs,domiiMm dcum uerum cr foltvm adoratur^^

15 Benedidiuos dno;qui fecit ccelû et terra. Exclamatio eß ex admiratione tanta bonitatis nota.nbsp;Incomparabiliter dominus folet effe beneficus in eos^»^nbsp;credere deo poffunt, quales funt non tantu fecundu carnbsp;nem lfraëlüa,fed ucruspotius ifraël,ueri facerdoteSit^f*nbsp;riq; cultores dei,qfunt, quotquot Chrifio uere credût»nbsp;Dicit itaq;: Q«i creauit omnia,coelum cr terrOM,nbsp;niaq^ guberttat,is fuo uosfauore dignatur CT proßrqut^nbsp;turbeneficijS.

Coelum cceli domino : terramauteßi®^' dit rihis hominum.

Redit tandë ad id quod ccepit, orans populo reßH^d^*^ ttem,utliberatusàtyrannisgentiu, laudes ipfi‘^''’‘‘^nbsp;carure ualeat.Adid dicit,Coelos fibidominustiê'ii“““.nbsp;quibus perpes cr beata uita uiuitur : homiui^“^.^nbsp;dédit hanc terram,in qua uiuerent, cr ipfu^ê^, .nbsp;rent, dominarëtur m ea fuper animalia, otn/iü“^^’nbsp;turis uterentur ingloriam dei,ipfiucronbsp;uerforum obfequercntur, cr feruirent k**^**'^!^,nbsp;rnulam quam prafcripfit, in ^iritu autem amp;

•7 Non mortui laudabunttedomi”^' omnesqui defeenduntininferno*”* ..nbsp;tios,ittquiiint fideles,ß imn occidendi abnbsp;rapimur, quis celebrabitin hoc mundo nomennbsp;quis benedicet maießati tuaf quis tibi feruietinbsp;fies nofiri iUud facrofanëlum nomen tuumnbsp;bus blaßgt;hemant,cr mortui te non laudantnbsp;ua igitur nos, ut uel altquifint quinbsp;ra depradîcent,ad quod nos paratos offèrint^^»nbsp;tes non tantivm pofl mortem laudare te in coelif ,ßnbsp;potiusittcipcrc,crteternumlaudare. _nbsp;Sed nos qui uiuimus,benediciniu®nbsp;exhoc nuncamp; ufq; in fæcuIum.Hai^^i^nbsp;îiosipfiquinunchicuiuimus,dauttedoiiii^.nbsp;collaudare,benedicereqs pißimus.nbsp;him, donee nos deus in hoc mundo uiuerenbsp;terna autem beatitudine complctius dicerriM etnbsp;Hahuluia.

PSALMVS CXVl. (KeUeluia.)

Prifeis uifa eß hac diâio titulus efji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*11

et uerifimiliter: quanq hodie tuda:i adaeßaiU a praccdenti Pfaimo,utfitt eius finis, CT hme Pf«^

nngufiffs. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;piled


-ocr page 341-

PSALTERIVM


llcxi, quoniam cxaudictdomi^ nus uocem orationis meæ*

Pr^teriti forma utitur pro more, cum fi xam miltßgnare'ailione. Dilexiyinquit,idnbsp;ffidileâioiiëcrfidutiàcocepi de affiitui o mihi auxilianbsp;ij,nbsp;nbsp;nbsp;forc dïiojde cuim fauore et,pmifji5 dubitare no pojjùm,

contraria et aduerfacuniHainddant. Exaudiet wim certißimeoratione,quame ex fide etpietate effimnbsp;d(re dedit, quod fit clementior quàm ut fidcliter 'tnuocanbsp;^ftfuecurrere nolit,uel différât exaudire. Non tam uocénbsp;ifdtUTK, quàmfidë cr firuorë mentit donat cr fufcipitnbsp;^ininusfideliu fi(oru,dum anxij orat. Ad hoe enim ad»nbsp;^fa immittit,ut ad fidutia cr orationem 'mcitet, çr benbsp;^centia illiut cum gloria iüuftretur zy- confficua fiatnbsp;^^i^^is:ut patet in fimili de clt;eco 'm Euangclio.

Qpiaindinauitaurcm fuam mihi:8din ‘^*fbus mcis inuocabo.

tamfacilë precibm fuis dominu expertus fit fre l.'^^nter, canit fe lüü omnibus diebus fuit inuocaturum,nbsp;f/lj légitime deuoteq; ueneraturu 02“ culturum, ut ànbsp;omnia fibi poliiceatur ZT petat. Inuocare enim do»nbsp;zr nomen domini,e{i O' implorarc opcm domi»nbsp;finutl pradicare Oquot; colcre ewm. Inelmarc auremnbsp;dementer acquiefcere defyderijt pioru.ln diebiunbsp;“it, hoe efi, donee uixero non ceffitbo dnm colere.

Circundfdcrunt me dolores mortis;SC


P5gt;'Kulainferniinueneruntme,TribuIa*

' ^‘onemSi dolorem inueniï

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O' timoret mortis commémorât qui inuene»

eimt, hoc efi, penitus occupauerant. O' prafentet hoflet crudelifiimi, uel etiaamora confeientia peenbsp;timor irlt;e diuinlt;e, unde O' anguftias itifir»nbsp;^^^itur,deffgt;erationes extremot. Ttribulationet ß»nbsp;in(ra,patior pro peccatis O' ab aduerfarijs^nbsp;non adeo h^ec ilium afficiebant ut ei ff es in deunbsp;^lt;^^erit,ideo fequitur.

nomen domini inuocaui, O domine *°€ra animam meam;

nomen domini uelin nomen uel uirtutem domini in , confolabor de bonitatc tua, O' propter nomennbsp;dcprecabor peccata,dicent: O domine deut meus,nbsp;folum refficio O' confido, tu folus ut potes fienbsp;mcipfurn.'id efi animam meam liberam red»nbsp;gt;“d tibifineanimi perturbatione fcruiendu,O' inconnbsp;fiiciuia mnoeeiuia: uel fauoris tui.

' nnfericors dominus,amp; iuftus,8C deus no ««itiifcretur»

äo( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I diunhe bonitatis in terfèrit, quad grat iofut fit

^fauorabilis,eis feilicet quiilliusdeffdcrantgratiam, ambiunt amidtiü cius,O'fibi probari cupiut. luftutnbsp;3'*oqi uindcx in eot, qui bonitatë o' uoluntatë fua nonnbsp;“^irndunt uel no credut. Pidelibus aut O' populo fuo minbsp;J^ator f ft, er uehementer affillus charitate, ut maternbsp;td filitl, ßuet beaeficijs naturlt;e o' gyatiie ueluti faetu innbsp;’*^0'0 matris per naturam,qui o' neeeßitatibus fuoruntnbsp;wndolo-f poßit. O’ deßndere ab oppre/foribus, cxrfM»nbsp;11*0^ huniilitcr Gr (ttJ» fidutia deprecantes.

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;167

6 Cuftodicns paruulos dominusthumilia tus fum,8lt; liberauit me.

Paruuli hic dicunturfimplices, qui omnë fui cura pro uidcntiie diuina; comittunt,pofita euda carnis uafricie.nbsp;Quibuso'dhs reuelaredignaturarcana fua,quorumnbsp;quoq; ffecialcm curamgerit,utgrauißimefit ulturuf,finbsp;quit illos offvndcrit.Obferandum aut,tune nos cufiodirinbsp;diuinitut à deo qui folut pote{l,cum nosnofiri curam etnbsp;cufiodiam in ipfum ia{laueriinus,tlliq} caufot nofiras renbsp;fignauerimuSjUt paruuli ac minime prafumptuofi. Mi»nbsp;fer zr humiliatus fum ego(ait)multis malis affiidut o*nbsp;attenuatus,fcd me fine dubio faluabit, ut nonfrufira necnbsp;fferauerim in cum nec clainaucrim.

Côuertereanima nica in requiem tuamt quia dominus benefecittibi.

Exprimit confiitutionem animi fui cum iam crat excm ptuf periculis,et à domino exauditus.Sic enim fecu cornnbsp;mentabatur : lam,ô anima, affiigebaris tnagnis angufiqsnbsp;mortis O' confcieitti£, nuitc redi ad tuam tranquibita»nbsp;tem,cxcutc perturbationem, uidens te taïuopere adtutanbsp;ac confolatam à domino propitio tibi O' propugnatorenbsp;tttolterum,ut alias fepe,rctributioacm ufurpatpro be»nbsp;neficentia liber ali,fine omnibus prauijs meritit.

g Quia eripuifti anima mcâ de niortc,ocu* los mcos à Iachrymis:pedes meos àlapfu.nbsp;t^onwtlgari affèdu cofitetur, quod ab tpfo acceperatnbsp;' beneficium. Nam adfcruifii,inqutt, anima meam à mor»nbsp;te,nec folum hoc, imà o’ oculos à lachrymis, pedesq^ inbsp;lapfu, ne leue quidem pajfus mihi obuenire vncommodu.nbsp;Euiffèm fané fine omni confolatione o’ perpétua deffe»nbsp;ratus, nifi fuceurriffes, poiihac animequior pcrfifiam,nbsp;certus degratia tua,etiam fi perfragilitatem imprudentnbsp;labafcam,curabis interim tteinmortemcorruam,ne im»nbsp;pellar ad cafumpcccati ad mortem.

Placebo domino in regioneuiuorum.

Iam de omni promißione dei confirmatut pollicetur mox plena fidefc coram domino couerfaturum, in terranbsp;uiucntium,id efi inter uiuos.fruiturü fe fauore diuino innbsp;omnibas,et tutcla fibi femper priefcniis,fuaq; omnia di»nbsp;rigentts. Vieißim fiudebo coplacere domino dco meo uinbsp;ta et moribus, proq^ uirili mâJatis itlius obfcqufglorifinbsp;care ipfum O' benefacerc proximo.fidefcilicet ocha»nbsp;ritate eidem probari cotendam, quod efi ambubre co»nbsp;ram domino, id quod cruditißimus prifeut interpres nanbsp;ignorauit,transfircn5. Placebo donuno, pro eo quod Henbsp;braut habct,Ambulabo cora domino. (Hallclu ia.)nbsp;,Q Credidijpropter quod locutus fum: egonbsp;autem humiliatus fum nimis,

Quod hic prifeut interpres O'confuetudo ecclefiafii» ca ahum pfalmüinchoarint, non arbitror fine caufafa» Ditimftiotnbsp;ëlum,fufficor Hebraicoru Itbrorum mendat, non aufimnbsp;affirmarc. Titulus fané nullas eft Hebrats, nec legiturnbsp;Haäelu ia.Sed difiinëliones Hebraoru fequendo,fic ha»nbsp;bet fenfutsConfirmatut fum fidc promifforu dei, deßtttnbsp;rafalute,etregni quoq; profferitate me manctc, certusnbsp;perfiilurtvm delim effe circa me ut efi poüicitut. idco denbsp;bac domni ergamebenignitateloquar cr pradicabo


-ocr page 342-

P S AL TERIVM

cum ftimma alacritate:pcrmagna etiiw iUa ergd me jitit, qua fupri mo me malo eripuit.

II Egodixi in exceffu mcOjOmnis homo mendax.

In horrendis tentationibui meis^cu/m prie nimia anxie täte corrtpercr in excelftvm mentis etanitnipriecipitannbsp;tiam, cum promijja nuhi tanta bona non folu non cape*nbsp;rem,fed infuper mtolerabilibus angußijs affiiitarer.Di*nbsp;XI in ammo perturbato,Omnis homo mendax,n(mo nonnbsp;faüitur:nónne GT Samuel faüi potuit, qui tantanuhi bonbsp;na promifit^Et eerte uera eß fententia de hominumfal*nbsp;fitate. Deßitutus eA enim homo fuapte natura uiribusnbsp;agendi fanila, dum uîdt etiam: no enim hoc femper agitnbsp;quod tialt,/cd agit quod carofuadet,etiam non raro connbsp;tra jßiritum uanus cr impotent ex nature corruptione,nbsp;ßne gratia dei ad opera facra itMtante ab adolcfcentianbsp;deprauata.

Quid retribuam domino pro omnibus quærctribuitmihiî’

Canit agnofeere ß: dei infe maiora beneßcia,qudm ut queat dignas pro iüisgratids agere, pro eo aut quod Henbsp;breus habet, Omnia eius beneficia fuperme, locutionenbsp;Kebraica hoc retulit prifcm.'Pro omnibus que retribuitnbsp;mihfeodem fenfu,fed clarius, quafi dieëdo, Obruißi menbsp;tuis benefieijs, ut uicem rependeredignamnonpoßim,nbsp;cum nihil boni in mea carne inueniam, plura autem de*nbsp;beam, ne quis de fupererogatorijs fuis uel uotis uel ope*nbsp;ribus fibi blandiri poßit.

15 Caliccm falutaris accipiä î ôC nomen do^ miniinuocaboî

M'fa r cr» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filutarë inteUigit epulds gratulatoriax cum fa

' crificijs pacificoru cxgratulatorijs: hoc efi,quds in cele bri memoria perceptefalutis 03“ gratie diio facrificatu*nbsp;rus,et pro more participaturus de menfa facra, facrificanbsp;bo ad laudë dhi:nbsp;nbsp;nbsp;nomen Dîît utiq; eu digna deuotione

inuocabo, bonitatem iUius circa me celebrabo, qui boni cofulit uanitatë meâ. Sacra enim ut apudgëtilcs quoq;,nbsp;fie apud ifraclem, CTquot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dei legë pronùfiionë, ne

idolis incumberent colendisgentiu more,conuiuia habe bantur in excclfîs, GT in atrijs templi, cumfolennes deonbsp;pro 'mfignioribus eius benefidjs gratids agerent. De quinbsp;bus ritibus 'm epißola prima ad Cor'mthios.

Vota mea domino reddam coram Omni populo eius.*

Vota fanSo Tanta dei circa me beneficia teßabor UOtis z^facrifi* *“™‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cijs pro gratitudine • Idq; non uerebor agere coram toto

populo dei, ut ad fimilia exemplo modo permoueanfur, ut indeglorificetur deus, confirtetur poputus confifnbsp;fione mea, etiam fi mala nonnunquam 'rntpendant gra*nbsp;uißima, dum uiderint me de tantis angoribus emerfif*nbsp;fe, cr faluatum per donùnum, cuius promifià cuacuarinbsp;non poßint. Inuocare nomen domini, eß celebrate ernbsp;pradicare eius beneficia er gloriam cum fide.

gt; 5 pretiofa in confpedu domini, mors fan-dorum eius,

Rationem horum uotorit repetit, quia pretiofa fit m oculis Dni mors fuorum eleélorMn,qui bonitati er inno

17

»9

THILLIM.

centia ßudent.lntelligit autita magni haberi amp;“ mino mortem fuorii,ut non temere patiatur earnnbsp;nbsp;nbsp;Wi“

firri, Dauidts fiquidem mortem tanti icßimauerat deus, ut pro ea auertëda hoßes toti ifraëli immiferit,quo Saulnbsp;à Dauide capiendo abßraherctur. Et fi quando glorianbsp;dei exegeritiußos mori in dei caufa, non tamtvminpranbsp;fentifeculo glorifient illorumfamam, fednudto magisnbsp;aterna felicitate cum eledis compenfat 'tn coelis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

• 6 O Domine quia ego feruustuus,egofer nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iX

uus tuus,ôlt; filius ancill£ tu^.Dirupifti uin culamea:

Tr'mageminationefe dni deifcruum appellat, fild^^ ancithe, erferuuftoum ex utero,hancq; mdt uideri cault;‘^nbsp;fam,qu6d ab ipfo fcruatus fit.Totus,inquit,fumtibi obhnbsp;gatus,ut er tu quoq^ nuhifis element cr propitius.I^‘^'^nbsp;audeo te compellare patrë,fed en mefiliu ancilhe,nbsp;ßgt;erneretamen non ualeos.Dirupifii uinculamea,fegt;liti^nbsp;ßi peccata, CT exemifii à u'mdida peccatorumnbsp;queisquarentiumuitammeam.

tibifacnficabo hoftiamlaudis:amp;noitic dominiinuocabo*

Rf petit de facrific ijs laudis, qua à eelebrantibus d(t taudcs er gratids ipfi agcntibus offèrebantur,de quibitfnbsp;dicittAgnefeam tu..mgratiam, er cehbrabootnniab^nbsp;neficia nuhi praßita. Aliud cn'tm quodutctf.'uittreddi’''*nbsp;non babeo,omnia enim no tantumea,fedmttnduf^'“’'î»nbsp;totus tua fient, totus q; tibi obligatus accumbo :nbsp;tantum nomine 'tnuoeabo,gratitudinem de praßitts, (7nbsp;fidutiam de cxhibendis praßabo.

,8 Vota mea domino reddam in confpf*^** omnispopulieiustnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

offèri baiHur quoq- uota corapopulo dotmnhß‘^ nbsp;nbsp;p“quot;“*

quoq; deuotione meant profitebor, facrifieiu laudb V gratiarua£iionis,quod folum,ut ceremoniale »W«nbsp;ftmpermanet,erper omnia facula durabit, api*^nbsp;dei ueros cultores, quando CT lUudfolum approbaturdnbsp;domino eum tills facrificijs, de quibus apud Paulilad^^nbsp;braos in fine. Nee unit tamu laudare dcum in cubieulOtnbsp;fed pro pubh cis beneficijs cora tota ccc lcfiafidehtim,do^nbsp;nuno profiter! usilt fuam bonitatë, er earn appretiart 4nbsp;reliquo quoq- populo dei, ut difcant ipfi quo^inbsp;amarc,reuercri er eotcre.

inarriis domus domini, in mediotugt;«^ rufalem.Halleluia*

M «/td erant atria cire um templtm,ad quatult;^’^ plagM eius,crinfuper fieerdotü er Leuttarît,ifi'aclbs,tdejt tunbsp;rorfcw etmundoru.fic quoq^mulietucr parwllt;n'^lt;gt;^^nbsp;niq; er reliquorü immundoru er Ethnieoru.' ideo diei*nbsp;tur A trid plur aliter. Q«o coprehendit uniuerfum ccctUnbsp;fidelium, cora quo cupiat confitcri magnalia domini. Wnbsp;medto tui lerufalë, 'm ecc h fia deiuiuentis er elcdotuni^nbsp;'m coelis,cutustypus erat terrena liierofolyma,peßqudnbsp;iÜÖ effet translata finëluarium adloeueltdua dom nonbsp;adf eum tempus. Hic quoq; additur pradidis Hallelu ianbsp;in liebra:o,id eß laudatc detim. Qnod Gracifortaßis nonbsp;abs re pro titulo fequentis fiatuerwit.

PSALMYS CXVIU

(Hdffe


-ocr page 343-

PS ALTERrVM

(HaUeluia.)

A()ud Gritcos ut àHum efi/m Hebrieo nuüin.' ArgvmENT* Hjwzws de gloria dei Cfnbsp;fiocationegeiuium,

* i Audatc dominum omnes gen-«n (^^^«testlaudateeumomnespopuli* Primùm quod ego uidi Pfalterium uetunbsp;ßißimum olim,non hie diftinilione habe»nbsp;^it,quafi Pfalmi tam breuii mitiu/ed continuabatur adnbsp;^periorêfite ludifi exëplartbusfuii arrogare poßint in»nbsp;gt;gt;ioljbi[ë etiain minimis infattibilitatê, quaßferiptoresnbsp;f‘lt;‘ botes nonß(eri»t,etfalli potucrint:eureucra,ppriusnbsp;^ßlmus fit,quailbet breuisfcdaugufltßimus. Coniugitnbsp;*‘lt;^S^ntes populo deifCfud comunes laudes eius inuitatnbsp;^‘lt;‘tntu)n ualet /piritus fan{lus,promittens ad uniuerfasnbsp;falute 4 ludieis peruentura, id quod implen coe»nbsp;.h«Mn eft in captiuitate Babylonica,crfub regibus Chatnbsp;' ^‘‘^orum,Perfarivm, Medoruw, Grlt;fcorlt;MM quoqijedà,nbsp;domino per apoflolos l«dlt;eoj ex proßjfo,cr manbsp;uirtute dei proßeit Euangeliu ad omnes gentes. V»nbsp;Paulus ad probandumgentes quoq^ per Chrißutnnbsp;$''‘3« dco adducendos, adduxit huius Pfalmi teflimoniu.nbsp;^“’’»ennn omnes creauerit gentes ex tequo omnipotês,nbsp;omnibus quoq^Chrifti regno cognofcetur,non iantnbsp;it [«dieWj^Mitftdo^wtdem mtfericordiam fuam nulUnbsp;’’'gitre potefl orati, omnibus bonus. Laudate,mquit, o«nbsp;populi, magnificatein cordibus ueflris beneficianbsp;‘‘iis uobis prieflita, dum tnimici e/fetis cr idololatrte,nbsp;^“miudei quamgentes: mifertus efl et per filiu innotuitnbsp;°’^mbus,fed ab eleäis fufeeptus eft Cf digne cohtur.

.Quoniamconfirmata eftfupernosmife •¦'cordia cius .• 8C ueritas domini ( manet ) innbsp;®f*:«rnuni.HalIeIuia*

^ationë confequenter reddit cur getes dewm laudare '^oeant,quia confirmata efl, praualuit cr auëla efl fu»nbsp;mgt;s primùm,aiunt,IucLeos, inde cf ad uos gentes bonbsp;dei, Pereepto ßquidem jfiiritu Chrifli tam potentenbsp;S’” ‘buite ,iurc populus dei canere potuit autliorem iantnbsp;’’’A dei bonitaté effufam,ac fidem eius ßcdeclarata, utnbsp;uideret, nunquadci beneficentiafibi aufirendam,.nbsp;^“beluia Hcbrlt;eis iungiturfecundoCT ultimo uerßti,nbsp;*^fiquenti titulus relinquatur.

PSALMVS CXVIII. Hallelu ia«

yt prifeis uifum eft fatis rationabiiiter,quicquid in« iudaicis antiquarijs in mente uenerit. Sed ut huiufnbsp;vncertafltntjfic partm momenti habent,etiam re»nbsp;quidam ad declarandum fententias Pfalmo»nbsp;’^***» qutbus praßruntur.

ArgvmENT. Gratiarumailioproliberatio» ^b aduerßs,^ iubilus inßgnis pro beneficqs dei infi*

J

Onfitcminidfio quoniä bonusî qm in fæculû mifcricordia cius»

Potißma quidcm ratio laudaadi domi^ num ejjè debet uere fidelibut er fanHis,nbsp;efi^ erfummü boiuimf 4 quo quiequid botiü

THILIIM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168

ßroßeifcitur,per eflentiam bonus, et fuapte natura opfl mus,ut iUo folo ßui,id efl, propter fe amare deum obit»nbsp;genturomnesnaturaemteUeâualeStCfamorisreucreitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

tilt;eq} capaces,non propter aliud,quod quomodocitq; ma gis diligaturamandus.Veru non obmittendu quoq^ pijs,nbsp;ut dominu ipfltm laudent cf célébrée pro beneficqs quinbsp;bus homines profequitur femper, cf ob imtnenfte beni»nbsp;gnitatis fua monimenta cr donatßc tamé, ut etiam finenbsp;huiußnodi peculiaribus uel generalibus beneficijs fuisnbsp;ipfum amare, laudare et celebrare fideles nÖ obnuttantfnbsp;ne ingratitudinis crimini pateant. Qjeandoquidcm nonnbsp;tantum in fe bonus eß,fed ctiâ bonitaté fuam nobis par»nbsp;ticipat cr commandât beneficijs.

2. Dicatnunc lfraél(^«onM)n6on«f^quoni3ni

in fæculum mifcricordia cius,

Synagogaipfaab antiquo commemoret beneficia dei multa,magna,flupenda et fingularia,imô totus eleélortinbsp;populus dei bonitaté canat, quod maneat in omne lt;e«K»nbsp;ifraélis enim nomine non tantum prifcus populus, fed crnbsp;ecclefia apoflolica de monte i ion progrefia,pcr adoptionbsp;nem et infertionem filij ifraél per fidem patriarcharumnbsp;dicuntur, cr funt,loiige uerius cr facratius quàm ifraélnbsp;iuxta carnem tantum.

Dicat nunc domus Aaron î quoniam in fæculum mifcricordia cius.

Domus Piaron dtcutur Leuita omnes,diumo olim flgt;e» cialiter cultui cofecrati. Ciuprum officiii erat et gloria,nbsp;quando cr hereditaspaterna,imdeetuiuerent,totosfenbsp;diuino cultui dicare,orando, ltgendo,facrtficaiido, do»nbsp;cendo.,decernendo,folicitandoadfaii£lapopulum.deLnbsp;NM«c ucro facerdotalis populus funt omnes fideles, CTnbsp;domino deuotiper Chrijium, qui nos unixit fanguine fuonbsp;facerdotes cr reges mundi huius, in jfiiriiu cr uirtutc,

Dicantnuncquitimcntdominumtquo^ niam infæculum mifcricordia cius,

T imentes dominu dicumturoés credent es uerbo eius, maieflatëucnerantes cr colcn{csfide,figt;e cr charitate, domiuum-in quacîîq; gente olim cr interim, ut ßerUM femper innbsp;omnigente cr populo dominu deû ucrum et unicü agnonbsp;fcentes,cradbeatitudinéeleâi,teflimoniufl}iritusa)fenbsp;qtiuti,legë dei in femettpfis experti,amantes dominum,nbsp;deum credentes,crproximis henefacientes.Eafola legenbsp;domino comendati, quod propter deû proximisfaccrét,nbsp;quiC fibi ab alqs fieri poflulaffcnt, Ab omni inhoneflatenbsp;cr crimine abhorremes, CT cum fuis cupiditatibus cumnbsp;gratia dei fludiofe certantes, quales multifempcr repernbsp;tifunt etiam inter gentes.

5 Detnbulationcinuocaui dominum(cr) cxaudiuitmeinlatitudincdominus.

Tribulationé dicit angufliâ animi cr dngoré, dum fie arilatur confeientia et cor,ut quo effùgiat mala impen»nbsp;dentia nefciat,tuncautpq oratad domtiiü folü,et confisnbsp;giunt ad bonitaté dei,certi fe minime cößndendos, fi tanbsp;men pfeuerarint orando.Re/fiodet enim Dtis, fi non ili»nbsp;co,in m têpore oportuno,et m latitudincm deducit poflnbsp;angufliasperpcffis,libertatéflgt;iritus reflituit,animu elenbsp;isat acfolatur,amplifiima^ luce perfitndit cr récréât.

-ocr page 344-

PSÄLTERIVM

Dominus mihi(rfdi«tor) non timcbo quid faciat mihi homo»

Fideipew nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Certißime fideles perfuafumhdbcntade/Jeßbifeitt^

fuaiio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domituii» rerum fuiirum moderatorem, cofiftere ex

parte ipforumfiauere zj' tnifireri. Ideo omnes aduerfas rias poteftates non timent, fiientes firtiorem iÜis deumnbsp;anticum zr propugnatorem aßiflere. Non,Mi^uit,trcpinbsp;dare me finit dominus: nihil enim poteH homo quicuq;,nbsp;nifi quod deuf pernüferit, que uel leuißimo nutu uolu»nbsp;tatis auertere potefl,zr impcdire quicquid efi mali.

Dominus mihi adiuton^ego defpiciant inimicos meos»

ParatiM mihi femper cft dominus, ZT pro me folici^ tus,utgaÜina pro pullis,fua iiirtute fuperat aduerfariosnbsp;meos, qui mihialioquifi-agili longe firtiores efjent. Egonbsp;autem uidebo in ofores meos,hoc cü,dc/}gt;iciam créonsnbsp;temnam omniaiHorum contra me ftudia,ut quamlibetnbsp;male uelint er perditum,nihil tarnen fiiu noiente domisnbsp;no aufuri uel perfiéluri. Non dubito meolimuifurum dinbsp;gnam ac optatam funù dc hoflibtts mets ultionem.

g Bonum cftconfidercdomino:quàm con fidere in homine»

lucttndum utile reueraq^ bonum er longe me* lius,f^em fuam repofuific in detvm, quam ponere carnénbsp;brachium [mit, pendere ex hominibus/ragilibus er canbsp;ducis,mutabibbus er mendofis,quorum in manudei efinbsp;uoluntas er ailio,uis er profiäus.

Bonum eft fperare in domino : quàm fpe rarcinprincipibus»

,lpM ptofH. Longequoqueconfiultiufagit er tutius, quifperatin donünum, exofculatur ut fiummü bonum domini uolunsnbsp;tatê,deniqi fefefubmittit /^onte creatori [uo et omniponbsp;tenti patri, erdomino omnium dominoru:quàm in prinnbsp;cipibui quamlibet potentibusfauentibus et propinquK^nbsp;Incerta efi enim omnis humana tarn gratia quàm uirtus,nbsp;, fiatus ^gloria. Et quis talium exempla ucl ignorât uelnbsp;fufficitexplicare^

  • 10 nbsp;OmncsgcntcscircumicruntmcCer)innbsp;nominedomini quia ultus fum in cos*

oum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tantafruor in deum fidutia, ut certà ficiam, totum

tnundtvm, omnes homines, fi me circundando inuoluere uelint er capcrecupiät, undiq^ machinarimala, tarnennbsp;innominedominiquemnonuerenturuel non credunt,nbsp;ego iîliusfiauore er auxilio perimam omnes iHos, excinnbsp;^m quaqua uerfummeadorfifiterint, quâdo dominumnbsp;habeo feutum undiq; protegentem, er folo uerbo prosnbsp;ftrantem.Facile efi oficndere,quomodo hæc Dauid de fisnbsp;loqui potuerit,iequc clarum de Chrifto efl:,quin imagesnbsp;neraliterhtec omnia capi poffimtf in quibui /fiecialianbsp;continentur,

  • 11 nbsp;Circundantes circundcdcrûtme (cr) innbsp;nomine domini quia ultus fum in cos»

Dicitfe obfefjum er cMum ab omnibus gentibuf, er obfidionis uerbwm quarto repetit,ut multa inflantianbsp;hofies aUaboraffè ofîendat ad fe capiendum, fed inanisnbsp;ter,quia in nomine domini, quod efi eius potëtia,uirtuf,nbsp;bonitarSffidcstchariMt er omnt boiwntf non in uirtute

i6

THILLTM*

propria qaacnnqueperemerit eos, bio femper poßit, omnes quotquot tnfi/lciuerintj^ _nbsp;feer fui fimiles, umdicabo,inquit,me de omnibM eorinbsp;impugnantibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Ia. Cireundederunt me ficutapes runt ficut ignis in fpinis(cr)in nominenbsp;mini quia ultus fum in cos»

Aßinülatinfiftos fibi apibus,er ignigrajfaittimff'^ nM, quod ingenti quidem fi-agore oritur, ac 01 »wmf«*nbsp;to logißimeferpit,corripit uicina omnia, aefinud di ®nbsp;citiusext'mguitur.Sicimpij hoftes mei odioßagrat,nbsp;maq; contentione perpetuo infifiant, toti in co, utp^‘nbsp;dantjjretu tarnen nomine domini non eumeunt,nbsp;rumpit iHos ifie ac profcMit in eo qui fe confirtat’di'*nbsp;ucro in nomine domini,tertio quoque repctit, quolamp;^nbsp;ficet quanta ipfum in periculisdeifidutia fuffii^'nbsp;15 Impulfus cuerfus fum ut caderem-'^®®''nbsp;minus fufeepit me»

Vtcunq; uehementer er multis modis ddoriantif^'^* pif pios, ficut Dauidem Saul, er ludai Paultmt,nbsp;fimiltbui femper er ubiq;, er ad lapfum folicitent:nbsp;tarnen dominus fidutia tnea er auxiliator, feXf^nbsp;per perfiftit non conetdam. l^ifi autem domiiutsfiß^“*nbsp;taffêt, non potuijfem tantopere impulfus non caderCnbsp;domimun ergo firtitcr fidcndu,erpro lUiusgrati^^“’'quot;nbsp;tinuo orandum,quoties calamitates i»gruerinb^'^‘^'^‘’^nbsp;ftrasuiresexccdereconfueuerunt.

  • 14 Fortitudo mcaamp; laus domina*®*nbsp;fadus eft mihi in falutcm.

Robur fuum uocat er canticum ucl laudeiif, nendi eius magnalia beneficia ledcndinbsp;carmina,amplißimam fibi praflitit materi-titi,^'^^'^^nbsp;tatem promptißimam, nec id folum Dauid, fidnbsp;ftudiofi omnes agnofcuntafylum et ßrtitudinet» ft“»''»nbsp;nihil nifi dcum, per quern folum umeunt, eui ttiélortasnbsp;fuas acceptas refirunt, quibus in falutem occurritiKO*nbsp;ties opus fiterit benignißimus faluator fidelium-

  • 15 nbsp;Voxcxultationisamp;falutisintabc*'^’^“'nbsp;lis iuftorû»Dextcra domini fecit uirtutem,

Hmcdicit expluriumfanitorum falutecomperti*^ ejfe per dominum audiri ubiq; uoces ouantium, O' P«*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

blicam de percepta falutegratulationem. Efi eniin ecde fite dignus iubilus, omnem fuamfalute domino confiten*nbsp;tis, non fuam uirtutem, fed diuinam pro fe dexteramnbsp;Hitantis. Semper ante iuftigaudent in confii^'^^figt;^^^‘*nbsp;fi in multas angufiias incidant,fiuuntur etiitft botuevr»nbsp;ca [e dei er fanéla bonitate er gratia,quibuf omnia besnbsp;ne cedunt, er falutariaf tnt ubiq; tuti er fimper in dosnbsp;mino: fed er twn raro fi ntiunt pro fe diuina indicia coltnbsp;tra perfidos, unde er gratidatione utuMur fclcnni, utnbsp;decet:non uanogaudio ,fed in fi^iritu fanilo exultantefnbsp;corde er uocibits.

dextera domini cxaltauit(n»)dcxtera doz mini fecit uirtutem*

Solicitifunt admodum pij omnes, daw beneficia dei fentiuntur,ne quid ibigloria diuina: decedat, ne non f 10nbsp;authori gratia crfalus tribuatur, certi omae bonu«nbsp;defiendere


-ocr page 345-

T S altert V NI

• nbsp;nbsp;nbsp;ftflendere defuper à pâtre luminumtideo praoccupant

^orumftudiagloriadei cui [olitranficribunt.Dextera, *gt;lt;|utHnt domini,non noftra uires er mérita,exaltetur,nbsp;nobis domine, non nobis ,frd tua dextera acceptanbsp;’¦^Rr atur [alus noftra,ipfa freit uirtutem, nihil humananbsp;agunt ad falutem fidelium.

Non moriar, fed uiuam.-SC narrabo opegt; *‘3domini.

^xultatio eft iâ erepti ex omni periculo, contra quàm ^^fiderabant impifi Gaudet autem non impediendit poftnbsp;[e inferuitio dei,[ed proficcre cupientem [emper adnbsp;^ptnftus dominum coUau^ndum uerbis eropere.Renbsp;autem fubijcit idobquod folumeripfe Dauid, ernbsp;V’j omnes uiuere 'm hoc mundo diutius cupiunt, nimirunbsp;«t laudes dei promoueant in frerin alijs,celebrentq; fanbsp;diM, Cupiunt autem memorare non fua ,fed domininbsp;opera, de fuis erubefcunthumiles, dediuinis autemnbsp;Ment er alios ad ea celebrandum er laudandum pronbsp;j^'*‘’^‘busprouocant,

® Caftigans caftigauit me dominusretmot J dnontradiditme*

‘quot;(î?' gt;^urmurantfanéli contra dei iudtcid,non blafrhé ç Ci ii‘flitiam,fed boni confulunt quod bonum norunt,

Nfris fui cœleftis circa fe dijficnfationem intelligut pro ^fti ex clemeiKia,etiam ß grauiter cafligarit, falutemnbsp;*»terpretanfurfidelißimi medici,agnofrunt morbos quinbsp;^“shecmedicina debetur,certi femorti non traden»nbsp;^%nifi dum id exegerit dei gloria er uoluntiis, cui ui»nbsp;’‘'’¦f er mori cupiunt, toti dedicatifuo creatori, er adnbsp;^’’’'tefuum beneplacitum proftantescr accindi quo*nbsp;“ttique uocauerit,fidc er charitate muniti,

Aperite mihi portas iuftitiæ.ingrcffus irt Si,, '’’’‘^Qnfitebordominot

\ nbsp;nbsp;nbsp;Portjj iuftitiic uocat quas non 'mtrant mft iufti,locuni

diuini cultus in typo,uerius autemgratia dei et ^’^°gt;niftionumfuarum beatitudo,quo non perueniuntnbsp;eleéli iuftificati ZT ad regnu patris uocati,per quMnbsp;Chriftus ingreffus cft,tmà ipfe ucrius porta eft etnbsp;Ma per quam ad falutë mtratur folam.Elt;K diuina bo»nbsp;*^^tatK per Chriftü portas propheta er patriarcha tannbsp;iiperiri orabant, ut mundo iUucefceret dei iuftitianbsp;^Min'mChrifto,

hæcporta domini,tufti intrabût in cam. *5tttwgrfdi«fjt«rpfr fidem er humilitatcm creden»nbsp;non fua mérita pradicant ,fed dominum confitennbsp;Je foluandos agnofrunt. Hlt;ec e/l porta ad do»nbsp;per earn iuftitiam qu£ Chriftus eft, quamq^ comnbsp;Mticauit redemptis : er per confeßionem domini 'm»nbsp;^^ffiis habetur addomum domini, ad quam iufti foli 'mnbsp;Per iuftitiam enim fidei 'm dcum per Chriftmnnbsp;1^1‘tantur omnes fideles.

exaudifti me: ^faâus es mihi in falutem.

hoc ait,cum facro catu piortmi deum amantiu,er ^^^fitentium 'm hoc tempore erfuturo, Gratias agamnbsp;pro i^ltmentia tua, qua me exaudifti orantem, er renbsp;O'°‘^fti uotismeis religioßs, Ciuaquam enimà^opnt

â.2.

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;169

pîit uotd orationis, ßcut omnc bonum, ei tamcn grattas refcretidue fuitt, ß ca exaudita cognouerimits, Faétus esnbsp;mihi m falutem,gratia tua faluattu fumßuccurrifli perenbsp;uitti,Gr exemifli deinferorunt partis,de tnanibus qu£-rcntiuni anima meam.Obfeuru notieß.guomodo Dlt;j«i4nbsp;pofl angußias Saults er aliorum redemptus domino granbsp;tias cgerit, er ad morte pcrfecutus peruenerit ad regnu,nbsp;deogratulatorios hymnos diélauerit att^ cantauerit:ßcnbsp;Ezechiäserlüfaphat,ßcguoq; Chrifiusdominus, ernbsp;eleâi omnes pofl eum hac[orte utuntur, er per huiuß*nbsp;modi portas iuflitiie perucniuiit ad [alutem, oportebatnbsp;enim Chriftum pati,erita intrare 'mfuamgloriam.nbsp;. Lapidcni(^Hfffj)reprobaucruntædifican ;nbsp;tes(îgt;ic)fa(fluseft in caput anguli.

AUegoriautiturlapidiSfqucmadificantesutnuîlilo:: co ledifieif idoneum |¦eifltunt,erpoflca prttter omnium upis'?”*nbsp;expeâationemuident eoUocatutn in capita angult, prinbsp;mo er i/nßgniore tediflei/ loco » Sic Dauid reieüus adeonbsp;uidebatur,utnu[quam in tota ifraelis Hareditateperßsnbsp;flere pojßet tutus, tadem eueitus efl ingloriarcgni, M4nbsp;xime aut Chriflus dominus crucifixus, et àludais damnbsp;natus er excommunicatus, tanquam[ocius latronum,nbsp;ei' in dcum blaflgt;hemus feduiîor er malediilus. Paulonbsp;pofl uifus omnibus efl,primo loco ut dei ßlius adoratusnbsp;ut cui pater omnem in manus dederit poteftatem, fail usnbsp;dominus er rex uniuerforum , qui ipfe quoque hate I«anbsp;df fJ hoflibus [uis obiecit.Et pfaias eum nominatanguliinbsp;remßmtd er fitndamentalê lapidé. Qjii enim co nitunnbsp;t«r eleéli,fltndamentum [ute/flei er anchoram eum cx^nbsp;periuntur. Quiuero tedificiumtotumabfoluit er con^nbsp;tinetutrinqfjiingularis efl lapis,

A domino faâum eft iftud.'SCeft mirabigt; leinoculisnoftri^«

Quia uero Cauid in typo abieélus primum, deinde in regnum[ubleuatus, er Chriflus à pharifleis negatus cT pu» ChnMnbsp;occifus ludicorum ey'gentiu faluator eft [a£lus,non poanbsp;teftnoii uehementer admirarifidelisdifflenfationemdinbsp;uin£ prouidchtiæ er operum, quam htc pfalmifta ex»nbsp;primit.A dno,inquit,[a{lum eft iftud, declarata eft haonbsp;dignitas Chrifti, er potentia dei in Chriftorefurgete etnbsp;glorificato poft reprobationem, Q«wi er infra cunilosnbsp;mortales abieâus,contra omnium prindpum mundi uonbsp;luntatem [unimosqi conatus eueélus eft [upra omnia, etnbsp;quotidie in [uis cuchitur,ut re ipfa quiftquts animaduer»nbsp;terit uideat er fentiat id fieri à potentiftima er fola manbsp;mu debMirabile id eft in oculis noftris, caro et frnfus hunbsp;manus hac quomodo fierent capere non potuiftent,

^4 Hæc eft dies quam fecit dominusexulte mus ÔClaetemurinea»

Gaudium tanta [alutis, ergloriamexaltationis chri fli,eius^ refurreélionis myfterium,tcmpus er^atiamnbsp;noualegis deus nobis fidelibus parauit ac ftatuit,ut in ilnbsp;lis exultemus er latemur, quia filif dei er coharedesnbsp;Chrifti dnifaéli [umus, Vt nanq; ludaicus populus diemnbsp;inaugurationis Dauidicamérita celebrauit,ita'in dienbsp;euagelij er Chriftiexahationis,quift;mpduret,fanélinbsp;perénis^udio,defaluifico Chrifti regno exultât in dno^nbsp;FFf


-ocr page 346-

P S A L TE RIV M

a.y Odnefaluum fac,ô dhebene profperare;

AcclMtitio eß ad regM gloriam crgaudiuntrcgnif ^Uit ZT Chrißo Hierofolymiifaéia efi à populo /^iritunbsp;fanilo adaéio. Obfecro nuncfer opent, ^uifq; in populonbsp;damabat:hoc efi, O deus ùm benignus adfis, poßquamnbsp;hune nobis nunc regent dedifii^ obfecro nunc fuceejfuntnbsp;^uo^ dona,fac ut ßliciter regnet,quem prieter omnentnbsp;expedationent in regem extulißi. Euangelißte autë htecnbsp;memorant,ßcut er omnia alia Chrißi uerba,ut fueruntnbsp;tfulgari lingua dida à Chrißo zrùpopulo paßim, idconbsp;lt;jd(ii(ifT«W,Hopz„w in excclßs,ideß,fer opem,qui pr^nbsp;fides'm excelßs.

3.6 benedidus qui uenitin nominedotnini« Benediximus uobis de domo dominit

Porri er huiui uerfus priorem particulam populut . ChrißoacclamansadiecitfBenediäuiquiuenit'mmnnbsp;mine dontini. Et uidetur primum fitiffe uox facerdotum,nbsp;qua exceperunt tum regem,tum alios ad tabernacultminbsp;domini uenientes.-unde fequitur, Benediximus uobis denbsp;domo dontini. Veniunt autë in nomine dni, qui ueniuntnbsp;animo er ßudio excolêdi nominis diuini. Sic uenientiSnbsp;caput Chrißus eß, qui nihil Mtquam aliud quam patrisnbsp;gloriam quepuit ZT ^eäauit, quare rede id de eo po^nbsp;pului propric canebat. Qtti non fuofed dei nomine ueanbsp;tut, zr benedidionem attulit patribus promißamin o»nbsp;mnesgentes, que falus nuntianda erat omnibus 'm ecelenbsp;fia credentibus ZT eledis.

deus dominuSjamp;illuxitnobis.Conftita tte diem folennem in condenfis: ufque adnbsp;cornua altaris«

Deus ipfe dominus,his tantis beneßei/s transmiffa fa» lutis zr ßnita calamitatis iüuxit fidelilfus, reuelauit fenbsp;nobis mifericordem zr propitium patrë, per Chrißumnbsp;Gwtiwdo.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Ijçg confequenter hortatur ad

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratitudinem fummam, fadis zr ceremonijs teßandam

ex fide cordis zr ex uera deuotione animi. Coniungite ZT conßituite condenfa pro diefeßo foléniter celebrannbsp;do,adornate quibus poteßis zr confueuißis ceremonijtnbsp;iucUftdißimam folennitatê^pro tanto dei fauore zr tnunbsp;uere. vj^ ad cornua, 'mquit, altaris, per totum atriuntnbsp;templi late refflcndeat claritos diet feßi,ad communemnbsp;hetitiam populi dei,ftdei profidu ac adiftcationë eccle*nbsp;filt;e,ut uereglorificetur nomen domini. Hoßra autemfanbsp;erificia oßirenda domino nofipfi ßums,praua^ defidenbsp;ria cordis continuo per (fiiritum madanda.

3.8 Deus meus es tu, amp;confitebor tibi.* deus meus (« tu er)cxaltabo te (Confitebor tibi quo*nbsp;niam exaudißi me:zr fadus es mihi 'm falutem.)

tiiec uox eß cuiufeunqs fandorum, 'm ueteri zr nouo populo, ad laudandum extoOendumq; deum fefe offerennbsp;tis,Tu,mquit,folusdeusmeuses,quiomniabonaprit'anbsp;ftas,omnia mea curas, creaßi zr recreaßi,conferuasetnbsp;modérons, tibi foli confiteor quiequid boni fum,habeo,nbsp;uel poffum. Gratias tibi ago femper zr in omnibus, quinbsp;miferijs humiliore foies tuos, zrfub'mde tuagratialcon»nbsp;folarizTglorificareperfeuerantes in cultutuo. Deutnbsp;meus es tu folus etomnitmtße exakaboin oiuifibust rolt;

THILLIM* quot; menzrgratiamtuam celcbrabo mmundttmtolttmtaJnbsp;hoc enim conditus fum,ut agnofeam tuam bonddetnnbsp;gloriam,ut tandem eademfiuar m oternum.

^9 Confitemini domino quoniam bonusî quoniam in fæculum mifericordia eius.

inuitatio eß in fine peut a pr'mcipio,ne quis finemfa* ciat deum laudandi, non quidem uerbis zr lingua, fed finbsp;dei morügt;iis,zr exercitio fando,in uero deietdithSem^nbsp;per agnofeenda eß zr cum gratitudine ruminanda boninbsp;tos dei adfuas creaturos, quam per effentia habens (Ottnbsp;tnunicat omnibus,ut bonapnt qu«e condidit, Et'm aternbsp;num perfeuerat beneficentia eius, quee eß mifericordianbsp;fuper omnia opera eius, nec unquam benefaceredeß*nbsp;nit filijs fuis,toto Uli corde fidentibus.

PSA.LM.yS CXIX

Hallelu ia.

Apud prifcos quidem, fed 'm He breeo non habetur? ARG V M EN TVM.inculcatioardentifii/ttaadßnbsp;dem zrfiudiumdiuinielegis,zr ueriepietatis.nbsp;Alcph.

*^1 Eatiimmaculatiinuiatqu*^”*' bulant in lege domini«nbsp;nie facratißimus Pfalmus eadem utnbsp;___turinculcarecotendit,fednihilredi^^^ omniaplurimumhabere momenti 'mueniunturtß*^nbsp;gentiusconfidcrentur,zrnon folo fonocanti^quot;^'nbsp;Ardent enim fanëiißudio diuina legis feiendo amp;nbsp;d£,zr perficiendo. Anxie etiam cupiut uitafitcranbsp;exprimere,dolent quoq^ plurimu, quodeamnÓp°lr'\nbsp;àfezr alijs ut ueüent affcqui. Enecätur,finbsp;earn irridere audierint, uel reuocare fimmtofi“^^^,nbsp;tunturquospoffunt, Huiufinodiautëfanâis^lr ‘ .•nbsp;plenus eß hic Pfalmus,perq; pngulos uerfusnbsp;quid o^tur meditandum,zr non modicunbsp;bet ad inßaurandum pietatem, Compofitmeß^^^^nbsp;diaem Alphabeti, oiionis femper uerpbusnbsp;mettto'mcipicntibus,ornatusgratia,zrad‘Hii‘'''nbsp;moriam. Vteunt^ prolixiorfit hic pfalmus,nbsp;feptuaginca fexuerpbuscoflans,paucißimi^‘‘^^nbsp;fusfunt,'mquibusnoninueniatHr aliquauelpf^^nbsp;Hionu haru decem,lcx,ittflificationes,nbsp;tum,teflimonia,iudicia,eloquia,uerba,iuß'ti‘t,ß^'nbsp;Quarumpriora oäo quanquam pronbsp;reter accipiantur zr pro proceptis, conpd(r‘‘’^‘nbsp;poffuntiuxtaffiecialia pgnificatafuanbsp;enimnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à docendo di£ia,totdm dei legem, J ,

fiinëlam doärinäpgnificat zr inflitutiottc, zr mformationem fidelium cultoru dei.nbsp;pr^feriptadeizrinflituta pgnificatnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nun*-

nialia qult;ecunqs,quibusfibi deus feruiri ritusfcilicet zr proferiptos modos aliquidanbsp;riam perdgedi.r^^y-^ ^»‘^s:unq;

me uero publice promulgata,ut leges tabularu ralia quoctmck proceptaac mandatanbsp;mißiones funt faëllt;c, zr data mädata ànbsp;quam 'mffeciem uel pro officio aliquo profeqxe^ «nbsp;xta dei uoluntatem. cottteflationcs


-ocr page 347-

^^inationibus uct promißis datte à dno,quitt teßan^ uoluiittitë ZT decerniit prteinia Ucl pœnas illisnbsp;^‘‘‘bui^pponutttur^Oracula did po/Junt. 'Q’'t3£i’iJYSnbsp;fu/itcr publicti tedida ucl ßententM, pracipucnbsp;*‘‘^ent dicunturhoßium es“ imptorum reprcßioites pernbsp;P°^niK publicta,cr infignioribuf faÜK dei, quibuife iunbsp;eloqiiittßunt, maxime priuata,nbsp;3‘lt;ibui ad cor hominum deut loquitur,cr inßigat ad alinbsp;agendum,quanquam zs' pro quolibet dei uerbo acnbsp;i'Pi poßit, sic er *^3*^ quod ut plurimit de publice cesnbsp;^arato dei uerbo fumitur, quod nemo nefeiat GT omnesnbsp;^^^gat.Prieter htec odo, dutequoq; didiones in ußu funtnbsp;^’’ie cantico,’yyy uia,quie Hebrten eß mos, confuctu-^°gt;^onuerfatio,uitaGrßudium,Vltimo ^•i,y iußitianbsp;*^dpitur pro abfoluta bonitate gt probitate qua mculnbsp;PoHilitf r conuerßatur homo ad homines et ad deu. Ciutcnbsp;^’''da aßandis patribus multis tradata leguntur in ex^nbsp;“’¦lt;^10 prtefationibusque huiußnodi inclyti Pfalmi.

l.Pronuntiat initio, ß= eße er beatos eos homines uiros uel tnulicresÇfentnbsp;S«i ^dmßub mafeulino generefeemininum includitur)nbsp;’id innocenter er intègre couerfantur, ßmplices MJnbsp;’»M niß bonu cupientes,tam alijs infirre, quam expe»nbsp;^aiitesab alqs, paratiores tarne malaßrre, q iiiferre,nbsp;dgt;gt;tprtefradi e:}quot; callidi aut ueteratorcs,totifani er monbsp;ßanda conuerßatione uiuentes inter hominesßnenbsp;^'’^ela,cuim nullius incommodo. Quales bißtnt quorünbsp;’^dnis cogitatio er uoluntas eß in lege domini, feruansnbsp;plenis uotis gt pro omni uirili, ßudioß ad proßdeiinbsp;^fonfemper in dodrinaßdei er morum,de bono in me»nbsp;dei legem GT hominum,non contra deum mi^nbsp;‘dntium, uel humanarum traditionum inutilium, quatnbsp;hoiniitcf pij non morätur, non tamö ßnecaufa connbsp;^^dnunt,parati pacem habere cum dco GT hominibut,nbsp;lf’quot;^edecemmilliaria conütantes cumqui coegeritadnbsp;paßus,im)donthilcontra dei lege et uoluatatë cxinbsp;^dur,cui obedire malunt q quibufeunque hominibus. ¦

Bead qui ferutâtur teftimoniaeiusnn iogt; Corde exquirunteum.

Jto nbsp;nbsp;feile« quoque habentur,quorumßudium et cura eß

P^quirere quid deo placeat, credere er /ßerare qute ^°gt;'‘ißt,nulla tentatione uind aJßcGr fidutia promifrnbsp;J’onutn dei » Maxime autemfludent in ueritate dominonbsp;’°dplacere,eius mandata pro omni uirili coplcre,quodnbsp;'ß toto,id eß perßdo corde, quomodo fcilicct capit hunbsp;danaßagilittts,cutn dei gratia dirigentenbsp;nbsp;nbsp;iuuante in

^l^^u.perquirere autem fludent,diligenter annituntur ^'’‘l‘endo,legendo,ruminando, ziT orando, ut fieri poßfnbsp;/'f quod domino complacet,.

Î Non enim qui operantur iniquitatem.-irt •’’is eius ambulauerunt»

Equidem qui im huiufmodi uijsdei ambulant, gt foli^ '^itifunt ambulare cum domino deofuo, illi in moribusnbsp;omnibus tantum probari, ifli nihil iniquitatis admittut,nbsp;^onferuantur à donùno ne labantur ad mortem, quibusnbsp;etiam proficit per infirmitatem lapfusGT peccatü,quiitnbsp;ft’^^lesfunt. Et cdiB fludiofe uiuendi rationë ampleitu^

THILLIM. 1-^0

tur, quam dominus prteferibit, nonfeëlantur defyderu carnis gt fenfl(um,fed lugi fludio ea expugnare conan'*nbsp;tur, GT à uqs fatante declimare quotidie cupiunt.

4 Tu mädafti mädata tua cuftodiri nimis.

Agnofcit ferium debere eße hoc fludium facrt£ legis^ Del« cfl enim omnipotens GT creator nofler, ßmulnbsp;pater atq; iudex,qui id quoq^ ßerio pracepit.agcnda feinbsp;licet ingloriamfuam, ZT proximinoftribonum. Eaautnbsp;funt multa,fecundu multas fratru neceßitates,Gr mul*nbsp;ta defyderia carnis, quibus in diuerfum folicitatur cor^nbsp;rupta natura hominis, Sed id leuius fietß dominü detimnbsp;noflrum id mandaße cogitauerimus,et hoc denique uaUnbsp;de, id eft fummo ftudio, multa diligentia, ut unice bo^^nbsp;na funt omnia quæ pr^ecepit.

5 Vtinä dirigantur uiæ meæad cuftodien--das iuftificadones tuas»

Sanëlusitaq;,cognoflens deimt requirere huiufmodi legis fult;eobferuantiam, Grreftitutionë fuiineofitam, kgu.“quot;*nbsp;er ßmul animaduertensfupra uires eße fuas obferuananbsp;tiam legis, optât ex cordeßc uias fuas dirigi per deigranbsp;tiam,hoc eft rationes uiuendi,fieq; inftitui, ut poßit deinbsp;ceremonias,hoc eft rationes digne deum colendi ad ipß^nbsp;US beneplacitu,in fliritu fcilicet GT ueritate, non carnanbsp;liter GT corporeo ufu coplere. Hoc aut uotu fruftraneunbsp;eße non poteft,nota eft pij peiloris etiam in cis qui pronbsp;ßagilitate peccant, fi ßc dißgt;liceat,ut cupiant tentatiotinbsp;nes euinccre,tales enim facile reßpifeunt, et ad morteni


turn peccant.

Tunc non cofundar, cum perfpexero iti omnibus mandatis tuis»

Conßtetur falutem fuamßtam in hoc ftudio legis dei, Tt»n,inquit, {^e uit£ metCGr aëîionu mearu nunquamnbsp;flu/irabor,faluus enim cro,ß ßc legem tuam ob oculosnbsp;habuero, ut ex ea cunëla uitec mea; conßlia petam,dumnbsp;diligenter inßgt;cxero decalogi mandata tua, non ad coranbsp;ticem tantum uerborivm ,fcd meduÜam gt intrinfleus,nbsp;iuxta Ifiiritum GT prophetarum declarationem expoquot;nbsp;ßtam, ut charitati GT fidei per omnia applicentur:tuncnbsp;enim quietus ero, GT non confundar in confeientia, necnbsp;erubefcam coram hominibus,

Confitebor tibi in diredione cordis t irt CO quoddidici iudicia iuftidæ tuæ.

SimpliciGT redo corde laudabote: zx conßtebor tl bi bonitatem tuam,materiam er cauflm te laudandi arnbsp;ripiam,fi quando tuo docente ft)iritugenuinumfenfumnbsp;tuie legis didicero,eatenus, ut libeat in uitic ordinem acnbsp;ufum uertere, qult;e facienda GT tibi placita agnouero^nbsp;Alioqui uapttlabo non indigne,ß feiens dcliquero,et fernbsp;uusdomini uoluntatem agnitamimplereceffauero.lu^nbsp;diciaautemiuftiti£tuie,qu£ex lege paßim diflunturnbsp;funtpramiafandorum, GT uindid£tranfgredientium,nbsp;ad hoc adnotata feripturis diuinis, ut exemplo difcantnbsp;qui dodrinam non capiunt,ut difcant uel formidine pxnbsp;n£ odirc malum,qui uirtutis ainore non mouentur,

8 Iuftificadones tuas cuftodiam î non me derelinquas ufqucquaque.

lufta tua, td eft ceremonias, id eft, tibi dignum cultitill


-ocr page 348-

PSALTERIVH

^iriftt «eyitdte.Mo» permouebuiit tnc /pecioß gcnttlium ritm, quibuf tc quinbsp;dem dominum eelere cupiunt,Çed longe pratter tuum benbsp;nepbeitum, qui non pecuinis faerificqs, fed uitte innei*nbsp;tentu uispromereri,tionfiniM me4 digneferuientiumnbsp;tibi confortio feparari, nec lenocinio externarum eere»nbsp;moniarum abduciad idololatrarum fuperßiticnes, quiunbsp;odifiicrprohibuifli fempcr, crinhunefotum ßne totnbsp;nobis ceremonießatuißi^ ut 'm tuis placitis non huma«nbsp;nis mendacijsfubfißrremus,

Beth

Nquocorrigjt adolcfcériorui3 fuam^in cuftodiendo fermonesnbsp;tuos.

Diffieulfatem indtcat uiuendi iuxta le«

gern dei,maxime uero adolefeentibus,m quibus uis car« nis er natura: improbus ßmes adhuc potetius regnantnbsp;fimentus in Ht ergofe ßudiofe purgare,cmendare er ad fyncerita«nbsp;ftttuends. ifff, perdueere debêt, prauasfuas eupiditates reprittfennbsp;do,totam uitamfuam inßituendoapuero tnoresq;,adnbsp;uerborum dei pra:fcriptu, iÜis toto animo ßudendo « idnbsp;quamlibet pueris difficile,tamen hue erit cnitendum, iunbsp;xta fapientisfententiam, Qua uiaadolefeens ßterit in«nbsp;ßftus,ab ea nec cum fenuerit recedet^ Multa cur a iuuennbsp;tut 'mßituenda docetur, non in prophanis poëtis etiamnbsp;ßgt;ureis er impiß,non tätum nobis comodi aßeret exa«nbsp;äior mundicies Latinte orationis, ut cam ex tarn impifsnbsp;authoribuscufafeinopueroru defumeredebeamus. Etnbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orationis lepidtor cafuSf/cque cum rerum nudtaru peri

tia ex ali/s hauriri poteß quam ex Vergilio, Out'dio uel CatuUo er ßmilibus, Sed cthnica nobis ethnicis placet,nbsp;erfaßidio funt quacunq; religiofa. Alioqui magis ctianbsp;doào placcret Poëtica et Latinitas Baptißie,quäm Vernbsp;gilij Kantuanorum, Dehisuiderintalij.Adolefecnshicnbsp;inßituendus docetur 'm uerborum dei obferuantia » cumnbsp;ßt mitium fapicniia timor domini.

lo Intotocordc meoexquifiuitetnerepeU las me à mandatis tuis.

Cfficultas uiuendi 'm lege domini facile poterit fupe« DilficultM rari,ßßudiumamandideum er iHiuiuendianimuuerènbsp;occupet, ßgratia dei aßidue muocata toto corde deßdenbsp;retur,cr uirtutem affiret^qui folus poteß, er facile adnbsp;largiêdum fuum ßiiritum mclinatur.Orandus igitur, utnbsp;nonßnat errare nos à mandatis fuis, idß crebro à nobisnbsp;ßat er implorataßterit bentgnitas dei, fieri non poteßnbsp;ut non exaudiat,uel non imputabit ad mortfm,ueladmenbsp;Hora bpfum ordinabit CT adprofiäum ampliorë. Alionbsp;qui non dare deum fapientiam ueram, eß feducere ernbsp;errori exponere,ut nihil boni intelligaturt

I, In corde meo abfcddieloquia tua : ut no pcccem tibi»

Si uerba dei penitius animo immittaniur, non poteß Studium lûnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut facile pcccetur contra dominu. Verbo cnim De i

Statuit obßdetue meutern cum fide, non uacabit circa externa importunius folicitari.Ama,mquit,D. Hieronymus,ßunbsp;dia literarum ntmirum faniiarum, er carnis uitia nonnbsp;tmabis,Tuafmquit,eloquiauoluo intraaniruMn rncum.

THrttrii;

8onprophana,ncnludicrd,nonimpia. CorrtnnpuntBa nos mores, nedum colloquia,fcd el impura fcriptatquidnbsp;eß cnim aliud legere quàm loquentim audire t Non tibinbsp;peccubo,ß iugiter o detis,de lege tua ßtcro meditatus.

1 Beneditftus es dominetdocemeiufttfica^

tiones tuas.

Non tantum leâio facra iuuat ad dei timorem, fed m« feenda er interrumpenda efi crebris orationibus, cr innbsp;deu elcuationibus, pro neceßitatibits tam noßris quamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|lt;

aliorum,quasdifcimusfacralcgendo.tgt;roindecontinuc preces neci ß'ariic funt pro ßiiritus incremento,uiuendinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ih

uoti! in lege dei nceejfe eß ebuliire ex digna Icäionele« gis. Ideo hic orat:Benediäus cs tu domine deusfolus,euinbsp;omnia obligor, quatfum er pojfum, Significa oromihinbsp;quomodo te dignißimc cobm, non tarn carnahbufnbsp;bus quàm mente er Jfiritu,fide er charitatc,

Inlabiismcispionütiaui omnia iuHicia


oris tui.

Nitnc canit quomodo is fe habcat erga legem dei, que deus ipfe exoratus docucrit, dcderiiq^ cumnbsp;dio iHamreponcrcin pcnetrali cordis, Statitnemmnudnbsp;ta folicitudine er aßiduitate irßat uerbo dei pcrfiiadcnnbsp;do reliquis, prlt;edicando ueritati m er uûtutcs, iudieilt;fnbsp;dei ucra,quid fcilicet à nobis t xigat, ut iußutn iudàet etnbsp;laudetfmiußum ueroredarguatatquedamnet-b!'^'^'^*nbsp;que deleâat talcm,quàm de uerbis domini loquigt; de bo«nbsp;no,dc honeßo, dc facro, non defabulis, ßagitiß’nbsp;tioßs uel uanis difciplinis.

14 In uia tcftinioniorü tuorum dclfcï^ms fum,ftcutinomnibusdiuitijs.

Quoties ex lege, opcribus, iudicijs er difienfi“^'“quot; bus tuis confydero bonitatt m er iußittätuam,q“‘^l‘‘'^nbsp;uia: teßimoniorum tuorum, qute quoque tarnnbsp;promit tos er reddas, ex animogaudco : quafiji'P'^''nbsp;mnem copiam, magis quàm ß omnium mundi diuitiaiunbsp;fubßantiam fufceptßcmteuanidie enimfuntnbsp;cüeamittuntur,tute autem bcneuolentia prem'ß'^nbsp;conteßationeseuacuarinon poffunt. Quidenti»'^'^*'^nbsp;dius quàmfiui fauore diuino,certum eße de gratia Dff,nbsp;foedus fi) mum contraxiße er feruare cum domino »kilt;nbsp;uerforumf

I y In mandatis tuis excrcebor.amp;confidota bouiastuas.

Attente meditabor, uel ut id poßim feWpe^ cor,quid tu mihiagcndu commendattcris,nbsp;quo in officio tibi obfequi crgratißcari ualeain. id tjinbsp;enim meditari in mandatis domini, fcdulo infifierc ikitisnbsp;uero cultui, er coßderare femitas dei,feeretiora iudicianbsp;prouidentia: tua legam,contëplabor et adtturabor,ex lenbsp;ge er prophetarum feripturis, er ex omnibus ercatu«nbsp;ristquandoquidem totus hic mundus uolumeii er codexnbsp;eß dodlorq; mirabilium operum dei, ciusq^ fapieiitia’ bonbsp;nitatis er omnipotentia.

