-ocr page 1-

-ocr page 2-

Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell

Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op:

http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

This book is part of the Van Buchell Collection

Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

-ocr page 3-

.....

W


««waMM


• •^lt;sii»-‘«*3w*».--'



-ocr page 4-

-ocr page 5-

-ocr page 6-

-ocr page 7-

-ocr page 8-

-ocr page 9-

-ocr page 10-

J-K

V» 'lïBSÓxwiamp;UKn.^uv^v^xnivm

WOmWVlWU}i^VÖ«i»AJ3293U

Quarto n“, g3,

»=r iuoiu2ugt;özo}ï.iwvrainiux^ “'’^tU3wi-b{0^ :iunjuptQ)unu bjiïtUW4jQWJU3U’jt«nHjuin z t^iujuunnuuvubnnn^i3lt;^ 3QU.Qun3QLn’a^nunuintU9Ai ^u^ianuig^ vujieuwjiwiu 3namp;ut4romb(auKtwm’bQt^ (hjuuömw ui^gtubOJO il^JOlUJlQWU awpuirnmuiu l^nlblÏy^^H

Fwnu’^ix^’uwjb^wb 4W3 alwjmomqiy tbwDU4i)gt;4iu anoiuw^ixutajb’UïotuBnuv jyiO4pö’V’jnj(tiJiuy4ïibk’4P ïoowyjio wbof WßbKttn otupuuyabuaxwtnm^ma#


wiwnwAä^Mv^snxw^^wvsQ V»:îàwy};-MW^^’iwÿ03'”?Ve ta«V39311^l’0MWWWWÇC«Â

8c»tuim)-u9}inommn»^u ^‘^ 0 0^114110 vimunvya j„9»HWAï«bt^0liunuiK^b;nrt »Jl^WJ tuTM^m ftaiovunun ?Sb«U»fV^W4190^W(lTO4^

* iwbVwtwwwjMrwojiQ^wtttt «t‘at}4uy'3u^j{iü;winmom xoivwu w4iTu •■nuanoiu ^u^irucs^'ï uuvQQinbïU wwnba^wio

janow-bjaiuV luwji mnin mjmiwumQin-^j^jmoui^ jiojuu ot^ttjnwunwnuçpw outjuib fbowi au *l9dQ^-9 twuttfjttujoiiteWw«^®^ ^fewu^r^j^jwunifóttbn ^•j%u^jra.owiimMij54j.M '0»«d|Agt;'tt«nt’3'ttjrtv(rm(b


-ocr page 11-

EPISTOLARVM WEDI GIN ALIVM, CON-^ADI GESNERI, PHILOSOPH!

BT MHDICI TIGVRI» NI, LIB RI 111.

HIS ACCESSERVNTEIVS-«em Leonid primi'DiofcorielM y^ffeueratio, amp;nbsp;“De Oxymelitü £Ueborari yrrittj^ dejeripriont ^ yfuLibellis. Omma turnefrimumper C A-SPARVM v V OLPHiv là. quot;Meili^ turn Ti^urinum, in lucem data.

TIGVRI EXCVDEBAT CHRISTOPH»

ÏMOSCH. ANNO M.D.LXXVII.

-ocr page 12-

-ocr page 13-

CLARISSIMO ^XCELLENTISSIMOQVE V i # ~

D. lOANNF CONRADO MEIER O '^^ D OGTORI, BT INCLYTAB RBI« w Scaphuffanr apud Hcluctios Confuli, Domino fuo ' mpcrobfcriiandOjCafparus Vuolphius Tigurinus Medicus S.D.

0 S IA S Simlern^, 'vir prohitafe, ingenio, Jo~ Srina amp;nbsp;eruditione maxime conj^icutif, Sacra-mmltrerarumin Schola Ti^urinanoßraincer-/rtscum brimât diligens ,reli^n ahjuar.tißer^ r . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obleSanai reficitadt^ aHimigracia Jludijs htit

; cgpifi^^^^^f^^g^y^jri^fdifiltif^ Conradi Gepuri ^j ^i quot;hiedicas amp;nbsp;Thilefafhicac eßißolas^ '^ T«» Holumiat ^^’^^^*benfaj^aulb foS^inlucemaareCiCoUigere. Quodqtd-♦w tantt yiri ßudinm ,ßtmma ^uadam amp;nbsp;rara trga frace-f ^fne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mirimUid erga ßudia liberalia animifro-

Y^j^cefiianyVti laude juaun dignißimum erat,ica cerct ’♦’quot;/«jf, turn in j^fo acaCK amp;nbsp;ingenij 'ingoreiimmacurat ^mt^orcuna morce nobcferepcum,nonpoeuße, ^wd ^’‘^^''‘f^erficere. Ec quan^uamhac tand yirifataynoba aU-T^^tiuitu Iu3uofißima exdterint,q«ód ne^ue Scholam noßram^ ^1!^^ f^ßm^ro^emodum J^mpub.literariam,eo,nifi maxima ^^’‘X^nudufCarere ^oßeinteUigeremus : tarnen y bi nullum ex ’^fnSum , ni/t acerbum atque amarum tandem eolligi _ ’^^'gt;^tlt;^,amp; per^icuum quoique eßet, frußra de ijj rebu^ho-^’^t^erhoua aliterße habere nonpoßunt,co nobd reuerten-^n coK^giendum^/umMarbitrati,mojn rebus aduerfitat-^'^^ firturbatd/efe recipiendum, ^/aEbilo/ophia perptadet: 'f Himirum (^ toleranter animo^ a^o ferremus , amp;nbsp;^od

-ocr page 14-

EPIJTOLA

fortèceddi^er, idquilnif ^ojfemi^ artïbfif àt^at modii^^^^' geremitf. £go ita^aetyraiu^uetneam renui(ate}ntt^f^'gt;fi^^''^! parrimrei fraclara admiratione,parnm amicoruma/iK^v^ flagkadoni^Mdexdratuf, ^üod iÜeinfikuer4f,ßno}i oifWhß alloua ßalfem ex p(iree,perß(iendt{tnßßcepi. idée cMVi u^' tre^landum puutti, ^uad Gefneri, ar^ae adeo SimlerißtnSiß firn 14 mantiftf merieo ac ture deifen cognößereW} prteßf(gt;^_ cum id ipßdm in rei med^c^e quoque yßim at^jue ytiliMem, (^ multumdeheo,ceßurum con/iarec..Proif!de fcripeir hueat^d-lue iteen^^ceepiectdego pauLitim^meos ^uotiJolieieareamKiih yt in hunc yßm candide,^aas hahercnt,mihi commutneart^’ qua in re,yr miht grarißearenrur,plerique amp;nbsp;fMilesßß f^^quot; iuerunr, amp;nbsp;yr ininjiiruro gnauirerpergerem,fedul() juiKe'gt;' hortari. Iranue hoc meum faifum y el yerhoftra excufare, quot;(d op/cf ipßm diligenrifcs Lehiori commendare, cum yttiMf^ per ße jtr amp;plaufthde', amp;nbsp;adcommunem yrilirarem comf^ turn, non yßque adeo neeeßarium arhitrpr. ^ie quidem,j^engt;f non exeußahunrrnodo, qui ad rerum cognirionem m.igd,qMi» ohrrcSacionem narißner, yerum eriam laudahunr ij, quoslni' ins meifahli faurores,aurhoresqj hahai. /^r enim ea yulgo iß dari folent, quiedlaadarißimis lande arqueprerio dignanßi' manruryiÿr eaprohanrur, maxime,qua proharißimorunti'^d’' cio recepra approharaßßnr : tra cerre communicandA oW’**' ius ego cenßerim, qua luce digna yidenrur ijs, qui in luce nH' xima,ipft lucenr maxime. Proinde jiprudenrumconjiltoßß' fecero, cunhlis me ßansfeeiße puraho. .cdlimenriiioni amp;nbsp;'ivßgt;' /au indiciumedß,i malogu/rui dißlieußs, yr zano^vuuetdeiii placere. Sed neqne accurariore rorins opens commendarkneo' pus arhirror, quando idipßm yeißolo aurhuns nomine celelm-■ramßn^yidiearur ,‘yelrerum in eo comprehenßarum yirie^ tare, pondéré arque y/ic-omnihns ferè,cum primts yero quot;^ledi-cis amp;nbsp;Th do loges, ßeßipßmreddatquam commendarißimum.

-ocr page 15-

DEDICAT ORTA.

•^ Gefnero ^uniem, (cutw ranra iio^rma amp;nbsp;crudtrionK exi-ßimatto eß,y( nullt non admirahiltf -extuerie^etpauaamp;mds fui lt;»'^inu conferri, flert^t^ aurem pneferri fucuerit ) nihilpar--^um^nihilrenue aucconremnenaum ex^e^arideher. Seane^ 5«e de etw ferions, ^uod ohm de fyebagoreü quo^jfereharurt jwe lumtne aw temere ef^gamendum. l'Adam yr de rehquds ”dnl,tanta esß m h^’ ef /iohi rerum yaneras, qute animos iu^ ^wda nuadam amp;fitaut admirattone reficit, yr ceu in quodam ’^^^‘Kerlitatts theatro, muleiphees rerum naturts, Thilofoghi^ f^dl\^ledicie,Tbyfica,Ethica, Grammatica explicata autil-lußrata ^no tntuitu afiedfan pofmt. %ledtca fanè glurima, f^demqfcitu digniftma continent, circa ‘X'lethodumprafer-tmgt;et medicamentorumfimplicium et compoftorum cognition nem,com^onendi rationem,amp; adlioms modum,qua tantts fent natura obfeuritatthns^tantts inuoluta difftcultatihtts, ytplu-nmorum ettam infgntter eruditorum hominum ingenia aut txerceant,ant remorentur. Eits nonnunquam, grata quadam ’^icifitudine, medicamenta rara , y fit tarnen igfo aut ratione comperta intermifcentur, qua flerique nimtum anxiè priuato '«^tnmodofludentes,yt^f)endij Citharcedi, ceufecreta occult tare föhnt. Equihusfanè omnibus, ahqsfmultis, faciles ad-»tigt;dum,acinpromot(end(f hominum commodtsfrocUuts Gef nm natura elucet : dum candidè amp;nbsp;dtpQôvü'ç in amicos tdi oou-in nfuci efundit. Quodft yerofylum aliquis, yt ntmis humi-hmautfacihm^nuUts omnino yerborum lenocintjsphalera-^'^f^reprehendere forte audeat ; ts inteUigat ex antiquorum f^tnnfcriptionem eodem modo,quo if fa oratio, animi indi-ttmefi, d^temmin quotidianv fermone yerhanequeaucu-fnrt,nequefracifitarefolehat, itainfenhendo, nequenirntt afedatus erat,neque yerhorumfucata lenoctnta ef^ fequurus, '^tfotemtelligens, non corticem, fedmedullam efe, aua nuttut. Sic Socrâtts fermones fimfUces e^‘ pof ulares in fora

a

-ocr page 16-

E P It f 6 1 A

atm gratia f^r yolubtare a^ttè attJietanrur, “ml folo f^^ß^ domine commetulabiles, arque 'Prodiciillite aut Cot^^^ gn^catir ad^rariam oßenrarienem^ com^ararx crano»^' £ed ne^j decorum erat, Gtßterumfhilofofkum amp;nbsp;Mtumi' miratorem, y er hit tantum odj aut ne^atij tribuere, ain^ i^ts rebuf. 2dlam quemadmodum qui Pmlo/ofhicu affiigt;^^‘ (urßudijs, Grammatici quidemfraceptoriffü amp;nbsp;frimo traduntur : at non eo conjilio, yt y el Grammatict if 3^etori barter /ufcipanmficfanè ridiculum eßet, GefnertKi^ qui in Philofophiarÿ return naturaliumcontem^lanoner^ tern conjum^ferat, licet reliquarum artiumpraceftaf edd^' rißet,yerhorum minutißima-yerhoßuf olferuare a(kwßtgt; ƒ*' terim tarnenßue yerkotum elegantiam,ßue orationiß^^^*' temße^are lilgt;eat,yidere ytiq^ erit,iam neq, Grammatwf^’^. leger, neq, Pßetorumßgurar aut ornatum,^^ i^ßan, ^erßadendum compara tum efl^,artißcium, negiexißt. ^^ mthidukium ßt,quinß in mentem ei yenißet(yti minime eti' iitioßi erat)aliquandofore,yr in pukUcum tderenotrtHo’tß^ tumnon àuG^i^wÇfCuin paßimmeminit,(ir yrgenälntffß^. tarn takellarijr, fed amp;nbsp;maturo ronßlio adferikendumaccepr fet,amp;ßngularum tif^-nTVTro» (quodinpaueißimi tlß^' uit)ßki in eum yßm rßiruaßee.f^tcunqj tarnen ^^(»'^^‘^^ friptar eße plerar^,ipfe inßkferiptionibuffateatur, el/'’**' ri tarnen tn tjr interim pote/^,ßmma qutdam huin WK’^ ditioamp; à^eûp^amp; do^rina, qua cum indußriaamp; diü^^^ itaerat coniunda,yteaetiam i^ ttj^ädS^tJid^etvadntif»^“ lifueric.Q^am'jbremßerandum efi^, yirot remm yaritf** at que yttlium led toneßagranter, pleraq^ nonfolumlikentef eum dcledationeledur6r,fedetiammulta amp;nbsp;magnacumy^ lit ate. ^a y era yulgaria inßnt, exißimo,quia pauca, a»'“ migratiaJegi amp;nbsp;okferuandekere. Hi autem ad hune mtii^ tam in mei ipßn fadi,quàmtoriMoperi commendatiofKf» yerkoßm

-ocr page 17-

D B D r C A T o R r Av

“^^kfiM jUtde^ït f quam vißiiueram propofitn, quot;^vitfH ^oe t^ fonwo^er^ inßicuta dißoßnone^re/iar hreuittr exflicandumi C^m haße Gefneri epißolas,alias z^uidem marurtus, alias tv-w tardiusaiamicü, pro cuitts^ opportumtare, acci^^em : amp;nbsp;t^^fffiatarundem argumentum barium amp;nbsp;multiplex fit,yr t^i^ loc Haut cancelles includere diffialrejjet : ne que rerum ^fr^n, quod maxime yoluiJjem, nequetemporumaUarum^ ^^^ifnfiitntiarum rationem ^ in earundem dißoßtioneobfer-potui huur, (quod cemmo/ißimum yidebatur ßquas ati-t^ßmßrippt, lent quadam,cum nonnullamenßum dierum^ Yftruatione,aeinceps omnes difloßä, ythocordine , qua ali-hirtuiusant oifeurtus, alibtporte melius expheata aut tllu-pnta, non magno mterualh, legantur. Trihus autem ya-njargumenti libru, quartum, hu adijeiendum ■, exctllennum 'tpornrn'^dattiiialt, amp;nbsp;quorundam eius fautorum 2)ea^co-~ UttO,epißolß, atque ipßw etiam Geßieri ad eaßdem reßonßo^ Yßl^^fi^ueram: qua earn controuerßamiingeniofeßtne tir tdaer serina dißuta tarn, le^Poridtjudicandam decemen-’ ^d’^P^^fttluiffint. jit quoniam Geßnertu ,fui quaß in ij s o-wrw.û^/ôejç yehementior: nee praterea aditerfariorunt

^ Mt ^ modeßds reßonßones-, addere integrum effet,, turn at torum yoltmtate non tonfiiti^et: fatitu exißimauii ft^plomnes ad tempus fupprimere, quam decorum yirorunt f^tpitMtionem offendere. ^icquid autem y el labor is, y el di-^^ntuein Gefneri nofiri, tut^ amantißimi, epißolarum edi-

toUoiaui, tihi, yir eeleberrime^yt offerrem dedicarem^ graues me impulerunt caußr. ,^c ante omnia qui:, ^iincredibilis mtusin te amor , quem tuillußribus tllis cuit tnnanttatit atque yolantatü oßteijs excitaßi. £tß enim pnguUris yirtus tua , praßansque doSrina', multis mo»^ * wi t effet cognitißima , meque adeo' ad amorem cul-*«f» tut lam pudem conuertffet ;■ htec tarnen pfoxim»:

-ocr page 18-

E P I S T O L A

^m'jrii fauort!^ fignificario , quam mihi, cum aliquot did»^ yolijcum eßem, yeHÿfa ho^itaUtaretua, miri/icè déclaré*', ejfecit, non yt egophcc c: amarem, neque enimpoteram, jf* yt yicißim, niß ornmno ingrarne yideri yeUem, ^^rataiii* mihifuifje officia,amp;meum erga te quotq^fudium, animt^ff^' penfonem,puhlicè propofto teflimonio, eihi com^robarm- hl quanquam hoc itfum ferine mulro à me praflari imelh^^’ quam aut rua mihiprffUca off^icia,autmea erga te egre^quot;^‘ Juntaspattantur, Mncieu fè ^oa^iç ’yÄv/KpäTfpiutacffß terea non nefeiam, quam exiguum hoeßt, quodrependoiß^' K^ov ntmirum ^vadn: tn Jfem tarnen me erigit, quoddi^i* uints'Pythagoms olim referehat: Ccelitesnon return cop^^quot;^ fed animos offerentium ßeblare. QiMmohrem cumnont^'^^' rem,earn /flendeßiere in animo tuo yirtutem,quie no»ta»gt;gt;’^ nerts exiguitatem, quam egregiam contribuentis yolu^t^^ ffeUet, qualecunq^ ta tandem fuerit, non omnino ingratu^ i*' men fore mthiperfuadeo. fttod ft yero etiam ampldii^-dignitatisfortuna^j,aut animi imrenij^ tui praßantiaiHtf. propoßaero ,fpes mihißt, non folum lihrum hune plitt farts hahiturum,fedamp; me quaq^ reliquiarum Gefneti^% fimum tutorem yidert, qui eiufmodi patronum delegtttgt;’’gt;^‘f quem non folum tn tuto,fedetiam inpretio effe queat-hi^f r mmpraclarè yeterihtts di^umßt, multahoc nomhupiY yidert, quod remplis effent dteara : non dubiro, quin it ƒ commendationem, quam liber amp;nbsp;return y arierate tit ff,^.. eelebrirate eff conjequutus, ft tui nomimsff lender if'^ atque authoritas accefferit,magnum pratereagratiit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

dariontsq^cumulumacceffurum. Tußquidem ( (is comprehendam ) ybiprimumab hts artibus, quibu^ .^ puerUis informarifolet, adfludia feueriora animusff^.. ^^ fi : in eeleberrimts Germanits,Galliis,Italiis^,-r^tfdef»V^^^ eeleriter anrecellere omnibus ingenij gloria cupißi, ß r ^^

-ocr page 19-

ïi.' d* 0) d' V 'H 0» igt; Ÿ * d'

d* ' d' ’*^

DEDICATOR IA» ^^^Amm Jiuerfarunt yfum, amp;nbsp;arttum difci^/linarum^ cogni-^nem, luni ciu’.lïs praterea nsruiam hretit^imo temfore ribt Igt;(com^araßt,y[ fummo etuffaculratii, honors digmtatis^e li'AdHifacdeßtgri^ decorarttf.Quarum rejTiM omnium y fit ar^ co^nuwnt, fa^um eß,yr non folùm expert, qui de ingemjs ali~ ^'*^lt;idicare^oteranr, tefua conßerudine, famUiaritare atq^ ^^^ o^w dinum exißimarinf ,fed domum, atate tam confir-^^lt;gt;gt;r(uerjM, non multo ßoß,maiorum taorumtinpnmü ye-^^fßentit tuifyiri clarißtmi exemple et imitatione,^rimo qui ^’’^tn Senatorium collegium cooptarufy paulo yerifaSl^-ad ^ßi(gt;rti(m:amp;nunc tandem,quamnolgt;ilieas,cirrus amp;nbsp;erudi-^lt;^ tUi a!rtntur,ad ConJularem dignitatem^ communifußr-a-V’^ißcrlseiisUM^Gtatulor ieaq^tihi tuó^nouo bonorhyereet

^^^^^ ^^^^ Opt.. ‘Max. yt huie dignitati diu cum ß’^thaHenus reliques oficijs,prajit atq^fruarts: eit Spiri-j‘‘nittdonù maga magts^ auaui amp;nbsp;cumulatttf , honorem ”f t^ofum hif prafertim perturhatißimtt temporihitf, amp;nbsp;*^’’* °ß’'dilt;-itmfeltci[ertuearcf atq^ ßßineas. Tlura de tuii ß^ß^ commemorarem,fiidame fieri fine mode/îiee tux Ir^r'^^f^o^ejptr^j.gf^. ^cumyirtm tuUfprohitasatq^re-hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S^^^’^^^ fiß^^^^^^i nulUnon fit cognit a,

f(mh^j^‘^^ ^^f^J^^ * ‘^^ ^^ ^°^^ cofnmemoratione mihi ^^r’''^gt;ßugt;n putem. Quadfupere^igitur ^ yir omatißimet f(ru ‘^^^'^^ ^^^ »iam peto, yt hanemeam yoluntattf amp;nbsp;oh-qfiulemcunq,honi confulas,meq^ eto-fia^^^^ ^^^‘^^^resipiaifdr tuamutua heneuolen-^^y^h ^^^^^^^f°^^*^' f^ieißimyero hoc tibiperfiiadeas, k^ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;honefiepoterOf tuarum laudum femper

fiitli^‘^^''^^^^f'^^^^gt; ^^^ibMq^ rehut amieißimum, '^’^’^lif^^^^^’ ^lt;tlt 'vir darißime. Data l'iguro ’''^^^‘^^^^^^'^^^^ ^fßff^^^ -dnnofalutühu-

6

-ocr page 20-

C.V-D. CONRADI GESNERI os SVlt BFISTOSIS LOqyENTIÏ.

BUflAOPOilA

HO C ^uia Gefneru^ (fcttrtS^fof^fitneranatutif'

IUiuf)hauilideoJcrifßryrei{af,opttS)

^ußt ’virutn-rettocOi^uidenim non carminapo^unt ƒ

Ve^ioprafenj indicée i^fehbro^

^ree neeei^opM bicmagica,ne^ue Celehidosherbiê^

2dec eer cane^eo earmint TheßaUco:-f^e^ mugirtfolumfacias,manes^fepaiebrii

Excire, amp;nbsp;inf o reddert yerba mudo-:

2^ec Vel^bos opu^ edi^fdeaeum oracula mieeas» Q^od yoto ^erfonie ffHo, ‘)vlufa,dabie.

l^ix egofinieram,yeniebac ( mimbile di£lu ) ilUid yfa modes, illius y fa ^radn.

Orajj Gefittripameer meneiea re/oluie, Éxremplodïdidealibnsorfaloaui.

ß^tc noua yulganeur nofro bac ful nomineferifea f j^^a ruie in nomen doHa libido meum ?

Summorum,fcio,fub eieuhis quando^ y ir orient iKon faed bes dignedelieuêre libri.

■^df^egoneenumerifillfsmeafcribo,necaddi ddofraalitjKtdfcnpeds auehorieaeepueo. ' ' ’

ß^in legod Eallor,an bacmeaftnef cereè:bac ^uo^^ergam* ddec minus banc noui;nec minus illa mea efl^. gt;, .1.

lgt;dof ralMC,ficmemini,quondamperarauieamtets nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•*

Serifeamanus, Toeumyixperarauieopus,gt;. t'\

Cunila ramen'noßros fafiune,referune^ laboreSf.

£e,jult;ecun^iu«aeyoluere,yoliiomeih ■ .^ J

SciUcef,

-ocr page 21-

^ie coie in magtutm lirera multa Uhrum.

£ ed quH in banc formantMarfas bine inde eoü^ttf tança admouicjedulicate manum!^ f^'tt^buit P o f^uolbhi,noßri ornamenca laborü, ne mea lauan cam pia cura tenec f ^ec^mibf trede,o^eram perdes,nee inucileprodic ^oc opus. Houd ducornomine :'^erala^uor. ^^nt ^ta mulca docet, muien quojj proderu: Ec ^uoi , E^^breuü,accedecgracia magnalibro: ^‘ide,quodecenuitexacureptfiolaflo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t '^*ft nocene reiengranaia yerba fin. T*f ^»o(^, perpecuamea dum commicterefam» domina contendn,nomen ab orbe feres.

Jiuchore Heinricho r'aolpbioi

^ONRADI GESNERI MED ICITI GVRI»

•»iEptgrammata.Sf qcxdam aha diiierforum gene* rum Caimina,huc,ne quid vacaret, obiter appofica.

ORATIO DOMINICA,

O Tarent hominum^oU^culcort

SiefanSum ac^Jacrum cuumyj^nonuih Ec regnum achereum yenico nobn. Fiae y elle cuum,hîc perinde yc UHc. iia nobn bodiecibam perennem, Ec culpn yeniam benignè nofirnf £icycnos alijs damin yieißim. Tencarinei^nGS fnas precamur, £ emper^eripias lattinpericlff»

-ocr page 22-

Deladüratemporfs.

Fallert dum tem^uf conamur ,faUimuri^ß^ Lubricafic mifere noiis elabkur atas, yZrqae ahie ignar^. Ftqui defe/Jaßpori ^lemlgt;raeleAi(,fomno^diuyino^fe^uleùft-Fempor/f haud yUamftartemfihißendt a^irtj Fxcußo demumßmnOjßbi inutile [embM, Fanium abiiße 'videe,ct(mnon reuocaitleßriam: quot;nbsp;;. Torp id afic hominum fars maxima tranfigit auum^ FcenireracferomiferoSjprudenttoratas , . ‘ Cum (andern euigßae lap fis tuueniUhia annds, ’.

lt; Vitae Lubricitas.

^nguilla fimilds yira e^,fic luhricafertur^ Fr nuoßjheue premier magtf, eßugi( lila Fufirici(a(e fita cidus, Un^uK^j premencemt

In CIcpfydram. ’

Labitur hac TX arena, fimul mea labimr etraSf Er-Tfiafe infragili nonsninus arque yirro. , Sed dominus Chrifi»s,qui mundi amp;nbsp;rempord idem £lß Î)eus,arernùmmefimHemi^fièi 2^dder:yr terernhm hinc,rediuiuo.amp; corpore quondam, 'Mens yiuat,mijerumhac Spesq^ Fides^ bear.

In CIcpfydram monaftieba* Cunbla rrabunr,rapiunrq,ruunrßcelerrima fata: Tira ys arenafinir: o homo difice mori.

lt;^f.Aliud.

fi^idmard eïi^ hominicertum,quam mor rd «vxyuHf d^idficincerrum,morrdyrhorafiuaT

lt;AIiud,CIcpfydraIoquitur.

2dunc ahsre yerror,p!ofiquamrranfiuero,rKrJüm.

Terfunts me anfis,die mihi, feire potes ?

-ocr page 23-

Aliud...,...,. * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

^frtoquidem nitne te,fedpofiquam effuxer^,inde ^n iterum 'verram nefdOiFata latent. , .. , ,^ ^i^:^

InHippocrarem,ex Græco. ^i^t^r»

^^‘^^x Hippocrates yitit mortaUbn^agrd,'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

'^^tfacilemctirfim,dirigit arque yitam.

»r

In eundem Epitaphium ex Græco. “^tlfalueHippocrates fituseï^hic,Consab omit

•^rmif quißatuir tiédiet^ permuta frophaai £( non forteßbifed tulit arte decitt.

Thcriac« à Valcrando Dôuretz Flandro Lugduni confedx diftichon. r»

^^ft -Antoninus f^alerand^deindeGaleni Theriacamgußant: f^tra oit e/^ ^b ytro.^

« Aliud.

lingula theriaces le^ißimapharmaca cumfint, i^i^ totam ex imiarn nonpatet Antidotum . Aliud

lt;^rtificü fde manus omnia mifcuit,Emptor, Ïiigna e^f,cuifdas,crede mihi,ßfntidot»f, In Q-Calabrum Gcfncri inferiptio Ce^eri Calaber fum delitia Tigurini, £imq^ dm cupio,ficfata fitaßnant.

InBibliothccamnoftram.

^on mihi,fedßadijs communibits ißa parant.

Sic y os nonyobts mtUißeat^ apes, *” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ 3

-ocr page 24-

loh.ïacobo Animfano T/gur/no.

%ïtct9 tihifitnputn,non puaient ClauJiaf edir^ Tars Strobili,pars ef^meUt^arundinei. lt;x

Suauinhic multo,multo^falt(brior idem, ^am quos èputri terra yapore parit.

loanniFrifioTigufino.^-

Tu qui pitißator merorumes maximuf, CtroK^irniT ^is©^:

Hoc mihi piti^a quajö mi Friß merum, Sö^Ï! n y^atKri ytw.

ld ß palatum comprobaritFrißj, tsvewnyivvMi^tp^:

2lihilmorari me poterit,quitt moxemam, e^fult;ra, KSU i^if^^ P-'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

Eidem anno i^ 611

K^irtts opem medica Friß charißime quondam Tetere folehasàtuo Gefnero, u^t nunc tileßii medicum te quirlt,amp;orac, Fr iivtKTf©' ßs henignus ipß.

Ftfaeths promus miferè nunc quot;eentre dolenti, Fino^enerofo de tua cella e^er.

Inde ipß excellent ß mißerts, oiviaoqpoyfi A^t^o^j orepradicabit pleno.

Eidern Kalend. lanuarq.

Jÿfartius en pants,en preßi laSfif ouilli

FanttUum, amp;nbsp;neElar,ßreKula quantaßmus^ Sed magno magnas wam mittic amteus amico, £x animo.quoniam hunt mittere non po tuit.

l'n.^ijuri'^Kar.Titri'rn^.

nlt;.nra^ is^t oAtj oi',s(ßt Movtiylaio ta^ieefüvTamp;'t

Kpan**

-ocr page 25-

, ’^ ^?«w fjnftf^tisi cfè Travr* oKtyt. «A^J,©- J^è lt;pl\@^ (flhitmay TXWT« lt;^ip9^

■* wu ‘ivïgzr«:T«y A yi^ » f/lvvx7eu.

Æm'gma.

^w^wwjü maxilla,neeos^necdeniqueUbra^ nbsp;v. ' ^^il^ufeduriaantttia'vincofamen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ^ihl,nee taoni’igtdißimarfflicraceduaet, ^Tka«VMXT#^ M*0i tVTÖJXöJ/ 'iSiy KTTlH/»

‘ Aurum.

? erdo 'viroïyperdor^j yießim,pallet ^amu^t ^onmetuo,meruor.amp; fintyoeejono.

Ei ^uod mm- habeo,dono.f-ipien[ia,yirtufi

E'ita amp;nbsp;forma mihi nulla, fed ex me alijti ^f ^irfdla ^ueor,maternaexcindar ah alua QuamuK,necpar[u légitima pariar. ^iia mihi minuf eFl^,quam mos Æ^ftM in hori^ ^afeentes hulhosreUgiofa colit:

^m tarnen hta longe maior Deitf,tir mihi fernher Omnihm in terrts yota homines faciunt.

De vino ex Graeco epigrammale •anji 7ro^f^»i mu ta 10» c7w5«3‘0«T«»'a TCoAAavc è/difedes «v/^xg^ OJV©* KS« eroi^tt 'wivlt;)(t^amp;' v-tTpius, tVMvij d irü^ft H^ etTTOKräva ^ihtii oÏigt;Q% Tuis amp;xa-tfiivviy »«TKJ* oÏv®‘ï'^/üvxiJiH^

Inferiptio calicis argent ei.

Qmd bH^ yt edas,edis yt bibas^ Quid yiuis yt edas zir bibas.^ Êd( ö* bibciyt yiuau

-ocr page 26-

IM MALA MEDIC A MINORA Tf GVRf

nara,ad CL; V. D.HenncumBulIinge» rum, Conradi Gefneri

Carmen. A

Hy/f tibiprimitiasannipomaaurearnkfo,-^ ’•'ir /. «X

'BuUingerepatermibiter^^uater^colewle,.'

Felicü malt,quondam ^ua °bdediatelb(^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

FtFerßs folagaudebantiper^ete fru^u. '

2d^unc eriam Tigurutn:quamuff immuibti^ alpts ^^irancventiij^roferre inc«pit:amp; huius . » -3 Tlantanda nobib def a^o è femme frimt/f, ^ ^ ;*'j C ^* t^fidua cura dumcrefceret,exn(ieauthor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■' gt;nbsp;'X _

lllufrib fratorjon^e Optima iUe locohM Funckius,Hie decufpatria,ccetutqjf iorum, Flurima qui nohtbfitferejfet tempora di^nuft Sedmeliorailli7)ominw2)eitfannuitaui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' |i

Æterniiamp;yittsmeliortbgaudiayera. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

P^îs non Hef eridumcertent,nee ^donidib'flu,

^Idnojue horti:quihufamp; nihilaudijtaurtf,

Tihec yidere ocuh quicquam praßantim ynquam: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '^] '

2^ec mentes hominum potueruntcernere: tanra

EleUtb Deus in exits amp;nbsp;ralia donor,

-ocr page 27-

Il

EPISTOLARVM ME-

DICINALIVM CONRAD! GESNERI

PHIVOSOPHI BT MEDICI Tigurini,Liber primus.

CONRADTS GES NERVS IOANN! Cr Atoni à Craffiheim,S.Caf.Mniefi,

Medico intimo»

BVATERNAE liter«tu«,intratotidemmenfes mihi reddit« funt: quarum binç priores menfe Mar tio à te perfeript« funt,terti« Maio, quart» Tulio. Et quoniäm fere idem argumentum eft omnium, non eft quod ad fingnlas refpondeam. Petrus Perz nabis diebus ex Italia rediens(Venetiasenimproz pter fua qu«dam négocia nuper profeftus erat) cumbactranEz ret,me inuifit:itaqj commode faftum eft, vt confilia Montant qux iam febabere aiebat,ti commendarem quam potui debui^maxiz me. Relponditts, editionemfibieamrp maturam,curxfuturam. Præfanonem quoep tuam,amp;literas/ad ipfum,quas nuptr ad Vrz finum miferas, vt acciperet curaui. In pofterumquo^ per amicot fimul amp;ltterasmeasbortari cum ad editionemmaturandamnon d£finam,yt tibifimul gratificer, fimul ( quod mihi perpetuum eft propofitum ) rem medicam noftram quibufeunque poflum modit promoucam. Literas tuas fuperioreanno adRondeletiumfcriz ptas,quas ego addoflifsimü vimm KfummumRondelcfqamiz tum.lacobmn Dalechampium nomine, Lugduni Medicum mifez ram.intercidifte doleo. Rondel etius qui dem antea f«pius ad me feribere folitus, iamdiu intermifit:poftquamvxoremiuniorem duxit,nunc totusin fuis quibufdam fcriptis edendis eft. Mattbioz lum à vins doftrina excellentibus, inter quos vel principemloz cum tibi attribuo.laudari, eiuslt;p in Diofcoridem ftudium pr«diz tari,non hercle illi inuideo.Partira enira meretur, partira iara «z täte forfan torpidior,his laudibus excitatur, vt magis rnagis'q; fu hinde nobis Diofcoridem, amp;nbsp;vniuerfam materiara medicam lUuz Ad eandem verd rem for bean etiam riualitas amp;nbsp;contentio noftraaliquid momenti adfert:veftrislt;ß laudibus, qu» certè quoz

-ocr page 28-

tftfr. CONRADI GESNER!

rundam nimhr In ipfum videntur, ita vtanimuni eiuS remitteren nc die Sm efîœminarc poflent/eu cóndimentum aliqiiod fiia acrix moniaftimuIansaccedit.Nonenimfiiper Aconitofolnm/edalijs nonnullis ab eo difïëntio, 5C in qs quospartim edidi libris, pargt; tim,lïvixcro, edam, DifTentire autemmilu Jicercarbitrer, fiid cum ratione óf veterum authoritarc fiat Ftet autem (fi modd fiet) pofthacmultofimplicius,quamfemelohmfaftumeft. Simplex autem difienfiOjCtiamfi nommetur d quo difienri«, non iudicanda eft immodefta, KeèTaSrafJertó/rif. Niipcr ii tcgro menfe curands valetudinis mee caufa in Thcrmis,amp; exerctiq, m R hæticis alpiz bus abfui.ad fummam vfç vaUcmTeiiinam amp;nbsp;BurmiasTitermas progreftus. Inde domum reuerfus epiftolam tuam iniicni, medio' Icihcctluliff, que in fine Alaq feripta erat, in qua prêter alia Tlieoph. ParaceIfi errorum memmifti: 5^ petis vtmittam ad te Catalogum eins ferip torum:quem ego certè non habeo; ncç euz ram vtliabcrem,amp; fifacilc'potuiflcm,cuminnmplane indignum cuius inter bonos feriptores mentio fieretjudicarem.bonos dito, non folum erudiros,fed Cliriftianos,amp;pios faltem tiuilircr, ficut 5i Ethnicifucrunt. Theopbraftus veró certe'impusbomo amp;nbsp;ma gusfuir,amp; turn dxmonibus fommiimcaait.Mttto Schcdam Gcrgt; manicè feriptam, quam aio.Montano quodam Silefio eiiisdifci^ pulo,fupcriore annonadusfum. Librorumeiusnondumedito/ rum,nihilhabeo, prxterpauca quidam folia experimenrorum quorundam, in qiubus tarnen nihil egregij eft ; amp;nbsp;ipfe Montanus eacontemnebattanquamTheophraftopariimdigna.Bafiicç Me* dicus eft, Caro'oftadij Tlieologi defundii filins, plane Theopbra fteus:quide viralonga libellum eins ante annü edidiuVideople* rofqj huius faring hominesAfganst Si/cu nw i*lt;' »» m'®* ^/““f ^^'lt;^*ifoSt}quot;’ hint efle puto quod in feheda Montani illius Silefrj ( Strigenfem efie amp;nbsp;Schultzium appellari audio)omncs noftri temporis Theo* logidamnantur, OporinusBafilea: olim difcipulus Theopbrairi, amp;nbsp;familiaris fuit, is miradeeius cum dimonibus commercio prf dicat.Aftrologiam vanam,Geomanriam,Nccromanriam, amp;nbsp;hu* iufmodi artes prohibitas exercent.Equidc fufpitor illos ex Drui* darum reliquqs efte, qui apud Celtas veteres in fubrerraneis lotis à dæmonibus aliquotannis erudiebantur : quod noftra memoria in Hifpania adhut Salamancæ fa^tatum confiât. Ex ilia fchola prodierunt,quos vulgo fcholafikos vagantes nominabant; inter quo.s Fanftus quidam non ita pridtm mornnis , mire' cclebratur. Pro hbeUo De Succino,emftpdcftilUnone, maximas tibi gratias habeo.

-ocr page 29-

LIBER P R T M V S. â hîbeo. Stylus 3i tratflatio Cordum milù fapercvidentur : amp;nbsp;ve-» Üinte diligcncius inquirere, vt Cordi openbus.fi non difluades, alias accedac. Nunc emm prima eorum editio ( vnà cum meo De horns Germanic libre) Argentine exeufa ad nundinas Francfor dicnVcs deuehetur .• negligenter nimis amp;nbsp;male imprefla,ita vt pro pemodiuneius me pudcar, quod adOrthographiam 5d diftinftio nes.Inijs tui etiam mcntio fit,in praefatione libelU De deftiliatioz neVitrioli. Exemplar vnum ad te mitterem hoc tempore, fi haz htrem.poffem emm nunc Auguftam mittere commode ex nundiz nisqiiibufdam quj Zurzachq ad Rhenumpropd nos bis anno cez ltbrantiir,fcdnondumperFedla cftcditio,ad Kal.Septembris dez ’num abfoluenda : quo tempore Typographus ad nundinas dez ftendi^jVt ante Oftobrem vix firn accepturus.ïntcrea fcribe an ex Lindaaia accipcre pafsis,fi non mittam.His fcriptis reperd propo ffnones à te miflas nebulonis illius Alexandri à Suchten: de cuius in re medica caußs fid curatiombus morborum imperitia, vt nihil dicamCne.^enimopuseftapudte) videquemnobis confpicuum Deiffiiumfaciat, non aliumfci licet quam fpiritum mundi fidnatu ra:,eundemc|} corporis noftri ( mirum quad non etiam allai ac bo uisaddit)qui artiScio difcipulorum Theophrafti, à materia leu corporibasclementorumfeparari poteft. Si quis ipfum vrgeat, dieet fephilofophorum fentendam retuiilTc, non fuam : atqui ita récitât,vtlaudet.Et fcio alias quorp Theophrafteos talia fuis feri pus afpergere : vndeChriiti diuinitatem cos negate facile appaz reat.lpfutn quidemTheophraftum Arianum fuifle, omninó mihi conftat.Hoc agunt, vt Chriftum omarnd nudum hominem fuifle, perfiiadeant: nee alium in eo fpiritum quam in nobis effe. Scio in Polonia ^ dudum Arianos multos fuifle, fid nuper ab Italis quiz bufdam ed profeftis ipforum numerum augeri.ltaquc amp;nbsp;liane eb taufam, 5{ vt artis medicae noftrr fundamenta ac methodum fez cundumHipp.fliGalenumverifsimctradiram,tuearis,orotc 8C hortor, vir dodfifsimc, vt omnibus raodis te illis calumniatoriz bus,Magis,et Arianis opponas .Q^ia in re fi quid ego etia potero, non dcero. Carolftadius ille Ba(tdcnlïs,Bo lenftein diólus,antc pancos menfes miferathue imprimendum Theophrafti DcAnaz toine corporis humani hbellum : inquomulracadcmcontinenz tur, qua:inpropofitiombus Alexandri à Suchten, deridet in eo Medicos fingulas corporis participas inquirentes,deque ßtußnz giilarum,fi'gura,nuniero,tcniperjc,8^c.curiofcdiflerentes:idvcz i^dquodpotifsimum eft négligeâtes, adquxfeiiicetfydera, ad

-ocr page 30-

^ EPIST, CONRADI GESNER!

quas cœli partes quæfp pcrtineanc.Scd Typographi noftri impri mere nohicrunt. Audio SC magnum volumen. De nocisnaturæab eo confcriptum.Cœli enim influxu cxiftimacnotas quafdem in fin gillis medicamentis fîmplicibus impreflas reperiri .• ex quibus de praecipuisiinguîarumfacukatibus iudicandnm fît: vt quodtefta nucis iuglandis (quonia craneum noftrum refert ) fummum à na^ tura ad vulneraiomniacpmalacrancifaftum fît remedium. Cum ThefTalo enim commune hoc habet, quod primarum qinlitatum nomina Sieffeftuscontemnit. OxymcIi meum eUeboratumaxix mas habere vires , Sffaclicifsimumeiusvfuminnmnerisexperi/' mentis,cognoui. Meliorem tarnen eins compolîtionem fîmplicio remfj fieri pofte,non dubico. Qiiodfï ad vniim aliquem morbiim compofïtum effet,ram malta in co fimplicia mifceri improbarem. At quoniam wAiJyKrs^eft, ex muleis componi debuit.Et quia elle^ borumradicem venenatam recipit, alia malta addi debuerunt, quæ partimvenenum illud rctunderenc,partim grariam aliquam medicamentoadderentjpartimaliasobcaufas.Sedremfacies mi hipergratam , fi aliam eins compolîtionem turn fîmpheiorem, tummelioremcrhodoinftitutammediteris, Äadmemittas. in-» terea quidem noftro vti fi' VoleS, nuUopencuto, óf ( non dubito ) magnacumiaudé poteris;Syriipi tui de cardiioCbenc-didlum vnb gó dl ff urn mtelligèrc te puto) compofitionem SC vfum per ocium pleniusmihi defcribi cupio. In epiftolis tuis ad Mitduolumnihil meofïcndit.Proco quodadanimi Icnitatemetconfenfïonemme^ cum inuitafti hominem, grands habco. Liber eins an Prags nunc imprimatur^feire cupio. Scribe qugfoqugnam fît herba o p’în^» traut vel 45irr4gt;ffiel0en Vratiflauiæ(vbiadp31udes camnafei aiunt ) didîai Deftillatamex ea aquam in cakulo renum mirificé prædicanr. Pro Porcilqj duorumgenerum mifsis ad mepifeieuz lis, gratiashabeomaximas-Neuterquidem Porcilius Paufanius videtur : fed alius quidam barbatulus, qui Si vocem quandi edit. ValeTiguri if6i, Auguftidie 16^.

CONRADYS GESNERVS lOÀNNI

Cratoni à Crajftheim.S'. Ca/.Maieß.

Medico iutiinQ..

A Cetpi antepaucos dies litcras tuas V. CL, Prags ex aulada rVras, quibusteftinioniumreddisherbs, quarn pro Aconito * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mattlüolus

-ocr page 31-

LIBER P R I M V J. ‘ J Miteliioluîpinxit, abstevifx. Ego pro hac diligentia tua, Ü in Matthiolum meep bcneiiolentia nbi gracias habeo, teflimonium a«epto:fedita vt talemherbani ficcam, qtialem ipfe pinxit.ce vi lt;nbsp;diffefacilc concedam : radicem verd ipfam vt terra: inhæret çaquot; rere fibrisnetp banc neep aliam vllam ( etiï plures ipfe fine fibris pinxerit, quas Donzcllinus ii'iaJ'âs,^ifn etiamcarere fibris afiercquot; retnverbofifsimaadme epiftola aufiis eft, vtgentianam , glyquot; c^rrhizamjChondrillam.Sic.) radicemproprie diftam, concef* fero ; SCvt maxime talis fit,qnalis pingicur fine natura, fine ficciquot; tate,(îiicetiam artealiqua, Aconitum tarnen efie, Ôi venenofam Iierbam, credere non poifum. Doronici veró fpeciem efie tantum non affirmo: folia ùww‘®cflefcribis, quævidifti ; mallem te laquot; tinefcripfifie, afpcrancanhirfucaintelligas. Sedpluranonadquot; dam ; fling cauiæ fidit Mattliiölus,amp; amicitiam noftram verceXquot; petit,hetbam ipfam admemittar, integrambonafiderectptuquot; rus;Séfimul aliquidex rarifsimis meis.Hocfi feccrit, candide, fli rem fe dignamfeceric. Sin minus, etfi in priftina dubitacione ego per!tabo( qui p!antis,nifi plenam viriumjaporis,odoris tatiusep forma: defcriptionem congruere videam, non facile’ nomina imquot; pono.autimponentibus aliisfaueo)faciamtamcnliocingratiam 8ftuam dCMatthioli, vtMatrhioli nomine pofthac vel omnino abftincim, vel vbi antehac etiam nominaiii, deleam ; vel fi omni-« na tulerit occafio, lionorificc tantum ems ( vtte veile intcUigo) meminerim.Hxc fi tibi 6d illi fatisfacient,bcne eft ; fin minus, faquot; xiimliocvoluere amplius definamus. meliora enimnobis agenquot; daplurimarcftant. Perfcript ed tefalutationesMedicorumCxquot; fareoriimD.D.Lauræi,8i □. D. CL. Chirurgi, cuius nomen haquot; ftenus non audieram,pergratxftierunc.D,Laur{0 quidem Hor^ tos Germanix dedicani, exemplar mifi, aliquoties fcripfi,refpon fumliaftenus nullum tuli, quodxgre'fero. Hodie ( Nouerabrij peniiltimo)binas tuas accepi : altéras Oftobris die 14. iceda^ tas, altéras 19, ad quas brenifsimè refpondeo, quoniamnuncius iamiamoffertur Lindauiamprofedlurus. FiliolumtuumDomiquot; nus Deus tibi conferuet. Qiiod ad Typographorum promifia, video te deceptumliacTfenns.Si meritd conqueri,doleo à Norimquot; bergend' etiam iniuriam tibi fantam, qnod nefciebam. Ad Pernam ipfefcribam,vtpctis,diligenter: etfiforte nihil amplius efficiam, ^adm qnod ab eo ad me fcriptum eft nuper , qnod an tibi fignifi^ 5*dmnefcio( nee iam inuenio litcras illas eins ad me ) fefctücet ^quot;’tteSurum confilia Mantani, tua intra annum hoc eft,ni fa''or,

A j

-ocr page 32-

EPISr* COHRADr. GEÏNERT

jiitraanniipawuminccpturusn. Vrgebo vtipfcrcfchb.it, quo me Jius intclIigas.Scorzoncrx fpccics duas Icnx inucntas amicus «u per mißt, rcperitur amp;nbsp;apud Vallcfios noftros circa Sedunmn, 8£ i^Jecies vnaapiidnos: amp;nbsp;cGalhaiampridcmaccepi,fcminibus ex Hifpania mifsis. Ego, vt ingcnuè dicam quod fentio, Tragopo-” gonicam congencrcmfació. cruJui quidam GalIiCantabricani eflcputabant.Acctumcumpauco cHcboroalbócontritodeftiHa/ «urn, nupcrfebncntibus quibufdam inquarcana amp;nbsp;quondiana V' tiliter dedi, nullacommationc, amp;;gratu; eft liquor. Vaie V. CL. ,fii ignofee feftinationi ; fub prandium tuas accepi, 5i illicopran-' fusrcfcrip(Ï,nonrclegi.Tiguri t ; tf z.

C0NRADV5 GESNERVS lOANHI Cratonia Cra^thein.

PRo crebrls amp;nbsp;eruditifsimis litcris tuis,vir clarifsimc.quibu# nonmodoplurimumoble^lor , fed ctiam proSciofiibinde, quantum tibi debcam.intelligo : atqj vtinara gratura me exhibere aliquando pofsim.Ego iïrarius, breuius, amp;nbsp;nimium cktempore adtefcribo,igHofces óf Condonabisoccupationibus mcis:quptot tantat^ fun t, Vt vel enumerarc illas milii nunc graue foret. Vtigt; nam liccret tecum crebro philofophari, amp;nbsp;veras rcrum caufas, methodos, amp;aliahuiufmodi, quacfupravulgarium Medicorum caprum fun t, ex tuis turn Iibris editis, aut edendis, tdm benigniP Kmis ad me litcris addifcerc. Scd nefcio quomodo bre mihi fdi.' citasnegatur, 5lt; ab hac folidioris doftnnac ceu acropoli «à nimijs Öiimportunisnegocijsmeis deijcioracimpedior. Semper equi.* dem optaul tam in philofophia, quam in remedica primam amp;nbsp;v/ niucrfalem aliquam cognitionem adipifci, tanquam t»/' n^irï f^if^ w7i.unff^/)i»^xni^\4)A'CxceIlcnciorem ó^facuiidiorem: fed in inuentu' te huic defiderio mco pracccptorcs.ftudiorumfbcq.alixcp occafio nes défucrunt : nfme fenefcentem arms infïrmior cohibet,amp; occu/ pationumobruit multirudo. Qiiamobrcm vt iuiienis capi vfü fiKfiKiltfioiviofiifiaifißd/’: itanuncctiampergolucubrationibusmeis txi-r‘ïxjiii’K37a fV3iiiiiitJf\ïi^sif mi uafoA'illuftrarCjintpxjsmcexerccre.' his autem quantum tribyo temporis , tantum detrabo rgt;'rxaä«», Q^iaraobrem non miraberis, quod,etfi philofophiam in fchola no ftradoceo, fedpueros fere di adilefcentes.atqjin compendqs qui bufdam librorum potius, quam fontibus Ariftotelis, a^ftrànxSi),»; tarnen ùs '^f çi^etofiif « xs^ l»^iKi ft^tiJh ruUor efle vidcar, aut fini rc/ liera.

-ocr page 33-

11 fi e R gt;■ R t Ä v f. ' 4 w^n.Tibi interea t6gratulor,cui rô «aï«?s;xi7v“perfeqüï datum fit. ^Aoïtani de lapidum amp;nbsp;gemmarum viribus difputationem, act-ïliudtcpus differamus cupiOjinferpofitis ccu inducqs ad ociüvfqj Wains. Interim excicafTe te ira vt abfqj iracundia à me diflentircs, K obiter egrcgia quidam in arte noftra, eirca auri præc ipué viz res ac vfum, qua? antehac non ita nee aded mihi innotuerant,mcz eum comniunicarcs, iucundum amp;nbsp;vtile mibi fuit ; iniUis prxferz tim epifioüj duabus, quas laniiari) die 28. amp;nbsp;poftridie ad me dez-difti Qiiï de pedis prseferuatione Si curatione fcribis,in illis faz tilf acerrimo iudicio tuo acetdo. Oxymelimeum elleboratum, defendi, ni fallor, alias ( dux ills tux epidolx deciderant mihi in unguiumquendam poftpulpitum, itavtdiu hadbenus defideraz rcm;nec potuerim apte' refpondere: hodieprimum reperi)fcribis oxymelimcumnon conuenire illis quorum ftomachus fitw»»5*z ’«,habitus rations, fid morbis articulorum obnoxqs: atqui in me hic tria fere conucniunc, (namifchiade acriterlaboraui , fidreliz quias adhuc fen tic) fid iuiior tarnen : fid alij nemini obfuifle adhuc percepi.nam nee fxpe, nec mulnim, vt penculum aliquod vel raz fionis imeftinorum vel aliudfn metuendum, fedparciffime fid raz-rdjiox eft,bis aut ter, ni morbus fit cotumacior,, fid bene ferant,eo vtendum confulo. Poteft etiam abfep aceto prxparari vt multo luauius fiat,vt cum defruto liquidiore,pcr autumnum cum mufto decoqui. Sedhxcfidhuiufmodi nuper enam adtcfcripfi. Placet milii interim tua quoep eins compofitiö, fid quin ca nonnullis fid adquxdam vtiliorfuturafitquàmmca,nondabito;pro(çeamihi tommunicata,gratias ago. ScribisplebeiosHomines aurum exz hibcread eXpulfioncmmoTbiHorum cumfucceffu: modumnon addis. Arbitrer autem defolijs auri re {entire. Aurum ahquo moz dorefolutum nunquam dubitaui vires Cliquas peculiarcs obtiz nere. Sedquanquam in tenuifsimafolia redadtum, nonvidetut propter foliditatem corpora noftra immutarepoffe, nec à talore noftroinfirmiorefcilicetadaiTtum deduci, aut certe multo minus' quam in liquorem aliquem folutum.Memini veteres contra acoz nitumpropinaffe aquam in qua aurumfuifiet extinftum.Remez diumillud CanictniCxfarei Medici, libenrifsimi cognoui, ex lt;ryftallo,finaragdo,margaritis fid corallis: fedin eo vim prxeiz puam coraUis tnbuo; quoniam quahtas eorum manifefta eft noz bisguftantibus. Etfuntilli non tamgt;'lt;»i quàmMtôfinaquxdam, vnde 8d hthodendi i nomen corallo veteres tribuerunt, fid marga-firs etiam inlapidumgenere nonfunt^ etfilapiUiw7*»/lt;ni#i appela

-ocr page 34-

EPIST. CONRaDI GEJNERI

lantur. Lapidibus amp;nbsp;gcmmis non «»w k^imsSm vires nego.fedil/ los quibus fere Medici 8C pharmacopolæ vtunturadcor robo/ randumprxcipuc,dico mihi videri nullam infignemliabcre qua/ Iitatem,4]uaidprxcscteiis medicamentisprxftent : cumnec vc/ terum folidius eruditorum,nccnoftrifccukdoólrina exceUen/ tiumhominum authoricas illis patrocinctur. neqj indicium quod à guftaru amp;nbsp;odorc præcipuè fumi fokt : neqj experientia denique fyncera, Vocoautcm fynccram,qua:fine alps medicamentis qu* non fint lapides, admixtis fiat. Admixtis autem alqs dubiumfit, anhisipfispotius quam lapidibus afcribi cPfelt;5lus debeat. Qudd fïperfemanifefte aliquidfacerent, autalijsaddita vimcorum c/ uidenter augerent, nihil de conim viribus dubitarem propter ipfam cxpericntiam ; qua fubindc occultas aliquas rerum vi/ res, quas ratio noftra à fenlïbus dependensper fenon aifequi/ tur, experimur. Hyacinthi colorcm mutari, dum geftatur affe/ ^fo corde, efto : fiCfimilitcrcoralli : ficrihocego putarima va/ poribus, quid corpore ægro exhalant: non inde quddpcculia/ ris ei cum corde fympathia fit. Video fere indoftifsimos quof/ que óf maxim«: fuperftitiofos homines , cum olim, turn nunc lapidibus alijsqueapotropa:is,amuletis óf rebus eiufmodi, qua/ rum ratio nulla fere' conftat , amp;nbsp;experientia plerunque fal / lit, plurimum tribuiffe. Credulitas forte amp;nbsp;perfuafio in non/ nullis aliquid faciunt : nee mirum in paucis aliquando fuc/ cederc, quod inplurimis tentatur. ♦wiuma/’/av’/i:«*?«» Wi«W»/ nis Zl xoXiiKtt !üt9«i jàltiftara, oofïiflraKXTa av/ußißnKts rZ/v KuS^mui /it^ nfïi'Kf'. Paraiii egoaliq'.-otics fyrupumc fucco morisrubildæi exprcflb:quimeitaoble(rfat,tiim afpeiflufloridifsimi amp;:pclluci/ di ruboris, turn odore nai^aif rSf/Sufimu^ifi gratifsimo gt;V «msa KafaimS, tumfapore fuauifsimo inter dulcem ctafidum,vtgemmisplerif/ que in corde Sf ore ventriculi roborandis eum anteponam: idlp expertus in me ipfo amp;nbsp;alqs, modd fyrupihuius, modo gemma/ rum( vt vulgo prrparantur ) vfum. Vbi tumihi tales itofw w«i«*, mifixc de vfitatisnoftris gemmis profères, qualesdccitrcipomi aduerfus venena, 6f Lemnia: terrae contra eadem ac pcftem,apud , vetereslegimus lt;nbsp;IntcrimDeumopificemrerumomnium,itavt j inhominis vfum omnia fecerit, ingemmisprofeéfdadmiroróf , vencror tanquam ftellis quibufdam terreftribus,Sf non folnraad -obleftationem amp;nbsp;fplcndorem vel has, vel illas ab eo conditas iu/ dico:fed peculiares e tiam vires Eue Engulis Eue omnibus additas arbitror;abufus fuperftitionis w ’^ «wnon probo. Quodin alqS ;

” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;medica/

-ocr page 35-

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;J

wedicamcntis minons preeijVires cafdem inucnirc poffumusO* nines, ilia tarn predofa protnifeueenam tenuioris fortune homi oibus confulere vel imperitia, vd oftenratio ,vf 1 ctiam impictas quidam ergapauperiores fuerit, fi quis feiensfadat. Hxctibi propono Virdodifsime, non tecum vt contendama quo edoceri cupioJedperpendenda maturius. Epiftolxhuiiispagmamprarz cedetem fcripfi îj, Aprilisvclperi, cum poftridie fummo mane tl bcllarium mcliabimrum putarem/amp; cum alia qutedam vrgcrenr, argumentu hoc aiiigt;^ilaf diffcrendum putabam : fedcum tabellaz tiuspoftea iter (Tbi alto futurum indicarct, poftridie quantums uis occupatus hæc eifundere volui, amp;nbsp;tuo iudicio fubijecre: nihil «nimmearucogitationum latere tevelim. Os de corde cerui rex pcririnonnegauijtuvcrditafcribis.quaficgo negarim. Vicinus quidam meus nobilis Venacor plura mihi ofsicula, quae ceruinis cordibus exemit ipfe.oftendit: amp;nbsp;me quotp deprehendiffe memi* ni. Au verd eius ea fit vts.quamilli tribuunt Arabes 8f eorum fez ftntorcs,non deftnam dubitare,donee certior experientia me cox nincat. Eileborum album optimum in alpibus repertri, non eft mihi dubium-.ficuti Si pefsimum Só medtocrem/i quis non fuis lo tislegat. Inbalano ipfc fuppofui truncnmradicisderafitmmihil oranino fecit,vt hoc argumento non fit metnendus. Interim fcio qu.im fit pcriculofus eius vfus,fi quistemere vtatur.Ego iam aliz quotiesinme amp;nbsp;alijs manifeftampercepi vtilitatem.vtnci^oxyz nicli,nccp vinum(cuius duo parua cochlearia cgregic per fuperio ra purgant ) neep liquorem cum accto dcftillatü (qui vomitorius noneft.fedapjjjf^jPimnj^j^ynqyanjdjdiflff i^çpænifyçrjj Jntez rim laudo mcdicationes tuas,quibus in diurumis febribus paulaz Umincidisat^educismateriam. Sedidemfaciunt ea quscdixi.cu pîtee fumpta,nullamprorfus violcntiam præ fe ferant. Vixcrez dasoxymehte noftro fumpto, multos alacriores 5(robuftiorc$ fieri adaliquothoras poft,ab acrimoniaputo quadam vinofacaz put petente,fed abfep Içfione, vt à vino modice' fumpto. Placet miz hi Galeni noftri methodus ,nec habeo fcrè quod in eamutem : in particularibusveromedicamentis multa indiesperpetuó nouaz buntur.quibus vtcunep optimis impcriti homines femper abutenz tur,refté veró foli pertti vtentur.Epiftolam tuam ad Pernam lez 8*. plaçait, earn ei tranfmifi Martij die 14, vna cum fcripto tuo ƒ rontraewf^amf Medicos Arianos . Epiftolam veró illamPcrz ^ .”**'»lt;1“®™ rcci remitterefcribis:noninueni cum ijs qui miz 'f^'' ‘=8(parum referre puto. PhxdronisTheophraftei Medici,SC J * '

B

-ocr page 36-

EPIST. CONRADI GESNER!

Impiifsimi Magi libellos Germanicos aliquot Ingolftadij fmz' preflbs vidifle te iam puto. Ferunt cum nunc Auguftæ in potent’ tium domibus dam faccremedicinam.Pullulât amp;in Polonia im/ gietas Arq cum interTheologos, tum Medicos alioslÿ, quam landrataMcdicusItaliispromoiieredicitur. Calamentliiino/ dori nomine quam herbam appelles non memini :milii omnis ca/ lamentha propric dicenda odorata videtur.In brembus tuis lite/ ris zp.Ianuarij fcripus,nihil conrinetur ad quod iam non refpon/ derimmifî quod d me quæris,qua intentione acetum cum cllebo/ ro albodeftillatum inlongis febnbusS^quartanis prodefTepu/ tem : cum acetü in quartana amp;nbsp;pituitofïs corporibus fugiendum' Mediciprfcipiantplcritp.Relpondeoaceti vfum quodnimis re/ frigerctinhis mihi etiamimprobari : fedin tantiJIa dofibisaut ter duntaxat, vt penctret amp;nbsp;incidat po tentius, elleboro calidifsi/' mo medicamento addito,vt ia calfaciatmagis quä refrigeret,vbi humores crafsi funtjn remotis præfertim vt liene,non modó non' nocercjlcdetiaprodeflemihi videri,experientiaattefrante.Qiiod Matthiolus fuum Aconifum quandiu viuit à fe noh dimifTurus e(t, ctiïfuipefta hoeipfo redditcaufam fiid,amp;c.(quidenimmultadi/ camOhocipfum tarnen ei condono Só de bcncuolentiamca, qua profeftdipfum etiam tacite amplcdortanquamfymmyftam eo/ rundem ftudiorum.amp;eiufdcm gloria: in promouenda rcrum na/ turacupidum.Kcntmannusolimdemebenemerituseft. abeoe/‘ « nimad viuumpiftasaccepi innumeras amp;rarifsimasftirpes,pi/ fees amp;alia, cumdefcriptionibusquibufdam : Sc magnum rerum fofsilium numerii: propter qua: beneficia gratus efie volui:in gra titudinis fignü promifi ei aliquando Alofchionem de morbis mu/ liebribiis, SC dus nomen inferibendum: fed turn iperabâ aliud ex/ cmplar Græeum emendatius/vnicum enim manufcriptum corrii ptifsimumhabeo) mcnancifcipofic,eaiperemdiutius diftuliitan dem delperäs Cafsium à me verfum dcdicaui : fed ille iam aliquot annis fme propter hanc promifsi (etfi tempus nö praifcripferam) dtlationem, fitte aliam ob caufam mihi incognitam, nihil prorfus ad meliterarü dat, SC ne falutare quidem dignaturjcn interim ego farpius SC officiofifsimc ad ipfum feripferim, dedieationem mife/ rim,6Cc.Idcm circa alios quofdam in Saxonia,Ge. Fabricitipra:/ dpuc' SCPeiicerü mihi cotigit, etfi his nihil prom(fi:fcro hæc xquo animo. Deus interim alios viros bonos mihi conciliât qui mccö/ folâtunintcrquos te quotp principe lorconumero. Qtiodad Aco nimmPardaliandtesinterKentrnanni piduraSjmiHnm ab co ac/

-ocr page 37-

riBER’PRIMVS* nbsp;nbsp;nbsp;6

«pihocnomine nifiToram Valdcnfmm mcam, quaegoperpe* tuda viginti iam annis,vt fcripta mea édita teftantnr, Aconitü pri mü efle dixi.His feriptis in epiftola Kentmanm vltima aut penult tima ad melige verba repen. Aconitü Pardalianchesipfevidi(dc Tora mea loquitur) ficut amp;nbsp;ca: tcra omnia fimplicia in meo libro dtpic^aiquacfoma diligentia amp;mca manu feci,amp;c.Ha:c pro meo, nonproMattlnoli Aconitofaciunt. Scdligcmiflafaciamus. Satis pvofecifK75 fnaadf as fi nos ad modeftildcinceps fcribendi,amp;quç immodeftius antehac fcripta funt abolendifacultatcm ac beneuo-lentiammutuam compofueris : id quod in me quid? iam effecifti, ptæfertim fi ide fecerit Mattluolus. Etfi cnim nunc ftatui feruatux ’'um me modum,qutcquidille faciat •. nefeio tarnen quidnoua ira tnihi commotafortafsis in me excitarct,Tà sn^J 7« Kv7flt;a««,K«8cj «ji« axs^iifisi/iait, wj A njq Sjuol (•i;^ iarrx wv! «vriyi/i/xK.xsaiûf/vi Îf^av ip y^üiia iet i^!/^l1^s, Qftoiat /’ «vi$iUfrs ^f, /okH: K\tiifa}as axai/v, fUtaTiiuasKSX! fMtnit^ it!y (UïsiD^ S /ffhiatifoa. â»à «tj ffu raSia içian'ffi Sabinx faming baccas vi deregratumfuit:etfiiuuenis etiamaliquando apudnosvidimam inpapaiucolebatur eaarbor,nuncnegUgitur.Preciofos amp;nbsp;odora tifsimos illos de fuccino trochifcosme accepifieil prins fcripfi, femel anbis nefcio. Cofiderationem de Ambra reqcio in aliquod odam, Mattlnohherbarium Germanien o iuiffe gaudeo;compa raturas enim mihicum prima licuerit. Spero Auguftäadueftum in: vbi per aratcos forfan habere potero ; etfi timco ne id tardlus fiat;3£xgrc morafcro. Proinde fi tu potes ad me curare mature, quodcunep preciü fcripferis ftatim cum gratiarü aftione remitta* His feriptisprofchouerus fuperuenicsFrancfordix fe emiffe mix hi ait.proinde nö eft quod mutas. Opera Val.Cordi nö denuo fub prxlo fant,vt putabas .quandoeütp tarne fueriut,memorero emen dandorü, amp;c.Hisdiebus ahud Cordi fcriptü m/i ij «AisewSw acccpl: idfpermaCecivulgddiftücffeputat,ego valdedubito ; Sifieda, argumenta aliqua forte contrahanc fententiü,ponam .De fuccino ctcnimeiuslibellühodic me accepturn expédia àD.Hcroldo, 8C pifcutdeleriptiones Venecqs ah eo cofectas cüplfturis,8ic.Dedt canones aliquas à me éditas effe nücupatas vins nee eruditis,nec magni apud fuos nominis,vt iampride fcripfifti,fateor,fed gratis tudinis officia id à me poftulate videhatur. iswsp'i 7# Ku/TaufptiHifKi» gt;?» «.Libella mea de Anima qui inD. lulq nomine apparuit,mitx to .8( peto vt per ocium cum mfpexeris,libéré de qs qua tibi vide huniur admoneas. Coniunxii quidc curaalqs clufdemargument

-ocr page 38-

EPIST» CONRADI GESNER!

rilibrisTypographus, Vim's.Melanchthonis, Viti Amerbachij: fedinmearngratiam pauca aliquot exemplaria fcorfim impref* fit,ex qutbus vnum mitto. Remitto literas quas fine inferiptione prius miferam : amp;nbsp;vt Francoforturnmittas rogo ; ac, fi fieri po/ teft, refponfum mihi impetres. Subito,nee rcIegi.Facio domi 0/ mniafolus, nullominifiro. Valefclicifsimc',. Tiguri ij6j, Aprilis 24.

CONRADVS. GESNERVS lOANNI Craioni À Craßheim..

ADliteras tuas feriptas Martij die x^. nunedemum refpon/ deo. Defiliola amifia tibi condoleo: de valetudinc tua iam meliore tfpgt;w«. De Godefrido tuo,Iongo iam tempore nihil ac/ cepi : amp;nbsp;miror Hieremiam Martium Auguftanum ( qui è Mon/ ipelio ante duos menfes ad me fcripfit, ) nullam cius mentionem faccre.Vtinam(quodfpero)benc'valeat. De fchola Monfpeliana nonpoffum vt vellemiudicare. in rc medica nihil tam illic quant Anatomicaamp;ftirpiumhiftoriam vbcrius quàminalijs gymna/ fijs Mónipelij addifcet. Philofophia: amp;nbsp;GrçcarumIiterarumnul/ Iaillicratio:Si videbiturhortaberis vthachycmediligcntiorfit: amp;nbsp;quiequidMónipelij difci poteft,addifcat. Vercautemfequtn-tis anni,ytLutetiam fe conférât ei author fis ivbi quotidie praeter medicas ledliones emditifsimas ,horamynamrcgio Profeffori Phyfica Ariftotelis Græcè interpréta ti tribuat ; ita vt leftionum fuarum, quas audieritferiptos àfeCômentarios oftendérepof/ fit, Qiiod fi tandem in Italia quoçp mor ari ali quandiu poifet, Pa/ tauijnempealiquotmenfibus :JndeFlorentiamfeconferret, 5£ hofpitalis illic omnium;celeberrimi Medicis aliquandiu fe ad/ iungeretX fic enim plus vno menfe videret, quam alibi toto anno) amp;nbsp;ægrotorum omnium hiftorias curationes^ conficeret, nö du/ bito.quinbreuiexcellentifsimus foret Medicus, Ifagogen tuant vel deoleorum deftillatione librum,nondiim accepi ; quanqnam TypographiiVincennj generum rogaueram vt mihi adferret. Aeftate proxima lcones quadrupediimetiamiaudas edidi : 5^ Aquatiliumiconum editionemprimam.. Pœcilian pifcem ficca/ mm vt mittas experto:fiC pifturam qiiotp, fica qui ego exhibui, minus proba videbitiir.Deherba Öplit quç fcripfifti libentcric/ gi ; quanqnam cadem Aloyfius ipfe ad me perfcripfit. De cius vfu fif viribus chartamGcrmanice'fcriptam , iam nonreperio :nec vacaret defcribere proprer fubitum nuncijprxfentis difceifum, F iet

-ocr page 39-

LIBERPRIMVJ. nbsp;nbsp;nbsp;7

'ft Sutern alias, prxfcrtimfiadmonueris vcl vno verbo. Cum Mattliiolo non conuenit mihi prop ter Aconitum primum. ft va* yt lege Appendiccm Matthioli in vltimacius editioneadcaput “f ■^fonito,DonzeIlinuswïx®f^wlt;nufl,ciimilloenini colludit.Ego lOrtaffebreui edito de Aconitis libcllo, ciüus amplammatenam inprcfinptuhabeo, nugas amp;nbsp;figmeufa ipibriim'detegam ritavt JP’g's omnis oratio mea ad harum rerum ftudiofos erudiendos Pf«et, quam traducendum quenquam. Aulicum Alpliabetum Wbeiterprofeftd adte mifi , necaliudquicquam inmentem venit. His fcriptis iterum rekgi tuas,fid intelkxi.ad ea qu« «f Valerio Cordo adm«fcripfïfti,pertinerc.Qiiodfivtputo epi* ••olailla tua nondum impreifa eft,emendabitiir locus. Typogra* phiis quidem expecïationtmmcamfefellituamdiidiim enimopus 3oibIuendumprotniferat.DeSuccini deftillationedoftrinam cu* •ufeuntp authoris cupio vemittas : ctHin libro tuo illam compte* xus es fatis pkne.Defidero etiam Diofcoridem tuumin hoc enim fcriptore, vtgræccpræfcrtimemaculatifsimusprodeat,laboro. Auguftam adMoibanum mitterepoteris •. vcl Norimbergam ad D.HieronymumHcroIdumMedicum : vclfi non prins potes, ad vernas Francfordix futuras nundinas ad Frofchouerum. Vale feliciter.Res in Gallia hoc tempo re maxime perturbatæfunt ; ßC oicntiis inccrtus.qud fit eiiafurus expeftaturindies, fuipenfis o* •nniumanimis. TiguriOdobrisdie d.Anno 6o.

CO NR A D V S GE S N E RV S I0 A N NP a atonie Craffiheim^

Literattuædatxiÿ.Noucmbris, Calendislanuarijnoiii huius ineuntis anni (quem tibi felicifsimum opto) mihi reddit« funt,vnà cum literis ad Vrfinum noftrum.Ilk quidem mihi meri* td charifsimus eft,nunc commendatione tiia (quam ipfi indicaui ) diariorfuturus, fi'ipfe voluerit. eftenim velnimiummodeftus, velnimis etiam ftudqs addiftus tita vt amp;rarius me accedat, amp;nbsp;opcram meam non requirat ; qua: tarnen ei fi vti vellet,paratifsi* ma foret,. Tuuenis certe optimus,magnxerudinonis, maiorisep expeftationis cft.Eademhoraqiia tuas accept,quoniam nuncius Lindauiam contingebar, feftinanterhxc refcripfi. Intellexcram iampridem ab Vrfino iiteras meas ad te non peruenifie, toqj no* ’’’'ne.vtme excufaret, rogaueram.’ Nuperetiam Auguftamad Woibaniunnoftrum fcripfi ; S( vt Iiteras meas ad te mittendas bit ;

-ocr page 40-

EMST. COHRADI GEÏNERF

ifaltem accepinefe(quodfaflïis eft)tibi indicarct,rogaiii.Adpnogt; rcs inquam tuas Iioc anno datas bis rcfcripfi ; Si ad Moibanü mi-' lj,adiHas quibus indicas quis CordoDifpenfatorij condendi 311-* thor fuerit.non memtni,an refcripfcriin. Statim veró illisperlen ftis Argentinam ad Typographum fcripiï, vt fi epiftofa ttia (quo ilia continentur) nondum édita eilet, qux mon nil'll emendaret, Sed ab co tempore nihii reipondit iilemeque an Cordi opera cum lt;neolibello excufafintautcxcudantur,refcireadhucpotui. Max gna æftatis fupcrioris 8C autumni parte ifehiade laboraui fans grauiter.tliermis fum vfus,öf alqs rebus impeditus. Nefcio qua' obrem Typograplms Argentineniis tandiu différât editionem Cordi librorum, quam tarnen abfoluere cogetur propter magna partem iam imprcÂam. Qiiicquideritmeis auc Vrfini iiterisDeo volente,intelligcs. His diebus (die fabbati pod natalcm Domini fummo mane) oftentum in acre igneum amp;nbsp;fanguinei coloris ion' gc'Iatecp vifum eft. quo Deus nimirumadpemitentiä nos vocat. Gaudeolcifliones Montaniper te emcndatasBafi'leæimprimi:amp;l hortor vt etiä reliqua Montani quç babes,publics vtilitati ador' nes. Ego fi vixero, Typograplmmaliquemmediocriterboniim amp;nbsp;gratum,tibi inueniam,ipero. Ex meis nihil hoc anno editfi eft: ptsterquam Icones (^ladrupedum aepifemm cum fuis Nomeii' claturis ex fecunda editione, pifciü verd ex prima. Nunc propter turbulenraifta tempora, certi nihil ago. In Anglia amp;nbsp;Scotia Ec' * clefias bene fe habereaudimus : inGalIia quoep libçraros captif uos;5C maioremEuangelijpromouendi fpem eiïc.Valdenfcs enJ aDucefiioSabaudo, cuiusvimbis retuderunt Deiauxiho,ma' gna pecunia fe liberaife. Matchioli dodlrinr Si conatibusfaueo: éd ft qus vitia humana habet, ignofco. Diifentit à me in Aconito, Cytiib,Labiirno,Loto;interimamicitiam meam admittit, fi nuf' quam ab eo diflentire velim;quod ego polliceri tiolui. Sed nolo te his noftris contentionibus obtundcre;malo publice êi refpondcre omnicum modeftia(namGuilandiniA«/*di’/«« minime probo)ita vt ledorcm rerum ipfarum cognitionç doceam, nö cum Mattliiolo altereer. Expeftaui multumiam temporis, fiforte'fiftitiafuum Aconitum interea ad me mitterer ipfe,ant alius. fed nunquameX' Iiibebit cuiquam non magis quam centaurum aut chymæram.Sed que Si quanta Et diligentia noftra in vniiicrfaftirpiumhiftoria, fiDeus vitam annuerit,videbis. Si me amas,neq,’ Matth oh cau' fam, ambitiofi nimiiimprofefto hominis, eloquentia tua defen' des.-ncep Guilandini autmeam(quanquam longe* diuerfa eft) feri' pto

-ocr page 41-

LIBER P R I A V, ƒ. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8

pto publico improbabis. Omnes noftravitiahabemus:8i caufça^ liena: fe admifcere,vbi opus non eft, Ti’^/np// wj nsf^fy“!^- Ego qui ex Quidfcripfero, nuUamordacitate duabuspaginis (abfit innidia difto^plUradocebolelt;florcm,qiiàm iUe toto \;oluminc, fi feripta îlicnaeiadimas. Sedplura nonvacat ; imo nçjiæc quidem rdex gere.ValcTiguïiCalend.Ianuarii i j di. , .if - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

CONRADYS ^SESNERVS lOANNI CratoniaCra/ftheim.

QVx de Godefridi tui ftudqs pfomouendis ftatuifti, ac ipfo primùm Lutetiam,dcifide Louanium.dcniq) in italiâ mitx

Kiiao, placent. Librum inchoatumDe deftiUationibus rogo SC hortor vt abfôluas : inueniâm tibi bonum 8C liberalem aUquem, vtfpetOjTypograpbutmeunîcpBafileç vel potins Lugdunl.Lugx dunenfis enimTypographus factie prxter tuitmpriuilegiwnt,alz terum à Rege fuo accipcrct,amp; italibentius imprimerct.Tituluni' operis mitteicondiriones prçfcribe.cuas facile admitti poßefpex ïes-.et quando miflurus fi^ffi opus fióvel omnia,vel primamparx tem, fetibe. Prxfationem en am, in qua eorum qux tu prxftitiftt, tonustç Operis rationem reddas leftori,fi placet,adiunge; amp;nbsp;eux rabo vtbreui refponfum accipias.nam per amicos facileLugdu* nummittam adIo.Daleebampium primarium illic Medicummi» biamicifsimü,cuius opera fubinde vtoriquiTypograpbis often* det .Sunt autem illic plur es SC omnesferè diligentes i SCvno reçu* fame, conueniet alios. Sum certè tibiliac in re inferuire paratifsi* mus ,tùm propter te tuas'q; virtutes : tùm quia, vt de poftcritate benC inerear, omnes ferè meas cogitationesimpendo. Quodu Typograpbus commodus contingat,dabis operam(meo quidenv confilio') viMontani quoque extent r««!«, coniuugantur omnia. Ante biennium fere Auguftx D. Lucas Stengelin ( qui librum MonianiDe medicamentorum doffrina edidit')mibi narrabat, febuius autboris ( quo cum diu domi familiarncr vixiffet') mul* tanondum éditababere. Deterreri quidem poffuntT ypograpbi ab qs qux extant edendis •, enmaudtunt multaadbucnondumex Anartperiri •. SC ca nc quis aims vnà cum fuis recudat, me* tuant-, fed priudegio for fan aduerfus bane iniurlam munir enx tut. Lugduni prius Confilia Montani enebtridn formaim* prtLb\ojp_nespj _ de Gabiano, cum priuilegio ad decennium^ fedboep^ïùnetfQVùntadt 5 Q.CQnfultatiQncs,nonfimpVttiter à-

-ocr page 42-

EPIJT« CONRADI GEGNER!

Rcinero Solcnandroemendatas.quodfafttimeft anno VjS.poft Donzcllini Si. Philippi Bcdiq edmoncs, vt titulus prx fe fert. Vi/ comercati I ibrutn in Meteora Lugduno mihi adferendum tuo nox mineexpedlabamnuper , fcd fruftra , literismeismalé curatif, quare alia occaiïoexpeAanda eft. Francofordtanuncaccerfere potuifles.Decembrisdic 14.anni 1 ; do. adD.Moibanumfcripiï deoxymelite meoellcboratoddq; fcriptum,vt tecum criarn com/ inunicaret,rogiui.quod fifeccrit,indicium tuum deftdero: amp;a te quotpex fecretioribus tuis remcdqsaliquid vicifsimmihicom/ munican : id quod femper mutud facies; Si iï quid carlandum exi/ ftimaucris (fïcut ego oxymeli meum) cælabo. t^plitherbam ac/ cepi.fed contritam Siradiculas aliquot eius é'monte Saldo, vbi chelidonium per xanigKfif/ à rufticis vocatur. Vires ei attributas »itf’wpd»»»^’cerebrum corroborandi exhilarandiip mirifice, in me experiend0,nullas deprehendi: Si fortè non in quibufuis,fed me/ lancliolicis tantum fe exerunt. Scd noua plcraqj remédiaóm^Mt» ««f extolli yidcmiis.Val.Cordi opera nimisdiuintermifta.adPe/ tecoftenproximam abfoliita iri Typographus ad me fcripfic. A/ pud Valgriftum forte Donzcllinus editionem mam impediiiit,.nc fuïcincommodaret. vide tiir is homo percruditus quidem, fed ad fiTiMinitfi Si pif^riuiuiv propcnfior.fic fumus homines. Pro qs qua: de conciliando mihi Matthiolo tam diligenter Si amanter fenpftfti, magnas tibi gratias habco. De rationibus meis aduerfinnbuf Aconitoipfms , Siapprobantibiismeum,priuatimadeumfcri/ bendumampliusnon duco.ScripiïfemelSiitcrum.quanquamab co exiam temporepluraqux meæfententiæfauent, acceflêrunr. Ipfe rationes meas omncsfrangcrcpotcft. Si inter fummosami/ cos habere, fiherbamipfam, quam Aconitum facit, autaliquam eius parrcm(folium, radicem)ad me miferit.hoc vnum pubbee Si priuatim ab co petq.Hae libcralitatefua quandiume non digna/ tur,amicitia eius carerepoftum : quam alioqui maximi facerem. Xitffjiiiin/St radicesphires diucribrum generum ego vidi, fed om/ nes falubrium herbarum. 5mcmequod fyncere* ex animo fentio Si multis modis probare poifum (probabo autem, vbi Matthio/ lum amicina fe non dignari me, neque mittere vllam fui Aconiti pattern veile, ne te quidem tanto intcrce/ïbrc,intellcxcro) docere ctiam alios. Si qua: verifsima exiftimo, in nulliusgratiam difsi/ muIare.Pro epiftola eiusadGuilandinüadtcmi/fa, maximasH, T.gratias habeo.Sigaudeo eum ad aliquam animi lenitatcm tra/ duSum. Qiiodfi ineditioncproxima, àmequoÿ ümpIiciusÄ modeftiuS

-ocr page 43-

LIBER PRIMVλ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

■wdcftiiis diffenferit, quad cum faccrc cupio : videbit fe nonfni* ftra idfecirtc : amp;nbsp;me quocp in pofttruni ab eo vd prorfus non dif» ftnfurum.nifîveritatis vi alicubi forte cogar , vel fobnc mode-* fteqjomnino/itavt amicus ab amicodilfcnnrc vidcar, Virtutes eius Si doftrinam libenter vt agnofco : ita etiam publice prxdi* cabo. Aconitum primiim, nolti Marantam, vinim a'ioqui inz comparabilem circa rei herbaria: cogninonem , facercDoroni* cumvulgddiftmn, fed magnoerrore, vtegoaiTero. IdemCL, y* Matduobis aliquando vidiifc mihi videtiir (funtautem fpecies tiu5 tresaat quatuor,ni fallor ) ego dnas vidi Si habui, vnani ad,* I'uc aio, Si propter defcriptionem aliquo modo cenuenienrem p™ AconiropinxifTc : radiccm veró non probe exprefsilfe. Hanc 'niliiinliacpalxftra exercitatifsimo , fi quifquam alius (faueto glorie, qar rantis mihi laboribus confia tic).fentcntiam, nifi ipfe fenfiisSiresprxfcns.nemoexcutici. Ad fenfum Si naairam ip* famprouoco. An vitra hominis vnitis fîdem his in rebus prouo* carenefas? Tædet me pigetep his nugis tantum temporis darc^ Ce Laburno etiam, Anagyrlde, Si Cytifo.in quibus non ita , vc debuit, de me fcripfitMatthiolus, fententiam meam vetcrum SC return ipfarumteftimonïispcrfacilèmunircpofium.Sciat me non tam ex forma, vtipfefuum Aconitum, quamfenfuetiam. Si qua: ïbeo iudicantur viribus, Si expericntiaipfaflatueTcfolere,qux vtlconqcio, vel fiamo. Sedhæcfaiis flipcrlp.Dcdihoc amicitix *UK, vttantumhacde re fcriberem , rebusalqs occupatifsimus. Kentmannus ab Aloyfio Aconiti nomen primiim accepit : ego ab il!oninin£iitro,ncc alio quoquam ; fed t«ïj»/i'/aKT© Si primus an* teannosfere X X. publicè fcripfi Toram Valdenfium Aconitum elfe: cuifoliaplura vnonafei, triafcilicctaut quatuor,ex Kent* toanni piduris primiim vidi,deinde herbis ipfis aridis admcmif* I'S:æftauveró fuperiori,c' montibus mihi allatx nonnuUæ,etiam quinafoliaproduxeriint.Species dii{ funt,maior ciiciimeris pro* pèfoliumhabet ; minor cyclaminis.Radices necomnes nee fem* perxque tKifüint/St finit, nee femper eodem candore, quo alio* qui citeras ferè radices plerasq; vinciint, Sic. Pcteobfecro, vt Veltibi Matthioliis fui Acoutti particulam mittat ; qiiam tu mihi tommunices : idlïfeceris.ego meum tùm pluribus folqs.tùm ra* '^«prorfus feorpioide Si cauftica,mittam,quöd in Aconito pri* ’'’'oGalenusrcquirit, non minus quàm infecundis. Matthiolus *“quot; fuum frigidifsimum Si narcoticum facit, quiim Piofcoride *«“lt; torporcra fcorpijs inferat : quodper accidens fit.quccunquc

-ocr page 44-

ïFiir» cohradi gejnerf

enilwmoriunrur.aut morti proxima fiint, fer? toipent. Volaf mé coercere ; fednonpofium. params fum quameunque pecuniam deponcrc.Matthioli Aconitum prim urn, lerhalem vim ncquerc* frigerando.neque vrendo pofsidere : hoc nift ver urn fi^nihil am* plius mihi credas. Hxc tarnend teadhucdifsimuIarivelimincC ego talc quid vnquam*publier feribam: pr«fcrtimfîipfc quo-» que calumnias fuas Ä ma!è dtata ex librismeis, vtdeCytifo, corrigat, Non vacat plura : ignofce. Dodrinamdeftillationiï fuccinigt;,mûtescumcommodumcht, ValcTigiiri 1561. Mar* Bjdietf.

CONRAOVJ GESNEKV5 lOANNI Cratortia Cra^theim.

SCripfï ad te nontf luüj munc oblaro At^uftam nuncio has in* conditas 5inimi»mfeftinatas ad redarcvoiui.VIrim{ mçiio^ no Kalend,Scptemii.datxflint, pcnultimarverdindieD. ioannis Baptiftr.Inhis mirarij, cllrboriim album oxymcliti mco me ad* niifccrr.Conipoiïtioncm ad te feripiî, amp;nbsp;vtendi modum ; quemß experiri volueris, re ipfa fdieem Ölt; falubrem expericris. Paula* «m fine mokftia, fine vomitu prarftat hoc oxymeli, quod eliebo* rus ipfr femel fumptus copiofius magno cum periculoamp;mole* Fiaprxftarcr. ft tarnen ad j.autpaulóplusfumatun, vomitus mokftos amp;nbsp;vehementes ipfumquotpeoneitat. Matthioli deftir* pibus volumen, quandofirprodituramGermanicè,quandoittni Latin^jf^nificari abs te.fatis eftmihi : neque enim adedfcMnant inca, Tempora hæcperturbât!fsima, Typographes etiam apad HOS amp;nbsp;alibi à bonorumlibrorum,inhumanioribuslitensprr* fertimamp;remediea editionibus, deterrent. InteftimCallisrum motus amp;nbsp;bellamagismagislp glifcunt, amp;nbsp;externorum quoque militum accefsiombus ad vtranquepartem augennir, Intraanni fÿatium vitra centum millia Gallorumab v traque parte occifa (ompuranmr .■ interea etiam peftisgraffatur Lutetiae tam fxua,vlt; nuper vnodieadnongenta fitnera i Xenodochio efatafint. Hæc in præfenria refeire pomi ; expedamus autem indicé nouas Si maximas mutationes. Deus omnia in fui nominis gloriam con* uertat. Moibanus fel. mem. Euporifta Diofcoridis non pomit abfoluere .• amp;nbsp;iamgt;morti proximus Achillcm Gaflerum Medi* cumrogauit, vt perficienda ad me mittcret : id quodirogante Caßero fadurum me recepi; amp;nbsp;iam ferc perfect, Dei gratia.

Typo/

-ocr page 45-

UBERPRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;T»

*.Yl’®g’'3pnum tarnen nondum «peri. Interea rogo, vt de eins **^.ftudtis, laudibus, familia aut parente aliquid adme, aut J^leftoremffmpltciter perfcribas. Mitto Tlieophrafti Paracel* ^de yita longa librum, qui nupcr Bafïlez au^ior editus eft. Mukictiain literati viri, iuniores przfertitnad Tlieophrafti hj* num déclinant. DcThermis Sileftzfcriptum turn abfolueriï, Clagenfurti in Carinthia ( oppidum effe aiunt duobus ^uiaribujejifl-jnsä S. Vito)audio MedicumciTeSibenburgen* ’~'’’'5“‘berbaruniliccarum quinque Tomos habest: qua de re J? 9uid certius refeire poffes (peto autem vt concris) nee dif* quot;’deres, literas ad ipfum per tc darcm. ValeTiguri lit 1« die t8.

CONRADYS GE SN ERVS IO ANNI Cratonia Crafftheim,

DEbuiiamdudumV.CL. epiftolz tuz refpondcre : amp;nbsp;id fand infecerim,non memini : aded nu'la mihi memoria conftat: neque literas tuas modd inucnio : fcribcre tarnen volui, amp;nbsp;meas adiungere Pernz ad tc literis, quas his diebus accepi. Doleo te aduerfis cafibus vrgeri.Sed Deus quicaufam honeftam dedit,da* bitetiamconftantiaminaduerfis.Sïaliquandomeliora. Tuvez 10 vu optime, confeientiz tuz acquiefcere N pictatem fynceram tuen perge,ógt;K,^^ ,^',a nf mb^ AZMiaïv'waïv Ego teperpetuo co* kre K amare pergo, teque vt idem facias rogo, amp;nbsp;fumma libéra* litate om.niainecumagas.offendereenimmenofl potesproprer firmifsimam illam de ma pic rate, do^trina SC virtutibus in animo mco perfuafionetn. Refedttin me rogitatio illa refpondendi MatthiolodcAconitis Kalqs quibufdam. «/»ilt;»rif vit »»*«?gt;»lt;««(» ««i®quot;. Memini me vltimis meis ad te fcnpïïffe.deoxymelite elle* borato meo, amp;nbsp;rogafle vt quornodo inelioi amp;concinnioreius tompofitiofieripoflet, indicares. Ipfumquidemperfemcdica* mentum fumma cum adiniratione quotidie fe'icifsimü experior, tiim alias,tiim circa afthmata.orthopnceas.moticdos menfes,epi* lepfias,amp;c.lt;ita vt fï artificiofior ems compofi tio fojet,plura etiam deeofperarc. Rogauictiivtcompofitionéfyrupidecarduobe* nedifto ad me perfertberes. Cordi opera accepiffe te non dubiro: quï autiimno fuperiore raifi : quz vtinS non tam fade' deprauata OfgligentiaTypographi exiuükntiquietiâultimascaftigationes

C 1

-ocr page 46-

EPTST, COHRAOr GEÏNERf

meas non adJidit. Spero autem.eas feorfim nunc exeufaî efTe; quas vSi accepero ad teniittam,modó admoneas.Naai hoc tem/ pore nihil cd apudnos. Cafsn latrofophtftxproblemataMediz ca Grxd 8i Latim? ex mea interpretatione patruelis meus hïc ex/ cudit, nccdumabfoluit: vehet autc.m ad nundinas. DiumeFro/ benq detinuerunt,in quorum gratiam prolegomena prolixa fcriz ffiin Galeni opera latina, qumuncabeisimpreda Francfor/ diam vehentur. Nanc tneum de Thermis librum parabo : inrerea demper augentur ftirpes mex ; circa quas innumeris obferuatio/ nibiis iam pene' obruor, Si ranto tam malta confenbendi labore deterreorjamingratoptjcfertimfeculo.^ ValeTiguri 15^2. Fe/ bruarij die 15.

CONRADYS GESNERYSlOANNF Cratonia Craj^djeim.

ACcepi his diebus lircras tuas do^tifsime D.Crato:qur nune feftinanri mihi non occurnintniihil autem ferè iHis contine/ riputo quod relponfum vrgeat, Scribisteaccepiiremeasquaf/ dam ; SC Je Matthioli Aconiro qu e fcripferis vera elfe, qua de re iamrelpondidtemde Medico qaieftClagenfarti, malta ilium coUegtlTe, fed fine iudicio. ego verd in plantis eolligendis iudi/ cium non cenfeo a dhibcndum : fediMedico caiociumnondeeft, aarquiexprofenb idagat, coHigendaseiTe qiiotquotoccurrunt omnes : amp;nbsp;ordinealiquoreponendas, quodipfum tarnen non eil neceife. indexenim addirus, quodordinideelt, farcicrit. Optas mihi potius herbas à D. Viio/felo collectas ; quem equidem ere/ do pkirimas rarißima'fque in Gallia Jtaliaque collegiife. fed cum me iam anteaillas plerafqneomneshabereputem.,nolim tanto itinere fruftra ad me mitti. Illi nouo manto ( neque enim antehac feiebam iomnia felicifsima opto, quod 11 me amare per/ git, illarum diintaxatftirpiam , quas rariores fe habere putat, mc'queeisfoftecarcre, breuem caralogum ad me det, vt pau/ cas ex illis forti? petam , rcmilfurus etiam fi volet ciun aliquo fernore Sigratiarum adionc. fic forte' etiam in noftra ftirpium hiftoria fui honorifice' nominandioccafioncm mihi faciet. Mev dicus ille Clagenfurti habet forte aliquas mihi rariores , non in Gallia Italia'que fed alqs regionibus inuentas , vt in pa/ tria ( nam Sibenburgenfem eife aiunt) aut alibi. Qiidd fi fie^ 11^0Jet, vt illarum, quas habet reconditas, itnpnim non omnino

-ocr page 47-

LTBER PRIMVS» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II

ernnino vulgarium catalogum , mihi ab «o meo tuoue aat qiiouis nomine impetrares , rem faceres mihi longè gratifsi-* mam. De mequidemomniahominis grati officia ei polliceri SC tanquamfideiabere non dubitabis, (pero. De oxymelitc noftro quidnam tibi fuccefl'erit,fcribe. Ego nuper eHeborum album cum aceto deftillaui, SC eum liquorem iam ter am quater inlongis fez bribus féliciter propinaui. Aloibani volumen imperfectum, iam Dei gratia abfolui ; cum fciero tibi quando cudi debcar,figniffcagt; bo. Interim matiirê quarde ipfo feribere pores vtperq, perfcribe. Inmedicamento illo contra peftem, quod nuper communicafti, cum vulgus Medteorum aunim,gemmas SC os de corde ceriii ad' mifceat, dubia maxime SC incerta remédia, ac quibus ego nun' quam vu foleo,fed tu forcaiîe aliter de gemmis,auro, ofle de cor' deceruifentis,vtfignifices peto. Video medicamentis illis vim ef ferefrigerandimediocriter SC ficcandi: quæ duo coniunCta refi' ftuntputrediniin corporibus purgacis SC bono viftu vrentibus» tertiahis acceditaftnCtoria facilitas ,.quatvcreliquas partes, ita cor nimirum corroborât. Pofiet idem alqs medicamentis 8C fortC mSiuspraeftari Tormentilla SCiîmilibus;fed dartditrrr ali quid per faafiaiu diuitum præfertim, SC principum. De margaritisSC coral lijs minus dubito ; SC coralItp non raró féliciter vtor ; de relfqais gcm nis an aliquas vires easep dmerfas obtmeant, valdc dubitqr SCcupiote qui in virorum principum remedqs experiendi occa' fionemhabes, diligcntius hxc obferuare. Pratfenundi quident gratia, remedy hums tui vim aliquam clTe puto, (quanquam'SC nocerepoteftnon purgatis SC non bono vdCbuvtcntibus corpo' ribus,ma!o; humores retinendo.) Incuratione veróMedicum tam leui medicamento vri, arte Medica indighum mihi vidctur. Extremis enim morbis extrenta remedia conueniunt. Pellendum tft vencn imforas vi magna qs quxcalorerain corpore magnum excitant, fiueper fe, fine per accidens, SC aqua frigida apud Kha' firn copiofc po ta ad ludorem ;quarn miror noftris temporibus nc' minemexperiri.Quddfi quxremedia leuiora aliquibus profuc' runt, id fane per accidens fadum vidctur ludoris ratione,quem pleriqiie omnes in huius mali curatione vel cogcre folent •. ita vt fæpe cogitarim non médicamenta plcrunque dfe quxhunc mor' bum eurent, fed fudorem. vix eivm vUa fine fudore hocfaciunt, rum lUo autem pleracp omnia. feddefinonoftuas Athenas . Tu bïcmelius cogitabis, meep admonebis vbi errare videbor tam hbïrc,qua ego profeetó cupide id abs te expedo. Fiemitis quxf

C 3

-ocr page 48-

®prsr. CONRADI GSrNRRt

iß nothahoc tempore apud noi graRatur cum tufsi molefti fstmat qur Ä ipfa feri fudando m Icdo , nulla fedione veux curamr. DePiracelfo X contra eins impofturas fcribcndi locus tibi da* bitur alias prolixins fort#: ttlibelto vcl cpiRoia ea de re cxpro* ■feiTo traft an te: quoniam restantieft.Si quidautem eiufmodi feri pferis.necinaenias Typographum,adme(IIplacet)mitt!K) ; eg» quantum in me erit.eaitioncin promouebo. facilius qui dem cum «lijs quibufdam Sc in maioriopere, quam per felibeüum tannl* lumTypographiadmitterent. LibriTheophrafti, très de Vin longa fuperiorc anno Ilic funtimprefsi : miperveröBafilea: du» alij eifdem additi,d Perna puro ; X MyIoccij(Milhufiae)de dofibuS medicinarumlibereiufdcm. Cordiopera,fiquando imprimant tur denuo, curabo, vtquæ emendanda mifffti, emendentur, fi vi* xero.Tiguriijifz. Dctcmbr.dietS.Feftinationcmnonexcufab» amplius:ianienim fer# te aifuetumputo.

CONRADYS GESNERVS lOANNI Cratoni à Craßiheim.

NArrationem tuam de Mofbano accept maturf, Sf curabo ad* dendamoperi abeius initia aut tergo,prontcörnodum erir, flC videbitur Typographo. Vtroiris autem m loco ponatur,rbi-' md imprimetur. Spero autem Typograpliuminchoaturummox inundmis vernis, 5# futura xftate, aut ad autumnales nundinas abfoluturumrintcrca fi quid aliud tibi in mentem venir,mitres aut admonebis. Accepietiamnuinifmaargenteum, quodeffîftumà Moibano,faciemtuamreprxfentat,egrçgiumfan#, quódfiarti* fîceminuenero, meam vicifsimtibiprocurabo. Inrereagratias maximas pro tanto in me 5# amore tuo 5# bcneuolcntia. Circa Aconitum Matthioli,xquum eft me tandem Jv/uipyKtSM ttum'^’^vif^ Mea eert# ftirpiü hiftoria tardifsim#procedit. Pro ijs quf de An* timonio ad me dedifti,pturimiim tibi debeo. Miror autem doftif* fimum lulium Alexandrinum tantum illi tnbucre, vtprxcipuum peftis antidotum hoe faciat. Peilern ego totiusfubftantix mor* f bum eile exiftimopocius quam inremperiem;ideolt;p in omnem x* tateni amp;nbsp;omne remperamentum c6tagiofegrai1ari, magis ramen (icorporaadputredinem aptafïnt. Septicis enimvenenis confe* rendum pure : quxetiamficalidaexiftimantur.abeotamcnma* 1 gis, qiiód tota fubftantianaturaenoftraraduerfentur, qua'mealo* ris excefTu venena ftatuuntur. Et quoniam putrefaciens venez num

-ocr page 49-

i I B B R P R I M r ƒ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

tHmprrftrtimfubtile K quod in fpirims vital es noftros graffari pcf kulum eft, non tant vomitorqs amp;nbsp;deqcientibus quàm fudori^ Mcis, qnx K vaporcs infeélos euacuanc, Ôf corporis totum wA«* «««»r reddunt,curatur:his pOtius quàm iUis v tendum cenfuerim,. ranone ^experimentis plurimis atteftâtibus.Ego melancholici wueni robuftonuper quatuor grana antimony prarparati dedii vndeis aluumquater deiecit, vomuitautemfxpifsirtit maxima (umanxietate circa cor, amp;nbsp;ingenti capitis dolore concitatis : vt dtdirteme poeniteret, poftmodum tarnen meliushabuit.Moibani-opus in folio excudetur, volumen mediocre futurum. NamiGrx* lt;a quo que accèdent. Exemplum vnum integrum vt accipias eu* rabo^fi-vixero : tui veröferipti aliquot exemplaria, quotquotte petereantequara imprimatur, indicaueris. De V alerio Cordo e* piftolaetutccmendationes accepi. D.D.Iulius SthaurausnupeC ’ admeferipferunt. SubprxlonuncefthiclibellusmcusDcaniiM wii\\fin amp;nbsp;in gratiam patruelis met compofitus Si etfufus: eü D. luliodedicaui, mittam adtebreui vtfpcro. DeGaUixftatunihil-habemus ferd certi poftconfliftumillum decimo nono ditDe*' cembrisiupeuoris;nifi qnddperturbataadhuefintomnia. Hxc feftinanter.vtintelligeres faltcm me aiccegiffe tua, Vaie, T igurl tj öj. Februar q diedecimo quinto».

CONRADYS ffESNERVS lOANNl CciUo«!'* Crifftheim.-

CVm nuntius daretur Auguftam do^fifsimeD. Crato, Pro* fchoueri noftri dolium libris refertum iUuc mittendum,ma* luifeftinatas amp;nbsp;incomptas literas,quamnuUasadtedarc. Ei* nasnuper abs te accept , eruditione 8i varia yerum cognition«; plenas, pro quibus plurimmn tibi debeo. qudd fi te nonmhil commoui mea circa gemmarum intra corpus vires fententia,, ignofet .per ocium confidcrabo rem maturius, 8i ad te fcr ibam,R* tut de ambra quoque, nunc f eftino,nc dolium mihi prxcludatur. Phxdronis cuiufdam Ubelli nuper Ingolftadq imprefstfunt«»*’ Tthtfränoi, magici, impq •. Germanité in quattownus chirurgia, minor inferiptus •. alter de cura peftis. audio Si alias quofdam ab to editos St edendos. Legi tua qux às ^Jf,«*«»$ {tripleras in Etxlauonc ilia, quamEemanuuilauit tquxvaldeprobo. Cu* • taiumibi exienbr ^ tuaanvwd manuta- ad Per nam nuft..

-ocr page 50-

• ' EPIST. CONRADI GESNERt

AlindnunchonlicetJiocaddam: eUeborum albumhodiemede* diffc ancilte mea:,nempe cochlearia diio vini maluaticijn qiiibu* radices illius cum alqs quibiifdam iamdm crant macerata. Vndc ilia port trcs boras plurimum vomuicbilis Si pituitac. Si perfri* ftiones quafdamextrcmonim fenfît: Satis bene aiicctn tulir: SC nondubito quinphinmiim bare cuacuatio ei fit profutura : ficut plerifqucomnibus ex vncia vnaoxymelitis minoris noftriexei-* tatus vomitus,vtibfsimus eftata vrego Antimonio vtcunqueprg parato longe ipfum præferam. boc certt* tibi veré teftor, niinqul rneoxymelitis mei neque minoris , nequemaioris dati pemi-' tuifTe, nififemcIautiterumcxaCcidentialiquo : vt cum vna vice qbisfumpferat.qnod tribus debebat. Sed turn qiioque profuit po ftca:Si cum vomitum imminentem quidam reprimeret, cum pro mouere debniflet, In mmoridmanora quxdam omittere volui: propter domacbos quorundam. Si ad ingratiora medicamenta naufeas. Sine aceto etiamparaui aliquando cum mufto per au/ tumnumreracqj id fuauifsimum fimul Si vnlifsimum. Acetum feio no omnibus conucnire. Mibi ifcbiadico multum profuit vomitiis indeconciratus: qua rationeali}sartbriticisprofueric:Si forte e/ tiam qudd non tarn ad articnios quam ad extrema Si cutimpro/ pellat : Si denfatos bamorcs omnes incidat, attenuet, loco mo/ ueat.fedbrcexperimentisrelinquamus, fiplacct. Si tu tarnen v/ trumque noftrum exercendi caufa, turn ex rationibus, turn mis c/ tiam pcriclitationibus, plura adderc voles, aded non fuccenfebo, vtcunepin eis multa vitupérés:vt tequoquecommoueri nolim, fi circa vfum gemmarum à tediilcnfero. Si alqs quibufdamforte*. Hæc cnim maxime ingenuæamicitiaeprærogatiuamibi videnir, Vtfiluaamicitiaaberabakero diffentire quam libcrrimepofsit: quod vtinam Mattbiobis quoque mibi concederet: te enirn id fa-' ilurumnondubito. ValeTiguri»;^j.Marriidie tf-

CONRADYS GESNERVS lOANNI Cratonia Craj^theim.

PRocatalogo pifciumpiJIorum tuorum, quiapud bxredeS Aloibani funt, gratias babco. Et quanquam illos omnes ni fallor iam prius habeo : pergratum tarnen foret mos etiam vide/ re, quorum multi aut aliqui melius qaa'mmeidclineati aurpiifi fiint. Proindeficurare potes, vtad memittanmr, cura. D. Gaffe/ rus ea UI re fuam operam prxftare potent. Si faciet mea caufa li/ tenter.

-ocr page 51-

LIBER P R I M V S,


«5


benttr, NuperSiCordiAquatilium iconts, qüasînTtaliafieri curauit,magna: amp;nbsp;pulchrg ad me milTx funt.Bartholompus Chor richter quidam , dicitur Matthiolo vitra centumherbas, quæ in tilts herbasio non contineantur, dedifie aut monftrafle. Scripfifti îdme aliquandode oleo yitrioli quódin aurum redigi pofsit, Kvaldé profit leprofis 8d qui inundlionibus Mcrcurialibus per* ditifint.id quomodo fiat,plenius ex te difcere cupio. Ego quarz tanariofeni nuper qui ex afthinateetiam in paroxyfmts yebez menterlaborabat, primum oxymeli mcum,pofteaöleum vitriolï cumfyrupe de fiicco citnj dedi : vnde amp;nbsp;quartana febris pluriz nuira remifit » amp;nbsp;afthma aimqï fymptemata : vt nunc leatter tanz turn febricicet amp;nbsp;extra pcriculum. Hæc paucis ad te fcribere voz lai,vttua (quoddefiderabas)mihiredditafcires. Occupant me nuncfummopere fculptor amp;nbsp;pidtor. Certe non folum cum Matz thiolo, fed omnibus quihaftenus iconeyftir^ium ediderunt,S gt;5 (U'A«e, »»i .5sa,« fiiif lif «MW ^'P«!', quot;V’ 8#'»««»wauw»« 0/»««« «K« ««}»,!« MifSVaMiwn» Mtnyotiiiitf f» ^oi^i- «gt;»«*/’ïfK »lt;4t ßinet», Hisaddidi literas DantifcumadMedicum ; quas rogovt cures cito ac tuto,fi potes •. 8£ proxime fignifices an commode ad ipfum tranfmitterequeas. Scmel cnunautiterumfortc in anno fenbez rem. Midurus ad me crat comuaTarandi s fed excufat occafioz ncmmittendidceffe. Adnosfimittipoffent, tuquevefturx prez cium meo nomine perfoluerc paratas es , id illico cum gra z lianim aftionc reftituam. Rogo vt eade re duobus verbis ad ipfum fcribas ; quomibi gratins facere nibilpotes. Hxc ferê in tenebris, ignofce. V alc. Tiguri. Kalendis Augufti. 1563-

CONRADTS GESNERVS lOANNl Crdtoni « Cm/ftheint.

AD topiofam tuant epiftolamuon vulgaris mme amoris ar / gumentum , Viromatifsime , Siamicorumfynccrifsimc, çerpaucis refpondebo, vtriufquenoftrum occupationibus cou* tuVurus .Ab hoc etum tempore nunc pingendis feu’pendis’ep tco * uibusftirpiü,8Chiftoria: confcribendçcdmoperam dem,ampUus c\uàmantebac,T-Ypograpbovrgcnte,lt;ogor.kacpbabebisme ex lt;Miitumad aiiud tempus, dum tanto labor efungor,b breuius fit TMius font pofthacad tefenpfero , 04officio mco tuxe^ueex*'

-ocr page 52-

lEPlST. CONRADr- (ÎESMERf

ÿcftationi nonpcr omnia fatisfecero : donee aliquando, luuantf Deo, ad officium redire, Sirefarcire qua: fucrant neglcfta vel potius intermiiTaliceat. Suffurabor tarnen,cum opus erit,fern-' per mihi tempus aliquod, vbi quid vrgere videbitur ; neque tu »V»^lt;^ J‘i»igt;r» mihi parces. Legi rationes tuas cur ab elleboro alto abftineas. Ego fi vixero, in elleßori hiftoria milita profes’ fam, quxMedici admirentur. Hocinpræfentia breuifsimedi/ cam. Rationes tux cur eo abftineas ad purgationemfolum per/ tinent,hoceft, vomitum ciendum: quern vt efficiatmaiori co/ pia opus eft ; quam ego etiam perraro vrgentc necefsitate ah' qua prxbeo, non infeliciter : ftibio cerce, quod alij tantopere ce/ lebrant,prxfero. non cnim fiipra infra'que mouendo nimiiim de/ bilitat, fed per fuperiora tantum, amp;nbsp;cum fymptomatis nonaded periculofis, fedleuibus plerunque. Creberrime autem iliovtor non ad purgandum , fed ad rcferandos meatus Sf craffos hu/ mores attenuandum, eosquea centroamp;interioribus corporis ad fuperficiem ôê vias cxcrctionum variarum cdiicendiim : quo/ modo paratus ex co fyrupus in modica doh, cum alijs(aute/ tiam fine illis ) aromaticis prxfertim , non modd gratus fit, (imd gratifsimus, fi fine aceto cum miifto per autumnum, aut alias cum cretico vino paretur ) fed etiam recréât amp;nbsp;roborat amp;nbsp;hilariorcm facit, amp;acuitingeniiim : quod in me Sf alqs ff' pifsime expertus fcribo. Sed tenendus eft modus : ficutinvi/ no generofo prxfertim : quod modice' potum eadem prxftat: ultra modum verd fuum, eadem fere qux elleborus mala in/ fert. Caput enim petit SC inebriat quodammodo elleborus fv militer vino: amp;nbsp;cum eo inebriatx auesquxdam, vtcolumbx, à furibus capiuntur. Ad quern autem vfque modum procederc liceat abfque noxa , abfque purgatione , experiendo difeen/ dum eft: incipiendo à minima menfura SC paulatim addendo: verbi gratia, vini cretici vneqsfex, fi cllebori albi drachmas duas adqcias: ciuscolati fidrachmamfemis capias, nihil moue/ bit:augebis fcrupulatim^duo, très, quatuor, quinque fcrupuli nihil mouebunt: fextus forte tcneriorem aliquemmouerit: ro/ buftioremne feptimus quidem,fed o^auiis aut nonus demum fcrupulus , maxima admiratione : cum fex feptemue fcrupuli nihil prorfus moucant, fed cxhilarent, vt dixi , SC roborent, phltginaticos prxfertim : vnumalterumue folumadditum mo/ uere, SCquidem vehementer plerunque . Tale vinum, fi quis parare veUt, adderepoterie confcrux rofarum nonnihil, SC aro/ matii

-ocr page 53-

LIBER P R I M V S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14

tnstîs vel alittd quippiam , vt dtri cortices pro arbîtrîo;autfyx tupideacido citri liquorepartcmmediam,8i mediam vini. Mez dicamentum reponerejoco tepidoponerc,poftmenfemcolarc. ieruari poteft ad annum amp;nbsp;amplius, Hæc dum feriberem/umz pfieius circiterdrachmam. Medicus induftrius commodiorem eius vfiim forte inuenict,hinc fumpta occafïone.Tam multa feriz bere non propofucram, præfertim cum tu ab cllcboro abhorreas, Ci noftri feculi prxftantium medicorum authontati plus quam experimentis tribuas. Pro rarifsimis illis Si. preciofis terris Lem nia 8C Melitenlî ad me mifsis, amp;nbsp;ex vngula alcis annule,maximas tibigratias ago. Lemniam puto effe albam, Melitcnfem rubere: deque certiorfieri à tcvclim . InMelite putabam vcrnaculam cfTelinguam Italicam, qiiod fi ita eft, miror Arabicos cbaradlcz res imprefibs, quod forte fit ad augendum precium, vel vt pro Lemnia vendatur, Meum de Anima libcllum nimis certe extemz poralera, nondilplicerc ribigaudco. Teftatus eftctiamD.Iuz liusnondifplicttiflefibi, amp;aCxfarc priuilegiumpro librisaliz quotmeismihiimpetrauit : diploma nondummifit. Metbodun» tuam in Galcnum vtinam breui videamus. De Phxdronis liz bris à te fcripra , libenter Icgi : libellos eius iam ventos auz dimus. Contagionis an femper caufa fit putiedo,an verd eafez cundum iaiaiu Qc formam fuam quandam difleminetur , nonfaz cilèdixerim. animus tarnen in tuam fententiam inclinât : ficuz ti etiam circa rerum omnium formas ifiMiit cœleftes potiiis fUt gt;nbsp;quam dementis tribuendas : nfStif/ verd «b illis differre, mixtioni ekmentorum afcribendam. Quamobrem etiam cirz ca lapides, gemmas amp;alia, effedfus quofdam efle totius fubz ftanox , non qualitatis manifeftæ aut temperamenti conecz do. Nöin/l*, i^oKfiaif/ d fene noftro diftam, non video quid.proz bibeat vaporis ceu communi nomine comprebendere. Calaz mintham inodoram tuam , quæ copiofa bic nafcitur, ante viz ginti annos in catalogo noftro ftirpium tetraglotto excufo, clinopodium feci in Germanica interpretatione jnfuppatixif nunc animusmagisinclinât adpolyenemon, viribus præfertimconz Cderatis. nam polyenemon Galeno calfacit amp;nbsp;ficcat in fccundo ordine,amp;vulneraglutinat.clinopodium autem in tertio Sf^moz ♦quot;vh eft,vt pro eo reftd calaminthafubftitui pofsit.Ea quammitz tis, calaminthæ calfacicndo amp;nbsp;wmofnfdtf multum ccdit • cfficacem tarnen effe berbam, guftatus 6i odor(quo non penirus caret)

-ocr page 54-

EPIST» CONRADI GESNER!

indicant. Aconitum Matthioli primum libentifsimè vidi : fl mo* dèidipfum eft, quodipfetibi demonftrauit. Scireaiitcmcupio anradicem recentem £f fplendentem oftenderit, an ipfe etiam ficcarn: caufam audics aliasxum fimul etiam qua: mibi bac de herba explorata fint, addam : niinc feftino. De ambra confide/ randiocium ncfcioquando mibi fît futurum : atepotius doceri Si prxueniri optarim. Matthioli herbarium Germanicum ha/ beo ;hisdiebuscumSiondepingendum curarem, ridicuIumK monftrofum ipfîus Sionrifimus. Piélurae noftracvtmultdmino/ res,ita ixfißitifoi Sc plerunquc veriores erunt, fpero, magno la/ bore meo ac fumptu,fînc vllo Mee tenace. Cordi opera cdidi bo/ no ftudio : amp;nbsp;certc in Diofcoridem Annotationes multómelio/ res Si copiofiores funt, quampnus édita: erant.In exterisetiam fi fecunda editio répéta tur, multaemendandacurabo. Librifunt imperfefti, amp;fty lus fæpe non bonus. Resipfas verd fî fpeftes Si barum itudiofos homines ( quorum non pauci iam gratias milü cgerunt) plus ex eis addifcere licet, quam multis aliorum viuentium. De exteris nuper Kalendis Augufti ad te ftriplï.. Vale. Tiguri i j ^ |. Augufti nono..

CONRAD IS GES NERV S. lOANNI

Cratonia Crafftheim.

POftremx ad te mexOeiobris die oftauo data: funt ; ciufdeni menfis vigefimofexto die accepi, Septembris decimo ter/ tioatedatas : quibusnunc refpondeo brcuiteramp;incompte, vr vides, quamuis nihil fitquodrciponfumvrgcar, nifiboepotifsi/ mum,vtintclligas me acccpifle,qux in epiftola tua Cordt operi/ buspræfîxa emendari iubes ; id quodfaciamfeduld. DePerna quid eudat, dc'queMontanicis tuis nihil audio:! fed dabo ope/ ram,vtbreuiintelligam quidfiat. Deradiceilia quammififti,fî/ uc candem Matthiolus, fîue aliä pro Aconito fuo vidit ac pinxit, ne fisiblicitus : nihil enim huiufmodi publice feribam; Rändern quidem etiam ante biennium medicus nonindoftus pro ûm^ Aconitoad medederat. QiixdeAftereAttico fcribis,,admo/ nentmevt inmeis iconibus diligéntior firn : quod faneftudéo. His diebus ^offi w^ds cum fuo flore ex Italia accepi ; Si fi(flara quod ad flores ?» «vgt;i pifturam mifi, gt;t»»ïlt;* lt;^ w i^ axfnif»^a wn mfhit ènintnut/Mtr» îÿ/fifïta imiés, Sed di alias tuas accepi in ipfo «qui/

-ocr page 55-

L l B E R P R I M V s. 1^ «quinoftio à te feriptasan quibiis primùm mentionem facis no* tilifsimicomitis N.N.quem ab co tempore tecumfuifle puto,re* uerrentem in patriam ; in eo quidem ego doftrinam cum virtute aepietate fïngulari coniimfta, fum admiratus.AlciS cornua ma* gnaó;puIchrahabeo:TarandivaIdedcfidero.Succinivariisdif* ferentjis abundo.Priuilcgij Cpfarci inftrumentum à D.Iulio iam* pndcmmihipromifrum,nondHmaccepi, ac valdc fum deillofo* ‘ïicitiis.Qiiódiïcontingat vel ad D.Iulium.vel D.Seldium te fcri* I^fte, vno verbo vtmei mentionem facias, amp;nbsp;folicitam expédia* tionem meam indices, rogo : quod in Scribas conferendum eft, diflbluerc paratus fum. Mea ftirpiü hiftona nondum eft inclioata quod adoperis formam. Hxreo adhuc in materia ; quam magna txparteéx vetenbus amp;nbsp;obferuarionibus proprijs congero. Re* tentiorum illa qua: præter veteres addiderunt, perpauca funt, Quantum inmequidem crit, lionori Siglorix iïngulorumfauc* bo: itavt interim labori, optima quxqj inmeisferiptisbreuiter tompreliendendi, ingenuafemperper quos profecerim confef* fionenonparcam. Guilandinus iamdiu nihil ad me : caufamfcio, ni fallor ; quam non feribo, vt tempori parcam.Qiicnam fint iUsc XXX.Kamplius herbx, quas D.Ioachimus Camerarius F. ha* bet,in Mattliioli Iibro nullas, nominatim fcire velim : vt aliquas «xillisfortè petam,prolt;p illis vicifsim quicquidegopofilim coni feram.Tu me illi Si parenti quoque commendabis .Qiiæ de Gra* t^olælierbçfucco fcripfifti, libentifsime cognoui : Si ftatui xftate futura exeabeibafuccum elicere. abundat enim nobis maxima flus copia. Quod ad nomen, EupatoriumMefux cam elfe, non concede .• argumenta nunc adfcribcre,non vacat. Ego quid me* dicum mutiid rependam, vix habeo : fedoccurrit cpiftolaamici fircapeftis curationem,nuperrimc ad me data, cuius verba attc* xam. Eupliorbij vfum,inquit, inpeftecuranda aliquiiadlitant, compofitio noftratium talis eft.

Ei.Eupliorbij,Mafticliis ana | .fem.crociorient.gran.v.Tri* ta fingula feorfim cum melk rof. rediganturinmafiam ; de qua exliibentformapilularia 3f. vf^ad 3 ij. fem. Florentini Medici Euphorbijcapiunt 3. xvj.GummiEknij 5 .j.fc.Maftichis |.i.Si hums drachmam vnam cum aquafcabiofx vclbrodio non fine *nitacuIoexhibent.ficille.Ego abAndr. Lacuna quoque in libel* k depefte,Euphorbij bonam copiam antidoto fuo opiato ad pc* ftiscurationcmprxcipuccommcndato, addit. Audio Vegam{fi tfftè fcribo ) quendam Hifpanum de morbis curandis librum ab*

-ocr page 56-

EPlSr, CONRAÖr GESNER!

iblutifsimum edidiffe, quemnondiun vidi, ValcTiguri i fgji Nouembris die tz. ignofce felnnanom multa iam node, SC luaris.

CONRADYS GESNERYS lOANNI Cratonia Cra^^iheótt.

BInasliteras tuas accepi V.CL. vnas fexto Decembris : akt' ras XI, ciufdem, ad me datas : quibusnunebreuiterreipon/ deo , quoniamamp; crepufculum inftat, amp;falixpliircsmihi liter* exarandxfunt. Quod in Aula verfaris, id tibi felix S^profpe^ rum vt eueniat opto. ego quidem vel exercitationes corporis, quarummaior in Aula occafioerit, valetudini tux non infalu/ tres putofuturas. Cumepatria difcederes nullas ad me literaf dedifti : ego faltemnihil accepi. Gaudeo tefrui familiaritate 0/ ptimorum amp;nbsp;doftifsiraorum virorum D, D.Iulij amp;nbsp;Stephani: quorum ego beneuolcntixfimiiiamp;^benefïcentix in me quantum debeam fentio, agnofco, amp;nbsp;prxdico lubens, Non dubito autem quinillorum dodrina amp;nbsp;virtus à fuauifsimaconiuge amp;liberil abfentiam tibi reddat leuiorem. Priuilegium nondum ad me per/ uenit, quod doleo : ad D.D, luiium amp;nbsp;Zafium ipfe fcribo. In po-* fterioribus literis fcribis te inprioribus fcripfiAe quxdam adPe-* trumPernamfpedantia : quorum tarnen inillis nihil inuenioïcd li te ras tantum tuas ad ipfum,quas primo quo que nuncio curabo. Opiifculumnoftrumnv»7a'tf»*’ inalijsrebusoccupatifsimuin, co/ git me edere patruelis meus Typographus : cui quoniam fura/ ptiis in Icones fecit, amp;nbsp;res familiaris ei angufta cft,obfcquar amp;nbsp;e/ mittamqualcmcunque adproximasFrancofordienfesnundinaS Deofauente. Deherbario noftro,nihil certi fcriberepofTum, niß hoc me in eo adomando verfari perpetud quantum per alias oc/ cupationes licet : SC veteram prxfertiralibrosomnes,vnde quo/ quo modo aliquid ad hoc argumentum decerperc ponîim,peruo/ lutare.EuporiftaMoibani Typographus fcribit fe mehoaturum, vbi primum habucrimus priuilegium: amp;nbsp;iam Ipecimen adme mi/ lît,quodraris placet.Narratio tua de Moibano talis prodibitfpe' ro, quai i.s amp;nbsp;ferip ta à te. Si poftea aliquot in locis à te mutata.Cf ' neua ciuitas nuperfere* proditione perexules Si alios quoldam coniuratos occupata fumet, niü deteda iam iam imminente pro/ ditionefibicauiflent ; corumaliquicaptitenentur, vnusSiahef iam fupplicio affedus. Bemardinus Ochinus Senenfis nupef lunf

-ocr page 57-

t I B E R P R I M V J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^

*lt;‘W exulare iuffus eft:proptcr librum eius dialogorum 30. quem* *’0“is infeq s Bafil ex imprimendum curauit Scb. Caftalione inter' Pffte Latino,nam ipfe Italicè fcripferat.Caftalio bis diebus obqt: *'oinlibro aiuntcontincri malta abfiirdarumopintonumfeminagt; riajquz ad Anabaptifmum puto pleralt;p inclinant. Quo nam aux tenTpröfidfcatur,nefcimus.Ego mifer« Poîonix metuoun quod velutafylum video multos beteroditos amp;nbsp;TO/’a/o'pit'autboreshox mines confluere. Peftis ad Necarum valdc graiTata eft : nee dum remifitvt audio.Tuas ad Ar di num noftrum curabo: qui ProfeP foriimfercfolusillic remanfit, adbue vtfpero incolumis. nuper «nitnadmefcripfit. Aliudinpixfentianoababeo. ValeTiguri ’5^4. lamiarii die 8.

CONRAD VS GES NERVS IOANNI Cratoni à Crafftheim,

Liter« tuselamiarq zp.feript«, February die 18. mihi reddit« finit , vnà cumexeeUentifsimiD, lulqliteris amp;nbsp;priuilegq inx ftrumento.Quamobrem fummæ amp;nbsp;bencuolentifsimj in me benex ficentix ac liberalitati veftrç gratias ingentes babeo agoep, donee Deus etiamrefcrendi aliqua ex parte aliquando facultatcm mibi toncedat.agnofco enim,quanquam amplifsimi viriD.D.Seldius ï^Sigmoferusfuam operam gratis mibiprxftiterunt, idomne vobis deberi'.aiialp veftra officia vicifsim vos, vt meo nomine ceu ndeinflores nonfitis ingrati,vel iam ipfis exbibuifie,vel in poftex rumefle exhibituros, Qiiamobremiterumattpiterum vobis pro boebeneficiogratias ago;Sf vt rcipfa me per omnem occafionem gratum ac memorem futurum vobis polliceamini peto. Qiiod ft nonfecero, tu pro iure amicitix noftræ ad id faciendumbortator atqueadigito. Sebarpffius tints ipfemetberi cumliteras tiias ad ipfunTmiffunis efiem,buc appulit. vnàcumadolefccnteOftrorox go:vtipfead tcïcribet.IllijVtbofpiremcommodumbïc inueniani operam daber. nam ad me recipere in fummisamp; perpetuis oceux pationibus meis commode' non pofTum : præfertimeumbreuiin thermis noftris dies aliquot immorari, bibedi eas caufa,decreucx rim,Vxor ad remfamiiiaremxiià «pot ire ßiof comparanda prorfus Hieptaeft,anciila vt plcra:lt;q; ineptiores. mibi verd minimd omniS vacat.Si tarnen aliü commo diore loeft noninuenerint,faciä vel in tuamgratianicmnia. Literas nefeioquot ( quaternas aut quittas

-ocr page 58-

BPIST* CONRADI GESNERT

pHto ) intra fefquimenfem fere ad te dedi. Video «as tardius qudm veilem ad vos peruenire ; aliquæ forfan intercidunt : me qiùdcm ad relpondendum tardum aut negligentem elfe, nolim te fulpica/ ri. Vnas laceras ad te mifi .• in ait)s binis inter cetera petn, vr alû quod mihi amp;nbsp;familiæ mex infigneàCæf Maieft.impetraretis: idt^p ciu eolophonem tn amp;nbsp;D.Iulius ac D. Laurams, fi in Aula eft, veftris in me mentis adderetis. Mifi di fpenmen depiAum quale peterem, fi vobis non düpIiceret.Eas ambas aut certc altcrutras, iampridem fpero te accepiiTe. De vxoris dlt; fiboli incolumi ad te aduentutibigratulor.Dcus Opt.Max.re cum tins omnibus inco/ lumcm feruet. Literæ tuæ, poAquam in Aula es, omnes ( ternx aut quaternæ ) milii redditx funt. Sperabam fieri polie, vt libeP lus meus »V' gt;'‘^^f' ad lias nundmasperficeretur . quamobrernde priirilegiomagiseramfolicitus. iednefeio quomodo tardiuso^ pinione omnia procedunt. Qliandotunquctandem velhocvel alla feripta mea édita fuerint, faciam te illico partidpem. Gra/ tifsima fuit epiftola tua qua deBezoardico lapide amp;alio quo-' dam,brontia forte' appeUando, copiofe' admefcripfifti.prioreni Aêtitæcognatum eile, nuper argumentis quibufdammilu vide/ ri,fibi refpondi. De nuce vomica Ô^ canibus duobus, quorum ai/ ter dimidio cius fcrupulo fumpio,paulô poft obdonnqr, SC intra Loras quatuor pcrijt:alter Antidoto ex Iierba pans per os adtnif/ fa euafit,nuper expenmento noftro: non memini an ad te fcripfe/ rim, Facit hoc inter alia argumenta ad confirmandam fententiam nicam,Opium autci fimilia facultate,peftilentix veneno efffead/ tcraduerfari.Nux autem vomica,vtnofti, Eletfluario exouodi/ fto contra peftem laudatifsimo immifcctur,opium theriaeæ amp;nbsp;a/ Iijs.Solanum Syluarumopiononignauius, peftilentix vifuaad/ uerfatur. Argentinxniiperritne'prodijt Germanicusliber Guin/ terij Andernaci depefte.in quo multa vtilia Af noua contineri iu/ dico. De alijs quibufdam ad D.IuInimfcripfi': quern puto tecum omnia lt;«('4iw ; amp;nbsp;mifi titulos duoslibrorumnouorum.Iconum noftrarum ftirpmm nullx iam ad manufunt; piftor lam aliquan/ diuintermifit: alias, ft verbo admonueris, mittam aliquas.D« Matthioli modeftiamprobo;de meo in ipfumanimo ad D.IiiIiuffl fcripfi; quod ad eandem me hortaris.bene facis ; quanquam mea lpontenemincinferc‘illorum,a' quo forte diflentirem, nominare inftitiieram.OpcrameadeAnimalibtis congeftapotius quam di/ gefta,non eft quod nuncexcufem .• neque vacat ; interim grata eS admonitio rua.Eclegma e fucco ipinæ eeruiav (acinorum puto re

-ocr page 59-

L I B E R P R I M y Ϋ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

voluiffe addere ) fieri ad aluum foluendam iam ante duos aut très ïnnos in coniîiijs Solenandri cum legerem,experiri ipfc volui:Sd ita rem fe hàberc deprehendi.Qiiis fit Laur. ilic Vuildms remedij «xEiipliorbioiniicntor: K nunguid ediderit aliquando, fcribe.

i Remedium vêtus cfle ais : Vuildq verd nomen recentioris cuiuP dam elfe conqcio .Circa tiiam de Moibano narrationem,ne fis fo* hcitus. cftcàadliucmecum: amp;antequamTypographe mittam, perlcgam : arque vt iubesfaciam.Sabinam fruftiferam,baccis oz nufiam.his diebus amicus meus ad duo hinc miliaria vidit, df raz inos mifit : vndc ego pifturain accuratifsimé confcci : alq haftez nusnon reftè expreflerunt.Si quando ad D.Ioach.Camerariü F. finpferis, eummeis .verbis faluta. Si roga vtraittat tibi vél mihi Catalogum faltcm XXX. illarum ftirpium rariorum, qux in MatthioÜ libris nonreperiuntür ,■ vt fi' qua: ex cis mihi defucrinr, ib eo petam,nc aliqua: forfan mittantur, quas prius habco. Perna fi quidrefponderit, accipics. Mi«o depidium bouem fylueftrcm: accepi ab amico quodam,qui in Mumpelgardo non procul Bafiz hjviuura vidit,'ct pingendum cùrauit. Boue manfucto noftro du plo autampliusmaioremefleait Ï ex Vngariaaddudlum Si e'fylz utftri omnino cicuratum. Hune verum bubalum effe ait : meam aiuembubali pifturam reprehendit. Volui autem ad te mttterc,vt feifeitareris qualcnam hoc genus bonis fylueftris fit, fii quo noz mineGermamco Vngaricolpnominetur,8ic.Nondubitoenimin ^nlieffcquifylueftres Vngaria: boues viderint. Polonia Vros Si quot;ifontcshabet : à quorum vtroquehicdifferrevidetur. Optime putô iudicauerit illuftris Si generofus Vir D. Sigiimundus Liber 'Baro.-queni meo nomme officiofifsimc faluere cupio. Bubalinoz wen recentiores quidam videntur omni feré bomfylueftri triz buerc. VeterumGraecorum Si Latinorum^»(S«7i©-«3«öaJt Affric« peculiarisSi caprex cognatus cft.In Italia verdhodte didfusbuz balus, abhis omnibus meo ludicio differt. Aluntur forte m Aula feri aliquxrariores;quarumfi' quam videris cum iconibus quas txlübui non conuenientem, mone obfecro, Vaie féliciter Tiguri ’5 tf .F ebr .die îi. F eftinationi ignofccndum,non femper repeto. hofti me femper occupatifsimum elfc. vix vnquam literas quas ldaniicosfcribo,relegercvacat. ';! i

CONRADYS GESNERYS lOANNI

'' CntoniaCritfftheint.

Llterx tux fcriptx VicnnxFcbr.die ix. Martq j. mihi reddit« funt.In 4$ miraris vêtiras iamdudum fcriptas, none ffe mild

I--- lU _r -ni ‘■HMl/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ B

-ocr page 60-

BPIJT« CONRADI GESNER!

reddit«,aut me nihil refpondere.Ego verd amp;nbsp;verras (tuas it D. Inlq)omnes mihiredditasputo ; óf refpondiaproximisKalend, lanuanjs nefcio quoties, diuerfïs temporibus, quinquies autfez xies, nifallor. plera^ autem refponfa mea LindauiumadD.Sez bafttanum Kurtz miß,qui D. DionySi Roftq affims eft. Etfpero antequähx advospcrueniant,plera(^advosperlata. Nunc quia tardius Lindauio ad vos mittuntur liter« mesc, Auguft3 has mit/ tere plaçait. Scharpfßus affinis tuas tuuenis bonus Af eruditus» mco nunc hofpirio vtitur cum D. Oftrorogo amp;nbsp;diiobus alqs Po/ lonis.Cum locum fatis commodü hic nullum inuenirent, etfi iam aliquot annis neminem receperam domi 8( in menfa mea multas ob cauras,ar(p in pofterum quolt;p earn tranquiUitatemferuare fix tueram mon potui tarnen propter tot tantaq? tua in me meriranon hofpitalis ene affini cuo.ls nunc Francofordiamquocpdcfcendit: initinere vt Pernam Baiïlex moneat de mit tendo tibirefponfo hortabor: Af vtFrancofordia libri aliqui noui ad remirtantur. Priuilegiumpoftremd miflum,CL. D. lulio ac tibi iamtertioaut quarto (cribo.Qiiot Af quantxTmtoccupationes mex, verbis ex/ pnmere non pofTum.-nce vllus earum finis apparet. (^lamobrera fi rarius tardius^ in pofterum fcribam: et tu mihi ignores,Af ex/ eufabis amicis , donee aliquaex parteme extneauero. Chrifto/ phori VegxdeRc medica liber in folio nuper impreiTus ad mt minus eft.fcdpaucain eolegere adhuelicuit. circa morborum eux rariones(qux pars eft tertia è tribus : prima phyfiologiam conti/ net, fecunda/aw«^«)in quibus bona quxdamhabere milu vide/ tunfed omninopaucifsima,qiix non ab alljs prins pericripta fint. Tubingxeditits eft libellus:, qni continet propofitiones quafdant de peftis curatione Leonhardo Fuchfio prxfide difpiitatasJn qui bus afierit antidoti exhibirionem veux feflioni prçmittendam eC* fc, Afc.nondum perlegi.aiunt autem ipfumFuchfium hanc fentea* tiam propugnarc. pluranuncnonliccr. Vagaturapudnoslpurit quxdam pleuritis fine inflammatione Af fangnmis fputo, cumfe/ bri Af dyipnera quadampericulofa.Homm quibufda venamnon fccuiroxymcli dedicura faccharo candi: Af bene lubuerunt. Etruf fus alia,cumranguinis (putoplane maligna : quarintra quatridu8 ia aliqirot homines fuftulit,quS mihi curarenondii contigit. AliOlt; qui (alubri adhuc hic aère, Dei gratia fruimur.ATolliculis quibuf/ lt;h fatminis lus dieb coJicç inter alias vni,h{c catapotia prffcripfi.

Aloes optimxgranxv. Rhabarbgran. ix. diagrydq gran.iij-(vcl v.gt;cuin aqua emnaraomi redigätur in catapotia tna. Edwee/ runs

-ocr page 61-

LIBER PRÎMVj;

18

row lut? quod mirabar intra très horas, nulla moleftia Ä? copie* ß. Hæc feribo vt intelligas me meliora libentius feripturum, nifï J^oc tempore defuifTent.Colicz iam defperatx ( curabatur enim à . quibufdä imperitis ) fudor copiofus à natura motus fuperueniens ceucrifîquadam campropemodumliberauittpofteaegofumac* lt;crfitus,amp;c. Vale Tiguri Marti] die j. 15^4,

CONRADYS GESNERVS lOANNI CratontàCra^theim.

