IN MICHEAM
PROPHETAM
COMMENTARIVS D- Pauli Coliftantini Phrygicnii^
ARGENTORATIanno^ Oo. M» D, XXXVHI?’^
-ocr page 2- -ocr page 3-Î^OÉItr DOCTO 5IM VL AC pio luueni Tbomç Thcobaido Anglo Paulus Coiiftantinus Phrygio.
Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
1
] c m ma félicitas cft,mi Tho ma , cognouifle Dcum, iScruatoie noftro Chrifto ____teltCjinquafolo fiddiglo;^ nandumerir, ut perHieremiam Deus
ipfcclamatdicens: Nô glorieturfapiés in fapictia fua,nec in fortitudine fua foc ns,autdiuesin diuictjs fuis, fed in hoc glorietur q glonaf,fcircfeamp;nofceme quia ego fû iempitemus, qui facio mi fericordiâ amp;nbsp;iudiciûamp;iuftitianiinters ra.Cum uero Deus ipfe in fe, imméfus, infinitus,incôpiehenfibilisincognofci bilis fit,qui fit,ab effeâis in htteris facris depingit;Creatione,liberatione,mifed cordia,beneficentia gt;nbsp;promiflionibus, quafi penicillo expreflamdeuiua jfu# atn imaginem defcribit. Quain te dic quæfo ptçfentius diuinitasipfajquàm in huius tnundi fabcica difpicttur In
A 1 reput*
-ocr page 4-rcpurgattone à pec can’s pet diluuium Iiifticia fumma manifeftatur.Potcntia nc nraiorjquàm cum populum,cxtcnfo bra ;hio .»anu potenti à dura feruitutc gyptamp;ca liberaueritjUifa fuir unquâ ƒ Ç-utam plane paternam quadraginta annpsfilios Ifrael manaindefettopaf* cen do exh ibuit. Er fl in rebu s o mn thus miferiicorf^a reluceat, extrema tarnen cumcàptos amp;:uinÖos peccatis, morte unigeniti fili) rcdemerit,fpiritum fan* 0ummiferit,in filios adoptauerir, hçre desconfcripfentjperiiidetur. Hæcfacrç litter? nobis proponunt, Deus hisfuos alloquitnr, nutrit, fouet, erigit,confola tut, fefequinobis fitdedaratanjpro* ferr. Quod in hoc noftro Michca ui* dere licet.Exhibitabeneficiafilqslfrael oboculosponit,potentiam,mifeticor* diam,ac demum Criftum,Crifti^reg* num graphice depingit. Ifraelitas in* gratitudinis accufat,expoftulationem aduerfuseos inftituit,adpaenitentiam inuirat,ab erroribus reuocat. Ingenia hominum ,uitiatçnaturg omnis gene* (is defccibit, Chciftumlibetatocem pro mitcic
-ocr page 5-filîttit . Quem tibi tuoc^ nomini dcdica muSjCurnutfitiam oliminitç amicitig pignus, tum quia tu es facrarum litcra«» rum ftudiofifiimus , ut habeas quem manu teras,in quo ueluti fpeculo intuc aris, uitamexpendaSjDeum concern plecis,agnofcas,tecuml oquetem audi asjuideas prgfentem, fcelicem^ uitam uiuere poffis.Prçtecea cö domû ad tuos tedieris,dodi,quos ut terra fettilis pluri mos produxit,in pietatepromouiffete uideantjgaudeant pientiflimi patentes pium te habituri hçredem, habeas de^ nilt;5 quod cûçqualibus conféras, igno tantes doceas,contritos confoleris, errâ tes teuoces,tuam9ujtâ inftituas cede, necctbi, fed patriç natus ui*
deare.Vale-Tubingç IIlI.Dccemb.
Anno.
xxxvi»
-ocr page 6-g IN MICHE AM
CAP VT P RI MV M-
ERBVM SEJJl piterni, quod fa'flum eit ad Michl Mora (chthiten teni portbus îorha Achas , fehisgt; krjah regu lehudaquod uidit fuA per Sauianani ôcHieruûlaim»
M ox ab initio oetfo hoc primo toti*
US uaticinii argumctu prophcta p» nitindtcadoquibus fubrcgibusfituatici »atus jôéqnæ rcipubhcçîn utrocç regno îfraelisamp;Ichudçfaciesfucrit.Ndtcpori busillis regnûlfraelis aîtcrnis cçdibus, ^cidoiolatriaconEaminarû crat. Quaii:* doquidem Phaccafilius Ramaliç,coi’« fpirationeaducrfus Phaccâ filnimMa# nabciTproneporcmîehu faâa,rfgein:« tcrfcâOjtyrdnidcimperio potitus,àurjs Hicroboamfijn Nabotb, qui un.uertil
Ifrae
-ocr page 7-P R OP. CAP. I 7
Ifracicm Idololatn'a contra legem Dei infecit, non receffit. Phacea itaij gnante, Theglatphalafat Aflyriotû rex Galilçam inuafit,tribu Naphrhalimca ptamabduxit, Ofea nero filins Hela Phaceçinfidias retendit, quo interem^ pro, regnû occnpauitjCuiSalmanelTer, eo quod auxiliares copias, à Sue Aegi ptiotum rege,aduerfus fe pecicrar,bellu mouit,Samariamobfedit,cepit,diruit, decern tribus captas abduxit,amp; in AfCyn riam tranftulit . Eifdem temporibus lotham filins Oziç regno lehudçprtE^ fuit,ambulans fecundum partis uefti^ gia porto excelfa non abftulitjad hue enim populns Dei aduerfus præceptu Sempiterni in excelfis facrificabat. Cui Achasfucceffit,impius,lfraeli5 reges im pietate fuperans ,filium proprium ig* nem tranfire fecit.Idola coluitjinnocen rem fanguinem effudit,ea9,proptec quæDominus Cananços extitpauerar, peccata admifit. Q.uo mortuo Ezcchias in regem fuit eleâus, qui pietate, à tern Soribus partis fuiDauidfecundum non abuit, fide amp;nbsp;religione prædeceffbres
A 4 fuos
-ocr page 8-IN MI CHEAM
ftiosjongo poftfc teliquit (ntcruallo. Nam Idola confregit,excelfadémoli* rus fuit,æneûfcrpétem,quia populus fu ^ftitioueinfeflusei immolare ceperar, cótriuit, pietatcdocuit, fpeàfoloDeo . pepédit.lftis italt;5 fub regibus propheta nofter uaticinatus eft I(raeli,qiiia ex in* regro a Deo dçfecerat necullusinuenie bafur pœnitétiçlocus,minatur interitu.
lehudçuero, quia necipfe,cautiorali eno periculo fadus, refipuir, prçdicit captiuitatem,pœnitentibus liberatio* né,regnû^Çhriftigraphicc depingit.
Vaticinatus eft autem Micha, poft Efaiana, Ofeam amp;nbsp;Amos, ar eifdem temporibus uixit, uerum audiamus prophctam.
Verbum Scmpiterni.Reddiraudito* res attenros, à perfona mittentis, cuius fungatur legatione, cuius adferat man* datu indicans: Verbi'i, ait, Sempicçrni, PeindCjà perfona propria. Ad Micliam de Morafcha,Fuit autem Morafchauna de ciuitatibus lehuda, cuius etiauefti* gia,Hieronimi téporibusiuxta Elçuthç ïopolim urbenj Palçftinç uifafuece.
Anditç
-ocr page 9-PROPH. CAP. I
Audite omnes popuh',aufcub tetter P plenitudo eius, Domi«? nus Sempiternusfit teftis contra uos,Dominus de teplo iànclo fuo
Qtiia ecceièmpiternus egredie turdeioco fuo,8d dcfcendct,am* bulabitcp ftîper excella terræ»
Et liquéfient montes fub eo, amp;ualks(cindentur, utceraàpræ fentia ignis, ut aquæ per prçccps defluentes ♦
Propter prçuaricationem la^? cob, Sgt;C pcccata domus Ifrael uni* uerià h^c contingent ♦
Quis prçuaricari fecit Iacob, nunquid Samaria C 8^ quis excel* (à fabricari lehudam docuit, nun*^ quid lerufalaim C
Tragico more, animos anditorû uc moiieat/cfipifcant, priftinamuitamiri tnemoriam t€uocçnt,exclamat.Aiidite
A f populi
-ocr page 10-to IH M I C H E A M
popanomnes,aHfcuketterra,dicens.A præfentibus ad abfentes, ab animatis adinanimatafeuertens uctbafacicndo Sic Mofes Dcut: 31. Audite coeli quae lo quor,autibuspercipiatterra uerbaoris mei. Et, c .4.8i JO • Cœluni teiram^ inteftesuocat. amp;:Efa.fAudicœlum, auribus percipetcrra. Eft an rein fummç cecitatis, exprobratio. Nâ J Iraele furdas prçbenteaurcs,CQclum utaufcuket jho# minibus tergauertentibus, terrain cum omni plenitudinc patulas ut exhibeat aures,inuitat. Vim enim maximam ad mouedum affedus,exdamanones ha# bet. Efraamp;Kimhi’p\i7’\Ta’^'^’^effeaiut ,pçt terram ,lkaclistet ram amp;nbsp;earn inhabitantes intelligunt.
Dominus fcmpiternus. q. d. Teftis mihietit Deusaduerfusuos,quoduot praemonuerim, nomine eius praedica# cim,peccataueftra uobisoboculospofu erim, fundus^ firn munere • Magnum eft teftibus delidi conuincere quempia contra quos excipere tarnen concef# fum eft, at Deo telle exceptioni relidus non eft locus ullus*
Dominus
-ocr page 11-PROP H. CAP.quot; - I
1»
Domnius de tcmplo (ando f«o .Rcj« petitio hec emphafim habet.DOMiNVi inquit in cuius porcftare fuin omnia, quicunfta regitat^pgiibernât,Sempi^» ternus illequi fine nefdt,fonsSiorigo omnium reriim. Dominus inquâ qui cœlos inhabitit, teftis erit, condones meas audiuit,aerapenetr3runc terrâ^. Reuocatepedcm,refipifcite,duras^in* fn'ngiteceruices.admittiredifciplinam. Sinminus,muneremeo fundus,diui* nam uoluntatem ,8Cueftra uobispec* cataindicando,animameam liberaui.
Quia eccefempiternus egredieturde loco fado fuo, «vïyüöTröTroó« eft ut en ira egrediuntur principes è loco cum fen# tentiam dicere, autuindidam fumere uolunt.Siccumdeus prglentius fefuis adefiedemonftrat fuamtj exent poten# dus uirtutc ac potentiam, egredi è loco fuo dicitur, Pfalmo ô8 .Deus cum ante populum tuum progredcrcris, cumin# eed eres p er d efertu m,Terra concucieba tur Ô4 coeli ftil labat j Deo Si mi, à Deo, Deo Ifrael. Hoe eft cum pro illo fuam exei;ebâC,Dirtutera,âdnionec itac^ eos dminç
-ocr page 12-tz INMICHEAM
diuinç ptouidcntiç, folentenim homî# ncsjcumnonmoxpcccatum iiindida fequicur,Itcentius uiuere, ne û Deus hçc interna curaretniiniine,quare inquit, Sempiternus non perpetuo cœlos/an* q uam return humanarum nefciusjnha bitabit, egredictur è loco fuo, iram nûc demumjquam in lege minatus eft,iu fi lios diffidences cffundet,uindiââ fum# pturus. Efra : Sententia amp;nbsp;decretuni eius à facie eius exibit. Pfaimo. i8. lu clinauitccclos 8L defeendit ,ôdcaligo fub pedibuseius. RabtSolo: Exibitdc folio miferationum adiudictj fedem.
Zmbulabit fuper excelfa terrçJræ di* uînçeftamplificatiOjA potentia cuirefi fterepoteftnemo. Infummisacmaxi* mis tepeftatibus Dei QL prçfentia ôi. po# teftas fentitur, cum nubcs montiuni capitainuoluût,fulguribus,fulminibus tonitruisècoclis Dei fedeemiffis,mon tes à Deo calcari uidentur,R;SoIo:allc goriâ notât, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V)?
Etcakabit fublimes eiatos de fupeebos fpintu. 79 .£1
-ocr page 13-PROP H. CAP. I tt
imra v^I-h 71*: j'ïf, Et afcendte fiipcrcxcclfatçrtç.
Et liquefiét montes fub eo, ’\’D’a'34'd eft defluunt,Iiqiicfmnt,diflbîuutur commouebiintur, Tempcftatû bus omnia pcfTû iriuidcntur,nihiltani ualidû,folidum,aiitfotte,quodnonfaci lime,ut cera à facieignis,amp;aquain præ# ceps defluens,abira Dei diffoluaturac feraturin prçceps . Qu is enini corâ Deo confiftcte poteft r Defumptus hic locus ex Pfalmo.iS.uidetur.
Propter prçuaricationem. Prophet® extremum minatuseft interitum,àtfni peftate mutuata fimilitudine, qua terri bilius nihil, nunc caufam irç Dei, interi tus^lfraelis ponit,Propret preuaricati onem,inquit,Iacob,quiadereliquerunc Sempiternum Deumfuum,hçccismai* laobuenient. q regno Ifraelis firmiusî* quod imperium populofius ƒ gentibus cunâis formidabilius lt;nbsp;tam magnum tam latum,habens ciuitates Ql.
natura munitiflimas,ut cera a facie ignis defluxit, in prçceps ruit, in uaftâ, pro a ptet impieiatem, tedaâumeUfohtudi nem
-ocr page 14-»4
IN M I CHE AM
rem, pfdibiisinimicorumconculcatu* Huiusmali reges occaEo fiiere,qui fnis tranfgreflionibus,pecci^tis,ldololarria, populum jurpioni fumus, ad imita:« tionem inuicarunt ,cui omnemalum tanquâcaufç,3dfcribirur. Sic4 Regri* Pro co quod fecit Manaffes rex Kida onines abominariones iftas,Ecccego adducani malum fuper lerufalemamp;c. Hine eft quod uates pec inrerrogatio^ rem, qu?mm maxima conuinceutem habet, fontem mali inquirit.Quis præ* uaricari feat la cob lt;nbsp;amp;c . Quts tranf# grefilonis occafio fuitr Submdicare uo^ lcns,uniuerfum populum in impietatc imitado amp;nbsp;adulado principibus ac regt buSjCecidifi’e.SicEfr- tiiiN’'’fl
•'Tfl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï’V
T\quot;SYy’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’'’fl ’'i«
’'’fl ’n!
*^cn ’'’)a
'r\XS}y 3?'Ü?Q ’''W TM'ï ’''fl
Interrogatio hominibusnóiumé tis iungitur,aut nomine rei, ut quod no meiituumr aiuquistuf HcI quod no^*
men
PROPH. CAP. I men tn um c breuitatis gratia, fic 8i hoc locijQuis lacob huiuspreuaricationis occafionein prçbuitc Rabi ucto Meet* nos,defeâiuâ orationcm effeaitjuerbu füitjUd fecit fubintelligendum eire,iic quis tranfgreffionem fecit t' atit qiiis tranfgreflionisfuit Iacob radix Öde,
Niihquid Samaria c'refpondetriirfus per interrogationem. q. d. num reges qui fedcin Samaria habueruntcEme# tatenim Amri rex Ifraelmontem Scha ftior à Schemer, çdificauitgin monte ciuitatem Samaria eamtj regni Ifraelis metropolim conftituitac regid federn, qui prius in Thirza regnarût, 3 Rega; ► ïofephdib. 8. ca. 9 .Meminit huius ciui tatis Strabo:lib.î^.quæ fucceffutem* poris reçdificataab Herodcfuit,8cSe^ bafta diâa.
Omnes equidc reges Ifraelis primiî Hierobo3m,quiuituloseffinxitauteos eosqg Dei loco colere præcepit,imitati funt nec ab errore pedem reuocarunt, hinc populus omnis a Deo uero defecic inomnéldololatriam prolapfus eft.Si militer Si reges lehuda quorqm,IcrHfa* laini
-ocr page 16-16 ' , IN MI CHE AM
him regia fedesfuit, idola co Hu cru nt excelfa conftruxeruiit plantaucrunt lucoSjCxcploab IfraeIefKpto,Hierc;j. Czech; 1^. Necimpietatelfraelthtniles tantum fa di, fed genres quas Domi^ nus è terra pcomißh expuleratj ut de Ac has amp;nbsp;Ma naJTe 1 egim us,fu p eraru nr.' Infuper amp;nbsp;pijs hoc uiti) adferibitur, quod excelfa non abftulerint .Hine uut gus quod facüç.ad quæcp prolabif uitia peccandiaccepit occafionc, à prcceps inidololatriâruic.lmpiis ergo principle bus periculofius nihil, Pijs nihil falu«» brius.
Ponam Samariam in fulcos,ad plantandum ui'neas, lapides eius in uallcm defjeiam ac fundamen ta cius rcuclabo,
quot;, Quidcalcaiefuper excelfa rerrf, pra. uer : 4 amp;nbsp;ƒ ipfe interpretatur,ô^ eff exmaledidionibus una quas Deu.iS. Sempiternus minatus fuit, omnimodâ nempedeuaftarioné, populi expolfio« nem,nam defertum ac defolatum fignificatquot;'rk’gt; reddidit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In
fulcos
-ocr page 17-PROP H. CAP. r
fulcosSicumulos agcijUt uincç poftel commode illiqplantad poffmt. Et lapi des. Samatiaenim utfupradiximusiii monte fita fuit. In uaÜê cumulatim, ut aquæ quæinprçccps ruuntjdeijciâ, ac tpla deni($fundamcnta denudabo. Dé uaftationis eft amplificatio.lta Chriftus deletufalc, Ame dico uobis,inquit, no remanebit lapis fuper lapidem ; Math! i4. Huius uaticinij Hietemias ca.ifi. mentionemfacit. Micha,ait,fuitpro^ phetain diebus Ezechietegis luda, QL ad omnem populumIudç,dicens:Hæc dicit Dominus cxercituum:Zion quafi ageratabitur,amp;; lerufalem inatetuum lapidum erit, Simons domus Domini in excetfa fyluarum, 8ic. 70 . habent. KaßM0-i(iitt trccfjt-i^e/ecii (if oTrca^ocpvKKKiOjj ity^Ts atf i^jt-Ti^Kiëvas. Ponani Samatiamin pomotûcuftodiam,aut tuginium-agrijôi plantationcm uineç ♦ Ï'Ï.-i'p-T' 'U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Etomnia (culptiuaSamariçco terentut, ac dona muneracç com^ bijrçntur igné, cunda templa
B ponant
-ocr page 18-Il IN M I C H E A M ponâ indcfolationê,nam omnia demerccdemeretrids congrega^ uit, Si ufc^ ad mcrccdcm meretri cis rcuertcntur»
Pcrgit propheta. Ifraelis amplificarï dcuaftationeni .Sculprilia, ïnquit, eius Satnari(u(de}icet,confringcntut,ldolo cum templa defokbancur, anathema* taaufcrentur. Vbi templa fubuertuntut reliqua dirui fdificiaeft necefle.Etubi Dijs Idolis^ non parcitut, crndelitas boftis, acidolorumuanitaSjquinccfibi multo minus cultoribus fuis auxilio elTe poffuntjubindicarut- Rationem deua* ftationis fubiungit. Quia Ifrael hçcotn nia congregauit de meccede meretricis« Scorta lucri gratia, corpora amatoribut proftituût,utdiuitiascoIligant.Summ( uero impudentiç eft nephandifli* mi feorti indicium, munehbus inuitare amarores, fecum omnem ut expirant libidinem .Taies func Idolorum culto* res, quid enim ab illis benefici) accipi» »nt,aut quale lucrum ad eos redit r pro feöo
-ocr page 19-PR OPH. CAP. 1
feâo nullum ,fcd ipfi donarljs atcg mu)» necibusIdola honorant, in fui amorcm inuitant fe^ illis proftituunc,quod fum mçeft dementi?. Idem Ezechielludçex probrat,dicens ; Necfaâa es fient mere:* trix faftidio auges pteciû,fed quaf» muli et adultéra quæfuper uirûfuum indu* citalienos.Ottmibus meretricibusda* tut metees^tu autem dedifti mereedem ïunâis amatoribus tui5,amp; dona dona* biseis. ca.. Quid aliudagitur,cum Idolis âurum,argentû ,ueftes, amp;nbsp;id ge* nus alia ofFeruntur,quàm quod in amo tem quafi noftrumalliciunturetempla, ptoftibula maximis fumptibus illis çdi licantur.Sponfus nofter Chriftus eil,ali osinuitate amatores nephas eft, quate Deus fub pœna mortis Idola,praecepto primo,prohibuit. Pcenam deindefub* iungit, quia de mercede mcretricis con gtegauit,ad mercedem ufcç metetricis leuertentut.q. d. Omnia donaria DqS oblata inimicus auferet, anathemata Dtisfuis uiâoribus ofFcret.Sic ACfur, Vi lulos auceoscôftcgit,aurûinNiniuéab duxit.Ofeatefte.ca.i.amp;hociuftoDei
B » iudicio
-ocr page 20-io INMICHEAM
îudtcîo , Ut quod Idolisfanâificarunt, rurfus Idolis ofFcrretur. Vt cft in pro^ uetbiO'AAftif/iA'^ûgTof tvdni ihSijj ïC«.Onus falis unde ucnit, illuc abiju quod noftro quocg temporefadu uide muSjitäquod impie Diuis oblatûfuir, impijfs.cû fcortiseft infumptu. Quod uertimus Idolorum templa , CaId’Kr,pVt\'^r'’'3 Septuaginta j(ga TTCcvJx T« öVïcoA« cu/t«? oûGiiiM àg Ke^avta-t^óy. Et omnia idola eius ponam in perditionem-
Propter hoc plangam amp;nbsp;ululabo, lbo fpoliatus nudus, fadurus plandum uelut dracones, amp;Iudtt ficut filig Strutionum*
Diuus Hieronymus ad Deum hçcrc:« fett, inq uit enim, Hucufi^ de Samaria, Et quia eadem plaga peruenturafitad Hierufalem,amp;ipfa enim fimili errore peccauit,derelinquens Deum fuumói ïdola fabricans , propterea Propheta facit quafi 'ts^çaa-eâTroTrotïxf/ Dei, amp;nbsp;fub perfona fua inducit plangentis affes öü ói-c. Quafi nudus fpoliatus filijs.