16 In iuftificationibus tuis meditabor: non J

obliuifcar fermones tuos.

Ni^ /f X dominißc agnofeatur, et diligêter 'mtueatur. Ut 'tn qua fempiterna uita ßt repoßta, ac inde animatnbsp;ex ca


-ocr page 349-

T SALTS RIVM

ei fummutt uoluptitem pcrcipiat, obtiiteri iuflti eiui fiudium non potcrit, utrunq; autem cotingere oportet,nbsp;«•jMcm deut fuo Jpiritu tegem ipfam diuiticm docuerit,nbsp;^°celi,e4cordi infci-ipferit. Nofuitt aut fyrtceriores denbsp;^•ilt;e, m uero dei cultu, cr 'w ftudio aßiduo uerborumnbsp;tarne uit a coß)rmctur,ctfrttäus charitatis exîidet.


Gimel j,.

Etribucferuo tuo.uiuificamc: euftodiam ferm ones tuos.

Retribuendi uerbo Hebrai utuntur pro impenfionegratuiti beneficij, ut patet exnbsp;^oncordantta Hebraica, we ^«is proprie dida méritanbsp;obtrudere poßit,er exigere retributionem ignarusnbsp;^‘Hontatis, siepotiusorat: Copiofe er liberaliter donanbsp;^“mihiodominclargiaris, quiferuus tuusfum, quan»nbsp;^nam plane inutilis: uiuam filo tuo tmnere, er faluer,nbsp;^calia ratione uitam in hoc mundo magnifacio, nifi utnbsp;•» tuo beneplacito uerfcr,cuftodiens uerba tua,corde runbsp;quot;‘‘nando er inquirendo ftudiofe humiUter er dcuote,nbsp;quoq; opere compleam,

Reuela oculos meos : amp; confyderabo mi ’^äbiliadelcge tua.

Ordt fandus, ut ipfius oculi rcucletur,ut uelamen na ^gt;fgt;‘alis rationts amoueatur perffiritus fancii infiiirationbsp;i '^,utfic afiicere ualcat nürabilia Opera Dei ex lege,nbsp;^ßquidem mirabilialexdeicontinet, qult;e alias homonbsp;quot;^fxfiicari quidem potefliomnia fcilicctab ipfo condi»nbsp;*‘‘°biuflorwm falutcm,er condita à folo domino deogunbsp;^^nari,Deumfadum hominem,ut fuo modo homo fie»nbsp;deut, per crucem ignominiam er mortem peruenirinbsp;immortalitatem ergloriam fcmpiternam,qux et in»nbsp;finita alia fupra captum humanum lex domini docet,utnbsp;mtclligantur ducc diuini /firitus,

“ Incola ego fum in tcrra.'rton abfeondas à mandata tua.

^on expedo in hac terra hareditatem, ubi peregrinti i^Sfe deut uoluit,fed füturam inquiro meliorem in caenbsp;W terrena inhabitatio ifla deprimit inteüedum, nenbsp;^ntleflia ex diuina cognofiere queat fuo marte. T« igi»nbsp;^daremedoceas, er non abfiondets ametuumbene»nbsp;P^dtum,fed retege er prabe uires perficiendt er cuntnbsp;quot;‘fimfuerit fufeipe in domicilium gloriie tu£metdmq;nbsp;^^gt;ne.

Concupiuit anima mca defyderare iufti ^cationes tuas in omni tempore.

Pr« nimio defyderio confiernata efi er confiada ant mea, er deuita periclitatur, pr^eanxietatcqua pernbsp;**gt;O‘teturad defyderandumcomplacerc tibi, quanto mi»nbsp;’^fifentit idpofi'e,perfirutari fiiliceter nojfi im»nbsp;^(•nfam bonitatë et iuflitiatuam per omniaiudicia tua.nbsp;enim occultiorafint eaquàm utperfirutarinbsp;'^deant ab homine,nihil tarnen iniquai intelligitur,quannbsp;prrfiicatiori ßde er digwfludio perquiruntur illo»nbsp;rationes, Abylfus autem reuera efi imperferutabi»nbsp;. ^»ntadcampenctrarenemopoßit.

* Increpafti fuperbos: makdidi qui decli^ à man dacis tuis.

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;171

Pro more tuo,cr iuflo iudicio tuo,omne$ eotttemptd» res uerborum tuoru, omnes fuperbos er pertinaces ho»nbsp;fies pietatis 'merepas femper. Summa enim tua bonitutfnbsp;femper fuperbie refit tit, er ferre non potefi uim impionbsp;rum, ijui probro er ignominia afficiunt ueritaté er le»nbsp;gern tuam, Malediüi coram te er execrabiles erunt 0»nbsp;mîtes qui uoluntarie déclinant à mandatK tiûf, ér eraf»nbsp;fa laborant ignorantia,nolentcs audire ne fciant er openbsp;rentur quod iuftu:ignorantes ergo ignorabutur,er defenbsp;rentes uerbu dei horrêdis erroribiu inuolui necefie efi,nbsp;ii Aufer à me opprobrium amp; contéptum;

quia teftimonia tua exquifiui.

Deprccatur ut fe probro quo utique ab ittis afficieba» tur umdicet, er ncfinatur tantis ut iHi impij uel errorinbsp;biu inuolui uel calamitatibus perire. Non mcidat tant»nbsp;opprobrium ut diuin^ uolutatis contemptor dicafur uelnbsp;habeatur ab alijs,fed er intra fuam confeientianon cotinbsp;firingatur angoribus criminum er fcandalofa uita, fednbsp;dominui hjec mala refoluere er auferre dignetur,qui fonbsp;lui potefi, lnquifitti,ait,tefiimonia tua, credidi firmiternbsp;promtßts tuis,erfacrisfcripturif legis tUiO,

^5 Etenim fedcrunt principesj óC aduerfum tncloqücbafttur: fcruus aUtem tuus exer-cebaturiniuftifîcationibus tuis.

Potentes fteculihuius'mprimisaduerfanturuerbisdi»

Uinis, à qutbus maxime arguuntur er abhorrent, dediti ïduerfarij luxui,uioleittilt;e, quafiui erfaftui, utuerbu dei ferre fienbsp;animati non poßint. idea amatores er celcbratorcs uelnbsp;prifdicatorct ciui,modis omnibus perfcquuntur, confi»nbsp;Hum moliuntur ad ueritatis oppreßionem, ßdeliu fludianbsp;damna/it,contra eos diilattt damnationisfententiam,ciinbsp;piunt perditos: Ueritat enim odium parit, quia uitia ar»nbsp;guit. Interim tarnen firuut dei non cejfat, non terretur,nbsp;fed tanto magis inuigilat, quomodo digne obfeqttaturnbsp;prlt;eceptis dei,de uerbo fuo pcrficiendo er diffeminan»nbsp;do,ut iuxta domini uoluntatem uiuat ac doceati

14 NaSiteftimonia tuameditatiemca (e/ï) èc confilium meum («iriconfiHjmei) iuftificanbsp;tionestuæ.

Vnica confolatiomeafunt tefiimoniapromißiones^; gratite in uerbo tuo, quibus labefadata confeientia re»nbsp;creatur,quibusperomniafufiineoretcÖfirmor,Sunte»nbsp;nimoracula tua no alia mihi uel aliter, quàmuiricofilijnbsp;inei,id cft,omno meum confilium tantum nititur oracu»nbsp;lis tuis,er iuftis infiitutis tuis, ipfis enim mirifice confonbsp;latur er dirigitur confeientia mea, dum tuam in nos honbsp;mines bonitatë tam prteclare demonftrant, probeq; connbsp;fulunt, dumfolaquefalutisfunt indicat at^ pnejlant:nbsp;ideoq- folis iüis in agendis nitor certis tuis tefiimonijs,nbsp;ne hominum mendaci/sfallar.

Daleth ^¦Dhæfitpauimcnto anima rncarnbsp;uiuibca mcfecundîiucrbûtuS.

CiÿeritUr deiedum fe, ut terra adha» reat anima fua, boe cft proximus morti uinbsp;deatur,premi crfuccumberetêtationibus,cr confeiettnbsp;tia pcccatorum, inj^iritu cofindi propter iram domininbsp;fff 5


-ocr page 350-

quam feittiat.Precdtur dutem fcfc uiuißc((ri,hoc eß re» flitui et recreariytion aliter quitn iuxta uerbîi dei, uti^nbsp;quo ißudipfum fun eß pollicituf,quo tâdem innixui fornbsp;titer O' eum fiduti^^^ua iterwm gratia iußificer, ad ui»nbsp;tie mnocentiam quam lex-tua prafcribih

Vias meas enuntiaui, amp; exaudifti me:do cc mc iuftificationcs tuas.

Confeflio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enutttiaui ti»

it» faciida bi, peccata mea tibi confeffiafum foli, CT remißionem ilicopromißßi^Qtticquidnuhi unquamfaciendueratnbsp;tibi expofui, luâuoluntatë mquifiui, optaui ailu^ meofnbsp;dijponifecundum beneplacitum tuum, tu mihi quodnbsp;faciendum opus femperrcß)ondißi propitiuf. Ideo^ ZTnbsp;nuncpetonetuamhuiußnodigtratiamauertos à me, nenbsp;defiituas opportune confilio et auxilio, idq; ex oracidisnbsp;tegis tult;e, er inßitutis fanäißimis, quibus reßiodere donbsp;minuspi/sfidelibusqueconfueuit, mm femper angelotnbsp;mittens, quibus legem tradidit mquirendam Gquot; prophenbsp;tas,ßm)linterrare.

Viamiuftificattonutn tuarû inftruemct ÔC exercebor in mirabilibus tuis.

In omni affliâionc mea no aliud inquire folatiH, quàm penes te,G' 'mlcgetua, undeGquot;difcerepoßimmodumnbsp;complendi digne beneplacitum tuum, quern ilia abundenbsp;fuppeditat probe inteÙeâa. tnteßeäum igitur oro legis,nbsp;quodemirabilibui, quieiUa pradtcat, de dei bonitatenbsp;cofolari poßimct refumere animum.Mirabilia autem lenbsp;gitfunt opera conteßantia magnißeentiam det, ea nonnbsp;funilorie fed diligenter reputabo mecum.

18 Dormitauitanima mea prar t^diotconfîr ma meuerbis tuis.

Anxia deficerecapit anima mea,quod eß iHius dormi tare, prie dolore graut que ex hoc incidi, quéd uidi con=nbsp;temni à tot impifs legem tuam, nihil enim aduerßusß*nbsp;bt ducunt,quàm defcifcere homines à deo fuo, in fcandanbsp;lum plurimorum. Propterea oro perßfiere me facias gnbsp;confirmes fecundum uerbum tuu/m, ne deficiam ad mennbsp;dacia infidelium, ne defiuat miht animus, er ab agonianbsp;deficiat,G mortis teterme fomnum incurrat.

^9 Viaminiquitatis amoucame.-Stdelcge Cuamifereremei.

Iniquitatem uocat per antonomafiam mëdacia erfal fitatem, uel etiam familiaritatem ac focietatem hominitnbsp;fcäantium mendacium : qua ft dicere uolens. Libera menbsp;à feda docentium falfa,ne errordtus impioru inuoluar:nbsp;quandoquidem uera ac reëla delegi. Propofui enim mi»nbsp;bi iufiißima adiâa dei,addixi me tuis oracidisgratiofis,nbsp;placet in primis cr fola ueritM doéhime tult;e: ea donarinbsp;gratioß defiderOfgratificari tibi cupio obferuantiie tuxnbsp;legis.'Da ut ea fola mihifemper placeat.

50 Viam ueritatis elegi.iudicia tua non fum oblitus.

Viam fidei cr perpetUie ueritatis elegi certißimä att^ firmam. Malo uerbis luis credere quàm adinuëtionibusnbsp;hominum reproborum,qui pluris faciunt tradttionesnbsp;fitas er fiudia quàm legem tuam. Propofui ante oculosnbsp;mtos imiieia tiMfiequißima fcilicet çr reHa, qua magni

fècifimper,G pra-tuli fenfui carnis et fanguinis. Tada fint mfiituta piortim,uiua g fit ma fideadhartre detnbsp;mandatis ac legibus, difcere, credere G complereuo»nbsp;iuntatem dei.

î* Adhjfi teftimonijs tuis,domine;nolimc confundere.

Pirmißime credo omnibus promißionibus tuis, G^tx pauefeo ittterminationcs tuas côtra prauaicatores kgisnbsp;tua prolatos, certôque fiieraui in promiffa bona tua ,finbsp;quando tentabar fide uel libidine quacunque. Nf 5«*/^nbsp;dominefinas me confundi improbitate admijfa,ne uel innbsp;gloriam tUam blajfhemia reus fiam, ex fcandaloaliorunbsp;de me, uel intra t onfeientiam meam in ocuUs maiefiat»nbsp;tuaconfiindar,

3'^ Viam mandatorumtuorum cucurri-’C“ dilatafti cormeum.

Spem eoncipit de dilatando fibi corde à domino, boc efi, ut Ifiritu confit meturdiuino,et uiresfibi à dominonbsp;fuppeditentur, quo in curfu mandatorum deiperfeueranbsp;re poßit. Nififorfanglorietur fe iam ereptum ab angu»nbsp;fio perfecutionis fibiillataà potentioribus, addu^üWtnbsp;«mptMM fitatiofim confolationis diuime ac etiatn liber»nbsp;tatts uiuendi fecundum leges dei.(3ratia,inquit,tua ex»nbsp;bilarafii,ut in te G fecundum te uiuam^

n-Egcmponemihi domine uiam iuftificationum tuarumnbsp;quiram earn femper.

___ Dirige me dodrina legis tult;e, ô deus, peruiamconfiitutionütuarü,utdigno tibicultuinfi’’’'^nbsp;tu G ueritate, non aliter quàm fecundum legem tuant,nbsp;tecolereuclim g poßim. Ceremoniaruquoqjtuaruntnbsp;intelligam myfieria, ut fide promifforum Gßgriificatonbsp;rum tibi placeam, mandata tua femper G ud uttguettnbsp;uel folo tenus eufiodiam G fernem, perfeda fide G denbsp;uotione tibi adhoream,nihil antiquius duccns,quàm di»nbsp;fciplinistUK imbui g obtemperare.

54 Damihiintellcâumjamp;fcrutaborkgf*^ tuam, amp; euftodiam illâ in toto corde meo.

Cor mtvm propenfum reddas, g mteBeduni ertidias uerbo tuo et iîluflres,à te edocear, quin G trahar quo»nbsp;quetuo/fgt;iritu,ad legts tua obferuantiam. Hocnbsp;pracipuum infiitutum g fiudium fandorum,eon]cr=nbsp;uatio legis dittina, quod ni fi dederit dominus G gt;t(ue-rit, nihil poterit humana qualifcunq; diligentia uel po»nbsp;tentia.Eo autë dante,pif omnia faciunt quf debeiitjtunnbsp;fide G ad literam,fed in jfiiritu g ueritate,interm tanbsp;men fatentur fe omnino feruos dei inutiles.

J y Deduc mc in femita mandatorum tuO“ rum.-quia ipfam uolui.

domine deduc me ac dirige uelincedere fadas per femitas praceptorum tuorum, ne fenfui proprio dere»nbsp;lidusaberrem per traditiones hominum, G per auianbsp;pernitioforu errorum. Spiritu enim tuo infiigatus, comnbsp;placentiam affequutus fum m fiudio legis tua : placerenbsp;cœpit facilis G compendiofa fcmitafacrofandt Deçà»nbsp;logi tut,Sine tuo dudu, adu amp; tradu, procundatione


-ocr page 351-

TSALTERIVH

ftrpetuii fenfi^um twjlrorum, in uitt uitte nihil prorfKt pfoficinuis.

Inclina cor mcum in tcftimonia tua, öC noninauaritiam*

Virmißhna fideàtedonandit confolida cor meum, ut ^cdmt promißis tuis, o- placeat lex tuit, ne Ù prauis cunbsp;pidititibus detorquear ab iüa, non ad auaritiäuel qu£anbsp;Saiiilte uita amorem fibi dari precatur,ut qutefiutnbsp;^»inis çr uanitis, id eß, quicquidßterit faüacium nonnbsp;lgt;onorum fed umbrarum boni, quibus animus deprauasnbsp;nihil prorfus apud fe ualeat, pro quibufcunque Mjanbsp;'owmodw temporalibits non excidat ab amore uoluntalt;*nbsp;^^^^diuine.

Auerteoculos meos neuideantuanitatét

¦ ¦'’niatua uiuificamc*

intpediM non tam uifum fimplicem quim concupi’* (^^ittiam,oculorum oblcdamenta, ne quando capiar fisnbsp;ßoantoris iUiciti, cr tnundanicuiufcunque. Nee/ó/jwnnbsp;{cd omaes fenfui coëreeM timoré iudicioru tuosnbsp;4 prauis afivAibus crailibus.Sed 'm uia potiw tua^nbsp;'I’ wt uiuaciter iuxta beneplacitu tunm profieiam, ponsnbsp;corporalium fenfuum non opprimendus,fed tuanbsp;^“tiafuflentanduSfCr femperuiuaciterquietuafuntnbsp;^^^'^°fiquuturus^

^Utueferuo tuoeloquiütuum intimo^

^rat fibi firmari promißionem dei, hoe e^, pr^flari, tintori dei addixit, et uero cult ui illius cofecrasnbsp;• ^Httibus utique dominus promifit eximia dona, uelnbsp;‘‘^‘fibi mjpirationes fandtU, fed firmM ac fiabiles, nonnbsp;l’^ßmaorias, ut dignè deum timeat cr ab omni offinfanbsp;, Ad jjQcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eloquiorumdei fludium ordmans

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uera pictas inflituatur cr femper crefcat fis

ƒ nbsp;nbsp;nbsp;: timor fcilicct purus cr amabilis uel filialis, ZT

ohfequendi tamgratiofo patri, horror autem ^^^Ifi'idendi tantamgratiam.

'^’^puta opprobrium mcum quod fufpi fumxquia iudicia tua iucunda.

deprecatur calamitates er opprobria, pros ex negleâu uerbi dei, wnde omnis hominibusnbsp;^'^^fitas accerfitur,uel ctiam uiolentM cupidftates,denbsp;°’''lt;iaentes pios 4 fludio uerbi dei. Nam, inquit, iudicianbsp;iucunda funt,hoe eH, clementiam femper refipien»nbsp;bonitatem indulgentem : uerum non fine iußitia,nbsp;^P‘isplurimumplacereconfueuit.Solescafligare,utnbsp;’¦fi tarnen non addicas,ut (i wjfw reuoces, non in masnbsp;» Amoueàme opprobriumnbsp;‘’'‘fsreßionis legis tu£, nom pro eis uehementer foli»nbsp;f ^‘*^f»/m,fuß)iro ex timeo, iudicia quoq; tua tedita cirsnbsp;PopMltwi tuum bona funt erpercommodd,ut cum ib*nbsp;^°quot;ueniat,lugum meum fuaue eft, Huie pulchre consnbsp;'°p‘^hquodfequitur.

‘^cceconcupiui mandata tua; in æquitate ''^uiuificamc*

, ^‘ßderanter amplexatus fum quicquid mthi agens ^°mmendafii,flag!rat animus defîderio ex amorc dinbsp;^^is,optima funt enim omnia,irreprehenfibilM et

4o

THILLIJW. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i7lt;


aquißima. I» t«(lt; iußitia fac me uiuere, mea iußitia mi» quitas eß ex peccatum,mortua per fe iacet,tua autem finbsp;des per te mihi danda in Chrifio coram te me uiuificabitnbsp;femper. In lege autë dni uera docctur iußitia ex foltda,nbsp;qua fe cofirmari at^ animi alacritate donari precatur^

Vau


T ucniat fuper me mifericordta I tua domine, falutaretuû fecun^nbsp;dum eloquium tuum*

Adueniant mihi ex appréhendant me

beneficia mifericordiie ex ueritatts bonitatis^ tu£,qult;e promifißi credentibus ex amantibus nomen ttûi,exprtenbsp;fias»'Veniatquoq; falustuapromtffaper totâlegëtua,nbsp;promiffa redemptio à peccatis,faluatorem^ perfiëlumnbsp;aliquando mitte,quem promifißi mittendum, Vel,ut fienbsp;ßudio facrlt;e legis confirmetur per ÿratiam dei, utfubfisnbsp;fiere ac libéré profiteri lUudpoßit, nulla mundi potefia

te deterritus animus meus.

41 Et refpondcbo exprobrantibus mihi uer bum,quia fperaui in fermonibus tuis*

Qrat donari fibi copiam uerboritm ucritatis,ex cons ftantiàfidei, ut potis fit refiiondere opprobranttbus uesnbsp;ritatem profitenti, utnunquamfolida refiionfione uerisnbsp;tatisdefiituatur coraprinetpibushuiusmundi examasnbsp;toribus uanttatis,negatoribus ueritatts, et deum blajfhenbsp;mantibus. Sperarc enim pergat in uerbis dei, euincerenbsp;confidat mendacia impiorum uerbo ueritatis,ut fempernbsp;fine timoré fubftflat,fuj^iciat domini uoluntatem,ex innbsp;omnibus ab illius iußis pendeat.

* _ Et ne auferas de orc mco uerbum uerita« tis ufquaquaquetquia in iudicqs tuis fu^-perfperaui.

Non me defiituds gratia defindendi uertim, iufium ex fanëlum, no aufiras confiantiam confitendifidem quamnbsp;reuelafii,exueritatem quam docuifii uerbo tuo,etiam finbsp;multü infietur ab tmpijs.-quia in iudicia tua, quie ex ferinbsp;pturis facris didici multum]^craui. Certus fum,quia osnbsp;mnia fanëlè ctgratiofè diffenfas.fic enim adharentibufnbsp;legi tute ex credentibus fe tibi eleëlis, deus nihil negarenbsp;potes.Terrent iudicia dei perfidos,confolantur pios.

  • 44 nbsp;Et euftodiam Icgcm tuam femper ; in fe*nbsp;culum amp; in feculum feculi*

Dftw deus fuam mentibus nofiris ueritatem immittit exferuat,iam ipfo nitimur,ad uerba dus in omnibus a»nbsp;ëlionibus noßrisfußiicimus, iugiterq; in legem eius insnbsp;tentos animi oculos habemus, quo fit, ut nunquam nonnbsp;aquiefeamus legi,nec ad mortem peccemus. id uero fernnbsp;per ex fine cefiàtionefiet. Siquidem femel perfiëîe fansnbsp;ëli /})iritus donatione conuerfi ad dominum,non peccasnbsp;bunt letaliter, etiam fi pro carnis corruptione peccarenbsp;non femper obmittant, fed minime ad mortem.

  • 45 nbsp;Etambulabaminlatitudinet quiaman*nbsp;data tua exquißui*

Ex obferuantia diuinlt;e uoluntatis mira oritur confcis entiie tranquiüitas,et fanëla qutedam cordi uoluptas msnbsp;geritur, quod propheta nominat ambulare in latitudine.nbsp;Caufam eandem quam profit repetit. Quia mandata

4


-ocr page 352-

PSALTEKIVM

tuam^uirç). 'Eons pquidcm bonorum omniu eß, legi deî ßudcrejeße deditum, addiéîu ex animo. Alioquinbsp;traditionibui hominum irretitmtur, m angußijs aguntfnbsp;oppreßißiiritu, Cquot; libertatemfidehü ignorantes, quamnbsp;or nefciunt carni feruientcs.

46 Etloquebar in teftimoniis tuis in confpe flu rcgum:ôlt; non confundebar.

Ex codent ßudio legis dei oritur cr hlt;ec fidtttia,ut de dî» kg^ î***nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doEtrintiq; ueritatis coram quamlibct potentibiis

hocmu’ido multo liberrimeaudeant fideles :ßc quoqtic poffu'Ht conßare fibi,ut quicquid illi fiiriant ni»nbsp;hii tpfis indignii admittant,uclprodcndo ucritatcm, uetnbsp;parum probe illiiis caufam deßndcndo. Non confiindannbsp;tur unqnctm,fed ipfi potins fecundumfeculum cr car»nbsp;nemfapientes, de fiiis proditis mendacijs confiindanturnbsp;gloriatn domino reddere uelint nolint cogantur..

Ecnieditabar(lt;iekdaigt;(tr)in mandatis tuist quædilexû

Qnicunque fideles, crnon alij ampleduntur ex ani» uerbi'deinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diUgwit uoluntatetn dei, bona^ agnofitmt qu£

**' “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cwiqs deus prgt;ecepit,etiam/iimplere non pofiint, pro»

bant tarnen iuftiM décréta à domino. Hifiiontecr ala* criter non ex necefiitatc perficiunt dei legem,deledan»nbsp;tur im facris, c^abominantur quicquid ed impium uelnbsp;turpeinhoitefium uelcerto mendofiim,Qui ucro non dinbsp;ligunt uerbum domini, homines fine fide gt timoré dei,nbsp;his abominatio eß zr naufea quicquid legunt m facris,nbsp;ubiq; inueniuntperfidiiefutefi'udum, exemplacriminunbsp;amplednntur, et criminoforit iudicium perfircnt,impienbsp;tatis futc dimna tardius et irreparabiliter reportabunt.

^3 Et leuaui manus meas ad mandata tua quædilexiîôi excrcebor in iuftificationi*nbsp;bus tuis.

Qui fie cum obledamento aninû Gr ßiiritus loquun* tur er deledantur in lege domini, hi firennue aggredi»nbsp;Mîturquie noucrint pr^ecepta à domino, nonpigre^rnbsp;ofcitanter,non tantum uerbo loqutintur facra,fed operenbsp;FidemcBtn ^^equuntur quicquid domino placere agnouerint. Si»nbsp;dat. gnu cnim amoris ed exhibitiograti opens. Sandi enimnbsp;non uerbo diligunt fedfadis, ofiehdunt fidem fuam exnbsp;operibus,ut uacua no eß,fed ardua facit:fi agere cejfat,nbsp;ucra no fi(it,arbor etim bona fiudus profirt bonos. Mcnbsp;ditan autem 'm ceremonqs domini, eß impenfe fluderenbsp;cultui diuino,fide,ffie Gy' charitate tefiari ueramreligtonbsp;nem, quamdominus 'mflituit, Grfolamprobat, quan»nbsp;quam diutißime tulerit ceruicofumpopulum,Grboninbsp;confuluerit leuia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''

Zain* V

Emor efto uerbi tui feruo tuo, iS in quo mihi fpem dedifti.

0 nbsp;nbsp;nbsp;Teneo 0 deut amplißima promifia tua,

quf detulifli iamdudifferuo tuo,tamgene ralia quàmpriuata. Ideo quicquid contrarioruquomo»nbsp;docUfique acciderit,quantumlibet aduerfa 'mddant, ninbsp;hil cundor, non defigt;cro, feiens excidere non pofiè uernbsp;bum femel à te pronüffum, qui ueritas es er femper tu»nbsp;fius,quanquam/ragilis fim CT indignus,mcritisdcflitu»

THILLIM.

tUi, qui omniadebeo tibiqult;epaß'imbönd,t3'ß’^^^ nihil boni pofiùm,fed m bonitatem tuam CT uetitdtetKnbsp;uerbi confidens, defiterare non pojfum.

Hæcmeconfolata cftinhumilitate mea: quiaeloquiumtuumuiuificauitme*

Vnica 'm tentationibus multis Jpes efi fidelibus, werbt diwHjt flabilis certitudo, gt nonntmquam intcrmo huin*^nbsp;ritura promißio gratie diuine,omnibus lÛam 'muocantinbsp;bus 'm ueritate. Non potefi pater non meminifie filioru,^nbsp;nec mater filq uteris jui: multo minus deusfuijpfiut oW»nbsp;uifcetur,qui efi ipfiß'tma tam ueritas quàm bonitas.Qi^nbsp;fit ergo ut trepidet heinoad ipfum ccfiigere qui ad ofiinbsp;um fiat cr pulfat,media node furgit,ut non lapident fednbsp;panem uicino multo minus filio tradat.Huiufmodiuerbonbsp;rum dei ruminatio confolatio efi, gt aninut uiuificatio,nbsp;cuius agonia gt mors efi defiteratio, Gratia autem detnbsp;per Chrifium traditum 'm mortem pro nobis crédita,nbsp;ipfa uiuificatio anime gt uita 'm Chrifio. Hoc efi antingnbsp;manducare Chrifii corpus, GT uinum fanguinemnbsp;re, affiduofafide uerbi dei rejrigerari ac refici dominonbsp;propitiante.

^1 Superbi inique agebantufquequaqp^f'' ge autem tua non dedinaui*

Contemptoresfuperbt,crproptereaadomniaß^S‘‘‘ tia propenfi, fiqutdem nec deu reueriti nec hontiaebnbsp;gem domini abqcicntes uel minime curantes, iSttfirf^^nbsp;mihi, GT riferumtfidutiam meam in deum mettm,nbsp;utimpijnon credunt. Efien'tmpietasirrifionbsp;qui legem dei uere didicit, aueBi ab ca non potefi- N“***nbsp;uitlt;e uenam uoluit earn eße: uerba funt enim dei crfi^nbsp;tbs medic'mlt;e. Cui fic adhicrcntes eledi,nullatemat“’'’^nbsp;ucl 'mfiantia rcfiliuntabobferuantia legis amp; fiedepro^nbsp;mißorum.

^2. Memorfuiiudiciorum tuorumàfeculo dominctSCconfolatusfum*

ludicia tua omnia iufia effe,Gr benignitatepetm‘^f‘*gt; i“®*quot; ucrum iwperfcrutabia carnalibus hominibus,i'i»°‘^^‘^!’^.nbsp;angelis,didici ego fanda effe GT optima,eX Icgedotmmnbsp;bene 'mtcBcda:omnia fcilicet quiCab 'mitio ttiundi egtj tnbsp;cum patribus fandis, gt cum prophanis ctiäge»^^^^^'nbsp;Ciuprum confideratione deprehendi certo nentiné ße»nbsp;rantem 'm te fiiijfe derelidum,ut et ego confidcredetuanbsp;dementia nequaquam addubitem. Durabitntenitittu/nbsp;iudicia tua, contra omnem impiorum fubfttitsationctnnbsp;atquefeuitiam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

55 Defeflio tenuitmepro peccatotibus at' relinquentibus legem tuam*

Defidio mgens ex horrore,pauor GT qttafi dam occupauit me totum.lngcns trifiitia obfedit me,pronbsp;pter no credentes uerbis tuis,et blajfhcmatttes bonitatenbsp;tuam,fumme enim fiagrabam fiudio honoris d:umi,du/innbsp;confiderarem defer tores eius. Eulchrè tranfiuàt Abw^nbsp;pqs,per Pro impiis,id cft propter eos, quidetis» non ti»nbsp;ment,contemnutq; obedire cr difeereiKÔ credere qu^nbsp;docuifiified audent aboiiunari teGT tua.

74 Cantabiles mihi erâtiuftificationestux inlocoperegrinatioms mcæ*



I

-ocr page 353-

gt;SALTERIVM

^errmon^s dei pc fc ait obhdatu, ut df ittisp-e^tiet^ ^frcarnunaceciiurit dies nodesq^^quandoguidé lucunnbsp;ij?imo corde ey alacri tibi feruire fcmper uoluijpnt.nbsp;Acijuif«I enim omnibus mandatts tuts çr dignè colerenbsp;fiudui, idq^ etiam in locopercgrmationis me^e, quandiunbsp;•»ibdc «itlt;t aduena fum cy obnoxius mortalitatis 'miu*nbsp;’’ijs. Qjtanquam cr nota/Je uideatur domum cxilif, i»nbsp;^uaruiUa iÛi ptißet cauftLetitiit.Cancre «ero laudesnbsp;'' ^i, non nip ammo pde er deuotione pat commendabi»nbsp;^efl^prophana uero canere mdignum bono uiro,crturnbsp;pii« eppxnünis,uirgmtbiM execrabite.

b Memor fui node nominis tui domine: cuftodtui legcm tuam*

Conpderatio oraculorum dei CT bonitatis diumte o* ’’l'iid alioqui aduerfa fuperabat, eâque hetitia perpin^nbsp;’^^bat.ut node nomims dci mentor e]/èt,utique nonpnenbsp;1,, kuntnts. Pra-pofutt enirn omnibus curisptts,ßudqs,folanbsp;i^'te ti)s honorem dei (y facrofandumbeneplacitum. Cußonbsp;diuißefe dicit legem dei nulla iadantia, ao ad unguem^nbsp;^Uandoquidem tn multu ofpiidit dominum,ut etiam elenbsp;^*s contingit, fed pro uoto, uolumtate cy depderionbsp;etiamp non femper opusfuccefferit. Et nonnbsp;3‘tidcm pura cr perpétua innocentia legem profequinbsp;P°tuit,fal[emreppifcentia erpoenitentia refarciuit ad^nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feiens nolle dominu peccatoris mortem,fed ut con

^‘‘f'tatur, de quo in Adis Dauidis.

Hfc fada eftmihitquia iuftifi’eationes tu-®sexquifiui.

c mihi lex domini immaculata, er animiis conuer* ^^''^,amansißima p(it,reltgiopßime exeulta ep,crmedinbsp;^otione continua commendata, non ut earn tantilfciremnbsp;•?fl docerem, fed ut perpeerem pro uirili CT gratia dei,nbsp;^‘^fiodiui,it)quit,mandata tua, beneplaeito tuo acquie^nbsp;P^te depderaui,etiâ p per carnisp-agilitatem aliquait»nbsp;^Ittinuspotuerim praßare.

Heth t;.

Ortio mea domine,dixi, cufto-dire legem tuam.

Sors fola pioru ey portiodonunus eß^ m quo uno omnia fua bonarepopta haa

^‘'•'«.1(1 iuto mundo nihil cupiunt nip ut domini pnt.Di ^‘,i«quit, id ed, ftrmiteranimo ßatui, propofut nuhinbsp;^uflodire diligenter uerba tua,ut pendeam totus ex tuisnbsp;•lt;erbM, ey ex beneplaeito uoluntatis tU£. Ardeo enir»nbsp;ioti« ßudio tme legis, hoc efl, quicquidpdeles cogitantnbsp;^oquuntur uel agunt,folicite appendunt ad amußim dianbsp;^‘nalcgiiftotacura pruntur ad mteUigereac docerenbsp;Contint uoluntatem,tam feipfos quàm alios,quibus prte*nbsp;^ffe contingit,rcgnum uel familiam.

Deprecatus fum factem tuam in toto cor demeo.mifcrcrc meifecundumeloquiumnbsp;tunm.

Sttjjîieio faciem tuam, 4 quo mihi cunda expedo. ^ihilenim poffum uelhabeo,fedex teinflanter précisnbsp;hus cr fußiirifs poflulo, utagere poßm quteiubes. Nccnbsp;id uerbK tantum, fed toto corde,quod itnicè reßgt;icis, ernbsp;P^ipraberi wbes. Oro autem, ut met mifertarisfecftn»

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175

dumetoquiumtutim,utreddat teßimonium eonfeien^ tire me£, quodpeecatismeis pieris reconciliatus, 'er re«nbsp;dierts mecum plenè in gratiam, poß tot meas graues^nbsp;opènfas,pcut promipflipœnitenttbus ty emendatis, acnbsp;de tua bonitatepdentibus,

  • 59 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“i’s meas.’SCcouertipedes me-os in teftimonia tua.

Nihilfruduopus propdui fandorum CT conuerpaa geipfiia» ni dclinquentium,quàin aßidue capture tempus reeogi= difcut««,nbsp;tandi er expendendi propriaßudia et opera quotidia»nbsp;na ac uerba, ne perpetuô tranfeat ut eqims eT mulus,nbsp;quibus non pt intelledus.Atten{e,iriquit,difcußi miferânbsp;conuerfationis me£ confctentiam-Nec tantum cogitaui,nbsp;fed etiam ut périp}let,gratia adiuttante et inuocata eoitnbsp;uerti pedes meos ab erroribus uite ad tramitè kgis tua-^nbsp;cuiperomniaconprmareme ßudui, operamq; nauauinbsp;ut iuxta oracula del uitam inßituerem, atq^ id ßatim çynbsp;omnimorarefeiffa.

  • 60 Paratusfum,amp;nonfum turbatustutcunbsp;ftodiam mandata tua,

Paratus fum cum alacritate, er pne cundatione p» flinaui, er non dißuli, flatim ut uidi tranfgreßionts metenbsp;pcriculofum cafum- Qjtandoquidë tua me gratia ad hoenbsp;adhortabaris, CT impellebas ePdum tuugt;n,ut poßea tannbsp;toßudiopus obferuarem pracepta tua, te diligcndo CTnbsp;prox'mum. Vbi enim pdesim peccatore fuperßes manetnbsp;er timor dei, non ed tam periculofa preuaricatio, fia*nbsp;tim enim urgent ad reppifccntiam, quam or antibus do*nbsp;minus negare non poteß.

  • 61 Funes peccatorum circumplexi funt me:nbsp;8C legem tuam non fum oblitus,

Confortia periculofa impiorum, er ucluti ptnis tri* plex difficile ritmpenda caterua circumpderumt me,nbsp;ut depredarentur er occiderent : homines equidempnenbsp;deo quicquidmalorum poterant intulertmt, modis o«nbsp;mnibus affligebant. Sed tarnen legem tuam mihi eriperenbsp;non ualuerunt, nulla caufa deferui uiam tujm,priepofuinbsp;enim omnibus huius mundi tentamemis amorè itMtm.Sonbsp;lent ßudiopus mpfiere pdelibus impij ,ubife plures ernbsp;prteualituros effie conpdunt ,fcd plures fient cum Heli«nbsp;ifeo,qu.imuidebantur. Pr^feittiorgratiadei efteledisnbsp;quàm ut multisfauis hofiibus obrui poßint^qui à domi*nbsp;no pendent ac dcpndumtur.

61 Media node furgebam ad confitendum tibi fuperiudicia iuftiftcanonisruæ.

Non fe impios abfierrere patiebatur, adeo ut node quoque furgeret ad adorandum cr celcbrandum deum,nbsp;ob indicia fua, quibus femper iufiitiamfuam m mundonbsp;demonfirant.Citfjnquampoßitetiähic periudicialexnbsp;ipfa intclligi,pcut iufiitiæ ita uitæ quoq^ erfalutis ifternbsp;ne adminifiratrix, pro qua certegrattas deo agere ne*nbsp;tno digne potefi. Vitapquidem aterna cd, drum rite conbsp;gnouiffe, id quod lex, id eft , dodrma de dcofola docetfnbsp;uiuarccepta in cordtbus.

65 Particeps ego fum omnium timentiiitet

Sc cuftodientium mandata tua.

îofiMs ego fum omnibus deum c olentibus, Qwe enô»


-ocr page 354-

PSALTERIVM

mihi contittguntfanólii omnibus ufui ueniunt, ucl cum omnibus te digne laudantibus participa ,fimHi uoto crnbsp;fide tuam maieftatem celebrando, nec tmhi gratins unanbsp;quam contitigit quàmfi 'm cœtu timentiti dominum meanbsp;cum multi cocurrant^z^'mdies crefcat numerus fidcliu^nbsp;Vota fan »nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;colcntiuw. Talia fimt nota eximia fatiélorum^

âorura. fit KOU fua fed dci folius gloria cultus er ucneratio créa feat. Qui omnes nihil unejua minus cogitauerunt,quàmnbsp;ut'm hoc mundo tant am gloriam afièquerentur, quantanbsp;delata efi Sanilis,MLartino,Nicolao,sgt;tephano,'mtô bea»nbsp;tifiimlt;e uirgmi, quicfc nunquam aliudeffe cogitauit,nbsp;quant ancillam domini, Rcgmam coeli collaudandain nenbsp;per fimnium tmquam cogitauit. Sufficit fanäißimis uianbsp;ris fi digni habeantur confortio dominum timentium atnbsp;qiiecolcitticmt.

^4 Mifericordia tua domine plena eft terraî iuftifîcationes tuas doceme.

tàifericordia ubique capitur pro bonitateuel benefit Beneficianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eatenus replet terra, ut ubiq; pios uideatur

dei, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;promoKf rc,»Ktproî confolari, tolerare 'miuflos, tm

pios pranwnere cr iudicaré, poenitentes fufeipere, fide les iujîificarenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfeuerantes 'm fide beatificare,Talia

bus enim bénéfices dei plena efi terra. Orat autem doce ri fie ceremonias qu£ iufiificationes dicutttur dei,ut feiatnbsp;quontodo digne dominum colat iufius, cy myfieria illaanbsp;rum ex lege 'mtelligat,Vtmä is fiiiritus propheticus cosnbsp;mfigt;iret,qui nunc uideri uolumt dco religiofifiime feruianbsp;re fi cot'mgat interdiu, Gf nciiibus laudes hos canere,renbsp;liquorumq; carnünum,jfiiritu quidem fed non mente,nbsp;Thct

Onitatemfecifticu feruo tuodo R mincjecundum uerbum tuum nbsp;Gratias ago o domine fuper boni täte tua^nbsp;quam tibi confiteor pro prafiitisàtemihinbsp;bcneficijSjtam cafiigationis quam faluationis er confoanbsp;lationis,qui indignus cr 'mutilisferuus tuns fiim Adauanbsp;tem egifii fecundum uerbum tuum, ficut promiferas ficnbsp;mifero bcneficifii. Nee id mihi tantum ,fed fidelibus 0«nbsp;mnibus tuam profitentibus bonitatë. Quanquam en'tmnbsp;qui in hoe mudo uiuerc pie cupiut,mala patiantur muUnbsp;ta,non tarnen ilhs mala funt,fed bonitatë dci illis coopenbsp;rantur in bonuin,fi fcilicet uerbo Domini credant adhlt;enbsp;reant zx Dominofidant,

66 Bonitatem, óCdifciplinam, amp;fcicntiado ce me.'quia mandatis tuis credidi.

Placet fine pUMÓtis ledlio uetufia, Bonitatem difciplia nam e:xfiietttiam doce me,quod adhibitis punóiis ludainbsp;legu»t,Bogt;Mm fenfum cr fcientiam doce me, non admonbsp;dumuario fafii, qui ficexponi potell:Bonitatem 'mnbsp;primis doce me domine,qua fide et charitate tibi probernbsp;cr fanflusfn» iudicio tuo. Difdplinam quoq^ 'm morianbsp;bus, ordinem ZT modefiiam ad proximu fimiliter dona,nbsp;Zr fcientiam meijpfius da mihi. Efi autem didio qj; ynbsp;admodum lata; fignificationis, ficut cr Lat'mis efi rationbsp;fiue fenfus, uclgufius, pro qua Difcipl'mam prifcus poanbsp;fuit. Alij,Re£tè fapere creognofcere retulerunt, Q«odnbsp;uefo fubijcit, Quia pr£ceptis tuis credidi,autfidem ha^

68

70

THILLIM.

bui,radisc cr fins e^ omnis reili iudicifiueriqsfinfitti^ rebus omnibus ,fibonitatem difdplinam crnbsp;alfequamur,nbsp;nbsp;nbsp;uerbo dei fidem certam per omnia haa

beainus,fine quo nihil redefiet ujfiiam unquam à quo* cunque.

Priufquam humiliarerego deliqui.'pro^ prerea eioquium tuum euftodiui,

Antequam afflidiontbus humiliarer ego erraue» ram. Tcntatiocarnis 'mhocMundo à temihinbsp;erudiuit me, ut tuam agnofcerem bonitatem, fcirémquenbsp;quad 'm multa lenitate errantem me tulcris,inq; uiatnrenbsp;uocaucris. Hanc ergo pofihac quoque cr femper con=nbsp;ccde,ut legem tuam cufiodiam,fimqi tibi deuotior. Per*nbsp;fepe enim fuidifiimiles cuadunt fandi, cum omniacar*nbsp;ni ex fcntentia fuccedunt,erudiuntur autemnbsp;dunturinafflidionibus.TUnc autem agnofcuntquäinnbsp;neceffarium illis fit uerbum domini, quo confoletnututnbsp;non defidanti

Bonus es tu:Sc in bonitatë tua doccnic*“ ûifîcationes tuas*

Totus benignus CT clemens es,ipfaq- bofiitdf, ditm* eum affiigere foles:folus omnia bene agis,quia filus bo*nbsp;KUS, beneficus quoquequigratuitoomnibus bertef^^*nbsp;cr nuUius eges. Gaudet en'tm bonumfefc contmunitlt;^^nbsp;multis, ideo fuwmum bonum fumme fefe 'tmpartitwo*nbsp;Kwibus creaturis .Doceme, iterum orat,iufiifi^‘'^^‘’'!^nbsp;tuas, ut fciam unde fit er qualK bonitos 'm ceretitenijs,nbsp;quisq; iÛarumufi(s:ne tantum ceremonitefint}^!^'**nbsp;dus 'mde nullus redcat ad cultores dei, qui bat fiefi^'^nbsp;ab ifraële 'mfiituit, data defuper lege, aboqui tiennbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cew«**

res erant ccrcmonilt;e ludaicte, ut toties ea difcete cupit= rit, fed myfieria crantfolis perfidioribusreuelan‘i‘i)^‘nbsp;Chrifio cffèrendo pro peccatis gentis illiits,CfOtKniittnnbsp;faluandorum, cuius ha typus ad tempus corrediotMnbsp;'tnftitutie erant. Quanquam cy' prole^thtff mnbsp;genere accipi poßint, fed proprie ut did um efi ritus fi*nbsp;gnificant ey ceremonias.

Multiplicata eft fuperme iniquiws mptr borumïego autem in toto cordeinco^cr“nbsp;tabor mandata tua*

Hoc nunc Hebroii fic trans fir Mit l Concinnauertmt uel connexuerMit aut compofuerMit fiipermcmendaanbsp;cium fuperbi. Senfum prifcus'proprie affequutused,nbsp;quafi dicere uoluerit, Tota cohort faRax cerum quite*nbsp;mere agttnt omnia, cr contra dcum fuperbtu»t,nmtonbsp;agmineparitcr nuhi imminent cr refi/h^^ • Qamp;^^fi^nbsp;cat: Cotttemptores diuina legis quam tolitopere appre*nbsp;tior,fuis ipfi mendaeijs me traduxertmt, propter odiumnbsp;ucritatis,quibus tarnen nihil motus fiii,quo minus perti*nbsp;nadter Icgi dei 'tnha:rercm, id quod erfupra aliquotiesnbsp;de fe'in gloriam dd iadauit.

Coagulatum eft ficut lac cor eorumj ego ucro legem tuam meditatus fum*

Caufam didt quod impij Uli legem dei non potuerint 'tntelligere, quafibi erat fumma cy tunica obledatio acnbsp;uoluptos,quia projfieritate lüoru temporali corillorumnbsp;ut adept fiolidu fié (d' cra(fimi,ut ad omnia qult;eaddeu,nbsp;crle*


-ocr page 355-

PSALTERIVM

lejM ipfius feientiam er'mteïledum pertinent,plane ^efeerent. Ego uero 'm lege domini delicias fummosnbsp;E)i,perfimplicitatem er 'mnocentiam,l^iritu dd afnbsp;, guftando quamfuauis fit dominus uniuerfis, ejquot;nbsp;^°gniatumfalfitatem clarius deprehendendo,collationenbsp;l^iptureftudio^ ftdeli ac aßiduo non fine orationibus.nbsp;luditi nunc transfirunt, Imp'mguatum, hoc prt«nbsp;W dixerat Coagidatu,fine uarietate fenfus.Et pro de*nbsp;affiuere,iüe mtcHexit attentam meditationem codenbsp;rerum,quie non eft fine deUtijs.

Bonum mihi, quia humiliafti me: ut di* I, f'^aniiuftificationestuas,

Nifcj'l in hoc mundo iuftisfalubrius effe poteft, quàia er humiliatio ffiritus per aduerfa. Cum cnim m*nbsp;•’’¦•«or, ait Paulus, tunc ßrtior fum. Et difdpulos Chri*nbsp;uocat ad crucë poft fe firendä. idipfum patriarchienbsp;J teftantur exemple fuo,er martyres cum apofto*nbsp;^'^ifeiturenim in tribulationibus,er animo concipi*nbsp;^‘‘’'gt;‘ecolledo,quomodocolaturdeus,quidiftrahiturpernbsp;multa,fi omnia Uta adfint,ta Mis non ligata eriunbsp;'^Mfinedifdplmaerfirula,

Bonum mihi lex oris tui fuper millia au* Wä/ .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*¦

‘‘öcargentu

^gt;*fltslongcfuauißimaeftex legeagnitiouoluntatis ^'^^e,quomodo dno placeat,quie uirtutisfemitafit,nbsp;proficere,fandimoniie^ ftudere,fummam legis ui»nbsp;'^^»fidem in deum et ueram charitatem ad proximum,nbsp;^'*‘lgt;us confiât pax confeientU, qu£ eft iuge couiuium,nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘^adifuf anim£, er perpétua fecuritas cum deo, quam

S‘lt;icunqi thefauri pretiofißimi, qui hominem irrequie» f‘tdwtt,plurimorum uexationi exponuitt,aufiruntnbsp;’^‘^edinem huius uitlt;e, er occafionem prabent tentationbsp;''‘*'^lt;‘dmala,utfunt 'mdtameata hbidinu uel auaritU,nbsp;H*^ibus in hoc mundo Mit fuauitas perturbatur.Lex autnbsp;°'’dni meditata, er'm exercitiu trada,filii ë reddit connbsp;'^‘ieittià, etiain hac uita,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;certa expedatioaefitturie

^‘‘^itudinis femper alacrë relmquit. Omnes huius mun *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huic uerie fapientU minime comparari ualët,

lod n»

Anus tuae fecerSt me plafma* ^uerüt me: da mihi intelledum,nbsp;utdifcam mandata tua«

, T-sassj nbsp;Vt femper hoc pnedpuum orat i dno,

p‘f’bi mteUedum legis, ut certo feiat ac poßit uiuere l^^^dum earn, e/fe beatam uitamfolidum^ ditünitatisnbsp;^°'^!brtium, fic fibi mde figt;emfirmat exorandi illam, eonbsp;“°dftt figmentu dd,et uiuës in lege ipfius. 'Tn,mquit,nbsp;^bicreator es, no 'muidus fiercules,quëdicut, tu mihinbsp;1° JM pura mente colendus,quiplafmator es omnium,fa»nbsp;ftudio meconditü exornafti, prierogatiuis fiiecianbsp;^b‘is præ alijs creaturis omnibus, donis naturalibus ernbsp;^^tuitis.Uoc quoc^ dare digneris, ut ‘mtdUgam zr ue*nbsp;^rain quibus tibi probari quam maxime poßim, prienbsp;'fptortwn fcilicet tuorum figt;iritualem ergenuinam in*nbsp;^^^gentiam, quie non datur alicui nifi per tuumftiiritu.nbsp;'4 Qpi timent te uidebuntme, amp; lætabun*nbsp;^’^•luia in uerba tua fuperfperaui.

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174

S^nâîtui^uos clegißi,ut femper profidantcr ex omnibuißßi mco exanplo permouebuMur ad profiélusnbsp;'m timoré tuo, congratulabuntur^ mihi de bono pcrfe»nbsp;ucrantilt;e,et de gratta tua ad me peccatorë, ut et ipßs fi»nbsp;milem tuâdementia oportuno tëpore affutura /perarenbsp;audeant.Honeflatif ßrtnulä ampledentur, et fiudiu tu£nbsp;¦¦nbsp;nbsp;nbsp;legis,cernentes me non confiuidi expedatioae mea qui

tota fidutia inhiereo promißis tuis et legibus medita^s^ experientia bonitatis tuit firmandi exemple meo,

7 y Cognoui dnequia æquitas iudicia tua, SC in ueritate tua h umiliafti me,

canit cognitie legis. Exea enün difdmtts deum omnia nobifeum agere ex iuftitia crfide, hoc efinbsp;fumma aquitate cr bonitatc etiam ctim exerce t aduer»nbsp;fis O' curnis affèdioremurnwrat. ipfifiima iuflitia edtnbsp;quicquid ordimas uel difitonis,omnia iudicia tua inter honbsp;mines etiam occulta,ctim optimiis fis erfummu boiium.nbsp;Fide humiliafli me uel agnita ueritate, non operibus fednbsp;tu£ bonitati cruerbo credens,ne fuperbia impotentiantnbsp;nature corruptie cognofeam ad te curram luttandus.

Fiat mifericordia tua ut confoktur met fe cundum eloquium tuum feruo tuo«.

Ex mentis uera humilitate, percepta ex ftudio legiSf oritur oratio uehemens, pro benignitate crgratia dd,nbsp;pro confolationefi^iritus,utadiuuet fi-agilitatë confdennbsp;tiie,erfadat ^erare credcntë.Ex eloquio tuo quo mihinbsp;feruo tuo promifijli ingentiabenignitatis tuie munera,nbsp;que nuüis proprie fubfunt rationibus meritoru, fed folanbsp;eledione libera ergratiofa, quametibi feruu ajfivmpfinbsp;fii, et ut digne deferuiremgfatiacontulifti,quä oro ab*nbsp;efie mihi nunquam patiaris.

77

Veniätmihimiferationes tuæ, SCuiuam: quia lex tua médita tio mea eft,

Alijs uerbis non femel idem eloquitur,more omnium ^^„34,-3 cd amantiu/m ardenter et precantiu, in^ anguflijs uel amo loquia»nbsp;re fyncero pofitorum,fine uitio fed ex negotij ipfius na*nbsp;tura.Tot,mquit,obruto calamitatibus,o deus,fuccurratnbsp;magna dementia tua,periclitanti ufq^ ad mortem, er adnbsp;de^erationem ultimam,ut reuiuifcam animo, et fidutidnbsp;perfidaimbuar. Idautem maxime fict ex confolationenbsp;feripturarum, fi mihi earÜ dignus tribuatur 'mteüedutnbsp;dono ftiiritus tui, quandoquidem omnefideliugaudiumnbsp;proficifeitur tantum ex uerbideifide, fi iUud continuonbsp;er débita reuerentia perlegitur,cu propofito profidennbsp;di ad Opera uere bona,que ex illo difeuntur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

78 Confundanturfuperbi quiainiufteini« quitatemfeccruntin metego autem exercenbsp;borinmandatis tuis«

Qgi piè uolutit in Chrifto uiuere perfecutionespa* tienturmundi erfataneißlijs Belial fccleratis, er idnbsp;ûnmerito ac indigne,quandoquidem ipforum inftttutumnbsp;eft de omnibus bene mercri. Orant igitur improbos ta*nbsp;les pudefteri tandem, fruftratos conatu fuo, qui euerte*nbsp;re fcilicet non tarn ipfos fideles,quàm 'm ipfisgloriam nonbsp;minis dd inftituHtAd uero fandi orant,ut libere de mannbsp;datis dei, de uerbo ueritatis, de dogmatibus facrofan*nbsp;dis loqunntur, Ui^ tntö iwtgi fibi Cieteri poßintf

-ocr page 356-

PSALTERIVM

eodem pietatis fludio tenentur, et oraculorum dei cogni tione dotidti jïmt, hoe efi^ ut liberati 4 manu hofliu, deonbsp;feruiaiu m fanélitate ZS' iußitia coram ipfo.

Conuertantur mihi timcntesteïamp;qui noueruntteftimonia tua,

Defertd impiorum mendaciumg; cohorte multi ex eleólii itmgamur mthi,4d me couertantur fandi omnes,nbsp;gui dominum uerè timintes colere fatagii»t,quorum osnbsp;mne ßudiumßt, utindiu'mis conteßationibui ctlegibmnbsp;exerceantur,certo credentes promißionibns.Non enimnbsp;Pgt;'opriaßdcs ZSquot; fcientia, cupitmtinfupernbsp;’ pleno aßiitu multos proßcere et ad dominum conuertinbsp;amandum, dd legis diuinie implctionem, folicitant^nbsp;femper quoßeunq; poßiint er tnodis omnibus.

8o Fiat cor meuni immaculatum in iuftifica tionibus tuis,utnonconfundar*

uwk'*quot;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuinte ßudio totd falus fita eH, ideo id

ipßim orat ß’cquentius, ut liceat per gratiam fibi donan dam perßäo corde deit colere, i» Jßiritu non litera, hœnbsp;beremeeremonijs dei cor fyncerum,id eß,totopeälorenbsp;iUis ßudere, ruminare myßeria iüarum, nulli idolola^nbsp;tri£conß:ntire,(iU4modit dominus, erßerioßevnterdianbsp;xit, ut non conßmdatur, fed in ueritate fempernbsp;nbsp;nbsp;piea

täte pcrduret,tritvmphet contra aduerfarios,impios ue» ritatts contemptores er perfecutorei.

Caph

Efecitinfalutare cuuanimamea

amp; in uerbum tuü fuperfperauü

CanitquàmanxieauxihMn dei expe» äauerit, uel etiaredemptionë promiffàm

fidebbus concupierit,ut pne expeäatione animus fibi et oculi deßcerint, er ueluti in extafim raptus ßterit. Oesnbsp;ftiB«*?***** enimueteres falutare dominianxiepr£ßolabantur,innbsp;çluopeccatistnundati domino cociliarenturfuotempo=nbsp;re mittendum, er quotidianis angußijs exercitati,aliudnbsp;folatium nifi a domino minime poßulartimt. Ad uerbumnbsp;tttum inßgniter j}eraui,certuslin^uit fum defiitura nutnbsp;tendafalute,lt;juam totics patribus promißßi, erquot; ^ua nonbsp;deßituesfidelesfyncereorantes.

Dcfeccruntoculi mciin cloquiumtuumî diccntcSjQuando confolabcris mcî’

Impenßßime defideraui uidere uerbum tuü,cum mul^^ tis alijs patriarchis er regibus, et prie defiderio et pertinbsp;nacia a^idendi in coelivm,umde ueniret auxilium, oculinbsp;mei confumpti funt.Sic quoi^ uoluntatis tUie per omnianbsp;feientiam dcßderaui,ut nunquam clamaredeßiterim, dinbsp;cendo, quando cofolaberis me.^conßantia enim er per^nbsp;feuerantia opuseßin deßderijs pijs ad falutê, minoranbsp;tione.No funt capaces folatij diuini,nifi qui peccata fuanbsp;er proximortvm ex animo indolent er plangumt coramnbsp;domino,erßne intermißione orant, Neeßigido afßdunbsp;uerbum domini perferutandü eß, fed ardéti etfupplici,nbsp;S; Quiafadusfumficututerinpruinauuftinbsp;ficationes tuas non fum oblitus*

7onto defiderio fe maceratum queritur er terrefa» Hum, ut ßterit faillis finülis utri fu^ëfo in ßimum omninbsp;bumore deßituto, inutili ad omneqpui er dejßeratoi

84

' TH ILLI Mi

quatidoquidem ßiitabieilus ab hominibui,ertxißfiita*, tus à dco reprobatus er damnatus,er 4 nuindi prmcipinbsp;busperfeqiiutus. 'Veruntamen non eßoblitustnifericornbsp;diarum dct,non deßerauit, non deßitit digne deum colenbsp;rc,er obfequio conßituto à deo feruire.Proximus eßfanbsp;luti,qui ßbi nullam ntfi à dominoßierat falutem,

Quot funt dies ferui tui,'quando fades deperfequentibus meiudicium^

Pramemorati defiderij nunc uox effèrtur. Qfiof dem,ait, dicsfuperfuntferuo tuo, quibus fcilicctabiiti*nbsp;pijsißismediuexari oportet f quot diebus prafiol^^^''nbsp;falutemf Quando facies de perfequëtibus me iuduunntnbsp;qiiandoiußeuindicabisinimpiosaduerfariosm(0!i^‘’nbsp;id amore uindi{lie,fedglorilt;e diuinie uindicande, CTnbsp;gilium fidei adiuuandie orat pius.Alioqui parattu beti^nbsp;facercperfequcntibus,fedhoßiü dei uiëloriiuitidiê'^’r^nbsp;me firës. Non e niw alios patitur inimicos,qu4igt;inbsp;domino quoq^ inßßi funt,er aduerfarij peruicacet-g Narrauerunt mihi iniqui fabulation^®*nbsp;fednonütkxtua^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

V'm er impietatem horum accufaterfli^'“”’^ gitioforum contra fanâos, qui non legis uerit^l^^gt;ß“nbsp;fabulationes fiiuolas er traditiones hominuntnbsp;ut fubuertantftdfis dogmatibus animtufideliu-brteus eloquitur per tropum, Poderunt mihißP^^'^nbsp;ueets. Longe aliter docent quàm habeat uerbUtH^^^'’ ”nbsp;uiutint quoq^ nißpro uoto er libidine,ßatUt‘iß^^nbsp;qua non obferuant, fua tantu feilantur cemptquot;^’^nbsp;ximis fcandala ponunt er laqueos, uolcntesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

itttutoconßituierexleges. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ r,

86 Omnia mandata tuaueritasîiniqn’t cutifuntme,adiuuamc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, pJ

Confirt fidem praceptorum dei ementit/t quam impijfanëios perfequuntur.Priccepitnbsp;tuts ßdem,pictatcm,iußitiam,id eß,ucritatenbsp;opere,quiefumma eß legis. lAendaciü auteUb^’^^finbsp;quorum colluuics,er caterua homitm exnbsp;futorum improbitas, perfcquuntur me, P‘'‘’P^f/l^ue^nbsp;tuuin quod eß ueritas er iußitia. Twnbsp;ritas er patronus iufiitiie,adiuua me,qut fol‘‘^ P^^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

uolcs. Signum esl generale omniü iniquotungt; centes perfequütur,odiüt ueritatë, uerbÜ dei «lt;’nbsp;g_, Paulominusconfummauetunt^^^fyj^nbsp;rat ego autcm non dcreliquinbsp;incumbUnt fedulo impij ut ßbinbsp;ad uidendum pios ad nihilü redigant,erpgt;'‘’nbsp;tuntur,fediudiciodiuinoabßerrentur,tui‘‘^Ynbsp;malorum quantum ueHentt no enim praualere ’nbsp;nee obelfe poffunt fidelibus, qui folidioresfuntm tnbsp;re dei er fide,qua ut ab impijs auertantur.Sicjunnbsp;credentes,ad extremumfßiritum ufq; leget^nbsp;nuüacj} ui extorqueri ittamfibipaliu^ii*^-interftn femper, ut tandem liberatis a menu hojUnbsp;re domino liceat in fanëlitate er iußitia :

88 SccundummifericordiamtuaniUJU* me,amp;:cuftodiamteftimonia oris tub

Pro bcneficctttia tua uiuificame,pergratia}n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j


-ocr page 357-

4«C d mûrie (juam merui, quant intentant ut cu» ßodiamteflimoiiia oris tui, cr nunquam exddat men tenbsp;ptoniißio falutis tu£ cxgratia,qui nullis me meritis tibinbsp;pfobiirf pojjùm, fed bonitati foU mititor, feiens ßne grdnbsp;^^tua lege à me tudobferuarinoiipoffe,fedodirepo*nbsp;et abhorrere.ln iußitia autem tua,qud Chriftus eß,nbsp;fobt uiuißcamur,quotquot eletli fumuf.

Lamed

N ætcrnü Domine uerbum tuu permanetinccelo.

V erbum tuum,id eß ucritiü à te femel di £la, labefailari d nuüa poterit creatura,nbsp;S perflabit in omnia fecula ,ficutnbsp;nbsp;nbsp;uerbo tuo ab cxor=

lt;iiô rerum condita fubßßunt femper : uerbum autè quo fada funt,initiit ut non habuit,fic nce fine eß habituru.nbsp;quot;^isquoq- crpoteiitiadei, uerbum domint diei potefinbsp;fwipcr manens GT idm in caleßibus perficiens dût uosnbsp;btntatem. Opprimi ad tempus ueritds poteß, fed emer^nbsp;Sit femper, Communi fenfut agitata eß,uiolenteriUiutnbsp;ÜH locüfalfitds obfidere no poteß No« ergofe putentnbsp;V^troni erroru pro fuis comodis diu perßituros, fed pronbsp;Vfdicm conßtndendos. (iut doürina probari uult,d uernbsp;^0 dtiißet,etiam ß dura immineant non confundetur.

in gcneratione amp; generarionem uentas tua.’fundaftiferram.amp;permanet»

Succedunt ßbl fecula ac hominu generationes, CT ni» ^ilßabite (ti hoc mundo deprehenditur prêter ueritatenbsp;^borü dei,ac earn ßde, qudfundatur in cis, quicquidnbsp;illam docetur,friuolum otim ft non ßatim deprenbsp;bendetur crfallax. Prdparaßifuo loco terram, unde dinbsp;tnoueri nequeat, er earn ucgetatricc potentia uel natU=nbsp;ordtnafli, ut ßt minime otiofa: ßc quoq^ uerbum tunnbsp;prrntanet, er faciet id ad quod mittitur, fruólü fcilicetnbsp;*bcubi^hoc eß in terra bona centeßmum.

5* Ordinationetua perfeueratdiestquonia ®niniaferuiunttibb

'b.

^rdinem tuumquë ab initio crcationis indidißi rebui t»nnibiucreatis,conferuant omnia: er ufq; hodie er donbsp;ßatfeculii obediunt domino uniuerforü omnia qutCnbsp;funt w reriw« natura. Homo tantum abutiturfua uolunnbsp;uerbo dni obedirerecufat.-quiequid alioqui connbsp;ditimi eß^conditoriparet ac feruitad nutum : perßeiutnbsp;onnia quacunq^ agenda iniuxißi, dies ipß er nox, fol,nbsp;buia,ßell£, zr omnia. Omniateßanturuerbi deicon*nbsp;ß^ntiam,pcr quod creata funt omnia.

Nifi quod lex tua méditatio mea eft.'tunc f°’^tèperiiffeminhumilitatemea.