ANte dies oAo cü ad thermas noftras eflem defcenfurus(par* tim vt comitarer Fridericum tuum cum D.Oftrorogo difee* dentemgt;w^»^ : partim valetudinis mezcaufa.quæthci marü vfu, potu in primis iuuatur, literas tuas exoptatifsimas, vnà cum in* ftrumentolnfigniumfamilixà S.Cæf.Maieft.conccrîorum,acce* pi-Adquasbreuifsimêrefpondeo. Etprimü quidemgratias im* «ortales ago tibi,ac D.Iulio (ad quem proximo feribam ) pro tôt tamise; offices ac beneficqsin meveftris ; quibusego quoniam «*?ûw,hoc tft fimul SC femcl re ipfagratus effe non poflum: paula* tim tarnen,imd dum viuam pcrpetuô,fed per interualla(vtnoftr{ •■ationej poftulant) exigua faite aliqua animi grati fpecimina ex* bibere conabor.CL. Virum D. D. Iulium,quomodo potifsimùm «hilarare pofsim,amp; quibus libris mittendis.vcl etiâ aliter, pau* “’ cognofeere cnpio.In ipfo fcripto ac inftrumento, in quo tuain potifsimùm curam operamlp animaduerti,omnia mihi maxima* P*tlt;ptobanturiSC quoddefiderem nihil eft. De fumptu quemfe* ** *gt;rogo,me vt admoneas,amp; difertè exprimas;omnino enimde Wtacpar eft.jHym à me rependi.Quç de Medicis in Cxfaris aula ^Çfîlt;quisfcripfifti,cognouilibcnter Si gratiashabco. GrafTatur pafileæ pedis ; Si prxia Typographorum omnia (ni fallor) quie* ftunt;fpero tarnen breui cefTaturam.Dei gratia: ficut Si pleuritis “ta maligna apud nos remifit.Quç de Bezoardico lapide feripfî* quot;•igratifsima fuerunt ;etß in meo nv' f^nt^ w /»^^uff libro, propte* •has occupationes,nihil fere pergam. Occuparunt me prêter alia Póloni conuiéïores, qui nunc difcefferunt. Thermarû noftrarum potus nupermihifalubrisfuit:Ventriculo conhrmaro.poculaqua tuor vnciarum primo die bibi v.inde x.tertio xV.quarto xxq. Al* hum mihi(vt alqs plerisqf)non mouent, niß addam medicamenti ^‘quid.per vrinam veró SC fudoré cxpurgant : appetitS excitant, ^eucam nonnuUis miré purgant : phlegma SC fanguinis gntmos *'‘*tunt£umarcnulis.Valc Tiguri in die Pentecoftes i; lt;nbsp;4.

E a

-ocr page 62-

EP IST* CONRADt GËSNÊRI

GONRADVS GESNERVS lOANMl Cratonia Cra^theim.

REdditum eff diploma S.Cçf.benignitatis, quo familiamme' am,mcÿ ipfum amplifsimc honorât : quo nomine, etfi bre/ bifsimenuper tibi gratiss cgi, quod tua in primis opera hoc ne«' gocium fit promotumatepeonfedum : quia tarnen literænoftrx aliquando vel inrercidunt fort«?, vel tardius redduntur: nunc ite^ rum at^ iterumgratias fummx in me beneuolcntix atç hberali^ tati tu« immortaks ago, amp;nbsp;memori dum viuam mente reconda-litcras tuas omnes hac de re fcriptas,cum ipfo diplomate referuo, Vt debits tibi gratitudinis fubinde me admoneant. kpnum ani' malium nortrorum libros fuis coloribus depiftos omnes, do-* no mittam amplifsimo viro D. Singkmofero , quitdmfacileffl benignum ac liberalem fe nobis prsbuit .• i tem magnifico K cru-* ditifsimoD.D,Seldiö:deniqucl).D.Iulio Alexandrino meo,hoc cft,iampridcm de me ampliffimc'merito;D.D.Scldio quidem pra priuilegio ad libros noftros impecrato,obligatus fum. His omni' bus interim,fakia ad me omniapcrueni(Tc,amp;: animo altqua ex paf tegrato beneficia accepta me agnirurum,référés.S.Cæf AIaiefta'' temfaluamamp;incoIumemD.O.M.nobis amp;nbsp;totiorbiChriltiano diutifsimcconferuet.D.D.Matthiolomccommcndabis: Óifalu/ tem dices.nam ad ipfum mihi fcribere profeftd non vacat.DorO' nicum quo pharmacopolæ vtuntur vertenatumvcl homini vel be-» ftiaccuiquainexiftimari,planlt;?r»a*ï^jt'apudmceft. Sspifsimè in moncibus reperi ; herbarn amp;nbsp;radices copiofc cum voluptatcedi, Sunt enim omnino fiiauifsimj.fcpc in horto alui,fuauifsimi odo-” ris óiaromaticus floscft. Noseamherbamd Rupicapris deno' minamus (Bemfen wurç. Pafcunturenim ealibentifsimè. Vfus radicis ert inter alia contra vertiginem amp;nbsp;epilepfiam. calida amp;nbsp;ficca eftin fecundo gradu, faluberrima modis omnibus, fi quæ a/ liaradix. RadicesZedoaris rotundsiampridem vidi 5dferuo. Alitto exemplarprimüNarrationis de Moibapo, collationcpo' fteriorisame emendarum : in quo fi quid mutaucris, mature rez mittasu nam ad proximum Auguftum omnino excufum iri opuS totum,T ypographus mihi pollicetur, Aledicum nihil fere' occurs rit. Euphorbq gran. iq;veljiij.catapotijsintcrdum addo, vtcitiuS educant,aquas prsfertim amp;’pituitam,vltra v.grana vix tutd dari puto.GratioIf.quam copiofam habemus, fuccumpropediernpa-' raboïcuius vfuniiWwlt;«ilt;t«A'elaterio futurum arbitrer. Aeftas bic omnino

-ocr page 63-

LIBER P R 1 M V S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly

^Mino pluuiofa 8C frigida haftenus lt;ft:aer tamen fatis falubfÎK plfuriris defqt. Vale. Salutant te communes amici.Salutatetiam *'D. lo. Rédiger iuuenis nobilis amp;nbsp;benè doét us: qui me bis die* ^'üs conuenit.hac tranfiens in Galliam profefturus : fperat autem •niratempus nonlongumfe tecumfore.

V CONRADVS GESNERVS lOANNI

Cyanni à Craj^iheim.

MIttoliteras à Friderico tuo,quas ante paucos dies accepi-Sf filumimprudens,cummcis alligatxeffent,diflecui. Mittô Kepiftolam dedicatoriam, quaDiofeoridis Euporifta Græcaà «ne emendata K editioni adornata tibi nuncupo: Si fpero non ingt; grata m tibi banc animi met fignificationem futuram. G ræcüm O pusGtarco fermone tibi dicare volui, cupio autem amp;nbsp;rogo, vt circa verba Si fententias pro tuaprudentia Si doftrina, quæcun* que vifum fueriqliberrimè mu tes, amp;nbsp;ita corr eébum exemplar ma turc ad me remittas,ne in mora fim Typograpbo. CL. V. D. lu* Uumfalutabis officiofe: Kvtad emendationem buius cpiftolx mes ipfe etiam aliquid conférât, vtriufque noftfum , fi pla * cet, nomme,roga.Nambic quidem qui id præftare velit fimul ac pofsicnoninuenio.TuaminMontaniConfiliaPrxfationem,ni* biammififti, quàmprimumvtmittasopus eft-.ficuti etiam proxi* *'inéfcripfi,Vale.Tiguri 15 6 4. lulqdic lO.

CONRADVS GESNERVS lOANNÏ CratoniàCraff'ihetm.

O

Literie tua: 18. February à te fcriptm ,paulô tardius mibired* ditx funt. Nullam pifturam «iffiijuuu familiar à me defiderati, prater earn quam ad D. lui ium miß, adteperueniffemiror •. fed quoniamtubisin rebus melius ludicarepotes ,beneerit, volurt* tatemmeaminteUigis -.cuiaddas decorum : amp;nbsp;ne à recepta ton* fatmdine nimis recedat, curabis. Ego primiim galear non cyg* num,fedciconiam impofueram, pietatis fymbolum, roftro con* traferpentemextenfo, impietatis indicium. Serpentem autem dypeoforis circundederam, turn vt conuolutio cius aptior effet, nimvtcotempore,quolmp6ratoriaMaieftasboc infigne contu* Effet, de ferpentibus librum nondum à me editum fignificarem, Séc. Verùm vtcunquebacoarbitrio mo mutcntur.placebunt om*

-ocr page 64-

EPIST, CONRADI GESNERI

nlno.Patrui nomen nupcr fcripfi, Andreas Gefnerus cim's 8f Td bunus vrbis noftrx:filiorum eins nomina 5lt; cognatorum^qui fa' milixmex Gefnerorum nomine continentur, non opus videtur vtfenbam. DcCxfarea erga mebenignitate mihigratulor: K cam à vobi$ foueri agnofco . Literas pro imaginibus familie mcx,Cxfareo fïgillo tantum muniri fat erit. R ami cinnamomi pifturam libenrer viderem : fedqitiaforteimpeditaliquid.fal/ tem folium eius vnicum, qualefitvteunque depingeautdeferi/ de ; an talc quale folrjfimpliciter nomine pleriquepharmacopo' lxoftenduntlt; quodCordusnofterdefcribit lib. 4. cap. 52, De/ fcriptionumfuarum. iconem veróego addidi in eiufdemlibri fi/ ne, folio 212. b. eius quidemctiamramulumpoftea nadusfum. E cinnamomo baculum vidi, fed fine folqs. Pulueris contra epi/ lepfiam e' gemmis , amp;c. vbi aliam defcriptionem nadus eris, communica quarfo, amp;nbsp;indicium tuum adde. Poftremas verd mas Martij decimo odauo datas matunus accept. De lapide Be/ soardico qnxfcripfifti 8C figuras quafdam deiineatas accepio/ mnia : iarnque in co fatisfadumeftmibi Forisconucxum:in/ ms cauum arbitror ; tale quid enim fragmenta prr fe ferunr. AmplifsimumvirumD. Seldiummihifauere, amp;iamintcrinti/ mos S.Cxf Maieft.confiliariosafcriptumeffe,vehementergau/ dco: amp;Deumoro, vtdiutifsimeeumnobisincolumcmconfer/ uet. Ei amp;nbsp;C L. V. D. Singmofero officiofamfalutem dici ex me mecupio. AffinistuuscumD.Io. Oftrorogo his diebus ad ther/ masnoftrasproximasdefeenderunr, duohincmiliaria. Schol* noftrx lediones non videntur ipforum ftudijs fans commodz, Ä pleuritis quzdam contagiofa hievagamr. quamobrem de loco alio délibérant. Si quidfcribetadte affinis,quodvtfaccrethor/ tatusfum antequam abiret, mittam vel cumhisliteris, fifecerit mature* : fin minus,proxime*. Andernaci de perte libeUum mitto. Chriftophori à Vega Complurenfis Caroli Hiipaniarum Prinz cipismaximi. Medici à cubiculo, amp;: m Complutenfi Academia publici Profefloris liber De arte medendi, hoc timlo excuifus eft, Lugduni apud Gui. Rouillium 1 j ^ 4. in folio. Pauca ineo ad/ hue legi: pars prior hufb^' continet : pofterior ^»f »»^i ^Mt hfatulxfi Tliaddcus Dunus Medicus, amicus meus, cui infpiciendum de/ di, ait, vtilia milita contineri: quzdam non probat: iudicium in co defiderat. Apud nos vagatur potius quam graifatur pleuritis quzdam maligna amp;nbsp;contagiofa, qua multi pcreunt. Curandi ratio nondumfatis conftatnobis. Ven a in brachio nulli fuccefsit, quibuS

-ocr page 65-

LIBER PRIMVJ. nbsp;nbsp;nbsp;ft«

putbus fefta cftmimc ad maUcolos fecamus felicius : SC à princi^ (‘ofudare quofdam iubemus ab aliqua antidoto. Oleum lint poz quibufdam profuit : quod eciam roptofe aluum deqeit. D, loach. CamerariusF. nuper ad me Nonmberga fcripfit peroffiz oofe ;fednilulde fuis plancis :quarum eiimego admonebocum ufcripfero.Hoc addo pro coroHario.Ellebori nigri coliculi fine pttiolicum fuis folqs terni in vini hauftudecoquanrur : id vinum toliatum bibitur, fid aiui folutione atribiiiartos morbos 2d alios quofdam pellit. Vale. Tiguri 1164. Aprilisdieiy.

CONRADVS GESNERVS lOANNI Cratomà Cra^theim.

Literas tuas pridie Kalend. lanuarq datas nudius tertius accez pi, fummx tn me beneuolentix eux dedaratione fuauifsimas. bt quoniam nuper admodum bis ad te fcripfi ( imó ter ) ad D. luz bum quoque bis, fed harum alterx perierunt, nunc breuior cro. D. Dionyfio Roftio multum falutis ex midi ces. Hodteprimum exemplar vnum librorum De quadrupedibus auibus ód piletbus eolonbus illuftratum habere potui : id indicatur florenis fep tem, non facts verd diligenter fadiumeft : colores in muleis non plaz tentmihi : 8d magis forcé in comenunibus animalibus quam pcz “grinis. Itaque cum dubitem ne expeéfationi etus non faxisfiat, ngindum curare volumen 5d miccere non audeo. Sedfiboc puz

*lioq«i SC mediocri dtligentia ( quantum ego iudico ) D.

0nm$ adftligatum à me mitti voluerit, infennam ei libentet *’mre. Etfi vidcretur mihi feré commodius non liga turn mitz n:quod pelles Gallicx Sd politiores nobis défunt. Qi”^ ‘^^ Wardico lapide mira 5f inufitatamiht hatfienusadme fcrtpfifli, 8tgt;tiïsima fuerunt: habebimt ea locum in noftro asthliaf/ xn filing W ; tam enim citulum auxi : eptem diuinternuifum, nunc vrgenz te Typographoin manus refumpfi. Si quando prodient, mox vt ad vos perferatur,efficiam. Vtinam verd lapidis iftius iconem qualcmcunque procurare mthi poifes : quanquam enira deferiz ptio niafatisaccuraté eum exprimit : piélura tarnen magis oh ocnlos poneret. Sufpiciononnullaextua defcriptione mihi obz orta eft,aliquid ei cognationis incercederecum Aètite:nam2d hit ®odoouali figura amp;nbsp;magnitudine , modd fabxfimilior repcriz “u.fcrntgineiispleruncp foris cft,fed intus feré albicat.Materiam ï^oque friabdem intus continet ( cum filicis durities foris fit )

-ocr page 66-

SPIJT. CONRADI GESNER!

.Ä eam.vt volunt nonnuUi, venenis contrariam,neqiie neceffe eJ refonare intus, multi enimAèticæ nonfonant. Contra venen! verd quid pofsit,nondum reipfa expertus fum. Cxf.Maieft.ino/ mnircrum naturalium cognitione doélrinam incomparabileni iampridem fum admirants: Slt; tuumde eaprxconinm incundiP fimé Icgi. Optarim autem etiam dari fcriptorem aliquem érudit turn, qui bac inparte amp;nbsp;ab experimentis, vt iia dicam, amp;nbsp;à com/ mentarqs cius Maieftati effet : nee aliud ageret ; ita emm fieret vt omnium ante fe Principum, Cxfarum ac Kegum gloriam longe fupcraret,tum fapientix enlogio,tum magnificentix,qua non viz tx folum prxfenti,fed etiam polleris conful turn nouiflet. Perce/ lebriscftSalomonis, Mithridatis, lubx ob rerumnaturxeogni/ tionemfama. Scdquoniamnibil fere abtllis adpofteros tranP miffum eft, ft bi fobs fapere voluiffe videntur: quo nomine magna Corum gloriam ealigo ac nebula premit;quam ego in fapientiisi/ mo Sfpotentifsimolmperatorc noftroilluftrifsimamadomnem pofteritatem tranfmitti cuperem. Alitto oxymclitum meoriim defcriptioncs amp;nbsp;vfus ; eaqj vtcumCL. V, D.luliocommuniccS peto.Si Deus vitam dedcrit,multa de vtriufque eUebori varijs K vulgd non cognitis viribus, in noftra ftirpmm biftoriaprofe/ ram. Nigrum verum (Mattbioli icone non refte expreflum) 110/ rentem bis diebus ex Italia vicina accepi amp;nbsp;accurate' depinxi. Matri oftogenarix dyfpnoicx 5i fuffocan nupcr periclitanri, oxymeli minus dcdi ( maluiffem mains, fed ntmis ab amaris ab/ horret) itavtcumdimidialigula (fcrupulo vnoaut fel'qui ) du/ plum vini cr*etici mifeerem ; vnde illaiam fecundo à prxfentifsi/ mo mortis periculo liberataeft: cuidens fane eins effeiflus eft ; e/ tiamfi minima dofidetur:modd repctaturperintcrualla. De no' ua ooui orbis parte ab Hifpanis reperta, nuper (, vt fcribis ) nihil dumbicaudieramus ; öicupiofcirenumfcriptumaliquodeade reextet. SalutatteD. Pompholyngerusnofter. Vak. Tiguri »ƒ 64.Febr.die 6.

CONRADVS GESNERVS lOANNI CratoniaCra^^theim,

HOdie accepi licerasàFridcrico cuo ad fe amp;nbsp;ad D. Godefri' dum;quasftatimmittere volui ; éi fimul breuifsime refpon' derctuis poftremisadmebinis. Metuitforte'Fridcricusbellum N.inferendum, quod 5lt; nos ractuebamus hadfenus, nunc ra el lof fptS

-ocr page 67-

LIBER P R I M V S» ^ M fpesifiilget. Rami cinnamomi pifturam acccpi Sf granamlia* beo. Diploma infïgnium familiæmeæ me accepifTe/Sfmictendis iconibusanimalmmpiôlisaliqiiodgrarititdînisfpccimcn rat de' claraturum.lîgnificaui ram bis autter, itapra:ftabo (Deo dance) intra dies non multoL In pleuritidis contagiofæ curatione panes ebferuam ;pauci cnim ea deenbuere ad quos ego vocatus fim, 8C intra vernum tempus defqthoc maiiim.Tribus na affeîlis oleunt Imi propinani (quarto die forte) omnibus féliciter ■ vena ad mal' Itoliimalqsfefta .alqsnulla. Huius morbihiftofiam Iralocni' dam Medico apiid nos( Thaddeo Duno) defenbendam commifî. apograplmm fi voies,curabo aiiâs.Exbæmorrboidibus cçcis la' borabat nuper paupcrcula vicina mea in puerperio: in cuius gra' *il,mox folia acinos herbx Paris tn oleo cü modico vini deco' aixuius illitionc dolorftatim cefiauit. In laxo illo tumore, qui podagrici hominisgenu vtrunqueoccupât, rationemagis, qus tu tarnen excellis, quàmexpcricntiaconfulo.vtcorporepnrgato amp;vîâmnftiuito, locus inungatur oleo dehypcrico, turn fulphn lis modicü infpergatur, amp;nbsp;lutco calido aut lanis fuccidis intega' wr. Sperarem etiam ceratum è ccra 8^ oleo de ligno iuniperi pro futurum vtrunque alternisdicbusapplicaripoterit(fudoretiam interduminledo velbalneofîcco turn alias,niminccnfa aqua ar' dente ealefada, profiiturus vidctur) amp;nbsp;facculos milio cum pauco ûlerepletos ealidos : fed hos matutino duntaxat temport appli' Cîtos: amp;fumo vtendum de fuccino, thure ac ftyrace, fuper latere trudoignito, item oleum caftorei in ftuppa. Experientiam qui' dem 2hquamhornnï ctnnium habeo fed quart?^orporum ?; acz cidentium difcrimina fint nofti , vt opus fit interdum fontanellas quas vocantfiibgenibusaperirc, Inherba, Nolime tangere(cu' ius viresin promouenda vrina alras ad me fcrip(ïfti)articuli tur' gidulivifuntur.ceudemonftranteeinsvfumnatura. Hancquo' que in oleo liliorum aut alio decoftam applicari, nö putarim in' utile. Folia eins aliquot nuper viro t(gt;inr’/’quot;’«vtilïter impofui' mus. CL. amp;nbsp;de me optime' merito vi ro D. lulio plurimam ex me falutem dices; cui fi qua in re me gratificari poffe vlla conieftura deprehenderis jindicari mihi enpio : nc diutius firn iKaiu«ii' ar risoit ^iiiiirifiïinpyuiifi, Tuam deMoibano narrationem iampridemac' ctpilfe te fpero. Perna an petgat excudendo,diccre non pofTum; hocfcio,fociumeinsHenricum Petri nuperpeile vxorem, filial duas amp;generum vnum, forcé amp;nbsp;altcrum iam amififTc. Si quidre' fcicro,fcribammox. Ichnenmonis fuo cemporememor cris. Hec F

-ocr page 68-

«FlJTr CONRAM GESMRRT

idblnxi majliccras, Prrrer^aexpoftremis 14.lulqdatisfuni' Wa CUnj lxtitia intelUxi , it-xvfiaKiyKnipiDfiii 'imiiMv avr^l/osSm^ ivTDKfcnafniii, »»v f' ti«)}gt;wi ja^f^ ^o ©ia; it ivo/Zp' Kfj^ii lis v «ÜM t^tfm JitiPHspgt;m^TiiVurirarff/iirfV}ff apsa-^ira. DcÜ Opt.MaX.orO» VtCxf. MaieP. in fui nominis gjöriam conferuet. rif v iatnipl/n Jiixgphtf rppfrwugifJh’X/uifti y’typaf/uiviif ^ XJ(» iae/\/it^ia\^xila, Yïllt;. Tiguri t 4.1ulijdie 24.

CONRADIS' GE5 NERVS. IOANNA

Cratonia Cra^theim.

GAudeo tandem Ut eras meas aliquas ribireddim tffe^Ü fpf^ ro ab e6 temport alias quoty noftras ad « periimiEe Quoi ©peram mam amp;nbsp;CL. V. D. luUimihi offers ad impetrandum» Cxf. Maieft. familix mex t«»i'*»*,gaiideo’, amp;nbsp;grattas voUis im' mortales ago.Mittoaliam pifturam emeridatam amp;nbsp;itafaftarnvt Monuifti. Alis tarnen cygni non flores, fed fteUas inferere volui. Ex liederaehim corona ftirpnim genen à me defcripto fignifi’' cando fatis eft. Serpentis ori non lapillum, fed annuinm cwmlae’ pillo feu gemma inferendum putaui, vegemmam effecertius ap/ pareret : amp;nbsp;inde me quoque degemmis aclapidibns mctalhs^ edtdiffe aliquid indicarctur .Stellx yero' cygni alis mfperfa: cale.' Äcm philofophiamfïgniffcabiint, quxfiipremum mentó locum occupât, amp;nbsp;aliquos m ea etiam libros, ftellarum inftar, veterum Theologorumd mceditos.Ethoc quidem alqstmihiverd aliud, menempe iam fcnemdeccre , vt tandem Eudio reriiminferior mm depofïto, vbica faltem qiixprx manibus funt abfoluero Patrai mei nomen eft Andreas Gefneriis fenior ( namS^ filium eiufdem nominis habuit ) annos nutte odoginta natus.tribunirix dignitatis, fenator, liberorum, nepotum 8i pronepotum vtriuP que fexus pater,anus amp;nbsp;proauus numero centum Si triginta qiiagt; mor hoc tempore, quorum maior pars viuit. Crefcit autem fub' inde numerus, Dei gratia, 56 ipfe xtatem bene fert. Huius pra* cipué filijs S^ pofféritati (vel ingencrecognatis Kconfangui/ neis meis,qui Gefnerorum nomine Sffamilia contirrentur ) in.* figne Si honeft'imenmmhoe Cxf. Maieft,amp;; peculiarisinmebe/ nignitaris communitaremihilicerecuperem. Qitodßinhace^ nampiftura fuerit quod difpliccat, muta pro arbitrio mo : tibi e«im omnia permitta; Sumptum in pidorem, ft opus fît ah'* - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ter

-ocr page 69-

'LIBER P R I il V S»quot; quot;nbsp;^i ^*’'P'lt;’g«. A- feribam, indica : 52 minam mature. Pergratum Wm railii facercs iï per hune ciuem nOftrum virant bonum {quem tibi commendo } reiponderes (Îmul ac mitteres : quod pc-' lt;0, fî fieri tam cito poflet: nd quod tarn ciiômihi opus fîtifed quia Idem omnino tuto perferret. Poftremis mis ad me , quibus nunc refpondeo, quartum Martq afcripEfti : Kofto diebus an-* Uteradme fcripfifTereais : quarumego nullas dumaccepi.nam ftnultimar tux duodecimo Februarq datac funt. D. Roftio rez fpondiS; affini quoque eins, qui eft Lindauij.Sebaftiano Cargt; tio. Priuilegtum Cxf. Maieft. fuper libras quod petierampo-* ftremura mihi redditumefle, iampridem (igniftcaui. Pro partie lt;nlis.illislapidisBezoardic(, quasaS. Catf. Maieft. naAus ad Wîmifîfti.piurimumtibidcbeo. Exdefcriptione tualapidi Aê^ •«icognatum eftefufpicabar ; fed nunc resipfa longé aliud elfe oftendit. Ammaduerti eolorem SC concrenonem illam veluti cm dis intucem innatis. fed quod qui d continent etiam fan s apparere xl.lit, non plané intclligo. Figura quidem cius äliqua expar* teapparet ex fupcrfïcic fplendida , nigricante , particularum, qua: inalq.s leuifsimé caua, in alqs conuexa videntur. Lapis ipfe inodorus, inOpidus, friabilis. Nicolaus Epifeopius Typogra-Thus eeleberrimus , nuper obijt BabieT ; is Theatrum Mündel* «impnmendumfufceperat : nondum tneopperat ; nunequidfu* *“rura(ït,dubiro. Spero tarnen filtum eins, qui etiam antchac fe* «dlmcxcuJebai, patri; vice id recepturmu.Quicquidfict,cogno Moibani Diofcondem har rftate impreffitm iri fpero. Tn ipkcxperiri? quam nos fabinde mnrentur Jfdcciptant Typo* F’PW. CL.V.D.D. Sc’,dm falutem oi ficiofifsimam ex me di* «s: ffeutamp; D. D. lui 10. Icônes animalium anpenjftipiebas^ •gnofccobliuioni. namadeofluxa eft memoriamea, vtmihic* mmiii proprijs rebus magni fepe momm i,noncoiiftet. Piftas coloribus non putohoc tempore haberi ; amp;nbsp;Franefordia Typo* graph«j nofter vix ante duodccim dies redibit.Negligenterom* ninoamp; defumftoriépinguntur, qux Tvpographorumanaritia tft. Etaliquanobis incognita non niH ex conictftura qualicun* que pingipoffunt. Si tarnen eiufmodi veils, mitram. ctfi me* mo nt mine aliquanto decerius pingantur qu lm proximisan* nis. Gratiolac herbx(quic nobij copioiïfsima crefcit (v: vel piau* ftraoncrarelicerct)tritx 3i. cumrob.fiiutiïrcoexacinisfam* ‘’urimodico bis diebus fiimpfi : vndc poft boras quinque pa» ('t» mot a eft aluus. Prandebam s à prandio copïofiui F a

-ocr page 70-

BFIJT. CONRADI GEGNER!

foluî capit: SC vomitus omnîno copiofi fs imus, femel tantùmfctl parce pranfus fucram, biberam autem aliqiiid abfintbiti vini ) fe' cutus.à vomitu ftatim multo leuius babui.Pituitam pkirimam co die turn vifcofam, turn aquofam deieci. Dedi amp;nbsp;miilieri pituitofe drachmam femis: quxmulto copiokus purgata cft. Alias cxp£' riar fortè inpill. cum zinzibere, falc gemmx amp;nbsp;cinnamomo, vl citius agat amp;nbsp;minus offcndat ventriculum. Pleuriticx wiinuper médicamenta contra pleuritim dedi ; vnde meliufculc habuit, Ä deiecit per aluum cantharum fine fcarabei genus nigrum,viuiim, longiim, duobusdigiti articulis, cornibus longis amp;nbsp;articulatis, circumquaque plenum pure : prins autem aliquandiu in ventte motum quendam inquietum amp;nbsp;vellicantem fenferat. Aliudin prxfentianonoccurrit. Eupliorbioan vtarisinterdumaittalio* éiquofuccefTu,perociumfcribequxfo. Vale. Tigarij04' Martij die 26. qui mihi natalis eft Si ætatismcæ 45..

CONRADYS GESNERVS, ACHILL! P^ Gaffero reipub. j4n^ußa-naMedin,.

PRocopium (quem dedi Frofchouero includendum dolio, ad vos Aprilis die x^.)iampridcm accepifte teputo. Qiiod iitc/ teras meas Pragam Si Viennamcurafti, gratiashabeo ; Sinune alias mitto ad D. loanncm Cratonem Vratislauiam;quas ciariP lïmo viroD.Hainzelio commendabis.Moibaninoftn optimi fa' nc Si doiltfsimi viri mor.tem,magno cum mocrore accepi: fed üc fata fuut noftra. Foctum quem immamrum reliquit,fi abfohren' dumadmemiferis, faciam quoadciuspotero: vtamicitia noftra afunere ctiamalteriusfupcrftes adhucintelHgatur. Fafcicuh.ni literarum, quem Rhctobcnam acceptü ad me mififti, ad D.Opo' rinum ftatimcuraui. Soror tua valet, neptis ante triduum enixa cft fiÜumCni fallor) Si pauld infirmior crathcri,hodje meliufcnlt habet, nifi quod laide caret, propter concretosin mamillis gru' mos. D.Ioannem Captiftam Hö’cbfteterum,falutabis meonomi' ne amanter : mifi ad eum per Lindauiumbis diebus proximis0' nus c' Gallia à Petro Buttino nofrro miflum c Lugdiino : cuius pondus cft,Iibrç noftrates quinquaginta. Vciluram Lugdiino ad nos vfque ego perfolui.petijt autem pharmacopola nofter flore' nos.ij.cum dimidio. Si batzijs tribus cum oftaua batzij parte. Cao Êttaux mercecUs vc^uraeft, quoniamperpauca(circiter xx, librasJ

-ocr page 71-

tîBER PRFMVj. 1| *^rïs)adnoftrunipharmacopo!ampcrtinucrunt Omnia antcm 'Minvnovafeligneograui, amp;iniupcrfacco cumfunibusin^ r'ufafuerant. Vas autem illiid ligncum, cumltuc adueftum cflet, ’snieratfraftum, Hanc igitiirfuminam D, loan. Baptifta ad me îtinittf t, Si fi quid in poftemm etiam in eins gratiam facere polt;' *tro,d mcexpeftabit. ResGallicx vehementerfunt perturbarx. Tolofam obtincbantnoftrxreligionishomincs;quosproditionc Cluadam ad internccionem cxfos in ipfa vrbe accepimus bis die-« tiis. Hædiabui in prxfentiavobis forte notiora , tuvicifsimex Vngaria aut aliundefi quid noui babes communica. Poftquam diipenonxftatcin Rlixtiris alpibusfontem falfacidum bibi, mi-» raculum naturx , femper bene valiii, amp;nbsp;quidem multo melius, quam anteplurimos armos. Commendabis me D.Mecœnati no^ ßro Vlrico Fuggero. in ftirpium biftoria premoueo, fed teftugt; dineo gradiijnter alia,bæc quoque tempora me renwrantur, Sic-Salma amicos.ValcTiguri 7 .diclunit Anni t^ lt;gt;nbsp;t..

CONRADVS G ES NERTS ACHILEf P. Gafféro medico ^ugufiano.

PRocopium tibi reftinuum gaudeo. Pro Scbmidlappi] ad me literisgratiasbabeo maximas. Siniuicvacabit,iterum feriz bamadilium : tult;p vt ei tranfmittas rogo;AMoibanofelicis me-» ’Uoriærehffum Diofcondem ( qua de re prins etiam diferte feri-» pu) u mieris ad me,faciam quantum in me erit, quantumep amp;nbsp;in-» gcni], otij J(fj(.^jjf3(jy niibi cöcc(Tiimfuerit,vtin publics exeat is liber non fine Motbani honore,quem eft eommeri tus,multisin eo ' conuertendo.illuftrandotp laboribus.Etfî perp arum aut nihil po» tins à reliquis lucubrarionibus mei.s ocq tnihi fupcreft,aliquid ta-* mcnexabundantia( vtfic loquar) faciam : vtaliquid amp;nbsp;manibus amicijamp;tuisprecibusdedifteme appareat. Soror mamediocriz ter valet : filia, Vogleri vxor, puerpera adhuefuas capitis molcz ftias à fonitu dextræ auri s percipit, ficuti per toram ferè vien ge-» ftatipnem. pharmaca, dum geftaret,fortioranon conueniebant, nanc etiam expedat, donee puerperio fatis fee erit amplius, inde fe experiri veileomnia ait.Latii.s eft dextrum, foni perperui, ciifn obtufo quodam dolore, caufam effeputo vapores craftbs, amp;nbsp;fub bigidos ea in parte inclufos. Superiore anno cum in thermis no»’ ftrislaiuffct, illicprimumfentirehoemalum ceepit. prinsetiam'. ÄliqiunJograuidafenferat, fed Sibrenioritempore,.amp; apart».

F 3

-ocr page 72-

EPIST. CdW-KADT ÆEÎHSR.T jnoxlibcrabatur. Nunc quidagendara cenfcai maturéferibe, 8£ fcquemur conftliuni t«um. An ff alia nö muent,narcotica in funio am aliter adliibebimuï^ Si nihil profecerit remcdiit,iteruin there mas noftras cogitat. Marita; ciuï abeft, in iirdem thermis, proe ptercomitiareccnjillichabita.incraftinjputo.reucrfurus. Ego nupcr etiam illic fui, vt laaanccm vxorem meam muiferem, per ,quatridumn: amp;inipfo balnco fedens fpongia magna toticapiti mco impofita aqua calida é fonte,perfandi me lufsi.ad horamaut ,arapliasmane,rurras'q,vefperi, quatuorillisdiebus. Hunemoe dumvtilioremmihi deprehen h, quàaiinfufîonern ex aho cum vafculo repetitam fuSin Je : quam ante biennium experin volui. Paro rurfus edendum meuw de thermis Germaaix librura : ad .quem iHuftrandü, 6 quid conferees quantulumcnnss, gaudertto. JUura non vacat Vale TiguriJung die x8,Anno 61.

CONKADVS GESNERVS ACHILLI P, Gaffers medico.

CYmFrorchouerusTiodie dolium libris refermm ad vos mife furus effet, quamuis occupatifsimus exararchoc epiftoliuni volui,amp; addere Itbellüde vita ac obiru 0. Martyris noftri, fume mi theologi, quem fitibi infpicere über,ac etiam ft mare pro mue nufeulo, beneeft:fïn minus,D.Mecccriati noifro meo nomme ree uerenter falutato.fi videbitur, Icgendum darepoceris, temporis faUendicaufa. Maxime' quidem vellen»,poftquam tu 5^ D.Mercee nas infpexilfctis,CL.yiro D.Haiazelio confuU dari,vt K ipfelee gar.filibucrit, amp;nbsp;poftea primo nuaao Vratiflauiam adD.Cratoe nem mittat. Vide quotparietes vna ffdclia dealbcm.Si alijs dedee ris,tu!pdefideres tibiproprium, mictamalias ynà cummeodev nima libro,qui nunc fubprxlo eft.Otfridum mum,propter of cue pationts hueufepdiftuU. Typographihisdiebus Francofordiam defcendent, amp;nbsp;aliquidocg mihirelinquent : cuius aliquothoras jlli dabo;fÏ typographum ciinuencro,admonebo te mature, cum ahàs,tumytprxfationemacdedicationem pares patrix tu e ine feribendam, quod.mihi fatius SC tc digntus videmr ; mco eniiuin tcamori,qui lam ludum fummus eft, accedere nihil poteft. Dio/ fcoridis Moibani prima aliquot folia Laciné amp;nbsp;Crxcc, Argentie nam iammih.vt fpecimenimprimatTypographus: quodn fecee , rit.adtemittam : 3f prxfationenj quoqiicbreui. ca quidem poe ftrenw imprimetur. Liters mexad D. Cratonem, amp;nbsp;alterx Noe rimbcrgai»

-ocr page 73-

t I- B E R P R 1 M V' fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14

rinibtrgam ptto vt tibi cnræ fint. His feriptis dum nunciitnl exxlt; peâto ( fefellit autem mcFrofchoiietus ) quidolium libris refera tui»Awguftam mifit,necindicaiiitmilii mature, Sic. accipio aüia# tuas, quibus eum mittis Schnebergeri mei literas, aiiro onuftas, tonunebant enim quinque duca tos geminos ; quibus medonaui» iiobilisquidamPolonus, cui Schnebergenis me commendauic, vthaberem inPolohiapatronum, qui aliquando res raras adhigt; ftöriam animalium prielertimpertinentes, ad me mitteret : quogt;‘ niamiUuftris vir D.Bonerus,qtli id aniebac fecerat.obrjt. AÏitta exemplar epifto'.x, quambodieBafilca ab amico Rob. Confiant tino virodoifh'fsimo accepi.Refpondco Schncbergcro.amp;litcra» pertecuran quamprimum peto.iterum Vale. Quiequidm meaf Ïittras Cracouiam vel alro mi ttendas.aut aliunde acceptas ad mequot; pertinentes expenderis, rogo fignifiecs inpofrcrumf ngulatim, ütis enim flip ér que hadenus fumptimm in me fecifti: 17. Mar q*«

CONRAD VS G E S N E R V 5- AC Hl L L-l* jp. Ga fJero medico^

I TN Auentmibifl-oria Germanica,carmina Gotbica aliqua reper» 1 ^t™mirifperab3,quoniam in Latino volumine et Gotbica carmi» ' naillaen'crefert,amp; ipfe Latino carmine reddit.Conditiones,qui* bushiftonam illam tradirurus eft D. Illyricus, Bafilcam ad N; ^pucopiumTypograpbum perfcripfi: quant primùm refponfunr ( habutrojinjjjjijjQ^j refpondeboï Interim pro miifo ad me ebar* *.*f^® ®*nere D, lllyrici, gratias amp;nbsp;tibi amp;illimaximas ago : ac tibi ftiam pro admirandi illius magi Phxdi onis Tbcopbraftcis j libellis.(magos huiufmodi tokrari miror)in re herbaria cognogt; leere quidam videtur^fuper quibus enm confulertm, fiplns oei) fiippetwet, amp;nbsp;refponfurum ipfum fpcrarem, litcris ad te mifsis. Si quid aliiid ciufdem aurbons exierit, idquoquevtmittas cu^ pio. Nihil apud nos inlitcris noui eft.D.PetriMartyrispofthue maquxdam fcripta, fli contra BrentiumBuUingeri ( de Vbiqui* täte puto) libellus, fub prxlis funt:amp; mens de anima, quem mitx tam fpero, etiïnon feorfim , fcd cum alqs ciufdemargumentieu^ ditur. Aftringain me nunc tandem, fpero, ad ftirpium biftoriam. Oufridum tuum accepi.mirabilem fans' feriptorem: fed queniam ^eum de anima librum ad przlumfcribo, idlp vijt confeqiii poflt; *^inondü in illo,ytcupitbam,vcrf4ri potui, y aide quidc time«,

-ocr page 74-

EPIST. CONRADI GESNER!

tu parum vendibilii futuruïtypogrnphis videatur liber, quód ta» lis fît lingua , quam nemo fere fît intelle^turus. Fuit his diebuS hie affinis tuns M.Felix Kercrus: qiiieodicquohonorificcaCae nonicis Si Scholarehis ad publicum conuiiiiuminnitatus crat, ve nd cum Achille fiiio,mcacura, difeefsit. Adullesfc venturüpro' ■ mifit, fed non veiiit: adpagum quendam profedfus, vbi iamali^ quot dies abeft. Audicram cum profeddurum Tubingam : Si cum forte.fuperuenirent,nobilis quidam Polonus, Si aims duci Prüf' j fixdfacris concionibus,ipfiquocp Tubingam profeftun, illosin AcluUis gratiam inuitaui,in vrbeciimcfl'eputans.fedinpago agt; berat,itaqj fine ipfo difcefferunt.Mitro rcmedium,cuius admiran' da vis ad fecundas pellendas eelebratur. Rhaetus quidam iuxra Cunam.in 5o.mulieribus,effîcaxfcmperctccrtum compiobauit. Literas ad Ant.Schnebergertim meum, cumpoteris cura. nobihs illius nomen cui tradendx fint apud voj,iam non fuccturit.Reia/ lutat te«/gt;;rn«wFrifiui nofter, Si hoc epitheto abs tedecorarife gaudet.D.Camerarij carmen Grçcum in Moibanum, Latinum fe/ cit.Eiufdem vitam D.Crato ad me perfcripficex cuius litcris hoc etiam refciui,MoibanHm noftrum in mambus habuifle cotmerfio' nem yiticBellifarrj cGrxco viilgari,anperfccerit,nefcit.Qiiodfî inucnin poifet, Si ad me mitti.illum quoq* librum excudi curare, Si fî imperfeilus forte' efleqGrxcum exemplar addi oporterct,vt ab amico meo D.Porto Cretenfi,qiu Gencuæ nunc habitat, perfid | ccretur.In Gallia nulla prorfusfpcspacis:obfidctur Aurelia, Va/^ j le.zy.Feb.Anqo ij^j. Raptim.quadranteantemediamnoifem. j His diebus bis ad te fcripfî,8i cupio an acceperis refcire.Sic.Mit/ ’ to ad te fpecimen noftri de lapidibns hbeUi, qui proxima a-ftatc , cudetur hie fpero, fedcopiofior defcriptio crit fingulorum quant l inhoc fpccimine. Tufiquidmonercporesinhocfpeciminemu/ I tandum,adde:fi quid etiam huius argumenti,mitte mature, corn/ * modatofaltem. Vbiinfpexcris.mittequxfoftatimvnacumepi/ ; ftolio noftro, charta inuoluc, alliga Si obfîgna.Efslingam : autfi ƒ eommodius potes,ad D.SchmidlapiumSchondorffq.rs cnimfa/ ' eile Efslingam mittet ad VolmariumamicHmfuum.Vale iterumi 1

CONRADVS GESMERVS ACHILL! ’ P. Gaffero medico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

TAm certiim nuncium dimitt re ad te fine epiftola meanolui, f prsefertim ad nos rediturum, Si vt fororem quoij mam adk .

rd

-ocr page 75-

LIBER PRIMVJ» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lÿ

Ktmonyi, Epiftolam tuam de Auentîniliiftoria, nefeio vbi fepo^ fui)ft:npfîfti,nifallor,tribus Tomis contineri,pcrfe(îlumamp;prox btferiptum ab ipfo authore opus efle: indicari à D. illyrico talc/ ris quinquaginta. Quodlîita res habet, velim te feribere adD, lilyncum.eilpplurimammeo nomine falutem dicer e: amp;nbsp;expert ri ïntalerisjj.autadfummum 40. mihi concedere vellet, quod fi Typographus aliquis à me redimeret, duo exemplariaimprefla infuper adipfum miflurus eifern : amp;nbsp;curare, vt inpræfatione ho* norificacius mentiofierct;vel finollct,pra:fartturipfe.Alia quo^ que in rc quacuntp gratificari ci fi poflem, faccrem lubentifsimck Uaremfortè patrucli meo Typographo nouo,amp; pccuniispamm *bundanti.Hac conditione fi velit ad me mittere, vt exemplar le^ gibile amp;nbsp;integrum elfe videam,amp; cum T ypograplio pacifci quez ïiu ; ac fiplacuerit, re tineam : fin minus,ad ipfum remittam qua* ltaccepi,nonfine munurculoaliquochartacco: filt; vefturxfumz ptumegoperfoluam.mittat quàm primumvoluerit. Siimpctraz bis,et imprimatur liber,tibi quoqj exemplar vnum donandum etw rabo. Sin hoc non placet D. Illyrico, exferibat mihi fairem vniim amp;altcrum carmen Germanicum,ex antiquifsitnis, quæeo voluz mine continentur : pro quo officio non ero ingratus. Cupio aux lern fieri mature, vt priuilegmmetiam quod amp;nbsp;pro alqs quibufz dsmlibris petet patruclis meus, in tempore pctatur ab co. Aceti breiter duæ librae, fi dcftillcntur cum duabus aut tribus drachmis cWeborialbi clefti contriti,vafis pofitis in cinere, amp;nbsp;feorfim coix hgaturaquapri{na,quæ albidior erit, deinde fecunda. prima vtix liseritad apenendas omnes vifeerum obllruftioncs. dari poteft f .f vel amplius per fe, vcl cum facharo, aut fyrupo aliquo. nulla prorfiismoleftia,nullanoxa. efficacem expertus fum infebnbus longis,à phlegmatc, aut atrabile. Vtero etiam aut licnis obftrux ftioni, amp;nbsp;morbis capitis, à materia cralfa, vifcofa,frigida viilem non dubito.Secudda aqua plus virium aceti, quam ellebor i habet, amp;in calidis, amp;nbsp;à bile ortis malis propinari poteft cum alqs conx aenientibus : penetrationem cnim promouebitA Vtraque grati faporis eft. Si cinnamomi aliquid eUeboro addatur,amp; bacx carum Iuniperi,bene crit.Experirc,laudabis.Aliâs ax lia,fed tu quoque vicifsim aliquid,quo

me obleftes amp;nbsp;doceas. V ale.

-ocr page 76-

EP T s T. CONRADI GESNER! CONRADYS GESNERVS ACHILL!

P.Gaßero medico.

VLtimx tux,Oftob.i j .fcriptx, ad me peruenemnt : net abaf, nifallor', poften : vt de incolumitace ma fohcitus efte cape/ rhn, fcribe nunc quxfo per cognatum hunc meum vno verbo qui valeas,Sf quicumMecanatenoftroagamr. Moibanicacrasau» perendie (Ipero) abfoluam.Hodielitcras Argentina accepidlo' fiaRUielioTypographe, quifcDiofcoridemMoibani noftrum impreflurum promitrit Grxcé Latine •. amp;nbsp;quod par fueritnu/ meraturumjnprçfentia etiam.filiberos indigere intelligat,nemgt; pe circiter ralerum pro quatuor chartis ( S agen ) vt impreflpfue/ rint, tanmm enim ab eo poftnlaui. Ergo fi indigeant, admoneto, vt partem aliquamfaltem nunc numeret,fi modd nihil intercidar, quod non fpero. Mittamad cum exemplar mature : Sibreui ad te dedicacoriamepiftolam. Hein : Stephanus nofter occupauitme nuper aliquandiu cum fuo Xenophonte. Noui ex Gallia nihitfe/ rehabemusaliud, nifiquodmoddhos, modd illos vincere, auc vinei-andimus. Fralichius quifummus erat Heluetiorum dux morcuus eft.Valc. Deus O. M. nouumhunc ineuntem annum, ac multos deinceps,tibi tuis^ felicifsimum largiatur, amp;nbsp;nos omnes fuo fpiritu per miferamhaneamp;xrumnofamvicamadmelioi’ei» dcducat.Vale.Tiguri Anno i^dj.Ianuarq i.

CONRADYS GESNERVS A CHILLI P, Camera medico.

CVm Frofchouerus nofter dolium ad vos miftiirus e/fctiillico hæc fcripfi;FafciciilumD.Iülio Alexandrinoinfcriptü, mît/ to ; qui continet tria exemplarialibri de anima eiàmededicati. eurnVt fernes rogo, donee commode in aulam, ad ipfum mitti pofsit. dubito tarnen an in aulam adhucredierit. Poftremasfuas literas fub Bnem lanuarq Ifhia ad me dedit ; quibns feribit, ft 0e/ nipontepauCOs dies futurum : inde in patriam'(Tridentumputo) progrcriiirum.necaddit,quandiu illic firmoraturus.Multum mea refert, vt tutd aceipiathuncfafciculum, propterpriuilegium fu/ per iibris quibufdam, per eummihi unpetrandum, amp;nbsp;interalios etiam pro Moibanico opere. alioqui timendum, nc quis omifsis GræcisLatinafeorfim edar. Sedfatiseftinaulammitti,adfcri/ pfïenim, vtineiiisabfentiaD, Seldiusaperiat.Diofcoridisno/

-ocr page 77-

LIBER PRIMVJ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15

•ripartem Argentinam mifinupcr ad Typographum: amp;.breui •nittam plura. Confero cnim exemplar Græcum turn ipfïu» tranflationc, vtidquoque emendatius fiat, amp;fc, Praefationesno-ftræ,vtalias etiam ad te feripfi , poftremd imprimentur ; mit» tam tarnen proximè ad te dedicationem noftram ad Senatum. T«i valent,nifiquodVoglerus iunior ex calculo iam triduo fe» ft decumbit : ad eins curationem vel prxferuationem fi quid ton vulgäre habes feribe. Vale.Tiguri Aprilis dtc feptirao,Aar no »5^j.

CONRADYS GESNERVS ACHILL!

P. GaJfero medico.

A Ccepi literas tuas poftremas, quas nunc fubitd refponfurus 2xnon inuenio ad manum, amp;nbsp;vrgent occupationes, v t per qui» ttre non vacet.Ignofce, quantum memini refpondebo, alijs akas^ Primdm omnium Deo Opt. Max. gratias ago de kbertate Mc» fanatis noftri : cuius honor mihi perpetud, vt virtus ac pietas «iusmerentur, cura: erit, nee minus nunc qudm cum maioribus dnütijs affluerct.Dabit Deus his mckora,fi non hac tam mifera Ä lt;ïduca,infutura tarnen 5£ xterna vita, cuius guftum hkpercipi» mus facrofancli eins verbi meditatione,quain ei cordi efle, ex di» f«nifsiniaeiusorationc, quam Badens in menfa aliquando me ’ttiientehabiiit,magna cum voluptate cognoui. Tu quoquc illi non décris,fed conftantem amp;nbsp;perpetuum ei tum medicum, tum in r®licifsima religione noftra frarrem te illi exhibebis, vt tui fimilis femper,lioc eft, perpetud vir verc bonus fit. De exteris alias ad te feripfi. Hein. Stephanus lus diebus mifit admcErotianumGrx» turn tibi dedicatnm, vnàeum Grxcolatinodiftionariolomedi» (inali,imperfe^to adhuc, vt fi quid addendum purarem, id face» tetn.autmonerem ipfum. Refer ipfiplaccremihi librum,et vtma» turéperficerethortatus fum, SC de emendandispaucis quibufdani tnonui. DoftifsimoD. Stengckop’unmamfalutem : illiactibi Georgium Sittardum meum, qu:mfiiilocoamo,perirumfiiç ar» tis,doftuni,pimn,modeftum,öC honeftifs.iuuenem, femper quam commcndatifsimum efle cupio, ita vt m:am quoep in gratiam, fi quid re autconfiko illum iuuare aliquando opusfucrit, aliquid vos fecifie mtclkgat. Vale Tiguri.

-ocr page 78-

EPtSr. CONRADI GESNER!

CONRADYS GESNER VS ACHILL!

P.Gaßero medico.,

REmitto ad tcOttfridum tuum, quoniam Typograplium ei nullum bic reperio. alibietiamàneminefufdpcrcrur, niff infpedlus.Si qua: occafio dabitur alias,mcmor ero, poHiim enini lt;ius oftendere fpecimen,partim è tuo exfcriptum, partim aliunde milTum ad me,fcd tui codicis collationc emendatü. Interimgra/ tiastibiago, quèd tuo beneficiohoe tam infigni antiqu« GeP manicxlingua:fpeciminc, frui mihilicuit. Si quando Mithrida/ tes meus »wi'gt;»j?@’dcnuô aedetur/pedmenhuius libri addamcuni honorificatuimentione. Mitte quæfo ctiam Gothicos Charade' tes tuos,vt conferam cummeis: amp;nbsp;quiequid aliud occurrct,quo(l Mithridatem noftrum circa quamcuntp linguam orbis terrarum, inprimis veró veterem Germaniamilluftrarepofsit. De Auen' tino nihil amplius ad me fcribuncFrobenq, à parentis forte obi' tu non admodum curantes, præfertim cum non infpexerint ü' brum. PoiTee Dominus Illyricus partem eins aliquam falteni,di' midiam^erttam aut quartam partem ad me mittere ; vt ego prp mum viderem, deinde. Bafilcammitterem; adfidum aliquema' micum .• vbi finon placeret Frobenqs, aiqs Typographis often' deretur .non dubito quin inueniretur qui fufciperet ea conditione, quam alias fcripfifti. Opusomninocftiibrumpræfcnteminfpicii amp;nbsp;infpiciendum tradi etiam viris, à magiftratu ad hoe menus, ne quid non approbatum ab eis edatur , deftinatis.quamobremfi quid îneflet.quo Refpub. aliqua offendi poflet, eins forte omit' tendi poteftatemfacereD. lUyricum oporteret, fiobtineri alitet nonpofl*eteditio;Qiiod meattinet,D.illyrico hac in re inferuiam Iibentifsïmè5lt;optimafide,ac ft resinea ageretur, præfertim ciini m,amicorum meorum omnium fummus, amp;nbsp;optime meritus,in' tercedas. D.Iulius Alex, nuper refpondit mihi, literis Ifnamad D.Cögeliummedicummifsis, impetramt mihi àCæfare prtiule' giumprolibris aliquot meisquod tarnen non mihi, fedTypo' graphisforté vtilcerit. Hèri de Carfaris morte ntmor , nefcioan vcrus,allatuseft. Mitto literas à forore. OttfridumpetesaW' bliopoa veftro,ad quem Frofchouerus libros mirrere folet. Ni' lulerat nouiquod adderem. Dominus Joannes Funtkius affi' nis meus archiatros Memmingenfis niinc, ( is confulis iilic eX fratre nepos cft , amp;nbsp;alterius confulis defundii filiam nunc du' xit J aliquos dies hic apud matrem fuam fuit ; per quem haï mitto*

-ocr page 79-

LIBER PRIMVS» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

mitto, Promittit autem fc litcras noftras mutuas fingulis fe* ptimanis curarepofle,Sivdlc. Gc. Sigharttus nofterhis diebus ad me feripfît , amp;nbsp;tua ac Domini Stengelq crga fe bénéficia pra:dicauit ;quamobremcgo quoquc benignitati ineum veftrx gratiss ago, amp;nbsp;veporrô etiam eum commendarumbabere, fi fide amp;diligentiafua dignus videbitur, vti fpero , pergatis oro; Vax fculum illudEfslinga ad me mifliim, ne forte' mircris, continebat binos ecui caftrati teftes, fed male' ficcatos, amp;nbsp;iam verminantes, put^ntesip, quare ftatimabicci.petieram ab Efslingenfi pharma^ topola Volmario,amico meo,vtmitteret, quontam apudnos nö facile haberipofiunc, debuerat autem fruftillatim concidere Si ita infumo fkearc,non intègres.De vfii,ni fallor,alias ad tefen-pfi ; fedquia non facis ,‘an fcripferim, recorder, repetam, vt D. Stengelio enam affini tuo communices. De polline teftiumita ficcatorum, ad fecundas pellendas è mrebibendum datur, quanz turn tribus digitis capitur : id^, fi opus fit, bis aut ter repetitur. pracfentifsimum eft remedium Si. plurimis iam deploratis pro-* fuit.accepi hoe anno primdm c Rbetia alpina noftra:vbi rufticus quidamplus qudin m quinquaginta puerperis féliciter femper, vfuseft: communicauit mihi illic minifter Ecclefiæ vir doftus Si fiMOTigt;«^qyi ^jpfggxperimentum in vxore confulis Cuiiæ iam üeplorata vidit.Si ego his diebus vxori D. Vuolphq medici apud nos dtdi,quj ftatim,vt femel accepit,fccüdas enixa eft. An in ipfo ttiamfatupromoucndo idem pofsit,nondum expertus fum.Hoc vostanquani myftcriumhabebitis.Valc.SalutaD.StengeliumSi amKos.Tigm.j Auguftin. Anno 1563.

CONRADYS GESNERVS ACHILLI P, Gaffèro medico.

IAm diucharifsime mi Gaflere,nihil à teliterarum accipio,niM ' etiam ipfe fcribo,nam neque operæprerium vllumhabui,amp;fcri pmrum me non ampliusftatucram, nifiabfolutamPrxfationJin Diofcoridemnoftrüfimulmitteré.Sednefcioquomodohaftenus inftituto huicmeo fatisfacere non potui ; ita enim fum animatus, fiue vitium tu id appelles, fine interdum etiam virtutem, vt fem-» per eaquæ maxime vrgent,pnmiim abfoluam:differri veró quç-* tunquepoftunt,quam fieri lengifsimepoteft,diffcram. Sunrau* *tmmultafubinde,qua:mc vrgent amp;noua amp;nbsp;vetera. Verbigra* ®igt;bcri accept liter as ab HieronynuFrobenq BafiüenfisTypo^ G j.

-ocr page 80-

EPIîT, COHRADI GESNERI

frraphinuperdefunftifilio, qui vt parentis vitarndeferibamaut altem aliquacarminaGrxcé, Latineipin eumeondam, rogat. Horum poderias negarc non polTum, tôt tantalp illias in me be^ nefieia extiterunt. Adorno etiam herbarium nodrum majore nanc qudm antehac conataticones enim fieri curo, 5d fingulis ft' faciendis (pingendis.Tculpendis ) ftirpes viaas adferoipfcmet excontinenre,pratis,agris,fcmitis,vineis,hortis,colübus,monti bus,fyluis.fluuqs,riais,ftagp.is,lacubus,ripis,8é quibuslibetalijs natalibus ftirpium locis. Natauihis diebusin lacujidÿproptef ftirpes aliquas.licetiam annis aliquot defuctus. Intérim ÛiofeO' ridem non negligo, dimidium iam mifi Argentinam, pecuniam, quamfcripfi,accepi.illeexpefl:atpriuilegiumè Gallia. Relique fercui, Dcodante,perfiriam:hoc eft.GræcacumLatiniscollatii, mutuo ex alteris altéra emendabo. De lapidibus quoque libtl* lum nondumperfeci. Hxc nunc feribere volui, cum fero dieiiani audiuifiem , medicum quendam vcftratem,Höcliitcccerum put® nomine,hicefie,pofiridiefummo mancdifcefl'iu'um^naninequciJ me inuifit, nee mihi ipfumde facie fimul amp;nbsp;animo in me, igno^ turn adiré vacauit aut libuit. Soror tua cum nepti amp;nbsp;genero fa' ris bene valent, Dei gratia, iam pridem mittendas ad te bteras abiltis accepi, êinefcio quomodo, vt homines occupât! oblù uiofifolent, cas ad te mittere mature oblitusfum, Domuraàfe emptam gênerpulchrèxdifîcauit,obtuli me admunus feneftrï. Cetera ex ipforumliteriscognofces. Plura nunc non licet. HiS fcriptis amp;nbsp;obfignatis.dumnunciumexpeólo , tar n. lunij dat« lulq fecundo mihi redditx funt : vnà^cumbinis ad fororem, quaS illi ftatim reddidi, amp;nbsp;nunc ab ca fcrip tas remitto. Pro raro Si mi' rabili illo hydropicorum rcmedio,gratias ingentes ago : cum da' bitur occafio, pcriculum amp;nbsp;ego faciam. Mentio eius à me fieri potcrit, fub tuo nomine inhiftoria ftirpium, vbi de cincribus di' uerfis fcribam. Ago etiam gratiaspro fcripto illo de motibuS Dani«6c Suedix,amp;c. DcusOpt.Max.Ecclcfixfuxpacemrefti' mat. Ego vicifsim noui quod fcribam nihilhabeo. Literas meaJ Efslingam cum opportunum erit,curabis. De anima librum mc' um,putaui mc mififTe, ignofeehomini obliuiofo,qui fcipfuinferê obliuifcitur fitbinde. Mittam (fpero) cum Frofchouerus doliuiu aliquodmictit ; auccitius,fifueritcommoditas, nunepatrueliJ meus quiimprefsit, domsabeft. AcftateiMfrigidiorcm,amp;mJ' gispluuiofamvix fumus cxpcrti.Clarifs.D.Mecccnatisnoftriiii mc bencuoltntia/am eft mihi grata^qudmqux gratiGima.DeuS ei pci'

-ocr page 81-

LIBER P R I M V Î.

18

‘'Ptrpetuô adfit fiio fpiritu. Moibani amp;nbsp;orphanomm manor J*“gt;’ Quæde veten Germanica linguafchbis,ns acquiefco.Vale. *^uri lunq die 16. Anno i j ^ j.

CONRADYS GESNERVS, ACHILH P. GaJero medico.

fyVa: de Phçdronc/quem ego pcfsimum nebulonem,magum' VJappello,5f eins farina: homiiiibus,fcripfifti,inrelIexi,S;nif quot;^*^rari defino,in tanta rerum amp;nbsp;morum omnium corruptez «.Sifacrofanfla: religionis noftræ centemptu. dabitDeushis n^o^finem/edforte non ante miindi finejnterea enim fuos femz P« vult exerceri ceu in militia quadam hoftibus turn extemis ‘»minteftinis . Ottfridum tuum cupio adhiic ad breue tempus retinere,vt de Typographe commodats inquiram. Nunepriz Winnofter e' nundiois redije, vt farear tarnen ingenue', nulla miz W fpes inueniendi vllius Typographi. Magis forte' locumhabez nt apud Belgas, (tue inferiores Germanos, ad quorum linguam propiusvideturaccedcre, autSaxones. Sedhoetumeliusiudiz tas ; ^ vidifti forte' qux in Mi thridate noftro fcripfi : nempe omz nesferè veterts libros quiGertnaniccfcriptiinucniiintur, Bdz |icetcriptosvideri. Nudius tertiusàloanne VuilhelmoReyfz «quot;fteinio.qmliabitat prope Stollbergam, accepi duo folia fpeeiz naft ‘“* » n^æ i^'bi tranferipfir ex codite qui illic in Moz , y^^ n'iodam puto habetur:cft autem principium primi capiz

*^'quot;’P'^“^ ^“quot;’*“°’ ^*^^ “* nonnihil emendatius defcriz p i tviderisJdem Alphabctum Gotliicum mißt, ÖC quaedam eius ^8“æ(qua: amp;.ipfa Germanica eft) fpecimina, écut amp;nbsp;Georgius vailander vir doftifsimus e' Colonia. Interim laudo mam induz unantSi virtutem, quód tantum laboris in defcribendohoc coz “•tepoluenstqui quanto minus plaufibilisfortèeft in vulgus,tan-foplus admirationis amp;nbsp;laudis apud homines antiquitatisfimul amp;nbsp;ptewtis ftudiofos meretur. Nam fï externas linguas, 8L qua: in eis Sntiquifsima funt in primis, magno ftudio pleriqjpromouent. Si ld nbilaudidttcunt: quanto magis laudandi funt illi,qui vt patriS linguamilluftrentjlaboris et fumpnis nihil fubterfugiuntlt;Magna ctrte'illortimamp;fyncera animi liberalitas eft , cui turn præfenteS tuntpofteriomnes plurimüdebeanc. Inter hos vero te velprinciz pe loco numerandü noadißimulabo,ft quado Mithridates nofter recudetur ; cuifoliû vminrextuoOttfrido adds fpeciminis caufa,

-ocr page 82-

EPIST. CONRADI GESNER!

guas diuerfas,abeius cditione, Tefticulatos illos iocos tuos cum j , hfu legi, amp;nbsp;antiquum tcobtincreintellexl, QuodlibcUumde Martyre Cracomam potius quamVratifslauiam mififti,bene «ft, fed D.Crato cupidior illms legendi fniflet. Ab Heroldolufce die« bus literas accepi;amp; eum nobis fuperftitem eflegaudeo.Moibani Diofcoridem Typographns Argentinenfis hac æftate fe impref«

. furumpollicctnr; ierió,vtfpero:quoniampecuniametiamobtu«^ lit, ficut fcripferam, pudetme tamdiu differre mittendam ad te Præfationem : qnam qnidem delineaui, fed nondum tranficripfi. Sedin omnibus pene'rebus eiufmodilum , ad differenda omnia, donee differre amplius non queamr non (anc pigntia, fed eo ma« ximeconfilio, fiquidinterea aliudaccidat,mutare vtliceat,vel | addere.ff quid ad idem argumentum conueniens legende vel ali« 1 terfeobtulerit. De vocabulis illis,Altana, ÆrcFei/.ôdjupfciV-,j amp;nbsp;0 tuben, Latine' reddendis, etfim his parum exercitatus, qu« « poffum adtemitto. liortatus fum etiamFnfium vtaliquidinqui« I reret-.à quo fi quid accepero,addam.Sed ille ita acdificat,viarclii« tefturæ veterts nec leges necvocabula curer. Libelli de lapidi« 1 bus nullum amplius fpecimcnhabeo. Breut,fpero,excudetur:et(ï non prius fpecimcn, ipfum ad te integrum, cum fuerit primiim abfoîutus,mittain.Tui omnes hic fatis benehabcnt,lausDeo.Ex« lt;nbsp;torfiàforore epiftolam. Voglcrusabeft,crasputorediturus. Ex GallianihilaliudfercniEpacem ftabilitam audimus, etfîadhuC puto vtrinque inarmisfunt, nec omnes conditionibus eius ac«' quiefeunt. Has literas mitto per Dodlorem lo. Funckium Mein« ; niingenfcm, patricium, affinem meum, iuucnemadhuc,amp; Une v.«7^ xore,mcdicumdoftirsimum,quialiquandiunobifcumegit,nunC ‘ verd in patriam vocatur, vt illic medieinam exerceat. Mater e« ius vidua, cum familia, hic adhuc manet. Qiiod fi quando noB ' fit alia commodior ad nosmittendi literas occaffo, Memmin« * gamad illum mitterepoteris , ipfeenim fubinde habebit tabel« j larios. His fcriptis acccpi literas à Rihelio.qutbus fcribit fc eX« * peftare priuilcgium è Gallia pro Diofcoride noftro, amp;nbsp;Gr«« co^charadlercs nondum omnino abfolutos effe : ad pignus tï« men voluntatis fux mifit quindccim talcros. quos ego feruï« bo aut in meum ,vfum vertam , donee alia quoque pecunia ac« cedat : vel tufignificespupilles cgerc. Vale. Apnlis ü.An' no ijdj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

CON*

-ocr page 83-

LIBER P R I M V S.


19


' CONRADVS GESNERVS ACHILLI P, Gaffera medico.

Binas literas tuas accept clarifsiraeD. Ga(rere:quarü prior da ta cft lulq die 27 .poft quod tempus ad te feripfiCfed liter« tuç, puto,non étant admanum) Sivtacrcmmutarcsaliquantifper, ac hue ad nos in primis te conferres, hortatus fum, quod nunc quo^ que fado, idqjdefidcro cumforore tua, 8; totafamilia.O.^ero tiz bi doinum meam, amp;nbsp;memet totum/icut multa amp;nbsp;magna inme bc-* ncficia tua, amp;nbsp;antiquum amicitiar noftræ ius poftulant.Paucafcrix bo hac de te, fed ex animo. Salubris apud nos aêr eft Dei gratia, n«inviciinavfquam,quodfciam,infc(fî:us. Remedia de quibus fnbis aduenus hanc luem, vti effîcacia milii videntur, ita effica* oortm eiscenfucrim , aquam vitæaliquam cumijfdemfcEc in*' gredientibus, amp;nbsp;camphora,(cui multum tribuo) deftillatamartigt; fidofe;aut,fi aqua vitae viniûe calidior videtur,quàm vromnibus tonueniat, cum aqua fimplici aut etiam aceto. poteritautem de* ftillari vcl in cineribus,velut aqua cinamomi,Minus ingrarus hic liquor erit,amp; clarus,amp; limpidus, Si miré penetrans tùm adprx* feruandum in parua dofî,tum ad curandum (per fudorcm præfer* tint) vtilis. fi Deus voluerit,.cuius hæc manus eft,is te nobis 8( a* ^Kisincolumcmconferuet.Amen, Cumaltcris tuisD.Adolphi S’^lt;:onis lKeras,adme mifîfti,pro quo officio gratias ago,refpon “'^’llh vel nunc,vel proximè. De Borufib illo, cui fuafi,vt tuo con 1110 vteretur, vixfatis memini:fi tarnen confilium tuurt ei pronierit,ciipioj{jqyjj^jQjj^j-j particeps. Defororenihihquo* niamipfaad tefcribit.De Hen.Stephani medico,nihil adhuc arn* pliusrefdiu.vbiquidcognouero,fcies.Varianegotia,tcmporutti «‘tneukas, amp;nbsp;nimirum etiam nundinae, qua: nunc Franekfordix, *ƒ audio, inaufpicatsefucrunt, forte'in caufaerunt, vt(fi nondum •Woluit)tardms abfoluat- quxeaufx, metuo, vtetiamDiofcori* ®tninoftriini retardent, quo tardius excudatur Argentins, nam “Iftquoquepeftemgraflari,nuncaudimus. Vrgcre ego non de* •”13111. Vale. Tiguri.Septembrisdie zó. Anno tj6j.

CONRADYS GESNERVS ACHILL!

P. Ga£ero medico.

NVneiumnaftus Memmingam, darifsimej; tharifsimemi Û.GarterCjhæcfubitdfcribere volui,Literas tuas niiperao H

-ocr page 84-

ÈPIST. CONRADI ' GESNERI

cepi, qua: nunc mihi refpondenti non funt admanum, amp;nbsp;intet mea Sibylla folia alicubi latitant.ea: milu folicitudinem aliquant amp;nbsp;metum dcte inieccrunt, fed feruabit tc, fi voluerit. Dominus, qui pilos capitis noftri, amp;nbsp;omnes noftræ vita: dies numerauit. Placctdefcriptioremedqtuideftillati ; quod etfi infuauius cam^ phora adieftafaftumeft, fpero tarnen efficacins futurum. Ge. Agricola inlibrofuodc pefte, S^ipfc camplioram aquxdeflib land® addit, 2d alq multi, multis contra banc luem probattfsimiS remcdqs.

Nunc qur ad hums flageUi turn p rxfcruationcm, turn curation nem pertinere mihi videntur,non ram te vi moneam,hoc eft,Noe ftuas Athenas, quam me vt exerccam, 2d cenfuras tuas audian, perfcribam panels. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

j. Adcurandum,phlcbotomiamnonlaudo:nifiinpaucis,iis5i robuftis iuuenibus,fanguine abundantibus,quibus earn copiofa* confulo,przfertimfi ad przferuandum prius non detraxerint.

6. Probo autem in-omnibus fere medicamentum fudorificu* illico dari(foluta tarnen prius aluo, ne excrementorum vapor 0* fudorecitatusinficiatcorpus) vttheriacamoptimam, autfimil^ quid : in quo 2dopq nonnihil fit, cuius vi vcncnofi vapores ho' morcs^denfentur amp;cohibeantur, neinvenasfcfpargere, 6d2lt;‘ tor«*'

-ocr page 85-

LIBER PRIMVλ

?lt;*

Wextenderepofsint. Eteuphorbij autaltenusfïmilispharmaci '^Wifsimi fimul fubtilifsimi^, quod à centro ad fuperficiem pro P'Hït, amp;nbsp;habitum totum corporis fudorc valido digcrat, ita vtß •l^id vel ante vel inter fudandum, vt fieri necefleeft, adcor per* '’tnerrtjdipfHmilliccolligiamp;inhxrerenonpofsit, fed vehemen •jmfudorem refoluentis fe in corporis motu difcutiatur.Inter fu* ''îndum, vt diutius ferre pofsit xger amp;nbsp;cor etiam muniatur, ali* ^mdforis cordi applicandum eft, vt Lemnia cum rofacea, amp;nbsp;fudo f's tempore medio iam perafto, aliquid per os dandum,vt fpe* tics liberantis cum fucco citri vel fyrupo ex eo, rel modico de o* vitrioli. CxterumcumEuphorbiumforte'pueris,amp;calidio* ' ttliUj tempcraturis non conueniat, pro eo camphoram fubfti tue* in illis. Opq vfum qui damnare voluerit,is theriacam quoç, ®^plcrafçpotentifsimaslaudatifsimasq} veterü antidotas dam* “tt. Extat And. Lacunx depefte libellas Argentorati excufus ’141. vbipoft fanguinis detralt;flioncm(hanccnimille probat, tgo turn doftifsimis feculi noftri vins Fracaftorio amp;nbsp;Ge. Agri* tülanonprobo:vt ne^purgationem. vtrifep emm K vtres debi* btantur ; ÿ tempus prorogatur, quo venenum cordi appropin* ^’’arcpoteft)n,oxpropinat antidotum, nempeMithridatium c3 °to Arm.ex aqua rumicis,buglofsi aut fcabiofx. Pueris veró SC 8tanidis minus remediü ex bolo, corallio.diamar.amp;c. propinat.

quot;nebris, inquit, vflt;p aded ardens non fit, xger veró «täte pro* tu n^’‘’‘tmpeftas etiam brumalis,dctraftofanguine,propine*

* quot;ƒ* ilicjiij didlarum aquarum, drachma vna aut dïmidia fe ’quot;‘'^«»qux miram SC incredibilcm aduerfus peftilentes , afrechisobhnetfacultatem.Eius autem talis eft compofitio.

^?^xyJobalfami,carpobalfami, foliorum hyofcyami,cinnamo 't’iclefti.cafsiælignex,agallochi,doronici,maceris. ana.j.q.el* ftborinigri,},iq.feminispapaucnsnigri,opii,gcntianïcana.j.ii. Fnpliorbq recentis. ^.’ .croci. *»vi .mellis clari rt .i .fiat liquidum tlcctuarium fecundum ar tem, quod feruetur in vafe filt;flili,iHi toep attpdetrufo inhordcaceam larinam. Agitari autemfmgulis die* “U debet,aut cochleari,aut bacillo,idqj vnius menfis Ipacio. Po* ^ea Veró vtitor. Mire enim fudoremprouocat,fuccos virulcntos oi'cutiens.Hxc Lacuna. Scio amp;nbsp;amicum meum quendam non in* doftiim,Si Paiacelfi fedfatores in huius luis curationc,an/idotos opiatos prxferre.Quod ad Euphorbium fi quidoSiicias,altcriuj tuiufdam amtei noftri ( qui doftifsimos in GaUia fif Italia mettes vidit) verba ex dus ad me cpiftola, tibi forte fufficient :

H i

-ocr page 86-

EP IST» CONRADI GESNER!

Stibium prxparatumjinquitjnpefte non probo. Euphorbij fult;* CeiTum aliqui iaftant.Compofitio noftratium talis eft.

I^ Euphorbij mafticis,ana. 5 .f.croci orient.gra.v.trita fingo' lafeorfimcummeUerof. redigantur in mafTam : cuius exhibent formapillulariimafcrupulo vno,vftpadij.velij.f. Florcntininw dici euphorbij. B.xv/.accipiiit.gummielemi.^.j.fmaftiches. 54-amp; huius draehmam turn aqua fcabiofæ vel brodio non fine mira' «ulo exhibent. Hare ille. Ego in calidionbus, euphorbij loco,cam phoram fubftituerem, aut partes mifceremæquales, aut opij ah' quid adderem..

^. Locus in quo ärger dêcumbit,fóramcnapertumhabeatfu' - perius vchalitus peftilcntes cxeant, prxfertim eo fudante, idfo' ramen alternis aperiri ppteritamp;fclaadi.cum enim fuffiinigiaido' neafient,cum aquarofarficamphorata,alialt;p,claudetur aliquan' diulocus.dcindc rurfiis aperietur..

u. lnprxferuatione,quod fupra prçterijjCurandn vt aluus fem per lbluta,aut faltehondura fit:v t fi inuadat peftis,mox vel glan' de (longiufdila amp;nbsp;efficaciore) vel leuï clyftere amplius folui pof' fit, amp;nbsp;inde ftatim adfudoremperueniatur. Harcinprarfentiain mentemvencrunt: quxomnia dodlifsimx cenfurætuæ fubijcio, tuislt;p experimentis, quorum nunc occafionem habes. Cum aliuin liquorem deftillari iiibcbis, poteris camphoram, (fi videbitiir) 0' nuttere : fedaddere antidoto aut theriaex, quxliquori ilhad/ mixte

-ocr page 87-

L l B E R P R I M V s. ~ Jl mixtapropinabitur. Qua: dcftillationi præparantur, infundi fax lis eft: coqui fuper ftuum vidctur.ne^ video id obferuatum ab arx lis huius peri fis. exhalant enim boni amp;nbsp;odoratifpiritus inter cox quendum. Mino libcllum de deftillatione olei de Karabe hue fuex lino, quern Ge.Sigharto noftro dabis ( eumenim aliquando à me pttijt, amp;putabammeiammififleinuncfortuitdrepen) Siplnrix mam falutem ei ex me dices.Vale in Domino qui vos omnes con« ftruet. Nouemb.dic ti.Anno‘15 éj.

CONRADYS G ESNER V S A CHÏLLI’ P. Gaßer o medico.

j Amobfignatis meis ad te li teris^ tuas ad me vitimas inueni.Me# Idicamenti tui aduerfus peftilentiæ venenum ümplicia perplax centred ficuti fcripfï,mallem ea ante deftillationcm non ebullire. Conqcio deftillationcm in balneo faftam efte,efficacior autem in cineribus fieret. Hodie ipccimenliquoris fine aquæ illius theriax calls à Georgia noftro accepi,quod fanc placet ; poteritq; eius vx fus effe ctiam ad alios morbos/rigidos et phlcgmaticos,vt epilcx pfiam.vertiginem amp;nbsp;fimiles : item ad colicam, quartanam, fi ter ciuatcr mane dentiir j. vj. adqj calcules, Si vrinam promouertdam. ^idtnuo nobis deftillanda fiierit, faaderem vinum maluaticum deftiUari.in aquam vitx optimam, in cinéribuspoftea ei aumifcerifpc^ijj rcliquas, amp;! cum ad vnumaut altcrum dient inx “™fi'ttint,itérant dcftillari in cineribus lento ignc guttatim, vt arnseft. De furdaftro autem illo, cui aures tinniant, nihil plané nacrenasa quoquam audiueram. Niliilomirius veró grarum eft, quodmelicetnefciente, aliqua ex parte inmeam grariamfecifti; amp;coftfiliunihoc tuitm/ï cafus fimilis forte fc mihi obtalcrit, non entmihiinutile. Si oleumftibq inciiratione peftîs aliquidboni præftiteritjfae fciam,potero enim eins pauxillum ad vos mittere, amp;fimii! præparandi rationem. Scio aliquosctiammagnos mo ditos ftibiiimitapraeparatiim , vt hyacinthits gemma videatur, hiidarc.cuius 4.aut $.ad fummum grana dantur:fed id vehemen« wfupra infraep purgatione, vires vehementer proftemit. Nuper D.AegidiumTfcliuduma quartana amp;nbsp;afthmatejnpat oxyfmo ei femper fuperueniente,curaui, primum oxymelite noftro per triduum dato, deinde oleo vitrioli.

Vale.Tigun 1563.

-ocr page 88-

EPIST^ CONRADI GESNER!

CONRADYS GESNERVS ACHILL! P.Gaßero medico.

ËTfî iam diu nihil à te literarumhabuimus.charifsime GafTere, fperamus tarnen (ficut amp;nbsp;optamus amp;nbsp;Dciim oramus) te nobiJ :refreincolumem. D. Funckius Mcmmingenfîs, qui aliquot diebus hic apud matrem fuit, cum hinc abiret, per eum ad te feri' berc volui, K fororem quoq; tuam monui, fi quid ad te vellet. Ad meam de peftis curationefententiam, quam pridem ad te mifî, refponfum tuum expeélo.Hali inCommentario Artis parue firi' bit, poft Galenum Si Diofeoridem inuenta efle remedia efficaciP (îma,quxq; celeriter curent; ficuii Camphoram infebribus pefti'' IçntibusiMofchum.inqfdemfrigidis.AÎexandcrBenediftus, qui libellum de pefte non ineruditum edidit, à Camphora tan qui fto' macho ingrata abhorrer. Nie. Mafia in eiufdem argument! libro, Venetijs imprefio.in cap.deprçferuationeà pefte,antidotumiac. Ricq ponit valdc commcndatam,cui Euphorbium amp;nbsp;Camphor» copiofemifeentur. Sfeodemin capite aliam antidotum eiufdem authoris ex cordialibus ^ purgantibus comjjofitam, quam fex' centies aitexpertam efte, amp;nbsp;ipfum Ricium, dum VenetqsinLa-' zareto mederctur peftc laborantibus, eius vfu infinitos prefer'' uafie.Nemo(inquit)hanc medicinam fumpfit,qui «à febri pcftilcn/ tialipræferuatus non fit:multi etiam infefti cum apoftematibuJ malignisincmunftorqs Si carbunculis,cxeius afiumptionelib« ratifunt.Hunc librum tu forte habes,aut habere potes.Sin minus fit petis,locum tibi tranfenbam .Bafilex nuperrime Oporinus im* prefsit lacobi Peletarq libellum de peftc : in quo audio ilium pri/ mas tribucrc,quod adcurationem, Antimonio rite prxparato: Ä prxparationemcius docercmeliorem, quam à pleriscp obferua' turn fit haftenus. Vale in Domino Chrifto,qui tc Gbi ct nobis cow feruct, Tiguri t j 6 j.Decemb.xo.

CONRADVS GESNERVS ACHILL!

P.Gaßero medico.

VIde infortunium meum,ante 14 .dies ad te fcripfi. nee inueni rumnuncium,qnemlperabam. Anteofto dies accefsit qui'' dam,quifcpollicitus moxadmereuerfurum,dccepit. Turn ter/ tiusfuperucnit, ad matrem D.Funckq noftri, quxillicpiftolam meä cominifit,tamqudm Lindauifi ituro.fed is nefcio quo fpiritu, aliam ingrefiiis eft viam, 0lt; cum ad miliare hinc difeeUifiet, lite/ rar urn

-ocr page 89-

LIBERPRIMVS» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji

rarumfafciculos duos meos quos aeceperat ( nam ad D. D. lu* lium amp;nbsp;Cratonem in Aulam quoqj fcripferam) aperuit.femilaccx ïos abiecit. Horumfragmenta reperta ad concionatorem proxiz ’’lipagidelatafunt, quimanummeamagnouit, amp;admeremilït proprio nuncio. Epiftolæ très mihi prorfus periere ; alixpefsi^ rnètradata:rediêre , vtvidcs inhacadtefcripta, quamidcirco ad te mitto, vt amp;nbsp;ignofcas tarditati mex, amp;nbsp;nonnihil condoleas. Legere quidem adhucpoteris.laceraexpleui inmargine.Gaudeo fahcmarticulos illos prolixe fcriptos de Bernardino Ochino non ede amiflbs :quos adhuc fatis legere poteris. Amifia tamé cft fclie» da quidam adiunda, in qua non bene mimi ni quidfcriplerim. J^ihcliusadDiofcoridem pertinentiaiamameomnia accepit.ft tontingat meliinc tepræireadmcliorem vitam, tufolus prxfax Lens, tuam feruo adhuc prxfationem, amp;nbsp;addam meam quando pnmumlicebic, Cogitmepatruelis,dc lapidibus amp;nbsp;metallis lix »rum vtabfoluam : quxres rurfus moram mihi inqcit, fed vt fpex robrcuem, Auentini Tomum his dicbusBafïIeammifï,refpon-' fura expedo : quod vbi habebo,primo nuncio fcies .Georgij Sig/ hardi noftri literas hodie accepi: cui propter occupationcs non refenbo. ciipio autem eumfalutariperamantcr,PetriFiguli, Ge. Clauferi,amp; meo nomine. Infcheda, quam dixi amiflam, memini nuncmerefpondiffe poftremis tuis, quarto lanuarq datis : nempe twaturum me tibi Icones animaliumdepidas,vtpetis. SedFroz ‘tnoueri pidor iam in magnis voluminibus pingendis oceux

'ft : amp;nbsp;Icones pidas omnes Frofchouerus Franekfor* wænabef.vnde commode forfan exproximis nundinis ad te mitz f*poterimtjjjjß aliud interim ïïgnifices.Qiiodad Erotianum,fcrû bam ad Hen. Stephanum Geneuam. Argentina: peftisocceperat (nuncpene'euanuiife audio ) vndsMagiftratus medicis omnibus præccpit,vtfuumquiflt;ÿ confilium conférant: amp;nbsp;confedumexo-' ninibus libellum D.Andernacus,maximus natu,confcribat. Eiu$ exemplar fpero me breui habiturum, quod fipetieris mittam. Va* l^Tigurilanuarq dieii.Anno 1564.

CONRADYS GESNERYS ACHILLI

P. GaJpro medico.

SCribo iamhçc mul ta iam node inecenatus adhuc, vt vides, fit* bitd.Ignofce. Qiixdepeftiscuratione, nonfanètui docendi, fedmeiexercitandi ac muni audiendiiuditiumgratiaIcripfi,ea

-ocr page 90-

EPIST« CONRADI GESNER!

i tibi non difplicnifTe gaudco:5i video nobis in plcrisqj conuenirt. Opium non nid calidifsimis anndotis addendum, ego etiam fen' tiorfed tales fere* funt, quæ in pefris curatione dantur. nam vt alii omittam qugopium diferte recipiunt,nobilis illeSaxonitus con' tra vcnena puluis (de quoforte d Moibano noftro audiuifti, ego Moibanica: antidoti nomine in Euporiftis Diofcoüidis.defcnl’O» ßCeJherbe paris (id eftAconitipnraiFuchfli) folia Sifruftusrc' cipit;quæ non minus fere ftrenue quam opium refrigerant. Sum' me' aurem antidotus ilia etiam in pefte facit,vt audio ab expertis: ita vt f'lbitd interdum liberct,per aluum,vrinam et vomitum put' gando,vfu longe' tntiorc quam antimony præparati,aut præcipi' .tati,aut aliorumquorundam. Sed 6f eleÀuarium deouo, recipit ,vomicam nucem : cui vim refrigerandi in quarto atcribui video, dubito tarnen adhuc.Modum ruum proccdendi libenter legi,ficn' ti 5i ea quxde Giiaiaco deftillatofcribis: cuius amp;ipfefaciam pc' riculum.AD.Cratonc Si lulioliterasliodie Vienna accepi. Sig' .liardum noftrüfaluta , à quo diu nullas literashabui. ego tuono' mineD.Tfchudum.Oclnnidimifsioniscaufam, vtvoluiftiproli' xc' ad te mi tto,vt Senatui ab Ecclefixminiftris bic eft exhibita. Si tu de illo vbi fît,aut quo abicrit ( in Poloniam forte', afylumhctc' roclitorum)refcmifti.figniftca.Epiftolas illasLoiolanorum(pro quibus etiamgratias habeo ) libenter Icgi. Continent enim ledu iucunda quxdam.fedfuperftitionem Papifticam abillis tantopc' refpargi,doleo.Iefuitarum nomine, vt reifte mones,abftincbimuS pofthac.Moibani Diofcoridem( Dei gratia) pcrfeci,fuperert tan' tum,quam vrges, dedicatio: quam curabo,vt accipias breui om' nino.Typographus Argentinxpromittitfe iaminftantc verein' cepturum,5i militoperis fpecimen.quod placet. Pitpillorummc' morfum,8i ero. Annalium BoicorumTomum primum integrum accepi D.Bullingero heri dediinfpiciendum .cui fummopere pil* eet. Certius ante aliquidde eo,quampoiTumprimum feriba. So' foriliterasmifïcumftrena,Sircfponfum ciushiemitto. Valein Domino Chrifto qui te nobis perperuó conferuet,doncc in mdio» re,quam fperamus vira,nos aliquando coniungat.Tiguri lanui' rij die8.Annoijtf4..

CONRADVS GESNERVS ACHILL!

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P. Gaffera medico.

CVm certus nuncius ad affinem tuum M. Felicem Lindauium mthi daremr, falutarc te volui : Si fimul mittereNicoUj Epifcopl

-ocr page 91-

LIBER PRIWV5»

Epifeopii Bafîlienfîs Typographi ad me epiftolam;vt Inde întek ligas promouendam Aucnnni editionem mihi curx efTe. Earn ex ^iftolamftadm vtaccepi, refpondi, me cuperecumquoiusalio TypographoiHicagat, qui editionem fufeipiat ijfdem, quas ad mm fcriplî condicionibus. id quod cum redde ( prudenter ac fidex liKr)fadturü fpero.amat enim mc,quicquideftiicietur fdes alias. Literas Ge. Sigliarto noftroeurabis diligenter reddi tineft enim aliud nuptiale munulculum. Nucem vomicam narcotieam elfe,de quodubitabam , tam certius cognoui. curaufenimhisdiebus vt 3.f. eius daretur cani cumcame emda : is deuorauit, pofthoram gt;nediamobdormiit, amp;nbsp;intra boras quatuor perqt, cum inter dorx miendutnmodo capite, modo crurtbus ipfum conuelli apparuiP f». Tumalteri etiam cani tantundemhuiusnucisfimilitcr dedix mus, amp;nbsp;poft borax ferè trescumgrauia fymptomata ipfum iam inuafiftent, Antidoti Saxonicx exherba pande, amp;:c.,de,quaaudix uiftifortc(natn ego illam primuma D.Moibano accept) }. f. cum carne dedimus, quod remedium cum deuoraftetCamp;fi non ftatim idadmittebat, fed ft pi us oblatum tandem vorauii,) famtus AC nihil mali partus eft,etfi non euornuit, forte' quod tardiusantido» tusdatafnerit. Hxcquidemantidotus minfied etiam contra pex ftemyaletErgo quod de Opiofcripfi, lui peftilenn ipfum refiftex teamidotis mixtuni : id Eleduarq etiam de ouo difti argument» comprobatur,quodn5 opium quidem.fed nuccm vomicam,cplo iontvehjnicntioremvirefrigerandi,rccipit. Mirum aiuemhxc

* vMmcgpevaniara.iumme' tarnenfrigida efleificut amp;nbsp;coccalos Lex uanticos. Hocetiammir«m, frigidifsimahxcfudorem mouerc, quod cum alias obferuaui, turn ante paucos dies , cum muliert fuftocatione vteri fimul Si ventris fluxupericulofolaboranti,boc medicamentum præferipû.

^•Tlieriacænoux?. f.pbilonij 5, j. Terræfiginatr,mcdullç monocerotis.ana 5.f. Tormentillxgranavq. nufee cumpauco fyrupidelimonibus. Hoctotumaccepita ceena, horanona.hoe eft tribus antemediamnoftem. Sipaulópoft fudare Si dormire cœpit,inde paulatim ad meliorem ftatum redijt. Hoc ipfum vero medicamentum pefte etiam correpto vulifsimè propinari nö dux bitarim.Sed quid ego noftuas Athenas ^ D.Funckius affinismex us propofitiones t8.Io.à Suchten cum antithefibus D.Stengelq et cenfuratua,grauibus fane argutqs Si eruditis, nuper ad me mifît, qusrum exemplar deferibi mihicuraui. D.Funckq autem manum in Polonia ad ipfum loh.dc Suchten mifi, inclufam epiftolio meo.

-ocr page 92-

SPIJT. eONRADI GESNER!

quo ipfuiU ne falutatione quidemdignatus, moneo vt reffplfcat, Äpoftea.ßrolucrit.vobis rcfpondcarjiteris Nonrnbrrgam miü fis,quo egociiam adamicum mifi;fin minus, n5 e(rc,quod ad vos ferontquiequam,neepenimrefponfovos eumdegnatuFos. Ln^ cuSranoncm meam de metaiUs amp;nbsp;lapidibus itcrnm prx manibuS habeo, dwintermifTam, proinde fi quid tu, aut D. D. StengeliuS habetis, quodlibrvinhunc meumquoquomodoi aut pidura alk qua,am defcriptionefeu facilitate aliqua infigniore,ornare quest, communicate, tu quidem alias quæclamadme mififti : fed velkni D. Srengeliumquoepadidemfacicndiimhortareris. Mira de la-' pidebezoar D.Crato nuper ad me fcriplîts quem ego lapide nun-' quam vidi: Cat far ex Hiipania accept t. Nondubito, quin ex Fug-* gensaliquis habear, quod fi reperinapud vos poffer,nihil gra-* tins quam earn vidcre , illico optima ftde femiffurus , autfalten' pi (flurain, Sf defcriptionemeius accipcre, hoc tempore mihifatis for et. ego lapideratihnnvKunque preciofum,magnam cum Aê-' site cognationem haberefufpicor.Siue autemhunc ipfum lapide, fme aliud quidpiam circa quofuis lapides aut metalla rarum SI cognitione dignum, videndum ad me, aut defcriptum miferMis,!quot; aut D. Stengelius c* rebus veftris aut aliorum, apud quos fide« t veftram interponatis,gaudebo vehementer,ct honorifitam in ft* ; gulis iHis.quç vobis debuero,mentionetw£aciam.Non dubito air tern quin etiam doflifsimi viri D.D.Adolphi Occones pater et F. fi quid haberent huiufmodi, vtendumfruendum^ aliquantifper conceucre vcllent: aut (fiquis alius) apud vos me nouit. VaieS ignofee homini importuno, fed(fiquisalius)naturae ftudiofo. Tui hk valent. Deustequoqueconferuct. Saluraamicos, D.D. S tengeliuminprimis, qui cum in Antithefibus fuis inter corye phfos rei medicænodri fcculi meadnumerat,meritdpudorem tC' noitatismeæ confcio,mihiexcitauit; agnofco tarnen ipfius in nit beneuolentiam non vulgarem,ipfins quoqjhonori (fi qua: nafetquot; tMreccafio)fauTurus.Vale raptim,Feb.dieia,.ij;^4.

CONRADYS GEJNERVJ AC HILL!

P. CaJpro medico,

SCribis tc poft vltirtias meas ter act me leripfifle. Ego vero' tuis omnibus refpondi maturc,amp; metuo nc qux de meis refponft interciderint forte’. Tuas nono Februari) datas heri accept vnà Cüiij fifciculo luciaruoi D. iUynci. qucm-ci aftuioLaiilcammc mittere

-ocr page 93-

L I B E R P R I M V J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J4

tnintrepofTefpero, Literx Vienna miOx. D. Cratonit amp;nbsp;D. lulij äJmefunt, vnà tuin priuilegto Cxfireo, quod fupex aliquot hlt; ^’fi'imeispencram, dementer mihi concerto, amp;lîne vllo fumptu mto. hociaracnopcram dabo, vt D.D, luUo öi Cratoni, qiubu# hoc beneficium prxcipuè debeo , chartaceis faltcm munufculis wirtendis, noubmingratuï. Auentini exemplar iam pridem ac^ C'pi.id quo d rune tertio tibi fcribo. nuper id Bafilcam mifi Si exx ptfto refponfiim.Epifcopius quidem, cuius ad me epiftolam anz fepïacos dies ad te mirt,non voluit recipere, fed promifiefe diliz (eurer cum alqs adurum, Sic. quiequidfiet, fignificabo maturé. rriudegioiam, vtferipfi, in aliquot libros, à me edendos mihi tcn:tllo. Si inter alios in Moibani Diofcoridem quoque,ipero Typographum Argen rinenfem idcirms.finondumincepit, incez ptarum abfo’uturumcj opus.De nata tibi nepte Catharina grant/-toc,Si Oeum oro, qui earn tibi ac parentibus, iucundifsimumfez ScduHstitx folatium diutifsimè futuram, conferuct. Nunciaut hoc «tangtUum etiam Euphemix tux : Si rt quid ad re vellet, cue ratunimme, addidi. Peftis Bartlex nonniliil augetur. Apudnof multipleuritide et anginapereunt. Euangclium in Gallia crefcit. D. Andemaci de peftt librurn Germanicum Argentinx edi turn f! ^efidtraslt;raihi quidem Iciflu dignus videtur) nee breums aliunde habere potes : rai tram hitte adre. etrt vnum tantum exemplar ha* hw.Üt nucis vomicx veneno Si remedto,in canibus tencato, nu/ P'radtefcriprt. Nuncaddo,Opq vim contra peftem prxcipuam ‘ffciUftatur etiam Solanum fyhiaticumC’idollivurçîquod in po miennaporcorum efficacifsimam eftremedimn, vt Tragus fcri/ oit. y/m autem habet opij. D. Crato edtdit Periochen Therapeut ticain,qux Bartlex nuper imprertaert.in cuius prxfacioncTheo/ pbrafteamfeihim grauiter reprehendit. SalutaO. Srengelium: cuius Antithefes laudo, rtcut Si tuaraCenfuram, vt nuper feripß ^ilt. February die io. Anno 1/64,

CONRADVS GESNERVS ACHILL!

P.GdJpro medico.

POftremç raç V.CL.nono Martij datj,eïufdc die 1 d. mihi rede ditffunt.In ijs qux de Guaiaci ligni ftillatitio liquore fenbis, libenter cognoiti,turn alias, mm quod adhiftordäftirpiü meShoc qnoxyîfaciar.Typamp;graphusnoftern'icFrancfordiç abert:à quore Ber.rt) intelligS, an Icônes ammalia orne mentis pidas ^ te habere 1 i

-ocr page 94-

EPIST. COIÏRAÖI GESHERT

po! jim.Tcones enim ni fallor(vide quam Hm obliuiofus)folas pc* tis.Ab co dem fpcro meaccepturu à Kihclio Argentineniï icfpow fum.quando tandem Diofcondem noftrü fit abfoluturus-Vbipn* miîmccpifieintclIcxerOjptæfatiotamdiudilata.àmc abfolnenir, amp;nbsp;mittetur ad te mature. Qiix depefti's curatiofie ex cohicifluns mmadtefefipfi, omhiaiudicio tuo.ói cxperientixreruWC qii* mihi bar in partcperéxigiia Si pene nulla conrigiOfubqcio.Nnr* coticorum curam enm peftis curatione non confundo. fednuccm vofflicam narcoticam eiTe,tibi probare volui,hoc cft,opii vim lu* bere, amp;nbsp;tarnen antidoto con tra peftilcnciam eelebri admifien : ft* cut amp;nbsp;alia narcotica alqs contra peftem antidotis, Vndefequitür» finarcotica pefti aduerfantur, vt contraria ipforum quam peftis ratio fit.pefti enim medentur. contraria autem contrarqs meden* rur.Facetiam tuam de fuibus amp;nbsp;vicinis veftris rifi. Multa certein homine amp;nbsp;brutts quibufdam contra eoflem morbos, ex xquoo* pitutantur:vt cum aliunde, tumVetcrinarqslibris GrpeisatepLa* tinis aftruerepofiem.Tnprimis verd porcis noftt,quodad corpo* ris partes interiores, plunmum cum homine conuenire. SedliïC ITnamus.Deipfoveró Sölano fyluaticoC fi prins non fchpfi ; fm» enimobliuiofus nimis)hocamcaccipe,amp; exiaomnino tanquam myftenum ■: fuccum ex eius fniftibus (acinis,qui ceraia refetunt) exprefinm amp;nbsp;ad fyrupi confiftentiam cum pauro faccharodcco* élum,ita efficacemefte, vt vel lignite,antcochlearij parui menfn* rafomnum inferat, fluxionesfiftat, dolores tollat, dylcntenai» eurer, grams eft plane, fed cauendum ne amplius demr . ego curt laude vfu.s fum. Eiufdem radicisparticula , dimidixdrachms fórrè pondère, fi m poculum vini inqciatur : amp;nbsp;de illo vino ali* cuipropincmr(idquodperiocura S* ad illufionem aliquos fc* cifiefcio) perhoramautdimidiainantecccnam, eum quigufta* rit,inc(rnaabomnicibo alienum futurum, amp;nbsp;cumnon xgro^ ter, nccdoleat, ederetamennon pofte ; quod fi cochleare ace* ti aut fucci limonis biberit, ftatimliberamramp;edit. Hocargu^ mento contra aha eriam emfmodi venena , maximamacetij aut limonis citrine fucci vim efte conieccris. Hæcne cuihommurt dfxeris, nequisabutatur, nifi forte Domino Sten^ehonoftro, quemfalurabis peramanter, amo enim ipfum: primum quiabent meritus eft dé me,deinde propter cruditioncm, tertio quia mus eft amicu.s:poftrcmd propter Sighardum meum, vt ei faueatiSighar» diimquot^falutoicuiusliteras nudius tertiusaccepi. SiquidD, Sengelins luberer, vt non dubito, quod velftirpiumhiftoria«

nieaiB'

-ocr page 95-

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;^^

™'*maliquo modo omarct.vel libnim de metallis.Si lapidibus, S”'™ nunc fut manibus habeo, circa pifturasjes ipfas, nomina, quot;Witates, quantulumcunqj,perfuadcvtmihicommunicet. Pe* «fhiapud vos remififle gaudeo,amp; vobis gratu!or. Monocerotis förnuvcrum cgo vidi.amp; psrticnlas quoqiic,fiueregmenta,fifuz petficies eis adfit, Ceruinum autem cornu pró eo poni, non imz probo. Cenfuram tuam KD. Stengelij in propoiïiioncs nebuloz WS illius à Suclnenjum D. Funckius ad me mittef ct,quantunïFC tordoqpetebar, vciuti veftro nomine, vtinPolohiamniittcrein: *d quod faciendum cxiftimaui. Certum eft ilium ipfum effe autho ^fui inamfub eins nomine etiamD, Crato priuS ad me miferat.' ^iod (i lilc aufus eft contra publicam veritatem calumnias luas 'P^rgereJmó publicarc, nos pro veritate artis illius quam profïz hennir,amp; publica mortalium falute. illi refpondere dubitabimusï PffgeAcliillcm in illos impoftorc *,et pcftilentcs bomincs agerc, tgomdubens tibi Patroclumadiungam.Malonodomalus quxz fendus tft cuneus .Preftantifsiino viro D. Adolpho feniori,pluriz •l'unifaintis exme dicito. namfilium adbuc Memmingæliærcre puto.Scribam ad F. brein, nanclixê muka node prxcipito. Bez Mardici lapidis fpecimen viderc geftio. Adolphumveró 111. quo •^eknbis,iion;{,-| 3gj,oiii.Super Auentiniopere,dolco me certum ^^buc nihil pofTe refpondere .expefto aatein his diebus nuncium, «lt;abEpif(.Qp,Qliteras.Hareadliteras tuas.Vale. Tigmiiq. die-

CONRAD VS G ESN ERVS ACHILtf P. Galera tUfdico.

S^Ius5f pax à Deo pafre per Dominum noflrum Icfum diriz ' *bim. Septembrisdieip.circa mediamnoiftemEuplicmia fez rortua,pia amp;nbsp;honefta niatrona,pic in Domino obdormiuit, To.z •afcrt'iftateproxima fatis commode'liabuit: articulates linmcri dolores minus quam antea fenfir. Cupiebat tarnen teenm efTe.tum Vtfiliæ morofitatem vitarer, lunivr breuifsimumfibi reliquum ’ ïtatis tecum tranligerer. plurimi enimfemper tefecit, amp;nbsp;amanit maximoperè. Hoc inftiuito,thcrmas noftras aditc propofiierat, Vieopritexmcommodiiis à filia diuelleretur,6f Auguftam ad te teuinportumfeconfcrrei. Sed aliter vifum eftDomino.lam iam ’ abitura,inmorbumincidit,febriculamlentam, amp;nbsp;marafmum: qua ferd per mefem decubuit, ^ paula*im defecit,magna quidem

I 3

-ocr page 96-

EPTST. CONRADI dîNERf

Dei dementia, dolores enim magno.« nanquam fenfî t : CeiSc' citatem duntaxat, 6f virium defeAionem. 5emcI atque iterun inilu mandamt, vt ad te feriberem.fe corpore quidem segram elft, animoaureravalere, amp;nbsp;fpirituffrmame/Te : fequetuispredbus commendari cüpere. ld mihiad tefcripturo tabcllarius nullus contigit. Nunc per D. Funekium affinemmeum fcribo, quiIiuc admatrem venit. Marianeptistua.cumprimiim materægrota' reCŒpit,àfebrifualeuataeft, Kmatri, vtparerat, benignein^ fermuit. In morbo quidem antea, eius forté vi flC magnitudine, moroliorfucrat. Beneaélumeftcumfororc, quatadhanc r«' tem progreiTa, à quaomnia indies infirmioracrant expedan' da,placideacpièinfacrofandacfidci noftrx confefsionef/n«' ra.obdormiuit. Poftridie funus datum eft fatis magna frequent tia hominum comitantc : cuiego etiamveluti vicariustuuspi' leo lugubri tedus, adfui vnà cum loanne Voglero amp;f patre eius. Hi duo hodic manè in Alfariam difceflerunt. Hrc de forore tua, mihi charifsima, S^quarme etiam propter te amabat,pau-' djlcrihere volui, vtetinque feftinanter, fub noftem inter plu' rimas curas. Spero aurem te charifsimx forons obitum, pioX aequo animo laturum, prarfertim cum illa pi? fanfteque vt vi' xit, quam diuhïc fuit, ita etiamfuum diem ciauferit ; amp;nbsp;earn an' te nos ingreifa fît viam, quam nos duce 6f aufpice Deobreui f(' quemur. Istcfpiritufuoconfoletur, amp;f adpiam Smiliter mor' temprxparct,quodidem nobis,vtlargiaittr,orabis. Peftiscnim lik magis magisque nos exercer, amp;nbsp;multos Atbinde aufert. Bul' lingeruseacorreptus,peroftodies vald?perictitatuscft: nuns Deigratia, conualcfcitamißa vxore. Bibliander obijthisdit' bus.amp;c, Nullifcre medicumaccerfunt, mfiferó; itafit,vrrt' ft? experiri remédia, qux vellcmus, non liccar. Bafilex Platt' rus medicus,cui Antidotum Saxonicam communicaram, m mal' tis earn féliciter experms eft. D. BuUingerus primtim fudauitjl' cleftuario de ouo : inde poft aliquas horas fumpfît decoftuK commune folutiuum cum diluto infufo rhabarbaro amp;nbsp;fyrupoto' farum folutitto, Sfguttis quatuor olei vitrioh ; vndc folutusd* fatis copiofe. Carbunculi duo apparuerut,quorum vims vftustH ferro candente, alter remedio quodam cau-ftico. ddexeis plu' rima faniesvirofa fluit. De arfenicoin facculogeftando, cirt* cor, quid nam tibividetur lt;nbsp;corallinm aliqui addunt, alij alias fpecies cordiales ; aliqui etiam fublimarum. Pluranuncnonli' Cet.Vas enim includercfeftinatFrofchoueru#Jlt;on«s auimalimn addam

-ocr page 97-

LIBER FRI MV S.


3^


”llt;5amfîpofl'umS{ lUyridlibrum. Vak. Tiguri. Odobris vjgdîmô i;^4.

CONRADYS GESNERVS: ACHILLÏ

P. Gaffera medico.

y Tttimx tuarOdobris decimoquintadarç, nudius tertius mi^ V hiredditxfunt. A quo tempore etiam alias meas, quas de fororisobitufcripfi, ad teperueniflelpero. Quas vltimas ad fo«» roremiam in Domino defundam fcripfifti, eas Manx eins fili« tradidirquæ fatis bene valet cum fuis. Mantus puto Ciirix abeft, P^ftis noftramoderate fatis rrobifcum amp;nbsp;dementer agit^Dei grax dijnfeptiinanamcirciterquinquagintatollumarr. konestan* ’ccepiffe te pu to Quadrupedum amp;nbsp;Auium : reliquas fpeio pro* Ptdiemtuni proximo vafc FrofdKMir rmrttam ; Si cuinrllrs c* 'binlllynci Tomam priimim remifi. Inco.itroueriïadcTryz pliera Perfica, addodifstmi D. Adolphi noftri judicium prouoz lt;0. Veteres eertè myrobalanorum non quin^ded tria genera ftax Hichaiir. emblicnscnim Si bclliricos abbot genere excludebant, amp;c. Legat D. Adolphus «a quæ ad te fenpferam argumenta, amp;nbsp;iu dieet, dcnotnincnonmultum contenderim, amp;nbsp;fiproimproprqs amp;coiruptis,veterapropriaeçreuecandafuafertm, Tnphylon autem (per L. fimplex ; alias triphalorrpcr Anonprobo) pare ‘'*quot;’i''eopcrec]irinq; genera myrobalanorum, cum fertbat Aduz ari«3 hb. v. Methodi, in ems defcriptione poftea tria tantum re* “ rf,nempcCfpula(veipro cis,Indaica)empeliz.(id eft.bellincx a empiitzi. Circa pondus verd Myrobalanorum, quod mutanz diunptiro.noiiex mcaconieduraeft, fed vctiiftifsimorumcodiz ruinMefiiii confenfu comprobatur. Quodfi extriphylo parua veteriim, compofitioha:creceiitiornatacft,illaautem totaferê nryrobalanis conftabat, non eft timendum,ne nimium earum adz , damasApud Aakennam inucnio tryplierain minorem didam, tonftareex myrobalani tribusgencribus, butyro amp;nbsp;melle,vtoz inninoa tribus dida fit hare cöpofitio ; fine tria illa de tribus myz-robalanigeneribHsaccipias,fiue demyrobalano butyro ôé melle. Aduanus pro butyro,oleum rofaceumaccipi:,amp; melius tripbyz len, quam trypheram vocat,cognomcnto minorem.Nam maioP lt;liütur,tuin rayrobalanis aliaqnaedam adijeiuntur aromatica, autcoiftim moucntia,aut purgantia, aut aftringenria.multrc enirni amp;nbsp;tliucrfifsima: compofitiones trypherarttm extant, ö(c.,Interinii Videoalianreifcuypheramma^naiaNicolai, qnxsnyrobalauas .

-ocr page 98-

EPIST. CONRADI OESNERI

nullos recipit, fed opium : amp;nbsp;»wvw» id eft/delicatis ac doloruB impacientibus hominibus conuenit. Porrd vt Aftuarij tripliylos tna genera my robal ani rec;pi t, fïc triophyllos My repfi, tria ge-' nerapipcrum. Defolanonihildicamjamp;Iputoillius commodum vfum effepoftc. quodtarnenCampegiusfcripfn,eelarevosno-' lui.DcD.Luca: Stengeiq amp;nbsp;D.Adolphi aphorifticis conclufion^ bus circa peftis caufas, differentias ^ curationem ad D.AdolpIW fcribam-.imprimendasnondabo,nifiipficonceflerint, Valc.Ti' guri.Nouemb.die 6.Anno 15^4.

CONRADVS GESNERVS, ACHILL! ' P. Gaffèro medico,

Llterætuæî. Septernbrisdatar, ciurdemdieiiî.àD. Funedö affine mco, qui Meminga Iiuc ad matrem venir, redditx funt.

Neptis tua, vtpriiniima febrimelius habericerpit, materciu5 Euphemia in febriculam incidit cum catharro qiitdem, exq»» * iam dies aliquot decumbit. Dominus illam fcruet,id quodfaftii' rum fpero.parata era^vtiam iam adthermas defcenderet-.fedfe' briculx fuperuentu retenta eft.Confulam ei quantum potero Ot^ j cupatiorniinc qnidemfolito fummam cum peftis , qux prxlu'l ferat aliquantifper, ferid iam agat nobifcum : admoncor vt a^ I migrationem, fi Deo placuent forte me cum alqs vocare, mature I præparem,amp; difponam domui meæ. Bafilex fupra quinque mil'' ! lenos cxtinifli funt. Argentinxetiam amp;: Heydeîbergæalibiqivd recruduit,vcl orta nunc primiim eft. AntidotiSaxonicxdefcri' ptionem ad te alias mifi. quam fi habcres confclt;flam,pexiculutn «' ius fumere te iubcrem. Medicus Bafilienfi* amicus metis, feptid 5 nuperillamdedit totidem infeftis : ex quibus feruati funtquin? | duo mortui: quorum alter tarnen in dies nouem vixit, prêter all® rummoremillic. Decumbit ctiamD.BuIlingcrus noftcr iamter' tiodie,cuivaldemetuo. Sumpfitisprimumnefcio quidperfe,!”^ ferd vocauit.ab alio quidem vocatus adhuc nemine fum. domi v‘ rd pro confilio interpellant me multi. Deusfivoluerit,me ferua' bit.Siue viuimiis.fiucmorimur, Dominifumus:cui fit laus.Kgl® ' riainxternum. D.IIIyricoremittamprimumTomumcumpO' ' tero primum : faltem cumFrofchoucrusFranckfordiareuerf«^ dolium aliquodcumlibris ad vos deftinabit. Valeamp;falutaami' cos:inprimisD. Hainzelium. V.CL. cuimeas adD. Cratoncin j committes : ad quern literas alias Lindauium mifi, vt refti a** ipfum

-ocr page 99-

LIBER P R I M V J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57 ‘pfumViennainperfcrrentur. Vale, Septcmbrisdicdccimo Anno ij64.

CONRADVS GESNERV5 AC H ILLÏ P, Gastro medito,

SCripfinnper adD. AdolpliumOcconemF. amp;nbsp;indicaui, D.IU lyrici Auentino nullum Typographum inucnirc me poUciin* «liexi(reaut£m(ex correftnrc Epifcojsiorum.nifallor) Illyric3 iprumadnundinas Francofortnm nunc aduenturum SC cumEpi* fropijs de eo a Aurum, quod fioninino itafuturum putaiTcmjTo* *’'quot;iniprimum qui apud me eft, FranckfordiammifîlTcm. nunciP luwferuabo,donee quo fit mittcndus.indicanim mihi fuerit. Mi* fitidem D. Adolphe ctiam fpeeimen Euponft.n Diofcoridis im* Podium: Typographumpergere puto, ego -quidem fcduld vrlt; 8to.Incipithicpeftis,amp;iamviciniammeaminuafit. Gommen* ‘loneprecibus tuis. Icônes animalium iamdudum à tedefidera* ös nondura mittere pofTum, decepit me Typographus’. qui intra menfemferf primum, hoe eft, in rcditu fuo F ranckfordia .• fe ha* bere pofTe ait à piftore, quem interim in alqs occupauit : SC duo* tus iam terminis mihi impofuit : quod ne ampliusfiat cauebo. Sorortuafatis bene valetTed morbo amp;nbsp;morofitate filix,5f nimijs omninooccupationibus domefticisitamolcftatur, vtnonfitfe* ' i™o,ftjmjj j-^ ^j aliquod tempus thermas conferre: inde forfan quot;‘’’‘^ impediat.Dominos'AdoIphos faluta.

f Mithridm^ iam bis ad F. feripfi : heri Frofchoucro dedili* brum many f^^jp^yp^ commodato mihimifium ab Adolpho F. quemisvaiïfuojjBibliopolamveftrumVuillcruminclufit. In ffy pliera Perfica defer iptio veftra myrobal anorum ana. t. q. ac* f*pit:fed omnino legendum eftana. ^.q. ficutihabet Fuchfiuï ^itatui ineo amp;alq$ plenfquelocis à feemeodatis, monachos Romanos: qui in vetuftifsimis codicibus fie legi oftendunt, Ac* ‘edit ratio., quodtrypheram hanc naram appareat ex triphylo Aftuarij parua feu minore: qua: tria fimplicia,nempe myrobala* nos diuerfos, oleum rofaceum SC mei recipit,vtinde triphylino* men inditum fit,à tribus generibus medicamcntorum, aut fot te à tribus generibus myrobalanorum, ficut amp;nbsp;antidotus triapiperis genera accipiens triphylon. melius quam triophyllon à Myre* pfovocatur. Alibi quidem idem AÄuarius tryplialum(triphylon imendo ) paruatr. ex tribus myrobalanorum generibus, êlt; infu*

-ocr page 100-

EPIiT. CONRADT GESNER!

^er1icUirici$,amp; chiblicis conftituic. Addiuerfos au tem humoren purgandos, alia arque aka ei mifcebantiir. fed myrobalanoriini pondus.femperexcedebat reliqua. Ex tripliylo autemhomineJ indoftastryphcrumfccirteputo.hoc eft,nomen corrupifTe. Intc' rim non nego alqs quibufdam compofinonibus trypherç.hoc e^i mollis amp;nbsp;deUcatr nomendaruram reifte attnbui. Jneademn y-' phera Peril ca, quiafuccus folani recipitur, librx pondcrejSym-* phorianiis Campegius Gallus medicus, Lugduni cum cflet,huiii) trypheracvfu,aliquosiruanos lamentesfaftosfciibn, amp;cul' pam in folanü reijcit. quare ego pharmacopolis noRrisconiului» vtquoniam pharmacum hoc adaluum foluendam inftitutum cA (qm fcopus etiamd folano valdc impeditur,præfertim cû foluenç tia minimé fortia ingrediarur) pro libra fucci ióïani,addant fitcd (aut fy rupi,fi ts défît) 5 .nouem Si fucci berberis. 5 .iq. S ie enim S aluns foluetur melius, amp;nbsp;refrigerandi fcopiis non admodum im' pedietur. Si gratius eritfumentipharmacum. Vos quofucceflu trypheraPerficacommuni modo parata haftenus vfi (itis,fïgnifï' cate. Hxc cum Adolphonoftro communicabis.Salutaamicos.in primis verd optimum virum generü mum : cui equidemlibentif^ fimc’hofpitalitatem meam declaralfem,!! per ipfum Hen potuiffd. Vale.Tiguri. Augufti die tp. Anno 1 ; 6 4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

CONRADVS GESNERVS ACHILLI

P. Ga fpro medico.

a Varde pkritidis curatione ad me fcripfifti,doftifs,Gaffel re,pro qsgratias ago.GelTauit id malü apud nos,Dei gi* na,ruit autemnólblita:fed contagiofa quxdampeftilens amp;nbsp;cnida pleuritis illa: in qua obfeniauimus, fangumem vel detrahendud n5cfle,velparcius,5iinpedibusmagis,qult;imbrachiis. D.Buili» gems te refalutat, df pro curatislicens gracias agit. Proxi me ad te feripß Auentini Tomü ab Îllyrico milTum, Bafilcamilu reinig fum eire:Scribam nunc Argentinam ad Rihelium Typograpliuiquot; de eo,qui fïnonacceptct,remittam.Deexcu(atione]llyrici;quèd contra Oleuianumferipferit, nihil addam, nemoiieam quodinic mommefTe praeftar, amp;nbsp;quodtitm à nodris, tumalqs mt.aftan' Iioc tempore manere mallcm. Ego nee vos, nee veftram fenten' tiarn eondemno ; fed pro fratribus eolo, fimoddhoc admittiiiï' Vos veró,fïnosac noftramfententiam tanquamimpiamdamna^ tis Si excbiditis,iam proprer boe ipfumfratres ague leere nöpoP luoijfednecficqmdemdatnnOjóiDegm.provobisoro. Qrijrdc

-ocr page 101-

L 1 B E R P R r M V f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JS

t^Sij^ fepulchro S. VIrici fcripfîftt.libentcrkgi.Kgrattâs ago. ’Trillis fuo locoinlibrismeis. Prodifpenfatorioetiamveftro ®‘’ligarus fum tibi. placet id mihi fummopcre.per ocium diligent *gt;ii5infpiciam, amp;! fï qiiidoccurret, de quo monendi mihi videa^ ’’quot;ni, candidé fcribam. Oxymelitis noftri deferiptionem, in co non repen: fedluliani, noneandem tarnen puto lulianieo veteri. Mnferre nunc non va cat. De Mithri datio miror tam dinerfas eins •isfetiptionesapud vetcres fimul atque rccentiorcs extare. Aliud fadiiins,aliud Cordu«,aliiid Syluius,aliud Aquarius,aliud Ae-» 8‘netaponit. A vobis poficum Andromachi nomineynoneft An* ’*''omachi, fed apudGalenum lib. t. de antidotis inter Antidotoi *^5 Andromacho defcriptas tantum legitur, CC plurimurn diffcrt d ’’’fnaca Mithridatis codem in libro defcripta, qua CC Mithrida* ’'quot;'ipfum amp;nbsp;Andromachum vfos aiunt. Ea autemtheriacano* «r« A« «Axt olim dift», id eft.é viperarum carmbus parat{,per* •''quot;ilis eft,Cc opq plurimurn recipit, vt theriacx noftrsc loco reftê Poni pofsit. Alix Mithridatij defcriptiones Scincum reciptunr, ®Ph veróperparum, fïcut CC noftradcfcriptio, qux à theriaca Ga «ni fine Andromachi,vt plurimurn diffcrt,ita reéfe pro ea fubfti*. ^J.'’®npoteft: quodhaftenustarnennemomonuit, quodfeiam.

*nnain præfentia mihi in mentem non venir, nifi quod in pluris ™‘sOrtliographiam forte' curiofulus LeftordcRderabit, vtvbi Ij5'^'*'quot;“'’’*tthxc, ocymam, chanophyllos, faphyrum, pilluz

,; ’'*''''?tiyn, peCniam,azarum,chamedryn,baRliconem,hypc nih ''*?’®^'P'’® ® 'imo/aryophylhs.fapphiro.SCc. Rob, decor j, ’'^'■P’'0troeiiifeisbechiii,bechicosegoferipfiflem.Gratiot hab ''quot;^. P’toriiimMefuxnegarim. Camphoramnoftramnon ’’■fvimviiau, qtiamci tribuumArabes, amp;aliud procafube nnrndiitndoffj-ifjioii picrique indicant. Been album amp;nbsp;rubrum ®, ^'naromnes vbiquefpurium 8C inutilehabent : Reut amp;nbsp;dorez oicnnijVtomniiiodecoiumantiballomenisRtcogitandum.’nccz ” Vffter conatus maximoperc' eftlaudandus : in quo SC egoiain ’nultaytilia acnoua'mihianimaduerti, CCplenfque Germanix ’nrdicis,praefertim ac pharmacopolis.pergratum Itoc opus futuz J^nijCuni altud eommodius non extetlt;opinor) haftenus,non duz no. In luftino exponitur petrofelinum Macedonicum, addenz num autein, vulgo diftum. In Moibani Dio€oridrm epiftolam yedicatoriam ad Senatum,nune tandem mitto : eamip totamtuo iiidicio arbitrioly fubmirto;ita vcliberc addas, detrahas,aut quo* quo modo mutes, circa res ipfas Ci fententias ; circa vocabula

K a

-ocr page 102-

EP IST» CONRADI GESNER!

veto Siftylum, cui certc excolendo vacaremihi non licet,per«* pcremclanüimü.ßi doftifsimumvimmD.Hicronynium VuoP phium(qitemamannfsimr faluto)cenfiiramfuam addere amp;nbsp;tmen dare qux vellet communi noftrumnomine. Remitterem etiaffl tuamadmeepidolam jampridem de Moibano ad me fcnptani qua: incipit.Eximiiis mcdicinarum doftor loan.Moibanus.Kf. nifi exemplar eins te tibi feruafle perfnafus eflem, in qua fi quid mntare volueris, facito quam primum.fin minus,ita vt accept,c^f «udetur, mox poftDedicationemnoftram. Egopaucifsima quX da inea mntare volui,vtvbifcribis deme,quodlibrosiftospara/ bihnmnongenuinos eflcDiofcoridisdixcnm, fnfpicatü me,po/ fui,non djxifl'e;Sufpi£tocnimmeanonaffirmatiofuit,6ic.InÓe/ dicationis titulo,fï pro Angufta Augfpurgnm ponere malis,cftoi mihi Angullarnomen placet, amp;nbsp;in rotins Dedicationis fine conut nientem quandam A uguftx nomini allufionem pofui. Peto au' tem vt Dedicatoriarn epidolam primo qnoque tempore à te t^ mendatam remitras, ne typographo firn inmora. Cumliber abfolntnsfuerit, curabo, vtpupillis nnmeret typograplnisquod ,promiïit,amp;c.promifsis admeCratonislitensgratiasago.Cï'' faris valetudini, imó vitar, valde metuo. Vale. Tigun lunij dit r x4. Anno i ; ^ 4.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;}

CONRADYS GES NERVS' ACH 11 tl' P, Gaj/fero medico.

Literas tuas nepti niarmtiï: quam equidem perraro inuifo, ob fummas Si perpétuas occupationcs meas.fed notaelteivoe luntasmea: accerfentifemperparatusero.pcrgitbïc peftis,none mini etiam validius.Nix prima heri cecidir, hodie liquefcit. tepi' dior 5Cinçqualifsima cccli coftitutio eftPifces breuiaccipies.Rgt; helms Argentina miß t mihi alphabetum primum Diofeoridis no ftn impreAum ; Äl ad Calend. Ïanuarq fpcrat torum fore impreP fnm.Vix tarnen dabitcxemplaria ante nundinarum tempus, Cum primnmhabcrepotero,ad te mittamiautfi Argentina commodie «s ad te mittipoflenr,curabovt inde mittantur,fi vixero. Nampt ftis vtciniormihinnnquamfiiit,quamnunc. Circa Try pheram | nihil amplius dicam ; mfi triphyli nomen extare apud Adluae rium, oui tantomelioreft author quamMauritani, quanto dette , rior eit GaIeno,Ôi vetuftioribus Græcis. Solanum,vt reftè ferie bis^in maioribus amp;nbsp;aeßuofis morbis locum habere non nego : X ■ inpt'

-ocr page 103-

1 LIBER P R I M V J^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^ ‘'’Pfllilenti etiamfebri fieri poteft,vtaliqui maius folanum,quod J’^niaimeft.iniecerint. Simdeadinfaniamaliquiredadli. D.D. “'fngelij propofinoncs recognitas libentcr vidcbo:etfi Typogra pillis recipiat, nondumenim eer turn aliquid rcfpondiqcimtgüdas *l3lgt;o,vnà dim D.Occonis propofnionibus,dii etiShac de re fcri* lgt;o, Libellum de pefte noftnim gaiidèo tibi notidifplicerc : illutn quideJn D.Cellarius nofter magna ex parte confeeit: accepit au* tem à metabulam fiuefchedam mam, «’i aha quxdam, vt qux vi* dcrentiirexccfpcret; Nnnefecundam cditionemmitto, m qua de phlebotomia prarfertimfufius agitiir:qux vtperpcndas,8i vt fo* lts fiipcr his quotp.pro tuo candorc,nos admoncas,petimus. La* tiufationcm illam cum veratro nigro, nos certe experti nondum fiimii3, excerpfimus autem ex Theadori Tabernomorttani de pc* He libroidiiui verba quia Cellarius nofter nonnihil mütafaé cirgt; tnprincipiumeiu^auxiliixgonuncita.vtapudaiirhoremtxtanr, l’eponicuraui.Oxymehtis mei minorisiamfemel Sitterumperi cilium feci nom nfeii citer. Dcdi.j.i). cum decofto purgante non mgcato: X poftea ?. j. duntäxat bis aut ter cum fapa, vt primum tuacuarentur fuperflnilnimores : deinde à centro ad cutim Si ad 3poftemara protruderenturr quodcertè oxymcli hoc pcculiare liabct.fivilum aliud auxilium. Vale. Ti^uri. Rcfalutogcncrü, f^tcemb.die 17. Anno 1^64.-

^ONRADVS CESNERVS, ACHILL!

P. Gafpi o medico^

Llacerasî)injjçxtc,vïrfortîGime; Hippocratis SiGalenipro* pugnatorumoptime, accepi vnàcumahis admemifsis, pro quibusgratins ago fummas. Noshicpleuritide maligna Si conta giofavagantc.periclitamur.inter remedia nihil dum melius repe ci oleo lini poto ad ^. i. f. aut amplius : quod Si anhelitum mox facilitât,Si alutim probe euacuac. Qiiod ad remédia côtra peftem, non diftèntio à re,curam nempe præcipuam, non deberi narcoti* ciSjfedeaalijsreifl^ mixtaplurimummomcnti conferee. SoIanS fyluaticum voco,qiiod noftri vulgd fcblaoff bery. id circa fyluas nafeiwr, Si acinos ccrafîmagnitudine profert : quorum vfus eft adcoriatingcnda.Itali Belladonamnominant, Sic. Scribolixc fumma feftinatione,da veniam. Alidsplnribus.SalutattcD.Bul* lingerus nofter,Si rogaf,vt hafce literas hic inclufas in Eauariara tures.Tuionincï bene valct.Caufam monetary noftri,cuius Vos

K 3

-ocr page 104-

'’ ÉPIST. CÔîTRADT GESNER!

fttstuus fôciuî eft,nuper D,Cratoni,amp; D.'ScIdio.quinuncînil'' «mo Cxfaris confilio eft, diligenter commendaui. Vale. Tigu^ iî^4. Aprilis die 28. Icônes aaimaüumfuis coloribus depicuSi tYP°iJ'’^P^'''*^ *^'^*^*^’^ nullas lam habet. Vbi primùm habuerit,«' memorero.

CONRADYS GESNERYS ACHILU P. GaJfero medico,

Mîtto tandem Tcones aquatilinm quoÿ: quas mifilfcm mît»' rius.fi vedlura non defuifTec, Et quoniam non permittîs,vi hfc volumina tibi donem,etfimulto maiora tuis bénéfices debeî» precium indico ficuti iubes :ncmpe florenos fex,tanti autem ven* .derefeaitbibliopolis,Cîctcrisma!oriprccio.AdGeorg,VuilltrJ bibliopolam veftrû in Frofehoueri dolio, has Icônes reperies.b' quo etiam inclufî idem exemplar.abfqt coloribus ad D.CratonCi qui id à me petq t, eft aüt nuac Vratidauix. Id pcrcupio,Cl. V.D-Hainzclio, vt curer ad cura tranfmitti, mature amp;nbsp;tutô. Addidir' tiamfafciculummagn'i, quilibrosmcosmagnos de animait omnescontinet, quemeupio Viennamad D.D.Sinckmoferuni Cancellariummitci.ill^m comendabis Vuillero. vt curet ditigf tirsiméraut fî alla via mclius potes,tibi permitto,Âf oro valdctó operam, vt Vicnnam tutô perueniac. Diofeoridem noftrum fpt' ro iam abfolutum efle Argentine, feribe quotcxemplaribus «il opusfît:amp;an commodiusputes Argejitinaadtcmittipoife, vd Iiincà nobis.SilitcraspofthacLindauiummitfampro te, quisib lie tuonommecurabit, cuKercnis affims musiam nobifeumHd Raro eum video : occupatur fua arte chirurgica: amp;nbsp;fæpe abeft^i vrbe. Sororem etiam nondum vidi. nam 3( propter peftem ( qu* nunc Dei gratia remiiîr)amp; fngus êf glaciem.qua viæ, prarferti^ declines, qualcs hic multx lunt.difiîciles reddunrur,non adnio^''gt; nifivrgenteneccfsitate.haftenusaiiquandiuexiiu. Au.lio tamtn amp;nbsp;illam, KVoglerum cum fuis bene valere. Vale tu quoqjinFp' mino-Generum K familiâ rotam faluto K O.Hieronymiim Viiol phiumnoftrüamicifsimü. VaJeiterum. lanuarqdiet;. An.ijO'

CONRADYS GESS'ERYS ACHILLI P. Gaffer o medico,

TVustz. Februari]datas accepihodie, Iioceft .Martij4.« quibus intellexi,te aureos jo. ab Abrahamo FeifioConAaP

-ocr page 105-

fr IBER PR IM V' \f. « ; nbsp;nbsp;40

thmiffos accepifle, Scripferam equidé ad te iampridem, cupere-; mt.vtfummam liane pecuniae ad te mittedam feruarci, poftquam-, accepides, donce à Ü. D. Ge. Sig. Seldioliteras acciperes, auc falttm diploma prinilegq cuiurdam infigninm proamico quo-' ? nbsp;nbsp;demmco,qui earn pecunia numerar : tantum en^mCantell.Cæf.

Waieft. petit pro iUo diplomate perficiendo. Literas illas ad tc-mcasinclufïjvel potius includendas dedi, nifallor,dolioperFro fdiouerumadhibliopolarn Vuillerum veftrumirlifroiampridem, apiidquem,iïnondum accepifti, inquires de Uteris fimul Ôt kont bus pifeiumjn eodem dolio inclufis. Precium etiam trium libioz ' nbsp;nbsp;nbsp;rumkonum perfcripferam,florenos v 1. tanti enim vendit biblio'

1 nbsp;nbsp;nbsp;polis.Ab co tempore/i accepifti,bene eft,ncceft quod mittas pe-'

» omiam. Detrabam enimeam fummom pecunia: Aloibani liberis / dtbira.Iamrelcgoimpreiïa, amp;nbsp;librariorum errata maiorismoz ii oicnti,inGra:cis i’altem,amp; alia quxdam ad calcem opens eudenz ii da,fcribo. quaehis diebus Argentinam mittam : amp;nbsp;vrgebo,vt exz ’) nbsp;nbsp;nbsp;roiplaria, cum primiim abfolutafuerint, antequamadnundinas

'- difcedat, ftatim ad me : vel aliqua etiam redid ad te mittantur. / Tui omnes redid valent. Cura in Kercrum incidero,'monebo vt S nbsp;nbsp;nbsp;feribat. Catarrhi cpidem^ôi pkuritides liicpræludunt. Va*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it-Tiguri, Anno 15.05.

i)

* CONRADYS GESNERVS ACHlLLF P, GuJfèiro tnedictf.

gratia lïtnvalc.lt;,vt fpero.Gaflfereelarifsimc.Pcz / V “isnosenam(Deigratia)prorfusreUquit, fuccefsiteitaz i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'''quot;™norqija;Janicpidemia.‘d'cbotiptri)élrr/ quapaucifsimi

Il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;woriuntiir: multi tarnen fparbm decumbunt, admenfemfere, K

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitra.Nix diii ad cubiti altitudinem Wc fuit, hodte primum auAri

ii ’ffl^tuminiu ccrpit entn leui pluina. Pronouoanno,quemmilü. 1) profperumoptaSiCgo tibi vicifsims amp;nbsp;hunc ipfum,8i alios longa igt; nbsp;nbsp;nbsp;f^rirfubfequentes muUos',fe!icifsimosdiuinitusdariopto.Rihe*

' nbsp;nbsp;nbsp;busDiofcoridem. vtprimum abfoluerir, amp;1 pecuniammiferit,

11 nbsp;nbsp;nbsp;quid pupi llis debeatur, memor ero, amp;nbsp;bona fide mittam. Si tarnen

11 cliqua mora interuemat priufquamillead memittat, amp;nbsp;ego ad vos,paticnterferes.PropofitionesD.D.Stcngeiij Sd Occonisfer» uo, donee fc occafio offerat typograplio alicui tradendi. Cuo funt tantum apud nos: vuns patrucli? meus, qui iamdiuiiilnlim* 5 P'cCi:, nechabet domivllum operanum. alter Frofdioucrus^

-ocr page 106-

EPIST. CONRADT GESHERT

qui rantillos hbellos fuis prxlis non dignatur.praffenînintii*^ «un pcftis dcfîerit.Epiftolam ad fe niam,Maria neptis accept,X bene valet. Monueram fî quid vellet refpondere, vi hodie mirte' ret,fed nihil mifit. Audio Si Anaftafiam tuam bene habere, qua* nondum vidi. Temper domi charus pateUf mftar affixui. Vale. *• guridieFcb.x;. Anno 15 6f.

CONRADYS G ES NERVS ACHILL!

P. Gaffers medics.

^ A B^ XL* V lllBiKamp;ilA A\.1J«V amp;nbsp;AvZ XllJ^O A w ^T A K AB X-z VV «i* XZll V ^^^^ ^^ ^ t^ 1 riaEuponftan adderet, STantenandinas adtetranfmittcret:K‘* metuoneidnonfecerit: cumnetp ego adlnic exemplar integru* tiabeam.Sed poft iUas literas etiam alte feripfi per D.Funeciu*; nifaUor.Nunc quiaciuis mens,qui has tibi reddit, ad vos profit* feitur, breuifstrac lire ad tc dare volui. Tuas quarto Aprilis d*' tas,eiufdcm i x. per Scaphuftam accepi.Aureolos illos 30. Terquot;’' bis, donee diploma infigniumaliquod à D. Seldioaeceperis ƒ guide poftea ad me feripfit, aurcos quinç adhuc addendos efle' quos ipfos ettam alias ad temitticurabo, vbi comitiaapudvoS ineepifte intellexcro.Pro iis,qux de foda fubethtea fcripTifti.g’’’' tias habeo. Mira mihi fuerunt,quç de D.Ge.Fuggeri filq cereb* dvobisdilTeéto fcriplïrti: quanquam inflammationem aliqu’iquot; amp;pus inhae lue cerebrum infeftarc, poftquam ego met anteaH' nos 9. fere eadem ex contagionc laboraui, SC déclinante morb* faniem multam per nares reddidi,Temper cxiftimaui. Breuiust“ tefcribo, quodad D. Oeconem quoquelubindefcribereTolea*’ quem tecum omnia faccre communia gaudeo. Si eontingef^ comitia apud vos fieri,amp; D. D. Scldium ad vos venire,valdept' to, vt Ti in cum incidas, aut per Tehedam, fi in vrbe efie intellect' ris,horteris vt diploma infignium amici mei perficiendum cutt'' te enimhabere ad eam rem florenos 3 0. amp;nbsp;infuper f. addituroift fiopusTic,quosfiaddideris,egoftafimadteremittam,amp;c. V»1^' Tiguri, Aprilisdic*9. Annoij tfj.

