Commentaar | Prachtig gedecoreerde initialen sieren de hier gepresenteerde incunabel, die in 1474 in Utrecht door Nicolaes Ketelaer en Gerard de Leempt werd gedrukt. Het betreft een werk, de 'Opera: Sermones, epistolae et alia opuscula', van de beroemde augustijner kannunik Thomas à Kempis of Thomas van Kempen (ca. 1380-1471). Hij was een invloedrijke schrijver, kopiist en mysticus. Aan het einde van de 14de eeuw ging hij naar school in Deventer, het toenmalige centrum van de zogeheten Moderne Devotie. Deze beweging stond voor een vernieuwing van de christelijke gemeenschapszin zonder het afleggen van een kloostergelofte. Thomas à Kempis werd lid van deze spirituele beweging, die onder leiding stond van Geert Grote en Florens Radewijns.
Als handschriftkopiist vervaardigde Thomas à Kempis enkele malen kopieën van de Bijbel. Daarnaast publiceerde hij eigen werken, veelal in het Latijn, die hij doorspekte met citaten uit de Bijbel. Zonder uitzondering zijn die geschriften, bestaande uit onder andere meditaties, brieven en preken, religieus van aard. Dat geldt eveneens voor enkele historische traktaten en biografieën die handelen over het leven van onder meer Geert Grote en Florens Radewijns. Daarnaast schreef Thomas à Kempis over de geschiedenis van het Agnietenklooster bij Zwolle, waar hij het grootste gedeelte van zijn leven sleet. Meest bekend is zijn werk 'De imitatione Christi' (‘Over de navolging van Christus’), een verzameling van vier religieuze traktaten. Dit werk werd vanaf de jaren zeventig van de 15de eeuw gedrukt en beleefde daarna talloze herdrukken. Na de Bijbel werd 'De imitatione Christi' het meest verspreide boek van de late middeleeuwen.
Meestal onder de titel 'Opera omnia' werden vanaf het derde kwart van de 15de eeuw de werken van Thomas à Kempis verzameld en in gedrukte vorm uitgebracht. Ook de uitgave van Ketelaer en De Leempt is zoals de titel al aangeeft een verzameling preken, brieven en andere geschriften van de augustijner kannunik.
Deze gedigitaliseerde incunabel vormt een convoluut met een ander werk van Thomas à Kempis, de Soliloquium animae, en zit in een oorspronkelijke kalfslerenband, afkomstig uit de binderij van het Utrechtse Regulierenklooster. Kenmerkend voor deze binderij zijn de stempels binnen een patroon van driedubbele filetlijnen. | Vertaal
|