'Im nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

'^ranßulit ubiqueßre meditationem pro deleâatione *»terpres prifcus, arbitror non ex infeitia, fed pro ufunbsp;iUiut temporis ßne offvnßone fentcntiie. Non funt fyn*nbsp;teriora oblefiamenta ßiiritus, quam meditationes fide»nbsp;bum in lege dni: quandoquide tota feriptura eß ad con»nbsp;folationê pioru er confcientiarH,ut eins leüione eßunbsp;dio dißieBantur errores.fcrupuli^angußiie confeientia*nbsp;rum,er afßiHiones lpiritus,del})crattonu laquei expli*nbsp;f^utur, er aperiatur falutis ianua claue uerborum dei.

Sine dei uerbo nec mundus conßflere poffet,nec iußitia, lt;equeutfinefolcmundus.

95 Inæternum nóobliuifcariuftificationcs tuas.'quia in ipfis uiuificafti me*

Nihil mihi antiquius erit uel ejfe debet recente er fe* dula meditatione mandatorum tuorit. Vt cum nunquamnbsp;non fit mihi obferuanda uoluntas dei,in omni cogitatio*nbsp;ne, uerbo er opere, non expedit etus unquam capi oblinbsp;uionehominem,deoferuirecupicntem.Exercitiumiult;‘nbsp;ge fit oportet legis diuine ruminatio,quod er prtecepit ug™*’*'***nbsp;ifraelitis dominus eamfcribendam paßimmdomorumnbsp;ianuis er ueßium philaäerijs, pendere ad fiontem. Innbsp;ipfis enim mandatis domini uita eß, uoluptas fcilicet ernbsp;conßrmatiopiorit.er admonitio,quo minus uitamamitnbsp;tant que obferuâti£ debetur mandatorü. Ne non fit lexnbsp;domini aliud quammors er damnatio,quie er Ixtifica*nbsp;re folct corda,et iÜuminare oculos ad uidendü,no tantttnbsp;mala,fcd etiam bona,ncdu iudidit fed er clementiadei.

Experimento didici me tuum diledum effi, elcätt ad gratiam er gloriam tuam,quädoquidem fentio vn menbsp;ßudium er amorê legis tua,prêter id quod creaturamnbsp;me tuam credo,er ßUum clementißimi patris, cui ludi*nbsp;eia er iußitias fuas manißßauit,quod no ficit omni pronbsp;phane n.ttioni. Et qiiia fcmtiUam in me fentio charitatisnbsp;er fidei zeli qUoq^ in lege tuam, idcoq; cupio utfaluesnbsp;tne filium tuum er eledum, quandoquidcm exquifiui dinbsp;ligenter quid mihi mandaueris,ut fcirem tn quo tibi pla*nbsp;ccre,ertuamlaudemprómouerepoff’em.

Cunt ipfos nos crediderimus dei eßfc, nbsp;nbsp;legi eius ßu*

demus,factie ab improboritm uiolentia firuamur. Confi derantes enim qu£ de deonobts lex pr£dicat,ßatim ui*nbsp;demus qu£ nos fors maneat ex improbis, qui cafum no*nbsp;flrum anxie expedant.Qui utfine deo uiuuat,fic infi*nbsp;diantur ut difperdant confidente domino, feruientem et pem! quot;nbsp;conficentê,fcd nihileßficient.Si enim pro nobis eß dornt vod «oiätnbsp;nus,quis cotra noj? intelligimus enim promt ffà nobis exnbsp;lege bona,reuoluimus cordequid deiu fandts fuis infixnbsp;dere iurauit,ct nunqua noßatueritßudioßs in lege fua.

Omnisconfummationis uidiünemdatu tliandatum tuum nimis*

Diww nofmetipfos totos deo committimus, optima /fie 'm dcum eredi canimus,Omnis confummationis uidi fi*nbsp;nem.Non femper perfequi ad confummationem poffuntnbsp;'impq ut uellent, habent periodum fuumßudia malorumnbsp;er bonorum, peribunt tandem quicunq; tua legenofu*nbsp;ßentantur,quanto magis quißudiofos ipfius infedätur^nbsp;Latius eß autè mandatü tuum,quàm Ut natur ah uirtutenbsp;compleatur,omnia iußa er fanda, utilia er ncceffarianbsp;compleditur, unica charitate cOnfummatur.

Mem

Vomodo dilcxi legem tuam (do* »«ne)tota die médita tio mea eft.

Plurimuamantdeilegèeledi, quoalU

-ocr page 358-

(^falfo dogmate ßudiofe abhorrui et (gt;riicMi,nf uapnt ¦ lare, et fca/idalo cui^ eßem fimpliciu et imperßUoruitt.nbsp;No fufficit uitaffé malü unu, fed omnia, we fiat omniumnbsp;reuf, dttm ofiindendo indignationë 'mcidetido. Stu«nbsp;diu mihi fidt no tantü dtfcëdi legë,fcd etiacufiodiëdi, nenbsp;uelut improbui fcruus,fciës dhi uolutatë träfigrediar: fcinbsp;entia nofiufficit imo peccatu augetfine fide et obediëtia.nbsp;ox Aiudicijs tuis non dedinaui; quia CUnbsp;gempofuiftimihi.

Fruétuf eftftudijtheologici, non declinarei legedni, feruarequoddidiceris ,iura ftatuta dei adproximunbsp;diligentius perficere. InteHigi poteft no fcandaliZ'^tn “ffnbsp;operibui iudicij diuini, plernq; ignotis rationibiitnbsp;entibui, cr 'mperfcrutabili nwdo, Th enim docuifti me,nbsp;erudiendo,inftigando,cooperando, ZSquot; perficiendo ob^nbsp;feruantiamtuielegif.

Quàm dulciafaucibus mcis eloquia tua fupcrmclorimco.

Vt fXfiudio legii procedit amor iufiitiie, (7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;piW»

iniqHitatis,fic ufu dulcedo crefcit uerte pietatis,et defi^ preft** derium eloquioru dei, ut[umma fequatur in hoe tnundonbsp;uolttptaf,meditari in lege domini die no(ïuq;,ioi^amp;^fiii*nbsp;cius quàm in philofophica rt humanafapientiä gt; S«pcfnbsp;mei ori meo eft mihi uerbu tuu, praferofiudin diuma Ienbsp;gis omnibus delicijs.Palato aut a-groto mudand defide-rijs cr fenfit fuperbo,coelefle iHud manna naufi^nbsp;prouoeat uanos ad murmurationem,perfidiam GT cott*nbsp;temptum, mortem quoq^ indHeit,^- damnatioiiem.

104 A mandatis tuis intellexi.-propterfa odi' uiotnnem uiatn iniquitatis»

Ex lege mandatorum tuorü uera cupio fempett^ fiaeruditionê, proficio e x ea im agnitione ueritutdy ÇT ugi.nbsp;direëlioneuoluntatisfanëlte, Ideo quiequid eontrariumnbsp;efl fanëlitati et iuftitilt;e diffilicet, mendaciu odio, ubi a^nbsp;gnouero ueritatë. Di/filicent cmnia humana, cufapcrenbsp;capi diuina mandata tua,prietuti heminu traditioiiibusnbsp;(qult;e mendaciu fiint) fapientiämandatoru tuorü. Nolonbsp;in praiiudiciü uel impedimctuü diuinlt;e uoluntatis morenbsp;gerercfriuolK prtefiimptionibus hominü, pluratnoioranbsp;cr faniliora funt qute dns homini prtecepit, quàm ut innbsp;fuperimponere confiientijs pluracradpietatisprofinbsp;âuminutitiapraifcriptadebeamus. Nun i-Vcerna pedibus mcis uerbum

non efi,quàm fanilißima uoluntas fua Gr optima, nihil qu^ilr (»'‘^cipi^ttt qtàm hominibuf honefiu gt utile, bonitatenbsp;dei reuelans per omnia, gt ad mutuacharitaté comonenbsp;faciens,magiftra uirtutü omnium, et régula fola certa^nbsp;iuftitiittGr quomodo non hlt;ec efifit muüü diligenda àfi=nbsp;delifauius autem indicium eft gt fignum amoris 'm connbsp;feientia mea,quia nuUo unquam tempore define illamenbsp;ditari, difeere gt quos poftum docere. No tantopere di inbsp;ligit dei legem,cuifordetftilui jfiiritusfian{li,qui eifabunbsp;las prafert poeticas,et fidë no habet,nifi eoru quie uidenbsp;recotingit uelinpropbanis Uteris aut hiftorijs didicit,nbsp;q uiuit carni et fanguini,cui fapiëtia /fiiritus aduerfaturnbsp;gS Super inimicosmeosprudentem niefe^nbsp;cifti mandate tuotquia in æternû mihi eft.nbsp;Sapientioremfeiaâatfaëlüexfrequentimeditationenbsp;uguXteJnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuinee, quàmfint omnes amatores buius mudi,qui

inimici conftituuntur uoluntatis diuiniejlli fiquidë ffier nunt legë gt uerbit domini,ideo no intelUgunt: ego iu^nbsp;giter meditor,ideo faui iUius dulcedinem fentio,perq; ilnbsp;lud erudior. Non blt;t6ct aut fapiens inimicu nifi ignorannbsp;tè gt malü, qui dei mädata ftcut et deü ipfum no curat,nbsp;Ipfa lex dei femper mecu erit,femp appretiabitur, nunsnbsp;quam poftponetur,per earn proficiaiugiter GT conftolanbsp;bor^ Ncc eft uera fapientia prater cam, qua domini besnbsp;neplacitum feitur et diligitur, eidem omnis alia eruditionbsp;non poteft comparari. Tbefaurus eft nunquam deficiës,nbsp;GT omnia pretioja nthil funt comparatione illius.

Nibil ab aUquo doceri poteft fanilius,utilius GT ueri» fcnaioquot;!nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;iei,fiedft à fanëlo Ifiiritu in/fiiretur,

et finehumanis uajrieijs uelmixturis, Q»t enim me Da uidem olim,parentes uel praceptores docuerant,homianbsp;nes er at,et humana tradebant. Sed doilor meus ftiiritusnbsp;eft dei,et qua docet diuinafunt. Hocfidei dono prauennbsp;tus facile fanëlis dogmatibus aurë prabui gt aftënfum:nbsp;funt enim teftimonia dei mei, ftudiofe et no ad Uteratannbsp;tu mteHeëla meditatio mea iugis, dum cogito qua nobisnbsp;deus /fierada, crcdëda et operada cocrediderit. Net eftnbsp;rarHdifcipulüfuperaremagiftrü,quin pius praceptornbsp;fefe excedi à difcipulo infignitergaudetGTgratulatur,

Nonexcarnisfapientia,uclatatisexperientiadifcis ««e! tur dei uolutas,fed ex fide,oratione, leilione legis diui^nbsp;na, et fanüiJfiiritus mfigt;iratione digne proficitur 'm renbsp;bus dei,qua oia fenio no egent, Candidis peëloribus ihnbsp;labitur unilio hac lfiiritusfati£li,grdtia GT fcientia, quinbsp;aque Danielë gt Dauidë, ut Zachariä implerc poteft.nbsp;Bene in lege proficit,fanè inteüigit, qui ea facit et obfernbsp;uat,no qui m hoe folü difcit ut doceat uel laudetur, No«nbsp;iaHabundus bac dicit,fed ftudio aÜicicndi omnes, tamnbsp;iuuenes quàm fenes ad fimiUit faniiißima ftudia.

Vw hic pro moribus capitur[et doëlrina, pedes quoeft uffèëliones fignificat. N tfit fenfusjA mala couerfationo

Vcerna pedibus mcis uerbum

llEEÏ KTmW ' ________Ozl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/• ’»Ity

I tuumtamp;lumen

[ I j nbsp;nbsp;'Vtqui 'm tenebris ambulantfimper ofi

—-— findunt, omnia expauefcüt,ad omne opus inutiles funt,Gr facile labuntur.sic ubit^ peccatcui nonnbsp;pralucetlexdei,fine confolatione /firitUS funt'mbocnbsp;müdo maligno,perpcrâ agunt, gt ut dno placere no pofnbsp;funt,peccant per ignorantia Gr/ômitê, Canit ergo fan^nbsp;£lus, hancfe uelut bteernâpedAus, id eft aäionibus tynbsp;affiélibus adhibuifiè legis diuina meditationem, CT uernbsp;bum dei,fecundum cuius praferipta uiuentes non peccanbsp;bimus,nec errabimus, nec damnü animarü incurremus,

106 lurauiamp;ftatui cuftodire iudiciaiuftitix tuæ.

No« raro ex uerto dei pramonitus homo pius affirm 1 ffwt»

-ocr page 359-

inatfacferiofefibiproponitper omniafc conformiteit igt;itiurum ad uerba dei.ld aut fit mflinilu ffiiritut fan^li,nbsp;^ui ex fcripttiris religiofeleilifhauritur.-fi tarne praicefnbsp;fwit oratio, cocomitetur fides er meditatio aßi dua fubnbsp;ßijuaturfquotidiatia quoquefiüjpßtK rccoÜeilio,quie ànbsp;fiiiclibui non eft obmittenda. lt;^0 fit, ut dum hic nun^nbsp;^ifam uitam er opera legi diuina; plané conformare pofnbsp;funt, indies imô in horos nota uitie melioris tnftituend^nbsp;^nouent er fibi proponant^

! Humiliatus fum ufquequaq; domincî ui Uifica me fecundum uerbum tuum*

)\%i aduerfitatefidelis exercitatus, dei opem im* snbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plorat. Multie funt afflióiioncs iuflorum in carne er ß)t

’^‘tu,etiam dum lumen mandatoru dei fequi conantur,et ^«fiitiam optare incipiunt, tune enim irritant contra fenbsp;ßtanam,mundu er carnem,fed cofolantur/fe promif*nbsp;fionum dei,ad quem orationibus conßgiunt,er figt;iritunbsp;ßnäocaptato, cotinuo uiuattusfatagerepergut.Hyponbsp;^iteefacile ceffantad occurfumtentationis{n,ppofitonbsp;»gt;eliore,non ßc uere pifiuerbis dei creduli ac fideles.

® Voluntaria oris mei bencplacita fac do-’’linejamp;iudiciatuadocemc.

^oncepta meliore jfiein tentationibus arduis, fidelis '^ota nucupat laudis, grataq; haberi à domino precatur.nbsp;/pontanea uel uolutaria facrificia uocat. Addit autnbsp;, ut de laudibus fe loqui exprimât, Qu£ enim nonnbsp;f X praferipto legis, nec pro peccato, fed pro gratiaruntnbsp;“^ione libere ofirebantur,l}gt;ontanea uocabantur. famnbsp;*^0 propheta feiebat deum pecudum hoftios nihil mo*nbsp;''‘’gt;‘i,igitur,ut er aliÄs,laudis facrificia feoblaturu pro*nbsp;gt;0^ t‘°^‘t,dum orat ut ea deus grata fufeipiat.

I Anima mea in manibus meis femper î 8C ‘®gem tuam non fum oblitus»

^Mtndfuäfemper efi'einmanu,eflfemp periclitari de ^da:ßcut animam in manus ponere,accipitur Hebraicanbsp;^^Uttone,^padducereuitäindifcrimö,Dicititaq;:Sempnbsp;*20 Uerfor in magnis periculis,ut reliétus mihi uidear innbsp;aduerfa,fed tn lege tuä non fum oblitus,nihil maloritnbsp;miido extorquere potejlmihieteximereamorënbsp;ho **f’^^* tui,quo minus in eo deleiler,uiua,difca,ac docca^nbsp;Pofuerunt pcccatores laqueü mihi.öi denbsp;‘ï'andatis tuis non erraui.

Qfio MÎ periculo anima fuam inuenerit hic explicat, quot;^etenderütimprobi laqueummihi,inßdiasparaueruntnbsp;''‘^tphariam,uerbis,operibus,doélriniS exeplis,hunbsp;'»onK ajfertionibus et traditionibus, cofilijs et madatis,nbsp;^^otnunicationibus et intcrdiilis,îlt;o tantu ui, fed inßnbsp;^uoq; fanäos improbi petunt. Sed à mandatis tuisnbsp;^lt;etu mihi commendafli, non declinaui, non aberraui,nbsp;fteetuie nihilominus obiui quo te ueüe agnoui. Tutißi*nbsp;'»um enim in malorii inßdijs eft, non abifcere clauu uernbsp;igt;idei,ccrta feélari,deo credere,fidëferuare,deofidere.

• H^rcditatcacquifiuiteftimonia tua in æ-ïtrnum.’quia exultatio cordis mei funt»

Nfwo fie diligit horeditaria bona fua, er obleitatur peculiofuo, ut ego teftimonift tuis, quo funt unica meanbsp;^‘^editos, promißiones tuo,er uerboru tuorÜ ueritos,nbsp;prater quam nullam aliam uolo,quandoquidem miht'il*nbsp;lain pro omnibus comendafti tuendam, er perpetuo exnbsp;colendam,ut fruftus ui to proférât mihi, er alijs, inglonbsp;riam tuam. Quiagaudium cordis mei funt, cofeientiamnbsp;meam ipfa fola pactficant,ergauderefactunt,animas^nbsp;omnes fide er intelligentia incUnbentes uerbis diuinis,.nbsp;NuUit enim in orbe motor confolotio fidelibus, er pijSnbsp;omnibus,quàm quo habetur ex faipturis facris,

I ji, Inclinaui cor meö ad faciedas iuftificatio nes tuas in æternû : propter retnbutioné,nbsp;Propendeo toto corde meo et cupio in primis, elegi^

pro omnibus digne te colere, ceremonias tuas/fiiritu et fide pagere,tibi fide,ftgt;e et charitate adhorere,tota feilinbsp;cet fidutiatid uero femper er oternaliter, donee fuefo.nbsp;Additur ÿ^^ft’oc eft,finoliter,perfeile:quaß quis di*nbsp;cat,Vnguetenus:hoc eft,fuper omnia ac femper faciamnbsp;quod tibi placerc cognouero . Propter retributionemnbsp;quoq; fignificare poteft,ad hunc fenfum,td autem facia,nbsp;non fine caufa, donee fcilicet ad tepus meriti percipien*nbsp;di peruencro in calcem huius uito.


Satnech

Niquosodiohabui: amp;Iegêtua diiexi.

Iniquos hoc loco inteliigas prout oppo* ttiturinnocentibus er integris,quafi dicat proßaäos honbsp;tnines.Prauis cogitationibus,cÖßlijs et inßdijs innocuosnbsp;oppugnant perfidi er hypocrito. Propter uerbu quodnbsp;odiut etpfcquuntur odio habui, quos tibi ex lege didicinbsp;ingratißimos, er à fide quaexigis retnotißimos et ex*nbsp;traneos.Lege atit tuaamaui,uoluntatë tuam ampleâor.nbsp;Herbu tuu exofculor,fimpliciter tralt;!îo,ac fummo uolu*

Amor kgis

ptatis loco duco,quo maius bontl holbus collatu no eft in mildo. Qws ent ta prauis et noeëtibus cofilijs no caperenbsp;tur,nifi tua inftitutioeet doilrina admonitus et edoélusf

114 Adiutor ÔC fufeeptormeus es tu;SCin uer bum tuum fuperfperaui*

Adiutor tranftulit ferè ubitj^ uel proteilor pro feuto, quo quis fefe abfeondit, et tuetur ab infeftatione hoftiu:nbsp;ut dicere uelit,Paciut uerba tua,ut te agnofcam adiuto*nbsp;rem ejfe er protcëlorëfideliü tuoru,ut omnë detefidunbsp;tiam boni habeam,no fecus at^ puÜusfubgaÜina, et minbsp;les fub armis non timet.Aduerba tua fuperlfieraui,ual=nbsp;demeconfolatur er erigunt mente fcripturo facro ernbsp;promißionu tuaru certitudo.Vbi tu me defendereuoluenbsp;ris, quern timebof fine te uero in tanto malorum er pernbsp;Uerfitatwm pelago, quis ab exitio eximeretf

11 y Declinate à me malignitSi fcrutabor ma datadcimei.

Pides uerborum dcigignit non folum ftudiumcompla cendi dco, fed etiam improborum abominationem.Vn*nbsp;de infirt ftatim, Recedite à me uos maligni, defiftitt a*nbsp;Uertere me à uia dci,non audiam confilia ueftra,feddeonbsp;meo obediam folicite. Notdtur autem quare pij petantnbsp;liberariabimpiorumuiolciuia,nimir{miquoexpeditiusnbsp;erliberiusqueantuiuercfecundu deileges,à quoin*nbsp;ftantia quotidiana impediunt impij iuftos quantum pofnbsp;funt, Pernitiofa eft enim cohabitatio er familiaritoi



-ocr page 360-

'PSALTERIVM

nru,multo grauior fi pergant imperare Itnpïtt,

Sußcnta confdentia mfüconfolationibui diredio tiibuf, defumptii cx uerbis tuif.’fufcipe me, ne firnts labtnbsp;in peccatu cotra lege tuä, da potim ut credä zs“ ae^ui *nbsp;efcamuerbis cófolaiioiiibuifandis, et uiuaciter agXnbsp;gu£ pwipit lex tua,flrenue conßflä profidain ßunbsp;dlo legis deijhoc eß uita beata. Et non confitndar ab exnbsp;pedatione mea,non patiar repulfam,fed defyderata pernbsp;dpiam tua gratia. Fixum fcilieet cor crfohdli in amorenbsp;tuo per proßfcra er aduerfa, hlt;ec enim ante omnia fannbsp;Hi defiderant ^gloriaminfuturo,

Eadêferè didt moreferuenter orantiu, Confolida ac fïiflenta me,(}uod eß ßrenue adiuuare,fuccurrere et fupnbsp;fùldre,ut poßim faluari,aliolt;juiperiturU'S,ßj)prijs tannbsp;tum uiribus niti tentauero,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuim boni fecero,

totum uirttttis eß lt;lei,idipftwn agëtis çr in filtern Mit« perducentis.Hanc ergo ßbi fuppeditari uirtutê orat fannbsp;du5,Ht iugiter meditetur,id eß folidte 'meubat er anxienbsp;conetur, ^uod eß meditari 'm ßatutis dei,utgratificcturnbsp;iHi femper,per oia opera, nihil cotra dei lege admittës.nbsp;Spreuiài omnes difeedétes à iudicqs tuis.'nbsp;quia iniufta cogitatio eorum.nbsp;tnipif c5trtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pe/fundedißi,^uod eß contemnere cT

bonum. nbsp;nbsp;/fernere oês aberrantes à ceremonifs tuts ,uelfi optâdi

uel orâdi modo dicatur,V tinâ perdat eos qui folidti non funt quomodo te colant,fed funt ßne deo crfide,fugiutnbsp;omne (cquu er pium,fuo potiut arbitrio uiuere eligunt,nbsp;rident tuM leges,quia quiequid moliuntur uel cogitant,nbsp;omne ipforum ßudiit mendadum eß,ut dedpiant,nullanbsp;ueritat uel fynceritds locu mucnit apud huiufmodi hominbsp;nesfalßtatiifeäatorcs, Tales aut proteret/uo temporenbsp;dominut,eruerttatiscultoresfußollctacdiriget.

119 Præuaricantcs (ßoriam) reputaui omnes Fac cumferuotuofecundummiff’’*^®’'^' peccatores terrf.’idco dilexi teftimonia tuanbsp;pi«um quot;**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuccedet ißis impi/s, feipfos potius perdet uaßis

comentisfuis,no nos:tu enim coculcabis eos,et ut fcoria feparatam ab arge to reijeies er abolebis. Vtciîqi enimnbsp;ßilendeant, non funt tanun reuera nifi argenti er aurinbsp;rubigines,obfufcanies erfecibui obuoluentes quiequidnbsp;puru pretioßtm creditur,uel docetur: fcoria mendanbsp;darum er nequitiaru funt,quos clariitt rctulit,Pra’uarinbsp;cantes. Eß enim ßmulata fanditos duplex iniquitas. C«nbsp;pit igitur durare potiut 'm amore legis dei,ne fimititcr 4nbsp;dno reprobetur,er prieuaricatorS ludicio condenetur,.

110 Confige timoré tuo carnesmeas; à iudi* erjs enim tuis timuû

iiy

Ad iudida tua contra tarn publice impios quam hypo Timor dti.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpore mhorrrfco,cr pauefco,cu

aßiduus 'm lege tua lego quomodo tradaueris huiufmo» diimpios, cradoculum cerno quotidienondißimilianbsp;fieri circa cotemptores ueritatts et iußaite. Timet enimnbsp;fandijfcientes uix iußu faluandu pro exiguitatc iußititnbsp;humarnequiie eßut pannus menßruatlt;e, quanto minus

THTLLlMr

fubßßet ex,pßßö mali,timore dd prorfut dcßitttlii^ea tus aut homo pauidus, qui folidtus ambulat corädoMi«nbsp;no femper,ne oßendat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ain y.

Eci iudicium amp;iuftitiam:non ¦^1' tradasme calumniantibusme,nbsp;j sic deus res humanos modcratur,ut quinbsp;iuflttiam colunt er iudidum cum alqs, idnbsp;cd, qui hiimaiiitcr ac benigne egerint dt proximis,cimnbsp;eifdem ctiam ipfc dominuselenunter agat, er exboni»nbsp;täte ac indulgensia c utida gerat, quod et promifit,fc minbsp;fericordem futurum ad eos,qui mifericordiam proximisnbsp;prlt;eßiterint.ld autem orat his uerbt5,Fect ut debui.iußinbsp;tiam colui,imptetatil’us meme oppofui, pietatem pro utnbsp;ribus promeut uerbis er fadis, ideo oro, utnöfinasmenbsp;feruu tuu opprimi calumnijs,fcd erue,adiuua,fui'ciirre,nbsp;Sufcipe feruum tuuminbonumtnoncanbsp;lumnientur me fuperbi.

Iure nunc quoq^ precatur, ut quemadmodn eX täte er iußitia cunda egitadproximos,ficfedeuffer*nbsp;uumfuwm ohledet in bonum^ita ab iniuriß tt»pilt;”'gt;‘****nbsp;dicans atq^ bonis cumulans, utcomode et fiiauiter agat,nbsp;Uber ab iniurijs noxioru. Dulds,inqttit, fisferuo lUO ainbsp;bonum,oßede ei benignitatem,fcntiat tuam gratia,dul»nbsp;ce till fit omne bcncplacitum tuum, ne praualead i«*nbsp;pij er fuperbi fuiscalunijs ueritaticr iußadeßn‘1^^*nbsp;Oculimeidefecerunt in falutarc

£( in eloquium iufticiæ tuae.

Kemorat itcriim quam anxie hanc dei boiiitatem ex* pedet,ßc'mccetum continuo aßieiens, undeu(mt*gt;'‘‘^dti.nbsp;ß)eretfalutem,ut actes fibi oculorum cuanefcat. Onunsnbsp;en'mt mora prolixa eß dcfyderantibut,ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dilata ar

dentiusconcupifeitur. Salus auttmdci,noiibia»aM, qua uaiia eßdnterim dum diffirtur falus, confolatiofu*nbsp;fcipiturfiiturai liberationis ex uerbo domini. Orat tgi*nbsp;tur,ut uerbum dei praualeat 'mcredulis,t^ uincat iieri»nbsp;tos,er quod domino placent fiat,noii quodimpijs-

diam tuä:amp; iuftificationcs tuas doceme« Non tarn iadat quam optât ac poßulat feßeri O' rffenbsp;feruum domini, er mtrafamiliam eledorum conputa»nbsp;ri, non ut pro meritis fibi repèdatur, quod iietnofandonbsp;rum petit,fedfecundumgratiam er benignitad^l’^''^nbsp;ficus fit er fuccurrat, dum fießrtiter inßa/it aduerfa»nbsp;rij iußitia er ueritatis.Statuta dci,cer(tnotiilt;tfgt;‘*^l^‘'S^^nbsp;ipfam dri edoceri defyderat, ut dignaratio»^ colmdinbsp;deum di feere poßit, er rcligionc talcmqt^ domino pUnbsp;ceat, Gratiam tantum dei er IcgU intelle^^ pij defydenbsp;rant ut poßint er nouerint implere domini uoluntaté.

Seruus tu US funi egotda mihi intclkäö, ut feiam teftimonia tua.

Ingeminat praterea fe eße feruu dei,er idipfum quod iam ante poßulat,maxime id necejfariu nofccns, utßr*nbsp;uus intcUigat dni beneplacitu,ut lege fané inteUigat: idnbsp;^Kod 4 deo folo pctcndu,fine quo non fufficiat uel rationbsp;humana uel diligenttd.Non penetratur ad ueritati uer»nbsp;borüdei fine mßnratioiiejßiritus fand!, qui requiefcitnbsp;fuper humilem er treiwntèadfermoncs dctldeop nonnbsp;ami

-ocr page 361-

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177^

Mtßa ßbi uaßieie placentef, fed cafeßi doilorißgt;iritui fanólo ßmplicißime fefe committentest^os nempe,pronbsp;quibuiC hrißiK dominut gratis patri agebat, quod re»nbsp;uelaffet fapientiacceleße paruuUs, tto altafapientibui.nbsp;Initium deniq^ ßudioru ß ex uerbis dei defumptum fite»nbsp;rit,iüuminabit ac proficietaddoilnnapietatis etuita.nbsp;T antum autem ueibum domini canonica fcriptura eru*nbsp;dit humiles,exciccat uero fuperbot.

Os meum aperui SC attraxi fpiritu rquia mandata tuadefyderabam«

Exprimit habitu præiiimio defyderio anhelanti5,at^ ^gre iam fpiritu traheiitif,quo monuit quanto coueniatnbsp;pios holes Icgis dei defyderio teneri. Os meu aperui ernbsp;attraxi l}gt;iritu,imbibi ueradodrinaex uerbis tuts, nonnbsp;auram uanitatts extr^ditionibus literisq; humants, pr^enbsp;cepta enim tua optaui,attendi ad legem tuam,mandatisnbsp;tuis obfequi uolui.finis fludiorum meorum,non tarn utnbsp;doäus quàm ut uere religiofus er plus euaderem,

Afpicein me,amp; mifcrerc mei fecundu iu-diciumdiligentium nomen tuum, •

Oratfe habcri à deo eo loco quo habet nominis fui flu diofos,neuelimprobitasuel improbi ipfipraualeant,^nbsp;Ocults,inquit, clemètite tult;e naturalis aflgt;ice ad me mifenbsp;rum, er patere comoueri tuum animit, ad anguflias plunbsp;rimas quas patior, fecundum quod uidebitur tibi dignii,nbsp;eo modo quo traäare folitus es eos qui te diligunt, quinbsp;tuamgloriam zelaitt er qua:runt non propriam-

155 GrefTus meos dirigefecundudoquium tuûtamp;nôdominetur mei omnis iniuftitia«nbsp;Adiuua pergratiam tuam ac dona, utgreßuum meo»nbsp;rum ratio dirigatur ad bcncplacitum tuum,ut non aliternbsp;uiuam quàm fecundum uerbum tuum, Nerj; flnas me fubnbsp;di crudelißinio fatanie,nMndo,uel carni, non uincar ttnnbsp;quam ab iniquitate quacunq;, etiamfl quando me arri»nbsp;puerit.Non inducas in tentationem,etiamß tentatio hunbsp;mana me apprehenderit, iniufli fumus er peccatores,nbsp;omnesque nafeimur filij irte, fedoramus^ne domin turnbsp;peccatum in noflro mortal! corpore,no admortem pecanbsp;cemus,non incidamus in mortis indicium.

'5’

fapicntîam /implicibuf quidë eße expoßa ^‘Oit/edappretiaiitibm cam er admirantibui,n5 lüotisnbsp;^nibus tradare prtcfumentibus. lAirabilia reuera funtnbsp;captu humano earneo er murtdaiio apprehendi nottnbsp;P^ßimtffedhumilibui er nonfjftuoßsingenijs fefe iit’^nbsp;ueritat cloguiorudci.lflisfefeaperiuntßecretauonbsp;diuittiie^lli diligunt er ingredi poßunt,ubi fbritnbsp;cogitur fapieittia carntfnbsp;nbsp;nbsp;atümalK,quin ad intui

f Jo nbsp;nbsp;nbsp;ciaritatis harum tioäuarum oculi excæcanturt

C^eclaratio fermonum tuorum illuminât L. (O‘)intelkciumdatparuulis«

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q«od dicit,Apcrtio,uel expoß tio, uel dcclaratio uer

^orum tuorum iüuminat: nihil eß aliud quam ßmul atq^ '‘^criuntur uerba tua,er datur aditui humiliori erfynnbsp;^criori intelleäui,perueniendi ucl ad ueflibulum ipfumnbsp;f'^ipturarü facrarii, admirabili ßatim luce perß/ndunt^nbsp;^‘iiitlt;fntummagnifitiscnqfprlt;cditlt;ff,fedßmplifes,

rSALTERIVM

^kum ia{lat,cum eße deo charufe feiret, fedfirUMUt IV ^^tifeculi huius, twn hominum neq^ mundi huius.

Tempus faciendidomine diflipauerunt ‘«gern iuam

Confolaturiamfeabeoquod dominiflt,(^interpt amp;°fie eius ut no dißirat uel dißimulet pioru defyderia,nbsp;*'gt;^piorum quoq; calumntas et improbitates,fed tempusnbsp;^flè reprimcndi er iudicium excrcendi contra confcclenbsp;[“ios.Nam/mquit, dißipauerunt legem tuam, abolitamnbsp;^mdudum uoluißent,ßgt;ernunt, blalfihemant, prauari»nbsp;*lt;tntur,er perfequuntur tHius tarn doólores quàm temunbsp;^ores,hoc cfl,twn ipfl tantum tranfgrediuntur dei iuf*nbsp;\^^f^gt;fcdaUostranfgredifaciunterubi poßunt compel»nbsp;fezit. Tunc autem propior efl ultio dei, cum malignitosnbsp;^piorum fefc crudelius er durius exercre uifafucrit.nbsp;ï'wjc enim faltts pioru approximat, dum iniquitas im»nbsp;h fiorum excreuerit in immenfum.

' Ideo dilexi ma ndata tua fuper aurum amp;

^opazion.

^Iganto impij legem dei irreligioßus reijeiunt, tanto koti Ç3- iufli enixius illi fludent. Amaui,inquit,pluri»nbsp;^tmque dilexi prlt;ecepta tua, praipofui omnibus rebutnbsp;**^di uoluntatë tuam,nihil pretiofius duco, uel arden»nbsp;defydero, quàm ut tibi me totum credere poßim,ernbsp;^ibtre te mihi propit ium ut obediam digne uerbis tuis,

J^ropterca ad omnia mandatatuadirige^ “ät-omnem uiam iniquam odio habui»

Ex amore legis proßci in opera,eatenus,ut nthilgra» habuerim, quàm in legis et uerborum tuorum opc«nbsp;‘ ^^nsreëlatncedere,erperoia acquiefceretult;euolun»nbsp;itiflßimte et facrofanile. id enim leuiusefl er dul»nbsp;quàm fatisfacere carni er fanguint. Contranbsp;ftcro mores erfludia hominü impiorü,quifalfa tantumnbsp;Uana fedatur, e^ qui mendacia cominifcuntur,cottnbsp;dei lege, ex animo odiui, deteflor er fugio ut pra»nbsp;l.^tißimüucnenum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Phe g,-

Irabiliateftimoniatuandeofcru i tata eftea anima mea»nbsp;I Admiratur reconditam in legedomini Rcdimemeacalumnijs hominü (cr)cU-»nbsp;.er\......n ftodiammandata tU3.

Abfqi culpa ad deum er homines uiuere quidem non poßum,nec id contendo obtinere,quod neminifanëloriinbsp;cont'mgat.fed id cupio falte confequi, ut calumnias ho» Csiamn!»nbsp;minum euadere poßim, ut prauenias me tua gratia, nenbsp;fcadalo ßm uerbo tuo apud homines, ne cuißm iufta acnbsp;cufationi obnoxius, ncfcandalo ßm infirmis. Iii uero innbsp;pr'mis oro, ut fecundum mandata tua inflitua conuer/ànbsp;tionem meam, er qu£ tu comißfli agenda fedulo perfi»nbsp;ciam,ßne enim tuagratia nihil boni poßum.

Faciemtuam illumina fuperferuumtuü: Scdocemeiuftificationcs tuas»

Fadem domini iUuminare fuper hominé, cfl fereno ustl tu,gratiofo aßedu, hoc eß dementia fua beneficio aßtnbsp;cere,m aduerßtatibus praflare auxilium, dum maximenbsp;damnu inflatibi proxime adeße, rependere benedidianbsp;Kemubitimdur maledidio,confolari cundabundut»

5

-ocr page 362-

Nibil enim prorfus nifi iuflitiamac fide,hoc eJlfaMt^ er fempiternam ßlicitate pracipiimt.Seruusitaq;nbsp;dilexittllud,qui ueretibi feruire cupit,isuerbuntnbsp;credit, rcueretur,amat,perficit,defendit, ZSquot;

141 Adolefcentulus fum ego amp; contemptusî iufttficationes tuas non fum oblitus»nbsp;Paruuluspuerer confemptus er homo nihilinbsp;er habeor impijs ißis er aduerfarijs uerbi dei, quifiul*nbsp;tum credunt adharere deo, peiidere à prouidentia det,nbsp;omnia agere uelle ad prafcriptum legis,iuflitia CTnbsp;ritatis. tiuic ißi mundo tales non probantur,fed irridffnbsp;tur:fed non curo quid iUi uelint uel iudicent,tuo 'uiterifUnbsp;ego bencplacito acquiefcam, femper recogitansquidufnbsp;lis er debca, plaçait enim tibi,pußllogregi er fecgt;*^dunbsp;mundtim humilibus dare regnum, er huius mundifP^*

eduerfitatibus er tentatu.inftituta tUigt;,cum em[gt;haß,ut femper in hoc pfatmo, doce me, ne incidam 'ut traditio*nbsp;nes uanax hominum,quibui tibi contra te placere pra»nbsp;fumant cum tuat negligant,

Exitus aquarum dcduxeruntoculimch quia non cuftodieruntiegem tuani.

ingenti fefiudio arfiffe teßatur, quum fe largos adeô fitdtffe lachrymof canfitetur. Oculos fuot coaäos 'm ubenbsp;rem fletum pra cordis anguflia, non folum ob propriotnbsp;pr^euaricationes mandatorum dei, fed quia uidi tot ca*nbsp;Iwnniatores legis tult;e, contemptores er tranfgrelforeSfnbsp;uteos aquanimiter uidere nonualeant tammalignostnbsp;Exitus po/itit pro riuis abundätibus, quibus 'mtelligiturnbsp;infignis zeluscotradefertoresdiuinxlegts, quanto fynnbsp;cerior eji amor gloria er ucritatts dei, quibus fatiäi ni


entia ßultitia eß apud deum,

•4^ luftitiatua iuftitia in sternum : amp;kxtua ueritas.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Périt fubito hominum iußitia,cr eß ut pluriwttxi^Pr, iniußitia, noßeautem er uiuere fecundumtCiUctst^rnbsp;tia eß,qute fempiterna eß, er fuißudiofoslt;tterniu» connbsp;feruat.Lcxquoque tua nedumuera eß,fed ipfauerd^^mtiu^’nbsp;bumana leges mendacium funt alieubi, uel pergt;gt;iixl‘^nbsp;quitate,fiquidem attemperata ufui hominum,nbsp;ab imperßäts er peccatoribus poßittraro dextrf^^^nbsp;ex parte, nifi quantum defumpta ex lege dei, utl ipr''*nbsp;aliquatenus refipientes.

; Tribulatio 8c anguftia inuencruni mandata tua méditatio mea eft.

Dolor confeientia er coarâatio pios mdceratiuK^^’ ce„ref8* dum fentiunt peccatum,iniqui autem contetnuu/ihd«^ P'®™*nbsp;inprofindum peccatorum peruenerint, er infitp^^^^*nbsp;gotiumplcrunq^faciunt fanâis er perfequuntur ipMnbsp;d«fem lege dei uere confolantur in huiufmodiaffH^“^*nbsp;nibus,fi rite caintellexer'mt.Scriptura enim facracoit*nbsp;folantur pios, er u'meunt cwm artibus fits diabotumj*nbsp;legitime cogitenturtfunt enimfauus er obledatio pqt'nbsp;Sine quibus 'm hoc mundo perßßere no poffent^pro manbsp;lignitate qua in mundo donünatur, et uimfua»^ (Xttttinbsp;contra humiles er eleilos.

bilducuntfanâiut.

Sade y. domine: amp;rcâum iuxnbsp;dicium tuum.

fide,n!hil

cuim pracipit,nifî quod faluti fit, CT bo* nitatem 'm nos dei fidemq; trßetur. lußus autë eß legis*nbsp;lator dominus,omnia iußtßime moderatur,circa pios etnbsp;impios,reilumqi iudiciumfuum.Eß enim ipfa dei uolunnbsp;tas indicium er régula operttm bonorum,etiamfi mtebnbsp;leâui deprauato er defeâuofo nô femper uideatur, quinbsp;fe in obfequium ßdei potius fubmittere debet, quàm te*nbsp;mere iudicare de tudicijs dei, qua obliquari nullo modo 14^nbsp;poßunt. Ideo enkn omnia bona funt (r iußa,quid à deonbsp;approbatatnon ideo probantur à domino quia bona.

’ 58 Mandafti iuftitiam teftimonia tua.'amp; ueri

tatem(fHdm)nimis.

Adharere teßimonifs diuinis, CT nec latum abßedere Utiguem, pracepißi, id eßßatuißi effe ueram acabfo*nbsp;lutam iußitiam. Et ueritate tuam uel fidem tuam nimis,

ante omnia placet tibi fides er ueritas,qua ut iußificat

perdeigratiam er fauorem fic pro iußitia reputatur

eleäis à domino,Non funt oraeula tua nifi iußitia et fi* des,id tarnen inde patefit, quod nobis nihil nifi hac pra

eipiant,in quibus eß fitauia dei,

159 Tabefceremefccitzelus meus;quia obli »44 Acquitas teftimonia tua in sterfluiwtin^ ti funt uerba tua inimici mei.

Talern ergo quum dei legem agnofceret,pro ea uehe* menter zclabat,ut z^lo fanäo pene conßceretur.Tabenbsp;feerefecitme,mquit,zclus meus, non aliter quàm olimnbsp;Mofes er PhineeSfCernentê tantam hominum malitiamnbsp;er perfidiam,contra clementiam dei er ueritate,quamnbsp;hoßes lUi pariter tui er mei obliuifcuntur,id eß,non conbsp;gitant uel uerètur,iudicia tua, ntc credut uerba tua fannbsp;äißima.tJihil aquemacerat acperturbâtfanüoSfUtnbsp;contemptus gloria dei er uerborum fuorum.

140 Ignitum eloquium tuumuchementer;amp; , j , feruustuusdilexitillud»

Caufam tantizdi de quo pramißt auget,quum nune fubijeit, luffa dei funt probata igni,fumme pura,nulla 'mnbsp;eis locum habet rubigo uel fcoria falfitatis,ßd funt ipfifnbsp;fima régula tnfaUibilis ueruatis quacui^ deus loquitur.

telkäum da uiuatn»

Teflimonia tua,hoc efi, lex er doär'ma tuo ilJacoete* flis,ipfa iußitia eß,cuius flmile diilum eft/üprrt'tcs, quanbsp;confolantur er recreätur fideles,dum'muadunturangunbsp;ftia er affiiilionibus ? Quare iterum defeiupd^quot;^^“^^nbsp;legis exclamat,addens orationem, ut fine aliquo errorenbsp;reueletur inteUeäus facer er tutus legis diuitt^gt;nbsp;doquidem fine uerborum dei uera intelligentia à deo aenbsp;cepta uiuere non poßit quantumlibet iuftus,

Coph

Lamaui in toto corde, Exaudi medomine:iufl;ifîcationes tuasnbsp;requirani.

Propter uerbum er ueritatem luamue bernent er periclitor, ideoanxieclamoadte deum, CTnbsp;noit tarn uocc quim atgt;imo,E3(auäi me doninCfttS defe*

-ocr page 363-

I«»

FSALTERTVM

^^ferutm tuian tuant zelantem gloriam^^ amp; compté'* tibi cuptentem, Tjm ego potiiu jlatuta cuflodiam,nbsp;?gt;Wm huma/u commenta, qua fuperflitioß ucl impi/ minbsp;obtrudufit. Nonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;audet clamaee ad dominu, qui

dei nihili pendit,qui inimicum dei fe nouit,quift» ^deflituitur. Clamor ifledefyderium eil,crfidutia mnbsp;^onitatem dei, non boatui uocalis uel cantto aliqua connbsp;fi^udinaria uel coaâa fine mente cr deuotione rx cornbsp;I deuacuofide.

Ciamaui ad te, Saluum me fac ut eufto* ^•am mandata tua.

inclamaffèm alium quemcuitque,uim patient,deum hominem, no mirum fi auxilium non fentirem: nuncnbsp;dominum te deum meum muoco, te appeUo, quinbsp;faluare me potef,oro itaq; ut uelif:id fi ficerif,po=snbsp;euflodire teftimonia, non patiar aufirri mihi fola-uerbi tui,fedlecundum iüud uiuam.

*4? Præueniinmaturitate,Sidamaui (quia) uerba tua fupcrfperaui.

Mentorat feßudio diuina legis praueni/fe diluculu, P^’o'UeniJfe uigilias nodit. In quatuor uigtliatapud I«»nbsp;^01 rwx diuidebatur,tefltmonio ctiam Euâgelij. Totdtnbsp;^amp;tnrnoHetfein comwmoratione facra legu infum*nbsp;ffiffè mentorat. Qjjod prifciu Latmwî dixit, Praueni innbsp;^turitate,inteHigendummature,cr antediluculû, uelnbsp;’•’’f crepufculum matutinum, cum adhuc nox effet, uixnbsp;mehoaffèt quarta noilit uigilia, ego furgeba ad tesnbsp;^‘oiiem tua legu et“ “d orationem attentißimä. Ad «ernbsp;tua fupcrfperaui, uehementer confifuafum, non dubinbsp;^ui df promißif tuit, ZT de ueritate uerborum tuorum.

'48 Præueneruntoculi mei ad te diluculot ut **’editarer cloquta tua.

oculi mei euflodiof, hoceft citiui eui pfyßnguUf horof orationti nodurna, propter innbsp;J'S’tenicuramac folicitudinem inuocandi nomen tuum,nbsp;¦'Minbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^S^'tdi uerba tua, cxerccndi me in mandatis tuu,

h, “quot;‘IbWaliojoinrtrf prauenirefiuduerim. TdtJ mihi diltgen aderat ruminandi eloquia tua.Pr^ponunc fandi hosnbsp;omnibm curif fuit fludium difeendi zr perficiensnbsp;Uoli^ttatem donùni, cr ad fingula momenta, ubi ali»nbsp;î'tid indderit peragendum,de donùni beneplacito cogi«nbsp;Nozi fecut atque oculi ancilla femperfunt in maninbsp;domiiiafua : fie ßdeliumferuoru dei totut conatutnbsp;ad digne feruiendum domino, CT anùtulandi co*nbsp;I ^‘”neo fine querela,

’3nituamdominc(er) fecundumiudid^ tuum uiuificame.

Orlt;jt fe audiri iuuariq; contra impiot legis dei defer ^°’^/'t,malitq; artibuf crfyncophantqt addidot.id auténbsp;non fidutia quacumque merttorum,qua fandi nunsnbsp;^uant obtendunt deo,fed ex gratia tantum exaudiri oranbsp;j tem ftam precantur,benignitatem drt aücgando. Donbsp;^'’^)mquit,fecumdu iudicia tua, hoc eft,fecundù quodnbsp;^‘tgt;i uidcbit!lt;r,pro more tuo,ut c5fueuijii,mifericorditernbsp;’”*^**«t age,(oueM uitam cp- confeientiam meam,tü fuffinbsp;^^^poßm tot hofiibui mtntis cr corporis deumeêdif.

lyo

'H

THTLLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»78

Appropînquaucrûf perfequentes me ini quitati.-à legeautem tua longe fadi funt.

Imminent nunc mthi, uitam pcrfcqttuntur meant fccleftißimi homines, CT omne feelut audentes. Adhocnbsp;enim taies in hoc mundo uiuere finit deits optimus c^fitnbsp;pientißimui,ut per eos exerceantur pi/,crdellinatà il*nbsp;lit hic mercedemfufcipiant, illic perpetuis pacnit iuftisnbsp;tiam quoq; donùni teflentur. Q«j longe fadi funt à legenbsp;dei,nihil habentes fidei uerbo dei, fine lege, fadere, chanbsp;ritatc,cr fide, arbitrij fui leges ftatuentes, erpro rationbsp;ne uoluntatcm : confiitutiones quidem humamis aüegannbsp;tes,pro fuoftflu conferuando ty quaftu, uerba autê donbsp;mini ne audire quidë dignati, multo minus ampledi uclnbsp;defindere,

I y I Prope es tu dominetSComnes uix tux ue ritas.

Vttu deus omnia ficifii, conferuas, impies, ergubers nM,fic propè mihifis,m mets anguftijs fuccurras.Tu imsnbsp;tra nos habitant legem tuanos doceas, nos tibi totos uennbsp;dices, er ad beneplacitum tuum tota utere fubflantia nonbsp;fira. Omnia enim praceptatua funt ueritas,quicquid tunbsp;nobit feiendum cr agendum proponK,ueritas eficriunbsp;fiitia, qua prater uerbZ tuum affèruntur,pericuîù funtnbsp;Uel exitium,nifî iuxta tua eloquia iudicentur,crpoßnttnbsp;comprobari non effe extraneaueritati.

lyx Initio cognoui de teftimonqs tuist quia in æternum fundafti ea.

kerjî fe confolatur à ueritate, e^fempiternitate oracu lorû dei,qua fcilicet fie funt fitndata ac firmata,ut persnbsp;fient m omnia facula, id quod de eit pridem nouit : prisnbsp;mùm enim in caufa fidei ed, noffè promiffà dei fallerenbsp;non poffe. Citiut enim calum cr terra tranfibut quintnbsp;iota unum aut apex excidat à lege, non potefi enim doanbsp;minusfallereneq^falli,quiuerittitefi,

Rcs. quot;y.

Bide humilitatem meam, amp;eripe mezquialegem tuam non fum

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! Quandoquidemîn hac uitaquamilin

tld efi fuper terram euincere non poffitm ad plenum ims piorum pre/furat cr fidei inimicos, obfecro, ut miferisnbsp;corditer affncias ad me, er curam mei habeas, ut Itbcrctnbsp;me,qui folut potes cr uis, quia promififii. Legem enimnbsp;tuam non fum oblitus, quantumlibet hoc uelint impi/ etnbsp;wgeant,qui legem donùni profuomore deferunt uelnbsp;oppugnant.

ludica iudidû meum 8Credime met propter eloquium tuum uiuifica me,

Tuifoliut contra ho fies meos mea in caufa fententiani efflagito, qua non tam mea efi quàm tua, quia ucritatit,nbsp;iufiitia cr pietatit. Tu iudica caufam meam cr redime:nbsp;eloquio tuo réfrigéra confeientiam meam, confolationenbsp;haufia ex facris feripturit, CTffiritus tui m/piratione»nbsp;Hominum enim impioram iudicilt;t firre pij non pojfunt,nbsp;qui iudicant fecundum impietatemfuam, dicentesbonSnbsp;malum,cr malum bonum, Adgratiam hominum erft»nbsp;ttorempro^muneribut, nonfecundum iufiitiamiudisnbsp;GGg 4

»

«H


-ocr page 364-

yjALTKMVM taHtes,affräibui duâi,qui deilegem irrident^ fy fàrtigt;tnbsp;tudinem fuam interfiretantur lequitatem.

lyj Longea pcccatoribusfalusîquiaiuftifîgt; cationes tuas non exquifierunu

Qui uerbis tuif credere non uolutit, impij, uel proie» éli 4 doinino,uel pro iniquitate no pojjMit,ij longe fimtnbsp;à falute ,Ç4lu4rinon pojfunt : if enim nihili ducunt quidnbsp;Uelis uel pr4:ceperfs,quid pluceat uel deteßeris,fuam ponbsp;tiuf uoluMtatem 4c legem ßatuuM necejjariô obferuan»nbsp;dam. Sanili autem nihil antiquius habët ac charius legenbsp;dei, ideo prope efl iÜisfalus, quorum omne ftudiumnbsp;in cxquirendis dei legibus, ut mtetteilas doceant quosnbsp;poffimt,?^ inculcent proßde cr uiribus fuis.

*56 Mifericordiaetuæmultædominctfecun-dum judicium tuum uiuifîca me.

sic fané fwnt ludicia dci,nobislege eius commenda» ta,ut falutem deus ab improbis longe fubmoucat,miferi»nbsp;fordia autem profequaturfîudiofos fu£ legis. Non foletnbsp;enimpunire homines ctiamimpios fecundum déméritanbsp;fua, fed citra,ficut cr ultra omne fanâorum meritu, fuanbsp;tontugratia faluatacrémunérât eleëlos. Longe fempernbsp;propcnßor ad bencfaciendum conuerßs, quam ad uindinbsp;candum in impietatc pergétes,quos uarijs modis ac me»nbsp;difs reuocat.Secundum iudicium,hoc efl,pro more tuo,nbsp;iuxta confuetam pietatemtuamaßifleneceßitati meie.

Multi qui perfcquuntur me,amp;tnbulant me,à teftimoniis tuis non declinaui.

Fidei conflanti4memorat,quam tuiÜi quamhbet mut» ti ac potentes deifcere potuerut. Vt enim femper maiornbsp;efl numerus malorum, fie multi quoq^ blaflihemi cr uionbsp;lenti militant contra fideles, propter uerbum dei ,quodnbsp;ißt propugnant,oppugnant illi.Sed non decidunt à cha»nbsp;ritate dei eleili,propter quacunq; incommoda:flrmiternbsp;enim inflflÛt teflimonijs dei,cr ueritati aterna, quibutnbsp;non prteualebunt omnes aduerfarij,qui impugnare qui»nbsp;dem poflunt,cxpiignarc nequennt, fuis potius armis oenbsp;ciditntur cr pereunt,

158 Vidipræuaricantcs, SCtabcfcebamtqui'a eloquia tua non euftodierunt.

Singulari tadio crmoleflia animi afßciuntur ßde» les contra perfidos, ea potißimum eau fa, quod odiuntnbsp;deum,çrlegem eius '»^e£lantur:cotemnunt omnia quienbsp;ad detim pertinent, fed fine timoré tranfgrcdiuntur logénbsp;dei,qu£ ctiam natura lex efl,cripfa uoluntas fummibonbsp;ni,qua omnibus bene utdt cr bene facit. Ncc aha rationenbsp;leges tulit hominibus,quàm ut ipfis quoq^ bene effet,chanbsp;ritas,gaudiivm çy pax inter bonos conferuaretur, ZT nenbsp;mo alteri infèrret,quodfibi nohet fieri. Quorum omniitnbsp;aduerfa uolunt,cr pro uiribus feîiantur zr profequunnbsp;tur impif, quos lex quo^ domini copefeendos legitimisnbsp;medifsdecernit zr docet.

Videquoniam mandata tua dilexi domi nc:in mifericordia tua uiuifica me*

Amorem legis, ut ubi^,dei in nos dileëliontm ZS“ bo» nitatem coiunâam habere,teflatur. AÜegat autem finenbsp;omni arrogantia, ex pura cofeientia coram deo ualde fenbsp;le^em domini amouiflê, ex qua didiciflèt beneplacitunt

TMILIIM»

dei, Cf modum colendi dominum. Quia uero fciuijfe legem, necamauiffè quidem,ideo neceflór^nbsp;adhuc obedient iam ex fide or at, ut aßiflat fcilicet ad 0nbsp;feruantiam legis,ut uiuificetur,^ ad omne bonum opUInbsp;alacerfiat at que propenfus, non defidiofusnbsp;nbsp;nbsp;ceffator.

Semper autem gratiam aüegat,nunquam mérita,

  • • 60 Principiuniuerborfituorumueritas(cr)

in ætern um om nia iudicia iuftitiæ tuae* initium omnium diélorum zr fadortim tuoru,odeitt,nbsp;ueritas efl criuflitia,qua Zf' perflant in omne atuon-tdnbsp;fane in conditione rerum faéto oflenfum efi,poflea imt^nbsp;tuit in promulgatione legis, in omnibus quoique deUfnbsp;uelgeßit cum fuis,uel ipfis geréda pracepit. At^nbsp;ternum omne iudicium luftitia tua, non labefaâari po*nbsp;tefl ueritas zr fanâitas alicuius operis uel uerbi ttûnbsp;aternum. Efl enim fumma finis cr initium totius l(£^‘

Sin .Qj.

Rincipes perfecuti funtw^ tis.*amp;à uerbis tuis formid»****’nbsp;cormeum*

_____ Canit fubinde fluditvm legis luptatem ac fecuritatem,quam lUa parit. Principe! ditdnbsp;fe perfequutos ejfe, qui fcilicet aflimatione butn^nit^nbsp;gni funt 'm mundo, quorum pietas utpericlitaturi^ynbsp;menter fDrtunifs,copifs, honoribus,oble{îam(nthnbsp;centifs 'm hoc mundo , fic quoque nimium raro 'vnttffdnbsp;Zr Immaculata 'muenitur. Qumzr ueritateinnbsp;bus ex uerbo dei frequenter irafcuntur, quod bit ptUfiu^fnbsp;conqueritur, ZT rcgiiisipfepropheta,fedut'mqi^‘^^^*nbsp;niter,non alia enim ex caufa, quàm quia pietalfS e^rnbsp;âatorcm dcprchëdiffent uel crederent. Suuntaid^nbsp;nonillos mendaeesCf caducos homines expiiK'/P^.nbsp;uerba dei, ne ilia tranfgirederetur, iuxta ihud: HoUte tl^nbsp;mere coî qui corpus occidunt, cre. Ego oflendo uobifnbsp;quem timere debeatis. Cum hoefanilo timoré cotih*»^nbsp;(lum eflgaudium uertmi zf folidum,de quofeqid^'*'^“ ,

  • * 6 X. Lætabor ego fuper eioquia tuaînbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu*

inuenit fpolia multa*

Gaudens ego fum femper fuper eloquia licet fcio omnes ueritatis aduerfarios umeere ZT fnbsp;care minime poffe. Contra hune fltmulum calcitraïuesnbsp;fefc offindent,liedent,dilf)crdent potius qttàm ueritate,nbsp;qua permanct firtißima fimper,irMmcibi‘^PC^^!*‘^‘^*nbsp;triumphans fuper omnes aduerfarios huiusu^'^ P*”nbsp;teflates,ßrtio'r eft enim utifo,fcemiitis, regihus,C^ omninbsp;bus. Gauif is fu/m autem fuper tua eloquia perinde ac flnbsp;mueniffem fpolia multa,quando deuiüis hoftibus,oecu»nbsp;pat uiâor zr detrahit pretiofißima quaqi tutusac aia»nbsp;cerabfqi timoré,

Iniquitatem odiohabui Si abominatus fumdegem autem tuam dilexi*

liendacium ac uanitatem opponent legi dcijtgnifi^ cat nihil nifi mendaciwm effe atq^ nihilum, quicquid le»nbsp;gi dei aduerfatur. Qvanquam,ut aliasfepcin hoc Pfal»nbsp;mo diâio gt;u)n tarn mendacium notât quàm caternbsp;turn homitMn mendoformn, ueritatem cr uirtutë abo»nbsp;ittinane

IG


-ocr page 365-

l’iALTERIVM

UbittijWM : nundacium autem fàuentium ac Jefindett* er amantiumjhos fe deteflatum fitiffe tefiatur. Lenbsp;?t«t autem tuam amaui,ueritatê er fanàitatem doiîri^nbsp;la tu£ uehementer dilexi.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cnim melius, quàm 4

fuMwo bono optime ordinata lex ? ad confequentUt fiim 'fuun bonum, ueram bcatitudinem, ad quam lex donuninbsp;ffia efi,fi ex fide er charitate obferuari fiudeatur.

'^4 Septies in die laudem dixi tibi fuper iudi cia iuftitiæ ruæ»

Quod adÿcit fe fepties 'm die laudare dominum ob

* nbsp;nbsp;indicia eius, quibusfcilicet ex fumma aquitate c unâa

idnünifirat, idem eft atq; identidem fe laudibiis eins ua* eure, multis fcilicet uicibus er iugiter: quafi dicere uo*nbsp;Quotidic et uehementer infieti tun laudtbus fupernbsp;indicia iufittiie,quiafide uerborum tuorum tuonos mo*nbsp;iufiificas. Trahitur hoc ad feptem horos canonicos,

^xod fatisprobari pofiit, fi in lege domini legerent er 168' Scruaui mandata tua amp; teftimonia tuaj quia omnes uiæ meæ in confpedu tuo*nbsp;Obferuaui mandata,obfequutus fum nota tuo per 0*nbsp;nnia, quee mihi priuathn peragenda commendafii, quienbsp;adglonamtuamljgt;eäant,er non fum oblitus miltipli*nbsp;cium promfiionum er magnalium ex lege tua reuela*nbsp;taram. Qmnes entm uiic mea tn con/fieëlu tuo, omnia tenbsp;pro'fente, feiente cr adiuuante ago, nec aliquid pecca*nbsp;torum meor um latere te poteR. Idenim eli,omnes uios,nbsp;cMtâias fcilicet aäiones coram domino mfiituere, cr uenbsp;lutinocults eiusfauëtK er fuccefiiidantis omnia agere.

Thau

Ppropi nquec deprecatio mea itl côfpedu tuo domine;iuxta elonbsp;quium tuum da mihi intelledû.


THILLTM* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;179

W(effèe/ïlt;juo(j;prteceptadotmni pro omniuiriticon^ tendendo aßiduc adimplere : CT fi ^ifo minus fnccedjt,nbsp;ut tequuin effet, d gratia dei per lt;hnflam implorandttnbsp;non ce/farc, nthd tnfuper fuis aäibus afcribere ,fedgranbsp;Dei.

167 Cuftodiuit anima mra teftimonia tua: óC. dilexitea uehementer,

Sperat zr pendct à uerbis dei domini prlt;ecepto, le^ gig; eius fèdulo findet, nihil guod ip/t non 'probeturfit*nbsp;fiipiens,fine intermißione memorans dei bonitatem,^^nbsp;pronüffa magnalia cumgratiarumaéltone. Denigue ue*nbsp;hcmtnter amauit Itgem domini, ut omnem obleéiatio»nbsp;Item animi qua fierit, non m comemplattone fola creatttnbsp;r arum, fed ipfius creatoris bonitate,gratia cr omnipo*nbsp;tcntia: unde abundefufioO! pofiit animttf adprofèélumnbsp;_ fidei,fitei ZT eharitatis.


»Kditentur, canonicis fcilicet feripturis ucteris cr noui ^^fiamenti mtenti quotidie fepties,fi tarnen prolixior fitnbsp;^opituloru afiignatio, breuior autem pfalmodia, exclu*nbsp;fis deniq; fanâorum legendis, non ut non legantur qutenbsp;fis probatiores mueniuntur,ut effent fiudtofe er manbsp;examinandi, fed ut prater horos ifios, quos laüantnbsp;^Wnicos, talia fanüortmgefia, non adultcrata à que*nbsp;finufîs monachis pro fuo ufu cr ualore ad fidet cr cha*nbsp;S'itatis exercitiusn er profèôlû legerentur feorfum, iwzinbsp;Ml choro difcipulorum fcripturic canonicie,erfine quie*nbsp;fi'i Wdc prouocado, de quo plura dteere liberet, nifi brenbsp;I Kit« mfiituti prohiberet.

Pax multa diligentibus Icgem tuât amp; no cftillis feandalum.

lt;ji nuilta, falus cr filicitos manet eos qiù diligunt iegetn dei, qui die cr node meditantur in ea, qui profè*nbsp;fsmtfibi cr ccclefiie dei noua ac uetera, qui élucidantnbsp;faptentiam fidelibusfyncere CT fimpliciter,quorumnbsp;sswnefiudium efi inferere mundo cognitionem er amo*nbsp;''en creatoris, charitatem plantare m eleâorum pedo*nbsp;’¦if’iM, Ht placcat iBis quicquid domino placet, ut domi*nbsp;'seplacere cupiant per omnia. lamautem quicreduntnbsp;Ûquot; diligunt legem dei, iußificati habent pacem Ml cotianbsp;fiieittqs, cr nihil iBis offcndiculi occurrit. Non quidcmnbsp;finper er omnibus re er experientia, quantum ad ex*nbsp;Vernum hominem, fed quo ad ffiiritu, qui huiufmodt fia*nbsp;agnofcit, quomodo ad gloriam dci infiituatur omnisnbsp;'sitefandorum habitus, quibus nunquam deeft fua Jr*nbsp;bcitos, coc^ necgaudiu ^iritus er uerum deefi. Omnianbsp;'MW» boni confuliint,pacifici,manfueti,humiles, quibusnbsp;If e cooperantur m bonum.

Expedabä falutare tuu domine: amp; man* data tuadilcxi(/èci.)

lamdudiim Dauid er eledi ueteris legw er 'tnfigni* ier fideles expedauerunt falutare dei Chrifium domi*nbsp;ex feripturis promiffum ; is enimperantonomafiänbsp;falutare dei diciturin lege cr prophetis. Etpraceptanbsp;!nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;issafici,non obmifi facere, etiam fide iufiificatus à pec*

eatis,quod non fit otiofa fides, fedgrandia operetur, Sf ‘”*’’1 do»K(n falutare confequi cr participare uolumus.