CONRADVS GESNERVS ACHILLI P.Gafféro medico.^

SCripTi ad tc his diebus,Iiteris Argentinam ad Rihelium ^P* grapbum mifsis, vt exemplaria to. Diofcoridis Roftri ado^

-ocr page 107-

LIBER P R r M V S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4l

J«i8( Argentina ftatim adtemitteret, çuod Kfafturum (pero,ïï *f«ras mature acceperittiîn minus,Franckfordia faltem mitret.ni *9'gt;oînimo cxpeftabis.Antc dies j. alias tuas accepi, inquibus *'f'gt;itdium tibi vfitatum contra cephalalgias epidemicas cogno* *'*’fi^gratias ago maximas,per occafioncm periculum cius fatfhx rus in corpore aliquo robufto .Etlî nunc(Dei gratia)nulli ferè am pliushoc morbo, neçpleuritidc,Iaborcnt. In vicinisquibufdam °Ppidisadhuc reliquiae pedis lt;untexiguæ. Propofittones D. D. “'«’gehidiOcconis,cum redierint typographinoftri(iam enim «needebant co die quo tuas acccpi)pro vno atquealtero aureolo, *f petis.excudi curabo hîc aut Bafilcæ.Exemplar Diofeoridis no ‘'■‘perfeftmn nondumliabco, ncc podum computare quantum pupillis Moibani debeatur,cum primumliabucro integrum,fatis «ciamipfe, Proliteris Viennammifsis,gratias’habco,casiirigt; P 'tD,D.ScIdius:cui dandi funt jo. illi floreni, quos a mercatore yonftantienfi acccpifti:vbi indrumentum infignium ab eo accepe *15. ScripferatpriusD.Seldius jo, florénosfatisfore,nunc vero ‘juinque addendos ait, qui ad te mittentur aliâs,ybi intellexerim, qnando comitia apud vos futura fint.Pro midb Gobclq libello de uiccino,gratias ago ingentes: in eo quidem fortui td datim incidi w locum, vbife ribit, fe apud Pontanum medicum vidiffeglebam u'^dni.in qua melanteria amp;nbsp;amp;nbsp;Chalcitis apparuerint: qualem K Jgo habeo ab eodem Pontano olim mihi dono miffarn. Libellum ““’U udme etiam Cohclius mifit : fednefeio quomodo eo pri I a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ ^umbreuiomninolt;Deo iuuâte) coUeftanea mea de

pi æus 8lmttallis datumsfim aidenda,cupio excmplartuum aupaucosmenfes feruare,nipriuMcceperoalrad.amicum enim qaendam.vtFranckfordiæ mihi comjgt;aret,-rogauî, nunc innunz Qgt;nis.Sitameniufleris,ftatimremittamtuum. Valc. Tuietiam omnes hic valent. Vale. Tiguriij^s. ' ’jI ■

CONRAD YS G ESNERVS 'A C H ILLI ' P. Gagera medico. ^'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

H Ane epidolam D.Gaflere Argentina mîtro adD. Rihelium • typographum, vtadmoneatur illincad te rnitterc cxemplaz ria 10 .Diofeoridis nodri,totidcm enim tibi opus fore feripfidî in vltimis ad me tuis, Feb. die «.datis: K datueram iamprius totiz dem ad temittenda curare, dimidium fcilicet eius fummæ, quam 3 typographo dipulatus fui ab initio, ita tu decern Moibani hbez

-ocr page 108-

EPIST, CONRADI GESNER!

rorum nomine habebis : ego pro me totidem, fi ita tibi videbim’'' Diftribucs autem ea pro arbitrio tuo^ijs nimiriim,quibus Moibi' nus ipfe viuus difthbuiflct,8i ca occafione, vt pupillis reliftisft' ueant hortaberis. Peruelim autem yt exemplar vnum D. Occom F.alterumD. Stengelio, tertiumD. Funekio Memmingenfi do' nares.communibus amicis noftris,Moibani liberorum tuo^no' mine.Sm minus,ego alias ad ipfos mittam/i vixero. Mihi in di' uerfis regionibus tot funt amici medici, amp;nbsp;bene de me mcriti.q“® rumHngult cxemplar expctiit , amp;nbsp;expédiant, vc tirciter xxx.do' no mihi danda (int: quarepro xx.'adhucTypograpliofatisfad' recogar. Feciprxtercafumptum in priuilcgium pro panelsob' quoi libris, inter quos etiam Diofcondes bic eft, vt Typognp^ facilius admittantmefciebam autem lam prins Rihelium vniud/ fale quoddam priuilegium babere, vt nouo hoc illi opus non fob' fet.Sed parum hoe eft,maiora etiamfadlurus tuo SiMoibanin*’ ftri nomine. Pccunigm debitam Rihelius nunc non mittet :aclt;lt;' pienimiam prius taleros xv. numero, vtfenpfi.- yndedebiu'’ vobispartem ego mittam vbi exemplar integrum accepero,^ lt;omputauero;manebo aure ego in acre Rihelij propter excmpl’' ria quz fupra numcrü promifTum accipio.Qiiodad operisdedb* none, fipupilli indigct,quicquidSenarus illuftris contulerit.Ibd eedo Sd permitto. Sin non vflt;padeÓ€geiK,nondecrelt;flabo,fi''^ videatur,ftcuna principio fpem mihi faciebas,partem aliquoH“* honorary accipere : prxfertim cum mihi etiam pauperumnep’’' tumaliorum^iuuandorum necefsitas non défit, Laboraui td'' multum in hoe opere,facile eft libres non corruptos, 8C qu*”^ f ngulx fententia;. Si pene verba apud alios authores inquire#“’' conferenda, fide mendanda, aut eorum teftimonqs confirma#'' fint, transferee : quoi mihi non in illis modo quæ ego trand“ faciundumfuit, fedinpIupimisetiamàMoibano tranflatis, A'' magna ex parte recognofeere volui : ficut amp;nbsp;ipfefcciftet, pro^ dubio, fivixiftet. Intermifi mukis menfibus hiftoriam ftirpi“® meam, quxtardifsimeprocedit, fid forte nunquam abfolue^l turn propter iftam, turn alias impedimentorumeaufas. Sedi^ Iixc omnialubens, necpccniretautpccnitebit mefadli. Prudtnl'^^ eux,aut moderationi omnia permitto.Pro literis meis, quas f# inde tam feduló curas, plurimum tibi debeo. Si fafciculus pra^' Cratone tibi rcdditusfucrir,vt fpero,illum quorp curabis, M’. Hainzelio trades, cuime commendabis. Vrgco typograpb# vxex Argentina ftatim ad te mittat, ad Pflauinios veftratcï^^

-ocr page 109-

I I I )

I

I

I i I I t I ( I I I » ( I i

11 l » li ( i t

li

11 i

LIBER PIIIMVS« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*

^^rijdmones.Ex literij quas mifîfti, altéras Bifileam refte cu* «w idOporinum : altéras Anaftafix forori rcddidi, qux bene *’‘«cum toca failli lia.heri primdm domi me« fuit per horas ali-^jwtapud vxorem mcam cum duabus filiabus mnioribus fanc Ic-P^ij. Maritus adhuc apud Rh«tos abeft ; bent fif Voglerus affi-Jis tuus in Alfatia puto.Nefcio analiquando petierim à te,vt her« ‘’ïnialiquamin tuumnomen adoptes, quamvclAchilleamno-Wmaddifcrimenveteris »velGaiTenam, veltali aliquonomme •nherbario meo nominare mihi liccat ; cogita an herba aliqua' d'irurgica,vt ita loquar, tibi aut parenti quem Maximtitani Cx-‘’hscïiirurgumaliquandofuirtc, aut faltcm chirurgi operam ei PfOtitilfe audio , in vfu fuerit, cuius vim aliquam egregiam Wtiniendarcpofsis. Achilli enim chirurgicaherba conuenit.O-Pontretautemherbam effcnullo antique nomine cognitam.nam *«era obliterate, religio mihi foret. Nouis autem herbis, quia ’^mina noua funt ponenda,malo ab amicis medicis,illis prxfrr* ^nlt; qui ad hoc opus me iuuerint, autcontulerinc quantulumcun-q“f,qiwm aliunde denominarc.quanquam ego nonfoleo herbas oftendere, quasfibiquifqj fumât, fedpotiuspeterevcquiftpali-quam lïbi dcligat, cuius prxfertim vires aliquas fit expertus, aut **P«nri adhuc pofsit:vtitactiam opus mcumilluftretur.Scd cum gilijs rebus occupatifsimus fis, iunabit tehac in rcD. Adolphus '•conofter^j quo ipfo etiam Adelpham aurAdolphiam aliquam *^r' æ'9î?®lt;il’tHillï voi’is apta occurrerit, egofortè offeram: B**^* ,x’.'‘’*‘figt;llt;oalii$. Cuperem enim vos amp;nbsp;nomina veftra oninlibrisfQ|,gt;|j^ j^^jj^ f^d in ipfis etiamherbis 8C herbarum nonunibusviufre jpudonmempoftcritatem , vt ingentianafua y^ntilis unEupatorio ,Eupator i ?::in Mithridano, herba Mithti* wnsnnalijsverd aliorum nomina viunnt.Sedplura nunc nö va-w.VaIeinLomino.Tiguri, Martq vltimo,Anno tj6j.

CONRADYS GESNERVS ACHILLI P. Camera medico.

K NtepauculosdiesfcripfiadD.OcconcmF.fclarifsimeGaCi j^fere)amp; propofitiones depefte rermfi. Heri vero tuas lo. lain datas accept: in quibus magna cum Ixtitia intellexi ; primdm» quddamplifs.fenams veftcr inMoibani pupilles liberalem feprç ftitent;deinde quod pecuniam typographi nomine illis adhuc de |)iuinr€»ncre me iubeas. Quo nomine duplici plurimû gaudeo.

-ocr page 110-

EPIST* CONRADI GESNER!

lam quidemintracliesS.feré.talerosto.mittereftatueram.ïkdö* lio librorum per Frofchou.ad vos mittendo includere .Nunc cum Dei gratia prxter opinion? felicius fucceiferit,video me tibi quo que nonnihil huius rei caufa deberc. Interea veró femper me ro pupillis, quotiefcunque me viuente indiguerint,pro hac funiOi auteciampaulomaiore obligat LI. Quodadaureos^o. apudteof pofitos,video moramnobis iniedam efle D. Seldq morte.Scrif'* atü nuperrime ad D.Io.Bapt. Vueberum procancellarium in aub Cxfaris,vt quonia D.Seldius obijt, diploma Cxfareü pro amici’ ipfe mittat Augiiftanj ad quemuis fibi no turn, qui diploma tibi itJ dat, SCpecuniam à te accipiat:opus eft tarnen adhuc quinep aurtoS addi:quostumeonominecömodato dabis. fidiplomaaccepcf** anted vsl cgo,inFrofchoueri dolio eos adhuc ad te perferri cura* -boproximè. Vale..Tiguri. Iidqdiei^, Anno 1^65. Pertisadvr' bemnoftram iterumappropinquat. Ego Dei voluntatem tra®' quillus expefto,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

COKKADVS GESNERXTï; AdTILLP P.Gajfero medico.

ETfi nihil ferè habeam cognitionetuadignum.clarifs.D.Gaf'' f fcrc,nolui tamchanc fiteras ad tedandi cömoditatemomittt. '. rc,cumFrofchouerus doliumadvcrsmitteret:prçfertimcumiaijlt; longo tepore propter perpétuas occupationes meas,partim co’’ ' ne referibendi moleftiam tibipareré, nihil litcrarü ad tc dederim' Vltimx adme tux.Aiigufti7.data:funt.Aureolos j5.vtferuesdo nee diploma tandemillud mittatur (quod ego vrgere non defino) j iterüate peto Cliererusmusmihichariis cft,amp;fuitapuerofem^ permuntpropterfororem mam charior .Ditflaui nuper fili« d®* maiorinatu remedium in febri, quo ftatim liberata eft Dei gratis! amp;nbsp;pauldpoft aliud(nempe oxymeli meum)cuius vfu menfes fu^' prefsi,moxeruperüt.Vosinofficinisveftris, nonmeum,fedlulgt;’ nicnhxymclihabetis,cui Mandragora:radix additur, arthndtiS dóloribiis forte cômodius:incæterismeûprçfero.Peftis pafsimi maximèinviciniaChcrerigraflatur.obmliei’5ifamiIia:omnlt;:®. operam meam. Valet amp;nbsp;Voglerifamilia : fedipfe nondumrcdil' domum. Quodadtabulamillamexcufam Stimmiftarum, vt»* nominas, iniuria mihi fafta eft : ficuti ad D. Occonem nofttu'® fcripfi. Non eft, quod metuatis ne ad fedtam illam Tht^ phraftorum, qux vetitas fif impias artes probat, deficiam» f AndeP

-ocr page 111-

LIBER PRIMVS» 45

Mtrnadprofeftd deliria miror. Audio nuper pra^Ucarn eins ^^dcbalneislibrümprodiirtczquaenondum vidi, DcD.Occonis ’'oftri valctudine.non parum anxius fum; amp;nbsp;te,vt ipfi in commué Wconfiilas,amp;diligenter adfis,oro amp;nbsp;hortor. Valefcliciter.Ti* Jiiti. Oftobris die 15. Anno 1 ƒ 6 5.

ACHILLES P. GASSERVS Llt; CLARIS» ßmoyti o D.Coni tido Gefnero.

EPiftolam titam Conrade optime^tertio Detemb. ad me e^a* j tatamjiic ego dccimo quinto eiufdem menfis accepi. Ex qu3ƒ• Wlara wam excufationem vel ex Grammatica petitam.luberis^* ’dipitto, eatamenlcge,ne cius rei infutura editione, mentionem ïniplius facias, nedum tantum Elogium addas, qualc in epiftola lila tua pofuifti, feier enim candorera Si amorem tuum, nee geftid ita titulis oncrari; Si qux feripfi.æque' ac tu tuajn meliorem pargt; teminterpretari volo.Putabam autem.vel ex bona: memorix fo.* roris mex Euphemiæ cottidianis colloquijs, te cauillationem SC diccndüneptias (fi iocos non vis Vocare)noftras dudum didiciffe, Sificamicivitianouifle, nequeodiflc. Sedvtutfit,tupro tuahu^ ™nitatenugas meas boni confulc,Si qua: mifi,nö rcmittc,feddo quot;oamehabc, fine globulus fit Magnetis, fine Malachites ipfeiaut hufhtlumlazuli lapidis. Gaue tarnen ne pofthac primarium mc/-ditdm me voces, funt multi doftiores, multiin practicafêlicio* res,aemumipfe j^clolphusfenior; mextateprxcedithic,nannuP 11 etiam ditiores, Qiiarefi amicum vocaueris,fatis pofthac fiter it, 6iininfcriptione literarum Si alias, nam «/’/«il' quoqueirtgrxea tua adimuorem Adolplium,me-nefcio qua fronte vorasiSic: In Moibanicarmine per Lymphatas vndas Galateç ferum laft is ingt; ttllige. D. Martius te refalutat, Si aliquandó fe copiofius ad te fcripturum ait.Cæterum dum viperas domwlas,memento te co^ lubreminfitiufouere, nechoftifidasconfidentius. Peftemapud VOsreniitteregaudeo.faxitChriftus fentatornofter, ne comitia eainhicrêni{citent,magts aurem Cpfaris Si principum animos re gat,ne atrotius quippiam in rcligione edant parturiantip.Papara Romx^.huius, ex improuifo mortuum, te iam dudumfcire opiz nor. Iam cum nihil ardui habeam,quod te concernât,iubeo te be^ ne valere. Si meam ifthic familiam commendo. Ex Augftburgo gt;nbsp;ïj; Decemb. annolabente adhuc 15 6 j.

-ocr page 112-

EPIST. CONRADI GESNERI

CONRADYS GESNERVS ACHILLI

P. GaJfèro medico^

Literas binasaut terms mas accepi, charifsimeGaiTere.S^pri oribus quidem cito refpondere non videbamr neceflahum, poftremis verdperleftisrefcribercftatim volui. Ecce verdquod Volui, prrftomcceft quodquifquanihsccmea verba, referibef volui, ita interpretetur, quaff voluerim tantum, non autem pts' ftiterim . Certè quia volui SC inftitui ad te fcribere, ideirto fen' bo. Non igitur voluntas à fa51 o neceffarid fcparamr,filt;uti tuin verbis meis in libello de lapidibus interpretaris. Mala autem in* ? cerpretatio eft,Gafferus Gefnerum fuum Molochitc lapide dons* | rcvoluit,hoceft,nondonauic,fedvolnitfolùm. Egoverdhsf I loquutione SC ipfefrequentifsimé vtor alids, SC in hoe loco ( non irndendi te caufa, vc tu tibi ffngis,fedgratitudinis ergd,confcien* dam mille teftes appelle) ita vfusfum, vt 8lt;voluilute amp;fcci(ft fignificarcm. An ff dicamus Chriftum cum vidcret nos in pec* catisnoftris morituros, mortemipfum pro nobisfubirevoluif' fe,liste eius voluntas, 8£ bic loqucndi modus, faftum eius tol* lunt, non potius confirmant* Quod fi etiam amphibologia qu«' dam in meis verbis inefiet, amp;nbsp;duobus modis cauillator aliqui$ interpretaripoflet, tetamen par erat fiimmum amicum amitrf* fïmè,idcft,meliorcminpartemduntaxatinterpretari. Vtcun* que cft, ego profcdld ita bene de tc fentio, vt hoc etiam ex amorf in me tuo faftiim exiftimem, qudd clarius SC fplendidius Gd* nerumdeGaflerofuoloquioportuifiecenfeas, Qiiamobremin codice mcoadaliam scditionemhunc locnai itamutalw, quo A* ' cliillcs Pyrminius Gaficrus clarifsimus SC primarius intlytf An guffanx Reipnb. medicus, profummo SC hberalifsimoin mf amore fuo ficut SC alijs pluribus minime vulgaris, vel pretij, vd notitie, rebus me donare dignatus cft. Bene cecidit autem hit tuns error,qudd eius occaffonemaioré SC pulchriorem ATolochi tcnadmemifcris, talcm enim tantum^ non lum vidcram’ qns* »edepingendum dcdi.namcum cerebrum ferc 3 papiUasquaf* damrepratfentet.rcftcpingipoteft ; 5'forte c*'.im colorfiuepi* gmentum ex co fieri pro pieQoribus, ff eud c chryfocolla natiuJ, amp;nbsp;armenio cocrulcocp cognatis ci, nifallor, meiallicis corpori* bus fit: cuius rei pcriculnm facere ftatui : ficuti etiam medicateiuî *”P“*’S®’^^® f^^“batis: non tantum inme ipfo ; fed in mclandio*

-ocr page 113-

L l B E R P R I M V s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44

Utisaliquibus, incipicndo à paucis grants. Si volucrisvttibi rc* quot;littam, exprime : mittere cnim foiùm te feribis, nondonare: quodinTaleo exprefsifti: fedputo tenondefiderare,cumfcrigt; basmagnumtedomi fruftumhabere. Talcumetiam illiidpru MSmiferas : ficut amp;nbsp;carmina tua de prxeiputs Germanise therz mis: qua: iamdudum ad te mifla, ad collcdlanca mea de fonz tibas medicatis repofui. De purgantibus quoque medicamen* tisElegos Moibani, iamolim (ft bene memini) mififti. Vide quant obliuiofos nos reddat anas. In ijs quidem verfus Lym* phatas vndas amp;nbsp;Galatea ferens, quod medicamentum fignifiz tet, non aflequor. Magnetemetiamfphericum à te mifTum viz di, amp;nbsp;(fiiubes) remirtam : ficut amp;nbsp;cyanei lapidisfruftula, cum *ureis micis . Talcum mum quern Magnetem vel Magnetidem votant, fpcculari lapidi cognatum iudico . Face ta ills narraz dodcFalckenfteinMaximilianiCsefaris, non parumme oblcz ^auit, amp;magisetiamca, qua:de fuccini différentes fcripfifti, A guftandis amp;nbsp;guftu dqudteandis plantis non poffum omnino abftinerc, vtplenius, certius.fidcliilfquepleraquepofteristraz dam, Cauebo mihi tarnen vt moites . Aliud nunc quod ad-darn non habeo. Literas mas ad fororem Si neptim curaut. Ioann. Voglcrus ante biduum Vienna redqt redid valent oz ninesD«i gratia. Viperas quadrupèdes ridiculifenis Andernaz t'.affatim rifi: ego veras viperas viuentes duas, depedcs, é quot;“dttGaiiiamifra.s dominunc dormientes habeo : quas cum Tccondtfen^j^yp^). jj^ dolium, Sfvnàeuafifîet, in aliquo pericuz ® “*• Sivixerint, vtlpero, fobolcm ex cis alam (eft cnim fez Xiis vterqtie) pro theriaca. Peftis moderatifs. pergitDei graz tia. D HicremiamMartiumfalutameonomineamantcr. Scio turn collegilfe multarara hmplicia : Si veUem eum ad medaz re Cataloglint rariora quae habet, ita vt quibus fua femina, fruftus, flores autradiées etiam adfint, fîmul cuique adfcnbii: fi model, fi quæ paucula fortd petiero , commodato ad • breue tempus dare params fit : quod vel in tuant gratiam faifturum non dubito, Vale.Tiz

guri, Dccembris die tertio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Anno 15 6 j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

-ocr page 114-

EPIST. CONRADI GESNER!

CONRADYS GESNERVS lOANNI .Culmanno.illttßriß. Ducts f^uirtember-genfis archiatro,

CVm iuucncs'hi Frif^„qui perannum apud nos fucrunt, Tu' bingamilluftrem Academia m veftram ftudiorum gratia p£ terent,per ipfos fenbere.volui. Eos,fï in te forte inciderint/om' mendatoshabebis, amp;confilio tuoiuuabis. maiornatupxdago' gus eft altcrius,Si probe literatus, vrerque mihi perchants. Ho' die manè D. Vergerius hinc difcefsir,cumfmihi drxiflet fc diem v' num adhuc immoraturum.aditurus autemfucram,vtofficij fin*'' amorisep mei in ipfum gratia, valetudiui eins quantum in me tiff XOnfuleremzin primis vero.vtoxymehtisnoftriminoris vfiund commendarem;quod tuiammeo nomine facerepotens.fividt' bitur. Profuturum fperarem, ft bis aut ter in feptimana rumereii ad duas drachmas fohim pro vice, cum pauca aquacinnamonu aliaue conueniente, e t fyrupo de ftichade, in potu : aut per,fc etian' Velfaccharo adiefto, aut cum fapa modica lamberct. A quant tiam illam ex hirundinibus Si caftorco, cuius meminifti,falübcr' rimam ci fore fperarim. Cætera tu addcs,diætam, remedia. Mît amplifsimo viro ex .me indicabis , Siplurimam falutem diets', Promiferatfe milamp;rumlibeUum quendamScalichij,qucm cupt' rcm vclâ vobisthuc ad me mitti, remiiTurus fi vellet : Si infupd ■ Lucubrationum ipfius .çatalogum, quem alias ctiamabeop«*!' Denique meexeufabis, quddjpartim propter occupationes, pf' tim.verd tempeftatempridie .quam difcederet ad eumnonaccd' ,ferim, quod tamcn omnibus pofthabitisfeciffem(ita me Deus a' met) nifi diem vnum faltcm adlmc ipfum permanfurum ex ved”* ipfius fperaifem. Cum peimltimis tuis Stibium pulcherrimèprï' paratum Siihyacinthi .fcré æmulumad me dedifti .- pro quo finquot;' mas tibi gratiasago Si habeo-: etfi fimilcprius.quoque ab antidS acceperim. De eo indicium meum quæris, fuper.quo in vltin«* meisprx feftinationc, ni fallor,nihilad tefcripfi. loannes Cratn medicus Cæfareus,vir fanè doftifsimus 8i,amicusmeus,'Vfunit' ius inpefte prxfertim (vbud vel maxime alq commendanOmin'' me probat, quddinter aliafymptomatavires profternat,Siw’' gnam cordi anguftiam inducat : quodita fehabere, ego quoqu( ante aliquot menfes experiundo didici. dedi eniminuenicuidan' melancholico gratta quatuor vel quinque cura pauca rofan^ conferua ; vndc is mirura in modum debilitatus,taneiS^ in f®P*“

-ocr page 115-

/ ( / / / / ,1 ( ;( / gt;nbsp;j H / /

/ :( i' / 7 / gt;nbsp;7 /

ilt; f i'

fi H* (lt; 7

L I B E R P R I M V J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4):

®f circa cordolonbus eft affeftus, vtillius exhibiti vehementer ®'P«niteret. Vomituquidemperfxpe, aluoparcius euacuatus * '‘gt;de,amp; poftridie melius habuit.ego oxymeli meum muitd m* ‘'•sexpertusfum : dandxfuntaucem j.viij.veix.cumdecotfloa^ “^no.vt corticum raphanialio'ue, advomitumpromouendum, ®c.(ïcuti alias ad te fcripfi. Tu vicifsim qua: tua yel fentcntia vel *^pcrientia circa hoe pharmacumfit,admcpcrfcribas velira. Nu Prrquideni abAnglo quodam audiuimeliorem, vtipfe aiebat, *PIgt;uspr£pirandi modum,fed fcheda non eft in promp tu.Puerum nut annum duodecimum autdecimum tertium non excedat,quaz '*”in vltimis tuis requins, nullum tibiinuenio, qui faltem ido«' JJ'as fit manum tuam legere amp;nbsp;tranferiberc. Si tarnen contigerit, 'gnificabo tibi alias.malim tarnen apud vos te tibiproipicerc: c5 '‘“US mihi fatis fit noms, amp;nbsp;aliorum commendationibus treden fenonfatistutum. Vinetum nouumtibigratulor, amp;optarim fagt; JjC'neo me tecum obledare, SC fuauifsimis tuis colloquqs con* Pectu^frui: fed tot tan tæq; occupationes totum mefibi vendit cant,vt hic etiarn paululum ab vrbe digredi rufticandigratia,non ^”fcrimpro liberalifsimaillabenignitate tua, qua equum ®*”'iutum offers, immor tales tibi gratia sago. Tupotiusqui ■unenis cs,animo SC corpore vegetus, qui plurimos hic amantif* ’■nosmi amicos habes, hue ad nos aliquando aduola, vt mutuo wsamplexijvariis de rebus conferamus. quodfifeccris.efficiam dieb'''V°'^®^’“ ï’l*”’*'^®** temporis pcenitcre te pofsit. His amp;nbsp;«vi f •^Aftanrinu^iBCOinparabilis doftring vir,medicus dura ' P''ïts,meicaufaBafileahuc venit,bidui autamplins ia^ fn ’^^^^'^tefta Lugdunum, is ait in Gallia fubinde meliora peran. JVos bic mefiem,Dei gratia, Ixtam SC amplamhabcmus. gens, cupio te meis ad V olmarü liccris inCerefe, Si Efslingam ad ÏT?^*“®'^®:fed ita vc tu quotp hac de re nobis inquiras .diliges « doctus is pharmacopola eft, amp;nbsp;meam de fontium acidiratc fen* tentiam expetiuit. D. Cellarium noftrum ad te vt feriberet fuin hortatus, cuius literas mitto. Vale. Tiguri. t j 6j, lunqdie ïÏ.Subno,non relegi. His diebus dum fuccinum lingo,tmagnam «nimeius glebamhabco) aciditatcmmanifeftampercepi lingua lambendo: amp;nbsp;circa rimas videbatur puluifculus quidam fublu* tcus,chalcanthiferc faporc,fcd mitiore amp;nbsp;acidulo, infidere. AU burn aliquoties mandendo guftare volui, amp;nbsp;prx veteris aciditatis

M

-ocr page 116-

BPIîT. CONRADI SESNBRI iliquidin-eofemperdeprchendi. Eft autem cleftrum (Ïiiefucci' num, vt inter eruditos tanrconftac.binimini cognatuni ;S^ in bitu/ minis aut gagatisglcbisqutbufdam, acidimrquid Si chakantH ftporecfflorefcit.Audio autem gagatcs multos inucniri in Vuif/ tembergenft traftu.Qitçrcndutn'tgi'ur an ab bis ettam aciditas a/ quis nonnullis concilietwr.Qiia dé re vt omni diligentia inquitaf cupio,

CONR ADYS GtSN ERVS lOANNl Culmano Ißußriß. Dutit f/^irteb.aichidtro.f

POftremas maS.miD.Culmine, bodieaccepi^amp; cü adD.PuH ckiummeum{qiliinliterisnoftns tränfinittWidis opera fiifj* benignépollicefur, fertberem, mox mis enam refpondcre votm. VtcuntpbremterA^tneohdit^’ D.Cdlariö reddidi t«as adipfiuquot; fcriptas;qui fealids rcfponfuttimairiVegar Hiipani librum audio tugduni impreflumtfle. ftdhäberenondum potui, bincctiamad vos mttrefe difficile foret. Exproximis nundinis commodiiisp* tcsFrancfordia.ficutamp;Soletij Confilia.qux tarnen D.Cellanu! eutat fe mittere ad te pofteds quid? liber paruus eft: Vegx, mf« tbr, fans magnus,cum acccpero,fcribam rurfus. Gagatem nönu* fes,nifipukhrum aliquemautfruftumitaintcgnun.vttornari^ coaliquidpofsit. inrereaportiuncitlatnahquamniiniimirr, inanum,vtcHmalijshuius generis, quosbabco.cenferam. Fod' num aciditans caufam inquirere ne definas rogo : donee tandtquot;' pukherrimum illud philofophicü cxclamare tibi hceit,wfi'’lt;*i'‘^ f «ai. Quod confultatrones tuas augcre cogitas, probe' amp;nbsp;liber»''’' ter facis.fcd intérim quomam bom pl mi ma babes,adorna amp;' [ƒ fice,vtfi quidbumanitus tibi contingat,nominis mi gloria po^^' ntati,cuiprodefTe völueris,innotefcat. operi kmelperfefto.nquot;quot; difficile critplura inkrcrevel adderc. Diftinftio madiferti^ circa fanguinis detraftionem inptftc, probaturmibi, modo'quot; rempote fiat, amp;nbsp;ante augmentum morbi,dum vires adbuc eóft»quot;'' Sed diligentius mecum hac de re cogitabo. nam Si D.Adolph“^ Occo F.vir fane'erudims(cuius litcras vnà turn mis D. Funebiu' nunc mihi mifi't)eademde re mecUm egir:amp; Monrani locos Si gumenta, fanguinenr in prima inuafione detrahendumeffe; '7 non copiofiim,afrcrcntis,oftendit.Opium antidotis vt al ijs mo'*?' contra alia venena diucrfa,S^ maximoS qnof^ morbos reftdnn' fceri puto. Primum quoniam theriaca,cuius vis ad peftem masH wacft,plurimum habet epij: non quideniopinor vtferuoremstquot; acruiw*

-ocr page 117-

LISER P R I M V Î. 40 »crimoniam aliorummitigetcorrigatue, fedpropter vimfuam pcmliarem, qua toUit dolores, amp;nbsp;fubtiles aepeneträushumores Vïporesl^venenofoscoèrcetac fiftit, vt alia prius via euacuen^ tur,qiumad corperungant. Habent finalise vetenun antidoti innumerx.Et laudatum tontra peftem Andre« Lacunç remediu, euphorbium fïmul arque opium reupit. Times tu,neparum, oi* hil faciat ; nimium verd périmât : mediocre profuturum fpc* rato : non folum ncque per fe, fed cum alqs'multis conueniz tneibas mixtum. Audiuifti forté de noua antidoto Saxonica. tontra venena omnia .amp; peftem miré efficaci: ea non quidera opium, fed ciufdem facultatis herbs, quam pro aconito priz moD.Fuchiïuspinxit, folia fruélufqûe recipit. EleAuarq de ouocompoittionemnofti : idnucem vomicara, cut frigiditatena in quarto iribuunt, requirit. Hisantidotis opium aut ftmilta aiifer,animainabftulcris,hoc eftbaffmÄ vim prscipuam eaz rum. Hze ramen ego exercitandi nos caula profero, non vt pertinaciter defendam. Examinare enim in tanto morbo o* mnia multum duique oportet, amp;nbsp;experientiat-fere quim ration! amplius tnbuere, Tuft quid experiendo certim cognoucris, facias mccertiorera.Scribohçctnultaiamnofte.vt Itteras adhuc ante fomnum committam tabellario.Ignofce.Conferam cum D. CtUatio alijsip : amp;nbsp;ft quid aliudoperzprecium quod ad te fcribï *quot;^''’iiur,fcribam alias. Vale. Tiguri, Anno » j d 4, lanuarq tutu.

•CONRADYS GESNERVS lOANNl Culmanno medico.

Literas nias, mi D.Culmanne Conftantiaadme miftas,«uper accepi,quibus nuncrefpödeo, mifta ad D .Funekium noftrum tpiftola. Remédia certa aduerfus peftem nulla habemus: forte 8C AÓ placet Deo, vtcötra flagellum fuum peccatis noftris debitum, vllumcer-tum przftdiühabeamus. Libellum hre ediram Confilq noftri de pefte ex fecunda editione,£fslingam ad Volmarium noz ftrummitto:amp;rogo, vtcumpcrlegcrit,tibi tranfmittat. Mihifaz néexperinaliquidtotohoc tam fex menfiS peftilentis tempore non licuit:aded nulli mature' me confulueruut. Scio tarnen inultis profuiffe fudorem: amp;nbsp;pluribus non fefta vena,qudm fefta.Sudoz rem autem ahis cum tbenata recentioreamp;bolo, alqs verdaU^

-ocr page 118-

EPÏÎT. CONRADT GESNER»

antidotis, admixto acetodefiillato’ Si aqua theriacali, in multi* promouimus. Acetumdeltillan iubemiis incineribus, vafisyi* Keis, addins fuccis licrbarum, feabiofæ, calendula:, fcmperuiuii verbena, folani, corncibus nucum iuglandium viridibus.autca' rum loco cortice interiore fraxini,quiper totii annum tiaberi po' tert, amp;nbsp;bolo interdum:nulla certadefcriptione: hoc obferuato tan tum,vt aceto acerrimohcrbç,carumuc fucci ponus.ni calidaquS dam pefti refiftentes, turn frigidat vtfemperuiuu amp;nbsp;folanu addan tur.Hic liquor dcftillatus,nihil fere' quam acetum fapit,Kgratu! eft fumentibus.'Confortât,fftim Si ealore cxtinguit,fiidoreproini dit;Poteft amp;nbsp;perfe dari cum fyrupo aliquo roborate,vt de citrijS) inter fudandum, fid poftea Vfum cius multi valdc laudaruntjCon» k Iio noftro vrt : nam alia medicamenta, dulcia prarfertim fpemuni | plericp. Aqua: theriacalis etiam nullam certam compofitionfli* habco:fed cum fuccis quibufdam, vt berberorum amp;nbsp;calendula, vini deftillatiliquore. quimedius fluit amp;nbsp;dulcior eft, (non quip*! I inus.aut vltimus ) inbalnco Mariae, ali quid theriaca: addo ; 81 i” cineribus deftillari iubco.Dc alijs,ni fallor,nuper ad te fcripfiiv' de fuccis rutar,6( allij cum aceto amp;nbsp;aqua vitae. D.BuHingeroCqm tefalutat)primum dedileuefólutiuummamfudaratmodicèantc'i qua'me,vocarcr,deinde ex carbüculis duobus, alter ü ferro igniWi 1 alterum caufiicopotentiali aperuimus ; amp;ita melius habere eff' f pit. Remedio‘exeuphorbio,ego nonvtercr,nifiopio paucoad'. dito : turn vtxuphorbq ignem extingueret, turn vt fudores (quod facit)cxtrudcrer;Oxymclitcxllcborato noftro etiam felicitervft* fum femel amp;iterum; adprxferuandumcertc neccifarium exifti' ino.Si incomparabile: adeó refiftitputredini amp;nbsp;obftruftionibusi meatus^ corporis omnes aperit. Andernacus ArgentinxiamLj une etiam de pefte librum Dialogis quatuor edidit : quemnond» infpiccremihi licuit. De libello noftro indicium tuum, qu«lb fcribas candidé, Vale.Tigwri.aj O-

Iznuanjdic 1$,

IPISTO*

-ocr page 119-

EPISTOLARVM ME-

DlCINALIVM CONRADI GESNER!

M BD ICI ET PHILOSOPH!

Tigurini ,.Libcr fccundus.

CONRADYS GESNERVS ADOLPHO

Occoni, ^.F.fhitoßipho.csr' indyta Reipub.-^Hgußana medteo-or^ttrio.-

C CEPI binas litcras tuas mihi gratifsimas, quiz' busAsxeHxèf refpondeo. Redditos amp;nbsp;curatos efleli bros,quos miferam, gaudeo. Pro Pfilothro gratiS ago.De Afpalathi radicis cortice, certi quod fcriz ^W bam,nihildum reperi.In qs omnibus,quçMâtthio ’ lus contra me fcripfit, facile illi refponderem, ac *'‘'isfententias confirmarem: idijfatflurus cram,;fcdD,6rato K ’‘yeinterpofnerunt. Quamobrem Volui diffefreadhiftoriam ‘ ftirpmm,in qua tarnen fimpltciter de rebus iplïs agam,non ^''''trahominem quenquamnominatim contendam, fi vixero 8C tio •quot;'^'^‘■•4wodnuncadeómihidecft,;vtnulliomninolucubra D j' j ï’^’‘^®rc,neque ad arnicas, vtcup6rcm;fcribereliceat. fHpituoiisamp;metallisnefcio quandotandem atiquid’noftrum nconattmn ö; imperfetflum fitprodituriiin; tam multa fubindi ”»gt;»©■ Wf^a,4©- «v*.Pro cannx indicé pifturadebere me tiz ™tniinero';Eius inter alia,femenexpcÄabo:gratum autemfoz i^h idin fuofrudluj autfiliquainclufummitti, vtpitfluraintez snor fieri poffet. Pro vera endiuia, fonchum fylueftrem pafsim «ibftitui fcribis;puto autem non fonchum,fedlaftucam fcribere te *oluifre.In diamargariton calidoi thapfianrprö cafsia maléponi •nimaduertiftis ex V alefco': atqui potcratis maiori authoritate é •ne!ioribushbris,Nic. Myrepfusantidoto 38. Cafiamligneam nominat: in alqs diuerfïs defcriptionibushuiiis antidoti nulla caz Rïmentio. Nondubito, quinvideris AntonqFoefijpharmacoz poeiam exculam Bafilex ab Oporino : in qua author diligenter Myrepfum, Auicennam, Aquarium, amp;nbsp;alios confert : citat is SC Aiuccnnx diamargariton, quod cum in Auicenna nüc quererem, M 3

-ocr page 120-

CPIST. CONRADI GEJNERI noninucni. InTriphera Saracenica etiarn caCaHgneaponit’J in vcftra defcriptionc, Ä Seitaragi Indutrt, pro quo fubftiw''* fclïerrdti4gt;/ncrcioquamreólé. Adtuarius in triphylo min®'’^ capfïcum Indum nommât, vbi Auicennx vetus interpres(in W pliera parua)ca(ïam Indam verut.Belluncnftj aurem Sy thragÜ'’ durn Icgit.Tuhxc con(tdera,ego neceffariófeftino.Plura dcW pliera,amp;c.ad D.AchiHem noftruni fcribozquorum te iudken’*'’ tuo.abalqs quidem ante me an;maduerra,nondumyidi. In An“' dotarioveftropaucula forcé adhucorcurrent qua:in.oncani,(if^’ morampatitur. In altera epiftola nonputaspeccari, Itquisf’’ been albo.paftinacainfylucftremponat : pro rubro, tormentn' lam ; ego verd puto, amp;nbsp;argumentameanuper fcripfi. totoen“quot; genere, amp;nbsp;vinbusinfuper, plané diffcruntpaftinaca amp;nbsp;tormt”' nlla: been album verd amp;nbsp;rubrum colore fol dm, amp;c. Then’t* Chakicm addendam cenfeo:quoniani amp;nbsp;Andromachus anreC^ lenum addiditj amp;nbsp;magnam eius vim effe confiât, vt impel ùi^“' méfecerint, fi qui coloris tantum caufa addiderint ; talc mi* «Miv amp;nbsp;nulla infigni facultate prxditumefleoportebat. Pci®' hic moderate' pcrgit, pauld matox quàm apud vos. Heri muf® bodiediem ferctuTsimum habemus. Deus fua gratia nobis“' annibus adfit. Pofitiones yeftras de pefte libentikimé legi, que ijs ad me mifsi» gracias maximas vobis ago : nee habeo qn®“ in illis rcprzliendam , candide' alioqui id fadlurus. Dornim® Achilles fuadetve excudantur, quod tarnen fieri nolim, nifip®f' mitténtibus vobis,przfertimcumfenbas tealiquamutatavfH* in tuis, propter Ephemcrampcftilentem. Hen Lugdunoac«' pi à lo. Bauhino Medico ( qui in tota hac pefte illic Medicump“' blicum egit)libellum vtililsimumde remedijs amp;nbsp;obreruationi' bus fuis : quem ad Dominum loaunempunckium noftruni fed' bit,qui tibe facilé,fi ab co petas, tommunicabic. Is yenzftébo®* vfus quideminterdumeft,.fcdrarefsimé di perparca, amp;c.Et«® quoque malim hac in parte peceare «f iMiluf, quàm « «v#**' Mitto libcllum noftriim iiis diebus hie excufum, de quo yeftn®® vicifsim indicium expeto Äf expefto. Circa Ephemeram d' brem cogitate, an duplex ea effe, vel dici, pofsit. Vna quidt* kuis, amp;nbsp;qua correpti ftatim fanantur,ncc vllo graui fymptonU' te laborant : hoe esim fieri in multis obferuamus, in quibus cef' xè nee putrida,ncc.helt;nica dici potcft.Aliam veiógrauioEein,q®( intrapaucashorascollit. Nihilenim vetatduobuscontrarijsv' Bum commune nomen tribui, quod alten i»jis'^(iineil uPtilv,»!'

-ocr page 121-

teriiwf -iK^ßtihÜt cbnuehiat : fitUtij^»!**' dicimus, turn minimnin az liquid, jiprx paruttaTefua, aut lummis paucirarequot;, /gt;«gt;•gt;( ifx^ff: turn quod luce Si fiilgôt« eicellens, vifiimnoftrum vix admètrif, VtSoi. AnEphemcramperniciofam fieri dieemus, fi venenum »dcorftaiimpenienent, vtfianhehtus xgricalidus SC coptofus ttaliatur: putridatn, fi ex aêre minus ma!o, vel caufa interna mi-* «ore, fiat: hedieam ex acre détérioré, vel caufa interna maiore: Velfianhelitusxgri non calidus, amp;nbsp;parcior, vrper aliquod fpaz lt;ium,trahatur. Aut tak quid. An cum vrinafimilisfanxefl',in.*^ dicium ideft.magw in-fptritibus q;idmhiimoribus(8t forte arte* ^s potius quam venis, vt in ephemera perniciöfa ) effe ma!urn f quödfi «ft,venx fedio mm non conuenit. Hiimöres quidem tin*-guntvrinam.nonfpiritus, vtinalqs quOqiieephemeris. Vteuniy '^i oWnitio multas amp;nbsp;magnas differentias effe puto, nee omnet ''owsmortalibus. In quxftioneD.Srcngelq, Anpeftemnecefia* f'diequatur febrispeilikns , condufione z$. nonfatisdiftingui-^’detiir cor, vel cordis corpus, 5^ folida citifdem fubftantia.Pu*-irriam 8( hedieam puto ciiam cóirtcirlerc pofte, vtfi quis mail's, ^3dpiiiujfinj„^ aptishumoribusplenus, contagiumpatiatur. ^ot turnptriMimputtet, non vitiere animal, ficuti tu fevibis, an ^'’■'’'’flÏidubitabitqüilegctiihiftorias duas à Matthia Cornace, «wistnidreo fcripta$,pagina 104.amp; deinceps,voluminis im* SS’^P®quot;quot;® , cui titulus Medicx confukationis, amp;c. Con* non''quot;' ^’ ' ’^^ ^ïriWs, tantum non autem putrefado , an tan ruin sua r ? P''° f«'’d^fin minus, clarius aliter exprime. Pefti alk men ' ''''quot;®‘’ fubfttntiacrcdibikquidemcft, fed tak medio* num in’^’'f**pharmacü,feu bezoar verum, nondum inuentum flu d' ’*’^'’’”’’’ Ä Armeniabolus,Theriaca,aliactp antidoti,fi V •««!«,mantfeftfsqualitatibiis id facer e mihi videntur.Trö* jj* '*^.**f*’’*s»in theriaca fi dceffent.aut fufpedi effent,quid pro ^^ Wd ^nrpoftecenferes^quidfi fulfurlt; id enim f militer exit* »fth**'*'''**'^*^’^*’’ ^*”*’'^® fuperficiem pellit,fudores moiict» j. j*.’'!”*prodeft,amp;c.Nccreferretodorë forte antidoti mutari, odo vis manerct, Vnei-a theriaexpron. crucians vendit nofter

F’tmactfpoia pyQpfjj.pi^if;pfjjjg,,.Qjj^jß-Qf2 pjyjntihi occu* r’''bimoinprçfentiafcribere vixlieUit.lgnofcefeftinationi.Pcr ante condufioncs has veftras.fiue recognitas, fivifum fuc* gt;■“. '“f tiualtsfunt.permittianobjsin publicum txire. Conti* Dtnrenimp urima vtilirer amp;nbsp;fubtiliterdida, amp;nbsp;vndepluracogi* *«idi otcafio bonis amp;nbsp;induftrijs medicis detur. Tbeophr.de peft#

-ocr page 122-

EPIST. CONRADT GE5NERr

libeUum nondum vidi : fi poteriî, ad me mitte. Cofti Lufnwifi« qui indem fere olct,portioncm,fi defyderas,mittam: nifi Uni nH' fi. Vide quam fum obliuiofus. Vale cum CL. V. D. parente tuo,ï^ amicis omnibus, prxfertim Domino Stengelio, amp;nbsp;Sigharton#' ftro. Tiguri,

CONRADYS GESNERVS ADOLPH® Occeni, ^. F. phitofopIn^cT' inclytit reipub. ^Hgußana medico ordinario.

Hls diebus epiftöla tua,cum pauld ante D.Funekius nodt'''^' feefsifTet, mihifeddita eft:cui nunc breiufsimc refpond^'’' Quod me defiortaris .-fuauifsime mi D. Adolphe, ab inrcmprf'' uis ftudqs, amp;nbsp;aliquam tiiendx valerudinis curam, id canquanK^ abundantiatuiin meamoris pro/ctflumconfilium, vtaccipiol'' bentifsime ó^lt;xofculor;ita aliqua ex parte faltcm parebo.Omni; no epim id;fequi K negociorum multixudo, qux deferertnut” non facile cft, amp;nbsp;confuerudo ftudiorum,,facit ; qux quidemHi'' taeft, amp;nbsp;tdmfamiiiaris mihi, vt quandocunquefere aliquidm’' li K doloris fentio, circa libros amp;nbsp;leftionem melius habere iquot;' cipiam : ocianti contra, malum ingrauefcit. .Hoc tempore ßj'’ benè, Dei gratia, habeo : 5lt; tibi quoque rlu) c^e i^ 7io,(F 71 TÜQ t^mç mu ju^TSjiOinTei '^^efi^juS/jta xal çipy^ tx animo gratulor. Oxymelitis noftri compofitionem.K *' fum audiuifti fortchfin minus,à Domino Funekio accipercpoi** EçiJi Öo-v/^viov TmVuy^^ i^'c'tfc^-y^vov lt;p{ip/i.(^!.,^ èt^OfÇ Ti 7m(X7lÓ^0IQ VOemfisf-nt gt;i^. f^ÂlçÛ yiT^âÔ'/ttS^'^ ilt;fiai /uS/j Tc/ trlui tphtyjcigt.-nxaiç yÂÎ^oiç rt /(ici tto.^^'/:' iHi7çirujuiçapitvafà^ci/(Çfi cJ^ a^a»i mavcuTiuv. riiTH^* oot^oroTrei^ßiQaf oyptß/fÄ^^a, àe ^T^s^^ç(l^e^■nv.^ óg flt;'’‘{ «(p«Ai/{pv t5io /(gi-mvooin^ t är» /(ifiß)ir aat/ji^. ^VHmtf/^J TOTO ax/vJbvov TrdvTti /(y}iißÄifßi^t'^7np J^ot.^^lujjMlt;^* lt;f}jo r/iç Jiffioiç piM ve^^Mvo/ç, /(^ /u^r a^a vvoi iv?^^ taci iiJiüç fMyvûo/ç^ A^ eft 7TO?v\ax/c/lt;^Mov;f^ üA(70V|t^' Au /aèi oA/‘)ó,K/Q, « a7m^^37iv. tSto oQ,« mi, coç fÀUÇVë^'^^ afef)/} de/ ÇM ^ tpiAidra ^d’^aj, ^ xoivuvFiv ^ßnÄofi^' Kihivu «Ti /(yi 7mAiv at ^îicôctf av'njJ'óO^apaai}/'^ 7n?t^\

-ocr page 123-

LIBER S E C V W D V J. 49 ^Wiî^dùgpmTê ion t(^ ^/Ao/ç mA sv/aVToZ; Tlujit^ àgt;. *^«gji» fitßcuci javn. raf uw^ov* ( tçi ^JlfTYi ^ awii^ini^) iUfMSDui/et fAÎ^^r, TmÄae/bÿ/i ajravtcûTiç^o i^^ei/bthu/ï ’’“quot;«As lt;5^/ TH-n^ùcareuiuç» 'zs^f/.lu.oQ ^iJbv r'^ fXti^lfztt ’®’lt;^ quot;»^.fßt^ttKvta rlti ti\iKieugt;, J^J^cartoieie KiiJbv^tirtf •quot;ïï«^»» T «'r7cv0' oAiyi^v Tnvmx.tç « i^dziÇfMT ontt^ptf^ quot;^^^aJinfit; o^v ijuTÎt^st x,pêtT^(ffv i')^gt;f^ olovei^ïm datant Wi^iór «Jb^t» AMa gt;^) Tt^ap Tatx.iii Jdo^ te^ /bilwaï’ J^a» ’’’^ gt;nbsp;vsori«» TO «t'^^ömtov J[i àjnÿ'}içpV'iBt tS ibteilt;^3vamp; ^^'’iipU'nidiSvyietm,. Sedhxcpluribuj qnàmftatucrâpro* F'ro«upationes:ea’q;Grrcé t^ to to ßonQ^p^i^T^ Mgt;J9?^ii, T« lt;/[« (^ 19 i(gtfn btovei 'Sf^ÿiüf^Svià jui cv Tc?ç iMj jça^z/^Tjv ï;*A«v/^v. « d êfifti^etv pid^^cv, Quocl ”Connum,nonkntio illi ferm na cauftica innafci ; fedquodad J’^gnitudinem Si fïguratn vais fylucftris, cauftic« feminibus c* 'mihactfe puto:ad manum aurem nunc non habeo.Eam arbufeu» ’'’''^aquiJem e feminibus llyracis ribiprouenifleconijcis : mihi *^’'*wliii$videremr ex terebmehi feminibus cxiuifTe. Tere' in^ ’‘'otnimafanis amp;nbsp;rognatus vidernr Connus mukdmagis,qu im («11^* ^'*'*quot;^’’^‘^*^“”*“' Cotim fcmenforcuudillis admixtum lo A?''quot;^'®^ proprer paruitatem lamiflc. Grata fucrunr qux ex Aö^r''''* ''P'*^^^‘'”^®’^ ™**f*^'p7*^*'P'‘’‘**'r^®‘’s**®d™os, ’^ *oth«ïn»tiiambreul commode tibi redire liccat. Sentenz nam n’ramdfpeftij curatione cxaminari à vobis cupio,amp; veftra uairemdifja : quamuisexperimenns magis inlmius venent ruz ’’^'‘öne.qudmraiionenitcndum videatur ,ita vcillis incipiatur, J'äuo autem Si vtendi Merbodus quxratur poftea : contra quam •naiijsmorbiscurandis.Montanifenrentiamnondumyidirtu.vbi Opportunum erit.communicabis.Nuper cogiraui iftufnin^iitt' maz gisquam fMßj7»#iagt;,inbaclueiuuarepofrc: id quod multis arguz ’quot;tntisprobarem, fedfeftino. Mirabilem quand»ciuis cuiufdam *pud nos hiftoriant, cui in temponbus arteriä amputari ante anz 110$ aliquot felicifsimé cöfului.P.Funckiusforté tibi narrare po» tentji^ liniftihfatwmif/ iSi3w mihi quoq; nullus fatisfacit: 5i oz ptarim extare accurate feriptum aliquem .Tu quinunc ocio abun da$,doftrina iudicio et eloquentiayale5,!aborem buncfubire de» kcbasiquodvt facias, vrgentcetiamhoruni temporum Si patrie N

-ocr page 124-

EPI s T. CONRAD! GESNER!

tü«neccßitate,hortor amp;nbsp;oro.Si voies experiri, de noftris libellé huius argument! aliquos,quibus tu forte cares, libenter commua nicabo. Arthriticx miil tç funt Ipccies: vna hyeme,altéra veris iw* tio.tertiaadultoiam vere floret,oinnes floribus lutcis: Ali«fuW in montibus, vt qiiam Saniculæmonranæ nomine.pnrodeferip^' Matthiol’:(de qua tu forte fends,*«»'««?« àxxvnt p ■nu.•cuKä^^'àM'l diftingucre te velim alias,et per otium quafeunq; fi'mpliciuninif* dicamentorü vires non vulgares, amp;nbsp;apparandi modes circa non' nnlla,(vt fuccos,aquas, aut aliter) obferuaueris, pro omamenn’ opcris mei,in quo tanroperè Iabóró,miiu communicare. Poftir' md quodpetis vtnumifmata aliqua,prxfertimaurea,tibiprocn' rem,faceremprofe(fid quam Iibentirsimc,fi fieri poflet, E GaW milites noftros aliqua forte' retuh/feputas. Sed nulli fere exagW Tigurino milites difcelferunt, cdiiffo prohibit!, præterpaudamp;' mos amp;nbsp;pauperrimos, ex vrbe duo tantum. Nulli etiam hie dod funt.qui hunifmodi curent. Nobiles eiiim quosferehabemus,^ mercatores, fenatorcs irë amp;nbsp;ditiores,plcri^ cum illiterati, tóaPi quiratis haud ftudiofi, vtetiamferèdotfli. Mea quidemfornin’ hatflenus tenniorfuit, quam vtaurea vel argenteavllacOiiqnl' rerem;nunc Dei gratia mediocris eft,fed alijs occupationibusn’' tus confumor.Ignofces igiturmihi clarifs;mi Adolphe,Habuin' lim vnum amp;nbsp;alterum aurcum numifin3,fed ea milii abitulcrum^' mici.paucifsima xrea mihi fuperfunt. Habitathinc adduomiH^' riavirdiucsnccilliteratus, cuiusegoquartanam, cum afthnin'’ iun/tamifaclicifsimc nuper curauf : is vetenimnumifmatiimWï' ximum numcrum pofsidet:fed homO auarus eft, amp;nbsp;eolligerepn' »ius,quamlargiri vult.Baronem quendam de Zimmern, quil’^ bi rat in caftroprope Rotuuyl fïtiim,vnumomniumpliirimapO'' fidere creditur. Puto amp;nbsp;Itidimagiftrum noftrumM. loh. Frinn'quot; nomine,aurea qupdatn habere,quocümagamper occafionem.^' hue aliquando venires, quod opto, viferemus ilium de quo it'''' pfi,qiiiaddHomi'liartahinc adlacumhàbitar.Liceretauretnnain' gare, amp;nbsp;inde intra duas fere boras ad eeleberrimS illam ErentW Virginis,iuxta altifsimos montes fitam, tranfire. amp;1 monremaln quern rei herbarip caufa, amp;nbsp;tradtum ilium alpinü longe' lately tn* cumfpiciendigratia,c5fccndere,partimpedibus,parrimequitnn' do,fl Iiberet.Sed media eftas ad hoc tantiim oppoftiinaeft.Hof t' tiam,ptito,' afthmati tuo non inutile eflet. Délibéra igitur. CôiW' tarctur re nimirum D. Funckius .• citi inter alia librorum nomine proximcnon potui plenum utulmn dicere iibri Gallici, qucn«n‘ repd''

-ocr page 125-

LIBER SECVITDVS» lt;o

il nbsp;nbsp;’'ffri.Is tails eft: Difcoiirs de la religion des anciens Romainy, / ^üriptpar le noble feigneur Guillaume du Choul,etc.Illuftrc d'un ji nbsp;nbsp;r^ndnombre des medailles,et de pluficurs belles figures retirées j( nbsp;nbsp;i^ts marbres antiques,qui fe treuuent à Rome et par noftre Gaule. ;i Opujeftfancpiilcherrimri, imprefliimLugduni apudRouillium

j ’5(S,infolio.Huic acceditetiam liber de caftrametatione amp;difci*

1 pÜiu militari Romanorumiltem de balneis amp;nbsp;antiquis exercitaz

«onibus Græcorum amp;nbsp;Romanorum.Plura non licet. Valc.Subi.»

j *®.necrelcgi,multaiam nolt;fle.D.D.Funckiiim,affinem meü falz »«tecupioillliacttbiincuntem hune annum nouum i;^4. quant profperrimumex animo opto, Poftridicnatalis, Tiguri,

! J*

/

/ j*

Ï

/

/

/^

/

(

/

/

/

/

11

'I

/ / / k

CONRADYS GESNERVS ADOLPHO

Occoni, ^. F. medico.

f AXymelItis noftri deferiptionem accipies proximo. Quæ de

V-e vcnxfeclione in prima inuafione pedis fcribis, libérer legi, f'ronfiderabo plcnius;ac Montani loca à te demondrara perlega, ‘«ifiaded fum occupants in lucubrationibus meis,etprofedionc, *tali«d vixcogitarc liceat. De lapidibus flé mctallis nunc quædâ P® manibus habeo;fî quid edidero,mittä.Tu intérim fi quidliuz Ïquot;'’’'’8“gt;nenti quantulumcunrj, quo in eo etiam libro tui no » ^'®”tdinon défit occafio,ad me per occafionem dederis,gratiflis pidis'”* *'*’' '^®’” cliqua non vulgarem,fuie vulgaris alicuius la* ment^quot;*''”*’quot;’^*’^^*’^^*'“^*’*' quot;° omnibus notam.'Qiiod arguz ■nimri''''f^f'P'*°”*^ *^^ P'*^^ dctreâ:as,nimis modede' facis;etfi ez Tes li ƒquot;^'^^^ ”°quot; ’‘^^® multa obferuarcpotuifti,vt natu maio* iud ^^^^'’’cnartemnodrâceuhîcreditariâ.doftrina.ingenio, P®^^^®'^^*^”'^ fanccfl’et,ex tàm multis alio v*?f*’’‘l“?®P‘*quot;”'^*‘^^’'^”™*’’^“m iudicio fcligere.Numif* “rihusnoder argéteafolùmhabet, quodmeferipfiffeputaz '”)amp;vnciä,fibene memini, duobus taleris aut florenis indicat. SOæneapaucifsimahabeOjplçraqp ita obfoleta,attrita,aut xruz 8 nt obdufta^vt legere nS pofsim:quia tarnen petis,cxperiar jcx« P^fSsbOjCt feribä adte aliàs.Cafsiæ AegYptixflores ^éfoliügm P quot;re depifta fumma cum voluptate infpexi: Attulerat qui dé ante Jquot;enfes aliquot ex Italia lo.Bauhjnus luuenis medicus milii famiz '■•riisimus,amp; D .Funeki o noms, vnitm atep alterum flore m : quern “m pingendii curaui inlibro Matrhioli editionis Gcrmanicç,quç rag« hoc anno prodiit,ad iconem cafsix ab ipfo exhibita,quç fit p a flores aliquot habet, fed non ita bene pidlos, neqj in fua fenc

N *

-ocr page 126-

EPTST. CONRADI GESNER!

tàm mill tos, vtveftrapiftura,habet, Quamobre infînitastibigri tias ago. Pat ris epiftolam rcmitto,5i brciii epidoho iph etia gU' tias ago.Faciam,vtpar eft.honorificä veftrûm mentionc in oplt;flt; meo.Si hoe exemplar,quod minis,Memphi depidum eft,icllt;f(^ archetypum ad te cupis redirc,fac»3 mihi depingi amp;nbsp;remittä.V«' nam veró amp;nbsp;balfami verampidlurâ, amp;nbsp;aliarumrariorü iHicto' puim, impetrareliceren ego fumptus parte, vel etia totum libtn' tifsimc daré, amp;nbsp;fingula veftris nominibus accepta referte innid Airpium hiftoria. Vrge igitur, vir optime amp;nbsp;amicorü charifs-p^ï occafionem,^ infta.vtaliquidperficiatur.Xylobalfami Icgiiiiquot;’ fpecime aliquod cxigui^fi ad me miferis,ct preciü indicaris.mnb turn enâ eo nomine tibi debebo.Qiiæ de dcftillationibus quibuW* minim? vulgaria ad mepfcripfîfti.iucüdifsimé legiiamp;gratiaSiquot;’ ximas prohactua in me beneuolentia fimul amp;benefîcenriaagi’ Malta fane ilforâ aniehac me Iatiierüt;diftribu3 fingula adfiiamf herbarq loca. Aqiiç deftillatç, vt à plerisqj pharmacopolis paf’quot;' tur.fort? omnes frigtdæ funt-.vt ex amaris etiam herbis,duko’'^ lt;x fapidifsimis.infipidæ.Si veto reiflc' dcftillentur, ita vtu.lorA* ac faporem fuum feruent,ctab aquofolnimorefcparcntiir.vtti'’' per vefuam deftillantur,aut aliter ritc'i turn certe'fuaruherta®’' primitiuas feruant vires.LconardiFlorentini Îtali liber,■qutitf‘‘ tas,vbifitiinpreftiis,qualis amp;nbsp;quantus,p occa(îoncfîgnifica,!Â^ xq Pedemontam fecreta nô dubito te vidüTePnilIis legiturjêiiquot;' de excerptü àpparerSoienâdn illud remediS,quo pliinmos à pff fentifsimamorte liberates feribit. Conqcio aurernhoc ipfiiw^*'* Îliud,cuiusinltalicafuapr3cfâtionemetninir Alexius.Nâ Latin''’ interpre?,nifâllor,’omifi't; qui Sfaliamuha nS bene rranftulit®’ rubiidji fruciu,cgoetiamfyriipri parare foleo:colorepuld’£'’' inum,fuauifsimii giiftu, odoretp gratifsimû;quem vel Sapphic’' amp;nbsp;Smaragdis ad car roborandum anteferre non dubitarim.tib^' tuns antiqinisman jftriptus,in médis deftillationememinitaqni’ quç primùm egrediatur amp;nbsp;acida fit. Ego cum aliquandô deftig’* rem,prima fubdulcis erat,fecunda fubacida.poftremaacidifsm'J' E baccis ebuli et fambuci iiquoremaquç vitçfimilcdeftillaripnl' fe crcdo:Nam amp;nbsp;t iiiniperi baccis aquam vuç prarfiantifsimânj beo.Tuum ilium librü manuferiptü,fi commode’ poifes aliquant ad inemKrere,(conqcio enim multa ineffe bona) vicifsim à mfquot; nuferiptû aliquidnô vulgäre acciperes. D.Funckius facile' tran mitterer, aut 13. Achillas, quifubindealiquaad memittit Ad ' Cmlandinum magne dedrinar Si diligentix virum, fi qquot;’quot;,

-ocr page 127-

flt;

f'

(I n' (i tl ii P i

1'

I* {

i' Si ;( {-

1'

'J / O I»

I.

0.

LIBER SECVNDVJ. nbsp;nbsp;nbsp;yi fcribeï, velim te cius fententia intcrrogare de Coccalis diAis,qui bus adpifces capiendos vtuntur : cuius vel qualis plants ci vide* ïntur, amp;nbsp;an vim narcoticam cis inerte putet. Et fïmiliter de nuce vomica viilgódiAa, coins plants , dlt; an narcotica. RofaHie» nduntis quarts rttplanta,quibus folqs, SCt. nondiim cognofccrc potui. Ipfiimautcmfcircputo. De Doronieoetiamforté ccrtius ’liquid, poftquam in Oriente fui t,doccrc nos porter, Lifsimula* bisautem,fiplacet,lixcin mcamgratiam te inqnirere.Scribcreni •pleadeum.fed tibi facilius, quam mihi, refponfurum, certas ob Was,fcio. Audio amp;nbsp;peregrinationum fitarum iibrum ab co edi* Wide quo certior fieri valdè ciipio.Quçre ettatn,Holens herbs Wnaminloco nunc pingaturà Matthiolo, quam prins maid PWoryxa ab co pofitam ait. Et Matthioli in Diofeoridem com* 'fltntarij Latini,(quos dneentis fignris noms auAos audio ; forcé ’utem non alls funt, quàm qus in Germanica editione nuper ac* ftircrunt)quandofintimprimendi Venetijs. Perfeam arborent nofti vemacnlam clTc Aegypto: fed quo ilrts nomine vocetur ne* hioiaudmi tarnen Amygdalamvocari. Fruftus dicitur pyro rt* •quot;dis , amp;nbsp;os habere intus vt prunum. Papyrum etiam Nili plan*

®^ '* animartbus tchneumonem afpidis ^crocodili hoftem; lufteljtputo fimilem.nobis depingi,8ic; Foflcmadicribereno* ’uinaquïclam Arabica, in officinis phnrrnatopötatum Damafci are***’'’''**quot; Aegypto eadem effe nondubito, vt calami fach**''-^’^ ^'æ*^“quot;^ quorùdam,quibus nos caremus :quod fell quot;'*^'^^’^f*l’*ip^s artquarttacquiri indepofle. Hscpaucula

• ‘’ff Ne verd inanes literas mitterem, addidi radiculas an æivdanritoræpotinsjvthodic Lngduno accepi.Crefcit anti* oram akifsimij montibus, aconiti$,fcu napellis cognata, flori* uscucullatis,liiteis,radiccmbnlbisexiguis, binis,vt napcllus c*

’ll’iSjamp;guftatuamans ; nonvtnapcllierodcntibus. E “loisillis vnuifemper junior 6^ fort dus eft, alter marcefcit. Vis « nnrifica aduerfus venena omnia ferè, non toram folum, 8f pc* fUli^calculos return. HrliKi aitatliMtia t/i\tfiusft\ nfn^ji/ud éi\ifif ^fgt;ni amufoni tifi ^ufiaa»» \ii/v/u*fi[m.ifet tvyyi/éiuifi. ciJta Valc, amp;nbsp;D. funccium,ciiinudiuftertiusRripfï,cxmcfaluta. Tigurklanuarq, die t». Anno ii 6 4..

CONRAD VS GE S NE RVS. AD 0LP HO» Ó({om,vt, i-.medico.

N I

-ocr page 128-

BP.15T« 00 KRAD r GE SME RI

Liter« tu« quarto Idus Maq dat«, in ipfa pentecofte mihi red^ dit«funt; quibus nunc demum refpondeo xaonxir proptert^ cupationcsplurimas atque maximas.Difpenfarium veftrumno» dum vidi, in quo fi etiam oxymelitis noftri dcfcriptio continent nonihilvariansabilla qiiamadvosmifi, pro tuo arbitrio adtü^ •vel decrahi aliquapoterunt. Velim autem duplicem dcfcriptio' tiemponi: vnammaioris,quodamarius SC validiuseft,cum elle' 'borumvtrunqueaccipiat: alteram minoris, quod kuiterami' ■rumeft, SC album folum elkbontm recipit : cuiustualiquando,“ nondumfccifti.periculum m teipfo facerc poteris,vnaeius dratk ma.cum triplo fyrupi de liquiritia,5Cexiguafapa,permifta.Aogt;' ■maduerfionem mam, qua hefkicam à Ventriculo incipercobftf' -uafti,libcnter cognoui. Ante paucos dies thermas noftras bibi cO çiofe: qux ctfi fulphur,alumen 8lt; falem contincanqqu« exieeï”' omnia,me tarnenhumedant potu: quoniam aqup vis humeebans multo maior eft in illa mixtione naturae. Ex illis fulfur à natuf* •fublimatum, finondum vidifti, mittam, Valctudincm tibiop'O' Ego etiam pkrunque in alio aêrc,etrifatis bono bic fruimuqmt' 4ius valere mihi vidcor. Abamplifsimo Senatu veftro condu' ftumtccife.vtpharmacopolqs inftituendis ac cenfendisprïli’' gaudeo amp;nbsp;gratulor tibi : ac fpero ea occaflone fruiflum aliqueiquot;] ad me quoque manaturura.Camphoram amp;nbsp;ambram cupio te co* | fiderare, an fuis,q«as Arabes eis tribuunt, viribus refpondeant,51 ' qua: pro eis fubftitui pofsint: SC cuius fïntgeneris,hoc cft,an«f' tiKt ib«,an c' terra mariuc,an aliunde originem habcant. AmbraK i quidemfungum quendammarinumeffe, eruditi quidamiudietN tui opinion! foramina ilia exigua, quibus featet, faucre yiden' ! tur.Qiiodfi ita effet, inter fungos, de ea quoque agerem. Pro ff' ïupo de hyffopo.an veftri etiam herbam ficcam accipiunt'l minui terté placet c ficca: nee ita fenfitauthor: fedaboefypo.ideft.hyj'' fopohumidamak'dilt;fta,diftinguerevoluit.Qua:degcmmisïl''j qitot fcripfïfti, 6i quæ miftfti expreffa in cera, omnia mihi long' gratifsimafucrunt, S^gratias ago maximas props : quxDori'j cis literis indiceutiir,non fatis affequor. In primis quidem nudt ] Icólauithieroglyphicapiiflura, quæIbidem, AegyptiamaudU (ciconig fimillimam,excepto roftro falcato)amp; cancrum graphik cxprimit: cætera in eadem non affequor. Gratias etiamagopf® obferuationibus illisPlinianisà Tanftetero colleftisietiamüni' hü in illis videam non Pünianum. Methodus placet. Remittaui cum libro veftro I igato. Frifius nofter nuper omnino terns ade»

-ocr page 129-

I- I B Ë R' S Ê C V N D V S,

«nutatus cft,3i ita melancholicus faftiis, ac pene ftupidus.vtnihil' lt;«ti vlla de re cum co agerc liccat. Mercatons veftratis in Aegy ptocafus mihidoler : feditafunt res humanæ. DeSolerij experix mentis,fÏquid fucceflerit, feribe. illudcontra vomitum cum fer-« mento, amp;c, ego iam femel amp;nbsp;iterüféliciter vfui paiu. Hæc fubitó. lgnofce, amp;valccumCl. V. domino parente tuo, Sdamicis. Tu guri.lunijdicip. Annoiy64.

CONRADYS GESNERVS- ADOLPHO Occoni ^. f. Metlico tir Philo/bpho.

UXEAntiballomenis quibiifdam fchrentiam mca ad te feribegt; l^rcm,fivacaret. Sed amp;nbsp;alic occupationcS miiltçmagnarque, ^petgenspeftilentia.meimpediunt. Noiiii tarnen D. Funccium-affinem mcum, fine meis ad te litcri's dimittere.Pro ambra Pharx macopolxveftn Fifcheri (quemfalutoamantcr) amp;fulphurcil*' Joraro abs te mifsis, gratias ago . Ambram maxima parte iri* «istonftare,fa(flitiam,odor 3i fapor illico arguunt. Puto autem jndimixtam farcocollam : nam infehedis meis compofitionem liane repcrio : Pomum odoriferum, ly. Sarcocollar j. tj. hinC ^o i.diflbl. in aquarof. cui addesIreoS mtæ 5. j: Turn diffol-* ««aaeram patternfarcocollxin aqiiarofaceaRaddes ^.j.pu-* ™os. Fiatpaftillus paruus cumpuluerc carbonum, inungenduS-

«o.Ate quidem miffa ambra,eadem videtur, fed abfqj carbox-Habebam amp;nbsp;aliam compofitionem, quar nunc non e(t ad* 'lquot;’^Sedpharmacopolxnoftri,alibiqdealiam ambram,prof ld /”'®'*°'’3’nh’bent. Probecnalboamp;rubro,vniusgeneris’ icioiis, colore dunraxat diucriïs,vt vinum, vt beta, vt aha quf amco/oribuj },jfjgfQ5(5^;3éft,n^3 . mirorvosres totögenére* increntesponere.Proïubrojïîtormentiltam poniris ,cur non re* “nqiiitis,qiiodexmaritimis tradfibus adfertur beenrubri nomiz-idcniniatormcntillacolore, odore, fapofe nihil divert, d pjihnacp autem fylueftris radice, quambeenalbofubftituiris,t()gt; mgenerediffert turn forma,turn viribus.Ego pharmacopolis no’ ‘‘'■is,polemonii fatiui (quod caryoph’yHöS flores vulgo voeät) vt Vél radices, vel flores albos ^ rubr0sfaccharo praffertimcondigt;-W^probeenfnbftituantconfulo. Vertun quidem Vtrunquefacigt;-hhaberêturé Syria. cftenimquodÂllabeBarbariævocat Aui^ retina,qua:radix, inquitBcllunenfls,fimilis eft raphano paruo,‘ oblongo,ncftaDamafci.aliquihermoda^ylorum fpeciem quangt; dim effe diciint,amp;appellari apud Arabes cfiatnBuzeiden.Sicilz ic.Ailuarius «iamprej beenjmoddhcrniodacïlylum album amp;rw

-ocr page 130-

BPIST. CONRADI GESNER!

bruni: modä helenium album amp;nbsp;rubrum feribit. TufîpOictptf mercatores, accerfe fpecimen. quód ft occafio accerfendi darttur, alia etiam pauca vfitata pharmacopolis Turcarum nomma,qui* bu, res quidam nobis defiderati indicantur.ipfis vfîtatx.fuggt* rerem.vt calant, arom.ürurlni, ah fsi, â^eXibrum tuum commo* ..darum nu hi, iampridemreceptnete puto,è vafchmead Vuille* rum yeftrum mi (To fub finem-Augufti. Qio d ad Mithridation, *1 prius etiam fenpfi.parum rtfert Damocratis vel Andromachi^f fenptionem aliquis fequacur , Ab omnibus differt compoto .quam Plinius feribit rebus t-i 111 .conftare,amp; inter pondéra,g«' na etiam pom.lpfc fexagelîmas denarij vocat. Pro doronico qu* fubftitmftis,placent,De Camphora,!« ». Sulphur à te minumcoquot; .fiderabo maiorc ocio.interim gratia? ago. Circa Sagapenum Ä Panaces aîêlepium mentor cris ntei.fi vixerimus. Ex iilis, quo! fecundoiam fcribis numifmara apud nos habere, ne vnusqui' demapudnoseftinecvbi rerrarum hnt, fcio ;vt prius etiamfen' pfi. Q;.iod ad citcra.fatisfaftum fere tibi puco vltimis litcris mt' is.fi mo do ad tcpcruenerunt.D.Eifchcrum cupio etiam Campi'’ .ratfur, ft ipfecompofuit, portiunculam minimam ad medart' . quod n/ecent, cogitabo, vt vicifsim rar um aliquid ad cum mi'' tam Scnpfidfem adipfummetjlî vacafTct Ifterus fell: iter cura'quot;' vino in quo lïomoma terexnmflum reli^tumqdeeR: in id vinquot;'quot; impodtis prius carbonibusquernis ,tr«is..amp; limatura chalyl’i®' qua de re pleniusd P.Gairero,.coguQfcer.cpotcris. Vcnio ad po' ßremas tuas.quibus cumCanna: indicie maximam amp;nbsp;elegannm mam pitfluram mifnti : pro qua tibi 3^ Sighardo nohrogran'’ immortales ago : amp;petoyt proximefumptumin piduramh' dlumindiccs.fatiscft mihi beneuolencia veftra; fumprum egon' ramxquumeit. itaquevolo 3^ impcro,.vt proximo deeofenW' Ego tibi imperanti vicifsim, vbicunque aequum fuerit, patchy ludicium meum fcrlberc non poflum ex fola pidlura, fruftumS fernen fî vidercm, aliquid forte iudicarem. quod fî-fieri po teil ?* fruftum vnum cum femine mittas.gratifsimumfcceris. Coi*' mendame D. loan. Steeklijn,,vthacin remilu gratificetur'* fj qur alia femina rara habet: quamuis .velinommarariorumco' griofcere mihi fat fucrit, vt poftea petam pauafsimafort# aliqquot;’ quibuscano. Sie crit occafio amplior, vtetiaminnoftroop''’ nomen cius legatur ; amp;nbsp;rara quidam vicifsim d meaccipierd*'’ diolum Indicumtamdiu in horto habeo, ijfdemferè quibus Caquot;'

-ocr page 131-

liber SECVHDVJ. fj tulunt Si vixero in alium annum, caulcm cum floribus amputas timfufpendam. fie cnim hlium album noftrum etiam fernen pro-» ‘'■■t,amp;croceiimmontanum, vthac æftare expertus fuift. Cafsia: pigrx, id eft.prxftannfiimx mentionem fieri apud Diofcoridem •’madtefcripfi. DeAfpalatbi corticis radice, nonpoifumnunc •nquirere fi quid occurret alias, feribam.înliedycbroispaftillis, pro amomocaryophyllo ï te ponere non improbo. Autuinnus az pudnosprimom cal. amp;nbsp;ficcus fuif, fed fubitó infrigidum amp;nbsp;humix mutants eft. Cœli quidc confti tutio lue valdé inconftans cft. Ptftilenriaineodcmfercconfiftit: amp;parum augetur Dei gracia, •rniifimus Bibhandrum fenem doftifsimum : amp;nbsp;SamuclcmPclx “ranum,Conradi filium. Decumbit adhuc Bullingerus ; fed bene 'Ptrodeco.Heriliteras accept ab amico, medico diligcntifsimo, Argentina, inter remedia fudorifica contra peftem nihil fc felix “Wadhuc comperiffe Antidoto Saxonica, cuius 5. j .datur cum az S’wtheriacah, vel aceto, alloue liquore conueniente. Idem 3f quot;’filienfisadmefcripfitmedicus. Vter^amcaccepit. Tufinon quot;’l’es, à D.Gafleronoftrofacilc habebis.Ego bis diebus cum ven rnculoamp;ftomaclio doleremexfrigidis flatibus, vtputo:antidoti .’quot;'“Bi.fumpficum vino amp;nbsp;aceto, tertiaferè hora à meridie : SC ™Laconito(quod domihabeo) fudaui ad duos trientes horx. inz

me recepi Sf fudauiadhorasduas. Sicmalumoz quot;'’^'i gratia,velutiabftcrfi: 8i ab co tepore optime' habco, inz ^.jj 'quot;quot;'^'«nautem exhoc remcdio, vtcunq; efficaci, nullum fenfi, abuFH****®*“^ «Zitate modlet accenfum.fed is ardor ftatim ne ( ’f ■ '^voluiiamp;fïcompoiïtionemillamhabetis,vtpcz ClV n *''’^’’’’' autliorefuadeo.non poenitebitfpero. Vale : êC • ’-B, Achilli P .ex me falutem D .fcripfi nuper ad cum, amp;nbsp;mift roncsantmalimn(aquatilibus excepns) amp;librumlllyriciindoz ■o ad VmUcrum. T igmi,Oólob.die quinto. Anno ij 64.

lt;^0NRADVS GESNERVS ADOLPHO Occam,^.F. medico.

Literas tuas,quas cum canna:Indicaffcminibus mififti, accepi: 5f,nift fallor,adomnia rcfpondi,ita vt folco,hoc eft,præproz pert ô( incondite: partim enim hæc tempora, quo tota ciuitas Si onwis vicinia in luftu funerum cft, SC vnditp meditatio mortis fc nobis offert,partim lucubrationes mex, fatales opinor,laborioz nfsiraz,ne quid aliud cum feria cogitatione, agere aut commenz 0

-ocr page 132-

«PUT, GO N R ADI GESNER!

taripofsimjimfcdiunt : Sf alioqui adphilologiammagisq®” philofophiam fumfaftus, amp;multaï mul tor urn fubtilitates no’ aflequor. DcHcrbariomeo.nemiluquidemcerti aüquidd’f^ nirc aut poUiteri poiTum, nedum alten, quando id abfohitum'^ fpercm. Propofnienim Omnino adhucmulraniiïii legenda,vn“* cKcerpam, vt opus, quantum per me prtvilari potenqquàmp^' nifsimum exhibeam. His diebus Hippiatrica legi Grxca, amp;f*' cerpfi;nuncLacina Vegetq lego, amp;c. Pliniusvnnsmultirtndiuï mc occupabit ; e' quó nonfimplici ter exeerpam; fed etiamco»*' tam caftigationes óf annotatiönes Hermolai,:iiia-q;:qiiod£ti3'’' in Diofcorede feci. Canna? Indi car cauhs turn fuis floribus fi rd*' tftus fufpenderctur, fruftum force'proferrec : quod etiam alba® croccaliliafaciunc.vcproximaaeftaccfumcxpercus. Crocea^*''l tis in montibus noftrisfrudfum faciunc? in horns dos abfquef^' ftu cadit, 4? rl^ iii\fßi:9i»siifi nfimet. nacura cnim humid« Si gues funt plane« liliorum' amp;nbsp;maior adhuc cxhortis Inimiditas’ fcdit.CauIe referto.ficcacur pars fuprema-, qux frudui deftin’% lt;ft.debec aucem caulis propc' radicem refeindi : vc exreliquoc*quot;' corpore alimencum frmflui fuppecac. namfiue rmllum alim*quot;' turn detur, due nimium amp;nbsp;nimis humidum, frmStus non p^f^ tut. Vtinam verd nonrsxtfiisiu0i/lt;ifgt;reSxaf^i/unntjifnawiiu(‘Im“^ Tjwportem habere. Vcrno tempore nihil obefTec circa r^^’^J'* terræ cancum remouerc, vc aliquafalcem eins pars vccunqi»® iineari poflet ; vcapparerecinopere meo qualisnam effet ta®’' bulbofa, gcniculaca,aiic alia facie. Omnino plantam effe**''’^ cem conijcio, amp;L auulfas etiam r-adices facile' plantari polfe,^^ ex co quod fcripfifti, caulem iiouiim crupiffe iuxta veterdquot;' Gladiolus etiam Indiens fimiliterfe propagar. TaksauteW^ dices nOnfacilelxduntur, amp;nbsp;fmepcriculo etiam tot« extra!quot;quot;' ttir. Alias ad te fcriplî, non fonchum fy lueftrem, vt tu nonigt;quot;^ fed laftucam fylueftrem, apud plcrofque omnes pharmacopo*'' antehac in vfufuifle, cndiiii« loco. De Tryphera nihil amp)quot;; dicam. varietatemledlioniSjSfc.nOCaretupotens : Sf arbitrquot;quot;” leftoribus relinquerc. Solani fuccumnon dixerim adimendquot;quot;'’. fedChaperi) de co fcripca flmpliciter indicate vobis volui. Cquot; poßtiofiestuas depcfte,fatisfa(Qum tftmihi. EasfiTypogt^F^ nOftri acccptarint,cxcudi curabo: quamuis folus fcréProfd'®* rus hie imprimit.patruelis metis cefTat.Libentius quidernTypquot; graphum quemuis recepturam ft io, fi nome mum addi parère*, nam auonyniOÿlibéHos non facile admittunt,cew minus ven® -

-ocr page 133-

ks.Sftioncongrucrc mihrvidetur D. Stenglij nomenponi, tuum Oiiiittens. Qiiodfi permiteas tuum ctiamnomen exprimi.vtfua^ deo: addam tore« etiam D. Baulum mei eptftolam ad D. Io. Funx tkiumHoftmtn de ratione peftis curandx,qu3 nuper Lugduni fex cutuseftreamautem iam re vidiffe puto : amp;nbsp;tuam fuper ea fentenx tiamexpeto. Montani viri loge dodlifsimi fcripta,v tinam legere mihi vacaret: quibus etiam multd magis fauerem, nifi animae imx mortalicatem ab co non fol dm in dubium vocata, v t à Gn(eno,fed prorfus negatam, multi mihi affirmafTent : ita vt diuinam eins mx do'emate nominarivd hoc nomine, deceftabilemihi videatur. Circa peftis curandæ rationem ncgligentiorem me facit etiam noftrorum hominum negligentia, nemo cnim maturtf condlium S^’rit, nemo obtempérât. Pro libro Paracelfi fanatici hominis, giatiasago. Thcriacamillamciusdemumia, Bafilex Acronius gt;’gt;t(liciij parauerat ; fed nee alijs, vr audio, nee ipfïmet illa prox fidt.Infalfure qmdem, auro, alijsqj rité paratis, nondubito vim niagnamineffc: fed turn alia Paracelfi vitia, turn in religionc imx pittaï.quafiliumDei ncgat, amp;c. turnalicjrummedtcorumetiam pnneipam in arte noftra condemnatio, amp;nbsp;methodi elcganrixx queomnis in eoinfcitia,mihi dtfplicent. Phacdronem eins feftax f^ofemvobifcumene audio : Sé quidefficiat miror. Cuperem ex *'aniiUiu3 libellos habet c, prêter ilium de pefte, Sé chirurgiam ‘’'‘nortm, quos iamhabeo. Vetitos eifc audio ; fed tüforte* per smicos habere poteris. In theriaca, fi quaktatibus adferibamuï quod iüuatinfeijre peftilentialijtamfetuida Sé ardente, mirax ns : ego non miror qui tantam opij vim inqci norim : »«v w m* » iwi?«Èta«4,®. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«n»n^5.«i. Calidam ais eifein quarto

gradu. Nego. nam neque ratio hoe oltendit, cum multa infint vel frigida, vei param calida,in feeun do aut tertio pleraque: in quarx W.nefcioanvllum : nequeexperientia. nam ficuti imponas.ibaf wdïjinw^H, tantum abeft, vt vrat Sé viccret. Certe duin noua eft, wamfefta ineius effeélurcfrigeransfiftensqucopii visecmiruf : Ciliare magis, quam vêtus, venenis ac peftilcntix adaerfatur. Partibiis igitur conftat contra rijs, fngidifsimis Sé calidifsimis mixtis, qux duo m omm hetja antidoto, qux Sé aié/n©' Sé »J^üx |{«t®' enedebeat, requirnntur. quare non probo antidotum diax teifaron, aut quafuis aliorum, in quibus hoe obferuatum non eft. Admitto quidem eas ceubonas per fe Sé fuo loco antidotos : in theriacx verd locum eas fubftitui, non admitto. dn theriaca fimplieiutn earn conftituciuium medicamentorum (ingulorum

-ocr page 134-

EP 15 T. CONRADI GESNER!

qualitates ac vires nobis cognitæ cxploratæcp funt omnium» tepta forcé viperinacarne: quam tarnen idcirco pro qualitativ ; fuis agerc non eft negandum, quod ex nobis fere incognita W ' Mthi viperx crafts perquam calida Sificca videtur,namamp;35 ijracundumcp animal eft, Si alimentis vefcitiir calidifsimis f'^^*'* mislt;p,vt cantharis, amp;nbsp;huiufmodi infeftis : amp;nbsp;prx fkeitateIcbtf' dem ponic: amp;nbsp;inqsquosmomordit,calida ficcatp fymptomat3‘\ weniunt: 8iincibofumptx earum carnes, aucremedio,corp®j cutim^ fumentis exiccant. Vt tarnen concedam veluti« ’’V'“'”' viperarum carncmformgetiamoccultiorisrationealiquidin^ bisefficere:an idcirco non licebitfubftituercincnis locum aliV* quod idipfum agar,fine formx,ftue materiç et quali tatum fus*''quot;'' ^ clementarjumratione Moddcnimidefficiaturquodvolunquot;'®’; quaciinque tandem ratione id fiat, non admodum refert. Vipt^^ ; fortc,fiformx ratione agunt, trahuntad fe venenumfimilitudii'’i quadam fubftantix, fkut Magnes ferrum. nt »ar iftu'^f ùv‘'’| Homerum. Sulfur autem vi fui caloris,etft non fimplicircr, fc^^^ tali materia.Qiiamuis enim calidi eft aitrahere,fiue fimile,fiigt;^* uerfum,aut etiam contrarium aliquid: non quiduis tarnen à iligt;'’ï uis calido nabitur. Sucemumtraliitpaleas,aliaq; minunila,ft^ etiam fcobem : at non niffprxtritum Si calefaélum, ita vtafflb'^ gere i^i'niaiu^mf'^din videatur intereaquxformx ratione, SC q“*। calorefimpliciter trahunt; Qiiibus ft theriacam quooj velis^i. numer3re,yt viperinxearnis relpeétiv, vim; qua trahitur amp;viigt; | citur venenum, formxfiibftantiali adfenbas : extera autem ei®'J demantidotiftmplicia; qualitatibus fuis manifcftis agant.ncH» contendero recum.Atfiincompofttismedicamentis, vnamexo' mnibus vim (wiup^a^h?«^ ^it'iKixsufèttieriemer^eretü' cas,amp;«jgt;ai»ia liane igtntiifi, eSie,ii^^Jiamp;gt;isïièsïgf\Kige,K'i'J'm@'iiif»f^^^ ' UI gvfi^'^^'ittgigiiii, (r‘'ia/p ta iieiÓ7iint,yKS^ if-^eyvisri noiSf/, Vide quàmlflt' pté bis de rebus, inquarum cognitionenon fiimexercitatuS,ii'' fputo. fed tuaciilpavquiinhunc campumme prouocafti. Scnii®j hxc fupra ingenq metcaptumeiTe •. Sidoétioribus hxc re!inqult;’'| Q|iod tarnen tl' rS nxfivu lx ri mjiajfiiua n^) twr^'iJii'nt diccre bis li* rebus potui » dixibreuiter. Peftem , de quo dubitas, commuiii aliquid habere cumvenenis deleterqs amp;nbsp;lyftodeiflis , ego mini'' me' dubito : maxime' vero cum rabidi canis morfii di fymprows' ra qiixdam , Si curandi ratienem congnierc video. Porto in eo quod tantoperc mihi aduerfaris , fulfur pro trodiiftib «lilt Mriis fubftituenti in tberiaca,non fatis mentem meam afic^ii'.

-ocr page 135-

tujvideris.Tecuinenimego fentiOjdeberctlieriacamex vevavi« perarum carne,alqsq! quoad eius fieri poteft, vt funt prçferipta.i» «viftw» componi. Si vero côtingat vipcras veras,aut ex cis tro* d'ifcosnobis dee(le;vel f ertè fufpclt;flos efie,an ex vipera, eacp fuo tempore amp;nbsp;loco capta amp;occifa, autalioferpcntefaftifint : autfi «vipera fine dubio fucnnt,an tarnen rite confeóli.Vidicnimcgo ex vipera quidem faftos, fed ita, vt canis qui vnum atqj al terum iniiirepingui,curantibus nobis experiundi caufa,deuorarat,pau4 tópoftmoreretur.Suntquiniulquot;iomninoferpcntem,fedaliaqu£« dam adliibeant,Hermolao Barbaro tefte.Qiiæro igirur pro carne viperarum,fiopus fit,^ exercitationis ingenq gratia, ad antido* tumtheriacam. Si fales thenacos, quid nam tibiinièj^nAtfi videaz tatpotius quamfulfur lt;nbsp;Rationes pro fulfureego multas afferre poiïem ; fed quas tute fatis intelligis : quamobrem adexperienz tiamprouoco, Vnus ex duobus pharmacopolis nofttis nuperrix Dgt;t ex libri veftri medicamentarq præfcripto,thcriacam commué nemparauit: cui meo confilio prxter alia quædam,pliilonii por* tionem,8( fulfur ca proportione fere qua trochifci c viperis tbc* dîcæ Andromachi adduntur, adiccit, pro pauperibus Si pecorc inprimis. Eius pcriculum enm à nobis faftum fucrit, certius ali* quid forte feribam.Dc nomine contendendum non eft: poterit ta* men etiam line viperis w «i^v iiffä^ parata antidotus,®»!”»«* voran'; ^li^t/fjifinaiàif suflufi tfiy/uajuJ^ui/ttfn//-. ficuti tberiaca remédia di* uerfa a Nicandro vocantur, wtvwxäf if »/vx«™^ lufltf aiugt;\rira ;’«»i4 Zia i«fiiwpgt;i;^ „J, f,fif^ix^,f ßti,(ixf. Alexipharmaca verd qua: ve* nenis alijs refiftunt. Andromachi autem anndorus xxr i/o;»je nua lut fwuMAwr« vt Vergilius poëta.Pro Balfamo, nucis mofebatx vel potius è macioleum mihi etiam placeret poriiis, quam caryo* pliyllorum, ob caufäs â te feriptas. Manardi Zl ôi/iérufi antido* ftis,ciimfri^idumnibilliabear, fedomnia calida:nimiscalêre, Si minime «Mi;ÿ«ï® rnibi videtur. Cordi Si Gui Jouis anndotos iam non licetinquirerc. De chalcitidc feripfi quodfenfi •. in theriacam communemnoftram, vitriolum album prxparatum, ira vt docet ïuiborAppcndicisPandcifbaruni Si contrapeftem amp;nbsp;quartanam wmmendat,iniecimus;nec mali faporis eft.Qiiod fimplicium ca*

«logumSf precia fingulonimMedicamcntariovcftroad* dere ftatiiifti,valdc laudO: Si cupio vt matures. Yale.

Tiguri.Deccmb.die lî. Anno 15 64..

-ocr page 136-

EPIÎT. CONRADI GESNER!

IKOPPAÛOS rE2NHPO2 O ^lAlATPO^i h/ifift: OKHiHH latf^yi/amv/»» ta^ét n wf nKiuit tufS^ viS Ksk t«gt;«r4i ifut H^iHtatilusitTa y^f' Avtinfréf/ aari rgt;s Slhßss nmaif/ «teftafniTfÿjaly’afr 1^ nuf!* 'mai nifV.

XPÓvQ' rJ^/^^vavTTK Tthâ^vtppvnKiViOTi to e^^ii* }(^ aa 'ii^c Mi ^dui/^m ctTnÄstßov, 2pyeémri 0^' iiav. Keu TOTê p^ tJot :îâ.h0«ç à^oAiàv pisauT^ y^^^^ 'rgt;i iuTt7nn^£iV mt ^K ti/'tujitiu.luj: à^fC litP' t-nÄpuiii'^ •B^a^Vf'Tiiv r an^ipipictTav ar^futv ovmç f(^ y^opamp;l^^' çiiv •miii'iÀrç luiTT^ay ay^imf^@','pifii Jli •roXKm'®€^(^| t7y\.tivii^eiv aTreiQ/itv mujetJièç. liieugt;ietlt;_ p^j jS iTt oÄiyifv KS^TCt^^syd/iiv Ti gt;(iif di i7rcSv,uip(j»^i'nii(gi; m^ Ji TopU^^, “^^^•■^^I^^i^ 'nvÀç iiciii!t(,iy riuj quot;^JiJ'ix.m.a.Aci)v'^amp;f^'] ^JotAjAs/ttä^ , ^laKov^ « A « lt;«^ 57A«0OTv iTten, ^/ç« n^ M.içp{fffov cv ncT^Tü) ^‘iicp » i^lwigj 'za-^f; lt;piAgt;lt;ç iTn^aZ-t^ ^ vuS ToüjTK. y^atpav, J})x^p^jn ^k ôi'J''‘o7m'Ç, c^ ^ïc« ^* f^ZQppi TÜç Tm^l/Qr' '^i/y^it^amp;tv Ti V^ CD^lKl^dV. fii^ül^^ «iwç'^70 nhpitnïov ^yiilt;mpiluj,âçi ap^ ^ tfiAa mi •^iquot;!0^' OMOi vliSfiopiDi ei^tv ^'^^ovl Treev iJbvTiç, agxV»^ ^% ç-u^ppjth yetoji^i^oj : ap^ e/[i x.apit yvptvd^to^7mc,i(ffJ'^ 7raiJit(^ pufiu vioimc^Ti 'd^'mJiüp^'^ d'ja.gt;cÿiy.éïv dpiax^')*' 7fu^, iiJ^ cfiiyi^vu To TU Ttiç ‘Wfainç riÄizicci ’m^JïCpiif’'lt;* ava,7nfji,7m(^eiv iS^ÂeimvTi Trort ijt agnfd'euônça, Klt;fî o^’ éTovrt { «ç iTT^ eiTTSiv) ctia^UTnS^a^. Ba^sif^lvu p^' o^ J'tibcttamp;Oj Kfipi-'lzCeiv T Âo^vpppiVygt;(^ i(iigt;y^ü)7n^eiv i(^d'^'^^^ ipi^etv îÎtuç , âç gt;(p^ m evrii yaepiçdT^ è^çaÂ^ mv't^'^^^ ^'iylt;lvtTcivôtUTa opj^u if^ctf yÂux.û'niTa ÎTnd'ei^e/K àgt;^ «lt;^*1 J^twapuç ^ppfii T^^ç Titnt êJ^t^oX» ùJ^piia. cÙtS^cuJI^'^^ evyp‘ 'vptlw TÜç Tt ßo^t-yun^Q', ^y dTreiQ/ftAcli^ W^ Ç/cif T»ç\'i^iü)ç wüç. eîç^ -w.my^‘'’^lt;^^-^ ^ Jd.nisgt;i9v ^pfi tri '^ttmpf^av ^pp6o:!y inaiiT^ f^d^^v, ÿn m/ipt TÜii®^ fi»ç Touj-mç oîa.ff(hi7nTicuTtamp;îyivit}^ Tcmvyçagt;up.c‘Tlt;^

-ocr page 137-

^/M'^)(^^Äim^Q'^ }(^ Tauia f.amp;lj otovei TnifÇfii/Xidiâi»^ tèmudiv J\^t g^ 7jyalt; d/^aç iQjçDÀaç aa, ^^ xlt;^j pt^^aï-9i7i:n J[tgt;(^ è?5\acA d/^ yAurf^ •)t^ça,(Ji/^cii ‘^t-'toptcu, ^^jtmcuç^ èv ^tJ'èv TÜç- l^x.tvj^vii K^. atpaÂiç^ç 'fx^y^nawpist ngLTUçdtricôç mv-iTi^tiçpi^opnQw f^im 7^cî-W? 54 At/7r«ç ügt; (p/Ax K^lt;pa,Â^. idj^cûptluj ^ dv «jà)^ Tmvm T^f^tnmv niovß'iov,y)i dvtv mv^iè yi^fnag ifxSijy Travray ^Ç'iiagt;ç aÂî)^âçàJïÂlt;^3 S^ßtavou. »si^^^piuëéiritf cf\^t^ ^(ih^: )(^lt;^ûfftv fj^ ‘îafâTuv^ ou dvayxoùov Tidtnv k/mv/a^-'^^f^arfi^Tidfi: pSov cl}) J^dpceivov zv viQTdîiivto npt-^o^f(^, « Ttfç TToÂÙ-w^fßißtiKoai vtiv «À/x^oj/, J^vn^pvlt;/],«* ”gt;»'«010 'é^vomv i^yt^ß^^iyvßiov^ tt^ td\ t iç-tj^ztoth-'”''-’)? p/Apoop,'04 {iyt/i/,óvct,lt;^'^vomp(iv 'mgt;^xtç/4s^)ip.ôri~ amp;n!gt;i ßiov öpäf^v. ^mv Jlï, ou « x^ 'zs^ripa mi t^^tr dv^ ^amp;7róvn ov^ßetin^lyd)p^T ê '^Äu yt à.xa?\ÿu^cm o mXioç »J^'la^ Tw^^:3,}^ CM véóï ^jJov à^iaç, i%vôç n twv e^/r xj ’(^;tf»Ti)tûç ««,M cl})/^y'içij 0 aipmoidm ii^^ptuQia,/ij^i «ç toto Tragj^ ^ Q^'y ^maj^éiTobi, gt;cÿ^Q' «v o?dd. n ^ 3uppu ßt~ j'^ ■^yjjj^ Tp/ç 'inTroióómv Sujfj^, -wTç dcartp èto^i

’^^Tiiv rê ;\^i^3 npiMV fitcnreicu/iiyt-dytiQ^yiyin'rcu:^ ofiç'^ ^^ç ji^i^aÄÜQ BwrrSvydviu 'Till; 7ra'^/xx?Ö tïw-•ad uva/j,ii ßH^^o^diQ Ti'^gvcw tiurd''dnTJ-iTÏf^LajjTii5 ^Tmpii^^g, ^ (^ dG^ptria cw^etVi'Tcu jn^i ^ ßtßcuSTcu^ tyradn 7Tidjf/ÿ.Tt peS^ov datipisni tec dÂnQSç ^oJ'iJdx.-'^**€ ^^OTrat^cii; (^ava.TTiireicrpt.eUi}^ 071 ^KapTapiovovi •^UTravr] Ötia pf^n ^im^Titj o avQ^TrQ'.'reujm 3 Tiztv-TO C(orelt; ^ü!Ót(’'lt;Pe5tgt;J^Ta{, ou 'rluj outIuj i^ Xpi^vv liCirt-ß^iwapi^aipiipmiijbttQct'ri^'^Ji^opviöa. d^ipiçppSfi «/[è ijl^iu c^ iJivl '^avoiyxcuav 'SiC^Ç aiaivïav ^td^v KjupaÄouavt c^ï xj iÄvU f^i pviT s 7nÄy itoivov ^jMv Tovpióvov ovmç lt;0 pçü(ffQjidnzi^v ßiov dva^vQéiin 7mç^ quot;^^^i^^i ô^ duT^Ti ^diMTDii^ »TT iwniytvinn^Tii; dpesia ^,Sj.i;'Ti 3^ cP^a«

-ocr page 138-

EPIST« CONRADI GESNER!

'Ö 71/4» Tmm eiç euSvat aiävav ài^eiXiTcu. AM« ^ ^ tav lt;1^ 'rurs ‘Sgt;^9ai7réiv tn ^^Hvai/i^t « Jbzéi. i^rei »'n ^ »«aevéç ^^ èrt moeien/ f^eiq, âç cm '^dOtnßdv ffH^^n^i^' f/jimv petif'iaç if^mvoä : biç e^^ àfivy^vetiv a oirAvii^ ûç tiS'otâfj©' ouj-niç f/.(t\içu,Trivlt;i(js'i^€icivmvT^v/ui'yi^^ '^^^v )(^ r^ïicitr yTàxaa/iJU/f^Ttwjn^^^^TmvTa^ fUKpS ’mmpiivlujfdyzy.ai-nit/i^ àca}-ei^ôfj^amp;, d^a n £^‘ .SA5^'gt;^7rip ffS^ffgiia.^iÂc^.àhtiQriç ^ ovraç !pi?^mlt;^ict,fgt;^( lt;pia f^^^OV âç ^(g^T dv^Q^TTOV, « TO TêÀ©' VoSim ^ ivnl^ a^^otç TO T H(çfçwv,gt;(^ TO gt;(^Q' Jn/ui^çy^^tçzf, TOv 0dvcnt^^\ Qügt;,iiTaç dn j(gi^ ^avraç 7nÂv lt;wpô'nçpv '^tfçç-'îi^^aTidji^^ ^fiiSfÇt THF S^VOtltV aUUiÇfâç quot;i^TO tS aW/j(^Tamp; ldi» I(^fgt;l^’ vau^a Kocrpis^pi^ovrezç: t«ç (pôaêûjç,« tHç ù'^tp •Sfçpvoiaç^^OfjlTreiyiîimÇiiiCfjamp;fjàç to gt;(^ ctearaffiai^' ^^ , d^Tlojp^lfgLp'iai/ ^ ÏV^ÎOV rHnSv TTIÇIV TO )(^ i^'^l^, îf gt;(^ vûitraq TO i(^ ri/i^T^ TmvTzt,!^ r xHçuv àTmvmh ^!^. Ji f(^ TtanopifTov »ç^viov ç^vd^vim J^nhéinfsiiff ivi^’^^ la 'm t7rv^ia, ouj^^iJid^iHvji^i î'^'ïiÂSiv, EwJ^ eupiav ^um jü^ à S’goTtêAjj Tiapiw vo)iôquot;alt;,

^Îm cT’ o y eÄTT/^ViTO ‘^i^v bçiçi^ei, Te/lt;^p(sigt;(gip ô ‘^'ndîamp;: 'sgt;^aTamp; cfCt y iTm/Ât^Oftpi^^» ' Ov^ dviv7nçîîç iÂ7ridamp;‘ ^^/i^xop^ n^eiova J'’ twaiav d'ei\cuÓTtpamp;' TreÄ« ev3sv,

Alei d^ç-Q' iùvt’iATrid'Q' old dmv.

EAttiq «P’ « j’ d'^tQii ynQp^ólt;^amp;' ^' yAvx.éiXt Keu i^vydd'04 ßama 7m^'id[Qr' IAttiç tnÇt

Kdv ^vetT» «P’ dx.(/.'^ x,ç^J[iluj piovti IAttIq dyd^^ AvJ)i(iv liOcnßtay »Q^evotpot^y da®'^

N«:tov0«çt’j dAv’?róv’n,i(gi.gt;iav ‘d^AndwdmtvruVt nylt;i(j^L(jtf®‘ dyi»7mv'n'r impdló/uë^/jov, , Qappâpâp (piA' AJl^^a/mt » ttoAv d''dpi/Mvddi^^^^ ^^^‘^V 7nlt;^yvoii;iA7rid'amp; içoj U7mp, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

-ocr page 139-

LIBER SECVNDVλ ^7 Kf^ç^ti/(pz »Jil «x«» K^' TO A5/7ra ç^êTnçaA^jifûiv tto--

^ J^lt;n-nTç TtÂ^euotç yçâp.jiigiai.'liiv ßripv2^0v mv à^ '^’^yflt;ia,TmÂiuciv yn(^ gt;(SL^i^v at^ç^yiekt, mAiv^ch W aifmt^ofy uo’/z^vQ' aituUtfe/t: gt;(^ roiç Jli^OthuetTi^f rm-Ç/^TÜi; f^pi yt^apiixtvoiç /u«Q' ‘nÀv^ç » /bci^iaç iveiv^v^ ^^ Ji^tiKvmbftv J/gt TO ^5gt;amp;'«i» mi fS âcQ-/^©' m-

o^p J^' TO STO^Äö» TO ;^^ mviviav ù/ tozç tpoff^Ko-’^^^oiç'^ytvuu^ai at cy T^ ^oxé^« Tn-noi^viu at ’'•^’^iVdQii^' ahoyaQ.taij ySv rùvnvdtv gt;(^'^ av,eiç i(^ fit ^J’Klf^éiÇttt^ Tew^ iv^ßt'^pQ' ; gt;{c^ Toasra^^ov^ ”^^elt;^«v n!7m0ei as »ivJ\jtamp;, c^ to tov TnmvQo^ if 00* ^’^«»i aXjKntUTOgpv Tii Q^vpisJiv ^. ifJi$i J[i dvdyiMi ttîSç *’'gt;»Plt; To'amp;mytuiiQ^ 7rogt;^âv3 'SfÇ^Ç to dne/ßigtogv S^yvu-’'®quot;^ üç/mv êS^pîçaj lt;t^ avolvcv T0?ç tfufixatç vzsopu^jt^^ ^waj^aipap àd^û^. d^'o^aç }(^ àu-nçeiç to' jud^^ov *''gt;^ßnmfi.iuJl if^^vävjut^t iSJi xivJ}jva)viÂQàv,Td pS J\i~ ^quot;wexwtb) ^lt;pap(jidfUâv,'^o?^dxiç S^^v^dvei ^ c^etm-'^^ *i(^ç, ufi!^ J\’ ^^ oJj .jg yiCtt^zii ßovov dviv iS ng^^Tri-''^''‘^lov'f^^fficrô/LSfJOv.pive/ùtv ^ ®ep tSJï ytuadfu-

’«XinngJ^aç 'ts^Qt^avui iviav, ai^vtdieugt; SA i^ 3uii^ ^KSf^^ «lt;A voç «'n ilt;pdçy.aa3^d]^ xitJbvov â\a *^^^y^ ^*^)», T^lui TÜç }(g^^. çô^ÿiipdpir^it 7npdaidç d^r înavî%vç^Ç3 0çtç^ve/lïdlt;paiii^ofjSiJifiç ^ ,^^^ ?C^^ M-^ff^ ^ yi^^ovç. H ^i/üuzii i^Tdçaotç i-n î-®Rw»»püv^fM^iat,3 ^eiK^i;:i^ ^ifAKifÇfiç ^ptinpamp;tZti'iy--/ ûÇnZj^ raa.Kr}ipamp;^dvJptç iaalßé^ç »(s^ \()yi0i,Tdç iau^ 'flt;^fyuÂJiui(^ç mv^Soi. ’ni^xî^iov^TrÔQnçov Tiagjt aa/ngl ^«f^puro», tatubetao,: i(£^ Jhxéingt.KÔvTH(^ iJûîi(sttâç.

Z^^fv/M «/[i zvio-n ‘w^ç T^v ^naiv fJUKÇÿvn oivü i^ J^^ ypfutlw ^uxiSy^^i üJ^Q' QmÜç ^d[au6ùç Aspp/zsvHÇ, ^TtrltuîiÂDuiuit(^ tIw açgiVT ^tauiS.n^A^T^éi ^/M-quot;^fu wnç fh^KaSi (Iç 718 'm np«tTi^ «x opQàç owuUmu

-ocr page 140-

EP ITT*- CONRADI GESNER !

^^8at» ^)(ç^ mi TWV xpienv * O7J^ ii'a^iaA’ yyiduLw ^pa^, ^p ipiSyt^ctpi/u^vat « àuToç cJ^nyetTcti. Euto; mnmv'^ 'niç7npiTSo^ufx^ÂtTrgt;ç tipwnpis yçsttpeiçiompiy afpinv^ npcTv sffxdici^zx^ t^/na rovinÄtavov^fTÖ-m ^ i^ ^^‘7 Trap!^ erw’ndv/xtveäv tpapji^xan) ßt^Apy oiayivcéax^sTcUtX^ 'tw p?^ el))a.yppu pi^av Jiy^iTou, 'n cH ^/u^n^v 'n uci^ci, êi(^’i^' Äfßo^Q àpn^ÔTiçÿç M'eywTtu, äx èicfiz '^fSç v'm damp;tKi ’^9 mp uf^Tv. tiTmrfivci) Ji ^xopâ-aç mutTs^rivai, i^ e/n'if^ ffiüTS^P^voç TO i(e^ xbivS i^^ißopa a^óv T/va. '^wJ^i^ piov ('^ivi(pifbA^i^ivç ^uav -mTiji^riTnçuÂxeyàjuit/l^^ juu^Qcu, n Tov yyxffiov icaç oAit^ovi ça.3-uu « Éo/««. ab cf^*quot; ^inaeiQ êx avri »egidaprixS, (t(gtf -m 7mp:npi7v ;(gj « i^n^ ^iaç gt;(t(.3up(nç àç i7n'^€iiF0Vi7nrcu êy^tag jujtcruçehdip*' vrç,rx^iTvotvty rptav'mlt;n el)gt;a,^ix£vp^gvav:)ib9t»^, tèÄi-^vvetv 'n f(^ Tipive/v TyçyypiHÇ, t^ç 7myy’j^itç'Siamp; y^^.i^üç, ts') tS à7ropv7Tfeiv tvn(gt ;■■ /^Aigu «/[e etite/x^ 7ropo'7roi^f ,-6)Q (peKriv, Tanç-iv dyro x^vTpa di; iTni^w^^ yfiv p^ói/MvoQ. Td-gt;rtiç :ixôfoehvtaç if^i Ätysgt;^x^vnlt;; mi^ TO ^J^/Mvoç t^ßoVfi^ TW^^iivmt^piv oiJù.TàJi Q^/i^ tûç Tizt^ß O’S ÄiypjiMva tS quot;yfiKT'm Q^dcanaç ^veu tfg/nÿi ^ Jbxéî. (puireu y fy cv ü/iMTipa x^'^a. Qdnçgt. ^Çtei^^ppif^ •^£v,'gt;[lt;ibJiûvùpin Tivoç ©Àa.o'Tnaç Ù7mp^il,àpnpeûgt;i’io^'' TV axâçgJ^ ■mgà7n^ovmi;,'r'^ J^t/xv-im quot;^^v à-mÂ^'^f w.Uipi'Ttiv appa^v cm'r»vd^/^g^'^x^iv xovipcnogii; oi’«^ i^w, cM^piS micv'yy^cuçgo:1^^ 7n\y;:^óviov rtiv ^igt;gt;^. »1 ^gt;^ov v^eiav mt lt;^^f4cu ■jn^àç ^quot; ed'natg : /!sfâit'il^ ^ rov Ù10V rav via^^i y^ytvam « w ©eoc ô TravTOXga’* T^ icwrQ^c/bvd^ei'n x^ yçtejnimi fnpxacKV, Mç-t-ny^''^ iiptuv JŸ iwni710'n ^gt;^a7ihctlt;mi^ilt;amp;af. âia 3 J^tÙç'^P^^^ cm rùç (Tt ^KTOç* 'nÄtixraeov Ji JŸ g^«« n ;(gii Tniviaç'^'^ ^?^iiç mv, f^rtiv ^jiwnçgiv 'n^vxv,«p xoa-fjiâv à^ jy iw?«'*’ ^nÂâçiTÀ TnpiTiiv/lxS T^y^nç j(gi-ni tp^y^noi/ Âiyifgt;*'

-ocr page 141-

t I 'S E R S E C V N D V S. 58 ’'«TOgjj t^apn^ita'^cùKit uvoc «Jt aTrazæévTOW mt i7nçt)tÂ/x.f ^’iinS'iuç atiyvu)(çf,.iJ^Kei «Te Kà/nstl7mKcu •mii oiiPtv 7mi; ^^iiTipiov ai^puTra f^M^ßo'mvifMip'i tS c^ acaxteFbQ m-ipaAiîç Aj-Squot;», KePîM (xt^pt ravTkiiyvwff^. JbKêî j/u^^t ô A.vJïp~ •'swç iiiA) ytpav.,z» TiXeiçoiç }(c^ t/7np rnv »ÄixiavÄnpeiv i^ ’'^ç^^poveiv.:tc^ t«ç Tirç^Tro/aç t^etc^ lt;1^ av ô A-î);'^sbç/lt;^/ê^ç;j'Ÿî.Tûi’ ^ov^enov fi ßornvo^^sytKO'. ôütS n-^^Sira^fM'm 'wo'fi'^v^ç$vov,iilt;f'iv 3a.vji^,Têf^v j to tzcAu y^^oitoi/^a^) im^vov, 'mu a^je •nAeiwâ’KmTaz, «x t^ eî-’f^f. ikTit^a 3 *21^0 iviavië rS^ •ymnnSu)^ tots gt;wfâ^v mf ^^•'^Ktiy^^ü) tfùQnmju^vov/ufiù 0ê5. ‘^iS (po^^onpis vc/mt I^'^v,av'yyap5vnç 34 àmf^à 'S.iixXîjç^ç ri/Àâv,o «J ^ÿj^Pâîr ’‘^^i'ùjmJ'eiilt;)Ttç^ç,pifià,70 7rti'^ç, CMÂt^iToimi, Tàaf~ ”û£p/3hmpi^^ivm/^i avnpfi^m,^f{fiiàpi^xei,â^aç Te, *04 ^'n mx^'m’^ç ^Jï/^Zç ^rty^et, lya 'SZç «^wre^ÿ/ç tpapa K^gt;iii7ia)Pt,cuç 0*11 OQ^ßsquot;ZB^ti Tsç ffKi^^tmxyç TÇÿy^aKifÇ jS4w(/{5ç Âiygt;(jKV({ J^apivsipt^av Ti^’ii/ou owißitKivm. ^^ i^pmxç^Ti ifç^ ÙÂi^Kpetp/nsutoÇièi u a^Ao. IIpo oA/^w» quot;^P^iv VlvitTÿ^ âç tm ju^Q^v TI i(^ ip/xcuév mi 'Sf^a'’yç^a r^''^K'Hv'nitfii!çyÿXov TêTapTcuxe^t/buca^/ujtr «AA’arfet ^Jiff‘x,a. ßp dia^tASç 3 Jï Jbp.^•a: cSiv àüTiiyt 0 ^vpmç o^Ç^PÇUTiu. ^fOQjLç Qa^, Eppam.tv Ti^jpa. aTmlt^üT^Q tpi» ^''^i:p(.9Àiça ^f ai jbiómTèv am fmrfçcty togt; t A;^/AA?x o^o/^Ti Tn^ofTi^ç pM'ytÂa^uy^av a\J)33, k^ îarç^v Zo/^ya lÿjà'j.(niXu}(^y amp 0'p.ou ôçeiAéTxç iTteijui 'afç_9^Tintin-7nlt;;i^tti:i^ lipipaa/nTMapTtov sigt;^ Tmiv iTn^^tÂitarfJKvoç é-(fi Jtx.titi^'S.iyâ.pJ^y^^apfistKCTràAnv Eppwarü^AiVtJ^'^ç epoA/^m avyfvatQi. ßa^-eiac ^ «A wkto; i oDt» ej/g^.^« «to^Aott« , u/'i'rS tTmi'opamp;iîv àv^'yttaaiicvTv ^oAn p^i yjPVê.Ta 'wç$çxç^Ttùva'yçÿiJjt^Tv^ Jyi^'Wf ciTi^ ^t^t^f^^

^'^pgt;i eîçKiivva.v lt;n TrîiWyieiv J'icp(,ctÀ,ù.ia ti^f^ße^’ii ‘nrapvnt

-ocr page 142-

EPI5T. CONRADI GEGNER!

AùOAlt;gt;O2 O OKKUN KOPPAAII TES. riffiti/ff Uyiviirti^ laifu mfifiintint ,flhtansJliantTtt\t Tifl/t E}ifiir!vfgt;'\vit /iaynf m^v tt«\rfv{\*

EKo/Mimf^luj ffa rlu) tTnçoXtiv » avipT/Juam-Ttjit^/^' ■ZD^tXtpi^ésUTt T^’^ptTlTlf TSTii tS /ülwamp;' «70 /iH^ Tiif^-^avraç ûç tut ^nyxia rii r/u^Ttps3aiJ):ioQ tpi^i KyfUHquot; Z^ü, ^yrojUTUf t^^nvixaç yt^^oipipitvnff 'Zn^tfgL^eaayTüfO^ J\l-^Ü (ÎÇ TUTl 70 TTCuji^V Ùç (fllîç , l(^ J^ tIm tHç t^WI»'»i yÂMaxtiç aa-x4isiv 'zs^çÿ-npa t^nviauvTQ'y i^i rótvuviu^ e^o-pâ/jovf^i 'ZSfyy.u^ 7n7roinJiùç avyt gt;(glj m/mJ^(fn^^T^^^ 7nç ltVTi7nÇtgt;?lt;ügt;i/ To7ç H/USTl^lÇ. ù.iO ^^Titlt; OiJ^ mUlZt ôpifi^yà, ‘WpaTOv /^ TÎiç tTnçoÂtiç a-ii,lt;iCvôjaç J^ôtv quot;^ilJ^' trnç,f(^ i^cuptTu^vaiaç, ^Tiuvrof ^iJivTèçtifMJhi.'^èfT^ 74 gt;(^9' h/^Sç 7mpivJhx.tfxêiQ.t7ret^ j ;^ nç mt^iû^ii^^ TiHç oSç fviftsti J/^ T «F vôtrov CMeiigt;lui,lt;riu),àiç âv ^Tiot ^(»il^' ovy^ttK Ti fc^^ m^ra TtztnuTrç^y/tisiTti oiwtyîSç m^îX^' auVf riv madioç OTtuaat Tf^pfjipav c'i^ç/^iii^ tiÂupuriiç cuwnK^jup i»^ ai pt^m^ó^et eiç to (fitpifS)^ ür HX dç pt^xpàvnQvn^opSfJüpinyd-nlt;raûrx 'T^‘^atiigt;'^ çja impisixpÔTSÇ^vipiSia)^op^lt;ji{,j(^ gt;(gim Tà^7^ye^ap!^^' 'n ov^hj^ iTnfftpaZat, â^iç è T^ôta T^'tmrre/ tipMi Jb^f‘\ ^^otivi:,. TnTimQô’nçpûi'Tzn n^ nç aiama^ ^uHiêfH'!^ TTBÄu ipiflï^vxmp^iiç, J^Tovjuf'Ti'ixv rpiav xûexov Îgt;ii^^^ 2^nço‘.' -nv TU fipdrtçpi. àpt^prtfpiÿi^ ßa^ät^ot'^ti^ /iM dprivxv T^ n ffWiHpnt rpuSv /(ç^tïi -^v^V ’ ^ ‘’®’’ ''^ß‘^^’^'' quot;^Tihônvraç ç^Qp nç tû/n/dç alcûva iéûi‘ alavav, 0uehfgt;‘[ »7^0 mpà 6tS eurSpiai iS TreuToxpa^ç^Ç j x 'S^â^tf^^ Twi' ^ ii^^^^ dCdajyadoA^ » t'^rei^ Jï tIw Tt adavaaieUt t^ xÂxçpiopûa^i tS alâyoç, !(^ nv ait^i^viaçw -T^Srav tS^^^ ^S. Ex efi'i^^aupi^TWV lt;rSp(ptv6ava) gt;nbsp;Tavrn ^Tÿ/Pl J^ n ipttçi^mi^Sv^^i^ifQpvüiÇ nfcspi lt;iCça,6ùç, lt;^fô/r»

-ocr page 143-

LIBER PRÏMVÎ. nbsp;nbsp;nbsp;C«

gt;il^vTtwTnv Ttiv ^s^cupitnv « 'iamp;^vom imppairT^ KS^tnTKÇ ’^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ß°^^^i KS^ '^ Koa/biii TiiTii, ^ 'FÜQ Uia^ imp~

^i ’^t^f^âç rn?v 7!vAiUiivmv Jbi», faç (Mfivtiç rîiç ^jut-(?^!^^ptt^t^a^cL] Jïnaei, f(^d7np^fe^Tb'ri{TSß'is àr ^^càinaa, Jï Hip^of^ rriw 'Sf^j^an^uyluj dpi^ÓTfQpi cm ‘f' 7mvf^ÿ^^J ■îv^pç T Tmiîçÿt lèv VTrtpapavior. Keu tSto /l^ “^^‘danma lt;SfÇÿvoiai/lt;i(j'yvùgt;jb(ffvaç Troiwbjbamp;fjlw quot;MiTfeta^ ^z^^lt;^ ^^^^ ’ ^ ‘^îf^^O'iy^atç nyiav au’^upSirav, Keu tStov ^ iraç T^eio) tS ‘S^lt;ni)ioigt;'^,a^ailt;;t ‘iî^yç quot;^'^^^ioifnAa, ^ i^r dx^^v TmofiQmtpitxf ïAn^xd^TS-’^''«ïaÇf«^©' fp^optcuUJ^i 'Z»c^c ini^iTmTÜÇiTnçoÂîiç ^*gt;' yiiu^ifuxtiv'è'itvy gt;(^Tixçutnv /MTQjiaç 7mç ’iX^vt(£t) *^^gt;^Ç')aa'^AvQ‘i'yvü»(gt,iA7nbd''£^ fi/êT^TroAvaiuuQi^ quot;^WftF yj^ ói^xniamp;ttf TmvnÂâç. 70 Ji J^ xtrpta /x^^a ^Knm 'ste^ipu^x’nxov treu mi aamp x^ tx d?^a Aot-/^‘(^n'itJti^airctf efbxi^tO'iv^ y^aèam, To ^ o^vfM^i to ^f^'^^nlulf^t3iH$tvtl)gt;a‘yópiipl^cuni J'i^^tTcu.ioi di n^ ^*^’^'«307« Tï^y/nivw }(^-id. Tidvra oy^iov, cß^a'nQyi-f'^^}''gt;^^'n}^l^ ^ it^Asf-piivQluj THV cppiav, «x ta-ef) v^ ^^Ÿ^ÇOKamp;a.TàyJ'îTO i^^ißapii TO f^fAeti ^pt^av 713fx^ '^^ ’^^ tya p^iS/ucti t(^ ó A;^;?;;jvç ^ at aAAat mv-, “ffi Cf ^^^^ ^- ttcA« ÎATpdi,^7np tya t^u -jMHOiói ritveu 191 gt;^y(vJgt;i^^yfJ^^^, vyretAinpet, 'Zp^o'tkxu «Té n^ -n xpnü. ^N^ ™ ^^5)xop T«ç J^voicif om /i^ T^rn yt. vTiip oQ_| ^A^ap o-K 7«;^a|Ult;,{«rlt;i)v y^ojiv /aSp aai ó/nsiAsyS, ^^c^i lt;Sf($ç èujTa^dTroxejmv eiç a^mv t7nsoAluü dvaßt. P^^gt;ium tIw ‘;itu H dxcA^QiïjHauv , i7reiJ^t Tuy^iç ad ^0^ ^quot;€ dfnopwa, N2quot; ƒ« 'i»^a-Q»a‘agt; y^ Tsn, on 7» ■zamp;ççç ^finva rpiuujfm «c ßtivvoM tTnpi-^tv o Ayi^Aiûç ivTfia P^h 'im yt Kd,M eiJ^'üaitJbQvatTa^ iveujvJ cv ^XttJtç/a^ ^^ynma’jj, J'è dTioaa'2Sf^^flt;Tei7réiv (di c^sAwonç ar-^»i 'nJ^if^si ^AMxQivmÇf gt;(S(j f^Âiçmèv A^t^Ata tov dpt--

P 5

-ocr page 144-

EP-ïST. CONRADT GESNERT

r^ l(^ cotp'ia ^^éç^viay pain i(^ ff^'ni^} Trapt ™ç^^^ çofç mv^ Ti /(gc^ Trävrn lt;^a.7rnvTHTÓv n i^ tij v orra, ^ ù/'tv@‘ lt;^ afOpaTrav Sja tIw ^piA'ieugt; ùçTyiv cmhih TroJ'i^o/^eu n gt;(^) Tf/a.a . AvrciTTrat^iTeu efita^ Jiïfgt;tSliigt;^ TVÇ fju.nJiiiÂ.Sç ày(Qopuvôçmt,âi^aQi, J^TzH trapa pè/ ^aptf/ivet er Tci^t^ ÄtSiSv i^ pieTagt;^agt;v ßfßA.u, M^ «ru V7FCVO(»Ï Tuy^aveiç » lt;zsgt;^P£i7iï /J^t 'tor ^.tpthiispt gt;j Tuç a}^nç T^ lt;iCvoï)iUQ aptipcTv ^ptTr f^ovraç. tppui^’!l J/3tTtAei arruefia^av T^ tsç /(gtTA'i^bQ 7^ AÓ^av gt;^ ^1^ VOTÂTyÇ , ryHpiiTi^ TTZtfJÏKCt ( TO J^a/Z/y^TO I^H ^i'}“'^ iu 'n^im J^piUv a^OQ av ^f^-zs/^rtpar, To^paypt'^ 06 9 Tmriip ^i^ippôvaç ty (pi^TÎptaç, optoidiç S'ï tyitpi^i^ fjtO' o ßoÄtpiQ' P6Ti r^ Tov ^e/t^ov P^ T^eim^ quot;^^^ u/uS/jQ' »txpvptSv Jll » oAiyaper^ ^ t^ imAiAv^ ^ Kav. Ev Auy^ç»HiVif'iAiJKóv TtapaÄtixavTov7r^apiov,^^ Knaßpia ialtMamp;’ /'n(sf-li^ ^Q'ivovnç iTa dpro ivpttpiüi!»**^ ■ro/MOf a ^ ^ i.

COHKADVS GESNERVS ADOLPHO O^foni, A. F. medico, Licet tibi, fuauifsime amicorum vel mature vel tardius, p’?quot;' occupationes tuæ amp;nbsp;commoda Si incommoda ferunt,adü''' rasmeasrefpondere : vthocidemmihivicifsimMwwatcft'' concedi,pcrfuafus fum, Liceac Si MMimtic, SC àmcniKâs, Sc fi^jfim. tÿ natura ßf» :vr,}6nf©- fum : idlt;j; magis SC necefianó nunc 4* i'M. De Gryllicommentarijs inDiofcoridcm,amp;c.gaudeorcni''' bi curar eiTc. D.Gaiferum non accepifle partem antidoti SaxoH'^ à me mirtic.dolet milii. perexiguj mihi ftipereft ; iï vnitjs,idlt;li^ que mittam.Troclüfci tJieriaci fæpemihi non poifuntnonedt'“ fpc(fli,5^ eó magis, quo mams corum eft precium : ft tarnend*^ rts bonis Si peri tis habeantur,minus fuipedti crunt .■ fed qui»’ corum Afvftatfi ^. Simplicia qurexafpeciu.^f aliduefeiifuü^'' agnofcimus,minime' fulpcdla effe pofTunt ; compofita verÓ vlt;I’/ liquo modo arte mutata, fi proculpctantur, Ci magni funtpr^^* guomodo pon c.T;nt pla.'rumtnfijfpedla'J id^ magis hoc coj^ ptiffiiJ’l

-ocr page 145-

LIBER S’ E C V N D V S »

priffimo. feculo.Iino confiât multis in locis Pharrtacopolas quaf»' |/ dam compofitioncs habere, quas trochifcoriimtheriacorum loto ^ fadunt, Probo vehementer veros illos trochifcos. Si conteftam , ta cis theriacam præfcro antiballomenis omnibus .At fi non con-^ ' ftttdciUornniveritatc : autfi aliter fufpedli fint, quod forte non f liiè parad, Sic, quærovelnecefsitatis vel certè exercendi mgenq (J nbsp;nbsp;gvatia, quid pro qs ûibftitucndum purest Adhoc nondum refponz j nbsp;nbsp;difti;fedfimpliciter inftas,trochifcos illos minimè fufpeftos effe. ' Ctrtè longe alq è Gallia ad nos mittuntur,alq exltalia,qui 8i pre ^ qoamp;fiibftantiamultum variant. Cur igitur vetasnosfufpicari 1 quod «i»^i« fiaftfo/i oftendit. Scio viperas veras nofci ; amp;nbsp;noul f ‘gofiquis alius,itavt inter innumeras aliasferpentiumfpecies ll fitdlimt difcernerem.confeftos vero ex eis trochifcos, tam non 3 lt;i'fcerno. Addis, viperas ipfas ad nos acccrfi poffe vinas ,fateort-’ nbsp;nbsp;WaïuUæ iam captiux, à fuo carlo vidlutp plurimum mutatx, SC ^ nbsp;nbsp;nbsp;iïmdiufortè aww®, antaliter ii«fà7Üit««T«(i'çi»ffi»'mutata:,antido» f nbsp;nbsp;n8conueniant,valdedubito.Sedfatis «V’Ww.l’w«»«#'. Exeuz »1 pborbio contra peftem auxilium,num quibus profucrit,fpero me ^1 «D.Culmanni mei, ( qui medicus eft principis Vuirtembergcn^ fislautaliorumliteris breui cogniturum. Petits .Dei gratta, bic

* rmfii.quirenonlibetenammihideeiuscuratione nutte pluris busddpu,jtj ji^^jgxperientiamprouocoï ex qua tarnen pleruncp, | nbsp;nbsp;nbsp;wS cumtatione obferuata confirmataip fit.ccrii nihil coUigtfeio. • l^ituatucm experientiam ,i »fi® ’^(af rtó xs»; o?»xv“’V«i* : à»® ’1“ 'M* quot;’W tttïUMljjj^ Ttàlxn«?!» noSte^Buiis gt;il’igt;flt;wti« /tunna ü 4ji(U. Elc^lua»' riiimLupi}4Q,jÇç^l^^Qlj^invfufuit •. recipit autemthcriaexbo*'

1 nampartcmauiadduurbolws Armenia autfimilis,8i.fuccihcrba»

.1 Tumrut!c,abfinthii,calendula. Sic. Compofitionismoduminte-^

1 grumnonliabeoadmanum,fivrges,fctibamalias. Inpangendo-, Cïnnslndicçfemine,confiliumtuumSiD.Stôtklinfequar,fivi*'

; xcro. Dobifsimo Si clarifsimo viro D. Rauchuuölff ingéniés ■ÿ mtisvtrbis grattas ages pro feminibus Si herbis ad me mifsis. I luultienimineisrarifsimafunt-. quod fi ipfemet de nonnuWis aA mebteuifiimc feriber e dignar e tur, gr atifsimumf or et ,qu^fcilicet ^ nbsp;nbsp;inhotto einata effent Si qttomodo-.quxh-Ycmem vel xftatemfer»

■^ nbsp;nbsp;te poffent,qux minus. Hyofe-yamt fernen non puto effe aVbi, cum-

f nbsp;nbsp;lukumftt .Gepa Si raphanus PoTt«gaVlici,quales fint,fcire cupioi

1 Sleep«ilhusbulbumvnum,defidcro. item qu« fpecies illalilie» ^l tumfit,auiquabs.Tord-Yliumabeodiftum,Gaucalis eft. Midi*quot; i, umdc;QTOonum,netciovndeficdtclum, doibiwmnVïïaXaxis^ft.’-

-ocr page 146-

EPIST» CONRADI GEÎNERI

Additas inueni amp;nbsp;herbas quafdam, fed fine nominibus, que vO' luinem afcripta fuiffe: inter alias pukherrimum Sileris (fefeltw) moncani genus, amp;nbsp;Bit turn quoddam Corchordmiie, ocymi foliji' SC duas ignotas.feniculifolqs vnam,latiore: alteram nihil qu’'quot; frudus duplicis clypeolilpecieoftendentem. Sigratumeifo^* iperarem, vicifsimaliquamitreremfcmina : nunc non vacat'*quot; admonebis : aut, quod malic, per literas ipfe petct, SC fi quideriä'’ aliudrariufculum inhortohabet, docebit. Vbicun^eritocca“ in rarioribus illis qua: ad me mirit,aut mittet : pracfertim It tlt;^f^^ uerint fata, vtpofsintdcpingi,mentionemeius,vt par eft amp;fol^ faciamin opcremeo. E Gallia redeuntibus nobis, iter mihi ^‘quot;'' co fuiire,fanc excidcrac. Qiiodpro feminibus ex Italia SC ahu*'j tmpctrandis tantum operx poktifti ( vt ex D. Ioannis Schliff’ te literis cognoui ) plurimum tibi debeo, amp;nbsp;ero, vt aliontm q“’. que in mcbcneficiorumtuorum,mcmor. Melancholicusilkƒ nummos pofsidct, tam decumbit : SC Ipcro me aliquid breui tii* fturum,apud ipfum aut hçredes.Si nummi omnes, qui ex arg^’j’ puro funt, pondère indicarentur ; quanti redimeres vnciam •'' forte' aut barredes non vendent nifi pariteromnes :et minonsi’ij vtipero,quam ipfciarndudumindicarat.Pro mirabili illo vt® expcrimcnto,gratiasago.SiTypographusaliquisapudvosi’'' per amp;nbsp;olim iibrosaliquos,quacunq;lingua,maximc tarnen!-’'’' nacxcudit : item Ingolftadq,effice per amicos,ft potcs, vrea»’*’ gum habeam. Nam fecundapars Bibliotliccxnoftracbreui i'f'quot;' detur,cui catalogos Typographorumplurimosaddcndos, t“^ bomec rcfert,ft multi exigui amp;nbsp;parui momenti libclli fint. InA“ dicamentano veftro vixpolfumaliquaemendare,cum5fpl^', bene habere mihi videantur,ôlt; rarifsime' in co verfari liceat. H ' tarnen in prxfcntiaaccipe inlt;gt;iiiigt;/igt;itn. Pag, 4d. Diacalaminth” vocabuium bis fcribitur: pro quo ponerem diacalamintbos:^ nim prarpofitio fokt, vt fcis, in huiufmodi genitiuum poftui” ’ cumq? feparatum : non autem componi.Eadem pagina, Diolf^ liticonferibidebet, àDiofpoliciuitateAegypti: locusautei” non videtur aptus inter compoktioncsilias, quarumnomin’ ^ prçpoktione amp;nbsp;medicamento in cis prxcipuo conftant/ed’ te aut poft.Hoc fi cunoktas cft,ignofce.Addó,qut)d maioris*” menti eft, m eodem diofpolitico cumini non vfti, fed tofti kg^^^ dum elk: Ego totam illam compofinonem ex Galeno Sf alqSi ponerem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

^.Cumini communis vel Aetbiopici,vel vtriufçjin ’^‘^„^

-ocr page 147-

LIBER SEC VNDV 5. él

1' il i! iK (i III III id (' 5i 111 fl

A ( i^ ?

i' 5'

i y

h

(I

5' A' ^‘

liii

*ffJti, K mox triti, vel tofti pria? in vafc fig lino pcrfeftc cofto: piptris,(fiuemgri ; namGaienus fimpliciter nominatpiper : fine **w,vtMyrepfus : flue Iongi,vta!ij) coinarum rutx flaccidarum, ^I’l.j.nitri 5.fveljquale cum reliquis pondus, fi ventrem max sis montre libeat.cxprxfcripro Galcui.Hxcfaccharu, vclmellc iimcicnti excipiantur : am fine his, fiat puims, ptifanx in raenfa, ’‘Hint tdulijs infpcrgendus. De fuccino quxris poftremó,amniz vidtamr fœttim vtuum am mortuum ah co promoncn pofle, *iilcrur autem mihi quod idfacerepofsit, fed viuentemporms mortuum : vbi vimaioreopus eft. Aftringerc^ ficcareix P'mnfcio/edaftringcndovctricUiioS et partes aiiasroBorat,prç quot;'imcunivelmiaroniaticum quiddam admixtum habeat. His ’wans.nauirafetum cxtrudcu,non medicamentum: nifi tonus ‘^Ü^ntif rationt vtero dicamm efTefuccinumarbitremur. Ego aJ foetus emouendos, plus biramini altem fottido, vf piftaz Pj!’lio( emus fpecies duas molies habeo, vnum ccr£,alterum pi* “hnftar) qain cleftro tribuerim: nam ik minus aut nihil aftrin# amp;imitla,5( fno fatorc, vt caftoreum, vterum defeendere faciunr. ‘‘'■’wSiludaicum afphahum verum: à quo etiam paleas fli mix imahaiufmodi trahi video, ficut ab ipfo eletfiro amp;nbsp;gagate, fed ^mm infirmius.Hfc fere' ad epiftolam tuam. ^sA ^ KÀ »ifttf*» Ele« 'urnttcentiores Grçci Euftathio refte, ßlt;fgt;igt;lxluf vocant,nimirum fie 7’*®'' Vernix : qux tarnen Germaniej originis eft, Sertis oport ^®’’'”*’^®“* ’’“^”“^‘ ^ ^‘^ Vcronicam inrerpretari noni ”^®^^*f®I®fi”’ Myrepfum in Amidons quibufdä : quod , 'i^i'Uon.Fuchfius : qui Antidototty. Vcronicamnon ccinunj, vtdebebat, fed herbam vulgó à Germanis fic didlam» ^^”P^ri^')interprctatur,8ic. Multactiamaliaco libro,Linz guïuratcae am return ipfarum impentia, non eft affequurus : 8C i '*3mpridemcandide dequibufdam monenn.polliccnritpcz ^jliad meobferuata ad eins libri obfcruationem, gi atiasnon *git.In eadem Antidoto adiefta eft chaleitis afiata, non fand coz ®riscaufa,fed propter vim ei ficcando aftringendoippcculiaz ftm. Hoedeniqueaddam amp;nbsp;finiam opium 3iopiata,(ficuti iam o lm ad D.Gafferum noftrum,qucm faluto,fcripfi ) mouere fudoz frm.amp;hac alqs^ de caufis peftilentij curatiom redde adhiberi, vt ^iiïacentroadfuperffciempcllantjquam meamfementiam, non olum experientia confirmât, fed etiam Myrcpfus( in cuius lez none nunc verfor, vt quae ad fw«« pertinent, excerpam)in Anti z a 010polychrefto,numéro «;. Qui liant antidotum ( inquit ) biz

-ocr page 148-

BF MT» CONRADI GEfNERI feunt.plurimumfudant.it* vtdiflbluanmr, Vale.Tiguri »;^ƒ.Iä'. nuarijdic 7.

