Logo Universiteit Utrecht
Titel van de beschrijvingMaankaart van Johann Heinrich von Mädler, 1837Vertaal
TitelGeneral-Karte der sichtbaren Seite der Mond-oberflaeche zugleich als Übersichts-Blatt zur grössern Mondkarte von Wilh. Beer und Joh. Heinr. Mädler Vertaal
AuteurMädler, Johann Heinrich von,Vertaal
MateriaalsoortMapVertaal
ImpressumBerlin : bei Simon Schropp et Comp.Vertaal
Jaar1837.Vertaal
Technieklithogr. Vertaal
Afmetingen54 x 44 cm Vertaal
OpmerkingOrthogonale projectie, gecentreerd op de krater Möstling A.Vertaal
AnnotatieOrthogonale projectie, gecentreerd op de krater Möstling A. Verschenen in: Mappa selenographica totam lunae hemisphaeram visibilem complectens / Wilhem Beer & Johann Heinrich von Mädler. - Berlijn: Simon Schropp & Soc., 1834-'36. Vertaal
CommentaarHoewel Wilhelm Beer (1797-1850), een Berlijnse bankier en amateursterrenkundige, als eerste auteur op deze maankaart wordt genoemd, werd het meeste werk verricht door de sterrenkundig geïnteresseerde privé-leraar Johann Heinrich von Mädler (1794-1874). Hij gebruikte hiervoor vanaf 1830 een Fraunhofer-kijker, die was opgesteld in de privé-sterrenwacht van Wilhelm Beer en maakte een honderdtal gedetailleerde tekeningen van het maanoppervlak. Het resultaat van zijn waarnemingen verscheen in de grote maankaart getiteld 'Mappa Selenographica', die tussen 1834 en 1836 in vier bladen verscheen (de maandiameter op deze kaart bedroeg 97,5 centimeter). De hier afgebeelde kaart verscheen in 1837 en diende als overzichtskaart voor de grotere maankaart. De grote maankaart werd (met kleine wijzigingen) herdrukt in 1837(?), 1869 en 1877. In totaal werden 426 namen gebruikt voor het benoemen van de details op het maanoppervlak, waarvan 293 uit eerdere maankaarten waren overgenomen. Mädler voegde zelf 133 nieuwe namen toe van 'sterrenkundigen, geografen, wiskundigen, natuuronderzoekers en ontdekkingsreizigers uit onze tijd en het verleden'. Op deze overzichtskaart zijn alleen de grotere gebieden (zeeën en hun randgebergten) op de kaart zelf benoemd; de kraters worden kwadrantsgewijs met nummers aangeduid. Hun namen zijn in de linker- en de rechterzijde aangegeven met hun hoogten (gemeten in Parijse voeten van ??.?? centimeter) boven de kratervloer en het maanoppervlak. Heldere plekken op het maanoppervlak werden echter niet door Mädler benoemd. Ten gevolge hiervan bleef een opvallend heldere plek (nu bekend als Reiner Gamma), die Riccioli benoemd had naar de beroemde Italiaanse sterrenkundige Galileo Galilei, onbenoemd en werd de naam Galilei gebruikt voor een onbeduidende naburige krater: een ongelukkige wijziging die door latere maancartografen nooit is teruggedraaid. De oorspronkelijke maantekeningen van Mädler werden in 1989 teruggevonden en berusten sindsdien in de Staatsbibliothek Preußischer Kulturbesitz in Berlijn.Vertaal
LocatieUniversiteitsbibliotheek UtrechtVertaal
SignatuurKaart *Sonnenborgh* 13 R 35 [= XII A 49]Vertaal
Volledige metadata als Marc21 XMLOpen Marc21 XML in nieuw vensterVertaal