__Hoe meum tam prolixutn canticum fx deuotione uera cordts deprompttiw, nondatn tarnen ad P**nbsp;plenum animo euacuato, qui» plura dicere potuerm exnbsp;rediidantia ftdei, fed deficientihus alphabêti Uteris, iantnbsp;ad fine ufque cum iubdo uocis er cordis dccantatü,or9nbsp;ad te propmquetjtibi deo meogratum fit cracceptam,nbsp;iuxta eloquiü tiiam fac me intelligentem ,utfapicas fintnbsp;fecundZ te, à te doiias, er ex facro eloquio infiruitus,nbsp;non fecundum faptentiam huius mundi, uel traditionesnbsp;humanas.

Inirctpoftulatiomea in confpedu tuo.'fe cundum eloquium ruum cripe me.

Nihil quidem ignoras eorum qult;e funt cr dictmtur. Ut cor cr renes probare tut fit iuris tantum,ut non igtionbsp;res defideria mea, er orationes meas antequam prieconnbsp;cepi, prtenofii, fedgratïam tuam mihi oro negare nolis^nbsp;fed ampleâi exaudireq; preces meas. Sicut promt fifii adnbsp;te confùgiciuibus redemptionë, fie pro'fta nunc rogan»nbsp;ti confolationem. Ingredi orationem coram deo, eR ex*nbsp;audiri neccfiitatcs orantium cum fide, quam domtnusnbsp;non/femet.

171 Erudabuntlabia meahymnü, cum do.-cueris me iuftificationes tuas.

Ex corde producent ttbi hymnum, de fidei er fidtt* tix thefauro eruSiabunt tibi gratiarimilionem labidnbsp;mea. Tu ucrointerim magisacmaÿsdocebisme fia*


-ocr page 366-

I

PSALTERIVM

tuta tua, ut fciam certo in quo tibi coinplacere poßim, quomodo digne tibi feruùm.

17 X Pronuntiabit lingua tnea eloquiu mum.* quia omnia mandata ma æquitas.

Eademfepc repetit more Uudantium atq; canentium. Legâ^inquit,doeebo, rutninabo quotidie data à te nobiinbsp;legë pietatK. omnia enim,ut iam fepe diélu eß, prtece=:nbsp;pta tua ipfa iufiitia ßunt. Qjticquid alij prtedpiut prte^nbsp;ter uelcotra legem tuäiußitia no eß,omne enim iufiitianbsp;tu priecepifii. No quod lex ipfa, fed obferuatia legis,crnbsp;ea ex fide hominu iufiitia fit, Mide iufim à domino ha^nbsp;beaturtéqua ante iufia funt domini mâdata, quia donbsp;nüno placita, cuiue uolunttbs efi ipfa régula iufiitilt;e.

,yFiat manus tuautfaluetme;quonia man data tua elegigt;

Optare cr expeâare auxilium dontini dignum reds Minfi delnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defiituatur. Fieri manum domini ad auxiU

andumfioeutio efi Hebraica, idem fignificans quod mas nusnbsp;nbsp;nbsp;potentia tua auxilio mihi fit,quandoquidem uiri

bus mets fum nihil. Gaudet autem dominus cxorari, or pro gratia interpellari,propter quod cr firmulaoransnbsp;di Chrifius di{lauit,inorationepernodauit, honünibusnbsp;in cxemplu/m:nbsp;nbsp;nbsp;infuperfine intermißione orandu dos

cuit Ifiiritus apofiolicus ? Quia mandata tua elegi, qute tu mandafii pra omnibus alijs placet,funt enim optima.nbsp;Concupiuifalutare mum domine:amp;Iexnbsp;tua meditatio mea eft*

Omnium fandorumprifcorum perpetuum defide* DcGderium riu/m fiât eius faUttis acrcdemptionis d malo peceati^nbsp;ptotum.nbsp;nbsp;nbsp;quodgeneri humano promijfum erat ab exordio fuo,^^

frequenter renoua turn ad patriarchas crprophetas.De quo uerifimile eficogitafieauthorem fanâühuiusPfalnbsp;mi,quoties defalute cecmitgenerali. Infuper legem dosnbsp;minifatetur fiepiui deledationem fuam fitifie, ex qua innbsp;teUigunt omnes fidelesmagnitudinem potentiaerbosnbsp;nitatis diuina, er immenfam gratiam ad genus humasnbsp;num. nihil enim fandis dulciuscontëplatione legis dei,nbsp;er beneficiorum ad pios.

  • 175 Viuet anima mea 8i. laudabit tc:amp;iudi^nbsp;da tua adiuuabunt me.

Viuerecupitanimamfuam,idcfi,perdeibonitatent habere : er 'm fiiiritu fando uiuere, nec alia ratiosnbsp;ne etiam temporalem uitafandi cupiunt, quam utglosnbsp;rificationi diuma 'mfifiant'm feer alijs, fempergratiasnbsp;agant domino, er magnitudinem glorie fue depredisnbsp;cent multis * Deniq; cupit iudicijs dei 'm lege propofitisnbsp;fidere atq^ mherere : idq; efificere ut ca 'm noftram falusnbsp;tem exerceantur,ut fandi conßrtentur 'm tribulationisnbsp;bus,crcdentes iUuminentur er feruentur,impij impedisnbsp;antur 'mpeßimis 'mfiitutis fuis, eruel exemplo uindidenbsp;dei profint mundo, qui piam conuerfationem deteßan*nbsp;tur,er dominum blajphemant.

  • 176 Erraui ficutouis quæ periltt quaere feruûnbsp;tuum domine, quia mandata ma non fumnbsp;oblitus*

Doeet etiam quod dum errât eledfeupiditatibus car» tûsabdudià uiaditi, non tarnen obliuifcuntur preces

THILLIM.

ptorltm dei , non abijciunt omnem curant rede uiuem^ Hmc efi iüisexagitatio confeientia, qua tandemutfibinbsp;difrliccant adducuntur, er ad dominum pro ueniabosnbsp;noq; jfiiritu clament. Monet, deu noefempergratiafuanbsp;prauenire, nb errorefua dignationereuocare. FSonnbsp;eo autem errore, quo à lege dei declinauerit, fed eo quinbsp;efi citra obliuioncm praceptorum dei, feilicet citra hocnbsp;ut an'tmus omnium corum ftudio foluatur, qui potefi e*nbsp;tiamcadere'melcdos.

PSALMVS CXX.

Canticum graduum*

Quicquid de hoc titulo tudai dijfiutent amp; ttofr'’» profiduum quortmdam carmina funt 'm pietate cruesnbsp;ro dei cultu : hoc enim pV7fignificare potefi. Denbsp;quo cogitent facratiora er meliora,quigt;naiorifimtfigt;i*nbsp;ritu donatieruditione,iam diu didicimus detitu»nbsp;lis dubitare.

A R G V M E N. Oratio efi contra 'mfidias impiorugt; !nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominum cumtribularef da

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;’3ui,ô^exaudiuitme*

I Âl! P‘i»ttliaris efifandis omnibus,fieut 0’ 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fando fandor um Chrifio domino, tribut piis

latio cr anguflia 'm hoc mundo, cimt 'inter 'im impiorum portio jèlicior cernatur erexpetibilior.Sed iftidumMrnbsp;bari 'mcipiunt,a}i'mwn dejfiodent, er blaffihentant do^nbsp;minum : illi ucro ad dominum dettm quem folum 0nbsp;rum agnofcunt ,folum clamant animo er uocibus, cumnbsp;fidutia exauditionis.certi de domini pietate.-crisfi“^^nbsp;ade fi, imô prauenit orantium uota dum uult exaudire,nbsp;fcilicet diom prodefi faluti orantium, er dum profidt adnbsp;dcigloriam, qu£ tantum à fandis mtenditur. Exaudiuitnbsp;me, mquittfictributatisaded, ut fuam mterpellaut‘bgt;‘*nbsp;bonitatem er mclamantibus fefe negare non pofiit.

X Domine libéra anima meam alabijs«*’’' quis(cr)à lingua dolofa*

De Imgua mendaci er fraudium concinnatrice pir* tißimum queritur, eo quod nthil frrè res humants itquenbsp;turbet, bonosq; ac ueri fiudiofos uehementiaso^'idat:nbsp;ideo orat dominum, ut ab hominummalediceiiti‘Snbsp;beret, quinihd contrapios quosodiimtloqi«fnbsp;nifi mendacia. Dolofa autem Imgua dicitur, quefingdnbsp;uerifimilia,pra:tcxithonefium er amabile, cumreueranbsp;mendacio agat omnia, 'muidia uel odio contra promosnbsp;tores ueritatis er fidei.

Quiddemrtibi,autquidappoflatui^^*“*

’ adlinguamdolofamî’

iftud ad cu/m dicitur, qui mendaci l'mgua bonis accers fitmoleftiam. Eiufinodi enim blateronesdttm alios pesnbsp;tuntjfeipfos 'm exitium précipitant, id hic uerbis motietnbsp;prophet a dum quérit, quid nam eis cofèrat Imgua mensnbsp;dax, perniciem fané ey fraudem uetKnatam abfq; timosnbsp;re dei. là/nguam autem aüoquiturfecimdu Hebraos •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

eandem tarnen fiententiam recidit uetus translatio, qa^ nundacem aîloquitur, pramium malignitatis 'mquiretis,nbsp;quod fufurronem ac detradorem manet.

g Sagittae potentis acutætcum carbonibus defolatorijs,

Exclamas


-ocr page 367-

PÎALTERIVM

^clttnutioiK expriffiit quàm peflilens rn ßt lïngM ßlt;^lentttyconfirens earn fagittis acutis uiri ualidi,nbsp;JKi ut arcum firtiter multum^ tendit, ita. penitiut fa*nbsp;Kitt« infigit, quapeflem augetßßnt fagittic iHa: etiantnbsp;^acuattc. Item carbonibiK uehementißime urentibuf etnbsp;^»tißimefiruentibut,quales Hcbriei dicunt carbonesnbsp;^iperorum. Vtßt fenfust Tam firtiter uims infigiturnbsp;l^iculo Utali, cr- tarn acute penetrate ut prieter te nemonbsp;(iiccurrere poßit: ßc mûrit diuturnam 'mfamiam,ut tunnbsp;f‘i(ile extmgui poßit uerbun mendax.

Hei mihi quia incoiatus meus prolonga« tUs eft:habitaui cum habitantibus Cedar;nbsp;^onfirt agcre er conuerfari mter mendaces erfrau*nbsp;^lètos huiufmodi extlio, quad firtur mter barbaros fi»nbsp;Xnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populos, inter homines perfidos er uiolentos, qui

ftaèlitarunt more comparantur Arabibus, Cedarenis, ^ßtaehtis, erreliquisperpetuis ludieorumhoflibuf ernbsp;ofitibus.ApudiUosenim lfraelitlt;e fempermaleaudieanbsp;^“ft, (yfemper perfecutiones expcäabant uel fentie*nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;No« f «iw certu hic habetur, Mofoch fi proprium

^^gt;uisuocabulum fit, utTufcorum uel Cappadocum, “'l ßnaelitarum fagittox exercentium: uel appellatiuu,nbsp;îi’od prifeus fenfiffc uidetur.

*nukum incolafuit anima mea; cum his ‘l^ioderuntpacem,

NiwiiMM diu moleftias exilij mter huiufmodi homi* P^lfitx fum : uolui enim cum odientibus pacem pad*nbsp;conuerfari, 'm bono uincere malum, fed nequiequa.nbsp;^“cent enim odiunt homines )raudulenti,filq fatana,nbsp;5*** piJter eft iurgiorum, odij er ctedium. Hoc non tan*nbsp;^•*»11 ùuHidj cum Säule ufui uenit, fed pijs omnibus, quinbsp;pad fludeant,bella patiantur,

pacificusîcum loquebar illis, impu

s ’’li. Ego ipßßmia paxfiifemper omnibus, etiam impro* nihil mail mtentaui, pacificus femper fii, totus pacinbsp;'quot;^ni, qu£cunque ad pacem faciunt loquebar femper,nbsp;CO ipfo lUi ad bellum excitaiuur. Nibil apud impro*nbsp;eßtei aliud, quàm ut quoties loqui iUis conarer pa»nbsp;iHi ifide concitabantur ad beUa. Tales lupos expenbsp;*'“^tur ubiq; oues Chrifli,qult;e uocem paftoris fui cupi*nbsp;*^^ßqui ferio. Agunt enim 'm medio contentioforumnbsp;’“'»•Ionnbsp;nbsp;nbsp;feuiunt 'm benemerentern, quia 'impij funtf

^ßnecharitatedei.

PSALMVS CXXI. Canticum graduum,

  • • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G V M E N T. Impiorrttio auxil'tj diumi, utfit

  • * ’^Ifiidione folatium.

Euaui oculos meos in montest ^il unde uenietauxilium mihi.

Dicere utdt fefuper montibus conflitu» ää tiWM, coniceiß'e 'm omnem dreunquaquenbsp;oculos atq; /ßeculatum, uttde fibi auxilia ue*nbsp;^nrent. Idnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ppf. aHegoriam ^xit ,fimilitudine mu*

ab Ulis, qui expedantes auxilia ex teditioribus lo9 ‘^’’^ccidiHMur, unde iüa demum adueniant.exce^anbsp;dingo defideriü mfm, »t dertHilQ dh onwi»

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i8o

btis, tu domine fuccurras pictate et potetia tua, iw ^«lOn folam confido.

X Auxilium meum à domino,qui fecitcce^ Ium amp; terram.

Ccrlo mthi credenti aderit auxilium à domino, de^ propria uirtutedefßeranti, non à dtjs uelhominibus ui*nbsp;U(s uel mor tuis,non ab aliqua creatura, fed à domino ernbsp;fadore coeli er terne, cut omnis creatura fubieda ed,nbsp;Cr ad nutum cogitur obedirequi folus faluare poted.nbsp;Cuius refi-icata potentilt;e memoria /fern fibi efficaciusnbsp;confirmât.Is folus m omnibus neeeßitattbus muocandusnbsp;ed,qui omnipotens honorem bonitatis er clementue pdnbsp;terne alteri non cedit, fed unit fe agnofei fummum bo*nbsp;num ab omnibtts,qualc er ed,er fi-ui deledatur.

Non detin comotionem pedem tuumt nequedormitetquicuftodiite.

'Verba fandorum funt fe muicem confolantium, er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*quot;

ad expedandum opem diuinam exhortantium. Poüice* tur ergo quifque alteri, dominum hand permiffurum utnbsp;pedeseiuslabatuur,hoccd,m mala mcidat quteuerenbsp;mala fint. Ciuantumlibet en'im impugnentur fandi,grasnbsp;tia tarnen dei femper perfiflent in pietate erfidutia connbsp;tra fludia impiorum. Non dormitabit qui cufiodit te,nSnbsp;diu dißimulabit neeeßitates fuorum,non obliutfeeturnbsp;tui qui te folicitc amat,er fibi fidentemgubernat.

. Eccenondormitabitneque dormietqui ^’’cuftoditlfraël.

Amplificatioeflmore feripturæ, etiam finobis ui^ omnifeien deantur inuerfa. Qmi enim non dormitabit,multo minus tî» dei.,nbsp;dormiet: fed is fenfus eß, Non dormitabit, mtdto minusnbsp;dormiet.Fideles enim fuos deus no deferit,mtuetur fem*nbsp;per,uigilat fidelißimus paflor, nuHa Ml ilium cadit neglinbsp;gentia, etiam minimarum rerum, multo minus elcdo*nbsp;rum fuorum,pro quibus unigertitum fuum tradidit, pronbsp;pter quos condidit omnia, qui funt findamentum uni*nbsp;uerfi. Non deni^ fuos tentarifinit fupra quàm poßintnbsp;fuffèrre.

Dominus cuftodit te, dominus prote* âio tua fuper manum dexteram tuam.

Adcft tibi, 0 frater uel anima, pius er omnipotens, umbra eß fiauißima fuis,à dextris eß, femper prüfens,nbsp;er ut nos quoq^ loquimur, paratus ad manum definfornbsp;et protedor, ut firtiter teneat nutabundum. Non eß utnbsp;ab ^eßu caloris exuraris, nemo te hoßis aggredi aude*nbsp;bit,nullo periculo fubiacebis fi iUi fidas, quiß deßitcrit,nbsp;nihil iuuabit tota deemonts er hominum firtitudo.

6 Perdiemfolnonurette, nequelunaper noäem.

Omni tempore fecurus eris, protegente te domino, in profieris er achterfis, 'm tetationibus magnis er parnbsp;uis, quocuni^ tempore incurfent fiue ^eßu diumo, fiuenbsp;nodurno frigore. In calidioribus enim regionibus iUisnbsp;ut 'mtolcrabiHscdaßus diei,ficfrigus nodurnumno*nbsp;xium ed.

y Dominus cuftoditteab omni malo: cu-ftodiatanimam tuam(domtn(w.)

Quod per ifllegoriani dixerat, nuncfimpliciter ex«


-ocr page 368-

P sALTERITM

pîicat, Ab omni malocuflodict te dominus, quÙïibctad^ uerfaoccurrant tibi non oberunt,fed magis proficientnbsp;ßfideliter deo ddhieferii,fi domino tecommittäs. Ani^nbsp;tnam tuam cuflodiet, etiam fi corpus interim nonihilpdnbsp;¦ tiatur,^^ caro remurmuret, animam tarnen tuam faluanbsp;bit: quanijuamnbsp;nbsp;nbsp;anima pro tota fubflantia capi poßit

nonraro.

8 Dominus cuftodi'atintroJtum tuü SC cxi tum tuum; ex hoc nuc, 8C ufqj in fcculunnnbsp;Canit fucce/fum negotiorum. Vitlt;e nanque aäionesnbsp;fcriptura egreffum uocat CT 'tngrefjiim, locutione tri=!

Prxtntu

dei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;externa curare uolueris fiue interna,tecum femper

dominus erit faluator er cuftos.Sine fine in priefentiubc ta er futur a domino fidentes non relimjuemur. Itti ergonbsp;dominofoli adhterendum efi, is colendus er adorandutnbsp;Mtice:nulla crcatura opus habemus, domino miferante.nbsp;Vide in traiiatibus Auguftini hoc loco, quonwdo lau*nbsp;des tradaueritfiandte chriftinie foemina in Afi-ica ob finbsp;dem martyrio coronatie.

PSALMVS CXXIU Canticum graduum.

Superioribus duobus non additum in Hebrro edno*

men Dauidis, ut er quibufdam alijs fequentibus canti* cts graduum.


ARGVMENTVM« Gratulatio efi pro filici fialu ecclefilt;e.


Studium clt; vcmoni^r».


undi fandam concionem,olim in prlt;ecipuis tribus folen* nitatibus.ad eum locum ubi erat tabernaculum foederis.


erfubeo tantjuam typo ardor filiorum dei erga inflau* rationêecclefitt Chrifli. Dicit ergo fidelis, Gauifus fumnbsp;in Ifiiritu deuotionis moie, lt;iuando audiui ifraelitos fein*nbsp;uicem ad adeundum domum domini inuitantes,ad rcli*


giofa gaudia in domino, uel multos a/firare ad dei co* gnitionem, amorem er cultum: tjiiafi dicentes, Ad do*nbsp;tnum domini ibimus,ubi, ut par efl, er homines obligannbsp;tur, dominum deum unum folum er uerum prout uo=nbsp;luit m Ipiritu adorabimus,pofl^ttam nobis uere innotuitnbsp;perfidem conditor nofler.

1 Stances erant pedes noftri in atrqs tuis lerufalem*

Cum multagratuïatione er admiratione flantes fiii* mus in atrijs, uidentes mfinitam multitudinem uenien*nbsp;tium ad templwm, ad deum glorificandum er fatisfaci*nbsp;endum legi. id fanäi cum ingenti gaudio contemplabannbsp;tur, utauidi erant glorhe dei amplificandlt;e er multoritnbsp;Gluts fan* pfofiäuum. Nos ^uo^j ^ui peruenimus ad hancgratianbsp;Aorum. dfi, Ut ciues fanilorum er domefitei dei fiili fimus, ernbsp;ius ciuilitatis inter pios receperimu5,gaudemus de pro*nbsp;fiilu piorum numero er merito, de fanilificatione no*nbsp;minis dei, er de impletione er obferuantia mandatorunbsp;dei. Efl autem lerufalem confortium er ciuUitas, deumnbsp;ficrum colëtium ubi^ locorum. lam olim ar£la erat er

THILLIM» * modica, nunc toto mundo diffùfa crglorificatd, ^uiitnbsp;donuno dco deuota, er affumpta 'tngratiam deif repu«nbsp;diata infilici perfidorum ludaorumfynagoga.

lerufalem quæ ædificatur utciuitas : cu* ius participatio eius in idipfum«

hx defiderio adcumdi facram urbem canit earn tcdi* ficatam,ut par efl adificari urbem, proprie^ confocia*nbsp;tam,eroptata'cinium unanimitate optime conflitutatn.nbsp;Nos ex utuis er nerts lapidibus conflruää canimus ernbsp;hetamur fanéiorum ecclefiam, Inqua ciuitate ciuescon rum.nbsp;cordia er charitate fumma conglutinamur tn connut*nbsp;ne gaudium er commodum flnritus er animi,fedO’nbsp;corporum:non ea ejua dißidere folet à dco ermutuunt.nbsp;Non pertinent ad hanc ecclefiam uacui fide uera et chanbsp;ritate,feditiofi,fuperbi,er iniuriofifibi tantum platennbsp;tes, erfuofenfu abtmdantes, quamlibet fefe pronbsp;bus er catholicis uenditent.

  • 4 nbsp;II lu c enim afcenderunt tribus, tribus donbsp;minitteftimonium Ifraél,ad confitendui»nbsp;nomini domini,

Exoraculoeriu/fiidei fingula tribus adibanill^^ rofolyma/mibt nomen domini celebraturi. Etnbsp;po. RfMtTrf autem peruenerunt ad dei eccleflat» omaefnbsp;cognationes nationum orbis:no lt;jutelibet,fed tribuinbsp;mini, elcitifilififcilicetperadoptionem.nbsp;raéi,qucm refiruttt fide er moribus, non cariu O',nbsp;guine, quales potius iudicant, er ut nothosreptuiiai^’ |nbsp;Veniunt autem ad confitendum nomini domnb'l^^l^.nbsp;lumopusfanëlorum efl, erfacrificiumnoult;elegù^^nbsp;Chrtflum finem Icgis er complemeni um,uno P^r^L^nbsp;facrificio oblato pro toto mundo. Nam CTnbsp;teneur tn regno Meßw omnia ccjfatura facrifteia, pr^nbsp;ter usticam gratiarumailiomm erlaudent dowini»**nbsp;fctlicct omne bonum deo acceptum refiratur t bonuni*nbsp;bus nihil.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

  • 5 nbsp;Quia illicfederuntfedesiniudiciot^dfSnbsp;fuper domum Dauid,

Bierofolyma locus efl folij, regnifer'^fl^ iufiijt ubi omnia ex fumma lt;equitate inflituaniur etnbsp;In ecclefia autè ciuitatis del indices,id efl,tbroi’‘rnbsp;fuper domu Dauid doâores Irgis er euangeliftnbsp;uerifilij Chrifli, quiinflgt;iritueruerbodeiiudie‘»^i^nbsp;deles er impios cum fuis dodrinis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Rogatequæadpacemfuntlef“*^^ abundantiadiligentibuste,nbsp;Cum lerufalem diuinitus inflituta effet, Utnbsp;remoniarum er regnifedeseffet, abhuiu^ p“^^nbsp;citate totius populi er regni pax atq; pro/f enteis penbsp;debat. Poflulanda quoq- in ecclefia dei ed à dotitiwnbsp;optada fanditas er profidus fandorum ernbsp;clefilt;e,utpro/fiercnturamatoreseius,benedidioninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

repleantur fideles erpijstudiofißime femper oran nbsp;nbsp;P

efl pro ecclefia dei, quansumlibet fanda O' deo anta li flgt;onfa:fic enim flnritus domini docet, ftc exigut i^nbsp;aßidua pericula, fic fill] matrem honorare pracipiutuf'nbsp;7 Fiat pax in uirtute tua î C O’) abundantia

inturribustuis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-


-ocr page 369-

if

PSALTERIVH

S«u ¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P’‘° capitur,oratur^ Mfaluißnt

%t. ®WnfJ ^«t ßrtitudine animi nbsp;nbsp;conflantia accepta à do

»lino ea utantur in profeäum ecclcfia,ut omnes fuas co RiUtiottcj conuertantnbsp;nbsp;nbsp;cur ax, quo iUi omnia fecunda

fint. Nam quicquid ferio petitur,id à domino promoue» i*fr,alioqui non orarifineret dominus,Orat quot^ uta»nbsp;^»¦’idtintia uelfuccejfux fit m palatijs ecclefiie, abundannbsp;iin J^iritualium bonorum in congregationibux fidelium,nbsp;jn^funtuariadona fi)iritusfanäi,in ufucrexercitionbsp;fuiHo adgloriam dei.

Propterfratresmeosamp;proximosmcos ^oquebar pacem de te»

Pro eo quod Hierofolymtx fedes religionis eft,habita» dei,locux diuini ctdtus,nbsp;nbsp;nbsp;ciuium fanäorum, de

^^nt omneîfratres fefe exiftimare filios ejJefanUte ur» eam^ amare, conferuare ey propugnare, omnet fenbsp;finuttuum diligere, cr laudare earn à domino glorificanbsp;pra reliquis urbibuf mundi. Et qui ecclefite catholinbsp;\ ''üt, fratret fefe agnofcunt ,utfilijfint ecclefiie, non nifinbsp;^na lUi precentur, etgratiam det mtdtiformem ad earnnbsp;^liredicent,faufta atque falutaria optent,ut ftgt;onfo fuonbsp;'iontino placeat,cr Chrifto capiti per fidem cr charitanbsp;^^mperfeâam adhiereat,O'ab omni erroredoilrimenbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niorum per dci clementtam femper in fuis membris

I nbsp;nbsp;nbsp;Pnrificetur, quo tandem exhibeatur J^onfo fuofinenut

^nlacrrugadignißimaftionfa,

opterdomumdotninidei noftri: quae bona tibi«

fcrc clariox explicatur,utide tantagloria ergra debeatur urbi fan£ie, quia domum domini iUic «ediftnbsp;'“’'Mam prauidit inftiiritu ZSquot; ordinauit Dauid, ad uo»nbsp;»ntatè domini,mdicato illic loco eleâo à domino, prosnbsp;•‘^«m pietate, crgloriam dei ibidem multix oftennbsp;^^^'Qjieram,mquiteidem,cr fedulo procurabo,optlt;tnbsp;precibus obtinebo bonum tibi, non qult;e funt meanbsp;^I'abo tantum,fed tui nominMgloriam,cr ecclefiefannbsp;^'^promotionë. Hec,inquam,omnia reiliux multo comnbsp;P^iunt in uerioremerfacratiorem ftnëlorum ciuiumnbsp;*^^lefiam,crinfacramurbem, quàm unquam compe»nbsp;**fri((t ift iüam terrenam Rierofolymam,quit pridem tonbsp;excifa eft,nbsp;nbsp;nbsp;deftituta omni /plendore priftino cr

fi'iëlinionta.Perpetuô fané fefeinuicêfaiiili hortantur ^i'andum pro iUius pace, cr omnimoda filicitate, utnbsp;Wfeitfr a^ant qui dtligunt earn, qui eius profeäum cunbsp;fpax cr félicitas fit intra mania eiux, er in finnbsp;ledibusfolidaftdes Cf dileâio. Ctuideniq; del eft,nbsp;F^tres çj, amicos agnofcit,quicMtq-, eundem confiten»nbsp;nouitq. uere dei donum tales effi, proinde ex amosnbsp;f P’'ecaftt«r continuo inftaurationi ecclefite,C!' Mt W“nbsp;Znbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dei continuo gloriofiusfanHificetur,^

P S A L H V S C X X U I« Canticum graduum,

G V. imploratio eft diuini auxibj in aduerfis. leuaui oculos meos qui hanbsp;ccelis«

Orantfandi omnes exagitaticontume I fc/î crdf4fwe,lt;tb ijsqui infiati proj]^en

THILLÏM« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l8l

tatibus huiut mundi turgent: er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus nulefti

funt fidelibus cr pijs- Oäi fie, ut fit, in magnis angori» bus deftferantes de omni creatura, ad dominum deumfonbsp;lumfidei fueaneboram iaciunt,ad ipfumfolum eleuantnbsp;oculos mentis fute,fidutiam falutis er euafionis eleuantnbsp;ad dcum,qui licet in ccelis habitet, quos er moderatur,nbsp;er quibus ut inftrumentis utitur ad opera gloria fuf etnbsp;falutem eleëioru,tamen humilia quaq; reßgt;icit, etiam M»nbsp;infimis omnipotent er omnia feiens.

4 Eccelîcutoculiferuorû in manibus do-minorumfuorum.

Elcgans er appofita fimilitudo eft feruorum ad domi nos fitos, Sicut en'maddigiticrepitum pnefto funt fer»nbsp;uuliad omne imperium dominorum, nihil negligétes eo fnuwwi».nbsp;rum qu«e domino placere nouerunt:fed erquoiiesabnbsp;alienis iniurijs appetuntur,oculis reftgt;iciunt ad fuum donbsp;minum, quod neminem tdium habeant qui eos uindicet,nbsp;toti funt iuris illorum, Sicut quoq; anetüa ad manum re»nbsp;fpicither«efue,intentifiime aduertens quid uelit uel pinnbsp;ceat:ficfan{li toti addiiii funt deo,nec alia quàm ipfiuxnbsp;manuuindicari fe pojfecredunt: uni ergo domino deonbsp;fuo coqueruntur omnes aduerfitates fuas, CT quicquidnbsp;patiuntur ab impijs, à quo folo qute irrogantur a malisnbsp;aduerfa depeBi precantur : fic er nos quoque non ceffinbsp;mus Jfierare in dominum,à quo folo recipimus omne bonbsp;num, cui obligamur omne noftrum obfequium, quifolusnbsp;prieftare poteft quo indigemus,

Sicutoculiancillae in manibus dominae fu^Hta ocuii noftri ad dominum deum nonbsp;ftrum,donee mifereatur noftri,

Contemptus er ignominia de quaquerunturfanâi, § ea potiftimum eft,quod dum opprimuntur ab impijs, lu ignomini».nbsp;dibrio habetur eorum quoq; religio, er ftudium colendinbsp;dcu ridetur, quafi inane et otiofum. Cum itaq; ante omnbsp;nia ordeant deigloriam, maxime eos excruciat blaftgt;henbsp;ma irrifio iUorum,erprojfieritas perfidorum mhocnbsp;mundo, qua potiuntur iudido diuino, unde er contranbsp;deum 'mfolefcere ad fuum ufq; tempus finuntur, mira lenbsp;nitate dei,quam nos conuenit imitari. Nihil ergo fanâûnbsp;reliquum fit, quàm ut ad dominum clament pro miferi»nbsp;cordia confequenda in tamis periculis, utfortiter er cinbsp;to fuccurrat, quandoquidem undiq; inimici pietatis in»nbsp;gruunt,inftant,conantur opprimere er calcare pro Mtrinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

buspietatem.

4 IVtifererc noftri domine, miferere noftrif quia multum repleti fumus defpedione.nbsp;(Qttia) muitu repleta eftanima noftra: opprobrium abundantibus (er) defpedio fixnbsp;perbis.

Plurimum uel plus nimio fatiata eft anima noftra, ex quotidiana opulentiumfubfannatione, er fuperborumnbsp;contemptu, qui de fuis bonis prafumentes, nos egenotnbsp;defßiciunt, nuBo habito reftieélu dei, qui pauperemfe»nbsp;cit «eque ac diuitem, quern iBinon credunt,

PSALMVS cxxiin.

Canticum graduum Dauidi*

A R G V .fii ß N T.GnttwrMwaflio,

ütih


-ocr page 370-

PS ALTERIVM

1 Ifi quia dominus eratin nobis, n lt;¦ r wl^wïi Certo credant fideles, deum tfdeljefibinbsp;Prxfenti» B Sl .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

deipijs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m maximts ettum tentationtbus,ut non de

figt;erent,fcd cumfidutia feinper innocent auxïlium gi-^a tilt fiit^iy dicant: Nifid parte nofira ftetifjet dominus^nbsp;nifi eius potent ia cr bonitM afiitiffet nobis,fuccurrifietnbsp;ac definfajjèt, tune cum impij nos perfecutifitnt mali»nbsp;gnitate intolerabili,uidebamur plané ad unum occubitunbsp;ri cr perdendi omnes. Sed abe^e dominus fuis non po*nbsp;tuitjtcut non ejfe pius uerax no potefi, fi tomen ilUnbsp;magnopere coafidatur,

a nifi quia dominus erat in nobis, cum ex» urgerent homines in nost

'Viuos certe nos uoluerant obruijjc,cr fic uafialfe,ut nihil noftrum refiare in animo cr corpore uideretur, etnbsp;ueluti buccellam panis deglutifife. In tantum enim impionbsp;rum fitror grajjatur in pios, ut omnes perdere mediten*nbsp;tur,diripere illorum bona,deprauarefamam, confiundenbsp;re expeâationem, conculcarefidem, bla/fibemare eumnbsp;cui fianili fidunt, omnem nequitiam fine timoré dei exernbsp;cere in fideles GT humiles.

  • 5 nbsp;forte uiuos deglutifîcnt nos. Cum irafeenbsp;retur furor eorum in nos.

Alia translatione uim hoflilem defcribit,^uam p^ non Vioientia effugere,nifi domino occurrente, nifi miraculonbsp;caUmuatB. ddfuerit. Non efi enim potentia contra uiolentiam aquanbsp;rum impetu currentium,quie obruunt omnia: fic calaminbsp;tates mgruunt fanilisj fi quando impqs à deo potëtatusnbsp;permittitur, fi uoluntatem nocendi fequatur uel conco*nbsp;mitetur facultas perficiendi,fi femel habent iUis foluannbsp;tur,ut quod libet liceat.TUMc,inquit,flumenualidum trnbsp;ruijfet, er ad unum omnes obrutos extinxiffet, pariternbsp;omnes aquis prtfocati peri/femusgrauiu tentationum,nbsp;nifi adfitiffet auxilium tuum,

4 fbrfitan aqua abforbuiffet nos. Torrentê pertranhuitanima noftra (torrens pertratfif*nbsp;fetanimamnoftram)

forfitan pertranfînetanima noftra aqua intolerabilem.

Tuncpetulantium flumen tranfi/fet fuperanimano* firam. V iolëtiora flumina cr fubitt inundationes tranfnbsp;frruntur ad fignificandum uim hoflium ineuitabilem,acnbsp;inop'mantes opprimentium. Quod quidem uetus tranf*nbsp;latio explicauit, dicens, Vorfitan pertranfiflet animamnbsp;noflraaqua intolerabilis:hoc efi, inimicoru nofiroru fienbsp;uitia nos totos uafiaffet, et de pijs impietas triuphafiet.

  • 6 Benediäus dominus, qui non dédit nosnbsp;in captionem dentibus eorum.

Truculentiam hofiium exaggerat magis, aßimulans il los beluts pritdam dentibus corripientibusnbsp;nbsp;nbsp;concer*

Râio om* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gratias autem agit domino, qui non permifit

Mum in d«i illos dominori in pios ad fuam libidinë,Efi enim aque 'm manu dom'mi robur cr aëiio impiorum atq; bonorum,nbsp;ut non poßint omnia qut uolunt, alioqui no fieret faluanbsp;omnis probitas. Nibil enim impif meditantur quàm pernbsp;fequi innocentes,amp;uiuereprogenio,fibi cofulere cum

THILLIM.

detrimcntoaliorum,defraterna charitate nilfeireilee cogitare,quam dominus uniec commendat.

  • 7 nbsp;Anima noftra ficut paffer erepta eft delà«nbsp;queo uenantium; laqucus eontritus eft, SCnbsp;nosliberatifumus.

Sortem quoq^ populi dei fimilem facit auicidt erepit laquco, Euafit,inquit, per deigratiam anima nofira uionbsp;lentiam manififiamcrudelium,et dolos occultos 'mfidi*nbsp;antium, quie non ego quidem prudentia natural: prteanbsp;ueram,fed quafi iam imprudes'mcideram,tenebartp ue*nbsp;lutfaucibus mortis : fed eontritus efi laqueus 'mfl)eratonbsp;dei nutu, frufirata funt omnia impiorit molimitM,et notnbsp;liberati fumus,non nofiris uiribus,iam enim perieramusnbsp;ex nofira malitia:fed,

  • 8 nbsp;Adiutorium noftrumin nominedompnbsp;ni qui fecit cœlum ôc terram.

Diuint bonitati falutë nofiramferamus acceptai,qnf pios non deferit : omnia enim moderatur er agit q«‘ßnbsp;cit omnia. H« igttwr iam diëla nullis reilius coinpf^^nbsp;quàm Chriftianis, qui id funt 'tn hoe mudo, quod ones Wnbsp;med'qs lupis, quod agni feleëli ad maëiationem, qu^snbsp;niq; totis uiribus mundus perfequitur exterrninortnbsp;conatur.

PSÄLMVS CXXV. Canticumgraduum.

A R G V M E N. Confolatio fidelium de iufli^^

. I Vi confidunt in domino, ficut mons Sion non comfflourb*'

(?«' habitatfln


«.«..WK »,^,4. \7*** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ,

.==== i^ominibus lerufalem et Zion fignific^ turfanëiorum ecclefia, Elt;t enim uera deiciuitos eft-Deünó^'^nbsp;hgt;orumfccuritateG-felicitatequ£utraqueàfiâeeJlmnbsp;deum,hic canitur,inde ait: Qui fie uerbo lüinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

fe^ totos deo deuoueiit, amp; ab eo pendent, ifli àonùno confecratitrunt,Grdiuinocultui dedieatt,cr '4‘‘P^’^nbsp;moueri non poterunt, ficut nee ntons ifie Zion,nbsp;tiimcommouebiturunquam fidelis, nee cadet ad tnortë,nbsp;uel àfide:'m aternum habitabit,omnis talis felicitO'du=‘nbsp;rabit,non loco fuo defiituetur, domino deo fio feruietfinbsp;deliter, uelfaltem annitetur toto corde adhitrere tHi.

ii. lerufalem.Montes incircüitueius.amp;do» minus in circumitu populi fui, exboenuenbsp;amp; ufquein fæculum.

A terrena lerufalem fimilitudinem accepit, uoluit^ dicere : Vrbem lerufalem montes cingufitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dup'^*

A deus cingit cr munit fuum populum,id^ infempiter gt;ium,nehofiesaccédant earn obruituri,G^K^ß^^^^^^^nbsp;exornata er pulchreconjfiicua 'mieditopofita, Sic do*nbsp;minus eft in circuitu populifuifidelis,ut benefaeiat,cir*nbsp;net, muniat ac defendat fideles fuos, GT fafiat habitarenbsp;confidenter,cx hoc gt ufq; 'm tetemum,non deferet unnbsp;quaminaduerfis.

3 Quia non reJinqucrftiowHM^uirgampcc» catorum fuperfortem iuftorumî ut no ex»nbsp;tendant iufti ad iniquitatem manus fuas.

Dominum adfore fuo populo tutorem femper exeo probat^ quod non fit permiffurus tmperareflUi^fp'^^^»

¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncn


-ocr page 371-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P SAt TERIVM

oitinebuiit iuflo! pcrfccutores impi/, t!UÎllt;i uioîett» ^‘“fiiduerfariiepoteßtitiioberit, ne inde fiat utcriuflinbsp;“'^^iniquitatem defteélant, hoe efi iufiitite ftudiofi etiamnbsp;^odum perfeéli. Inter eos enim plericj; infirmi funt,quinbsp;Minore potentiu impiorum, tyrannidem excrcentiu flt;e=:nbsp;Pf 4 reili fiudio detorquentur.ld ne diutius fiat ad per»nbsp;pttfiUorum, tandem dominus cr in tempore libenbsp;^^i,Crfemotis improbis principibus,prieficit eos qui dinbsp;^amp;tnt pietatem,fecundum illud ifaM.-Reftituam indicesnbsp;*•*05 quemadmodum olim fueruittjCr [enatores tuos fi=nbsp;j '¦«t antiquitui. Tales ut principes nancifcamur, iubetnbsp;I ^’’are Paulus pro regibuf Gr principibus, in hoe fcilicetnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5«o tranquille uiuere liceat,cum omni honeflateGT pte

^lt;tie. Quod tarnen dcmumcontingit cum ipfi reges er {•»¦incipes ex animo deum colunt:tantum abeft, ut Chrinbsp;fiianui efje princeps non poßit.

Benefacdomine bonis,5lt;redis corde.

0r4t ut pij principes, er cum his optatarerum tran» loiHitof pietati feruiens,populo dei contingant.cü pre»nbsp;^“^tur ut deui bonts benefiaciat,qui pietatem et iufiitiamnbsp;^°lunt.^onis,inquit,Gr redis corde, qui non tamappanbsp;’¦‘¦'»t quàm uerefunt redi in confiientijs fuis boni cr iunbsp;l^‘,tibi accepti crgrati,quales tufolusfacere potes,nbsp;^ndatos profequi ainpliorib us beneficijs.

Déclinantes autem in obligationcs, ad-^ucet dominus cum operantibus iniquita ^ftn.-paxfuper IfraeU

Grat ut qui déclinant 4 uiaredaad prauitatem, ad f^Pplicia ducantur cum his, qui déditi funt iniquitati,idnbsp;fjl exprofe/fomali or planedcplorati,ficut gt eu dianbsp;^oloç^angelis eius fceleratifociandifuntin formen»nbsp;^^Srhennie, Q«o nanq^ malorumpauciores in populonbsp;fuerwjt} eofelicius habent rcs eius, inde tam feuerenbsp;frrio mandauerat dominus exterminandas gentesnbsp;^^ananaicas, ne reliquite eorum offindiculo effent po»nbsp;P‘do dei, quic tamen non poffunt m uniuerfum toîli. Si»nbsp;autem periti agricoLe nûquam quidem conantur zinbsp;Manias toÜere omnes, toüent tamë quas poffunt fine nonbsp;^'^iritici.'ita pij principes quofcunquefceleratos cumnbsp;f^lutereipublicie toHerepoJfunt nequaquam ferent, o»nbsp;^gt;^15 autem fubmouere non tentabunt. Id autem cftqd’nbsp;^^iflus uoluit,Sinite crefeere zizama, gtc.

PS ALM VS cxxvr.

Canticum graduum.

Argvmentvm ,Gr4tiarum4dio pró J ^jdemptione ab aduerfarijS,

N conuertendo dominus capti uitatemSionîfadi fumus ficutnbsp;confolati (fomniantes.')

TideturhicPfalmuscompofitiKUt pie» ^iquealij,cumrcducesexBabylone 4 uicinisgentibusnbsp;continuo ucxarentur,ct areparationetiierofolyma imnbsp;prdirentur. Tune fandi prophétie populum ex bene fi»nbsp;^ijtpriusacceptisin /fem erigebant plenie liberationisnbsp;‘^'^rejlitutionis.Bxaggeraturiergolietitias quaperfufinbsp;fi*rrunt,foluta captiuitate Babylonien uel alia,ait:Cumnbsp;Sratiam fuam deus exemerit pios degrauibus malis



T H ILL IM. l81

Ç^ anguflijs, amp; in ordinem reduxerit cofufîonem men tis, fadi fumus ut quieti, qui pofî graues laboresiamfenbsp;fomno er refedionibus confolantur»

Tune repletum eft gaudio os noftrum, amp; lingua noftra exultatione, Tune dicentnbsp;inter gentes, Magnificauit dominus face-re cum eis.

Ex eademgaudij magnitudine erat, ut perpetuo ride» rent,id efi hilares e/fent. Gaudio enim mentisfruuntur Gaudiumnbsp;liberatiabangufiijs; qui» cr lingua non dißimulatgaunbsp;diumcordis, coiifitcndo ore gtcanticis mifericordiMnbsp;domini, gt folutionem captiuitatis predicando eu gra»nbsp;tiarumadione domino. T «ne dicent in gentibus, faterinbsp;cogentur etiam increduli gtgentiles dei prouidentiamnbsp;cr gratiam circa pios. sic autem dicent, Magnifiée no»nbsp;btfeum fecit dominus,magna ifiis contulit beneficia do»nbsp;mino deo fuo credentibus, quos nos infenfati infanos punbsp;tabamus,nuncuidemuseledos dei Grfiliosgratiores.

5 Magnificauitdominusfacercnobifcum: fadi fumus lætantcs.^

Eatenus magnifica deus nobis beneficia exhibuit, ut nemo iam dubitare poßit,quin deus nobtfeum fit,fauorenbsp;fuo nos profcquatur, tantis nobis mirabilibus er dontsnbsp;commcndatus.Fadi igitur fumus latantes,de dementianbsp;fua non meritis nofiris, qui ex nobis nunquam eripi po»nbsp;tuiffemus^

4 Cóuerteredomine captiuitate noftrani fîcuttorrens in auftro.

Tu domine conuerte nos, nifi enim tu couerteris, per petuo auerfi erimus femper mifcri,fcmper captiui, iam ConutriTonbsp;fub improbis,iamfub peccatis, iam in cofeientia, iam in „ino’ “nbsp;exiliOtTufolus conuertere potes, GT facies dwm uoles*nbsp;Sicut autem defiuentibus niuibus uerfus aufirum ad ca»nbsp;lorem folis increfeunt torrentes, crfrudificant impin»nbsp;guando terram alioqui foecudamific /firitu g-atiie flan»nbsp;tein animas, folutis anima: fi-igoribus,fruduofo calorenbsp;cr aquafixeundemurgratiarum. Vbi enim abundaue»nbsp;rant crimina nofira,propter qua digne flagcUati fumusnbsp;iudicio domini, ibifluentis quoquegratiarum emutide»nbsp;mitr,refrigeremur gt /rudupietatis imbuemur,

quot;5 Qui feminant in lachryniis: in exuitatió nemetent.

Per aUegoriam feminantis cum tadio uel merore, metentis cumgaudio, ferentisuasfeminisiaciendicum GMüumnbsp;fudore, cr memoria perditarum frugum non raro feili»nbsp;cet cum lachrymis erfletu, gt referentis manipulesnbsp;cum exultatione, poliicetur populo maxima cu afflidionbsp;ne aduerfa pro reparatione lerufalem er tepli,lietam aunbsp;tern meffern pads er optatafelicitatis. Sic qui uerbumnbsp;dni pradicat ad carnis contritionem cr crucem, gaudianbsp;mundi non fedantur,in exultatione metcnt,fdici meffenbsp;fandorum operum in domino feditatosgaudebunt.

6 Euntes ibant amp; flebantî mittentes femi-na fua, Veniétes autem uenient cum exultatione,portantes manipules fuos.

Q«i folicite cr multo labore ibantfub cruce domini pro uerbo domini inculcando, mißione domini cr cum

HHb X


-ocr page 372-

PS ALTERIVM

muftis ätigufliji miuidum tranfeundo, poßtum m ntalia gnojèmine uerbi diuini : illi cum multo ßuäu 'm cede*nbsp;ßa proßrendo renertentur portantes prouentum labo-ris fui.'Vcnientcs pro ueniens uel ueniendo uetiient,cuntnbsp;gaudio confcienti£ de cruce gloriabuntur perpeßa pronbsp;pterueritatem, portantes manipulosfuos, Felicißimamnbsp;melßem^cr xtertiam reponetßbigratia dei, qui libéra»nbsp;bitferuum fidelem fuum de captiiatate,cr prouentibusnbsp;gmtiarum amplitcr locupletabit,digtia fuperabudannbsp;temercede donabit,

PSALMvs cxxvn»

Canticum graduum Salomoni»

Hebrai exponunt Propter Salomonem,uel de eo,qua ß non eum Salomon eompofuerit.

ARGVMENTVM» Imploratioauxilijdiuitii à domino ex fide.,

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iß dominus ædificaucritdomô:

iuuanum laborauerunt quifdi dominus cufto^nbsp;diciit duitatc.-fruftra uigilatquinbsp;cuftodit(erfm.)

Canit ßne beneuoletia dei ßußra eße omnem noftru fottüudo? conatumfiaboremerindufiriam. Cumueroomnismornbsp;talium cura er folicitudines prtecipue feranturad id utnbsp;locus apparetur 'inter homines er in mundo ubi commonbsp;de habitetur,facultatibus, dignitate er familia qutiftanbsp;honorificefulciatur, ideo monetßuflra laborare qui donbsp;nutm lt;tdificant,fiatum fcilicet,familiam ac dignitaté panbsp;tris families domum mhabitantis, ft dominus earn no lt;t»nbsp;dificauerit. Et adhucgeneraliuSj Sigratia diuiniJfiritutnbsp;bonum 'm nobis operata non fùerit, er mentis noflra rutnbsp;nos non 'mflaurauerit, inaniafunt /ludia,uircs, labores,nbsp;uoluntates er opera hominum,ad/firitualéprofeâumnbsp;prorfus mutilia. Si deniq^ dominus non cuftodierit ciui»nbsp;tatcm,ut faluaßt reffiublica, er commuai cujlodia 'm cinbsp;uitatem con/firantes non tutatus fuerit, ßuftra eritnbsp;omnis conatus. id igitur à domino pctendu docet: er adnbsp;carnis prlt;elia cuinceda, 'tmpotens efl omnis humana pronbsp;uidcntia,iuflitia,uirtus er probitas.

Vanum eft uobis ante lucem furgere(/Hr gifc)poftquani fcdcritis qoimaducatis panbsp;nem dolonsgt; (Sic) cum dederit diledis fuisnbsp;fonmnum;

lionet alimenta nbsp;nbsp;uilt;llu,pro quo mire homines fat»

agunt quotidie er fudant anxijs laboribus, ab uno dco dari,qui uitam dedit er corpus, Proinde aitfruflra effenbsp;furgere ad labores er negotiaßero ad quietem fe»nbsp;cedcre uel reftdere, erßc uefci cibo terumnofo^nifi omnbsp;nia fuppeditet deus,quo donante laborandu quidem efl,nbsp;fed omnia ipßusgratia fecundantur er promouétur panbsp;riter er dulcorantur,ut uideantur omnia cot'mgere dornbsp;mientibus.Ex quibus patet quomodo inteUigenda uetusnbsp;translatio.Et quod additur,Cu dederit dileäis fuis font»nbsp;numßccuram omnium er cunélis bonis affluent em quienbsp;tem, dormientibus quot^ eleâis fuis cunâa afflatim fupnbsp;peditabit. Prima igitur cura fit, exèplo Salomonis dunt

T HIL L IM.

fanfius cfl'et,domino per cmniagratificari, tUtt/i timst re er eolerc, er adqcicntur omtiia opportuna^eafatilinbsp;täte er copia, ut utdeantur ea obucnire dormientibus,nbsp;5 ecce hæreditas dominifiJii merces fru^nbsp;dusuentris.

Prateipuâ hareditatem domini dicit efle domu, erfa= Hxrejfu» miliam liberorum,id efl ab ipfo illos donari, cr fluéium «itiSct»*nbsp;uentris effle mercedem, utique ab etufdê liberalitate colnbsp;latam.Vlac femper à fanâis hareditos maxime afiimatanbsp;efl,defydirata er ambitio/c quafita ,fcd non ad aliud qnbsp;ad cultus diuini amplificationi m et elcâi populi. Qtiodnbsp;ß cui negata efl huiiifmodi hareditos, no propterea nonnbsp;fanâus eflè potefl,/cd alia ratione ßbi filios conquirat,nbsp;fidei fcilicet er uirtutum, quos doârina et extmplo tannbsp;to fludioßus educare debet,quanto bberiorfuerit à cu*nbsp;ris domeflicis, eràfamilia nutriêda,ita tamê ut munerunbsp;diuinorum partitio attendatur, er legitime excolanturnbsp;natur alia beneficia deiner amulètur quic^ qua ßbi comnbsp;modiora fecundum uerbum dei uidebumur,

Sicutfagittaeinmanu potcntisîitafilii^^ cuftbrum (iuuentutis.)

Viuacem ac pro/feram ualetudinem deUS dat fili/ftEkSsta» quosipfedonarit, idcnimuultfigntficare fimiUtud'ittf'^'^^'^nbsp;fagittarum in mam potentis, ualida enim ille juntlon^nbsp;geq; uolant, atq- probe conficiunt ad quodemitiuftur:nbsp;ftc canit fore ualentes gnauoser dexteritate praditosnbsp;quos deus donauerit eledis fuis liberos. Dicunt Eebrai,nbsp;FÜIOÎ iuuentutis, ubi uulgata habet Exctffoiurr., baudnbsp;dubie tutic aliter legcntes,undefan{ii patres plurimumnbsp;fudarunt quomodo filios excuflbrum oflendercm fit'lfinbsp;apoflolos. Vfri fitij dei funt efficacesfagittae, petnbsp;usdnerantur corda inimicorum dei:fie filij iuuentutii dinbsp;ci pofl'unt,per quos deus noua fua opera agit in tnundo,nbsp;ut funt apoflolt er apoflolici uiri er heroici,extrafor»nbsp;tern hominum rcliquortim terrena amantium.

Beatusuirqu» impleuit defyderium fuu (pharetramfuam) ex ipfis: noconfundet“*'^“nbsp;loquetur inimicis fuis in porta.

Q«i tailbus fagittis pharctram fuam repleuefii’^'^^ tus habebitur. Non enim pudt fient, tampuict illoruntnbsp;quam ipfi fihfcum in porta, id efl curia uelfenatu ageti finw“®’nbsp;dum fitcrit cii aduerfarijs. Innocenter enim uiueiit,cu»nbsp;ita prudenter admintflrabunt,non dabunt anfameal^nbsp;niandiimprobis,nondeijeteturcaufafuAi'^‘‘‘‘quot;r ^cnbsp;per erit.Taleshaberefilios, prtectpuaflncp°’'^'°/ Cnbsp;licitatis,ideo tarn diffufe earn pradicat. £i uocatfiuos iKnbsp;uentutis,id efl eleäißimos, quia detts fidclibu^ frequen»nbsp;ter mature liberos donat,ut in tempore commodius nu*nbsp;triantur, er melius 'mflruantur àparentibus, quod nonnbsp;ceque fieri potefl per filios feneilutis, ob matunorë mornbsp;tem parentum,remißionemqi animorum 'm eis, er amonbsp;rcmnimium nonnunquam, Alij exponunt filios huiuf»nbsp;modidcprtedicatoribus uerbi, quinonfuperabunturafnbsp;mati fagittis uerborum dei ab hareticis,

PSALMVS CXXVIH, Canticum graduum.

A R G V. Gratulatio de ucra felicitate hominis pif,

Bear«


-ocr page 373-

»

lgt;

TSALTERIVM

Eati omnes qui timent dominS, I quiambulantinuiiseius.*nbsp;Proueniunt omnia bona hominibtu à ti»nbsp;more dci er cultu iuftitu, quo in uijs dominbsp;^iumbulatur, exquibututdgaria hic enumerantttr,nbsp;Snii ^(tnife/îius cernantur, er expetatur cupidius in hacnbsp;gt;iita. Primum autem, beatitudinem fitam dicit in timorénbsp;^ri,ut digne colatur dominai quod e/î timere deum, crenbsp;^tur uerbo dei, tota fidutia illt adh.ereaPur,prlt;eceptaq}nbsp;^iui habeantur in pretio, ac obferuentur, ut ambuleturnbsp;uijs eim,ut uiuatur iuxta praferiptum legis diuinit,tttnbsp;ßudiofaerteferipturjefic in/ijlatur, ut non incidat igno .nbsp;'^‘tntia uoluntatis dei, ut non praponi contingat uerbisnbsp;mandata hominum, illis contraria, er inuetcrata manbsp;britm confuetudo,autfiperflitio antiquata.

Laboresmanuumtuarumquiamandu--^®^*s.-bcatus cs, amp; bene tibi ent, y tje Cioiit copiofe adeffè timentibui deum unde beate be»nbsp;uiuant,ita tarnen ut fruätur labore fiio, cui fideli uinbsp;gt;quot;0 execratio terra illata propter Ada peccatum, utilif:nbsp;ßtnafertilitate commutatur, ut habeat rerum omniumnbsp;f^fficientiam partam fuis laboribui, non fraude, dolojt»nbsp;^^itis lucris,non otiofa mendicitate,n5 impofluris malinbsp;**’^rnij quibufruqs, fed fudore mdtui fui, hoc eßdignunbsp;^no uiro cxercitqs,ftue id manuum faäionibui fiat,ßnbsp;^^ingenio er fidclitatc. Beatus fine talis ent, er benenbsp;'‘«rit.iu loquitur feriptura, id quod maius, non quodnbsp;’’’Wm eft pneponendo, ut plurimum, non more noftroanbsp;rhetor um. Hoc,inquit, deus praeepit, hoc probat,nbsp;^°^bcnedicit,fjufrum erfiitx lucrum: huiufmodi comnbsp;(gt;robatur cxemplis er experientijs,

Vxortuaficutuitis abundans inlateri» “‘’s domus tuæ, Filii tui ficut nouellæ olûnbsp;^3runi:in circumitumenfætuæ.

it(a,nonfcortum,non libidinofa, non otiofa, amp; ‘^’1 **^^a,erc.fed Utilii,grata,cafta,fdelis,frlios nutriens innbsp;itntore dei. In lateribui domus tua, omnia prudenter dianbsp;ii'onens,agcns,gubernâs, ne alicubi domus apparcat uanbsp;Uel confufa, fed infiituta fccudum Sapientis carmennbsp;*^parabolis Salomonis, Habens filtos ut plantulas oliuanbsp;’’‘*»i,pulchros,duôlibilcs,dulces, bona frei. Cireum mennbsp;ßm, quos dei muncre pafeat alacer er pius pater, ac innbsp;Ihnore dei infrituat. Appofna aîit frmilitudine uitis utinbsp;‘“’¦j quapra teneritudine ligni,feipfumfuflêtare no ponbsp;dulcè tarnen fruâum ajfert er deleâabilcm: fie imnbsp;water ex mariti praceptis, coftlio, difctplina,Unbsp;'^^.diuitijs, ex fubfîdio uiucns parit er opera fua ex«nbsp;e:;- inßituit pietate er moribui elegantes filios.nbsp;autem feliciores per feßant, er fruéiu nobiliutianbsp;perpeluo uirent, er fruilificant confequëter. Sic donbsp;^ibus infrgnes fanäorum ßlij,mircfrugi ßunt, uirorefa*nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’’‘^femper integri er adplaudentes. Non ßne parentu

^^^ëlatione,dum circit men fam ßant elegates,numero» ß amp; difriplinis inflituti in confreâu parentum femper.

Ecce fic benedicetur homo qui timet do-•’’inum.

non potefl conßarefelicittu priuatafrne publia^

gt;1.

THTLllM,

«.'«wif cr hanc timentibui deum po!licetur,pcut et il* lam priuatäpramißam,deui propter paucos fapc deumnbsp;timentes ac pios er coferuat er äuget. Ecce,inquit,ficnbsp;folet dns benedicere populo i er familias totas fe timennbsp;tes, hac dona deifunt, et placent, felix eß iße ordo uianbsp;uendi patriarcharum, fanäa er certißima régula,diuianbsp;nitus inflituta, qua pradiäa eß pracedenti parte, e^nbsp;qua fequcntinunc dicetur,

Benedicat tibi dns ex Sion: Sc uideas bona lerufalem omnibus diebus uitæ tuae.

Benefaciet,inquit,tibi dominai è Zion. Eo frgnißcat futurum ejfe deum præfenté populo fuo in Sion,er cola .nbsp;laturum beneficia, ut cum uoluptate uifuri fuit benefitnbsp;cia dei,ueri cultores,lerufalem fcilicet urbë fanilorû adnbsp;fiuere omni bono. tieceffe efl enim optime habere remnbsp;publicam cum uel pauciciues in ea domino deo exani»nbsp;mofiudent. Tota enim Sodomoru ciuitoi, dci ultioncmnbsp;euafijfet,fi deeem tantum in ea boni dues fiiijfent re»nbsp;perti.Vbt ergo funt qui pietatem colunt, hi er fibijpßtnbsp;er ciuitati fua, qua propter eos lerufalem iure dicitur,nbsp;omnem filicitatem addueunt,mala propulfant,imö deutnbsp;in ipfis,ipforumqs gratia urbë huiufmodi inhabitat.

6 Et uideas filios filiorum tuorum : pacem fupcrifraek

Cum publica pace populi dei, poßerorum quoq^ frli» citatë promittit. Longauui,ait, uideas nepotes tuos,ernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pnbif*

ipfosbeatos,paritertecumdeumttmentes,àtefiquidem optime inflautos,cum honorifica familia tua, et uniuernbsp;fa cognationctibiconfentaneaac fideli.Pacemfuperifnbsp;rael: gratiam er mifrricordiam fuper omnem populumnbsp;dei,in confcientijs etforo, quicquidfit de externa pacenbsp;non femper bona,quanquam cr ilia fubfcquetur,fi urbsnbsp;fidelium fuerit,er bene in dei timorégubernata.Ita fibinbsp;ciuitati, er populo, ac etiam poflerK fuis, falutaris eß,nbsp;qui deum Here timuerit cr coluerit.

PSAbKVS CXXIX* Canticum graduum,

A R G V. Confrfiiobenignitatisdeiexfide, Aepeexpugnaucrunt me à iu-uentutc mea, dicat nunclfracl,nbsp;lubet ifraelem frcunelum carnem in ty»nbsp;po,reuera autem tn friritu et ucritate co

lentes deum, de ope dominigloriari, quod cum à puero cr natiuitate,impij ipftim plurimum adflixcrint.ncc tanbsp;men ei praualucrtint.'Vere enim patiuturmulta fempernbsp;pij omnes,qui uiuerc fccundum dei prafet ipta cupiunf, Panenn'anbsp;in hoc mudo,poftto in maligno. Ab cxordio enim mundinbsp;ab Abel ufq; ad ultimum fidelcm,perfeqt!Utio malorumnbsp;odium er contemptuf impiorU manet pios, cuius exemnbsp;plar Chriflus dattes efl,er prophetafmdi cr apoßoli,nbsp;imô ipfa fanëlorum ecclefia uetus egt;' noua.patriarcha»nbsp;rumcrapoßolica. Solent enim impij impugnare pios,nbsp;non contra. Et qtiicunq; ad deum uertcre fe tncipiut,flanbsp;tim animum fuum ad tentationes praparare debent, t. inbsp;bulantur enim ab aduerfarijs dei cr fidei.

1. Saepccxpugnaueruntmcàiuuétutcmea? etenim non potucrunt mihi,

Htih


-ocr page 374-

psaltertvm

Repetitfemeldiiüum,quouoluitdeiinpopulumfiiutn Spio»quot;'*** to»itdtcmp(cni«iprlt;£djcdre. Vcrcf«i»« plufquàmconbsp;quot; gitaripoßitmirandummir4culumeß,femperferuatutnnbsp;dei populum numero er uiribus,tam exiguum et hnbe»nbsp;ciUum, quum nunquam impq non tentarint eum planénbsp;fxtinguerc,femperq; infißunt ,fed aßiflente deigratianbsp;compefeuntur^ Cr confitnduntur fuis ipforum fludqs imnbsp;pifpiorumuero uirtus ininfirmitateperficitur.

3 Supra dorfum meum(lt;lt;r4«rr«nilt;jranf«)f3x bricauerunt pcccatores.’prolongaueruntnbsp;(fH/co;fKoj)iniquitatem fuam.

Aßimilat moleflias cr iniurids,quM populus dei àgen tibus femper pertulit ,erpqfine ceffiationc experiun*nbsp;tur arationi, er duâis in dorfo dus fideis: dicit iüos Ionnbsp;ga produxiffe iugera.Eo tempore prouerbialis ferma e»nbsp;ratjficut nunc dicitur,Fabam cudi in dorfo, longo uul»nbsp;neremacerari.Prolongauerut,inquit,arationes. Qgodnbsp;feribiturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temporcprifciinterprctisficintel

texerunt, ut affiiâiones fignificarit uel etiam iniquita» tes, cr non tantumarationes, quanquamadagricohunbsp;quadret poflcriustfed fenfui nil decedit, quomodocunq;nbsp;capiatur. Vult cnim dicerc impios fe miris cr grauißi»nbsp;mu modis perfeueraffie in ipfius affiidione cr exerd»nbsp;tatione.

Dominus iuftus concidet ceruices pecca torum;

Craßitiem, iugum, coHi ceruieem,et fuperbiam impîo rumfignißcatpradfam à domino, quia non permittitnbsp;iüis omnem impune nocendi hbidinem . Intricaturasnbsp;quoque dicerepoffiumuscr fitnes communia fludiacrnbsp;fadiones impiorum, quM dominuj ingratiam^dcIiMWnbsp;fuorum dementer infcindit,ut ceffiare cogaiitur dominonbsp;irritante iHorum 'improba er crudeliainflituta.

  • 5 nbsp;confundantur ôC conuertantur rctror-fum omnes qui oderuntSion.

idem canit,fedapertius, Pudcßaiit CTretrocedcre cogant ur, omnes qui oderunt Sion, cogant ur defifierenbsp;digna confufione affedi inimici pietatis cr credentiti.nbsp;Pq autem m ddgloriam proficiant femper, cr gloriofenbsp;de impictate triumphent, ergaudeant de fandificationbsp;ne diuini nominis, cr de bono m melius progredtamur,nbsp;donee domino miferante opprimatur peruicatia blaßgt;henbsp;morum, çy ad fuam,pdeo placet, cmendationem con*nbsp;fiindantur rtfipifcant,uclttterna confitfione pet fimnbsp;dantur.