CONRADV5 GE 5 NERVS. ADOLPHO 0eeo»i,^. F./»edict.

n^fuyofixi ma fcripta;pcrgrata mihi funt.Pedis (Deigratis) plane remifit : quarepofftionibus veftris, qur mihi q»'' dem perplacent, Typographum inuenire diffieiliustf’^ Non neghgam tarnen occafionem, Hue nunc, fine aliasoblatan id^ omiflb, vt vobis placet, Bauhini libro. lt;^iod omnia W Moquot;' tani (ententia Icribis.eo mclioradoftioraq; elfe putö'.Ötciifötquot;’' «go fui hatffenus annis plurimis, quant vt eins fcripra voluefquot; ne dum euoluerc mihi liceret .Niinc cum et de anima ilium mdiquot;‘ fenfiflé intelligam,€X doftifsimi D. Stenglq teflimonio(eui''’‘' nomine hac de regratias agi cupio)quàmantehacnefcioàqquot;^ perfuafiis fueram ; Si fummam eins doftrinam arqj ingeniiinn)' uinum tu humanifsimis tuis litcris totics mihi cömcndariSjCtiJiquot; fï occupationes meat nihil adhuc imminutp fintjVtinam norfff’* audaeeffent,incefsitmefcriptorumetus cognofcendi,fiicdW faltcmhoris, cupiditas : amp;nbsp;rogo vtpericMbas primootio,qquot;quot; cius libros in primis, tanquameo aurhoredignos, mihi legend'' confuIas,Si vbi impreffostnam prêter conftltacius NorimhefS* Si Lugduni excufa,paucos quofdam alios Si paruos libeliosta» turn habeo.Phædronis Si Theophrafti feripta iam non ciiro. B fputationem de Theriaeæ caliditatis gradu relinquo pendentf® cum alia vrgeant. Ranunculum quidem Si cantharides,miniiSquot;^ Ie calida quain aromata quædam,8ic.nonfacilc'aficnferim.Dquot;’' «tiamattraftoria quorundam, vt fuccini, differere pluribus quot;** vacat.Hoc tantum dicam, fuccinumfricatum quidem citius X^ cilius traherequam nonfricatitm,non reftca te feribimonfoquot;’' ■ turn enim prorfus non trahit, Atthtio autem Si calor indtexr»’' tus,non ad fuccinum modó,fed aha etiam attrahentia pleraly (squot;' omniaforte'nobis cognita, fï magnetemexcipias) rcquiruniquot;' Nofti autemnimtrum etiam gemmas non paucas affridas, fequot;'' nofimiliter trahere.Theriacam,inquis,agerenon quia calida®* fngida.fed qtiia talis, contra venenafeiheet Sipeftem: quonl®quot; ex mixtione qualitatumdiuerfarutn, alia quxdam noua qualirt’ refultet,quant Kfimf/ appelles. Ego vnitis ci.iusq? rei formants')' quant fubftantialsm eft'e aio, ex qua vnuni quod^ talc quid d'^

-ocr page 149-

f (f

LIBER S E C V N D V S. 6x pirethanc ipfam non effe it^ftywi n.nec ex qualitatibus mixtis re» u tare,fedftmplex aliquid amp;nbsp;primitiuum, id^ cœlefte. Et rurfus Mm cuiusç rei v««^ ac temperiem naturalem, ex mixtis elemen» *orumqualitatibus,qusc SC ipfa qualitas quidam non fubftantiaz ^Scft.Ethuiusviïinatratione qug agunt medicamenta,non debent •otius fubftantiçi atione did agere. Et quali rates quidem mifccri ■nmeempofTuntjOta vtexcalido amp;frigido mixtis, tertium quid, quot;fifpe tepidum proueniat)forma: veto SC fubdantix mifceri ita quot;onpoflunt, nec imiifv aliquid ex eis oriri. Sedhxc fubitd fcribo, ^îttreitq gratia, etfi ftatueram abftinere. Peftilentiam fipc cogiz ^quot;'quo cumveneno alio conferrepoPTem.nce inueni quod ei me* ‘‘''îrongruat,quàmrabidi cams. ytrumlpfcpticumeft,SC contaz 8quot;gt;fuin,8(vcllatetaliquandiu,poftearecrudefcit,velab initio da ’‘ttfiuit.Video SC remedia multa, medendiep rationem coniteniz ''■''bidu sc Bionis ifi^ia fi potes accerfe nobis .Pro qs quç fcriz Pl'i'idcbtlloSuecico, SCelarifsimi viriD.Conlulis Amderoda-'’'‘'piftola, plurimum tibidebeo:atcp amplius etiam pro diligenz ''bliatua, quant in conquirendis D.Laurentq GryUi in Diofcoz ’‘titraprxlcftionibus impendis. Sumptum omnemlibenter,vt P^t tft,dabo •. prxfertim cumbonus SC eruditus ille iuuenis, cuius 'P'Mim ad me mifidi, bunc laborem fc fubiturum recepcrit. ^'»«Braihi eft Optimus SC doftifsimus yir parens eins D.Butxz ^“'''ie,Tiguvu56$.Februarqdie 4.

^^^IkDV.S GESNERVS ADOLPHO Occoni, F, meiico.

r*Vvy(!miÏuauifsime D.Occonimiumofficiofus es, 8óni*

*^ nbsp;nbsp;nbsp;1 mwmmca caufaiaboras •. ego vicvfsim officio meo non fails 3 Hcio, partim quod facultas non datur aliquando , partim quod 1'1 . Occupationesmexaded me obruunt,vt SC rem familiärem Sc alia n ncccifariavtlnegligentifsimc, vel omnino non eurem •. vt melp-» Vi (ttlAQUoanr. mram'ns valctudinem. V^abit Deus bis duo nue fix

(mnquoqnt,meamcg valctudinem. DabitDeus bis quoquefiz ntm ,«»1711« ytljz 6po^'i k: Stimi rit 6mrgt;'it K5'i artwit. Literaä tuas oz

ronts ad me perueniffe puto. Quoi mihi Ubros aliquot vete z les inmembvanis defetiptos polhccris, gratiam ago, nova pez Wumenadmemuü, nifivnum aUquem , querowipfe pïa: txz Utis vel doftiorem , vel mftituto meo (altem ytiliovem iudiz cauetis •, 1$ fi plaeueru, petam etiam alium poftea •. (in minus, voluntas urnen ma imlai pergtata (uerii- Catalogus Eiblioz

-ocr page 150-

fiPIST» CONRADI GESNER!

diecarum parentis ac tux , quo vetuftiores tantum ac tari»' res libres énuméras,periucundus mihi eft, Si permultaintolU' ftenus mihi incognitarcpcrio,quorumvfus crit,nimadpriinui9 Bibliothccçtomum cid3ueEpitomen,fialiquando recudctur,rtf ad fecundum,quem(vt fcripiïhuper)intra annum a fe reeufumirt ^ypog*quot;’?*’“^ *^*^’ afiïrmauit.Sed velim te in altera fohim dist' tx facie fcriberepofthac, diflccarc cnimiblep. Perge ignurqn?' paulatimpro tua commoditate.ero(cumDco)aIiquando granit Qiix defamilia veftra, parente amp;nbsp;auofcripfïfti, ea mepluriintf oblelt;fiarunt,5lt; Deumoro, vtficuti haftenus magnocum lionott obdolt;ftriQam amp;; virtutes rài Tpiyefixat familiatua-, nonpatrix^ himomamentofuit, fed exteris etiampafsiminnotuitritaprf; hacijfdem infignibus, pietatis veró in primis nominee qua:«tl* in tuis literis femper elucefcit) eruditis, bonis ac ptisfiominiW ^ffibiinprimisprobatam, eandem perpemd conferuet. Falt;^ idem vt vxorgrauida fœlidter eniratur, amp;nbsp;fïliiim parcntibiis’ uoipin longam vfqt feneAam lucundiisnmim pariatalixcti’i’ (Si(gt;gt;K»(jamp; Ma'0)maximahumanx feltcitatis pars eff, qua ego had' nus careo, di carebo nimirum lt;^ ^w tifuf X/x. xi^r xfcß^ßx’ia ’gt; ^ «^.•; is wHxvrs f « x^x fto'i S/ vm. Milita ex Ifteris tuis didieb' rum ac vocabulorum , mS'i/i em hs /i/aaxih^ if!stfi'xsi’f’^ lifif/ h/a. Typographi noftri intra biduum primiim redite’,’ Franekfordia: quoshisdiebus alloquar.vt, fï fieripofsii^f ütiones veftras alter corum excudat : fin minus, mirtam B’* leam. De fiiccini gt;V theriacxviribus, DominiStengeHjIrfÇ! tiam ingemofifsimi amp;doftiûimi viri, libentercognofcani. B* Grylli lucubrationibus non amplius cogito plus farisatetquot;'' eas laboratüeft, 8; fanc'fufpicorcti3 ipfeRondclIetiaaac(frq''’ reliqmt. Frofchoiieri numifmata ex argenro omniafunt ; rti^ quxpetas videreintelligo,amp;l fiobrincrepotcro,mittam. Pnquot;’' fakem certo nuncio mea tibi mittam,his literis adderenolni.*)quot;’ primiim Scaphufixmorabuntur, deinde Lindauix, tertidM^ mingf.Kemittam amp;nbsp;Catalogos alias,vtpetis.FhiflafpIialtiii”^ ftiumnonliquefcit.DMichaëlis Razpeckepiftolamadte,k? amp;', quod fiifpi cabar, figmentum efte video, quod in S. Onop“ Abbatia conrigiflelibelloBónonixcdito narratur. Prohar*^ diligentia tua , amp;nbsp;inexteris omnibus, qux mea caufa facerei® définis, immortales tibigratiashabeo.Nouiimctiammilliftitt’ medium ad (pinas deuoratas amp;nbsp;hxrentes, per cercum demint^'' 4uniiLegeram(apud Aêtium ni fallor)de fpongiola oleo

-ocr page 151-

1'; 1'1 ^ 1« i

f' 1« ?

ff j' r :gt;

,1

I^. ^

ff: Si' lt;«

ï'lBBRjBcVNbVÏ» 6j orm^^^^ ^58j“»enda ,'fcd fib transfixa, quo retrahi quest. In

•*™f*°”® meaffecitPoloniillins virinonhomi-» ° ®°'’’iium,qiioriim memoria extet,fed belluarum quo ’‘*'*quot;*'f' Eins nomen amp;nbsp;loeum, ft per occafionem commodé wrc cieris, addc:etfiopusnoneft. Coeptus eft his diebus im/ pffni lie libellus Practicus in arte noftra, medici cumfdam Galli nonymijampridem puto defundli.quem fpero intra duos men* 1 flut prins abfolutum iri : fi vixero, mittam fmulta enimnon *“ 8’ria, cognitione digna amp;nbsp;quatdam etiam ^afifcit habet. Ad PfoximasnundinasZurzachii apudnosmoxà Pentecofte futuz Ï’ ' *^“'quot;’''^^''Stium profeifturiim nefti, cius nomen indica, SC 'namZurzachij reperiatur, vtperillumforte numifmataaut iMmittam. Nunc nihilmitto, prætcrCataloqumPcrnæTy-' P^SfaphiBalilicnfis, qui mihi abundat. Quod de pirola indiens ^‘™tdiuni, placet: amp;nbsp;digna eft veftronomineherba,qux fine Oc^ ^1*5, fine alio nomine, quod rupofnei is, voceturrnam veras z^ ’US nomen nullum adhuc inuenit noftra xtas. Limoninm eerte noneft, vtqnibufdam videbatur. Velim aurem plunbusetiam Wisfacultates eiusa vobisexperientibus confirma ri, vtfiicx ^uu’.uqtiam deftiUatam, puluerem, intra corpus xgrotis diuerfis P'®pinando, quibus fecundum rationem conuenire poftevobis ' 'nunr. Colligi potent cum fiorebit. Ineo etiamigitur, fime

^bvtfacis, miht morem gercs. Herbarius parentis German Arab^' ””*4**“® ’ ™^*^ fo*quot;'^ ^’^ translatnm ex Latinis 8£ '’’'quot;tdiciscontinet. Vixmihi veterum fcriptacuoluere y^fUh Vänicntibi aliquid auri,quamuis in ftercore larentis con-' tmereYhieitur fpecimenautfoliumvnum,potius quamtotum 'quot;'lit. rergameno mferipta epiftolam cum tuo etiam iudicio(cui pluriminntribno) nihil iolidi videatur coritinere, nondefidero. bentianaefuccofebres (terrianas longas amp;nbsp;nothas SC huiufmox flCfanauiiambisaut ter,illico, tutdque. Eupatorq aquatici (vcl Aiiiccnnx quorundam ) radicis fibras in vino nuper decoxi : bibi colatum, vnde per horampoft, aluns vrinaque copiofe mots flint:àvomituspoftea duodeciesfere, pitnira quamplurima cz iiacuata, multd tutius amp;nbsp;facilius quam ab clleboro fiat. Ego Alardum Amftclredanum raum in Marhodeum de Gemmisviz-dert cupio. Mitte Zurzachium fi’ po tes, remi ttam. Salnta ami cos, inprimisvenerandumD.parentemtiium. Vale.Tiguri if 6f,. Hiuj die quinto..

-ocr page 152-

EPI^r. COMRADT GUSUUKl C0NRADV5 GESNERVJ ADOLPH®

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Occoni,^.f. medico.

Accept libellos,amp; qua: mÜîfti omnia, gratiam ago ; fcnlw'’ autem proximo vberiiis. Nunc feftino vc mittam niimifm’'’ arrea,numcro ododecim, qua: omnia nbi dono: fi tarnen ex cis ’' liquanondcWeres,peroccafionemrcmirres. Curotihidefend'' Iibrum,indiccm copiofifsimum numifmatum virnlln(tris D.Alt;' gidqScudi,qui D.GaiTeronotifsinius.Sdnifallor.affiniscft. ''’' ie. Tiguri i;6f lunq die t6.

CONRADViS GESNERVS ADOLPHO Occoni A. f. medico.

AD binas literas tuas clarifsime D.Occo,brcuiter re(ponJtlt;’' nö puto autem opus ciTe fxpius amp;: breuitatem amp;nbsp;rarititf’’ literarum ad te mearum exciifare, quioccupationesmeasperf'' tuas iam dudum noris. V t alia omi ttâ,prçlo adorno libellos q“®* dam de Lapidibus amp;nbsp;metailis,quorum aliquot iam funt impreb'' Hi ab alqs ferè feripti funt,fed non editi Iiaclenus,vt videbis.lT' ro,brcui. Addam tarnen amp;nbsp;noftra quxdam, vtcunep rumultuan'-Inprioribus literis, Kal.Iunq admedatis, quxrefponfumdd*' decent hre fere funt. Sculptornoftras, quicumvxorcgraiiida’' pud vos fuit, reddidit mihi qua: impofucras. Pro quibus fantO' mnibus maximasgratias tibi ago. Nimis ego tibi molcftusfuHi dum commodato quxdam interdum abs te peto : tu verdinlup^'^ etiam munera addis. Sedhæc eft tu.x virtutis amp;nbsp;in meamoris’' bundantia. Eg réglé fane defcriptus eft codex ilk Græcus,q‘'' milita Aefopi, Hefiodt, Luciani, amp;nbsp;alia quxdam continet. Ad”' pum forte fenex aliquandó, fi Deiis dederit, cum repiierafccrc’t' taslblet,necadgrauiora ftudia fuffice re, cumpditisiamanteCi^ cis eiusfabulisconferam. Lexicon Grxcolatinum locupletifs'' mumduobus TomisRob. Conftantinoauthoreante trienniu”' puto Geneux excufum eft.idnune Bafilex audfiiis recudiriir.Ëg” verdnon de Grxcolatino : fed dcLacinogrxcoad tefcripfcrai”’ vnum videlicet nuper Bafilex in folio cunlgatum milii fupcrcdti idque lihenter ad temifTurnm me dono, ff careas. 0v»«i' lt;«'dl' bellus Galli anonymi à Typograplio neminiante Kalend. St' ptembris permittetur: quo tcmpore,fi vixcro,adtemittam:(ïr’'

-ocr page 153-

I r B E R s E C y N D V s. 64

™, vtmultafoleo, obliuifcàr, admonebis. QiiodDiofcoridÎJ ^V'wD. GaHerus nofter, fiio medquc nomine tibi donauit, fient 311,5 quibufidam, liberaliterfccit : debebat au rem fiio dimta^ ^3t3;piipillorumnohlincdonare. Sedbeneeft: virienimbom

omniareftc accipiunt. NiColai Myrepfi à vobis editi exemplar, •’Ondiim habeo ; inquo'.fiputas autfeis contineri aligna vtilia, quibus Fuchfqinterpretaiiocareat, gratumerit, fimiferis cxz 'mplar Francfordiam, aut quandocunque commodiirn fuerir, F^cio eius indicato. Circa Pirolam defiderq mei memoreris. “nthimij de obferuationibus ciborum libellum, libenter vidi,etz quot;n co nihil inueniam, quod non melius ab antiqinoribus Graex osbatinisquemcdicis dirftumfi'e : fient amp;nbsp;in Gennanico illo,cugt; '^foliaaliquot in quarto cumpoftremis tuis pro fpeciminemiz ™'. cuius author vel interpres ponus, ex Plateario 3^ alijs vix 'Mr omnia tranftulifle. Interim grata eft^voluntas tua. Inter 'æ'craw;«(orationes)illæGræcaeTheologicae, gratifsimaefunr, «m ijsaliquid ocijponam, cum primiimliccbit. Numifmata ’’icîætea, quæ tibi donaram, non erat, quod remitteres: vtinam pluramclioraqueaut habuiflem velliabercm : libentifsimcenim oonarem.Pro tuis quxinfuper donafti,fancperelcgantibus,graz oambabeo. Frofthouerus de fuis nulla vult venderc;rogaueram ■^'Hierumnoftrum, quiinfcriptionesmelius quam ego Icgit, 'l’ius pctiuifti exillis nummis , eonimpaucos per intcruaUa ®P”aFrofchouero mihi impetraret, vtpanlatim tibi tranfx ™t«ttmgt; fe^ iu^ haftenus turn leftionibus facris publicis fuis, «mvalctmimj interdurn occupatior, nihil dumprxftitit. Inftax O bxiierbijJiQ^fj tui,qux florem a'bumhabet,folia longa,porx ''iicre,ybp,iQjjgjj fpecies mihi videtur: 3^ fernen cius vt mihi ferx ®fS.prto, At eux floribus cccruleis nunc floret,à quadam formte, hgt;'ioriimpra;fertitn, fimilitudme, Valeriana Grxca vocatur, dex 'CribiuiraDodonxotEaquoquemihi abundat. Foliumfingulax ’’catetnilTum, Serbi tcrminaliseft : qua: arbor apud nos pafsim fylncftris reperitur: defcribitur à Trago. In defcribendis librox ’■«niflralis, mniium tuquidemmea caufalaboras : quart plurix mnmtibi debeo, feftinationc non opus eft, vrgebat Typograx phns ante aliquot menfes magis quamnunc. Èorum qux Bafix Icï eufa fuut, non opus eft titulos poni ; Germanica etiamnon tódero, nifi maioi es aliqvi libri fuerint amp;nbsp;antiquiores: aut mix notes quidem , fedquos mentione dignostute iudicartpofsis. Iheologica Germanica pleraqj omittes, ti jwt.v'i't^prxfcrtim.è/t

-ocr page 154-

EPIST. CONRADI GESNER!

fiàiitfavftîntmrxiri/uti ZtiiS. Nerrj fylueftris feu alpini potiuî.dulî aut très (pecies, egometinaltifsimis montibus iscpclegijfuitO' men grata pnflura à te mifla : ego emm fpectem eins aliain eu’ floribiis SCfrududepinxi : tuam verô cum frurtutantum. Sira' mulum ficcum habes cum floribus,aut fru^lum enam/um oppo' tunumfuerit mitte. In feminibus emm SC flonbus i^fi^f’*^'^ gendis.vatdc fum curiofus.Qiiod ad plantæ nomen, fî quod Gif' manicumaudierisimpertirc, Latinum aut Græcum nondumin' ueni, neqiiccogiiationemeius : nam cum Lauro amp;nbsp;NerioniK commune habct.feJfortè cum Ciftiio Ledoac. Aliqui Balfannu*. alpinum vocant : amp;; putarem ego exrraftum arre è donbuiti'“, folqstp oleum, balfamo vero non multo infenus Si odonsgran’ amp;nbsp;viribus futurum. Fifturas illas herbarum, quæoüm Sigil®''’ do doei Auftriaco allatæ feruntur, iam olim ettam D. Hieroquot;! j mus Heroldus Norimbergenfis medicus ad me dederat.tbnn’', ) colonbus nonnihildiuerlis: cam cui quaterna folia latafuni/*'' j liumvrfinum SCGcrmanicd öigtvm c^ vocabat: altevam vd’ cgruleis flonbus inlïgnem/peciem Palmx Chrifti. Alibipi^quot;^'' non probantur, SC neutiquarn vere ad vmum expreflas puto.T'’ ) tarnen gratias ago, nam mibi etiam talia, occsiïo eße ad inueni^* j da quidam pominc. Qiix de albo luteoqj Afphodelo tcripfîft'gt;'' ' bentercognoui,femina vtriufquedclïdero. Croceilibjgenu?/ i quo fcribis.folqs iridis,procerioribus.a quibufdam Lilium Tquot;''. j cicum,aut Gladiolus Turcicus dicitur :cgohuncquoqueAfpl'^7 dclis cognatum iudico ex radicum forma. Crefcitmihiinhof’ j pulclirc lam aliquot annis : flores ephemeri funt.vt Lihiimfp'quot;' lt;nbsp;merum vt Afphodclus ephemerus retfle' vocari pofsit. Sf®^ i nunquam miliiprotulit. Mitto indiccm numifmatum D. Atgquot;” j Scudi, quem cuperem aliquando à te remieti, propter D. Si®i'', rum, qui id petit. Hxcadcpiftolas tuas. Vencrandiunfenemquot;'! parentem tiiumfe.mper falutariopto, ctiamfinonexpreflero^'quot;’ ! per. Vale 15 6^;. luliidieS.

CONRADTS GESNERV5 ADOLPHO Oceoni ^. f. medieo.

QVod tam benigne 5;IiberaIiter, vir optime ÂdoÆ^X mc,quac fcienufsimus rei herbaria: Guilandiniis ad te 1'1' pm,iniiii commuuicafti,plurimumteamo, amp;nbsp;gratias ago im®'’’ tales degi enimeafumma cum voluptacc. amp;plurimumindlt;^®/

-ocr page 155-

I l B B R S E C V H D V’A *? éf

f«i,quod ingenue fateor.etiamfialiqua ex iUisiam prins iritelli^ gebam. Vtinamobferuationcs fuas,quasplurimas amp;nbsp;rarifsimas viriUehabet, mature nobis in lucetn edat. Ergo non ftyrax eft, quant mihi demonftraueras arborem Anguftæ, fed Barba louts « n't ohm exiftimata(quodincanam veluti barbam circa fruftum iuuntfundcret, nee alio adhued qitoqitam nomine appeUareturl-’ qua fententia mine facile eedo dodlifsimo Guilandtno.quo herz ^nit in quant plurimis prxeeptore vti, optarim ) eadr rnque Coz nuusPhnij, Xalijsdiaerfis nominibus.CocinHmeffe.ianiabaz 'qgt;audicram, amp;fcripfit AnguiUara. CoccigryamTheophraz ’^btgopiiniusappellaiii,nifaUor. Sedconfideraboomniaper '•‘'untaccuratius. Totahaeæftate in pingendis ad vtuumpidiuz '‘’(^irpiumoccupatifsimLisfui, fumque adhuc. Vtmamamp;'Coez '‘8^1» tuxiconcin abfolutam habere pofl'em aliquando. T^az “quot;'iuniquidemltabcoficcum, cumfolqs SCfrudlu pappisgae: fed 'quot;quot;Snoiemmalim, amp;nbsp;flores quoque. tibi ne.floruii aliquando ? ^'*3’peni etiamiliius, quod inqiatnsirtifaHor , hortooftendez ^hpifturamperfeftam deft der o,c feminibus entin,quxdabas, j^'‘''iprouc;,it.U .FuelTij commentarq ftirpium,metuo ne dtu adz

. '''’quot;tuulgenturr VokiiiTemegoSimca diutiuspremere ; fed

„ ’'Jypographns.qui multos iamfumptus fuftinuit. InCotiz Wei''‘ ™’''“®”®'” honorificam faciam,mereris ; cupio'tp in az nouV*quot;'^^“'^*''’“^ occafionem à te mihi fieri. Plura hoc tempore vjea^?^’'’^“* quot;”quot; ”*‘■elegerc quidem prxpropcre fcripta, lumenif 'quot;^^P^' ^^’‘•'”'”^^*^^* infalubritatc tenobis incoz Stati quot;^r^' ^‘®^’^‘F‘“° incommodo ad nos venire portes,perz ‘uni ^u I ^'quot;^ aduentus foret, amp;nbsp;hofpitium méum' tibi paraz

' Tiguri 1^65. Sepicmb.die i^.

CONRADYS GESNERVS ADOLPHO

Occam A. F. medico.

'4 til

jJ^opfilotliromihidcfcriptogratias'ago. RondeUetq diftata 1^ 'nlib.i.Diofcoridismanufcriptahabeo-.inquibusreperi cum 'gt;cinT'quot;’’^°”'^*5 ''^ ’^’‘I’cc Afpalathi à nemine vfquam mentio* jj j^quot;'''*ipræterquàm in hedychroo magmatc.Non dubito,quin dih r f*™'^’ ^'’yil“S medicus(quem olim iuucnem Augufix vi« fitf *quot;°'“5fuent: islngolftadqputononitapridem dumproz ^*” ^‘oi^o’^idts aliquam partem annotationes '««ata) doefifsimas reliquit, quas ft portes, mihi ab aliquo

-ocr page 156-

EPIÄT, CONR AIM GESNER!

auditorum eius tmpetrare commodataad bfeue tempos, bam®' de remitterem illi,qut concederet, vnà cum munerc aliquOjVd br^aliquocxmeis donate.PofTes etiamproteipfopetere, af^^ adolefceiMem aliqnem tranferibi curare, turn indicato prf^'° me mittere. Mone obfccro omnem laptdem, vi hac in re m»'* tisfiar. Quad fi exemplar quoqj t’ioicoridis Grxcum autLati»' quo D. Gryllus vfiis eft,precio lufto emi poffetjd etiam cnicrei’'' Redeo adepiftolam t«am. Matthioli Iocis,in quibusa medid'’ tie,refpödere omnibus facilepofTem, fed difïcro certas oblt;M'^ Hij fcriptis.ad epiftolartftuam, ciii nondum refpondiffe nKp“'‘ batn.refponfumd me animadnerro.Nimiæ occupationes riam plcruncp mihi excutiunt. Itac^ venio ad vltimam tuaWi‘’ Kal.Nouemb.datam.Molucca vel Coftantinopoiitan»!«*''’^'’ hi etiam ante biennium nata, amp;nbsp;prob? depióla eft. Videtor«^ ad Lamium vel V rtteam morcuamquodSmodo accedefe/enH^ »amen(vnde ego nuxime' cognationes ftirpium iudicare folt^ guradiffcrt,vtpo«e trique tri. Gladiolus Indkusmeus nond“'” hi fernenproudi^etfi iam bis aut ter floruit. Vere proximon’ . riraus,amp; nuncius reûà contingatjparternradicis libenter fini pertiaF:fa£itlt;nim propagines quafdam radix, quant nupef*' pinger em effódf, Sf Afpltodelis cognatam effe deprehendi. P‘ nobifcumhaftenus dementer egit, amp;nbsp;nunc etiamnonniltÜf'y ht.Pr^tcr eam,-cac»rrhus etiam cpidemius quidam cunrfehrip rimos imtadit.fed nö exitiofus.aliquibus tamen.fansgrauis.b_ riOtmo D.GafTero noftro plurimam falutemd«es.Antidon5’ niez jq.proxime ad cum miß.Non eft ante quod prarferase' Tiacam amp;nbsp;Mithridatium tanquatnnotiora,cum.nihil nifinO'’ _ medianobisrecipiat.Theriacaau«f 84Mitliridation,ignotis'! bufdam amp;nbsp;faepe cxitioHs rebus cöftituantiir.Scinci enim S^'*' Tis trochifei amp;nbsp;alia quxdammthrfufpeäa eife folent. HofV pore, quoniam ex Italia trochiftos de viperis habere nonp®^ mus,fif fi poffemus, etiam nimiovenduntur, amp;nbsp;fufpedii“quot;' , bis: pharmacopoUs noftris mefuper hac re confulentibus rtif d^nubi videci fulphur viuumoptimum amp;nbsp;qualc Diofeoride^f bat,eadem omniapratftare, qux à came viperarii expeftanr. fent: Sd ideo placerc mUu, vt faciant trochifcos extah falpbquot; Ipcciebus oxymelitis mei maioris pari portione mtxtis:nâ » mditimeocafdem quas viperarum t arnt vires tribucrim. M ^^ autem fpecics, vt vocant, quam oxymdtipfum iniiei, ï*E’'^6 acctiun totaferc' compofitioacefetre poffic, Ems rd P®d^“^

-ocr page 157-

riffflut tn parus quantitate, fit mtttam ad te ipecimcn.fi admonue »is,alias, Deo dante. Interim iudicium mum node cupio, cam a-Ids.tum fî admittas fulphur, quod amp;nbsp;qualeprceipué probes,8^c. Folia qufdam imprefla in ducatu Vuirtembergenfî de vfupilula^ turn contra peftem, hodic primum vidi, puto autempilulas ilia* tonftareexeuphorbio,maftiche,croco,nefcio quaanalogiamixz ^s. Si nofti, dôfuccedum quo9,breuiter qurfo iignifica.nifi forti idipfumefl:, quod LycobatseDefta: nomine iam dudum adme 'Wpiïfti. Lycobatr nomenpro VuolffgangorccentiusciTeap^' pm amp;nbsp;confiftum,fîcut amp;nbsp;DeAxnimimm. neep enim ex vetera

’quot;S qucnquamiïcvocatumlegimusmecverilÏmileeft.cumGrxci ®'*onominaliuiufmodi,nifialtcrumgentis effet,non fîntconiun/' 8'«folin. Vent fediione in pefte Lugduni nupcr qui vfi funcjple pi^ptrijlfe ad me feripfît medicus loannes Bauhinus, cuius obx 'fMnone$,vtà D.Funckio noftropeteres proximé monui.Heri ’^f*pi duas riperas veras, viuas, marem SC fccminam, i media «liamilfasiqux quomodo mihiper hyemern amp;nbsp;poftea confer z •”ndi(tntdubito.Cuper? cas fcruarc,vt ex cis multiplicaris aliz Wftmperadtheriacam deligipoffent. Viperx verç dignofeunz “f'’OC maxime (Îgno,quodin capiténon paucas amp;nbsp;magnas fqua t( ’J”quot;‘’quot;bfedmultas SC non maiores quàm in reliquo corpoz tft a ^''®fæ^™*”’^ Amomi Tragi (quod forti Ammiverum effe x'’““'*“’’gt;figt;l’acrc,fubamarum)refti conqeis ex mco horto in hor 'quot;''’’quot;quot;” fïcilf crefect: Antitora ncfcio,anxquè facilè,crlî proWm3j'’**’’’‘*‘^*’’“^ ’'^ me miffîs fuperiore ano prodiuit,8C tifs^î '’'’■’'^‘'‘•Altcrü montiü indigenaherba eft,amp;omnino fpe feha ^^^'^'’^'^Falubris,quodmets experimentis noui. lux moz non I'^'”'quot; ‘'^ ^ '’æ” appellant, ad epitcpfîam puerorum,vfum ‘’um audiui, nifî qiiodfcrculis eorumpollen ciusmifcetur:

Ijçj P ••••• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11V* Kill iHj^ao •!lt;• ivaii*» J vu ^Ä ^v 1 ^waw* 3 »va * #1# (5 ’ j'.^^°’^®’*'c«m,qnod 8d ipfum in hoc morbo 5d vewigine j^ '’’endât.S reut;Fr4n t, Senecioné effe non dubito.Seto egottiS du /’^“’’‘»^‘'^fft^nomino, KorlcFraut pleriqj vocanr, az 1 ™™^l'atam,prxrertimfî in vino prias peraltquotdies-maz Dir'* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P“^*quot;*® alii'^FlufiniumprodcfTe. DeSqiiaz

lo '1fæ • • “^“^æ ’I“^ fM™ fympopapaueris, proxime (ni falz 0 cripfi. Valetsidinem tibimeliorem ex animoopro,vt vinas j^'Wius animæ dimidium mex. Paramus hic ccnfcdïionemde we, faccharo cum aqua rofarum, inrerdum èc cinnamomi

-ocr page 158-

■quot; BRI TT. CONRADI G ESHER I

a qua, diflo lu to cum modicozinzibcris, amp;f oki fucciniguttis qn’' tuor,ad vnam facchari libram.Eamirc confortât cerebrum. Sit* thurc amp;nbsp;ftyrace liquida amp;nbsp;fuccino pauco deftillato oleo futuraf coronalem illinercs, ficcaret forte'catarrhum amp;nbsp;cerebrum conf* maret. Balfamieciam artiffcialisalicuiusguttispaucis cufynif** aliquo,qiiidfiinterdum vtercris^ Proliclicne,in fyrupodecicf** reo cum rbabarbaro,fcribis vos vti Luiula FracaftoriijquodcO*quot; dem probo, ipfum tarnen lichenc etiam tota liyeme viucre pn*® fifallor.indica.Inpropofitionibus veftris habetisputojnpef®’' liquando propter fymptoma,vt anginam,pkuritideni,fecandi** efle venam.Sed confiderandum eft,fipkuritis maligna aepeftf®* nt(qualem nos vere fuperiore frequentem liabiumus)venc fc^‘’ nem pleruntp obefle: amp;nbsp;fi coniicniar,magis ad malleolos qu.inquot;*l bräcliqs conuenirc, amp;lc. Vale in Domino, amp;nbsp;quia non relcgi)*”'' corriges rà^DiMiiaîiamvriMefijifiara . Vale, Tiguri 18.Nou. 1 ƒ f ^'

C 0 N R A'D V S ' G E S N E RV S- A D O L P H O ' QctsniA'J^ medico..

REmitto tandem librum veftfum mamifcriptu, amp;1 gratins ^ maximas clarifsimo viro D, parent! mo Si ribi pro Im®^ candidaliberalitate veftra. Pcrmultain eoreperi, quxcnrnp(' cerent,exfcribcnda curaui per adolefccntem, cuius opera vw*’ leo.amp;idcirco figna qupdampafsim in ipfo libro notauijqu’'quot;, fi quid ptecatum eft, veniampeto.Plurima ad lapillos amp;' pertinentianotaui,non tarnen omnia,circa impo Auras prefef*' quacmukiplicesfunt. Librummeumwvk/tfiz««(“««»gt;’’/'»®''’'' abl01ui,ncc feiaquando vel luinc velalia mea abfoluerepon® rortantisep alijs occupationibuspubheis Sfpriuatis fubindc ftrahor,vt qux milu tanquam vrvpropofuera, vix aafipyui Siv dem rarorefpiciä.Qiiandocunqt tamcnprodierit,quodfpct*’^ me proxima futuram, exemplar ad temitram,vtinijs qupvo ' aecepi,me veftri memorem fuifleintelligas. Pfllothrum veuf ' quo parens puro farpius vfus eft (cuius hoc in libro mentio nd fcriptum per ocium,fiplacet. mitte. In fyrupo deenpatorio vf\ pro fuchaha,fpina Arabicam fubftituitis,pro ignoto pque ign® Mitliridatiüfecundum Damocratis deferiprione fieri probo, puto elTc,qup à Diofc.in Prxfat.Iib.6.i twitófm/uieeM7eiamp; natur,amp; eandem,cüMithridatiumnominaturfimplicitcr,in*® gendam. Hxc enim inter alias antidotos Mithridati 3[cr‘^‘'‘^^

-ocr page 159-

t IBER S t C V N D V 57 quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6?’

pliirima fimplicia recipit. Et qiianquam fcincum quoqjfecipiar* nontamenhanci^MQXKpriuatimdiftameflcconiicio , fed altez ramqiiacMitliridatis Eiipatoris cognominatur,ac fcinci amplius accipit, vt vel ea, vel « i^ rSf càfiirvf Mithridatios minor dieatur-. Aeginctaquidem defcripnonem Damocraticæ fïmilem habet, 6i ■ïïM'ïxüinfcribit, fedmaior authontas eftCalem, qui fecundo dè antidotis,nonaliamdiafcincumquàm MithridatisEupatorisfa» tit. Theriacum autem Mirhndatium eodem in libro, cum in plæz risçamp;maximi momenti rebus theriaeæ Andromachifimilefit, amp;nbsp;è viperis qiioquepaftillos requirat, non effe putarim MitKri* ’ datiumpropric amp;nbsp;fimpliciter diAum,cum de eo GalenuS feribar,', jdcademferc valere,ad quæ theriaca, exceptis vipcrarutn mórz *^5 :atqui theriacum hoe Mithridatis,non minus quam Androz *’”dii,contra viperarum morfus valcrct, cum carum quoqj car.* quot;fs amp;nbsp;eadem maioriue dofi (pauciora enim reliqua mifcentur)rc* ^'piat. Hïc de Mithridatio diligentius nunc à me perpenfa, feriz ®trevolui. Aha in aliud tempus differo. Vas enimFrofchouerï ’'wne clauditur. Hxcfolum addam. Cafïa nigra,dc qua quxris.in ^’pitedcCafiaapudDiofcoridem, pro optima Cafta defcribitur, pTOGaleniim quidem inprarcedentiKftatim antidoti mentione, ^ ^’inigræradix nominatur,erroreforfan aliquo: nam Chame» ’quot;InifaUor) veteres quidam Cafiam nigram vclCneorum ^’^'quot;’'dixifft; vidcntur,cuius forte (nö vacat tam qu«crcre)radiz vtebannir,nonfoliis modó etfruélu.Sed ^^ nsanùàQjij aliquot,Mithridatijsprxfertim,fïmpliciterCa/ quot;'Sf®. 3foniatica nimirum (non Aegyptia illa folutiua, qitam Damo”°'’”nigram cognominant) nominatur: Arionin ■ ™ocratisdefcriptione, nomen mutilumeft, vrafterifcus appe» Wsnotât,amp; carmé mutilum indicat, Martianus Rorainterpres, ‘iruinlegit. Cordus Aroninterpretatur. Ego neutrum horum ptobo,vtrumuiseuimlegas,n5impltturverfns. Aegincta omnu ^Oprattcrijt.f^odfiverfumitalegas. ÄnitisTtiwi^fm^'^lcistfe-fiiMt, “^dleconftabitjamp;Ariftolochia Mithridatio conuenit,cumin alia ’ ''nsdefcriptionc, fïcut amp;nbsp;in alqs quibufdam antidotis, legatur, wisviciniam meam, duobus inlocis inuafit. Si quidab eo tem/ ' ppre, quo de remedqs huius flagelli inter nos cgi mus,boni * mmentem tibi venerir,communica mature ; SC

Deumpromeora. Vale.Tiguri

Auguftidie x8.

-ocr page 160-

ÉPliT* Où N RADI GEf N EM rONRADVf GE5NERV5 ADOlPHO Occoni, Â. F. metbco.

NVpcrrim^ad tefenpiï, nunc cam Frofchoucrusdoliu«’^ vos mttteret,rcmittere volui.oblnus antca, excerpta ilU* lapidibus é Plinio, fedcum cogitaremfortdadhuc vCuimiln^æ porte,rctinui:quamuiscxfolo Plintoomnia iïnt.5ccund.ielt;^lt;''^^ nê hbelli noftri de perte miuo,mutaüs vel adiedispotius depW’. botomia quibufdam. Andernacus Argentinse etiam nuper diJl®^ gos 4.depeftccdidit,Lat(ne,quojacccpiliisdiebus;ïed noni^^ legi.A D.parente(quem faluum opto) quatremihi, quxütf’' Hla^^crfrauccuius aqup deftillanc ad cohcam.vfuni ciT'iquot;’^, amferipto vertro libre legi. Anno rj^p.Augurtp impreflus ;Cermanicusapudflenri. Stainer, in 4 .hoc titulo ; L8«leiiamp;lt;gt;'’’'’j «lier banb ar^ney ^ur^ an}eigiting ^er planeten. Sunt aui^ J libri V.quorü vitimi de aquis dertillatis author eft Mich.Sdidd7 vbi inter alias folio ^1. b. nominat Vnancbel / SC 61. b. pf«r Fraot/Jiefebquf nomina non intclligo,8f à vobis difcerecup'*j Scireetii velim.an tu,aut D.parens videritis Pctri Hifpani TI*^i Gurum pauperumimprertum, aut aliudaliquideins : amp;ybi^ prertusAt.Inloan. Agricolx de perte libro, ©ebwarotPUf?’ iTIeienbiffel/quxnam funt herbat i Ambrortus hing in übeU®^' perte( Auguftxputo imprertb in 4, quem dertdero) BeenaM 6C rubrum nominat Kefpenwnrç / nefcio qua de radicefentiü'’ namGermanicum nomen 8een ytrius^haftenusCquodfc»'’ nemo fcriprtt.Idem folio penultimo Weintropfen /nefcio qu’'* herbam.De his per otium d te mftitui cypio. Plura nunc non ^^ Vale.Tigu« ts6i. lanuarq die ly.

CONRAD VS GESNERVS ADOLPHO Oceoni, A. F. medico.

1 itéras tuas j.Non.Feb. datas accept : quai vcrdoâiduoagt;quot;* X^ad me datas fcnbis,cx hadenus nondum ad meperucotfiH'' amp;nbsp;fanc* doletmihi,quod tibi Óf D.GaAcro, quantum ad lilas Üquot;' ra^,rc^ondere nunepoffum.De theriacanon vacat amplius:[‘’' pita 5i caudas viperarum prscidi, probo.] TJicriacam putas^ quot;nbsp;porte dici antidotum,in qua non fint t’^u,fine vipeer. An veto(^ demratione nullum erte iplcnicum dteemus, in quo nihil fplf*“ fit^An potius fatis cft,fj’ fpleni medeatur ? Si theriaca ff S!:o:^’^‘ medeatur, itaeû)) nüuCwiiiniwifmamp;nfifMit', Extantaiiteni then*'

-ocr page 161-

gt;^

(Ilt; t' IC

^

1» ^

^ ip' •1

1-i

iiP Ü'

■t' f' jP ii ^ ff t' \f

L ï » » S. ƒ E C V ft D V f» 68

Galeni 5f Andromachi etiamtem* Sfdl ^°'”^°'’fæ’^F*^^'^*I”'^s, quibus viperaHUlla eft immixta. ft nbsp;nbsp;i”^' “‘^^’‘^ rtianis difputatio fufptndatur, ü placet, EU»

®®n| uijjf defcriptionem puto D. Funckium noftrum habeiv.irt ''^oyntômeo vixputorcpcriri. Si D.Funckhis non mifertf, j ’fniacopol a petam ;«fi fc i a m me qiiofÿ domi habere.fed in tan» ptfte fchedarum multiludine, v t horx ali qnot ad innéniendu '’‘périrent. Tlieriacam communem curti ftllfure,amp;lt;. pharma» Polahicnegligentius cöpofuir, dÜnimiscraf^è fpecies funtcon 'ïTro pecudihus foliim vendit. Carina: Iridkaf radicis duntaxat e*‘ e,fuo temporepiftitra fttffîcict: nee opits eft magnicudiné rc» ï ægt;tntari,ne fumptiis fiât, vbi nöhOpiis eft.fat eftformam ipfam quot;Senterin parinda fclrcda exprimi. D. Rauchuuolftnouo Ipofo, ■ ^'ïfatifta Ód felrcia precor: amp;nbsp;pro Cepa Portugallica gratia# etieram cgo,nÓ andam/ed viuam ad me mitti fuo tempore, ^ïgt;'Cïrfrraadnirifta,vt plantari inhorto meo poftet.quodeffi» ‘’’Ws. facillt;?autemD,Fiinckiusmiftantadfetatdicem'j terne f ‘'’ifn^dohectabellariiis aliquis reftahue laturns decar.Pifla» rad ff ”' *'’*quot;”l*'’f”t''‘’ ''‘‘^b ™^“ nigrkfs eft'et fubftatitia nonnit 'quot;tn.fed omnino cognara funt amp;nbsp;»iUorw^Cortferam cum mei# ^''''''“m.Adthenacam.an liotarraliud afphalti genus addatur, Itah'*quot;'*’^quot;*’’’'’ff^‘'*’® p*ftc^ponerem tarnen ludaicum, quod in didifri *'^quot;'^^’’“”* ’f^'’^™*^'”^ purifsim«m,nigerrimiim, fplen» efto i''^’*'^*^» ^ gtauifsiméolet. De Aniernico, qiiod mollé «»d-cf '^’quot;“P''^‘'^*’ **’ quatuor catapotiaparuulaliyftcri-* quac^Qj^ fanata eft.Friftus nofter nirper dcfimftus,pauld ƒ rffin FrofchoueroTypographo numos fuos veteres fqui ?J‘’'’gfntei erant)omnes dedir'nefcioqirantifanè.Frofchoue siamilü aperire noluit:ct cumfans fît diucs,venditurum fe tregt; 8 ' Numun, vidoria Heluetiorum à Gallis pana inftgnem, non quot;nini me vidiftc. Doleo nihil me hac in re hoe tempore tibi gra C3ripofle.Si qua: alias oceafio fe obtuleht.non ncgïigam.Plagt; onem tiium nondum videram.accerfam Bafilea. Menti o tarnen fit in Epitome noflra,quam Simlerus nofter auxit. Ex libri» ! **.fi“*'’quot;quot;’’finata continent,lacobum de Strada tantS vidi.Hu» /^^TL ''^ *'*’’*^^’‘^'™S-curaboadferriexnundintsFfanekfor inifibiis,lïvixero-;6ratifsimri fuit videre indicé Goltzianæofftci »®:c«iiis conains promoueat Deus. A(«xagt;«?u«#x(infcriptioné Galè ifcta’qs Grçcis omnib’ vftirpatS puto:er vt de nomine nihil dica »« ,!nre:pf3,n5proboaliud calaminthp genus,qua luw inter alia

-ocr page 162-

EPIST. CONRADI GESNER!

tprxftantifsim«m,ncmpc montanum addixampeftreignaulusA ficut8iaquaticaSiodoreetiamgrauiauclt;i(gt;y»ï« ingrata. Sued’quot; gleba nudiuftertius e manumihi lapfa Si duas in partes fra^ reperi intus chaicanthum rubigmis in it ar cfflorcfcens/olorcp*' timalbido,partimfufco,Si ruffo,et luteolo, Sic,non in fondaqiquot;' demfucciniparte;fedvbirimafuerat.5i cum glebaadhucinteg” effet, in fuperficic eius locis quibufdam cams iampridem eanddquot; »/»«Mdvanimaducrti, Si faporcipfofaciliimeclialcantlnimed*'' nimaduerti, codem fere colorum difcriminc, quo Clialcantl””J niify Si Tory difccrnuntur. Hoc veluti rem nouam, Si rniram“' indteare volui. Puto autem non cafu,.vt fi forte cum vitrioloäquot;, quando coniuntfia hæc gleba fuiffet, fed natura Si ex ipfafued? fubftantia vt ex ferro ferrugincm,clialcantlium hoc natiiin.i’O”’' ne aliquo tame eius vitio,humore alieno fcihcet.qui rimis amp;nbsp;p’' «bus cauis inffderc folet ; vt netp chaicanthum forte in terra,I'’‘ aliquo cris fubterranei vitio nafeiturmeqj ferrugo, niff vitiaiof ro,innafcitur. Sed quorfumhxc Ed fane, vt admircmurna”'' ram rerum : Si fuccini cum chalcantho cognationem natiiral»quot;quot; ac viribus nimirum intclligamus: Si fuccinu omnino fofsileq’quot;' cfl'e,n6 fupra terram nafei, aut ex arboribus dcffuere.HxcvtH*quot; te communicarc cum aliquo rerum fofsilium pcrito iionune,q''' km prxcipucD.Peuccrumhodie effe puto, (quern audio innui’’'’, ras fuccini differential habere,) vt judicium eius audiremas.Sf*

cimen exignii chalcanthi c fuccino illo abraff mitto. Pro Panel’)'.'' *’’^S°Jgt;° *11® noiio tarn copiofc defcripto,gracias maximastii”’ goaudicinm quidem fuper co ferre ego faciic non pofliim ; *’quot;* in Ins amp;nbsp;huiuffnodi experientiam ipfam maxime fpeftarefol*’' mns.Non dubito quin multoylæderc poflet, fienti vebemenoi’ efficacia remédia omnia : tempeftme tarnen amp;nbsp;à perito njeciieff*' furpatum, veriffmilc ettprofuturum. Ego in Euonymofim’'*'’ ferc'fucci Ellebori nigri præparandi rationcm oftcndi,fr^*'^ aqua fimplici, non cum aqua vita: difta, Memini me aliqua”* Ellcborum nigrum deftillaffe cum aqua vitae per ciner.eS :.^ gt;11’'’ aquam vitx nullam purgandi vim habuifle, reli^lam nimiiu'”quot;' fccibu.s, vtpotc crafsiorem aut tenaciorem. Vnde conivcio in P*quot;' chymagogo eriam vim purgandi manere in fccibus,ab alijsii”’' tilibusS^non purgantebus partibus remotam. Scdiudicinn’'^ medco Si expcrientiac.relinquo. Hoc addiderim : fuccumelld’®'' nigrum, ita vtdixi, .préparaturn , olimexperientimiliipan;''' plac«iire:qu0d ftomachum nimis Ixderet, Si muito magis q^J

-ocr page 163-

LIBER Î E C V N D V fr^ nbsp;nbsp;nbsp;6^

l*

ndidjinfuffo viïtato more farta cum aliquibus corrigentibuf in vino alio'ue liquore. Nondubiro , quin videris German»* cum librum Hicronymi Brunfuicenfîs Thefauri pauperum tim* to, qui non contemnendus mihi videtur, w /tarira lt;^ »^ tgt;ésa rif/ w» ••0fii/faf/tniitgt;tatgt;, in co nuper cum legtflcm corpus recreari, SC trpurgari ftomachum hoc remedio.

in' (f'

^.Ellcbon albi ;,f. Aqux ardencis ^ .ij. infunde per dies 14;.

**pnmepcrfiitrum,amp;da pro vice J.q.cum vncia vini ; volui pe* ''gt;ciilitmfacere,amp; hen duabus ante canam horis circiter 5.j. boni F^i hris fumpfï:pauló poft fextam cccnaui pro morç. bene habe* ’™i(cdin media corna,feruor lingux amp;nbsp;gutturis augetur: ardo* ’'sqnofdam circa fcapulas,in facie etiam amp;nbsp;capitepercipio.per*. ^«Hurt. appotabam, nullo metu.noram enimiam alias, alqc j .^''''*pcfms, ellebori naturam. mox fingultus fuperucnit, flC ? ’quot;0quidamxfophagtccufuffocaturns, fedleuiter ; itaÿin* /quot;“do,nullo timoré,nulla debilitate : SC cum fingultus feri dimi« !’quot;onperfeueraflet,penna di digitis tnfauces infertis,tcr qua*, k['*' *°'’’“’gt;ngt;,prouocaui : amp;nbsp;mox maftiches decortum tepidum ƒ ii-u^^’^**8'’‘*’)optime*habui. PerplacctmihiD. Chryfofto* -*Houbtri (olim difcipuli mei, vt ipfe ait ) medicamentum : pro r j l?’?®®‘ngraMS,afluxelleborataeine«, quxnuncadmanum

ƒ A T •• ”quot;'^*|.f.Gentianx^.f.Horumcentaurqmin.M.f. Ç- J™'.M /’ïtearmniuniperi ;. v:. cinnamomi clcrti |. f. Macis, gt;nbsp;tf^' •’*quot;*It.f.Aquarum fœniculi, hyflbpi, ana 5 • q. Meilis (^ ttd T^'' ^ '‘i'DeftiUentur in cinere. [ Ni fallor, addidi etiam a* ? He'*7’^quot;^'” , inquiram diligentius. ' Hums liquoris |. f. »^ »««KÆ?quot;’‘T™r» in grauifsimis amp;nbsp;defperatis quibufdam ■f fii((i|!’ ”^’**P'^oflcrtim,SCfummacumadmirationemeapro» ^ diu ^quot;'’’quot;’’'f^'^^necaliudincommodum attulit.nififeruorcm / (loaT°'quot;’'’''’lt;e‘15”’c“2.In Houberi aqua thcnacali,non lau* pria a’°'’®f*’’* deftil land ii cum fuis fpeciebus ( vt loquiinrur ) diuri **'*quot;***‘^'f®‘l“®t« prxftarctenim infundi tantum, led co hre^quot;*'.quot;'decoquendo multx partes fubtilcs amp;nbsp;odoratx exha* tft (J ' . ‘”’’™ infuftoni tempos non conceditur SCfeftinandum Qiiod'i^''' ^''^” poterit. Hare fere advltiinam epiftolam tuam. ‘iwi ?5''’^“’”‘^^^®'^®g‘^^menfi medico indicium eftlt; Audio S^ni'-u ^*^^^'°’ qHofdam,habeo vnum SC altcrum ,depoda* ^OtO L u?'^' ^ ^^'‘‘^‘’’^diispeftis, antimomo prxfertim prxpa*

/ «o ji*.

' ‘•'^uumde olcis egranis iuniperi Ói e vitriolo , defidero.

-ocr page 164-

BUST, CONRADI GEJNERI

Auguftfexcufum dfe aiunt, «fl quid aliud eîKS de pVfte P’^f^jJj extar.Mcdicamrntum de euphorbio, idcirco non budo '■ qü^^j Amferuct,^ frigidinihil « addinir: quodfiopin autflmi» q ad modum trientis fakcm adderetur.non dubito quin optW’ ^ tidotuï euaderct. Egohis diebus xgroto, qui tribus mcnH»‘'^. guttam quidem fudoris emiferat, propinaui theriacam cun’^ guo croco K vino maluatico: vndè mox egregi^ fudaiwt,nul externa adlubira;Caufam veró fudoris omne ift Opium admiX' teijcio.nö ram ratione,quàm experimentis quam pkirimis lO flus. Matthioli epiftolarumTomusfecundus iampridemi^^ dendus ferebatunde quo fi quid cognouifti/ignifica qua^o. b dicem nigramapud Hippocratenr,Galenus afpalathi radi«!”' terpretatur: quod nunc forte oblatum mihi lér ibo, memory«*, quando debar radice dubitanttmad mefcripfïire.qiitidfa in magma hedychrotitn recipiatur. Vidi nuperltatitnwHbd* impreflum, inquo quidam gloriantur, de nefcio quo mirât’“ quod contigerit ad Slcsburgum oppidum, non proeul diftam^ guka, turn ruftici aut plebs ad dir eptioncm Abba t ix S. Onop conueniflent. Qua de re fl quid eer ti babes,aut habere potes,''' rogo vtperftribas.Gc. Sighartumnoftrumfaluere cupio/tf“ read eurn non vacauit.mitto autepkarmacopotar noftri adip’’ literas. Item alias ad quendamminiftrumtypographicuniif’’ truele meo fcriptas,dc quo vt inquiras rogö.Et tertias Vieff^j. mittendas, quas vtper turum aliquem nuncium cures ( ßto'”’ turd ) criam arque etiarn oro. fcripfit eas fummiis quidam ïW‘’ meus hïc.Quomodocuraris,aut cuicommiferis,fï placet, pro’“ mis literisnribe. Vale cum familia amp;nbsp;amicis;inprimis D. p“’'^

’ #e,ct D. Achille Gaflero/ad quem feribam.vbiprimnmeiusJ“? literas accepero.MoibaniEuporiftaiam eflè excufa,fednon3''' nundinarum tempus forte nos habituros exemplaria, proW“* icripfi. Tiguri i$0;: February die iS.frigidifsima S^niuolîtS“* «eli conkitutione.

CONRADYS GESNERVS ADOIPHÖ Occoni, *z4i F, melt;iica.

REddidit mihi D.Funekius tuas literas cum fchedis amp;nbsp;üb*®^ aliquot,pro quibus omnibus mihi longegratifsiinis.H'”^ tibi debebo, quantum tuipfe volueris.cxploiata^nïmmihimo’“ ftiatiiaeft,5C liberalitas perfpefta.Ex libellis numeroquimF”“ lumprius habui, in cor ö vno fob fine parentis tui vennandf^

-ocr page 165-

t I B E II Î E C r N D V f ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76

Mnwn rfperiflegaudeOj-vtl obid^nc défit mihi occafio inter feriz piorcs medicos cum numerandi. quamobrem pet«, fi quid etiam * idle^utfikemadfditionéparauit.vtadmoncas. Eleftuarmm gt;lt;n detribitur in Nicolai Mafix de pefte libro.nos quidcid paz •■ärMCcimus.rcd experiendi occafiones defucrunt, »tcommendaa ^‘«tnodra experientia non pofsimus .EkAuari) lupidcftriptio» ’'H J.Funekius iam tibi mifiiTe fe ait .efie autem illudcontra pez ‘ ranam optimum remediü, K in fudoreciendo efficacifsimum, ’quot;'plin experientia turn in proxima pefte,turn alias experti fiiz j^“gt;C''fl’rd; compofitio eiuspcrplacet.ex theriaca,bolo,8C fuccic ' Jruin quarundam,Gakndulx,rutx,abfinthij,amp;c.@lt;bw4rQ# Roû^**^ lt;yquot;’P*'y^“’’’'quot;”*“®'’P^*' quoçfufpicabar:et in caraloz 1) “‘Ïpiunimeo quadrilingui.qucmanteannos ïi.cdidi.Germaz “'’'Iiocdus imméadfcripfi, VrÏ4(jbf tFrant/ Gallioneft Tra* * ' '^quo tune etiam nomenclaturam illam pofiii code in libro. ^quot;»»«dfeftum. ab eo quod medeatur gcneri cuidam fcabiei aut jj^wiginis (nifallor)quam Germani vocant ^en magcr/vi abz , 'SjnteS^ficcante. tlicienbificl quxfit.exteprimiitnnuncdiz 4?’Pf*^*”^*’®*’*inuenio apud Tragummeliftam efle. mane ^i f i§’^^^’^®’*‘l“™inuenimondifpiieet tarnen conieftuiatua, »« ' p **’'®^*”’’»*‘Ï eft betam.debis, 8d de nomine Jvejyen* jjj ^'’peroceafionemabexternismeditisaliisneinterrogauez ’grjtmntrit. Inlibello eonfilqcontrapeftem, quemparens

fr A ■ ““-'•quaterntoneroiq vitimiracieiccnnaa.neicioqui iRI ''^•^^*^” ^rab tm, Oeco.) Apium doces vocari Wcintropf ntis vel altjs ; ß nofti qua ratione, hoe etiam adde.fumenim lii {;T^”^*^*f ^''^''” ^^ Petri Hifpani Thefauro ab amicis in Gal* fitio '’‘‘’.P^*'^unftabor ; interim grata fuit diligentia tua. Po* turjk!'''*'®’^”'“quot;’, quoniam Dominus AchiLGafTerus veger, Pri ^'’’®^'^'P®t**'itprimùm, aliquot fa' tem exemplaria im* tfift '’quot;*^*”^ ®®^*'*’ P*^® ns q“æ ^^ Montano ems^ libris feri» jj^bgratiasmaximasago. f^xris an fuceinum ratione caloz Bri’quot;- ^P'^i^^æ qualitatis paleas trahere fentiam. quod iam Iiii“Ss meexplicatum putabam . SePtio autem eorum qux tra* (ig *’’'**^’^“kahere, qualitatemanifeftanobis : aliavifpez jl^?'vtmagnes, fimilitudine quadam fiibftantix : S^ ideirco f,^ *15 non quxlibet trahi, fed fimilia tantum : vnde nimirum tiL''*'’’^quot;^® ***^** ’liud» fed ferrum duntaxat trahat •. eft enim PyRajile, fed in eodem genere potentiast quare trahit quiz S a

-ocr page 166-

BPIJT. CONRADI GESNERT

dem, non autem vicifsim ab eo trahïmr.Succinnm autem (uinn(* minsfoldmgeneris res,fed minucifsima omnia amp;ip(umqu®^ ferrum óf magnerem trahat, jdiynonniiïpriiisaffridumvtifl^’ lefcat, nonvidetur Emilitudineiubftannx amp;nbsp;vi fpecifica,vingt;’ Ï;nes ; fed aho quodam modotrahcrc:autcertéinrereaqu«^' orefuo, amp;nbsp;alia qUartoti fnbftantia trahunt isa/urnwlai/ tm'^' lt;uti nimirumetiam ïheriaca, ratione trocliifcorum è viptris,**'’ ipecifîcam contra venena habet,non attrahcndo forte', feclexftl lendo, vt theodamas ferrum pelli t,non vt magnes attrahit: jH® rum vcrópleronimtp, fi' non omnium medicamentorum ratio''' manifeftaaliquaqualitatevencnisrefiftir, Hoc fcio,nononiot^ calorcm ex aequo traherc : fuccinum aifridu calefadumtral®' nonigne.liocenim forte'pori eins claiiduntur,ilio aperiunH' Sedvtaliasetiamferipiï, nonvacathacccontemplari . necü’' caret, aiîequi plenè me polfc fperârim. Hoc certe' affirmâti’' multis rebus Ipecificam vim à nobis attribui ,proptcrignof®' warn noftram ; quarum facile reddi ratio pofTet, amp;nbsp;caufann* fefta inueniri, fi n^ruos ingenij intenderemus. Aïulta eni«l^| folia font, quaenondumicinneur ; eC K^timût affK^i apudCt«' métras celcbrantur r qui bus ego fimilcs puto qualitates «•Ji ^t phyficas aut medicas quidam, pracirtim ex variàmio'l contrariarum qualitatum mixtione orras : quairs ctiamtl«'^ ' exfoerit: ex qualitatibus autem nihil quam qualitas rtfuifM poteftrOonatTM, aut forma ieii/Kt. Taliafortretiampriujit''| pfi, 6i fumvalde obiiuiofus, ignofce. Elleborus nigerfoW*quot;| lemnigramducit, hoceftjtemfïbi iïmilem trahit, fed non*''* foocafore in terriogradu, quotanquamorgano vutur..vc!^^, liquapurgantiafuis qualitatibus it non purgant, nontaint'’J ne cis. Si rheriaca in tertio aut quarto gradii, vtputabas/^ ' da eft, hoc ip(bcerte' caloris gradu venena extinguet: idcio'!“'. facerent etiam alia in codem gradu ealida , ft corpus noft^ ea toleratepoflet : ftcuti etiam frigida. Sed ita extingutixy, eft venenum, vt non fimul etiam vita extinguatur. qua«'’ i datenuiorumpartium quærimus, aromata aut alia rol’f'’^ addimus, amp;nbsp;frigida quardam : vtfrigidis ealida.. Video ilt;^ putredinen^ vt fonTmirmferuorcfn,igne aboleri: Siftmiliteri*quot;’* mo frigorc : necrefert extra nos, in qua materia ignis ftt, quo*' timur . in qua,frigidirasfomma : innobisaueemrefert. Hro® mnia co tendere velim, vt rem magis in dubium vocemus, vd' ptici: quam ftmplicitcr aut temere all quid dwi^etaffirmeuiu

-ocr page 167-

LIBEH SECVN15V^* 71

Juperiora amp;nbsp;caUftia omnia forte *»lt; i^'iff itiaf agunt : inferiors Weftcundum qualitates elemcntorum, ex quarura tarnen muhiz plicimixtione, amp;nbsp;vario pororum fitu, amp;c, magnx varietates K tnulta:nobis incognita: orhintur.EfTe veto quxdam inter hxc me .’gt; plane venfimile eft.De Laur.Grylli commentacqs inDiofcoz îiacm non fum amplius folicitus. legi epiiiolam Buzlq ad te, fit quantum mea caiifalaboiarisjntcllexi. Adokfcens amici mei fiz bnSjiam fibi litliotomum prxceptorcm inuenit.Niimifmatum luz Qimagiftrinoftrilo. Fr»fijcatalogumD. Funckius K ego, quiz baipotuimus tibi confecimus.manumvtriuftpagnofces.Inuitaul ‘'itnadprandiumvna cumD. lofiaSimleroTheologixprofelTo ^apudnos: quiinlcgendisniimifmatis mediocriter exercitatus *quot;'^prandiohoris tribus ant quatuor legendo amp;nbsp;defcribendo ira ®®raiifumus, non line vohip täte Si tibtgratificandi amp;nbsp;çontemz F’ndiantiquitatem.maxinianiautcm'parteinlegere non potuif» l^awis.nilîD, Simlcrusdiftaflct. tu boni côfulesoperamnoftram ^‘tantj fcftinatam amp;nbsp;imperfeftam. Curabo tibi allas criam D. “‘fUhnummorum catalogum:50 aliosfortc',fi'petas. Icônes ik lænmnifmatumBrugis exciifæ perelegantes fiant,proqj tills Si ex . ’quot;‘stuis inmeofficifs at^beneficqs omrûbus,gratias maximas as^lnaltera epiftola tua,figHificas te literas meas Viennam pro * ' ''nalle:quod fane pergratum cÆ. Afpaladius, quia theriaej adz . ƒ “■ ^bodieab omnibus fere lignum rhodium ceu vents afpaz, «t '«sinijcitur ; quad tarnen lignum eft, K trunci aut rami pars: tinnvetncsriciicenT, autpotius radicis afpralathi corticem vfurz parent : volui jd te fcribere ( cum nobis nunc res fit cum theriaca) aipalathf radios tantummentionem extare a pud Ffippocratenr, *thabet CalJ„^^J inglofiis, ciustp eognotnentonigrTrvt de vero Y^l^'ltoiirquitcndi maior inde occafio haberetur.Interim lignu quot;Wdium ( quod ad Ge, Sighardum mifi ) fubfti tut non improbo. ^aphim radix nihil lute facit .Galenus aliquoties vim aftringenz ®‘akquamafpalaiho tribuit: quails in corticibus plerisquc ineft, bdlaatitemvidetur in lignorhodio:quod ctff qutconuinceret az jpalathum verum die, radicis tanaen eius corticem potius quam lignum ad theriacam addendum putarim. Opium noftrum effe f’fr ex Montant fententiafertbis: quod fi ita eft, videbitur effe me tonium ■. veterum autem opium «v fuilfe, atque idcirco acrimoz •ninihabiitfle. Sedforté non omnis »»it acrimoniamhabet. Et vt hnctoncedam, fequetur opium ealidius effemeconio, quod SC »Ifiun eft, sc veterum fententix pugnat.Hxc fenbo ad pleniorcm

S j

-ocr page 168-

EPIÎT* COKR-ÂDÏ #BSKERr

conlîderationem. lo. Vogtilibenumperociumlcgam:nonduy^ to autem quin medicus fit empiricus,qui rationis amp;nbsp;methodipi^ rurnhabeac. Audio feripta quidam eiusnuncimprinii,autiin' preiTaeiTe Argentinx. Nonprobatistu Si D,Gaflerus,quodfor' tia quzdampharmaca, vt ellcborum, in memet experiar ; quO“ tarnen ego vcFadam.multas habeo caufas: primùmenimcorps' ris met conftitutÎD cruda Sipituitofa.mcdicamentaaliquarcqui' rit: Sivulgaria parumfaciunc. deindecupio medicamentoru® (Împliciumvires certius noife, vt amp;nbsp;mihi alias, Si alqs confulr^ meliuspoftim , Siinferiptis eriam meisnon folùmqux abaWJ acceperim tradere, fed Si proprias obfetuationes ; quxprofof'’ incorpore noftro multdmclmsSicertiusobicruantur,quànii® alieno.Non tamentemere quicquam expcnorXedcaqiixfûO*' Iitmcntia qui dem effe, non tarnen /»-Mnifitt, vt ellcborum vtrunîgt; gratiolam^aliaparciflimeprimùm fumo.Si dofimvelutipergr’'' na,autgutras(fi liqiior.fît)paulatimaugeo,donee ad dolîm iuft’!quot; amp;nbsp;cuius vim euacuantemaut aliter agentempercipiam. Ex ff‘H'^ dis quidem nullum adliuc experiri in meipfo'volui : quodnaiid meafrigidiorfitmeçincalidis.fereprçtcrquàmillis.quxabalit’ Êrius tentara feheiur noui, Rciiti ellcborum à medicis amiq“**;

lippocratc m primi s : quidam à vulgo difcerc Si imitari non «''' pudec. Pauca quidam à nemiticprius (quod ego feiam ) Ki”’*’! experiri volui, fenfuum meorum iudicio fretus : quos itaexef^ longo vfu,vt odore faporcep, plcrunqj ftatim deprehendam f^ marum qualitatum non modo interfe difFerentias.fedùngultri** etiam gradus :8i ex folo odore plerunque ctiam vim purgan«'’' co^confidentius fumerefoleo, qur mihipræfernm etiampf*’' futura iudicauero. Procul autem abfum ab ignaua ilia Galmi n®' ftri timiditate, qui LycoperRuraherbam, qu6dgrauius.olcrc'^ guftare quidem aufus eft. In mctallicis, quoniamabodoceS'’ poreiudicium nonxquè haberipoteft,cautiorfum. fulfurq®!' dem aliqnoties fumpfi vtiliter Si copiofe , præfertim e' no^i thermis. Interim .vobisgratias ago pro admonitioneveftra. enim latentes quafdam elfe ip ftirpibus etiam no\as, Si ftatim pon facile deprehendaiirur, qua muis ab cxercitatifl''’’® mine. S.ucciniglcbam curachalcanthoinGdenrc, D. l unckio®^ ftendi. earn mifit ad me iam olim D. Pontanus,mcdicHS in SaS^ nià Celebris principum quorundam : dcchakantho taipcn^*' mittcret,meptionemnonfecit. PofteaveróLaurentius«*lt;’*”. dicus amicus meus Si preftlTor Uienac, fuccini glebam cum d”

-ocr page 169-

l I s E R s Ê C r N Ü V J.

yr

ntho jpudillutnflbtvifanïftnpfïr ; (Tcuti etiam Seüffînus Co^ ^^^ ih libro fuo de fuccino.quem D.GaiTerùS nunt ad me mifi ti non chaicanthi, fedmclanterix 8i chakrtldis mcntioncmiiôx 'J'jnatiinis facit, fed ma lire generc vnitm fuftt. Si quid cenius a-»’ *’scognouero(t!îimfenp{îad amicutn)fcies.Biti’.minis differertz-5Svanas D. Funckio ôftendi, qux omîtes quodâmodo aliquid* P'ciiimilehabentjOdore,viribus, vfu amp;nbsp;filbftantia: fedcüpixaliz' ’iwliquida fit,alia ficca:piflaf^liâltûpurlt;5adpicem ficcam ita aez “«!■ƒ, vt mollitiéin aliquam ccrx ferme retineat, amp;nbsp;adignem liz Wipoffit, Atfiduriorfiat, amp;nbsp;adlapidis naturamac cedar,bitu* 'nquidem adliuc erit,ûd d picis natura remotius: cum pix oniz ''nquiripoffit : bitumen »Mm non poffit, vt nelt;p gagates, neqj‘ '’dus, Thracius autem venus lapis eft,qualis eft is que mififti, j'’*!''8*2ntes nobisnoms. Efto igitur mus Thracius, cognants Wtmbitmnini.fcdtïtagislapldi autcarbonibituminofoAmpe

' quot;''Erdterra^qitain ficinfolen appellant, fi amp;nbsp;ipfa(vt ex veteri ^coniprobatÂgricoIa)bimminof’i,amp;bimnlinifimillima eft, et ’'’pidisnaturam accedit, quomodo prorfus alienum eritd Picî 'nuninencut doûif.parenri mo videmriegerverd cognatiottem' ”‘inijrn effe putei; amp;nbsp;curtfveftrö quidem Picibimmine etiS mav Vu?f^’’*’*^®^''’“*’’’’*’’“s,cünr£incfctretiain colore inueniatur, Den' ’’quot;‘^''^g’^ifota- Tetrx nomen forte alicuiimpofuerit:re ténna^''’”’“^“®'^®™®'’*®'^ ^ ^''^'^^ fimilior.PiflaiphaltiFloz bus' ft quot;’■‘^^'dpecinienhabeo, fed perexigiium,nigrius molz 1 • -^^^ ^^»Q^lorceodem.Antcrnici liquidi nupertriacatspous y '^f’^^.qUïprofucre, vt fcripfi,puto,dedi S colicxquinafed

^^^° quot;*' ^“quot;*P*“ poftea caftoreum, qaod'mttltd calidiz ™Canrfï Indicant perijfie intelligo exSighardi literis ad phar J,’topolanihoftrii amp;nbsp;doleo: florem quotoa fätiöne annoprotule tperoccadónem (cifcitare.De tnifib ad me eatalogo Grçcorum ?.. 'quot;^nnt.quosinclytui Senatus vefterhoe «TnnoBibliothecçpuz lits i • ’ quot;”’'’quot;’'^s tibigratias ago. Vide qu{fo nunquid in il adk ®’!‘’n®’medicina noftra ontari portent meverd nun quid ’quot;J^oriunrftirpiü,nomina, vireS,aut aliter quoquo modo vtile nirü. EuporiftaquidemDiofc.eXBibliotheca veftraiamolim Ï^D.Gafferu mihi cotnuhicata, Argentinp nunc prodicrunt,non Wfolnm ex Moibani amp;nbsp;mea translationc cum Annotât, fedquot; “iniCrxca, quæ egoadiungere volui ; Vt translatiohis authoz ''ïiQugcrent. Honim exemplar fpero te breui à D.Gaffcroacz ^turum; fiewiamp;D. StengUum» fin minus, ego mittamalids.

-ocr page 170-

BPliT. COHRADÎ GE^NERr

t-ibros antiques Si nullius fcr?precij,vt fenbis^qui apu4 tc(forrf amp;nbsp;parentem)funt,cup€iein per odum aliquando feparatim ponn Bfijs,qm cum alijs ligati iunt, lignum addi. amp;C abaliquo pauptrlt; adolefcente.eorum titulos mihi deferibt .cui ego pro ea opera ali' quiddonarem.Suifificntaufemm!lii hrulh V'ale. FeftinariontC non dl quod excuiemus vtnnqp/oim amp;nbsp;familiaritasintrrnosirl terna .• SCoccupationes vtriuftp alten notz. In fchedis {epiri»! ouz annotafti, grata lunt. legi,amp;m fua loco repofundcatripW bluiiSC eUeboronigro. Authorem iliumItalici libri, Degh®'^' namenti delle donne.nondum vidcram.Spina alba quidem/“'“^ decorum laudat ad dentes Ermandos,ignoca videtur liodie:quot;'^ jus locum caryopliyllatz radixfubftituj poreft. ipletanquai”’' re vulgo nota feribit : vndc conijcio eum eriam alia pariimfir'’'’ habere. Inoxymelitcellcboratomeo,radicemiridisnoftrur^ Cvulgarcm)intelligo,quzacrior Si efficicior eftquam Floren'’' na afferri ad nos folita,etfiodorisfuauitatemultdinferior.W^ cam non puto adferri : nos hic fylueftrem quandam Iiabemu»^' lijs anguftioribus.quz hyemepereunt, 5^.fruftiferani,radicef* ua acri.hancpudt Illyricam eruditi mulei. Pro Collo, zedoaquot;^ ponerem : vel zedoariz 5f helenq partes zquales. ex Amuefr facile habebitis verum, fuauilTimi odoris, ireos ferme, quem^’ fitani adfcrunt. D.Funckio Ipecies duascofti «llendi,amp; Ipr^'^ nadedi. Ancillamhabeo.cuinotiHÏmusfuit fcncxinpagodquot;'” nis noilrz, qui cum vixilTetannos circiter «jo. autumnofupjjj^^ re mortuus edhydropicus. fuitis milesin bcllo Sueuico vei'‘ j uctico ab exteris didlo, VItimo luz ztaus decennio, a'filtre fus abllmuit : amp;nbsp;ouis magna exparte viftitauit. bis die, Sf^'’“( notfle, iam decrepitus cibum capercfolirus. Fuitaureniffgt;''f in viÄu modcratus. Rarum hoc(««axj’i’iSiI?*^®-exemplum,qrquot;’“. altjs eriam fide dignis ita (chabere mihi confirma rum eft. n* -^ tenoIui.Ge. Sighartoplurimam exme falutcmdicestaquo'’'^ fum accept EUebori mgriflorem lailleumpcrbelle depiamp;JJ'’'f quo gratiasago, propter amoris einsin me promputaitar^^^ bamquidem eamintegram 3f florentem ante' annitmCc®® Italia mifiam accepi.depinxi,plantam: amp;erefcitmiliiiiunciy . TO:lioc ramen anno non floruit. Italus quidam medicus ap”^ ij mihi alTcrix, flores ab initió candidos, vbiproucftiores fquot;^p’’^^/ purpureum eolorem vcrti : qiiod an apudvos obfcruatiimm' rccupio.Matthio!usenimnonincadcplanra,fcdindiuemS. ^ ' didos Si purpurcos flores repcriri feribit. Pofthacne uW’^i,

-ocr page 171-

fi«,vbi non opus cft.fî quid ran fucrit,vno vcrbo prius à me qu{« nt, an habeam : quamuis in nonnuliis antcquam rcfponfum ha* btripoflit.pingcndipoftcaoccafioprxtcnit. Vellern vos, amp;nbsp;nos qiioque hoc dlebon genere abundare. valdc en im commendatur aMatthiolo: amp;videturisipfeefle, quemDiofcoriJes defcribit, Ctinidt rebus nodu lucentibns olim inquirerem, inter alia ne* ™quidmihirclatum eft, von '^eiu Buter lied? tie/ id eft, Bana* tiw lumme : quod quid vel rei, vel fabula: fît, cum vacuum nbi ™tnt,rogo mill! aliquando inquire.Scieritforte'parcns, Tuuni ^Sigharri nomeniam infcripfialboeorum, per quosinhifto* ’'’ftirpiumprofeci. Inca,quiacupiohonorificedeD. GafTcro '''‘''tiontmfacere, propterplurima eius in me bénéficia ; fcriplï ^‘quot;»iproxime (fedexliterjcpaulo tardius forte adferentur) ^f^gaui vtherbam aliquam innommatam vetcribus, in fuum Jl®'''tnadoptct: amp;nbsp;ad idem faciendum te quoque hortetur. Quod-P’ffnti etiamaliquam deligerc voles, pergratumidmihicrit. quot;“tnietis autem multas nullo aliquo nomine notas, vi autem a* ‘Wmedicapollentes : Adclpham aut Ocepniam, autfimili all*. '1'*®nomine vocareliccbit : fed velim, vt quam fibi quifque deli*-^'b tins aliquas vires fuis proprijs experimentis confirmatas, j^l '’'tfcribat; ficenim iuftius ab co denominari potent. Ride* I)jj5’’'®'’'’“'’*to-Ego verd ferid hocpcro:amp; vos non mihi foldin

'Ytgratunifacietis.CnominiseBimimmortalitatemcxmeis PtribusnuUamvobis pollicch poflumifed artem criam noftram / t nsoüfttujtiQpjijyj 8C experimentis ornabitis : quodftudio*

^P°i^tritati procul dubio gratum amp;nbsp;vtile futurum «

• Wonfolieritis : multiiam hoc in meamgratiam diuerfis in tgionifausfecerunt. Nee exempla antiquitatis défunt. Datc igi*. “fnoc mihi, amp;inrra menfes paucos tresaut quatuor circiter, ’'uremihi moremgeritequxfo. Adhocidem hortaberis do* 'nimum virumD. Stenglium, D. Rauclivuolff, amp;nbsp;quofcunque 'os«cruditis amp;nbsp;amicis tibimedicis. Etfienimvosmagnic* quot;5pliilofophi, necadparticularia illalibenter vos demittitis: JP^rtettamenaliquiddarectiamamicis : amp;T«»(»j«Me,accommo* '’’rtTwb'^i^,», cumnullus illorum per fefitvfus, horum verd ; '’'”tii*ms. Burfapaftoris antiquo nomine caret: vires eius non pferes quidam celcbrantur : in fiftendo præfertim fanguine: '’temperamentum nondum fatis exploratumputo. Matthio* qnidem refrigerare earn dicit, non tarnen cxprimit gra *

'*'n •.quem velim artificiofa coniefturaindagari: amp;nbsp;intra cor*/

-ocr page 172-

E P PS T. c o N R A D I G E S N E R I

pusac cxtra;varijs modis, hcrbæ.fucci.dccortijiquoris devina' ti,fcminum, radicis,expérimenta fieri, amp;c. Vide quàm fini »«”, R»3tgt;^lt;»A'homo,fedineumfinem,vtmultisprofîm. Resherbani

cencinfînita cft ; Siplurimorum obferuationibus, indiens Â'^'g pefientijseonferendisindiget. Si qux forte cadem bis bodiuerfîs temporibus, ignofet. obliuiofum enim mcrcddii ji/r àtfjtiSfftevBKwit. Dot^ilümo viro D. Leonharto Rauchviif*,


s. P. D. ex meraccepi iam pridem literas eins cum herbis quil’J^ dam,amp; Ca ta logo aridarum quas habet,fanccopiofoamp; rare. verd reipondcrim ei, non fatis memini .• amp;nbsp;qiiia dubitoju q»^', cumadmefcribes, vno verbo admonc. Pofiremd hoc à ref'^ vtornatiflimo viroD. Ghriftophoro Vuirfungo falutcnits J preccris officiofam. halus quidam amicus meus, vir boni» SJ de dignus hiccft ; qui ipfum rogatjamp;ego einsnominejVeßl''j Apologos Bernhard. Oehini, itaiiee, auf Latine (nam Gerni3‘quot; | ce nefeit ) eos fine impreftos.fiuc manuferiptos, ad brene k®m commodato mittat : autfivcndere vclit,pr£ciiimindicée. J'^'j titulum herbarij Fuchfiaru , fi forte* nondum vidifti : quod of J quandoprælofubqciendumfit, nitril dum certicognom. J'^j ctiam feriptumquoddam noftrum de remedqs contra calcul“^ lixiuiofabalium, 8Cc. quodexercitationis tantum gratta f^^. ad amicum quendam nuper.Id confiderari a vobis,D. D.paf^J Caffero, amp;nbsp;Stenglio, in primis cupio : amp;nbsp;cum iudicio veftf^f occafionem remitti. Amicus is contra calculum bibe^da^ll'ƒ' vrinam mihi commcndaucrat:ego lixiiniimexfabalibusf*'^

•*v* U» •*'^^ »4ÄHH1U1I VA lauaüuuk; f occafione hæc feripfî, amp;nbsp;ad conW^ i

timpræruli. laudanir. ea

dumpropofui enamalia quidam, herum arque iteruW

TemodieApnlts.Anno »f.6f.

CONRADVr GESNERVÿ ADOLPHE

Oeeo»iA. F. me^tco.

Lherac nix Martij die a4. dan, Aprilisdiei8. mihired^jj funt vna cum feminibus,amp;! Mart.Br£nntj ad te epiftoi’)^quot;^ 1 remitto. Proqs verd gratiasingentes ago.- tem mandata f’ J re' hora qua accepi; Videram omniaprius, fed quidamobf ^ i quidam ex ijs ctiam alids fata non prouenerant, vt Ciiw^^j Sic. Inter citera Teucrium eft, Aicciieto d re infcriptitmi nbsp;nbsp;nbsp;j

qua rauone, EtStfarumhortenfe, ctunonreclcSeramumr^^ J

-ocr page 173-

irSER SECVNDVJ. 74 f^W. Phuiïrapliciternominatitm, latifolium Dodonxi eße fu* P*cor. Albunum (fi reftc lego) mihi ignotum eft:quod heltin â ^^3tmii,n5prouenit. Semen vomitorium.ante annum ex Italia flimoidis Alexandria! nomine ad me milTum eft. herbam non* iwividcrepotui : nondumenim mihi prouenit. Vierer pro co ^inibus Cratiolx, per omnia ( fi bene mcmini ) fimilibus Ä x^ ’I'wbbus.fcd coloris fufei .nafcitur apud nos abunde .Semen illud maiufculum é TranfTyluania.Cayrinç nomine prias mif* “w ftminaui, fed nee id prouenit. Mahalcb in mon tibus noftris *”gt;citur. Species ilia Dauci, cuius fernen é dentifcalpijs Hifpani*' ''stolkgifti^Gingidium Diofcoridis eft.Elaphobofci feme quale ’“'5) nonputomeprius habuifle. Hxede feminibus fertbere . ™. Vtinamverd viueretadhuc Brenniasille amicus tuus,cu-. ''quot;fJsniififti.potuifletenim quædam recentiora ad nos dare: Pfoculdubio abillo tempore multaalia eiobferuatafucrunt:dC f.^TOnule eftinmontibus illis Tranlfyluanix rara multa habe* ' ''«dum potuiego.vtdefidcrabam, aliquem ea in regione me* quot;'»n iniitnireamicum : tu ft qua ratione potes, aliquem mihi ^’quot;«1115 per amicos faltemtuos. De Terebinthi aut Styracis

Sighartumfaluto.fcripft einupcr,8lt;pro mif* ''JOrinigrt flore lafteo feitiffîmè pido, gratiasegi. Per* Jel)^*®^''®‘*’*^*’’diilegi probe matura. Eftautemhic ipfe£l* ElS''*'quot;‘2''^’^“'quot;’ Pi^overo tancopere extollit Matthiolus. • gt;nbsp;''quot;thtrba aha eft, quç etwuanrfs^Jl^ li fnA isfgfàmf/ Ul rît gt;iif, nri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hernianam Galli vocant, à facultace, qua her*

Ifnie «ur;Xragus Empetron, Germanice ^arnFranr. Vis '‘«scontracalcuios , omnium forcé quas Germanianoftra fert ƒ quot;rum, efficaciffima, mihi à raultis felicifftmc vfts Itaiis 3C winanismiré commendata eft. Spontchicnoncrefcit: femel ** orns fata, quotannis periens rcftibili femper fœcunditate '* 't. Si apud vos forte abundat, curamihi eolligi fuo tem* Pott, cum fetuimbus praegnans fucrit, Augufto forfan : 8fvt lt;vtendi modo ( fi vixcro ) ad te fcribam, admoneas. Xylo* « 'æhgniparticulam habeo. Rard quihine ad vos profiel* ^‘^^^ '^”^^quot; contigerit, admonebo, Sifruar 1 eralitatetua, quaeSf fimplicia amp;nbsp;alia quxdam mihi promit* ' interquac(nondubito) multa mihirara, autincognitafunt. ‘ ouos Mattluoliin Diofcoridem Commentarios nunc in Ger* tnamarn auatos audio : c'quibusea qux de Aconitis aliqua ex fitte,Si Loronico fcribit,amtcus exfcripta ad me raifit. Vuit au*

-ocr page 174-

EPIST, CONRADI GESNER!

temDoronicumnoftrumamp; Romanumomnino vencnoft'”'^ lierbam, SC ex officinis eijeiendam ; hoe argumento, quoJlt; ’^ qui drachmas eius quatuor deuorarir.bremintereat. Q*”'' ^ aliamulta canibus fint venena, quxliomini falubriafunt.''‘^ Alparago fertur, Ego Doronici tarnen herbam fæpe *” ”'? j bus copiofe edi, magna cum voluptate: (namâf aromsö^’uj fuauiter acrisherbaeft, amp;tencrafuccóque abundat) ^^’*’^*||( noxa fecuta. Radices quoque recentes, ficcas, intégras X. conditas, inpollincm tritas, fxpèingeflï:amp;;hodie, vtmanib firne'Alatthioli amp;,aliorumfententiam redargue rem, ex aqu*' lida drachmas duasradicum contritarumhaufi : necindevH prorfusin memutationemfenfi. Acgrotisquidemfxpeill’® per fc, amp;nbsp;cum alqs mixtam vtiliffimc confului : in vertigintf ^ fertim amp;nbsp;cpilepfia. mifceointerdumgentianam, vifcifeob® aftrantiam. Sic mire prodeftepilepticis, fi continueturvfus/* medij, Plura alia nunc omitto, quibus oftcndereliquiddpoH'', nee Doronicumnoftrumi nee Aconitum vllo modo efleventi’’jj turn hommi.Canibus autem letiferü elTe fcio,non folnni,ß(lf’M tnarum 4. fedetiamfivnius pondère fumant. Scnboh«lt;l'*; oftaua, poftquam^.q. cius fumpft , amp;opnmè liabeoDergt’'^ Nolim autem tepiuarc,-mcita vel temerarium velimperinm'^ fe,oVt eavclim cxperiri in me; qux præfens perieulum»^‘^'; queant; ficuti nuperetiaminliteris mets,quasi). Funekiow’' di,ad te feripfÉHoepro corollario addam. His diebus iuuefb'^ annorum ad me venir, quifuperiore hyeme laboraueratqus''”' na, qux eum circa Kalend.lanuarq, puto, rcKquitîpanîôpo**^ quQtidianam( nifi tertiana triplex eapotiusfuerit)incidK, ƒ cumber ïefquimenfem grauiter affeeit : quodcummeeonfiil®’ mihi explicaret, prxfcripfi ei oxymelitis mei vfum ad tridum’' talcmferèr-

IJt. oxymelitis noftri min.t.iirj. maioris ^. ij. fyrupi dcEuf’' torio 5 .üj. aquarumfccniculi, abfinthij, cichor/jCpervelicam»' ftillatarum,vtodorem amp;nbsp;faporemretineant)ana.^,ij.f.Abf^^'^ potus proiij. vicibus. quarto die ad me veniens,femiiltdlcigt;H* habere mdi'cauit.fed manere adhuefebrim.’ Itaquededicideft^' co gentianr(quem domi habeo)magnitudincm caftanex autquot;“' cisiuglandis, Óóvtdimidfumeius vnodie deglutiretiufsi.akt' j rumpoftridic. quodfecit, Kvtroque die hora vnapoft fixen'’ alfumptum.vomuitnonnihil.Fcbrisomninoftatimabijtineert' ( 4ijtmultis tam dicbuj. Similiter autemprins etiarain teniaid 1

-ocr page 175-

LIEER SECVNDVS. 7^ J^ötliamihifuccefsit. Accept ego, amp;; motus fumaluo,nonvomui: Fcbrientcs ferè vomunt,fed commodo fuo.Specimen eius,fi defi^ «kras,in vafculo ad te mittam,vt tu quoqj meo exemple audaftet txptriaris.Vale.Tiguri tj6j. AprilisdieiS.

CONRADYS GESNERVS ADOLPHO Occoni, ^. Fquot;, medico.

K Dliteras quafdam mas Maio fupcriore datas, anrefpondez l\nm,aliquandiuha:fi.fcdin qs nihil admodS eft quodrefpon (umytgtat,nifi forte quod de Doronico quacris quid fentiam: vc» 'Weeffecenfeam quodpharmacopolç fic vocant,an quod vul* S^^l'üdam (SemfentrurR. Suntautem amp;nbsp;pharmacopolarum '''ftumDoronicum.SC (Dcinfciurnrn vulgaris dux vnius gene* ’^'*(p«ics,neutraverum,hoceft, AvabumBoronicum : quo cum ‘’''«mus, vt primus ego iam pridemfcripfi( nuper etiam Matlt; t^iolusjd conftffus eft, feddifsimulato meo nomme : nihil enim vnquammihiacceptumferrefolet ambitiofïfsimus homo , Sic.) ptoeotadicemaliamaromaticam amp;nbsp;flatus maxime difcutiente, ''igalangïvelzedoarix,fubftitucmus, cum pauco cortice eitrig illi«stmraodoremDoronicum,vcldurungi(.àcitro etiam deno-ÿl minatmnAtabico fermone, vt nos citrariam meliffam ab eodem ^1 vocatnuslimitatum exiftimo. AdGrxcamepiftolamtuainfóttc A aliquandorefpondebo,cumDeus aliquid ocqdederit. N«nc cum H ïtofehouetus herum vas turn libris ad vos miffurüS effet, fefti* if| Witterhxefetiberevolui,3fvltimis Latmis tuisrefpondere. »à -f^ i '^«àaiifaMM'ntfis luvwfutx?! ^»i’iamp;llt;l’'’mT»^W(«w«,«w)ifflt;;yB»i^ïite«z' ^ nbsp;nbsp;Vu /üÄJu fill ƒ 0,5. In flip er ior c v afe M arbodeum tuum de gemmis

/ ''^«ttnifi.amp;alia qiixdam. Nunc manuferipta de gemmis è Pli z (^ gt;quot;oco\\eftjntamino-.amp; grattas ago.Habemus nuncPlinq rodiz

♦ l tts etnettdatlorcs,quamobremi vn cis nonlibuit. Specimen dedi z

1 ‘Adonis noftrx in tuum nomen etiam nuper mifi-. nunc mit to li z ft ^llosomncsiamprimiimabfolutOs,quoshacxftatedeLapidiz ( \ ^bSlc.lmprimendos curaui, multolabore meo •. nam S( prxlo H Wiiparare, Si tot mam primam quamep excufara cognofcere ^ ’ ’''topomut.Mea wmium feftinata fub hnem etiam mutiïata funt. f fJjd facetem 1 T-ypographus ad nundinas feftmabai, Si ob rei f Wiuiis inopiam diftcrre non poterat. Mitto SiB. AcbillrP. t Ggt;fao noftro eofdemlibellos •. item Sigbano pbarmacopolx, lt;l'itmmeouomiucfalutabis ,ficuu Si D.Bafyl^cum •. tui nuper ^®ï^'‘^^P^'^^'^^™'^'Sigbattusliibro£fuosbosD.Baf'fl'jtoirv

-ocr page 176-

EPISr. CONRADI GERNERT

«trim communicet, donee ea quae petq D.DafYlycuscommotW ûlcem mature* ad me mitcat : turn fi intellexero libellos nodros^, placere.mittam amp;nbsp;ipfi alias.mature autem,vt ca quarpetn’”'’'. opus cd. Vcnioadepiftolamtuam. Erat hie ante aliquot men . btbliopola Vlmenfis fenex admodum, SC, vt conquerebatur.p’y pertate affli(5lus:eiusmifcrtus cum ftimmi prçparatumlmberrtj Vogtq quaedam de eins vfu,rogantc eo.emendaui Si addtdi q“ 4 dani:deinde cum ea qux manu mea fcripferam repetertm, m mine mco abuterccur,pollicitus rcddere,non feeit. Si ntentw' te difcefsic, alioqui ftimmifta certé non lum : Si meliora tn'*®^

ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;remédia meliabereputo.Pofthaccautior ero.Andernaciin^®L

i/W#*«*Vlt;**^ *iam Si «««/«j!' miror.^clegctra vel^ranun^aradifi vuig®* i j. JJ, ^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;ftum,noneftcardamomifpccies:fcdiuigeneris,quodetpre^1|,

lirasindicat. Sinullaodorisaromaticigratia. Grxcis vertf^J incognitum fuifle puto:recentiores Grpci Capficum nomina*','’-Adluariusietalicubi Sitcrefium.fibene memini;abArabitom , rum Seitarengi ( qux vox tarnen alibi Lepidiuin fignificaöin® centiorum quibufdam antidotis Capfia, interdumetiamC’yi proCapfieolegivideo. Vocatur SiNuntefarca, SiNuxfattyi alqs barbaris nominibus,de quibus nunc inquirere non vac3'’ | Funckius nondum vcnit;qiiare miffa à te quaedam, nondum’^ 1 pi.Tliymelçar fernen vix puto mihi fuperefie.quxram pet o^' j facp? feui,nunquam prouemt.Monfpelq abundantem vernm''' De monocerote,fi tibi non fattsfactunt qux fcripfiin luftorin^. lium,Iib,t.Quadrupedum fuo loco.et in Appendice eiufdrm Mi Iconum libro :non habeo quod addam. Extare nö dubito np“® dos Si Aerhiopes hoc animal, Si effe Afinum Indicum AriÜo^ Cartazonum Aelian(:Cornuintegrum ipfe vidi^óiparticub^ guam habeo.Extant Si R.upicaprx monocerote.s,Si Oryxtn,^/ frica, Si Rhinoceros quoepmonoccros eil.Per D.Funckmmlf romenumifmataaliquaadtc mifiurum,etfi Frofchoucrusƒ Franekfordiam abit.dc fuis forte* aliqua mittet interim D.am' » rus. Lilmm illud luteum ephemerum, ( Turcicum aliqui vo^ ! alq Gladioluni indicum,) mihi qiioqj in horto nafeitur.-fedaW femine.Memineris herbar illius elegantis tibi ignotx.cuiusfn ^^ lum promitris fub autumnum te milfurum.Locus in EuponH®, j bibendo cinerepanniculi cruentihominisoccifi,iamnóocoL^ J (in cap.tS.ltb.j.decpilepfia Si fcquentibus proximenoninuf ^ 1 Si fcribohxc milita nodie, capite meonon bene affedto) ^!^'*^ J in Gi pco efie(gt;w@',(quod tu qui optime calles Grpcejinfpit^/® J

-ocr page 177-

t I B E R rs C V N D V Ti 76 mfti.non ViUiw ) vt non cerebri membrana, fed panniculi alicuius « vcfte pars cruentata intelligatür. nee Hityef eft cinerem hunc in *omaloprodefle, cumaliactiamplurima vfta profint:fedaccef» ’tfuperftitio.depanniciilo hominis iiigulati,CL,amp; Doft, virum pSambucum meis verbis falutabisperamanter Si officiofè. non 'dboantem adiplümiquia literas ad me eius abs temifTas naar* f^pi-feruatas fpero d D.Funckio,qui forte' maturius ad nos ft ven putauit.Quandocunep aiitém venen t,maternam domum in “dn inueniet, propter fororem Itidith,a partit nuper fecundis re* ''“fisextinftam.Libeilös noftros de Lapidibus, metallis ac gern '''j?d«piott«tiamD.Sambucö videndos exhibere,vtfidefiderct, j pliim qiio(^ mitta alias,fi manferit Auguftf , mul turn enim eius “'quot;tbenéuolentiæ Älbeneffcijs debeo.Præludithic adhuc pedis, ƒ ^'^nientifsime.AdD.Gaderumfcribä ahâs.feio eum mihioez-quot;P’tfsimofacilc'ignofccte. Vale.Tiguriijéy.Aiigufti die 27.

CONRADYS GHSNERVS ADOLPHO

Occani ^. F. meiHco.

J \ , ditusfumdevaictudinetua charifsimemiD.Adolphe,r^t

\ f ?’’’^‘’*‘^’'Wquot;*‘'*™’'gt;»an’cxD-Funckij li tens nuper intclz . 'ff tx Acidulis reuerliim,nihilo melius habere,magno fané dó 'quot;'fo. Deus Opt. .Max. tepatrix,parentibus,amicis,ac miht ^““'ïfonfcriiet.Numifmata D.Simlert noftri iam tandé aceepiffe pfrO)«nior£caufam exD.Fuhekq literis intellexüTe.Pro Nic. '■““Minoinaximas tibigratias.EumFranckfordip accepitpa f '^™«ïs,tt vafi fuo inclufit,quod nondu ad nos adueftum eft.

jf r,

■f

^J'dfpatibipluribus, neimportuniorfim;donecde valettiz-''gt;5t«3ff/-t/oj.jjj_ j^terim Deum pro te orabo,quöd tu vicifsim f'fSjnapeftislyj. rurfus valdegralTaf.Prpferuationis caufaoxy» f ittmeo vtor,alterutro vel mixtis, nee piito efficacius quiequa 'Pf^inpofle,multas ob caufas.Vedrum luliani oxymel, fî manz . S®rä (vtputo) recipit,eiiis |.;. vel ij .mitti ad me eupio, vt vim '“f cxperiar;ói à te quotp,aut D.parente,aut aliis,amp; D.Gaflero, ' quando co vfi edis, ' fuctefTum eius audire. Qiiid fi tu quorp eius

Ï’^babcïnus; nee infeliciter ad fïccandos aut fïdendos catarrhos “ tiliores interdum vtimur. Libellos nfi'gt;i!tt:fgt;iiu\iaviain cum meis fris an acceperis,aliquando iTgnißea. Hxcpaiicis fcribere vogt; 'inimFrofchoüerus doliitm ad vosmittendum ine luderet. Vaz f)CtfaiutaD.D.parentem,Gafrerum,Viiolphium,DafyIycum,et: ^'jhiruijnnöftrum.Tigiu-i i^óf ., Oftob.die 2;.

-ocr page 178-

EPIST. CONRADI GESNER!

CONRADYS GESNERVS ADOLPHO O(coni, A. F. medico.

MlttodarifsimeD. Adolphe, D. Simien noftrinumos’f genteos,numerou4.pondereunciarumxv,Nonlicui[cil’ Hgere, quare fuos omnes mittit.Eos ad vnum acq; alterumm^' fern retmere potes,deinde remitterc,non nifi tuto certo^ nun«’ vel Memmingam ad D.Io.Funckium no ft rum, cui nunc «ia mi'' to perfamulum,quihinc ad eum accerfendum mittimr. Cump''' mumacceperis figmfica quxfo.Nuper in dolio quod librisrd’’ turn ad vos Frofchouerus mittebat,remift Amftelrcdamum tun'* inaliopofteamifi Excmplaria libellorutn noftrorumdeLapi'quot;' bus 8lt;metallis,pro te,D.Gaflero,amp;c.PiuraperD.Funckiüf’quot; bam.Sed nc abfcp fruftu aliquo medico,licet occupatifsimu^J'*' feribam: accipeolei vitrioliguttaspaucas mifcerifyrupoali”^ amp;faccharum aiitpenidios addi, donee craflefcat eleduarijin®^ SC acidifs'imofaporefiat,lniiusdofiseftadpiforuin2.autj.inv tudinem.conuenit autemmeliusftomachi, ventriculi Kintd«quot;** rum affedtibus hoe modo, quaminporu : Si magisplace««’* Aluum moiict;naufeantibus,amp;ftomachicis illico fubuenit.vi'’ aliquoties fum expertus.Valc.Tiguri »56$, Septemb.diea.

CONRADVS GESNERVS ADOLPHO Occoni, A. F. medico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

TArdius adnosyenitaffinisFunckius, Sd temasabstf«'' ptatifsimas mihiliteras,attulit,vna ciim multis varijsij'’'' neribus tuis,argentcis,chartaccis,amp;plantariis;quibus tup’'®! gularibonitate 8d liberalifsimo inmeamorc,afficercmevoluquot;' Argento nihil opus erat:talis enim Si tantilla dedicatiuneul’« ftra eft, vt c/us me puderepotius debuent, quam vllumà K’ . Sètn-rt/ufof/ expedlare. Interim tarnen iucunda eft mihi liberal' tua,amp; res ipfac,miincra tua,omnes iucundifsimx rarifsimplp'*; mi argcntei fanc' pulchri funt: Si, vt plures etiam, hoccalïo a’ alicundcacquirendi,colligam,mcadmonebunt. AdD.Fundquot; ■ mifcram omnes D.Simlerinoftrinumos,cumliteris,vttibi«’^ mitterctpcrmitüftrumhincdifccdentcm,antencfciocjuotdirS| eumMemmingahucadduccret: 5d adipfum quotpferipfera. f^ verd,quod valde miror, literas à miniftro fe accepilTe negatipm autem vxorem accepilTe, Si oblmione fadlum, vt ipfï nö redil^^

-ocr page 179-

•E I BiE R IJ.E C' V'R D’IV S^’i

***«edifce(fuin.Qtarefi nondü alt;c«pifti literasiUas meas cum Iwmis.tum hifee faltem accepturü tc (jpero ;.8tcnmaccepcns prix '’'am.vtfignifices vnovcrbo.pctomedeqsfolicitns fimbrofeho tttrttsiniindinisFranckfordia nondum redntt quamobremde ix gt;*’ pRus numifmatis cogitabimus aliaV, cum Simlcfianös a te infpex ,11’ äostemiferis.Ex chartaceisdonts tuis.lixc funt: Thomx Aquix-ƒ nitis liber de ElTcntqs eSlentiarum.quem prins non vidcram ; etfl ƒ excufushabetur,nefcio vbi.variusfanc, philofophicus St erudix ^ tus,eo'!pnomineraihipcrgratus,quamuismut|lus,’’}*'«»(’« lo.Me» ƒ diolanenfis feu deRupe Iciiïalilxr etia çditus eft Bafileç per Guil, y Gtatarolum medicum ; fed ad finem tui àdiunfla funt quxdam de ƒ obisnonnuUisnô mgrata-Ét geomantida quxdam’, a quibus abgt; ''otteo.Eximprefsis, quxdam priusvidi fit habeo,fed alias cdigt; . quot;'quot;'tsabanec videra,nec audicram.vt Rod-Dubranum de comx P0«ràis cpiftalis.lt cm Tabulx iq.Pnma.ElcgiamIaurea'Biwx botttm^mjjji^yjPpPQpjjf parentem mihismicumlibentcrvidi. A''trî,promotorü adlaureamIngolftadq nomina St quxftione# commet, Tertia de Antimonio prxparatö lo.Vogtiteuinomai ƒ' mtumfubfcriptüprofeftdinuituslegi. Ego quidemtale aliquid ^ ^fcams fenem iUumVlmenfcm,v t nuper fcripfi.m eins gr attam ƒ fcnpSetam.tabulx verohuius, qualis excufa eft, author nonfum. '■ btfibeue pt«parato ftibio vires mirificas in corpus humant eile pwitioujj^en fine periculo dari ccrifeoctiambencprxparaz tom.atiumm,^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;onnd aavrtxiiucircumferunt.

lt;^

\ ïoS’n”.cnw\iorcmdigefsi,SCexMatthioloacVogtïihbeUo qnxdamaddidi, Quod SiUummeo nomme abuti v tUc, 8i tabuz / brotypis cuderc.kuüffem, nihil tak feciflcm. poftbac cautior e^ ^gt; '‘ûï.jQ^vtverumîatear.etfi multumftibii pïçparatibabeo,vn co f\ nunlt;|uamfoiTO. Prohis omnibus doms tuis ingentes libi grattas * »SOficu« ntópróreliquis titulislibrorü tmhidefcriptts•. m quix r iïus iatr fopè mul turn mea gratia labor aftitita v t omnino x quum F 'Sttitmulto maiori à me munere ornari •. tucnim ampUus mea * «'tÜhborisfuftinuifti.S'ednöloliberalitatctccumcettare •.intc v gt;«èmanio colcndo'qj, ficuti K opiimo acvenerando parente / quot;».Mmini concedam’. St vbicuntj inhonort v cftrum publice aut F F'wtimlacete potero, quid 8t beneficia tua St amicinx noftrx % bspostulent,nöcro immemor. Ev g Toîç tçu-nîwîç Jh)es»çgt;gt;t9tp-5 «^WB« xuet/^et^HÇjÔ IpßUOa« OK -Jî^ xpiÄv Äigt;gt;^^wv

-ocr page 180-

SÊIÎT» CONRADI GESNERI

A^XeÇ iiipiii(^,^régt;niç pSp TO 'ZD^TTçpv iaç^)Ui( i/^lgt;^ tteu t Tlui ^éeutXsyu Â^K^ç^ rvrlit^v lt;^lt; ^ t^ p/a “^ti Tiiuei^u'isiph /jjn u'^iti : Sv lè 'j^u-nt^^ xoiïy rtpiuv »vans aeTtv J^g^ipei Ti^lw pityt^^ » è ®Êfïr ^Iw ô/uffiaç iS^rtTeiOQ ^^rtTo J'lt;^topvJ[f vi^s$eilt;^fi‘^* ^^j'(i,^^jL(^'nT€)(^ tuytôet vttpporÄiywf/Mpt^vf^^^ Toiç Avaf^pJiotç )(SfÂsjLâ/J0iç my/^iiç ^ : '^çt Av«®‘f'^. iv/izov J}x.aiagt;ç yi oio/ngi a/ /{âëonoî^ Ava.yuQ/v'lfJi^^'^'' fO/jf^^OVTiQiS filSii àpimsut. TSTaV J Ö n^?^0V àlfttfSf^ tnv oî(AsnaQ/ov niw öA/ßi^^off iizva.^jgt;v Aî^û'^iof'^^ hSfftçJvJbi fi^ oî ÿ^^e/ohot /(^tvißaÄig ^Âiça Xj lt;»“^ Trôlt;p»yniài(girs, ii i(gt:isTOe!ïvcl)}or'Z»€ÿ'oo:ysrplt;^scn:Tèi')^ r^ov TnwTfQ^v rlç ^i^çuvov ßptinÄiaKov.Te j ^i‘5h fàç TFUi/iiTnrt^» zetAéivt lt;Ô Tfoiov ipvrSfx^vôfo^r^ St^v{fttf,}^T9h7io^aatii lagt;çpigt;ieèçajngiTei?\gCa^ ^^'^quot;j »Jim tyvaM.JoKei 9 (^ iuvn cm TÜçJbTiKaç hJiiti i’^ S» ttmojuiSotf.è Tf'ftapfamp;' 3 «^ TfA^TiuQ' xvapijti^‘''‘ voQtCoAi^ciifp^ T^â?^r,^ôa.jxaçvvep'tfAlt;pif^gt;'^'. nfamp;vç Tivoç }^ Toy TÜç cM^vtnaçT07nv cMAtvxov,)I^'^i ^ aï^ó^f^fii 0 üT/vç®' yiypviv:Sivixa,'mAluj coi^^ ^ Ti^'afaTa bujtov /i^igt 7TÎ/^'^iugt;Tt. lt;sG^cunlu) «P* or (^” ^ ; Svii îlt;^éîVyTo iv laaravia laae; tpvo/j^ov.^èrajÙTtt /^ ^^ Jiuptav ifs. Nunc ad epiâolas ipfas venîo.Vaktudinis^.^ mitattmfulcietüeus Opt.Max.fi ex vfu tuo fuerit. nou^'^ù nobis conducant. nos voliintatem cius fine magna folif**“.. ,^ pcdabimus.£go etiam Valetudinarius elfe afiuefeequ^'“quot;^,: *erim fatis mediecriter me habeo,ad eibtun.-potum/ownu^^f bores. Audio te nuper vfum Aciduüs. qux vtinam «^P p^ Acidularum caufas nemo dura, qiiod feiam, explicuit. tg ^^ chakanthumautcognatumei metallum, vimfiiam ^^^'^j|jgt; communicet.non dubito:fed tmim quoep iudiciü libent«*'^j Andernacum aiunt breni fuiim de fontibus medicatis ƒ . .(ii» lucem daturum. Verfus tuoslibenter Icgi.tum alias, qiu^'^jui tuo djcleftor .■ tum quia mihi quoç me£^valetudini ^^^ Â^ f[ju TÜç 'iamp;^i rltn cifivdiv puTst^a^v 't^'S^ (

-ocr page 181-

I'IBER. ^ E C V N D V S, 7^ ®»dmonlt;nt. NicoIaumMyrepfum veArum^ fperoexnundim» iiiina'^*^^™^*^*™'’’ *””amp;*quot;“quot;* ftirpium qaafeunÿ liabcs,nox teyi/'^*’'*'*’’”quot;*’’* ^fgt;'*be.nelt;p enimmeminiamphus quas apuel ïloi ■’”*'*’f®”^*quot;'hi décrit : vt neqtNeniaiu vcrius^edi «latu 6 nbsp;nbsp;nbsp;^'^quot;’'quot;’herb«illiusó#«gt;»A«»«/*f,nifaUor.nonfatis

tempore cam Afphodelis:quorunt Rul quot;n”°quot; ^“fït orbicnlata v t fcribis, ff probe* memini, fed triant tjo* •'^®quot;’''J-“^-^’®* datas, eum occidcre fcribitMatthiolutt 8 viucamdariiufsi, amp;perijffeaudiui.quiatarnenmemineram tdiiï • ” ’**®'’“^“S herbam illam aromaticam eum voluptatc Ijj *'^inde recreatum efle.fçpe etiam radices aliquot nulla mo* fiiin*’***^'’’ quot;“Pquot;?’ n» radicum illarum aridarum ex aqua calida *quot;***quot;’'’‘^ ineórnodi fenfi horis aliquot, quo tempore e* nia h' ^'*quot;’^*^''fcripfidioris vetoofto elapfis.vcntrcm amp;nbsp;ftogt; dam ^*''*’’®’'‘* ffni*.amp; circa ventriculi os, imbecillitatem quan* j '’^corpus totü infirmius; itafert',vtalias femelatq^itcrun^ l^lOlOnni’frawtz4^»MA»t« M»«*/*»A*r3rM/tnr4^ nirsntc vim aH^


I*


Zf

^Jn gentrolï potu per acddens,nam commune faftidicbam : ) (tc fetfe '^f’“i‘ in ™^ i“'^ affeftas, amp;nbsp;cum non vidcretur fponte di* ^^.^aniSyingreflusin aquçcalidp folium,curatus fum.Priasetiam jj^*'''^®gt;ntfcio qua de caufa,fimiliter affeftus.anudoto Saxoni

{1 BitirV*^'*'^’™''*’*quot;’*quot;®’^'^“’* *” i^dlo etiam pofteafudaui 8C M hena ’'’quot;'•^f^ ^c Doronico te fcirc volui.cui vim nullam ma* 4 auda? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V^nenoifam inc(fcputo,fed radices nimium hu

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 'P“‘0i(vtqttçnanqnâfere'cxiccenturtot«,vtcuntplon*

/ f **’’’®‘?’’Pöfeferuaf«:) Si flatibus excitatis, ventriculü offen* ^ trt;nccfacil(i ex co defcenderc.fuperficic uerd omnino falubrem Jt‘icme(rcputo,cumodorata,imdaromaticafoliis,caule amp;nbsp;flo ' ®’ ütiK ttnuiorum quam radix partium. H«c partim fenfu SC ‘’‘ptrimentis, partim ratione motus.affirmo. Matthiolus autem ^tonitumprinium,Doronicis nunc adnumerat, (nonaliterenim «füidtrepiftBra ftiam potuit, amp;nbsp;per me admonitus eft,hcrb5 ab ‘P'o piftam Aconiti fpccicm effe .ficut etiam Doronicum noftrum ^'gärtnoneffeDoronieü Arabum,exmea adGuilandinüepi* Jnlaiaolim impreffadifcere potuit)amp;c.Egopharmacopolasno “fos iufsi, Doronicum vulgäre non qutde abqcere cum Matthio* b fed Pfeudodoronici titul ü ei tribuere : pro Do ronico autf in vee hrum compofitionibus, galanga vel zedoaiia vti cum aliquots Pgt;necorttcum citri:Durungi enim Arabum Doronicült;ft,8f â ci-nonomtnhabet.Pro Aftroite tuo(quo certè maiorë et elegantio«

-ocr page 182-

EPIST. CONRADI GESNERI

rem nondum videram)gratias ago, SC remitto vna cumoper»'' concharum quarundam marinarû lapideis : fabas marinas alni* vocant. AddidiAntor«flue Antitoræ radices, qujcgeminri’i' folent:fi force non vicUfTes Antehac.Plantas très inbortohabcÇ Sabaudiæmontihu^.Vnamjft voies,tempore veris accipits-minainhorto mihinafa,DiFunckiodedipaiica;à quo parsnip tes4gt; voliieris.Aftrantiamnigräqiiolt;pfideHderas(Fudifiugt;“ niculamfœminam vocat) fi voies accipies;cuius vimeUeboro*, bo ferc fitnilem,fed mi tiorc, amp;nbsp;aliio quoep purgantem, priquot;quot;'’ go expertus/icut amp;nbsp;Eupatori] Ameemise quorundâ ad aqu« feentis. Quæ de lapide iudaico feripfifti, libenter cognoui 'i’ numifinatum ad te mifliis,eft Aegidij Jeudi, viri dirilsimi mi nominis,de quo tibi referee Ü. Achilles GalTcrusicuipw® j nitateiunifluseft.nonamatrcligioncnoftrâimetamtnaliqu’'^ medico vutur.Qupram abeoperoccafionem(habitateninii‘’. pidoRapperfuiIlaad2lt;miIiariahinc)deprolixisillisduabii’J fcriptiombiis.anfingulx fingulis numis contineanrur. VixF «umpiitonumumaliquemrarioremmihiconceirurum, vtv‘“ dumadtemittam: eft enira difficilis irihis rebus, expenan”^ inButannicoCL^E. amp;c.'DeHterismeis Viennamcurating'’'*, ago.^ct nunc quo.qj ad D.Sàmbucû fetibo^quas manirècur’f'/ pio,Iiteris eins ad D, parente tuumadmonitus. Quod nobilquot;'^ tinilum detrc(ffas,modeftc facis. Noui apud nos quodfedb’quot;* i eft: amp;nbsp;fi quid eft,D.Funekius nimirii ad te perfcribet;vt ho^•^,! me leuct. Qiiod fi mmifoccupa troncs me fincrent,multisnib chants tecum colloquiperiucundum forct.Sifoneveruin/® mentariamlierbamperegrinä,origani fapore, cuius ramiH Htxxij id êft,pi'Iulas fingulas feminibus refertas fiiftinen^nup^^ ^ ueni:amp;p,artcD.Funckio dcdi;ficut 5lt;CoftiLufiranici,amp;3b^''J qui Zingiberrefertjfpecimen. Peftis hie iniialefcit ; clemtn« menadhucin vrbe. lans quxmififtimanuferiptis, deftibioquot;./ duminuenirperocium quxram diligenrius : inueniam^', Thomp AquinatislibeUoaliquid.Liliumluteutnperegrinu'quot; ftnim.fiuc Turcicum, nihil ab eo differt, qui mihi Gladioli*^ nomine milTus eft^proinde non mitto. Libellos pofthac pt*quot; nullos mietere: nifialiquos iniienias,qui rara autpratetara*! dam habeant,(qualia quide étiam in antea mifsisnonmiilis^ ri qupdam,^ dequoru titulis meprius admoncas: vtandtquot; fignificem.paucifsima enim inter tot négocia mihi ftg^f^ï. i ï^mtam, quant Cannx lndicx nomine ad me pidam mi«%

-ocr page 183-

UBER S E C V N D r Î. 79

Hifpinis Chentam vofari, his diebus inueni : dum herbas miis* ficcas perluftro, jein foliumeius aridum Bononia miffumhoc nomine incido. Sagapeniedam tua foliaficca Panacis Heradei nomine exeadem vrbe Vlyffes Aldronandus ia olim mifit. ThIa* fpiCreticum vocantherbam, quam Ö.Tunekius à te miflam ogt; ftendit.aliqui Cappadocicum,fi bene memini: acrids amariitsqne eftesteris fine nafturtij fine thlafpiosgeneribus. Egoinhorto bibeoherbatn floribus. Si feminibus eifdem (flores vtriufqj qua^ ternis conftantfoliolis: quorum duo femper latiora func, Si alia lt;iuo minora) folijs verómultifidis, quamSefamoidisnomincacz «pLEft ne in Sueuia circa Auguftam vlla terra, quam fugiant a* t'imaliavenenataùd quodfcribitlo.Kcntmanus meus infuo Mc* '*'licorum catalogo : de terra quidem circa S . Vlriciædemiani ^'“Üni, Vidi olim Auguftæ in liorto fummi viri D.Io Henrici Her jutn florem pcregrinum elegannffimum, rubentem, lilq parui ™nia. Vnicatumerat planta: nunc forte multiplicata : frutffuin amp;nbsp;Innina an proférât,inquire, cuius fi bulbuluni vnum(bulbofuni tnnnmdico)ab eo mihi impetrare pofies, vicilTim pcregrinum az ''•inidamp;rarifsimiimad cum micterem, Si honorificam eius men '‘oneminYoliimineherbario meofacerem. memini Si aliasmiz 'Pettminegatum eflefedimpórninitas fæpe proficit. R ofarum “ïrum 8( Mufcatarum plantas adhuc habere non potui. Do* gquot;' (quot;SS^tihabent: plantæ vteunque minimæ mihi fufficcrent,

'f) ''«n ipfamvidere cuperem , ficutSi Beli oculum dieft am . gcmmamyiiijçy j audio)precq ; fi per certum nuncium aliquando ^f^e^ infpiQgmdasimox,optima fide,remitterem. rpd/Ä/MiTi»

*^^^ i^iivigt;(^,f!-02siKS^ JlVgt;cç(j^Tlt;; à'f!ixagt;'râ^iç ain^ ^-^quot;^™'Jiç^a/zfzacn'5cr5'5v ti/iprri, ootv •yAiU)^ A2tnv^,cv ^» , ’f^/toA^ ierwç «^üTe mi i7nlt;^\cS : vDv ePe ^ laç ayav *^’^lt;«lt;1 f^iXiç yi ;^ TeWTa Ó7roïa ƒ mttotï yaç^'ffeiv naÄ ^''‘^ off^iui^ nypó.lt;peiVff^$}(rvyKi^cópnrcu. hppum i^i-^ ^“*^^èptwv dmvrav ^lÄToft a^ ^ ei\txptvï^art • ^'guri 1^65. Septemb. 13.

CONRADYS GESNERVS ADOLPHG OcconiA. F, medico.

DElapidibusUmetanisexemplaria triaadvosmifiiamdu-’ dum:qua: fi nondum accepiftis,doleo. Aliud tibi faltcm miu •ïn’jfinonacceperisprimuni.D. Sambucü tamcitdiitcras meas V gt;

-ocr page 184-

ÉPIîT» COHRADÏ UEJNERt

(nt* diligenn'a)accepirtc ac refpondirtc.miratus fem. ^^^‘’quot;^^ obi, vbi libello Grxco quern mifit, vfus fuer^, vtÆmul ilium.Pro fcripta ad me Iiiftoria DiaAuncos Vogtij, Sd. gratias ago.Ego his diebus audiui mulierem Italam afthmatt^ apud nos.miflahuius medicametigrana triad hlio chirurgo, lt;nbsp;Norimbergxagit.deuorafTe amp;nbsp;fanaram efle : quodfenbo'«quot;^ non vt medicamennun fimpheiter laudem, aut tibi quoqj eius™ mendi author fim,hcutneqf lini oleum vtbiberes fuaferamj“'quot;' cum plane' medicamentum, fed Emplicitcr.fifne abftp omni in^ noftra fruftu autexercitatione.epiftolam ad te darem. Egoï^f*^ res meas expehendi non tarn cupidus fum, vt vaietudinemrof^J penclitari velim. quart Si ftimmi nec ipfe fumam,nec alii$ft‘'' dedero. Folium verdi Hud, quod à teacceptumD. Funclous quot;quot;^ per mifît,é Gallia miffum ad teputo, nulla nominis aut facols^ cius mentione,cum guftarem mandendo tantum, non deglun^® do,exiguani cius parte,tllico mirifice' me affecit, viplantcbrii^ mihi viderer, Aftanquaminnauiper fluuiiimdcfcendereol'O^ ■Vcrtiginc. id^ter amp;qiiater repetenti, fenulirermihiaccidit/ pluribus ad D. Funckium feripn, ac easlirerastibi yttranfnu'quot;' ret rogaui.Poftquam verdad eiim feripfijCani etiam dedi parti** lameius folq contriti cum came : quiport aliquot horasfatisf^ piofe vomuit.nccaliudpa/Tus eft, quod fciam.'dimiffemm.Ei^ inlibro Theueti Monachi Galli.quoGalliam Antarfticarndti''' bit, legiftcm, Petum apud Amcricos(pun ) diftamherbam,amp;*'! gloflb ftmilcmtalia accidentia inducere, illis tarnen populiS’ Îuffitum quotidie in vfu eftc,foln modicum tritum carbonibuO’' iceiÄper infundibulum naribusac ore fumum haulï, ^nihili’' Commodi prweracrimoniam fenfi. Poftridiemaioreincopi’** accepi, amp;nbsp;yertiginem feuG, minorem tarnen quam ex coining'' lt;b folio. Aïira profefto'cius vis é^celehtasad vcrtiginfmt'1**' bhetatis lt;pecieminduccndameft.quarepopuliilli,periculaplt;^* Jiorumalia'ueadituri, huncfumumrecipiiint.OmninocnimcW' dem effe lam non dubito. A Gallis Nicotianam vocariaudio,n^/ mine legati cuiufdam, quiG^lUx intulerit,ab alijs Pontianam^* aliqua cius tibi copia eft,amplfusmitte; vt rcliquaseriamfaculç* tes eins, quas amicus quidam mihi dcfcripfîf,cxperiar.idquolt;li‘' benrerfacio, ciim ipfius rerumcognitionisgratia, rum vidtf’' gillis feribere melius poZlim, 5( docere aut montre alios, vbiopul eft. Deus clemenriffimus vaietudinem tiiam reftauret .• qui wmf** me maxime muare lbJct Aos, cum alia omni ipe Si auxibo ddi'

-ocr page 185-

t I ft fi R S E C V N D V S. go

P’“^*^ falùîx minons amp;nbsp;rofmarini fiez tis/um duobus iuniperi grants, femel nuper à me ore aperto haa ftus.infpiratusfp naribns, (vt ad arteria fimul amp;nbsp;caput rapereturgt; Rontantilmnilülomninomeoffendit, fed etiam profuit, propter «iirrlios Sé frigiditatl eerebri. tu fi eo vti velles, fuccini aliquid forte commode adder es, fed parum : amp;nbsp;eodem, rcpletum etiam pnnum duplicatum capiti circunuolueres .Sed quid ego noduas Athenas ^ Syrupi domeftici tui foluenüs,per ocitun aliquando de Kriprionem à te expedabo. Oxymel cileboratum meum maius, •nanifedf' aluum foluit,etiam 5 .f fumpta.-rninus etiam quibufdSt ^tnintp licet non foluat,aliis tarnen modis ad morbos amp;fympto ^«admerfaprodeft,vtpluribusin Euporiftis Diofeor. expofui. 'gt;Jmen materia non fit crafla, amp;d capite ad tboracemdefiuar, ’’'’''iquciimat.Tufortênon nreü oxymel,id eft,mex defcriptioz '''’^cdliilianicumtquod in Antidotario veftro,viribus longe' diz ^^shäbentrjafceputi. Vitimis mei s litcris,an forte etiam de bis “‘«nsribrfcriplerim, non equidem memini: ignofce obliuioni ’quot;'5» quammihi nëtanrrctas adhuc puto (quinquagenariusfum) ,’t’gt;anroccupationiim varieras parit; De caufa acidularum adhuc nondum legi.Bibcre fimul aquas medicaz ’«Unarcineis, ego fæpe xgrotis noftris conftrlo, 5f conferre »n'v’^*‘l“*^‘®™entopiofius adalui piirgationembiberevelit, ^lquot;^ ’'neo(ingiefüi) abftinere iubeo eo die, aut ante prandium reDf''’^'*^P‘*'’8’”° ^^^”’”» *quot; ■'Offris diermis fulfureis. Myz «rar'*quot;ï^'’P'»*‘*o^“*»quot;”^f* *”^^°» iofffoltö meo vtilia repert, 56 /cquot;^®'® iterum atque irerum ago. Inprimis verefineo* ‘’'“’capatrij.Séaui mentiodeletflaiut. Expidfuris tuis ftirz P'“”, fre retinui, exteras qitdd non opus haber ertisproxime rez ’'■ ^roliisfimiilamp;fèminibusraris D. Stbckllnplurimumtibi to fubtenipus vemumdemeis etiam feminibus rarionbus az *l**3,(ÏacInionear,mifrurus. Tulipam tilamjautforté Satyrion *'‘^‘quot;gt;i,qnaniinliortoD. Hervuartiolim vidi, nonputabamin r^ggerorum etiam hortis inucniri.6ratiflimaerit,vndecunlt;5 mi ■ Oïftns fucris fuh ver proximum,fi vixerimus :ficut amp;nbsp;Rofç luz ’“!amp;Mufcatxplantx,quarumfpcin mihifacis. Doronicianz ’Homenonprimus ego ante annos aliquot in epiftola ad Guiz ’niniini fcripfi- .• quam fententiam meam fequitur nune Matz ,'Wus,nullatamennoftri mentione,vthomines inuidi Sl amz' “*o(t folent. Pro-Been albo amp;nbsp;rubro, (quoniam nune itemm vrz €«amp; reqmris fententiam meam) flores caryopVyHorum( aut fionicx altilis à qiubuldam dittos} eiufdem coloris » id eft, dz

-ocr page 186-

EPIST« CONRADT GESNERT

l^it'ij lt;tft^

Ciif^mh»nn*

ibos 8f rubros faccharo conditos fubftirucrim. i) fubdukes Ält;' doratifunt, Óieordi roborando conueniunt:ctiïforttnoniic® ad Vcncremciendam. Eftautem Veronica akilisnoftra, omm' no de polemonij genere herba : amp;nbsp;quodpliarmacopolxChriftU' ,norum,omncSputo, benalbum vocitant, polemonionveterus* , eft; lt;uius/pecies plurima: mihi cognitacdim. In Logadij hitr’ profeminc Thymelxa:, egoLaurcolæGermanies, quamZy' landt vocant, fernen accepcrim. non maiore diderenria p“®' quanifïproRhïcticovinPjFalernumaccipercs.aiitcontra.iCI’i' melxa Germaniæqueae Thymelxa.careni] nonmultiimautfi* peccauerit qui iathyridis ( id eil, catapiitiæ minons, non max’' ris, vt tu feribis ) grana, p ro Tiiymelxa acceperit. xqualis dquot;* vtriufque vis amp;nbsp;facilitas mihi videtur, quod ad acriinoniam «ducendas aquas. Chamelæa amarior eil, Sic. Cardamon^’’ Græcorum,autilludipfum e(l,quod noilri dmpliciterCartlaniO' mum vocant, (cuius tarnen tres fere differentiae magniiudims*”' ueniuntur) ant pro eo reifte vfurpanpoteft, meo quidemm^' Xio. inquirere autem in fehedis meis obferuationes Varias'“' -d Iperfas nondumlicuit. Matthiolus fufpicatur AlelegttasvdS* dnflas, Cardamomum maatsefTe: fedtlfaeprofeiflo longsP'j, diores funt Cardamomo , amp;nbsp;acrimonia pipennon cedunC' quod Matthiolus ignorauitj Arabicum feu Arabum Cardan*’ mumfunt,Sacollaetiam 5( alqs nominibus apud Arabes difliquot;* ■pud Adliiarium modd Cacula,modd Cachrys,moddCapfis'“’ quodpoftremum indodlialiqiu in compofniombus qiubul'^’'’ in Taplîammutarunc, (vtin Oiamargariton Auicennxqu’^’'* defcriptione, quae mortis quorundamoccahoextitit, yttclb® Lacuna in fui Diofcoridis Hifpanici Praefanonc. alq Veto in*“’!' fiamligneam, vcMatthiolusinEptftolis. ego Capficum.id' ' Cardamomum Arabumefl’elegendum, primus (nifallor,i”''' halt;flenusnemoprodidit)animaduerti. Qiiodfiquisetiamcu^' bis pro Græcorum Cardanjorno vteretur, nonaberraret K’’'^ iudicio. Vides feftinationcm. Si quidexhis tibipluribusconW mari petes,fiet alias,(Ui^àdó. Mihi Älelegeta non videturcumî'’, thiolo magis refipere aroma, quam alia cardamomi nomin«ƒ dtafemma ; quæ quidem, cum nonnihil fubamara fint,vtCnrlt;)gt; momum.mihi vifalunt : Meicgeta verd acerrima, abfqueamäX' tudine, nefcio quidfomniarit Matthiolus, vtMelegetam potquot;)* Cardamomü Græcorum elfe putaret,qudm id quodnomen ft'’' nuit. Cordus præter Melegetam, Cardamomi tria general'quot;' «nag'quot;

-ocr page 187-

t' lt;* f V j'

1? gt;nbsp;I' ( Ï I f \ ƒ 11* li' 1i'

^ÏBER 5ECVNDVÄ 8| ” r^^^f^^*nfta,(qua: omnia me habere puto.)Mat “’iojum. Cætenimeum omnia hare quatuor genera, ’n’éludant, ndiculum eft.quodnugatur Mat^ ''5’ ^'^g“’*” fi^*præ exterts videri Cardamomum Grælt; far quot;quot;'s‘5“°quot;'’™ folhculos habeat. Melegeta.didtux,etiaraNux chr^ T ^quot;f*^^^quot;^^^^ ^y*''pfo»^c. quafi nux xachrya’yelca* f. ^’•T*’quot;Efe etiam MattluoluspioCardamomo, myrtibaccas Pponit, corruptam Maruati Rota: Ai/jißaXiefnmcfi ycrfionem fc* ’tusmchus iuniperi baccas aut eedri fubftitutums.Piper Indiz rim '‘*^^n“®i^™ni quorundam, primus ego fnifallor) ante plu [„ quot;p ’”’’°5 capficum aut Cardamomum Ärabicum niilii videri 'P lin quo erraffe me agnofco : etfi fententiam illam meam ali* ’ƒ ‘’Onindofti, funtfequuti.Cæterum minus Cardamomum Se* Q^'°™îgt; nulle capitulo aut folltculoinclufum.tnihi ignotum eft. Cliqua; compofirio Cardamomum duplexmaius df minus H‘''nt, Cardamomum, quodeun^ habemus,ex tribus illis maz « ''“aine tantum differctibus, duplicatumponercm,aut cubebas r®»lttto, Profarollaautc amp;nbsp;capfia vel capficocacalaue,dfc. In ^’ Sambucus nuncadmemifir, ^^^mtiis trroribusrefertum, verba hxcinuenio: K«^/«/r»iM»A',««z '''’'î(rurfus,«i^^,a«îx«x8Â((7»(«igt;a. Ex eodemdidici crocolytum, ‘'*®P''*^®’’o*”‘quot;'*‘“''»Andernacus Mao interprétés Itali, quid eftet igUorarunt, vt SC alia plura j 'r''p''''quot;i)non aliud quàm Lycium effc.In Diambra,ctfiquxz ‘ °“l’ntibjiionficnarequirantur, vnumtamcncxeis, vtmaz 5''quot;i'aliu4(Jap[jp3^i,fiijj^ vjtat. Mihiiamhæcmulranoifledi oinnicn/ofofcrifj^utifvt poftndiefummo manc literas dem tabel ’'■‘okonipolitionemipfaminfpicerc non licet.LicebitSf cinnaz !”®'ni sut cafiîï foilfl fubfti mere. Pro qs,qux de ferpentibus quiz “ibm Xrattis vulgo diftis, feripbfti, gratias ago.Cxcos illos ‘^peittesc^ießlinbenfcbkicbcO Cxculas.Grxce Tp^äm»« amp;Tvz ’»‘«appello, nonafpidas, vt tuiijs Bafiltenfesquidamproviz P^isadtlieriacam vtuntur, eo argumente, quoniam SC ipfx, vt 'quot;ræviperæ,nonoua,fedcanilos pariunt. De bcryllo tuaproxiz quot;quot;adteferipfi.amp;gratias egi: retnifi ad D.Funckifi. ^atïenau^ S'iiiniamliabeo.id eft,oculum felis non Beli,quam Beloculo can ’'m elfe ignorabä. Coftum quoqj à tc mi(rum,zinziberi ßmi lern, ’mjriorem.iampriiis habebamegoLufitanicum coftum,Antuer P'JJccerfendumjprobo.Valc.Tiguri.t^d^.Nouemb.dicj.

-ocr page 188-

EPISTOLARVM ME

DICirTALIVM CONRADI GESNERl

PHILOSOPH! ET MEDICI Tigurini, Liber tertius.

CONRADVÎ G£5NERV5 COMMAS ffoh^dchio, Metltco excelientt

Sc4igt;finßa.-

B B E B A M mine tibi, virlnimaniffîme, ingente'^ ;^^^ tias agcrc,pro fuauifiïma illalmmanitate ma, quai®' cum focijs nuper apad vos, proiequutus es. Sedqquot;*^ niarn nee ego rhetoricari pericus fum,nelt;j? mproni^ deftia tua tale aliquida nobis expédias, fimplieiter Sf abftpp^^ ermio ad te feribo, SCgratias babeo ago^ immortaics : Ii(»’'®'’gt; vt m etiam noftram apiid nos aliquando ho/piralitarcin qus!«” cimque experiaris. Quod fthortulum noftriiiTriniâreteoîigt;H’'‘' ' Iueris,ftirpibus innumcris, pro fua magnitudinerefenumj'''' ' menfemautprins in/lrutfliflimumilluminuenies, non noft'^’ bus tantumamp;alpinis, fedetiamexoricis p!antis, qusno” , ßtis a do lener un t ex feminibus proximo vere terri manti’'^ Defiderat te etiam Frifius notier Si amici alij. Ego quidem,*!''’ diu nobifenm eiferibi Jibuerit, toruserotuns finevHantg®'’^ rum exceptione. Veniigitur,vtnos amp;amieosinuifas, d^i^^/ busmedicis nobifenmconféras, quandocuftque ociutn tibd“ rit: autfiidperfenondetur, vi tibi viamfacito, vtaniicis'’’‘’f^ géras. Inpræfentiamittomunufculum chartaccumtibiamp;'f''?ïi macopoli commune; cuius egofum aurhor,fednomineni£‘’ƒ Emularo. Expedfabo indicium fuper eo veftrum, tuiimin‘]“j amp;nbsp;pharmacopolæ, quem rei deftilIatorixperitiflinninieU^’ ; breui in officine eins coHoquio, facilcintellexi. ExcmplafdJ mnia diftradfa funf,amp; breui denuo idetur; quamobremcupK’' amicis inuari, vt emendatior amp;: locupletior über exeat, aÜe«^. ham brenior, iupcrfluis, fi qux videbuntur, recifis. Hisdid*; Lithotomus quidam apud nos,antefex autfeptem feptinWi’^*' cane rabido morfus, cum aliquandiu nihil mali fenfiffetj fabij?^ moris aquæ fuperuentu,intra biduum miferrimcperijt.AIo''^ ;

-ocr page 189-

r 1 T B E R T E R TI, V J» 81 ’”3mvxoreius,fedleuiffimè, cui ego quotidicaliquid gentiane pfopino, fed tormentillæ aliquid addo, quia menfes alioquin ni«* ®iosexperitur. Vale,S£mcama.Tigun i/j 4.Septemb.^.

CONRAD VS GESNEKVS C OSJAAE

Holtt^tbio medico.

:jjHarn,icopoIx tuo, magnis meis verbis gracias ages, quod I täm liber aliter fuas,aquçcinnamomi S^ olei debaccis iunipe '^‘gt;fgregiascertcconfciftiones,mihicommunicarit. Quodfi SC ^ amp;nbsp;ipfe fuccifiuis aliquando bons in noRro libcllo mucanz

«mendandumue aliquid deprehcndei itis, dc'que eo admoz '’quot;'iumniedignatifueritis, rem mihi gratiflïmamfacietis. Eft ''’quot;'’ärgunientumliuiufmodi, quodfubindc, experientiapræz ƒ'•« docente ( cuius mihi facultas non datur ) emendari poffit. putaluminofædeferiptio quam mififti, minficc* mihi placet, X ’'''ipudnullum authorem dtea guiequam legi. Aquae vel oleo ''■triokreftc parata:, eandem ferè facultatem tribuerim ad vkez '’Ofis.alia^ corrofiua. Hoc obiter addam.refciuiffe me his dicz “^deConftantienfi quodam,qui nunc nefter ciuis eft, quod cum Ι'”’!** 1“*quot;q“ks diuerfis temporibus epidemio capitis doz quot;Ituius in mentionem cum vobifeum eifern incidimus) correz rit p*'™’^'quot;’P'’'^^^° feftione yenæ fub lingua, libcratus fiiez m ' etiam,cum ad mulierc vteji fuffocatione grauiflîz

quot;‘^'ïiaaccerfcrcr, propinaui primumeaftorei femidrachz wamciiqi a^yj jj^ß-^pj ^^ lintcolum aqua ardente intindfum, vniaiiico iinpofui:cœpit ilia mox melius habere, fed poft aliquot °W. Wipafortaffis mulicrum, qua: odorata nanbus admouez ’■^nyedijt malum ; turn ego ex aquahyifopi diifolutumhoc rcz '’’quot;diiinobtnli,quodrecipir.

