Logo Universiteit Utrecht
Titel van de beschrijvingKaart van Holland, Mathias Quad, 1592 (1597)Vertaal
TitelHollandia Vertaal
AuteurNagel, Henricus.Vertaal
MateriaalsoortMapVertaal
Schaal Schaal [ca. 1:700.000].Vertaal
Gebied Holland.Vertaal
Impressum[Keulen] : Joan Bussemchr [!] exc.Vertaal
Jaar[1597]Vertaal
Techniekkoperdiepdruk. Vertaal
Afmetingen19 x 28 cm. Vertaal
Opmerking556 ('Beschreibung M. Johann Rauw'; keerzijde: 'Von Hollandt 555')Vertaal
AnnotatieOorspr. verschenen in: Cosmographia. Das ist: ein schöne richtige und volkomliche Beschreibung dess Gottlichen Geschopffs Himmels und der Erde / den ehrwirdigen und wolgelährten Herrn Johann Rauwen [...]. - Getruckt zu Franckfort am Mayn : durch Nicloaum Bassaeum, 1597 (556 ('Beschreibung M. Johann Rauw'; keerzijde: 'Von Hollandt 555')). Cartouche rechtsboven met beschrijving van Holland, overgenomen van de kaarten uit 1565 en 1578 van Gerard de Jode: 'Hollandia quae olim Batavia antiqua Catthorum sedes, undique fere cingitur mari, praeterquam qua Rheno, et Mosa fluminibus ad orientem et meridiem à continenti sejungtitur: cuius mediterranea fluminibus rivisque ubique fere irrigantur et foecunda ultra quam dici possit reddunt, adeo ut agrorum fertilitate nulli regioni cedat'. Vertaald betekent dit: 'Holland (voorheen Batavia) oudtijds woonplaats van de Catten, is bijna aan alle zijden omgeven door de zee, behalve waar het door de rivieren de Rijn en de Maas in het oosten en het zuiden van het vasteland is gescheiden. Het binnenland wordt bijna overal door de rivieren en beken geïrrigeerd en buitengewoon vruchtbaar gemaakt, zodat de akkers in vruchtbaarheid voor geen streek onderdoen'. Rechtsonder een toeschrijving aan Tramezini: 'Ad exemplar descriptinis quam edidit Romae Mich. Tramesmi [!] nunc castigation prostant'. In de Noordzee is de Brittenburg met 'Thuis to Bretaigne' aangeduid: 'Armentarij sive Castri Britannici ruinarum forma qua ao 1520 1532 et 1562 in littore oceni non longe ab urbe Leyda extare visae sunt'. Op de keerzijde een Duitse typografische tekst. Blonk 21g Vertaal
CommentaarDe kaart uit 1592 is een verkleinde kopie van de atlaskaart uit 1578 van Gerard de Jode (zie elders in deze collectie van gedigitaliseerde kaarten van Holland en Utrecht). Zo zijn de tekst in de cartouche rechtsboven, de toeschrijving aan Tramezini en de tekst bij de Brittenburg letterlijk identiek. De schaalstokken zijn eveneens overgenomen, maar hierbij is een fout gemaakt: bij de 'mediocria milliaria' en de 'milliaria magna' behoren vier in plaats van vijf schaaldelen. Een andere, topografische fout is de plaatsing van het dorp 'Beierlant' op het eiland Putten in plaats van in de Hoekse Waard. Verder vindt men op Voorne zowel 'Inden Brijl' en 'Briele'. In Noord-Holland staat 'De nije Zijp' aangeduid. De tweede bedijking was echter al in 1565 voltooid; in 1592 kon dan ook niet meer van de nieuwe bedijking gesproken worden, mede vanwege het doorsteken van de dijken in 1573. Typografisch gezien staat de titel romein en in kapitalen. Alle andere toponiemen staan cursief; landstreken in een groot en vet corps, steden in een middelgrote letter en dorpen in een kleine. De hier afgebeelde kaart komt voor in de Duitse uitgave van de 'Cosmographia' van Johann Rauw (1597).Vertaal
LocatieUniversiteitsbibliotheek UtrechtVertaal
SignatuurKaart *Blonk* HOL-16Vertaal
Volledige metadata als Marc21 XMLOpen Marc21 XML in nieuw vensterVertaal