  • 6 Fiantfîcutfcenumteâorumtquodpriuf«nbsp;quam cuellatur,cxaruit:

Tradudtimproboruminanitatem.fubaUegoriagra» miniscuanefeentisintedis. Planaenimhabenttedainnbsp;Syria,in quibus enafd folet è rimis CT fiffiuds lapidumnbsp;conflratorum gramen, fed quod diuturnum non fit, eonbsp;quod folo commodo careat. Fiant, 'mquit, ficut foenumnbsp;in teàis,qui diuflorere uolebant er uidebantur,fubitonbsp;fine radice fuifie conffiiciantur. Qnod fiue eueüatur ß»nbsp;ue minus,nuüo erit ufui, floret aliquantijfier, nihil autênbsp;fi-uäißcat,ante tempus euanefeit,

  • 7 Dequonöimpkuitmanumfuä quime

THILLIM»

tftt 8C finfi fuum qui manipules colliger.

Sic co tun implet mattum/uatti metens, ncc tnßwm coUigenffafciculof, hoc eß nihil profert mßorigratu,nbsp;inutilem tantum flipulam, ^uam ampMi cr colligerenbsp;mejjbr non tiignatur,fed neghgit conculcandam, tiel pe*nbsp;rituram in totum,ftne utilitateuelfruäu, 7aies tandemnbsp;deprehendentur impij dominum irritaiitcf,nbsp;nbsp;nbsp;ueibuta

domini blaßgt;hcmantes. Non colhgentur in homa domi nt, cjuinon ßintußii dco, non tarnen [uo loco carebunt,nbsp;cum hœdis entm locabuntur : of iußitiam dei blaßihe^nbsp;mabunt,quimifcricordiam cim canereeontempferunt,nbsp;8 Et non dixeruntqui prætcnbant, ßtne-didio domini fuperuosibcntdixinius uonbsp;bis in nominedomini.

Quandoquidem prietereuntcf mcjßm, uideruiiteo/r* trariumaccidißcinßitutoagricola;,(y manner hbor^nbsp;tum eße,malcdiäionfm fcibcet adijje imptjs,ncn dixc=*nbsp;r«ntgt;BcncdixiTOuj uobis iti nomine domtni. Adeo gt;i (iö*nbsp;mino iudicabunfur,ut mhilprcifßcrum tandem, txpctei^nbsp;antur^ fed dei contra femanumer indicium agiioßerenbsp;coganiur. Fortnulam hic fcripfit bencdicendi, duinfde^nbsp;les fibimutuum beneprecari uolunt. Bcnedtxit«tfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

in nomine domini. Denitp dtfeendum hoc locofiretid^m r(Je in bonis um malorum diu,at non diu duraturäpet*nbsp;fidiamfed aliquando piosbabituros féliciter,nbsp;ro impiosperituros,

PSALMVS exxx. Canticumgraduum.

ARgvment. ImploratioueniiCaßidutteß pfccatis er exanimo,

profundisflamauiadfed/Tf. Per profunda è quibus di tem inuoeut innbsp;feüigit aduerfitates piorum,inq»^‘^^^''^nbsp;per uerfantur, er unde fuisuinbu- emcrlt;‘^nbsp;gere er prodire non poffunt. Qjiauis fcilieetßncle’tunbsp;mala,quibus ob peccatafuadiuinitus pleäunnt’’, uele^^nbsp;tiam ipfa peccata, quibus non raro uffigunWnbsp;feientqs, ut dicat,O domine, uchementerniinlt;^^^’'‘^‘^^nbsp;tuo iudic io,propt er peccata, humili er eotdrü'’nbsp;tuam implorogratiam er exenipttonem.

± domineexaudiuocfm meaniF'^ntaa* res tüæ intendentes in uo;em deprecatio-nis meæ.

Vehememeshabel ajßtilus, quafi uolenS'^l'^^^'^ domine inclina mifericordite tua «Zj'cfrrfnbsp;tniferaînlem exiguitatem meam, clcmetiternbsp;ceßitalibus meis,dum lugtibri cUmore uoeiffoi' pro mtnbsp;petranda mihi tua gratia,

J Si iniquitates obferuaueris domine: do* minequisfuftinebitî’

Neminem poffe conftflere affirmât coram iudicio do» mini, fi fie deus iniquitates expendere CT dijudtcare uenbsp;lit,ut dignas de itlis fumerepaensspergat,Si fiieris,itt»nbsp;quit, curiofus ludex er fatis iuflits cenfor operum no»nbsp;firorum, er cordis infiipcr noflri ferutator ac renum,tttnbsp;diceris,fi nobifeum iudicio tuo contenderis,domine quisnbsp;fubfißetquis ßabit tutus corain tua iuflitia i Non c r^onbsp;gloriandum


-ocr page 375-

PJALTERIV«

ÿorwndtt») bomini cßde iuflu opcrtbut, no äudenJun ^u^mlibetpifs, ut merttorum fuorum fupererogatorùnbsp;**fndo-e ueltnt ali){,gu£nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;ton (ufficere potennt,

finpendantur adludtciumdei. Mediator autem foluf fft Chrtßtts.

Quia apudtepropitiatiocft,(cz)proptcr kgem tuam (ut timearii)

Ea bonitjte deum agnofcit,propter ^uam er colitur, tft nift taUs eßet ut peccatacodonart uelit, nemo ex aninbsp;ipfum uenerari pojjet,fed otmtes ut tyrannum tatttünbsp;»Ktuerent, Nunc autem feitur nolle cum mortem pcccanbsp;torum,fcd ut uiuant conuerfi, Quatenus timeariißegitnbsp;iiebraus, ut pater benignus crprajiabilis fuper pecca-tiifilioru,ßrmidolofus autempeccatoribus obflinatit.nbsp;Veteres aliter Icgcrunt er dißmxerunt,lt;iuia fine pien»nbsp;tfgcwes,p^vrtP’'‘’

eilt lapfu pri/corum uel recetiorum, cum interim leäio gt;tftuf uerifinultor uideatur. Propter legem tuam fußisnbsp;ntd te,inijuit, quid clcmemiapijt promittit tota kx dei,nbsp;er dilige»t(b(w dominum,

Î fuftinuitedomine. Suftinuit animamea (er)in uerbo eins î fperauit

Hwic fc dicit expeilare dominum,ut fui mifertuf de^ pfUat mala qud imnüfit,crgratia largiatur quam pro»nbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiti/tt, unde erfe huiufmodi pronußu confolatur, quo»

^alis torq

•’Kwi er meminit cum ait,Ad uerbum tuwnfuperßgt;era» ^',quamlibet rea confcietuia premar, non tarnen defpe»nbsp;*'o,quij beneficiorum pronußiomendax eße non po»nbsp;. Qmnid ardent affiiiibitf ; duplex fiquidcm fanäisnbsp;tormentumeß dum obcommißaaffliguntur,crquodnbsp;uentur, et quod deü ßtumfentiunt fibi iratu,nbsp;mea in domino.A cuftodiamatu*nbsp;, ^‘naufqjadnodcm:

f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folicite,quàm mßanter ad doimnuta

ßßgt;cxerit,precesqi ßiderit,dicens, Annna mea ad domi fcilicet fußgt;ictt,ucl preces fitndit, antequam cußosgt;nbsp;lt;iquot;î fudt obeant cußodiM,ficut alibi dicit, fefoUtum pranbsp;ttenire cußodidt,id cß,uigiltai noilis:et cum cußodÄut^nbsp;fcoc eß,cum eußodes ZTuigilts fuiU meut uigiliiiit,animlt;tnbsp;^a attollit fe ad dcufuu. Repetit aute eußodes,quo fi»nbsp;Z’itficdre uoluitfefingulis diebas cum eußodibus uelannbsp;(ußodidf preces fefe contuliffe, lOud ucro manbsp;»t non ad diei ortum rt firendum eß,fed ad anticipatumnbsp;^fnipui. Poteß Cf did, A puero,ab mitio tentationis,4nbsp;(‘dmo diluculo ufq^ ad fequentis did diluculum,hoc eft,nbsp;P^feuerantißime tota die ac iugiter,

ff eret Ifraël in domino.Quia apud domi quot;Um mifericordia: amp; copiofa apud eum renbsp;demptio.

Omnesfideles nomine ifraelis didi, fidutiam feruent ^gratiam dei^non 'm propria fua mérita. Ciuia eß apudnbsp;dominum nufericordia, paratus eß femper benefacerenbsp;fidentibut eo:zT copiofa apud cum redemptio. Gratianbsp;^nimfua omnium peccata excedit,cr potens eflfaluarenbsp;omnes, qui ßns eß totiits bonitatif, ut nemo humilis tütinbsp;^^catur decedere pro gratia impetranda, quam ultranbsp;^8igt;'t,proniorad miferendu, quMadpunienduhumh

THILLIH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184

ßatos,non autem proteruos csquot; contumaces, quififedei clementiareddwit tndignos.

Et ipfe rcdimct Ifraël ex omnibus iniqui« tacibuseius.

iße tarn clcmens dominus redimet credentes 'm eum, G“ faluos fadet ab omnibus mails, maxime à peccatts,nbsp;qult;e omnium malorum aliorum caufa funt, ipfisqs pur»nbsp;gatis nihil eß quod queat nocere. sic autem côdonabit,nbsp;ut nunquam recordari ad puniendum uelit ,fedgratiofenbsp;'tndulgebit fideltbus ex corde orantibus, Qwd hic pronbsp;deßtndis an'tmabus habeatur,uideant qui legunt m die»nbsp;bus depofitionum,f'ptimorum,triccfimorum, cr anni»nbsp;uerfitriorum pro animabus di fiindorum, non uiuorum.

PSALMVS CXXXI.


Canticum graduum Damdi.

ARG VMENT VM. Donunofetotamcommen datfideUs anima.

Ominc non eft exaltatum cor meû: neq; elati funt oculi mei,nbsp;Neqiambulaui inmagnistnenbsp;que in mirabilibus fuper me.nbsp;Affirmât alienum fitijfe àfecT car=

dis arrogantiam, crfißnm, qui fe prodit in oculis, non gantiam. prtcfumpfiffe altquid iußitilt;t, ßrtitudmis uelfapientiie,nbsp;nec fuper abosfi quicquâ iadare aufum,confcium pcc»


uiris dignas. Porte de maießate regni cr diuino mune» reprophcM iddixit,quoritm iiibil fibijpfitemerear»


catorum fuorït, ut gratia dei mdigeat, ut reliqui omnes, cr magis quant idiorum multi. Non deniq; ambulajfc fenbsp;'m magnis,non effe uerfatum i/n rebus maioribus cf nù»nbsp;randis,magisqudmut ipfum decuiffent. Intclltgu pernbsp;hiec magna et nurabilia rej mfignes, cr fummis tamunt -rogauit.

1 Si non humiliter fentiebam, fed exakaui animam meâ: ficutablaëfatus eft fuper manbsp;trefu3,ita retnbutioin anima mea.

Hune uerfum fie Hebræi transfrrunt, Si non pofui uel propofui mthi et filui, anima mea ficut ablailatus fupernbsp;matrem fuam, ficut abladatus fuper me antmus meus, idnbsp;fieexponunt : Si no hunuliaui animam meam ficut puernbsp;iam abladatus m itri fu,e, à qua tarnen adhuc totus pen»nbsp;det,er uthil perfe poteß, fie er ego nihil eximium no»nbsp;ui uel poßum, nifi à domino adiutus cr ßueiidus, ho'Cnbsp;uel bec nuhi deus intla immittat,morc iurâdi Hebrjteo.nbsp;quot;Veteres autem legerunt non

Et in hune fenfum catholicu et uerifinuliorem |vi upw, reddiderunt : si non humiliter pofui me,cr lt;equan:misnbsp;fin, fcilicet fine quacumq; elatione,fcd cxaltaui an'mantnbsp;meam,id eß,(uperbiui fenfu carnis mete,infolentius am»nbsp;biendo uelarrogâdo mihiquacunq^,Animamea,fiplennbsp;d'im cß,fit uel fiat in condignam fiiperbiw umdidam.fi»nbsp;cutabladatus fuper matrefua,qui fcilicet antequâ firrenbsp;poßit cibum ahum amoueturàmatre,cr negatunlli ci»nbsp;bus idoneuSffine quo perfeuerare non poßit: fie quoquenbsp;iudicet meam fuperbiam cr arrogawiain deus, fubtra»nbsp;itionegratùe fu£, fine qua multo minus fubßßere pofitnbsp;j um,qH4m ante tempus infant abladatus à matre..

HHb 4


-ocr page 376-

PSALTERIVM

5 Speretlfraël in domino ex hocnuncK ufquein feculum,

Propoßtofe nwdc/îiie exemplo, hortaturfidelet omnes^crare in dominum, utique humiliatos i« oc«tonbsp;fuM,nihil^; eximiam defe fentientes.NetJ; etiim uerc funbsp;figt;icere ad deum, atq; ab ipfo omnia expeâare poterit,nbsp;quißbi aliquid tribuit : promde ettm ad jlgt;em 'm deum ilnbsp;Iiww proKocat ifraélcm,hortatur fimul ut de fe deßgt;eret.nbsp;Anugt;do,ait,Gr ufq; mfeciilum.

P S AL-M V S CXXXII.

Canticum graduum» ARGVMENTVM» Eßßtßoeilfanilinbsp;deßdcrij ad eultum dei CTgloriam.

Emento domine Dauid, Slt;om nis manfuetudiniseius,

Precatur utmemor ßii ßt dominus,proa mißam praflando beneuoleittiam quent

DiuidisfinemeritKelcPiLcuiprot)üßtmaxima,Chriflumdefua pojteritate najciturum, uel nununts jedem arcam juamnbsp;'m urbe regia,z^ regnum fuum filijsconfirmaturuim,donbsp;Bfc Chrifiits ueniat orbi toti illaturiu eultum cr glorianbsp;del. Addit autem Cf affliUionâ ßtie,quia pcrmulta paf*nbsp;fit eß, er tandem liberandum fe credidit, er inter per*nbsp;fequendum gratiam CT donum manfueiudmis fenßt fenbsp;aceepijfe, qua £quo animo tulerit uniuerfa, er bonuntnbsp;rependerit pro inalo, ne quis uetcres aliter tranßulißenbsp;miretur, cum eadem radice prodeat llebr«eif affliiiio etnbsp;manfuetudo. lod en'mt er Vau fymboliciefunt eit Ute*nbsp;ra,ß pro tertia radicaU habeantur.

1. Sicutiurauitdomino,uotum uouitdeo lacobî

Cum Dauid poß peccatum nunterationis populi ter* ritwi à gladio angcli ciedentK, dominum orajfet pro mi*nbsp;fericordia,facco inuolutuf cum fenioribus, uotum dominbsp;no nuncupauit, iurauitq; fe haudquaquam aditurum donbsp;mum fuam, e^ capturum quietem, donee 'mueniffet lo*nbsp;cum,m quogratum dco facrißeium faceret. Et hoc ell^nbsp;quod dicitur, lurauit Dauid domino,aßrmxit fe religio*nbsp;fo iurameitto t quod deo non folum non diß)licuit,fed e*nbsp;tiam remunerauit.Et uotum uouit ßrti,id c^i,deo lacobnbsp;adißcaturum fe domino deo templum, 'm loco quem eli*nbsp;geret dominus,ße promiferat ol'mt ifraelitis in lege.

j Si inrroiero in tabernaculü domusmeæ, fi a feendero in ledum ftrati mei,

4 Sidedero fomnum oculis meis,6Cpalpe^ bris meis dormiationem,(errequiemtempo*nbsp;ribusmeis.)

Si pro Non Hebraico more fepe accipitur, cr eß mo* dus iurandi.-quaftdicat, i^equaquarnhabitaremcipiantnbsp;in noua domo mea, uel non nunc redibo 'm domum mea,nbsp;nec dormiam uel quiefeam fuper leilum ßrati mei, 'm ettnbsp;biculum non mgrediar, quietem non ampleilar, neeeßanbsp;riæ etiam dormitionis, non deßnam orare domini bene*nbsp;placitum, er'mßareardeatibusuoM, qult;e'mterim ßbinbsp;non di/plicere conßdo.

y Donee inueniam locum domino, taber-naculum deo lacob: , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;.

THILL IM*

Donee reucletur mihi area aliqua tdoiiea, CT deo pla* cita pro tetnplo extruendo, oraculo, porticu, acatr'ijs,nbsp;lam enim accepta quicte regni, er ißaelitico populo abnbsp;hoßtbus externis ut uidcbatur,fufficienterpacificato^nbsp;adeßfe cernebat opportunum tempui figendi arcam do*nbsp;mini m loco idoneo, ad extruendumfànâuarium er fi* -xisarisfacrtficandummunico tantum loco fecuttdut»nbsp;legem dei.

EcceaudiuimuseaminEphrata:inaenigt; mus earn in eainpis fyluæ.

Loci« difficilis eß,etiam doüiß'tmis Hebraorum,iaf


terquosdiilumRabi Abraham Abeti Ezramagis pla^ | cet,qMßc mterpretatur : Auditiimus habitationem Crnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tabcrnaculum diuinitatis 4 fanilis dudum patribu^ reite latam, er quaß per matuts traditam, locum fciHeet eie*nbsp;Hum à domino, ut ibi ßgeretur area domini, area f«dc*nbsp;ria (Mer devmer ifraêlcm, effi aliquädo füturum bedtnbsp;leem. Nosucro ex fadofeimus, uerißimamarca/lldei,nbsp;in quaplcnitudo diuinitatis corporaliter habitat,effetiinbsp;htlaliud quam benedidahumaiiitas Chrißidoiitini,denbsp;fßiritufando concepta quidem int^azareth,fed)ilt;d‘inbsp;ßheiter er oßenfa in Bethlecnt fcctmdum propbetHX,nbsp;qu£er Ephratadida eßpeeuliarinomine. Hocquitti^nbsp;fßiritu prophetic er homines fandi per reiielatio«e^nbsp;didicerant,fußgt;icio erat ibtdem,hoc cß,m Ephrataqutfnbsp;que arcam domini extrudo tcmplo durabili ccHoean»nbsp;dam: fed noua ißa apparitione angeli m area OrMt^ If*nbsp;bufiei,reuelatus eß locus habitationis typicagloriie dei»nbsp;locus temph ludaici, i» regione campi fylua. Qnonenù»nbsp;ne uidetur etiäcadcm area time nonunata ßijfe,nbsp;quentißime multa nomina uni loco conueniurt-quoq; non ßnemyßeriogentilitatis aidißcädtepernbsp;ßi falutcm er cuangelium,cont igit ut diceretur «’’’P“*nbsp;fyluie,locuiiincultus,areal[bufa‘i. Qjiotantenirgt;^‘^'^nbsp;folofanduarium unicum mundi ßtndari debebatnbsp;quidem Salomonicum tcmplum, quod typiis erat ecele*nbsp;ßa: Chrißi, euius caput natum eß in Ephrata,glonß^^*nbsp;tum autemper crucem er refurredionem 'mIcrup-”*^nbsp;de quaproditura eratexpedatiogcntiu, falitgt;nbsp;eledorUm. Veliterumaliudcomintfcattiurlitd^bnbsp;rationabilius perfuadeatur fuis er noßris.

y Introibimus in tabernaculumcius‘3lt;^‘’' rabimus in loeo ubi fteterunf pedeseiw®*.

Adhancfacratißimam diumitatis habitatiogt;tr’^^^’'°‘ bimusuel uenietnus afeendemusq; admentrtndî’b^^/^nbsp;tabernaculü dei lacob, ibiadorabit}U(sbe»edi^^^'‘'‘^^^'‘ i*.nbsp;tatisgloriam,fcabellum pedum eins, quod iion tant arednbsp;reueradicipateß, qadhucueriuslicrofanHahumani^^Cigt;rO^nbsp;tos Chrißi. CiuifaneChrißuspropitiatoriü certißit»“nbsp;cß,^ leternü manens,faccrdos,altare, zyhoßiaquoq;,nbsp;per hcc oinnia prifca ßgnificatUf,qHod certc oraculutntnbsp;ßatuit dns adorandumfidclibus ifraelitis omnibus. Dielnbsp;tur autem typicus lüe locus fanduari] tabernacula ttelnbsp;habitacula pluralitcr, propter atria multa circa tent*nbsp;plum,quod er ipfum conßitucbatur ex porticu, tetnplrrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)

er fando fandorum, Vel propter maxmiam rei dignitd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

templuratiuo numero utumtUTi ut er alias ahquandtr»

Surge


-ocr page 377-

PSALTERIVM S Surge domine in requiem tuam:tu amp;ar/-fanäificationis tuæ»

De typico hiec fanéluario dicuntur ZT ititeUigUM^ orat^ Dauid, ut deus fixant cr certam tandem /ïbinbsp;nimirum quam iUi ex coelefti reuelatione place»nbsp;^^fignificauerat, maturereciperedignetur. Surge, in»nbsp;domine deut, habitaréque zj' manere dignerit pernbsp;S'quot;‘itiam crexauditionem inter homines tibi deuotos ZXnbsp;‘’ffduîos. Tu, O deut, ZT fitcrofanäa area tua, myfieri»nbsp;P^'^fientiie,gubernationis ZSquot; prouidentite omnia afitici»nbsp;^'^titdiumitatistuit, quamtarnen capere non pofiuntnbsp;terra nec caelum uniuerfiim pro immèfitate ipfiut.nbsp;’^uoronobifeum fisfemper,propitiationisq; tefiimoni»nbsp;.^Zrlex tua non nos déférant tenquam.

’ Sacerdoces tui induantur iuftitiaî 8i fan-tui exultent.

C««« autem deut nufquam uere habitet, ni fi ubi rite ^°btur,prccatur deittceps,facerdotes indui iufiitia, hocnbsp;^fi,uefiimentis facerdotalibut, ueram iufiitiàfîgnificannbsp;^‘but, quod tune erat cum ipfi facerdotes ferio iufiititcnbsp;ßs^ütidum legem fiudebant, fide firma ornabantur, ZTnbsp;fiientia legis. Deniq^ ut faaâi iUi exultent, fuauiter orenbsp;O’ animis cantent tibi laudes fideles cleéli,uel uerifimi»nbsp;totus ifraéi laudibat diumis exultet, non tantum Lenbsp;Uel facerdotes filij Aaron.

Propter Dauid feruum tuum: non auer-tas faciem Chrifti tui.

C^teia ucro heec per filium prteuidebat, quantum qui» ad externa attinet, Chrifiiani regni preludia perfinbsp;^ienda, diâat cofequenter precem populo pro regni Slt;4nbsp;^°»ionisfiabilitate, imôaduentu regni Chrifii. Propternbsp;^‘iiîidem feruttm tuum ne auertat faciem unéli tui, hocnbsp;^flgt;nereijciat precem eius,nontndignerisrcgifilio Drfanbsp;IJ uid unHo tuo,cui optima qult;eq;^pmififii etfemini iUiut.nbsp;ïurauit dominus Dauid ueritatem,3^ nonbsp;fruftrabitur cam,De frudu uentris tui po^nbsp;tgt;am fuper fedem tuam.

Q«£ doffanuî deut Dauidi promifit ueritat funt : Zr mülto maiori gradu,beneficio zx gloria pnefii»nbsp;. quàm uulgus ctiamfandorum ueteris populi potuenbsp;excogitare,quie ZT pro illufirifiima Jfiecie fua ludaonbsp;*¦‘‘«1 oc«/oî fie perfiringunt claritate fua, ut intueri tamnbsp;^l^rum folem nequeant, homines tantu inuidia infignesnbsp;^pertinacia.Filioquidemfuo Salomoni filieißimumnbsp;ijjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folium atque regnum,ut ueritat tefiatur, fed

''Qjijj i^nuii timbra efi uelfiut iHudad regnum Chrifii fi» ^‘iß^auid,quiufq;hodie crin leternufedet in folio Oa»nbsp;^“^^rex rfgiw«, cx dominus dominantium, in gloria ipnbsp;’¦‘’^XDiïHitJfî, Abrahæ minime efiimandam, cuiut im»nbsp;pfriwm iam à templi illius lapfu propagatü efi in omnesnbsp;°gt;'bis angulos, cr nunquam non profidt in eledis ad deinbsp;amp;lori(«n. Salomonern de tuo corpore generandum filiumnbsp;Juniorem, z^ ex Bethfabee fruéium uentris tui ponamnbsp;fi^per folium regni tui,ut omnibus diebut uitæ fue paei^nbsp;fiee regnet CTgloriofe. Sed is tantum umbra erit illiusnbsp;quodfiliut Dauid ultimut obtinebit, qui in teter»nbsp;’^regnabit fuper folium Dauid. Et omnes qui Chrifii

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185

capitis membra fuut incorpore facro, hi quoq; in finri» tu regnant. Cum enim in terrena Hicrofolyma deus granbsp;tilt;e fuie fedem nequaquam perpetuo habuerit, faits apernbsp;te mdicatur,Pfalmifiam ad fiiiritualem lerufalem rejfie»nbsp;xiffe,nempe ecclefiam fandoru,in qua regnat Chriftus.

IX Si euftodierint filii tui tettamentum me^ umj teftimonia mea hæc quædocebonbsp;cos;et filii corum ufcy in feculum fedebuntnbsp;fuper fedem tuam.

si filij zr nepotestuifcmitastuatincefferint.crfir» sacceffo« ma fide nuhi adhieferint,lcgcm cr pracepta obferuaue^^nbsp;rint,iuxta fxdut tecum cr cum patribut initum,eruntnbsp;illi perpétué reges cr filices fiituri,ficut Salomon,fedennbsp;tes in folio tuo. ld autem quomodo obferuarint, late o»nbsp;fiendunt facrtehifiorhe. Sunt enim huiufmodt fcederanbsp;cum conditione paila, ut utrinq; fides firmitcr obferue»nbsp;turpromijforum: qua tamoperelabefailata, promiffo^nbsp;rum quoq; ueritas cejfat z^ impletio.

15 Quoniä elegit dominus Sion: clegiteam in habitationcmfibi.

Dominus ex omnibus tcrrlt;e regnis zf“ populis elegit addilfienfationemprouidentiiC fine zr facroftndi my»nbsp;fieri],quod primis promifit patribut, no alios quàm po» Swn elefla.nbsp;fieros ifraëlis, ZT tandem Dauidis, ZT ex totius mundinbsp;locis Sionam ciuitatem Dauid, cr deinde ecclefiam fidenbsp;Hum. CÖcupiuit earn ad habitaculü glorite fult;e, ad fuumnbsp;tempus,ut iUichominibut gratiiefu£ donafamiliariusnbsp;largiatur, O” in Jfiiritu adoretur.

14 Hæc requies mea in feculü feculi ï hic ha^ bitabo,quoniam elegi earn.

No» defiram regnum Dauid, non ecclefiam Chrifii, femper adero pergratiam c^ beneficia, nonfecut atquenbsp;pater prouidet filijs.Hicfedebo,id eli,habitabo, quonianbsp;elegi earn. Complacuit ut ex omnibus unam illam elige»nbsp;rem,domicilium cr afylum mifericordite, cr cultus meinbsp;fanduarium in eaerigerem, cr donee temporis plcni»nbsp;tudo appeterct, ad beaedidionemgentibus ingerenda,nbsp;illie pnefentiie me£ myfierium exercerem.

jy Viduam (uiaticum) cius benedicens benc^ dicam.pauperes eius faturabo panibus.

Cibwn uel uiaticum eiut benedicendo benedicam, fccunditm Hebrlt;eos, uidum cr omnia uitat neceffaria,nbsp;cr uerbi dei cibum efficaccmfaciam, cr ualde nuiltiplinbsp;cabo,ut nutla ibi locum inueniat egefias ffiiritus cr cor»nbsp;poris. Pro omnibus enim necejfiirijs huius uitte illic ora»nbsp;bunt, exaudientur fecundum promifia dei ad Salo»nbsp;monem. Quareautemuiduamprifcusdixerit, diuinarenbsp;non pojfum. De pauperibus autem cr egenis panibut fanbsp;turandis beneficia dei adliteram crffiiritum plana ednbsp;fetuentia.

Sacerdotes quoqjeius induam falutari.-ÔC fandi eius exulta tioncexultabunt.

CluodanteaDauidprecatut fiterat, id nunc defcri» bit dominum expleturu, A reltgione pendet omnis ßr» pu[i 4^,nbsp;tuna populi dei. Hlt;ec uero falua ejfe non pole ft, nifi fa=nbsp;ca-dotes eius, hoc cd, praßdi religionum, dodrinaqinbsp;facr£ minifiri amiciansurfalute,ut omni uita fua ac do*


-ocr page 378-

drma exhibeant falutaria, cr iuflitiam uer^tmfidei amp; marumfanüinwtiiam^ lußitiaenimueflitiMefl falutis.nbsp;Saluf enim noflra aliud twn efl,quàm iußitia confummanbsp;ta.vbi autem fie iuftitia zr falute ornati funt facerdo»nbsp;tes,ibi popubis bonitati fludet.

llluc producam cornu Dauid : paraui lu cernam Chriftomeo»

In ciuitate üauidis Sion regnum Dauidis fempergera minabit,ac lucerna ipfiui perpetuö lucebit.Semper,ait,nbsp;expofleris dut erwtt, qui in populo dci regnabüt: pofinbsp;iUosauteChriftui tnuera Sion regnuadminiflrat abfq;nbsp;ftne.Vocat autnbsp;nbsp;nbsp;alibi fcriptura pofieritaté Dauidis in

Vueerna regno Lucemam. Superftesfiquidem eft in pofleris uita Oauidis. maiorum. Creuit autemgloria Dauidii ueranbsp;magiiper Chri/iumeylatiui, in totum fdlicct orbentnbsp;terrarunt,quàm fùerit quando uiuebat, indies adhucnbsp;crefcit, donee Chrifti regnum in hoe mundo durauerit,nbsp;cr in ccelo adhuc gloriofior er it. Potefl or Lucerna Danbsp;uidis ueri, dici fi^lèdor euangelq Chrifii, qui de Sion exinbsp;uitinomnesgentes.

l8 [nimicos cius induaniconfufione:fupcr ipfum autefflorebit fandificatio me3(duf.)nbsp;Aduerfarij tam Dauidii quimfiliorum dus in fide,nbsp;ficut cr chrifti regni Meßite cr lucis euangelicee obuolnbsp;uentur aduerfitatibus,conftifione,erroribus, z^damna^nbsp;tione.Super Chriftumautem Keßiamdomini proprienbsp;efflorebit fandificatio, diadema, gloria, gt regia maie^nbsp;fias,perpetuus pontiftcatus,crfine uicariatu uniuerfa*nbsp;Usnbsp;nbsp;nbsp;uere fivmtnus in omnia fiecula.

PSALMVS cxxxiir» Canticum graduum Dauid*nbsp;ARGVMENTVM. Exhortatio eft ad charita’*nbsp;tern fraternam,ut domino placcat,

Ccequàmbonûctquàmiucun dum habitare fratres in unum,nbsp;Inteïligitur hic Pfalmus de omnibus resnbsp;natisfuperno ft)iritu,inter quos folos iufta

piotHin. nbsp;nbsp;uiget/raternitdi,qua utiq; nihil eft optabilius nec amoes

nius.Ecce,inquit,quàm bonum or iucundunt crc. vix explicari poteft quanta utilitas, fuauitas cr latitia locunbsp;habeat,ubi pi/ homines Cf deum timentes,pariter pad»nbsp;fice conuerfantur,iuxta uerbum dominL

Sicut ungucntum(bonttm) in capite,quod defeédit in barbam,barbam Aaron î quodnbsp;defeenditin oram ueftimenti ciusî

Sicut recrearefolet totunt corpus oleum optimu, uel Mtgucntunt,effufumcapiti defeendens fuperbarbam,nbsp;qualis erat barba or unguentlint Aaronis, quod defeennbsp;dit dum confecraretur fuper oram ueftimentoru eiustficnbsp;gratia comunionisfraternie ft)iritu fando flante perftisnbsp;fa in membra Chrifti,maxime apoftolos, deinde filios ecsnbsp;clefiic erudit GT imbuit ufq; in infimos, e^unius chari*nbsp;tatis fuauitate Letificat ac participes facit uniuerfos.

3 ficutrosHermon,quidefeenditinmonx tcmSion.Quoniam (iflic') mandavit dominbsp;nus benediâioncm î 8i uitâ ufqj in feculû*nbsp;Sicut ros Hermon ßrtilißimus er pinguißimus, quanbsp;lis deftendit etiam fuper montem Sion,ut nterito ^lt;tn»nbsp;turfluere lade cr melle, fie congregationes ecclefîa (|)inbsp;ritus fandi rore foecundantur, utfi'uduffuauitatis, fan fnbsp;dîtatis O'fidei producant. Sic iüic infratrum concor*nbsp;diampracepitdominusbenedidionem,ttbertatem dosnbsp;nat Ifiritualiumgratiarum, qua corporaliter er Ifiri»nbsp;tualiter confolentur:uitam ufq} in feculum, uitam beaquot;nbsp;tam, qua hic incipit in fanditate, er durabit femper^nbsp;cum replebuntur à fade dottùni omnibus bonis.

PSALMVS cxxxini, Canticum graduum.nbsp;ARGVMENT. Exhortatioadlaudemder.

I Cce(nunc) bcnedicite dominu® omnes ferui domini,quiftatisnbsp;lin domo domini, Çinatrijsdomusnbsp;;deinoftri)in noâibus.

Non fx Lf«itw folum, quorum officium erat excu‘ bias agere fuo or dine 'm domo domini, fed etiam ex reli*nbsp;quo populo plcrique crant, qui dies er nodes teniplu^nbsp;domini frequentabant, quos dicit fcriptura ftantes innbsp;domo domini, er 'm atrijs dei. Laudatc,inquit,cr druo*nbsp;te gratias dgite,dominum, er 'muocate cum folura, onu»nbsp;nes qui ferui cftis domini, populus dei totus,dominofidfnbsp;liter feruire cupientes, ad hoe obligati creatorinbsp;Q«( ftatis 'm domo domini, ex officio domino confettinbsp;ti, er qui 'm tentationibus huiusmudi in fide perfit^^^»nbsp;deumq; in omnibus laudatis.

a Extollite manus ueftras in fanda, dicitedominum.

Leuate manus ueftras 'm fanduariu, firuenter orate cor am oraculo domini, ad fanda fandorum, ubi domi*nbsp;nus reftgt;onfa dabat clementilt;e, er adorari iHic elegerat,nbsp;co modo quo nullo alio 'm loco. Et bénédicité doWinum,nbsp;adorate fide,ffie er charitate,crcatorcm omnium coU*nbsp;te er laudate, er bene precamini populo dei, diceirtes.

5 Benedicat te dominus ex Sion, qu* ccelum amp;rerram.

ßcnedicat, hoc eft, benefaciat tibi iHe doininuf dein nofter, quihabitatinSion, utgratiamfuamfuoplt;’P'^‘^nbsp;'impartiatur, erbeneficijs folita dementia confoldurnbsp;eledos. Qttt fècit cœlum er terram, deus omnipotensnbsp;folus, quem colmtus er muocamus, 'm quem tutà conj^nbsp;dimus, à quo bona cunda fufeipimus, er idolu ontnutnbsp;blaffihemamus.

Hallelu ia.

ARGVMENT. Gaudiu/m 'm ffiiritu finÜo de be nefici/s dei adfandos.

Audatc nomen domini, laiida-' dominum.

ßonitatem er poteittiam dei agnofeite.


PSALMVif CXXXV-at qui celebrate corde er ore, uodbus er operibus,quotquot eftis ab eo conditi,homines er angenbsp;li,quicquid uffiiam ed creaturarum, domino deo fuofernbsp;uientiu/m,adorate dominum,colite dominu omnium do»nbsp;minorum. Hagnificentiam ertnaieftatem nominisernbsp;gloria: fua, quoties confyderauerttis,mtcUigitc uos om»nbsp;nia


-ocr page 379-

fi**

*•

?îALTERIVM

•rf«« itefira, quicquid eßii nbsp;nbsp;poteßif iHi debere, O' äd il

liw pladtum deuouere.

Qui ftatis in domo domini, in atrijs do-*nus dci noftri,

'Vos autem dei cultores peculiares, ex domini iujju uel •wto ueflro, qui mfaniHiMrio perpctuà adoratis,crflaquot;nbsp;«M domo domini aßiduc,facerdotes,Leuitte,0' pif honbsp;*ifWî quicuq^tfecundit ordines ucfiros colite dominûnbsp;O charitate, diÿnis facrificqsacmuneribui, or4nbsp;fionibus O' laudibut.Omnë deniq^ ueßram conuerfationbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ordinate ad illius beneplacitu, non agentes quod uo

iiidetur,fed quod ipß complacere ex lege didiceritis, , Laudate domina, quia bonus dominus;nbsp;«^1)11, piallite nomini eius quoniam fuaucnbsp;! CaiifiUcurlaudarcdeum tantoperedebeantßibqcit,nbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Hod deus beneuolus fit,et decoro amabiliqi no

^ne. Cunila nantk eius opera bonitatem eius depriedi= , nomenq; ipfifaciwtt 'tndicibili popularitate ccle=:nbsp;i’i'fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plaußbile.-eß enim ßns pietatis,crfolus bonus.

^f‘tllite,inquit, nomini eius, quod faluore fiolet 'm tribula ^onibus muocatum,quoniam fuaue efl, iuctmdu fcilicctnbsp;f^plenu cofolationibus,o'm f(ipfo.Pigt;i^ feipfum amanbsp;i’iif, no propter quodcnnq; aliud, eß enim ipfa bonitos,nbsp;^Quoniam lacob elcgit fibi dominus, Ifranbsp;fl in pofTeflïonem fibi»

Sine meritis prtecedentibus, ex mera gratia donnnus '“‘tob« elegit fibi prie pfau, pro feo'fua poßeritate, innbsp;oflenderet diuitias potentie fuie,etgratie,uarifs minbsp;, ad fßedaculu edendu toti orbi prouidentie fuenbsp;Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homines,quos per Chrißum de iRorum fiemine na»

IdtHriwnddMtrHwdrt amorem cr cultum effet promo !nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Diciturautcm ifraèl hereditas deifO peculitmt

qui filios ifraël, o omnes fimiliter credentes do^ ^'^^atia cr beneficentia projecutus eü, pre omnianbsp;difs terrarum aegentiu familqs,cx fola gratia, cumnbsp;P'fl'ittr adustum omnes peccatores effent.

’ ^iaegocognouiquôdmagnuseftdo-•^inustóC deus nofter præ omnibus dqs»

Ex tantis operibus o' portentis,ac magnificis bene» ^ift perfidécognoui,quod magnus eß dns,omnipotensnbsp;cali O' terre, cuius magnitudinis non eß finisnbsp;**'1 eßimatio. Et dominus noßer fuper omnes deos pre»nbsp;^'”'«11nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibuSfO“ folus eß deus,prêter que

'*¦ Ruïliw quidem eß deus » Multi tarnen dicimtur dij, proa pfff rariorem ac 'mfigniorem potentiä,iußitiam O' beanbsp;^fieentiam, quibus domino conßrmari excellentes uirinbsp;illius beneplacitum ac 'mß'mätvm laudabiliternbsp;^°nati(Mit,O' propterea commendati.

Omniaqujcunqjuoluitdfisfccitinccdo in terra, in mari, SC in omnibus abyffis»nbsp;Votentiam dci 'm pr'mtis predicat,ab co quod folus fanbsp;^ßquecutii^ libet,unico uoluntatis O“ omnipotentienbsp;‘“ffu ac imperio omnia codidit, et femper facit m coelis,nbsp;^^^a,mari,fluminibus, o“ lacubus altißimis, qui abyßinbsp;^ieimtur:omnia enim creauit,conferuat,mtuetur,modenbsp;faturcoeleflia,terreßriao'inßrna. Quantaautemdeinbsp;P^t-aculafailafint O' fiant 'm terra,mari O’ coclo,hißo

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1S6

ria refirt rerum naturalium, quam Pl'mius alij^ feripfe runt,Uftde illorum non eß negligenda feientia ad glorianbsp;dei,o' profiâum animaru m amore,o' uero cultu dei,nbsp;qui author cH omnium.

Educens nubes ab extremo terræt fuigu ra in pluuiam fecit » Qui producit uentosnbsp;dethefaurisfuis:

Dc extremitate terre ficce que fuperftcies accipi po teß. O’ montium, dominus fufeitat nutu O' ordiue fuonbsp;nubes, que m fiimu firmate gignunt uentos,flatus,toninbsp;trua,fiilgura,turbines,fi(lmina,O‘ idgenus alia. Ab irrinbsp;gua uero tcrra,humidefiunt exhalationes, è quibus orinbsp;unturnebule,rorcs, o'gelu, omnegenusphtuire, niuesnbsp;O'grandines.Fulgetra autë iungit pluuie propter miranbsp;culum nature pugnantis, quod nimiru ignis fitlgum abnbsp;aqua pluttte non ext'mguitur. V idemur fepe ampltßimanbsp;fitlgetra mter largißimos n'tmbos emicare. 'Vëtos quo^nbsp;fufeitat dominus exocculto origine, ut nefeias unde ue»nbsp;niant,aut quo uadant,jremitum 'mtcrim audiendo.

  • 8 quipercuflïtprimogenitaAegyptiabhonbsp;mineufq;adpecus.

Potentiam prédicat dei, ab ijs que ficit peculiariter prv ’.fraële, que pro iüis ficit 'm A egypto, ultima plaganbsp;nKmorata,qua uindicauti oedfos 'mfantes ifraelis, 'mternbsp;fiäione omnium primogenitorum Aegypti, ab hominenbsp;ttfqs adpecus,iram ofiendës O' iußitiä,quam 'mpij ffirenbsp;uerant. Earn autem potentiam fic exeruit 'm illos,0' uonbsp;luit per Mofen omnia defcribi,ut m omnia fecula per ornbsp;bcm terrarum totum decantarentur, omnia adgloriantnbsp;dei, O’ comprobationem ucre religionis, o’ unitatë deinbsp;ueri,qucm colucrunt patriarche fanili.

  • 9 nbsp;nbsp;Et mißt figna ÖC prodigia in medio tutnbsp;Aegy pte ; in Pharaonem, öC in omnes fer«nbsp;uos eius»

Summatim perßrmgit multa grauia O’ mirabilia incommoda, fipra nature uires,à conditore nature faanbsp;ëla'mgratiameleëlorum fuortvm, coram induratißimonbsp;pharaone, o“ principibus impijßimt regni. Qmoj prianbsp;mùm multiphariam terruit,fed non emendatos ad unimtnbsp;pariter occidit. Quorum omniu hißoria legitur ad Ion»nbsp;gum'mExodo.

  • 10 nbsp;Qui pcrcuflitgentesmultas;8Cocciditrenbsp;ges fortes,

Quotquotfereges quamlibet potentes oppofucr'mt uoluntatidiu'me,o’eleëlopopulo,uerumdcum creden cotumdei.nbsp;tibus,O' colentibus,percußit non populus fid dominus,nbsp;O' de fuis prefumentes uiribus,uerbo ueritatis O’ proanbsp;*gt;dff'oru proßrauit,excifisqs indigenis totius terre Chaanbsp;naan, urbes, poßeßiones o' terras tradidit 'm ius hereanbsp;ditatislfraëlitis dominus ipfe, qui omnia condidit et pofnbsp;fidet,cuius fubiacet arbitrio accipere O' dare,pro bonanbsp;uoluntatefua.

  • 11 Scon regem Amorrhæorum,amp;Ogregenbsp;ßafan amp; omnia régna Chanaan»

Primo Mofi reßiterunt Seon rex Amorrheorum 'm Hefebon, O' Og rex Bafan, ambo ultra lordanem.’O' uinbsp;^iifunt ac occifi diuifa ditione eorian amplißima dtu»


-ocr page 380-

PSALTER!VM

tut tribubus,R.uben çr Gad, at(jucdtjnidilt;ie tribui Mit« najje, de quibut fw Nttmerw mtt/M legu^tur. Etnbsp;régna Chanaan, ^zlt;lt;e trigmta numerantur cr ampliut,nbsp;quorwn omnium terram dudum fanâis promiferat pa*nbsp;tribut credenttbut, cr longanimiter expeiiantibut be^nbsp;neplacitum domini dei fui longo tempore.

IX Et dédit terrain eorum hxreditatem, hx reditatem Ifraël populo fuo«

Abfiulit dona dei,optimam d fe creata terram, quam ingraticrimpij cum tyrannidecf iniguitatepoßidet:nbsp;bant, cf abutebatttr ad horrenda peccata contra deumnbsp;cr proximo!,ut uideantur fuilfe atroäßimi tyranni Oquot;nbsp;uiolentigigantes,dedit^ Ml huereditate populo fuo fem*nbsp;per poßidendam,fi legem traditam cr fiedut conferua*nbsp;rent mitum. lure^ diuino pojfefforesficit pro fe cr ponbsp;fieri!, dominum non deferentibut.

15 Domine nomen tuum inxternum.*dogt; mine memoriale tuum in generaitone 8(.nbsp;generationem.

Namen dei nbsp;nbsp;Eatenu! extat nomen deigloriofumfectda, ut per

gionefiim. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femperf^cula, Gquot; mtdtii miracuUs populufuunt

à uarij! tyranms liberauerit,ut legitur in libri! ludicu et Regum. Semper enim gloria bonitatis g‘ potential fuiOnbsp;fi(tgebit,G‘ 4 fidelibut agnofcetur. Memoriale autè tuit,nbsp;ait,ittgeneratione er generationem,mifericordid tua innbsp;Meßiatuo nobis per/cripturatpromtjjàfemper durât.nbsp;Si tarnen no! ijuo^ in prteceptis iUitts ambulareconabi*nbsp;WMtr.er foedut initum non ruperimu! malitiofe.

14 Quia iudieabit dominus populum fuut amp;in feruis fuis deprecabitur.

Ex priediâi! colligit etiam deincep!, dominum ifraê* U adfitturum, tlluwq; lt;j)Jèrt«rMr«rf»nj inlibertatë, pofinbsp;^uam fatis pœnarum de impietate eius fumpferit. Em=nbsp;habere fe deu ac dolere, eunbsp;impietate hominit irritatur, ateß ideo facit eum confolanbsp;ri er recreari, dum iüorum impietatem ulcifcitur,ficutnbsp;irato uoluptatem adfTrt,fumpta de eo cui irafeitur poe*nbsp;na. Sicut erlfaias. Heu confolor me de hoflibut meis,ernbsp;idcifcar de mimicis meis. Intelligit aiét pœnat impiorumnbsp;ßre deo folatio.Sic hic ^uo^ dicitur fitturit, ut deut ali*nbsp;quando fatiatusmalis populi fuierfolatiopcenarum,nbsp;quas de eo fumeret, iterum placatus, à tyrannis ipfumnbsp;cr feeuisgentibttt, quibut eum permiferat liberaret, utnbsp;ficerat fape dudum.

ly Simulachra gentium argentûamp;aurum, opera manuum hominum:

Gentium idolaatq^dij nihil omnino funt, nihil pof* flint uet profunt cultoribut.Tantum argentum funt ernbsp;aurum,quo ad fubflantiam: fed abominatio er perditionbsp;funtobimpietati! cultum,erfacrilego!ob ritus circanbsp;ipfa.Opera manuumfiint,non dei, fed hominum fiulto*nbsp;rum G“ impiorum, ad nihil utilia, fed hominibus potiusnbsp;onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ittdigent,non iUts fuccurrunt. Omnes igitur gentile! ha*

wun. nbsp;nbsp;nbsp;bentur iudicio domini, er idololatra, qui opera manuti

fuarum colunt,fuperbiunt de mgenio,gratia, aâibus et meritis:Gß quicquid boni accepi/fe fe fciunt,non regenbsp;rwa 'm omnium bonorum largitorem.

THïLLïM»

lé Os habcntjSc non loquentun oculos ha* bent,amp;non uidebunu

0$ habereuidentur,quia fimilitudooris afjixatjl idolo ab impio artifice, fed non loqui unquam poter^»nbsp;fufieptaculum autem effe ditmoniorum po/funt, qui exnbsp;ittts ad hominum deceptionem friuola cr perniciofalo*nbsp;qui poßunt.Oculo! quoi^ habent,fed non uidebunt,/!*nbsp;gmentum tantu funt ad omnia 'mutile, er abominando*nbsp;rum deccptionum fuppellex.

* 7 Aurcs habent ôC non audient: neep cn/m eft fpiritus in ore ipforum*

Non pojfunt audire orations! precantium, quodfmt auribut fint,licet figuras auriu atrunco g artificefal*nbsp;lace fufeeperint. Net fitiritut quifquam uitalis efl uel hanbsp;titus 'm ore ipforit, truncus enim fumt, g humatiaflul*nbsp;titiae monimentu. Ojuibus uerbis irridet idola G corumnbsp;cultore!,ut fupra Pfalmo centefimo fextodecimo, ubi adnbsp;uerbum eadem habentur,G fimt explicata.

1$ Similes illis fiant qui faeiütea î ßioinß** quiconfiduntineis»

Artifices idolorum, g impenfat largiente!, profli^ tuentei ad cultum,admirantes,adorantes excoleittef rcnbsp;bus pretiofis,G mde diumum cultum populo coirnuc»“nbsp;dante!, pietatemhoc pailo uer têtes mquaflusn,nbsp;ftolidiefiTe, G ut truncusfenfu g rationecarereco”^“nbsp;probantur.Et omnes,ait,qui confidunt m illa,quipcre^nbsp;gr'mationibus,oblationibuf,mißis,exornattoibUt,oficilnbsp;dunt fe ilia non fegniter curare, g ncnnihil falutts, imtfnbsp;plurhnum gratia mde aufirre fibi perfuadent, quu”^^nbsp;creatoremfuumfolum confideredeberent omncfcrca*nbsp;tura, G omnia bona percepta natura:,firtuna ff'nbsp;tia'miüwmfolumrefirre.

*9 DomusIfraèl benedicitedominoïdoquot; mus Aaron benedicitedomino*

Pofl irrifam uanitatem idolorum, ad fidendum Deo foil, hic hortatur G pradicat deum colenduw ejfeabnbsp;ifraêle: primum mgenere. Vos, mquit, ifraëHtseie^tnbsp;fcilicet quiq;, G peculiaris propter patriarcharioKr^nbsp;dem populus,c otite deum uerum,G non u^tnitates gotf*nbsp;tilium, flultas g perniciofas quoe^ .Etuos faecrdotalitnbsp;gens, à domino primum feorfum inftituta, officium ue*nbsp;firurn agite fecundum legem Mofis, nunc uero rigidfnbsp;ftcerdotium faili populi in toto orbe fideles, facrificutnbsp;digna pietatis g charitatis offirte,corporafcdicctnbsp;flra, G uitulos labiorum, cor contritu G humilia

±0 Domus Leui benedicitedominoft*' metis dominum benedicitedomino. _

Domus Leui dicitur ad difcrimen Aaronitarum,qtdPc^ir tarnen G ipfi tam Leuita quàm Chaatitieerantttotafcinbsp;licet tribus Leuitica tertiadecima, uos foliciti fitis pronbsp;uero dei cultu, docendo, conferuando, g exequendo,^nbsp;corde, uoce g opcre, iuxta prafcriptam uobis legem 4nbsp;domino, Et omnes reliqui homines quotquot timetis do*nbsp;mnum, g idola non colitis, omnes de uniuerfis genti*nbsp;bus in deum credentes benedicite dominum. Non eniwnbsp;reffieüus eft apud deum perfonarum, fed in omni gentenbsp;qui tintent dw ex fide, etcu bonts operibusgt;falu^hütnr.


-ocr page 381-

lt;*•

PSALTERIVM

Bcncdiâus dominuscxSion, quihabîgt; tat in Icrufalcm. (Halldu ia. )

Lattî d“ gratiarumailio deferatur ei, qui efi domintU deut de Zion,foluf et unicut, omnium quidem creator,nbsp;'Me nufquam abfens, omnia per/picient, conferuans CTnbsp;\ dirigens.Verum in lerufälem habitat, ibi ad pra-finitumnbsp;(emput cercmonialiter fe coli uoluit, imo ueriut paffittnbsp;tll,ne ad idola imprudent populus dilabcretur pro pro^nbsp;penfionefua, ideo paucts ceremonijs, uno tantum loconbsp;coli uoluit,eisq; quasipfe pcrmifijjet, er uolentibus ornbsp;diiiaffêt, licet fît dominus uniuerforum er omnium connbsp;feruator.Haüclu ia.lîeec didio fecundum Uebreos habenbsp;ito-finis huiut uerfus ? Verius opinati uidentur uctercs,nbsp;titulum ejjefeqttentis,ut alias aliquoties.

PSALMVS CXXXVU Hallelu iagt;

tlebr^isfînetitulo.

ARGVMENT, Gratiarumadioproecclefîafi^ helium tot benefieijs promota.

I g Onfitemini Domino quoniam bonus: quoniam in acternûmùnbsp;fericordiaeius*

Qjtotquotfideles efiis, er dcum colere ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;digne defyderatis, plena fide celebrate bonitatem eius

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iifinitam. Quiainictcrnummifcricordiaeius. Honcef

fit unquam benefacere,fauere,ittdulgere, mifereri inuo ^mtibus, er plena fidutia fefe eidem commendantibusinbsp;Confitemini dcodeörum.-quoniam innbsp;Sternum mifcricordia eius,

Deus deorumdicitur, non qui fint, fed quidicantur. Soll« e/î enim uerus deut, creator omnium, fummu bo^nbsp;^gt;tgt;n,infinitte perfidionis, ac imperferutabilis gloria etnbsp;altert non dat. Cuius fie manct in aternbsp;bonitis,ut nemini aliorum aquc,multo minus ma»nbsp;tficonfidas.

Confitemini domino dominorum; quo j ttiam in aeternum mifcricordia eius.

Dominus eft erdicitur domincrum,quiorbistotius pthicipcs, reges er dominatores ac domitores pro fuonbsp;quot;uturegit ergnbernat, ut fineeo nihil fint uel poßint,nbsp;^Xifubeftè uelint,fifortunari defyderent er proficerenbsp;fibi commijfosfubditos d domino ßuere er gubernanbsp;*¦'. Cuit« eft in aternu clemëtia tanta,ut compreßis ernbsp;‘'ffiidtsdominoruminiuria hominibus pauperibus, ernbsp;quot;itxilio humano deftitutis,pius dominus dominoru deefnbsp;fc non poßit. Vnde fibi caueant domini ab iüo fuo dominbsp;. ’’“ad quo fint iufte iudicandi.

. Qui facit mirabilia magna folust quonia •ti Sternum mifcricordia eius*

Ownid quidem opera dei fic funt, ut mirari fatis ne» l'^^ant, funt bnperfcrutabiles rationes prouidentia deinbsp;“^‘Uerfalis.Eifoliconfitendacftomnis ratio bonitatisnbsp;f'^prema: dat ipfc omnibus effe er poffe, er fupra uni»nbsp;natura folus dominatur,quam erinuertere dumnbsp;folus poteft er mutare:quandoquidem in plena o»nbsp;hedtentia deifunt,ut poßit de omnibus rebus facerefintnbsp;f^^iterquicquiduelit, Heceftapuddeum impoßibile

THILLTM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187

DW«f uerbum. Ei profitenda eft tmfericordia in aternu, qua fola fubfiftit mundus, cum hominu peccata propternbsp;quos conditus eft mundus, longe alia mereantur, quàmnbsp;accipiant dei dona.

y Qui fecit ccclos in intcHedu.'quoniam in æternum mifcricordia eius*

Dcumcoelosfeciffe cum 'mteüeëiu uet intetligentid, idem eft quod fingulari ingeniofeu arte omnia condidifnbsp;fe,proptereaquodin Hits mirandum magisquàmalijsnbsp;in rebus artificium cius rcluceat, quàm fcilicet admirannbsp;da proportione er motu imperfcrutabili ratione cun»nbsp;äa coeleftia di/fiofiserit. Qjia'doquidem in aternum pernbsp;inanet mifcricordia eius, omnia in eleâorum utilitatemnbsp;Cr fruilimt ordinando, qui coelorum ttifluentijs nonnbsp;fubftant,necquicquam obeffe poffunt aftra Deifilijtnbsp;dei.

6 Qui firmauit terram fupcr aquas: quo-» niam in æternum mifcricordia cius.

Contranaturalem fitumcrinclinationem terra er aquarum extendit dominus er extulit terram fupera»_nbsp;quas, ut commode hominibus utraq; element a feruiant: aquas.nbsp;terra ad cibum,aqua ad potum,d qua potius prafocan»nbsp;dus effet homo, ft fitui fuo permitteretur, etiam fecun»nbsp;dum philofophos. Bae autemfic fiunt, quoniam in aternbsp;num eft mifcricordia dei,quatcnus homines er iumentanbsp;fuper terram uiuere poßint, er deum timeant commi»nbsp;nantem diluuium.


  • 7 nbsp;Qui fecit luminaria magnatquohiam innbsp;ætcrnüm mifcricordia cius.

magna luminaria cQndidit,de longe iUuftrantia mun» dum dominus,loco er ufu nùrifico, m otu fempiterno etnbsp;faluifico. Sinequibus mundus fubftftere non po/fet, ernbsp;omnia horror ejfent er inutile chaos. C^oniam in a»nbsp;ternum mifcricordia eius, quatenus homo faluus fit ernbsp;tiiuat,folatium oculis prabeatur, er lumen rebus omninbsp;bus,calor cr humorprincipia omniumrerum crefeen»nbsp;tiuntCrfaluandarum.

  • 8 Solem in poteftatem diei; quoniain æternbsp;num mifcricordia cius.

Solem dedit ut prae/fet, dominiumq; teneret diei, er earn conficeret curfu fuo toti mundo, ne cui parti de fitnbsp;lux er commoditas naturalium adionum er artificia»nbsp;liwm.Diem enim propagat,fcecundat terram, er matunbsp;rcfccre cunëla procurât tan non propterea in aternumnbsp;laudanda eft mifcricordia deif Quid enim abfq; Sole du»nbsp;raretuclprodeffetf

  • 9 nbsp;Lunam amp; ftellas in poteftate nodistquonbsp;niam in æternum mifcricordia cius.

Lunam qiioq^ ipfam er ftcUas fic nodi prafecit, ut in terdiu quoq^ non fim otiofa à necejftrijs fundionibus»nbsp;Influunt enim mirabiliter elementis, er prouidétia deinbsp;feruiuntfidclibus,puniuntq; infidcles, aptißima inftru»nbsp;menta opcrationum Dei, er facratißima uoluntatis,nbsp;Quoniam in aternum mifcricordia eius, ncceffaria ui»nbsp;ta rebus his deus miniftrat ex magna bonitate fuafinenbsp;ceffatione.

I o Qui percuiTit Aegyptum cum primogegt; lit


-ocr page 382-

PSALTERIVM

nids corum.quoniam in æternum mifeti* cordiaeius.

Confitendum domino qui percußit Aegyptum maxi» tmt cr horribili ruina primogenitorum omnium^ ingranbsp;tùmlfraelitarum. Quoniam inieternummifericordianbsp;eiuf: oflendit earn adfuos fideles, quorum occiderât crunbsp;delißime infaittulos quâtum permifit mifcricordia Dei,nbsp;Cr ut proprio quoque iudicio inuenirentur,non indigninbsp;tam ardua cladc,qua pariterfunt in mari rubro cum f lt;0nbsp;regefubmerß.

* gt; Qui eduxit Ifrael de medio eorum; quo^ niam in æternum mifericordia eius.

Degrauißima diuturnaq-cratroeî crudelitate Aelt;t gyptiorum dominus eduxit ifraelem, depotentia cr U»nbsp;biditie eorum cripuit, 'm/fierata libertate donauit, cumnbsp;argent 0 crauro multo ^atos de hoflium manubijs.nbsp;Quoniam in teternum efl mifericordia dei, qui quantonbsp;fui arâantur cr diuexantur atrocius, tanto bcntgniutnbsp;fuccurrit,quia bonus efl dominus.

ü In manu potend amp; brachio cxcclfojquo niam in æternum mifericordia eius.

Omnipotentem manum fuam exhibait Aegyptijs bla flgt;hematoribus,qui dixerunt, Quis efl ifle dominus ?nbsp;non noui dominum, cr ifraelem non dimittam,fedrefinbsp;ftere iHi domino rexcr exercitui ZT gens to ta non poxnbsp;tuit,quin ad unum omnes mari rubro inuoluit, morlt;*nbsp;te mtercepit. Quoniam in leternum mifericordia eius,nbsp;quamfemper/fieraredebeant oppreßi, cr timereopanbsp;prejfores.-bcnigniorenim efl dominus, quàm utfilios etnbsp;fideles fuos uindicare obmittat ab impqs.

Qui diuifîtmare rubrum in diuidones: quoniam in æternum mifericordia eius.

Domino laudes canendte funt,diuidenti mare rubrum, id efl, caricofum, çr in aridâprlt;eparanti, ut potuerintnbsp;liberati ficco pede ingredi diuerfis uijs gt; pro cuiufq; uoanbsp;toingenti miraculo,addexteramcr fîniflrameleuatonbsp;mari,cr ex lateribus muniente fideles. Quoniam in itanbsp;Vernum mifericordia eius,ad eleélos filios amicorum panbsp;triarcharum,quos uiuificat infaucibus mortis.

  • 14 Et eduxitlfrael per medium eiustquoniänbsp;in æternum mifericordia eius.

N-agnomiraculo iter tranfeuntibus prabuit in aquis nwltis credentibus uerbofuo,im6cr murmurantibusnbsp;ingratis, quo tanto maior agnofeeretur in lt;eternumnbsp;mifericordia eius, uicê quoc^ improbioribus Aegyptiflnbsp;pro paruulorum 'm aquis prafocatione.

  • 15 nbsp;Et exeuffitPharaonem 8i uirtutem eiusnbsp;in mari rubro.'quoniam in æternum mife^nbsp;ricordia eius.

Fugientibus ifraelitis, incumbentem iDis Aegypttum regem decußit,ßcut de dorfo culicem,fic Bcbrai dicùt.nbsp;Qÿoniam 'm eeternum mifericordia eius, quadoquidemnbsp;felfraelitteinermes cr pauidi contra tantu exercitumnbsp;excutere minime potuiffent,nec fuga: ^atiu habuiffent.

  • 16 nbsp;Qui traduxit populû fuum per defertû;nbsp;quoniam in æternum mifericordia eius.

Pofl tranßtum maris rubri per quadraginta annos de*

THÏLLIM«

Aixit populum fuum 'm defcrto,uiam oflendrns int^diu cotumna nubis,amp;node ignis,utßmperadtffetÜis eernbsp;neretur er tWHeretttr.Mtt/tiîgj O’quot; magnificii benefiàjsnbsp;manme er aquarum,legis er ccremoniarum,fauoribusnbsp;profequutusefl, er pepercit innocentitU‘, qui non fitenbsp;rant numerati .Ethic obmittuntur multa bi mficia qui»nbsp;dem, quibus carmen augere potuijjet alioqui prolixMtt.nbsp;Quia m aternum mifericordia eius:in ea cnim uafta jo»nbsp;litudine perfuam bonitatemaftitit,omni alioquifubfi»nbsp;dio deflitutis.

gt;7 Qui perçuffit reges magnos.’quoniamin æternum mifericordia eius.

Ommes niügnos principes er reges contra deiuerbu populo elctüo reßficmesfuis uiribus, dominiu opprefrnbsp;fit er peri ußit, de quibw fequttur. Qiiia in aternumnbsp;tnifen ordia eius : magna efl rnim gratia dei cwr- tyrannbsp;ni delentur de terra.

18 Etocciditregesfortes: quoniaminætft num mifericordia eius.

idem ferè dicitur de interßäiontbusfuperboriigt;H,qui fuis uiribus confidebaiit, quos ingraticm ßtipopuheXnbsp;magna dementia er mifericordia di medio tuhi CT i»nbsp;totumdeleuit.

gt;9 Seon regem Amorrbarorurnzquoni^w in æternum mifericordia eius.

Seon rex licfcbon,A morrhaus primus aufus e/hgt;êS^^ di exercitum domini,filios ifrael fidele s, idconbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘'ß

primus. Quoniam in teternummifericordiaetuftex hac enim prima uidoria hoflium extermina/idorüfl'intnbsp;eis contulit dominus obtinendi reliquas quo^ trrr^nbsp;gentes Amorrhaorum.

Et Og regem Bafan; quoniam in mifericordia eius.

Fortißimus eratgigos O5 wi Eafan, de quo in Nhwe« ris. Quia in aternum mifericordia e i«j ; aque etv.m dcanbsp;fendit dominus fideles fuos à magnis,fortibus ac inultts,nbsp;Jicut à paruis er 'fmbectÜibus: tutor efl enim cr patro»nbsp;nusfragilium, er hoflisfuperborum fuis uoibuspra»nbsp;fumentium.

ai Etdeditterram eorum bjrcditatemtquo niam in æternum mifericordia eius.

impiorum zy crudelium populorum enormiterbeßan tium, omnia per uiolentiam fubiugantium, terrasalßunbsp;lit dominus, er eas 'mius hiereditatis alijs contulit,quasnbsp;iÜi indigne gubernabanter eis abutebantur,quiaficnbsp;dominus nufericordiafua aterna agit, ut poftquam diu«nbsp;tißime,quadr'mgentis fcilicet annts cos tulerat, ccmplenbsp;ta menfura iniquitatis,pro fua bonitate diulius ferre nonbsp;potuit.