Caftorei, fmapisalbi, rutxana. J. j. thenacae^.f..quoiUa ■'oncaiido.fedvterar,epoto,dorinirecccpit, amp;muitis iamdiez “sopiinif habet, cum dep'orataiamfuiifet, totius corporis trez ^Ofe/pafmOjVomitibus, capitis dolore,fymptomatibusparjz y vexata. Sedfimul etiam in facculo caUfafto in aqua, abfinz yumamp;athanafiamfupcrvenrriculo impofui Sed quid ego hare ’dtc,hoceft,noftuas Athenas ^ Tu quidcmficafus aliquos raz f'ores amp;nbsp;expérimenta ma aliquando ad me fcripferis, non paz fumtneoblediaris. Vale in Domino. Tiguri 15 ƒ}. lunq die vigefimo fecundo.

-ocr page 190-

ÉPrST. CONRADI GESNER!

CONRADVS CESNERVS COSMAE Holt^othit medico.

PErgratus mihi fuit Catalogus feminum qu«3ccfp^‘gt;'^ propter rem ipfam, qua minficcdelecflor, turn quodjin“' morismi acbcneuolentiarcrgame, coniefturam facionon ' ncm.Exijs pcto,quoniam tu pctere iufsifti,Sem?fparganii,^ ris Attici,Mcdicæ,Been albi, Mcrueilles, Poliimontani,amp;^„ erit fi paucula vel vniim aut alterum de rarioribus.miferiJ.*^ enim opera omn?,vtproucniät.Stirpes his dieb aridasfolijs* taceis affixas e' Bononia circiter trecentas accepi, amp;i“P^^ anno centenas.Pro oleffde cera, magnas tibigrariasliabco’’, admonct pctrolei, quod nuper hie qmdamagyrtx vendidfi^j BauanaX vtaicbanOallatumrIlliccoBigirurinlaaiquodi* ^erpfelben (fibene memini nominis) non proc id Alonaco/W fleEaeft^. QuiriniJiabcbant etiam charram, in’quacopio(‘' vires erant defcriptar. Aliudeft a pctroJeo citrino communie lore eodem.fed multd denfibre fubftantia . De hoc, fi' vacatrf^ macopolamveftruminterrogabis ; eumip meo nomine rog^ vtde oleo illo narurali (timeo cnim ne agyrtxilh adulter«’'’'' citer vneiam per occafibnem accerfat amp;nbsp;ad me mittat,quo«’''’ fretior. St quifonres apudvos aut balnea funt alictiius natut^r enliaris.aliquandoonumnaiftu.s admefcribe, vtnoftrodt^’ bus ASbalheisHeluetiar Germanixip libre denuo edendo» ’. ciam . Nullas tclitcras ad me dare veilem finealiquow''^ ^ aUi n^fla/ fruftu.Olei vitriolivires iam aliquoties experms 3(1’’ ror : ta'm fubito agit, modofudores copiofifsimos, modoJlCquot;,^ autvomttAcitar.craila omnia atrenuat.potenrifsimeficfat^j lus medicus eo carcre deberet', ego pauxillum Iiabeo, vttoi’”^^. nicarcpofsim.iiibePharmacopolam veftrum (quern falutal”'' Euonymo,cius(fiplacuerit)^pparatum cxperiri.Peronin«’'' liam,ad nos vlq? amp;nbsp;vitra longe’ lately noiio quodammorbf quot;quot;nbsp;j taeffinnumeraaliquotmyriadunrmultitudo. NuHafercl”' mus,idem non experta cA. Nemo tarnen adhuc indeperi)t. P^ terptrerperâ vnam a' partu quoq? imbetillem. Cau/am aliiw vidcOipnrrerau/ïrinanrtotiusftre'aeftatisconRinifioneniJ' ' bus in caftrisltalif cœpit.- ybioc tamo vtrinti) militum couc rumnumeroin tali 3eriscon{iituti(me,amp;infe^lo,forf3nctt!i erementis amp;i cadaueribus hominum equonmc^Cpcrmaltosc^ iaCillorumcidris ante huncmorbumnefcio quo alio in'^^ J

-ocr page 191-

IIBERTERTIVJ. Sj ïlidio) aère,lues ferpere 5( conragiofa eflc ccrpit,S( cpidemia,fed ’ iitsns,non perniciofa.Remediahic nemo curat, Veux fedlio* fmnonprobo(cunimorbimagnitudo nonpoftulct, SdphIegma ’^™aliquabile, quam fanguis in caufa fit) nifi inpaucis ^*”35 tarnenfub lingua, vbimagnus dolor capitis gt;« alia non impediunt,vrilitcrfecari puco.Clyfteresprodefle. ffoctum violarum, hordei et liquiritip cum faccharo bibendum Pfnhvcladmixtoapomclite modico vd fyrupo deglycyrrhiza: aliquot dies aluum mouendam, cum lyrupo de rofis perficis, ^«0 cumdecodione polypodij, amp;c. Vale. Tiguri co anno, quo *n g ff’^’^”*™ ^^^** coqueleuche,noftri “dae ^ûnerwee/pafi»

CONRADVS GESNERVS COSMAE

A 'tuninofuperioriadtefcripfi , clarifsimcHoItzachi, acß^ O mul libellos duos mifi,vnumpro te.PpdotrophiamlulijAle* ’quot;«rini;aiterum propharmacopola veftro, libellü quendam de ' illanonc olcorum, quar fi tibj reddira non funt, vt cpiftola tua e *'crcrt,doleo;non fampro ipfïs rantilli pretij libellis, quam memoris veftrum animi argumento randiu caruiftis. Sed ^^ n?gt;ftola ma adeó nulloartis noftræ tondimento inftrufta, ad ns*^''' *1“’quot; Wftöriam aliquam raram fcribis, vti recepe-« ha nbsp;nbsp;**^'“'’^® experimentis tiiis:quac necefle eft multa amp;nbsp;vagt;

^quot;”°‘®lt;cuparionibBSmis.Ego quanquam alqs rebus pögt; Quamnicdendö’octupaniSjfiibindetamertaliqutd obferuo:cx 2^^10115Iioiinpr^ff^fjj accipe. EllcboruS vrere^, fi'cum acetö amp;nbsp;file ufWqiiïti,r,vt fyrupus fiat :medicartitntum innoxium,ci act ^“^^ï'pWegiraricos morbos (thoracis amp;nbsp;capitis in primisît ','^3,clyfpn(ratn_fpilepfiam)!uigt;xrjji(«/»,vt ego iam fxpcvtilifsi* 'quot;^«ptrius fum.addo aha purgantia amp;nbsp;corrigentia quf dam pro »■’•»io.amp;c.ftre'vtöxymelluliani eft.alunm,vrinam, amp;: mearus ®'''ncs,etiam cutis, miriftee nulla moleftia expurgat. Audio apud ^ösmliorto quodam reperiri try(J Fappen 6lnmcn /id eft, Nax P'llumalbum, albis floribus, quialiöqumfblcrccrntlfos flores Pf^ucere.Dchoc obfccro milii inquire, amp;nbsp;radicem inregram vi» faltem vnam , mitte in pegmatio aliquo, cum paucaterx ^ytplantarcpofsim : ego inuieem aliud quidpiam amp;nbsp;pulchrius ’’'ittam.habeo enim Hierofolymitanos flores clegantifsimos, Si «Uquatdam. Radicis Salfeparillx vfus, pafsim inualefcit, rcx

-ocr page 192-

EPIST. CONRADI GESHEAT

lidlo Guaiaco.GaHerus nofter nuper fenemfere leprofumliO^^ tnedioa fc reftitutum fcripfit, Si nihil de eiusvcendimodo 113^ Stdelideras: puto me habere aliquidabamicis, quodinittam*’ lias. w^Z«T/(fiA««ifa?ii) KS‘igt;iiß^ Ti.Vale. Tiguri t j ^o. Febru^ rq die tj.

CONRADYS GESNERVS COSMAE Holt7^chio medico.

PRo pecunia ad me miffa, vir clarifs. gracias habco maxim’' echuius beneficq tui memoreroperpetuo. Vitam maximti'’ gotiofam teagerefacile tibicredo, ego etiam mfiplurimi»'** plicarcr occiipationibus, hoc tempore copiofius tuis refponl’'* liccris.Diftrahunt me profefsio Ariftotehs Grxea quotiJiana,!^ cubrationes quacdam,aegroti,amp; literac fubinde in diuerfasK^ ncs exarandr.Qiiod ad ifchiadcm,mihi potius opus clTettuot*' filio, qudm vtego tibidarepofsim.LaboraiiihocmaloacttriK* cum prius fere ignorarem quid dolor efl'et,in coxendice quidi'' uis dolor fuit, fed ingens ad quatuor fub genu digitospartet’’* riore:vbi etiamnum manetit reliquiÇjfidigitoprçferrimprtm’'* Cum doloris vehementia ceffarct, ftupor quidam amp;grauitaïlt;’ cepit,turn nadlus forte naiiim, ad thermas noftras dehendi;il‘'' •rum vfus dolorem mihi mitigauit,non omnino fuftulitinulloî* dem impedimento,Dei gratia,longius etiam ambulo. Qtiid’'^‘ ante balneum potifsimü mihi profuerit,oonfacilé dixerim.nw'^ enitn variatp adhibui.cmplaftra,forocnta,clyfteres acres,Sf^^J mus fine calorccctè ex aqua vitx ardente, crure inlagcnam''’ acccnderam,deminb,prohiifre vidctur. inprimis ctiara vomi’’' vehemcntiorcumoxymelitcmfo concitatus. Aprincipiot”* morbi, fponteortum eft vlcus inciufdem lateris nate, quodm’^ profuiirenor»dubito,lt;Si caurcrq alicuius vicemprarftitifle. A»^* certe' aliquos vomitu maxime curaros,alios Guaiaco, clyto’‘i‘ interim alqsqj non neglelt;ftis ; alios terebinthinamixtacunt^''''’ mæpity ahquandiii conrinuara ; alios pilulis qujbiifJam, ’'n fonranella infragenu. Ego in ifchiadicis aliquot, non mftlidquot;* vfus fum emplaftro quodam ; quod confiât pice, martiaro,”'' cuphorbio,inula, oleo de lumpcro, poifec etiam /ülfuraddi.C'f fteribu, pratter cenraurium rainu.s,6binam,pcriclynjcmiw,^f pcriciim, aliquiterebinthinam, Sf mrerdnm colocyntliidem’* dunt. Vena in nialicolo forts felt;fFa,plnrimos iuu3t,non fiiliim^' guineos,Eed eriaraphlegmaticoSjm faHor. Dyfenreria”‘’^’!^i '

-ocr page 193-

isinlacfl', Curaui aliqiiando eöpotuquemtupropinas, in cl y z tubus dato, nempe lafte chalybeato : prim lim per fc, deinde az Ungentibus fimul coftis.Fcliciter alias dcdi panem p3ruum,faz umefarinafabacca, cmmicem mofchatam amp;nbsp;bolumprxparax ^màdmifeebam.amp;piftôri coquendumdabam. Vtilifsimamcre-' trcmaquaijj deftillatahiéfuccopirorum,prçfertimfylucftrium. tdquidego noftuas AthenasïOculorû affe^us nonfolitus fum '^färt.tum quia ego ipfe hebetifsimo vifu fum, amp;nbsp;affedtus eorum ’‘•quos non bene difcemerem, rum vt aliquid empiricis amp;nbsp;oph^ 'Plancis noftrisrelinquam.M.Petrus Lithotomusnoftcr,priui' amp;’'wsM.Iacobi noftri dcfundijnoculorum curationc bene exerz (^^‘'j^^^’ ^æP‘^*t:us autem illc Bumannus »ww/uwv®- * i/unttema . ’“(’•cuius oculos haftenus curauerit,nondum accepi.-aiuntilz

‘’’ttialuffiifiones aggredi.Ego in vetere ophthalmia, venas fub J’^iïfecare iufsi ohm féliciter,quo fadlo 5^ corporepurgato,vi ‘™lt;pinfti;uto, pofies vxori tuæ dchiilarc aquamhoc fere modo;

J5î.m^'llJsdefp^^,,•^ti « .v. facebari candi 5 .ij.rof.rubear. M.ij. ''Micuniconfolidx mai.^ J.f.fcrtiogrfci aqua tepida ter abluti

J'^’ti j.j,f.cornuceruivfti amp;1 abluti vino 5. f. fpodq de ebore -'’Iw.tnpliorx j.t.f.hmaturx clialybis^.vj.aquxfontanx ebalyz ‘’^qf.autprocaaheriusaquxaticiuusdeftillatx. Tritainz' ‘Y’nturper4.aïW5.dics adfomacem : turn dcftiilentur in cinez ' ®‘®*gnefecundum artem. Colligi ante debet liqiior,qui priz ^'quot;'’crtianatcrafsior. Huncliquorem nunquamfeci,nee fieri vb 0,’. ,5“P''ötuldijbio optimus: interim aha etiam fieri poterunt, « ‘O'lyriiimjjiitjjj am fimilepalpebns cantbistp interdum adhiz 1/n'^‘■''•'Priu’üuilauari malfa, in qua fernogrxei loti aliquid ™“'tht.'Tandem fimagis aftringendumputans.momentücbalz tänthiadderepOteris, fividebitur. Sedvide anfïtfiftulalacbryz ™’Jlt;s vel encanthis. His vale m Domino, amp;! me tandem aliquant voinmfe.Accepi nuper res Indicas quafdam, Balfamum, Suceiz album pellucidum,Takamahaka refinam. Tiguri 1560.

^“uemb.die 15.

' CONRADVS GES'^ERVS COSMAE

Holt^tchio medico.

K Ccepifemina,gratins habeo,ferä Si curabo diligenter. Bak jfitliafaris Brauch (quem in Italia olim vidi,bumanitatem eius «petras) ad nos aduenms, longc' gratifstmus nobis fuit. Herbac Wy^kfrüut/vtnoftri vocant, nomen Latinum non habeo. Her^

-ocr page 194-

EPIÎT» CONRADI GESNERl

mol Jus in Corollario, fi bene memini, locuftam append'' ^^^ aliqui locuftascffe nugantur, quibus in deferto lolt Bapti^’P ftus fît. Herbamefleiudico frigidam amp;nbsp;humidamin fetunjog^^ du,5^ latfbucx hortenfisferé facukates habere. Herbam ^“'’ï’ vt.noftri profcrunt gyUnb/thymclçæ congénère eflcpo'0'^' cics.cius.altera amp;nbsp;minor,in akis montibusnafcitur.quampf® melxa quidam pingunt.Scio inGallia circa MonCpelfuluWquot;'. amp;veramokendi thymelxam. Vires omnium cardement*“ ''* ex eadem omniü exulceranteacrimonia,fed3ylandiæ nodt’- ^ hementifsimas.quxmihi linguamSi fauces fxpcadpfsiG** ^ ^ rare vix valuerim:calidx flificcjfuntin quartoexcelTu.Valf' amicis. Tigun.

CONRADYS GESNERYS COSM^^ Holtychio medico.

PRo mifsis ad me plancis,tibi V.CL. amp;nbsp;opcimo viro PI”^ copcco veftro gracias habeo maximas.Pulmonari( P1*^ des, vc primo alpeftu conqciebam, non eft: eefi flore ^quot;’’IL fedeclüi, nifallor mine etiam. Plancabo amp;nbsp;confiderabodil'ï’ tius.Scorpioides illud Rondcllecio dió:um,cgo qiiolt;p üc ''®^A l •fed cognoinenco pakiftris (quoniam in aquofis fere pronflquot;quot; js leo:Hafncrus nofter de alia quadam milii loquurus videbai'''’j nobis rariorc.Filipcndiila quæ cibi videtur, omnino ffevof^ eft.W[onfpclienfcm,quæ cumdercripcionemeliusfacit/^oj'^, obfcruaui SC depinxi,Turcx Byzaneq Ancoram votant,ïJ^L dcoram,quoniamTorp,id cft,NapclIi vel Aconiti venenof^quot;'^. hoeenimnupcr,e'ConftantinopokmilTara radieem,acccpik^ Ea quam pro Smyrnio Monlpclq demonftraram fcribis.iioquot;, le' eins defcriptionem rcprxi’encac, femme cxccpto,quod brainy fimilerocundum ac nigrum non habee : Germani ftb^ï’^'^^sj)' wurç appellanc. Fuchfius ohm male incer Daucos, niincni^'^^1 inter Sefelis genera reponit.Frutex ye lenger ye lieber ''“‘S°, Ji lt;ftus,Circxa eflê non poteft,Jcum milij fernen in quibufdam*^ | corniciilis nafccns,non habeat,ncc radieem odoratam,amp;t. a’ ni ipcciem effe,flos,acini amp;nbsp;folia teftantur.Tutiam albam,P‘’^, pholygem voco : nee alind elfe piico, quam puluerem tillin’ ca” difsimum, qucNihili votât vetter Pharmacopola, Norimo^ allatum ; quamobrem non micro, vc neb; VnguentumNihib ftrum, quddex rebus valdcaftringcntibusconttac, tutiacin^ , , coraUio,vitriolo, camphora, carabe ( nifallor } öi butyro.

-ocr page 195-

liber TERTIVJ» men voies,parummittam alias. Hen in colico, féliciter vfusfum clyftcrcex vrina puerorum amp;nbsp;olco. Ardorem vrinæ diuturnum, potubalncorumBadcniïumnoftronim per quinep dies paulatim audio,vtfolentItali,curaui.Talia quidam,ex curationibus tuis d nquo^tuis epiftolis breuifsime afcribi vcllcm.Salutaamicos o» gt;nncs,Valc.Tiguri,anno ij^i.Alaq penultimo.

CONRADVS GESNERVS COSAIAE

■Holti^chio medico.

A Bfuitotomenfe in Rhxticisalpibus vallibiisqj adrummam i^vfqjTeUinam vaUemprogreAus, ftirpes Sifon tes maxima ™Pgt;ciundi caufa, meep excrcendi : duobus inlocisbalnco vfus ’''’'ïdpaucosdies,invno etiaftillicidio. Sic. Litcris tuis eo die, HMifcedendum mihi erat,acceptis,refpondere non potui.Corn*

, ™3utemnegocium M.Petró noftro, qui fe ait Vnguentum Niz

tum eins deferiptione ad te mifiïlf:Tutiæ albx oblitus eft.quS *8® nunc mitto,vt penifti: etfï reuera nihil ab ilia, quam Pharma»» *®polivefter habet, differre earn puto. Tubercula iltaad'ocülos, |8®ni£vidifienon mcmini,vtpote amp;nbsp;InfcioFus hom0;amp;’quiacu'* ^‘Mn vitia^nc proprium mihi obqceretuCrarö curare volucrim. ^Ij' 'misfevidineait, fedfuppurata. Porteiammeliusvxortua tio?')?’^®'^®^^^®*» q“°‘^°P*®quot;’“® • ^quot; minus, tu pro tuaerudiz 6itff Ï'^'quot;“’’ °P“™quot;^ ei confules,Herba, quam moniales in mr „ ''’*ff''’’ colunt, mihi quoqj tecum Çhu Diofeoridis videz

il

«0 f ™^I^^P^^’:^^n.Tuxhumanitati pro illa miffa,gratrashaz j)' ’.Jf^^Wämpro illa,quam alia quædammonialis c Sucuia ti# 2,f ’*ƒ’''h’anum nunc non eft,repofita alicubi:puto au té Alz ^ti^'^'''*^'gt;*®lÄmpcli(vtAelianus.vodtat)aquatica:,Varkes 9®ævxoremmcamexcruciant:aduerfus quas, autconuulfoz inh ?'^'’'^o^°'‘®s,fi quidhabes auxilii,communica. Abeft nunc fed *™° ^'lO'iänluminofo »ff Ængfl/quod ei conferre videtur, liJ’''*’’°'''^^“*’'’^'^“’‘rstmalum;fiicut 8i anteafaftumeft.Co» maluo aftrifta non fine febri virum,his diebus curaui,cumo* •?”quot;*“*” clyfteric communi inicifto,qui nihil ’litt ^'^”^’'*?’'‘^' ^^m ®x fola vrina puerorum, qui egregie fubz ^'‘^’““» non tarnen dolores ventris. Itaq; inPefz Hulquot;” ^’^'^'fj’’^ moUientibus 8f anodynis,meliloto,camomilla, 1 luit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mox,fedato omni dolore (Dei gratia) conua*

•Nitrum verum, quo multis fcculis ars medica caruit.K quod

-ocr page 196-

UPl^T. CONRADI GESNER!

nuper rir quidam do^ifsimus in Europa inueniri negaait, lt;1«^ ^afontis cuiuldï aqua.in Rhxtis.coptofuminueni/uiiiï sHq®^ adtjemincrem, iedparum lupereft, quo ad expérimenta qued^ indigebo. Mittam autem alias vbi lt;opiofius ftiero nadiuJ. Vil^ TigurijtSJuIijjanno iféi’.

CONRADYS GESN'ERVS CO SM AB

P Ro coniïlio mo in cafu vancum^maximas tibigratias Jw^**

Rcmi/îtnunc dolor Dei gratia, vlcere ferè cutato, feiffluj'' nim eirautcrium ante tres iëpnmanax,quo varix, qiirniftr^’' maior videbatur, Kpervlcus tranfibar, rotaerofapertianrolt;^' fumeft. Nunc^ cauterij vlcuf, ^ qiiodanteaftierat,f£rff2fj'' funt.fcd quoniam inneterarum eft maium,ab annis quindedn’''; rc, Siipfa viftus rarionem nullam fans obfemat, metuonebf'* rccrudefcat.Cfiirurgiam tentaturus fueram ex Aeginaxftflif pto,8C venam fupragenu amputaturus,fed nullus fhirurgoni ƒ ftrorum tentareaufustft;ego tamefacereipfos toègiireni,i)’^ xoris impanennam, amp;nbsp;in viftu inobediennam prxnoui/le®''’' le.Tigun yit. Odob.die^o.

CONRADYS GESNER VS COSH^^ ffoltt^cbio metlito.

buspaululumrelfurans }iodie,dum Chartas in Alufro m(0 ^‘’'^ fas difpono.inuento literas tuas ( amp;nbsp;miror) fine figno, quo foleo illas,ad quas reipondi, quamobrem ignofceslioniinlt;’quot;‘’‘ ‘ eirearifsimo, ita obliuiofiïsimoomnium, tui verofemptt^^^' tilsimo. Guaiacivfumconfulis vxori mex,necmihidi(pli^‘’i fid ipfa morofior eü, Si aucr/atur. Video illi pcrpetudciu»^“’*! Jetudme 5^ varicibuspraffertim,rem fucuram.perintefuiH^jjf dem, vt tinne quoqt,meliufculehabet. Condylomata amp;Ii'u'“^^ vitia,aniprsefcrtim,nunquam obfeniaui, vt ne honeüioraqi«^ conlpcdïumülta, turn propteroculorummcorumliebetudin^ turn quia dünirgica tranare non lihebat.Gaudeo tarnen ob'X tUis quoep no nihil addifeere. Hi's diebus todUas in mulietf ** indammatas curaui; et fgilopé habend mulieri nuper confinai di,Yt venas fubUn^m feiarcc^ctpilnUs quibuCdä pürs^flt;^'^*’^

-ocr page 197-

t I B E R T E R T r V K 96 *'’'ft melius lulwit.Guttam rofaceam fi percurafti.rcmefîiu com* yI'quot;^t’^*ï'*®P’^o fehabcat rufticus, qui I«is lumbricis labo-» ”. uribc. Ego ad grauidarum varices nihil fané certi habeo, •uino tarnen oleum de ranis Si lumbricis profuturum ; nam X. *quot;” ^æ^ laudauit,amp; viftum minus craflum, amp;nbsp;crurû quiez '^*^8'’* * aha^ non dißuadeant, fe^ioz ƒ’gt; venae alicuius in manibus. Ab Iliaca vidifti ne vnquam ferua* I^j'” îliquem Si quibus remedies Î Nuper mulicr quidam robuftz in ■/'^°P‘'f ptritonzirupturam circa vmbilicumjnhoc malun» J'^Kquo plane fimili duos alioshîcperiiflc vidi) Siabempiz ®çiuiiaccepifletparüelleborialbi, fuprainfraljpurgata, con* '“'Vîle.Tiguri anno ijtf». pridie Kal.Febr.

lt;^0NRADVS GESNERVÎ COSMAE

HoU^^hio^ medico.

G Ostias tibi ago, vir doAifsime,pro duobus monftris.humi*

10quoddelcripfifti:herbaceo,quod mififti. Herba illam laz »1» • ''^ ^’^]’orq genere elfe non dubi to ; nam amp;nbsp;m ihi in horto, tm*quot;?^'’''f tant viderct vxor mea,tails nata eft: Si in fylueftriz o!/ '*L-'’’°*^^5 n'cminiobferuare.Tufutura {ftatcdiligentius ft(nu*’’’’'”quot;’®'xhuiusfcmincalianafcaturfimilishcrba,ren»

*^ni v?“’™'^”’*«rt«coniicies:fîn minus,prêter naturam.AT»« ci nt '^'^’A*“* meatum rxpius,anum vero ita affedium nee le# cum *”‘1“* : ^*”*'^ miram hanc quam perfcribis hiftoriS. 'quot;■inbilibus meis reponS. Vale.Tiguri anno i; ^145 Jan.

^ONRADVS GESNERVS COSMAB Holf^chio medico.

\ ^fupi de refis Perficis nomine,inteHigo ilium,quem tu laxa» Utiuuinvocasexmultiplicirofarum infufione: qué egoprimus negt;nnosviginti quinep è Galliaredicns.apudnosparandum '''‘'^'11, amp;nbsp;de refis Perficis appcllaui : quoniam fic alibi etiarn ah isvocariaudicram. Libellum habeo Nicolai MonardiHifpaz 'I'S. in quo ipfe etiarn has rofas ficvocat,authoritateAuiccnz «.qm vim foluendi aluum cis tribuit: etfi non incarnatas,fed ruz i'ïsinterpretaturipfc Auicenna auteius interpres. Conftatauz nn mihi non folnm ex incarnatis noftrisj quas Alexandrinas 11111 nommant) fed etiarn rubris noftris communibus.fxpiaj

-ocr page 198-

EPIST. CONRADI GESNERI înfulîs.fyrupumprobélaxantcm, amp;nbsp;ftomadio grariorcnip’’’Jj Ex incamatis faftus.tefte Alonardo,non foldm ventrem logt;*‘’(y etiam vtramque bilcm Stpituitarndeqeit, amp;liumores sq“’ potenter attrahit. Sic ille:quo magis fpcrandumfuerit,ftran^ ria: quoque earn falutarem futurum,Sunt qui cum roredetoq“^ amp;c.Nigrum ilkid aculeatum, quod ad me mififti,non radiât, pauper illeputabat, fedfruftus, nempeTribuliaquatici:?'^^ lim autemobferuaria te, quo in loco crefcat(audiui5icg®^( in lacuaucftagno aliquo agriTiguriniinucniri; Andelnng* bencmemini) vt poffim mandate mittendum ad me cum n® nameum florednemineadhue (puto)pida efthreplanta. non perforate multos nafci,apucl Cardanum nuper legi. *, fuifle Perintlii,. cui cibi excrementum attenuatum per vd'^^ tranfmittebatur, fcribit Ariftoteles :di(redlus^anus denuof' perè coalefcebat,inquit, nee refecando euincere vitiumpotef Vale.. Tiguri.Anno » y ^ j.Aprilis ly.

GO NR AT) VS G £ S N ER VS-; COS M AE Holtz^cbio medico.^

REmedfum illiid farum fmeipiti imponendum, tibi fol*^ ƒ ex medicis Cæfaris à mepromiflum, vt à Cardano at^'r ram dodliffïme Holtzacbi, noninuenio, nefeio vbi intern^^ des fehedarum mearüSó foliorum tanquam Sybillxlatjiat.“* diligenter fed fruftra quxfiui : vbiprimtim inuenero, ’’^“yM accipies-Nonomnino quidemdefcriptio ilia à Cardano miquot;’ ttsfadt:adafthma amp;nbsp;catarrhospraecipuumeius vfumfadt:^ , ftareairex dropace Pauli amp;nbsp;cantliaridibus , fed modumS-P j, derarmfccndonim noncxprimit, amp;nbsp;Pauli dropax duplexe“^! ior ac minor. Medicus induftrius ipfe componere rite pofff*';,j, fiat cauterium potentiale, vt aqua é cerebro cxtraliatur. 01'% curandum ribi aliquandodiutumum afthma contigerit, vd caufa ex catarrho diutumo orta vel auda, fignificabis mil'i:'quot; j rea enim forte Cardanus plenius admefcribet, amp;;fi hocraf'’ difftculter facit, amp;nbsp;nunc vbi fit fgnoro :piitanr relido Medio*’ Bononiam migrafle. Sin minus, aliam quandam dropads^ deminvfum defefiprionem liabeo', cumalqs quoqueadanl’ rcmcdris,amp;e, qua: communicabo tibi candide', modealiquU* tnrniincius à te mittatur, nemihi intercidat(exemplarenini'' lt;nmhabeo)amp;tubreui,hoccft,intradiesoftoremittas. AdV’ ccjprargnantiuin niliiifi^ngularehabco tvtneque circa ftr’quot;^^

-ocr page 199-

1 I B E R T E R T I V S. 87

’mearum, angufta^percxiguainca praxis eft : permultiliic / ®’î’''’*dici: ego ad liKubrationeS me contralto, amp;praximmiz 1 '’'nicarfeifio,ita fif,vt pane a admodum experîri liccat. Sperarim ’jnemftranguriamingrauidis mitigari pofTe , fiper interualla »useisfoluatur cumfyriïpo dc'rofiS Perficfütficenim partim ez

d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: ^ intcrdum,fi biberint

f'

i(j '^^^**’*^”* altliscæ recentis cum pafTulis amp;nbsp;laccharo, jJi-j P’*’'“’quot;'’''*’'’’ temperetur, amp;nbsp;iucundc'fumatur ; Si cum ^.' 'decodiolacamygdalatum paretur. Vidius fit cmplafticus, potus parciortacidis omnibus abftincant, SC

’ “^' Vale. Apnlisfecundo,

CONRADYS GESNERVS COSMAE


■i^


^ otJ tibi curæ funtdefideria mea, vir clariffîme/eohomU ' '’'plurimmn te amo, Si debeo tibi quantum tütc volucris. WtiâT^i^' '^’^'Ba.pergrata funt: prodqt mihi Zinagyris non fc^ '^'’''* ®^“iudincm : fedpoftea frigore péri]t,vt amp;nbsp;aliæpez «■»à^ '^'’^‘^”quot;srbufeulx'. Meliffa ilia à quibufdam Turcica «dent ?'^''quot;^’®^orcomnino ingrate Si proxime adcimicis acz ’bterva^™'”’*^'^® ''idgans non ingrata fit(etfiFucbsiinaribus genteff '’'^f^Sdad citriodorcm acccdat. Papauer album diliz J’uspapa*''!^^*®“”'’fciiqiw)vtvideam quidabalijsgeneriz niffrum ^'5'^®ornm multaliabuiliabeoqj.diflerat.Scmcn irtud

’’'tiW'if^j,, fùutamp;Rnagyridis, femel prius autiterum

lt;1


I'

/ miinitniir r-®’^’y”*’®*’°’*^’’’*'gt;^‘^*^’”*^*’® ^ Cairo Agypti priz / plantar '^'^’^^^nainatis,nilmibiproucnit, Quæautemfiteius ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**‘^'’’™«d*f«’'e non poffum : ConqeiO tarnenEz

n^i quot;^diti V“ ^^^“’■«w«’ Pbnii quoep arborem cognatam faciüt 5^*' ^(cir 't ■^®^^*^’’aut«mLaburnûinnoftrisctlamrcgioni i^* ®il!im ƒ ^ ^°^g«niburgum. Si in V allefïæ alpibus) Anagyridi fù ‘'^ »Uniaef ^°^“’seins arbufculas aloinprato.Origann peregrU Wifivol'”^ °”^^noftfo, iam pndem milii in horto crcfcit, femiz n1inshab*’’^”P*'‘''’^*^’™”quot;’^f®”^“quot;^ ^’^^“quot;’ ««ai™ «n™ Bo' '’’$gt;ver'° ^quot;i»»’™ voluntas ma mihi grata eft. Vagatur apud 8'®û inquot;^ 'i^^^grafiatur, pleritis quardam maligna amp;nbsp;contaz ?»’«()ji^f*quot;*^'’^f^quot;^^'expuitur; Moriimrur autem inde multi ™'»feft3^ Eeremedfisadhucdiibitamus. Videturtaz 4 li vena eiufdem latens.potius qtwmbrach’i con

fl*

^otüSaliquaaliuddereraedium cumfiidorcabiniz

-ocr page 200-

BP KT. CONRAD t G E^NERÎ

do.Si apudvosctiamcft,tuamfententiamexpefto. Vale,6'^ pharmacopolam, amp;nbsp;amicos ca:tcros. Tiguri ijtf4. Aprilis** dccimoquarto.

C0NRADVÎ GESWERYf COSMAE Holt^achio medico.

PEftkapudnos mediocris cft. Dominus mifereafurnoft'''|( vtpcccata noftra,ac flagelliauthorcmagnof£amus,Xgt;^ nemus cladem, largiatur. Ex literis quidem tuis ciufdem apudvos quoque initiumeflc intelligo. Eleft“’^^ ouo defcriptiones ego etiam varias habeo : proboautemp^y teris qux camphors aliquid accipit , cuius dcfcriptioneme* j fpenfatorio Auguftanorum medicorum impreifo, ad tcnuf^j inde nos etiähic confecimus : tuffî tarnen pharmacopolasquot;®|^ adderedefcriptioni fulfuriscitrinij.j, Si nucis vomiesP% duplicare.Pimpinelia à Germanis vulgö difta.Piberndl/’ j lis reftè faxifragaliircina vocatur. PimpinelUautcmy^i^ cft, Sanguiforba Fuchsq, cui à peponis feueucumerisoa®^^ meninditumputo. M.autemliteramanteP. receotioresi® -fxpeponunt, amp;Gr«ci hodie præfertim : quare pro P®P% pimpinclla ab indo^is vocata cft. Vtraque autem vires ^|f peftilentiam habere videtur non vulgares. Poftcrieren’^jjijt mencillx Si Pcntaphylli facultatibus infignis cft: H®^’'’’ ' jh roborat,8i réfrigérât modice'.PriorautemJioc cft, Sw*%5! cina, calida eftm tertio gradu.ficca in fecundo, mcoqu'^fj^ dicio,minime' aftriftoria.tcniuum partium,incidens,5^s^y^' ' diuretica admodum, amp;nbsp;calculos velarenas potiusprOcyjii j ■ In receptis Latine fcriptis pro Pimpinclla,earn quxpropy^ catur, ponercm.InGermanicisverd, vele'Germanies j translatis,Saxifragamhircinam(ideft,Pimpin£llamà^‘j^ijp,' fallb 1ÎC diólam poncrem ) vt in EIcetuarij etiam deOuO^jj^ ittione, lïforte'indefcriptioncveftraingrcditur. Audi»*'“ j rythmum illum c carlo, fcilicec delapfum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

VïetitinenbÖibetnelI/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

000nd(cnbjr fAneU/vbiomninoSaxifragahircii’’^^^« ^ gitur, amp;c, Herba Tunicinonaliudcft, quamqux flores» j||(i j| phyllos vulgódi(flos,fcrt : Bctonicaaltilisa quibulds^j^fK ^ cuius fi'ue vrbanx fine fylueftris radicibus aliqui vtuntne-^ autem etiam flortbus vti, qui amp;nbsp;faccharo conditi/fewanf^s Af pro Been alborubrdque vfurpari, cum ilhs vtris lt;* j,ji:

-ocr page 201-

t i Ä £ R T E R T Î V Si 88'

Inpeftisniratione, fi quid vtilc expertuses autexpericris, coin* JliunKamihi'.vndiqucenimviciniamnieaminuafit, SCægrotan* tes aliquot ego fubindeinmfoacpericlitor, nifiDeus meferuet; Commendo me precibus tuis. Ego vicifsim, fi pétas, maiori odo.denoftrisobferuationibus aliquidad tedabo, Vaie in Do* oino. Tigiirit5^4. Septemb.dic 24.

CONRADYS GESNERYS TAD« iJieo Duno LocArnenß me^co.

)'

K CcepimiD.Dune,qux mififti ab Aloifio Mundella;8^ graf* r\iiishabeo,refpondebo autem iUi,vbi cettlor fuero de The» •''®*!84$,quandolande fit abfoluendü,8C^h feorfim.quod ipfe ca ï^b^ego fatago.Hinc Bafileam ad T ypographum fenbam, ac fi ™’*'twsliteras mittS. Quod fi commodus dus nuntius nunc au» ^ comiaerit.has Ipfas velim ad MundcUam mitii ;qs enim ac* ƒ ‘l'ùdctt,donee certius feripfero. Nune enim in Thermis plura mi jZ Wttibcttpcrmoltftumeft. Ifchiasmeapaulèleuiushabet, fed ƒ »«»nteThermasfvtRis)remittebat, integram reftitunonem / ’“ïpeto ■. fiat voluntas Domini. Forte etiam D. MundcUa bis ^^ ^'^''«is.aliquid confilq aut remedy ad hunt morbum dabit. V a* À h badéapüdinferos, fie enimThermas, quibus vtorgt;votant, jf Kujufti4y(jQ_ Annois6o.

Jl ^OMADVS GESNERVS lOANNl tl* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f«tfitio jHortWnOj Carienfit etdeßte minißro.

V n^^'^® vnciam thetiat« noftrx, ea modo recentior, modó a«* y IN Viquior à medicis laudatur,pro afieftuum difcrimine. EgO ƒ WtiuintibimagisconuenireputOjCam^mitto. DeiUafume* ^ tt poter is drichmoc, id eft, aut ei nummi pondus , admixto mo* a' dtcovino albo genctofo, in quo pulegqramulvtrcs aut quatuor rf t^perinitficrueftetefemelautiterum svelipfapulegqaqua ad*

■ '’''«!,bbomSiquxpuleglumredoleat,reperitur. Sumesau* 'ttniilutulo, itav thoris minimum quatuor poften icinnes, ne* ’^equotidie, fedfetundoauttertio modddie fûmes, Stfifonè a vtfttibquindo, fomniculofum te fadat, abftineto eodie quo w^, ‘®®doriani\umtibifuerit. Tempeftimor dusvfus,vbidolor ali* -ƒ q^tiiutaliud rr^rbiindiciumfe prodit. Sialuumrortèfiftiab y » Miaadawas,allo die medieamento aliquo tino'dienda etis

-ocr page 202-

'EPIST» CONRADI GEGNER!

,pra:f£rtimleuioribuspilulis,quasfine cura vocant.Sedhismff bus veftros quoque medicos confides. Vier que pharmacopf nofter probe paranthanc antidotum, fîngulis expofitis.vtnifi omnes fpedlcrit Siiudicentantc compofitionem : caquamn^ mitto , aSebaftiano nodro confelt;flaeft , quam pro miinuW dono, neceft quodpro tantillogratias agas : alias, f voies,”’ tamakeriuspharin3copolx;intcrcftcnimnonniliil,quoniai”f opobalfamo,non cundcmIiquorem adraifcuerunt, amp;c. Co'”^ ftri baccas amp;nbsp;feiélcos ipeciem, cum commodum erit mines,* hyemem Si niues;fin minus, cxpeckandiun erit,vernumtei”t Vale. Tigun j^tfo.Odlob.diezy, '

C0NRADV5 GESNERVS I OHANNI Fabricio Eccleßlt;? Curienßs mifiißro.

PR.o ijs quæ per affinem mciim mififti, D. Fabricbg””’'^ beo maximas.ex ijs rarus mihifuitfrutex,cuifoliafiii”^ neimalifcrc, vndc cotonaftrum, vclcydonaginemapp’l^ fupinaparte candicahtia non fine lanugine, rorundaferc,“lt; rutilis.ficcis, carne Si fucco nullis, feminibusintus qii3ten”'j angidis. Is quidem qualis quantus^ fit frutex, perociu'”u bus mihidcfcribi vclim,amp; feminapauca niatunoramitd'® ^ j lire SC incondite' fcribo, propter ifcliiadem mild recentei”; malo totiim crus dextrum obitupefatflum miliieftnonün”'^.

• fto dolore. Alter erat frutex, nigricantibus, rotundispoi”'’;) j tins quam baccis,-fucco dulci diluto^plems, ynibilidö^ó ^ baccarum fimilitudine: qui etiam in AÏbio noftro crefcit/^j iflum haftenus marurum,nondum obferuaucram. huiuse”’’, ^ mina, fioccafiofcrat, hoe eü, pomamaturiorapaucamü“ j Itali puto quidam Pyrum ceruinam nominant. Eg^q”'’j ij quiim nomen noninuenio,MyrromalidcautPetromcliflf'Jl ^ hïpernominabo.Pidlurameiufdemaccepi, vthodicdTI'^^J affinetuo, Sediparuicuiurdam;quanquamidScdumnon’7 f Linaria: vulgó dirtarfpecies, nam anno fiiperioreinbony , creuerar. AmplifiimoD.Rcgis Gallorum Legato, )il’ros”‘’ , non ingrates fuifTe, gaudeo, tumco nomine officiofifüm””'^ . lutem dices;Sf quo'dnon fcripferim, valctudinemcxcufiW; nas quoqj ages pro liberalitarc eiusinpiftorem, qn‘ 9“’”^ k imperitiormihi videtur, qua'mytaccuratepingat, tame” J a rioribus pingendis,miJn fansfaccret/cd quoinampierr”’' 1

-ocr page 203-

LIBER T E R T I V 5» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89

P«iampriiis mihidepiftæ funt, fient Sd Myrtomalis;5d Linaria ^■oiacca,de quibus iam fcripfi,nc fumptus iamfruftra fiant. Poft» ’tnôcupionnlii aliquidpingi,nifinoniina«mfortèexprefiero: P^’fertim cum quædain récentes abs te mifix^nhorto mihi vi^ '’nt. amp;nbsp;ficcæetiam melius à meo pidtore expnmantur, quàm â 'ftm retentes. Animus amp;nbsp;voluntas veftra, xei ipfius mftar mi* Vale. Tiguri »5^.0, lulqdie it.

CONRADYS qESNERVS lOANN.I I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fabricio, Curiæ,

. “ffistuismiD.Fabrici.quas accept haftenus, certe* refpon* J^^iomnibuSjfed video aliquas mihi non redditas : nam amp;nbsp;nu* j' 'fipfilhtequafdammififteadD. Funckium, autper adole* •ion'? ^'**^”'” *F^® '^^g’‘:9“®s ”o^ accepi, Sd nunc de deftilla* tfC '•'ftici vini refponfum à me quæiis, ego vero nihil talc à •lijf'^*'quot;”’^^*^P*' ^^pifturis ftirpium ante ofto dies fcripfi,Sd ^’dscopiofe, literis AI. TJieodoKO.affini 1110 com* *81'^ r *‘-æ’ *^ ''ideo,ma'c cuiatx funt. Nunc etiam quamuis Y''wfciibo,propterifchia3ismotbum,jquograuitcrlabora* : quapropter ignofees inconditis literis.'Quo'dpi* ’niiuj ^^ ’^’* “$®**bi fieri curafti, maximas tibi grattas habco, l^ular^^'^quot;’'''** *” mepropenfiffîmi relpcftu.nam piftoris artc lum „'j?°’'poflüni,.a.c malîm in pofterum, fi quid tibi rariufeu* ^foln-'^'''^’*'^l recensai fieri po tcft, veLficcum etia m flocibus *^'''Pid^''”'quot;’'”'^*^° ^°™P'^^^’**’'^quot;’^*quot;””''*'””'^^’’®^”®* ^'fttrr f^^'l^ridasplantasmelius Adviiiidiorespingütqudm S''3sis ^''’'*’'®’™quuitacauebitur.nc aliquæmihi pinganrur, ^ytaft '”^“'*P^obe piftas habco, ficuti illas quas nuper mififti. 8ncan'k “æ®™dico’(ficenim voco frutieem ilium baccis ni* •Iludn ” «5’^“'^*^“s)Sd5edum pariui cocruleisifloctbusxftxnim '’flînif ''A^*’f^‘*^*“3’’iæ'g«3us-Pl3«*:3gincm.ctfam alpmam'fci Pinaiii^*™™^'^*“’^®^'° quot;d’cuti'cdajnßolyanihemon.illamal* ftti in»’'*’quot;’^®^y^“lathondtxcris^cuius flores tauî 8d càlathorS ''fibis)?^ 7quot;-” ^°quot;f^ '*’^ colicul fi ruben tem ambiut, e' r a dice ( vt '‘'Oribu *quot;‘‘’^'^‘ f *'uticcs duo,vnu.s Perfici ferc folijs,alter rotun 'quot;viro ^’°pquot;*quot;®.’'*5’dabud qua Saliccsquçdâalpinæfiint,quod ’iitcnii5''*^’P°5’’’*®^^'*'Ofdamfeminis-ljpeciesoftcndit. Soient 5gt;ttinniquot;’°”'''™*quot;®f'^**^*'‘P*^ A“æ‘^^gt;^®quot;g'quot;^’’'5 quidemijs '•differ *”*”* '’^^'^«ntur, fed longe minores: amp;nbsp;foliorum figura

‘''fts, vtnon temere'ftatirndtgnofeantur, vtTuflîlago

-ocr page 204-

EPIST, CO-NRADI GESNER!

alpins. Viola alpins S^ aliæ complures. Scdnihilominiis’'^^ tesvobisgratiashabeo, quod me iuuandiamp; exhilarandi ftquot;*quot;, tanrumiaboris (ufeepiftis : nec ego minus ero grams, aefioquot;!/ ddmihinoua eiTentjßCapidlorc veftrooptim^exprefTa. 01'। nonmaiorem amicieixnoftrx vim efle exiftimarert, q“dnquot;^’ lafcribendilibertarediifoluiporter, nonitacandid«^Iftie«^“^ feriberem. Mufeum alpinü fioribus purpureis, nifi faUor,'”^, odorealiquandoinmonnbuslcgi,quern an in tuo etianioigt; uaris,fcire velim, amp;nbsp;alias maiorem huius generis ftirp«quot;’*^ cum radicclignofaadmemitti.NafturtiolumalpinumdmiU’^ clerc gratum fuit,perfxpe in excclfis montium milii kP*^” Rarirtima mdufuit vna, quam infummis mgis D. Ponn0’' fcribis)inuenit in rupium fcirtuns,v »«« w nufi/u «^«faj/Jtitf®* re ranunculi, maiore,fatisampio, amp;c. hancetiampetoaliä^. me mitti,fruticofiorem vt fcribis : curabo enim à meo pift’f^ pingificcam.Frutexillefolqsmolliculis,fBbrorHnd»s,la«uS^ lt;is,ignotus mihi eft,5^ floremfruiftumcp qu'aies ferat/ogi®*') aueo. Stare amplius nequeo,minus etiam federe, itarnef’quot;! mcaifchias, quamobrem ignofec. Vale. Tiguri. Anno.'1^ lull} die 15. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

CONRACVS GESNERVS lOANNl ' Fabrtcio.Curia.

QVxhaftenus fcriprtfti 5i mififti,cliariflTrtie D.Fabrid/ tafucrunt omnia,amp;plurimafane ignorarem, nil'7 accepihèm,quodingenuc'profiteor. Quod vcrolibtriusitid^ piloris veftri pifturas parum mihi placere, amp;nbsp;fumptui b’**quot;^ parcendum erte, malle me ipfas herbas vel récentes vel aridis Jimtcidcircoin pofterum vel feribendo vel mittendopardon erte.Itapp rogo f» quid offendi, vt ignofcas;fcio te amamidi®® ^| animo omnia fcciflc,nihil abs te peccatü eft, fed fiquid eft, fulfil ^fa/u/utTc^ifUf/ tarditate fuit. Scio grauiora erte tua négocia, Si'®^ teabequisadafinos(vtaiimt)rrahi. Sed quoniampartimiHquot;* rei herbaria: ftudium tibi conciliauir, parttmita corporis if^^ tqs faluberrimis frueris,ac rtmul mihi gratiffearis :ego,qii2'’'^ me eft,oro ne hoc ftudiü prorfus inrermittas, hoc præferd®'^ porc, quo ego hoc vnum ago, amp;nbsp;propter Hchiadc femidaudijs mi aut in vrbe fakem femper me continerc cogor.Tua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

me dicendi feribendiue libertatc,quacunq; vfiis fueriSjnunqU’/; fendar.Perplacuit mihi carmen mum,quo noftram iHaroHal®

-ocr page 205-

I* 1'3 E K T E R T I V S* 9»

fl^ ƒ vŸ?^®^P'‘® «0 ingénus humanitati tuç gracias ago : nam gt;nbsp;f'“'““«‘»«cundifiîniüfuit.entqj.dmnviuam,aliquoties:amp;lw ^^ “fummcum Defontibus medicatis, fiquando rccudetur.ornabir. Jj cninijverfus quoep libenter vidi,an vero operi meo conueniant, '^^^ ''''niimlâtisdfliberaui. Qiiôdfonti»caloriscaufaminfulfur SC ^ gt;^inimnreijcit,nonprobabuntcruditi.QuamuiscnimAriftotele«

' j^ Pwwt açMinlîne fulfure nullam calêrc : confiât tarnen calidos

fc ‘®quot;P’“‘®sgt;f«lamp;«s expertes effe: amp;nbsp;contra,in quibusful^ y ™*^lt;l*t,frigêre. Circa minium vero prorfus fomniafle videz i^ 'quot;'inccvlloauthorehancfuamopinionemtucri.Interim officium % J^gtatum eft. Onocrotalum queminifi,admc reuolarc iubez H ®'5 Wtnhk nulli funtvenales, ^argumentum hoc meç curiofitati y «''Mit.Vak.Tiguri.Anno *j $ i.Martq die lo.

;lt;gt;

’CONRADVS GESNERVS lOANNI

X'

% . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F/ibrùio, Curiit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

MWstttquidemofficiofe mccumfemper agis.chariffime'Faz l abrici, Sitenuia etiam mea prædicas : quibus ego longé ma* ‘’'»mt tibi debere.vt agnofeo libenter, ita prxfiabofiudiofc, fi ’quot;’Puspoftularit, amp;mexfacultates tulerint. Rogo autem, vt quot;mphems 8:familiarius in pofierum ad me fcribas. animus tuns, «’wpamvenjp^jjj gj frj(fjg inChrifio,magnorum milu munez

, ^'ttminftareft, Equidemamicosgenuinos, nihil non inuieem / • f”'?^^* neque debito illo ablblui quandiu viuunt, Si hoc ƒ! *Pgt;“quot;‘«bttt,t,5fQjrg^f^jniff,munaeffc, SCipfiffimummutuiaz jpj quot;’’’’■‘svinculrnnQjrmcnGrxcümcumtibi placuiffegaudco,nee jir minusquddinlucem non veniat charafterumpmuna, Hebetiz iP 0’ïnimtms genius eft, qudmquilucembcneferat. Satfuitmihi, ƒ ™»grarifitati, quantum eins potui. Mutuum verè carmen nul* *7 t ’**’ 'I''™’^elgt;u3 magnis, hoc tempore in primis,occupatifz /i ’miinieffefcio.deftdero. Sciofœcundam 8Cfelicemingenqtui|in hj ‘®’’^™'lis carminibus venam effe, ÔC aUquando forté aliquidex

’^'®^®'quot;^petam. Monachi illius Francifcani wvawT««iAgt;«T»gt;' ingez ’'quot;irnadmiror. Mitte aliquando aliquodde pifturis cius fpeeiz if^ ''''n.BaineaBormqtibifalutariaforc,exiftimarim.needubitaz (5 ’'nimiliiquoque prpfumra, fiifchiasmea, cuius reliquiae maz / ntnt, tamiongum iter pateretur. Sed adAugufti vfque initium limits mutationcs contingent, quibus confilla noftra ceunauiz

4 gtumYentis,accomtnodabunus.\ale.Tiguri. Annor 5 6 t.Apiiz llsduij,

-ocr page 206-

EPIST, CONRADI GESNERI

CONRADYS GESNERVS lOANNl Fabricio,Ctiria.

DOIeo valefudinis mat vicem , Qiianquam autem W^ cum vnum am alterum excreuifti, non eftneceflipluw* «fle, Memini multos vnum am duos excreuiffe, SCfimulci'' moleftia libera tos, quod vel pliires non adeiTent, vel diffolutif^ latimaluoredderentur. CoraUinx (marina:licrbx)ftniunf‘ mittO'amp;Jono; eins dimidiam aut tertiam partem in puW. tritam; non enbratam; manefumerepoteriseiure pHonim ncfalfoj in quo ctiamvna am altera beta: radix, fihaberipo“ incoefiafit. Scd pridic vefperifnbfomnum ,,vellem te d«“^ J drachmam femis pilularum vitp fçu communium.e quafer^f' la: quincpfadlxfint cumoxymelite fcyllitico. nam alioqum'-' rallina pueris fere foldm dan foiet, tanquam infirmierpro3 tis.A prandq initio memincris, vt plurimum nudeosptr^^^, fex amfeptem deuorarc,nam 6( lumbricos éliminant. Sigt;l'’l tiles funt valetudini.Suadeo etiS vtabfinthati vini adaliqu®' hauftumin prandeoprimumbibas, poftquampanim cibü’? fer is: deinde diebus aliquot intermifsis,répétas. Siparatmquot; ? habes,vinobono abfinthiumficenminijee cum pauco tinna)'*' inulæ,amp;galanga: acmodicofalc.Potens etiamquotidiCi*', pius, mane quantumpiium eft vel faba, grumumfalisdtg“'.

» Gapparcs, autoliuas mcnix adhibeto; Exradicibusbtu)quot;^ cichorq in aqua elixis per fe,-vel cumnafturtioaqiiaticod'' . dicc,faleS( olco,amp; aceto am vinocopiofcadfeftisaccW'“ rato.Et cum florcs perficorum crupcrint, vnum aut altcrmquot; nipukiminacetario edasiaurcxmultiphci corum infuiton'’ J pum Iblutiuü parari iubeto. Ex ficcis carduibencdidifolj^’ J pauco einnamomo, fcmiculo amp;nbsp;faccharo pnluereparatoK^: geam, qua vtaris cum pauco pane tofto madente vinOjn»quot;'’,!)^ ecena. Hæc amp;nbsp;lumbficos pclfcnt, amp;nbsp;vaietudini tux in*'quot;|? fum, vt fpero.conferent.Si opus erir,quod nonputo, alias'' ^ tiora mirtä.Memini me non feme! lumbricos tredecimcubi“’ «xpuliflc,amp;c. Vale inDominogt;Tiguri anno v^i.AIartij oD

CONRADVS GESNERVS lOANNl Fabncio,Cftria.

X. I Obilifiimi viri D.Frtdcrici à Salice.dodbifsima adfflt;F,'^ fumma cü iftitia amp;nbsp;voluptatc plegi, cruditc.n.Sip!^',.,

-ocr page 207-

LIBER TERTIVS.


91’

gentcrfontcm ilium acidiilu,ita vt dcfidcrabâjdcfcripfit: 8f coroi «numdcalteroetiâfontefcu riuo,fanc memorabili, addidit. Et quanquam ego demedicatisfolrim fontibus lucubrationeminfti* ^cram, tarnen hiinc quoq/nonprçrermittam/ivixero.Specimen «lud ex fonds decoftione, fummopere mihi placuit. raram enim «omninopcculiaremaquarilliusnaturam ex eofacileconijcio: '’’ateria eft falfa amp;nbsp;amara ; quam equidem nitrum imarum dixez lui: nam illud quodè fonte Seukini excoximus, falfummagis 'H.amp;aerius.Scdcôftderabo diligentiuspaulatim.amp;inlibro bye* •■^cproximaædendOjVtfpero,indicium meum,vnà cumD.Fridc» fxidçferiptionibus amp;nbsp;honorifîca eins mentione exponam. Epiz ftolam cius ad tercmirtam,vei cum bac hiinc,fî potcro,veldieVc» quot;fns proximo.Cum ad D. Fridericü fcripfcris,fummas rrtcônoz ' '’''utgratias ei ages, quod in hoc offieq genére adedpfömptam ‘ ^diligentem'operam nobis nauarit :melt;p huius benefieq memogt; f''Ugratumij;futurümpromittes,amp; exemplar libri.quandocunz Weditusfuerit, me tranfmiflurum. Gratutatus mihi fum certé plurimumex epiftola eius perledfa.de tanti viri nobilitate,dodlri ®^aii(lior(tateprarcellentis, non vulgari erga mebeneuolenz • ‘‘’•Deinde qnód te quorp amp;nbsp;D.Bullinge;um noftrum (cui epifto» ’™«hibui) tanti faciat, cognofcerc lucundifsimumfuit. Dez ™'ufanétil)i quocp,fuauifsimc miD.Fabrici, horum bonorum ' “®nciliatori,vclplauftragratiarumagerc,fcdnondubitoaz quot;quot;'’“^quot;.'‘g’iemeum.ita tibinótum eife, vt ctiamfifïmplicms 8C '’™'uiwfïp;tjfpniagam,minimécomnioucqris.Valc.Tiguri, ’f^i.Septembr.diej. ■

^^ONRAD VS GE S N ERV S I OANNl-Fabricio, Cm ià^-

Nlmiumtuveró ófffeiofusesebarifsime Fabrici : quaff verei amicitia noftra non maior fit, quam qua: tal e quiequam rcz Suirat, adde etiam occupationes vtrincp noftras, maiores, quam ''•hocoffïciofogcnèrefcribendi.occuparinos fmant.Sed tua quia dtmerudita epiftola meobledlauiqego qui breuius refcribo, nee fttum certo ciuilitate atqj humanitäre,veniam peto. Gaudeo aliz ^uid elfe qiiód te obledfet in eo quod mifi volumine. Præceptorts ’'Ollien,quodmilii tribuis,non agnofco, fk vt coinpofterum abz lbneis,rogo. Flores qui apud vos media hac bruma fiorent, miz ’iWsfum.FlofetnuncinhortuIo rtco Arthtiticf foecics olima te ■ *Z 3

-ocr page 208-

EPISr. CONRAOr GESNERÏ mîrtà^quatfînguloî flores fîngulispctiolisfuftinet. Florete«»* Î^ypoglofsis feu Laurus Alexandrina, cuius folium ad te»«*' prominet e* picdio folio lingula,c’ qua flofculi terni prodire lt;lt;gt;*'’ fed vous tan turn in eo, quod mitto.cxplici tus eft. Ex Italia tasduasacccpi.Arbulcuia cuius flores mifffti, Diolpyrossquot;^ nullis vocatur,in Creta Codomalon: Berncnfibus, flubiff^C ftris wilb tuttenen /ic. Eleduarium ex einsfruduparatun'J’ beo;abundatinAlbio monte noftro. Vale. Tiguri, Anno cemb.die ipfo brumali,hoc eft,brcuifsimo.

‘f CONRADYS GESNERVS TO AN NI ' FaiiKi0jCnrite.

NObilcm hurte AT eruditum iiiuentfm, qui has tibiredditi^^. pionem N. nomine, humanitati tuac,chanfsime D. f’l”?^ etiam atq; etiam commendo.Noui ipium diufamiliarittrjn’'^ niaenim apudM. Petrum Correftorem, ante duos auttrts^f' «er annos.hoipirium habuit:menfa veró vfus eftD.D. Pem^^’j tyris. Virtus eins Sfpietas nobis omnibus notifsima amp;nbsp;lutid* eft:co^ nomine meritd à nobis omnibus miriffee amatur. Vi*'! liquandiuGeneux, vndenuncvenit,amp;indea virispijs Âfi; tis,admealiostpliteras,quxdc eiusvirtute S^pietateampj’*^ me teftantur, attulit, (^iid petat,aut qua in re ei adeflepow’quot; ipfo melius inteIligcs:amp;proculdubioD.Bullingcrus ad tet'^j plifsimos confules veftros perfcribit. Idquidemprxftart’^l , facileeft, ipfiverd Kpijs ex Italia quorum nominepetit, n^‘'' farium. FacobfecromiD.Fabrici, vtintelligat, fc^conii'''J' darumtibiameefle, ATmeamquoT; ingratiam.flopusfoKb . aliquidfadlurum. Etfiresjpfaciufmodieft,vripfopittatis'’' ^ cioexigente,nonin vUiushominisgratiam, tcalios£j(viroJ^j nos xquosamp;faiitoresac promo tores habere mercatur. StnJjJ , lafylucftris,Colurea quibufdamdirta, cuiusfolliculiinanty inflati, lèmina quacdam?««^«/« continent,nafcitur nelpontfap''- j vos s’ nos in horns colimus, vcrbninnetudile quidam vof^ , foliaferé,vtSençfolia,akuimlbluunt,fedignauius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

rubrx rotunda:, vmbilicoquinquepartitoinfignes, qnasmi» non fiintCotonaftri, fedCliamxmefpilf, quamegohcvofaui ^ defcripficumoperibusCordi pagina ït4. vbiproceritatcraf • cubiralem Iblum elTe rcripri,proceriorem enim non videri’lt;’-^ i y que bene cecidit qiidd aberraftjs,ythoc obiter addifcerem.Co^l

-ocr page 209-

[I* i ƒ / F-IF

1*1

^ I B E R T E R T I V J» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^X

•’^ftrifoliamaiora funt, baccx non adeo rubrx, ncc ita rotundar, «'Üvmbilicofimiliterdiuifo.Huius quo^ all quando planta pan u^ »^''’’^quot;''’’f’f’l'us quàmmagna crefeit.SC commodiuspor j^ b)vnam am alteram ad me mitti vclim, fine hoc vere adhuc, 'gt;utiunno,(ivixerimtis.Vale,Tjguri,annotj6a.Martiidicxo.

CONRADYS GESNERVS lOANNI FabrKio,Cngt;'f‘f»

QVod tanto innere in meam gratia tu amp;nbsp;D. Pontifella vos fatigaftis,nouo etmaximo beneficio me vobis obligaftis.

tihi^ ^*‘^™®''‘’l'q“’***'^onic vobis gratum cxhibeä. Quod mJitursB'-^^m, antequamhumanitus Sicho'^’'^.*^®*’'”’’’^ prxferrim xcate, tarn eleganter amp;nbsp;grauitet ’lt;1« fcf*5gt;’^^^’^‘“4uidcm Sl amicefacis.daboepoperavt quo» iiiiij *””'P®‘fftdeinceps admonirioni tuç paream.Nam amp;nbsp;ipfe tijfi*''’?S'sn’Sgis^rcntio mehominem,necproculamortalita ^ '«efie, Qiiæ je fónribus acidis duobus tllis in pratis mon-* ,non fine voluptatc lcgi;ac pro miifo '’gt;tnt''''iquot;''° ’^ '‘'”® gratias habeo, confcram illud cum experix ptoj(*''”“squodpridenimififti. Öanbr^om veftrum video ÖÏ^««^ cum Oleaftro Germanico Gordijn cuius de» tlfdlïfj*'?''*'**qu«‘iä®Co’'‘lo rcliftacfunt,quas tu amp;D.Pon«

**Î Alafafæ'^i'^‘‘*^*‘** fupplere per ociu,fî florenté obferuaftis,etc, M ^ferci ^'^'MtEngadini vocant,nomina K magnitudinédi* r i,j, *®'‘*®iifuit:nam apnd nos multô minor nafeitur circa Si-*

** 'pu n ?*''^''’P''0pf urbem.Noneft autem cerafus ilia fylueftris / '^lib f ’^'’^'quot;'biccdicitur,vttuputas;et(jpiéluraillainCor.* ^' Mb't™*®®Cfruftueiperfimilisfi;t. Mahalebi verxfruxflum 1’^1 ®’K1 •?®’^*^*’®^ locum fupra Vuefam vbi nafcatur,edocui.Eius

1 ’quot;luin 'quot;’*^.*®*P'^°P*^*’®'^®’^^ ^ remédia quædam, amp;nbsp;calculum *1 ^'tor ^”'“P“^»®’'Pctuntur, Alafas nomen forfan, ab Alaterno n l»liiJ'^*?'^“®*^®o™cn Latini veteres vni cuidam arbufculx •* ’tf{^''*'^''’“'^’quot;‘-^®'**'^ Gallis Sdltalisaddiuerfas,nifallor, '''^ Âifd ^™Po^f“onbus tuis accept folia amp;nbsp;flores Coluteæ à '^ ’^2en ?”*ƒquot;^Î’^S® Senam fylueftre vocare malim.no quôd vclt; '’^ ’“litui*-u ^“^quot;^^''■^ *1“*® magnam infolqs.frudu ac viribus fi* '^ 'PljJ quot;nbsp;j*°'';Coluitenim aluum paulo'minus efficaciter qult;àin ^' Vliunm 4’ *'’“’^'^°P*'*^ raritatem ac pulcltritudinem, aut etiam ^ wicumjnhortis aimjj. y aie. Anno 15 Sx .Odobris die 1 a.

-ocr page 210-

’EPIST, CONRADI GESNERI nbsp;j

tCONRADVS GESNERVS IQANNl K FabnciojCuriit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H'

OCcupationibustuisignofco mi D, Fabrici:amp;fmihivif'’^ ^ yeniam petOjbaefenbendo force,fine aliter office m«** t nus facts. fec.cro.Qiiod.ad cakulum,condoleo tibi;eius quideiquot;'^ (. dimenta in me ejuexp kntio. Non dubico, quinfraga adhuc’f vos reperiantur.Eabene maturain phtajam aquaardenttop^ p pknam coniilt;:tto,pofl;lioras quadraginca cir.circr.colato ,Â*J c fus nouafraga ineandem aquam ardentcmintjcito,acfic«ll''y Ç to optime tefta etmunita.nc quid expirct.Prima autem trag’■, poft colaturam fuperfunt, per iintcum vahek exprime« amp;nbsp;expreffum eum ltquorc,feorfim feruare.Cum vti voit»/'', quaterinmenfe, ccxhlearium plenum fumes mane,SiacUtsr ueremde faccliaro cando.Gratum amp;nbsp;efhcacifsimüliocrcnit^ eft,quod aliqui vitra viginti annos calcula conflidlati,præf!7 J - omnibus,quçinnumera eis diuerfi medici pradcnpfere,niilquot;7 ’ mendavunt.Sed in viftiis raiione curam adhibebis,ne crafsP/ ' fcofihumoresgenerentur. Confuleigimr medicos veftro.'gt;lt; autqiiater in annoleui purgatione veeris : intcrdumfoiic’' ‘ lt;alidx,cui incodfa fit copiofa malua, cbamxmalum,liedcr’'Y ' ftris,artemifia,melilotus,vacuoventriculo.Mhtonuncili^^ ' bam, ßilrüpp Germani vocant;eft autem ceu mufciis quid’ quot;quot;• ' fus amp;nbsp;vimmens,vtliuius quoep nomtn explofetis mihi,lgt;iiquot;’i * apud vos,aut D.Pontifelia Italicum qiioqj aut fua: patriïi’n * ntmmontanaloca, Sivbii^ferc'eelebris. Semen ei in pal'll j pulueri fimilc, quod mirceffieax eft contra calculos. P«^ riamaliquivocant,à rcmediopulmonibuseelebrato:tnijpi’i ’ vinopendulo(mucido) vtipfumreftituat. Repitperterra'^L ' radices agit vbi contingit,perititerualia,Sfc. Dubnoan^^j ' bom frutex, pofsiteifeLonchitisIndicaDiofcoridis. Vi*^ ' Pontifcllaperocium,anvirgpeius reft?fint,tricubitalcs^^’jj ' lores, à radiceftatimnumerofx8irubocrafsiores,5igt;'’^*,j j fratkus fubrubeat. Vclimetiamfitccnm milii expnmiexay decoquiadfpifsitudinem mediocicm. Audio tehaberepf®’ƒ fimiimquoddamrcTnediumpromammiUismulierj. * gnofeerevelim vbi vacabit:interira hoc meum tuaccipc.ƒ ƒ ' taraftasCLariniusiuffufionesoculorumdicunt, noftri ^ j quas plcncjj omnes chirurgia tantum curari pofte exiftijj^ÿ

-ocr page 211-

LIBER. TERTIVS»


95


t Q ^^quot;''^quot;*'’’‘'®^*dmeperfcriptumcft.ExfeccoIei84ompbaz J quot;iWeft.de vais acerbis exprebo fucco,vnguentum fit, quo maz 1 ^”°^*’'’'quot;’®rfu 84 periculocuratur. Placet remediumTheoz . Rîftiadpeftem, adhibitis gallorum podicilms, 84c. nam 84 alq 7 'l™«ra doàifsimi de pefte feriptores, idc tradiderunt. Sedpnui ƒ '“Ocari toto corpore fudor debet, tab medicamento plcrunque, / (putros tnimcxcipio.)

jQ ?i thtnacæoptimx d.q.pbilonii Romani j.fcampborx, euz ah pWiianagran.iin.cornumonoccrotis,aut terrxfigillatx 5,f. [4'umpaucoacetodilutabibantur, 84fupcrfudetxgcr. Huic ego (H (^«ngratiaDet) plunmum confido. Valc.Tiguri 64 .lulq die xt,

’4 CONRADYS GESNERVS lOANNI FAbriciO.Ct^ria.

nEtjtatimibi fuit epiftola tua doftifsime Fabrici, qua non '4 1 (olnmamicitiamnoftramofSciofe -confirmare voluifti , fed 'i ‘«BÜmottumetiam addidifti.quoego quidem maxime deleft of. Y '^Wovenigntias tibibabeo,84fi quidpoftbac etiamrariufeu» jt (’‘'’'Wneris,mccumy t communices,oro. Ex tribus iUis berbis \ lt;l“»nmüfti,pnnia,quam vulgó ab auro dcnominant.Polium eft, il *“îol^(çtcits, 84 à medicis ac pbarmacopolis pro veto Polio

, desiwfem.ïijftiturapudnos quoqjfaûs copioR, fedvnotanz t“‘ii'nloco,8(inguftotraftn. Altéra Apiofatitiofimilis.nuUaaz çudnostft:nnnj^ni tarnencircalacum à felibus diftum, inuenifz j le Stfeleosfpeàtranccvipfc putarim. NamomneSefeUradices y ''§«« Slfitis validas babet, amp;nbsp;caputradicisfciofum, quod 841 ^A ^lAsquibufdamvmbelliferis.fcdpauciscontingit. SedneepPez A ^™’‘timumN\icedomcum. hoc emm Galenus in pétris quidem A ’'''quot;quot;''H'i.prxftrtim Macedonia, nafei feribit ; fed aded medicaz A quot;unÿvtbemens.vtnuUumApqgenusacrius, amanusiprepez Wt, quitus enarn quaUtatibus vniuerfam tberiacam infictat.

■^1 ^?.®fe!ltintlamineiusvicemfuppono.Oteofellnumappellemus ƒ ! ^‘e'.t\uoà Si montana fit berba, 84 felino quam fimiUlma .Semen ^f ewistnaiatuaiadmemitti cupio,vtcertiusiudicem.Tribuit enim i^i '^®^^®’f‘^'*^^’**':*'Cttmini,oblongnm,acre,odoratum,tenue. ƒ i quot;«'uStabas duas Oreofelini fpecies. Exiftimandum eft autem /À*’'^*ï’quot;^Ç^”'^^'^'®betbas elfe, qux non genus aliquod conblz

-ocr page 212-

BP ri T. coHRÄbr gps-neri hunkin duas ampluresfpeci« diuerf« diuidendum. ^®’”^ vnamprifcidefchbunr, milii decern aut plures fpeciesnoti Tertia,Caryophyllataalpina, quævt caetera minor fft amp;nbsp;vrbana.fic capituliimfcminummultd mams habet,inftarp' cillihirfutum,3lt;ffbene tneminijincanitm.ValeJuniidi£4’

CONRADYS GES-NERVS tOAN^f FabriciOfCuria.

PRopofueram vos inuiferchac xftate , omatifsime fa^^ fed Voluminis meimfiu’i/fniveditio, diuniis, quàmputa ^ protrafta, amp;nbsp;rdium mearum fdificatio.haóleniis diu Ü a®“^. occupât: itaç in aliud tempus differre cogor. Herbas mon' ^i abs te miflaslibentifsimevidi. Doronicum, qued UlnKf’”., appellatis,aliqui (5rtfffov/vellt;i5efnfcnwuri5:nön aliudof tale quam noftrum cft : nifi quad folum natale dHcrimcn aH^^ facit.Moniana veróillaherba, flore quidem Doronici$ft“'®^ plantaginis,radice 3romatica,fui omninogeneris eft} cüiusf‘! v dem vêtus nomen ignore. Nimirum quod in Oceani pi^d^“^ ^ bis vfu venit.vt multoru vcterü nomina ignorcmus,quó^^' c ptfees,abantiquis non fintdefcriptijfedmediterraneidiuij’'j maris, cuiasGrïcciLatinitpaccoIa;fucrunt:idem«vn«’“'quot;’*j t^va contingcre non eft mirum : alpinas enimherbas paudW ^. memorant authores,amp; faas Angulis fermé regionibuspe^“^ ^ haben certum cft.Herba iilafolrjs tcnuiter incifis, flore auff“* tilante,halt;flenus nunqiram à me vifa,plurimu me oblcflaiiilt;gt; J gnam eins vim,vehemens in guftatu alt;rimonia,arguit. 0W‘^ mt me eriam rarum illud Pilofdhc genus: quanquam r^^'^L vidcram,êé pinxeram.Gnaphaliumalpinum vocernusli«' |ji bnla illa tibi incognita, vmbellis aut potius corymbis fto'^“'J^ teolis amp;ifuaiKolcntibus,vtfcribis,aridi qiiidemnihilüUati j, iniamp; ipecies quibufdam videtwr : ego verowl»», qui feimni’'^ fculanondum viderim. Thlafpi enim omne, ri«e»»/gt;»w’'*^ habeat oportet vt fyin/fttf fit,id eft,fuo nomini refpondeat. ' Äuguftidiea.

CONRADYS G ESME RYS IOANN’ Fabricio, Curia.

PRo literis tuis,nimium quidem officiofisiJIis.doc'lifsi''’^ ^ brici,amp; rebus varijspulcherrimis^.quibus vnà müsif’^ijj' iafti,pluiimum ubi debeoiPhilonem tibi graturo efre,ga*l«;-^

-ocr page 213-

fi*

t I B E R T ® R T I V J. ^4 ^f’prshxetftdebiti meK Mcminero.ne dubita.ofïïcij mei, St J’’“’s mifsitandis me falten non vndiquaqp ingratum tibi de» I '’0oA ellem equide te aliquidà me peterc,nunc quia nöpetis, t;. ’‘l“f'^an Si nimns interuallis.mitto.Da obfecro mihi vt-»

•Z

11'

j'lMiiviHMHiuciH ^4UiUTiUU9 OL lavui itHuip uLLupatiumiu^

3“ incis tories interpcllare non crubefcam.Si mihi hoe medici luj '^‘’“'Ponfifellaprxftarcnt.dcfinerc tibi elfe molcftus.Gladto j^‘nortuu$,proculdubio Crocus montanus eft,antiquis etiani

talé enim omnino qualc mififti,crocifloribus,Bencz tX^’”*““®» vit trudituSjBemefis,ante bicnniufuiscoloribu« ^^^’dmemifit: feminahaftenusnovideram. Crefcitne apud tt 'Ï**'®^^' ‘i“® ^®‘® • quali foloïan in vUo vfu aut honore^radt , lp pltulas,vtpang3,cum occafio fuerit,vt promittis.expeftaz L'**'ariamGrxcam,quam Fütteren appcllant,multam iarahic

I ^ p^ quot;US,led Honbus inodons;quibus odoratis genus alterum re ^i( I’m'' ”''''®gt;'”^'”“S 'quot;*'’* non vifum. Violam quo^ alpinam iU ^quot;' flh '**^‘'*5 floribus feité diiTedlis infignem, qu3 abs tc miflam '^ Vt( ‘’®'gt;*l*qus Lunarqs adnumcrant,amp;.vim ferri attrahcndi,(ita ' iiirt!*'^”*’''’ tranfeuntium vngulæ foleis ferreis priuentur) ftf '’i^quam.vcre.ipffvitl^rin^'R-’r**’’i^** ettetiam arthritic liito?‘®^^0fllt;*W0mImen)ilIafpecie$, ilocibus (ingulis, non (keiÀ^'*'Wifîfticamrlt;IiqMis(jpeciem Äquifolix,(‘deU0tc«ä q^^lJl'''pslIttfn6)nu^is per marginem foliorum fpinis, prater *ieniB''quot;'''’^f®quot;^’ ‘1“®‘* ’quot; ci perpetuum fit, amp;nbsp;ad quam akitudi^ fOiUm ’ ^‘■*'*1’®® aliquando, amp;nbsp;fruftus matures mittes, fi Vilf f /’^d potentolim : aut plantam cxiguam cum radtee.

’ M die i ij, Anno i.j ƒ 9.

^ONKADVS GESNERVS lOANNI Func^o medico dodißimo, Memming^.

tlt;J L^simum eft officiumtuum, quo meas ad amices amp;nbsp;illo

/1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J*teras,fubindc tranfmittis,ch3rifsime D. affinis:

*^ iiiilf^'quot;'''’*'^“* vf’liqw^ndodegratitudinecogitera, flosatc f(fj“?’'‘5P^“^æalbx nomme defenbitur à Valerio Cordo degt; 4l„;quot;®'’*®,P'®quot;tarumlibröï. capitc 115. vbiego iconem q«o^ iiui ^'^^'’’'*'■ ^ndqtium eins nomen apud Græcosauc Latinos votj”'’”“”’'®• Sadones amp;; alq quidamGermaniHabcr fiJnmlt J^- tipr'fir ^^^P’f‘'^f’’°”“æ®*’^“®fquot;”^*'- exiftimatur enim Iiepa u hnt'’ '*'^’'^ qnidé fubamara .Foloni vocabulo quodäfuo appeb ’ ƒ I nbsp;nbsp;' I'winoftra licguafonarct 53 ejinf rafft /iGrxcc u/M/vMftip^

/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a X

-ocr page 214-

EPIST« CONRADI GEGNER!

vtSclmeebergcrus mens anno tauit. Ego bis diebus mepargf fcrupulo vno Giatiolx Herba; tritx, admixco cum robfambuu’^ cinorü: vnJe copiofe SC yomitu amp;nbsp;aluo purgatus fum à pituin' fcofa Siaquis maxime, non fine molcftia. Hoc ctiamD.OtCi* fcripfï.Niipcr cum remedia quædam darem pleuriticç anniA dlionemfœnogræcimcam, amp;parumoxymelitis.amp;c.tamfl'' habere cœpit,ôlt; per aluiimdeiecicfcarabei genus nigrum,W pcdibus,amp; comibus quorp longis,ac flcxilibus.articulatis.vi’' que plenumpiire,vtuum, longirudine duorum araculori'«i^ Hrpriusautcmaliquandiuinventrencfctoquidinquutmncb'' licans fentire fe querebatur. Vaic.Tiguri ij64.Mariijdic)^'

CONRAD VS lt;5 ESN E RVS: 10 HANNI ftinekjo medico,

ACcepi qux D.Occo mifit,amp; grattas tibi ago. Vxoris wf’’ letudinem Deus Opt.Max.reftituat fuagratia. Qiiodv^ interdumcraifa amp;nbsp;fere nigra eft, nömakiminhocmorbolÏ?i* vidctur.præfertim cumin hypochondriis etlumbisnonnU'^ beat. Menfes force' non fans purgati ante hunemorbum, amp;ƒ enam in ipfomorbo . Hums rei caufafunt : interim verdmüi'^j ra Si facultas expultrix validior effet,non poflet malamtoiK* teriam cxpellcrc:quamobrem fpero earn ante foHhtnim.f'*’' uente, melius Habituram.’Tu interim pro tuaindiiftriaeiff®^ cies,ita vt non nifileuirer euacues per interualla. Primuni*‘‘ camfumere oxymclitis noftri t. j. f. cum duplof;rupidt;li®‘’’ bus, aurde hquirina ; fi tufsis adhuc infeftet, amp;nbsp;Hoc veHaml'^ vef fi malit,btbere,cum aquishyffopi et cichorijana ,.fU^''. tinuarerriduo.Si oxymeli meuinnonhabcs, Auguftalialxr^f' teris,nam D.AcHilles paratü habere folebat.Peft lixc IfuuÇf r ; gabiscum deco(ffócommunj,autfimili,oprimëtolato, cui'p pumderofts folunuü vel de cicHonocunirHabarbarovclvf^ que addas. Deinde olei vitrioliguttas quin(p,cx vncia 1’^, abfjncHq cum .f fyrupi violarum dabis fïplacet per bidium'P teris autem Augufta habere D.Occonis opera, qm vel aliun'“ à Sigharto Pharmacopola mihi charifsimo accipiet.Siefpef’^ omnino, amp;nbsp;febrim primum defituram, 5f quaecamcomi^ 1 fymptomata.Matn tuxhlsdiebus calculus mokftusfuquot;' nunc meliufculè, lapillo excreto, Habet. Vale.

Tjg‘U'i gt;5^4 poftnebe Fentecoftes.

co^i

-ocr page 215-

IIBER.. TERTIVf. ^ CONRADVS GESNERVS lOANNI

Func/^omedito^ rr „ Llterr mar feptimo Decembris dat», tardius hue perlât« funt.

Inijs artingis qiixftionem illam. Vtriim ven» fe(fïuo fieri dex fcHtinpeftcanteautpoftfudorem;quam ego certe veluti dubiam amp;diitinftione indigentem relinquo. Vtpliiriinunt tarnen amp;nbsp;in plerifque, (ïea opus habere æger videatur, antefudorem, autex •ismlïnefudore quandoiptmperanda videtur. Nos haffrenus ex* ptnundo nihil ferceffecimus, nuUain tempore data occafîone. Nanc Dei gratia intotum ferme remittit peftis,maxirnofrigore •Ixirto. Nos iam perfarpe vtiliflîmum experti fiimiis acetiftilla* liiiumliquorem^cuius compofiuouem etfi te habere puto,hic ad* wibam.

Nuces iuglandes immamr^C n iuglandium defeüu femel er ite» foit cortices Tamarifd radteif aecepimusrliccbit er fraxinieorticem MrOnrcadiem S.Iohannis in primis(nos hic in Odobri eriam' quot;nmaturas adlmc inuenimus de fpecie quadam iuglandis, quac '’''nanteSolihriumgerminat)numerocentum, mihutatimcon*' quot;’'’hntarautcoiKidantur. 5cabiofx,Verbcnar,Solani,Sempcr^ ’‘'’'‘ïna.Mj.mifceanrnr,amp;affufoateto optimobulliant: dein fit 'ï’”'nnipcrnolt;flèm;poftridiedeftillenturigne leui. Sic habet de ^f'P''o.quaiTi repen in libro Germanuo Auguftxolim excufo: fmns luulns^ß. Aulenbcr von aller ban b arçny 'dutd» cnjei« ffu^^èrfiben planeren/jf. fubfinemciusin libeUoTanc vtili ™flWffu Jcfiridvde aqiiis deftillatis r tribuit aurem liane corn* polinoneinme lico Turexinnominato^Dofis cft, vtfertbit, co* ‘nlcareijf^roioditiim.Ego adprxfrruaiidum lamparumdarem, ’^curanjum veróvnamaut alteram vntiamz Omnino fudorem ^nnimoiifr.Mifceripotcriteijtheriacx vei alterius antidoti do tonueniens.Grams omnino liquorert,^C internos xftiisïcgre» ?ifmingiiir(ïnevllanoxa, ac vires labantes reuocatmirc,fîue Prrfe,fîuerüfyriipo de acidocirri fuccodetur. Defperatos etiam ’rfocillat. Nupervirgini tertio 'die «i,decubituconfiiium quxren* J.dijocochleariaeius dedimus: vndcenmftatim qrcacormclius ^’berct,nequefudaffetantca, paiildpoftremedinmfudorificum Jtdiniiis.fiidauit.conualuit.l^G. Viro lam defperato,ciim dedif* •ftmiilier quidam, qnx à nobis acceperat: hoc,inquit ille,omoia •luimedialiaftenu? dederunt, remedia fiiperat. Plurima tefti* »0niaaddlt;repoflem,fedlixcfuffïciunt. Egofolidiparumexpex

» 3

-ocr page 216-

•6 PUT. ÓÓK II ADI fi B S MERT periripoflùm : in totaenîmhacperte, nunquamà pnndp^ jJ, «tus fum^non fumpto prias remedio aut féfta iam vena aJ*î j ris. Aliqui medici eruditi in ea fententia funt, non dandas ei'*., ridotos nimium calidas, vt funttheriaca, deft, deouo, Sc»^ do rem non à principio ftatim mouendum ; fed poft leucmpw^ rionem,tertioferé die aut quartomeque tandiu fudanduw.*'. .Iblct.Hilpani Album animae, vel Anymum album vocita*”' rem quendam concretum : quem Amatus LufitanusLaccai” , fomniat,eum nuper Pharmacopeia quidam ad me mifiren’ ^, (quod ftatim deprehendi ) fuccini (GaUiambram vocant) vel ex nouo orbe.fpecies albicans,translucida.Habeo 51 pici fuccini candidi,tranfparcntis Si fuauiter odoratipartit Vale. Tiguri tj tf 4.Nouemb.die iji.

CONRADYS GESNERVS IOANNI Fnnc{t9 medico.

REfpondeoD. Occoni : ad quemliteras measnono^?^ cum ftatnirtem, nefcio quomodo oblitus fum;fcd ''^‘^^ ^J tu quoquedegas.fïplacet, Si poften mittas.Tertias qualit’''gt;■ facultaces é fecundis manare puto, fecundas ^ primis. In^ / tcor multas return multarum rationes nobis ede incognit^’^j. ram forte aliqux,nulla qualitate fenfibili,fcd améliore eau ., ma efTentiaKfiunf. multa veró form« tribuere puto homm^^ pterinfcitiam, quoniamcaufasrerum, quas inuenirep^'h non indagant, De tempeftiua feftione venr ante vel po»^ rem, vix aliquid ftabile decemi poteft, cum circumftanti®' jÿl tae accidere poffint, propter quas medicus ex arte Si indun’ aliquid mutare poteft ac debet.Omnia mcapraepropera,*'^; Si praefeftinatione pene abortiuafunc. Ignofce occupatio j meis. D. Bullingerus te refalutat.is antebiduüprimùme*^ cöcionem liabuit.OxyraelimeurHexperiorpeftecorreptis jjij vtilCjlÏue à principio dentur draebmar dux, circiter cüaiiq ^ j aluum foluentcpotiuncula, (lueetiampoftea, vtvenenui ^ trudaturd centre» ad fiiperficiem Si apoftemata, vt^™o3tUj,iii , ppris diuerfi aperiantur drachma vna, velj. f. «'*” ^^P^ ^ i^J ( grittoliquore.Mitto edkionemfecundam libelhnoftrbinH j^ phlebotomiaprxfertimpauldfußiis. Vak. TiguriiJ ^ «embris decimofeptimo.

-ocr page 217-

E 1 B Ê R t E R T r ¥ J-^ONRADV^ GESNERVS lOANNI

li'

ÿ

i«^ / h* 1^1

h*» «*i

Fnnekio medico.

kJOiücaltéras tuas atcepi, vnà cumgratiffimis mihi D. Occögt;, IWs.S; D.CuImanni liters,quibus refpondebo vel nunc/i li-’lim'r P™’'’™''^GuIniannum nofti piito,coniu(ftoremmeujn ho f .’^•’^’•ItampIias.Vir eftplané bonus Si eruditus.Pro ®incio quod nobis in tranfmittendis mutuis literis offers, din'^’^S®’ Gramm fuit Si quod de cicltorq puris floribusdex hiuquot;^''”'’*®’ an verd calculi illi eins vfuin pucro expulfi, à re-i8i^’''‘''^'’faoriundifuerint, non fatis exprimis. De arterio-ffril)'’*''’’ ^nxmeo confilio féliciter fucceffit, non vacatnunc m '''■ Summa eft: Chirurgushiclaboransimmanihemicra-*'*itiR '’™^® confilio arteriam in crotapho affefto ( vbi arte-imi,ij’'’’Ppagt;'«bat)per tranfuerfum amputauit, Sifubitó con-’’1110’^'”‘^*”U'’ •’’»*“« tam annis non redijt dolor : cum prius liiujn'fpofitoredijlTet. Miraefthiftoria, aderat Si D. Thad-ttiüi,, ’”’”■ Gtcymcli quoque meum non vacat iam defcribere, ‘’'tlio'quot; 'l'*‘'^'n à lulianico diftat. His diebus pleiiriticiim fenem '^(«^'’ ’‘’’^^Ptnagenarium, vena non fefta, oxymelitis vfu SC ^Un,, ^®n®græcimc»,cnraur,peigratia, probe. Is verdfi-'*hft3''’''’*'’®accerfepet, cataplafma ex abfinthio in aceto fer-’''Itat rt,?''''quot;*” f^'’ quatcruc adhibuerat, quo alias ié adiurum orodeflé. Hocouidem exabfihtnioreme-

^^ '^‘Uiii3^^^f'''‘'nihil prodefic. Hqc quidem exabfinthioreme-'

!^' tilth. ^^’'3ni sh Emnirico nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;valde mihi cd commend*


’'*'’’inn/ 'quot;”” ’^ Empirico quodam valdcmihi cft commend* ’''^» HrT*''^^’ **quot;° dubium ipfe ftiam eins pcriculum faccre ^'W f ‘'®**t“™E),Adolphe communia haberf,cui me excalt; ^te ''’”’^’-''‘^2m: conniuent oculi, nimia iam noifle. Vale.

'i^ï. lanuarqdie aj.

^®NRADVS GESNERYS lOANNl

iK*

A, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Futtekjo meditó.

Q^'P'diarifs- D. affinis,numosD. Simféri noftn, Xaliaâ ^'quot;quot;tiain *^^°quot;^ ”'''^^ ^ magnas tibi gra nas,ago. Beryllü quotj. « '’’Pe!gt;h„^**'ï^®^*”*gt;^*^^**tiffimcvidi:amp;earocnmhis remittam ’i ^*®accf''° • ^^^‘■^I® ligneo, fi mater ma tutd fieri poiTe puta--quot;fw %iiif/””’*“ W^curabis, vtnonnifi'certiffimo nuncio D. quot;quot;’Jni Br ’’'.’/*’^gt; y^t w prius infpexeris.Eft fanc pulchernma SS ’'^•tnM’’rquot;'^**'^’ ptUchriorc; 51 lubdiefereno,imd fubteólo u, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘’*“ïo mihi tmucnrijfpcculariuin efeneftraruna^imagint

-ocr page 218-

EPIST, COMRADI GESNEM

ic»T«»7*//»xumhi reger «bat, intucaris, prater candidum fplrt^j rcm,cccruleivirefcencisaliquidanimaduertes. T«’i«' (««’quot;r ^^1W yTtcanüluK^f y^V '** ^i ßifif^* IJ'ïxf/ ri irfija n/si uni Em fünf, t} rude qaoddam fpecimen olim à gemmario emi ( cuius eolofpjj cccruleihabeOnonberylli, fed aquae marinx nomine. AunW noftri quoque Beryllinomen non agnofcunt;fapphiri autcmir dem hanegemmam effe putant, amp;;pr«durameflc, idedqueWj ftulpendum in ßma du.« parte aliquidrefili)(le. Piura de BtO'*' ex Colleftanei's mei.« nondum impreffis perquirereni at iw' berem tibi.vtmaiori voluptateinfpicères:fednon vocaGEo''^ é Gallqs Auguftam rranfimffum planenouuin mihifuicquani® rem guftare volui, illico autem magnamacrimoniafplenfiJ'^ graduï,quxplurimum faliuxaquofx elicu.vi cafcrc.qu£Ü'''f purgant aquas, Laureola.Tlvymelxa Sfliuiufinodi.paulóp”*' tlam vertiginem fenfi, cm ahoquinnon fum obnoxius, SiP® . die cum rurfus manderemJingulrum amp;nbsp;vertiginem rurfus^'l'' os ablui, amp;nbsp;cochleare aceti forpfi, ita difcufTa dt verngo. QJ quid eft, veneno carere non puto. in canc experirer üpl“‘^ liaberem,fcdfoliumintegruminmtu»difcerpo.DepinganiX| integnus, aut plan tam ( quodoptarim)intcgramaireqii’f'^ prorfusixixp/iM, Vertiginofam vocabo, donee ahudnom^ ji diam.Vtinam D.Oeco plantam integram amp;nbsp;fernen mihiaf^'Li re poftet vndecunque. Si qux de eius natalihus, nomine*’''. feruntur, percundatus ad mcfcriberctaliquando. Eadtiquot;* ‘ opera de alia etiam noua herbain Gallias nuperallata (S^*? duni nota, Ntcotianam à legatinomine, alq Ponnanam**' ^ num Theueti qui Galliam Antartflicam fcripfit,vocant)ii'T amp;nbsp;fernen petatneonem eius,fed imperfedam habcOjSii””^^ÿ, dam de faciiltatibus eins ad meperfcripta. Cxtcrumplsn’^ , quamD. Occoinfylua quadam ducatus Vuirtembeigo’''^'j. cam repcrit,frequcns nobis eft, Ünfer framren fibula^PP^L hoc eft, Calceolos virginis à forma florisl, qui magnus, '” jj i piilcherrimus, Si plane' calcei forma eft. Vfus apud nos nuUquot;^^ , veteri nomine dubito, quidam vir doiftus Loncliitmpr*ni’’''ï I putat: ego ad Alifmatis Ipeeiesrcfero. Frudfus, fernen,lt;’®J^ l fapor ciimfuccogliitinofo Sifubacri, ri!tif^iMy«i»»itC0^ , ! dfearguunt, etft radix refticulata non fît . CofmofandaloS ^ 1 fanixfortefuerit: nam Si fandalqformam refert flos, 5^P“quot;^! 1 feu literis quibufdam notatur , etfi Paufanias Hyacinth“quot;’ j | con4cit,fed Imic cum fandalio nihil. Domino Simlerono*quot;“u

-ocr page 219-

[ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LIBER T E R T r V Î. 97

i dagrico. à quid tu quoque confi Iq, de fententia Rondelletq, vcl ’'•■“ddarepotes.remnobisgratifsimamfecens. Oblitusfumad Z DOcconéfcribere de puluerc louis difto, quo D. Achilles GaP ^' ftfus,nifallor, in podagricis vtitur, vt de co quoque fentetitiam i, fuamptrfenberet. R cniedium quoddam eft fïmilc feri? Diateffa-^ ronthcriacæ.fedpluribus admixtis:puluis fieperamarus, cui alilt; / qui ttiam ofTa combufta addunt, idlp pro magno arcano cariant, X j pertotumferè annum,quotidic drachmamfumiiubent. Ego mo Z dicamenta varianda, turn quia natura alias alia defiderat, turn ƒ quiavniaffuctaparumamplius ab eo mouetur,cenfeo:X perieu^ / lumvideiur,n£ tarn longo vnius medicamenti tam validi vfujto-' y 'UKorporishabitusnimiumexiccetur. His Valc.Tiguri i;^4. 4 nbsp;nbsp;ï'oiwulbris die quinto. Olco vitrioli alias,X alias oxymelitc no

Z f''®iqnattanarios quofdam curaui;nüc cuidam neutrum horum à d *’'fdatiim,pro{uit,fuctus autemgentianx bis datus, illico febrim ^ Ouintinlicetgrauifsimam, ademit : ficut Si alias prias, vt tertian / u’mnotlwm.amp;c.D.Vuo'.phius X ego curamus cholcricum quere j ójnuholera morbo acuto laborantem ; cui heridedimus oleum ^ 'lt;inioli,8ivifum eft profuifle.ac mouiffe aluum,de euentu. fi me* ^ nbsp;nbsp;nbsp;uiuiuo,allât. Vale iterum.

* CQNRADVS G ESN ERVS TELVCl

(| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PlMtero Dodori medico

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bifilienfi.

V D^’^^Wuma, doftifsimePlattcre, quamverbis prx ;, nbsp;nbsp;1 «'u!ifti,cumçftatefupcriorenobifcumeffcs,magnastibigra

^. tiashabeo. expeao autem vt reipfa quoque corum qux defidero , nbsp;nbsp;»liquidptïftes. quodfifcceris, X amarime abs temteUtgam; X

jji ulficq «gatevicifsimmei, memorero. TlieophraftiParaceIfi j ftfiptiqirecunqucbabcs authabere potes, cupio X oro enixè vt A nittas,vnà turn libcllo quodam eiufdem authoris apudvos Qvt y td«ebashmprcffo Ex rebus mat mts tuis Vaftinacam,roly pum, ^ Spidam 8lLacettum,fi placct,mitte ;fiuc commodato ad aliquod 'j^' itnipusïiut dono, non fine mutui muneris fpe.fiue precio. Aqua* (J tdiumsKwn feotfimnuncedendas euro, cum nomcnclaturis va* ƒ tiatumgentium diligenter X coptofc adferipûs,quas,cum abfo* ^ iuniuerint, fi te defidetare cognouero, mittam, X fi quid aliud jfe Ï''t5. Nam propter multaX magna optimi parentis tui in me «wfida,nihileftinxebusmcis quodtibtnegateautpofsim,aut *

-ocr page 220-

BPIST, CONRADI GÊfNÈRl dtbeam. Valc.Sfparentem meis Vérbis qüainöffïdofifsimtl^J •lt;lt; Tiguri.Annoi/j S.pridicKal.Noucmb.

ÇONRADV5 GESNERVS fELlCf Plattfro DoCiori m(t{i(9

Baß/ienß.

POÏypuni,Paftinacx marinr caudam, amp;nbsp;Lafern caput^f'^ pro quibusliumanirati tux, opiimcÄC dianlxirac P12tfj naximas habeogratias: vbivoJueri? remittan. EftnefiiY certus viridis t an vulgaris circa Monipeiium, Si quantas ^i* peratoris feu Gladij pifcis caput cum roftro,pcr D.Snnkruni^ Urumnunc vt mit tas, rogo ; Si fiopus cft, nefraugatiiGvafc’' aliter caueas. Remittam ad te, ff voies, omnia ; amp;nbsp;fi quidff^ tea volucris de noftris rebus aut libns. Vtinani etiam I'lt;'’ masaridas omnesadmemitteresinlpiciendas, fi quidfen''* inerfet: autfaltemCatalogum ear urn. d miferis, intégras f^ tam ftatim. Theophrafti libros duos impreifos accepi, q“'”’ preciumproximisliteris indicabis. Ficus Indicamea,!!!*^ quidpatiatur-apparent enim in foins pafsim macula: mult^ó n rubiginofe. Vas in quo eft, coliocaui in cubiculo repido/J tiguo liypocauftomco.Gratifsimum mihi critiudiciiininii‘'’J tompofitione trochifcorum theriacalium.HabeoRondfU^'j dieriaca fcriptum, in quo is, ft bene mcmini, parum intertif'rj tat,ftpro viperaalq ferpentes communes accipiantur. Q?. quida teproftcileetur, non potent non pergratum efte. Bf^*quot;’^ ^ero,aliquiddcnoftris lucubrarionibus videbis.Vale, Î^“' s j/^. lanuarijdie 16^.

CONRADYS GESNERVS lELlCJ Plattfro medico.

J Cones animalium ad te perueniflegaudeo.Pro dente apnX' ximas ago grattas.Oflrcocollum lapidcm nominaui, rerulcras in Palatinatu vel circa Heidelbergamrepenri,«^'^', reftituendisofsibus fcaifts efficacern, cuius Ipecimcn, iddflt; ^ ftnlum, peto, vrpromififti : ego forfan copioftus acquirertr ro.Betnu’ef'(piirogt;vocabas.Experimenra ma cjüx feotf^^ ^ fcnbis.vt matures, Si ad me mictas,opco: idtp mutuàtanta^' dibitadtetunm exemplar. amp;nbsp;ficmeinuitabis, omniinnSiWj ©ccupatißimum, vt viafsim mea aligna non vulgw», «1*^ '

-ocr page 221-

t r B E R T E R T i 7 y» ^9 interim cum ad me fcribcs.fînz lire '^ ^^'’’^'‘^'’'’’■“noautferîbito, quod idem ego faciam, ne f«ra”''quot;’^*^æ * *''® ^•'‘'o^ne fine aliquo rei medicæ fruiftu perz ' to quot;T' ^*'’’'‘^'*‘“’’ni^i^i'®ntiaflnaccuratémihiperfcribî,

gt; (i{ y “°^“quot;“quot;f’ne cerna, amp;nbsp;multi negotia.quamobrem igno# ' ’«e. TiguriMaqdie id.Annoigt; 6^ t.

(f 3 {(

/ ƒ

i 6

CONRADYS GESNERYS FELICI Phutero medico.

y i“is ne mi Plattere ? 5i quid rerura agis, quxnoftri memoz àifti2*'’’'’'’’^*ne*e“nnnK Niinquam ad vltimas meas refponz Hili’. P'’®'nifla .lt;î“*damolim,nondum prxftitifti.adeo'n’ rei faz Pud '/quot;Sendætotumte mancipafti, vt nullus amicis locus az Utt f P^fii’ • S^dignofeo: modo breuilongamhanc taciturniz igt;iin ƒ “’^'^^velverbulo adnos fcribas.Inprxfentiaiuuenem H • ®dorem medicum percruditum tibi.commendo.nune priz *»« '?^'^’'^^àConcilioredit,amp;c. ignofeeneceflariaebreuiz -jz oftendis ci roftrum Gladq, Si fi quid rarum habcs. Vale. ‘quot;''•’{Sx.

CONRADYS GESNERYS FELICI

C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Plattero medico.

reV^*''?® i’i^'neus fubird fc defeenfurum ad vos monez S^ntini ^ ‘’i®'nhas effudi. Euporiftan Diofeoridis liber Arz luml'P '''’i”'il'gt;svtbreuiadtepcrueniat,curabo.Tumunufeuz quot;un? ^^quot;^“''S'Plantas ficcas tuas rogo vtiterum mittas, iam Hic A^ '^P“^ *quot; primis haberem . Reddam intégras bons gt;Hod t ^‘'quot;idolioincludi, qult;àmimic tradnnificommode'adz ■tien'* f ^^P°^^'f ’ Popnlnna albamfiparuula inueniretur,acl ten ^f'^*^.'' ^^’‘ipHde eoadD. Zuinggerum, amp;c. Benc valez Iiiin*^°’^”g'^’“’' *’*^’ ’ne infeftaret interdum dolor in dorfo SC

*‘'l'’®'nP”‘’i’n ifebiadis rcliquqs rrilmo,partim præludenz Arenulasemmfubinde reddo. tußquidhabes lij*'’’*?'®'^*i*’^gt;^O’nmunica,vtgrauifsimo linie malo(calcuz *to^* ’r^™ niagis quam ifchiade mihi memo) mature' rcfiftam, ’ ^^’^ 'n calculo prxfente amp;nbsp;paroxyfmo ipfo felieiz 'niexpertiisaliquoties jfcribamproxjmc. Nanc tabellarius fJmnenfert.Sorbus eftne tibi nota^an Bafileæ aurpropcrez Gfu ^°*'*^‘quot;^‘^'quot;quot; ^^^^^ defidero. Vale. Tigun i f 63.

-ocr page 222-

EPIST» CONRADI GESNERf

CONRADVS GESNEKVS FELICI Plattere medico.

DE dfunirno filentio mo, doólifsime D. Plattere, accuftf^^, non porttim,cum ego qiioquc etußem culpa: fîm reus;t®‘ ‘ gomihi venta magis dignus videor. namcum vterque noftfquot;’ fuasoccnpationcsliabeat,tux(nifallor)priuata?foluiii,ineï’'^ publicam vtilitatcmrcïptaunt, quam edendis mets in Stirp'^ Ïiiftoria tam diuturnis lafaoribns.promotum iri confido. cum tu poUremis tuis ad nos Uteris, detuoadnos aduennifr, aliquamnobisfecens, itafaftum eft, vtofficium htcraruniïj! quandiuinterintferim. Nune quidem ca maxime' caufa ferM ƒ tcfalutem, amp;nbsp;me tui memorem elle dedarem ; deinde vif^ mihi veniamdan, quódplantas tuas aridas tandiu retineo ftate proxima tota occupatifsimus fui circa ftirpes florentts^ Tides depingendas.fumep etiamnum. Hyeme autcin indan«/ vjrides non fuppetent, ad ficcas me conuertam necefleerii. / peto,vtad Ver vfqueproximumpro tua benignitateplanta/ mihi permittas : quas intégras cum gratiarum adionereeft Alitto ipecimen iconum noftrarum, vt me ferid agere videa/l bus nulla apud nos reperitur. Tu fi ramulum cum friidu, *'M trunquefeorfim, mitterepoteris, rem facies mihi gratißift; In Alfatia abundareaudio. Ramulum vnum libro imponer/' ten's, doneemittendi occafiofit. frudius ctiamadlincrt/j ipero, funtenim ferotini: deijspaucos (fexautfeptem)in/ loautpapyroinuolutosmitte . quod/Ïincerta forma, v'^ * aliaue, crefcunr, plures conmndfos mirnto. Si arbor psf““'’'I ueniretur/quarplantaripofiet:gratifsimum faceres,eamft i do ante hyemem. pofiet autem tradt auriga: alicui. P^'®/! arbufculam minimam, vnamaut alterampopuli aibx, lt;I“H non reperitur. BaCilex autem in prxdio parentis tui vidifl/l mini.ad Üagnam puto. Poftremd vnam alrera'muepl3ni2''' 1 ^y^Z^ defidero, perfeiüas duas cum frudiu (nam flórem non^f plius haberi memo J amp;f duas iuniores plantari aptas. Silt; nis aliquid in ciimllo papyri. Aiirigx qui attuierit, riam. Pluranunc pnenegorijs non licet. Saluta Iioneihfii parentes. Vernam antebyemem ad nos venires : i^lt;^‘^‘'^' dante') ne te peeniteret aduentns tui. Audio exculunj ^1^^/: Tbeopbradi quendam librum , ab Adamo à Bodenüd’^/'j tara : quiequid id cd, capto te indicate M. Petto Mtdi^ J

-ocr page 223-

t I B E R T E R T I T J. 9^' ®f wittat.Valcfociitifsimé, Tiguri t f tf j.Oftobris die 17, CONRADYS GESNERVS FELICï

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Flattera medico.

^^ilcntia.tlianfsime mi D.Platterc, apudnos quolt;ç iaih ingt; Qiioni^'*’■ * ^'** ^^ptcni domibus infc(ftis:5i (vt audio) in vicinis ^n« P**^'^ ^^ P’8*s. Deus SC vobis amp;nbsp;nobis omnibus pro fut fism”^'‘’‘'®'’fP’'op‘dtts,Optiraiviri parentis tui amp;nbsp;prxcepto* ^°quot;‘'“'^^*‘^quot;dx ex animo gratulor Jniunxit nobis medicis nein f*''”’*^®^^“o^criptobrcuiprçferuandi amp;nbsp;curandi ratio)* ^f^onununcm aliquam, quoad eius fieri poffet, completere* »uij^°'**^*f®^***’'fMcrit.boccft,propcdiem ad te mittam.Sin*

5 ÿ

if

V

'•ben r^ “'^“® remedia fi qua: haberem, tibi vni præ omnibus btiil k quot;''^f'‘*'^'™' ^‘^^•’‘bquot; f^**^ eft,quod nóineditis aliquigt; beu '^{^’““‘'’‘’•“•’•Aliquatarnen fcribam,vtdefiderio tuofatis ftf 'quot;'^^phlebotomiaquïcnobis vifafint,D.'Vuolphiusnofter, ^^'”pturuni ad te recepi t, 8i aha quidam. Ego miffurus fueram ÏÏiit'^''''''^^ '’eernediorum ex eupliorbio duas vel tres , quibus haliStalij quidam : fediamnouinuenio. V* lul)e*''v'^‘°bgt;® depefte ponit Andréas Lacuna, fi ilium forte fin,*'. ‘°bwftathiiQuercctani,qui medicinamÉranekfordix Vu '''Piftolam : mutam autem propediem aha cum inuenero. «itDe'''''^‘°f’““^f' ^^^quot;quot;^ pofl’em, in tanta rerum afflitione, ita Venin''*?'''^b vel vitam nieam tibi communicate paratus forem. IMS' '^quot;'’•nterrogata. Antidotus Saxonica,vt contra venena, rje ^°''f*^Pfbem mir? efficaxeft.Amicus quidammeus,medi* Hun T^^fS'**“”® » ( Etfchenreutcrtisnomine) ante annos ah* 3« ' f ^Sæ P^'l^ laborauit, amp;nbsp;curatus eft.' Ante menfes autem ' 'niferc puto; Argentina:, cum huius antidoti ;. j, fumpfiffct, , * ^fuandi fe gratia,Si inleto fudaret,eodem in loco vbi antea •t3pofterna,rurfus emerfit, fed mox difeufTum eft, nee mali Wquameft paffus. Vtcre igitur ea audater.nam amp;nbsp;talidifsima Wam remedia continet, vtlaureolam noftfam,^yiönb ditam: (^f’gidiGimamlierbam Paris,quam noftri hntjle Frut/ amp;nbsp;Slua j.’^uHt'Keinbeer aliquivocant,quód acinum vnicum inter fo* ' j Wernaliabeat •.inuenitur autemvbiquecircafyluas.Fuch* •conitum primum mcpiè facit. Reuera enim folanis cogna ta ™a.aciniseiu3dcuoratisgallinasmoriaudio.Siccam vnam ni''??’?' ^'*’^^Slamin fyluisdefluxifleputo:in quorumlö* quot;nbsp;quot;•■O iBbftitiii polfenc asini al tenus fyluatici folani, quod^oIU

(i, lt;gt;

b îgt;

-ocr page 224-

EPtST^ CôWRADT GESNER!

K’jrQ / noftri febUfföeerc cognominant : fed tanto pauoOf'^J quanto funtmaiorcs,Vincetoxicum etiam, quoJadhancaniw” turn requiritur.vbiep circa colles SC fyluas reperitur : plurm’^ poise, amp;nbsp;tonfores vbique habent, amp;nbsp;r«lgt;ïü«ÏmeitwMr5*®.^’’' quamobrem non mitto. Angclicam fylucftrem fatiuxfimi^n circa riuos amp;nbsp;aquas inuenies. Germanicum nomen Bûc^o» audiuiffe autlcgiiTe me nonmemini: ne que caulis tanquam™ fti memorfum. radix liquorcm luteum remittit, odoratunigt; crem. Pro ea fi hortenfem angclicam duplicaueris, nihil erf’ ' Sudorificis medicamentis fanè plurimum tribiio,(ï nihil iwp^^ amp;nbsp;tempeftiuc fiant.Habcs inEuonymomeo defcriptionei” ’^ vitx cuiufdam, qua lo.Leo von Kiezen vfus eft mpcftcSolo rifcclicifsimcxuius defcriptionem amp;nbsp;vfumprolixdiftickg^^ ter alias aquas vicac. facile'autem inuenies, cumSolodon®^ fiat,in titulo.Item in eiufJem Euonymi noftri cap ite Dedrt®\|^ chelidonq exaccto decoftionem, 5? fimiles quafdam,pl“f'’'' in curan da lue peftilenti per fudorem, valere inuenies.Exhibaquot; autem huiufmodt fudorifica,pato,plerisq; à principio, P’quot;“^*^^^ quibus fanguis non detrahitur, ita vt per horampoft in k^®‘' ^ loccntur,aluo tarnen prius folutabalano,amp; fudent, Qiidd »ƒ , etiam fccanda videbitur,antidotus tarnen primo ftatimdan^’^u de tur,fiuefudorifica,vt plurimum,fine non fudorifica ; turnf™, poft fccanda vena, SC danda paulo póft qua: corroborent,ü“^ [ijl dicamentatantum,fine alimenta debilioribus : Ähorisq»’' clapfis,fudorifïcum iterum dandum, attp turn de mum fudan^^j^j non autem ante phlebotomiam. At fi copiofa fanguinis d^'\’'|^ fiat, vtinfanguine abundantibus, fudorifico omiflb.antK .^ aliqua fine fudore, turn ante turn poft vente feftionem, tf'^’^j/ quatuorlioris interpofitis,daripoterit. CacochYmietiam,? .ij fertim phlegmatici amp;nbsp;debiliores,omifia feftione vcnx/pf*quot; purgari poterunt antidoto fimul SC purgatorio medicament® ^^^ xtis : deinde cibo corroborante accepte, óibreui temporel® j pofito, antidoto data, fudare. Hxc nobisfere' delibcrantibu^ ju funt,certam veró experientiam nullam dum habem'.iS.Cali®“ ^ cum aquavits remedia, non puto nocere, cumnon vitra 5'jj^, rèderur. femelautem dari fnfficitadfudoremplerunqmï'P*’^^/ veró alix antidoti dentur, tlteriaca prxfertim, cum aquac®®^|j nienti, vel aceto, vel etiam paucis{fcptcm vel noucm)vi‘ y gutt:s,qux etiam à principio ad fudorem mouen^um quot;’,*‘''*^’^^1? terunt, inprxferuatione enim minus accipitur. Si ®3kdita5n

-ocr page 225-

*^l)itur,mel rofaceum vel facebarum candi addatur : vel aqna [wgerans,vtendiuiac,borraginis. Sudonficum, ft videbitur, •’wufmodifuerit:

^. Theriacx duoriim, trium vel quatuor annönim, J. i. Elex “’rijdeoiio, J,f,olei vitrioliguttas vq.accti forrifsiiAi jaqux ff^g. ana 5, j, Mifcc, fiat potus : qui deturtepidws, aut frigiz ®'^gt;pro arbitrio medici. Vclfic:

^Antidoti Saxonicx J. j, bob armeniar prarpa. 3. f. vini ( vel quot;Ûamp;aquæendiuixana 5. J. Mifce. Vel,

B^ Philonq, ;.f. maftichcs,angelicx, tormcntillx, euphorbe, '’«lidionbus,amp; innioribus loco euphorbq,campborampofnc» yaiw5.f. Mifceearn aquae iticlifix ?.’.f. aceti 5 .f. fiat potus. h’^Hefij librum de febribus non habco, nee puto excufum ePfe. ■ 'Uolphius habet,qui aliquid forte ex co ad te feribit. In fehez .’quot;gt;«$hoc tântura inuemo, D. Rondelctium in pefte dare tliez j^'^aireccntem (ne magis commoueantur humoren ) cumbolo. .’fdanæ amp;fraxini aquas rité deftillatas, inpraefentationenon gt;l)o:adderemautem iilisacetum deftillatum : fedomniain ^‘'hs va(ïj.Sudorifïca,quibus Auguftani amp;nbsp;Argentinenfes vtun ' '’nincfcioqusE(Ïnt,neclibros in promptubabeo. Aurumpoz ’'''^quidam extollunt rum contra pcftem,tum contra alia mulz j^'^sfibonam aliquant defcriptionem habcS,cui cohfidas,mik-

■®‘®'in Olim ego fieri curabo. His Vale in Domino cum tuis om''quot;?”’’*’*'*®* o*quot;“'® ^“^ bonitatc conferuet. Ad nos quidem fc. p'’quot;’Bveneris, gratifsimus hofpes erts, amp;nbsp;femper ( fi viz Y‘'öBif n,j j^^c^ies toto boe autumno inftante, amp;nbsp;poftea bye« '• ''‘^^um Valc,8lt; faluta parentes. Tiguri 15^4. Angufti die ij.

CONRADYS QESNERVS FEL-ICi Flattera medito.

Mltfolibellum decommuni fententia noftrabisdiebusanogt;' l’isfCeUario, Vuolphioamp;me) edirum lufiumagiftratus. p?tr quo indicium tuum candide vt feras peto,8i tuas quolt;p obgt; ''ujtiones(qiiascupidifsimc expe^fo) mittas.Venamfecuimus ^'E;.gt;rauidç,peftecorrept{,vicin{ parmi ad hebdomadas quimy. fiun in inguine tumor paruus appareret,ad malleolü miffus eft ‘;'gt;giiis,fatiscopiofus.erat.n.benc habita boni lp coloris. Main ex J^^ioinea ortfi.CogitabamuS autc fertü iam propepe ifetflü eft iSi parumetiain, fl ante leropus parerct, jxriculi futui urn. itaij

-ocr page 226-

EPIST. CONRADI GESNERI , ertam medicamentum dedimus, aqux theriacalis aliqu^f« j «to deftillato SC bolo praeparato, quo fumpto modicè ft jj. Htsfaftis,tertio die (puto) peperit viuum infantem Sifttisp ^ rtum : fed cum à principio morbifemper xftus internus, lt;:% dolor,aliacpfymptomataaugercntur,quarto dieextinftst''’, to equidem fanguinis copiant maiorem qiiàm opormeritö . ftamfuiffe. ego vena: feftioni non interfui, Hicqincroftw^^, tuum,doólifsime Plattere, vt candide'feras,turn alias,tunigt;'quot;'ï^ uidis intra menfem ferè parituris, detrahendum fanguinemp ^; correptis confulas, ft luuenes Si fangitinexfint. itemfimaft'’J contagioïïr,anvenxfe(ftioneabftinendum turn cxiftimcs,v' ^j ditos quofdam fentire video.Eryngmmfi viret,curavtvn3^ I ditas plantas virentes acciptam,vtaepingere Si plantarcpo*’^ cum radicibus integris effofsis. Auriga: alicui committertf^, ns ; cm iatisfaciam. Frmfins SC femina feorfimetianiin^*'’ mittipoterunt: Si flos vel mine, vel fuo tempore. Salutaf*’^ tes Si amicos.Valc.Tiguri t5ö^4.Noucmb.^.

CONRADYS GESNERVS fELld

Plattero medico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

NVpcr ad te fcripfi,do(Qifsime Plattere, Si vtneptiswt’4 curxeflet.rogaui : qua: quomodofehabcat, folicii‘*y vno verbo fignifices,quod dudum cxpeclabam,oro. Fcftl''hf forte auriga, cui literas ad te tradidi. aiebat enim fcftatim® i furum. fed vidi cum poft aliquot dies, nefcio an famuluni’y-liumprofcmifcrit.MittolibclIumnoftrum dcpcfteexfecu''“y ditione, in quo nihil fere' murauimus, fed adiecimus qurd’®'', plilebotomia præfertim : detp ijs iam rurfiis iudicqtuicanwf experimus. Acetum dcftillatumgrauidxnos cxliibuifltw*f’. cum nihil efficacius factum pellat.nos certchanc eins viuii^, mus, Sidifeerea' tecupimus, experimentis ne tuis autfenf®’t alicuius teftimonio doiffus, aceto factum pelli cxiftimes. Fj^j pud medicos vetcrcs,Grarcos,Arabes, Latinos, nihil takl^y, incmini. Deftillarumetiamacetumnihilotcnuiusautfaltc'® hementius quam non dcftiHatum fieri videtur,fiodoratumamp;y datum conCplss,ante Si poft deAUlationem^vtrxptfsiniiobii ui. Practerea feduni Si aftringentia quxdam,aceto noftrot®® peftem deftillando.adderclblcmus. Herbas ficcas masmiuF I veiftura: commoditas erit. Pro feminibus trifici tainfff®“M

-ocr page 227-

LIBER T E R T I V y/

101

Vf«vnogranoiîliqua:((ptcasputo voltiifti clicerc)trigintapro# utniant,maximas tibigracias ago. Seramfi vixcro ; vercproxigt; iflo.Saluta meo nomine D.Zuinggerumrad quem his diebus feri* pMbcoîproga.andniftopIiori Orofeq Annorattoncs in Aegi-* ”lt;'8111 amp;nbsp;çms interprètes viderinac vbi Ont imprefTac.dcItdcro c* quot;quot;quot;cas. In Aêtium quidem annotaraciufdem Robertus Vuintef •liaiprocudit. Vale. Tigurt ij^ .Decembns diexo.

CONRADYS GESNERYS FELICI

Plattero medico.

U Emidtapudnos Dei gracia peftis :vt apud vos quoep, vt au* 1 Vgt;o,amp; graculor vobis. Dec nobis Dens ne fuam iram pecca* ®»oftris breui icerum prouocemus. Commendo cibi nepten* '’''’.quæapadCL.V.D.CçliumancilIacur.vtvaletudiniscius, liiu’^quot;^''’‘^'■•‘“oneinhabeas. Scripfîc ad mepoftremó D. Cae* r'^quot;™ 'quot;*”” quot;*®''**^*® quibufdam circa nafetm incus forisif j,^ .'*'’®''’'’f ' S^ vtad cam rem aliquid remedq, fi quod nb* lej’''’quot;?''’gt;gt;nonuit.Scd cum eu prüfens videre pofsis, amp;nbsp;confia* abo^ .’'^®8®’^‘’”^ *” *■ ® '' opem feras,ne force tçdiumfui aut gutn'''*''°'’''’’f’quot;’‘**’quot;^“^ ^if^fuentibuspariac. Mififlem vn« '*. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^“’’’: Eed quod hic habec alccr pharmacopo*

ftifiiti^ h ”quot;’ ^ durum vecusep mihi videcur. Quid fi aliquid fbullij,' ’•■*”’**'’*»if*dis,8i cochlcarumvftarum in linceolo df/nde quot;nbsp;1 ’ ‘“'quot; P^“^o 3ceto, ad ateci confiimpcionem. 8f co loftia ^'’* ’'^noftempraefertim, fc inungat: autcum Iinteo* 'iinin”'^'.^”^*'^ ^*^’^°® humores efie puto : tenuiter cnim •ibivid?quot;**‘’'”^*’‘*^^^*^** ^''^Esis affueta eft. Proinde fi opus iiidef *’’'^’P“8’“®quot;'**’*“’'»quot;*’quot;^»®***P®”“’’*’'“®*^“®*‘’'‘* *^'lt;13 quot;^^ *l*q“gt;s cumthurc aliifuepro tuo confilio fîat.Affigo igor ft’^*''*’ *'”“quot;”quot;*quot;’’^“'’'^“quot;’‘ Snmptum quem fcceris, ^fsini ß*'”‘^*^^^’^®’'^’^'^*pi'fEcadtediligentcrirogo vtclai •lUntif • ’5*^’®*”'^“'®’*“quot;’^ ‘^“’quot;^f’ familia ex me falutes a* ^töBof^ir ”**quot;’°”*® P’^P^''’^® ’h haftenus vnquam fis vfiis, f '‘“'fiu.fenbeperocium, amp;ti!umde eoiudichim. quod fi ^fns,amc vicifsim audies de eodem non indigna co* gnira. Nunc feftino. Vale in Domino .Tiguri ip^j.IanuarqdicxS.

-ocr page 228-

ftp Ï s T. CONRADI G EIN ERI

C®IÜLADV5 QESNERVS FELICI P lat ter o médita.

AOcepiherba# ffccas mai mrD.Plattere,gratias ago. vt’f^ lis quam poflum pritndm.S^ remittam vt petis.Nepos® lt;x Ibrore qui actulit.ait te habere etiam alias LÄigdunomif’^*’ cas quotpmihi offerre.Pro qua tamcandida m me volimP»^ plurimum tibi debeo.Si rarar funt,(pofics aurem mini ’1*^“® j rum ranores nominare,) êi fatis integrx, vt pilt;P:oii vfui tr^ fint,gratumfacies, fîmiferis. Habco quidem SC ego muit’?’ das,amp; à D.Bauhino colletfïas omnes ; fed grata eft mihicp“’^ terduasautplures ciufdem generis, cuminvnafertinuef ‘^j quod alteri deeft. Petieram à te ad nafcentem in renibus in^t culum auxilq vel conhiq aliquid : tu verd ha^enus me » agnofco occupationes tuas,dC ignofco, modd-hediutiusutl”^ fi me amas. Thermarum Badenfium noftrarii ponts milii iJtj^ ties iam profuit quod ad reliquam-valetudinem : aduerfu^t’', inttià an prodeffe queat.fcrmè dubitaVale cump^arcBtibuI * milia.Tiguri is^j.Maq diej,

CONRADVS GESNERTS FELlCI

Flattera medico.

ACcepi mumconfilium, doftifsimePlattere, quodot' j difplicct: a' fcorpionum quidem cinere,vel propteftp^^^ men abhorreo : Cicadarum aut Afellorum tinis rubftit“*? ^^(1 omnisenimferècinis in hoe malo vtiliscft : cum innuru^yij, contra id prædicentur.Pero autem Vt r cliqua etiam,fio**?^ ri$,addas brcui. Pró genifta ma etiamgratias habco, nbsp;nbsp;(ÿ

nedurcf;tenerioreft, cacuminciamnutat. Maluilfcmau’ ji nafles, vt confîrmatiorfuifTet.ProErÿngio etiamgratias Ico ramen lam defloruiftc. poterit aliquando flos 1^quot;^^'J|jui* Millcfoliiun mittis, non aliud quam hic pafsim crefci*- JH mnino genus eft, qiiod apitd vos nafcitur,non alio in lo^ö’^jt extra portam illam^quic proxima eft D.Hugualdi dotquot;'**’ ƒ ncnrljot appel!ant,piito:cum exiueris ad torrentem,'quot;^* (,(it fis quaere, facile feofferet. Odorei tanaceti.hof vaby y adme mitri:hoc cft,diias aut tres plantas cum radice SC quot;nbsp;^^lt;^ gras, vt plantarc amp;f pingere poWem.dbidem in P'^®*”’’^iLjoii'‘‘ amp;nbsp;Eryngium. Da miiii quaeió horitlam vsam, amp;nbsp;den jjiii ûtisfacuo. Mitte ôiCafsiæ lignesfalfsc feu Yulg’f*- ^j^yd*

-ocr page 229-

UBER T E R T T V J. WX

»Iiqucd. nam noftri pharmacopoix non habent. Ariftolochiam longajn{umfruftu,{aut hune faltem feorfim,) valde deltdero. Si Bafileænon inuenitur^ex Alfatia,vbi nafei audio, vel vndecunque nùhi accerfe quxfotnam noftrafruAum non fert. Valc.

CONRADYS GESNERVS lOANNI Hijjgt;inùno,theologo, cr philofcphta rationale in tn-tljU Bißlienßum Academia profejfori eximio.

N Imiûverd ni vir officiofuses,mi HofpiniancJnlpgratiisagE dis nimius,nimis accuratus,w äiajSttyn ri /ôrm.atqui in ami

Una eadem cil ratio,qux Mfî rü^ /éKiTaf.^infgt;*nf» vit urinfa, *gt;fR*

*^i .ti\fi Z w ^»tn*lij\f» rà xtriin'fMjit in®' inèf, ri jittKniir\fa,rà ftgt;u *1 rrrUtritmilnaf/Mà i/vg/tirat/ ianvatftu», Scd ne egO qnOlt;p qui tC T»» 'quot;'‘'’'w3-iOT7i,-(!gt;â^iinnw»«t reum facio, inidema^wa^TV'*' te repre '’'dendovitiummeidam.defino. TuusfumoptimeHofpiniane ‘l''Wcuntpfum. poftulathoc virtus amp;nbsp;doElnnatua : religionis '''quot;'ulum, patria, Si qux admodumadolcfcentibus nobis inter* ‘^nhmiliaritas .Nihil haftenus amicitia noftra dignû tibi prç* '” 'n pofterum tarnen 11 occafio tulerit, perpetud me rai aman* ’’'’'nmtibideclarabo. quod victfsitnàpeqiiocpexpedlo. Non quot;''’’''''eplnrapifces mei. quamobremignofees. Audio pifeem apudvosvocari,ein C’empertr» (fine fi. emperinj^róf« '':):*'quot;'ttnVîtïntn0.de eo nomine obfecro à pifeatorealiquo .. quot;’quot;l«te ; ÿ eàdem opera, omnium qui m Rheno capiuntur T ''’''quot;'cirrnna,mihi configna.vocato ad te vel conuento pifcato ^f’MquoftntKpento•.ita vt minimorum quoep SC vilifsimorun» ’'O'’iinanonpritereas : amp;fîqux fork meminerit m alqs regio* ’quot;'gt;'15aliterefferri, id quoqueaddas. Paruolaborehoc perfect* ^s.gt;nihivtr(}gratifsimo,præfertimlîmatutius fiat. Valc. Tigu*

CONRADYS GESNERVS lOANNI

^olpj»iit»o OrgMi ^riflot. [gt;rofejjori. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

jjR.otuopifci5Rheni,doâ:ifsim£Hofpinianc,catalogo,(itt?«t l nature accept,Si nihil plane in illo aut diligEtia tua defidero, ^ximashuitianitati tua: ago gratias: SC ignofei cupio qudd idiS P'iaemnonfecerim.aded enim ncgocioriun multitudinc pkrun* J’t obruor, vt yix egomet mei memincrim. EpiftolS lUam tnain tA*”*quot;' ^™'''^*^^® quodam meo argumenti de pifcibus. vnde ^meftjVtrefpondere oblitus fîra.MedKamentü illud tuum/I W«*,quorüâ quid mifccatur et quomodo prçparetur ignorot

-ocr page 230-

EPIST. CONRADI GESNER!

«nultutn autem horuin vtrumep refert,judicium meum inttr]Wi'lt;' re non poflum, idquodfaciamlibentcrfimulac diiigent«r,li‘\ paratum eins defcripfens. Videorfan^ Kipfcmiliiiamcirc^''' nesgramor. Si calculi gcncrationemnietuo; à quo fituaiH’^ rmxxme tuenpolTet, multüm tibidcbercm. quanquamamp;'Jl^'’' quoddam liabeo, magna: experientiæ ad cam rem medirt»’®'' fedprxftataiiquando mutarc. ^/it ^râf/ ftiiiffxfftMVf^^quot;*'^^ ijlif «« ai^H nfl} i/^eiiria là aipani iftii^ : wn\ A xj^ aytifi M%II, {ftgt;^l^.

•t^üf' ) Ix’inff// A Tx tn7aßfilt;i xsii nafoxiafti tifi fxf/uixtti /iffUfiV. VaU’ guri.Martii die j.anno$S.Feftinabam, càm«vSueà mulwalit'f’ ftolx mihi effent exarandæ..

c o N.R'A-D V'S G E S;N E R V S lOANlH Hofj^mtano Organi 'iArißot. profeßori.

QVód rarius ad te fcribo,mi D.Hofpiniane,condon3»‘’ gociismeis:præfcrtim cum mini fei e operxprtewA beam, quod feribere pofsim : Si mallem (Hue uilw^, crcdis,fiue non ere Jis)reipfamcumcrga tc amorem/quamn* verbis aut litens oftcndcreOccupatilsimus fuminlucubrai* bus quibufdâ medicis.ita v t fere aliud non cogitem ; net lok’ here officii tâtrim gratia,pracfertim ad amicos veteres.inut, te praecipuum numéro.Literas ad me tuasFrifio noftro kÿ-j aliquando ad tc fcriberct, hortatus fum. Scheccii Analyti”'^ breui in lueem prodire vehementer opto,fi apud vos lt;“'*’'’®’‘ nc eft.finminus, de rebus omnibus mature' me certioremW’'^^ ad typographos mihi notos in Gallia, pracfertim Lngdunik Hane meamvolunratem rogo vt D.Schtccio fignifices : cufes.-hincenim ad ipfum literas dare difficillimum eft. Ab*’^ per aliquandminbalneis quibufSamRhxtorumpnfun’quot;'’ tcllina,valetudinis mex caufa.mefp abfente luftus Velfe * '. nit;fcd ad publicum colloquium ( vt audio ) admilfus ’'°''‘, J corum quæ voluit perfecit quicquam.Valefelicifsim*':^ ^ ÿ| crga te animo dubitare (quod mihi permolcftum eft ) «^''quot;y lam enim hadlenus caufam reperi, quó minus te aniarc «‘ ^ pi,proptcrdolt;ffrinamtuam, virtutes , amp;nbsp;beneficia inme’ yjtrgeredebeam.Tiguri.Auguftidie 24.anno ^».

CONRAD V S G ES N E RVS' I OANlJ'

Hofjtiniano Orgam^Ariftet. profeßort. ^ Sl ita effemus affelt;fH',do(flifsi'mcHofpinianc, vt bomii“^ gus fer^, ex diuturno filen HO penctdum forfan ami^kffiÿ

-ocr page 231-

ÜBER TERTIVÎ. . 105“

C^riremr, amp;nbsp;alter de altero fufpicari quippiam poflet. nunc vc* focuniphilofopl)ia,n5fohim iluir’ avSfoiTitfi ityixhj fed multó magis •minm^iuniii//i/iinfe// jgitif i^xSit tan wi tMgt;iuas\ minime' vulga* fiamicitijccopula nos coniunxerit, nihil tale nobis metuendum *rbitror,Egoccrtcitate amo,amp;lobocuIos mentis fero,acfi prat 'tnicfuE)indcconfpicerc,amp; colloquia indies conferié:cuperemlt;5 litcrisfubindeteciimagere varqs de rebus, turn offieq tü dtfeendi abquidabilla qua excellis doftrinç caufa.Sed ea fortuna mea eft, *gt;perpttiiisocciipationibus diftriftus viuam,vt alias etiam ad te fapfi. Qiiamobrem ignofces, Ü nihilominus amantifsimum me witlTeperfuafus redamareperges. Iüuenl$ illcpiüs5^eruditus *bs Ucommendatus , domi me» nugas quafdam peregrinas 8C pifturasvidit; hociumSi valctudo vxonspermifiïTcnt. aliae' ’‘»gt;1 in ipfum officia lubens contulifTem. D. Scheccq libros doleo j’^nduni prodire. Motus hi Galliarumplurimum bonis literisac ';^‘ïedendis incommodant. Vale féliciter. Tiguri. i^di. '^tobrisdie ij..

CONRAD VS’ GËSN'ERVl'“ lO’ANMP

Hüßgt;inia»o O^ani Anßot.'

V^tiwïtux, virdoftifsime,’ ineunte hyeme fuperioremihi ' ’ quot;dditïfunj.jn quitus,vtcsc.teris tuisomnibus,tuïcinmebe •'fuoltntiï^jmoj.jjj Ij,£^ulfnfjf5jn,ap0rfpi£io argumenta. Nu^ P^r etiam fr-ju^j noftermifitadmefoliumexcufum , quo conti* wnmr nomina iuuenumapud tepromotorum ob fux diligentix «cniditiónisprofcélfi: inter quosfilq tui Iohannis nomenprin* ‘'P'locopofirum.magna cum lætitia Icgi: SC precor Deum Opt. quot;’^•vtisficiitiliaftenus dpucritiaad hancvfqucactatem filium P’teti(ibusobfequentem,diligentem,bonum amp;nbsp;pium fepræftitit, '•’deincepspergat perpemó ad longam vfquefeneófutem, fuis ''tftntibusSi doc'lrina vos ornare atep exhilararc.Qiiodfifccerit, Vliomitiumbencuolentiamfibi conciliabit, ita apudDeum gra* ’■Wfingulareminucniet. Egofïvnquam vlla inre tibi acfilqs *■*'52131111:311 potero, faciam quod hominem tui amantifsimum Jlvelutifratremgermanumfaccredecet. Intereararisfi^breui* “quot;stpiftoliis noftrisigncfce.Frifius a:dificando,ego lucubrando ^lïlijsncgotijs mm: dm fere' mundanis,fubinde occupamur: feli* 'fres vos quosmeliora amp;nbsp;cocleftia occupant.Ludus Dialefticuj ®t«jinterciderat mihi'; fednequedignus eratinter measlucu* '

-ocr page 232-

BPI^T» CONRADI GESNERP ^^ brationes numerarc tantillus. Si tantum oen vtomnia vocabula adfuas dccem prædicamentoruni a fes referrentur, fclicius quant, ( fircdi? nomino)Foxus^[.|^|/ clus fecit.cuius librum amp;nbsp;tabulam Oporinus imp f^“ ‘9 j-aiJ'' aokfeentibus is labor foret : fit ludus aliquis fîmilis,''y .^^ per vos ingenioexcogitandus, iucundé accederet. ^quot;P ij}5 torent Grxcomm fcripta, Simplicq prxfertim in Cattg®^ alia,quxmihivoluerenon vacat. Hic aliiiseruditiorc^ «jÿi dior Ludus inftitui poifet, vocabulis omnibus infuas ’^^L^jii' entias digeftis, vtegoaliqua ex parte feci infecundon* .|^f cxnoftrxTomo, amp;c. Aliud quodferibam inprxkntw^i habeo,nec vacar. Vak candidifsime amicorum.cuni ww Tiguri is ^)-AprilisdieS.

CONRADYS GESNERVS lOANf^^ Hü]])intano Orgdui Artßot.

/rofefori. ’ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

Liter« tu« priores abs te dat« funt,charifsimefrater,® j fimodohuius anni. ad quas haftenus nonrefcripfii^'J^j^ tn cis nihil concinetur, qiiod refponfum poftukt. Caillas 1, reddls.cur filium tuum lo. in album magiftrorum leg’ƒ” ji j quas ego non improbo. Hls quædam de Fortuna tua add*^ Iiade Eccklîx ftatu:hxc D. Bullingero kgi.is quideinrt f ^ bat fe intra annuum ante id tempus Ipacium nihilabs rr accepilfe. Poftremd de LudoCategoriarum noftro, amp;nbsp;‘I'''j^jiii, ficik $i propt iZiuntfi foret vocabulis omnibus, ^‘’‘’’Ï'jjlisi prxdkamentis ordincs Ä quafi nidos afs ignare : id qn® ’ ^liii quifquam, tu omnium optime prxftares. Vltimas nW ^ diebus mc abfentein Rappcrfuilla rediderunt yxorim^j^j fteaverdad medomumnon venerunr, quanquam fen* nam,poftea ad prandiü inuitati.an a dime fint,venturi domi oceupatiGimus hxreo. in vico tranfiens fortuite» quot;’'jj(( ' eidi, fedpaucis fum allocurus propter feftinationtm, ^^vjji peftabam cos co die ad cornam vtpromiferant. fedpour j nampublieamfuntvocatitquarcqsfucccnfercnöpotui.rg ƒ dem propter negotium fubi td, tempore eoenx.mihi exortu ', clfc non potui. Pens vtcrebrius fcribam:quod egoetiai rim, multas ob caufas : fed fieri id pofTe fpem nullam vi^® ^ facias,medico,profedbri, elucubratori multomm amp;niag J voluminiun,panifamilws,amp;c. Pro organo à te illuftr’‘ ’^

-ocr page 233-

t r B E R t E R T I V f. 104 ^oifiilïfti.maximas tibigratias ago,crotp memorbenefftq per L?^®'’*™' f^okt mihi filqs tuis nihil me hic beneficij potuifle ex / .'weVakÄ amaremepergc. Qiiantumcuncpmiliiocij à caftez ej‘^ncgotijsdatur,ad lucubrationem hiftoriae-ftirpjumferé con* ^ ’*‘flt;o.Tiguri. igt;6 j, Oftob.die j.