- .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Efw»
-ocr page 21-PROP H. CAP. r
XI
Efra j prophetæ uerba effe dicit, deplo* rantis ' illis temponbus feruos Dei» Kimhiuerojfraelis capti,cuius deplo;« retuates miferiam,propriadeliâà ag= nofcentis.Senfusigitureft *Q.uia terra capta,ciuitatesdirutç, templafolo çqua ta,Idola confrada, plangam Si ulu^ 13bo,fpoliatus8inudus,glorta regno, facerdotio, honorcjducorin captiuitasî tern ,fcruituti fubiedus, plandum fadu rus draconum ,8ifiliarum ftrutionum, qug fibi caufa funtinteritus.Sic ego hoc mihimalum,meainfidelirateaccecfiui» Facit ad hunc fenfum quod Caldgus pa raphraftes non in pnma fedtertia pet:» fona fenfu reddidit.Idéöi Septuagin»
Tisïólf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu. 0
«vvTrlx/lios. Sic. Hæcficfutura prædixic Sempiternus Deut.x?. Vbi uiderint po fteri Si peregrini terram deuaftatam dicent: Q.uareficfecitcerrçhuic:’ Quæ efthçc ira.furoris eius inmenfa. Si reGs pondebunr: Quia derelinquerunt pa^» dum fempitcrni.quod pepigit cum pa^ tcibuseorumquâdo duxiteos deterra
B ^fgypti
-ocr page 22-tz IN M î C H E A M
4fg}^pti.Ethofe?.j.Djes,{nquif,muIro9 fedebunt filqlfr^eljfincrcgeôifineprin cipe,amp;fine fachfidOjâd: fine flltari,ôC fine ephQtjôi fine teraphim. Hue qualt; dcat de draconibus 8i. ilcucionibus ad duâa fimilitudo PliniusJi.s ca. n. De elephantibus inquit :Bellantes^ cutn ijs perpétua difcotdia dracones, tantg magnitudinis, utamp; ipfos circumflexu facili ambiant, nexu^ nodi pcrftrin^ gant. Cômoritur ea dimicatio, uiâus^ corruenSjComplexum elidit pondéré. Siippreffus draco, interituni feradeflei; poenitentia, onereprefTus.euolucre fe nequics.SicfiIi)Ifrael,impietatefuperfe iram Dei cumularunt, nec fuisfe operi* busiuuarepotuecunt,caufa^fueruntin teritus. Ali) ad fibilum quem in fpelun* cis folitari) draçones çdunt,ceferunt.Ita Ifraeldemû abduâusfua agnouit pec* cata, ex imo pedore alta fufpiria tra«’ heiis.Idem,deScriKiocamclisliio ca.i Interauium natura grandiflimos,fcri^ bit effe Strutiocamelos, altitudiné equi tis infidentis equa excederc. amp;c.Sed ppn minus Jnqqic, ftplidiusin tanta I tcliqui ,
-ocr page 23-rR o PH. CAP. I tt reliqui corporis altitudine,cuni colla ftuticc occultaucrint latere fecxiftimati tiû 82c. Stra.lib • i6.Su per hos font Stru;* oophagijgens non admodum magna, apud quos aues dicuntut effe, ceruo^ turn magnicudine,quæ uolare non pa flu ntjfed celeriter cu rru nt, q u ema d* modum ftcutiocameli,tionnulli eas acgt; cuuenantuc,nonnulli pellibus flrutio^ num tedi,nam dextera manu pellecol* liopeciuntur,ati$eamnc mouét quem admodum animalia collum , ftniflra uero fernen fpatgunt è fufpenfa pera cduâum,eôauemallicientes,inconual les detruduntjubiuiri animal circum* Gftentes obttuncant,atçg hi huiufmodi auium pelles induunc ôôfubflernunc. Sic 82 Fili) Ifrael ftolidirate decepti,gen tes Idololatria imicati,Falfa religione in cecitum fibi accerfluere. Prouerbiales fenartj, à naturis animatium defumpti, apud ueteres fuifle uidentur. Quemad modum delapide moto prouerbium, in eandemfentétiam Chrtflus Fuit ufus. Superquem, inquit, ceciderit lapis ille, cóteietuc, qui ceciderit fuper eu côFri n«
B 4 getut
-ocr page 24-34 IN HICHEAM-gctur.VbiHebre: habet, niAM 7o.reddidcrc SvyaTt^asi/ Hgwraf/.Sui;
/■a!iiJi.ovlt;iS Ttvis ètriii, inquit, tjoüçot c/î s^séâij J vs »l^is s^vSoKtti»» Aflvp Kiyoiiiy.
' Qiiiadefpcratçfuntplagçeius, peruenitin lehudamuß^ deuafta tiOjperuenitad portam ufq^ popu Il mei, uR^ Hferufàlai'm gt;
Canffam plandus ôdululatus reddit, amplifieat^.Plagçuulnera^infliâatâ« tafuntjiitde falutefit penitus defpera^ tu. Acccnfa ira Dei eft,excingui nequir, fecpit,cunâa confumit, nullis terminis çontinettit, ad lehudam ufij peruenit, çui tarnen regnum perpetuum,donee Mcffiah ueniretfuit promiffum.Peruelt;« nit infuperad portas populi mei,que elegit Deus, Hierufalem ufi^ ciuitatem illam fanâam , in qua templum, area foederis,cultusuniusDei,amp;: inquain UOcatutnoméSempiterni.Emphatica çft oratio,gradatimdeuaftationem am plificat,amp;quafiperfubieäionem,iram pçi ob oeulos ponit»Nam Salmaneffei:
^flytio*
-ocr page 25-P R o P H. CAP. r tf AffyriorûreXjUiâo Ifraele,Samaria fo lo çquata,dcccm tribubus abduâis, ar»= mata manu ,maximo exercitu, ludam inuafit, munitiffimas ciuitates cœpit, agrumdepopulatus,Hierufalem ciuita tem faoâam, regiam, in qua piotum reliquiç étant ,Ezechia régnante juuæ una ex omnibus lehudg ciuitatibus fola tanquamtugutium in agro remâferat, miffo Rabface,obfedit.Efaa,amp;.î6, 4gt; RegtiS.
Nolite annunciare in GathJ fietu Acre nolitote, in domibus Ephra puluere te ipiàm inuolue.
Tranfi habitatrix Saphir jnuda pudore.Non egredietur habitai trix Zaènan ad plandum Bethgt; haezel inimicus mercedem acci^? piet, quia ftetit in obfidione ueftri» Gath ,ut regnorum teftatur hiftotia, una eft de quiniç ciuitatibus paleftinæ, in ludeç confinio, amp;nbsp;de Eutheropoli in Çazam euntibus nunc ufc^ uicus uel maxitnus demonftwtuc. Hieronymo.
B 5 Kftç
-ocr page 26-rw MICHE AM
tefte. Vnde Goliath, quem Oauid ocddrrat fuie • Quæ alias Anchedon, item Agrippa dicitur.ut refert lofeph.!«. antiqui.6, Pergituates deuailationetn amplificare, ac per Hypotipofin ob ocu los ponere,duäus zelo quodam, Ifrae litas,ut ne uelminimo indicioconce* ptum animi dolorem ex deuaftationet netUjClamore, ululatu, SC ne nundo quopiam Philifteis indicetur,hottatur. neuegenaslachrimisrigent,argumen* lum^gaudt) prçbeantquograuius in* fultare pofünt .Sie Dauid lib. feçundo. Samuel.cap.primo, mortem Saulis SC lonathæ deftés:Nolite,inquii,annuii darein Gath,ne({annûcieti5incompi ds Afcalonis,ne forte Içtentut filifPhil» ftim ne exultent filiç indrcumciforum^ Gaudium equidem ó^infultatio« ûiimi corum miferiam äuget.
£phra duitas eft tribus Beniamin.dC cftfenfuSjKimhi interprète: Vos dues Ephra, propter deuaftatas ueftrasdo* muSjinuoluite uos puluere,quod apud ueteres flgnum luâus fuit .Apud Hebt( ospukhertima nominumeft allufio»
-ocr page 27-PR OP H. CAP.- 1 tÿ i ! nAöy'? Efra, hoc eft
*^'3 ^33 uel r\’'33 ! 3*'3 quot;\A33?3
Tranfi habitatrixSaphit ''*\33? ï\3’a?V Verbum fçmininum fingularis numen ,qaiaciuitatum nomina,collet ftiue fumuntuc apudhebrjos. uero pluratiuo ponitur numero mul* titudinemduiutn fîgnificando,quod ß.S. adnotauit. Saphir ciuitatts nomé àpulchcitudine, ÔClocifertilitate forte nomen fortita. Quare ,tnquit,tu quæ quondam pulchra fertilisé dicebaris modo cum ciuibus tuis ,omni honefta te, pulchritudine, deco to priuata, abi captiua. ÔCc,
CiuesZaenan,qu®îpfaamp;:unaè ludj eft ciuitattbus,te ubi captam uiderit,de Samarialoquitur,omnt côfufïone pie nam,nudatam QC fpoliatam omni ho* note, non egeedientur, tuamut depIo* tent capiiuitatem .SicEfra. Porro Cal: quern R.SaIo. imitatus eft:Nonegredi enturciues Zaenaq teut libèrent,ma* nufç potrigant adiuttices, ppb’’ kV JpKy'33’'V3r’iö'O Bethhaezel,met cedem fumet de uobis inimicus.dc Efra,
-ocr page 28--8 INMICHEAM
ciuitatis nomen effeait, quç noncgrediemrcçtcrisutauxiliumferar, planger, domi fecontinebit, cauriorali enis penculis faâa . Alij ut nos teddide re, Ciues Bethhaezel,capti facientplan ftum,inimicoaufetentefpolia,oblïdio nis mercedem.Sunrenim prçdç hoftiu prçmiaamp;autoramenta.R. Salo;CaIde nm imitatus Bethhaezclappellatiuein tei'prctatur. Defcendendo in decliiiio planâum facitote propter uiros fortes interfeâos, pariter domus domui mini taturruinam, optima quçi^ amp;nbsp;defidera ta,prçdam inimicus abducit, cunda bel lo deuaftantur, conteruntur omnia, unufqmïqg bellum proximo mouet. Necimmerito,Ipfienim domum do# mui,agrum agro iunxiftisjpauperes fpo liaftis, terram foli,pulfis egenis, inhabi rare uoluiftis,eadem iufto Deiiudicio lege talionis patimini, po';?
pn'' AnA ’v'ab -ins
Jpo;s?“\K
Nam
-ocr page 29-PR o P H. C AP. r »9 .T- Nâ habitatrix Maroth diuiti'aru gratia dôluit, nâ malû à Domino deicenditad porta Hicrufalaim. lungecurros aduehendumhabisf .tatrix Lachis ,ip{à initiu fuit pecca tifiliç Zion .Etenim inteinuenti funt prguaricatoreslfraeh
. Propter donaria Morefcheth Gath dabis. domus Ächfib men tietur domui Ifraeh
» Adhuc pofTefTorem addueam habitatrix Morefcha,u(c^ ad Ao* dulamueniet gloria Ifraeh
Decaluare amp;nbsp;detondere, fiiper delicatos filios tuos, dilata caluicie tuam ficut aquila , quia captiui dudi funtex te»
t
Maroth ciuitatis opulentiffimç.not* tnen fuit. Verutn opulentia /ditiitijs, fertiliagfOjhoftili manu priuatajiiniïs mo dolore afleâa fuit, nam tu olim in *’■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lege
-ocr page 30-I» IN a icmeam
IcgeScmpiternus eft minatus, malum indignationisfux,ad Hierafaletnuft;, quam eciamfibi unice delegerat, ubi nomen fuum inuocabatur,à Deo demif fum eft.Amplificano eft tranfgrclfionis irraelts,qui pcccatisluisad tâtamiram, ucnefanâæciuitatiparcetec,prouocaslt; runt. R. S. appellatiue Moroth accipic pet interpreratur; Qua; habitauit quondam in habundantia, diuitqs,expeâauitbonum,diuinatn be ncdtâionem, quia uero rebellis,inobe diensfuit prophetis monitaçfufcipetc rénuit, ad iram Dcum ptouocauitjproi» Ôa hoc malum fibi accerûuit» em fermé fenfumCaldçus paî« raphtaftes hune locum reddtdir,in hoc uariac,quodeos fediffe, amp;nbsp;expeâaflc legehî, interim rhalum amp;nbsp;affliâionem Hierufalem perueniffe. Iram Deifub* indicans quiSd legem 6^ eruditionem omnem ablfraeleabftuletit.
K-y-ts Vy ’»'•w n-û
Quod
-ocr page 31-PR 0 PM. CÀM
Quod nos diuitiaru gratia intrrprnati fumusHcb; nbsp;nbsp;nbsp;^nTfidoluit proptrc
bonutn,habet:quia uero ^’\X5 bonum, opukntiata, diuinas in genere fignifi» car,diutciarutn gratia,quoclacior eflec fenfuSjtcddidimus.yo. uero rig»ff/t» *ro àg «yaéà KaJoiKovffh o/vvagf Zti tuij t€« xrex« TTtt^« Kv^iv TtvKttg
Quis coepitinbonutnquæhabk tarin doloribus : (tcHieronymus*
lungecurros.amp;:c. Lachis regiaquon dam ciuitas fuit lofu: to.qux huic tribui ludæ forte acceffit. lofu: ca. ij .cuius ha bitatores uatesad fugamhortatur,cutn tarnen minime eflfogere potüerint,caa» ptiuitatem prçdicit,eâ etenimSenche^ cibus uiâa Samaria coepit, ur 4. Reg: is legimus:gt;\nno, inquit, decimoquarto tegis Ezechis afcendit SencheribUsrex J^ffyriorumad uniuerfas ciuitates lehu da muniras amp;coepit eas.Turicmifit rex Ezechias nucium ad regerh AiTyriorum in Lachis,dicens ,peccaui, recede à mf, quodcun^ impofuerismihi feramlt;'Eft ita^ fenfus uos ciues Lachis iungite rhe daSjfugitequamuelociCimejadeitini^
oiicus
-ocr page 32-.»s nbsp;nbsp;nbsp;4 N MIC HE AM
tnicusJnitefugamjnecefFugictis.Ratio ,nem rcddit:mutata pèrfona,cmphî# fim habet. Ipfaprincipium cftpeccati ‘filiç Zion.Prima ipfa,Baal çolere incoc pir,lamp;aelem imirando, Achg iegi,quic^ terós impictatc fuperauit reges, adulan do.Iufto igituriudicio Dei, primumin ter cçterasjudæ ciuitates capta fuit,cum prçuaricatores Ifraelis in ea fint inuenti eadem pœna reâepuniti. Rurfus perfo narummutatiaemphafi'm habet. Quia in tCjinqôit, inuenti funt prçuaricatores Ifraelis. Hinccolligimus, neminem in faâitiq cultu effe imitandum, pendert dum uero à folo Deo.
Propterea dabis donaria -Morefch* cth Gathj Paleftinç ciuitaseft, quam Dauidcepit, tributariâ^ fecit.Eadem, Vates inquit, à tedeficiet.uice uerfa,tib.i dominabitur,fuperiores obtinebit par«« tes,tefibitributariam redder,tu donas’ tiaacmunetaofFeres, amp;quos olim foci os,nunci4îimicos habcbis.Q.uod uertigt; tnusrdonaria Kim: nquot;ïni*\mü nera^donaqugmittunturôic.reddidit.
Achfib jdî ipfa ludg ciuitas fuit,Iofuî telle
-ocr page 33-iPROHP. ACP. i tcfte,ca .!ƒ. Cuius ducs inmcndaciuirt erûtrcgibus Ifrad- Ncgabuntatcjdelti tuent in fc fidentcs otnni auxilio atcg confilio i Pulchra uocum cft altufio^
Dicuntur fontes öd lc.ià turiginesaquamncgantesad quoscum fitiens ôdcaloreçftüans quç tens tefrigerium nec inueniens aquas, folatioomni deftituitur, laxantur meil bra,defidtfpiritus, fefliis animant âgé te indpit. Sic Achfib auxilium labotan tibus negabat. ôdt.
Adhuc poflefforem adducam.Futu» ram deuaftationem pergitamplificatè dates. Ego,inquit, hçredem aliumad ducam , qui terrant tuant hçreditaria iutc,te in captiuitatem abduäa,pöffid e bit .Et ut tu quondam Caiiàneos è terra fuaexpulifti.Sic Affyriüs teexpellct,è terra tua, alijs colonis milîis qui cam iii habitabunr.Vtr^gnorum hiftoria tefta tur-4.Rcg;t7. Et rürfuSüocUttieftal* lufio. nWA’a’ad
Vfcjad Aedülam ü Cnit gloria Ifracl hoc cft j Ihimicus qui iure hçreditaria terrant iieftrâ eft poffeffgrus Acdulani
G
-ocr page 34-34-
IN MICHEAÂÏ
ufcç öcnier. repctenduni erit.Sfc Kimhi.Fiiirautcm Aedulamunaèciuiî' tatibusiudç. AcccdithuicfcntcntieCal dcusParaphraftcs.HcredcsJnquitjuffj Acdulam afccndent ad tcrminos,fiue terminos Ifrcal poncnt .
Affccndiffe cmm Icgimus Scnchcrib ad omncs ciuitatesludç,easç obfcdiïTe ac cepiffc, tcrram^omncm dcuaftaflf, fola Hierufalem tanquam tugmioloin agro rclida^qua'm ramen etiam obfede rat. Dinus Hieronymus preffius hoc hemiftichium legendumdicit. Vt)(n «V7iep^aa-ti/ ignominia iicl uaftitas l'enigt; tiartir.'ana'ci quot;'yporto fecus interpre* t3tur,Perfas qui ab Elam primogenito Sem,unà cum Caldeis terram Ifrael pofleffuros ait, cuius uetba adfcribetc nongrauabor.
riK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•'M vn
Decalua
-ocr page 35-PROP H. CAP. I
Decaluareamp;dctondereSic. Fgao-fox , ïrayra ƒ/« eft.Tcrram cnim Vatcsalloqul tur, utlugenriiim more, uaftitatem fud ci Ilium captiuitatem deflcat. Quorum mosfuit,afcifcerefibicaluiciem,rotidc^ recaput,abraderecrinesEzech:z7.Con fpergant, inquit, pulucre capita amp;nbsp;cine te,bradent fuperrecaluiciumamp;^ accin gentut facets.Hicre: i6. Hçcdicit domi^ nus: Neingredieris domûcôuiurjjiiei^ uadas ad plangendum, ne confoleris eos.amp;c.amp; morienturmagni amp;nbsp;parui, in terra ifta, non fepelientur non plan:# genrur,non fe incident, nc^ caluicium fietpro eis«
Dilata caluiciem tuam ficut aquila* Deuallationis eft amplificatio, Ifrael equidem omnem exuit ornatum, po* pulus captus abducebatur,ciuitates de# populabâtur,çquatçfoloiaccbant*rert.î conculcabatur, nihil pukhri,amcni ni# hilreliquumcrat.Vt Aquila quæ om# nes amp;nbsp;pennas amp;nbsp;plumas deponit, caïui ciem fibi terra dilatauit.Aquilam plane pennis exintegro denudaci teftatur Di# iius Ambto, in fermonedeinnouatio#
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G i ne fideli
-ocr page 36-IN MICHEAM'
ne fidelium. Auis hec,inquit,affïdua co mutationc habitus fui, longam ducctc fcrturçtatcm, amp;: uetuftate iam fatifcen# tibus plumis noua pennarum fucceflio nciuuencfcerCjita utdepofitis antiqui* tatis cxuuiis,rediuiua indumentotum natiuitare fc ueftiat. Vndeintelligimuj quod feneâutem aquilç non fenciunc mcmbrafed pIumç.Denouo ergofeuc ftit, Ói. pullulantibus pcnnis uetufta ma teriterumrenouatur inpullum. Pullis enim runccomparatur,quando radian tibus plumis, neceffeeft illi rurfum me^ ditari rudern uolatum, amp;nbsp;alarum olim exercitata remigia , ranquam nouella uolucris intra nidu pigra compefcere, quamuis illi fit uolandinotitia decon* fuetudinCjdeefttarnenillide pennarû raritate fiduiia. HadenusAmbro:Sic, ut diximus, Ifraelitarum terra, omni ot natu priuata, lugentium habitum in^ duir.Et fiait, uerno tempore,omnia eu florentjpratum ridere, ficlugere hyeme pratum didmus . K. Aquila altitudi^ neuolatus,ait,omnesfupetataues,qu( annodecimofupeuocéaëciscegionéad
fphnâ
-ocr page 37-P R OP H. CAP. n
37
fpheram ignis ufg? afcédit,atqg illic prç nimio ealore pennçeiusdepilantur,amp;: cxcidunt plumsamp;c.
■ j:.: '
CAP VT SECVNDVM
s
æ qui cogitant uanum S)C opefantur malum (uperledis fuis , in lugt; mine matutino faciunt illud, quia robur eft in manibus corum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;;
Concupierunt agros runt domos amp;abftulerunt,iniult;’ ria alFecerunt uirum fortem amp;nbsp;do mumeius, uirum Si hefeditatem eius,;f,
Vt Chriftus inPhatifcos auatos jfic« Propheca in;diuitesinuehit,auanda8C paupeiumopprcffionemexpjcobtat.In primo ita^capite Idololatrii qua pec* catur in Dcum,in hoc,quibus pecca* tumcft in pjoximu, exponir, poenam^ • pj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C J minatut
-ocr page 38-INMICHEAM
minatur. Væ iis,inqu»t,qui cogitantua na, ut mali opcrari poffint. Vana nomi nans ca quçfuntfcculihuius,fluxacum fint atq; caduca, nam omnia orta occi* d u nt au âafen efcu nt ■ ncc al iu d q nam animi afflidionem afFerunt fccum,S31o monetcfte. Npdurno/taqg tempore di uitesauari,donmm domui agrumagro iungcrecupïentes, cófiïium fccù, proxi mum quonam pafto cïrcumucnire ue* lint,meuntes.’Cum Deoloqui debe* bant, hoe enim tempus cfteris cutis ua^ cuum meditationi eft aptiflimii. Mox ill ucefcen te d ie,fu rgut, ad o p us fe accin gunt, ui, aftu, pbtentia, diuites magni pauperes opprimunt, circumueniunt,. ioiuria afficiunt, ut ca. fequenti,uer: n. latius dicetur- Concupiuetuntagros 6i^rapuerunr,amp;:c.Priotis uerfus eftinter prçtatio jOrtendens quç fint uanæ illç cögitationes. Nempc quonam pado proximum circüuenire poffint,fi non fraudeÔC dolo, emptione uel mutuo. Vi manu^ potend prgdia,agros, do* mos^ rapiunt,amp;;occupantetiam moe te intentata » txemplo fit dbi Achab, qui uc
-ocr page 39-PROPH. CAP, II
qui ut agrum Noboth Ifraelitç, queni , emptionis titulo acquirerc ncquibar, poffidcret,cofalfo accufatoamp;L inrerfe -öo rapuit.Htncóii Efa: inuehendo in diuitcs auaros cxclamat:Yæ,inquir,iun gentes domuni domui agrum agro. Er Hiercmias:Væ qui çdificat domum fud in iniuftitia amp;nbsp;cœnacula fua non in iuditio, Amicum fuum opprimer fru* ftra 8C mercedcm non redder eijôôc. Au diant hec facrificuli, nonni ôc nonnç auari qui faturari nefciunt, omnia rapiä» unt,ac fl foli habita tent terram . Vx di uitibus Chtiftus ait. Vbi nos uera. reddimus:Q.uia tobut eft in manibus eotum Heb: habet. iptï'p y?’' Kimhi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vw’? n'a ’iquot;’ ’’a
Quia eft facultas in manibus eotum ad opprimendum afFliäos ac pauperes. Cald. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Porto
Sepruagin : deceçti did io ne red diderunt. ädri Vft. ti^os ray Siiy
«vfàiy Eo quod non leuatûtma^ nus fuas ad Deum.
Ba ratione fic ait fempiternus.