^2. Hæreditatem Ifrael feruo fuo : quoniam in æternum mifericordia eius.

Eamopulentißimam terram à peßimispoffefforibus ablatam, donauitifraeliferuofuo,ut hareditarioiurenbsp;iUafruerentur,donee cotèrent dominum deum (uunt.nbsp;' Quoniam 'm aternum mifericordia eius, quam certe polnbsp;licitus fiter at patribus ipforum primis, erfiatuit com»nbsp;plcuitq; fuo tempore dfflindto Hcrisfilijs.

Qui*


-ocr page 383-

PîALTERIVM

quot;Quia in humilitate noftra mcmor fuit no ftrirquoniam in æternû mifericordia cius,nbsp;Humtliatio pro afflidioneaccipitur, Dum,tnquit,af=nbsp;fligereittur ZT humiliaremur ab hofltbus propter pecanbsp;^lt;tta noßra 'm terra Aegypti et Chanaan fub iudicibui,nbsp;Htwtics hunüliati clamaremm ad eum, re/}gt;exit nos mi»nbsp;ffficorditer, crfaluatorêmißt quiItberareteos. Quonbsp;tùant in tfrn«m mifericordia eius, qua erigit elifos ZXnbsp;pi’oflratos ab impif s,fideles fuos refiituit ZS' definfat.

Et redemitnos abinimicis nofi:ns:quoi^ niam in æternum mifericordia eius«

Demultiszrfirtibushofiibus nofiris redemitnosin terra Chanaan, quorum fortifiimaurbeserant, z^gi»nbsp;gantca corpora cit cxercitatifiimis milttibus,ad rapintUnbsp;Gquot; iniurias affuefadi, fed domini uirtute nobn fubieâinbsp;funt cr deuiài.Quoniam m aternum mifericordia eiutnbsp;^uafubuenitinfirmis, ZT uiolentiam fußinentibus abnbsp;î Qui datefcâ omni carni: quoniâ in æternbsp;num mifericordia eius«

Qtti cibum prouidet omnibus animantibus cifra ipfo tumfolicitudincm, Quoniam 'm aternummifericor*nbsp;'haeius : ipfi enim eß cura de omnibus creaturts fuis,nbsp;^“ipuüis coruorum prouidet de anitona muocantibut

Confîtemini deo cctli: quoniam in æter num mifericordia cius.

dominus deus cceli diâus eß etiamgentilibus,deus''quot;gt;ipotens,uerus ZT fotus dcus. Eius cß m lt;etcrnum nüonbsp;f^icordia, quia benignitilA ZJ' bencficcntia eius repletnbsp;^^tionmachmammundi,

{.^onfitemini domino dominorumtquoniam iw «eter» mifericordia eius.)

^rpetitioprimifCr in Hebraononhabetur»

P S A L M V S C X X X V 11.

(leremi^e.) In Hetr^eo non habetur.

Argvmentvm. Planäuscßpioru ^^ntraoppreßores,

Vper flumînaBabylonis illicfc il dimusamp;fleuimus, dumrccorgt;nbsp;daremur(t«i)Sion.

Inducit hicPfaltesfacerdotes crLcui^ j^mmexilio Chaldaico captiuos,conqueri quodBanbsp;gt;ionif pofiulcntà fe facra carmina, cum nihtl ipfis libenbsp;^^tquàm defiere urbts z:r fanâuar'q excidium, 'm quonbsp;^^'tfueiiißent dominum deum fuum laudare, nunc uer^nbsp;non habere occafwnem nifi querelarum et planäuu:nbsp;tfftde Qf fußjendcrint organa muficalia fua adfalicesa=gt;nbsp;P^^flumina Babylonico' prouincio', qualia multa funt,nbsp;^'^ea quaßumina ut exules zr mif ri habitabant extranbsp;^^^es,fletjtes propter pcccata fua ZT miferias quax m»nbsp;^^'^erant,reditum efflagitantes ad terramh.ereditattsnbsp;}'**• t:iicautemillorumlu£lus exempbim eßdefyderifnbsp;eccleßic. Defolata nanque quot;Zion, ZT exulan»nbsp;*ntcr geijtcî populo, omnis cura reUgionis mteribatî

•J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...nbsp;nbsp;nbsp;J., J...,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» Mrf.

defiere urbts z:r fanâuar'q excidium, 'm quo

T H IL LIM. gt;88 idfanólis unice dolebat,nomen fcilicet del nonfandifi» 'nbsp;cariante omnia.

In falicibus in medio eius fufpendimus organa noftra.

Intra Babylonicam prouinciam fub falicibus habita» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . .

bant exules fine hoßiitifs zr domtbus cum filijs zr uxo ribus miferabili fficdaculo, fine omni occafionegau»nbsp;dendi, cum magna calamitate. ibi fulfiendimus mufi»nbsp;cam noßram, non libuit canere, fed fiere amarius, uaftnbsp;cantici negleda zr fujfienfa erant,deßitutis folatifs auinbsp;tit. Vnde zr muficam 'mludu comparâtfapiens orationbsp;niimportunit,

? Quia illicinterrogaueruntnos qui capti uos duxeruntnos, uerbacantionu: amp;qutnbsp;abduxerunt nos, Hymnum cantate nobisnbsp;decanticisSion.

Infultabant hofics affiidis addenda afflidionem, qui carmina facra per ludibrium expetebant, uel ex ingen^ ?m^otura.nbsp;ti fuperbia 'mfirre iubebantur epulis ipforum. Babyloenbsp;n'q,'mquit,impif irrifores dei noßri, et reltgionis noßricnbsp;ueræ, extorquere uolebant à nobis uerba cantionis connbsp;fuctee 'm tcmplo, Et illi qui nos crudeliter ceperant pe«nbsp;tieruntànobis uerbagaudij zr llt;etitilt;e, dicendoiCanitenbsp;ttobis dc canticis Sion, ludite inßrumentis zr cantids,nbsp;ficutfolebatis in Sion,dominum Deum ueßrum coüau»nbsp;dando. A lt;j«o deferti eßis,qui iuuare non uoluit, et nonnbsp;potuit. Str enim blaffhcmabatur dcus ipfe optimus mo»nbsp;ximus,zr facrofanda religio maleaudiebat.

4 Quomodo cantabimus canticum demi.* ni in terra alienaïquot;

Reßionfiocßadpriedida,fenonpoßein terraalie» na captiuos zr exules canere carmina domini, quo fi»nbsp;gnificaruntnon Heere fanda obifcere canibus,zr mar»nbsp;garitasßgt;argere porcis. Alioqui, ubifunt fideles zr ti»nbsp;mentes deum, ibi terra dei eß,ibi quoq^ decet fieras cannbsp;tionesmodulari. Sed ißi Babylonif tantum ad ridêda ftnbsp;era pofet bant facros cantilenas, zr ut uidis dolorem aunbsp;gerent. Et certc non poffunt carmina dei obledare au»nbsp;res impioru,zr ut quifqi religiofioreß, fic laudes diui»nbsp;nas decantariardentius cupit, ZT ptophana abomina»nbsp;tur, Praßat affuefieri ad honeßa zr religiofa camica,nbsp;Ut non défitgaudium pijs,zr 'mtercidant iadationes 'tmnbsp;pilt;e zr impurte.

'S Sioblitus fuero tuilerufalem, obliuioni deturdexteramca.

Abiurant fieri cantores omnia beta cantica,malunt^ ludu indulgere pro deßruda Hierofolyma.sifmquiunt,nbsp;obliuifcar tui,o lerufalem,fubaudiendum eß, non poßitnbsp;citharam tangeremanusmea, uel pereatmihi dei meinbsp;auxilium,quifolus eß potentia mea. Non fit deus adiu»nbsp;tormeus.fi dijf Heere mihi aliquando poterint,qu£fiutnbsp;ad deigloriam.

Adhærcatlingua mea faucibus meistfi non memincro tui.Si non præpofuero le«nbsp;rufalem inprincipiolætitiæmeæ.

Sinon omni latitiie pratulero ludum pro lerufalem^ zrfitton iHafemper ob oculos ucrfabitur,quandocUn^nbsp;Ui X

-ocr page 384-

PSALTERIVM

fe l^etîtiæ occafto ingf]Jerit, ut antequam latitri iticipïii am,luilivm zj-ßetum mihi excitet meimirta Hierofoly^nbsp;ntieurbisadeomifere uaflatte tPromißßim iüiseratre’^nbsp;uerfuros ad fua exaiüis feptuaginta annis, zr urbemnbsp;DeryderiSnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;templo re£dificaturos, Hw fr^o aiiimiu faitdoru

fanftorum. ßc anhelabat, ut nullj prorfuf eos capere latitia poffèt, donee duraret exilium. Interim tarnen multi eorum pronbsp;phanefcebant,cr ditefcebant rebus,ut poßea accepta linbsp;centiaredeundinoluerintreuerti. Quorum tarnen manbsp;litia dominus abufus eß adgloriam fuam, quam per eof»nbsp;dem quo^ propagauit in omnesgentes.Sanéli autem uonbsp;luiffent citius rediffe, ZT non diflulerunt opportunita^nbsp;te iUis oblata.

7 Memor cfto domine fi'liorS Edom in die lerufalem. Quidicunc,Exinanite, exinaninbsp;teufepad fundanientumineat

Precantur uicißitudinem Edomitis er Babylonijsib Üs,quod cum fratres ejjent,cr dolerelfraelis calamitaanbsp;tent debuilJcnt,non tantu hetati funt de horum excidio,nbsp;fed praterea incitauercoit hoßes, ut radicttus fanda ur*nbsp;bem extirparent. Ntemento, o domine,iUoru ut punias,nbsp;ut uindices lUorum maleuolentiam,zr crudelitatis inßinbsp;tutum,prauamq} uoluntatë in tuo bono opcre,cuiws iu^nbsp;ßitilt;e feruiebant,fed ûnpia intentione, in die lerufalem,nbsp;fortemcaptiuitatitnoßrie mifera or uaßationis fändenbsp;urbisàteelede. Quidicunt,Exmanite,exmanite,ua»nbsp;ßate,diripite,dilferdite ußp ad ßtndamentu, ne faluumnbsp;aliquid in ea relinciuatur,fed tota conteratur.

g Filia Babylonis mifera.* beatus qui retri^ buettibi retributionem tuam,quam retrpnbsp;buifti nobiSf

Talionem precatur urbi Chaldeorum, quam uocant more feripture filiam uaßatam, i/nteUigentes merito uanbsp;fiandam fuo tempore totam Baby loniorumprouinciamnbsp;ac urbcm.Summäcnim in populo dei crudelitatem exernbsp;cuerant, uicißim ergo zr ipßs uaßationem multo cru^nbsp;delißimäfandi imprecatur, eamq^ eo ßgnißcant,quodnbsp;bcatumpronuntiant eumpopulum,quem excitidgt;itdonbsp;minus,ut rependat iußitiam impijs, eandem menfurä renbsp;penfurus tibi,ö Babylonia,qua nobifeum impie egißi,

9 Beatus q tcncbitSCallidct paruulosfuos ad petram*

quoquepoputum eum pronuntiant, qui Ba* byloniorum infantes faxo iHiferit. Adiuuare aiunt di*nbsp;gnetur dominus iUas manits, qui feuere uindicabunt ui*nbsp;cem noßramtZr ßne mifericordiafic dijßerdant,ut nunnbsp;quamampliuscrefcas, ut ne ladentibus in te paruulisnbsp;parcere uelint, fed omnia occidant « Quandoquidemnbsp;nihil in te eß quiim conßtfio,irrißo,luxus, impictM,crunbsp;delitM,fupcrflitiOffacrilegium,fuperbia er impee*nbsp;nitentia,

PSALMVS cxxxvnr* IpfiDauid.nbsp;ARGVMENTVM* Gratiorwnadionbsp;probeneficijsdei.

THILLIMr

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Onfiicbortibi(lt;iowi/te)intof0

corde meot(quoniamaudißiuerba nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î

M lt;11 confpcäu angelOquot; rum pfallam tibi:

Ex toto corde, maxima aßidu dicit fedepredtcaturum laudes dei coram dijs,id eß,poteflanbsp;fe pr(ecellentibus,qui funt angeli,nuntij diuine uoluntanbsp;tis, er lußitia: zelatores. Völens figtuficare fein con*nbsp;uentu populi maxime celebri, ut in quo dq adeßent dt unbsp;fe laudaturum, Pracipue enim faerts adeffe debent prb sacci« »4*nbsp;mares populi,alifs in exemplum er difciplinam,fibi au‘nbsp;tem ad inflitutionem er orationem, profelici ßatu crnbsp;ufuofßcqfui.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

a. adoraboadtcmpIumfanäumtuunijS^ confitebor nomini tuo .Super mifericor'nbsp;dia tua amp; ucritate tua:quoniam magnifie!

fti fuper omne nomen (fandum) tuuni (do* quiwmtuum.)

Adorare ludlt;eis ad templivm dotnini, eß uertereuul* tum ad fandum fandorum, ad locum quem elegerat do= lempiu».nbsp;minus, utibifolumceremanijs colereturrey exorare*nbsp;tur, Bt confitebor nomini tuo,ait, celebrabo laudes tuasnbsp;er beneficia, quibusgratificari foiesfideltbus tuis, CTnbsp;excitareeosadpietatis ßudiu.Et fuper ueritate tua connbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

fitebor, quandoquidem promißa dudum omnia fidt=_^ kßimecompleutfli. Quoniam uerba tua, eloquium tuunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

facrofandum, uel ctiam fanduarium tuum magniß^‘^ ßifuper omnem laudem tuam,eo quod uerbum tuuntnbsp;euangelicum, er gratia uultus tui iHuxit uniuerfoor*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

bi, quic prius tantum ludais er Hierofolymis cognita fuerant.

3 In quacunque die inuocauero te, exaudi metmultiplicabis in anima mea uirtutent.

Cauftm laudationis diuiiM adiungit,nempe inuocanti fibi ilico adfitiffe, er opc fua anima fuam corroboraße,.nbsp;Indic,inquit,id eß, omnieo tempore, quum imploi^aucnbsp;ro anxius gratiam tuam,rel^ondifli,exaudifli inuocan*nbsp;tem. Amplificabis in anima mea falutem, augrbis uiresnbsp;ffiritui meo, ut confit car magis ac magis dona gratisnbsp;tue,quibus in omni bono corroberer, proficiam in ueranbsp;pictatc qua placcam.

4 Confiteantur tibi domine omnes reges terr^,quia audierunt(omnM)uerb3 oris tui.

Adeo Iflendidum ac magnificumfiât auxUiitni tuum utcundi reges terr £ uicin£deum celebrorint-nim audißent qu£ deus Dauidi protnißt'^^ prafiitißenbsp;tarn amputer, agnouerut fitnul iÜum ucrum deum effe,nbsp;laudes^ eius depr£dicaucrunt. intclUgiautem er me*nbsp;lius poteß de tota terra, er uniuerfo orbe, in quo inte*nbsp;rim beneficia dei ad DauidcminfiUfiß*i^^‘^^°titot!eernbsp;Chrißo agnita funt cum maxima laude,non tantum dei,nbsp;fed etiam patriacharum omnium ac prophetarum. Om*nbsp;nia cnim régna mundi nunc fandificant nomen domini,nbsp;er gratias agunt unifoU creatori ermoderatoriom*nbsp;nium. Audicrunt enim uerbum ucritatis, er cuangeliunbsp;regni coelorumf utabßt poßbde exeufatio.


-ocr page 385-

PSAtTERlVM

Î Etcantentin uqs domini: quoniam ma^ gna eft gloria domini,

Cantabunt in uqs,id eft, de uqs domini, faClis fcilicet O' confilijs, quit didicerunt ex canonicts fcripturis, innbsp;quibusmgens decus er gloria fummlt;e bonitatiser fatnbsp;pientitc relucetipotißimum uero in eo, quod magna eftnbsp;{lori4 domini, non regum ,fed dei opcrum magnificentnbsp;iia er maieftas,latepatens,cr nunquam definens: untnbsp;f,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lieer fapientiam fttam er confilia, er quicquid uerbis

' dei defcriptum eft, uerum erfandum dco placitum cor de credunt,ore cantant, er publice profitentur.

6 Quoniam excelfus dominus: amp; humilia lefpicitjSialta àlongecognofcit*nbsp;Quamuisexcelfus dominus fitercœlos inhabitans,nbsp;bumilia tarnen rejpicit er extoUit quoq;,uarijs^ benetnbsp;ßijs déclarât fe curam eorumgerere, facit cognofeerenbsp;iudicia fua omnes mortalcs, eos erudiens er caftigans,nbsp;tui debetur omnis gloria: /fiiritum quoq; humiliatum etnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in principibus confyderat ac fufeipit, ut eXaltet in

ecelis, Superba er altaàloge cognofcit,non latent eum fupcrbi,adipforum confitfionemiUosajfiicit acdej^i»nbsp;%non intuebitur ad falutem.

Si ambulauero in medio tribulationis,ui Uificabisme: (er) fuper iraminimicorumnbsp;iiteorum extendifti manum tuam,amp; faluunbsp;•Hefecitdexteratua*

Ab expertis tarn magnifiée benefieijs er fubfidijs dei pfocedit piusad fidutiam conijeiendam in deum, er otnbsp;quot;«»ewjjjejMfuam etiaminpofterum.Certus,etiamfipernbsp;'Bedias afflidiones graffandum er penetrandum ßret,nbsp;iituocanti fibi deum femper benigne re/fionfurum, ernbsp;fua manu hoftes retufurum,feq; feruaturum, ac deiuquenbsp;pl'll fe omnia confedurum. Tu enim,mquit, cofortabisnbsp;iiberabts me a morte quam mihi intentant : tu iramnbsp;boftium meorum cofrmgesitu me uindicabis,tua me detnbsp;J Xferlt;t er potentiaglorificabis.

Dominus retribuetprome:dominemigt; fi^ncordia tua in fæculum,opera manuumnbsp;luarumnedefpicias*

Dowirtus retribuet femper cr ubi^ uicem aduerfarijs nieis pro me, Eius enim benignitas ad fideles fuos non cefnbsp;fit,curamperpetuamhabetJfierantium ’mfe,ercatnbsp;ptambonitatem àfandis non remittit unquam. Opera,nbsp;gt;nquit,manuiim tuarum, iam adificatanbsp;nbsp;nbsp;inftruda ad

Siotiam tuam non dtßipes, uerbi tui pradicationem no P‘lt;tùris impediri ab impijs, Hic aliter prifcus interpresnbsp;quadam uidetur.

PSALMVS CXXXIX, In finem Pfalmus Dauid»

A R G V M E N T VM* Inuocdh'o zj“ confißio ejl P’^ouidentite ZT ftpientine dei utiiucrfaUs cr beneficentnbsp;contra impios.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^*^**^^ probafti incamp;cognoui

Sic TOC examinafii, perfcrutatits es

TH ILL IM* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;189

(trobafiirenes cor,cr omnia intima mea,ut totut tit bi noüii fim,nbsp;nbsp;nbsp;nuUa uel cogitatto uel aéiio mea non pa

teat clore conl}ieâui tua. Cognouifîi enim me,id eft,cot gnofeis. Preeteritum pro Pnefenti, more Hebraico^ Tunbsp;crtim ut omnia nofli,fic me quo^ ignorare non potes,nbsp;tucognouiftifcflîoncm raeamôC refurrenbsp;âioné meâ * Intellexifti cogitationes tneasnbsp;de longe:

SMBp/ex fententia eft, omîtes adus meos tu nofii, ob mißionesc[uoque,cogitationcs,uerba,uitdm, mortem, Corâiuwnbsp;fata omnia tu deus meus nofti^ fine quo nihil fum uel pofnbsp;fitm. Vbi uetus 'mterpres bene tranfiulit, Cogitationesnbsp;meas.]fiy*ycnimcogitdre/tgnificat, cr eo*nbsp;gitationes Syriace.lbi ludtei dicunt, Amicum meivm, fa*nbsp;tis inconcinne.Vult potïus dicerc,Citticquid 'rntra feerenbsp;tißimo pcéloris mei cogito CT meditor, hoe tibi remo»nbsp;turn non efi,et à remotis intueri potes, quod nullus alionbsp;rum. Subtiliter hic lud^i dilutant de quatuor a^lionûenbsp;bui hominum,nos per qutedam hominis opera çr ftudianbsp;inteUigimus omniareliquo.Beati autem erimus CT boninbsp;fi deum omnia nofira a^icere nunqtiam non confyderónbsp;uerimus, ut à malts abfiineamus, er oculos diuithe ma»nbsp;ieflatis non offindamus.

5 femitam mcam 8c. funiculum (accubitumy iTieuinueftigaftij filt;omnes uias nieas pro^nbsp;uidiftiï

tter er femitam medm,fiimtiter er accubitum meu/nt Uentilafti, hoe eft, omnia mea ftudia, aHus er quietentnbsp;diligenter difcußtfti, mquiris ac uentilas quiequid ege*nbsp;ro. Prifcus uidetur legi^fe , pro co quod Hebrieinbsp;habentnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omnes quoque uias meas prodeffe fecit

fti, ßrtunafti,aptafti uel a{fuefecifti. quot;Videtur legendunt Prouidifti mores meos t tenes tibi exploratißima exercinbsp;tia medi

quia nó eft fermo in lingua mea ? Éccetu domine cognouifti omnia,

Etiam uerba noftra priufquam nobis in linguam uenit ant, deo cognita funt : fine prouidentia dei nee uerbuntnbsp;progreditur de ore meo.Tu enim domine omina cognotnbsp;uifti,uolitiones,dcfyderia,tentationes er inftituta,adeonbsp;nihil fit fine te. Orandus eft ergo femper dominus, ut dinbsp;rigat ailusnojiros, uerba er opera, corda er corpora, fandorum.nbsp;fenfus, fermones er adus in lege fua, er in operibusnbsp;mandatorum fuorum,ut ad nuUum declinemus peccatu,nbsp;fed ad iuflitiam dei facienda fua diredionegratiofa pronbsp;cedant aClus er eloquia noftra,

5 nouiflima SCantiquaCrefro er rf«te.-)tufor mafti me t amp; pofuifti fuper me manumnbsp;tuam.

Retro er ante, priora er poftcriora noftra, prifta er futura,hoc eft, omnia manifefta tibi habenttir, totosnbsp;finxiftinos. Quid igitur ipfumin fuo figmentolatereti'nbsp;Totum me creafti, corpus formafti er animam,nihil denbsp;meo habeo nec à parentibus,à te funt mihi er omnibusnbsp;omnia bona. Et pofuifti fuper me manum tuam, protexinbsp;fii, tutum conftituifti, ac benedices, atque in ipfo utera


5

-ocr page 386-

I

TSALTERIVM

tndterno finixifii oprre mirabilt,humitno wgenio tMrx« plicabili,cr cunâis creaturis inimitabili.

Mirabilis fada eft fcicntia (tiM)à metcon» fortaîa cft(er)non potero ad cam.

Scienth dti Longe mirabUtor eß fcicntia tua çy prouidentia tua hquot; SibfhjTnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;creatteras, ^nàm ut coprehenfibilis

fit mteUeilu humano, Exaltata efl, fupergreditur captu tneum,non iHmt confequi poflum aliquatenus. Idem fanbsp;tebuittur, qui uel obiter animum machine humani cor*nbsp;pufculi coiuanplandoaduerterint. Qmigiturtamhenbsp;betesfumut in rebui humanis inteHigendis, quomodonbsp;audebimuiiudiciorum diuinorum rationeiarguereuelnbsp;iudicaref

  • 7 nbsp;Quoibo à fpiritu tuo^amp;quo à facietuanbsp;fugiam^

Canit prafentem ejfe domitium ubiq; fl^iritu cr uirtu te fua,utfefe nemo abfeoderepoßit 4 prafentia maieflanbsp;tis cr potentia fua. Et quo à facie tua fugiam f Nonfcnbsp;potuit uel Cain impius’t uel lonof fanilut alicubi occul*nbsp;tare uel aufugere con/peâum dei,quo minuf fempcr CTnbsp;ubique iUos, cr omnes homines et creature cogaofcas,nbsp;Satius igitur er it no fiigere^ fed fefe totu comittere do*nbsp;mine, ab iUo pendere,ad ipfum recurrere,ubiq; reuere*nbsp;ritfemper adorare, (y opera fapientia fua boni confu*nbsp;lere per omnia, ut iniufla effe non poflunt.

  • 8 nbsp;Si afeendero in cc£iS,tu illic esifi defeen^nbsp;dero in infernum,adcs.

Omni» dco nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qttamlamp;et latiflimi, te dominum continere non

piuu. nbsp;nbsp;nbsp;poflùittfOmnia tui plena funtfm omnibus ccelorum rece

ptaculis te inueniam. Si oportiurit me manere, fi elege ro fub'mtrare infima terra loca, mftmum mundi locumnbsp;cr damnatorum ergaflulum, iUic tu quoque habitas, nonbsp;fubterfltgiam prafentiam tuam-V bique iuflitia cr bo*nbsp;nitatis tua operajflcndent,omnia moderaris,in tua manbsp;nuconflituta funt omnia,dominus uniuerforum tues,nbsp;Gloria fus non tantum in c«leflibus,fed etiam 'm terris,nbsp;er fi quid efl terra ipfa depreflius.

  • 9 Si fumpfero pennas mcäs diluculo,Slt; hanbsp;biuucro in extremis maris;

Siinflarauiculeuclociflima fligiendo diluculupra* ueniam,ficelerrimamradiorum folis excurfioncm a*nbsp;quauero, qui codem memento ab oriente ad occidëtemnbsp;ufq; pertingunt, Per extremitatem enhn maris 'mtelligitnbsp;occidentem.Dum enim fol occidit,uidetur fubire Ocea*nbsp;num : hoc efl, nuUo quocunque modo effugere poffumnbsp;tuam prafentiam,

  • 10 Etcnimillucmanustuadeducetme,amp;tenbsp;nebitmedexteratua.

V bique enim locorum,in omnibus mundi angulis,ubi* cunque fuero, ibi deducet me dextera potentia cr de*nbsp;mentia tua. Nibii tentare poterofine auxilio prouidennbsp;lia diuina : ubique enim fuflentabit me uirtus cr boni*nbsp;tastuaAÜeitaquequum folus ubiq; fît, cr omnia feiensnbsp;er potensamorofîfîimus pater fîbicredentium, crfî*nbsp;liorumquosgenuit,non efl alia quacunque creatura

T HIL LIM?

inttocanda m quacunque necefîitate. Uemo enim nobis proximior efl deo noflro, ntmo charior effe debet., ne*nbsp;tno nobisfauorabilior, nemo 'm beneficijs promptior, finbsp;tantum iüius bonitatem agnofeamus, cr uoluntatè nonnbsp;ffernamus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;]

’ • nbsp;Et dixi, Forfiran tcnebræconcukabnni

me:et nox illuminatio mca in deliciis meis

Et dixi, hoc efl,fîquandotoepero mecum cogitare, quodfortaflis catigine nodis occultari poßim, ut à ne*nbsp;mine in tenebris tam obfcuris uideri poßim, cr iBtcla*nbsp;tere tuam prouidentiam : certe nihilominus huiu/modi \ ’quot;hnbsp;quamlibet tenebrofa nodis caligo me prodet, Eritenh»nbsp;domino omnia intuenti clarißima lttx,ut apertißifof loenbsp;cernât 'mtus cr in eute.

  • li Quiatenebræ nonobfcurabunttn'à*^^

amp; noxficutdics illuminabitur ; brx eiusJta amp; lumen eius.

QjiacMtque tenebra non obtenebrabunt a te,non un pedient quo minus tu omnia uideas.Aeque enim tibi danbsp;rent oianodu fîcut die.tJoxenim et tenebra perindeeinbsp;funt atque dies cr lux, ut feiamus omnia patere conj^'enbsp;dut tuo:ut lumine uultus tuifîcut in die ambulcmus,crnbsp;horreamus male agere, qui lucem effugere tantamttonnbsp;poffumus,Eiihil opertum quad non reuetetur,nec occdnbsp;turn quod non feietur.

15 Quia tu pofledifti renes meosî fufeepifti me de utero matris mex«

Tu eatenus pofîèdifli renés meos, ut in omninwl‘tQ^^,„ poteftate tua habeas intimos affèdus meos : quidei p«“*nbsp;nesnonrarointelliguntur,'Velquiarcnesprtmiomniii * ‘nbsp;in hominc, fccundam ludaos, gignuntur, uel quiagi*nbsp;gnendi affedus potentißimi funt. Certe tam hune uehe*nbsp;mentem affèdii quàm alios tuo nutu crfapientia 'tnfl*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 '

ruifli natura crregis.Sufciperede utero matris, eflma num porrigerc,iuuare, defîndere à noxijs.nbsp;ipfe iÜe es, qui plafmafîi me tuis manibus,cr cÔtexuiflinbsp;membra,orditus es lineamenta intra matris uterum, CTnbsp;adtuum beneplacitum effinixifli corpufeuboncrfo’^’*nbsp;mafli, ut animam infun^res creando, crnbsp;fîtndendegt;.

14 Confitebor tibi quia terribilitcr Ecatus es;mirabilia opera tua,amp;nbsp;mea cognofeet nimis.

Ex confyderatione tam admiranda dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirtu tis

cr bonitatis, animus exardefeit in laudem dei, dicit^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Confitebor CT celcbrabo te nunc deunt CT conditorcm meum.fluporem cr admirationem mihi ineutit mirabi*nbsp;lis formatio fubflantiamea 'mmatre. Ciuando tamele*nbsp;gans corpus humante figura, qua non efl inter uiuentianbsp;pulchrius, ex tam abominandis 'mitijs propagari uide*nbsp;mus,ut humiliemur ergratias agamus.Terribthter uelnbsp;nürificepotius mirificatusfum,mirabiliter fadusfumnbsp;crformatusin utero matris meæ. Et tam hoc ipfimtnbsp;opus quàm reliqua tua omnia mirabiliafunt, nobis ho*nbsp;minibus ineomprehenfibilia, Et anitna mea cognofeet


-ocr page 387-

TSALTERIVM itimk,/ùprt( naturditt intelleâus humani efi. Luboribufnbsp;opm eß, fi id diligentiiu perfcrutdi-i tentduerit dninidjnbsp;uclhomodtiimalii»

’y Noncft occultatum os meum à tc quod fecifti in occulto: amp;fubftantia ine a in infe^nbsp;rioribus terrae»

Non po^f/î citldtiim eße 4 te uel minutißmum ex of ßbus corpork mei: id eß, plutßgnificando qudm dicat,nbsp;Ko» poßiint non omnia in nobts fumme deo nota eße,nbsp;S ’quot;îf'Ut cuiuf uirtute funt omnidßrmata. dicitßed uirtu»nbsp;tcm intcUigitqute in oßibut maximd eft, Vel fingulanbsp;ntmbrd intelligit,ußjue ad minutißimd oßa, (juibut cornbsp;pwintegraturatque mirabiliter uirtute deiconficiturfnbsp;^uaß in inßrioribut terrlt;e^hoc eß in utero mat emo An»nbsp;tra quem artißciofißmu, ô deus, concinnaßi, ZT uelutnbsp;bnaguiibusmirdbilibus ddornaßi humdnam fubßdntiäinbsp;Imperfeäum meum uidcrunt oculi tui,nbsp;in libro tuo omnes fcribentur, dies for*nbsp;gt;nabuntur.'amp; nemo in eis»

ImpcrßUum meum, inteUigit inßrme ddhuc corpus, Ciwn adhuc,dit,maßd eß'em,Gr miferabäk creatura,runbsp;•Jdgj foetus, uiderunt oculi tui: hoc eft, inßrme adhucnbsp;^orpufculum meum, tu quantus ßturus eram cernebds.nbsp;enim membra mea uelut in libro habebds defcri»nbsp;P^d,qu£ fuk diebus fingenda erant, tum ne uno quidemnbsp;tdhuc extante ,cui er ne minima quidem pars corporknbsp;P^eat,nec ctiam capilli capitk, Dies etiam homink ob»nbsp;f^uabuntur,dpud deum numerati funtcr ordinati: ernbsp;^on unicum m ck membrum pendet ex noßro arbitrio,nbsp;“fi etiam dies. Ad utrunque enim rcßrri poteR, uel utnbsp;^lt;^us omnia membra noßra nouer it antequam fièrent.nbsp;Hel utßatuta periodus uitte à deo prlt;eteriri non poßit.

I? Mihi autemnimis honorifïcatifuntami fui deus.nimis confortatus eft principa*nbsp;tUs eorum»

^ihiautemquampretioficr honorabilesfunt anü tui deus,etidm amici tui,qui tibi proximi funt er ßgt;i»nbsp;^tu addiili,tuiq; uere ßudiofi,mihi quam charißimi ha»nbsp;bentur, quos tantopcre auiüos er numero prieualuißinbsp;'^penfcgaudeOfCr flupeo quoque,uel ßrtes funt pfm»nbsp;'ipcj iïlorum,id cft, pr'mcipdtus eorum conßrtatus eft,nbsp;^itantur enim etiam in aduerßs er uincunt, quia tuantnbsp;foluntatem agnofeunt,er docent etiam alios,uerbo ernbsp;fd'Ho.Amici enim dei funt,eoqi ßlicißimeregnabunt,ctnbsp;^uiequid eft fceleratorum exterminabunt.

Pinumeraboeos, S^ruperarcnammul-^iplicabuntur : exurrexi, ÖC adhuc fum tc* cum»

frimùm quidem dinumerabo coj, facile enim nume» ^drimprincipioregni Dauidker Chrißipotueruntfinbsp;s, Sed continuo ßc auili numero funt, uere pij, ernbsp;dmici dei,in regno Dauidk mortuo Säule, ut propugna»nbsp;tores habucrit ßne numero. In regtw uero Chrifli,{udieknbsp;peßundatk, perpriedicationespaucorum apoßonbsp;^orwB mirum in modum florere coeperunt fandi, tontnbsp;Pgt;'ddicatores quam populärespifßimi,ingenti paßimnbsp;’tailtitttditie hominunt Ülum regem crfaluatoremfufci»

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190

pienie. Timm dicere er ipfe potuit ; Euigilaui, de fonino furrexi, ô pater, er adhuc tecum fum, hoc ed, à mortenbsp;rcfurrexi,eradhuc tccum ftim,uita beata ßuens,quam»nbsp;libetme hofles mei perdere conati funt,er à te, qui uitanbsp;es aueüere. Hifc autem tune plene confummabuntur,nbsp;qunm detrups ctvm diabolo cundts impijs ingehentiam,nbsp;fandificati per deigratiaminconfortiumbeatortvm adnbsp;uocabuntur.

gt;9 Siocciderisdeuspeccatoresiuirifangui* num declinate à me»

Cum maximaßerit fadamultitudo fandorum,tune impij perdentur, dum coeperint iudteari er damnari ànbsp;domino.Tunc autem licebit dicere,Facefcite àme,ô ui»nbsp;ri fanguinarij, qui me er innocuos quofque ad mortemnbsp;perpetuó uenabamini.Videtk infinitum ißum iuflorumnbsp;prouentum,ij anùci dei funt,pr‘ecipui autem foctj uefirinbsp;manu domini interierunt, er quiequid eft ßeleratorumnbsp;ex uefira cohorte exterminatum eft.

Xo Quiadicitisin cogitationetaccipiantin uanitate ciuitates (tuas.)

Ämbigau» Idco autem impq perdentur, quia loquuntur de te, locus.

«el contradicunt tibi dolofe,uet cum fcetere,er ex pra» uk cogitationibus loquuntur. Ambiguus admodum lo»nbsp;eus eß, er in fcquentibus cum dicitur:Accipiunt »« üaninbsp;täte ciuitates tuas.Non pertinent ad cœtum piorum necnbsp;profunt iüi impij ciuitatibus tuk,idco iufie perdendi. Dinbsp;ci quoque potefl, Eleuatio 'mank fcilicet funt ciuitatumnbsp;tuarum, non profunt ifii 'tmpij cœtibus dei, fideliu ecclenbsp;fijs,ß eleuentur et primatu aßequantur, qui impij funt^nbsp;Denique ßc quoque did poteß:Accipiunt ad uanitatemnbsp;fcilicet nomen tuum, cum contemptu er uane ufurpantnbsp;nomen tuum, impie de te uerbafaciunt,falfoq; iurant,nbsp;interpretandofecudum lutheosnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hofles tuos,qua»

fieflèt^^jty

I nbsp;Nonne qui oderunt te domine,oderamt

8i fuper inimicos tuos tabefeebam^

Hos dei contemptores er impios, uel in ciuitate do» mini exaltatos, profiteturfeodißc, er odiße odio con»nbsp;fummato,quia fummedominum diligebat.Hoc autemnbsp;odium quamlibetfit uehemens erperßdum,non tarnennbsp;arcet fanäorum beneficentiam in impios, quandiu hicnbsp;à domino ßruntur,corpork beneficia no negant,ßuentnbsp;quod dei eft 'm iük,animum autem et mores lüorum, quinbsp;toti fatanam reßrunt,odiunt ut peius nihil. Kalig^s e»nbsp;nim iHorum conatus contra deum er fandos damnant,nbsp;er plurimum execrantur.

11 Perfefloodiooderam illostinimici faäi funt mihi,

Dum,ut didum efl, uehementer non tarn impios quam impietatem odio, tuos fcilicet erueritatk eriufliti^nbsp;contemptores,maxiine dum prteeße cupiunt,uelßnun»nbsp;tur 'm ciuitatibus, ipß uertuntur mihi 'm implacabilesnbsp;aduerfarios.'Veritas en'm odium parit,quod er tolerannbsp;dum efl propter deum, qui efl ucritas. Sit autem perß»nbsp;dum odium,no ex aßedu carnk proßdum, fed iuflttiatnbsp;zelOfOmore dei, erneritatk caufa.

U« 4


-ocr page 388-

PS ALTERIVM

Probaniedeus amp;¦ fcito cor mcumn'nter^ roga mé 8i cognofce femitas meas,

O^t fe probationi diuitltC. Scrutare, inquit, o de« Ut, cr explora uitam, mores CT confcientiam, Vcrcornbsp;entm omnia opera mea, cr femper pauidus expeâo iu=*nbsp;ßum ludicium tuum,quod omnia probat. Non fum quianbsp;dem mihiconfcius deimpictate,fednon in hoc iufltficonbsp;meipfum,fed offiro difcutiendum, Cognofce cor meum,nbsp;exquirelatebrotconfcientiameie, ZT cognofce femitasnbsp;meas (Hebnei, cogitationes uela^{iiones,uel deploraanbsp;tarn nuferiam meam) pro quibus mecum iugitercopunanbsp;gor, esquot; ifgt; confcient ia perturbor.

Etuidefiuia iniquitatisin mecftïSCdc^ due me in uia ærerna»

Videßperuerfum aut prauttmmflitutum fequar: id ffl,a^nofce, quod id prorfus à me alienum e^l, ut praternbsp;tuam uolutatem aliud cogitem ucl diligam. tt deduc menbsp;in uiam aternam,hoc c^,ut uiuam innocen{er,qua uitanbsp;beata eü cr aterna,promijßt anücis dei cr fidehbut.

P S A L M V S eXL

In fînem Pfalnius Dauid*

ARGVMENT. nbsp;Orrttio contra maledicos, CT

itiuocatio iufli iudieij diuini.

Contra de» latorct.

Ripe me domine ab homine ma lota uiro iniquo eripe me.

à.

Tam neftrijs cr mendofts delationibiu Cr'dctraâionibufperfequunturmeimpq,nbsp;propter nomen ttoum cr odium fuum, utdeuiribus crnbsp;prudentia propria de/}gt;erans euadere periculum tantit^nbsp;ad te cogar confùgere, Cf tuam bonitatem admecr iuanbsp;ßum iudicium contra illos mclamem, ut à malo hominenbsp;me eruas, quicuttq; is tandemßterit, multos enim nitiuunbsp;pertulit femper. A uiro iniquo uel iniuriarum cuftodinbsp;me, qui mala reddit pro bonis, perfecutiones pro fide,nbsp;mendacia pro ueritate,mortem intentât nuhi, à quo toanbsp;ties efl à morte Itberatus Saul,uel Abfalon,autßmiles.

Qui cogifauerunt iniquitates in corde; tota die conftituebant prælia»

Mutatio numeri frequens Hebrais,Qui cogitauerunt quot;m corde fuo malitias, O' orc loquuntur, fludiofe moliunnbsp;tur,O' nihil mtentatum relinquttnt,utimpugnent uerianbsp;tatemomnocentiarnfnocumenta pqs'mfirant impij.nbsp;Tota die componunt materias praliorum, argumentanbsp;fallacia comminifeuntur ad fubuerfionem fidelium, nt«nbsp;hil aliud quàm nocuiffe defyderant.

Acueruntlinguasfuas ficutferpentestue nenum afpidum fub labtjs eorum.Sela*

Exitialia eorum mendacia confirt linguis cr ueneno ferpentum,perniciofis mendaeijs acuunt fuds lmguas,utnbsp;vehementer noceant quibut poflunt. V enenum ajfiidumnbsp;fub bbijs eorum, parati ad illaqueandum lataliter, imonbsp;intoxicandunt piorum uitam O' confeientiax, ad interanbsp;ficiendum corpora, fi detur facultas, mortiflris uenentt

THILLTM.

mendaciorum o' diffamia. Se la adiecit, qtto nwnete^ tandumquàm nihil mtentatum lüi reliquer'mt, quofidtnbsp;lem perderent; ex quibus tarnen omnibus, non fine miranbsp;culis,non raro exemit O' eximit.

  • 4 nbsp;Cuftodi me domine de nlanu peccato.'nbsp;ristamp; ab hominibus iniquis eripe me.Quinbsp;cogitauerunt fupplantare greffus meos;

incredibiti improbitateinfidiabantur impij Dauidi, ideoorabat, Obfecro ne ueniam in hoftium improbo*nbsp;rum poteflatê, ne totis exertis uiribiis nuhi praualeant,nbsp;O' eaufe quam tu agis. O'qult;e tua e^, non mea. A Ktronbsp;iniquo uel miuriarum cuflodi me, ne obruar impiortt»*nbsp;blaffhemijs,uiribus, ouiolcntia,clementer me ferua fi*nbsp;delem feruulum, qui folus potes : cogitant enitn greffasnbsp;meos fupplantare,tnßdianiur ut capiant,tendiealas ex*nbsp;tenduntad mfidias.

  • 5 abfconderuntfuperbilaqueummihi-Etnbsp;funesextenderunt in laqueumtiuxtanbsp;feandalum pofuerunt mihi.Sela.

Superbi centra deum,o' fdenter domini decretisre* ludantes.me abijccre coiiantur,qurm dominus elegitnbsp;poflflxtantes, pcrquißcruntcapiendi O' occidendito*nbsp;cum otempus o'auxtlia,in urbibus,campis Onbsp;Funibus exteiideri{ntretc,nihil obmiferunt,circgt;^‘^‘^'*nbsp;do etiam montes O' fyluasexercitibus fuis,utfi‘'^‘’‘^^nbsp;certius caperer, quamlibet circunJfeiHus. Tettdisi^‘^nbsp;pofuerunt mihfpertinax itlorum fludium ad fe perden*nbsp;dum deferibit, ut fine flicciali deigratia euadereomnusnbsp;minime potuerit,propter quod O' Sela adiecit.

Dixi domino, Deus meus es tu : exaudi domine uocem deprecationis meae.

Fatetur unde fidutiamconcepit O' aluit in tantis af* fliâionibus, nempe quod certa fide tenebat O' confydenbsp;rabat dominum effe detim fuum, hoc cR, uindieem Cfnbsp;feruatorem. Dixi,mquit,aomino, Deus meus esnbsp;Ut deus mihi effes. O' pro innocentia defindendafl^^f’^nbsp;reres. Aufculta ad anguftios confciemia meie,adlt;^’^^^nbsp;preces tantopere périclitant is.

  • 7 Domine deus uirtusfalutismesf'O^“*”'nbsp;brafti fupercaput meum in die belli-

T U folus dominus fortitude mea es, qua Çaluaripote* ro : undique mihi mala circunflant, deffieratio de wtanbsp;tentât. Cum ualdc 'tmpeterer ab hoflibus,rcge, auliei^fPnbsp;lijs,feruis,cognatis, ohoflibus,tu protegendo obumbranbsp;fli mihi,m die belli dum corriperenturarma contra me.nbsp;Dies armaturte dicitur tempus intentati malitSinbsp;loforiim tumultutan.

  • 8 nbsp;Ne tradas medomineàdefyderiorneonbsp;peccatori; cogitauerunt(eo»tr(inje) ncderc^nbsp;Iinquas me,nefortèexaltentur.SeIa.

Contra hofles precari incipit,priwùm ut cogitataeo* rtim non fuccedant, ut dominus non concédât eum perfinbsp;cere mala quie cogitarit. in quo obfcruattdum,dcum effenbsp;qui id efiiciat nobis, quod impij fibi uidentur irrogare.nbsp;Ipfo enim non promouente, imo non perficiente omnia,nbsp;inane efl quicquidntortales conantur. Cum ergo nihil


-ocr page 389-

PÎAITERIÎM

••ûfi detu optime faciat,omnia boni confulenda fimt qUit ßunt 4 domino.Sela autem hic adieâum notât,quant donbsp;^at pifs impios exaltari or infublime firri.

Caput circumitus eorum î labor labiorû ipforumoperictcos»

Caput circuitionis fu£ iungendum cft cum iîlo quod didum cjljNon exaltentur:potcß tarnen crçum fequennbsp;tibus iuf!gi,hoc feiifu,Moleflia labiorum illorum tam canbsp;pitK horum qui circundant, quàm horum ipforum quinbsp;fub capite me ita pcrfequuntur,id e{l,mendacia, quibutnbsp;fgt;ie impetunt, ea obtegant cf obruant ipfos, perniciesnbsp;^uam mihi parauerunt,cadat 'm iUos,fua fe fituea capi»nbsp;zy perdantur. Solennis hlt;ec ultio eft, quam deus denbsp;^oflibus fuorum fumit, quamq;fandt fumendam orant,nbsp;ttfcilicet intpif mendacifs fuisquibus fandisconanturnbsp;^leßiam infirre,feipfos perdant,

” Cadentfupercos carbonesnnignem de-ncietcoSjin miferiis non fubfiftent.

Specietenus orat, ut cupiat iudicari impium iufio det iudicio. Carbonibusoperiatur ipforum caput,quos alijsnbsp;«tdentes mfuffiarunt: immittantur eis mcommoda,qult;ienbsp;»tihiparauerunt,cr que non poßmt effugere. tn ignentnbsp;deijciat eos,grauißimapoena pledantur er acerba, di„nbsp;^iao iufio iudiciotin decipulas fie mcidant quas alijs fia»nbsp;iuerunt,ut mde refurgere nequeanttprauis fuis fiudijs ilnbsp;^queentur,ut dejperabiliter pereant.

’ Virlinguol^us nondirigeturinterra: ui-l'um iniuftum ntala capient in inieritu*

Vir lingue dicitur Hebreis,quent nos linguacem, esr ^tfolent huiufmodi multa quoque mentientemt’is nihilnbsp;’¦'¦flegerct inter homines quoad uixerit. Virum iniu»nbsp;1^“”» uocat uirum uiolentum, G!quot; iniurias infirententnbsp;“'^0 • Talis magna mundi pernicies ed, deditus fdlicetnbsp;**gt;iurijsnbsp;nbsp;nbsp;doits. Malum capiet eum ad perniciem, om»

^fiudium fuum ed,ut noceat letaliter mcautis, protru intpeÜat^ ad mteritu mtdtos, maxime mnocentes.nbsp;’î. Cognoui quia faciet dominus iudiciumnbsp;’•’opisîSC uindidam pauperum*

Memorat adefie fibi jfiem de iudicio domini, cafuro [»per impios, quos non impune dominus permittetfem»nbsp;affligrre paupcrcs.Non en»» deferet iufiitia dei af»nbsp;fiidos, humiles, egentes, uel opprefifos, uindidantnbsp;pauperumfine dubio dominus fumet de capite impio»nbsp;^“»«jnozi negligct,fedulcifceturafiîidos. Vtcunc^ enimnbsp;l°tiganimis fit dominus cr patiens, fed clementie fuenbsp;^oiuemptores tandem tanto durius damnat,e^ compennbsp;fd diufurnitatem gratie feueritate pœnarum.

*ï yeruntamcniufticonfitebuntur nomi-ni tuo î ÔC habitabunt rcâi cum uultu tuo,

Cogitât propediem cr certà umdicaturum paupe» •'« de impijs, quando uidet nuHos alios laudare cr cele»nbsp;l’tare nomen domini uelle uel poffe aut coacupifeere,nbsp;prêter humiles. ifiienimgratiam quam funt experti,donbsp;•Wno tranferibumt, cui cr perpetuô cure funt, in qui»nbsp;glorificabitur, qui de iUiuspietatefemper pie

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191

prefumunt, de^; illiui gloria or maießate tn teternwa Utabuntur,

P S ALHIV S CXLI. PfalmusDauid.

ARGVJMENT. Oratio ad doimitum pro cuflodia orK,cr contra mfidiaa impiorum.

Omine, clamaui ad te, exaudi me.-inrendeuocimex,cuni cla^nbsp;maucroadte*

Perpendens Dauid tot [e mala pati pro*

ptcr ßudium pictatif et »mocentite,dolensqi hoftes fuot interim continuo omni ßlicitateflorere, confolatus eftnbsp;feprecatione ad dotninum,inuocans crorans feriofenbsp;vnßanter, ut imbcctüitati fua;ßuccurrat, qui funs domi*nbsp;nus ßt, poßit.’idq^ ßßinato agat, quandoquidem inlt;*nbsp;ßct periculu/m^benigne exaudiat defyderium cr necefinbsp;fitatent.

i Dirigatur oratio mca ficut inccnfumin confpcdu tuo:eleuatio manuum nicarumnbsp;facrificium ucfpertinum*

Maluiffet hanc ßtndere mtemplo adiunilishoßijs pro lege, fed cum id non lieer et, non dubitat pro incen^nbsp;fo (yfacrißeio earn deo ßtturam. Verßgt;ertinum auteinnbsp;facrificium, etiam pro matutino accipitur. Statts cnimnbsp;temporibus,uel ubi/firitus noâc uel die ad orandum imnbsp;pulißet C3' necefiitas, huiufmodi preces effudit pro fa*nbsp;crifieijs deo, uti in fitbernaculo foederis, ex lege facer*nbsp;dotes quotidic faciebant, de quo Numeri uiceßmoo£la*nbsp;uo capite. Simplicius autem intcliigiturfic, Placeat tibinbsp;oro deut,oratio mea, ficut gratut odor fuauitatis, de in^nbsp;cenfothuris in lege tibioblatut, creum eleuaucro exnbsp;deuotione cordit manus meaf,acceptum id tibi fiat ficutnbsp;oblatioue/^erttna.

Orat ne quid unquam tn tantis tentationibut impie lo quatur.Sepetn pone circum linguam meam,rtfrenes earnnbsp;tinwre tuo,ne effluat in uerba mala,in bla/phemiam da,nbsp;uel murmurattonem contra iudiciadei. Da grattant, ut Cohihtretanbsp;oflium labiorum meorum obferuem crcohibeain,ne lu^ *’*’•nbsp;briceuel inconfidt rate loquatur, aut effutiat uerba indigna qu£cUnque.Facile eß cnim ofiindere lingua,ideanbsp;dihgentiut pracauendumAd uero ex omni parte ut fiat,nbsp;non poteßhomo fine gratia dei,obidfiruentiut crfrc'*nbsp;quentiut inuocanda,

Non finat declinare,boc eß,defyderare uel inclinari cor meum, ut loquatur uerba perniciofa,fed contine cornbsp;linguam meam intra fepta cr canceUos timorit tui,nbsp;ne quid mfolenter cloquatur. Ne moliatur fiudia cum minbsp;quitate,no incidat infolita cogitatio maligna,uel impiutnbsp;cogitatus, aut epnatus iniquus in cor meum, ut cupiantnbsp;aliquando confirmari uiris impietatis,çr exempla per«

-ocr page 390-

PÎALTERIVM

Hîcîofa fcélari.Netjue etiam comedatn cwm ifforum oi* CSaJuia im /fÄ-J/nerttM, (ju^nwn/isfun pro more adhiben{,impudinbsp;pudiM.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cof fdlicet (crmones, coüoquta, caittileitM, detraâio^

ttes,cr omnium fenfuum exceßiuttt delitiaf, quM eligüt Crfeéfamur. Sfd da, ut procul abßmab omnipeccatonbsp;Gquot; pcccatoribits,in cogitation, locutiotte,guftu, oanbsp;pcre.Omnia pergratiam tuammodererii fecundtm tu»nbsp;tvm beneplacitum^ nonfecumdum iniquitatem corruptiienbsp;naturtemelt;e.

5 •• Corripictmeiuftusinmifcncordia,8Cin crepabit me .* oleum aurem peccatoris nonnbsp;impingueccaputmeum.Quoniam adhucnbsp;Si orano mea in beneplacitis eorum:

ReprehcGo nbsp;nbsp;nbsp;Prajèrt botwriim reprehenfîoncm fceleflorum fauo

bouotuia. 'fl benefici]s:(]uafi dicere uolens, Opto,ut me cedant potiui iufli, quamut mpif prbnario ungucnio reddantnbsp;delibucum,hoc cft,fummis delitijs dt mulceant,cr omnenbsp;genus bcneficijs adhibeant. Cum etiim iÜi cediît, benefi=gt;nbsp;ciume^,corripiuntfîqutdem me.'athoriim urguen»nbsp;turn caput meumfraiigit ac perdit,non demulcet aut fa»nbsp;nat,ut lüiputant.iic tllortmbeneuolentiahabeo, e[uannbsp;dotjuidem perfeuerat adhuc contra iîlortim tnalitiamnbsp;meaprecatio,utolimexterminetur,adeottoloillorumnbsp;gratiam. Vel aliter,Non deficit oratio mea etiam in ma*nbsp;lignitatibus eorunt, etiam fi mala or aduerfa inférant,nbsp;orabo tarnen pro tUw, non odiam, non iUis i/niquus ero,nbsp;Utiliamihi agnofcamexercitamenta malignitatiseoru.nbsp;Translatio uctus non abfque caufa tranftulit, Bcneplacinbsp;ta, quandotfuidemutfiipraquoque^yyy^ pro tequi*nbsp;uocatione fua,late patet ad malitiam,cogitationem, uo*nbsp;lti»tatcm,amicitiam,pafcua,fecundum uarietatem punnbsp;darum, que fatis apparet huiut translations tempori*nbsp;but non extitijfe.

(jquot;' abforpti funtiunâipetr^iudiccs corum. Audientuerba meaquoniani potucrunt:

Vaflentur,pracipitentur,uel mente cr corpore ab* forbeantur,uel deiedi fint,fecui uel iuxta petram iudi*nbsp;ces coron-:hunc fenfum habere uidetur, Precor ut deij*nbsp;ciantur indices corti/m, id eft pracipui inter eo$ cr prmnbsp;cipes ittorum,mter faxa uel montes concidant precipi*nbsp;tio,ut intercant.-id quad Sauli contigit,z^fuK,in montinbsp;bus Gelboe.Sic autem erit, ut alqsgrati aliquando fiantnbsp;ac fuaues,probi et iufli fermones mei,dc pietate,iuftitia,nbsp;innocêtia,fide crcteteris,quibus nunc abominatio funt,nbsp;propter primo‘‘es iHos hoftes meos,duces populi,cr au*nbsp;licos regis mihi infinfiftimi. Audieru}it,hoc eft,audientnbsp;uerba mea indices ifti,iam pœnis erudtti,fi tarnen id fa*nbsp;cere poterüt,fi ills correptiones placebnnt,quM domi*nbsp;tuts iUis repëdet pro perfecutione mea, Erit cnim,ut quinbsp;tutnc perfequuntur, aliquando me regem agnituri fint,nbsp;CT mandats mets parituri.

ficutcraflitudoCtfwXrupta eft fuperter^ râ: difiîpa ta funtofta noftra fecus infernû.*nbsp;lure autem iftud nunc oro', quia ficut fi quis terramnbsp;feindit fecatmnudtasfra£luriis,atqueindiuerfadi*nbsp;¦^erdit,dum earn uertit çrfubigit ad commodius perci*

TH ILL TM«

pif« JüW fementemiita ilU hoftes mei, amp; SduliseofttpS^ ces di/perferusit ty mea er meorum offa fecus itiftr*nbsp;num,hoc eft ita uircs noftrasfiegerunt, diftgt;erferunt,etnbsp;in ea difcrimina itiduxerunt, ut in ore iam fepulchri (ynbsp;infiroru fimus. Ex quo intelligitur fenfus uulgata tranf*nbsp;lationis. Sicut craßities er durities terra rumpitur,fe*nbsp;catur, cxercetur, occatur opera er laboribus agricole:nbsp;fie diffecantur,dift)erguntur,erconfringutur offa mea,nbsp;utdiutius uiuere non liccat,

S quia ad te domine, domine oculi mei, in te fperaui,non auferas animam meam.

Tempus igitur eft,ut uindiccs me,dift)erdiU illos,nam adtcUfium reftucio ,teuno confido, per te folu poteronbsp;liberari, tuum flagito auxilium. Nonfruftrerisanmf‘lt;»tnbsp;meam,non me fraudes defyderio bonitatis tue,nbsp;das animà meä,nö euacues et abijeies aiiimämeam. OImnbsp;feruandum hic, foltern detim effequi animam tollere pofnbsp;fit,ficut er unus df diUNon igitur impq occiduntpiot,nbsp;dum Ulis praualere deut finit, fed ipfe pater nofter, quinbsp;hac uita nunquam ft)oliat,nifi cum ftaluit dare potioré.

9 Cuftodime à laqueo quem ftatueruni mihi:amp;à fcandalis operantiüiniqtiiiatf»

Repetit precem,qua fe oratfcruariabinfidqsho* ftium. Cuftoß me,ait, demanibus laquci,preferuanbsp;capiar abhoftibus, infidias cuadere dona, quSfpgt;'‘'P‘“nbsp;rant nuhi, expandendo laqueoserretia impietatts füiequot;»nbsp;er lt;i fcandalis operantium iniquitatem,ne impmS“^nbsp;nbsp;nbsp;.

arma, er uulnera aduerfaneiu mihi, modis omnibus Kt» fidiantur ut perdant me. Nihil aliud ftudét, quant ut fintnbsp;bonts molcfti,operarij iniquitatis, toti fiquideminiqui*nbsp;tati incumbtitit.

10 Cadentin reriaculoeiuspcccatoresï^*^^ gularirer fum ego donee tranfeam. .

Örat proptirea; ut dignas aliqUando poenOS dcitl im probt perfccutorés fiiiaorum,digiii inodis omnibus,quinbsp;in fempitcrnum exitium pracipttentur, quodeonimuonbsp;fandis intentant. lUi panter omnes experiatuur, utpe*nbsp;reant, er ceffent perfequi fandos, donee ego quoquenbsp;tranfire er euadcre pofiim illorum retia cr laqueos,nbsp;Ali] exponunt, Vnus fum ego, donee tranfeam, iuxtanbsp;Hebra-orum diftindtonem, unicus ego hberabor ab il*nbsp;lorum perfecuttonibtis er impofturis, doiucadliberta*nbsp;tem traiisférar, er ad meliorem ac tutiorem uitamper»nbsp;ueniam propttio domino. Admodu difficilis Pfibnus efi,nbsp;cuius fenfum exprimât clarius et ccrtiits, eui uberioreftnbsp;menfura donorum.

PSALMVS CXtlf’ Intelleâus Dauid cum effet innbsp;fpelunca oratio,

Buius tituli hiftoria notatur prirni Regum uigefimo* quarto. Cum nuUum omninoiam Daiiidi effitgiumfu*nbsp;percfifet,tta ut in ffecum fereciperecogerctur,plutimanbsp;indubieanxietate laborant, omnimomento mortem ex*nbsp;pedans,eam inultis exprefiit poftea uerbis,er tunccornbsp;dis orationibiis.

argvmeNTVM. Oratiomanguftijsaddo* imnumliberatorem^

Vocc


-ocr page 391-

Occmcaaddoniinum clamauL' uoce mea ad dominum depre*nbsp;catus fumgt;

.1 Voci/iratum fe dit ad dominum, unimi fcilicet affrtHibui magis qudm clamore uocali, omni dc=*

V «ft mei impetrare contenda,non tam mu'tiloquio ^fi»i|gt;irM$ 03quot; oratione.Repetitiones huiufmodi in c

ßitutus humane pnefidio, ad te deü or o toto defyderio. 'Voce mea ad dominum deprecabor, gratiam v auxiliunbsp;quàmnbsp;»ration:nbsp;nibui pertinent ad affèilum, quem intuetw cr exauditnbsp;iiominus, non ad exornatam elegantes orationem, qu/isnbsp;iontinus a/})ernatur,modeftiam autë J})irituinbsp;nbsp;nbsp;firuorê

«Cüttdit. Si quis regibus fupplex fit, non tam exornata Ofatioiee loquitur, quom humili cr minime affèâata uernbsp;I’M,ff d firuente utitur,ad comimferationis affiüum ex^*nbsp;^orqiiendttm.VcritM zy pietdi cora throno diuinlt;egloanbsp;^‘'eualent,ncn uerborum exornatio.

EfiFundo in confpcduciusorationc me^ tribulationcm meä ante ipfum pro-ttuntio*

Mcmorat fe cjfudifjè cora domino animi fui murmur Cr meditationem, qualibufcufjq; uerbis, tarnen humilianbsp;amp; poenitentiam acfidtttiamrefipientibui, imónecnbsp;S'faliacunq^ uerba proloquifepojjè fatetur pra perturnbsp;j}gt;iritut,qute CT nece/faria deo non funt,fi defynbsp;clamet, ut legimus de Utofe, clamante no uerbttnbsp;l^dardentißimii uotis,fyncerodmoreddproximos, amp;nbsp;ad dominum. Summa anxietdfeffïtttderefolet po*nbsp;‘'«i quereliis,quàm pturimos fermones.

S In deficiendo cxmc fpiritum mcum.SCtu ^ognouifti femitas mcas,In uia hac quanbsp;, ’’ï'bulabam, abfcódcruntlaqueum mihi*nbsp;*'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dunt pi-iC anxietate nimia dcfïceret fpirittos meus,^^“

^^}^’t^lt;^tur,teftcfaimdum tuum exercente, dum nihil nifi angufliat cr horrora mortis, tu interim cosnbsp;^'^fcebas fenütM meax, neeeßitates meat, longe certiutnbsp;proximius uidißi çr cognouifli quam ego, ut non osnbsp;fiterit multis tecum uerbis er clamoribus agere:tibinbsp;^°inrnendatißimus eram,mea anguflia,hoc rej}gt;eélu,tuanbsp;. propenfior erdt adfuccurrendum quam ego ad oanbsp;'quot;‘’’«lum.prixiinior tu mthi, quàm ego ipfe mihi. Ç^uicsnbsp;enim fHm,cogito,loquor,ago,patior,oro,tu me menbsp;nofli.Deniq; nofli quid defyderem, quàm nihil boninbsp;I’oßimnbsp;nbsp;nbsp;merear. ipfi mihi laqueos abfcondumt per o-

””‘^5 uids qudt ambulo, ßatuunt offrndicula, remoran» ‘‘*^^ranfeuntë,profiélu prohibent,cri»fdiantur uitie.nbsp;dextera, uidebam:

7 *i5 crac qui cognofccret(mf.) Perqtfuga noneft quirequiratanimSmeam,nbsp;¦^ßgt;ictre mihi erat ad dextram,hoc eß, ß quando connbsp;fyderabam amicos uicinos auxiliatores, nemo fe mihi asnbsp;'’’^‘^umfiteri audebat,uel admequicquampertinere: ßcnbsp;«dßniflram erant, qui tueri me contra tot hoßes ponbsp;^‘*‘lßnt.Denique perijt à meßiga,non uidebam quomosnbsp;Pgt;''efentid mala eßugerem : er non erat quoque quinbsp;''^i'^irerct animam meam, qui earn tutari uoluiffet, uel

THILLÏM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19t

de mefbißet folicitus deßnfando, Hoe loquitur humano more, cumnunquam ßieritdeflitutus fideltbus amicis,nbsp;fed er iüi aliquaiido inuiti cum eo manebant, dum pronbsp;eo tanta diferhnina quotidte paterentur ; ut patet de eonbsp;tempore, cum uxorcsearum Amalechitie abduxerant,nbsp;cum prope effet, ut ab iUis lapidaretur, nimia amaritu*nbsp;lUne cordis obrutis,in Sicelech.

5 Clamaui ad tc domine, dixi, Tu es fpes mea,portio mea in terra uiuentium.

In tantis angußijs humano ceffante prießdio, quid agcretpius aliud,quàm clamarc ad patrcm/ùumfdomi^*nbsp;num deum fuum, ad anchor am ßgt;ei fult;e conßigere. T it,nbsp;mquit, fidutta mea cs, nuÜa creatura, nullæ mciC uiresnbsp;fuccurrere poßunt in hoc articula tcnrationis .Tu fo=nbsp;lus es mea haireditas, fumme apprctiatum bonum meu:nbsp;tufolus ipfe mthifußieis inomniuita mearm toto hocnbsp;mundo non inuenio auxilium et protcëtorem,inur mornbsp;tales omnes non eß qui poßit fuccurrere, Terram uiuennbsp;tium Hebrlt;ei non raro uocant hanc uitam mortalemfef*nbsp;prlt;efens feculum.

