Logo Universiteit Utrecht
Titel van de beschrijvingKaart van de uitbreiding van het Haarlemmermeer, Melchior Bolstra, ca. 1740Vertaal
TitelAfbeeldinge van Rhynlands waterstaat ten opzigte van 't vergrooten der Haarlemmer of Leydse Meer met de byna gecombineerde en omleggende veenplassen Vertaal
AuteurBolstra, Melchior,Vertaal
MateriaalsoortMapVertaal
Schaal Schaal [ca. 1:40.000].Vertaal
Gebied Haarlemmermeer.Vertaal
Impressum[Plaats van uitgave niet vastgesteld] : [Uitgever niet vastgesteld]Vertaal
Jaar1740.Vertaal
Techniekkopergrav. Vertaal
Afmetingen55 x 64 cm Vertaal
OpmerkingMet opgave van de gebruikte kaarten, en van de oppervlakte van het meer in 1531, 1591, 1647, 1687 en 1739/40.Vertaal
AnnotatieMet opgave van de gebruikte kaarten, en van de oppervlakte van het meer in 1531, 1591, 1647, 1687 en 1739/1740. Zie: Westra, F., 'Jan Pietersz. Dou (1573-1635): invloedrijk landmeter van Rijnland', in: 'Caert-Thresoor' 13 (1994) 2, p. 37-48; Werner, Jan, 'Haarlemmermeer, plankaarten van vroeg-17e-eeuwse droogmakingsvoorstellen', in: 'Caert-Thresoor' 10 (1991) 1, p. 1-12; Hameleers, Marc, 'De strijd om de Haarlemmermeer', in: 'Geografie in Utrecht', 1987, p. 46-52 (betreft kunsthistorische en zinnebeeldige aspecten op gedrukte kaarten van het droogmakingsplan van het Haarlemmermeer door Jacob Bartelsz. Veeris'. Met schaalstok (1000 roeden). Vertaal
CommentaarWat heel zeldzaam is, een bronvermelding in deze periode, vindt men in de titelcartouche van deze kaart. Bolstra geeft aan waar hij het verloop van de oevers van het Haarlemmermeer in de aangegeven jaren aan ontleend heeft: De oeverlijn uit 1531 en 1591 uit de kaarten van het Haarlemmermeer, uitgegeven door het gemeentebestuur van Leiden (waarschijnlijk kaarten van de landmeter Jan Pietersz. Dou), de oeverlijn van 1610 is ontleend aan de oude kaart van Rijnland (de wandkaart van Rijnland door Floris Balthasars en Balthasar Florisz. van Berckenrode uit 1615), die van 1647 en 1687 aan de contemporaine grote kaart van Rijnland (de wandkaart van het Hoogheemraadschap Rijnland door Jan Jansz. Dou en Steven van Broeckhuysen) en de oeverlijn van 1740 is door Bolstra zelf op basis van opmeting vastgesteld. De kaart bestaat ook in een gekleurde versie, waarin de oeverlijnen met verschillende kleuren blauw zijn aangezet. Een kaart van de veranderingen, die in de loop van de tijd optreden, zou men nu een dynamische kaart noemen en aan de hand van animaties aangeven. Het tempo van het landverlies kan men aflezen uit de afstand tussen de oeverlijnen: hoe verder die van elkaar afliggen, hoe sneller het gaat. Het is een prachtige illustratie van de ‘eetlust’ van de ‘Waterwolf’, zoals het Haarlemmermeer in deze periode ook wel heette.Vertaal
LocatieUniversiteitsbibliotheek UtrechtVertaal
SignatuurKaart *Ackersdijck* 96Vertaal
Volledige metadata als Marc21 XMLOpen Marc21 XML in nieuw vensterVertaal