C 4 Ecce
-ocr page 40-I N M I C H E A M
Eccecgo cogico malum aduerfus haue familiam^de quo non educe/? tisçeruices ueftras,necere(fliam^ bulabitisj tempus enim aflióliof nis çftt
Quia ditiores potentiores paupercs opprçflçrant,pôffcflîonibnsfpoliauc* fantjin feruhutem tedegerant,iniuna ^ffecerantjacdemuminterfeccrant, le^ ge talipnis, iufto Dei iudicio, eadem funtpçrpçffi. Domos ö^agrosillorutn Ùiimicqs poffedit'*, pvædçexpQfitifuegt; çuntjhoftiligladio eeciderunt, pars rcli qqa captiamp;inferuitinemrçdaaifucre, radem qua menfi funt menfura temen fum eis fuir» Super familiam hanç ^ttenuatio eft, non enim eos dignatus fuit ullo honoris nomine, non tribum, non populumaut gentem appellauir» (ic6i alibi. Familiâ, inquitjquam eduxi fxAegypto. Simul euerfionis facilitas Kmfubindiçat,
Malum de quo non educetiscerui* (çs ueftras. lugum feruitutis notât,à ÏÎ09 fuis Uiçibus colla fubduccrçnequi#
” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bançt
-ocr page 41-PROP H, CAP, ir 4t bant.Sic Hicremi ; lugum fcrrcum po* fui fupec co Hum cunäaruni gentium iftarum, nt fermant Nebucadnezer rcgi Babilonis ~ Nec ambulabitis etcâi, Oppreflifcilicetferuitnte,curuj,.capiti* bus demiffis. Eredi,libcrt, nuHo fêtai lutis iugo oppreffl,inccdere dicunt'ut;. E regione,affiifti curui, ad terram pro« ni. Abobus iugoalligatis firnilifudine mutuata,quiproniad tetram demiffis capitibus on era ttahunt. Haber portai hicuerfns pulchram antitherim,oppo* nit Deum Dei^ cogitacioncs,homini* buSjCorumc^cogitatiSjOppreffionipan |)erum,captiuitatem8ie,
IndieülojïmentatorjCarmê lu, gubre de uobis canet, dicet^: De uaftando deuaftati fumus , pars populimeicommutataeft»
Quomodo auferetquod melt;? um eft Reddentur asri noftri« Diuidet;»
Apud Veteres mufica tn fummo prc:^ dsfuitjignocans earn indodas babe*
Ç s batqç
-ocr page 42-4» IN MICHEAH batur,afFcâus mouct,iram prouocar^ lachrimas cxcutit diftraâos colligi fcnfus.Hinc non folum in conuiuijs, prçlijSjfed erianiinfunenbus adhibcba KK.Vt. Math.9 .Icgimus.Et Chriftus alibiaitt Lugubria nobis cecininms SC non ploraftis. Quarc propheta ampli, ficädo iram Dei aduerfus ludços conce ptam,inquit: Decifui eritis cundis gen tibus. Nam Lamétator nomine ueftro, propterinfignem deuaftationcm,lugu bre catmen componet, nt fpedaculo fitis omnibus hominibus ÔC uniuerfo otbi ( quod 'pty'Q fignificat ) dicet^. Plane deuaftati fumus, nihil reliqui no bis fadumeft. Pars populi mei commu tara eft,capta, abduda, terra noffra in coloniam redada,inimici earn poffide runt. Traduxerat filios Ifrael Affyriusin tertamfuam, Cutheis 6^ Babilonis ramfiliorum Ifraelad inhabitandum dedit, ex quibus Saniatitg ortunidui« xere.4.Reg.»7.
Quomodo auferet inimicus quod meumeft •: Peradmirationeminterro* gantquonam pado id quod eisinius . J, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hçrcdita#
-ocr page 43-PR o PH. CAP: ’ir 4j bçreditaïiumjdiuina prorniffïoneecfîe tityinimicusaufctrepofltt. Vanam fpë filtorum Ifiael à pfeudoprophctaru aa^ tieipij s conccptam notât. Vc Hicre: 7 • Teriipltini Domini Templum Domini clamabant pecpetuo, qnafi impoflibile effeèterra poffeeos perturbari aceijci co quod îemplumhabcbant. Er Hana nia Hicre. tS ■ inani fpcladabatludços dicens:Confregiiuguni régis Babel ait Dominus, diccbat.Pariter,captiubi fue tantjfalfifalfis prophetis, captiuitareni momentaneam forecredebanr, reditu fperabantjin carmine dicebant:Rcd* dentur nobis agrinoftri. Atpoftquatn diiiinooraculo prfdiäam,ac re ipCa dis oturnam captiuitatcm fote fcnferant, omnibus pala uidebatur,Lamentatoc irridendo canebat: Diuidet agrospla ne noftros, prçualuit hollis, adum eft. Accedit fcntentif noftrç Kim . Cogita* ba,interpretando inquit, Deum Bene* didum uclle nobisagros reftitucre nos ftros,ucrum inimicus prçualuit, eos dis uifir fibi v Porto Septuaginta hune uec« full! fie teddidere.
■ I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r(t^M7r(ô
-ocr page 44-44 INMICHEAM
•rxÄcuyra^'ee l/cTaÄxtTra^^^/ny, fittSHTS KCtliliiT^N^KiV ^Olvlca.iyVK iw Ó KUÄviruy «vjii/ TiP «?ros^i'^où,oi «y^tt nitZy (/lnijLi^(^nQ.y » Miferia miferi flifumus, pars populimeidtmenfa eft infuniculo, amp;:non eratqui prohibercc illü utaucrterctur,agri noftti diuifi funt.
Idcirco nocric, quitt bl funem mi’ttatin forcera, in ccetu Sempilt;* terni,
Prçdiâa Kimhi falforum pcophcta* mm nomine Vatern noftcum dixiffc çftimat,quicum fefalfos uidiffenr, dilt;» uerfum^a fuis uaticinrjs omnia fortita fuiffefinem, caufam prçcedenti carmi* ne depJoraffe.In hoçprophetam no* ßrum illis tefpondere, ac poenam indi* careait, Ncmpe illos non babituros ali quem com olim ex captiuitare teucrß ftierinÇquiindiuidundis agris fortent illis fit miffurus.yerum gecmanus pto* phetçfenfosjeffe nequaqoam uidetur. Pergituates noftecdeuaftationem am?? plificare itam^ DeiaducrfusfiliosdilTi dentig. Idcitco hoc licrfttcauffam.qua«*
' « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reconâis
-ocr page 45-PR O.P tt. CAP. n 4^ tecunâis gentibus ludibrio fintfuturi oftcndit.q.d.Quia domos Öiagros dû tipuiftis pauperumjcrra ucftra,agri,do mus erepta funt,pr(da fafta ; rcdnnsad earn non patebit, orbi eritis t pofterita^ tern non uidebitis ,eo quod orbos fccû ftis multos^necin populo Dei tillum ha bebitis locum,quod Sd in lege olim piç dixit. Leui.i6. Deut .is. Sic Saulis ,Hictf toboam,Hiehu pofteritas omnis fundi tus eradicata fuit.Et decern tribus in tec tarn fuam non rediere . Ex captiuitate Babilonica ludeorum admodum pau:« ci,aliorum refpedu,cum lehofua.Zoro babel, Efra, Nehemia terram fuamin^ troieruntacpoffiderunt. Demum quia Chtiftum filium Dei reiecetunt, Roma nus miles terram promiffam, captis,di uenditis, difpetfis in uniuerfum otbem ludjisjfortitus eft atij poffedit.
Nolite prophetare, propiietas* bunt. Nolite prophetare hçc,coti fufio nos non apprçhendet ♦
O domus laecob, abbreui'atug eft nc
-ocr page 46-ÎX -IN MICHE AM
eftncfpiritus Sempitcrnif Non;# nehgc funt opera eiusC nunquid uerba mea benefadêt iuftc uiuêu Ç’
.lAS’a-'^ó 5,0’’ 'k'?
quo 11 fus fuit uatcs noftcr ftillaiiit propricfignificat, proloquiamp; prophe tarefumitutjteftibusEfraamp;Kini.Nâut pluuiaad terratn ufc^ eam irrigando de fcenditamp;fruâificat. Sic uerba ad aures ufc5peruenientes,animum,fiatrentuin inuenecit Jecundiorem reddit.Sub per fonaimpiorum igitur nates ait: Nolite prophetarc. Veritatcm quippeaudire recufanr, necdifciplinam fufcipcreuo^ lunt.Efa.30. Populus eft,ad iram prouo cans amp;nbsp;filij mendaces, filij nolentes aiP dire legetn Dci,quidicuntuidentibuS nolite uidereamp; afpiciétibus nolite afpi=* cere nobis quia refta funt, loquimini nobis placentia. Sic ddfilijlehuda, qui in terra cçteris abduâis, captis,reliqu» manferant, Hicremiam ^udire noie-bantjdicentes.MendatiûloqueriSjDo^ m'inus non mifit te ôicMagis enim ho mines
-ocr page 47-PROH. CAP. 11- nbsp;nbsp;47
mines, nt natura côparati fumas, tene bras 8^ mcndatiû lucem 8C ucritas» tcm diligunt. Hinc etiam in pœnam fpirirum crroris,mcdacij, Deus immic tit'3 .Reg.ul. amp;Ro .1. DiuusPau ca^ demratione,gentcsin reprobumfen^ fum traditas fuiffc,ait. Hieremias de* niijjamp;fcamp;uerbum Domini irrifuiluî» dcis fuifféjCÔqueftus eft. Faâus fum,in quit,in dcrifuni rota die. Omnesfub* fannantme,quia iamolimloquor,uo cifcrans iniquitaté, amp;uaftitatcm dami to,amp;faâuseftfcrmo Domin mihiin opprobrium amp;nbsp;derifumtotadieô^c.
Q.UÇ plane temporibus noftris da^* nus uidcte licet. Veritas ptofligatut, Verbum fempiterni prohibetur,prohi^ bentur ôd miniftri, ne quid aduetfus hu manas traditiones uel dicant,aut doce^* ant,taceât,humanamagnifaciâtprçdpi tut. Eftigitur lenfus. Nolitenobisfu^ tiira prediceremala,Sempiternus uos non mifit, foline uos, reliâis cçteris, fpititum Del accepiftis r nos ne gratia omni deftitutiî' Ctuibus Dominus re« fpondet:Ptopbetabunt. Velis, nolis
Verbum
-ocr page 48-IN MIC HE AM
Verbom dominiaiidtrecogcris in cöH^ demnatîoncm , etiam prophetis ipfis prophetandi monos recüfâtibos.Nam etiam Hicremiasipfejfctaciturom fibi propofuerat, at fc contincre fpititu af« flatos i ncquibat Vt cnim ignis crupit, fcrtiarinefcitiSicoerbomDominijpro# filit, flammam fufcitat abfcohdi non poteft, Miete. lô.Rorfosilliî Noliteno# bis hçc prophetare cottfufio nos non apprçhendet j terram perpetuo hçredi# ratio ioreot Deosptomifitjpoffïdebi# mos.
O Domus laëcoS»
• * . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.15
Bifatiam hic locus legitur. iri Kimhi,demôfttan d», acnocandi uim habere ait, quéimi# tatifumos.R. Salomon notamadmis’ rationis effedicit, pérfçgol pondatum, infauoré fequentislitçre gotturalis Kquot;» Senfos eftigitur. O tuquÆdicerisdo# mus laëcob at non es, pattern fide non refers, degenerafti, inane obtines no# inc,falkris ,uanis fpebus falfi tefeduxe# te prophctÇjpetfonatum acceptor Deus noO
-ocr page 49-PROPH. CAP« II 45)
tion eft, externa non moratur .Dicitis porro ;Eft nefpiritus fempiterni abbre* uiatus r poenituit eum promiffi f ant infirmior faftus , protniffa feruare ne* quit f NÛ hçc ftudia Dei,ut perdat,cuins opus eft feruaret'SicHanantaamp;Pafliur apud Hieremiam, Sic falfi prophetaî Achab perfuadebant. Quare fcriptura perpetno falfos prophetas monet efle cauendos.
Nonne uerba mea.
Refpondetdiôç domui lacobVateS, nomine fempiterni interrogatione,qug uim conuincendi maxima habet-Num Uerba mea benefacient iufte uiuenti e Seruantibus 62 cuftodientibus prçceptâ mea, terram cum omni benedidione promifi ,non tranfgrefforibus legis, Ab tahç 82 pofteritati eius-At uos fill) Abra* he non eftis, noneni'm apelles,carne circumcifi,fed fidei imitatores, fpiritu, non manu circumcififilijfuntAbrahg, 82 ueri Ifraelitç. Nolite nano nomine gloriarijuosi^ palpate.
Siuero nutnotamadmirattonisred did etis,minacum 82 promiftionumin
D lege
-ocr page 50-0 IN MI CHEAM
Icgefaôarom refncatio erit .Num difla domus Iacob, quçhoc tibi nomen ufuc pas,diccnsf Numdomus Iacob fum, immota permanebo.Eft ne fpiritus Do mini abbreuiatiis gt;: infirmior ne Deus faäus f Refpódet uates :Q.ui Cananeos proprer peccata eXpulir, tibi fi in ui)s eins ambulaueris,eam conceffit,at cum «adern amp;nbsp;grauiora admittis peccata^ numterurfus expellcre,acinimicistuis earn tradere poterir cNum amp;nbsp;hçc opera funtacftudia Deif puniretranfgreffo^« res, in impios iram efFunderefuam-Ser Uantibus uero precepta Dei, promiflioi* nes amp;nbsp;faâçamp; feruatçfunt iRedit tarnen cum priori in eandem fententiam.Subi ta perfonarum mutatiojquç in prophe* tis ftequens eft,difFicultatem parir.Sep«* luaginta, Hiero. interprçte, hos uerfui fic reddidere.Nolite flerelachrimis, ntf queplorctl’uper his,nonenim abijciec opprobria que dicit. Domus Iacob pro uocauitfpiritumDominiSihçfuntadi* inuentiones eius, nonnefermones eius bonifuntcûeo,8ircâiambulaueruntf
-ocr page 51-PROPM. CAP. It ,1
ui^ rvTOia , i XTraxriTcù oy»-
Aiyce^ oiKO! (ccmdiS 7r«ctogj,/(rt nutiU tici Kv^tÿ à r«v[ci Ik i.TriTttf/l'cviiàla Kv[iil AÓyoi lJ^^T Kvjii o^doi
Noii!:eflcrc:falforum prophctaruni confolatio ,qua uulguni confolaban^ turjnaniqjfpe laftabantj cffcuideturj urHanania apiid Hieremiani fccit.Do:^ mus Iacob piouocauitfpintûDominiî Refponfum eit, quo deuaftationis cau:* fa redditur amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Ec hcri populus meus, ficut I'ni micus, ut alius alium uefte fpolia^ ret * Gloria cum qui eonfidenteP tranfibat denudafi:is,ac fi c bcllo fix gitiuus eflèt reuerfus ♦ 'pi'ù'a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’gt;^2^
nü3
Kimhi. EfraSóóalomou.Heu.'
Caldeus reddiderunt
id eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idem quodquot;s’\n in
icrprçtcSalomone,
Plurimum ludçi de nomine Ifrad ,1a«
D » cobpCoi
-ocr page 52-IN JMICHEAM
cob promiffionibus Dei,falfi à pfeudo* prophetis glonabantur, ut ctiam india» gnabundi aducrfusChnftum,filios 82 Dei amp;: Abrahç,necexadultcrio natos fe iaäitabant Phaiifei. Qua fiduciafreti, minus ucris prophetis credebant, libf^ rius peccabant,quiduis committebant necpellièterra poffe unquamfibi pro^a mittebant, Deum facrifieijs placatum iri, fide charitate neglefla. Quare uates rurfus , iniuriam, pauperum ops’ preffionemjCótempta lege, exprobrar, peccatum,pœnam^ illisinfligendam oboculos ponir.q.d. Defamiliajiege, iuftitia amp;probitate,gloriaturpopulus meus,fepalpat,fibi^blanditur. Etheri ( fiueèdiuerfo ) infurrexitipfeaeftetit, animo hoftili,alius aliuminiuria affia» ciendo,nam pauperesfpoliarunt, nosopprefferunt, bonoreamp;gloriades’ nudarunt, ueftimenta rapuerunt, pi* gnora ui edomibus inopum contra le* gem Dei abftulerunt, fratres hebrços in feruitutem redegerunt.Etquiconfidcn ter, nullis expeftatis infidij s prçtcribanc deprgdebantur, teliäi nudi,tanquam
-ocr page 53-P R o HP. CAP. II Ji fuga è hello dapfî,uita fcruata,rcucrtun tur.Eadem per Hieremiam ludgisuitia obrjciuntur.Omnes,inqHit,auaritiç ftu der, à minimoufq; ad maximii, pauper opprimitur,caufa uiduç non iudicatuc neçgadaurescaufa pupilli peruenitamp;c. luftoigitur Dei iuditioeadeipfifunt perpeffi .lllud,Gloriadenudaftis,fiibi ta perfonarum mutario, emp hafim ha bet,amp; indignantis eft affeâus. VoSjin^ quam,propter ueftem,fpoliaftis amp;nbsp;om ni honore exuiftis fratres ueftrosmife* ricordia 8ó omni charitate negleäa, hu manitatisobliti.EtquiaeiifdenosIabo ramusuicijs,eademnos pœna manes' bit:Septu3ginta fie habent.
Koi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o Actos amp;s tX^Çetp «rrfc
n,Kctf’ti/xi'TC T«î ä^luj»s Kvlv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«cJ)^Ai(Qctl
o-vvf^c(i(x.äl^ TToÄt/iv. Q.UÇ fic Hiero. red didit.Et prius populus meus inimicicijs teftitit,contra pacemfuam,pellem eins excoriauerunt, ut aufertent fpem con^ tritioné belli. Ab Hebrço multum uari ant,quid fibiuoluerinthaudintelligere poffu j nifi forte fubindicare uolucrinc
D - 3 filios
-ocr page 54-IN M ICHEAM filios Ifracl plus nimio fuis credidifle ijiiibus,rcfl:itille DeOjCaufa intentiis fui fpi(re,acbello contdti omnem eis ab* ktani fpem fuiffç.amp;c.
Vxores populi mei, è domigt; bus delitiarû expuliftis, de pargt; wulis earumtuliftis gloria meam.
Akerum illis exprobrat uitium ,adul tcriuinfcilicct. Vnufquifij iieftrum pro ximi uxoreni adultecio polluit, hinc repudiantur , cuius nos prçbetis eau* fam, quibus cum in delicijs olim uiue* bant. Delitiçnam mariti uxor eft. Idem E::ech-33.Vnus, inquit, Abraham, ludçi dicebant, terram polTedit. Nosautem multi fumus, nobis data eft terra in pof feffionem.Idcirco dices ad eos: Hçcdi* cit Dominus Deus : Quia infanguiuc commeditis , amp;oculosueftrosleuatis ad immunditias ueftras,0ii fanguinem funditis, nunquid terram hçreditate poftidebitis rStetiftisin gladijs ueftris, feciftis abominationeSjUnufquilq} uxo tern proximifui polluit, amp;nbsp;terrampof* fjdebitis f Et Hiere.j. Saturauieosdi t|iwc|iaci funt 6^ in dpnio tneretricis lu
-ocr page 55-PR o P H. CA P. H /
Xutiabâtur, cqui amatores in fœminas Kcmiffari] faaifunt,uniifquilt;5 adjuxos rem proximi fui hinniebat, nunquid fupçc his non uifitabo c dicit fempitcr* nus. Et in gçntc tali, non ulcifcecur anis mamcafHuic fçntentie accedunt,Efra amp;Kimhi.Qui per paupcrcs intelli gitamp;çgçnos ’'’ay^inqait,Q’\ns;j?T\ ’□n R.Salomon uero, Vxores populimei expuliftis:Hoc elt. Maritos intetfeciftis, uiduas uxores reddidiftis. Vt de lehbia kim Ezech. tplegimus. Incedit inter le ones,amp; faâus eft Iço, didicit prçdam ca pere,ôihominesdeuorate, didicit ui* duas facere, Ôê ciuitates earuna indefeta tu ni adducere, mutuis enimcçdibus SZ innocentû (anguine defedarüt terram*
Et abftuliftis gloriam meam.
Gloria Dci,tefte Kim. Coiiiunâio eft uiri amp;nbsp;mulieriSjUtfruaû ferât,ô£ multi;! plicétur,e3 enim ratione, de colla Add millier creatafuit. Hanc auferunt cum adulterij caufa uxor repudiatur, pro» les non generator, ob peccata mulieres ftetilefcunt, uuluçclauduntur, benedi» ôionisloco,maledi^îo,ut in lege Deus minaius eft j immititur, terra deuafta*
D 4 tur
-ocr page 56-fé IN MI CHE AM tnr,populus in captiuiratem abdncitur, hereditäre fua Deus priuarur, nomen Deiingentibiis plafphematur,ParuuIi qoiut tefta noualege Deiimbuidebe;« bant neghga'nnic, patiuntur fcandala, refte uates nomine Dei propter adulteis rium,gloriam Dei füblatâeffe,conquer ftuseft. Diuus Hierony • deuaftationc terr? amp;nbsp;ciuiratum, quç fub iixorum amp;nbsp;fi liarum nomineiieniunt, utEfa.ji. Mu^ lieres opulentes furgite amp;c. intelligir. Ab infantibus gloria eft fublata .Pfak mo .136. Quomodo canrabimus cantif cum Domini in terra aliéna c
Septuaginta de perpétua captiuitatc huncuerfum intcllexerejficenim red* diderunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
t^tcc. TSTO »y0V(i.iV0i t^OV aTTO^fi' tph(3.vT^\.K~lamp;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kvläy Jtt«
TTOyuf« t-sriT/zt/livycefcc
iyyttrxTiOÿio-ty cùuviois. Duces populi mçi proijcicntucdcdomibus de liciarum fuarum, propter malas inuen^ liones fuas eiefti funt, ptopinquatemó tibusæternis.
Swrgite, abite, noil eft h^c regt; quies
-ocr page 57-PROS'H. CAP. II quies, propter imhiundidäm de^ uaftaberis, corruptioneualida »
Nonimpi)s,legem,fedus,padum meu non feruatibusjfcd pijs in uijs mets ambulâtibiis tend banc promifi,§2 iure hgrcditario poffidcdam tradidi, at uos peccatis iieftris eâ contaminaftis, irritû paâû mcûfeciftis .Surgiteigitiir,abite, hgc tequies ueftra non eft, deuaftabimi ni,ualida forti^ deuaftatione,perpetua captiuitatc. Alluditad illud Leuiti.xo. Ciiftodite leges measatcj iudiciaôifa* cite ea^nc amp;nbsp;uos euomat tetra,quâ intra turi eftis.Et Deut.4. Teftes hodieinuo# CO cœlum Si terrain, quod cito perituîî ri fitis de terra,quam tranfito lordanein irabitis amp;c. Vbi hebra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de=
uaftatione ualida, Septuaginta dixere.
iJlivàs (AiÛkovÎos. Fugi^ ftis nemine petfequente. Vt eft Leui -16»
Si uir quifpiam eflèt, qui uana loqueretur,mendacia proferret di cens ,prophetabo tibi, ad uinum, inebnare, profedo populo huic D ƒ accepts
-ocr page 58-fB IN MI CHEAÄ acccptus effet propheta»
Reeufabat populus audireprophe* las fc corrigenteSjdiccbant enim;Nolt* te nobis prop hetare ôic, ferre enim le«“ gem Dei nequibant, fua quçrebanr,pla centiaaudire ciipicbant,prurientes ha«* bebantaureSjdiligebantmendaciaJgi«’ tur Vates animaduertens populumdi* ninis preceptis furdas prçbereaureSjab« îjcereueritatem,ploransuiceslfraelitiçi populi,exclamat: Vtinam quifpiâ effet quiuento loqueretur, mcdacia prçdi* ceter,lftaannunciaret,quiduispermitte tet,utfccûdôlibidincuiuerent, dicens ; bibite5inebriamini,gaudetc. Dominus dabituobis requiem in loco ifto, hune prophetam agnofeerer, ilium magnifa cetent. Noh mequi ueritatemdico,ua luntatem Domini annuncio. Hij futlt falfi propheræ,quipaccm promittunt ubi pax non eft,Hiere. 8.Et dicunnNon uidebids gladiqmö^ fames non etit in nobis.Hiere.ij.Nee mçdiocris pœna eft,acirf Deiindicium falfos immiterc prophetaSjUt teftatur Deus ipfe Ezech. gt;4. Ptoptetea alloquete eos, inquit, die ad
-ocr page 59-P R o P H. C AP. II ff die ad cos. Sic dick Dominus Deus: Quicuncgdcdomo Ifraelafccndercfc^ eerie Idola in cor fuum, QC offendiculu iniquitatts fuç pofucrit contra facicm fu am,öiucneritad prophetam,Ego Do^ minus refpondebo ipfiuenienti in mul litudinc Idolorum Riorum. Et.i.Reg, ul,AchabMichcamaudircnokiit,fallis credidit prophctis,amp;in bcllo cecidit. Eadem D.Paulus uaticinatus eft; Nam tempus eritjinquit, cum fanam dodri^ nam nonRjftincbunt,fcdiuxtaconcu* pifeentias Ri3S,coaceruabunt Rbi dodo teSjhi qui prurientes habeqt aures, amp;nbsp;à oeritate l'e auerterunt, ad fabulas con^ uerfi amp;c. Quod ÖL nobis contigit qui traditionibus hominy, Euangelio plys credidim US, Huie fententiç Septuagin. Ribfcribereiiidentur. ss-«« 4-iv tf^S gt;nbsp;isttÄKfilt;roi öf ö/i/öf/ iy {iiäult;riia, ÿ tgai bti TÜÇ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Äxv tvtv . Spi*
titus mendatium ftatuit ,ftillantes ad uiniim amp;nbsp;ebnerarem, ö^crit exftilla po puli huius . Vbi Septuaginta pofucre lsxÄ«filt;roi . Heb. habet p,'''!!?«.Quia l^opulus placenda cupiebataudke,de (teuii
-ocr page 60-6o IN MI CHE AM crcuit,fpintus cis anucfare mcdacium, idco falios illis pcrmifit pjophetas,qut ad uinum amp;cbnctatcni indtarcntjOm nifecuritatcpromifla.