Intende ad deprecationem meam : quia humiliatus fum nimis « Libera me à perfe-quêtibus metquia cóforcati func fuper me.

Deus bonS omnenoenbsp;ftrum.

Tu ergo attendas ad angußias er preces meat, ualde enim pauper faäus fum er hunuliatus nimis,'ß}iritu atsnbsp;tenuatus er rebus^dum nemo liberare poteß ab hofltbusnbsp;tarn multis erßrtibus,tu me libera à pfccutoribus meis,nbsp;qui id folus potes,quia omnipotens:er uii,quta promisnbsp;fißi.SUnt enim me longeßrtiores, inualuerunt mtbi uionbsp;Icntia fua er improbitate.

Educ deeuftodia animam meam,'ad con fitendum nomini tuotme expeâant iufti,nbsp;donee rétribuas mihi.

Cußodiam dicit claufuram uel carcerem, ßielumcam fcilicet,in qua calamitofus expeüabat mortem, nifi dosnbsp;mino fe credidißet.Et more fuo,idco liber an petit, ut innbsp;denomendeiiilußretur,erfaniiifidem dciim tnßausnbsp;rarentur. Qjtos fe emäuros dicit, utiqucßudio gratusnbsp;landt, er dei bonitatem 'm ipfo tam egrcgie dcclaratamnbsp;celebrandLPoteß tarnen etiam Ifelunca mtelligi carnisnbsp;miferabile in hoc mundo ergaßulum, ut petat libcrarinbsp;de corpore mortis huius.Tu,mquit,rétribués mihi, affanbsp;tim liberaliter bcnefacies, er reddes untcuiq^ iuxtanbsp;munificentiam tuam,m priefensi f^culo er ßtturo,

PSALMVS CXLIII.

Pfalmus Dauid ( quando eum ßUus fuus perfes quebatur,)

ArgvmENT. Oratio tw angußijs, quando etvm filius fuus perfequebatur. Id dHtem poßerius adiesnbsp;Hitium eR, non enmi legitur apud Hebroos, nec tomennbsp;temere adieéium eß 4 prifcis^

iOmineexaudi orationem mea, jauribus percipe obfecrationcmnbsp;meâin ueritate tua, exaudi menbsp;intuaiuftiria*


-ocr page 392-

flngiiftix angaftiM multtii Djuid, non tantum m muU Dauidis. tii CTgrauißimis perfequutionibui Saulis,fed crafilijsnbsp;fuis multa pajfus eil, era propria confeientia nunquanbsp;liber (ùit,non quod non confideret dei gratiie ,fed quianbsp;fidelißtmas erat er uere dotnino religtofus proprianbsp;gratitudmis confeientiam, crusticum Vria crimen nunnbsp;quamanimwm excidebat. Oratautem profuo more ar^nbsp;, denter. Inflat mibi,mquit, neeeßitas multum clamandi,nbsp;fed no ad ahum quemcntiq-, qu^m ad te donunu meum,nbsp;cuius confequi gratia, er dcprccationes meat cupio ex=nbsp;audiri, ut rejpondeas tnihi promißis tuis, non ob méritanbsp;nwa quacunque, qute obtendere non aufim, nec de lUisnbsp;prafuniere quicquam, fed in iuflitia tua, qua nos gratisnbsp;fine meritis credentes tibi, er obfequi cupientes diligtsnbsp;erfaluas.

Etndintres in iudiciumeum feruotuo.* quia non iuftificabicur in confpeâu tuonbsp;omnisuiucns.

Orat ne iurefecumagat,nefectimuelitiudicio expea depucidû.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuflitiam. Sanili enim deum iudicem fepe appehat,

dum rem babent cum eiufmodi aduerfarijs, quos feiunt non tarn fuos quàm pietatis bofles efl'e.At deum aduerfanbsp;riiwinuiiquamnondeprecantur, dum en'im isfuoiurenbsp;egerit, nemo efl qui caufanoncadat, eapitisq^ reus peranbsp;agatur:adcß multapeccamus deouniuerfi. Quareomanbsp;nium efl precari,r)imitte nobis débita noflra, et non inanbsp;tres 'm iudicium cum feruo tuo domine, quia nemo munnbsp;dus er fine peccato uel iuflus, nifi cui peccatum non 'mtnbsp;putas, quod babet donee uixerit omnis bomo. Ex,pprianbsp;en’imuirtuteuel ailionenibilmuenieturbomo quicuq;nbsp;apud te efle nift peccator, nifi tu boni confuluerts, ernbsp;dementer cum homine egeris.

J Quia perfecutus eft inimicus anima megt; amihumiliauitin terra uitam meä. Collo-cauitmeinobfeuris ficutmortuos fæculi,nbsp;lAcmorat quanto fiierit m periculo. Queriturenimnbsp;uitam fuam in terram proflratam, hoc efl,penttus deieanbsp;dam fliijfe, ac fe coUocatum in tenebris, confeientiamnbsp;fuam protritam, er ueluti ad dej^erationem tentatam,nbsp;habttare fem obfluris,ut folent pridem mortui, id uidcanbsp;tur dixiffe de obfeuro jpecu fepulchro fimili,ucl degraanbsp;tiißima perfecutione proxima perditioni. Auget fiquidënbsp;omnia dolor. Ntortuos feculi uocat, qui nudto temporenbsp;fkerunt mortui, et in obliuionem abiedi funt, quafi nunnbsp;quam fltiffent, uel qui iuxtamundi iudicium er iudicesnbsp;referuantur ad mortem.

  • 4 amp; anxiatus eft fuper me fpiritus meus : innbsp;meturbatum eftcormeum«

Anguflias er crudatu animi queritur, ne forfait totîi fe deus proif cere deereuerit,ermutare fententiâ, ficutnbsp;ficerat de Saul fimiliter eledo ad regnum. Intra me ob»nbsp;flupuit cor meum,uebementer tiinuit confcientia,ne ßrnbsp;fan non fecundum gratiam me iudicares, fed mérita, 'mnbsp;quibus fidere nihil poffem. Hic uerfus 'm Hebrieo idemnbsp;cfl cum tertio uerfu fuperioris.

  • 5 Memor fui dierum antiquorum, medi*nbsp;tatus fum in omnibus operibus tuistin fa-

âis manuum tuarum meditaban

Ex tanta animi conflernatione nonnihilconfolatut ed,er ad precandum erexit animum,à memoria fado*nbsp;rum piorü domini, quibus iße cum in alios tum 'm ipfumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

bonitatë fuam mirifice declarauit. Ne wo enim adeo pec catis premitur,ut non 'mueniat,fifuperiora fiecula excunbsp;tiat, quigrauioribus aut paribus preßi, ueniam tarnennbsp;apud deum exorauerint. Nee tanta circumflare pofluntnbsp;pericula,quin dominus eruere poßit. Ncc tarn flrnüdaanbsp;blits uis hofliu terr ere potefl,qum diuinitus flangi pofflnbsp;l}ierctur,abco qui gefla domini recoluerit àfteculis.nbsp;Qtia:fiui,mquit, confolationemexfadtstuisprioribus,nbsp;unde mihi confirmetur fidutia, quia nunquam 'muocananbsp;tes deferUeriS.

Expandi manus meas ad tej anima mca ficut terra fine aqua tibi,Sela.

Corde,mente, oculis er manibus 'muocaui te,impen fißime (fflagitans imbremgratiie tUie. Diligcns CTnbsp;giofafandorum dei meditatio ex fcripturis, recreatatiinbsp;tnum laborantem,er antmat fidutiam bonitatK diuin^fnbsp;commodumqi er corporis membra pertnouct,ut et'»^‘lt; R«»«*“nbsp;nusexpandanturad dominum,utferio erardentero*nbsp;rantes facittnt. Magni affidus reticentia cd 'tn boe uer*

* fu.An'tmamea ficut terra fine aqua fitiens er bi cd,hoc ed, ficut huiufmodi terra 'mgens itnbrb defy*nbsp;derium teflatur, itafirtur ad te defyderio auxilij («inbsp;ma mea,mox defldura,nifi flat'tm adfliertsthinenbsp;fubfcribitur.

y Velociterexaudimcdomine: dcfecitQ’^' ritus meus. Nóauertasfaciem tuamâmeînbsp;amp; fimilis ero defcendentibus in lacum»

Anxicflatim adiecit, Proptcreaannuetmbhdefi^^ flriritus meus. Qua; oinnia animu non iam cum metu, fednbsp;morte ipfa colludantem 'mdicant. Vnde er id quoq; flbnbsp;iecit,Me fimilis euadam defcendentibus itt fiueaiti.Cito,nbsp;dit,adfis dementia tua,quodfit 'm mora perieidunt, fli^nbsp;ritudeficio pro; defyderio auxilijtui. Cltmentißb»‘^^nbsp;faciem tuam non mihi abfcondas,pra;ter morent,ne cumnbsp;damnatis tuis computer iudicatiis ad mortem-

8 Auditam facmihi mane mifericordiam tuam:quia in tcfperaui.Notam facmihinbsp;uiam in qua ambulem: quia ad te leuaui a-nimammeam.

Statim mature ac tempcfliueconfolarimedigaeris,^ er praflare fidutiam: quia in te folum jferaui, ab omninbsp;creatura deflitutus. Poted quoq^ mane 'mteßigi tempusnbsp;matutinum,aptum obfccrationibus,e^ apertioribusre*nbsp;Jfonfis diumis,ad que an'tmus tune cd paratior. Notat«nbsp;fac nubiuiamin quaambulem.Jmprime cordimeo {idemnbsp;er amorem uerbi tui, ut luxta iUud uiuere femper ue*nbsp;l 'tm, quia ad te animam meam leuaui, defydero ardeniernbsp;complacere tibi, optime tibi confido,quinon defererenbsp;uelis,qucm uocafli pcrgratiain.

Eripe mede mimicis meis domine, ad te confugi:

Abducere me nitttntur hofles mei à fidutia ‘inte,ey de/fierare de pcecatis, impedire a,pmißis tuis,occidere


-ocr page 393-

tcmpuf.^uem regtw inaugurafli, cr abic^uttt 4 fa «ie tua credi uolunt, cui tanta in longmquunt beneftcianbsp;ptomi/tfli. Q«m 4(i te leuaui aninttm meant, tibi refersnbsp;ftauideßniendam caufam meam,non hominibusuanisnbsp;et mêdacibuf. Hebrlt;ei legüt. Ad te lat ui, legètesnbsp;tum ueteret legerint ^^’^'Qi,lt;}uod leuaui ßgnificat,

Io doceme facereuoluncacétuâ, quia deus meus es tu. Spiritus tuus bonus deduce!nbsp;•nein terram reäam;


Verfus eß fine intermißione orandui ad dominum,fi» '• tut er fanilißcetur in me er m omnibut nomen tuum,nbsp;er aducniat regnum tuum: fic^ Doceme 0 deus,facerenbsp;itoluntatem tuam^quia tu deui meui. Secundum benefflanbsp;titum tuum fac me fentire er uiuere, iuxta legem tuamnbsp;nott prafumptionem uelfomite meum. Tu es enimereanbsp;*or meui, cui foli obligatus fum,ut ferutä, Spiritus tuusnbsp;bonus deducet me in terram rciüä, regat me donee per»nbsp;ducar in ueram etquot; abfolutam iuflitiam,ne abducar meonbsp;bumano fpiritu.Necefie cfl autem omnia optime cederenbsp;ei^qui deogratißcarifiuduerit.

•gt; propter nomen tuum domine uiuifica-bts me in æquitate tua. Educes de tribula^ tioneanimammeam:

Qbgloriam nominis tui, non propter mérita mea exi^* me à tot periculis, à miferabtli conditione mea,ficutnbsp;pollidtus es. Et ueritas es, er permanet tn aternîinbsp;•terbum tuum,et quia es ipfa iußitiaßdeo oro,ut ex pornbsp;fit inferorum, ex immenfts tribulationibus er perfecu»nbsp;^onibus impiorum cximas animam meam. Qjticquid iunbsp;fliorant,hocrefi}eélu faciuntglorhe nominis dtuint,fefenbsp;fimper pecca tores agnofeunt, cr humiliâtur coram donbsp;^no,ut non poßint non exaudiri a' domino^

in mifericordia tua difperdcs (owneî) inimicos meos.Et perdes omnes qui tribunbsp;lantanimâ meâ ; qm egoferuus tuus fum.nbsp;Pro tua bonitate er dementia uindida ßtmes de metsnbsp;^duerfarqs, non enim ego id merui. Perdes omnes tribunbsp;blutes animam meam,boßes meos irreuocabiles ad mannbsp;fietudinem, CT deßgt;erata crudelitatis, qui nuSa habitanbsp;^‘‘itione innocentiauel beneficentiæ^ex mero ßtrore etnbsp;tgt;iio me quarunt ad mortem,tu dißipare digneris et pernbsp;lt;iere de hac uita, ut ceffent malignari, et feruis tuis ob^nbsp;firepere. Ego enim fum feruus tuus, propter eledionë,nbsp;promijfa,er opera tua in me.Hec omnia patior tibi planbsp;^^ecupiens.'tuamigitur caufam agere uclis in we.Me«nbsp;^^a nihil iadatfiufliti^ dei innixus opem implorât.

PSALMVS CXLIHI.

Dauid (aduerfus Goliath. )

•'’Hftr.eo de Goliath nihil dicitur in titulo,fed 4 Gr^ “bjt olim adiedum legitur. Generale efl enim epinbsp;^miu de omnibus triifphis Dauidis uirtute dei peradis.

¦^I^GVMENTVM. Confeßio eß bonitatis diui» ^yfitr gratiarumadio,de uidorijs 4 deo donatis.

’ ^Enediflus dns deus meus qui do cetmanus meas ad præliû, ôC di-I gitos meos ad bellum.

Célébrât Dauid dominum hoc nomine. quod mdnus inßituerit ad pralia domini peragenda, ronbsp;bur er indußriam féliciter conferendimanus cumim^nbsp;pijßimis hoflibus. Agnofeebat cnim deum fibi mirißcenbsp;fuppeditaße uidorias ficut er diuinitus inßituit auguanbsp;ßißimum regnu.Scite tranßulit prifcus,Deus meus: ubinbsp;Hebrai dicunt, Rupes mea, quado erfupputent,nbsp;id eß rupem inter diuina nomina. Refert digne deo accenbsp;ptum omne robur er uirtutem, quibus praualuit, finenbsp;cuius aßißcntia nihil potuiffet. Sunt autem nudtiplicesnbsp;hoßes ßdelium, qui armis non nifi diuinis fuperantur.nbsp;Arma militia noßrafßiritualia funt. Verum cum Deusnbsp;iubet arma capere contra impietatem er hoßes, no eß Hum.nbsp;tergiuerfandum,fed no fine huiufmodi precibus, caufisnbsp;er armis accedendum,cum^ timoré deierfidutia innbsp;deum,utcuq; alea beÜi,id eß uidoria, qua folius dei eß,nbsp;ceciderit.Vriasoptimus miles, er iofias rexoptimusnbsp;bcUo perierut,corpore, fed gloria aterna apud deum ernbsp;hominesuiuunt, er gloria beatafi-uuntur,

2. Mifericordia mea refugium meurnt fu feeptor mcus,amp; libéra tor meus.Protedornbsp;meus, ôC in ipfo fperaui: qui fubdis popu^nbsp;iummeumfubme.

Multa congerielaudistituloscoaceruauit hocuerfu, quibus omnibus pr£dicat,dei ope fe et pericula euafiffe,nbsp;er hoßes deuiciffe.Mifcricordiamea, id eß beneßcenanbsp;tia uel probitas mea tu es, tmquit, fortalitium meum uelnbsp;munimentu, quo tutus conßßere pojfum contra hoßesnbsp;impetentes quamlibet förtißime.Arx uel refiigium meanbsp;um tu es in quod me fufeipis eraßümis,du petor apernbsp;fequentibus. Liberator meus ab inimicis,iam mihi dominbsp;naniibus,et 4 periculis mihi intetatis praferuator. Scu«nbsp;tum uelproteélorium mcum,quo undiq^circunuaüatusnbsp;protegor à fagittis er iäibus hoßtum. Talts mihi cumnbsp;fit dominus, in eo no fine maxima caufa ß^erare poßumnbsp;er debeo:nunquam enim ab ipßgt; dereliHus fum, ipfc eßnbsp;quiuere praeß populo mihi fubdito ,iüiusgrexeßtoanbsp;tus populus mcus,cuius ego uix uicarius fum. Verum renbsp;gere iiißit me populum fuum,ducë agere er dudorem,nbsp;rcilorem er confulem.lpfe tenet populos fub me, quannbsp;diu iüiplacet tandiu populus mihi obfequitur er regemnbsp;agnofcit.Per eum enim reges regnant,erc.

5 Domine quid eft homo quia innotuifti eitautfiliushominis quia reputaseum^

Admiratio propenfionis magna diuina bonitatis ad fe animum fubit, ut dicat, Vnde hoc homini tarn miferonbsp;er caduco,ut tanta maießas tanta dignatione dißienfetnbsp;uanitatem humanam,et de hominibus tanta iHi cura fit,nbsp;qui hominum non eget,tanta facit pro hominibus, cumnbsp;fit homo de terraßormatus et terreus,ß-jgilis er mifer,nbsp;tanti tarnen eum reput as,ut prouidentia inßnita erbe»nbsp;neßeijs aßiduis nunquam défis,

4 Homo uanitati fimilis fadus efttdies eius ficut umbra prætereunt.

Vanitati quidem fimilis eß homo, quia in maximis tniferijsnafcitur, nutritur, uiuit,erinoritur:fed nonnbsp;eß uanitas,fed creaturaru nobilißima,cx fjairitu er cornbsp;pore copofita bonitate er fapietia dei; coeleßis er ter«


-ocr page 394-

PSALTERIVM

Ireßris, minor mundu$, fecundiim corpus mutaiiïis amp; corruptibilis, fccundum atiimjm Mtem cœkflisnbsp;ternj,olimforin^nda utruque ndtura ad imagincm eiusnbsp;qui eft primitive omnis créature er refurgentium beatonbsp;rum. Ideo non dicitur uanitax ab/blute, fed uanitati ftminbsp;Ifs. Cuius dies femper tranfeunt er non fubftftunt,uelutnbsp;umbra qutefemper tranftc,cr cum maxima uidetur,fu=nbsp;bito non comparet, ZS‘ non eft. Nihil ex fe habet homo,nbsp;er quod habere uidetur,horarium eft er inftabile.

Domine inclina coelos tuos,8C defeende: lange montes 8C fumigabunt*

Orat auxilium domini contra fuperbos hoftes, er pro Voiitt/fuopopulo pacemerproßieritatemtQui habitareabnbsp;impijsßc in calis crederis,ut humana nihil cures nee renbsp;gas,oro, aliquando oftende te effè populi tuigubernatonbsp;rem er liberatorem:Oftende clare maieftatem tuam, utnbsp;qui nunc à tuo tantu populo agnofeeris efte deus omni»nbsp;potens etoptimus, aliquando à toto mundo, ficutipro»nbsp;nifta tua habemus er credimus,agnofcaris. Tangemonnbsp;tes terrifica tempeftate, fulmina immitte montibus,fednbsp;potius fuperbos nunte cordis fui humiles er idola uclnbsp;damones terreas, etdeijciashorribilibus iudicifs tuis.Etnbsp;ft(nügabunt,hoc eft ut fumus ab ira tua euanefeent, cumnbsp;terram uifitare inceperis,

6 Fulguracorufcationê,amp;diiripabis eost emiteefagittas tuas,dlt; conturbabis eos.

Eulgura coruftationem, uehementer terreas fùlgure tuo,er terroribus potenti^e tuit aggredere fuperbos, utnbsp;dißipes eoj, er annihtlare ftudeas conftlia eorum cotranbsp;teftulta er uana, hoftes tuos omnes diftierde, Emittc fanbsp;gittas tuas,bellüm,famem,beftias,peftem er plagas tuasnbsp;omnes, ut conturbentur, er non tamfuperbeagantlo»nbsp;quantur er cogitent de bonitate erfàpientia tua, autnbsp;uerbo tuo confodias,ut confùfi reftpifeant, uexatio»nbsp;ne erudiantur aut pereant

y EmittemanumtuamdeaIto,eripeme,8C libera mfc de aquis multis,amp; de manu blionbsp;rumalienorum*

De excelfis calorumdemitte manum tuam, oftende te redorem effe fapientißimum er optnnum uniuerfo»nbsp;rum,qui in ccelis quidem habitas,fed in terra manum hanbsp;bes,er apprehendis iam hunc iam iHum, er traäas pronbsp;meritis,impios er blaftgt;hemesproteris er difccrpis,cunbsp;minime uolunt uel expeäantfalijs in exemplum, quibusnbsp;aque non parcis fife non emendant « Erue me de aquisnbsp;multis, de uarijs tentationibushuius uita, quibus bonosnbsp;er malos uifitas er exerces,de periculis corporis et ftgt;inbsp;ritus.De manu filiorum alienorum,de tyrannidc homi»nbsp;num exiftentium fine deo,fine fide er uirtute,fiae ffiirinbsp;tu er charitate,uacuos à bono.

8 Quorum os locutum eft uanitatê; amp; de^ Ktcra eorum dextera iniquitatis»

peßimi funt, bona loqui nefciunt,qui peßima lo» quuntur,produntfe peßimos. Mentiuntur omnia pronbsp;commodo er metiuntur,faftum er luxum fuum in pri»nbsp;mis cogitant er amulantur, ad gratiam hominum quidnbsp;uis fingunt,dextera quoq^ fua fraudulenter agunt quic»

THILLIM»

quidpoftuntt toquunturfalfa er agunt peßima, cft quid agere uidëtur dextre, hypocrifis eftnbsp;nbsp;nbsp;mcndaciu,

g Deus canticum nouum cantabo tibi î in pfalterio decachordo pfallam tibi»

No«4 er admiranda ratione adiutus à deo, promittit nouum quoquccarmen, quo dei infe bonitate cclebrel,nbsp;Semper nouamgratitudinis materiamaccipietnouisbenbsp;neficijs.ln decachordo pfallam tibi, non tantu corde granbsp;tus,fed orc, ffiiritu, articulis, totus in dei laudes effim»nbsp;dar: tarnen non fufficiam gjratia agenda quam debeonbsp;cum populo mco bonitati tua, Perfeäo numero, dena»nbsp;rio fcilicct tibi canam:ertotope£lore, obferuanti^^^^nbsp;calogi,er totafide^

  • 10 nbsp;Qn*dasfalutcregibus.-quiredemift*^*nbsp;uid feruum tuum,de gladio maligno

Vt nemo eft quamlibet magnus, quiope ditfiti^t tton egeat,tte reg« quidem,ita cx promptißima bonitate^nbsp;tnnibus fe inuocantibus auxilium adfèrt, fib i auténbsp;maximam creberrime attulit. Vidorias datfolusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V**”*’^

g!ibus,non prudêtia rei militaris,nÖ circumfteüio cM]que,non arma er müites,non animifortitudonbsp;uitia » Deus eft qui Dauidi fuas comulit pro populo delnbsp;uiëlorias, qui de tot per/ècutoribus er pcrfecutiouibi^nbsp;femper eripuit, er gladio maligni Goliath,Sauli^gt;nbsp;nis,eraliorum omnium^

  • 11 nbsp;eripe me,Eterueme demanu filiot»’quot;®nbsp;norum, quorum os loquutu eft uaniw^^*nbsp;amp; dextera eorum dextera iniquitatis.

Eripe me er libera me de manu filiorum extemi cid* tus, eorum qui de deo nihil credunt, deq; idololatrarufttnbsp;odio er tyranidc,omniu qui nonfunt de coctufidehum,nbsp;pij er deum timentes,fed huius mundi dues GTnbsp;res,ac fui,qui profuo commodo omnia mentirigt;^nbsp;fo agere, imponere etfallere femper pojfunt cr ontncf»nbsp;etiamfi interim dcueritateeriuftitia glorientur-xtera eoru nihil agit praterfiniftra : nihil boni fàciunt-,nbsp;uelintcndunt.B.epetuniiireifdemucrbisfupcri‘‘^‘^‘. *nbsp;li Quoru filii ficut nouellæ plantation^®nbsp;iuuentute fua. Filiæ eorum compofi^^'^**'^nbsp;cumornatæutfimilitudotempli-

Oraueratfelidtatem, quam er fe régnante dominas dederat,quam nunc quoque canit domino giquot;Fro«to»nbsp;numerofam er optatamfobolcm, pecora mult^nbsp;cKrtdrf, tum annona abundantiam, deniqsnbsp;ac pacem,iuxta illam domini promißionc,fi’^‘^^’^^‘nbsp;Ueniet fruilus uetris tui,m ciuitate,in agi^^tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

»8, Precatus eft ergo, ut populus filios haberettos, ceu elegantes arbufculas cxcrefcètes, fi-lds ornatißimasnbsp;ut domorum anguli, et triclinia elegatioraadgauditmunbsp;peut er templum er palatium regium, hoc eft rariorenbsp;cultu exornata,pro abundantia diuitiarum auri, argen*nbsp;tierueftium,

Promptuaria eorum plena.-eructantia ex hoc in illud» Oues eoru fcctofae, abundannbsp;tes in egreflîbusfuisî

Promptuaria non male tranftulit : funt enim reconäi* toriaamp;'adiumpenitiofd locatin iaibus


-ocr page 395-

(i

t S ALTEKJriH

puntentii alia ad uiäum ncceffaria. Hnec dicit plena proférât uel miniflri,uel patreffamtliâs uariagenbsp;’’^a.Vult dicere, Omnes latebrie domia noftrlt;e referticnbsp;^otin: expenfai facere licet coinmodum dc hoe in il*nbsp;^d, ab uno ad aliud procurando, dum nihil inutile fini*nbsp;*«gt;• Ques nofine foetoflt;e,miÜia producètes ualdefxctmnbsp;'befuntj er abundanteifeetibui ßne aborfu,fupcr nun»nbsp;crefeentes in rure noßro ucl caulis in omnibus ui*nbsp;er fuburbanis,nbsp;boucs corûcraffæ.Nôcft ruinamaccri^,nbsp;Heq; träfitus neqj clamor in plateis eorö.nbsp;Boues craffos dixit aptos er fortes adgrauißimaonenbsp;trahenda, robußos er ualidos ad agriculturam plau*nbsp;fifa er ad labores ceeteros. Non c/î ruina uel cofraélio,nbsp;^mnianobis integrafuntfcccuda erfalua. ^onefltrannbsp;Iritis 'm exilium per agros .’nihil deperdi: ur,aufertur ni*nbsp;^il ab hoßibuf,uiciu nuHum eJi ngt; frugibuf,non eß fedi*nbsp;hofus clamor aut bellicus ßrepitut, nulla querimonia 'mnbsp;platets noßris^nutlus ciuium tumultus uelfeditiofa con*nbsp;^lamatio^fed pax er iocunditas.

’ Beatum dixerunt populum cui hæc funt: beatus populus,cuius dominus deus eius.nbsp;Canit quidem felicem conditioiu tn populi er feltci*nbsp;' Interncuihoc funt, det enim dona funt, Adda autcinfenbsp;^^etttuere effe er longe meliorê eunt poputü, cut deusnbsp;f’t.iHe, qui uere efl dominus deus omntpoicns conditornbsp;°igt;inium, qui fuos tantis cumulai benefldjs, qui dominunbsp;^mfuii agnofeunt, crediint, colunt gquot; habentpropi*nbsp;G animarum fuarum prouiforcm G corporum,nbsp;ß aliquantiflter temporalia abßnt ad copia, Namnbsp;^^Um neceflariarum ufus fanilts abejfe non potefi.nbsp;PSALMVS CXLY«nbsp;Laudatio ipliDauid.nbsp;•ARGVMENTV Al.LausdeiabomnipOnbsp;^^itia,bonitate, iuflitia er prouidcntia. EflautcmAl*nbsp;P^abetarius er clegantißunus.

Xakabo tc deus meus rex ; amp; be nedicam nominituoinfæculû,nbsp;amp;in fæculumfæcuii.

Extoüere deu,ne ipfe quids deus fcilicet

' ^ino,ne dic^angelus, acd admirari eius aliitudine gau ^re de eius altitudinis cognitione er fide,de fenfu boninbsp;eius,que non habent impq, flcut nee iuméta et be*nbsp;de gratiaru aâioe et dtßderio grattfleädi uoluntatinbsp;'pfiut,er de comendanda bonitate dei ad homines,pr£nbsp;ad fideles,ut ipfum diligät et digne colät: hoc eß,nbsp;fXaltare dcu,id eß akißimu credi,et reuereri optiinü acnbsp;P‘^Htißiinu. Exaltant hoc modo fandi foludeü, que m*nbsp;^^Higunt deit fuu effe, cui ut clementißimo rcgi fubeßenbsp;*'‘'gnarc du:unt,er filiosferegninondubitant. benedinbsp;q«oq; nomini diuino aliud no efl.quàm gracias agenbsp;^e dito de acceptis beneficifl, proejf fua bonitate, quamnbsp;°flendit nobis, ld agcndii efl flmper, et fine fiflidio totanbsp;Wt« hominis,ut duret in aliud fcculu.er nunq ceflfetur.

Per fingulos dies benedicä tibi : 8( lauda quot;0 nomen tuu in f£Culû,Sç in f^culü

c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tpjc quiac aeu5jciuccc

’' f^ipfum pote/l,cuin ftt ciltißimuf,mulco miniM peccator

THILLIM. 194

In projferis er aduerßsßneintermißione,donec ui* xerit homo pius,femper occaflonè fentit er habet lau*nbsp;dandi dominum : nee aliquando obliuio incidet magna*nbsp;hum dei, quibus deus fuus femper uerfatur in oculis, 'mnbsp;omni creatura agnofeunt creators, ailionesfuas di/fo*nbsp;tuint iuxta iUius uoluntatem: hoe quoque efl benedice*nbsp;re dominum,confiteri illius perpétua circa fc prouiden*nbsp;tiam. Nomen domini femper laudare, efl gloriam maie*nbsp;flatisfu£ admirari 'm omnibus, toto conatugratias age* mc doaiini.nbsp;re, fie in hac uita domino adhierere fide er obferuantianbsp;mandatorum dei, ut nulla ratione timeatur de eius feuenbsp;rit ate er damnatione, fed /fieretur fecundum promijfilnbsp;bonitatis diuinæ uita teterna pofl hanc uitaili.

j Magnus dominus amp;. laudabilis nimis: amp;magnitudiniseiu$ noneftbnisi

Omnipotent omnia replens ergubernans magnits di* citur,et dominus nimirum omnium dominorum,m euiutnbsp;manu funt omnia, quatnlibet magna er potentia, ualdenbsp;laudabtlis,cuius eminentia et bonitasßiper omnia, et benbsp;neficentiaenarrarià nuSa creatura potefletiam angeltnbsp;ca,multo minus à nobts hominibiis. Excedit enim omnênbsp;laudem illius bomtas et uirtus,magnitudinis quoq^ lüiusnbsp;non efl finis.infinita eß er imperfcrutabilis omni créa*nbsp;tur£ exceSentia,bonitos er dei perfiélio. Sanili en'mtnbsp;quanto fludioflus 'mtendunt cotemplationi er laudibusnbsp;dci,tanto magis cxperiuntur,laudibus omnibus 'tnfinitonbsp;maiorc ejfe, quippe cuius 'm bonitate magnitudo er aninbsp;plitudo peruefligari non poßiti

4 Generatio amp; generatio laudabit opera tuarSCpotentiamtuam pronunoabunt*

Memorat hic er alios fecum dei laudes celebraturos, er quidcm per omncsgenerationes,ßcuttlle fua boni* Gloria deinbsp;täte cumulât quamplurimos omnibus fee ulis, potißimunbsp;autêàglorificationc Chrißi,quouidetur rrjfiexiffc. £xnbsp;iUo enim tempore er deinceps femper aufla efiglorianbsp;dei er cultus, abolita idololatria, cwm pi] homines po*nbsp;ßeris quoq; fuis narrauerunt m^gnalia dei. Et forlitudinbsp;nes dotnini,hoc eß opera magnifica cum patriarchis gnbsp;prophetis gcfla,relataq; funt perftcras literas in omnesnbsp;lnigult;ts,nationes,et populos,p predicationë apoflolicâ,.

y Magnificentiam gloriæ fanâitatis tu£ lo qucntur,àmirabiliatua narrabunt(cr uernbsp;ba mirabilium tuorum loquar, )

Maicflatem glorie diuine, omnipofentieatq; clemeti tie dei opera G potcntia,uerba quoq^ legis fie G tnt*nbsp;racula clora,pro fidelibus g contra impios a'dita,enunnbsp;tiantfanâi dei homines,G aßiduc meditantur,ad pro*nbsp;fiólum proprie fidei g charitatis,ac aliorum. Carmininbsp;bus facris Dauid huiufmodi celebrauit apud fuos,durcx £,,„5 jjjnbsp;eßet, qu£ tandem affumpta funt à toto orbe, in cmnes muetuii«.nbsp;Imguos translata,ad laudê umius jolius et ueri dei, ut exnbsp;periètia cernitur, Efilmos interim dißi minatos et in aunbsp;thoritate habitos et religiofe dccantatos per omnes lin*nbsp;guas omnium nationum,utgens quolibet deum lUis car*nbsp;minibus 'tntcUigibilitcr et deuote laudare poßit iti fliiri*nbsp;tuftnélo, qui non agit fine 'i/nteüeélu linguarum, ideoq^nbsp;G apoflolis donii Imguarum contulit,in quibus popuht

KKfe X


-ocr page 396-

TSALTERIVM

mdtif lo^Hercntur ntJgnalia dehidtitu abefl^ut tlli pl4^ cere poßu ignot£li»gu£cantill4tio in ecclefijs, contranbsp;apoflolicam traditionê, utfit fine fenfii uox, cr fine fiunbsp;ilu lufu{,homiinbui çr deo,cui» ^uo non nifi mente ernbsp;fide loquimur, nee fine inteüeilu ecclefia adificatur innbsp;fideuelmoribus^

Et uirtucem tcrribiliu tuorum dicent : Si. magnitudinem tuam narrabunt*

Pét mjgnitudincm,ßgt;lendorem,decorcm er Celebris dei,uirtutê, factnora atg; miracuht dei qitorü me

* minitmtetligit,cffùfitm in omnia,bteq;adeo patente bo nitatem, ^ua in primis fitos profecutits efl cleiios, quotnbsp;eduxitdecaptiuitatcAegyptiacain magnis miraculif,nbsp;gu£ cr in omnia feculauoluit nota effè. Ciuandoqtiidënbsp;non femper contra naturam miracula coficere injlituit,nbsp;fed femel adita conferibi uoluit cr credi à mudo,ut unanbsp;generatio uel œtas difcat ab alia, ergens agente de talinbsp;businftruatur addeigloriam,ermundiconuerfionetnnbsp;ad dcum fuum uerum, reliHis fuperflitionum erroribut,nbsp;y Memoriâ abundantiæ fuauitatis tuæ crunbsp;^abunttamp;iuftitia tuaexultabunt.

Multa; ex magnifies bonitatis tue memoriam effun* dent uel eruâabunt,hoc eß ex animo redundanti uerbanbsp;hquendo fundent, Non patientur ignoratam alicui besnbsp;neficentiam tuam, ad genus humanum, fed fitbinde renonbsp;Kabunt, cr pofleris inculcabunt,ut ponant in deo ßgt;eninbsp;fuam, cr no obliuifeantur operum eiut. Et iuflitiatuamnbsp;decantabunt,cu iubilo de dci iuflitiagratulabuntur,qu£nbsp;Chrißut eß/alui er redemptio mundi,per quern mun*nbsp;dut agnouit dominum dcumfttum,pr£dicatione euangenbsp;tica cr apoßolica.

MiferatorSCmifcricors dominas: patiês Si. multum mifericors*

Clemens cr gratia plenus dominus eß, er natura be» nignißimus,mifericors quoq^ ex condolcns mifcrijs,hocnbsp;eß ad auxiliandum propenfus, fi quando inuocetur fidenbsp;Uter, beneftcus er indulgens. Longanimis, non cito pu*nbsp;'nictis,non facile irritabäis ad rependendu pro dignitatenbsp;malegeßorum er peccantium, iram dißirens, fed nonnbsp;obnùitèsfuo tempore.IAultu quoq; mifericors, magnutnbsp;dicitur bonitate uel beneficentta,paratißimus ad bene*nbsp;ficia mdigëtibus preßanda. Habentur cade etiam Pfal*nbsp;mo Sff ,E)l enim eulogium dei,quad Icgimus Exod. J4.

9 Suauis dominus uniuerfis,Slt;miferatio-' ncs cius fuper omnia opera cius»

Bonitos, fuauitos er iucunditos Hebrteis eodem nomi* neftgnißcantur.Deusautempius,beneuolus ex plaça»nbsp;bilis eß ad omnes, quifua bonitate fidunt, er indigentnbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratia cius quam er precantur,Et miferationes eiusfu»

per omnia opera eius, hoc eß miferetur omnium qua ß Cit,er nihil eorumodit quacodidit. NuUi creaturane»nbsp;got clementiamfuam,fu^rt er boni confulit elcäorumnbsp;Rabinus errata,Quidam R.abinus apud ludteosSanäus cognominbsp;(UtiM,»f I proprio nominefferipfiffe legitur. Nullit ani»nbsp;mal occidendit ab hominibus fine utiÜtate uel neeeßita»nbsp;te,quandoquidem ex idorum quoq; mifereatur dns,.

lo Confiteantur tibi domine omnia opera

thillim;

tua,8i fanâi tui bcncdicant tibi.

Omnia dei opera confiteri dominum, eß omnes créa» turos magnificare prouidentiam dei circa feipfas, boni» omni»nbsp;tatem dei in fuis naturalibus aâibus prlt;edicare, erfub»nbsp;fißentiam fuamacceptam referri creatori fuo. Et fanilinbsp;tui benedicant tibi,qui h£c omnia cogttofcunt,credut!t,nbsp;reuerentur,admirantur,deo accepta referunt, hi domi»nbsp;num benedicunt, collaudant er colunt, Et fanäi font,nbsp;qui ut uere dei funt, ita bonitatem eius fedulo amulan*nbsp;tur,er quicquid funt,poßunt er faciunt btgloriam deinbsp;ordinant,quem unice reuerentur er diliguntgt;

gt;1 Gioriam regni tui dicent: SCpotcn*^*’”* tuamloqucniur,

Sanifipricdicant gratiamdei, qua regnat nihil bonifibi tribuunt, regnum dei promouerinbsp;mnia cupiut, mundumreformari,diuina mandoto obfirnbsp;uari,dominumglorificari,fand imoniâ crefeere, etnbsp;moucri in mundo maximopere concupifcunt,pro'l't^nbsp;fefe totos exponerc leue ducunt,hoc eßgloriamdcipt^nbsp;fcrunt toti mundo. Et fortitudinem tuam loquetitur,^^nbsp;foil tibi conßet honor crgloria, nobis autem con/iyt^fnbsp;ex peccatum,mittßitia er infirmitas.

12. Vtnotamfaciantfilnshominumpoff”quot;' tiam tuS, Slt; gloria magnificétiæ regni t“*'nbsp;Omnefandorumßudium in hoc eß, ut doceatitnbsp;ros,fragiles er carnales timorem domini, ut diffißpt°'nbsp;prijs uiribus,domini bonitate inuocent er adorent,'cotnbsp;fidant clementie det, er omnibus uotis illifefe pi'oborenbsp;conentur, à quo folo proficifcatur omne bonum,nbsp;uirtus, er facultas operandi fanda, Glorianbsp;ris regni tui, hoc eß maießatis tult;t regnu in omnetnbsp;turas uerbis er officio deprudicabunt.

gt;5 Regnum tuum regnum omniü fxcülo' rum, Sc dominatio tua in omni générantnbsp;ne amp; generationem. (Eidelis dominus inomnibtttnbsp;uerbisfuis,erfandi{sin omnibus operibusfuis,) . .

Sempiternitatcm regni eius canit, quiafineprii't'l?“^ R'Squot;’ er fine deus omnia moderatur. Non tantumnbsp;dominus eß er imperator, fed ante Abraham Cfnbsp;poß deßrudum primu templum er fecunduîdotnmnt“^nbsp;eius iüuflris femper fuit er erit, cxcrcet poteflatcr'‘.nbsp;in totil genus humanu, donee mundus coßiterit-cnim qu£ fiut èn cœlo er terra tuo nutu regunm''’ / „nbsp;»« manu et arbitrio tuo,nec tibi quicquärcfißtttp^^nbsp;nie uero Gr£ci ueteres uerfum legerunt, ernbsp;gitur: Fidelis dominus in omnibus“^! ¦nbsp;fuis; Sc fanétus in omnibus operibns it» gt;nbsp;pro quo Viebrai nihil habent, Vbi tarnen in inbsp;deficit fententia incipiensÙNun, qualis fincdubiofr,nbsp;ifle uerfus que hic Grad feribut. Eidelis enimnbsp;if«r, Vt mihi htc no fine caufa ucrioranbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

tur exemplaria Gr£caquàm Hebraica, quoq; potuerit, ut ttebraicç peritus hue defrdu mnbsp;cis fupplere conatus fiterit, quandoquidé et in alijs Inbsp;nüs alicubi obmittütur liter£alphabethi innbsp;tiende. Senfiis aute eß, excidereno poffepromiß‘t gt;nbsp;quando fidelißfinusfit er certißimuSfCf

'1

'c

•gt;

'S


-ocr page 397-

P S A L T ERI VM

Ms» ir prouidefitite diuin£ fattä£ fint er firmißintte, fit de eù ratio humana fefe mtromittere ad difeutiendSnbsp;gt;ngt;n debeat, Quorum omnium ratio fit inobliquabilii,dinbsp;’fina,facrofanäa uoluntof.

Alleuat dominus omnes qui corruût: ôC Wigitomncselifos*

Suflentat dominus eos fideles quicadunt, eatenus,ne l‘ibetttes confringantur, erne in tentatione pereât^pecnbsp;^^ntq; ad mortem.Et eredor efl omnibus, coüapfis uel innbsp;^nruatis.-quafi dicatur, Etiam fi collapfusfueris in pecsnbsp;^atum uel dedecus, denuo te deus eriget ac re/îituet. Canbsp;dentes uocat, qui periclitantur er cafui proximifitntinbsp;»teurui uero, qui iniurijs uel morbis depreßi autfraHinbsp;finit, qui fie domino committunt,facile aüeuantur er e»nbsp;^iÿmtur, lion finit enim fiuos ad mortem cadere, er fienbsp;pties in die cadunt,qui/ipius refiurgunt, er iacere diUnbsp;'gt;on fiufiineiiL

’î Oculiomniumintcfpcrät dominc;amp;tu das cfcamillorum in tempore oportuno.

Oculi omnium in te refigt;iciunt, nimirum expelt;ilantei fe benignitate tuapafiendos. Dixit, Sperant in te, A4nbsp;^uem enim pro ope fiii/fiicim'ts, dî» eo illam utiq; f^cra^nbsp;’i‘Us,omnia,ait,piorudefideria ad te diriguntur, ut fiucnbsp;entras tua gratia et uirtute egentibus. Et tu dasiUis eficanbsp;^lgt;forum in temporefiuo ,bcnediiîione er beneficentianbsp;^H-e manus confiulis neeeßitatibus omnium creaturarumnbsp;^edefîciant, Eidem fianiligratias agunt de cibo, partonbsp;^iiammanuumfiuarumlaboribus,non enim quifieminatnbsp;“liquid efi er excolit,uel rigat,fied qui incrementum fidnbsp;éludât dominus.

Aperis tu manum tuamtSC impies omné ®nimal benedidione.

^peris manumtuam,id efilargirisgratiofiecraffa^ *'sn,liberaUter et fiemper quibus indigemus,teipfium prlt;ènbsp;omnibus qui inuocant bonitatê tuam.Etfiatias omnenbsp;Quintal benigniter,gratuito,fine mérité, de mera bene=inbsp;^°lentia tua.Ordine enim tuo mundus fiubfiftit,ut unumnbsp;aliud ad fiuum e/fie er confieruari, ut nihil fruftranbsp;fii ereatum in mundo, Habent fiuum officium adeoconnbsp;^editum omnes creaturat dei enim diffêfiatione omnianbsp;Mernantur er diriguntur, ut fint omnia qu£ deusfie^anbsp;1^ ^‘iualdebona^

.ïuftus dominus in omnibus uijs fuis î èC ’’ndus in omnibus openbus fuis»nbsp;^udes priores in fiumma copleâitur,pr£dicans deumnbsp;^'^'ènumfiefieexhibere in omnibus qult;egerit, qu£^;nbsp;gt;^%Et hic uidere efi lufium er Bonu inficripturis pronbsp;^ßdemaccipi.Quanquamnos fiepe lateat ratio proui=‘nbsp;dentit dei,omnia tarnen iufiißmie gero-e er optime fi^nbsp;non dubitat. Largiter quoq^ creaturisfiuis commanbsp;IJ ’»cdt bonitatem fiuam er mifiericordiam.

Pfopeeftdns omnibus inuocantibus eu; ’^'nnibus inuocantibus eum in ucritate.

^i^opitius, exorabilis,propior, esquot; ad manu efi dornt» omnibus fian£lis,ipfium ex fide inuocantibus,fiynce»nbsp;l'ebgione colentibus, er ex animo diligentibus, nonnbsp;frigide uel hypocriticc, Alioqui omnibus adefi

THILlIM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;içÿ

crelt;fl«rw fuis, intuetur précordia mentis nofirlt;e, nota,-defiyderia cr cogitationes:fied no probat nifii fianila, no adiuuat nifi inuocatus, fideles quoiÿie fiuos at^ eleiios,nbsp;quibus faits proximus effie dicitur, quia beneficijs profienbsp;quitur exgratia,er ad bonum finem quem prtedefiina»nbsp;uit. Qjfin er impijs multipliciter benefiacit,fied fiua intenbsp;rim culpa ingratfSi

gt;9 Voluntatem timentium fe faciet,8fdcpré cationéeorü exaudiet.-6lt; faluos facieteos.

Prope fie effie déclarât dominus,dum benignus uotis eo rumfiemperrefigt;ondet,hofiesqs eorum improbostan»nbsp;dem penitus abolet ,iJon potefi non exaudire dominusnbsp;ttoltiittatcm timentium fie, nihil enimmiquumpolfiuntnbsp;«eße, fed confiormiter omnia ordinant er or ant ad le»nbsp;gem dei. Clamorem, id efi affviluofium defiyderium nonnbsp;figt;ernit,fied exaudit, quod ipfie tribuit er fiuficitat in ho»nbsp;minepio,er fialuabiteos ab aduerfis rebus,er ab impijsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

hominibus. ¦


2.0 Cuftoditdominus omnes diligentes fet

amp; omnes peccatorcs difperdet*

.Confiolatur diligentes deum, quod norunt quantaeuq; incidant mala, fie ita cuflodiri diuinitus, ut nihil ipfis o»nbsp;beffie poßit uel incomodarc: improborum autem félicitanbsp;tem breui fiempiternofiuppücio er cruciatu commutan CaOodUnbsp;dam. Et 'm prafienti fiecido contemptores uerbi fiui er innbsp;fideles proterit er conculcat, er in exemplum plcrunq;nbsp;fiatuit aUorum, Cum uero ambigi non poßit, iufios à do,nbsp;mino confieruari,ut hic dicitur,fiepe uero innocenter ocnbsp;cidi conffiiciuutur, dubitari non potefi, qum anima fan,nbsp;âorum in manu dei fint, etiam fi uideanturoculis 'mfianbsp;pientium morifed ubi Chrtfius fianilorum caput efi,ibtnbsp;tieceffie efi effie membra Chrifii,fideles,m paradifio,ct «lnbsp;ƒ rt« Aamp;rdb^, MI cœtu animarum bcatartiw.


2.1 Laudationemdominiloqueturosmeut amp;benedicatomnis caro nominifandoe«nbsp;îusinfæculum amp;in fæculumfæculi.

Claudit Pfialmum, ut ccepit, fiempiternam ficilicet amp; apud fie er omnes deum amantes fore laudem dei. Solinbsp;enim iwpij deum uituperant. Alia omnia laudes dus pernbsp;petuo depradicantjfiandi uerbis et mculpatK moribits:nbsp;reliqua, atteftatione amplißima bonitatis dus in fie. Ea,nbsp;et 'm reprobis quoq^ eximie relucet,qui pro flagitijsfiuisnbsp;pœnas luunt,cradfiatanjc uoluntatê detorquent omnianbsp;cr ad innocentia cr pietatis proftigationem, ideo fiolinbsp;deum dedecore afficientes,fioli perpétua uindida iufiaSnbsp;luunt uicißitudines, qui benedidionem nolctes aterniinbsp;inalediiîioni fiubiacent.

PSALMVS CXLVf.

Hallclu ia (Agg.fi CT ZdcbdrifC.)

In Hebrao tantum efi, Laudate deum. Uomina prophe phetarü adieditia fiunt 'm Grads er Eatinis codicibus.

ARGVMENTVM. Confeßio omnipotentia dei

er fidei in anima fianda.

=n Auda anima mea dominum.quot;

I Flagrantem 'm laudes dei affiditm pro» 3 dit, dumfiuam animam, hoc efifidpfium adnbsp;i ißfW inuitat.Sed er animam inteüigitffirianbsp;KKk 5


-ocr page 398-

tûmfuum, cognofcensfoîa corporatiuoce non ueßefif deum laudari, qui Jjiiritut eß, fed ex animo er affèclu.nbsp;Hoc dHt liudare efl admirari bonitatê dei 'm fe quia fumnbsp;mum bonum,er 'm fuis benefic 'ijs,à quo cuäa bona pronbsp;cedunt,à pâtre luminum, Eiusgratiam ad fe anima fem*nbsp;per ruminare debet,non obliuifci eorum qute acceptt,etnbsp;qult;e uiciflim obligatur creatori fuo,cui cupiat gjratißc^nbsp;ri per omniaihoc eSl animam laudare deum^

!• iaudabo dominu in uita mea, pfallä deo tneo quandiu fuero*

Eiufdem efl CT quod laudaturum fe Deum profitetur dum uixerit, Sempitemam enhn 'm fe bonitatè dei fore,nbsp;/piritu perfuafus credebat: idea decebat, ut priedieatidinbsp;hancfludiim nunquamremitteret ,nunquum eejjàretnbsp;rt dfi laudibiis, quoniäfentit ilium non cefjare lt; bene fl*nbsp;Vi'ttm lauK cifs,Vitadutemlaudatdominum, dumadilliusbeneplanbsp;“““¦ citum inflituitur, esquot; eunHa oratio er operatio ab ip/ônbsp;mcipit,et in illumfinitur,dum in obfequium Chrifliglonbsp;rite omnes corporis artus confecrantur,er ad dei glorianbsp;operarigaudetUfCT iw cbuntatK officia ad proximos.

Nolitecofidere in principtbus in flips ho minum.in quitus non eft falus.

quot;Voient alios quoq^ permouere ad laudandtm deum,re Hocat eos à fidutia in homines adfidutia mdeii, quam^nbsp;iUe cumulate benefacere foleat commemorate Qtti ita^nbsp;deum creduiit,cr eius bonitatem expertifunt, tUtus laltnbsp;dibits fatiari non poffiint. Efficaciter aMem terret à ffgt;enbsp;eoUocanda'mhomines, principes er optónates nomi*‘nbsp;nans, quibtis facultas er copia efl unde flu uiuant arbtnbsp;trioiflatim^ adiecit,ln filio hominis,monês ißos quam*nbsp;Übet potentes, nihtl effe nifi homines, eo^ mortales amp;nbsp;mifcros,qui «c flbi quidem poßint effe auxilio.ldco nonnbsp;cflJpes ponenda 'm camem, et in humana fubßd'ia quee*nbsp;cunque. t^emo enim prlt;eter deum animie falutifufficerenbsp;poterit,nec ab alio fdus expetenda uel /peranda,

  • 4 nbsp;Exibit fpiritus eius 8C reuercetur in terranbsp;fuamrin illa die peribunt(omnrt) cogitatio»nbsp;nes eorum.

Pr'mcipibus mortem remorari cupientibus emigfot eoru fpiritus, et flatim fiunt terra er puluis, unde pro»nbsp;dierant,quamLbetgloriofl er fuperbi tUue reuertutur,nbsp;fic^ fit,ut uno momenso extm£its, pereant quacunquenbsp;cogitarant,qult;e 'mflituerät, nihilq; fltquod metuatiantnbsp;ab eisquibus parauerant mala,nihil quodgaudeat,qui*nbsp;bus deftinauerät bonaiuere ergo falutem ferre non pof»nbsp;funt,neccuiquäauxiliugt; Cum ergo inane adeoaepror»nbsp;fus nihilum efl auxilium hominum,reäe fubdit:

  • 5 nbsp;Beatus cuius Deus lacob adiutor eiustnbsp;fpes eius in domino dt o ipfius»

Beatus erfelix efl potius ifle homo, qui in dominum deum lacob patrem omnium eleâorum, er creator cmnbsp;coeli etgubernatore crediderit, certo enim fentiet auxinbsp;tiatorem,citm indiguerit. Spes eius fuper dominu deumnbsp;eius,qui omnia potefl femper et habet 'm manu fua,nelt;^nbsp;fidentes flbi, Non efl 'm hocfeculo certior felici»nbsp;fas, quam pendere 4 domino, iUifefe committere,pro*nbsp;Oideniiam circa fc dei boni cöfulerefln omnibttsgratiosnbsp;dgere,mfditari in lege domini,ut pro utribus impledttr,nbsp;fi id minus fuccefferit^cum fl^tia gratiaK imploretflünbsp;usàpatre.

  • 6 nbsp;qui fecitcoclum etterram,mare amp; omnianbsp;quæ in eis funt * Qui cuftodit ueritatem mnbsp;f^ulum,

Auxilium is prteflarepotefl, cui efl flttmtu potentUf fummie opes,immenfie copia-, ut qui finxerit hos ccelos,nbsp;hancterram,hoc mare,er quacunqueinhis comitien*nbsp;tur. Qÿorum omnium flcut creator efl ,fic er n äor,nbsp;cui obediunt omnia, fidelibus autrm fetuiunt, pro tihufnbsp;tuttu ad unguem, qui feruat queecMique promtflt,‘l'*^^nbsp;eflcuflodire ueritatem ,etiamfl äiffrrat nofinunquamnbsp;diutiu‘,tamen nonfallit,fcdidfitutflat.'pr.'gt;beturele*nbsp;âorum,

  • 7 nbsp;facit iudicium iniuriam patientibus^dscnbsp;efcam efurientibus. Dominus foluit comquot;nbsp;peditos;

Solus is cfl, qui 'miuriam paffosuindicat, quMitàplt;^ tentibus mundi flrèmiuritemfèramurfG- tune maxi*nbsp;me, quando uideri uolunt lUas uindicare, flue id iure fl*nbsp;Ve beüo facere flnudent. Prater ea unus efl quipafld,u*nbsp;tuis qui umeulis eripit t quas duos calanutates, fann^nbsp;licet er umculorum quum menwrat maximafquafquenbsp;intelligit.Nedum uentris efcam largiturfldelibus,fed e*nbsp;tiam mentis,id uero non faturis,er naufeamibus,fed e*nbsp;furtentibus erfamelicis. Soluit quoque umâos fecun*nbsp;dum carnem er fliiritum, uiolètiam pajfos libérât à pe(nbsp;catis er hoflibus.

  • 8 dominus illuminatcæcos. Dominus erinbsp;gitelifosidominus diligitiuftos.

Caicos illuminât,mfideles conuertit,docet ignares, fum occacatis adminiflrat. Curuos crigit, claudos (Tnbsp;collapfos reflituit firtitudini adprogrec^ndumnbsp;dum. Dominus amat iuflos flde luftifieatos crfai’^°^*nbsp;non amat quia fandi, fedutflnt fandi. Clt;ecittdigt;nbsp;et quot;mcuruitatis meminit,ut iflis flgnificet quêlibct m»nbsp;brorum dtfidum aut mutilationem, et uirtunbsp;mm quancunqj.Porrô non quibusbbet fleeffl^i^nbsp;lio dominus eli,fedfubijcitur. Dominus diligit“*ß*’^^nbsp;efl iuflitia: fludtofos er fideles.

Of Dominus cuftodit aduenas,pupiJI“quot;’ uiduam fufeipietj SCuias peccaiorwm dpnbsp;fperdet.

' Canit dominum adiffe pauperibus, qui malorum fco« nunuminiurie potißimum exponuntur- •«'lidMnnbsp;fumme calamitofl fjnt,ut funt aduenr C pf’‘rg’'gt;ni,pu«nbsp;pilli er uiduic. Efl flquidem fumme bonitatis, erga eoSnbsp;fefepotißimum exerere, quiope eius max'ime egent,nbsp;Vbiqi autemferiptura prédicat deo fingitlari eure effenbsp;peregr'inos,pupillos er uiduas, quare etfcuerißimep»nbsp;nit le dentes eos, er feriofe uetat,Exod. n-Cr alibi.vianbsp;am autem impiorum peruertet, flatum intprobotum e»nbsp;uertet. Opponitur ei quod didum cfl. Dominus diligUnbsp;iuflos,

gt; o Regnabit dfis in fecula deus tuos Sion,in gencratione ö^generationcrotHallelu i».

CiorMtt*


-ocr page 399-

rSALTERTVM

fäontftio efi delempittrtw regno det, gui folui opti *e ctmlltt tnfiituitfCrmoderatur.Huiui regftum prteci»nbsp;pKf m Zion ftnâorum ecclefia cernitur,ideo eam nominbsp;appellat, inguient, Deus tuus sion. Huic fe addi»nbsp;f^e régi debent fanât, nihil^ curare priiu guim ipfiutnbsp;»lt;^u»tati gratificarij 4 guo omnia fint bonafufcepturiinbsp;àdditurHalleluia,

P S ALM VS CXLVIU (Hdamp;J(lt;i'4.)

tn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 titulum non habet, guandoguidem finen

ftciurtt banc diâionê priorifpfalmhEtj^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HdM

Iftu ta Laudate dettm, priacipium eft pfaimi eius gui fe^ Jttitiir,crnontituluf.

ARGVMENTVM. ConfißioefibeneficiorutH •ff i ad fideles intra ecclefiam.

Audate dominutn quoniam bo nus eft pfalmus : deo noftro^ fit

Atnantt deum nthil affirt maiorem uo

luptatè guàm laudes depradtcare illiut. Inde ad has mui ?ws teflatur caaere deum,uirtutes^ eius celebrare, effenbsp;•quot;fW c«wi prwnw amoenam cr uoluptifiram, iucundantnbsp;^•^fuauem. Sanâtficare enim nomen dei noftri cr magninbsp;Pfifrf iUius opera optimum efi, nihil autcm boni nabisnbsp;^ogare. Nibrf pio iucundtus, guànt fi digne laudeturnbsp;'^usm omnibus,

Acdificans lerufalcm dotninus:difperfio ^es Ifraêlis congregabit«.

Kontam terrenam iUam Chananaicamlÿerofoly» ^on,guàm cœlefiem,fed adhuc m terris agentem uerbonbsp;gratia adificore non ceffat,aberrantes ifraêlisnbsp;^°'^ÿ-cgibit, reuocabit à diuerfis erroribus, guibus di»nbsp;ß'^fifuntfilif dei,m uttitatemfidei. Quanguamcrdenbsp;^^‘^ificata lerufalem pojl reditumexBabyloiuintelonbsp;^êipofitt.

Q.ui fanatcontritos corde 18C. alligat con **'*tioncseorum»

Solct dominus opem fèrre miferis, gui omnia pote fi noi{it,bonitatem^ »» omnta mcomparabtlem effun»nbsp;• PrHnuwi de eo pradicat guod esquot; pafiim fcripturanbsp;**^tslcat^ ettm cofraêlis corde, hoc efi fumme affitêOsbonbsp;quot;“‘^iefua mederi, omnem^ eoru molefiiam leuare. Id^nbsp;t obligare ; uttloera enmt cum curant ur folent obli»nbsp;SoImî efi dominus peritus anhnaru medicus Cf (Ofnbsp;n***” ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tol^t Cf mocrores, ty aptifiittlf

numeral multitudinem ftellarum: °*nnjbus eis nomina uocar*

eisinderenomina, v . ‘*”¦0 ad hoc,ut fidem faceret,deo perfacile ejjè,dil}gt;ernbsp;^“’pfrrfgjorteîtfrrtf fideles fuos coUigereerferuare:nbsp;per multos uafiiores regiones cocli fieUos nu»nbsp;nomina fingulis indat. Pofitit autem indere nonbsp;“flellis, pro certiore cognitione. Quibus enim da^nbsp;^'‘oimna,eaplenè cognita habemus.Tamfunt enimnbsp;J, ‘^deofleHeç;- obedieates, ut proprias earum natu»nbsp;£”'oprijî nominibus defignarc pofiit. Simul guogue

THTLLrM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19^

eledoî fuos omnes deus itifiarfiellariim eondidit mimta rauit cr uocauit.

Magnus dominus nofter^amp;magnauir^ tus (eius) 8C fapientix eius no eft numerus*nbsp;Magiuis,immenfus fetlicet cSquot; infinituSjincomprehen*!nbsp;fibilis omni creatura efi dominus deus nofier:cr magnanbsp;uirtus cius,omnipotensfcilicet:mtdligentiee guot^ eiusnbsp;non efi numerus, ordinem fapientùe fult;e ui creaturis ne»nbsp;mo comprehendere potefi. Omnta gult;e funt,fi(erunt,etnbsp;erunt, unico intuttu uidet, çr comprehends, ac perfè*nbsp;aßtme intelligit omnia,guo uocat ea gua no fuM,guafinbsp;fint. Etefipura intclligentiadeus tpfe,fineproporttonenbsp;guacung; omnibus creaturis perfiäior, nec à creaturiinbsp;tnteUigentiam fufeipit, fed mfetpfo omnia guafient amp;•nbsp;effe po/funt intuetur.

Sufcipiens manfuetos dominus:humi(û ans autem peeeatores ufquead terram*nbsp;Sufcipit dementer zy fufientat donunus manfuetos,nbsp;hoc efi, de fcipfis humiLter fentientes, in ueritate, nonnbsp;hypocritiee, hos ampleâtturnbsp;nbsp;nbsp;probat, amat,zy pro»

mouet ad omne bonum, humiliât autem impios ufgue ad terram:coHtemptoresdciprafumetttes^ defeipfis con»nbsp;fiindtt profiernit er damnat. iitudendum ergo humilitanbsp;ti apud deum, gui refifiitfuperbis, hunulibus grattantnbsp;largitur.

. Praecinite domino in confeiTione.'pfallite deo noftro in cithara.

Domtno foli canendum,crconfitenda fient omnia bona gu£ recipiuntur 4 fidelibus, Omnis glorta foli do»nbsp;mino arroganda, gratiss per omnia zy m omnibus deonbsp;agendis docemur, gui ex nobis nihil pojfumus. pfaÙite,nbsp;inguitfdeo nofiro in cithara, corde cr^iritu totisg^ uirinbsp;bus omnibus modts zy femper confitemini domino boninbsp;tatemfuam.Confifiio hac mteüigiturdelaudibas dei,nbsp;Cf confiifione nofira, manfueti autê er humiles utran»nbsp;gue femper cogitant zy ruminant,indeg; profiatent.

g Ç^iopenccaiumnubibus;amp; paratrer^ ræ pluuiâ. Qui producit in montibusnbsp;n U m (cr herbam feruituti hominum. )

Domimueftgui ccelum,id efi athera nubibus obdu» cit,efi enim author naturlt;e,et omniù naturaliü adionu,nbsp;imà ipfa natura guâ dixerut tUi naturamé, ut guo feilt»nbsp;cet agimus,mouemur zy funius.Ipfeefl gui parat terrlt;enbsp;plutuâfdum placet zy expedit,dum honunibus mifererinbsp;dccreuit,uelretrahit dû irafcitur.Qui producit in monnbsp;tibus herbam,fuo iuffugermtnant montes pabula befiijsnbsp;Cfiumentis. Befii/s oberranttbus in auijs montibus fa»nbsp;cit demiffo imbre herbam crefeere.

8 Qmdatiumentis efeam ipforum; SCpuI* Iis coruorum inuocantibus eum.

Cunda animalia nutriuntur à domino, fine ipfortvm fôlicitudine, pafeit guog^ coruorum puUos, guos mairesnbsp;implumes deferunt. Pertur enim, guod ftatim ut exclufinbsp;funt.eagt tune albi uidentur,matres mdignatM ex degenbsp;neripartu,auolare, zy prorfus negligtre: tpfis tUnc be»nbsp;nigne deus proffiieit, zyuel rore, uel ut putant guidam,nbsp;enatis 'm tudo uermicults pafeit, crocitatiomm eorîi tort

KKft 4


-ocr page 400-

’gt; • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PSALTERirM

quam precem adfe ßfam fufeipiens nutrit. (^antomd' gisßua bonitate adeirit populo fuo cxfide uoeifiratui adnbsp;ipfiim,pluris ßquidemiUi multo cü,quàm pajjères, ernbsp;corui.

