Editie: 1891, pagina 94 Er is een nieuw kaartblad voor de andere grote eilanden in de Indische archipel, waarbij Sumatra (dat vanaf de tiende editie als ‘Soematra’ te boek staat), Borneo en Celebes worden afgebeeld op de schaal van 1:6 miljoen en de Padangse Boven- en Benedenlanden op 1:2,5 miljoen. Ze hebben allemaal staatkundige kleuren; blijkbaar was de hoogte-informatie nog niet in voldoende mate beschikbaar voor deze schaal.
De kaart van Sumatra is de eerste in de Bosatlas waarop iets van de stormachtige ontwikkeling van Deli te zien is, met de spoorlijnen die dit plantagegebied ontsluiten, uitgaande van Medan en zijn haven Laboean Deli. Het foutief gespelde ‘Analaboe’ is verbeterd in ‘Melaboe’. Hoewel de vorige editie Sumatra helemaal onder Nederlands gezag plaatste, toont deze grotere schaal toch weer vier nog onafhankelijke gebieden, waaronder de Battaklanden. Het Tobameer met het schiereiland Samosir in het midden heeft eindelijk zijn correcte vorm gekregen. De spoorlijn van Padang naar Fort de Kock (Bukittingi) en Sawahlunto, waar de kolen van het Ombilienveld werden geëxploiteerd, is opgenomen.
Op de bijkaart van de omgeving van Padang is de Wilhelmina- of Brandewijnbaai aangegeven. De door de Nederlanders gegeven naam was eerst Brandewijnbaai; toen de spoorwegaanleg begon en aan die baai een haven werd aangelegd, paste die naam niet meer, men overwoog Wilhelminabaai maar dat is het toch niet geworden: Emmabaai werd uiteindelijk de keus. In eerdere edities moest op de kaart van Sumatra de naam Plateau van Agam bij Fort de Kock worden opgenomen; op deze grotere schaal , met genoeg plaats, was die naam blijkbaar achterhaald. In tegenstelling tot de andere nieuwe kaarten in de atlas, waarop nu steeds een indeling van de plaatsstippen naar inwonertal is opgenomen, toont deze kaart aan de hand van de plaatstippen de administratieve hiërarchie: van de standplaats van een gouverneur tot die van een posthouder.
Op Borneo is het sultanaat Broenei verder ingekrompen door de uitbreiding van Serawak. De plaats Moeara Tawao (Muara Tawau), nu als Nederlands aangegeven, werd bij de latere grensafbakening aan Noord-Borneo gelaten. Bij de Natoena-eilanden vinden we ook de Zeeroverseilanden of Serasangroep. Later, in de 33ste druk wordt deze denigrerende naam vervangen.
32 van 40
Editie