CONRAD VS GESNER VS lOANNI HoßiiniAnd Organi Arifiot.

fx-ofrf^n

yi W uimâstuàjjchârifsime D.Hofpinianeamp; fratris inftar dilez ï^ ^t.nonoSeptemb.datas accepi, omnis office, beneuokn* L ’’*^pitiatis erga me plcnas: pro quitus tibi gracias ago. Eas ^'‘’si’niuladfratrenimittebas.ftatimcuratti. Ego,vtha^lenuJ,


. .....m«uiiani..i.fnittebas,ftatimcuraai. Ego, vtha^lenuJ, 'quot;^otibusmeis pergo.Tu veró me muhdfelicior es:qut amp;nbsp;fax ?,Mii fegens, ó^ in philofophicis fork grauiora.Ego fubinx j ““fui repere mihi vidcor circa res terrenas amp;nbsp;caducas : qua»' i quot;''’'Ognkionem philofophi quidam ad claudicationem Vukax 1 öK ^'‘ïw™ fuper ea rifunt deorumreferunt. Interca tarnen ,^’Wmomentaneis diuerticulis gt;nbsp;fummum illius cccli natugt; j ^Mitorcm, motorem SC reftorem animus fufpirat •. neque

(f

J ,7'. Extreet nos nunc etiam peftis, vt anno fuperiore, fed

V t^r **^**«ws:oc Iu:uiHM^ IV» v aiuvjuivr« Tiu^iui • uurtd nvi uu^ / Aljj'^’'*^'ï21therus,Simlerusamp;2uingliuslugét. DeusOpt, „,'’“'’*BBs,coniunffefi£fiIiof«rH«pcrp«tuo. Yalc.Tigviri ÿ '^'^^•No»tmb.diex7.

5 CORKADVS G ES NERVS IOAN NI*

□ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FfifioTigurinQiHnioiri.B^a^ filexiigend.

J y'fot twdiunihil literarum abs te.ad nos miffïim,charifsime vroannespêrcupioequidéfrequenter de valetudine tuacerz 'J int '”’ ^ ’“’ '”'’®quot;*’ litcris progreffus fpecimen aliquod fubgt; 't(lt; fff ''^quot;£- Habes Bafileæcnm alios viros envbtos N^proz Z , ®f'’*^'fs«nos:tumM.Io.Hofpinianum,viruminDjalefti» ^1 t *®®™pliilofoplHa incomparabilem : quemegotequamofz ’af nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tolere, atep eius leftiones omni diligentia SC fümmo

Q J;®’“lt;hr«acruininareconfulo. Sic enim comparabis tibiiuz M J'^'l“'*^°‘l‘“'’“®*nifruinentum, quoamp;facra SC popularta n *2w»snw dofte diferte^ traft wc pourisquxlibet. eftenimea

-ocr page 234-

BPIST, ’CONRADI GEÏNERf ,^

' Diakfticx mctliodi vis, in qua docendaprofeftdO. .^®ij(i^ ! nus cxcdlit, vtnifi omnibus alijs, quibus de verba facifj’ -jjii' rebus 8d argumentis adhibeatur, incondita prorfus inw ^^^ deantur. Neigiturfinefalcadnosrcdeas, eloqucntiarp^’^ftf Dialclt;5licx iïmul Rbetoricx^cxD. Hofpiniani confib’^jii tentiaIngeniumimbiüto.QiiódHinterdum fpecimenaM“ ^ ditationuintuarum»cxtTcinorum, ftudiorumadmemik’'. jj tulabor ftiidijs tuis,-amp; ca(quantum in me fueriOprontQU^ 1 quando ad nos redieris, quod breui(Dco fauente)futui'gt;i''’'jj^' aliqua librorum fuppellelt;9:ilc te donabo, Ä in rrl’“^®'’fl(it quantum te amem declarabo. Tumodd,vtinpietate5^“® ^t t femperproficias, optram da, vt optimos parentes virtu'' A4 ' exhilarcs, êó patnæ vtilitati atqueornamenrofis. J”^ quidem qux plus fubtiliracis.quam vtilitatis babent, n®*^|j( diutius immorari.fedearn re D.Hofpinianus confuler-ca vniuerfaliora amp;nbsp;vndiquaquc vtilia viJentur.StyUq»^^,' nemhabebis,vtcum quam punflimum tibi compareS.S^® J aliaoptimus amp;nbsp;doftifsimus parens tuus, melius tibi prïi^ y rit. Ego quoniam te veluti communem filium diligo, n®jG' nonajiqmdconlîlq adtefcribere. CommendamcD. Hoj J no, ad quem proximc fcripfi. Debeoei aliquidpecuni^^Aj^l cim batzios cum dimidio : quam fumniam lacobo Mein'® rf meo mandaui vt ipfi teaderet;. Qui nam libri nouinuper'',jj proeufi fint cum ab alqs.tumàD. Oporipo, fac vt cogn®'

Valc.Tiguri^.dic Nouemb.Annö i; ^ 8, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

CONRADYS GESNERVS THEODOR“’ I

^»inggffo Aiedico er Philofopho Btl~ ' ßUenß exceUemißimo.

GRatumeft, qudddeqs.quxtibiiriliorto.ortafuntfn'i^^ bi ex ijs qux attulifti pauca proucnerunt ,.cfUx veréin |j| 1 mcisalam, exBauhino, qui bas tibi reddit, cognofterep® . | Fatigant me nunc duo prxla: quibus icônes aquatiliu® *^ E drupedum noftex ciiduntur: vevix digito caput fcalpere Qiiodif^fff'i^quandam in libres Galeni meditarisirew'^'^^

Il

cillimam, itaingenio tuodignam,6^ medicinxftudionso'® (,j( h proculdubiogratam amp;nbsp;vtilemfuturamfacis. Eg^quiff^ »I minoribusamp;particularibusvcrfor,nibilautparuniadfiio'j Jj ra ifta 0^ vniuerfalia confilq afferre poifum, quit quid i3m'^^

-ocr page 235-

(lt;^

l* l B E R T E R T I V S. lOj ^intuamgratiamfecero omnia. Optimi amp;nbsp;doftifsimi viriD. ^chijvicein vehementer doleo. Deus Opt. Max.illum nobis rc* quot;quot;Mtÿconfcruet. Vtinamcgo iseffcm: quire autconfilioeum •“uarcponem. Scirrhumhepatis femel autiterum in luucnibu» '“'■’ui.comrannibusfcrcmedicameiitis amp;r balneis, propter con*' ‘quot;quot;duniliydropisinitium.Solenraliquiin idero amp;nbsp;cachexiafe-'

j'

^. Carbonara deqiicrcu cribratorumjimaturxchalybisaut ‘fricribratarana.j.j.Mifcc. hare inijciunt in libras ij. aut iij.vini '“•:amp;ineodem extinguunt candentis chalybisportionem qua* ^tJutquinque vnciarmn ; idip ter ftatim repetunt,tertió.extirix ■4 ,.''''’^'”lyl’ttnin vinorclinquunt:dehoccolatoquotidicmané 1*1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnciasbibunt : item vefperi ' tribusferè ante

i*

y

i( ''’mhoris. lufsi aliquando cinnamomum addi amp;nbsp;omnia in lin ij^ quot;'trico ligari ; aliquando etiam iridem, ebur vftum aut fpo* ^“^finum. Quinto quoque die fudandum eftin labroobtedo, » '-’»nicoparuo.ita vt corpus non tangatur aqua ; amp;nbsp;in balz tJy^'î’^J'l’es, in cuius aqua ebuUiant auenx^d fabar eulmi ^ 'mtrisquintpmanipulis. Continuatur hoc ad duos auc très mini'^ ^‘'.‘quot;*'’’ 3(ia etiam fccundum rationem fieri pofTunt Nez Utre''''v’*'^''’®‘’ tnedicamentum fcio, plurimis profiuife.De pul ’mmM f quot;'® ^I’slybis, fi placet, lege Syluium, in librum terz •»toiio • '^’' ®*’fi'lo’i»‘P®g- *7^- Salutabis ipfum D. Bechium Memo ''quot;’’'5'quot;'‘’’ amantifsimc, amp;nbsp;omnia mea officia ei déférés, 'lam D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’quot; oratiombus meis erga Dominum. Saluta ez

Mbe j '*nuni,amp;dices meaccepiflequw mifitadmc,gratiàs Mjir'’quot;'^^”’*'’®’’*^^*’*?^“'*^“™®^ *niflwrungt; : quxpetuntipfc3C

”’’^'.^'8“rir®pti»n » ƒ ^ o. lumifeptimo.D.Lycolthcnera

'CONRADYS GESNERVS THEODORO

4 » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^uinggero medico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ J 1 ?*fV*”’^*''*^’’quot;'^*quot;‘^*’”’ anaGuIdebecco,nonfimulauz MnVi’ • ’'*®^'’”P0’''gt;3mbrâOrientalem,a Gobeliomiffam.

li0t' * ’j“‘*‘l“’quot;‘f‘‘CC’»‘‘quot;gt;lt;ft.™oWgt;“S^®lbiusnoftro: Kin i S Hiö''”™ „ ”^“'’’gt;n‘gt;odcum'albumfit, pelluceat: quale Germa i l Nl’quot;” '*quot;'f^quot;^“quot;*' £*“^lt;*lc’’’ex Antuerpia K Augufta portiz *â ’Ibiim^quot;'*?'’^’'”quot;’*^**’“'P*:q“’bu$7cs incognita eft, anymii ” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''-’*'’’®nus Laccam facit,homo temerariu» ”

ottus. uuldcbcccui noftcr non ambram iftam,fed Indicam ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d ’

-ocr page 236-

fiPIST. CONRADI GEGNER!

mihiattulit.quodmiliiimpofiiit.Qiiodadpifccsmfos/ogo^^,

D.Huobcroniccommcndcs,vt Senatui cos offertematuK^ . pfi etiam ad D.Hcnnciim Pctrijamp;: ne in njprafft rogani.I’U ' » rifilius(hxmoptoicus)meliiifcnléhabet,Dcigratia:Tuii'’’’ ij zimciega r^medium libctercognoui, amp;nbsp;grattas habeo. nref ' femel ci cdcndiimdedimus malumaffiim excauatum, Äuf’® thuris rcpletumiquod equidcm profuiflc augurórreodeniali’’' i vitijs pulmonis amp;nbsp;dylpncca féliciter vins fum,AlexijPeJe^ ' ni verbis motus.Guldebecci vxor moribüda deplorato aftniquot; • ' indereuixit. Naurileum tuum fomniumlibentifsimcvitü i^'’J I certé multo tepore cruditiiis.clcganfius, fuauiusl]; lfgi,qgt;'’'’'*’‘j rem plurimumtibidebeo. Scd Nai’rilutr, confliamniavigt;le^^ lim aliquando:quem in pegmate aliquo ad me mitrerepolio,‘j ui amp;; bona fiJe remiflTurö.Heri cognatus tuns, vir oprimii'Sl® lt;hariGimus,M. Petrus Correftorliononficé ad fcpulturanii^f' lus eft.Uominus nobis omnibus iargiarur, vt fclicitermorwi^ Cum dm dyfpnora amp;nbsp;fumma ventriculi cmditatc laboralfeM'^, msfiiperucnit, iscp maligmorcu exanthematis totocorporon fis. Vale. Ttguri »5 6o.Decemb. diey.SahitaparcnW^ j Oporinum, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

CONRAD V^ GE5NERV^ THEODOR^ • ^MÏH^ero metitco.

PRo feminibus quxdudum accepi,dolt;ffifs. Zuinggerf,«”’ mastibigratiasbabeo. Specimenpropofmonum raaf“” arte medica Pet. Vinmanusfuislitcris bis diebnsmihiplun'“J^ eömcndauit.cius igituraliquando copia miJnvtfacias/og“'’ Chriftopboriana Vel barba de bccco,elf, quæ ab HieronyW pingitur aut là Item deferibitur.dua« cnimberbas/ibencnif““®' J£gt;ocfdbart nörninat, amp;deferibitin codé capite, vna eircafyn ’ nafcifur,alrera iuxtariuos amp;nbsp;aquas,cuipimpincllf vfltiiramn ferc odor eft.vtrius barum colicùh edendo funr.EEapudvos“ ' uiniis nomine medicus Flander,is inrer Grararoli amp;nbsp;Crli)^“'” ’ habitaticuiits filins ctiam medicinæopcram dat, ab co petas”^ * nomine fêminaCamomilla:nöbilis,amp;; alrerjusberbrliinifer * in borto fuo fuperiori arifaremibi demoniframr. Pro ijs aba^“'' gt;nbsp;dam non vulgariaad cumlibemef mittam, fipetierif. Üterajlj i Vbnmannoinfcripfas,cura vtAatimaccipaat. Valefflix.Ï'^^ * Decemb.diet^, PareiidbHsbon£ilif5unispluhniumfalrais’“5

-ocr page 237-

f ' (I’

^ I B E R T E R T I V 5. io6 Ic^'^'^^'f^' ^?’”- Frimus nofter ante vnum aut alterum annum M**”^ quot;7 '^“*^^“*’n^nGeorgica annotationes, amp;nbsp;D. Oporino va/ ”* ß quot;’5’^'’^'’-®^®P*®»®“*e’‘c'quot;pï®r®l*“‘i’ Cafsiodori «ii eft/^'^°*‘^^*°'''^^^”°^'^“’ Fmondumremifi't.ncc breuivfuruï iiifnrT”f’^''°''”’” '2® fidem meam interpofui.Pctro Mcchliz HQ,p ^^.^‘^^'^^''’’^•^*”f loan- Campenfis paraphrafm in Pfalz Breff'quot;°'’’'’“*^quot;'*^“'^®’®^æ»*‘^^^''^’^ quamprimum poteft,imz y'^^“S‘l™*gt;^''g*^nt*nægt;Colonia:.Amccnnæopera Bafilcp ’ndojmprjfljdnt g^ ji^ ^^^indicé,fïgnifica.Venctiis indiccm P’ofiimcxcufum audio,feorfim ni fallor : amp;nbsp;faceret fancopera: ajj''*'’''’*®quot;*®®^^*™‘’s^ypog'^aphus, fi indicé tanto volumini j. 'f«gt; iamenim indice id carere quidam mihi conquxfti funt, »iy®,'*'‘‘***f*'’3sj’*nas.quas amp;nbsp;quales his diebus ex Italiaacccz . ïltiterum optime mi Theodore, Si me ama;ac vicifsim qu« “gt;»» nomme perficere potero, iniungas omnia.

CONRADYS GESNERVS THEODORO ^uin^gero medifo.

)gt; in’

J ? 11

(i

k ^J'litï mihi funtdoAifsimx lucubrationes mx, fuauifsime *'ï^ ‘j Sg^*'®»P'^oq“*'’“S™’’^'quot;”sli’’c’^®l“®*i tuxgratias Co/’'^'’'^**^*^®*’’’®*:^®^° ^'*^“^ *^^ ^^ benemerédi offeratur. 1^^.Mmu autemhoctempore illos accepi.quo nortra in Froz tusfft *'^’**'’*operum editioné Prolegomena adorno:in quiz doCa/''’'’’^®”*®?“® intcrprctum,amp; omnium qm quoquo mo Jet /!'^^^®®*^dlnnamilluftrarunt, quo rum numero tu quoty ho a?''®®^“ff^g*®®®ft'^®gt; vf®’'f^*'*s. Ex quo nuptias cura Iff 7'5*®ï vidua te eelebrafle accepimus,non vacamt ad te fcrio (0j’i'®*P^’’'“’£pnmiimillas tibifcrliccs amp;nbsp;Fortunatas elfepre* )J^»«}ƒ taj^afi^^i jii fisjéjniSKiv’^f/ffiT^ onrifi /utile tsaivm/iórv ifiièe .No j^'^ilhiciiabemus.D. Caftalio fi tibi familiariscft,papilioncm I^PWcmndices me cupere, vtadmemittat : illum emm inthez “f‘smeis lapkleismenoninuenire. D. Henricum Fetri etiam („quot;quot;tf’^'^’^vacat, vtperhune aurigamCalepinurameum ^l'i’AJnomafticoâi Lexicis, admemittat : autPetro Mcchliz tj P ^^I'fm tradat, indica. Mitto ad te oxymclitis eHeboraz wri defcriptionem , qua certe in fingulos annos muliisauz »„ ^’f^y^nol'cm .• rogoautem illam tibi vt fernes, inter xa/ui^ W(*tti|!n, tua : ac vicifsim fi quid iuvfixinfigt;ii/ à prxceptoribus Prtucisaccepifti, xnixueiif/ftndigneris : vtad alia etiam, perz d i

-ocr page 238-

EPIST. CONRADT GESMBRl pauca.fedpotifsima} tibi communicandame excite», fauto^y. virtutibus Ädoftrinxin teeximijs : quas nuta magisni^J cxcoles,vt artinoftrx perpetuum decus adfcras. Optanmp^ ingenium qiio exceUis, ad præclaram Ä vtilem aliquant coi”^^ tationem conferre, non vero ad ingçniofos quidem, minus , vtileslibros.vtplunmifoIent.condendos.Fv. Valleriolïl®‘'‘, mîmes tonus medicinx.Lugduni apud Grypliium nunc fubp'fj, fiint.Tu quid molians, amp;nbsp;quæ apud vos cudâturnouaipn®^'^ fignifîca. Vale. Tiguri. Decembris die lé.D.Oporinumamp;** coscxterosfakita.

CONRADVS; G.ESNERVS* THEODORE.

^^^^SS^''o medico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;| QVanqwam nihil ferc argument! fuppetat.doftifs. ^' ^ gere, falutare tarnen commodum tabelhoncmnacnU'. volui. Refponfum ad vltimamcpiftolamtuam.ianip^ lulifTeteputo. HæmoptyicusF. D. BulIingeri,Deigr.aââ, conualuit, fcdpnus etiam non fans firmx valctudinis tr’' ƒ nunc adhuc,manè præfertimyï'i'tfwwBA' aliquam fentit.Comn’“^ bimuseiforrcbibcndasfontis adbouem in Badisnoftris ’r, qui alummis nonnihil habet, fulfuris nihil, ineunte vert. î* J EleéluariurnHclidei 2dàtiuin]viii/i: quodnuper abAuguiT^C dam medico naftus fum :qui bona fide' affirma t,hoc ipfifii™quot;. qiio tanco fucceifu vtatur;illius elcftuariumrquod veluti f«'*'’ fîmumcelareomnesfoleat.

I^.Hyofcyami (habctis ne BafiTeæï Si curare potes fcuiim- , liquâcopiâ,libramautfcmisqiiçfofactas: noftri pharmatop’. defiderant,'amp; ego : preciumindicatum ftàtim numerabinir)* , fem.pap.-albi, ana.j. x. terrxfigiUatx/corallorurarub. ana t^j Zaccarirof.q.f.antiquifs.fî.eleftuarium; cuiusdofîs.î.f-'®®'; velperirpræmifsis vniuerfalibus.amp;fc Hanc defcripticnfiu^r tetibifcruare,neq?cuiquara(mfiinfimo allein amico, ^^'I’®''\l dico) comunicare. Habùimu.«nosEIeduariiim Hclidd,cX‘*f aducódum,amp; Bullingero dedimus : fed deferipnonemignof’-

1 1 (Î ’n •Il

nius.Vale.Tiguri.jo.Febrnarii; 15 6 0.' CONRADYS GESNERYS THEODORO ^'^*^SS^i'O ^^dico -ZT^ Vod meas lucnbrationes éditas clogio Zuinggco(flifsime,modefte’ S^amanterfacis^quoo xdiqi^cuam qua: indioaui,perfîcienda honMi^grt«gt;«{'‘S

-ocr page 239-

LIEER T E R T I V 5/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107

K mihi quoç ftimulus ad maturanda quidam,» j? M/à jUf Kagt;ifgt; »'h fiiif aat», nnH rins nfsii ifno^ni jUf, gfn-Kyii/iTaf nitvf/n/y^miaif/^iaîl nt »i» ^'»»Hj nfiiftuiim.Inter alia nominaui quidam, quorum exemplar fiJtantumTypographisegodedi, vtitaforte emptoresaliquot fiSexcitarem, vtSantis Ardoyninoftri libres: quibus prarfatio-» »tmdevenenisa tepræfîxam,addideram:fedhxc Si alia complu» nniihi delenda fuerunt,quód chartç anguftia non fufficereqvide# ’film ab initio 8i exitiilibelli omnia elle plena, amp;c. Fafciculum quot;'nunRilielius Argentins accepit, quamobrem diligcntistu* pstiashabeo. SalutameisverbisM.PetrumMccblinienfem, 8C f3smecuperc vt meas rationes fingiilatim ad me perfcribat, fi* quot;quot;11^0111131900310 ab Alto mari de febribus : amp;nbsp;à U.Petro Per*

1 nbsp;nbsp;I’fiios quos mini promifit, vnàcücatalogislibrorumabipfo

^( AiJ^^°*^’quot;’’P®''*'»'^f‘®”*“*’g9*‘^l'« Tiguri.Oftobrisdic n*

’‘ONRAD V S G E S NERVS T H E O DOR O’

^^f^SS^''‘gt; meilieo.-*

p ''°piinoftriobit!is nonparuo medolore affecit.Sed itapla i nïtuquot;v°quot;”quot;®’ *1“* «dam charifsiraara matrem meam oftoge* v *niiri *'’’*^®^***'’’*Ii* eripuit, Frofthouerum etiam feniorem * ïmijJ**’f’‘“*^“*^^’quot;3-*gO’9““*^3'’’i qufliicnonpaucosextin* «qui|)|,**'^'®’“f^“*”‘P‘^*^ fffi^jijpwronulloferéicui quomodo non fol ' ’’'quot;'’’’’”’“”’ remedies fit occurrendü, valde dubitamus: ’Hoe f^^'''’’’*™*^’^‘^^f*^P‘iI^*l*^ns’Sicontagiofaeft. Opium quot;erili ? . **” moueaqnon fum expertus,cum neep tutum, nee i' ritnt' ^''^™ ^‘’P-'®*^^“^’^ autem id præitare, ratio 5i expe* h^ ^Ii(liu **quot;®'’*“'f'9i'f ’^^ facultatibus olei pomorum rubeorii(qu{ 7 (0« P''f°^™°^*i’fognominant)admefcripfifti, libentifsimc gt;i itm f Pï^^*^quot;*’” 9“lt;5d ad ftirpium hiftoriam faciam^Cupio au* piling 'quot;’**”P®“^^™”®®» ^ olei parandi rationcm indices : Si V into quot;^‘’‘P'’’*’’*^ntis vimeius confirmeis. Memini mepomum * jush'™’^-'****’^*’‘^’^’’^®’’’®^ ‘ï’’*^^!“®”’*’’^*®^'^*^“*’’'^®^®^®'* ïJn'’'f'*^*'“''*®^*P®i™«s miliifiiittöi rogo vt Teuerq plantam {i,);'''’'‘’’^P^'^^“'’f niinciücumfuaradice, ita vtplantari pof* hnii^?*''* ‘’'■^'■f • vt cum florebit eurem milii ad vuium depingi. f^ •“Btia quot;^fifbAresangelicç.Cantabricç e'Narbonenfi Pro* P' ^ünj 1- , ^P'^®?®™*!^’®-' Hyacint!« veri.Tulipxtfingulas ^ nbsp;nbsp;2 is plantas, itacuratas , vt quam uttifsimc'admeperfe^

1^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dl 3; !;u

-ocr page 240-

EPIST. CONRADI GESNERf

Mntur .Bonus 5d fidelishicnuncius eft.vicinus ctcompwri^ reélè curabit omnia. In pegmatio ligneo cum pauca terrara# ponendæ crunt,ita vt herbx emineant.Cytifi ramulum vnnni* turn mitte viridem aut ficcum,vt cum meo conféra. Ego vK“' mittam alias.fiiuiTeris, Gladiolum Grxcorum.Gladioluin^ dicum,cuiuspulcherrimafuntlilia,Crocum alpinnmquivrquot; rct,Pxoniam marem;Saniculam alpinam dupbeem.quatnquot;' ' fpecieseftprimulçyens, altera veroCotyledon!putocogquot;’ primulam veris raram,qux torahyeme vfq) ad Pafdia Sorti?' Feftino.ignofcc. Pro libcllo Peletarqdepcfte iampridemp' metibigratias egifle. Nos bic noui nihil. Vale. TigudO’ Aprilisdiej. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.

' Mitto femina quxdam qux ad manum erant. Rufei rf^^□ J nee dubito quin nafcantur, fed tarde', ^onubtöbecr/genU'P j clymeniexalpibusacinisnigris,mcdicam;cbamxbatuniGf,^ ’ mylq:fed venus eftRubus Idxus, alius quam ^^inbtbet' ''”’ ’ didius.OculiCbriftifeminaD. Cxliomifi: à qiiopetes,S*^^ t fcdpauculaadmodü. D.Oporino pro dona tomihi CornJtquot;^ dtci libro,maximagt; ago grattas :amp;:falutoofticiüff. |

CONRADYS GES NERVS THB 0 B -^G ।

REdeuntadvos Staniflai noftri : quos iara viciüim«^'^, ^ mendq,fcftinaiitaiitem Lipfiam. Pro Senumbus 5 ad me mifsis.gratias ago;plantaiii max omnes dihgenftG'^^j lt;1 roproueoturas.Teucnuminprimisgratiime(t,fedtimfOquot;^,^j lt;i æftatenqn florfatmibifortcramp;pcto, vt fi'nbi floruerit/“'quot;'’''^ Ii cum floreadmemitras fuo tempore.TuIipanistmis,vt(pff% ^ tiplKa!}ifur,vtfolcntbulboriiingencranouelIisadnaüfn''^j fl; pofdJsaIiquandoparticipemmer£ddcreipfiuspiantr:S^^'''''.J ^ enamprobcmarunboe anno. Anrcbacaliquoncsfeniini’^* J ^ ha mi/Tajfruftra fein.Si qiiod capitulum, in quo fernen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’

ret, eins,konem aliquam mibi fieri cura; ( quod fieripotcri'y fjj fetnineiambene tpaturocapitulum totumantequamfxciif''!y lit cerpes ) ita ytfeminun) etiam fitus in eo apparcat. Sicem^'^j,, ^it fruclus ac femina plerifquepufiuris mcis addcrc,.vt in tanquot;’ jj, fj piiim numéro fingulai^cihus dignoicantur : amp;f ipfxpi^^'^JH-feriprionum fere loco efie pofsinr. Jefeli Pcloponneliaaim quot;jff^ iam prius in borro babebam, abundat tn faxis ÄcoUif’^

-ocr page 241-

IIBER TEKTITS.


io8


/'

Badanmoftram, ego oreöfelmi potius quam ««mw genus effe pn to:SeJquod ad remédia parumintereft. DaucumCreticumdur piietm(mfi tanta fimilitiido fit, vt me faUat /ad me mififti. Cangt;' la^ritin non inucni •. amp;peto vt famulum autfoliumfaltcm, alias ädracmiftas, non puto autem ré fentire de Cantabrica Plinq, quam ego Gentianx eognatam iiidico. Mitto ad teGladiolum vitünqiit.CrocnmAlpinum, Saniculamalpinamjprimulamve-»

iisquæroiahyeme floret.fi nix fin ar, pacomammarem, amp;nbsp;antox 'ïm.namToræValdeufmm plantulavnicamibi fnpereft. Ocix quot;’Oilier Cretuum, ^t -'-njdiefuliiuo'c'i /habes forte' : fin minus, ”’”gt;innomittain, fi vita dabitur, none in caulem erupit, amp;nbsp;forte P‘”f«. Cy.ifi tui plantam valdc defidero, multum mimameo i quot;‘^timm veriorem iudico,cum florebit,ramuiiim mitte. Aqui bg'avnlgó j.K^ta an (n Pothos Tlieoph. confidcrabo , interim

j -s-iuigo Ultra an su rotnos 1 iicopii. comiueraro , interim ., ^oodmonuith amp;nbsp;locum Atbenxiindicafti.gratias ago;etfi Atbc» ^' '''uinperlegr„ - i tv - - -

• Pcrtln«» 4.fi_


j totum diligenter, amp;nbsp;quiequid wt ii «.lt; iptnH^ hofaff |“’in«,diligenter notaui. Audio Eom i num Henricum Petri bax

•M 1 quot;)'^‘H^iuiti iiumui.nuuiv i- viiiiiiuiii AA^niik.niiiA'c.iLi iiA^ j ^l^'^lt;l'cnxicxttnpgt;umGræcuin aiilt;rtum aheubijSJ emendatura i Mmioputo ; qiiod fi ad me mittere dignaretur adbreuifsix


I'’quot;''quot;’enipus,n-,ox amp;nbsp;bona fide ci remitterem , amp;nbsp;mcuin quoque ^‘'quot;pbtçfi vellet )locis innumeris emendatum lubentifsimc ei '’''quot;«em.Commendabis meigitur ornatifsimo viro,amp; pluru lm(v'''''’’'f'’*®^’'“‘*™^*^'*' Pleuritis peftiferaapud nos adx iudiciumadE.CcUariumfcnptumlc-^ Ptono.be eadem,fi nondum vidifti, in conflits Montant lex d fpoterisjnduobusconfiliis. Egonuperfextodievelfeptix y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuorbi ancillx enidam pleunride bac laboranti,-

/ M'I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^r femme lini, quas duobus baufttbusbrem inters'

m i ’'’**’™'^'8(alnu5(aftriftaprius)motaeftofties: amp;nbsp;mox *4 J'*e'!’^''^'^®plt' Hcrictiamvicinæ muilen die fexropropix ea ^ ®^l’™ber fuceefsit : fed cumfpuium eififteretur, nifsi i^quot;’?®*lt»fuinere deeoftionem quandam cum feminibus vnieç, t quot;’'‘''f’‘l't“nialtbe{,amp;c.8Clamberelocbftnumeumquarta pat 11 f ?'^^'’’'''''^ ‘quot;tl eUeboran, quod ei valdc prefuit , vt nunc de ? ia'’'quot;quot;'^®P‘‘™^’P'rem, Vale virdodlifsimc amp;cbarifsimc,8i «• nbsp;nbsp;nbsp;*'f'quot;'’ ï^uïfene pnceeptoris nomen mibi afcribas, ca enim'

ta '®‘*®^rquot;'’gt;’*doeereego te nihil ferè pofsim, nifi forte paux-nel ??‘^’'*’*lt;**^*«, qux infinita funt, Slt; qux dofti etiam à ™^*®** quotidie difcunt. Vale. Tiguri. 1564. Ax

n * s dit 14,. Addidi herbam Dorum dicUm ( maximaal’

-ocr page 242-

EPIST, CONRADT GERNERT hlarum quas mitto) panaces cliironium quibufdam. Ar^^'^i hybernae plant« funt du« .• cum minoreconiungiturfragil”'J , fruiflumalbumfert.^aniculxalpinæ, qu«arthritic«cog'’’‘’j^ ( vnicam plantam habeo,à quapropaginemvnamabfddt,pl’''L i loco fucciuiculo, non mmi/profund? ^ ne putrefcat. amaif*quot; y Taxis montium nafet quibuspauca terra mrperfaeft.ego'’‘''j area plantam.Groei alpini plantam vnicï Iiabeo,quam nut“’'

CONRADYS GESNERVS THEODO*^ ; ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ui»ggero medico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

fcripfifti,multuni tibi debeo. ,P**^f^ '

CAntabricarn acerpi cum flore, amp;gratiam ago. Sïfd’Jj u uigis montium inueni,(ïitrt'rro«rt5paGim votant :i men fi indicaflèsjierbammitn nonopusfuiflet.Sxpcinl'®f'^ ü ducare fruftra conatus fum,culcum enim omnem afpernatut. f । tabricæ nomen ego etia ei pofui ( fine ea ipla fit, fine gtuf*' J lt;nbsp;dempotius) amp;nbsp;Dalechampio medico Lugduni liane w^^ ’ tentiam aperui.is vercifuaomniaConftantino. à quofo«C^ macopolailleiuuenis Mafsilien.acceperic. Jlfum vna«t''’. j Pena iuuene doftifsimo domi mepper dies quatuorrf')” ƒ meaomniaoflendt, multaetiamdonaui. Cytifusmens“'^ uerfus, quatuor ferè cubitoriimarbufcula, odoratisXlt;’‘’*^|^ florum ceu fpicis aut paniculisplus quam millenis puto.»’*'^' hi floret.AtlienæumàD.HenricoPetri(quemfaluto)«V‘L' ' fatcitd.quandocuncp oportunumfuerit.Prpqs qua: deptri’^ lis amoris rubris ad me ____'.______.L .LL... quot;''’''quot; vosaded fxuire.doleo.etDeumpatrem Domini nortrih'' j^^^ fti oro, vt te 5^ alios virosbonos ab hac lue in fui noinin‘$|||^ conferuer.Amen.Audio D.Acroniumconfedamafeh^^'^.fjf , riacam,quafelicitervtatur,inhuiusmali curationctfelir’quot;’^ Ji té quam alij ftibio fiio. Ego tiieriacx Andromachi cump'' ^j J 8Cpauciscamphor«granis, autctiameuphorbijpluJtf^i^ J fequentefudore,amp;c,Mitto,quxeftadmanum,D,Euft30gt;1 ||j ( cetani,dc peftis curatione,ad me epiftolam : quam.cupt® j^ji nuncio,vcl alteroprimo quoty ad meredire. Mitto D.Mt^j^ quamtelegere ciipio,amp;l nunquidimprimendopcrgatUW (| piiis, amp;nbsp;quoufq;imprelferit,vno verboindkare.i Pronin° ,( chatis,maximas gratias agó.Ferulaginem tuam et ^r^i” ^^4ƒ diligenter à te feruari amp;nbsp;viiicrctibi opfo.vtearum pidiuras, amp;nbsp;forte' etiam femina accipiam. Valcin Domin®' J

-ocr page 243-

T E R T I V S*


109


'i^ (rdifto^'”?*'’**^ conferuet-Cuperem tchisxahicülaribus diebus 4 i».^»quot;»™’ nos inuifere , amp;nbsp;domo mea tanz i*^ ®ttapati'^”'^^^**^’^' Dpocinum, amp;.Gratarolum, cuipropter X fiopiqn,*'’*^P'fP”“’siamdiufcriberenonpotui.ItemD.Epi* / hln,/*^'’°f“’’ifi“roAuentinilibruma«epi.,Tiguri tjd4.

/ ^NRADVS 'GESNERVS THEODORO o {uinggero medico.


P^‘'lgt;fper carlo veftro) nos inuifere , amp;nbsp;domo mea tanz


b‘gt;Ui ’''’Ffæ^*P*”®^fwnebritcnipcftate, quaDco vos viiïtarc ^opttrv*^*^’^”’ vo*pfop*“”S rcfpiciat, folctur amp;nbsp;conferuet, ’•ifsimeXi'''^“*““*”^““'’’» ‘Of® pérore oro;ô£ te m primis.fua^ '^fcutn i ^®f‘» ^onec amp;nbsp;ea qux præ manibus habes Optra, 3C '®laiiifr’'^*fæ»’*f‘^“S Kccclefix votiaperficias..Mundell« '''quot;'i™ V'''''^’'” D'^'f ol^i Epifcopij ( quem Faluto ) citranC* 'fiO}j ^^'Q'pfamperxgre laturum, rcmtandiudiffetti, Ego 1^1 Potero verbis, deftdenum eius leniam -.SC beneuolcnriam Ï^itk®'”'’'*officia ei paratam indicabo.Pro.iis,qu{ deftimeos 'Wiquot;*^”.’ '^f‘5^’ f^- Ofiialdi SC Acronq remedies inhaclue

'quot;^'«in'^^quot;’'0“ ^ nmitiplici obferuationum diligentia,ac e^ ‘’quot;'H'''°*’P®f“0’ f^c oblcclauit.Hcrbad te miira,»«*««^»/»?# Failli '‘’’’'f’w vim habet in cienda vrina, aqua dcftillata prat* Siinquj ® ‘opiofiushauriatur, vel diabeten inducit. Folia ^Poto^fr^**™ ^ioi w*pcf impofuit mulier f^«»-»;*«»«, amp;nbsp;vino ‘quot;'fiusd 'quot;’''’''’oif-Cani turn dediffcm iufculum in quo manipu» f’'”nir i)’^“’ 'f’f* P'*^ fefquihoram poftta copiofifsimam v* *’'0U{j M *’P'**”'’“® vtrdhoris póftetiam aluus bis copiofê '’quot;’coii” • 'quot;”' vetus ignoro, balfamina: altcri Fuchfï) cognac ^l'i)rtüÏ''*’'’’***quot;’P®**‘“ ffo^quot;-Rhodiam radieem, his diebus ti^ omeoeffodi, 5lt; in tres partes diuiH radieem benecrafz ‘'J^taquot;Ï“*’’‘*P’*quot;««‘, partem vnam, fi defideras, per occaz ^Ui^'*’ ^*f' *quot; Domino cum tuis omnibus. T iguri xx. lu*

i# '^NR.ADVS GESNERVS THEODORO


.4

^’ Vilt' • ’”quot; ’^ifl“0t feptimanisin code nam apud nos per* -Hin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in feptimmas,homines d0.aut70.fere' tollantur.

-ocr page 244-

EPI fr, coiTradi eESNëxr

Dots rtOftrî'mifcrcawr, Vniamp; alten oxymeb’tijmciclkbi^ / permodicum dedi : amp;nbsp;profuit, alrjs ex allrj ruw^ fult;co cum^ ' riaca,aceto amp;nbsp;aquaardente, liquoris non ingrari cochlcafU adfudorem, alqsantidotusSaxonicanoftra, qaamD. PIf'' ex me habet ; Argentina: quidem nunc publice in pliarmatofv recepta, propter euidentem eius wi/’x/a^»' in hac lue, à gt;”^ft prim urn ad illos mifla,alijj purgatio Icuis.Alijs nihil,üuto“^ hi magni tudinem, Hue quod ferJeonful erent. Me qnidewl’* i nus vix duo auc très mature confuhterunr. Egomemta^®”^ Deocommifi, Klucubrando v««aei'w'«■lt;’(’vpergo- ^“'l leas, quidagas, fcire cupio. Miferam nuper libellosdu^ Utos de pefte Inc imprelTof ad Dotninum Grataroliini,vt»‘J ( tibi traderec : quinefeio quomodo interci dit. Sednund'*** I | auAior idem libellus: quare ircruhimkra/nlifsdiebus,«)''^ bi acceperis, óf ludicium wam hiper eo ferre qua'mcanid^ Ä cpiftoliohutcpaùcarelpondcre, dignaberis. Dominus^.' nus Varias Cafsiodori ex Bibliotheca noftra iam annb’y habuit, mefidciuiTore, Bibliotheca: prxfertus exemplaf'^,, quoties à me répétât : óf ego nuper ad Dominum Opodni'J, । remitteretferiph: qui cum ad reliqua epiftoU mcxte^fO'jl dt hoc nihil refcriphr, quare cupio eum d te admonert, v’y rat: alias fidenudpetat, facile iterum obtinebit; Nte^o^ deiütisheum. Vale. Tiguri 15^4;Dccemb.diei;.

CONRADVJ G‘E^N'ERVS THEODO^‘’ ^ninggero medico,

T'Ragicam illam hiftoriam non prius audieram: ^^4 go.DeiispublicascaIamitatcs,qua:priuatashuiuf®‘’\^ fequuntur, auerrat. D. Cellario commünicabo epito^^^y wxétita noürx Argentina iam, ni fallor, impreffa fuut. ^V/ÿ etiam remiAt, Deigratia. Solet enira ca ( nihDeusnos”*ƒ punirevclit) magnis rum frigoribus turn Cilotibas (eai ^ fepticum quoddam venenum, vnde Si medicamcntaJiJn^ ^ ebnem curantia, vel calidilsima vel frigidiftimac/fe del’ll ex vtrifquepermixta, vtomnisbona 8i-sigt;^i!giitamp;iiri/i»^‘' y lij quidam 'wfijufei morbi ^ cephalxa praefertim fontagiO/j catarrhe in pleristp, apud nos incipit: Si plurimi jàold^ reriufque kxus ùra doonua amim dccwobunthoc milorj

-ocr page 245-

ferê

l' I B £ R T E R T Ï V A' » ! •

* ' ^Ul l! ** ' *'‘^^*Wlall45jrtnKCC|UM in ICUAalinUipiAll*» ^JiJkZi “ *ühib '^*’”*’®^-”’®fbo, nullos ferè mori, licet nulla remédia ’ j ’’lt;lt;m^^''''''^’ quot;'^ tpilepfia fuperueniente, vt qs qui vinura bi^ ’ll« r^'^”'’®'^“^*^ vatidioribus datis ; vnde vires exoluunturs f^j «ï j'°Ï^'l’™P‘®'^ ««whuic malo familiärem, nimis funtfra* 4 095 ^™’®™®’’^J«**‘«quot;tibus non eftabftinendum. Dominum

Ptoi*'*”'**’ *quot; ^æf^oridem, quern habeo, ad eum fcripferam gim^u ^'^quot;*'’*^'^'^0’'*^*‘- Ad te quoque fcripfï, amp;nbsp;interrog' I^ /Hallero quodamvirodofto,(quifuperiorcautumnoad Cifjquot;””®P'’'^’quot;*’’* venire debucrat ) quem Dominus Laureus *P0n/*’''’'^“* mihicommendarat: fed turn tu nihil de co ree Pebr '*quot;’’quot; ^‘’*”® ®*’® acceperis, dubito. Vale. Tiguri »564.

'®HKAD VS G E 5 N E R V S T H E 0 D 0 R O

^»inggera medico,

*”^ captum audiuimus,breiiÏ(fpero) enam ’•»t ÿ‘*’*‘’’ ”*“5 audituri. Literas tuas mul to ante feriptas. ’»ipri«* ‘I“**“®'’primùm accepi ab auriga quodam , nefcio •Stiiu.*'*“s f®lp’- Inqsdubitationcs quafdam SL argux Busiq a 5'^ montra loca quçd.im libelli noftri de Pcftc,pro qui* ’i'mDßr ® “^* gratiasago. Confiderabo iliadiligcntius SUâtr ' ■ ”® ^ Vuolphio, maiore ocio.D. Cellarius maz ’Ppml ^^f^* I*'’'llu«» iliumconfecit, D, Vuolphio tarnen êime f^uir kquot;''^®' ^*’l'O multaporte melius diti K diftinclius, fed *ft»n' *™'^?'’®^*s hxebreuitas : amp;nbsp;vulgo hominum feriptus dos ƒ ^f**'’*“5gt; quare femel amp;nbsp;itcrummonecur Icftor.confulenz ftn. ■'**•’’ ®^’**’^“«®‘’ n®quot; porte omnia fatis explicari ünoi **’i^^’ ^æ deantidoto Matchioli fcribis , libenter coz luftr P’^’^clfi de Perte libellum confedam d te tabulam fi ^'^‘^^Y'’®pl’’'’ll3®’P*u^*5‘^®g*’®^‘^^''^gt;rt“‘'l®’lof' ’i’oniïP i ^-'i^^*'®quot;^^ ^'S**quot;®- Remittamautemftatim. Antiz korr * '”’^^ defcriptionem habere me puto : à qua tarnen abz Pto'®l’™P'quot;}’Ydrargyrum. Arundoillalndica, cuius fernen vobisadhuclt; Semen àtemirtumiam «mini, few qu^cunque mififti : fed Canna nulla prone nit.

-ocr page 246-

EPIST« CONRADI GESNERl , Calycem licct vacuum, fihabes , mitte : 8dfernen,üpl»'^'^: fuppetunt.vel vnicum addeCuperem etiam fpecimenCannt dicae illiiis, ó qua globules horarios conficiunt.invnoal'f*. globulo vidcre.Qux de viribus miris olcl defruftibusfobn'r miferi (fic eni!^ ego voco ) mihi éommunicafti, perUbenttfK Egofolanumlicrbam paris tctraphyllum qiioque, ''^''^jJ leum idem prxftiturum couRderem, nam m graui lirmoniw dolore nuperidfelicifsimi? expertus fum: ^fcioaliosincïf^ «ulisSCapoftemans pcftilentibus.folqsautacinisimpofi'isj^' ' citer vfos.Id veró an proprietäre aliquafaciant, aut fuirq“’‘ «is vi,in medioreliquerhn. Hoc fcio, valdcrefrigerantiarjl , que,vr mandragoram,cicutam, IiyofeyamHm,tubercula£l“f’jl j quxealidis moflientibus ^ digcrcntibiis minime cednni,ƒ jl quodifsipare ; lego ctiam ebur abersmoHiri. Rhodiar3‘''’’J[ fuperftesfirent ab hacliyeme , libenter adtemittam:ê^‘b ' quorum fpem mihi facts, expeftabo cuptdj : Theatrum wquot;quot;. licifsimè 5d abfolui SC diftraluopto, FamaeftLithiianosi’'‘f cladem à Mofchis accepiffe. His iirnxi literas, quas rogovgt;f ; moaccerto nuncio; Priburgum mittas ; peruclim autero«'' 4 dere veftfatium aiieuiad vos redituro, vt amp;nbsp;viuereFribu'llu fern ilium éditeras curaras elfe intelligam. Refponfiiniffjf vrgcri vellem ad te mitrendum ; quod tupoRcaad mt darf’quot; enimplurimum mearefert.Quiequidexpenderis innundu’'' dicato.Valc.Tiguri ifóf.Februari)2j.

CONRADV5 GESNEKVS’ THEODOR® ^^^'’èS^i'o fUfdico.'

MItto radicis Rhodiae partem a merefedamrqH’tp'’''.

ta ttbi facile'crefcet, vtamp; alias experrusfuin.noliauto''^ mts profunde terra obruere, fed ita vt gemnir nirgtntfS r p^fuperficiemRnt.Hiiic addidipulegn ceruiniplantulam,’'’ na mea refradlam. Monfpelio miRum cft Lugdunurnamquot;), nos aliquot, inde ego accept , facile' crefcit, fub hyemcquot; muli in terram curuari flf obrui debent. Item Cep^’f^, ntlam folqs portulacæ: amp;nbsp;bulbiilos Ornithogali adnatoJjquot; iori, quem habeo , amp;nbsp;perfoliatx perennis feu montanxp^ tam. Tu eiufdem generis Mnl/xfx vicifsim Ipero aliqm «es. Ex qs , qux habes , deftdero in primis , Smyrnium nun I,, cytifum,. archangeiicam,, glaucium ü» papsuer (f

t I r I t li

-ocr page 247-

I' I B E R


T E R T I V S. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111


: malim autcm plantas quam femina , vt flo

' '^lUth A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;------** ••****••• j^*Mgt;»K»o vjuetsag gt;v«i«*i*«* gt;nbsp;nbsp;’• «av

i^ Ilicvi •f’”’''^P®'^‘’«pofsi«ngt; Si pifturas curare. Tabcllarius


4 Üï p‘quot;“’'quot;™s K comparer reftécurabii , quitquidmandaue* S 'lif’ixf“ ''^^^^^^'^^ florebitapudvos, quod forte iam fit, cura « I){„ ’*‘^?’”’'^’*P‘’’g^*“r fuo'colorc amp;nbsp;lineament!s omnibus ’*1 ft /''‘P'^'^“b6^ florem vhumchartula inuOlutum mitte. Cregt; I^I '‘”'gt;npra:dioO.Platteriib.ortarcftüdiofumaliqucmmedicinf,

'’'quot;'noftranigratpinobfcruet: veilem amp;nbsp;arbufeulam vnam eiuj ^quot;^fnsnouelianiàdmemini perbune prxeipue nuncium, ante* ^'“'flingermina aut furculos erumpat, Qiücqüid'expenderis, '''^s. Eiiponftmüiofcoridis exemplaria quatuor curabo ™ Ws mitti Argentina ad Methlinienfem, quorum viiutn tibi do

j 'quot;Uiinitti Argentina ad Methlintcnlcm, quorum vnutn niu oo

.1 ®«gt;o,ilterüin'D .Huobero, tertiumD;!’! attcrö',qüattUn D .Gia*

J ^'^''IÏuniFrancfordiam,fifieri poterit, CL. V.U.Huoberdme* “’’’’'iitnla •. quifi voluerit mlttere partem illam Rafisjn qua dlt;

1 quot;''litamcntis agitut fimplicibus K compofitis, gratUm faciet; 11 ^tïwtrodneludidolioalieüt hucmittcndo à Mcchlmienfi,

4 7’”''’*'“ P°^ nundinas. Chamxmalum peregrimim odora* ^ ®'»WiB,fi lubes, rautendis ad me a dde ; aut à D. C rbo nomine »1 iquot;’f“b'l«iforfan K ipfe aliquid adder. Periemnt mihi rlio* 1 Ï?^‘''^aaliquot,(.quotquothabebam,quatuor aut quinque)liac 7 lî^'^w^rti etiam praeter vnam vix femidigitum longam. Si ’ nbsp;nbsp;^'^^‘’°*und,int : JC crethmus, amp;nbsp;aUquod forte tarions braf*

„ S'nttï.gtatifsimnmentjfimifent. Vale. Tigunt^é)«

‘^ONRADVS GESNTRVS THEODORO'

À KV®^'^'’'^'''‘’triedirionem perge qutefo vegere. Hertelt^ 1 |’i’'*»««mdoleo. ProqsqurdcIoan.Bund.fcripfifti.gratias *I quot;'’’to.Gtorg.CellariodeperficiendaMaffarqharmonia,lom*

’ v quot;'stsin Siforfanrecipcret ■.fedmetuo nelongoadmodumtcm* n t^Kimmoraretur, etfi enim ingenio amp;nbsp;doftrina valet, ad labo* *^ ’«bcubtandinatusmilunon videtur. Vuolphiwsautemerctt*' ^ P’S! in al^' .Quas nub plantas, r efti ad te perueninetproep tllïj ’ ïl ''quot;1^'''“^‘'imiu in!/«,» mibbi, gratias ago. Arcbangelica ma' 'A .gt; fÇ®®‘^ pafsim circa ri«os montanos abundat,vlt;x puto «tl'

''«ttuntiutaraiVauatis üuroiubquodherbaml ornir, itaavo*'

-ocr page 248-

EP HT. C-OWRADT ÖBJO’RÏ

^attt.pulchr^fan^,amp;faciHimêdiutifsimêque

Boftris, vnainamp; alteram plantulas, fidefidcras, acdpits’* . ChamxcerafïgenusiUud, quad Arab« Mahalebvodno’l^ Petrocerafum vocari pofte puto, quad in petrofis montiu® cis nafcatur) plantaputo te tnhorto habere aut habuiff«W , cul Bafïleanafci,Tornadnimirum. Cupio autem feite, «P'^ pi,an tibi adhuc vmat. Vellern arbufeulam perexiguam,wf^^^ de refera, ad me aliquando mitti, forti Uudiofus medicin* , quispro luffrandis herbis cd exiret admonitus, 3fvnain^, alteram plantam adferret.Diffidli effodtuntur inter faxi. ^^^^ gere oportet et nouellam aliquam,minime* annofam. ^Pl’^ju autem fxpe nouellx, qu« non funt, quod radicum magn»“ ^ Pendit. Nuclei corum contra renum calcule * valent, nbsp;nbsp;nbsp;u

quoque ccraforum,quibus tarnen efncaciores multofimG^’gt; ratiores. Depiifurnhabeoramumcum frudla, florispgt;‘\ «i adhuc delîdero:fîcut amp;nbsp;amygdali, amp;nbsp;populi albz, qua pu'®’ j, quofdam Aorum loco ferre.De his fmgulis fat fueritramul num exiguum cum florepingime fumptus maior fiat,qu»lt;® U fic. Theatrfituulibcntifsitncvideborctfiinunusiliudlpl^' ^3 lt;rit,qudm»«'»»/»w noftra,fi ad te peruenerint, mertâtur,tft*^Ç; 1 ««j», in eo fï quid animaduertero, de quo admonendus viJ 1 faciam vtamicum candidum dccet ; quodate vicif»iniiquot;'^j^ riftis expcdlabo. NarcifTosperijfTemiror, cumgtnu’bul non facile* pereat, faluisfemper radictbus. Sitibireuixtquot;®^^ hyadothi, ipeminerismci. Malum medicampomiftran'l'”^ bus accept,legatam mihi : K BemamifTam viticemtquJquot;’^^ nedidfus Aretius illic aliquot annis aluit, ita vt hyein' . per periiffe vidcretur , fuperficie tota arefacTra ifedAU'®^ f; quotannis noua à radice pullities exorta eft : quant eg®' j hoc anno fperabo,

Ex Anglia iiupcr ad me fcripfït loan.Caius mtJicu$,l^‘''|^(gt;, ^dFrobenium óf Epifcopiiun libellos quofdam fuost™pf’’j,/ dos: quos fi non admifcrint,fc veile vt ad me mittantuG.C®'“ j nimaltero de canibus Britannicisagit, J^wiV'”'?^''^' ^[ffi nibus opus habet, ni fallor. Quare peto nti D. Zuinggt''’ ƒ occahonem, huius aut illius filios Typographos hac dt 'f ^^ qiiaris ; vtanacceperint, amp;nbsp;animprehurifint, Sf quando» ‘^ Çanuin quidem icônes Frofchouerusnofter habet : 'l®’ Ljui mine commodms imprimcret: amp;nbsp;ff, an vellet, nefeio. P®-J fy/eà tecupio, an inpenire poffem apud vos aliqucm i®® a

-ocr page 249-

*tJdolef«h(em mediocriter inftniftumlircns, tncdifinxftugt; wofiim,pauptrem, modeftum amp;nbsp;bonum : qui mihi fcribcndo ac “Wibendo nauaret operam: poflet interim Icftionem vnam aut jltcrini pnblicain audire : amp;nbsp;domi apud me obiter in menfa amp;nbsp;ax ‘J’'pi'ofïccrc.Non fiifficio latoribuS lucubrandi: quo doftior eP '‘f Jdoltfff ns, eo plus me iuuaret. Si quem inueneris, qualis fît, ^■Uetatis amp;nbsp;dodrinæ, S^quando ven turns, fi pctercm,r»gnifix ®- Afftate futura forfaneriam alpes , eo comité afcendcrem. 71t.TigHri.Aprilis 8.15 ^ j. Satura meis verbis D.Huobcriun *‘f«mdarifsimura amp;nbsp;bene meritum de mc: SC do^lifsimum Ca^ “'’•ncttmAugiiftinoF, cuiuslitcrasnuper accept; SineptismeSe ‘'’SuniuttllexijCttm aliquid ipfis dignum habebo,rcftrip.turus.

CONRADYS GESNERVS TREODORO ^‘iigt;’^gfgt;’O medico.

lA Vinto Maq ad te fcripfi, höt tépore nihil fcripturus,quod \}temet nos bic inuifurum vnà cumD. Oporino, cupidifsiz Hj^mèexpeftem, vti ambo fpemnobis feciftis. Scdcum D. ’'’“dir ftkeis memoriz nepos hodie ex Italia hue venerit, ad j’t “iWïJm defrenfurus, amp;nbsp;tuus ad nos aduentus mihi dubint Mt'quot;'^^quot;^”’^** *^ telitcrisdimittere ;'vt mine iterum Ä boidquot;quot;'* ^i’^’f’^“quot;’ P’^*^“*^*“® tibi commendem : qu^ omnem DOt'!'®’’«®» vtidnonfoliJmcxcitdatur (fienti receperun^ -j' -MtopiusfidFrobeniusprirtinmpariter,deindeEpifeoz Ij \™dji)i{n'oriaefcorfi'mi aepoftremd eriamfilq) vernmez ïiu'h '^f''*'®'”''gt; vtexcufotibus vtilc, iludiofïs commodum, 52 '’®'’®'^^f*’”’^*’ ^’ quxfo fïngutarehoe pietatis genus “nftos.manibusauthoris : memini tevinentiipfï operam

• Cf’*“quot;’ P*^ futurum promitut eriam hie nepos ^j gt;nbsp;wannesBaptiftanomine, iuuenisfane' hemeftusac Utcraz qa’^'™“'’'P^“f™uquot;’ commendo. SenboadEpifeopiosquOx ’'b «que mea fententia, quam alidS ad te perfcripferam, alix iiiiir''^^° ' 'b^tJomma tui iudieq trutinxpermitto. Scio tein Ii^ 'gt;s maximis occupationibus literarqs præfertim , 52 lueuu l)i’^'''^'*s proprijs perpemd verfari. Sed fubtrahc quaefd rigt; t(.p5“’''™*'*'’’/fmporis , qud plenum folidumque aliquod brà; quot;”quot; ‘‘^ ^’^ opens perfedlionem depromas ; 52 vel D. ïrolurn, vel alium in prima eins aggrefsionc inftituas fïx 2“ muts per aliquot foia, jithi cert^ opus vulifsimum

-ocr page 250-

r ÆPIIT, eONRADT GEfNERT fiiTurumvicfctur, n« iramulro laboreperfidpofle.prsw.^^ prindpio noua taie tanniniq; opus fieri deberet,; Vak amp;aJ**quot; aduola quaip primiim, nc nos iam diu auidifsim? aJucnnm^’^ hiantesfrukreris. Tigiiri raptiih ifóf. luriij die «4. Alitw’^ tcD, CratonisepifrolamdepcfteadPeucerumfcripram iqujj iam dudu accepi ad te mittendam, tuum enim iudiciü requim^ nefdo quomodomittcrecblitnsfum. Aliquando,fiplaccl’lt;'gt;''* hi remittes.nondujn enira pcricgi :amp; tuum fimul iudicium ((‘^ lanonobfignara adD. Cratonem .• vtcumperlegerim, ipilt;^ gnem. Vide quantum de te niilupromitro.

C0NRADV5 GESNERVS THEOD0Rtgt;j

^»t»g^fro medico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

CVm vidnus bic mens ad vosdefcendcrct, ampuiduf^ vt niinc video fordid.im.adeó familiärem me tibi puW- ; mittoD. Cratonisepiflolam, quamapudmercliqueras. J'*“/, iam menfibus nihil deeocogiioui .• amp;nbsp;valctudini dus timtO' bermeus»v'’«ïgt;»/»'nondumeftab/bIutHS : Ófadeo'meoceuf^'', aliud nihil ferècogitarepoüim,etfi non magnus. TuasinK ' • tabulasparum adhuc vidi: quarautem vidijperplarent.nf^^, to quin omnia fuoauthori rcipondeant.Inipexi etiamokk^j* andrifcripra de fuis colledlaneis.-qux mihi fummoprttpl’^ optarim locos communes ex omni optimorum authorumS^. coHeAos extare : alios ex Latinis tantum,alios c Gneds. y ^ pro Stobxo noftro, in quem priuilcgium impetraui,3Hg^'’“^ cercnt:qucmà me vald^auiftum iampridem,fi Frokbouff“^ fter nolit, per alium quempiam recudi curabo. Tu ca ^.‘^'^^(jii debicur,cum D.Opormo colloquerc.Habeo amp;nbsp;Procopi“® cum, quemcuperem edi fualingua. Styluseftekgans.i* • Grarcxlinguxdoiffifsimisprobarur.Tuaotnniabreuirc^^ijj,] Vale. Tiguri. t f 6f. Auguttidie ^.PrxludititeramM^: gt;nbsp;qua: iam inrra quatuordedm dies tres tantum abfumpbf® m (, Inpagisautcmproximis,adlacum,pcrmultos. Houidfl’ ’j,, q periculofifsima cataplafmate ex liirundinis mdo cum me ‘^ j| dipegaliinacco vetere, felidfsimc'vfusfum. Cumfeok ^j ferct, Eryngij florentispJantamintegrammitte,qui * % peraurigam, aut alium qui curct;Vt / P( eurem dcpmgi,amp;fuo tem* pore fernen.

-ocr page 251-

LIBER T E R T I V S» ig

1^ '5i

u'

CONRADYS GESNERVS THEODORO ' ^»inggero medics. -

S^D.Oporinus exemplaria circiter 16. Liebkri,Francfort ®'ï Frofdiouero adimedederit, bene erit. Gaudeo Ethica cito publicatum iri. De Elapliobofco gratiam ago.herx ^’wa.pinguis, florcluteo, mihi ctiaminhortocrefcit;ôf cir^

**ïs multis in locis, orminum lutcum voco. Itali quidam 'nnthen putant : Germani aliqui VlÔFraut;, quod folqs per

, turn pinguia amp;nbsp;vifeofafînt, pulices adhæreant„ «dlcfiniul cuerrantur ; facilitates cius nondum exploraui, «ft ’Ï'’*quot;’®^^’'^' ^ difeutere videtur. Flos ac fernen Ormint • Plura nunc non licet, amp;nbsp;Frofehouerus feftinat includere

^ ™''™ *^'^°* dolium, cul munufculum addidi, libelles me* gii^®^’^^®P‘^5 “lt;^^’’ ValcTaptim. Tiguri 15^5. Au*

J KONRADYS GESNERVS THEODORO ’

Ü^»mgg!ro medico.

' • ^^fculurn illud cum herbis aridis,tam ferd tibi redditum mi-» '’‘Pttbquot;-'’*^magnamhominum tùm inertiatn, turn perfidiam ’’nietig'quot;''''’• ‘1“*^'^ autem lierbx laccrxfiint, eins caufant' '^ duiiileft '''Î^'^'P*’ • Reliques tuas mittampropedien,, feftinanz ** quot;’odato j^'^'I’^ridiVt innumeras illas quas D.Bauhinus com ^ quot;Henda ™''’ '^*P*quot;g* ’ *“•■ *quot;'*5 quarundam pifturas ex illis ^ dam ”’*’*’l’folui eurem, quod vbi perfecero, ad tuas acre-' ** ftasfe*’^quot;^quot;*’’ quidem illas, quas interim optime tibi coniun* ^ **8 quot;?'C^ptarim autem fî quas rariores K percgrinasplanx '''’ iiiefcfi^f''''’'’'P”‘®®’^'PoI’“sI’®bfS» illarum nomina faltem ad 3 quot;Ut ”'^’Pquot;*quot;'OQaioqKCOquot;iOjit’vtcumfingularummentlO'

1 Mdn *™7**’ *quot; ^°* quoquefruftus aut radix, vnumexhis . *quot;iintr'^' ^^nia, prêter ftirpem cumfuisfolqs.adcficnt. Hxc '^ '®'itt d^ c' ^*'.®quot;’®quot;^’*s ferè plantis ad viuum exprimant, valde 1 ünjri °'“’^^**™’™potius,quamfoliis,ftirpiumnaturxamp;co» ' pliilto'''5’'^P’'^^'''’ ^*S”Otis ( afruftu femine SC flore) Staz

^®*’^®l*quot;Iam.regalem vulgó diftam, Aconito Pupauquot; quot;nbsp;^u^f ’ f’^^^' deprehendi. Perledo Catalogo tuo, *111111«*^'*™?^°”^F”quot;'™’ adperHeiendas piÓluras meas, qwstxeis etiam nouas faciendas. D. Cortuflus Patauio

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

-ocr page 252-

EPIST. CONRADT (jE^NERf

tam aUc^ties milita ad me mifit : SC poftremo inter alias,H“ j chuntida didlamrofamcumfolijs. ProContinéteRafisuW'j Gl. medico D. Houbero ( quem prxceptoris inftar colo)^. ximam habcogratiam . Vidcoin eo pkn ima inftitutO nit^ ceiTaria inerte ; ad qua: o mm a exfcrtbenda ocium inilu non ^ necaufim commitrerealtj, ne tam elegans liber comm«“ |j,^ Itaque remittam forte' qualemaccepi. Percupercmaun^^i Cl. fcnatorc, D.-Henrico Petri, veterepatronomeoopn'” ^ rito, intcrrogare, num ipfcforfan hoe volumen nonliga®'y non ita eleganter habeat r verirtmile autem cft eiim haWf'. caetera, praeter hoc, Rafts 0pera,excuderit. Srliabet amp;nbsp;dato daredignabitur,nec metuitlrtturas ft quae fort? ino-’'^ noxiar tarnen contextui) obiter, dum vrar, Idea milita emn^ 9C multorum Arabicorum vocabiiloriim in fimplicibusm ^ mentis intcrpretationem adfenbam .• quod lam etiamin^ ^^ narlibro fccundo feci. Vtinam typographus aliquis gt;?“’. lt;grlt;gium hoc volumen, amp;nbsp;medicts neceftanum meo iiilt;l‘f ^ cuderet, nunquam in Germania procufum. Comarij O’® b dem quoque accept ; pro quo tu D. EpifeoptjspertK^^j meo nominegratias vdtm agas:donec mihi etiam J occafto detur. MirtoD. Cratonis adteliteras.quashodi' vnacumalqs iampridemdatis, quibus petit, vtteVSVj mittendo ei rcfponfo ; quod lamfaduma teputo. ha?fenus peftis hifee menftbus proximis mid to lt;Iernen»“®b fiiperioreanno. D. Epifeopijautforte nuncFrobcnii,fgt;y,^, bentlibritm medicinalem manuferiprum in folio, is ipy quem commodatoad breue terapuspcto:cuiusteperod’ meininilfe velim. Rurfus in alia D. Cratonis ad me rpi’‘quot;|^t his diebus accepi, ha:c verba addita font. D. D. Z«ingS‘*’(|jjf

(brumicriptofum.) D. SimonisGrynæriii vnumlibfuni^®

tardât. Hoc tibi ftnon vacar, yv. lt;..,„..,..lt;......

Vale, Tiguri. tjtfj, Nouembris diettf. Speromf ^r j biturum femina herbæ ex noiio orbe allatx, cuiusfoWp’^ i mandentem folum ( licet non degiuriat) autfiimun»i”''^|ji(*

fubito inebriat : vt ipfê non femel expertus fum. Konf j los elegans cft( Berna: natus amico) Conuoluoli ftay, Ixinftar, purpureo colore lt;nbsp;Hkc amp;nbsp;alia fort? rarm^quot;^, piçs,fîmeiuuarc,âîïarioriuntuanuncaraloguniadn’“'' I . fergaj,amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ca’

-ocr page 253-

tUER TERTTVS, 114

lt;^0NRADV5 GESHERVS THEODORO

ANte feptimanas quinque mifî ad te pegmation cum lierait “«is,qiiæà Regmaldo pharmacopola acceperam.id an rc* «ptnsngmfica.Reliquas etiam herbas paucas.propediem mit* ’tgrotauit aliquandiu piftor mens.vt opéra cius v ti non li* f“fnt. Rcmitto nunc tandem feriptum tuum de perte ad D. Cra* *®quot;fji,quodiniliiomnino amp;nbsp;nobisomnibus perpIacet.Defcripfe «oc Ebi Si probant D.D.Cellartus, Vuolpliius,Funccius,ma E^ptoeotibigratias agimusNobifcuin in vrbe fatis elemeter ’ ’’ftjrtar^uod ad pcrtein:in agro fruius.Quod ad prxferua* ^.ncfcio an aliquid melius cxcogitari pofsitOxymelitemeo, ''^nautmaioFi.autmixus vtnfep. Percupio vtdeContinenti ’quot;îpirttmillamqKîcdefimplicibiismedicamentisagit.àCl. ® b. Houbero mihi nunc impetres, remittambreuiôf tutô, 'fJetahoputf .nec ero ingranis pro hoc bénéficia. Vbi Si quan uT”'?'’quot;* quot;’quot;'quot;’quot;^’■‘'^^ cupio. Affini hme meo reifte' commit* ‘’ Jîca'Ht rüc;fîn minus,lus diebus mature itadi potent alicui . '’quot;“usnoftris pep!orum mercatoribus, qui ad nundinas ve* . ’™iint Si verdgrauetur ( quod non fpero) mihi commo* ®^'iàD,D.Epifcopqs (quos falutoamanter) mihipete infov'*quot;'''”'^**® ^*^™™ Grçcum manuferiptum medicinalem» lircui ’'''*’'™ authoris excidit, Damafeem cuiufdam elTeputo: ’’’''ttnilTurum addes.Habm eundem «à parente ipforiim pip f’*3iiieannosaliquot. Siobferuaui fimpliciummedica* Wriinirarï quidam vocabula inerte, qusc nunc excerpere eu

' ’’i'tniprçterea.vcfîCornariiinUiofcDridemimperfciftun» a l’iodfxcplarhaberçnr.idadmemitterct, indigeoenimadprï ’nitaûudia, pro quo beneficio ne fîm ingratus, in Pandeftis 'wis noftns, quas D.Vuolphius nunc parat, id volumen non »taliquoflogionominabo. Eifdem dices me librum Graecum, ''quot;Oitlispataphrafin, quam D. Bechius vertit, manuferiptum, ’^pridtm à patente ad me mirtum, ipfis nunc remitiere, in va* 'nofdioueriad Mechlinienfem : Si ei coniunftum erte volu* 'nltiicum, quodadD. Ciliumpertinet, quem etiam de hoe ^nen cupio. Pro veftura ia hic fatis feci Frofchouero. Ad comi '’'Furftcnbergenfcolicac cruciatihus veheméter obnoxiü.voca 'niedicus quidam clyfteresfere jo. iniecit fruftra. Poftea alius

Ï^Min amicus meus (qui id ad me fcjcipfiOaccerfims propinauit: ’

-ocr page 254-

EPÏST, CONRADI GESNER!

Manna: Calabræ ^ .q. f,oleiamygdalarumdulcium 5 gt;1®' niadiffoluta iniurcgalhnx pingui proientaculo bibitïgfG' moxmelius liabere cccpit : medicum 70, florenishonoratum^ imifitjdic, Patauiocx horto Magnifici D. Priuli,lïpot£S,a«lt;f' nobis Chamçdaphnen verä, amp;nbsp;Girfium.hoc eft, plantas G««^) legras,autpiófas,amp;;femina,amp;c. D. ZuinglqnoftrivxoKmvi i fuffocationefimuldCventrisprofluuiopericlitanieninuptr(“(‘‘ uimus,6d inter cetera hoc dedimus remedium.

^.theriaexoptimac J.j, philonq 9. f. medullxcornuwc^ lt;crotis,'boItArmeni Orientalis,ana 9,f,mifce;coacccpto®^ re cicerumputoipaulópoftinfiidoremfolutaeftjamp;pauh“'^ liushabuit. Quodferibo; quoniamidemautfimikmcdif^l turn pefte etiam correptis plerifque faluberrimum k^fO remipoftentaurem quatuor velquinquegranaenpliorbij'by phorx vel vtriiifque addi. Opium in antidosis fudoremn® obfcru3ui:amp;: opium aut ei relpondentia,vt folauumfomnift'^ nucem vomicam,folaniim tetraphyllunvhoc eft, bribin’P’'^ contra peftem in homine amp;nbsp;alqs animalibus prxcipuamoi'’', vimhabcre:f£dmifccndafuntcalidifcimia.aliqua. Vale.

» $0 j.Nouembjo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

□ CONRADYS GESNËRVS DIDYMO' Obrechto Jrgeminen/i medico.

-V T itto ad te clarifsimc Obrechte.libclhim ParafelGK^^i^j 1*” quo ^pleraqucforto tibi dtipheeant,phP^ a liamitafintobfcura, vtOedipo,Uclio'iienatatorcopusl’’ ^. erunttarnen aliqua forte* quxplaceant, autfaltctnq'J«’^^ ris.Fuif is Paracelfus noftra memoriaMagus,admirab® l*^ notusamicisquibufdammeis, à vkinisnoftris Heluctil5®\ dus,pcru3gatus magnam orbis partem.Chymica arte.q“’” j

jnt.tlt;iiid iirnnururci^argcniiinT dcduruinidccrcc ^^^^ ^i i^’ dio qucndam reftatunrefTe inlibc!Io‘Ch’ryfocIibjrtituIoCo^,| «xciifo ) Si morbos inueferatos ac alijs omnibusMédids**'^|jf biles, breui amp;nbsp;facile* ciirarer, lepram, liydropes.epilfP“^^’ ^f ra cacocthe, id qiiod mihi difdpiili quidam dus teft®“Y'*j,if!', mici ex Polonia fcripicrunt. Libros compluresfcdpft^^^^j; quor,ordincprxfert!mlegerit,faci!cintclligiaiunt. ^. J-.jp! lilago liocrcribendi ociü nunc no «ft, hoc cnim t?po«® j,f

-ocr page 255-

LIBER T E R T I V J? uj-dj ’'“*'■• partes permultæad amicos.ltte'rae'trTiIiiïuAtrcriben* ^tni fî'”°^'^^”’ '^”°^*’^^ '^*^” ’ ^1“°*^ breuiuS rifdinscp hæc cxa* Mr^'^f^ quot;®““quot;’ ^ amplum hot annoftruxi,exemple tuo im jjf '^'^’‘^^abitiopinor æmulationc, vtmultitiidine amp;nbsp;raritatc pimiitecunKontcndam,fcdmctuo,ncvincar,quoniameccliim ris quot;obis propitium eft,amp; occupationes varix, vxo*' ■frudûjôf alia quidam me impediunt.Enitar tarnen quo ad *iitalt;^°' *''””'*^®gt; quoniam m rerum naturx cognitione delicias ^ ^Ponercfoleoitumvtaccuratiusinftitutum Hiftorijftirpium (j'quot;'gt;w olim (Deo fauen te ) perficiam. Ad cam rem labores 8C ^^tusfubindemagnosfuftineo.Amici Galli, Itali,AngIi,Ger^ «osh’a'°”*™’”P^’’^* rr^c^^hiiiant liberalitcr amp;nbsp;candide': inter ”*’**”’' Obrechte te quoqj non poftremum efle cupio,oro, ^i^wo. Peto ita^ ex amplifsimo pulcherrimoqj horto tro fe* ii,l’’Pf*^fgt;’dm fpinxeitrinx fit altcrius.quam (nifallor) folftix Ili|,''ïquot;’®*'’quot;”bas. In Catalogo hortorum Germanix, quem ad kin quot;””**' jfepetenominaui, in codem, qux nam nobis na* ktij f'P^^^s • ** quibiis quxcunque petieris mittam certè li* bitav .'‘bfraliter: propter eximixtux in mehofpitalitatismez ®'hl *”' quo^ meosep hortos inuifcre tibi libcrct, ac fi* P'dn.”’quot;“'^**'^ gt;nbsp;l’pidum, gemmarum, ammalium genera /lt;tip!K, ^«^^quot;’'’“'’’«'as.feneftras xv.in quihns marinorum.fluinatiz lt;lfpift f ’’*“'^ P*^f*^ Ipccirs omnes elegantifsimt in vitro “filia p'®'’^^-^ cliqua ad artem noftram faftitandam non in« lur n ’’''’netiamDoftorVlricusCljcliusnofter wcomitare* quo. • .’’'•ononitnc plurimum faluere cupio, SC amicos reliz virt,^p ^'^'''’'Svcrddarifsiinuniparentem '“w™» pietate SC alqs 0,jgt;j^‘“'*^vcnerandumfenem, Vale in Domino quamfelicifsü dit m ‘^^'quot;’’^igi’ri anno i^ ^o.Martij die iS.Hic qui tibi has red* quid'’*^'^®®^'f*^‘^*bit ; per ilium quxfofcribe autfaltem mittc,fi lii!(li'k”*'‘*f®f‘®» ®^^’^®^^’’^”’ Maflarium quotp ( ad quem Jitli/ vt idem facial hortarc. Valdc cuperemD. Riz ''’nbelliim mcum dehornsGermanixperhuncnunciumad • 'ftmittere, ego audlum St emendatum alicubi,ad inicium

lunij,quo tempore nundinx Zurzachixfunt,regt; ’’wtterem,fi'n imprimendo ftatim per* gere mauult,retineat.Non va* eabat rekgere. -

-ocr page 256-

BPIST. CONRADT ÖESHERf

COHRADVS GESNERVS BENEDICT* ^rettOjS'icrtrum IttertirMm^i’üfeJfori,Bernt Helueth^

ANtebiennium.circiter, meminiliterastuasaceepiUe,^ diftedodlifsime.Marpurgi fcriptas,quibusfeminJq‘'f . ad te mitti rogabas. Ad eas, quodhaftenus non refcripjetiiquot;' ' Ml enim difsimulabo)ignofces,multas ob caufas.Primiiin Wj tcbas,apudnosnonexta«t,cxGalliaveIItaIiapetenda;dc® , licebat, propter tabel lionum inopiam,alio quant fub noquot; ^^ Franekfordtenfestempore literistuis refpondere, q®“*!*quot;,,, «go propter libros à meeditos magis.quam vlla anni Pquot;“?x patifsimus hucafqj Temper fut. Accédant bellorum calamii(gt;''|^, fus,qui ita nos affecerunt,vtncqt milii liberet de planos,nquot;'. miliCfi temporum rationem fpe^tes ) argumento, ad amklt;gt;‘ ■ bere,nec illis,fi quid tale feripfiflem, gracum futurum exi^^j Nunc verd quoniam amp;nbsp;propinquior nobis es,5lt; belloon®'“ „ tusaliquantulum fubfederunr, noninnicundumcritdetew , riafrequenter tecumconferre. Nouam conditioneininfli®’*^i adolefcentix gratulor tibi,interim tarnen ne ?» lav/«« dclertSr hortor. Plurimiim Vuigandus Heflus nuperliterisfuistel’^ uit amp;nbsp;mihi commendauit: qnodquidem minime'opus tragt;,‘ Ä Heluetix communis patrix óf doftrinx conumftione,?'^ xime religionis, charifstmiun te femper fponte mea tuoij'”'^' firn habituruj. Fiichfïus nupcr mihi fignifîcauit, hcrbaruniV rasfcvitratrecentashabere nouas,quas ncfcioquandon® j editurus (tt.Sed ne herbarq ftudq inanes ribt litcras mifwn''U liis diebusa me in Plinio obferuatum fît communicabo. ™ .j igitur hb.ïi .cap.i j. fic fenbit. Herba eft ab exitio X iuntenjj i quidem, ledprxcipurcapranira.appeUata Aegolcibron. n j flores concipiunt noxiuni virus aquofo verc marcefcentts. * • vtnonq.mnibus annis fentlatur hoe ma'um( vtl'cilic«ap'*,^ venenatum ex floribus huius herbx corruptis eolligant) Videtur mihi fanc nri-‘^fffr herba ifta, quam ruftici noUri vo

V luciui inuu lauv w^F-nv^r/r nciu« lud, qu4in luuiti „v.»»* site 0ô(^LÎ|iim amp;^cn66fen bemneb / fîmilispianf.quo^’ j perfîcicm, herbx illi.quam Hieronymus nona loco quot;’tf ^’% ponit,( cum Orobanchepotms fir, multi imperiti pI”gt;''’',’^''M Iiypocyftlüdcm baélenus vocabant ) crefcit enim fine foliiSi^^ J les tantum floribiis carnofis amp;nbsp;acinoffsonuftoJgerit, exp3'^ eolore ad purpureum inclinantes ; radix alba eft amp;nbsp;m“'”^ ’”;


vMivi^ atipiiipuiçiiiii lUVUHUiJLvd ; laviiA mud ^u.

cobxrens,ad fex vel vitra cubitorum longitudincm, Q“^^^^^

-ocr page 257-

Hj^ I- ’ B E R T E R T I V S. ïr6

'^ *'flitK’f^**'^'P'*’” ^ *”^“ frigidapercipitur'. Vîtes iuxta na*

Ftii».’“'S®'’lt;luointerimit.Gaulis enafcens pauimentum etiam Mu f'P®*®^gt;Qquot;'’”’'gt;*stener amp;mollis.Gramcnincircuitnco* ^ iv,J''^^'''f''blfdidquolt;pvapürcciusinfelt;flum, quamobrem I^ ^nii?* c’”^”'”^**'quot;^ (equi tarnen non abftinent) Semina rotum 6 'luiu**'”quot;”'.^’ ^^' Hxc herba cum adtó noxiafit, amp;nbsp;vere tan* ff fiofj ®’*^’**’PP®’’Wf(™ox enim à folemarcefcit)amp;flores

’’TinV *'P^'’’'“5^*‘’'*'’’fgt;®quofo vere marcefcentes,planc vide* Hij 'A8®'”^*'on efTe:idcp pluribus probarem,nifï chartç an* 'Om . '^*^' Tuetiamfiquidhabcsd teobferuatum, mecum '’quot;inica.Valc.Tiguri 1551. Calend.Ialq,

^®NRADVS GESNERVS BENEDICTO

Aretio Theologo Bemenß.

Q^od Bullingerns Si ego nihil effreimus meo, de quo à te 8£ Hallero feriptum eft,negotio,nulla culpa aut negligen Hnij. ''5 noftra fadiim «ffe (huir.anifsimcBenedidl:f)fatiste •ïti5'f*’^''^or,nec eft qudd pluribus rei moleftæ, qux reuo* ^f^'’^‘*'’’'^’'0“'rnfïs bibliopola ante 1«,y ,’'”’gt;sniplifsimum cafcum liberalitatis tuxmunus attu* ''ttl^''quot;’' *'I*'’*® ’^**S ' ^ eodem die altéras etiam à Ludouico ’'''lt;iiito'*’'^'P'■Pgt;'ölt;^‘*B:o maximas tibi gratiashabeomon tan* ^^•»Mï'^’'''^’'^^”*^*^* po*''^^PbP^'*s ’”*’’* «rata te amari, w W»«

quot;quot;»1 «•* tvytvfi nt unit, w }^***gt;i iiy i7^iA, /»Mftilpv /( iiuut pjjr •'*1 »«gt;iwx7», en rufi tfannuel Trtifi Kfi^twnei fmx netat, tgO nC V(li''’'*d’iambitiofus videri, aut qui tecum muneribus cerrare ^*ki ''f*™‘“®’ P’^t^fvnum velfefquifoliumpapyri, quo 'Uil, ^’“'^’'«»’‘’continentur.Libellos noftros ram femel amp;ite ^'tur'**quot;''’*’^ ’''' «^«’■lu/iTÜ/wx ßeianäf^iull^lti) »i nuicnita ef« axoiye^'f» FUh' I’'^’^*’- QP® ^® Aftr antia nigra ( quam Fuchfîiis eriam ïrtri^''^^”P®Üamp;Doronico Germanic© vel alpino fcripfifti, lt;tt||»,?'”''8'»8^'’O’’’””q‘*®^3mnoua didici. Ómninoautem ^''000 de Doronico, idem effe pharmacopolarum Doroni* ^onunum, amp;nbsp;noftrum,nefcio vnd« di(ftum,Graffoyum, niS Hlgeneris vnius proximi,natalibu$ amp;nbsp;magnitudine no» niliildiutrfefpecies dux proximo videntur. Vale

cummucis.Tiguri i}fi. lanuarndiej^.

-ocr page 258-

'EP IST. CONRADI GESNER! nbsp;nbsp;I

lt;CONRADVS GESNER V J BENED1C’'‘’|

'^retioTheologo Bsrnenß. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

GRatifsimx mihi I iter a: tuxfucrunt, gratifsimx W*®^'' miflfti ftirpes : pro vtrisfjj maximas tibi gratias l«bfO.“^^ goautemvt pergas frequenter huiufmodi ad me mifsitare;'' j „tu folus ferè amicorum mihi reliquus cs, d quo aliquid ‘ibotH diorum genere expc0:are pofsim. Cxtcrum quod fupcr ijs, v mittismeumexpedfas iudicium , magnum modeßixtns^? mentum eft. Inter ea quae mififti maxime' admiratas fiin’T j ftrem ilium Croci florem, ncque enim aliter appellarcpoU'''^ nunchxc fcribo feftinans : pcrcuperemaiitemdefcripnont'quot; ius floris copiofiorem ad medari, vt etiam herbr ilha^^'' buribts^nn^ vocafti : neutra enim antchac mihi vifaeß^ ^J quern mittis.a Fuchfio etiam pro Aftcrepingitur.ego firmo. 43tr^wur51icrba folijs ferd ChamxdryosAp'®Lj altis montibus inuenta, nullo hadienus nomine mihi cogn‘'’ j nunc fakem Germanicum ex te nomen eins audire gaudc^Vy quam id ef‘ii’viu0f/ eft : nam vna aut altera fpecies Swui^’quot; tirninirt? nominatur. Ea, quamputas Anagyr!n,L’'’“y Plinq eft,floribus lutcis oblonga ferie depcndentibus,ci'‘''^ apes fugere, vt Plinius tradit, à rufticis Sabaudix veftf*’?u

amp;c.Anagyrin Venetias vidi,arborenifimilitcririfolian’gt;\ ucrfafoliorum fpccie, quæ mccum attuli, forte rongent

irtecongu-- r , K Sabaudif*^

ritit. Scrgrofen inmultisniontibusinueni, ca^ nomina dmerfa audiui, quorum nullumLatinaniGrï^’^

ditus Bergomenfis affirmauit mihi, liane ftirpern in quiW ^ lix offfeinis.Bergomi præfertim, pro Balfamo yfurpafty^ fcilicctpro Xylobalfamo,fcmcnpro Carpobalfamo. E’Î ,.^ iftis Rutis,quas mififti,neutraeftGallis amp;nbsp;Italis Capraf*’ ^ vttuquo9fu('picaris. Ilia qua: flores capiUaceosgfti'i jjji^ 3gt;nnelen yocatis, forte à cirris illis florum , Lutetia:?PP^ ^ Ruta pratepfis : altéra quam feribis ßeflbUt yocariHd5 .’^^ xifragam luteam ( à radicis colore ) circa Coloniam Agf'PP amp;nbsp;in Anglia nominari audio . Crocum,fyluefttem3iCyn fum, quarurn iam iam memini,cum radicibus mihi dep'^t! jj» derarem,addenda$ Corollario meo quoiparo inHnto:^. ^ pium Tragi, amp;nbsp;icônes raras iam fupra centum college *’ guri t i ; j. poftridic Pentecoftes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g0lf

-ocr page 259-

I'IBER TERTIVÏ» 117 ^°NRADVS GESNERVS BENEDICTO Arttis Theologe Bernenß.

jr

V IT J* (lt; K

Q^’ntopereliteris tuis delegatus fîm/hanisime Benedix ’■«.verbis non facile* expreflero.Mirum in modum accus ’^’(r« f*^*^*'quot;” ilU Groei moncani defcriptio mihi arrifit. cara ^'1 ),tT'*™*’^’^™®^gt; '^f aliquando, fi Dominus vitam dedex ^ P'“*quot; ’■®'’*oi'’u’n hiftoriampublicandam depromatur, HffiP . quot;^^’t“* mentionc.Mitio ad te.radiculas duas,quas \t u ' '“*“^‘^”’’ 'nonrani genus cfTe conqcio.SCfi’plantam ''Qo*■ 1 ’^'quot;“^ ”0” viderim. Agyrtæ quidam lingua noftra ((^/quot;'‘cm marem appellant, Óyjywnrt? ^«e niennle : nam \ ^ ^®”’'*’gt;fi'*’diter,quideip tenuiCsimisfibris.cancellata ’'.(ta ’. ®^*®’*ggt;lt;’rcitcr digitum,autpauló minus,aUq odox 5t.V'’'’''l’'Ortomcohabeo , nee dubitoquinfatis tibicognita St ƒ f’f'®''**^» inodorus : faporradicis idemferé qui Groei accedens. Pcrgra‘taetiam fuit ’'’ii^''”’9’*ætamen an.vera fit,dicere nondum poiTum : afTenx ‘1“®*’*”’^homines in re medica egregté doftos^vtEw* ^quot;pio » J”nc Diofcoridis Elatincn iudicareaudio. Sgt;a 'r'’”^’liqHO.exercitato picore vnd cum coloribiis mihi ?”quot;quot; QWf™ *n piftur3.feccris,mox,vtindicaris,mifx ®iilii,/j'pditerCfocumfylucftrcm quéinhortoalis, fiuclioc, Finnin '’'P*fft,fin«l^qucnteanno, fivixerimus. Plura ferix '’'fniic a'f'‘''“’’‘ typographi importuni amp;afsidui flagitatores de animahbusTomi. Valeigituramp;meama. Pno' rquot;'“''’hl’idebeamfacile' 3ilibentcragnofco,mcmincrolt;p ''n ,J''«n«n.Salutaex me darif. virum D.Nicolaum Zerchins Wi,ftribam, cum maius opcrarpretiumhabebo : ?lt; D. I'nj oquot;'quot;'‘’ft''™cumreliquisfratribus.Tiguri i;5j.fextoCax '’'P'embris.

'•°NRADVS GESNERVS BENEDICTO v4,retio Theologe Bernenß.

yUcasVngarus à te mihi commendatus , hodicmanèprix 1 '^ inum recefsitjinterea femper mecum fuit ; amp;nbsp;quanquä his li«ii.j*°'^“P®‘*fsimu$fui,literisquasFranckfordi3mmitto,fcrï Hu’'’'**'”'“’’ *®’quot;®’* fieri potuit, colloques varijs nos muieem »luinus. Gladiolus nullus apud nos nafcitur ; vefti um qui

-ocr page 260-

ftp ut. CONRADT SESNEÜI ^ fn ripa Araris aliquando apparet, quakmcun^vtniiit’^f^l occafione pcro.Is nimirum ctl,qu«n Cordus lib.ï. hifto“. y( tarumfol.ii4,defcribit,paluftris cognomine,in cuius £3“^ «lö flores multi ex vnoprincipio nafcuntur. Videturaut«® .|;; turn SparganioDodonçi. Diofcoridis certe Gladiolus*'*’ ji’ betnonin vmbella,fed nt«?v à»’lt;$»«»(*/»«•«, hoc efti®*** ^^^ij {poficos(ab vno latere,»niilt;4#gt; voeem alibiapud Diolconifquot;^’ À ueniOf er forcé non ab vno latere interpretari conuenit, ecu *quot;’ J nimirum ) amp;nbsp;paribus ferè interuallis diftantcs. P’’*'*f^’;(|lt;(i* dux, 8C altera alteri infidens,ceu bulbi exigui, vtDioKO* ^|j quit.non videntur Giadiolo tuo conuenire. Vifloriaiia''* mndxdidx, amp;nbsp;flores 5d radices(ffcorticcmauferaSi ^ » cam)funtqualesdiximus, Sic. Intcrimnonignoroalu' ^^^ Gladiolumaberuditis oftendi Si pingi, fed qui g^^^’^^LC' cumnoftro : quarehuncetiamCorduspag.97. Vift«r*’.^i/ minam Si Gladiolum fylueftrem vocauk.- His knptis’^^ij inquartum Diofcoridis Cordus de Gladiolo fcripfr, lt;1“ Jh eius velutiinvmbellafït, 5tquomodo rnx/v.voccnuiu^^ï^i^ tur,quodcerte neutrum probo Pagina^y. verbahxc,” riali feemina.boe eft, fylueftri GladioloJpfius Gotdiftn^ quoquamappoiïta, invtroqucexcmplari quodbabcO^J^ alierum manu eiusferiptum eft.Vnde apparet ipfum q“®^*^ do à fcipfö difTenfîné. Gladiolus enim ille, quem cod® tfores habere ait,toto genere diuerfus videtur. Hxc lt;xcitatusanimadnerti.Vale.Tiguri ijdi.Martq die).

CONRADYS GESNERV-S BENEDl'' ^^etioTheologoBemenß; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

PRo optimo cafeo iHo/doftifsime Areri/quemdud®^ xj ' fummis certe delicijs,maximastibigrat!as h^bco^'ÿiii cafionem rcferam,Propter negotia diu non fcripli,’'®®* i^ir lt;nbsp;monitus de tabellario ad vos proficifccnte,quanqua*T’ ^^^j^C dtOnls mes inftaret. Si alia quidam vrgerent, jj? volui,nediutiusvidcrcringratus. Habeoa telito^^ j^^^* j , nupersecepijS^iamnoninuenio admaniis. B’^ ^®5”’ ulisG ( iroftrtSmultapetit,feminaprçfertim,egoaliquamitta,^^f^ dé nonpotcro.Catalogi! dabo alias,vt in quitus ego® j(S ^ nonnullis optimo viro,amp;noftrum vtriufqtamantilsu^^^ ftujioc eft,aliquaex parte «i fatis fiat, ßmwfißßi*quot;» ^”^lf

-ocr page 261-

,4

LIBER T E R T I t J» ul

^^^HMiB^'tri j^^ . «j^ gyiigt;t/n\i^tieT-{y9ai//f‘ir[i)i TÏtt\fi}x5rat’in ’'quot;'^i-iii.Xiiint^/Cff:.^ iyal^ ït w Hy'9 W quot;1 ^KmjavtttiSt irtiftv O!ci

■•'iirniqmsvfusfït.quxresa M.Iodoco.ac into nomine cumfa^ ’'’Jisimanter; qu6d ff vel exiguum cius fpecimen ad me mitten ’quot;iratusforem. Sophia herba Theophrafti quatfit.ante annum ’’«unemini exfeftatorc quo dam eiuscgrcgié dofto: fedis,vt ’Iy«miniunxit,ego tarnen vobis ea condtrione indicabo^fî mox ’‘’'tjndamiUam reperiam, vt vos quoqj czletis, quoniam is i» ’’‘“itquidnimveró « Theopbraftus attribuar, cxM. lodoco ?quot;'inquiras, »«•(«é'voxapud Diofcoridem, non conuenit florix '•IlisCiidtohquos raifiiti.nonenimper inreruaUa.fedomncj ’’’principio feu chroenaituntur. Vaïe.Tiguri ij^z.Alaq 17.

“^ÖNRADVS GE SN ERVS-BENEDICTO pretia Thcolo^o Bernenfi,

IJ^liicmediocriterpergentc.ego cum meis,Dei gratia, adx ji^inco'umisfum.Dcujte quoqj (cruet cum tuis.Nupemmé

|^gt; fb ^ “t JllUinV/UlU pi «Lpai UIU k|Uiw aiiui^«t iKup^iviai «^

. lodoco mdicaui : ab »0 tempore intellcxi, non Phür^^’'*’ ^’'^ Lugduni qiioquc permaltos vfu nus in perte t»fi'1'“™!gt;'^gt;*‘’’bo:inmorbo, eoabftinerem, nidomnino foa *‘''1“*^*quot;‘P^®P’'*'’^'P*® ’ amp;nbsp;dequobenefperandumefx ptpo'’quot;’'ïwet.'n alqs veró morbis quibufdam.vt iftefo, hydro* qui ''^®'’firmato,amp;maxime quarrana, tiitius co vtilicebit. 1« gt;i)|i ^quot;^*^‘0aliquot curatosrtatim, amp;nbsp;vnum bisdiebus qui Cux Qrtiquot;quot;*®’''’ *1“® f“*” fernen non dum fum locutus. Si quid alias Lb‘’S^oaero.qno 1 ipfum f.ire referat.addam. Mirto libelx Jni ’‘^‘''^ttslucimpreifum inquoa lditumvoluiflem.paucif»

•ta r'””'” P^^’ so’^reptis mirtendum ede fanguinem : idif jij quot;i'lnimia fanginnis in corpore valido 3C nate vigentc, cox (i,*f??‘»’«tfYmptoinaaliquo *g anius.vtangina, pleuritis, ^''quot;'isfputuni.SCc. CertumeftLugduninuperomnesferé cxx

I,.j,bquil)usfeft3fiiitvcna : e' caneri; qui mature vfifuntrex

^prxrernmleuiter purgantibu; inicio ftanm, mox

* il,J'*'‘'’’’”'^'’''*brahoramvnam aut alteram adfummum ’J iv/'?'’plcrofqut feruatos. Ex medicis vertris aliqueinhorx L’quot;placet, vtderemediis .V n iferuarinnibus fuis circa oertix


Itu Ij’ 'pl««, vtde remediis amp;nbsp;o jferuarionibus fuis circa pefti* ^Ïi^’“®“^ ’^“l“*^*“^ TOC fenbat, amp;nbsp;fuum fupernox ^«Uo mdicium. Sophia herba % Theopbrafto vocatur

-ocr page 262-

EFfST« COJTRAr: C23NSaf

e'^ B? r h

Confolida media» 9:7 ^iï’hii’ 'JJ’nfêl/haneputat in vino tal^J (ftam Sdfuperpoiïtam, venas vtcunqjminimas latentcsadfup^l fielen, actraherc/ztincidi fcalpcllp queant. amp;nbsp;fanguincmconiJ'J tumper poroseduccre, ficut amp;Perforatam. DodonxusTh^J ftrum finim Sophiam vocah vulgofcribit. Vale. Tiguriip’ lunqdiejp. ’'

CONRADYS GES NERVS BEN EDICTS

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AretioTamp;fologa Bemenß.

PEftilentÏa apudnos quoq? crefcitmagis quàm decrefe^ riorefeptimafepruagintaJiïcextiniftis.DeusicIcrafi:“ ^ milia fié ftliolo/i fupcreft.Experienciæferc locus nullusquot;’ ' j nam toto hoc t^po^ea Calendis Augufti hueufç, lt;î“*’quot;^] remeconfalueritjvixvnusautaltercft, Mitto tarnen annoquot; J iufdam mcTpartem, citius pcriculü Bafîleæ 55 Argentina: mf J Timis féliciter facflum cft, 5lt;5d me quoqj lue in duobus. TI'M amp;nbsp;altisplcriftpantidotis contra peftem 55 vcnena^mcrnof’^l tiir. Contra venena quidemeciampracfentifsJma,inagn’^J expericnnam hafaeo.Saxonicam cognomino» e Saxomaeni’J mum inalias regiones peruenif, fed ad paucifsimos ha»* il Alittoautemparum, fed dimidium ferc eiitsquodmibilaf*^ Pondus ed dracJimarum düanitnz Si quem peftis corripus*!^,j drachma j.exhiberi debet e' vinaamp;acetoacerrimomixtiS)'1 vtriufipfîtvnciacumdimidiapIusminas.calidè.Superfuoa^l lt;ft autem/iî natura admittar,non nimiumtamen,nevifesp:*^i nanniriCum autemcompoiïiio iolida-amp; duriufcula lis/quot;!“quot;/^ benda eritjn valido vafeligneo prius optimeeeripoteritjoi. yino acetoip paulacim affufis di/îoJui.Dofîs eft, vt dixi, dt^ ^ ■ pro viro mediae æraris ; inniori aut feniori drachma dim*®.’J Beeret. Poflet autemetiam viris drachma dimidia foluin ^^‘’1 rodempondéré bonne theriaeæ admixto. Ad compoffnoquot;*'quot;^ tequirunturfrudlus amp;5 folia herbr Paris di^lae/ einlgt;cf*'/nM frut/Slater hut ) qux cum hoc tempore non inucniantur,f*7J nuncnonpoteft. PJurimumetiam tribiioliquori compo^of i (is aUq SC rutxcum theriaca 55 aqua ardente, deque jh’^ I

nifallor, advosicripfi. Vale. Tiguri gt;/tf4' nbsp;nbsp;I

Uecembris die ^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

co^I

-ocr page 263-

I-IBER TERTIVS, U^ CONRADYS GESNERVS BENEDICTO Jretio Thtologo Bemenß, jj^*^lt;sapudnosaiigcrivid£tur, Deus Opt. Max. propterFi* * ‘“jailimninoftrfmifereatur, amp;veftrumquoque.D. Bulling u^^'igfatia,melius habetzfed memo ne in cius familiam hçc jij^'JfsiTeturampIius.Fiat Domini voluntas, Hts diebus accepi ,u*'’''gt;'’i)prsrparatiportionem, quamM.lodocusvefter mifit* **{“‘®amanter,ldautem mihi nonprobe paratum videtur?

(I

if

*®‘‘^4“' *“* fundilt;p,femper repetendo, donee perfpi * ^gt; S^gemmæhyacintlioprrfertim (imile euadat. Sic parati ^7'1 quatuor grana dantur cum conferua rofatum,fiCpaucißi,» 5nt ’®'^’’'gt;P**' horam ante cccnam.fi bene memini. Datur potif fii ’'dantholicis amp;nbsp;quartanarijs.fupra infratppurgatnon fine etiam cum probe paratum eft, Semel ego me-IjjWodcdi, qucmcumvalde debilitatum inde animaduer,* ^iMeanon anfus fum dare alqs, bene* tarnen illi ccfsit. In uJPlgt;*rimicfit pratfentifsimum rernedium id commendant, ft Di^^iletur.Egocuidamruscftcm.illivcnamnonfccare.nc ni-' ((^/''iifinnarentur vires.- Experiar forte in robuftiorcaliquo «j^'’'”‘’’6i’dhiaghinoininismcdicislaudari video, Qitargt; pi(j'’'’q’lt;i'iem tu tilts dabitur: ncc referre aiunt, etiamfi à pnnci bt^’‘’*''*’’“P0*«’'lt;*'quot;*f » fanare plerunquc omnes ftatim. ^um ^'’quot;’Wg ora;quod nos mumofaciemus, lohanncm no-» fini ^^'’^fSfgBmentis, rationibus Si omni humanitate abogt; 'trei''f’^ **'quot;“‘''^ ^’’quot;‘'*‘* aduerfadimouere : quod amp;nbsp;ego fax 1^^ ’®tonatus fum; Si forte* Six-wioa' « ««ra^i^Axw«. rà fiyi Sm » imtit *’■ Vale, Tigitri 1 ; é’ 4, OZlobris vltimo.

f'ÛSRADVS GESNERVS BENEDICTO’

iii

I 1 Vodidca.'quj demedico illocompcrratibifunt.bona fix Readme fcriptifti, gratiam fummamhabco. ego quidem ^^ ''^^^'‘® omnino juipicabar : graulora mitltd apud nos

2 Mindeillo referunt, quaeomnino magicas amp;; veneßeas artes flint: quibus etiain venefîcas ipfas arguit, acccdcrecogit,amp; Ä J lis turationem fe perficere pofte nega t. Quo quidem molliox .1 ^'Slcffœmînatiore animo eft.ed facilius lus malis ambus fix )JI *®'îdlùbiut, Sedhaecomniapatefadet tempus, Libriilli,quo# •

-ocr page 264-

«PlfT. CONRAD r CESNÊRt

N. habet, fort? non effent exuren di, antequam aliquis tir^ Ä eruditus illis mfpetfiis, modos X methodos tnaiefffO''“^ rumcognoicerec,i refellendofummatiin defcnbcret.itavi J^ in archiuis emitatis, aut inter fee re ta Bibhotheexpu^^'^S uaretur: vnde redargutpoffent, qui hisambus vtenjort5‘' , tes naturales tra^hare fp affecunt amp;nbsp;imponiintvulgo,lïoii'’''% buloilleDamd. OptimoSi liberaliGimo viro M. lodofü'''^| ûluKs amp;toridem gratia rum a^lioncs à me renunciabis ; #^ indicabis,.qiia in re vicifsimgratiftcari eipofsim, quodi^f y, maxime, itacupio vnic?. Oleum Saturninunquamantcli’^’^J ram,nee vfum intellexeram, pro quo a .1 me tarn candid«'Ü^y Unter perferipto, tibi quoqideuindlum mefentio. Of’^^'jL li accept alias,Sfç. Argentina Ä Narimberga Si ahupdc,»L

id quia oil hi mirifice placet, in mcg valetud.nis vfiiminrff

ros m eoi feruabo. De Sophia herba proximc^ fcriplî, W’^j 1^fgt;»n/i/imef nii^f ^ÜM ( riit^if ft,il{iafmvi'it ix i Jftf iyi’Vte/'^]^ tfitltl )ÀTiaTamp;/it W Vf ^i^yf»»*. ZiixH/tiu A i'ui UJ itattttitM.II''^\l m-Ji xitifitf fut^o^An pegmatio quoqtie Toram amp;nbsp;AntirorJiquot; pi,radices nempe aliquot cum terra: id vbi apenii,mirusrf


^'if^ OK«« vv^ 11V iiij^v Oil ljuvi lt;nbsp;nwi iviia.i^lr Jl dpci II ij 11111UJ ^A Si vehemensceii fecis vjniodor.naresmihifcrieba^exinc'r ( vt conijcio) radiciiinputredine ortus. Prxüitiiict muf'Jlt;^. midum quain terra;^ addidiffe, Si 'r/i' /itxmi. foraminJi'C in va feu I o feciffe. Plantaui licet marcidas radices, qi!ariim^'’*^| prouenerit.gaudebo: iïn minus’, mam dunraxaturalrertquot;’^^^ toram per autumnum abs repetam : mar enim mmiw «’’®*Ji in via. Siplantatxrecentius, vü fperooptiqueproumif''’y titoram vocoillam, ciiius geminx ferZ radices fuv.i.Erft^’^h ex radices tertij generis aconiti, perforatxferf,vttnL'f(lt;gt;^ | lt;toftro,a quo an différant, nefcio. Vale Tigun i0iJuliirff*|

CONRADVS GESNERVS BEHEDlCt^^f j j4retio nfol''g'gt; Bfi fttfiß, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Literas mas 17, Tanuarij Ccriptis,secepi hoiie.ltocdi,'-^^^ * dem die •. quo ipfeftatm« has refehpfî. Reftis» '^^^'S'^’'^ lt;nbsp;omnino remifitfere. Faxit Deus ne breui propter paella'’ tidemdenuo 3iu graaiorpœns nabis faperuentat. ƒ tuxreüiturx amp;nbsp;familiar UIT oonualeüxnti gratulor. ’ ta quidem Ä ip fa genas pedis lunt, fed minores. A ^^^°^‘^J

-ocr page 265-

J t I É É R t E X Ÿ r V S. «r ' *’^«onoftraabhorrerefc feribit D. VoUatus, quod Aconitum ei 1 ’ Wxtumfitjfednö cftquód abhorreata medicamentomihibo ƒ ™Weprobatifs»mo. Non enim Aconitum verum,fed Iièrba Pa* G ***lralistiifta,quaternis femperfolqs amp;nbsp;acino inter eaVno in fyl 1 OIS nafcens, qn« fpecics Solani, à Fuchfio autem fal!o Aconitum-^1 ^^i'r’^*'’’‘‘^““bvtvidebis in defcriptione.quam mitto inepi*

I^ ’(cniila(era,fcdqua;tibi fuffïcerepoterit.Ociumenimdefcri' 'nonfuit, Inealegesqu«deletanonfunt,amp;3liquandoregt; 'Jw EamadmefcripfitMoibanus medicus Auguft«,antetri*

L »®,'l‘^*’*^**s, à quo primum myfterintn hoc,vt fanè eft, hagt; Diij ''*™ ** ’''®*’i occultare, ita vt vni aut alten tantnm ex intP ^’'''Sniedicisaperias;ea'que ftipulationecommunices, Vtdc '’‘penmentis fecretioribus etiamiplï vitifsim aliqitid quod ' ’‘'®^“* vellent,mitfant. Relief a vis liuius antidoti cort» jpi-^tm, venena, quartanant'óóalia quædam mirabilis eft, Vt )ji .’quot;''''fariamexpertuS fit min «grotis dinerfis Ä meipfo, SC ^. 1*txpcrtis medicis accepi. Moffcllofum tberiaedhrt ctiam ,j'f'P«onem, vtvoluiftl, D. VolIatocommunicO: à quamifta j^^^P'ftmedia duo, eleftuarium prophylaftitum amp;nbsp;puluerem, lif ?''’'P’*’placent : quibus qui vtitur, cUttibona viduS ratio* j^ ^,'2’none inierdum conuenienti, Morfellis iftis nonindi* |j.^’ic in Domino, qui tediurifsime feruetcumtotafamilia. ''’ï^i. lanuarq die té.

ƒ

5! j 5

’^^HadvS GES^ETiVS B'ENEÖICTO ArMoTheologp Bertnnß.

\ ^quot;^^^'ffmtfl’is contrapeftilcntiam audita, vifaSC acccgt;

^f ■ P'’“® cöpofitaip remedia ad méperfcripfifti, clarifs. gt;iiS) ’''P 8icognoiii perlibcnter,cóque nomme H. tu« gragt; pjf?'’ P*'’'P'’'*lla quamdicis, ea nimirum cft,qu« à German» ^?r^^*^ ®^ *“lg^gt; 1®lt;1 ’quot;’1' ^‘^ appeUatur : eft autemSaxt* ig^r 8”’óbus,hircina eognowïne quibufdam: vetus nomen ftü/A'f*?*^''''quot;*”’O'o®dO*’*®f*^l*”?' Pimpincllaauiemprox ’ist' ’æ^l'SjMts, ITifpanis, Sic. Peponisfeueucumeris 'j^ ï)jj''Ï''P’^^tat;8CPeponella dici debebatsftdrecennor Grç lil* Öiinu?'f*’““’’’®’“'f*-poo*’’clol«f»*‘’^’*'*’Pf®”’“'*'*“»^lt;:ïn' rJ „'^•‘^cfbis nominatur, Videnturautem turn Saxifraxgt;

y^ponelhivires putredini ac pefti aducrfariashaberc:felt;l-’‘’ *11») »pïriïtido intcriorcs viftirum mlt;»us, .fiCwav«^*

-ocr page 266-

EPIST* CONRADT GESNERl per vrinam potenter educendo, i ta vt arenulas etiam S ^’'^, ducat, fienti reïiquaferé. Apia, fed validius. Inter «ter’ ^ primis meoblecflauit fecretumillud à diebiis Dauid:^ wj y mum ego w .a^uol/fvi ti;ibuo,n5 minus,imó amplius.quàni^ plerique,pkis enim exiccat ^ fuauins olct,amp; amaracxc^l“ ■ gis eft. Habebunt honim aliqua locum in Ipftoria ^’T^^ Arja, Slt;forteetiam olim fi vixero.intei noftras De pffelt;’| J tioncSiP.Vollatun à vobis difcedere,mihi fanc etiamwl^^^ gius enim aberit, Plurimam falutem éi cupiodicimcon'’, mc'que ei commendari, vt per otium mihi defcribatlitf aliquot vires non vulgónotas.Inter quas, fi quxeirftn'''‘’^ quo nomine Celebris, facilitateautemaliquapereunitv^ infignis,non dubitaremillamabipfius nomine, Voll*w®L' opere nominate.Cupioautem vt tu quoque Aretiamal'r a bi dellgas. Antiqua nomina nolim irrita fieri; fedpl^'quot;' j quarumapud veteres, qiiodfciamus,nullacftmcntio,nt‘l .ƒ minumnequcfacultatum,amicorum eruditorumSiptf')'’^' ficio inliocppere,nominaimponi velim,ceuinuentoruiT'’^y fert.autem an ipfe inuenerit aliquis, an prodiderit P'^'''””j hi communicant. Multi iam amici mei boefecerununW^ ,tiam.Si alia nulla placuerit, vide an Gentiana: fpeciem,^’j menFrut/a',iisjrof)c€?itterngt;urt5/alqs fpicgt^lfltt/'“'’^ ne dignari veils : à tc enim primilm Germanicum nomen* j vfum contra pefteminpecorcamp;fbobusintellexi. ^*^^1 alia. Heriaccepi litcrasà D.IoanneCratone medico Fey J prius,nunc etiam Maximiliani Cxfarum, in quibusbæ*'“ J verba. Colligo varia remedia peftis, amp;nbsp;libenter coKo'l^J ijiquosfciomiiltisin pefteadfuific, amp;nbsp;prxfuifie.■ Inf*’' virum probum amp;nbsp;admodum fenem, quern cognom ’•quot;Ll »». plurimosliicfanallc, IsmiIu(etfimehocta(ituinJ*^ hoinincSjfcrrc voluit, 5^ vtfecretum crcdidit)procer*®’j; uir,^ taotum decoftum corticis medq IigniSambuçif'quot;''ù ca exmbuiiTc, 80 omnes fere in quos incidit, fanatos cdC' i «tiam aliopropliylaifricofe yfum. Sd fçpe peftilét^s intend ƒ uifsimis : nam feptuagefimum annum excefsit. Vispufg^i^ non ignota erat, fed negabat fie potum purgare : verum*'^. mouerc,id quod propter tbçriacam fieri arbitrer.Quw®J,U culiim facias , amp;nbsp;de fuccefiù ad me feribas , narn ego hgt;y.; gratia, nuncexperirinonpoflum. Daboopcram,vtcit®% raedia omnia publice appareant, 8dc. Quoniam verd mn^

-ocr page 267-

^ ^ B E R T E R T I V 5. UI ^'^dioccalïo nulla eft amplius,Dei gratia,ad vos mitto.atz dar, quot;^’“'vobisquidemfit: ft tarnefuerit,velim tecommen» ff,u''’'aicisveftris,at^tnpritnisD. Vollato. Hodielohannem i{lt;'''’lï*®®’™’*^«pelwtmus,iamdiuacgrowin. Vale. Tiguri.

Februarij die 4.

'OMRADVS GESNERVS BENEDICTO


'^ K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JretioTheologo Bernenfi.

'^ Htib'T'^*'^ Pontiana herba noua ad me fcripfïfti.plurimïi ^’'«t * ft '°’^®’^*FF. Areti. Si cupiofeminum, cum acceperis, P*‘®dcnct forto etia vxori meæ,quæfubindc fui vl ’5«^”’*'°®**®^®*’«miümmt' affliginir, Si potes,iconemeius gt;amp;'quot;’’ƒ I’fi'bamficcam.eidfiiepartem,milu impetra.Ego vt ttyji™ ’‘^'•^‘'’y^i'iM.Kiui^ ßijMuäii, „ ad te dtm.paucis hxc addex (ilirfi''*'i^“P’‘®’’*“quot;’ aquaticum vel Auicennxd niultis diftum, ^J|SL • ?^^*’F‘*'**Ö*’'’^*’e Prauf) radicum minorum feufïz Ï«io |'‘''’''’quot;*Farunipiigilloamp;invinodccoïffo, eoïpcolato K Iluy’i’^*'’“5 milu perhoram poft, aluiim femel mouit, po» ^'iiir *®'''*'“æ ^^*®'^*^^*^^ ^'‘'^^ ^“™ *”’8®® laboreuta vtelle* •liplij.'’‘''’'^^“'■g'bffdlongPfieilius Si tutius,.profuit mihi fa '’'’'lt;«hquot;'ï^quot;''’ quot;’^S®® pitnitarfopia euacuata. Charta: inclufam '’'«ni4 ’'’’gt;^“*“^ ®®'®^® ®-*^ P'f° gt;nbsp;Germanicum aut veinaz iimi„’J‘'’?'t«rdTrago,nefcioiam quo nomine. Latinum none ’’’’i'ipiir''’’ ”'^ ^' **“® vihaftenus quicquam proditum eft. Si Ptrj|5j''*‘'®5j)'f®tt^«’’ invino maceretur,idcpbibatur,bilem *’*’■ £f''quot;*'*'‘^ deijcitjUullo perjculo.vt ego fum in memet cxper ^liitov’!'*''”P*'^”’’®'’®»'*“‘^'*8® Amarellamvocitare foleo. *01». V*’'’*gt;bgnofumfuffruticem, qui acinos rubcos Si auftez '^t ƒ .'’‘■“■‘’«Pfirifurlocis paluftnbus,(ßrtinjcllbcer noftri vo


ƒ /,


igt;


ii


f:


i* f*


''nquoiKodoi Vale. Tiguriraptim. Martij x. Anni i; ^j^ ^ONRADVS GESNERVS BENEDICTO


M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aretio Theologi Bernenß.

Vf^^^iquot;'^“’^“æ**'nominibus Polygali Tragi, Si Rofmarî / *^îi( 'F^. ”s(vtvos vocatis)ad mefcripfifti,cognofcere. Pria ilipuf *?F°'^'^*®®'^®l^â voco: cocruleampr^fertim,cuius vim tiitai^î . ”P’^*'‘quot;’»h’'*fto vino in quo maduerat. Poftenor Vi ^^quot;“'‘^'quot;»^’’’itur.dvinofo

J quot;'-H^Vuemldiamfuffruticc,


acinorum fapore cadem raz quemnos 45itöetbeere,vetcz


-ocr page 268-

»I


EPl^T, CO'NRÄDI GEGNER!


resvocarunt. Póftremas tuasreddiditmulierilla, qu*''^ 1


tuumin{pcxir,vnà cumpi^lura Bellidis furculofa: fo*^“^^' tis.nunquam antea itiihi vifx : cuius plantam viridem einquot;' , haberepercuperem aliquando . Peftisiterum apudnös qquot; ’ pracludit. Deusdetgratiam, vt rertc prseparemur ad

Vak. Tiguri. t^óf. Augufti djczi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

CONRADyS- GESNERV5 BENEDlCT'^l

Äretio Theologo Bemenß,

EXoptatilsimnm libmm tuiim, pliirimis lariepiiklinS Ä(^ ^ plantisrefertun, Aroenksbibliopolamilii reddidif. f‘‘ * mulra in co funt, quorum ad icônes vfuS mllii futiitus rfi'ri J Quibus enim omnino carebant; iiohnulia vero aliquatxf' tC pcrfeftiotalüht, quam qua: ego repofiii. QiiamobKiquot;r ' tanto bcncfîcio,amp; candidifsimo tuo in me animo gratiasinn*^ ' tales tibi ago, Iniisfmgulisquacpriusnonhabui.vtfolcoamp;T • eft, tenominabo, ATinprolegomenis inter iHospcrquosped^i ci.Deleftant me etiam qufpafsim afcripfifti,ego quotpalio^'’ men aliquod amp;nbsp;indicium meum afcribo, quod tibi noningi^H fore cxiftimo. Hocrempore totus in eo fum; vt plantar tof f à D, Ioann. Bauhino iampridem lie cas accepi innumeraSjdf. ^antur.-qudcitiuseircmittam, qirodfien vrget. Ferturame*^ ipfe ßißMf pirrixi^ conferibere, etfi'apudmeliadienusdifsii'’“.'‘l wit, poftremisliterisdearboribus tantum fe fcribcre confrf^ Ego non oftendor, amp;nbsp;vellem multos viros dodospafsinun'j ligcnres, pulcherrimam banc natut a:partem omni côîiawr cut ipfe hcio ) excokre. Nuperf a Carolo Ciuffo Uten^^^i ttierph accepi, qui magnarn Htlpaniæpartem luftrauit, Xfl* tAs Hilpanicasfedcfcripturü poIlicctur.BauIiiniplantaeiW’f'' mumdepidiaefucrint (quod pauldtardaisfiet) adruasmt«' uertam,vtmafure Jibrum mnm imegriimylt;fîcuti accepi,{tm«^-Pro Pontiana denud mihi depidda cum fuo flore perelcgann,^» ftripraquc, grariasago. Siperirer tibiplanta, vtperitiir3ngt;lt;’'f tuo ( nam omnes fere quxanno'ßrimo florentplantar.eodtroff; retînt) radicem quoquemihi lerua Al mitte per occaffontw,*' ue famp;lam,fiue potius cauli ffio qualicunquebærentem ; potfri'* tem in aliquot partes diuifa planta, inter Ubri alicuiiis{olii‘lt;ß'l i pnmidonec mtttaenr. 'Vicle qua impôttimus 8imoleAasii^^’n i ignotce hotnini fifi^^aivit»^.wt/iiùf aifigtJi^ft èrlfùwmo'^'^l

-ocr page 269-

^ , I I B E R T E R T I V S, WA '^ *”^ii ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ '‘^*f^^^ cariiiJlyKS^ «f 1® àf^H^^A nón, iu/tS rS ft^rft Kf^ iiiï)^

‘*’' ^’piri ’‘'’'*’'*‘'*quot; Pergit hic peftis,fed moderatifsimc.Vale. iJh' 'l^i.Noiiemb. diei4. multaiamnoifle.

'il '•ONRADVS GESNERVS CASPARO

. yHolfhio Tigurino Âïonfpelÿ agenti.

j 1' /'f ’® ‘^ feripß, magna quidem feftinatione : nee licex X^'’'^'^f'^^^“^''^^ ’*^ ^- J^' Rondeletium 5iFontanonum, ^•'’''®‘f‘quot;l’o.amp; rogo,vt tuis inclufas eis tradas, 56 omni di

(if S,f’'’’'’f'5eömcndcs;inprimiscIarir.D,Fontanono,vteum, f'' \u'*'’’^'’'’’**’®»^*'’*'“gt;’’herbarium cömodato accipiam: dn P 'in, '■‘^iptutn depiftumçp.fïue totum ( fi videbitur)fiue ea tan

/;

\Jf'*^’*“’.Cura igitur rem acfi tua iït.Faciam omnia qux •ijiij^'onominepromiferis.gratus eroihonorificam eius men^ til fpWiiisoccafibnefaciani.Xcnocrateinsv'»«’*/ «i^f»jgt; ff«-^ till) 'Mature accipiam. nam liber meus de Aquatilibusiam \'t I*^' P’™ brem xdendam defenptionem hortorum i|{j’’octft, nafcentium in eis ftirpium plurimarum : vbi 8C Pttt,^ixædam doceo, amp;nbsp;quxnam turn fylueftria coli, turn %q quot;” in Germania nafci non recufent,oftendo. Hue tuam

, nii^pP'fnmrequire, mihi Vuolphi, facillimam quidem K rf Cgt;: nempevtvniiis aut alterius horti inftruftioris a* r '’stil■ 'fl^'* omnes fimpliciter nominatas raihi enumeres .B ex di' \|'’’gt;i’ftucas, amp;huiufmodinufqHamnonnafcentiatacere (^ 'quot;^h' ’’*”'’”’’® rnalo communia etiam à tenominari plurix fi» f'ftjj '’quot;^dvnumrariufculum practcriri. Teftimonia tuiprox ij»' ^alt ï*3dD,BuIlingerum mififti, fummoperc nobis placent. ,(i ly.dieOftobris.

£Cf

CONRADYS GESNERVS CASPARO Fuol^hio Tigu)ine,Monl)gt;ely agenti.

* AC

’'' ^^''''°'quot;^^'’f^’‘’^ tuas,optime Vuolphi, altéras Tanuano, ^i ^iiiilïft''^’5^*^^’^“”'’®*’“Pfgt;'datas :quibus cum cti3 femina mub 'l'li(;ti,'’P'^°9“*^“’'””‘*'’’’®^'^'g’^®“^shabeo.manda«ij:errx 'w'''^’^'*'^^*^' P^^^’b^dolefcat. Cum.nd nos Deo duce redic Wir^quot;*.'*P™“^quot;®’^**’f^^^’quot;^ cSmunchabcboJnterimyttcmpe

(*

'5 etiam, fi qnx rariukula occurrent, colligas, obfecro per

-ocr page 270-

EPIST» CONRADT GESNERP i occauoncs. mftirutum enim me» plantarum lunonap^‘. ^^j^ nondum depofui: vbi primdni Hiftoria aquatiliutn.quæ' ()j|) fes aliquotfubprælo eft.abfolutafiierit.Ad D. Franciio»quot; ()|^,| nonum fecundó nunc fcribo:tui tu me vtcomendarepo'g (}1 lt;ro;vt ca qua:fuis litcris mihi promifit, maturius (jd antequam tuforté inderccedas. Lugdunnmittanturaan^^ pluum amicum meum,qui omniadiligcter curabit.PtOpyjjijii tanono fcininarutarcaprarix, qua: tarne nunecogitofofquot; miffaefle,fedpolemoniænomine. PetijSi Cafia:eu'“® jJiÿ vulgóapudno^nominant.femina. Oribaßj operaapua“ ^ font: amp;nbsp;quamuis client, Xenocratem Græcü habere m311e“’,|ji mobremiterum terogOjVtmihitranferibas.paucaeniwf® u puto. Si quid inpidlorcs meagratiaD. Fontanonusexpequot; jJ tu qiiacfo mox reftituc, in me qupep non erit mora, lt;!“*'’%(( I reddam.Monebis igitur eum,vt fumptü à te accipiat, fi ‘lquot;. |ii4 erit: nempe pro pingêdisrarioribus herbis,quæ in vulg3“ d non habentur. quanquam non multum rcfert,lïetiampef' ^ déntiamforte ex euulgatis qupdampingantur.Tu quotjquot; ca in re laborem quxfo fubeas, S^ vt mihi grarificer!S,amp;^;quot;’’,jt ipfum in hoe argumento exerceas. Pergratum foit quo“ vxdfratre tuo,fivelim.accipiamCommentarios exoreM j inGàlenumdclîmplicibusà teperfcriptos. quanquam ip^j reditum tuum expedlaturum priufquam accipiam,nifi **'f’j);l differatur. Audio apud vos inuenirr , inprouincia vel langquot; J nee dubito quin etiam circa Mbnfpelium,lacerti vel ftd ’’’jdF falamandrpgenus,vulgddifl:um,vnbf«nbcin,fortèablagt;' ,' totpinceflu,valdc venenatum, dorfo medio velutiftelIisp'V]^^ j turn,per latera nigricare, in medio dorfo minij colore euf) ^^ rre fofcum? Tu quælb inquire diligenter,amp; fi quis ap“‘^_^jjÿ meum de quadrupedibus ouiparis habuent, cum falamad J ftoria confenquod fi fpecie amp;nbsp;coloribus à noftra falaman det,fac earn mihi cum fins coloribus depingi.ItemfiquiK'f apud vos reperiuntiir. apud nos enimpauca omnino W,lit genera funt. calidis 5i maritimis locis varia iimeniri non ji Inquire faltem de nominibus,formis, amp;nbsp;vi feu venenofingn*^||^ quantulumcnque.Multa tibi committo,mi Vuolphi,fed0 agendo 5^ inter ambulationesanimi gratia fufeeptas, 81 in^ re aliquó inftituto, Si in conuiuijs amp;nbsp;familiaribus coll®5'’1f/((' foi poterunr,arlt;p ea omnia vniufeuiufq; ftudiofi hominis, P,/ tim medici cognitionc non indigna. Vale. Tiguri.Poun jj', fehatis . Anno »557.

-ocr page 271-

Ç L I B E R T E R T I V S. IXJ °NRAdvs GESNERVS CASPARO

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PKolfhio medico Tigurino,

''niitb*^'^^*'^’“* ^®quot;^’°’^^^®’^ inpagoPfungenhisdiebushuc ''’’ria 7^ ^f*'‘’“^gt;rum tamdiu quartana laboraflet, deinde ca^ gt;i„ïïö. initio, amp;nbsp;fpIcnisduritie,nifallor.Vno ®dic bslnco vfiiSjdctcrins liéibiiitimc «iditiit, Confului

^((».'’’^^‘‘‘’^‘^^^quot;’^‘‘‘corumconfiliisvieretur. Hodieigitur 5''riio • ’‘'f®8*rat.mcautemrogauitvtadtefcriberemjfud*

M '''Pfu?'''''.*^°S’rem fummoperè, vtpioximo die Martis ipfum 4 ’^iA^^'’'*'“’^'rcs,actecumaliquaremediaadfcrrcs. Aluoeft OT ^tiii,j’®“Prrettamvrinafïftebawr.Tufsitquoque amp;nbsp;fpiratdiP r ^öb ®*’’nino grains, amp;nbsp;de quo non benefpero,morbus eft. À iittlt; 'quot;»^rbono viromorem géras, amp;c. Satis eft iuuenis, Si

ïitii'f'quot;**™**'**^*!“^*” *2® augurer. Ego Dei gratia melius 'ili^'®»^™r*o'r®*’’^o ifchiadis mex adhuc veftigia : qux Si li^^^'gt;tiiniiri fpero ft Deus voluerit. Reuectar ad vos his die*

’'t.Badat,cj{ end. S eptemb.15 6o,~


^'‘NK ADV S' GES KEIL V^S G E O R G I O' Celhrio Tigurino Pari/ijs agenti.

V^

li*

A^quot;pinuper literas was, optime Georgi', vnà cum Areræo liliip '’Graccoï pro quo ad me miffoin præfentia maximas 4?'“'^«’ ,reptndam autem cumadnosrediens. Pecunia VtD '^’'f'’'’gt;fws tibi commodato dederat, iam reftituta illi efr, ij, Gualtherus ad te perfcribet : ex cuins litcris etiam dj 'S«tnftifsimum tibi cafum, qiiem vt æquo amp;nbsp;Chriftiano a* kth ^^’ V’on*^m *s vobis omnibus femel expe^tandus eft, vc ®'wte hortor. Sic eniin rcs noftrp mortales comparât^ font, b. ^ndittone nati fumus ;neqj eft fapientis dicere non putabam. j ‘bamtrifteaut tam graue efte debet,quod heminibus accidegt; ( Poteftjjciqyod „Qn tumin nobis,turn in parentibus amp;nbsp;amicis Ij( 'quot;diun, femper parati amp;nbsp;pia prxmeditatione inftrnéli efte de-» ’quot;gt;«5.Voluit Deus Opt.Max.optimum et charifsimum pattern j.'’quot;gt;imperrimc iliaco morbo repente implicitum,cxhacmorta* ’lUdifcedtre: quem tn illius obitum,fifanél3pia(^vitxtuae ititionc, Kadeundem exitum ( quandocun^imperatori o^ I^'iniplacuerit)prxparatione,magis quant lachrymis amp;nbsp;nimio “*“proG;quare Jades vt hominem fapientem óêChriftianum^ h- j,

-ocr page 272-

EP IST« C ONRAD r GESNERP ^^ dccet. Eft quidemlire natura: vis, vtM^gt;i»illasfi'/««f8^'’ï^ les animi impetus in tantis cafîbus cocrecrcncqueamus ;'*“ w da eft tarnen moderatio.Nam in rcrum natura,illaruni f'‘’® (i per fe laudantur,fi modus abfït, vitium c' virtute fit.Dolend itat^ iubente natura, fed non immodice', ne videamurlt;w*‘’’*^'(^ Dei voluntati nonacquiefcere.Sis igitiir mi Georgi ann”® ., óf verbi diuini folatia animo rgro adliibe. Oftende quant deratius Chriftiana pietate 5i lenitate animi fapientet gt;quot;’ j homo,humano.s perferrecafus,amp; fpiritiis fanfti auxiliou’Pjj^;’ pofsit, quamalq plericppietatis amp;'fpci de promifsionibus lt;nbsp;nis concipienda: expertes homines, cogita pattern nobis VU fe,qui verè pater amp;nbsp;tutor Sf feruator omnium fe inuocan«»'^, J Hoefauente nullum tam exiguum patrimonium eft.quon'’''quot;^)/’ numcris etiam liberis honeftifsimc' educandis fufficiat. Hxf'^i^ lia pluraetfi tuper tefatisintclligas, quoniam tarnen in tan^^ ftu pofi'ti,apud fe non fiint, volui aliquo modo te confolafgt;'^'| me quidem a trinet, quiequid in gratiam amp;nbsp;vtilitatemad’öquot;’J tui tuorumep effieere potero, nihil reliqui faciam. percupin' J te amp;nbsp;Vuolphium noftrum ( quem officiofe ex me falutabis\'J amp;plurimuminremedica proficere, amp;nbsp;me etiam vinccrc,Ll non magnolabore cfficietisivtpatrimoftrçbreui namentofitis. Pergetis igitur inftudns veftris, vtcœpbb'L Ariftophanis quidem poêtrfabulis.aiitquauis alia Orfraie’ 1 ne,fuadercm Graecum aliquid de Ariftotelis phyfiologiain’Ji men de ofto phyficorumlibris.qui nimis fubtiles Kprolis'U vos audire. Vellern vos aliquod fpecimen profeAus j mittere : vt propofiriones aliquasdifputabilesexplicatasaw methodo, fedbreuiter, amp;nbsp;vnius etiam aut alterius vin do“.! ftudqs ac diligentia veftra teftimonium,idlp in veftramfoliquot;quot;?^ tiam, vt hac occafione amp;nbsp;his demonftratis.vos laudare,®?* vos conferuntur fnmptus,non fruftra conferri aflererepoO^ apud illos,qui ex fenatu caufr veftra: cognofcendi deftinatii Vale. Tiguri 1554.fextoMartij.

KOPPAAOS FESNHPOS MAT0IA

WA.p^7inra tv ^arfeiV^

OVJbôç y^t 81 ^ fjcltju oi^ojI , cJ^ « ÿ^çohlw 7r9amp;^ , xp/xtcrcf^lt;^@»^^{^^/lt;ra«r.ag^^y,7ja àv'n7rî?«'^iamp;‘^

-ocr page 273-

liber t É ïi T i v s.

'^^jW'm^ai-gt;^dvaßoÄaz Tajuraç. 'zsfU'm/u^, ou toIA-, ^'^quot;^i'^siVTidwaTreiç^QTi gt;1^ à^^ç Tvyy^va-.JivTi^ f^^ '^'^%’gt;^*^^^lt;M'fi'mgt;^cù,7à^^^aiy gt;(d^ dvv^npß^y^t ^z^ ,ƒ füÇ'Wmjçaçôç , tfdj tlaj iiff.Qtfp-ic^'f îp-l^ tpuoJKiîç fsresty^ H^SiiH c^H^OTV. ‘^j’n,,iî T^J ^a,fÀ,jnstGngt;ôç^v ajrdvtç.Tî^»^^ '^'‘^lt;gt;''^,'fK!/iÂg.\^^7i'ia)(^'iuvotdmv, rxiçw, ^ JïnjxÔÂo»; â *^S7rwç Gî ojtr«v nyifxLuj è toi ß^^d'amp;eui‘'amp;miiQjLmv 'St^ç H^'', '^^'^^Xluj mu: ^QtpiÂtxd f/^vov gt;(^ daira.çt)tdi',eü'ç iim^ei-^

1 il )P«tAo^»’«^»t^, Nuw J\^iTPsu y^afJLMsd^t^âç^vtvj^v df '’i^^Sç }(^ iüncü^^u,ß^^.Jicati f^^gt;^ov ^^ OTmaJ^ttoIî d~ i'*! ^^®'’’’*X*4®1 ^^óf^ljM,^ TüivïdTmtnv oXiyupéiv. 2u f^ f lt;nbsp;Y^itàt.’f^md.adÿ^dfji.jn^TU cTisSnu: 47« y Stjj^%i^~ v^^igt;tS4'rei«Aï‘®€5®^P^f^®' 5upv0/lt;pTie9i7^£»(p«» â ï'^çÆfi» iowdfiltu dvyb/d^ cv Toiç (p/Tscro^wv t(^ îa^ W’*'i»’*lt;’lt;’’7«»ó/^©' (wdvt©', caxctvióivdfamp;y zjr'nüç y 1 y ?”%» i(^ Iço^jMciv. « ^UfJamp;freiç myap^v d^çi Maî-■^ ; ’5’'^'®ößißgt;HU»C ilt^ TM. «ÄIKiaiÖ QäLm ^idiv OJJ'tLuj TTi-^\ ^'’'^fMtóï/4 ^ i^^lwaït ßtßXüQdvifÄaKdgidi^io'mv» Ól '^^'''^^l?8lt;^piictV‘ïö^lt;/-lt;paivC«).ertUTïêpl^tPJ gt;nbsp;OipiOZjil^H ^» 'quot;«*^^’'^05«»»« ’é^çOÀM eu/'nieïj^êla iyKbutJixdSçmuîtifa.y ■j^ Y*'^,i;^i7MTjvcttt?^ov i'm'Ti'^HiigLÄiaüiJ.lw » «eTî/x« I*/' ”^®;’^Bpp»»»-S*rt(pa'»K'i2 ßauÄixS cv Alt;itxÆ'nojçto-'Ù ?^^«‘«gt; p^ctj oS ««hf AuTip«. dyjç êv ut fxaWs.0» toÎç utt ’’î***^’’’P^”Ç®’**yy’®gt;*^ »«(»«», iva K^ 31X47«, wtojSs j^i ^’'wp’ ^(x5-®ç_9ff(JbxJEv.lt;è TcLUTM fJ^ ^Q$ipAaiv aXiç: xca-i Qi^^ïAi lt;1^ T^Tiap’ ï^iMV '®pa^4MV u T^afpoiV : ej^- A* 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ ^^ TfoXu 'Zs?€5Ttçpv we» Trap’ v/wïv iï cvTouSa

i 'iWmÆiôa, av J^jtoln« O ttu'Sx-^'iwp ^ f**^* tSA ast ’'^’'i'Trou^lXiÔiôçepTrov J(5q ÏUV8VIttUTOV 7rttp«^,^6HJ8lt;r^, ^lt;k ‘'«.^açTrœçj ô ;^óv©''amp;ïlt;relt;^«. œçt «cAv cvTcuîSuviœ-

À’'^'*1gt;“^'W*»TO nptfztï Ö JtstOlsuTcq^TÎiç (Ç»X»ttÇM(z»».-

-ocr page 274-

EPTST. CONRAD! GESNERf fwnçUpatt^fi^ 7mmvTt /(çf^ nv tp^^yftztvßä^^'‘^gt;‘^ on 1(1^ ovniiu^ßSvTOf ioy riiçrtp/^viat viiiHTluJ.i.jijgt;igt;^ t(S^ 7rogt;^ctx,tç z^ tJ^uv Tf /(pcj xaiv£v ‘Wfayputmviipi’i^', ngt;^6iv^Q/^ûu,EfTiyipa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

\

ÇONRADYS GESNER VS GVILHEW Studio Patricia TigHrifto,niinc Tubingit, f

NE Piftorius line meis literis ad vo? rediret, fubiroh*^^^ pfî, Reruninoftrarum ftatumabipfo audies. Tupc**' grafiante Deum pro nobis orabis. D. D.Gableri aduentuntW Aatilsimum, non ampliusexpeifto hoc tempore, niliilt''*®^ triftiaomniaapiid nosinueniret. Cingor vndiqne vicmHP infedïa : amp;nbsp;ex officio ægrotantes.à quibus accerfor.adeo.Sin ad prfferuandum aut curandum haud vulgäre habet,rogJ^

F l ****gt;I'‘*UU| «tut lt;111 ailUUlH Jlauu V Ul^Ul c HdUvl^l ^5“! X primiilîicommunicct.quod fi feccrit.ego vicifiimnoftrïî^'y ,’ obfcruationes circa liane Iiicm, fi vixcro,proxiinf fenbam^ I


plura nonlicuit. Pro difpiitatione de original! peccato qui'’,, fïfti,gratias ago.egovicirsimqiiodmittaninunciionliabiü' Tiguri. 15 6 ^v. Oiflob.di? 2.

CONRADYS GESNERVS ÆVlLHElA® Stud^io Tigurino.