Quod nos rcddidimuSjUanaloque# re. Heb . n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Adagium eft,
Anibulans ucntum. Vt apudnos,loqui ucnro,Innento pifcari:eftautcm,ua» num ducere uitam loqui menda# cium,quodenimfequitucproue[bij eft intcrpertatio,ncmpc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Ideo
uana loqui intcrpretatus fum *
Congregando congregabo Ialt;’ cob, totum tecolligedo colligâ,re liquias Ifraeluna pona, ones ficut Bofrah, utgregem in medio cauig (uç, tumulcuabûtprç hominibus» Fradlor (èpiû prçcedeteos,perrii pent,amp; trâfibuncper porta acegre diêtur per eâ,rex eorû prçcedet cos 8d ièmpiternus in capite eorum »
Bifariam hic locus interpretatur. Pri# mout cohç£catpcioribus,nempcutfit quafi
-ocr page 61-P R o P H . CAP . Il ét quafi rclatio, falforum prophctacum, uaticint) jquibusamp;mox ca.fcqucnnin teritûminatar, cô quod blaiiditijs fed« xcrint,amp; pcccarclibcnus filios Ifiael fe^ cennt,pfophctantes fub nomincDei. q • d. Hçc dicit Dominus : Congrcgans congregabo Iacob amp;c. Sic Hanania de Gaban. Hicrc .28. aatidnatus fuit diccs-Hçc dicit Dominus cxcrcituum Deus If racl.Contriui iugum regis Babilonis, adhuc duo anni öó ego referri faciam ad locum hune omnia uafa Domini, quçtulit NabuchodonofarrexBabiloa nis deloco ifto. Si. tranftulit eain Babis= lonéEt ptophetç Achab dicebant : Afcé de ad Gilaad Si Dominus erit tecum J. Reg.ul. Profperaetenim fern per prç# dixetunt,aurâ^ captabantuulgi. Porto amp;nbsp;fiprofpera prçdicere nonnunquam uidebantur,diuecfum tarnen fçpeacciîâ dit,ea quç predixerant euenerunt, amp;nbsp;uc dixi prçter uoluntatem contrariuminalt; duxerefinem. Vt hocloci uidete eft/pe rabant hoc uaticinio predici profpera, infcclicia cûobuenerintuniuerfa.Nam ptæ timoré, imminente ultimo pericu«« lü/an
-ocr page 62-It» IN MÎCHEAM lOjtanquâones in caulas, reliqm'elfracî in ciuitates muniras fugierunt Sii. congre garifuere. Fradorfepium prçccffitcos. Noâu portam apcruerunt, per hortum rcgis fugaminiremcditarunt.Preceffir Sedcchias rex fugientes. Aderatfempi=’ ternusin capite,qui eos tradidit in niai» nus Caldçorum.4.Reg.ul.Eftuero Bof rah ciuitas magna, populofa, pafcuis ubcrrimisjpecoribus muitisgaudens« SicKimhi. Q’i'AK’« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T\“\y3
Huk fententiçatiÿ interprctationi Eftit amp;Kimhifubfcribunt.
Alt) uero,ut Diuus Hieronimus amp;R.' Salomon, diuerfamfequûturfententia. Mos prophetarû frequens eft,!n elefto»* tumconfolationcm,minis redemption nis promiffïonc inferere.Eteritfenfus. O lacob,falfiprophetç,impiisfummâ fccuritatem ôô fœlicia quçcj promittût Ego porrotequiuerelacobes congren gabo : Ego fempiternus Deus patrum tuorum,te inquam torû, quocuni^ fpat fus fueris,colligâ,reliquiç namlt;5 Ifraelis fecuabuntut. Vnà ponâ eum; Apoilron
phecft
-ocr page 63-noH. CAP. II?
tJbccftjnonabftjemphafi.Inouileunu adducani lfiaclcm,rexunusfuper cum tegnabit,amp;paftör unus.Imo ipfc ego muri ignei loco ci ero, habitabit^con* fidcnter,amp; qui cumtetigeritjacilius pu pillam occLili fui attigiffet.
Ne porrode pccoribus mcntioncm fieri credas.Perftrepenromniâexmulti tudinehoniihum,factie^uiri Ifraelirç fideles omnem numerum amp;nbsp;ftcllarum coeli, arenç^ littore maris, ûipcrabunr, lerufalem deniiçabfqç mûris inhabita^ bitur. Non enim in ludeçangnftrjs tana tummodo notuserit Deus, fed in unis uerfo orbcterarrum . Prçcedenteos qui uiam parabunt,femes ô^tribulosexci«’ denrcSjfabri lignorum cæfores ,ac foffa ri),quiafperain plana, obliqua in teda ^iiertet,ficutdeIoanneBaptifta,prophc tisacapoftolislegimus. Er perrumpet teXjChtiftus macerie dienens, ex utroiÿ populo unû faciens, principem mundt huius eijeiens, portam qua ingredien* dum amp;nbsp;egrediédum fit, apenens,incu^ ins capite ell Sempiternus. Nam caput Chrifti Deus, m quo omnis diuinitas corpora
-ocr page 64-64- IN All CHE AAI corporaliter habirauir,acPcusipfe cnn âacû quçin cœlistum qiiç in terris fibi recôciliaLiit,qua de re infra .ca.4. latins.
R.Salomondeliberationeàcaptiui’« tare Babilonica fub Cyro 8^ Dario fada intelligit. Ducibns Zorobabel èL leho? fua,fpiritn Dei, ludgi in terram fnam funtreduâi. Caldçusparaphraftesde liberatione perMeffiam faciendameft interpretatns hoc uaticinium. Congre gando congregabo nos. O domus la# cobjomnes uosappropinquate facia, reducam captiuitatem ueftram, reliqui as Iacob, unà ponam eum, tanquam ones in medio ouilis, amp;nbsp;gregem in me# dio caulæ ftrepentprçmultitudine ho minum-Afcendentante eos liberatores amp;i'ex duxerit in capite eorumjnimi# cos eorum perdet,qui eos afïjixerunr, fubiugabit munitiones fortiffimas,ciui tâtes populorum poffidebunt, etii rex eorum in capite illorum. Si. uerbum fempiterni auxiliabitur eis. Manifeftif# fimede liberatione, quçuere perChti# ftumferuatoréimplendaerar,Ioquens. SedCaIdgnm adfctibcrenon pigebit.
-ocr page 65-P R OPH. CAP. Il éi w
K'U7’'i'2 Kû'ca
Kquot;gt;s'ü? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«’3'^7
K15?o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K'^nzi
'^^^QVûT^ KV'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
gt;:î V’=^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?'??■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Kwr.*«
^'3’A'a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«r-Ta-^v^a
VT^''? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’''pÿ'îi
K’^Ta;? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r^^^T'va'^a'ß?’'aa^’\
’'*sa -\ava l'^n^a'p’a ’'■n'’\
'4*\rkAj?aar\‘T»‘'A.s'^’)a-quot;!a’\ pnquot;’^ Septnag. huic fermé fcntentiçacccdunr* Xiwctyhn'iit/as (rwuctySr/arîlouïxKÔùè acto tt« vtjj^ fcKlt;/'%^fl/xi(/ôî ^Kd^^oiiOi ris KcclaAiit ‘nms 'ramp;ïcr^cigt;t7^!jS^ to kvt'o^ ûiiQuKt tIuj KTrÓsi^OlfHlJ àvTÙ^ .WS7t^oJictTCtlt;Y^
lt;amp;ƒ 7roiiJit/iop liitrcü KciTH! âvfàn/, tjt-Âovÿfxt if «Va^ilTTüli/ . Ùyce^vâl (fit« T»! t/ltxKO7rîis,7[^o -^oaùiTrÿ Kvfät/ J''itxo^« ty (AtHK^Op TTVhbjJ-,^ ifuASdlJ lt;/iî «VTflÇi »(ga ifüKdiy 0 ëxir/ÂiÂ/^ xu/ó^i' Ti^oirca TTV «vjdû^ . ó Jï Kv^tos »yna^x/ QuæD.Hieronimus fiercddidir.Con« gregandns congregabitur Iacob cum omnibus. Sufcipiensfufcipidrcliquias ex IfraeL Ponam auerfionem eorum ficut oues in tribulationem, quafigrcf
E gem
-ocr page 66-IN MIC HE AM gern in medio cubilis corum,cxilient ex hominibtis . Afcendc per diiiifio^ ncm. Ante facicm eorum diuiferunt, amp;tranfiuerunr portam,amp; cgreflifunt per earn, Sicxiuitrex corû antefaciem co rû, Dominus autépiincepscorûerit.
CAPVT TERTIVM
* Audite quefo r S priniores Iacob S^prin Cipes domus Ifrael .NiJ quid ueftrumeft feire iudicium Odio habent bonum,diligunC malum,excoriant eos, carncmeolt;’ rum deradunt ab oflibus eorü» Comederunt carné populi mei, pe lie eos denudarunt,ofla eorU confregerunt, in frufta concide^ rüt cocoru more,ac Ci in Icbete, aut carnes eorSin olla eiletcoquedf» _Tunc clamabuntad Icmpiteri*
num.
-ocr page 67-P k o HP. c aP. III èf num,amp;non refpondebi't eis5amp;: ab fcondet faciem fuam ab ciSjqucm^ admodum ncquitcr egerunt in ftudqsfnis»
Redit poft confölationem piorunij, ad princtpnm ac potentioru cori eptio* nem, qui cgenos amp;nbsp;pauperes fumma iniutia affeecrunt,8^ itiuchit in èos rans quani in fonteni óó capita oinnis malt, ludicum niunus eftnoffediuinamuos luntaté,cuius cxecutores funt conftitu ti. Ex.iS.Deut.t.Ro.ij.HincIofaphat.i. Parali.19. iudicibns precepcrat,dicensk V'idetc quid faciatis, non enim honii* nis cxeccetis iudicium, fed Domini, Si quodcuni^ iudicaucritis in nos redun^ dabit, fit timor Domini uobifcumjôS cum diligentia cunâafacite, Non eninl eft apud Deum noftrum iniquitas , nec perfonarum acceptiOjncc cupidd munetum amp;Ci Hi ueroinuertecant cunäa,non officium fed dignitatem, non munusfed tyrannidemfibiobues niffecredebant, Ria, nonquæDei aut proxiinijquerebanticumaufteritateimi
E » peca
-ocr page 68-lt;8
IN MICHE AM
perabant jpropriam cxpJentcs uolunta tem. De quibusEfaias ; Quomodo fa* äacftmerctrixfiddis plena iudicij flu* fticia habitauit in ea ,niinc{autem homi cidæ. Argentum tuû uerfum eft in fcori* am, uinumtuu mixtum eft aqua. Prin* cipes tui trafgreflbres,focij furû,omnes diligunt munera, fequuntuc retribu* tiones,pupillo non indicant, neccaufa uiduçingredituradeos. Et Ezech.cla* matzPtincipes eius in medio illius,qua fi lupi rapientes prçdâ ,ad efFundédum fanguincm,amp;ad perdendasanimas, auarefedando lücra. Quomodo uero paftores conftituti, gregis curam non egerint, fe quçfierint, cunda ra puerint, idem uates conqueftiis fuit ca ^4. Hicre. ca.iî, Ipfi ergo male eumuiuant ,fatili me ignobile uulgus ,ad imitationem, ad quod etiam natueft , prouocant, in uitantatç trahunt. Sed audiamus pro* phetam ipfu. Audite,inquit, principes Iacob, Num ueftrû eftnofleiudiciumc' eft,inquam,munus ueftrum, indicate ) iufte, legem Dei din nodu^ manibus tetereafecunduin Dei prgceptum cuius
geritis
-ocr page 69-P R o P H. CAP. iri é9 geritis uices. At,odio habentbonum. Subita hçc perfonarû mutatio ,empha:« fim habet, refpondet fibi uatcs, fecum loquitur .q. d. Quid dicani gt;: Odio ha«' bent bonum jdiligunt malum, qui iuf:* fuamp;cxemplofempiterni, defendereut duaSjtueri pupillos,aduenis,pcregnnis potrigere manus debebant, mifetos ex codant,fubftantiamauferuntjpauperi:* bus reliqui nihil faciunt. Carnem eoriî dénotantes utcibû panis,fpem deniçp etiam uitæ omnem adimunt. Quod air, pellem ditipiunt. Hyperbole eft cû tnetaphora, qua inexplebilê principû auariciâ ôi. tyrannidem non fatis expri* mere poruit. Mutuata fimilitudineà uc narotibus ôi coquis, qui pellem detra* hunt,carnemin frufta concidimt,offî bus quibusdam abie^is,concira uero re integrari nequeuncSic illi pauperes op primebant, iniutia afficiebant, fangui«» neminnocentem,fublatis omnibus di uitijs,effundebant,omnetn^tccuperâ di uireSjfpem egenis adimebant.Mecaf phord Caldçusparaphraftes exprimit, pet pellem ÔC. t^tné diuitias ac fubftan^
E J tiam
-ocr page 70-J N MI CHE AM tjam, pcrcondfioncrn, opprcffiQiieni pauperum intelligçns.
Tunc clamabunt. Tunc, cum inimigt; eus obfidione cos dnxen't,armata ma* nu jiicmfioncsfcceht,terramdcuafta* uerit, ceperit, eosepuindos abduxerir, lunc inquam clamabuiuadfcmpiter* liUjS^nonexaudict cosauertet facieni fuam abcis. Tintithefis eft. Principes, paaperum, cö opprimebantur, clamo ces non audicrunt,caufa uidu$amp; pupil* li, no ullumapud illos habuit locum, ad clamorcs corû Dcusfurdasaurcs prg bebir.Spoliaruntcgcnos, Deus cosom ÏM priuabit honore.Effudcrunt fangui ncm innocétem, hoftili gladio ipfi peri bunt. Hçrcditate fua pau pcrcs d enuda tunt,amp; ipfi terra promifla quam iurc hgreditario pofTidcndam acccpcrunt, cxpellentut.Nequitercgcrut omnibus fuis ftudijs, irridebi'itur ab inimicis,ca* dcqîquçipfifcccrûtalijspariétur.Audi* ant corde pcrcipiant hge tyranni no*, ftri, nam fi non rcfipucrint, maior cos ruançbitpopnd,
Sic Iq?
-ocr page 71-PROPH. CAP. Ill
7»
Sic loquitur fempiternus, ad prophetas feducentes populümo um, mordentes dentibus fiiis amp;nbsp;prédicat pace, ÔC qui in 03 non de derit quicquam , aduerfus ilium iuftruunt bellum.
Propterea nox uobiserit pro uifionCjtenebrç uobis eruntpro diuinatione. Et fol occidet fuper prophetas iftos,amp; caligoeritfui» pereos indie.
Pudore affîciêtur uidentes,8i erubelcêtdiuini, omnes facie ope rient,quia refpÔfum Dei non eft, Fâlfis prophetiSjin quos prgfcnti cas pitc omnis mali culpam uates rcijcir, perniçiofius excogitari nihil poteft. Nâ promitcendo pacenijpeccatorçs fecutis orestcddunt quo minus de impietate teuocent pedem. Quod têpore noftro luceclarius uideieeft.Ciuid peftilcntius excogitari potuitunquâc'Quid peccaii
Ê 4 ditna*
-ocr page 72-IN HI C HE AM
di niaiorem prçbuitlicçntiam in pec# catis fecuritateni f ampliorem in proxi mu grafTandiaperuit ianuam ,parauit iiiam lndulgentijs,miffts,percgrina? tionibns amp;nbsp;his fimilibus. Hine cçdes, ufurç,pcnuna,iinpon:nrç,deccptioncs, inccilus,amp;omncmalum,ortmn duxe# re. Crcdicum enim fuitjdifpenfauoni^ bus amp;nbsp;indulgenrijs, pro quouisetiam atroci,rnaxiino,non nominando uitio Deuni placatumiri, Sicfalfis prophe# tis Achab.j.Reg.uLlechQniaSjScdechi as,cum uniueifo populo feduâi fuerç. Hine cciâcapnfuccunr,abduâi:Hiere, ;i8.Caucndi Tunt ergo, ut nos Hi ere, adgt; monetjfalfi prophet?. Vos ergo nolite, inquit,audireprophctasucftrQs,8lt;:di pinos,amp; fomniatores, qui dicüt uobis ; nonferuietis regiBabilonis, quiamen# daciuni prophetant uobis, ut longefa* ciant uos a' terra ueftra,3ê eijciantuos ut peteatis-Et Ezech ij. minatur eis interim fi’m.eo quod uanitates cordium fubua ricini) nomine prçdixilTent • Deni^ôi C/hriftus 3d Apoftolieos eiTe cauendos bQn4tur,Mat}ï,7- j.Pçt.?. » TinK4-8dc.
Morden
-ocr page 73-PROPS. CAP. ni 7, Mordentes dentibus (In's*
Vel quod prçdicando pacem uulne* ra in fera in, p cccan di o cca fio n cm, fecu* riate,prçbendo.Proucr.îy.Fidelia funt uulnera inflifta à diligente. Sed dura funt ofculainimici. Nam R. Leui Ben Gerfom. Vulnera,inquit, ôôcorreâio amici, à malis retrahunr,cum diuerfum agantinimicorum ofcula: Vel, quod pa cem prçdicando fu.a quçrant, ôi fub pie tads fpecie dcqorent populi fubftanti:* am.Efai.5.9^’’iuftificatis impiuni pro munere , iufticiam iufti auferds ab co. Et Math, u- Væ uobis fcribæ 52 Pharifæi hypocritæqui comcditis do* -tnos uiduarum amp;c. Inexplebilis enim facerdotum auaricia erat. Quodueto dicit,mordentdentibusfuis. Ab ufura metaphora defumpta uidetur,quçhe? brçis dicitur. Vtenimufuraféfim omnçm fubftantiâabfumir,ferpens^ morfu hominem infiçit, tacitecj uirus in omnia difFunditur membra, donee infecerit totum:Sic falforu m propheta* rum blandiloquentia,nefcium uulgus feducit, donee in etcotibus fubmeefe# f lint
-ocr page 74-74
IN AIICHEAM
rillt totu, Si inultimam duxerint necef* fitatem.Q.uod in bominibus f3âinçrelt;= Ifgionis noftro tempore iiifum fuit, qui fub religionis fpccieuniuecfum orbetn falfa veligionc feduxcrunt, ac omneni fermé mundi fubflantiam deuoratunt,
Et qui non dederiL
Rebus in omnibus faa quefiuere,uen tri planeinferuientes pro uino ÔÔ mune tibus uaticinabantur, qui poftulata da* bar,huicprofpera,quiuerominus,huic piala petdiccbant.Sic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^13'^
pn'? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p’-r’O
. !
Hincoblationumftequcntia,numu« latiorumenlç, ÔC id genus alia ,oKum duxere,5i propter fuas traditiones pa* flum fempiterniirricum fecere.
Propterea nox erit,
Omne uobis obuenictmaliim,tribu Iat{ones,anguftiç,âô mors nos apprf* hendet.Proucrbialis eftfcnarius.Efa.i?gt; Obtenebratus eft fol in ortu fuo,amp; luua non fplendebit in laminc fuo .Hiere.u.
Occidi;
-ocr page 75-P R o P H. CAP. HI
Occidkcifol,cum adhucdics effet- Et rurfus Efa j. Afpeximus in terram amp;nbsp;çc^ cetencbre tnbulationis,8dluxobtenc* brataeftin caliginceius. EtMath.i4-Statimautpofttnbiilationemdierûillo rumfol obfcurabituramp;lunanon dabic lumen fuutn,5d ftellç cadent de cœlo. Quibus fummaôi extrema necceffitas figqiïicatur. Vulgato deniij apudnos prouerbio idem fübindicatucjin 111 timâ cû qnisincidentcalamitatem dicimus. Incœlis hicftellam habet nullam.Sol illilumen denegatfuum. Sol huicnoii lucet.lta ôi. uates omne malûjalfos pto phetasapprçhenfurûfignificare uoluir.
Habentautem omnia pulcherrimd antithefim.Vifioni enimnoâem,diui# Uationi tenebras,occafumfolis prophe liç.çaliginemfubobfcurâ diei.Et iterutn uifioniconfufionem jDiuinationi crus» befcentiam,Iibertati loquendi amp;nbsp;terne« ritati, faciei abfconfionem, opponit* Cum omnia diucrfum fint obuentura quç prçdixerunt ipfi.Prçdixetunt fccuris» tatem,iicnitiiSjtumultus timor trc^ mQr^Pacçm,ôC«enitfaçUû;tibertatçt«, amp;nbsp;capti
-ocr page 76-•j6 I N M I C H E AM
82 capti fuerunt.Rationcm fu pen'orum uatcs noftcr rcddit,dicens: Quia refpó fum Dei non habucrunt- Vifiones cor# dis fui uiderunt,Cucurrerunt82ncmo mifit cos.Vbiapud hcbrçoslegimus. wp'?« T\33?’O P« ’'9 Septuag.dixere
VK iStp 0 bTTCtKVlil^
Veruncn ego repletus fum robo refpus fempi'terniji'udicio SC forti tudine, ad annuciandulacob trâf’ greflîonê fuâ, 8é Ifrael peccata fua»
Q, D, Egouerus,nonfalfusfumpro pheta, ut ij qui rcfponfum Dci non ha bent, Virtute nam^ fpiritus fempiterni repletus fum.Iudicio 82fortitudincjindi cioilîis iudicium, iram,fupplicium pvç# dicendo. Virtute, indicando fceleta, Fottitudine, timendo neminem.huic iioftrçfententiçaccedit Kimhi. Haud pudeficri poteft qui ueritatem loquitur, nec eft undefibi timeat cû eandé habeat protedricem. Mendaces fecuri effenc# queunt,cum nihilfit tam occultû quod nonreuelabiturolim,cûfummnoeorô tnalOjQuod falfis prophctis Heliç tem potibus
-ocr page 77-PROH. CAP. nr 77 poribus contigir.Contigit Si Pape amp;nbsp;fa crificulis ætatc noftra.Porro cum ait, fe fpintufempiternireplcaim,munissoffï ciû^fuûcommcndat, nihilfui,fedque Dci funt,feloqui. Sic Chiiftus. Verba quç loquor nô iiint uerba mea, fed eius qui mifit me partis. Et Paulus periculu tiefacere uulds eius qui in me loquituc Chrifti r Quod uero fubiungit, Fortitu dine fe prçditum Diuinam fibi adfore prçfentiam indicat, homines fe non ti^ mere.Sic Hierc.6. Probatorc, dicit fem^ piteenus, dedi te in populo meo robu^ ftû.Et Efa.jS. Clama, ne ceffes, quafi tu ba exalta uocem tuam,amp;annunciapo pulo meo fcelera fua Qi.c. Et Deus fuis fe defuturum nunquampromittit. Hinc Prophetç amp;nbsp;Apoftoli, magnanimitet populo peccata fua indicauerunt,cor;» rexerunt,nec blanditijs, nec minis filen tium fibiimponipermifete.
