Logo Universiteit Utrecht
Title of descriptionEuropa door Petrus Plancius (?), Baptista van Doetecum (graveur), 1594.Translate
TitleEuropam ab Asia & Africa segregant Mare mediterraneum, Euxinus Pontus (nunc Mare Majus) Palus Meotides, Fluminaque Tanais et Duina, continet celeberrimas regiones, Germaniam, Italiam, Galliam, Hispaniam, Daniam, Norvegiam, Suediam, Moscoviam, vel potius Rußiam, Poloniam, cum Lituania, Hungariam, Illiricum et Graeciam Translate
TypeMapTranslate
Region Europa (geografie)Translate
Imprint[Amsterdam] : [Cornelis Claesz.?]Translate
Year[1594]Translate
Techniquekopergrav. Translate
Size38 x 53 cm Translate
AnnotationTitel in typografische tekst geplakt in cartouche links onder. Zie: 'Toonneel des Aerdrijcx', nr. 14; l’Honoré Naber, S.P., 'Reizen van Willem Barents, Jacob van Heemskerck, Jan Cornelisz Rijp en anderen naar het noorden (1594-1597)', 2de deel (Werken van de Linschoten-Vereeniging XV), ‘s-Gravenhage, 1917; Keuning, J., 'Petrus Plancius, theoloog en geograaf 1552-1622'. Amsterdam, 1946. Inzet: Descriptio Novae Zemblae, ad quam penitius cognoscendam, mense Iulio proximè elapso presentis anni 1594 ... (7 x 7 cm; titel in typografische tekst in cartouche geplakt rechts boven). Wieder, Monumenta cartographica, 2, p. 38, nr. 35 Translate
CommentAan het eind van de 16de eeuw stonden de expedities naar het noorden in het centrum van de belangstelling. Deze expedities hadden tot doel een noordelijke doorvaart naar China en Indië te vinden. De theoloog en geograaf Petrus Plancius (1552-1622) neemt in de voorbereidingen van deze reizen een vooraanstaande plaats in. Zijn tijdgenoot Baudartius noemt hem de ‘principaelsten Autheur ende aendrijver van de voortreffelicke ende wijtvermaerde Oost-Indische Compagnie’. Men neemt aan dat hij de auteur is van deze kaart van Europa uit 1594, gegraveerd door Baptista van Doetecum (Doetechum) en uitgegeven door de Amsterdamse uitgever Cornelis Claesz. De voorstelling van Nowaja Zemlja op deze kaart was bij de publicatie ervan al verouderd. In 1592 publiceerde Plancius een wereldkaart waarop Nowaja Zemlja als een eiland los van het grote hypothetische poolland is getekend. Het bijkaart je in de rechterbovenhoek van de kaart van Europa toont een geheel ander beeld van dit gebied, het is alsof er op het laatste moment nog een correctie is aangebracht. Nowaja Zemlja is er getekend als een dubbel eiland, terwijl ten westen daarvan Engelse,‘ontdekkingen’ zijn opgenomen, zoals ‘Sr. Hugo Willoughbes land’, ‘Macsinof Ilands’ enzovoort (deze landen bleken later niet te bestaan). De (opgeplakte) titel van dit bijkaartje ‘Descriptio Novae Zemblae’ vermeldt dat er in juli 1594 schepen vertrokken zijn naar dit gebied met een opdracht van de Staten Generaal, en dat ze nog niet zijn teruggekeerd. De hier bedoelde reis is die van Cornelis Cornelisz. Nay en Willem Barentsz., ondernomen op initiatief van Petrus Plancius. Literatuur: l’Honoré Naber, S.P., Reizen van Willem Barents, Jacob van Heemskerck, Jan Cornelisz Rijp en anderen naar het noorden (1594-1597), 2de deel (Werken van de Linschoten-Vereeniging XV), ‘s-Gravenhage, 1917; Keuning, J., Petrus Plancius, theoloog en geograaf 1552-1622. Amsterdam, 1946.Translate
LocationUniversiteitsbibliotheek UtrechtTranslate
Call numberKaart *VIII*.E.a.1Translate
All metadata as Marc21XMLOpen Marc21 XML in new windowTranslate