Redete Lurctiamperuenifre,amp;f AcademiamiHamflo«^ ’ reperiire,charifsimeStucki,gaudco amp;nbsp;tibi gratulof. ƒ j

Cimdr quidemmihi literacniarfucrunt, ex quibustotiu^,|^ * mixftatum,amp; aha quidam,kibcntifsimcinteHexi,profil’ ximastibi grattas habco. Commendoautcmtibiluinriti'* ^ F Genciienrcm;bonum fand amp;nbsp;eruditum,qui D.Simleronoto^, lt;nbsp;quandiucontubernalisfuit. is pro viua cpiftola tibi erit. K ^^ breuitati hominis occupatifsimi. innumeras nunditerasWj^ ' fas regiones fenbo propter mercatumFranfkfordicnftni’ J ^fifsimo viro D. Ferrerio Pedemontano multam falutcm'^jl t dices: SC expedfare iubebis libellos à m« nupereditos dc^ c Klapidibus. Eofdem3^dolt;ffif3imoKamomittatn,c™^|^^ ƒlt; milfa phyfica nondum accept,addam adyrrunep epiftob“'^ rim eis officiofe me commendato ; ficut SC D.LafitioconwW , ^

-ocr page 275-

V , t 1 B E R T EtR T F V J. «^ ^®jVÏrA • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- •

gt; ^tfiiii quot;'’P^quot;”® '^ quot;’‘h* merito charifsimo .Pro mifsis ad me in* ï W 7P’’?''’P^*‘^*5» ^ catalogi? quibus doftifsimorum viro* *'in quot;'Ï”’“®”'® eniimerantur, plurimum tibi dcbeo, amp;nbsp;rogo, Ato^. ?”’'“’**’^gt;n*l«crmei memineris.Vale, Tigun.’i^J.

! ^0NRADV5 GESNERVS CONRADO

Forera DoEiori medico, er eccleßtf

1 . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minißra f'^itoduri.

M l’ndiolici vrinä vidi,mi D.Forere,ex qua tarne paru iudii tç’f'P®'^“*iïf'’’, mfi tu rem indicafTesi qua cognttà, apparet

V ’”’ ’ff'ft’nre, non alium humorem quàm atr« bills in co \'^.; 9“‘ i^nc purgandus eftante autumnum, SC rurfus aiu V’ ''f“''’“®P“s,) femel autïterum.crafsior enim in viris bic !l|irji'^*l'*^quot;’'®“l’*:’'''’“S-S^^'^“®‘Acodum;fcrüorcanicuIariuni iiiJ’^*f''’bfortiora remédia ; amp;nbsp;vti eum bona viftusrationc, %*quot;''” I’slneo aquxdukis(a quoperhoram minimum in Al,,1'quot;'fc«gt;)donee dies aliquis humidior amp;nbsp;minus calidusin-' 1iilt;sd'quot;'''’^’P*’' ''” potione quam prxfcripiï, eatp vtanir quin* 'M« Jt*’‘'?^®'’dnuis ff bene ferat, manc cirea quintam, calida. '''SóiuZ'8‘‘*®®^l“®'gt;*’’”quot;’^“^'*: ^ tabcllam vnam compofitio* ^«^^'’»H?Chriftivacant,fumât. Décimademüprandeat. Sa«j^''.’*’‘'’if’Aem compofitipnis tabellam vnamaut alteram f^qiiiif '''’’““'’gt;’^*' tf^^o v^l quarto potione abftineat, vt in* Ipj^ij '’''him répétât, Ea confumpta pilulas dabis, tres ve* ’'hrh^-'''''’quot;° ■ ’'cliquas nouèm poftridi e antelucano, vt vnam

•IhtaJ«'®”quot;’ fuperdormiat: Kcumfurrexcrit, iuscicerum Nii^ ’^°'^'' quot;'fl-cumfale amp;nbsp;croco pauculis admixtis. Si bene 'hlijftiquot;'’f’*’*P''’®» ^quot;^'^’ ^'^ minus.poftridie olufculum in 'hii| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ebeta, ui mixtx fint paffulæ,piperis K fapx vink Ï^ ’''''111 *'»quot;'gt;®^^°''orum Senx Alex, ablutorum 5. f. aut 5.q.fub '’'in x **quot;*^ ^'’iefta. Poft purgationem , fi quid reliquum eft 1^1 \'''°’*5^'quot;''*^'gt;hl’iumatbtduo.IndeConfeftionede karabe hM.a^’'’quot;*^™?'''”'«tabellasdcuorandojvelj.q.potius, Si S r .’'''“clauaero aquxdulcis.fi^videbitur,lauet.Poftmcn* .

/ t(i^quot;''‘^'’’'quot;quot;'gt;S’h’'av.ftibilpræp.dabimus. Vinopaucoal* hiiii'^'quot;'‘''''*''“’^’^^''*’o ei fpemoptimam: precibus publicis ^ru'''''n^'quot;^^'° ' ^*^ pictatem fimul Si bilaritatem honeftam

4 rot,Remédia lût fubijciam,quibiis vtatur,vti prçferiptü eft.

-ocr page 276-

EPUT. CONRADI GESNER!

Ei.OxymcIitisnoftri minor. ^ .fmaioris 5-j-^’P!^ ƒ’5?'^ namomi 5. ii.aquxmchiFx, focnic.cerefolii, ana ’

l^.PiluI. aggregat. d.q.elleborinigriprxpar. 5.!'^'^l »iriiprxp.^.f.Mifcc.fiantpilulxxij.cumlyrup.dtftff“’’“'

1^.ConfeA.dekarabe f.j.f. Manus Chrifti cum perils^. ƒ.•

CONRADYS GESNERYS CONAADO

forefO‘KitodHrM0,

MVknm laböraui in tuis kgendis D. Forere.diffi^*''^ j^ji Autua manus eft, diffieukatem auxit penna aliénât.^, natio. De Lanio teipfumdeliberare fiC ftatuere velima]“®quot;^ femper prxfens es « vides mutationes. boe tempus re'”' ptumeft.Acremfrigidumomninovltarcdcbueraf.intf'''?j,J dem etiam magis nocere putatur frigus propter fl“’^'”quot;^ ƒ] gis etiam mclancholicis.qutbus amp;nbsp;epileptici adnumtrani'j^J ginanturenimiUiftbij d^RKtuunt. imaginatioauteni(aquot;*^^ 1 turn facit. Prxcipias ruveomninodomi fecontineatmW/J fto dies noAeslt;p : amp;nbsp;in «o mant at vefperi fuinus fiat Ä ligno iuniperi arido : Ä farpe ligni ciufdem P^”'^J' \j*l Si ardente hypocauftum luftretur, aliquando enarn 'quot;“^j^,n rabe.Synciput,tempora,narcs,palatum,ceriiix amp;nbsp;ft’'''’^|/ Jeo aliquo calfaAorio perungantur, deft illato, vt 9^^^^ ^é^ etiam bene calido,vt oleode kgno iuniperi, vel I* . ^n/j Eiufdem oleiguttxq.auttres quotidie maneauribus *® (j,/l Linteolum repleaturpiiluere aliqüo craflb ex odorant ^||/; sibuslt;erebriim,vtmaiorana,nigclla,iride,origanitiufyi rïbus,cum caryophylli$,amp;c.atlt;pid calidifsimumfobin ^|^,J admoueatolfaciendo. FriAionibus mane amp;nbsp;fefquihof’ namvtatur,fïue vngatiir poftea fine non.Mitto diacak fvt maneinde accipiat iq. autiiq tabellas quotidie. Ö^*'’^ iilix,vt noftcrpliarmacopola habet, I .v.vtaturpro tu® ^. egocinnamomum,gentianam amp;nbsp;angelicam impofoifif '^j enim per fe efffeax milii videtur invins: in pueris mag« j/ datur.viatnr etiamtertio quoep die j.f.decleAuanO*! i tO;DeoIeo, qiiod mitto,(eft autem de fpica Si kriguttp'^^^ guttascirciter vrj.accipiat, aliquando vefperi,*rib«s’^j,i *

-ocr page 277-

1* I B E R T E R T I V ƒ. n€ ^*,5jf«pcrcdataliquidfaccliari, vel diacalamenti ; fine quotidif, f’l’i^idcbitur. Pharmacis quidempurgan b j 4 f^'’'P°*^^quot;°*’videturvtendum.Tempore veris,fip!acc* quot;i '™boemplaftrum,quod impofitum fyncipitqmultos huma 'y^pero extrahet.Oleum fulfurisetiam,ft experirivolet,quod quot;’“lopericulofaciet,mittam alias. Thermas bibendasvere con«* ’m. Quod adfratris vxorem, vrina fatis bona vidctur, colore tontentis:tenuiortamëcft,proptcrhumoresnimiram aliquos Jftruaos.Etquoniamhoc tempus non conuenitpurgationi,vigt; ^ïfatioinftituatur. Vinü diluaturfcmper.fi tibividebitur, cum («do baccarum iuniperi:amp; ft dolores indent, decorum id fo^ “mbibitjvino abftineatfreliquus villus, talis ferè fic.qualis pu* 'JP'rarum.Parumomnino bibat. Cerna parcifsima, bis die tan* ^^tdat.Manus nc lauet,nifi decofto camomillz, meliloti, fur* ?s fÜ radicum berg calido. Acrem vitct. Vngento quod ordinal J’U’olei de terebinthina |, j .if. 66 olei de caftoreo vnguento di* pçana |,ij.f.mixtis)calido inungatnuchamdorfi-manequo* ^'iCilidé;^ manus q«o^.4tem ante cornam amp;nbsp;fub fomnum,red ’quot;miintfi.Chirotliecaspclliccasfcmpcrgeftet.vel lincaspro* J 'f’ngentii; amp;nbsp;pelliceas fuper inducat. Vnguento aliquando ad quot;’iwmvitæoptimam.poteftautemaccendere aquam vitr.SC ’''‘^upereoigniculocalefacere, turn vnguentü addere, inun* L^ ■quot;*’'quot; fuffire baccis iuniperi cum aliqua refîna, amp;nbsp;duro f,n ’'''’mitafuFfitasinducre, lineas quidem noóluetia. Con* ff ioniî(i{|çj|.j[jçpjj.m^Pyp,jf ^3f,g quotidie:quç fi iUi difpli* j,’D'''®“’*’tpoterislFriccnturetiam membra mane linteis cali* '’'•nuribusnonlicuit.Vale. Tiguri. T.C.G.

fONRADVS GESNERVS CONRADO Forrero Fito^urMo.

Epater redditis literis ftatim difcefsit, K nullam dc fc mention nfnifcdt;nec ego amplms meminerä. Placet confilium tuum, *lt;nianiis nunquam aqua cruda madefaciat autlauet, fed rancùni wlt;oftoaliqiio,vf funt cortices raporum,5i herbac odoratæ quæx “Mt,faliiia,lauendula,fpica, amp;nbsp;arthnticacdiftæjprimuljtp veris, ’iffd,lü0elbl»i»U/iijîîicblùnt!e/îîurfriit/wtjrçen»nd{ftmc/ Hltcriaminrcrdumadicdto amp;nbsp;fulfurc. Deinde illinatpaucooleo futacco, quod tu ipfe para re poteris, vt rutam 54 aftrantiam tri-* •ainoleo cumpauco vino roquas ; licebit f^ cerærefinxiÿ modi* üiniad.lcre,cutnp£troleo panto admidoSide terebinrhinaj qua:

i 2

-ocr page 278-

EPIST. CONRADI GESNERI apudpharmacopolam noftruminuenies. lifdem amp;nbsp;nuclei ily fupcrior amp;nbsp;fpondyli colli illini poterunt calidc.Simili olto,® , ratiorctarnen, oleo defpicoaddito, chirotheca: eins inttmit^quot;’ madefcant parum. Manuura exercitio leui aliquo fubindevU ’ D,Ambrofio Blaurero, viro incomparabili, multam cxinti’ temdicito.Confulo,fividebitiir,vt primiimpurgetur.nempt^.i melitismeiminoris J.iq ,vt capiat mane cum pauco deftmod • Mix decoftopauculo : idep ter répétât,mane tantiim,per trial'“ , deinde purgetur cum dccodlo prunorum , amp;nbsp;polypody,f“^ cinnamomo, anifo, paffulis amp;nbsp;faccharoadditis :lt;olaiur«i®’^i calenti folia fenx inqciantur, amp;nbsp;bene tedia ftcnt per lieras abn velpcrnodlem.liinc bibat, maneadiij.vncias, itemvefftquot;’ tertia, donee fatis purgatus fuerit. Dixta fit tenuior.bom lat''’ ficcum declinans,nonautem ad ealidum fed temperatum. f omne vitet. Nodu in lefto pedibus applied facculumarC“'' Ienteplcnum?Motu amp;nbsp;ambulatione temperet, amp;nbsp;pedes nonr duloshabeat. Poftpurgationdpedes mane prpfertim.pcti“’,, autamplius teneat in decodcocalido arthriticarum Sip'quot;^ rumvcris,( vnb b«rK 'Baibp ineitn factie bunöetCpoib’?^ gat vngiiento aliquo fadfo cum axungia,in qua aüigncni“']'‘( turn 5d colatum fit fulfiir , deinde aliqiüdpetgt;olei,relïnï^ additum.Vale, Tiguri 5. Martij.6}..

CONRAD VS. GiESNERVSa C 0 NR^''‘ Forera Fitodifrano:

TV a plcruntp ferip ta ( doftifsîme Forere ) propttr^'^^L tiones amp;nbsp;litcras implexas intneatasep.vix lego. M® ^ qua de fcribis,afflilt;fiifsimæ vices dolco. Dens Ope. M’^'^ui ftituat, amp;nbsp;conatus noftros amp;nbsp;remediabenedicat. Mcliiy^ .ji efTenon eft dubium. ex vrinacerti nihil ferèdicercpoU“ qiidd dim ca phlegmatica videarur.non feruidam ^ melancholiam eiTe apparet. qux caufaforteeftquódtni^^jj annisdiirauerit. Tii earn pro tua prudentia Äpietateio*’^.^ bonam fpem facito, turn per te, turn ex mea qiioquepf®'-'*^ ^ camprocuidubio (Deo muante) brcui melius habiturani®F^ enimomnino mclancholicis homimbus ipem optima''’’.|j|(( eertam proponcre,interim etiam prccibiis pubheis pro^’^^ eedt ciirabis, amp;nbsp;vt in qs etiam fpem acfiduciam niaxin”quot;'’^;(i; not, jubebis.Memini fand multis fteminis melandwlitoJ^ ƒ

Il;

-ocr page 279-

T 1 I B E R T E R T I V S. -

’^7

i®puerpcrjoobortos,nim cnim mafia fanguinisCvtûa dicam)per '■Mtur,ô^ ab vtcro vapores feruntur ad fuperiora maligni inter quot;W Quo logins autàpiierperio tempus procedit, cd leaius fore ’J’iMperandiim fft,præferfim verno tempore appropinquantc. ’^oautem vtfi ladatjlaftaredefînatjnam S^matri hoc melius 'f*’.amp;infanti; qui adaliquod tempus alten nutrici committi pox f'''lt;enicdiapræfcripfi,primiimporioncmcumoxymelitemaz ƒ'quot;gt;»,amp;c, quampartieturinhauftus 4. velj, navtmanefex ■’''quondie bibat hauihtmvnum partium, amp;pofteaoreabluto '»narici rofati pauxillum fumât. Hoc materiam peccancem par [ij^ f^P’î^^^'bP'inim vacuabit,fenfim.Interim imperandum,cix . ®Pnniis amp;nbsp;vino vctereoprimo,fedpaucovtatur: crociparurn

Poftcafumetpilulas:primùm tresfubintroiz j^ wi.'deindefummo mane fcquente reliquas feptem, amp;nbsp;fuper l,J“‘(fîpoteft)vnamaut alteram horam. turn lus ciccrumbiz mini ™”æ^^’melius habuerit,vt fpero, Deo gratins agemus: fin j^.^j '’’‘ttamantimoniipræparati grana nq. confcrux rofarum S{p^“’'•ofi etrani ohm in melancholia vfus fum cum fucceifu. '^alf quot;'^i?'’'^‘'sremedijs per dies ofto filtern, cxpcftet, opus eft. ''''^cmi,io;Ianuari}die 5. Anno 15 ^ ;.

Z. y ? Z

Z ƒ Z Z

’^'^ïl'R A’D V S GES N E RV S C O N RADO forero Kitodurano.

V'b'''tæ^'^æquot;’“^*^’’'®P^^^S’^^“^’ '^’ 5^proliypoftafincbu '^W i'’^'*gt;‘^’' Q“’ thoraccm affeAumiudico, vndc nimirum quot;milled f I”^°“®’i*f' Nee dubito à capire etiam catarrhos in pul I^ïniui ?'’^^*^- ^ aliquam lienis flatuofamobftruftionem. Et *I‘‘^nidrquot;°^ ^''”* tempus declinans , hxc mala fouet potiiis, IcrÜK '“'‘’^»^^ftterendumeft tarnen, Tuviólusrationemprx qtnljtàf^f'‘*™‘'^‘'°'^'^^p*'æ^‘-’’'’'fti,amp; tenuem, id eft, quanti täte Si. ®*ini|)u^?™^'’’^quot;f^”’- ‘^’^*s ^ crudis 5^ flatuofis lialifiiofisqj '’f'Pot ?quot;‘””f- Gocnaperparca.interdiim millafit-.eo die ien ’''’'fera '’l”®'’'^''quot;^^'fïerrc. Alinus laborer, vtvidlumtenuio ’”010111'’^“^PÏ’quot;^®?“® ^^' Animo fit hilari : curas amp;nbsp;mœftiz ^’•’’'’vitet: Si acrem tumnimis calidum, '’'^’’quodVi^'''^^^'”’'^^“”*“quot;’-^*quot;^^’?^ turedfe'inftinics.Vinuin f”nincofl-'*'^*^^^”^^®^’’*‘*’‘l“’ vel chalybèata .• vel mcllita ^ defpumara. Noua vina amp;nbsp;rubra fugiat. i'bus abftineat, amp;nbsp;falfis etiam vt minus bibat : p ifeiz

-ocr page 280-

ÄPIJT* CONRADT GEîMEAÎ tmsnrifsimfvtarur:iurcipforumabdineat. Pyr’pf® jjjri' tat : poma non nift dulcia ^ codta edat interdum. 0“°^ media, prxfcripfï, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,. ,)ƒ

t. Porum:quo vtatur ftatim((Ïmenfes eiuïnonin’P'“‘^|j,:F tres dies conttnuos,mane,calido : fumât pau^d poft viuiquot; terumtabellamdiairis.iemnethoris quaruorautlt;1“'”’^' jjit* x. Pilulas'.é quibustres fumat tertio die vefper' ^“^Itii cum paucnlo rob.de cerafis calidotamp;poftridie mancfu''’''j^'(j). ca tertiam forte', reliquas nouem, rurfus quiefcatper duis Surgat cum dies apparct;bibat ius cicerum modi« falfui»- j j. Portea.vnguento quodmifi' futura coronalis illin*'*'‘ j^ calido : amp;nbsp;quantum edauellanjc dimidiumdecodempf'‘'’^|j5( ponatur,vtfumumexcipiatperembotum: fibenefert,P’“^|^ plus ponatur.Cura ei fieri pileumnodurnum,quem Ferat vfque ad nonam, infartum fischade, maiorana, rO”® a Iauendula,origano,caryophyllis, iridCjinterpaftatum/f’’j rumpotü liberaliorem ei confulnifiem, fedpoteritdiftef^ J turiannimenfemMaiurnipero. Remedia pracicripta,'“'quot; hic fubrjeio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^j|

I^. Oxymelitis noftri vtriuflt;p an,^ .v. fymp .deftü’fl” i)l lamento.ana.j.vj.De liquiritia 5.j.fapx5.q.Aquarumc*'^ noris noftrr, cardui benedidfi, hyffopi, ana, 3 .q.Miftf*' * I^t.Diairis Salom.^.f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,J

i5r.Pilul.de agarico.J.j.Ellebort nigri.prrp.gr.vif'^*'^li’) grana.v.Euphorbq gra.iq.Mifce.fi. ptlulxxii.cumfyr“f‘’^ monibus.afpergeliquirita. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ü

152. S-indaracitr feuvemici-ï, Carabeprrp. tburisesn'^f., lorum ana. 3.i.Styracis liquidae,petrolei cirrini.ana.j'i;^ Mifce.fi.quafi vngcntum.VsIc.TiguriijtSj.Augufttvft'''’' CONRADYS GESNERVS CONRADIS

me deterrent,vt^'J^j

QVx de epilep tico lanio fcribi s,ita :

incurabilem exifttmem.doftiùimeForere: nilt;«f^ tiamvrina infpeftaauxit, craflb 8f vifcofo ft'*'? f plenazaccedit abfentia a:gri,amp; tempus hoc anni:Ä «t«iÄ groti, flt; qua m mongerun ad remedia vitQustp rationem’^^ gum tempus 3bferiiatidam,fepra;bcre^vellct,incertum.Nt‘’^ nihil confulu.-n,pfa;(crtim tehortatorctvidus rationemó^L fenbendam rdinquo,miltt ianifeftiuanti nö vacat.ingtn^^quot;'^;

-ocr page 281-

t I B B R T E R T I V ^» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»a^-

^ttibenifucciviftus efto, amp;nbsp;facilis concodlionis, amp;nbsp;paucuSjSd f*Wam ÿfîccüdtclinansrcccna partifsima.Vino abftincat pror* l(i fui:bibatautlt;mdccoftumcinnatnomi, byflopijbaccarti iunipert, filuiz.maftidies.vnius fcilicethorum^aur plunum ex aqua^inob ƒ hRélilkumfaccharoaut melk, autabfç ijs. Pro remedie vtax •WüXyinc!itcm£0,S{c.vtvidebisinrecepta:quotidicaccipiat 5. I finant.amp;fibenefert.tnampauldplils.paulatimvPcpad^.j.lt;alu J f^.amp;moxore abluto amp;nbsp;garcarisato decofto hyfiopi calido,« (^ ^mbulanvnamveldwas cöreiiionisdtafalamentivcl altcriu» J fwwons,j(fuperteumetbons quatuor.Hoc remcdio confumpt» 1 »uiutpilulij, nempe quinlt;( in introitu ledi: rcliquis feptem po* ^ vi'^‘*^’’’0’»ane :amp;fuperdormiatadduasboras,cumfurgU quot;quot;iccoftum cicerum cum hydopo Ene fak Si buryro. Pofte» A '^f^inungatur circa fururam coronalemdtem naresSi tempora Z nk ^®’'l''°*^ prxfcripfi,bene caUdor Si gutta vna auc altera au* ƒ nbsp;nbsp;nbsp;.“’'S'nftillïtur,Poterunt turn Si fternutationes fieri. Si veux lub 4 ^Wincidipoftgargariiationes lt;alidas:S( fudores mouen: SC h '’*”“®parari cum caftoreo,angelica,ruta, fioapi, amp;nbsp;craneO A ^-foftremd'« oleurafulfaris quodbabcodari.Sedbis re* 1 /^^'^rumotis admonebis me. Si cOnfilium tuum quoij ^dMS, , ?y*«lahc-cuFnfchedareceptteadn»erei»ttlt;s..Val»;Ti* M ^'“t^'Miaprifcriptabacformafuenint.

n ttï''*1’®«^KW noftrl maioris,min0ris, (ciUitittana . Laqu« 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f aquxcalidx maioris noftrx .byflopi ana. .H,.

5 M^‘''’'^'Ms.Plurimuboclattdauit,peïuafiwimnes xenas cot A B^’'‘!‘^‘»P«‘S.'E|i.diacalamenti^.V

V •P''«'»nan eoebiarum.fetidatum ana .ftr«pulos,duos ƒlelt;

‘®''’'«ïittneiushAmfflt;,fone quódgumminonfintbom.

^ Ut ebinûtinx deft diaw, balfami dlt;amp;illaü,ollt;i de lattnViusgt; *''^»dmi»swes,mi(clt;.

JOURAD VS GESHBKVS SAMVX* 1» j^^troVerbidiwiMri» agro F«o* lt;lHr4H0 wiini/ïro.

i O'^î^’l’eamÇeuHemÎCTaniam mam j fpeto acceffuveris im*-11 ^^?gt;''™»^ pauld poft (ublatum iri, prxkrtlm fi dreamedib \ •^^i^\ïlid««taliquo purgame laedicMotow^NWis » QuodS

-ocr page 282-

lEP IST, CONRADI GESNERP .i ad «ftatenajvfque Deus vitam dedcrit, confulamvt j|,i)(' Thermis Badenfibus noftrispro capite ftillicidiuni(vf 1^1^^ eipias, vel domt pares.In prjcfcntiamittopilularuffl nbsp;nbsp;nbsp;jjitit

rum drachmam vnam,ex qua^antpilulr i4.eum„jflf’ chadeproduabus vicibus.carumdimidit'i rape«po'^^^j^ui^ tim,Sifi nihil'iemoucdt, fequcntidicetia^reltqigt;’5’ ' ,(()(' 4.aut^. dies differ reliquas. Leurs funt, 5^pcrpan'W ^ jjif caput tarnen roborat. Sic. Interea etiamoleovtipof^*^*^’ _^ illo de euphorbio. _C)rdinaiii Si aliud olei gehïisodo^^jjji/-guttas duas vel tres ealefaftas (in cochleari dé auriez ƒ, mode fieret) inftillabit tibi vxor in aurem lateris affequot;*’^^^ÿS mum fucris ingreflus leftum ,• deinxylinælanx qua cochleare abdergas, amp;nbsp;in abris foramen inféras, ,;.i tempore cum modico eiufdem olei calido, tempera pen j^ij funiräfincipitisin capite, (ita vtfoleS cumoIcodeeup^ji^J! nares quoep intrinfecuscum pennula, ahasper fe,alias paucopulueremaioranx.OIeidefcriptiohjcceft. ^j^ Recipe oleorum nardini, rutacei ana drachmas ft**’ ^ phyllorum.nucis mofchata: ana drachmam vnam, iridis nbsp;^

nar, nigellx ana fcrupulitm vnum, bulliantmodice Hƒ turfortiter.Prxterea mittomaftichesdiftx drachniasoa.^^^ us pauca grana dentibus aliquandiu mandas expuen^ ƒ pituitam quar extrahimr,dönec maadendo paruin delafle ' pauló poft fimiliter mandes ( hinc inde volutarido in oni ' j||t! rem illum craffum, quem mitto, Si femper expiiC' P‘*'quot; ftichen aurem amp;nbsp;puluercm notideglutire, Puhii.s calions ingratus eft,fedfalubris:poterisfppoftea ore tenere ^^’iSjifl re aquam calidam cum pauco mclle 5C aliquot faluiï 1® ftam.Pu'uishieeft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^

15^. pyrethri, ftaphifagiiæ, ana.dradimam vnam/i“ i^nj? gri drachmam femis,mifce,fiatpuluis fatis crafliis.Vbiw’ j eins mane cabdUim enam aut duas. His vale.

^11 vu dLuuidiii icnm,(111 i^c, 11dl puim^ laii^ ti dnu»« ’ ^* nbsp;^

ccflerit, accerfepliarmacopolio confeftionem de CaraW

CONRADYS GESNERVS SAW^E’ li Keßero.

GEphalxa ma diiimrna,grauior cft,vt video quani1''^f|pj biismedicamenns’Cedat./ucriint autem quregof - ,^j,j: ram, mediocriter quidc ivälida/fed quam morbusdnisÇ^j,!

-ocr page 283-

IL I-B E R T E R T I V S. n9

Iniiora. nelt;p enimfortiora à principio,S^ natura tua nondum exgt; plotata,dareaudcbam. Vrinafatis bonaeft. quoniam,vttutefa-' lt;fris, folum caput ægrotat. iccur tarnen nonnihil iufto calidius mdicatcolorefuo flauiore: vndeforfan dextra capitiSparte plus ™lonspcrcipis.Caufam eOeputo phlcgmaobftrucluminocre-' 'Oiquodcum incalcfcit amp;nbsp;aliquid bilisacccdit,aufta.tnateria’8C J'Wibus dolorem facit, donee vaporesillidifcutiâtur: id quod ïwno tempore tardius contingit. Et quoniain nuneperbrumï

»«

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«uuui 11111101 01 ÿ 11C^ Vel 11010* tl 1 CIHvLlld llUllk lull Jj^i IF

^quot;gt;nt,differendumputovfquead tempusvernum-.întercataz 'quot;vtmorbusfaltemmitigetur, Si corpus adfortioramedica/ quot;'Wopusfucrit, )rjcparetur,operamdabimus. Primnmau^ quot;quot;tonfulOjVt venasduas fub lingua aperias. turaeftfeftio, SC f'^ pWegmatis quàm fanguinis detrahitur . Sedvenitinmen* r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”*** *'‘^™quot;’ fibi quondam tumuilTe, nee fcio an etiam vice*

^ it«quot;'^”''’ Quddfivlcus fuit, idquefanatumeft; fieripoteft Wus ad caput conuerfusfit. amp;ficfuaderem vt prinsinillo f^ lta'’*’^P°^^*ten’pedis, venam fecares ; amp;L poft paucos dies, fub 4 ttR'^''®?i“‘‘l®‘’’Q“’quot;’ '*^®^ vieus non fuerit, nihil obeffe po* 4 diu '“^*^'’*.^inononvtêrisnouo,necrubro:neeinterpran* 1 ^''' v'®’”™-®^ in ptandio quidem parce dilutoqj.in ccma,quç 4 bt(^'j^‘ii''iebetgt;ptorfus abftinere vino te velim: amp;nbsp;eras loeft bi 4 teat^^'’'*ii4“®nidecoftaminoUafiglinanoua. Sinödifpli* 4 gt;nanu'°'^'^'^°‘^nm baccarum iuniperi reccntium,modicè priuS P' dabt L''''?''*iaeum ne fint integræ ; aut anifi pauci cumUquiri-* i^ vmj ^quot;^®‘''» ïut quoduis aliud. Oleum de Éuphorbio diftum i'' w,*'’''‘*'’f™’'opol«; ^“‘n® vnciam emere potes,: vtliorafef* ii m ''quot; '®®3m. cochleare paruum eo plenum cjlfacias, K illi* l t{Qquot;’''P®f’gt;i“tu'famcapitis coronalcn,nucham. itemmanean* 4 »iMr*'®'fadueniat,fimilitcr;euncautemaddipoteftmodicum 14 turn ™''^^''^i'i^'^'^^nn^^nwyn') prsefertiminquomeliflaficca 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K tofmarlno fit macerata. quo vino etiam pala*

\ tu v’quot;'P''^f”tarepoteris.Suadeo etiam vtfriftiotiibusvtaris i 'cm 'quot;'^^ ^^i'dis toto corpore ; mane circitcr quintam, aut falz I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®^P^’i'fio*'^’^ 3ntc cernam: itavt pedespriz

' 8i quot;*?'“ntur C id eft,tota crura) deinde dorfum;pclt;ïbus,braehia, 1 'emV'™”^^i’quot;'' Hnodpoftcaetiam aUquandiupeftatur.Aêz 4 n,j ^,^’®^^nnuiuiacaucto. Maioranx puluerem cum quat A Petia'’''r ?'^i®ii’i sUquandonaribus'attrahito. Hxcitacx* 1 nbsp;nbsp;nbsp;tis.idcy féliciter,opto-, amp;nbsp;aliquando liane fehedam ad me regt;

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k

-ocr page 284-

EPIST» CONRADI GESNER!

A tnittas ; amp;ltcnvfub inirïum veris,fi' morbus non remifenf- '’^

Tiguri. i j 6 i.Ianuarq die z. Raptim.

CONRADYS G ES NE RVS LOAN}!!

lacobo Frißa Tigunno,Gene'-^

»aagenti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^

n Edditaeftmiln exoptataeptftolatua. Gaudeö tejp'% J^ftifsimü D, CheuaUeriO agere, amp;nbsp;fpero te ex ilüus dƒ ; , maximum fruiflmn percepturum, non tibi fol um vtileni)'^

» rentibus.patrix amp;amicis orriamentofuturum.rrobociusf® l li um, quo fuadec vt te co turn in linguæ Ebraiex ftudijs aMjn, peer occafionem tanti vin, quç polka force nunquam tibi« ^ Scd memineris tneerea racioncm aliquam valetudinistibf” . dam. Nondubito qmn gracum illi fitfuenrum, fi deobfe'^ gt;nbsp;bufdam acdubrjs, frequenter eum interroges, nonnimis*quot;''^ tunc tarnen : amp;nbsp;de his ipfis quae ab co addidiceris/ommem’^ ,; altquem, quern ad nos reuerfus nobis oftendas, tibi confit'^ lt;nimmagishacrebunt memoriae, Sidiligentiam tuamte% EpiRolium Ebraicumaliquodbrcui à te expetfkt: QuodD ^; uallerius putat.vocabitlafingula lingua: Ebraicacnon co»’^ porte in locos digeri, in co illi, huius linguae phocnici, ft^' Cedoamp;cius confilium per omnia feqiu teiubeo. Meangt;^^' fententiam pluribus huic bona amp;nbsp;erudito iuueni, Hortino ,, ne, qui has tibireddit,expofui.Sciotibi nondum elTe t’'’,quot;'?,|,'ilt;i lt;q;vtoinniafccundum artes,fcicntias amp;nbsp;philofophixdiui .( (quxmagis quam fecundum x.generadialedicorum bacur) diftribucrepofsis ; fed velutiper ludum veile «'quot;’‘^it duntaxat tibi congerercs amplifsimam, turn diftionum, ^^ cutionum, exercitq tiiigratia,quampofteaprogrefliiacu'''’ u nercs,amp; excoleres magis magiscp. amp;nbsp;quarauis plurimJ''® j Enc»iJÄUMA«, idpaucis monere iicebic, aut proprias Äp!^*' Egnificationes folùm vel maxime fequi. Sedd^hoe fi^ f^^|^J omnem ftiidioriim tuorum racioncm fubijcies confins 1^' ^ lerq.quemmeo nomine falutabisofficiofe. Vale. Tig“” (1104.^50015 6};

q , CONRAD VS GESNERVS I oANNI

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Ïacobo Fhißa Tigurino, Geneua agentt. nbsp;nbsp;nbsp;^

EPiftóIam tuam Ebraicam, luculentü profedbnsrui^^Fj^^^j/ iamdudum accept j mi loan, Iacohe^; Ä quamuis t^m ^

-ocr page 285-

WJintelligam, turn imperitia lingua:, turn quod charafteriz ’“•snonfumafluetus.gratifsima tamenfuitvoluntastua. SC ’ffor, vt(quemadmodum cœpifti ) pergas . in primis vero vt ad P’fentem mum etiam brcui eadem lingua exaratas literas des: •jwdei lucundifsimum erit. Audere amp;nbsp;conari magna oportet, iwpaulanmfuprafptm SCopinicnem, Dei auxilio.fipiafit vo* “wjiJanliaeuadunt. Velimtccxercitiahuiufmodi tuafeorfim quot;iiuclJo conferibere, SC ad ea rclegenda per interualla non Ion-* [«dire, vt mum ipfe profeftum tecum perpendas : quod fiet, it '’smclius autmagispropriè aliquidexpnmerepoteris quant '*’,amp; tua ipfemet emendate errata.In prxfentia aliud quod ad ''fnbamnonhabeo. Parentes tui,familia tota, SC amici noftri, Au ^Ïi '^*'*^”' ^“ q^oque £*jra vt valeas Tiguriij6j.

CONRADYS GESNERVS lOANNT

/icobo Frißo Tigurino,Ge»eute ageati.

C'^mnupervna cum parente tuo in Tliermis eflem, ( vbi eg® eddies non miiltos,ipfe valetudinis fuae caufa diutius hxfit) ''quidam iuuenes literas à te nobis reddiderunt. Et quanqui JjP^xWanteadtefcripferam, SC adEbraicas tuas refpöderam. ujj^^gt;'«0H vt volebasmeqg enim fatis eas intelligo;volui tame iito?''’^'^'’’o^*t®*ch”’C ^^1^^* iuuenis ad vos proficifeentis no turn ^”'^'^8°'î“®*^^“’^*’ *“® attinct,mi Io.Iacobe,laudotetolt; Oct “quot;’P“® rætttis, Ebraicæ lingua: deditum elfe, SC dif j ^'*j*’niipprfccptoris,hacin lingua incomparabilis,ad . ^''duniocQfionevti.fpero autem neqj illi animuSC beneuolen j(™'''S3te,nelt;ÿ tibi diligentiamdcfuiflchatffcnuSjautin^ofterS i^j ’'’'•btus opt.max.ftudia ma fpiriru fuo iuiiet ac dirigat, vt bre p P’'fi’t,parctibus,8C nobis omnib.glorix SCvnlitatiefTepofsis, (j'f?tniod0 vtincocpifti:SC clartfsimi prxeeptoris confilqs fubin 'Oomnibus vtcre,SC de multis fubinde obfcuris aur dubijs ab i* '’'9“quot;'«,düeius tibioccafio SC oppormnicas datur.Scio tenax ^’oiodcftuni amp;nbsp;verccundum effe.«!^«« lt;^’ iuK liyali ifi^fufni^lur/fi M SMmobretninutili pudore depofito, dumodo opportune id '’s, multafubinde amp;nbsp;afsiduc ab eo feifeitari audebis. 8C à late* ^[quot;ts (docentis præfertim, fine publice, fnie priuMUn] nufquam Hit *-?”^''’vtnontufohîmlonge' cruditiorSf velntiphcex fluids in lingua Ebraica nobisredeas:fed etiam aliejua glorip

-ocr page 286-

EPIST. CONRADI: GESNER!

Hoc fempermemineris.ad quod tehortatus fum ante diftf*’“'’J Ebraicc eriam loqui 5f fcribcre concns : quodnififeceriSi *®'^ minor amp;nbsp;vilior profedlus runs crit. Video quam difficile*'''? conari,ne dum afleqm.fed magnos amp;nbsp;honeftos conatus/uusK perfucceifus comitatur.Valein Domino, Âme ama-Tiguf*'

CONRADYS GESNERVS NICOlAO

J^erebinta BernenJisReipub, eonfiliario,

V Tin am corpore ita te fanum efle 8i valere, opnmeNif®^ Deoplaceatcficuci animo’valere te. Si artemitdoftrinï ^ /licatemampledli.eidcmpIaciiit.'finminuSjfi'atvoluntast^’jjl ius nutui, voluntati atque impcrio omnianeceflarid cedu^ ^ feliciter,quæ volütariadnfclicitcr quarcontra. Snauiquo^’. lorepulcherrimummunus mum, vtrmfiy teftamemi fyniWÿ numilmame affecit: nam quod illud velur mnemofynon 'quot;' nas meditantis ex hac mortalitacedifccflum; propter mnino futurum defideriiun tui, ficontigent, nonpotcftnoifL macanftitrx mibi caufa efle. Teenim amantifsïmjmmd^ grauißimis cafibus fidelifsimum fapienrifsimum^ conful'^ cui me mea'que fecreta omnia refte commictcrem,funiniö ^^, lumento amp;nbsp;/olatio meo hatflcnus experms fum.Rurfust“'quot; j. morumnoftrorum artflifsimam coniunftionem’, cum ex^U pnus rarißimo, amp;nuncetiam nouo munere alqs^ cW'^'''';^ j argumentis, conffdcro.nonpoflumnongaudereamp;gr3f“^^t,( h4amp;Deo Optimo Maximo gra tias agere, quod de taiisö®”^ ri,ptetatc, dolt;Qrina, virtuteincomparabilis amicitw''’^'^ Ipexcrit4 quæ nonfolum in hac mortali vita, vtditan mil'' ^d namentofit^ fed admelioremquoque acimmortaJem, ®* J none morris, exemplo fuo inui tet ac praeparet, Quarnob«!quot; 1 .fintffi amons erga me tui thefauro, plane’fcliccm atfl‘'^zl turn meexiftimem,Deumorabo;, vtmednitius hacfelidW“'O frui fînat. Sin altter etvideatur, vt amp;nbsp;tepropitiuxadmtb^J Aatum animo alacri , inuidi iffercoris noftri cruce ^tiafretumi hme deducan amp;nbsp;mequoque pauldpoft, ®®'^amp;i , détériora hums mundi contagia fentiarn -, hoe crgaftilof^J «nm; meJiore tecumamp; omnibus famftis vita scamorisio^J lubili vmculo comungar. Qtiod vt toto ex animo capio^'^A pcogt;f» futurum breiugt; mens mihiprxfagit.- N}att-Yt^,gJ

-ocr page 287-

T E R T I V J.


«J*


(,111 ‘^non multum difsimiles fumus, ita corporis quoque amp;nbsp;tem* quot;^ Ro's?T* ^^*'° P*^°P^ par : quantum amp;nbsp;ex Irrens tuis intelli* ƒ! Ü gt;nbsp;KlUoruin aui vtrnnrmziriornnr rplarmu* Oiirtd ah ooea


lt;(»

.gt; Il»

S .odllorumquivtrunrp viderunt, relanoRc. Qiiod lî ab ope« j. quot;'wAquatilium hiftoria, quæ ctiamnum fubprælo eft, abef» Poflem vlla ratione, omnino ad te aduolarem ; ciim vt va* ifebus præcipuè diuinis, fapicnter te diflcrentem aitdirem: p,/*®P*o^â«n», fi quidlorte' confïlq mcdicinropcconferre 'W.Quod quoniamnon licet, folum felicem amp;; perfeflum a* i^ '»umatçcorporum medicum,qui incurabiles naturæ amp;nbsp;hu* (j^'sconfilijsjvtnufçpnoftri partis,morbos, fapientia, gratia 30 tiiiJ^’’*™”®^“’PsrcHrat:votisomnibnsorabo,vtcorpufcuIuin Ptoiii'aquot;*’*”’'^'*’ *1'“^ ®^ honeftifsimxfamiliæ tuæ, ad maiorem lti( *®*’''’”'*g«*gt;df, amp;nbsp;exemplo etiam ac eruditione,qua pol-''tiiiÏÏ^’*’*^“^^“*^,t“mexternisquàmpIurimis profis. intérim

/ 1* ii^ i^’

J* 10' il'*

ïi»

1»'

(J*

\'^'®’’”'’’ ' ™*^^o oleum de nuce mofchara,amp; liquorem ein* ''’'■^*picatione,confulam aliquem, qui in Galeni levions quot;'*l't.Vale.Tiguri.Anno 1558.

CONRADYS GESNER VS doHißimo Georgia Fabricio.

Ç^^’iilsimi viri Valentini Grauq mimera, mirum in mo* ’Urifjp*’'''’'grata Äiucunda fuerunt. Oftento illa amicis K *’'''Illis''^^*^”5’ 9*** omnes artificis ingenium valdè admiran* ^^diii f'*’'’'^f0ïfim fæpc me recreo, amp;nbsp;magna cum voluptatc ''’w/r'''’'’quot;'P*^*®' ®°quot; ^®™ *^quot;quot;' rcrumicones ineis, quam Wtx ‘v^are mihi videor. Eft in cis quod oculos obledet SC Woi^’**’**»quot;’*c*P’’^^si colores:amp; quodmaius eft,ipfaftn’ ^ifw ®’quot;’ra’ßgura^ ita vndiquaqj omnibus lineamentis ex* \s,'’'’’’'''^is,obliquis,tranfuerfis,curuis,crifpis,Ióngtsibrc Bo(|^ ’®®™’winolt;K totidcmtalibiis^, quanta, quoi Sóqiralia

^®^^*''^’®’ cum nullfi opus landetur, quod till,, ’‘^wmnamra: imitarionem fit faftum, cumep artes o* '*^'3rfi?f^™ '^ludducernTequantur : illos inprimis laudabi* ^'Ar '’’5“°™!quot;op^a ad naturam quam proximè accefte* '^quot;jii ''^°*''^’ ‘l“æ™quot;‘P eft.qua: tam proprias rerum icônes ^jn’’’®’'*sinGraiiij muneribusintueor, non tàmfimiles re* ^^*^iii 'H-'^ ^“^”’ ^‘^^ ’P^’® reprarfentare milu videtur, amp;nbsp;vt '' dicam «7 ^ «»7. ira vt nifi materia foret diuerfa, diffe*

k 3

-ocr page 288-

ÏPIST» CONRADI GESNER!

rentia plane nullapercipcrctur.Celebratifuntolinipi(!lO''^®*'J dam ab ex quilita et ipfam præ fe ferente naturam imitationtjr cipu^ Parrhaffus amp;; Zeuxis pmulijnameumhicvuaspift’® Ji liflet tanto fucceflu, vtinfeenam aucs aduolarentjUe^l^jj linteumpiiftiim traditur,ita veritatereprzfentata, vtZc“*'’,[ tumiudiciotumens, flagitaret tandem remotolinteoofttquot;“^^; lt;fluram,atque intellefto errore concederetpalmam/ngti’“? J dore,quoniam ipfe aues fefelliffet, Parrhafius auternft^f'^'j^j ■ Eodem iure noux huius elegantifsimz artis operaprçditafL rentur, qup ncliikim quidc à natiira difcedunt.inqiubus”''L' dundat, nihildcfideratur.adeófcitè amp;vercfuisfimil*a’'^‘ƒ pis, Yt fi quam inatcrix,falua interimforma, mutationO’'^a natura admitteret, res ipfas veras 8lt; vittas e' fubftantiapf'% iargenteamabqfie, vtMedufe capitis afpeftu in faxaq“®^ homines pocrx fabulantur,facilc' quis crediturus eifet. H*^|^, fubtilitas SC perfedtio opens quem nondeleftarct^Qu'Squot; j horreret arancum qui rutamfcanditlt; nifi quisneadviui^j dem exhorrefcatSed iucundus elf ipfe etia horror, eu'® ^ (((^ prehenditur. quoniamnonmoucturhoc animal, q^j^ in eo defidfraripoteft. Loeufta quoqj in altero faüieu!o'‘U hxrcns,fi fahret, viueret, amp;nbsp;nihil quam loeufta eifet. C® À men Ä meditari faltumvidctur,itavtnifi maniimaiquot;''y beas, veram quidem Iocuftam,fcd vel fponte quiefeen'e'''^| ijif ter ad faltum impeditam exiftimes. lam cum totmodh®® j^ mus fcnfuumintuitushisfpeftandisdetincatur:xquiigt;s' lt;i# eft, fianimalibus, motus :ft folqs, flonbus, ramuli’d quot;un in erica,fragis,ruta, belli, millefolio amp;nbsp;lihaftroodorW^^i^jff] fint. Qiix fola nifi deeffent,non artis iam, fed natura:een ^|^' rapotcrant. At qui hicfiimmus eftgradus, adquemviq^^,»* niumartificisprogrcdipoteft, itaxmulannaturain,'''‘l|jjii^ fin^effe videantur.Non lædit araneus, fimiUimustai®'quot; [)• amp;nbsp;minanti nonfalit loeufta, fediamiamfalituravidequot;'^^ fragrant fraga, non rcdoletliliaftnim, non graue fpie’^j^njij fapit bellis,non acre cft millefolium, fifenfusconful^sl iji^i dijudicancur. lidemficohibeanrur, Slt; folishabeaturt* ƒ quefolemus )oculisfi'des , odorem faporemtp ’quot;'^®J''j|.(flt;^ centur, militant, alliciiint. Scd quid ego hatcmulnS' .o)» ca eloquentia mea eft,qua verbis confequi tantum po'’ ,|/ turn in pulcherrimis hifce opcribusrcipfaciim attire ^[jü felicifsiinc pradfiot, turn Uberalifsimus Grauius o® if'

-ocr page 289-

flj,^^^ ƒ Î B E R T E R T I V 5. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151

?’^« oÏÏ'^' ^™’’*^* niihi,cium viuam, Adonidis Horti, non fu* ''’’nniJV ^™'‘l*^I”’euieiianidi, fedpcrpecuivigoris,necv4^ f^”’P^'^®f^ obnoxq iniurqs, perpetuum Grauij wga *’'f»br ^«*'”æ?'S’’'’sacmonumentum. Huietum tgitur Copiiz ?ïs,5(?'' ?'''’pi*fei«io virö maximas meo nomine gracias v t a-» P''ï(tri|)'’quot;’'’”’*’3'^’*““^*”^™locupletius honeftiusip quam ego '’'I’'’he 'f'P°^^™gt;*^*^^'^tifsimis verbis tuis, ornare vt digneris,

'P^*^ quoque paucis tiimad Grauium, ’'‘«lias .’’”*’quot;*•’”gt; tu* vtporróetiammecommendavenon Ste’'quot;^quot;’.’ ■^^‘^^pj^dama temiAambifidamCaftorisvngu»’ \p?^^*^quot; *^^'^^”’’^ Balthici pifcis illius dorfo eminentis fpi^ ^ f'j'^'''^“5 gracias habeo. Liber de Ainbus,fiJbprxIo verx-’quot;»tta ’^'’“'’^nas proximas abfolui non poteru, Cnrabovt 'quot;’P'^^ff’ ftierint, ad vos mittantur. Vale ftiidioz

Iliiijlï'’’^®^“'’’*quot;'‘^*8“*'** 5 J 4.1unijdie 22.

’'iliite^^'”*'*’’“* '’^^”’ epiftolam^cum literac tuac Baiïlca miflg ^’'gt;01 j'^*^’*'' q^d^us praeter carrera deiynge auicula ex Grc# \P*«”nnotafti,qux fanè libenrifsimc Icgi, quamuis eax ’'quot;'*^ ^rxcumTheocriti Scholiaften Sf in Phauorinè *'''''lgt;j\'° '^I”^^“^ ^^^® quot;’'^’* meminenm. Eft autem ( quod ^sf *^ ^■^^pI’O'T* Gregorç explicatio in Synefium dein^ ’'’'»S*i^'f*®'^®’**f’oLutctia:imprcrta,vna cum alqs quibiifx ^‘Piiiit’’ *^dptis,apud Adnanum TurnebumTypographnmi ^^P®»?! **'^''’*® ’quot; Appendice Bibliothecxnoftræ, quamfo P'^ispcopediem excufiirum ait. Vale iteruni,

CAESAR S'CALIGER CONRA-

k, doGefnero^mcdicoTiguimo.

quot;©“'««■’mus propter nominisnoftri nouitatem '’’frj^'°°‘'*'dtatem,aufusfum tarnen, amp;nbsp;Roberto Conftanti^ !'‘'gt;ilnl)’'''°''****’ humanitatemultaSf magnificeprardicanti fi» ^Wi^’^ '**’'^™’' mépris fcriptis nofcris obftreperc. Atque ’'%r’^P*‘^‘**'*P®*“’»‘l“P‘“’'®quot;’‘‘ ‘“'d Cadans Scab go ''^quot;«11' ft° '''^‘'’’°n™ gt;nbsp;amp;nbsp;leó:ifsimis tuis moniimentis magniz ‘''’itom' • quot;®quot;’Sno‘^emi Atingcnq noftri exiguas vires to ^Wa '’'''’'^^’quot;®“ '^quot;^ prudentis, ne dicamciuilis animi eG '^’gt;gt;itSb vt homo noiius, amp;nbsp;in re literaria vnus ex multis tan-» *’'’01i||iJH '''‘’Odiofaftriptoriifuorum afperitateferia ftudia-'''‘■efed tarnen quodillealiquandohortatus eft, neque

-ocr page 290-

EP IST. CONRADI GESNER!

minus neceflario quam libcntcr.Nam cum qualemcunqjlianci’’*jj furgends nomtnis dignitatem cum virorum doftorum autorit, tcconiundlamefiefuromoperccupiam , maxime e renoHta vifumfuit/i eaerudition! tux, quaprimasomniumconlenlü ftines.committerctur.ÄIaliii igitur.frctus ma humanitäre, «quot;* ritatis notam fubire, quampropofid mei rationemabhaeno®' ms mei commendadone reiiocare, Id enim dignitatinofttxi i uenireratus,nondubitaiiitanquamvnus exintimis£uis,fO”' Ium amicitisc beneficiums tepetcre, fed etiam fami noftr® r ^, cmiumquoiumhoccum multiimacccfsioniseiadferrepi’^j lud non minus luminis .8^ ornamenti Scabgerorum f’'’quot;'^ conaturum:cuiusopcpaternammemoriampoftedtati to?”,, forcfpero : Qiiod amp;nbsp;maximum eft in vitahominum, ^^ji^ niii conditione noftra fuftineri non poftet, nifi tu qui tibi IR^ mortalitatcmparas.alqs quocp id honoris impartirinonar^ijj ris.Ego aurem qui patris metnominis tarn fum ftudiotaS4^lt; quisaliu$,etfi id in orc doftorumper fc fatis fit celebre,u!0 teftimonio eiijs fcriptaplurimumfpicndoris amp;gratixr®’'^jlt; tura confido.Hge ad te fenbere volui,dodifsime Gcfnere,r% pignus obferuantix erga te mex. Cmus aiitoritatemtanrUl vt nullius amicitiam magis petam,aliummagis colam nr'’yj Efficics igiturpro tiio candorc,, vt eins quod multis i’^''y mune eft,lt;ä terepulfam nonferam. Vale, Agenno Aqu*'’quot; quinto Kalendas lanuarq. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

C CONRADYS GESNERVS SYLVIO CAE^ Scähgero^genereidoClrini et firtutibus 'Viro mbiHf^ NEfcioan vllxvnquamliterx, magis exoptata: mihir« fiiir,ornatirsimeScaliger, Si maiorem mihivolup'’ ^ tulcrint, ac tux illx nuper fuanifsimc amp;nbsp;dodifsimr ii-^PLiji busequidem cumfacundiarcfponderchaudquaquamp®' ^ te redamando tarnen, ne quid in mc defidercs, vt ornüo'^j^ rem meeneintelIigas,opcramomnemdabo.Ql*i’^”*''’Apq ret lulq Cxfaris Scaligcri iiicomparabilis viri, virtute » ^, tiaprxftantifsimi,etinomnido(4rinarügenerepni’^'P‘?'’j(f quis nonftirpiciateiindemparernxlaudisfeIicilsiirgt;“'’'quot;L|il (quod rarum eft in licroum filqs) ac vclud alterum P^'i^^^^jih' maximum felicitad mex (qua vix maior in terris datur,q |j|],, nonim ^fCmimriri hnminum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tC fr,

-ocr page 291-

ï V 1 B E R T E R T I V S. tlJS

i ^•ïs,tumulum »ceefsirte iuiieo. Hoe autc nomine video me muU Fl Moptimo SCdoftifsimoviro Rob.Gonftantino debere, qm.vt /i ^’‘''lt;|no,pluraquimegoprxftarcpofsim,demc predicate folet: ƒ, ï'ttnowm veró fummx humamtati ,’'t fuamlsimç benignitati tuç. )(*^ ^ Mvtinnn expedanoni de me tux, aliqua ex parte fairem fatiCi» ƒ ß^mpoGim ; conabor equidem vt non voluntatis fedfatultaus ƒ ''‘Ipifitriinitlllgas.fi minus, quam par erai,fccero.Bibliothetx '^'I ^'^*^quidedeturalias,vel ipfa,velCompendium,vel Appen» (iïl ^iliqua^(aciaranobilifsimi parentis tm eius'qj fcriptorumho* n' ^'^'■^'’'amp;^copiofanimeniionem,ficutimerctur.Obleftomem* |,\ nbsp;nbsp;, ^''nadnurandls ipGus de Subtiliiate aiCardani fcripiis ; led ^A ^'**^^ó'UvirtutibttS,quibus ego mirifice affielor, dicere nunc O ^V'vicat,nequtapudtealtcrumipfum,opuseft. Mittotamen ^tl '^^^'^^uper ab amico accept,iacobl S checcq.fummi fanè pliilofo* v‘^'pf°‘®'^*^quot;‘****^clogium,cilt;5 per omniafünferibo.Delu* Ö ^^«tneScaligero.amp;c. Egovivclarifsimeabs tcpcto,vtpa* ’damdiligenter deferibas, SCLucubrationumdus alicul 1 'iï'ï'f’^S’s ;hoc enim quam plurimiboni ac literatiiiominc* *^nm. Plurafcripturo occupationcs quxAam fuperueniunt;

A ’M»tBiVale,amp; me nominls veftri .nuUo qui vluuntliomi* n *quot;»11115 amintem, vicifsim amare perge, donee reipfa inter 'l''*®s animos aliquando fff ita Deo videbuur) dcclaremus.

1 ^^^Uov s GES NERVS ÏRANCISCÂ Al ■^trio CKttenliiGraCArum Utenvitniinter^ fniitanfummiii^^'i'-

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÇoftTemisXueris wis »ÄoÄifsimt Porte, Cxdiq

*4 te • *‘^i«WTO Heroico carmine gram fan^, main«», X \'l M^*’“'««lt;.û quid ego mdicare poffum) pienor tdAimn^ zl o,^.Ï^'‘«’»ttmtibi debeo.oinrimam SCMgumento uu. fit t« ïc?ï^^quot;'quot;'»q«aoq«»«' ipfe in^cUdfsimuspoéta^obieftorï A te ^^^*t'\'^’quot;’tmïtruntnatindiiraperimm, circaAnrnina 8t a* Ä ^'‘’‘‘^'’^‘««(sim« verÇati. Ego ß quidvicifsvmbai»««»»

#\ tatz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;™quot;'“‘*onnaam,orncumciiuvii.».v,,z.«..r -'A ItSr'?*^'**’^»«««®?“’®'*’®'''®^ ™'*‘®*®quot;» ioanr^ 'A ^:«;T'^amp;'^tiapudnosfiiium,Awbitaiutum puto enm u. A ïns ”'°’'^tuimHebraicxiingux K-fettatumUterarumi

* »'«it«ia^lt;gt;tm tuGaViuaudimus mftiadcprodigaio Kng.iolt;

-ocr page 292-

EPIST. CONRADI ÖE’JRBK'I ^^ rumexcKitu,vtinamfalfa.Vale,amp;D,Caftcluftriow*’^'''?'f(/ riMrint mil iotv il'/tt. plurimam ex me falutem dici to. Tig“f' bruarqdie^.anno 15 6;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ^^

De tuislucubrationibus fac me,fi placet,aliquandocc'’‘'%(

Etfi enim quietem tibiopto, ciipio tarnen tefccneraritaltJJ gt;nbsp;quod à Domino accepifti, vt poften etiamvixiflc teintd*j»^ tuxepvirtutidf dö^hnxaliqüiddebeant. Tuvcliblus,*' ^, omnium optime',condere aliquid potes lingua GrxeaduO eu!a,flue antiqua,quo fummam fynceræ reïigionisapu^C ^ fes etiam tuos,alioslt;pGraccospromoueas : amp;nbsp;contraabui“^ apud illos obtinenc, præcipua aliqua ex facris literisargu'^ proferre : atqueomniaita temperare, vtvclpubliccltgquot;^? J pofsintivel per aliquos dam fal tem diftrahi.ÈxpcrireqXr'J uo aliquo libello , fiue fidlo argumento , qualiseftdi3log“^(j| mercatoris cum Turca,fiuenon fidfo. poftca ftfuccedat,®’ ^^ D, Henr.Stephanus non dubito, operam tibi fuampra'l^f“''' turn Vale,virclarifsime,cumfamilia Si amicis omnibuS'

CONRADYS GESNERVS lOANlH Caio Britan»o,medico darißimo.

TVmerus offfeiofe etamanterad me fcripfït, fperoij! ƒ .é| quid,(ï valetudo ftnat, in gratiam meam fafturum,*'' tÿ| eirantehac.Quod librum tuum de balncis Britannicisrf''''^ii neclt;xpolias,abfoluas^melius,benefacis icupioautem'* |, rare quoad eins commode'pores : antequa hnmaniHisaM ^| bi cötingat, quod Deus adliuc longifsimum auerrat.Mil»?^j^j faterit de GermanixHeluctiadj}nóftrlt;cfoncibusniedif’quot;^j(i, pfifleiatcp vtinamidipfunipfomediocri fal tem dignitaKp^j^ poftem.Enitarequidé quantumpotero,aliorum qui antt® ^^ argumentüin nolfris et externis regionibus tradlanmt.dii'? /uperareomnium: quodnififacerem,meritó taxandusiO'’‘ Lif poftillos et infpecliseorülibris fcribam.Faciaraauttnuquot;' , bratione mea ; tui quoqj de Britannicis balneis libri '’’^'’''yi Si eius forte breui edendi fpem aliquam ledfori. AbfiH'gt;‘'fƒ te ferè menfe in Alpibus Rhætieis,quæ Helueriam Italisn’^'j ,1 clunt:adfïnitimalnftibrumamp; VenctoriimlocapermultO’’ ji moslp montes profedfus : innere hinc (Tiguro)fcrf o^*®*quot;^ tim vr fontibus qui iltic diuerfi ac percclebres funtfrucrtfi^^lt; mduusineæ caufa ; obiter^ fontium natur as addilctK’'''^^

-ocr page 293-

liber T E R T I V ƒ«


*J4


fptsinqinrerrm, amicos inuifercm veterts, pararemnouos; •nmmàftudijsrelaxarcm, corpus exercitiofirmarcm. quxo* ^ ''Jämtdiocriter mihi(Dei gratia ) centigerunt. Inter aliosfon* 'Klequibusfcriberenon vacat) vnum reperi, cuiusaqua deco/-f 'oneconfumpta.nitrum verum (vt mihi quidem videtur) fynce» “■piirclinquit copiofumxuius fpecimen fi quxris, habebo forcé ‘’S Confumpfîeniin quodmecum atuikram remedijs amp;nbsp;dona.* oniJus.NitriHn in Europa non inueniri hodic confulrifsimus na fWloniusprodidit:fofsilceruifalfôputauitAgricola,Sapo* kf ,'”^I^®^°'l®'’’ falt;kiriam aurifabrorum accedic, fed acriut quot;’ifÿtil.cûleuiamaritiidine. Repentume vlla acidulain An* »ƒ facoriHemirus aquarü,quacaufafiar,necipfedumfatis exz «Lff’**'’î’“’^’i*I‘»n™hifatisfccerunt. Claymundi inPlinium '’levidiffeputo : fcriptæne, qua$ “J'abillisdiifcruntï Oporinus certcvir bonus eft, amp;dtgnus ’‘’oni omnes bene faciant. fed quod ad Plinium attinet : quoz ’'’'illumtoties cuditatquerecudtt Frobenius, virbonus Kliz ’''sddem'cpcogitatDodlorumomnium obfcruationes in Pli^ ’'’’vno voiumine concludere : melius forte feceris, fiilli per f^ Unie obtuleris, quod etiam venia Oporini fieri poffe fpc*' ^ wcliicquamplurima exemplariadiucrfa, amp;recondit in ^“æ imprimendafufeipit. Val, Cordioperanunc lit(ri?’'’!®'quot;‘®f“'’‘Argentinx. fcripfiTypographo,vt cumhis inciQ'*’’''*''^“quot;’^’^^quot;’?!’’'’’^^'™“^’^-^^*“*’*^* funtillisborti itavtH’quot;'*' Q™quot;*’ nimis ncgligentcr amp;nbsp;mendofe impretla ;

V’^l^atmenominismciadditi. Eroaliâscautior.Pro-* ftur ^IP°8*’®p’’“Shominemdoftum amp;diligentemfcpra:fcz j^ “quot;’ptelo.quodnonfccit.Elleborinc, quam aliqui apudvos

quot;S °'gt;gfabeft) alifmatis feudamafonij fpecies dotffioribus vix “f' Vctcriinj certè Elleborinc ( Diofcoride tefte ) «aiuwx©- eft P^^'(l'trbiilammeliii3dixitTticophraftiis,ïilt;'»ezii|lt;')paruisfogt;' •ts. Earn effe herniariam recentioribus diftam iudico : in qua o* Ly^i'Ï-'®*” ^ngnillara eft.praefeófus Pataumihorti : qui inli» K, ?p.’'“P''^’:£lito,dTurcisherbam viperarum vocariferi« J p fæ^.*5 Afphedila : fucciim eius potum autherbam efitatam, gt;saviperaa«xiliari,emplaftri!m exeaherniammirèrefold jn^’''^°,quot;Pf®^^Hegt;aquam eius dcftiHatâ intraolt;flo dies curare . ^?”.‘’'’'”db3 centigramam, vel millcgrania dici.Tragus ’‘Ü wilibri i.cip.iSt.pinguac dcfcribit.Muto tibi rgmulkun

-ocr page 294-

EPIST. CONRADI GESNERI

eius. Folium quod pro Platano mififti, omninoacerisfi^^'î^ arbore Galli plaine vocant,nomine ad Platanumalludfntf'*^^ quidam deceptifunt: vtfalfum apparent CardanumquoÇil^ Scotia Platanos abundare fcnpfit.Miror tc nefcirc cut iW ’^^, lingua dicatur a' graync tree, fi ca verba ( vtputo ) arbof^^jj,^! demfignib'eant. Semper enim viret;vnde amp;nbsp;Galli fJ**^quot;*.*^' eft, quercum viridem vacant. Glandes ilicis ficomiiK’‘'fÇ paucas benematurasmihimitte, vtterrxmandem.

Iiuiusgeneris arboremnoftra regio fert.Conehrquasn”quot; v riinumin£dele0larunc.SiintinteriH3S,SirombuIaSiPt^^''l^ amp;nbsp;ruff us tPcloris vcl Tellina; amp;'Nerites,nifaJIor,dupllt;f'^ minc.-Dentes illos in litis maxiHis, quasceraiunxifti» ta^pifeis, fedScan effeputo. quoniam Auranedenresan'^^j,/ ferrati funt,amp; in acutum definunt, Rondelletio tefte : ^^.jif dentes funtobtufi, ^jneiforif etiam exillis (.BeIlonio«“'L Iesbumanis. Nomen huiuspiicis, cuiusmaxillan»dgt;®‘’^i cumdefidero : 5^ de codeman fuperioribusdentibiß^af^^^j, terioribus Icilicet, vt ruminantr»animaliar( qwoddeS^ j ftotclcsfcribit)fcirccupio; Hunepifeemzffeputo; ‘’'’“’jt) ca nomma pofui à principio.Corallarifxfe Aurata ,pag^’ly ratamJulius Carfar Scaligo-f cuius nuper docïifsïmd'b^i ) tepoeticaexeufiTunt) in Oceano Britannico effenegar ^ rus tàmfïmiiis eftSargo; vtMonlpeffuli etiam pro S^^*’/ tur.Cupio tc conferred diftingucre mihi, Mihi on««’’*’^ veras efCe Sari mixiUas, quas mififti; inclinât. Pilt;f^®'’ / dedt. Si pates mutejiliquando fiipeviores quaquems^^^^ Rondellct. Si Bellon.non meminerunt, an tales ill* ^’’''Jjii* Arifforries efle feriprit, contraomnium pifeium naturaquot;’'V pifeem iam/xpe promifit D. Parkhurftus Nordoni««® nbsp;nbsp;j

puSjfed nondummifit.Cam’s antcanicularalicuiustnarquot;quot; j^j las, vcl caput integrum bene ficcatumaliqnando op^’'' Lj.j^l ; aut (altem dentes de maiore aliquohuiusgenerispi((^' ^^' ( bus ilUs pi(ciculis,quos dodrifsimus Turnerus mi6h»^^^.^ te cognatum effe CucuUs 8iLyrismarinis-.GermanjG^'ù tishuiuCmodipifees vocant, capitibus magnis, o(fcis,^^„,^ ttc.alter apprim^ admirabilis eü.pingendii aatimciit^'‘^'^ «««lt;5lt;tq«od differentiae caufaholoffeum velarmaruiquot;’ minarim. Placerct tiblanimaliamea inordinemrédigé’ i/tt j ^tCcriptionibus edit cuius cortfilij turmcmorcropfrofra' ^1 ,

, «.fi quod ordin« a me in iconum Ubris podtos itd‘“‘\M

-ocr page 295-

)gt;!

iK jc

(I

t I B E R T E R T I V S.

’lt;lh*’r'quot;'^'^''°*”°^° ^^“ mcliorcspofsint. Quscantehacpifta fjh * • ^°’°’’*'^“^ mififti animalia.vna ciim cactcris.quscaccuz j, ƒ piftaliabebamplurimis, in librum quendam feite digefst: ii)P traque inter fe agglutinaui, ita vt feparari non pofsint :fi ta* djf?oluens,deniió tibi depingenda curabo. Typograplms no* iiiln'’''’.'''“?*^®*'*'’’ habet, qui libris noftris de animalibus om* Sin^^‘^''’^’t^tlit ; artp itapiftos vendit : fed panim accurat?, 'au *'''™')“®^^fosautplur€spiftordcpingcrcfolct. quódft fortlt; ^f^r'atjid^diligentius depingendum ei foret,nimium imeZ‘'*“'quot;P®ff«r«.Faciam tarnen in mam gratiam quiequid

ƒ

r i,

ƒ i», i ir

''^” potent. Plurimorum quidem piduræ amp;nbsp;colores (^“isdtfiderant.'ita vteorum icônes vel fine eoloribus relin l’iii?quot;*’'gt;**S«conie(fhira, auttemerè etiampingendx. Ga* (^*gt;Ba(îleæ iam abfoluta erant,cum libellos à te miners aci lt;t((. jl’gaificaiiitTypographus, ad qiiem poftridie quam ma '’'''i£'''^*‘”^*’'^”'S®’^tantum perficiendus fupereft. Cupit ta* ^^'*? ^Q^^tialiamcditionem olimfortefumramferuari. ffHij .'’.‘’'placaeririferuabo;Librum ilium de Humoribus Ga» **gt;*gt;ii*^'’’quot;’ ,■ cuius meminiftijnon vidi,nec fcio vbi impreifus quot;aluj. .^I'gnifica. Nihil quidem mihi cumTypograplio in no* eft, ( nififorte praefarrme voluent’. quod ta* ''’quot;’JiTquot;'^”’ hihtcrfugiam; confeius mihi mex tenuitatis )gra* %i V^'‘® ^5 ^“® admonuifti habeo. AudloquidemV enetqs fftiju ?^Sfifîo imprimi nuncGalcniopera : amp;nbsp;imprimenda ’'■quot;tFrd!,* »‘^ ‘ ”°” ^*^^* tarnen mihi illis quiequam confule* ’’’'» ilr ^ (optime dé menieriti)editioni incommodem. Pro %^ '’’^ pulcherrimis piéluris atque defcriptfombus ani* ?%{j'^'*’'’W(8i infuper Chamatleontis accuratifsimadefcri* 'Xm'’’^”^®Phh«i uarq* Spermologi 56 AnatisTurcicx) ^Xtni.fc’^'^®^*'”’**^* g’’’'**s agerem: fedhabebodumviuS, t’Silut*^'*'**^**'’®licuerit,gramsero. SiTragetapKicor* ^'Xiuik'''^”''”’ 'Suntaxat ) impetrare aliquando' mihi portes: ^ 'Rolb' f5“'hocammal apudvos,fi fupereft adhuc,extingue# ^®nj'^'^’^^'*^^P”f0fni cornuaadte mitterem. adhuius ^0un?a^*quot; accederetuus videtur. De Bufelapho tuo nihil *^t0fn ™”’*’'. quot;'^'tel Bubalum ipfum veterum videri, vel ■'*’'tperir'^'*c’™quot;”^' ^quot;’‘^ 'nim prohiber duas Bubalorum fpc *''Xuin n^i • ^quot;‘^prefl'erint veteres ? Bufclaphi nomen à te ^«iita • ’“f'^®P'*Grafcis analogiaprobaripofsitme*

‘Wo funilc nomen compofitum, in quo Sigma finale

-ocr page 296-

EPIST. COWRADF 0®^®^®^^ 0i#l «fcruetarzabijcimr enim fequenti confonante,ytinliypP®^j^,|ti bufelino, vocali autem fequenti ad vitandum hiatum, ‘ . jpji’ vocalium concurfu,qui f. abiefto committeretur,comp^j^.jjj lafft.quisenimferatbuelaphumdici^ Ignofcenugisgra ^

vtar, Spcrmologi 5^ Anatis Turcica: imagines fi in pf“^; bcs,aiithabercpotcs,libcnterviclebo:proptercoloruni .nie ferimen: quamiiis forma hæc ad Indicam Anatera '’®*^. j^Jl Cornicemprorfus accédant,vtfcribis.Quxriscuraaai J feriptiones tuas Lcunciç SôZibctti,iconibus mcisLupif^ i^l Zibctti,cum quibus ne conueniant. Atqui parum lt;’lt;f^^'’^'' ji^} f cà te icônes deferiptionibus tuis congruentes, fubfint™ y nis (ad quetn leftorem remitto in vtroqj animali) P®”*quot;?^/ quominiisfuisponcrenturlocis, cumfculptæ nondumn' y rofitate Typographi accidit.lgnofce. Inalia editionc«®'j^l tur, Qiiod ad res ipfas amp;nbsp;nomina, Leuncia tua certes® J quàmLynxeft: fed Lynx vuIgôdiÂa, quæinnoftriS3T'y: oberrat. Alia enim eft Lynx veterum,Pantheris fimihof/’^ji tiam longa, cuius nuper iconem Byzantq in imperator*’’ ; (film in lintco magno, Af à Polonico legatoemptamidf*®. J pfius frater ad me dono mifît: ficut amp;nbsp;Hippotigridis.lïa^'Jjj/ maioris.Lynx noftra vulgaris, omnino ait fine Lupus ^^ lt;nbsp;ert. Bifon monoceros non reperitur : amp;nbsp;præftatnoserc^ j latis teftibus, arqjincolislocorumillorü, in quibushasn ÿ illiipfi,quoscitas,vetercsfcripferunt: quanquarn veter')''’ , Bifontem fcripfit vnicornem ede .• fed male ita apu l ^ jn^ git,autpotiiis ipfe mutaiut,Gillius:qui defendi nonpo*‘‘‘ .1 no enim confiât Bifontem bouem effe fylueftrem, amp;nbsp;com“^ f mos ac palmas minime ei conuenire : maxime verd om®^ rando:qui tarnen non vnum cornu haber(in quo deeeptus ^ far)fedbina inexcelfum erefta. Bifontis 5f alcescornir'quot;'.’^ fimns vir Po'onus,(ideni de quo ia fcriplï) iono admet»; y net vtriuftpferènomenbodieep w' ifiD.^:fedBifontis*quot;^’'quot;'ji ueftrem Bouem,qui veterum Vrus eft,tranftulerunt.^uir ^ nitnal in Hercynia nullum capi nortro fetulo cerius fquot;® ’ ,• Germanicis nee in Polonicis fylux cius tradibus. iu^'' ,

-ocr page 297-

i I B E R TE R TÏ VS, 1^6 '''ûiiof '’'®'’^*»,‘Γ* Poloniam Vngariamq; diuidit, Rupicapra^ *’(*”’^“'f • P*'o Güho citas Calcpinnm,cmus null» *l’*^ni ''*^^P^*’’''’quot;’^*^®'f3p. ix. vbi is nihil de Bifontc fcvibit, lintt?'''7*“^®’“™g*’o*’’'*’âtJn eodemcapiremcmorat Mach^ listn ^^*'‘'*'’’“’®’9h®hilt;juidobftatquinHippelaphum Ariftore»

' ®l’flf*^’ hon conuenire, negates ei «à Pli* L '‘'■’giniimacxus. atqiü eofdem Alci negatCæfar.aliquiE* liOiiiƒ”'^”°*^ ’ *^^ ^■^^lt;^fn S^ Elcphàntum fuffi agimbus flefti ’!'iJr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niilli omnino quadrupedumilli ncgantiir.

’’Ht'* ?^^**®®haniijs flefti exiftimandum, amp;nbsp;Pliniü ex rumore I^ii v’’''''^^^^oJ'ælt;prodidiflend quodintelligiturhiseins ver» taiiiij'î?“®quot;’**^®’’’*quot;’’®fo*’^cgt;™i*Jt*®*®m^*’ narrata Macblin, ‘’faiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;videiicetAkKquod amp;-Sotmus repetit: La*

gt;'11111 ?'“P''’*“’(quot;’q*i*t)pr«grandc(hoc8i Alci Af Machli com* ^»chl '''^ '^^‘'’‘’g*'’'^™’^ *” pafeendb. Hoc Sofinus Alci non tt/***''’»*gt;''*nniinelîtde altéra vel vtracp.nefcioitn inquire gt;11111!?*’' ^PP”'**^’hèveteres(Plinium , Solinitm, Cxfarein, Al^‘®^’^''lgt;S nomen exprelfuin apud Iblum Plinium legitur) ^°“^“'’^*^^ mec mirum, cum propter magnam fi* niii,^'quot;’(togt;'hibus exceptis)hodie enamimperiti confundât;

vu^gô propre' Elenr dicatur ;tu HippelaphS 1111 \-gt;''»'quot; Anglia à vulgo fie improprir vocatum ftulTefcri* hoiii,P^oprinhi eins in Scandinauia feuNörtuegia vfitatü Siitah *^''^^’‘^'P°'^^'’’ ^^° igitur hare Machlisnee vifa nee co* Cai j,’quot;''''sfcriptorum vlli-: quam tuxdiligentiar, dotkifsime fff ,’t.“^‘™‘'‘Hoc folum addam,in verbis Carhiris de Alcibus.lii Hj^ ^'’'•nicftcoiifiniiltsCaprtsfigura, Ó^ vartetaspellhim: fed Q ‘»luinepauldantecedunt ;fiprocaprislegas ceruis, (quiz hirj 'f''”’'’*®gt;^ peUium magis conueniOk^ionein veram fu* yjf'»'Wteft,cumreipfaeoncordeni: quamuis quodadpeUiutn fji, *'''*'''''®»'nft»nihildumafferercpofl'um:in prima artatcforgt;-U’ '^'“hü, fie A'alccs variæ funt: Sf cardem farminar ( quas Tejf ,'»»^»““•gt; potins cognouiiTe videtur Cæfar, autiuniogt; ^®quot;ti autmares cornibus arnnsis ) cormbus carent. Sa* ‘'ntuam,CcrcopitheeumBrefilieumappellariin. Optarim j1 «m amp;nbsp;ipfe, vt qui mittunt amici animalium quorundam M^**’™^^*“^ ^ pidtas , amp;nbsp;accurate' deferiptas mitterentJ Ij^Piriqiievel indoftiores funt ,vel ocio deftituuntur, vel aba*

^®botarnenopcram,vt quxdampau*' *’ Buliora fiant, quamdiu viuam. Pergratus eft 4onatus •

-ocr page 298-

EPIST, CONRADI GESHBRI

i teHaltxctipes. Bulbos cepxfifsilis.a D, Turnero.rti®®^'^ datos,cum exteris accepi, mox plantaui, Si grattas babW' ^' macaccc malum eft frequens in ora Germanix: eius mcminun peribus Cordi,pag. u j, id an vobis etiam moleftum fît in*™'; , tannicam herbam,quaolimilli medebantur,hoditm^®?“quot;^, puto.alijs fubftitutis. DoAifsimi viri D. Ge. ßuUociaditl“^^ libenttfsimc vidi, dim alias, turn quod inde qux quanta^’“’ pud Anglos authoritas Si magnifleentia fit.plemus cognoW' laudibus Si virtutibus tuis gratulor.maile doftrina amp;nbsp;omni i dcvir prxftantifsime.Dcus Opr.Max.te Anglistuii.Kmitn'l, diutifsimé incoluincm confcruet.^iodad rationerh Indicui®^ ficiendorum libro meo Partitionunimearjun Vjliwcrfaliigt;'''®|j| catam.libentifsime D. BiillocogratificarerycltHOBOtiWi^. elarius quam iliic fcripfi exprimere vix pofTem. Btqyonii^ tellexi cum mox in Italiam tranfiturum, fortafsis hätiPquot; ' aut falccm in reditu, nihil emm ab itinererefto deflefttt,pf‘ I tens hac trapfeat,potent ipfe me domi conuenire, Sircnipt^\ teminfpicere;ac fimulaliamultararain tuigranam. Sm^ a fpecimenaliquodad vos mittam.qualecücppotero.Hocci'y hue Parisqs.ell, hue in Italiam iam profeftus, fignificarepi’'^^j Ego hinein Italiam 1 itéras mittertpoiTumquotidic.Miit^jJi xymelitisnoftn.rcmedq fanèfelicifsimi,d.efcriptioneni:b j, Antidoti cuiufdamnoux.cupioautem i Haste nhideruart,äff. cifsimis ex amiciS. fic emm mihi quoque commifît.guitû»'’^ nicauiiantidotum.Vale.Tigun^i^di.Auguihdieiÿ.

CONRADYS GE^NERYS lOANfH PUcQtomo medwo.

aVod tarn facile* amici tip inter nos incundx alfentirii quiefcis,do0ifsimePlacotome,merit()teamo;nit?^ ceor v«o* w *7«*« muro efle futurum :.quod qucni^'''y dé Si ex animo dico.proqemij.ainplius nihil J*(lAam.O:ulof''^, Io tarn incommodo te laborare doleo :atç ytinam aliquw’ ƒ re confiiq portem. Non mcminifane neep in medicoruniHL lofophorum fcriptis hoc fymptoma memoratum vnquamu^.

BK/ivpuvL um nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiMV * J mpkwiiia iu^biiwb.a^m»« » »«i—

fed necp in alio hadlenus bomine obferuaui „petp qui ®“^,ti i audiui. Spiritus viffuos difsipariapparet.quoniamlonM J non affcqueris, fed proximatantum; id quod milwewain’''^ j kfcentiaacctdic.fumcnimlufciofus fiClt;*»«45*wigt;**^®’’^“’'l«i’


-ocr page 299-

LIBER TER TI VJ. IJ7 S'k”^”'quot;’ fonlpKiliorum gencre vtor, quoTpirrtii colligun* tej’. ƒ quot;’‘'’““oresapparent. Tuan vllaamp; quali eoriim gene.» toii!''”*’^”'^*^***quot;’' lu'I*^® equidem te quoque myopem cAc: ®ciil ''i™ *ncurabileeft: vnumhoc boni habet, quod in fenefta («.'’’quot;'•«Tenores fiant.nequeenim incrafTanturineofpiritus, fpir*''’*''i’f‘quot;*^shebemdinis caufaeft) cum myopiafis ipfa ex ijn, '''^'•ï’nliiate, quæ facili.« difsipationis caiifa eft, proueniat. |,u.'''’‘)reniiftoriimferèficcioculifunt, lippicudinesrara:. Sed 5ii, '’'|l®’ltfgt;’umtnteaccedit, quodvifageminat, nifiproximo b'lmanutnoculispntendas.vclakerum claudas. Huiusex “'nomen .nequerationemdicerefatis pofTum. Ariftote* ^ii(j/??^'*’'*’**ï»Cafsius in problematis fais quxrunt,qin fiat, P%”'^'’8'n’gt;na videant: amp;videnturinliocconucnire, id fieri Sàj ['’'^“’btatemfitus oculorum.quoniam fi quis etiam di* “i», ■ *^'“'’’P'’*™®'gt; v' alterofublimiorfit, obiefta vi* ^jj^'namut.ÿm taftufimiliter.vtfi quisfummis digitis duo

”^ ^'“'JfcuA'atis nucem celenter moiteat : quoniam \^ 'f*'’^'’’*“^.’!'^*'fuperius attingitnucem veluti contra* *?liocj^'’'®’’S^’’’**”'*''Jfquot;'“*’ nuces. An igitur intrinfecus for %il, J'^**^*'«vtpars aliqua oculi,vel humor,vel neruus op* *'’’’''iini ^'’’^““quot;’ nonnihilimmutariti Anneruorumoptico* ? ' %'lr*°^“™'^^ autalio corpore interueniente diffunfta '*'nt^tt ^^' ^“Q’’«”’) duplex hic m te affeftus eft, verifimilc ’^nqiit,'’'''’P'’'cefsiflcgt; alterum effe fequutum, non eodem v* '’'^Jftnii ^f* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed cur manu oculis pnetenfa non

quot;'quot;Sli ’'^^ '^“’’^ fpiritus difsipari fic prohibentur^ Atqui ’’*liift^j'**f***^’’*P®'*o^P*r““’*”’ geminationis caufaeft, alio*

Ü’

iff*'*”'* gemina appareant,diuelli prorfus amp;nbsp;con* p'''^if«o r'’*'’P'’”^' ' ** dextri oculus fpiritus féorfim, t fi^'niaj ' quot;'’’’'’'*” obieftum contingât. Quód fi digiro ocu*

»!

P^*quot;”'*^“^ g'™’”*® » *”’quot;®s *” opponipoteft, vt «''®'iierit '2.g'quot;’*””PP«**’C3'. Scdhxcopticusaliquismc* h'^'l’nionf • '‘^'^‘'^1‘gcnhusconfidcrabisipre:fiforte*inue* h’^“olta ^**’** ” 'nuenta curationisaliqua fpes fit. fm mi* f*'36hrar^°quot;^“''5' ^’*Galcnum deconftitutlone ^*’nno, quot;''”*P’’'Chriftophorus Heyll.quç exeufaeft Mo llH^' medi^ ^*” '1*”*’*®’ Et proximis menfibus lullj Ale* fMinuit m'^*^'^ f «rdinandi, liber de medico amp;nbsp;medicina,

*® «citfus çft^ truditus fane', Si qui hoc quod rc*

-ocr page 300-

EPI57» CONRADT GE5NEKI

quiris implerepoFsit. Ego condenda animaliumliiftofgt;’‘^^|j| abloluennv. De aquanUbus volumen Ingens minegt;1^9™^^ , nee abfoluetur ante annum.ad id vtinam aliquideonferrcp®. quantulumcun^, vt honorifiec re in eo nominandi occalw BOndeelTet.AedidixftatefuperioreHalie'JiieonOiiidiinquot;®^ lijsmeis.SddeGermanidspifciumnoméclauiii.slibell'i'’'’ ( । non dubico qpin apud veftros bibliopolas quoqj vepenaw'^^ perociuminfpedto,proculdubiode quibufdamvelnonK*^, । nS plenc explieatis,amp; mulris omifsis,monere mepofles:4j i , faciasobfeerœneeeioingratus.MittoadtelndiceinJib»fjj । patruelis meus cxcudit,amp; Francfordixvendit, exits ^9“* ^J j lt;leres,quod breuius aut cömodius nancifei ncqult;as,iigt;i«gt;'quot; J j In arte liquores vel olea deihllädi,fi quid fecretius habeJ’^J participem, alia quxdamnonvulgariaciufdeïngenerisa 1 cepturus. Inferui huic cpiftolxfchedamab amannenfiÜ^'P ,ƒ lem hoe tempore ad diuerfos arnicas eruditos mittercfoi«®’

•ccupatus, vtaliud nihil cogiCrm^priufquam

amp;.mcama.TigHri. t ; 5,7.Martij, »7,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

C0NRADV5 GESITERVS VIRO-C^^j rißimo,D. Leonardo Fttchßo.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

VAIcre te amp;nbsp;ftirpium hiftoriam tribus edendam T®quot;quot;!, 4' rare exiitcris tuis,dolt;flifsimeFuchfi, cognofeeren'^i^^ gratum fuit.Minusverógratum illud^quod ab eodemyS J me abfterres.Atquioportebat nos maioré publiek qw^^ jf»^ vtilitatis racionem habere. Vnus vir,nullus vir, fî’^^“^^fö maxime argumeto, vere mihi dici videtur.Sunt eni®’''*’quot; iJff jarum fpecies, quarü magnam partem fingulosignof’^f^ cft,propterregionumdiuerfïtatem. Qiiódfi fiiasqiu''?*’^^,’ tionesm cömunc pronderw.fpes eftaliqu5doforc,vtlt;^ (j opus vniimabfolutum abaliqup Colophonem »ddiw^’p! lur:qHod vt noftro feculo fieri ©ptarim.ita vix fp«'^”’**yj Jes til, vtalq quae obferuarunt ipfï, ad tcmitterentiat*?* jtii multi Facerent, 5d raagnos pulcherrimostp conatus ':“°^|,/ amp;nbsp;facerem id ego.quocp,libentifsimc,fi non adeo twUn^^j^iit 1 fi omniadefcripta, atque na vt tibi vibi effe posent. *'’'quot; .j|)i‘ ditione tua SCiudicio tantoiam tempore lus infebust’^' J^ nullum mihi diibium foret,quin retflé omnibus taomnino variaqrhabeo, flCea innumcrisfchedis «w®* y

-ocr page 301-

I-IBER TERTIVS,

»J8

^j fo'quot;''^yquot;quot;quot;'']æ‘-mihi£ommodiusdefcribcre.Etincapiteplura «ÏÏ”^'”*”Itbedis habeo. Ab adolefcentia emm hoc ftudio me ! u,'^^•’quot;■quodtufi tunt vita non deponam. Tu mihi quxfo liber d tii?''''’'’’’®^™e®S’ielgt;c*«*spcrmitte.(^andodeiisaliquidfîi«

p[jj|.......'-«Huiar aamoncrein. v^iou lu qump meis infpeftiS Jnüi^ ''”’*^^^’^ velles,in mul ris,non dubito.Ea enimhuius ar* ^. 'quot;quot;conditioeft.vtfempermulta quaeaddifcamus fuperfint. jjj^J^déanimus eiufmodi eft,vt incodem, quodcun^ trawan ’»1111 r ^“*'’’’ argumente, verfari quantplurimos velim. De V'w,ambus, pifcibus, codé tempore,quo tgo,Galli etiam U( quot;quot;'s XRondelctiusfcripferunt ; fed honorificéilli menti*

i ‘ Ren ”’''quot;'^''*® ' quot;‘^eo proltxa eft quam lufeepi omnis animantiS ! Pft^'n *®®”’’ ^ vix ante annum aut fefqm de pifcibus perferi*

' ) quot;quot;»quot;bipoUiceor, fi vnquam fcripfero, honoris tui ratio* l'i»-'quot;:''*^'quot;*™'” ■ ®^ I’eubidtlfenfcro, fimplicifsimt' modeftif* ij imi^?’^quot;quot;**’’’'^'’’^ ^ tua viderem antequam ederentur,de non» iV Fo5f ®f‘^quot;’'’’el*’*’*niw«gt;ndis(prscf«rtintquodad nominumim

Ji caadidé admonerem. Q^iod tu quotp meis infpedis

Uitlij ™''‘quot;fuis fcripus, amp;nbsp;alter etiam mittendis quibufdam co l'iim''®^ P'’omottit.adeó nulla inter nos æmulatio eft.Ronde* %n'*'''''’^'*^*quot;'^e perftringitBeUonium amp;nbsp;HippolytumRo*

I*'

j'

quot;'»»«1!quot;'^’ quot;quot;^epiflent illi, nunquam eius ne verbo quide vno ; amp;nbsp;ipfius inuentartbi vfurparint: quodfurnac ‘''ïpt ji ’»'mósssgeatifsimsc ambitionls eft. Egohononficé 'bien J ’’quot;öninaui à quibus profeci,non femel,fed in fingulis iii,j|l Ï’liquidmihi commumcauitquifquam.Porto vtliquidó Hji '^’KmiFuchfOfunimo candoreme tecum agere.neqj difsi* 'iti/'’'’'''l'*®™gt;®^ ‘•quot;”' '‘^ tuxep glorix.tülfingrinq vtilitati, riti,q«àm optime veile,confilia mea omnia ti* Arj ''?■ ^“«ndehnus Rlhelius felicis memorise Typographus Jü^ '”!quot;™l’sgt; adolefcenti mihi familiaris fuit, 8i in Gratcar lin*

F Jitj/ quot;'''’*'5âmealiquando inftitutuseft.hic Silibrisàfcim* ƒ til ’'’'quot;quot;Isis, amp;nbsp;al^s quibufdam muncribus liberaltter me dona gt;(i^ '^'b^^quot;''^^™ ’^'*herbaria:ftudiofumme elfe inteUigeret, vt 7 »,|]^''^'’'®’'f''alatinam craendareamp;annotationibus illuftrare 11' '»(''quot;.i'quot;*^ 'pfum etiam Tragumiamfené, Si propter aduerfam h^ '•tt^'t'’''’’^'*quot;“'^'’**®*’’l’us ineptum, cupere addebat; amp;nbsp;fimili* ardlifsima necefsitudine coniitnftü, «manicaTragifcriptaLatind reddidit. Prçterea vide H«ù

lt;lt;

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ma

-ocr page 302-

JT . BPTST. COMBADT GESNERf «eti« noftrx amp;nbsp;alpium plantis ahquid adderfm-Egonfnquot;quot;” lt;ilis,promifi:nullo tarnen tempore præfcripto. amp;hadtnuSH^ dem rem non perfect,alij s occiipationibus obrutus. quonU^^ rópromifï,amp; pecumam etiam aiiquam à RiheliomiHan»' ^; ptumitinerisperalpes, amp;nbsp;intconespingendasexpendi;**!, lt;ftomnino,vtfiiliopra;ftem,quod parripromiferamStJl’^ rum ent, amp;nbsp;nihil edition! tux incommodaturum. No” *?ç Tragum, fed minuam potius inutilem eins fæpc loquadW'^’^ lt;rrores, qtubus abundat, tollam,aut notabo.Libeliumdf“ . ricis S^alpims plantis perbreueinaddam',cûfigurispaud' \ doquidë veró.vt dixi.obferuationcs firnul SC icônes dtoWi’^ tarumgenereinnumerashabeo, amp;nbsp;qvotidietriipfeniiib’'’j uo, turn ab amicis accipio ex Germania, Gallia, ■ talia: ft”* omnium qui de plantis vtiliter kripferunr, veterumpffl^'quot; i lt;x recentioribus præcipuprü,fenpta vno volumint coll'll uius argutiustp qua in Animaliühiftoriafeci, ^ abfcppl”. fere':amp; iam aliquotfolia conferipferä.Hoc fi tibi amp;lft”gfj/l fpliceat,in veftram gratiam mutabo confiliiim. ExpoftaH^ Tomi tui omnesprodierint:tum,fi vixeiO,ijs infpeftis.ft'y 1 ralipomena, S^ ea Ifingrinio cudéndadabo, itavtnilnh^^^ corum,qupin tuisfcriptafuerintSed vthocfaciani.Sip’^quot;^^ Alium meum relinquä propter vos,vicifsim peto,vt à que aliquid mihi eoncedatur, quod amp;nbsp;Ifingrinio vtile,X'*J^ J gratumerit.Nempe vt icônes omncs,quas inlibristuisl”‘||,l mihi permitrat, quo voluerim ordine,nomenclaruris, 0*1 jJ dcbuntur,additis,vnacünolt;ln5 iconibusprçtercaaddf”’^ lu non habucris) in vniim volumen coniungere.ficutii'^’'^ dum Sëauiumfigurisfeci: amp;faciam quotpinpifcibiis. Squot;*^^ ciminomenelatuns notabo qua:plantx ex tuo opereft”'' in loco d Leftorc requirenda lïngulorum defcriprio:itf'’'‘'j^ ftrriïnt,Kvji in Paralipomenis defcriptæ.Hoc meunkOquot; J fiadmittiris.bene eft: fin minus, ad prima meiim inftKUt'quot;* libertärem redibo. Vale. Tiguri.15 {iJ. Odob dieiS-

CONRADYS GESNERVS VIRO Ct^’ rißimo D. Leonardo Fuchfio. à

Literaenix, vif clanfsime,i). Decembrisd tedaw,^ J decimo mihi rcdditg fii.it.Cupio equidem 3f gratificari, quoad eins fieri porerit. (^od fi ahiidnihd' M mat, quoJ tonfilio Óémftituto in prarfenuarum nodrok

-ocr page 303-

ftr^aralipomenafcribam : idipcomagis/ïeditio tua, vtfpero, fwimoJi fît,vtà viris dodlis mento approbetur.Figuras cas tan* fU:ninfcram,quïin tins non reperientur, vtfuades, amp;ipfe prins wnums cram, nam de eux editionis iconihus video tepropofï* •uanneum non alTequiitutn. Voïebamcgononfoliim Paralipo* »‘fnafcrihtrc, vtiain dixi ,• fedinfuper vellcm abifingrinioico.* .i'esomnesabstphiftoriaaiitdcfcriprioncjeotfimcudi.vtiaman» •^tsfecitinpriniaedinonc ; dlt;ego quadrupedum.aniumtpfiguras Korfim Jcdicumfolis nomenciaturis Hoe inquam volumen ico* l'uni mihi pei mitti vclitn, vt ego ejuo vellcm ordine difponerem, ’“u^uemcasifoncs, amp;nbsp;nomcnclaniras pro mco arbiti lo adfenbe i'nSed harderedifpiciemusaliaSjfivirafupererit.EgO interim quot;'«niintamnöaftrinxcro. quanquamenimomnino amp;nbsp;vos amo, ®ltonaius vcltros vtiiifsimos putehcrnmos^quamfclicifsimê Pioccdereopto : fieri tarnen potent, vt vel oninino non feribam: '''i’liiidprorcnataconfilium capiam.Qiucquidfiet, et rypogra fquot;''ui,vtviridernebene menti, vtilitatis : amp;nbsp;tui etiamlionoris, y'mdoftrina tna meretur,ratio femper à mebabebitur, De viz ''’''’li,vtvofant,herba,pan’m quod ad te feribam habeo. In iu^ ^'’'’'untmmaltifsimorum Heluctiæ nafeitur:annofuperiorcin quot;“'’quot;Pilatipropc Lucernam repen copiofc.Genus allq cft,quod j ^H''icat;0rcofcorouonappellcmus heet.Flores quoque SC '’'’J^hoaccedunt.R adix eruta diu dinar, g^ multo ettam tem» ^f'PuHterræ mandata,facile crefcit; Alui lam per cuatuor aut r -1?/quot;quot;®’'quot; bortulo mco ftirpes diias, qua? femel tantum flo^

’ “Irmina protulerunt : amp;nbsp;co nomine forfan diutius durant. ®'2fHf()orij|[„fp[jjjj^j^jljgPijpf, minora. Eftamp; alteravi(fiogt; d'i’ionindafiiicbiilbofaradiée,( nnbefipirurn vulgó qui^ ^'Hnoniinanilfimilircr reticulata S^ tunieata, eiüus fuperfieiem ^uJumvüi.fapor amp;nbsp;odorradicis nihil aUq referunt inodota 5£ quot;ifistft.crocoponiisautgladiolo eongenerë putat im. n n onx J’usAb'iatifcella: rcperiri audio. Vtralp pro amulero hommes Jiptrftinofi'vtuntur.Conuulfioncs etiam prohiberi autfanan ra* ’'ft,?tftatï,vellococoninilfoalligat3,promittuntAllii vires il* '«insradix eft longa adferibere non dubitarim. Hrc ego canx '^'ttcmnimpcrtior,etfirefcruandafucrant ad libellü, quo pan» i’iHfluetiarplantas ohm defcribam.Tu fimpliciter hxc à me ac* •ipufatcbcris.fiplacet.De rotunda etiam,fi quid ccrtius cop nox JirOjadte feribam: aut radieem etiam mittam,vt terrp mandetur,

(«enttrahaberepouro. Vale. igt; ; 7, Februari] die n.

-ocr page 304-

tPIST. CONRAD! GESNER!

CONRADYS GESNERVS MELCHIOR

Gniltindi»o BoniJJo, LIterar tux,clarifsimc Gailandine.tardins ad me P^™“'*^ vt nupcr ad Brægelium noftrum fcripfi.Et ego quo? P ^y^ pkinmas maximasqj occupationcs meas tardids, qu^''’/|^(i' autdeceret, nunc refcribo. Scd tupro tua humanitate,in? w more, ignofees. Publicum medendi munus ,lt;juo omnibus^ rifque ctiam gratis opera mcaexpofîtacft.nimiunimea.'j, meis amp;nbsp;erga amicos officijs aucUit. deinde pl’y'*^’®famp;l phiam docendi quotidiana profefsio ; amp;nbsp;rei familiar*®* w, ftratio : curapropinquorum,quorum magnusa me Bum® ^ pendet: 8lt; alix caufx quas vel enumerate tongum elft* gt;jMi ferc' me mihi, nedum araicis auferiiat. Qiiamobremcon‘ mil)iamp; hoc tempore bare moram, Si exremporaneanigt;*y nem : amp;nbsp;f» alias quofprariorbreuiorij}amp;incompnoi'''’f .jjiii adtefuero,quam vellcm.Tibi vicifsimapudmeeadcni^^n amp;nbsp;ius xquale ; etiamfi te non adeó multi s caufis amp;nbsp;^“f*’,-«/ atqjme.arbitror.Siquidà tepetiero, quodtibicominolt;J‘*®’Jj|^ cliuefadlufït, fatis fafturum te milufpero : idemlpeg®*' ƒ ; faciam. Sm aliquid tibi moleftum aut incomniodumft'rr''’((jS| turn abeft in malam partem vt firn accepturus, ff nonpr*' J vtnuncetiam rogem ne velconerisquidemeiiifmodi^*“ Lr propter me.Scio enim multdmaiorcs vtilioresqt eUco^^r^f'l nes tuas:qux ^tbreui publiéeprofint, vehementerexpr‘ jj[lt; pto,amp;quidem magis, quamfimihifolipriuatimprO'l*- pj/ rent. Naturam enim in vmuerfum excoli, amp;nbsp;ciusauto^^pjiüi Opt.Max.in fuis opcribus celebrari,toto pedtote exp^O' (U' vt Theonem tuum.Librum cpiftolariim,amp; DefenfîoiiC’* j^ijiiit blcmatü quam nunc mififtt,àTypographo aliquo,vnovo ^j^t imprimi eurem, quod equidem libentifsimc faciam»''P^jÿ* ^ypographus nofter Frofchoiicrus reeufat amplids in ''‘ ^ ƒ quiequam procudcre. maius enim lucrum ex theelog'p’ J quorum fubinde aliquid Latine’autGermanicecudit. * j|((': verómeusd mo. tefratris,niliilimprefsit,pr!etervnum’ ^ rum libellum Si Calendaria, nunc quidem omnino r^quot;*,!’^! fumpens ferre melius pofsir. Bafileac etiarn metuonen“ Ji^jjli' fufcipiar,ni(i omnino tempeftjufidfiat, hoc eft maliq*'^. (((i’' tio aliorum opcritm:quanquam rum qijoquf pleriqnrs ^1^^,)/ à polemics Siconteimoïishmufmo diaeguinenHS. E*P' /

-ocr page 305-

I*

ƒ

J?

^'

? ?• in'

.1’

!* 5 (* ƒ

IK'

lt;K

(K K' Jl’

L 1 B ß R T B R T f V J» l4o •’'«lintuanigiatiam omnia. Sed prins opus cft me doceri abs-te, 9Uïnanifintilla.’cpiftola:,quachbrumlt;onficiant.Hon cmmÜlaKi ’KtpuiocpiRoIam, quanrolim ad mefcripfïfti ; nee vnam aut alx •'flm Jiintaxat,fed forte plures.In Tliconepcnnirds miluinutaz ’''i^uiclvclim.ego verdpercupio, vt tn ipfe id præftes : hoc eft, ’‘Kas teipfum:amp; quidqnid vel conuitii vel emufeun^ perturbai ''’nisnomineagrauäuts amp;nbsp;feilens docfloribus damnari poftet,et '*1”*,mim omnia,indiKas,expungas, refeces ; vt vere grains 5£ ''^tiiofa oratio tua fit ww TtaSift m' irfoDijuitiy, Sic enim te homines bo * *’^cniditilaiidareac admirari poterunt, quodin iuuenili ætaz ^'’''triiditionemiiltiplici, ita modeftia qiioqj amp;nbsp;graukateMatz ^^iutiifencmaded fiiperes. Sic eriamtacdioamp;mokftiacleifloz j quot;'Pïrces.SicdenKpmaximamomniumdeincepsfcriptorri tuo-jj)^*^tpeftationenicxcitabis : qiix quidem vt quam felicifsimê j ’'Ws, tantum tibifelicitatis ex animo opto, quantum egomet iq,''’'‘''*®^^oft*fndis meis. Sedmcafortc'^adhucnvmultosdiffez ^ '‘''ännos.nam (vt verum fatear) ne folium quidem meat plan: ci(^’’‘'^°”î adliiiçconfci ipft:rnateriam tantum hadlerms amp;nbsp;pi* pi/V°‘‘'S* 'necfcio quando firn incepturiis. tama me nJAm/fa ftjH, “‘’''’«ïcquirendwnuafÏKqiiam quidem ipfe in me amp;nbsp;agno «üj ’''“fottemperaretamenlwiiolitioineo nonpoftiim : viriez 'Otli'*'’^^'’“ægt; varia enim traclo : inter alia defontibus quoeg l(,j^ Dj aconitis, alqstp in quibus diffentita me Matthioz '**igt;4 quot;quot;’^'^ quoip deinceps vocari velim, non Matrhxoluni quot;’'iin /’’’''“^one, vt affedus inuemlcs exuifte videaris ) priz ’^fort ^^f' ^’f“^’^“quot;’quot; ^^^ t^nba harffenus mefunt remorata. quot;^ lüft' ^ ^lt;^Stirpiumvflt;vhiftoriam non qiidddecerepuz Ma '‘'”^8'1'5^operibuSjdifpiirationcs huiitfmodi et contro» ‘’’“itiirquot;''”''^' ’ ^^‘^ ”’*'** ^’’f^’’tfts gt;nbsp;9“æ quot;a’h* verse adhuc videz '’^quot;’’”s,aliscfalfxlp fua fpontc cadenr,8fc,Magis eer '^'n\l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^ nominemus quiz

•iiii j,^''^'°'“'gt;gt;)Vel alium-quenquam ex illis qui viimntprçferz '''in quot;''!'’''^'^”-^‘’das poftimt, vbiciintp aliquid afferffibus noz *’'0iit ^'!'”*^''Q”‘'’oo^oriri poftet. Loquamur de rebus ipfts, 'trfjf'quot;'**'quot;’“’‘*o^c’’e.Veritasipfa per fe vincet,idlt;pmaioriad« *’»!!»/quot;'’’'?’’°™quot;’’gt;’’lt;’ft''’3 verd gloria : qiiamfi conuieqs K ^'ffert '”““®quot;*'’“* turn illis eertaremus. Hoe ex philofophia %n ' '^^ multd magis religio qnam profitemiir, ^ifiti^'^''*“'^''‘*''pttfuadere debet. Quod circa Toram Valz ^’»«utnfentiSj HQn parum gaudeo : ftcutetiam qpddi»

-ocr page 306-

BPIST. CONRADT GE^. LIB. IH.

aconitiglt;ncreillo 8^Filipendiilr,quxByzantio mÄ*’’^ errarim. Quod ad Volumina mea de animalibus attinct, num libros.lubentifsimc tibi in ijs mittendis gratificarcru« ||j( ,tcrecx vrbenoftra nonpoiTum.nam Bibliopolx veftnlil’''% . nunquam feré accipiun t,nec farcinas bic conficiunr. Si w®' ^z cüi veftrummercatorum autbibliopolarummandaueris,*|j/ cinis fuis Bafilcx aut F ranckfordix adiungat : cfficiam ap^ pographum, vt non maioris, quam bibliopolis folet,”^' ^^ dacdioccft.Hiftorias omncs,Qiiadrupcdum viuiparoru^'-^^^^t parorum : Auium ac Pifcium : florenis feptem cum paulo pluris (bazio forte )fi bene memini : Si kones ca® floreno vno, bazijs dccem. Exemplum particular Iiteraru®gt;^jj comiti Siiuarzeburgico mififti,magna cum voliiptateb®“ ^ .miratione leghproi^ eo,vt quod meis ad Plirygionctn btc ^, ■ ta diligentia fatisfecifti,gratiashabcoimmortales. »a '

clarifsimo viro D^allopioplurimiimnieconi' menda. Erægelium Si Pbrygionemfae

luta.TiguriMaqdiezy. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

FINIS*

-ocr page 307-

^ESNERI PHILOSOPH!

^ T MEDICI TlGVRlNJ, DE AC O»

NITO PRIMO DIOSCO* ridis.Afleuerano.

ÈT HIVSDEM,

ÜE OXYMELITIS ELLE-

BORAT! VTRIV^Q/E DESCRI-ptionc S^ vfu libellus.

^ ^N i R fiiKtm MuMt primUm, {gt;trtigt;n VerS emtH^dturU

^^iuÜli)ra,}gt;er CASPARVM WOVPHIYM

Ti^arMumMedKuminlucemiatif, ^

ANNO M,D»l,XXVir*

-ocr page 308-

-ocr page 309-

INS!GNÏ DOCTRL

^A ET ERVD ITI ONE VIRO, D. GEORGI O CELLARIO, AMPMSSIMAB. RBIPVB.

Tigurinx Medico, amico veteri amp;nbsp;Collegae, Cafparus Vuolphius Tigurinus S.D.

^ 0 S T E A Qy A M 'vir (lo^ißjgt;n^,gr/tH!ßit»0rugt;n yirorum authorise falium effet,y t communis ami.~ ciiKpriccejitorisnofiri D. Conradi GeßteriEpißa-los Médicinales esr Philofo(gt;hicas omnes, quoiquot i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amicorum beneficentia hoc tempore habere potui, in

hl^^''^’'^ ' ^^f'‘^ ^^ ^‘^^^ Gefneride Aconitoprimo Diofcori~ y/S^gt;nratigHe,etOxymelitisEUeboratiytrius^ defcriptioneet ffrii^'^n*^^ ^'*ß^”^ fchedis collegium libeUum,een coroUartutn *,{ ^’''V^flMmfubiungere.Atq, yt idfacerem confidentius,»on iltiii 'quot;”’ '”'’”^”® ^^'t^t cau/a,me impulerunt.Ac ante omnia qui-^ itin’quot;''^.^' ^^fi^S^fonfdus effern, quantamde Conrad: Gefneri •n^''‘.^ff'gt;^^f^gt;'fitie»da'at^ pubUcanda, publico edito fferipto, hlt(f?,^'^.'^gt;1i'^ß^^i'itgt;t : neepraterea ignorarem, quarn diffs-'quot;’4 f P ^^’^ hifloria deßderiumferentes,me meamd fidem quot;Vt-ê'’'fgtt''‘ ^‘*^^‘^^^- operapretium exiflimaui,yt edito hoc fra-gt;!eai,i/'’''f^^’^''^deStirpibus operis /pecimine ,intelïigatur, me ^’ßne^'^'” ^^°‘^‘^^ communem-vtilitatem confern debeat ac '‘'t«i^''’”*^^^ ^^gt;gt;'-li^gt;*^ freere.ner^ PoUicitationis meape-ߣ®'^''’^*'®^quot;f»y?«^»^^^ laudedignum,quod ^iin-^^^*^ ^^ fgt;^^fi*f^»fgt;^^^^ negligentia neque la-iione^.-^”^^*.^ '^‘‘^ ^^^‘*nj promißi taaio faUum effe exifliman-‘l^'ii nt'*’'-^'^^^’*^’ ^ ^’^’^ ^‘‘^ ’” f^''*^ fr^^^i'gt;^*fr'^^’id totum aut “’1!« f^quot;^^’*^^^^ ^^^, moU, aut negotiorum publice mihi at^pri-*^‘^'”^^”^*»ni multitudiniac importunitati, qux ^'^ duf ' ^^^^^ft''**^^ noflri iuffit, yel liberorum et rei fami-^{•vt^”‘f^^*'^^-^^^^**^^^ gt;nbsp;afcribendum erit. Materia qui-^^^P^^^^^^'^ non excufem ) congefla ea eÜ moles, aViiini'^ ‘‘^'^'*°^gt;'^^iridoUtomnes,quatquotdefiderioeins ^ we accefferint ,non folüm y bifebedarnmfafciculos m-

-ocr page 310-

E P I s T o L A.

finitot, zi^ rattonem inearum tliffaßtione olgt;/erM'!^lt;t»t tioneperdidiciffent ,/iint quot;Vehementer, arquot; cunrquodtn» fluf^^* ' mirattifed et lahorë in ea exornanda reqtiiri moitflum.et'V^^, nt infHlgt;erabilem ffnnt(gt;itlàniconfeßi. Si enim ftiSiwh quot;VtPoètit loqrütuc, erit eertè in hoe tam immenfo ofer^ ’'‘^‘^'‘,^ ii^od ft quot;Teero commode aÜqui oblata ccc,iftone,diit Mec««i^'^‘' taius libiralitate,hxc tanti momenti incommoda atq^ iirtfidim^’^^^^ ytenn^^ commodorum compenfatione /enirentnr,non dnHa'''^^ tl no, quod ohm ,etf temei è,nec penitim confdérata aatfdof inateria,etiamnitm po/liceri,etDeo ita annuente.jirafitre-t'^^t minM: alijs idem yolenttbus ant etiam audentibiü, certii(‘''‘ .^^ ttibusi)ermittere,esr infusermeaoperafiromouere.

yna cau/a eÜ, propter qnam hiforia StirpiumfragmentK^^^L* hlicarim : alteram yero occafonem, hac ipfa Epi/lolann'i ff ^| nalinm prüfens edttio.obtulit.Gefnerui ad amteosf(rib^^'[gt;P%\ ter in earn contronerfiam, qure iUt De jdconito primo if^^i.^ turn ExceUentißimo Adatthiolo fuit, abripitnr,qna • »Aconiüfgnram.-, quot;Vel yt fiilamiVel yt faCHltatibtn atq, d^K • ni mm tes cannenientem, quot;Vitupérât: interimtamemteq'f^f^J^ »Aconitum yfptam exprof ßo redargttit,neqHe contrafm^^n^ potuifèt rationibHS.dtlipenttu! defendit,Jéd Mrimqifeß^'*' ^^j, ßua Stirpium hifioria pouicetur. Ergo cum ytrin^ ratioof^ j^ tnnino quot;Vana aut infirma aßerri pfßint, quot;Vt quam infill (iißrmt AEitthioli Aconitum reifetat .perßiicuumejfet’t^ .^^.] quam yere ft um Gefnert/f afferat ,ex mefoata Sthpfi^f^f capitetrieeßmogt;hanccopiafam esr integram Ge/neri, d^.ij^fiA 'Vtranqfpartemag!tatamd!fJgt;utationem,Corollarfiltcogt;'^y ^it aßerre yolui. Eadempenicus occafione, etiam De Oxf^^ ' f^ que liberum hunt,ex diuerfsf hedii comportatum, f^f’^fquot;'^ / fnendathoc Gefterua ti'maltbijtitm inpramißu epifif-^’ if^(' igHstfi interea quot;Vero nuf^iamf emendatie enim ottmta ac ^ f tof ns hie, quam in Diofcoridii ParabU. leguntur) HV ' perfEla.neqj quot;Vfw aut quot;Vtendimodu/publiceextat.- .^d

Hunc quot;Vero diuerfßimia naturis atquefacultatibiiff^''^^ii libeUttmyir elarißtme, tibi aßerendumdedicandumf, quot;yJid nomine cenfui ,quot;Vtpolieruquoqueea amititia fif^^ß^'^.'Jttltd' mt^io.qua domiforii^mper quot;viximM eoniunbl'ßfff^^ gt;nbsp;^quot;j^] 't^

-ocr page 311-

EPISTOLA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

'F ul'

lü-I*

hM'pr''r^^^quot;^^^(*^^^^^*^^ /^lgt; foufmum f»-aeelgt;tore D, ’’»itinm mternosfouimui beneuo/èntiam, ita eandem (jnaijue Ài^‘ ‘^^‘^^^^ gt;nlt;ttnrior, ip/a^^ celebriom GalH/e Itada^ite tihf ^'^’‘^‘‘’‘^^'^!^^^'^amp;fl^'^^f^^^^‘^'fii^^ßit^ino/lriItberafüatemit-'biru'*'’^i*^^’^'^‘^”^^^^^^^'^^^^^gt; »m/tiiitinerumpericHUt.flu^ Wiy^’ ‘'^°’''^“^gt;^.^”f''^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;batteitatandemdimumre^

II* /

x' K 1

?^^'^'’^^^^^‘Ji‘^“^^^'^^i ‘teceptis amomatg^ betteiwlett-. ^tjHu'''^-^^^’'^^9^*°*^^^^'quot;J(U«n;rMadmodum ramm eil,fan ^^ff^^’ß.‘*.°'’^^^^'^ß'^^*^f^(^^ etiamnum conrerHetHr.At hoe ^ft^‘‘e’^^-‘’‘^ I^^^ß^ffttbolu at^j quot;Vit.-ytt tjiw eaßt Vetußtorßoe ^i^ß’ß’^' ^^‘* ^‘^ comprobata fides,amicitits 'Vinculu est: ‘*^V ƒ 1'*^Ïi^^fiigt;ttonio, ad amicitiam plurtmum momenti *'^•*4 quot;“ ff.^‘‘^''.^^^9i ‘’taualesejfie.Cum igitur b^eeinter nos-noti-^gt;i^'’ß’^’‘^^ß‘^gt;^°«!smfit,hocygt;tcun^tenue,ttreferga:reamo^ ’*^lii’'^'*°^^'’^^‘^^^ificanda gemts,gratnm acceptnm^ futH^ \ti^2r^'’^^^^^^P^''ß*‘^^^ff‘i^°d esf Gè/hertim pracepto-^'’'?ii r^^{^’’f^bumus partus , femper plürimi feceris j er re-''*bl(^l^-’f^‘^/figt;'tiu’ ^u^ adfaUitandam medicinam fadunt, *'Np/r”^’^^ ” ^^ ^°^ fxeellere fo/iinr, fedetiam multis tua opi '^^nit^'^^^^'b^^^^f Deus 0pt.MaXiVtejua nobtfeÜ adoleuit ae ^‘^'!S-l'’^^^“^^ Pquot;^^ at»icitia,nullÏs ma/euoleru obtrePiationi. ^^%^quot;'' ^**^ f^^^^’ ^uodbdm à ti Ahnfif’fiiilnm mihiper gemini, J^aleant^uUnter nos dtßidittm 'vo!»/it, ^tle esr me ama. Tigart. 7. Idus Septemb, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ƒ ^ pi* (C 1(1*

•rinno i 7 7gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

-ocr page 312-

CONRADI G ES NERI Ff’'

LOSOPHI ET MEDICI TlGVRlI’’’ J)e Aconito ^rimo Diofcorid», A^èueratio. • duo genera prima.Facit Diofcori^**^^^ de materia medica quarto, capitibus yj. ï^ 7. ^^ SwR^^ rum prius id eft, quod Pardalianches noimF’, KS^i^öX de quo etiam Theopbraftus hiftoris bronono,capitcdecimonono,amp; Plinius lib. 25.cap.10gt;* gt;1 27.cap. 2.amp;J, traftarunt. Pofterius veró,quod Lycod®”^j’ Cynoftonum appellatur, amp;nbsp;àTheophraftolibro «w‘’®öj 0.à Diofcoride verocapite 76.libri quarti.,defcribituflt;^^i huiusfpeciei non meminit, a(rercntibusHerraolaoamp;‘^ zl lo, De omnibus iftis Aconitis, nosbic prolixins dilp””^ ^ fingulorum integram hiftoriam attexere : vti neqae3t.'r'|gt; pofterioraetas prseterca inuenit, non inftituimus: ^l^'%j loei atqi ordinis id,fuerit:fed de prima tantùm fpïo'*'4®y! lt;ialianchesappellatur;ea,quæ Gefnerusin fchedisrt”®^ nos.quoad eius fieri potuit,ordine quodam,pro futura L eins hiftoria.difpofuimus, amp;nbsp;in caput tricefiroum »“ .jj:; coniecimus,huc tantum afferemus. Qö» vero gt;i’®‘’’'' i^j noftriratio.autcaufafueritjpartimid , indedicatofnoP^' prxfixacpiftola.eft explicatum ; partim vero vt,cuw y plantafit, de quaVirigraues Semagni dubitarint,^“® |jj.--tuerit opinio,quafue habucrit ad id aflerendum radoo^®' ^^ bus conftaret. Reliqua huius argumenti, euro air’

annuente^quoquecoiaiDH-nicabimus.

-ocr page 313-

.^^^MGBSNBRO ACONITVM PAHOA' htiKhes,)inttior folio magno è monte Generofoiç^

Minor am rndice exVallefitt,

Ac o N l T V M Pardalianches fecundum Diofcow dem,folia habet tria qiiatiioruc,CycIamino aur cucu mcrifimilia, minora tarnen SC quadantenus afpera.’ Giwlis iUi eft dodrantali^,radix Srorpionis caudar fr

-ocr page 314-

CONRADI GE S N E A lt;nbsp;mtlis.àlabaftroriim more nitens. Aconitum folia b^^^'^^'^j^jj niçinquit Plinius) autcucumeris, non pluraquàm quatuor dice lenircrhirf«ra;,radicctn modicam cammaro fiinilciun’j^^ÿ quarc quidam cammaronappcllauêre, ali) didyplionon. ^^^ incuruatur paulum Scorpionum modo, quarc amp;nbsp;Scorpioquot; ^.^ appellaiiêrc.necdsfuêrcquimyovfononappellarcnidlcot' . nitum ( vt legimusin libro dcSimplicibus ad Patemianu^; Galeno attribuitur) herbula eft quæ folia habet à radier aquot; tria, fimiliacucumeri : amp;thyrfulumnonaltum.radiceurO.jj gam,5iadimummagistcnuiorem ôiminittiorem,fpccilt;i’’ j^j lores adfimiîitudinem ScorpionispufiUl fine pedibus. bet vt Thapfia, 5i valdc venenofa dicitur. TliclipliOquot;*’quot;’^J Tlicophraftus lib./hift. plant, cap. i^JalijScorpionemafP^^ habet folium cyclamini,radicem fimilem Scorpioni. nafen“’, minis modo.amp;i geniculis confiât,loca amat.vmbrofa.HïC ^; phradus. NicandriinterprcsgraminifimilecflcAconituquot;* 'j in quo reprehendendus eft. Theophrailus enimnonhoc“quot;^^; nafei vt gramen, nimirum proptergcnicula, vt hoc ipfuUj pexegefin fubiecerit.Sic etiam ilIudquodpriuaiiniAconiu'^y cat, frumcntofimiIeciTe ait,caulibusnimirumgcnicinaii’'^,{ dofis, non alla parte. Forma quadam peculiar! fpedawri^i^j (fcorpii)vocatç radix,reprcfentatenimfpecicmfcorpiomr) ^ phraft.9.14, Strangulator alnemer nafcitur in terris corquot; j, 1 renofis, Beikinenfis) 5lt; cft amari faporis K lioiridiodori'i^d cen.lib,4.fen.^. HocAconitumprimumantiquitusdefenP,f Toramvulgó didfamd Valdenfïbus , vt femper Si qui^^j/ mus exiftimaui:ita magis ac magis in ca fencentia cofinnor'^ quidem Si alias quafdamherbas diuerfis in locis Torïquot;’ ^ vocari, vt in Italia alicubi Napellum.Ego aurem de Torquot; i^ xico Valdenfium loquor, quo circa Taurinum Si alibi vi» ,^ quamque hic Si in noftro de Lunarqs libcllo depinximuS' ƒ conftatcii cinatofcrc Si afpero,nonlurfuto,vt Plinius ‘’’quot; 'j^ ftulit. quod in alijs quidem plantis eft lïngulare, inalijsW''ui tria,quatuor,aut enam quinqj ab vna radice.Habeofoliuiquot;' ^ nerofo monte Infubriacmagnitudine Si figura fer^cucunitr Iq. Vis cicaufticacuidentifsima,fiinvIlaaliaradicc.FlordL fert æftaris principloRanunculo,coIore Si fpeciefimil«»* j' neetiamfimili. Radices habet cum récentes funtoniniumr^ difsimas, fcorpionum prarfertim caudar, in,quibufda!uquot;'quot;.^jf ipccie.Qiidd verd his defcripcionibus antiquorum arP'f*''^^

-ocr page 315-

DT AC O N IT O' f. è 10’5 60 R,

(gt; ff

“S’rguinciKis.exrti ipfmsfiibftantia, foliorumfcilicet, ra^ facultatum fimilitudinc deducts pcrfpicnum fier.

Acfolia quidcm Matthiolus reprebcndit m fua Appendice Ij ''iramt,difsiniiliaefle,quia Tora vno tantum folio conftet,al^ o’!'.quot;gt;f'[^'nn’ro,perambitiim ferrato, miniméhirfiito, amp;C« vW veto non vnico tantum folio Tora confier, 8lt;propofirx Plante figura:, quxex ficcis herbis funt exprclTx, S^ipfelI* ^'i(l“‘^nidtLunariis, aiit rebus nodiu Ineentibusfcripfi, atteftaz P®lliint, Figurara quidem maiorem, vno magno folio, mulz *f[o minoribusf monte GenerofoD. Qiiadrius : minorent I^’ij'^tolijstribus,YallefiaCafparColknus,mißt. Aliasficcas«b ^S'^o^i foliorum numcrum inter fas', domi tvee^i^ amicK Ge/aaro »^*?® faiio.} In libro veró de rebu s notflu Lucentibus, non ji/’ianrum/ed tribus abvnaradiccToram, à Kentmannocom

”'atam, prxdicaui, quorumduo extrema minora fint, Si abfz ? '’tóculo, medium veró maius effe, SC à principio eius i eau* ƒ'’'nafci. Quinetiamteftesfunteiufdemliterxadmc.quibus ^quot;”'.multas liabuiffe fe plantas tribus Ä duobusfolqs, quas gt;nbsp;^ lommunicarit. Anno 1 j 6 o. inhortomeo enatxfunt liuV''''f°'‘°’‘^“°^‘’^’ '‘’q“^*^fï«* radiceftatim.vclnullaa ra* ^’‘’111 vno caule diiobus vtrifque maiufeulis ; nam parua 8C vti j^’'*i''t3«libusfunt,non numero: vel tribus : vel quatuors niiii, 1’''*dfiimmum, omnibus à radice,nullo caule, Cycla* ’’onm'??'’'^*'’gt; *■“’ Ów’^tö''*des Aconitifolia confert. Tor« rijft rj’’quot;'Kniunt, Cyclaminohederxfolium tribuitDiofco* jjç ’ Pamp;viola: nigra: : ar Inuc perfimile eft folium Tor«: ergo f;rp^^”'’J'**folioconferriporerit : Melius qui dem fort? dixif* tUiii2' ’quot;’''“’i'^derxûe folio, fed rotuudiore: ficut in Afaro e* L rca * ^i’rlidonio loquutus eft , fed iKpißanf illam non eft quod

TOmiis, Nec aded inept? Torx folia^Cyclamini folqs corn* ^, ^mr,cmn alias,tumfimpheiter,lt;^ ùf kvktipii/n ÿvMnjbmc eriant ^ydaminum tertium Plinii ( quibus ctiam ego aflentior) ., ’“it- SkDiofcorides de Althæa fcribit, ih--«'«én pv»«» wv'P's j^j ’'iKwM^iii^.g^ funt qui duplicem tydaminum fe habere fcri* /Uliamrotundis.aliamoblongioribusfoliis, Theophraftus jii?quot;'''quot;'’P'”'quot;“*quot; ffilicct .folium fenbit habere Kqsvip/w, quod jj ‘Steunt vtrtitGaza. Ego veró xmajuiwAt legendum eeufeo.

’ ®“‘t“M’*gt;'fi*w» quaha Matthiolus fuo apz quot;S'tA(onito,non iniuria inhac noftra defideres. Dioftörid«

Bb

-ocr page 316-

jCfONRADI a EJ N BR * nbsp;nbsp;,,

•a5»/f/«fiM, hoc eft, vt Marcellus Vcrgilius tranftuliG L », qur verfto eriant ipfi Marthiolo in epiftolis fur. Sic amp;nbsp;Oribasq interpres afpera foliaAconiti enc ’^^|)i Cyclamini, Ke, cuiufmodifuntontninoTorifolw-ifa^v Rucllius aliquotics hirfurum interpretatur cum f .^^^ in Lycopfi SC alibi : ramen vr hirfuta quaedam mollify\^^ Jpera quaedam non hiriuta. Neque enim idem GrreU ., »/’«F, vti Maranta voluir, proprerea qjiodlatini unfT triique fine diferiminevtantur. Eo'quemagis iBirfnoiH^ (flifsimus Macthiolus , qui hoc ipfum in Marantarepn^^ SC quidem meried : capite verd de Aconito, v»«A“ *“ ^ ta ipfe qaoque tranftulerit. Plinius qutdem 5f iplf ‘quot;f quot;nbsp;unit fcribit, contra quàmCrxca Diofcoridis verbafonrnt: ’‘^ vti 5f multos alios ex intcrprctibus.confudilTe hreeafk'quot; (,| tiquer ex fequenti mox capite,quo Aechiopis folia lufugt;'^( ^ dicefacit, qux Grscus Diofcoridis textiis Ay-M^'W'liS' J pro wTfifM legeruèire/aetnapud Dioßoridem» ^g**“f’’'î'ÎJi!gt; niti Pardaßanches folium fubafperum Diofcoridis aun' ,, ciTeoportcat, fiuftrahirfutiem inTora Matthiolus requit’ ris eft fubafperum id efïe,vti reuera elf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^

Radicem (imiliter Torx, co ipfo ab Aconito veW^^ƒ affirmai, quddnonfoliimalabaftn modominimr fplf''y Zkadnatis multis referta, veluti naporum radidbusau'ii^i deliftt, necvllam cumfeorpionis cauda fimilitudinti^Ul Quibus verbis, duo in Toræ noftræ radice requint, f’® ^v | mulam caudae fcorpionis amp;nbsp;iplcndorem alabaftri.Vtru^ljfij tdft reclè infpexerintxquiorcsiudices , nonomnino jiji) bunc. Qiidd ft non vfquc adeo exquifttam in ea rudinem, omni ex parte amp;nbsp;adamufsim congruenttm» ” ^1» rum eft : vixenim aliqua radix magis eft ii«lt;v»lt;^Wquot;« v^jiF tfunaunfffi ; neque ego veteribus credo àttfatitttftif^^^^f^ qiianquam ipfe in Gentiana SC alqs radicibus ®®***j,(|iil* quampiam corporis humant viderim .• In al^s f^’T vel Napelti« ftmilitudo quxdam vel ScilIx vel müny^ƒ fucrit. Torac mex radices, alix alqs magis fcorpij f”* runt ; alif prorfiis non, vt Mandragorarum radices tftnifiopftn lunt, Anquia Scoiopendrij folia, Scolopo’^jii mali ftmilia funt, pinget id aliquis proherba lt;nbsp;rhos, pro radicibus polypodq lt;nbsp;Aconitihuiusminonsf®^^ «xlubeo, quamque Gafpar CoUinus ad me miftt, nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

-ocr page 317-

^® AtONlTO f. DlÓSCOflfb. 6

il

lt;1

lt;11

^'’fpijta d ^’’’^^’^’‘»’PP™*!*^'quot;’ quoiplongiufculam habet, f'f'P'hn ,’'**”“'’'”lt;qui fc propagate vtdetur. Galenus in dc^ ''quot;'‘'’''iin' ’quot;“^^^0”'f’gt; radicemoblongamillitribuit,quxad ''’•ilinif ^^'”'’8** Knuior,minuriorlt;p;quarip Ipecie amp;nbsp;colore Wti|,*'**'’’f’“®*’P'®’’**P****ll*^’ne pcdibuspra: feferat.vnde co '”quot; radieem effe: conftare autem ex plu* ^if(tJ °'^*’^ ^'” defcriptione, Tor» figura minimum vide 'f*’ J?5*^^ ienrenna videtur amp;nbsp;Nicander fuifie, vbi ai^ *•^1 «gt; 1* gg,^ 4fiAXJft@- (gt;tgt;#J flt;J“(*

/ I» 1lt; r

lif ^'^^^^l*l^^^^’l*’fMi/uxitrftt 'iiLO/it'i SiC, ''’''to '■'quot;” 5f'’®J*’^*s de Scorpiiiro herba intelligat ; ego ta* %/''^’?P®du5 de Aconito primo mteUigcndumcfle, qnod quot;'ho^quot;'“ ‘'‘’quot;’ditudine radiais vocatur, amp;nbsp;contra fcorpq vene* ♦tijy^’f.ÄW «wufit,hoccft,infirmü amp;nbsp;paruum, Scorpiuri «h'^^inimlisfit. Etfi aarem earum quas domi mex m horto *'^fi (plendeant alabaftri modö(recemes enim c mon ^iiojJ* '’’•Mocorii diltannam, quxforti? erunt colore fplen* \j '”100natura, amp;nbsp;natural! folo.videre nondû contigit)o* ^quot;itk '^*J*^*’^“^^ ’lI’*^s***’^^“'**»P'’*rertim qui recens nati ^i^j “’''^i KaJicescum planta,quas CafparusColIinusmifir, ^ f''^'^P inhxrentcstficcefccntes verd % quot;^'»colorem abcunt.Cxterum illorum tantaintus eft al* [(^’’'ibaftrumjac,autniuem prouocent.

^f’wi?''^^*'’ 9“® O'”®*» cardo verntar,infpiciendum,vtrum Mif *’i veteribus Aconito Pardalianchxattributx, Tor« '^ilfo^ quot;’**'*■’ infint.Diofcorides inquit,Torpefciit,vt fama \«n''’‘''5 ’dmota radice,ftupentq; : qui rurfum ellebor i(albi, *'gt;)i(ij’/’*'**ftu,excitanmr. Oculorü medicamentis leuandi gr* ^jl''Jquot;Enecatpatberas,fiies,lupos,5lt; feras omnes,8^c.Ga-^,1pSimp, putrefaciendi faculcatc obtinere, amp;nbsp;letliale elfe, I'tlt( '^*lt;liiibus Diofcoridis amp;nbsp;Galeni verbis.cum frigida qua* ''^’mli ™'’‘'® *quot;^*^'^ debere conijciant n5nuni,Torï,vtp ore ca* 8|)^‘®'’*t“Pardaliancheseircomnino nöpoffe.ncgant.Acfri hj^’ I^'^iemfacultatc authores prxdiftos Aconito tribuerc,ex '•Po r quot;quot;i'facirit.quód amp;nbsp;fcorpionibus torporé, Ruporem^ 1*111], ”8*d*tarisnóexigu« alt;flionc,inducat,8f dolorÊ oculorü iiti;,-^5®®'**l'*oru prxfcripto. Cxteru quantü illi à vero abfinr, f)|i? J’'*'‘r validifsimis argumétis enincipoteft. Aconttücnim fq#*”'”*'*®®» ’®gt;nimlt;’ autem frigidx efle, docet ipfius deferi* ' »quot;Wdo aUataexlib.de Snnpliubuj Galcno attriburo, quoin

-ocr page 318-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CONRADT GESNERÏ '

Ïoco Tîpfïx quafi vires habere Aconitum, arterie, AtTWf ■, crem,3f vehementer cxcalfacientemfacultJtcm babcrcw”quot; ^, ditate, tertre Gakno.Rurfus Hippocratcsin Lib.de lotis in'® ^ nc,inqmt, arJores potiombus Scforbitionibusexolucreopi’^ quemadmodumfebremfrigefafioriomcdieamcnto,vt«quot; ^ ro.Galenit» explicans hoe nomen,dtett K.aiufit/igt;^,Si aiiinnoi’r ucfeillxlimilc, amp;nbsp;Aconitiim:abeo, quodiUius radictsfuni' iu» animalis fimiles:fed neutrum Iiorum inteUigi poieftinimi ^ fentiens, vcriftmile non fieri, calidum talido.autierutnSiti'^^ extinguendum.Cardanus in Aphorilmos Hippocratis,acrt* (, rum dictt.acre autem igneum cft.Mel,quodin.HeracleaP*'’ ƒ flonbus Aconiti fieri fcripfit Diofcorides in Alexipbarma^ j| lib.x.de Mat.(vbi tarnen vndc fiat non cxprimit)ait acre efc ^ fadlufternutamentamouere: ephelidcs fanare eoftoiHiwinfj fale autem liuore» delere. CouftatpractereareliquaAtonn’, calida. Galenus autem, cui quam Oiofcondi njaiorauWU eandémeum reliquis vim primum Aconitum baberedocti‘'^ verifimilcfit,hoc Aconitum,cuius vis caufticaexiiniaeft(q“?‘, confiât ertfe Torae fanè ocy fsiniam)ciüfsimc firanguiare poquot;'^ flammanone circa fauces, tanquam anginaexcitara ; rcim . etiam Pantheris,. idem quoJi contra anginam aiiqui in ho’’'^ celebrarunr.nempe ex ftercorehumano. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj

Sedeo ipfo„quoifepticum Galeno vtrum^ Aconitumpi’, cetur, nfli'ini/ny Tfàs 1P âaolt;iiil,!a.iifà ut riaituar®-^»mnà d^«•lt;‘^r*'r ^^ apparct calidum id cfie debere;qu5do qux narcotica funM’l^^i , nunquam prxfiiterint.Auicenna author cit,omnfm medidn’f^ trefaftiuam effefupeifljgcalkliiatis.iS^fubtilisfubftantif:l’’j propriitm.ertGalenoauthorc,tum cliquare,tïimcolbquarf?‘j, tifsimüm.carnemtenellan',.«dqjabft]pdoiore, ciuus gentris’''j figmentum,fandaracha.ih yfotolla, dryopteris-pityoeamp^, aconi rum finir. SicCcdriaqlt;ioque interfepcicaaGailt;iio% ratur, qir quartum ordinem cal idorum videnir a tringtrf, ^^ mul partes valdc tenuespófsider .• quare carnes tenera.lt;ftdl'jj fine dolore««.!« ; fient amp;nbsp;alia, qiixeodcmgraducalfaciunii partium tenmum font, quornmplcraque , vtmiilto cWtäiquot;'^j quam Cednafunt, itaetiam.magis amp;nbsp;duriorcs qnoqueO” ««7«.Igitur Aconitum feruidx cftnaturx,vt5^ aliafepiica.Ed'', inDiofcoride Icgarur, niifceri ipfum ifSi-^.iKMi »»A«/“*'’^ non tarnen hpg de frigidis, qmx impropric anodyna funr,fiquot;' wlidis,6c fine dolore,autparuo dolore crodennbus, imeHig'^^

-ocr page 319-

DE ACO N ITO h tl löse OR.