Auditequçfoh^c, capita do;* mus Iacob,amp; principes domus IG rael, qui abominamini iudicium, amp;omnê
-ocr page 78-IN M IC HE AM
amp;omnem peruertitis æquitatcmi Qui ædificatis Zion in ia'nguini* buSjamp;^ leruiàlaim in iniquitate*
Principes eius pro munereiu^’ dicabant Sacerdoces eius pro Chef cededocebant. Prophetçeius pro argcnto diuinabât, amp;nbsp;fempiterno innitebantur, dicendo: Num ièm piternus eft in medio noftri Cnort ueniet fuper nos malum»
Idcirco propter uos Zion ut ager arabitur, ïerulâlaim in accr num eric lapidu mons domus buius in exceliam fÿluam»
_C Ó m end a to fu o m u n crc, ji cc q u çre# rcfua ,exafFlatufpihtiis finuraptædice tc,Deum fc ha here protcâorem, baud curare homines, Vates,ad prçfidum,fa cerdotum amp;nbsp;prophetarnm redit incre« pahonem, inexplebilé exprobrans aua riciam, radicem omniü malorü. Nam quid non mortalia pedora cog{t,auii facta
-ocr page 79-PR o P H. CAP. III 7^ facra fames c Quare exclamat: Audite I qu^fo O reges, principes Judices do* mus lacob,domus inquâ Ifrael.Empha fim hçc habcnt, tn mediû pattern ilioru lacob , qui propter fidem Ifraelà Deo i diâus fuit,profett, ut uid cant quâdege I tieratintjamp;difpares motibusfint faâi. I Qui abomihaminî iudiciü» VeftrumeratiufteiudicatCjfecûdum ptçfctiptas leges Del,quibusomnisiuftî ciacontinetur,fed diucrfumagitis,iudi f tium iulfûuobis eftabominatio,æquû' I tatem omnem perucrtitis,diuinaiura j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecundû cupiditatcm cordis
h iudicatis, quemadmodum rede con* queftusfuit Eiaias, dicens: Væ qui con ditis leges iniquas,amp; fcribentes, iniufti ' ciamfcripfcrunt, ut opprimèrent pau* peres in iudicio, amp;uim faccrent caufj huinilium populimei amp;c.
Qui ædificatis Zion.
Qui Zion ,inquam, quondamiufti* i ciç ciuitatem,fanguine paupcrum,hoÉ e(lrapina,cçde,egenoriini opprefl'io* nCjdiuitiaSjdomuSjagcos uobis congre , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gantes
-ocr page 80-8«
ÎN MICHÉAM
gantes çdificatis,alieno^laboreueftras( cóftruitis domos. Vidensitalt;5 prophe# tajiiniucrfainiqiiit3teplena,moxmuta tis pcrfonis,cogitabundus fecûloqijésgt; omnismali rationéreddens ,inquic.
Principes pro münereiudicâf*
Nemunera acciperct I u dices ,aut pet fonarum haberct refpcâiim probibuic Deus, quiamunera excçcanroculosfai« pientum,amp; iudidum prudentum euer tunt. At illi omnia habebant uenalia, fentenriasdd fufFragia uendebant,mu^ nerum gratia quiduis faciebant.
Sacerdores quo(5,ex quorum oreleji requirebatur, acceptamercede,aduo«lt; liintatemdantis,eaminterprçtabantun Indem, ut paulo ante demonftratam eft,prophetæ faciebant. Ventris enini gratia omnia fiebât. Hinc facilimecol» ligere licet, qualis temporibus iftisrei^ pub. Ifraelis faciès fuerit. NihilominuS innitebâtur Domino, gloriabanturde prçfentia Dei,dc tempïo,deonciiüs, de foederis area,dicctes.’Nunquid Deus eftin medio noftri c Non uenietfuper nos
-ocr page 81-fROPH. CAP. Ill «i
hos malu. Sic clamabant apud Hiere. diccnccs: Templuni Donuni,Templu DuminijTeniplûDomim.Hçc cadem* propter qüos Sc feriptn funt,nobis dieu tur. Die quçfo quç nó funt uenalia f qu^ pceunqs non cniuntur. ludiciajcntcii tiç,litcrç,accurationes,cauf$.Sacramétaj peccatorum rcmifliones, uita æternajï dijs placetjSi purgatorium,ætetnum^ fupplicium, pecunijs uel emuntur, uel expiantur,amornummi régnât ubiij.
Idcircirco propter uos.
Propter peccata ueftra- Zion, ciuiras îlla fanda, quâ fibi, nomini^ fuo elegc tatDeus,tllicutinuocaretur, utager arâ trofcindetur,in fulcosconuertetur, ncc lapis fuper lapidem rclinquetur, fan* guineeam innocentum quia rcpleftis j amp;mons Domus Domini ent in fyluani faltû^crefcet,fruftra igiturglonamint detemplo, deprçfcntiafempitcrniôlt;:c. Meminit uaticinij huius Hiere.capaô. Surrexerunt ergo uiri,ait, de fenionbus tcrr^,82 dixerunt ad omnem cæcum po pull loquentes, Micheas de Moraltin
F fuit
-ocr page 82-8s IN MICHE AM
fuir propheta in diebus Ezechiç régis Iuda,amp;ait ad omnem populum ludç dicens.Zion quafi agrr arabitur,d£ leru faicm in accruü lapidum erir, Qc mons domus Domini in cxccifa fyluarum.
Vbi heb.legitur
Grecihabent. Knt ilt;r^ct»fi oïrtofo^vA«* fU0igt; iS(u:EtIfrad pomotü cuftodia erir.
CAPVT QV AR TVM
)T critnouifEmistcm^ poribus,mons domutf fempiterni pr^paratui _____^in uertice monrium,8^ eleuatus fuper colks, confluenC ad eum populu
Etibuntgentes multç,amp;dicêtî Veniteakendamus ad montéGm piterni'jamp;addomum Dei lacob, inftruet nos de uf)s Cuis, am/ bulabimus m fcmitis eius, quia de ^i'on
-ocr page 83-P R o P H. CAP. IIII «J
Zi'on cxibitlcx,amp; ucrbum Gmpigt; terni de lerufàlaim.
Poftquam extremâdeiiallationcm, pttncipunijfaccrdotumjfalforum pro# phetarum gratia, qui Ifraclem fuis pcc# catis in detcâioncm à Dco abduxcre, amp;ablatum iri cegnum ab eis,intcrniina tusfuifTet jUt etiam Hiere.xj. jj. Ezcch, lt;34. Efa. » .rurfus hoc capirc confolatuc piûs. Vbi eniro carni dclperata uidctuc omnia, promiffionum immemorcm crédit Deum,nec addiâaferuaturum, prçterfpcm,fcruat,mifericordiâoften# dit, fidclé fe demôftrat, ac glotiam fuâ, quam Ezechiel amoucndam imôam# motam uidefat,in dotnum fuam redu* âuram promittit.
In nouiffimis, inquit, diebos,poft ex etemam illam deuaftationem, poft ca* ptiuitaté Babilonicâ, Mons domus Do mini,qui aratro in fulcos uerfus erat,pr( patatus,ficmu$,ftabilis,immotus uelutSeptuag. dixere,tAtlt;^«j4f illuftris, nomine amp;nbsp;fama Celebris crit,môtibus collibus^ fublimiot, cunâis homini#
P * bus
-ocr page 84-«4
IN MICHEAM
busconfpicuus.Nam fa quçin locis (X^ celfiohbus fitafunt,longiiis uidenwr, funt^ confpiciia, ncc latere quempia poffunt.Ita ÔL cnius nomen c:lebre,con fpicuus, illuftriSjfxcelfus metaphoricàs didtur.SicôêccclefiaChriftijmonSjdo mus fempitcrni. Mons propterfitmita rem, immobilitate 5emminentia : Do»« muSjquia DEvS fideles inhabitat,rc0e appellatur.Fama,dodrina,uirtute,no’' minis celebritate,inuftris, cófpicua erit. Er quemadmodum in collibus, mon^ tibus,genres atqg ludgildola coluete, ac ad ilia confluxere , Sic nouifTimis illistemporibusreliftis Dijs alienisad Dei ecclefiam tanquam ad locum emis nentiorégentes omnes confluenr.Hinc ôiapudEzechielemca. 40, Ciuitatera noua lerufalaimin excelfo monteædisî ficatam efle,legimus.Et Dani.Lapidcm fine manibus abfcifitjnmontem, qui totamimpleuerir terra,creuiffe. In pfal mis denii^ Deus ipfemons appellatur.
Et confluêt ad eu omnes genres.
PerpetuOjUtaquaaquam, fluâu« fladus.
-ocr page 85-P R o P H. CAP. nil gj flaâus,Siccredcntçs,gensgcnté,nouuj populiis nouum, donee plcnitudo gen iium fubintraiierit, protrudent. Et ut aqua,fluenta omnia in marc, fie ex cun ftis gentibus credentesad ecclefiam, confluent.
Etibunt gentes multç.
Populofahçc Deiciuitaserir. Si præ tnukitudinehominû, Zacharia tefte, abf(^mûrishabitabitur. Necquiuisfua contentus falute,fed alius alium,diuinç ut particeps fiatbonitatis inuitabit iun fticharitatefumma. Agite,dicent,afcen damus ad montem fempiterni, SC ad domiim Dei Iacob. Rcpetitiohçc cm* phafim habet cû dining bonitatis corn* mcmorationc. Monté fempiterni, qui creauit,continet, fouet omnia quifiné nefeit. Dei Iacob, q u i c û il 1 o fœdus icit, ptotexit,d ux itinetis fuit, è manibus ini micorumcripnitSéc.
Docebitcp nos nias fuas »
Reticentia eft,fuppre(ro nominccius qui nam fit cos dodurus uias fuas, affe âû(ndiuc,Q.u( cnitli fummo alicuius
P J ici
-ocr page 86-INMICHEAM fcitenentnr defiderio, plurimum^affe ôi,quçnoruntfoH,cunâtsmaniïeftaôI noraccedunt ,quofit,truncatas cdip* ticas^ ut proférant orationcSjquodcd# tnuniter cótingere, eciâinfamiltatibus noftrtsloquutionibus uidemus- lllum neuidiftir Tuneabftultftir Diccreuo# luitigiturpropheta,
Rex ipfc Melïïah ,queni Dçus patft ipfcpromifit,Iudicemconftittnt,muti^ dircdçmptorcm deftinauit,doéorctn ' deditjlle nos uias fuas, pa tris uolqnta* tcm,prçccpta,mandataj docçbit. Non eftigttur hominis, non uinumhoftta« rum diuinam nouiiTe uQluntate,Qpus cft fpititqs fandi,munus Cbrifti, prçcc^ ptoris lt;SC magiftri noftri u nid qui in coe lis cft,Non Pharifei non Papa,docçbût nos. Ille ille inquam qnicus magiftet nofter Chriftus audiendqs cft, fecum dumDci pattisoraculum: Hic^ftftb’ns meus dilcdus, ipfum auditc.
Et ambulabimus in Gmitis eins »
Obedientia 8i. mandatorum obfeti» »antiajdoddnä otdinr fequitur. Hine
Dautd
-ocr page 87-PR o H. CAP. inr S7
Oauid :Docemcuiam iuftificanonutti Warum amp;nbsp;exquiram earn femper.Facile hinccolligi poreft,quçfitecclefia Chri^ ft«, nempe,que fecundum Chrifti do* ârinam uitâ inftituit,in innocencia ani biilat,Q.uarcRomana,qnçomniuino* rû gencre obd uda eft,ini q uinata,Chri* fti ecclcfia cffe neq uit.
Quia de Zion exibit lex amp;c »
Prophçtæ uerbafunt,curtanta gen* tiummultitudo admontcm Dcifitac* ce(rura,rationc rcddcntis.Quia,inqutr, ex Zion exibitlex lllic Mefliahillere* gnum fuumaufpicabitur,Dei patris uo luntatcm cunâis annunciabit.Ifticcor-dibus legem fuam, ido fœdere nouo fpiritufa-ndOjhoniinû infcripturus eft Deus.Ab Hierufalaim ueibum fempi* terni exibit in uniuerfam terram. lllic cœleftis Hierufalc,quçmater eftornai um noftrum,exordium fumer.
Et ludicabit populos multos, amp;nbsp;complet gentes fortes ufcp in longi’nquû etconfn'ngentgladios 4 ftios
-ocr page 88-«I INMICHCAM
fuos in uomeres SC lanceas in fab ces amputatorias uinearum, no fumet gens contra gentem gladb dium.nec ultra belligerarc dilcent, Sed unufquifcp fubuite fuaS^ fïcu fua fcdebit,ncc erit qui exterre at.Quiaosfempiterni locutû eft, Mefiah filius ille Dauidis, qui nos doduruseftuiasfuasRcxKiudexapa# tie defignatus, oniné nami^ ei trsdidic poteftaté, nee ipfc qucmpiâiudicatjfed pmneiudiciûfiliotradidir.lllcjinquani iudicabit,hoceft, reget populqmfuuni nialispaftoribusdeieâis,Cornpiet9gé tes fortes,necj in longinqiiuni.Regnagt; bit in toto orbe terrarum,omnia^, ctia inimicos ,fubtjcietpedibiisfiiis,uetba fuQ in uniuerfo orbe prçdicatq.
ludicarCjin feripturis pro regere 82 moderare açipitur, cum regom fit ius diççre.SicHierc. Eccediesuenietdicit fempiternus 82fufcitabo Dauid germé iuftum,8ó regnabit rex, ô2fapienscriq faeietiudiçiû 82 iufticiam in terra , ïudiçat
-ocr page 89-1
PR o P H. CAP. irri
ludicatautcm ôiregitDcns fuos fpiritu fanâo.Corrigtt,iudicat,damnattnun« dum,faiiâis reddita pacc.Porro tibi fpi ritusDci,illiccftô6 paxjllic înofFcnfc cuin proximo uiuitur, commodatur, li citisartificrjs quibus proximus bencfi-cqs demcrcii ôdcômodarcpoteftjOpc:» ra datur, ut eftagricultura : nemo offen dti!ur,iniuria proximus non aflFidtur, offenfijçf^ad remittendam noxam, ac benefacjendum funt ansmo prompti* Nullum bellum, diffenfio nuila, nulla fimultas inter credentes erit, pace quan tuminipfis efteum omnibus feruantes. Quod liâtes fubindicareuoluit dicens Et confringét gladios fuos in uomeres.
Et habitabit unufquifque fub üite fua » ■
Pacis modum deferibit, ut in lege 82 prophetis promiffum. Ifrael habitabit confitenter,fuperatis,uiäis,extinäisini tnicisjomni aduerfa parte fublata,hanc pace Chriftus fubinde promifit- Omne inquit, quod uenit ad me non eijciani foras« Quos dédit mihi pater, è manias
F J bus
-ocr page 90-9» IN MICHE AM bus mets cripere poteft ncmo,quia for^ tior eft pater. Confidite quia ego uiei tnundutn. Et, Pacem meam do uobis, pacem meâ relinquo uobis, nimirum earn quç exuperatomné fenfum. Qui^ datn, fed falfo, hanc pacé fub Augufto impletamaiuntjfubquoctiamfifemel atiÿ iterum Ianitemplumdaufumfuegt; tatjfeditionibus,cjdibus,benis,dcuafta tionibus omnia fetmè régna, lofepho teftCjimpletafuere. Et no erit quiextet teat.Pacis eftamplificatio.Non erit que formides,nullus fuperftes futurus erit hoftis. Quiaosfempiterniloquutûeft: Eftaffeueratio,fide faciès prçdiâis,feni piternusille,quinccfalli,nccfallerepo teftjUerax, Fidelis,ore proprio loquutus cftj'pfe promifitjillius no mea fût uecba.
Nâ omnes populiambulabut, in nomine Dei fui,nos auteambulabimus in nomine Dei noftri in ieculum amp;nbsp;perpetuo *
Accepto beneficio Deogratias agit uates nomine Fideliû.Vnaquç^,inquit gens Fuis fidit Dijs, a quibus, uanis Fpegt; bus
f
-ocr page 91-P R o HP. CAP, nil
bus nutrit3,auxiliumj libcrationem fed fruftra expeftat. Nos uero in nomine Dei noftri, qui potens, uerax fidclis eft,fuos non relinquens,nc^ piidefit omnis qui in cûfperat,ambulabimus. Nunquam,quacun^ ingruente nccef* fitatc, ipfius immcmores erimus, ncc adDeosalienos deflcdemus. Pfalmus ij. Si obiici fumus nominis Dei noftri, fiexpandimus nianus noftras adDeu alienum amp;c. Eft porro ambulate in no^ mine Dei alieni, illi fidere, eum colere : fichunclocum Caldçusreddidir.
KiniKA
! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Ta'pj?'? ninS»«
Quia omnes genres ibunt ad cultum Idolocum,nosautemfpem fixam ha*! bebimus inuerbumSempiterniDeino fttiperpetuo. Pro eo quod Heb. ha* ber. Vnufquiflt;5 in nomine Dei fui.Sep. pofucre, ÎKttsos tIuj óMp Kvrfi.
In die ilia, dixit Sempiternus, congregabo claudicantem eie^ dam,6iquam afFlixi.
Etpo
-ocr page 92-' IN JM ICHEAM
Et ponam claudicantem in rcii quias, Sgt;C eieélam, in gentem robu ftam,amp; regnabit Sempiternus fult;gt; per eosin monte Zion,exnunc, amp;u(ê^in(êculum»
Libcrationis,fummçfccuntans,8^cu rationis eft promiffio.Cnngregabo.di* cit jdaudicanrem prç infirmitate, angu ftrjs,Iabonbus,carcenbus,diutinacapti uitare, eam quç animo fmtfraâo,cieâ3 è terra piomiffa,propuiratam,amp;quani afFlixi, eu rabojouebo, in locum hune, terram patribus promiflam,tcduc3m, claadicantemjcicââædificabojfcecun# dam reddam,quantumuis defpcrata ui dcantur omnia,crcfccnttç in populuni fortem ac cobuftum. Et Sempiternus ipfe,nonhomincs,nontyranni fuaquj fentes, rcgnabitfuper eos, quo fœlicius nihil populo contingere poteft, amp;nbsp;gnabit in Zion, ccclcfia Dei, perpetuo, quia regni eins nullus crit finis. Alludit ad promiffiones in lege fadas Deut .jo Etuenite facietteDOMiNV$ ad terram
quam
-ocr page 93-PROPH. CAP. im 9*
quam promifit Deus patribns tuis, amp;: poflîdebis ed,lt;Só benefaciet tibi,amp;mul)* liplicabit te magis quam patres tuos. Quod tanquâ in typo fub lehofua, Zc* robabel ,Efra,hinc fub Machabeis, qui latilTimeregnarûtjimpletum legimUs. At regnum illorum Habile,firmum, pec petuum non fuit. Chriftiuero imperiu æternum,fedebit enim,angelus diuç Vitginiannunciabit, infolio Dauid pa tris fui, amp;nbsp;regnabitin domo Jacob in æternum,amp; tegni eius nullus erit finis» DecuiusnempeMeffiahjtegnoHebrçi omnes hoc caput intelligunt,de quo amp;nbsp;prophetç fermé omnes uaticinati funr. Bonitaté Dei hic cômendatam habes-Cum enim cffemusfilrjirçjUtrofj poft Deos alicnos cia u died tes pede, infirmi, debiles, opprefii iugo feruitutis,captiui peccati ôi. diaboli, longius à Deo remo lijaâifumusgratia Chrifti propinqui, filijÔihçtedcs.Etqui populusDeinon eramus, populus Dei fadi fumus,re)* dempti fanguine Chrifti.Abfinthinc procul humanç traditiones,abfint me^ tita de congruo ÔC condigno. Ipfe ipfe
eft qui
-ocr page 94-gt;4 IK MI CHE AM
eft qui nos colligit, reuocat, regît, gu* bernatfandos fpiritu fuo.
Ettu nirris gregiSjCufris Zion j ufcp ad te uenie^ èC uehi'et imperium primum j regnumfiltg Hierufalaim *
altamtuttim heb.fignificat,quia propteraltitudinenicaput nubibusin^ uoluiturjtegitur^. Turns gregis Hierui* falem, qug amp;nbsp;turns Dauid eo quod ter in eani,annis fingults, populus,ut grcxadcaulas côgregabatur, appella* tut^Ad teigitur,inquir, O Hierufalé,tut ris inquâ,filiçZion, ad te inquam pri» ftinum illud Dauidis regnum planere* dibit,quiiudicium amp;nbsp;iufticiam fecit, po pulum fuum defendit,ab inimicis libe* rauitjuerum Dei cultum inftituir,longe iatc^à mari ufij ad mareôdabAegipto Euphratcn ufcjregnauit. Sub Meffiab porrojfilio Dauid germineiuftoamp;ger* manogermine,iufticiaregnabit,{quita$ primas obtiuebit,ius adminiftrabitur, pecillûueriisDeictigeturcultus,quo iu fpûSd uecitate pateicceleftis adoratur, nec
-ocr page 95-PROPH. CAP.’ un Pf necfcgnöeius unotcrrçangulo termi* nabitur,fed in fines orbis terrçlongela le^ difFundetur. Redibit ita^ Deus ad federn fanâam fuâ. Si habitabitin mes dio popult fui. Caldçus Pataphtaftes fie reddidit.
HVry nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’'3’^n QAI?
Kr.’\o'?Ta
{ ’q'^’oj’W’a Kn’a?2:ar\’\2'?'a'?rk«wi? Oftendens ipfû Mefliahjqui ab initio abfeonditus fuit rexlfraclis,à Zion te* gnum fuum aufpicaturum,amp; ad eam tegnum Si imperium tanquam adca* put Si principemciuitatem teduâutû. Repetitiones Turris gregis, turris fili{ Zion, Dominum ptiftinum, regnum, emphafim,d^ptomilXïonis confirma* lionem habein.
Nunc ut quid damando tam fortirer uoeê emittis Nunquid rex nô eftinteC num confiliariut tuus perrjt quia apprghendic te dolor quafi parturientem,
Dok
-ocr page 96-IN iïIHCEAM
Dote, ingemiCce filia Zion ut parturiens, quia nunc de ciuitate eiircdien’s,habitabis inapro, ad Babel uem'es, illichberaberis, illic tcredimct Sempiternus demanU fnimicorum tuorum.
Adfidcnijamp;mcnioriam benefieio«* turn Dei eft exhortatio, fpcm fixam ut habeaiitin Deum,3nimüin rnbulatio* nene defpondeanr Deum redcmpto^î remagnofcant, quitantis eos periculis cripuerit, toties ab ininiicis liberaue# nt- Nunc, aitjCumbelluamp;captiuitaJ propter peccata tua imniineat, fit^irt limine,quare uociferas, uocé extollis i ' agnofce Dominum Deum tuum,tuuni i regem, cuius indicium à Domo fua in^ cipit. Num rexnoneftinter nunquid Deus ipfeeftrex tuus quo fub militas^ antete progeditur, itiimicosfternirjt d efenditjUidum è manibus uiâoris eri pit,captum libérât,hoftes fuperat, me# morefto diuinarum promiffionû,ope* lailliusteuoca^auimû defpondereno# ■ lijIKC i
-ocr page 97-. P R o P H. CAP» IIII
linccmanus eiuscft abbrcuiata. Num confiliarius pcrijt■r Dcus cuius confilio ftetus, cnnâis gcntibus admirandus, tcrribilisjormidabilis faduSjtió pcrijt,’ uiuit nec infitmior faâus, animo fraâo ncefto. At dices dolor parturientium me apprçhendit,anguftiç funtandieg, defperata uidentur omnia, rcliâa fum, nec ullus effugij patet locus. Hinc eft quodclamo,uocifero,amp; uices meas de ploro. Efto, Ingemifce, dole ( permifi» fio eft ) ob imminente captiuitaté, pto ptet peccata ctenim tua ad Babiloniam uf(j uiâa,capta duceris .Verû deieclo animo effete decet minime/ed redi ad te J te agnofee, Deo fidcjad preces u biqj locorum patulas habet antes.Si conuec fus fueris ad Dominum Deum tuum to to corde,etiaminB3biloneteexaudier, liberabit,teducet^. Alludit ad promiffa Deut.4. Stgenueritis filios ac nepotes amp;nbsp;morati fuetitis in terra, dccepti^fe^ cetitis uobis aliquam fimilitudinem pa traînesmalû coram Domino Deoucî« ftro,ut eumad iracundiam prouocetis, telles inuoco hodiecœium dó terram
G cito
-ocr page 98-5,8 IN MIC HE AM
cito perituros uos effe deterra qua tram fiio lordane poifeffu ri eftis. Non habi# labitis in ea longo tcmpore,fcd delcbit nos. Dominus atqg difperget in omnes gctesamp;c. Cumcg quçfterisibi Dominu Deum tuum inuenies eum , fi tarnen toto corde quçfieris eumô^c.
