Logo Universiteit Utrecht
Titel van de beschrijvingPamflet voor de Venusovergang van 3 juni 1769, [1768]Vertaal
TitelDer Venusstern tritt wieder vor die Sonne den 3. Jun. 1769 abends, auf den Leipziger Horizont Vertaal
MateriaalsoortBookVertaal
ImpressumIn Leipzig : zu bekommen unter dem Rahthaus bey Herrn KöhlVertaal
Jaar[1768]Vertaal
Techniekkopergrav., in kleur Vertaal
Afmetingen37 x 32 cm Vertaal
OpmerkingVan dit pamflet verschenen twee edities – het is niet bekend waarin de edities verschillen en of dit de eerste of de tweede editie is. Middenboven op de kaart de stekelige tekst: 'Durch ein Telscop oder Tubum terrestrem zeigt es sich also: stech mir dieses niemand nach; sonst bekomt er Hohn und Schmach'.Vertaal
AnnotatieOp dit pamflet geeft de Duitse sterrenkundige rekenaar Christoph Siegmund Schumacher (1704-1768) de voorspelde loop aan van de planeet Venus tijdens haar passage over de zonneschijf op 3 juni 1769. Vertaal
CommentaarOp dit pamflet gaf de Duitse sterrenkundige rekenaar Christoph Siegmund Schumacher (1704-1768) de voorspelde loop aan van de planeet Venus tijdens haar passage over de zonneschijf op 3 juni 1769. Schumacher vergeleek in zijn berekeningen de sterrenkundige tabellen van Johannes Kepler, Philippe de la Hire, Thomas Street, Jean-Dominique Cassini en Edmond Halley. Volgens de toen al sterk verouderde 'Tabulae Rudolphinae' van Kepler uit 1627 zou Venus de zonneschijf niet eens beroeren maar ook de recentere tabellen gaven nog behoorlijke verschillen. Omdat de tabellen van Cassini en Halley de Venusovergang van 1761 het nauwkeurigst hadden voorspeld, baseerde Schumacher zijn berekeningen op hun tabellen. De tabel rechts geeft het begin, het midden en het einde van de overgang weer, voorspeld voor de breedte- en lengtegraad van Leipzig. De tabel rechtsonder geeft voor diverse plaatsen (waaronder Amsterdam en Batavia) het tijdsverschil met Leipzig en de lokale tijd van zonsondergang aan. Behalve zijn publicaties is er maar weinig bekend over het leven van Christoph Siegmund [of Sigismond] Schumacher. Opgevoed als een schoenmakerszoon (cordonnier) in Rothenburg ob der Taube (in Beieren) ontwikkelde hij een grote vaardigheid in de wiskunde en de sterrenkunde, waarop hij besloot zichzelf te onderhouden met sterrenkundige berekeningen (voor kalenders en almanakken) en het maken van kleine sterrenkundige instrumenten zoals zonnewijzers en planetaria. Hij reisde veel rond en verbleef zelden meer dan enkele jaren in dezelfde plaats. Zo zou hij werkzaam zijn geweest in Neurenberg, Breslau, Berlijn, St. Petersburg, Parijs, Frankfurt am Main, Dresden, Hongarije, Transsylvanië, Jena en tenslotte in Leipzig. Hij publiceerde soms ook onder de naam Friedrich Wohlgemuth, een pseudoniem. Zelf heeft Schumacher de Venusovergang van 1769 niet meer beleefd; hij overleed een half jaar ervoor onder kommervolle omstandigheden in Leipzig op de avond van een maansverduistering.Vertaal
LocatieUniversiteitsbibliotheek UtrechtVertaal
SignatuurKaart *Moll* Mappae Astronomicae 38 [23]Vertaal
Volledige metadata als Marc21 XMLOpen Marc21 XML in nieuw vensterVertaal