»*

lO'

d :i' e'

^wftilicetadpterygia.nubcculas amp;nbsp;Imiufmodi adhibentüt.Ga» 'nus Icpticam amp;nbsp;dcletehamvim ei tribuit, amp;nbsp;idoneam»?«!^“»* *Ï*^gt;^Mi‘amp; ( an ï*^i»7®- ; in Muria etiam apud Galenum agt; ’S'»*jiamp;,ali5s liAia,®- habetur.Sed vix tutus eft vfus ad os,progt; i. 7'''^^'i''-’fadaniim,propter hæmorrhoidas)»»«’«’^^*»®“*'^“#' I ‘ tUi). lam quod Latine légitur, inRuellij verfione: TorpO ''lupentip aJmora radire Scorpq : ne quis decipiatur, quogt; s ^upor amp;nbsp;torpor frigidi vetieni effeétus eft, Gracee légitur: tôt -y'”*quot;*’ ’‘“’^^’^quot;’Otamfcorpio, ipfumrefoluere,»a/«/»**» j ƒ'«:{,iyx]«;«^^ Tlieopliraftiis.) At nonomnia qux occidunt, 2'^’jgt;iunt, Refoluunt autem qurcunqj valdc' infirmant, tum ^lumfrigida.NonreóIéigïriir Mattbiolus vertir, oculorum ^j ^’niciitii,Ieuandi doloris gratia adijcimr : null o enim feptigt; ^j^ ®ndidoloris caufa vtimur.fed anodynis bic fine dolore cro lni *'2'’**’f’t : erodendi igitur caufa adrjeitur, oculis nö do* ,5ij**’'’“''“»’tngt;’»dolorcftexnubeculis.êic.fedin quibus ali* ^’''odendüfitjifinedolorefiat,melmsfiet. Minimum autem ’ ti?^^infcrimtfeptica,qux tenutum funt parttum, quale Aconigt; Un”Tlurimum, quxcraffarumpartium, vt merallica, pratferi •«i^, ^fï-NamMercunus rite prxparaius, amp;nbsp;ipfefere'lt;{(•«//« t(^’J ^finefemore, vtaliafeprica:fic Sd Rapi fernen dteitmi* nee tarnen fequitur, jpfum wWiw?', autnar* ''gt;Hi I^bvtnonnul'ts de hoc Aconito videtur. AnetiamCy* 'quot;’tiirV‘diyniailum,amp; hutufmodi alia.frigida dicemus,quo quot;lotj f *’ torporem inferunt ^ minime verd. Lychntdead* keuj’p e‘ones torpefcere aiunt, Diofcoridi ergo frigida erit hlattbiolum : atquiGalcnus fernen eins fecundo ’Wt'”***'*quot;*tertiocalidumefiedicit. MonJ^rJluhjcorpianem ‘’bjor ^“f”quot; '^i^gt;il^^i‘gt;^(^flt;fpi‘*gt;^ fo^'’^ ^lt;tpi^ “tui, (juifoUffli-'flfft ''‘“’^quot;quot;'j^'ino ttinpore oh'iit,Vuo!ph Scorpionis venenum ’ll,J^'*^’quot;’’’G®*'nHs quarto Mttbodi fenpfit. Itatyverifimile % '’’’® P^nmunt ipfum, vel contraria effe facilitate prædita, %1 '*''*^ ^3lida,vtRaph3niis,Nafturthim,Serpillum,amp;c. vel Sto, **!''*quot;'*’’gt; vi idfacere, vtinlibrodeTberiacaadPifonem: ''1(1'°'?'”°^*'’® ’^*^■‘‘^‘0^ amp;nbsp;perimitur à Scorpione, fi ipfutn ^ftj '’”'^°nf’niis inquit,calida quarto gradu, nö folum vre* *’11111 '’’°'**'^^®’'lt;etiam amp;nbsp;extinguere: qua ratione autem calidi Wt quot;'quot; ’ *‘”*™*'’“ni vtmaior flammaminorcm. Eft igitur Mou'*'”’’'^'’?'**» ’lindnimirum proprié diélum, aliud per ac* i^oniptopé mortemduxerit. Tertnim forté, quod taroti*

Bb j

-ocr page 320-

C o K R A o r G E S ÎT E R I lt;,( mm eH^vt vinum validum: ffc apud Vergilium,Son’lt;’®*quot;’|®|^ii pulti. Vcrdin ft réfrigérât Aconitum, vti pcrrinaotlt;*’P ^ {,(') curnon, vt amp;reliqua venenafrigida,à meJicisaliqu’®ƒ w/j patur : vt Papauer, Mandragora, Hyofciamiis.cicuM.lo*’'’ ^( ctes 3£alta, quromnia intra corpus ctiam vriliter fuo’' G adminiftrari pofTunt^ Nec quiequam momenrihocarguiw -^ habet,quod conifanrernobu obqciunt.fatis cH'edebcrc’“P dendam Aconitifrigiditatë, quód Diofcondes AconinW' ® permifcucrithiftoriisfrigidifsimarumpiantaruin.viM’'’ jjji r«,SoIan!,Cicutx,Taxi,3ëc.nec venfîmile fît,feruidampgt;’JJf||'| Cum totfrigidis admifeere illû voluilîe : præfertimlt;ui’'quot;'Ppjj querationchuiusordinis tennifleomnes animaducnanmsS fi non etiam estera Aconita,quæ nos optime nouinius,amp;'‘l^j^(j lo noftro calida effe conftat, ibidem enumerentur,In it*'® ^^jij deSardotua traslat interfrigidifsima venenaDioftor.t'S . entfrigida^ QiiçcumitaffntjVteerte funr.manifeftuinfi')* jj-ooftram.cuiiis cauftica facultas eft,breui(lîcut amp;nbsp;flamnwl*’ j nuncult ) definens.aur Aconitum Pardaliancbes eife, ’“'f^j fpeciem eius:non autem fecundi, cuius fpeciesambasnouH''quot;’^ mues inter fe aliquo modo fimiles : foldsincifîs.flori'jiiS.'L plus agriT.cum aliqua dulcedineplerafcp, vnde amp;nbsp;®P®'”quot;;«(' in Ponti Heraclea c'floribus ctusmellificantiacprimunH® ncreabalijsdiffert.Sëfaporeamp;feruore, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^a

Hanc feiitentiam,firmifsimis rationibus permurnw®»ƒ.5,1 naturam iplam habetfuffragantem.dum fequor, quon»'“ j lumniam,dë obtreftationc effitgerenon polfurn.Atvtf®-quot; ^ eogt; omnem humanitatem exuendo idem patiar, qao^l'i'l’''ù icancrabiofomorfî , mox etipfirabiunt, et in altosI*®,^ tanquain in canes mutati,morfuf£uiunc,miht cauebo,fo'’quot;y^ admalediifla.quàm adca,qur à Ventate mihi alietiio''*'''. L tur m eoruni fcriptis,5i modelte' refpondebo. Non dabo hoc raagnanimitati meæ.fi qus eft, vt contincam mti r^ dccet philofophum,intra artis mexlimites ; non adrheto^ fugiam, fient qui ra3laracaufamliabcnc:«jî'K)'^«gt;‘^”'* jjtJ Nemo infolentcr carpendogloriam confequitur: amp;nbsp;f’quot;^ ’^jii acerbitas ingeniorum.aut vindiëts cupiditas,parumüg'’’|,^(j mineChriftiano. Vtvtigitur me préféré contemnantJ'O'^'P ' Oieti apudhoneftos St doftosviros non admodum auchontatem, vel admirationem fuorum labontm^®'’‘”.z t Nom Si fateor, multa me ignorare,ncc omnia viderepof-' ^

-ocr page 321-

y 1/ y Z; A y

.y y y y i If

J. ®É ACONÎTO h DIOSCOR. 3 ’’iiii(ta,^^'’'’’'’’^“®*^^®quot;’“nc»«t^'W‘*gt; qntqiKjadyixïrint, *luj *quot; quot;‘Pw^foridis quidcm omniafunt cognnuri, ncdnin Hoir, j 'f’^“'’'-P“^’^“’’’ »quot;t« annos viginti multô pluramc ’Hrj’^™™ '’'quot;’^puton.Efteniropdagus quoddS amp;nbsp;abyrtùs na* III ’”011 in mari tantum,fed omnibus ferc rebus.Fateoriïmilitcr ^iij/*quot;' ‘^^”^^r*iui fcriptis cfle mutiiatiim ^^ multorum author Ii^ ^inlibrismeis eflevfum rat non idcirco.meipfis aliquiddc* *11*““*’*.qi» ipfos cum Ariftotele, Plinio, '’tilJ ,'^?’ ^ ’'^^ magna: amhoritatis fcriptonbiis nominal t^i^j ■ \cnim fi qiubus hoc molcftü fu^nt,facile quoqj fucrit co* (i( 'n nomen, vnâ cumiis,qux ab qfdem fum mutuatus, è libri# in®'P’*'’S'’'«gt; Clitoris cuiufdam fententiam mefequi quidam Ânod valdé miror .Sæpe cnim etiam eftolitor valdè oppot lliim/l®““^ 1 fgo ctiam à mulierculis difcere noncrubefco : Ä Hjjj 'ihre lus m rebus ipiïs medicis funt dexff lores. Qiiôd fi oli *'1^''?'quot;'^^ Aloyßo Anguillara Romano.rci herbaria: péri* ^1/'^''^°’’quot;‘^^^*S’‘ '^^^' '*’*“'^*’quot;’ illifacit.Libcilus cnim meus t^f^s *8. circiter menfibus antea «ditus eft, pnufquam vlla p,,jij'''guillara familiaritas mihi intcrcclTerit. Sin de alio quo* Hjj, ’'onijeere non poffum de quo fenriat. Hoc ingenue' affirme» Iitii?'*''°^f*hwl”rixftudtofumfuiflc, amp;nbsp;ciîm alias quafdâ de tel j’'^quot;'’“®^ abalqs non accepi(re,tiim illam circa Toram, ij^^oconitumfit.Argumentoeftltber noftcrtnlinguisanteitf. 11,1 Α’^‘H5 : à qno temporehadenus nemo de Tora quicquam ^i,(fquot;'P'æquot;fnic,iniupihiftoria,amp; inlibcllodelunarqs.Scdnc» p, ’“'cilluitempus quifquam vel noftra vel patrum memoria, tf ^f™®!’** Barbarum,amp; verbapancifsima à barbans qui* ^ioi?'’'*^*^‘5 ’’*^*^’* Pquot;»quot;“’ ego,quod fciam,amp;folus Toram Puj^iiinihaâcnus feci,camcpfententi3 meam amp;nbsp;ohm amp;nbsp;hafte* •link'”* ^’’''Bnunic3Hi,nccdnm miuarepo(rum,collatis inter fe S ^^^'''uniacrecentiorumferiptis. Omnia fecundumra* iin''’’^'*lt;nti,iînon refpondcatftatim cuentus, non idcirco fta* (^'’'gt;i»ndum,inquitHipp.in Apliorif quoddiftü videtur etiam ^lii'”''isamp;coniefturiscumrarionefufceptis conuenire ; vt non ^^'ltponantur,fi quid leue fit quod obftat:CHm muhx fini eau Of?*^“® 9‘'æ^o™ dtferimina accidant. Quare nec ego multiS Hi^is de caufis, fufeeptam meam de Aconito primo opinio* ^iii^iledepofucro. Non tarnen adeo fumperrmax, quindc* v.,’^'’'l’isba, qua: magiscongru« deferipnonifimul amp;nbsp;Wententiamfimmutatunw.

-ocr page 322-

CONRADT-GESNER*!

peUatas, qua: facilitate quidem parum ab Iiac noftra, fp'^p^^^ i’i forma plunmum différant. In monte Caluinoprop« w^Ç mum (qui Celebris ell in re herbaria )crefcitlicrbaiioxiJ,fl“-Toram vocanc,folio rotundo (non ferrato ) vnico, duro, c' ^, cumcaule fpithainiæo.reôlo.radicibusaibis.pinguibuS^Γ^®^ aut quinep ab vno capite prodeuntibus,vt in EUcboro,flore® viditGuilhelmus Grataroliis,qui de eamihi efrlocutus.“ * ^ ,phraftus hiftor.8,8. plantam Ilæmodoruin deferibir.qusp’^ occidit, vtToraanimalia. VideturantemOrobancliel^J®*^®j du mihi,vt Si Dodonco: de qua plura fuo loco.Forte Thor^' lis dicitur.W Cafparus GabrieIFerrarix,oftcndit Aconim®*^’ mum,fo!ioCucumeris, radice luddaalbicante.vermisinfl’Li flcxa,5i flore(fi bene meminOcucullato.TtflaLiaturfeexpr'quot;, admota ea ftatim mortiiumfmiTefcorpioticm. ^Torst®?, eft etiam ca.qiiam Gafpanis Gollinus reperit.Bulbus alp®“’|(( dam.radicibii.lbiexjgui.fibrisalhisjlongis.foliisfubrotiii'®^’^ .giuFculis tarnen, hirfutis, girftu calidis. Reporta eft in^t monte Yallefiac, .^ NeriiunThelyplioniun cflc.yelexeoeft r ; teft,quod de cius Veneno fcribunt Petrus de Abano 3( Saord^ doyniis.nempe calidifsimam efle in tertio gradu.ficcam in^ do, valdercfoliierc,mordicare, amp;nbsp;incidere, cuinvcncnol'f^, prietate, præfertim foliorum eius, aut fiicci cius,aut florii®'|j|| ftnumue, autcornuum eius.adeó vtbibcreaquaminqu^i ^ xta quam ) nafcitur oleander,aiit ab ipfa obiimbratur,inr3“'J ncari:aut bibcre de aqua calefafta cum ipfo : autbalnean® ’ll balneicalefaéfacumeo, aut edere aliquidaflatuminvci''',|]j( fafto : acdnimorari Si præfertim dormirefub vrnbraeH''i ^j, cat accidentia graiiifsima.vtanguiliam vehementem, f“? j(|t inflationem ventris, dolorem emfdem ac fluxum,ïftri3'® . fyncopen, amp;nbsp;mortem niff fucciirratur. IntcrficitliomincS'*. .^ malia teile Rhafl. ^ ApudCcltas aiunt (verba fuut Anir® ^ Mirabilibus)nafcipharmacum, quodXenicumabipfls’ffjn^ tur, mira corrumpendi celcritarc: quamobrem Venator^ , ceruumautaliamferam, tindliseofagittispcrcuiferint,^ p currerc,et carnem circa vu'nus cxcindcre,nc venenumiu“ ^^ eniminfcdlum corpus putrefcerct, 3(vcncnofumintfl’®j;i Inuentü aiitcmaiunchuiiis antipharmacü, corticeinqutro'jj Hxc Ariftoteles. Conuenireautemeaomnibusmodist®®j^i,iii tii'’O,Tora,Limco, faciliimè animaduertetquifqtiisprstt^j! legerit. ^Limeumherba appeUatur à Gallis, quafagi»” ^^j)

-ocr page 323-

„ nbsp;nbsp;®£ ACONITO r. D lOSCOR» 4

Jl* i»

10*

ceruariinn!iï0cant,etc.

'quot;'leo ‘*^P'u*'a- Genus Aconiti boe ede apparet, primiim ^’''°‘’®®*®g*tt3Siingere fcnbit,( quanguam exSarx quot;li!f^^^que Kanunculo toxicum fiat, amp;nbsp;inrer Ranunculi nomina »(111 . 'S^turapud Apulcium) deinde quod euacuandi per alz y‘quot;'habet, quam amp;nbsp;Aconitum habet.

’’'(»'7'” ''æ‘ animorum difcrepantia amp;nbsp;fententiarumvariez ftti|)j'Ç.'‘*®^’ofcorgt;dis,arque etiam nonnihil Theopbrafti in de« ’'fila ’*^'’'**’*^plantx notis etpartibuyomnibu.lt;,magna ex par« 'lif’''^’ ^æ^'‘®*'ides quidem yidetur Aconitum primum non »u^qnoniam deflaremlnlprorrns dicit, cum tarnen caulismc-Ïgt;»ij'’'’’™hrrbætamniirabilis, tam rarx, florem quoquenon '«pj^'.'''quot;'9pOTtiirirct, . Aut ignur ilium non vidit, procul cnira « ^ ’‘’^'^“s-montibnsjiafcitur ; quo mfi perueneris temz hir.r’“''5breuinimirum decidir.necamplius toto annofpe^a« Hr ’’reinopinordecidit: Ä-cauhs miAshuk«®- relinz 't,5 ^SOmenfelunio inueirre me mcmini caule nudo,fine flo« *Hi; r*'quot;''9quot;° tempore fi dcfcripfifiem.omninoficutDioz Hl ‘‘”P*'^*^™quot; An velmutiluscftDiofcoridis locus cuin H/J’^'^nn armahiri eau dam fcorpq, amp;nbsp;alabaftrr modo fplcn» !H^''''’'quot;’ Splendor floris potius fuerit, qui vt Ranuneul® rft,'ita ni faUor etiam fplendorc tanquamvernice H' *?®^' tequuntur. Vel DioGorides feftinatione, oblie

i*

/’

^*“5 quot;Aï Vel ex auditu tantum fcripfit^ Sed Theopbra» ®*ttjf5 non meminit,qui neque caulis omnino. Q[ió4 Gorpione narrantur, lam amp;: rez lquot;nJ'*''''®®'*'ä“3quaquamincredibiliadici debent. Atfiberz “quot;to '’^ quot;dmanumhabebant, turn ipfc, tum Diofeorides, Torj ”*'“P'^'bantur ï Nobis in Heluetia feorpiones défunt ; Ï'iqoï?^’*'*'‘'^''^quot;’’”r’uminalpibus nafeitur, vbi iridemfeorz ^'*tt fî'quot;'’ ^'^Pr’^*®uturltali 5lt; alq.quibus neutrum deeft. Miz hvqi ''’''''quot;quot;'fit.Multa enimbuiufmodi agyrtxiaddant, miilz inf^ pf*'”'^quot;'quot;r • Solo fcilicct conta'ftuf Tbcopbraftus dicit ^” ,**quot;gt; pulueris nimirumhoe fieri, quod verifimilius ’S gt;nbsp;'ll* »11 MTMtirii) herbæ alicuius vel mori, veltorz

ptre aliquod animal: vt ferpentes aliz quas herbas circumpofius,

nonexire.

-ocr page 324-

CONRADI GESNER!

DE ACONITO PRIMO MATTHIÖ^’’ Conradi Gefneri jiJ/eHeraw.

NVncporto, hisomifsis, quiddcaliorum Acomns., .

pro primo Diofcoridis vcnditaitt,fentiendum,p3^i5^ mus. QujcdocflifsimiMatthiolidehocgenereAconiriiitij.j( tia,norunt omnes.Ego qu»inea defiderem alias quoQ“^ ,^ genué. Etenimcum fides eius quidemnmume, ciTentin ciuspropofita figura fufpefta, tellesrequiffui,»quot; ip wes homines doftos, vt horum dodrina amp;nbsp;ludino ^^®''*]L'lt; «ia omnibus innotefcerct.Si enim verum hoc Aconitum«^/ be pitflumzaliorumtudicio nihil illidecedet,fed confirai’^ j (hontas:finfaifum fit^refert medicorum amp;nbsp;vitx.vtagnou’ '^ Jatcat incautos tantum venenum. Ventatis nofcendxllaj‘% fcripferamjta me Deus amet, ille inuidiam vinutis.mà'f' J pietatem vocat. Prxfagiebat autemmihi animus, tio,quodfadlum eft.hoe eft,acritcf pifturam fuam •P^“quot;’^ .Z rum, tanquam non w fednaf : prOptereatp doftonunl'® A tellimonia intercederccupicbam;nöfolümert’eali.]iiaiaj”^f'f pingitherbam.fedetiam Aconitum elfe.Nam meamqu^'f ƒ ram qualcm«go pingo,extarc in rerum natura ipfe agquot;® y defcribit: An verofuAconitum.viri hac in re doJlifsi™“'' fuis ac meis fcriptis coHatis. Reprehendi alias, ahoii qi'W ƒ obfcuros fcripiores. Tragum, qudd Aconitum LycoCf®''^^^ tra corpus fumi iuberet, Aconitum elfe ignorans : ^‘^S^i „iïlt; eaadmonitioneegit, °'mutauii. AdmonuiFuchfîum,J° i nus effe, non Aconitum quodipfepinxilfctdiic q«o?'’®''‘f,,il* i luit. Ab alqs item bonis amp;nbsp;doftis viris,cum in eadenuna^ ^^ fentio,nullus eoriim in me tanra immodeftia eft inueiïl^' .^ Manlüolus,quumnontripodem eumfacio, non re, ff®ƒ .^^ «ft irritatus.Netp enim quidquam admentirns pinxi, '^“^ji' imitatus naturalem ; qualesapud me aliquot feruo, ^“quot;j/ «iculo meodeguftaui.Viuunt verd amp;nbsp;noftri montesalti®f ƒ te Italicis,amp;l amici quimefunecomirati. A Fallopio pi qualiséft.Mentiri malignum eft:nec ego eummeniitquot; fed per fimplicitacem forte deceptumfumfufpicatus. ^quot;jjfl quodiamp; ipfe fatetur, plantas aliquas fe aliunde acccpinc ^^^i,j hoc tarnen abfolucc'fcripfi, ipfev^rd abfolutc mentioff^ , Cacterumquas dubitandirationeshabuerim, nuncP''® ^pif Primd omnium in tottus glantæfîgurai illaingt;h/*#**’» ^

-ocr page 325-

fitij J ®®*CONITO L DIO^COR. 1« ^‘Q^^oridis defcriptionis imitationem. Nam *'’*ipro*’''*^^^’“^æ^“® textum deprauatam K mutilnm agno Hni I’'7'’^ ^ ^0*^*5 amp;nbsp;ftminis, nullam faciat mentionem, *iijji{to'f®‘^®^lt;'antalem tantdm, ad eundcm omnino modum, h|tt^*‘®ff“f’Jn.Cur cauli, fi illum inuenit, nil prorfus ap^ ^jj''’?*^“*™*?^*'*“““’**»***®®”*®™'» ’Uquid tarnen fruz ^ca p,'“^‘’‘‘tc’Iicisrelïduum effe dcbebat,in talibusquiz ^'’irfn ■ **’’ ‘1“’^*’*’ die appingit. Nee volo quiequamhoe loco ^ipoi •'f**^*^®»‘l’*’mAcomtipriniifoliisMatthiolus tribuit, \ih''^**’^®™gt;’à quamDiofcorides fenferit,Só ipfe inter Aaw K ''onnekit. Deeofupra fatismultadiximus, amp;nbsp;ez SC €ïï« in epiftolis noftris , ad aduerfarios fcriptis, i^ïlïit ' Plinius, contra quam authoribus Graccis bonis vfiz \j -''''^^’’’'’'“dirlutavertit. Torameaiz’ïjU w m*(,«ii %ïir ‘^‘‘quot;‘'gt;^^£ft,alperadura^ nonliirfutahabet:nam 5^ rez ''Ly ^“* pl’n‘3 rigent. Inradiccprxtereaerroremcomz ’Mitij' **iftimarini,quodfcorpionis potins caudam, quant ^lj ''’’ginein reprefentet. Cum enim ego mihiperfnadeam, ‘''»t i '*'’ gtnere herbarum plantam viuam ( qux enim arid« VPl'fnuque dccidercfolcnt) qux fibrisadcius nutritioz •Si i^°*’d»adduci non polfum, vt aut naturalem huius Az I‘'ftai?'“'‘'ngt;®utexarida, cui fibrædeciderint.figuram effe dez ,'Hp quot;‘Piftoris incuria aut negligentia prxtermiflas, exiftiz ^Iifcï'^’^*“w fed hoc videbiturfortartealiciii. At vt ipfe M«f f'\ ’*'’''‘quot;ngt;(deplantis autem loquor, qua: intra terram naz hjj ’^muis forte etiam fcctibus in vtero omnibus,quia non ’'’tiJ .‘quot;bfliforinfecus alimentum attrahere oporteat, fibrac ’50(1 ^‘quot;ip^fluaferuntjCum fenfus,tuin experientia.Plurimas \i,r’‘'^quot;“quot;Q“®*”repcriffememini. Fibris fit alimenti apz '''quot;'ta r*’ ^ ^®™P’^'l’endifle turn dicuntur herbx, viiflura-lp turn ftr, quot;’'Perantur,cutn fibras aliquas emiferint. Quiradicum difz %jf l’quot;’'li’l^''i*nt,vtTheophraftus, qui in generales amp;parz quot;quot;quot;fa **’^®'®l’quot;®ddecollegerunt, nullarum fine fibris mentioz ^an'quot;*™’ ^“‘“s rei locupletifsimusopinorteftiseftTheoz '^htquot;^’ ^’ ^ü^o*''* i .lo.Cæter« radices ( inquit) radicnlas de 'quot;iiiii, quot;'*“*““ ' killarumverd amp;nbsp;nemcaeparum nihil-prorz 'll'vii'*''*’'*^ 'l“® per medium dependent ( fibrx ) radices in eis '^’quot;êf '''^•’ ^^' ^'quot;æ^^' Icgitur ifli' S^»i\ ftitu^um:totàyiof èfiSti *''quot;ti V j ^^ ™™ laterales nommât,quas nosfibras dicimus, ®'“l»*s communes (bnlbaccis exceptis:) At Aconitum

Cc 2

-ocr page 326-

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CONRADI GESNER! ^^j,

Iioneftbnlbaceum.casigkurhabeto. Hocitafeilst’'’'^; ^^ Aius,non vulgi iudicio, res amp;nbsp;Thcoplirafti verba turn w^’ ^^^ alibi confyderentur, liquidé patebit. Quæ fi non f“^^’''jjip; I inihiradicemaliquamfibrisdeftitutam, vt «»W'? viftosp ^

, diamcanam. Tubcraamp;fimiIia,(dequibusTheopbr3W|^ citato) non radices, fcdx«/gt;ff«potius ci funt. FungosegoW ; Sepremb.aliquo t.feptem aut olt;fto erui, amp;; inuem minnii^V dam fibras, qur terra: pro radice hxrent ex ipforumlu“' ^ «mittete;pracfertimex infimaillaappendicula, lt;l“®®'P'’'’jj(^' minor acutiorqj fubeft.Quanquam alia: etiam fibrx quæ^’'” ÿ' goriim bafibus adhærent,à mufeo ; aliisuc herbis pro**quot;quot;’ ..^ adiunäae^vt enata: ex ipfis videri queant, niG quis ddigfl''”’j lt;xbferuet,ficut nos quoqiie fecimus. Afpliodeli radie es f6r'/|.^, fibris:fedglandesfingiilxinlingulasfibrasexciint, Sicuri®^ pendulis amp;nbsp;in Bulbo caftano. Antitoram finefibriselle3)*gt;^ tarnen earn cum fibris pingat, quetnadmodum amp;opliioÿ®^ feipentinamdidtam amp;Saxiphragiammontanam. If^fuin^ que fibris non caret. Mee A locs radix fibris deftiriunirt*^j^ enim domthabeo) licet Diolcondcsfcribat: «lt; ^ /te#/®'’ƒ }iaar:.lt;/jiiri,iartTlt)if'iiiifi. Aquatica: quaedam herbar, quxiiisiiu'-^i^ji mergnnrur , vt Algæ vci Ampeli , non videnturlitóere f^ ,■, proprie'dirtas,fed fibrastaurufh,feit capiilamenta, caslf*l . cifsimas,indiuifas,cgcniculiscauliumpcrintcruaHaproJ‘ ^| ita vtgenirula illa fercradfeum iocofint.Ad bas exopic^J’^. i fupra propofuimus, terreftres radices omnes fibratas tilt ÿ j mus:aquaticas nonitem, quoniam ca rum quidam nihil qn’j^ breefunt, ld quod ante nos,nifi fallor, nemo tradidit.GoH^/^j, igiturhcrbamficcamqualemMattlrioluspinxitjabeodcnii ^ mradiccm veró ipfam terra; harrentem carere fibris,nett!''’'’L qurakam vilam radieem propricdi(flam,conccffero:6ivtgt;'’ , m^ rafis fitqual is pinginir,fiue natura, fme ficcirate.lïueeibi” j tc aIiqua,Aconitunitamcncflrcctvenenofam herbam crew pafTum.Óoronici vcrofpeciem effe tantum non affirmö ExS ^^ eins indicium fieri poiTet; At veneni eins, K qiiaütatisdett« netp tot tanrasqj experientias neqj hiftorias habet,ficutnos 1^^ nohræ.Scio multas eileverrenatifsimas hcrbas.nonomncsi’^^ Aconitum appellandas.ScdipfapccutiarisTorpvencniprf’Pj^^i tas ad Aconito peculianter arrnbutum veneficiumpraton)»' .^ acced!t,fanguinis videlicet anidiras, vndc A' ingenitalibu5% dit^Molo autem plura de veneni hums qualitatc agere, q“’jjj,

-ocr page 327-

f, ®RAcoNiro i. DioscoR.gt; ir •Igt;io!h'*'^v*'quot;''^^’ *^*quot;^^ Salamartdrx, contra Htnium amp;nbsp;Mat* l’'‘s0w ^^'**®^”^^’ ^ *2mlt;gt;liin fads defendi in quadrupedi*

•I'ios a^'f^’^“'” cdamlioc addendum puto,' quod quidam ex qs üniil''?’'*‘*‘’“’’’’“^ ®^^*^“'’* ''*’'' gt;nbsp;ad me de eins Aconitofic '’''“**quot;’Matthioli noftri hic reperi. Radix è terra ex* t ^^’^dtnodo fplendet, Ä caudam fcorpq (vt vides) imi* 011(1 quot;'*'^ ^]ualis fitapparet. Primo vere colligirur,arque tunc ''fff ’^^'''’'quot;quot;’“dtcaulemflonbuspurpureis. fs exeuntc Apri* «Uiquot; “’^’’'’■adixamplius repehrinequit. Defoiqs nihil dum 4i(2'*^'^°S;*'®'ff'’f- Nam fuperftitiofi ante Gcorgq diem ra* 5Jtÿ ®*’^quot;’'’f»^deftillato illius,magno fanc fucccfl’u,vtipfe de Ijjj amp;'S hominibui cognoin, contra epilepfïam vtuntur, amp;c, '‘Am ’''“'gatifsima cftherba,nec quiequam ei cum Matthä*

•Iiïo' ®/®niiTJune. Hanccertc' fi vobis tcOibits oftenditMat* r5jj:'quot;'’Haoftcnditqiiampinxit,necerar,quódilla inter thefau* fi)|i,'^?'''''^‘quot;’^b abundante plcnfcp in locis herba :nec eft quód ilij '''quot;’qiiifquamrequirat, nuUaenimhabet. Eftaurem om* Dui^ '’iquamego Acgolcthnnominedefcripfiinbouc, amp;nbsp;alio ^AU ^®''‘quot;’”*’‘*gt;'*a dicirur. Saporem amp;nbsp;vires w»» habet,fïcut ftomv ''*^®- Cxterum quóhxc controuerfia à quouisdo* '«itin '” ’^ planius dijudican pofsi tjn medium afferendae fuif* ’'%'^'''quot;^*''’'®quot; ^ Norembergenfium Medicorum ad Gef* *'oni|)|,'^'''®'’'‘»9quot;*'’”S dü rem fummis capitibus attingHnt,amp; ra» '“ünii r ®’poffunqfïrmifsimc fiiam fententiam ftabiliunt ; tii '“m ^'“■'Gefneri per cpiftolas refponfionem. At quia de eo* '“®ïtt nonconftabat,practermi(ra: funt. -

^'^ ACONI TO' PRIMO M ARANT AE,

ConradiGèfneriaBüfanit.

pOnicumvulgodiftiim,Aconitum Pa#dalianchcs quidam • ^‘’'ägnoapplaufu eßeoftcndür, e quorum numero eft Bartho 111(7'I?'^‘'f‘quot;quot;3j'dsferè rationibus nixus. Sunt, inquit,Doro* j, quot;lnfatisCyclaminofi'mtlia.fubhirfutajCaiilemhabetpa!mo plir ft ®'^^’”*”'®®(‘Ï“®domirritur tumà Diofcoridetuma Theo Pio’ ?'“f®’’*’’gt;A*’thertiidis figurarradix tantam habet turn feor* t(J'f- ''''quot;‘^'quot;^quot;’gt;v’‘lt;’‘an'n*atus feorpius abfquedubio appa*

‘‘KmCandidaeftamp; fplcndens.- Accedunt amp;notx, quas ilU gt;

-ocr page 328-

CONRADI GR ÎNERI ■

OORONICVM S CORPIOIDS«» ' Aconitum Harantét,

praeter has afsignat Thcophraftnj, Radicet», iaquhifl^^S^L latamjatque graminis modo nafcijocos^

omnia ita apprimè conueniunt, vtnc minimum ^’^‘“^n.foi« repugnet,amp;t. Etpaulópoft, Ncquerepugnabit,quoi) ^^^^ c«m ad cordis palpitationem fyncopemç : itemid v««' -^

-ocr page 329-

DE ACONITO r. DIOSCOR. U itfn ^'f''’f‘'5^“(ffptionem exhibeaturAconitumveró irttervo ’recenfeatur. Diofcorides enim Pardalianclien hominibns vlt; 0q,'*^quot;'°*’^’*“'*/e’itantiiinmodepantheris,fuibus,lupis,fcrifqi intro non exhibeat,forte eft.quia Imius rei pericu flira'^^^'f**’®^-'^^''“”’ quodtutdintre} exhiberi p ofsit, Theo»’ t^f ’fftatur.qunHudpotum contra fcorpionum iftus profil» in!)''’*'■ ^^‘^G^ifniobifabitautlioritas, qui fepticum cum fit» i,^'“^gitndumnionet: fieri enim pouftviGalenus hoc, non fm'''”^^^ ^° periculii feccrit, perfuadea t, qudm vt in tutti rem i^j'^n, qumn quantitate tantrim fepticam naturam excrat. Et ^lï’l**^in*’ntllt;™icntfnri‘'*malt;fcrt.Incademfcntentiaeft flf »t^**^i‘i'’0Mdus, vti literis binis admefenptis fignificat, his qjj. Eafummente, qiiód verunvAconitumPardalianthcs, fit liJöQ Pi^nra, quæ Doronicumab Arabibus appeUatur. Folia PJiii)5^'’”’iquot;* ’*•* ciicumeris, tria aut quatuor, minora,caillent niij. .’i‘'’'’’gt;''’dicem, quæoptime caudam feorpq imitatur, 54 Sn’'* *quot;*^’*^^'^Yi^^^i*P^’'“^‘^f • ‘ifi’o^ ad te fenbo, vt confié Conijf ^i^tentiam mutabis, fi^c. Etrurfusinaliacpiftola. piniQf''***'’’i'®tltntcntiaquotidic, amp;nbsp;mihi maxime arrideto» i'%i^'''l^'’’*^^'™i'^3'’^f'‘fi^^dtasenimDoronicifpcciesobgt; Hv^'’'''‘’'^i^’^i '^*quot; meo Indice videbis, Aie. Matthiolus ^^^‘‘°*^’’^^quot;’ Commentariorum e* ’’quot;gt;iijî;®fi*’gt;'ï“gt;’i,quodinepiltelaad Marantam Aconiedmi*» ^''i ciiij!''‘®'f’ndum cenfuit, niinc ex Aconiri fpeciebus efic aflc-i ’ffdOo’'**quot;quot;'quot;'’ ^P“'^ ipfam, qui volctvidere, porerit. Ego ^^ï^fO f®''iciim fineveterum, fine vulgo diftum, quod nunc in ^I‘iiiin?'^f** ^^* ^®’^^' *quot;^^*^ ^® differunt, quod in præfenri anon '’%i quot;^^’i^o^fiivcneno alienumacprorfus lalutarcmedi^ *^^^'”*®' Eit’“^^quot;’ Doronici fpecies,illa etiamherz quot;’'Hilït ''*'ï*i*®* depidam excellentifsimus Monthefaurus ad f%t *’^’'l'^'PftinterualIamirificé, fcorpios complûtes re-» '''''int ^ff'** *” appidafigura cernere eft. Si quiequam vc* %is,**- ’'^'i^®*’’ini, vel vtMaranta vult, nonhomini, fsd ’''iilnor''quot;quot;’^'^'*®' 4’’®’’W’^o hot haftenus femper latuiffet'? cum *'i»nlo'quot;” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^^ quibus veteres fcripferut vis, hodietp

S J®’’*'.**®^« ii'hem etiamnum conftet:atDoronici vene* Hf,ij quot;'quot;'''■ Memo.Caprx fylueftres eo in cibisdeleftantur: %nt,quot;®'’’®'”P“*^ Heluctios inuenit,(0enjfenrt'tiiR.Tuipfe ****'111111 quot;nbsp;'^'’°?“^ animali eins pcriculü facito. Quod nam alind i'^tcrij £jf ^ omnibus animalibus veitenumjiomint ex»

-ocr page 330-

X ou k AD J GESNERF

iepto^ AtAconitum omnibus aurpIcriftpeft.DoronioiniSïoA' re aromatko^öófapore dulcifsimo, amp;nbsp;bominé Si quoduisanut^ ad fe edendumailexerit; quod vix de abo venenodixenm fni^ «imomniaaut'odorc autfaporeftatim fcprodunt. Sifcpncifj nibGalenus menntar, quornodo non bomini quotpvmenän Czrera quidem,quromnes Aconita ertccóceJuntd’fpncatM nifcftum eft;at Aconitum primum.niiï vim eandcra vciicni«'’^l nê habet, quemadmodum Galenus docet.nilnl aiiiid cumAtoH eicömuncfuent.Namipecjeformaijjprorfus difcrtpar:ouJfj Aconiti quidem nomme Theopbraftus dignatur. Al.iranögt;l'quot;l fepttea quarto ordinr calida fenSit, iJorontni veró ternoü''* ordinecaiidumfatetur Ego Doiomci radiccsdulcißini3gt;'^^i bres, fxpenon paucasingefq, iïneincömodoj.quomo'io^'^^j aliquodvenenumetsinedssSifoiiae/Tentw««,ideitjalpi^''’’ ■ forcéobilaret,quo minus EcAconitum Parda!ianclics,f2lt;''^*^j vedenturoinniarefpondere defcriptioni: quanquamDioli^®fj^l radicem non fcorpium ipfum, fed eins caiiJamafsiroui.vtquot;'\l amp;nbsp;iptendere,non peliiicerc doceat. At rurfas cum dedU)’'^ J non conftet inter omnes, mibiqj non modo non venenoft/^J duleis amp;; falubris quotp fît, non Aconitis mcaopmionf s^’J rari potent. Doronici.inquies forcé 5,liq-occidmitcant/f^^ll ftinendumliomini,lt;Sf reqeiendum. Mala cftconfequiitio- |,( J.i.faluraris elf bomini, yr experimur fubinde, nee yilo ®‘’x^l dir.amp;fc.non opus eftea quantJtateexbiberc,quo.ilï.lfC^P‘’^J neepCinitri libra vna lalutaris eitbomini, quatuorlibr^J%( ideoceu noxium damnandum eft.Groei 3.i.autfemisprlt;’'”L mim. 5. q.offlnunt,an ideo abijciemuscx pharmacopolip’^'^i corroborarenec aliter prodebeclamabimus^ Dcturcani'’''U ci,5f videamus quornodo afficiatur.Quinpotius vide«’''^j.^! niti amp;I Torx3ntidotïie(re,lt;^)°rgt;iivT^igt;aivnK£f'ftcdiaitnt.^^^'!A 6i Anguil/ara in Simplicium examine, quo in loco muba 1 nico deeifeienbit, quara Diofcor.amp; Tlieopbrafto mr.Q;iod verdmaximücftinon tribus aurqu3tiior.foii)5blt;’‘,^J ftat.quin proferre viditAidroandusjo.in vna retmultitudinefoborum ^fMartbioJifigura.Siculhfcn®'' ,1 faciant, Icgar Alatthioli cpilfolam ad Aïarantamfcrip«'’'gt;quot;'jÿ(; non tam sMaranræargumenta di/uit.qudm alia etiam facientiaprofert, vreuntppolfea Centencia fiiam mutaud'“' nbsp;nbsp;I

quoque forcéplura addemus ins inipRus Dotonidhi^^^^^^^’ 1

-ocr page 331-

* s* t'I il*

(f r «' f** pi* P Ji*

^

ri* f

gt;Î iK

ri'' .4 d» / fl^ )i’' / (4 d**

D! ACOHITO L DIOSÇOR^

ACONITO PRIMO OVERCETANI, Courait Ge/neri jlJfeueratio,


('

^quot;'‘'»tt^^^^** ^'^ aeoniti EaftathiM Quercetinm anno i Ç n- »ißM ^*f(Il ‘*^*»‘j;-litdicehreui,trajfa,lgt;oliicarhin mucronent modicein^ '^’quot;^ î^^^*'‘f’j ^Pgt;if«tc,molli e^funrafi -vt yidebaiurintuenti,mitl-1 '^*gt;nr '“*'‘*'*^^P^^''*»^‘’lh Ianuginofi,ftlijs m»llihM,ceu mainte yet ''^'^'^^nn '**.**’*^'')'*'/ fetim tuenmerit afininifinfilridiftffrè labdukh ''^iirûu'^^‘’^'”^‘ '^^* ^‘’'^‘‘Mxia, tx mitifi/trt yiJttxr.CaUda drjêe ' **fir (il^eonica Romaxe» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O i

-ocr page 332-

e 0 NR A'D r G E’ƒ N’£ R I

INhorto habet Martinus Benediftus Aconiti Ipc«^, j^i^ qux floret lunio,flore fan's magnoJuteoÄ aperto/ntv' thalmus verus, raris K breuibus in ambitu foliolis ^'““'^Ij/ tuor infiimmo caule vcl«n per corymbum digeftis. O'”'’' cj^ tura,visamp;faporaccedit adDoroni£um. Radixmaf ^, jj/ Icorpium quendam aut canerum, inflexaparte vn'’S'^ [(»' tera caua, in caudamgracilem incuruatn,nifitallèr, o«™” ’jj^' chia vtrinqiieferc quaterna. Caulisfefquicubitolongio'' j^ thiotiis,nifi fallor.hanc aut ftmilcm.pro Aconito PJinij depingit: Scribitautem Matthiolus Iixtf«*''' . '^jl Plinq Aconiturnefle cenfeo. Quippe,ijCammaronarnJ*^ coniti radicemflinilem reddidit, cuius effigiem!'^':’quot;quot;' E^ 1 imitatur. DoronicumautcminterAconiiarecenfeno’'quot;' ,ƒ thoritate amp;nbsp;experimento probat idem Mauliioîus: co ^quot;' J/ extingui, fi radices deuorarinr. At Uoronicum nonyf’ ^^jü efle, nififorté quantitate, vt crocus, K aÎJamu'fajtun'''* ’^(i epiftolis adMatthiolum,aliof^ nonnullosicriptiSjabufli ^ fumputo. NosDoronici quoqucfpecieine(fe, inp^'-’quot; ronici hiftoria dicemus, Deo annuente..

DE ACONITO' PRIMO FVCH^’’

Conradi CefneriaJpaerado,

QVamFuchfius pro Aconito primoplantam«' ,^ nuncquoquerecenfcamus. Fuchflusallaiacx ^^^t de Aconiti Pardalianches defcriptione, f®'’'*'’^,^ à fe depidtæ his verbis accommodat. Habct(inquit) *”’^,,{/ tuorfolia, eaque eyelamini fpecie:caulcm palmial”''J ƒ radicem incuruam, icorpionum caudarfiinilfm,31abai'' »(i’ dofplendcntcra. Quibusctiamaccedit,quódinanuictip' j^ijÿ tuftifsimus herbarius, planifsimc' cam herbam quamn* ^^ pro Aconito pingat. Germanica eriam nomenclature’.^^ cat,hanc herbamob fiiamfacultatcmperniciofam, *quot;fj^l’' fpcciem. Et rurfus in cpiftola quadam ad me ^‘■*’’f?L^({. verbis confirmât. Cur Solanum, quod tu appelas'1\ ^ traphyllon, inter Aconita recenfeam, nulla alia ratio gt;nbsp;^ quodDiofcoridcs, non foliim calidi,fed amp;nbsp;frig'^’^^®”^);;/ fcorpijs torpor cm inferc, men tioucra faciat. Noor®* uÿ’‘

-ocr page 333-

DE ArONlTO r. DIOSCOR* 14

Vaille, nidfrigiditatis effe cornes. Galenas call Jura tantum, ^‘’lijquoque, cognouiflc videtur, 8£c, Fuchsij opinionem rex •iiiutuseft Cordus quoque, guild Aconitum monococcum vox '”Huicfcntenti»fauetHugo SoIerius.ineoplancarumÄ Com ’''ntariûrum in Theophraftû fpcciminc, quod ad me olim tranfx

Afcribam autem eius verba, vt qux fit eius fententia, ,amp; qui* ^”fguinenrisidftatiiat,cognofcanir. De herba Paris quid di* '’quot;'.inquit, ambigi poteft, SCc. Attamen multa occurrunt, qua: ^'’Jiucunt, vt exiftimcm, illam ipfam Diofcondei Pardalianx ^’fptciem e/Te.etfi externa facie,ab eo Aconito, quod Matthio* ^’Ppinxit,haudm«Jiocriter difsideat. Eiusluftoriam vtcunx ^•iluniSrauitAIatthioIus, quamuts fatis negligenter. Quarn j '’•lain nos ex noftro opère Simplicium hiftorix dicaro, ean* '’’’'«uibimur, H bic adferibemus^ quo ftudiofis innotefcar, f^’P^ucafuifleomiffaaMatthioIo, quxeius cogmtionemmi*

Jd p ‘'’'gt;’“f^l“ef ïl» f® defcripta,quarn plantxfacies poftu* , ‘^djlianches itaque Aconitum Fuchsq,Mattlüolo(poft eum y^Jitiones attexuit Pandeftario ) herba Paris nominatumgt; tnf''''““*'^^°quot;2’’ *® ‘'rr« fuperficie reptante, renuioris iunci oiur^quot;'’ g''’quot;’in*s modonodofa, tuberibufque multisinxx (j ' gt;nbsp;’libaftn modo ( ob corticem ex fubflauo nigricantem) tin,'^*'gt;*“ffol’»oJo*^c“f*’®»g“ft“ahominando, Cauliculum QjJ’oMongum , terctem,dodrante altiorem , reftum lunci îmiar ^'’^ *!“’** *”cacumine folia'quaterna(inrerdum tarnen fun(f''?’'‘»^^‘^*‘^'^’*'*^’*™^ ^ crucis imaginem refcrentia, Cu* Jitv fl''“*ftris, autCyelaminifolijsfimilia, fubafpera, infer* fiof r *''f°'“”^*^’f*’^“’'’’ f’f“”’^*' autem ipfum veftiunto* tij ‘’’a, quatuor ma 10 ra, minora quatuor, ?^ quaff capilla* t||jf Pf''’“5*nffdetflofculus luteus, ftellatus, afpedlupulclier, iit?'^r''^’^“^“5 fi«« globulus, acinovur ffmilis, magnitudt* tict r ”’ *uellanx, primo viridis, poft maturitatem niger, fkn .''’’'’'“^'“E’^’oobs,quaffvinaceiscoriandrimagnitudine ,i^ “»• Floret in calidionbus citius, primo verenimirum : in i^^^nis autemxftateineunte . Nafcitur vbique mfyluis, vm* »(, '^ ’^'quot;odiun locli, amp;nbsp;maxima ex parte ad Septemtrioncs iliiii'p ’ ’ quot;” ’’®quot; *” pl^nis, pratorum fepibus amp;nbsp;fyluis ex* W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appareredotflis pacatiqueanimiftu*

5 omnibus poteft, hanc herbam radicem habere feorpionum ®jaululmn incuruam ( talem enim exigit Plinius cap. 3. lib.

Dd a

-ocr page 334-

CONRADI G ESNERt vigeHini feptimi) graminis radicum modo nodofam ^^^jJ dentem, aliquot capillaribus radiculisab eius genicuust pentibus.. Necobftatquódliuicfoliahirfucanonfunt/u™ ,^, fpera efle debere confier ex Diofcoride , cui leges nonpr* ^^ bentur à Plinio, quihirfiitaeadicir. Nequeitemfoliorunif tus. NamPlintusab radicclenitcrhirfuta eafacit. ^^’quot;'^ ftarim abipfx radiceexcunria humique recumbentia K W Sed Theophraftus arque Diofcorides indeterminarum W ^ ■ quenint, vteorumaurlioritatcfreti, liane vel iHamorigiW’,^^ dem illis afsignemus. Quin etiam,etfi nullum lt;a rei planWJ*. ptoribus Aconito Pardaiianclu fernen redditur : nonoBw* j, ftarim fequitur, id nullum lemen habere : cum vcrifîmilBw“ naturamprouidam reriim omnium conditricem, eaulemW' jj ftranequaquamdedfte, vt qui floris feminist caufa co''“''''^.j confierque ( vel Matthiolo ipfo rudice , inOiftamnoCrf^ Gentiana, Ellcboro albo,Sf alrjsnonpaueis)Diofcori'-leW'f , arque Plmium, notas admodum'mfïgnes,nec cas paucasj' , difsimulaftc inplantis quàmplurimis defenbendis : nihilominus fatenturomnes, eafdemijs effe, quxa ipfomommentis litcrarumfucriintproditx. Namlîdenûfjj nxaut altera nota in; aliqua planta, eadem diuerfa ccniegt;'^^ abeacui maxime conuenit, Macthioli Aconitum primuuii fcoridis Pardalianclies effe non debebit, quddcaiilc v’^* l■ lt;flura.videatur. Poftremononobftat herbx Paridis femel’’^ | Aïattliio’o amp;nbsp;Amata, ex eius, qui additiones PandediS’quot; ^^ authoritare, contra quoduis venenum fît fïngnlart jj NamiDiofcondi capitedccimo, libro fecundo, terreftrisW b cnidus trit do que, amp;nbsp;lux plagxiinpolïtus, ciafdem remc“j((j TIicop!iraffcraiitem.Scorpq,id eft,Thelyp!ioni radixCcapn^j.^ mo qiurro-, libro nonolitftoriæp!antarum)prodcft eoniP r-pionumitfius, (rpoterur. Addit Plinins capitefecundo,n- ^^ gefimo feptimo, cum vino calido. Aitcnim-: Hoe5“®‘^^(;' men in vRi humanx falutis vertcre , Scorpionumi^bBi'^’^^;, fari experiendo darunrin vino calido. Eaeftnarura, vrn ^^^ nem occidat, nifï inuencrit, quod in liominc périmât. . eofoldm eolluftatur, velutpariintus inuento. Solaliï^?% eft, cum venenum in vifceribus repcrerit : minlmtiiic f' . per fe ambo cum fint, duo venena in homine commet ^^ vlhomo fuperfit. Qiiibus Theöplirafti amp;nbsp;Pünij verbis ai^’f^/ parct, Aconitum quamuisper fe venenumfit,datum w™^.^

-ocr page 335-

’''''11111 '^^ ^CONITO f» DlOiCOk. !ƒ quot;ï'^ijj’^f^'^®’ ^quot;Ofpiomimi^tibus aduerfari . Vndcnihil ^'quot;quot;’'itan^M ''’*'’ ^^quot;'’æ Paridis fernen contra venena egrcz '’''quot;'«('* '°''quot;”’ ^fatuitatesa vencnorumpotionibus oborgt; ''quot;quot;^for^”'”^ ^ ipfum Pardalianclics Aconitum cenfeatur) f^?*’'^ cxhibeatur.ocyfsime mortem fit illaturum: %,(, quot;',quot;”8*5 illiwï radix, cuius tetcrodor, abominanduscp f i!iiïi’kquot;^'“‘'^‘f*’'^ri^cpracdit3m, maxime teftantur. Infuper ^'quot;s yj ra. t6.9.1ib.Hift.deAconiro lycoftono difr 'quot;quot;Sût 'quot;/quot;'*'^aioniferam,quaprarditumideft,inradiceeius \ K '“'quot;’rtfrudum nihilnocere.Qiif fi i ta habeant, quid ’^iii. j.^“’ri“o™in«s id ipfum Thelyphono infit : vt nimi* »quot;'pib ^^'^'^ ^'’rteriam vim fortiantur : fernen autem ciufr ^*1 V^’.^°*’f‘^’ venena^ remedio fit præfcntifsimo lt;nbsp;cum frux %( P‘liarboris caro,acerba admodum fit,vixep edi pofsit,8C Sv'^^'quot;*’^^°l’rrceatGalenoipfi, Iib.7. Simpl. Semenau*

nucleus ofsiculis inclufus, tanta vi renum calcugt; hc^’ ^per vrinas cxigendisprxftarcexpcrientiacogt; '^i’''''^i’'’li“d remedy genus cum to fitconferendum.

''^lün eodemfrudir, partes (feu diftinftx fubftantix) '’\'r'^'i5''’'rr Ir facultatibus.repenantur, nihil rairum aur à ^'*tjij’'''’'*'’’*idrrj deber,fi in hoe Thelyphono Aconito, fiue *'l‘i«icquot;*l'r’’baParidr, radixdc!eteriafit,6f venenum præfen» '•ti||Ç«uclusaiitcm(dequo neper fomnium quidem mentio# ?''gt;0n,7®i®icoridcs,ant aliomm Veterum quifquam) iilius vc-'% y’'niiiin fahibcrrimum antidotum.Haftenus Hugo So* f^iniii i''quot;''Pnchfij de Aconito ParadalianchcfententiaGefnc' '*l(0j’’'’rfiin Hiftoria animaliumde Lnpo,vbi fcribit:erra^ '''I) k dgt;lgt;um,qiiiherbamParis appellaram vulgo ab Italis, ^üij i .quot;sirribitjAconitumprimum efleafièrirjCum ea omni üije, '' ’quot;'Srntribus adnumeranda,tuni alias, turn viribus, re^ iifr’'”limi’n caufa foris imponitur tumoribus calidis, idip vri f(Hl!.'’'Prri«ntia nos docuit: minime verd putrefaciendi am cz h|i 'Af Aconita. Sednon eft quod pluribusrefurcm, ne firn f||lï,j'quot;.®'-'nrciim quidem amp;nbsp;Matthiolus amp;nbsp;Tragus fentiunt : fed ijiH amp;oriim numero hic non vincitur. Fnchfiusfane' mm alias loiir 1'^'1'idrreptus vidctur,qiiódherbam Pnris (quamaüqui Puu'^ilAftcremArticum putanO nonnuUi vuam vulpinam,luz l|it0A'quot;''^’'’i”®nivocant, vilde amp;Ccrmanicum nomen faftum, »mir'”potins abimperitis puromedicis, troljfobcet (noftri ’•’votant,ci ticjlcjrjjt/id cft,cruciatam, propter folia femper

Dd }

-ocr page 336-

C-ONRA.nr GEGNER’ ^^^ fer? quatema, trucis inftardifpofïta : alq rpJ^tï^’^’quot;jjolan'?! frut/Fuchfius etiatn ddiiwurQ / de quo nominee'“* .upjii)' mts in Bouc in C.dcfcriptum,nos appelLamusJSed vu ^^.^Z pud Arabes Solaniieft.refte Auerroe, vtSyluaticusW ^ ^|(jÿ uis aliqui,eodcm tradente.ftaphifagriaminterpretentu '^t lanurn non lupi fed vulpis vuam vocant. Geruntaiu^ , ^gt; mma Solanigenera. Cuculusvclvualupinaapuduui^^Upi/f Simplicib.medicamentisadPaternianum,c3p.8}.ipi^ lü/j fimplicircr diiflum eft. Syluaticus nonCuculuslfdCa^^^ 1 git,Si vuam lupinam exponit. Plinius certè Solaniuu, ^^^' lum vocat. Et alibi fcribit,contra Fuchfq opinionem,^ {gt;gt; tumfrigidum vcnenumfcribit,quia torporeminduca''^^,|^ confequurio valetec, fequeretur, Qiiumomnefrigide'’' (Ui infert.omnem mortem frigiditas comitatur.Ergooi’ii' (^ •num frigidum eft. Et hac ratione etiam Lichnis er''W traGalcnum, quumfcorpios torpefaciat, Mecumfadt* Af Anglic medicus inßgnis, infuoherbario Anglicoidio'^ uM pro. An Fuclifq Aconitum, verum fit Aconit^l,dubito.^^ i^^ hxcherba, quatuorperpctuo folia,Platanum referential’'^i mniafperitatc, nee vnquam tria. Turn accepid virbü-'y pueros aliquot in locis,baccas nigras,qux in huiuslteibfy täte crefeunt, abfepdamno comedcre, quod non fart'd''fil flea Pardalianchcs effet, quam Anglic^ vocamusLibrf’ , id eft, Aconitumfeu venenum Libcrdicum,id cft,Leopa'd'

ACONITI PARDALI ANCHES TEMf' I rament ton ep'faenltatej. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^,

AConitum deletetia facultatcpraeditum, quianuUo'^^j,)! remporeneep xgrotis hominibus.netp valcnribusopquot;; .^ Galen.in 6.dc morbis vulgar, Putrcfacientisamp;vcnenoi''' ji tatis eft, ad putrefaciendum tarnen quedam, extra ''O'pU’’' J radix vfilis eft,Oribaf Lerlialc medicamentumeft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

reafS’oi vtamp; Ellcborus, Pollux. Aconitumprincepsvrquot;''j temporaneorum antiquo tempore,Cardanus,Vim mortify jj radicelia'ier. Aderodendum vtiintur ea medici: prarparaquot; , poteft,vt tollatbicnnio,anno,menfibusfex,tribus,duo'jfSi ^^ (rationeetiam peritioribusocculta) mifcrius perire aiwquot;'., poto co vitam diutius protraliant,amp;c. Venenumautemh^’J rifqj frigidum effedetermmatur, qua m fententia etiäinN'^ Scholiaftcs eft. At nos fupra, fatis multis in mediumpru“'' ।

-ocr page 337-

1^ DE ÄCONITO r. D'IOS COR. I^ eiiicimus.vti fpcro, non inodó non

Hl“ “^ffïe,ftdctiamvehementercalidum.Diofcotides deAco' ïltr-^'’'''°^^”^*'’^gt;**’quit, in lingua ftatim inter bibendum cum Wil '^'Ï'®'^”’’^“l^s^^®*’f:qwöd diétum ego ad Aconita pros quot;ön^ ”'^^f^’^”’ ”°” autem adprnnum ab eo pofitum : lioc enirn' lifc^®l**^ Aconitum vocatur, vt ex Tlleopbrafto videre efti gt;i(i|!'’?'quot;*’’’^'^*^*’®'‘™j*’on dukedinem pixlcfe^t: ficutl amp;nbsp;To* iH^^/kuiasporulabraamp;linguam inflainmari aitiVideiuram H 'J’'^gt; Toxicum non aliud eße quam Aconitunl primum,miil» ^ '’gt;ifas,qiias non licet referte.idépignorafTcciiniDiofcorix ,C''quot;'”'*os Veteres Graccos, mir nm non eft, quoniam Toxici’ \j^''ora;ciaadtingendasfagittas nonerât, amp;nbsp;Barbari tantum ll^ptfii£iövterentur,vtipfe Diofcoridesferibit, Loqui autem iii,i^'Wnnde Venenoex hcrba,Tox!ciuomiriè,apparet,quum ’'iJ?^’”quot;” venena^de ea agat. Etenim cum omne Toxicum, iijj^ieuitcrvulncrarit.fanguini tnaieficium firam illico tranfz H^'’'''üicunqueattigittfccniinas quoqueintali, vtdiftumeft; pH ''®(incoitu)occiderepotcft. Aconitum primum certc'id 'quot;ita' ''‘’“’“’f'f'rit, vndealiqitts forté non malc'pronuncia^ 'Wp^°*^*”’’^^“®quot;'’Thclyplionum dTe. *1 Pardalianches '’^' quid foris in corpore eft exedendum,'

’gt;t\?''l''s radix ciusfutnenda cft.Aconitilicrbxfuccopiloruqi,. ftl»^?^’'’gt;'’eriftrunt, Aêtius. atquihxc facultas non Aconiti, ^''■'’'^ ^^ ■ ^æpins autem hxc ab impentis confun^

quot;^i'W»r °5P^ng^^f^^ ’” palpebris,trichiaiïn vocant^Anto^ ’^fi ’ ''’“iculx,qiir Cinxdusappcllarur,6f Aconitidimi^ '''‘’ai,**^’'*’’*^*® ''cc:re : hoc eft,euulfispilis locum illine. Galen. %j^ .^'T. inter Afclepiadæ liquida medicamenta octilaria. ft:li. '“’^l'HKf lotum c0mmentatus,inquit, Aconinim fiftm^ ^^^^’'’'^*^ genere. Galcnfi inteli ; '^erc.Etritrz % ^’’’quot;'^‘^‘^’'’’•^nto cuidam mifcentur/elpagri pifcis,Aca W^^S^isvefpertihonis. ^ Mifcetur oculoritmremedqs W™''”^Sf^f'®Aophtha!micismedicamctis anodinis)Dio ^j/ïf’ 9*’*lt;Jeni idem fere' fine dolore præftant,qnôd cum do» ^5» ƒ?’’^'’®*’'^æ®go fîc vertcrctmifcetiirocitlorü remedies, fi'felr °'°*^^ ‘^’'^^“f’bquamuis Diofcorides non fans exp reife *^’Pplif^'P^^- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimpiiciter ad doloré tollendü Aconw

Cicutapotiujanodinisfimpliciter ^’i«rej''f’''ï’’?'^^®”““gt;ofwlo*’*'P'’£fc’'t**’’ apudPlin.amp;Diofc; ^’Hill ƒ *''*'°*^'quot;' ^^'°’^ njedicametisAconitü mifeeri faluberrimé ÿwrcj alerta profefsipue, inalü quidc nullû effe fine ali*

-ocr page 338-

CONRADI GESNER!

quo bono,PIinius. ViLcucomata Si albuginemquamuis^ ex oculo dctergeas.turam amp;nbsp;ancuram herbas virentesniii®'' colleras contiinJe,amp; per linteum tenue, fuccum earum cxp2\ coip oculos inunge, RJarcelL.^ In cibo potucp cauendum i^ Galenits,propterdcletenam vim. Theophraftusinqiiitgt;fquot;ju, nelt;p peens neque vllum ani mal.(videntur autem hare veil’’’ ^ cundum Aconitum fpeftare ) Aconita, Tithymalli X R-’n#quot;^ omnes cibismiX|ti, protnifcue aues,feras, amp;nbsp;pifeesonines® dunt,Cardanus. VndeDiofcoridesinquit, quiAconitu'” ^ Tint,rubinde,poiifsiiniim cum exurgere conantur, verngii'^, funditjlachrymascict, grauitatem peftori amp;pr«cordi)S’^.j( fitnul^ crebri fptritus dedanrur. Aenusharc eademrepct“’^ lia quo que fymptomata his addit, ad hunc moditm ; A(^quot;‘-ftacini dum potatitrjinguam édulcorât cum quadamaftf’% deindepauloportin linguaamarefcit, Sd conftriftioman^ , turn concomitai;ur,5lt; orisftomachi morfus S^latcrunKi®® ^l (fiorisqjgrauitaj acprxcordiorum : materia cnim q“*P'?'Ji^| ca vmbilicum innititur,amp;: cum multis flatibus confequen»®. ^ ruptio contingit: grauatur item caput amp;nbsp;tempora cont«quot;’^ j oculi vero turbariores fiunt SifubcrucntiaclachrymasP^/ dunt.Qiidd fl diutius perfeucret malum, etiam tremor ao^ÿ 1 jo amp;nbsp;tumor tonus corporis fequitur. Et quod Theopl'fy । quibufdam radicibus Scythicisinnominans, quæP’“’’^^,!* confumunt cos, qui fumpferint, tradi t: idem de Aconi'‘’‘lj^ ƒ 1 fcribitlib.p.cap.i^.cum inquit,confici adofficiendiin”’'®||„,'' damnarrant,ncc nofle quenquam.ComponiautemiW^^J'i certis occidere teraporibus pofsit, videlicet bimeftri,tflt;'’'‘•jitj meftn, anno compiero, nonnullum etiambiennio : pfb* ƒ de vita dilccdere voluut, qui plurimum temporis fînr.paulatimenimtabcfcat corpus, amp;nbsp;languore pereat w necefle eft .facillimt* cos, qui confeftim obeunt. Vtiintuy'’‘Jliji' no medici pro putrefaftorio : fed amp;alijs quibufdaint“ ^^(pj' pocum nihil penitus officerepoflcaiunt,net^exyinonf^P^I fo,Theophraft.Et rurfus, Nepar vocatxifcorpii,thelypquot;^,j|i' dix, vtilis ad fcorpionis iftum, SC ad alia quxdamliaberar ^^ j bi, Proffeitpota contra fcorpioiium iiflus. Aconitum q^OH^^i^j quit Phn.) in vfum humanx falutis vertcre, fcorpionisquot; ^^i^z aduerfari experiendo,datum in vino calido.Eaeftnatiquot;'^’^j,(t minemoccidat, nifi inuenerit quodinhomineperimaigt; ^^^^ folo colludatur,velutpari intus iniicnto.Soiahxcpquot;g''^^{piii*

-ocr page 339-

S' ®®*^ON1TO h DfOSCOR. 17 h%0v?'^**^''’**5 *'eperit:Miriim^, cxitialiaper fe ambo cura ^‘'quot;iiis vT**^ 'quot;f'onune commoriuntur,vt homo fuperfït, hre ^''’^A(o *f* ’quot;'oni potcft,non de fcorptj tantum veneno loqui, *««iii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in hominc repertum tmpiignet,fcd quo*

quot;'’quot;quot;tar *^*quot;^^'’*’’ofaus etiam SC RucUius acceperunt: ctfi à ^^quot;gt;(K *°.. quot;^''“m *d fcriptum iniieniam : ego quidem credere quot;'’®1iodquot;quot;^*'quot;*‘°' P^ff*^quot; tarnen aliquis penculumfacereinca«' ^‘Wt a”®*^'^“'’’ Acomturn,quodfeeundi generis eft,idem prp ^k /9“®'ipt*niri,de quo iph loquuntur. Caeterum td quoz i^j^ quot;quot;tndum hoc loco , cur, emn Veteres acernmis veneni# V(qj^*^*’quot;f’®**t, Sc Galcnus intra corpus minime vfurpanz

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘*°^ effeftus,quorum nomina non exprtmit, Addc,

fl ^kf'^^quot;Toradicitur, SC de Venatorio Galloriim veneno


' 'quot;»jL’'’^l’*°pf”‘®Aus, vt model dixitnus, hommibus nefcio \‘r f'^’P’'^^'“quot;quot; dare quofdam aufos fcribat, adfeorpioz

’’’ili» quot;quot;'’'quot;f*^^^®*^P“^ fumpnim nihilautparum obefle.Com ’’;»(! '‘®*’'fïrietaï pordt, vel qiiia diucrfafunt Aconiti genex ’Iiii,,’''''*f“perfïcieni Aconiti eciam Theoplwaftus Icthifcram ,iHj,’*'*quot;gt;fgt;*m venenum omne in radier fit;vcl potius,fÏ exigua

(• 1 ( i

d d d i

(vt Plinius inLimcofierifcribit, amp;nbsp;inalqs quox medici faciunt) eum maiore copia retundentium SC %ji*Musnoxamiungatur: vel qiiomodocunqj pro appaz *^’'iirt^'’quot;gt;^^^’^“^ Jiu^^rlos lequi. ^ Aconitum accommoz f’iil(ijii,*^'’t'lt;lendum ali quid«»* «(Mar©-« «afl'Ï/w', Galrnus vt 8i*iir ) /»ui:hoeeft,inore,autfede. Apud Aêtium tarnen lez ^^f*^ 5'*''**quot;®'*’“^^^*'’l’ot fft » extra corpusvel in fede, ’Ut». ™ni3Orofcius priorem leftioncm probat. Ego tutius *''«111^'''f’°5 ”°” admitterc, ne vel faliiia infcfta,aut fortiiiró \'iiuquot;'j’quot;'’'*“S‘^fglw*:**“”’ » P^riculi caufa fit. Foret enam pez itii,j, '’'forte vlcufcula aut venae alias apertæ SC fanguinem fun ''ti]ij*''’®f'^ff«nt.Acgineta enam habet «rrtfix-ai©-, amp;fimiliter \quot;ïiquot;ff'^''‘^quot;’‘'’'“Svernt. Scd Staphifagna qnoqj aphthas lt5i^'‘‘tfanat,tefteDiofeoridc: quæ tarnen propemodum nmiz lii, 'Onito vim habet: amp;Sandaraeha apudeundem oris vlccriz k’imcndamr, quam tarnen lib, 6. inter venena cum cake SC ?mcntonumerat. Quamobrem nihil aflero, nifi tutius efle ^’tJ'^'’^“'’’*’’''quot;*^ periculofa ad eofdem affeCius remédia abitn *quot;(amp; j*quot;*quot;*' ^^®***‘* radix emplaftri modo impofita.piitrefaz îi;{( *^'f^‘®^'‘®*’f’fgt;norrhoidcs SC pudenda, Arnoldu.s citans ’®gt;: cum tarnen apudCaknum non fic Icgatur. Feeminas

-ocr page 340-

C o H R A B I G E S N E R I

1 » il »

t i

OccidiGtumiR Immano ( vt fupra ab initio buius de Aconiw n’' Öationis ex Plinio rctuli ) turn aliorum anima!iumgcncre,gf^, tailbus inditum. quamobrem thclyphonon appellatur, pri»* Idlicet Aconiti genus.Omnem quadrapedem necatiimpoin”'' rendis fœminei fexus radice, folio quidem intracundcntiüf® Ruellius exTheopbrafto : quafi verd maius in folio venenu^ inradicefitjCumTheopliraftiis folio amp;nbsp;frudui vcnenumffl^J' gari fcribat ,• vnde motus fortalsis GazaJolij mentioncniln’d^ lt;» omifit,nifi librariornm ea fit culpa. Sic enim habet ouS tf^ IbtiojEnecatomnes quadrupèdes eodem die,figenitalibus^‘. diculaimponatur.Grsccaledio eftj^wawi lâA'iojd’V,'»*’'** ^eix ntii fila,!! fti^», t^t/uu nfi, Th el yph fho rio n i n t er abrotonh gnomina, forcé nórttofbc pofi'tftmeftJicetenimfufpwhp^*!^. conitoabrotonum aliquemiegiflcytiuslpnomenclaturisJ'“ pfiffe qux Aconiti erant. Al cl venenanunin Heraclea Po”'' penri Diofcorides fenbit, vbi 5^ Aconitum rijsdemijrf'Ç maleficio einsoccurri,quibus Aconito .• vndeconijcinius, maffe eum^apes in Ponto ex Aconito meliificarï; Actiuslt;l''J^i »j.jp.manifefteferabit, melapud Heraclcamex AconilO'i' «ifi me fallit interpres, vt fruftra bic Manardus contradit’', ' celio( Venenatum fît etiam ex floribiis Oleandri, ArnoUufJ

Quam pute degelidte colledum flore cicut£, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

Helle fub infamiCorflea mißtapK, Ouidiiis. Plinius'”'^ Aegolctbron vocat genus berbæ, vnde mei iftudcoUig”''’^,, quo pliiribus dixi in Bouc capite tertio.Fieri fanc poteft,’^% trif^iftisherbis, velpluribus etiam (veneniseniracafeg“’\, ’ tet) inalcficiumilludmeUi infir. *11 Aconitoprimo qiiirf'”^^gt; cant,authorlt;s fcribiintiamp; qux fee undo priuarim. egovtroti“ mne animali urn genus necari exiftimo, vtexfequcntibiisF j. Aw«7iK4)^a(,^aK^rnixtocumciboqno fera quacquedeletficnquot;’^ piiintur Pardi, Leones, amp;c. Xenophon. Aconitumps'’'’'*'^jf Theîypbormmfimiles habet vires fecundo fed Pardalcsf* y ritcrocciderecr«ditur,vtluposfcciindura, Galenus. ThdyP^ num enecat boues ,.oues amp;iumcnta , fiCadfummafnomnP^ driipedes,genitalibiisimpofitum, Theopbraftus. Intérimquot;^ theras,Sues,Lupos, beftiastp omnes incarntbus obieéln®’jg/ feorides.Tanguntcames Aconito, necant(pguftufariiniP”jj|f ras,nifihoc fïcrct.repleturas illos ficus : ob id[quidam P”'’“'’^ lt;be:S appel lauere. Atillas ftatim libcrari morte, cxcrcraC^^

-ocr page 341-

^;, ®B ACOMITO n DIOJCOR.' l8 'Ifit:iioi\'**'’^*'’’®*gt;ftranini gt;nbsp;P^*”*“® idem fuperius exNican* quot;^iipf '^quot;'‘'‘■Aconitum aliqui myoftononappellauêre, qno %oi ' ^ ^ longinquo odorc mures nccat.Piiniiis : fed quoll Î\ '''^'®quot;“'’quot;gt; ’l’o* um nemo fcripfït. Nicander mures hoc '^''’*'^'* *'°^ ertjunditus amp;nbsp;addefolationem vfq? tolli m .\’i quot;nbsp;1“i'^«metiam Lqparia, ex fecundo Aconiti genere, vt *quot;*quot;^'* tóllum. Thelyphonum admotum( ir(fMi«»»»(»’» '^^‘®‘’^'’*dicis derafa fupra eum ) feorpionem occidere traz K/''quot;''*’fuiuiflt;ere poffe.h eUcboro canJido Iinatur,(aiperz *^'''^/''''^'*'*^””’ *'’”’“''*'* ^^P’^’'g^’'^ eft gt;nbsp;) Theophrahus. Fez I^, 'quot;A^®*’hi(piimi)fcorpioni admotam, corporeeum \/'^ quot;^ diaerfo admoto verarro excitari, Diofcorides.

”“quot;* Theophraftus narrat, (ï ad fcorpq dorfum admoz **i(,?^dmperire 8i fi ellcboro candi do obl inas, inregritati ''ijl.quot;'‘*™ox reftitui, Gellius ex Aeliano.Torpefcunt fcorpio t''■tl tadu,ftupcntcjj pallcntes amp;nbsp;vinei feeonficenrur ; auz ^/'sclkborum album, tafturefoluente : cedirep Aconitum

^ omnium, Plinms.Therionarca in Cappadoz *itjijjï^ïnafcente,omnes feras torpefcere Democritus fcribit, \n'quot;'’'’^''æ ’fp^''fu recreari,Plinius .Egohanc Therioz î’tt.^^'wAeonito primo credidcrim: amp;nbsp;pro »»c^^/fimpliz ’quot;*'*’ gt;nbsp;®® ^1’® quapiam voce Plinium legifTc vmnn \^f0fnimalbo , feorpium vt recreeiur, afpergendum» ^;i|i''lt;Tlieophraftoiamrccitaui. Therionarca(inquir itez ^tr;/ ‘J-p.) aha quam magica (Democritoprodita, vt Sj iquot;’'') SC in noftro orbe nafcitur, fruticofa,folds fubuiriz ’i'{,j ’ffrofeo: ferpences nccat ; cuicunque admotaferx^ i't(iii^*'^'iP’^f‘^”- H«cforté Delphinium Diofcondis fucz %n''^’u°um^u’'uh Plinius )cum facultas flon'squecoz '''Ofj?quot;’’quot;blEft amp;nbsp;infula Therionarca,Plinio5. p.) namfmz Sai''''’quot;'’^^®”*™’” primum ede non poteft, cui cohculus do '’i|i(( j*’*'^’*'quot;'^®®uf®»P®'^^’hanches venenum,lt;ïcuM Panthez lt(ijj7'.Ariftotele3. Aconitum enecat Pamherac,Sues,Lupos, ’%i??'’quot;'.*$*quot;^’™*hus obiedfum,Diofcorides. Sedappaz ^’C '^'“■’“sferisloqui. Ferisenim tantum Acomrum ê^ az ^;iii,'''’^'’,?^u*™ Venatores.quanquS domefticis quocp,vrqui ^Hj^quot;*’’^’®’’'malibHS letheleeft Aconitum. Syanfhus,2wgt;« Ç '’‘quaSaes à venatoribus capiuntur,Hefych,amp;Varin.Viz ‘^sm nonaha hxc radix quam Aconiti ede, cum 3^ radix

Ee a

-ocr page 342-

CONRAD! GESNER!

ffmilitervlîirpctui',5^ ftrangulando/vndc Si ÂconiroParda''!’' j , ebi cognomen, ) fîmilirer, quod ex vocabuli compotitioncipp^'l l ret, mortem inférât. Scribit enim de primo AconingoitrcDioJ / feorides.quod 51 alias feras Si fîtes occidar, nimirumangenJo^j I quafiftrangulando, vndeamp;rardaliancliesdidiim. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ (

TORAE VALDENSIVM ACONIT! nbsp;IJ

f»!mi Ce/hertanifacrtltatej. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

HTsAconitiprimifacuIratibus ex antiquorum feriptisa^W i Ais,Tora:noftrxquoqj,quasbabemiisexpcrientia$,aJ'n t gcmiis, pratter cas quas pauld ante de camcmorauimus. î«*’l l ad me quidam amicus lus verbis: Valdenfîs quidam mihi i^J uit, Toram berbam quandam a fins vocari, ex cuiustaif^^^ quandiu feruata loco humido Si conrufa,fuccus cxprimituGri fagittætingunnir.Quiavero'promptum ^pratfensytncniiwM bx till infir, ex eo cognofces quod mibinarrauit. Quum W“'’| aliquando auunculus meus procul lagitra hiuufmodifBf«’'* I * daleuircrvrfiim.eum^vaftumatfigi/ret,ccrpitvrfusniagiî‘''^,| ' petu perfyluam fern, Si hue arque illucdiicurrere, ita vtauaa' | i

ad qiicmvrfb non parebar via. Inne cum ilium Ijjcdar«, v** dem lemgis decurfîs Ipacijs concidenrem Ävitam exilât

iC^i

quum nimirum venenum illudperuafilfetcor, quodi«quot;quot; j^p I foiam vrib deprebendit. De Toxteo idem rcnbnGrxcn^^^ J près Nicandri .• quod noftri de Tora , quomodofcilic«’'^''J''[p j mifccarurfanguini. Idcm fcnbiturinSynonimis, Toia’'’ ^4 Toxicum.-PotcnriCimum qiroque-eiusplàntæ vfnfnu'’'^.‘% 1 confiât, quod(ficutcxAntomo Prolompo buiüstr3lt;fiat)e’'“|j,jj tifsimocognouijadolefcens quidam berbailladiiirius'''^”^l tra^iita Sigeftata, propemodum exammisconaderit: td'' 1 . cumfdam amici. Audiopra’terea quendam manugeliadi^. J1 ^' carum,lt;!^manumpercbirothecam vIccratâinueni/Tf: ^^^^'iifl ) foliis,(fcribitquidamadme)i3maridisradiccmguftaui,^^jJ pcnculo. Nam quamprimum videbaturtnthi os totiim^^^^^'.^^ t j pfiim^ ardorem totum quafi corpus percurrere; Sind^^'^‘^ jf l me priori no^ie Si mane butyro recenti ventrimlum me atfiumputafiêm.EgobulfauIum Torx ’Valdmfîumgu^^^'^l teromenCe,poAquamlelt;ilaerat,necpampliusYrentem,i(^ A eem Simodiceacrem,inueni. Theophrafhisauthor^^^^l altifsimis montibus nafet, eoipyalenùoraefie, qfiödnti'^^ .1

-ocr page 343-

'gov ' ^^ ^^®NIT 0 Î. DIOSCOR. 19 ”®’’ *®™™ ®*^gt; exiftimarim co va* *quot;% ^^^’‘ï‘'’^^f^*o’’cSoIonafccrcntur, Valdenfes, populus ^.a»'*^^'’’'’*”^ G’ll'®, nonprocul Aucnione. Italiam ver* wquot; • ^°'‘®’’’Iicrbam abundc nafci audiö, cuius fuccum Xo^quot;* 'quot; '’“'’“’'S afleruantcormbus, adfagittas tingendas ^Vff^'^’fntaneo, ipfi Toram amp;nbsp;Toxicum vocant. Qiiomo* ItiOf. f^æP^rent^nondum cognofcere potui. Facile autem con* •lt;iioi,j*®‘'quot;'’f fnati addere: nc lt;ycnim opus eft; amp;nbsp;infupcr ve* ^quot;quot;etwrnnoxijautfeptici nihil accedat, pars o '”'““’v»!neri(ita puco)editiir. Toxica verd quibus Bar* '''k''quot;^’.''®*^^svtiintur,fcptica quidam funt, qualia Ariftote* '‘fi^P®'- Cæterum cum venenum eius cito cxlialct: fi fuccus ^j f®Toxito feruari debcat, addendum conijcio aliquid, '»((ijP'quot;fficcrefuccumiliumS^exhalareprohibent, vtriimtÿ fXr*?'f'”f’ autfel, praefértimfi aliquid glutinofum adda* Hik^'^“®“ f®'“^ fuccus, fed crafsior pars tantü qua: fiibfidit, ''*lliiij ^®’'''’''3quot;quot;‘-^0f figt;cco,ccu Toxico amp;nbsp;homo amp;nbsp;quod* *quot;'%?■ quot;’’' f^'® ’quot;'^^ imbuto iftum, intra femihoram mori* Xi ''amenpntcipiK?lethalehoe malum eft. Vimeius ex* %ƒ''”“fofuccoinficiant, quo ranam pungant:qux fiilli* SiXiitîpræfcntancum indicant. Mortiferumnegant, ff ncidquidemfine noxafiat. Præfenrifsi* ’’''g''''''gt;qMO‘lper fagittas contingit, ’XiX'^“S,frigida moxab!uatur,remcdiHm poUicentur. ''''%?^vulnfredefluxit ctiam ad imum pedem, hoc vcnc* amp;invHlnnsiterumfubit : tanta in eofan* ’'’tljf ^Ï’uiditasrapida. Ethxcquidemaccepiolimabho* Sjjf i*2no,qin cü Valdenfibus ipfe verfatus fnerat. Radicis jhon)** '“'^'''forma, Sf vis ipfa veneni, non aliud hanc To* tSpli''''’'^''*quot;“’’ f^æfroridis Aconitum elfe euincunt,quod Si Wp’’®“’®ratur,quod verendis ferminarum inditum mor* Alt * '''”'''^™ *^“*’*^ 'quot;*^ ctiam vis eius Si habitus fangui* Ni!)5'iXP''^®^^'“’’quot;’''gt; fine per äwii^Wit quädam.Audio e* X ^'’'æpopuIumefTe, qui vallem quandam Lucernenfem ''^^'''^'“^safperos, quód metuendifint propter fagittaj kXnf *^^® *coenatas.SinguIos domi vafculumhuius fuc-» Xarr quot;^^’'““'■ ^'“’*fagittaii51o$,paulo'poftmori,vul* ^ïh h' ^’’’”r vaUeexiifte quidam ainnt Valdenfes, qui ^’'nve” æ ’’“Tordupini nominentur. nam lupos ahastÿ ''3tione, fimilitcr huinlinodi fagittis feriunt. Auduü

-ocr page 344-

.etÓNRXDr CES NERV ^ ftiam.ftbene mcmini.folis in Gallia Valden(ïbus,p^‘S'j,ge/ dam hoe Toxico vti liccre : forte quódamp;advenation‘'”‘ [it) re videantur, cum montes habitent ; SC tanquam vin .^^jj liominumnoxamidpoßeiTuriexiftimenrur: SuÄ«^^ j,* Ponto feribit Theophraftus, qs tanttim quiprxpai‘3rtj° ^^^ pofsidereconcenhm,cxteriâinterdidfumcapit(SpŒna« jÿ veneno, rurfusfenbitad meCafparusCoIlinus. Acomquot;*^ Toramciim LuJouico in montes profeelus colleggt;gt; P”*^' lt;ognitam,de viribus pcriculumfaciens:poftquamciii'’’^^j re lulsiiTemJimdl Sf ego fummis quafï labris attigiUn^^quot; jJj rianno, vtiumpferam, pericnliim feceram ) torpor in'’^^^; genibus.toto corpore,nefcio quatimbecillitaseumrcpn''' ^ nt,amp; quafi omnia eins membra Iabefalt;fl:arennir,vtvixpfJ' ,,{ Kfterepofsit.nedum vnicam effodere plantulam.Ego™'” 'y debam, iubebam depromerettheriaeæ amp;nbsp;aliarum conit'’* ^^ paiixillu!um,vt venenod cordefuga’to, confortarcturSÜ* ^ ferjet,donee ad cafamaliquamperuenirepoflemus. tido!:o infra quartam hora?partem iamleuamenleniitbJ'' ^^ Si. ego videhar cjuafï ineiperc labefaftari, fed code remti'®^ ineolumis cuafi Sic mei fcripti prpfens teftimoniumliabti’^^ ad fplcndorem alabaftri, in viridibus amp;nbsp;modó euuHïs Qy maduertetur, fedartbitrorDiofeoridem non tdmacifpif''*^ quam ad colorem,qucm in recenter effofsis videmu;,Ps^ p mon non multumdifsimilem.refpexilfe. Apudlndos r3J'’^)l dam fanguinem diffundereamp; velut fugarepoteft; il*’^’'^nj fefe trahere.Has inuentas aiunt contra naorfus fecptniiu*ƒ . farum, Tiieoph.p. 15. Teramnimirnm iC Antitoramintf‘quot;îjj;

Nunc Ä antipharmaca quidam qux mcdcanairijs.tl“* ^ nitum fumpfcrint addcmus.Pantherpquidem excrement' '|,|)/ num (Tbi medentur, vt fupra retuli: Homines mulfo,vtTl'lt;®f j ftus docer, Ex vino aut mul ib potum, nihil poflc efücertfquot; ijl Idem Scd plane contranum Euftathius ad Macrob jj verbis : Si quis Aconitum nefeiens hauferit, non negohani’quot; ij meriplurimi folerecurari. Infufumenim viléeribus nï»quot; T lt;a!orem,amp; veneno frigide,quafï calidum iam répugnai '',|^ Aconitum ipfum cum vino tritum potui datum lï^liauritnin^ la enratiod mortedefendit. Tune enim vinumnarura Hl j/ ■dmixtione fui, frigus auxitveneni (mihi certum eftAcoii‘''jj,l nenfi mmiinè frigidura effe) nee in interioribus lam non liberum, fed admiftum alq, tmd in aiiud verfu», difnf^ ^^

-ocr page 345-

(Î^ ’if J* iiÄ ,f ff if ft!' td* lil’

f» (1' (* $ ÿ If

f ï

if ƒ III' 11'

If Jf J^

4 li' «ü 11» :f

» ®S ACOinTO E ÖI OSCOK. »o {'''’'fitl /^'^^^’^^’^’‘^■•Konesiftx non placent.Pulucrctn miifcó ''’Nl/li’^^™*'^“**'^“fc3™ni) napcHum depafcenriiml atfucr-» '’%;] '“’’‘^®*^c™‘velpulucrem'coairnicisfeuturdi,Arit.Gaiz ’'''%'^^'Pf‘*5 quot;•’’’iriun ab Arabibiiï,aut eórum intcrpréfibüS, ^^®^’'® P^^'^ fcripferunt: cum rnirnöS(n6 turdos)’ 'quot;’'^Jlid''' '“*^^quot;‘^'“''n filifiet,vt pturibas panló poft dicetur. Ace ^ii^Ä P°f“'’’gt;(^niöZvonJiticnibuS redditum') contra ciz ^’liOrH '’’‘‘‘'’’P’^O'^eft.Aggi'egatar ex Serapione fccundiim Su ^''1. EgoapudDiefcoridem nullam Aconiti mention k'W''’*^'^?'®' ^’^ buhali Sf afinx contra Aconitum bibi*

'*”’ ''^‘'^ contra cicutam, Aggregator eX Plinio. Goagu* XV'*“?*’ ^’P’’®oib Hali abbas contra cicutampropinat,.quot;Hij ’H^^nitum. Album debellat Aconitum, quod alio iiominc’ ^’'^aÏ'quot;^^'’°^^f^*^’*^^*quot;*“’' ^‘““quot;’aducriari Aconito,fupe^' '’'f% . ®”reeïtaw. Gaienus lib.i.de Antidotis, Rutse maz ij*tf''''™gt; ' **^ö puwbibi ccnfuht:aut ius gallinaceü pinz ’'\’’'’^'»ncxlaftc potü, adUerfatur Aconito. Plin.Snetus' ^‘quot;ïduerfatur eidem.in v-iriö potnmjdem. Coagitlühædô 5ï*i|iiQ**’*'’’^*™t’cprodeft (lege Acöinti ex Diofcoride) ftc Ara-^®”^“”‘^“’^*’ ^ P*^® conto male vCTtont' ''(fj^quod Aconitum eft,Anic. cap. de Aconite, 62 Haly, '!'’itii,''*J?®^-Adidemvalettheriaca,amp;lac. Cal.Abrotonum ''^Cquot;'’“'^»f'*’n niclle bibendum pt xbet Nicartder.Diofcogt; .'lyft^’*''’’J’æc habet remedia. Venenum vomitioneabigi# allium egeri opus eft. Vtimiir inter propinandii, Ä(jy'''’’’‘*^fgt;’uhiö, vel abfyntbij decoflo, cum vino abfihz s'''Sinf*''^^f^''’’'°’'’*' ^hrotono,vcl ch3melx3,aut aiuga. Pro |X,«j ®’®pohalfamidracbma,ciimmelle autlaéle,ciun caz Xj) p ®^*’‘’'^gt;®’9“*sponderib«s ex vino. coaguhim hçdij ^auh,** ’'’*”^h,c«m acetotterri quoqne fcoria,item vinum in '’quot;^c '^‘^‘’^‘^) argentum de candens reftinguntur,potum,- Uz ^ ^*'’° decotfta.ain catnium bubularum prx ^ire u'^’ ^“quot;’**quot;°fumpta. Fertur SC aiuga priuatim ipfis i^’^^hActiuSjErucarn cum vino,Rapidem molarem ’'''iiUc('''’''''”^^hnftum,d( vinum propinatum calidü. Pullun»-^,(lo'*quot;'/*quot;”.“®^P*’’S“*^siminncoqu»fo,£( dccoquendo db ^i’i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-o's rclinquantur, SC iufculü per fe, vel cum vino

.ca. 18.contra Napel nxefacienda do ’'’»taJ”- ®‘*'^®®h3 cogendus eft,poftquS quotidiefumz ®)'nquafcoië ]gt;japi co^lö fua it, cum butyro vaccines-

-ocr page 346-

CONRADI GE5NEM

reten.Poftquam aütmultis vomuerit vicib. exglandibu«“’ codais |.iiii.cripondcrc5 f.cleftuarqniufcati,cuiftxtap3rs''fj drachme de mufeo bono fueri t aJmixra.detur.Oehis vtr®^ ‘^. hoe multü valent,funt butyrum vaccinü,Sl lapis bezoarcn^.j^, vei rubeus punis amp;probaciis,Sl de viperistlieriaca,amp;niiigt;’ tium. Oportet ita^,vtfi vna ex iftis quatuor meJicinisliai’'^^^ citó fuccurratur,aliquid in potu de eo exlnbendo,QiiOquot;^i'*'^° , nnlla habeatur,hoc quoddiximus multis fiat vicibus. \'quot;’P ji,) rea antiquarum fefta dixit, quod radix Cappariï.ralitci'fJ'' Napellumoperatur,vtbczoar. ^Si.«wVwoAdiftumjequi*^ ‘j,' ftus fuerit, X eaput ei demifium (refolutum)fuerit,ac fimib*^ ^^ liquusn corpus,venam in teinporib’us fcinde: amp;apijiy‘*’^Ij|i fatiui fernen è vinoïnfunde;autiutam tufam,viiio vetertan»

funde. Incert, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^i^

De Toræ nominis xquiuocatione.exPhilologiaAconinx niam autemhoc nomen çqinuocatione non carct,nosiion^’h lum,qui amp;nbsp;iprequibufdamToradicitur,fedeaminte!ligi'''‘''''J • primo loco depilt;flamcxlhbuimus. Aurora,inquuSyl»an^“’b, citurqiiafiantitora: quod aduerfetur Toræ.SuntautemJ“^ bæ, qua: firn ul nafci folene: folijs violarum, rotundioribw'^, 6f paru incifij,floribus Cyclamini,nifi qiiód mTorabend .^ cei funt,in Antora fubrubeidiæc fanat,illa occidit. Haft«” , ' Q^ioinloco ToramcumNapello cofundit, vtetiamHef®’jj quumetiam Napellusvulgó Toradicatur,ficquxdediuti',’J ris audiucrat,confunditin vnam Toram.FoboiiimdefcfifJ.jJ ftræ Toræ cöueni t: florum vcró,duabus Napelli fpetiebu)-^^^,, andusdcSimplicib. in Pedemontio, LimcumPlinij vodfl^ bit, herba Terra, (forte' Tora) è ciiius radicefiiccuS ^’‘P^ ,j qui Mcdicameillisappellatur.Taurion eft inter Lychm“*^^ nariænomenclaturas apudDiofcoridc.Dc Toravcrólid ’ gó diela apud kalos, quam DiofcoridesOrobanchci'*®' cat,alias dixi lib.deAnimalib.Eit Sd altera Taura,de qua Her molaus

Barbar us.

-ocr page 347-

^RADJ GESNE*

^'LOSOPHI ET MEDICI, DE

'^'’■«OctVB OXYMBbiTB

jj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Elieborato.LibeUuï.

^'ELlTjs EDLEBORATI MAIO« ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitir/iriptto.

H^m^h''^ quot;^'^æ’''’/quot;’*^’P“’“’ '’“R’quot;’quot;' CrcticijCO^ '® r 1 •^*^®P*’ pulegii,marrubq,cardiii beixdiAi, Nardi

. æ radicularum finefolip, corticumfambuciin^ fc^H ' ƒ*^quot;’’ ^quot;^ gt;’*3nip«luin vniim. Calaminihic(cataz «quot;H- * j *-S«ninuinanin,fociucnli,ocimi,vrticpRomaz Wi,(æ''\^’^^^'”’*î5duaî,Radicisangelicx,althç«,an,fcili« ^‘Mtj ‘’'^**^°^ochiçtnplicis,ncpc rotunda verx.longç verr, ^’^iJ^V'quot; ^‘'””“‘ideni putant ; turbic, iridis noftrx, coftl '\v quot;nbsp;''^®“‘ Zedoarix)po*ypoJt|,corticuin limonum,ana ^''M?'* ^‘^^^*’*”*8’^* ^ montibus coUefti corticum : (ni* '*’'lin[ ’'' ^‘““^ flores laftei aiKpurpurci funt, accerfipoz ?“ Bergonio prxcipuc : huius enim radices

^A f i * ' ^’quot; minus de noftro vulgari fibrac integrx po* k'Xi ' ’”’ drachmas dua s. Eiiebori albi corticum de ff* w''’’°ntibus vellocis ficcis Si perflatiscolledi)drach*

‘^“*® tantnm vel tres pofui ) Agarici

■ ^“’^ lubfinem dcco Aionis inqcies. Omniaficca ''*'11 fj^^'in aceti acerrimi libris fex Si quart a parte, vel quan« ^'%fi’^**'’^'’^ '^“’^“^’f’^’^”® 'quot; ^°'' *^* ^'^ fornacem,in Yilij vWo vafeobturato. Turn dccoquantur m terreo, am

''''’lit ^'‘^quot;’^^lis dcfpumati cömunis.autrofacci porius, vel %ll*5ïj‘f*f“*”''‘“*f‘*fi'gt;**ï’*’”’’**’»’’’(’l*^s lt;!**** pofilhal'â» ''^fvn *quot;^quot;’f’^‘‘^”^*^^ a‘^lt;of'^^gt;f’’ptgt;onc aceri decoques, ^’»W/’*’'^quot;^ ^quot;f “^ aromatifctur cum caryophyllorum,f ro wm^^’®^'*quot;®*’ quot;“”’» ”” drachma vna, non in facculo, ''«»nmr.Struemr invafc vicrco.aut fiftili vureacQ.

^’'^MELITJS ELLEBORATl MINO»

f . rit ieflriptio.

*^’y™*gt;P“I*gn» cardui benediélijrofarum

***'^‘“’M»««« tri^af anapugiUum vnum.Semimim ani-*


Ff


-ocr page 348-

CONRADI GESNER T

lîjfœnîcùlijOcimi, vrticæ Romans Vcl noftrx, anctlibJiHi^'’^^^ mam vnam. Radiciimangelicx,fccniciili,altliçæ,fcillæ)gt;''j‘^'5''°^ ftrac/aliquando additamp;: polypodij tantundem)tnrbit,3navncni’ fcmis, Ellebori albi, é montibus vcl lotis fïccis SlpfrU'i“'’™^' fti.verfus Scptentiionetn potius qiiàm Aiiftrum: efulxpf^F’'’ tæ.ana drachmas diias. (Elleborinn alias duplic3iù,amp;Efnl*^ fui drachmas duas femis) Afan radicum fefqtiidraclim3m.Ggt;r gæ,cinriamomi,calami aromatici ana drachmam vnam. înW’ tritaomnia in acctifortifsimi libris duabus amp;nbsp;rcmis,tiiiiiiongt;, It.vd loco calido,in vafe vitreo aut figlino obturato. Dtindt^ liant in tcrrco aut lapideo vafe ad dimidium ferc. Dcmiini’^ facchariimellis c5munis(vel rofa cei)defpum3ti,ana vncias q“quot; quc.fiatip fyrupus ; qui aromatizctiir cnmcroci/innamoinii'quot;' cis, zinziberis ( addatur zinziberdecodo potins ) anafffUr duobus,fuipendantur intus in faccido.

DE VTRIVSQ_VE C OAîpOSITlONlî examine judicto,

GEfncrusvtcunquecompofitioncs vtriufçpOxymelitib^^ folùm certa ratione inftituras, fed mulriplici etiam vindij ga experientia, in diuerfis cafibus comprobatas, intel!igquot;^'A ramen nö fatis fuit.nifietiam ciufmodieas efTe.qualesfibi’'*,( tur, opinion« amp;nbsp;fententia doélifsimorum virorum c5firw^ Ïtatp vt multorum indicia haberet, defcriptiones hut atç»'''!j( xaminandas atep experiundas,amicis fuis tranfmifn.QiifVff’ guli probarint vcl improbarinr, plerao; ex iam editis Gcft£''f I cpiftolas refponfionibus, pauca veró exhis,qua: in fdicdis^quot; fata reliqiiit,hïc fubiicicndis,intelligipoflunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Gum ab ellebori albi vfu nonnulli penitus abborreant/'’' , jJoffe illumomitri,preferritnvbi morbi ratio id quotpfuaftf^j veró Ioco,ponatur ellebori nigri pondus fcfeuplumjlioctft® mar fex.Myrepfus alioquin,vtputo,ellebortinigrütantiinipf ^^

Acetum multi non bene ferunt,præcipuc vbi morbi intcrni,^, rema coniunfta habent vlccra, aut alioquin partes neruof* ^ «næ filer int; id vt corrigamus, loco aceti in compolitionc, *■ generofum afTumt poteft. Sed amp;nbsp;fuauius erit, fiautumnop^f^ cum mufto ; quanquam minus fic, magis veró cum acero pw‘ Aliquando cum vinoCreticoprxparatumhabcbam/edói» gratins erattenm mufto veró amabilius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,

Rondelktio maius minore magis probatur. Inminorc^^

-ocr page 349-

ji ÖE OXYMEL.' ELLEBOR. LIB* Ut (e^,”PPgt;-obatrofas:quia cum purgantibus aftrigentia non pla^ *''' Hffj'''^'^’*^^‘■^'’^'’’oneacpraeparario, quæ cum cyclones malis ’'’‘Sill'”*quot;’äftnngentia, vt purgans medicamentum diu--quot;'S? *'°'^^ ^æ'^^®‘’ ö^ ficplurimumnoceat, cum prüftet, id Sh/'^^pwerca cercbrLoxymel non co mm en dat, quia ace# Qseftinimicum.

\j '*’F'*'’8®'’“at“’n oxymeliteminime mifcendacenfet, ac Nu '*^quot;'^“*'^quot;* •l^'^idoxymelreijcit ; nedum medicament' ^lifttrgic, acetum fuam qualitatem neruofts partie \^'quot;’pnmat.

^i ^'®'’'‘P l^udat tam vehementia atténuant ia cum purgan k ''3:nainyiwg fXffiaKwaiL- n^; Kinuf/ftii^i'*^.

%rt ''^^ 1’0 c laudari po left, quod natura ab huiufmodi mez '\*®''®'’’i® niotibus, qfdem^ contrarqs, minimin modum *^«1 '*‘^fbcet dum moue 15lt; per cutem,amp; perfuperiora infez l(ij 1'^ etiam pervrinas.

'''1111, ^ondelletij cationibus, refpondet in epiftola quadam (^j(^’’ftgt;iBauhinummedicum his verbis.

\^®’‘Ymelimeiim attinet,non dubito quardam in co melioz ’gt;iH^''';atlt;peam ob caufam viros eruditos confulo.Scd qua» '\'quot;'”‘'ft) profedd mirabilc eft. Pleuriticis aliquot etiam ^tUp^venx feftione,propter debilitate, dedi,quxpauló '^quot;‘-^f aliqi'Otics expertus fiim,vbifanguinis miffio ^^i(w'''*Plt;gt;uspenetrantcfanguinempeIli,pervtcrü,hxmor ^^fti}, ‘’»nullopericulo ; ea copia interdum, qua vixmaioz ^fi)t^j’'fnaeduxiflemus : vt minus iam mirer Diofcoridem de V|i, ^‘“ivis acris amp;nbsp;penetrans eft)tradere, fanguinem ab '’^'S* • Ï^® autem non tam purgandi gratia, quam Ittjj’^®pcricndi,amp;incidendi vifcofoshumorcs.attenuan Xt?^’®^^ *dqucantepurgationcsferè: vtD. Rondclletq ^?’hi?”'’ 9quot;° aitrofas aUaqj aftringentianon debere mifceri V; “5’''*fnondcbeatmiluohijci, cum purgandigratia raz ^ndir?^' P®'''®quot;’ autemhutc Ó. Rondcllctq fententix, diz Sin *5quot;’^difcendigratia,obiiccrc,tumaMhoritatcs amp;ra ^iioj .'’’''fterum : tumipfam naturam , qux purgantiz Jl'ilii J*p'’5 ''quot;’pbcibus medicamentis, aftriftionem aliquara r Putn '®’ï''”'”'f'’aro, aioæ, mirobalanis. Et quddnon caz ^tlÏ5^?’*''*f®‘*o omnibus conueniat : fed pro circumftantqs ’’“05 nulla aftnftione, alioscum 111a purgandosvide«.

Ff a

-ocr page 350-

CONRADI GESNER!

Äfirtngentia qui Jem addita purgantibus, facere, vt eï M’T®'^^ bus dimius hxreant, noceantqj.vt verum efle concedamA “1 dis tarnen quaebibiintur, amp;iis quxnon in fulftanns «»'’''quot; ^ non arque erit verum atqj ijs, qua: m fubftantia furai folfquot;'', vehementioribus iioxqs^ timendum hoe fucrit, nö in minors quibus addendum po tins aliquod aftringens fuerit(fi ftn“”»’•' umpliciter vcra efr)vtdiutius manendo, vim fiiam magisextf Quod fi contumaciores funt morbi, amp;nbsp;vires fufficiunt, in vt ' mentioribus etiam pliarmacis, modo rite fint prépara» ven refta, vtloquuntur, idem facere quid prohibet lt;nbsp;Sedlise*'’f” fentiaomitto;

lam-quod ad morbos cerebri , in quibus fimplicitf ’'' damnatD. RondeHetius, non plane confentio : namfilwi^.^ mntti, crafsi amp;nbsp;tenaces caput obfideant, nee alijs remedijs cédant, tempeftiuum amp;nbsp;modéra turn vclfcillittci velnoftfOE melitis yfuni, prodefTeafurmo, non foliim aurlioritatibiu''' rum, ( quas mine prxtereo)ac rationibus, fed crebristtism®' experiinentis,in capitis doloribus,vertigine,comitiali,S' ■

Non probat etiam tarn multaattenuantia. oportcre tn'”'^ ZT«*« ^a^fitoacwafl'^nfef mnfiti/^ita^a, Sedforte ipfa craflbrumliui'''^| f attenuations! vafcoforum incifïo tniJiMan quidam eft:non ƒ f fed qur qualisue ad eduólioncm fufficiat,

Neemetuendumeft, quodpoftremoaddit, nemulnim''' tur natura tot motibus contrarijs.namciimparce'datur.nfd^ non excitantur vlli motus violenti. non enim ad omnes fI’’'f '^ meatus, matena femperprotruditur,fed in al^satqueaHis«”^ ribus ad alios,quo nimirum natura magi s vergif.Itaquelif^ j fus exercendi nos caufa cumD. RondelletioconftrretfVtli Seis mc'perparee exhibere ; nempeplerunque drachmasdi!», ferè bis aut ter tantrim ; rum quia i!lico vis eius auxiliaris fti^ tur,turn ne quid lardam dofi maiori (nifi vis maior vrgtai,*quot;’’ cienduseft vomitus,SCc.)autfreqnentiori.flIifceoai!temalios rupos,Iiqiiores,fapam,aliasaliiid. Siiperioriaunimnocuinia-fto paraiii, locoaceti, de qiioguttas aliquot, etiamputristfquot;'*, aut quadrimis non femel féliciter dedi. Hare fcllinantcr ^nis»* tuane fcripta boni confide. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,, ^

Ex epiftola medici cuiiifdam Celebris ad GefnernmiW'f^’^ (inquit) fingulari confdio adiecifti radicem abhææ : fedvntbquot;' misparumeft,5fc. ReiponditGefneruS: Ided radicisangt^ fiteruculi, althaea: ana vneiam ferais accept. Pidque cUtW-

-ocr page 351-

Dfi OXYMEL« ELLEBOR. LIB« 1? ^H^fj^f^**^^*^®” *”g’^*'E*“S draebmç fexpurpant abfqiievU te,h''^'*’^*“f'^'’n'Mirorie in minore tua compofïrionc,omittcz L '^rumnis'nnn, hvflopum atm marrubium : vcdelicatioriz 'f'li?on(iitjnferiiircm.

DE VSV ET V I R I B V S ytrius^ Oxymelnis, jyi^'orinrhisvtor.SC inmaioribus caufis tantum, vtrun^ fa-^quot;'nirifict abftergit, incidit, apcrit. Humoresomnes , oz ii^j ^trementa è corpore protrudit.omnes meatus intus forifz Hii^f’t. A centro ad fuperficiem peliit manifeftc, ita vt cutim 1), yicutlongioreinbalneo mora fieri folet. Exanthemata q, '^bsaliqiiibus,alidsue tumores excitât, qui alioquin cirz iptlj''*®'‘’fo''tf folligcrentur, Quamobrem adprgleruationem l^'''littn eins perunlem futurum nondubitarim. Vlccrahaz !t^^'’''i'gt;i eins ftatim in ipfisvlcenbus pene trautem amp;'apcricnz ln,jquot;quot;''int. Præcipua eins vis in cpilcpfia, afthmate, amp;nbsp;omniz ti,;'f_'quot;'0rbisà materia frigida,crafia,renace,exphlcgmate aut ’’C' '’ titpendentibus : incapite,vcntriculo,thoraec, iceoz ’■5ij^’''''’fgt;vtcro,articulis.Arthriticis profuturumeredidez 'squamluliani oxymel : itenicjjifchiadicis. Menfes Hin^fromouet: cxpelïitctiamalbos,fidicbus aliquot fumaz conuenientes, vtdehicrafimpl. cum icibusafari.Vrinamamp; calculos pronocat, praeferz ^’'to l'^’Pocongruente,vtde floribus Perfieorum. Sanguiz ''tij- 7quot;nnvbiuisdifstpaqetiaminthorace,inftantefuffocaz ®’’’tu''”'° ’ P^'' ^^ '^^' ^“quot;’ modico rhabarbaro, Epilepfiam *'''nih ’f^™ curat.Lumbricos pellit. Pueris etiam dari poz Hrt’''^’*'^^^P®gt;^‘’”°^ceraforum,autvtriscpmixtis. Sitim if^' ’?’ sips plcnsép, tumhydropicis. Spirationem facilitât. '''Hlj^^°”’’°P'iæsmcurat,aHtmitigatpteruntpillico,potum; ^a|, ' “‘^’P''‘Icj autpotius c'ioxymclitefcillirico, etlooch I'ïiiti?''j’“'^'quot;’^y''“poconueniente, vt funtdehyfibpo, de , Mecalamintha.In dyfpnera amp;nbsp;orthopnœa,exhibco,cum '''Me '''l°''^^^®’'°g*’atcoloto, amp;c. femel autbis in die : ipfum ^s.h[^ ^^'^^^fiepiushauriri iubco paruispotinnculis tcz ^*ötic 'quot;'■'”ƒ''^quot;*'™^ 'nonet, maius prarfertim : minus verd fi

P'scletur gt;nbsp;nempe quatuor, quin^ vel fex drachmarura Ff 3

-ocr page 352-

ro NRADI GESNERT pondéré, amp;nbsp;per très quatuoruc dies côtinuetur,, fatiscopiofe mouetaliquos. Sanguinepellit,quibusabun a,r quo fuis meatus : vtnares,velhæmorrhoides,vel vtenini. « rati one natura, quod redundat,cuacuante, àvenæfeccæ*’^ ncre poiTumus in debilioribus prarfertim öf puerperis, cump ritide, autaliomorbovenæfeftionemrequircntelaborant, i nuper pleuriticum fenem plus quam feptuagenarium.vtn’ fefta,oxymelite minore noftro ciim looch fano, batur,pauxillum (emper lambendo,amp; fuperbibendoniotliö . CQ(ftionisnoftrædcfœnogræco,amp;c.Dcigratiareftitui;Â'' J ter anumquandam dyfpnœa periclitantem , XapliarmadS . Iiorrentem, minimum oxymclitis per intcrualla cum codiW ni Cretici dando, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ jji

Pleuritici id lambant cum bacillo è glycyrrliiia, a^'quot;,^ Iooclifano,velfyrupisdeliquiritia,liy(fopo, violis,Siïni3p bibant ex aqua faccbarata,cum pauco fyrupo deglycyrrln*’^, Si vomi turn eiere libeat, vt vbi veneni fufpitio eft,velalia’i^ ripoteft vnciacum dimidio oxymelitis fcillitici, 5f aquartf^ fontana,autdeftillataaliqua: autpotius decoftoagarid^j ricibus amp;nbsp;femine rapbani,feminis anetbi, radicibusafarf,!’''^, fïcubus.Moiicturautcm vomitus lertiafere'hora poft^'^ j^. prumeft.aUis prius auttardius, nonnullis 3f alinnBÜniiil*'quot;.j, Sic amp;nbsp;arthriticis amp;nbsp;ifchiadicis prodeft. Si vomendigratia£®P^,| fïusfumptum,vtdi(n:um eft, infolita quædamfymptomaiaia xerit,vtardorem aliqucm,autinflationem circaguttur,rtf ’^ ncm,8i;c, timendum non eft.Sed æger in Icdlo colloeandiis,^ „ mitus modis omnibus promouendus eft, vt decoftoficuumW do,amp;c.aliquoties repeti to,penna inferta. A vomitu quicf«” paulacim enim,fomnoprçfertim fuperueniente,omnia reinst Frigidioribus 5^ !iyemc,datur vtilitcr cum aquaardenfr'-j cu modicc' tofta mcifaqï, id totum accendi debet, amp;nbsp;moxexin'S ac fumi, vel cum vino aromatite, vel aqua de radicibus gö”* dcftillata,aliaue.

Ad menfes ciendos aqua cinnamomi vrilitereimifccnn'/^ lier quidam,cum menfes iamdiunonproflucrenG.etrcnitdi’ ria tentaffetfruftra, hiiius vfu ad fluxiim naturalem rtdierin'^^ Incidendi aperiendiq; caufa,darc folco antepurgationtsd'. drachma vna ad minimum, vel dux lambanturpcrftstn^fC^ tres fere dies .• vel cum exigua fapa , amaritudinem eiiiJ j gr3tia,autrobceraforum dulcium: Si aquabylTopialiaurn* j tur: vel cum aliquo decofto.

-ocr page 353-

»

i i» i* «

ÖE’ ÖXYMËL. ELLEBOR, LIB.

jr»''J,'™”’''^^ ^*'*’*s obftriidlionibus, fiat dccodlum ex chatnae^ hj2^’'’'æP“ygt;£3rdiiobenedilt;flo,cuiTi radicibus afari,pailcocin ^j ’nio.Hiimsdecoiftivnciisdilabiis, mifcc oxymeiins dradiz t? “3s: amp;fyrupi de eieboreo curn rliabai baro fefquiiirtcia : Si »iJ^.'''*'’l*q«oiies,cachclt;ïlicis,i(flericis,amp;febrientibitSplcrif(p Hj ®quot;»o remediodn apcriendis quidem obflruiflioHibiiSjSi in-» kf k ™*^’^ humoribus, minfice Medicus quidam cömmen-' E^nomine fyrupi amari.

fiipgmaticis amp;melanchobcisplufcu!urn Sd farpius dari potex ’iiitrf'’’'P'’æ'‘'’“quot;’-Ncc poreilt^mpaiumeis dari, quinaliqua k^jf^fädain corpore percipiatiir.Di'achma femis vel drachma '(,*Pgt;3,cxliilarat fumen rem pleruncp, prarfertim cum paucu-' {^i^’’8cnerofo,vt Cretico alloue. Frigidioribus vna aur altera ^ttj’Ÿ'îvitæ addatar.aliis ficus aflTa.aiitaliudgratum.Plerun^ •tt^^wnas duns cum aliquo fyrupo fuaui do, Si per duos aut \, ^n'inud : fi verd frpiiis Si copiöfius fumatur, faftidium id ^ ^ïpelambi tantum tubeo. Sarpeliquoresftillatitiosad^ \^sfiat: aliquandocumaquacinnamomt, praefertimff C'rtt- Datur etiam cum decodes, vt in iocinoris Sÿ quot;^gt;1^^ qua 'am didtum eft, ) chamædryos, chamæpi-' Ç' ^tlin tail forma. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

t* f

U H d H y

%iî'’''^™5 decodlivnciasduasjoxymclitis noftrr^.efuas, '’'î,ii'quot;tior. cum rhabarb.vnciam vnam femis,mifcc,fiat pox» jAtOaodes repetatur.Piieris verd hoc modo dari poterit, i’toft’‘ïmelitis noftri drachmam vnam,rob de cerafïs,melz . ^Jr/j quot;’'igulam vnam,mifcc.

'''iiii.^''®niane et vcfperi,tribus aut quatuor ante cibum IfOz 'quot;’’iiÿ''’''''frapulofus quidam Si cibum faftidiens,cumclrach [ ^'i p’^liHnpfiflet manc,cum decodlionecommuni folutiua: W’^’f'’ quatuor anteccrnam,fupra infraq; purgatns cft,Si

Xi'’quot;'^' P'*^'^* ’d præferuationcm fumi poteft bis aut ter in Sf;P««rccl.ni enim mirifice' refifti t, partim cuacuando per aartim aperiendo mcarus omnes, partim Sfia ^i^®- Etit autem exhibendum cum fyrupo de betoz Jhe ^“oPdatecitri.

NtJ'*'*’”” tf curatronc peftis locumhabeat, nondiimo/ ,\?'’*^'''^'gt;ton qiidd rationes,fed quad expérimenta defint. % j ''P't perte laboranti, die quarto vel quinto cinn darem ' P^'fepio non confulyerat me) pundtura latens Si alia-quot;

-ocr page 354-

CONRADI GESNER!

milita fymptomata rcmiferunt ftarim, amp;nbsp;conualuit Deig^quot; Auiîmfanèà principio eciani Jare, mixto aliqiiokui W** pharmico.lmnciii moduin, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..(■(

Rccipcoxymclitis noftri minor, a.ij.vel itj.ryriipidtrO“’ lutim.dtcovli communis cum foirjs fcng.amp;c.anavncias'^“”’^ fce.fïatpotus.Si tarnen vomitum timerem.eumprinsItnHtJ^j uocarcm.Qviód fi aluum molliri nihil opus vuieretur, pn^ j nihilommus oxymeliris noftri dratlimas diias, cumdupion / delimonibus autcitreis. idd,; repetcrem tertiaaiitquanal£|^ hora, per vnain atque alteram diem : interdam drachmani*quot;' folumaut fcmis, pro diucrlïs indicationibus, oxymtlitis’^’ ^ Nametvenenatos, aliostjjmalosliumoresmirc'dcentroao^ ficiempeilit.qua ratjonevcncnumpeftilciiseciamadapoin ^ protrudi poGe verifimilc cftiquodin hac curationeprimarii^, rit. X'entrem non fubducit.aiit perparum, nifi maiorecopia'’'j|j Sitiminterim 6^alia fymptomata mitigabit. MulitribusfS Si virgtnibus menfes mouendo prodplTcpotent,vt venïfc‘ minus fit opus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^j

Ad eadem omnia minori vtor,tutius,5i dintnis contin«®^/ fgerbeneftrat, ad (ix velfeptemdics. tune enim inrernii'^/ quodtempusporeft,amp;;,fiopusfit,reperi. MinorKertcfr^,;) tifsim ’ vtor, amp;nbsp;magno ciim fucceiTu in varijs xgiotis : vt»®! ^ । puerpera, aftlnnaticafimul amp;nbsp;epilepuca, emn hydropis'quot;*^) qma purgationonproceftérat.üuratmultisannis.Simik®'’^' pofitionem Gallus quidam medicus ante multos aniiosiloii’'j(,| in meam grariam parauit : qua cum féliciter vfus elfem in fy pfia, aüjsq; morbis : illius amp;nbsp;luliani oxymeliris imitarionG ^ hareparaui. hiqs inurarc quiftpproarbitriopotefttmoloyü lebori defim augeat.EHeborns quidem vtertp curandumvi® ,ÿ nus,ficcuï,folidiis,albus,fi frangaturinterius. LocoalrocO'^ velith,non liumili, neclmtnido nimisivtmnoftns alpibusv^ Septentnonem.

VARIORVM MORBORVM HI^TOR^^^ c* curatiottet.

MVliercephaIaea.5fvertiginelaltorans.fequentibus«'^'., eftreftituta. Recipe oxymeliris noftri minons vucui® mis,fyr.dcftcccliade, dchyifopoaria draclimajtres. /^“^^ । cinnamomi drachmas duas, aqux calidac no^*'*’^*’^'’'quot;JJjf^

-ocr page 355-

n’

ÖE OXYMBL. ELLEBOR. LIB»

«» (O' /

'’’'•'Pil *”’f*I'*’f“®'’‘^ofibus, Deinde,I^.’pilul. deagarico.J.i, \to’*’'’”’’””^'**“^'^‘ introitu,a:eUquas.mane. Aluus bis ’Pai|/f”’”''^»'^'*^ ’'quot;gt;’*fc*'unt tatnen accidentia. Sedprxterea bjlj ’*® wnfeftione de carabe cum aqua cinnamomi.

»lt;!

Jfc ?’quidam,cum oxymelite minore SC alqs quibufdam,diz ^to»'f,”“^æ’^*q“odes effet vfus : fequenti poftea egregic eft i^,“(,‘’‘'cuacuatus.Recipe decoïli communis cum fenrj .q.Si I^'V 'fi''f®^?*''®lt;:*’ 1 j.oxymelitisnofttimaiorisvnciani kSif’tftico Archigrammataro noftro, cum prar plenimdine •ÇJ^'Hfiacibuj fonum edcrcr,ac nihil reijceret, dedi cum fy rïfi|,7'*''’“*®®'^y*”®l’neum,5f rciecit, SC meliushabuit. quandiu vfus eft altcro aut tertio die moz •pi^ Wl)uit;cumdefjt,malumrepetiit:lïc^alius,quidïpuer %?• Cuidam alten epileptico dederam cum aqua calida SL^'’.'“**”®’®’®’’’*'-^*'^ *®de aluus ei fiftebatur. Ynde dubiz-modum cxhibendi pertinens: .vtrumaejux dcz *'l'iti^P'^^**’®®’ cinnamomi aluum fiftanr., anverofen^er quot;'''’lt;i®’*^f™'^®™ fit^in pramis cpilepticds.Vxl *''^»2'’^®’’®S’'*^*, vt minus fiftatacetum :vel cumfyrupis ^j^'^violis,aut PerRcorumfloribus.Epileptica virgo,anz

a |'’f''l(p||,?''*^^’R®^'-Si latus altcrumfere totürefolmtur.Vru quot;' 1 6?*^'^/ Kalbicans: corpus vegetum/cartrofum. I^. genz *^ 1 ^d ’•'“æ^^c'^æ.ldij.mifee,fiatpulHiscrafsiufculusytn fVti, H®*®*® ®ciua,Kt4.dicbusaliwdnihilbibit:có^-roto


I*. 1# igt;

^'nc'irjtaa meeftDó gratia. Hæc, malum accedtns,prxz j ''ilt;v‘”*^^’‘'æ*quot;®**'‘^'furfum ferebatur,licet menfes hai j 'P^‘’*'’g'ï”P:*®P‘*ro*y^™Oquot; Port paroxyfmum ad tret

» quot;'Pa’quot;’’‘*quot;“^P’''o^yf™u’’’ IU^s*pegt;’gcgt;'c: 8i manc tantü CÏHtr ’ P^f^*'quot;’ *®*^^decoftumhyflbpibibcrc. Itcmqj. SHi,ix’quot;®®f*ï-vi«f«niricilt;iiin.inellisj.x.pro tribus viz

v i quot;^'’’”'*'’’ ^°^0'^^profuturum, per fe calidumore ^ ‘‘pirttri8iftaphisagrixpuluerc.addito3prxfcrtiin

Sfictv ’’®'^“’’”'óbilis virgo, quoMcliana FebrilaboraTjat cu 2Ï’''lt;nttrf*^'*’^'*^®’’^’’“* fonnilæ, vnde materia crafla.item'qf quot;*quot;”^’'*®»‘^'‘’pf^’^3®f : *’O’' poterat enim omnis ^^ïjlit Vf'**’®?**S’^®***lsinia:dediox'ymcliincum,euidei»

**w «Mtphkgniatica KcraifaJi ypoftafiquoci; craft

-ocr page 356-

GO N R A D I G ES N E RI

ffufcuIa.albajfubfidcntc.Sumpto aittem öxymclirebisvcl^^f’ guincm per narcs fatis copiofiim reddidit,at melius bahu*^ J Orthopnoicus annorum feptuaginta, bisita conualuu^ ’ lia.vt aliquot menlïbiispoftca malum non re(^icnt. ^^‘•‘^ÏJ mclitis noftri minoris drachmas fex.maioris.fcilhticianï .I mas duas.fapac drachmam vnam femis, aquarum calidïm J noftrar,hyfropi, pulegqanavnciam vnam, fiatpotus,*^ ' triduum mane. Quarto die. Recipe pil.de agaricodradin’,^ nam,cochiarumfcrupulumvnutn, fine quibusdradiroam^,^ cuphorbil grana quinqt, fiant pilulæ nouem, cum mellt f® '^i afpergantur liquiritia ; quarum tres fumât in lefti intro»“’

quasmane.

Cuidam feni dyfpneea laborant!, cum craf$ifsitwgt;™P^ expueret, nihil dormiret, cxhibui oxymelitis fciUitid ƒ Mi duas,noftriminoris, drach.duasfemis, aquxhyflop'^ J quinquc,mifce : fexicslioc vfus eft,^ ^ofuit: niSq«®®^’?^ dem tentarec. Idem profuit amp;nbsp;anhelofo cum catarrlio amp;nbsp;quot;» ne calculi.

Argentinr reftituta cftoxymelitemeo muliwqux» ’ ob pituitz in thorace contentx^copfiam, pent

Mulieri difftculter excreanti cum ventre duro amp;nbsp;tiaexcreationem plurimumpromoucrunt, ventrenKP jj l^ runt. Recipeoxymelitis noftri minoris vnciam vnaf’., ^j^ii rupi de liquiritia vncias tres, aquarum hydopi, P“'*ï’!’’^0'l'‘ cias quanior,fapæ vnciam vnam,vtaturhocfeptem *‘ ,,i)ii®! Bus mane amp;nbsp;tepidc : poft vnamquanc^ dofim, tabellaf ^j^jF irisfimpl. Poftpurgetur. Recipe pil. aggregat or’S ^^jpfl fcrupulos diios,cuphorbij, falis gemmei,diagricii, a»“o Mcm,fiantpilulæ viginti amp;vna,vtaturtridu0i ..[j„ji»‘

Cuidam tufsienti amp;nbsp;rcplcto vifcofishumoribUJi *’ jj^jj/^ qpenti forma, Ó^plurimumadiutuseft'. Recipe oxy^f j,!) minoris drachmas tres,aqur abfïnihij drachmas ftA ? ^jkf mas quinfp,mifce,fiat potus,capiat duobus diebusm y^^’ tatem pro vice. Deinde. Recipe decofti communist ^^

cias tres,actdcagarici,turbit,rhabarbari ana fundepernoéfeni, exprime amp;nbsp;cola, éd addefyrup*“ (is vnciam vnam ferais, fiatpotus,

Quidam temperamentofrigidiore, laboraffS o ^^üT Jiepatis,ciim tufsificca amp;tumorcfcuinflationf nui êfalbicante, melius habuitvfuhuiusfytup*'^‘ ™ **

-ocr page 357-

DE OXY MEI. ELLES OR. LIB. iS

jf'''JquarumpuIegij,hyfropi, faluixana |.j.f. tnifcc,ftatpotns, jpbuîdolîbus.Vlus efictiä vino inulato cum nadurtij femme. ’‘'^^i^f'*P'^'^^^*''''^*^*® ‘^^’^^D*^®^**’ ’^“quot;^^^ fimul amp;nbsp;figt;

fitaï’'^ ‘Γ’^'^'’’oâodecim annorum arthritide laborauit,quç

^^ ‘’nuanummenfem aliquotics repetebat, vnà cum menfium

V’^°'°''' P^'^‘do erac, amp;dorfi dolorem amp;nbsp;lateris finiftri *i,H*”®’®^P®^phlebotomiam Temper deterius habuit.Ordina* W'^.P‘®’^yquot;’'**‘**’’oftringt;aioris drach.q.minorisdrach.iüj. v'^tarthemifiavnciastres,aquarum ealidzmaionsnoftr« lu .^«jininoris vnciam vnam femis.aqux cinnanomi drach ^ln''’ '’’**^fgt;fijtparus .capiat quatuordofibus manecalid?, Sl7''''' ^^^'P®P*^-®l‘P'’3*’g*n-drach, vnam, pil. de hier#

K(?!'®gt;’Q’rgt;'g!gt;nturliquiritizpuluere. Vtatur duobusdie*

quot;’’necumpauco melle. Item. Recipe inulx drach.

'’^ ’’’''***gt;fâWnæ ana manipulum vnum, bulliant cum pau*

’^’“»’’‘^unanetadhidoremnwuendum. Profuit,X Ärrgiiimouit.

S^fj’P’ïdam virgo.diutumafebn’febrîettans, poftfequen nH ''’’^’^^arrualuit. Rccipcoxymelttisnoftri minoris j. '^mi'''^'^or.cumrhab.deeupatorio,ana 5-vnam, aquarum ^%lj^''fTa,abfinthii,ana drach.decern, mifee. Recipedueci ”'^''gt;liij5'P'’'os duos femis, hantpilulx très cum radicibus a* ^'^3,,.. ‘'®namomo ana quantum fuffïeit.afpercc liqmr;vta* A^diebus. f'iiJ^^’quot;’”’«I*«f«^“™colica. Recipeoxymelitis no* , f?rhmasfex,fyr.deeupatono vncias tre?, aquarum ^’ ^'rhoni ana |, vnam, aqux cinnamomi j. diias* k'’licif''**' ^^'’o^poi^rbreliquitillamfcbris. Deindeverd C*gt;fiirt *'^**'’’*’^®'* *^^ ‘^^ clyfterc ex decofto malux, bif* b^'gt;fn v*^*^’ ^‘■' ^arnolfis de lilqs, vio’is,chamomelino;K

It f'Phil ••*’”” 5 • 1. olci vitrioli guttas quinlt;p, fiatpotus, t *^s, a ''”'' ^®*®5ai Icrupulum vnum,thcriac£ noup fempu* *''*'ia’iiifj'^*'^'’”’^®quot;‘‘^“'’»^orraginis ana vnciam vnam.laftu*

P®*“®’ Sanatacftlüsftatim.

'^^'dinfT Î’’.®“^*’^“quot;’»P’’Oqsprxfertim, qui difficilius VO* “'f‘donc veneui, confideratio noftra.

Cg »

-ocr page 358-

CONRADI GESNER!

Prîmiîm^bibantur vncix tres oleioliuarum, vel butyrquot;quot;’^ dum edatur.

Secundo, vncia: quintjj decofti hordei diu difcofti c*®* “ amp;per linteiimrarumcxprefsi.

Tertid,oxymelitisfimplicis vncias duasfemis.vclftu”,(^ lt;iam vna, cum decode agarici, afari Si corticü raphanb ' porum acriorum.

Quand, raporum acrium, vel raphanorum cortices/quot;'quot; ^ fure decoquantur,pauco melle, fïtiapi, cepis Si. aceto adiet ' vncias quinque:. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Uiil

QUintdiaftrantiar; velafari, velfpicxcelticarradiciSr iure pingut drachmam vnam amp;nbsp;femis.

Anprofortioribus,oxymehtis cUeborati noftri vneiquot;'quot;, ƒ Kfemts primumdabo^ Etdeinccpsreliquazfinguiavftquot;^^ quadrantemhorf.ita vt intra horam vnatn 5d femis on'quot;'‘',y tur. Semper inambulando, vel primiim ftando, autlcuite' mouendo corpus, tandem verdcitarius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.-j/

Notai An vomitoriumpoftremofumptum, innatanss^j^^ attingens os vcntriculi,citius naufeammouebit.quamlblquot; cum, SC in fundo ventriculi*! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.(iC'

Hxc omnia nos mul tifariam experiendo obïéruaiiiquot;^j(;()i| cquidem frequentifsimc, SC magno cum fucceifu iam aiquot;quot;’ ƒ fere' .• neevnquam dedilTcpenituict Dederamaliquando'quot; i/| mei vxori t-quarcum vomitumprohibere voluilfet,inp'quot;^,j^'l incidit,non quidem per fe,fed ex accidente: inuandus«quot;'quot; jj; mouendus is eft,fifuperueniat,non cohibendus. Rquot;^®'’jjd^ peruenit.neenifî drachma: fexautampliusïumanriir.P‘quot;%,J eft sc alius, quipauldpoffpharmacum, muhumcibii^K'^(li! cumalqsouxbutyrafrixaj Alius prxterea nc’mocx«quot;’‘^j^.-i quibusdedi, SC.do quotidic. Quamuis auteminterduniV’f^y nonnihilobefleori ventriculi : mox tarnen remittit, lt;’*’®M tim fumpto, SC magis cum is dukis ealidusij eft, vt«' l'^i mm faccharo velpaiTulis. Millier etiam quxviensvaw^®^' tibia habebat,non bene fereb’at hoc oxymelii quoadvftu'y.^i .quinplurimum ei proderat : nam viens irritari dieebat,'quot;®^ illicopcnetrante,ita vtfanguisetiamexvlcereprodiret' hoc experiundo,medici indiiftrij paulatim cognofeent:^ ,^ compofitioni qux voliierint,addcnt,adimcnt,tiim rebus'“' ^ dcribus,pro diuerfitate morborum ctindicationum ''quot;' -[„Jji M^fatia.ad calculum fi quis vti voluerit, comppto'®®’ .pu}

1

-ocr page 359-

®S OXYüEL. ELLEBOR. LIB, 17 ^'ijq, ’^®quot;”l’ac£as, faxifragas Siintrumvftumadderepote* l'iis jK°'’’PO^'Moni noftrac qualis eft, vti, rebus illis, quas elixir ’‘Jiit ƒ‘empöre, fiuctritis,(ïueftillatitio earumliquo Sÿ ?^'°’’f- nam S^perfciuiiatoxymcli verunepnoftrum, ''(i|i,| ''^‘nnnmeros affeftus, 5^ medteamentis alijs additum )tp|jp°’’8*ns^€apcnetrarefacit. Qiio pafte vet o parari debcat ’•iiijti^**5’^™^®***fr“S®*'» ^^ futieftodefcriptionismodo '^^^MELins ELLEBORATr KOSTRI,.

^‘Dtiifrangenclum calculum exhibendum fueritr Pjf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defertptio (j^‘ yfus.

y’ïmifTa minoris defcriptióne fequetia fubtrahenda critnt:quot; % ^jJ'^^^nedióiais.rofe rub.menta crifpa, turbit, cGila præz ïdiii ’^cinnamomum, Horum loco fubftitiicndafunt quæfez ^'yJ^^^^’æ'’“” ^ iuniperijfaxifragiaalba Sihircina, inuz N|J''5’^®‘^^^ f®ngt;buci,vitruin vftum,amp;c.Exhis amp;nbsp;alijs comz ’ii??*^°*ygt;neli eliebóratum minus ad frangendu calculum, Ç^modura;

’*111^^7’'’'’’^’’“ montani, vel cactarixHerBar, tliymiCretici' ^ii,®f*’^’P*wd,diftamni.CrcTici velpulegij'adianti ana puz 1^ '’.'quot;n Baccarum lauri amp;iuniperi ana drach.rj. Florum ar ^yïniciili.betonicXjtuuici vrbani,antlios,arthemifip,£ha ‘^^gt;^ntcx,meliloti,fambuci,anapugii \^’^™-3nifbfQ.’niculiiancthi,ocimi,vrticxRortianxfeu ^f|(i(»’'’?‘Jr3£h.vnani.Corticum citri,myrrhæ ana 9. ij. Raz Mjj’^^quot;*s»’ngcîicæ,pctrofelifli, nardi Cclticx radicular« ■ Mal '.*'’æS’^^*î^æ “’«rions,iridis,polypodii,f3xifragi{alz % quot;nus ciiiulpiam, S^bircinæ, quxfimiliseft pimpinellæ, r^PeT^* ^”^ ^' *^' ^^^®^®'’* ^'^’ '“ ^’“^ montibus collefti 5d Mn quot;^“^ ’^Septcntriôncm,efulæ acetoprxparatæ ana 5. ij. kta|?’*®“î-’^’”'’’ amp;fen’is.Granôrulialicacabi |. f Galanz ^'Maa?'' ^f^’nunci ana j. vnam. Infunde in aceti fortifsimi liz Ndf 1*’ ''*quot;' u’uluatici liB. j. in vitreo vafe aut figlino obtuz ;’Ptla**jquot;”’*^'^®^®‘^’^*^o'®‘^s.Ucs quincp.Cecoqueinterreo va ■ Mj' ■’'°^^‘’*'”*^n’n’gt;’nm cola modice'exprimendo, amp;nbsp;adz-''Mur, f*^nicUisdclpumad ana ? .v.fïatfyrupus.qui aromaz-

’•^•P’'odofî, cuiaddatur nonnihilfyrupi dc* Pttucorunijprjfenimfi aluns duriorfit,vel de violis,veJ

-ocr page 360-

C o H R A D r G E f M E R t

^liquiritia,vel de radicibus, aliquando amp;nbsp;fapf pir^i™^''^ W

«ur tepidum.bis aut ter in feprimana. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.i Adhune modum inftitui poreftcompofTtio huiuS oxymtij Contra caicukim.qua: tarnen pro cónlio Öt arbitrionicJitgt;PJ^’'U fis immutari aut vartari potent, Nec ek,quod quifquäsbcl« I toalboabhorreat, cinntain modiccamp;inparuadoiifuniatiiflt; j ego tali modo quotidie amp;nbsp;fvcliaCsimèin meis ægrousvror^. I quando addt podunt tres aut quatuor guttæ olei vitrioli.^1*^, f do ctiamdeftillah fimul omnia poteruntjadiertagranonu”'^ I periamp;denucleis per/tcorumana 5. f. conciforiimrainutiniJ'^l «icinenbus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

Aliquando etiam addipoterit vitrum vftum, manJibub^i^, vfta.teftatcoclilcarum vüx,amp;fcm.ftrniculivftum.üe virW''^j do confulenda eit Ioannis Langij cpidola ƒ 8. lib. tpiff.z. «/“'’ I zoarc. Vitrum album deniiufculumillinitalclutratijidcft/f^j (pro qua oleum de iunipero capi poteft) amp;nbsp;candrfafif.tumö'^J ftum in aqiia,rurfumillinit.idqj fepties repctftur,amp;'facit3ld'‘J‘’^ I cuius ^./.daturin vinoalbomane ; talculo.? vefîcæcontent Û'^I no amp;nbsp;Auicennæ. JErgo ad calculum veffcarponcreturhuiuï’'®^’ 1 vnaautcircitcr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

In curandocalcule, tab's remediorumordo leruarifontf*’''' * rit. Hora ante Cttnam, deglutiarurpilulavnaautalteraetf'^’ ' Ä cerebintluna,liquiricia alperfa.Sumarur etiam cüdbo.vOf^ xim^ ante cibüül medicams c iure pingui.Maneveróhorxji^’' ra oxymel ; tribus lions inde balneum cum malais mgrediox-^ ■ balnea in le£io ütdet modtcé.dormiat.-inungaturcirca/umtol’' j ko ianiperino, vel vtatur clydere emollienre,incerdumai!iiii’‘' 1 binthina.exerceacar fortias-.quiefcatiprideacamp;diira coMti^ 1 prxCcribatur.Hocordineprocedatahquocdiebus, ' l

GESNERO INVENTORVM., Q.F.0ÄFÄ in éoc/iM/o/i-egaensmentio f/, de/inftia,

AQVA CAtIDA MAIOR GESNERP , Ecipe radie is gendanx |. ij. inulxcampanx^. v/'-gakf^^J calamiaromat.ana^.j, amp;f.feminumcarni, fcriiiculi,atii!i,‘'l pij, caryopli Ynatxanas.i. cort. ci tri ÿ.ij. baccarum iirnipcna»^'^ I

-ocr page 361-

DE OXTMEI, ELLEBOR. LIB* 18

Pt’j'”.™®*^ ’ ^‘nnamomi opfimi vncias duas, berbarum melif» •quot;y™pi,riirr,abfintliiî,adianti, viôlarnra,cctcracfcgt;rofanimfu-^'’'.pulegij,betonicæ,agrimoniæana manipnlosdiioSjCala-' ®“,clümrpityosanamanipuL ». flor bonaginis,bugloflæ, ’^''æf®^'’quot;æ 9- f- infnndantur per quatuor dies ill' “'quot;glino.dcftülentur vtaqua tinnamomi.

^QVA CAL'IDA MINOR GESNERF*

W Etipcherbarum fa'iiixminor, hyfTop. pulegq, ana manipu* J^sqnatuor.zinziberis vnciamfemis,tinnamomi vnciamv* ' J^’’'ianifivndamvnam,contundantur amp;nbsp;infundantur inlib. ^’lUïfontanar.dcftilkntur per vefitam fecundum artem.

ix AQJ-AFRlGlDA GESNERI.

iy^''ptflor, rofarumviolarum, ana manipulos iq. flor, bar* Huilw, buglolfar, nymphjx ana manipul. j. feminum eucu^ |)(^''*turbitat, ana pugill. vnum, fern. portulacx, la(fbucar,palt; '‘^iiii’'!”^”'?” » anadrachmam femis, betonicx manipul. qlt; S(_ 'ifhorij, manipulum vnum, caryopliyHorum drachmas \!l(Jj’^®quot;™*”^ '*^’ ‘I“®™®’^ gt;nbsp;toncifa infundantur per boras ''Ifnturin balneo Mari».

’^OCTVM FOENOGRAECl LOTl, h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SiC.Gepieri.

^'^quot;®2’'æ^* ήf* conquaflati, fern, vrtic«, an» hSih ”'***“quot;?’ fem.bafîliconisdrach.fcmis, flor, malu», adianthi veri ana pugillum vnum, ficus nume* Mo'’'^*^*^^”’^'f^ææ’ ^‘‘l®*”“^ ’quot;’ draebmam vnani, a*-''''S libras ij.f.fiatdecodiio ad terti» partis confunv pnonem,addantur infinefacchari

vnci»du».

î I N 1 5«

-ocr page 362-

OCA/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T

oiu