Et nunc congregabuntur ad«* uerfum regentes nîultæ,dicentes, polluta eft,uidebunt oculinoftH in Zion.
Porro ipQ non noueruntcogi rationes Sempiterni,nec intellexe/^ runtconfilium eius, quia congre* gauit eas tanquâ manipulu in areâ»
Surge, triturafilia Zion,quia cornua tua faciam ferrea,amp; ungu* îas tuas seneas amp;nbsp;comminues. Et dedicabo Sempiterno prçdam ea* rum, èc diuitias carum Domino iiniueriæ terræ»
Interprgtes omnes uno ote hoc ca* putde
-ocr page 99-PR. O P H. CAP. nrr
pntde Mcflïah, propter fequentia. Et tu Bethlehem àc. intclIigunt.Verum Mofchacohen deædificationefe tundi rempli fub Zorobabel fafla,intec ptetatus eft.Scripturç mos eft de fut uns lanquam de re prçfcnti,per fubicâionc cum ut clariora,tum ccttiora fint, de quibus fit mentio, loqui. Et nunc con« gregabuntur aduerfus regentes multç, dicenteSjZionpolluta crt,peccauitDeo fuo,obnoxia eft,nunc cxtcrminabtmus earn, amp;nbsp;quçcuntj dcfiderabimus uide^« bunt oculi noftri in ea, fcilicet iiidum hoftem, dirutam ciuitatem,exuftum templnm,abiatum regnum.
Verum genres ipfç ignorant cogita* liones Sempiterni amp;c.Nam Sempiter* nus Deus colligit, amp;nbsp;aduerfus te fufcitac genres ut perdat, deftruat,interficiau ïpfçdiuerfum cogitant, te plane perde* te,uernm falluntur, Vt enim manipuli inare3,ficeasaddùcittibi Deus.Quare furge, tritura, colleâa eft meffis, mani* puli colleâi,triturâdum eft,adeft tépus* Adfunt inimici,furge,uince, triumpha, uiâoria parataeft» Cornua fcrrea, ô2
G 2 ungulas
-ocr page 100-too
MICHEAM
ungulas æncas tibi dabo.Deuiribusnc dcfpcrato,fiditoipfecgo roburfubmi» niftrabo,adero,tc non défera. Hiftorijs uifis, bee darioraetunt.Perditumnos luitSencherib Ifraelem. Samaria folo çquata Hierufalem obfedit • Rabfaccs Sempiternum Blafphemauit, crimen defertç religtonis Ezechiç obiecit,hinc regt, perdendi eos,a Dijs poteftatem traditam effeiaditabat. Verum unano de maxima multitudo inimicorumin* terfeâafuir,cçtcri relida omni fuppel* lediledederefugam.a.Reg »9. z.Para* Ji. Efa.jtf. Vicitamp; Zorobabeleosqui impeditiimuolebantamp;templiamp;ciuiä« tatis regdificationem.Antiochum illu magnum Mathatias cum filqs, fupera^ uit.Hçccum perfpeda fuerint,fidcm in Deum augentjfpem firmant, qui in fe fidentes defendit,munit,feruat,ab ini micis ljberat,impiorû confiliadiflîpac perdit, fuogladioiugulat.ludçi6ino«= ftriludaifantes, de regno Meffïah mil leannorum intelligunc, ac uidoria qua triiiphatnrus fitde GogetMagog,genti bus^ cundis interfedts, freti aurorirare
-ocr page 101-PR o P H. CAP. Ilir toi
Ezchidts uaticintj .38.8i.»9-ca. Quos Laâantius Firmianus .li. 7. ca.itf. imita lus,inter cçtcta fie inquit : Sed amp;genus otnne impiorum radicitus interibit,nec cric in hoc mundo ulla natioamplius prçter folam gentem Dci,tum per an nos feptem perpetes intaâi erunt fyluç, necexcidetur de montibus lignum,Sed arma gentium côbutcntur, amp;nbsp;iam non frit bell um, fed paxÖ^requiesfempiter naamp;c. Nosucrodicimusimpiasgen^ ifs amp;nbsp;àéiv! infutrexiffe cum principe huiusmundiaduerfus Chriftum, quos dcuicit, triumphauit, principem mudi cœpitjfpoliadiuififjôiinfuispcrpetuo fuperat actriumphat.
Dedicabo prçdam eorumSempirer 00. Promiffionem,uotum8igratiaru aftio fequitur. Ifraeli uiâoriam promi* fitjturfus Iftael uotum Deououit, di* cens: Cum Deus uiâoriam mihidede iit,omniafpoliadubftantiâomné,nihit mihiferuabo, dedicabo Sepiterno. Sic Hicricho,fic AmaUk cu m o mnibus fuis Deodeuotifuere. Mutuata fimilitudo cità uiâoribus qui prgdâ, 6^ inimicoru
G 3 arma
-ocr page 102-to*
IN MICHEAM
afOia in oiâonçfignotnuouent,Analt; themata fufpcndunt. Quod uertimus» dedicabo, Hcbrc. nATX’'’?
n)?y3
Et deuouebo, dedicabo ,eft enim Anathema , quod dedicaturamp;confe* cratur, ncc eo homini fcruare licet quic quam-Vt de Hiericho amp;nbsp;Ameleck legi* mus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubftantiam,diuitias.
tobutjprçdâfignificant.Sicamp;Caldçus tedddit. pnOM
Porto Septuag. multitudinem amp;nbsp;forti«« tudinem intcrpreratifont. ^vxSfiersS •ró) KV^fO) tó iffhüdos lt;xv7w(f, tIjü àv/âf/ xvgfw Trio-ns ris y/is^
CAPvr qvintvm.
T nunc acdngere ad bcllum fih'a fortium,ob (edit nos, uirga percuri ent maxiilas ïudids Urael
Varie
-ocr page 103-PR OP H. CAP. V ,ogt;
Varie hic locus rcdditur. De Caldçisintelligit. Qui hierufalem pro ptecfoederis Deitranfgreflionem obfegt; deruntjCxpugnaruut, nam aduerfus lu djos Déusfententiamtnlecat. De Gog ôi Magog Kimhi interprçtatus eft.Por;» ro Lit mihi iridere uideor, prçparatio eft adfequentiajmaximaminfecontinens confolationem. Populumfuumfelibc taturû ab inimicis Detisiam promifci« ïat, inimicos colligendos ad necem, uc tnanipuli ad aream, fubinfert. Vosigiä« tuthoftesfilq fortiumqui de noftra po tentia gloriamini accingimini ad bcllu, infurgite aduerfus meos ,inanis omnis conatus nofter eritjperibitis ipfi, fidem hçcftrmant. Atcaro prçfcntia rcfpicit,ti met, ( perpetuum hoc carnis fidei^du* ellumuateshoc uerfu defcribtt. ) quare ait ; Inimicus nos obfedit,fuperabit,irri debit, fubfannabit,percuciet regem.Iu^ dicemlfraelisfubiugabit. Sic filtjlfrael fub duce Zotobabel ab ædificatione templi,tefteHagæa,deterrebantur.Adlt; uerfus Chriftum princeps mundi huius fefeerexit,ut etiam tefurgenteipfo difci
G 4 puli
-ocr page 104-to4 IN M ICHEAM
puli hefitarint • Et apud ludfos ante Phhfti natiuitatcm defpcrara fuerunt omnia . Quate in confolationcm fubgt; iungituates.
Et tu Bethieem Ephrata parua ut fis in milibus lehüda, ex te mihi exibit, qui fitdominatorin Ifrad, amp;nbsp;egreflïïs eius ab initio , à diegt; bus ièculi.
Propterea dabiteos in captiui^ tatem,uiqj ad tempus parturiêdi, pariet, amp;reliqui Fratres reuertêtuf cum filrjs liraëk
Et ftabitamp;T paicetin fortitudii» dine Sempiterni, in iublimate no^ minis Sempiterni Dei fui, amp;fede!* bunt, quia nunc magnificabitur uiq? ad lines terrç»
Q.D. TuBcthlcem Ephrata,quç62 fi inter cçtcras principes ciuitates lehu^ da minima fis,taméexte mihi exibit il leMefiiah,quilftaeléfitlibecatutus,po
pLilura
-ocr page 105-PROP H. CAP. V
pulum fuum erepturus è faucibus ini* niicorum, cuius nomen ab initio cd c* brefuit,necimminueturunquam. Vi* de quanta emphafim,quantâuimjfin* gula habeant uerba .Vbi defperabundi, qucrula uocedixerant ludgi, obfedic nos inimicus, uitga percucient maxil* lam régis, mox eos confolatutfpiritus» Tu BethleemEphratajinquit.Eft enitn amp;alia Bcthleem ,parua, modica, con* tempta,amp;utR.Sal.air,prophanatapra ptcr Ruth Moabitidem, cum fis inter ci uitates lehuda comparata iliis ,etiani utcun^ defperata cunâa uideâtur,ani* mumdefpóderenolito.Exte,inquamj mihiDeotuo ,exibitfuturusilledomi* nator in Ifrael, Meffiah fcilicct filius Da uid,qui ut paterfuus Dauid,olim rex tu us extenatus,iudiciumamp;;iufl;iciam fe* cit,pacem Ifraeli reddidit. Sic illc fpi titumfuum uero Ifraeli,dabit,quo faci* et indicium 6iiufticiam,diligetçquita tem,pacem reftituetquçomnem fen* fumexuperabir.Promiflionum Dei me mor eftojfidelis eft,fallere nefcit,nec it* titumfader paâtumfuum.Ec egrefOo
G 4 eius
-ocr page 106-,otf IN MI CHE AM eius, hoc notninis fut, iâ olini Celebris ab initio cognita.Sic He brgi, adducentes illud pfalmi. -jz. An* tefolem ericgenitum nomen eins. £t Caldjus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n’TSW
Kia''?;?
Chcifto feruacoce denilt;{ ab impofitum fuit antenatiuitatem,tmô à Deo patte ante conftitutioné mudi. Irridet hoc lo* ci Kimhi Chriftianos,qui fili) Dei egref fionemeffea diebus antiquis,quifccun dum diuinitatem ab gterno à patte egte dituc. Cum fcciptum fit à feculo ufi^ in feculumtues Deus.Euangelifta Math, cap.», hifceuerbis huncadducit locum* Et tu Bethleem terra lehuda nequaqua minima es inter principes lehuda ,ex te cnimmihiproditurus eftdux.quigu* betnaturus eft populummeumlfraeh Senfum ponus reddens quam uerba. Si locum infpexeris, comparatione ad alias ciuicates,paruus eft.Sinomen,pto pKr Dauid 5^ Chriftum Celebris jCgte* tisif digniute maiorS^prgftantioc.
Propterea dabit eos»
Tempus uaces defcribir,quo fit futu* eus
-ocr page 107-P R o P H . C AP . V «07 rusMeffïahjCum planedcfpcratafue^ tint omnia, «ibulationibus,anguftij$ oppleta,regnûamp; facetdotiû ablatum cum ptfanguftijs dolor fummus pareu tientium eos appiehenderit.Alluditad üaticinium Iacob: Non aufcrctuc fee* ptrum deludaôiduxdefcemoreeius, donee ueniat qui mittédus eft.Eo enim tempore quo Chriftus nafcebatur,re* gnabat H erodes alienigena ,cçde,rapi* na,oppre(rionepaupetû,eunâa replets trant,uenalefacerdotiumfuit,retumpo tiebantur Romani,in extremis angu* ftijSjIofcpho teile ,ludçierât.Nam eon cipiendi,gcftandi uterum Si pariendi tempus moleftum plane, uerum nato infante, omnis labor, anguftiç omnes negleâçjfinem habent. Sic ptimû crux, hincgaudium.Tribulatio ôôangufliæ primum,hinc liberatio,pax, Içtitia, fe* cutitas. Sie Chriftus ad difcipulos i Tri* ftitia uos apprehendet, mundus uero gaudebit, fed triftitia ueftra uerteturin gaudium, Muliercum parit,triftitiam habet,quia uenit hora eius,cum autem pepetit puecuni,non meminit amplius ptelfut(
(
-ocr page 108-««s IN MI C H E A M prcffurç amp;c. Eftîtacj fenfus,cum angult; ftijs plena omnia fuerint,rune ex te o Bethleem exibit mihi dux ôlt;^c.
Etrehqui fratres ei'usgt;
Quale futurum fit regnum Melïîab, nempe pacis,deferibit:Et reliqui ,in* quit, fratres reuertentur cum filrjs I ftael quodclatiusEzech.cap.37. fub metai» phoraduorumlignorû deferibit . Ecce affumofiliosifrael, ègentibusad quas ietunt,8i congregabo eos undiç, fiî ue nire eos faciam in terram fuâ. Et faciam cos ingentem unam in terra,inmon^ tibus Ifrael, Sirex unus erit uniuerfis ipfis in regem, amp;: non erunr ultra dus genres, amp;nbsp;nô diuidétur amplius in duo régna-Etferuus meus Dauid eritrexfu* pet eos et paftor u nus erit uniuerfisipfis* Idé nofterper fratrû cohabitationé fub indicate uoluit,quæ fub Chrifto,me* dio parietedeftrudo,fada fuit. Vel cer^ te reliqui fratres genres funr, dequibus Setuatot ipfe: Habeo amp;nbsp;alias oues,quæ non funr ex hoc ouili,quas me addu* ceceopottet. .
Et Ha*
-ocr page 109-P R OHP. CAP,. V jogt;
Etftabit. ) Potcntiam amp;: uirtutem ttgis Mcffiah hoc ucrfu defcribit. Srabïc inquit, tanquam ouiutn fuarum dcfen* for, circumfpicicns,ne qua lupus grcgc inuadat.Et pafcet niinirum populum fuum in fortitudineScmpiterni,non ui ptopria,non robore humanojcd font* tudine ôi potcftatc D«. Deus ctenim eum inhabitabit corporaliter. ( Et fiibll initatenominis Deifui.) Omnianomi fie Dei partis fui faciet,pattern glorifies tutus.SicChriftus ipfe:Nonuenifacere üoluntatem meam, fed eius qui mific file partis : Etuerba quçloquutus fum Çgo,non funt mea, fed eius qui me mi* fitrEtopcraquçegofacionôfuntmea. Sinon facio opera partis mei nolitote crederemihi .Explicathune locö Eze* chiel.ca.34.Q.uemadmoduminquitic paftorgregem fuum in medio ouium fuatum diffipatarum, fic requiram pe* cudesmeas, hernam eas de omnibus locisinquçdifperfçfueraniindienubis amp;nbsp;caliginis educam eas è populis, amp;nbsp;congregabo eas è terris, amp;inducam cas in tectamfuam.^Cpafcâ easin mon
(ibui
-ocr page 110-Iter ÏN Ml CHE AM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
tibuslfrael,in riiiiSjSi in cundis habita« quot;tionibusterrç.Inpafcuis bonis pafcam f3S,amp;l in monribus excclfis Ifrael erit pa fcua earum. Ibi accubabunt in pafcuis bonis,amp;pafcuapinguia pafccnt fuper montes Ifrael. Ego pafcuam pccudes measö^c. Et paulo infra: Et fufcitabo fupereaspaftoremunum, 8^ pafcct caS feruus meus Dauid, ipfe pafcet eas,lipfe erit eis in paftorem. Ego autcm Dómi^ nus ero eis in Deumamp;iferuus meus Da | uid princeps in medio eoru,Ego Do^ minus loquutus fum.
Etfedebunt.) Et habitabuntconfi déter,abfi5omniformidine, pax enim firma etit. Eadcm Ezechiel. Et feriatn cum eis paâum pacis,Siccffarefaciatn beftias malas de terra, amp;nbsp;habitabuntin deferto confidenter ôî dormient in fyl^ uis : ludicabit enim orbem terrarum,82 impiufpiritu orisfuiinterficict,timotç ipfius omnem implebitterram ,â fine ufcj ad finem.’gt;O’U7’'’\,Et fedebnnt,Kim hi reddidit. Potefteffe etiam futurum à
Et tune fenfus erit. Et reuertentur, j nimitumex captiuitate-SicCaldfus. (
-ocr page 111-PR o H. CAP. V m
Septua. per nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intcrpretati funt
T? t^Ôf « OvÔliCtTOS KV^iv êii Kv7£(/ t/KTr^^vtrt Et in gloria noniinis Dei fui €tunt.Etmagnific.abitur- ) NoméMefr fiahjCelcbrcetitinuniucrfoorbe, Non utolim inludça folû cognitus erit Deus fed in gcntibus, atlt;ÿ regnabit ad fines ufi^ terrç. O portait enim prçdicaci £uâ gelion omni cteaturj.
Et bpc erit pax. Aflur fi uenerit in terram noftrâ,fi calcauerit ædes noftrasjfufcitabimus aduerfuseu feptem paftores,amp; odo principes homines»
Et confringent terram AfKir gladio ,amp; terram Nimrod iaculis luis, amp;nbsp;liberabit, nimirû Meffiah, nos ab Aflur, fi in terra noftrâue nerit amp;nbsp;fi calcauerit fines noftros ♦ Promiferat uates Meffiah daturum pacem.Etfedebuntîdixitjhocefthabi^ I tabûc côfidentet*Qualis ueto fitpax iila fUtUM
-ocr page 112-‘TN MI CHE AM
furarâjprçfenricapite indican Hæcin* quit, eric pax : Summi,maximi,potcn* tifïîmi noftri hoftcs, qui quondam ter^ tamfiliorumifracideuaftaruntjcepcrût populum, captum abduxerut, AlTyrius amp;Babilonius, nullum pofthac nobis tnoucbunt bcllu,ncc audebunt. Quod fi feccnnt,habebimus ex nobis,noftros tegcs,noftros duces,qui eruent, libéras» bunt,falucnt amp;tcrram amp;nosabiflo» rum incurfionibus,imo amp;Mcff»abipfc reger, imperabit^ illis fumma fortitudi fie, omne robur aduerfahorû confrin» get,fuçfubij eiens poteftari.Summa hçc confolatio eft, hoftibus effe terrori,du« cibus deftitui non poffe,exfuis reges, duces, uiros fortes habiturum,uiäori» aminmanibusefle: EademperHierc. ca.30* promiffalegimus.Et erunt,ait, filij das ficut prius,amp; ccetus eius corani ïnefirmabitur, amp;: uifitabo'omnés qui opprefferunteos.Et crit fortis eius exeo amp;dominator eius de medio eiusegrei» dieturamp;c.Perfeptemamp;oâo,plenitu di nem,copiam, ôi. perfeâionem fignifi» care uoluit, Hgcfub Chtifto pax,copia, uiâoria
-ocr page 113-PR o P H. CAP. V liiôonacollata eft populo Dci. Pacem tjuç exuperat omnem fcnfum dedit,ho ftem principem huius mundi uicit,fpilt; ricum fanâum mifit, cuius afFlatu » quo duce,per fidcm refurreâionis.hoftis ille antiqiius uincitur, piofligatur.Timcanc fibigratia,fpiritus priuati, Timeantqui tefurreflioné ignorât i fideles fide arma tipauerenefciût. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K3’'’'3
*gt;a. pro nK Kini .Vbi in heb. ponituc *'3’'O3,Septuag.IcgCrunt
MäT« «vd^iiTroùi/y Et odo morfus ho^ tninû: per morfus forte uidoriam du^ cum intellcxcre. Et
Kimhi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sfpt. Tro/Atixf»^
tri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;pafcent Afîur, hoc elfte
gêtn’'Wû'3-R-- Sai.n’'r\’M’''\’ia’**i3?u7o In porta iudicij eius.Kim.
ingladijs fuis.Sept.
•tns in foucaeius. Q.uodfifequicupias Itonia effe uidetur/enfusc^ erit,paftores quosfufcitâbimUs, Aflyrios pafcentgla diojhoc elfjintetficient'Et Nimrod, Ba bcl,erit foueaeius,ideft,fuo peribitgla dioô^domiS^c.
H Et erunt
-ocr page 114-«4 IN MI CHE AM
Etcrunt reliquig lacob in di'o populorum multorum ,fîcut ros à SempiternOjUtimberfiiper herbam,quçnonexpedat uirum ncc prçftolatur filios hominum»
Et erunt reliquiç Iacob in gcnti bus in medio multorum populo^ rum tanquâ ko inter feras, ut catu lus leonis inter greges pecorum, qui fi tranfierit, concukauerit, ta puerit, non eft qui eruau
Exaltabitur manus tua, ftipcr tribulantes te, oinnes inimici fuccindentun
Reliquiç Ifradis funt, de qoibusZa^ chançuj. leginius- Et inducâ tcrtiâ pat tctnpctignem,amp; conflabo ficut conf flatui argentum, amp;nbsp;probabo eos, ficut probatnraurum,Ipfcinuocabitnomen meum,ô^ ego exaudiameum. Dixipo# pulus mens ipfe eft. Etipfedicet,Domi nns Deiis meus eft.Et de quibus Apofto
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lus Ro.
-ocr page 115-PR’OH. CAP. V nf lus Ro . n . reltquias fuifle fccundom elcdioncm ,quçlaluçcrunrcuni pleni* tudo gentium intraucnr,Hç crût in mess dio populorum miilrorum,tanqnam tos à imber, quçdelccnduntàSempi« ternojomnem iiim,robnr,uirtutem hn tneftandi terrain, rcddcndi frugiferain à Deo accipiunt.Sic dd elcdi non ab ha minibus, fed fo}o Deo pcndebunt, qui nedblumcosliberabit abinimicis,fed dabitfpiritum,uim,robur, uirtiitem fci tendi fruftû,quo finenemo potcft quic quam,eftuitisnos ueropalmites. Pro co quod eft heb.
Sep. pofuere
«TTftij ffuuvx^Sii itnJï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnosu
^ois «v^^iiTTcot) • Quafiagnifupcr grass men, ut non congregeturj quifquam, nelt;5 ftet infiltjs hominum . Quibusfe cunratem eleâorû fubindicate uoluerc, acfideminDeum.
Ec eruntreliquic in gentibusgt; Vt leo inter feras primas tenct,cçteris tobuftior, catulus Iconis cum è grege prjdamfccerit, earn conculcat,lacerar,
, u a deHO,
-ocr page 116-INMICHEAM deuorar,fecûdum libitum omnia agir, nrc quifquamè poteftace pcædam etigt; perepoteft. Sic Ifradinimicisfuperior eric. Mecaphoram prophctaipfe expli* car,mutata pctfona Ifraclcm alloqués. Exalcabicurmanus tua fuper ttibulan^ CCS te.EtjApoftoli numeropaucijUico runt régna, operati funt iufticiam,unigt; uecfum otbem prçdicandoChriflofub iugarunt. gt;ld hunc locum allufiffe uide cur feruator cum ait:Quesmeç uocem meam audiunt,amp; mefequuntur,nec quifquamrapieteas de manu mea. Eft enim ipfe,illede quo lacob uaticinatuS eft, dicens : Manus tugin ceruicibus inw micorum tuorum, adorabunt tefilij pa tris tui. Catulus Leonis Iuda,ad prgaa filimiafcendiftijtequiefcensaccubuifti ut leo,amp; quafi Legna quis fufcitabit euf
Et ent in die ilia dicit Dominus: Succidam equos tuos, de medio tui,8^ perdam quadrigas tuas,
Succidam ciuitates terrg tuæ, 8d diruaomnes munitiones tuas.