IO Noninfortitudincequi uoluntatemha^ bebittnecintibiisuiri beneplacitü critei*nbsp;Excludit cogitationem carnis,de fragilitatc er man»nbsp;foetudine fidelium, qutbus praualent filij huius mundi.nbsp;E^on,inquit, deo ianta cura efi de cquorum fiirtitudine,nbsp;nectibiieuirifaciunt aliquidadrem ßrtiter agendam,nbsp;uires carnis nihil funtapud deu, prafumptio inanis eil,nbsp;fi nofiris uiribus confidamus, er aliquid agere contendanbsp;mus. îüoii habent fideles necejjdrios pro fua falute uali»nbsp;dos equos,uel uiros robufiis tibijs, hoc eft,corpore pro»nbsp;he compado er robufio, Non enim deledatur deus ta»nbsp;libus,ut quibus hlt;ec fint opem prafentius firat.

j j Beneplacitum eft domino fuper timen^ tes eum t amp; in eis qui fperant fuper miferi«nbsp;cordiaeius*

Deledatur deus potius timentibusfe, quibus fic adefi uirtutefua,utpotentiam quamlibetfaciÜime umcant.lnnbsp;humili er contrito corde dno complacet,et trementeadnbsp;fermones dei,aduerbafua:fed id non foltvm,qum er eosnbsp;uult acdiligit, qui tnfuper funt /fierantes in mifericordinbsp;am cius,qui tota fidutia credunt fe dementia dei,et pennbsp;dent ex prouidentia bonitatis diuina. Cotinuatur apudnbsp;Hebraos fequens pfalmus ad hunc iam expofit u ,ncfiionbsp;qua rations. Sine titulo quot^ efi. Grad autem alterumnbsp;PriTca au# habent,er titulum. Allein iaprafigunt, et mihiid quo»nbsp;‘bonus,nbsp;nbsp;qnç raiionabilius uidetur : fed non magni refiro, fi er

in hoc loco exemplaria Hebraorum différant à prifcis Ulis, quibus Gradufit fnntante Chrifii tempora. Qui»nbsp;bin fidem abrogare non facile poßim,inquibufdam lo»nbsp;(is,ubi non deefi ratio idipfum diuittandi,ubi tarnen connbsp;tendere nolim,fed defirre ueriftmiliora afjirenti,magiinbsp;confona ueritatinbsp;nbsp;nbsp;fcriptura.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Hallelu ia.)

lerufalem dominum .*Iau

da deum tuum Sion*

No»«»» uidetur augumentum efji de le* rufalent i£dißcanda,ea fcilicet qua ucrè fitnbsp;rerufakmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pacK,qute coflruitur ex uiuis bpidibui in coelis lt;edi

sdiflcaiida. ficatur,^^ exgetnmii, H««c ego pfalmum ßc mteüigo^ O f« ßlix lerufalcm,ecckfi(( cultorum dei,ele{lorttm einbsp;uium coeleßii patrilt;e, prtedefl'matorMn ex toto mundo,nbsp;in regnum Meßi^ aternu, cuiitißiburbiafunt quatuornbsp;plag£ mundi: o ccclefia uiuentis dei,dgnofce er célébranbsp;ex fide ac dcuotione uera beneficia domini dei tui. Lau^nbsp;da deum tuum Sion,corde,ore er opere,lauda creatorsnbsp;dominum er regem tuum.

ij Quoniamconfortäuit feras portarutua^ rumtbenedixitfilüs tuis in te*

Eccleßa ßua; facra dns adhibuit munimentaßrtißia tna,contra potefiâtes mundi huius, erfatana mortis ernbsp;infiroru, articulasfirmißimie fidei, er apofiolicoru ui»nbsp;rorum doilrmiiS.Benedixit quoq; filijs cedefia fidelibuinbsp;ciuibus tuis,beneficit,^ chqrifmatibusdiuerfarumgra

, . « *


•7

th ILL IM.

ditauit,aUxit numero ermerito,ut quott^lht dR riter impetatur abfinpijs et fiuduet nauicula Chrifii,ç»nbsp;tiam fi dominus dormire timeatur,femper tarnen dtuinenbsp;mandata confirmatur,er ex periculis eruitur,erroruinnbsp;quoque tmpidfibtts hareticorumq; infiantia liberal nr ànbsp;domino,ueritatc per omnia trilimphante in ÿiuf culto^nbsp;ribus,eruerbideiprofifforibusfiudiofîs. ;

’4 Qui pofuit fines tuospacemîamp;adipcfru mentifatiatte.

Donat eedefia fua deus pacem,no mundi,fed dei;fc' P’’' renam^ confeientiai» corda fideliu. Etnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frumenti

délicat ißimo cibo, pane uita, uerbo dei pauit eeclefiam^ cuius figura fiit manna,patribus è coda dondUM, ut nonbsp;folo pane terrefiri uiuant eledi. Potefi er deterreualenbsp;rufalem exponi,qua typusfùit cedefîa, quanthorUtttrnbsp;his uerfibus,ut deit collaudet,quia fit portas ipfius con»nbsp;firmaturus,et filijs eius,hoc efi ciuibus benefadurus, eunbsp;raturusq; ut habeant qua filieißinu. Non intraurbëfonbsp;ltim,uerum in omnibus quoq^ finibus, nec pace folu,nbsp;omni quoq; rerum abundantia beati. Id quodfignifict'nbsp;uit per illud,Satiabit te adipefrumeti, id efi, fitmlagine,nbsp;qua efi purior trilici farina cribro tcnuißinto à fùrfûrtnbsp;purgata. Voluit fiquidcmcanere,tantam eiusfirefru»nbsp;menti abundantiam, ut tantü feledifitmafarina tncclttllt;»nbsp;laucfccrentur.

ly Qui emittiteloquium fuum terræî citer currit fermo eius*

Ipfe quoq; /fionfus ecclefia dominus deus,emittet elf dos pradicatores uerbi fui fidelibus: quod uelociter curnbsp;ret, id efi, projfierabitur in his ad qua deus mittet Hind,nbsp;in omnem terram, ad omnesgentes, parebut enigt;nfilt;rlt;fnbsp;dodrina ueritatis,nemine impediete.Temporibusnbsp;apofiolorum uniuerfo mundo increbuit uerbtw dni,amp;nbsp;ad ultimas terra habttabilis regiones,uiresqt cundoftMnbsp;pfit ad multiplieationem fideltu ergloriam dei,qtt^f^^nbsp;bet obfifierent ludai ac gentes plurimum.

(, Qui datniuem ficutlanam : nebulaw fi-* Cutcinerem fpargir.

Dominus ipfe adificator Ricrofàlyma noua,ontf^P’^ tentia er ordine fuo dat niuem in tempore copiafi, de»nbsp;feendentem er fixcuudantë. Pruittam quoq; ut cineremnbsp;ffiarget,replentcm arbores,agros,domos, indiciufilt;amp;°‘nbsp;ris, omnia ficit,ordmat,conferuat in elcmentis,nbsp;bus er hominibus, er omnia deniq; cum celeritatanbsp;xhnainenüne prohibente è calis in terram derttittit quanbsp;uolucrit, quamlibet fit immenfa difiantia. Sic uerbo refinbsp;fiere nemo potcfi,et contra eledosnemo profierabltur:nbsp;nihil patietur deeffe profidui ecclefia.

' IVlittir cryftallum fuam ficut buccellasî ante faciem frigoris eius quis fuftinebitï*

Glades, qua Hebrais cryfiallum dicitur,frigore con gelatur,ut fragmenta panis, er proijeiuntur in terrain,nbsp;ingentifrigore, quod uix poßit ab hominibus tolerari,nbsp;er aithnatibus quoque ob auram uiuacitateiiatur aliscanbsp;loris defiitutam, ab fente foie er nimium àcciiith nefirinbsp;capitis déclinante in hyeme, et frigiditf itnpreßtonesjlelnbsp;larumcodemtempore,

Emittcc

I)


4

-ocr page 401-

Ilt;*

PÎAITERIVM

Cmittctuerbum fuum, 8lt;liquefacteteat flabitfpiritus eius^Sf fluentaquæ.

làquefiHione rurfui harum rerum niuis, glaciei cr flaute tepidiore uento auflrali refoluütur omnianbsp;tongelatafalutaref a(juat,cr uentus ffliratrcfrtgcrianbsp;^ffranafeentibut poflfi-igora hyemis. Omnia autem fl*nbsp;uerbo domini tcelitas mijjb,domino madame cr uonbsp;^me,flne^uacufiijueoccupationeuel fatigatione dei^nbsp;^iuf ueüe efl facere,ZT mandatum failum efje.

Ç^iannuntiatuerbutnfuumlacob :tugt; ftittas ôC indicia fua Ifraël»

Obmiflif gemilibuf idololatrts, ^uot ire fuam uiam Cfquot; f^enmdum defideria pertulit, generali tamûgratiapro*nbsp;f^quendo, eleâos flti populi patriarchs docuit uoluntanbsp;‘f”» fuam ac ueritatem. Statuta ^uoc^ cf indicia ifraëlinbsp;Pgt;‘efcrip/it, ceremonis praflgendo, quibut coleretur,nbsp;î Cr /eg« iudiciaris ad humanitatem et charitatem internbsp;lgt;omineiconferuâdam,oflendensilliiiuflitiâfuam, quosnbsp;amp;uellet obfequi filios patri peculiariter eleâos, quanbsp;tonferujta cunâifgemibus ittflnito praflarem. Vndenbsp;lt;ltfcigt;fuis eum populum uerè demum ifraëlem ejfe,cr ànbsp;^0 tamum haberi,qui uerbum dei habent Cf fidem. Ponbsp;pnlum hune deus nuiiquam deferit. Talis olim ludaicusnbsp;^at, donee pergeatiam dei plenitudo gentium fubmtranbsp;lt;^etinagnitionemuniusueridei,

’ Non fecit ta liter omni nationi ; amp; indicia ^ua non manifeftauit cis,Halkin ia.

Gentes reliquat dimiflt iuxta errores uiarumfuariim ^Ucre, data tBis natural! lege cr comwuni fenfu, ut exnbsp;^eaturM tantum cr à pofleriori agnofcerê,creatorem,nbsp;0“ fentirem proximo conuiuendum humaniter,fecun»nbsp;'*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naturaliter infitum charitatis ludicium, ut quifque

faeiat, quodflbi fieri uelit.ludicia autè dei non ^Sgt;touerunt uerlt;e cf perfläißimt iequitatis,quadeonbsp;*»primis placuijfem, qult;e docuit ifraëlem. Nunquam tanbsp;deflttt 'm omnibusgentibus deum conditorem colennbsp;^‘bus uia falutis Cf gr‘‘tia,quibus jfles er expeâatio danbsp;*'* fùturie falutis, per Chrtflum fllium dei in carne nanbsp;ifl unitatéueri diu'mi cultus uocatifunt,etnbsp;fi’intH diuino coUeâi, donee numero faluandoru compte

gt; Cf uniuerfis uiuis lapidtbus in Chriflum cooptatis, ^‘bficiumfuperna' lerufalem fleterit eonfummatum.Vinbsp;'^'ittes autem adhue fanâos circumagi uarijs erroribus,nbsp;adificium ecclcfia adhue non perflâum, orare dili«nbsp;ftudeam, utfanâificctur ocyus regnum dei, Cfnbsp;domini non fegnius in terra impleatur quantnbsp;^'^ficiturineaelis.

PS ALM VS CXLVHI. (daBclu ia.)

^tsiterumhicHalleluiafcribitur, unumut fit finit prtecendentis,aliud titulus iam fequentis.

^R.GVmENTVH. Exhortatio creaturarum o» ’quot;'ititw eft ad laudandum creatorem omnium.

t

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;197

h^ce oflentant, ut laudes eius etiam celebrare dicantur carentia fenfu cr uoce. Omnia hic à deo condita uocan*nbsp;tur ad laudem deituel potius nobis indicatur quidfaciât,nbsp;quàm Htfacere quodfaetunt lubeantur. Nös hic praci*nbsp;pue uocamur ad laudandum deu, ad confiderandam deinbsp;fapientiam cr bonitatem in omnibus creaturis.Primumnbsp;ergo cum ait,Laudate dominum de calis,id efi,quinatu ex tteaiutisnbsp;ra cale fles eftis,cr atherci, diuini, cr in fupernis agennbsp;tes, corporele molis expertes, faerie mentes, ad quarumnbsp;confortium er nos uocauit,quibus municipatum in cce*nbsp;leftibus repromifît,fi patri noftro cœlefti fiieriinus obfenbsp;quuti,cr in cœlo regnantem faluatoremnoftrum Icfumnbsp;Chriflü digne adorauerimus. De hts fupernis mentibus,nbsp;non adeo multa feriptura prodit,fine quibus fuperiorentnbsp;mundum exiflerc nemo uttquam fipientium credidit,etnbsp;experientia docuit. In Euangelicis fcriptisfi-cquentiornbsp;earu fit mêtio, ad qus uocanutr uerbts manififtioribus»nbsp;a Laudatc cum omnes angeli eins .•laudacc

eum omnes uirtutcscius,

offiruntur contemplandi peculiariter hi/firitus, qui MI tninifterium à deo amandantur,eoru qui haredes ferinbsp;pti fu»t falutis, hos feriptura uocat angelos, legatos fa*nbsp;tetlitumdei,per quos perficit fua opera,unde crabnbsp;opéré nomen fortiumtur apud Hebrieos. Hi fient qui ucrnbsp;bum dei, id efl, iuffa perficiunt, quos miniflerio noftronbsp;dominusdeflmauit, ut multiplicitercanunt facraferi*nbsp;pturie, ueteris quoq^,magts autem noui teftamenti.

  • 3 Laudatc cum fol Si luna : laudatc eum o»nbsp;mnes ftcllæ Si lumen,

Pricdicatopiflciumdei flupendum,quod cernimus in fole,luna,ftelUs, tanta tamq; nürifica luce eonft)icuis, def.*nbsp;certo curfu aßtduis,operationum uarietatefu/ficiendis.nbsp;Quecoueniebat fola côfiderare in aftris, no contra deinbsp;praceptu ex illis diuinare, aut diuinaniibus aufcultare.nbsp;Chriftiani eft fefe totum deo dedere,qui efficit omnia innbsp;omnibus.Omnia ad bonu elcâorû et ad jalutem feruiut,nbsp;qweeunq; inciderint.Sccurum effe de fiituro euentu connbsp;flituto in manibus pientißimi patris : in prafens fempernbsp;conftituere uitam ad donuni uolütatem: faits fit curfuntnbsp;iBorum cr»totum obfcruajfc,ut temporis ratio conftet,nbsp;cr earum aâionum, que pendent ex illis annotatisfe*nbsp;cundum certißima expérimenta, qualia funt agricola*nbsp;tio,nauigationes, quas tamè et ipfas dno magis moderannbsp;dos comittunt fanâi, quibus oportet oia optime cadere.

  • 4 Laudatc eumcœlica;lorum,amp;aquæqugnbsp;fuper ccelosfunt,

Per coelos coelorum uocatur hic tota iUa natura,que fub luna consinetur, crad nos ufque pertmgit. Eamfiuenbsp;aereamfolam,fiuecumca cr igneam intclligas,maitifi*nbsp;flum efl iam fupra aërem proximum nebis nahes conti*nbsp;neri,hoc efl, aquas rariorcs qua ut diftiUent.'tnber ettimnbsp;fit expreßione nabis magnopere condenfate. Loquiturnbsp;hic cr alibi feriptura facra non fecitndum fraditiones^fff“^^^nbsp;philofophicas, fed fecundu noftram, hoc eft, fimpliciumnbsp;hominum fantafiam. t^obis autem uidemur ilhe lampa»nbsp;des cceli in aëre pendere, Lunam effe aflorit maximumnbsp;praterfolem,fi(ut cr Veneris cr aertur^ aflnt, V«U


-ocr page 402-

PSALTERIVM

go cognitâ flgt;irttti{ fcripturie »« rebus iüis conitnettdlt;(ult fopulo rudi^omnium oculis exporta opéra dci,ittnbsp;hune tam um finem, «t ad timorem cultumq; dei,flnpi-dum alioqui hominugenus prouocaret. Omnibus proßnbsp;âo doélrtnam fuam cofcripfit, GT reddit ßuitißra^ pruenbsp;cipueßmplicionbus, ideóquc çr de angelis tam paucanbsp;prodidit, ijuod natura eorum altior fit, quàm ut à noblînbsp;poßit cognofei,

5 IaudentnoniendominûQuia(ippd(xit,et faâafiwitfipfe mandauit,amp;: creata funtgt;

Antcqaam 4tJ terrena defeendat, admonet hic coele^ fiia tanta ejfiea dco condita,cr certum fuum locum curnbsp;fiemq; perpétua tenore tenere, fn quo uißndatnnbsp;nbsp;nbsp;flu^

pendam fiefe dei cf potent ia c^fapientia exhibuit. quis i’da quot^ adoranda crederet ut deos,cumfaâa fintnbsp;GT creata à deo, quot;Vosfi^quit, no arrogate uobh deitate,nbsp;fed eum laudate dominum, per quern cjjc pofie et agerenbsp;Uefiruaccepiftis, ipfieeftomniu creator, idq; (bio uerbonbsp;iufiionis fu^.Verbo cnim domini coeli fii mati funt, cre,nbsp;StatuitcainætcrnumScin fcculutn (ecunbsp;li.-præccptum pofuit,6lt; non præteribit,.

Legem à pritieipia creation(Stulit,(iabiliuit^ in atera num, c^incorruptibilia ftatuit ex natura,quam lUis connbsp;tulit. aihilo tarnen minus in potcftalefua habet omnia:nbsp;cuius ordincm fcruant tUis prteftxum, Bf c quicquamnbsp;pratercunt unquam^ i^ihil enim in rebus omnibus inoanbsp;bedientiiis inuenitur homine mcrtali.

Deducit nunc ad confiderationem rerum terrenarum. Terram autem aecipit pro habitantibus in terraficut innbsp;primo uerfu,ccelu pro coelitibus.Proponit out quttdam,nbsp;non omnia contcmplanda, mirabiliora fcilicet inexplicanbsp;bilirationeconfiaiîtià. Ptrdrrfconfj intelligitquaslibetnbsp;immatiiores beluas, in quibus fingulari miraculo dei po*nbsp;tentiadeelaratur.Per Aby(Jos mteUexit no folu maria,nbsp;fed fiinul quoslibet lacus et fiumina, quicquid fcilicet innbsp;proßndo dco cognitu/m delitefeit.

t^tunc de his qu£ in acre proximo fiunt,ut funt ignes illi,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex fulmina, Vbi nofler Glades

dixit, ibi Hebraus habet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uidctur

autem intelligi Pfaltes exhalationem cali^ dam cr ficcam è terra eleuatom, er ht fimum refolu=inbsp;tam,ex qua uentiflatuumq; di(firentiie,tonitrua,filgenbsp;tra,turbines, ßlmina, cr idgeniis exoriuntur, Qitali^nbsp;bet ait crcatura dei,fuo ordineet officio creatorifuo fernbsp;uiat,eius fapientiam bonitatem ZTquot; potentiam comendetnbsp;homini-Dicuntur facere ucrbum domini, quia mira pernbsp;ucntos deusfacit,et ultiones gr aiiiores,utlegitur contranbsp;Pharaonê ZT Chananitos.Racaut inter terrena Pfaltes,nbsp;memorat,quia in terra u(s eorum pradpue fentitur.

q Montes 8Comnes colles î ligna frudife-ra,amp;omnes cedri,

Confideranda uirtus dei in montibus, ac quibuslibet locisceditioribus, m arboribus tamßudißris quant fyl*

tiefiriius, quds per cedros intellexit. In his etiräi OfHlJibus no pauca diuina bonitatis miracula conff)iciutur,fi quitnbsp;digne animaduertat. Omnia adgloriam dei creatafunt,nbsp;zr homini feruiunt dewm colenti zr feruienti,

gt; o Beftiae, 8C uniuerfa pecora, ferpentes, amp; uolucres pennatæ.

Animantes memorat, manfuetaszxßras, reptantes Cr uolantes,in quibus maxima mirac ula deprehendunonbsp;tur à fcrutatoribus operum diiunorum: de quibus muitinbsp;multa,priedpue Plinius zr Ariftoteles,

11 Reges terræ,amp; omnes popuInpri*’^’P^®* Qc omnes indices terræ;

offert contcmplanda dei miracula in honiinibus, ma xime lUts qui poteftate aliquafinguntur, ut funtregeSfnbsp;zxpopuli legibus fuis utentes, quibus uel regnum e(l uelnbsp;reffublica.Principcs et indices, magiflratusfunt reddennbsp;tes iusifepc etiam tam imprudentes, utflupendum tltieanbsp;culum fit,tot millia parère pauds,ac fiepe uni, eiq; nihilnbsp;ucliujiitiieautprudentiæ habenti.Vnde intelligiturdo^nbsp;mini uoluntate omnem poteftatem conjlare, zr deijli“nbsp;tuto aducrfari,qui iHi qualifiuq; fit fefe oppofuerit. Difnbsp;nanqi funt,id e(l, dium bominibus reßrentes, dei^ pf^nbsp;ßdi,utcunq; ficut honùnes mori quoq^ cogantur.

IX ruuenes,€tuirg(ncs:fenescüiunioribus,

A datum difßrentias memorat, quæfitngula culiaria dei denazr miracula habeiit. Viidc enim iwiennbsp;tuti tanta gratia zT uirium robur,fcnibus tam ueneran’inbsp;dagrauitas zr prudentia,nifi à deo, fuaminfingulis bonbsp;nitatem ofientantcf

J J laudentncmen dcmini.-qufa exaltanim eft nomen eius folius ? Confcâïo cius fU'nbsp;per clt;xlum Sc terram:

Poft omnia pradida merito fuccmit iKmcn ZT maie* ftatem dei noftri folam uenerandam zx fufficiendam,nbsp;eiusq; cclcbritatem ZX laudem tantam effe, utccclos ZTnbsp;terram non rcplcat folum, fed infinitofuperet. Laude^nbsp;autem nomen domini, ne uelird in aliquo gloriari quàmnbsp;in deo, cuius ßrma zx gloria exceîlit omne quod cd,nbsp;Laus ZX confifiio cius fuper terram zx coclos,ftipero’inbsp;mnia deus bcnedtdus cd, zx folus author omnii fccniwnbsp;Omni crcatura,

amp; cxaltauit cornu populi fui«Hymnus omnibus fancris eius:filijs Ifraêl populonbsp;appropinqusnri fibi.Hallelu iâ,

Admonet peculiaritcrbeneficîorum, quibus de!« cur mulat elcdos, ucrum fcilicet tfraelcm, homines, tdfidenbsp;ip/i confccratos, itainnitationc ciusboiâtati M! omnibusnbsp;zx erga quoshbet ftudentes, zx fie cmni ftudio zx uitanbsp;fanifimonia deo accedentes, Sed ZX cornu populi fuinbsp;Chriftus dominus cd, qui cft potentia, iuftitia Zf ueriisnbsp;honor credentium. Laus omnibus pifs cius,IJ}cciofa lausnbsp;dei erit in orc fidclium, zxfide fandificatorum, Pilifsnbsp;ifrael, fecundum fidan, qui zx Abrah^ filij habemur,nbsp;fcilicet populofibi appropitiquami, qui exdeo totipennbsp;dent,ei fide,(fie czx charitatc feruitmt. Allein ia adinn»nbsp;gitur ultimo, laudatedeum,

PSAL»

-ocr page 403-

«

P î ALTERIVM PSAVMVS CXLIXi *nbsp;(Hallclu ia.)

Similiter apudHebraos,

ARgvmentvM. Laiu dei O' oratio pro ui in populo dei.

Antate domino canticum nouü: laus eius in ecckfia fandorum,.

InfiiKmlibrilocanturpfalmiqui laudet j fi«' ^oti zr multis celebrant. Laut enitn dcinbsp;fifpremum O' fempiternum faniloru oput efl, quie tumnbsp;’’i^Çoluta erit, cum eiut in nobif bonitat perfide iÜuxesnbsp;^^t,cum nihil nifi dei in nobit charitatë certumus, quaitnbsp;nihil quoijue memorare licebit, laudibutq; attoUere,nbsp;^lgt;etautcmnon iam laudare inZion reßdentem, in aranbsp;foederis, fed prtefidentemcaleßi facrario, Apertenbsp;^im animos fanëlorum hoc diëlo ab umbris legis in fo»nbsp;fupern/e ueritatis fubuchit, ut nouum canticum ca»nbsp;'’nitt nouo dei beneßeio per Chrifium. Glorificetur,'tnanbsp;^itfCrlaudetur deut in cccleßafidelium deo adhteren*nbsp;*«*»« quibat dei laudatio femper eß in ore er torde, quinbsp;nihil boni tribuunt,omnia deo.

Lætetur Ifraêlineoqui fecit eum ( er) fi' *'æSion exultent in regefuo*

fopulus dei uerut in ßgt;iritu ifraët, agnofcat dominum creatorem fuum, iaëlet^ fe de uero deo, qui iamanbsp;^dum fefe commaculauit culttbus idolorum, o'glorianbsp;fuam non inteüexit.nunc latetur infaëlore fuo. Finbsp;^Sion exultent in rege fuo ,ßlij ecclefilt;ecathoiic£ernbsp;'*^iuerfalis in toto mundo, celebrabuntgloriam Oquot; ho«nbsp;^em ebrißi rtgw fui à deo pâtre conßituti, legislatornbsp;i« wrtte Sio»,K«dc exibit lex dei in omnesgentes^nbsp;’ Laudentnomen cius in choxot in tympanbsp;8( pfalterio pfallant ei»

^udari quidem deus fc patitur, in tibi/s, tympanis, titharis ,ßgaudium ßiiritus in corde o' animo, exnbsp;^itfide er charitatë proßratur, qui tantum cor exi*nbsp;, çÿ.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adorari er laudari in jpiritu. U iubilus far

^^torclis,iiemagnißcentia dei contemplata, o' de ber '^f^ljsgratitudo concepta,uariis modis exprimi poteß,nbsp;g’'f“« hurnana; conßitutionis mirabilein harmonia, quanbsp;^^»f^tmire obleäetur proportionibus quibufeunque,nbsp;autem uocum er mußcaübus. Ciuibus in lauanbsp;dei fufeitari poteß animus non omnino iUiberalis etnbsp;^^.'^^iidco inpr,ecipuis populigratulationibus adhibeanbsp;‘'°ltb4ut,no aduanitatemo'prlt;etermodum,fedcMnnbsp;fyncero O'facro. Q«od ß quando in abufumnbsp;ttiam apud ludieos, non mirtim fi domino di/plicuenbsp;‘ abijciendwm curauit,quod O' Chrißianis diligennbsp;5 ^otifiderandum, quouf/«c fdlicet huiufmodi nwficanbsp;^tclcfia conducat,uel fit firenda.

I Qyia beneplacitum eft domino in popu^ ®nio:8lt; exaltauitmanfuetos infalutem^

Cowpidcewf «m habebit dominus in credentibus er ^^’^fitentibus, bonitatem dei er beneficia agnofcentianbsp;fiint populus dei. Exaltare manfuetos in falutë,nbsp;'¦«'gi debet, dominu humiles uel humiliatos, affliHosnbsp;manfuetos redditos exaltareiertondccorare fua

THILLIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;198

falute, ut quifùerint perdition! impiortim expoßti, o^ contempti 'mhoc mundo calamitatibus^ opprefii,higlo,nbsp;riofa falute donentur à domino.

y Exukabunt fanâi in gloria Jaetabuntur incubilibusfuis,

Sanëli de Iweditate filutis promißa erpercepta ex ultabunt in dno, ergratulabuntur in cubilibus confdennbsp;tiartim fuaru, er in fecreto contemplationis fult;e, cordenbsp;er ore canentgratiam deo. Non tantum in ecclefijs manbsp;gnis, fed intra penetralia cubiculorum fuorum cordibusnbsp;domino laudes dicent, et agnita beneficia ctvm exultationbsp;ne memorabuntur. Vbiq; enim dominus prüfens eß,ernbsp;non uno loco in Ipiritu uult coli ,fed ubique, qui tarnennbsp;non nifi uno loco uoluit per ceremonias eelebrari.

Exaltationes dei in guiture eorum, amp; gla dii ancipites in manibus eorum:

Exaltationes beneficiorum dei refonant fanëli cum gaudio,nonnunquainetiamingutture,nec aliud canerenbsp;deledat eos prieter facra O' pia,gloriam fdlicet er hoanbsp;norem creatoris, magnalia dei, er eximia pair ata opeanbsp;ra cum eledis, er contra improbos per omnia fecula,nbsp;quomodo fdlicct tn fandis fitis egerit triuphos fuos celenbsp;berrimos. Canunteniwuidoriasdiumitus datas fandi, CanticaCwnbsp;qui plenifidutiade auxiliodei,er ad prophetarum fananbsp;darum documenta er exhortationes fortiter egerumtnbsp;pro fide er ueritate,pro religione er fidelibus,pro gloanbsp;ria dei, er contra perpétuas pietatis hofies.

'y Ad faciendum uindidam in nationibus, increpationes in populist

Canunt quoque fandi ut ficerit dominus per fandos fuos u'tndidas in improbas gentes, quomodo ultus fiicanbsp;rit domiaus honorem fuît de bla/phematoribus, quomoanbsp;do increpauit populos multos 'm gratiam erfalutem ponbsp;puli fui. Ad hoc enim animauitpios jpiritus firtitudinis _nbsp;er confilij,ut opprimerentur impq, er falforu deorumnbsp;cultura tandem proderetur 'manis erfiulta,qui cultoresnbsp;fuos tueri non potuer'mt. Id omnibus feculis cedneruntnbsp;fandi, magnalia fdlicet dei circa cledos er pios, uniusnbsp;dei cultores.

8 Ad alligandos reges eorum in compedi^ bus,6lt; nobiles eorum in manicis ferreist

Cantand^ quoq- funt illußres uidoriafidelium con tra reges,quos domini uirtute coeperunt, er in compeanbsp;dibus ad madationë duxerut, dtio pracipiente Dauidi,nbsp;Sauli erSamueli,ac alijs, parit er q^ lUorimprindpibusnbsp;O' regnis fubegerunt,et dcleuerunt impqßimasgentes.nbsp;Huiufmodi enim dei magnalia decantanda commiferuntnbsp;fandi uates per omnia fecula fidelibus.

Vtfaciat in eis iudiciûconfcriptuî gloria hæc eft omnibus fanlt;Sis eius.Hallelu ia*


Denique iudida dei magnifica pijs, er horrenda im pijs,cantanda funt iugiter,quomodo uicem deus repenanbsp;derit tyrannis fidclium Pharaoni, Amalcchitis ,Seon,nbsp;Og,Agag,crreliquis multis. Hæcper omnia feculanbsp;memoranda dcfcripta funt, er decantanda à fidelibusnbsp;ingloriam dei, non ludicra,turpia, fxda, uana carminanbsp;audiantur apud fideles, 0 fufdos, Hæc gloriatio de qu4


-ocr page 404-

iam ccintätum eß,loctvm habet crin ufu eß omnibm fan {lts eins. Dec et enim eße eos perpetuo mentores, et cumnbsp;alacritate canere beneficia CT uirtutes dei. Ambigunsnbsp;quidem fenfiis eß, uarie traäatus nunc er anteatda*nbsp;bit ßgt;iritM domini ßudiofishis cjuoqucmelioracrcer»nbsp;tioM. Additur er hic m fine Vtebneis, Haßelu ia^ut m»nbsp;(ulcare uelit ftdeltbus hudes doimni perfeueranter de*nbsp;cantandiu.

PSÂLMVS CL.

(Haßeluia.) Laudate deum,ut CT in Hebrteo.nbsp;aRGVMENTV lA.Exhortatio fidelitm adtaunbsp;des diitmas.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^*”*^*^*^ infanâis t-

F iusdaudateeum in firmamento

Admorempropheticuminfanäislait uJdaredo* ^^redeum, e{l 'mfan£luarioad hoc inßituto à dominonbsp;minum. per Kofeii er Dauidem dominum ßiritualibM er fa*nbsp;cris cantiontbus celebrare magnalia dei, er gratias age*nbsp;re domino, tnteüigitur exfequetibus quale inteßigat fannbsp;{luarium, ißud nimiru, de quo menünit Salomon m ora»nbsp;tionefui ad dominum, dum ccelum er cœlum calorumnbsp;dicit federn glorhe diuuhe, non humilem earn domum^nbsp;quamlibet pretiofam à fe extru{lam:quafi dicat prophenbsp;ta, Laudate dominum omnibus praftdentem,in calo fe*nbsp;detttem,cun{la implentem maießategloriaßue, er hu*nbsp;milia aßieientem m calo cr 'm terra. Laudate eum,m*nbsp;quit,in athere regnantem,in fede potentia fua,in firmanbsp;me/uo latißimo omnia comple{lente, 'm quibus tu omni*nbsp;bus imperas, er pro fcabeßo pedibus tenes, omnipotentnbsp;dominus,fine quo nihil poteß omnis creatura dei, etiantnbsp;'nos homines, quamlibet uideamur potêtesac imperioß.

Laudace eum in uirtutibus eins : laudate eum fecundummultitudinem magnttudinbsp;nis eins.

laudaredeum fecundum uirtutemeiusheroi* cam,er inultitudinem amplitudmis eius.Non quod quifnbsp;quis id poßit hominum, quod ne omnes quidem angeltnbsp;poßumt,fed conari er contendere omnibus pracipitur,nbsp;er dominum deledant conatus fidelium,ut quantü pof*nbsp;fumus fideles audeamus ,fcienteseum eße maiorem o«nbsp;mnilaude,nec laudarefußiciamus.Eius enimmagnitudinbsp;nis dum finis nußus ßt,etßtoti in laudes domini effwt*nbsp;damur, er omnibus modis er neruis ualidißimis contettnbsp;damus, nihil tarnen obtinebigt;nus,fed boni confulet tnßi*nbsp;tutam noßrll clementißimus dominus: conati tanunfemnbsp;per licebit pro uiribus er agere bona fide.

  • 3 Laudate eum in fono tubx :laudateeumnbsp;in pfakcrioamp; cithara,

  • 4 Laudate eum in tympano S^choroîlau-»nbsp;dateeum inchordis öc organo,

y Laudate eum incymbalis benefonantL bus,laudate eum in cymbalis iubilationis:nbsp;Kemorat uno quafi contextu mufica organa, pluranbsp;quam ußo alio pfalmo, quo ipfo quoque figntfieat, fe adnbsp;plentorem nos hic laudem deiprouocari. Sic eß enim honbsp;mints 'mgenium,ut quiequidußarationeadlatitiamfa*nbsp;cit, magno ßudio adhibeat ei quem uehenient^ hono*nbsp;rare conatur. Vt dum fuos principes populi cUpitnt honbsp;norare in ftgniter,fitMn quoque fiudium,quo lUosfufpi»nbsp;cere defiderent, commendare dominis fuis foleiit, fißlf,nbsp;uocibus, er hymnis adiungere quicqutd ußiam eß dul«nbsp;cedinu er fißiuo! modulationi accommodum • Bwtd»«nbsp;igitur fiitura uita fißiuitate ingentemq; in laitdibus deinbsp;latitiam, qua licuit ratione, uolcns figntficare, iubet totnbsp;inßrumentis uti in celebratione bonitatis diuitufl^^ quinbsp;bus exquirere qua er qualia muficalia organa ißo teMnbsp;pore extiterint,traâent qui nouerunt,eraiuitiaitattMnbsp;ftmt ßudioft ores, ft commodum utdebitur.

b omnis fpiritus laudet dfim.Halklu ia«

Magno aßväu jubieilum eSl, quod ultimo didtur, Quiequid ußiamßirat laudet donumtm : quaft dicerenbsp;uoluerit. Quid uaria enumero 'tnßrumenta,omnis ßiri*nbsp;tus er quiequid ußiam ßirat fonarc debet laudem dei,nbsp;cuius in nos eß tarn ineßabilis er eßußßima bonitos, inbsp;quo tarn itienarrabtlia beneficia confcquimur.Ueotan*nbsp;tumßiritus tße elementaris inmuficis infirutnemtsadnbsp;hoc ualet CT expetitur,fedmulto magishotninsißid*nbsp;tuales, quorum tantum deuotione obleâatur domnus,nbsp;hoe eß, quiequid domino plaecre poteß, er aßequifuonbsp;modo,quißiritus eß, er m ßiritu colife mattdat,id do*nbsp;minum laudare digne conetur, ut agnofeatur ab anima*nbsp;bus fidelium er ele{lorum,cr ißius beneficia coOatanbsp;ipfis appretientur, er per omnia cidtm foli probari cu*nbsp;piunt, qui deum reuerentur ex animo,per quetn fefubfinbsp;ßere norumt, et fentiutit fuo modo omnes creatura. Cutnbsp;laus fr gratiarumaüio nunc er in aternum, Amen.

SVMMA VERS. M. D. XX^H.

FINIS.


-ocr page 405-

Comment ARiVM

IN UBRVM PROVERBIORVM, 5»cw Hf trlt;f j aisle appcUant»nbsp;CAPVT PRIMVM«

A R A B Ogt; I^Salomo^nbsp;nisfîlii Danbsp;uid régis Ifnbsp;rad;

Prouerbiit uel Similitudianbsp;nes qu£Grlt;eanbsp;dsparaboliedinbsp;cutur^nofuninbsp;ut Adagia uel



Xxîgo ußtrpata fententilt;e inuolutlt;e, quibuf aliudfignifi îetur ijuim diciti«r:fed lermones [untrer graues fentennbsp;dd omnem uitiefidelium ration? coducibiles,modéranbsp;obfeuritate multam'm fecompleâentesutilitatë, ecunbsp;Çiimit qu^dä principia fyncera theologia.'^uibuf ad lonbsp;'os comunes de fide cr moribuf, ac ad totiui facreferînbsp;lt; p£Mrlt;e mteUigentiam uti poterimus-Salomonis nomë panbsp;\'’'i 'ificum fonat Hebrais, twbis Pridcrychum,lt;iuia dónatanbsp;Bbi et regno fuo pace à dno,pofl digntU preces, bene eßnbsp;^fits,ut dno templimt extrueret, iuxta uoluntatem dni,nbsp;patrisfui Dauidis teflamentu,^uod ipfc dum uiueretnbsp;^bbeUamulta,aehominumflrages extruerenon peranbsp;Diëfus eflà,pphetadni,Amabili5dnî,nbsp;11. Cutn confilaretur Dauidem pofl pœnitentia,nbsp;'0 quod diligeret eum dominus,nbsp;nbsp;nbsp;exaudiuit precantc

Hwrimd concedendo quàm oraucrat.Ecce, 'mlt;juiens,de cor fàpiens mteüigens,in tantu ut nullus antenbsp;^^fintilis jverit tui, nec pojl te furreëlurus ßt,fed et hlt;eenbsp;î“*« non poflulafli dedi tibi,diuitias fcilicet cr gloriam^nbsp;^^nemofuerit,crc.cumeis^uælegunturcap,4.,ibidët.nbsp;omnia 'mdicia fiterunt beneuolentia diuina in Sdanbsp;^'^gt;»o,um regem,eleâi à deo populi, propter quem fen*nbsp;f^'^umregem inßituitXnde difeimus fapientiam hocnbsp;tbro defcriptam,non effe fludio tantum humano acquinbsp;p^tius diuinitus infiiiratam, ut ßt nobis facronbsp;' l^ëfa authoritos huius Itbri, certaq; ratio quare Cano*nbsp;*^'1« ßt,quia certus nobis iUius author, ZT ueritas irrenbsp;esquot; di«in4,Non igitur aflimada erit ex uita il=*nbsp;quaiam tandë fenexmultiplieitcrpeccauitmdo*nbsp;’^'*’«m,(ed quod teftimonio/cripturiedeo amabilis ßit,nbsp;*''^icns adhuc cr fanëlus,maxime cum panitëtia ßi£nbsp;fecundum Hebrieos libeÜus Eccleßaßes, ubinbsp;^'’’nium reru uanitatë docet, prater folu dei timorem,nbsp;jit rebus omnibus pritßr?dus. Genilt;^ prophetaßtitnbsp;filitts maximi prophetaru Dauidis, cr no alio quantnbsp;(J)iritu fcripßt oia, qui ßcut 'm Mofe, lof«e,Hc«nbsp;quot;^Mifeo,Dauide,Petro Paulo,acreliquislocutusnbsp;'f^îftoti obflâtibus eoru peccatis:ßc in hoc quoq; Saloanbsp;audiendus eß (pirittts dei,cruerbum ueritatts faanbsp;^^ntia'mcreata,cr plena fidequalcgunturampleßennbsp;in Hebrao ante régis ifrael diuißonis nota feris

MÏSLR» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;199

bituroßenditGenitittumcafumad Salomonern non ad Dauidem reßrendum,qui folus femper fuit rex totius ifnbsp;raelis,cr perßititfftgura uel hoc nomine Chrifii domininbsp;noßri,qui pacificauit fideles, er in pace confeientia re»nbsp;gnat in eleäis,de cuius uniuerfali perpetuo regnonbsp;tntilta 'm omnibus prophetis,Haëlenus titulus libritnuncnbsp;prafatio 'm libriem, 'm qua conferiptor Itbri, ßue is Salonbsp;mon fuerit rex, ßue ex fapientibus auditoribus fuis, uelnbsp;a liquisfanHuSyßue propheta iUius tëporis,uel poßerionbsp;ris ex ore Salomonis excerpta annotauerit.

1. adfeiendam fapientiam ôC difciplinam, ad intelligenda uerba prudentiae:

  • 3 nbsp;Si. fufeipiendam eruditionem dodrinaegt;nbsp;iuftitiam,8c iudfcium,8C æquitatemî

  • 4 utdetur paruulis aftutia, adolefcéci feiennbsp;tiaamp;intelleélus.

Oßenditutilitatem er neeeßitate huius tibrfdoccn^ Neceffe s tis nos ueram fapiëtiam ac difciplinam, dei uoluntatem huu$ ilbttnbsp;difeere, totopeëlorcappretiari, animogeßire ut impienbsp;antur qua fciuntur.Vitam quotidie corrigere,ct moresnbsp;reßrmare, ßmitem crucifigere, implacabiles libidinesnbsp;natura deprauata reß'mgucre pro uirili. Abfolutäquoanbsp;que docet erudition€m,conßflentem'm iuflitia,iudicio,nbsp;er reëlitudine,fide fcilicet m dctmi, charitate m proxinbsp;mum,et circumipeäionead feipftmt.ldq^ non folü pro«nbsp;ßtturwm teflatur parusdis, proficientibus er mßpienanbsp;tibus,ftdetiamppientibuscr 'mtelligëtiaprofeëlis, utnbsp;omnes pariter in promptu certas fententias habcant, etnbsp;explicationas ; ac fanum per omnia inteUedum uerboanbsp;rum dei,iüorum^ patrum,qui diuinanobts fapientiamnbsp;conferipferut. Exigeret hic locus proprium tradatu denbsp;differentia nominu,qua hic pariter feribuntur, nempenbsp;fcientia,fapientia,difciptina,eruditio,prudentia,dodri nomiaum.nbsp;nafmteücdus: itcmiuflitia,iudicium, aquitas. Sedpronbsp;more noßro breuiter feribentes ,fummatim dicimus,nbsp;ßientiam ßgnificarc uel cognitionem, qua tradi»nbsp;faßt à magißro,difciplinam difcipulo,ut non iuxtapranbsp;prium fenfum fapiat uel agat, fed pro diredtonc fapiennbsp;tioris.Cuialiadidio morumcorredionemer’nbsp;caßigationem adiundam notât, quibus natura genuinanbsp;'mfolentia dirigitur, erin ordinem rcdigitur.Sed ^3^nbsp;rerum experienttam er 'mßgnemprudentiam, dodrianbsp;na iuftdam exprimit : tarn contëplando quam agendo,nbsp;quad dodä circum/pedionë rcru qualiumeuq} 'mgeanbsp;ncre^Verumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fapientiam fonat,de rebus altißi

mis er magnisfdentiam,maxime autem de pertinenti* bus ad deum. Sicnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mtedigentiam, homini propriu

adum ßgnificat,quo diffèrtàbrutis,erctmi deo ac an» gelis fuo tarnen modo conuenit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uero comune na

men eß ad hac omnia, quam Grammaticortim non Lolt; gicortmt more appedare poffumus fdentiam, quomodonbsp;fdre didmur quiequid his omnibus modismëteuelfennbsp;fationepcipimus uel cognofeimus. Prater hac duofuntnbsp;nomina uarie translata, quortmtprimum fxsiy}?nbsp;tiamdidt, proßadumq^ conßliu: fapenon tarnen femanbsp;peri» malam partë.-quandoquidem etiam bona eß aßuanbsp;tia,er fapientia fßiritus did poteß,dolos,mßdias,peri»


-ocr page 406-

P R 0 V E R B IA

«!lt;lt; diiinuGT circumuentiones animaduerlêre,prtta denter^ cdttere. Aliud eß nomë niûVÛ quod ut pluri*nbsp;mit impiu ßgnißcdt cogitatii,fceluf,pidcuü etquot; nephas^.nbsp;Aliquando in partë bonamfumitur pro conßüo utili, etnbsp;honeßo^ficut lere.4.,Cogitdui amp; nonpcenituit me:ernbsp;hoc libro, Conßlium eußodiet te: Cuflodi legem mea ernbsp;conßlium meum. Verum omnia hac non tantum ab inquot;nbsp;terpretibuf confundutur, fed ctia prophetico^iritu,nbsp;er ab ipfo Sdlomone ac Dauide, reliquis^ hominibuf^nbsp;Vt tutior fit coHdtio cireußantui fenfuü, quàm ut rigornbsp;Grammaticus obferuetur, ficut er de nominibus legemnbsp;Tttuii ex« fignificantibus in Pfabnis er alibi iudicandu: fed hicc adnbsp;” ’ Grammaticos, Hic autem fimplex totius prologifenfusnbsp;eß cum titulo:Salomon filius Dauidis Prouerbia feripfitnbsp;uel feribenda protulit,unde difcatur fapientia er erudinbsp;tio,unde uerba inteUigentiie, unde er eruditionem prunbsp;dentüe capiamus:iußitiäquo^ non tantu fidei,fed ut u^nbsp;nicui^ quod fuum eß cedamus.-iudidu uero,quo fine renbsp;^eäu perfonarum,uel quacunque affeHione^ proximonbsp;ius er ueritatem deccrnamus.Reditudinem uero,quodnbsp;iuxta bonam confeientia agamus femper,et in uia regianbsp;perßßdmus, proximo exhibentet, quod exigere iuxtanbsp;reäam rationem poßemus,

y Audiens fapiens,fapientior erittamp; inteL ligens,gubernacula pc^debitt

Newo in hac uita tarn fapieniefi, qui fieri non poßit fapientior:imo quanto quit fapientior, tantu ad audiennbsp;Bipiéti* »Unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fludiofior,er ad loquen^m cunHatior. Semper et

getut fem» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;occdfionë inucnît fapiens ad uUerius proficiendu

***’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex auditorum coHatione, etia fi mala audierit : uel enim

cauebit ne ut alter male bqudtur,uel corrigetcauillo“ fàm^uel docebit errante. Sicut aut audiendo fit fapiensnbsp;fàpicntior, fie loquendo flultus fit deßgt;eäior,fi enim tanbsp;cuißet poter at fapiens reputari. Vtinam tdcerrtis,ut punbsp;taremini eße fdpientes,aiebat lob.Audiuit Kofes Ethninbsp;cumfoceru, regina Saba Salomonern, Chrißu difeipuli,nbsp;ecclefiteapoflolos,erfapientioresrcdierunt.Guberna=*nbsp;cula inteHigens er eruditus poßidebit.Cognofcet in prinbsp;mis feipfum,moderabitur afièâus propios, ut poßit erunbsp;dire alios * De multis edodus proficiet alioru regimini,nbsp;quos cum timoré dei,er uerafapierttia, qua hoc libronbsp;continetur, féliciter gttbernabit. Soli enim taies praficinbsp;debent, erprodeßepoterunt,duplici^ honore digninbsp;habebuntur,qui fie prafunt ut profint, doeët ut iuuentfnbsp;deftndunt,fupportant,qua no potefl puer uel infipiens.

animaduertetparabolâ amp; interpretation nem, uerba fapientS amp; ænigmata eorum.

Adhuc enumeranturfrudus quatuor huius libri, in^ Fru Am telledus utiUs dodrina er parabolaru, ut in proptu fitnbsp;huu» u«‘*’dbf«tic4/cntcntM, memorabilis utilis ac apta, diuinanbsp;fciîicet paradoxa, er régula muUo certiores, quàm exnbsp;Ethicis uel Ariflotelis uel Platonis Seneca uel Catonis.nbsp;Deinde interpretationë, ut clarior fiat fententia, er adnbsp;propofitu ac adificationë feruiat,quod ueru et honeflunbsp;perfuadeatur, quod officiu efl hominis eloquentis er dinbsp;ferti.Praterea cum authoritate et grauitate loquens,exnbsp;(«rbisfapientu prifeorumf ntmpe ex uerbis Aïk.Noe,

Mr5LE.

LätUechjAifM, tdcob,

DauidiSySamucUi, Sdlomoiiis et omnium proi)hetlt;ffUgt;it» (fudientibifs atifam prabebit utilia cogitandi, et bretfiMnbsp;docendi ^uod diutius ab auditoribus conferuetur. Tlt;lt;ß*nbsp;dew lt;enigmdtibutlt;}uoq; ufi funtucteret,noomnibufp‘^nbsp;pducif notK,qualid multa hoc libro producentur.Tan^nbsp;turn dutem de prologo cr ufu pdrabolarom huiui libr(lt;‘nbsp;J ^Timor domini principium fapienriJf'nbsp;Sapientiaatq^difciplinä ftulti dcfpiciufli;

injrd quoi^ dicitur, Initium fdpientilt;e timor Domini-Pfdl.tit.Et fot, Tiwor domini ipfe eß fdpietnidgt; W' teUigendu eß non de feruili timoré poenaru cr idlllff^»nbsp;qtà carnaUs eß,ex amorefui proficifeens,quernnbsp;moneshdbent er impij^ Alioquigdudendum potiufv’nbsp;cum in uaritii tentationes inciditur, ut probationbsp;cum hdbeat : impij dutem noUent deum eße, uel uen^,nbsp;non eße iußu. Hic aut timor tntroducit fapientiatn,nbsp;eß ip fa fdpientidnbsp;nbsp;nbsp;fidet, qua deu credendo fcinm^ y

omnium creatorë ergubernatorê, denote iSu comP‘^. âimur, reueremur, perpetuoq; fußieimuf, agendo*^nbsp;obmittendo,ne ei peccando dißgt;liceamut:ficutnbsp;Forfitan non eß-timor dci in loco ifio,id efl,nonnbsp;dentes deo,ut peccdtd abborreant:?^ Dc«t4.Cogt;’^^nbsp;gaadme popu!um,ut audiant fermones meos, amp; d-^i“\nbsp;timeremeomni tempore, hoc efl credantnbsp;me Deum fuum cui obfequi defy derent. Sine huiuff^nbsp;di timoré non folum nemo fapiens,fed needliquidnbsp;re fciens,quomodo oportet fcire,ncmpe adgloriam^^nbsp;ouë ionorat.ev ad animæ brofeiftunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uonaflèdl^:.

quë ignorât,er ad anima profèdii,quë non

H.abi Dauid Kimhi,in prologo fuper lofue feribit^^^^ tionem effemaioru, ut primo difcatur timor deir^^jinbsp;lex dni er facra feriptura: deinde er non ante^rnbsp;cum frudu philofophia percipi, et aÜegat illudl^^nbsp;Hac efl enim ueflra fapientia er inteÜedus co^^^nbsp;pulis,erc» Secunda parabola ,fub contextunbsp;fits,Scientia uerbi dei timori er charitati iun^‘‘’Zdsnbsp;tlt;r er beüu cum uitijs er concupifeentijsnbsp;huius faculi,quantumlibctfccundumunduf‘gt;P'^L(iutnbsp;deantur,maximeautfibijpfis.Quid cnimm^(‘''^^nbsp;quàm captiuare inteUedum in obfcquiumfi^‘’^ „///anbsp;cem portare eu crucifixofCum^ philo/opbiß^'^ ^,it,nbsp;ribuscontradicant,fidcre tarnenfibi hotttiti^^’'’^g,ttanbsp;quàm uerbis dei. Et natura ab adolefcentianbsp;men wdt ferre difeiplinam,frenum^ timorffnbsp;tes autem fe deo credunt,per crucem ernbsp;fequunturpacem confeientia in fide Chriß^'.

8 Audi fili mi difciplinâ patris t*** ’ dimittas legem matris tuæ, ..

Fil^' dei excelfi omnesfimthomines ptj amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^t

quid non ipfe efl pater tuus qui poßedit,fifb amp; teferc.lubet ergo fapientia,er amice monet,nbsp;peUatfUt uocem eius audiamus, fiUos nos dei mentinbsp;mus,obedieHtiapraflemusprobononoflro,noiio jnbsp;neeeßarios habet,adimit omnemnbsp;admonet tam paterna uoluntatis er benepla^i‘jnbsp;fcipünaminteüigere pofiùmusàpcccatisnbsp;refipifeentiam Patris enim efl



-ocr page 407-

PRÓVERBIA

Irifolcntem opportune reprimere, ntoribtli' ^oneflit itiflituere.-matrii autem, hoc eß faerie [criptu=inbsp;^lt;f,tcclefîlt;e, uel cuiuslibet tnanfuetlt;e fyncerteg; monen»nbsp;er docentit beneficium non ßierncre,fed grata ani^nbsp;compleäi. Verumfîmplicius er tutiuf circa literamnbsp;fifiendo, pofl timorem dei infinuatu generaliter ,flatitnnbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;*»lt;^ipit docere id quod pne omnibuf maxime feitu cr fit

'W' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo negleilo uel diligenter peraâo,

’* pendet mundi uel pernicies uelfielicitaf,nempefiliorum ‘^‘l‘gës,folicita,ac religiofia injÜtutio, à qua etiam iuxtanbsp;Pl^tonem au/fiicanda fit reformatio fieculi,comunitatunbsp;fiatuu. Hoc perpétua monent multi, nuUi exequun*nbsp;^jidco nihil proficitur. Rcligiofe iituétui eß inflituennbsp;^gt;lt;td beOum iuge cum uitifi cr cocupifeentijs congeninbsp;^,ßatim à puero aßuefcendugrauitati,obedientia!,monbsp;'lfflilt;e,bencficentiiejUtilibus ßudqs,charitati er huma»nbsp;’’‘tlt;iti,id fieri docetßtiritui fandus comode per paren»nbsp;^^^gt;P‘ttriiniungenscurädifciplinie er rigoris, matriuenbsp;*¦0 inßrudione in bonis moribus et timoré dei.Opporti*nbsp;^ius fitiü pater corrigit attthoritate,grauitate,prüden»nbsp;^^q; paterna: matri damns dulcé,piam,aff'abilë,fynce*nbsp;inßrmatione, et omnia qua pertinêt ad tradabinbsp;^tatem,religione er elegantiä moru, Hac enim à matrinbsp;^us comunitcr aptius difeuntur, fi tarnen et ipfc no fintnbsp;ptocaces,tcmcrariæ, impia,uel crudcles, uiragines po»nbsp;f'W quamfeemina, fed matrona ßgt;edabiles, modefltc,nbsp;pia er difciplinata, Audi,inquit, nimiru patrë loquen»nbsp;tem, ea qua ad rem pertinent, idq; afiêdu paterna mannbsp;fuete,fideliter,inßanter:ideo dicit,Ftli mi.Nibil per iranbsp;amp;¦ importune, ne ßolidos potius reddant er ßupidos qnbsp;ißiplinatos er dociles. Verbis er auditu tentanda eftnbsp;^orredio, nonßatimucrberibus, Generofus animus du»nbsp;** ^uult quam trahi.Fili mi dicit, quad maxhne moueanbsp;debet filij honeßam indole; difciplinam dicit, non fa»nbsp;P^tittiam uel dodrinä.Amarc debet filium pater,nutri»nbsp;''fgt;gt;iecejfarifsuitaproß)icere,ad uiuendi ufum er ope»nbsp;*'‘lt;itdi infiitucre,ne otietur, morum inßitutionem cate»nbsp;paribus matri comittere: patris quoq^ eß curare, utnbsp;^odrina materna filius obfequatur. Non funt communinbsp;matres idonea ad corrigendum, quod uel nimium dinbsp;^amp;nt,uel dum irritätur,acerbius irafcantur,er loquunnbsp;‘«r iticircumß/edius.Addit Salomon incitamentum ernbsp;Pgt;'amium,fi obediat filius alledamentis maternis, qui»nbsp;legitime inßituti filij propenfiusducuntur,nbsp;utaddaturgratia capiti tuo,amp; torquesnbsp;'olio tuo*

obedientiam fie exhibëdam parentibus caU i‘fagt;n fùturam certifiimam filio, ut omnium hominugranbsp;fit promeriturus,diligendus,laudandus, CT à pro»nbsp;l’W omnibus honorandus fodalibus. Qui honor pergra»nbsp;^'am capitis fignificatur, quo digni funt uirtuofi, ut pa»nbsp;infignis fiat fapientia er eloquio.Pater no eß,quinbsp;filium non corrigit, nec mater qua non incumbit hone»nbsp;fits moribus imbuendoprolcm,

Filimijfi telalt;Saucrintpcccatores,neac* ^oiefeas.

Wonrodi funt in f rimis pueri, ut malafocietate abßia

MI S LE* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loo

quot; néant. Priitiu enim periculüadolefientia er maximum mata focietas,etiam bene inflitutts à parentibus, cît alia Socîctwnbsp;qui natura propenfi ad mafii,folicitantur ad malum, lau unda*.**’nbsp;dantur, perfuadëtur,feducuntur.Ciim pueri fimplices,nbsp;perfiuafibileSfinexpcrti periculorum funt,tuftc maximenbsp;cußodiendi,er difeiplina inßituendi à parentibus. Pernbsp;niciofum autem confilium efi,filios ob literas capefeen»nbsp;dos mendicatum exponere, uagandi licentiam indulge»nbsp;re,ad pueriliter ineptiendum frena laxare, externis crnbsp;ignotis praceptoribus uel fodalibus periculofis crederenbsp;pretiofifiimum thefaurum liberorum, tune potifiimu etnbsp;ca nempe atate cum difeiplina maxime opus habent.Dinbsp;cit igitur Sapientia filio : Si homines pefiilentes aßuetinbsp;criminibusfeducere te tentauerint, er 'm focietatë fuânbsp;inducere,à patris difeiplina cr matris auellere,impro»nbsp;bisq; artibus 'tnefeare cæperint,nequaquam acquiefeas,nbsp;ferua potius difciplinam, fùge, caue. Grande ucro maliinbsp;feducere pueras, primam atatem fafciitare uitijs,facto»nbsp;ribttsimbuere nouamteßam.

Il Sidixerint, Veni nobifcumjnfîdtemur fanguini,abfcondanius tendiculas contranbsp;infontcmfruftra,

Tatia fuadet uctus Adam. Uifrudus carnis, ha iußi» tia humana,aduerfus huiufmodi confîliarios beUigerannbsp;dum quotidie omnibus iußis,quoru Chrißus caput,Pec suadel«nbsp;catores aliud fuadere non pojfunt nifi peccata, magnum «quot;»i».nbsp;autem periculum eß, ne natura proni confentiant malanbsp;fuadentibus, Admonet ego uerbudei,primum ab homicinbsp;dio tarn /})irituati,ficut ferpens Euam et Eua Adamum,nbsp;quâm tn corpore,ficut Ca'tn Abelum: cum fie aliter manbsp;U de bonis ulcifci non pofiunt, cum ob flant boni prauisnbsp;malorit defyderijs, dum malut fortiri maloru focios,quonbsp;minus uerecundentur,peiora poflint cr tutius peceët.nbsp;Veni nobifcu,confcntias uotis,iuuafiailis,partes quo^nbsp;tuasaufibus noflris pórrigas,infidiabimur fanguini.Danbsp;cent peccare impij,de induflria 'mfidias flruendo,no iranbsp;uel ignorantia. Kalis artibus incumbunt ut decipiat CTnbsp;perdant. Quod, Fruflra,additur: no hnpioru, fed fieri»nbsp;ptoris. Quafi dicat. Quolibet annitamini 'mnocentis eßnbsp;fitnderefanguinë,gratis erfiuflra agitis, non praualenbsp;bitis,dominus enim fuos cripict. Aliter quoque intelliginbsp;potefl,Pro nihilo immeriti quoq; cr innocentis fangui»nbsp;nem ejfundemus,nemo fciet,deus non curat,nullus teflinbsp;ficabitur,parum efl hominem occidiffe. Non timor dei,nbsp;fed tantum hominum eß coram iUortim oeulis,

deglutiamus eos ficut infernus uiuctes, amp;integros quafi defeendentes in lacum.

Subito,firtiter, crudeliter, intégré cr tuto déglutie» nuts totum, ut ab omnibus faëlum ignoretur, cr no pofnbsp;fit euadere uel umdicari,deflitutum omnibus auxilijs 'tnnbsp;uobsemus,et quafi fubitaneo fepulchro claudemus, nihilnbsp;tius relinquamus.Tanta efl hominum malitia fide erfanbsp;pientia dei Uacuorum.ldcm quoqs alijs uerbis repetitUr,nbsp;more defyderantiu auidiflime malu uel bonu, ut inflitu»nbsp;tumrcplicent, Volunt autno ut mcmbromutileturautnbsp;tMlgt;teretur,ne prodi poßit aliquatenusfacinus,fcd aufirnbsp;rifubitototum uolunt, cr 'mabyjfumfubmergi,tinde

LLI i ‘


-ocr page 408-

PROVERBIA

ftunquitm emergat ^uo minus prodatur malitia.

omnem pretiofatn fubftantiatn reperie^ mus, tmplebimus domos noftras fpolqs,nbsp;Fraftuj intnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^P'j fgt;talitiafu4 emolumentumgran^

lt;uiwot. de,ut uelint impefiuf, tt alacrius nephM aggrediantur, Omnem pretiofatn fubßantiam offindcmus,thefauros lunbsp;crabimur, diuitcs zSquot; beati erimus. Aureos fibi montesnbsp;poUiccntur tentati auaritia,odio, Ubidine nocendi, Hksnbsp;iufmodi uidemus beUaces, fanguinarios qui ut ditefcantnbsp;bellafeâantur, crudolefcentesdrcumueniunt, omnianbsp;pretiofaacfeliciapromittentes, cum utplurimu,ß nonnbsp;occifi remanent, uixfemicintijs amiâi er languidireanbsp;deant: deniq domus repleta ßioli/s, ftcut er familiit hunbsp;iufinodi latronum Qiolijs ditatec, non diu proficient, fednbsp;male partis male utentur, er fimul peribunt diuitiie iuanbsp;ftiecumßiolifSt

fortem tuam mitte nobifeum, marfupiS unumfitomniumnoftrum;

Si uoluerisflatim rapinam diuidi,tua tibi Hico portio cedet,ut abeas diu« er filix:quod fi diutius commora*nbsp;ri nobifeum placuerit, marfupiu eritunum omnibus nonbsp;bis, pariteromnescr concorditerditabimur,comttnianbsp;Maiorum onuiia feruabimus. thee eft maloru ini^ua cocordia connbsp;•oncotdu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiâfîgnificaturperfquamasbehemotha’»

pud lot, er per jfiinas mutuu fe copledentes, Naum i. per caudasuulpiii Sampfonis,per lappa et terra tenacenbsp;Ofe£ lo.Sic fors hoc loco tequata impiorum. Cupiunt fonbsp;cios feeler is, expropoftto délibérât, non leue damnum,nbsp;fed maximum quo multos inuoluant.

I y fin mi ne ambules in uia cum eis, probit be pedem tuum à femitis eorum.

  • 16 nbsp;Pedes enimillorum ad malum currunt,nbsp;amp; feftinant ut effundant fanguinem»

Admonet Chriftiftgt;iritus in Salomone fideles abftine^ re contubernio, ftudijs, coftlionbsp;nbsp;nbsp;inftigatione impioru

neipforumquoqi inuoluâturpericulis, damnis,iudicio, fed faluentur àgeneratione praua, qult;efcftinat ad mornbsp;BdUpw» tem.ProhibenturhicbcllaiHicita,quibusfanguiniseffitnbsp;fto ab altera femper parte intëditur, er agitur ab utraq;nbsp;periculo animie er corporis,temporali ey a;terno: im^nbsp;pios haberi er efte deo,promptulos ad fanguinis huma^nbsp;ni effitfionem:quin er magiftratus inuitus er cum dolonbsp;re ueniat ad iudiciu fanguinis,ne iHis imputetur crudelinbsp;tax,necnift iuftitia cogatur,ct neceftitate iuftte uindidlt;e

  • 17 nbsp;Fruftra aute iaciturreteante oculos cm*nbsp;nium pennatorum«

Impif quidem rete expandunt adolefcentibus er pijs, fermonibusbladts inefcandofolicitant adimpiatamdonbsp;gnata quàmfaëîa. Pij uero oculis à deo donati er pen^:nbsp;ni^,non capiuntur:confyderantes femper dei beneplacinbsp;tum,periculum animtc er corporis. Penna aute, gratilt;enbsp;dei prouidentia eft er aftiftentia,Hifcientiaoculati crnbsp;pennati uirtutibus, non tantopere cupiunt obledamennbsp;tacarnis,ut mefcari feftnant,erpcriclitari criminibus,nbsp;fama et uit a, proftiiciuntfibi cautius,ncc nifi honefta fenbsp;âantur,effiigiunt incommoda confeientu, corporis ernbsp;^irittts.Circum/fieâus non facilccapitur,Sapienti difi*

MISEE,