Logo Universiteit Utrecht
Title of descriptionKaart van Holland, Sebastian Münster, 1628Translate
TitleHolandt.Translate
AuthorMünster, Sebastian,Translate
TypeMapTranslate
Scale Schaal [ca. 1:900.000].Translate
Region Holland.Translate
Imprint[Basel] : [Heinrich Petri]Translate
Year1628.Translate
Techniquehoutsnede met zetsel Translate
Size21 x 14 cm Translate
Note902 ('Das fünfte Buch', keerzijde: 'Von Teutschlandt')Translate
AnnotationOorspr. verschenen in: Cosmographei oder Beschreibung aller Länder [...] / zum dritten Mal trefflich sere durch Sebastianum Munsterum gemeret und gebessert [...]. - Getruckt zu Basel : durch Henrichum Petri, 1628 (902 ('Das fünfte Buch', keerzijde: 'Von Teutschlandt')). Cartouche linksonder: 'Hie hat vor Zeiten der Rhein sein Auszgang gehabt, und ist ein Schlosz darbey gelegen'. Blonk 2 variant tekstkader 13 Translate
CommentDe kaart van Holland door Sebastian Münster is de eerste navolging van de gewestkaart van Jacob van Deventer. Hiervan kennen we echter geen eerdere editie dan die van Bernard van den Putte uit 1558. Aangezien de eerste variant van Sebastian Münsters kaart stamt uit 1550, moet de oorspronkelijke kaart van Van Deventer uit 1542 zijn benut. Mogelijk heeft Münster als geografisch geschoolde de kaart zelf getekend. Overduidelijk is het infrastructurele belang van de waterwegen, die overdreven dik zijn weergegeven. De toponiemen treft men in vier verschillende lettertypen aan. Opvallend is dat veel grote en belangrijke plaatsen (bijvoorbeeld Rotterdam en Amsterdam) in een kleiner corps worden aangeduid, terwijl voor enkele minder belangrijke plaatsen (bijvoorbeeld Edam en Beverwijk) een veel groter corps is gebruikt. De latere Zijpepolder is op de kaart een groot water, dat in open verbinding staat met de Waddenzee. Van deze kaart bestaan vele varianten, die echter alleen van elkaar verschillen in de belettering. Tekstblokken werden telkens opnieuw gezet. Een deel van de toponiemen werd niet in het hout gesneden, maar met letterstrips in het hout geplaatst. Doordat sommige letters op den duur uit het blok vielen, was het noodzakelijk dit te herstellen met nieuwe letters in een vaak ander lettertype. Soms bleven de woorden of letters afwezig, waardoor eveneens de nodige varianten ontstonden. De enige topografische uitzondering betreft het riviertje de Linge ten oosten van Tiel, dat op de eerste drukken met een dubbele lijn is aangegeven en op latere drukken met een enkele. De hier afgebeelde kaart komt voor in een Duitse editie van Münsters 'Cosmographei' (1628).Translate
LocationUniversiteitsbibliotheek UtrechtTranslate
Call numberKaart *Blonk* HOL-4Translate
All metadata as Marc21XMLOpen Marc21 XML in new windowTranslate