Perdam
-ocr page 117-P R o P H. CAP. V »r7 Perdam maleGcia de manu tua, di'uinationes non erunt tibt Excindam (culptilia tua,amp; idogt; U tua de medio tui, amp;nbsp;noil adorai liis ultra opus manuu tuarum.
Euellam lucos tuos de medio tüijdeuaftabo inimicos tuos.
Et faciam in ira furore uindi«« de gentibus,quç non audierut. Commédat nobis Deus his uerfibus gratiatn fuam öi erganos charitatcm. Ego jinquir, excindam eqiios tuos öic. Vt uitj innouationem, pcccatorum ab* ominationcm,uiäoriam deintmicts, ®cceptam Deo feras,nec tuts quiequam ücluiribus aut mentis adfetibas. Simul pacemfubMefliahfuturamamplificat. txcindam equos amp;nbsp;quadrigas, ciuita* tes amp;nbsp;munitioncs diruam, in quæ fidu= ciamponebasquódam.Vt Zach.i. pro •aiittitur. Abfep muto habitabitur hieru* falemprçmultitudinehominumSôiu* mencotutnin medio eius- Et ego ero di
H Î cit Sem
-ocr page 118-«tl rN MI CH EAM
dt Scnipiternus, dmutus igneus in tiicuitu nbsp;nbsp;nbsp;in gloria, ero in medio eius*
In uicis ac uillis habitarcfiimmç fccurP taris 8!. pacis eft indicium. Er perdant malcficia . Extirpabo qiiicquid prçcei* pris mcis contratium fuerit. Dabouo* pis cor nonum ßifpiritum nouû. Olim fur U ra à phitonibus maleficis quibus contralegcm meam, pluscgreris gcnti* buSjhabundabas, kite quçrebas, cole^ bas idoU, imhabare genres, omnia hf£ de medio tui auferam ne fit occàHo uiû turfus àmedeficicndijhoceftillud pagt; dum nouum quod Deus cuni populo fuo icit.Deinde concIudirEt dcuaftabo omnes inimicos tuos, cum uifibileS turn inuifibiles, perpétua pace reddita quod Sept. reddidere ttj «(fxrti
•TKS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Efra Kimhi
Caldçus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inimicos tuos,
nonciuitateSjUt Grçci inrçrpretatifunt. Promiffa mifericordia,rubiungit etiam indicium , Et uindiâam fumamin ira 66furore degentibus,qui non audierûr, hoc eft,obediuerunt,quçcuncg fuerint ^lç,Iûaçlirç,fiuegentes, nam apud Deû nnlU
-ocr page 119-PJVOPH. CAP. VI ny huila eft perfonarum acceptio. Quat* ab initio fèquentis capitis cum Ifrael^ expoftulat. Quod heb eft. kV NonaudiueruntjCaldçus.
5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Difciplinam legis
houfufcepetuiit.
CAP V T SE'X.T V m
Vdite puçfo quç Sem pi cernus dicac. Surge exgt; ml^MPoftuîa cum montibus 6^ audtant colles uocem tuamgt; Audite montes cauiàm Sempü terni, amp;fortia fundamenta terræ quia Sempiternus cauiàm habet aduerfus populumfuum, amp;redar guetlfraelcm ♦
Popule mi quid feci tibi, aut in quo te laborarc l^ci C’ refpode mihi
Quia duxite de terra Aegiptf, de domo feruitutis redemi te^ Ôd'
H 4 mifi
-ocr page 120-IN MICKEAM
mifi ante fade tuâ Mofen^ Aarpn^ Miriam »
Popule mi, memeto quale eon filiumBalakrex Moab inierit, quid refpoiiderit d Bilham filius pehor ,de Schitim ufe Gilgal, ut cognoiceres iufticias Sempiterni»
Dixerat prophetaSempiternûfutn* pturum uindiâam de inobçdiçntibus» mox CÛ Ifraclc expoftulat ,fuâ illis ben? ficenciâ ob oculos ponés,ÔCèrçgione illorum jngraritudinem,uerum Dei cul tqm, quçni Dçus àfuis cultoribns rcqU* rat,amp;riitfnsilloruni hypoctifim .Quo fintattentioreSjCumexclafiiationercn’ aggrçditpr. Aqdite quçfo, inqqit, qua: non ego aur ullus hominnm, fed Sem^ fiitenjus ipfe dicat. Surge, ait, expoftu^ a cummontibuSjCum Ifraele, prinçipi“* bus amp;nbsp;plebe,caufam age, çontende ,ati diant colies uocem tuam,repetitiofft*. Rudite montes,quia hpminçs audit? ' pocem Domini non fuftinent • Et fqttia (HndaipfOP tçrtçindices eftote. Nam fempi*
-ocr page 121-P R o P H. CAP. VI w»;
Sempiternusiudiciodccernetcum po^ pulo fuOjCaufam aduerfus Ifradcm ha* bet.Hyperbolecftamp;profopopeiautab initio enarrationis in h une noftrum pro pherâ diximuSjhuiufccmodi profeâo fxclamationcs affedus maxime moncr, Populemi, quidfecitibi,autqua in tetibifui moleftusf Velcette. Qua in ïe te laborare feci f refpçmde mihi, pro^» fer teftes .Per reticentiam ,qua afFedutn notât, nihil fubinfert,fed fubintclledâ iiultingratitudinem. q . d. Cut aduçc^ fan's mihi c me dereliquifti,mandata tnea reiecifti,in uijs meis non ambu« laftijDeoscoluifti alienos. VndehaîC ingratitudo c Hac ne in te te offendr, tibitj fui moleftus, quod ex Aegipto, c domo feruorum, ubi feruis feruire coge bate,iugoduriffimo preffus eduxerim, manu potenti liberauetim, Mofem iu« dicemSi ducem,Aaronem qui pro pec catis tuis facerdotemageret,Miriam qui prçeffet mulietibus,prçmiferim f tantâ ingratitudinem,tantum odium prome tui cinterrogatio emphafim habet ,con Uincendiuim maximam. Simulac pex H i Hypo*
-ocr page 122-\IN Ml CHEAM
*camp;
Hypothipofim gtaeiam, liberationem ê^quicquid boni in uiaScrota profeâi Qiieiii eos contulic, ob oculos ut cenii omnia poffentjponit.
Populemi,Memento quale aduer* foste Balak tex iniecit confilium,male* didum teuolebat,condudo ßilbam» Ego uero maledidionem in benedidin nem uerti. Deinde ubi diuetfii accidiiTe uidebat, confilioacceptorBilhâblan» ditij^ populum in Idololattiamd^foc uicationem adduxit,quo confilio filij Iftael, pactes tui, Deum aduetfus fe prouocarunt.perditi^fuiGfent.nifiPin has fornicamce intecfcdo Scmpiternä placaffes, ut in Numéris legimus ca.«» d^fequentibus. Quantam uero in Schi tim deMedianitis,eo quod in afïlidio* nem non mediocre filios Iftael induxe tint, Deus fumpfetit pcenam, babes Nume.ji, Perijtrcx, Midianitç deleti fuete,Bitham interijt. Omnia cgtera bo nain pr^dâfilijsIftaelcelTit.In Gilgal, fummis Ifraelem bencficijsaffecit.op* probria Aegipci abHulirJrudus promif i€ tertg in cibii,deficiënte Man,conceffii;
lofuc
-ocr page 123-PROHP. CAB.-; vr MJ ïofue.j. Omnia hçc contiilit Ocus^ut agnofccrétur luftictj eius,hoc eft fidem, promiffa feruatcm.Eft enim iufticia,nbi omnia ôiuerbaamp;faâa rerpondent.Si* mile cxpoftulationemjuerumamplio^ tern Ezcch. io. babes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Qua in re prçueniam Sempiter tiu C Curuabo ne me Deo excelfo, prçueniam euminholocauftis,in uitulis unius anni
Num uolet Sempiternus mi'Uia arietum , aut decern millia flumigt; num olei, dabo ne primogenituni meum pro prguaricatione mea, frudum uentris mei pro peccato anime meç»
Pulchrc naturam Hypocrifis ,fub p« fona pœnitentis, qui fuis opehbus pla» care Deum conaturdefcribit, uertentis feinmilleformaSjUndiqg auxiliumquç tcnSjUndeKIdoIolatriaomniSjOmnis fupeeftitio occum duxir.Er eftampliftca tio cum gcadatione, fingtt fe faâi poe::: niterc
-ocr page 124-(14 IN M IC HE AM nitcre,dolcre de côniiffis, fe pro ddiÄis uclle fatisfacetc. Quainre,inquit,pr« ueniam ira Sempitcrnif AdotaboDC” um, prçueuiam in holocauftis,mille ari ctibus, abandanria olei ,imo ofFcrcdo primogenitum, ne quid prgtermififlc uideatur.
Indicauittibi o homo quid bo num, amp;nbsp;quid Sempitcrnus à terelt;« quirat,utiqj faccre iudiciu,diligere mifericordiam, ÔC humilicer uiuc^’ re coram Deo»
Refpondet uates Hypocritarumqu? ftioni-Quçris quid requirar Dcus,aut qua in re placari poffir, quid quccisC IpfeDeus, o homo,quid bonö,quid requirar, quid ribi faciiidum indicauir, Inprimis requiritobedientiam.i.Sam, If Ecce parère facrificio melius eft,6i aufcultare,adipearietum,Facereiudici* urn,ut inofFenfe cum proximo uiuas, obferues prçcepta quç paccm concili«“ ant, charitatem nutriunt,unitatem fer* uant.u t iufteamp; æque cum omnibus ui^ uas,
-ocr page 125-PROPH. CAP. Vï gt;îÿ öas,amp; prçteriuftû amp;æquomadmittas nihil. Diligetemifencordiam, “Vîn p:iri,K*»diIigercbencficéti3. Haud fariseft,offcnd«ffencminçm,fed cun* ftos «iâ hoftes bcnefacicndo demere ti oportet. Mifcricordiam uult Deus nô fachfidum,Ofc{.^.Matb.9. Hinc dile âio proximi, mifericordiç commcns= datio, paupcrum cura,pupillorum ôi. uiduarutn dcfenfio, pcregrinorüfufces: ptio,quç Chtiftus nobis cômendaia uo luit Math .x6. origincm fumpfere. Ec humiliteruiucrecorâDco r\’3'?
BJ? humiliter ambulate cum Deo,hoc eft, humiliter ambulate in n? tnoreac pauoreDei,ficCaldçus. hçs'pn'?
Septuag- ty tToiiioiJ èvcu atSi ßit« âiv , Et paratum cffeamp;c. Animo ut fis integro,non tibi, non mu dó ut uiuas. Alludit ad legem Deut.to. Etnûcaudi]fcael,quid Dominus Deus tuuspetità te,uttimeas DominûDeû tuumjSd ambules in urjs eius,amp; diligas eum,ac feruias Sempiterno Deo tuo,in toto cotdc tuojtota anima iua,omnw bus
-ocr page 126-tïi' ' ■’ lÄ ÜTC HÊAM
bus uiribus tüts. Non igitur opeîibus •noftriSjfcd obfcruantia madatorum Si fide coliturSó placatur Deus»
VoxScmpiterni ad ciuitateni clamabit» Vir (api'ens dmcbitno^^ men tuum » Audite uirgam , qui fit qui tempus certumeicon«’ ftituerit»
Nunquid adhuc fiint in domo impq impij theiauri, ÔC menfura deficicns deteftatio»
Num iuftificabo ftateram im^ piam; amp;nbsp;faeeulum ponderum dogt; loforum C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!
Diuites eius repleti funt rapina j habitatores eius loquuti fiint J mertdacium. èc lingua doloia in ' oreeorum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i
Et edam ego te egrotareTaciam percutiendo te, deîolando te progt; peer peccata tua.
-ocr page 127-pÄöpfil. CAP.quot; y I tir
Tu comedcs amp;:non faturabe^ tiSj nam humiliario ent in medio tui, accedes ad uxorem,nec pariet* Sc ^od partu fuerir,dabo gladio^ Tu feminabis ÔC non metes,cal cabis oliuas, nee te unges oleo, 8C tnuftum, nee uinum bibcs.
Quia ftatuta Amri obièruafii Sc omne faciniis domus Achab, Sc in confilijs corum ambulafti, propterea dabo te in defolationê Schabitacores eius in fibilu, 8C op probriu populi mei ponabitis.
VoxSempitcrni ad ciuiratem. Poft ^uam diuinam iioluinatcm, öC quod à nobis requirat Deus,ob oculos pofuic nee refipucrunt filrj lfrad,mcliotes faâi turfus fead corripiendum illosfecon^ nertit,impietatem exprobratjinteritum minatur. Vox Sempiternijaitjaduetfus ciuitatéjuellerufafem nel Samariamcla Qiabit.Mox mutaia petfona, prophet» intet*
-ocr page 128-W». nbsp;-- IN- MI CHE AM
intcrcefforem agir. Deum alloquituf, uolens cum placate exempio Abrahai ànte Sodom? fubiicrfionem : Vit fapi* ensjtnquit, O Dcus,nomen,potentia tuacn uctebitur,timcbit, refipifcet, cor# de percfpiet uerba tua. At fpiritus pergic minandoititetitum* Audite uirgam ul# tioniSjUimitum quam miffurus eft Sem pitctnus,agnofcitc eum,qui tempus fta tutumpoenginfligende conftituit,De« us eft uerax, potens, cut nemo refiftere potent. Miram uim fingula ferme uer# ba habenr. Vox Sem p it cm i .’Sapiens ti^^ tncbir nomen tuu. Virga,tempus ftatu# tum,qut pœnamfitinfliâurus.Vbinos teddidimus, uirfapiens Cal. doflor-Commentarijhcbtgo# rum Efra,Salo. Kim. T\’'Wri hoc eft 'a?’'K Virfapiens,illeincorde fuo timebit nomé tuu.D. Hieronymus, imitatus Grçcos, uertit : Et lalus erit timentibus nomen tuu, legt fle uidentur. ifgucraxT^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oye/ne
«vT», ÖL faluabit 8ic. Pro Idem cumSeptuag.pofuit tribus.
lÿ TW Mcr/jcitri zreA/^/jCaldjus uero pa# raphia
-ocr page 129-PR.OHP. CAP; VI «ÿ, tâphraftcs fecusreddidit. Äudiat tex, principes,amp;rcliqui populiterrç.
SKIT’S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iCù'?’» 3?Taw
Nunquid adliucfunu
Hypocrifis QC cot impœnitens guitur hoc uerfu. Nunquid adhiic pros* miirione,minis,diuinauoluntate,quid tequiretauditiSjthefauri impietate, do lp,fraudçquçfiti,funtin domo impij. Menfuram iniuftâqu.im Deusipfefuni, mçdeteftatur.Exo.i?. qua proximum defraudat jcircumuenit ,expilat ,in do* tno retinet.Impcenicentis hocfignum eftex operibus cor hominis æftimatur. M, çum pathah admirâtionis nota eft» Mtraturenim uates,obilinatum impq animu m'a WK’' • tPK pto déficit enim idem quod to’', id eft,Hieronymüs îegit ignis ncSeptuag.g« wvg eixof kvciats
«vitJt.ovs, Nûignis6^do* musimpi) colligés thefauros iniques. Deteftatio teticentia eft,aflEeäü
1 notaC
-ocr page 130-■ IN M I CH E A if
notât. Deteftatio eft coram Deo, DcbS ipfe abominatur menfuram iniuftam. Proucr.îo.Abominatio eftcoramDeo pondus 8^ pondus, ftatera dolofa non cftbona.Et Amos.8. Operiemusfrumê tum,imminuamus mcfuram, amp;augea musficlum, utpofliideamusin argcnto egenosamp;c. Hocdiuitumaduerfuspau=« pcres confilium. Quod Deus prohibuit Deut .25. Non habebis in faculis diucrfa pôndera,maiHS amp;minus,ncceritin do mo tua modius maior amp;nbsp;minor. Pon* dushabebis iuftum amp;nbsp;uctum,ôiî:mo* dius çqualis uerus erittibi, ut multo temporeuiuas fùpcr terram quàm Do* minus Deus dederit tibi, abominatur ‘ «lim Deus eum qui facit hçc,amp;aduer* faturomncminiufticiâ , Porto tempore noftroiniufticia plena funtomnia,aua* ntia return potitur,imperium tenet; ni* hil expeftandum nobis efit nifi itaDei grauiffima.
Nunquid luftifîcabo ♦ -
.gt;■ Bifariam hic locus întcrpctatur' Primo
-ocr page 131-PRÔPH. CAP. VI Hi.
' . ,Primo utfit aox pœnitcntis acreuer* ttntisad Dominum . Num corrigàm ftateram impiam fiuc ut noiKpafliHC fumatur Juitificaborin menfurapóii:«
I detcuciniuftor Ncquaquam,abi)ciä« am.tcdibo ad Dominum Dcum rhe;«
I ' um ,huic fcntentig accedit Kimhi. Vel i ütfintinucrbadignabûdiDciàuatead duâa .Num iuftitïcabo jprobabo pon^
1 dus ftatcramlt;5 iniuftam f minime,Imô I deomni iniufticiajiuftus iudex poenani fumpturus fum.
Diuites cius.) Diuites eins ciuitatis Samariç aut lerufalé, ad quâ Senipiter^ husuecbâfacit, omni iniufticia rcferti funt, fraud?, iniuria,rapina thefauros colligunt. Hine mendacia, nam fraus“ demmendacium comitatutjamp;manuS i affueta thefauros condere, fraudùlentâ I poflidet linguam . Pulchre auarorum diuitum naturam defcribitjjhifcc enim ! artibus diuitias colligunt,menfurainsi iufta,mcndacio,fraudulentalinguä5in iuria,Pfalmo.io .
. Etetiajn ego») SententiaDeiefl, fe* i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;It. cundu
-ocr page 132-„2. nbsp;nbsp;: IN quot;MFC HE AMquot; '
cundom legem talionis. Vos pauperes iniuria afFcciftis,opprefliftis çgenos ut prçffgeftate faóli lintinfirmiores.Etcti am ego,egoSempiternus pater orphan* nornm amp;nbsp;index uiduarum, infirmitatc uos laborarc faciam,potentiaueftrani confnngam,eadem qua mefi eftis men fura,rcmetietur uobis,terra ueftrain in uaftam folitudinem redigam, min legeminatum eft, propter pcccataue^ ftra. Dolore contumeliajÇgcnûaffecii» ftis,amp;: uos dolore parturientiu fentictis.
Comedes amp;nbsp;non fàturaberis»
Famcm,fterilitatcm,bcllum,captiui tatem minatur. Fames extrema6^ uera eft,commedercamp; non faturari.Steri:« litas non concipere,foetumabordti,nec partum in luccproducerc,inquit, enim accedes,nimiriim ad uxorem, amp;nbsp;non eijcietjfcilicet partum. Foetum uero par^ tumqj gladius abfiimet.Sic Kim.ôCEfra. Porto. R.Salo. Ad bellum amp;nbsp;captiuita^ tem omnia rcfert. Accéder fcilicecinimi# eus, appréhender regem, filios,.filiasqg tuas
-ocr page 133-PR OP H. .CAP. VI
«uas,nec captiuitatem effugiesjuga eti# amfi falutcmquçfiens, peribisgladio, huicfcrttentiçadftipulatur. D. Hierony gt;nus : ApprghcndeSjS;: non faltjabis,amp; ^uos faluaueriSjßladio dabo,amp;Sepc.
ifucraxTi fep nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vii» ^t'ec
i^vGiiew «flictffaiââa’Hf
•:^xJ'oSuiTxvltxi, Expellamte,ôiappi'ç bendes,8i non faluabcre, quotquot fcc uatifuerintjgladiotradentuc. Quod ne I co ait, Humiliatio in medio tui erit,fû* piam afniâionem, malum omncfub^ indicat,alludensad malediâioncs.Lei« ui. ï6, Peut .x8. Eadem nbsp;feq uentia de
tnôftrant: Seminabis ôC non metes ôic ■Caufam omnium malorum fubiûgit. Quia obferuafti ftatuta Amri. Am ri rex Ifraelis, Samariam çdificauif,impius, «ntçccfforesfuosomnesmalitia fupera uit. *. Reg. 16. Cui filiu s Ach .ib i n rcgiiQ j nbsp;nbsp;Jucceflit,cui uiuercin peccatis Hierobo^
’amhaudfuitfatis,cultuminfuper Baal inftituit,innoccntcmfanguinemfudit. Prophetas Dei pçrfcquutus eft , occilt;
I J
-ocr page 134-«4 IN ill CHE AM '
T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;....
dit^.Hos monbus,cultu,religione,ii« ' pictatelfraclimitatusfuit, præccptade# rclinquens Dei. Nihil enimregeimpio eft pernitiofius,moriim namq; imitatiö ne l'ubieâi, gratiam ini re ftu d ent, bine bonimores peffum cunt,uicia pullulât, cccrcunt, fruftibus peftiferis omniare;* plent’. Ea ratione ut Deus in lege minai« , tus eil, Ifraelem éterra promiffa expu iit.Et qui olim uiuebatin prçccptis Sein piterni, cundis gentibus formidini erat, tidiculum fadus eft omnibus, illufio, r t fibilum jOpprobrium.Peccatijamp;tranf!« ;
greffionis pœnam futuramex prçteriti« cqlligito,imitator homirtum non efto» Dcu amatOjColitOjilli feruito,nc in fimi Icimo multograuioréincidaspœnâ.
CAPVT SEPTIMVM,
Ac mihi quia fac^lus flitn fruduum _^^’jcollcdorcs, amp;rqu« collelt;* da uin#
-ocr page 135-PR o P H. cap; VII IJJ
uindernia botros qucrunt, ma turadefiderauit anima mea Perqt bonus de terra, Sgt;C redus in ter homines non eft,omnes infidi antur fanguini unufquifcç fratrem fuum reri uénatur»
Bene maléue faciendo manibus. Princeps poftulat,iudex propter retributionem ( iudicat ) amp;nbsp;magt; gnus loquitur prauitatem animg lug 8^ fortificant cam»
Optimus eoru paliuro, redus tenti eft fimillimus » Dies fpccula* forum tuorum uifitatio tua uenitgt; nunc perplexi erunt »
Déplorât nates uices populi fut , pet# ditosqg labores, fruftra Ie prçdîcaffe,mo nùiffe ,uaticinatû efle .Iram Dei iäm iam imminentem cernit ,in proximo adefle inimicum ,futuram propediem captiui tatem, Qi. tetcg dcuaftatioriem eorarrt ui
I 4 det.
-ocr page 136-î N M I C H E A AT
det. Quareinquit, Vx mihi : Vt opdJ pcrdanr, qui poft mcffçm colkdis ma* nipulisjfpicas, çftiuosâ fruâus, öifini ta uindemia botros conigetequçcunr» Sicacdditmihi ,quçmadmodu uulgo diçitur, binintiu 0(upffkHtomm(ik Maturosfruâus qu^ftuit anima mea, uerum nullos iniitni. QuçGui iuftos çquos, uolçns Deo colligcrc fruâum, nullum rcperijc. Périt bonus, qui proxi nium beneficcntia demcreri ftudeat-, keâos.çquus,iuftus,uerax,incer,homi* nés nô eft,pfrt)tomnis meuslaborjfpc Omni frufttatuS , cunda funr inucrfa, pbiqginfidiç, ubiij fraus,innocensfan* guis efFunditur,prçlibidineamp;auaritia germanitas ignoratur, quifç frattcm rc thiuenariftudet. A uenatoribus corn* paratio mutuata eft,qui occulte,manife fte prçtermittunr nihil,feras ut capiant, infidqs, foftîs, rethibus. Sic diuites oui n es mouét la pid es, tentant eu nda, pau perem utcapiant,çircumueniant,frau* aent,diuitiasacquiranr. rethefig* Difi(at,Hi«o. ufttiemottem ,S€^taag,
-ocr page 137-PROPH. C'AP.f VH Of '
tKKsasrriii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«votS* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1«
flÄ»€5. Vniifquif^ proximumfuutntri 'bnlactnbulaüonc
- Benemalèuefaciendo»
a4 male fad endum manibus, ad benefaciendum, malefacercjbenefaçere, funtenim infi* nitiui conttarijs uerbiSjtefteKimhioUa? iesidcmfignificatcuolqit,ad exageta« dum peccatum. q. d ♦ bene malcue fa«« ciendo fratré opprtmere ftudét, omnia tentant,in mille formas fetranfmntant quo in explebilem expleant auatitiam» R.Salo. 'a-'ü'n ad auaros tefert,hoc fenfu,Proximum iniu tia afficiunt, ut fi«» bi benefit,
' Ptinceps poftulat.) Auaritia rebus iti omnibus ,apud cunâos primas tenet» Ptinceps poftulatniniitumunus,quo finecum principegratiam inibit nemo^ nee uacuis manibus eum audirelicebit. ludex tettibutionis gratia iudicat.mu«« nerisgratia iudiciiimjus^fleäit. Vel ut,RSalo. ludex iudici /ententiaferuit,
I f opitula?»
-ocr page 138-1,8 m JM rCHÉAJM
opituIatuc.Tu pro mcfententiamferto idem fafturus tibt,tu me à petitione li be rato, me iuuato ,in fimili cafu tibi nofl dccro. Qui magnus cft prauitatemcori“ dis fui loquicur, quiduis agit, loquitur, cxcogitat aduerfus pauperê cauffamfin git, fua authoricate frctus • Hçc eft forti* tndo qua feimpius munit,loqui cere quiduis. Aut, hçceft fortitudo eius, ciuitatis fcilicet. Sic fonem tcxunt tripfi cemludexjprinceps, potens, nerumpa tuf,mutuo fe defendentcs,auxilium pr? ftantesjut iuftus fuccumbar. In quos pro pheta inuehit exclamans. Væ qui trahi* tis iniquîtatem in funicLilis uanitatîs, qüafi uinculùm plauftripeccatum-
K't'n H^c eft fortitudo eins Hic éft funis fortis eius. Septuaginta,, ® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XJ Âayav! ó k^iths
iKtivs i.KKKHa y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xvjÿ
Princeps poftulat, iudex moiïes loquitur pacificos, defiderium arfimçfuçücuteft.
Optimuseorum.) Optimi Ôi redi, paliucis fentibus funt fimilimi, quæ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pungûi
-ocr page 139-P R Ó P H. C À P ; V II
pli ngût, 1 çd U nt, ôê accedentes ad unco lerinent dente. Nemo ab auarisnon le* liiturjindemnis'uedifcedit ab ilHs. Et feruator nofterdiuitias fpiniscomparà Dit, Math. 13. Amplificatio cft per com
• parationeniiSi optimus paliuro, reduS denfiffîmis fentibus affimilantor, qua« Itsfuntççfed.Nôimmeritouates San* dos pertjffe deterraeft conqueftus :8i ûauid,Non eftqui faciatbonum,ncc urius quidem. Et Ofea,Non eft uehtas, amp;non eftmifericordia,noneftfcientia Ûçiinterra, Sed peterare,8ô negate ô2 ocçidere,acfurar!jfregerunt macerienl legis, Sêfangtiis fangiünem tetigit.
Dies fpeculatorum tuorum» Adeft dies fpeculatorum, falforum ' ptophetarum qui prçuiderant uentura dicentes. Non uidebitis gladium, amp;nbsp;fa ' tnesnô eritinuobis,fcd pacemueraqi ' dabit Dominus in loco ifto.Et pax pax, ' telt;jmendaciofiderefecerflt,diuerfum euenit,bellum imminer,premcrisfame çihgit te ùiïdifj hôftis.llhs cr'ed end û hô ciat
-ocr page 140-^4« nbsp;nbsp;’ I» MICHE AM -
crat,necucrbis fideremcndacibus.Eçce adeftmodo dies uifitationis tuç, quofe Deus memorem tuacum iniquitatutn oftédet,te%à pfeudoprophetis falfuni üidebis. Nunc perplexierunt,confilt} inopes,atconiti,confufi,quoeundum, quid inceptandum ignati, fpeomni adempta,hocenim fignificat» Huicfententiçaccedit Kimh. Efra uero ad principes ôô iudicesreferr.q.d.Vr ipfi pauperes, fîcillos inimicos tcicisiii uoluet,reddcc^perplexos.Septuagin,
lt;^lt;iKovit.cu. Tcè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ùs (rnî tx--
^CÇ 9K07rtSe (Îgt;V oilM i(Ù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gt*
KMirti/, vuâ tGyfw KhetvSß» «vî«//«
Et auferambonaeorum quafi tinea corned ens,8i ambulans fupra regulani indiefpeculationis tuç. Vç Vç ultioncs tuç uenerunt, nunc erunt fletus eoruni* Quibus confufionem amp;nbsp;interitumfigni ficareuoluerunt.
Ne credatis amfco,nolitote fidc reduci} ab eaquæ dormit in finu . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* tuo
-ocr page 141-P K o H. CAP. 'VU *41
Ulo cuftodi oftiaoris tui\
Nam fih'us uituperat patrem, filiainfurpic aduerfus matrem, nu rus aduerfus focrum fùamjinimi ci uiri domeftici eius ♦
Finiiram amplificat calamitatc, quas tanta arat futiira, ut nufquam luta fides poterie inucnirijcriam inter coniunäif« fimos,feditionibus,traditionibus,nece tfpleta omnia eruntHçcimpietatis pœ ua. In qtiem fenfum, hûc locû Math.io, feruatoradduxit,quantûmalû tmpios deprçhenfurumfitjdefignanSjUt enim tharitate unitarc preftantius fit diflî ^io pcriculofius eft nihil. Q.uod uero iuipijs fidendum non fit,finttibi cxctn plOjinprimisSichinitc, quiAbimckcl» filium Hicroboal in rcgcm elegerant, killi ctedidcrant,amp;: ab co perditifuere. ïudi.9. Samfon Dalidç fidebatjtradw tus ab ca Philifteis, uifo fuit ptiuatus lt;nbsp;ïudi.itf.Abfalon patrem DauidcmpcE fcquutus cft -Sed hæcquid cômemoro* Quant; fuetint feditioncs ante Babilo*
nicam
-ocr page 142-JI4* 1 IJIJIICHJEÄM
nicam captiuitatcm- Deinde ante na* tumChriftum. Poftremoindeftruäio lie Hierufalem ac totiusgentis, quant? cçdes,quam nulla fides, ut homines ex .,, uti omni humanitate,oblitigermanita tis,plena omnisgeneremali fueiintcun fta, non folum fact? hiftorig, fed lofé^ phus 8C Aegefyppus teftantur, horribi^ liadiâu,incredibiliaauditu narrant fed liera. Ncc minora noftro tempore mala fuppullnlare uidemus, refipifcenduin ergo nobis erit.
Ego uero in Sempi'ternum re^ fpiciam, expedabo Deum falutis mcfjexaudiec me Deus meus»
Prophet? uerba h?cfunt,fidelium nd mine,quibus pios confolatur,fidem eri gitjfpcmnutrit.Rebusnam^ quantum cunlt;5 defperatis, pius diuinis promiflis nititur,qu? fide coram cernit,ab ijs tan«» quam facraanchorapendetiiiecrebus aduerfis diffidere Deo poteft. Audias« Enas ergo propheta. Diem uifitationis adelle dixerat/quo omni confiliodefti ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuendi
-ocr page 143-P RO’P M. 'c ap; vu gt;nbsp;'t4^ tafndt,pcrplexi,ftupidi, forentjauxilio priuati jtantamtj immincrecalamitaé, ut etiam iunflifl'imisfidcre ncquircnr, Omni humanitate,gcrmanitate de mes: diofublatis. Egoucro ,inqiiit,fublatis in coelum oculis in Deiim refpiciam, Deum feruatorem meum expedabo, Ipfe falus mea ,libcraror,rcdemptor me Us, fe Deum meum futurum, à malis omnibus redcmpturum promifit, fa ci et fidelis eft,me non derelinquet. Efto pcc catiliiam pœnam, abeam in captiuitaü tfm,terra promiffa pulfus, expedabo tarnen Deum falutis meç, exaudiet uo^ cem deprçcationis meæ, Deus meus. SicDauidin periculis fummis,in Deum fffperaregloriatur, quemDeumfuumj Pftram refugij, liberatorê,feruatorem, auxilium effe dicit. Hinc colligimus tfntationé pijSjprobationem effe fidei, petquamomniamudihuius uanacffc tognofcuntur, folum Dcû ucraçem.
Ne Ictcris inirnica mea aducr^ fiis nie,eoquodceciderim, refùr^ . -gam
-ocr page 144-, F N MICHE AM ?
gam. Si Gdcro in tenebris, Sempi ternusiuxmeaerit:
, Indignation? Sempiterni por^ tabojquia pec caui illi, donee iudi^ cauerit caulâm meam^ôt fecerit dicium meâ, educet me in luceffi, uidebo iufticiam cius»
- Et uidebitinimicamca,amp;opei^ tieturconfufione, que dicitad me in lucem ^uidebo iufticiam eius»
. Et uidebit inimica, amp;nbsp;operici^ tur confufione quç dicit ad me» übi eft SempiternusDeustuusC’ Oculi mei in ca uidebunt, nunc çrit in conculcationem ficut lutunt platearum,
Triiimphantcs folitifuntjgauderedc uîâoria,uiâis infiikarCjUiribus proprijs fiô Deo ttibiicregloriam,uiuerefecurc non refpicerefincm. Pins uero diuinum iudidum ob ociüos habet pçrpetuo in . nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modi#
-ocr page 145-P R o PH. CAP. VII »4, ttiodtcam infultâtium tçtitiam tcprim^ If CQiiatut, dclidumproprium fatetur ad Deum , cui fidit, in quem fptrat à pendet,clamatindefinéter.ltalt;5 di uiiia pcrpendens promifla, confolatio* •ieaccepta, inimicorum fuperbam in* fcltationem uidens,aic. O inimica mca 9Uçtne odio perfcqucris, nelçteris, in* fultando mihijCo quod à gloria mea ceci detim, in captiuiratcm ft m abdufta, um ätix quondam gétium, uiäa humi pro fttata iaceam, rcfurgam,non mefub alie na potcftate relinquet perpetuo, ncc in petnumirafcctur. Etiam fifcdcä in tene btisjanguftrjs, tribulationibus fummis, Sempiternus lux critmca, ucrbofuode ducens mein latitudinem confolabi* tut. Indignationem Dei pacicnter fe* tarn, iuftcpatior,peccauij peccatum mc nmfatcor.Expeftabo Dominum,do* neciudicarit caufammeam,fentenriam tulerit. Pius duo in pctfcquutioneatten dit. Primum peccatum proprium,hinc quicquid intulerit, quicquidimmiferic tnali fett patienter, deliâum fatetur, pe*
K titre*
-ocr page 146-14^ IK MtCHEAM
tit retnrtti,gcatia expeftat- ZIteru, canfî quarc ab inimico pctfequatur,fccum bofte cóferens,nullafe inimico perfeco tionis caufam ptçbuifte,innocenteni d fe,fumptafiducia ,Deum iudiccmim«f |gt;lorat.Hinc Dauidjudicame fccundu iufticiâmeâ:ct,Iudicatcaufamme3.CÂ alio in loco dicat. Neintrcs in iudiciûcü feruo tuo,q uia no iuftificabitu r in cófpe 1ÔU too omnis uiués. Sic dd prophcta no fter, Pottabo indignationé S^piternf doneciudicet can fa med amp;nbsp;faciat iudici* iim« Deinde confolatione petfideaccr |)ta,aic.Educerme inlucé, UbetabitiJie; abanguftqs.priftinçreftituetlibettaii.Vi ilcbo iufticiam eius,fidelem, uetacemi f)foniiftaferuantem,fœduscum patrie bus iâum denuo erigentem,rumentcnr ; nindidam deinimicis.Libetattoném^ , «m inimica mea uidebit, operietur con futïonequf badenusinfulcando dixie, Vbi eft Deustuusr feto« te, liberet ùn fluemadmodum Pharifei Chriftoex* f (obtaroiUi Oixicfe filium Dei efte, libe
.tetennl
-ocr page 147-PR'oHgt;I cap. VII
Kt enm noncfi oult Sic. Oculîmeîin ca diuinam uidebunt (iindiäani,dabituc tnitn in conculcationcm tanquam lu«* tum platcarum, Affyriorum rcgnum fuit cuc[rum,Cald^ocumdirutum,Ma ccdonum uiâum,R.omanum dilTipa^ turn. Peribuntimpijjperdcntuïdctcrs» ta,lufti ucco cum Chrifto tcgnabuntin setcrnutn. Oculi mei uidebunc,teti« tentia eft.
J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Die ilia qua cdificabuntur (èpes tuç, die ilia elongabitur ftatutüm» ' Die ilia etiamufep adte ueniet dé AfTur, ciuitatc munita,amuni^? tione ufq? ad flume, amp;nbsp;à man uftp ad mare,amp; montem Hon
Et erit tenra in dcfolationem, propter habitatores fuos ,ratione Êruduumftudiorum corum.
lt; Oiequaçdtficabuntur. Ad pcomiftlo nes Dei uates redit. Erant fili) Ifrael Tub bgo fecuiratis,itibutati),prçceptts,ftatn
K gt;nbsp;tis gen
-ocr page 148-IN MICHE AM »
risgenn’um fubieâi,difpet(î,abrlt;^ eccfC fia, terra corum deuafta crat, ciuitatcS dirutÇjtemplumexuftum. Porto ua*’ tes nomine Dei libertatem,etlapforuin teçdificationempromittit.Die,inquit, qua fepes tua rudus gdificabitur,qua rut fus farta teda erunt, collapfa erigentur, ecdefia congregabitur,terram tuami« habitabiSjdmul feruitutisiugum aufete tur,a triburo gentium ftatutis liberabe re. Sic p-'j 'an’i Ksvj’a
«’'nn kivj’3
Kimhi uero primam huius uerfus pat tern ad inimicos Gog amp;nbsp;Magog referr. Die qua cogitaueris çdificaïc fepes tuas fticontemptum Ifraclis, ncneris^ cum Gog Si Magog in tcrram Ifraelis diuer# fum tibi continget ,fuperabere,ipfedo minabitur tibi, erittj fuperiot.
Die ilia. ) Terram alloquitur. Illa die qui quondam abdudi capti in Affyri* am fuerunt, tenti ciuitaribus munitis, ad téredibuntjà cundis finibtis terra co gregabuntur,(^teinhabitabunr.A\fluis mine Euphrate, à monte HorjUfijad mate
-ocr page 149-P R ÖH. CAP- Vir ,4, marc ma gnum ad marc rubrum. Hi) cnim funt termini ptomiffç terræ. SicEfa. 43.Nolitimcrc,inquir,quia ego iccum fum. Ab oricic adducam fernen tuum ,6iab occidente congregabo te, dicani Aquiloni,da, amp;nbsp;auftro noli pro* hibcteôic.Hietc.ij.Eruamtedcmani» peflïmotum ô!. redimam te de manu fortium. patitcr-ji.liberationcm ampli fi car amplis promilTionibus.Nollrç (en tentiçCaldçusfubfctibit dicens. rw «n^'73. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«''nn Kivy'a
Et etît tctta,nimirum inimicorum,de folatacûfuis habitatoribus,eoquod af flixerût Ifraclem, rcti fuo facrificauerûr, blafphematuntDeum,regnum Affyrio turn deuaftatum fuit, ut paulo ante dixi mus JBabilonicû in Perlas translatum, Macedonicum dcfolatum ,omnes inis micilftaelis pciierc,ctimpq ctadicétur de terra ut habcs, Efa : à ca. u. uf«®- *9» Hiere.40. uC^ad.. jx» Ezech«x3. uf5.jj»
K 3 Nahum
-ocr page 150-IM MI CHE A M lt;nbsp;': nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
Nahum.«. amp;c. Hiftnfalemdenicpquil I Iud{i Chiiftumfunt petfequuti, ^ndt^ gt;nbsp;gt;nbsp;tus tnifetrime euecfafuit . Hic impio* turn finis.
Paice popiilumtuum uirga tua tnies hpreditatis tup, habitent foU in nemore,tanquani in medio Caf meli J pafcentur in Bafam amp;nbsp;Gila* ad Utah inido.
luxtadiemcduÆ’onis tuçdctflf ra Aegypti, oftendam ei mirabdia^ Videbunt gentesSC pudoreaffici cntur ab omni fortitudine fua, po bentmanum fiiper os, aures co# rum obfiirdefcenu
Skut ferpentes puluerem lin* gent ; Ccut rcpdiia terr j de fiHuris
- emergent * Sempkernum Deum lioftruformidabunt,te dmebunu
Penwin pcopheca fide raunitus, bxepu cQnfolatioar,ad Oeum pro pq
..... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* puIO ‘
-ocr page 151-k» KO P H. CAP. vri m
polo fundit precWjCftaatcotatioomni noçmphatica. Pafce,inqait,populum tu um, q uetn elegifti ex omnib us genti* bus,rege tu eû,tuauirga,tuapoteilate, J ouesinquamhgredicaces cuç, ouesfim* plices,tnermes,innocuas, errabundas, I nbsp;nbsp;hgeditatis cu(, ne iurialieno petmittas.
Habitent foli in nemore, confidenter^ (ecuriyiie quis eas ofFédat,iniuria affidac acG inhabitarentfrugiferumilium mon tem Cacmelum, arbotibus conftcum^ uincis plantatum, agtis cultum.Vt quo dam, uiâts ac pulfis inimicis, tetcam pinguem, pafcuis ubecrimis tefectam,flt; cuti, abfqß timoré inomniabundantia Cilaad 8^ Bafan inhabitatunt.
Sicut in diebus egteifionis tue. Arden temd^DeiamantemanimumÖeusipfe - quot;nbsp;derelinquere nefdt, exaudit , confola^ tut. Cumigitut prophet^ m iris affeäi? bus ardentiiftme oraffet, diuino epnfo^ iaturoraculo.Oftendam populo meo, ouibus pafeuf mecmirabilia, quemad« inodum fecidum educebaris exj Aegy^ pto. Vcillicpopulö gtatiam epneeffle
K 4 Aegyptip
-ocr page 152-tft IN 11 te HE AM
Aegyptiorum manu potenti eduxît,îôi tnicos fregiu Sicinliberarioneà capciui täte Babilonïca , grariam amp;nbsp;fauorcm regnum Cyri amp;nbsp;Darrj conciliautt,pcrijf A tn ni o n. Cutçi fu p era ti fu nt, reçd i ft cara ftintteniplum acciuitas, mnncra Deo teges mifetunt. Ira fumma Dei opc Matathias cum filijs Anthiochum Ept^ phancm uicir,fHperaott, regnumlfraeî» lis reftituit. Er fummo mtraculo Deus homo faâus,principem mundi hutuS proftrauitjCregno eiecir,afcendensin altum captiuam duxit captiuitarcm,do nahominibus dedit,pacem reddidit, nos in filios adoprauit, hçredcs fcripfit* Videbcint genres, mirabilia opera Dei, uiâoriam ôi triuniphum,fua confilia ‘uim,robur,potentiam fumum elTe, nec quempiam diuing refiftere pofle po«* teftati cognofeent, puddreafficienrur, filebunr,digitocompcfcentlabella,qui olim infultaruntifreli, Deum blafphelt;’ tnarutjin porentia propriagloriari funt p rç m more obfurd eifcct- Quod Aflyrqs tzechfçtempôribus accidifleinlibrisre gnocumlegimus. Cutçis fub ^Joroba*
-ocr page 153-PR o PH. cap; vri Iff bfljAntiochoperMachabeosfadnm hi ftoriçteftantuc. EtuidoriaChrifti, fui^ üerbi filentium, impijs omnibus deni dis filentiû impofiut,at^imponet,Lin gent pulucrem, humilter incedentde^ •niffis in tcrram oculis, ferpentum^ more profttati corpora ttahent, 62 uc tcptilia terr? morn tertiti è fifluris Ô2 canernis terr? emergunt, fichrjè lati* bulls jdomibuSjfpelucisfiiis omni con fufione circiimdati prodibunt. Can^ fam fubiungit propheta.Sempitethnm Deum noftrum formidabunt. Te time« bunt. Subita perfonarnmmutatio em« phafim habet,afFeâum mouet. Mira eft côfunonisamplificatioadagt|s 62 com patationibus.Manumfuperosponcte, obfurdere 62c. adagia funt.
Quis Deus ficut tu »auferens iniquitatem,refidui h^reditatis fug pr^teriens prguaricaUGnem, non tenui't iram fuam in perpetuu,quia Uolens benefieentiani ipfc»
ReuerteturjUiifercbicur noftf i, K s inia
-ocr page 154-»X4 ÎM MICHEAM iniquîtates noftras (uperabiï, profjcietinproiudûmaris omnia peccacanoftragt;
Facies mifcricordiam cum Taco bojjniiericordiam cum Abraha* ino,ficut iurafti patribus npte, priicis tempohbus ♦
Accepta confolatione,Deo,cfiadmi^ • tationegcatias agit, accepta fertorania magnifacitjglonficat, nihil uel mentis, ueluitibus ptoprqs ttibuens. Locus de funiptusuidcturexPfal.ij.QuisDeasfi cuttu,quis Deocufuis cultoribus pecca* ca temittttjtrafgteffiones prgcerit^ird de# ponit jfuis bencfacitf profeâo nullus » Hçc infignis illius nominis Dei inter# prçtatioeft. Ex.s4. Et eft locus ab effe# âis, ex opetibus, quiincongnofcibili$ lt;tx (e eftjcognofcitut Oeus.Pariter remif fa efte peccata, Deum reconciliatum,ex condonatibrie pœn^reâe deliâum te# miflutn incelligitut. Pcoptec peccara» tctia Ifcadtsdeuaftata,populuscaptut fil«
-ocr page 155-PROP». CAP. VU Iff fuît. Libetato^ad fedes proprias reucrfo temiiïa peccata cognofcuntur. Hine fn» de certior Jfaftus amp;rfliquûconfolatuc popiilum .Elongatuni,aucrfum à nobis cteditis Dcum, reuertetur miferebitur noft«, nolitore timete, ipfe peccata no ftra fuperabir, triumph abit, abij ciet ea inprofundum mac!S,nectilorum rccoc dabitur ultra ,fuum eft, non hominis, peccata rcmittere,nec honoré fuûdabic ^heti.OaigiturglorïamDéó, fidem tï* cobo feruabit »mifericordiä Abrahç 3i pofteritati promiffam prçftabit.jfidelis cftjUerax eft » Fïanc fidem, mifcricordi* am, ueritatem in Chtifto prgftitit, pecs» «ta condpnauir,culpamremifir,à ius go feruitutis, dura4iabolicaptiuitateli berauitjin patriam^cceleftem lejufalen» teduxit. Quave dihitiis oraculis fi* dendum,neo firmafpenis tendu erit, q ui eft bene diâus in fecula
Amen.
-ocr page 156-ARGBHrORATr APVD
TONEM MYLIVM, AN.
M. D. XXXVIII. MfiNSE SEPT.
-ocr page 157- -ocr page 158- -ocr page 159- -ocr page 160-